سرخک

مقدمه

مرگ و میر باال در کشورهای در حال توسعه اپی�دمیولوژی آن تحت ت�اثیر ان�دازه جمعیت، دانس�یته، حرک�ات و

رفتارهای اجتماعی است. در نب�ود واکسیناس�یون ه�ر کس�ی در ط�ول زن�دگی دچ�ار عف�ونت

(isolatedخواهد شد.)جز جمعیت های واکسن زنده ضعیف شده در دسترس قرار گرفت.1963در کش�ورهای ق�اره آمریک�ا، اروپ�ا و مدیتران�ه ش�رقی قط�ع انتق�ال

سرخک را متعهد شده اند. 2002 در آمریک�ا ان�دمیک نب�وده اس�ت و از س�ال 1997از س�ال

انتقال بومی آن قطع شده است..از مسری ترین بیماری های عفونی است نف�ر 12-18در ی�ک جمعیت ک�امال مس�تعد، ی�ک نف�ر بیم�اری را ب�ه

منتقل می کند. ی�ا بیش�تر اس�ت. 94سطح ایم�نی م�ورد نی�از ب�رای قط�ع انتق�ال % میزان ه�ای تم�اس ب�ر حس�ب گ�روه س�نی ک�امال متف�اوت اس�ت و

انتق�ال از ب�رای جلوگ�یری اختصاص�ی س�نی الزم ایم�نی س�طح تحت تاثیر آن قرار می گیرد.

در جمعیت اس�ت 100می ت�وان گفت ک�ه تنه�ا س�طح ایم�نی %که عدم انتقال را تضمین می کند.

عالئم بالینی

روز(8-16 روز )10-12دوره نهفتگی تب و بیحالی و کمی پس از آن سرفه، زکام و کونژنکتیویت( لک�ه ه�ای کوچ�ک س�فید آبی رن�گ در ی�ک زمین�ه قرم�ز رن�گKoplic spot ممکن )

بع�د از ش�روع 2 دی�ده ش�ود.)طی buccalاس�ت در مخ�اط روز قب�ل و دو روز بثورات(

و 14بث�ورات ماکولوپ�اپوالر از ش�روع عف�ونت روز ش�روع عالئم 2-4 روز پس مقدماتی

بث�ورات از ص�ورت و مح�ل رویش موه�ا ش�روع و س�پس ب�ه تن�ه و ان�دام ه�ا گس�ترشمی یابد.

روز پس از شروع بثورات 1-3حداکثر دمای بدن 14 روز ط�ول کش�یده و ب�ه ت�رتیب ش�روع از بین می رود و بیم�اری 5-7بث�ورات -

روز پس از آغاز عالئم کامال ناپدید شده است.10 .تعداد موارد با عفونت اولیه غیرآشکار خیلی کم است.بیمار طی مرحله مقدماتی و چند روز اول بثورات مسری است4 روز بعد از شروع راش4 روز قبل تا .انتقال عمدتا از طریق قطرات تنفسی بزرگ که نیاز به تماس نزدیک دارد س�اعت در قط�رات کوچ�ک زن�ده می مان�د و انتق�ال از طری�ق ه�وا 2وی�روس ح�داقل

اثبات شده است..حامل طوالنی مدت و مخزن حیوانی ندارد

عوارض

خط�ر م�رگ و ع�وارض در کودک�ان کم س�ن و س�ال و بزرگس�االنبیشتر است.

(می��انی اوتیت عارض��ه ش��ایعترین آمریک��ا و 2-14در )%%( است.2-9پنومونی)

در کش�ورهای در ح�ال توس�عه ع�وارض و م�یزان کش�ندگی ممکناست باالتر باشد.

ی�ا وی�روس اث�ر خ�ود در پنوم�ونی ش�ایعترین علت م�رگ اس�ت. عفونت باکتریال ثانویه

.عوارض اغلب درم�ان آن�تی بی�وتیکی اختصاص�ی الزم دارد عف�ونت ویروس�ی ثانوی�ه ممکن اس�ت در م�رگ و م�یر ناش�ی از

پ�نوم�ونی� در کش�وره�ای در ح�ال� توس�عه نقش� مهمی داش�ته باشد. اس�هال ش�دید و س�وء تغذی�ه در کش�ور ه�ای در حال توسعه

عوارض

روز( ب�ه م�یزان 1-15 روز پس از ش�روع راش )4-7انس�فالیت مورد1/1000

15% اختالالت عص�بی دائمی25-35 ف�وت ک�رده و % ،عوارض کم�تر ش�ایع ش�امل برونش�یولیت، س�ینوزیت، ماس�توئیدیت

هپ��اتیت، مزانتری��ک، آدنیت ک�راتوکونژنک��تیو�یت، م�یوک��اردیت، پورپورای تر�ومبوسیتوپنیک

است.1000 در 1-3در آمریکا نسبت مرگ در کش�ورهای در ح�ال توس�عه خصوص�ا ب�ا س�وء تغذی�ه و ازدح�ام

% و �حتی �باالتر است.5-�10نسبت� مرگ ادم افی�وژن، پل�ورال پنوم�ونی، ب�اال، آتیپی�ک س�رخک )تب سندرم

دس�تها و پا�ه�ا، اختالالت کب�دی و �راش غ�یر معم�ول( عارض�ه ن�ادری اس�ت ک�ه گ�اهی �در دری�افت کنن�د�گان� واکس�ن �کش�ته ش�ده س�رخک

د�یده� می شد.

عوارض

در ح�املگی س�قط خودبخ�ود وLBW و گزارش�ات ن�ادر ناهنج�اری ه�ای �ماه�ه� اول. ام�ا� س�ندرم س�رخک م�ادرزادی 3م�ادرز�ادی �ب�ا عف�ونت �در

ند�اریم.SSPE دژنراتی�و اختالل CNS م�یزان ب�ه در 1 از 100 پس ه�زار 4

�هزار در شیرخوارگی100 در 18سالگی� و ه�زار گ�زارش ش�ده است.100 در 22در آمریک�ا 7 س�ال پس از عف�ونت اولی�ه و insidious.شروع می شود اختالالت میوکلونی�ک، تش�نج شخص�یتی، پیش�رونده و ش�دید تغی�یرات

موتور، ک�ما و مرگ طی چند� ماه ت�ا چند� سال. ابتالء واکس�ن از گس�ترده اس�تفاده از در 95قب�ل س�اکن اف�راد %

سال�گی15مناطق �شهری �تا ه�ای دوره در فص�لی 2-3بیم�اری الگ�وی رس�ید. می اوج ب�ه س�اله

مش�خص ب�ا ح�داکثر� در ب�ه�ار.� ب�ا�الترین م�یزان ب�روز اختصاص�ی س�نی در سالگی. 9-5

عامل بیماریزا، ایمونولوژی و تشخیص

RNAوی�روس ت�ک رش�ته ای از گ�روه پارامیگزوویروسها خیلی حس�اس ب�ه اس�ید، خش�کی و ن�ور ولی قادر به زنده ماندن در قطرات آیروسل3پروتئین غشایی نقش حساس در پاتوژنز هماگلوتینین در اتصال به سطح سلولFusion proteinانتشار سلول به سلول ماتریکس در س�طح داخلی پوش�ش وی�روس در تولید ذرات ویروس پروت�ئین نقش مهم در پاتوژنز 3اختالل در تولی�د این SSPE تایی�د آزمایش�گاهی نقش مهم و حس�اس در مراقبت آزمایشگاه در دنیا700بیش از IgM پس از� �آ�ن�100 س�اعت اول از شروع راش و تقریبا 72% بیم�اران طی 80 در % م�اه غ�یر قاب�ل تش�خیص می ش�ود. پس نشانگر عفونت اخیر است.1-2طی چک ی�ک نمون�ه ب�رایIgMروش ت�رجیحی ب�رای ارزیابی موارد مشکوک در اغلب کشورها IgG هفت�ه بع�د ب�ه اوج رس�یده و م�ادام العم�ر ب�اقی 2-4 کمی پس از ظه�ور راش ظ�اهر می ش�ود و

می ماند. پس چ�ک ی�ک نمون�ه س�رم ب�رایIgG.ب�رای ارزیابی ایمنی استفاده می شود هفت�ه بع�د ب�رای اف�زایش قاب�ل توج�ه 2پس چ�ک دو نمون�ه س�رم یکی کمی پس از راش و س�پس

�تایی�د ع�فونت ح�اد است.IgM, IgGمجموع البت�ه اینک�ار وقت گ�یرتر اس�ت ولی گ�اهی ب�رای اطمینان از نتایجIgMاستف�ا�د�ه� .تس�ت ه�ای س�رولوژی ق�ادر ب�ه تفکی�ک عف�ونت وی�روس وحش�ی از وی�روس زن�ده واکس�ن نیستند

عامل بیماریزا، ایمونولوژی و تشخیص

ازELIZAبرای چک آنتی بادی PRN )Plaque reduction neutralization( اس�تاندارد طالیی اس�ت چ�ون کمی اس�ت. ام�ا

سخت و فقط در موارد� تحقیقاتی استفاد�ه.ایم�نی س�لولی ن�یز در حف�اظت علی�ه س�رخک مهم است. اما تست استانداردی ندارد کش�ت وی�روس از ترش�حات تنفس�ی )س�واب بی�نی ی�ا گل�و(، ادرار ی�ا خ�ون کام�ل ی�ا توس�ط انج�ام

PCR-RTاز �این نمونه ه�ا حم�ایت کنن�ده تش�خیص آزمایش�گاهیاما وقت گ�یر. خ�ط اول نیس�تند. حساس�یت زم�ان و کیفیت

ج�مع آو�ری نمونه �ها و ارسا�ل منا�سب. ام�ا این روش�ها اج�ازه ب�ه تع�یین ژن�وتیپ وی�روس و توان�ایی شناس�ایی من�ابع عف�ونت و دنب�ال ک�ردن

زن�جیره انتقا�ل تس�تهای س�رولوژی و نمون�ه ه�ای ویروس�ی ه�ر دو نی�از ب�ه زنج�یره س�رد جهت انتق�ال و ذخ�یره

دارند. روش بی نی�از از زنج�یره س�رد و روی تنه�ا ی�ک نمون�ه و کم�تر ته�اجمی در جم�ع آوری 2ام�روزه

وجود دا�رند�. جم�ع آوری آب ده�ان وFilter paper blood spot ده�ه اواس�ط از انگلس�تان در زنج�یره س�رد ب�ه نی�از ب�دون ده�ان ب�ا 1990آب م�راقبت ب�رای

. ا�ما تجاری� نیست.ELISAاستفا�ده از کاغ�ذ فیل�تر ب�رای خ�ون ب�ا حساس�یت و وی�ژگی ب�اال در مقیس�ه ب�ا س�رم ب�رای آن�تی ب�ادی ه�ا ب�ا روش

PCR-RT

ایمن سازیایمنی غیرفعال

IG )ISG( 0/25 س�ی س�ی( ق�ادر 15 میلی لی�تر/ کیل�وگرم)ح�داکثر به ت�غیی�ر یا� پیشگ�یری ا�ز ای�جاد ب�یماری در فرد مواجهه یافته

روز اول از مواجه�ه م�وثرتر 6تج�ویزهر چ�ه زودت�ر و ترجیح�ا طی است.

ب�ه خص�وص در کس�انی ک�ه در م�وارد تم�اس ه�ای خ�انگی حس�اس ضع�ف ایمنی �دارند�)اح�تمال ب�یشتر عوارض( الزم است.

تقریب�ا تم�ام ش�یرخواران ایم�نی پاس�یو را از طری�ق جفت از م�ادر و-15 م�ا�ه اول زن�دگی� ک�ه پس از آن ک�اهش و ت�ا 6ح�دا�قل ایمن ب�ر�ای

ماهگی ه�مگی م�ستعد12.اگ�ر ایم�نی م�ادر ب�ا واکس�ن ب�وده ن�وزاد زودت�ر منفی می شود سرخک تغی�یر یافت�ه ف�رم مالیم بیم�اری در اف�راد ب�ا ایم�نی غ�یر فع�ال

روز و ایمنی پ�س از آن دایمی.20ا�ست. د�وره �نهفتگ�ی تا �

ایمن سازیایمنی فعال

دو نوع واکسن1963در 1 وی�روس زن�ده ض�عیف ش�ده در کش�ت ب�افت -

ب�ه علت Edmonston Bج�نین جوج�ه)گون�ه .)همزم��ان مص��رف واکنش ب��االی IGم��یزان

توصیه2 وی�روس غیرفع�ال )کش�ته( ب�ا فرمالدئی�د. عم�ر -

ایج�اد س�ندرم و ازدی�اد حساس�یت ایج�اد و کم سرخک غیرعادی

گون�ه ه�ای بیش�تر ض�عیف ش�ده ب�دون 1965در توصیهIGنیاز به مصرف همزمان

دوزی توصیه2 برنامه 1989در

ایمن سازیایمنی فعال

.سن تج�ویز واکس�ن تع�ادلی بین توان�ایی ف�رد ب�رای پاس�خ ب�ه واکس�ن و خط�ر ایج�اد بیم�اری است م�اهگی نس�بت اف�راد ب�ا پاس�خ آن�تی ب�ادی اف�زایش می یاب�د.)ب�ه دلی�ل 12-15با اف�زایش س�ن ت�ا

حض�ور آن�تی با�دی م�ادری� در شی�رخوار و کود�کان �کم سن و سال( م�اهگی تج�ویز ب�ه دلی�ل خط�ر ب�االی بیم�اری. اگرچ�ه ایم�نی زایی ای�ده آل نبود.9در آمریک�ا ابت�دا در م�اهگی اف�زایش ی�افت ت�ا احتم�ال ظه�ور آن�تی 15 و 12با ک�اهش خط�ر بیم�اری، س�ن تج�ویز ب�ه

بادی� در سرم� افزای�ش یاب�د. ماهگی� �م�ش�ابه ا�س�ت�.�15 و �12می�ان آن�تی ب�ادی در کودک�ان متول�د از م�ادران واکسینه در در 1994در اول دوز ب�ه توص�یه در 15-12 ایم�نی ب�ه ک�ه منج�ر م�اهگی ش�د دری�افت 95 %

ک�نندگان�. م�اهگی قاب�ل تج�ویز و البت�ه تجویز بعدی.6طی طغی�ان از .واکس�ن ایم�نی م�ادام العم�ردر اک�ثر اف�راد اگرچه در درصد کمی ایمنی کاهش ماهگی تجویز.12در کلی�ه کس�انیکه ممن�وعیت ندارن�ددر .اگ�ر کس�ی قبال زده و مطمئن نیس�ت خط�ر عوارض جانبی افزایش نمی یابد 1989% اف�رادی ک�ه ب�ه دوز اول پاس�خ ن�داده ان�د دی�ده ش�ده اس�ت ل�ذا در 2-5انتق�ال س�رخک در

دوز ت�غییر� یاف�ت.2تک دوز �به � س�الگی از نظر دوز دوم باید چک شوند.11-12در وی�زیت نوج�وانی طی هر دو دوزMMR.باید باشد 95% پس از دوز دوم IgM.دارند

ایمن سازیایمنی فعال

عالوه ب�ر کودک�ان س�ن مدرس�ه، کارکن�ان تس�هیالت بهداش�تی، دانش�جویان و مس�افران بین المللی در خط�رمو�اجهه هستند.�

دوز در�ی�افت2اف�راد این گ�روه ه�ا اگ�ر م�درکی از ایم�نی ندارند باید چون نیمی از م�وارد س�رخک وارده در آمریک�ا در س�اکنین بازگش�ته از مس�افرت ه�ای خ�ارجی رخ می ده�د

م�اه ه�م دوز دوم را 13 �ماه�ه قب�ل� از� مس�افرت� بای�د ی�ک� دو�ز دری�افت �کنن�د. ا�ف�راد �ب�االی� 6-11ش�ی�رخ�و�اران روز پس از دوز اول(.28ق�بل از مسافرت �بای�د دریافت کنند )حد�اقل

5-15 درج�ه و راش در 39/4عوارض واکس�ن ش�امل تب ب�االی.% میلی�ون دوز توزی�ع ش�ده واکس�ن. ش�واهد موج�ود ب�روز انس�فالوپاتی و انس�فالیت 1 نف�ر در ه�ر 1انس�فالیت

پ�س از وا�کسن �را تایید� نمی� کند.SSPE موار�د پس از �ب�یماری است.5 پس از واکس�ن گ�زارش ش�ده ام�ا میزان بروز %.ارتب�اط علی بین اوتیس�م و واکس�ن رد ش�ده است کودک�ان ب�ا س�ابقه واکنش آنافیالکس�ی ب�ه تخم م�رغ را ب�دون تس�ت پوس�تی می ت�وان واکس�ینه ک�رد. قب�ل از

ر�فتن نیم� ساعت �باید �تحت نظر� باشند..اف�راد ب�ا س�ابقه واکنش آنافیالکتی�ک ب�ه ب�ه نئومایسین یا ژالتین نباید واکسینه شوند.از نظ�ر تئوری�ک، در زن�ان حامل�ه نبای�د تج�ویز شود ممن�وعیت در نقص و ض�عف ایم�نی. ام�ا ب�ه اف�راد ب�دون عالمتHIV بای�د تجویزش�ود ب�ع علت س�رخک +

شد�ید یا� کشنده در این افراد�. ام�ا در اف�رادHIVب�ا ض�عف ش�دید ایم�نی نباید تجویز شود. یعنی + CD4 T cell count ماه12 در س�ن زیر 750 کم�تر از CD4 T cell countسال1-5 در 500 کم�تر از CD4 T cell count ساله و باالتر6 در 200 کم�تر از یاCD4 T cell count در 14 س�ال ی�ا کم�تر از 13% ش�مارش ک�ل لنفوس�یت ه�ا در کم�تر از 15 کم�تر از %

ساله �و بی�شتر13

ایمن سازیایمنی فعال

م�یزان ب�ه در 1ترومبوس�یتوپنی 30-40 م�ورد هزار مورد واکسیناسیون.

سابقهITP واکس�ن ب�رای ممن�وعیت MMR است.

7-3 م�اه ی�ا بیش�تر )بس�ته ب�ه ن�وع ف�راورده و دوز ، خ�ون کام�ل ی�ا IGمص�رفی(فاص�له بین تزری�ق

س�ایر ف�راورده ه�ای خ�ونی ح�اوی آن�تی ب�ادی ب�ا ب�ا مثبت ش�دن ت�داخل ب�رای جلوگ�یری واکس�ن

سرم. .تعویق واکسیناسیون در بیماری تب دار شدید دس�تگاه ه�ای عف�ونت نظ�یر مالیم بیم�اری در

تنفس فوقانی منعی ندارد.

تاثیر واکسیناسیون بر بیماری

م�وارد گ�زارش ش�ده در آمریک�ا 1968تا س�ال % کاهش داشت.95

ب�ا 1989-1991بین ی�افت اف�زایش م�وارد .1990حداکثر در

ن�ژادی و ق�ومی و کودک�ان در گرو ه�ای اقلیت پ��ایین س��طح علت ب��ه کوچ��ک ش��هرهای

%.52واکسیناسیون در برخی شهرها تا ب�روز گ�زارش ش�ده ب�ه س�رعت 1991پس از ،

از و ی�افت از 1993ک�اهش کم�تر ب�ه 1000 از و س�ال در از 1998م�ورد کم�تر ب�ه 120

از م�وارد اک�ثر رس�ید. س�ال در 1993م�ورد تم�ام 1997وارده ی�ا مرتب�ط ب�ا وارده هس�تند.از

بس�یار محلی انتق�ال ب�ا هس�تند وارده م�وارد محدود.

عدم وجود سرخک بومی در آمریکا

ب�ار ب�رای ح�ذف س�رخک تالش شده است.3 در آمریک�ا 1966از جزء دارد.4استراتژی حذف مورد دیگر(3اف�زایش س�طح ایم�نی جمعیت)مهم�تر از اطمین�ان از نظ�ام م�راقبت ک�افی)ی�افتن م�داوم م�وارد وارده نش�انگر مکفی ب�ودن

ن�ظام مراقبت اس�ت( کن�ترل ش�دید طغی�ان ه�ا)شناس�ایی س�ریع م�وارد تم�اس و واکس�ینه ک�ردن م�وارد

غیر ایمن( بهب�ود کن�ترل س�رخک در ب�رای بهب�ود کن�ترل جه�انی س�رخک )تالش ب�رای تالش

د�یگر کشو�رها ب�رای ح�فظ حذف در �آمری�کا الزم است.(تعریف مورد محتملتعریف مورد قطعی 1997 مش�خص ش�د ک�ه س�رخک دیگ�ر در آمریک�ا ب�ومی نیس�ت.)از 2000 در س�ال

در ا �میلیون نفر ر�سیده�(1به کمتر �از � حف�ظ ح�ذف نیازمن�د حف�ظ س�طح ب�االی پوش�ش دوز اول در پیش دبس�تانی و دوز

دوم در س�ن مد�رس�ه، ا�دا�م�ه م�ر�اق�ب�ت �و پاس�خ �ش�د�ید� �و �س�ریع �ب�ه� م�و�ار�د� بیم�اری است.

حذف و کنترل در جهانمش�کل عم�ده س�المتی در دنی�ای توس�عه یافت�ه و در حال توسعه عوام�ل مس�تعد کنن�ده ب�رای ع�وارض و م�رگ و م�یر ش�امل س�ن پ�ایین، ازدح�ام، س�وء

+ و� بیماری تن�فسی ی�ا گوارش�ی همزما�ن.HIVت�غذیه�، س�ال ک�ه 777: 2000تخمین م�رگ م�ورد ه�زار ص�حرای 58 زی�ر در آن %

آفریقاست. م�اهگی 18 م�اهگی ی�ا 12-15 دوز توص�یه می ش�ود: 2در کش�ورهای توس�عه یافت�ه

و� قبل از ورو�د به د�بستان.� دل�ی�ل:2 ماهگی به 9در کش�ورهای در ح�ال توس�عه ت�ک دوز در .میزان حمل�ه و ع�وارض در س�ال اول زن�دگی باالست م�اهگی ب�االتر از کشورهای توسعه یافته است.9مثبت ش�دن آن�تی ب�ادی در در کش�ورهای در ح�ال توس�عه ب�ه خص�وص واکسیناس�یون کودک�ان بیم�ار مهم اس�ت

در خطر ع�وارض هست�ند و ا�نتقال بیم�ارستانی معمول است. تواف�ق مجم�ع جه�انی س�المت ب�رای ک�اهش م�رگ و م�یر س�رخک ب�ه 2003در س�ال ،

ت�ا س�ال �50م�یزان � م�یزان %2005 ب�ا م�قای�س�ه در ت�ا 1999 ک�ه ک�اهش 60. %یافت.

اگرچ�ه س�رخک معیاره�ای الزم ب�رای ریش�ه ک�نی را دارد هن�وز ت�اریخی ب�رای ریش�ه ک�نی هدف گذاری �نشده� است.

عدم وج�ود تعه�د سیاس�ی، ض�عف سیس�تم ایمن س�ازی روتین، ش�هرهای ب�زرگ ب�اچ�گالی جمعیتی �باال و �پاندم�ی ای�دز موانع عمده برای ریشه کنی هستند.