491.alea ttipi-ttapa

52
Apeztegia pilota profesionaletik at Profesionaletan 13 urte pasatu ondotik, 2008ko abenduaren 31n Asperekin zuen kontratua akitu zi- tzaion Unai Apeztegia aurtiztarra- ri, eta pilota utzi behar izan du. 2009ko apirilaren 2a • XXIX. urtea www.ttipi.net 44 Funvera lantegian etorkizuna beltz Diruz lagunduta baja hartzeko bi aukera luzatu die Berako Funvera lantegiko zuzendaritzak langileei. Gainerako langileentzat, berriz, erregulazio bat aurkeztu nahi du. 04 491 03

Upload: publittipinet

Post on 12-Nov-2014

335 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 491.alea ttipi-ttapa

Apeztegia pilotaprofesionaletik atProfesionaletan 13 urte pasatuondotik, 2008ko abenduaren 31nAsperekin zuen kontratua akitu zi-tzaion Unai Apeztegia aurtiztarra-ri, eta pilota utzi behar izan du. 2009ko apirilaren 2a • XXIX. urtea

www.ttipi.net

44Funvera lantegianetorkizuna beltzDiruz lagunduta baja hartzeko biaukera luzatu die Berako Funveralantegiko zuzendaritzak langileei.Gainerako langileentzat, berriz,erregulazio bat aurkeztu nahi du.

04

491

03

Page 2: 491.alea ttipi-ttapa

2009/04/02 • 491. zbk.

02

Page 3: 491.alea ttipi-ttapa

DATUAK...

ELKA

RRIZK

ETA

2009/04/02 • 491. zbk.

303ttipi-ttapa

ARGAZKIA: ONDIKOL

ttipi-ttapaZure seigarren txapela. Kontent? Bai, eta egia erran, uste baino poz haun-diagoa eman dit. Agian ez nuela iraba-ziko mentalizatzen saiatu nintzen aitzi-netik, txapela janzteko aukera gehiagozeudelako. Baina aldi berean, ongi kan-tatuz gero, bertzeek irabaztea zaila iza-nen zutela uste nuen. Julio Soto eta biek zineten faborito.Zure mesederako izan al zen? Faboritoa ni bakarrik ez izatea mesede-rako izan zen. Faboritoaren presioa ba-natua zegoen, txapeldun izateko auke-ra genuen denok buruan. Baina zenbateta urte gehiago, orduan eta eramanga-rriagoa da presioa. Horretan esperien-tzia badut eta uste dut baliatu nuela.Nola ikusi zenuen finala? Maila haundiko finala izan zela uste dut.Ez dakit, batzuek erran duten bezala,Nafarroaren historiako hoberena izanote zen, baina maila haundikoa izan zen.Pozgarria da euskarak hainbertze tra-ba dituen lurralde batean euskaraz egi-ten den zerbait aitzinera doala ikustea.Gainera, inoiz baino bertsozale gehia-go bildu zen eta gogotsu gainera. Ho-rrek bertsolarioi aunitz lagundu zigun.

Finaleko momentu bereziren bat ba-duzu gogoan? Zortziko ttikian kantatu nituen hiru ber-tsoek iraun zuten tartean, %100ean nisentitu nintzen, bertsolari. Nire bertso-rik hoberena agian hamarreko ttikianbota nuen lehenbizikoa izan zen, dirua-ren gainetik osasuna dagoela erran nue-nean. Baina lan orokorra, uste dut zor-tziko ttikikoa izan zela hoberena.Zu zerone zer moduz ikusi zinen? Ongi, nahiko lasai egon nintzen. Nahi-ko terapia egin nuen nire buruarekin la-sai egon eta presiorik ez edukitzeko. Ba-nekien burua hotz mantenduz gero, lanona egiteko aukera izanen nuela.Baina «Julio kabroiak» urduri jarrizintuela kantatu zenuen… Bukaera aldera gero eta estuago ikusinintzen. Soto desenpatera ailegatuko

ote zen zalantza nuen, eta erran zute-nean pixka bat gehiago apuratu nintzen.Garrantzitsuena ez zela txapela erra-na zenuen, baina gustura hartu ze-nuen, nahiz eta gero publikora bota. Beti hartzen da gustura. Ez da inportan-teena buruan eta bihotzean bertze gau-zak ditudalako. Ez dakit Nafarroako ber-tsolaritzarentzat hagitz ona izan den nikberriz irabaztea baina Euskal HerrikoTxapelketari begira nahiko animo etaindar emanen dizkidala uste dut.18 urte bertsotan eta sei txapel. Zereman dizu bertsolaritzak? Aunitz, daukadan bizitza. Nire bizitzagehiena bertsolaritzari lotua dago. Bertso-lari ez banintz bertze bizimodu bat eduki-ko nuke, eta hori lapurtu dit, baina emandidan guztiarekin ezin naiz kexatu.Eta orain Euskal Herriko TxapelketaNagusia... Urrian hasiko da eta oraindik aunitz fal-ta da. Ez da sobera ona urte erdi battxapelketan pentsatzen egotea, bertze-la bi orduz dena izorra daiteke. Hemendikurria bitarte ahalik eta hobekien kanta-tu beharko nuke, nahiz eta horrek bertze-lako saio gehiago egin beharko dituda-la erran: jaialdi gehiago, afari guttiago…

• Nafarroako BertsolariTxapelketan historia eginez,bere seigarren txapela jauntzidu Xabier Silveira lesakarrak.

• Elizondoko Lur dantzalekuagoraino beteta zegoela eskuratuzuen txapela Silveirak martxoa-ren 21eko finalean, buruz-buru-koan Julio Sotori ozta-oztairabazita.

• Txapela jantzi eta berehalapublikora bota zuen, bainaaitzinetik, Porttu, Mattin, Ittureta Sanseri eskaini zien, azkenurtean preso hartu dituzten laulesakarrei.

«Maila haundiko finala izan zen.

Pozgarria da euskarak

hainbertze traba dituen

lurralde batean euskaraz egiten

den zerbait aitzinera doala

ikustea»

«Txapelketa Nagusiari begira txapelakindarra emanen didala uste dut»

ELKA

RRIZK

ETA

Xabier SILVEIRA Nafarroako bertsolari txapelduna

Page 4: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa04 ttipi-ttapa

2009/04/02 • 491. zbk.

ARGAZKIA: TTIPI-TTAPA

Zuzendaritzak proposatu dituen baja boluntarioak hartzeko, apirilaren 1era bitarteko epea zuten langileek. Orain, hi-laren 9ra arte negoziazioekin segituko dute LAB eta ELA sindikatuek zuzendaritzarekin.

ttipi-ttapaKrisi ekonomikoa ailegatu arte, pro-

dukzioan bete-betean asmatu zuen Fun-verak. Lau urtetan produkzioa bikoizte-ko asmoa ere bazuen: «2006ra arte7.000 tona produzitu genituen, 2006an8.000 tona, 2007an 10.000 tona, 2008an13.000 tona eta aurten 15.000 tonaraigo nahi zen produzkioa». Halaxe azal-du digute ELA sindikatutik. Azken aldianirabazi haundiak lortzera ere ailegatuzen. LAB sindikatuaren arabera, «az-ken hiru urteotan sei milioi euroko ira-baziak» egin zituen eta ELAren hitze-tan, «azken sei urteotan 11 milioi euro-ko irabaziak». Baina krisiarekin egoe-rak okerrera egin du, eta antza, ez duhobetzeko itxura haundirik.

Joan den urte hondarrean hasi zenzuzendaritza neurriak hartzen. Azaroa-ren 18an lan-kontratuen etenaldiekinEREa aurkeztu zuen Nafarroako Gober-nuko Lan Sailean 58 egunetarako. Go-

Borondatezko baja hartzen ez dutenlangileentzat 2. erregulazioa FunveranApirilaren 9ra bitarte negoziatzen ariko dira sindikatuak eta enpresa

2009a ere badoa, baina krisi ekonomikoak bere horretan segitzendu. Okerrera ere egin duela erran liteke. Ia mila langabe daudeDoneztebeko Enplegu Bulegoan izena emanda, sekula baino gehia-go, eta horri, kaleratzear egon daitezkeen ehunka kasu gehitubehar zaizkio. Lan eskaria jausteak muturreko ondorioak utziditu: enpresa batzuk itxita, bertzeak ixtear, eta bertze aunitzhala honela. ERE edo Enplegua Erregulatzeko Espedienteak ereezagun egin dira eta hori da adibidez, Berako Funvera lantegiarenkasua. 2008ko azaroan zuzendaritzak EREa aurkeztu zuenNafarroako Gobernuan eta 58 egunez 188 langileri kontratua etenzion enpresak. Kontua, ordea, ez da hor bukatu. Diruzlagundutako bajak borondatez hartzeko bi proposamen egin dituzuzendaritzak, eta gainerako langileentzat borondatezko bajahartzen duen langile kopuruaren araberakoa izanen litzatekeenbertze ERE bat paratu nahi du indarrean apirilaren 14tikaitzinera. Egoerarekin arduratuak negoziazioetan dabiltzaLangileen Batzordea osatzen duten ELA eta LAB sindikatuak.

ERRE

PORT

AIAER

REPO

RTAIA

Page 5: 491.alea ttipi-ttapa

2009/04/02 • 491. zbk.

05bernuak baimena eman zion enpre-sari eta geroztik, 188 langile erregu-lazioan daude. Baina epea luzatuegin nahi du zuzendaritzak eta horre-tarako, martxoaren 9an bertze erre-gulazio bat aurkeztu zuen: langileguztiei eraginen liekeen kontratuenetenaldia 152 egunetarako, apirila-ren 14tik urte akabera arte. Aldi be-rean, 48 langile finko kaleratu nahizituela erran zuen.

ELAk zein LABek, ordea, kalera-tzerik ez zutela onartuko adierazi zu-ten hasieratik, eta enpresarekin ne-goziatzeari ekin zieten. Greba egu-na ere antolatu zuten martxoaren26rako, eta kontzentrazioa ere baiIruñeko Lan Ikuskaritzaren bulegoa-ren aitzinean. Baina azken momen-tuan, bertze proposamen bat ma-haigaineratu zuen enpresak: 48 ka-leratzeak alde batera utzi eta diruzlagundutako bajak borondatez har-tzeko bi aukera proposatu zituen:

1.- 10.000 euro hartu eta bi urtezlangabezian egon ondotik, berriz lan-tegira itzuli postu finkoarekin, bainaantzinatasun guztia galduz.

2.- Langileak lan egin duen urtebakoitzeko, 20 eguneko soldata ja-soko luke kalte-ordainetan, baina 12urteko mugarekin. Aukera hau har-tuz gero, bizpahiru urteren buruanbaliteke lantegira itzultzeko aukeraizatea, baina ez finko bezala. En-presak langilea ebentual bezala har-tuko ez balu, urte bakoitzeko 10 egu-neko lansaria jasoko luke eta horre-kin lantegitik betirako kanpoan geldi-tuko litzateke. Proposamen honenbarrenean, bertze bide bat hautatze-ko aukera ere badute langileek: ur-te bakoitzeko 30 eguneko kalte-or-daina jaso, baina 12 urteko muga-rekin. Honela ere langilea betirakoenpresatik kanpo geldituko litzateke.

Diruz lagundutako baja bolunta-rioa hartu nahi duenak apirilaren 1erabitarteko epea zuen izena emateko,asteazkenera arte, beraz. Baina kon-tua urrutirago doa. Diruz lagunduta-ko baja horietan izena emandakolangile kopuruaren araberako EREaaurkeztu nahi baitu zuzendaritzakgainerako langileentzako. «Inor ezbada apuntatzen, agian 220 egune-koa izan daiteke», dio ELAk. LABek,bere aldetik, «garbi» du ez duelaERErik onartuko.

Baja boluntarioetan izena ema-teko epea bukatuta, apirilaren 9ra ar-te negoziatzen ariko dira sindikatuaketa enpresa. Edonola ere, etorkizu-na ziurgabe ikusten dute. ELAren hi-tzetan, «enpresak beti nahi duenaegiten du», eta LABek ere, etorki-zuna, «momentuz iluna» dela dio.

Eskualdekan gehiengoa duten sindika-tuak dira ELA eta LAB eta egoerarekinarduratuak, Nafarroako Gobernuari etaenpresei konponbide eske kanpainanbete-betean murgilduak topatu ditugu.Hori bai, bakoitza bere aldetik. Dagoene-ko agerraldiak egin dituzte, –LABek, mar-txoaren 17an Lesakan eta ELAk bihara-munean Donezteben–. Horrez gain, mar-txoaren 28rako Bera eta Lesaka arteanmartxa antolatu zuen ELAk Gure etorki-zunaren alde, enplegua babestuz etorki-zuna bermatu lelopean. LABek, berriz,ortziraletarako, apirilak 3, manifestazioadeitu du Lesakan, «patronalaren erasoa-ren aitzinean planto egin eta espedientegehiago onartuko ez ditugula adierazte-ko». 19:00etan abiatuko da. Aralarrek bisindikatuen mobilizazioekin bat egin du.Lesakako Arcelor Mittal, Zalaingo Con-desa tubo lantegia, Berako Fundicioneseta Savera, Hidro Rubber, Talleres El-kar, Composites Gurea eta Palmadera,Etxalarko Irigoien zerrategia, Donezte-beko Zabala Egurrak eta Aparan, Aspa-ce… Zerrenda amaigabea da eta denakkinka larrian. Doneztebeko Enplegu Bu-legoan ere langabeen kopurua inoizkoaltuena da eta lana zintzilik duten langi-le aunitz dago. ELAren ustetan, «7.500-8.000 langileetatik 2.000 inguru». LABen iritziz, EREak gero eta gehiagozabaltzen ari dira eta kaleratzeak aunitzdira. Lantegiz lantegi, honelaxe eman di-tu datuak: «Hidro Rubber lantegian 18langile daude sei hilabeterako ERE ba-

tean; Funveran maiatzera arte 58 egu-neko erregulazioa zeukaten 188 langi-lek; Composites Gurean eta Palmade-ran 65 langile daude ERE batean uztai-la bukatu arte; Aparanen 2009 osoan 37langile erregulazio espediente bateanegonen dira; Irigoien zerrategian zortzilagun egon dira hiru hilabetez erregula-zioan eta berriki luzatu egin dute; Talla-res Mecanicos Elkarren 11 langile kale-ratzeko espedientea dago Gobernuakerabakitzeko zain». EREen harira, ELAk «susmagarritzat»jo du Nafarroan aurkeztu EREen %98a«bertzerik gabe» onartu izana, «sindika-tuen adostasuna izan ala izan gabe».Langileak kaleratu dituzten enpresek kri-sia ailegatu aitzineko urteetan izan di-tuzten irabaziak ere aipatu ditu LABek:«Funverak azken hiru urteotan sei milioieuro irabazi zituen; Hidro Rubberrek 4,5milioi euro, eta Composites Gureak lauurtez bortz milioi euro». Alde horretatik,diru guttiago irabazten duten honetan,«euren irabaziak langileon eskubideenkontura» mantendu nahi izatea lepora-tu die LABek enpresei. Eta NafarroakoGobernuak «langileei laguntzeko neu-rriak hartu beharrean, enpresarien alde-ko neurriak hartzen dituela» iritzi dio. Ego-era, beraz, beltz ikusten dute bi sindika-tu nagusiek, eta kalera ateratzea eraba-ki dute: LABek «erasoaldi bortiz honierantzun eta langileen eskubideak al-darrikatzeko», eta ELAk«aberastasunabana ditzaten» eskatzeko.

SINDIKATUAK

Sindikatu bakoitza bere aldetik

ELA sindikatuaren agerraldia Donezteben.

LAB sindikatuaren agerraldia Lesakan.

Page 6: 491.alea ttipi-ttapa

• IRAKURLEAK MINTZO •

iritziairitzia

BerakoZalaingo C.I.2poligonokohitzarmenaeta alinea-zioei buruzhainbat kezka

1. Hitzarmena publi-koari esposatzea agin-tzen zuen erabakia ezzen inoiz notifikatu Za-laingo bizilagunei.

2. Udalak hitzarme-na jende aurrean jartzeaerabaki zuen eta infor-mazio publikorako hogeieguneko epea irekitzea,Nafarroan argitaratuta-ko egunkarietan argita-ratuz. Baina gero egun-karietan ez zen publika-tu, ez hitzarmena jen-daurrean jarri izana, etaez behin betiko onespe-na ere.

Zergatik notifikatzenzait nire etxera iristea ezi-nezkoa den bide batenaldaketa bat, nahiz etani bidearekiko mugaki-dea ez izan?

Eta ordez, asko era-giten didan hitzarmen batjendaurrean jartzea ezzait notifikatzen?

3. Nire etxetik hurbildagoen industrialdearenzatian neurketak egitenari zirela ikusi nuenean,

kontsulta urbanistiko bategin nion Udalari dista-tziei buruz, eta idatzizerantzun zidaten:

a) Industrialdetik nireetxera 28 metro.

b) Nire partzelatik hur-bilen dagoen nabera25,16 metro.

Orain galdetzen dut:zergatik daude 11 metrobakarrik nabeetatik nireetxera? Nik kontsultaegin nuenean hitzarme-na aspaldi sinatua ze-goen.

4. Zergatik eman zaiourbanizatzeko baimenaxehetasun azterlanaonartu aurretik? Egintzahonekin Udala alineaziobatzuk onartzen ari da,eta horiek aurretik onar-tu behar ziren xehetasunazterlanaren barrenean.

5. Azaldu dudanaga-tik, ikusten denez, Uda-lak hartu duen eraba-kiengatik (hitzarmenare-na ez notifikatu, urbani-zatzeko baimena emanaurretik xehetasun az-terlana ez exijitu) ondo-rioztatzen da oso kalte-tua gelditu naizela, 11metrotara geldituko zai-dan fabrika batetik, nonzuzenena 28 metrotaraizatea litzateke. Horixebaita Berako HirigintzaPlanak markatzen due-na.Nabeen hurbiltasunari

gehitu behar zaizkio jar-duerak ekarriko dizkidankalteak zaratengatik(egunez eta gauez), usai-nak (nabean plastikoa in-jektatzen ariko dira), txa-tar eta zabor gordegai-luak, industria ibilgailuentrafikoa gasolindegira jo-ateko, ibilgailuen eta ma-kineria astunen trafikoazamak jaso eta jaistekokamioietatik.

6. Xehetasun azter-lana onartzearekin ali-neazioak aldatu egitendira eta nire etxea hiru-garren nabeari ia itxekiadoan etxea izanen da.

Zer zentzu dauka di-ru publikoa gastatzea Hi-rigintza Plana egiten, ge-ro plan honen alineazioakaldatzeko, kontuan har-tu gabe gehien kaltetuaksuerta daitezkenak, hainxuxen, mugakide direnbizilagunak?

Javier Mª Iratzoki Agesta

Zalain-Bera

ALKE AltzadiLeitzakoKulturElkarteari:Joan den otsailaren 4an

jasotako zuen idatziairakurri ondoren, hauda Leitzako Eusko Al-kartasunaren erantzu-na:

Lehenik eta behineskerrak eman argitudizkiguzuen zalantzen-gatik. Batzorde honekargitu nahi zuena zerazen, ea Udalari gonbi-dapenak luzatzen zi-tzaizkion edo ez. Zuenerantzunean gure kez-ka argitua geratu da.Hemendik aurrera gu-re zalantzak eta kez-kak Udalean argitzeatokatzen zaigu eta ezzuekin.

Edozein modutanere, parte hartzeko egindiguzuen gonbidapenaesker honez hartzendugu eta antolatu be-har diren kultur pro-grama ezberdinetara-ko, EAren ordezkari gi-sa Kultura eta Kirola ba-tzordeko zinegotzia denAitor Etxarri Pellejeroizendatzen dugu.

Besterik gabe, ha-rreman on-garrantzi-tsuak izateko balio izan-go duelakoan,

Mila esker, ALKE Al-tzadi Kultur Elkartea-ren erantzunagatik.

Aitor EtxarriLeitzako EAko

Herri Batzordea

iritziairitziaLege Gordailua: NA-1324/85

ISSN: 1578-4673Frankeo Itundua: 34/79

TIRADA: 6.000

ttipi-ttapa aldizkariaAndutzeta, 12

E-31760 ETXALAR (Nafarroa)Tfnoa: (+34) 948 63 54 58Faxa: (+34) 948 63 54 57

[email protected]

Argitaratzailea: ttipi-ttapa fundazioa.Presidentea: Pello Apezetxea. Kudeatzailea: Joxemanuel Irigoien.Zuzendaria: Aitor Arotzena. Publizitatea: Kulturkari, SLU. Administrazioa: Amaia Goia. Erredakzioa: Gurutze Pikabea. Berriemaileak: Esteban Arotzena,Juana Mari Saizar, Kontxi Klaber, Ain-hoa, Arantxa eta Maider Ansa, AsierImaz, Arkaitz Mindegia, Franck Dolo-sor, Margari Etxenike, Koro Iratzoki, Ne-rea Altzuri, Oskar Txoperena, JosebaOlagarai, Nerea Mitxeltorena, Aitor Aro-tzena, Maite Oteiza, Jaione Otxando-rena, Xan Harriague, Iratxe Kontsumi-tzaileen Elkartea…Imprimategia: Gertu. Erakunde laguntzaileak:Etxalar, Lei-tza, Goizueta, Arano, Areso, Baztan,Urdazubi, Sara eta Senpereko uda-lak, Zugarramurdiko Akelarre elkar-tea, Bortzirietako Euskara Man-komunitatea, Malerrekako ZerbitzuMankomunitatea…

2009ko harpidetza sariak:Hego Euskal Herria 36 €Espainia 36 €Ipar Euskal Herria 54 €Europa 54 €Amerika eta Australia 120 €Baztan, Urdazubi, Malerrekaeta Leitza 30 €

Aldizkari honek NafarroakoGobernuaren laguntza jaso du

ttipi-ttapaH A M A B O S T E K A R I A

Aldizkari honek EuskoJaurlaritzako Kultura Sailaren

laguntza jaso du

2009/04/02 • 491. zbk.

Page 7: 491.alea ttipi-ttapa

iritzia

2009/04/02 • 491. zbk.

07• TTIPI TXARTELA •

Urtero bezala, txartel berriak prestatu eta bidal-tzeko prozesua hasia da dagoeneko. Joan den ur-teaz geroztik txarteldun direnek, egun hauetan har-tuko dute etxean karta bat honen berri emanez, etahorrekin batera, iaz ordaindutako kopuruak Erren-ta Aitorpenaren kuotan sortuko dien desgrabazioazehazten duen ziurtagiria. Txartel bakarra duen ti-tularraren kasuan, 40 euro ordaindu ziren iaz, etadesgrabazioa %20koa dela kontuan hartuta, 8 eu-ro itzuliko diete aurten.

TXARTEL NAGUSIAK 40 EURO, ETA HAREKINLOTUA DEN KIDE BAKOITZARENAK 6

Txartelak urte bateko balioa izaten du eta nor-beraren datu pertsonalak ditu inprimituak alde ba-tean: izena eta bi deiturak, nortasun agiriaren zen-bakia, iraungitze data eta txartelaren zenbakia. Arra-zoi horregatik, bakarrik txartelaren titularra izanenda Ttipi Txartelak ematen dituen eskubide eta aban-tailen onuraduna, eta dendaren batean erabiltze-rakoan, nahitaezkoa izanen du Txartelarekin bate-ra nortasuna kreditatzen duen agiriren bat erakus-tea.

Aurten txartelaren prezioa ez da garestituko etaazkeneko urte hauetako prezio berean salduko da:txartel nagusia 40 eurotan eta familiako pertsonagehiagok ere baldin badu berea, seina euro gehia-go bakoitzarengatik.

Txarteldunek badituztedeskontuak, desgrabazioak,zozketak eta aldizkaria doan Ekainean bidaliko dira txartelberriak

ttipi-ttapa

«Ttipi-Ttapa Funda-zioak zure laguntza be-har du». Halaxe dio al-dizkari honetan bertanhainbat aldiz ikusi iza-nen duzun anuntzio ba-tek. Kasu horretan, be-reziki Nafarroako Ku-txan kontua duen jen-deari bideratua da, Zukaukeratu zuk erabaki’ekimenaren bitartez Tti-

pi-Ttapa laguntzeko. Da-goeneko 100 pertsonabaino gehiagok hauta-tu dute bere kontuak Na-farroako Kutxari sortzendion irabaziaren zati batTtipi-Ttapari ematea. Zuzeu horietako bat bal-din bazara, eska ezazugure proiektua aukera-tu izanaren frogagiriazure bulegoan eta ekarezazu Ttipi-Ttaparaabenduaren 30a baino

lehen. Zure lagunza es-kertzeko, motxila bat iza-nen duzu opari.

Hala ere, Ttipi-Ttapaestimatzen duenak ba-du bertze bide bat erebere laguntza emateko:Ttipi Txartela.

TXARTELAREKINTTIPI-TTAPALAGUNDU BIDE-NABAR, MERKEAGOEROSIKO DUZUHERRIKO DENDETAN

Laguntza laguntza-ren truk. Idea hori dagoTtipi Txartelaren atze-an. Helburua 1.000 baz-kide lortzea da eta, da-goeneko, kasik zazpi-rehunek aprobetxatzendituzte Ttipi Txartelakematen dituen abantai-lak. Herriko denda etazerbitzuetan kontsumi-tzera animatzea daTxartelaren xedea. On-doko irudian ikusten ahaldira momentu honetan-zeintzuk diren deskon-tuak eskaintzen dituz-ten denda eta zerbi-tzuak. Dendariak halanahi izanez gero, mer-kealdia denean ez daaplikatuko deskonturiktxartela erakusteagatik.

ZOZKETATAN PARTEHARTZEKO DEITUEGIN BEHAR DA

Eta deskontuez gain,hamabostero hainbatzozketatan parte har-tzeko aukera ere badutxarteldunak. Horreta-rako gauza bakar bategin behar da: 948635458 telefonora dei-tu eta izena eman.

Ttipi-Ttapari laguntzeak badu sariaTTIPI TXARTELA erosten duenak (40 euro) baditu deskontuak denda eta zerbitzuetan,hamabostero zozketetan parte hartzeko aukera, %20ko desgrabazioa Errenta Aitorpenaren kuotan eta aldizkaria debalde

Page 8: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

08

Ttipi-Ttapa Telebistaren aldekosinadura bilketa abiatu daBortzirietako Euskara Mankomunitatearen ekimena izan da

ttipi-ttapaTtipi-Ttapa Telebista

berriz ere Bortzirietakoetxeetan egotea lortu ar-te, sentsibilizazio, atxiki-mendu eta salaketa eki-menak abiatu ditu Bor-tzirietako Euskara Man-komunitateak. Helburuhorrekin sinadura bilke-tari ekin dio Bortzirietan.

Martxoaren 14an, ber-tzalde, Bortzirietako Eus-kara Mankomunitateaketa Arantza, Bera, Etxa-lar, Igantzi eta Lesakakoherrietako euskara ba-tzordeek deituta 200 batlagun bildu ziren Etxala-rren, Euskarari erasorikez!, Euskarazko komu-nikabideen defentsan,Ttipi-Ttapa Telebistarenalde izenburupean egin-dako kontzentrazioan.Ordu erdi batez isileanegin zen kontzentrazioaplazan, tartean bortz he-rrietako udal ordezkariakzeudela. Beraiekin ba-tera, kirola, kultura eta gi-zarte mailako hainbatpertsona ezagun ikusi zi-ren, bortz herrietatik, Sun-billatik, Malerrekatik etaBaztandik hurbildutakojendearekin batera.

EUSKARAREN AURKAKO

HIZKUNTZA POLITIKA

Kontzentrazioarenakaberan, Pello Apeze-txea Etxalarko Euskara

Batzordeko kideak etaTtipi-Ttapa Fundaziokopatronatuko presidente-ak hartu zuen hitza. Ape-zetxearen erranetan, ger-taera larria da Ttipi-Tta-pa Telebistak emisioa ete-tea, «sekulako kezka etaezinegona sorrarazi diz-kiguna. Horren aitzine-an, honako hau adiera-zi nahi dugu: Nafarroa-ko Gobernuaren euska-raren aurkako hizkuntzapolitika salatu nahi duguozen. Nafarroako Go-bernuak, sortu zenetik,inoiz ez du euskararenaldeko jarrera izan, bai-na azken urteetan, horiaski ez eta euskararenaurkako hizkuntza poli-tikari ekin dio buru-bela-rri, legegintzaldi honetan,

Euskarabidearen mozo-rropean: lege bidez eus-karari eta euskaldunoiateak itxi, euskararenezagutza ahal den neu-rrian oztopatu, hizkuntzapaisaiatik euskara ezaba-tu, euskalgintza ekono-mikoki ito… zoritxarrezadibide aunitz ditugu».

LIZENTZIEN BANAKETAN

AUKERARIK GABE

Euskarazko hedabi-deei dagokienez, tokikohedabideen aurkako era-baki edo oztopoak ez di-rela atzokoak gogorara-zi zuen Etxalarko Eus-kara Batzordeko kideak.Lurreko Telebista Digita-laren aroa ailegatzear da,«eta tokiko hedabideenjarduna arautzeko eta li-

zentziak banatzeko ga-raian, gure eskualdeosoa, tokiko telebista iza-teko aukerarik gabe gel-ditu zen, bertako tele-bistak egoera irregulareta ezegonkorrean jar-dutera kondenatuz». Gai-nera, hedabideei zuzen-dutako dirulaguntzen mu-rrizketak, %95ekoak,izan du bere lehenbizikoondorioa, aise aurreiku-si zitekeena, Apezetxe-aren errantean: «Ttipi-Ttapa Telebistaren etena.Erabaki hori helburu ar-gi batekin hartu dute, eus-kara eta euskalgintza ito-tzea, alegia, jakina bai-tzen tamainako murriz-keta batek arrisku bizianutziko zituela hainbat to-kiko hedabide».

EUSKARAZKO KOMUNIKABIDEAK

ARGAZKIA: TTIPI-TTAPA

Martxoaren 14an kontzentrazioa egin zenean, Pello Apezetxea mintzatu zen.

BidasoaldekoXXII. Bertso-paper lehia-keta abianttipi-ttapaBidasoaldeko Ber-tsopaper Lehiaketa-ren XXII. edizioa za-balik dago. BerakoKultur Batzordeak etaBortzirietako BertsoEskolak, Bortzirieta-ko Euskara Manko-munitatearen lagun-tzarekin Baztan-Bi-dasoaldea inguruanbizi direnentzat anto-latu dute aurten ere.Jatorrizko, argitaratugabeko eta bertzelehiaketaren bateansaritu ez diren ber-tsoak onartuko diraeta norberak aukera-tuko du gaia, doinuaeta neurria.Hiru mai-latan banatu dutelehiaketa: A mailan 12urte arteko haurrekparte hartuko dute etaguttienez bi bertso edolau kopla osatu be-harko dituzte. B mai-lan 12 urtetik 18 urtearteko gazteak saritu-ko dira eta guttienezlau bertso egin be-harko dituzte. C mai-lan, azkenik, 18 urte-tik goitiko gazteek har-tuko dute parte eta gu-ttienez 8 bertso eginbeharko dituzte. Ber-tsoak maiatzaren 1eraarte bidali beharko di-ra helbide honetara:Berako Kultur Etxea,Bidasoako XXII. Ber-tsopaper Lehiaketa,Eztegara pasealekua,11, 31.780 Bera. Sa-riak maiatzaren 15eanemanen dira, 18:00-etan Kultur Etxean.

LITERATURA

Page 9: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

09

ttipi-ttapaApirilaren 19an joka-

tuko den Mendi MaratoiErdirako eskuragarri pa-ratu ziren dortsalak bu-katu dira. Manttale Men-di Lasterketa Taldekoekmartxoaren 2an zabalduzuten izena ematekoepea eta bortz egunetandortsal guztiak agortu zi-ren. 400 partaideko mu-ga ezarri zuen eta baierraz gainditu ere.

EZAGUN AUNITZ

Izena eman dutenenartean, Fernando Etxe-garai eta Jokin Lizeagadaude, iazko edizioan le-henengo eta hirugarrensailkatu zirenak, hurre-nez hurren; Zuhaitz Ez-peleta ere herrian izanendugu, joan den urteanEspainiako Kopan ga-raipena lortu zuena; Pa-txi Irazoki 2007an hiru-garren gelditutakoa etaArkaitz Zamakona, Ene-koitz Aizpurua, ArkaitzSodupe, Unai Santama-ria... izanen dira.

Emakumezkoetan,Alizia Olazabalek partehartuko du –2008ko ira-bazlea–, baita Jaione Sa-sieta 2006an hirugarrenizan zenak, Kristina Ar-bues 2007an hirugarrensailkatutakoak eta Aran-tza Izagirre iazko ira-bazleak ere.

Guraso EskolaDrogen prebentzio-

rako planaren barne, gu-rasoek seme-alabenhezkuntzan gehiago sa-kontzeko aukera izan de-zaten, Guraso Eskolaizeneko lau saio antola-tu ditu Udalak maiatze-rako.

Saioak maiatzeko or-tzegunetan izanen dira:maiatzaren 7, 14, 21 eta

28an. Bi talde osatukodira, arratsaldez, bata15:00etatik 17:00etara,eta 17:30etik 19:30erabertzea. Matrikula 25 eu-rokoa izanen da, eta bi-koteak izena emanez ge-ro, 40 eurokoa izanen dabien matrikula.

Guraso Eskola Hila-rio Garrudok gidatukodu. Garrudo psikologianlizentziaduna da Sala-

mancako Unibertsitate-an, eta Psikologia klini-koan eta familia-terapianaditua. Eskarmentuhaundia du jendearenprestakuntzan eta psi-kologo gisa, droga-men-dekotasunen arloan.EDEX elkartearekin lanegin ohi du, eta adituada bizitzarako trebeta-sunak irakasten, betie-re nerabezaroan izaten

diren arriskuei eta dro-ga mendekotasunei ai-tzin egiteko.

Saio hauetan partehartzeko epea astelehenhonetan, martxoak 30,bukatzekoa zen.

Dirulaguntzasuhiltzaileenparkerako

Nafarroako bertzezazpi suhiltzaile bolun-tarioen parkek bezala,Berakoak ere dirula-guntza jaso du 2009kogastuei aitzin egiteko.Zehazki, Nafarroako Go-bernuak emandako30.997,95 euroko la-guntza izan du. Horrezgain, hemendik guttira,parkean ate metaliko batparatzeko bertze ebaz-penak etorriko direla ira-garri dute Gobernutik.

Argazkierakusketa

Bera atzo izenburu-pean argazki erakuske-ta zabalduko du RosaMari Errandonea herri-tarrak ortziral honetan,apirilak 3. Hilaren 19rabitarte Kultur Etxean iza-nen da ikusgai, astear-tetik igandera. Goizez10:00etatik 14:00etaraeta arratsaldez 16:00-etatik 19:00etara ego-nen da zabalik, igandearratsaldetan izan ezik.

Maratoi Erdian parte hartzeko 400dortsalak bortz egunetan banatu dira Parte hartuko dutenen artean, punta-puntako lasterkalari ezagun ugari daude

BERA

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Soinketa Eguna apirilaren 16anArkupeak Erretiratu eta Jubilatuen Elkarteak bertze urte batez SoinketaEguna antolatu du. Apirilaren 16an, ortzegunarekin, eginen dute. Auto-busez Berara ailegatu ondotik, 12:00etan hasiko da soinketa erakustal-dia kiroldegian. Ondotik, 13:45ean kiroldegitik autobusak aterako dirabazkaltzera joateko. 14:15ean Zalain eta Zubiondo jatetxeetan bazkaldu-ko dute, bi kasuetan menu berdinarekin. Arratsaldean, 17:00etatik 19:45eradantzaldia izanen dute eta 20:00etan etxerako bidea hartuko dute. Izenaemateko epea apirilaren 8an bukatuko da. Prezioa, berriz, 30 eurokoa iza-nen da.

Page 10: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

10

Aitor AROTZENASan Fermin erretira-

tuen elkarteak Ultza-mara ateraldia antolatudu apirilaren 17rako. Ir-teera plazatik eginen dagoizeko 8etan eta Irai-zozko gazta fabrika etaLizaso eta Auza bisita-tu ondotik, Goldarazenbazkalduko dute hona-ko menu honekin: zain-zuriak eta txistorra has-teko; ilar beltzak aza etaodolkiarekin, haragi zo-pa, ajoarriero, bildotsedo zerrikuttina entsa-ladarekin, aretze-txule-ta, eta kailatua edo gaz-ta postrerako, dena ar-doz, urez, kafez eta ko-paz ongi hornitua. Baz-kalondoan Lekunberrieta Leitza bisitatuko di-tuzte, etxera bueltatu ai-tzinetik. Txartelak erre-tiratu elkartearen osta-tuan eros daitezke api-rilaren 12a bitarte 26 eu-roren truke, baina kon-tuan hartu behar da ba-karrik autobusa bete ar-te izanen dela lekua, be-raz, lehenbailehen mu-gitzea komeni da.

Jubilatuek Lourde-sera joateko asmoa erebadute maiatzaren 8an.Txartelak apirilaren 4anparatuko dituzte salgai,bazkideentzat 17 euro-tan. Apirilaren 26a ar-teko epea izanen dute

bazkideek txartelak es-kuratzeko. Oraindik le-kurik balego, bazkide ezdirenek izanen duteLourdesera joateko au-kera, 20 euroren truke.Maiatzaren 8an, goize-ko 7etan abiatuko diraplazatik eta 11etan me-za izanen dute San Ga-briel kaperan. Gurutze-bidea egin ondotik, Flo-rida jatetxean bazkaldueta arratsaldea libre iza-nen dute, etxera buel-tatu aitzinetik.

Apirilean kultur egi-tarau zabala izanen du-gu herrian. Musika es-kolak kontzertua eskai-niko du hilaren 8an,17:00etan udaletxekopleno aretoan. Hilaren18an, Bortzirietako ber-tso eskolak bertso saioaantolatu du Andra MariZahar Etxean 17:30ean.Apirilaren 25ean Gazte

Eguna antolatu dute Le-sakako Gaztik taldeaketa egun berean, JavierIrazokiren La nota rotaazken liburuaren aur-kezpena eginen da uda-letxeko pleno aretoan.Apirilaren 26an, azke-nik, Tantirudantza jaial-dia antolatu du Tantiru-mairu euskal folklore tal-deak.

ARGAZKIAK: NAFARROAKO BERTSOZALE ELKARTEA

Txapela eta Txapelketa Nagusirako txartela lortudute herriko hiru bertsolarik Nafarroako finaleanUzta ederra lortu zuten herriko bertsolariek martxoaren 21ean Elizondonjokatu zen Nafarroako Txapelketako finalean. Xabier Silveirak txapela jan-tzi zuen, seigarrena, inork lortu ez duena. Horretarako desenpatea jokatubehar izan zuen Julio Sotorekin. Nafarroako lau lehenbizikoek Euskal He-rriko txapelketarako txartel bana zuten saritzat eta Silveira eta Sotorekinbatera, Erika Lagomak (hirugarren) eta Iñigo Olaetxeak (laugarren) Txa-pelketa Nagusian kantatzeko eskubidea irabazi dute.

San Fermin elkarteak Ultzama etaLourdesera bidaiak antolatu dituApirilaren 17an eta maiatzaren 8an izanen dira egun bateko ateraldiak

LESAKA FLASHToki-Onakopatioa ixtekoeskariaBerako Toki-Ona Insti-tutuko Guraso Elkarte-ko zuzendariak sinatu-tako idatziarekin bat egindu Udalak aho-batez etaikastetxeko patioa es-kola orduetan ixtea es-katu dio Berako Udala-ri. Gurasoen idatziarenarabera, patioa irekiaegotean, «arrisku larriaksortzen dira, kanpotiklasai ederrean edonorsartzen ahal delako gu-re gazteei edozein gau-za eskaintzera edo sal-tzera».

KrisiekonomikoazsolasaldiaArranonKrisi ekonomikoa: arra-zoiak eta alternatibakizenburupean solasal-dia eskainiko du IgorArroyo LAB sindikatukoNafarroako idazkariakapirilaren 3an, ortzira-lean, Arrano elkartean.Gogoratu behar da.egun berean, manifes-tazioa ere deitu duelaLABek, 19:00etan.

SuhiltzaileparkearilaguntzaLesakako suhiltzaileenparkeak 33.932,58 eu-roko dirulaguntza jaso-ko du urteko ohiko man-tenimendu gastuei au-rre egiteko. Honetazgain, Nafarroako La-rrialdi Agentziako (ANE)zuzendari nagusiak ber-tze parkerako ibilgailubat erosteko erresolu-zioa sinatuko omen dulaister.

Ekitaldiz ongi hornitua datorapirileko kultur egitaraua

Page 11: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

11

Joseba eta NereaEstatu espainiarrak

krisiari eta langabezia-ri aurre egiteko neurrienartean diru kopuru batbanatu du udaletxe guz-tietan. Dirulaguntza ho-ni Toki Inbertsioko Es-tatu-Fondoa deitzenz a i o e t a E t x a l a r r i141.768 euro egokituzaizkio. Diru honen iza-era berezia da; aurre-kontuetik kanpo dau-den inbertsioak egite-ko balio du bakarrik.

Udalak hainbat aldi-tan dirulaguntza eska-tu eta ukatu izan zaiz-kion baserri-bide batzukmoldatzeko erabilikodu. Honela bada, An-tsone- Mendiondokobordara doan bide za-tia eta Joanperitzene-ko bordara doana zo-laberrituko dira eta Lu-rriztiederra auzoan etaUrtzaileneko bordaradoan bidean egonkor-

tze lanak eginen dira.Modu honetan, urtetanmoldatu izan ezin direnpista hauek itxura be-rria hartuko dute. Ubi-ria Excavaciones en-presak eginen ditu lanhauek.

LarraburukoUrdaiazpikotxapelketa

Joan den martxoanakabatu zuten Larra-burua Elkarteko Ur-daiazpiko Txapelketa.Honakoak izan zirentxapeldunak: MuseanJose Javier Zubieta etaPello Apezetxea etapartxisean Juliana Eli-zalde eta Maria EstherBereau. Musean azpi-txapeldunak SantiagoMitxeltorena eta Gas-ton Lestuzzi izan ziren.Irabazleek urdaiazpikobana eraman zuten sa-ritzat, eta bigarrenek ur-daiazpiko sorbalda.

Martxoaren 14anafari ederraren bueltanospatu zuten Larrabu-

rukoek lehiaketarenakabila. Urdaiazpikoaizan zen, nola ez, afa-

riko menuaren oinarria.Afalondotik, sari-bana-keta egin zuten.

141.768 eurokodirulaguntza emandio ZapaterorenGobernuak UdalariBaserrietara joateko bide batzukmoldatzeko erabiliko da dirua

UTZITAKO ARGAZKIA

Besta haundia San Jose Zurginaren Kofradiaren150. urteurrena ospatzekoSan Jose Zurginaren Kofradiak bere 150. urteurrena ospatu zuen mar-txoaren 19an. Hildako bazkideen omenez eskainitako mezaren ondotik,bertan ziren kofradeek argazkia atera zuten, bandera beraiekin zutela.Gaur egun, 89 bazkide edo kofrade ditu San Jose Zurginaren Kofradiaketa Javier Indaburu eta Teodoro Iribarren dira maiordomo edo arduradu-nak, duela 25 urtez geroztik. Javier Indaburuk 77 urte ditu eta berak ai-patu zuenez, 1846an sortutako Norberto Indaburu Berrueta bere atatxiaizan zen Kofradiaren sortzaileetako bat. Geroztik bere atta eta Martin anaiaere kofradeak izan dira, bera bezalaxe. Kofradiak 1866ko erregistro libu-rua gordetzen du eta bertan ageri denez, aitzineragoko liburu bat ere ba-zen, gaur egun galdua dena. Kofradiaren bertze ezaugarria bere bande-ra edo estandartea da. Normalean urtean behin ateratzen da, Bestaberriegunean, baina 150. urteurreneko ospakizuna haundia dela pentsatuz,San Jose Egunean ere atera zuten, argazkian ateratzeko. Jorge Arizale-tak zeraman bandera eta zintak kontzen Martin Indaburu eta Miguel Ma-ria Azkarraga zeuden. Urte osoan Maria Dolores Danborienak zaintzen dubandera. Argazkiaren ondotik, Elutsa ostatuan elkartu ziren bazkari ede-rraren bueltan. Junta berritzea mahai gainera atera zen baina inork ezzuenez sartu nahi izan, Javier Indaburu eta Teodoro Iribarrenek segitukodute, bertze urte batez behinik behin, maiordomo eta arduradun lanetan.Bazkalondoko besta giroak berandura arte iraun zuen. Argazkian Kofradiako kideak ageri dira. Tartean, lau emakume: FelizianaZubieta, Mari Tere Iparragirre, Ixabel Bergara eta Klemen Unanue.

ETXALAR

Page 12: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

12

Nerea ALTZURIGogoan dugu herria

omendu zuten edizioa.Korrikak geroztik hiri,herri eta auzoetan bar-na milaka kilometroegin ditu euskararen al-de. Duela 29 urte hasizen AEK euskararen al-deko lasterkaldia anto-latzen eta joan denmartxoaren 26an Tu-teratik abiatu zen 16.edizioa.

Astelehenean es-kualdeko lurretan ibilizen eta hirurogeitik go-ra kilometro eta doze-naka lagunen lekukopasak izan ziren. He-rriak ere ekarpena egindu eta Udalak, EkaitzaElkarteak eta GazteAsanbladak astelehe-nean lasterkaldian par-te hartu zuten.

Gure herritik pasa-ko ez bada ere, larun-bat honetan, apirilak 4,Korrika Kulturala pres-tatu da. Herriko Esko-lak, elkarteek eta Uda-lak esku hartu dute an-tolaketa lanean. Arratsaldean herrian

barna lasterkaldia egi-nen da. Erroitzineko-borda eta Berganea

atariak, Herriko Plaza,Larreta auzoa, Dena ja-nari-denda eta Goien-

buru aldea izanen dirapuntuak. Ibilbidean ze-har, helduek hartuko

dute lehendabizi leku-koa eta gero Bergane-tik aitzinera eta Larre-ta aldeko eremu zelaianttikienek hartuko dute.Ondotik, Goienbururajoateko berriz ere za-hartxoagoek hartukodute ardura. Hala ere,seguro batek bainogehiagok ibilbide guziaeginen duela!

Herrian barna las-terka ibili ondotik, txa-laparta tailerra eginenda. Lerro hauek idaz-terakoan, duda muda-ko ekimena triki pote-oarena da… Beraz, la-runbaterako badaki-zue! Gonbidapena lu-zatua dago!

Zahar Txokokokontuak

Urteko bilkura eginzuen joan den igande-an, martxoak 29, Za-har Txoko elkarteak.Juntako kideek kontuenberri eman zieten bildu-tako bazkideei eta on-dotik, denak elkarrekinbazkaria egin zuten Za-har Txokon.

Larunbat arratsalde honetan KorrikaKulturala eginen da Herriko haur, gazte eta helduek herrian barna lasterkaldia eginen dute

ARGAZKIA: TTIPI TTAPA

Mozorro Besta giro ederreanMozorro Zuriek antolatutako Mozorro Besta joan den martxoaren 14koarratsaldean iragan zen. Haurrentzako tailerrak prestatu ziren lehenik.Mezaren ondotik, berriz, herri kirol saioa izan zen. Ia Mozorro gehienekparte hartu zuten: txokor biltzea, lasterka, txinga eta ingude altxatzeakegin ziren eta taldeen arteko apostua izan zen. Segidan, 80 lagun ingurubildu ziren Aterpean afaltzeko, Xabier Legarreta eta Jexux Mari Irazu ber-tsolariak lagun zituztela. Goizaldeko ordu ttikiak arte iraun zuen bestaketa gorapean Agerralderekin dantzaldia izan zen. Hauek dira herri kirole-tan parte hartu zuten Mozorro Zuriak: Unai eta Eneko Ordoki, Jon Agile-ra, Iosu Iparragirre, Asier Apezetxea, Mikel Larretxea,Alberto Fagoaga,Joseba Pikabea eta Madariaga, Xabier Iturria, Julen Oskoz, Daniel Ipa-rragirre, Imanol Lukanbio eta Xabi Larretxea.

ARANTZA

Page 13: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

13

Udan Saharako haurrakhartzeko deia egin duSaharaztan taldeakApirilaren 14an bukatuko daizena emateko epea

ttipi-ttapaUda honetan Saha-

rako haurrak etxean har-tzeko deia luzatu du Sa-haraztan erakundeak etahala egin nahi dutenekapirilaren 14ra bitartekoepea izanen dute izenaemateko. Horretarako,Baztanen interesatuakdaudenek 948 452372telefonora deituta emanbeharko dute izena; Ma-lerrekakoek 948 451787 telefonora deitu be-harko dute eta Bortzi-

rietakoek 690 687990telefonora.

Jakina denez, EuskalHerri osoko herrietarahainbat eta hainbat haursaharar etortzen dira ber-tako familiekin uda pa-satzera. 14 urte ingurupasatu dira Saharazta-nek Saharako haurrakekartzeko ekimena mar-txan jarri zuela. Joan denurtean, erraterako, guz-tira 11 etorri ziren Baz-tan, Bortziriak, Malerre-ka eta Leitzaldera. Due-

la bi urte, berriz, gehia-go, 14. Ekainean etorrieta abuztuan hartu zu-ten etxerako bidea.

Ofizialki, 7 eta 12 ur-te arteko haurrak har dai-tezke etxean. Halere,zenbait kasutan bertzeadinekoak ere etortzendira.

Saharako basamor-tuan dauden errefuxia-tuen kanpamenduetan,udan egiten duen berojasangaitza dela eta, ba-tez ere haurrak dira kal-tetuenak. Hala, udako hi-labete beroenak goxoa-go pasatzeaz gain, eu-ren herrian jaso ezin di-

tuzten zerbitzuak es-kaintzen zaizkie hemenSaharako neska-muti-koei.

Bide batez, Sahara-ko herriaren egoera zeinden ezagutaraztea erebada Saharaztan elkar-te sortu berriaren helbu-rua.

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Joan den urtean gure inguruan uda pasatu zuten Saharako neska-mutikoak,etxean hartu zituzten familiekin.

GIZARTEA

Page 14: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

14

ITUREN

Arkaitz MINDEGIAEskolari izen bat ja-

rri eta horren adieraz-garri izanen den logoti-po baten bila dabiltzaeskolan. Horren harira,deialdi bat egitea era-baki zuen eskolako Hez-kuntza Komunitateak,hau da, ikasle, guraso,langile, Udala eta Kul-tur Taldeak. Asteazkenhonetan, apirilak 1, aki-tzekoa zen proposa-menak aurkez tekoepea, eta behin hori pa-satuta, hurrengo aste-an, hilaren 8an, eskola-ko sabaian deialdira aur-keztutako lan guztiakikusgai paratuko dira.

Sabaian paratzean,nahi duenak bere botoaemateko aukera izanendu eta gisa horretara,boto gehien jaso dituz-ten hiru lan aukeratukodira. Azken erabakia Es-kola Kontseiluak hartu-ko du.

BALDINTZAK

Martxoaren 16anegin zuten deialdi haueskolatik, eta hasieratik

argi adierazi zuten ezdela lehiaketa bat, etaez dela saririk banatu-ko. «Honen asmoa de-non parte-hartzea bul-tzatzea da».

Logotipoa egiteko,Iturengo eskolan hain-

bat herritako ikasleak el-kartzen direla kontuanhartzeko eskatu zuten,edo «egunen batean es-kola berria eraikiko denparajearen ezaugarri-ren bat islatzen duenaizatea».

Izenak, berriz, hitzbakarra edo gehienezere bi izatea eskatu zu-ten.

Informazio gehiagonahi izanez gero, esko-lara joan behar da edo948 451554ra deitu.

Aste Santuagainean

Aste Santurako astebat bertzerik ez da fal-ta eta dagoeneko denaprest dute herriko lan-da- etxe, jatetxe eta os-tatuek. Gure ingurukobertze txokotan bezala,Iturenen ere badago zerikusi eta zerekin goza-tu: Trinitateko ermita,Joaldunen Bidea, Ura-ren bidea... Badakizue,Aste Santuan planik ezbaduzue, hona hemenproposamen batzuk.

Biztanleria goiti Gorabehera batzue-

kin, baina azken urteo-tan, biztanleriak goitiegin du Iturenen. Haladela ikus dezazuen, ho-na hemen datuak:

Eskolari izena eta logotipoa emateko egindiren lanak hilaren 8an paratuko dira ikusgaiAsteazken honetan akitzekoa zen lanak aurkezteko epea

ARGAZKIA: ESKOLA

Oporrak hartu aitzinetik ekitaldiak eskolanApirilaren 8an, Aste Santuko oporrak hartu baino lehen urtero bezala,hainbat ekitaldi antolatu dituzte eskolan. Logotipo aukeraketa, herri ki-rolak, zozketa... Eta ondotik, gosari ederrarekin oporrak hartuko dituzte.Guraso Elkarteak antolatutako zozketaren sarien irabazleak hurrengo al-dizkarian jakinaraziko dira.

URTEA BIZTANLERIA

2004 4722005 4732006 4812007 4772008 4812009 (martxoa) 497

Page 15: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

15

Rakel Urtxegi izanen da UlibeltzakElkarteko lehendakari berria8 emakumez osatutako Zuzendaritza Batzordea izanen da datozen bi urteetan

Jaione OTXANDORENAMartxoaren 14an egin

zen Ulibeltzak Elkartea-ren Zuzendaritza Ba-tzordea berritzeko bile-ra. Gaur egun, Elkarte-ak dauzkan 192 bazki-deetatik 30 inguru baka-rrik azaldu ziren bilera-ra, beraz, parte-hartzeeskasa. Hala ere, bilera-ko helburua betez, joan-dako bazkideek botake-tak egin zituzten Zuzen-daritza Batzorde berrianork osatuko zuten era-bakitzeko. Zortzi izen ate-ra ziren eta bitxia badaere, datozen bi urteeta-ko Ulibeltzak ElkartekoZuzendaritza zortzi ema-kumez osatua egonenda: lehendakaria RakelUrtxegi izanen da; lehen-dakariordea EdurneUrroz; diruzaina MaiderPetrirena; idazkaria Mi-ren Hernandorena; eta

bokalak Josune Antzizar,Maria Jesus Iriarte, Edur-ne Zubieta eta Maria Je-sus Rekarte.

Urteetako ohiturari ja-rraituz eta kargu aldake-ta egiteko, martxoaren21ean afaria egin zutenorain arte Zuzendaritzanegondako bazkideek eta

datozen bi urteetan ego-nen direnek Elkartearenegoitzan.

Eskolakoateraldiak

Martxoaren 17an es-kolako 3, 4, 5, eta 6. mai-lako gaztetxoak Altzu-zako Oteiza museora

ateraldia egin zuten. Goi-zen museoa ikusi etaarratsaldean Artic izotzjauregira joan ziren.

Txikienak, berriz, 2.mailara artekoak, ortzi-ralean, erraldoi eta buru-haundiak ikustera joanendira Iruñera eta arratsal-dean Txiki Parkera..

AsteburuKulturala etaKorrikaren berri

Ttipi-Ttaparen ale hauidazterakoan oraindik ezgenuen Asteburu Kultu-ralak eta Korrikak eman-dakoaren berririk. Beraz,hurrengo alean emanenditugu xehetasunak.

SUNBILLA

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Ulibeltzak Elkarteak 25 urte bete zituenean, bazkideei ateratako argazkia.

Page 16: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

16

Eskola ondoko bidegurutzean biribilguneaegiteko hitzarmena sinatu du UdalakAutobus geltokia ere biribilgune berriaren ondoan jarriko dute obra egiterakoan

ttipi-ttapaNafarroako Gober-

nuko Herrilan, Garraioeta Komunikabideeta-ko Departamentuak etaUdalak zeharbidea mol-datzeko elkarlan hitzar-mena onartu dute. Mar-txoaren 16ko bilkuranizan zen hori.

Hitzarmenaren ara-bera, eskolaren ondo-an, biribilgune bat egi-nen da, bidegurutze ho-rrek duen trafikoa ho-beki arautzeko baliaga-rria izanen dena. Ze-harbide berean dagoenautobus geltokiaren ere-mua ere aldatuko da.

394.000 EUROKO

AURREKONTUA

Lan honen hasiera-ko au r rekon tua393.748,06 eurokoa da.Nafarroako Gobernuak282.408,47 euro or-dainduko ditu (138.190euro aurten eta bertze1 44 .218 ,47 eu ro2010ean) eta gainera-ko 111.339,59 euroakUdalak berak ordaindubeharko ditu.

LANAK UDALAK

KUDEATUKO DITU

Onartutako testua-ren arabera, Donezte-beko Udala arduratukoda lanak egiteaz, etahauek egiteko behar di-ren ondasunak edo es-kubideak hartzeko be-harrezko izapideak egi-teaz. Gisa berean, Uda-larena izanen da lanenzuzendaritza teknikoaere, baina Herrilan De-partamentuaren Kon-

tserbazio Zerbitzuakgainbegiratu eginen duobra.

Gaur egun, Leitzaeta Doneztebe artekoNA-170 errepidean, Lei-tza aldera zubia pasa-tu eta eskolaren ondo-an dagoen bideguru-tzeak zenbait adar ditu:Osasun Zentro aldera,Enplegu Bulego alde-ra, etxebizitza berrieta-ra, eskolara, kiroldegi-ra… Horrek trafiko han-

dia eragiten du eta ho-rri aterabidea emateradatoz obra berri hauek.

Biribilgune berriare-kin, mugimendu guziakordenatzea da helbu-rua eta bideko segurta-suna hobetzea. Aldi be-rean, gaur egun herri-gune erdian dagoen au-tobus geltokia ere biri-bilgune horretara ate-rako da eta oraingo gel-tokia aparkalekuak egi-teko aprobetxatuko da.

Biribilgunearen kan-poko erradioa 15 me-trokoa izanen da eta er-dian 6 metroko erradioaduen irlatxoa izanen du.Metro eta erdi zabale-rako espaloia ere egi-nen da.

Errekakoseniorrekpartida bakarrafalta dute

Liga akitzeko parti-da bakarra gelditzenzaio Errekako talde se-niorrari. Denboraldi bi-kaina egin du eta lehenposturik eskuratuko ezbadu ere, sailkapene-an bigarrena izan dai-teke. Asteburu honetanBarañaingo Lagunaktaldearen kontra joka-tuko du etxetik kanpoeta hortxe erabakiko daliga.

Bertzalde, maiatze-an 20 urte beteko diraErrekak liga lehenbizi-koz irabazi zuenetik.1989an izan zen, taldeaTxomin Mindegia etaLuis Goñiren agindue-tara zegoela.

ARGAZKIA: TTIPI-TTAPA

Eskolara, Zazpigurutze auzora eta Elgorriaga aldera joateko bidegurutze ho-netan biribilgunea eginen da.

DONEZTEBE

Page 17: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

17

Larunbatean sagardotegira joatekoautobusa antolatu dute gazteekEguerdian frontoitik aterako da, handik Astigarragara joateko

ttipi-ttapaInguruko bertze toki

aunitzetatik bezala, Do-namariatik ere autobu-sa antolatu dute gazte-ek sagardotegira joa-teko. Larunbat hone-tan, apirilak 4, 12:30eanaterako da autobusafrontoitik, eta handik As-tigarragako Alorreneasagardotegira joanenda han bazkaltzeko.

EstatuarenlaguntzarekinSasoik eginenditu lanak

Espainiako Gober-nuak emanen duen di-rulaguntzarekin egite-koa den eraikin berria-ren lanak lehiaketaraatera ondotik, UdalakSasoi Eskabazioak en-presari esleitu dizkioobrak. Gobernuak ira-garritako dirulaguntzakopurua mantenduzeg inen d i ra lanak ,74.335 euroko aurre-kontuarekin, hain zu-zen.

Bere garaian iraga-rri bezala, eraikin ho-

rrek bi solairu edukikoditu: behekoan alda-gelak izanen ditu etalehenbiziko solairuanerabilera anitzeko lo-kala.

Obrak udan hasikodira eta urtea akitu ai-tzinetik bukatuak egonbeharko dute.

Korrikaren aldekilometroa Astelehen honetan,

martxoak 30, pasatuzen Korrikaren 16. edi-zioa eskualdetik. Ez zenDonamariatik igaro, bai-na ekimenarekin bateginez, Udalak kilome-troa erosi zuen ibilbi-dea Sunbilla parean pa-satu zen tokian.

Patinaje etapilota ikastaroalarunbatetan Urtero bezala, aurten

ere abian dira patine-kin ibili eta pilotan ari-tzeko ikastaroak. La-runbatero frontoian bil-tzen dira, 17:00etanpilotan aritzeko eta or-dubete beranduago,patinetan ibiltzeko.

Herritarrak dira era-kusten ari direnak etaparte hartu nahi due-nak ordu horietan fron-toira agertu bertzerik ezdu egin beharko.

DONAMARIA

ARGAZKIAK: ITXASNE LASAGA

Sagardotegira egin diren orain arteko ateraldietan bezala, aurten ere ez daumorerik faltako.

Izokinakarrantzatzekodenboraldiazabalikttipi-ttapaAsteazken honetan,apirilak 1, zabaltze-koa zen izokinakarrantzatzeko den-boraldia Bidasoaibaian eta uztailaren19ra arte iraunen du,aitzinetik 60 aleko ko-purua gainditzen ezbada. Hala balitz, horbukatuko litzatekedenboraldia. Arran-tzale bakoitzak ka-nabera bakarra era-biltzen ahal izanendu eta gehienez ere,eguneko izokin batarrantzatu. Eguneroarrantzatzen ahal iza-nen da, jai ez direnasteartetan izan ezik.Arrainen neurriari da-gokionez, guttienez40 zentimetrokoaizan beharko du, etattikiagoa baldin ba-da, berriz uretan utzibeharko da izokina.Doneztebetik Endar-latsarainoko tarteaneta Bidasoa ibairadoazen adarretanarrantza daiteke.

ARRANTZA

Page 18: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

18

Udalaren kontuak 77.750 eurokosuperabitarekin itxi dira 2008anAurtengo gastuei begira, udal plana berritu nahi da

Joseba URROTZ2008ko kontuak be-

rrikusi eta 2009rako au-rrekontuak zehaztu zi-tuen Udalak orain de-la aste batzuk. Horrenarabera, iaz 238.941euro gastatu ziren. Ko-pururik haundienakmendian gastatu ziren:44.000 euro inguru.Bertze 24.000 euro in-guru nekazaritzako az-piegituretan joan ziren,hau da, bideetan hor-migoia botatzen batezere.

Sarrerak, berr iz,316.688 eurokoak izanziren, garrantzitsuenakNafarroako GobernukoNekazaritza Sailetikhartu ziren laguntzakizan ziren, 58.000 eu-ro, hain zuzen. 30.000euro mendiko laneta-rako jaso ziren eta In-gurugiro Sailak 10.700euro eman zituen Leur-tzan mantentze lanakegiteko.

Gastuak eta diru-sa-rrerak kontuan hartuz,77.747 euroko supera-bitarekin itxi zen 2008a.

2009KO GASTUAK ETA

SARRERAK

2009ari begira, Uda-lak aurreikusitako gas-tu garrantzitsuenakhauek dira: 17.000 eu-ro inguru mendiko la-

netarako, eta 60.000euro udal plana berri-tzeko.

Sarrerei dagokiene-an, 48.000 euro jasokodira udal plana berri-tzeko, eta bertze 11.300

euro mendiko laneta-rako hartuko dira.

Aurten ez da neka-zaritzako azpiegitura la-nik eginen, NafarroakoGobernuak ez baitu di-rulaguntzarik emanen.

URROTZ

ttipittapa

% (0034) 948 635458

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Leurtzako zaintzaileak aukeratu diraSanjose aitzineko astean egin zen aurtengo denboraldian Leurtzakourtegietan zaintzale arituko diren langileen aukeraketa. Beti bezala,Urrotzeko bat eta Beintza-Labaiengo bertze bat aukeratu ziren. Ber-tzalde, aipatu, jende mordoxka ibili zela Sanjoseko zubian, eguraldiederrak lagunduz gainera. Uholdeek eragindako kalteak ere konpon-duak zeuden bisitariak etortzerako.

Arcelorrenlurrakerosiko dituGobernuakttipi-ttapaBere garaian, iraga-rri bezala, Arcelor Mi-ttal multinazionalakLegasan duen lante-giko produkzioa Be-rriobeitira eta Lesa-kara lekualdatuko du.Baina hori 2011etikaitzinera izanen da.Bidasoa Planarenbarne dago sartuahori guztia, 35 milioieuroko inbertsioa au-rreikusia duen pla-naren barne. Lega-sakoa itxita, orain fa-brika dagoen lur ere-mua Nafarroako Go-bernuak erosiko du.Joan den urtean as-mo hori zuela jaki-narazi zuen Gober-nuak, eta martxoa-ren 24an gauza be-ra berretsi zuen Jo-se Maria Roig Berri-kuntza, Enpresa etaLan kontseilariak,Parlamentuan Na-Baik egindako gal-derari erantzunez.Gaineratu zuenez,lantegia hortik ken-du arte Gobernua ezda hasiko erosketa-rekin. Gobernuarenesku dagoen eta in-dustrialden propo-mozioaz arduratzenden Nasuinsa en-presak kudeatuko duerosketa prozesua.

BERTIZARANA

Page 19: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

19

Fernando ETXEBERRIALeitzan eta Goizue-

tan bezala, Ezkurrakomapa bat egin nahi daeta helburu horrekin,Fernando, Karmele,Juan Jesus eta Pellokherriko lur eremuetanbarna itzulia egin zutenmartxoaren 20an.

Goizean, 7:00etanabiatu ziren Txantxan-gorri ehiztarien txabo-latik. Perralekuko pistanbarna igo ondotik, Ola-ko bordara jautsi ziren,Ittola aldean barna. In-guru horretan Amoko-nea eta Aierdi bordenaztarnei argazkiak ate-ra zizkieten. Malda go-gor bat igo ondotik, Ka-talinea eta Etxeberriaartean dagoen baserrianhartu zuten atseden.

Kasteneako bordagurutzatutakoan, Era-tsungo lurretan sartu zi-ren, eta Iruñarriko men-hirrera edo iruinarrira ai-legatu ziren.

Monumentu megali-tiko hau Eratsungoa da,

eta hori ongi gogoan du-te herritarrek. Bere in-guruetan 12 megalitobaino gehiago aurkitudira, baina zoritxarrez,ez zaie kasurik egin.

Ezkurran sartuz, Ole-giko harrespilari erre-paratu eta Ezkain etaErakurrira igo ziren. Ai-patzekoa da, zenbaitmapetan mendi hau Ira-kurri izenarekin ageri de-la, baina herritarrek ezdute inoiz horrela era-bili, Erakurri edo Eaku-rri baizik.

Bideari jarraituz, Ur-dizko harritik barna Ma-kotsolara jaitsi ziren etaeguerdirako Ollinera ai-legatu eta hemengohondakinak ikusi zituz-ten.

OLLIN, EKONOMIKOKI

GARRANTZITSUA

Auzo honek bi garaiekonomiko garrantzitsueduki zituen. XIX eta XX.mendeetan fluorra, es-patua, piritia, beruna etazilarra bezalako mine-

ralak atera ziren. Lehe-nagotik, berriz, 1328tikaurrera, bi burdinola ja-rri ziren martxan eta1586an euren garairikoparoena ezagutu zu-ten. Europako iparralde-rako, Ameriketarako etamilitarren itsasontzieta-rako lan asko egin zen.

SEI ORDU ETA ERDIKO

BUELTA

Ibilbideak sei ordu etaerdi iraun zituen, eta gai-nerako itzulia hurrengobaterako utzi zuten.

Dena den, Leitza, Be-ruete, Eratsun eta Goi-zuetarekin dauden mu-gak berrikusi ahal izanzituzten, eta egunari be-har bezalako segidaemateko, GoizuetakoUmore Ona Elkarteanbazkaldu zuten, Juan Ig-nacio Apezetxea eta be-re emazteak prestatuta-

ko bazkari eder batekin.Lerro hauen bidez, es-kerrik asko.

Bide batez, esan, Na-farroako Kutxaren Zukaukeratu, zuk erabakiprogramaren bidez, ma-pa egiteko dirua bildunahi dela, baina hori hu-rrengo urtean izanen da.Mapa ere 2010erakoakitua izatea espero da.

Aurten, Zuk aukera-tu, zuk erabaki egitas-moarekin 7.950 eurokolaguntza jaso nahi daerlojua konpontzeko.Dagoeneko, Ezkurra,Eratsun, Leitza, Donez-tebe eta Iruñeko Nafa-rroako Kutxako 156 be-zerok egin dute proike-tu honen alde eta es-kertzekoa da.

Larreak erretzeaEguraldi ona egin

duela probestuz, azken

asteotan herritarrak la-rreak erretzen ibili dira.Baina behar diren neu-rriak hartzen ez direne-an gertatzen den beza-la, azken ordukoak izandira. Pinu pribatu batzukerre dira eta horrek ha-serreak eragin ditu.

Obra berriakEspainiako Gober-

nuaren 32.920 eurokosubentzioari esker, Eli-zaren azpian dagoenpareta zabaldu eginenda, kamioiak errazagopasa daitezen. Obrakesleitzeko Udalak za-baldutako lehiaketaralau enpresa aurkeztu di-ra: Sasoi, Ezkain, Eli-zaga eta Mariezkurre-na. Baina lanak azkenhonek eginen ditu, es-kainitako baldintza ho-berenak bereak izan bai-tira.

ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIA

Fernando, Karmele, Juan Jesus eta Pello martxoaren 20ean egindako itzulian.

2010ean herrikomapa bukatua egondadin lanak hasi dira Martxoaren 20an lau lagunekmugak berrikusi zituzten

EZKURRA

Page 20: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

20

Krisiaren ondorioz, aitzinekourtean baino hondakin guttiagobildu da 2008an Nafarroa osoan baino gehiago birziklatzen daeskualdean

ttipi-ttapaPapera eta kartoia,

enbaseak, beirak, etxe-ko hondakin bereziak,neurri haundiko trasteaketa siloetako plastikoak.Azken urteotan birzikla-tze kopurua gorantz ba-zihoan ere, zenbait toki-tan, 2008an ez zen ha-la izan. Adituen arabera,krisia dago tartean. Gu-ttiago kontsumitzeak za-bor guttiago eragiten bai-tu. Aldi berean, aipatu,Nafarroa osoan bainogehiago birziklatzen de-la gure inguruan.

PAPERA ETA KARTOIA

Eskualdeko edukion-tzietan milioi kilo paperbaino gehiago bildu zeniaz, 1.295.340 kilo. Bor-tzirietan jaso zen gehie-na, baina 2007an bainoguttiago. Baztanen ereaitzineko urtean bainoguttiago bildu zen; Ma-lerreka eta Leitzan, or-dea, gehiago. Arano, Are-so eta Goizuetan, orain-goz ez da paper eta kar-

toirik biltzen.

BEIRA

Beira ere aunitz bilduzen, milioiaren gainetik:1.224.013 kilo. BainaBaztanen eta Bortzirie-tan 2007an baino kilo gu-ttiago jaso ziren. Male-rrekan eta Leitzaldean,berriz, gehiago.

NEURRI HAUNDIKO

TRASTEAK

Emauseko Trapero-ek jasotzen dituzten neu-rri haundiko trasteei da-gokienez, 358.532 kilobildu ziren. Bai Bazta-nen, bai Bortzirietan, baiMalerrekan eta bai Lei-tzan ere, 2007an bainoguttiago bildu zen joanden urtean.

SILOETAKO PLASTIKOAK

Siloetako plastikoenkasuan, 51.510 kilo bil-du ziren Bortzirietan,Baztanen eta Malerre-kan, eta Bortzirietan izanezik, 2007an baino gehia-go bildu ziren 2008an.

Leitzaldean ez da siloe-tako plastikorik biltzen.

ENBASEAK

Enbaseetan, guztira258.640 kilo bildu zirenBaztan, Bortziriak eta Ma-lerrekan, eta hiru kasue-tan goiti egin zuen ko-puruak. Aipatu, Leitzal-dean ez dela enbaserikbiltzen.

HONDAKIN BEREZIAK

Hondakin bereziei da-gokienez, 15.190 kilo bil-du ziren eta Bortzirietanizan ezik, gainerakoetanbeherantz egin zuten2008an kopuruek.

PILAK

2.225 kilo pila ere bil-du zen 2008an inguruan,gehiena Bortzirietan.

DATUAK

Ondoko tau lan2007an eta 2008an Baz-tan, Bortziriak, Malerre-ka eta Leitzaldean birizi-klatzeko zenbat honda-kin bildu zen ageri da.

2007 2008Baztan 308.932 306.082Bortziriak 564.454 556.079Malerreka 194.844 207.799Leitza* 194.600 225.380

*Arano, Areso eta Goizuetako daturik ez dago.

PAPERA ETA KARTOIA

ENBASEAK

2007 2008Baztan 80.354 85.657Bortziriak 111.561 116.753Malerreka 46.125 56.230

*Leitzaldean ez da bilketarik egiten.

BEIRA

2007 2008Baztan 300.953 288.390Bortziriak 375.979 363.797Malerreka 175.822 206.246Leitzaldea* 165.270 265.580

*Aresoko daturik eta Aranoko 2008korik ez dago.

HONDAKIN BEREZIAK

NEURRI HAUNDIKO TRASTEAK

2007 2008Baztan 108.818 100.655Bortziriak 178.312 177.051Malerreka 64.431 60.306Leitza* 30.770 20.520

*Arano, Areso eta Goizuetako daturik ez dago.

SILOETAKO PLASTIKOAK

2007 2008Baztan 19.760 25.292Bortziriak 7.365 3.830Malerreka 12.560 22.388

*Leitzaldeko daturik ez dago.

PILAK2007 2008

Baztan - 505Bortziriak - 1.180Malerreka - 190Leitzaldea* 706 350

*Areso eta Aranoko daturik ez dago*2008koak Leitzako datuak dira.

2007 2008Baztan 4.132 3.347Bortziriak 4.254 5.223Malerreka 3.459 3.005Leitzaldea* 4.086 3.615

*Arano eta Aresoko daturik ez dago*Goizuetako 2008ko daturik ez dago.

2007 ETA 2008KO DATUAKHONDAKINAK

Page 21: 491.alea ttipi-ttapa

HAURREN MODAEMAKUMEEN MODA

MAKILLAJEA ETA ORRAZKERAKGIZONEZKOEN MODA

OINETAKOAK

Page 22: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/1322

Udaberri-udako haurren arropa kolek-zioan kolore biziak neutroekin konbi-tzateko apustua egiten dute.

Haurrentzako jantziak haundiak, zaba-lak eta erosoak dira eta hauek baggyestiloko galtzekin eta bonbatxoekin kon-bina daitezke.

Gehien nagusituko direnak kolore neu-troak dira, errate baterako txuria, gri-sa eta kaki koloredun jantziak, berdeedo urdin ilunarekin konbinatuko dira.

Etxeko ttikienentzat, marra duten es-tanpatuak ikusiko ditugu, adibidez jer-tse eta galtzamotzetan.

NESKEN JANTZIETAN TELA LISOAK ESTANPATU DISKRETUETA KOLORE ARGIEKINKONBINATUKO DIRA ETA ZILAR KOLOREKOSANDALIEK EZIN DUTEHUTSIK EGIN.

Page 23: 491.alea ttipi-ttapa

23ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/13

MUTIKOETAN KOLORE ARGIKO GALTZAMOTZ ZABALAK MARRADUNTXAKETEKIN KONBINATUKO DIRA ETA GALTZA LUZEAK PITILLO ITXURAKOAK BIHURTUKO DIRA.

Page 24: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/1324

2009ko udaberri-udako moda joeraren ara-bera, Ali Baba itxurako bonbatxo galtzakeramanen dira, baita turbanteak, tunikaitxurako korteak, djellabak eta marrazki et-nikoak ere.

Bertze kulturekiko irekiera ttiki bat soma-tzen da udaberri-udako joeretan. Diane vonFurstenberg, Emilio Pucci, Chloé edo Etrodiseinatzaile handieen moda kolekzioen ar-tean Ali Baba itxurako bonbatxo galtzak,djellabak eta turbanteak erakutsi dituzteMilan, Londres, Paris, New York eta Madri-leko pasareletan.

Erregetzako emakume batzuk, JordaniakoNoor edo Salma Benanik, modaren azkentendentziei begira dagoen glamourez bete-tako emakume dotorearen irudia esporta-tzeaz arduratu dira.

Duten erosotasunarengatik dira ezagunakmairuen jantziak, baina baita bere oihalendotoreziarengatik ere: zeta, rasoa, %100eannaturala den kotoia, etabar… Arabiar es-tiloko osagaiekin konbinatzen ahal dira, dis-tira doratuekin, zapata takoidunak edo ta-koi gabeak… bertze estiloetako jantziekinlook hori ez haustea izanen da garrantzi-tsuena.

Page 25: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/13 25

Lila eta aran kolorearen aukera zabala aurkituko dugu merkatuan, bainahoriekin batera beige kolorea, beltza eta moratua ere aunitz ikusiko di-ra. Tulipanen forma duten berokiak ere ikusiko dira, mauketan bolumenhaundia dutenak, tweed txamarrak, kardiganak gerrikoarekin…Egunerokoan, jantzi erabilgarri eta erosoak ikusiko dira, eta tartean ba-keroak. Neguan kanpai formako galtzak berriz ere modan egonen dira, bai-na pitilloak ere ez dira tokirik gabe geldituko. Lehenengoek takoi altubatzuekin altu eta argalagoaren sentsazioa areagotzen dute; bigarrenek,berriz, emakume argaletan ohikoagoak dira.

Dotoreago jantzi nahi den momentuetarako ere aukera ugaria aurkitukodugu merkatuan. Hala nola, soineko luzeak eta erromantikoak, bolantee-kin. Urre-koloreko osagarriak aukeran, luma arrastoak…Gerri-aldea markatua ikusiko da.Faltatu ezin duten jantzien artean, trikotazko soinekoakproposatu dituzte hainbat moda etxek. Edozein botarekinjanzteko aproposak dira, erosoak eta sinpleak. Hori baita,azken batean, emakumeek nahi dutena, erosoak izatea.

Page 26: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/1326

BIKINIEN JOERAKBikinia jantzi nahi duzu uda honetan? Eguz-kiak berotzen hasi duen honetan, ur pixkobat gustora hartuko genuke, ezta? Nolakobikiniak jantziko dira udan hondartzan eguz-kia hartzeko, itsasoan igerian murgiltzekoedo igerilekura joateko?

Kolore beltza eta urdina aunitz erabiliko di-ra, baita txuri eta beltz binomioa ere. Ma-rra, lore eta kolore lisoen konbinazioa erenonahi ikusiko dugu. Gehien gustatzen zai-zun eta hobekien gelditzen zaizun modeloaaukeratzea duzu onena!

Page 27: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/13 27

Purpurinei eta distirei agur errateko tenoreaailegatu da eta makillaje biziak alde batera utzi,eta udaberri eta uda honetan kolore mateakikusiko dira. Baseei dagokienean, laranja etaarrosaren arteko nahasketa ikusiko da, aurpe-giaren azal koloreari naturaltasuna eman nahian.

Begietan kolore beltza nagusituko da eta begi-rada nabarmentzeko marra beltz finak erabili-ko dira. Sasoi honetan begiak ez ditugu soberamargotuak ikusiko. Momentu berezietarako edogaueko makillajerako, marra lodixeagoak iku-siko dira begietan, itzal urdinekin konbinatuz.Errimelak ia ikusezina dirudien arren, nabar-menduko den elementuetako bat izanen da. Ha-la, betazal luze-luzeak ikusiko ditugu udaberrieta uda partean. Bekainak ere lodiak eta mar-katuak izanen dira, naturaltasuna eman nahian.

Ezpainei dagokienean, distira ezak bolumenattikitzen duela kontuan hartu behar da. Edono-la ere, bi joera ikusiko dira udaberri eta udan.Alde batetik, azal eta laranja koloreak ikusikoditugu, eta bertzetik, gorria eta purpura kolo-reak. Bi estiloak desberdinak dira baina biekere arrakasta dutenak, eta hemendik aitzineraere, arrakasta edukiko dutenak.

MOTOTSAK FURI-FURIANIlea txukuna eta ongi zaindua bada, itxuraederra ematen du edozein gisara jarrita ere.Baina hortik aparte, sasoian sasoiko moda-ra egon daiteke ala ez. Udaberri-uda hone-tan, erraterako, mototsak ikusiko ditugu, al-de batera begira egonen direnak.

Bolumena izanen da nabarmenduko den ber-tze ezaugarria. Desordenatutako orrazkerabilduak ikusiko dira, bolumen haundikoak,eta ile-motots solte eta kizkurrekin. Labur-bilduz, desegituratutako orrazkera izanen daudaberri eta uda honetako joera, ukitu erre-belde horrekin.

Flekiloa, orain arte bezala, maiz ikusiko du-gu baina aurten, are luzeagoa izanen da, aur-pegiaren erditsua estaltzeraino.

Ile bustiak ematen duen efektua ere berra-gertuko da. Ile osoan edo zati batean gomi-na duten orrazkerak ikusiko dira, bai ilea sol-te dagoenean eta bai bildua dagoenean ere.Ile bustiaren efektua duten orrazkera bil-duak atzera orraztuak egonen dira, erdikomarra ongi markatua dutela. Erdiko marrahori ongi nabarmendua ikusiko da, aurpe-giaren simetria markatuz. Ile luze eta sol-teen kasuan, itxura berezia emanez, diade-mak ikusiko dira.

Page 28: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/1328

Udaberri-udako modan bermudak leggins-en gainetik, leotardoak, mallak… ikusikodira, baita ator zabalak eta faldoiak ere.Bermudak eta short-ak beti amerikanekinlagunduak datoz. Joera arras berritzailea daeta ez gaude sobera ohituak horretara.

Udako trajeak negu denboraldikoak bainoinformalagoak izanen dira. Galtzak hanke-tara itsatsiak joanen dira, pitilloak izaterairitsi gabe. Trajeak galtza motzekin ere iku-siko dira. Aire libre eta informala duten tra-jeak izanen dira. Kolore argiak izanen diraikusienak, txuriak, horixkak eta beigeak.

KOLOREAK: 2008KO DENBIORALDITIK EZ

DIRA SOBERA ALDATU. BELTZA, TXURIA, BERDE

MILITARRA ETA URDINA IZANEN DIRA

IKUSIENAK, EGUNEZ NAHIZGAUEZ. KAMISETEK ETA

POLOEK BAKARRIK IZANEN DIRA UDABERRI

HONETAN KOLORE UKITUA EMANEN DUTEN

JANTZIAK. DEGRADATURIK EZ DA

IZANEN, GEHIAGO IKUSIKO DIRA KOLORE

BAKARREKO TRAJEAK .

Page 29: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/13 29

OSAGARRIAK: OSAGARRIEN ERABILERA GERO ETA OHIKOAGOADA GIZONEZKOEN ARTEAN. AURTEN GERRIKOAK, TXAPELAKETA ZAPATAK IZANEN DIRA ERABILIENAK ETA ASKOZ SOFIS-TIKATUAGOAK AGERTUKO DIRA. DENA DEN, HAUEK GUZTIEN

ARTEAN, GERRIKOA IZANEN DA GEHIEN ERABILIKO DENA: GE-RRIKO ASKI HANDIAK, BAINA GIZONEZKOEN JANTZIE-

KIN ONGI EMATEN DUTENAK. ZABALAK IZANEN DIRA, HEBILLA EDO BELARRI HANDIKOAK

ETA KOLORE GUZIETAKOAK.

OIHALAK: KOTOI GARBIAK,LYCRA BASATIAK, BAITA PLASTIKOA ERE

Page 30: 491.alea ttipi-ttapa
Page 31: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa Moda Gehigarria 491. zbk. 2009/03/13 31

Udaberri-udarakomodako joe-rak indartsu oinkatzen du etaez dio atsedenik ematen za-pata baxuei. Hurrengo denbo-raldirako ikusgarrienaemaku-meendako takoidun zapatetantopatukoduzu.Diseinatzaileakdagoeneko aurkeztuak dituz-te moda-pasareletan; plata-formak, bertigoa ematen du-ten takoiak, kuinadunzapatak,zurmiora lotutako oinetakoaketa udarako zure oinetan ko-lore aunitz.

80. HAMARKADAN INDARREANEGON ZIREN KIROL-

OINETAKOAK IZANEN DIRA 2009KO UDAKO MODAREN OINARRIZKO ELEMENTU.

CONVERS, VICTORIA ETA J’HAYBER ZAPATILETAZARI GARA HEMEN. CONVERSAK URTE BATZUK

DARAMAZKITE TENDENTZIA IZATEN, VICTORIA ETA J’HAYBERESTILOKO OINETAKOAK ALDIZ, 2009KO BERRIKUNTZEN

ARTEAN AURKITUKO DITUGU.

Page 32: 491.alea ttipi-ttapa
Page 33: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

33

ttipi-ttapaNafarroako Bertso-

lari Txapelketan histo-ria egin, eta bere sei-garren txapela jantzi duXabier Silveira lesaka-rrak. Desenpateak era-baki zuen martxoaren21ean Elizondoko Lurdantzalekuan jokatuta-ko finala, Xabier Silvei-ra eta Julio Sotoren ar-teko desenpateak, hainzuzen. Beharbada, go-rritiarrak seiko ttikianegin zuen poto batek ja-rri zuen txapela Lesa-karako bidean. Silvei-rarentzat seigarrena.617 puntu eskuratu zi-tuen guztira eta Sotok606,5.

Hirugarren postua fi-naleko neska bakarra-rentzat izan zen, ErikaLagoma lesakarraren-tzat (430 puntu) eta lau-garren postua ere ber-tze lesakar batek esku-ratu zuen, Iñigo Olae-txeak, 423,5 punturekin.

Puntu erdi batenga-tik txapelketa horretatikkanpo gelditu da JonBarberena elizondarra,bosgarren 423 puntu-rekin. Kartzelako gaianbikain ibili zen, Mikel La-boaren Izarren hautsadoinua erabiliz eta hirubertso sentikor kanta-tuz, baina aitzinetik ezzuen bere mailara iris-

tea lortu. Seigarren pos-tuan iazko txapelduna,Julen Zelaieta berata-rra sailkatu zen 420 pun-turekin; zazpigarren Xa-bier Legarreta aranoa-rra izan zen 417,5 pun-turekin eta zortzigarren,lehen aldiz finalean ari-tu zen Ander FuentesItturri zubietarra.

Euskal Herriko txa-pelketarako txartelak jo-koan zeudela eta fina-lerako pronostikoa nahi-ko irekia zegoela kon-tuan hartuz, tentsio han-dia somatu zen oholtzagainean. Zortziko ttikian,Olaetxea eta Silveira on-gi moldatu ziren. Seipuntuko motzean Ze-laieta eta Sotok ale po-

litak utzi zituzten. Kar-tzeleko gaian, Hurbile-ko norbait joan zaizu,zenbat maite zenuenerran gabe gaiari kan-tatu behar izan zioteneta gehienek hildako se-nideei kantatu zieten.Silveirak antidistur-bioengandik ihesi eza-gututako neska bat har-tu zuen gogoan eta Bar-berenak ere maitasunkontuak kantatu zituen.

SILVEIRA ETA SOTO

AURREZ AURRE

Denentzako lana bu-katutakoan epaia: bortzpuntu baino guttiagokoaldea Silveira eta Soto-ren artean eta biek lana-ri ekin behar berriz ere.

Seiko motzean aritu zi-ren lehenik, bizkor etatxukun, baina erritmoaerrima bat bertzearensegidan atera zen Go-rritikoaren ahotik. Biga-rren kartzeleko gaian,Aspaldiko partez bertzebat eskatu dizute gaia-ri erantzun zioten. Sil-veirak finaleko azkentxanpari heldu eta en-tzulegoak bertze txape-la bat eskatu bazion ere,«Julio Soto bezain onaez zela» kantatu zuen.Sotok, berriz, hala bu-katu zuen lehen bertsoa:«bigarren egin nun eta;nitaz denak ahaztu zi-ren». Ez da horrela iza-nen, txapelketa handiaegin du eta etorkizuna

eta Silveirak emandakobisera bereak dira.

GIRO BEROA

Giro biziko finala izanda 38. hau eta jendea-ren erantzuna ere hala-koa. Ia mila ikusle in-guru eta kanpoan gel-ditu ziren hainbat etahainbat. Saioa hasi bai-no ordubete lehenagosarrera guztiak saldutazeuden eta, zoritxarrez,jende aunitz gelditu zenkanpoan. Oholtza gai-nean gauzak primeranjoan baziren, oholtza az-pian egon zen giroa zo-ragarria izan zen.

EUSKAL HERRIKO

TXAPELKETARAKO

TXARTELA

Nafarroako Bertso-lari Txapelketan lehenlau sailkatuak izan di-renak aurten jokatukoden Euskal Herriko Txa-pelketa nagusian iza-nen dira: Silveira, Soto,Lagoma eta Olaetxea.

Nafarroako txapela seigarren aldiz jantzi duXabier Silveira lesakarrak Alde ttikia atera zion Julio Soto gorritiarrari

BERTSOLARITZA

ARGAZKIA: I. UGALDE

Silveira eta Sotoren arteko buruz burukoak giro ederra sortu zuen.

SAILKAPENAXabier SILVEIRA 617 puntuJulio SOTO 606,5 puntuErika LAGOMA 430 puntuIñigo OLAETXEA 423,5 puntuJon BARBERENA 423 puntuJulen ZELAIETA 420 puntuXabier LEGARRETA 417,5 puntuAnder FUENTES 394 puntu

Page 34: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

34

Juana Mari SAIZARKorrikaren edizio ho-

netan, eskolak, Udalaketa Guraso Elkarteak ki-lometro bat erosi dute.Hala, lekukoa hartu etamartxoaren 28ko arra-tsaldean, Basakabitik Goi-zueta aldera korrika eginzuten. Halere, aurretik biegun lehenago ekitaldibatzuk egin ziren. Oste-gunean, bideo emanaldibat eskaini zen eta ostira-lean, Korrika Txikia he-rrian ibili zen. Ondotik,merezitako merienda eginzen Pake Toki elkartean.

Egur loteakEgur loteei buruzko

bandoa atera du Udalak.Urteko loteaz gain, nor-baitek egur gehiago be-har badu, eskatu eta or-daindu egin beharko du.

Bide ondoko egurra to-nako 18 euro kobratukoda; bidetik urruti dagoe-na 6 euro eta erdi pare-koak 6 eta 18 bitarteantona bakoitzeko.

Emakumeenirteera

Emakumearen Egu-na, martxoaren 8a, as-palditxo pasa zen, bainaaipatu gabe gelditu zen

emakumeen asanbladakkontzentrazio txiki bat eginzuela. Horrez gain, irtee-ra bat antolatu zuten mar-txoaren 28rako. Bizkaiaaldera joan ziren.

Korrikaren aldeko kilometroa erosidute eskolak, Udalak eta gurasoekLarunbatean, Basakabitik Goizueta aldera korrika ibili ziren

ARESO

ttipi-ttapaEskualdeko suhiltzai-

le boluntarioen lau par-kek 167.952,44 eurokodirulaguntza jasoko du-te. Nafarroako Gober-nuaren laguntza hartuko

dutenak Bera, Goizueta,Leitza eta Lesakako par-keak izanen dira. Nafa-rroan guztira 270.000 eu-ro banatuko ditu.

Berako parkean30.997,95 euro hartuko

dituzte; Goizuetakoan35.031,44 euro; Leitza-koan 67.990,47 euro. Ho-rietatik 40.000 euro ka-mioiaren txasisa alda-

tzeko izanen dira. Lesa-kako suhiltzaileek, az-kenik, 33.932,58 eurohartuko dituzte.Bertzelako subentzioak

ere iragarri ditu Gober-nuak: Berako parkeanate metaliko bat para-tzeko eta Lesakan ibil-gailu berri bat erosteko.

168.000 eurokodirulaguntza eman duGobernuak suhiltzaileboluntarioen parkeetarakoBera, Lesaka, Goizueta etaLeitzak jasoko dute laguntza

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Goizuetako suhiltzaileen parkea, joan den urtean inauguratu zutenean.

AberriEguneanpartehartzeko deiattipi-ttapaApirilaren 12an egi-nen den Aberri Egu-nean parte hartzekodeia egin du Bai Eus-kal Herriari herri eki-menak, eta horrela,etxeetako balkoi,leiho, txoko eta men-di kasko guztietan iku-rriñak paratzeko eska-tu du. Egun horretanIrun eta Hendaia lo-tuko dituen martxaeginen da, eta «olatuerraldoiarekin» partehartzeko deia ere egindute antolatzaileek:«Euskal Herrian al-daketa politikoa bu-rujabetzarantza era-mateko prest diren in-dar guztiak batu etaaurrera egiteko uneadela uste dugu».

POLITIKA

ARGAZKIAK: IRANTZU ALUSTIZA

Helduen ikastaroa abianIragarri bezala, hasi dira helduentzako ikastaroak. Asteazkenero elkar-tu eta ariketak egiten aritzen dira. Aipatu digutenez, gustora dabiltza.

GIZARTEA

Page 35: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

35

Asier IMAZAurrera Kirol Elkarte-

ak XXXI. aldiz antolatuduen Herri Krosa larun-bat honetan, apirilaren4an eginen da. Izenaemateko bi aukera di-tuzte parte-hartzaileek.Alde batetik, larunbate-an bertan egiten ahal da,Aurrera elkartean, etabestela, Internet bidezegin daiteke, www.herri-krossa.comatarian. Hel-duek sei euro ordaindubeharko dituzte.

Benjamin mailako ko-rrikalariak 16:15ean abia-tuko dira; alebinak eta in-fantilak 16:30ean; kade-te eta juniorrak 17:00etaneta seniorrak eta bete-ranoak 17:30ean.

Sariei dagokienez, gi-zonezkoen senior kate-gorian 200 euro eskura-tuko ditu irabazleak, 140euro bigarrenak, 80 eu-ro hirugarrenak eta 50euro laugarrenak. Ema-kumezkoetan, berriz, 100euro irabazleak, 70 eu-ro bigarrenak, 40 euro hi-rugarrenak eta 25 eurolaugarrenak.

Euskarazkotelebista ikustenjarraitzeko

Leitzako Udalak, Na-farroako beste hainbat

Udalek bezala, euskaraardatz duen LTD edo Lu-rreko Telebista Digitala-ren inguruko mozioa edoadierazpena onartu zuenotsail amaierako bilku-ran. Modu honetan, Na-farroako Gobernuari bieskaera egin zizkion.

Lehena: «NafarroakoGobernuak beharrezko-ak diren hitzarmenak si-na ditzala LTDren bidez,Nafarroan Euskal Auto-nomia Erkidegoko ETB1eta ETB3 kateak ikusiahal izateko». Eta biga-rrena: «Nafarroan tokiantokiko euskarazko tele-bistak ikusteko aukeraeskaintzea, eta horreta-rako, Nafarroako Go-bernuak telebista katehoriei beharrezkoak di-ren lizentzia digitalakematea».

EUSKARAZKO

TELEBISTARIK GABE

Udalean onartutakomozioen arabera, «LTDkez du aukerarik emateneuskaraz emititzen du-ten kate bakarrak Nafa-rroan ikusteko». Hau da,ETB1 eta ETB3 ezingolirateke Nafarroan ikusi.Bestalde, tokian tokikotelebista kateak ere, Xa-loaren kasu, lizentziarikgabe emititu ezinik gel-

dituko lirateke. Hau ger-ta ez dadin, Udalak Eu-ropako Kontsei luak1992an onartutako Gu-txiengoen Hizkuntzei Bu-ruzko Eurokartan jartzenduen pasarte bat azpi-marratu du: «erregio edogutxiengoen hizkuntzannahiz hauen antzekorenbatean sortutako ida-tzizko informazioa dela-eta, adierazpen askata-sunari edo informazioaaskatasunez hedatzea-ri buruzko mugarik ez jar-tzeko konpromisoa».

Jaunarena etaZabaletatxapeldunLezaman

Aurrerako pilotariekasteburu bizia izan zu-ten martxoaren 21 eta

22an. Ohiko NafarroakoJokoetako partidez gain,Jaunarenak eta Zabale-tak lortutakoa azpima-rratu behar da, baita Agi-rre eta Aristorenaren lau-garren postua ere.

Lezamako Txapelke-tako finalean, jubenile-tan, Jaunarenak eta Za-baletak 22-14 irabazi zu-ten, Leitzara txapel berribana ekarriz.

Emakumea PilotariTxapelketan, Iera Agirreketa Saioa Aristorenak 3.eta 4. postua erabaki-tzeko partida jokatu zu-ten. Kasu honetan, 18-30 galdu zuen bikote lei-tzarrak.

Saharar herriarielkartasuna Leitzako Saharar He-

rriarekin Elkartasun Tal-deak hainbat ekitaldiantolatu zituen mar-txoaren 27an AurreraKirol Elkartean. Jardu-naldia Sahara no sevendedokumentala iku-siz hasi zuten Aurreranbildu zirenek. Honenharira, saharar herria-ren ordezkari batek hi-tzaldia eskaini zuen ikusentzunezkoa amaitze-an.

Diploma banaketekere bere tartea izan zu-ten elkartasun egune-an. Saharar haurrakudan etxean eduki zi-tuzten familiei eskermoduan diploma banaeman zitzaien.

Azkenik, denen ar-tean afari-meriendaegin zuten.

XXXI. Herri Krosajokatuko dalarunbatean Izena emateko egunean bertanedo www.herrikrossa.comen

UTZITAKO ARGAZKIA

Pirritx, Porrotx eta Marimotots ikusteko sarreraksalgai Maimur eta Astiz liburu-dendetanIkuskizuna Leitzara ekartzeko lanetan Denok Bat Guraso Elkartea etaAurrera Kirol Elkartea aritu dira, Udalaren laguntzarekin. Honen ondo-rioa zera da: Pirritx, Porrotx eta Marimotots kiroldegian egongo direlamaiatzaren 13an, asteazkenarekin. Euren azken ikuskizuna eskainiko du-te: Piratak. Euskal Herriko pailazo ospetsuenak ikusi nahi dituenak sa-rrerak lehen bailehen erosi beharko ditu Maimur eta Astiz liburu-dende-tan. Txartelak 6 eurotan daude salgai. Antolatzaileek jakinarazi dutenez,2007, 2008 eta 2009an jaiotako haurrek ikuskizuna doan ikusteko auke-ra edukiko dute.

LEITZA

Page 36: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

36

Bigarren eskuko gauzen azokaarrakastatsua izan daBildutako diruarekin Korrikako bi kilometro erosi dira

Ainhoa ANSAMartxoaren 14an,

arratsaldeko 4etarakotrasteak Kontzeju au-rrera ekartzeko deiaegina zegoen eta, au-rrenekoak lotsati xamarazaldu baziren ere,5etarako azoka trasteugariz beteta egon zenjendearen harridura etakuriositatea noiz ase-tzen hasiko zen zain.

Denetarik eramanzuen jendeak: arropak,zapatak, boltsak, koa-droak, liburuak, bideo-ak, plater, katilu etaedalontziak, bitxiak,panpinak, puzzle etabestelako jostailuak,lanparak, parrilla, es-kiak, paretako erloju za-harrak, argizaiolak, la-be elektrikoa... Etxeanzen edozerk balio zueneta zer saldua izan ze-la errez esan badaite-ke, nork erosia ere izanzela ezingo dugu uka-tu!

Azokaren ondotik,Kontzejun herri afariaprestatu zuten Imano-lek eta Ainhoak. Bertan

30 lagun inguru elkar-tu ziren giro ederrean.

KORRIKAKO

BI KILOMETRO

Azokan atera zen di-ruarekin, ondotik eginzen afarian atera ze-narekin eta Udalakeman zuenarekin, Ko-rrikako bi ki lometro

erosteko adina lortu da.Hala ere, aranoarrek,Kaxetatik Benta Berriarteko bidea korritu be-har izan zuten martxo-aren 28ko iluntzean.Egunean bertan, berriz,Kaxetara elkarrekinjaisteko, arratsaldetikherriko tabernarien la-guntzarekin prestatu-

tako pintxo-poteoan el-kartu ziren herrikoak,Korrikari behar bezala-ko umorearekin eutsiz.

Korrikaren alde pres-tatutako ekintzetan, he-rriaren inplikazioarekinpozik gelditu dira anto-latzaileak beste behinere. Eskerrik asko Ara-no!

ARANO

ARGAZKIAK: AINHOA ANSA

Era guztietako tresnak ikusi ahal izan ziren bigarren eskuko azokan.

Lourdeseraateraldiamaiatzaren1eanttipi-ttapaLangileen Egunean,maiatzaren 1ean,Lourdesera joatekoautobusa antolatudu Arkupeak Jubila-tu eta ErretiratuenElkarteak. Horreta-rako aitzinetik emanbeharko da izena,apirilaren 7tik 15erabitartean. Autobu-sen orduak izenaemandakoan jaki-naraziko dira. BehinLourdesera ailega-tuta, 11:30ean Ar-kupeak-eko bazki-deentzat meza iza-nen da Saint JosephKaperan. 13:15eanbazkaria eginen du-te Acadia eta Flori-da hoteletan. 15:30-ean arrosarioa erre-zatuko dute, eta16:30ean gaixoenprozesioa eginenda. Aipatu, Arkupe-ak paratzen duenkartela eramanendutela prozesioan.18:20an itzulerakoautobusa hartukodute. Arkupeak elkartea-ren helburua bidaiahonetara gaixoakeramatea da, eta El-karteak bere gainhartuko du gastua.Hala ere, gaixoaz ar-duratuko den seni-deren batek nahitanahiez joan behar-ko du, eta honekordaindu egin be-harko du. Egun oso-ko prezioa 30 euro-koa izanen da.

ARKUPEAK

Page 37: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

37

Esteban AROTZENALangabeziari aurre

egin asmoz, Zapatero-ren Gobernuak gure he-rriari emandako 144.245euroak Olaberritik Ma-leneko Zubia bitartekobidegorria zolaberritze-ko eta argiztatzeko era-biliko direla aipatu ge-nuen lehen Ttipi-Ttapan.

Orain badakigu obrazeinek eginen duen ere.Martxoaren 18an eginzuten horretarako ple-noa Herriko Etxean, etamahai gaineko eskain-tza bakarra Joarbe Es-kabazioak enpresarenazenez, Leitzako enpre-saren gain joanen da la-naren ardura. Obra hi-ru hilabetetan egitekokonpromisoa hartu duJoarbek eta hiru langa-berentzat enplegu be-rria sortuko du.

Umore Onarenohiko asanblada

Urteko batzarra eginzuen Umore Ona elkar-teak martxoaren 21ean.Bi ordu eta erdiko bilku-rak askorako eman

zuen, hainbat gaitan era-baki zehatzik hartu ezbazen ere. Beste ba-tzuetan, berriz, bai. Ur-teko kuota 75 eurotaraigotzerakoan, esatebaterako. Bost komi-siokide berri ere hauta-tu ziren, Daniel Narbar-te, Rakel Yarza, Juan

Ignacio Apezetxea, Mi-guel Angel Salaberriaeta Idoia Albistur, hainzuzen. 229 bazkideeta-

tik (231 larunbataz ge-roztik) 30 inguru (eta ko-misioa barne) azaldu zi-ren asanbladara.

Joarbe enpresari adjudikatu dioUdalak bide gorriaren obra144.245 euroko aurrekontua du eta udan eginen da

GOIZUETA

AzkueSarietako biGoizueta etaIruritarattipi-ttapaEuskaltzaindiak etaBilbao Bizkaia Kutxafundazioak antolatzenduten R. M. Azkue Li-teratur Sariak arras-toa utzi du eskualde-an. Idazle gazteak li-teratura mundura era-kartzea da sariketahonen helburua, etanarrazioak eta oler-kiak onartzen ditu, Amailan 11 eta 14 ur-tekoenak eta B mai-lan, 15 eta 18 urte bi-tartekoenak. Lehia-ketara aurkeztu diren261 lanen artean, bisari eskualdera etorridira. Olerkien alorre-an, A mailan, Goi-zuetako eskolakoOihane Zugarramur-dik hirugarren saria ja-so du, Maitasuna be-ti ez da berdina lana-rekin. Narrazioetan, Bmailan, Baztanera jo-an da hirugarren sa-ria. Lekaroz-Elizon-doko institutuko AritzUrrutia iruritarra dasaritua, Guzizco Jaunnoble lanarekin.

LITERATURA

UTZITAKO ARGAZKIA

Odol-emaileen bigarren hitzorduaHerriko odol-emaileek ez zuten hutsik egin martxoaren 26ko hitzordu-ra. Propio horretarako prestatuako autobusak bigarren bidaia zuen Goi-zuetara. Kontuan hartu behar da, adin guztietako 60 odol-emaile dire-la herrian, orain dela hilabete batzuk luzatutako deialdiari emandakoerantzun harrigarriaren ondoren.

Baialtzinikin…Basauntz Elkartea eta Udalaren artean indarreandagoen konbenioa bukatzen denerako ehiztariakherrian enpadronatuak egotea bultzatuko lukeenarauren bat aztertzen ari direla Herriko Etxean?

?

Page 38: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

38

ttipi-ttapaKenduko zutela ira-

garri eta kendu, bainaerabakia gibelera botaeta berriz zabaldu. Ho-rixe bera egin du Nafa-rroako Gobernuko Osa-sun DepartamentuakOronoz-Mugairiko la-rrialdietarako zerbi-tzuarekin.

Osasunbidearenerabakiz, martxoaren1ean Baztanen orduraarte zeuden larrialdie-tarako bi puntuetatik batdesagertu egin zen,Oronoz-Mugairikoa,hain zuzen. Hala, Eli-zondoko gaueko zerbi-tzua baino ez zen gel-ditu Baztan guzirako.Martxoaren 17an, or-dea, Maria Kutz Osa-sun kontseilariak Baz-tanera egindako bisitan,Oronoz-Mugairiko la-rrialdietarako kontsul-tategia berriz zabaldu-ko zutela agindu zuen,Baztandik egindako es-karia aintzat hartuz.Eguneko 24 ordutanmediku eta erizain bategonen dela ziurtatu

zuen. Horrez gain, Oro-noz-Mugairiko kontsul-tategia haunditu etaegokituko zutela era ira-garri zuen.

Elizondoko zentrotikzenbait aparatu kendudira, hala nola, X izpiak.Horren harira, etorkizu-nean DoneztebekoOsasun Zentroa haun-ditzen denean hutsunehori konponduko delaaipatu zuen Kutzek, Do-neztebekoa eskualdeosorako izanen delako.

Virginia Aleman alkate-az gain, NaBaiko Mar-tin Garde eta UPNko Jo-se Mari Garmendia zi-negotziak, eta herrieta-ko alkateak bildu zirenOsasun kontseilariare-kin: Xabi Torres Elizon-doko alkatea, Asier Ma-ritorena Anizko alkatea,Juanjo Bidart Erratzu-koa, Arantxa Zelaia Be-rroetakoa, Bittor Eliza-goien Oronoz-Mugairi-koa, Pello Obregozo Iru-ritakoa, Jon Alkasena

Azpilkuetakoa eta Pa-blo Zenoz Zigakoa.

Denak pozik agertuziren Oronoz-Mugairikolarrialdietarako zentroaberriz zabaldu delako.Dena den, pediatriarenpostua betetzeko eska-tu zuten, eta langilego-an dauden gainerakogabeziak betetzeko.

Baztanera egindakobisitan, Osasun kon-tseilaria Benito Mennizentro pribatutik ere pa-satu zen.

Oronozko larriladietarako zentroaberriz irekiko dela dio OsasunbideakUdal ordezkariekin eta herrietako alkateekin bildu zen Kutz kontseilaria

BAZTAN

ARGAZKIA: ONDIKOL

Udaleko ordezkariak eta Batzar Nagusietako kideak Maria Kutz Osasun kon-tseilariarekin, martxoaren 17an egindako bisitan.

FLASHGazte MartxaAmaiurtikabiatuko daLotu independentziara!lelopean eginen dutegazte independentis-tek Aste Santuan urte-ro antolatu ohi den eki-m e n a . A p i r i l a r e n10ean, ortzegunarekin,Amaiurtik abiatuko daeta hilaren 12an Doni-bane Garazin amaitu-ko da. Martxako azkenegunean jaialdi bere-zia izanen da Doniba-ne Garazin, hiru gune-tan banatuta. Kontzer-tuei dagokienez, Kasu,MAK, Def Con Dos, SuTa Gar, Delorean etaMouss & Hakim talde-ak ariko dira.

Kirol taldeakbabesteagatikaipamena Kirol taldeak babeste-agatik Nafarroako Go-bernuak eman dituensarien artean, horieta-ko bat Marmoles Baz-tan enpresak jaso du.Brontzezko aipamenaizan da beretzat, 40 ur-tetan babesle lana eginduelako, eta zenbaite-t a n , B a z t a n K i r o lTaldeari abala emandiolako. Sariketa honetan Na-farroako 79 parte-har-tzaile izan dira, aitzi-neko u r tean ba inogehiago, orduan 46izan baitziren.

Page 39: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

39

ttipi-ttapaEspainiako Gober-

nuak emanen duen di-rulaguntzarekin, Baz-tanen eginen diren la-nak lehiaketara ateraondotik, obrak laster ha-siko direla iragarri duUdalak. 1.388.827 eu-roko aurrekontuarekinBaztan frontoiaren tei-latua eta fatxada kon-pondu, E l izondokoAbastos plazako lanaketa Jaime Urrutia karri-karen zolaberritze la-nen bigarren fasea egi-nen dira.

ABASTOS PLAZA

Abastos plazako la-nak Silvia Barbarin udalarkitektuak egindakomemorian oinarrituzeginen dira, 398.055,39euroko aurrekontuare-kin. Zazpi hilabete iza-nen ditu enpresa ardu-radunak obrak egitekoeta gehienez ere, aben-duaren 1erako eginakegon beharko dute.

BAZTAN FRONTOIA

Baztan frontoiko la-nak 795.444,89 eurokostako dira, eta Erra-tzuko Etxelebert eta Al-mandozko Ederrena pi-

lotalekuetako lanakegin dituzten Danbo-riena Olaetxea arkitek-tuek eg indakoa daproiektua. Lanak egite-ko zortzi hilabetekoepea izanen du enpre-sa aukeratuak.

JAIME URRUTIA

Jaime Urrutia karri-karen bigarren zatia zo-laberritzeko, berriz,231.326,72 euro erabi-liko dira. ArizkuneneaKultur Etxetik OsasunZentrora bitarteko tar-tea sartzen da proiektuhonetan eta bidea es-paloien altuerara altxa-tu eta oztopo arkitekto-nikoak kenduko dira.Udal arkitektuaren me-morian oinarrituz, obrakhauek egiteko epeabortz hilabetekoa iza-nen da.

IbilgailuenAzterketaTeknikoakOronoz-Mugairin

IAT edo IbilgailuenAzterketa Teknikoakegiteko instalazioakeraikiko dira aurten Oro-noz-Mugairin. Hala ira-garri du Nafarroako Go-bernuak.

Abastos Plaza, BaztanFrontoia eta JaimeUrrutiako lanak lasterhasiko direla iragarri duUdalakEspainiako Gobernuarendirulaguntzarekin eginen dira

ARGAZKIA: Mª JOSEFA BEGORRE

Renoko mus txapelketan Bikondoa iruritarra nagusiSorterritik urruti, baina baztandarrek muserako duten afizioari eusten dio-te. Martxoan Renoko Zazpiak Bat Klubean jokatutako txapelketan, garaipe-na baztandar batek eskuratu zuen: Francisco Bikondoa iruritarrak.

ARGAZKIA: ALICIA DEL CASTILLO

Kunsthalek Baztanerako dituen proposamenenerakusketa maiatzera arte zabalikKunsthalen proposamenak Baztango Ballararentzako izenburua duen era-kusketa zabalik dago. Joan den urteko otsailetik ekainera, Irungo Kunst-hal-Irun Arte Plastikoetako eta diseinuko zentruko ikasleak Baztanen la-nean aritu ziren. Batetik, zabor edukiontzien inguruan hausnartu zuten—kamuflajea, balioaniztasuna eta grafismo aplikatuan oinarrituz—. Ber-tzetik, berriz, Baztanberri plazaren itxura hobetzeko ideiak proposatu zi-tuzten. Egindako lanak erakusgai paratu dituzte orain, herritarrek ikus di-tzaten. Martxoaren 13an, egin zuten inaugurazio ekitaldia Udaletxeko Gan-baran eta maiatzaren hasiera bitarte han egonen dira. Horrez gain, egunberean, Udala eta zentroaren artean elkarlanerako hitzarmena sinatu zu-ten. Ikasleek aurten bi eremutan egin beharko dute lan: Baztango ikas-tetxeen kanpoko patioen itxuraren inguruan, eta Elizondon ikastetxeeta-ra joateko dauden bideen seinalizazio eta garapenari buruz. BaztangoUdalaren izenean Virginia Aleman alkateak sinatu zuen hitzarmena etaKunsthal zentroaren izenean Mª Angeles Rubio zuzendariak –argazkian–.

BAZTAN

Page 40: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

40

Margari eta KoroBi urtetik behin an-

tolatzen den Titiritero-en Topaketa ospatukoda hilabete honetan Zu-garramurdin. Momen-tuan dakiguna da apiri-laren 18-19ko aste hon-darrean eginen dela, eta11 taldek parte hartukodutela, goiz eta arra-tsaldez herriko hainbattoki diferentetan. Pro-grama hurrengo Ttipi-Ttaparen alean emanendugu.

Topaketa honetara-ko oroimen gisa eta fi-nantziazioa lortzeko,atorrak salgai jarri dira.Erosi nahi dituenak 10eurotan Marixan osta-tuan ditu.

Parlamentarienbisita

Nafarroako Parla-mentuko Kultura eta Tu-rismo Batzordeak Sor-ginen Museoa bisitatuzuen martxoaren 18an.UPNko Reyes Carmo-na, Carmen Gonzalezeta Sergio Sayas, Na-Baiko Paula Kasares etaPatxi Telletxea eta PSN-ko Roman Felones etaMaria Victoria Arraizaetorri ziren eta JesusAgerre alkatearekin,

Ainhoa Agirre Zugarra-murdiko Garapena el-karteko kudeatzaileare-kin eta Izaskun Abril Ce-derna-Garalur Elkarte-ko teknikariarekin egonziren.

Parlamentarien as-moa, museoaren 2008-ko datuak eta etorkizu-nera begira dituen hel-buru eta proiektuen be-rri lehen eskutik jaso-tzea zen.

Honela, Izaskun Abrileta Ainhoa Agirrek pres-tatutako ikusentzune-koa ikusi zuten. Aipatuzutenez, 2007ko uztai-lean ireki zenetik 2008kourte akabaila bitarte,28.677 bisitari jaso dituMuseoak. Museo ho-netan 1.800.000 euro-ko inbertsioa egin da etahorietatik 700.000 euroUdalak ordaindu ditu.Horregatik, etorkizune-ra begira lanean segi-tzeko asmoa azaldu du-te, gero eta bisitarigehiago eta landa turis-moak gero eta indargehiago duela kontuanhartuz. Izaskun Abrilekaitzineratu zuenez, «80lagunendako aterpe tu-ristikoa irekiko da lais-ter, ostatua eta jatetxe-az hornitua egonen de-

na eta horrek herriko es-kaintza osatuko du».

Ainhoa Agirrek, be-rriz, zera nabarmenduzuen: «arrakastaren gil-

tza, ondarea ongi gorde-tzea da, baita produktuiraunkorren sorkuntzanoinarritutako kudeake-ta turistikoa ere».

Ikusentzunekoa azal-du ondotik, parlamenta-riek museoa bisitatu zu-ten Idoia Sanz eta Aina-ra Abeteren laguntzaz.

Titiriteroen Topaketaapirilaren 18 eta19an eginen da Gastuei aitzin egiteko atorraksalgai daude Marixan ostatuan

ARGAZKIA: KORO ETA MARGARI

Urdazubiko emakumeak sagarnotegianUrdazubiko Ugarana Emakume Taldekoek, urtero bezala, sagarnotegira-ko itzulia egin dute. Aldi honetan 22 lagun bildu dira eta Petritegin egondira.

ZUGARRAMURDI

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Itziar Mikelperizenaren margo erakusketa MuseoanItziar Mikelperizena margolari beratarrak erakusketa zabalduko du ortzi-ral honetan, apirilak 3, Sorginen Museoan. Animaliak, paisaiak eta erre-tratuak paratuko ditu ikusgai eta apirilaren 19ra arte hantxe izanen dira.Goiz eta arratsaldez egonen da zabalik erakusketa, 11:00etatik 19:00eta-ra. Inpresionismoaren eta errealismoaren tartean definitzen du Mikelpe-rizenak bere margotzeko estiloa, eta paisaiak eta zaldiak pintatzea du ba-tez ere gustuko. Erakusketaz erakusketa ibiltzen da beratarra eta hurrengohitzordua Zugarramurdin egin du.

ttipittapa

% (0034) 948 635458

Page 41: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

41

Xan HARRIAGUEAzken hilabeetan ar-

gitaratu diren liburuanitz ikusten eta eros-ten ahalko dira Idazle-en Biltzarrean, 250 bai-no gehiago. Baina kla-sikoek eta azken urte-etakoek ere tarte za-b a l a i z a n e n d u t e .Gehienak frantsesezeta euskaraz dira, etagutxi batzuk espainio-lez, baina beti ere Eus-kal Herriari buruz, his-toriari buruzkoak, ele-berriak eta ikerketa ba-tzuen emaitzak, ber-tzeak bertze. Hauenaurkezteko eta egilee-kin solastu ahal izate-

ko, 118 autorek haienparte-hartzea konfir-matu dute. Tartean dau-de, Apalategi aitase-meak, Xipri Arbelbide,Jean Louis Davant, Au-relia Arkotxa, PiarresCharriton, Janbattitt Di-rassar, Mikel Duvert etaAngel Rekalde. Horre-taz gain elkarte batzukhan izanen dira, 20 batargitaletxerekin batera.

Usaian bezala, Baz-ko Astelehenean iza-nen da, apirilaren 13an,10:00etatik aitzinera.Aurtengoa BiltzarrekoSaria Herria astekaria-ri emanen diote, 3.000.ale kaleratu baititu, eta

jadanik 65 urte ditue-lako. Usaiako EuskoIkaskuntzaren bekakere banatuko dituzte.Aurten 8 dira EuskoIkaskuntzatik dirula-guntza izanen dutenakliburu bat idazteko etaargitaratzeko.

Aurkezpen berezieibegira, 11:45ean Eus-kaltzaindiako Jon Ar-tzak hizkuntza gutxi-tuen erakusketarenazalpena emanen du,eta 16:00etan XabierSoubelet bere azken biliburuei buruz solasta-tuko da.

Liburuaren azokare-kin batera, eskulaneneta margoen erakus-keta eskainiko da. 46artistek parte hartukodute.

Atxuri UrdinHuescan

Atxuri Urdin Realafutbol taldeko jarraitzai-leen lagunartea Hues-cara joanen da apirila-ren azken asteburuan,25 edo 26an, han arikobaita Donostiako taldea.Oraindik zehaztekoa dalarunbatarekin edoigandearekin, baina par-

tidaren ikustera joatekointeresatuak direnak ize-na ematen ahal dute etainformazio gehiago izan(0033) 610 75 21 71 te-lefonora deituz, edo me-zu bat igorriz helbideelektroniko huntara: [email protected]. Autobusa goizeanaterako da, eta arratse-an itzuliko da.

Deialdia irekia da la-gunarteko kideentzat,baina baita nahi dutenguzientzat ere, herriko-ak izan ala ez. Izenaklehenbailehen emateaeskertuko da.

Idazleen Biltzarrean250 liburu berribaino gehiagoaurkeztuko dituzte Herria aldizkariak eskuratuko duBiltzarreko Saria 3.000 aleargitaratu dituelako jadanik

ARTXIBOKO ARGAZKIA

10:00etatik aitzinera emanen zaio hasiera Biltzarrari.

SARA

Page 42: 491.alea ttipi-ttapa

ttipi-ttapa • herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

42

Franck DOLOSORIpar Euskal Herriko

agintari gorenek Lube-rriako urtegia inauguratuzuten martxoaren 21ean.Senpertar gutik ezagu-tzen dute Cherchebruitauzoa baina inaugurazioegunean hautetsi eta ka-zetari ainitz elgartu zenDantxarineako bideanden ur baradera berriaikusteko.

73 hektarako urtegiahutsa eta idorra da. Ur-dazuri ibaiak gainezkaeginen duelarik ura atxi-kitzea izanen da bere la-na. 1983an uholde ikus-garriak gertatu ziren Ur-dazuri ibarrean eta zaz-pi lagun ito ziren. Bere-hala, baradera bat altxa-tu behar zela Luberria al-dean aipatu zuten ordu-ko hautetsiek. Bidean ne-ke frangori buru egin be-har izan diote, alde bate-tik, dirua biltzeko eta ber-tzetik, ekologisten kexakkontuan hartzeko. Azkenurteetan, Luberriako ka-kamarloak Euskal Herri-ko mamu ospetsuenakbilakatu dira bizi zirenzuhaitzak tokiz aldatu be-har izan baitira banakabanaka. Ustekabeko al-daira horrek urtegiareneraikitze lanak gibelara-zi ditu.

Gaurko egunean, Lu-berriakoa Lapurdin eginden obrarik haundienada, orotarat, hamar mi-liun euro gosta baita. Ai-pagarria da Sarako he-rriak ere parte hartu due-

la finantzazioan, nahiz etaez duen baraderarenabantailarik izanen. Ba-ttitt Laborde eta JeanAniotzbehere Sarako au-zapezak eta auzapezohiak parte hartu zutenekitaldian. Senpereko au-zapez ohiak ere, GermainEzponda eta Pierre Iri-goyen, hurbildu ziren Lu-berriarat.

Bere aldetik, MichèleAlliot Marie barne minis-troak goraipatu zuen Mi-chel Barnier gaur egun-go laborantza ministroaketa europar komisarioohiak Bruselatik emanzuen laguntza proiektuaegia bilaka dadin.

EZTABAIDA BIZI-BIZIA

Baraderaren altxatze-ak polemika sutsua piz-tu du Senpere aldean bai-na azken hilabetetako eu-riteek frogatu dute beha-rrezkoa dela kalteak mu-gatzeko. Udazkenean, le-hen froga bat egin ondo-an, urte hastapen huntanur ainitz atxiki zuen be-rriz ere: miliun bat eta be-rrehun mila metra kubikour. Adituek diote ur guzihau bat batean isuri izanbalitz hirurogoi zentime-trako uholdea gertatukozela Senpereko karrikanagusian.

Dena den, inaugura-zioan nehork ez du aipa-tu adituek hastapenetikdiotena: Luberriakoa ezdela aski izanen mota gu-zietako uholdeak saihes-teko. Proiektuaren has-

tapenetik, adituek diotebertze baradera ttikiakegin behar direla Saranedo Amezpetu aldean.Hautetsiek diote Lube-rriako urtegia ongi inte-gratua dela Nafarroa etaLapurdi lotzen dituen Ur-dazuriko ibarrean, labo-rantzari hartu zaizkioneremuetan.Luberriako baraderaren

estrenan, hautetsiek ezzuten hitz bat egin eus-karaz. Jaun erretorrak Gu-re Aita euskaraz kantatuzuen eta urtegiaren on-doan dagoen harrian hau-tetsien izenak euskarazere agertzen dira.

Hatsaren PoesiaEguna Hatsaren Poesia Eguna

eginen da igandean, api-rilak 5, Larraldean. Eguer-dian Euskal Herri osokoolerkarien lanekin osatu-tako liburuaren aurkezpe-na eginen da. Aurtengoa11. argitalpena da. On-dotik zikiro jatea eginenda eta arratsaldean, oler-kiak irakurritakoan, sei bi-deoren proiekzio poeti-koa izanen da ikusgai.

Iduzkipean eta urbenedikatu sorta batekinestrenatu duteLuberriako ur baraderaLuberriakoa Lapurdiko obrarikhaundiena da gaurko egunean

ARGAZKIA: F. DOLOSOR

Eskola elebidunen bestanSan Josep eskolako ikasle elebidunek Euskal Haziak elkartearen HaurrenBestan parte hartu zuten martxoaren 22an Kanbon. Euskal Haziak elkar-tean eskola elebidun pribatuetako burasoak biltzen dira. Gaurko egune-an, hiru eta hemezortzi urte arteko 2350 ikasle dabiltza Ipar Euskal Herriosoan barreIatuak diren 40 eskolatan, hauen artean Senpereko San Jo-sep eta Arretxea kolegioa.

SENPERE

Page 43: 491.alea ttipi-ttapa

herriz herri

2009/04/02 • 491. zbk.

43

SORTZEAKOier Sanchez Elisalt, Lesakakoa, mar-txoaren 7an.Egoi Bidart Zabaleta, Leitzakoa, mar-txoaren 16an.Mirari Elorga Perurena, Urdazubikoa,martxoaren 24an.Naia Lamothe, Sarakoa, martxoaren11n.Enaitz Bikondo Jaurena, Erratzukoa,martxoaren 18an.

Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 te-lefonora deitu beharko du.

HERIOTZAKPello Garmendia Tapia, Lesakakoa,martxoaren 13an, 32 urte.Josefa Mindegia Telletxea, Aresokoa,martxoaren 13an, 91 urte.Mª Concepcion Rodenas Arruti, Eli-zondokoa, martxoaren 14an, 93 urte.Patxiku Etxeberria Arbea, Zugarra-murdikoa, martxoaren 15ean, 61 urte.Sofia Etxartea Kortea, Elizondokoa,martxoaren 16an, 86 urte.Miguel Angel Goñi Barberena, Itu-rengoa, martxoaren 16an, 64 urte.Miguel Angel Martiarena Opoka, Oro-noz-Mugairikoa, martxoaren 17an, 65urte.Jose Luis Arotzena Iribarren, Donez-tebekoa, martxoaren 20an, 61 urte.Jose Luis Azanza Elizalde, Arizkun-goa, martxoaren 20an, 41 urte.Jose Mª Zozaia Mutuberria, Leitza-koa, martxoaren 21ean, 75 urteJose Mª Pagola Iratzoki, Berakoa mar-txoaren 23an, 80 urte.Paulina Sanchez Alonso, Beran, mar-txoaren 23an, 91 urte.Juan Ramon Iriarte, Sarakoa, mar-txoaren 17an.

EZKONTZAKNorbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 te-lefonora deitu beharko du.

Joseba Andoni URDANITZ ETXEBERRIA1969ko apirilaren 12tik 2002ko apirilaren 2ra

VII. URTEURRENA

Udaberriak bizia ekarrizZure askatasun modua gogoratzen du

Zure ametsak buruan izanikZure indarra guria egiten dugu.

GURASOAK ETA SENIDEAK

Pello GARMENDIA TAPIA

Lesakan, martxoaren 14an

Negu gogorra pasa eta gero udaberriko egun politena

aukeratu duzu...Ez zaitugu ahaztuko

LESAKAKO LAGUNAK

Mikel MARTIARENA BENGOETXEA

Oiartzungoa, 2008ko otsailaren 19an

I. URTEURRENA

Beti irrifarrea zenuen lagunmin gauza denen gainetik aurrera ekin

bizitzari helduaz gogo guziekinindar hau utzi duzu betiko gurekin

GOLDEA

Page 44: 491.alea ttipi-ttapa

2009/04/02 • 491. zbk.

44 kirola

ttipi-ttapaHamahiru urte zuriz jauntzita pasa-

tzeak aunitzerako eman dio Unai Apezte-gia Aurtizko pilotariari: mila partidatikgoiti, momentu onak eta txarrak, lesio-ak… Baina guztiaren gainetik, balan-tzea «positiboa» izan dela dio. Ttikiazela eman zituen bere lehen pilotaka-dak Apeztegiak, eta artean gaztea ze-la bete zuen pilotari guzien ametsa: pro-fesionaletara salto egitea, 21 urterekin.1996ko apirilean izan zen, gaur egunbizi den herrian, Elizondon. Oroitzapenonak ditu partida hartaz: «afizionatuetanAsier Olaizolarekin partida aunitz joka-tu eta irabazi nituen. Asegarcek elka-rrekin debutatzeko aukera eman ziguneta halaxe egin genuen. Nik Mikel Go-ñirekin jokatu nuen eta Asierrek Men-diarekin». Handi bi urtetara, Asperekindebutatu zuen, orduan ere Elizondon.

Profesionaletan jokatutako partidakehunka, baina guztien artean bat au-keratzeko eskatuta, azkar erantzun di-gu: bigarren mailan buruz buru azpitxa-peldun gelditu zenekoa. Momentu gazi-

gozoa izan omen zen. Gazia, finala joka-tzeko aukera izan eta galdu zuelako.«Min haundiena partida nik galdu iza-nak eman zidan». Eta gozoa, partidagaldutakoan «lur jota» gelditu eta jen-deak animatu egin zuelako.

Urte onak izan dira aurtiztarraren-tzat, baina aio errateko tenorea ailega-tu zaio. 34 urterekin sasoian ikusten denarren, joan den urteko abenduaren 31nkontratua akitu eta Aspek ez zion be-rritu. «Denei ailegatzen zaie ordua etaonartu beharra dago». Beregatik balitzoraindik segituko lukeela aitortu digu,baina ez omen zuen sorpresaz hartuenpresaren erabakia: «azken aldianjaialdietako bigarren eta hirugarren par-tidak jokatzen nituen, eta kontratua ez

zidatela berrituko pentsatua nuen». Ga-rai onak bai, baina ez hain onak ere bai.«Azken urte honetan enpresak ez ditaunitzik lagundu, eta nahiko erreta aki-tu dut. Horregatik ez da hain gogorraizan profesionalen mundua uztea». Erre-ta akitu zuen seinale, kontratua akituzitzaionetik ez du jokatu pilotan. Bainaez du erabat utzi nahi eta etorkizune-an, pilotan aritzeko aukerarik baldin ba-du, saiatuko dela adierazi digu. Semettikiei pilotan erakustea ere gustatukolitzaioke, eta Txaruta Pilota Eskolan es-ku bat botatzea ere bai.

Pilota profesionala agurtuta, laneandabil burubelarri Apeztegia, Elizondondituen oilo eta oilarren bi granjetan: «le-hen pilotak zuen lehentasuna, eta bi-garren mailan lana zegoen. Orain, alde-rantziz». «13 urte pasatu ditut pilotaneta orain bertze etapa bat hasi dut».

Halere, luze gabe, baliteke berriz pla-zan ikustea. Udan Bengoarekin jokatze-ko proposamena luzatu diote, eta zeregin erabaki ez badu ere, aukera ma-haigainean du.

• Joan den urteko abenduaren31n erran zion aio profesionale-tan 13 urte egin duen ibilbideariUnai Apeztegiak (Aurtitz, 1975).

• Halabeharrez utzi behar izandu pilota, azken 10 urteotanegon den Aspe enpresak ezdiolako kontraturik berritu.Dena den, azken urteak«erreta» igaro dituela aitortudigu, eta alde horretatik, pilotauztea ez dela «hain gogorra»izan.

• Orain arte bigarren mailabatean zuena, orainlehentasuna bihurtu daberetzat: lana. Eta Elizondondauzkan oilo eta oilarrengranjetan dihardu lan eta lan.

«Noizbait pilotan aritzeko aukera

baldin badut, saiatuko naiz. Seme

ttikiei pilotan erakutsi eta Txaru-

ta Pilota Eskolan esku bat bota-

tzea ere gustatuko litzaidake»

«Hamahiru urte pasatu ditut pilotaneta orain bertze etapa bat hasi dut»

ARGAZKIA: TTIPI-TTAPA

Unai APEZTEGIA Aurtizko pilotari ohia

KIRO

LIZKE

TAKI

ROLIZ

KETA

Page 45: 491.alea ttipi-ttapa

2009/04/02 • 491. zbk.

45kirola • ttipi-ttapa

ttipi-ttapaHerri kirolak zabaldu

eta bultzatzeko asmoz,Nafarroako Herri KirolFederazioak hainbatmaterial didaktiko kale-ra tu d i t u . Lan hau2003an hasi zuen eta2011n bukatzea espe-ro du, erakundearen XX.urteurrenarekin harira.Nafarroan gehien he-datuak dauden10 kirolaztertu dira eta eginda-ko aldikari eta DVDakmartxoaren 24an aur-keztu zituzten Iruñean.

Guztira bortz mono-grafiko egin dira, harrijasotzea, aizkora, tron-tza, iparraldeko jokuak(sei modalitate) eta so-katirari buruz. Mono-grafiko horiek aldizkariitxurakoak dira. Bi bideoere egin dira, harrijaso-tzea eta sokatirari lotu-ta, Ttipi-Ttapa Telebistakekoitzitakoak.

Herri kirolak bultza-tu eta zabaltzeaz gain,bere sorrera, garapenaeta ezaugarriei buruz-ko argibideak emateaere bada material hauenhelburua. Hala, arlo tek-nikoa eta araudia ongiaztertu dira kirol bakoi-tzean.

Euskaraz eta gazte-laniaz kaleratu dituztelanak. Irakurketa erra-zekoak dira, eta argaz-ki eta irudiek garrantziahaundia dute. Arlo oro-korra eta teknikoa erejorratzen dira. Txapel-keta ofizialei buruzkozenbait datu ere topadaitezke, baita kirolarieta marka nagusieneiburuzko argibideak ere.

SUNBILLAN SOILIK

BANATUKO DIRA

Material hauek Na-farroako Herri Kirol Fe-derazioaren egoitzanbanatuko dira soilik,Sunbillan. Telefona ho-nakoa da: 948-450900eta posta elektronikoa:[email protected]. Ikastetxe-entzako dohainik bana-tuko dira, eskariarenarabera.

Bilduma osoa 20 eu-rotan dago salgai, etaaleak banaka nahi iza-nez gero, bortz euro or-daindu beharko dira.

LAGUNTZA PUBLIKOA

Nafarroako Herri Ki-rol Federazioak hona-ko instituzio hauen la-guntza jaso du: Nafa-rroako Gobernua, Sa-kanako Mankomunita-tea, Arangurengo Uda-la, Lesakako Udala, Do-neztebeko Udala, Dia-rio de Noticias egunka-

ria, Nafarroako RuralKutxa eta Idiazabal gaz-taren jatorrizko izenda-pena.

MIKEL LASARTEK

IDATZITAKO LIBURUXKAK

Mikel Lasartek idatziditu aldizkariak. Lasar-te Nafarroako Federa-zioko lehendakaria izanzen 2001 eta 2004 bi-tartean, harri-jasotzai-lea da eta Sakanako Ha-rri-jasotze Eskolako ar-duraduna.

Gaur egun, 400 fitxainguru dituzte Federa-zioan, gehienak sokati-ran, talde-kirola delako.Aizkora ere indarreandela aitortu zuen La-sartek aurkezpen egu-nean. «Baina herri kirolmodalitate batzuetangabeziak ditugu, segaeta probak, esate bate-rako». Segari dagokio-nez, azken hiru urteo-tan txapelketa antolatudu Federazioak, eta se-

galari kopurua gizendunahi luke. Abere eta gi-za probei dagokionez,Lasartek nabarmenduzuenez, «garai bateanNafarroan harri probakizan ziren, Betelu eta in-guruetan gehienbat, bai-na gero galdu egin zi-ren eta zaila izanen daberreskuratzea, gizar-tea ere aldatu egin de-lako».

SEGA ETA HERRI KIROLEN

JATORRIARI BURUZ

Urte honi begira, se-gari buruzko liburuxkaargitaratzekoa da Fe-derazioa. 2010ean, be-rriz, herri kirolen jatorria,etnografía eta historialotuko dituen bertze alebat kaleratzeko asmoadu. «2011. urtea mu-garria izanen da, orduanbeteko baita Federazioasortu zeneko 20. urteu-rrena, eta hori baliatunahi dugu bilduma egi-teko».

Herri kirolak zabaltzeko materialdidaktikoak kaleratu ditu FederazioakHamar kirolen inguruko bortz aldizkari eta bi DVD argitaratu dira

UTZITAKO ARGAZKIA

Mikel Lasarte liburuxken egilea, Jose Javier Esparza Nafarroako Kirol Institu-tuko zuzendaria eta Ruben Goñi, Sakanako Mankomunitateko ordezkaria, ma-terial didaktikoen aurkezpenean.

HERRI KIROLAK FLASHBasaburua HerriKirol JolasetakofinaleanBaztango Basaburuataldea izanen da igandehonetan, apirilak 5, Be-rriozarren jokatuko denNafarroako Herri Kirol Jo-lasetako azken jardu-naldian ariko den es-kualdeko ordezkari ba-karra. Martxoaren 22anBerroetan jokatutako lau-garren saioaren ondotik,baztandarrak alebin, haureta kadeteen mailanlehiatuko dira, 11:00eta-tik aitzinera Berriozarre-ko frontoian.

PROBA KONBINATUAK

Alebin mailan liga siste-man ari dira eta azkenjardunaldia Berroetan jo-katu zuten. Handik ondo-ko lau taldeak sailkatu zi-ren finalerako: Andra Ma-ri, Ultzama, Basaburuaeta Berriozar A. Arantzaeta Igantzi izan diraalebinetan aritu diren es-kualdeko bertze bi tal-deak, baina ez dute fi-nalerako txartelik lortu.Haurretan, Basaburuada sailkapeneko lehensailkatua eta beraz, be-rak izanen du azken jar-dunaldian txapela janz-teko aukera nagusia. Kadeteetan, aldiz, hirutalde daude berdindutasailkapen orokorrean:Andra Mari, Basaburuaeta Txantrea. Hortaz,igandeko jardunaldia era-bakiorra izanen da.

SOKATIRA

Sokatiran bi mailatan aridira, eta azken jardunal-diari begira, Basaburuakaski ziurtaturik dauka txa-pela haurren mailan, le-hen postuan dagoelakoeta 6 puntuko aldea ken-tzen diolako Berriozarri. Kadeteetan, aldiz, Txan-trea liderrak borroka eginbeharko du azken jar-dunaldian txapelaz ja-betzeko, bi puntuko al-dea soilik kentzen baitioBasaburuari.

Page 46: 491.alea ttipi-ttapa

4646

AGENDAegunezegun

Gertaera guztiak ikustekobegiratu: www.ttipi.net(agenda)

g IKASTAROAK

DONEZTEBEApirilaren 7an erretzeariuzteko hitzaldia. 12:30etik14:30era Liburutegian.

g LEHIAKETAK

BAZTANApirilaren 16ra arte,Baztandarren Biltzarrairagarriko duen kartellehiaketa.

BAZTAN-BIDASOAMaiatzaren 1era arte,Bidasoako XXII. BertsopaperLehiaketa.

g HITZALDIAK

LESAKAApirilaren 3an, Krisiekonomikoa: arrazoiak etaalternatibak hitzaldiaeskainiko du Igor Arroyo LABsindikatutako Nafarroakoidazkariak. 20:00etan ArranoElkartean.

g ERAKUSKETAK

ZUGARRAMURDIApirilaren 3tik 19ra, ItziarMikelperizena Berakomargolariaren lanenerakusketa SorginenMuseoan. 11:00etatik19:00etara.

BERAApirilaren 3tik 19ra, Beraatzo izeneko argazkierakusketa Kultur Etxean,Rosa Mari Errandoneareneskutik. Asteartetik igandera,10:00etatik14:00etara eta16:00etatik 19:00etara(igande arratsaldez itxita).

URDAZUBIUrte osoan, gaur egungopinturari buruzko erakusketa.Ortzegunetik igandera,14:00etatik 18:00etaraMonastegiko Klaustroan.

agenda praktikoa ttipi-ttapa • agenda praktikoa

GOMENDIOAK

Escena Dantza Jaialdikobigarren saioa apirilaren 17an SOÑANDO DESPIERTOS EMANALDIA BERAN

Escena Jaialdiaren barrenean,Beran eginen den bi emankizu-netatik lehenbizikoa joan den la-runbatean egin zen: Logela Mul-timedia & Circle of Trust-en Pa-piro…flexia. Baina dantza garai-kidea gogoko dutenek bigarrenaukera apirilaren 17an izanen du-te, 22:00etan Kultur Etxean. Lai-da Aldaz, Cruz Isael Mata eta Na-talia Sardik Soñando despiertosikuskizuna eskainiko dute. Obrakhainbat errealitatetan dauden hi-ru izaki aurkeztuko ditu, erreali-tate horiek guztiak bizi garen mun-duen zatiak dira: ametsen mun-duarena eta errealitatearena. Zen-bait amets erdietsi nahiko geni-

tuzkeen arren, errealitatean ezindugu, oinak lurrean paratu nahi-ko genituzke eta hegaz egiten ja-rraitzen dugu.

AMETSEN BILA

Fernando Pessoaren zenbait la-nen zatiak hartu dituzte inspira-zio-iturritzat eta Yves De Meyrenkonposizio originalen erritmoradantzatzen dituzte. Ametsen bilaberen herrialdeetatik atera beharizateak obra honetako dantzariakbultzatu zituen ametsen eta errea-litatearen arteko harremanari bu-ruz lan egitera. Sinboloen bidezmundu batetik bertzera bidaia-tzera gonbidatzen gaituzte.

BASERRIA

ZERRIKIA BEHIKIAZerrikumea(19 kilo): 49,00 € (=)

Zerri gizena1,127€ kiloa. (+0,012)

Zerramak:0,460€ Kg/bizirik. (=)

Aretze gizenak:Idixkoak: €/kg. KanalExtra 4,10 (-0,03)1.koa 3,80 (-0,03)2.koa 3,10 (-0,03)Urruxak: €/kg. KanalExtra 4,20 (-0,03)1.koa 3,90 (-0,03)2.koa 3,22 (-0,03)

Oharra: Prezioak 180-220Kg. kanalean pisatzen du-ten aretzeenak dira.Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Aretze mestizoak:urruxak 130,00 (=)idixkoak 210,00 (=)

Aretze nabarrak:urruxak 108,00 (=)idixkoak 130,00 (=)Zaldikoak: €/kSortuberriak: 2,98/3,08Zaldi-behorrak: 1,67/1,87Bildotsak: €/k6-8 kilokoak: 5,10/5,908-10 kilokoak: 4,20/4,50

DATU ITURRIA: NAFARROAKO GOBERNUA

(martxoaren 13tik 20ra bitarteko prezioak)

Xabi San Sebastian(Donostia 1967) ez daberria musikaren mun-duan. Aparteko talen-toan oinarritu du bereibilbidea. Euskal Herri-ra itzuli eta Izotz talde-ko kantari zein gitarrajotzen hasi zen eta zaz-pi urtez taldeko gitarraeta ahotsen arduradu-na izan zen. Aro haubukatu eta bertze lauurtez Alboka taldeankantari aritu zen. 2004.urtean bakarkako le-hen diskoa argitaratuzuen (Orai). Telebistanere aritua dugu XabiSan Sebast ian e ta2006an ETB-1ren EKOizeneko saioko irabaz-le izan zen Xabier Le-teren Xalbadorren He-riotzean kantaren ber-tsio zoragarri batekin.Orain bere taldearekindatorkigu Ospela soul,bossa eta pop rock-ekodisko freskagarri eta bi-kain hau aurkeztera.Otsailean argitaratuzuen eta geroztik sal-gai dago.

2009/04/02 • 491. zbk.

ELKAR, 2009

Xabi SAN SEBASTIANXabi SAN SEBASTIAN

DISKAK

Page 47: 491.alea ttipi-ttapa

Krisia tarteko inoiz baino komisioaltuagoak kobratzen dituzte bankuekKontu bat mantentzeagatik bataz bertze 20 euro kobratzen dute

Bizitza, heriotza, maitasuna,urradurak, iraganean zeudenlurraldeak, biziguneak, bidaiak,udak... Horrelako gaiei egindie errepasoa Xabier Lete idaz-le oiartzuarrak Egunsentiarenesku izoztuakbere lanean. Ga-leraren zentzu bat ere aipa-tzen du liburuan: «bizitza gal-tzen dugu, maitasuna galtzendugu, osasuna, lagunak, adis-kideak, lurraldeak...». 15 ur-te eman ditu Letek poema li-bururik argitaratu gabe, eta,orain, liburua plazan dela, ados

dago bere lanaren emaitzare-kin. Idazlearen hitzetan, «neu-re barruko egia agertu dut,egiatia izan naizela eta hor ezdagoela betelanik, ez dagoe-la txorakeriarik. Horretaz ziursentitzen naiz». Bizitza batenesperientzia nagusiak islatuditu liburuan, errelato ttikienbidez. Duela 13 bat urte hasiomen zen liburu honetako po-emak idazten. «Baina zentzuosoa emateko falta zitzaiona,Lourdesen heriotzarekin eto-rri zen».

LIBURUAK

Egunsentiaren esku izoztuak

Xabier LETE

AGENDAegunezegun

Gertaera guztiak ikustekobegiratu: www.ttipi.net(agenda)

g MENDI ATERALDIAK

SUNBILLAApirilaren 18an Gorbeiaramendi irteera antolatu duUlibeltzak Mendi Taldeak.Irteera ordua 7:00etanizanen da.

BAZTANApirilaren 5ean Hondarribiraateraldia antolatu duteBaztango Mendigoizaleek.Apirilaren 19anHirumugetara ateraldia,Baztango Mendigoizaleekantolatuta.

g OSPAKIZUNAK

ARANTZAApirilaren 4an Korrika Ttikiaherrian barna. Xehetasungehiago 12. orrialdean.

SENPEREApirilaren 5ean HatsarenPoesia Eguna. XI. edizioaizanen da. Xehetasungehiago 42. orrialdean

g BERTSOAK

LESAKAApirilaren 18an bertsosaioa, Bortzirietako BertsoEskolaren eskutik. 17:30eanAndra Mari egoitzan.

g KONTZERTUAK

LESAKAApirilaren 8an MusikaEskolaren kontzertua,17:00etan Udaletxeko PlenoAretoan.

g IKUSKIZUNAK

BERAApirilaren 17an, EscenaDantza Jaialdia. Soñandodespiertos dantza garaiki-dea. 22:00etan KulturEtxean. Xehetasun gehiagoaitzineko orrialdean.

JAKIN BEHARREKOAK

Garai ekonomiko-ak hobeak ziren, etabankuek oinarrizkozerbitzuak eskaintze-agatik ez zuten komi-siorik kobratzen. Bai-na egoera horrek buel-ta eman du, eta betibezala, erabiltzaileakdira kaltetuak.

Krisia dela-eta, ban-kuen irabaziak murriz-tu egin dira. ConsumerEroskik egindako iker-keta baten arabera,2008ko zenbakietan di-ru-sarreren beheraka-da haundia espero da.Hain zuzen, horri aitzinegiteko, komisioak igo-tzea erabaki dute. Kon-tuak mantentzeagatik,transferentziak egitea-gatik, txekeak kobra-tzeagatik, txartelak era-biltzeagatik… Hori guz-tia kobratzen dute gauregun bankuek, eta ezgutti, gainera.

Oinarrizko zerbi-tzuak eskaintzeagatikinoizko kopururik al-tuenak kobratzen dira.Consumer Eroskik

egindako azterketakodatuak dira.

KONTU KORRONTEA

MANTENTZEAGATIK

Kontu korronte batzabalik mantentzea-gatik, bataz bertze ur-teko 20 euro kobratzendute bankuek, eta zen-baitetan 42 euro. Nor-baitek 9 euro baino gu-ttiago ordaintzen ba-du, zorionekoa bera.Merkatuko merkeene-tarikoa baita. 2007tik2008ra komisio honenigoera %7koa izan da.

TRANSFERENTZIAK

Estatu espainiarre-ko bankuen 2006koaraudiaren arabera,transferentzia bat egi-tean hartzaileak zeinemaileak kobra deza-ke komisioa. 2008antransferentzia bat egi-teko bataz bertzeko ta-rifa %6,3 garestitu zen,eta 3,19 euroraino igozen. Zifra horiek 10.000euroko transferentziabati dagozkie. Kopu-ruak ttikiagoak direne-an, komisioak altua-goak dira.

TXARTELEN

ERABILPENA

Txartelen erabile-ragatik komisioak ko-bratuta ari dira dirugehien jasotzen ban-kuak. Debitu txartelenkasuan, bertze ban-ketxeren batean bainasare bereko kutxazainbatean (Servired, Eu-ro 6000 edo 4B) diruaateratzeak 0,71 euro-ko gastua zuen batazbertze 2008an, 2007anbaino %18 gehiago.Sare bereko bertzebanketxe batetik diruaaterata, atera den di-ruaren %2 kobratzenda. Kreditu txartelenkasuan, berriz, komi-sioa %2-4koa da.

ZENBAKI GORRIAK

Kontua zenbaki go-rritan egotea ere ez dadebaldekoa. Bataz ber-tze banketxeek 10,05euro kobratzen dutebezero baten kontuazenbaki gorritan geldi-tzeagatik, 2007an bai-no %23 gehiago.

2009/04/02 • 491. zbk.

47

PAMIELA, 2009

Txartelen komisioen bidez irabaziak egiten aridira bankuak.

agenda praktikoattipi-ttapa • agenda praktikoa

Page 48: 491.alea ttipi-ttapa

g ETXEBIZITZAK101. Saldu102. Erosi103. Errentan emateko104. Errentan hartzeko105. Etxe konpartituak106. Bertzelakoak

g GARAJEAK/LOKALAK107. Saldu108. Erosi109. Errentan emateko110. Errentan hartzeko111. Bertzelakoak

g LURRAK/ORUBEAK112. Saldu113. Erosi114. Errentan emateko115. Errentan hartzeko116. Bertzelakoak

g ZERBITZUAK201. Hargin/Igeltseroak202. Pintoreak203. Elektrizistak204. Iturginak205. Zurginak206. Mendi lanak207. Garraioak208. Bertzelakoak

g LANA301. Eskariak302. Eskaintzak

g IRAKASKUNTZA401. Eskaintzak402. Akademiak

g MOTORRA501. Salerosketak502. Tailerrak

g ANIMALIAK601. Emateko602. Salerosketak603. Klinikak

g DENETARIK701. Galdu / aurkituak702. Salerosketak703. Bertzelakoak

g HARREMANAK801. Agurrak

48

Sail honetan iragarkia jartzeko 8 € ordaindu behar da.Ttipi-ttapa telebistan ere agertuko da (nahi izanez gero argazkiarekin).8 € Rural Kutxako 3008 0080 53 0703304626 kontuan sartu.

ttipi-ttapa

00-34

48

IZANEN DUTE!!ETXE GUZIETAN

ESKUALDEKOZURE BERRI

...ETA GAINERA,

Sail honetan partikular,profesional eta merkatarien

informazio eta zerbitzuen berriematen da. Ttipi-Ttapak ez dubere gain hartzen argitaratuak

diren iragarkien ondoriozsortzen ahal diren operazioen

erantzukizunik.

MERK

ATU

TTIK

IA

2009/04/02 • 491. zbk.

onak eta aparkaleku pare-

gabea. Ongi kokatua eta

prezio onean. Deitu kon-

promisorik gabe. %615

561458.

ETXEBIZITZAK103 Errentan emanBERA. Pisua errentan

emateko. Sukalde-janto-

kia, egongela, bi bainuge-

la osatu eta hiru logela. Be-

rogailua. Mobleztatua.

%690 180230.

ELIZONDO. Erlategi pla-

zan 3 logelako pisua erren-

tan emateko. %650 283322.

DANTXARINEAtik 5 mi-

nutura 15m2ko borda erren-

tan emateko, 30m2ko te-

rrazarekin. 220 euro hile-

an. Ura eta elektrizitatea

barne. Irailaren 1etik ekai-

naren 30era erabiltzeko.

%(0033) 633871005.

LESAKA, ELIZONDO eta

DONEZTEBE . Pisuak

errentan emateko. %607

978656.

BERA. Pisua errentan

emateko, 3 logela, egon-

gela eta bainugela. Mo-

bleztatua. %948 630552.

LESAKA. Pisua errentan

emateko, 3 logela, egon-

gela, sukaldea eta bainu-

gela. Erdi mobleztatua.

%948 630552.

SUNBILLA. Baserri mol-

datua errentan emateko,

lur eremuarekin. %948

630552.

ETXALAR.Pisua errentan

emateko, mobleztatua.

%948 638131.

BERA. Eztegara paseale-

kuan pisua errentan ema-

teko. 3 logela, 2 bainuge-

la, egongela eta sukaldea

kanpora begira. Berogai-

luarekin. %600 501881.

ETXEBIZITZAK105 Konpartitzeko

ran lan egiteko eta zerbi-

tzari lanetan aritzeko bi lan-

gile behar dira. Jai eta opor

egunetan lan egiteko.

Eguerdiko zerbitzua (12:00-

17:00). %948 599222.

Tornularibat behar da, es-

perientziaduna. Tornu kon-

bentzionala eta kontrol nu-

merikoa. %948 631167.

MOTORRA501 SalerosketaMotorra salgai: KTM 640

trail. %678 959534.

Iveco Stralis 480 kamioia

salgai. 5 urte. Garraio txar-

telarekin eta lan egiteko au-

kerarekin. %948 630946/

619 317168.

Golf V GTI autoa salgai.

2006ko abuztuan matriku-

latua. 35.000 km. Oso ego-

era onean. Prezioa: 23.000

euro. %615 747054.

Opel Vectra DTI autoa sal-

gai. Diesela eta egoera

onean. %678 606407.

Gas-gas321 TXT motorra

salgai. 2000koa. Partiku-

larra eta matrikulatua.

1.500 euro. %678 606407.

Kamioi trailerrasalgai, la-

nerako aukerarekin. %615

561458.

ANIMALIAK601 EmatekoPirinioetako mastina opa-

ELIZONDO. Pisua kon-

partitzeko lagun bat behar

da. %610 949168.

GARAJEAK/LOKALAK107 SalduLESAKA.20m2ko lokal ko-

mertziala salgai. Albistur

43. %659 609678.

BERA.Bajera bere lur ere-

muarekin salgai. Vasconia

bankuaren ondoan. Mer-

ke. Ikusi eta prezioaz so-

l as tuko dugu . % 607

978656.

LESAKA. Antoiu 23, be-

heko solairuan, 48 m2ko

bulegoa salgai edo erren-

tan emateko.%679 432522.

ZERBITZUAK208 BertzelakoakBURLATA-IRUÑA.Tayri hi-

giene-naturista zentroa:

ikastaroak asteburuetan=20

euro=·nola araztu organis-

moa halako kasuetan: bo-

tikak hartuta, gehiegizko eli-

kadura, alkohola, tabakoa,

drogak, alergiak... ·nola pre-

benitu: katarro errepikako-

rrak, otitisa, anginak, infek-

zioak, operazio-ondo-

koa/aurrekoa edo egonal-

dia ospitalean. Kiromasa-

jista: osteoartikularra eta zir-

kulatorioa=9 egunetan=150

euro. %948 186907/ 647

156370.

Fistula arazoak? Kirurgia-

rik gabe. Naturala. 15 egune-

tan moldatua. %618 628311.

NARBARTE. Klase parti-

kularrak ematen dira, 18

urte bitartean. Batxilergo-

ko irakaslea. %608 466231.

Pladur instalatzaileak lan

eginen luke. Erremintak,

furgoneta eta autonomoa.

%609 477277.

LANA302 EskaintzakJatetxe batean fregade-

ETXEBIZITZAK101 SalduBERA. Duplexa salgai Bi-

dasoa karrikan. Eraberri-

tua. Interesatuak bakarrik.

%661 577137.

IRUÑA. Txantrean pisua

salgai, 4. solairuan, igogai-

lurik gabe. 3 logela, egon-

gela, sukaldea, komuna eta

trastelekua. Berritua eta

mob lez ta tu ta . % 667

363593.

DONEZTEBE. 90m2ko pi-

sua salgai, toki lasaian. 3

logela, 2 komun, egonge-

la eta sukaldea. Aparka-

tzeko toki onean eta egoe-

ra onean. %615 561458.

DONEZTEBE. 80m2ko pi-

sua salgai. 3 logela, su-

kaldea, egongela, komuna

eta bi balkoi hiru aldetara

(aitzinera, gibelera eta al-

deetara). Argitsua, bista

BAZTAN, BIDASOA,ULTZAMA ETAIPARRALDEAN.

- Pisuak, apartamentuak,partzelak, baserriak, bordak,lokal komertzialak etanabeak salgai.

IPARRALDE ETA BIDASOAALDERDIETAN.

- Eskaintzagatik baserriak,bordak eta lurrak beharditugu.

ZUGARRAMURDI.- Baserria salgai 80.000

metro2ko lur eremuarekin.- Etxe adosatuak bere

lurrarekin salgai.

Tel. 948 580 804Faxa. 948 581459

[email protected]

Sail honetan iragarkia jartzeko 8 € ordaindu behar dira. Argazkia jarri nahi izanez gero, 10 €. Ttipi-ttapa telebistan eta www.ttipi.neten ere agertuko da 8 € Rural Kutxako 3008 0080 53 0703304626 kontuan sartu.

ZEIN ERRAZA DEN ZURE ANUNTZIOA HEMEN JARTZEA MERKATU TTIKIA948 63 54 58

Page 49: 491.alea ttipi-ttapa

2009/04/02 • 491. zbk.

49

Biomasaren inguruan in-

teresatua dagoen jendea-

rekin harremanetan jarri

nahi nuke, galdara paratu

duena edo paratu nahi due-

na. %616 295420/ jose-

[email protected].

4949www.ttipi.net

4949

ritzeko. 3 koloretakoa eta

3 urtekoa. Etxean egotera

ohitua dago. %609 290513.

Euskal artzain zakur

emeaoparitzeko. 8 hilabe-

tekoa. %609 290513.

ANIMALIAK602 SalerosketakMendiko garainoa erosi

edo trukatuko nuke. Beltza

bada hobe. Nirea mendian

ongi egoten dakiena da,

pottoken tamainakoa. %637

873969.

Bi asto eme salgai. 11 eta

3 urtekoak. Aukera ona.

%699 928540 (Aritz).

DENETARIK701 Galdu/aurkituakUSB memoria agertu da

Ttipi-Ttapan. %948 635458.

DENETARIK702 SalerosketakAulki gurpilduna eta bai-

nerarako aulki egokitua

salgai. Biak berri-berriak.

%686 199873.

Belarra mailatzekoa sal-

gai. Prezioa: 600 euro.

%678 959534.

Lehen ebakialdiarekin egin-

dako 150 belar-fardo sal-

gai. %699 432036.

Gantxiloz egindako kol-

txak salgai, 1,35 eta 1,5

metrokoak. %662 143066.

Poliuretano P.U. deposi-

tua salgai. Ultramore tra-

tamendua pasatua. 10.000

litroko edukiera, elikagai-

kontsumorako. Berria eta

merke. %648 184068.

1,5-6x44ko mirasalgai. Le-

oupold eraztun desmunta-

garria eta fundarekin. Pre-

zioa: 275 euro. % 629

722980.

Belarra biltzeko eta na-

hasteko makinak salgai.

Deutz Fard markakoak.

%649 575549.

DENETARIK703 Bertzelakoak

A

SUZUKI(gasolina eta diesela)

MITSUBISHI (luze eta laburrak)

TURISMOAK

MENDAUR MOTOR948 450333 • DONEZTEBE

Page 50: 491.alea ttipi-ttapa

2009/04/02 • 491. zbk.

50 ttipi-ttapaurtebetetzeak

Argazkiak berreskuratzeko, bidali kartazala zure helbidearekin.

Argazki soila: 4 €. Bikoitza: 8 €. Ordaintzeko: 1) Bulegoan, dirutan; 2) Hegoaldetik postaz, 0,32€ko 13 edo26 seilu. 3) Iparraldetik postaz, 4 edo 8 €ko txekea. Argazkia itzultzeko kartazala eta helbidea bidali.

www.ttipi.net

50

Aupa txapeldun!Segi horrenalai! ZorionakEtxalarko XA-BIER TELLETXEAriapirilaren 18an7 urte eginen di-tuelakoz. Muxupila familia gu-ziaren partetik.

Doneztebeko JOSEBA JUANO-TENAk apirilaren1ean 6 urte be-te ditu. Zorio-nak eta muxuhaundi bat aita-txo, amatxo etaMikelen parte-tik.

JOSU ETXEPETE-LEKU BURGETE

lesakarrak 3 urte bete ditumartxoaren31n. Zorionakfamiliaren par-tetik eta berexi-ki Jon eta Ane-ren partetik.

Leitzako JOSE MIGUEL etaPAQUITAk apirilaren 4an elkarrekin64 urte beteko dituzte. Familiaederra hazi zenuten, bizkor osa-suntsun zaudete, eta aurrera begi-ra ere jarraitu holaxe, elkar maita-tzen. Muxu haundi bat zuen fami-liaren partetik.

ANE PACHECO

SAN JULIANekapirilaren 2an10 urte betekoditu. Zorionakpreziosa Ainara,atta eta amarenpartetik. Bizko-txoa eta txan-paina noizko?

GARAZI ARBURUA

ZELAIETAk apirila-ren 2an urtea be-teko du. Aunitzurtez amatto,attatto eta zeruratjoan berri den bi-rramatxiren par-tetik. Muxu haun-di bat monona!

Aizoaingo IRAIA

REMIREZ PERURE-NAk urtea betekodu apirilaren2an. ZorionakIturengo amatxi,izeba-osaba,Irungo osaba-izeba, Naroa etaUnaxen partetik.

Aizoaingo IRAIA REMIREZ

PERURENAk urtea beteko du apirilaren 2an. Zorionak eta mu-xuak gure etxeko sorgintxoari,ama, atta eta bereziki Janirerenpartetik.

IBON IRASTORZA URDANIZek 9 urtebete ditu martxoaren 30ean. Zorionak gure igeltsero berriari.Muxuak familiaren partetik.

Elgorriagako XUAR IRISARRI MENDI-ZABALEk apirilaren 2an urtea bete-ko ditu. Zorionak Elgorriagako fa-miliaren partetik eta berexiki aitaeta amaren partetik. Muxu haundibat.

ALAZNE MARIEZKURRENA SANSIÑENA

aurtiztarrak apirilaren 15ean 6 ur-te beteko ditu. Zorionak eta muxuhaundi bat familia guztiaren etaberexiki Imanol eta Uxueren par-tetik.

EKIÑE Aurtizko printzesak beste urte bat eginen du apirilaren2an. Muxu haundi haundi bat Xabi,Leire eta berexiki Argoitzen parte-tik.

ASIER TELLETXEA APEZTEGIA bera-tarrak 7 urte bete ditu martxoaren30ean. Zorionak familia guziarenpartetik eta berexiki Andonirenpartetik

JONAN MIGELENA

MARIEZKURRENAkmartxoaren 31n4 urte bete ditu.Zorionak Igantzieta Eratsungo fa-miliaren partetik.Mila esker attaeta amari 4 urtehauetan emandiguzuenagatik.

XUAR IRISARRI

MENDIZABALi zo-rionak! Apirila-ren 2an urteabeteko du.Mu-xu haundi batAurtiztik eta be-rexiki Ekiñerenpartetik. Ongipasa eguna.

Eratsungo AMAGOIA MINDEGIA BE-NITOk apirilaren 5ean 5 urte betekoditu. Zorionak eta muxu potolo batama, aita, Ituren, Sarriguren etaEratsungo familiaren eta berexikiGoizeder, Jasone eta Enekorenpartetik.

Irungo MIRARI ETXEBERRIA ZUBIAL-DEk 7 urte beteko ditu apirilaren4an. Mila kilo zorion eta muxu pi-la-pila patata tortilla Xune, Unai,Aimar, Jone eta Landerren parte-tik.

Arizkungo HEGOI SAN MI-LLAN SOBREVIE-LAk 3 urte beteditu martxoaren20an. Zorionaketa jaso milamuxu gurasoeta Ainizeren-gandik.

ElizondokoLUHAN DA SILVA

VARELAkurtea bete dumartxoaren27an. Zorionaketa muxu haun-di bat familiaguztiaren parte-tik.

JANIRE MARTIN

GOIA lesakarrak9 urte bete ditumartxoaren26an. Zorionaketa aunitz urtezfamiliaren par-tetik. Muxu pilapila!!!

HAIZEA AIOROA

APEZTEGIAk 7 ur-te beteko dituapirilaren 6an.Segi beti bezainalai eta sorgin!Muxu haundibat familiareneta berexiki atta,ama, Hodei etaHaitzen partetik.

HAIZEA AIOROA

APEZTEGIAk apiri-laren 6an 7 urtebeteko ditu. Zo-rionak jitana Eki-ñe eta Ainararenpartetik. Muxuhaundi bat etaongi pasa!

VIRGINIA GOIE-NETXE GONZA-LEZ lesakarrak9 urte betekoditu apirilaren3an. Zorionaketa muxu aunitzfamiliaren par-tetik.

Hau da hau parea! Martxoaren30ean birrattuna MARTINek 89 urtebete ditu eta apirilaren 1ean etxe-ko ttikienak, Naroak, urtea. Muxuhaundi bana biei eta orain bezalaurte askoan segitu!

XUBAN TABERNA MUTUBERRIA

aranztarrak 3 urte beteko ditu api-rilaren 10ean. Zorionak eta muxuhaundi bat!!!

ARITZ IBARRA eta UGAITZ LARRALDE

beratarrek apirilaren 26 eta 4an12 eta 10 urte beteko dituzte. Zo-rionak!! Berenduaren zain gaude!Irati eta Izaro.

UGAITZ LARRALDE beratarrak apiri-laren 4an 10 urte beteko ditu. Zo-rionak eta belarri tiraldi bana etxe-koen partetik.

Almandozko ELIAS ALTZUARTE

Punkyk eta bere iloba IKER SAGAR-DIAk urteak beteko dituzte martxoa-ren 22an eta apirilaren 4an. Zorio-nak eta egun eder bat pasa deza-zuela! Zeinen guapo zaudeten biakbuzoarekin e!

OLATZ IRIARTE ITURZAETA arizkun-darrak urteak beteko ditu apirila-ren 13an. Aunitz urtez eta muxuhaundi bat etxeko guzien partetik,berexiki Korniren partetik.

JOSEBA JUANOTENA EZKURRA do-neztebarrak 6 urte bete ditu apiri-laren 1ean. Zorionak atatxi-ama-txien partetik. Muxuak!

HORI DEN JOTZEA HORI, AIRE AIRE...leitzako panpoxa honek apirilaren2an urteak beteko ditu. Zorionaketa segi beti bezain alai. Muxuhaundi bat.

Page 51: 491.alea ttipi-ttapa
Page 52: 491.alea ttipi-ttapa