ttipi-ttapa 507.alea

44
«Baztango ondare historikoa kontserbatzeko proiektua da, eta Ballerako inbertsioa» PALACIO DE AROZTEGUIA SL «Turismo baliabideak behar ditugu, gure bezeroek zerbitzu gehiago eskatzen dizkigutelako» Virginia ALEMAN, Baztango alkatea «Etxe gehienak golf-zelaiak erakarrita etorriko diren jendea- ren bigarren bizitzak izanen dira» Lekarozko Batzarrearen helegitea Lekarozko Aroztegia Jauregia Batzuentzat garapena, bertzeentzat hondamendia Donato LARRETXEA Jaun eta jabe Tolosan 65 2009ko azaroaren 26a | XXIX. urtea | 507. zenbakia www.ttipi.net Eraikuntza Gehigarri berezia 23-50 ARANTZA 15 Txistularien topaketa abenduaren 12an SENPERE 60 Animazioak apailatu dituzte saltzaileek LEGASA 22 Eskualdeko gazteen laugarren topaketa GOIZUETA 52 VI. Feria Eguna azaroaren 28an ELKARRIZKETA 3 Esteban Irigoienentzat ‘Larreko Saria’ Francoren denboran, Nafarroako bigarren irrati euskalduna sortu zuen Arantzan. Eta orain, 45 urte beran- duago, Nafarroako lehen euskal irratien eragileetako bat izan zelako, Euskalerria Irratiak, Iruñerrian euskaraz emititzen den irrati bakarrak, Larreko Saria eman dio. Esteban IRIGOIEN | Arantzan apaiz egondakoa KIROLIZKETA 64 Irati Otxoteko etorkizun haundiko txirrindularia 15 urterekin Nafarroa- ko txapeldun izan da kadeteetan, eta Euskal Herrikoan bigarren. ZOZKETAK 71 ERREPORTAJEA 4-5

Upload: publittipinet

Post on 16-Nov-2014

510 views

Category:

Documents


7 download

TRANSCRIPT

«Baztango ondare historikoakontserbatzeko proiektua da,eta Ballerako inbertsioa»PALACIO DE AROZTEGUIA SL

«Turismo baliabideak beharditugu, gure bezeroek zerbitzugehiago eskatzen dizkigutelako»Virginia ALEMAN, Baztango alkatea

«Etxe gehienak golf-zelaiakerakarrita etorriko diren jendea-ren bigarren bizitzak izanen dira»Lekarozko Batzarrearen helegitea

Lekarozko Aroztegia Jauregia

Batzuentzat garapena,bertzeentzat hondamendia

DonatoLARRETXEAJaun eta jabe Tolosan� 652009ko azaroaren 26a | XXIX. urtea | 507. zenbakia www.ttipi.net

EraikuntzaGehigarri berezia � 23-50

ARANTZA � 15Txistularien topaketaabenduaren 12an

SENPERE � 60Animazioak apailatudituzte saltzaileek

LEGASA � 22Eskualdeko gazteenlaugarren topaketa

GOIZUETA � 52VI. Feria Egunaazaroaren 28an

ELKARRIZKETA � 3

Esteban Irigoienentzat‘Larreko Saria’

Francoren denboran,Nafarroako bigarrenirrati euskalduna sortuzuen Arantzan. Etaorain, 45 urte beran-duago, Nafarroakolehen euskal irratieneragileetako bat izanzelako, EuskalerriaIrratiak, Iruñerrianeuskaraz emititzen denirrati bakarrak, LarrekoSaria eman dio. Esteban IRIGOIEN | Arantzan apaiz egondakoa

KIROLIZKETA � 64

Irati Otxoteko etorkizunhaundiko txirrindularia

15 urterekin Nafarroa-ko txapeldun izan dakadeteetan, eta EuskalHerrikoan bigarren.

ZOZKETAK � 71

ERREPORTAJEA � 4-5

2 | PUBLIZITATEAttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

ELKARRIZKETA | 3ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

TTIPI-TTAPA | ARANTZABerueteko irratia erosieta Arantzakoa paratuzenuen martxan...Bai, hala izan zen. Bainahorretarako Jabier Arbu-ruaapaizaezinbertzekoaizanzen.1962anArantza-ra joan nintzenerako hanzegoenbera.Hangoara-zoakkontatuzizkidanetazer egin pentsatzen hasiginen.NikadiskideanuenJoseManuelLasarte,etairratia saldu behar zuelaerranzidanean,nikerosi-ko niola adierazi nion. Ezgenuendirurik,etaJabierArburuaren amak aitzi-neratu zigun. 60.000 pe-zetatanerosigenuenirra-tiaetaaditubatekgailuakprestatu eta kanpando-rreanneronekparatunuenantena. Gerora Diputa-ziotik,AmadeoMarkorenbidez,60.000pezeta lor-tu genituen eta Arburua-renamaribueltatugenion.Hasiera gogorra izanzen?Gogorra baino gehiago,ezezaguna. Ez genekienjendeak nola hartukozuen. Baina gauzak ibilizegitendabidea,etahorre-lahasiginen.Herriaelkar-tu nahi genuen, arazoariazalakenduetalarrugorri-tan paratu, zer pasatzenzenetazereginbeharzenadieraziz.Horretarakoho-berena irratia zen. Eliza-kopulpituakezzuendeusbalio, irratiarenindarrare-kin konparatuz.Nolako jendea zegoenorduan Arantzan?

Hasiera hartan, aunitzekez zuten irratirik. Bainajendeari transistoreakHendaian eta Baionanerostekoerranetajendeaanimatzenhasizen.Men-diraeretransistoreakera-maten hasi ziren. Nonahiaditzen zuten!Zer eskaintzen zenu-ten?Goizeroarrosarioaizatenzen eta ondotik, abisuakjakinaraztengenituen.He-rriko berriak ere ematengenituen, eta mendikomutiletaz ere aunitz oroi-tzenginen.Mundukobe-rriak,Elizakokontuak,ki-rola, musika... Denetarikizatenzen.IgandetanMe-

za Nagusia eskaintzenzen eta ondotik, hamarpezetakobratuzkantuakeskatzeko tartea izatenzen.Jendeakkantuakes-katzen zituen eta atera-tzen genuen diruarekinastelehenetan, JabierHendaiara eta Baionarajoaten zen motorrarekinhandik euskarazko dis-koakekartzeko.Geroirra-tian paratzen genituen.Zer moduz hartu zutenaranztarrek irratia?Jende xumearen arteanizugarrizkoarrakastaizanzuen,bainabeti izatendi-rahaundixkoak...Etaau-nitzetan salatu nindutenIruñean, euskaraz egiten

genuelako. Behin, Infor-mazioetaTurismoMinis-teriokoordezkaribateto-rri zen Lesakatik, irratiaixtera. Irratirako idaztenarinintzelaharrapatunin-duen,behinereezbaike-nituen memoriaz erratengauzak,beti idatzita.Gu-re irratia debekatua ze-goela erran zidan, bainaeuskaraz egiten genuelakonturatu zenean, segi-tzen utzi zigun. AccionCatolicakoak zirela erra-nez, bi polizia ere etorrizirengerora.Materialguz-tia delituzkoa zela, eure-nazelaetaeramanbeharzutela erran zidaten. Etanik ezetz, ez zela eurena.Aizkora hartu eta disko-ak hautsi behar nituelahasi nintzen. Hori ez egi-tekooihukahasiziren,etaitxikonuela hitz ematekoeskatuzidaten.Nikbaietzerrannien,bainaeznuenitxi.Biurteetaerdirenbu-ruan berriz etorri zen Po-lizia, eta deus erran ga-be, dena lakratu zidaten.Hantxeakautuzendena.Pena hartuko zenutenitxitakoan, ezta?Jendeak pena haundiahartu zuen, eta protes-tak egin ziren.Behar ba-zen irratia irekitzeko mi-lioi bat paratuko zutelaerranezereetorri zitzaiz-kidan. Baina Iruñean etaMadrilennolapentsatzenzuten banekien eta hanutzigenuendena.Nikerepena hartu nuen, gure-tzat ez zegoelako hala-ko pulpiturik.

ARGAZKIA: EUSKALERRIA IRRATIAEsteban Irigoien, Arantzan apaiz egondako berroetarra.

Frankismo garaian, Nafarroan sortu zirenlehenbiziko euskarazko irratiak Beruetekoa(1955-1964) eta Arantzakoa izan ziren (1965-1968). Garai hartan Arantzan apaiz zegoen

Esteban Irigoien baztandarrak 60.000 pezeta-ren truke, Berueteko ekipoa erosi zion JoseManuel Lasarte Berueteko apaizari, etaArantzan irratia paratu zuen martxan. Baina

hainbat salaketa tarteko, emisioa geldiaraziegin zuten. Orain, 85 urterekin, Nafarroakolehen irratien eragile izan zelako, EuskalerriaIrratiak Larreko Saria eman dio.

Esteban IRIGOIEN | Arantzan Nafarroako bigarren irrati euskalduna sortu zuena

«Elizako pulpituak ez zuen deus balio,irratiaren indarrarekin konparatuz»

MAIZ SALATUA«Jende xumearenartean izugarrizkoarrakasta izan zuen–irratiak–, bainabeti izaten dirahaundixkoak... Etaaunitzetan salatuninduten Iruñeaneuskaraz egitengenuelako»

TTIPI-TTAPA | BAZTAN«Baztanentzat pro-

iektuberritzaileetaturis-tikoa» izanen dela erra-nezaurkeztuduPalaciode Arozteguia SLk bereegitasmoa. XII. mende-ko jauregia lau izarrekohotelbihurtunahidu,16hektarea inguruko golf-zelaia ere egin nahi daeta horrez gain etxebi-zitzak. Guztia zatika.«Etxeak faseka eraikikodira: golf-zelaiarekinetahotelarekin hasi, eta fa-sebat lotuarte, ezin iza-nendahurrengoaegin».HorrelaazaldudiguteVir-ginia Aleman BaztangoalkateaketaMartinGar-de turismo zinegotziak.«Lehen fasean eginda-koaksalduarteezdabi-garrenarekin hasiko».

Obrakhurrengourte-an hasi nahi ditu enpre-sak, eta irailaren 7koudalbatzarrean Baztan-goUdalaren –NaBai etaUPN– hasierako onar-pena ere hartu zuen. Al-di berean, lurren birkali-fikazioa onartu zuenUdalak. Baina lekaroz-tarrak proiektuarekinkonformeez,etahelegi-teak aurkeztu zituztenhasierako onespenarenkontra.Orain, bada, he-legiteaketa txosten tek-nikoak aztertzekoak di-ra. Herritarrek botazio-akereeginakdituzte,etajuridikoki baliorik ez ba-dute ere, proiektuarenkontrakojarreraikusdai-teke.

BOZKETALekaroztar talde ba-

teksinadurabilketaeginzuen gaiari buruz herri

galdeketaegiteko.53si-nadura bildu ziren eta%48ko parte-hartzeaizan zuen bozketak.«Aroztegikolurrenbirka-lifikazioaren alde zau-de?»,galdetuzenlehen-bizi.Eta%67akezezkoaerran zuen; %26akbaiezkoa eta %7ak bo-tozuria.Bigarrengalde-ra ere bota zen: «Alega-zioak(birkalifikazioa,mu-gaketa…) egiteko herri-akabokatubatkontrata-tzearen alde zaude?».Etaboto-emaileen%64-ak baietz. %30ak ezetzeta %6ak boto zuria.Beraz, Lekarozen ez

dute begi onez ikustenguztiek. «Baztanenbiztanleria eta lana bul-katuko dituela erranezsaldunahidaproiektua»eta Lekarozko popula-zioahirukoiztueginen li-tzateke». Horrela agerida Jabier Elizalde Leka-

rozko a lka teakherritarren ize-

ne-

an aurkeztutako helegi-teen zerrendan.

252 ETXE GEHIENEZEgitasmoa oraindik

ez dago onartua, eta al-daketak egon daitezke-en arren, enpresak ha-sieranaurkeztutakopro-iektuak,hotela,apartote-la, eta golf-zelaiaz gain,gehienez 252 etxebizi-tzaegiteaaurreikusiadu:bizitza bakarreko 90etxeguttienez,bibizitza-ko 15 etxe gehienez, 66etxebizitza kolektibolibre, 66 babes ofiziale-koak eta 6 apartotelak.Horietatik %25 baztan-darrentzat.Honen ingu-ruan, enpresak herrianetahedabideetaneman-dako informazioan datuhoriekezdituztelaemansalatu duGarbiñe Elize-gi herritarrak: «zenbatetxebizitzaeginbehardi-tuzten zuzen galdetuzaienean 30 partzelaerantzun dute».Bertzalde, Martin

Gardek azaldudigunez,«etxebizitzak

saihesbide berriareninguruan kokatuko dira,Elizondori sarrera ema-nen dion biribilgunetikizanen du sarbidea, ezLekaroztik. Merkatuze-lai aldean, Elizondorenondoan».

DUELA ZAZPI URTEHASITAKO PROZESUABideakdiraherritarrei

kezka eragiten dietenbertze kontua. Eta hori2002tik dator. Elizegikazaldudigunez,«2002tik2008ra Pa lac io deArozteguia SL izan daArozteg iaren jabe.Baztango familia bate-na zen, eta turismoa etaostalaritzazituenhelbu-ru. 2002an finkatik pa-satzen ziren bide publi-koakbereganatzensaia-tu zen,Udalarenbaime-narekin». Horrekinardu-ratuta, lekaroztarrekale-gazioak aurkezteaz ga-in, lur publikoa eta pri-batua zena ongi bereiz-tekoeskatuzuten.Akor-dioa ere sinatu zutenenpresako ordezkariak,

4 | ERREPORTAJEAttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

PROIEKTUA EZTABAIDAN � BAZTAN

Lekarozen hotela, golf-zelaia etaetxebizitzak eraikitzeko proiektuakeztabaida eragin duAroztegia Jauregiaren inguruan egin nahi den inbertsioaren kontra hainbat herritar

Lekaroz itxuraldatuko lukeen proiektuamahai gainean dago. Oraindik onartugabe, baina bidean: AroztegiaJauregian eta inguruan dauden

40 hektareatan, lau izarreko hotela,apartotela, golf-zelaia eta 30 partzela-ko urbanizazioa egin nahi da. Palaciode Aroztegia SL da bultzatzailea, eta

Baztango Udalaren hasierako onarpe-na ere badu. Hortik haratago, alde etakontrako iritzi kontrajarriak plazaratudira Lekarozen.

Baztango alkateak etaLekarozko alkateak, etaenpresak hotela eginezgero, bide publiko ba-tzuk asfaltatzeko kon-promisoa hartu zuen.Bainaherritarrekhelegi-teetan diotenez, «en-presakez zuenhitzartu-tako baldintza bat beraerebete,etabideekines-katua zuen aldaketa ju-ridikoa bertan beherageldituzen;bideekjabe-tza publikokoak izatensegitu zuten». 2005etikBatzarNagusiakmugakbereiztea onartua duelaere erran digu Elizegik,baina «oraindik eginga-be dago».2008an Palacio de

Arozteguia SL desegineginzeneta jauregiaetalurrakBalteaDesarrollosInmobiliarios SL enpre-sarisalduzizkion.Enpre-sa honen akzioen %50Fundacion Caixa Gali-ciarena da. Baina berri-ki orain lurren jabe denenpresak aitzinekoarenizena hartu du, hau da,Palacio de ArozteguiaSLren izena.Bi enpresen arteko

desberdintasunak«age-rikoak» direla dioteproiektuarenaurkakoek,«helburu diferenteak di-tuztelako».EtaGarbiñekkontatudigunez,enpre-saberriak idatzi bat aur-keztu zuen Palacio deArozteguiaSLdeTajona-rren izenean: «Idatzi ho-rretan 2003ko akordioaaipatzen da, lehengoenpresarekinegindakoa.Enpresahoriorainezde-nez existitzen akordioadeuseztatua dago, bai-na inork ez zuen batzarhorretan enpresaren al-daketaren berri eman».Hala,bidebatzukpriba-tu bihurtzeko arriskuaikusten dute.

Bideeninguruan,ha-sierakoetaoraingopro-iektuaren artean gaizki-ulertuak izan direla iritzidio Gardek: «lehenbizi-ko proiektuan agertu zi-ren bideak eremu itxiangeldituko ziren. Bainaproiektuhonekinbideakdauden bezala erres-petatukodira.Urbaniza-zioko bideak publikoakizanen dira, eta gainera,mantentze kostea pro-pietarioen esku egonenda,etaUdalakezdusosbat bera ere ordaindubeharko».

16 HEKTAREAKOGOLF-ZELAIABaztanen golf-zelaia

egitea proposatu duenhirugarren proiektua dahau.«Amaiurrenlehena,eta Lekarozen Aroz-tegiarenondoanbertzea,baina gibelera bota zi-ren»,dioAlemanek.«Haubaino aunitzez ere go-gorragoak ziren», errandu Gardek.Lekaroztarren iritziz,

golf-zelaiak «bideraga-rritasuneskasa»du.Ber-tzeak bertze, «manteni-menduak inpaktuhaun-dia eraginen luke, batezere ur kontsumoagatik,eta produktu kimikoenerabileragatik».Urteetanherrian izan duen ur es-kasiazereezdiraatzen-du. Berriki arte izan di-tuzten hornidura arazo-ak ura Iruritatik hartutaakitu baitira.Virginia Alemanek,

bere aldetik, urarekin ezdelaarazorikizanenadie-razidu:«lurrazpikoakui-fero batzuk daude par-tzela horretan, eta han-dik hartuko dute urguztia».Helegiteetanageride-

nez, leka-roztarren

irudiko, «etxe gehienakgolf-zelaiak erakarritaetorriko diren jendearenbigarren bizitzak izanendira».Hala,«bigarrenbi-zilekuek sortzen dutenlanahutsarenhurrengoada, eraikuntza prozesu-an izan ezik». Izan ere,herritarren arabera, «la-na eta biztanleria indar-tuko dela erranez saldunahidaproiektua,Balle-rako interes publikoaduelaerranez,bainaisil-tasuneta informazioes-kasiaren gibelean, par-tikularbateninteresada-goela pentsa daiteke».

Baina Udalean ber-tzelakoapentsatzendu-te:«naturaerrespetatzenduenproiektubatda.Tu-ristikoki baliabideakbe-harditugu,gurebezero-ek zerbitzu gehiago es-katzendizkigutelakoetahorienarteandagogolf-zelaiareneskaera.Ezdaingurumenarentzat era-sokorra».Hirigintzaikus-pegitik ere alde positi-boa ikusten diote Uda-lean:«gauregunBaztan-go landa-eremuan erai-kitzen ari diren familiabakarreko bizitzak au-nitz hedaturik dira, eta

hori kezkagarria da. Al-de horretatik, etxe mo-ta hauek leku bateankontzentratzea aukeraona izan daiteke».Baina herritarrek eu-

renhitzaerrespetatzekoeskatu diote Udalari.«Onartezina da Udalaproiektuaren bultzailee-kin akordio batera aile-gatu izana, Lekarozkoauzotarren iritzia kontu-an hartu gabe». Horixediohelegiteenzerrenda-ko azken puntuak.Eztabaida, beraz, bi-

zi-bizi.

ERREPORTAJEA | 5ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

‘Konpromisoak Baztanentzat’� ZER DIOTE PROMOTOREEK?

Proiektua aitzinera ateratzen ba-da,enpresakhainbatkonpromisohar-tuko dituela iragarri du. Honela dioTTIPI-TTAPAri igorritako oharrean:«Aroztegia Jauregia enpresa-ekime-na proiektu sozioekonomikoa da etabi enpresa berde eraiki nahi ditu: ho-tel ‘xarmant’ bat, garai bateandefen-tsarakojauregia izanzenaetaBaztan-go ondare historikoa zaharberrituz,eta bertzetik, golf-zelaia, ingurua-rekin bat eginez. Gainera, etxebizi-tzentzat gune bat eraiki nahi da etahaufasekaeginenda.Garapenjasan-garria izanen duen proiektua da etaaldi berean, lanpostu zuzenaketa ze-harkakoak sortuko dituena.Baztan osorako izanendagarran-

tzitsua,konpromisoakhartukobai-titu balle osoarekin (...).Golf-zelaiak eta proiek-

tuosoakurhornidurapro-pioa izanen du eta ai-patzekoada,urba-nizazioarenmantentzelanek ez

dietelakosturiksortukoezUdalarietaez herritarrei ere.Badira bertze konpromisoak ere,

aisialdiarekin,kirolaegitearekinetatu-rismoa indartzearekin lotura zuzenadutenak. (...) merenderoak eraikitzeaaurreikusiaduguetaparkeflubialaereeginen da, jolaserako eta aisialdirakogune batekin osatua. (...) Golfa balle-ko eskolako jardueren artean sartukoda, eta toki publikoak eta kirol elkar-teentzako lokalak egokituko dira.Baztandarrek instalazioak erabiltze-ko baldintza bereziak izanen dituzte.Baztango ondare historikoa kon-

tserbatzeko proiektua dela uste du-gu, baita ballerako inbertsioa ere.Enpresa eraikitzaileek, gremioek eta

merkataritzarensektoreosoak aterako di-

tuzte onurak».

Lekarozko Telleri auzoan dagoen Aroztegia Jauregia da lau izarreko hotel bihurtu nahidena, eta inguruko zelaietan egin nahi da gainerako inbertsioa.

ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.266 | IRITZIA

Argitaratzailea Ttipi-Ttapa Fundazioa • Egoitza Anduetzeta, 12 • 31760 ETXALARTel. (+34) 948 63 54 58 • Faxa (+34) 948 63 54 57 • [email protected]

Zuzendaria Aitor Arotzena Erredaktore burua Gurutze Pikabea Publizitatea Usoa Vicente, Kulturkari SLU Berriemaileak Esteban Arotzena, Juana Mari Sai-zar, Kontxi Klaber, Ainhoa, Arantxa eta Maider Ansa, Asier Imaz, Arkaitz Mindegia, Franck Dolosor, Margari Etxenike, Koro Iratzoki, Nerea Altzuri, Joseba Urrotz, Jose-ba Olagarai, Nerea Mitxeltorena, Maite Oteiza, Jaione Otxandorena, Xan Harriague, Markel Lizasoain, Eneko Mitxeo, Fermin Etxekolonea, Fernando Etxeberria...

Fundazioaren Presidentea Pello Apezetxea Kudeatzailea Joxemanuel Irigoien Administrazioa Amaia GoiaLege Gordailua NA-1324/85 • ISSN 1578-4673 • Tirada 6.000 ale

Erakunde laguntzaileak Etxalar, Leitza, Goizueta, Arano, Areso, Baztan, Sara eta Senpereko udalak, Zugarramurdiko Akelarre elkartea, Bortzirietako EuskaraMankomunitatea, Malerrekako Zerbitzu Mankomunitatea

2009ko harpidetza sariak

Hego Euskal Herria . . . . . . . . . . . .36€ Ipar Euskal Herria . . . . . . . . . . . . .54€ Amerika eta Australia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120€

Espainia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36€ Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54€ Baztan, Urdazubi, Malerreka eta Leitza . . . . . . . . . .30€

Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailakdiruz lagundutako aldizkaria

Euskarabideakdiruz lagundutako aldizkaria

TDTarekinkalitateznabarmenhobetukoomenda telebista (?). Irudiaren kalitatea izanen da,edukiari dagokienez, ez dut uste: globoak

hainako titiekin bortz orduz lehiaketa ñoñoak aur-keztendituztenneskak,abdominalak lantzeko tres-nak iragartzen dituzten amerikanoak, elkarriz-ketatuak baino garrantzi handiagoa hartzen dutenkazetariak… Olentzero ikatzarekin dator aurten!

Olentzerok TDTa ekarriko digu

EzpalaAitor AROTZENA

Nabarmentzekoak

Atzera begira � 1991.12.05 / TTIPI-TTAPA 75. zbk

Matxinbeltzenea euskaltegia inauguratu zuten LesakanMatxinbeltzeneaEuskalEtxea inauguratuzuenBortzirietakoEuskaltegiak (IKAk)Lesakan 1991ko udazkenean. Azaroaren 24an egindako ekitaldira jende etapertsonalitate ugari bildu zen. Mikel Legarra Bortzirietako Euskaltegiko ardu-radunak zioenez, «Nafarroan arazo latzak ditugu euskaltegiak finkatzeko, he-rri ttikiez osatuta dauden eskualdetan arazo haundiak sortzen dira eta Matxin-beltzea proiektu honekin horri guztiari erantzun bide bat eman nahi diogu».

Aunitz solasten da gizon emakumeen berdin-tasunaz gaur egun. Dena den, solasteaz ga-in, zerbait gehiago? Gizon eta emakumeen

berdintasuna (eskubideeta eginbeharrei dago-kienean) gero eta hurbi-lago omen dago. Bai?Hala uste duzue? Gizar-teakberak ezduhori ha-ladeniksinisten.Hizkun-tzatik hasita, hizkuntzabera berdintasunarenkontrakoabaita.Zerdio-zu?Gizonekgeroetage-hiago laguntzen dugu!Lagundu? Hori da arazoa. Guk geuk erraten dugu,konturatu gabe (batzuk) emakumearen eginbeha-rrak direla eta gizonok laguntzen dugula. Hori bai,gero eta gehiago! Ze onak e? Ez dut demagogiamerkerik egin nahi. Hausnarketa pittin bat bulkatu,bertzerikez.Etahausnartzenhasibazarete, to,haus-narketarako azken esaldia: zer iruditu zaizue testuhau, kojonudoa? koñazo bat?

Berdintasuna?

Nire txandaFernando ANBUSTEGI

Hausnarketarakoazken esaldia: zeriruditu zaizue testuhau, kojonudoa?koñazo bat?

Patrocinio PEREZ100 urteko oronoztarra

EhunurtebetedituBur-gosko Palacios de Be-naver herrian sortu a-rrenbizi erdiaOronozkoBalangoBerrindaramanemakumeak. 10 seme-alaba, 11 biloba eta 8birbiloba ditu.

Jon JAUNARENALeitzako pilotaria

Nafarroako klub artekotxapelketan, 22 urtezbeheitiko kategoriantxapeldun izan da bu-ruz buru. Orain Guiller-mo Mazo txapelketanari da, lau t’erdiarenba-rrenean.

Kristina URRUTIAMalerrekan Euskaraz Bai

Malerrekan EuskarazBaiekimeneko teknika-ria da ETBko hainbatsaiotan ezagutu genu-en leitzarra. Malerrekaeta Bertizaranako eus-kalgintza hilean behinbiltzen hasi da.

IRITZIA | 7ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

Aspaldikoa da gatzari erreferentziaegitendion leku izenaElgorriagan,1539rako, behinik behin, agertu

baitzaigu dokumentu zaharretan gatzatokia adierazten duen Gesalaga toponi-moa.Lekuhorretaneraiki zutenXX.men-dearen erdialdera arte funtzionatu zuenbainuetxeaetaoraindelaegungutxi inau-guratu dute egin berria den eraikin mo-derno eta dotorea. Ur gaziaren kalitatea-ri dagokionez, aipagarria da 1920anMa-ñeru doktoreak Madrilen argitara emanzuen Guía de los Baños Salinos de Elgo-rriaga izenburuko liburuxka. Espainiakoeta, batik bat, mundu zabaleko bertzezenbait bainuetxetako uraren kalitateakonparatu ondotik, ondorioztatu zuen ezzela Elgorriagakoak baino mineralizaziohandiagorik zuen urik. Dokumentu ho-rrek berak dio Elgorriagan 1846an hasizirela iturburu horretako gatza erdiestenebaporazio prozesuaren bitartez. Bainanoiz aurkitu zutenur emari hori?Nor kon-turatu zen ur gaziaren iturburu horretaz?Nafarroako Artxibo Nagusian aurkituta-ko agiri pare bati esker, jakin dugu elgo-rriagarrak izan zirela aurkitu zutenak etaorain dela 172 urte ohartu zirela ur gazi-ko iturburu horretaz, 1837an hain zuzenere. Hona hemen aurkikuntzaren inguru-an izandako aferaren kontua: 1837komaiatzean Joxe izeneko elgorriagar batkonturatu zen leku horretan ur gazia ate-ratzen zela, baina, hasiera batean, pen-tsatu omen zuen, iturburuaren ezauga-rriak indusketa (eskabazio) baten bitar-tez ongi zehaztu arte, horren berririk ino-ri ez ematea. Hasiera batean hala pen-tsatu bazuen ere, handik bi hilabetera(uztailean) bere konfiantzako bi lagune-kin (Exteban eta Tomaxekin) hitz egitenari zen batean, ezin egon nonbait, etaazkeneangaldetuomenzienea inoiz izanzuten inguru hartan ur gazia ematen zu-en putzu edo iturriren baten berririk. Ex-tebanek erantzun zion aditukatu zuelaZubietako erretoreak hango harri tartetikhartutakogatzarekinmaneatzenzuela ja-naria. Zerbait bazekitela ikusita, Joxekbertara eraman eta iturburuaren leku ze-hatza erakutsi zien. Ikusitakoan, hirurakelkarrekin hitz egin eta isilpeko adosta-sun honetara iritsi ziren: uda aldeko langarrantzitsuenak eta, batik bat, garia bil-tze eta jotze lanak akitzen zituzteneanhasiko zirela iturburu hori aztertzen eta

gatzarekinateratzenahal zutenetekinahiru-rena izanenzela. Iturbu-rua herrikolurrean ze-goela baldinbazekitenere, pentsatu zuten aurkitzaile eskubide-ak izanen zituztela eta ondotik ateratzenahal zutenondasunetaetekinen jabe iza-nen zirela. Baina, handik gutxira, hirure-tako batek, (Tomaxek), hitza jan zuen etajabetza osoa bereganatu nahian, bertzebiei deusereerrangabe,Nafarroako ‘Re-al Junta Gubernativa’ erakundean eska-ri bat egin zuen. Instantzia horretan be-re burua jotzen zuen ur gaziaren iturbu-ruaren aurkitzaile eta, horren ondorioz,Juntari eskatu zion onartzeko bera zela,bai iturburuaren aurkitzaile, bai ur gazia-renesplotaziorakoeskubideen jabe.Jun-tak instantzia aztertu ondotik, bertze ino-lako erabakirik hartu baino lehen, Elgo-rriagako herriari eskariaren berri emanzion eta alegazioak egiteko zortzi egune-koepea jarri. Herrian gaia tratatzekoeginzuten bileran, udalak –udal gisa– Toma-xek jarritako auziari aurre ez egitea era-baki zuen; baina, aldi berean, alegazio-ak egiteko prest zegoen edozeini baime-na eta askatasuna ematea erabaki zuen,eta espresuki Joxeri aitortu zioten ahal-mena eginbehar horretarako. Herritarrakhagitz seguru zeuden nonbait Joxe zelaiturburuaren lehenbiziko eta benetakoaurkitzailea. Alegazioak egiteko emanzitzaionbabesaonartuetaJuntarenaitzi-nean argi utzi nahi izan zuen Joxek, be-ra izan zela iturburuaren lehendabizikoeta benetako aurkitzailea eta, gainera,adierazi zuen Tomaxek Juntari egin zioneskarian alegatutakoa funtsik gabekoazela. Oraindik gehiago, Joxek zioen be-rak bakarrik aprobetxatzen ahal zuenabertze biekin batera partekatzeko era-

kutsitakokonfiantzaeta jarreraonari, era-bat desleialki eta fede txarrez erantzunziola Tomaxek. Horretaz gain, bere iritziaere azaldu zuen erranez, halako meatzebaten aurkikuntzan –gaztelaniazko tes-tuan ‘mina de sal’ deitzen zaio–, eskubi-deakharrapatzen zuenarenak edodago-en lurraren jabearenak izaten zirela. Be-raz, kasu honetan Joxe berarenak edoElgorriagako herriarenak, edota bienak.Ondorioz,eskubidehoriekherriarenakezizatekotan, bertze inori baino lehenagoberari aitortu behar zitzaizkiola, bera izanzelako iturburu hori aurkitu zuen lehen-bizikoa. Hau dena egiaztatzeko, aurki-kuntzaren inguruan hasieratik izandakogorabeherak xeheki deskribatu zituen(gorago aipatu ditugunak). Bere alega-zioakamaitzeko,Joxeknahitaezkotzat jozuen ur gaziaren indusketa eta salmen-ta kontuetan Tomax erabat baztertuauztea eta, gainera, ordura arte egindakosalmentetan atera zuena ere itzultzerabehartzea. Bertzalde, eskatu zuen auzi-ak irauten zuen bitartean, berari (Joxeri)aitortu behar zitzaiola iturburuaren jabe-tza, eta epe horretarako fidantza bat erejartzeko prest agertu zen, betiere onar-tuz galtzaile ateraz gero, hartutako ete-kinak itzuli beharko zituela. Azkenik, au-ziaren erabaki-dekretua sinatu zen. Era-bakiak zioen, alde batetik Tomaxen es-kariaezzelaonartzeneta,bertzetik, Joxe-ri zegokiola iturburuaren esplotazioa etasalmenten etekina. Joxek erabaki horiezagutu zuenean, aitortu zitzaizkion es-kubideei betiko uko egin zien –berari etabere ondorengoei tokatzen ahal zitzaienetekinen eskubideei, alegia–, eta herritarguztiekin bat egin nahi izan zuen herria-ren aldeko eskubideen defentsan. Elgo-rriagako aginteek eta herritarrek bildurik,onartu zuten Joxek herriaren alde egin-dako proposamena, eta Tomaxen azkenalegazioeiaurreegitekodenakbatera joa-tea erabaki zuten.

Elgorriagako bainuetxekour gaziaren aurkikuntzaz

«Mundu zabaleko bertze zenbaitbainuetxetako uraren kalitateakonparatu ondotik, ondorioztatuzuten ez zela Elgorriagakoakbaino mineralizazio handiagorikzuen urik»

Andres IÑIGO

Kolaborazioak

8 | IRITZIAttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

EtxalarkoUsategietakosarezko ehizabizirik

Gerardo DANBORIENAEtxalarko usazaleen izenean

Usazaleok,aurtengousoehizasasoihonetangertatutakoariburuz on-dorengogogoetakadie-razi nahi dizkizuegu:Orain dela sei urte

inguru arte usategietanusozaleen eta tirazale-en arteko elkarbizitzaosasuntsua zen, elkarongi ulertu eta errespe-tatzen genuen.Azken urte hauetan

aldiz, elkarbizitza gaiz-totzen joanda.Aldeba-tetikusosasoirakouso-zaleek egiten zituztenzenbait prestaketa lanhondatutaagertzenha-si ziren, landatzen zirenarbolakhautsiakedoetaateriak...Bertzealdetik,saretakoehizamotaho-nek beharrezkoak ditu-enarauenerrespetuezaere nabaritu dugu ( kor-neta jo baino lehen tiroegitea…).Honek guztiak sare-

ko ehiza inbaditu etabaldintzatuegindu,gu-reezinegonaareagotuz.Sareetanarigarenokba-besik gabe sentitu ga-ra, guttietsiak eta irain-duak.Hau guztia kudeatu

behar duen Udalak ig-noratu egin gaitu etagorrarena egin du gureeskakizunen aitzinean.Usategietak Etxala-

rrekduen ikurrada,her-ri hau bertzeen arteanoriginala eta erakarga-

rriagoa egiten duena.Kanpokoak aunitz dirausategiakdirelaetaeza-gutzengaituztenak, izanere, 700 urte baino au-nitzez gehiago baitirasareak ehizean ibiltzendirela. Azkarkik nahikolukete horrelako altxorbat! Baina hemen hauguztia desagertzekoarriskuan jarri da, ku-deatu behar duenak ezbaitu ardura hori hartu.Usategietak bizirik

eta era orekatuan ja-rraitu dezaten nahi du-gu,guztiokkabitzenga-ra bertan, baina ez no-lanahi. Ezinbertzekoada legedia eta araudiabetetzea,oinarrizkoaal-derdiak elkar errespe-tatzea eta Udala, auto-ritatea bilakatuz, hone-taz guztiaz jabetu etaarduraz lanean hastea,lehiapolitikoguztiengai-netik. Inork ez bailukeulertukobelaunaldizbe-launaldi hainbertze ur-teetan bizirik iraun du-en ikuskizun hau desa-gertuko balitz.Eskerrak eman gu-

reganahurbildu, intere-satueta laguntzensaia-tu zareten guztioi. Ziurgaude zuek ere sareak,usategietak, bizirik iku-si nahi dituzuela eta zi-ur gaude gure indarrakbatuzgero,hori posibleeginen dugula.

Iruritan eskolaberria behardugulehenbailehen

IRURITAKO GURASOELKARTEAIrurita

Iruritako eskolakoikasleen gurasoak, Iru-ritakoherriaketaBaztanbailarakoudalerriak,es-kola berria lehenbaile-heneraikitzeaeskatzendugu. Premiazkoa delauste dugu jarraian ze-hazten diren arrazoien-gatik:Ikastetxean dauden

ikasgelakezdutebeharaski toki momentuandauden ikasleendakoezta datozen urteetanaurrikusten den matri-kulari aurre egitekoere.Datorren ikasturterakogela bat gehiago behardelaaurrikustenda,bai-na eskolan ez dago to-kirik.Sarbideaarriskutsua

da. Haurrek eskolarasartzeko pasatu beharduten eskalera zuta etaarriskutsua da.Ez dago prestatuta

mugikortasunmugatuaedoelbarriakdirenper-tsonentzat. Zenbaitikaslek muletekin ibilibehar izaten dute etaezin izan dute geletaralaguntzarik gabe iritsi.Barnekoaldeanarris-

ku handiko bertze es-kailera bat badago. Es-kailerahau ikasle txikie-nek beraien gelara joa-tekoetagainerako ikas-leek komunetara joanbehar dutenean erabilibehar dute. Aipatu be-

har da komun gutti etadesegokiak direla, hel-dueketahaurrekkomunberberak erabili beharizaten dituztelako.Jolastokia herriko

plazaetaaldibereanbi-de bat ere bada. Lekuirekiadaetaerrekreoor-duan kate bat erabilizixten da ibilgailuak pla-zarasarezdaitezen.Na-hiz eta katea hor egonerrez atera daitezkeumeak jolasgunetikbe-raien burua arriskuanjarriz.Ez da leku egokirik

psikomotrizitateetagor-putz heziketako klase-ak emateko. Ikasle tti-kienek ekintza hau bu-rutu ahal izateko ezin-bertzekoa suertatzenzaie irakasleei, gelaba-tekomahaiak eta aulki-ak izkin batean muku-rutzea eta koltxonetaklurrean hedatzea. Gai-nerako ikasleak 500metrora dagoen pilota-lekura hurbildu behardute. Bertara, trafikohandiko N-121B erre-pidetik oinez joaten di-ra.Bertzealdetik,2006-

07 ikasturtean,matriku-laren gorakadari irten-bidea emateko, esko-latik 50 metrora dago-en Herriko Etxean gelabat moldatu zen. Gelahonek gatzerrea, argifaltaetahezetasunara-zo larriak ditu. Aipatu-riko baldintzak umeen-gan osasun arazoakeragin ditzakete. Gauregun gela hau 5. eta 6.mailako ikasleekerabil-tzen dute. Gela hone-tan telefono sarerik ezdagoenez,ezindute In-ternetensartu.Ustedu-

gu egin diren berrikun-tzak eskasak izan dire-la, eta gela honek bizi-garritasun zenbait arauez dituela betetzen. Ai-patu behar da gela bi-hurtu den aretoaren ja-beekdoanutzi egindu-tela zenbait urtetarako.Eskolak duen koka-

penagatik, ez zen posi-ble izanen hain polemi-koak diren aula prefa-brikatuak jartzea, egoi-tzak ez duelako horre-tarako lursailarik.Badira zenbait urte

hasi ginela eskola be-rria eskatzen eta ustedugu tarte honetan za-harkituagelditudenora-ingo eskola honetangastatu den dirua xa-hutua izan dela. Egoi-tzakduenmantenimen-du kostea handia da,beroa ez galtzeko dau-den kristalak ez diraegokiak, hosgabetzeedo intsonorizazio es-kasadu,etahainbatetahainbat eragozpen ge-hitzen ahal genituzke.Hau dela eta esko-

lak arrisku prebentzio-rakoetasarbidekoarau-ak betetzen ez dituela-koan gaude. Bizigarri-tasun baldintza eska-sak eta baliabide ezak,gure semealaben hezi-ketagarapenegokiaga-larazten du eta gaineraedozein istripuetaosa-sun arazo pairatzekoegoeran daudela ustedugu.Eskola berria lehen-

bailehen eraikitzea es-katzen dugu.

Irakurleak mintzo

IRAKURLEAK MINTZO Orrialde honetan ahalik eta gutun gehien kabitze aldera, ez da komeni1.900 karaktere edo 24 lerro baino gehiagoko gutunak bidaltzea.TTIPI-TTAPAk eskubidea du gu-tuna laburtzeko. Gutunarekin batera bidali beharko dira datu hauek: egilearen izen-deiturak, he-rria eta harremanetarako telefonoa. Egilearen izen eta abizenarekin argitaratuko dira gutunak.

m e-Posta: [email protected] Posta: Anduetzeta, 12 31760 ETXALAR

d Tel.: 948 63 54 58 o Faxa: 948 63 54 57

IRITZIA | 9ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

11 galdera labur

Ikasketaz ingeniaria,baina lanbideaunitzetako mutila. Hala da?Bai, karrerako proiektua egiten arinaiz, eta bitarteanbertze bi lanetan:AEK-neuskara irakasleetaSolasla-guna egitasmoaren koordinatzaile.Tabernaria,euskaltegikoirakaslea,Solaslagunako dinamizatzailea…Nola moldatzen zara denetarako?Lanbakoitzakezditdenboragehie-girik kentzen, beraz nahiko aise ai-legatzen naiz denetara.Nola ikustenduzu inguruaneuska-raren egoera?Herriarenaraberakoada.Herri ttikie-taneuskaraaunitzerabiltzenda,bai-naElizondonbadago lanikoraindik.Haur eta animaliekin euskaraz etahelduak euren artean erdaraz...Tristea da, baina aunitzetan hala daeta euskararekiko dugun kontzien-tzia aldatu arte hala izanen da.Zein zaletasun dituzu?Gazte gehienei bezala lagu-nekin parranda egitea gusta-tzen zait, baina baita bizikle-taz ibilietamendira joateaere.Pirinioetara hiru milako batigotzeraedoAuzarajoan-etorria.Zeinnahiago?Toki berriak ezagu-tzekoPirinioakna-hiago ditut, bai-nahemenere

baditugu aski mendi ederrak.ErratzukoSanpedroakalaBaztan-darren Biltzarra?Nik uste edozein erratzuarri galde-tuz gero berdina erantzunen zuela:bien gainetik Erratzuko ihauteak!Baztandarra ala erratzuarra. Zeinlehenago?Norberaren herriak beti tiratzen dugehiago, beraz, erratzuarra.Zeindirabaztandaronbatenezau-garriak?Ez dut uste baztandar on prototipobatdagoenik,bereninteresakdefen-datzekobertzeen interesengainetikpasatzen ez diren guziak dira onak.Zer du Baztanek soberan eta fal-tan?Hobeizanendasoberanzeredonordagoen ez erratea… Faltan soma-tzendut ingurunearikalterikeginga-beeta herriari bizkarrik emanga-be zonaldearen garapen sozialetaekonomikoaekarrikodituenplan bat; bai Baztanen eta baieskualde osoan ere.Amets bat?

Orain ondoan ez du-danlagunenbatbe-sarkatu ahal iza-tea Euskal Herriaske, euskal-duneta sozia-lista batean.

� Estebe APEZETXE � Erratzuko gaztea

Bota bertsoaJon BARBERENA (Elizondo)

Hogei metroko gela ttikiak,hezetasunak atean…Overbooking-a ematear daIruritako parteanorratz bat ere ez zen sartukohainbertze ume artean.Gobernua (e)ta Udala trankilomen daude bitarteannafarron zergak administratzen“Krisia hartuz menpean”Berrehun metro karratu duenbulego eder batean.

Adostutako “gure eskola”Corellan gelditu al zen?Ez patiorik, ez gimnasiorikez internet, ez almazen…Teknologiak definitzen duzer garen eta zer ginen.Historiaurrean gure arbasoahormak margotzen zebilen…Atapuerkako kobazuloanerreparatuz dena den:ikus liteke aunitz gehiagoez dela aitzinatu hemen.

Iruritako eskolaIruritako kobazuloa

10 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

BORTZIRIAK

KULTURA � LEHIAKETA

Bortzirietako haur etagaztetxoen ipuin lehiaketaabian daLanakaurkeztekoazken egunaabenduaren 2a

TTIPI-TTAPABerako Herri Liburu-

tegiak, Berako KulturBatzordeak eta Bortzi-rietakoOinarrizkoGizar-teZerbitzuenMankomu-nitateak BortzirietakoHaur eta Gaztetxo-entzako Ipuin Lehiaketaantolatuduteaurtenere.Gaia munduko herriak

izanen da, eta sari gisa,liburu sorta eta eskola-ko materiala jasoko du-te irabazleek.Ipuinekeuskarazegi-

nak izan behar dute, etaentregatzekoazkenegu-na abenduaren 2a iza-nen da. Berako Liburu-tegira edo Kultur Etxerabidali beharko dira. Sa-ribanaketa,berriz,aben-duaren 16an eginen da,18:00etanLiburutegian.

OINARRIAKAdinarenarabera,hi-

rumailatansailkatukoda

lehiaketa: A Maila (Le-hen Hezkuntzako 3. eta4. maila); B Maila (5 eta6. maila) eta C Maila(DBHko 1. eta 2. maila).Irudimena, txukuntasu-na, originaltasuna etahizkuntzaren aberasta-suna baloratuko dituepaimahaiaketahoribai,ipuinek eskuz idatziakizan beharko dute.Lanak entregatzera-

koan, ipuina gutun-azalitxi batean aurkeztukoda, goitizenbat etamai-la agerian dituela. Ber-tze gutun-azal batean,

kanpokoaldeangoitize-na paratuko da, eta ba-rreneanipuinarentitulua

eta egilearen datuak.Argibide gehiagora-

ko:948625502(Beatriz).

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Ipuin lehiaketako sari banaketa ekitaldia, duela bi urte.

HERRIZ HERRI | 11ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

BERA

‘HerrianTxirrindula’deitu dioteproiektuari

TTIPI-TTAPAHerrigunean, egune-

roko joan-etorrietan bi-zikleta erabili eta bertzemugikortasun modujasangarri edo iraunko-rrak (oinezkoa, garraiokolektiboa eta parteka-tutako autoa) bultzatze-koesperientziapilotubathasiko da. Proiektu ho-ni, herriko karrika bate-anikusitakoesloganba-tean oinarrituz, HerrianTxirrindula deitu diote.Horrela jakinarazi zutenazaroaren 11n HerrikoEtxeanegindakobileran.Nafarroanmugikorta-

sunerako bizikleta era-biltzeko helburuarekin,aholkularitza teknikoaegiteko CRANA Nafa-rroakoIngurumenBalia-bide Zentroak OraintxeS.L. enpresa kontratatudu.EuropakoKomisioa-ren EuroparentzakoEnergiaZentzudunapro-gramarenbitartez finan-tzatutako Added Valueproiektuaren barreneandago egitasmoa.Lanhauaitzineraera-

mateko, herriko barnemugikortasuna aztertu-ko dute lehenik, bidaiaerakarle zein eragile di-ren lekuak, mugitzeko

moduak, puntu arrisku-tsuak edo arazodunak,eragozpenak… Bizikle-tarekin lotutakoazpiegi-turen egoera eta segur-tasunaereaztertukoda,bide seguruak, aparka-lekuak, maldak, bertzegarraio mota zein oi-nezkoekin elkarbizitzaeta gisakoak.

Oinez ibili eta bizikle-taren eguneroko erabi-leraren onurak zabaldu-ko dira eta, aldi berean,giza eragileekin, propo-samen prozesu batmartxan paratuko da.

Goikoren lanakFicobanGenealogia eta Tokiko

Historiaren II. Topaketaeginen da larunbat ho-netan, azaroak 28,Irungo Ficoba erakus-tazokan.Etahan izanendira Martin Goikoetxeaherriko argazkilariarenobrak.Sarreradohainikda eta 10:00etat ik20:00etarazabalikego-nen da.

INGURUMENA � MUGIKORTASUN JASANGARRIA

Bizikletaren erabilera sustatzekokanpaina paratu da martxan

Bide seinaleetan ‘Bera’ erabiltzekoeskatu dio Parlamentuak GobernuariBide seinaleetan ‘Bera’ izendapenaerabiltzeko eskatu dio NafarroakoParlamentuakGobernuari. Duela biaste aho batez onartu zuen Parla-mentuakhorieskatzenduenebazpe-na. Aldaketa «berehala» egiteko es-katu dio, gainera. Mozioa NaBaikaurkeztu zuen, eremu euskaldune-

an izendapen ofizialak errespeta-tzeko eskatuz.Joan den udan Nafarroako JustiziaAuzitegi Nagusiak arrazoia emanzion Udalari eta geroztik izendapenofizial bakarra ‘Bera’ da. Halere,oraindik zenbait tokitan ‘Vera deBi-dasoa’ ere ageri da.

HirugarrenEspainiakoKenpo-KaitxapelketanIzeiGillenea Iriarte, 16urteko kirolari gazteahirugarren izandaEs-painiako kenpo-kaitxapelketan, jubenilmailan. Urriaren 17anjokatu zen txapelketaMadrilen. Izei duelabortz urte hasi zen ar-temartzial hauprakti-katzen, «Beran auke-rannuenkiroletatik eznuen bakar bat eregustuko,bainakenpo-kai erakusten hasi zi-rela ikusinuen,proba-tunuenetaengantxa-tu nintzen» dio. Herri-anhaundientaldeekinnahiz ttikiekin entre-natzeagustatzenzaioeta tartekaOiartzune-ra ere joaten da, JuanMariVidalekinpresta-tzera. Kenpo-kai egi-tea«hagitzkonpletoa»iruditzenzaioGillenea-ri, «bizimodu eta filo-sofia bat ere bada».Izei Espainiako Kara-tetxapelketanarikodalarunbathonetan,aza-roak 28, LeganesenetaNafarroakoordez-karibakarraizanenda.

PertsonaiaIzei GILLENEA

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Eguneroko joan-etorrietan bizikletaren erabilera bultzatu nahi da.

12 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

LESAKA

FERIAK � 210 AZIENDA AURKEZTU ZIREN

BegibeltzenekobordakoJoxean Igoa beratarrarenbehiek irabazi dituzteferietako sari gehienak

Zaldietan lehensaria JoseAntonioLarraldek lortudu eta aharebakarraaurkeztu da

Aitor AROTZENAEguraldi eguzkitsu

eta epela aprobetxatuz210 azienda buru aur-keztu ziren azaroaren19ko feria egunean, 90zaldi, 85 ponni, 34 be-hietaaharebakarra.Sa-riei dagokienez, behiaziendetan, suizetanBerako Begibeltzene-kobordakoJoxean Igo-ak eskuratu zituen hirulehen sariak, baita ho-bekienaurkeztutakobe-hiari emandako txape-la ere. Guztira 18 behiplazaratu zituen Igoak.Haragitako behietanere, lehen saria berakeskuratu zuen eta bi-garrena eta hirugarre-na, berriz, Iriberriko IonMuñoak. Frisona arra-zako lehen saria Pilote-gikoManuelMaiakera-man zuen.Zaldi aziendetan, le-

hen saria eta hobekienaurkeztutakoari eman-dako txapela Jose An-tonio Larralderen zaldiikusgarriak lortu zuen.Bigarren saria, Iriberri-

ko IonMuñoak lortuzu-en eta hirugarrena Be-ñat Oronozek. Ahare-tan,berriz, Igantziko Ig-nacio Telletxeak aur-keztu zuen buru baka-rraetaberetzat izanzenlehen saria. Aziendezgain, hainbertze sal-menta postu paratu zi-ren herriko karriketan.Bezperako ajoarrie-

ro lehiaketa ikusgarriasuertatu zen, 16 bikoteaurkeztu baitziren, ho-rietatik zazpi Bortzirie-takoGorriakpeñakoak,BehekoPlazakarrikaal-dinbertzebetez.Arranoelkartearen izeneanari-tuziren ImanolLopezeketa Boro Legasak lortuzuten lehen saria, 24punturekin. Bigarrenposturako 22 punture-kin berdinduak geldituzirengorritxoenbibiko-te, Egoitz Telletxea etaJosebaEtxarteketaJu-an IgnacioEtxepareetaMaiteOrtegakosatuta-koak. Hirugarren pos-tua, 21 punturekin, Ira-inGurasoElkartekoMa-risa Larrainzar eta Lau-ra Igantzik lortu zuten.

Hodei toxikoaigerilekuanFeria egunak bertze

albiste bat ere utzi zu-en, udal igerilekua jen-dez hustu eta itxi beharizan baitzuten, beheiti-ko solairuan sortutako

hodei toxiko baten on-dorioz. Gertakaria, de-positoakbetezituen lan-gilebathodiznahasi ze-lakogertatuzenetaazi-do sulfurikoaeta kloroa

nahasterakoan erreak-zioa egin zuen. 10:40-eangertatuzen istripua,igerilekuan3 langile eta7 bezero zeudenean.Horietatik 6 Osasun

Zentrora eraman zi-tuzten, begietan etaeztarrianasnaia zutela-ko, baina ez zuten inorospitalera eraman be-harrik izan.

ARGAZKIAK: A.A.34 behi, 90 zaldi, 85 ponni eta ahare bakarra aurkeztu ziren plazara feria egunean.

ARGAZKIA: A.A.

Etxe izenak paratu zituzten Euskaraz Bai EguneanLesakan Euskaraz Bai Eguna ospatu zen azaroaren 15ean. Goizean karrikabuel-ta egin zen, 11 bikotek Alondigan ilar-prestatze lehiaketa hasten zuten bitartean.Hameka bikote aritu ziren ilarrak prestatzen. Eguerdian Beheko Plaza eta Zaran-diako etxeei izena paratu zizkieten Euskara Batzordeko kideek, Abesbatzaren etatrikitilarien laguntzarekin. Gero, 90 bat lagun bildu ziren Arranon bazkaltzera etabazkalondoan, euskal kantu zaharrak izan ziren Eutsi taldearekin.

HERRIZ HERRI | 13ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

INFORMATIKA � TEKNOLOGIA BERRIAK

Teknologia berriei buruz kongresuaegin dute Etxalarko BentanMendialde haugibeleratuadagoela errandute

Joseba eta NereaEspainia osoan tek-

nologia, informatika etakomunikazioareninguru-ko 35 denda eta enpre-sabiltzendituenNCSIn-formatica taldeak urte-ko kongresua egin zuenazaroaren 13anEtxalar-koBentan. Elkarteko ki-deak ez ezik, sektorekohainbat enpresa gonbi-datu zituzten kongresu-ra: Microsoft, HP, Acer,LG, Tech Air eta Kings-ton, bertzeak bertze.Bertizko Partzuergo Tu-ristikoak, Cederna-Ga-ralurrek,eskualdekouda-lek eta enpresaren batedo bertzek ere partehartuzutenkongresuan.Partehartzaileen%80

inguruMadril, Kataluniaeta Levante ingurutiketorrizirenetaJavierUbi-riaantolatzaileakadiera-ziduenez,«puntakotek-nologia ekarri dute, bai-na zoritxarrez, mendial-

de honetan hagitz gibe-leratuak gaude teknolo-gikoki eta hemen ikus-ten diren gauzetako au-nitz ezin dira aplikatu,erraterako,ADSLaezda-goelakoerabathedatua».Etorkizunean «arrail

digital» hori moldatzensaiatzeko, Cederna-Garalur, Bertizko Par-tzuergoa eta ingurukoudalak biltzen hasteko-akdirelaaipatudiguUbi-riak eta Nafarroako Go-bernuari Bidasoaldeaninbertitzeko eskatu dio.

80 urtekoeiomenaldiaabenduaren 3anSanFranciscoJavier

eguna probextuz, urte-robezala,LarraburuaJu-bilatuElkarteakomenal-dibereziaeginendieaur-ten 80 urte betetzen di-tuztenherritarrei.Aurtenzazpi izanen dira omen-duak: Peruneko MariaCristinaElizagoien,Exku-tuko Juan Pedro Bertiz,Iruneko Bordako MariaIsabelIrazoki,Amusene-

koDanielSanzberro,Ur-zelaiko SantiagoOlasa-gasti, Intzeko BordakoMaria Jesús Irigoien etaBekozubiko MilagrosSantesteban.MezaNa-gusia eginen dute goi-zeanetaondotikbazka-riaLarraburuaElkartean.«40lagunetikgoitibildu-ko gara, omenduen, la-gunen eta familiakoenartean», errandiguJoseJabier Zubieta Larrabu-rukopresidenteak.Oroi-garriak eta loreak ema-nen dizkiete omenduei.

ETXALAR

ARGAZKIAK: TTIPI-TTAPAEtxalarko Bentan egindako kongresua. Beheitian, Javier Ubiria kongresua Etxalarreraekarri duen antolatzailea eta Eduardo Galván, NCSko zuzendari nagusia.

Arazo frankopostarekinOraindelahilabeteba-tzuk Correosek jaki-narazi zuen baserrie-tako posta zerbitzuamurriztu eginen zue-la, orain dela urte ba-tzuk saiatu zen beza-la. Udalari postontzikolektiboak jartzekolekuak zehazteko es-katu zion banaketabaserriz-baserri eginordez, multzoka egi-teko.Erabaki horren aitzi-nean, Udala bertzeudalekin harremane-tan paratu zen guzti-en artean asmo berrihori gibelera bota etalehengo zerbi tzuamantentzeko, postabaserriz baserri ba-natzekoa. Horretazgain, sinadura bilke-ta egin zuten kaltetu-en atxikimendua lor-tzeko.Horrela, EtxalarkoUdalak bertze sei he-rriren atxikimendualortu du eta denakba-terabaserritarrekpos-ta beren etxean jaso-tzeko eskubidea ber-matu nahi dute. «Ezdugu nahi zerbitzuaauzo sarreretan para-tuko lituzketen buzoikolektiboetaramuga-tzea», adierazi diguPatxiku Irisarri alkate-ak. Ea hala den.

Farola zaharrakudaletxeaneskuragaiAurtengo udan herri-koargiteria berritu zeneta hainbat farola za-har kendu zituztenberriak paratzeko.Orain herritarren es-kuragarri paratu dituUdalak farola horiekguztiak. Udaletxeanizena emaneta 10 eu-roren truke lortzenahal dira.

� FLASH

14 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

IGANTZI

KULTURA � OSPAKIZUNAK

Bete-beteakdatoz abendukokultur egunakAbenduaren4tik 8ra bitarteizanen dira

TTIPI-TTAPAKultur egunei hasie-

raemateko,abenduaren4an, ortziralarekin eta20:00etan,TomaniaFolkTaldearenemanaldiaiza-nen da, Baratzondon.Ekitaldi hau NafarroakoGobernuak antolatzenduenUdazkenekoBira-ren barrenean dago.Hurrengo egunean,

abenduak 5, larunbata,neska-mutikoentzakozi-neemanaldiakizanendi-ra Ziberrean, 16:00etanhasita. Oraindik peliku-lakerabakigabebadau-de ere, bi emanaldi iza-nen dira, lehenbizikoa 8urte bitartekoentzako,eta bigarrena 8 urtetikgoitikoentzako.Ilunabarrean, 20:30-

ean,Barantzondon,hel-duentzakoantzerkiema-naldia izanenda.Aurtenberriz ere Txirene taldeaetorrikoda;orainhiruzpa-

lau urte etorri zen taldehau, Ogiyik karri etzuensemia lanarekin,etaarra-kasta handia izan zuenigantziarren artean.Oraingoan bere lan be-rriarekindatoz:Gezurrez-ko printzea. Senarrarenbizitzan erabat murgil-duta dagoen andre ba-ten bizitza kontatzen dulan honek. Senarrarenamagaixotu, eta andre-akhartukoduhurazain-tzeko ardura. Senarra-ren bizitza, ordea, ez daaldatuko. Erabat etsita,andreak harremanahaustea erabakiko du.

GAZTA LEHIAKETAAbenduaren 6an,

sanmigeletanegingabegeldituzenekitaldiaegi-nen da: gazta lehiaketa.Erran behar da lehiake-tahonetanherrikogazta-gileekbakarrikpartehar-tzendutela.Urtero-urte-rohamargaztabainoge-hiago aurkeztu izan di-ra. Lehiaketa frontoianizanen da, 12:00etatikaitzinera.Horrekinbate-

ra, eskolako haurrek etagurasoek hainbat pos-treeta jaki jarrikodituztesalgai.17:00etan, Kiki, Ko-

ko eta Moko pailazoenemanaldiaizanenda,Ba-ratzondon. Eta ondotik,19:00aldera,goizeanle-hiatutakogaztakproba-tzeko aukera izanen daBiltokin, sagardoarekin.Abenduaren 7an, 6

eta12urtebitartekones-ka-mutikoek albumakegiten ikasteko tailerraizanen dute eskolan,10:00etanhasita.Horre-tan lagunduko die Pello

Añorga idazleak, bereGerlarihandiaalbumaoi-narri hartuta.Astelehen horretan,

19:00etan, Marimendiemakumeen mendi tal-deak emanaldi bat es-kainikoduZiberrean.Tal-dehorrek2008anElbrusmendira espedizio bategin zuen; tartean zenArantzako Mentxu Pe-ña, eta haren eskutik ja-kinenduguespedizioha-ren berri, horretarakoprestatu duten DVD ba-ten laguntzarekin.Etakultureguneiaka-

bailaemateko,abendua-ren 8an, 11:30etik aitzi-nera Baratzondon era-kusketa izanenda, urte-ro bezala. Aurtengoan,Biltokik erakusketarakoaukeratuduengaiaOra-ingo eskola/lehengo es-kola izan da. Erakuske-

ta osatzeko, herritarrenparte-hartzeaeskatudu-te. Beraz, etxeetan le-hengo eskolako mate-rialak (liburuak, idazlu-mak,eskulanak,marraz-kiak, pizarrak, argazki-ak...) dituztenei dei be-rezia egin diete horiekBiltokiren esku uzteko.Bertzalde, lehengo es-kolarekinerabatlotuada-goenElfloridopensilan-tzezlanaproiektatukodu-te Baratzondon bertan,12:00etaneta18:00etan.Kultur egun hauek

EuskaraBatzordeakan-tolatuditu,BortzirietakoEuskara Mankomunita-tearen eta Udalaren la-guntzarekin. Eta antola-ketanberezikipartehar-tu dute batzorde horrenpartaide diren Biltoki el-karteak,EskolaketaGu-raso Elkarteak.

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Iazko kultur egunetan etxeko produktu eta sendabelarrei buruzko erakusketa egin zen.

ERAKUSKETA

Abenduaren 8arakooraingo eta lehengoeskolari buruzko era-kusketa antolatu duBiltoki elkarteak.

HERRIZ HERRI | 15ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

ARANTZA

GIZARTEA � OSPAKIZUNAK

Baztan-Bidasoaldeko txistularieneguna eginen da abenduaren 12anAurtentopaketarenbortzgarrenaldia da

Nerea ALTZURIBeran egin zen lehe-

nengoaldiztopaketaetaElizondo,LesakaetaDo-nezteben hurrengo edi-zioak egin ondoren,abenduaren 12anAran-tzanbildukodira herrikoetaingurukotxistulariak.Helburuazonaldekotxis-tulariak elkartzea izanik,herritar txistulariak egu-na antolatzen hasi dira.Goizean karriketan

barnakalejira izanenda;tartean, hamaiketakoaeginen dute, eta eguer-dialdera,zortzikolari tal-de batek herriko zortzi-koa dantzatuko du.Bazkariarekin bukatukodira ekitaldiak.Gisaberean, gurear-

teandaudenherrikotxis-tulariak eta joan zaizki-gunakatzendugabe,Ju-anMigelBiurrarenatxis-tulari eta txistuegileariburuzko informazio pa-nelanahiztxistularienar-gazkiak paratuko dira.

IXKIBOKO SEMEA18urterekinhasita, Ix-

kibo baserriko Juan Mi-gel Biurrarena ttunttun-lariaezagunaeginzenin-guruan. Jose LorentzoFagoaga Errene lagunzuela,eskualdekoherrie-tan eta Goierrin txistuajotzenaritzenomenzirenbesta eta inauterietan.Baina,JuanMigeltxistue-gilegisaereospetsuaizanzen. Txistuak ezpelarenegurrarekineginetaEus-kal Herri osoan saldu zi-tuen.EuskalHerrikoTxis-tularien Elkarteko lehen-dakari izan zen.

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Betidanik izan da txisturako afizioa herrian.

Mendi-mutilen omenez argazkierakusketa egin nahi da AterpenAspaldiko urteetan bezala, aurtengo Egube-rrietan Errege Eguneko besta antolatu nahi duAterpek.Goizeanherri kirolaketaondotikbazka-ria eta bertsolariak izanen dira. Garai batean,egun hau mendi-mutilen besta izaten zen bai-na garaiak aldatu egin dira eta orain ez dugumendi-mutilik herrian. Hala ere, eurei omenal-di moduan, argazki erakusketa bat antolatzeapentsatuduteAterpekoeketahorretarakomen-di-mutilen argazkiak behar dituzte. Hala, nor-baitekbereekarpenaeginetabildumahauosa-tzeko argazkirik baldin badu, Aterpera eramanditzala. Aunitz izan ziren batez ere Frantziaramendi-mutil joan zirenak, eta eurek omen-tzeko aukera polita dugu herritarrok.

Franco garaianArantzako irratiasortu zuena

Nafarroako euskaraz-ko irratigintzan aitzin-darietakobatArantza-ko irratia izan zen. Be-rueten, Jose ManuelLasarte apaizak edukizuen irratiko tresneri-akhurrengogeldiuneaArantzanizanzuen.Or-duan, Jabier Arburuaeta Esteban Irigoienapaizak zeuden etatresnaguziakerosietaherrian irratia jarri zu-ten.1966anpolizienle-henengobisitaizanzu-en irratiaren emisioaeten nahian. Kasu ho-netan isilaraztea lortuezbazutenere,1968kobi polizien bisitak gu-ziz akabarazi zuen jar-duna. Geroztik, gogo-an dute irratia herrita-rrek. Baita Jabier etaEsteban apaizak ere.Zoritxarrez, Jabiermendianhilikharrapa-tu zuten Mendaurrerabideanetageroztik,ur-tero, abuztuaren 8an,beregorpuaaurkituzu-ten tokian jarritakogurutzeanmeza ema-tenduEstebanerreto-reak. Estebanek ez duherria atzendua ez etaherritarrekOnEstebanere, bertze hainbateginkizunetan lagun-du baitzuen herrian.Orain,Euskalerria Irra-tiak urtero antolatzenduen Larreko SarianEsteban Irigoien izandaomendua.Zorionak!

PertsonaiaEsteban IRIGOIEN

16 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

GIZARTEA

HEZKUNTZA � BERA, BAZTAN ETA LESAKAKO IKASTOLAK ELKARTUTA

Eskualdeko ikastoletako 55 neska-mutiko bildu ditu Ikaspilotak aurtenLehen aldia datopaketaLesakanegiten dela

TTIPI-TTAPA | LESAKALesakako Tant i -

rumairu, Berako Labia-ga eta Baztan ikastole-takoLehenHezkuntza-ko bosgarren eta sei-garrenmailako55 ikas-le bildu ziren azaroaren17anLesakakoudal pi-lotalekuan, NafarroakoIkastolen Elkarteak an-tolatutakoIkaspilota ize-neko jardueran partehartzera.JosebaLasarte,Tan-

tirumairu ikastolakozu-zendariakTTIPI-TTAPA-ri aipatu zionez, 70 batneska-mutikoesperozi-tuzten, baina osasunarazoen ondorioz, gu-ttiago izan ziren. Lesa-

kak Ikaspilota hartzenzuen lehenbiziko aldiaizan zen, orain arte Be-ran eta Elizondon eginbaita. Aipatzekoa da,bertzalde, herri kirola-rekin eta arraunarekinlotutako topaketak ereegitendituztela ikastur-

tean. Aldi honetan, bai-na,pilotarentxanda izanzen.Beroketakeginon-dotik, pilotariak txoko-tan banatu eta topake-taegin zuten, txokoba-koitzean neska-muti-koei joku ezberdin batproposatuz: batzuk es-

kuz aritu ziren, bertze-ak palaz, plastikozkoguanteekin, punttuan,xibarekin… Txoko ba-koitzean 10-15 minutujolasten ibili ondotik,txokoz aldatzen zuten.Nafarroako Ikastolen

Elkartetik eta Tanti-

rumairu ikastolatik gar-bi utzi nahi izan duteIkaspilotaren helburuaez dela txapelketa bategitea edo pilotari one-nazeindenaukeratzea.Aitzitik, «helburu abe-ratsagoak» ditu: «pilo-taz gozatzea, elkarezagutzea, ikasleeanar-teko harremanak sor-tzea edo sendotzea etaazken finean, pilotarenaitzakiaz eta pilotareninguruan kirolari beregarrantzia ematea».

ARGAZKIA: TTIPI-TTAPATantirumairu, Labiaga eta Baztan ikastoletako ikasleak bildu ziren Lesakako pilotalekuan.

DATUA

70IKASLE

biltzekoak zirenIkaspilotan, baina

eritasunen ondorioz,guttiago elkartu ziren.

HERRIZ HERRI | 17ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

SUNBILLA

Ostatu etadendetan hirueurotan egonendira salgai

Jaione OTXANDORENAJoandenurtean izan

zuten harrera ona iku-sita, aurten ere Eskola-ko Guraso Elkarteak2010.urterako egutegi-akaterakoditu.Aurten-go ikasturtean herrikoeskolan dauden ikasle-en argazkiekin eginda-ko egutegia izanen daetahirueurotanegonendasalgai herrikodendaeta ostatuetan.Bertzetik,GurasoEl-

karteak beraien logo-tipoadaramaten kami-setak ere egin ditu, bai-na hauek ez dira sal-gai egonen, herriko es-kolako haurrentzatbakarrik izanenbaitira.

Eguberriaketa inau-teriak hurbiltzen ari di-

rela eta, egun horieta-koantolakuntzarakobi-

lerak egiten ere hasiakdira gurasoak.

HEZKUNTZA � GURASO ELKARTEA

Guraso Elkarteak 2010eko egutegiaksalgai paratuko ditu

ARGAZKIAK: ANDONI APEZTEGIA ETA NAIARA ARRETXEA

Lau basurde egun bereanJoan den azaroaren 14an herriko basurde ehiztariek zorteko eguna izan zu-ten, lau basurde hiltzea lortu baitzuten. Haietako bat 110 kilokoa, Juan An-tonio Ibarrak hil zuena. Argazkietan basurde hori zintzilikatua eta larrutzekoprest ageri da. Denboraldia hasi zenetik 25 inguru basurde hil dituzte herri-ko ehiztariek.

KAMISETAK IKASLEENTZAT

Egutegiez gain, kami-setak ere egin dituGuraso Elkarteak.Baina hauek ikasle-entzat izanen dira.

ARGAZKIA: KULTURKARIHurrengo urtera begira,egutegiak egin ditu GurasoElkarteak, joan den urteanbezala.

18 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

DONEZTEBE

GIZARTEA � KULTURA

Kultur ArtekoTopaketa eginen daabenduaren 4tik 12raDenetarikoekitaldiakizanen dira

TTIPI-TTAPAKultur Arteko Topa-

ketaantolatuduteMale-rrekako Mankomunita-teko Gizarte Zerbitzuaketa Venezuela, Argenti-na,Brasil,Portugal,Erru-mania, Dominikar Erre-publika,NigeriaetaEus-kalHerrikoherritarreketaMalerrekako GazteAsanbladak, Gazte Bu-rrunbak eta SunbillakoAntrotokik. InmigrazioProgramaren barne,abenduaren 4an hasitagisa guztietako ekitaldi-akizanendiraherrianetaherritik kanpo. Egunhaundia, halere, aben-duaren 12an izanen da.Abenduaren4tik12ra

Emakume etorkina bizi-laguna erakusketa egi-nendaTurismoBulego-an. SOS arrazakeriaren17 paneleko erakuske-tak emakume etorkinenesperientziak biltzen di-tu. Astez, 11:00etatik13:00etaraeta15:00eta-tik19:00etaraegonendazabalik.Bestaegunetan,10:00etatik 14:00etaraeta16:00etatik20:00eta-ra. Abenduaren 11n15:00etatik 18:00etara,eta azken egunean,11:00etatik 14:00etara.Donamarian eta Lega-

san ere izanen dira eki-taldiak.SosArrazakeria-ko Agustin Unzurrun-zagarekin solasaldiaetaberendua eginen diraDonamariako Ostatuan–oraindikegunazehaztugabea–,etaabenduaren10ean, Legasako fron-toian bideo emanaldia,solasaldia eta berenduaeginendira,18:30eanha-sita.

HITZORDU NAGUSIAABENDUAREN 12AN•10:30etik aitzinera:-Doneztebekotxistula-riak herrian barna.-Elizaatarianmundukojanariaketabitxikeriak,Musu-truk denda (era-biltzen ez diren gauzakmahai gainean paratu-kodiranahiduenakhar-tzeko. Materiala aitzi-netik ekarri behar daMankomunitatera),mi-gratzaileen omenezagurra eta aurreskuaherriko dantzariekin,esaldien irakurketahainbat hizkuntzatan,musika...•Ondotik bazkaria.•17:00-18:00: ginkana•19:00-21:00: antzerkieta musika emanaldiaeskolan: eskolako 3.mailakoen bi antzerki;AlmaLatinaEkuadorre-ko dantza taldea, As-cana elkartearekin ka-poeira,euskaldantzak,Herri beltza rap taldea,bertso saioa...

ARGAZKIA: ERREKA KIROL ELKARTEA

Behobiatik Donostiara eguraldiari gogor eginezParte-hartze bikaina egin dute aurten ere herritarrek Behobia-Donostia lasterke-tan. Eguraldi txarrari gogor egin, eta han atera zen argazkiko kuadrilla eta hor age-ri ez diren bertze batzuk ere bai. Ana Zelaietak lan bikaina egin, eta emakumee-tan hamargarrena izan zen. Santi San Migel, Alfredo Telletxea, Xabier Bañares,Jabier SanMigel, JonApezetxea, FelipeGanboa, Joxerra Aldabe, AlejandroMay-lin, Mikel Telletxea eta Marga Erdozainek ere osatu zuten ibilbidea. Ez zuen Erre-kako jantzi berriak estreinatzeko eguraldirik onena egin, baina argazkian kamise-ta bederen ikus daiteke. Fermin Oteiza narbartearra ere Errekako jantziekin dago.

ARGAZKIA: ONDIKOL

Eguraldiak lagundutako giro ederrean joan dira feriakJende aunitz elkartu zen azaroaren 13an ferien aitzakian. Eguraldia, gainera,ederki portatu zen eta jendeak ez zuen aukera alferrik galdu. Aziendetan, 25behi eta 15 behor, pottoka eta asto atera zituzten, eta horrez gain, gisa guztie-tako produktuekin 150 postu paratu ziren. Metro lineala 11 eurotan eskaini zen.

ARGAZKIA: ZALDUA

Entrenatzaile titulua ateratzeko ikastaroakHeldu den denboralditik aitzinera entrenatzaileek titulua izatea ezinbertzekoaizanen denez, lehen ikastaroak hasi dira. Argazkian futbolekoa ageri da.

HERRIZ HERRI | 19ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

MALERREKA

EUSKARA � MALERREKAKO MANKOMUNITATEA

Euskararen alde aritzeko deia egindie Mankomunitateak herritarreiEuskaraBatzordeahilabeterobiltzen da

TTIPI-TTAPAMalerrekakoEuskal-

gintza berriz ere biltzenhasi da eta Malerreka-ko MankomunitatekoEuskara Batzordearibultzada eman nahizaio. Hala, joan den ur-riaren 29an bildu zirenMankomunitatean Do-neztebeko San Migeleskolako Ikasketa bu-rua,eskolakozeinMen-daur Institutukogurasoelkarteak, Euskaltegia,Iturengo Ibintza KulturTaldea, DoneztebekoBurrunbaGazteTaldea,norbanakoeuskaltzale-ak eta hainbat udaleta-ko zinegotziak (Sunbi-lla, Ituren,Zubieta,Ber-tizarana eta Donama-ria). Udaletako zinego-tziak Euskara Batzor-dekokideakdiraetaetaeuskararen aldeko la-nean jarreraaktiboadu-te. Doneztebeko or-dezkaria ere partaidea

da baina bilera honeta-ra ezin izan zuen etorri.Beraiekin batera, AlaitzZabaleta euskara tek-nikaria, Kristina UrrutiaEuskarazBaiegitasmo-ko dinamizatzailea etaKontseiluko ordezkaribat ere izan ziren.

HELBURUA: EUSKARAEuskaraBatzordeak

euskararenalde lanegi-tea du helburu. Horrenondorioa da, erratera-ko, Malerrekan Euska-

raz Bai dinamika mar-txan jartzeko eskaera.Azaro hasieran Do-neztebenKontseiluare-kin egindako sinaduraekitaldiarekinabiatuzenekimen hau.Batzordea hilabete-

robiltzendaMalerreka-ko Mankomunitatean.Baina aldi berean, Eus-kara Batzordeak herri-tarrei, euskaltzaleei etalanerako gogoa duenedonorigonbidapenza-bala egin die, Batzor-

deko ateak irekiak bai-taude edozeinentzat.Ibilbidea eta elkarla-

nahemenhastenda,di-namikarekinetaBatzor-deak antolatzen dituenbilerekin.Bainabideho-nek epe luzean segitubehar du eta etorkizu-neaneresegida izanbe-har du batzordekideenarabera. Izan ere, Eus-karaz Bai dinamika ezbaita kanpaina bat, lu-zerabegirakoproiektuabaizik.

UTZITAKO ARGAZKIA

Malerrekako euskalgintza berriz ere gogotsu hasi da biltzen. Argazkia urriaren 29an eginzuten lehenbiziko bilerakoa da.

NEKAZARITZA

Belateenpresakestatu maila-ko elikagaiensaria jaso du

TTIPI-TTAPAEskualdeko hainbatesne-ekoizle biltzendituenBelateEsneki-ak enpresak Espai-niakoElikagaiak2008saria jasodubehi-es-nearenekoizpenmai-lan. Lacturale izene-ko esnemarka berriamerkaturatuzhartuduaipatutako saria Be-latek. Enpresa 2006-an sortu zen eta gauregun, Nafarroako 35abeltzainbiltzenditu.Ta r t ean daude ,Arizkun, Donamaria,Beintza-Labaien,O i t z , Le i t za e taUrrotzeko ekoizleak.Lacturale esne mar-ka2008kourrianmer-katuratuzuen,etana-zioarte mailan hain-bat sari eskuratuakditu lehenagoere:Ur-tekoZaporea2008ai-pamena,Bartzelona-koElikagaienAzokaneta Goi Mailako Za-porea 2009 aipame-na Bruselan.

20 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

ITUREN

KULTURA � OSPAKIZUNAK

Kultur Egunakantolatu dituIbintza Taldeakabenduko zubirakoAbenduaren4tik 6ra iraunendute

Arkaitz MINDEGIAUrtero bezala, Ibin-

tza Kultur Taldeak Kul-tur Egunak prestatu di-tu.Abenduaren4anha-si eta 6ra bitarte eginendiraekitaldiak.Honahe-men egitaraua:

ABENDUAK 4, ortzirala•20:30eantalo jateaegi-nen daHerriko Etxekoganbaran.•Ondotik mus txapel-keta (16 urtetik goiti-koentzat). Izena ema-terakoanbortzeuroor-daindu behar dira bi-koteko.Txapeldunen-tzat zerrikume banaizanenda.Bigarrenetahirugarren sailkatuekere sariak izanen di-tuzte. Partxis txapel-keta ere eginen da.

ABENDUAK 5, Larunbata•11:00etan haurrenda-ko tailerrak.•11:00etangaztetxoen-dako argazki lehiake-ta (9-14 urte). Argazkikamaradigitalaetxetikeraman beharko da.•13:30ean haurrenbazkariaHerrikoEtxe-ko Ganbaran.

•17:00etan Korri paila-zoaren Show berriaprestatzen ikuskizuna.•21:30ean bertso afa-ria Herriko Ostatuan.Txartelak abenduaren3a arte salgai.•Ondotik dantzaldiaJoxe Angel akordeoi-lariarekin.

ABENDUAK 6, Igandea•Lerro hauek idaztera-koanzehaztugabeze-goen ekitaldiren batizanen da.

FicobakoEguberrietako HaurParkera irteeraDagoeneko hiru hila-

betedaramatzateesko-lako ikasleekburubelar-ri lanean, eta orain, urtebukaerako irteeraz go-zatzeko aukera izanendute. Abenduaren 18anIrungoFicobakoEgube-rrietakoHaurParkera ir-teeraeginendutebertzeherrietakoikasleekin,Jo-lasten ikasprogramarenbarne.10:00etatik15:00-etara han egonen dira.

UTZITAKO ARGAZKIAK

Eguraldi txarra izan arren, ederki joan dira Aurtizko bestakPasatu berri dira Aurtizko bestak. Eguraldia ez dugu lagun izan aurten bainahala ere, ekitaldiz eta partaidetzaz beteriko bestak izan dira (haur-jokoak, he-rri bazkaria, mariatxiak....). Orain Errege Bezperaren zain geldituko gara.

ARGAZKIAK: MARIA LARRETXEA

Bretainian joare soinuanAzaroaren 6tik 8ra Bretainian izan joaldunak eta dantzariak, eta egun gutti izana-gatik, ederki probextu zituzten. Douarnenez, Quimper eta Pluguffan herrietan es-kaini zituzten emanaldiak eta bai eurek eta bai hangoak gustura gelditu ziren.

BERTSO AFARIA

Abenduaren 5eaneginen den afarirakotxartelak abenduaren3a baino lehen hartubehar dira.

HERRIZ HERRI | 21ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

ZUBIETA

UDALA � HERRIKO OSTATUA

Abenduko zubirako Herriko Ostatuazabaltzea espero du Gorka FuentesekHerritarrakbost urtetarakohartu duostatua

Fermin ETXEKOLONEAHer r i ko Osta tua

errentanhartzekoUda-lak egindako deialdianhiru proposamen aur-keztu ziren, eta guztienartean, Gorka FuentesMujikaherritarrarenaau-keratuduUdalak, «osa-tuena» berea zelako.Herritarra izanikkontentgelditu da arduradunberriarekin Udala, etaherritarrak ere bai, nos-ki, ostatuak berriz za-balduko dituelako ate-

ak. Hilabeteko errenta450 eurokoa izanenda.Bost urtetarako har-

tu du Fuentesek osta-

tua,Udalarenbaldintze-tan hala ageri baitzen,baina epea akitutako-an, beste horrenbeste

luzatzekoaukera izanenda. Esan digunez, beraariko da lanean, eta as-teburuetan,beharraren

arabera, baliteke bestenorbait hartzea. Horibai, ahal dela, herrita-rra. Herriko Ostatuandauden 11 logelei mu-gimendua eman nahidiela ere gaineratu di-gu, eta horretan saiatu-ko dela.Lerrohauek idaztera-

koan, irekiera eguna ezzuen guztiz zehaztua,baina abenduko zubi-rako zabalik edukitzeaespero duela adierazizigun.Gurealdetik, zorterik

hoberena opa diogu!

KontzertuaatzeratuaAurrekoalean,Udaz-

keneko Biraren barne,Tomania folkmusika tal-deak azaroaren 14ankontzertua eskainikozuelaesangenuen.Bai-na taldekideen osasunarazoak tarteko,bertanbehera gelditu zen etaatzeratzea erabaki zen.Hala, abenduaren5eaneskainikoduteemanal-dia, Herriko Etxeko es-talpean. Azken ordukoaldaketarik ez bada,19:00etan hasiko da.

ARGAZKIAK: FERMIN ETXEKOLONEAEuriteek kalteak eragin dituzteArgazkiei erreperatu besterik ez da egin behar, duela bi asteko euriteek herri-an zenbaterainoko kalteak eragin zituzten ikusteko. Zubitekoborda baserrira-ko bidean, adibidez, lur-jauzi haundia izan zen, eta baserrira joateko biderikgabe dago geroztik Zubitekobordako bikotea. Oinez pasa daitezke, baina au-toz ez. Horrez gain, ardi borda bat ere bota zuten euriteek. Udala, bere alde-tik, Nafarroako Gobernuko teknikariak noiz etorri zain dago. Teknikariek ara-zoari zein irtenbide ematen dioten ikusi nahi du, horren arabera neurri bat edobeste bat hartzeko. Arazoa nahiko haundia baita.

DATUA

3PROPOSAMENaurkeztu ziren

Herriko Ostatua errentanhartzeko, baina UdalakGorka Fuentesenaaukeratu zuen.

22 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

LEGASA

GAZTEAK � OSPAKIZUNAK

Eskualdeko gazte topaketaeginen da abenduaren 5eanBertzalde,larunbathonetanKattalin eguna

TTIPI-TTAPAEkitaldizbeterikoas-

teburuakdatozkigu; la-runbat honetan, azaro-ak 28, Santa Katalinaeguna izanen da etaabenduaren 5ean, be-rriz, eskualdeko gaztetopaketa.

KATTALIN EGUNAUrtero bezala, Ka-

ttalin Eguna ospatukodugu. Aurten, larunba-tean eginen da. Aipa-tu, berez eguna 25eandela baina asteazkenadenez, larunbatera al-datu da jai giroan os-patzeko asmoz.

EGITARAUA•09:00etan dianak.•09:30ean gosaria.•10:00etanmus txapel-keta.•11:00etan pilota par-tidak.•14:30ean zikiro jatea.•OndotikdantzaldiaDJJOSE Mªren eskutik.•22:00etan afaria.

ESKUALDEKO GAZTETOPAKETAAurten lehendabizi-

ko urtez, eskualdekogazte topaketaospatu-ko da Legasan. Lauga-

rrenurtea izanendabes-tahauantolatzendena.Bortziriak, Malerreka,Bertizarana,BaztanetaSarako gazteen arteanaurrera ateratako egunhau Lesaka, Elizondoeta Saran ospatu izanda azken hiru urteetan.Antolatzaileenhelbu-

rua, eskualdeko gazte-en harremanak hobe-tzeaz gain, bertakogazteei eskaintza alter-natibo bat ematea da.Gisa berean, egun haualdarrikapenez beteaegonen da. Antolatzai-leen aburuz, eta topa-keta honen lemak dio-enbezala,mugakapur-tuz gazteria aintzinera,«EuskalHerriarenbate-ratasunabistanutzi na-

hi dugu, espainar etafrantziar estatuen inpo-

saketa eta asimilaziokanpaina guztien gai-netikherri bakarbatga-rela garbi utziz».Helburu horrekin

eginendiraekimenpar-te-hartzaile guztiak:

EGITARAUA•10:00etandianak txis-tulari eta gaiteroekin.•10:30ean harrera eki-taldia.•11:00etanPalestinakoherri borrokaren ingu-ruko hitzaldia.•12:00etan paella txa-pelketa.•14:30ean bazkaria.•17:00etan kalejira jo-koparte-hartzaileekin.•21:00etankontzertuak.•Ondotik berbena gauguztian.

UTZITAKO ARGAZKIA

Joan den urteko Kattalin Egunean zikiroa prestatzen.

DATUA

4.GAZTE EGUNA

izanen da abenduaren5ean Legasan eginendena. Aitzinekoak

Lesakan, Elizondon etaSaran egin dira.

FrontenistxapelketaUdan lehenengo aldizfrontenistxapelketaan-tolatu zen eta izan zu-enarrakastaikusita,ne-guosoan iraunenduentxapelketaantolatuda.Azaroanhasi etamaia-tzabitarteherritarrenar-teanhainbatpartidajo-katuko dira.Bikategoriadaude:nes-kakbatetik,etamutilakbertzetik. Nesken tal-deanbortzbikoteapun-tatu dira eta mutiletanzortzi. Zorte on denei!

Arotzeneko dendaberriz zabalikSorpresa haundia har-tu genuen, azaroa-ren16an dendako per-tsianaberrizgoituaiku-si genuenean. Itxi ze-netik dagoeneko bi ur-tepasatudirabainabe-rriz zabaltzea erabakidute.Tabakoazgain, ja-naria, garbiketa pro-duktuak eta abar sal-duko dira. Ordutegiahau izanen da: goizez,9:45etik 12:45era etaarratsaldez, 17:00eta-tik 19:00etara.

Bideo emanaldiaabenduaren 10eanEskualdekoGizarteZer-bitzuenInmigrazioPro-gramarenbarne,aben-duaren 4tik 12ra KulturArtekoTopaketaeginendaMalerrekanetaBer-tizaranan, eta tartean,abenduaren 10ean bi-deo emanaldia, sola-saldiaetaberenduaiza-nen dira frontoian,18:30etik aitzinera.

� FLASH

GAZTEEN BILGUNE

Eskualdeko gazteenharremanak hobetueta gazteei eskaintzaalternatibo bat ema-tea da helburua

HERRIZ HERRI | 51ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

NARBARTE

OSPAKIZUNAK � EKITALDIAK LARUNBATEAN ETA IGANDEAN

San Andresak ospatuko diralarunbat eta igande honetanHerri kirolak,bazkaria,dantzaldia etamus txapelketaizanen dira

TTIPI-TTAPAUrtero bezala, aile-

gatu zaizkigu San An-dresak, eta behar be-zala ospatzeko herrikogazteek astebururakoegitaraua antolatu du-te. Larunbat eta igan-de honetan ospatukodira, azaroak28eta 29.Larunbat eguerdian,

12:00etatik aitzinera,herri kirolez gozatzekoaukera egonen da; on-dotik, herri bazkariare-kin emanen zaio segi-da eta arratsaldea alai-tzekoMIKELSALABE-RRI akordeoilaria ego-nen da.

Igandean, berriz,aitzineko egunak utzi-

tako bestondoa goxa-tzeko, mus txapelketa

eginen da arratsalde-an, 16:30ean.

UTZITAKO ARGAZKIA

Euriteek kalteak eragin dituzteJoan den azaroaren 10ean egindako euriteak herriko bide batzuetan hain-bat kalte eragin zituen. Goiko argazkian herriko zubiak egun horretan zuenitxura ikusgai.

NEKAZARITZA

Nekazarienegoerasalatzekomanifestazioa-rekin bat egindu EHNEk

TTIPI-TTAPANekazaritzaetaabel-tzaintzako sektoreakinoiz bizi duen krisilarri honen aitzinean,EHNE-Nafarroa sin-dikatuamotorrakbe-rotzenhasidaetaha-la, azaroaren 20ankontzentrazioak eginzituen Nafarroa oso-an . Nekazar i e taabeltzainek jasatendituzten ekoiztekokostugarestieketa ja-torrizko prezio baxu-ek nekazaritza erren-tan eragin dutenmu-rrizketa salatu zuenEHNEk. Horrez gain,ASAJA, UPA etaCO-AGestatukonekaza-ritza erakundeek, jo-an den larunbatera-ko,azaroak21,Madri-len Nekazaritza txiro-tzenari da,mugitu le-loarekin deitua zutenmanifestazio deialdibateratuarekinerebategin zuen eta haratjoanen zela iragarrizuen.

52 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

GOIZUETAGOIZUETA

KULTURA � OSPAKIZUNAK

Ohiko feria etaparranda izugarriabat eginikaurtengoan erePlaza aziendaeta postuz etafrontoiabazkaltiarrezbeteko dalarunbatean

Esteban AROTZENAHonelakoegunbatek

bereakdituenohikoosa-gaiak (artisauak, azien-dak, salmenta-postu-ak…)etaparrandaeder-ki uztartuko dira berrizerelarunbathonetanos-patuko den Feria Egu-nean.Horretarako,ezin-besteko lagungarri iza-nen da aurtengoan ereehunka lagun elkartukodituenherribazkaria,sa-gardo, ardo eta likorezbustitakobabernagorrizeta zokor erreaz enpoegindakoan,edozeinbai-ta parrandazale.Zerriaren kurrinkek

irekiko dute feria 10:00jobezainpronto.Handikaurreraizanendazerero-

si,zerdastatuetazeriku-si:sagardo-egileak,arti-lezkokoltxoi jotzea,txin-galehiaketaetaBarrene-txeko belarsoroan egi-nen den ardi zakurrenerakustaldia,esaterako.

14:30eanhasikodenherri bazkariak marka-tuko du festaren muga.Bazkalondorendantzal-dia izanen da frontoianOrdokimusikariarenes-kutik. Gaztetxean, be-rriz, rock kontzertua19:00etan.TheZepoetaSindromedeTreahertal-deekin. Goiz osoan la-nean ariko diren herrikotrikitilariek osatuko du-te eguneko musikarienzerrenda.

Gaiarekinbukatzeko,bidezkoa da Udalarenbabespean feriaren an-tolatzaileenizenakaipa-tzea:KulturTaldea,Umo-re Ona, Gazte Asanbla-da, Gurasoak, PresoenAldekoTaldea,GazteIn-dependistak eta Jubila-tuen Elkartea.

ARGAZKIA: ANGEL SALABERRIA

Iker Salaberria Errioxan txapeldun

Ez dakigu Titin III.arenmaila hartuko duen inoiz Iker Salaberriak, baina ora-in duen pilotarako abileziak txapel bat baino gehiago utzi dizkio. ArgazkiaErrioxako hirugarren torneoan ateratakoa da, txapeldun atera baitzen or-duan ere. Benjaminetan, Errioxako Cordon II.a lagun zuela, Salaberriak etabiek 18-16 irabazi zieten Ruiz errioxarrari eta Alberdi azpeitiarrari.

Xalto Eguna eta Xalto SariaSanAndres Egunaren bueltan, urte-ro antolatu ohi da festa Andres Nar-barte Xaltoren izena daraman herri-ko eskolan. Aurten, ostiral honetan,hilak 27, bertsoarekin zerikusa du-ten zenbait ekitaldiz gain, Trikuharriantzerki taldearenemanaldia izanenda. Larunbatean, berriz, Nafarroako

Bertsozale Elkarteak bi urtetik behinantolatzen duen Xalto Sariaren edi-zio berri bat ospatuko da. Nafa-rroako 16 bertsolari gazteren artekokanporaketa izanen da aurrena,11:00etanhasita.Sei onenek18:00-etan jokatuko den finalerako txarte-la eskuratuko dute.

Baialtzinikin…Gaur egun Oiartzunen bizi den Irati Odriozolagoizuetarrak Gipuzkoako Kantu Txapelketairabaziberri duelabanakakoetabinakakomo-dalitateetan?

?DATUA

500LAGUN

elkartu ziren joan denurteko Feria Eguneko

bazkarian.

HERRIZ HERRI | 53ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

ARANO

OSPAKIZUNAK � SAN MARTINAK

San Martinez dago uzteko!Egutegiaegiteko argazkilehiaketa ereabian da

Ainhoa ANSASanMartin inguruan,

herriko zaindariarenomenez, orainurteaskoospatzenomenzirenfes-tak. Guraso zaharrak ezdira horretaz ongi akor-datzen,bainagaztetxoe-nekhalaerabakita(Olen-tzerotanetxez-etxejaso-takodiruarekin)etaUda-laren laguntzarekin,SanMartin gogora ekartzendafestapolitaantolatuz.Aurtenere arratsalde

batekofestaantolatuzenazaroaren 7an. AurrenaTxontxongiloak izan zi-renSanRokeElkartean.Eta19:30arrimatutaha-si zen Udaletxeko gan-baran, Xauxarko JabierLegarretak mimo guztizmontatuduenargazkiza-harrezosatutakoproiek-zioa. Herriko toki, jendeetabaserriakazaltzendi-ren cd-a eta dvd-a edo-zeinek graba dezakeMairtzeneanedoBeltso-ko Bordan eskatuta.Bi emanaldiak buka-

tuta, etamezatik jendeaateratzerako,taloakprestziren San Roke atarian.

II. argazki lehiaketaHerriko jendeak, po-

liki-poliki, argazkiz jantzidituKontsejukoparetak.Hanikustekojarriakdau-den argazkietatik dato-rren urteko kalendarioaegiteko aukeratuko dirabeharadinaargazki.Au-keratutako argazkienzerrenda hurrengo TTI-PI-TTAPAn argitaratukoda!Milaeskerpartehar-tu duten guztiei!!!

Taloek ez duteinoiz huts egitenSan Martinetan.

54 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

LEITZA

Azken 30urteotan ez dababestutakoetxerik egin

Asier IMAZHerrikoekbertangel-

ditzeko aukera izan de-zaten, etxebizitzak egi-nen ditu Udalak: LandaGoikoan 40 bizitza etaBehekoan, bigarren fa-sean,216.Horietatik166Babes Ofizialekoak iza-nen dira, eta 50 libreak.Aurreko legealdian 321etxebizitzakobesteproi-ektu bat zegoen mahaigainean, bainaUdal Tal-de berriak beste propo-samen bat aurkeztu zu-en, eta udal talde guz-tiek onartu zuten.

LANDA GOIKOANLanda Goikoan egi-

nendiren40etxebizitze-tatik 24 babes ofiziale-koak izanen dira eta 16tasatuak. Xabier Zabaloalkatearenhitzetan, «lei-tzar gazte jendea herri-tik joatenari zela ikustengenuen. Bestalde, etxe-bizitza libreak bakarrikdaude herrian, eta hau-ek oso garestiak dira.Azken 30 urteetan Lei-tzan ez da babestutakoetxebakarbatereegin».

LANDA BEHEKOANLandaBehekoanegin

nahi diren 216 etxebizi-

tzen egitasmoa «konpli-katuagoa»daalkatearenarabera.«Katastroarekinarazoak daude eta hiri-gintza aldaketek luzea-go joko dute». Halere,216 etxebizitzak ez diradenak aldi berean ego-nen. Eskaeraren arabe-ra, baizik: «Proiektu haugaratuaurretikhamarur-teerepasadaitezke.Hel-burua ez da etxebizitzaguztiak bat-batean egi-tea, eraikitzeko aukerahor edukitzea baizik».Izen-ematekozerren-

dak «laster» irekiko dira.

Konposta egitekoEtxekokonpostaegi-

teko pograma pilotuaabiatu da herrian eta in-guruan.Joandenostira-

lean bukatu zen izen-ematekoepea,etaoste-gun honetan, ekimenari

buruzkoazalpenakema-nen dira Herriko Etxean,19:30ean.

UDALA � HIRIGINTZA

40 etxebizitza babestu eginenditu Udalak Landa Goikoan

ARGAZKIA: AURRERA PILOTA ESKOLA

Jon Jaunarena 22 urtez beheitikoetanNafarroako buruz buruko txapeldun

Nafarroakoklubarteko txapelketan,22urtezbe-heitiko buruz buruko kategorian, txapeldun izanda Aurrerako Jon Jaunarena. Azaroaren 7anLabriten jokatutako finalean,18eta5 irabazi zionTxarutako Asier Zarantoni.

Kultur artekojaialdiaabenduaren 12anLeitzaldekoOinarrizkoGizarte Zerbitzuko In-migrazio Programakdantza eta musika ja-ialdiaantolatuduaben-duaren12rako.17:30-ean hasiko da ospaki-zuna, zinearetoan,etaherriko dantzariez ga-in, Ekuador, Senegal,Errumaniako ijitoaketaEkitaldekotaldeekpar-te hartuko dute.

EKITALDI GEHIAGOGaztetxoenek ere iza-nendutegozatzekoau-kera. Abenduaren13an,Zirika Zirkus taldeakantzerkiaeskainikodu,18:00etan.Abenduaren18an,KikietaMokopai-lazoek Txintxilin bakeaegineskainikodutees-kolan,15:00etan.Aben-duaren 20an, azkenik,Olentzero eta oparienordua filma izanen daikusgai 17:00etan.

Ordenagailuan ereeuskarazKax-Kaxeuskaratalde-ak Ordenagailuan ereeuskaraz ekimena an-tolatuduostegunhone-tarako, hilak26. 19:00-etan izanen da Institu-tukoInformatikaGelan.

Hilabeterokobuletina egin nahidu Kultur Taldeakwww.leitzakultura.netweb orria herriko era-gileen arteko gune bi-hurtunahiduALKEKul-turTaldeak,etahori lor-tzeko, hileroko buletininformatiboaeginendu.Hilabetero, eta behar-bada maizago, ekital-diak eta bestelako in-formazioa bidaliko dapostaelektronikoz.Bu-letinajasotzekowebgu-nean harpidetza eginbehar da.

� FLASH

ARGAZKIA: ASIER IMAZ

Biribilgunean zirkulazioa zabalik

Lopeneko Iturria zegoen lekuan, biribilgunea egiteko lanak amaitzear dira.Dagoeneko bi noranzkoetan zabalik dago errepidea.

HERRIZ HERRI | 55ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

ARESO

HONDAKINEN KUDEAKETA � KONPOSTAJEA

Etxean konposta egiteko ekimenaabiatu da herrian ereOsteguneanaurkezpenaeginen daLeitzan

Juana Mari SAIZAREtxekokonpostaegi-

teko programa jarri daabian Mendialdean etaesperientzia pilotu bateginen da horretarako.Etxeansortutakomate-ria organikoa konpostbihurtzeko prest dau-den ahalik eta pertso-nagehienbiltzekoepeaireki zen horretarako,baina lerrohauek idazte-rakoanezgenekienzen-batek emana zuten ize-na.Aurkezpensaioaere

eginen da Leitzan, Lei-tza,Goizueta,AresoetaAranoko parte-hartzai-leei zuzendua, eta ber-tankonpostaegitekokit

bat banatuko da, kon-postajeari buruzko oi-narrizko alderdiak etaproiektu hau azaltzeazgain. Parte-hartzaileekjasoko duten forma-kuntzarenbarnean,be-rriz, trebakuntzasaiobatetakonpostaegitekogi-da emango dira.Aurkezpenera ager-

tu nahi duenak Leitza-ko Udaletxera joan be-harko du ostegun ho-netan,azaroak26.Saioa19:30etik21:00etarabi-tartean eginen da.

Interneterako gunealaster zabalikDirulaguntza jasoeta

urte bukaerarako ireki-ko dute batzar aretoanInterneterako gunea.Ordutegia idazkariarenberbera izango da,08:00etatik 15:00eta-ra. Etorkizunerabegira,

udaletxeko lehenengosolairuaberrituetapres-

tatzen dutenean Inter-neterako gunea han

kokatzea da Udalarenasmoa.

ARGAZKIA: ANA GOÑI

Gurasoak Gabonetako Jaiotza prestatzen

Gutxi gelditzen da Gabonetarako eta dagoeneko prestaketak ere hasi di-ra. Guraso Elkarteko kideak, adibidez, Jaiotzaren irudi zaharrak berritzenari dira, eta aurtengoan berriak izanen diren beste irudi dexente ere mar-gotzen ari dira Ikuilu xaharrean.

56 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

BAZTAN

HEZKUNTZA � AZPIEGITURAK

Eskolaren arazoakonpontzekoprotesta egin duteIruritanEskola duinalortu arteborrokansegituko dute

TTIPI-TTAPAIruritako eskolan du-

tenespazioarazoarikon-ponbidea eskatuz segi-tzen dute herrian. Gura-soeklan-taldeaksortuakdituzte,etaarazoariaha-liketazabalkundehaun-diena eman nahi diote.Eta horretanari dira. Es-kualdeko hedabideetanez ezik, Euskal Herrikoprentsa eta telebisteta-ra ailegatu baita irurita-rren protesta. Horrezgain,azaroaren19anes-kolarenaitzinekoaldeanbildu ziren protesta egi-teko,eskolaberribatnahidutela errepikatu zuten:«gureseme-alabendakoeskola duin bat lortu ar-te lanean eta borrokansegituko dugu».Aitzineko TTIPI-TTA-

PAnaipatubezala,orain-goegoitzarenbaldintzak«arrastxarrak»direladio-te gurasoek, eta gaine-ra,«jolastokiaherrikopla-za da eta aldi berean bi-dea erebada, eta berta-tik kotxeak pasatzen di-ra. Horrek leku arrisku-tsu bihurtzen du».

Eskola berria eraiki-kozelahitzartu zen,bai-na «krisia dela aitzakia,momentuanezdaesko-lakoproiektuaeginenetaez dakitela noiz eginenden jakinarazi digute».

Metaziriren aleberriaHamabigarren alea

kaleratu du Metaziri al-dizkariak. Hainbat gailandu dituzte aldi hone-tan ere: Aroztegia Jau-regia; Kepa Arizmendi,Baztango hiltegia, ForuPoliziaren komisaria,Baztangoordenantzak...

Hiru eurotan toki haue-tanerosdaiteke:Arizku-nenDolaetxean; Elizon-don Axular, Ilargi eta In-tzan, Erratzun AltxukodendanetaZubiPuntan,Lekarozen ikastetxekokafetegian eta Oronoz-Mugairin Oskorrin.

‘10 egunmiragarriak’Izen horixe paratu

diote Bertan merkatari

elkartekoek azaroaren23azgeroztik abiandu-ten kanpaina berriari.Abenduaren 2ra bitarteiraunen du ekimenak,eta jendeak Eguberrie-tako erosketak aitzine-ratzea da helburua, etabidebatez,hemeneros-tea. Hamar egun haue-tanerosketakegitendi-tuenakdeskontuak iza-nendituBertanekohain-bat komertziotan.

Lau hektarea erreakOrabideanSutebatek lauhekta-

rea erre zituen azaroa-ren 14an Orabidean. Bihektareatan sasiak zeu-den,etabertzebitanzu-haitzak. 14:00 aldera ja-so zuten suhiltzaileekdeia,eta16:30erakokon-trolpeanzuten.Nafarroa-koGobernukosuhiltzai-leek etaOronoz-Mugai-rikoek itzali zuten.

ARGAZKIA: ALICIA ESKUDEROAzaroaren 19an eskola atarian prentsaurrekoa eskaini zuten gurasoek eta Pello ObregozoIruritako alkateak.

Batzordeetan aldaketak egin ditu UdalakUdalakahobatezonartuditu In-formazio Batzorde Iraunkorre-tan proposatutako aldaketak.Guztietan batzordeburua Virgi-nia Aleman alkatea izanen da.Eta arloz arlo, hauek izanen di-ra batzordekideak.•Barne araudiak, ogasuna etakontu bereziakDelegatua: Santi Aldako.Gainerakoak:MartinGarde, Isa-belBidart eta JoseMªGarmen-dia.•Hirigintza eta EtxebizitzaDelegatua: Agustin Olabe.Gainerakoak:SantiAldako, Isa-bel Bidart eta Eduardo Etxaba-rri.•Abeltzaintza eta MendiakDelegatua: Ion Dufurrena.Gainerakoak:RemigioLizasoa-in, Jose Mª Garmendia eta Mi-guel Angel Aldea.•Herri Lanak eta IngurumenaDelegatua: Remigio Lizasoain.Gainerakoak: Santi Aldako,Leopoldo Jaen eta Eduardo

Etxabarri.•Osasuna, Gizarte Ongizatea,Kirola eta GazteriaDelegatua: LanderSantamaria.Gainerakoak:MartinGarde, Isa-belBidart eta JoseMªGarmen-dia.•Kultura,Turismoa,Hezkuntzaeta EuskeraDelegatua: Martin Garde.Gainerakoak:AgustinOlabe,MªCarmen Iribarren eta Isabel Bi-dart.•Gizartea eta ekonomiaZinegotzidelegatua:LanderSan-tamaria.Gainerakoak:MartinGarde,Jo-seMªGarmendia eta LeopoldoJaen.

BERTZE ERAKUNDEETAKOORDEZKARIAK•Bertizko Partzuergo Turisti-koa:VirginiaAlemantitularraetaMartin Garde ordezkoa.•Zahar-Etxea: Virginia Alemanlehendakaria.Ordezkariak:San-

ti Aldako, Isabel Bidart eta Lan-der Santamaria.•OsasunEtxea:VirginiaAlemanlehendakaria. Ordezkaria: San-ti Aldako eta Isabel Bidart.•Ikastetxeak:Martin Garde.•Ehiza eta arrantza elkartea:RemigioLizasoian,JoseMªGar-mendia eta Ion Dufurrena.•Kinto eta ErregerenakoMan-komunitateak:VirginiaAleman,RemigioLizasoain, IonDufurre-na eta Jose Mª Garmendia.•JorgeOteizaMuseoa:VirginiaAleman,AgustinOlabe,MªCar-menIribarren,LanderSantama-ria.•BaiEuskarari:MartinGardeetaAngel Aldea.•Cederna-Garalur,AnimsaetaNafarroako Udalerrien etaKontzejuenFederazioa:Virgi-nia Aleman eta Santi Aldako.•Lekarozko area berriaren ja-rraipenbatzordea:LanderSan-tamaria eta Jose Mª Garmen-dia.

HERRIZ HERRI | 57ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

BAZTAN

ERREPIDE BERRIA � IRURITA-ELIZONDO SAIHESBIDEA

Saihesbide berriakkaltetuko dituenondasunakeskuratzeko794.498 euroHorrela onartudu NafarroakoGobernuak

TTIPI-TTAPAIruritatik Elizondora

joanen den saihesbideberriak ukituko dituenondasunak eskuratze-ko 794.498 euro onar-tu ditu Nafarroako Go-bernuak. Azaroaren16ko bilkuran erabakizuen hori. Proiektua,berriz, martxoan bai-mendu zuen, eta obrenlizitazio-aurrekontua13.029.078eurokoada.

5,8 KILOMETROKO BIDEAIrurita eta Elizondo-

ren iparraldetik barnaeginen da bide berria,eta 5.800 metro izanenditu. Arraiozko saihes-bidearen akaberan ha-sikoda,horeraikikodenbiribilgunearekin.Segi-dan, Iruritakoerrekagu-rutzatu eta Oharrizendagoenarrain-haztegia-ri eragingabe,NA-4405gainetikgurutzatukodu.E r rep ide ho r rek

o ra i ngo N-121 -BOharrizekin lotzen du.

Trazatuak trenbide za-harraren plataformaaprobetxatuko du.Baztan ibaira iristean,bidezubi baten bidezzeharkatuko du, etahortik iparraldera egi-nen du, eta NA-4405etaNA-4403berriro ze-harkatuko; azken horizeharkatzekobiribilgu-ne bat eraikiko da.Bordatxuri muinoa

zeharkatu ondotik, Eli-zondonsartzekobiribil-gune bat aurreikusi da.Saihesbideak ElizondoetaElbetekoherrigune-ak iparraldetik ingura-tuko ditu. Eta Elbetensartzeko bertze biribil-gunea ere eginen da,etasaihesbideaN-121-B errepidearekin lotzenduen biribilgune bate-an akituko da.

ARGAZKIA ETA TESTUA: ARANTXA GAMIO

San Martinak Berroetan eta San Andresak ZigaurrenJoan den azaroaren 7an egin zen Berroetan San Martinen omenezko besta.Gure Ametsa elkartean herritar andana bildu zen afaltzera, eta ondotik herrikotrikitilariak alaiturik giro ederra izan zen goizaldera arte. Azaroaren 11n, berriz,meza izan zen. Duela 40 urte inguru aldatu ziren San Martinen omenezko be-stakMendekoste garaian ospatzera, eguraldia izan omen zen arrazoietako bat.Bertzalde, larunbat honetan, azaroak 28, Zigaurreko San Andres besta ospa-tuko da: 11:00etan mus txapelketa eginen da Herriko Ostatuen (sari eta guzti!);eta 14:00 aldera bazkaria Agerralde akordeoilariak alaituta izango da. Herritarguztiei gonbidapena luzatu nahi da eta bazkarira apuntatzeko epea asteazkenhau, azaroak 25, da. Elkarteko zerrendan izen-eman eta maiordomoren bati 10euroko fidantza eman behar da horretarako.

UTZITAKO ARGAZKIA

100 urte bete ditu Oronoz-Mugairiko Patrocinio PerezekDenbora laburrean bigarren baztandar batek ehun urte bete ditu: Oronoz-Mu-gairiko Patrocinio Perezek, hain zuzen. Bere mendeurrena ospatzeko Arkupe-ak Elkarteko kideek eta herriaren izenean, Bittor Elizagoien alkateak oroigarriaemanziotenazaroaren15ean.AlkateakbertsoakerekantatuzizkionetaBaztan-go Udaleko zinegotzia den Lander Santamaria ere han izan zen, eta zapi batoparitu zion. Burgosen jaioa, duela 70 urte etorri zen Baztanera. ClementinoSantamariarekin ezkondu zen, eta 10 seme-alaba, 11 biloba eta zortzi birbilo-ba ditu.

DATUA

13MILIOI EUROKOA

da obrenlizitazio-aurrekontua.

58 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

ZUGARRAMURDI

Ikuskizunederra eskainidute lauemakumezkok

Koro eta MargariArras kantaldi bere-

zia ikustekoaukera izangenuen azaroaren 8anSorginen Museoan.Egun horretan 399 ur-te bete ziren gure hain-bat herritarrek zigorhaundiak jaso zituzte-la, sorginak zirela aitza-kiarekin.Beren omenez an-

tolatua zen kantaldia,eta bertan kantu dife-renteak, goxoak etahunkigarriak eskaini zi-tuzten Maddi Oienart,Anari, Maialen Lujan-bio eta Judith Monte-rok. Gainera, usaiankantaldietan aunitzikusten ez diren musi-

ka-tresnen laguntzaizan zuten: saxofoia,klarinetea, biolontxeloaetamusika esperimen-tala.Ikusleen aldetik ere

arrakastapulita izanzu-en kantaldiak, 70 lagun

inguru bildu baitzirenMuseoan.

KontzertuaortziraleanBertze gisakomusi-

ka doinuak aditzeko

aukera izanenda ortzi-ral honetan, hazilak 27,herrian. DoneztebekoZenzerock talde miti-koak kontzertua eskai-niko baitu Graxianaaterpean, 22:30etikaitzinera.

MUS TXAPELKETAKGisa beran, erran

behar da, hazila etaabenduko ortziraletanaterpean Mus txapel-keta azkarrak antola-tzen direla, eta ortzira-letan zerbait gehiagoantolatuta baldin bada(Zenzerocken kontzer-tua adibidez), larunba-tera pasako dela txa-pelketa.

Kantu ZaharrenEgunaDantxarineanAitzineko alean ira-

garri bezala, larunbathonetan, hazilak 28,Kantu Zaharren EgunaeginendaDantxarinea-ko Lugarana jatetxean.Seigarren edizioa iza-nen da aurtengoa, etaeuskal kantu zaharrakgogoko dituenak au-kera ezinhobea du.

SORGIN EHIZA � 400. URTEURRENEKO OSPAKIZUNAK

Inkisizioak eraildako herritarren omenezegin den kantaldia arrakastatsua izan da

ARGAZKIA: KORO ETA MARGARI

Kantaldiko protagonistak saioa akitu ondotik.

PUBLIZITATEA | 59ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

60 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

SENPERE

MERKATARIAK � EKITALDIAK ABENDUAN ETA URTARRILEAN

Saltzaileek ideia ainitz dute giro onapiztu eta herriari bizia ematekoAbenduanjokoak etaurtarrileandantzaldiaantolatu dituzte

Franck DOLOSORSenperekezduloge-

labilakatunahi.Holako-rik ez dute entzun nahiherrikosaltzaileek.Berri-ki, beren lana ezaguta-raztekogisan, hogoi batsaltzailekbestaarrakas-tatsua apailatu dute In-harrea etxaldean. Tokiberean, herrian barrea-tuakdirenlanbideakeza-gutu ahal izan dira: es-kulanak, iturginak, beri-naegilea, barazki ekoiz-lea edoauto saltzailea...Heldu den abendu-

an, joku bat prestatukodute. Saltoki bakoitze-angaldebateginenzaiebezeroei eta errepustaxuxenaemanenduena-ri puzzle zati bat eskai-niko zaio. Puzzle osoaosatuko dutenek hogoisari irabaztenahalkodi-tuzte.Urtarrilaren16an,aldiz, dantzaldi bat egi-nen da.

BRIGITTE EUSKALTZALEAIdeia hauen gibelean

beti erne ibilki da Brigi-tteRyckenbusch.2003-azgeroz,egurrezko,igel-tsuzko eta larruzko es-ku lanak prestatzen etasaltzen ditu karrika na-gusian. Emazte alegerahau duela hamar urteetorri zen gure herrirat.Eskuz egiten duena be-rebaitarik ikasizueladio,irriz... Izan ere, 22 urtezgizarte segurantzako

idazkaria izanzen.Bidezarrunt aldatu da, baina,gisa batez, sail bereansegitzen omen du mai-te baitu jendeekin solaseginetaproiektuakpres-tatzea. Lanak ez baitiobeldurrikematen,herria-renaldelanegitearenpa-rioa egin zuen gan denurtean.2008kobozetan,herriko hautetsi izenda-tua izan zen andere au-zapezaren zerrendan.Lan hori ez zaio batere

arrotza bi legealdi eginbaitzituen jadanik beresorterrian,Angershirian,Anjoueskualdean.Sen-pererat etorri zelarik er-dalduna zen arrunt Bri-gitte,bainaberehalade-liberatuzueneuskaraika-sikozuela,etaorain,gu-re mintzairak ez du se-kreturik harentzat. Gai-nerat, euskara ikasteazgain, irakasten hasi zenduela hiru urte, hori baibeti umore onean...

Eskola publikoahetsiaA gripea delaeta, es-

kolapublikoahetsia izanda zonbait egunez. Pre-feturakdioneurrihorihar-tu dutela gero eta haurgehiagoeritubaitzenha-zil erditsuan.

INRAko ikerlariakKergelen uhartetanHegoaldeko hemis-

feroan uda hastekotanbaita, Lapurdiko bortzikerlari Kergelen uharte-taratgandiraberriki iker-keta zonbait egiterat.Hauen artean, badiraSenpereko INRA hidro-logia zentroko kideak.Hango arrainak, aintzi-rak eta itsas bazterrakikertunahidituzte.Ezza-iote erraten ahal bakan-tzetarat gan direla uhar-te hortan biziki hotz egi-ten baitu beti. Tenpe-ratura beroenak bortzgradutan kokatzen diraetahotzenakzerozazpi-tikbortzgradutan.Apiri-la arte, lan ainitz eginendute, hauen artean, hiruasteko espedizio batitsasontzi batean.

UTZITAKO ARGAZKIA

Senpertar lotsagabea Euskal TelebistanJokin Etcheverria senpertarra ETBn ikus daiteke berriz ere BURP saio bitxia-rekin. Bigarren denboraldia hasi dute berriki eta aurten ere ahalge gutirekin ari-ko dira dantzan, kantuz eta berdin pilotan. Saio zinez berritzailea ETB3n eskain-tzen dute lehenik, eta gero eitb.com eta youtube atarietan ere ikus daiteke.

HERRIZ HERRI | 61ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

SARA

EHIZA � USO GUTTI

Aurtengo sasoinosoan iazkourriaren 18anbaino uso guttiagopasatu daDenboraldiosoan iaz baino565.000 usoguttiago

Xan HARRIAGUEUsosasointxarraizan

da aurtengoa. Urriaren15etik hazilaren 11ra177.554usozenbatudi-tuzteLizarrietan,joandenurtean 742.331 izan zi-relarik. 2008ko urriaren18an bakarrik aurtengosasoinguzianbainouso

gehiago pasatu ziren,279.348, alegia.Berezia ere izan da

aurtengo pasa. Usoausaianbainoberandua-go abiatu da. Iaz lehenpasa urriaren hastape-nean izan zen, aurten,aldiz, urriaren 26a artegoaitatu behar izan dalehen uso pasa ikuste-ko. Lizarrietan 84.000kontatu zituzten ordu-an. Bigarren uso pasaadierazgarria hazilaren9an izan zen, 34.440.Gaineratiko egunetan10.000 baino guttiagokontatu dituzte eta ge-hienetanbatereez.Kon-taketak iraun duen 27egunetatik 14tan kon-tatzaileak zerotan gel-ditu dira.Kontaketa finitu eta

gero pasa polita izan dahazilaren13eta14anba-tez ere, baina zenbate-koa izan den ezin jakin.

Dirudienez asko di-ra Europako hegoalde-ra pasatu ez diren uso-ak. Joan den urtean,Urruñan harrapatu, etahaien segitzeko siste-ma ezarri eta gero, as-katu zituzten sei usoe-tatik lau Europako erdi-aldean jarraitzen zutenhazilaren 18an. Fran-tziako uso kontaketenzentroak,berriz, hazila-ren 19an ezarri du sa-soin guziko uso mugi-mendurik handiena.

TelethonaUrterobezala, aben-

duko lehen asteburuanurritasunak dituztenenaldekoTelethonekime-na eginen da. Gure he-

rrian ere ekitaldi frankoantolatu dituzte erita-sun horien kontrakoikerketadiruz laguntze-ko. Usaiako jokoak etaLarrunera upatzeazgainhainbat ikastaroereantolatu dituzte.Ostiralean, abendu-

ak 4, hiru eskoletakohaurrak xiba jokoetanlehiatuko dira eta nahidutenekhaurbatbabes-ten ahalko dute, alegia,sosaemanhaurrekpar-te har dezaten.Hainbatjokotan lehiatuko dira,arto bi l tzean, zakulasterketan,esneontzi-en lasterketan, sokati-ran,birletan,bonetabo-tatzean eta tokan, ber-tzeak bertze.

Larunbateko ekital-dinagusiaLarruneratre-nez upatzea eta oinezjaustea izanen da. Aur-ten 14:30ean abiatukodira San Inazio lepotik.Trenez upatu ahal iza-teko 10 euro ordaindubeharkodira.Gainera,arratsalde osoan pan-dereta jotzen eta fan-dangoa ikasteko ikas-taroakeskainikodiraLurBerri gelan eta DeneanEtxeageletan,hurrenezhurren. Izen-emateabortz eurokoa izanenda. Ekitaldi guztiak fini-tuorduko talo-jatea iza-nen da Lur Berrin, etagehiago luzatunahidu-tenentzat zintzur bus-titzea beranduago.

ARGAZKIA: JOANES GARTZIA

Egunkariaren aldeko elkarretaratzeaAitzinekoanaipatubezala,Seaskako IntegrazioBatzordearenaldeko futbol txa-pelketan, Egunkariaren itxiera salatu eta auzipetuei elkartasuna adierazi zietenparte-hartzaileek.

DATUA

177.554USO

zenbatu dituzte aurtenurriaren 16etik hazila-ren 11ra. Joan den

urtean, berriz, 742.331.

62 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

Oihane Laurnagarai Ros, Elizondo-koa, irailaren 30ean.Axular Aleman Irisarri, Elizondokoa,urriaren 20an.Aimar Lizasoain Apeztegia, Oronoz-Mugairikoa, urriaren 28an.Aroa Mendia Otermin, Berrobikoa,azaroaren 11n.Amaia Martinez Aginaga, Donezte-bekoa, azaroaren 2an.Maddi Goizueta Urdanitz, Leitzakoa,azaroaren 1ean.AmaiurAmenabar Igartua, Leitzakoa,azaroaren 4an.OlaiaEtxarteEtxeberria, Igantziakoa,urriaren 28an.

Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 tele-fonora deitu beharko du.

HERIOTZAKCeferinoPerurenaPerurena,Goizue-takoa, azaroaren 2an, 87 urte.Josefina Sanzberro Istilart, Erratzu-koa, azaroaren 6an, 86 urte.Prudencia Mutuberria Martikorena,Eratsungoa, azaroaren 7an, 88 urte.Elisa Indaburu Sanzberro, Etxalar-koa, azaroaren 8an, 83 urte.Iban Etxaleku Lasett, Almandozkoa,azaroaren 9an, 80 urte.Juliana Legorburu Igartua, Elizon-don, azaroaren 14an.Ursula Azpirotz Lazkano, Leitzakoa,azaroaren 9an, 101 urte.JoseArtiedaTelletxea,Berakoa,aza-roaren 10ean, 91 urte.IgnacioBallarenaEtxeberria, Elizon-dokoa, azaroaren 10ean, 83 urte.Anastasio Olazabal Amunarriz, Are-soakoa, azaroaren 18an, 88 urte.Tomas Arretxea Mendiburu, Azpil-kuetakoa, azaroaren 12an, 52 urte.Maria IratzokiNesprias,Berakoa,aza-roaren 18an, 91 urte.PedroMonaco Otxandorena, Zubie-takoa, azaroaren 14an, 81 urte.Benita Goienetxe Iturbide, Zugarra-murdikoa, azaroaren 19an, 90 urte.

EZKONTZAKOroitz Zurutuza Ibarguen etaMirianMakazagaArratibel,ErrenteriakoaetaGoizuetakoa,urriaren24anGoizuetan.Alejandro Salaberria Apezetxea etaLeireAlsuaEskudero,Goizuetakoak,azaroaren 14an Goizuetan.Josu Apeztegia Erasun eta MirenArantza Santesteban Santesteban,AurtizkoaetaErrenteriakoa, azaroaren6an Iturenen.Daniel BertizBertiz etaAitziber Jua-neneaAndiarena,SunbillakoaetaSal-diaskoa, azaroaren 14an Sunbillan.Xabier IndaLizasoainetaHaizeaLu-zuriagaBadiola,Donamariakoak,aza-roaren 7an Donamarian.

Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 te-lefonora deitu beharko du.

SORTZEAK

.

Victoria HITA ARCE‘Bittori’

Alejandro Jaunikotena Torresen alarguna

V. URTEURRENACancunen (Mexiko) hil zen, 2004ko azaroaren 27an

Ez agurrik, ez adiorikgero arte baizik.

Gure bihotzetan betikomaite zaitugu amatxi.

Gogoan zaitugu.

ZURE FAMILIA

ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26 | 63

Nazabalek biminutuko aldeaatera zionaranztarrari

TTIPI-TTAPA | DONEZTEBEMindegiarenkontra-

kodesafioarenondorio-ak nabaritu zituen Do-natoLarretxeakazaroa-ren 13an Doneztebenjokatu zen NafarroakoAizkolari Txapelketan.Floren Nazabal zen fa-boritoa,bainaLarretxe-ak ez zuen gehiegi es-

tutu. Frontoia bete-be-tea zela jantzi zuen txa-pela Etxarri-Aranazko-ak bosgarren aldiz. 27minutu eta 34 segundobehar izanzituen lauka-naerdiko, lau 60 ontza-koetabioinbikoedo72ontzakomozteko.Bimi-nutu eta 4 segundukoaldea atera zion Larre-txeari (29:38) eta hiruminutukoa hirugarrenizan zen Juanjo LopezAzpilikuetari (30:35).Laugarren Antonio Se-nosiain izanzenetaMin-degiak ez zuen parte

hartu, Tolosako apos-tutikoraindikerrekupe-ratu gabe baitzegoen.Beraz, joan den urtekopodiumaerrepikatuzenNafarroako txapelketanagusian.Azkenekohi-ru txapelaksegidan ira-bazi dituNazabalek eta

aitzinetik, 2001 eta2002koak ere bai.Donato Larretxea

kontentzegoeneginda-ko lanarekin, «bainaNa-zabali irabaztekoauke-ra izateko %100eanegonbeharkonuke»,ai-patu zuen.

MAILA NAGUSIKO TXAPELKETA � NAZABAL NAGUSI

LarretxeaazpitxapeldunNafarroakoTxapelketan

Amaiurgizonetan etaAmaiur eta BetiGazte nesketan

TTIPI-TTAPA | ELIZONDONafarroako Goma

Gaineko Zortziko Soka-tira Txapelketako hiru-garren eta azken jardu-naldiajokatukodalarun-bathonetan,azaroak28,Elizondon. Azaroaren14an Arbizun jokatuta-ko lehensaioarenondo-tik, bigarrena azaroaren21eaneginzenLesakan.Eta Elizondokoa eraba-kiorra izanen da. 17:00-

etan hasiko da, kirolde-gian.Emakumezko eta gi-

zonezkoetan ari dira le-hian, 640 eta 600 kilokokategorietangizonezko-ak eta 500 kilokomailanneskak.Gizonetan, 640koen

mailan,hirutaldekemandute izena, joan den ur-teanbainobatgehiagok:Amaiur, Berriozar etaTxantrea. 600 kilokoenmailan,aldiz,AmaiuretaBerriozar baino ez diraari.Beraz,bietakobaten-tzat izanen da txapela.Emakumezkoetanza-

balagoa da parte-hart-zea,bainaiazbainottikia-

goa. Lau taldek emanduteizena:LesakakoBe-

ti Gazte, Amaiur, Saka-na eta Berriozar. Joan

den urtean Beti Gaztekbi talde aurkeztu zituen.

SOKATIRA � NAFARROAKO ZORTZIKO TXAPELKETA

Goma Gaineko txapelketako azkensaioa larunbatean Elizondon

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Beti Gazteko neskak joan den urteko txapelketan.

ARGAZKIA: LEGARRADonato Larretxea eta Floren Nazabal, Nafarroakoazpitxapelduna eta txapelduna, hurrenez hurren.

KIROLA

LASTERKETA

Eskualdeko168 lasterkariBehobia-Donostian

TTIPI-TTAPAEguraldi txarrak ez zi-tuen kikildu, eta aza-roaren 8an Behobia-Donostia lasterketa-ren 45. edizioan izenaemana zuten 18.444kirolarietatik 14.944korrikalari 20 kilome-troingurukobideaegi-teraausartuziren.Hel-mugaratu zirenen ar-tean,168eskualdeko-ak izan ziren. Herriz-herri hona parte-har-tzeak:Arantza10,Be-ra 32, Bertizarana 4 (3Narbartetik eta 1 Le-gasatik), Doneztebe11,Elgorriaga1,Etxa-lar3,Goizueta4, Igan-tzi 8, Leitza 18, Lesa-ka 29, Sunbilla 7, Sa-ra 1, Senpere 12 etaBaztan 28 (Aniztik 3,Oronoz-Mugairitik 1,Arraioztik2,Lekaroztik1, Iruritatik 2, Gartza-indik1,Elizondotik12,Arizkundik 5 eta Erra-tzutik 1).

64 | KIROLAttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

A. AROTZENA | LESAKABederatziurtetanha-

si zen Irati Otxoteko bi-zikletantaldebatean,La-kuntzakoIntersportAra-lartaldean,aitarentxirrin-dularitzarakoafizioakku-tsatuta. «Kirola gusta-tzen zitzaidan, pilotan,futbolean,bizikletan,de-neanaritzennintzen.Ai-tak bizikleta talde bate-an izen-emateraanima-tu ninduen baina lehen-bizikourteagogorraeginzitzaidan, ez nituen tal-dekideakezagutzenetauzteko gogoa ere izannuen tarteka, baina ur-tea bukatuta segitzekotxirrintahori sartuzitzai-dan». Orduan printzipi-ante taldean hasi zenkonpetitzen, eta mailazmaila, kadetetara aile-gatu da. «Hasieran ka-sik astero kopa batekinbueltatzennintzenetxe-ra».Orain IruñekoBerri-txaco taldean ari da,«Nafarroakoneskental-de bakarrean». Deneta-ra 20 neska biltzen dirataldean.Aurtenemaitzaonak bildu ditu. Erre-pidean,maiatzaren24anBetelun egindako pro-ban Nafarroako txapel-dun izateaz gain, Eus-kadiko pista txapelke-tan bigarren izan da etaValladoliden, bi aste-buruz egindako txapel-ketetan, batean lehen-biziko izan zen.Errepidekoprobetan,

mendian goiti ibiltzeabainonahiagoduesprin-ta. «Pisu nahiko badut

eta abiadura errazagoahartzendut.Mendianse-gidanuztennautegibele-an», adierazi digu Iratik.Pista edo errepidea,

zernahiagoduengalde-tuta ez du garbi, «bainapista hobeki egokitzenzait, hala erran zidanHectorRoldanselekzio-natzaileak» dio. Pistandeskantsatzeko errepi-deanbainoaukeragutti-ago izaten da, «beti pe-dalei eragin behar die-zulakoetaabudoagone-katzenzara,nekeezber-dina da. Pista esplosi-boagoa da, manillarrabeheitiagodago,postu-

ra aerodinamikoagoaduzu eta bizikletak erearinagoak dira, ez dute-lako kanbiorik».

PISTA EZEZAGUNADonostiako Sei Or-

duekAnoetakobelodro-moa betetzen baduteere, pistako txirrindula-ritzakasikezezagunadaguretzat. «Ingalaterranpistakotxirrindulariakfa-matuak dira –dio Iratik–eta babes handia har-tzen dute, baina hemenpista, ziklo-krossa etamendi bizikletak ez du-te batere laguntzarik».Berakpistanentrenatze-

koastero-asterojoanbe-har izaten du Tafallaraentrenatzera eta bada-ki gurasoen laguntzarikgabe ezinezkoa izanenlukeelakirolhonetanse-gitzea.Errepideanentre-natzeko, berriz, inguruhonetakokarreterakera-bili behar izaten ditu:«Obretan zegoenean,hagitz arriskutsua zeneta ez zidatenuztenba-karrikateratzen.Zenbatbuelta eman ote ditutAgiñara edo Igantzi-Arantza aldera! Fondoaedo esprinta lantzeko,berriz, Lesakan buelta-ka, azkenean asper-as-per egina». Behin lanakbukatutaerehaserregel-ditu da Irati, «karreterazaharrekozatibatzukba-karrik utzi dituztelako,Doneztebera joan nahibadut, nahitaez erre-pide nagusira sartu be-har dut. Fondoa lan-tzeko kotxea hartu etabertze norabaitera joanbehar dugu».Pistanhainbatmoda-

litate izaten dira eta le-sakarraabiadurakopro-betannabarmentzenda.Espainiakotxapelketan,500 metrotan seigarrengelditu zen eta 200me-trotanbosgarren.Bizikle-ta dela medio, Espaini-anbarna ibiltzekoauke-ra izanduIratik,«hemenhagitzprobagutti izatendirelako».Etorkizunean,bizikletansegitzekogo-goz dago eta ikasketakere, kirol arlora bideratunahi lituzke.

UTZITAKO ARGAZKIA

Irati Otxoteko lesakarra astero joaten da Tafallako belodromora entrenatzera.

Irati Otxoteko Arlegi txirrindulari lesakarrak15 urte ditu (1994ko apirilaren 26an jaioa)eta errepidean, Nafarroako txapeldun izanda aurten kadete mailan. Halere, bere

ezaugarriak kontuan hartuz, pistan etaabiaduran hobeki moldatzen dela onartzendu. Euskadiko txapelketan, pistan, bigarrenizan zen eta horrek edo Espainiako errepi-

deko txapelketan lortutako hemeretzigarrenpostuak Nafarroako txapelak baino merituhandiagoa duela uste du, «konpetibitategehiago zegoelako».

Irati OTXOTEKO ARLEGI | Lesakako txirrindularia

«Pistako abiadura probetan hobekimoldatzen naiz mendian goiti baino»

ERREPIDE ARRISKUTSUA«N-121A errepideanobretan ari zireneanhagitz arriskutsua zeneta ez zidaten baka-rrik ateratzea uzten.Zenbat buelta emanote ditut Agiñara edoIgantzi-Arantza aldera!Fondoa lantzeko,berriz, Lesakan buel-taka ibiltzen eta azke-nean asper-asperegina bukatzen nuen.Jendeak ere erranenzuen ‘Zenbat bueltaeman behar dituneska honek?’»

KIROLA | 65ttipi-ttapa | 502 zbk.

2009.09.17

Lau minutu etaerdiko aldeaatera dioLarretxeakMindegiari

TTIPI-TTAPA | TOLOSABietabatekoaDona-

to Larretxearen alde. 60urtekoEzkurrakoseme-ak eta 49 urteko Aran-tzako semeak elkarrenkontra egin duten hiru-garren lehia Larretxeakirabazi du. Eguraldi go-gorrariaitzinegin,etaeu-rentzat azken apustuaizan dena jokatu zutenMiel Mindegiak eta Do-nato Larretxeak azaroa-ren8anTolosakozezen-plazan, 1.500 lagunetikgoitirenaitzinean,etalauminutu eta erdiko aldeaaterata, Larretxeak es-

kuratuzituen24.000eu-roak.

Aldebakoitzak12.000euro paratuak zituen jo-koan, eta 60 ontzako 20enbor ebaki behar izanzitzuten. Eta egur gogo-rrak,gainera.Horrelaai-tzineratubaitzuenEzku-rrakoak desafioa jokatubainoegunbatzuk lehe-nago. Desafioan hitzar-tubezala,berakeramanzituen egur guztiak, bai-na zozketa egiterakoan,Larretxeariegokituzitza-ion zein alde nahi zuenaukeratzea. Lanak 100minuturenbueltanakitu-ko zituztela aitzineratuzuen Mindegiak, bainauste baino guttiago be-har izan zuten biek.Hasierakoenborretik

nagusituzenaranztarra,eta hamargarren enbor-rean, bi minutuko tartea

atera zion Ezkurrakoari.Eta hortxe erabaki zenapustua,hortik aitzineragaraipena esku arteanikusi baitzuen Donatok.Baina lan txukuna

egin zuten biek ere, etaenbor guztiak moztekoordu bat, 21 minutu eta34 segundo behar izanzuenLarretxeak;Minde-giak, berriz, ordubat, 25minutu eta 59 segundo.Aranztarrak IruntxiberrietaOihansemeaizanzi-tuen ondoan, eta Ezku-rrakoak Lorentxo Ape-zetxeaetaCiprianoTelle-txea.Apustua irabazita, kon-

tent gelditu da Larre-txea. Ez horrenbertze,Ezkurrakoa, apustuagaldu izanaren tristura-rekin, noski. Baina 60urterekin horrelako la-naegitekogai izateaba-da pozik egotekoa. La-rretxeak, berriz, berezi-ki gogoan izanen duazaroaren8koapustua,bere hamaikagarrena–hirugarrenaMindegia-ren kontra– eta iragarriduenez, bere azkena.Apustuez oroitzapenona gordetzeko aitza-kiarik behintzat ez dufalta, hamaikagarrenaederki borobildu baitu.

AIZKORA� APUSTUA

Betaranoetangazteenanagusi

ARGAZKIA: NOTICIAS DE NAVARRA

Apustua akituta, Donato Larretxea, Oihan semea eta Iruntxiberri ondoan dituela.

TTIPI-TTAPA | AURTITZApusturako grinak ez du etenik.

Mindegia eta Larretxearena pasatuorduko, bertze baterako mugitu bai-tira aizkolariak. Ander Erasun aurtiz-tarra izandaazkena.Apusturakodeiaegin zion azaroaren 8an Josu Aizpu-ruErrekalderi. Eznolanahikoa,gaine-ra. 16 kanaerdiko ebaki aizkoran etaondotik 8 kilometro lasterka zezen-plazan.Aitzinakoapustuengisara lu-zatu zuen desafioa Erasunek. Aza-roaren14anTolosakoKantabrikoosta-tuan esperoan egonen zela adierazizion nuarbetarrari, baina honek ezzuen seinalerik eman. Dena den, ba-dirudiezdelahorretangelditukokon-tua.ErasunenhurbilekoekTTIPI-TTA-

PAri adierazio diotenez, Andres OsaSakona Euskadi Irratiko kazetariakAizpururi deitu dio, eta honek Tolo-sara joateko intentzioa zuela aipatuomen dio. Min hartuta zegoelako ezomen zen joan. Sendatzean aurtizta-rrak bere berri izanen duela ere erranomen du. Ikusiko da, beraz.

DESAFIOA � ERASUNEK AIZPURURI

Ander Erasunek Josu Aizpururi botatakodesafioa erantzunaren esperoan

ESALDIA«Nire erritmoa jarri duthasieratik, eta aitzine-tik jarri naiz. Horrekindarra ematen du»

Donato LARRETXEAArantzako aizkolaria

ESALDIA«Pentsatu baino 15minutu gutxiagotanakitu dut, eta uste dutlan ona egin dudala»

Miel MINDEGIAEzkurrako aizkolaria

Larretxea Mindegia1 2:25 2:502 6:10 7:053 9:45 10:454 13:25 13:555 16:56 17:346 20:44 21:387 24:40 25:148 29:34 29:569 33:38 33:5510 37:02 38:5611 40:58 43:1212 44:44 48:0513 48:40 52:4214 53:06 57:2215 57:14 1:01:3216 1:01:22 1:06:2417 1:05:39 1:11:1218 1:10:54 1:16:2719 1:15:45 1:21:2620 1:21:34 1:25:59

� DENBORAK

Ander Erasun.

66 | AGENDAttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

AntzerkiakBERAXI. Kafe AntzerkiZikloa

Azaroaren 27an,Apurka antzerki tal-dearen Han izan ezik,hona naiz antzezlanaXuga ostatuan.

ELIZONDOUmeentzako antzerkia

Azaroaren 26an, Ziri-ka Zirkus taldearenLarar Larika antzezla-na ikusgai BaztangoHaur Eskolan, Nafa-rroako GobernuarenArte eta Kultura pro-gramaren barrenean.

GOIZUETATrikuharri taldea

Azaroaren 27an, Tri-kuharri antzerki taldeaeskolan, Xalto Eguna-ren barrenean. KulturElejira zirkuitua.

LEITZAZirika Zirkus

Abenduaren 13an Zi-rika Zirkus taldearenemanaldia 18:00etan.

ARESOPailazoak

Abenduaren 3an, Kikieta Kokoren ikuskizu-

na 17:00etan plazanedo eskolan. KulturElejira zirkuitua.

EkitaldiakARANTZABaztan-BidasoaldekoTxistu Eguna

Abenduaren 12anXehetasunak 15.ean.

LEGASAEskualdeko gazteenIV. Topaketa

Abenduaren 5eanBortziriak, Malerreka,Bertizarana, Baztaneta Sarako gazteen

topaketa. Xehetasu-nak 22. orrian.

LEITZAEtorkinen besta

Abenduaren 12anXehetasunak 54.ean.

MALERREKA -BERTIZARANAKultur arteko topaketa

Abenduaren 4tik12ra Emakume etorki-na bizilaguna erakus-keta izanen da Do-neztebeko TurismoBulegoan. Bertze eki-taldi ugari eta aben-

duaren 12an besta.

ITURENKultur egunak

Abenduaren 4tik 6ra.Xehetasunak 20.ean.

IGANTZIKultur egunak

Abenduaren 4tik 6ra.Xehetasunak 14. orri-an.

KontzertuakZUGARRAMURDIZenzerock aterpean

Azaroaren 27an kon-

tzertua eskainiko duDoneztebeko Zenze-rock taldeak Graxianaaterpean 22:30ean.

BestakLEGASAKattalin Eguna

Azaroaren 28an San-ta Katalina eguna os-patuko dute, egunosoko egitarauarekin.Xehetasunak 22.orrialdean.

NARBARTESan Andresak

Azaroaren 28 eta29an astebururakoegitarau zabala pres-tatu dute gazteek. Xe-hetasunak 51. orrial-dean.

FeriakGOIZUETAAzienda Feria

Azaroaren 28an egunhandia izanen da. Azi-endak plazan eta herribazkaria frontoian.

SARAEguberrietakomerkatua

Hazilaren 28an pla-zan izanen da,09:30etik aitzinera.

BertsoakLESAKABertso bazkaria

Abenduaren 5eanArrano elkartean ber-tso bazkaria FrediPaia eta Iker Zubeldia-rekin. Izen emateaArranon bertan, 618963011ean edo [email protected] hel-bidean.

Mendi ateraldiakBAZTANBaztangoMendigoizaleak

Azaroaren 29an Ar-gañetara ateraldia egi-nen dute.

URDAZUBI | 2009.11.28Kantu Zaharren EgunaLugarana jatetxean

Seigarren edizioa beteko duKantu Zaharren Egunak. Sun-billako Ulibeltzan hasi eta Eli-zondokoLur aretotik pasatuta,Dantxarinean laketu da.

Ospakizunak

DONEZTEBE | 2009.12.12Kultur Arteko TopaketaMalerreka eta Bertizaranan

Abenduaren 4tik 12ra eginendi-ren topaketan Emakume etorki-na bizilaguna erakusketa ikus-gai izanen da eta abenduaren12an besta eguna.

Ekitaldiak

LESAKA | 2009.12.05Bertso bazkaria Arranon FrediPaia eta Iker Zubeldiarekin

Josu Goikoetxearen zuzenda-ritzapean ariko dira Fredi Paiaeta Iker Zubeldia, Bortzirieta-ko Bertso Eskolak antolatuta-ko bertso bazkarian.

Bertsoak

azaroak 27-abenduak 17

PROPOSAMENA

LEGASAEskualdeko laugarrengazte topaketa

Dianak, harrera ekital-dia, Palestinako herriborrokaren ingurukohitzaldia, paella txapel-keta, bazkaria, kalejirajokoekin, kontzertuaketa berbena antolatudituzte abenduaren5ean, eskualdekogazteen harremanakhobetzeaz gain, berta-ko gazteei eskaintzaalternatibo bat emate-ko helburuarekin,Mugaz apurtu gazteriaaintzinera lelopean.

Informazioa bidaltzeko: [email protected] edo 948 63 54 58

AGENDA | 67ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

Arantzako aterpeakudeatzen duen

neurrian, asteburuetaneta uda partean nekezizatendudenbora libre-rikXabiZugarramurdik.Urtean zehar, berriz,«garaiangaraikoa»egi-tea gustatzen zaio:«udazkeneanehiziraetaonddotara joan, negu-aneskiatzera,udaberri-anmendiaetaazkenal-dianmendikobizikletanibiltzea gustatzen zait.Udarako lana gelditzenzait, nahiz eta hondar-tzarabueltaxkabategi-tea gustatu». Barneanere tarteka izatendu ira-kurtzeko aukerarik, «eznaiz irakurle fin-finabai-nazerbait irakurtzenduteta Interneten ere egu-nekogauzak irakurtzenditut«. Oporrak hartze-rakoan, lehen kanporaeta orain hurbilago ibil-tzen dela aipatu diguXabik, «nahiz eta tarte-ka hegazkina hartu etanonbaitera joaten saia-tzen garen». Eta aste-burua libre izanen baluzer?«Inguruan ibili,Eus-kal Herria ezagutu, xo-koaunitzbadiraezagu-tzen ez ditugunak. Etahorietan jateagustatzenzait, gastronomia ereezagutu behar da!».

Kanpoan etagaraian garaikogauzetan aritzeagustatzen zait

Nire aukera

Xabi ZUGARRAMURDIArantzako mendizalea

Abenduaren 6an Xa-guxelaira ateraldiaeginen dute.Abenduaren 13anAdartzara ateraldiaeginen dute.

BERALarun Ttiki mendira

Azaroaren 29an San-ta Barbarara (Larreta-gaina) ateraldia anto-latu du Larun Ttikimendi taldeak.Abenduaren 13anLeurtzako urtegiraateraldia antolatu duLarun Ttiki mendi tal-deak, Urroztik aterata.

ZinemaLEITZAEmanaldiak

Azaroaren 27 eta29an Un cuento deNavidad filma ikusgai.Ostiralean 22:30ean,igandean 19:30ean.

ARESOZinema, euskaraz erebai zikloa

Abenduaren 8an Pe-rez Sagutxoa 2 filmaikusgai, 17:00etan es-kolan.

ELIZONDOEmanaldiak

Abenduaren 3an, 4aneta 5ean Ikuspuntua’.Zinema dokumentalajaialdiko film sarituak.

LehiaketakBORTZIRIAKHaur eta gaztetxoenipuin lehiaketa

Abenduaren 2a bainolehen aurkeztu behardira lanak Berako libu-rutegian edo KulturEtxean. Xehetasunak10. orrian.

Gertaera guztiakikusteko, begiratu:

www.ttipi.net(agenda)

Pirritxek,PorrotxeketaMarimototsekbere lagunhandi bati bisita egin zioten behin ospitalean.

Ane izena du lagunak eta pirata izan nahi du. Gai-xo dago Ane, baina pozik dago hala ere, pirata iza-tea erabaki baitu, eta bere desioa konplitu egin bai-tzaio. Eta nola egiten da bat pirata? Horretarako,maisu onbat behar da, noski. EtaAnePiratakmun-duko piratarik ausartena du maisu eta eredu, Pa-takon. Alaia da Patakon, festazalea, eta inork bai-no hobeki daki piraten lezio ederrak ematen. Libu-ruaz gain, azken orrian ‘Eskerrik asko’ diskarekinkaleratutako liburuxka atxikia dago. Mitxel Muruaeditorea da lanbidez. Ipuinak idazten ditu. Pirritx,Porrotx eta Marimototsen laguna, haien abenture-tan parte hartzen du. Ane Pirataren barkuko tripu-lazioan sartzeko eskaria egin zuen, eta kontalaria-ren eginkizuna izendatu zioten; bere egitekoa, pi-ratenabenturakkontatzea.Abordajeetanpartehar-tzekoeskubideadu.MarrazkiakJulenTokerokeginditu.

Bertizko Partzuergo Turistikoaren webguneaninguru honetako informazioa topatzenahal du-

te bisitariek. Hasieran, partzuergoak hartzen dueneskualdearen kokapenorokorra ageri da, baina ze-hatzago ere egin daiteke, Urdazubi-Zugarramurdi,Baztan Bailara, Bertizarana, Malerreka edo Bortzi-riak klikatuz. Bisita birtualak, Bidasoako Bide Ber-dearen inguruko informazioa, gure artitsautza etaproduktuak, Aizkolegi taldea, eskaintzak eta ber-tze hainbat aukera eskaitzen ditu sarrerako orriaketa inkesta ere betetzen ahal da. Baliabideak ata-lean ere herrika egiten ahal da bilaketa edo bisita-riari interesatzenzaionarloarenarabera (interesgu-neak, jatetxeak, ibilbideak,museoak…).Alojamen-dua atalean ere gauza bera, herrika edo bilatzenden alojamendu motaren arabera (albergeak, lan-da-etxeak, kanpinak, hotelak…). Agendan ekital-dien berri ematen da.

Kantari aunitzek parte hartu du ‘Mahai ingurukokantuak’ disko honetan, guziak gure ingu-

rukoak: Amaiurko JuanMari eta Itziar Aleman anai-arrebak, Erratzuko Antonio Inda, Eratsungo LuisMari Retegi eta Angel eta PatxiMariezkurrena ana-iak,UrrozkoLoreaBabaze,SunbillakoAlfredoArre-txea eta Aitziber Etxeberria eta Doneztebeko Al-berto Zunzarren abeslariak dira diskan ageri dire-nak. Jalisko Bandeko taldekide batzuen eta JoxeAngel akordeoilariaren laguntzaz diska gustagarriaplazaratu dute. Izenburuak dioen bezala, garai ba-tean hain ohikoa zena, mahai inguruan kantatzekoeginak. Hamabi abesti, kantu herrikoiak gehienak,ezagunak: Zazpiak ohial batetik, Prima eijerra, Xar-mangarria zira, Pottoka, Iduzki denean, Eperrak,Joseba Elosegi, Arrantzaleak, Pilota euskal jokoa,Aitorren hizkuntz zaharra,Muñagorri eta Xalbador-ren heriotzean. Goxoan aditzeko eta, zergatik ez,kantatzeko diskoa.

� ENTRETENIMENDURAKO GAIAK

Elkar, 2009

Ane Pirata (Pirritx,Porrotx eta Marimotots)

Liburua

MITXEL MURUA

Mahai ingurukokantuak

Musika

AUNITZEN ARTEAN

BERTIZKOPARTZUERGOTURISTIKOA

Internet

CONSORCIOBERTIZ.ORG

68 | MERKATU TTIKIAttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

Peugeot 206, 1.6-16Vgasolina salgai. 115 zal-di, extra guziekin. 4 gur-pilak berriak, klimatiza-gailua, llantak, musikaekipo ona, beira beltzak,suspentsioa bajatu. De-na homologatua. 2 urte-tarako ITV pasatua.60.000 km. Oso egoeraonean. �666 230820.

Audi TT 1.8 Quattro au-toasalgai,225CV.93.500km. Egoera onean. Pre-zioa: 14.000 euro. �637781797.

Mercedes Vito MarcoPolo furgoneta salgai.2000koa. 210.000 km.Sukalde montatua, fre-gadera, frigorifikoa, 4pertsonak lo egitekoa,berogailua eta dutxa.�607 890923.

ETXEBIZITZAKerosi

LESAKA. Etxe bat edobaserri bat erosi nahi da.�609 477277.

ETXEBIZITZAKerrentan eman

DONEZTEBE . Pisuaerrentan emateko. Mo-bleztatuaetaberogailua-rekin. �628 045374.LESAKA. Bittiria karri-kan,pisuaerrentanema-teko, Aliproxen gainean,3. solairuan. Dena mo-bleztatua eta gela guz-tiakkanpoaldera.4 loge-la. �686 378154.NARBARTE.90m2kopi-sua errentan emateko. 3logela, sukalde haundia,komuna, egongela etagarajea. �667 995233.

ETXEBIZITZAKerrentan hartu

BERA. Pisua errentan

ri lanetan ariko litzate-ke. Gidatzeko baimena-rekin. �638 520090.

LANAeskaintzak

BERA. Egun erdiko lanaeskaintzendut,18:00eta-tik 22:00etara. �648231368.

LESAKA. Baserri bateanzaharrakzaintzekoetasu-kaldean lan egiteko ema-kumebatbeharda.�948637968/659 843528.

MOTORRAsalerosketak

hartu nahi da. �620036655.DONEZTEBE. Pisuaerrentan hartu nahi da.�620 284895.

GARAJEAK / LOKALAKerrentan eman

LESAKA. Albistur karri-kan lurrazpiko garajeaerrentan emateko.�618962937.

IRUN. San Migel karri-kan, Urantzu azokarenondoan, garajea erren-tan emateko . � 619147069.

LURRAK / LOKALAKsalgai

ITUREN. 1.200m2ko lureremua salgai. �660368497.

LANAeskariak

Emakume bat sukalda-

ETXEBIZITZAKsalgai

BERA. 70 m2 erabilgarridituenpisuasalgai.Teila-tua, fatxadaetabarrene-tik irailean berritua. 3 lo-gela,egongela,sukaldeaeta trastelekua. 211.000euro. �600 264852.

LEITZA.Amazabal kale-an lehenbizikopisuasal-gai. Mobleztatua, egoe-ra onean eta igogailua-rekin.�649208310 (Dei-tu gauez).DONEZTEBE. Zazpigu-rutzeplazan115m2kopi-suasalgai.3 logela,2bai-nugela eta trastelekua.Eguzkitsua eta estreina-tu gabea. �630 948271.ETXALAR. Lizaietakoparajean zaharberritze-kobaserriaetabordasal-gai, lur eremuarekin.�661 121540.IRUÑEA. Unibertsitatepublikoaren ondoan pi-sua salgai. Inbertsio bategiteko interesgarria.�669 082682.LESAKA. Bi bizitzakoetxebizitza salgai. �609477277.BERA. Eztegara pasea-lekuanpisua salgai. 3 lo-gela,egongela,sukaldea,komuna eta bainugela.Trastelekua, berogailuaeta igogai lua. � 635706629.

MERKATU TTIKIA948 63 54 58

[email protected] edo www.ttipi.net

SAIL HONETAN IRAGARKIA JARTZEKO 8€ ORDAINDU BEHAR DAARGAZKIAREKIN JARRI NAHI IZANEZ GERO 10€

TTIPI-TTAPA aldizkariaren 2 zenbakitan etaTELEBISTA eta INTERNETen hilabete batez agertuko da

Ordainketak Rural Kutxako 3008 0080 53 0703304626 kontuan

TTIPI-TTAPAk ez du bere gain hartzen argitaratuak diren iragarkien ondoriozsortzen ahal diren operazioen erantzukizunik

BAZTAN, BIDASOA,ULTZAMA etaIPARRALDEAN- Pisuak, apartamentuak,partzelak, baserriak, bor-dak, lokal komertzialak etanabeak salgai.

IPARRALDE eta BIDASOAalderdietan- Eskaintzagatik baserriak,bordak eta lurrak beharditugu.

ZUGARRAMURDI- Baserria salgai 80.000metro2ko lur eremuarekin.

- Etxe adosatuak bere lurra-rekin salgai.

Tel. 948 580 804Faxa. 948 581459

[email protected]

BASERRIA

ZERRIKIA BEHIKIAZerrikumea(19 kilo): 38,00 € (=)

Zerri gizena0,955 € kiloa. (=)

Zerramak:0,390€ Kg/bizirik. (=)

Aretze gizenak:Idixkoak:€/kg. KanalExtra 3,89 (=)1.koa 3,59 (=)2.koa 2,99 (=)Urruxak:€/kg. KanalExtra 3,99 (=)1.koa 3,69 (=)2.koa 2,95 (=)

Oharra: Prezioak 180-220Kg. kanalean pisatzen du-ten aretzeenak dira.Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Aretzemestizoak:urruxak 130,00 (=)idixkoak 210,00 (=)

Aretze nabarrak:urruxak 108,00 (=)idixkoak 130,00 (=)Zaldikoak:€/kSortuberriak: 2,82/2,92Zaldi-behorrak: 1,52/1,73Bildotsak:€/k6-8 kilokoak: 7,70/8,508-10 kilokoak: 6,20/6,20

DATU ITURRIA: NAFARROAKO GOBERNUA(azaroaren 6tik 13ra bitarteko prezioak)

MERKATU TTIKIA | 69ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

Citroen Saxo 1.1i autoasalgai,NA-ASmatrikula-duna. 5 plazakoa eta ITVazaroanpasatua.89.000km.Prezioa: 1.200 euro.�618 409100.

Renault Megane fami-liarra salgai, oso egoe-raonean,AA,CC,EE,ar-gi automatikoak,grisko-lorekoa eta 2005ekoa.50.000 km.Prezio nego-

ziagarria.�948 451832/687 544646.

MOTORRAtailerrak

ANIMALIAKoparitzeko

LEITZA. Espaniel zakurbaten kumeak oparitze-ko. �659 576969.

Arratoi zakurkumeakopa r i t zeko . � 628446394.

ANIMALIAKsalerosketak

Setter arrazako zakur-kume emea salgai. 4 hi-labete txertatua. Aita eta

ama ehiztari onak.�661821645.

ARANTZA. 28 ardi eta 2aha r i sa l ga i . � 948634077.

Ardi latxak salgai.�699860323 (Ultzama)

OITZ. 40 ardi mutur-go-rri salgai. Aitzinerako.�948 450160.

DENETARIKsalerosketak

Sukaldea salgai, egoe-raetaprezioonean.�630510918.

SUZUKI(gasolina eta diesela)

MITSUBISHI(luze eta laburrak)

TURISMOAK

MENDAUR MOTOR948 450333 • DONEZTEBE

70 | URTEBETETZEAKttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26

urtebetetzeakArgazki soila: 4€; bikoitza: 8€

Ordaintzeko: 1) Bulegoan, dirutan; 2) Hegoaldetik postaz, 0,32€ko 13 edo 26 seilu. 3) Iparraldetik postaz, 4 edo 8 €ko txekea; 4) www.ttipi.net bitartez

LUAIA FAGOAGA BABAZE zubieta-rrak 5 urte beteko ditu abendua-ren 14an. Muxu haundi batMarilutxi! Aurtizko familiaguztiaren partetik berendugoxoa prestatu!

LUAIA FAGOAGA BABAZE zubieta-rrak 5 urte beteko ditu abendua-ren 14an. 5 muxu haundi, atta,ama, Egoi eta familia guztiarenpartetik.

MIKEL ETAAINHOAk 8 urte azaroaren20an eta 4 urte azaroaren 14anbete dituzte. Zorionak aitatxo etaamatxoren partetik.

ANDY GARCIA

SANCHEZek11 urte beteditu azaroaren16an. Zorionaketa muxu haun-di bat Etxenieta Gorkarenpartetik.

11 urte bete ditu azaroaren16an. Zorionak ANDY!!!

OIER ERKIZIAk abenduaren 7an2 urte beteko ditu. Zorionakfamilia guztiaren partetik etamuxu haundi bat gure pilotarittikiari.

Igantziko PATXILOIARTE PETRIKO-RENAk azaroaren27an 7 urte bete-ko ditu. Zorionaketxekoen parte-tik. Ama, aita,amatxi, osaba-izeba eta arreba.

OIHAN ITURRIAaranztarrak3 urte bete dituazaroaren 22an.Aunitz urtez etahiru muxu haun-di familiaren etabereziki Aiora-ren partetik.

Muxu haundibat beltxarana!Zu ere xahar-tzen hasia zara!Zure postre go-xo-goxo horrenzain geratukogara. Zure la-gunak.

ZorionakARKAITZ!! Bazenordua gu beza-la 27 urte egite-ko. Afari goxoa-ren zain ego-nen gara.Zure lagunak.

Ei!!! Neskaguapa honekabenduaren16an 27 urtebeteko ditu.Zorionak etamuxu haundibat lagunenpartetik.

BENAT ETXABIDE OLAZABAL lesaka-rrak azaroaren 23an 4 urte beteditu. Zorionak Beheko Errotakoattona, amatxi, izeba, osaba etabereziki Amaiur eta Ainitzerenpartetik, zu zara etxe honetakopirata maitagarria!

SAIGOTS IGLESIAS ibartarrak2 urte bete ditu azaroaren 17an.Txokolatezko muxuak Lesakakoatatxi Yimiren partetik.

Zubietako MARITXUk azaroaren29an 11 urte beteko dituela-eta... Zorionak eta ongi pasa!11 muxu. Iñaki eta Ines.

MARIA ETXABEOLHAGARAYk 7urte bete dituazaroaren 14an.Zorionak etamuxu haundibat familiarenpartetik.

JANIRE TELLETXEAIRATZOKI etxalar-tarrak 6 urte egi-nen ditu aben-duaren 14an.Zorionak eta 6muxu haundifamilia guziarenpartetik.

OIER gure muti-ko koxkorrak 2urte beteko dituabenduaren7an. Aunitz urtezeta bi muxuhaundi Arantza-ko lagun guztienpartetik.

AINARAk azaro-aren 13an4 urte bete ditu.Aunitz urtezfamiliarenpartetik.

Zorionak DIEGOBIURRERENAOR-TIZi, bere zortzi-garren urtebete-tzean. Egun onapasa eta segi ho-rren bizkor etaalai. Muxu bat fa-miliaren partetik.

Gartzaingo AITORESKUDEROk azaro-aren 21ean urteabete du. ZorionakGartzain eta Ur-dazubiko familienpartetik, eta muxubat Julen etaAneren partetik.

AIMAR ZAMORA-NO DUARTElesakarrak9 urte betekoditu azaroaren29an. Zorionaketa 9 muxufamilia guztia-ren partetik.

Etxalarko XABIER ARIZTEGIELIZAGOIENek azaroaren 26anurteak beteko ditu. Zorionakfamilia guztiaren partetik, bainabereziki Ekiñe ilobaren partetik. Sunbillako MIKEL BERTIZ IBARRAk

azaroaren 26an urteak betekoditu. Zorionak familia guztiarenpartetik eta muxu haundi-haundibat Ekiñeren partetik!!! Padrazo!!!

UXURI eta XUBAN ETXEGIA ETXE-BESTEri aunitz urtez! XUBAN aza-roaren 30ean jaio zen eta UXURI,berriz, abenduaren 1ean. Ongipasa merendolan! Egin bestaederra!

PUBLIZITATEA | 71ttipi-ttapa | 507 zbk.

2009.11.26