47- yetişkin eğitimi, İşyerinde sağlık güvenlik eğitimi ve ...°ş yerinde sağlık... ·...

47- Yetişkin Eğitimi,

İşyerinde Sağlık Güvenlik Eğitimi

ve İletişim

Volkan DÜNDAR

1

Konunun genel amacı

Katılımcıların,

• Yetişkin eğitimi,

• İşyerlerinde sağlık ve güvenlik eğitimleri ve

• İşyerinde gerekli olan iletişim becerileri

• Hakkında bilgi edinmelerine yardımcı olmaktır.

2

Öğrenme Hedefleri

Bu dersin sonunda katılımcılar;

Yetişkin eğitiminin özellikleri ve tekniklerini

tanımlar.

İşyerinde verilecek eğitimlerin kimler

tarafından, nasıl ve hangi sıklıkla verileceğini belirler.

İşyerinde etkili bir iletişim süreci için gerekenleri belirtir.

3

Konunun alt başlıkları

Yetişkin eğitiminin özellikleri ve teknikleri

Eğitim kurumlarının ve eğiticilerin nitelikleri

Eğitimin niteliği ve periyodu

Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ve mesleki eğitimi

İşyerinde etkili bir iletişim süreci ile ilgili temel

kavramlar

İşçi ve işveren ilişkilerinde iletişim

İlgili mevzuat

4

• Çağdaş sağlık ve güvenlik anlayışı; koruyucu hizmetlere öncelik verir.

• Koruyucu hizmetlerin en önemli ayaklarından biri de “Sağlık ve güvenlik eğitimi’dir”

• Çalışanlar sağlık ve güvenlik kurallarını bilir ve uygular ise İSG hizmetleri yürütülebilir.

• Çalışanların İşyerinde karşılaştığı riskleri “Bilme Hakkı” vardır.

5

Öğrenme ve Eğitim

Öğrenme;

• Bireyin yaşantılarının ürünü olarak kalıcı davranış değişikliği oluşması.

• İnsan karşılaştığı çeşitli durumlarla etkileşerek öğrenir ve bilgi, beceri, tutum ve değerler geliştirir.

• Öğrenme; yaşantının ürünüdür, yaşam boyu sürer.

• Öğrenme sonucunda davranış değişikliği oluşur.

• Bu değişiklik, süreklidir, bireyde iz bırakır

• Bu değişiklik; olumlu veya olumsuz olabilir

6


• Öğrenme ürünü davranışlar;– Bilişsel (zihinsel) davranışlar

– Psiko-motor davranışlar(beceri)

– Duyuşsal davranışlar (tutum)

• Öğretme; Öğrenmeyi sağlama ve rehberlik etme

• Öğretim: Planlı ve programlı öğretme etkinliği.

7


• Davranışçı görüşe göre öğrenme:

• Doğrudan gözlenebilir, uyarıcı ile davranış arasında ilişki kurulur

– Klasik koşullanma, (Şartlı refleks)

– Edimsel koşullanma ( olumlu sonuç veren davranış pekiştirilir)

– Gözlem yolu ile öğrenme ( Rol model)

8


• Bilişsel kuramlara göre öğrenme – Daha karmaşıktır

– Bilgiyi işlemeyi içerir

– İnsan beyninde ve sinir sisteminde oluşan içsel bir süreçtir.

• Öğrenme çok farklı alanlarda ve şekillerde olur– Ev- Okul- İşyeri

9

Öğrenme ve EğitimÖğrenme yolları

Öğrenen Öğreten

Kasıtlı Kasıtsız

Kasıtlı Örgün eğitimYetişkin eğitimi

Bireysel öğrenme

Kasıtsız Kitle iletişim araçları

Rastgele öğrenme

10

SORU

• Öğretenin ve öğrenenin kasıtlı olduğu öğrenme yolu aşağıdakilerden hangisidir?

• A) Kitle iletişim araçları

• B) Rastgele öğrenme

• C) Örgün eğitim

• D) Bireysel öğrenme

11


Eğitim;

• Bireyin davranışlarında kasıtlı olarak istendik davranışlar oluşturma sürecidir– Sorumluluk öğretenden öğrenene doğru yer değiştirir– Yaşam boyu süren öğrenme sürecidir.– Yeni bir davranış edinme veya istenmedik bir davranışın bırakılması

şeklinde olabilir.

• Eğitimin amacı; istenilen yönde tutum ve davranış değişikliği sağlamaktır.

12


Eğitim ile kazanılan bilgi ve beceri yetkinlik sağlar

• Tutum ve koşullar güdülenmeyi sağlar

• Yetkinlik ve güdülenme bir arada performans ve uygulamayı ortaya çıkartır.

• Öğrenilmiş davranışlar her zaman yaşantıya girmeyebilir, davranış değişimi oluşmayabilir.

13


Örgün eğitim; – anaokulundan üniversiteye kadar örgütlenmiş tüm okul eğitimleri

Yaygın eğitim; – Planlı, programlı ve sistemli– Örgün eğitimin boşluklarını, eksiklerini, kaybedilen şansları gideren– Yeni gelişmeleri aktaran– Kurs, kongre, konferans, toplantı– bir kurum veya işyerinde çalışan kişiler – geniş kitleleri içeren halk eğitimi

Algın eğitim; Aile, kitle iletişim araçları, komşu, arkadaş grupları gibi günlük yaşam içinde sürüp giden eğitim.

14


• Eğitimi etkileyen faktörler;

– Hazırlayıcı, duyarlı kılıcı faktörler;

• Bilgi, eğilim, inanç, değerler, algılamalar

– İmkanlar;

• Kaynaklar, ulaşım,

– Pekiştirici faktörler;

• Ödül- ceza

15

YETİŞKİN EĞİTİMİ

• Çocuklar; – Yaşam deneyimi sınırlı, – Fiziksel, ruhsal ve toplumsal olarak öğrenmeye daha

yatkın.

• Yetişkinler; – Kendisine, ailesine, topluma karşı sorumlulukları var– Asıl işleri öğrencilik değil– Deneyim birikimine sahip.

16

Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi

17


• Yetişkin eğitimi hedef grubunun farklı– Yaş– Öğrenim düzeyi– Öğrenme isteği– Cinsiyet– Gereksinim

özellikleri vardır.

• Örgün eğitim dışındaki herkesi kapsar

18


• Hedef grupları bellidir• Hedefleri ve amaçları planlanmıştır• Eğitimin içeriğini; hedef grubun gereksinimleri belirler.

• Eğitim sürecinin aşamaları– Farkına varma– İlgilenme– Değerlendirme, – Deneme, – Benimseme, – Uygulama

19

YETİŞKİN EĞİTİMİYetişkinin öğrenme ile ilgili Özellikleri:

• Benlik duygusu gelişmiştir– Kendisine saygı duyulmasını bekler

– Küçük düşürülmek istemez

• Sorumluluk duygusu gelişmiştir– Eğitiminin sorumluluğunu kendisi duyar

• Sorumsuz gibi görülmekten

• Otoriter tavırdan

• Pasif eğitimden hoşlanmaz

20


• Kendi deneyim birikimlerini eğitimde kullanmak ister– Beklentilerine uygun olanı kabul eder– Beklentilerine ters düşenlere direnç gösterir

• Kendi sorunlarını çözecek bilgileri ,

• Hemen kullanabileceği pratik ve güncel bilgileri

• Aile, toplum, meslek sorumlulukları ile ilgili bilgileri

• Maddi kazanç ve statü artışı sağlayacak bilgileri öğrenmek ister

21


• Eğitime aktif katılımda bulunmak ister

• Eğitimde çeşitlilik ister

• Olumlu geri bildirim ister

• Özgüvenini korumak ister

• Eğitimin kişisel ihtiyaçlarını karşılamasını ister

• Kendisi ve eğitmen için beklentileri yüksektir

22


• Eğitim katılımcıların var olan bilgi ve deneyimleri üzerine yapılandırılmalıdır

• Değişik eğitim teknikleri kullanılmalıdır

• Beceri eğitimleri uygulamalı olmalıdır

• Gelişimleri ile ilgili geri bildirim verilmelidir

• Eğitim sonuçları onlarla birlikte değerlendirilmelidir.

23


• Eğitim, grubun ortak hedefi olmalıdır

• Eğitim sürecinin kuralları açık olmalıdır

• Aşırı kontrol ve baskı olmamalıdır

• Aşırı yoğun olmamalıdır

• Tekrarlar ve pekiştirmeler yapılmalıdır

• İletişime sınır konmamalıdır

• Rekabet ortamı yaratılmamalıdır

24


• Eğitimin hedefleri, yeri, zamanı, süresi, öğrenciden beklenenler birlikte kararlaştırılmalıdır.

• Eğiticiyi eleştirebilmelidirler

• Eğitimde adaletli ve tutarlı olunmalıdır

• Dil ve üslup anlaşılır olmalıdır

• Uygulamaya ağırlık verilmelidir

25

SORU

• Aşağıdakilerden hangisi öğrenmenin temel ve

• beklenen özelliklerinden değildir?

• A) Öğrenme sonucunda davranış değişikliği olur.

• B) Öğrenme için eğitime ilişkin bir ön şart yoktur.

• C) Öğrenme yaşantı ürünüdür.

• D) Öğrenme geçicidir.

26

Yetişkinin eğitim etkinliklerine katılımını engelleyen kişisel engeller :

1. Bilinmeyenden korkma,2. Gülünç olma korkusu,3. Güvensizlik ve sosyal açıdan yetersiz olma korkusu,4. Okuldan hoşlanmama,5. Öğrenmeye karşı olumsuz tutum,6. Eğitimin sağlayacağı yarardan emin olmama,7. Zihinsel ve fiziksel eksiklikler.8. Ev Yaşamından Kaynaklanan Engeller

27

SORU

• Aşağıdakilerden hangisi yetişkinlerin öğrenme

• özellikleri arasında yer almaz?

• A) Yetişkinler olumlu geribildirim verilmesini

• isterler.

• B) Yetişkinler eğitimlerin kendi konuları ile bağlantılı

• olmasını isterler.

• C) Yetişkinlerin kendileri ve eğitimcileri için beklenti

• düzeyleri düşüktür.

• D) Yetişkinler eğitime etkin olarak katılmak isterler.

28

EĞİTİM TEKNİKLERİ

• Eğitmenin görevi, katılanlara istendik davranış değişiklikleri kazandırmaktır.

• Olumlu eğitim ortamı, dinamik bir sunum gerektirir.

• Eğitimde 3 saat ve 3 gün sonra anımsama düzeyi:– Tek yönlü konferans %25/ %10-20

– Yazılı materyal okuma %70/ % 10

– Görsel+ Sözel sınıf dersi %80 / %65

– Katılımcı yöntemler: %90/ 70

29

SORU

• Bilgi algılamada göz, algılamanın yüzde kaçını

• sağlar?• A) 10 - 20 • B) 30 - 40• C) 60 - 80 • D) 80 - 90

• Okuma, duyma, görme ve yapma yoluyla gerçekleştirilen

• eğitimlerin kalıcılık düzeyinin,• en düşükten en yükseğe

doğru sıralaması aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

• A) Okuma - Duyma - Görme -Yapma

• B) Okuma - Görme - Duyma -Yapma

• C) Duyma - Okuma - Görme -Yapma

• D) Yapma - Görme - Duyma -Okuma

30

EĞİTİM TEKNİKLERİ

• Amaca göre en etkili yöntemler:

– Bilgi kazanma için: Tartışma ve sınıf dersi

– Davranış değişikliği için: Tartışma, oyunlaştırma

– Problem çözme becerisi: Vaka çalışması, oyunlaştırma

– İletişim becerisi: Oyunlaştırma, tartışma, yetiştiricilik (coaching)

– El becerisi: Yetiştiricilik

31

EGİTİCİ ÖZELLİKLERİ

İyi bir eğitici;

• Yaratıcı, konusuna hakim, hevesli, enerji dolu, kolaylaştırıcı olmalıdır.

• İletişim becerileri, Empati yeteneği, uzlaşmacı tavrı olmalıdır

• Sesin tonu, vurgusu, yüksekliği önemlidir.

32

EGİTİCİ ÖZELLİKLERİ

• İyi bir eğitici

– İsimle hitap etmeli,

– Göz teması kurmalı,

– Oda içinde dolaşmalı,

– Olumlu yüz ifadesi olmalı,

– Beden diline özen göstermelidir

33

Etkili bir sunumun başlıca ögeleri

• İlgi uyandıracak güçlü bir giriş

• Ders sonunda konunun özetlenmesi

• Önemli mesajların vurgulanması

• Görsel işitsel araçların kullanımı

• Aktif katılımın sağlanması• (demonstarsyon, küçük grup, soru sorma)

34

Etkili bir sunumun başlıca ögeleri

• Katılımcıların isimlerini kullanmak

• Sorularını yanıtlamak

• Eğitici notları kullanmak

• Her slaytta tek bir konu işlemek

• Her slaytta 5-8 satır yazı kullanmak

35

BECERİ EĞİTİMİNDE DEMONSTRASYON

• Araç gereç ve ortam gerçeğe uygun olmalı

• Demo amacı açıklanmalı

• Eğitim rehberi kullandırılmalı

• Katılımcılar her aşamayı izleyebilmeli

• Demo uygun sırada ve hatasız yapılmalı

• Model gerçekmiş gibi davranılmalı

36

BECERİ EĞİTİMİ ( KOÇLUK)

• İşlem katılımcıya uygulatılır

• Eğitim ve değerlendirme rehberi ile • katılımcı gözlenir

• Katılımcı soru sorar

• Katılımcıya soru sorulur

• Katılımcıya önerilerde bulunulur

• Uygulama sonunda katılımcı ile birlikte değerlendirme yapılır

37

EĞİTİM PROGRAMI GELİŞTİRME

• Eğitim programı planlı ve organize olmalı

• Gereksinimler belirlenmeli

• Mevcut durum ve değiştirilecek veya kazandırılacak tutum ve davranışlar belirlenmeli

• Program hazırlanmasında ISP, işçi ve temsilcilerinin görüşleri alınmalı.

• Programda; hedef, içerik, öğrenme süreci, • ölçme- değerlendirme ögeleri yer almalıdır

38


• Amaç;• Tutum, bilgi ve davranışları istendik yönde değiştirmektir

• Hedef;• Ulaşılması istenen gözlenebilir/ ölçülebilir tutum bilgi ve

davranışlardır

• İçerik belirlenirken “Ne öğretilmeli” sorusuna yanıt verilmelidir.• İçerik:

• Somuttan soyuta• Basitten karmaşığa• Kolaydan zora• Yakın çevreden uzağa doğru sıralanmalıdır

39


• “Nasıl Öğretilmeli” sorusuna yanıt verilmelidir• Hangi modeller• Hangi strateji• Hangi yöntemler kullanılacağı belirlenmelidir.

• İçeriğe uygun eğitim araçları belirlenmelidir– Görsel araçlar :

• Kitap, broşür, poster, resim, yazı tahtası, slayt, projeksiyon cihazı,

– İşitsel araçlar: • Radyo, teyp

– Görsel-işitsel araçlar: • Film video, TV, bilgisayar sunumları

40

Yetişkinlerde kullanılabilecek eğitim teknikleri

• Sunum (Demonstration)

• Vaka çalışması

• Drama ve Rol yapma

• Taklit/öykünme/benzetim (simulasyon)

• Küçük grup tartışması

• Soru-cevap

• Pratik yapma

• Saha gezisi

• Beyin fırtınası(Brainstorming)

• Ev ödevi

• Bilgisayar destekli öğretim

41

SORU

• Aşağıdakilerden hangisi interaktif eğitim yöntemleri arasında sayılmaz?

• A) Soru-Yanıt

• B) Anlatma

• C) Vaka çalışması

• D) Canlandırma (rol-play)

42


• Değerlendirme:

– Hedeflere ne kadar ulaşıldı– Programın sonuçları– Programın etkinliği– Bütün katılımcılar hedefe ulaştı mı?– Programın yetersiz kalan/ işlemeyen noktaları– Ön test son test karşılaştırması– Sertifika ve yetkilendirme eğitimlerinde sınav– Sonuçların grupla paylaşılması

43

SORU

• I- Eğitimin gerçekleşmesi• II- Eğitim amacının ve içeriğinin tespit edilmesi• III- Gerekliliklerin belirlenmesi• IV- Eğitim metodunun seçilmesi• Eğitim programlarının tasarımında katılımcı bir• işçi eğitimini sağlamak amacıyla atılması gereken• yukarıdaki adımların sıralaması aşağıdakilerin• hangisinde doğru olarak verilmiştir?• A) I - II - III – IV• B) II - III - IV - I• C) III - II - IV - I • D) IV - III - II - I

44

OLUMLU EĞİTİM ATMOSFERİ

• Kişilerin değerlerine saygılı• Kişiler arası ilişkilere, • Örgütsel çerçeveye uygun eğitim ortamı

• Fizik ortam koşulları; rahat, çeşitlilik, hareketlilik olanakları sağlamalıdır

• Isı, havalandırma, ışıklandırma, ses düzeni• Sandalye ve masalar ergonomik• Tuvaletler temiz (T. Kağıdı, sabun, kağıt havlu)

45

EĞİTİM ORTAMININ SINIF DÜZENİ

46


• Eğitim ortamında kişiler arası ilişkiler güdülenme ve öğrenmeyi etkiler– Hedefler açık ve net olarak tanımlanmalı

– Beklentiler ve olanaklar açıklanmalı

– Soru sorma ve araştırma olanağı verilmeli

– Dürüst ve objektif geri bildirim verilmeli

– Saygılı ve anlayışlı olunmalı

– Demokratik liderlik ve gönüllülük desteklenmeli

47


• Katılımcıların:– Sayısı

– Sosyo-kültürel özellikleri

– Öğrenim düzeyleri

– Daha önce aldıkları benzer eğitimler

– Deneyimleri

– Beslenme tercihleri

– Sağlık sorunları

– Özürlülük durumları

bilinmelidir.

48


• Katılımcılar samimi bir şekilde karşılanmalı• Birbirleriyle, eğiticilerle, görevlilerle tanıştırılmalı• Katılımcıların beklentileri öğrenilmeli• Acil durum planı açıklanmalı• Uygun ısınma egzersizleri yapılmalı• Uygun dozda saldırgan olmayan mizah

kullanılmalı• Eğitim sonrası izlem yapılmalıdır

49

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATI

• İş sağlığı güvenliği eğitimi;• Çalışanların, işle ilgili riskleri, kazaları, ve sağlık

sorunlarını – Fark edebilme, – Önleme

• Yeteneklerini arttırmayı amaçlar

• Temel iş sağlığı güvenliği eğitimi işyerinde tüm çalışanları kapsamalıdır.

50

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATIEğitim verebilecek kuruluşlar

• Kamu kurum ve kuruluşları:– ÇSGB, Sağlık bakanlığı

• Üniversiteler• İşçi sendikaları• İşveren kuruluşları• Meslek kuruluşları

– TTB, TMMOB

• Sivil toplum kuruluşları• İşyeri sağlık ve güvenlik birimleri• Ortak sağlık güvenlik birimleri• Toplum sağlığı merkezleri

51

ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK (15 mayıs 2013)

Ek-1 Eğitim konuları

1. Genel konular

• a) Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler,• b) Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları,• c) İşyeri temizliği ve düzeni,• ç) İş kazası ve meslek hastalığından doğan hukuki sonuçlar

2. Sağlık konuları

• a) Meslek hastalıklarının sebepleri,• b) Hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması,• c) Biyolojik ve psiko-sosyal risk etmenleri,• ç) İlkyardım

52

ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK (15 mayıs 2013)

Ek-1 Eğitim konuları

3. Teknik konular

• a) Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri,• b) Elle kaldırma ve taşıma,• c) Parlama, patlama, yangın ve yangından korunma,• ç) İş ekipmanlarının güvenli kullanımı,• d) Ekranlı araçlarla çalışma,• e) Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri,• f)İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri ile tekniklerinin

uygulanması,• g) Güvenlik ve sağlık işaretleri,• ğ) Kişisel koruyucu donanım kullanımı,• h) İş sağlığı ve güvenliği genel kuralları ve güvenlik kültürü,• ı) Tahliye ve kurtarma

53

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATIİşyerinde verilebilecek diğer eğitim konuları

• Aile planlaması

• Sigara ve sağlık

• Kişisel hijyen

• Çevre temizliği

• Bulaşıcı hastalıklar ve korunma yolları

• Aşılar

• Sağlıklı yaşam uygulamaları

• Kronik hastalıklar

• Beslenme

• Egzersiz ve önemi

• Trafik güvenliği

• Ev kazaları

54

SORU

• I- Meslek hastalıklarının sebepleri• II- İlk yardım• III- Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler• IV- İmalat usulleri• V- Mesleği ile ilgili bilgiler• Yukarıdakilerden hangileri Çalışanların İş Sağlığı ve

Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in Ek’inde yer alan eğitim konularındandır?

• A) I, III ve V • B) II, III ve IV• C) II, III ve V • D) I, II ve III

55

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATI

• İşyeri sağlık ve güvenlik organizasyonunda görev alacak işçiler daha ileri eğitim almalıdır

• Bu işçiler; – Konuya sahip çıkacak– Sorunları saptayabilecek– Önerilerde bulunabilecek– Önlemleri benimseyecek– Uygulamaları takip edebilecek

bilgi birikimine ve niteliğe sahip olmalıdır

56

TSE “SAĞLIK İŞÇİSİ EĞİTİMİ” STANDARDI. (TS 12280/Nisan 1997)

• Sağlık işçisi: – İşyerinin sağlık güvenlik hizmetlerinde görev alan– İlk yardım, temel sağlık, iş sağlığı güvenliği konularında

eğitim almış işçi

• İşçi ve vardiya sayısına göre her 10-50 işçiden birisi

• Sağlık işçisi eğitimi:• 10 saat genel sağlık• 10 saat işçi sağlığı• 10 saat iş güvenliği• 20 saat ilk yardım

57

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATIİş Kanunu sayı:4857 tarih 2003

• MADDE 77.

İşverenler;

• İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek,

• İşçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, • Alınması gerekli tedbirler, • Yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve • Gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar

58

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATIİş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Sayı 6331 tarih 2012

İşverenin genel yükümlülüğü

• MADDE 4 – (1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;

• a) Mesleki risklerin önlenmesi, • eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin

alınması, • organizasyonun yapılması, • gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, • sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun

hale getirilmesi ve • mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.

59


Çalışanların eğitimi

• MADDE 17 –• (1) İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini

almasını sağlar. • Bu eğitim özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya

iş değişikliğinde, • iş ekipmanının değişmesi hâlinde veya • yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilir. • Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak

yenilenir, • gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır.

• (2) Çalışan temsilcileri özel olarak eğitilir.

60


• (3) Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.

• (4) İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe başlamadan önce, söz konusu kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir.

• Ayrıca, herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir.

61


• (5) Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde;

• yapılacak işlerde karşılaşılacak sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren eğitimin alındığına dair belge olmaksızın,

• başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen çalışanlar işe başlatılamaz.

• (6) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren,

• iş sağlığı ve güvenliği risklerine karşı çalışana gerekli eğitimin verilmesini sağlar.

62

SORU

• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre işveren aşağıdaki durumlardan hangisinde çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri verilmesini sağlamakla

• yükümlü değildir?• A) Çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce• B) Herhangi bir sebeple dört aydan fazla süreyle işten

uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce• C) Çalışma yeri veya iş değişikliği, iş ekipmanının

değişmesi, yeni teknoloji uygulanması gibi durumlar• D) İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan

çalışana işe dönüşünde çalışmaya başlamadan önce

63

SORU

• Çalışanlara verilecek İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimlerinde işverenin sorumluluğuna ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

• A) Eğitime işveren de katılmakla yükümlü değildir.

• B) Asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde, alt işverene ait çalışanların eğitimlerinden sadece alt işveren sorumludur.

• C) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, geçici iş ilişkisi ile çalışanlara gerekli eğitimi vermekle yükümlüdür.

• D) İşverenler, çalışanlarına, iş sözleşmesinin türüne bakılmaksızın gerekli eğitimi vermekle yükümlüdür.

64


• (7) Bu madde kapsamında verilecek eğitimin maliyeti çalışanlara yansıtılamaz.

• Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır.

• Eğitim sürelerinin haftalık çalışma süresinin üzerinde olması hâlinde,

• Bu süreler fazla sürelerle çalışma veya fazla çalışma olarak değerlendirilir.

65

SORU

• 59. İş yerlerinde çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

• A) Çalışanlar iş yerinde düzenlenecek olan eğitimlere• katılmak ve bu konudaki talimat ve prosedürlere

uymakla yükümlüdürler.• B) Sağlık ve güvenlik ile ilgili özel görevi bulunan

çalışanlar ve temsilcileri özel olarak eğitilmelidir.• C) Özel önlem alınmasını gerektiren alanlarda

çalışanlara özel eğitim verilir.• D) Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden

sayılmaz.

66

SORU

• Çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği

• eğitimlerinin amaçları arasında aşağıdakilerden

• hangisi yer almaz?

• A) İş performansını arttırmak

• B) İş kazalarını ve meslek hastalıklarını azaltmak

• C) İşyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir ortam temin

• etmek

• D) Çalışanları yasal hak ve sorumluluklar konusunda bilgilendirmek

67

İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ MEVZUATIÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİNİN USUL VE ESASLARI

HAKKINDA YÖNETMELİK 15 Mayıs 2013

• İSG eğitimleri: – Çalışanlarda İSG’ne yönelik davranış değişikliği sağlamayı – Eğitimlerde aktarılan bilgilerin öneminin çalışanlarca kavranmasını

amaçlar

• İşveren; – Yıllık İSG eğitim programlarının hazırlanmasını,– Uygulanmasını, – Eğitimler için uygun yer, araç ve gereçlerin teminini,– Çalışanların eğitime katılmasını– Katılım belgelerinin düzenlenmesini

sağlar

68

SORU

• Çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği

• eğitimlerinin amaçları arasında aşağıdakilerden

• hangisi yer almaz?

• A) İşe devamsızlığı azaltmak

• B) İş kazalarını ve meslek hastalıklarını azaltmak

• C) Çalışanları yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek

• D) İşyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir ortamı temin

• etmek

69



• Yılık eğitim programında:– Eğitim konusu– Tarihi– Süresi– Eğitime katılacakların listesi– Eğitimin hedefi, amacı belirtilir

• Eğitim programı hazırlanırken Çalışanların görüşleri alınır

• Yeni riskler varsa programa ekleme yapılır, gerekirse program dışı eğitim yapılır.

70



• Çalışanlar; – Eğitimlere katılır– Edindiği bilgileri uygular– Talimatlara uyar

• İşveren; çalışanlara:– İşe başlamadan önce– Çalışma yeri veya iş değişikliğinde– İş ekipmanlarının değişiminde– Yeni teknolojilerin uygulanması durumunda

• Ayrıca ilgili eğitimleri verir71

SORU

• I- Eğitim programlarının hazırlanmasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından görüş alınır.

• II- İşe yeni alımlarda veya değişen şartlara göre yeni risklerin ortaya çıkması durumunda yıllık eğitim programlarına ilave yapılır.

• III- İlgili mevzuatın değişmesi veya çalışma şartlarına bağlı olarak yeni risklerin ortaya çıkması hâlinde yıllık eğitim programına bağlı kalmaksızın çalışanların uygun eğitim almaları sağlanır.

• IV- Yıllık eğitim programında, verilecek eğitimlerin konusu, hangi tarihlerde düzenleneceği,

• eğitimin süresi, eğitime kimlerin katılacağı, eğitimin hedefi ve amacı hususlarına yer verilir.

• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

• hükümlerine göre eğitim programının hazırlanmasında yukarıdaki hususlardan hangileri

• dikkate alınır?

• A) Yalnız I

• B) I ve III

• C) II ve IV

• D) II, III ve IV

72

SORU

• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin• Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik gereğince,

aşağıdakilerden hangisi verilecek eğitimlerle ilgili olarak çalışanların yükümlülüklerinden biridir?

• A) Eğitim için uygun yer araç ve gereç temin etmek• B) İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği eğitim programlarını• hazırlamak• C) Düzenlenecek olan iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine

katılmak• D) Sağlıklı ve güvenli çalışma ortamının tesis• edilmesi için gerekli önlemleri almak

73

SORU

• Çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinde işverenin sorumluluğuyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

• A) Eğitime işveren de katılmakla yükümlüdür.

• B) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, geçici iş ilişkisi ile çalışanlara gerekli eğitimi vermekle yükümlüdür.

• C) İşverenler, çalışanlarına, iş sözleşmesinin türüne bakılmaksızın gerekli eğitimi vermekle yükümlüdür.

• D) Asıl işveren - alt işveren ilişkisi kurulan iş yerlerinde, alt işverene ait çalışanların eğitimlerinden, asıl işveren, alt işverenle birlikte sorumludur.

74

SORU

• Asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan işyerle-rinde, alt işverene ait çalışanların

• eğitimlerinden aşağıdakilerden hangisi sorumludur?

• A) Sadece alt İşveren sorumludur.

• B) Sadece asıl işveren sorumludur.

• C) Asıl işveren, alt işverenle birlikte sorumludur.

• D) İş Güvenliği Uzmanı sorumludur.

75

SORU

• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’egöre aşağıdaki hususlardan hangisi doğru değildir?

• A) Asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde, alt işverene ait çalışanların eğitimlerinden, asıl işveren, alt işverenle birlikte sorumludur.

• B) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, geçici iş ilişkisi ile çalışanlara gerekli eğitimi vermekle yükümlü değildir.

• C) İşverenler, çalışanlarına, iş sözleşmesinin türüne bakılmaksızın gerekli eğitimi vermekle yükümlüdür.

• D) Verilen eğitimler, çalışanlara herhangi bir mali• yük getirmeyecek şekilde düzenlerin ve eğitimlerde• geçen süre çalışma süresinde sayılır.

76

SORU

• İş sözleşmesinin türüne göre çalışanlara eğitim verilmesi yükümlülüğünün belirlenmesinde aşağıdakilerin hangisi doğrudur?

• A) İş sözleşmesinin türüne bakılmaksızın çalışanlara eğitim verilir.

• B) Belirli süreli iş sözleşmesi olanlara eğitim verilir.

• C) Belirsiz süreli iş sözleşmesi olanlara eğitim verilir.

• D) Deneme süreli iş sözleşmesi olanlara eğitim verilir.

77



TEHLİKESINIFI

SIKLIK SÜRE

Çok tehlikeli Yılda en az bir defa

En az 16 saat

Tehlikeli İki yılda en az bir defa

En az 12 saat

Az tehlikeli Üç yılda en az bir defa

En az 8 saat

• Eğitim süreleri 4 saat ve katları şeklinde farklı zaman dilimlerinde düzenlenebilir.

• Özel politika gerektiren gruplara özel eğitim verilir

• Destek elemanlarına ve çalışan temsilcilerine ilgili konularda eğitim verilir.

78

SORU

• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin

• Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik gereğince, aşağıdakilerden hangisi “eğitimi özellik arz eden işçiler”den biri değildir?

• A) İşyerindeki kadınlar ve gençler

• B) Terör mağduru ve göçmen işçiler

• C) Eski hükümlüler

• D) Sigortasız işçiler

79



• Eğitim; – Çalışanların kolayca anlayabileceği şekilde– Teorik ve uygulamalı olarak düzenlenir– Bireysel veya gruplar halinde verilir

• Verilen eğitim sonunda ölçme ve değerlendirme yapılır

• Değerlendirme sonuçlarına göre gerekirse• Eğitim programı, veya eğitici değiştirilir • Veya eğitim tekrarlanır

80



• Eğitimler belgelendirilir ve bu belgeler çalışanların özlük dosyalarında saklanır.

• Eğitim sonrası düzenlenecek belgede, – eğitime katılan kişinin adı, soyadı, görev unvanı, – eğitimin konusu, süresi, – eğitimi verenin adı, soyadı, görev unvanı, imzası ve – eğitimin tarihi yer alır.

• Eğitimlerin işyeri dışındaki bir kurum tarafından verilmesi durumunda bu kurumun unvanı da düzenlenen sertifikada yer alır.

81

SORU

• I- Geçici ve sürekli işçiler• II- İşyeri sahasında çalışan taşeron stajyer ve• çıraklar• III- Yeni alınan işçiler• ISG eğitiminden bir işyerinde yukarıdakilerden• hangisi/hangileri faydalanabilir?• A) I - II - III • B) I - II• C) II - III • D) Yalnız I

82

SORU

• Çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

• A) Eğitimlerde geçen süre çalışma süresindensayılır.• B) Sağlık ve güvenlik ile ilgili özel görevi bulunan• çalışanlar ve temsilcileri özel olarak eğitilir.• C) İşyerindeki kadınların, gençlerin, çocukların,• engelli, eski hükümlü, terör mağduru ve göçmen• işçilerin eğitimine özel önem verilir.• D) Çalışanlardan istekli olanlar sağlıklı ve güvenli• bir çalışma ortamının tesisi için işyerinde düzenlenecek• olan iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine katılırlar.

83

SORU

• Aşağıdakilerden hangisi 4857 sayılı İş Kanunu gereği işyerlerinde kurulan iş sağlığı ve güvenliği kurulunun üyelerine verilmesi gereken iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin içerdiği asgari konulardan biri değildir?

• A) Acil durum önlemleri

• B) Endüstriyel hijyenin temel ilkeleri

• C) İş sağlığı ve güvenliği konularında ulusal mevzuat

• ve standartlar

• D) İş sağlığı ve güvenliği alanında uluslar arası kuruluşlar

84

SORU• Çalışma yaşamındakilerin eğitiminde, dikkate alınması gereken yetişkin

öğrenme teorisi prensiplerine göre yetişkinlerin öğrenme özellikleri ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

• A) Yetişkinler günlük veya iş yaşamlarına anında uygulayabilecekleri bilgiler ile eğitime kendi kendilerine motive olabilirler.

• B) Yetişkinler, hakkında herhangi bir fikirleri olmadıkları bilgileri daha iyi öğrenirler, böylece mevcut bilgilerle kıyaslama yapılmasının ve bilgilerin kıyaslanmasının önüne geçilmiş olunarak daha etkin bir öğrenme sağlanmış olur.

• C) Yetişkinler farklı şekillerde öğrenirler ve her kişinin özel bir öğrenme tarzı vardır. En uygun eğitim, katılımcıların birçok öğrenme modelini birleştirme fırsatının olduğu eğitimlerdir.

• D) Yetişkinler için “yaparak öğrenme” yöntemi en iyi yöntemlerden biridir. Aktif ve katılımcı metotlara, pasif metotlara göre daha çok uyum sağlarlar.

85

SORU

• I- İşveren• II- İşyerinde görevli işyeri hekimi• III- Danışmanlık firması• IV- Üniversiteler• Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve

Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yukarıdakilerden hangileri çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini veremez?

• A) I ve II • B) II ve IV• C) I ve III • D) III ve IV

86

İLETİŞİM

87

İLETİŞİM

• Birbiriyle ilişkisi olan insanlar ve gruplar arasında işbirliği ve eşgüdüm sağlanabilmesi için – olgunluk, – anlayış, – yeterlilik gerekir.

• Bir yetişkinin zamanının %70’i ( 11 saat) iletişim etkinlikleri ile geçer– Konuşmak– Dinlemek– Okumak– Yazmak

88

İLETİŞİM

• İletişim becerileri, öğretilebilir ve öğretilmesi zorunludur.

– • İletişim temel mesleksel bir beceridir.– • Bir öğrenilen beceriler dizisidir.– • İletişim becerilerinde deneyim kötü bir öğreticidir.– • İletişim öğretilmelidir.– • Eğitimle değişim sağlanabilir.– • Değişim için özel eğitim yöntemleri gereklidir.

89

İLETİŞİM

İletişim:

• Bireyler arasındaki her türlü ilişki, düşünce, bilgi ve görüşün, sözel ve/veya görsel araçlarla aktarımıdır.

– Mesajı veren: Kaynak– Mesajın iletildiği yol: İletişim kanalı– Mesajı alan: Alıcı– İletilen düşünce veya bilgi: mesaj

• Mesajın alıcıya ulaşma düzeyinin anlaşılması:– Geri bildirim

90

İLETİŞİM

• Yüz yüze iletişim:

– İki kişi veya gruplar arasında

• (tutum ve davranış değişikliği)

• Kitle iletişimi:

– Radyo, TV, Gazete, kitap, broşür vb.

• (bilgi verme ve güdüleme)

91

ETKİLİ İLETİŞİM

• Ortamın Fiziksel özellikleri:

– Işık, sıcaklık, soğukluk, temizlik,

– Sandalye, sıra, masa dizilişi

– Donanım

92

ETKİLİ İLETİŞİMDinleyebilmek:

– Konuşulanı yarıda kesmemek– Dinlerken başka bir şey yapmamak– Yargılamamak– Eleştirmemek– Çok fazla konuşmamak– Kişileri karar vermeye, yorum yapmaya zorlamamak– Savunmaya geçmemek– Anlatılanlara gülmemek– Utandırmamak– Saldırgan tavır takınmamak– Zıtlaşmamak ve tartışmamak

93

ETKİLİ İLETİŞİMDinleyebilmek:

– Dikkatli dinlemek (en önemli kuraldır)

– Dinlerken geri bildirim vermek,

– Anladığını belirten mimikler ve sözlerle katkıda bulunmak,

– Daha iyi anlamak için sorular sormak( açık uçlu)

– Yeri geldiğinde gülümsemek

– Somut ve Gerçekçi önerilerde bulunmak

– Yumuşak bir dil ile, acele etmeden, basit ve anlaşılabilir kelimeler seçerek konuşmak

94


• İletişim kişiye değil kişiyle yapılır

• İki yönlüdür

• İletişim ortamında ne gibi iletişim engellerinin olduğu saptanmalıdır

95


• Etkili dinleme ve iletişim için kaynak ve alıcının ortak yaşantı alanlarının olabildiğince genişletilmesi gerekir

• Birbirini tanıyan,

• empati yapabilen,

• diğerinin sosyal ve psikolojik özelliklerini bilen

kişiler arasındaki iletişim daha etkili olacaktır

• Empati- Öğrenmek için sorma- Etkin dinleme- Ortak zaman geçirme

96

İSG Profesyoneliİşçi İşveren

ilişkilerinde iletişim

• Simgeler benzer biçimde tanımlanmalıdır

• İki taraf birbirini anladığını doğrulamalıdır

• Jargon ve kısaltmalar ortak olmalıdır

• İnsanların zeka yapısı farklıdır, • bazıları görsel • bazıları sözel yolla • bazıları uygulayarak daha iyi anlar

• Geribildirim alınmayan iletişim tamamlanmamıştır

97

İŞYERİNDE İLETİŞİM ETKİNLİĞİ

• Sözlü iletişimde ;• Tanımlayıcı

• Esnek fikirli

• Alçak gönüllü, kibirsiz olunmalı

– Yargılamaktan

– Yönlendirmekten

– Dogmatik tutumdan kaçınılmalıdır

– Etkin dinleme iletişimde güven ortamını sağlar

98

İletişimde güveni sarsan davranışlar

Konuyu aniden değiştirmek

Değiştirilemeyecek konulara odaklanmak

Gereksiz ve yıkıcı eleştirilerde bulunmak

Öğüt vermek

İkna etmeye çalışmak

Şiddetle karşı çıkmak

Olmadığı halde hemfikirmiş gibi görünmek

Gereksiz yorum yapmak

99

İSG Profesyoneli-Çalışan ilişkilerinde iyi bir dinleyici olabilmek

Çalışanı cahil ve eğitilmesi gereken kişi olarak görmemeli

Nasihat veren, eğiten, konuşan taraf olmamalı

Dinleyen, anlamak için sorular soran,

Sözü kesmeyen, Yargılamayan taraf olmalıdır

Esas olan karşınızdakine değer verdiğinizi hissettirebilmektir

100


• Susun, karşıdakinin sözünü kesmeyin

• Konuşanı rahatlatın

• Dinlemek istediğinizi gösterin, yüzünüzü konuşana dönün

• Karşıdakinin söylediklerine odaklanın

• Dikkat dağıtıcı öğeleri uzaklaştırın

• Karşınızdaki kişiye empati gösterin

• Zaman tanıyın

101


• Öfkenizi kontrol edin

• Anlamak ve anladığınızı belirtmek için soru sorun

• Anladığınızı ifade eden mimikler kullanın

• Yargılayıcı olmayın

• “Sözü göz dinler” gözlerinizi başka yere kaçırmayın

• Dinlerken ne cevap vereceğinizi düşünmeyin

• Son sözü söyleme yarışına girmeyin

102


Önemsiz gibi gözüken noktalara dikkat edilmeli

Dil sürçmeleri ve dolaylı ifadeler gözden kaçmamalı

Çalışana tıbbi terimlerle değil anlayacağı dilde anlatılmalı

Çalışanın neyi anlatmak istediği doğrulatılmalı

Çalışanın, yapması gerekenleri anlayıp anlamadığı doğrulatılmalı

103

SORU

• Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

• A) Eğitim programlarının hazırlanmasında işçilerin veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisinin katılımları sağlanarak görüşleri alınır.

• B) İlave eğitimler, çalışanların işe başlamalarında ve yeni şartlara kolaylıkla uyum sağlamaları için yeni bilgiler vermek üzere düzenlenen programlardır.

• C) Eğitimler, değişen ve yeni ortaya çıkan risklere uygun olarak yenilenir ve gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanır.

• D) Yıl içinde düzenlenecek eğitim faaliyetlerini gösterir bir yıllık eğitim programı hazırlanır.

104

47- yetişkin eğitimi, İşyerinde sağlık güvenlik eğitimi ve ...°ş yerinde sağlık... ·...

Documents