27 ekim 2005
DESCRIPTION
TBB MAKRO EKONOMİ ALT ÇALIŞMA GRUBU. 27 Ekim 2005. Gündem. Global Dengesizlikler Nedir ? Sonuçları ? Neden Bu Kadar Korkuluyor ? Çıkış Yolu ? Finansal Piyasalara Yönelik Çıkarımlar. Global Dengesizlikler Nedir ?. Dengesizlik 1: ABD’de Çok Düşük Tasarruf. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
27 Ekim 200527 Ekim 2005
TBB TBB
MAKRO EKONOMİ ALT MAKRO EKONOMİ ALT ÇALIŞMA GRUBUÇALIŞMA GRUBU
Gündem...Gündem...
Global Dengesizlikler Nedir ?Global Dengesizlikler Nedir ?
Sonuçları ?Sonuçları ?
Neden Bu Kadar Korkuluyor ?Neden Bu Kadar Korkuluyor ?
Çıkış Yolu ?Çıkış Yolu ?
Finansal Piyasalara Yönelik ÇıkarımlarFinansal Piyasalara Yönelik Çıkarımlar
Global Dengesizlikler Nedir ?Global Dengesizlikler Nedir ?
SourceSource: DenizBank : DenizBank , US Dept. Of Commerce , US Dept. Of Commerce
Dengesizlik 1:Dengesizlik 1: ABD’de Çok Düşük Tasarruf... ABD’de Çok Düşük Tasarruf...
Net Savings (% GDP)
0%
2%
4%
6%
8%
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
-800
-700
-600
-500
-400
-300
-200
-100
0
100
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
-7
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
C/A $
C/A %
Current Account Deficit
Yüksek Cari Açık... Yüksek Cari Açık...
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
0
100
200
300
400
500
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
Gov't = $4.4 tr
Household = $10.3 tr
Corporates = $7.8 tr
Financial Sector = $11.7
GROWTH of US DEBT ($37 tr) by Buyer
Arkasında Özel Tüketim... Arkasında Özel Tüketim...
SourceSource: DenizBank : DenizBank , Bloomberg , Bloomberg
Neden: Ucuz ve Bol Likidite... Neden: Ucuz ve Bol Likidite...
0%
2%
4%
6%
8%
2000 2001 2002 2003 2004
US Interest Rates
Fed Funds
10 yr
SourceSource: DenizBank: DenizBank, Bloomberg, Bloomberg
1%
2%
3%
4%
5%
2000 2001 2002 2003 2004
G7 Policy Rates (Weighed by GNP)
Ucuz ve Bol Likidite Her Yerde... Ucuz ve Bol Likidite Her Yerde...
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF, IMF
Neden: Gevşek Bütçe Politikası... Neden: Gevşek Bütçe Politikası...
US Budget Balance (% GDP)
-6%
-4%
-2%
0%
2%
2000 2001 2002 2003 2004 2005
SourceSource: DenizBank: DenizBank, IMF, IMF
““Pump Priming” Her Yerde... Pump Priming” Her Yerde...
-10%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
US Germany France Italy Japan
Budget Deficit % GDP
2000 2000 → 2004→ 2004. .
SourceSource: DenizBank: DenizBank, IIF, IIF
Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelen Bol Likidite... Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelen Bol Likidite...
-
70
140
210
280
350
2000 2001 2002 2003 2004 2005
Equity Total Private$ bn
SourceSource: DenizBank: DenizBank, IIF, IIF
...Gelişmekte Olan Ekonomileri Havalandırıyor ... ...Gelişmekte Olan Ekonomileri Havalandırıyor ...
GDP Growth
6%
3%4%
5%
7%
8% 8%8%
10% 10%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
2000 2001 2002 2003 2004
EM China
SourceSource: DenizBank: DenizBank, IIMF, IIMF
...Diğer Ülkeleri de... ...Diğer Ülkeleri de...
World GDP Growth
4.7%
2.2%
3.0%
4.0%
5.1%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
2000 2001 2002 2003 2004
SourceSource: DenizBank: DenizBank, IIMF, IIMF
...Global Ticareti de... ...Global Ticareti de...
Global Trade $8.8 tril18%
5
6
7
8
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Tril $
$7.5 tril 16%
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
Dengesizlik 2:Dengesizlik 2: Gelişmekte Olan Ülkelerde Aşırı Gelişmekte Olan Ülkelerde Aşırı Tasarruf... Tasarruf...
Current Account BalanceEast Asia (excl. Japan)
-2%
-1%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
Yüksek Tasarruf Her Yerde... Yüksek Tasarruf Her Yerde...
Current Account BalanceLatin America
-5%
-4%
-3%
-2%
-1%
0%
1%
2%
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
Belki de Her Yerde Değil !... Belki de Her Yerde Değil !...
Current Account BalanceEast Europe (excl. Russia)
-6%
-5%
-4%
-3%
-2%
-1%
0%
1%
2%
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
Rezervler Hızla Yükseliyor... Rezervler Hızla Yükseliyor...
Asia Reserve Increase
0
250
500
2000 2001 2002 2003 2004 2005
$ bn
SourceSource: DenizBank: DenizBank, IIF, IIF
Rezerv Artışı Her Yerde... Rezerv Artışı Her Yerde...
-10
10
30
50
70
2000 2001 2002 2003 2004
L. America E. Europe$ bn
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
Bu Sayede ABD Cari Açığı Finanse Ediliyor... Bu Sayede ABD Cari Açığı Finanse Ediliyor...
0
200
400
600
800
2000 2001 2002 2003 2004 2005/9
EM+OPEC+Russia Reserve IncreaseUS CA Deficit
$ bn
Global Dengesizlikler Özeti...Global Dengesizlikler Özeti...
ABD’deki Düşük Tasarruf OranıABD’deki Düşük Tasarruf Oranı
Diğerlerindeki Yüksek Tasarruf OranıDiğerlerindeki Yüksek Tasarruf Oranı
ABD Cari Açığının Kırılgan FinansmanıABD Cari Açığının Kırılgan Finansmanı
Sonuçları ?Sonuçları ?
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF, OFHEO , IMF, OFHEO
Sonuç 1:Sonuç 1: Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme... Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme...
SourceSource: DenizBank : DenizBank , JPMOrgan , JPMOrgan
Sonuç 1:Sonuç 1: Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme... Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme...
0
4
8
12
16
2000 2001 2002 2003 2004 2005
Emerging Markets Spreads
TR
EMBIG
%
RU
SourceSource: DenizBank : DenizBank , Bloomberg , Bloomberg
Sonuç 1:Sonuç 1: Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme... Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme...
50
100
150
200
2000 2001 2002 2003 2004 2005
World
MSCI ($) Indeces
EM
SourceSource: DenizBank : DenizBank , Bloomberg , Bloomberg
Sonuç 2:Sonuç 2: Yüksek Petrol & Enerji Fiyatları... Yüksek Petrol & Enerji Fiyatları...
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2000 2001 2002 2003 2004 2005
0
2
4
6
8
10
12
14Oil N. Gas
$/bl $/BTU
Sonuç 3:Sonuç 3: Yabancıların ABD Cari Açığını Geçmişe Göre Farklı Şekilde Yabancıların ABD Cari Açığını Geçmişe Göre Farklı Şekilde
Finanse Etmesi...Finanse Etmesi...
-100
0
100
200
300
400
2000 2001 2002 2003 2004
FDI UST$ bn
SourceSource: DenizBank: DenizBank, Federal Reserve, Federal Reserve
SourceSource: DenizBank: DenizBank, Federal Reserve, Federal Reserve
PolitikPolitik Korku:Korku: Merkez Bankalarının ABD Devlet Merkez Bankalarının ABD Devlet Tahvillerine Artan İlgisi... Tahvillerine Artan İlgisi...
-100%
0%
100%
2000 2001 2002 2003 2004
Official Private$ bn
Sonuç 4:Sonuç 4: Ünlü “Conundrum”... Ünlü “Conundrum”...
SourceSource: DenizBank: DenizBank, Reuters, Reuters
0
2
4
6
8
2000 2001 2002 2003 2004 2005
UST Benchmark
Fed Funds
% US Interest Rates
SourceSource: DenizBank : DenizBank , IMF , IMF
Sonuç 5:Sonuç 5: Çin’deki Hızlı Kredi Genişlemesi ve Yatırım Patlaması... Çin’deki Hızlı Kredi Genişlemesi ve Yatırım Patlaması...
0
10
20
30
40
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Investment % Domestic credit %
Neden Bu Kadar Korkuluyor ?Neden Bu Kadar Korkuluyor ?
Korku # 1:Korku # 1: USD Krizi... USD Krizi...
Yabancı merkez bankalarının US cari açığını finanse Yabancı merkez bankalarının US cari açığını finanse etmeyi durdurmasıetmeyi durdurması
USD’nin cari açığı düzeltmek için hızla değer USD’nin cari açığı düzeltmek için hızla değer kaybetmesikaybetmesi
FED’in durumu kurtarmak için faizleri daha agresif FED’in durumu kurtarmak için faizleri daha agresif yükseltmesiyükseltmesi
Emlak balonunun patlaması ve birçok hedge fonun iflas Emlak balonunun patlaması ve birçok hedge fonun iflas etmesi etmesi
ABD’de durgunlukABD’de durgunluk
Çin’de deflasyonÇin’de deflasyon
Korku # 2:Korku # 2: Stagflasyon... Stagflasyon...
Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme Yatırım Araçlarındaki Hızlı Değerlenme
►► Mal Fiyatları EnflasyonuMal Fiyatları Enflasyonu
FED’in Faiz Oranlarını Daha Hızlı ArttırmasıFED’in Faiz Oranlarını Daha Hızlı Arttırması
Likidite Akışının Terse DönmesiLikidite Akışının Terse Dönmesi
Global Büyümenin YavaşlamasıGlobal Büyümenin Yavaşlaması
Çıkış Yolu Var mı ? Çıkış Yolu Var mı ?
““The Blame Game”The Blame Game”
““The Blame Game”...The Blame Game”...
Amerikalılar çok tüketiyorAmerikalılar çok tüketiyor
Asyalılar çok fazla tasarruf edip, çok az Asyalılar çok fazla tasarruf edip, çok az yatırım yapıyoryatırım yapıyor
Çin (ve Asya) kurları manipüle ediyor Çin (ve Asya) kurları manipüle ediyor
Avrupa ve Japonya ABD’nin tüketim yükünü Avrupa ve Japonya ABD’nin tüketim yükünü paylaşmıyorpaylaşmıyor
Greenspan aşırı gevşek politikalar izliyorGreenspan aşırı gevşek politikalar izliyor
Gerekli Olan: Politika Koordinasyonu...Gerekli Olan: Politika Koordinasyonu... ABD =ABD = Bütçe açığı Bütçe açığı , Özel tasarruf , Özel tasarruf
Asya =Asya = Kur esnekliği Kur esnekliği
Avrupa/Japonya =Avrupa/Japonya = İç talebi harekete geçirmek için İç talebi harekete geçirmek için İşgücü/Bankacılık/Hizmet Sektörü/Vergi reformlarıİşgücü/Bankacılık/Hizmet Sektörü/Vergi reformları
ABD’de daha düşük büyümeABD’de daha düşük büyüme USD değer kaybıUSD değer kaybı
““Dengesizlikler sonsuza kadar devam edemez, geç Dengesizlikler sonsuza kadar devam edemez, geç gelecek düzeltme daha maliyetli olabilir”gelecek düzeltme daha maliyetli olabilir”
Finansal Piyasalara Finansal Piyasalara Yönelik ÇıkarımlarYönelik Çıkarımlar
Enflasyon Artmadığı Sürece Sorun Yok: Enflasyon Artmadığı Sürece Sorun Yok: Dengesizlikler Devam Edebilir... Dengesizlikler Devam Edebilir...
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
2000 2001 2002 2003 2004
%
KaynakKaynak: DenizBank: DenizBank, IMF, IMF
Global InflationGlobal Inflation
Enflasyon Artmayabilir Çünkü Yeni Bir Düzen Var... Enflasyon Artmayabilir Çünkü Yeni Bir Düzen Var...
Globalizasyon Globalizasyon →→ Çin ve Hindistan ekonomilerinin Çin ve Hindistan ekonomilerinin dünyaya entegre olması dünyaya entegre olması
Daha itibarlı merkez bankalarıDaha itibarlı merkez bankaları
Global verimlilik artışıGlobal verimlilik artışı
Gelişmekte olan ülkelerde yapısal değişim ve Gelişmekte olan ülkelerde yapısal değişim ve şoklara karşı daha dayanıklı yapışoklara karşı daha dayanıklı yapı
Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Değişim... Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Değişim... 19951995 20042004
Toplam GSYİH (trilyon $)Toplam GSYİH (trilyon $) 3.93.9 6.06.0
Toplam Döviz Rezervleri (mia $)Toplam Döviz Rezervleri (mia $) 330330 1,3231,323
GSYİH’ya OranıGSYİH’ya Oranı% 8% 8 % 22% 22
Toplam Cari Denge Açığı (mia $)Toplam Cari Denge Açığı (mia $) - 51- 51 147147
GSYİH’ya OranıGSYİH’ya Oranı - % 1.3- % 1.3 % 2.5% 2.5
Enflasyon (ortalama)Enflasyon (ortalama) % 29% 29 % 6% 6
Bütçe Açığı (GSYİH’ya Oranı)Bütçe Açığı (GSYİH’ya Oranı) - % 1.7- % 1.7 - %2.0- %2.0
Bütçe Gelirleri (GSYİH’ya Oranı)Bütçe Gelirleri (GSYİH’ya Oranı) % 21% 21 % 24% 24
Bütçe Giderleri (GSYİH’ya Oranı)Bütçe Giderleri (GSYİH’ya Oranı) % 22% 22 % 24% 24
Enflasyon Artmayabilir Çünkü Yeni Bir Düzen Var... Enflasyon Artmayabilir Çünkü Yeni Bir Düzen Var...
Globalizasyon Globalizasyon →→ Çin ve Hindistan ekonomilerinin Çin ve Hindistan ekonomilerinin dünyaya entegre olması dünyaya entegre olması
Daha itibarlı merkez bankalarıDaha itibarlı merkez bankaları
Global verimlilik artışıGlobal verimlilik artışı
Gelişmekte olan ülkelerde yapısal değişim ve Gelişmekte olan ülkelerde yapısal değişim ve şoklara karşı daha dayanıklı yapışoklara karşı daha dayanıklı yapı
Türev enstrümanların artmasıyla dünya genelinde Türev enstrümanların artmasıyla dünya genelinde daha fazla finansal derinlikdaha fazla finansal derinlik
Türev Enstrümanların Popülaritesi... Türev Enstrümanların Popülaritesi...
KaynakKaynak: DenizBank: DenizBank, BBA, BBA
0.20.9 1.2
2.0
5.0
8.2
3.5
0.4 0.6
0
2
4
6
8
10
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2006(E)
USD trilCredit Derivatives Market Size
Çekirdek vs. Toplam Enflasyon Tartışması... Çekirdek vs. Toplam Enflasyon Tartışması...
0%
1%
2%
3%
4%
5%
2000 2001 2002 2003 2004 2005
CPI CPI Core
KaynakKaynak: DenizBank: DenizBank, Fed, Fed
Üretici Fiyat Enflasyonu Zirvede...Üretici Fiyat Enflasyonu Zirvede...
KaynakKaynak: DenizBank: DenizBank, Fed, Fed
PPI Inflation
-12%
-8%
-4%
0%
4%
8%
12%
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Merkez Bankaları Tetikte...Merkez Bankaları Tetikte...
““Upside risks to inflation appear to have Upside risks to inflation appear to have increased”increased” Fed Minutes, Sept 20Fed Minutes, Sept 20
““Consumer price levels are set to rise as a trend”Consumer price levels are set to rise as a trend”BOJ Governor Fukui, Sept 29BOJ Governor Fukui, Sept 29
““Strong vigilance with regard to upside risks to Strong vigilance with regard to upside risks to price stability is warranted”price stability is warranted”
ECB President Trichet, Oct 6ECB President Trichet, Oct 6
2006’da: Ana Senaryo... 2006’da: Ana Senaryo... Petrol fiyatları $45 - $60 AralığındaPetrol fiyatları $45 - $60 Aralığında
Çekirdek Enflasyon Yükselecek Çekirdek Enflasyon Yükselecek 3% 3%
Fed Funds 2006’da Biraz Daha Yükselecek Fed Funds 2006’da Biraz Daha Yükselecek 5 % 5 %
ABD’de Verim Eğrisi Daha Yatay Hale GelecekABD’de Verim Eğrisi Daha Yatay Hale Gelecek
Emlak Fiyatlarındaki Artış Duracak, Büyüme Yavaşlayacak Emlak Fiyatlarındaki Artış Duracak, Büyüme Yavaşlayacak ≈ 3 %≈ 3 %
ECB faiz oranlarını %2.5 ÇıkaracakECB faiz oranlarını %2.5 Çıkaracak
USD EURO’ya Karşı Değerlenmeye Devam EdecekUSD EURO’ya Karşı Değerlenmeye Devam Edecek
Japonya’da “Quantitative Easing” bitecek, Verim Eğrisi Daha Dikleşecek Japonya’da “Quantitative Easing” bitecek, Verim Eğrisi Daha Dikleşecek (uzun vadeli faiz oranları (uzun vadeli faiz oranları ≈≈ 2%) 2%)
Petrol Üretenler ve Cari Denge Fazlası Verenler Dışındaki Gelişmekte Olan Petrol Üretenler ve Cari Denge Fazlası Verenler Dışındaki Gelişmekte Olan Ülkeler Kur Düzeltmeleri YaşayabilirlerÜlkeler Kur Düzeltmeleri Yaşayabilirler