20.10.2011

1

Yrd.Doç.Dr.M.Fatih UYARTBS Anabilim Dalı başkanı

2011-2012

Kuru kafa mı,yoksa aynaya bakan bir kadın mı görüyorsunuz???

» Bu konu ile ilgili beklentileriniz?

» Ünitenin amacı:

Stratejik yönetim kavramlarını ve kalite iyileştirme süreçlerini öğrenmek, bu yönetim sistemini TB yönetimine adapte edebilme bilgi ve becerisini kazanmak

» Ünitenin Hedefleri:

Stratejik yönetim kavramlarını bilmek

Stratejik yönetimi gerekli kılan etmenleri öğrenmek

TBS’ de sorun çözme, kurumsal gelişim ve kalite iyileştirme sürecinde bu yönetim modelini uygulamaya ilişkin bilgi ve beceri kazanmak

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

2

20. yy’ın sonlarına doğru gelişimini hızlandıran bilgi çağı

Rekabetçi üstünlük sağlayan klasik varsayımların birçoğu önemini yitirmiştir.

Üretim sürecinde yeni teknolojiler kullanmak

Doğru Yönetim Modeli

Başarı ve rekabet gücü 

kazanma

KÜRESELLEŞME

İŞLETMELERİ BAŞARILI OLABİLMELERİ İÇİN YENİ YETENEKLER GELİŞTİRMEYE ZORLAMAKTADIR.  

GELECEKTE DAHA BAŞARILI BİR ŞEKİLDE REKABET ETMEK İÇİN YENİ YÖNETSEL YAKLAŞIMLAR GELİŞTİRMEKTEDİR.

Strateji kelimesi “sürme, gönderme, gütme ve bir amaca ulaşmak için eylem birliği sağlama ve düzenleme sanatı” olarak tanımlanmaktadır. 

Politikalar

Taktikler

ProgramlarYöntemler

Planlar

» DURAĞANLAŞMAMAK

» RAKİPLERDEN GERİ KALMAMAK

» SÜREKLİ İLERLEMEK

» BU GÜNÜ İYİ DEĞERLENDİRMEK GELECEKTE ULAŞILMAK İSTENEN YERİ İYİ TANIMLAMAK

» ULAŞILMAK İSTENEN YERE GİDEBİLMEK İÇİN ÖNCELİKLERİ SAPTAMAK

» KAYNAKLARI BU ÖNCELİKLERE GÖRE KULLANABİLMEK

NEDEN STRATEJİK YÖNETİM?

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

3

organizasyon

çevreSTRATEJİK PLANI OLMAYAN YANLIŞ DÜZENLENMİŞ BİR

ORGANİZASYON

çevreSTRATEJİK PLANI

OLAN, ANCAK ÇALIŞANLARIN PLANA

UYMADIĞI BİR ORGANİZASYON

STRATEJİK PLANI OLAN VE ÇALIŞANLARIN DA PLANA UYDUĞU ORGANİZASYON

İşletme ile çevresi arasındaki ilişkileri düzenleyen, rakiplere üstünlük sağlayabilmek veya farklılık yaratabilmek için işletme kaynaklarının etkin kullanılmasını içeren yönetim anlayışıdır. 

Etkili stratejiler geliştirme, uygulama ve bunların sonuçlarını değerlendirerek kontrol 

etmeye yönelik karar ve faaliyetlerin bütünüdür.

Tehdit ve fırsatlara ilişkin önceden bilgi sahibi olması

Öngörülerde bulunarak rasyonel stratejiler belirlemesi

Bu stratejileri etkin bir şekilde uygulama gerekliliği

Küresel düzeyde stratejik yönetimin önemi giderek artmaktadır

1970’lerin sonu Koç grubu

1978 Eczacıbaşı 

1981 Şişecam

1983 Yaşar Holding

uzun vadeli uzun vadeli planlama çalışması

Stratejik Planlama

STRATEJİK YÖNETİM TÜM PAYDAŞLARIN KATILIMI İLE 

MİSYON? VİZYON?STRATEJİK

AMAÇLAR/PLANLAR?

SORULARINA CEVAP ARANMASINI VE BULUNMASINI GERÇEKLEŞTİREN SİSTEMATİK BİR

YAKLAŞIMDIR MİSYON

VİZYON

NEREDE OLMAK İSTİYORUZ

ŞU AN NEREDEYİZ

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

4

» Stratejik yönetim, örgütteki en üst yönetimin bir fonksiyonu olarak değerlendirilmelidir. Zira stratejik yönetim tümüyle işletmenin geleceğine yöneliktir.

» İşletmenin vizyonuna yöneliktir; geleceğe yönelik uzun vadeli amaçları geliştirir, sonuca varmak için nelerin yapılması gerektiğini düşünür.

» Stratejik yönetim, işletmeyi bir bütün olarak algılar; bütünü oluşturan diğer parçalar da ilgi alanı içindedir. Alınan stratejik kararların etkilerine yönelik bütün-parça ilişkisini göz önünde bulundurur.

» Stratejik yönetim için işletme açık bir sistemdir. Bu nedenle çevre oldukça yakından takip edilen bir faktördür.

» Stratejik yönetim, dış çevresine karşı toplumun çıkarlarını göz önüne alan bir sosyal sorumluluk taşır.

» Stratejik yönetim, işletmenin temel amaçlarının gerçekleştirilmesine yönelik kaynak dağıtımını en etkili şekilde yapar.

» Stratejik yönetimin belirlediği amaçlar, alınan kararlar, faaliyetleri içinde en alt birimlere kadar herkesin ortak hareket noktasını buluşturur.

Dinçer, Ö. (1998). Stratejik Yönetim Ve İşletme Politikası. İstanbul: Timaş MatbaasıÜzün, C. (2000). Stratejik Yönetim Ve Halkla İlişkiler. İzmir: Eylül Yayınları

STRATEJIK YÖNETIMIN ÖZELLIKLERIÖrgütlerde değişen durumu önceden sezme gücü verir

Organizasyonel sınırlar daha esnektir ve geleceğe ilişkin düşüncelerin ortaya çıkmasını sağlar

Gerçekleştirilebilir amaçlar belirlenmesini sağlar

İş kararlarının sistematize edilmesini olanaklı kılar

İşletmenin temel problemini araştırmada yöneticilere yardım eder

İşletmedeki iletişimin gelişmesine yardımcı olur

Organizasyona yönelik performans ve süreç kalitesi üzerine odaklanılmasını sağlar

1. Bütünleşmiş Planlama Yaklaşımı:

Stratejik problemlerin sistematik analizinedayanır ve problemlerin çözümünde bilimselyöntemler kullanılır.

Bütünleşmiş planlama yaklaşımında öncelikleşirketin stratejik planları hazırlanır. Örgütmisyonu, uzun vadeli politikalar, amaçlar vestratejiler tanımlanır.

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

5

2. Uyumlaştırıcı Araştırma Yaklaşımı:

» Buna göre ilk olarak, geniş bir bakışaçısıyla ilkeler oluşturulur.

» Yaklaşım mümkün olduğu kadar problemiçin en uygun çözüme yönelir.

» Problemin çözümünde atılan her adım,önceki adıma göre düzenlenir ve uygunçözüme ulaşıncaya kadar devam edilir.

3. Sezgi Yaklaşımı:

» Stratejilerin geliştirilmesinde sebep-sonuç ilişkileri ya hiç kurulmaz ya da çok az bir şekilde üzerinde durulur.

» Yönetici tamamen kendi sezgilerine göre hareket eder.

4. Stratejik Faktörleri Belirleme Yaklaşımı:

» Örgütü başarılı kılacak stratejikfaktörleri belirleme yaklaşımıdır.

» Örgütte, bölüm veya birimlerde kritikunsurlar belirlenir ve örgütün başarı veyabaşarısızlığını etkileyecek güçlü ve zayıfyönleri ortaya çıkarılır.

5. Uygun Faaliyet Alanı Seçme Yaklaşımı:

» Eski bir yaklaşımdır ve faaliyet yapılacak uygun alanları seçmeye dayanır.

» Başka bir ifadeyle, tüketicinin ihtiyaçlarını tanımlayarak, örgütün bu ihtiyaçları karşılayacak faaliyetleri yapmasıdır.

6. Taklit Yaklaşımı:

» Bu yaklaşım oldukça çok kullanılmaktadır. » Buna göre, başka işletmelerin amaçlarını

gerçekleştirmede başarıyla yürüttüğü faaliyetleri yapmaktır.

» Yöneticiler doğrudan doğruya başka işletmeleri takip ve taklit ederek ne yapacaklarına karar verirler.

Dinçer, Ö. (1998). Stratejik Yönetim Ve İşletme Politikası. İstanbul: Timaş Matbaası

» Kurumun görevlerini belirleyin» Yönetimin önceliklerini saptayın» Müşteri ve paydaşları belirleyin (Paydaş

ilişkileri/ analizi)» Değerler» (Temel veya stratejik ortaklık )» Çevre Analizi (PEST ve SWOT ) yapın» İhtiyaç ve beklentileri belirleyin» Misyonu belirleyin…

MEVCUT DURUM ANALİZİ

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

6

DEĞERLER

OLMAZSA OLMAZLAR ARZU EDİLENLER

•Adil

•Şeffaf

•Dürüst

•Disiplin

•Etik

•Üretken

•Liyakat

•Çalışkan

•Güvenilir

•Sorumluluk

•Emeğe saygı

•Özveri

•Dayanışma

•Paylaşım

•Yenilikçi

•Yaratıcı

•Bireysellik

•Ekip ruhu

•İdealist

•Aidiyet

•Sadakat

•Tutarlı

•Sahip çıkan

•Hoşgörülü

•Mükemmelliyetçi

•Alçakgönüllü

•Çevreye saygılı

•Aile ortamı

•Estetik

İşletmelerin örgüt içi ve örgüt dışı analizinde kullanabileceği, bilinçli ve sistematik değerlendirmeler 

yaparak, kaynak ve kabiliyetlerini en iyi şekilde kullanabilmesi ve yeni stratejiler geliştirebilmesi için 

yararlanılacak temel yöntemlerden birisidir.   

İşletmenin dış çevresinin analiz edilmesiyle fırsat ve tehditler belirlenir.

İşletmenin iç çevresinin analiz edilmesiyle belirlenen güçlü ve zayıf yönler işletmenin mevcut durumunu gösterir.

SWOT analizi işletmenin iç ve dış çevresini değerlendirmeye imkan tanıyan bir analiz tekniğidir. 

SS• STRENGHTS‐ÜSTÜNLÜKLER:İŞLETMENİN GÜÇLÜ/ÜSTÜN YÖNLERİNİN TESPİT EDİLMESİ

WW• WEAKNESSES‐ZAYIFLIKLAR: İŞLETMENİN GÜÇSÜZ/ZAYIF YÖNLERİNİN TESPİT EDİLMESİ

OO• OPPORTUNITIES‐FIRSATLAR: İŞLETMENİN SAHİP OLDUĞU FIRSATLARIN BELİRLENMESİ

TT• THREATS‐TEHDİTLER: İŞLETMENİN KARŞI KARŞIYA BULUNDUĞU TEHDİT VE TEHLİKELERİN BELİRLENMESİ

ÖRGÜT İÇİ ÇEVRE

ÖRGÜT DIŞI ÇEVRE

GÜÇLÜ YÖNLER

FIRSATLAR

ZAYIF YÖNLER

TEHDİTLER

ÇEVRE ANALİZİ

İÇSEL DIŞSAL (PEST)

ZAYIF YÖNLER

(Gelişmeye açık yönler)

GÜÇLÜ YÖNLER

FIRSATLAR TEHDİTLER

»Politik

»Ekonomik

»Sosyal ve

»Teknolojik ETMENLER

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

7

MEVCUT DURUM ANALİZİ

BİR KURUM VEYA KURULUŞTAN BEKLENEN GÖREVİN ÖZLÜ İFADESİDİR

•KISA VADEDE DEĞİŞMEYEN

•VAR OLUŞUMUZU SÜREKLİ-GEREKLİ KILAN

•TEMEL DEĞERLERİMİZLE

VE POLİTİKALARIMIZLA UYUMLU OLAN

Organizasyonun varlık nedenini, vizyona ulaşması için gerekli ilkeleri ve ortak değerleri içeren bir belgedir.

İşletmenin varlık nedeni nedir? (Niçin varız?) sorusuna yanıttır.

Ne yapıyoruz?

Kim için yapıyoruz?

Niçin yapıyoruz?

Nasıl yapıyoruz?

Misyon ifadesi

Dar Dar

Geniş Geniş

İçsel Dışsal

Organizasyonel felsefe Ne olmak istiyoruz?

Ürün Pazar alanıNerede faaliyet göstereceğiz?

Organizasyondaki çekirdek değerlerİnsanımızın nasıl davranmasını istiyoruz?

Kritik Başarı FaktörleriBu sektörde hangi 

konuda iyi veya daha iyi olacağız?

Ördek Kafası mı yoksa,Tavşan mı görüyorsunuz?TBS A

nabil

im D

alı 20

11-20

12

20.10.2011

8

Saksafon çalan bir adam mı,yoksa bir kadın mı

görüyorsunuz?

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİNİN MİSYONU:

Hacettepe Üniversitesi evrensel değerler ışığında, bilim, teknoloji ve sanat birikiminden 

yararlanarak ülkenin geleceği için üstün nitelikli bireyler yetiştirmeyi; araştırma, eğitim ve 

hizmet alanlarındaki üretimini toplum yararına sunmayı görev edinmiştir.

Herkesin erişebileceği kaliteyi sağlamak

Yenilik ve mükemmellik çalışmaları aracılığıyla tartışmasız marka değeri liderliği kurmak

“web” ve dünyadaki bilgi selini organize etmek

» Vizyonu belirleyin

» Gelecekteki faaliyet alanlarını belirleyin

» Stratejik amaçları belirleyin

Nerede olmak istiyoruz?Görme gücü , ön sezi

Hayal gücü ile zihinde yaratılan simgeDerin görmeİleriyi görme

VİZYON

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

9

Gelecekle ilgili bir tutum ve işletmenin durumunun gelecekte nasıl olacağı ile ilgili somut bir fikirdir  » Kurumun uzun vadede ulaşmak istediği yeri,

» Durumu,» İlerlemek istediği yönü,» Başarmak istediklerini

GÖSTEREN CANLI VE GÜÇLÜ İFADEDİR….

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ’NİN VİZYONU:

Ulusal ve uluslararası ortamlarda mensubu olmaktan övünç duyulan, vereceği eğitim‐öğretim, üreteceği bilgi, teknoloji ve sanatla ülkemizin çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkmasına katkıda bulunacak lider 

bir üniversite olmaktır.

Ölçülebilen her şeye karşı standart olmak

Endüstrideki en iyi uygulamaları yakalayıp birleştirerek dünya çapında bir numaralı kolasız meşrubat şirketi 

olmak

Dünyadaki tüm bilgileri ulaşılabilir kılmak ve bu doğrultuda hareket 

etmek 

Vizyon  Misyon 

İdealisttir 

Özgündür

Ayırt edicidir

Çekicidir

Kısa ve akılda kalıcıdır

İlham verici ve iddialıdır

Gelecekteki başarıları ve ideal olanı tanımlayıcıdır.

Kısa, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir

Hizmetin yerine getirilme sürecini değil, hizmetin amacı tanımlanır

Örgütün üretim ve hizmet alanı belirtilir

Örgütün ürettiği mal ve hizmet tanımlanır

DTP, 2003

Vizyon  Misyon 

» Gelecekte şimdi var olan konumdan daha iyi bir konumu anlatır

» Belirlenen vizyon başarıya ulaştığında yeni bir vizyon geliştirme ihtiyacı doğar

» Vizyon çalışanları tek başına geleceğe yönlendirmekte yetersizdir. Çalışanların amacı ve misyonu anlamaları gerekir

» Gelecek öngörüsü olmasının yanı sıra çalışanların duygularını da ifade etmektir

Şu andaki durumu anlatır

İşletmenin misyonu ise uzun süre değişmeden kalabilir

Varoluş nedenini açıklamalı ve amacı net bir şekilde ortaya koyarak “Niçin?” sorusuna cevap vermelidir.

İşletmenin varlık nedeni ve yapılması planlanan faaliyetlerin en sade ifadesidir. 

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

10

POLİTİKA VE

STRATEJİ BELİRLEME

Vizyona giden yolda öncelikle ve belirli bir sürede nereye ulaşmak istiyoruz?

Belirli bir sürede (3-5 yılda)kurumun ulaşmayı hedeflediği sonuçlardır..

STRATEJİK AMAÇLAR

İşetmenin vizyon ve misyonunun belirlenmesinden sonra gelecekle ilgili stratejilere yol gösterecek, 

bunların ölçülmesine ve değerlendirilmesine yardımcı olacak birtakım amaç ve hedeflerin belirlenmesi 

gerekmektedir 

AMAÇLAR BELİRLENİRKEN; RASYONEL OLMAYAN VE GERÇEKLEŞMESİ GÜÇ HEDEFLER KONULMAMALIDIR. 

S

• (Specific‐Özgün): Amaçlar özlü bir şekilde yazılmalı ve durumun ne zaman, nasıl ve nerede değiştiği belirtilmelidir

M 

• (Measurable‐Ölçülebilir): Amaçlar, gelişmelerin ve sürecin ölçülebileceği şekilde belirlenmelidir.

A 

• (Achiveable‐ Erişilebilir): Çalışanların motive olabilmesi için bazı zorluklar bulunmalıdır ancak bunlar ulaşılabilir olmalıdır.

R

• (Realistic and Relevant‐Gerçekçi ve Bağlantılı): Gerekli örgüt önceliklerine yoğunlaşılmalıdır. 

T 

• (Time‐bound‐Zaman sınırlı): Hedefin gerçekleştirilmesi için gerekli zaman çerçevesi belirlenmelidir.  

Stratejik Amaçlar

Uzun dönemde gerçekleştirmeyi hedeflediği sonuçları ifade eder

Geleceğe yönelik olarak işletmenin uygulamalarını şekillendirir ve yönlendirir.

Stratejik amaçlar kuruluşun genel bir çerçevede ulaşmayı düşündüğü noktanın ne olduğunu göstermekte olup, kuruluş işlevini daha ileri bir noktaya götürecek nitelikte olması gerekmektedir.

Stratejik Amaçların Taşıması Gereken Özellikler

Misyon, vizyon ve ilkelerle uyumlu olmalıdır

Kuruluşun misyonunu yerine getirmesine katkıda bulunmalıdır

İddialı, gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır

Kuruluşun şimdiki durumundan gelecekteki arzu edilen duruma dönüşümünü sağlayacak nitelikte olmalıdır

Ulaşılmak istenen noktayı açık bir şekilde ifade etmelidir

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

11

Hedeflerin gerçekleştirilmesinde yol gösterici olmalıdır

Kuruluşun öncelikleri ve mevcut durum analizi sonuçlarına göre şekillenmelidir

Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır

Önemli dışsal değişiklikler olmadığı sürece değiştirilmemelidir.

Stratejik Amaçların Taşıması Gereken Özellikler

1.Beslenme ve Diyetetik alanında sürdürülen çağdaş ve uluslar arası standartlara uygun eğitim düzeyini korumak ve geliştirmek

2.Bilimsel araştırmaların, kalite, çeşitlilik ve verimliliğini arttırarak, ulusal ve uluslararası proje ve yayın sayısını arttırmak

S1H1‐Mevcut “Eğitim Komisyonu” etkinliğini arttırmak için çalışma ve denetim programı geliştirilmesi (6 ay)

S2H1‐Ulusal ve uluslararası proje sayısının arttırılması (yılda 2 ulusal, 2 yılda bir uluslararası)

HEDEFE DOĞRU İLERLEDİĞİMİZİ

NASIL BİLECEĞİZ?

III. PERFORMANS YÖNETİMİ

Öğrencilerin iş bulma oranı (%100)

İnternet ortamına konulan ünite planları, güncelleme sıklığı, ziyaretçi sayısı

Proje ve yayın sayısı

» Bir kurumun durağanlaşmaması,rakiplerinden geri kalmaması ve kurum kültürünü oluşturarak, çalışanlarında aidiyet ve takım ruhunu geliştirebilmesi için stratejik yönetim modelini uygulayabilmesi gerekir.

» Stratejik yönetim modeli yöneticiler ve tüm çalışanların katılımları ile geliştirilir.

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012

20.10.2011

12

» Bu amaçla Stratejik Planlama çalışmaları için bir çalışma planı yapılır. Bu çerçevede kurum çalışanlarının katılımıyla ve onayıyla kuruluşun misyonu, vizyonu, paydaşları ve paydaş analizleri, mevcut durum analizi, SWOT ve PEST analizleri yapılır.

» Vizyona ve misyona yönelik olarak, SWOT ve PEST analizleri de dikkate alınarak stratejik planlar, hedefler ve bu hedeflere ulaşabilmek için gerekli faaliyetler belirlenir.

» Bir kurumun durağanlaşmaması,rakiplerinden geri kalmaması ve kurum kültürünü oluşturarak, çalışanlarında aidiyet ve takım ruhunu geliştirebilmesi için stratejik yönetim modelini uygulayabilmesi gerekir.

» Stratejik yönetim modeli yöneticiler ve tüm çalışanların katılımları ile geliştirilir.

TBS Ana

bilim

Dalı

2011

-2012