1 Śpiewnik - ewa stankiewicz · 3 bogurodzica słowa: anonim muzyka: anonim rok powstania:...

1

Śpiewnik Bogurodzica .................................................................. 3 Mazurek Dąbrowskiego............................................... 4 Boże coś Polskę ............................................................. 5 Warszawianka .............................................................. 7 Hej, sokoły ..................................................................... 9 Pieśń konfederatów barskich .................................... 11 Góralu, czy ci nie żal .................................................. 13 Rota.............................................................................. 15 O mój rozmarynie ...................................................... 16 Białe róże ..................................................................... 18 Kadrówka (Pierwsza kadrowa) ................................ 19 Przybyli ułani pod okienko........................................ 20 Hej, hej ułani............................................................... 21 Wojenko, wojenko...................................................... 22 Pierwsza brygada ....................................................... 23 Piechota ....................................................................... 25 Płonie ognisko ............................................................. 26 Zwycięży Orzeł Biały ................................................. 27 Morze, nasze morze.................................................... 28 Serce w plecaku .......................................................... 29 Rozszumiały się wierzby płaczące............................. 30 Jak dobrze nam zdobywać góry................................ 31 Siekiera, motyka ......................................................... 32 Dziś do ciebie przyjść nie mogę................................. 33 Hej, chłopcy, bagnet na broń .................................... 34 Deszcz, jesienny deszcz .............................................. 35 Czerwone maki na Monte Casino............................. 36 Pałacyk Michla ........................................................... 37 Marsz Mokotowa........................................................ 38 Warszawskie dzieci..................................................... 39 Pieśń o małym rycerzu............................................... 40 Barka ........................................................................... 41 Żeby Polska była Polską ............................................ 42 Mury ............................................................................ 43 Nielegalne kwiaty........................................................ 45

3

Bogurodzica Słowa: anonim Muzyka: anonim Rok powstania: prawdopodobnie koniec XIII w.

Bogurodzica, Dziewica,

Bogiem sławiena Maryja!

U Twego Syna, Gospodzina,

Matko zwolena, Maryja,

Ziści nam, spuści nam!

Kyrie eleison.

Twego dzieła Krzciciela, Bożyce,

Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze!

Słysz modlitwę, jąż nosimy.

A dać raczy, Jegoż prosimy:

A na świecie zbożny pobyt,

Po żywocie rajski przebyt!

Kyrie eleison.

4

Mazurek Dąbrowskiego Słowa słów: Józef Wybicki (1747-1822) Muzyka: autor nieznany Rok powstania: 1797

Jeszcze Polska nie zginęła,

Kiedy my żyjemy.

Co nam obca przemoc wzięła,

Szablą odbierzemy.

Marsz, marsz Dąbrowski,

Z ziemi włoskiej do Polski.

Za twoim przewodem

Złączym się z narodem.

Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,

Będziem Polakami.

Dał nam przykład Bonaparte,

Jak zwyciężać mamy.

Marsz, marsz ...

Jak Czarniecki do Poznania

Po szwedzkim zaborze,

Dla ojczyzny ratowania

Wrócim się przez morze.

Marsz, marsz ...

Już tam ojciec do swej Basi

Mówi zapłakany -

Słuchaj jeno, pono nasi

Biją w tarabany.

Marsz, marsz ...

5

Boże coś Polskę Słowa słów: Alojzy Feliński (1771-1820) Muzyka: Jean Pierre Soulier (1755-1812), Jan Nepomucen Kaszewski (nieznana-1847) Rok powstania: 1816

Boże coś Polskę przez tak długie wieki Otaczał blaskiem potęgi i chwały. Coś ją osłaniał tarczą swej opieki Od nieszczęść, które przygnębić ją miały.

Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyźnie wolność, racz nam wrócić, Panie!

Ty, któryś potem tknięty jej upadkiem, Walczących wspierał za najświętszą sprawę, I chcąc świat cały mieć jej męstwa świadkiem, W nieszczęściach samych pomnażał ich sławę.

Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, ...

Wróć naszej Polsce świetność starożytną, Użyźniaj pola, spustoszone łany, Niech szczęście, spokój na nowo zakwitną! Poprzestań kary, Boże zagniewany!


Boże, którego ramię sprawiedliwe Żelazne berła władców świata kruszy; Zniwecz tych wrogów zamiary szkodliwe, Obudź nadzieję w biednej naszej duszy.


Boże najświętszy, przez Twe wielkie cudy Oddalaj od nas klęski, mordy boju; Połącz wolności węzłem Twoje ludy Pod jedno berło Anioła Pokoju.


6 Boże najświętszy, od którego woli Istnienie świata całego zależy, Wyrwij lud Polski z tyranów niewoli, Wspieraj zamiary wytrwałej młodzieży.

Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, ... Boże najświętszy przez Chrystusa rany, Świeć wiekuiście, nad braćmi zmarłymi; Spojrzyj na lud Twój niewolą znękany, Przyjmij ofiary synów Polskiej ziemi.

Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, ... Gdy naród polski dzisiaj we łzach tonie, Za naszych braci poległych błagamy, By ich męczeństwem uwieńczone skronie Nam do wolności otworzyły bramy.

Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, ... Niedawno wolność zabrał z polskiej ziemi, A łez krwi naszej popłynęły rzeki. Jakże to musi być okropnie z tymi, Którym ojczyznę zabierasz na wieki.

Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, ... Jedno Twe słowo, o wielki nasz Panie, Z prochów nas podnieść znowu będzie zdolne; A gdy zasłużym na Twe ukaranie, Obróć nas w prochy, ale prochy wolne!


Boże coś Polsk ę (1816)

7

Warszawianka Słowa słów: C. Delavigne, tłum. Karol Sienkiewicz (1793-1860) Muzyka: Karol Kurpiński (1785-1857) Rok powstania: 1831

Oto dziś dzień krwi i chwały, Oby dniem wskrzeszenia był! W gwiazdę Polski Orzeł Biały Patrząc lot swój w niebo wzbił. A nadzieją podniecany, Woła na nas z górnych stron: Powstań, Polsko, skrusz kajdany, Dziś twój tryumf albo zgon.

Hej, kto Polak, na bagnety! Żyj swobodo, Polsko żyj. Takim hasłem cnej podniety, Trąbo nasza, wrogom grzmij! Trąbo nasza, wrogom grzmij!

Droga Polsko, Dzieci twoje, Dziś szczęśliwszych doszły chwil, Od tych sławnych, gdy ich boje Wieńczył Kremlin, Tybr i Nil, Lat dwadzieścia nasze męże Los po obcych grodach siał, Dziś, o matko, kto polęże, Na twem łonie będzie spał.


8 Wy przynajmiej, coście legli, W obcych krajach, za kraj swój, Bracia nasi z grobów zbiegli, Błogosławcie bratni bój! Bo zwyciężyć my gotowi Z trupów naszych tamę wznieść, By krok spóźnić olbrzymowi, Co chce światu pęta nieść.


Grzmijcie bębny, ryczcie działa, Dalej! Dzieci, w gęsty szyk! Wiedzie hufce wolność, chwała, Tryumf błyska w ostrzu pik. Leć, nasz Orle, w górnym pędzie, Sławie, Polsce, światu służ! Kto przeżyje, wolnym będzie, Kto umiera - wolnym już!


Warszawianka (1831)

9

Hej, sokoły Słowa: Tomasz Padurra (1801-1871) Muzyka: Tomasz Padurra (1801-1871) Rok powstania: pierwsza połowa XIX w.

Hej, tam gdzieś znad czarnej wody Siada na koń kozak młody, Czule żegna się z dziewczyną, Jeszcze czulej z Ukrainą.

Hej, hej, hej sokoły Omijajcie góry, lasy, doły, Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku, Mój stepowy skowroneczku, Hej, hej, hej sokoły! Omijajcie góry, lasy, doły, Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku Mój stepowy dzwoń, dzwoń, dzwoń!

Pięknych dziewcząt jest niemało, Lecz najwięcej w Ukrainie, Tam me serce pozostało, Przy kochanej mej dziewczynie.

Hej, hej, hej sokoły Omijajcie góry, lasy, doły, Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku, Mój stepowy skowroneczku, Hej, hej, hej sokoły Omijajcie góry, lasy, doły, Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku Mój stepowy dzwoń, dzwoń, dzwoń!

Ona biedna tam została, Przepióreczka moja mała, A ja tutaj w obcej stronie Dniem i nocą tęsknię do niej.

10 Hej, hej, hej sokoły Omijajcie góry, lasy, doły, Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku, Mój stepowy skowroneczku, Hej, hej, hej sokoły Omijajcie góry, lasy, doły, Dzwoń, dzwoń, dzwoń dzwoneczku Mój stepowy dzwoń, dzwoń, dzwoń!

Żal, żal za dziewczyną, Za zieloną Ukrainą, Żal, żal serce płacze, Że jej więcej nie zobaczę.


Wina, wina, wina dajcie, A jak umrę pochowajcie Na zielonej Ukrainie Przy kochanej mej dziewczynie.


Hej, sokoły (pierwsza połowa XIX w.)

11

Pieśń konfederatów barskich Słowa: Juliusz Słowacki (1809-1849) Muzyka: Andrzej Kurylewicz (1932-2007) Rok powstania: słowa -1843, muzyka -lata siedemdziesiąte XX w.

Nigdy z królami nie będziem w aliansach, Nigdy przed mocą nie ugniemy szyi, Bo u Chrystusa my na ordynansach, Słudzy Maryi! Więc choć się spęka świat i zadrży słońce, Chociaż się chmury i morza nasrożą, Choćby na smokach wojska latające, Nas nie zatrwożą. Bóg naszych ojców i dziś jest nad nami! Więc nie dopuści upaść żadnej klęsce. Wszak póki On był z naszymi ojcami, Byli zwycięzce! Więc nie wpadniemy w żadną wilczą jamę, Nie uklękniemy przed mocarzy władzą, Wiedząc, że nawet grobowce nas same Bogu oddadzą. Ze skowronkami wstaliśmy do pracy I spać pójdziemy o wieczornej zorzy, Ale w grobowcach my jeszcze żołdacy I hufiec Boży. Bo kto zaufał Chrystusowi Panu I szedł na święte kraju werbowanie, Ten de profundis z ciemnego kurhanu Na trąbę wstanie.

12 Bóg jest ucieczką i obroną naszą! Póki On z nami, całe piekła pękną, Ani ogniste smoki nas ustraszą, Ani ulękną! Nie złamie nas głód, ni żaden frasunek, Ani zhołdują żadne świata hołdy, Bo na Chrystusa my poszli werbunek, Na Jego żołdy! Pieśń konfederatów barskich (1843)

13

Góralu, czy ci nie żal Słowa: Michał Bałucki (1837-1901) Muzyka: Antoni Rutkowski (1859-1886) Rok powstania: 1865

Góralu, czy ci nie żal Odchodzić od stron ojczystych, Świerkowych lasów i hal I tych potoków przejrzystych?

Góralu, czy ci nie żal?, Góralu, wracaj do hal! Góralu, czy ci nie żal? Góralu, wracaj do hal!

Góral na góry spoziera I łzy rękawem ociera I góry porzucić trzeba ... Dla chleba, panie, dla chleba!

Góralu, czy ci nie żal ... Góralu, wróć się do hal! W chatach zostali ojcowie. Gdy pójdziesz od nich hen w dal, Cóż z nimi będzie? Ach, kto wie?

Góralu, czy ci nie żal ... A góral jak dziecko płacze: Może już ich nie zobaczę! I starych porzucić trzeba, Dla chleba, panie, dla chleba.

Góralu, czy ci nie żal ...

14 Góralu, nie odchodź, nie! Na wzgórzu u męki Boskiej Tam matka twa płacze cię, Uschnie z tęsknoty i troski.

Góralu, czy ci nie żal ... On zwiesił głowę i wzdycha: Oj, dolaż moja! — rzekł z cicha; I matkę porzucić trzeba ... Dla chleba, panie, dla chleba!

Góralu, czy ci nie żal ... I poszedł z grabkami, z kosą, I poszedł z gór swoich w dal ... W guńce starganej szedł boso ...

Góralu, czy ci nie żal ... Góralu, czy ci nie żal (1865)

15

Rota Słowa słów: Maria Konopnicka (1842-1910) Muzyka: Feliks Nowowiejski (1877-1946) Rok powstania: 1908

Nie rzucim ziemi skąd nasz ród! Nie damy pogrześć mowy. Polski my naród, polski lud, Królewski szczep Piastowy. Nie damy, by nas gnębił wróg ... Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! Do krwi ostatniej kropli z żył Bronić będziemy ducha, Aż się rozpadnie w proch i w pył Krzyżacka zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg ... Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz, Ni dzieci nam germanił, Orężny wstanie hufiec nasz, Duch będzie nam hetmanił. Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg .... Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg! Nie damy miana Polski zgnieść, Nie pójdziem żywo w trumnę, W Polski imię, na jej cześć Podnosim czoła dumne. Odzyska ziemi dziadów wnuk ... Tak nam dopomóż Bóg! Tak nam dopomóż Bóg!

16

O mój rozmarynie Słowa: zw. 1-6 z piosenki ludowej; zw. 7-9 Wacław Denhoff-Czarnocki (1894-1927) Muzyka: melodia pochodzi z XVIII wieku Rok powstania: przed 1914

O mój rozmarynie, rozwijaj się, Pójdę do dziewczyny, Pójdę do jedynej, Zapytam się. A jak mi odpowie: „Nie kocham cię!” Ułani werbują, Strzelcy maszerują Zaciągnę się. Dadzą mi buciki z ostrogami I siwy kabacik, I siwy kabacik Z wyłogami. Dadzą mi konika cisawego I ostrą szabelkę, I ostrą szabelkę Do boku mego. Dadzą mi uniform popielaty, Ażebym nie tęsknił, Ażebym nie tęsknił Do swej chaty. Dadzą mi manierkę z gorzałczyną, Ażebym nie tęsknił, Ażebym nie tęsknił Za dziewczyną.

17 A kiedy już wyjdę na wiarusa, Pójdę do dziewczyny, Pójdę do jedynej, Po całusa. A gdy mi odpowie: „Nie wydam się!” Hej, tam kule świszczą I bagnety błyszczą - Poświęcę się. A gdy mnie przyniosą z raną w boku, Wtedy pożałujesz, Wtedy pożałujesz Z łezką w oku. Powiodą z okopów na bagnety. Bagnet mnie ukłuje, Śmierć mnie pocałuje, Ale nie ty. O mój rozmarynie (przed 1914)

18

Białe róże Słowa: Jan Lankau (1890-1972), Kazimierz Wroczyński (1883-1957) Muzyka: Michał Kozar-Słobódzki (1884-1965) Rok powstania: około 1914

Rozkwitają pąki białych róż, Wróć, Jasieńku, z tej wojenki już, Wróć, ucałuj, jak za dawnych lat, Dam ci za to róży najpiękniejszy kwiat.

Kładłam ci ja idącemu w bój, Białą różę na karabin twój, Nimeś odszedł, mój Jasieńku, stąd, Nimeś próg przestąpił, kwiat na ziemi zwiądł.

Ponad stepem nieprzejrzana mgła, Wiatr w burzanach cichuteńko łka. Przyszła zima, opadł róży kwiat, Poszedł w świat Jasieńko, zginął za nim ślad.

Już przekwitły pąki białych róż, Przeszło lato jesień zima już, Cóż ci teraz dam, Jasieńku, hej, Gdy z wojenki wrócisz do dziewczyny swej.

Hej dziewczyno ułan w boju padł, Choć mu dałaś białej róży kwiat, Czy nieszczery był twej dłoni dar, Czy też może wygasł twego serca żar.

W pustym polu zimny wicher dmie, Już nie wróci twój Jasieńko, nie, Śmierć okrutna zbiera krwawy lud, Zakopali Jasia twego w ciemny grób.

Jasieńkowi nic nie trzeba już, Bo mu kwitną pąki białych róż, Tam pod jarem, gdzie w wojence padł, Wyrósł na mogile białej róży kwiat.

Nie rozpaczaj, lube dziewczę, nie, W polskiej ziemi nie będzie mu źle. Policzony będzie trud i znój, Za Ojczyznę poległ ukochany twój.

19

Kadrówka (Pierwsza kadrowa) Słowa: Tadeusz Ostrowski „Oster” (1895-1916), Wacław Graba-Łęcki (1891-1975) Muzyka: na melodię „Siwa gąska, siwa, po Dunaju pływa” Rok powstania: 1914

Raduje się serce, raduje się dusza, Gdy pierwsza kadrowa na wojenkę rusza.

Ojda, ojda dana, kompanio kochana, Nie masz to jak pierwsza, nie!

Chociaż do Warszawy mamy długą drogę, Przecież jednak dojdziem, byleby iść „w nogę”.

Ojda, ojda dana ... Choć Moskal psiawiara, drogę nam zastąpi, To kul z mannlichera nikt mu nie poskąpi.

Ojda, ojda dana ... A gdyby się długo opierał psiajucha, Każdy z nas bagnetem trafi mu do brzucha.

Ojda, ojda dana ... Kiedy pobijemy po drodze Moskali, Ładne warszawianki będziem całowali.

Ojda, ojda dana ... A gdy się szczęśliwie zakończy powstanie, To pierwsza kadrowa gwardyją zostanie.

Ojda, ojda dana ... A więc piersi naprzód, podniesiona głowa, Bośmy przecież pierwsza kompania kadrowa.

Ojda, ojda dana ...

20

Przybyli ułani pod okienko Słowa: Feliks Gwiżdż (1885-1952) Muzyka: melodia ludowa Rok powstania: 1914

Przybyli ułani pod okienko, Przybyli ułani pod okienko. Stukają, wołają, - Puść panienko! Stukają, wołają, - Puść panienko! Zaświecił miesiączek do okienka, Zaświecił miesiączek do okienka. W koszulce stanęła w nim panienka, W koszulce stanęła w nim panienka. O Jezu, a cóż to za wojacy? O Jezu, a cóż to za wojacy? Otwieraj, nie bój się, my czwartacy, Otwieraj, nie bój się, my czwartacy. Przyszliśmy napoić nasze konie, Przyszliśmy napoić nasze konie Za nami piechoty, pełne błonie, Za nami piechoty, pełne błonie. O Jezu, dokądże Bóg prowadzi? O Jezu, dokądże Bóg prowadzi? Warszawę odwiedzić byśmy radzi, Warszawę odwiedzić byśmy radzi. Gdy zwiedzim Warszawę, już nam pilno, Gdy zwiedzim Warszawę, już nam pilno Zobaczyć to stare nasze Wilno, Zobaczyć to stare nasze Wilno. Panienka otwierać podskoczyła, Panienka otwierać podskoczyła. Ułanów do środka zaprosiła, Ułanów do środka zaprosiła.

21

Hej, hej ułani Słowa: Feliks Gwiżdż (1885-1952) Muzyka: autor nieznany Rok powstania: przed 1917

Ułani, ułani, Malowane dzieci, Niejedna panienka Za wami poleci.

Hej, hej ułani, Malowane dzieci, Niejedna panienka Za wami poleci.

Jedzie ułan jedzie, Szablą pobrzękuje, Uciekaj dziewczyno, Bo cię pocałuje.

Hej, hej ułani ... Bo u nas ułanów To taka ochota, Lepszy wąs ułański Niż cała piechota.

Hej, hej ułani ... Niejedna panienka I niejedna wdowa, Za wami ułani, Polecieć gotowa.

Hej, hej ułani ... Nie ma takiej wioski, Nie ma takiej chatki, Gdzie by nie kochały Ułana mężatki.

Hej, hej ułani ... Babcia umierała, Jeszcze się pytała: "Czy na tamtym świecie, Ułani będziecie?" Hej, hej ułani ...

22

Wojenko, wojenko Słowa: Feliks Gwiżdż (1885-1952) Muzyka: na kanwie muzyki ludowej Rok powstania: 1917

Wojenko, wojenko, cóżeś ty za pani, Że za tobą idą, że za tobą idą Chłopcy malowani? Chłopcy malowani, sami wybierani, Wojenko, wojenko, wojenko, wojenko, Cóżeś ty za pani? Na wojence ładnie, kto Boga uprosi, Żołnierze strzelają, żołnierze strzelają, Pan Bóg kule nosi. Maszeruje wiara, pot się krwawy leje, Raz, dwa, stąpaj bracie, raz, dwa, stąpaj bracie, Bo tak Polska grzeje. Wojenko, wojenko, co za moc jest w tobie? Kogo ty pokochasz, kogo ty pokochasz W zimnym leży grobie. Ten już w grobie leży z dala od rodziny, A za nim pozostał, a za nim pozostał Cichy płacz dziewczyny.

23

Pierwsza brygada Słowa: Andrzej Hałaciński (1891-1941) zw. 1-3, Tadeusz Biernacki (1899-1974) zw. 4-9 Muzyka: Andrzej Brzuchal-Sikorski (1868-1931) Rok powstania: 1917

Legiony to - żebracza nuta, Legiony to - ofiarny stos, Legiony to - żołnierska buta, Legiony to - straceńców los!

My, Pierwsza Brygada, Strzelecka gromada, Na stos rzuciliśmy - swój życia los, Na stos, na stos!

O, ile mąk, ile cierpienia, O, ile krwi, wylanych łez, Pomimo to - nie ma zwątpienia, Dodawał sił - wędrówki kres!

My, Pierwsza Brygada, ...

Krzyczeli, żeśmy stumanieni, Nie wierząc nam, że chcieć - to móc! Laliśmy krew osamotnieni, A z nami był nasz drogi Wódz!


Inaczej się dziś zapatrują I trafić chcą do naszych dusz. I mówią, że nas już szanują, Lecz właśnie czas odwetu już!


Nie chcemy dziś od was uznania, Ni waszych mów, ni waszych łez! Już skończyły się czas kołatania Do waszych serc, do waszych kies!


24 Dziś nadszedł czas pokwitowania Za mękę serc i katusz dni. Nie chciejcie więc politowania, Zasadą jest: za krew - chciej krwi.

My, Pierwsza Brygada, ... Umieliśmy w ogień zapału Młodzieńczych wiar rozniecić skry, Nieść życie swe dla ideału I swoją krew i marzeń sny.

My, Pierwsza Brygada, ... Potrafim dziś dla potomności Ostatki swych poświęcić dni, Wśród fałszów siać siew szlachetności Miazgą swych ciał, żarem swej krwi.

My, Pierwsza Brygada, ... Pierwsza Brygada (1917)

25

Piechota Słowa: Leon Łuskino (1872-1948) Muzyka: Leon Łuskino (1872-1948) Rok powstania: 1918

Nie noszą lampasów, lecz szary ich strój, Nie noszą ni srebra, ni złota, Lecz w pierwszym szeregu podąża na bój Piechota, ta szara piechota.

Maszerują strzelcy, maszerują, Karabiny błyszczą, szary strój, A przed nimi drzewce salutują, Bo za naszą Polskę idą w bój!

Bo idą, a w słońcu kołysze się stal, Dziewczęta zerkają zza płota, A oczy ich dumnie utkwione są w dal, Piechota, ta szara piechota!


Nie grają im surmy, nie huczy im róg, A śmierć im pod stopy się miota, Lecz w pierwszym szeregu podąża na bój Piechota, ta szara piechota.


26

Płonie ognisko Słowa: Jerzy Braun (1901-1975) Muzyka: Jerzy Braun (1901-1975) Rok powstania: 1918

Płonie ognisko i szumią knieje, drużynowy jest wśród nas, opowiada starodawne dzieje, bohaterski wskrzesza czas. O rycerstwie spod kresowych stanic, o obrońcach naszych polskich granic, a ponad nami wiatr szumny wieje i dębowy huczy las. (BIS) Już do odwrotu głos trąbki wzywa, alarmując ze wszech stron. Staje wiara w ordynku szczęśliwa, serca biją w zgodny ton. Każda twarz się uniesieniem płoni, każdy laskę krzepko dzierży w dłoni. A z młodzieńczej się piersi wyrywa pieśń potężna, pieśń jak dzwon. (BIS)

27

Zwycięży Orzeł Biały Słowa: Konstanty Krumłowski (1872-1938) Muzyka: autor nieznany Rok powstania: około 1921 lub koniec XIX w.

Jak długo w sercach naszych Choć kropla polskiej krwi, Jak długo w sercach naszych Ojczysta miłość tkwi.

Stać będzie kraj nasz cały, Stać będzie Piastów gród, Zwycięży Orzeł Biały, Zwycięży polski lud!

Jak długo na Wawelu Brzmi zygmuntowski dzwon, Jak długo z gór karpackich Rozbrzmiewa polski ton.

Stać będzie kraj nasz cały, ...

Jak długo Wisła wody Na Bałtyk będzie słać, Tak długo polskie grody Nad Wisłą będą stać.


O, wznieś się Orle Biały! O, Boże, spraw ten cud! Zwycięstwo polskiej sławy Ogląda polski lud.


Jak długo nasza wiara Ożywia polską krew, Stać będzie Polska cała, Bo każdy Polak lew.


28

Morze, nasze morze Słowa: Adam Kowalski (1896-1947) Muzyka: Adam Kowalski (1896-1947) Rok powstania: 1925

Chociaż każdy z nas jest młody, Lecz go starym wilkiem zwą. My, strażnicy Wielkiej Wody, Marynarze polscy to.

Morze, nasze morze! Wiernie ciebie będziem strzec. Mamy rozkaz cię utrzymać, Albo na dnie, na dnie twoim lec, Albo na dnie z honorem lec!

Żadna siła, żadna burza Nie odbierze Gdyni nam. Własna flota, choć nieduża, Strzeże czujnie portu bram.

Morze, nasze morze! Wiernie ciebie będziem strzec. Mamy rozkaz cię utrzymać, Albo na dnie, na dnie twoim lec, Albo na dnie z honorem lec!

29

Serce w plecaku Słowa: Michał Zieliński (1905-1972) Muzyka: Michał Zieliński (1905-1972) Rok powstania: 1933

Z piersi młodej się wyrwało, W wielkim bólu i rozterce I za wojskiem poleciało, Zakochane czyjeś serce. Żołnierz drogą maszerował, Nad serduszkiem się użalił, Więc je do plecaka schował I pomaszerował dalej.

Tę piosenkę, tę jedyną, Śpiewam dla ciebie, dziewczyno, Może także jest w rozterce Zakochane twoje serce. Może beznadziejnie kochasz I po nocach tęsknisz, szlochasz? Tę piosenkę, tę jedyną, Śpiewam dla ciebie, dziewczyno.

Poszedł żołnierz na wojenkę Poprzez góry, lasy, pola, Z śmiercią razem szedł pod rękę, Taka jest żołnierska dola. I choć go trapiły wielce Kule, gdy szedł do ataku, Żołnierz śmiał się, bo w plecaku Miał w zapasie drugie serce.

Tę piosenkę, tę jedyną ...

30

Rozszumiały się wierzby płaczące Słowa: Roman Ślęzak (1909-1968) oraz nieznany autor trzeciej zwrotki Muzyka: Wasyl Agapin Rok powstania: 1937

Rozszumiały się wierzby płaczące, Rozpłakała się dziewczyna w głos, Od łez oczy podniosła błyszczące, Na żołnierski, na twardy życia los.

Nie szumcie, wierzby nam Żalu - co serce rwie, Nie płacz, dziewczyno ma, Bo na wojence nie jest źle.

Do tańca grają nam Armaty, stali szczęk. Śmierć kosi niby łan, Lecz my nie wiemy, co to lęk.

Nie szumcie, wierzby nam .... Czy to deszcz czy słoneczna spiekota, Wszędzie słychać miarowy, równy krok, To maszeruje szara piechota, Na ustach śpiew, pogodna twarz, twardy wzrok.

Nie szumcie, wierzby nam .... I choć droga się nasza nie kończy, Choć nie wiemy, gdzie wędrówki kres, Ale pewni jesteśmy zwycięstwa, Bo przelano już tyle krwi i łez.

Nie szumcie, wierzby nam ....

31

Jak dobrze nam zdobywać góry Słowa i muzyka: autor nieznany Rok powstania: przed 1939

Jak dobrze nam zdobywać góry I młodą piersią chłonąć wiatr, Prężnymi stopy deptać chmury I palce ranić ostrzem Tatr.

Mieć w uszach szum, strumieni śpiew, A w żyłach roztętnioną krew, Hejże hej! Hejże ha! Żyjmy więc, póki czas, Bo kto wie, bo kto wie, Kiedy znowu ujrzę was.

Jak dobrze nam głęboką nocą Wędrować jasną wstęgą szos, Patrzeć, jak gwiazdy niebo złocą I czekać, co przyniesie los,

Mieć w uszach szum ... Jak dobrze nam po wielkich szczytach Wracać w doliny progi swe, Przyjaciół jasne twarze witać. O, młoda duszo, raduj się!

Mieć w uszach szum ... Idziemy wraz polem czy gajem, Aż do rozstajnych ciemnych dróg, By w czas rozłąki słyszeć wzajem Serdeczne: „Niech prowadzi Bóg!”

Mieć w uszach szum ... Jak dobrze nam tak przy ognisku Tęczową wstęgę marzeń snuć Patrząc, jak w niebo iskra tryska I wokół siebie przyjaźń czuć.

Mieć w oczach blask i ognia żar, A w duszy mieć młodości czar. Hejże hej! Hejże ha! Żyjmy więc, póki czas, Bo kto wie, bo kto wie, Kiedy znowu ujrzę was.

32

Siekiera, motyka Słowa: Anna Jachnina (1914-1996) Muzyka: melodia piosenki „Co użyjem, to dla nas” Rok powstania: 1942

Siekiera, motyka, bimbru szklanka, W nocy nalot, w dzień łapanka, Siekiera, motyka, światło, prąd, Kiedyż oni pójdą stąd. Siekiera, motyka, piłka, szklanka, We dnie alarm, w noc łapanka, Siekiera, motyka, piłka, gwóźdź, Masz górala — to mnie puść.

Co tu robić, o czym śnić, Szwaby nam nie dają żyć. Im kultura nie zabrania Na ulicach polowania!

Siekiera, motyka, tramwaj, buda, Każdy zwiewa, gdzie się uda, Siekiera, motyka, igła, nić, Już nie mamy gdzie się skryć. Siekiera, motyka, piłka, linka, Tutaj Prusy, tam Treblinka, Siekiera, motyka, światło, prąd, Drałuj draniu wreszcie stąd.

Po ulicach gonią wciąż, Patrzą kogo jeszcze wziąć. Ich kultura nie zabrania Po ulicach polowania!

Siekiera, motyka, styczeń, luty, Hitler z Ducem gubią buty, Siekiera, motyka, linka, drut, Już pan malarz jest kaput. Siekiera, motyka, piłka, alasz, Przegrał wojnę głupi malarz, Siekiera, motyka, piłka, nóż, Przegrał wojnę już, już, już.

33

Dziś do ciebie przyjść nie mogę Słowa: Stanisław Magierski (1904-1957) lub Krystyna Krahelska (1914-1944) Muzyka: Stanisław Magierski (1904-1957) lub Bronisław Król (1916-) Rok powstania: 1942

Dziś do ciebie przyjść nie mogę, Idę zaraz w nocy mrok, Nie wyglądaj za mną oknem, W mgle utonie próżno wzrok. Na co ci, kochanie, wiedzieć, Gdzie dziś w nocy będę spać, Dłużej tu nie mogę siedzieć, Na mnie czeka leśna brać. Księżyc zaszedł już za lasem, We wsi gdzieś szczekają psy, A nie pomyśl sobie czasem, Że do innej spieszno mi. Kiedy wrócę znów do ciebie, Może w dzień, a może w noc, Dobrze będzie nam jak w niebie, Pocałunków dasz mi moc. Gdy nie wrócę, niechaj wiosną Moją rolę sieje brat, Kości moje w mech porosłe Niech użyźnią ziemi szmat. W pole wyjdź, którego ranka, Na snop żyta ręce złóż I ucałuj jak kochanka, Ja żyć będę w kłosach zbóż.

34

Hej, chłopcy, bagnet na broń Słowa: Krystyna Krahelska „Danuta” (1914-1944) Muzyka: Krystyna Krahelska „Danuta” (1914-1944) Rok powstania: 1943

Hej, chłopcy, bagnet na broń! Długa droga, daleka, przed nami, Mocne serca, a w ręku karabin, Granaty w dłoniach i bagnet na broni. Jasny świt się roztoczy, wiatr owieje nam oczy I odetchnąć da płucom i rozgorzeć da krwi, I piosenkę jak tęczę nad nami roztoczy W równym rytmie marsza: raz, dwa, trzy ... Hej, chłopcy, bagnet na broń! Długa droga, daleka, przed nami trud i znój, Po zwycięstwo my, młodzi, idziemy na bój, Granaty w dłoniach i bagnet na broni. Ciemna noc się nad nami, roziskrzyła gwiazdami, Białe wstęgi dróg w pyle, długie noce i dni, Nowa Polska, Zwycięska, jest w nas i przed nami W równym rytmie marsza: raz, dwa, trzy ... Hej, chłopcy, bagnet na broń! Bo kto wie, czy to jutro, pojutrze, czy dziś Przyjdzie rozkaz, że już, że już trzeba nam iść… Granaty w dłoniach i bagnet na broni!

35

Deszcz, jesienny deszcz Słowa: Marian Matuszkiewicz (nieznana-1944) Muzyka: Marian Matuszkiewicz (nieznana-1944) Rok powstania: 1943

Deszcz, jesienny deszcz, Smutne pieśni gra, Mokną na nim karabiny, Hełmy kryje rdza. Nieś po błocie w dal, W zapłakany świat, Przemoczone pod plecakiem Osiemnaście lat. Gdzieś daleko stąd Noc zapada znów, Ciemna główka twej dziewczyny Chyli się do snu. Może właśnie dziś Patrzy w mroczną mgłę I modlitwą prosi Boga, By zachował cię. Deszcz, jesienny deszcz, Bębni w hełmu stal, Idziesz, młody żołnierzyku, Gdzieś w nieznaną dal. Może jednak Bóg Da, że wrócisz znów, Będziesz tulił ciemną główkę Miłej twej do snu.

36

Czerwone maki na Monte Casino Słowa: Feliks Konarski (1907-1991) Muzyka: Alfred Schütz ‘Al Suito’ (1910-1999) Rok powstania: 1944

Czy widzisz te gruzy na szczycie? Tam wróg twój się ukrył jak szczur! Musicie! Musicie! Musicie! Za kark wziąć i strącić go z chmur! I poszli szaleni, zażarci, I poszli zabijać i mścić! I poszli - jak zawsze - uparci! Jak zawsze - za honor się bić.

Czerwone maki na Monte Cassino Zamiast rosy piły polską krew ... Po tych makach szedł żołnierz i ginął, Lecz od śmierci silniejszy był gniew! Przejdą lata i wieki przeminą. Pozostaną ślady dawnych dni ... I tylko maki na Monte Cassino Czerwieńsze będą, bo z polskiej wzrosną krwi!

Runęli przez ogień, straceńcy! Niejeden z nich dostał i padł ... Jak ci z Somosierry szaleńcy, Jak ci spod Racławic, sprzed lat! Runęli impetem szalonym! I doszli! ... I udał się szturm! I sztandar swój biało-czerwony Zatknęli na gruzach wśród chmur!

Czerwone maki na Monte Cassino ... Czy widzisz ten rząd białych krzyży? Tam Polak z honorem brał ślub! ... Idź naprzód! ... Im dalej ... Im wyżej ... Tym więcej ich znajdziesz u stóp! Ta ziemia do Polski należy, Choć Polska daleko jest stąd, Bo wolność ... krzyżami się mierzy! Historia ten jeden ma błąd!

Czerwone maki na Monte Cassino ...

37

Pałacyk Michla Słowa: Józef Szczepański „Ziutek"(1922-1944) Muzyka: Józef Szczepański „Ziutek"(1922-1944) Rok powstania: 1944

Pałacyk Michla, Żytnia, Wola, bronią jej chłopcy spod „Parasola”. Choć na „tygrysy” mają visy, to warszawiaki fajne chłopaki są!

Czuwaj wiaro i wytężaj słuch, pręż swój młody duch, pracując za dwóch! Czuwaj wiaro i wytężaj słuch, pręż swój młody duch - jak stal!

Każdy chłopaczek chce być ranny, sanitariuszki - morowe panny. i gdy cię kulka trafi jaka, poprosisz pannę - da ci buziaka - hej!

Czuwaj wiaro i wytężaj słuch, ... Z tyłu za linią dekowniki, intendentura, różne umrzyki, gotują zupę, czarną kawę - i tym sposobem walczą za sprawę - hej!

Czuwaj wiaro i wytężaj słuch, ... Wiara się bije, wiara śpiewa, Szkopy się złoszczą, krew ich zalewa. Różnych sposobów się imają, co chwila „szafę” nam posuwają - hej!

Czuwaj wiaro i wytężaj słuch, ... Lecz na nic „szafa” i granaty, za każdym razem dostają baty i co dzień się przybliża chwila, że zwyciężymy! I do cywila - hej!

Czuwaj wiaro i wytężaj słuch, ...

38

Marsz Mokotowa Słowa: Mirosław Jezierski „Karnisz" (1922-1967) Muzyka: Jan Markowski „Krzysztof"(1913-1980) Rok powstania: 1944

Nie grają nam surmy bojowe I werble do szturmu nie warczą, Nam przecież te noce sierpniowe I prężne ramiona wystarczą.

Niech płynie piosenka z barykad Wśród bloków, zaułków, ogrodów, Z chłopcami niech idzie na wypad, Pod rękę, przez cały Mokotów.

Ten pierwszy marsz ma dziwną moc, Tak w piersiach gra, aż braknie tchu, Czy słońca żar, czy chłodna noc, Prowadzi nas pod ogniem z luf.

Ten pierwszy marsz to właśnie zew, Niech brzmi i trwa przy huku dział, Batalion gdzieś rozpoczął szturm, Spłynęła łza i pierwszy strzał!

Niech wiatr ją poniesie do miasta, Jak żagiew płonącą i krwawą, Niech w górze zawiśnie na gwiazdach, Czy słyszysz, płonąca Warszawo?

Niech zabrzmi w uliczkach znajomych, W Alejach, gdzie bzy już nie kwitną, Gdzie w twierdze zmieniły się domy, A serca z zapału nie stygną!

Ten pierwszy marsz ma dziwną moc, Tak w piersiach gra, aż braknie tchu, Czy słońca żar, czy chłodna noc, Prowadzi nas pod ogniem z luf.

Ten pierwszy marsz niech dzień po dniu, W poszumie drzew i w sercach drży, Bez próżnych skarg i zbędnych słów, To nasza krew i czyjeś łzy!

39

Warszawskie dzieci Słowa: Stanisław R. Dobrowolski „Goliard” (1907-1977) Muzyka: Andrzej Panufnik (1914-1991) Rok powstania: 1944

Nie złamie wolnych żadna klęska, Nie strwoży śmiałych żaden trud – Pójdziemy razem do zwycięstwa, Gdy ramię w ramię stanie lud.

Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój, Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew! Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój, Gdy padnie rozkaz Twój, poniesiem wrogom gniew!

Powiśle, Wola i Mokotów, Ulica każda, każdy dom – Gdy padnie pierwszy strzał, bądź gotów, Jak w ręku Boga złoty grom.

Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,. ... Od piły, dłuta, młota, kielni – Stolico, synów swoich sław, Że stoją wraz przy Tobie wierni, Na straży Twych żelaznych praw.

Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,. ... Poległym chwała, wolność żywym, Niech płynie w niebo dumny śpiew, Wierzymy, że nam Sprawiedliwy, Odpłaci za przelaną krew.

Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój,. ...

40

Pieśń o małym rycerzu Słowa: Jerzy Lutowski (1923-1985) Muzyka: Wojciech Kilar (1932-) Rok powstania: 1969

W stepie szerokim, którego okiem Nawet sokolim nie zmierzysz, Wstań, unieś głowę, wsłuchaj się w słowa Pieśni o małym rycerzu. Choć mały ciałem, rębacz wspaniały Wyrósł nad pierwsze szermierze I wieki całe będą śpiewały Pieśni o małym rycerzu, Ty, któryś w boju i ty, coś w znoju I ty, co liczysz i mierzysz, Wstań, unieś głowę, wsłuchaj się w słowa Pieśni o małym rycerzu

41

Barka Słowa: ks. Stanisław Szmidt Muzyka: ks. Cesáreo Gabarain Rok powstania: 1974

Pan kiedyś stanął nad brzegiem, Szukał ludzi gotowych pójść za Nim, By łowić serca słów Bożych prawdą.

O Panie, to Ty na mnie spojrzałeś, Twoje usta dziś wyrzekły me imię. Swoją barkę pozostawiam na brzegu, Razem z Tobą nowy zacznę dziś łów.

Jestem ubogim człowiekiem, Moim skarbem są ręce gotowe Do pracy z Tobą i czyste serce.

O Panie, to Ty na mnie spojrzałeś, .... Ty, potrzebujesz mych dłoni, Mego serca młodego zapałem, Mych kropli potu i samotności.

O Panie, to Ty na mnie spojrzałeś, ... Dziś wypłyniemy już razem Łowić serca na morzach dusz ludzkich Twej prawdy siecią i słowem życia.

O Panie, to Ty na mnie spojrzałeś, ...

42

Żeby Polska była Polską Słowa: Jan Pietrzak (1937-) Muzyka: Włodzimierz Korcz (1943-) Rok powstania: 1976

Z głębi dziejów, z krain mrocznych, Puszcz odwiecznych, pól i stepów, Nasz rodowód, nasz początek, Hen od Piasta, Kraka, Lecha. Długi łańcuch ludzkich istnień, Połączonych myślą prostą. Żeby Polska, żeby Polska! Żeby Polska była Polską! Wtedy, kiedy los nieznany Rozsypywał nas po kątach, Kiedy obce wiatry grały, Obce orły na proporcach - Przy ogniskach wybuchała Niezmożona nuta swojska. Żeby Polska, żeby Polska .... Zrzucał uczeń portret cara, Ksiądz Ściegienny wznosił modły, Opatrywał wóz Drzymała, Dumne wiersze pisał Norwid. I kto szablę mógł utrzymać Ten formował legion, wojsko. Żeby Polska, żeby Polska ..... Matki, żony w mrocznych izbach Wyszywały na sztandarach Hasło: "Honor i Ojczyzna" I ruszała w pole wiara. I ruszała wiara w pole Od Chicago do Tobolska. Żeby Polska, żeby Polska ....

43

Mury Słowa: Jacek Kaczmarski (1957-2004) Muzyka: Lluís Llach (1948-) Rok powstania: 1978 (słowa)

On natchniony i młody był Ich nie policzyłby nikt On im pieśnią dodawał sił Śpiewał, że blisko już świt Świec tysiące palili mu Z nad głów podnosił się dym Śpiewał, że czas by runął mur Oni śpiewali wraz z nim.

Wyrwij murom zęby krat, Zerwij kajdany, połam bat, A mury runą, runą, runą I pogrzebią stary świat. (BIS)

Wkrótce na pamięć już znali pieśń I sama melodia bez słów Niosła ze sobą starą treść Dreszcze na wskroś serc i głów. Śpiewali więc i klaskali w rytm, Jak wystrzał poklask ich brzmiał, Lecz ciążył łańcuch, zwlekał świt On wciąż śpiewał i grał

Wyrwij murom zęby krat Zerwij kajdany, połam bat A mury runą, runą, runą I pogrzebią stary świat. (BIS)

44 Aż zobaczyli - ilu ich Poczuli siłę i czas I z pieśnią, że już blisko świt, Szli ulicami miast. Zwalali pomniki, rwali bruk Ten z nami, ten przeciw nam! Kto sam - ten nasz największy wróg. A śpiewak właśnie był sam. Patrzył na równy tłumów marsz, Milcząc wsłuchany w kroków huk, A mury rosły, rosły, rosły ... Łańcuch kołysał się u nóg. Mury (1978)

45

Nielegalne kwiaty Słowa: Jan Pietrzak (1937-) Muzyka: Jan Pietrzak (1937-) Rok powstania: 1982

Wiele polskich kwiatów rozkwitało już, pod Cassino maków, pąków białych róż., kwiatów, co czerwieńsze były niźli krew, w wierszu i piosence, i w okopów mgle ... Ale takie kwiaty, jakie kwitną tu, na warszawskim placu, to prawdziwy cud. Szpicle i armaty stoją przeciw nim, pałki, automaty, tresowane psy. Nielegalne kwiaty, zakazany krzyż, co dnia rozkwitają z betonowych płyt. Ludzie je składają, wierni sercom swym, co w nadziei trwają przeciw mocom złym.

46 To najdroższe kwiaty, jakie widział świat. Można za nie płacić w celi parę lat, można stracić zęby za goździki trzy, liczyć krwawe pręgi, długo łykać łzy ... Takich drogich kwiatów co dzień świeży stos niosą warszawiacy kiedy mija noc. Ciemna noc dla tamtych, dla nas jasny dzień. Z nami słońce prawdy, z nimi zdrady cień. Niepodległe kwiaty, niezniszczalny krzyż. Huczą gabinety i imperium drży. Szydzi z generałów, nie lęka się wojska nielegalny naród, zakazana Polska! Nielegalne kwiaty (1982

1 Śpiewnik - ewa stankiewicz · 3 bogurodzica słowa: anonim muzyka: anonim rok powstania:...

Documents