Tematske celine

Univerzitet u Beogradu Filozofski fakultetOdeljenje za psihologiju

PSIHOFIZIKAČULAPERCEPCIJA

PSIHOLOGIJA OPAŽANJA

Slobodan Marković

UVOD: osnovni pristupi i problemi psihologije opažanja

PSIHOFIZIKA

OGRANIČENOST ČULNOG SAZNANJA

- malo-veliko, slabo-jako, sporo-brzo ...- pomagala: mikroskop, IR, UV kamere ...

OGRANIČENOST ČULNOG SAZNANJA

- svaka životinjska vrsta ima svoj perceptivni svet

- malo-veliko, slabo-jako, sporo-brzo ...- pomagala: mikroskop, UV ili IR kamere ...

OGRANIČENOST ČULNOG SAZNANJA

OGRANIČENOST ČULNOG SAZNANJA

Talasne dužine

PAS

ČOVEK

VERIDIČNOST ČULNOG SAZNANJA

- nekada ne opažamo ono što čula registruju: npr. pekmene

- nekada opažamo ono čega nema: npr. iluzorni trougao

VERIDIČNOST ČULNOG SAZNANJA

Opažanje nepostojećih entiteta

- iluzorne konture

- naknadne slike

VERIDIČNOST ČULNOG SAZNANJA

Opažanje nepostojećih entiteta

- iluzorne konture

- naknadne slike

- halucinacije: npr. fantomski ud

Neopažanje postojećih entiteta

- čulna adaptacija- kamuflaže

VERIDIČNOST ČULNOG SAZNANJA

VERIDIČNOST ČULNOG SAZNANJA

“Pogrešno” opažanje

- iluzije - dvosmislene slike

PERCEPCIJA I AKCIJA

Akcija organizma: kretanje, manipulacija, dohvatanje ...

PERCEPCIJA I AKCIJA

Akcija čulnih organa: pokreti očiju, njuškanje, žvakanje ...

Jarbus, 1967.

Opažanje i prepoznavanje

PERCEPCIJA I KOGNICIJA

poznate scene: prepoznajemo objektenepoznate scene: vidimo površine i linije

poznati jezik: čujemo i razumemonepoznati jezik: čujemo, ali ne razumemo

PERCEPCIJA I KOGNICIJA

PERCEPCIJA I KOGNICIJA

PERCEPCIJA I MEMORIJA

PERCEPCIJA I MEMORIJA

PERCEPTIVNE SPOSOBNOSTI

Testovi inteligencije

Spacijalne sposobnosti: test mentalne rotacije Razdvajanje deo-celina: test skrivenih figura Diskriminacija detalja: test isto-različito ...

PERCEPCIJA I PAŽNJA

PERCEPCIJA I EMOCIJE

- neuralni, fiziološki, redukcionistički

OPŠTI PRISTUPI OPAŽANJU

- fenomenološki, psihološki, mentalistički

- biološki: veza opažanja i adaptivnog ponašanja

- inženjerski, informacioni: simulacija percepcije

OPŠTI PRISTUPI OPAŽANJU

Fenomenološki, psihofizički, mentalistički

Introspekcija:

Opis opažaja Psihofizički odgovor (npr. vidim – ne vidim)Prepoznavanje, detekcija ...

OPŠTI PRISTUPI OPAŽANJU

Merenje rada mozga i senzornih sistema

Neurooslikavanje: PET, fMRI

Neuralni, fiziološki, redukcionistički

OPŠTI PRISTUPI OPAŽANJU

Merenje rada mozga i senzornih sistema

Neurooslikavanje: PET, fMRI, EEG

Neuralni, fiziološki, redukcionistički

OPŠTI PRISTUPI OPAŽANJU

Merenje rada mozga i senzornih sistema

Neurofiziološka merenja: mikroelektrode ...

Neuralni, fiziološki, redukcionistički

OPŠTI PRISTUPI OPAŽANJU

Bihejvioralne i opservacione metode

Biološki: veza opažanja i adaptivnog ponašanja

OPŠTI PRISTUPI OPAŽANJU

Matematičke metode: Neuralne mreže

Inženjerski, informacioni: simulacija percepcije

Algoritam

Fizički objekat Simulacija opažaja

Fenomenološki opažaj

ZAŠTO PROUČAVATI PERCEPCIJU?

PRAKTIČNI RAZLOZI

- ergonomija: industrija, saobraćaj, sport

ZAŠTO PROUČAVATI PERCEPCIJU?

PRAKTIČNI RAZLOZI

- marketing: percepcija, zadovoljstvo, motivacija

ZAŠTO PROUČAVATI PERCEPCIJU?

PRAKTIČNI RAZLOZI

- medicina: pomoć gluvim, slepim i sl.

ZAŠTO PROUČAVATI PERCEPCIJU?

PRAKTIČNI RAZLOZI

- životinje: npr. korišćenje pasa tragača

ZAŠTO PROUČAVATI PERCEPCIJU?

PRAKTIČNI RAZLOZI

- veštačka inteligencija: npr. robotsko viđenje

ZAŠTO PROUČAVATI PERCEPCIJU?

PRAKTIČNI RAZLOZI

Zašto stvari izgledaju tako kako izgledaju?

- ergonomija, marketing, medicina, upotreba životinja,veštačka inteligencija itd.

INTELEKTUALNA RADOZNALOST