1 | p a g e · 2020. 2. 10. · 4 | p a g e në total u pyetën 215 studentë, nga këta 125 femra...
TRANSCRIPT
1 | P a g e
2 | P a g e
PËRMBAJTJA
Hyrje .................................................................................. 1
Metodologjia ..................................................................... 2
Gjetjet kryesore ................................................................ 3
Rekomandimet kryesore ................................................... 4
Analiza e të dhënave ........................................................ 5
Informacion mbi dokumentat bazë të universitetit ........ 6
Organet drejtuese universitare ...................................... 7
Sistem i adresimit të ankesave brenda universitetit ...... 8
3 | P a g e
Hyrje
Universiteti “Aleksandër Xhuvani” i Elbasanit është një institucion i arsimit të lartë publik, i cili
ofron programe studimi në të treja ciklet e studimit në gjuhën shqipe dhe përbëhet nga pesë
fakultete. Duke qenë se Qëndresa Qytetare ka realizuar disa matje dhe monitorime në këtë
universitet përsa i takon raportit korruptiv pedagog – student dhe transparencës financiare të
menaxhimit të këtij universiteti pas reformës në arsimin e lartë, në këtë analizë u ndalëm vetëm
tek sistemi i ankesave dhe përfaqësimit të studentëve brenda universitetit.
Qëndresa Qytetare në bashkëpunim me National Democratic Institute (NDI Albania) realizoi një
pyetësor me studentët e këtij Universitetit në lidhje me nivelin e informimit të studentëve në
raport me të drejtat dhe detyrimet e tyre brenda auditorëve dhe nivelin e përfaqësimit të tyre në
strukturat e universitetit.
Qëllimi kryesor i këtij pyetësori është evidentimi i pengesave dhe vështirësive që hasin studentët
për të adresuar shqetësimet e tyre në lidhje me vleresimet e pedagogëve, shërbimet që ofron
universiteti për ta, si dhe evidentimi i nivelit të përfaqësimit të tyre brenda organeve të
universitetit.
Gjithashtu ky hulumtim shërben për të analizuar përmbajtjen dhe funksionimin e
dokumentacionit bazë për organizimin dhe funksionimin e universitetit, si dhe hapësirat që
Statuti, Rregullorja e Universitetit dhe Kodi i Etikës i mundësojnë studentëve për të reaguar.
Metodologjia
Të dhënat për realizimin e këtij hulumtimi u mblodhën nëpërmjet metodës sasiore duke përdorur
pyetësorin si instrument për mbledhjen e të dhënave dhe duke e shpërndarë atë në mënyrë
rastësore sipas rregullave të metodave kërkimore.
Në shqyrtim janë marrë edhe organet përfaqësuese dhe ekzekutive të universitetit si hallka kyçe
për zbatimin e ligjit për arsimin e lartë dhe akteve nënligjore në zbatim të tij. Përveç anketimit të
drejtpërdrejtë të studentëve, është monitoruar dhe marrë në shqyrtim përmbajtja e faqes zyrtare të
internetit të universitetit dhe përmbajtja e raportit të vlerësimit të jashtëm të akreditimit, i
realizuar në vitin 2016.
4 | P a g e
Në total u pyetën 215 studentë, nga këta 125 femra dhe 90 meshkuj, të ndarë sipas programeve të
studimit, përkatësisht 33 studentë të programit Master dhe 182 studentë të programit Bachelor.
Anketat u realizuan sipas fakulteteve duke iu referuar ndarjes të mëposhtme:
Fakulteti i ShkencaveTeknike = 40 anketa
Fakulteti i Shkencave Humane = 50 anketa
Fakulteti i Ekonomisë = 50 anketa
Fakulteti i Shkencave të Natyrës = 35 anketa
Fakulteti i Edukimit = 40 anketa
Refuzime = 21 anketa
Gjithashtu gjatë kësaj analize u morën në shqyrtim edhe dokumentat bazë të universitetit, si
rregullorja dhe Kodi i Etikës, duke parë në këtë mënyrë zbatimin dhe efektivitetin e tyre në
raport me nevojat që studentët kanë dhe shërbimet që i ofrohen atyre.
Gjetjet kryesore
Universiteti “Aleksandër Xhuvani” operon me statutin i cili bazohet në ligjin e vjetër të
Arsimit të Lartë, ndërkohë që ligj i ri, nr. 80/2015 shprehet në nenin 33 se statuti hartohet
dhe ndryshohet në përputhje me dispozitat e këtij ligji, si dhe aktet nënligjore në fuqi. E
njëjta gjë konstatohet edhe për rregulloren e Universitetit.
Rreth 88% e studentëve kanë dëgjuar dhe e dinë që rregullorja dhe Kodi i Etikës
ekzistojnë, por vetëm 40% e tyre e njohin përmbajtjen e këtyre dokumentave.
Nga përgjigjet e pyetësorit konstatohet se rreth 63% e studentëve nuk i njohin
përfaqësuesit e tyre në Senatin Akademik dhe vetëm 16 nga 215 studentë kanë arritur të
adresojnë shqetësimet që ata kanë, nëpërmjet përfaqësuesve të tyre në Senatin Akademik
apo organet e tjera të universitetit.
Nga rezultatet e përfituara nga pyetësori i realizuar, del në pah mungesa totale e
informacionit që kanë studentët për rrugën dhe format e adresimit të ankesave brenda
universitetit në lidhje me procedurat e zhvillimit dhe vlerësimit të provimeve, ku nga 215
studentë të pyetur, të gjithë ata që kanë konstatuar parregullsi, kanë ndjekur rrugën e
gabuar dhe jo atë të bazuar në rregullore për të adresuar ankesën e tyre.
Sipas komenteve të studentëve mbi kutinë e ankesave të vendosur në korridorin e
universitetit, ata thonë se aty ndodhen dy kamera, fakt i cili mund të jetë intimidues për
studentët.
5 | P a g e
Gjetje nga shqyrtimi i raportit të vlerësimit të jashtëm të akreditimit
Sipas raportit të vlerësimit të jashtëm të akreditimit, Universiteti “Aleksandër Xhuvani”
nuk ka një Këshill Studentor efikas dhe as një Qendër Alumni si pikë reference për
tregun e punës.
Rekomandimet kryesore
Senati Akademik dhe Bordi i Administrimit të universitetit duhet të rishikojnë statutin
dhe aktet që rrjedhin prej tij, për ta përshtatur me dispozitat e reja që rrjedhin nga ligji nr.
80/2015 i arsimit të lartë. Ministria e Arsimit, Sportit dhe Rinisë duhet të vihet në lëvizje
për përshpejtimin e këtij procesi.
Duhet të ngrihen zyra të posaçme në universitete me qëllim informimin e studentëve mbi
të drejtat dhe detyrimet e tyre. Këtyre zyrave mund të bashkohet edhe një qendër e re
Alumni për universitetin.
Kur bëhet pjesë e universitetit, çdo student duhet të pajiset me rregulloren fizike dhe
Kodin e Etikës, që ditën e parë të fillimit të procesit mësimor.
Rektori dhe Senati Akademik duhet të hartojnë një rregullore me pjesëmarrjen e
studentëve për zgjedhjen e një Këshilli Studentor i cili duhet të jetë përfaqësues,
demokratik dhe efektiv.
Rekomandime nga studentët
Vlerësimi i tezave të provimeve të jetë një proces më transparent dhe ankesat e
studentëve të merren parasysh nga pedagogët.
Të përfshihet media dhe gazetarët në adresimin e problematikave studentore.
6 | P a g e
Analiza e të dhënave Informacioni mbi dokumentat bazë të universitetit
Sipas ligjit për arsimin e lartë, në statut përcaktohen hollësisht: organizimi, strukturat përbërëse
të universitetit, veprimtaritë e autoriteteve dhe organeve drejtuese, zgjedhja apo emërimi i tyre,
nivelet e delegimit të kompetencave nga autoritetet drejtuese dhe administrative, periudhat e
kryerjes së vlerësimit të brendshëm të strukturave ose programeve të studimit, detyrat dhe të
drejtat e personelit akademik, ndihmësakademik, administrativ dhe të studentëve, si dhe çështje
të tjera që rregullojnë veprimtarinë e institucionit. Statuti i universitetit miratohet nga Senati
Akademik i institucionit të
arsimit të lartë dhe Bordi i
Administrimit, si dhe ministri
përkatës i arsimit. Aktualisht nga
vëzhgimi ynë paraprak,
konstatuam se Universiteti
“Aleksandër Xhuvani” operon
me statutin i cili bazohet në ligjin
e vjetër të Arsimit të Lartë,
ndërkohë që ligji i ri, nr. 80/2015
shprehet në nenin 33 se statuti
hartohet dhe ndryshohet në përputhje me dispozitat e këtij ligji, si dhe aktet nënligjore në fuqi. E
njëjta gjë edhe për rregulloren dhe Kodin e Etikës, dokumenta të cilat i referohen statutit të
vjetër, rrjedhimisht edhe ligjit të vjetër të arsimit të lartë. Kjo situatë sjell paqartësi dhe mangësi
në ushtrimin e detyrave të organeve të brendshme të universitetit, por shpesh herë mundet edhe
të prodhojë konflikt për shkak të mbivendosjes së kompetencave.
Pavarësisht këtij ngërçi institucional,
studentët u pyetën nëse i njohin këto
dokumenta, apo nëse kanë dëgjuar për
to apo për përmbajtjen e tyre. Rreth
88% e studentët deklarojnë se kanë
dëgjuar dhe e dinë që rregullorja dhe
Kodi i Etikës ekzistojnë, por vetëm
40% e tyre e njohin përmbajtjen e
këtyre dokumentave. Ky fakt tregon
mungesën e një sistemi informimi të
studentëve mbi këto dokumenta, të
cilat përmbajnë edhe bazën e të
drejtave dhe detyrimeve të tyre.
7 | P a g e
Kjo problematikë del në pah edhe nga mënyra se si ata janë informuar për këto dokumenta, ku
vetëm 55 studentë e kanë marrë informacionin nga stafi pedagogjik ndërsa pjesa tjetër me anë të
rrugëve të ndryshme të informacionit. Ajo që gjithashtu bie në sy është ai i mos-interesimit të
vetë studentëve mbi këto dokumenta, ku vetëm dy studentë kanë pohuar se kanë kërkuar vetë të
informohen mbi përmbajtjen e këtyre dokumentave.
Organet drejtuese universitare
Organi më i lartë drejtues akademik është Senati Akademik, ndërsa organi më i lartë drejtues
administrativ është Bordi i Administrimit. Në institucionet publike të arsimit të lartë anëtarët e
Senatit Akademik dhe autoritetet drejtuese akademike zgjidhen nëpërmjet një procesi të
përgjithshëm zgjedhor, i cili zhvillohet çdo katër vite. Anëtarët e Bordit të Administrimit
zgjidhen sipas përcaktimeve të ligjit nr. 80/2015 për arsimin e lartë. Në Senatin Akademik
përfaqësohen edhe studentët në institucionet publike, në masën 10 %.
Duke qenë se ky organ është,
autoriteti më i lartë në aspektin
akademik, studentët u pyetën nëse i
njohin përfaqësuesit e tyre në Senatin
Akademik dhe nëse i kanë
shfrytëzuar ndonjëherë këta
përfaqësues si një urë lidhëse për t’i
dhënë zë shqetësimeve të tyre. Nga
përgjigjet e pyetësorit konstatojmë se
rreth 63% e studentëve nuk i njohin
përfaqësuesit e tyre në Senatin
Akademik dhe vetëm 16 nga 215 studentë kanë arritur të ngrenë shqetësimet e tyre nëpërmjet
përfaqësuesve të tyre në Senatin Akademik apo organet e tjera të universitetit.
8 | P a g e
Ky rezultat tregon një shkëputje të marrëdhënieve dhe komunikimit mes studentëve dhe
organeve përfaqësuese që zgjidhen nga vota e tyre dhe e pedagogëve, pasi vetëm një përqindje e
vogël e studentëve e shohin organin më të lartë akademik si rrugëzgjidhje për problemet e tyre.
Sistemi i adresimit të ankesave brenda universitetit
Rregullorja e Universitetit “Aleksandër Xhuvani” të Elbasanit përcakton qartë dhe shprehimisht
në nenin 53 të saj, pikat 1 dhe 3, format dhe procedurat e ankesave ndaj vlerësimit të studentëve.
Gjithashtu kjo rregullore përcakton qartë se cilat janë organet të cilëve studentët duhet t’i
drejtohen për të ankimuar vlerësimin që iu është bërë. Sipas rregullores, ankesa për procedurat e
zhvillimit të provimeve bëhet me shkrim brenda ditës së zhvillimit të provimit, duke iu drejtuar
dekanit të fakultetit. Dekani vlerëson ankesën dhe merr vendimin përkatës. Ky vendim është i
formës së prerë.
Ndërsa ankesat për vlerësimet e provimeve të konsideruara si të pamerituara, bëhen me shkrim
brenda ditës së shpalljes së rezultateve, duke iu drejtuar drejtorit të departamentit. Ai përcakton
nëse ankesa e studentit është e drejtë apo jo, dhe merr vendimin përkatës duke detyruar
komisionin të rivlerësojë edhe njëherë testin dhe të bëjë ballafaqim me studentin. Ky vendim
është i formës së prerë.
Nga rezultatet e përfituara nga pyetësori i realizuar del në pah mungesa totale e informacionit që
kanë studentët për rrugët dhe format e adresimit të ankesave brenda universitetit në lidhje me
procedurat e zhvillimit dhe vlerësimit të provimeve, ku në 215 studentë të pyetur, të gjithë ata që
kanë konstatuar parregullsi, kanë ndjekur rrugën e gabuar për të adresuar ankesën e tyre. Ky fakt
nxjerr sërish në pah mungesën e informacionit të studentëve mbi dokumentat e universitetit dhe
të drejtat dhe detyrimet e tyre. Në tabelën e mëposhtme gjenden format dhe rrugët që kanë
përdorur studentët për të adresuar ankesat e tyre në lidhje me provimet.
9 | P a g e
Ne rastet kur ka parregullsi apo gabime gjatë vlerësimit në provime, çfarë hapash keni ndjekur
për ta adresuar ankesën?
A (60 studentë) = Nuk ka patur parregullsi
B (45studentë) = Ankesa pranë pedagogëve
C (18studentë) = Ankesë në sekretari
D (24studentë) = Nuk jam ankuar
E (65 studentë) = Pa përgjigje
F (3studentë) =Ankesa në Senatin Akademik
Pavarësisht rrugës së
ndjekur, nga të gjithë
studentët që kanë
vendosur të ankimojnë
parregullsitë që kanë
hasur në lidhje me
provimet e tyre, vetëm
10 % e tyre kanë arritur
të gjejnë zgjidhje, ndërsa
pjesa tjetër e studentëve,
ose nuk e ka zgjidhur
problemin ose nuk ka
proceduar më tej me
ankesën.