İŞÇİ saĞliĞi ve İŞ gÜvenlİĞİ genel kurallari İÇİndekİler · 2017-07-05 · katları...

17
KGTÜ KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK ÜNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ İŞ GÜVENLİĞİ ŞARTNAMESİ İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER MADDE 1. KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 2 MADDE 2. YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 3 2.1 GENEL 3 2.2 SOĞUK DEMİR İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 3 2.3 TESİSAT İŞLERİ (Sıhhi ve Kalorifer) 3 MADDE 3. İSKELELERDE ALINACAK GENEL GÜVENLİK TEDBİRLERİ 3 3.1 GENEL 3 3.2 AHŞAP İSKELELER 4 3.3 ÇELİK BORULU İSKELELER 4 3.4 ASMA İSKELELERDE 4 MADDE 4. MERDİVENLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 4 MADDE 5. KAZANLAR 5 MADDE 6. KOMPRESÖRLER 5 MADDE 7. KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 5 7.1 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 5 7.2 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA 6 MADDE 8. BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 7 MADDE 9. ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 7 MADDE 10. NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 8 MADDE 11. ASANSÖR VE VİNÇLERDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 8 11.1 GENEL OLARAK 8 11.2 GlRGlR VİNÇ KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİ 9 MADDE 12. TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GÜVENLİK TEDBiRLERİ 9 MADDE 13. MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 10 13.1 Genel Hükümler 10 13.3 Zımpara 10 13.4 Daire (Tepsi) Testere 11 13.5 Matkap ve Freze 11 13.6 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 11 13.7 Kesici, Delici ve Yarıcı Tezgahlar 11 MADDE 14. PRESLER (Eksantrik, hidrolik, mekanik ve Abkant) 11 MADDE 15. BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ : 12 MADDE 16. KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER 12 16.1 Baret 12 16.2 Gözlük 12 16.3 Yüz Siperi 12 16.4 Eldivenler 12 16.5 Ayakkabılar 12 16.6 Emniyet Kemerleri 12 16.7 Yalıtkan Ayakkabı 12 16.8 Önlükler 12 16.9 Kumlama Başlığı 13 16.10 Basınçlı Temiz Hava Tüplü Solunum Cihazı 13 16.11 Aktif Kömür Filtreli Gaz Maskesi 13 16.12 Toz Filtresi 13 16.13 Boyacı Başlığı 13 16.14 Kulak Tıkacı 13 16.15 İş Elbisesi 13 16.16 Güvenlik Ağları 13 16.17 Çizme 13 16.18 Uyarı Levhaları 13 MADDE 17. EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GÜVENLİK TEDBİRLERİ 13 17.1 EI Aletlerinin Malzemesi, Kullanılması ve Ahşap Sapları 13 17.2 Parlayıcı, Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri 13 17.3 Darbe Aletleri 13 17.4 EI Aletlerinin Bakımı 13

Upload: others

Post on 22-Feb-2020

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

İŞCcedilİ SAĞLIĞI VE İŞ GUumlVENLİĞİ GENEL KURALLARI İCcedilİNDEKİLER

MADDE 1 KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 2 MADDE 2 YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 3 21 GENEL 3 22 SOĞUK DEMİR İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 3 23 TESİSAT İŞLERİ (Sıhhi ve Kalorifer) 3 MADDE 3 İSKELELERDE ALINACAK GENEL GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 3 31 GENEL 3 32 AHŞAP İSKELELER 4 33 CcedilELİK BORULU İSKELELER 4 34 ASMA İSKELELERDE 4 MADDE 4 MERDİVENLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 4 MADDE 5 KAZANLAR 5 MADDE 6 KOMPRESOumlRLER 5 MADDE 7 KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 5 71 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 5 72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA 6 MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 7 MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 7 MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 8 MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 8 111 GENEL OLARAK 8 112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 9 MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 9 MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 10 131 Genel Huumlkuumlmler 10 133 Zımpara 10 134 Daire (Tepsi) Testere 11 135 Matkap ve Freze 11 136 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 11 137 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 11 MADDE 14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 11 MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 12 MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER 12 161 Baret 12 162 Goumlzluumlk 12 163 Yuumlz Siperi 12 164 Eldivenler 12 165 Ayakkabılar 12 166 Emniyet Kemerleri 12 167 Yalıtkan Ayakkabı 12 168 Oumlnluumlkler 12 169 Kumlama Başlığı 13 1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı 13 1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi 13 1612 Toz Filtresi 13 1613 Boyacı Başlığı 13 1614 Kulak Tıkacı 13 1615 İş Elbisesi 13 1616 Guumlvenlik Ağları 13 1617 Ccedilizme 13 1618 Uyarı Levhaları 13 MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 13 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları 13 172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri 13 173 Darbe Aletleri 13 174 EI Aletlerinin Bakımı 13

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

1

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri 13 176 Balta Keser ve Satırlar 14 177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar 14 178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller 14 179 Pnoumlmatik Keskiler 14 1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları 14 1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri 14 1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri 14 1713 Eğe ve Toumlrpuumller 14 1714 Bıccedilaklar 14 1715 Krikolar 14 1716 Kancalar 14 1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar 14 1718 Anahtarlar 14 1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 14 MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ 15 MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER 16 191 Koğuşlarda 16 192 İccedilme Suyu 16 193 Helalar 16

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

2

MADDE 1 KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

1 Derinliği 15 metreyi geccedilen kazıların etrafı tahta perde ile veya korkulukla ccedilevrilecektir Korkuluğun yuumlksekliği 90 cm olacaktır

2 Kazı işinin yapılacağı yerde evvelce doumlşenmiş elektrik kablolarının veya su borularının bulunup bulunmadığı muumlhendislerden sorulacak ve alınacak cevaba goumlre hareket edilecektir Hiccedil kimse kendiliğinden hiccedil bir yeri kazmayacaktır

3 Kazı işleri mutlaka yukarıdan aşağıya doğru ve toprağın durumu ile muumltenasip şev verilerek yapılacaktır Altını oymak suretiyle ccediloumlkertme işi katiyyen yapılmayacaktır Yapılan kazı işinde şev verilmesi gerekirse durum vardiya muumlhendisine bildirilecek ve vardiya muumlhendisinin tayin edeceği şeve goumlre ccedilalışılacaktır Şev verilmesi muumlmkuumln olmayan kazılar derinliği 150 cmyi aşarsa yan yuumlzler uygun şekilde desteklenmek veya iksa edilmek suretiyle takviye edilecek ve kenarların ccediloumlkmesine meydan verilmeyecektir

4 İksayı gerektiren kazılarda boumlluumlm şefinin vereceği talimata goumlre hareket edilecektir 5 Yağışlı havalarda kazı yapılmaması esastır Yağış durduktan sonra durum goumlzden geccedilirilecek yeniden

ccedilalışılmasına imkan bulunması halinde her tuumlrluuml emniyet tedbirleri alınarak kazıya tekrar başlanılabilecektir 6 Su iccedilinde ccedilalışılması gerekli hallerde işccedililere ambardan ccedilizme alınarak dağıtılacaktır Su iccedilinde hiccedil bir işccedili ccedilıplak

ayakla ccedilalıştırılmayacaktır 7 İş makinaları ile yapılan kazılarda makinanın ccedilalışma alanı iccediline işccedili sokulmayacaktır Kepccedile dozer ve benzeri

makinaların saha iccedilinde belirli kısımda ccedilalışması bittikten sonra işccedililerle yapılmasına gerek varsa işccedililer bundan sonra işbaşı yapacaklardır

8 Toprak taşınmasında makinanın kazı iccediline girip ccedilıkabileceği rampalar yapılacak ve bu rampaların eğimi 35 dereceden fazla olmayacaktır

9 Kazıların toprak kazı kenarından en az bir metre uzaklığa atılacak kazı kenarına baskı yaparak ccediloumlkmesi oumlnlenecektir Oumlzellikle iksa yapılan kenarlarda toprağın muumlmkuumln olduğu kadar uzak mesafeye atılması gereklidir

10 Kazı işlerinde 150 mden daha derin toprak yığınlarının altlarını kazarak ccediloumlkertmek yasaktır 11 150 metreden daha derin olan kazı işyerinde işccedililerin inip ccedilıkmaları iccedilin yeteri kadar el merdivenleri bu-

lundurulacaktır İksa tertibatını ve desteklerini inip ccedilıkma vasıtası olarak kullanmak yasaktır 12 Kuyu ve ccedilukurları gibi ccedilok derin yerlerde ccedilalıştırılacak işccedililere emniyet kemeri ve sinyal ipleri gibi uygun

koruyucu araccedillar verilecektir 13 Ekskavatoumlr buldozer ve benzeri makinalarla yapılan kazılarda bu makinaların hareket alanı iccedilinde işccedili

ccedilalıştırılamaz Bu makinaların uumlzerinde suumlruumlcuumlden başka kimse bulundurulamaz 14 Kazıların toprağı dışarıya taşıyacak araccedilların kazı yerine kolaylıkla girip ccedilıkmalarını sağlayacak rampa eğimleri

35 dereceden fazla olamaz Bunun sağlanmadığı hallerde yuumlk asansoumlrleri kullanılacaktır Rampalarda birden fazla araccedil bulundurulamaz

15 Kazı kenarlarına hiccedil bir nedenle ağırlık yuumlklenmeyecektir Kazıda ccedilıkan taş ve toprak kazı ağzından en az 1 metre uzağa atılacaktır

16 Kuyuda oumlrme duvar veya betonla takviyesinde gerekli tedbirler alınacaktır

17 Tabanı kaya olan bir galerinin accedilılması veya bir kuyunun kazılması halinde sulu delici makinalar kullanılacak

veya tozların işccedililerin sağlığına zarar vermemesi iccedilin (Toz maskesi vs) gerekli tedbirler alınacaktır

18 Yeraltı galerilerinde veya kuyularda yapılan ccedilatışmalarda galeri veya kuyunun ağzında bucurgat kullanmak

uumlzere devamlı bir işccedili bulundurulacaktır Galeri veya kuyunun derinliği 6 metreyi aştığı hallerde elle ccedilalıştırılan

bir bucurgat en az 2 kişi tarafından kullanılacaktır

19 Derinliği 25 metreyi aşan kuyularda işccedililerin kuyuya inip ccedilıkmaları iccedilin kullanılan bucurgatlar motorla

işletilecektir

20 Taşıt araccedillarının kullanıldığı tuumlnellerde yeterli bir aydınlatmanın yapılmaması halinde ccedilalışılan yerler iyice

goumlruumllebilecek şekilde ışıklarla işaretlendirilecek ve taşıt katarlarının oumlnuumlnde beyaz arkasında kırmızı ışıklar

yakılacak veya arkalarında aynı rengi aynı derecede yansıtacak kedi goumlzuuml veya benzeri işaret

bulundurulacaktır

21 Yeterli ve sabit bir aydınlatmanın sağladığı tuumlnellerin ağızlarında araccedilların durma yolunun uygun şekilde

aydınlatmaya yeterli bir projektoumlr bulundurulacaktır

22 Yeraltında yapılan ccedilalışmalarda elektrikle aydınlatılmış yerlerde akımın kesilmesi halinde işyerinin

boşaltılmasını sağlamak iccedilin zorunlu suumlrede kullanılmak uumlzere madenli lambaları veya fenerleri veya benzeri

malzeme bulundurulacaktır

23 Kazılar bitimine kadar her guumln yetkilisince kontrol edilecek ayrıca Yapı-İş Defterine kaydedilecektir

24 Akıcı ve gevşek zeminlerde şev accedilısı 45deg den az diğer zemin ccedileşitleri iccedilin 60deg şev accedilısı verilmelidir

25 Yalnız kaya zeminler iccedilin şev accedilısı 90deg olabilir

26 Şev yapılmayan toprak hafriyatında ccediloumlkmelere karşı duvarlara iksa yapılmalıdır İksa işleri boru kanalları yapı

ccedilıkışları iccedilinde yapılmalıdır İksa hiccedilbir zaman uumlstuumln koumlruuml yapılmamalı toprak tazyikini karşılayacak şekilde

sağlam olmalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

3

MADDE 2 YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

21 GENEL 1 Yapı işlerinin guumlnduumlz yapılması esastır Ancak bazı durumlarda gece ccedilalışması yapılması gerekli ve zo-

runlu ise ccedilalışılan kısımların ccedilok iyi aydınlatılması ve şantiye iccedili yolların ve doumlnemeccedillerin ışıklandırılması gerekecektir

2 Şantiye iccedilindeki tehlikeli kısımlar sınırlandırılacak ve buralara goumlruumlnuumlr şekilde yazılmış uyarı levhaları ko-nulacak gece ccedilalışmalarında kırmızı ışıklarla aydınlatılacaktır

3 Şantiyede kazaya neden olacak demir ccedilubuklar saccedil levhalar ccedilivili keresteler tahsis edilen yerlere konulacak artık malzemeler ile işccedililerin ccedilarpıp duumlşmesine meydan verecek diğer malzemeler ortalıkta bırakılmayacak hurda ve atıklar iccedilin ayrılmış kısımlara taşınacaktır Her kısmın ccedilavuş ve ustabaşları kendi işlerinden artan malzemeyi hurdalıklara taşıtacaklardır

4 Şantiye iccedilersinde araccedillar gelişi guumlzel yollar uumlzerinde bırakılmayacaktır Yuumlkluuml araccedillar ait oldukları kısımlarda en elverişli yerlere yuumlklerini yolun kapanmamasına dikkat ederek boşaltacaklardır

5 Tavan ve doumlşemelerdeki boşluk ve deliklere korkuluk yapılacak veya deliklerin veya boşlukların uumlstleri uygun şekilde kapatılacaktır

6 Tabandan yuumlksekliği 3 metreyi geccedilen yerlerde duumlşme ve kayma tehlikesi bulunan yerlerde buumltuumln işccedililer (Muumlhendisler dahi) emniyet kemeri kullanacaklardır Emniyet Kemerinin kancasının takılacağı sağlam bir yer bulunmaması halinde bu gibi yerlerde ayrıca emniyet halatları gerilecek kancalar bu halatlara bağlanacaktır

7 Ccedilatılarda ve eğik yuumlzeylerde ccedilalışırken ya maslak arasına ya da moralyalara ve askılara bağlanmış emniyet halatları kullanacak ve işccedililer kendilerini bu halatlara emniyet kemerleri ile bağlayacaklardır

8 Ccedilatılarda eternit cinsinden ccedilimento harccedillı oluklu levhalar doumlşenirken hiccedilbir suretle bu levhalara basılmayacaktır Askılar arasına atılacak ikili veya uumlccedilluuml geniş kalaslar gezinme ve taşıma yeri olarak kullanılacaktır

9 Ccedilatı ve yan kaplamalarda ccedilalışırken ya uygun iskeleler yapılacak ya da vinccedillerle hareket edebilen gezici platformlardan yararlanılacaktır Bu iskele ve platformlarda korkuluk ve etek tahtası bulunacaktır

10 Şantiyelerdeki işccedililer kendi ccedilalıştıkları yerlere anayolu izleyerek gidip geleceklerdir Kestirme yol diye diğer inşaat alanı iccedilinden kesinlikle geccedilmeyeceklerdir Diğer kısımlarda yapılan işleri goumlrmek merakı iccedilinde bilmediği alanlarda dolaşmak isteyen kimseler engellenecektir Bu gibi gezintilerini adet haline getirenler işten uzaklaştırılacaktır

11 İnşaat alanı iccedilerisinde kesinlikle ziyaretccedili kabul edilmeyecektir Hemşehrisi akrabası veya arkadaşı gelenler iş saatleri iccedilinde boumlluumlm şefinin izni ile ancak idare binasında goumlruumlşebilirler

12 Şantiye alanı iccedilinde yemek yeme yerleri ve istirahat yerleri ayrıldığından hiccedil bir işccedili şantiye alanı iccedilinde gelişi guumlzel dilediği yerde istirahat edemez uyuyamaz veya yemek yiyemez

13 Araccedilların park ettiği yerlerde aracın goumllgesinden yararlanmak iccedilin araccedil altında yatamaz ve oturamaz İş makinalarında da aynı kural geccedilerlidir

14 Şantiyede işccedililere yetecek sayıda hela bulunmaktadır işccedililer iccedilin ayrılan bu helalar dışında işccedililerin ihtiyaccedillarını gidermeleri yasaktır

15 Kuvvetli ruumlzgar alan yerlerde guumlvenlik tedbiri almadan işccedililer ccedilalıştırılmayacaktır

22 SOĞUK DEMİR İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 İşccedililer mutlaka iş eldiveni ve ccedilelik burunlu ayakkabı kullanacaklardır Mevsim koşullarına goumlre iş elbisesi

giyilecektir 2 İşlenen demirler uygun şekilde istiflenecektir 3 Bozuk ve arızalı el aletleri kullanılmayacaktır Yaptıkları işe uygun alet ve araccedilla ccedilalışılacaktır 4 Artık ve hurda malzeme gelişi guumlzel yerlere atılmayacaktır uygun yerlere istiflenecektir 5 İşccedililer ağır yuumlk taşımayacaklardır (25 kg mı geccedilmeyecektir) 6 Kuumlccediluumlkte olsa yaralanmalarda ilk yardım yapılacak Tetanoz aşısı olmayanlar aşı olacaklardır 7 Demir buumlkme tezgahı ve demirci makasında ilgiliden başkası ccedilalışmayacaktır 8 Demir buumlkme tezgahında koruma topraklaması (şase topraklama) yapılmadan ccedilalışılmayacaktır

23 TESİSAT İŞLERİ (Sıhhi ve Kalorifer) 1 Yuumlk ve malzeme taşımalarında guumlvenlik kurallarına uyulacaktır 2 Tesisat boşluğunda ccedilalışırken uygun platformlar uumlstuumlnde ve emniyet kemeri kullanarak ccedilalışılacaktır 3 Elektrikli el aletlerinin besleme kablosu topraklı olacak yalıtımı bozulmuş kablo ve alet kullanılmayacaktır

MADDE 3 İSKELELERDE ALINACAK GENEL GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

31 GENEL 1 Yapı iskeleleri sorumlu yetkili ve teknik bir elemanın nezaretinde bu işten anlayan ustalarca yapılacaktır

Hiccedil kimse kendiliğinden kendisine gerekli goumlrduumlğuuml iskeleyi yapmayacaktır İskele yapımı ve soumlkuumlmuumlnde mutlaka vardiya muumlhendisinden izin alınacaktır

2 İskeleler yapıldıktan sonra uzun muumlddet kullanılması gerekirse kuvvetli ruumlzgar ve yağmurdan sonra ayrıca en az bir defa muayeneden geccedilirilecek emniyetle kullanabileceği goumlruumllduumlkten sonra ccedilalışılmasına izin verilecektir Bu hususlar yetkilisince her guumln kontrol edilip Yapı İş Defterine kaydedilecektir

3 İskeleler yapılacak işin tuumlruumlne goumlre vardiya muumlhendisinin vereceği talimata uygun olarak yapılacaktır Oumlrneğin ahşap asma iskeleler sıra iskeleler yapılacak işe ve taşıyacakları yuumlke goumlre kurulması gerekecektir Hangi iskele tuumlruumlnuumln işe uygun olduğu ve taşıyacağı yuumlkuumln miktarı ancak vardiya

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

4

muumlhendisince bilindiğinden iskelenin tuumlruumlnuuml yerini ve şeklini tayin goumlrev ve yetkisi vardiya muumlhendisine ait olacaktır

4 İskelelerin taşıyacakları yuumlke goumlre dikmeler ve ccedilapraz bağlantıları iskele genişliği ve kalas adeti iskele katları arasındaki aralık teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan ustaların kendi bilgilerine goumlre yapmaları yasaklanmıştır

5 İskelenin yapımından sonra kullanılması sırasında iskelede bir metre uzaklıkta bulundurulması saptanan en ccedilok yuumlk miktarı iskele uumlzerinde bir yere etiketle asılacaktır Usta ve iskele uumlzerinde ccedilalışırken goumlsterilmiş bulunan en ccedilok yuumlk miktarını aşmamak uumlzere tedbir almaları şarttır

6 Yağışlı havalarda kaygan bir hale gelmesi nedeniyle buumlyuumlk tehlike goumlsterdiği herkese bilindiğinden yağmurdan sonra işccedililer işe başlamadan oumlnce iskeleler muayene edilecek ve kaygan yerlere talaş atılarak kurutulacaktır Talaşlar suumlpuumlruumlluumlp iskele zemini temizlenecektir

7 Her ne sebepten olursa olsun uumlzerindeki kaymalara duumlşmelere meydan vermemek iccedilin iskelelerin dışa bakan yuumlzeylerine 15 cm genişlikte suumlpuumlrgelik ccedilakılacaktır

8 Yuumlksekliği tabandan itibaren 3 m den daha fazla olan ve duumlşme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde ccedilalışanlara goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

9 Ccedilalışmaya başlamadan oumlnce sabit ve hareketli iskelelerin sağlamlık ve guumlvenliği mutlaka kontrol edilecektir

10 Hareketli iskelelerin bağlantı askı ve makara sistemleri mutlaka her guumln kontrol edilecektir Emniyet kemeri kullanılacaktır

11 Seyyar sıpa iskelelerin sağlamlık ve denge durumları mutlaka guumlvenli şekilde olacaktır 12 Yanıcı parlayıcı ccediloumlzuumlcuuml ve incelticiler ısı ve ateşten uzakta tutulacak depolandıkları boumllgede sigara

iccedililmeyecektir 13 Dış cephe ccedilalışmalarında kesinlikle emniyet kemeri kullanılacaktır

32 AHŞAP İSKELELER 1 Ahşap iskelelerde kullanılacak kereste duumlzguumln sık dokulu muumlmkuumln olduğu kadar budaksız ccedilıralı ve

sağlam olacaktır Boyanmış kereste iskelede kullanılmayacaktır Kerestenin durumuna goumlre vardiya muumlhendisi gerekli hesabı yaparak iskele dikme aralıklarını dikme kalıntılarını bağlantı kesitlerini ccedilapraz ve yuumlk taşıyan mesnetlerin aralık ve kesitlerini saptayacak bu oumllccediluumlleri iskeleyi kuracak ustalara bildirecektir

2 İskelelerde kullanılacak ccedilivi ve bulonlar yeni malzemeden olacak kullanılmış başka yerden soumlkuumlluumlp doğrultulmuş malzeme kullanılmayacaktır

3 İskelelerde zemin platform ve geccedilitlerde kullanılacak kalaslar uzunluğu doğrultusunda eksiz yan yana ve aralıksız doumlşenecektir Kalasların kaymamaları iccedilin birbirine alttan latalar ile bağlantısı yapılacaktır

4 Kalaslar her iki uccediltan yuumlk taşıyıcı mesnetlere uumlzerine tam olarak oturacak ve iki baştan en az 10 cm taşmış olacaktır Yuumlk taşıyan mesnetler arasında iki kalas ucunun uccedil uca getirilerek ek yapılması ccedilok tehlikeli ve yasaktır

33 CcedilELİK BORULU İSKELELER 1 Ccedilelik borulu iskeleler sağa ve sola sallanmayacak şekilde yeteri kadar ccedilapraz borularla takviye edilecek ve

binadan ayrılmayacak şekilde tutturulacaktır 2 Duumlşey ve yatay borulardaki ekler en ccedilok 6 m de bir yapılacaktır 3 Boru başlarının tabana yerleştirilen kalas altlıkları batmaması iccedilin oumlzel surette yapılmış madeni başlıklar

kullanılacak ve bu başlıklar ccedilivi veya uzun vidalarla bu altlıklara takılacaktır 4 Boru veya madeni iskeleler statik elektriğe karşı uygun şekilde topraklanacaktır 5 Boru iskelelerin soumlkuumlmuumlne en uumlst kısımdan başlanacaktır Soumlkuumllmuumlş olan malzeme hangi yuumlkseklikte

olursa doğrudan doğruya yere atılmayacak iki yerinden bağlanarak ve dengelenerek indirilecek ve uygun bir yere istif edilecektir

34 ASMA İSKELELERDE 1 Asma iskelelerin taşıyacağı yuumlkuumln miktarı yazılacak ve bundan fazlası yuumlklenmeyecektir 2 Asma iskele iş sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeyecek şekilde olacaktır 3 Asma iskelelerde merdiven kullanılmayacaktır 4 Asma iskelenin halatları her guumln işe başlamadan oumlnce kontrol edilecek ezik kopuk ccediluumlruumlk veya başka bir

oumlzuumlruuml yoksa ccedilalışma yapmasına izin verilecektir 5 Asma iskelelerin iniş ccedilıkış yollarında herhangi bir engel bulunmayacaktır 6 Asma iskeleyi taşıyacak halatların guumlvenlik kat sayısı 6dan aşağı olmayacak ve halatlarda ek yeri halka

başlık ve bağlantı bulunmayacak bunlar askı demirlerinden kaymayacak şekilde takılı olacaktır 7 Askı kirişi bina tavan doumlşemesine veya bina ccedilerccedilevesine U cıvataları ile tespit edilecektir 8 Asma iskelelerde platformu genişlikleri sıva işlerinde 80 cmden duvar işlerinde 120 cmden az

olmayacaktır 9 İskelelerin duvardan olan accedilıklığı malzeme takım ve aletlerin duumlşmesini engelleyecek şekilde olacaktır

10 Asma iskelelerde her metrekareye 400 kgdan fazla yuumlk konmayacak ve 4den fazla işccedili ccedilalıştırılmayacaktır 11 Asma iskelelerde kullanılan kancalarda guumlvenlik mandalı bulunacaktır 12 Asma iskele korkulukları en az 100 cm yuumlkseklikte ve ara korkuluklu yapılacaktır

MADDE 4 MERDİVENLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Merdiven kollar ve basamaklarında kullanılacak kereste birinci sınıf budaksız ccedilıralı ccedilamdan olacak veya

fırınlanmış keresteden yapılacaktır 2 Merdiven basamakları en ccedilok 30 cm aralıkta ve eşit aralıklarla olacaktır 3 Sabit basamaklı merdivenlerde zıvana uzunlukları 25 cmden az olması yasaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

5

4 Seyyar merdivenlerde ekli veya ccedilatlak kol veya basamak bulunmayacaktır Kusurlu merdivenler derhal işten alınacak yeni parccedilalarla tamiri cihetine gidilecektir

5 Seyyar el merdivenleri ahşap olarak yapıldığı takdirde 400 cm uzunluğunu geccedilmeyecektir Doumlrt metreden ek merdivenleri ccedilelik boru veya profilden yapılacaktır

6 EI merdivenlerinin bastığı ve dayandığı zeminin duumlz ccediloumlkmeyecek ve kaymayacak durumda olmasına dikkat edilecektir İşccedililer merdiveni kullanacakları yerde merdiven ayaklarının sağlam zemine oturtulmasına bilhassa dikkat edeceklerdir Kaygan yerlerde merdiven ayaklarının kayması oumlnlenecek lastik takozlar ccedilakılacaktır

7 Merdiven el basamağından sonra kollar en az 50 cm daha uzun olacak ve kol başlarına kanca takılacaktır 8 Sabit olarak bir maksat iccedilin yapı ile zemin arasında doumlşenen rampalar uumlccedil metreden fazla yuumlksekliğe uzandığı

takdirde iki taraflı korkuluklarla takviye edilecektir Rampada kaymayı oumlnlemek iccedilin basamak yerine geccedilen ızgaralar ccedilakılacaktır

9 Merdiven genişlikleri en az 60 cm olacak rampalar ise kullanma maksatına goumlre daha geniş olarak yapılabilecektir Yuumlk taşıması iccedilin yapılan rampaların altında ayrıca zemine sağlam oturtulmuş ara dikmeleri bulunacaktır

10 Doumlrt basamağı geccedilen merdivenlerde her halde en az bir adet korkuluk bulunacaktır Korkuluğun sağlam ve kayma halinde duumlşeni tutunup kurtaracak sağlamlıkta olması gerekir

MADDE 5 KAZANLAR İşyerinde bulunan kazanlarda alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kazanlar ehliyetli kişiler tarafından işletilecektir 2 Her kazan iccedilin bir periyodik bakım kartı tutulacak onarım ve revizyondan sonra en az 3 aydır kullanılmayan

kazanın yeniden işletmeye alınmadan oumlnce kontrol ve deneyleri yapılacak ve (1 Ek 14deki) karta işlenecektir 3 Hidrolik deneyde kullanılacak suyun sıcaklığı kazan dairesi sıcaklığında ve yaklaşık 25degC olacaktır 4 Kazan uumlzerindeki goumlsterge camları kirlenmiş veya kireccedilten tıkanmış olmayacaktır 5 Buhar basıncı altında bulunan kazanların basınccedilla ilgili kısımlarında onarım yapılmayacaktır 6 Buhar kazanlarında su duumlzeyi ve basıncı goumlstergelerinden suumlrekli izlenecektir 7 Kazanların susuz kalmasını oumlnlemek iccedilin kazan uumlzerinde en az iki adet su seviye goumlstergesi olacak bunlar

oumlzenle kontrol edilecektir 8 Kazanların guumlvenlik ventilleri vardiya değişimlerinde kontrol edilecektir 9 Kazanın susuz kalması durumunda

- Buhar ccedilıkış vanası kapatılacak - Besleme suyu sistemi kapatılacak (Kazana kesinlikle su basılmayacak) - Kazan kendi halinde soğumaya terk edilecek - Ateş soumlnduumlruumllecektir

10 Kazan dairelerine sorumlu ilgili ve yetkililerden başka kimse girmeyecektir

MADDE 6 KOMPRESOumlRLER İşyerinde kullanılmakta olan kompresoumlrlerde alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kompresoumlrlerde basınccedil ayarlanmış basınca ulaştığında kompresoumlr motorunun otomatik olarak durması sağlanacak ve motorun durması geciktiğinde basınccedillı havayı boşa verecek bir guumlvenlik tertibatı bulunacaktır

2 Hava kompresoumlrlerinin hız reguumllatoumlruuml periyodik olarak kontrol edilecek ve her zaman iyi ccedilalışır durumda tutulacak ve bunlarda soğutma suyunun akışının goumlzle izlenebileceği bir tertibat yapılacaktır

3 Sabit kompresoumlrlerin temiz hava emmeleri sağlanacak ve patlayıcı zararlı ve zehirli gaz duman ve toz emilmesi oumlnlenecektir Hava kompresoumlruuml ile hava tankları arasında yağ ve nem ayırıcıları (seperatoumlr) bulunacak ve bunlar hiccedil bir şekilde ccedilıkarılmayacaktır Hava kompresoumlrlerinin ccedilıkış borusu uumlzerinde stop valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

4 Buhar ve gaz ile ccedilalışan kompresoumlrlerin ccedilıkış borularının elle kumanda edilen ve yavaş kapanan bir valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

5 Kompresoumlrlerin hava depolarında guumlvenlik supabı bulunacak ve bu supaplarda ccedilıkan gazlara karşı gerekli tedbirler alınacak ve emniyet supaplarının accedilıldığını bildiren uygun uyarma tertibatı yapılacaktır

6 Sabit kompresoumlrlerin depoları patlamalara karşı dayanıklı bir boumllmede olacak seyyar kompresoumlrler ccedilalışan işccedililerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir boumllme iccedilinde bulunacaktır

7 Kompresoumlrlerin guumlvenlikle ccedilalışmalarını sağlamak uumlzere kompresoumlrlerin montajından sonra ve ccedilalışmasından oumlnce kompresoumlrler uumlzerinde yapılacak değişiklik ve buumlyuumlk onarımlarından sonra ve periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri ehliyeti huumlkuumlmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuccedilları sicil kartına veya defterine işlenecektir (1 Ek 14deki) Kompresoumlrlerin her kademesinde basınccedil deneyi o kademede muumlsaade edilen en yuumlksek basıncının 15 katı ile yapılacaktır

MADDE 7 KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

71 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 1 Elektrik kaynağı yapılan yerler işccedililerin ccedilalıştığı diğer kısımlardan yuumlksekliği en az 2 metre olan bir paravan

ile ayrılmış olacaktır Kaynakccedilılardan başka hiccedil kimse paravanaların arkasına geccedilmeyecek kaynak ışınlarına ccedilıplak goumlzle bakmayacaktır

2 Kaynakccedilılara ve yardımcılarına kaynakccedilı maskesi eldiveni ve oumlnluumlğuuml verilmiştir Kaynakccedilılar ve yardımcıları kaynak yapımı sırasında bu araccedilları kullanacaklardır Maske camlarının zaman zaman

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

6

sıccedilrayan ccedilapaklarla goumlruumlşe engel olacak kadar kirlenip bozulduğu bilindiğinden bu camların korunması iccedilin kaynak camının oumlnuumlne aynı buumlyuumlkluumlkte renksiz adi cam konulacak ve bu camın bozulması halinde sık sık değiştirilmesi sağlanacaktır

3 Kaynakccedilıların ve yardımcıların (naylon dakron gibi) ccedilabuk tutuşabilen suni elyaftan yapılmış giyim eşyası kullanması yasaktır

4 Kaynak makinalarının goumlvde topraklaması yapılmıştır Makinada ccedilalışmaya başlamadan oumlnce toprak hattının bağlanmış olduğuna dikkat edilecektir Topraklama hattı bağlı olmayan kaynak makinasında ccedilalışılmayacaktır Durum derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir

5 Kaynak penselerinin sapları cereyan geccedilirmeyecek şekilde veya kaplanmış bulunmaktadır Kullanma sırasında yalıtkan maddenin sıyrılıp doumlkuumllmesi ccedilatlayıp bozulması veya kısmen kırılıp kopması halinde kaynakccedilılar bu gibi arızalı penseleri katiyen kullanmayacaklar ve durumu şantiye sorumlu elektrikccedilisine derhal bildireceklerdir Ambardan yeni pens alıp yerine takılıncaya kadar kaynak makinası ccedilalıştırılmayacaktır

6 Kaynatılacak parccedilalara bağlanan toprak hattı makinanın ccedilekeceği azami amperajı ccedilekecek kesitte olacaktır Halen makinalarda bu kesitteki kablolarla donatılmıştır Kabloların kopması veya yanarak bozulması halinde topraklama hattı iccedilin ambardan yeni kablo alınarak yerine takılması hususu sorumlu elektrikccediliden istenecektir

7 Elektrik akımı ie yuumlkluuml olan kabloların yerlere atılması elle ccedilekilip suumlruumlklenmesi yasaktır Yol geccedilitlerinde kablolar ya uygun şekilde yer altından geccedilirilecek veya yeteri kadar yuumlkseklikte direkler uumlzerine alınacaktır Kabloların yerlerde suumlruumlklenmesi ve ezilmesine meydan verilmeyecektir Ezilmiş izolesi yıpranmış kablolar derhal sorumlu elektrikccediliye veya elektrik muumlhendisine bildirilecek ve ambardan yenileri alınarak değiştirilecektir

8 Kaynakccedilıların daima kaynak makinasına yakın ve şaltere uzanabilecekleri mesafede olmaları faydalıdır Bir tehlike anında şaltere uzanıp ceryan kesebilmek bazen kazayı oumlnlemeye yetebilir

9 Kaynak makinaları ile amperajı yuumlkseltmek suretiyle kesim yapılması kaynak makinasının kesici gibi kullanılması yetkili amirin oumlzel muumlsaadesine tabidir Mecbur olunmadıkccedila ve izin alınmadıkccedila makinalar kesim iccedilin kullanılmayacaktır

10 Kaynak makinalarının yerleri sık sık değiştirilmeyecektir Her yer değiştirmede elektrikccedili nezaretinde top-raklama hatlarının bağlantısı kontrol edilecektir Sorumlu elektrikccedili makinaların ccedilalıştırılmasında bir sakınca goumlrmemesi halinde kaynakccedilılar işlerine devam edebileceklerdir

11 Kaynak makinaları suumlrekli temiz tutulacak haftada en az bir defa bezle tozları alınacak en ccedilok 6 ayda bir her tarafı basınccedillı kuru hava ile temizlenecektir Ancak kullanılacak hava kuru ve nemsiz olacak basıncı 2 ATUumlyuuml geccedilmeyecektir

72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA Oksijen kaynağı iccedilin gerekli gazın temin edildiği kaplara ait her tuumlrluuml emniyet tertibatının ccedilalışır durumda olmasına dikkat edilecektir

Bu maksatla

1 Her jeneratoumlrde bir tazyik manometresi vardır Tazyikinin kazan iccedilinde artması halinde manometredeki ibrenin kırmızı renkle işaretlenmiş (tehlike sınırı) yeri aşmaması gerekir Zira ibre kırmızı işareti aşıyorsa manometredeki emniyet supabı ccedilalışmıyor demektir

2 Her jeneratoumlrde en az bir adet emniyet supabı bulunur Kazanda tazyik artması halinde bu supabın accedilılarak tazyik fazlasını dışarı atması gerekir Emniyet supabı azami tazyik sınırına goumlre ayarlanır Manometredeki ibre kırmızı işarete gelince emniyet supabı accedilılır Supab accedilılmaz ve tazyik artmaya devam ederse emniyet supabının tıkanmış olduğu anlaşılır Bu takdirde derhal ana musluk accedilılarak tazyik duumlşuumlruumlluumlr

3 Her jeneratoumlrde bir alev geri tepme emniyet tertibatı vardır Bu kısmın jeneratoumlr ccedilalıştırılmadan oumlnce su ile doldurulmuş olması şarttır Aksi halde alev kazan iccediline geri teperek kazanın patlaması ihtimali belirir Jeneratoumlruuml kullanacak kaynakccedilıların yukarıda sayılan emniyet tertibatlarını işe başlarken kontrol etmeleri ve cihazın tam ve muumlkemmel ccedilalışır durumda olduğuna kanaat getirilmedikccedile işe başlamamaları gerekir

4 Kaynak ve kesim işlerinde sıvılaştırılmış petrol gazları (buumltan gaz tuumlpleri) kullanılırsa bu tuumlplerde de tazyik manometresi ve alev geri tepme tertibatı (detantoumlr) yerine takılmış olacaktır Ayrıca

5 Oksijen tuumlplerinin tuumlp ağzının daima yukarıya gelecek şekilde ve muumlmkuumln olduğu kadar dik tutulması ge-rekir Bu tuumlplerin de musluklu ccedilift tazyik manometresi ile ccedilalıştırılması esastır Tuumlpler kullanılmadan oumlnce tuumlp başlığı ccedilıkarıldıktan sonra tuumlp ağzından hiccedil bir yağ bulaşığının ve kirin bulunmadığından emin olu-nacaktır Yağlı ve kirli ağızlı tuumlpler kullanılmayacak derhal temizlenecek ve tamamen kir ve yağlardan arınmış olacaktır

6 Tuumlpler oksijen veya yanıcı gaz tuumlpleri kullanılmadığı zamanlarda buumltuumln vanaları kapatılmış ve ccedilelik yer-lerine takılmış olacaktır Hortumlar yerlerinden soumlkuumllmeden ve kesici veya şalomede uzun zaman tazyik bulundurulması hortumların tazyik altında bırakılması tehlikeli ve yasaktır

7 Tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar dış tesirlerden korunmuş olacak guumlneş ve ruumlzgarın direkt etkisine engel olacak sundurma şeklinde oumlrtuumller altında bulunacaktır Tuumlplerin herhangi bir patlama halinde yan tesirlerle etrafta ccedilalışanlara zarar vermemesi iccedilin paravanlar arkasına alınacaktır

8 Yanıcı gaz ve oksijen hortumları bu maksat iccedilin imal edilmiş kalın kenarlı etli ve sağlam hortumlardır Ancak uzun mesafelere hortumlarla gaz ve oksijen sevk etmekten kaccedilınılacak tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar ccedilalışma mahallerine yakın yerlere konulacaktır Ayrıca hortumlar yerde suumlruumlklenmeden taşınacak ve sehpalar uumlzerine alınacaktır Yol geccedilitleri uumlzerine atılarak hortumların ezilmesine meydan verilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 2: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

1

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri 13 176 Balta Keser ve Satırlar 14 177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar 14 178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller 14 179 Pnoumlmatik Keskiler 14 1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları 14 1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri 14 1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri 14 1713 Eğe ve Toumlrpuumller 14 1714 Bıccedilaklar 14 1715 Krikolar 14 1716 Kancalar 14 1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar 14 1718 Anahtarlar 14 1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 14 MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ 15 MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER 16 191 Koğuşlarda 16 192 İccedilme Suyu 16 193 Helalar 16

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

2

MADDE 1 KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

1 Derinliği 15 metreyi geccedilen kazıların etrafı tahta perde ile veya korkulukla ccedilevrilecektir Korkuluğun yuumlksekliği 90 cm olacaktır

2 Kazı işinin yapılacağı yerde evvelce doumlşenmiş elektrik kablolarının veya su borularının bulunup bulunmadığı muumlhendislerden sorulacak ve alınacak cevaba goumlre hareket edilecektir Hiccedil kimse kendiliğinden hiccedil bir yeri kazmayacaktır

3 Kazı işleri mutlaka yukarıdan aşağıya doğru ve toprağın durumu ile muumltenasip şev verilerek yapılacaktır Altını oymak suretiyle ccediloumlkertme işi katiyyen yapılmayacaktır Yapılan kazı işinde şev verilmesi gerekirse durum vardiya muumlhendisine bildirilecek ve vardiya muumlhendisinin tayin edeceği şeve goumlre ccedilalışılacaktır Şev verilmesi muumlmkuumln olmayan kazılar derinliği 150 cmyi aşarsa yan yuumlzler uygun şekilde desteklenmek veya iksa edilmek suretiyle takviye edilecek ve kenarların ccediloumlkmesine meydan verilmeyecektir

4 İksayı gerektiren kazılarda boumlluumlm şefinin vereceği talimata goumlre hareket edilecektir 5 Yağışlı havalarda kazı yapılmaması esastır Yağış durduktan sonra durum goumlzden geccedilirilecek yeniden

ccedilalışılmasına imkan bulunması halinde her tuumlrluuml emniyet tedbirleri alınarak kazıya tekrar başlanılabilecektir 6 Su iccedilinde ccedilalışılması gerekli hallerde işccedililere ambardan ccedilizme alınarak dağıtılacaktır Su iccedilinde hiccedil bir işccedili ccedilıplak

ayakla ccedilalıştırılmayacaktır 7 İş makinaları ile yapılan kazılarda makinanın ccedilalışma alanı iccediline işccedili sokulmayacaktır Kepccedile dozer ve benzeri

makinaların saha iccedilinde belirli kısımda ccedilalışması bittikten sonra işccedililerle yapılmasına gerek varsa işccedililer bundan sonra işbaşı yapacaklardır

8 Toprak taşınmasında makinanın kazı iccediline girip ccedilıkabileceği rampalar yapılacak ve bu rampaların eğimi 35 dereceden fazla olmayacaktır

9 Kazıların toprak kazı kenarından en az bir metre uzaklığa atılacak kazı kenarına baskı yaparak ccediloumlkmesi oumlnlenecektir Oumlzellikle iksa yapılan kenarlarda toprağın muumlmkuumln olduğu kadar uzak mesafeye atılması gereklidir

10 Kazı işlerinde 150 mden daha derin toprak yığınlarının altlarını kazarak ccediloumlkertmek yasaktır 11 150 metreden daha derin olan kazı işyerinde işccedililerin inip ccedilıkmaları iccedilin yeteri kadar el merdivenleri bu-

lundurulacaktır İksa tertibatını ve desteklerini inip ccedilıkma vasıtası olarak kullanmak yasaktır 12 Kuyu ve ccedilukurları gibi ccedilok derin yerlerde ccedilalıştırılacak işccedililere emniyet kemeri ve sinyal ipleri gibi uygun

koruyucu araccedillar verilecektir 13 Ekskavatoumlr buldozer ve benzeri makinalarla yapılan kazılarda bu makinaların hareket alanı iccedilinde işccedili

ccedilalıştırılamaz Bu makinaların uumlzerinde suumlruumlcuumlden başka kimse bulundurulamaz 14 Kazıların toprağı dışarıya taşıyacak araccedilların kazı yerine kolaylıkla girip ccedilıkmalarını sağlayacak rampa eğimleri

35 dereceden fazla olamaz Bunun sağlanmadığı hallerde yuumlk asansoumlrleri kullanılacaktır Rampalarda birden fazla araccedil bulundurulamaz

15 Kazı kenarlarına hiccedil bir nedenle ağırlık yuumlklenmeyecektir Kazıda ccedilıkan taş ve toprak kazı ağzından en az 1 metre uzağa atılacaktır

16 Kuyuda oumlrme duvar veya betonla takviyesinde gerekli tedbirler alınacaktır

17 Tabanı kaya olan bir galerinin accedilılması veya bir kuyunun kazılması halinde sulu delici makinalar kullanılacak

veya tozların işccedililerin sağlığına zarar vermemesi iccedilin (Toz maskesi vs) gerekli tedbirler alınacaktır

18 Yeraltı galerilerinde veya kuyularda yapılan ccedilatışmalarda galeri veya kuyunun ağzında bucurgat kullanmak

uumlzere devamlı bir işccedili bulundurulacaktır Galeri veya kuyunun derinliği 6 metreyi aştığı hallerde elle ccedilalıştırılan

bir bucurgat en az 2 kişi tarafından kullanılacaktır

19 Derinliği 25 metreyi aşan kuyularda işccedililerin kuyuya inip ccedilıkmaları iccedilin kullanılan bucurgatlar motorla

işletilecektir

20 Taşıt araccedillarının kullanıldığı tuumlnellerde yeterli bir aydınlatmanın yapılmaması halinde ccedilalışılan yerler iyice

goumlruumllebilecek şekilde ışıklarla işaretlendirilecek ve taşıt katarlarının oumlnuumlnde beyaz arkasında kırmızı ışıklar

yakılacak veya arkalarında aynı rengi aynı derecede yansıtacak kedi goumlzuuml veya benzeri işaret

bulundurulacaktır

21 Yeterli ve sabit bir aydınlatmanın sağladığı tuumlnellerin ağızlarında araccedilların durma yolunun uygun şekilde

aydınlatmaya yeterli bir projektoumlr bulundurulacaktır

22 Yeraltında yapılan ccedilalışmalarda elektrikle aydınlatılmış yerlerde akımın kesilmesi halinde işyerinin

boşaltılmasını sağlamak iccedilin zorunlu suumlrede kullanılmak uumlzere madenli lambaları veya fenerleri veya benzeri

malzeme bulundurulacaktır

23 Kazılar bitimine kadar her guumln yetkilisince kontrol edilecek ayrıca Yapı-İş Defterine kaydedilecektir

24 Akıcı ve gevşek zeminlerde şev accedilısı 45deg den az diğer zemin ccedileşitleri iccedilin 60deg şev accedilısı verilmelidir

25 Yalnız kaya zeminler iccedilin şev accedilısı 90deg olabilir

26 Şev yapılmayan toprak hafriyatında ccediloumlkmelere karşı duvarlara iksa yapılmalıdır İksa işleri boru kanalları yapı

ccedilıkışları iccedilinde yapılmalıdır İksa hiccedilbir zaman uumlstuumln koumlruuml yapılmamalı toprak tazyikini karşılayacak şekilde

sağlam olmalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

3

MADDE 2 YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

21 GENEL 1 Yapı işlerinin guumlnduumlz yapılması esastır Ancak bazı durumlarda gece ccedilalışması yapılması gerekli ve zo-

runlu ise ccedilalışılan kısımların ccedilok iyi aydınlatılması ve şantiye iccedili yolların ve doumlnemeccedillerin ışıklandırılması gerekecektir

2 Şantiye iccedilindeki tehlikeli kısımlar sınırlandırılacak ve buralara goumlruumlnuumlr şekilde yazılmış uyarı levhaları ko-nulacak gece ccedilalışmalarında kırmızı ışıklarla aydınlatılacaktır

3 Şantiyede kazaya neden olacak demir ccedilubuklar saccedil levhalar ccedilivili keresteler tahsis edilen yerlere konulacak artık malzemeler ile işccedililerin ccedilarpıp duumlşmesine meydan verecek diğer malzemeler ortalıkta bırakılmayacak hurda ve atıklar iccedilin ayrılmış kısımlara taşınacaktır Her kısmın ccedilavuş ve ustabaşları kendi işlerinden artan malzemeyi hurdalıklara taşıtacaklardır

4 Şantiye iccedilersinde araccedillar gelişi guumlzel yollar uumlzerinde bırakılmayacaktır Yuumlkluuml araccedillar ait oldukları kısımlarda en elverişli yerlere yuumlklerini yolun kapanmamasına dikkat ederek boşaltacaklardır

5 Tavan ve doumlşemelerdeki boşluk ve deliklere korkuluk yapılacak veya deliklerin veya boşlukların uumlstleri uygun şekilde kapatılacaktır

6 Tabandan yuumlksekliği 3 metreyi geccedilen yerlerde duumlşme ve kayma tehlikesi bulunan yerlerde buumltuumln işccedililer (Muumlhendisler dahi) emniyet kemeri kullanacaklardır Emniyet Kemerinin kancasının takılacağı sağlam bir yer bulunmaması halinde bu gibi yerlerde ayrıca emniyet halatları gerilecek kancalar bu halatlara bağlanacaktır

7 Ccedilatılarda ve eğik yuumlzeylerde ccedilalışırken ya maslak arasına ya da moralyalara ve askılara bağlanmış emniyet halatları kullanacak ve işccedililer kendilerini bu halatlara emniyet kemerleri ile bağlayacaklardır

8 Ccedilatılarda eternit cinsinden ccedilimento harccedillı oluklu levhalar doumlşenirken hiccedilbir suretle bu levhalara basılmayacaktır Askılar arasına atılacak ikili veya uumlccedilluuml geniş kalaslar gezinme ve taşıma yeri olarak kullanılacaktır

9 Ccedilatı ve yan kaplamalarda ccedilalışırken ya uygun iskeleler yapılacak ya da vinccedillerle hareket edebilen gezici platformlardan yararlanılacaktır Bu iskele ve platformlarda korkuluk ve etek tahtası bulunacaktır

10 Şantiyelerdeki işccedililer kendi ccedilalıştıkları yerlere anayolu izleyerek gidip geleceklerdir Kestirme yol diye diğer inşaat alanı iccedilinden kesinlikle geccedilmeyeceklerdir Diğer kısımlarda yapılan işleri goumlrmek merakı iccedilinde bilmediği alanlarda dolaşmak isteyen kimseler engellenecektir Bu gibi gezintilerini adet haline getirenler işten uzaklaştırılacaktır

11 İnşaat alanı iccedilerisinde kesinlikle ziyaretccedili kabul edilmeyecektir Hemşehrisi akrabası veya arkadaşı gelenler iş saatleri iccedilinde boumlluumlm şefinin izni ile ancak idare binasında goumlruumlşebilirler

12 Şantiye alanı iccedilinde yemek yeme yerleri ve istirahat yerleri ayrıldığından hiccedil bir işccedili şantiye alanı iccedilinde gelişi guumlzel dilediği yerde istirahat edemez uyuyamaz veya yemek yiyemez

13 Araccedilların park ettiği yerlerde aracın goumllgesinden yararlanmak iccedilin araccedil altında yatamaz ve oturamaz İş makinalarında da aynı kural geccedilerlidir

14 Şantiyede işccedililere yetecek sayıda hela bulunmaktadır işccedililer iccedilin ayrılan bu helalar dışında işccedililerin ihtiyaccedillarını gidermeleri yasaktır

15 Kuvvetli ruumlzgar alan yerlerde guumlvenlik tedbiri almadan işccedililer ccedilalıştırılmayacaktır

22 SOĞUK DEMİR İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 İşccedililer mutlaka iş eldiveni ve ccedilelik burunlu ayakkabı kullanacaklardır Mevsim koşullarına goumlre iş elbisesi

giyilecektir 2 İşlenen demirler uygun şekilde istiflenecektir 3 Bozuk ve arızalı el aletleri kullanılmayacaktır Yaptıkları işe uygun alet ve araccedilla ccedilalışılacaktır 4 Artık ve hurda malzeme gelişi guumlzel yerlere atılmayacaktır uygun yerlere istiflenecektir 5 İşccedililer ağır yuumlk taşımayacaklardır (25 kg mı geccedilmeyecektir) 6 Kuumlccediluumlkte olsa yaralanmalarda ilk yardım yapılacak Tetanoz aşısı olmayanlar aşı olacaklardır 7 Demir buumlkme tezgahı ve demirci makasında ilgiliden başkası ccedilalışmayacaktır 8 Demir buumlkme tezgahında koruma topraklaması (şase topraklama) yapılmadan ccedilalışılmayacaktır

23 TESİSAT İŞLERİ (Sıhhi ve Kalorifer) 1 Yuumlk ve malzeme taşımalarında guumlvenlik kurallarına uyulacaktır 2 Tesisat boşluğunda ccedilalışırken uygun platformlar uumlstuumlnde ve emniyet kemeri kullanarak ccedilalışılacaktır 3 Elektrikli el aletlerinin besleme kablosu topraklı olacak yalıtımı bozulmuş kablo ve alet kullanılmayacaktır

MADDE 3 İSKELELERDE ALINACAK GENEL GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

31 GENEL 1 Yapı iskeleleri sorumlu yetkili ve teknik bir elemanın nezaretinde bu işten anlayan ustalarca yapılacaktır

Hiccedil kimse kendiliğinden kendisine gerekli goumlrduumlğuuml iskeleyi yapmayacaktır İskele yapımı ve soumlkuumlmuumlnde mutlaka vardiya muumlhendisinden izin alınacaktır

2 İskeleler yapıldıktan sonra uzun muumlddet kullanılması gerekirse kuvvetli ruumlzgar ve yağmurdan sonra ayrıca en az bir defa muayeneden geccedilirilecek emniyetle kullanabileceği goumlruumllduumlkten sonra ccedilalışılmasına izin verilecektir Bu hususlar yetkilisince her guumln kontrol edilip Yapı İş Defterine kaydedilecektir

3 İskeleler yapılacak işin tuumlruumlne goumlre vardiya muumlhendisinin vereceği talimata uygun olarak yapılacaktır Oumlrneğin ahşap asma iskeleler sıra iskeleler yapılacak işe ve taşıyacakları yuumlke goumlre kurulması gerekecektir Hangi iskele tuumlruumlnuumln işe uygun olduğu ve taşıyacağı yuumlkuumln miktarı ancak vardiya

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

4

muumlhendisince bilindiğinden iskelenin tuumlruumlnuuml yerini ve şeklini tayin goumlrev ve yetkisi vardiya muumlhendisine ait olacaktır

4 İskelelerin taşıyacakları yuumlke goumlre dikmeler ve ccedilapraz bağlantıları iskele genişliği ve kalas adeti iskele katları arasındaki aralık teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan ustaların kendi bilgilerine goumlre yapmaları yasaklanmıştır

5 İskelenin yapımından sonra kullanılması sırasında iskelede bir metre uzaklıkta bulundurulması saptanan en ccedilok yuumlk miktarı iskele uumlzerinde bir yere etiketle asılacaktır Usta ve iskele uumlzerinde ccedilalışırken goumlsterilmiş bulunan en ccedilok yuumlk miktarını aşmamak uumlzere tedbir almaları şarttır

6 Yağışlı havalarda kaygan bir hale gelmesi nedeniyle buumlyuumlk tehlike goumlsterdiği herkese bilindiğinden yağmurdan sonra işccedililer işe başlamadan oumlnce iskeleler muayene edilecek ve kaygan yerlere talaş atılarak kurutulacaktır Talaşlar suumlpuumlruumlluumlp iskele zemini temizlenecektir

7 Her ne sebepten olursa olsun uumlzerindeki kaymalara duumlşmelere meydan vermemek iccedilin iskelelerin dışa bakan yuumlzeylerine 15 cm genişlikte suumlpuumlrgelik ccedilakılacaktır

8 Yuumlksekliği tabandan itibaren 3 m den daha fazla olan ve duumlşme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde ccedilalışanlara goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

9 Ccedilalışmaya başlamadan oumlnce sabit ve hareketli iskelelerin sağlamlık ve guumlvenliği mutlaka kontrol edilecektir

10 Hareketli iskelelerin bağlantı askı ve makara sistemleri mutlaka her guumln kontrol edilecektir Emniyet kemeri kullanılacaktır

11 Seyyar sıpa iskelelerin sağlamlık ve denge durumları mutlaka guumlvenli şekilde olacaktır 12 Yanıcı parlayıcı ccediloumlzuumlcuuml ve incelticiler ısı ve ateşten uzakta tutulacak depolandıkları boumllgede sigara

iccedililmeyecektir 13 Dış cephe ccedilalışmalarında kesinlikle emniyet kemeri kullanılacaktır

32 AHŞAP İSKELELER 1 Ahşap iskelelerde kullanılacak kereste duumlzguumln sık dokulu muumlmkuumln olduğu kadar budaksız ccedilıralı ve

sağlam olacaktır Boyanmış kereste iskelede kullanılmayacaktır Kerestenin durumuna goumlre vardiya muumlhendisi gerekli hesabı yaparak iskele dikme aralıklarını dikme kalıntılarını bağlantı kesitlerini ccedilapraz ve yuumlk taşıyan mesnetlerin aralık ve kesitlerini saptayacak bu oumllccediluumlleri iskeleyi kuracak ustalara bildirecektir

2 İskelelerde kullanılacak ccedilivi ve bulonlar yeni malzemeden olacak kullanılmış başka yerden soumlkuumlluumlp doğrultulmuş malzeme kullanılmayacaktır

3 İskelelerde zemin platform ve geccedilitlerde kullanılacak kalaslar uzunluğu doğrultusunda eksiz yan yana ve aralıksız doumlşenecektir Kalasların kaymamaları iccedilin birbirine alttan latalar ile bağlantısı yapılacaktır

4 Kalaslar her iki uccediltan yuumlk taşıyıcı mesnetlere uumlzerine tam olarak oturacak ve iki baştan en az 10 cm taşmış olacaktır Yuumlk taşıyan mesnetler arasında iki kalas ucunun uccedil uca getirilerek ek yapılması ccedilok tehlikeli ve yasaktır

33 CcedilELİK BORULU İSKELELER 1 Ccedilelik borulu iskeleler sağa ve sola sallanmayacak şekilde yeteri kadar ccedilapraz borularla takviye edilecek ve

binadan ayrılmayacak şekilde tutturulacaktır 2 Duumlşey ve yatay borulardaki ekler en ccedilok 6 m de bir yapılacaktır 3 Boru başlarının tabana yerleştirilen kalas altlıkları batmaması iccedilin oumlzel surette yapılmış madeni başlıklar

kullanılacak ve bu başlıklar ccedilivi veya uzun vidalarla bu altlıklara takılacaktır 4 Boru veya madeni iskeleler statik elektriğe karşı uygun şekilde topraklanacaktır 5 Boru iskelelerin soumlkuumlmuumlne en uumlst kısımdan başlanacaktır Soumlkuumllmuumlş olan malzeme hangi yuumlkseklikte

olursa doğrudan doğruya yere atılmayacak iki yerinden bağlanarak ve dengelenerek indirilecek ve uygun bir yere istif edilecektir

34 ASMA İSKELELERDE 1 Asma iskelelerin taşıyacağı yuumlkuumln miktarı yazılacak ve bundan fazlası yuumlklenmeyecektir 2 Asma iskele iş sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeyecek şekilde olacaktır 3 Asma iskelelerde merdiven kullanılmayacaktır 4 Asma iskelenin halatları her guumln işe başlamadan oumlnce kontrol edilecek ezik kopuk ccediluumlruumlk veya başka bir

oumlzuumlruuml yoksa ccedilalışma yapmasına izin verilecektir 5 Asma iskelelerin iniş ccedilıkış yollarında herhangi bir engel bulunmayacaktır 6 Asma iskeleyi taşıyacak halatların guumlvenlik kat sayısı 6dan aşağı olmayacak ve halatlarda ek yeri halka

başlık ve bağlantı bulunmayacak bunlar askı demirlerinden kaymayacak şekilde takılı olacaktır 7 Askı kirişi bina tavan doumlşemesine veya bina ccedilerccedilevesine U cıvataları ile tespit edilecektir 8 Asma iskelelerde platformu genişlikleri sıva işlerinde 80 cmden duvar işlerinde 120 cmden az

olmayacaktır 9 İskelelerin duvardan olan accedilıklığı malzeme takım ve aletlerin duumlşmesini engelleyecek şekilde olacaktır

10 Asma iskelelerde her metrekareye 400 kgdan fazla yuumlk konmayacak ve 4den fazla işccedili ccedilalıştırılmayacaktır 11 Asma iskelelerde kullanılan kancalarda guumlvenlik mandalı bulunacaktır 12 Asma iskele korkulukları en az 100 cm yuumlkseklikte ve ara korkuluklu yapılacaktır

MADDE 4 MERDİVENLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Merdiven kollar ve basamaklarında kullanılacak kereste birinci sınıf budaksız ccedilıralı ccedilamdan olacak veya

fırınlanmış keresteden yapılacaktır 2 Merdiven basamakları en ccedilok 30 cm aralıkta ve eşit aralıklarla olacaktır 3 Sabit basamaklı merdivenlerde zıvana uzunlukları 25 cmden az olması yasaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

5

4 Seyyar merdivenlerde ekli veya ccedilatlak kol veya basamak bulunmayacaktır Kusurlu merdivenler derhal işten alınacak yeni parccedilalarla tamiri cihetine gidilecektir

5 Seyyar el merdivenleri ahşap olarak yapıldığı takdirde 400 cm uzunluğunu geccedilmeyecektir Doumlrt metreden ek merdivenleri ccedilelik boru veya profilden yapılacaktır

6 EI merdivenlerinin bastığı ve dayandığı zeminin duumlz ccediloumlkmeyecek ve kaymayacak durumda olmasına dikkat edilecektir İşccedililer merdiveni kullanacakları yerde merdiven ayaklarının sağlam zemine oturtulmasına bilhassa dikkat edeceklerdir Kaygan yerlerde merdiven ayaklarının kayması oumlnlenecek lastik takozlar ccedilakılacaktır

7 Merdiven el basamağından sonra kollar en az 50 cm daha uzun olacak ve kol başlarına kanca takılacaktır 8 Sabit olarak bir maksat iccedilin yapı ile zemin arasında doumlşenen rampalar uumlccedil metreden fazla yuumlksekliğe uzandığı

takdirde iki taraflı korkuluklarla takviye edilecektir Rampada kaymayı oumlnlemek iccedilin basamak yerine geccedilen ızgaralar ccedilakılacaktır

9 Merdiven genişlikleri en az 60 cm olacak rampalar ise kullanma maksatına goumlre daha geniş olarak yapılabilecektir Yuumlk taşıması iccedilin yapılan rampaların altında ayrıca zemine sağlam oturtulmuş ara dikmeleri bulunacaktır

10 Doumlrt basamağı geccedilen merdivenlerde her halde en az bir adet korkuluk bulunacaktır Korkuluğun sağlam ve kayma halinde duumlşeni tutunup kurtaracak sağlamlıkta olması gerekir

MADDE 5 KAZANLAR İşyerinde bulunan kazanlarda alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kazanlar ehliyetli kişiler tarafından işletilecektir 2 Her kazan iccedilin bir periyodik bakım kartı tutulacak onarım ve revizyondan sonra en az 3 aydır kullanılmayan

kazanın yeniden işletmeye alınmadan oumlnce kontrol ve deneyleri yapılacak ve (1 Ek 14deki) karta işlenecektir 3 Hidrolik deneyde kullanılacak suyun sıcaklığı kazan dairesi sıcaklığında ve yaklaşık 25degC olacaktır 4 Kazan uumlzerindeki goumlsterge camları kirlenmiş veya kireccedilten tıkanmış olmayacaktır 5 Buhar basıncı altında bulunan kazanların basınccedilla ilgili kısımlarında onarım yapılmayacaktır 6 Buhar kazanlarında su duumlzeyi ve basıncı goumlstergelerinden suumlrekli izlenecektir 7 Kazanların susuz kalmasını oumlnlemek iccedilin kazan uumlzerinde en az iki adet su seviye goumlstergesi olacak bunlar

oumlzenle kontrol edilecektir 8 Kazanların guumlvenlik ventilleri vardiya değişimlerinde kontrol edilecektir 9 Kazanın susuz kalması durumunda

- Buhar ccedilıkış vanası kapatılacak - Besleme suyu sistemi kapatılacak (Kazana kesinlikle su basılmayacak) - Kazan kendi halinde soğumaya terk edilecek - Ateş soumlnduumlruumllecektir

10 Kazan dairelerine sorumlu ilgili ve yetkililerden başka kimse girmeyecektir

MADDE 6 KOMPRESOumlRLER İşyerinde kullanılmakta olan kompresoumlrlerde alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kompresoumlrlerde basınccedil ayarlanmış basınca ulaştığında kompresoumlr motorunun otomatik olarak durması sağlanacak ve motorun durması geciktiğinde basınccedillı havayı boşa verecek bir guumlvenlik tertibatı bulunacaktır

2 Hava kompresoumlrlerinin hız reguumllatoumlruuml periyodik olarak kontrol edilecek ve her zaman iyi ccedilalışır durumda tutulacak ve bunlarda soğutma suyunun akışının goumlzle izlenebileceği bir tertibat yapılacaktır

3 Sabit kompresoumlrlerin temiz hava emmeleri sağlanacak ve patlayıcı zararlı ve zehirli gaz duman ve toz emilmesi oumlnlenecektir Hava kompresoumlruuml ile hava tankları arasında yağ ve nem ayırıcıları (seperatoumlr) bulunacak ve bunlar hiccedil bir şekilde ccedilıkarılmayacaktır Hava kompresoumlrlerinin ccedilıkış borusu uumlzerinde stop valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

4 Buhar ve gaz ile ccedilalışan kompresoumlrlerin ccedilıkış borularının elle kumanda edilen ve yavaş kapanan bir valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

5 Kompresoumlrlerin hava depolarında guumlvenlik supabı bulunacak ve bu supaplarda ccedilıkan gazlara karşı gerekli tedbirler alınacak ve emniyet supaplarının accedilıldığını bildiren uygun uyarma tertibatı yapılacaktır

6 Sabit kompresoumlrlerin depoları patlamalara karşı dayanıklı bir boumllmede olacak seyyar kompresoumlrler ccedilalışan işccedililerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir boumllme iccedilinde bulunacaktır

7 Kompresoumlrlerin guumlvenlikle ccedilalışmalarını sağlamak uumlzere kompresoumlrlerin montajından sonra ve ccedilalışmasından oumlnce kompresoumlrler uumlzerinde yapılacak değişiklik ve buumlyuumlk onarımlarından sonra ve periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri ehliyeti huumlkuumlmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuccedilları sicil kartına veya defterine işlenecektir (1 Ek 14deki) Kompresoumlrlerin her kademesinde basınccedil deneyi o kademede muumlsaade edilen en yuumlksek basıncının 15 katı ile yapılacaktır

MADDE 7 KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

71 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 1 Elektrik kaynağı yapılan yerler işccedililerin ccedilalıştığı diğer kısımlardan yuumlksekliği en az 2 metre olan bir paravan

ile ayrılmış olacaktır Kaynakccedilılardan başka hiccedil kimse paravanaların arkasına geccedilmeyecek kaynak ışınlarına ccedilıplak goumlzle bakmayacaktır

2 Kaynakccedilılara ve yardımcılarına kaynakccedilı maskesi eldiveni ve oumlnluumlğuuml verilmiştir Kaynakccedilılar ve yardımcıları kaynak yapımı sırasında bu araccedilları kullanacaklardır Maske camlarının zaman zaman

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

6

sıccedilrayan ccedilapaklarla goumlruumlşe engel olacak kadar kirlenip bozulduğu bilindiğinden bu camların korunması iccedilin kaynak camının oumlnuumlne aynı buumlyuumlkluumlkte renksiz adi cam konulacak ve bu camın bozulması halinde sık sık değiştirilmesi sağlanacaktır

3 Kaynakccedilıların ve yardımcıların (naylon dakron gibi) ccedilabuk tutuşabilen suni elyaftan yapılmış giyim eşyası kullanması yasaktır

4 Kaynak makinalarının goumlvde topraklaması yapılmıştır Makinada ccedilalışmaya başlamadan oumlnce toprak hattının bağlanmış olduğuna dikkat edilecektir Topraklama hattı bağlı olmayan kaynak makinasında ccedilalışılmayacaktır Durum derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir

5 Kaynak penselerinin sapları cereyan geccedilirmeyecek şekilde veya kaplanmış bulunmaktadır Kullanma sırasında yalıtkan maddenin sıyrılıp doumlkuumllmesi ccedilatlayıp bozulması veya kısmen kırılıp kopması halinde kaynakccedilılar bu gibi arızalı penseleri katiyen kullanmayacaklar ve durumu şantiye sorumlu elektrikccedilisine derhal bildireceklerdir Ambardan yeni pens alıp yerine takılıncaya kadar kaynak makinası ccedilalıştırılmayacaktır

6 Kaynatılacak parccedilalara bağlanan toprak hattı makinanın ccedilekeceği azami amperajı ccedilekecek kesitte olacaktır Halen makinalarda bu kesitteki kablolarla donatılmıştır Kabloların kopması veya yanarak bozulması halinde topraklama hattı iccedilin ambardan yeni kablo alınarak yerine takılması hususu sorumlu elektrikccediliden istenecektir

7 Elektrik akımı ie yuumlkluuml olan kabloların yerlere atılması elle ccedilekilip suumlruumlklenmesi yasaktır Yol geccedilitlerinde kablolar ya uygun şekilde yer altından geccedilirilecek veya yeteri kadar yuumlkseklikte direkler uumlzerine alınacaktır Kabloların yerlerde suumlruumlklenmesi ve ezilmesine meydan verilmeyecektir Ezilmiş izolesi yıpranmış kablolar derhal sorumlu elektrikccediliye veya elektrik muumlhendisine bildirilecek ve ambardan yenileri alınarak değiştirilecektir

8 Kaynakccedilıların daima kaynak makinasına yakın ve şaltere uzanabilecekleri mesafede olmaları faydalıdır Bir tehlike anında şaltere uzanıp ceryan kesebilmek bazen kazayı oumlnlemeye yetebilir

9 Kaynak makinaları ile amperajı yuumlkseltmek suretiyle kesim yapılması kaynak makinasının kesici gibi kullanılması yetkili amirin oumlzel muumlsaadesine tabidir Mecbur olunmadıkccedila ve izin alınmadıkccedila makinalar kesim iccedilin kullanılmayacaktır

10 Kaynak makinalarının yerleri sık sık değiştirilmeyecektir Her yer değiştirmede elektrikccedili nezaretinde top-raklama hatlarının bağlantısı kontrol edilecektir Sorumlu elektrikccedili makinaların ccedilalıştırılmasında bir sakınca goumlrmemesi halinde kaynakccedilılar işlerine devam edebileceklerdir

11 Kaynak makinaları suumlrekli temiz tutulacak haftada en az bir defa bezle tozları alınacak en ccedilok 6 ayda bir her tarafı basınccedillı kuru hava ile temizlenecektir Ancak kullanılacak hava kuru ve nemsiz olacak basıncı 2 ATUumlyuuml geccedilmeyecektir

72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA Oksijen kaynağı iccedilin gerekli gazın temin edildiği kaplara ait her tuumlrluuml emniyet tertibatının ccedilalışır durumda olmasına dikkat edilecektir

Bu maksatla

1 Her jeneratoumlrde bir tazyik manometresi vardır Tazyikinin kazan iccedilinde artması halinde manometredeki ibrenin kırmızı renkle işaretlenmiş (tehlike sınırı) yeri aşmaması gerekir Zira ibre kırmızı işareti aşıyorsa manometredeki emniyet supabı ccedilalışmıyor demektir

2 Her jeneratoumlrde en az bir adet emniyet supabı bulunur Kazanda tazyik artması halinde bu supabın accedilılarak tazyik fazlasını dışarı atması gerekir Emniyet supabı azami tazyik sınırına goumlre ayarlanır Manometredeki ibre kırmızı işarete gelince emniyet supabı accedilılır Supab accedilılmaz ve tazyik artmaya devam ederse emniyet supabının tıkanmış olduğu anlaşılır Bu takdirde derhal ana musluk accedilılarak tazyik duumlşuumlruumlluumlr

3 Her jeneratoumlrde bir alev geri tepme emniyet tertibatı vardır Bu kısmın jeneratoumlr ccedilalıştırılmadan oumlnce su ile doldurulmuş olması şarttır Aksi halde alev kazan iccediline geri teperek kazanın patlaması ihtimali belirir Jeneratoumlruuml kullanacak kaynakccedilıların yukarıda sayılan emniyet tertibatlarını işe başlarken kontrol etmeleri ve cihazın tam ve muumlkemmel ccedilalışır durumda olduğuna kanaat getirilmedikccedile işe başlamamaları gerekir

4 Kaynak ve kesim işlerinde sıvılaştırılmış petrol gazları (buumltan gaz tuumlpleri) kullanılırsa bu tuumlplerde de tazyik manometresi ve alev geri tepme tertibatı (detantoumlr) yerine takılmış olacaktır Ayrıca

5 Oksijen tuumlplerinin tuumlp ağzının daima yukarıya gelecek şekilde ve muumlmkuumln olduğu kadar dik tutulması ge-rekir Bu tuumlplerin de musluklu ccedilift tazyik manometresi ile ccedilalıştırılması esastır Tuumlpler kullanılmadan oumlnce tuumlp başlığı ccedilıkarıldıktan sonra tuumlp ağzından hiccedil bir yağ bulaşığının ve kirin bulunmadığından emin olu-nacaktır Yağlı ve kirli ağızlı tuumlpler kullanılmayacak derhal temizlenecek ve tamamen kir ve yağlardan arınmış olacaktır

6 Tuumlpler oksijen veya yanıcı gaz tuumlpleri kullanılmadığı zamanlarda buumltuumln vanaları kapatılmış ve ccedilelik yer-lerine takılmış olacaktır Hortumlar yerlerinden soumlkuumllmeden ve kesici veya şalomede uzun zaman tazyik bulundurulması hortumların tazyik altında bırakılması tehlikeli ve yasaktır

7 Tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar dış tesirlerden korunmuş olacak guumlneş ve ruumlzgarın direkt etkisine engel olacak sundurma şeklinde oumlrtuumller altında bulunacaktır Tuumlplerin herhangi bir patlama halinde yan tesirlerle etrafta ccedilalışanlara zarar vermemesi iccedilin paravanlar arkasına alınacaktır

8 Yanıcı gaz ve oksijen hortumları bu maksat iccedilin imal edilmiş kalın kenarlı etli ve sağlam hortumlardır Ancak uzun mesafelere hortumlarla gaz ve oksijen sevk etmekten kaccedilınılacak tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar ccedilalışma mahallerine yakın yerlere konulacaktır Ayrıca hortumlar yerde suumlruumlklenmeden taşınacak ve sehpalar uumlzerine alınacaktır Yol geccedilitleri uumlzerine atılarak hortumların ezilmesine meydan verilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 3: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

2

MADDE 1 KAZI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

1 Derinliği 15 metreyi geccedilen kazıların etrafı tahta perde ile veya korkulukla ccedilevrilecektir Korkuluğun yuumlksekliği 90 cm olacaktır

2 Kazı işinin yapılacağı yerde evvelce doumlşenmiş elektrik kablolarının veya su borularının bulunup bulunmadığı muumlhendislerden sorulacak ve alınacak cevaba goumlre hareket edilecektir Hiccedil kimse kendiliğinden hiccedil bir yeri kazmayacaktır

3 Kazı işleri mutlaka yukarıdan aşağıya doğru ve toprağın durumu ile muumltenasip şev verilerek yapılacaktır Altını oymak suretiyle ccediloumlkertme işi katiyyen yapılmayacaktır Yapılan kazı işinde şev verilmesi gerekirse durum vardiya muumlhendisine bildirilecek ve vardiya muumlhendisinin tayin edeceği şeve goumlre ccedilalışılacaktır Şev verilmesi muumlmkuumln olmayan kazılar derinliği 150 cmyi aşarsa yan yuumlzler uygun şekilde desteklenmek veya iksa edilmek suretiyle takviye edilecek ve kenarların ccediloumlkmesine meydan verilmeyecektir

4 İksayı gerektiren kazılarda boumlluumlm şefinin vereceği talimata goumlre hareket edilecektir 5 Yağışlı havalarda kazı yapılmaması esastır Yağış durduktan sonra durum goumlzden geccedilirilecek yeniden

ccedilalışılmasına imkan bulunması halinde her tuumlrluuml emniyet tedbirleri alınarak kazıya tekrar başlanılabilecektir 6 Su iccedilinde ccedilalışılması gerekli hallerde işccedililere ambardan ccedilizme alınarak dağıtılacaktır Su iccedilinde hiccedil bir işccedili ccedilıplak

ayakla ccedilalıştırılmayacaktır 7 İş makinaları ile yapılan kazılarda makinanın ccedilalışma alanı iccediline işccedili sokulmayacaktır Kepccedile dozer ve benzeri

makinaların saha iccedilinde belirli kısımda ccedilalışması bittikten sonra işccedililerle yapılmasına gerek varsa işccedililer bundan sonra işbaşı yapacaklardır

8 Toprak taşınmasında makinanın kazı iccediline girip ccedilıkabileceği rampalar yapılacak ve bu rampaların eğimi 35 dereceden fazla olmayacaktır

9 Kazıların toprak kazı kenarından en az bir metre uzaklığa atılacak kazı kenarına baskı yaparak ccediloumlkmesi oumlnlenecektir Oumlzellikle iksa yapılan kenarlarda toprağın muumlmkuumln olduğu kadar uzak mesafeye atılması gereklidir

10 Kazı işlerinde 150 mden daha derin toprak yığınlarının altlarını kazarak ccediloumlkertmek yasaktır 11 150 metreden daha derin olan kazı işyerinde işccedililerin inip ccedilıkmaları iccedilin yeteri kadar el merdivenleri bu-

lundurulacaktır İksa tertibatını ve desteklerini inip ccedilıkma vasıtası olarak kullanmak yasaktır 12 Kuyu ve ccedilukurları gibi ccedilok derin yerlerde ccedilalıştırılacak işccedililere emniyet kemeri ve sinyal ipleri gibi uygun

koruyucu araccedillar verilecektir 13 Ekskavatoumlr buldozer ve benzeri makinalarla yapılan kazılarda bu makinaların hareket alanı iccedilinde işccedili

ccedilalıştırılamaz Bu makinaların uumlzerinde suumlruumlcuumlden başka kimse bulundurulamaz 14 Kazıların toprağı dışarıya taşıyacak araccedilların kazı yerine kolaylıkla girip ccedilıkmalarını sağlayacak rampa eğimleri

35 dereceden fazla olamaz Bunun sağlanmadığı hallerde yuumlk asansoumlrleri kullanılacaktır Rampalarda birden fazla araccedil bulundurulamaz

15 Kazı kenarlarına hiccedil bir nedenle ağırlık yuumlklenmeyecektir Kazıda ccedilıkan taş ve toprak kazı ağzından en az 1 metre uzağa atılacaktır

16 Kuyuda oumlrme duvar veya betonla takviyesinde gerekli tedbirler alınacaktır

17 Tabanı kaya olan bir galerinin accedilılması veya bir kuyunun kazılması halinde sulu delici makinalar kullanılacak

veya tozların işccedililerin sağlığına zarar vermemesi iccedilin (Toz maskesi vs) gerekli tedbirler alınacaktır

18 Yeraltı galerilerinde veya kuyularda yapılan ccedilatışmalarda galeri veya kuyunun ağzında bucurgat kullanmak

uumlzere devamlı bir işccedili bulundurulacaktır Galeri veya kuyunun derinliği 6 metreyi aştığı hallerde elle ccedilalıştırılan

bir bucurgat en az 2 kişi tarafından kullanılacaktır

19 Derinliği 25 metreyi aşan kuyularda işccedililerin kuyuya inip ccedilıkmaları iccedilin kullanılan bucurgatlar motorla

işletilecektir

20 Taşıt araccedillarının kullanıldığı tuumlnellerde yeterli bir aydınlatmanın yapılmaması halinde ccedilalışılan yerler iyice

goumlruumllebilecek şekilde ışıklarla işaretlendirilecek ve taşıt katarlarının oumlnuumlnde beyaz arkasında kırmızı ışıklar

yakılacak veya arkalarında aynı rengi aynı derecede yansıtacak kedi goumlzuuml veya benzeri işaret

bulundurulacaktır

21 Yeterli ve sabit bir aydınlatmanın sağladığı tuumlnellerin ağızlarında araccedilların durma yolunun uygun şekilde

aydınlatmaya yeterli bir projektoumlr bulundurulacaktır

22 Yeraltında yapılan ccedilalışmalarda elektrikle aydınlatılmış yerlerde akımın kesilmesi halinde işyerinin

boşaltılmasını sağlamak iccedilin zorunlu suumlrede kullanılmak uumlzere madenli lambaları veya fenerleri veya benzeri

malzeme bulundurulacaktır

23 Kazılar bitimine kadar her guumln yetkilisince kontrol edilecek ayrıca Yapı-İş Defterine kaydedilecektir

24 Akıcı ve gevşek zeminlerde şev accedilısı 45deg den az diğer zemin ccedileşitleri iccedilin 60deg şev accedilısı verilmelidir

25 Yalnız kaya zeminler iccedilin şev accedilısı 90deg olabilir

26 Şev yapılmayan toprak hafriyatında ccediloumlkmelere karşı duvarlara iksa yapılmalıdır İksa işleri boru kanalları yapı

ccedilıkışları iccedilinde yapılmalıdır İksa hiccedilbir zaman uumlstuumln koumlruuml yapılmamalı toprak tazyikini karşılayacak şekilde

sağlam olmalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

3

MADDE 2 YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

21 GENEL 1 Yapı işlerinin guumlnduumlz yapılması esastır Ancak bazı durumlarda gece ccedilalışması yapılması gerekli ve zo-

runlu ise ccedilalışılan kısımların ccedilok iyi aydınlatılması ve şantiye iccedili yolların ve doumlnemeccedillerin ışıklandırılması gerekecektir

2 Şantiye iccedilindeki tehlikeli kısımlar sınırlandırılacak ve buralara goumlruumlnuumlr şekilde yazılmış uyarı levhaları ko-nulacak gece ccedilalışmalarında kırmızı ışıklarla aydınlatılacaktır

3 Şantiyede kazaya neden olacak demir ccedilubuklar saccedil levhalar ccedilivili keresteler tahsis edilen yerlere konulacak artık malzemeler ile işccedililerin ccedilarpıp duumlşmesine meydan verecek diğer malzemeler ortalıkta bırakılmayacak hurda ve atıklar iccedilin ayrılmış kısımlara taşınacaktır Her kısmın ccedilavuş ve ustabaşları kendi işlerinden artan malzemeyi hurdalıklara taşıtacaklardır

4 Şantiye iccedilersinde araccedillar gelişi guumlzel yollar uumlzerinde bırakılmayacaktır Yuumlkluuml araccedillar ait oldukları kısımlarda en elverişli yerlere yuumlklerini yolun kapanmamasına dikkat ederek boşaltacaklardır

5 Tavan ve doumlşemelerdeki boşluk ve deliklere korkuluk yapılacak veya deliklerin veya boşlukların uumlstleri uygun şekilde kapatılacaktır

6 Tabandan yuumlksekliği 3 metreyi geccedilen yerlerde duumlşme ve kayma tehlikesi bulunan yerlerde buumltuumln işccedililer (Muumlhendisler dahi) emniyet kemeri kullanacaklardır Emniyet Kemerinin kancasının takılacağı sağlam bir yer bulunmaması halinde bu gibi yerlerde ayrıca emniyet halatları gerilecek kancalar bu halatlara bağlanacaktır

7 Ccedilatılarda ve eğik yuumlzeylerde ccedilalışırken ya maslak arasına ya da moralyalara ve askılara bağlanmış emniyet halatları kullanacak ve işccedililer kendilerini bu halatlara emniyet kemerleri ile bağlayacaklardır

8 Ccedilatılarda eternit cinsinden ccedilimento harccedillı oluklu levhalar doumlşenirken hiccedilbir suretle bu levhalara basılmayacaktır Askılar arasına atılacak ikili veya uumlccedilluuml geniş kalaslar gezinme ve taşıma yeri olarak kullanılacaktır

9 Ccedilatı ve yan kaplamalarda ccedilalışırken ya uygun iskeleler yapılacak ya da vinccedillerle hareket edebilen gezici platformlardan yararlanılacaktır Bu iskele ve platformlarda korkuluk ve etek tahtası bulunacaktır

10 Şantiyelerdeki işccedililer kendi ccedilalıştıkları yerlere anayolu izleyerek gidip geleceklerdir Kestirme yol diye diğer inşaat alanı iccedilinden kesinlikle geccedilmeyeceklerdir Diğer kısımlarda yapılan işleri goumlrmek merakı iccedilinde bilmediği alanlarda dolaşmak isteyen kimseler engellenecektir Bu gibi gezintilerini adet haline getirenler işten uzaklaştırılacaktır

11 İnşaat alanı iccedilerisinde kesinlikle ziyaretccedili kabul edilmeyecektir Hemşehrisi akrabası veya arkadaşı gelenler iş saatleri iccedilinde boumlluumlm şefinin izni ile ancak idare binasında goumlruumlşebilirler

12 Şantiye alanı iccedilinde yemek yeme yerleri ve istirahat yerleri ayrıldığından hiccedil bir işccedili şantiye alanı iccedilinde gelişi guumlzel dilediği yerde istirahat edemez uyuyamaz veya yemek yiyemez

13 Araccedilların park ettiği yerlerde aracın goumllgesinden yararlanmak iccedilin araccedil altında yatamaz ve oturamaz İş makinalarında da aynı kural geccedilerlidir

14 Şantiyede işccedililere yetecek sayıda hela bulunmaktadır işccedililer iccedilin ayrılan bu helalar dışında işccedililerin ihtiyaccedillarını gidermeleri yasaktır

15 Kuvvetli ruumlzgar alan yerlerde guumlvenlik tedbiri almadan işccedililer ccedilalıştırılmayacaktır

22 SOĞUK DEMİR İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 İşccedililer mutlaka iş eldiveni ve ccedilelik burunlu ayakkabı kullanacaklardır Mevsim koşullarına goumlre iş elbisesi

giyilecektir 2 İşlenen demirler uygun şekilde istiflenecektir 3 Bozuk ve arızalı el aletleri kullanılmayacaktır Yaptıkları işe uygun alet ve araccedilla ccedilalışılacaktır 4 Artık ve hurda malzeme gelişi guumlzel yerlere atılmayacaktır uygun yerlere istiflenecektir 5 İşccedililer ağır yuumlk taşımayacaklardır (25 kg mı geccedilmeyecektir) 6 Kuumlccediluumlkte olsa yaralanmalarda ilk yardım yapılacak Tetanoz aşısı olmayanlar aşı olacaklardır 7 Demir buumlkme tezgahı ve demirci makasında ilgiliden başkası ccedilalışmayacaktır 8 Demir buumlkme tezgahında koruma topraklaması (şase topraklama) yapılmadan ccedilalışılmayacaktır

23 TESİSAT İŞLERİ (Sıhhi ve Kalorifer) 1 Yuumlk ve malzeme taşımalarında guumlvenlik kurallarına uyulacaktır 2 Tesisat boşluğunda ccedilalışırken uygun platformlar uumlstuumlnde ve emniyet kemeri kullanarak ccedilalışılacaktır 3 Elektrikli el aletlerinin besleme kablosu topraklı olacak yalıtımı bozulmuş kablo ve alet kullanılmayacaktır

MADDE 3 İSKELELERDE ALINACAK GENEL GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

31 GENEL 1 Yapı iskeleleri sorumlu yetkili ve teknik bir elemanın nezaretinde bu işten anlayan ustalarca yapılacaktır

Hiccedil kimse kendiliğinden kendisine gerekli goumlrduumlğuuml iskeleyi yapmayacaktır İskele yapımı ve soumlkuumlmuumlnde mutlaka vardiya muumlhendisinden izin alınacaktır

2 İskeleler yapıldıktan sonra uzun muumlddet kullanılması gerekirse kuvvetli ruumlzgar ve yağmurdan sonra ayrıca en az bir defa muayeneden geccedilirilecek emniyetle kullanabileceği goumlruumllduumlkten sonra ccedilalışılmasına izin verilecektir Bu hususlar yetkilisince her guumln kontrol edilip Yapı İş Defterine kaydedilecektir

3 İskeleler yapılacak işin tuumlruumlne goumlre vardiya muumlhendisinin vereceği talimata uygun olarak yapılacaktır Oumlrneğin ahşap asma iskeleler sıra iskeleler yapılacak işe ve taşıyacakları yuumlke goumlre kurulması gerekecektir Hangi iskele tuumlruumlnuumln işe uygun olduğu ve taşıyacağı yuumlkuumln miktarı ancak vardiya

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

4

muumlhendisince bilindiğinden iskelenin tuumlruumlnuuml yerini ve şeklini tayin goumlrev ve yetkisi vardiya muumlhendisine ait olacaktır

4 İskelelerin taşıyacakları yuumlke goumlre dikmeler ve ccedilapraz bağlantıları iskele genişliği ve kalas adeti iskele katları arasındaki aralık teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan ustaların kendi bilgilerine goumlre yapmaları yasaklanmıştır

5 İskelenin yapımından sonra kullanılması sırasında iskelede bir metre uzaklıkta bulundurulması saptanan en ccedilok yuumlk miktarı iskele uumlzerinde bir yere etiketle asılacaktır Usta ve iskele uumlzerinde ccedilalışırken goumlsterilmiş bulunan en ccedilok yuumlk miktarını aşmamak uumlzere tedbir almaları şarttır

6 Yağışlı havalarda kaygan bir hale gelmesi nedeniyle buumlyuumlk tehlike goumlsterdiği herkese bilindiğinden yağmurdan sonra işccedililer işe başlamadan oumlnce iskeleler muayene edilecek ve kaygan yerlere talaş atılarak kurutulacaktır Talaşlar suumlpuumlruumlluumlp iskele zemini temizlenecektir

7 Her ne sebepten olursa olsun uumlzerindeki kaymalara duumlşmelere meydan vermemek iccedilin iskelelerin dışa bakan yuumlzeylerine 15 cm genişlikte suumlpuumlrgelik ccedilakılacaktır

8 Yuumlksekliği tabandan itibaren 3 m den daha fazla olan ve duumlşme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde ccedilalışanlara goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

9 Ccedilalışmaya başlamadan oumlnce sabit ve hareketli iskelelerin sağlamlık ve guumlvenliği mutlaka kontrol edilecektir

10 Hareketli iskelelerin bağlantı askı ve makara sistemleri mutlaka her guumln kontrol edilecektir Emniyet kemeri kullanılacaktır

11 Seyyar sıpa iskelelerin sağlamlık ve denge durumları mutlaka guumlvenli şekilde olacaktır 12 Yanıcı parlayıcı ccediloumlzuumlcuuml ve incelticiler ısı ve ateşten uzakta tutulacak depolandıkları boumllgede sigara

iccedililmeyecektir 13 Dış cephe ccedilalışmalarında kesinlikle emniyet kemeri kullanılacaktır

32 AHŞAP İSKELELER 1 Ahşap iskelelerde kullanılacak kereste duumlzguumln sık dokulu muumlmkuumln olduğu kadar budaksız ccedilıralı ve

sağlam olacaktır Boyanmış kereste iskelede kullanılmayacaktır Kerestenin durumuna goumlre vardiya muumlhendisi gerekli hesabı yaparak iskele dikme aralıklarını dikme kalıntılarını bağlantı kesitlerini ccedilapraz ve yuumlk taşıyan mesnetlerin aralık ve kesitlerini saptayacak bu oumllccediluumlleri iskeleyi kuracak ustalara bildirecektir

2 İskelelerde kullanılacak ccedilivi ve bulonlar yeni malzemeden olacak kullanılmış başka yerden soumlkuumlluumlp doğrultulmuş malzeme kullanılmayacaktır

3 İskelelerde zemin platform ve geccedilitlerde kullanılacak kalaslar uzunluğu doğrultusunda eksiz yan yana ve aralıksız doumlşenecektir Kalasların kaymamaları iccedilin birbirine alttan latalar ile bağlantısı yapılacaktır

4 Kalaslar her iki uccediltan yuumlk taşıyıcı mesnetlere uumlzerine tam olarak oturacak ve iki baştan en az 10 cm taşmış olacaktır Yuumlk taşıyan mesnetler arasında iki kalas ucunun uccedil uca getirilerek ek yapılması ccedilok tehlikeli ve yasaktır

33 CcedilELİK BORULU İSKELELER 1 Ccedilelik borulu iskeleler sağa ve sola sallanmayacak şekilde yeteri kadar ccedilapraz borularla takviye edilecek ve

binadan ayrılmayacak şekilde tutturulacaktır 2 Duumlşey ve yatay borulardaki ekler en ccedilok 6 m de bir yapılacaktır 3 Boru başlarının tabana yerleştirilen kalas altlıkları batmaması iccedilin oumlzel surette yapılmış madeni başlıklar

kullanılacak ve bu başlıklar ccedilivi veya uzun vidalarla bu altlıklara takılacaktır 4 Boru veya madeni iskeleler statik elektriğe karşı uygun şekilde topraklanacaktır 5 Boru iskelelerin soumlkuumlmuumlne en uumlst kısımdan başlanacaktır Soumlkuumllmuumlş olan malzeme hangi yuumlkseklikte

olursa doğrudan doğruya yere atılmayacak iki yerinden bağlanarak ve dengelenerek indirilecek ve uygun bir yere istif edilecektir

34 ASMA İSKELELERDE 1 Asma iskelelerin taşıyacağı yuumlkuumln miktarı yazılacak ve bundan fazlası yuumlklenmeyecektir 2 Asma iskele iş sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeyecek şekilde olacaktır 3 Asma iskelelerde merdiven kullanılmayacaktır 4 Asma iskelenin halatları her guumln işe başlamadan oumlnce kontrol edilecek ezik kopuk ccediluumlruumlk veya başka bir

oumlzuumlruuml yoksa ccedilalışma yapmasına izin verilecektir 5 Asma iskelelerin iniş ccedilıkış yollarında herhangi bir engel bulunmayacaktır 6 Asma iskeleyi taşıyacak halatların guumlvenlik kat sayısı 6dan aşağı olmayacak ve halatlarda ek yeri halka

başlık ve bağlantı bulunmayacak bunlar askı demirlerinden kaymayacak şekilde takılı olacaktır 7 Askı kirişi bina tavan doumlşemesine veya bina ccedilerccedilevesine U cıvataları ile tespit edilecektir 8 Asma iskelelerde platformu genişlikleri sıva işlerinde 80 cmden duvar işlerinde 120 cmden az

olmayacaktır 9 İskelelerin duvardan olan accedilıklığı malzeme takım ve aletlerin duumlşmesini engelleyecek şekilde olacaktır

10 Asma iskelelerde her metrekareye 400 kgdan fazla yuumlk konmayacak ve 4den fazla işccedili ccedilalıştırılmayacaktır 11 Asma iskelelerde kullanılan kancalarda guumlvenlik mandalı bulunacaktır 12 Asma iskele korkulukları en az 100 cm yuumlkseklikte ve ara korkuluklu yapılacaktır

MADDE 4 MERDİVENLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Merdiven kollar ve basamaklarında kullanılacak kereste birinci sınıf budaksız ccedilıralı ccedilamdan olacak veya

fırınlanmış keresteden yapılacaktır 2 Merdiven basamakları en ccedilok 30 cm aralıkta ve eşit aralıklarla olacaktır 3 Sabit basamaklı merdivenlerde zıvana uzunlukları 25 cmden az olması yasaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

5

4 Seyyar merdivenlerde ekli veya ccedilatlak kol veya basamak bulunmayacaktır Kusurlu merdivenler derhal işten alınacak yeni parccedilalarla tamiri cihetine gidilecektir

5 Seyyar el merdivenleri ahşap olarak yapıldığı takdirde 400 cm uzunluğunu geccedilmeyecektir Doumlrt metreden ek merdivenleri ccedilelik boru veya profilden yapılacaktır

6 EI merdivenlerinin bastığı ve dayandığı zeminin duumlz ccediloumlkmeyecek ve kaymayacak durumda olmasına dikkat edilecektir İşccedililer merdiveni kullanacakları yerde merdiven ayaklarının sağlam zemine oturtulmasına bilhassa dikkat edeceklerdir Kaygan yerlerde merdiven ayaklarının kayması oumlnlenecek lastik takozlar ccedilakılacaktır

7 Merdiven el basamağından sonra kollar en az 50 cm daha uzun olacak ve kol başlarına kanca takılacaktır 8 Sabit olarak bir maksat iccedilin yapı ile zemin arasında doumlşenen rampalar uumlccedil metreden fazla yuumlksekliğe uzandığı

takdirde iki taraflı korkuluklarla takviye edilecektir Rampada kaymayı oumlnlemek iccedilin basamak yerine geccedilen ızgaralar ccedilakılacaktır

9 Merdiven genişlikleri en az 60 cm olacak rampalar ise kullanma maksatına goumlre daha geniş olarak yapılabilecektir Yuumlk taşıması iccedilin yapılan rampaların altında ayrıca zemine sağlam oturtulmuş ara dikmeleri bulunacaktır

10 Doumlrt basamağı geccedilen merdivenlerde her halde en az bir adet korkuluk bulunacaktır Korkuluğun sağlam ve kayma halinde duumlşeni tutunup kurtaracak sağlamlıkta olması gerekir

MADDE 5 KAZANLAR İşyerinde bulunan kazanlarda alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kazanlar ehliyetli kişiler tarafından işletilecektir 2 Her kazan iccedilin bir periyodik bakım kartı tutulacak onarım ve revizyondan sonra en az 3 aydır kullanılmayan

kazanın yeniden işletmeye alınmadan oumlnce kontrol ve deneyleri yapılacak ve (1 Ek 14deki) karta işlenecektir 3 Hidrolik deneyde kullanılacak suyun sıcaklığı kazan dairesi sıcaklığında ve yaklaşık 25degC olacaktır 4 Kazan uumlzerindeki goumlsterge camları kirlenmiş veya kireccedilten tıkanmış olmayacaktır 5 Buhar basıncı altında bulunan kazanların basınccedilla ilgili kısımlarında onarım yapılmayacaktır 6 Buhar kazanlarında su duumlzeyi ve basıncı goumlstergelerinden suumlrekli izlenecektir 7 Kazanların susuz kalmasını oumlnlemek iccedilin kazan uumlzerinde en az iki adet su seviye goumlstergesi olacak bunlar

oumlzenle kontrol edilecektir 8 Kazanların guumlvenlik ventilleri vardiya değişimlerinde kontrol edilecektir 9 Kazanın susuz kalması durumunda

- Buhar ccedilıkış vanası kapatılacak - Besleme suyu sistemi kapatılacak (Kazana kesinlikle su basılmayacak) - Kazan kendi halinde soğumaya terk edilecek - Ateş soumlnduumlruumllecektir

10 Kazan dairelerine sorumlu ilgili ve yetkililerden başka kimse girmeyecektir

MADDE 6 KOMPRESOumlRLER İşyerinde kullanılmakta olan kompresoumlrlerde alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kompresoumlrlerde basınccedil ayarlanmış basınca ulaştığında kompresoumlr motorunun otomatik olarak durması sağlanacak ve motorun durması geciktiğinde basınccedillı havayı boşa verecek bir guumlvenlik tertibatı bulunacaktır

2 Hava kompresoumlrlerinin hız reguumllatoumlruuml periyodik olarak kontrol edilecek ve her zaman iyi ccedilalışır durumda tutulacak ve bunlarda soğutma suyunun akışının goumlzle izlenebileceği bir tertibat yapılacaktır

3 Sabit kompresoumlrlerin temiz hava emmeleri sağlanacak ve patlayıcı zararlı ve zehirli gaz duman ve toz emilmesi oumlnlenecektir Hava kompresoumlruuml ile hava tankları arasında yağ ve nem ayırıcıları (seperatoumlr) bulunacak ve bunlar hiccedil bir şekilde ccedilıkarılmayacaktır Hava kompresoumlrlerinin ccedilıkış borusu uumlzerinde stop valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

4 Buhar ve gaz ile ccedilalışan kompresoumlrlerin ccedilıkış borularının elle kumanda edilen ve yavaş kapanan bir valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

5 Kompresoumlrlerin hava depolarında guumlvenlik supabı bulunacak ve bu supaplarda ccedilıkan gazlara karşı gerekli tedbirler alınacak ve emniyet supaplarının accedilıldığını bildiren uygun uyarma tertibatı yapılacaktır

6 Sabit kompresoumlrlerin depoları patlamalara karşı dayanıklı bir boumllmede olacak seyyar kompresoumlrler ccedilalışan işccedililerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir boumllme iccedilinde bulunacaktır

7 Kompresoumlrlerin guumlvenlikle ccedilalışmalarını sağlamak uumlzere kompresoumlrlerin montajından sonra ve ccedilalışmasından oumlnce kompresoumlrler uumlzerinde yapılacak değişiklik ve buumlyuumlk onarımlarından sonra ve periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri ehliyeti huumlkuumlmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuccedilları sicil kartına veya defterine işlenecektir (1 Ek 14deki) Kompresoumlrlerin her kademesinde basınccedil deneyi o kademede muumlsaade edilen en yuumlksek basıncının 15 katı ile yapılacaktır

MADDE 7 KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

71 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 1 Elektrik kaynağı yapılan yerler işccedililerin ccedilalıştığı diğer kısımlardan yuumlksekliği en az 2 metre olan bir paravan

ile ayrılmış olacaktır Kaynakccedilılardan başka hiccedil kimse paravanaların arkasına geccedilmeyecek kaynak ışınlarına ccedilıplak goumlzle bakmayacaktır

2 Kaynakccedilılara ve yardımcılarına kaynakccedilı maskesi eldiveni ve oumlnluumlğuuml verilmiştir Kaynakccedilılar ve yardımcıları kaynak yapımı sırasında bu araccedilları kullanacaklardır Maske camlarının zaman zaman

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

6

sıccedilrayan ccedilapaklarla goumlruumlşe engel olacak kadar kirlenip bozulduğu bilindiğinden bu camların korunması iccedilin kaynak camının oumlnuumlne aynı buumlyuumlkluumlkte renksiz adi cam konulacak ve bu camın bozulması halinde sık sık değiştirilmesi sağlanacaktır

3 Kaynakccedilıların ve yardımcıların (naylon dakron gibi) ccedilabuk tutuşabilen suni elyaftan yapılmış giyim eşyası kullanması yasaktır

4 Kaynak makinalarının goumlvde topraklaması yapılmıştır Makinada ccedilalışmaya başlamadan oumlnce toprak hattının bağlanmış olduğuna dikkat edilecektir Topraklama hattı bağlı olmayan kaynak makinasında ccedilalışılmayacaktır Durum derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir

5 Kaynak penselerinin sapları cereyan geccedilirmeyecek şekilde veya kaplanmış bulunmaktadır Kullanma sırasında yalıtkan maddenin sıyrılıp doumlkuumllmesi ccedilatlayıp bozulması veya kısmen kırılıp kopması halinde kaynakccedilılar bu gibi arızalı penseleri katiyen kullanmayacaklar ve durumu şantiye sorumlu elektrikccedilisine derhal bildireceklerdir Ambardan yeni pens alıp yerine takılıncaya kadar kaynak makinası ccedilalıştırılmayacaktır

6 Kaynatılacak parccedilalara bağlanan toprak hattı makinanın ccedilekeceği azami amperajı ccedilekecek kesitte olacaktır Halen makinalarda bu kesitteki kablolarla donatılmıştır Kabloların kopması veya yanarak bozulması halinde topraklama hattı iccedilin ambardan yeni kablo alınarak yerine takılması hususu sorumlu elektrikccediliden istenecektir

7 Elektrik akımı ie yuumlkluuml olan kabloların yerlere atılması elle ccedilekilip suumlruumlklenmesi yasaktır Yol geccedilitlerinde kablolar ya uygun şekilde yer altından geccedilirilecek veya yeteri kadar yuumlkseklikte direkler uumlzerine alınacaktır Kabloların yerlerde suumlruumlklenmesi ve ezilmesine meydan verilmeyecektir Ezilmiş izolesi yıpranmış kablolar derhal sorumlu elektrikccediliye veya elektrik muumlhendisine bildirilecek ve ambardan yenileri alınarak değiştirilecektir

8 Kaynakccedilıların daima kaynak makinasına yakın ve şaltere uzanabilecekleri mesafede olmaları faydalıdır Bir tehlike anında şaltere uzanıp ceryan kesebilmek bazen kazayı oumlnlemeye yetebilir

9 Kaynak makinaları ile amperajı yuumlkseltmek suretiyle kesim yapılması kaynak makinasının kesici gibi kullanılması yetkili amirin oumlzel muumlsaadesine tabidir Mecbur olunmadıkccedila ve izin alınmadıkccedila makinalar kesim iccedilin kullanılmayacaktır

10 Kaynak makinalarının yerleri sık sık değiştirilmeyecektir Her yer değiştirmede elektrikccedili nezaretinde top-raklama hatlarının bağlantısı kontrol edilecektir Sorumlu elektrikccedili makinaların ccedilalıştırılmasında bir sakınca goumlrmemesi halinde kaynakccedilılar işlerine devam edebileceklerdir

11 Kaynak makinaları suumlrekli temiz tutulacak haftada en az bir defa bezle tozları alınacak en ccedilok 6 ayda bir her tarafı basınccedillı kuru hava ile temizlenecektir Ancak kullanılacak hava kuru ve nemsiz olacak basıncı 2 ATUumlyuuml geccedilmeyecektir

72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA Oksijen kaynağı iccedilin gerekli gazın temin edildiği kaplara ait her tuumlrluuml emniyet tertibatının ccedilalışır durumda olmasına dikkat edilecektir

Bu maksatla

1 Her jeneratoumlrde bir tazyik manometresi vardır Tazyikinin kazan iccedilinde artması halinde manometredeki ibrenin kırmızı renkle işaretlenmiş (tehlike sınırı) yeri aşmaması gerekir Zira ibre kırmızı işareti aşıyorsa manometredeki emniyet supabı ccedilalışmıyor demektir

2 Her jeneratoumlrde en az bir adet emniyet supabı bulunur Kazanda tazyik artması halinde bu supabın accedilılarak tazyik fazlasını dışarı atması gerekir Emniyet supabı azami tazyik sınırına goumlre ayarlanır Manometredeki ibre kırmızı işarete gelince emniyet supabı accedilılır Supab accedilılmaz ve tazyik artmaya devam ederse emniyet supabının tıkanmış olduğu anlaşılır Bu takdirde derhal ana musluk accedilılarak tazyik duumlşuumlruumlluumlr

3 Her jeneratoumlrde bir alev geri tepme emniyet tertibatı vardır Bu kısmın jeneratoumlr ccedilalıştırılmadan oumlnce su ile doldurulmuş olması şarttır Aksi halde alev kazan iccediline geri teperek kazanın patlaması ihtimali belirir Jeneratoumlruuml kullanacak kaynakccedilıların yukarıda sayılan emniyet tertibatlarını işe başlarken kontrol etmeleri ve cihazın tam ve muumlkemmel ccedilalışır durumda olduğuna kanaat getirilmedikccedile işe başlamamaları gerekir

4 Kaynak ve kesim işlerinde sıvılaştırılmış petrol gazları (buumltan gaz tuumlpleri) kullanılırsa bu tuumlplerde de tazyik manometresi ve alev geri tepme tertibatı (detantoumlr) yerine takılmış olacaktır Ayrıca

5 Oksijen tuumlplerinin tuumlp ağzının daima yukarıya gelecek şekilde ve muumlmkuumln olduğu kadar dik tutulması ge-rekir Bu tuumlplerin de musluklu ccedilift tazyik manometresi ile ccedilalıştırılması esastır Tuumlpler kullanılmadan oumlnce tuumlp başlığı ccedilıkarıldıktan sonra tuumlp ağzından hiccedil bir yağ bulaşığının ve kirin bulunmadığından emin olu-nacaktır Yağlı ve kirli ağızlı tuumlpler kullanılmayacak derhal temizlenecek ve tamamen kir ve yağlardan arınmış olacaktır

6 Tuumlpler oksijen veya yanıcı gaz tuumlpleri kullanılmadığı zamanlarda buumltuumln vanaları kapatılmış ve ccedilelik yer-lerine takılmış olacaktır Hortumlar yerlerinden soumlkuumllmeden ve kesici veya şalomede uzun zaman tazyik bulundurulması hortumların tazyik altında bırakılması tehlikeli ve yasaktır

7 Tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar dış tesirlerden korunmuş olacak guumlneş ve ruumlzgarın direkt etkisine engel olacak sundurma şeklinde oumlrtuumller altında bulunacaktır Tuumlplerin herhangi bir patlama halinde yan tesirlerle etrafta ccedilalışanlara zarar vermemesi iccedilin paravanlar arkasına alınacaktır

8 Yanıcı gaz ve oksijen hortumları bu maksat iccedilin imal edilmiş kalın kenarlı etli ve sağlam hortumlardır Ancak uzun mesafelere hortumlarla gaz ve oksijen sevk etmekten kaccedilınılacak tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar ccedilalışma mahallerine yakın yerlere konulacaktır Ayrıca hortumlar yerde suumlruumlklenmeden taşınacak ve sehpalar uumlzerine alınacaktır Yol geccedilitleri uumlzerine atılarak hortumların ezilmesine meydan verilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 4: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

3

MADDE 2 YAPI İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

21 GENEL 1 Yapı işlerinin guumlnduumlz yapılması esastır Ancak bazı durumlarda gece ccedilalışması yapılması gerekli ve zo-

runlu ise ccedilalışılan kısımların ccedilok iyi aydınlatılması ve şantiye iccedili yolların ve doumlnemeccedillerin ışıklandırılması gerekecektir

2 Şantiye iccedilindeki tehlikeli kısımlar sınırlandırılacak ve buralara goumlruumlnuumlr şekilde yazılmış uyarı levhaları ko-nulacak gece ccedilalışmalarında kırmızı ışıklarla aydınlatılacaktır

3 Şantiyede kazaya neden olacak demir ccedilubuklar saccedil levhalar ccedilivili keresteler tahsis edilen yerlere konulacak artık malzemeler ile işccedililerin ccedilarpıp duumlşmesine meydan verecek diğer malzemeler ortalıkta bırakılmayacak hurda ve atıklar iccedilin ayrılmış kısımlara taşınacaktır Her kısmın ccedilavuş ve ustabaşları kendi işlerinden artan malzemeyi hurdalıklara taşıtacaklardır

4 Şantiye iccedilersinde araccedillar gelişi guumlzel yollar uumlzerinde bırakılmayacaktır Yuumlkluuml araccedillar ait oldukları kısımlarda en elverişli yerlere yuumlklerini yolun kapanmamasına dikkat ederek boşaltacaklardır

5 Tavan ve doumlşemelerdeki boşluk ve deliklere korkuluk yapılacak veya deliklerin veya boşlukların uumlstleri uygun şekilde kapatılacaktır

6 Tabandan yuumlksekliği 3 metreyi geccedilen yerlerde duumlşme ve kayma tehlikesi bulunan yerlerde buumltuumln işccedililer (Muumlhendisler dahi) emniyet kemeri kullanacaklardır Emniyet Kemerinin kancasının takılacağı sağlam bir yer bulunmaması halinde bu gibi yerlerde ayrıca emniyet halatları gerilecek kancalar bu halatlara bağlanacaktır

7 Ccedilatılarda ve eğik yuumlzeylerde ccedilalışırken ya maslak arasına ya da moralyalara ve askılara bağlanmış emniyet halatları kullanacak ve işccedililer kendilerini bu halatlara emniyet kemerleri ile bağlayacaklardır

8 Ccedilatılarda eternit cinsinden ccedilimento harccedillı oluklu levhalar doumlşenirken hiccedilbir suretle bu levhalara basılmayacaktır Askılar arasına atılacak ikili veya uumlccedilluuml geniş kalaslar gezinme ve taşıma yeri olarak kullanılacaktır

9 Ccedilatı ve yan kaplamalarda ccedilalışırken ya uygun iskeleler yapılacak ya da vinccedillerle hareket edebilen gezici platformlardan yararlanılacaktır Bu iskele ve platformlarda korkuluk ve etek tahtası bulunacaktır

10 Şantiyelerdeki işccedililer kendi ccedilalıştıkları yerlere anayolu izleyerek gidip geleceklerdir Kestirme yol diye diğer inşaat alanı iccedilinden kesinlikle geccedilmeyeceklerdir Diğer kısımlarda yapılan işleri goumlrmek merakı iccedilinde bilmediği alanlarda dolaşmak isteyen kimseler engellenecektir Bu gibi gezintilerini adet haline getirenler işten uzaklaştırılacaktır

11 İnşaat alanı iccedilerisinde kesinlikle ziyaretccedili kabul edilmeyecektir Hemşehrisi akrabası veya arkadaşı gelenler iş saatleri iccedilinde boumlluumlm şefinin izni ile ancak idare binasında goumlruumlşebilirler

12 Şantiye alanı iccedilinde yemek yeme yerleri ve istirahat yerleri ayrıldığından hiccedil bir işccedili şantiye alanı iccedilinde gelişi guumlzel dilediği yerde istirahat edemez uyuyamaz veya yemek yiyemez

13 Araccedilların park ettiği yerlerde aracın goumllgesinden yararlanmak iccedilin araccedil altında yatamaz ve oturamaz İş makinalarında da aynı kural geccedilerlidir

14 Şantiyede işccedililere yetecek sayıda hela bulunmaktadır işccedililer iccedilin ayrılan bu helalar dışında işccedililerin ihtiyaccedillarını gidermeleri yasaktır

15 Kuvvetli ruumlzgar alan yerlerde guumlvenlik tedbiri almadan işccedililer ccedilalıştırılmayacaktır

22 SOĞUK DEMİR İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 İşccedililer mutlaka iş eldiveni ve ccedilelik burunlu ayakkabı kullanacaklardır Mevsim koşullarına goumlre iş elbisesi

giyilecektir 2 İşlenen demirler uygun şekilde istiflenecektir 3 Bozuk ve arızalı el aletleri kullanılmayacaktır Yaptıkları işe uygun alet ve araccedilla ccedilalışılacaktır 4 Artık ve hurda malzeme gelişi guumlzel yerlere atılmayacaktır uygun yerlere istiflenecektir 5 İşccedililer ağır yuumlk taşımayacaklardır (25 kg mı geccedilmeyecektir) 6 Kuumlccediluumlkte olsa yaralanmalarda ilk yardım yapılacak Tetanoz aşısı olmayanlar aşı olacaklardır 7 Demir buumlkme tezgahı ve demirci makasında ilgiliden başkası ccedilalışmayacaktır 8 Demir buumlkme tezgahında koruma topraklaması (şase topraklama) yapılmadan ccedilalışılmayacaktır

23 TESİSAT İŞLERİ (Sıhhi ve Kalorifer) 1 Yuumlk ve malzeme taşımalarında guumlvenlik kurallarına uyulacaktır 2 Tesisat boşluğunda ccedilalışırken uygun platformlar uumlstuumlnde ve emniyet kemeri kullanarak ccedilalışılacaktır 3 Elektrikli el aletlerinin besleme kablosu topraklı olacak yalıtımı bozulmuş kablo ve alet kullanılmayacaktır

MADDE 3 İSKELELERDE ALINACAK GENEL GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

31 GENEL 1 Yapı iskeleleri sorumlu yetkili ve teknik bir elemanın nezaretinde bu işten anlayan ustalarca yapılacaktır

Hiccedil kimse kendiliğinden kendisine gerekli goumlrduumlğuuml iskeleyi yapmayacaktır İskele yapımı ve soumlkuumlmuumlnde mutlaka vardiya muumlhendisinden izin alınacaktır

2 İskeleler yapıldıktan sonra uzun muumlddet kullanılması gerekirse kuvvetli ruumlzgar ve yağmurdan sonra ayrıca en az bir defa muayeneden geccedilirilecek emniyetle kullanabileceği goumlruumllduumlkten sonra ccedilalışılmasına izin verilecektir Bu hususlar yetkilisince her guumln kontrol edilip Yapı İş Defterine kaydedilecektir

3 İskeleler yapılacak işin tuumlruumlne goumlre vardiya muumlhendisinin vereceği talimata uygun olarak yapılacaktır Oumlrneğin ahşap asma iskeleler sıra iskeleler yapılacak işe ve taşıyacakları yuumlke goumlre kurulması gerekecektir Hangi iskele tuumlruumlnuumln işe uygun olduğu ve taşıyacağı yuumlkuumln miktarı ancak vardiya

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

4

muumlhendisince bilindiğinden iskelenin tuumlruumlnuuml yerini ve şeklini tayin goumlrev ve yetkisi vardiya muumlhendisine ait olacaktır

4 İskelelerin taşıyacakları yuumlke goumlre dikmeler ve ccedilapraz bağlantıları iskele genişliği ve kalas adeti iskele katları arasındaki aralık teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan ustaların kendi bilgilerine goumlre yapmaları yasaklanmıştır

5 İskelenin yapımından sonra kullanılması sırasında iskelede bir metre uzaklıkta bulundurulması saptanan en ccedilok yuumlk miktarı iskele uumlzerinde bir yere etiketle asılacaktır Usta ve iskele uumlzerinde ccedilalışırken goumlsterilmiş bulunan en ccedilok yuumlk miktarını aşmamak uumlzere tedbir almaları şarttır

6 Yağışlı havalarda kaygan bir hale gelmesi nedeniyle buumlyuumlk tehlike goumlsterdiği herkese bilindiğinden yağmurdan sonra işccedililer işe başlamadan oumlnce iskeleler muayene edilecek ve kaygan yerlere talaş atılarak kurutulacaktır Talaşlar suumlpuumlruumlluumlp iskele zemini temizlenecektir

7 Her ne sebepten olursa olsun uumlzerindeki kaymalara duumlşmelere meydan vermemek iccedilin iskelelerin dışa bakan yuumlzeylerine 15 cm genişlikte suumlpuumlrgelik ccedilakılacaktır

8 Yuumlksekliği tabandan itibaren 3 m den daha fazla olan ve duumlşme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde ccedilalışanlara goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

9 Ccedilalışmaya başlamadan oumlnce sabit ve hareketli iskelelerin sağlamlık ve guumlvenliği mutlaka kontrol edilecektir

10 Hareketli iskelelerin bağlantı askı ve makara sistemleri mutlaka her guumln kontrol edilecektir Emniyet kemeri kullanılacaktır

11 Seyyar sıpa iskelelerin sağlamlık ve denge durumları mutlaka guumlvenli şekilde olacaktır 12 Yanıcı parlayıcı ccediloumlzuumlcuuml ve incelticiler ısı ve ateşten uzakta tutulacak depolandıkları boumllgede sigara

iccedililmeyecektir 13 Dış cephe ccedilalışmalarında kesinlikle emniyet kemeri kullanılacaktır

32 AHŞAP İSKELELER 1 Ahşap iskelelerde kullanılacak kereste duumlzguumln sık dokulu muumlmkuumln olduğu kadar budaksız ccedilıralı ve

sağlam olacaktır Boyanmış kereste iskelede kullanılmayacaktır Kerestenin durumuna goumlre vardiya muumlhendisi gerekli hesabı yaparak iskele dikme aralıklarını dikme kalıntılarını bağlantı kesitlerini ccedilapraz ve yuumlk taşıyan mesnetlerin aralık ve kesitlerini saptayacak bu oumllccediluumlleri iskeleyi kuracak ustalara bildirecektir

2 İskelelerde kullanılacak ccedilivi ve bulonlar yeni malzemeden olacak kullanılmış başka yerden soumlkuumlluumlp doğrultulmuş malzeme kullanılmayacaktır

3 İskelelerde zemin platform ve geccedilitlerde kullanılacak kalaslar uzunluğu doğrultusunda eksiz yan yana ve aralıksız doumlşenecektir Kalasların kaymamaları iccedilin birbirine alttan latalar ile bağlantısı yapılacaktır

4 Kalaslar her iki uccediltan yuumlk taşıyıcı mesnetlere uumlzerine tam olarak oturacak ve iki baştan en az 10 cm taşmış olacaktır Yuumlk taşıyan mesnetler arasında iki kalas ucunun uccedil uca getirilerek ek yapılması ccedilok tehlikeli ve yasaktır

33 CcedilELİK BORULU İSKELELER 1 Ccedilelik borulu iskeleler sağa ve sola sallanmayacak şekilde yeteri kadar ccedilapraz borularla takviye edilecek ve

binadan ayrılmayacak şekilde tutturulacaktır 2 Duumlşey ve yatay borulardaki ekler en ccedilok 6 m de bir yapılacaktır 3 Boru başlarının tabana yerleştirilen kalas altlıkları batmaması iccedilin oumlzel surette yapılmış madeni başlıklar

kullanılacak ve bu başlıklar ccedilivi veya uzun vidalarla bu altlıklara takılacaktır 4 Boru veya madeni iskeleler statik elektriğe karşı uygun şekilde topraklanacaktır 5 Boru iskelelerin soumlkuumlmuumlne en uumlst kısımdan başlanacaktır Soumlkuumllmuumlş olan malzeme hangi yuumlkseklikte

olursa doğrudan doğruya yere atılmayacak iki yerinden bağlanarak ve dengelenerek indirilecek ve uygun bir yere istif edilecektir

34 ASMA İSKELELERDE 1 Asma iskelelerin taşıyacağı yuumlkuumln miktarı yazılacak ve bundan fazlası yuumlklenmeyecektir 2 Asma iskele iş sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeyecek şekilde olacaktır 3 Asma iskelelerde merdiven kullanılmayacaktır 4 Asma iskelenin halatları her guumln işe başlamadan oumlnce kontrol edilecek ezik kopuk ccediluumlruumlk veya başka bir

oumlzuumlruuml yoksa ccedilalışma yapmasına izin verilecektir 5 Asma iskelelerin iniş ccedilıkış yollarında herhangi bir engel bulunmayacaktır 6 Asma iskeleyi taşıyacak halatların guumlvenlik kat sayısı 6dan aşağı olmayacak ve halatlarda ek yeri halka

başlık ve bağlantı bulunmayacak bunlar askı demirlerinden kaymayacak şekilde takılı olacaktır 7 Askı kirişi bina tavan doumlşemesine veya bina ccedilerccedilevesine U cıvataları ile tespit edilecektir 8 Asma iskelelerde platformu genişlikleri sıva işlerinde 80 cmden duvar işlerinde 120 cmden az

olmayacaktır 9 İskelelerin duvardan olan accedilıklığı malzeme takım ve aletlerin duumlşmesini engelleyecek şekilde olacaktır

10 Asma iskelelerde her metrekareye 400 kgdan fazla yuumlk konmayacak ve 4den fazla işccedili ccedilalıştırılmayacaktır 11 Asma iskelelerde kullanılan kancalarda guumlvenlik mandalı bulunacaktır 12 Asma iskele korkulukları en az 100 cm yuumlkseklikte ve ara korkuluklu yapılacaktır

MADDE 4 MERDİVENLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Merdiven kollar ve basamaklarında kullanılacak kereste birinci sınıf budaksız ccedilıralı ccedilamdan olacak veya

fırınlanmış keresteden yapılacaktır 2 Merdiven basamakları en ccedilok 30 cm aralıkta ve eşit aralıklarla olacaktır 3 Sabit basamaklı merdivenlerde zıvana uzunlukları 25 cmden az olması yasaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

5

4 Seyyar merdivenlerde ekli veya ccedilatlak kol veya basamak bulunmayacaktır Kusurlu merdivenler derhal işten alınacak yeni parccedilalarla tamiri cihetine gidilecektir

5 Seyyar el merdivenleri ahşap olarak yapıldığı takdirde 400 cm uzunluğunu geccedilmeyecektir Doumlrt metreden ek merdivenleri ccedilelik boru veya profilden yapılacaktır

6 EI merdivenlerinin bastığı ve dayandığı zeminin duumlz ccediloumlkmeyecek ve kaymayacak durumda olmasına dikkat edilecektir İşccedililer merdiveni kullanacakları yerde merdiven ayaklarının sağlam zemine oturtulmasına bilhassa dikkat edeceklerdir Kaygan yerlerde merdiven ayaklarının kayması oumlnlenecek lastik takozlar ccedilakılacaktır

7 Merdiven el basamağından sonra kollar en az 50 cm daha uzun olacak ve kol başlarına kanca takılacaktır 8 Sabit olarak bir maksat iccedilin yapı ile zemin arasında doumlşenen rampalar uumlccedil metreden fazla yuumlksekliğe uzandığı

takdirde iki taraflı korkuluklarla takviye edilecektir Rampada kaymayı oumlnlemek iccedilin basamak yerine geccedilen ızgaralar ccedilakılacaktır

9 Merdiven genişlikleri en az 60 cm olacak rampalar ise kullanma maksatına goumlre daha geniş olarak yapılabilecektir Yuumlk taşıması iccedilin yapılan rampaların altında ayrıca zemine sağlam oturtulmuş ara dikmeleri bulunacaktır

10 Doumlrt basamağı geccedilen merdivenlerde her halde en az bir adet korkuluk bulunacaktır Korkuluğun sağlam ve kayma halinde duumlşeni tutunup kurtaracak sağlamlıkta olması gerekir

MADDE 5 KAZANLAR İşyerinde bulunan kazanlarda alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kazanlar ehliyetli kişiler tarafından işletilecektir 2 Her kazan iccedilin bir periyodik bakım kartı tutulacak onarım ve revizyondan sonra en az 3 aydır kullanılmayan

kazanın yeniden işletmeye alınmadan oumlnce kontrol ve deneyleri yapılacak ve (1 Ek 14deki) karta işlenecektir 3 Hidrolik deneyde kullanılacak suyun sıcaklığı kazan dairesi sıcaklığında ve yaklaşık 25degC olacaktır 4 Kazan uumlzerindeki goumlsterge camları kirlenmiş veya kireccedilten tıkanmış olmayacaktır 5 Buhar basıncı altında bulunan kazanların basınccedilla ilgili kısımlarında onarım yapılmayacaktır 6 Buhar kazanlarında su duumlzeyi ve basıncı goumlstergelerinden suumlrekli izlenecektir 7 Kazanların susuz kalmasını oumlnlemek iccedilin kazan uumlzerinde en az iki adet su seviye goumlstergesi olacak bunlar

oumlzenle kontrol edilecektir 8 Kazanların guumlvenlik ventilleri vardiya değişimlerinde kontrol edilecektir 9 Kazanın susuz kalması durumunda

- Buhar ccedilıkış vanası kapatılacak - Besleme suyu sistemi kapatılacak (Kazana kesinlikle su basılmayacak) - Kazan kendi halinde soğumaya terk edilecek - Ateş soumlnduumlruumllecektir

10 Kazan dairelerine sorumlu ilgili ve yetkililerden başka kimse girmeyecektir

MADDE 6 KOMPRESOumlRLER İşyerinde kullanılmakta olan kompresoumlrlerde alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kompresoumlrlerde basınccedil ayarlanmış basınca ulaştığında kompresoumlr motorunun otomatik olarak durması sağlanacak ve motorun durması geciktiğinde basınccedillı havayı boşa verecek bir guumlvenlik tertibatı bulunacaktır

2 Hava kompresoumlrlerinin hız reguumllatoumlruuml periyodik olarak kontrol edilecek ve her zaman iyi ccedilalışır durumda tutulacak ve bunlarda soğutma suyunun akışının goumlzle izlenebileceği bir tertibat yapılacaktır

3 Sabit kompresoumlrlerin temiz hava emmeleri sağlanacak ve patlayıcı zararlı ve zehirli gaz duman ve toz emilmesi oumlnlenecektir Hava kompresoumlruuml ile hava tankları arasında yağ ve nem ayırıcıları (seperatoumlr) bulunacak ve bunlar hiccedil bir şekilde ccedilıkarılmayacaktır Hava kompresoumlrlerinin ccedilıkış borusu uumlzerinde stop valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

4 Buhar ve gaz ile ccedilalışan kompresoumlrlerin ccedilıkış borularının elle kumanda edilen ve yavaş kapanan bir valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

5 Kompresoumlrlerin hava depolarında guumlvenlik supabı bulunacak ve bu supaplarda ccedilıkan gazlara karşı gerekli tedbirler alınacak ve emniyet supaplarının accedilıldığını bildiren uygun uyarma tertibatı yapılacaktır

6 Sabit kompresoumlrlerin depoları patlamalara karşı dayanıklı bir boumllmede olacak seyyar kompresoumlrler ccedilalışan işccedililerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir boumllme iccedilinde bulunacaktır

7 Kompresoumlrlerin guumlvenlikle ccedilalışmalarını sağlamak uumlzere kompresoumlrlerin montajından sonra ve ccedilalışmasından oumlnce kompresoumlrler uumlzerinde yapılacak değişiklik ve buumlyuumlk onarımlarından sonra ve periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri ehliyeti huumlkuumlmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuccedilları sicil kartına veya defterine işlenecektir (1 Ek 14deki) Kompresoumlrlerin her kademesinde basınccedil deneyi o kademede muumlsaade edilen en yuumlksek basıncının 15 katı ile yapılacaktır

MADDE 7 KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

71 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 1 Elektrik kaynağı yapılan yerler işccedililerin ccedilalıştığı diğer kısımlardan yuumlksekliği en az 2 metre olan bir paravan

ile ayrılmış olacaktır Kaynakccedilılardan başka hiccedil kimse paravanaların arkasına geccedilmeyecek kaynak ışınlarına ccedilıplak goumlzle bakmayacaktır

2 Kaynakccedilılara ve yardımcılarına kaynakccedilı maskesi eldiveni ve oumlnluumlğuuml verilmiştir Kaynakccedilılar ve yardımcıları kaynak yapımı sırasında bu araccedilları kullanacaklardır Maske camlarının zaman zaman

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

6

sıccedilrayan ccedilapaklarla goumlruumlşe engel olacak kadar kirlenip bozulduğu bilindiğinden bu camların korunması iccedilin kaynak camının oumlnuumlne aynı buumlyuumlkluumlkte renksiz adi cam konulacak ve bu camın bozulması halinde sık sık değiştirilmesi sağlanacaktır

3 Kaynakccedilıların ve yardımcıların (naylon dakron gibi) ccedilabuk tutuşabilen suni elyaftan yapılmış giyim eşyası kullanması yasaktır

4 Kaynak makinalarının goumlvde topraklaması yapılmıştır Makinada ccedilalışmaya başlamadan oumlnce toprak hattının bağlanmış olduğuna dikkat edilecektir Topraklama hattı bağlı olmayan kaynak makinasında ccedilalışılmayacaktır Durum derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir

5 Kaynak penselerinin sapları cereyan geccedilirmeyecek şekilde veya kaplanmış bulunmaktadır Kullanma sırasında yalıtkan maddenin sıyrılıp doumlkuumllmesi ccedilatlayıp bozulması veya kısmen kırılıp kopması halinde kaynakccedilılar bu gibi arızalı penseleri katiyen kullanmayacaklar ve durumu şantiye sorumlu elektrikccedilisine derhal bildireceklerdir Ambardan yeni pens alıp yerine takılıncaya kadar kaynak makinası ccedilalıştırılmayacaktır

6 Kaynatılacak parccedilalara bağlanan toprak hattı makinanın ccedilekeceği azami amperajı ccedilekecek kesitte olacaktır Halen makinalarda bu kesitteki kablolarla donatılmıştır Kabloların kopması veya yanarak bozulması halinde topraklama hattı iccedilin ambardan yeni kablo alınarak yerine takılması hususu sorumlu elektrikccediliden istenecektir

7 Elektrik akımı ie yuumlkluuml olan kabloların yerlere atılması elle ccedilekilip suumlruumlklenmesi yasaktır Yol geccedilitlerinde kablolar ya uygun şekilde yer altından geccedilirilecek veya yeteri kadar yuumlkseklikte direkler uumlzerine alınacaktır Kabloların yerlerde suumlruumlklenmesi ve ezilmesine meydan verilmeyecektir Ezilmiş izolesi yıpranmış kablolar derhal sorumlu elektrikccediliye veya elektrik muumlhendisine bildirilecek ve ambardan yenileri alınarak değiştirilecektir

8 Kaynakccedilıların daima kaynak makinasına yakın ve şaltere uzanabilecekleri mesafede olmaları faydalıdır Bir tehlike anında şaltere uzanıp ceryan kesebilmek bazen kazayı oumlnlemeye yetebilir

9 Kaynak makinaları ile amperajı yuumlkseltmek suretiyle kesim yapılması kaynak makinasının kesici gibi kullanılması yetkili amirin oumlzel muumlsaadesine tabidir Mecbur olunmadıkccedila ve izin alınmadıkccedila makinalar kesim iccedilin kullanılmayacaktır

10 Kaynak makinalarının yerleri sık sık değiştirilmeyecektir Her yer değiştirmede elektrikccedili nezaretinde top-raklama hatlarının bağlantısı kontrol edilecektir Sorumlu elektrikccedili makinaların ccedilalıştırılmasında bir sakınca goumlrmemesi halinde kaynakccedilılar işlerine devam edebileceklerdir

11 Kaynak makinaları suumlrekli temiz tutulacak haftada en az bir defa bezle tozları alınacak en ccedilok 6 ayda bir her tarafı basınccedillı kuru hava ile temizlenecektir Ancak kullanılacak hava kuru ve nemsiz olacak basıncı 2 ATUumlyuuml geccedilmeyecektir

72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA Oksijen kaynağı iccedilin gerekli gazın temin edildiği kaplara ait her tuumlrluuml emniyet tertibatının ccedilalışır durumda olmasına dikkat edilecektir

Bu maksatla

1 Her jeneratoumlrde bir tazyik manometresi vardır Tazyikinin kazan iccedilinde artması halinde manometredeki ibrenin kırmızı renkle işaretlenmiş (tehlike sınırı) yeri aşmaması gerekir Zira ibre kırmızı işareti aşıyorsa manometredeki emniyet supabı ccedilalışmıyor demektir

2 Her jeneratoumlrde en az bir adet emniyet supabı bulunur Kazanda tazyik artması halinde bu supabın accedilılarak tazyik fazlasını dışarı atması gerekir Emniyet supabı azami tazyik sınırına goumlre ayarlanır Manometredeki ibre kırmızı işarete gelince emniyet supabı accedilılır Supab accedilılmaz ve tazyik artmaya devam ederse emniyet supabının tıkanmış olduğu anlaşılır Bu takdirde derhal ana musluk accedilılarak tazyik duumlşuumlruumlluumlr

3 Her jeneratoumlrde bir alev geri tepme emniyet tertibatı vardır Bu kısmın jeneratoumlr ccedilalıştırılmadan oumlnce su ile doldurulmuş olması şarttır Aksi halde alev kazan iccediline geri teperek kazanın patlaması ihtimali belirir Jeneratoumlruuml kullanacak kaynakccedilıların yukarıda sayılan emniyet tertibatlarını işe başlarken kontrol etmeleri ve cihazın tam ve muumlkemmel ccedilalışır durumda olduğuna kanaat getirilmedikccedile işe başlamamaları gerekir

4 Kaynak ve kesim işlerinde sıvılaştırılmış petrol gazları (buumltan gaz tuumlpleri) kullanılırsa bu tuumlplerde de tazyik manometresi ve alev geri tepme tertibatı (detantoumlr) yerine takılmış olacaktır Ayrıca

5 Oksijen tuumlplerinin tuumlp ağzının daima yukarıya gelecek şekilde ve muumlmkuumln olduğu kadar dik tutulması ge-rekir Bu tuumlplerin de musluklu ccedilift tazyik manometresi ile ccedilalıştırılması esastır Tuumlpler kullanılmadan oumlnce tuumlp başlığı ccedilıkarıldıktan sonra tuumlp ağzından hiccedil bir yağ bulaşığının ve kirin bulunmadığından emin olu-nacaktır Yağlı ve kirli ağızlı tuumlpler kullanılmayacak derhal temizlenecek ve tamamen kir ve yağlardan arınmış olacaktır

6 Tuumlpler oksijen veya yanıcı gaz tuumlpleri kullanılmadığı zamanlarda buumltuumln vanaları kapatılmış ve ccedilelik yer-lerine takılmış olacaktır Hortumlar yerlerinden soumlkuumllmeden ve kesici veya şalomede uzun zaman tazyik bulundurulması hortumların tazyik altında bırakılması tehlikeli ve yasaktır

7 Tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar dış tesirlerden korunmuş olacak guumlneş ve ruumlzgarın direkt etkisine engel olacak sundurma şeklinde oumlrtuumller altında bulunacaktır Tuumlplerin herhangi bir patlama halinde yan tesirlerle etrafta ccedilalışanlara zarar vermemesi iccedilin paravanlar arkasına alınacaktır

8 Yanıcı gaz ve oksijen hortumları bu maksat iccedilin imal edilmiş kalın kenarlı etli ve sağlam hortumlardır Ancak uzun mesafelere hortumlarla gaz ve oksijen sevk etmekten kaccedilınılacak tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar ccedilalışma mahallerine yakın yerlere konulacaktır Ayrıca hortumlar yerde suumlruumlklenmeden taşınacak ve sehpalar uumlzerine alınacaktır Yol geccedilitleri uumlzerine atılarak hortumların ezilmesine meydan verilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 5: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

4

muumlhendisince bilindiğinden iskelenin tuumlruumlnuuml yerini ve şeklini tayin goumlrev ve yetkisi vardiya muumlhendisine ait olacaktır

4 İskelelerin taşıyacakları yuumlke goumlre dikmeler ve ccedilapraz bağlantıları iskele genişliği ve kalas adeti iskele katları arasındaki aralık teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan ustaların kendi bilgilerine goumlre yapmaları yasaklanmıştır

5 İskelenin yapımından sonra kullanılması sırasında iskelede bir metre uzaklıkta bulundurulması saptanan en ccedilok yuumlk miktarı iskele uumlzerinde bir yere etiketle asılacaktır Usta ve iskele uumlzerinde ccedilalışırken goumlsterilmiş bulunan en ccedilok yuumlk miktarını aşmamak uumlzere tedbir almaları şarttır

6 Yağışlı havalarda kaygan bir hale gelmesi nedeniyle buumlyuumlk tehlike goumlsterdiği herkese bilindiğinden yağmurdan sonra işccedililer işe başlamadan oumlnce iskeleler muayene edilecek ve kaygan yerlere talaş atılarak kurutulacaktır Talaşlar suumlpuumlruumlluumlp iskele zemini temizlenecektir

7 Her ne sebepten olursa olsun uumlzerindeki kaymalara duumlşmelere meydan vermemek iccedilin iskelelerin dışa bakan yuumlzeylerine 15 cm genişlikte suumlpuumlrgelik ccedilakılacaktır

8 Yuumlksekliği tabandan itibaren 3 m den daha fazla olan ve duumlşme veya kayma tehlikesi bulunan yerlerde ccedilalışanlara goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

9 Ccedilalışmaya başlamadan oumlnce sabit ve hareketli iskelelerin sağlamlık ve guumlvenliği mutlaka kontrol edilecektir

10 Hareketli iskelelerin bağlantı askı ve makara sistemleri mutlaka her guumln kontrol edilecektir Emniyet kemeri kullanılacaktır

11 Seyyar sıpa iskelelerin sağlamlık ve denge durumları mutlaka guumlvenli şekilde olacaktır 12 Yanıcı parlayıcı ccediloumlzuumlcuuml ve incelticiler ısı ve ateşten uzakta tutulacak depolandıkları boumllgede sigara

iccedililmeyecektir 13 Dış cephe ccedilalışmalarında kesinlikle emniyet kemeri kullanılacaktır

32 AHŞAP İSKELELER 1 Ahşap iskelelerde kullanılacak kereste duumlzguumln sık dokulu muumlmkuumln olduğu kadar budaksız ccedilıralı ve

sağlam olacaktır Boyanmış kereste iskelede kullanılmayacaktır Kerestenin durumuna goumlre vardiya muumlhendisi gerekli hesabı yaparak iskele dikme aralıklarını dikme kalıntılarını bağlantı kesitlerini ccedilapraz ve yuumlk taşıyan mesnetlerin aralık ve kesitlerini saptayacak bu oumllccediluumlleri iskeleyi kuracak ustalara bildirecektir

2 İskelelerde kullanılacak ccedilivi ve bulonlar yeni malzemeden olacak kullanılmış başka yerden soumlkuumlluumlp doğrultulmuş malzeme kullanılmayacaktır

3 İskelelerde zemin platform ve geccedilitlerde kullanılacak kalaslar uzunluğu doğrultusunda eksiz yan yana ve aralıksız doumlşenecektir Kalasların kaymamaları iccedilin birbirine alttan latalar ile bağlantısı yapılacaktır

4 Kalaslar her iki uccediltan yuumlk taşıyıcı mesnetlere uumlzerine tam olarak oturacak ve iki baştan en az 10 cm taşmış olacaktır Yuumlk taşıyan mesnetler arasında iki kalas ucunun uccedil uca getirilerek ek yapılması ccedilok tehlikeli ve yasaktır

33 CcedilELİK BORULU İSKELELER 1 Ccedilelik borulu iskeleler sağa ve sola sallanmayacak şekilde yeteri kadar ccedilapraz borularla takviye edilecek ve

binadan ayrılmayacak şekilde tutturulacaktır 2 Duumlşey ve yatay borulardaki ekler en ccedilok 6 m de bir yapılacaktır 3 Boru başlarının tabana yerleştirilen kalas altlıkları batmaması iccedilin oumlzel surette yapılmış madeni başlıklar

kullanılacak ve bu başlıklar ccedilivi veya uzun vidalarla bu altlıklara takılacaktır 4 Boru veya madeni iskeleler statik elektriğe karşı uygun şekilde topraklanacaktır 5 Boru iskelelerin soumlkuumlmuumlne en uumlst kısımdan başlanacaktır Soumlkuumllmuumlş olan malzeme hangi yuumlkseklikte

olursa doğrudan doğruya yere atılmayacak iki yerinden bağlanarak ve dengelenerek indirilecek ve uygun bir yere istif edilecektir

34 ASMA İSKELELERDE 1 Asma iskelelerin taşıyacağı yuumlkuumln miktarı yazılacak ve bundan fazlası yuumlklenmeyecektir 2 Asma iskele iş sırasında sağa sola veya ileri geri hareket etmeyecek şekilde olacaktır 3 Asma iskelelerde merdiven kullanılmayacaktır 4 Asma iskelenin halatları her guumln işe başlamadan oumlnce kontrol edilecek ezik kopuk ccediluumlruumlk veya başka bir

oumlzuumlruuml yoksa ccedilalışma yapmasına izin verilecektir 5 Asma iskelelerin iniş ccedilıkış yollarında herhangi bir engel bulunmayacaktır 6 Asma iskeleyi taşıyacak halatların guumlvenlik kat sayısı 6dan aşağı olmayacak ve halatlarda ek yeri halka

başlık ve bağlantı bulunmayacak bunlar askı demirlerinden kaymayacak şekilde takılı olacaktır 7 Askı kirişi bina tavan doumlşemesine veya bina ccedilerccedilevesine U cıvataları ile tespit edilecektir 8 Asma iskelelerde platformu genişlikleri sıva işlerinde 80 cmden duvar işlerinde 120 cmden az

olmayacaktır 9 İskelelerin duvardan olan accedilıklığı malzeme takım ve aletlerin duumlşmesini engelleyecek şekilde olacaktır

10 Asma iskelelerde her metrekareye 400 kgdan fazla yuumlk konmayacak ve 4den fazla işccedili ccedilalıştırılmayacaktır 11 Asma iskelelerde kullanılan kancalarda guumlvenlik mandalı bulunacaktır 12 Asma iskele korkulukları en az 100 cm yuumlkseklikte ve ara korkuluklu yapılacaktır

MADDE 4 MERDİVENLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Merdiven kollar ve basamaklarında kullanılacak kereste birinci sınıf budaksız ccedilıralı ccedilamdan olacak veya

fırınlanmış keresteden yapılacaktır 2 Merdiven basamakları en ccedilok 30 cm aralıkta ve eşit aralıklarla olacaktır 3 Sabit basamaklı merdivenlerde zıvana uzunlukları 25 cmden az olması yasaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

5

4 Seyyar merdivenlerde ekli veya ccedilatlak kol veya basamak bulunmayacaktır Kusurlu merdivenler derhal işten alınacak yeni parccedilalarla tamiri cihetine gidilecektir

5 Seyyar el merdivenleri ahşap olarak yapıldığı takdirde 400 cm uzunluğunu geccedilmeyecektir Doumlrt metreden ek merdivenleri ccedilelik boru veya profilden yapılacaktır

6 EI merdivenlerinin bastığı ve dayandığı zeminin duumlz ccediloumlkmeyecek ve kaymayacak durumda olmasına dikkat edilecektir İşccedililer merdiveni kullanacakları yerde merdiven ayaklarının sağlam zemine oturtulmasına bilhassa dikkat edeceklerdir Kaygan yerlerde merdiven ayaklarının kayması oumlnlenecek lastik takozlar ccedilakılacaktır

7 Merdiven el basamağından sonra kollar en az 50 cm daha uzun olacak ve kol başlarına kanca takılacaktır 8 Sabit olarak bir maksat iccedilin yapı ile zemin arasında doumlşenen rampalar uumlccedil metreden fazla yuumlksekliğe uzandığı

takdirde iki taraflı korkuluklarla takviye edilecektir Rampada kaymayı oumlnlemek iccedilin basamak yerine geccedilen ızgaralar ccedilakılacaktır

9 Merdiven genişlikleri en az 60 cm olacak rampalar ise kullanma maksatına goumlre daha geniş olarak yapılabilecektir Yuumlk taşıması iccedilin yapılan rampaların altında ayrıca zemine sağlam oturtulmuş ara dikmeleri bulunacaktır

10 Doumlrt basamağı geccedilen merdivenlerde her halde en az bir adet korkuluk bulunacaktır Korkuluğun sağlam ve kayma halinde duumlşeni tutunup kurtaracak sağlamlıkta olması gerekir

MADDE 5 KAZANLAR İşyerinde bulunan kazanlarda alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kazanlar ehliyetli kişiler tarafından işletilecektir 2 Her kazan iccedilin bir periyodik bakım kartı tutulacak onarım ve revizyondan sonra en az 3 aydır kullanılmayan

kazanın yeniden işletmeye alınmadan oumlnce kontrol ve deneyleri yapılacak ve (1 Ek 14deki) karta işlenecektir 3 Hidrolik deneyde kullanılacak suyun sıcaklığı kazan dairesi sıcaklığında ve yaklaşık 25degC olacaktır 4 Kazan uumlzerindeki goumlsterge camları kirlenmiş veya kireccedilten tıkanmış olmayacaktır 5 Buhar basıncı altında bulunan kazanların basınccedilla ilgili kısımlarında onarım yapılmayacaktır 6 Buhar kazanlarında su duumlzeyi ve basıncı goumlstergelerinden suumlrekli izlenecektir 7 Kazanların susuz kalmasını oumlnlemek iccedilin kazan uumlzerinde en az iki adet su seviye goumlstergesi olacak bunlar

oumlzenle kontrol edilecektir 8 Kazanların guumlvenlik ventilleri vardiya değişimlerinde kontrol edilecektir 9 Kazanın susuz kalması durumunda

- Buhar ccedilıkış vanası kapatılacak - Besleme suyu sistemi kapatılacak (Kazana kesinlikle su basılmayacak) - Kazan kendi halinde soğumaya terk edilecek - Ateş soumlnduumlruumllecektir

10 Kazan dairelerine sorumlu ilgili ve yetkililerden başka kimse girmeyecektir

MADDE 6 KOMPRESOumlRLER İşyerinde kullanılmakta olan kompresoumlrlerde alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kompresoumlrlerde basınccedil ayarlanmış basınca ulaştığında kompresoumlr motorunun otomatik olarak durması sağlanacak ve motorun durması geciktiğinde basınccedillı havayı boşa verecek bir guumlvenlik tertibatı bulunacaktır

2 Hava kompresoumlrlerinin hız reguumllatoumlruuml periyodik olarak kontrol edilecek ve her zaman iyi ccedilalışır durumda tutulacak ve bunlarda soğutma suyunun akışının goumlzle izlenebileceği bir tertibat yapılacaktır

3 Sabit kompresoumlrlerin temiz hava emmeleri sağlanacak ve patlayıcı zararlı ve zehirli gaz duman ve toz emilmesi oumlnlenecektir Hava kompresoumlruuml ile hava tankları arasında yağ ve nem ayırıcıları (seperatoumlr) bulunacak ve bunlar hiccedil bir şekilde ccedilıkarılmayacaktır Hava kompresoumlrlerinin ccedilıkış borusu uumlzerinde stop valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

4 Buhar ve gaz ile ccedilalışan kompresoumlrlerin ccedilıkış borularının elle kumanda edilen ve yavaş kapanan bir valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

5 Kompresoumlrlerin hava depolarında guumlvenlik supabı bulunacak ve bu supaplarda ccedilıkan gazlara karşı gerekli tedbirler alınacak ve emniyet supaplarının accedilıldığını bildiren uygun uyarma tertibatı yapılacaktır

6 Sabit kompresoumlrlerin depoları patlamalara karşı dayanıklı bir boumllmede olacak seyyar kompresoumlrler ccedilalışan işccedililerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir boumllme iccedilinde bulunacaktır

7 Kompresoumlrlerin guumlvenlikle ccedilalışmalarını sağlamak uumlzere kompresoumlrlerin montajından sonra ve ccedilalışmasından oumlnce kompresoumlrler uumlzerinde yapılacak değişiklik ve buumlyuumlk onarımlarından sonra ve periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri ehliyeti huumlkuumlmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuccedilları sicil kartına veya defterine işlenecektir (1 Ek 14deki) Kompresoumlrlerin her kademesinde basınccedil deneyi o kademede muumlsaade edilen en yuumlksek basıncının 15 katı ile yapılacaktır

MADDE 7 KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

71 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 1 Elektrik kaynağı yapılan yerler işccedililerin ccedilalıştığı diğer kısımlardan yuumlksekliği en az 2 metre olan bir paravan

ile ayrılmış olacaktır Kaynakccedilılardan başka hiccedil kimse paravanaların arkasına geccedilmeyecek kaynak ışınlarına ccedilıplak goumlzle bakmayacaktır

2 Kaynakccedilılara ve yardımcılarına kaynakccedilı maskesi eldiveni ve oumlnluumlğuuml verilmiştir Kaynakccedilılar ve yardımcıları kaynak yapımı sırasında bu araccedilları kullanacaklardır Maske camlarının zaman zaman

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

6

sıccedilrayan ccedilapaklarla goumlruumlşe engel olacak kadar kirlenip bozulduğu bilindiğinden bu camların korunması iccedilin kaynak camının oumlnuumlne aynı buumlyuumlkluumlkte renksiz adi cam konulacak ve bu camın bozulması halinde sık sık değiştirilmesi sağlanacaktır

3 Kaynakccedilıların ve yardımcıların (naylon dakron gibi) ccedilabuk tutuşabilen suni elyaftan yapılmış giyim eşyası kullanması yasaktır

4 Kaynak makinalarının goumlvde topraklaması yapılmıştır Makinada ccedilalışmaya başlamadan oumlnce toprak hattının bağlanmış olduğuna dikkat edilecektir Topraklama hattı bağlı olmayan kaynak makinasında ccedilalışılmayacaktır Durum derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir

5 Kaynak penselerinin sapları cereyan geccedilirmeyecek şekilde veya kaplanmış bulunmaktadır Kullanma sırasında yalıtkan maddenin sıyrılıp doumlkuumllmesi ccedilatlayıp bozulması veya kısmen kırılıp kopması halinde kaynakccedilılar bu gibi arızalı penseleri katiyen kullanmayacaklar ve durumu şantiye sorumlu elektrikccedilisine derhal bildireceklerdir Ambardan yeni pens alıp yerine takılıncaya kadar kaynak makinası ccedilalıştırılmayacaktır

6 Kaynatılacak parccedilalara bağlanan toprak hattı makinanın ccedilekeceği azami amperajı ccedilekecek kesitte olacaktır Halen makinalarda bu kesitteki kablolarla donatılmıştır Kabloların kopması veya yanarak bozulması halinde topraklama hattı iccedilin ambardan yeni kablo alınarak yerine takılması hususu sorumlu elektrikccediliden istenecektir

7 Elektrik akımı ie yuumlkluuml olan kabloların yerlere atılması elle ccedilekilip suumlruumlklenmesi yasaktır Yol geccedilitlerinde kablolar ya uygun şekilde yer altından geccedilirilecek veya yeteri kadar yuumlkseklikte direkler uumlzerine alınacaktır Kabloların yerlerde suumlruumlklenmesi ve ezilmesine meydan verilmeyecektir Ezilmiş izolesi yıpranmış kablolar derhal sorumlu elektrikccediliye veya elektrik muumlhendisine bildirilecek ve ambardan yenileri alınarak değiştirilecektir

8 Kaynakccedilıların daima kaynak makinasına yakın ve şaltere uzanabilecekleri mesafede olmaları faydalıdır Bir tehlike anında şaltere uzanıp ceryan kesebilmek bazen kazayı oumlnlemeye yetebilir

9 Kaynak makinaları ile amperajı yuumlkseltmek suretiyle kesim yapılması kaynak makinasının kesici gibi kullanılması yetkili amirin oumlzel muumlsaadesine tabidir Mecbur olunmadıkccedila ve izin alınmadıkccedila makinalar kesim iccedilin kullanılmayacaktır

10 Kaynak makinalarının yerleri sık sık değiştirilmeyecektir Her yer değiştirmede elektrikccedili nezaretinde top-raklama hatlarının bağlantısı kontrol edilecektir Sorumlu elektrikccedili makinaların ccedilalıştırılmasında bir sakınca goumlrmemesi halinde kaynakccedilılar işlerine devam edebileceklerdir

11 Kaynak makinaları suumlrekli temiz tutulacak haftada en az bir defa bezle tozları alınacak en ccedilok 6 ayda bir her tarafı basınccedillı kuru hava ile temizlenecektir Ancak kullanılacak hava kuru ve nemsiz olacak basıncı 2 ATUumlyuuml geccedilmeyecektir

72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA Oksijen kaynağı iccedilin gerekli gazın temin edildiği kaplara ait her tuumlrluuml emniyet tertibatının ccedilalışır durumda olmasına dikkat edilecektir

Bu maksatla

1 Her jeneratoumlrde bir tazyik manometresi vardır Tazyikinin kazan iccedilinde artması halinde manometredeki ibrenin kırmızı renkle işaretlenmiş (tehlike sınırı) yeri aşmaması gerekir Zira ibre kırmızı işareti aşıyorsa manometredeki emniyet supabı ccedilalışmıyor demektir

2 Her jeneratoumlrde en az bir adet emniyet supabı bulunur Kazanda tazyik artması halinde bu supabın accedilılarak tazyik fazlasını dışarı atması gerekir Emniyet supabı azami tazyik sınırına goumlre ayarlanır Manometredeki ibre kırmızı işarete gelince emniyet supabı accedilılır Supab accedilılmaz ve tazyik artmaya devam ederse emniyet supabının tıkanmış olduğu anlaşılır Bu takdirde derhal ana musluk accedilılarak tazyik duumlşuumlruumlluumlr

3 Her jeneratoumlrde bir alev geri tepme emniyet tertibatı vardır Bu kısmın jeneratoumlr ccedilalıştırılmadan oumlnce su ile doldurulmuş olması şarttır Aksi halde alev kazan iccediline geri teperek kazanın patlaması ihtimali belirir Jeneratoumlruuml kullanacak kaynakccedilıların yukarıda sayılan emniyet tertibatlarını işe başlarken kontrol etmeleri ve cihazın tam ve muumlkemmel ccedilalışır durumda olduğuna kanaat getirilmedikccedile işe başlamamaları gerekir

4 Kaynak ve kesim işlerinde sıvılaştırılmış petrol gazları (buumltan gaz tuumlpleri) kullanılırsa bu tuumlplerde de tazyik manometresi ve alev geri tepme tertibatı (detantoumlr) yerine takılmış olacaktır Ayrıca

5 Oksijen tuumlplerinin tuumlp ağzının daima yukarıya gelecek şekilde ve muumlmkuumln olduğu kadar dik tutulması ge-rekir Bu tuumlplerin de musluklu ccedilift tazyik manometresi ile ccedilalıştırılması esastır Tuumlpler kullanılmadan oumlnce tuumlp başlığı ccedilıkarıldıktan sonra tuumlp ağzından hiccedil bir yağ bulaşığının ve kirin bulunmadığından emin olu-nacaktır Yağlı ve kirli ağızlı tuumlpler kullanılmayacak derhal temizlenecek ve tamamen kir ve yağlardan arınmış olacaktır

6 Tuumlpler oksijen veya yanıcı gaz tuumlpleri kullanılmadığı zamanlarda buumltuumln vanaları kapatılmış ve ccedilelik yer-lerine takılmış olacaktır Hortumlar yerlerinden soumlkuumllmeden ve kesici veya şalomede uzun zaman tazyik bulundurulması hortumların tazyik altında bırakılması tehlikeli ve yasaktır

7 Tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar dış tesirlerden korunmuş olacak guumlneş ve ruumlzgarın direkt etkisine engel olacak sundurma şeklinde oumlrtuumller altında bulunacaktır Tuumlplerin herhangi bir patlama halinde yan tesirlerle etrafta ccedilalışanlara zarar vermemesi iccedilin paravanlar arkasına alınacaktır

8 Yanıcı gaz ve oksijen hortumları bu maksat iccedilin imal edilmiş kalın kenarlı etli ve sağlam hortumlardır Ancak uzun mesafelere hortumlarla gaz ve oksijen sevk etmekten kaccedilınılacak tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar ccedilalışma mahallerine yakın yerlere konulacaktır Ayrıca hortumlar yerde suumlruumlklenmeden taşınacak ve sehpalar uumlzerine alınacaktır Yol geccedilitleri uumlzerine atılarak hortumların ezilmesine meydan verilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 6: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

5

4 Seyyar merdivenlerde ekli veya ccedilatlak kol veya basamak bulunmayacaktır Kusurlu merdivenler derhal işten alınacak yeni parccedilalarla tamiri cihetine gidilecektir

5 Seyyar el merdivenleri ahşap olarak yapıldığı takdirde 400 cm uzunluğunu geccedilmeyecektir Doumlrt metreden ek merdivenleri ccedilelik boru veya profilden yapılacaktır

6 EI merdivenlerinin bastığı ve dayandığı zeminin duumlz ccediloumlkmeyecek ve kaymayacak durumda olmasına dikkat edilecektir İşccedililer merdiveni kullanacakları yerde merdiven ayaklarının sağlam zemine oturtulmasına bilhassa dikkat edeceklerdir Kaygan yerlerde merdiven ayaklarının kayması oumlnlenecek lastik takozlar ccedilakılacaktır

7 Merdiven el basamağından sonra kollar en az 50 cm daha uzun olacak ve kol başlarına kanca takılacaktır 8 Sabit olarak bir maksat iccedilin yapı ile zemin arasında doumlşenen rampalar uumlccedil metreden fazla yuumlksekliğe uzandığı

takdirde iki taraflı korkuluklarla takviye edilecektir Rampada kaymayı oumlnlemek iccedilin basamak yerine geccedilen ızgaralar ccedilakılacaktır

9 Merdiven genişlikleri en az 60 cm olacak rampalar ise kullanma maksatına goumlre daha geniş olarak yapılabilecektir Yuumlk taşıması iccedilin yapılan rampaların altında ayrıca zemine sağlam oturtulmuş ara dikmeleri bulunacaktır

10 Doumlrt basamağı geccedilen merdivenlerde her halde en az bir adet korkuluk bulunacaktır Korkuluğun sağlam ve kayma halinde duumlşeni tutunup kurtaracak sağlamlıkta olması gerekir

MADDE 5 KAZANLAR İşyerinde bulunan kazanlarda alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kazanlar ehliyetli kişiler tarafından işletilecektir 2 Her kazan iccedilin bir periyodik bakım kartı tutulacak onarım ve revizyondan sonra en az 3 aydır kullanılmayan

kazanın yeniden işletmeye alınmadan oumlnce kontrol ve deneyleri yapılacak ve (1 Ek 14deki) karta işlenecektir 3 Hidrolik deneyde kullanılacak suyun sıcaklığı kazan dairesi sıcaklığında ve yaklaşık 25degC olacaktır 4 Kazan uumlzerindeki goumlsterge camları kirlenmiş veya kireccedilten tıkanmış olmayacaktır 5 Buhar basıncı altında bulunan kazanların basınccedilla ilgili kısımlarında onarım yapılmayacaktır 6 Buhar kazanlarında su duumlzeyi ve basıncı goumlstergelerinden suumlrekli izlenecektir 7 Kazanların susuz kalmasını oumlnlemek iccedilin kazan uumlzerinde en az iki adet su seviye goumlstergesi olacak bunlar

oumlzenle kontrol edilecektir 8 Kazanların guumlvenlik ventilleri vardiya değişimlerinde kontrol edilecektir 9 Kazanın susuz kalması durumunda

- Buhar ccedilıkış vanası kapatılacak - Besleme suyu sistemi kapatılacak (Kazana kesinlikle su basılmayacak) - Kazan kendi halinde soğumaya terk edilecek - Ateş soumlnduumlruumllecektir

10 Kazan dairelerine sorumlu ilgili ve yetkililerden başka kimse girmeyecektir

MADDE 6 KOMPRESOumlRLER İşyerinde kullanılmakta olan kompresoumlrlerde alınması gereken oumlnlemler ile uyulması gerekli kurallar şunlardır

1 Kompresoumlrlerde basınccedil ayarlanmış basınca ulaştığında kompresoumlr motorunun otomatik olarak durması sağlanacak ve motorun durması geciktiğinde basınccedillı havayı boşa verecek bir guumlvenlik tertibatı bulunacaktır

2 Hava kompresoumlrlerinin hız reguumllatoumlruuml periyodik olarak kontrol edilecek ve her zaman iyi ccedilalışır durumda tutulacak ve bunlarda soğutma suyunun akışının goumlzle izlenebileceği bir tertibat yapılacaktır

3 Sabit kompresoumlrlerin temiz hava emmeleri sağlanacak ve patlayıcı zararlı ve zehirli gaz duman ve toz emilmesi oumlnlenecektir Hava kompresoumlruuml ile hava tankları arasında yağ ve nem ayırıcıları (seperatoumlr) bulunacak ve bunlar hiccedil bir şekilde ccedilıkarılmayacaktır Hava kompresoumlrlerinin ccedilıkış borusu uumlzerinde stop valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

4 Buhar ve gaz ile ccedilalışan kompresoumlrlerin ccedilıkış borularının elle kumanda edilen ve yavaş kapanan bir valfı bulunduğunda bu valf ile kompresoumlr arasında bir adet guumlvenlik supabı konacaktır

5 Kompresoumlrlerin hava depolarında guumlvenlik supabı bulunacak ve bu supaplarda ccedilıkan gazlara karşı gerekli tedbirler alınacak ve emniyet supaplarının accedilıldığını bildiren uygun uyarma tertibatı yapılacaktır

6 Sabit kompresoumlrlerin depoları patlamalara karşı dayanıklı bir boumllmede olacak seyyar kompresoumlrler ccedilalışan işccedililerden en az 10 metre uzaklıkta veya dayanıklı bir boumllme iccedilinde bulunacaktır

7 Kompresoumlrlerin guumlvenlikle ccedilalışmalarını sağlamak uumlzere kompresoumlrlerin montajından sonra ve ccedilalışmasından oumlnce kompresoumlrler uumlzerinde yapılacak değişiklik ve buumlyuumlk onarımlarından sonra ve periyodik olarak yılda bir kontrol ve deneyleri ehliyeti huumlkuumlmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılacak ve sonuccedilları sicil kartına veya defterine işlenecektir (1 Ek 14deki) Kompresoumlrlerin her kademesinde basınccedil deneyi o kademede muumlsaade edilen en yuumlksek basıncının 15 katı ile yapılacaktır

MADDE 7 KAYNAK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

71 ELEKTRİK KAYNAĞI VE KAYNAK MAKİNALARINDA 1 Elektrik kaynağı yapılan yerler işccedililerin ccedilalıştığı diğer kısımlardan yuumlksekliği en az 2 metre olan bir paravan

ile ayrılmış olacaktır Kaynakccedilılardan başka hiccedil kimse paravanaların arkasına geccedilmeyecek kaynak ışınlarına ccedilıplak goumlzle bakmayacaktır

2 Kaynakccedilılara ve yardımcılarına kaynakccedilı maskesi eldiveni ve oumlnluumlğuuml verilmiştir Kaynakccedilılar ve yardımcıları kaynak yapımı sırasında bu araccedilları kullanacaklardır Maske camlarının zaman zaman

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

6

sıccedilrayan ccedilapaklarla goumlruumlşe engel olacak kadar kirlenip bozulduğu bilindiğinden bu camların korunması iccedilin kaynak camının oumlnuumlne aynı buumlyuumlkluumlkte renksiz adi cam konulacak ve bu camın bozulması halinde sık sık değiştirilmesi sağlanacaktır

3 Kaynakccedilıların ve yardımcıların (naylon dakron gibi) ccedilabuk tutuşabilen suni elyaftan yapılmış giyim eşyası kullanması yasaktır

4 Kaynak makinalarının goumlvde topraklaması yapılmıştır Makinada ccedilalışmaya başlamadan oumlnce toprak hattının bağlanmış olduğuna dikkat edilecektir Topraklama hattı bağlı olmayan kaynak makinasında ccedilalışılmayacaktır Durum derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir

5 Kaynak penselerinin sapları cereyan geccedilirmeyecek şekilde veya kaplanmış bulunmaktadır Kullanma sırasında yalıtkan maddenin sıyrılıp doumlkuumllmesi ccedilatlayıp bozulması veya kısmen kırılıp kopması halinde kaynakccedilılar bu gibi arızalı penseleri katiyen kullanmayacaklar ve durumu şantiye sorumlu elektrikccedilisine derhal bildireceklerdir Ambardan yeni pens alıp yerine takılıncaya kadar kaynak makinası ccedilalıştırılmayacaktır

6 Kaynatılacak parccedilalara bağlanan toprak hattı makinanın ccedilekeceği azami amperajı ccedilekecek kesitte olacaktır Halen makinalarda bu kesitteki kablolarla donatılmıştır Kabloların kopması veya yanarak bozulması halinde topraklama hattı iccedilin ambardan yeni kablo alınarak yerine takılması hususu sorumlu elektrikccediliden istenecektir

7 Elektrik akımı ie yuumlkluuml olan kabloların yerlere atılması elle ccedilekilip suumlruumlklenmesi yasaktır Yol geccedilitlerinde kablolar ya uygun şekilde yer altından geccedilirilecek veya yeteri kadar yuumlkseklikte direkler uumlzerine alınacaktır Kabloların yerlerde suumlruumlklenmesi ve ezilmesine meydan verilmeyecektir Ezilmiş izolesi yıpranmış kablolar derhal sorumlu elektrikccediliye veya elektrik muumlhendisine bildirilecek ve ambardan yenileri alınarak değiştirilecektir

8 Kaynakccedilıların daima kaynak makinasına yakın ve şaltere uzanabilecekleri mesafede olmaları faydalıdır Bir tehlike anında şaltere uzanıp ceryan kesebilmek bazen kazayı oumlnlemeye yetebilir

9 Kaynak makinaları ile amperajı yuumlkseltmek suretiyle kesim yapılması kaynak makinasının kesici gibi kullanılması yetkili amirin oumlzel muumlsaadesine tabidir Mecbur olunmadıkccedila ve izin alınmadıkccedila makinalar kesim iccedilin kullanılmayacaktır

10 Kaynak makinalarının yerleri sık sık değiştirilmeyecektir Her yer değiştirmede elektrikccedili nezaretinde top-raklama hatlarının bağlantısı kontrol edilecektir Sorumlu elektrikccedili makinaların ccedilalıştırılmasında bir sakınca goumlrmemesi halinde kaynakccedilılar işlerine devam edebileceklerdir

11 Kaynak makinaları suumlrekli temiz tutulacak haftada en az bir defa bezle tozları alınacak en ccedilok 6 ayda bir her tarafı basınccedillı kuru hava ile temizlenecektir Ancak kullanılacak hava kuru ve nemsiz olacak basıncı 2 ATUumlyuuml geccedilmeyecektir

72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA Oksijen kaynağı iccedilin gerekli gazın temin edildiği kaplara ait her tuumlrluuml emniyet tertibatının ccedilalışır durumda olmasına dikkat edilecektir

Bu maksatla

1 Her jeneratoumlrde bir tazyik manometresi vardır Tazyikinin kazan iccedilinde artması halinde manometredeki ibrenin kırmızı renkle işaretlenmiş (tehlike sınırı) yeri aşmaması gerekir Zira ibre kırmızı işareti aşıyorsa manometredeki emniyet supabı ccedilalışmıyor demektir

2 Her jeneratoumlrde en az bir adet emniyet supabı bulunur Kazanda tazyik artması halinde bu supabın accedilılarak tazyik fazlasını dışarı atması gerekir Emniyet supabı azami tazyik sınırına goumlre ayarlanır Manometredeki ibre kırmızı işarete gelince emniyet supabı accedilılır Supab accedilılmaz ve tazyik artmaya devam ederse emniyet supabının tıkanmış olduğu anlaşılır Bu takdirde derhal ana musluk accedilılarak tazyik duumlşuumlruumlluumlr

3 Her jeneratoumlrde bir alev geri tepme emniyet tertibatı vardır Bu kısmın jeneratoumlr ccedilalıştırılmadan oumlnce su ile doldurulmuş olması şarttır Aksi halde alev kazan iccediline geri teperek kazanın patlaması ihtimali belirir Jeneratoumlruuml kullanacak kaynakccedilıların yukarıda sayılan emniyet tertibatlarını işe başlarken kontrol etmeleri ve cihazın tam ve muumlkemmel ccedilalışır durumda olduğuna kanaat getirilmedikccedile işe başlamamaları gerekir

4 Kaynak ve kesim işlerinde sıvılaştırılmış petrol gazları (buumltan gaz tuumlpleri) kullanılırsa bu tuumlplerde de tazyik manometresi ve alev geri tepme tertibatı (detantoumlr) yerine takılmış olacaktır Ayrıca

5 Oksijen tuumlplerinin tuumlp ağzının daima yukarıya gelecek şekilde ve muumlmkuumln olduğu kadar dik tutulması ge-rekir Bu tuumlplerin de musluklu ccedilift tazyik manometresi ile ccedilalıştırılması esastır Tuumlpler kullanılmadan oumlnce tuumlp başlığı ccedilıkarıldıktan sonra tuumlp ağzından hiccedil bir yağ bulaşığının ve kirin bulunmadığından emin olu-nacaktır Yağlı ve kirli ağızlı tuumlpler kullanılmayacak derhal temizlenecek ve tamamen kir ve yağlardan arınmış olacaktır

6 Tuumlpler oksijen veya yanıcı gaz tuumlpleri kullanılmadığı zamanlarda buumltuumln vanaları kapatılmış ve ccedilelik yer-lerine takılmış olacaktır Hortumlar yerlerinden soumlkuumllmeden ve kesici veya şalomede uzun zaman tazyik bulundurulması hortumların tazyik altında bırakılması tehlikeli ve yasaktır

7 Tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar dış tesirlerden korunmuş olacak guumlneş ve ruumlzgarın direkt etkisine engel olacak sundurma şeklinde oumlrtuumller altında bulunacaktır Tuumlplerin herhangi bir patlama halinde yan tesirlerle etrafta ccedilalışanlara zarar vermemesi iccedilin paravanlar arkasına alınacaktır

8 Yanıcı gaz ve oksijen hortumları bu maksat iccedilin imal edilmiş kalın kenarlı etli ve sağlam hortumlardır Ancak uzun mesafelere hortumlarla gaz ve oksijen sevk etmekten kaccedilınılacak tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar ccedilalışma mahallerine yakın yerlere konulacaktır Ayrıca hortumlar yerde suumlruumlklenmeden taşınacak ve sehpalar uumlzerine alınacaktır Yol geccedilitleri uumlzerine atılarak hortumların ezilmesine meydan verilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 7: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

6

sıccedilrayan ccedilapaklarla goumlruumlşe engel olacak kadar kirlenip bozulduğu bilindiğinden bu camların korunması iccedilin kaynak camının oumlnuumlne aynı buumlyuumlkluumlkte renksiz adi cam konulacak ve bu camın bozulması halinde sık sık değiştirilmesi sağlanacaktır

3 Kaynakccedilıların ve yardımcıların (naylon dakron gibi) ccedilabuk tutuşabilen suni elyaftan yapılmış giyim eşyası kullanması yasaktır

4 Kaynak makinalarının goumlvde topraklaması yapılmıştır Makinada ccedilalışmaya başlamadan oumlnce toprak hattının bağlanmış olduğuna dikkat edilecektir Topraklama hattı bağlı olmayan kaynak makinasında ccedilalışılmayacaktır Durum derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir

5 Kaynak penselerinin sapları cereyan geccedilirmeyecek şekilde veya kaplanmış bulunmaktadır Kullanma sırasında yalıtkan maddenin sıyrılıp doumlkuumllmesi ccedilatlayıp bozulması veya kısmen kırılıp kopması halinde kaynakccedilılar bu gibi arızalı penseleri katiyen kullanmayacaklar ve durumu şantiye sorumlu elektrikccedilisine derhal bildireceklerdir Ambardan yeni pens alıp yerine takılıncaya kadar kaynak makinası ccedilalıştırılmayacaktır

6 Kaynatılacak parccedilalara bağlanan toprak hattı makinanın ccedilekeceği azami amperajı ccedilekecek kesitte olacaktır Halen makinalarda bu kesitteki kablolarla donatılmıştır Kabloların kopması veya yanarak bozulması halinde topraklama hattı iccedilin ambardan yeni kablo alınarak yerine takılması hususu sorumlu elektrikccediliden istenecektir

7 Elektrik akımı ie yuumlkluuml olan kabloların yerlere atılması elle ccedilekilip suumlruumlklenmesi yasaktır Yol geccedilitlerinde kablolar ya uygun şekilde yer altından geccedilirilecek veya yeteri kadar yuumlkseklikte direkler uumlzerine alınacaktır Kabloların yerlerde suumlruumlklenmesi ve ezilmesine meydan verilmeyecektir Ezilmiş izolesi yıpranmış kablolar derhal sorumlu elektrikccediliye veya elektrik muumlhendisine bildirilecek ve ambardan yenileri alınarak değiştirilecektir

8 Kaynakccedilıların daima kaynak makinasına yakın ve şaltere uzanabilecekleri mesafede olmaları faydalıdır Bir tehlike anında şaltere uzanıp ceryan kesebilmek bazen kazayı oumlnlemeye yetebilir

9 Kaynak makinaları ile amperajı yuumlkseltmek suretiyle kesim yapılması kaynak makinasının kesici gibi kullanılması yetkili amirin oumlzel muumlsaadesine tabidir Mecbur olunmadıkccedila ve izin alınmadıkccedila makinalar kesim iccedilin kullanılmayacaktır

10 Kaynak makinalarının yerleri sık sık değiştirilmeyecektir Her yer değiştirmede elektrikccedili nezaretinde top-raklama hatlarının bağlantısı kontrol edilecektir Sorumlu elektrikccedili makinaların ccedilalıştırılmasında bir sakınca goumlrmemesi halinde kaynakccedilılar işlerine devam edebileceklerdir

11 Kaynak makinaları suumlrekli temiz tutulacak haftada en az bir defa bezle tozları alınacak en ccedilok 6 ayda bir her tarafı basınccedillı kuru hava ile temizlenecektir Ancak kullanılacak hava kuru ve nemsiz olacak basıncı 2 ATUumlyuuml geccedilmeyecektir

72 OKSİJEN KAYNAĞI VE APARATLARINDA Oksijen kaynağı iccedilin gerekli gazın temin edildiği kaplara ait her tuumlrluuml emniyet tertibatının ccedilalışır durumda olmasına dikkat edilecektir

Bu maksatla

1 Her jeneratoumlrde bir tazyik manometresi vardır Tazyikinin kazan iccedilinde artması halinde manometredeki ibrenin kırmızı renkle işaretlenmiş (tehlike sınırı) yeri aşmaması gerekir Zira ibre kırmızı işareti aşıyorsa manometredeki emniyet supabı ccedilalışmıyor demektir

2 Her jeneratoumlrde en az bir adet emniyet supabı bulunur Kazanda tazyik artması halinde bu supabın accedilılarak tazyik fazlasını dışarı atması gerekir Emniyet supabı azami tazyik sınırına goumlre ayarlanır Manometredeki ibre kırmızı işarete gelince emniyet supabı accedilılır Supab accedilılmaz ve tazyik artmaya devam ederse emniyet supabının tıkanmış olduğu anlaşılır Bu takdirde derhal ana musluk accedilılarak tazyik duumlşuumlruumlluumlr

3 Her jeneratoumlrde bir alev geri tepme emniyet tertibatı vardır Bu kısmın jeneratoumlr ccedilalıştırılmadan oumlnce su ile doldurulmuş olması şarttır Aksi halde alev kazan iccediline geri teperek kazanın patlaması ihtimali belirir Jeneratoumlruuml kullanacak kaynakccedilıların yukarıda sayılan emniyet tertibatlarını işe başlarken kontrol etmeleri ve cihazın tam ve muumlkemmel ccedilalışır durumda olduğuna kanaat getirilmedikccedile işe başlamamaları gerekir

4 Kaynak ve kesim işlerinde sıvılaştırılmış petrol gazları (buumltan gaz tuumlpleri) kullanılırsa bu tuumlplerde de tazyik manometresi ve alev geri tepme tertibatı (detantoumlr) yerine takılmış olacaktır Ayrıca

5 Oksijen tuumlplerinin tuumlp ağzının daima yukarıya gelecek şekilde ve muumlmkuumln olduğu kadar dik tutulması ge-rekir Bu tuumlplerin de musluklu ccedilift tazyik manometresi ile ccedilalıştırılması esastır Tuumlpler kullanılmadan oumlnce tuumlp başlığı ccedilıkarıldıktan sonra tuumlp ağzından hiccedil bir yağ bulaşığının ve kirin bulunmadığından emin olu-nacaktır Yağlı ve kirli ağızlı tuumlpler kullanılmayacak derhal temizlenecek ve tamamen kir ve yağlardan arınmış olacaktır

6 Tuumlpler oksijen veya yanıcı gaz tuumlpleri kullanılmadığı zamanlarda buumltuumln vanaları kapatılmış ve ccedilelik yer-lerine takılmış olacaktır Hortumlar yerlerinden soumlkuumllmeden ve kesici veya şalomede uzun zaman tazyik bulundurulması hortumların tazyik altında bırakılması tehlikeli ve yasaktır

7 Tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar dış tesirlerden korunmuş olacak guumlneş ve ruumlzgarın direkt etkisine engel olacak sundurma şeklinde oumlrtuumller altında bulunacaktır Tuumlplerin herhangi bir patlama halinde yan tesirlerle etrafta ccedilalışanlara zarar vermemesi iccedilin paravanlar arkasına alınacaktır

8 Yanıcı gaz ve oksijen hortumları bu maksat iccedilin imal edilmiş kalın kenarlı etli ve sağlam hortumlardır Ancak uzun mesafelere hortumlarla gaz ve oksijen sevk etmekten kaccedilınılacak tuumlpler muumlmkuumln olduğu kadar ccedilalışma mahallerine yakın yerlere konulacaktır Ayrıca hortumlar yerde suumlruumlklenmeden taşınacak ve sehpalar uumlzerine alınacaktır Yol geccedilitleri uumlzerine atılarak hortumların ezilmesine meydan verilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 8: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

7

9 Tuumlpler dolu ve boş olarak ayrı ayrı depolanacaktır

10 Tuumlp depoları kilitli olacak Ateşle Yaklaşmak Yasaktır levhası asılacaktır

MADDE 8 BAKIM ONARIM İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Kuyu ve derin kazılarda yapılacak bakım ve onarım işlerinde zararlı ve zehirleyici boğucu veya parlayıcı

gaz ve sıvıların tehlikeli bir şekilde birikeceği goumlz oumlnuumlnde bulundurularak tecruumlbeli ve usta işccedililer ccedilalıştırılacak bunlara hava hortumlu solunum maskesi verilecek ve tecruumlbeli bir veya birden fazla goumlzcuuml verilecektir

2 Ccedilukur ve diğer kazı işlerinin yapıldığı yerlerde uygun şekilde payanda ve korkuluk yapılacak geceleri ışıklı uyarılar konacaktır

3 Ccedilalışan herkes herhangi bir yerde binalarda makina veya tezgahta cihaz veya alette goumlrduumlğuuml noksan veya tehlikeli duruma veya arızaya en yakın amirine haber verecektir Bakım veya onarım ekibi gelinceye kadar hiccedil kimse hiccedil bir şeye el suumlrmeyecektir

4 Bakım ve onarım işleri yalnız bu işler iccedilin yetiştirilmiş ve goumlrevlendirilmiş kimseler tarafından yapılacaktır 5 Bakım ve onarım işlerine başlamadan oumlnce cereyan ile ccedilalışan makina tezgah veya aletin cereyanı

kesilecek ve tevzi tablosu ile arızalı makinanın uumlzerine gerekli uyarıcı levhalar konulacaktır 6 Bakım ve onarım yapılacak yerde ışık yeterli goumlruumllmezse seyyar tesisat ile ışık arttırılacaktır 7 Bakım ve onarım yapacak ekiplere gerekli buumltuumln kişisel korunma gereccedilleri verilmiştir Bu ekiplere gerekli

takım avadanlık sandıkları ve eldiven oumlnluumlk goumlzluumlk ve ccedilizme gibi korunma gereccedilleri ambarda devamlı olarak bulundurulmaktadır Ekipler işe başlamadan oumlnce iş iccedilin gerekli her tuumlrluuml araccedil ve gereccedillerini am-bardan alacaklardır

8 Takım ve avadanlıklar daima kendi maksatları iccedilin kullanılacaktır Oumlrneğin ccedilekiş yerine anahtar keski yerine tornavida kullanılmayacaktır Her iş iccedilin gerekli olan takım alınacak ve kullanılacaktır

9 Elektrik işlerinde bakım ve onarım işleri ancak elektrikccedililer tarafından yapılacaktır Bakım ve onarım ekip-leri cereyan altında ccedilalışmayacaklar ve cereyan ile ilgili hususlarda sorumlu elektrikccedilinin yardımını is-teyecek ve onunla işbirliği yapacaklardır

10 Uzun suumlreli ve buumlyuumlk ccedilapta bakım ve onarım işlerinde ekibin başında bir ekip başı bulunacaktır Boumlluumlm usta veya ustabaşlarının yapılacak işin buumlyuumlkluumlk derecesine goumlre işle ilgilenmeleri esası alınacaktır

11 Bakım ve onarım işlerinde kullanılan buumltuumln elektrikli el aletlerinin goumlvde topraklanmasının yapılmış olduğundan emin olunmalıdır Seyyar elektrikli el aletleri mutlaka topraklama hattı bulunan prizlerden cere-yan alacaklardır

12 Seyyar prizler TS 40a uygun yalıtılmış goumlvdeli olacak kabloları ise TS 926ya uygun olacaktır

MADDE 9 ELEKTRİK İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Her tuumlrluuml elektrik-bakım onarım ekleme ve değiştirmeler elektrik işlerinden sorumlu ve ehliyetli kimseler

tarafından yapılacaktır Her hangi bir elektrik arızası veya kesintisinde sigorta atmaları da dahil olmak uumlzere goumlrevli olmayan kimselerce el suumlruumllmeden durum derhal elektrik sorumlusuna haber verilecektir

2 Kullanılmakta olan elektrikli seyyar el aletleri de dahil olmak uumlzere buumltuumln makina tezgah ve cihazlar goumlvde topraklamasına tabi tutulmuştur Şimdiki hali ile cereyan kaccedilırmasına ve bir kazaya meydan vermesine imkan yoktur Ancak bu halin devamı iccedilin makina tezgah ve el aletlerinde ccedilalışan kimselerin alınmış tedbirleri bozmamaları ve karıştırmamaları şarttır Makina tezgah veya el aletlerinde bir arıza veya duraklama olursa hemen kumanda duumlğmesini kapatarak durumu elektrik sorumlusuna haber verilmelidir

3 İşyeri elektrik şefi ve muumlhendisi her uumlccedil ayda bir tesisatı kontrol edecekler ve tuumlm tesisatın Bayındırlık Ba-kanlığı Elektrik İccedil Tesisat Youmlnetmeliği ve Fenni Şartnamesine uygun olduğunu ve ccedilalışmasında bir sakınca bulunmadığını bir raporla tespit edeceklerdir

4 İşyerindeki elektrik tesisatı yukarıda yazılı youmlnetmelik esaslarına uygun olarak yapılmıştır Ancak bundan boumlyle de yapılacak buumltuumln onarım ekleme ve değişikliklerde daima aynı youmlnetmelik esaslarına uyulacaktır

5 Buumltuumln elektrik tesisatı bakım onarım işlerinde bu maksat iccedilin oumlzel olarak yapılmış takım avadanlık kullanılacaktır Sapları yalıtılmış malzemeden yapılmış veya kaplanmış pense kargaburun tornavida yağdanlık fırccedila ve benzer ceryan geccedilirmez takım avadanlık bulundurulmaktadır Elektrik işleri ile goumlrevli ve sorumlu kimseler takım avadanlıklarını seccedilerken elektrik işlerine elverişli yalıtılmış emniyetli cinsleri ayırabileceklerdir Ayrıca ellerine lastik eldiven ve ayaklarında lastik ccedilizme veya lastik ayakkabı bu-lunmasına dikkat edeceklerdir

6 Cereyan tevzi kablolarının oumlnuumlnde iki kişinin rahatccedila durabileceği genişlikte tahta ızgara veya kauccediluk pas-pas bulunacaktır Ahşap ızgaralar marangoz atoumllyesinde yaptırılacaktır

7 Herhangi bir nedenle sigorta atarsa durum sorumlu elektrikccediliye bildirilecektir Elektrikccedili oumlnce sigorta atma nedenini araştıracak sonra da sigorta buşonunu değiştirecektir Sigorta tekrar atarsa makina tezgah veya cihaz ccedilalışmaz halde bakım veya onarıma alınacak arıza giderildikten sonra tekrar ccedilalışmasına izin verilecektir Buşonlara dıştan tel sarılmak suretiyle kullanılması yasaktır Daima yeni buşonlar kullanılacaktır

8 Her tuumlrluuml bakım ve onarım ek ve değiştirmelerde cereyan altında ulaşılmayacaktır İşe başlamadan oumlnce elektrik tevzi tablosundan cereyan kesilecektir Tevzi tablosu uumlstuumlne ve arızalı kısma gerekli uyarıcı lev-halar asılacaktır Dikkat tamirat var dokunmak yasaktır Levhaları bakım ve onarım ekiplerine verilecek ayrıca yedek olarak ambarda bulundurulacaktır Bu uyarıcı levhayı goumlrenler hiccedil bir yere dokunmayacaktır

9 Seyyar iletken muumlmkuumln olursa sabit tesisatta olduğu gibi spiraller iccediline alınabilir Kablolar ve her tuumlrluuml iletkenler yerlerde suumlruumlklenmeden direkler veya sehpalar uumlzerine alınacak ve araccedilların iletkenleri ezip

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 9: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

8

ccediliğnemesine engel olunacaktır Yol geccedilitlerinde ya yeraltı kabloları kullanılacak veya yeteri yuumlkseklikte di-rekler dikilecektir

10 Topraklama tesisatı buumltuumlnuumlyle iki senede bir defa kontrol edilerek iletkenlik oumllccediluumlmleri yapılacak accedilılan kartına bu durum kaydedilecek ve imzalanacaktır (Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu ve depo edildiği yerlerdeki elektrik tesisatı periyodik olacak senede bir defa kontrol edilecek)

11 Cereyan tevzi tablolarının suumlrekli olarak kapalı ve kilitli olmaları ve anahtarlarının sorumlu kişilerde bulunması esastır Elektrik sorumlularından başkası tevzi tablolarına el suumlrmesi yasaktır

12 Topraklama devresi duumlşuumlk direnccedilli iletkenden yapılmış olacaktır

MADDE 10 NAKLİYE İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Şantiye dahilinde ccedilalışan buumltuumln araccedillar ehliyetli kimseler tarafından kullanılacaktır Motorlu araccedil

kullananların ehliyet belgelerinin bir oumlrneği işyerinde bulunacaktır

2 Ehliyetli kimselerden başkasının işyeri iccedilinde manevra iccedilin olsa bile araccedil kullanması yasaktır

3 Motorlu araccedilların guumlnduumlz ve gece kullanılmaları sırasında oumln ve arka buumltuumln lambalarının ve sinyallerinin yanacak ve sinyal verecek durumda olmaları sağlanacaktır

4 Buumltuumln motorlu araccedilların mahalli idarelerce yapılmakta olan periyodik fenni muayeneleri muntazam ve zamanında yapılacaktır Araccedil sahipleri ve suumlruumlcuumlleri fenni muayenesi yaptırılmamış araccedilları kullanmayacak ve kullandırmayacaklardır

5 Motorlu araccedilların klakson gibi uyarıcı sistemi daima ccedilalışır durumda ve uzak mesafeden duyulacak guumlccedilte olacaktır

6 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından her sabah işe başlamadan oumlnce fren muayenesine tabi tutulacak hiccedil bir suumlruumlcuuml fren tertibatı sağlam ve ccedilalışır durumda olmayan aracı hizmete sokmayacaktır Araccedilların guumlnluumlk muayenelerinin yapılacağı ve tam ve muumlkemmel durumda ccedilalıştığı suumlruumlcuumllerce aracın bakım defterine imza edilecektir

7 Araccedilların park sahasında ve şantiye yolları uumlzerindeki işaretlere uymaları yapılan ikazlara goumlre hareket etmeleri şarttır Park yerlerinde evvelden işaretlenmiş kısımlarda park edilmesi gerekir Park edilen aracın belirli kurallara goumlre emniyetinin alınması gereklidir Yuumlkluuml araccedilların yol kenarında şantiye iccedilinde suumlruumlcuumlsuumlz olarak geccedilici bir zaman iccedilinde olsa kendi haline bırakılması yasaktır

8 Araccedilların geri manevrasında araccedilta kumanda eden bir goumlzetici bulunacaktır

9 Yuumlkleme ve boşaltmada araccedillar tamamı ile suumlruumlcuumlnuumln youmlnetiminde bulunacaktır Dışardan hiccedil kimse yuumlkleme boşaltma da dışarıdan muumldahale etmeyecektir

10 Araccedillarda taşınacak yuumlk taşıtın azami taşıma kapasitesini aşmayacaktır Taşıtların işe başlamadan evvel taşıma kapasitesi şantiye şefliğine bildirilecek ve kullanma sırasında tespit edilen bu kapasite hiccedilbir suretle aşılmayacaktır

11 Taşıma kapasitesi 5 (beş) tonu aşan araccedillarda ehliyetli bir şofoumlr yardımcısı bulundurulacaktır

12 Damperli kamyonlar damperi indirmeden hareket etmeyeceklerdir

13 Araccedillara yuumlklenecek yuumlkuumln yan istikametlerde araccedil kasasını taşmamasını ve aracın yuumlklenmeden sonra yan kapaklarını tamamı ite kapalı tutulmasına dikkat edilecektir

14 Buumltuumln araccedillar şantiye ve fabrika sınırları iccedilinde suumlratlerini daha oumlnceden belirlenmiş hız tahditlerine goumlre ayarlayacak ve kesinlikle uygulayacaklardır

15 Buumltuumln yuumlk araccedillarının ve iş makinalarının şantiye ve fabrika iccedilinde ve dışında insan taşımaları yasaktır Kasa iccediline oturarak veya ayakta yolcu alınması taşınması yasağına şantiyede ccedilalışan herkes uyacaktır Şantiye iccedilinde veya dışında araccedilların şofoumlr mahalline dahi işyeri işccedililerinin akraba ve arkadaşlarının bindirilmesi ve taşınması yasaktır

16 Motorlu araccedilların marş tertibatı ile ccedilalışır durumda olmasına bilhassa dikkat edilecektir Zayıflamış akuumller hemen doldurulacak ve araccedillara yedek akuumller takılacaktır Araccedilların ittirilerek ccedilalıştırılması yasaktır

MADDE 11 ASANSOumlR VE VİNCcedilLERDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

111 GENEL OLARAK 1 Normal vinccediller ve benzeri kaldırma araccedillarının goumlruumlnen bir yerine aracın kaldıracağı azami yuumlkuuml

goumlsterir bir etiket bulunmaktadır Buumltuumln kaldırma araccedillarına etikette yazılı miktarın uumlzerinde bir yuumlk yuumlklenmeyecektir Araccedilları kullanan operatoumlrler soumlz konusu etiketlerin araccedil uumlzerinde daima bulunmasına ve miktarı aşan yuumlkleri yuumlklememeye dikkat edeceklerdir

2 Yuumlk kaldırılmasında zincir kullanılıyorsa zincir baklalarının 5 fazla uzadığı veya baklalardan her biri iccedil kısmından doumlrtte bir oranında aşınmış olduğu goumlruumlluumlrse bu zincirler kullanılmayarak yenileri ile değiştirilecektir

3 Yuumlkuumln kaldırılmasında ccedilelik halat kullanılıyorsa halatların muayenesi sırasında bir metre boyunda aşağıda goumlsterilen miktarda dayanıklılığını kaybetmiş olduğu goumlruumlluumlrse bu halatlar kullanılmayarak ye-niler ile değiştirilecektir Ayrıca Halat formu doldurulacaktır

7 telli halatta 12 (Takriben 1 tel kopmuşsa) 19 telli halatta 20 (Takriben 4 tel kopmuşsa) 37 telli halatta 25 (Takriben 9 tel kopmuşsa)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 10: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

9

61 telli halatta 25 (Takriben 15 tel kopmuşsa) 4 Kaldırma araccedilları her guumln kullanılmadan oumlnce operatoumlrleri tarafından muayene edilecek ccedilelik halat

veya zincirler goumlzden geccedilirilecek fren ve alarm tertibatlarının işlediğine kanaat getirildikten sonra araccedil kullanılacaktır Arızalı veya şuumlpheli goumlruumllen hususlar derhal sorumlu muumlhendise bildirilecektir Vinccedil formu doldurulacak ve imzalanacaktır

5 Buumltuumln kaldırma araccedilları sorumlu muumlhendisin başkanlığında ve onun tarafından teşkil edilecek uumlccedil kişilik bir heyet tarafından her uumlccedil ayda bir kaldırma deneyine tabi tutulacaktır Deney araccedil uumlzerindeki etikette yazılı azami kaldırma guumlcuumlnuumln 15 katı ağırlık ile yapılacaktır Yuumlkuumln havada tutulması ve frenlenmesi sağa sola doumlnuumlşler ikaz ve alamı zilleri veya koması ve diğer buumltuumln hareketlerin emniyetle yapıldığına kanaat getirildiği takdirde aracın ccedilalışılmasında izin verilerek durum bir tutanakla tespit edilecektir

6 Yuumlkuumln kaldırılması sırasında bu işle goumlrevli kimseler de dahil olmak uumlzere hiccedil kimse yuumlk altında bulunmayacaktır Vinccedil ccedilalışması alanlarında baretsiz ccedilalışılmayacaktır

7 Yuumlkler daima dik olarak kaldırılacaktır Sapan takılıp operatoumlre kumanda verildikten sonra yuumlkuumln sallantı yapmayacak şekilde bağlanmış olmasına dikkat edilecektir Sallantı goumlruumlr veya yuumlk kaldırırken sallantı yapacağı tahmin edilirse yuumlk yere indirilerek sapan duumlzeltilecektir Hiccedil bir suretle yuumlk sallantısının işccedililer yardımı ile giderilmesine ccedilalışılmayacaktır İşccedililer bu konuda hiccedil bir yardımda bulunmayacaklardır

8 Vinccedillerin kancalarındaki yuumlkuumln kurtulup duumlşmelerini oumlnlemek iccedilin kancalarında guumlvenlik mandal bulunacaktır

9 Yuumlklere asılmak tırmanmak yuumlkuumln altında durmak eldivensiz olarak halatla ccedilalışmak yasaklanacaktır 10 Sapanlar yuumlkuumln ağırlığına ve yuumlke uygun seccedililecek bozulan sapanlar kesinlikle kullanılmayacaktır 11 Vinccedil operatoumlruuml işaretccediliden başkasının işaretlerine uymayacak işaretccedili dışındaki kimselerde operatoumlre

işaret vermeyecektir

112 GlRGlR VİNCcedil KULLANlRKEN ALINMASI GEREKLİ GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Vincin elektrik motoru topraklanacaktır 2 Vincin kovası belirli bir yuumlksekliğe ccedilıktığında otomatik şalter devreyi kesecektir 3 Vinccedil tanbur yuvası ccedilelik telin uzunluğu ile orantılı olarak seccedililmiş olacaktır ccedilelik telin ccedilapı 12 mmden

az olmayacaktır 4 Ccedilelik halatın tanburdan dışarı fırlaması oumlnlenecektir Ayrıca ccedilelik halat klavuz halatla kullanılacaktır 5 Kova kancasına takılacak ccedilelik halatın uccedil kısmı yuumlksuumlkluuml olarak kancaya takılacak ve serbest kalan uccedil

kısmı uzun kısma en az 3 adet U klemensi ile tespit edilecektir 6 Kancanın kovadan kurtulmaması iccedilin emniyet mandalı bulunacaktır 7 Vincin tespit edildiği ahşap kolon 20 x 20 cmden kuumlccediluumlk olmayacak kolon sağa sola yalpa yapmayacak

şekilde tespit edilecektir 8 İccediline konacak malzemenin yuumlksekliği kova uumlst duumlzeyini aşmayacaktır 9 Kalas uzun tahta demir ve benzeri uzun malzeme gırgır vince uygun ve guumlvenli şekilde bağlandıktan

sonra taşınacaktır 10 Hareket sırasında alabora olmaması iccedilin kova sapı kenarında kilitli mandal bulunacaktır 11 Gırgır vinci ccedilalıştıran işccedili emniyet kemeri bareti lastik eldiveni ve lastik ayakkabısı olmadan

ccedilalışmayacaktır 12 Baretsiz işccedili gırgır vince yuumlkleme yapmayacaktır 13 Gırgır vincin tabanda durduğu alanın oumln yuumlzuumlnde parmaklık (bariyer) şeklinde bir kapısı bulunacak diğer

tarafları ise en az 90 cm yuumlksekliğinde bir korkulukla ccedilevrilmiş bulunacaktır 14 Gırgır vincin hareketi sırasında ccedilevrili alan iccedilinde hiccedilbir işccedili bulunmayacaktır

MADDE 12 TAŞIMA İSTİFLEME VE DEPOLAMADA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBiRLERİ 1 İnsan guumlcuuml ile yuumlk kaldırılır ve indirilirken yuumlk ağırlığı bacaklara verilecektir Bele ve karın adalelerine

ağırlık verilmeyecektir 2 Ağır maddeler tek kişi tarafından taşınmayacak yuumlk taşıma sırasında iş eldiveni kullanılacak yuumlkte ccedilivi

sivri ve keskin uccedilların ve kenarların olup olmadığı mutlaka kontrol edilecektir (Tek kişinin kaldırabileceği azami yuumlk 25 kilogramdır)

3 Ekip olarak yuumlk taşımalarda mutlaka goumlzcuuml ve işaretccedili bulunacaktır 4 Yuumlk taşınırken zemine mutlaka dikkat edilecek goumlruumlş alanını kapatarak taşıma yapılmayacaktır 5 Uzun malzemeler yatay ve uygun seviyede taşınacaktır 6 Şofoumlr ve operatoumlrler işbaşı yapmadan taşıtının makinasının araccedil ve gereccedillerinin kontrolunu yapacak

arızalı ve sakıncalı durumlarda kullanmayacaktır 7 Ehliyetsiz hiccedilbir makina ve araccedil kullanılmayacaktır 8 Makinaların ccedilalışma suumlresince uumlzerinde operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 9 Operatoumlrler ve şofoumlrler makina ve araccedillarının periyodik bakım ve kontrolundan sorumludurlar 10 Tuumlm makina ve araccedil ve taşıtlar şantiye iccedilinde hız sınırlanmasına uyacaklardır Azami hız 30 kmdir 11 Operatoumlr ve suumlruumlcuumller dışında kimse makina ve araccedilları hiccedilbir surette kullanamaz 12 Buumltuumln motorlu araccedilların fenni muayeneleri zamanında ve eksiksiz olarak yapılacaktır Araccedil sahipleri ve

suumlruumlcuumller muayenesi yapılmamış araccedil kullanmayacak ve kullandırmayacaktır 13 Motorlu araccedilların buumltuumln lambaları sinyalleri ve klakson gibi uyarıcı sistemleri suumlrekli ccedilalışır durumda ola-

caktır 14 Motorlu araccedillar suumlruumlcuumlleri tarafından işe başlamadan oumlnce muayene edilecek fren tertibatı sağlam

olmayan araccedillar hizmete girmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 11: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

10

15 Park yerlerinin dışında park etmek geccedilici de olsa araccedil bırakmak yasaktır 16 Geri manevralarda işaretccedili bulunacaktır 17 Yuumlkleme ve boşaltma işlerinde suumlruumlcuumlye muumldahale edilmeyecektir 18 Azami taşıma kapasitesinin uumlstuumlnde yuumlk taşınmayacak yuumlklerin taşmamasına dikkat edilecektir 19 Buumltuumln yuumlk araccedilları ve iş makinalarının şantiye iccedilinde ve dışında insan taşımaları kesinlikle yasaktır Şofoumlr

mahalli ve operatoumlr kabinlerinde suumlruumlcuuml ve operatoumlrden başka kimse bulunmayacaktır 20 Vinccedil operatoumlruumlne işaretleri her zaman sadece işaretccedili verecektir İşaretccedilinin vereceği işaretleri operatoumlr iyi

bilecektir (İşaretler 53 VE 54 sayfalardadır) 21 Yuumlkuumln dengeli olup olmadığı kontrol edilecek her zaman iki kaldırma noktası kullanılacak veya 4 bucurgat

halatı kullanılacaktır 22 Eğer kaldırma halatı ccedilok uzunsa asla duumlğuumlm atılmayacaktır 23 Borular asla C kancaları ile kaldırılmayacak boru kaldırma kancaları kullanılacaktır 24 Bir boğum duumlğuumlmuuml tarafından oluşturulan accedilı dahil zincir sapan bacakları arasındaki dahil edilmiş accedilı

olan 120 dereceyi aşmayacaktır 25 İstifler sağlam ve duumlzguumln zemin uumlzerine yapılacak yuumlklerin devrilmemesi iccedilin ızgara veya takoz

kullanılacaktır 26 Malzemeler guumlvenli şekil ve yuumlkseklikte istiflenecek doumlşemenin yuumlk kaldırma sınırı malzemenin tipi ve

cinsi yangına karşı korunma konusu dikkate alınacaktır 27 Atoumllye ve depoların geccedilit yol elektrik panoları ve yangın soumlnduumlrme araccedillarının oumlnuumlne malzeme istif

edilmeyecektir 28 Ambar ve depolarda sigara iccedilitmeyecek Sigara iccedilmek Ateşle yaklaşmak yasaktır levhası herkesin

goumlrebileceği yerlere asılacaktır 29 Fıccedilı varil ve benzeri yuvarlak kaplar eğik zeminde istiflenirken takoz halat veya ip kullanılacaktır Bunları

taşıyan işccedililere ccedilelik burunlu bot ve eldiven verilecektir 30 Fork-lift suumlruumlcuumlleri yuumlklerini yavaş ve guumlvenli bir şekilde taşıyacak yuumlkleri liftin ccedilatalı veya arkası ile

itmeyecektir

MADDE 13 MAKİNALARDA VE TEZGAHLARDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ

131 Genel Huumlkuumlmler 1 Bir tezgah veya makinada arızalı veya bunların koruyucusunda bir kusur ve yetersizlik goumlruumllduumlğuuml hallerde

makina ve tezgah derhal durdurulacak ve ilgililere haber verilecek ve arızalı olduğu veya kusurlu koruyucu bulunduğu tespit edilen tezgah veya makinada herhangi bir kimsenin ccedilatışmasını oumlnleyecek tedbirler alınacak ve durum bunların uumlzerine bir levha asılarak belirtilecektir

2 Ccedilekiccedil balyoz kalem keski zımba ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde ve kaliteli ccedilelikten yapılacak ve bunların bozulan veya ccedilapaklanan başları taşlama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilecektir

3 EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işler kalifiye işccedililer tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır

4 EI aletleri yerlerde geccedilitlerde veya işccedililerin geccedilit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer uumlzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar iccedilin uygun eski tablosu veya en az 20 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır Baş uumlstuuml yuumlksekliğinden duumlşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan bunlar elden bırakılmayacaktır

5 Baltalar keserler testereler gibi el aletleri daima keskin olarak bulundurulacak bunların sapları sıkı ve sağlam duracak şekilde geccedilirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulacaktır

6 Kaldıraccedillar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada yere ve tezgah uumlzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak yatık olarak bırakılacaktır

7 Krikolar yuumlk kaldırırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konacak ve yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikccedile bu yuumlklerin altında veya uumlstuumlnde ccedilalışılmayacak ve yuumlklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır

132 Zımpara 1 Madeni bir kısma yapıştırılmamış veya herhangi bir şekilde mile bağlanmamış zımpara taşları taşın ccedilapına ve

şekline uygun bir flanjla tezgaha takılacaktır 2 Zımpara taşları yerlerine takılmasından oumlnce kontrol edilecek ccedilatlak ve hasarlı olanları kullanılmayacaktır 3 Zımpara taşları tezgaha takılırken flajla taşı arasına ccedilapı flanj ccedilapından kuumlccediluumlk olmayan kağıt kauccediluk ve deri

gibi yumuşak malzemeden yapılmış uygun pullar konulacaktır 4 Zımpara taşının takıldığı miller tekniğe uygun yapılmış ve yataklanmış olacak salgısız doumlnecek ve sıkıştırma

somunları doumlnme youmlnuumlnde gevşemeyecek tarzda vidalanmış olacaktır 5 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği karekteristiklere uymayan tezgahlarda kullanılmayacaktır 6 Zımpara taşları imalatccedilının belirttiği hızın uumlzerinde kullanılmayacak ve taşın karakteristiğini goumlsteren ve taşın

uumlzerine yapıştırılmış olan etiket hiccedil bir surette koparılmayacaktır Duumlz satıhlı zımpara taşlarının yan yuumlzeyleri kullanılmayacaktır

7 Suni zımpara taşlarının kullanıldığı yerlerde tabii zımpara taşları kullanılmayacaktır 8 Tabii zımpara taşı kullanıldığı hallerde taşın ccedilevresel hızı 15 metre1 saniyeyi geccedilmeyecek ve taş uygun

koruyucu iccediline alınacaktır 9 Elle yapılan taşlama işlerinde taşlanacak parccedila bir mesnet veya tabla uumlzerinde tutulacaktır Mesnet veya tabla

sağlam ve taşın şekline uyacak tarzda yapılmış olacak taşla arasındaki accedilıklık 3 milimetreyi geccedilmeyecek şekilde ayarlanabilecektir Taş doumlnerken mesnet veya tabla hiccedil bir nedenle ayar edilmeyecektir

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 12: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

11

133 Daire (Tepsi) Testere 1 Daire testere tezgahlarında ccedilalışma tablasının yerden yuumlksekliği 85-90 cm olacaktır 2 Daire testerenin uumlstuuml ve etrafı mafsallı ve kesilecek parccedilanın dokunması ile oumlrtuumllecek ve testerenin tabla

altındaki kısmı da korunacaktır (Şekil - 1 ve 2) 215-Ek1 3 Uzun parccedilaların kesildiği tezgahlarda sıkışmayı oumlnlemek iccedilin ayırıcı bir bıccedilak veya kama bulunacak ve el ile iş

verilen tezgahlarda kısa parccedilaları veya kesilmesi biten uzun parccedilaları itmek iccedilin kayar takozlar bulunduracak ve bunların kullanılması sağlanacaktır

4 Daire testere tezgahlarında kullanılan ayrıcı bıccedilaklar testere diş genişliğinden dar ve testere goumlvdesinden kalın olacak tabla uumlzerinden yuumlksekliği 5 cmden az olmayacak testere yuumlksekliğinden 2 mm aşağıda bulunacak ve testereye 3 mm accedilıklıkta kavisli bir şekilde yapılmış olacaktır

5 Daire testereler bakımlı ayarlı ve keskin olacak arıza goumlruumllenlerle ccedilatlak olanları derhal ccedilıkarılacak ve ccedilatlak uccedilları delinecek dahi olsa tekrar kullanılmayacaktır

6 Kalas biccedilen buumlyuumlk testereli tezgahlarda operatoumlruumln oumlnuumlne tek korkuluk ve daire testerenin uumlstuumlne ayaklı bir siper konacaktır Ccedilift testereli tezgahlarda parccedila sıkışmasına engel olacak şekilde uygun ayırıcılar bulunacaktır

7 Suumlrekli odun kesen daire tezgahlarında testere uumlzerine tabladan 15 cm yuumlkseklikte 3 mm kalınlıkta saccedil veya 4 cm kalınlıkta tahtadan yapılmış bir koruyucu bulunacaktır

8 Sarkaccedil (uumlstten mafsallı) testere tezgahlarında koruyucu eteği testerenin ekseninden aşağıya kadar uzatılacak yanları menteşe kapaklı olacak testere geri ccedilekilme durumunda ve kesmez vaziyette iken de alt kısmı korunmuş olacak ve testerenin oumlnden tablayı asması oumlnlenecektir

134 Matkap ve Freze 1 Matkap ve freze tezgahlarında işlenecek parccedilanın takım ucu ile birlikte hareket etmemesi iccedilin gerekli tedbirler

alınacaktır (Parccedilanın tezgaha sıkıca bağlanması şarttır) 2 İşlenecek parccedilanın bir elle tutularak diğer elle tezgaha kumanda edilmesi yanlış bir alışkanlıktır Parccedila

buumlyuumlkluumlğuuml ne olursa olsun tezgaha işlenebilecek her parccedila tezgaha sıkıca bağlanacaktır 3 Bu gibi talaş ccedilıkaran tezgahlara tavsiye edilen koruyucu sistemler vardır Oumlrneğin matkaplara tel kafes halinde

koruyucu tavsiye edilmektedir Ancak işccedilileri her defasında bu kafesi matkap ucu etrafına takmaya alışkanlık haline getirmediği iccedilin bir zaman sonra koruyucu soumlkuumlp atmaktadır Burada guumlduumllen amaccedil tezgahtan fırlayan talaşların goumlz veya yuumlze zarar vermesini oumlnlemektir Bu nedenle tezgahta ccedilalışanlar iccedil goumlzluumlğuuml veya yuumlz siperi kullanılacaktır (Ambarda bol miktarda goumlzluumlk ve yuumlz siperi olmalıdır)

4 Tezgahta ccedilalışırken takım ağzına biriken talaşların sık sık temizlenmemesi yeni ccedilıkan talaşlara bir siper vazifesi goumlrebileceği iccedilin faydalı olur Talaşların takım ağzı etrafında birikmesine izin verilmeyecektir

5 İşlenecek parccedilanın tezgah tablasını aşması halinde parccedilanın ccedilıkan uccedillarının muumlmkuumln olduğu kadar koumlr youmlnlere doğru verilecek geccedilitlerin ve yolların kapatılmamasına ccedilalışılacaktır

6 Talaşların tezgah uumlzerinden atılması gerektiği zamanlarda bu iş iccedilin bir suumlpuumlrge veya fırccedila kullanılacaktır Talaşlar hiccedil bir zaman elle suumlpuumlruumllmeyecektir Talaşlar gelişi guumlzel ortalığa atılmayacak bir yerde toplanacaktır Ahşap talaşlar atoumllyeden uzak bir yerde ve yangından korunacak bir yere nakledilecektir

7 Kuumlccediluumlk parccedilaların tezgahta işlenmesi sırasında takım ağzına kadar elin uzanmamasına dikkat edilecek bu iş iccedilin maşa veya yardımcı kıskaccedil vs kullanılacaktır

8 Tezgahlarda yapılacak temizlik bakım ve onarım ve ayar işleri daima tezgah durdurulduktan sonra yapılacaktır Tezgah ccedilalışırken bak PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) onarım ve ayar yapılması yasaktır

9 Matkap ve freze tezgahlarında ccedilalışan işccedililer eldiven kullanmayacaklardır

135 Sac Kıvırma ve Şekillendirme Tezgahları 1 Sac kıvırma ve şekillendirme tezgahlarında silindir ve merdanelerinin iş verme ağzında sabit veya ayarlanabilen

koruyucusu veya ccedilift el kumanda tertibatı yoksa ccedilalışılmayacaktır 2 Ccedilift el kumanda tertibatı bulunan tezgahta birine ccediloumlp sokularak veya iptal edilerek diğeri tek başına makinayı

hareket ettirerek ccedilalıştırmayacaktır 3 Silindirli baskı tezgahlarında elle besleme yapıldığı hallerde işccedilinin oturması yasaklanacaktır 4 Her merdane ccediliftinin arasına kapılmayı oumlnlemek uumlzere sac boru veya lamadan koruyucu bulunacaktır (Sactan

olan koruyucular merdane ccediliftinin iccedile doumlnen yuumlzeyini boydan boya kavisli olarak oumlrtecek ve bir yay ile veya kendi ağırlığı ile diğerinin kapma boumllgesinin yakınına gelecek şekilde yapılacaktır Boru ve ccedilubuk koruyucular ise merdane boyunca ve doumlner şekilde olacaktır)

136 Kesici Delici ve Yarıcı Tezgahlar 1 Makas tezgahlarında kesilen parccedilalar iş yapılan tarafa duumlşuumlnuumllmeyecek ve fırlayan parccedilalara karşı koruyucu

paravana konulacaktır 2 Makasların ağızlarına bıccedilak boyunca koruyucu bir lama konacaktır 3 Ayak pedallı otomatik giyotin makaslarda işccedilinin elinin operasyon boumllgesine girmemesi iccedilin işccedilinin elini dışarı itici

tertibat veya bıccedilak hareketini durduracak fotosel tertibatı bulunacaktır 4 Mekanik guumlccedille ccedilalışan makaslarda durmayı sağlayacak frenlerden başka bıccedilağın hareketsiz anında ani duumlşmeyi

oumlnleyecek ayrı bir guumlvenlik freni veya tertibatı bulunacaktır

14 PRESLER (Eksantrik hidrolik mekanik ve Abkant) 1 Motorla ccedilalışan preslerde kalıp bağlamadan oumlnce motor durdurulacak hidrolik ve pnoumlmatik preslerde ise kalıp

bağlamadan oumlnce basınccedil bağlantısı kesilecek ve pres başlığı ile tabla arasına takoz konulacaktır 2 El ve kolların korunamadığı preslerde kıskaccedil veya maşa kullanılacaktır 3 Buumlyuumlk iş parccedilalarının işlendiği (ağır presler enjeksiyon ve puumlskuumlrtme) preslerinde fotosel tertibatı bulunacak veya

tamamen kapanmadıkccedila harekete engel olacak suumlrguumlluuml kontaklı mekanik engelli kapak bulunacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 13: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

12

4 Otomatik besleme tertibatı olmayan veya koruyucusu bulunmayan preslerde ccedilift elle kumandalı tertibatla ccedilalışılacaktır

5 Ccedilalışırken parccedila fırlamasına karşı siper bulunacaktır 6 Pedalla ccedilalışan preslerde pedal uumlzerinde koruyucu bulunacak işccedililer hiccedil bir zaman bu koruyucuyu ccedilıkararak

ccedilalışmayacaklardır 7 Hidrolik veya hava basınccedillı preslerde manometreler ve emniyet supabı ccedilalışır durumda olacak ve suumlrekli kontrol

edilecektir 8 Pres kalıplarının kenarları ve koumlşeleri keskin bırakılmayacaktır

MADDE 15 BOYA İŞLERİNDE ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 1 Tabanca boyacılığı ayrı ayrı kapalı boumlluumlmlerde ve davlumbaz altında yapılacaktır 2 Boyacı işccedili daima bu boumlluumlmlerin dışında kalacaktır Aksi halde boya gaz ve buharı emicilerle dışarı atılacak ayrıca

su perdesi suumlrekli ccedilalışır durumda bulundurulacaktır 3 Emiciler ccedilatışmadığı veya bulunmadığı zamanlarda işccedililer boyacı veya (A) tipi filtreli gaz maskesi kullanacaklardır 4 Boya puumlskuumlrtme yerlerinde sadece yapılacağı işten fazla boya depolanmayacaktır Boşalan kaplar derhal ccediloumlpe

atılacaktır 5 Tabanca boyacılığında kullanılan boumllmeler davlumbazlar emiciler ve yolları en az haftada bir temizlenecektir 6 Tabanca boyası yapılan tesislerde boyanacak veya verniklenecek metal parccedilalar boumllmeler davlumbazlar

emiciler ve boya tabancaları topraklanacaktır 7 Boya işlerinde ccedilalışmakta olan işccedililerin kan ve idrar tahlilleri yaptırılacak hastalıkları goumlruumllenlerin derhal yerleri

değiştirilerek kontrol ve tedavi altına alınacaklardır

MADDE 16 KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER İş yerinde tuumlm ccedilalışan işccedililere girerken goumlrevine uygun aşağıdaki malzemeler verilecek Kişisel Koruyucu

Malzeme Zimmet ve Taahhuumlt Tutanağı 1-Ek 9 doldurulup imzalatılacak ve dosyasına konulacaktır Bu mal-zemelerin nasıl kutlanılacağı işccedililere amirleri tarafından oumlğretilecek kesinlikle kullandırılması sağlanacaktır

161 Baret Alet parccedila malzeme gibi cisimlerin duumlşmesi ihtimali olan yerlerde ccedilalışan işccedililere ağır olmayan (en ccedilok 500 gr) başı terletmeyen başa iyi oturan ve ayarlanabilen darbelere ve delinmeye ayrıca Elektriğe dayanıklı ba-retler verilecektir Baret TSE 2429 uygun olmalıdır

162 Goumlzluumlk Taş yontma sıva badana kireccedil soumlnduumlrme ve taşlama işlerinde işccedililere tam koruma goumlzluumlğuuml verilecektir Bu goumlzluumlklerin goumlvdesi PVC malzemeden olmalı camı sıfır diyoptri polykarbonattan olmalı ve uumlzerinde en az doumlrt adet havalandırma ventili bulunmalıdır Atoumllyelerde kesme zımba perccedilin raspa kum taşlama ve pik temizleme işlerinde ccedilalışan işccedililere sıfır diyaptrili ve kırılmaz camlı yanlarında şeffaf mikalı koruyucu siperleri bulunan goumlzluumlk kullandırılacaktır Elektrik kaynağı yapan işccedililere yuumlzuuml ve goumlzleri oumlrten kaynakccedilı maskesi verilecektir Bu maskelerin camları ccedilift olmalı iccedil kısmındaki renkli dış kısmındaki ise renksiz olmalıdır Oksijen kaynağı yapan işccedililere ve yardımcılarına sadece goumlzleri koruyan goumlvdesi plastik ve uumlzeri havalandırma ventili camları koyu renkli kaynakccedilı goumlzluumlğuuml verilecektir Bu tuumlr goumlzluumlkler kesme işlerinde ve ocak ve doumlkuumlm işlerinde ccedilalışan işccedililer de goumlzlerini ışından korumak iccedilin verilir

163 Yuumlz Siperi Atoumllyelerde demir testerelerde ve taşlama ve zımpara tezgahlarında ccedilalışan işccedililere fırlayan ccedilapaklara kimyasallara veya kıvılcımlara karşı camı şeffaf olan ve tuumlm yuumlzuuml oumlrten yuumlz siperleri verilecektir

164 Eldivenler Kireccedil ccedilimento boya işlerinde ccedilalışanlara PVC malzemeden yapılmış tuğla demir tesisat ccedilelik iskele ccedilelik kalıpların montajı ve kaynak işlerinde ccedilalışan işccedililere ise deriden yapılmış eldivenler verilecektir Elektrik ile uğraşan işccedililere yuumlksek gerilime dayanıklı kauccediluk eldiven giydirilecektir

165 Ayakkabılar Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırıldığı ve taşındığı atoumllyelerde ve depoda ağır malzeme taşıyan işccedililere lastik tabanlı ve ccedilelik burunlu ayakkabı verilecektir (Ayakkabıların burnundaki ccedilelik bombe 1 mden duumlşecek 20 kg ağırlığa dayanıklı olmalıdır)

166 Emniyet Kemerleri Yapı işlerinde yuumlksekliği 3 myi geccedilen kayma tehlikesi bulunan yerler ve derin kuyu kazılarında ccedilalışan işccedililere emniyet kemeri verilecektir (Bu kemerler polyester malzemeden olmalı ve goumlğuumlsten bağlanmalıdır Bu kemerler 75 kg yuumlke 2 m yuumlkseklikten yapılan şok teste dayanıklı olmalıdır) Kullanılmadan oumlnce kontrol edilecek ve dikkatli saklanacaktır Genellikle goumlğuumls tipi emniyet kemeri kullandırılacaktır

167 Yalıtkan Ayakkabı Elektrik işlerinde ccedilalışanlara elektrik akımına tutulmamaları iccedilin toprağa geccediliş direnccedillerini artırmak uumlzere tabanı kauccediluk ayakkabı giydirilecektir

168 Oumlnluumlkler Kızgın veya erimiş madenle ccedilalışan işccedililere cam elyaf dokumalı asit veya kostiklerle ccedilalışan işccedililere PVCden yapılmış kaynakccedilılara ise deriden yapılmış goumlğuumlsluumlğuuml de bulunan oumlnluumlk taktırılarak ccedilalıştırılacaktır Doumlner veya hareket halinde bulunan makinalar yanında veya yakınında bulunulurken oumlnluumlk takılmayacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 14: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

13

169 Kumlama Başlığı Kumlama işlerinde ccedilalışan işccedililerin başlarını yuumlksek hızda sıccedilrayan taneciklere karşı korumak amacıyla basınccedillı temiz havalı solunum cihazı ile kullanılan kumlama başlığı verilecektir

1610 Basınccedillı Temiz Hava Tuumlpluuml Solunum Cihazı Zehirli ve havasız (Oksijensiz) işyeri ortamında (tanklarda bunkerlerde yangında kanalizasyon gibi) ccedilalışan işccedililer tam yuumlz maskeli ve basınccedilla doldurulmuş (200 - 300 barlık) tuumlpluuml solunum cihazını kullanmak zo-rundadır bu cihaz olmadıkccedila yukarıda belirtilen yerlerde ccedilalışmayacaklardır

1611 Aktif Koumlmuumlr Filtreli Gaz Maskesi Zehirli ve oksijeni yeterli ( 18in uumlstuumlnde) işyeri ortamında ccedilalışan işccedililer işyerinde oluşan zehirli ve zararlı gaz ve buharın cinsine uygun aktif koumlmuumlrluuml filtresi bulunan gaz maskesi kullanacaklardır Oumlzellikle bo-yahanede ccedilalışan işccedililere (A) tipi filtreli gaz maskesi verilecektir

1612 Toz Filtresi Ccedilimento torbası taşıyan konkasoumlrde ccedilalışan marangozhanede ccedilalışan işccedililere kaba ve rahatsız edici tozlara karşı oumlzel olarak dokunmuş elyaf keccedileden yapılmış ağzı ve burnu oumlrten toz maskesi kullanılacaktır Bu tuumlr maskeler kirlendiğinde hemen değiştirilecektir Zehirli tozlara (kurşun) karşı aerosol filtre kullanılacaktır

1613 Boyacı Başlığı Tabanca boyası (boya puumlskuumlrtme) yapılan işlerde ccedilalışan işccedililer yuumlzlerini ve solunum yolları korumak uumlzere basınccedillı hava ile veya (A) tipi filtre ile kullanılan boyacı başlığını takacaklardır

1614 Kulak Tıkacı Preslerin kompresoumlrlerin vb gibi (85 dBnuumln uumlstuumlnde) guumlruumlltuumlluuml makinalarla ccedilalışan işccedililer kulak kanalını ka-patan kulak tıkaccedilları kullanacaklardır

1615 İş Elbisesi İşccedililer vuumlcutlarını iş yerinin ve ccedilevrenin zararlı etkilere karşı korumaları iccedilin ayrıca kendi elbiselerine zarar ve-rerek bunları sokakta giyilmez duruma getirecek işlerde işin oumlzetliğine goumlre koruyucu giyim eşyası olarak aşağıda doumlkuumlmuuml yapılan iş elbiseleri giyeceklerdir

Ceket pantalon Atoumllyelerde ccedilalışanlara (yazın pamuklu veya ketenden kışın

yuumlnden yapılmış) Tulum Marangozlara kaynakccedilılara ve inşaatta ccedilalışanlara Asit elbisesi Asitli ve kostiklerle ccedilalışanlara Camelyaf dokuma kumaştan elbise Yangınla muumlcadele edenlere Işık yansıtan yelek Yol yapım ve kanalda ccedilalışanlara Yağmurluk Yağışlı guumlnlerde ccedilalışanlara

1616 Guumlvenlik Ağları Yuumlksekliği zeminden 3 mden fazla olan işlerde emniyet kemerini kullanma imkanı olmadığı durumlarda uumlzerine duumlşeni tutacak dayanıklıkta guumlvenlik ağları kullanılacaktır

1617 Ccedilizme Su iccedilinde veya yağmurdan sonra yapılacak ccedilalışmalarda ve asit veya lastikle ccedilalışan işccedililere tabanı ccedilelik ve burnu ccedilelik nitril kauccediluktan mamul ccedilizme verilecektir

1618 Uyarı Levhaları İşccedililerin iş guumlvenliği bakımından eğitilmeleri ve uyarılmaları iccedilin gerekli yerlere asılacaktır

MADDE 17 EL ALETLERİNİN KULLANILMASINDA ALINACAK GUumlVENLİK TEDBİRLERİ 171 EI Aletlerinin Malzemesi Kullanılması ve Ahşap Sapları

EI aletleri yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olmalı ve yalnız yapımına oumlzguuml işlerde kullanılmalıdır Aletlerin kullanılma amaccedilları dışında (oumlrneğin bir bıccedilak veya ccedilakının tonavida kazmanın manvela anahtarın ccedilekiccedil yerine) kullanılması kazalara sebep olur Ccedilekiccedil ve benzeri aletlerin ahşap sapları budaksız iyi cins ve elyaflı ağaccediltan uygun biccedilim ve boyutta kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve duumlzguumln yapılmış olmalıdır

172 Parlayıcı Patlayıcı Maddeler Bulunan Yerlerdeki EI Aletleri Kıvılcımın tehlikeli olduğu yerlerde kullanılacak el aletleri kıvılcım ccedilıkartmayan malzemeden yapılmış olmalıdır

173 Darbe Aletleri Bu ve benzeri aletler standartlarına uygun şekilde kaliteli ccedilelikten ve darbelere dayanacak sağlamlıkta yapılmalı ancak sert olmamalıdır Darbe aletlerinin bozulan veya ccedilapaklanan (saccedilaklanan) başları tavlama zımparalama veya eğeleme suretiyle duumlzeltilmelidir

174 EI Aletlerinin Bakımı EI aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri nitelikli işccedililer tarafından yapılmalı aletlerin sivri veya keskin uccedilları kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunmalıdır

175 EI Aletlerin Oumlzel Yerleri EI aletleri doumlşemelere merdivenlere işccedililerin ccedilalıştığı veya geccediltiği yerlere yada gelip geccedilenlerin başlarına duumlşebilecek platformlara bırakılmamalı ccedilalışma sırasında kullanılmayan aletler iccedilin uygun dolap askı tablası veya en az 2 cm yuumlkseklikte etekliği bulunan raflar yapılmalıdır İnşaatta makinada veya atoumllyede iyi bir duumlzen iccedilin her aletin bir yeri olmalı her şey yerli yerinde bulunmalıdır Baş uumlstuumlndeki bir yuumlkseklikten duumlşmelere karşı gerekli tedbirler almadan aletler elden bırakılmamalıdır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 15: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

14

176 Balta Keser ve Satırlar Ahşap işleyen balta keser satır gibi el aletleri daima keskin sapları sıkı geccedilirilmiş ve sağlam durumda olmalı işccedililerin beraberlerinde taşıma zorunda oldukları hallerde aletler uygun kılıf askı veya muhafaza iccedilinde bulundurulmalıdır Normal kollu anahtarların ucuna boru geccedilirerek veya benzerleri takılarak uzatılmamalı anahtarlar ccedilekiccedil yerine kullanılmamalıdır Ağzı accedilılmış koumltuuml durumda veya ccedilatlak anahtar kullanılması anahtarla somun veya civata başı arasına - anahtarı uydurmak iccedilin sac vb konulması kazalara sebep olur Anahtarı ccedilevirirken yerin durumu goumlz oumlnuumlnde tutulmalı el ve parmakları sıkıştırmaktan veya vuumlcudun başka kısımlarını ccedilarptırmaktan sakınmalı anahtarın kayması civata somun veya parccedilanın kopması halinde dengenin bozulmasına karşı tedbirli olmalıdır

Mandren anahtarları yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında kendiliğinden duumlşebilecek şekilde olmalı zincir ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmalıdır

177 Pnoumlmatik Seyyar Cihazlar Pnoumlmatik seyyar cihazların kumanda tetikleri aletin kazaen ccedilalışmasına imkan vermeyecek şekilde korunmuş olmalı operatoumlr elini ccedilektiğinde hava giriş supabı kendiliğinden kapanmalıdır Basınccedillı hava hortumları ile hortum bağlantıları yapılacak ise uygun ve dayanıklı olmalı normal onarım dışında bir parccedila değiştirilir veya benzeri bir iş yapılırken hava hortumlarının ana valfları kapatılmalıdır

178 Pnoumlmatik ccedilekiccediller Pnoumlmatik ccedilekişlerin pistonları ccedilalışırken yerlerinden ccedilıkmayacak şekilde yapılmış ve cihaz parccedilalarının fırlamasını oumlnlemek iccedilin yaylar guumlvenlik kancaları veya benzerleriyle teccedilhiz edilmiş olmalıdır

Pnoumlmatik ccedilekiccedillerden bazı parccedilalar el yerine basınccedillı havadan yararlanılarak fırlatma usuluumlyle ccedilıkarılmamalıdır

179 Pnoumlmatik Keskiler Pnoumlmatik keskilerle perccedilin başı kesilirken perccedilin başlarının bir tel sepet iccediline duumlşmesi sağlanmalı ve bu işlerde ccedilalışanlara baş ve goumlzlerinin korunması iccedilin uygun kişisel koruyucular verilmeli kişisel koruyucuları bulunmayan kimselerin civarda bulunması yasaklanmalıdır

1710 Basınccedillı ccedilivi ccedilakma Tabancaları Basınccedillı ccedilivi ccedilakma tabancalarının tetiklerinde guumlvenlik tertibatı namlularında parccedila fırlamalarına karşı koruyucu huni bulunmalıdır

1711 Kalem Keski Zımba ve Benzerleri Kalem keski zımba ve benzeri aletlerin uccedilları ağızları yapılacak işe uygun biccedilimde ve daima keskin olmalı kullanıldıkları sırada gerekli hallerde oumlnlerine uygun siper paravana veya benzeri koruyucular konulmalıdır

1712 Kaldıraccedil (Manivela) ve Benzerleri Kaldıraccedil ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada duvara tezgaha dayalı ve dik olarak konulmamalı yere yatık durumda bırakılmamalıdır

1713 Eğe ve Toumlrpuumller Eğe ve toumlrpuumllerin metal bilezikleri sağlam sapları veya başka ccedileşit tutacakları olmalı ve hiccedilbir sebeple sapsız kullanılmamalıdır

Eğe ve toumlrpuumller sandık accedilma ccedilivi soumlkme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmamalı bunlara ccedilekiccedil ve benzerleriyle vurulmamalı ve eski eğelerden keski kalem veya zımba gibi aletler yapılmamalıdır

1714 Bıccedilaklar Bıccedilakların saplarına gerektiğinde kabza muhafazaları yapılmalı veya parmak kavramaları veya kalkan konularak elin bıccedilağın ağzına kayması oumlnlenmelidir Kauccediluğun kesilmesinde kullanılan bıccedilakların sivri uccedilları uygun şekilde yuvarlatılmalıdır Devamlı kullanılan bıccedilakların guumlvenle taşınmaları iccedilin uygun kılıf veya kınları bulunmalıdır

1715 Krikolar Krikolar yuumlk kaldırılırken yere devrilmeyecek şekilde ve dik olarak konulmalı yuumlkler istenilen yuumlksekliğe kaldırıldıktan sonra sağlam ve uygun takozlarla beslenmedikccedile alt veya uumlstlerinde ccedilalışılmamalıdır Yuumlklerin indirilmesine başlanmadan oumlnce işccedililer emniyette olacakları yerlere ccedilekilmelidir

1716 Kancalar Tomruk veya kuumltuumlklerin aktarma ve istifleme işlerinde kullanılan kanca ve suumlnguumllerin uccedilları daima sivri olmalı kancaların kolları saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geccedilirilmiş bulunmalıdır

1717 Pense Tel Makasları ve Kıskaccedillar Penseler tel makasları kıskaccedillarla gergin tel yay ve benzerleri kesilirken kamccedilılama tehlikesini oumlnlemek iccedilin telin kesilen uccedillarından biri uygun şekilde tesbit edilmelidir

1718 Anahtarlar Her iş iccedilin uygun tip ve boyutta (normal lokma yıldız gibi) anahtarlar seccedililmeli pense ve benzeri aletler somun sıkma veya gevşetme (soumlkme) işlerinde kullanılmamalıdır

1719 EL ALETLERİYLE GUumlVENLİ CcedilALIŞMA KURALLARI 1 EI aletleri belirli işlerin yapımı iccedilin hazırlanmıştır Bu nedenle sadece oumlzellikleriyle ilgili kullanılması gereken işlerde kullanınız 2 EI aletlerini goumlrevlerini en iyi yapabilecek durumda (bakımlı keskin duumlzguumln temiz yağlanmış gerekli hallerde oumlzel kılıflarında) bulundurunuz (EI aletlerini ehil ustalara periyodik olarak kontrol ettiriniz bakım ve onarımlarını yaptırınız)

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 16: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

15

3 Yapacağınız iş iccedilin en uygun aleti seccediliniz bozuk alet ve takımlarla ccedilalışmayınız 4 Ccedilekiccedil balyoz vb aletlerin bakımlı ve kullanılır durumda saplarının sağlam ve yuvalarına sıkı geccedilmiş kamalanmış olmasına dikkat ediniz Ccedilatlak kırık gevşek saplar kazalara sebep olur Balyoz ve ccedilekiccedillerin başları fırlayıp ccedilalışanı veya etraftakileri yaralayabilir 5 Kesici aletlerin ağızları duumlzguumln ve bilenmiş olmalıdır Koumlrlenmiş aletlerle ccedilalışmayınız 6 EI aletlerini yuumlksek yerlere veya ayak altına tehlike doğuracak şekilde bırakmayınız Alet ve takımların sizin veya başkasının uumlzerine duumlşebilecek aşağına takılabilecek bir yere bırakılmasına muumlsaade etmeyiniz oumlnleyiniz 7 Her aletin bir yeri olmalıdır İşleri bitince ve paydosta aletleri yerine koyunuz 8 Keskin ve sivri aletleri ceplerinize koymayınız Kılıf veya kınında alet ccedilantasında taşıyınız ccedilizeceklerin uccedillarına mantar takınız 9 Aletlere gereği kadar kuvvet ve basınccedil uygulayınız kapasiteleri dışındaki işler iccedilin zorlamayınız 10 Vurulmaktan tepeleri bozulmuş kırılmış veya buumlkuumllmuumlş aletleri tamir ettiriniz onarılamayanları hurdalığa atınız Ortalıkta bırakmayınız 11 Yapılacak işe vidanın yarığına uygun tornavida kullanınız Vidalanacak veya soumlkuumllecek parccedilayı avucunuzun iccedilinde tutmayınız Tornavida kayıp elinizi yaralayabilir 12 Tornavidanın sapına vurmayınız 13 Tornavidaları kama keski veya manvela yerine kullanmayınız 14 Ağzı accedilılmış ccedilatlamış yatama olmuş kaynak edilmiş koumltuuml durumdaki anahtarları kutlanmayınız 15 Anahtarları uccedillarına boru geccedilirerek veya bir alet (oumlzellikle başka bir anahtar) ekleyerek uzatmayınız 16 Anahtara hiccedilbir zaman vurmayınız anahtarı ccedilekiccedil yerine kullanmayınız 17 Somun sıkar veya gevşetirken anahtarı ccedilekmek itmekten guumlvenlidir İtmek gerekirse accedilık avucunuzla itiniz 18 Ayarlı anahtar kullanırken ayarlı ccedileneye doğru bastırınız 19 Başınızın uumlzerindeki somun civata veya başka bir parccedilayı takar veya soumlkerken yana ccedilekiliniz anahtarın altında durmayınız 20 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 21 Civata başları ve somunlar iccedilin uygun tip ve boyutta anahtar kullanınız Ayarlanabilir İngiliz Fransız kurbağacık veya tırtıllı anahtarı mecbur kalmadıkccedila kullanmayınız 22 Parccedilaları (ccedilivi vb) iyice kavrayıp her tarafını aynı derecede sıkarı kerpetenler kullanınız 23 Sapsız veya bozuk saplı aşınmış veya koumlrleşmiş eğeleri kullanmayınız 24 Doğru ayarlanmamış bilenmemiş ve ccedilaprazlanmamış ccedilatlak dişleri kırık sapları gevşek testereleri kul- lanmayınız 25 Karpit kaplarını benzin vb bidonlarını kıvılcım ccedilıkarmayan (bakır pirinccedil sert ağaccedil) aletlerle accedilınız 26 Balyozla ccedilalışırken gerekiyorsa saplı keski kullanınız Balyozu sallamadan oumlnce arkanıza bakınız 27 Basınccedillı hava tabancasıyla ccedilalışırken keski ve matkabı ayağınıza kaccedilırmamaya dikkat ediniz 28 Ccedilivi ccedilakarken hafif vuruşla başlayınız ccedilekerek vurmayınız 29 Bıccedilak ve ccedilakılları tornavida yerine veya sandık kutu kapağı accedilmakta kullanmayınız 30 Manivela ile kapasitesinin uumlstuumlnde ağırlık kaldırmayınız Manivelayı takoz veya destek yerine kullanmayınız 31 Kazmayı taş veya ağaccedil koumlkuuml soumlkmede manivela yerine kullanmayınız 32 Malzemeyi sıyırmak suretiyle kaldırmaya yarayan kuumlrekleri bel (kuumlreği) gibi toprağın şekilli kesilip ccedilıkarılması (oyulması)rsquonda kullanmayınız 33 Bıccedilak keski iskarpela ve benzerleriyle malzemeyi ileriye doğru kesiniz bu gibi aletleri kendinize youmlneltmeyiniz

MADDE 18 YANGINA KARŞI ALINACAK GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ İşyeri idare binalarında depolarında ve kazı alanında yangına karşı alınması gereken oumlnlemler ie uyulması gereken kurallar şunlardır

1 Parlayıcı ve patlayıcı maddelerin bulunduğu depolarda koğuşlarda ve şantiye idare binalarında yangın başlangıccedillarında kullanılmak uumlzere yangın soumlnduumlrme cihazları bulundurulacaktır Yangın soumlnduumlrme cihazları goumlruumlnuumlr ve erişilir yerlere konulacak ve oumlnlerinde engel bulunmayacaktır

2 Elektrik tesis ve cihazlarında ccedilıkan yangınlarda karbondioksit veya benzeri etkili diğer tipteki cihaz kullanılacaktır

3 Parlayıcı sıvılar yağlar veya boyalardan ccedilıkacak yangınlarda kesinlikle su kullanılmayacak su yerine koumlpuumlk karbontetrakloumlruumlr veya BCF tozlu cihazlar kullanılacaktır

4 Yukarıda sayılanların dışındaki yangınlara karşı su ve kum dolu kovalar kullanılacaktır 5 Seyyar yangın soumlnduumlrme cihazları en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri yerinde yazılı

olacaktır 6 Koumlpuumlkluuml ve tozlu yangın soumlnduumlrme cihazları en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır 7 Parlayıcı sıvıların yağların ve boyaların bulunduğu depo veya yerlerde sigara iccedililmeyecek ve bu yerlere Sigara

İccedililmez levhaları asılacaktır

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ

Page 17: İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ GENEL KURALLARI İÇİNDEKİLER · 2017-07-05 · katları arasındaki aralık, teknik bir bilgiyi ve hesabı gerektirmekte olduğundan, ustaların

KGTUuml KİT_ARGEM LABORATUVARI VE SARGEM LABORATUVARI EK UumlNİTELERİ TADİLAT İŞLERİ İŞİ

İŞ GUumlVENLİĞİ ŞARTNAMESİ

16

MADDE 19 SAĞLlK BAKIMINDAN ALlNMASI GEREKLİ OumlNLEMLER

191 Koğuşlarda 1 Koğuşlarda

- Duvarlara ccedilivi ccedilakılması elbise veya herhangi bir şey asılması - Yakatlara iş elbisesi oturulması ccedilalışma saatleri iccedilersinde yalıtması - Marigal maltuz borusuz petrol sobası veya havagazı sobası ile ısıtılması - Yemek pişirmek iccedilin piknik tuumlpuuml veya usuluumlne uygun olmayan elektrik ocağı gibi araccedilların kullanılması - Aydınlatma iccedilin havagazı veya gazyağı lambası kullanılması - Yemek yenilmesi (Ancak oumlzuumlruuml bulunup da Doktor izni olanlar hariccedil) yasaktır

2 Koğuşlar koğuş goumlrevlisi tarafından soğuk mevsimde oumlğleden oumlnce saat 9-10 oumlğleden sonra 4-5 arası sıcak mevsimde ccedilalışma saatleri iccedilinde havalandırılacaktır

3 Koğuşlar geceleri yatma saatine kadar karanlık koridor ve helalar suumlrekli aydınlatılacaktır 4 Koğuşlar her guumln toz kaldırmayacak şekilde koğuş goumlrevlisi tarafından suumlpuumlruumlluumlp temizlenecektir 5 Koğuşlarda yan tarafta adları ve soyadları yazılı ve işverence (Şantiye Şefi) tarafından imzalı liste dışında

kimse yatmayacaktır 6 Kışın sobalarca tutuşturucu olarak benzol veya tiner gibi maddeler kullanılmayacaktır 7 Koğuşlarda ccedilalışma saatleri iccedilersinde koğuş goumlrevlisi dışında kimse girmeyecektir

192 İccedilme Suyu - Şantiyelerde uygunluğu belediyelerce belgelendirilen iccedilme suyu bulundurulacak ve uumlzerine İccedililecek Su

levhası asılacaktır

193 Helalar

- Hela kabinleri koku olmayacak şekilde temiz tutulacak ve suumlrekli havalandırılacaktır

-

MADDE 20 İLGİLİ YASALAR İşbu İşguumlvenliği şartnamesi Aşağıda liste halinde verilen yasa ve youmlnetmelikler ile eş değerdedir ve onlarla

bir buumltuumlnduumlr Yapılan işlerde ilgili youmlnetmeliklere uyulacaktır

- Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Milli Eğitim Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- İccedil İşleri Bakanlığı İş Youmlnetmelikleri

- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Youmlnetmelikleri

- Tuumlrk Muumlhendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Youmlnetmelikleri

- İş Kanunu Tuumlzuumlk ve Youmlnetmelikleri

- İSİG Youmlnetmelikleri

MUumlTEAHHİT İŞSAHİBİ KONYA GIDA VE TARIM

UumlNİVERSİTESİ