ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΖΙΤΣΑΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2008-09

ΤΑΞΗ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

1

ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Είναι μια διαδικασία που στηρίζεται σε επιστημονικές αρχές και χρησιμοποιεί προγραμματισμένες ευκαιρίες μάθησης, που δίνουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους, όταν λειτουργούν ως άτομα ή σαν σύνολο ν’ αποφασίζουν και να ενεργούν συνειδητά (ενημερωμένα) για θέματα που αφορούν την υγεία τους. Η Αγωγή Υγείας συνήθως οργανώνεται από τον ιατρικό κλάδο, κυβερνητικούς οργανισμούς, επιστημονικές εταιρείες, μέσα μαζικής ενημέρωσης. Στοχεύει στην αφύπνιση του κοινού σε συγκεκριμένα θέματα υγείας, καθοδηγεί την κοινή γνώμη, συμβάλλει στη διαμόρφωση απόψεων και προσφέρει συμβουλές. Η Αγωγή Υγείας στα σχολεία είναι μια διαθεματική δραστηριότητα που συμβάλλει στην αναβάθμιση της σχολικής ζωής και στη σύνδεση του σχολείου με την κοινωνική πραγματικότητα. Η Αγωγή Υγείας άρχισε να οργανώνεται στο σχολικό περιβάλλον από τα τέλη του 1960. σε ορισμένα κράτη περιελήφθη στο σχολικό πρόγραμμα. Το διδακτικό προσωπικό, μετά από κατάλληλη εκπαίδευση και ενημέρωση εξουσιοδοτήθηκε να προωθήσει την Αγωγή Υγείας στα σχολεία. Στόχος της είναι να διευκολύνει τα νεαρά άτομα ν’ αποφασίζουν συνειδητά για θέματα που αφορούν την υγεία τους. Η έγκυρη ενημέρωση συμβάλλει στην τροποποίηση της συμπεριφοράς και στη λήψη υπεύθυνων αποφάσεων. Το περιεχόμενο ενός προγράμματος Αγωγής Υγείας θα πρέπει να διαπνέεται από ένα πρόγραμμα που δε θα εκφοβίζει τους μαθητές, (δε θα είναι ένα ακόμη μάθημα), δε θα διδάσκει, αλλά θα διαπαιδαγωγεί. Θα πρέπει να εξοικειώνει το μαθητή με ποικίλες καταστάσεις της ζωής, να τον βοηθά να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και να του καλλιεργεί δεξιότητες, έτσι ώστε να μπορεί να υιοθετεί θετικές στάσεις και συμπεριφορές στη ζωή του. Ένα πρόγραμμα Αγωγής Υγείας μπορεί και πρέπει να προσφέρει ένα πλαίσιο στήριξης και αποδοχής για το μαθητή. Έτσι το σχολείο με αφετηρία την Αγωγή Υγείας, μπορεί να υιοθετήσει σταδιακά ένα ρόλο υποστηρικτικό και προληπτικό, μειώνοντας τις πιθανότητες εκδήλωσης από την πλευρά του μαθητή ακραίας συμπεριφοράς που θα εξουδετέρωνε την προσπάθειά του για ευεξία και δημιουργική ζωή.

2

Οι μαθητές που πήραν μέρος στο πρόγραμμα:

ΓΚΟΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗΓΚΡΟΠΑΣΙ ΦΑΜΠΙΑΝΖΙΑΚΑΣ ΜΙΧΑΛΗΣΖΥΓΟΥΡΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΧΡΥΣΑΚΑΡΑΜΠΙΝΑ ΕΛΕΝΗΛΙΑΚΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΗΣΜΑΡΜΟΥΤΑΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣΜΑΤΣΙΑΚΑ ΑΝΝΑΝΑΖΟ ΗΛΙΑΣΠΑΠΑΥΓΕΡΗΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣΣΤΡΑΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣΤΣΙΑΝΕΛΗ ΙΩΑΝΝΑΤΣΙΑΝΕΛΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑΤΣΟΥΜΠΡΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΙΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑΧΑΣΟΓΙΑ ΡΟΥΛΑ

Οι καθηγητές που συντόνισαν το πρόγραμμα:

ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣΜΑΝΤΖΙΑΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΜΠΑΜΠΑΣΙΚΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

3

ΤΡΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΘΕΜΑ: « Διατροφικές Διαταραχές»

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΣΤΑΔΙΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ

α β γ

Συγκρότηση ομάδας. Θεωρητική Διεπιστημονική Κριτήρια επιλογής. Προσέγγιση. Προσέγγιση.Σκοποί και στόχοι.

ΣΤΑΔΙΟ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

α β γ δ

Ομάδα έρευνας. Ομάδα επιλογής. Ομάδα δακτυ- Ερωτηματολόγιο λογράφησης. Συμπεράσματα.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΔΡΑΣΗΣ

α β γ

Γενική αξιολόγηση. Συμπεράσματα. Εφαρμογές.

4

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Στόχος του προγράμματος είναι να προσφέρει στα παιδιά, τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για να παίρνουν υπεύθυνες αποφάσεις και να μπορούν να προστατεύονται από τους κινδύνους των διατροφικών διαταραχών. Τους ενθαρρύνει ν’ αναγνωρίσουν και να κρίνουν τις στάσεις και τις συμπεριφορές, που έχουν απέναντι στο θέμα που εξετάζεται. Επίσης συμβάλλει στη λήψη ενημερωμένων υπεύθυνων αποφάσεων. Ακόμη παροτρύνει τους νέους ν’ αρχίσουν να αναπτύσσουν προληπτική συμπεριφορά και ορθές στάσεις.

5ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Ζούμε σε μια εποχή όπου η εικόνα μας και το πως μας βλέπουν οι γύρω μας φαίνεται να είναι κυρίαρχο στην καθημερινή ζωή μας. Παράλληλα με αυτό υπάρχει μια εμμονή με το φαγητό και την δίαιτα. Βομβαρδιζόμαστε με χιλιάδες εικόνες και συμβουλές στο πώς να αποκτήσουμε μια «τέλεια γραμμή». Το μεγαλύτερο νούμερο στα μοδάτα μαγαζιά είναι το medium, οι νέοι και κυρίως οι νέες πασχίζουν να αποκτήσουν τις διαστάσεις των ανορεκτικών μοντέλων, πιστεύοντας ότι αυτό είναι το φυσιολογικό και έτσι θα αρέσουν περισσότερο.

Αποτέλεσμα όλων αυτών , οι διατροφικές διαταραχές να αυξάνονται καθημερινά πολύ επικίνδυνα.

6ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Οι διατροφικές διαταραχές αναπτύσσονται ως εξωτερικά σημάδια συναισθηματικών και ψυχολογικών προβλημάτων. Γίνονται ο τρόπος όπου τα άτομα αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες τους αλλά και το γενικότερο τρόπο ζωής τους. Η υπερφαγία ή μη λήψη φαγητού χρησιμοποιείται να καταστείλει συναισθήματα και σκέψεις που πονούν. Οι διατροφικές διαταραχές είναι πρώτιστα ψυχολογικές. Οι άνθρωποι με διατροφικές διαταραχές πειραματίζονται με διάφορες δίαιτες ελέγχου του βάρους και έχει προταθεί ότι η ίδια η δίαιτα μπορεί να είναι η αιτία. Είναι, όμως, πλέον αποδεκτό ότι η δίαιτα είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της διαταραχής, αλλά όχι και αίτιό της. Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να υπάρχει κάποιος γενετικός παράγοντας στην ανάπτυξη τόσο της ανορεξίας όσο και της βουλιμίας. Οι επιστήμονες μελετούν τα διάφορα γονίδια που μπορούν να αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον και άλλους παράγοντες και μπορούν να αυξήσουν την ευπάθεια. Μπορεί, επίσης, να εμπλέκονται βιοχημικές ανισορροπίες των χημικών ουσιών του εγκεφάλου, οι οποίες ονομάζονται νευροδιαβιβαστές, και οι οποίοι ελέγχουν την όρεξη, τη διάθεση και τον ύπνο. Η έγκαιρη διάγνωση είναι ουσιώδης και η θεραπεία περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πλάνο ιατρικής φροντίδας, ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων, παροχής διατροφικών συμβουλών και μερικές φορές χορήγησης φαρμάκων. Παρά την πολυπλοκότητα των διατροφικών διαταραχών, οι πάσχοντες έχουν μεγάλη πιθανότητα πλήρους αποκατάστασης, ειδικά εάν η ασθένεια εντοπιστεί νωρίς.

7

Το παράδοξο της σημερινής κοινωνίας είναι ότι υπάρχει μια έντονη προώθηση ενός τρόπου ζωής που ευνοεί τη συσσώρευση κιλών, αλλά τιμωρεί τους ανθρώπους που έχουν παραπανίσια κιλά. Επακόλουθο αυτού είναι, ότι κάποιοι άνθρωποι προσπαθούν να μειώσουν υπερβολικά το σωματικό τους βάρος ώστε να γίνουν «αποδεκτοί»Ως αποτέλεσμα,  δημιουργείται άγχος, ενοχές  και κατάθλιψη, καθώς επίσης διαταράσσεται η εικόνα-σώματος, και όλα αυτά τα συναισθήματα οδηγούν με τη σειρά τους στην κατανάλωση ως τρόπου εκτόνωσης της συναισθηματικής μας πείνας.

8

ΠΟΙΟΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ;

Οποιοσδήποτε μπορεί να αναπτύξει μια ψυχογενή διατροφική διαταραχή άσχετα από την ηλικία, το φύλο ή τη μόρφωσή του. Ωστόσο, νεαρές γυναίκες είναι περισσότερο ευπαθείς, ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιών 15-25 ετών.Πανεπιστημιακές έρευνες φανερώνουν πως σε κάποια άτομα υπάρχει η προδιάθεση να αναπτύξουν τέτοιες διαταραχές και όταν ερεθιστούν από περιβαλλοντικούς παράγοντες ευνοείται η ανάπτυξή τους. Τραυματικά γεγονότα μπορεί να προκαλέσουν νευρική βουλιμία ή ανορεξία όπως- διαδικασία πένθους, κακομεταχείριση ή κακοποίηση, δυσκολίες μέσα στην οικογένεια.

Οι διατροφικές διαταραχές σύμφωνα με τους ψυχολόγους είναι νόσοι της ψυχής. Προσβάλλει πρώτα τους ανθρώπους που δεν έχουν συγκροτήσει το χαρακτήρα τους με γερά εφόδια, τις γυναίκες που θεωρούν πως είναι υποδεέστερες των τηλεοπτικών προσώπων απλώς και μόνο γιατί δεν είναι το ίδιο αδύνατες. Προσβάλλει ανθρώπους κάθε ηλικίας που πέφτουν θύματα σε αυτή την τεράστια συνωμοσία που λέγεται μάρκετινγκ. Οι άνθρωποι αυτοί χρειάζονται υποστήριξη και κάθε είδους βοήθεια, κυρίως ψυχοθεραπευτική. 9

Σημάδια που πιθανολογούν Διατροφικές Διαταραχές

Το άτομο:       Περιορίζει το φαγητό       Κρύβει τροφές για να αποφύγει να τις καταναλώσει       Έχει σημαντική απώλεια βάρους       Τρώει κρυφά       Πηγαίνει στο μπάνιο αμέσως μετά το φαγητό       Κάνει εμετό, παίρνει διαιτητικά χάπια, διουρητικά ή άλλα φάρμακα       Αθλείται υπερβολικά       Είναι κουρασμένο και καταθλιπτικό      Αμηνόρροια       Φοράει πολλά ρούχα ακόμα και σε περιόδους ζέστης       Έχει εμμονή με θερμίδες και διατροφή

10

Οι διατροφικές διαταραχές, θεωρούνται πολυπαραγοντικές ασθένειες. Εικάζεται ότι παίζουν κάποιο ρόλο:

• Η κληρονομικότητα: Oι συγγενείς πρώτου βαθμού ανορεξικών ή βουλιμικών ασθενών έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν και οι ίδιοι διαταραχή.

• Oι αρχές της οικογένειας: Για παράδειγμα, μπορεί να προκύψει σε παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με εμμονές στην υγιεινή διατροφή (ορθορεξία).

• Τα προβλήματα στην οικογένεια: Όπως κακοποίηση των παιδιών, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, διαζύγια κ.ά.

• Τα πρότυπα της κοινωνίας: Τα πρότυπα που συνήθως προβάλλονται από τα ΜΜΕ συσχετίζουν την ομορφιά και την επιτυχία με την εμφάνιση και κυρίως με ένα λεπτό και ελκυστικό σώμα

11

• «Προβληματική» προσωπικότητα: Υπάρχουν και στοιχεία της προσωπικότητας που μπορεί να «ωθήσουν» κάποιον στην ανορεξία, όπως το να είναι εσωστρεφής, τελειοθηρικός, να έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, να νιώθει ότι δεν μπορεί να ελέγξει τη ζωή του, να έχει άγχος, συναισθηματική αστάθεια κ.ά.

• Το βάρος: Οι ειδικοί εξηγούν ότι είναι συνηθέστερο να παρουσιάζεται στα αδύνατα άτομα παρά στα παχύσαρκα.

12

13

ΣΗΜΑΣΙΑ  ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ  ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

Σημαντική επίπτωση που συνεχώς αυξάνεται Σημαντική νοσηρότητα- οργανική και ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία πάσχοντος Σοβαρές επιπλοκές Δύσκολη αντιμετώπιση, συχνές υποτροπές Επιφυλακτική πρόγνωση, υψηλή θνητότητα

Διατροφικές διαταραχές είναι:η νευρική ανορεξίαη νευρική βουλιμίαη ασυγκράτητη υπερφαγία και η νευρική ορθορεξία

14

Νευρική ανορεξία

Νευρική Ανορεξία σημαίνει «έλλειψη της όρεξης για  νευρικούς λόγους». Το άτομο έχει πράγματι χάσει την ικανότητα να επιτρέπει στον εαυτό του να ικανοποιήσει την όρεξή του. Εστιάζουν στο φαγητό σε μια προσπάθεια να αντεπεξέλθουν με την  ζωή περιορίζοντας τις ποσότητες  που τρώνε και πίνουν, μερικές φορές σε επικίνδυνο επίπεδο.

Είναι ένας τρόπος να δείξουν ότι έχουν τον έλεγχο του βάρους του σώματος τους και του σχήματος τους. Ωστόσο, η διαταραχή από μόνη της παίρνει τον έλεγχο από το άτομο και οι χημικές αλλαγές  που προκαλούνται στο σώμα επηρεάζουν τον εγκέφαλο  κάνοντας αδύνατον για το άτομο να πάρει λειτουργικές  αποφάσεις για το φαγητό.

15

Η Νευρική Ανορεξία μας δίνει στοιχεία για την παρουσία της σε 3 τομείς: στην συμπεριφορά, στο σώμα και στην ψυχολογία του ατόμου.

Στη  συμπεριφορά παρατηρείται:        

Τελετουργική στάση προς το φαγητό, όπως κόβοντας το φαγητό σε πολύ  μικρά κομμάτια

Μυστικότητα Υπερκινητικότητα Φορώντας πολύ μεγάλο μέγεθος ρούχα Προκαλώντας εμετό/ χρήση καθαρτικών

Στο σώμα φανερώνονται στοιχεία:

Στους Ενήλικες, ακραία απώλεια βάρους, στα παιδιά και εφήβους φτωχή ή   ανεπαρκής αύξηση βάρους σε σχέση με την ανάπτυξή τους

 Κοιλιακά άλγη  Ζαλάδες και λιποθυμίες Πρηξίματα στο στομάχι, και στο πρόσωπο  Προβλήματα στο κυκλοφορικό και μόνιμη αίσθηση κρύου  Ξηρό, άγριο, δύσχρωμο δέρμα  Αμηνόρροια   Χάσιμο της λίμπιντο

 Μείωση της οστεϊκής μάζας και τελικά οστεοπόρωση 16

  Η ψυχολογία του ατόμου χαρακτηρίζεται από:·         

Έντονο φόβο να μην πάρει βάρος, ακόμα και αν κυμανθεί μέσα στα 

o κανονικά πλαίσια βάρους σύμφωνα με το ύψος του. Δυσλειτουργικές αντιλήψεις για το σχήμα του σώματος ή του

βάρους Άρνηση για την ύπαρξη του προβλήματος Αλλαγές στην προσωπικότητα του και μεταπτώσεις στην διάθεση

Μια πολύ λεπτή γυναίκα πίστευε ότι ήταν χοντρή κι αποφάσισε να γίνει φάντασμα

17

Μακροπρόθεσμες συνέπειες της Νευρικής Ανορεξίας

Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της ανορεξίας επάνω στο σώμα και στο μυαλό μπορεί  να είναι σοβαρές. Ευτυχώς πολλές από εκείνες τις συνέπειες είναι αναστρέψιμες – από την στιγμή που το σώμα πάρει τα απαραίτητα συστατικά και τα λαμβάνει σε συχνά διαστήματα. Η προσωπικότητα του ατόμου και οι αλλαγές στην διάθεσή του χρειάζονται επίσης λίγο χρόνο για να βελτιωθούν.

Η νευρική ανορεξία χτυπάει μια στις 100 Ελληνίδες

18

«Στοπ» στα ανορεξικά πρότυπα βάζουν οι Ισπανοί, κατεβάζοντας από τη πασαρέλα όσα μοντέλα έχουν δείκτη μάζας σώματος μικρότερο από 18.

Δ.Μ.Σ=Βkg/υ²m²

Συμφώνα με το αποτέλεσμα που θα βρούμε κατατασσόμαστε στις παρακάτω κατηγορίες:

 

Κατηγορίες βάρους

Body Mass Index (kg/m²)Λιποβαρής έως 18.5

Υγιές βάρος 18.5 – 24.9 Υπέρβαρος 25.0 – 29.9

Παχύσαρκος 30.0 – 39.9 Σοβαρά ή νοσηρά

παχύσαρκος40 και πάνω

19

Μέτρηση της περιφέρειας της μέσης

Το σπλαχνικό λίπος (το ανδρικό ή τύπου μήλου ¨πρότυπο¨) έχει μια σημαντική συσχέτιση με τις καρδιαγγειακές παθήσεις .Η απόλυτη περιφέρεια της μέσης πρέπει να είναι >102 εκ. για τους άνδρες και >88 εκ. για τις γυναίκες. Η αναλογία μέσης- γοφών  >0,9 για τους άνδρες και >0,85 για τις γυναίκες.  

Οι Γάλλοι βουλευτές υιοθέτησαν σήμερα ένα κείμενο που ποινικοποιεί την προτροπή σε ανορεξία, κυρίως όταν γίνεται μέσω του διαδικτύου, με ποινή που φτάνει και τα δύο χρόνια φυλάκισης.

20

«Η θνησιμότητα σε όσους πάσχουν από νευρική ανορεξία φτάνει το 25%. Γι' αυτό και είναι απαραίτητο να αναγνωριστεί στα αρχικό της στάδιο από τους γονείς, τους φίλους ή τους καθηγητές, ώστε να αντιμετωπιστεί με σωστή θεραπεία».

Η Εύα Χερτσίκοβα από τα ωραιότερα μοντέλα, πριν και μετά τη νευρική ανορεξία

21

Θα σας άρεσαν αν γινόταν έτσι;

Αντζελίνα Τζολί Τζένιφερ Άνιστον

«Η τηλεοπτική κουτσομπόλα» Νανά Καραγιάννη αποκαλύπτει την περιπέτειά της με την ανορεξία «Στα 43 - 44 κιλά εγώ νόμιζα ότι είμαι θεά,(1,67 ύψος) στα 36 ευτυχώς πείστηκα και μπήκα στο νοσοκομείο»

22

Τη μάχη με το θάνατο έχασε , ύστερα από δύο χρόνια «πάλης» με τη νευρική ανορεξία η 18χρονη Άλις Ράε από τη Μ. Βρετανία. Άφησε την τελευταία της πνοή, την ώρα που κοιμόταν.  

Για ένα άτομο που πάσχει από νευρική ανορεξία αυτή είναι μια τεράστια μερίδα φαγητού

23

Ποιος θα προστατέψει τα μικρά κορίτσια από τα πρότυπα που προβάλλει η παγκοσμίου φήμης Barbie; Εδώ η Miss Ανορεξία με τη μορφή της Barbie Θαμπελίνας. Φιγουράρει σε όλα τα καταστήματα παιχνιδιών, σε...ταινία DVD. Για την Barbie το ξέραμε ότι είναι ανορεξική αλλά με τη μορφή της "Θαμπελίνας" είναι ένα βήμα πριν τον τάφο!

24

25

ΝΕΥΡΙΚΗ ΒΟΥΛΙΜΙΑ

Η Ψυχογενής Βουλιμία ταξινομήθηκε ως ξεχωριστή διαγνωστική κατηγορία το 1980. Η βουλιμική διαταραχή έχει να κάνει με συναισθηματικές ανάγκες όπου φανερώνεται ότι δεν μπορούν να ικανοποιηθούν μόνο από το φαγητό.Η Βουλιμία είναι περισσότερο δύσκολο να ανιχνευτεί ότι συμβαίνει σε πολύ κοντινό μας πρόσωπο καθώς συχνά το άτομο δεν χάνει βάρος απότομα που να προκαλέσει υποψίες. Ένα άτομο είναι πιθανόν να αναπτύξει βουλιμική διαταραχή στο τέλος της εφηβείας. Αυτό μερικές φορές συμβαίνει καθώς πιστεύουν πως  η βουλιμία θα τους βοηθήσει να κάνουν δίαιτα επιτυχώς καθώς άλλες προσπάθειες έχουν αποτύχει.Τα χαρακτηριστικά της ψυχογενούς βουλιμίας είναι η μανιώδης κρίση κατανάλωσης τροφής και υπερφαγίας, με αποτέλεσμα την απόκτηση ενοχικής συνείδησης, που προκειμένου το άτομο να απαλλαγεί από αυτήν, οδηγείται σε πρόκληση εμετού, χρήση καθαρτικών, διουρητικών και υπερβολική σωματική άσκηση.

Η Νευρική Βουλιμία μας δίνει στοιχεία για την παρουσία της σε 3 τομείς: στην συμπεριφορά, στο σώμα και στην ψυχολογία του ατόμου. 

26 Η συμπεριφορά χαρακτηρίζεται από

Υπερφαγία και εμετό και περιόδους υποσιτισμού Υπερβολική χρήση καθαρτικών, διουρητικών, υπερβολική άσκηση Μυστικότητα και δισταγμός να βρεθεί σε κοινωνικές

συναθροίσεις          Πηγαίνοντας στην τουαλέτα μετά από γεύμα για να προκαλέσει  εμετό και να  ξεφορτωθεί την τροφή που μόλις είχε καταναλώσει

Στο σώμα παρατηρείται·  

Συχνές αλλαγές βάρους Πονόλαιμος και τερηδόνα Κακή κατάσταση του δέρματος Ακανόνιστος κύκλος Λήθαργος και κούραση

27

Στην  ψυχολογία

Εμμονή με το φαγητό Μη ελεγχόμενα επεισόδια υπερφαγίας Διαταραγμένη αντίληψη όσον αφορά το σωματικό βάρος και

σχήμα του ατόμου Συναισθηματική συμπεριφορά και κυκλοθυμία. Ανησυχία και κατάθλιψη, χαμηλή αυτό-εκτίμηση, ενοχές,

ντροπή                        Απομόνωση

28

Μακροπρόθεσμες συνέπειες της Βουλιμίας

Τα επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα απαραίτητων συστατικών του σώματος μπορεί σημαντικά ή μοιραία να επηρεάσουν την λειτουργία σημαντικών εσωτερικών οργάνων. Άλλοι κίνδυνοι της βουλιμίας περιλαμβάνουν σοβαρά προβλήματα στο στομάχι, πνιγμό και καταστροφή της αδαμαντίνης των δοντιών. Η δραματική απώλεια υγρών και ο συγκεκριμένος τρόπος φαγητού μπορεί να προκαλέσουν σωματικά προβλήματα τα οποία συνήθως διορθώνονται άμεσα όταν το σώμα αρχίσει να τροφοδοτείται με τα απαραίτητα διατροφικά στοιχεία ακόμα και σε μέτριο βαθμό. 

29

30

Ψυχαναγκαστική πολυφαγία-υπερφαγία

Η περίπτωση της ψυχαναγκαστικής πολυφαγίας είναι διαφορετική από την βουλιμία, αφού το άτομο τρώει ανεξέλεγκτα, χωρίς να προσπαθήσει να αποβάλει με κάποιον τρόπο το φαγητό, με αποτέλεσμα να γίνεται παχύσαρκο. Συνήθως τα άτομα που πάσχουν από ψυχαναγκαστική πολυφαγία τρώνε υπερβολικό φαγητό ακόμη κι αν δεν νιώθουν ότι πεινάνε και τρώνε μόνοι τους, προκειμένου να μην δουν οι γύρω τους τις ποσότητες που καταναλώνουν.

31

32

Πολλές φορές των υπερφαγικών επεισοδίων μπορεί να προηγούνται περίοδοι δίαιτας οπότε να ισχύει το σχήμα:

33

Περισσότεροι από 25.000.000 άνθρωποι στον κόσμο ταλαιπωρούνται από προβλήματα βουλιμίας ή και παχυσαρκίας.

34

Ορθορεξία («ορθή» διατροφική διαταραχή)

Κριτήρια:•Κατανάλωση μόνο φαγητών που θεωρούνται υγιεινά. •Προτίμηση μόνο φυσικών προϊόντων για την καταπολέμηση μιας ασθένειας. •Απόλαυση της κατανάλωσης φαγητού εφόσον θεωρείται υγιεινό.

Παρόλο που δεν συμφωνούν όλοι οι «ειδικοί» στο αν είναι πραγματικά διατροφική διαταραχή, μπορεί  να οδηγήσει σε έντονη ενασχόληση με το φαγητό δημιουργώντας εμμονές και μεγάλη συναισθηματική αναστάτωση όταν τα άτομα αποτυγχάνουν να κρατήσουν το στόχο τους.

35

Το πρόβλημα της νευρικής ορθορεξίας επηρεάζει εξίσου άντρες και γυναίκες. Συνήθως πρόκειται για άτομα που έχουν ανάγκη άσκησης ελέγχου στη ζωή τους και αίσθησης ότι κρατούν γερά τα ηνία. Η σύντομη ψυχολογική ευεξία και ευχαρίστηση που αντλεί το άτομο από το κυνήγι του καλού φαγητού εξατμίζεται γρήγορα, παραχωρώντας τη θέση της στην ανησυχία για το αν η επιλογή ήταν όντως σωστή και για το ποια θα πρέπει να είναι η επόμενη διατροφική επιλογή. Η περίοδος ενοχών και ο αυτοβασανισμός καταλαμβάνουν πολύ μεγαλύτερο μέρος της ψυχικής ζωής από ό,τι η πρόσκαιρη ικανοποίηση. Το άτομο μπαίνει σε αδιάκοπο κυνηγητό της «ορθότητας», προσπαθώντας να παραβγεί σε αγώνα δρόμου με τον ίδιο τον εαυτό του. Αν και η έννοια της αυτοτιμωρίας είναι παρούσα στην κατάσταση του ορθορεξικού, η επιβολή του «σωστού» στον εαυτό του είναι ακόμη εντονότερη. Το άτομο αυτό κρατάει ημερολόγιο – συνήθως νοερά - του τι τρώει και από πού προέρχεται αυτό που τρώει και τηρεί με ευλάβεια τους κανόνες διατροφής που έχει θέσει, αυξάνοντας ολοένα τον βαθμό δυσκολίας των κανόνων αυτών! Συχνά πάσχουν από ψυχοσωματικές ασθένειες και ταλαιπωρούνται από την πιθανότητα του ότι μπορεί να πάθουν κάτι, το οποίο ενδεχομένως μπορούν να προλάβουν αν τηρούν σωστή και απαρέγκλιτη διατροφή. Η προσπάθεια άσκησης ελέγχου και ισορροπίας στη ζωή του μέσα από το φαγητό καταλήγει σε έμμονη ιδέα και πηγή ταλαιπωρίας.

36ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΖΙΤΣΑΣ ΤΑΞΗ Α΄ ΣΧ. ΕΤΟΣ 2008-09 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

«ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ» ΦΥΛΟ:……….. ΗΛΙΚΙΑ:………

1. Ύψος…………2. Βάρος…………3. Δίνεις μεγάλη σημασία στην εξωτερική σου εμφάνιση;

Ναι Όχι 4. Τι γνώμη έχεις γι΄ αυτή; Πολύ καλή Καλή Μέτρια Κακή

5. Είναι η εξωτερική εμφάνιση ένας σημαντικός παράγοντας στην επιλογή των ατόμων που συναναστρέφεσαι; Πολύ Λίγο Καθόλου

6. Έχεις ακολουθήσει ποτέ κάποιο πρόγραμμα διατροφής για να χάσεις ή να πάρεις βάρος; Ναι Όχι

7. Αν η απάντηση είναι «ναι» ποιον συμβουλεύτηκες;Διαιτολόγο Φίλο Έντυπο Άλλο……………

8. Πόσες φορές την εβδομάδα τρως πρόχειρο φαγητό στη θέση ενός βασικού γεύματος; 0-2 3-4 περισσότερες από 5

9. Πως θα χαρακτήριζες την φυσική σου δραστηριότητα ;Πολύ καλή Καλή Μέτρια Κακή

10. Γνωρίζεις τι είναι η νευρική ανορεξία και η νευρική βουλιμία;Ν.Α……………………………………………………………………………..Ν.Β……………………………………………………………………………...

11. Γνωρίζεις ποιες αιτίες τις προκαλούν;………………………………………….…………………………………………………………………………………..

12. Γνωρίζεις άλλες διατροφικές διαταραχές; Αν, ναι ποιες;……………………....…………………………………………………………………………………..

13. Έχεις έρθει ποτέ αντιμέτωπος/η με κάποια νευρογενή διατροφική διαταραχή ;Ναι Όχι Αν, ναι ποια;………………………………………………………

14. Γνωρίζεις άτομα με διατροφικές διαταραχές;Ναι Όχι

15. Γνωρίζεις ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τις διατροφικές διαταραχές; Αν, ναι Ανέφερε κάποιους…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

16. Σε ποια φωτογραφία είναι πιο όμορφη, πριν ή μετά τη Ν.Α;

Φωτ.Α Φωτ.Β

37

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Από τις απαντήσεις που πήραμε, βγάλαμε τα συμπεράσματά μας, τα οποία δεν μας ικανοποίησαν ιδιαίτερα. Λείπει η σωστή ενημέρωση και κυρίως στις νεώτερες ηλικίες. Τα ποσοστά έδειξαν ότι οι νέοι και κυρίως οι νέες κινδυνεύουν περισσότερο, σε σχέση με τις μεγαλύτερες ηλικίες. Το σημαντικό όμως είναι, ότι ενημερωθήκαμε εμείς και μπορούμε να προφυλαχτούμε από τους κινδύνους των διατροφικών διαταραχών. Αν έχουμε αυτοπεποίθηση και πιστεύουμε στον εαυτό μας, μπορούμε να βλέπουμε το σώμα μας όμορφο και με λίγα κιλά παραπάνω. Αν αυτά είναι πολύ «παραπάνω» μπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια από κάποιον ειδικό. Ακολουθώντας κάποιο σωστό πρόγραμμα διατροφής και με λίγη καθημερινή άσκηση θα φτάσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα. Αγαπήστε το σώμα σας για να το δείτε όμορφο.

38

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ

Αγωγή Υγείας………….. ……………………………… …1 Μαθητές – καθηγητές ………………………………… …..2 Τρόπος εργασίας……………………………………… …..3 Στόχοι του προγράμματος………………………………… .4 Διατροφικές Διαταραχές…………………………………. ..5 Τι είναι οι Διατροφικές Διαταραχές……………………...6-7 Ποιος εμφανίζει Διατροφική Διαταραχή……………… …..8 Σημάδια που πιθανολογούν Διατροφικές Διαταραχές ... 9 -11 Αιτιογέννηση των Διαταραχών Διατροφής………………12 Σημασία Διατροφικών Διαταραχών………………………13 Νευρική ανορεξία……………………………………...14-16 Μακροπρόθεσμες συνέπειες της Νευρική Ανορεξίας…….17 Δείκτης μάζας σώματος…………………………………...18 Μέτρηση της περιφέρειας της μέσης……………………...19 Διάσημες με νευρική ανορεξία………………………...20-24 Νευρική βουλιμία ………………………………….….25-27 Μακροπρόθεσμες συνέπειες της Βουλιμίας………………28 Γνωσιακός φαύλος κύκλος στη βουλιμία ……………..… 29 Ψυχαναγκαστική πολυφαγία-υπερφαγία………………. ...30 Φαύλος κύκλος στη διαταραχή της υπερφαγίας…… ... 31-33 Ορθορεξία («ορθή» διατροφική διαταραχή)………… .34-35 Ερωτηματολόγιο……………………………………… .....36 Συμπεράσματα………………………………………. .…..37