ΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟΤΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟsd Σάββατο 23 - Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2008

Tης Σάρον Μπέγκλεϊ

Tον τελευταίο καιρό οι φοιτητέςτου Τζερόµ Γουέικφιλντ απευθύνο-νται σ’ αυτόν όταν χωρίζουν µε τοφίλο ή τη φίλη τους και όχι γιατί θέ-λουν να τους συστήσει έναν ψυχο-θεραπευτή. Ο Γουέικφιλντ, καθη-γητής στο New York University, εί-ναι ένας από τους συγγραφείς τουβιβλίου «Η απώλεια της λύπης: Πώςη ψυχιατρική µεταµόρφωσε την κα-νονική θλίψη σε καταθλιπτική δια-ταραχή» που υποστηρίζει ότι ότανκάποιος στεναχωριέται, στην περί-πτωση έχει πληγωθεί συναισθηµα-τικά -ακόµη και όταν είναι τόσοάσχηµα που πληροί τα κριτήρια για

κλινική κατάθλιψη- είναι φυσιολο-γικός, ακόµη και υγιής.

Ωστόσο, οι φοιτητές του λένε ότιοι γονείς τους πιέζουν να αναζητή-σουν ειδικούς συµβούλους και άλληιατρική παρέµβαση- «κανένα Zoloftγλυκέ µου;» -λόγω της θλίψης τουςκαι τα παιδιά δεν θέλουν να ακο-λουθούν τη συµβουλή τους. «Μπο-ρείς να τους µιλήσεις για λογαρια-σµό µου;», ρώτησαν του Γουέικφιλ-ντ. Αντί να «υπακούουν το Prozac»,θέλουν να ακούσουν τις καρδιέςτους, χωρίς να τις κάνουν να σιγή-σουν µε χηµικά µέσα.

O ψυχολόγος του Πανεπιστηµί-ου του Ιλινόις, Εντ Ντίνερ, που έχεισπουδάσει το ζήτηµα της ευτυχίας

για περίπου ένα τέταρτο του αιώνα,ήταν στη Σκωτία πρόσφατα, εξηγώ-ντας στα µέλη του Κοινοβουλίου καιτους ηγέτες των επιχειρήσεων τηναξία της αύξησης παραδοσιακώνµέσων του πλούτου µίας χώρας µεέναν εθνικό δείκτη ευτυχίας.

Ενας τέτοιος δείκτης θα µετρού-σε τις γνωστές υπάρχουσες µεθό-δους ώστε να αυξηθεί η αίσθησητων ανθρώπων για την ευµάρεια,όπως οι δηµοκρατικές ελευθερίες,η πρόσβαση στην ιατρική περίθαλ-ψη και η εφαρµογή του νόµου. ΟιΣκωτσέζοι ήταν όλοι υπέρ όλων αυ-τών, όχι όµως επειδή κάνουν τους

Η επανένταξη των στρατιωτών µετά την επιστροφή τους από το µέ-τωπο στην οικογένεια και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο παρουσιά-ζει προβλήµατα και έχουν διαπιστωθεί σηµαντικά λάθη στο χειρισµότου ζητήµατος από τις αρµόδιες Αρχές.

Στο κυνήγι της ευτυχίας

Των Λιζέτ Αλβάρεζ και Ντέµπορα Σόνταγκ

Λίγους µήνες αφότου ο λοχίας Ου-ίλιαµ Εντουαρντς και η γυναίκατου, λοχίας Εριν Εντουαρντς, επέ-στρεψαν στη στρατιωτική βάση τουΤέξας από διαφορετικές αποστολέςτους στο Ιράκ, της έκανε άγρια επί-θεση. Τη χτύπησε, την έδεσε, τηντράβηξε πάνω από έναν φράκτη καιτην πέταξε σε δροµάκι. Αυτή ήταν ητελευταία φορά που την κακοποι-ούσε.

Αντίθετα µε άλλες γυναίκεςστρατιωτικών, ήξερε ποια µέσα ναχρησιµοποιήσει για να προστατευ-τεί. Γνώριζε τα πράγµατα από µέσα,καλύτερα από τον άντρα της, καθώςυπηρέτησε ως βοηθός σε ένανστρατηγό στο Φορτ Χουντ.

Με τη βοήθεια του στρατηγού,κανόνισε γρήγορα να µετατεθείµελλοντικά σε µία βάση της ΝέαςΥόρκης. Κατέθεσε µήνυση εναντίοντου άντρα της και εξασφάλισε τρό-πο προστασίας. Εστειλε τα δύο παι-διά της να µείνουν µε τη µητέρα τηςκαι δέχτηκε τη διαβεβαίωση απότους διοικητές του άντρα της ότι θατου επιτρεπόταν να φύγει από τηβάση, µόνο µε τη συνοδεία αξιωµα-τικού.

Ωστόσο, το πρωινό της 22ας Ιου-λίου 2004, ο Ουίλιαµ Εντουαρντςέφυγε στα κρυφά και µε ευκολίααπό τη βάση, αποφεύγοντας το µά-θηµα ελέγχου του θυµού του καιέφτασε στο σπίτι της γυναίκας τουστο Κιλίν. Την περίµενε να βγει καιέπειτα, µετά από πάλη, την πυρο-βόλησε στο κεφάλι πριν στρέψει τοόπλο στον εαυτό του.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας, οιαξιωµατικοί του Στρατού είπαν

στην τοπική Αστυνοµία ότι δεν εί-χαν αντιληφθεί πως η Εριν Εντου-αρντς φοβόταν τον άντρα της. Καιπαραδέχτηκαν ότι παρά τους πε-ριορισµούς του, ο Ουίλιαµ Εντου-αρντς δεν συνοδευόταν πάνταεκτός βάσης σε «κάθε περίπτωση»,σύµφωνα µε αναφορά της Αστυνο-µίας.

H παραδοχή αυτή ενόχλησε τονεπιθεωρητή που χειρίζεται τηνυπόθεση. «Πιστεύω ότι εάν είχε πε-ριοριστεί στη βάση και εάν αυτός οπεριορισµός είχε τεθεί υπό παρα-κολούθηση», ανέφερε η Επιθεωρη-τής Σάρον Λ. Μπρανκ της τοπικήςΑστυνοµίας, «∆εν θα είχε πεθάνειστα χέρια του».

H δολοφονία της Εριν Εντουαρ-ντς έφερε αµέσως στη µνήµη πολ-λών ένα φόνο γυναίκας στρατιωτι-κού που είχε παλιότερα αποσπάσειπολύ µεγαλύτερη προσοχή. Σχεδόν10 χρόνια µετά, στο Φορτ Κάµπελστο Κεντάκι, ένας άλλος λοχίας τουΣτρατού αγνόησε έναν παρόµοιοπεριορισµό της βάσης του, βγαίνο-ντας από την κεντρική πύλη καθο-δόν προς έναν φόνο σχεδόν προα-ναγγελθέντα.

Αξιωµατούχοι του Πενταγώνουλένε ότι η περίοδος του πολέµουδεν έχει εκτρέψει το Στρατό απότην ουσιαστική προσπάθειά του ναεπιφέρει σηµαντικές βελτιώσεις ωςπρος τον τρόπο µε τον οποίο θα κα-ταπολεµηθεί η οικογενειακή βία.

Ωστόσο, συνεντεύξεις µε µέλητης δύναµης κρούσης, καθώς επί-σης και η εξέταση υποθέσεων µοι-ραίας βίας στην οικογένεια και κα-κοποίησης παιδιών, καταδεικνύουνότι οι πιέσεις κατά την περίοδο του

Επιστροφή από τον πόλεµο:Η οικογενειακή βία

Συνέχεια στη σελίδα 2

Συνέχεια στη σελίδα 4

Πότε είµαστε ευτυχισµένοι; Η επιστήµη προσπαθεί συνεχώς να βρει απαντήσεις στο ερώτηµα αυτό αλλάκαι σε άλλα που σχετίζονται µε τον τρόπο ζωής µας και την καταπολέµηση της θλίψης.

ανθρώπους πιο ευτυχισµένους. «Εί-παν ότι τόση ευτυχία µπορεί να µηνείναι τόσο καλό πράγµα», τόνισε οΝτίνερ. «Τους αρέσει να είναι άκα-µπτοι και δεν το εκτιµούσαν, ότανκάποιος τους έλεγε ότι έπρεπε ναείναι πιο ευτυχισµένοι».

Ο Ερικ Γουίλσον προσπάθησε ναακολουθήσει το πρόγραµµα. Μετάαπό προτροπές των φίλων του, αγό-ρασε βιβλία για το πώς να γίνει πιοευτυχισµένος. Εκανε κάθε προσπά-θεια να αποβάλλει τη σκυθρωπότη-

τά του και να φορέσει ένα λαµπερόχαµόγελο, καθώς µία χαρούµενηέκφραση µπορεί να οδηγήσει σεαυθεντικά χαρούµενα συναισθήµα-τα.

Ο Γουίλσον, καθηγητής Αγγλι-κών στο Πανεπιστήµιο Γουέικ Φό-ρεστ, ξεκίνησε το τζόκινγκ, πουέχει τη φήµη ότι µεγαλώνει τα απο-θέµατα του εγκεφάλου σε ευχάρι-στα νευροχηµικά στοιχεία, παρα-κολούθησε αισιόδοξα έργα τωνΦρανκ Κάπρα και Ντόρις Ντέι καιξεκίνησε να διαποτίζει τις συζητή-σεις τους µε «µεγάλο!» και «θαυµά-

σιο!», για να εξασκηθεί στην ικανό-τητά του να ενθουσιάζεται. Καθώςκανένα από αυτά δεν τον έκανε ευ-τυχισµένο, ο Γουίλσον δεν πήδηξεµόνο από το βαγόνι της ευτυχίας,αλλά αγκάλιασε τη µελαγχολικήπλευρά του και αποφάσισε να ορ-γανώσει ένα κίνηµα για την ευτυ-χία που «οδηγεί στις µισές ζωές,στις µονότονες υπάρξεις», όπως επι-σηµαίνει στο «Εναντίον της ευτυ-χίας», ένα βιβλίο που τώρα φτάνειστα βιβλιοπωλεία. Η εµµονή τωνΑµερικάνών µε την ευτυχία, όπωςγράφει, θρέφει «µία έλλειψη σεβα-

σµού για την αξία της θλίψης» και«τη σηµαντική της θέση στο ρυθµόζωής του Κόσµου».

Η ξαφνική βίαιη αντιµετώπισητης πυρετώδους δράσης της ευτυ-χίας έρχεται µόνο όταν οι επιστή-µονες δηµοσιεύουν την πιο πλήρηέρευνά τους όλων των εποχών συ-γκρίνοντας µέτρια και ακραία επί-πεδα ευτυχίας και ανακαλύπτονταςότι το να είναι κανείς ευτυχισµένοςδεν είναι πάντα καλύτερο.

Σε έρευνες µεταξύ 118.519 αν-θρώπων από 96 χώρες, οι επιστήµο-νες εξέτασαν πώς τα διάφορα επί-πεδα της υποκειµενικής ευµάρειαςσυνταιριάζουν µε το εισόδηµα, τηνεκπαίδευση, την πολιτική εκπρο-σώπηση, τις δραστηριότητες τωνεθελοντών και τις στενές επαφές.Επίσης ανάλυσαν πώς τα διαφορε-τικά επίπεδα ευτυχίας, όπως ανα-φέρουν από φοιτητές κολεγίων, ήλ-θαν σε αντίθεση µε διάφορα αποτε-λέσµατα.

Οσο πιο υψηλά είναι τα επίπεδαευτυχίας, ταιριάζουν µε τις πιο στα-θερές, µακροβιότερες και πιο ευχά-ριστες σχέσεις. Αυτό σηµαίνει ότι,ακόµη και λίγη δυσαρέσκεια για τοσύντροφό σας µπορεί να σας ωθή-σει να ψάξετε για κάποιον καλύτε-ρο, µέχρι να γίνετε στην καλύτερηπερίπτωση αυστηρά µονογαµικόςκαι στην χειρότερη περίπτωση ναµην έχετε ποτέ µία µακρά και στα-θερή σχέση. «Οµως εάν έχετε θετι-κές παραισθήσεις για το σύντροφόσας, που συνάδουν µε τα υψηλότε-ρα επίπεδα ευτυχίας, είναι πιθανό-τερο να βρεθείτε σε µία στενή σχέ-ση», λέει ο Ντίνερ.

Αντίθετα, «όταν επιτυγχάνεται ηευτυχία σε µέτριο επίπεδο, επιπλέ-ον αυξήσεις ενδέχεται να αποδει-χτούν επιβλαβείς» για το εισόδηµα,την επιτυχία στη σταδιοδροµία µας,την εκπαίδευση και την πολιτική

αντιπροσώπευση. Ο Ντίνερ και οισυνάδελφοί του γράφουν στο επι-στηµονικό περιοδικό «Perspectiveson Psychological Science».

Σε κλίµακα από το ένα έως το10, όπου το 10 είναι εξαιρετικά ευ-τυχισµένος, τα 8 ήταν πιο επιτυχη-µένα από τα 9 και τα 10, καθώςέχουν καλύτερη εκπαίδευση καικερδίζουν περισσότερα.

Αυτό πιθανόν αντικατοπτρίζεταιαπό το γεγονός ότι οι άνθρωποι πουείναι κατά κάποιο τρόπο µη ευτυχι-σµένοι, αλλά όχι τόσο θλιµµένοιώστε να παραλύσουν, έχουν περισ-σότερα κίνητρα για να βελτιωθούνσε δύο τοµείς -να οδηγήσουν τουςεαυτούς ώστε να αποκτήσουν πε-ρισσότερη εκπαίδευση και πιοανταγωνιστικές δουλειές και στονκοινωνικό τοµέα, ώστε να τους επι-τραπεί να συµµετέχουν περισσότε-ρο στην κοινωνική ζωή.

Αντίθετα, οι άνθρωποι που βρί-σκονται στην κορυφή της κλίµακας

ευτυχίας δεν νιώθουν αυτή τηνεπείγουσα ανάγκη.

«Εάν είστε πλήρως ικανοποιηµέ-νος µε τη ζωή σας και µε το πώς βα-δίζουν τα πράγµατα στον Κόσµο»,ανέφερε ο Ντίνερ και πρόσθεσε:«∆εν αισθάνεστε να έχετε µεγάλοκίνητρο να καταβάλετε προσπάθει-ες για να αλλάξετε. Να δείξετε προ-σοχή στους ανθρώπους που σας λέ-νε ότι πρέπει να είστε πιο ευτυχι-σµένος».

Τα αρνητικά της πρόσκαιρης, µε-γάλης ευτυχίας δεν θα πρέπει νασας εκπλήσσουν, καθώς τα αρνητι-κά συναισθήµατα υπάρχουν για κά-ποιο λόγο. Επίσης η λύπη φαίνεταιότι αποτελεί µέρος της βιολογικήςµας κληρονοµιάς: Οι πίθηκοι, τασκυλιά και οι ελέφαντες, όλα εµφα-νίζουν κάτι που µοιάζει µε λύπη,ίσως επειδή επιδεικνύει στους άλ-λους µία ανάγκη για βοήθεια. Μία

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 20082 ΘΕΜΑ

Το κυνήγι της ευτυχίας µέσα από την επιστηµονική έρευναΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Σε κλίµακα από το ένα έως το 10, όπου το 10 είναι εξαιρετικά ευτυχι-σµένος, τα 8 ήταν πιο επιτυχηµένα από τα 9 και τα 10, καθώς έχουνκαλύτερη εκπαίδευση και κερδίζουν περισσότερα.

χρήσιµη συµβουλή ότι τόσο µεγάληευφορία µπορεί να αποβεί καθορι-στική, προέρχεται από µελέτες πουέχουν ανακαλύψει ότι ανάµεσα σταάτοµα µε ασθένειες σε τελικό στά-διο, εκείνοι µε την καλύτερη αίσθη-ση της ευµάρειας, ήταν πιθανότερονα πεθάνουν σε κάποια τυχαία πε-ρίοδο της ζωής τους σε σχέση µεαυτούς που ήταν λιγότερο ευτυχι-σµένοι. Το να έχετε ψηλά την ψυχι-κή σας διάθεση, µπορεί να σας κά-νει να αγνοήσετε τις πραγµατικέςαπειλές.

Είναι δύσκολο να πει κανείς πό-τε ακριβώς οι συνηθισµένοι Αµερι-

κανοί, χωρίς να εξαιρούνται οι ψυ-χίατροι, ξεκίνησαν να επιµένουνότι η θλίψη είναι παθολογική. Μέ-χρι το τέλος της χιλιετίας, αυτή ησυµπεριφορά ήταν καλά οχυρωµέ-νη. Το 1999, ο «θάνατος του εµπο-ράκου» του Αρθουρ Μίλερ, παίχτη-κε ξανά στο Μπρόντγουεϊ 50 χρό-νια µετά την πρεµιέρα του. Ενας ρε-πόρτερ ζήτησε από δύο ψυχιάτρουςνα διαβάσουν το σενάριο. H διά-γνωσή τους: O Γουίλι Λόµαν υπέφε-ρε από κλινική κατάθλιψη, µία πα-θολογική κατάσταση που µπορούσεκαι θα έπρεπε να αντιµετωπίζεταιµε φάρµακα. Ο Μίλερ ξαφνιάστη-κε.

«O Λόµαν κάθε άλλο παρά κατα-θλιπτικός είναι», τόνισε στους «Νι-ου Γιορκ Τάιµς». «Τον έχει πάρειαπό κάτω η ζωή. Υπάρχουν κοινω-νικοί λόγοι σχετικά µε το γιατί βρί-σκεται εκεί που βρίσκεται». Αυτόπου η κοινωνία κάποτε έβλεπε ωςτην κατάλληλη αντίδραση σε ελπί-δες που δεν βγήκαν αληθινές καιαπατηλά όνειρα, τώρα αντιµετωπί-ζεται ως ψυχιατρική ασθένεια.

Ο ορισµός της κατάθλιψης «εν-θαρρύνει λανθασµένα µερικές φυ-σιολογικές συναισθηµατικές αντι-δράσεις», λόγω της αποτυχίας τουνα λάβει υπόψη το πλαίσιο ή τα κί-νητρα για τη θλίψη.

Αυτό θα έχει συνέπειες. Οτανκάποιος είναι δικαιολογηµέναθλιµµένος, οι φίλοι και συνάδελφοίτου προσφέρουν υποστήριξη καισυµπάθεια.

Ωστόσο, βάζοντας την ταµπέλατου παθολογικού στην δικαιολογη-µένη θλίψη, «τους δίνουµε το στίγ-µα ότι είναι λυπηµένοι», αναφέρειο ο Γουέικφιλντ, «που έχει ως απο-τέλεσµα η κατάθλιψη να προκαλείεχθρότητα και απόρριψη», µε µίαφράση του τύπου «ξεπέρασέ το, πά-ρε ένα χάπι. Η φυσιολογική έκταση

του ανθρώπινου συναισθήµατοςδεν είναι ανεκτή». Και η επιµονήότι η θλίψη χρειάζεται θεραπείαµπορεί να έλθει σε σύγκρουση µετη διαδικασία της φυσικής επούλω-σης των πληγών. «∆εν ξέρουµε πώςτα φάρµακα έχουν επίδραση στηφυσιολογική θλίψη και τις λειτουρ-γίες της, όπως η µία νέα αρχή στηζωή µέσα από τον πόνο», είπε οΓουέικφιλντ.

Ακόµη και ο ψυχίατρος που είχετην επίβλεψη του σχετικού προ-γράµµατος εκφράζει τις αµφιβολίεςτου για τη χορήγηση φαρµάκων κα-τά της θλίψης.

«Το να είσαι άνθρωπος σηµαίνεινα αντιδράς φυσιολογικά µε αισθή-µατα θλίψης σε αρνητικά γεγονόταστη ζωή σου», γράφει ο ΡόµπερτΣπίτζερ του Ψυχιατρικού Ινστιτού-του του Νιου Γιορκ Στέιτ Γιουνιβέρ-

σιτι προλογίζοντας την «Απώλειατης θλίψης».

Θα ήταν χαζό να υποτιµήσουµετη δύναµη και το θάρρος όσων προ-σπαθούν να προωθήσουν την ευτυ-χία. Οµως, ίσως, να έχει ξεπεραστείπια η µονοδιάστατη επιδίωξη τηςευτυχίας ως αυτοσκοπού αντί γιασυνέπεια µίας ζωής µε νόηµα.

Πηγή: «Newsweek»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΘΕΜΑ 3

WWOORRKKEERRSS’’ CCOOMMPPEENNSSAATTIIOONN//SSOOCCIIAALL SSEECCUURRIITTYY DDIISSAABBIILLIITTYY

© î

ï ô

ö

EEÚÚÁÁ··ÙÙÈÈÎο¿:: CCoonnssttrruuccttiioonn LLaaddddeerrss// SSccaaffffoolldd ™™ÔÔ‚‚··ÚÚ¿¿ ··˘ÙÙÔÔÎÎÈÈÓÓËËÙÙÈÈÎο¿:: CCaarr AAcccciiddeennttss

¶¶ÂÂÛÛ››ÌÌ··ÙÙ··:: SSlliipp && FFaallll

((771188)) 772266--66999933

2299--1166 2233rrdd AAvvee..,, AAssttoorriiaa,, 11//22 bblloocckk ffrroomm ««¡¡»» TTrraaiinn11 BBlloocckk ffrroomm TTrriibboorroouugghh BBrriiddggee

111111 LLiivviinnggssttoonn SStt..,, SSuuiittee 11111100,, BBrrooookkllyynn,, NNYY 1111220011

GGEEOORRGGEE PPOOUULLOOSS,, EEssqq¢¢ II KK HH °° OO PP OO ™™

BBaannkkrruuppttccyy -- CChhaapptteerr 77 && 1133 DDiisscchhaarrggee CCrreeddiitt CCaarrddss,, JJuuddggmmeennttss SSttoopp HHaarraassssmmeenntt,, SSttoopp FFoorreecclloossuurreess

∞∞∆∆ÀÀÃÃ∏∏ªª∞∞∆∆∞∞

∂∂ÍÍÂÂÈȉ‰ÈÈÎ΢Ì̤¤ÓÓËË,, ÚÚÔÔÛÛˆÈÈÎ΋‹ ÂÂÍ͢ËËÚÚ¤¤ÙÙËËÛÛËË

¢¢ˆÚÚ¿¿ÓÓ ™™˘ÌÌ‚‚ÔÔ˘ÏϤ¤˜ ÁÁÈÈ·· ··ÙÙ˘¯‹‹ÌÌ··ÙÙ·· ªªÂ ÙÙÈȘ ÓÓÔÔÌÌÈÈÎΤ¤˜ ÌÌ··˜ ˘ËËÚÚÂÂÛÛ››Â˜ ¯ÔÔ˘ÌÌ ··ÔÔ‰‰ÒÒÛÛÂÂÈÈ ÛÛÙÙÔÔ˘˜ ÂÂÏÏ¿¿ÙÙ˜

ÌÌ··˜ ÂÂÎη·ÙÙÔÔÌÌÌ̇‡ÚÚÈÈ·· ‰‰ÔÔÏÏ¿¿ÚÚÈÈ··

$$2255 CCoonnssuullttaattiioonn FFeeee

∆ιατροφή µε µέτρο

Για καλύτερη ζωή

Η πρόληψη της στεφανιαίας νόσου δεν απαιτεί δραστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, αλλά µικροαλλαγές στην

καθηµερινή ρουτίνα. Πολλοί ανησυχούν ότι θα αναγκαστούννα εγκαταλείψουν όλες τις µικρές χαρές που είναι

το αλατοπίπερο της ζωής. ∆εν είναι έτσι όµως.

www.mountsinai.org

Για περισσότερες πληροφορίες τηλεφωνήστε στο

(212) 659-9479

Εκπαιδευτική ενηµέρωση από τον καρδιολόγο Ηλία Ζία

Πιστεύουµε ότι όσο περισσότερα γνωρίζετε για τις αιτίες και τη θεραπεία της στεφανιαίας νόσου, τόσο καλύτερα θα προετοιµαστείτε για να την αντιµετωπίσετε.

Το κλειδί είναι η απόλαυση µε µέτρο. Και πάλι µπορείτε να γεύεστε αυτά που σας αρέσουν, απλά όχι τόσο συχνά.

Η επιµονή ότι η θλίψη χρειάζεταιθεραπεία µπορεί να έλθει σε σύ-γκρουση µε τη διαδικασία τηςφυσικής επούλωσης των πληγών.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 20084 ΘΕΜΑ

πολέµου στις οικογένειες των στρα-τιωτικών και στον ίδιο το Στρατόέχουν κάνει περίπλοκες τις προ-σπάθειες του Πενταγώνου.

«∆εν νοµίζω ότι τίθεται κάποιοερώτηµα γι’ αυτά», είπε ο ΠίτερΜακντόναλντ, ένας συνταξιοδοτη-µένος δικαστής στο Κεντάκι και µέ-λος της οµάδας κρούσης του Πεντα-γώνου που έχει τώρα διαλυθεί. «Οπόλεµος θα µπορούσε να κάνει ταπράγµατα πολύ χειρότερα από πρινκαι είχαµε ένα σύστηµα που δενήταν καλό για να κάνουµε µία αρ-χή».

Σύµφωνα µε συνεντεύξεις αξιω-µατούχων των σωµάτων ασφαλείαςκαι έγγραφα των δικαστηρίων, οΣτρατός έστειλε στον πόλεµο µέλητου που είχαν κατηγορηθεί ή ακό-µη και είχαν καταδικαστεί γιαεγκλήµατα οικογενειακής βίας.

Η αποστολή τέτοιων ατόµων σεµία εµπόλεµη ζώνη παραβιάζειτους στρατιωτικούς κανονισµούςκαι, σε µερικές περιπτώσεις, τουςοµοσπονδιακούς νόµους.

Μέσα σε µία περίοδο έξι εβδο-µάδων το 2002, τρεις λοχίες των Ει-δικών ∆υνάµεων επέστρεψαν απότο Αφγανιστάν και δολοφόνησαντις γυναίκες τους στο Φορτ Μπραγκστη Βόρεια Καρολίνα. ∆ύο από αυ-τούς έστρεψαν αµέσως τα όπλα κα-τά των εαυτών τους και ο τρίτοςκρεµάστηκε στο κελί του στη φυλα-κή. Ενας ακόµη τέταρτος στρατιώ-της στην ίδια βάση σκότωσε τη γυ-ναίκα του κατά τη διάρκεια αυτώντων έξι εβδοµάδων.

Στο ξεκίνηµα αυτής της εµπόλε-µης περιόδου, το κύµα δολοφο-νιών-αυτοκτονιών σήµανε συνα-γερµό για πιθανή σύνδεση µεταξύαποστολών στα πεδία µαχών και οι-κογενειακής βίας, µία σύνδεση πουυποστηρίζεται και από µία µελέτηπου δηµοσιεύτηκε φέτος στο επι-στηµονικό περιοδικό «MilitaryMedicine». Oι φόνοι αναζωπύρω-σαν τις ανησυχίες σχετικά µε τηνοικογενειακή βία στους στρατιωτι-κούς που οδήγησε στο σχηµατισµότης Οµάδας Κρούσης Αµυνας γιατην Οικογενειακή Βία δύο χρόνιαπριν.

Η εθνική προσοχή στο ζήτηµαδεν κράτησε πολύ. Ωστόσο, µίαέρευνα των «Tάιµς» ανακάλυψε πά-νω από 150 περιπτώσεις µοιραίωνπεριστατικών οικογενειακής βίας ήκακοποίησης παιδιών στα ΗνωµέναΕθνη, στην οποία εµπλέκονται µέ-λη του Στρατού και νέοι βετεράνοικατά την περίοδο που άρχισε µετην εισβολή στο Αφγανιστάν τονΟκτώβριο του 2001 και έπειτα.

Σε περισσότερες από το ένα τρί-το των υποθέσεων, οι «Τάιµς» βρή-καν ότι οι δράστες είχαν αποσταλείστο Αφγανιστάν ή το Ιράκ ή στις πε-ριοχές που υποστηρίζουν αυτές τιςαποστολές. Στο άλλο ένα τρίτο, κα-θόρισε ότι οι δράστες δεν είχαναποσταλεί ποτέ στον πόλεµο. Επι-προσθέτως, το ιστορικό του υπόλοι-που ενός τρίτου δεν είναι ξεκάθαρο.

Σύµφωνα µε το Στρατό, ο αριθ-µός των γενικών περιστατικών κα-κοποίησης συζύγων και παιδιώνπου αναφέρονται σε επιδιαιτησίες

οικογενειακών θεµάτων στη στρα-τιωτική βάση άρχισε να µειώνεταιτο 1998, πριν ξεκινήσει η ειδικήπροσπάθεια να επιλυθεί το ζήτηµακαι συνεχίστηκε να µειώνεται ση-µαντικά µέσα στο 2006.

Οµως, το εάν αυτοί οι αριθµοίαντικατοπτρίζουν τη πραγµατικήπτώση είναι θέµα συζήτησης, δεδο-µένου ότι µεγάλος αριθµός µελώντου Στρατού έχει περάσει σηµαντι-κό χρονικό διάστηµα εκτός Ηνωµέ-νων Πολιτειών σε στρατιωτικές επι-χειρήσεις και ότι οι µεγαλύτερεςκυρώσεις για την οικογενειακή βίαέχουν κάνει µερικές γυναίκες δι-στακτικές στην αναφορά των κακο-ποιήσεων.

Και στην ΑεροπορίαΟ σµηνίας Τρεβίνο, που είχε

βιώσει τη σεξουαλική κακοποίησηκαι έναν δύσκολο πρώτο γάµο, υπέ-φερε από ψυχολογικά προβλήµαταπολύ πριν αποσταλεί σε εµπόλεµεςζώνες για να επιφορτιστεί µε το πο-λύ στρεσογόνο καθήκον να κουβα-λάει τους τραυµατίες από το πεδίοτης µάχης.

Τα αρχεία της Αεροπορίας γιατην ψυχική υγεία δείχνουν ότι ολοχίας Τρεβίνο, που ήταν τότε 36,είχε λάβει ιατρική φροντίδα δύοφορές για ψυχολογικά προβλήµα-τα πριν από τον πόλεµο για µείζονακατάθλιψη, καθώς ο πρώτος τουγάµος απέτυχε και έπειτα, το 1999για µετατραυµατικό στρες, προερ-χόµενο από κακοποίηση που είχευποστεί στην εφηβεία του και προ-βλήµατα στο γάµο µε τη νέα τουγυναίκα, την Κάρολ. Είχε λάβει ψυ-χολογική στήριξη και θεραπεία µεφαρµακευτική αγωγή και τις δύοφορές.

Ως αποτέλεσµα αυτών των προ-βληµάτων, η Αεροπορία επέµεινενα εξασφαλίσει µία ιατρική άδεια

για την προαγωγή που ήθελε ώστενα γίνει τεχνικός ιατρικής κάλυψηςαπό αέρος. Και οι στρατιωτικοί για-τροί πιστοποίησαν την ικανότητάτου ότι µπορούσε να αναλάβει τηδουλειά αυτή, µολονότι υπάρχουνστοιχεία που δείχνουν ότι η προϋ-πάρχουσα µετατραυµατική διατα-ραχή µπορεί να πάρει διαστάσειςστις εµπόλεµες ζώνες.

Τελικά ο Τρεβίνο είχε δυσκολίανα χειριστεί το πολύ άσχηµο θέαµαπου έβλεπε όταν έπρεπε να µετα-φέρει τους πληγωµένους στρατιώ-τες από το πεδίο της µάχης. Μετάαπό µία αποστολή στο Αφγανιστάνκαι δύο στο Ιράκ, η ψυχική τουυγεία και ο γάµος του χειροτέρε-ψαν.

Οταν επέστρεψε από τη δεύτερηπεριοδεία του στο Ιράκ, ο λοχίαςΤρεβίνο παραδέχτηκε σε µία ιατρι-κή έρευνα ότι είχε «σοβαρά προ-βλήµατα» να συναναστραφεί µεάτοµα που αγαπούσε και ότι αισθα-νόταν «στενοχωρηµένος, αβοήθη-τος, πανικόβλητος και ανήσυχος».

Η Αεροπορία αντέδρασε γρήγο-ρα και τον περιέθαλψε µε φαρµα-κευτική αγωγή, όµως η οικογένειατης γυναίκας του, που τον πήρε υπότην προστασία της, βρήκε τον κά-ποτε πρόσχαρο, πνευµατώδη λοχίαεντελώς αλλαγµένο. Το θυµικό είχεαπροσδόκητες εκλάµψεις. Είχε τά-σεις συνδρόµου καταδίωξης και πα-ράνοιας, ενώ η συµπεριφορά τουήταν τέτοια που φόβιζε ακόµη καιτο γιο του.

Τουλάχιστον µία φορά χτύπησετη γυναίκα του, όµως αυτό δενέφτασε για να της σώσει τη ζωή.Τέσσερις µέρες πριν τη δολοφονία-αυτοκτονία , ο λοχίας Τρεβίνο αγό-ρασε ένα όπλο. «Αυτό είναι µόνοένα από αυτά που συµβαίνουν ατυ-χώς», έγραψε στο γιο του στο ση-µείωµα αυτοκτονίας του. «Σ’ αγα-πάω και ξέρω ότι θα σε απογοητεύ-σω», συνέχισε.

Τι γίνεται µετά από όλα αυτά;Στο Φορτ Χουντ, η επιθεωρητής

Μπρανκ από την Αστυνοµία του Κι-λίν είπε ότι οι στρατιώτες συνέχι-σαν να αψηφούν τους κανόνες τηςβάσης τους. «Μένω έκπληκτη» , εί-πε. «Το Φορτ Χουντ δεν εφαρµόζειαυτές τις διαταγές».

Ο Στρατός εξέτασε το θάνατοτης Εριν Εντουαρντς ως µέρος ενόςπρογράµµατος επιθεώρησης µοι-ραίων περιστατικών, που είχε προ-ταθεί από την Οµάδα Κρούσης τουΠενταγώνου «για να διασφαλιστείότι κανένα θύµα δεν θα βρει τραγι-κό θάνατο».

Η µία παράγραφος της περίλη-ψης φαίνεται ότι υποβάθµιζε τα ευ-ρήµατα της έρευνας της πολιτικήςΑστυνοµίας. Η περίληψη σηµείωνεότι η Εριν Εντουαρντς είχε αρνηθείτη βοήθεια του προγράµµατος οικο-γενειακής προστασίας της οικογέ-νειας, ενώ ο Ουίλιαµ Εντουαρντς εί-χε γραφτεί σ’ αυτό. Πρόσθεσε ότι οΟυίλιαµ Εντουαρντς «φαινόταν ναυπάκούει» στους περιορισµούς. Μέ-χρι την ηµέρα που «ξέφυγε από τηστρατιωτική συνοδεία» και σκότω-σε τη γυναίκα του.

Πηγή: «Περιοδικό των Nιου Γιορκ Τάιµς»

Επιστροφή από τον πόλεµο: Η οικογενειακή βίαΣυνέχεια από τη σελίδα 1

Το ζήτηµα της επανένταξης των στρατιωτών µετά την επιστροφήτους στις ΗΠΑ τυγχάνει ελλιπούς ή κακής µεταχείρισης.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΕΥΡΩΠΗ 5

Κυνηγοί θησαυρών πιστεύουν ότιανακάλυψαν χρυσά αντικείµενα βά-ρους δύο τόνων που είχαν κλαπείστη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής.Πιθανότατα, ο θησαυρός αυτός περι-λαµβάνει ανεκτίµητα συλλεκτικάχρυσοποίκιλτα παραπετάσµατα απότο περίφηµο «κεχριµπαρένιο δωµά-τιο» του ανακτόρου της Αικατερίνηςστο Τσάρκογιε Τσέλο της Αγίας Πε-τρούπολης, το οποίο εθεωρείτο τοόγδοο θαύµα του κόσµου και λεηλα-τήθηκε άγρια από τις χιτλερικές ορ-δές κατά την πολύµηνη πολιορκίατου µαρτυρικού Λένινγκραντ.

Η ανακάλυψη έγινε κοντά στοχωριό Ντόιτσνοϊνσε στη Βόρεια Γερ-µανία. Μετρήσεις µε ειδικά όργαναδείχνουν ένα τεχνητό όρυγµα σε βά-θος 20 µέτρων µέσα στο έδαφος.Μέσα στην κοιλότητα αυτή ανιχνεύ-θηκαν αντικείµενα κατασκευασµέ-να από ευγενή µέταλλα.

«Τα αντικείµενα δεν είναι σιδερέ-νια» δήλωσε ο εκ των ερευνητώνΧάιντς-Πέτερ Χάουσταϊν, βουλευτήςτου κόµµατος των Ελεύθερων ∆ηµο-κρατών. «Είναι χρυσά ή ασηµένια.Πιστεύουµε ότι πρόκειται για εκθέ-µατα του κεχριµπαρένιου δωµατίουκαι ελπίζουµε ότι θα βρούµε στοι-χεία που θα µας οδηγήσουν και σεάλλες κρυψώνες των ναζιστών».

Η σκαπάνη δεν έχει φτάσει ακό-µη στο εσωτερικό του ορύγµατος,δεδοµένου ότι οι εργασίες προχω-ρούν πολύ αργά για λόγους ασφαλεί-ας. Τα µεταλλικά αντικείµενα είναισυσκευασµένα σε κιβώτια, αλλάεπειδή υπάρχει το ενδεχόµενο ο θη-σαυρός να είναι παγιδευµένος,προηγούνται οι πυροτεχνουργοί γιατο ξεκαθάρισµα του χώρου. Οι εργα-σίες µπορεί να κρατήσουν εβδοµά-δες, ενώ ο χώρος φυλάσσεται.

Τις πληροφορίες, ο κ. Χάουσταϊντις πήρε από τον Κρίστιαν Χάνις, κά-τοικο της περιοχής. Ο µακαρίτης οπατέρας του Χάνις είχε υπηρετήσεισηµατωρός στη Λουφτβάφε, την πο-λεµική αεροπορία του Χίτλερ. Ψά-χνοντας τα χαρτιά του, ο Κρίστιανβρήκε ντοκουµέντα που περιέχουνσυντεταγµένες τοποθεσιών όπου πι-θανότατα οι ναζιστές είχαν κρύψειχρυσάφι και διαµάντια, καθώς πλη-σίαζε το τέλος του πολέµου.

«Ψάχνουµε ακριβώς αυτές τις συ-ντεταγµένες» δήλωσε στους «Tάιµς»του Λονδίνου ο κ. Χάουσταϊν, τονίζο-ντας ότι «υπάρχουν σηµειώσεις πουυποδεικνύουν ότι στα σηµεία αυτάέχει θαφτεί χρυσάφι που ανήκει στοΝαζιστικό Κόµµα». Και συµπεραίνει:«Αν πράγµατι πρόκειται για αντικεί-

µενα κατασκευασµένα από χρυσό,τότε εκεί βρίσκεται και ο θησαυρόςτου κεχριµπαρένιου δωµατίου».

Το κεχριµπαρένιο δωµάτιο ήτανφτιαγµένο από κεχριµπαρένια παρα-πετάσµατα µε πλαίσιο από ατόφιοχρυσάφι- δώρο του πρώσου µονάρχηΦρειδερίκου Γουλιέλµου Α’ προς τοντότε τσάρο Πασών των Ρωσιών Πέ-τρο τον Μεγάλο, ο οποίος την εποχήεκείνη (1716) ήταν σύµµαχός του.

Τα παραπετάσµατα αυτά τα είχανξηλώσει οι Γερµανοί το 1941 από τοανάκτορο της Αικατερίνης (συζύγουτου Μεγάλου Πέτρου) και τα µετέ-φεραν στο Κένινγκσµπεργκ της Ανα-τολικής Πρωσίας, από όπου εξαφα-νίστηκαν µυστηριωδώς το 1945.

Πηγή: «To Bήµα»

Oχι µόνο ταξίδεψαν µε την πρώτησε καθυστερήσεις εταιρεία στην Ευ-ρώπη, αλλά όταν έφθασαν επιτέ-λους στον προορισµό τους, εννέααπό τους επιβάτες ενός συνηθισµέ-νου τζάµπο της «Βritish Αirways»διαπίστωσαν ότι οι αποσκευές τουςέλειπαν.

Για να έχετε τις λιγότερες πιθανό-τητες να σας συµβεί κάτι τέτοιο πρέ-πει να πετάξετε µε την «ΤurkishΑirlines» ή την «Αir Μalta», που εί-ναι οι καλύτερες στη διαχείριση τωναποσκευών. Οι «Τάιµς» του Λονδί-νου επεσήµαιναν χθες πως πέρυσι,µόνον όσοι ταξίδεψαν µε την «ΤΑΡΑir Ρortugal» έχασαν περισσότερεςβαλίτσες από τους επιβάτες της«Βritish Αirways», η οποία είναιόµως πενταπλάσια σε µέγεθος απότην πορτογαλική εταιρεία. Η έρευναπραγµατοποιήθηκε από την EνωσηΕυρωπαϊκών Αερογραµµών (ΑΕΑ)και έδειξε ότι το 2007 -κατά µέσονόρο- 16,6 βαλίτσες ανά 1.000 επιβά-τες καθυστέρησαν να φτάσουνστους ιδιοκτήτες τους, σε σύγκρισηµε 15,7% την προηγούµενη χρονιά.

Σύµφωνα µε το Συµβούλιο Χρη-στών των Αεροµεταφορών (ΑUC),τον επίσηµο οργανισµό των επιβα-τών, η αύξηση στις απολεσθείσεςαποσκευές εξηγείται εν µέρει απότην εφαρµογή του κανονισµού πουεπιτρέπει µόνο µία χειραποσκευήκαι είχε ως αποτέλεσµα την υπερ-φόρτωση των συστηµάτων διαχείρι-σης των αποσκευών. Ωστόσο η «ΑirΜalta» και η «Τurkish Αirways» έχα-σαν µόνο 4,5 βαλίτσες ανά 1.000επιβάτες που εξυπηρέτησαν, σε σύ-γκριση µε τις 27,8 που έχασε η «ΑirΡortugal» και τις 26,5 που έχασε η«ΒΑ».

Οι αποζηµιώσεις Η ΑΕΑ αντιπροσωπεύει τις περισ-

σότερες από τις µεγάλες αεροπορι-κές εταιρείες, αλλά όχι και αυτές τωνφθηνών εισιτηρίων, όπως η«Ryanair» και η «easyJet». Οι εται-ρείες αυτές χάνουν πάντως λιγότε-ρες αποσκευές απ’ ό,τι οι παραδο-σιακές, επειδή δεν προσφέρουνανταποκρίσεις µέσω κοµβικών αερο-δροµίων.

Η έρευνα έδειξε πως από τις χα-µένες αποσκευές το 61% χάνεται

όταν οι επιβάτες µετεπιβιβάζονταισε άλλες πτήσεις. Οι περισσότερεςαπό τις αποσκευές επιστρέφονταιστους ιδιοκτήτες τους µέσα σε δύοηµέρες, όµως µία στις 2.000 χάνεταιγια πάντα.

Το Συµβούλιο Χρηστών των Αε-ροµεταφορών (ΑUC) κάλεσε τις αε-ροπορικές εταιρείες να είναι πιο σα-φείς σχετικά µε το τι µπορούν ναδιεκδικήσουν οι επιβάτες, αν οι απο-σκευές τους καθυστερήσουν ή χα-θούν. Συνήθως προσφέρουν περί-που 30 ευρώ για κάθε µέρα που λεί-πει η αποσκευή, όµως οι επιβάτεςενδέχεται να µπορούν επίσης ναδιεκδικήσουν εύλογες δαπάνεςτους, όπως για ρούχα και είδη προ-σωπικής υγιεινής. Ωστόσο δεν υπάρ-χουν σαφείς κανονισµοί για το τιπρέπει να πληρώνουν οι αεροπορι-κές εταιρείες, πέρα από έναν διεθνήνόµο ο οποίος περιορίζει την ευθύνητους στα 1.060 ευρώ ανά επιβάτη.«Το καλύτερο είναι να ρωτήσετε τηναεροπορική εταιρεία τι δικαιούστεαµέσως µόλις διαπιστώσετε ότι λεί-πει η αποσκευή σας» συµβουλεύει οΤζέιµς Φριµάντλ, διευθυντής τουΑUC.

Στην ΕλλάδαΣτην Ελλάδα, η «Ολυµπιακή» δεν

έδωσε στοιχεία για τις αποσκευές,ενώ έρχεται 21η (µεταξύ 27 εταιρει-ών) στις έγκαιρες αφίξεις και 25η(στις 27) στις έγκαιρες αναχωρήσειςπτήσεων µικρών και µεσαίων απο-στάσεων. Επίσης το 26,4% των πτή-σεων από ή προς το αεροδρόµιο«Ελευθέριος Βενιζέλος» σηµείωσαντο 2007 καθυστέρηση µεγαλύτερητων 15 λεπτών (τα σκήπτρα εδώ κα-τέχει το Χίθροου του Λονδίνου, µεκαθυστερήσεις στο 35,5% των πτή-σεων).

Το «Ελευθέριος Βενιζέλος» έρχε-ται έβδοµο από το τέλος στον σχετι-κό κατάλογο 27 ευρωπαϊκών αερο-δροµίων, µία θέση κάτω από το αε-ροδρόµιο της Λάρνακας και µία πά-νω από αυτό της Μαδρίτης. Την κα-λύτερη επίδοση, δηλαδή τις λιγότε-ρες καθυστερήσεις, είχε το αεροδρό-µιο των Βρυξελλών (όπου καθυστέ-ρησε το 16,9% των πτήσεων).

Πηγή: «Τα Νέα»

Οι χαµένες βαλίτσες της «British Airways»

Ανακάλυψη του χαµένου θησαυρού των ναζί

το περίφηµο «κεχριµπαρένιο δωµάτιο» του ανακτόρου της Αικατερί-νης στο Τσάρκογιε Τσέλο της Αγίας Πετρούπολης.

Οι περισσότερες από τις χαµένες αποσκευές επιστρέφονται στους ιδιο-κτήτες τους µέσα σε δύο ηµέρες, όµως µία στις 2.000 χάνεται για πάντα.

ΞΕΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ

Η Κυριακή του Φαρισαίου και του ΤελώνηΟι συντάκτες του ελληνικού ηµερολογίου, έβαλαν αρκετές Κυριακές µε παραβολές του Ιησού Χριστού από την

Καινή ∆ιαθήκη. Στις 17 Φεβρουαρίου ήταν η Κυριακή του Φαρισαίου και του Τελώνη. Φυσικά, η παραβολή αυτή δενεορτάζεται, εκτός αν το όνοµά σου είναι Φαρισαίος ή Τελώνης, αλλά µελετάται, για να µας διδάξει πώς να περπατούµεστο δρόµο της ζωής. Σου συνιστώ να δώσεις 5 λεπτά από τον πολυάσχολο και πολύτιµο χρόνο σου και να διαβάσειςπροσεκτικά την παραβολή αυτή που βρίσκεται στο ιη, δηλαδή 18ο κεφάλαιο του Λουκά στην Καινή ∆ιαθήκη. Τα λόγιατου Ιησού Χριστού είναι τροφή στην ψυχή και οδηγούν κάθε άνθρωπο στο δρόµο του Θεού. Είναι λόγια ζωής καιαλήθειας, αψευδή και αλάνθαστα. Είναι η πρόνοια του Θεού στον άνθρωπο επί χιλιετηρίδες, πρόνοια που προµηθεύειπίστη στον Ιησού Χριστό, ο οποίος είναι η αλήθεια, η οδός και η ζωή. Λέγει ο Φαρισαίος στην παραβολή: «Ευχαριστώσοι, Θεέ, ότι δεν είµαι καθώς οι λοιποί άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, µοιχοί, ή και καθώς ούτως ο τελώνης. Νηστεύω διςτης εβδοµάδος, αποδεκατίζω πάντα όσα έχω. Και ο τελώνης µακρόθεν ιστάµενος δεν ήθελεν ουδέ τους οφθαλµούς ναυψώση εις τον ουρανόν, αλλ’ έτυπτεν εις το στήθος αυτού, λέγων, Ο Θεός, ιλάσθητί µοι τω αµαρτωλώ. Σας λέγω,Κατέβη ούτος εις τον οίκον αυτού δεδικαιωµένος µάλλον παρά εκείνος.» Οι Φαρισαίοι, οι πιο θρήσκοι Εβραίοι,πίστευαν πως είναι οι εκλεκτότεροι απ’ όλους τους ανθρώπους του πλανήτη, αλλά πάνω στην αγωνιώδη προσπάθειαεπιδείξεως, υποκριτικά υπερηφανεύτηκαν, διότι έβλεπαν το νόµο του Θεού και όχι το Θεό του νόµου. Επηρεασµένοιαπό την επίτευξη και τον συγκριτικό αγώνα της ζωής, έπαψαν να αγαπούν το Θεό και τον συνάνθρωπο, γι’ αυτό οΧριστός τους καυτηρίαζε δριµύτατα µε τα πιο δυναµικά ουαί. Ο Χριστός που ανεχόταν όλους τους αµαρτωλούς, αλλάόχι την αµαρτία τους, δεν ανεχόταν την υποκρισία των Φαρισαίων. Ο Φαρισαίος λοιπόν, το πρώτο πρόσωπο τηςιστορίας µας, µε αδικαιολόγητο µίσος, επιθετικά κατηγορεί τον άγνωστο Τελώνη µέσα στην εκκλησία εν ώραπροσευχής. Το δεύτερο πρόσωπο της ιστορίας, ο Τελώνης, αναγνωρίζει την αµαρτία του και ζητάει χάρη και έλεος. ΟΙησούς Χριστός, το τρίτο πρόσωπο της ιστορίας µας, είναι ο κριτής που µιλάει στο τέλος (και πάλιν ερχόµενον µετάδόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς), και λέει ποιός δικαιώθηκε, δηλαδή συγχωρέθηκε. Αν εκείνο το βράδυ και οι δύοέφευγαν από τη ζωή αυτή, ο Τελώνης θα ήταν ο συγχωρεµένος. Η αξία της παραβολής είναι ότι δεν µετράει το τί λέωεγώ για τον εαυτό µου, αλλά τί λέει ο Θεός για µένα όταν µετανοήσω. Αυτή είναι η σηµερινή µας αξία. Στέλνουµεδωρεάν µια Καινή ∆ιαθήκη σε όποιον το ζητήσει.

Πέτρος ΦιλακουρίδηςΤηλ. επικοινωνίας: (866) 960-2140

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 20086 ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΣ

Συναυλία Αγάπης των Θεσσαλονικέων

Ο Σύλλογος Θεσσαλονικέων πρόσφατα διοργάνωσε στο Αρχιεπι-σκοπικό Κέντρο στην Αστόρια την Συναυλία της Αγάπης τα έσοδατης οποίας θα διατεθούν για την ενίσχυση του Ταµείου για την ανέ-γερση του ναού του Τιµίου Σταυρού στο Γουάιτστοουν. Στο στιγ-µιότυπο οι τραγουδιστές Σταύρος Θεοδώρου και Αννα Παϊδούση.

Ερανική εκδήλωσηστον Αγιο Γεράσιµο

Η Κοινότητα του Αγί-ου Γερασίµου στο

Μανχάταν την Κυρια-κή παρέθεσε στην

κοινοτική αίθουσα τοπαραδοσιακό γεύµα,τα έσοδα του οποίουθα διατεθούν για την

ενίσχυση του ταµείουτης κοινότητας. Απόαριστερά διακρίνο-

νται οι κ. Γιώργος Με-νεγάτος, Νικόλαος Γα-

βριελάτος, ΝικόλαοςΒαρθολοµάτος, ΤζέρηΜινέτος, Σπύρος ∆ρα-κόπουλος και Γιώργος

Βανδώρος, κατά τηδιάρκεια της προετοι-µασίας του γεύµατος.

Να τους ζήσουντα δίδυµα νεοφώτιστα

Το ζεύγος Πανα-γιώτη και Νικολέ-τας Ζανέτου τοαπόγευµα του Σαβ-βάτου τέλεσε στον ιερό ναό τουΑγίου ΝικολάουΦλάσινγκ το µυ-στήριο της βάφτι-σης των δίδυµωνπαιδιών του. Απόαριστερά διακρίνο-νται οι ανάδοχοιΑθανάσιος και Κα-τερίνα Κουρκουµέ-λη, οι γονείς Πανα-γιώτης και Νικολέ-τα Ζανέτου µε τουςνεοφώτιστους Ιου-λία και Θανάση,και οι ανάδοχοι Κα-τερίνα και ΗλίαςΦίλας µε την κόρητους Ευτυχία.

Προβολή ντοκιµαντέρ στο Πανεπιστήµιο του Γέιλ

Το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών «Ιδρυµα Σταύρος Νιάρχος» στο Πανε-πιστήµιο του Γέιλ την ∆ευτέρα αµέσως µετά την εκδήλωση στο πλαί-σιο της οποίας ανακοινώθηκε η δωρεά του Ιδρύµατος Νιάρχου προέ-βαλε το ντοκιµαντέρ «Το οδοιπορικό: Το ελληνοαµερικανικό όνειρο».Στο στιγµιότυπο από την δεξίωση σε πρώτο πλάνο διακρίνεται ο οµο-γενής Τζορτζ Τσέλος, διευθυντής των αρχείων του Ελις Αϊλαντ (αριστε-ρά) και ο καθηγητής Γιώργος Συρίµης οι οποίοι προλόγισαν το έργο.

Επιµένει η νέα γενιά των Κεφαλλονιτών

Η ΚεφαλληνιακήΑδελφότητα ΝέαςΥόρκης το Σάββατοδιοργάνωσε στην κοι-νοτική αίθουσα του Τι-µίου Σταυρού στο Γου-άιτστόουν την καθιε-ρωµένη Γιορτή τηςΑγάπης στην οποίαπαραβρέθηκαν πολλοίνέοι οι οποίοι επιµέ-νουν στην διατήρησητων παραδόσεων. Απόαριστερά διακρίνο-νται οι κ. Τίνα Ριγά-λου, Ανδρέας Γούστας,Γιάννης Κορωναίος,Πέτρος Τσαντές, Σταυ-ρούλα Καβαλιεράτου,Νίκος Κουνίδης καιΜαριάνθη Ρουχωτά.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: WR/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ 7

ΑΣΟΣΙΕΪΤΕΝΤ ΠΡΕΣ/ ΜΑΤ ΝΤΆΝΧΑΜ

Καταστροφικό έργο τέχνης

Αν το έφτιαχνε ανθρώπινο χέρι, θα λέγαµε τώρα ότι είναι έργο τέ-χνης. Οµως αποκλειστικός δηµιουργός του είναι η φύση, που ευ-θύνεται και για την καταστροφή πολλών καλλιεργειών στην Αργο-λίδα, µετά το πέρασµα του χιονιά.

Λίγο πριν τα αγαλµατάκια

Η ηθοποιός Κριστίν Τσένογουεθ (δεξιά) παίρνει µέρος στις πρόβες της απονοµής των βραβείων Οσκαρ πουθα γίνει την Κυριακή στο Λος Αντζελες. Πυρετώδεις οι προετοιµασίες της Ακαδηµίας για τη µεγάλη βραδιά.

Το τυράκι που χρειάζεται

Το τελευταίο διά-στηµα, µε τις αλλε-πάλληλες νίκες τουΜπάρακ Οµπάµα,φαίνεται ότι η Χίλα-ρι Κλίντον δεν έχειτο τυράκι για ναπροσελκύσει στηφάκα της τους ∆η-µοκρατικούς ψηφο-φόρους στη φάκατης. Γι’ αυτό καιένας οπαδός τηςστο Ουισκόνσινσκέφτηκε να τηςδείξει το δρόµο...

AΣΟ

ΣΙΕΪ

ΤΕΝ

Τ Π

ΡΕΣ/

ΚΑ

ΡΟΛ

ΙΝ Κ

ΑΣΤ

ΕΡ

ΑΣΟΣΙΕΪΤΕΝΤ ΠΡΕΣ/ΚΡΙΣ ΚΑΡΛΣΟΝ

Ασταµάτητη και νηφάλια η Εϊµι

Η Εϊµι Γουάινχάουζ έβγαλε για ακόµη µια φορά στη σκηνή το σπά-νιο ταλέντο της και την εκκεντρική της εµφάνιση, εν προκειµένωγια να παραλάβει τα βρετανικά βραβεία µουσικής, την περασµένηΤετάρτη. Ασταµάτητη και νηφάλια φαίνεται πάντως...

Γεια λεβέντη µουτσολιά και µέσα στο χιονιά!

Ο τσολιάς της φωτο-γραφίας βρίσκεταιστην πλατεία Συ-ντάγµατος απέναντιτου µνηµείο τουΑγνωστου Στρατιώ-τη, παίρνοντας µέ-ρος στη γνωστή καλ-λιτεχνική έκθεση µετις καρδιές στο κέ-ντρο της Αθήνας. Ωςάγρυπνος φρουρόςτης πατρίδας έµεινεκι αυτός στις επάλ-ξεις µε εµφανή πά-νω του τα σηµάδιατης κακοκαιρίας!

ΕΥΡΩ

ΚΙΝ

ΗΣΗ

ΕΥΡΩΚΙΝΗΣΗ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 20088 ΙΣΤΟΡΙΑ

Του Μανώλη Γ. Κασσώτη

Πότε ήλθε ο πρώτος ∆ωδεκανή-σιος στην Αµερική, δεν είναι γνω-στό. Είναι όµως εξακριβωµένο ότιστους καταλόγους των πληρωµά-των του Χριστόφορου Κολόµβου καιτων άλλων εξερευνητών που τονακολούθησαν στην Αµερική υπάρ-χουν πολλά ελληνικά ονόµατα. Εί-ναι Ελληνες ναυτικοί προερχόµενοιαπό διάφορα ναυτικά κέντρα τηςτότε υποδουλωµένης Ελλάδας πουβρισκόντουσαν σ’ επικοινωνία µετα λιµάνια της ∆υτικής Ευρώπης,απ’ όπου ξεκινούσαν οι αποστολέςγια την Αµερική. Τα ∆ωδεκάνησααυτήν την εποχή ήταν σηµαντικόναυτικό σταυροδρόµι µε συχνήεπαφή µε τα λιµάνια της ∆υτικήςΕυρώπης. Είναι λογικό να υποθέ-σουµε ότι ορισµένοι ∆ωδεκανήσιοιναυτικοί έφτασαν στην Αµερική µε-µονωµένα και από τα πρώτα χρόνιατης ανακαλύψεώς της.

Πιθανότατα ο πρώτος ∆ωδεκα-νήσιος ήλθε στην Αµερική το 1524µε το πλοίο «La Dauphine» του Ιτα-λού θαλασσοπόρου GiovanniVerrazzano που δούλευε για λογα-ριασµό του βασιλιά της ΓαλλίαςFranqois του 1ου. Ο Verrazzano τα-ξίδευσε πολλές φορές στην Ανατο-λική Μεσόγειο, είχε καλές σχέσειςµε τους Ιππότες της Ρόδου και ναυ-τολόγησε αρκετούς Ελληνες ναυτι-κούς από τη Ρόδο και τα γύρω νη-σιά, προτού ξεκινήσει το 1523 καιτο 1528 για τα υπερπόντια ταξίδιατου.

Ηταν ο πρώτος που έφτασε στοσηµερινό λιµάνι της Νέας Υόρκηςκαι στην σηµερινή πολιτεία RhodeIsland που της έδωσε το όνοµα τηςΡόδου γιατί νόµισε ότι έµοιαζε µετο δωδεκανησιακό µεγαλονήσι πουτου ήταν πολύ γνωστό και αγαπητό.

Στο παλαιό κυβερνείο των κον-κισταδόρες στη Λίµα, την πρωτεύ-ουσα του Περού, που σήµερα έχειµετατραπεί σε µουσείο, υπάρχειένα έγγραφο που αναφέρεται στοπρώτο ταξίδι του Ισπανού εξερευ-νητή Francisco Pizarro το 1531.Σύµφωνα µε αυτό το έγγραφο οPizarro ξεκίνησε µε τέσσερα πλοίααπό τον Παναµά για το Περού, καιστο ίδιο έγγραφο αναφέρονται ταονόµατα των καπεταναίων του κά-θε πλοίου.

Για τους τρεις πρώτους τα ονό-µατα τους αναφέρονται κατά τηνισπανική συνήθεια, πρώτα το βα-πτιστικό τους όνοµα και µετά ταεπίθετα του πατέρα και της µητέ-ρας. Για τον τέταρτο το έγγραφοαναφέρει Capitan Mihalis de isla deCasos, που στα Ισπανικά σηµαίνει οκαπετάν Μιχάλης από το νησί τηςΚάσου ή «ο καπετάν Μιχάλης ο Κα-σιώτης», που θα λέγαµε σήµερα.

Για την µετανάστευση των ∆ω-δεκανησίων στην Βόρειο Αµερική,και ειδικά στις Ηνωµένες Πολιτείες,υπάρχουν πολλές µαρτυρίες καιέχουν γραφεί αρκετά. Αντίθετα λί-γοι ασχολήθηκαν για την δωδεκα-νησιακή παρουσία στην Νότια καιγενικά στην Λατινική Αµερική, ανκαι στα πρώτα χρόνια της δωδεκα-

νησιακής µετανάστευσης στον ΝέοΚόσµο, οι ∆ωδεκανήσιοι προτιµού-σαν την Νότιο από την Βόρειο Αµε-ρική επειδή η µεσογειακή νοοτρο-πία τους έβρισκε πιο οικείο το λατι-νικό από το αγγλοσαξονικό περι-βάλλον.

ΒραζιλίαΕξακόσια περίπου µίλια νότια

από το Ρίο Ντε Τζανέιρο της Βραζι-λίας και πολύ κοντά στην νοτιοαµε-ρικανική ήπειρο βρίσκεται το νησίSanta Catarina µε πρωτεύουσα τηνΦλωριανόπολη, µια πόλη 400.000κατοίκων, που είναι και η πρωτεύ-ουσα της πολιτείας Santa Catarinaµε πληθυσµό πάνω από 5.000.000

κατοίκους. Η πιο κεντρική λεωφό-ρος της Φλωριανόπολης φέρει τοόνοµα «Capitao Savas NicolauSavas», του Καστελοριζιού καπετά-νιου Σάββα Νικολάου Σάββα, πουτον 19ο αιώνα διέσχισε τον Ατλα-ντικό Ωκεανό µ’ ένα ιστιοφόρο καιίδρυσε την Φλωριανόπολη, τηνπρώτη δωδεκανησιακή παροικίαστην Νότιο Αµερική.

Ο Σάββας γιος του Νικολάου καιτης Ευδοκίας Σάββα, γεννήθηκεστις 6 Μαρτίου 1858 στο Καστελό-ριζο, που ήταν την εποχή εκείνη µε-γάλο ναυτικό κέντρο στην ανατολι-κή Μεσόγειο. Γόνος ναυτικής οικο-γένειας, σπούδασε στη Ναυτική

Σχολή της Σύρου και αποφοίτησεµε το δίπλωµα του καπετάνιου στις31 Αυγούστου 1878. Τρία χρόνιααργότερα απέκτησε τη «Λευκή Πε-ριστερά», το πρώτο του ιστιοφόροµε το οποίο διέσχισε τον ΑτλαντικόΩκεανό.

Με πλήρωµα τα αδέλφια τουΣτέφανο και Μιχάλη και άλλουςΚαστελοριζιούς ξεκίνησε από το νη-σί του και πηγαίνοντας για τον Πει-ραιά σταµάτησε στην Υδρα όπουνηολόγησε το πλοίο του στις 18 Φε-βρουαρίου 1882.

Ενα χρόνο αργότερα βρίσκεταιστο Μπρίντιζι της Ιταλίας απ’ όπουξεκίνησε για το υπερατλαντικό του

ταξίδι στις 2 Φεβρουαρίου 1883.Μέσα σε 85 µέρες πέρασε την ∆υτι-κή Μεσόγειο, έπλευσε κατά µήκοςτης δυτικής ακτής της Αφρικής καιόταν έφτασε στο πιο στενό σηµείοτου Ατλαντικού, διέσχισε τον ωκεα-νό και έφτασε στην Βραζιλία. Απόεκεί πλέοντας κατά µήκος της ανα-τολικής ακτής της νοτιοαµερικανι-κής ηπείρου έφτασε στο Μοντεβί-δεο της Ουρουγουάης, στις 27Απριλίου 1883. Πέρασε πρώτα απότο Destero της Βραζιλίας στη SantaCatarina, όπου έµεινε αρκετό καιρόγιατί έµοιαζε µε το Καστελόριζο.

Στην επιστροφή έπλευσε κατάµήκος της ανατολικής ακτής της νο-τιοαµερικανικής ηπείρου και πέρα-σε από τα νησιά της Καραϊβικής Θά-λασσας. Φθάνοντας στην Φλόριδαµπήκε µέσα στο ρεύµα του κόλπουτου Μεξικού και συνέχισε πλέονταςκατά µήκος της ανατολικής ακτήςτης Βορείου Αµερικής.

∆ιέσχισε τον Βόρειο Ατλαντικόκαι φθάνοντας στο Λονδίνο συνέχι-σε πλέοντας κατά µήκος ∆υτικήςΕυρώπης. Περνώντας από τον Γι-βραλτάρ έπλευσε δυτικά, σταµάτη-σε στον Πειραιά και στη Σύρο καιτερµάτισε στο Καστελόριζο στις 19Ιουνίου 1884. Το 1885 συνέχισε ταταξίδια του από το Καστελόριζοπρος τη Σµύρνη και τ’ άλλα λιµάνιαστο Αιγαίο.

Μόλις πάτησε το πόδι του στοΚαστελόριζο ο καπετάν Σάββας άρ-χισε να σκέπτεται και να προετοι-µάζεται για το δεύτερο ταξίδι τουστην Βραζιλία που άρχισε το 1887.Εκτός από τα αδέλφια του Στέφανοκαι Μιχάλη πήρε µαζί του και τουςγονείς του, καθώς και την αδελφήτου Κυρανιά µε το σύζυγό της Θεο-δόση Αθερινό, καθώς και την άλλητου αδελφή Αναστασία µε το σύζυ-γο της ιατρό Κωνσταντίνο Σπυρίδηκαι τα τρία τους παιδιά Σπύρο, Νίκοκαι Ευδοκία. Πήρε ακόµη µαζί τουκαι άλλους Καστελοριζιούς µεταξύτων οποίων και τους καπετάνιουςΑγαπητό Οικονόµου και ΝικόλαοΤζελίκη.

Από το Καστελόριζο ταξίδεψεγια την Ρόδο, όπου έφτασε στις 20Οκτωβρίου 1887 και συνέχισε γιατην Σύρο όπου έµεινε µερικές µέ-ρες. Πλέοντας δυτικά διέσχισε τηνΜεσόγειο πέρασε από τη Μασσα-λία και διάφορα ισπανικά λιµάνιαµέχρι που κατέληξε στην Vienna DeCastelo της Πορτογαλίας. Εκεί έµει-νε ένα περίπου χρόνο και έµαθετην πορτογαλική γλώσσα, προτούσυνεχίσει το ταξίδι του για τη ΝότιοΑµερική. Προς το τέλος του 1889ξεκίνησε από την Πορτογαλία καιακολουθώντας τον γνωστό του δρό-µο έπλευσε κατά µήκος της αφρικα-νικής ακτής µέχρι που έφτασε στοπιο στενό σηµείο του Ατλαντικούκαι από εκεί διέσχισε το ωκεανό.

Πλέοντας κατά µήκος της ανατο-λικής ακτής της νοτιοαµερικανικήςηπείρου, πέρασε για δεύτερη φοράαπό το Destero της Βραζιλίας, όπουέµεινε αρκετές µέρες. Απ’ εκεί µέσωΜοντεβίδεο έφθασε στο ΜπουένοςΑϊρες της Αργεντινής στις 19 Φε-βρουαρίου 1890. Στο Μπουένος Αϊ-

Η δωδεκανησιακή παρουσία στην Λατινική ΑµερικήΟ καπετάν Σάββας και η παροικία των Καστελοριζιών στην Βραζιλία

Πάνω: Από την συνεδρίαση του ∆ιοικητικού Συµβουλίου της κοινότητας του Αγίου Νικολάου. Τέταρτοςαπό αριστερά ο Μιχαήλ Σάββας, γιος του καπετάν Σάββα Νικολάου Σάββα (Φλωριανούπολη - 1963). Κά-τω: Από την επίσκεψη του επισκόπου Νοτίου Αµερικής Μελετίου ∆ιακανδρέου (από το Βαθύ της Σάµου)στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην Φλωριανούπολη (1966).

ρες πούλησε την «Λευκή Περιστε-ρά» και αγόρασε τρία ατµόπλοια,τα Tagus, Vesuvio και NovoHerinero 300-500 τόνων το καθέ-να, και έβαλε καπετάνιους τους Οι-κονόµου, Τζελίκη και τον αδελφότου Στέφανο. Με αυτά έκανε ταξί-δια µεταξύ Αργεντινής, Ουρουγου-άης και Βραζιλίας. Ετσι ανέπτυξεµεγάλες ναυτιλιακές, εµπορικές καιάλλες οικονοµικές δραστηριότητεςσ’ αυτές τις χώρες.

Το 1892 ο καπετάν Σάββας µετέ-φερε τις εµπορικές του επιχειρήσειςκαι εγκαταστάθηκε µόνιµα στοDestero, απ’ όπου διεύθυνε τις επι-χειρήσεις του στη Νότιο Αµερική µεπαραρτήµατα στο Μοντεβίδεο, στοΜπουένος Αϊρες και στην Παρανά-γκουα της πολιτείας Parana. Τονίδιο χρόνο διορίστηκε πρόξενος τηςΑργεντινής στην Βραζιλία και αντα-ποκριτής της εφηµερίδας «LaPrensa» του Μπουένος Αϊρες καιαργότερα, το 1917, διορίστηκε γε-νικός πρόξενος της Αργεντινής στοΡίο Ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας.

Το 1895 η βραζιλιανή κυβέρνη-ση παραχώρησε δωρεά 5-10 εκτά-ρια γης και φορολογική απαλλαγήγια δέκα χρόνια σ’ όποιον ήθελε ναεγκατασταθεί στο νησί της SantaCatarina, όπου είχαν εγκατασταθείπολλοί Καστελοριζιοί. Το 1896 οκαπετάν Σάββας αγόρασε το ατµό-πλοιο «Aida» µε το οποίο εξυπηρε-τούσε τα κυριότερα λιµάνια τηςΒραζιλίας. Το 1901 απέκτησε απότις Ηνωµένες Πολιτείες της ΒορείουΑµερικής ένα πετρελαιοκίνητοπλοίο για τις επιχειρήσεις του. Επί-σης το 1905 αγόρασε µια τεράστιαέκταση 42 τ.χ. (κοντά πέντε φορέςόσο είναι το Καστελόριζο) κοντάστην παλαιά πόλη Palhoca επί τηςνοτιοαµερικανικής ηπείρου, πουσήµερα είναι ένα τεράστιο οικολο-γικό πάρκο, το οποίο ονόµασε«Παρνασσό».

Τον 1912 ο καπετάν Σάββαςπροσφέρθηκε να πάει στην Ελλάδανα πολεµήσει στους ΒαλκανικούςΠολέµους ως εθελοντής, αλλά τοναπέτρεψε ο ίδιος ο Βενιζέλος λόγωτης προχωρηµένης ηλικίας του. Τονίδιο χρόνο ο καπετάν Σάββας έφερε30 οικογένειες από το Καστελόριζοπροσφέροντας τους εργασία στιςεπιχειρήσεις του. Ολοι αυτοί οι Κα-στελοριζιοί µαζί µ’ αυτούς που έφε-ρε πρωτύτερα και αργότερα στηνΒραζιλία εγκαταστάθηκαν στηΦλωριανόπολη που έκτισε κοντάστο Destero.

Την ίδια εποχή εκτός από τουςΚαστελοριζιούς άρχισαν να φθά-νουν και άλλοι ∆ωδεκανήσιοι µετα-ξύ των οποίων ο Γεώργιος Χαβιαράςµε το ανεψιό του Γιώργο Μοσκόβη,ο Ιωάννης Βανβακιάδης και ο Αντω-νάκος από την Σύµη, ο ΣτέφανοςΛάµπρος από την Ρόδο και πολλοίάλλοι Ελληνες.

Τόσο γρήγορα αναπτύχθηκε καιπροόδευσε η καστελοριζιακή καιγενικά η ελληνική παροικία τηςΦλωριανόπολης, ώστε στην πιο κε-ντρική παραλιακή λεωφόρο της πό-λης βρίσκονταν ως επί το πλείστονελληνικά σπίτια.

Το 1925 κτίστηκε η εκκλησίατου Αγίου Νικολάου, που και σήµε-ρα αποτελεί το κέντρο µιας ακµά-ζουσας ελληνορθόδοξης κοινότη-τας. Ο πρώτος ιερέας του Αγίου Νι-κολάου υπήρξε ο π. Ιωάννης Χρυσ-σάκης πρόσφυγας από τη Σµύρνη

τον οποίο ακολούθησαν, ο π. Πανα-γιώτης Παλαιολόγος, ο π. Γεώργιος,ο π. Μιχαήλ Μιχαλακόπουλος απότην Αχαΐα, ο π. Ιωσήφ, ο π. Πανα-γιώτης Μεϊντάνης από την Ζάκυνθοκαι ο π. Κωνσταντίνος Παρασκευ-αΐδης από την Κοζάνη.

Στις 2 Οκτωβρίου 1926 ο Καστε-λοριζιός καπετάν Σάββας που µ’ έναιστιοφόρο πέρασε τρεις φορές τονΑτλαντικό άφησε την τελευταία τουπνοή. Την κηδεία παρακολούθησεσύσσωµη η Οµογένεια της Φλωρια-νόπολης και αρκετοί επίσηµοι. Την-βραζιλιανή κυβέρνηση αντιπροσώ-πευσε ο υπουργός Γεωργίας VictorKonder ο οποίος δήλωσε επιγραµµα-τικά: «Το όνοµα του καπετάν Σάββαείναι συνδεδεµένο µε την ανάπτυξη

της Βραζιλίας». Σήµερα το «Νέο Κα-στελόριζο» που έκτισε στην Βραζιλίαο καπετάν Σάββας εξελίχθηκε σε µιασηµαντική πόλη, που περιλαµβάνειολόκληρο το νησί της SantaCatarina, τα γύρω µικρονήσια καιένα µέρος της νοτιοαµερικανικήςηπείρου µε πληθυσµό που ξεπερνά-ει τις 400.000 κατοίκους. Επίσης ηΦλωριανόπολη είναι η πρωτεύουσατης πολιτείας της Santa Catarinaπου έχει έκταση 95.442 τ.χ. και πλη-θυσµό 5.356.360 κατοίκους.

Οι εκατοντάδες απόγονοι τουκαπετάν Σάββα και οι άλλοι Καστε-λοριζιοί έχουν εξαπλωθεί σ’ όλη τηΒραζιλία και προοδεύουν στις επι-στήµες, στις τέχνες, στις επιχειρή-σεις και στην πολιτική. Μεταξύ των

άλλων υπήρξε ο Γεώργιος Λακέρδηςπου υπηρέτησε ως κυβερνήτης τηςπολιτείας της Santa Catarina και οοποίος βρήκε τραγικό θάνατο σεαεροπορικό δυστύχηµα κατά τοδιάστηµα της θητείας τους στις 16Ιουνίου 1958. Αλλος επιφανής Κα-στελοριζιός υπήρξε ο Θεοδόσιος Γε-ωργίου Αθερινός καθηγητής τουΠανεπιστηµίου της Parana.

Σηµείωση: Το παρόν δηµοσιεύε-ται µε την ευκαιρία της 60ης επετεί-ου από την Ενσωµάτωση της ∆ωδε-κανήσου µε την Ελλάδα, που εορ-τάζει η ∆ωδεκανησιακή Οµοσπον-δία την Κυριακή 9 Μαρτίου 2008στον Αγιο ∆ηµήτριο στην Αστόριατης Νέας Υόρκης.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΙΣΤΟΡΙΑ 9

Πάνω, ο Τζορτζ Φρανκ, στο µέ-σον ο καπετάν Σάββας ΝικολάουΣάββας κα κάτω ο κυβερνήτηςΓεώργιος Λακέρδης.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200810 ΠΡΟΣΩΠΑ

Tης Βασιλικής Κεράστα

Τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυµοεκτιµούσε πολύ η γιαγιά Βασιλική,η οποία µεριµνούσε δεόντως γιατους συχνούς εκκλησιασµούς µου.Συνεπώς, ο ∆έσποτας της πόλης δε-σπόζει και στις πρώτες µου εκκλη-σιαστικές εµπειρίες και εντυπώσειςαπό την ηλικία των δύο ετών. Λίγοµεγαλύτερη, θυµάµαι έναν όµορφοκαι φωτεινό νέο άντρα να ακολου-θεί τον Επιτάφιο της Μητρόπολης.Παρουσία που γοήτευε αρκετά τιςγυναίκες της πόλης -έχουν ακου-στεί ιστορίες για συχνά τηλεφωνή-µατα που κάποτε τον έκαναν νααποφεύγει να απαντάει. Τον θυµά-µαι να κοιτάει συνήθως χαµηλά ήνα διασχίζει τους δρόµους της πό-λης µε το αγαπηµένο του «κατσαρι-δάκι».

Μόλις έµαθα να οδηγώ, τρειςφορές το χρόνο επισκεπτόµουνσταθερά, µαζί µε τη γιαγιά πάντα,φίλους της στο παλιό γηροκοµείο.Βαρετές για µένα τότε επισκέψεις,είχα προσέξει ωστόσο τη φροντίδαπου απολάµβαναν οι ηλικιωµένοικαι είχα αρχίσει να αντιλαµβάνοµαιτην ποιότητα του έργου του.

Κάποια άλλη στιγµή, ως φοιτή-

τρια, και µάλιστα έπειτα από προ-τροπή εξαρτηµένου φίλου, βρέθη-κα µε µια οµάδα πολιτών στην Επι-σκοπή να συζητάµε µαζί του τηνανάγκη δηµιουργίας κέντρου απε-ξάρτησης στην επαρχία µας. Σάστι-σα συνειδητοποιώντας πως ο ίδιοςείχε βοηθήσει προσωπικά, ακόµακαι φιλοξενώντας στο σπίτι του µε-µονωµένους τοξικοµανείς.

Συνοπτικά, εδώ και σαράνταχρόνια, η παρουσία του Ιερώνυµου(όπως είναι σε όλους µας γνωστός)στη Βοιωτία είναι συνδεδεµένη µεένα πλούσιο κοινωνικό και φιλαν-θρωπικό έργο, που κανείς δεν µπο-ρεί να αµφισβητήσει.

Είναι επίσης άρρηκτα συνδεδε-µένη µε την εκπλήρωση του οράµα-τος του, την αναστήλωση και επάν-δρωση των µοναστηριών της περιο-χής.

Το αν αναγνωρίζεται η προσφο-ρά του έγινε φανερό την προηγού-µενη Κυριακή στην τελευταία τουλειτουργία στη Λιβαδειά. Περιµέ-ναµε από νωρίς µέχρι τις δύο το µε-σηµέρι ανάµεσα σε χιλιάδες πι-στούς για να χαιρετήσουµε και ναφωτογραφίσουµε τον πρώην ∆ε-σπότη και νέο Προκαθήµενο τηςΕκκλησίας της Ελλάδος.

Πατήρ Γεώργιος ΜαντζουράνηςΚαθηγούµενος

της Ιεράς Μονής Οσίου Λουκά«Πέρασε δύσκολες στιγµές,

αλλά δεν απελπιζόταν»

Ο,τι ίδρυµα υπάρχει στη Βοιω-τία, νοµίζω έχει τη σφραγίδα τηςτοπικής εκκλησίας. Ο Μακαριότα-τος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πά-σης Ελλάδος κ. Ιερώνυµος ήτανεκείνος ο οποίος παρέλαβε πάραπολλά ερειπωµένα ή διαλυµένα µο-ναστήρια στη Βοιωτία και µε τηνευαισθησία του, την αγάπη του,αλλά και τη γνώση, σαν αρχαιολό-γος και σαν ιστορικός, τα ανέδειξεµε σωστή αναστήλωση και εξωραϊ-σµό.

Ετσι, όχι µόνο τα σηµαντικάµνηµεία, όπως είναι ο Οσιος Λου-κάς, η Παναγία η Σκριπού, ο ΑγιοςΝικόλαος των Κάµπιων, αλλά καιάλλα σηµαντικά ή ασήµαντα µνη-µεία, εκκλησίες, εκκλησάκια, επι-σκοπεία αναστηλώθηκαν και ταχαίρονται όλοι οι επισκέπτες καιπιστοί, παράλληλα χαίρονται αυτόπου περικλείουν, τη λειτουργικήζωή και τη ζεστασιά.

Ενας άνθρωπος που ήταν όλααυτά τα χρόνια πολύ κοντά στονεργάτη, στον εθελοντή και παράλ-ληλα στον επιστήµονα που µελε-τούσε, που προωθούσε τις αναστη-λώσεις, έβρισκε δρόµους για ναυπάρχουν οι χρηµατοδοτήσεις απόόπου ήταν δυνατόν για όλα αυτάτα έργα.

Βέβαια, όλα αυτά δεν έγινανέτσι ανώδυνα από τον Αρχιεπίσκο-πο Ιερώνυµο. Πολλές φορές βρέθη-κε µέσα σε πολλές δυσκολίες, πι-

κρίες, πόνο. ∆εν απελπιζόταν,όµως, κι αυτό είναι ένα άλλο στοι-χείο του χαρακτήρα του. Πάνταµας ενέπνεε εµπιστοσύνη και µαςέλεγε κάτι χαρακτηριστικό: ∆εν θακοιτάτε µόνο µπροστά πόσα υπο-λείπονται, θα κοιτάτε και πίσω το τιέγινε, θα παίρνετε κουράγιο για νασυνεχίζετε, δεν θα τα κάνουµεεµείς όλα, θα έρθουν κι άλλοι, εµείςβάζουµε µόνο µια µικρή πετρούλα,βάζουµε τη δική µας σφραγίδα.

Μας λέει και κάτι άλλο πολύ ση-µαντικό: Οτι οι ευκαιρίες έρχονταιµια φορά, άλλες τις προλαβαίνουµεκι άλλες τις χάνουµε, τουλάχιστοννα µη χάνονται οι ευκαιρίες εξαι-τίας µας από τη νωθρότητα και τηνοκνηρία µας.

Τελειώνοντας, να πω ότι ο Ιερώ-νυµος είναι ένας άνθρωπος µε πολ-λά χαρίσµατα, που όλα εµπλέκο-νται σε µια αλυσίδα µε κυρίαρχοκρίκο την απλότητα και την ταπεί-νωση του. Αυτό είναι το ήθος πουµας καλλιέργησε και µας κληροδό-τησε.

Αδελφή ΚαλλίνικηΜονή Λυκούρεσσης

«∆εν φοβόσουν να τον πλησιάσεις»

Τον γνωρίσαµε καλύτερα ότανέζησε για τρία µε τέσσερα χρόνιαστο απέναντι κτίριο της Μονής.Εγραφε µια εργασία τότε, ήθελεησυχία, να είναι µόνος του. Τότεπερνούσε µια πολύ µεγάλη δοκιµα-σία µε όλα αυτά τα σκάνδαλα πουείχαν βγει, που τον είχαν αδικήσειπάρα πολύ. ∆εν µας ενοχλούσε σετίποτα, ήταν τόσο απλός, δεν είχεκαθόλου απαιτήσεις. Οταν πια τε-

λείωσε το βιβλίο του επανήλθε στηΛιβαδειά και στα καθήκοντα του.Ηταν και είναι πολύ εργατικός. Γιαεµάς ο ∆εσπότης ήταν ο πατέραςτων µοναστηριών. Οταν έµενε στοµοναστήρι δεν φοβόσουν να τονπλησιάσεις, δεν ήταν άνθρωποςαυστηρός. Μας έκανε πάντα εντύ-πωση η απλότητά του, η ταπείνωσήτου, η καταδεκτικότητά του.

Λευτέρης Ζωγράφοςθεολόγος Ββάθµιας εκπαίδευσης

«Εχει αγκάθια ο δρόµος του»

Πιστεύω πως µε τιµονιέρη τον Ιε-ρώνυµο, χωρίς να φαίνεται στα κα-νάλια, η Εκκλησία θα απλώσειπραγµατικά το χέρι στους νέους.∆εν θα κηρύξει πολύ, δεν θα µιλή-σει, φαντάζοµαι, πολύ για τα σκου-λαρίκια, αλλά θα µιλήσει για τα αυ-τιά που φοράνε τα σκουλαρίκια.Στους νέους λείπουν τα παραδείγ-µατα, όχι τα µαθήµατα.

Ο Ιερώνυµος θα ανοίξει και-νούργια παράθυρα. Πρώτα απ’ όλαείµαι βέβαιος ότι θα ανοίξει διάλο-γο µε τις θεολογικές σχολές, που µετην Αρχιεπισκοπή δεν ξέρω αν έλε-γαν και καληµέρα. Επίσης, είµαιβέβαιος ότι αυτό που έλεγε για τησυνοδικότητα, δηλαδή τη δηµο-κρατικότητα της Εκκλησίας, θα τοτηρήσει. Μπορεί να δει έναν άν-θρωπο που πάει να γίνει µοναχός,θα του πει «δεν πετάγεσαι να κά-νεις κι ένα µεταπτυχιακό;. Αλλοςθα του έλεγε «πάρε κι ένα κοµπο-σκοίνι κατοστάρι».

Η αγωνία µου είναι µία µόνο:Αυτή τη σοφία που διαθέτει να τηχρησιµοποιήσει και στους συνερ-

γάτες του. Η επιλογή συνεργατών να γίνει

εν Αγίω Πνεύµατι. Γιατί έχει αγκά-θια ο δρόµος του, τον περιµένουνστις γωνίες, θα κοπάσουν τα χειρο-κροτήµατα και δεν θα πάρουναντρίκεια το πιστόλι αλλά από τιςγωνίες θα πετάνε µε σφεντόνα. Αλ-λά και εµείς, εδώ στη Βοιωτία, θαπάψουµε να προσευχόµαστε γιατον Ιερώνυµο;

Νεκτάριος ΚουκοβίνοςΓυµναστής Ββάθµιας Εκπαίδευσης

«Εκείνος µε σπούδασε»

Μου έχει ζητήσει να µην το απο-καλύψω ποτέ, αλλά τώρα θεωρώχρέος µου να το πω: Ο Σεβασµιώ-τατος, νυν Μακαριώτατος, είχε πο-λύ µεγάλη ευαισθησία µε τα ορφα-νά παιδιά. Οταν ήρθε νεοχειροτο-νηµένος Πρωτοσύγκελλος στη Λι-βαδειά, από τα πρώτα πράγµαταπου έκανε ήταν να βρει ποιες οικο-γένειες είχαν πρόβληµα. Τα έφερεέτσι η ζωή κι ένα από τα παιδιά αυ-τά ήµουν και εγώ - είχε πεθάνει οπατέρας µου.

Οταν ήµουν τριάµισι χρόνων λέ-ει στη µητέρα µου: «Κυρία Στέλλα,από εδώ και πέρα να ξέρετε πατέ-ρας για τα παιδιά αυτά θα είµαιεγώ. Ο,τι χρειαστείτε σ’ εµένα».Στάθηκε δίπλα µας. Θυµάµαι να µεστέλνει η µητέρα µου σε έναν ιερέαµε ένα χαρτάκι στο χέρι, που έγρα-φε λάδι, πατάτες κ.λπ. και να γυρί-ζω πίσω µε χρήµατα στο χέρι.Οκτώ, εννέα χρόνων τότε, προσπα-θούσα να καταλάβω πώς µε έναχαρτάκι έπαιρνα χρήµατα.

Γύρω στα 16 χρόνια µου, µε κα-

λεί µια µέρα στην Επισκοπή. «Νε-κτάριε, τι θέλεις να σπουδάσεις;»µε ρωτάει, «θέλω να γίνω γυµνα-στής», «θέλεις να γίνεις θεολόγος;θα σε στείλω σε ένα πολύ καλό πα-νεπιστήµιο», µου λέει. «Οχι, θέλωνα γίνω γυµναστής». Να µη σας ταπολυλογώ, πήγαινε η µάνα µου κά-θε τρίµηνο και της έδινε χρήµατακαι µου τα έστελνε εµένα στη Ρου-µανία. Με σπούδασε εκείνος! Αυτήτη στιγµή είµαι καλά, δουλεύω σεσχολείο και έχω γίνει γυµναστήςχάρη στον Ιερώνυµο.

Παπα-∆ηµήτρης (Αργυρίου)Ενορία Ευαγγελιστρίας

«Ευεργετούσε χωρίς να το µαθαίνει κανείς»

Ηρθαµε στη Λιβαδειά παράλληλαγύρω στο 1968. Ο Ιερώνυµος ήταντότε Π ρωτοσύγκελλος. Επισκεπτό-µασταν σπίτια ανθρώπων που εί-χαν ανάγκες κι αν έλειπαν, αφήνα-µε το φακελάκι κάτω από την πόρ-τα. Είχε παρουσιαστεί κάποτε µιακυρία από ένα χωριό της Λιβαδειάςη οποία είχε µεγάλη ανάγκη. Είχεκαεί το σπίτι της και το µόνο πουτης είχε µείνει ήταν τα ρούχα πουφορούσε. Μου λέει ο Ιερώνυµος:«Τι θα κάνουµε µε αυτή την οικογέ-νεια;».

«Μπορούµε να φτιάξουµε σπίτιεµείς; ∆εν µπορούµε». Καταστρώ-σαµε λοιπόν ένα πρόγραµµα, ώστεµέχρι να φτιάξει το σπίτι της µεόποιο τρόπο έβρισκε, να συντηρεί-ται από εµάς. Κι αυτό το ήξερε µό-νο εκείνος και εγώ. Κανείς άλλος».

Πηγή: «Κ»

Ο νέος Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυµος στο µικροσκόπιο

Ο Ιερώνυµος, συγκινηµένος κατά τη διάρκεια της τελευταίας του λειτουργίας στη Λειβαδιά.

Πέντε άνθρωποι από το περιβάλλον του µιλούν για τον Ιερώνυµο

Του Σταύρου ∆ιοσκουρίδη

1967. Οι µαθητές της πρώτης τάξηςτης Λεοντείου Νέας Σµύρνης φωτο-γραφίζονται µε τον καθηγητή Ιστο-ρίας και Νέων Ελληνικών, τον φιλό-λογο Ιωάννη Λιάπη. 41 χρόνια µετά,τρεις από τους µαθητές της φωτο-γραφίας και ένας συνάδελφός του-καθολικός ιερέας- θυµούνται...

Παύλος Τσίµας∆ηµοσιογράφος

«Μια αγαπητή, νεανική φιγούρα δασκάλου»

Ηταν δυο χρονιές οριακές. Και γιατη χώρα, στα όρια ανάµεσα στη χα-µένη άνοιξη των ελληνικών ‘60ς καιστο µακρύ χειµώνα των συνταγµα-ταρχών. Και για το σχολείο, στο όριοανάµεσα σε µια εκπαιδευτική µε-ταρρύθµιση που το άνοιγε στο φωςκαι µια επικείµενη αναδίπλωση πουθα το φυλάκιζε στο κελί της «ελλη-νοχριστιανικής» αγωγής. Και γιαεµάς, αγόρια στα όρια µιας εφηβείαςπου, χωρίς να το υποψιαζόµαστεακόµη, προαγγελλόταν ταραχώδης.

Και για εκείνον, που ζούσε στοόριο µιας ζωής αφιερωµένης στηνεπιστήµη και τη διδασκαλία και µιαςζωής αφιερωµένης στη διαποίµαν-ση. Τίποτε από όλα αυτά δεν υπο-ψιαζόµασταν, βέβαια, τότε. Απολαµ-βάναµε µετά φόβου τα πρώτα γυ-µνασιακά χρόνια και εξερευνούσα-µε ένα νέο σχολείο, νέους φίλους,νέα ενδιαφέροντα. Σε αυτό το ρευ-στό τοπίο των αλλαγών που µας κύ-κλωναν, ο φιλόλογος Ιωάννης Λιά-πης ξεχώρισε δίχως να το επιδιώξει.Εντελώς διακριτικά. Ηταν ο νεότε-ρος των δασκάλων µας. Ο πιο γελα-στός και ανοιχτόκαρδος. Εκείνοςπου νιώθαµε πιο οικείο και φιλικόκαι στον οποίο ήµασταν, ενστικτω-δώς, σίγουροι πως θα βρούµε µεγα-λύτερη κατανόηση. Ηταν µέρες πουη ώρα του έµοιαζε όαση ελευθερίαςστο σχολικό ηµερολόγιο.

Εχουµε πολλές φορές έκτοτεαναρωτηθεί, όσοι από τους συµµα-θητές µείναµε φίλοι όλα αυτά ταχρόνια, πώς είναι δυνατόν να µηνυποψιαστούµε τίποτα για εκείνον.Πώς είναι δυνατόν ο άνθρωπος πουεπρόκειτο να µας αφήσει στη µέσητης δεύτερης χρονιάς για να χειρο-τονηθεί να µη µας δώσει κανένα ση-µάδι πως πάλευε µέσα του µε τηναπόφαση να φορέσει το σχήµα. Εί-χαµε πάντα την εντύπωση πως -ιδίως τότε, στις απαρχές της επερχό-µενης ελληνοχριστιανικής θύελλας-οι άνθρωποι της εκκλησίας προπα-γάνδιζαν διαρκώς, έσταζαν κατηχη-τικό από όλους τους πόρους, ήτανκλειστοί, συντηρητικοί, διόλου ανε-κτικοί, ελάχιστα δηµοκρατικοί καιµε ελάχιστη κατανόηση στις «ατα-ξίες» δύσκολων παιδιών.

Ηταν εντελώς αταίριαστος σε αυ-τό το πρότυπο. Στον αντίποδα του,µάλιστα. Κι έτσι έµεινε στη µνήµηµας. Μια αγαπητή, νεανική φιγούραδασκάλου που -τι σπάνιο!- στενοχω-ρηθήκαµε που χάσαµε. Οι περισσό-τεροι από εµάς ξαφνιάστηκαν το1998 όταν τον ξαναείδαν, από µα-κριά, να διεκδικεί τον αρχιεπισκοπι-κό θρόνο. Πόσο άλλαξε! Τον ξαναεί-δαν και τον άκουσαν πάλι τώρα, µε

την εκλογή του. Κι άρχισαν να υπο-ψιάζονται ότι µπορεί και να µην έχειαλλάξει καθόλου...

Γιώργος ΣεφέρτζηςΠολιτικός Επιστήµονας«∆ύο χρόνια, µια στιγµή»

Στην αρχή έπρεπε να βάλω τα δύοπόδια που παίζαν αµέριµνα µπάλαστις αλάνες της Κυψέλης στο παπού-τσι της εκπαιδευτικής πειθαρχίαςτηςΑ’ Γυµνασίου της Λεοντείου Ν.Σµύρνης. Μετά µε περίµενε η δοκι-µασία της παράλληλης διδασκαλίαςτων Γάλλων φυσικοµαθηµατικών,που µας έκαναν να αισθανθούµε τηδιαφορά ανάµεσα στη διαδικασίατης µάθησης και στον καταναγκα-σµό της γνώσης.

Στη συνέχεια εµφανίστηκε οΓιάννης Λιάπης. Ο νέος, ψηλός,ωραίος, αθλητικός και µοντέρνος φι-λόλογος µας. Μαζί του αντιληφθή-καµε ότι η διαφορά αυτή δεν είχε νακάνει µε τη διαφορά που χωρίζει τηνανάπτυξη από την υπανάπτυξη. Αλ-λά µε τη διαφορά που ξεχωρίζει τιςσχέσεις των ανθρώπων µε τον εαυτότους, το περιβάλλον, την εποχή, τηνιστορία και τις δυνάµεις της. Αυτήπου µας δίδασκε ο Γιάννης Λιάπηςεµπνέοντας το στοχασµό µας για τονόηµα της, τα σηµεία και τα φαινό-µενα της. Οπως ακριβώς το έκανεγια τη γλώσσα και την τέχνη της.

Μέχρι που ξηµέρωσε εκείνη ηΠαρασκευή της 21ης Απριλίου1967, που µας γύρισε στα σπίτια µαςνωρίτερα από τις διακοπές του Πά-σχα και µας αναποδογύρισε βίαια τηδική µας σχέση µε την ιστορία.

Η δική µου άρχισε µε το διάβα-σµα της «Αργώς» του Θεοτοκά. Ού-τε, όµως, ο συγγραφέας της ούτε καιη µητέρα µου, που είχε τη φαεινήιδέα να µου την κάνει δώρο, θα µπο-ρούσαν να φανταστούν πού θα µεοδηγούσε. Απ’ όλους τους ήρωες αυ-

τής της ελεγείας του ελληνικού αστι-σµού, εγώ διάλεξα να κάνω δικό µουαυτόν που η ίδια περιέγραφε ως τονεπαναστάτη αρνητή της.

Ο Αλέξης ∆αµιανός έγινε έτσι οπρώτος ινστρούχτοράς µου. Και εγώπροσπάθησα να τον µιµηθώ κατά τηµεταπασχαλινή επιστροφή µας σταθρανία της Β’ Γυµνασίου. Ο διπλανόςµου Τσίµας αντιστεκόταν, υπερασπι-ζόµενος σθεναρά τον αγαπηµένοτου Σκαρίµπα. Ο “πισινός” µου Νί-κος Αµανίτης µε σιγοντάριζε φωνα-χτά, παρενοχλώντας ιδεολογικά τονκοινό µας φίλο. Το τρίγωνο της φιλο-σοφικής ανησυχίας αρνιόταν τη σιω-πή που η δικτατορία ήθελε να επιβά-λει. Ευτυχώς, ο Γιάννης Λιάπης µπό-ρεσε µε την παιδαγωγική του ανε-

κτικότητα να συγκρατήσει τις ατα-ξίες µας στα όρια της «κοσµιωτάτηςδιαγωγής».

Στην αρχή της επόµενης σχολι-κής χρονιάς η απόφαση του να περι-βληθεί το σχήµα του ιερωµένου µαςάφησε σύξυλους. Η κατανυκτική,όµως, εµπειρία της χειροτονίας τουστη Λιβαδειά δεν θα µας εγκατέλει-πε ποτέ. ∆εν ήθελα πια να γίνω µη-χανικός αυτοκινήτων ούτε να ονει-ρεύοµαι την ηµέρα που θα άρχιζα νατρέχω µε Φόρµουλα Ι. Τα όνειρα πουζωντάνεψαν το Μάη του 1968 µουφάνηκαν πιο µαγικά από τις δυνά-µεις που απελευθέρωναν οι κινητή-ρες εσωτερικής καύσης.

Αλλος αργότερα, άλλος νωρίτε-ρα, θα ανακαλύπταµε, παρ’ όλα αυ-

τά, τη σχέση τους µε την πραγµατι-κότητα. Ο Γιάννης Λιάπης, όµως, θαήταν πάντα εκεί για να θυµίζει, ωςΙερώνυµος πια Θηβών και Λεβαδεί-ας, ότι στην πραγµατικότητα αυτήδεν συµµετέχουν µόνο οι κοινωνι-κές, αλλά και οι δυνάµεις που σήµε-ρα ξαναχρειάζονται για να αποκτή-σουν ο λόγος, η σκέψη και η ψυχή τοχώρο και το χρόνο που τους ανήκει.Ωστε να ξέρουµε ότι είµαστε ελάχι-στοι, αλλά µπορούµε να γίνουµε κα-λύτεροι επιστρέφοντας στα µέγιστακαι επιτρέποντας στην ανάδειξητους να φτιάξει µε τα µέτρα τους τηζωή και τις ελπίδες της. Οσο τουλά-χιστον αυτό µπορεί να γίνει δυνατόστον ένθεν του επέκεινα κόσµο.

Frere FrancoisΚαθολικός ιερέας,

πρώην καθηγητής Λεοντείου«Ο Γιάννης ήταν αθόρυβος

και πολύ αγαπητός»

«Μπαίνω µέσα στην τάξη και λέωστα παιδιά: κάποιος από σας θα εί-ναι ο επόµενος Αρχιεπίσκοπος». ∆ενέχει και άδικο ο Frere Ματθαίος, γε-νικός διευθυντής στο Λεόντειο Λύ-κειο Νέας Σµύρνης, αν αναλογι-στούµε πως ο µακαρίτης Χριστόδου-λος ήταν µαθητής και ο νεοεκλεγείςπροκαθήµενος Ιερώνυµος καθηγη-τής της σχολής. «Ο Γιάννης Λιάπηςµας ήρθε το 1965. ∆ίδασκε στις µι-κρές τάξεις του γυµνασίου. Οχι θρη-σκευτικά. Φιλολογικά, ιστορία καιελληνικά», λέει ο Frere Francois, κα-θηγητής Γαλλικών τότε στη Λεό-ντειο. «Νεαρός, λεπτός, µε ένα κοµ-ψό συντηρητικό γκρι κοστούµι, είχεµια πολύ όµορφη επαφή µε τα παι-διά. Πρόθυµος όχι µόνο στις σχολι-κές αλλά και στις εξωσχολικές δρα-στηριότητες». Εκείνη την περίοδο ηΛεόντειος είχε υιοθετήσει ένα φτω-χό χωριό, τα Aγνατα. «Τους πηγαίνα-µε φαγητό, γραφική ύλη, παιχνίδια,οτιδήποτε µπορείς να φανταστείς.Είχαµε τότε, θυµάµαι, την ενεργόσυµµετοχή του Γιάννη µε τον ‘Φιλό-πτωχο Μαθητή’. Είχε κάτι το πολύπροσωπικό στη σχέση του µε τα παι-διά. Τον ένιωθαν πολύ κοντά τουςεξαιτίας και του νεαρού της ηλικίαςτου. Μετά ήταν και ο τρόπος του.Περνούσε αυτό που ήθελε χωρίς ναδιατυµπανίζει τις πράξεις του».

3η ∆εκεµβρίου του 1967, ο Γιάν-νης Λιάπης χειροτονείται διάκονοςκαι µετονοµάζεται σε Ιερώνυµο.«Ιστορικόν γεγονός, εις τα χρονικάτου Λεοντείου, υπήρξεν η πλήρηςεις τον θεόν και την Εκκλησίαν αφιέ-ρωσις του Φιλολόγου-θεολόγου Κα-θηγητού κ. Ιωάννου Λιάπη», ανα-γράφεται στο σουβενίρ της Λεοντεί-ου για το έτος 1967-1968. Καθηγη-τικό προσωπικό και παιδιά πέφτουναπό τα σύννεφα. «Ιδιαίτερα οι µαθη-τές του. Στενοχωρήθηκαν πολύ. Τηνηµέρα της χειροτονίας του πήγαµεσύσσωµοι στη Λιβαδειά. Το κλίµαεκεί ήταν ιδιαίτερα φορτισµένο. ΟΓιάννης ήταν χαµηλών τόνων, αθό-ρυβος και πολύ αγαπητός. Κάθε φο-ρά που πηγαίναµε εκδροµή σταµα-τούσαµε στη Λιβαδειά, κατέβαινακαι του χτυπούσα την πόρτα για ένα‘χαίρετε’».

Πηγή: «Ταχυδρόµος»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΠΡΟΣΩΠΑ 11

Ο δάσκαλός µου, ο Αρχιεπίσκοπος: Τι λένε γι’ αυτόν οι µαθητές του

Νεοαρός φιλόλογος το 1967, ο σηµερινός Αρχιεπίσκοπος σε αναµνηστική φωτογραφία µε τους µαθητές του.

Εδώ και σαράντα χρόνια, η παρουσία του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυµουστη Βοιωτία είναι συνδεδεµένη µε ένα πλούσιο κοινωνικό και φιλαν-θρωπικό έργο, που κανείς δεν µπορεί να αµφισβητήσει.

ΑΡΧΕΙΟ «Ε.Κ.»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200812 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Του Σταύρου Μαρµαρινού

Ογδόντα τεσσάρων χρονών είναιο πασίγνωστος και καλοσυνάτοςποιητής-κουρέας της Αστόριας, Φί-λιππος Μαρκάκης, που πριν µερι-κούς µήνες εξέδωσε και την πρώτητου ανθολογία, που έχει τον τίτλο«Ποιητικά περπατήµατα- Ποιήµατατης καρδιάς».

«Γράφω χωρίς τελειωµό στίχους,γιατί αυτή είναι η µεγάλη αγάπη µουκαι η λαχτάρα µου», είπε στον «Εθνι-κό Κήρυκα», χαϊδεύοντας το µεγά-λο, πυκνό και φουντωτό γένι του καικαθισµένος σε µια καρέκλα µέσαστο µικρό πλυντήριο που διατηρείακριβώς δίπλα στο κουρείο του στοΝτίτµαρς. Μπροστά του, επάνω σεένα τραπέζι, είναι απλωµένα διάφο-ρα περιοδικά, εφηµερίδες και φάκε-λοι µε ποιήµατά του.

«Οµως, συνεχίζω να φτιάχνω στοκουρείο µου µερικούς πελάτες καινα τους προσφέρω πολύ ωραία, δου-λειά, που είναι αρτίστικη, γιατί δου-λεύω µε το ψαλίδι και µε το χτένι»,είπε. «Νοµίζω ότι µπορώ και ικανο-ποιώ και τον πιο δύσκολο πελάτη».

Τη δουλειά του στο κουρείο τηνέχει περιορίσει, από τότε που ασθέ-νησε και πήγε στο νοσοκοµείο.

«Με λάθος φάρµακα, µε πεθάνα-νε για εφτά ώρες και µε ξαναζωντά-νεψαν και πάλι», ψιθύρισε µε παρά-πονο.

Τον περασµένο Μάιο µια µέρα αι-σθάνθηκε άσχηµα και πήγε στο για-τρό του, ο οποίος τον έστειλε αµέ-σως στο νοσοκοµείο. Η διάγνωσηήταν βαριάς µορφής πνευµονία.Εµεινε µέσα µερικές εβδοµάδες καιστη συνέχεια τον έστειλαν σε έναίδρυµα αποκατάστασης ασθενώνστο Λονγκ Αϊλαντ. «Εκεί, έκαναν λά-θος τα φάρµακά µου µε αποτέλεσµανα πέσει ξαφνικά το ζάχαρό µου καινα παραµείνω για επτά ώρες σε κώ-µα. Με ξαναπήγαν στο νοσοκοµείοτης 30ης Λεωφόρου, όπου µε περι-ποιήθηκαν αµέσως. Θέλω να ευχα-ριστήσω ιδιαίτερα τον δικό µας για-τρό, τον αγαπητό κ. Παναγιώτη Μα-νώλα. Εµαθα µετά από άλλους, ότι ο

κ. Μανώλας µόλις µε πήγαν στο νο-σοκοµείο, είπε στους συνεργάτεςτου: ‘τον κουρέα και ποιητή µας πρέ-πει να τον γλιτώσουµε. ∆εν θα τοναφήσουµε να πεθάνει’. Αν σήµεραζω, το χρωστώ στον αγαπητό γιατρόκ. Μανώλα». Στη δουλειά του στοκουρείο ξανάρχισε από το Σεπτέµ-βριο, αλλά σε πιο περιορισµένη κλί-µακα, για να µην κουράζεται.

Η ζωή συγκινεί ιδιαίτερα τονκουρέα-ποιητή της Oµογένειας.«Θέλω να βλέπω τους ανθρώπους ναέχουν µακροζωία και όχι να φεύ-γουν γρήγορα από αρρώστιες», λέει.«Είχαµε στην οικογένειά µας υπε-ραιωνόβιους. Ο προπάππος µου, Φί-λιππος κι αυτός, από τη µητέρα του,που έµενε στο µικρό χωριό Χρυσο-

µηλέα στους Φούρνους, πέθανε κα-τά την Κατοχή, που δεν υπήρχαντρόφιµα, σε ηλικία 123 χρονών. Με-ρικοί έλεγαν ότι ήταν 125 χρονών. Οένας του γιος, ονόµατι Αµοργιανός,πέθανε σε ηλικία 103 χρονών και οαδελφός του, Μιχάλης, 101 χρονών.Ο πατέρας µου, πέθανε 93 χρονώνκαι η µητέρα µου, στα 90».

Από τη γυναίκα του, Στέλλα, ηοποία είναι εκπαιδευτικός, απέκτη-σε τέσσερα παιδιά, τη Ρενέι, τοΣταύρο, την Αδαµαντία και τον Μα-νώλη. Εχει επίσης εφτά εγγόνια. Τισηµαίνει ποίηση για τον ΦίλιπποΜαρκάκη; «Ο,τι το ωραιότερο στονκόσµο», απαντά χωρίς καθυστέρη-ση. «Η ποίηση είναι δηµιουργία. Τώ-ρα µάλιστα, µετά το πρώτο µου βι-

βλίο µε ποιήµατα, ετοιµάζω και έναCD µε 12 ποιήµατα που έγραψα τε-λευταία και τα οποία θα µελοποιη-θούν. Ο,τι δω, πρέπει να το µετατρέ-ψω σε στίχους. Μέχρι τώρα έχω ξε-περάσει τα 4000 ποιήµατα πουέγραψα».

Ο Φίλιππος Μαρκάκης µιλά µεευγνωµοσύνη για τον «Εθνικό Κήρυ-κα», ο οποίος για πολλά χρόνια τουέδωσε την ευκαιρία να παρουσιάσειποιήµατά του. «Θυµάµαι τον αεί-µνηστο δηµοσιογράφο του ‘Κήρυκα’,Κώστα Παπαφωτίου, που στη στήλητου ‘Ελληνοαµερικανική Σκοπιά’ µεπαρουσίασε τόσες πολλές φορές».

Στην πρώτη του ανθολογία «Ποι-ητικά περπατήµατα», ο ΦίλιπποςΜαρκάκης έχει συµπεριλάβει παλαι-

ότερα και νεότερα ποιήµατά του. Τοπαλαιότερο που διάλεξε και έβαλεέχει γραφτεί πριν 30 περίπου χρό-νια. Υπάρχει και άλλο του 1977, µετίτλο «Πάνω στους τάφους σας», πουτο έγραψε στη µνήµη των γονέωντου.

Το πιο αγαπηµένο του ποίηµαστο βιβλίο είναι ένα µε τίτλο «Φούρ-νοι Κορσεών», που αναφέρεται στονησί που γεννήθηκε και είδε το φωςτης ζωής.

«Λατρεύω τη θάλασσα και εκείνητην ηµέρα που το έγραψα, θυµήθη-κα τα παιδικά µου χρόνια που έµπαι-να στη θάλασσα του νησιού µας καιτσαλαβουτούσα», είπε. «Εµπαιναµέσα στις βάρκες, µέσα στα καΐκια .Πάντα θυµάµαι το λιµανάκι του νη-σιού µου. ∆εν περνά στιγµή που ναµη το θυµάµαι».

Ο πασίγνωστος καλοσυνάτοςποιητής -κουρέας της Αστόριας είναιµια ολόκληρη ζωή ερωτευµένος µετους στίχους και τη θάλασσα.

Oταν τον είχα πρωτοσυναντήσειπριν πολλά χρόνια στο κουρείο του,ο Φίλιππας Μαρκάκης µου πρόσφε-ρε ευγενικά να καθίσω. Αµέσως, µε-τά, κατέβασε το ρόλο της πόρτας τουµαγαζιού του για να µη µας διακό-ψουν στη συζήτηση, κάθισε παραδί-πλα µου, έστριψε από συνήθεια τοµουστάκι του και απήγγειλε µε χρω-µατιστή φωνή ένα από τα πολλά τουποιήµατα.

Θυµάµαι ότι τα µάτια του κοιτού-σαν πότε κατευθείαν εµένα και άλ-λοτε καρφώνονταν µε νοσταλγίαστους τοίχους του κουρείου του, πουείναι σκεπασµένοι µε φωτογραφίεςαπό παραλίες της Ρόδου, της Κρή-της, της Καβάλας, της Μυκόνου, µεβαρκούλες και ψαράδικα σκάφη. Κιανάµεσά τους, η Ακρόπολη, τα Με-τέωρα, φωτογραφίες µικρές µε ταεγγόνια, τη γυναίκα του και τα παι-διά του και ο χάρτης µε το νησί πουγεννήθηκε και πάντα θυµάται καινοσταλγεί: οι Φούρνοι της επαρχίαςΙκαρίας.

«Γεννήθηκα για τη θάλασσα»,µας είπε αργά, καρφώνοντας τα µά-τια του σε µια από τις φωτογραφίες.

Φίλιππος Μαρκάκης: Ο κουρέας και ποιητής της Oµογένειας

Με χαρά κρατά στα χέρια του το πρώτο του βιβλίο ποιηµάτων, ο Φίλιππος Μαρκάκης. Την εξέδωσε µε µε-γάλη καθυστέρηση, αλλά τώρα ετοιµάζει ένα CD µε µελοποιηµένα 12 ποιήµατά του.

Αριστερά: Μπορεί να είναι ένας ποιητής µε ευαισθησίες ο ΦίλιπποςΜαρκάκης, αλλά είναι και «αρτίστας», όπως ο ίδιος λεει, όταν κουρεύ-ει τους πελάτες του µε τη χτένα και το ψαλίδι. Πάνω: Αγαπά την οικο-γένειά του ο Φίλιππος Μαρκάκης. Στη φωτογραφία, µε την κόρη τουΑδαµαντία Κελλαράκου και τον εγγονό του, που φέρει το όνοµά του.Α

ΡΧΕΙ

Ο «

Ε.Κ

.»

WR/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ

«Η θάλασσα είναι στο αίµα µου. Είχακαι παππού καραβοκύρη. Ετσι, έφυ-γα από το νησί µου, έγινα ναυτικόςκαι ταξίδεψα στο µισό σχεδόν κό-σµο».

Από µικρό παιδί του άρεσε ναγράφει στίχους. ∆ε θυµάται το πρώ-το του ποίηµα. Αλλά τόσο ευχαρι-στιόταν από τη ζωή στην ύπαιθροτου νησιού του, που την περιέγραφεκαι την υµνούσε µε στίχους. Ποιή-µατα συνέχιζε να γράφει και στιςφουρτουνιασµένες θάλασσες πουταξίδευε.

Είχε ακούσει για τα «φίδια τηςθάλασσας». Τα γνώρισε κάποτε, σεµια τρικυµία στον κόλπο βόρεια τηςΙσπανίας προς τη Γαλλία και τάκανεποίηµα που το αγάπησε ιδιαίτερα.Ηταν τα νερά της µανιασµένης θά-λασσας, την ώρα που χτυπάνε µε ορ-µή και τινάζονται από το καράβι καιµοιάζουν µε φίδια, λεει ο ΦίλιπποςΜαρκάκης.

Θα θυµάµαι τον γραφικό ποιητήτης οµογένειας που µου είχε πει, ότιγράφει καλύτερα, όταν έχει µεγάληστενοχώρια, ή όταν είναι πολύ ευχα-ριστηµένος. Πολλές φορές δεν έφευ-γε από το µαγαζί του, αν και ήταν

αργά νύχτα, προκειµένου να τελειώ-σει το γράψιµο κάποιου ποιήµατόςτου. «Οσο κουρασµένος και νάµαι,νιώθω να ξεκουράζοµαι όταν γρά-φω», συνηθίζει να λεει.

Ο Φίλιππος Μαρκάκης φουσκώ-νει καθηµερινώς τους φακέλους µετα ποιήµατα που διαρκώς γράφει.Από χρόνια ήθελε να εκδώσει µιαποιητική συλλογή και να, τώρα, πουη επιθυµία του υλοποιήθηκε.

Αρκετά από τα ποιήµατά τουέχουν φιλοξενηθεί κατά καιρούςστον «Εθνικό Κήρυκα» και σε άλλαέντυπα.

Σε µερικούς από τους πελάτεςτου στο κουρείο, µε τους οποίουςέχει περισσότερη οικειότητα, απαγ-γέλλει ποιήµατά του, διακόπτονταςτο κούρεµα και κρατώντας στο έναχέρι τη χτένα και στο άλλο το ψαλί-δι. Τριγύρω του µέσα στο µαγαζί,στοίβες οι εφηµερίδες. Πολλές απόαυτές που φυλάει, κιτρινισµένες απότην πολυκαιρία, έχουν κάποια ποιή-µατα άλλων και δεν θέλει να τις πε-τάξει.

Οταν βρίσκει την ευκαιρία, δια-βάζει µεγάλους Ελληνες ποιητές.Του αρέσουν ιδιαίτερα τα ποιήµατατου Παλαµά, του ∆ροσίνη, του Κα-ρυωτάκη και του Βαλαωρίτη.

Για την Ελληνοαµερικανίδα συγ-γραφέα και ποιήτρια, Ρεγγίνα Πα-γουλάτου που πέθανε, έχει να πει τακαλύτερα λόγια. «Ηταν µια εξαιρετι-κή δηµιουργός που άφησε µεγάλοέργο», τόνισε.

Το πολύ φανερό χαρακτηριστικότου Φίλιππου Μαρκάκη είναι το τσι-γκελωτό µουστάκι που είχε παλαιό-τερα και οι µεγάλες φαβορίτες πουενώνονταν µ’ αυτό προς τα κάτω.Εδώ και µήνες έχουν προστεθεί, ήµάλλον όλα έχουν χαθεί σε ένα πυ-κνό και φουντωτό γένι.

Η πασίγνωστη εµφάνισή του µετο τσιγκελωτό µουστάκι του, προκα-λούσε το ενδιαφέρον και τα σχόλιαπαντού, όπου τον έβλεπαν.

«Και εδώ και στην Ελλάδα, πολ-λοί το έβλεπαν µε έκπληξη και µερωτούσαν αν είναι αληθινό. Συνέβηµάλιστα κάποιες γυναίκες να θέλουννα το ακουµπήσουν για να πει-στούν», λέει µε ευχαρίστηση.

Μουστάκι, αλλά µικρότερο, άφη-νε ο Φίλιππος Μαρκάκης από 17χρονών. «Το 1967 το άφησε να µε-γαλώσει για να δει µέχρι πού µπορείνα φτάσει», είπε. Ο πατέρας του καιο θείος του είχαν στριφτά προς τα

πάνω µουστάκια και του άρεσε τουνεαρού τότε Φίλιππου. Και για έναδιάστηµα, όταν µεγάλωσε, το άφησεµέχρι που πήγαινε πίσω στο κεφάλικαι µπορούσε να το σταυρώσει. Αλ-λά, δεν το ένιωθε... πρακτικό και τοπεριόρισε.

«Οταν ήµουν µικρό παιδί, είχαδει φωτογραφίες του µακαρίτη τουπατέρα µου και του θείου µου, πουείχαν µεγάλα µουστάκια και αισθάν-θηκα και εγώ ότι για τον άνδρα απο-τελεί τιµή και ανδρισµό, να έχει µου-στάκι. Ποτέ στη ζωή µου δεν µουέλειψε». Θυµάται µια φορά που είχεπάει για διακοπές στην Ελλάδα καιβρισκόταν στον Πειραιά, έξω από τοΤαχυδροµείο. «Μια γυναίκα σταµά-τησε, σήκωσε τα χέρια της και µουείπε µε θαυµασµό: ‘Στην εποχή µαςδεν υπάρχουν τέτοια µουστάκια.Πως και έχεις εσύ;’».

Οταν πριν χρόνια ο πρώην πρόε-δρος της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας,Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος είχεεπισκεφτεί την Αστόρια, ο ΦίλιπποςΜαρκάκης τον πλησίασε, φωτογρα-φήθηκε µαζί του, τον συγχάρηκε καιτον ρώτησε για την επίσκεψη που εί-χε κάνει εκείνος πριν λίγο καιρόστους Φούρνους της Ικαρίας. Σε µιαστιγµή ο κ. Στεφανόπουλος βλέπο-

ντας το µεγάλο τσιγκελωτό µουστά-κι του είπε: «Μπράβο σου. ∆είχνειςότι είσαι πραγµατικός Ελληνας, για-τί εσύ εξακολουθείς να το διατηρείςεδώ στην Αµερική, όπου δεν συνηθί-ζεται το µουστάκι».

«Το ελληνικό στοιχείο είναι τοπιο δυναµικό στον κόσµο», τονίζει.“Καµιά άλλη εθνικότητα δεν πήγετόσο κοντά στο Λευκό Οίκο». Χαίρε-ται, γιατί οι νεότεροι Ελληνοαµερι-

κανοί επιθυµούν να µπουν στην πο-λιτική ζωή. «Αλλά, δυστυχώς, δενέχουν βοήθεια», λέει. Με πολύ θαυ-µασµό µιλάει για τον Μιχάλη ∆ου-κάκη που παρ’ ολίγο θα εκλεγότανπρόεδρος της Αµερικής, καθώς καιτον αείµνηστο Πολ Τσόγκα. Πρινχρόνια είχε µάλιστα δίπλα του τηνώρα της δουλειάς, ένα µικρό κου-κλάκι που παρίστανε τον ∆ουκάκητον οποίο συνήθιζε να δείχνει µε

υπερηφάνεια στους ξένους πελάτεςτου.

Ο Φίλιππος Μαρκάκης είχε δια-τελέσει πρόεδρος του Συλλόγου«Κουρσάρος» της ΠανικαριακήςΑδελφότητας στο Κουίνς. Παλαιότε-ρα, που ήταν νέος, παρακολουθούσεπερισσότερο τα οµογενειακά και πή-γαινε τακτικά στις συνεδριάσεις τηςΟµοσπονδίας Ελληνικών ΣωµατείωνΝέας Υόρκης.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 13

ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΜΕ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ

1613 New Hyde Park, New Hyde Park, NY 11040 (516) 616-4800

ΕΠΙΣΚΕΥΘΕΙΤΕ ΜΑΣ ΓΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΜΕΧΡΙ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ

ΚΑΙ ΠΑΡΤΕ ΕΝΤΕΛΩΣ ∆ΩΡΕΑΝ ΕΝΑ ΛΕΥΚΑΝΤΙΚΟ ∆ΟΝΤΙΩΝ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΑΞΙΑΣ $250.

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΜΟΝΟ

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΣΤΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝ∆ΙΑΦΕΡΟΥΝ.

ΜΗΝ ΤΟΥΣ ΑΦΗΣΕΤΕ ΝΑ ΠΡΟΣΠΕΡΑΣΟΥΝ!

ΑΠΟΚΤΗΣΤΕΤΟ ΠΙΟ ΕΛΚΥΣΤΙΚΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ

ΣΤΟ LONG ISLAND.

North Island Dental ArtsΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ-ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΑΝΤΙΝΑΟΣ, D.D.S.

SPECIALIST IN IMPLANTS/TOOTH RESTORATION

Eκπληρώστε όλα τα όνειρά σας για έναν όµορφο γάµο σ’αυτή την ξεχωριστή σας µέρα

TOWERS ON THE GREENΕκεί που τα όνειρά σας γίνονται πραγµατικότητα

Γάµοι, bridal showers, baby showers, επέτειοι, christenings, επίσηµα δείπνα, επιχειρηµατικέςσυναντήσεις, εταιρικές εκδηλώσεις

Μπορούµε να φιλοξενήσουµε πάρτι 100-350 ατόµων

TToowweerrss oonn tthhee GGrreeeennTToowweerrss oonn tthhee GGrreeeenn 227722--4488 GGrraanndd CCeennttrraall PPkkwwyy,, FFlloorraall PPaarrkk,, NNYY 1111000055 ((551166)) 777755--77771100.. ∑∑ËËÙÙ‹‹ÛÛÙÙ ÙÙÔÔÓÓ ÎÎ.. Ãÿ¿ÚÚ˘ ™™··‚‚››‰‰ËËwwwwww..ttoowweerrssoonntthheeggrreeeenn..ccoomm

Εκεί που η ξεχωριστή σας µέρα «αγκαλιάζεται» απόπροσωπικό επαγγελµατιών µε ενθουσιασµό και ειλικρίνεια.Εαν σχεδιάζετε µια πιο κλειστή εκδήλωση, µια δεξίωση, ή πρόβα δείπνου, ηεξειδικευµένη οµάδα µας catering και µαγειρικής περιµένει να σας εξυπηρετήσει σεόλες τις πτυχές αυτής της µοναδικής σας µέρας.

Απολαύστε την υπέροχη θέα του Towers Country Club

∆ιακεκριµένοι σεφ δηµιουργούν γαστρονοµικά αριστουργήµατα πουθα προσφέρουν απόλαυση στους καλεσµένους σας και η εµπειρία τουςµπορεί να ανταποκριθεί σε οποιοδήπτε στιλ εθνικής κουζίνας.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΦΑΓΗΤΑ ΕΠΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ

Ευτυχής παππούς ο Φ. Μαρκάκης µε τρία από τα εγγόνια του. Από αρι-στερά οι: Αλεξ Κελλαράκος, Φίλιππος Γιουπ και Παναγιώτης Κελλαράκος.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200814 ΥΓΕΙΑ

Της Μαίρης Κατσανοπούλου

Ερωτευθείτε την... καρδιά σας καιχαρίστε της υγεία και µακροζωίααλλάζοντας στάση ζωής. Είναι βέ-βαιο ότι αυτός ο έρωτας θα βρειανταπόκριση!

«Καθώς µεγαλώνουµε, το σώµαµας, συµπεριλαµβανοµένων τηςκαρδιάς και των αγγείων, υφίσταταιµια φυσιολογική φθορά», εξηγεί οκαθηγητής Καρδιολογίας του Πανε-πιστηµίου Αθηνών κ. ΧριστόδουλοςΣτεφανάδης. «Η φυσιολογική αυτήφθορά, που η πορεία της είναιγραµµένη στον γενετικό µας κώδι-κά, δηλαδή στα γονίδιά µας, επιτεί-νεται ή επιταχύνεται από τον κακότρόπο ζωής µας. Το κάπνισµα, ηπλούσια σε λιπαρά διατροφή, η πα-χυσαρκία και η καθιστική ζωή επι-δρούν αρνητικά και οδηγούν σεσκλήρυνση και τελικά σε στένωσητων αγγείων, όχι µόνο της καρδιάς,αλλά και των περιφερικών αγγείωνπου αιµατώνουν τον εγκέφαλο, τανεφρά και τα κάτω άκρα».

Αµεσος και εύκολος τρόπος γιανα διαπιστωθεί η βιολογική ηλικίατης καρδιάς ενός ατόµου, δηλαδήτο µέγεθος της φθοράς που έχειυποστεί, δεν υπάρχει. Υπάρχουν,όµως, έµµεσοι τρόποι µε τους οποί-ους µπορεί να εκτιµηθεί ο κίνδυνοςπου διατρέχει ένα άτοµο στα επό-µενα χρόνια να αποβιώσει από ένακαρδιαγγειακό νόσηµα.

«Υστερα από εκτεταµένες επιδη-µιολογικές µελέτες, η ΕυρωπαϊκήΚαρδιολογική Εταιρία και πρόσφα-τα και η Ελληνική ΚαρδιολογικήΕταιρεία σχεδίασαν ειδικούς πίνα-κες εκτίµησης του κινδύνου θανά-του από καρδιαγγειακό νόσηµα στηδεκαετία ανάλογα µε το φύλο, τηνηλικία, το κάπνισµα, τα επίπεδα τηςαρτηριακής πίεσης και της ολικήςχοληστερόλης του αίµατος», λέει οκ. Στεφανάδης. «Οι πίνακες αυτοί,αν και είναι εύκολοι στη χρήσητους, δεν απευθύνονται στο κοινόαλλά στους γιατρούς. Αν ρωτήσετετον γιατρό σας, εκείνος µπορεί νασας βοηθήσει να εκτιµήσετε τον δι-κό σας κίνδυνο».

Βρείτε την οµάδα κινδύνου Σε γενικές γραµµές άτοµα, µπο-

ρείτε να κοιµάστε σχετικά ήσυχοι(είστε στην οµάδα χαµηλού κινδύ-νου), εάν:

- ∆εν καπνίζετε. Τρώνε υγιεινά.Ασκείστε για τουλάχιστον 30’ τηνηµέρα.

- Είστε λεπτόσωµος (µε δείκτηµάζας σώµατος µικρότερο του25Κg/m

2).

- Eχετε αρτηριακή πίεση µικρό-τερη από 140/90 mm/Ηg.

- Εχετε ολική χοληστερόλη µι-κρότερη των 190 mg/dl.

- Εχετε «κακή» χοληστερόλη(LDL) µικρότερη των 115 mg/dl.

- Εχετε σάκχαρο µικρότερο των110 mg/dl.

«Αν φυσικά υπάρχει υποψία ότιένα άτοµο πάσχει από κάποιο καρ-διαγγειακό νόσηµα, ο έλεγχος πρέ-πει να είναι πιο λεπτοµερής και συ-νήθως περιλαµβάνει τη διενέργειαηλεκτροκαρδιογραφήµατος, υπερη-χογραφήµατος, δοκιµασίας κοπώσε-ως και αν είναι απαραίτητο στεφα-νιογραφίας», τονίζει ο καθηγητής.

«Αν ένα άτοµο έχει γνωστή στε-φανιαία νόσο ή αγγειακό εγκεφαλι-κό, για να µειωθεί η πιθανότητα εµ-φάνισης ενός νέου επεισοδίου, ηρύθµιση των προαναφερθέντωνπαραγόντων πρέπει να είναι ακόµαπιο δραστική». ∆ηλαδή, ο στόχοςστα άτοµα µε καρδιαγγειακό επει-σόδιο πρέπει να είναι:

- Αρτηριακή πίεση µικρότερητου 130/80 mmΗg

- Ολική χοληστερόλη µικρότερητων 175 mg/dl.

- Κακή» χοληστερόλη (LDL) µι-κρότερη των 100 mg/dl.

- Σάκχαρο µικρότερο των 110mg/dl.

«Αν ο κίνδυνος θανάτου απόκαρδιαγγειακό νόσηµα στη δεκαε-τία βρεθεί χαµηλός, δηλαδή λιγότε-ρο από 5%, συνιστάται να υιοθετή-σετε έναν υγιεινοδιαιτητικό τρόποζωής που θα τον διατηρήσει σε αυ-τά τα επίπεδα και να υποβάλλεσθεσε µια απλή παρακολούθηση κατάτακτικά διαστήµατα. Αν ο κίνδυνος

είναι αυξηµένος, συνιστάται η άµε-ση αλλαγή του τρόπου ζωής. Σταάτοµα µε ιδιαίτερα αυξηµένο κίν-δυνο, ενδεχοµένως, να είναι απα-ραίτητη και η χορήγηση φαρµάκωνγια τη ρύθµιση της αρτηριακής πίε-σης, της χοληστερόλης και του σακ-χάρου»...

Γενικά, σε ανθρώπους µέσου καιυψηλού κινδύνου, σε άτοµα µεβλάβες στα όργανα στόχους (π.χ.νεφρά, εγκέφαλο) και σε άτοµα µεγνωστό καρδιαγγειακό νόσηµα, εί-

ναι απαραίτητη η χορήγηση στατι-νών ή αντιυπερτασικών φαρµάκων.«Σε άτοµα χαµηλού κινδύνου, πρέ-πει πρώτα να γίνεται προσπάθειααλλαγής του τρόπου ζωής και, ανδεν επιτευχθεί το επιθυµητό αποτέ-λεσµα, τότε πρέπει να χορηγηθούνφάρµακα», επισηµαίνει ο κ. Στεφα-νάδης.

Μείωση κινδύνου κατά 50%Εάν πάρει κανείς τις µεγάλες

αποφάσεις να σταµατήσει να κα-πνίζει και να αλλάξει τη διατροφήτου, σε πόσο διάστηµα θα καθαρί-σει τις αρτηρίες του; «Μελέτεςέχουν δείξει ότι οι ευνοϊκές επιπτώ-σεις από τη διακοπή του καπνίσµα-τος είναι άµεσες, µε πτώση της πίε-σης και της καρδιακής συχνότη-τας», διαβεβαιώνει ο καθηγητής.

«Σε ένα χρόνο µετά την διακοπήτου καπνίσµατος, ο κίνδυνος εµφά-νισης καρδιαγγειακού νοσήµατοςπέφτει στο µισό σε σχέση µε τουςκαπνιστές, ενώ σε 15 περίπου χρό-νια ο κίνδυνος είναι ίδιος µε εκεί-νων που δεν έχουν καπνίσει ποτέ.Η διακοπή του καπνίσµατος, η µεί-ωση της χοληστερόλης και η ρύθµι-ση του σακχάρου, όµως, δεν καθα-ρίζουν τις αρτηρίες. Ο βλάβες πουέχουν ήδη δηµιουργηθεί δεν υπο-στρέφουν ή υποστρέφουν σε µικρόβαθµού. Ολα όµως αυτά βοηθάνεσηµαντικά στο να σταθεροποιη-θούν και να µην εξελιχθούν οι ήδηυπάρχουσες βλάβες».

Οι νέες διαγνωστικές και θερα-πευτικές µέθοδοι που ήδη εφαρµό-ζονται σε ασθενείς, είναι:

1. Το ενδαγγειακό υπερηχογρά-φηµα, η θερµογραφία και η οπτικήσυνεκτική τοµογραφία, επιτρέπουννα ανιχνεύονται καλύτερα τα ανα-τοµικά χαρακτηριστικά και οι λει-τουργικές ιδιότητες της αθηρωµατι-κής πλάκας. Το ενδαγγειακό υπε-ρηχογράφηµα και η οπτική συνε-κτική τοµογραφία είναι καθετήρεςπου εισέρχονται στις στεφανιαίεςαρτηρίες και- µε τη χρήση υπερή-χων και φωτός αντίστοιχα- δίνουντη δυνατότητα να µελετηθούν ταστοιχεία της αθηρωµατικής πλάκας,

Ερωτευτείτε την καρδιά σας και δώστε της την υγεία που της αξίζει

Σύµφωνα µε τον καθηγητή Καρδιολογίας του Πανεπιστηµίου, Χριστόδουλο Στεφανάδη «η καρδιά µας πά-ντα χρειάζεται φροντίδα! Πριν να εµφανιστούν τα συµπτώµατα! Οταν εµφανιστούν, η ζηµιά έχει ήδη γίνει».

Το κάπνισµα, η πλούσια σε λιπαρά διατροφή, η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή επιδρούν αρνητικά και οδηγούν σε σκλήρυνση και τελικά σεστένωση των αγγείων, όχι µόνο της καρδιάς µας, αλλά και των περιφερικών αγγείων που αιµατώνουν τον εγκέφαλο, τα νεφρά και τα κάτω άκρα.

όπως ο πυρήνας της και η υπερκεί-µενη ινώδης κάψα.

Η θερµοµέτρηση της αθηρωµα-τικής πλάκας διενεργείται µε ένανκαθετήρα θερµογραφίας, ο οποίοςσχεδιάστηκε και εφαρµόστηκεστην Α’ Καρδιολογική Κλινική τουΠανεπιστηµίου Αθηνών. Με τη θερ-µοµέτρηση καταγράφεται η θερµο-κρασία της αθηρωµατικής πλάκας,η οποία είναι δείκτης των φλεγµο-νωδών διεργασιών µέσα σε αυτή.Μελέτες έχουν δείξει ότι αθηρωµα-τικές πλάκες µε αυξηµένη θερµο-κρασία έχουν µεγαλύτερη πιθανό-τητα να προκαλέσουν οξύ ισχαιµι-κό επεισόδιο.

2. Η αγγειοπλαστική στις καρω-τίδες, στις νεφρικές αρτηρίες καιστις αρτηρίες των κάτω άκρων.

«Σηµαντική προσπάθεια γίνεταικαι στην αντικατάσταση των βαλβί-δων», λέει ο καθηγητής. Ενδεχοµέ-νως, σε λίγα χρόνια µόνο µια µειο-ψηφία ασθενών µε πρόβληµα στηναορτική βαλβίδα να υποβάλλεταισε χειρουργική επέµβαση. Η πλειο-νότητα των αορτικών βαλβίδων θαµπορούν να αντικατασταθούν.

Για διάγνωση και θεραπεία στοαιµοδυναµικό εργαστήριο από ένααπλό τρύπηµα στο πόδι, όπως γίνε-ται µε την αγγειοπλαστική.

Αλλη σηµαντική εξέλιξη είναι ηδιενέργεια αγγειοπλαστικής µε υλι-κά που κατευθύνονται µε µαγνητι-κά πεδία. «Είναι µια επαναστατικήτεχνική που θα µειώσει τον χρόνο,την ακτινοβολία και το χορηγούµε-νο σκιαγραφικό στις δύσκολεςεπεµβάσεις, γιατί θα διευκολύνειτη διέλευση των υλικών και τηνπροσπέλαση των πολύπλοκων στε-νώσεων», εξηγεί ο κ. Στεφανάδης.Προς το παρόν, η µέθοδος αυτήεφαρµόζεται πιλοτικά σε ορισµένακέντρα της Ευρώπης και της Αµερι-κής.

Σε ερευνητικό επίπεδο, σηµα-ντική πρόοδος έχει σηµειωθεί: α)στην αξονική αγγειογραφία για τηδιάγνωση της στεφανιαίας νόσου,β) στην εµφύτευση πρόδροµων πο-λυδύναµων κυττάρων σε ασθενείςµε έµφραγµα για την αποκατάστα-ση του νεκρωµένου µυοκαρδιακούιστού και γ) στην παραγωγή νέωνφαρµάκων.

Η αξονική αγγειογραφία εφαρ-µόζεται πειραµατικά διεθνώς καιστην Ελλάδα. ∆εν θεωρείται, όµως,ακόµα τόσο αξιόπιστη όσο η στεφα-νιογραφία.

Τα τσεκ-απΓια τις προληπτικές εξετάσεις, ο

κ. Στεφανάδης συνιστά:- Ατοµα που στην οικογένειά

τους έχουν γνωστό ιστορικό πρώι-µης στεφανιαίας νόσου ή ύπαρξηςενός παράγοντα κινδύνου για στε-φανιαία νόσο (όπως υπερλιπιδαι-µίας), πρέπει να ελέγχουν την πίε-σή τους, το σάκχαρό τους και τη χο-ληστερόλη τους από νεαρή ηλικία(πριν από την ηλικία των 20). - Ανδεν υπάρχει παρόµοιο ιστορικό,στη µέση ηλικία (γύρω στα 40) πε-ρίπου συνιστάται η ετήσια παρακο-λούθηση των παραπάνω παραγό-ντων, εάν αυτοί είναι στα φυσιολο-γικά επίπεδα. Αν διαπιστωθεί κά-ποια διαταραχή, η παρακολούθησηπρέπει να είναι πιο τακτική.

«Η µέτρηση των νεώτερων ήαναδυόµενων παραγόντων κινδύ-νου, όπως είναι η CΡR, το ινωδογό-νο ή η οµοκυστεΐνη δεν είναι απα-

ραίτητη σε τακτική βάση, δεδοµέ-νου ότι δεν έχουν ακόµα ενσωµα-τωθεί στα ευρωπαϊκά και αµερικα-νικά µοντέλα εκτίµησης του καρ-διαγγειακού κινδύνου», λέει ο κ.Στεφανάδης. «Θέλω όµως να τονί-σω ότι, αν και ο έλεγχος είναι σηµα-ντικός, δεν πρέπει να ξεχνάµε τοντρόπο ζωής. Βλέπουµε άτοµα πουφοβούνται και ελέγχονται τακτικάκαι όταν διαπιστώσουν ότι οι εξετά-

σεις είναι καλές, συνεχίζουν να κα-πνίζουν, να µην ασκούνται και νατρώνε ανθυγιεινά. Προσέχουµε γιανα έχουµε!».

Και αυτό πρέπει να ξεκινήσειπρώτα απ’ όλα από την παιδική ηλι-κία. Ως γνωστόν, οι κακές συνήθει-ες όταν αποκτηθούν δύσκολα κόβο-νται! Πρέπει να µάθουµε στα παι-διά να αθλούνται, να µην καπνί-ζουν, να τρώνε σωστά και να διατη-

ρούν φυσιολογικό σωµατικό βάρος.Τα προειδοποιητικά

συµπτώµαταΣτην ερώτηση «ποια προειδο-

ποιητικά συµπτώµατα θα µας δεί-ξουν ότι η καρδιά µας χρειάζεταιιδιαίτερη φροντίδα;», ο κ. Στεφα-νάδης αντιδρά: «Μα η καρδιά µαςπάντα χρειάζεται φροντίδα! Πριννα εµφανιστούν τα συµπτώµατα!Οταν εµφανιστούν, η ζηµιά έχει

ήδη γίνει». Πάντως- προσθέτει- έναάτοµο πρέπει οπωσδήποτε να υπο-βληθεί σε καρδιολογική εξέτασηεάν παρουσιάζει:

- Πόνο ή δυσφορία στο στήθοςστην προσπάθεια ή στο κρύο, στοστρες ή ύστερα από ένα βαρύ γεύµα.

- ∆ύσπνοια στην προσπάθεια ήεύκολη κόπωση.

Πηγή: «Tα Νέα»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΥΓΕΙΑ 15

°π∞ √§∂™ ∆π™ ∫√π¡ø¡π∫∂™ ™∞™ ∂∫¢∏§ø™∂π™

∏ ·Ú¯ÔÓÙÈ¿, Ë ÔÌÔÚÊÈ¿, Ë ÔÏ˘Ù¤ÏÂÈ·Î·È Ë ·ÓÔÚ·ÌÈ΋ ı¤·

Ì·˙› Ì ÙËÓ ÂÎÏÂÎÙ‹ ÎÔ˘˙›Ó· Î·È Ë ¿„ÔÁË Â͢ËÚ¤ÙËÛË

Îο¿ÓÓÔÔ˘ÓÓ ÙÙËË ‰‰ÈÈ··ÊÊÔÔÚÚ¿¿∏ ÈηÓÔÔ›ËÛ‹ Û·˜ Â›Ó·È ¯·Ú¿ Ì·˜!

52-11 111TH Street In Flushing Meadow ParkQueens, New York, 11368

°°ÈÈ·· ÂÂÚÚÈÈÛÛÛÛfifiÙÙÂÂÚÚ˜ ÏÏËËÚÚÔÔÊÊÔÔÚÚ››Â˜ ÙÙËËÏÏÂÂÊʈÓÓ‹‹ÛÛÙÙ 77 ËËÌ̤¤ÚÚ˜ ÙÙËËÓÓ Â‚‚‰‰ÔÔÌÌ¿¿‰‰·· 1100 ..ÌÌ.. -- 1100 ÌÌ..ÌÌ.. ÛÛÙÙÔÔ((771188)) 559922--55000000

WR

TTEERRRRAACCEE OONN TTHHEE PPAARRKK

TTEERRRRAACCEE OONN TTHHEE PPAARRKK∂∂ ÏÏ ÏÏ ËË ÓÓ ÈÈ ÎÎ ‹‹ π𠉉 ÈÈ ÔÔ ÎÎ ÙÙ ËË ÛÛ ›› ··

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200816 ΤΑΞΙ∆ΙΑ

Ο θεόρατος βράχος της οµορφιάςµε τα αστραφτερά λιθόστρωτα, τακάτασπρα σκαλιά των σπιτιών, τιςγλάστρες µε τα λουλούδια και ταποιοτικά µαγαζάκια, είναι πόλοςέλξης χιλιάδων επισκεπτών.

Το «Γιβραλτάρ της Ελλάδας», η«Μόνη Εµβασις» (µία είσοδος), ο«Μενεξί Καλεζί» (κήπος µε τους µε-νεξέδες)! Ο θεόρατος βράχος σκυ-θρωπός µε τάσεις αποµονωτικέςπροσπαθεί να διαφυλάξει τα τελευ-ταία κειµήλιά του...

Αυτή η παράξενη γεωλογικήέξαρση υπήρξε η πρώτη ναυτικήβάση του κόσµου, ήταν ο ναύσταθ-µος «Ακρα Μινώα» του βασιλιά Μί-νωα. Οµως έπειτα από ισχυρό σει-σµό το 375 µ.Χ. ξεχώρισε από τονΜοριά και η γέφυρα µε τις δώδεκακαµάρες οδηγεί πλέον στον ανηφο-ρικό δρόµο και τη µοναδική πύλη.

Η Μονεµβασία είναι σαν τον Μι-στρά, µία καστροπολιτεία, µε µόνηόµως διαφορά ότι αυτή είναι ολο-ζώντανη! Τα αστραφτερά λιθό-στρωτα, τα κάτασπρα σκαλιά τωνσπιτιών, οι γλάστρες µε τα λουλού-δια, τα ποιοτικά µαγαζάκια, είναιπόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών.Εκεί στις δροµικές θολωτές στοές,στους πύργους, τις τηλεβολίθρες,έζησαν Λάκωνες, Φράγκοι, Βυζα-ντινοί, Καταλανοί, Βενετοί καιΤούρκοι...

Η πόλη πασίγνωστη και στουςήρεµους καιρούς. Φηµισµένα µετα-ξωτά, ονοµαστά ναυπηγεία, ο Μο-νεµβάσιος Οίνος, η «Μalvasia» κα-τά τους Ενετούς και ο επάνω δρό-µος να οδηγεί στο κάστρο, στον«Γουλά». Αντικειµενική µας θέση,ότι επιβάλλεται σε κάθε Ελληνα τοπροσκύνηµα σε ετούτον τον τόπο.Τον γίγαντα του µεσαιωνικού ελλη-νικού µεγαλείου και το απερίγρα-πτο κοµµάτι της ελληνικής οµορ-φιάς.

Ιστορικά στοιχεία Ο περιηγητής του 2ου αιώνα

µ.Χ. Παυσανίας περιγράφει τονβράχο σαν το «πέρας µίας στενήςκαι µακράς χερσονήσου». Νησίίσως έγινε λόγω σεισµού ή ακόµηκαι λόγω ανθρώπινης επέµβασης µεέργα τοµής του ισθµού. Ο ιστορικόςΦραντζής περιγράφει τη Μονεµβα-σία σαν έναν εξαιρετικά απρόσβλη-το τόπο: «Η φύσις αυτή το άστυεστόλισες και ην αδύνατον ευρεθή-ναι κατά πάσαν την υφήλιον έτερονφρούριον τοιούτως αδιάσειστον καιαπολέµητον και ανενόχλητον εκπάσης µηχανής πολεµικής, ως τού-το»!

Μοιραία έγινε στόχος πειρατώνκαι βέβαια η µοίρα της δέθηκε ανα-πόσπαστα µε τη θάλασσα. Υποταγήστους Φράγκους το 1249, βοηθού-σης της Βενετίας, για να περάσει τε-λικά στη δική της κυριαρχία µέχριτο 1540, οπότε και παραδόθηκεστους Τούρκους µαζί µε το Ναύ-πλιο. Η πρώτη Βενετοκρατία άφησεέντονα τα σηµάδια της στις εικόνες,στις εκκλησιές, στον περίβολο τωντειχών, στις κοµψές ιταλικές θερµά-στρες, στη βρύση του κάστρου µε ταοικόσηµα και τη χρονολογία 1514και βέβαια στον θυρεό της ∆ηµο-κρατίας.

Παρακµή λοιπόν επί Τουρκο-κρατίας και οι περισσότερες οικογέ-

νειες που κατοικούσαν στην ΠάνωΠόλη αναζήτησαν καλύτερη τύχηστη Βενετία και την Κρήτη.

Οι Τούρκοι έκαναν διάφορεςπροσθήκες στα τείχη, ενώ µετέτρε-ψαν σε τζαµιά τις χριστιανικές εκ-κλησιές. Το 1690 η Μονεµβασίαπαραδόθηκε ξανά στους Βενετούς,όµως τώρα η Πάνω Πόλη ήτανάδεια και δεν κατοικήθηκε ουσια-στικά ποτέ πια.

Στα 1715 οι Τούρκοι ξαναπήραντη Μονεµβασία και την κράτησανµέχρι το 1821, οπότε απελευθερώ-θηκε πρώτη ανάµεσα στις οχυρέςπόλεις της Πελοποννήσου.

Την εποχή του Οθωνα σχεδιά-στηκε ο εκσυγχρονισµός της µεσαι-ωνικής πόλης και στα µετέπειταχρόνια ολοκληρώθηκε η συνένωσητων ερειπωµένων κτιρίων και η δη-µιουργία των νέων. Στην απέναντιαπό τη γέφυρα ακτή δηµιουργήθη-κε ένας καινούργιος οικισµός απόπρόσφυγες, που ήλθαν εδώ µετά τηΜικρασιατική καταστροφή.

Τα αρχιτεκτονικά της στοιχείαΟι οχυρώσεις της Μονεµβασίας

αποτελούνται από δύο µέρη, το κά-στρο που ήταν και το κυρίως οχυρόµε την Πάνω Πόλη και τα τείχη πουπροστάτευαν την Κάτω Πόλη. Τοκάστρο αναπτύσσεται στο στενόµα-κρο πλατό της κορυφής του βράχουµε µήκος 600 µέτρα περίπου καιπλάτος 300.

Τα τείχη ορθώνονται στις λιγότε-ρο απότοµες πλευρές, ενώ όταν ταβράχια συνιστούν από µόνα τουςοχύρωση, τα τείχη είναι περιττά.

Η µοναδική πρόσβαση γίνεταιστο κάστρο σήµερα από την ΚάτωΠόλη, από όπου στη µέση περίπου

της βορειοανατολικής πλευράς τηςξεκινάει ένας δρόµος µε φαρδιάσκαλοπάτια που µε συνεχείς «βόλ-τες» φτάνει στην πύλη της εισόδουτου κάστρου. Αµέσως µετά την εί-σοδο ξανοίγεται µία γαλαρία µε θο-λωτά µικρά δωµάτια δεξιά και αρι-στερά, που θεωρείται ότι χρησίµευ-αν για φυλακές. Να αναφέρουµεχαρακτηριστικά ότι υπάρχουν τρεις

δεξαµενές επάνω µε ονόµατα πλοί-ων, Καράβι, Κάτεργο και Κερατσίνι!

Στη νοτιοδυτική άκρη έντονη ηπαρουσία της πυριτιδαποθήκης,ενώ µακρύτερα ανιχνεύονται ταερείπια τούρκικων λουτρών.

Από τα αξιολογότερα µνηµείατου κάστρου είναι η βυζαντινή εκ-κλησία της Παναγίας Οδηγήτριας ήγνωστότερη σαν Αγια-Σοφιά. Η αρ-χιτεκτονική της τεχνοτροπία τηνκατατάσσει στον τύπο του οκταγω-νικού ναού µε εξωνάρθηκα, όπου οιΒενετοί προσέθεσαν και δεύτεροόροφο όταν τη µετέτρεψαν σε κα-θολικό µοναστήρι.

Η Κάτω Πόλη δηµιουργήθηκεαπό τους Βυζαντινούς σαν το «προ-άστειον», για κατοικία των ναυτι-κών και των εµπόρων.

Η ανατολική και η δυτική πλευ-ρά των τειχών φθάνουν σε ύψος µέ-χρι δέκα µέτρα ακολουθώντας τηµορφολογία του εδάφους µέχρι κά-τω στη θάλασσα. Η κεντρική είσο-δος της δυτικής πλευράς είναι θο-λωτή, ενώ στη βορειοδυτική άκρηεντοπίζεται και µια µικρή εφεδρικήπύλη. Ακόµα υπάρχει και το παρα-θαλάσσιο τείχος µε µήκος περίπου500 µέτρα, καθώς και µία µικρή πύ-λη για τη δυνατότητα επικοινωνίαςµε τη θάλασσα, το γνωστό «πορτέ-λο».

Στην Πάνω Πόλη ή... πιο κοντά στον ουρανόΕίναι επιτακτική και αφοπλιστι-

κή η ανάγκη για την οπτική κατα-γραφή και το κάδρο µέσα από τοσύµπλεγµα των κλώνων της συκιάς,µε την κύρια πύλη και τα τείχη τουΠάνω Κάστρου σε δεύτερο πλάνο,να µας καλεί.

Ανυποµονείς, θέλεις να ανέβεις,να σκαρφαλώσεις, να µετρήσεις τούψος... Το ανέβασµα χρειάζεται τέ-µπο, διαφορετικά οι σφυγµοί θαοδηγηθούν σε κρεσέντο, διαδοχι-κές οι πύλες, τα σπίτια χαµηλώνουνκαι η Αγία Σοφία πλησιάζει.

Περνώντας τις συνακόλουθεςπύλες, επιτέλους βγαίνεις στο πλά-τωµα. Η µορφή της Αγίας Σοφίας σεκαθηλώνει.

Ψηλά στον βράχο της Μονεµβα-σίας ο χρόνος µετεωρίζεται ανάµε-σα στο παρελθόν και το παρόν, οουρανός δείχνει κοντύτερος καιστον απέραντο ορίζοντα, σε καθα-ρές µέρες, διακρίνεται αχνογραµµέ-νη η Κρήτη λένε...

Σίγουρα οι καλύτερες εποχές εί-ναι η άνοιξη και το φθινόπωρο καιβέβαια προσοχή αν τύχει και βρε-θείτε σε ανεµόεσσα κατάσταση στιςάκρες του απίστευτου σε διαστά-σεις βράχου, υπολογίστε την έντα-ση και τις ριπές του ανέµου!

Η Μονή της ΕυαγγελίστριαςΗ πάλαι ποτέ αδυναµία για πρό-

σβαση από στεριά σε τούτους τουςτόπους έχει βέβαια εκλείψει, αλλάπαραµένει πιστή η προσέγγιση µεαυτοκίνητο στο χαρακτηρισµό τηςαυτοκινούµενης περιπέτειας.

Ανάµεσα σε «ελληνικού τύπου»άγρια βλάστηση και διανθισµένηαπό πολλούς παλιούς ανεµόµυ-λους, συναντάµε τη διασταύρωσηπου µας οδηγεί στην Ιερά Μονή.

Ο µήκους πέντε χιλιοµέτρωνδρόµος χρειάζεται προσοχή, ιδιαί-τερα στα σηµεία ανεπαρκούς ορα-τότητας.

Η θέα του µοναστηριού, µε τακυπαρίσσια και τους τρούλους του

Μονεµβασιά: Μια ζωντανή καστροπολιτεία

Τα αστραφτερά λιθόστρωτα, τα κάτασπρα σκαλιά, οι γλάστρες µε τα λουλούδια, τα ποιοτικά µαγαζάκια, είναι πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών. ΕΥΡΩΚΙΝΗΣΗ

Στον κεντρικό δρόµο του κά-στρου µπορεί κανείς να αγορά-σει διάφορα σουβενίρ.

καθολικού σε πρώτο πλάνο, δένειαρµονικά µε την απεραντοσύνη τηςθάλασσας, που λειτουργεί σαν φό-ντο, και το πέρασµα στο υποβλητι-κό αυτό µπαλκόνι του Αιγαίου, δρακαταλυτικά στην απελευθέρωσησυναισθηµάτων και αυθόρµητουανυστερόβουλου λόγου.

Το µοναστήρι κτίσθηκε από τοναγιορείτη µοναχό Κυριάκο Στουρ-νάρη το 1810 µ.Χ. Η σεβάσµια φυ-σιογνωµία του «άγιου δασκάλου»,όπως προσονόµαζαν οι γύρω κάτοι-κοι τον ιδρυτή της Μονής της Ευαγ-γελίστριας, συσπείρωσε το ελλη-νορθόδοξο πνεύµα και οι ιατρικέςσπουδές που έκανε στην Ευρώπη,τον ώθησαν στην ίδρυση ιδιωτικούνοσοκοµείου και σχολείου στο χώ-ρο του µοναστηριού!

Η περιήγηση του επισκέπτη στοµουσείο και η θεώρηση του γαλα-νού ορίζοντα από τα άγια τούτα χώ-µατα, αντισταθµίζουν τον κόπο καιτα όποια έξοδα, για το προσκύνηµασ’ αυτήν την άγνωστη γωνιά της πα-τρίδας µας.

Περιδιαβαίνοντας την Κάτω Πόλη

∆αιδαλώδης λαβύρινθος η βόλταµέσα στο κάστρο, πετροβότσαλακαι πλάκες στα στενά δροµάκια, κα-µάρες παντού, σκάλες και καµινά-δες που εξέχουν.

Η Μονεµβασία είναι µία µεσαιω-νική, βυζαντινή και βενετσιάνικηκαστροπολιτεία παράλληλα, σκαρ-φαλωµένη στην ανατολική πλευράτου βράχου. Περνούµε στην αντίπε-ρα νησιωτική επικράτεια πλέον, µέ-σω της γέφυρας µε τις δώδεκα κα-µάρες. Τα λείψανα των τειχών στοτελείωµά της φτάνουν µέχρι τη θά-λασσα, διατηρώντας φυσικά το µε-γαλείο τους.

Ο ανηφορικός βασικά δρόµοςµας οδηγεί στην κυρίως πύλη καιβέβαια από εδώ και πέρα ένας άλ-λος κόσµος ξανοίγεται.

Με σπουδή διαβαίνουµε την κε-ντρική πύλη του κάστρου και η σκο-τεινή στοά µας βγάζει σε µία ολοζώ-ντανη καστροπολιτεία. Εδώ κάποι-οι Μονεµβασιώτες δεν εγκατέλει-ψαν ποτέ τον τόπο τους, αλλά γα-ντζωµένοι πεισµατικά στον βράχοτους, µένουν εκεί µοιάζοντας µεκείνα τα αγριόχορτα που φυτρώ-νουν και στέκουν στις πιο απότοµεςπλαγιές.

Ενας τόπος που ανήκει στα κο-ρυφαία ελληνικά «must» για διαµο-νή ή ακόµα και για ολιγοήµερεςδιακοπές. Τα σπίτια σε αναγεννη-σιακό ρυθµό, βλέπουν αµφιθεατρι-κά τη θάλασσα. Η γραφικότητα τουκεντρικού δρόµου και µακρύτερατο καµπαναριό του ναού, του Ελκό-µενου Χριστού, είναι µοναδικής αι-σθητικής εικόνα.

Προχωράµε στα καλντερίµια τηςπαλιάς πόλης και ευγενικές φυσιο-γνωµίες υπερήλικων ντόπιων µαςκοιτούν µε συµπάθεια.

Στην ακρότατη και αντίπερα τηςκυρίας εισόδου µεριά, κάτω προςτην πλευρά της θάλασσας, υψώνε-ται η εκκλησία της Χρυσαφίτισσαςασβεστωµένη, και πίσω της και ψη-λότερα η εκκλησία του Αγίου Νικο-λάου και παλιό Σχολαρχείο τωνΜονεµβασιτών.

∆αιδαλώδης λαβύρινθος η βόλταµέσα στα στενά του κάστρου, πε-τροβότσαλα και πλάκες στα στενάδροµάκια, καταµεσήµερο και οι πε-ρισσότερες διαδροµές είναι σκιε-

ρές, καµάρες παντού, σκάλες, καµι-νάδες που εξέχουν, τραπεζάκια κα-φενείου µε καρεκλίτσες που πάνταθα χουνε από µία γάτα επάνω...

Κάποιος φοίνικας, κάποια συ-κιά, κάποια ροδιά, πολλές βουκαµ-βίλιες και πάντα παράθυρα µε τηµατιά να τρυπάει στα ψηλά του κά-στρου ή κάτω στη γαλάζια θάλασ-σα. Φαναράκια στις γωνίες και πά-νω από τις πόρτες, που το βράδυπροσδίδουν µία µυστηριακή γοη-τεία στον χώρο, δεκάδες τα κιού-πια, παλιά πηγάδια και σε κάποιουςτυχερούς επάνω από τους ακρογω-νιαίους λίθους στις ταράτσες, όλοκαι κάποιες σιδερένιες µπάλες θαανακαλύψετε...

Φυσικά µία ολοζώντανη έκθεσηαπό ρόπτρα, µπαλκονάκια µε φου-ρούσια και υπέροχα κεντητά κατά-λευκα κουρτινάκια, που θα σας τρε-λάνουν για την εκπληκτική κουλ-τούρα που συµπληρώνει την ιστορι-κότητα του Βράχου της Μονεµβα-σίας και της παλιάς πολιτείας.

Προς Γέρακα και ΚυπαρίσσιΗ θάλασσα είναι από κάτω µας,

µπαριέρες και κυπαρίσσια αναλαµ-βάνουν την ψυχολογική µας στήρι-ξη µε τον δρόµο να έχει δύο όψεις,θεϊκός και δαιµονικός συγχρόνως.

Στα βόρεια της Μονεµβασίας,εκεί στο γύρισµα του δρόµου προςΓέρακα, ένας καινούργιος οικισµόςαναπτύσσεται, η πινακίδα ονοµάζει

την παραλία Πορί, τεράστια η ζώνηµε την αµµουδιά, κάτι που βέβαιαεκτιµούν δεόντως κάθε εποχή οι«γνωστοί άγνωστοι» ξένοι µε τα αυ-τοκινούµενα και τα τροχόσπιτα.

Ο δρόµος φεύγει για Μολάουςκαι Σπάρτη, εµείς πάµε δεξιά γιαΕπίδαυρο Λιµηράς και η πινακίδαΑγιος Ιωάννης βάζει σε πρώτη προ-τεραιότητα τη διαδροµή µας.

Φυσικά και θα σταµατήστε γιανα πάτε µάλλον µε τα πόδια στηνπαλιά οδική διαδροµή, που δείχνειένα συγκοινωνιακό µνηµείο όπωςείναι η σιδερένια γέφυρα, που απόµακριά µπορεί να οδηγήσει και σελανθασµένες υποθέσεις ότι η Μο-νεµβασία έχει τον δικό της σιδηρο-

δροµικό σταθµό!Προς το Λιµάνι του Γέρακα τώρα

και καθώς έχουµε περάσει αρκετάτον αρχαιολογικό χώρο της Επιδαύ-ρου Λιµηράς, προσοχή σε κλειστήδεξιά όπου η άσφαλτος έχει σαναδιέξοδο παντέρηµη βοτσαλωτήπαραλία, απέναντι από το νησάκιτου ∆ασκαλιού. Ανεβαίνοντας ψη-λότερα, φοβερή η θέα προς τη µε-ριά της θάλασσας και στον αυχένατης διαδροµής διακρίνονται και τασπίτια του παράλιου Γέρακα.

Ολη η περιοχή ένας ατελείωτοςπουρναρότοπος και τη µονοτονίααλλάζουν τα εκτεταµένα αλίπεδαπλησιάζοντας τη θάλασσα.

Το επίνειο του Γέρακα αποτελείγια τους ναυτιλλοµένους ένα απότα ασφαλέστερα θαλασσινά κατα-φύγια και για τους φυσιολάτρες καιτους ταξιδευτές, αποτελεί το πρό-τυπο για τα ελληνικού τύπουφιόρδ.

Τέλος, θα ήταν παράλειψη ναµην υπογραµµίσουµε ότι η οµορφιάτης θαλασσινής διείσδυσης βαθιάµέσα στη στεριά, αποτελούσε στοπαρελθόν τη µοναδική επικοινωνίαµέσω της άγονης ακτοπλοϊκήςγραµµής, ενώ τώρα που µεγάλωσαντα πλοία, ο τόπος έχει κύρια πρό-σβαση µέσω της ξηράς. Πίσω καιβόρεια η χάραξη του δρόµου ακο-λουθεί τις πτυχώσεις του σκληρούανάγλυφου και αρκετά µακριά βλέ-πεις τον προορισµό σου από τηνκοκκινοκαφέ γραµµή της διάνοι-ξης...

Οµως ξαφνικά εµφανίζεται η πι-νακίδα που ανακοινώνει την πα-ρουσία της Μονής Ζάρακα και ο µα-κρύς τσιµεντόδροµος δέχεται τοπάτηµά µας.

Μακρύτερα η Ρειχέα, πολύσκληρό το σκηνικό, βράχια και θά-µνοι παντού, χαραδρώσεις και έναςδρόµος σκέτη οδηγική απόλαυση.Τελείως ξαφνικά εµφανίζονται οιγειτονιές της Ρειχέας, και Βλυχάδακαι Μπαλογκέρι οι άγνωστες κοντι-νές παραλίες.

Μεγάλο χωριό η Ρειχέα του ∆ή-µου Ζάρακα, που όµως, όπως και ταάλλα, παραµένει αναλλοίωτο στοδιάβα του χρόνου.

Στη διχάλα µε την εκκλησία στοκέντρο της πάµε δεξιά για Χάρακα,ενώ ο αριστερός οδηγεί στην Κρε-µαστή. Ο Χάρακας είναι προσεγµέ-νο χωριό, µε προσηλιακά σπίτιαστη βάση του βράχου και µε την πα-λιά του πέτρινη εκκλησία, τον ΑγιοΙωάννη τον Θεολόγο.

Από εδώ και πέρα κατηφορίζου-µε κολληµένοι σε τεράστια ορθο-πλαγιά. Η θάλασσα είναι από κάτωµας, µπαριέρες και κυπαρίσσιααναλαµβάνουν την ψυχολογικήµας στήριξη και γενικά ο δρόµοςέχει δύο όψεις, θεϊκός και δαιµονι-κός συγχρόνως!

Τελικός προορισµός το υπέροχοΚυπαρίσσι, µία απίθανη πρότασηγια γαλήνη και ησυχία. Ατµόσφαι-ρα µιας άλλης εποχής, οµορφιάανεπιτήδευτη, ρυθµοί πιο φυσικοί.Λίγο πιο µέσα αυτό καθαυτό το Κυ-παρίσσι, πεντακάθαρο και προκλη-τικό στον επισκέπτη και ακόµα ψη-λότερα στα ριζά της Παναγίας τουΒράχου, τα ερείπια του ιερού τουΑσκληπιού, σηµάδια της αέναηςπαρουσίας και κληρονοµιάς εδώστην αρχαία Κυφάντα.

Πηγή:«Eθνος»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΤΑΞΙ∆ΙΑ 17

Πάνω, η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας Οδηγήτριας ή γνωστότερη σαν Αγια-Σοφιά είναι ένα από τα αξιο-λογότερα µνηµεία του κάστρου. Η αρχιτεκτονική της τεχνοτροπία την κατατάσσει στον τύπο του οκταγωνι-κού ναού µε εξωνάρθηκα, όπου οι Βενετοί προσέθεσαν και δεύτερο όροφο όταν τη µετέτρεψαν σε καθολι-κό µοναστήρι. Κάτω, στο κάστρο της Μονεµβασιάς, αρκετά ανακαινισµένα παλιά σπίτια µε υπέροχη διακό-σµηση χρησιµοποιούνται σαν καφέ. Η θέα από τη βεράντα, ιδιαίτερα το απόγευµα, είναι µαγευτική.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΕΥΡΩΚΙΝΗΣΗ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200818 ∆ΙΗΓΗΜΑ

∆ιήγηµα του Γιάννη Μιχαλάκη

Στο προηγούµενο: O θάνατοςτης γιαγιάς και η... κατάθεση στε-φάνου. Η πυρκαγιά στο σπίτι τηςγιαγιάς, τα «ευχέλαια» και η νυχτε-ρινή περιπέτεια στα Νενητούρια.

Οταν τα παιδιά µεγάλωναν, οι γο-νείς τα έστελλαν στο σχολείο. Γιανα µάθουν γράµµατα, γιατί άνθρω-πος αγράµµατος, ξύλο απελέκητο.Και στο χωριό µας είχε πολλούς αν-θρώπους αγράµµατους. Για το ανήταν και «απελέκητοι» αµφιβάλλω.

Η µόρφωσή µας ήταν κάτι πουαφορούσε αποκλειστικά το δάσκα-λο. Οι γονείς µας στην πλειοψηφίατους ήταν αγράµµατοι ή ολιγογράµ-µατοι και τα βιβλία από σπάνια έωςανύπαρκτα.

Τα πρώτα µας γράµµατα τα χα-ράξαµε πάνω σε µαύρες πλάκες, µεσχιστόλιθο, αντί για κιµωλία πουήταν σπάνια. Υστερα περάσαµε στατετράδια και στις πένες µε υγρό µε-λάνι. Μεγάλη δοκιµασία για έναχωριατοπαίδι να βουτάει την πέναµέσα στο καλαµάρι και να προσπα-θεί να κάνει καλλίγραµµα γράµµα-τα. Αυτή η εµπειρία ήταν τόσο τρο-µαχτική που µας προκαλούσε αι-σθήµατα µίσους προς τα καλαµάριαµας. Και όλοι περιµέναµε πότε θαέρθει η ευλογηµένη τελευταία µέρατου σχολείου. Τότε συγκεντρωνό-µαστε στην υποτυπώδη πλατείαπου υπήρχε µεταξύ του Πάνω καιτου Κάτω Χωριού, την «Πλάτσα».Eκεί, τα παιδιά που είχαν τελειώσειτο σχολείο, έπιαναν το καλαµάριτους και το χτυπούσαν µε δύναµηπάνω σ’ ένα βράχο ώστε να γίνει χί-λια κοµµάτια. Μερικά παιδιά πουείχαν πλαστικά καλαµάρια τα οποίαδεν έσπαγαν εύκολα, τα πετούσανµε δύναµη ώστε να πέσουν µέσαστην τεράστια βάτο που υπήρχεστο κάτω µέρος της Πλάτσας.

Κανένας όµως δεν µας είπε ότιέπρεπε να διαβάζοµε, στο σπίτιµας. Από πού να διαβάσοµε άλλω-στε, αφού το πρώτο Αναγνωστικόµας ήρθε όταν πήγαινα στην Τετάρ-τη τάξη και βιβλία για τα άλλα µα-θήµατα µάθαµε ότι υπάρχουν, ότανπήγαµε, όσοι πήγαµε, στο Γυµνά-σιο;

Aντιθέτως µάθαµε πως έπρεπενα κάνουµε ό,τι και οι γονείς µας.Να δουλεύουµε. Οταν το µεσηµέριπήγαινα στο σπίτι µας, κανείς δενµε περίµενε, καθώς οι γονείς και τ’αδέρφια µου βρίσκονταν στα χωρά-φια που απαιτούσαν τη σκληρή ερ-γασία όλων µας για να µας δώσουντα λίγα προϊόντα τους.

Μέσα στο ντουλάπι, δίπλα στοπιάτο µε το φαΐ µου, η µητέρα µουείχε ένα σηµείωµα µε επαναλαµβα-νόµενες οδηγίες: «Να φας, και ναταΐσεις τις όρνιθες».

Οι δουλειές αυτές ήταν αρκετέςγιατί σε λίγο χτυπούσε η καµπάναγια το απογευµατινό σχολείο. Εναςδάσκαλος µε έξι τάξεις παιδιών, τινα πρωτοκάµει σ’ ένα πρωινό; Μαςέφερνε λοιπόν και το απόγευµα καιµας κρατούσε όσο υπήρχε φως,αφού µε τις λάµπες πετρελαίου πουχρησιµοποιούσαµε για το φωτισµόµας, δεν ήταν δυνατόν να κάνουµεµάθηµα.

Ρολόγια δεν είχαµε, τις ώρες τιςµετρούσαµε µε τον ήλιο. Το χωριόβρίσκεται µέσα σε χαράδρα τηςΑµανής. Την ανατολή του ήλιου τηβλέπαµε στην απέναντι κορυφο-γραµµή που άρχιζε να φωτίζεταικαι µετά, σιγά σιγά να κατεβαίνειπρος το ποτάµι. Το χωριό το λούζειγύρω στις 11. Μετά, αρχίζει τηναντίστροφη πορεία, µέχρι να χαθείπάλι από το χωριό και να πάρει τηνανηφόρα προς την άλλη βουνοκορ-φή.

Μια µέρα, θα ήµουν πια 8-9 χρο-νών, άκουσα τη γειτόνισσα µου τηΒαρβάρα, ένα ή δύο χρόνια πιο µε-γάλη απ’ εµένα, να µε φωνάζει.Βγήκα στην πόρτα της κάµαρας.

«Βρε Γιάννη», µου είπε, «ξέρειςπότε είναι απόγευµα;»

«Oχι, γιατί»;«Γιατί µου είπε η µάνα µου να

ταΐσω τις όρνιθες το απόγεµα καιδεν ξέρω πότε είναι. Nα τις ταΐσω

τώρα»;«Ξέρω ‘γω; Tάισέ τις».Θα πρέπει να ήµουν στην Πέ-

µπτη τάξη όταν παρακολουθώνταςτο µάθηµα της Γεωγραφίας που οδάσκαλος έκανε στα παιδιά τηςΕκτης Τάξης, άκουσα το παράξενοόνοµα µιας πόλης. Χαρτούµ. Μουέκανε εντύπωση και πέρασα τοαπόγευµά µου, επαναλαµβάνοντάςτην.

Οταν µετά από δύο ή τρεις µέρεςο δάσκαλός ρώτησε ποια ήταν ηπρωτεύουσα του Σουδάν, εκείναέµειναν να τον κοιτάζουν αµίλητα.

«Χαρτούµ», πετάχτηκα εγώ απότα πίσω θρανία. Ο δάσκαλος παρα-ξενεύτηκε. «Είδατε παιδιά», είπεστα άλλα, «εσείς, το ξεχάσατε, ενώο Γιάννης που είναι πιο µικρός, τοσυγκράτησε».

Οι παράξενες λέξεις ασκούσανπάνω µου µια γοητεία. Ο,τι έκαναµε το Χαρτούµ, το επανέλαβα αργό-

τερα µε δύο άλλες ξένες λέξεις. ΤοΤζοχάνεσµπουργκ και το Μπρό-ντγουεϊ, που τις άκουσα από τονπατέρα µου που ήταν κοσµογυρι-σµένος άνθρωπος.

Οταν έγινε 16 χρονών, ο πατέ-ρας του τον έστειλε να δουλέψειστο Κάιρο. Και όταν µετά από έξιχρόνια, το µόνο που είχε καταφέρεινα κάµει ήταν ένα φτηνό κοστούµικαι τα εισιτήρια της επιστροφήςτου, ο πατέρας τον έστειλε στηνΑµερική όπου έζησε άλλα οκτώχρόνια.

Λεφτά δεν είχε φέρει πάλι ο πα-τέρας από την Αµερική, είχε φέρειόµως ένα γραµµόφωνο µε χωνί πουδηµιούργησε πολλά σχόλια στο χω-ριό, καθώς οι γεροντότεροι το αντι-µετώπισαν ως δηµιούργηµα του σα-τανά και τρία χρυσά δόντια, ταοποία πούλησε τα χρόνια της γερ-µανικής κατοχής.

Είχε φέρει όµως ο πατέρας απότην Αµερική και το Κάιρο πολλέςιστορίες και εµπειρίες µε τις οποίεςµας εντυπωσίαζε.

Ο πατέρας εργαζόταν σκληράστα χωράφια, ήταν νευρικός καιοξύθυµος, µερικές φορές όµως τονέπιαναν οι καλές του και άρχιζε ναµας λέει ιστορίες. Ιδιαίτερα ότανεγώ αρρώσταινα µε τους συνηθι-σµένους πυρετούς µου, µε σήκωνεστους ώµους του, έπαιρνε ένα µπα-στούνι και άνοιγε πόλεµο µε τα κα-λάθια που κρέµονταν από το κε-ντρικό δοκάρι του σπιτιού µας.

«Να ένας Τούρκος, έλεγε, έπαιρ-νε φόρα, το χτυπούσε µε το µπα-

στούνι και: Mπαµ, µπουµ, να σουκάτω ο Τουρκαλάς».

Μετά, µας έκανε το µεθυσµένοΑµερικανό. Αρχιζε να τρεκλίζει καιπάνω που έλεγες, να τώρα θα πέσει,στηριζόταν στο ένα του πόδι, έβγα-ζε το φανταστικό του καπέλο καιάρχιζε κουβέντα µε τους φανταστι-κούς διαβάτες. «Αµ σόρι σερ, άι αµντραγκ».

Από τα χρόνια εκείνα και τιςαφηγήσεις του πατέρα µου θα πρέ-πει να είχε δηµιουργηθεί η έντονηεπιθυµία µου να γνωρίσω αυτή τηθαυµαστή χώρα, την Αµερική. Επι-θυµία που πραγµατοποιήθηκε πολ-λά χρόνια αργότερα, όταν έκαµατην «Τρίτη Εξοδό» µου.

Ανάµεσα στις άλλες δουλειέςπου έκανα στη Νέα Υόρκη τα πρώταχρόνια, για να επιβιώσω ήταν τουντονατσά. Ενα από τα µαγαζιά πουεργάστηκα, βρισκόταν στο Μπρό-ντγουεϊ. Το πρώτο βράδυ που πήγαεκεί για δουλειά, την ώρα που άλ-λαζα ρούχα, µέσα στην κουζίνα, µ’έπιασαν τρανταχτά γέλια. Τόσο δυ-νατά και αδικαιολόγητα για εκεί-νους που µε παρακολουθούσανώστε κάποιοι ν’ ανησυχήσουν γιατην ψυχική µου ισορροπία.

Κατέβαλα φιλότιµη προσπάθειακαι κατάφερα να συγκρατηθώ. Καιγια να µην µε περάσουν για τρελό,δικαιολογήθηκα ότι είχα θυµηθείµιαν αστεία ιστορία. Πώς να τουςέλεγα για τον αυτοσαρκαστικό συ-νειρµό που είχα φτιάξει ότι τάχα εί-χα καταφέρει να κατακτήσω το...Μπρόντγουεϊ;

Mπορεί το χωριό µας να είναι µι-κρό και αποµακρυσµένο, το θέατροόµως το ξέραµε, τότε τα χωριά ήτανγεµάτα από ανθρώπους που έψα-χναν για διεξόδους φυγής από τηνκαθηµερινότητα. Ούτε ραδιόφωνουπήρχε, ούτε η τηλεόραση, ούτεµαγαζιά, µε εξαίρεση τα φτωχοκα-φενεία - µπακάλικα.

Οι άνθρωποι εργάζονταν σκλη-ρά και κοιµούνταν νωρίς για να ξυ-πνήσουν µε το πρώτο χάραγµα τηςαυγής. Οι νέοι και οι κοπέλες όµωςήθελαν κάτι παραπάνω. Και ξέδι-ναν µε τις βεγγέρες.

Μόλις τα αγόρια έτρωγαν τοβραδινό τους, έπαιρναν τα λαδοφά-ναρά τους και χτυπούσαν τις πόρτεςγνωστών και φιλικών σπιτιών, όπουπερνούσαν µερικές ώρες, λέγονταςτα νέα κουτσοµπολιά του χωριού,πίνοντας κανένα κρασάκι, παίζο-ντας παιχνίδια συναναστροφών,ακόµη και διαβάζοντας βιβλία.

Οι σχέσεις των ανθρώπων δενήταν απαγορευτικές όπως στα πε-ρισσότερα µέρη της Ελλάδας. Τααγόρια κουβεντιάζαµε ελεύθερα µετα κορίτσια, πηγαίναµε µαζί σταχωράφια και στα γλέντια και τα σπί-τια εκείνων που είχαν κορίτσια τηςπαντριάς ήταν ανοιχτά για κοινωνι-κές συναναστροφές. Στις βεγγέρεςεκείνες πολλά ειδύλλια πλέχτηκανπου κατέληξαν σε γάµους, αλλάεπίσης γεννήθηκε το δικό µας θέα-τρο.

Ηταν τα χρόνια του πολέµου.Μερικοί χωριανοί, νέοι κυρίως, εί-χαν φύγει για τη Μέση Ανατολή,αλλά και κάποιες οικογένειες χω-ριανών που έµεναν στην Αθήνα ήτη Χώρα, επέστρεψαν για ν’ αντιµε-

Η πρώτη έξοδος

Πάνω: Φωτογραφία από γιορτα-σµό αποκριάς το 1950 µε πρωτα-γωνίστρια τη νύφη. Αριστερά: Οπάγκος µε τα εργαλεία του τσα-γκάρη. ∆εν είναι του Γιάννη Μο-σχούρη, αλλά από το Λαογραφι-κό Μουσείο Καλλιµάσιας.

τωπίσουν ευκολότερα την τραγικό-τητα της πείνας. Στο χωριό όλο καικάτι έβρισκε κανείς για να µην πε-θάνει από την πείνα.

Ανάµεσα στις τελευταίες ήτανκαι δύο αδελφές. Η Μαρία και ηΕλένη. Παντρεµένη η πρώτη µε τονεπιπλοποιό Μιχάλη Καρασούλη,ελεύθερη η δεύτερη, εργάζοντανως µοδίστες. ∆ραστήριες και γελα-στές γυναίκες.

Τις αποκριές του 1943 οι νέοικαι οι νέες του χωριού άρχισαν ταπαρακάλια στην Μαρία να τουςβοηθήσει να ντυθούν κουδουνάτοι.Αλλο που δεν ήθελε εκείνη. Εβαλεκάτω τη δηµιουργική φαντασία της,έντυσε τον ένα αρκούδα, τον άλλοαράπη, τον τρίτο µωροµάνα, τον τέ-ταρτο Χότζα. Φώναξαν και τον Κω-στή τον Κατσαρό µε το κλαρίνο τουκαι έστησαν ένα γλέντι αξέχαστο.

Η κατοχή βρισκόταν στην κορύ-φωσή της, οι άνθρωποι όµως είχανανάγκη από ελπίδα και γέλιο. Καιτα λαϊκά έθιµα και πανηγύρια πρό-σφεραν λύσεις και διεξόδους. Μπο-ρεί το ψωµί να ήταν λίγο, υπήρχεόµως µπόλικο γλυκό κρασί και νεα-νική ορµή.

Η επιτυχία της γιορτής εκείνηςέβαλε την ιδέα της θεατρικής παρά-στασης. ∆εν ήταν η πρώτη. Και ταπροηγούµενα χρόνια είχαν ανέβει,κυρίως µε πρωτοβουλία των δασκά-λων, παραστάσεις όπως η «Βαβυλω-νία» ή ο «Αθανάσιος ∆ιάκος».

Τη φορά αυτή ξεσκόνισε η Μα-ρία κάτι ξεχασµένα βιβλία από τοµπαούλο της, διάλεξε τον «Αγαπητι-κό της Βοσκοπουλας», έκατσε καιαντέγραψε µόνη της τους ρόλους σεξεχωριστά χαρτιά, φώναξε στο σπίτιτης τα παλικάρια και τις κοπέλεςπου νόµιζε ότι θα µπορούσαν ν’αποδώσουν τους ρόλους και έκαµετη διανοµή.

Τις επόµενες µέρες, περίεργαφαινόµενα παρατηρήθηκαν στοχωριό µε παλικάρια και κοπελιές ναµονολογούν στα χωράφια. Ηταν οι«ηθοποιοί» που αποστήθιζαν τουςρόλους τους. Τα βράδια και τις Κυ-ριακές έκαναν πρόβες. Και τη ∆ευ-τέρα του Πάσχα, ο µεγάλος αυλόγυ-ρος του χωριού µας γέµισε απόάντρες, γυναίκες και παιδιά που µ’ένα καρεκλάκι στα χέρια, έπιανανθέση µπροστά στη σκηνή που είχεστηθεί τις προηγούµενες µέρες.

Τα παιδιά δεν πολυκαταλαβαί-ναµε όσα συνέβαιναν στη σκηνή.Παρακολουθούσαµε όµως τα πρό-σωπα των χωριανών µας που πότεσκοτείνιαζαν, πότε φουρτούνιαζανκαι πότε φωτίζονταν και ξεσπούσανσε γέλια. Και όταν η αυλαία έκλει-σε, ένα χειροκρότηµα που θα το ζή-λευαν και τα µεγάλα θέατρα τηςΑθήνας ακολούθησε.

Ο «Αγαπητικός της Βοσκοπού-λας» δεν ήταν η µοναδική παράστα-ση εκείνης της περιόδου. Την άλληχρονιά ανέβηκε η «Εσµέτ», ενώ µιαΚυριακή κλείσαµε το σπίτι µας, φο-ρέσαµε τα σκολιάτικά µας και πή-ραµε το δρόµο για τον Εγρηγόρο.

Αυτή τη φορά, ούτε σε πανηγύριπηγαίναµε, ούτε στον παππού, αλ-λά για να παρακολουθήσουµε το«δράµα» που έπαιζαν οι νέοι και οινέες του Εγρηγόρου.

Το δραµατικό έργο δεν το θυµά-µαι. Παράλληλα όµως έπαιζαν καιτην κωµωδία «Ο Φιάκας» στονοποίο πρωταγωνιστούσε ο δεύτε-ρος ξάδερφός µου, ο Στέλιος του

Μιχαήλο. Ο ρόλος του χωριατόπαι-δου που βρίσκεται ξαφνικά σ’ έναπλουσιόσπιτο για να εργαστεί ωςυπηρέτης µ’ εντυπωσίασε. Και συ-γκράτησα στη µνήµη µου µερικάκοµµάτια της παράστασης.

Οταν επιστρέψαµε στο χωριόµας µάζεψα τα κοριτσάκια της γει-τονιάς µου, αφού αγόρια δεν υπήρ-χαν και δώσαµε µιαν δική µας πα-ράσταση, πάνω στο ταρατσάκι τηςγιαγιάς. Εγω δεν πήρα µέρος ωςηθοποιός αλλά ως... σκηνοθέτης.

Αργότερα, όταν µεγάλωσα, επα-νέλαβα τις ερασιτεχνικές θεατρικέςµου δραστηριότητες, µια περίοδοµάλιστα που είχα διακριθεί ως ηθο-ποιός σε µιαν παράσταση που δώ-σαµε ως γυµνασιόπαιδα την ψώνι-σα λίγο µε την ιδέα ν’ ακολουθήσωτο επάγγελµα του ηθοποιού.

∆εν τόλµησα όµως να τα πω σεάλλον, εκτός από τον εαυτό µου. Ηπιθανότερη αντίδραση του πατέραµου θα ήταν να µε στείλει σε ψυχία-τρο.

Αλλωστε είχα ένα σοβαρό λόγονα µη θέλω να εκτίθεµαι δηµόσιακαι µάλιστα να µιλάω. Ηταν η αδυ-ναµία µου να εκφέρω το ρο, µιααδυναµία ισόβια.

Η πρώτη φορά που συνειδητο-ποίησα το «κουσούρι» µου ήταν έναµεσηµέρι Κυριακής που είχαµε φι-λοξενούµενο στο οικογενειακό µαςτραπέζι. Πάντα πριν από το φαγητόκάναµε προσευχή. Και την ηµέρα

εκείνη ο πατέρας διάλεξε εµένα γιανα πω το «Πάτερ ηµών». Η παρου-σία του ξένου µε σοκάρισε, έχασατα λόγια µου, µπέρδεψα τις λέξεις,δεν θυµάµαι να κατάφερα να το τε-λειώσω.

Κάποια στιγµή, η αδελφή µου ηΜαρία, µε κοίταξε ειρωνικά και εί-πε: «Xλιν, χλιν, χλιν». Αυτό ήταν.Από την άλλη στιγµή απόκτησα καιτο πρώτο µου παρατσούκλι, το χλι-χλίκος.

∆εν υπήρχε χωριανός που ναµην έχει ένα τουλάχιστον παρα-τσούκλι. Και ο καθένας αντιδρούσεδιαφορετικά. Μερικοί το δέχοντανκαι το επαναλάµβαναν κι εκείνοι,κάποιοι άλλοι θύµωναν. Εγω ένοιω-θα άσχηµα και τούτο γιατί είχε σχέ-ση µε µιαν αδυναµία της γλώσσαςµου για την οποία δεν ευθυνόµουν.

Ενα µεσηµέρι, πήγα στο τσαγκα-ράδικο του Γιάννη Μοσχούρη ναπάρω τα παπούτσια του πατέραµου. Ο Γιάννης Μοσχούρης ήτανένας ωραίος άντρας, ο οποίος όµωςείχε την ατυχία να πάσχει από δια-βήτη. Απόφευγε λοιπόν τις αγροτι-κές δουλειές και για να κερδίζει τοψωµί της οικογένειάς του, είχε µά-θει την τέχνη του τσαγκάρη.

Οταν πήγα στο εργαστήρι του,βρήκα εκεί τον Νικόλα του Χριστό-φορου, ο οποίος ήταν εξαιρετικάευερέθιστος και θύµωνε εύκολα.

Εκατσα στην παρέα των µεγά-λων και για να µπω στη συζήτηση

ρώτησα τον Νικόλα αν θυµόταν το‘41. Από τη µητέρα µου είχα ακού-σει ότι µια φορά που ο Νικόλας ερ-γαζόταν ως εργάτης στο σκάψιµοτων αµπελιών µας, το βραδινό δεί-πνο ήταν σούπα.

Κοίταξε ο Νικόλας το πιάτο, ανα-κάτεψε το ζουµί και είπε στη µητέ-ρα µου: «∆ε µου λες Καλλιόπη, άρ-ρωστος είµαι και µου ‘φερες σούπανα φάω; ∆εν έψηνες κανένα τσου-κάλι κουκιά;».

O Nικόλας προφανώς προσεβλή-θη από την αναφορά µου στο ‘41της πείνας και της ανέχειας και γιανα ξεστρατίσει τη συζήτηση απο-κρίθηκε: «Bρε για ποιο σαρτανταέ-να µου λες»;

Aπό την επόµενη µέρα είχα απο-κτήσει το δεύτερο παρατσούκλιµου, το Σαρτανταένας.

Μερικά χρόνια αργότερα, τηνώρα της χαλαρής συζήτησης που οιχωριανοί κάναµε στον αυλόγυρο,µετά το τελείωµα της λειτουργίας,θέλοντας και ‘γω να κάµω ένααστείο, ρώτησα τον Βασίλη Κοτσά-το, αν θα πήγαινα στο πανηγύριτου Αϊ Χριστού, εννοώντας το πανη-γύρι της Μεταµόρφωσης του Σωτή-ρος στον Εγρηγόρο.

Ο Βασίλης δεν µου απάντησε,αλλά σκασµένος στα γέλια έτρεξενα το πει στους φίλους του. Και τοτρίτο παρατσούκλι µου, το Αϊ Χλι-στός, προστέθηκε στα δύο προη-γούµενα.

∆εν µπορώ να πω ότι τα παρα-τσούκλια αυτά µε άφηναν αδιάφο-ρο. Το αντίθετο συνέβαινε. Με πλή-γωναν και µ’ έκαναν να διαλέγω λέ-ξεις που δεν είχαν µέσα το καταρα-µένο ρο. Την αδερφή µου τη Βαρ-βάρα, για παράδειγµα, την αποκα-λούσα µεγάλη µου αδελφή και όχιµε τ’ όνοµά της.

Οσο µεγάλωνα τόσο εντονότερααντιδρούσα στα πειράγµατα. Καιµια τέτοια αντίδρασή µου δοκίµασεένας χωριανός µου -όνοµα και µη-χωριό- τον οποίο είχα ακούσει ναµε αποκαλεί Σαρτανταένα.

Συναντηθήκαµε σ έναν χωµατό-δροµο, όπως όλοι οι δρόµοι του χω-ριού µου. Ανοιξε το στόµα του κάτινα πει, τον πρόλαβα όµως.

«Ακου να σου πω», είπα θυµωµέ-νος, «εσύ πρώτα να πληρώσεις ταλεφτά που χρωστάς στην αδελφήµου και µετά να µε κοροϊδεύεις». Οάνθρωπος τάχασε και δεν µίλησε.Αλλωστε είχα δίκιο. Τις προηγούµε-νες ηµέρες είχα ακούσει τη µεγάληµου αδελφή που ήταν µοδίστα ναπαραπονιέται ότι η γυναίκα του χω-ριανού µας αυτού που της είχε ρά-ψει ένα φουστάνι δεν της είχε δώ-σει τα µοδιστρικά.

Η συστολή αλλά και η επιθετικό-τητα µε ακολούθησαν σ’ όλο το βίοµου και είχαν αρκετή επίδραση στοχαρακτήρα µου. Αρνητική βέβαια.

Η συνέχεια στο επόµενο

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ∆ΙΗΓΗΜΑ 19

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200820 ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

2

3

4

5

6

7

8

9

SUDOKU - EYKOΛO SUDOKU - METPIO

ΛYΣH

- M

ETPI

O

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. «Μήτε στ'... χολή, µήτε στ' αδέρφια µάχη»,λέει µία παροιµία µας. 2. Συχνά διανυκτερεύουν. 3. Από µίααιτιατική ακολουθείται. - Αποτελεί και το αίτιο των αισθήσε-ων. - Λίµνη της Ιρλανδίας. 4. Αρχαία σικελική πόλη. - Έργοτου «Η κόψη του ξυραφιού». 5. Εισάγει ερωτηµατικές προτά-σεις. - Το πρωινό στρατιωτικό εγερτήριο. 6. ∆εν τους χαρακτη-ρίζει η εγκράτεια (αιτ.). 7. Βασιλιάς τους υπήρξε και ο Κροί-σος (γεν.). - Πρώτο συνθετικό γαλλικών γεωγραφικών ονοµά-των. 8. Το όνοµά του έχει η 3η συµφωνία του Σούµαν, στην αι-τιατική (αντίστρ.). - Οι Γάλλοι το λένε αφού το... αντιστρέ-ψουν. 9. Ελαιούχοι σπόροι. - Καταδικάστηκε από το δικαστή-ριο της Νυρεµβέργης σε ισόβια δεσµά.

ΚΑΘΕΤΑ: 1. ∆εν πρέπει να συγχέεται µε τον εχθρό. 2. Κάτιπου συχνά... υποτιµάται. 3. Γειτονικά στο αλφάβητο. - Τον χα-ρακτηρίζει µία ευχάριστη ιδιότητα. 4. Βιοµηχανική περιοχήτης Κεντρικής Ευρώπης. - Προσδιορίζει χρονικά. 5. Επίρρηµασχετικό µε τρόπο καθίσµατος. 6. Και για τα φίδια αναφέρεται(αιτ.). - Οµόηχα φωνήεντα. - Από τα πέντε... ένα. 7. Γραφή τουαριθµού 440. - Μέρος του σκάφους, σε κοινή ονοµασία του. 8.∆ιώκτης χριστιανών. - ∆ιευκολύνει τις επικοινωνίες µας. 9.∆εν υπολογίζεται.

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΑΝΤΡΟΓΥΝΑ 2. ΝΟΣΟΚΟΜΕΣ 3. ΤΗ - ΥΛΗ- ΡΗ 4. ΙΜΕΡΑ - ΜΩΜ 5. ΠΟΥ - ∆ΙΑΝΑ 6. ΑΣΩΤΟΥΣ 7. ΛΥ-∆ΩΝ -ΚΟΤ 8. ΡΗΝΟ - ΝΑΤΟ 9. ΣΗΣΑΜΙ - ΕΣ. ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΑΝΤΙΠΑΛΟΣ 2. ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ 3. ΤΣ - ΕΥΩ-∆ΗΣ 4. ΡΟΥΡ - ΤΩΡΑ 5. ΟΚΛΑ∆ΟΝ 6. ΓΟΗ - ΙΥ - ΝΙ 7. ΥΜ -ΜΑΣΚΑ 8. ΝΕΡΩΝ - ΟΤΕ 9. ΑΣΗΜΑΝΤΟΣ.

ΠΩΣ ΠAIZETAI TO SUDOKUΣκοπός του παιχνιδιού είναι να γεµίσετε τα άδεια τετρά-

γωνα έτσι ώστε κάθε σειρά, κάθε στήλη και κάθε 3Χ3 κουτίνα περιέχει τους αριθµούς 1 εως 9, χωρίς όµως να επανα-λαµβάνεται κάποιος από αυτούς.

Μερικά τετράγωνα περιέχουν αριθµούς, «γνωστοί αριθ-

µοί» . Σκοπός είναι να συµπληρωθούν τα άδεια τετράγωνα,ένας αριθµός σε κάθε τετράγωνο, έτσι ώστε κάθε στήλη, κά-θε σειρά και κάθε κουτί να περιέχει τους αριθµούς από το 1εως το 9 µόνο µία φορά.

Κάθε αριθµός έχει µία µόνο σωστή θέση, εµφανίζεταιδηλαδή µόνο µια φορά σε κάθε στήλη, σε κάθε γραµµή καισε κάθε κουτί.

ΛYΣH ΣTAYPOΛEΞOY

ΛYΣH

- EY

KOΛ

O

Της Κάτιας Γιαπαλάκη

Με σέξι λευκά εσώρουχα, κεντηµέ-να µε παγέτες, και δικτυωτές κάλ-τσες που τις στήριζε σε ζαρτιέρες ηΠάρις Χίλτον χόρεψε α λα ΝτίταΦον Τις µέσα σ’ ένα τεράστιο ποτή-ρι σαµπάνιας.

Η Πάρις Χίλτον, ως γνωστόν, εί-ναι γυναίκα του κεφιού και βέβαιαδιψάει για δόξα. Γι’ αυτό εφευρί-σκει διαρκώς τεχνάσµατα για νατραβάει πάνω της την προσοχή τουκόσµου και να δίνει το παρών µε τοδικό της, µοναδικό τρόπο. Μεαφορµή λοιπόν τα 27α γενέθλιάτης έδωσε ένα τολµηρό OneWoman Show σε σαδοµαζοχιστικήβερσιόν, στο γνωστό κλαµπ «Pure»του Λας Βέγκας. Για τις ανάγκες τηςπαράστασής της ντύθηκε αστυνοµι-κίνα.

Η στολή της αποτελείτο απόδερµάτινα µαύρα εσώρουχα, µα-κριά µαύρα γάντια κι ένα καπέλοαστυνοµικού. Κι όταν άρχισε να χο-ρεύει τον αισθησιακό χορό της καινα τραγουδάει -αφού, µεταξύ άλ-λων, πιστεύει ότι έχει καλή φωνή-οι θαµώνες του κλαµπ δεν µπορού-σαν να ξεκολλήσουν τα µάτια τουςαπό πάνω της.

Η Πάρις στα νούµερά της συµπε-ριέλαβε κι ένα που το «έκλεψε» από

την καλλιτέχνιδα του µπουρλέσκοΝτίτα Φον Τις. Φόρεσε sexy λευκάεσώρουχα, κεντηµένα µε παγέτες,δικτυωτές κάλτσες που τις στήριζεσε ζαρτιέρες και χόρεψε µέσα σ’ένα τεράστιο ποτήρι σαµπάνιας. ΗΝτίτα είχε κάνει κάτι ανάλογο στοσόου που είχε δώσει πέρσι στο πα-ρισινό καµπαρέ «Crazy Horse».

Ακόµη κι όταν εµφανίστηκε στη

σκηνή µαζί µε το sexy γυναικείο συ-γκρότηµα Pussycat Dolls, µόλις κά-θισε σ’ ένα σκαµνί µε επίσης καυτήαµφίεση και άρχισε να κινείταιαφήνοντας υπονοούµενα, τράβηξεπάνω της όλα τα βλέµµατα επισκιά-ζοντας τις sexy τραγουδίστριες καιχορεύτριες.

Πηγή: «Espresso»

Τα σκανδαλιστικά γενέθλια της Πάρις Oι θρυλικοί Kiss το Μάιο στην Αθήνα

Η αναµονή τελείωσε! Το πιο«καυτό» ροκ εν ρολ φιλί θα δώ-σουν οι θρυλικοί «Kiss» στο ελ-ληνικό κοινό την Κυριακή 18Μαΐου στο «Terra Vibe» στη Μα-λακάσα.

Τότε που το διάσηµο νεοϋορ-κέζικο συγκρότηµα των 90 εκα-τοµµυρίων πωλήσεων παγκο-σµίως θα εµφανιστεί για πρώτηφορά στην Ελλάδα, γιορτάζο-ντας την 35χρονη πορεία του µεένα εκρηκτικό σόου.

∆υνατές κιθάρες, εκτυφλωτι-κά φώτα, πυροτεχνήµατα και ει-δικά εφέ µέχρι να λιώσουν ταµέικ απ!

Η νέα ευρωπαϊκή περιοδεία«Kiss Alive/35 Tour 2008» θαξεκινήσει στις 11 Μαΐου από τοΜονάχο και θα σταθµεύσει συ-νολικά σε δεκαεπτά χώρες, ανά-µεσά τους και η χώρα µας. Πρό-κειται για την πρώτη περιοδείατης µπάντας στην Ευρώπη, µετάτη sold out τουρνέ «PsychoCircus» το 1990.

Γιορτάζοντας 35 χρόνια ροκενέργειας σε ολόκληρο τον πλα-

νήτη οι ιδρυτές των «Kiss», ΤζινΣίµονς και Πολ Στάνλεϊ, µαζί µετον κιθαρίστα Τόµι Θάγιερ καιτον ντράµερ Ερικ Σίνγκερ σχε-δίασαν το απόλυτο Kiss show.

«Πάντοτε δήλωνα µε υπερη-φάνεια πως ζούσα µια ζωή πέ-ραν αυτής του θρύλου. Μπορώνα σας πω ότι είµαστε έτοιµοι νααδράξουµε τη στιγµή και ναπροσθέσουµε κάτι παραπάνωστην αξία του θρύλου. Παραµέ-νουµε ‘Kiss’ στην ψυχή µας. Αυ-τή η αλήθεια θα είναι εκκωφα-ντικά ξεκάθαρη αυτό το καλο-καίρι» δηλώνει ο Πολ Στάνλεϊ.

Από τη δεκαετία του ‘70 µετα sci-fi kabuki κοστούµια, ταέντονα make-up, την εκρηκτικήσκηνική τους παρουσία και φυ-σικά τις σήµα κατατεθέν µπότεςτους οι «Kiss» παραµένουν ένααπό τα λίγα συγκροτήµατα µετους πιο φανατικούς οπαδούς.Για του λόγου το αληθές το «KissArmy» είναι το πιο δραστήριοfan club.

Πηγή: «Eλεύθερος Τύπος»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΤΕΧΝΕΣ 21

Του Σπύρου Σεραφείµ

Ενα σπάνιο γυναικείο γυµνό τουΦράνσις Μπέικον πρόκειται να δη-µοπρατηθεί από τον οίκοSotheby’s. To γυµνό πουλάει, όλεςτις εποχές. Σε κανονικές ή σε ιδιό-τυπες αίθουσες δηµοπρασιών ένα-ντι πολλών χρηµάτων.

Eνα από τα εντυπωσιακότεραέργα της απογευµατινής δηµοπρα-σίας στις 27 Φεβρουαρίου είναι οεξαιρετικός πίνακας «Study of aNude with Figure in a Mirror» τουΦράνσις Μπέικον. Eνα από τα λίγαγυµνά πορτρέτα γυναικών σε ολό-κληρο το έργο του καλλιτέχνη, ο πί-νακας αυτός συνοδεύεται από µιασκανδαλιστική αφήγηση, η οποίαεµπλέκει την κοντινή του φίληHenrieta Moraes και µια µυστηριώ-δη ανδρική φιγούρα που απεικονί-ζεται στον καθρέπτη. Eχοντας δηµι-ουργηθεί το 1969, στο αποκορύφω-µα της καριέρας του Μπέικον, τοέργο έχει συµπεριληφθεί σε όλεςτις µεγάλες αναδροµικές εκθέσειςτου καλλιτέχνη µέχρι σήµερα. Η τι-µή του εκτιµάται ότι θα κυµανθείµεταξύ 35,5 και 50 εκατοµµυρίωνδολαρίων.

Η συγκεκριµένη δηµοπρασίαπεριλαµβάνει 264 έργα µε γυναι-κείο γυµνό, 90 µε ανδρικό και άλλα36 και µε τα δύο φύλα. Οι χρήστεςτου ∆ιαδικτύου έχουν την ευκαιρίανα απολαύσουν -και, γιατί όχι, ναδιεκδικήσουν- εικαστικές δηµιουρ-γίες από µεγάλους καλλιτέχνες σαντον Χένρι Σκοτ Τουκ, µε τα περίφη-µα γυµνά αγόρια του, τον πορτρετί-στα Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ, αλλάκαι τον κορυφαίο εκφραστή τουσουρεαλισµού Σαλβαδόρ Νταλί.Ακόµη, φωτογραφίες µε γυµνά µο-ντέλα από τις αρχές του αιώνα µέ-χρι σήµερα, καθώς και γλυπτικέςκατασκευές οι οποίες παραπέ-µπουν στο αρ νουβό και τον µο-ντερνισµό των αρχών του 20ού αιώ-να.

Το γυµνό ως αντικείµενο καλλι-τεχνικής διαπραγµάτευσης προσεγ-γίζεται µε ποικίλους, αν όχι αντι-κρουόµενους, τρόπους ανά τους αι-ώνες. Και όχι µόνο σε σχέση µε τηνκαλλιτεχνική έκφραση, αλλά και µετον τρόπο δηµοπράτησης των έρ-γων.

Λέγεται ότι η πρώτη δηµοπρα-σία γυµνών έλαβε χώρα, σύµφωναµε αρχαίες ελληνικές πηγές, το 500π.Χ. στη Βαβυλώνα. Τότε, ένας πί-νακας που αναπαριστούσε µια γυ-µνή κόρη που χτενιζόταν πουλήθη-κε έναντι... ενός κοπαδιού αιγοπρο-βάτων! Κατά τη διάρκεια της ρω-µαϊκής αυτοκρατορίας ο ΜάρκοςΑυρήλιος προκειµένου να αγοράσειαπό τον ζωγράφο ∆ίδιο (Didius)ένα πίνακα µε κόρες που έκανανµπάνιο στην κοίτη ενός ποταµούτου υποσχέθηκε ότι θα του δώσειγια αντάλλαγµα δυο ρωµαίουςστρατιώτες για υπηρέτες.

Ο ∆ίδιος αρνήθηκε και αυτόήταν το λάθος του, γιατί ο Αυρήλιοςτον δολοφόνησε και πήρε και τονπίνακα. Μέχρι τον 17ο αιώνα εθεω-ρείτο ότι το γυµνό στην τέχνη εξυ-πηρετούσε αποκλειστικά την αν-δρική ηδονοβλεπτική µατιά, παρότιτα ελληνορωµαϊκά γυµνά εξύψω-

ναν σχεδόν αποκλειστικά το κάλ-λος του ανδρικού σώµατος. Στα τέ-λη του 18ου αιώνα, αµέσως µετά τοτέλος της Γαλλικής Επανάστασης, οιδηµοπρασίες γίνονταν σε ταβέρνες.Εκείνα τα χρόνια ένας πίνακας πουαπεικόνιζε µια γυµνή κόρη είχεπουληθεί για 5.000 φράγκα σε ένανέµπορο ντοµάτας! Ποτέ δεν µάθα-µε ποιος ήταν ο ζωγράφος και ποιοςο ευτυχής αγοραστής.

Η αρχαιότητα υπήρξε µεγάληπηγή έµπνευσης για τους καλλιτέ-χνες της Αναγέννησης, όπως φαίνε-ται στο σχέδιο του Μπαρτολοµέο

Μπαντινέλι «Γυµνός πολεµιστής µεασπίδα και δύο συµπλεκόµενοι γυ-µνοί άνδρες», το οποίο είναιεµπνευσµένο από το ελληνιστικόσύµπλεγµα του Λαοκόοντα πουανακαλύφθηκε στη Ρώµη το 1506και µεταφέρθηκε στο Μπελβεντέρετου Βατικανού από τον Πάπα Ιού-λιο Β’, αποτελώντας ένα έργο απότο οποίο εµπνεύστηκαν πολλοίκαλλιτέχνες στη ζωγραφική και τηγλυπτική. Πηγή έµπνευσης, λοι-πόν, αλλά και τεράστια πηγή εσό-δων. Γι’ αυτό και τον Ιούλιο του2007 το σφυράκι του δηµοπράτη

σταµάτησε όταν δεν υπήρξε µεγα-λύτερη προσφορά από τις 176.000δολάρια. Μη χάνετε τα λογικά σαςµε αυτά τα ποσά.

Ο,τι έχει κατοχυρωθεί ως κλασι-κό έχει άλλη αξία. Απόδειξη πως το«Γυµνό ξαπλωµένο», του Iταλού εξ-πρεσιονιστή Αµεντέο Μοντιλιάνι το2003 έπιασε 26.887.500 δολάριασε δηµοπρασία των Christies, τιµήπου αποτελεί νέο ρεκόρ για τον ζω-γράφο.

Το 1999, σε δηµοπρασία στονοίκο Christie’s το αδιαφιλονίκητοαστέρι ήταν ένας πίνακας του Πικά-

σο που είχε ζωγραφίσει ο καλλιτέ-χνης το 1932, µια γυµνή γυναίκα.Αυτό το έργο πουλήθηκε σε κάποι-ον ανώνυµο αγοραστή έναντι τουποσού των 45 εκατοµµυρίων δολα-ρίων.

Στο σφυρί βγήκε το 2005 η µε-γάλη συλλογή έργων τέχνης του δο-λοφονηθέντος µόδιστρου ΤζιάνιΒερσάτσε. Η δηµοπρασία στον οίκοSotheby’s περιλαµβάνει 45 έργαµοντερνισµού, ιµπρεσιονισµού καιτου 19ου αιώνα. Από τα κορυφαίαθεωρείται το «Mπλε Γυµνό» του ΡόιΛιχτενστάιν, το οποίο πωλήθηκεστην τιµή των 3,4 εκατ. δολαρίων.Ο πίνακας του Πολ Ντελβό «Οι κο-πέλες του δάσους», που απεικονίζειδύο γυµνόστηθες φιγούρες και ζω-γραφίστηκε το 1928, όταν ο Ντελ-βό άρχισε να εξερευνά αυτό πουστην πορεία θα γινόταν το αγαπη-µένο του θέµα: To γυναικείο γυµνό,το 2007 πουλήθηκε έναντι 722.000δολαρίων.

Σας φαίνονται πολλά αυτά ταχρήµατα;

Aφενός η Τέχνη είναι δύσκολονα αποτιµηθεί, αφετέρου τις περισ-σότερες φορές η αξία ενός έργουανεβαίνει ανάλογα µε την εκδήλω-ση ενδιαφέροντος που θα υπάρξει.

Γυµνές λεπτοµέρειες (συνουσίας)

- Το γυµνό ως αυτόνοµο είδοςξαναγυρίζει στην τέχνη ύστερα απότην έκλειψη του Μεσαίωνα, τονκαιρό της Αναγέννησης, γύρω σταµέσα του 15ου αιώνα. Από την επο-χή εκείνη έγινε θεσµός κάθε γυµνόστη ζωγραφική να έχει πρότυποτην Αφροδίτη, να είναι «ντυµένο»µε τη θριαµβική γύµνια της θεόςτου έρωτα. Οι εξαιρέσεις ήταν πολ-λές και συχνά δηµιουργούσανσκάνδαλο. Ο ρεαλισµός αποµυθο-ποιεί το γυµνό, που απεικονίζεται«γδυµένο», χωρίς τη µυθική αύρατης εξιδανίκευσης (η «Γυµνή Μά-για» του Γκόγια, τα γυµνά τουΚουρµπέ, η «Ολυµπία» του Μανέ).

- Στις συλλογές της Εθνικής Πι-νακοθήκης περιλαµβάνονται αρκε-τό γυµνά, άλλα εξιδανικευµένα,όπως του Νικηφόρου Λύτρα, πουέχει πρότυπο την Αφροδίτη του Βε-λάσκεθ, άλλα ρεαλιστικά, όπως τουΛεµπέση.

- Ο Μπουζιάνης το ζωγράφισεπρώτος, ο Τσαρούχης το απενοχο-ποίησε, ο Μπότσογλου το χρησιµο-ποιεί εξοµολογητικά, οι συλλέκτεςκαι τα µουσεία το αγοράζουν καιεµείς δεν το βάζουµε στα σπίτιαµας.

- «Αγαπώ το γυµνό περισσότεροαπό το πρόσωπο. Το πρόσωπο µπο-ρεί να πει ψέµατα, το γυµνό ποτέ»,έλεγε ο Νίκος Εγγονόπουλος. Ωστό-σο το ανδρικό γυµνό ως ανεξάρτητοεικονογραφικό θέµα δεν ευδοκιµείστη νεοελληνική ζωγραφική. Γιατί,ακόµη κι αν ο Φώτης Κόντογλου δί-νει το 1937 ανδρικά γυµνά στις τοι-χογραφίες του ∆ηµαρχείου τηςΑθήνας, το γυµνό ανδρικό σώµαδεν έχει ακόµη καταφέρει να απο-στασιοποιηθεί από το αίσθηµα ενο-χής που γεννά όταν παρουσιάζεταιέξω από τον µυθολογικό ή τον θρη-σκευτικό κόσµο.

Πηγή: «To Ποντίκι»

Γυµνά στο σφυρί µε αστρονοµικές τιµές!

Πάνω, έργο του Εγκον Σίλε. Κάτω, Το σπάνιο γυναικείο γυµνό του Φράνσις Μπέικον µε τίτλο «Study of aNude with Figure in a Mirror», που πρόκειται να δηµοπρατηθεί από τον οίκο Sotheby’s.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200822 ΒΙΒΛΙΟ

Τίτλος: The Greeks and Greek Love Συγγραφέας: Τζέιµς ΝτέιβιντσονEκδόσεις: Weidenfeld & NicholsonΣελίδες: 634

Οπως όλοι οι ξενοδόχοι Μυκόνουκαι Ερεσού είναι σε θέση να σαςεξηγήσουν, η σχέση των αρχαίωνΕλλήνων µε την οµοφυλοφιλία εί-ναι ένα από τα πλέον εύχρηστα καιευπώλητα στερεότυπα του παγκό-σµιου χωριού.

Εντος Ελλάδος, βεβαίως, είναιαλλιώς. Το θέµα κάνει την επίσηµηκουλτούρα να αισθάνεται µάλλονάβολα και τους εθνικούς «τηλεφιλό-λογους», όποτε παίρνουν πρέφα ότιακόµα µια φορά οι ξένοι λένε τουςαρχαίους προγόνους µας γκέι», νακαταγγέλλουν ανθελληνικές συνο-µωσίες.

Τους συγκεκριµένους τηλεφιλό-λογους έρχεται να αγχώσει πάλι τοογκωδέστατο βιβλίο «Τhe Greeksand Greek Love» (Οι αρχαίοι Ελλη-νες και ο οµοφυλόφιλος έρως) πουεκδόθηκε πρόσφατα στη Βρετανία.

Στόχος του συγγραφέα ΤζέιµςΝτέιβιντσον, αναπληρωτή καθηγη-τή Ιστορίας στο Πανεπιστήµιο τουWarwick, είναι να προχωρήσει σε«µια ριζοσπαστική εκ νέου αποτί-

µηση της οµοφυλοφιλίας στην αρ-χαία Ελλάδα».

Ηδη το βιβλίο έχει πάρει αρκετάθερµές κριτικές, αντιµετωπίζεταιως σηµαντική παρέµβαση στη σχε-τική βιβλιογραφία και τα βασικά

επιχειρήµατά του θα απασχολή-σουν νοµίζω τη φιλολογική κριτικήγια καιρό. Τι υποστηρίζει, θα ρωτή-σετε, ήταν ή δεν ήταν τελικά οι αρ-χαίοι Ελληνες γκέι; Η απάντησηπάει κάπως έτσι: Ηταν πολύ λιγότε-

ρο από ό,τι θα τους ήθελε ο µέσοςγκέι του Σαν Φρανσίσκο, και πολύπερισσότερο από ό,τι θα τους ήθελεο µέσος Αδωνις Γεωργιάδης.

∆εν ήταν ίδιοιΟυσιαστικά, όλο το βιβλίο του

Ντέιβιντσον µπορεί να διαβαστείως µια καλή απόδειξη του πόσοανεδαφικό είναι αυτό το «ήταν ήδεν ήταν». Πρώτα απ’ όλα, λέει, δενείναι εύκολο να περιγραφεί ενιαίαάποψη περί οµοφυλοφιλίας στηναρχαία Ελλάδα. ∆εν είναι το ίδιο ηΛέσβος της Σαπφούς, η Αθήνα τουΣωκράτη, ο θηβαϊκός Ιερός Λόχοςκαι η µακεδονική αυλή. Το σύγχρο-νο στερεότυπο του «αρχαιοελληνι-κού έρωτα», µπορεί µεν να βασίζε-ται στο «Συµπόσιο» και άλλους δια-λόγους του Πλάτωνα, ακόµα όµωςκαι στη στενή κλασική εποχή υπάρ-χουν µεγάλες διαφορές στο πώς τοθέµα αντιµετωπίζεται από διαφορε-τικούς συγγραφείς (ή ακόµα καιστον ίδιο συγγραφέα: ο Πλάτωναςστους «Νόµους» φαίνεται ήδη ναέχει αφήσει πίσω του τις ιδέες του«Συµποσίου»).

Υπάρχουν επίσης διαφορές στοτι συµβαίνει σε διαφορετικές περιο-χές, στη Σπάρτη, την Αθήνα και τηνΚρήτη. Τις τοπικές αυτές διαφορέςµάλιστα οι αρχαίοι συγγραφείς συ-ζητούν, συχνά µε ξενοφοβικά επι-χειρήµατα (τύπου «το δικό µας εί-ναι καλαισθησία, των άλλων είναιαπλώς ανήθικο») που θυµίζουντους σηµερινούς τηλεφιλόλογους.

Σοδοµανία Το δεύτερο επιχείρηµα του Ντέι-

βιντσον είναι ότι πρέπει να ξεφύ-γουµε από τη φιλολογική «σοδοµα-νία» των τελευταίων δεκαετιών, δη-λαδή τη µανία να βλέπουµε τη σε-ξουαλική πράξη πίσω από κάθεαναφορά των αρχαίων συγγραφέωνσε «εραστή και ερωµένο». Αντίθετα,σε αυτό το κλασικό µοντέλο πρέπεινα δούµε µία σειρά από αγαπητικέςσχέσεις που συχνά δεν καταλήγουνσε σεξουαλική επαφή. Αυτό βεβαί-ως δεν σηµαίνει ότι δεν υπήρχανκαι σεξουαλικά «ολοκληρωµένες»επαφές. Λέει ο συγγραφέας: «Ας τοξεκαθαρίσω: δεν έχω συναντήσεικανέναν, εκτός Ελλάδος, που να πι-στεύει ότι οι αρχαίοι Ελληνεςαπλώς κρατιόντουσαν χεράκι χερά-κι και τίποτα άλλο».

Ωστόσο, σηµειώνει, δεν πρέπεινα θεωρούµε ότι η σεξουαλική πρά-ξη ήταν αυτοσκοπός. Το τελευταίοεπιχείρηµα είναι άµεσα συνδεδεµέ-νο µε τα προηγούµενα: αν δούµετην αρχαιοελληνική οµοφυλοφιλίαστην ιστορική πολυπλοκότητα,αντιφατικότητα και πολυµορφίατης, µόνο τότε θα µπορέσουµε ναπαρακολουθήσουµε και τον σηµα-ντικό ρόλο που διαδραµάτισε ωςθεσµός στην κοινωνία, την οργάνω-ση της πολιτικής, τον στρατό. Τότεθα επανεκτιµήσουµε και τον τρόποµε τον οποίο διαφορετικές ερωτικέςπρακτικές απεικονίστηκαν στην τέ-χνη, συζητήθηκαν στη φιλοσοφίακαι τη ρητορική, αναπαράχθηκανπαραδειγµατικά στους αρχαιοελλη-νικούς µύθους.

Oχι πια σεξ, µόνο έρωταςΤο βιβλίο του Davidson αντιπα-

ρατίθεται έντονα στο κλασικό«Greek Ηomosexuality» (1978) του

φηµισµένου φιλολόγου J.Κ. Dover.Το βιβλίο εκείνο επέβαλε την άπο-ψη ότι η οµοφυλοφιλία στην αρ-χαία Ελλάδα είχε να κάνει µε ένασύστηµα ηλικιακής τάξης και κοι-νωνικής επιβολής και άρα, βασιζό-ταν στην ιδιότυπη- χρονικά προσ-διορισµένη και κοινωνικά υπερκα-θορισµένη- σχέση εραστή- ερωµέ-νου. Οχι ερωτισµός, απλώς σεξουα-λική πράξηΖ όχι σεξουαλικότητα,απλώς διαπαιδαγώγηση.

Ο δεύτερος τόµος της «Ιστορίαςτης Σεξουαλικότητας» του ΜισέλΦουκώ στηρίχθηκε αρκετά στο έρ-γο του Dover, για να υποστηρίξειότι η χρήση των ηδονών στην αρ-χαία Ελλάδα εντασσόταν στο παι-χνίδι εξουσίας και κοινωνικών σχέ-σεων (σε αντίθεση µε την ηδονήστον χριστιανικό κόσµο, που συν-δέεται µε την υπέρβαση και την πα-ρανοµία).

Ο Davidson επιµένει στον ερωτι-σµό των σχέσεων αυτών και ασκείσκληρή κριτική και στα δύο βιβλία,πειστικά όµως µόνο στο πρώτο, κα-θώς το σχήµα του Φουκώ µάλλονµου φαίνεται πως ενδυναµώνεταιπαρά υπονοµεύεται από την ανάλυ-σή του. Ουσιαστικά τα επιχειρήµα-τά του µοιάζει να ξαναγυρίζουν σεπαλαιότερες απόψεις, κυρίως δια-µορφωµένες τον 19ο αιώνα, µεταξύτων άλλων και από το βιβλίο του βι-κτωριανού John ΑddingtonSymonds «Α Ρroblem in GreekΕthics» (1883), από το οποίο καικαθιερώθηκε ο όρος «Greek Love».

Ελληνισµός και ανδρισµόςΞεχνάµε συχνά πόσο τα ζητήµα-

τα της σεξουαλικότητας είναι πλεγ-µένα µε τον τρόπο που αντιλαµβα-νόµαστε όχι µόνο τον εαυτό µας αλ-λά και τη θέση µας στον κόσµο. Πα-ράδειγµα: ο ιερός πανικός, µήπως οΟλιβερ Στόουν βγάλει τον Μεγαλέ-ξαντρο γκέι, που είχε πιάσει προετών από τηλεπαρουσιάστριες µέ-χρι Βαγγέλη Βενιζέλο.

Σίγουρα δεν είχε να κάνει µε τονίδιο τον «στρατηλάτη» ούτε µε την«ιστορική αλήθεια». Αντίθετα, ανα-δείκνυε µια αγχωµένη σχέση εθνι-κής ταυτότητας, κοινωνικού φύλουκαι φαντασιακής προβολής (όπουεν προκειµένω Νεοέλλην = αρχαι-ότητα + επιβλητικότητα + ανδρι-σµός, ή, πιο απλά, Νεοέλλην = γα-µάω σε διαχρονία).

Τέτοια ταυτοτικά παλίµψησταδεν χαρακτηρίζουν όµως µόνο τουςΝεοέλληνες. Οπως η νεοελληνικήπαραδοσιακή ταυτότητα δυσφορείµε την ιδέα µιας αρχαίας Ελλάδαςπου της φαίνεται να µοιάζει µε γκέιΝτίσνεϊλαντ, έτσι και η σύγχρονηπαγκοσµιοποιηµένη γκέι ταυτότηταβασίζεται συχνά σε µια υπεραπλου-στευµένη υιοθέτηση των αρχαίωνΕλλήνων ως ένδοξων προγόνων. Καιοι δύο τακτικές γίνονται ιστορικάκατανοητές µόνο εφόσον τις τοπο-θετήσουµε στα συµφραζόµενα καιδούµε τα όριά τους. Νέες µελέτεςπου δείχνουν πόσο πολύπλοκαήταν τα αρχαιοελληνικά συστήµατασεξουαλικότητας, δείχνουν επίσηςκαι πόσο ιδεολογικά προκαθορισµέ-νες είναι και οι σύγχρονες απόψειςγι’ αυτά, θετικές ή αρνητικές.

Πηγή: «Τα Νέα»

Tzέιµς Ντέιβιντσον: Hταν οι αρχαίοι οµοφυλόφιλοι;

Νέα Υόρκη • Νέα Ιερσέη • Κονέκτικατ

Κατ’ οίκον ∆ιανοµή

σεντς

Κάθε πρωί φέρνουµε

του κόσµου τις ειδήσεις

στην πόρτα σας

ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ71.8*Η τιµή ισχύει ΜΟΝΟ για τον «Εθνικό Κήρυκα» όχι για την αγγλική έκδοση, «The National Herald».

**

WR

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της εφηµερίδας στη διεύθυνση

www.ekirikas.com

καλέστε στα τηλέφωνα (718) 784-5255, Τoll free 1-888-547-9527ext. 108 & 109

στείλτε Fax: (718) 472-0510 ή e-mail στο subscriptions@ekirikas.com

Τα νέα της Οµογένειας

και του Ελληνισµού

έγκυρα και έγκαιρα

MONO ME

Πανικός είχε πιάσει την Ελλάδα µην τυχόν ο σκηνοθέτης Ολιβερ Στό-ουν βγάλει οµοφυλόφιλο τον Αλέξανδρο στην οµώνυµη ταινία.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΒΙΒΛΙΟ 23

BBBB EEEE TTTTTTTTEEEE RRRR HHHH OOOO MMMM EEEE SSSS

AArrcchhiitteeccttss--EEnnggiinneeeerrss && CCoonnttrraaccttoorrssee--mmaaiill:: iinnffoo@@bbeetttteerr--hhoommeess..ggrr//wwwwww..BBeetttteerr--HHoommeess..ggrr

∞Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ì Real Estate, √ÈÎÔ‰ÔÌÈΤ˜ ∞‰ÂȘ,∫·Ù·Û΢¤˜ & ÃÚËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛË ∂ÚÁˆÓ ̤ۈ ∂˘Úˆ·˚ÎÒÓ

¶ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÁÈ· ••ÂÂÓÓÔÔ‰‰Ôԯ››··,, µµ››ÏϘ,, ∂∂ÍÍÔÔ¯ÈÈÎο¿ ÛÛÙÙËËÓÓ ∂∂ÏÏÏÏ¿¿‰‰··.ªªÂ ∞∞ÌÌÂÂÚÚÈÈÎο¿ÓÓÈÈÎÎËË ∂∂ÌÌÂÂÈÈÚÚ››·· && ¡¡ÔÔÔÔÙÙÚÚÔÔ››·· ÛÛÙÙËËÓÓ ∂∂ÏÏÏÏËËÓÓÈÈÎ΋‹ ∞∞ÁÁÔÔÚÚ¿¿..

™™¶¶∏∏§§ππøø∆∆∏∏™™ && ™™ÀÀ¡¡∂∂ƒƒ°°∞∞∆∆∂∂™™ ªª∏∏ÃÃ∞∞¡¡ππ∫∫√√ππ™™ÂÂÚÚ››ÊÊÔÔ˘ 1111,, ¶¶¿¿ÙÙÚÚ··,, ∞∞¯··˚··˜,, 2266550000,,

∆∆ËËÏÏ::++3300--22661100--((999933--446622)) ññ FFaaxx:: ++3300--22661100--((991100--886699))BBÂÂÚÚÁÁÈȈÙÙ‹‹ 77,, ∞∞ÚÚÁÁÔÔÛÛÙÙfifiÏÏÈÈ,, ∫∫ÂÂÊÊ··ÏÏÏÏÔÔÓÓÈÈ¿¿,,

∆∆ËËÏÏ..//FFaaxx:: ++3300--2266771100--((2233--551155)) ññ MMoobbiillee:: ++3300--66994444--226655--330066

© î

ï ô

ö

ΜΕ ΜΟΝΟ

$39ΤΟ ΧΡΟΝΟ

Η Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν Ι Κ Η Ε Κ ∆ Ο Σ Η

•Περιέχει ολόκληρη την ύλη της εφηµερίδας•Περισσότερα από 300 φύλλα το χρόνο•Πρόσβαση στα ειδικά ένθετα•Ολες οι Μικρές Αγγελίες στην οθόνη σας

Για τους συνδροµητές µας στην έντυπη έκδοση

Kοστίζει µόνο

10 σεντς την ηµέρα

ΜΕ ΜΟΝΟ

$89ΤΟ ΧΡΟΝΟ

Για τους ΜΗσυνδροµητές µας στην έντυπη έκδοση

Kοστίζει µόνο

22 σεντς την ηµέρα

WR

Επίθετο: Ονοµα:

∆ιεύθυνση:

Πολιτεία:

Τηλέφωνο: E-mail:

Πόλη:

Ταχ. Κώδ.:

Τηλεφωνικά: 888-547-9527, (718) 784-5255

Με fax: (718) 472-0510

On line: subscriptions@ekirikas.com

subscriptions2@ekirikas.com

Ταχυδροµικά: 37-10 30th Str., L.I.C., N.Y. 11101-2614

Τρόπος Συνδροµής

Με χρέωση της πιστωτικής µου κάρτας

Amex

Mastercard

Visa

DiscoverΥπογραφή

Εσωκλείω επιταγήπληρωτέα στον «National Herald, Inc.»

37-10 30TH STREET, LONG ISLAND CITY, NY 11101-2614

TEL.: (718) 784-5255 • FAX: (718) 472-0510

w w w . e k i r i k a s . c o m

∆ιαβάστε τον «ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ» όπου κι αν είστε όπως ακριβώς τυπώνεται στο χαρτί

WR

© î

ï ô

ö

NICOSNICOLAIDES

∏∏ ÔÔÚÚ¯‹‹ÛÛÙÙÚÚ·· ÁÁÈÈ·· fifiÏϘ ÙÙÈȘ ÎÎÔÔÈÈÓÓˆÓÓÈÈÎΤ¤˜ ÛÛ··˜ ÂÂÎΉ‰ËËÏÏÒÒÛÛÂÂÈȘ

¢È·ı¤ÙÔ˘Ì D.J.

TTeell..:: ((220011)) 338855--88221177

The Cosmopolitans

periodiko@ekirikas.com

Συνέκδοση: Μουσείο Μπενάκη-ΠρωτέαςΣελίδες: 250Φωτογραφίες: 180

Eνα φωτογραφικό άλµπουµ πουβασίζεται στο ντοκιµαντέρ «Τo τα-ξίδι: Tο Ελληνικό Oνειρο στην Αµε-ρική» αποτελεί καρπό της συνεργα-σίας του Μουσείου Μπενάκη καιτου µη κερδοσκοπικού οργανισµούΠρωτέας. Η έρευνα, η επιµέλειακαι η επιλογή των φωτογραφιών εί-ναι της Μαρίας Ηλιού ενώ ιστορικόςσύµβουλος της έκδοσης είναι ο Αλέ-ξανδρος Κιτροέφ.

Την έκδοση συµπληρώνουν τακείµενα της Μαρίας Ηλιού, των ∆η-µήτρη Αρβανιτάκη, Αλέξανδρου Κι-τροέφ, Νίκου Μπακουνάκη καιGeorge Tselos.

Το βιβλίο αφηγείται την ιστορίατης µετανάστευσης και της εγκατά-στασης των Ελλήνων στην Αµερικήαπό το 1890-1980. Eτσι ολοκληρώ-νεται η προσπάθεια που ξεκίνησεµε την έκθεση και την παρουσίασητου οµότιτλου ντοκιµαντέρ το 2007στο Μουσείο Μπενάκη και συνεχί-στηκε µε την κυκλοφορία τον περα-σµένο ∆εκέµβριο του DVD.

Στο λεύκωµα δηµοσιεύονται180 περίπου φωτογραφίες πουπροέρχονται από την έρευνα, µελέ-τη και αντιγραφή 2.000 φωτογρα-φιών που εντοπίστηκαν σε αµερι-κανικά αρχεία µέσω του ArchivePreservation project του Πρωτέαπου πραγµατοποιήθηκε µε τη χο-ρηγία των: The Lucy Foundation,Ιδρυµα «Σταύρος Νιάρχος», Κοινω-φελές Ιδρυµα «Αλέξανδρος Σ. Ωνά-σης».

Ο George Tselos, διευθυντήςτων αρχείων του Eλις Αϊλαντ, στη

Νέα Υόρκη, στην εισαγωγή του βι-βλίου σηµειώνει:

«Οπως θα γυρίζετε τις σελίδεςαυτού του βιβλίου θα δείτε ότι πρό-κειται για ένα πολύ ιδιαίτερο Ταξί-δι. Και υπάρχουν αρκετοί λόγοι γιααυτό. Είναι η πρώτη φορά που συ-γκεντρώθηκε φωτογραφικό υλικό

από αρχεία σκορπισµένα σε διάφο-ρες πόλεις της Αµερικής, και όχι σεµια περιοχή ή σε µια κοινότητα,όπως γίνεται συνήθως.

Επιπλέον οι φωτογραφίες πουανακάλυψε η Μαρία Ηλιού έχουνµεγάλη καλλιτεχνική και ιστορικήσηµασία.

Τέλος, αφηγούνται µια συναρ-παστική ιστορία, έτσι όπως η µιαακολουθεί την άλλη σε αυτό το βι-βλίο».

Στην παρουσίαση µίλησαν: ο Νί-κος Μπακουνάκης, δηµοσιογρά-φος-πανεπιστηµιακός, ο ΑλκηςΞανθάκης, ιστορικός της φωτογρα-

φίας, η Μαρία Ηλιού, σεναριογρά-φος-σκηνοθέτης και ο ΑλέξανδροςΚιτροέφ, ιστορικός.

Τέλος, το βιβλίο όπως και τοοµώνυµο ντοκιµαντέρ κυκλοφο-ρούν στα πωλητήρια του Μουσείου,στον Ελευθερουδάκη και σε επιλεγ-µένα βιβλιοπωλεία.

Το Ελληνικό Oνειρο στην Αµερική 1890 - 1980

Το βιβλίο αφηγείται την ιστορία της µετανάστευσης και της εγκατάστασης των Ελλήνων στην Αµερική από το 1890-1980, ενώ περιέχει 180περίπου φωτογραφίες που προέρχονται από την έρευνα, µελέτη και αντιγραφή 2.000 φωτογραφιών από αµερικανικά αρχεία.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200824

ΤΗΛ.: (718) 784-5255 ΦΑΞ (718) 472-0510Στην τιµή συµπεριλαµβάνονται έξοδα διεκπεραίωσης και ταχυδροµικά. Αποστείλατε την παραγγελία σας µε επιταγή, στο όνοµα:

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ (NATIONAL HERALD, INC.) 37-10 30TH STREET, L.I.C., N.Y. 11101-2614, E-mail: info@thenationalherald.com

ή χρεώστε την πιστωτική σας κάρτα: VISA MASTERCARD AMERICAN EXPRESS DISCOVER

ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΡΤΑΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΕΩΣ:

ΟΝΟΜΑ ΠΑΡΑΛΗΠΤΟΥ:

∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΗ: ΠΟΛΙΤΕΙΑ: ΖΙΡ:

ΤΗΛ.: CELL: E-MAIL:

ΒΙΒΛΙΑ: ΑΡΙΘ. ΒΙΒΛΙΩΝ:

∆ Ε Λ Τ Ι Ο Π Α Ρ Α Γ Γ Ε Λ Ι Α Σ

Περάστε το χρόνο σας ευχάριστα µε τα βιβλία που σας προτείνει

ο «ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ»

ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2266..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$6644..9999

ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$4466..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$4400..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2244..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2244..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2266..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$3377..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$3377..9999

ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$3399..9999

ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$1188..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$3355..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2233..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2266..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$5555..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$3333..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$3333..9999

ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$3322..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2299..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$4422..9999ÙÙÈÈÌÌ‹‹::

$$2233..9999

Επιστροφές βιβλίων ∆ΕΝ γίνονται

Ισλί

Υλικά για 50 κοµµάτια

Για τη γέµιση• 17,5 oz καρύδια χοντροτριµµέ-

να 1 κ.σ. κανέλα τριµµένη• 1/2 κ.κ. γαρίφαλο τριµµένο• 1 κ.σ. ζάχαρη• ξύσµα από 1 πορτοκάλιΓια τη ζύµη• 1 φλιτζ. βούτυρο γάλακτος• 1 φλιτζ. ελαιόλαδο ή σησαµέ-

λαιο• 3/4 φλιτζ. Ζάχαρη• 8 φλιτζ. Αλεύρι• 1 κ. κ. κανέλα τριµµένη• 1 φλιτζ. σταχτόνερο(ή 1 κ.κ.

µαγειρική σόδα)• 1 φλιτζ. χυµό πορτοκαλιούΓια το σιρόπι • 3 φλιτζ. Ζάχαρη• 3 φλιτζ. νερό χυµό από 1/2 λε-

µόνι

ΕκτέλεσηΠροθερµαίνουµε τον φούρνο

στους 380 Φαρενάιτ.Για τη γέµιση: Αναµειγνύουµε

σε ένα µπολ τα καρύδια, την κανέ-λα, το γαρίφαλο, τη ζάχαρη το ξύ-σµα και αφήνουµε τη γέµιση στηνάκρη.

Για τη ζύµη: Ανακατεύουµε σεµια λεκάνη το βούτυρο µε το λάδικαι τη ζάχαρη. Προσθέτουµε αλεύ-ρι και εναλλάξ την κανέλα, το στα-χτόνερο και τον χυµό πορτοκαλιού,ώσπου να γίνει µια ζύµη µαλακήκαι οµοιογενής. Παίρνουµε µικράκοµµατάκια από τη ζύµη και τηνανοίγουµε στην παλάµη µας σε δί-σκο διαµέτρου 6-7 ιντσών. Βάζουµεστη µέση 1 κουταλάκι από τη γέµι-ση και κλείνουµε σχηµατίζονταςτρίγωνα ή οβάλ.

Με ένα πιρούνι κάνουµε ανά-γλυφα σχέδια στην επιφάνεια. Το-ποθετούµε τα ισλί σε ταψί, σε από-σταση το ένα από το άλλο, και ταψήνουµε στον φούρνο για 25-30λεπτά. Τα βγάζουµε από τον φούρ-νο και τα τρυπάµε µε µια οδοντο-γλυφίδα σε 2-3 σηµεία, για νααπορροφήσουν στη συνέχεια το σι-ρόπι. Τα αφήνουµε να κρυώσουνκαλά.

Για το σιρόπι: Βράζουµε τη ζάχα-

ρη µε το νερό και το λεµόνι για 5λεπτά, ώσπου να δέσει. Χαµηλώ-νουµε τη φωτιά, βουτάµε τα κρύαισλί στο καυτό σιρόπι και αµέσω5τα βγάζουµε µε τρυπητή κουτάλα.Τα τοποθετούµε σε πιατέλα καισερβίρουµε.

Ρεβανί ή ραβανίΥλικά• 1 φλιτζάνι αγελαδινό βούτυρο

(ή σησαµέλαιο)

• 1 φλιτζ. ζάχαρη• 17,5 oz γιαούρτι πρόβειο• 2 1/2 φλιτζ αλεύρι (περίπου)• 11/2 φλιτζ. σιµιγδάλι χοντρό• 2 κ.κ.µπέικινπάουντερ• 1 κ. κ. βανίλια υγρή (σε µεγάλα

σουπερµάρκετ, στα ράφια ζα-χαροπλαστικής) ή 1/4 κ.κ. µα-στίχα κοπανισµένη

• 6 ασπράδια αβγώνΓια το σιρόπι• 5 1/2 φλιτζ. ζάχαρη• 5 1/2 φλιτζ. νερό• φλούδα από 1 λεµόνι

• χυµό από 1 λεµόνι• 1 ξύλο κανέλας• 5 γαρίφαλα ολόκληρα

ΕκτέλεσηΠροθερµαίνουµε τον φούρνο

στους 400 Φαρενάιτ. Χτυπάµε στοµίξερ, σε µέτρια ταχύτητα, το βού-τυρο (ή το σησαµέλαιο) µε τη ζάχα-ρη ώσπου να αφρατέψουν. Προ-σθέτουµε το γιαούρτι και χτυπάµεγια άλλα 2-3 λεπτά. Συνεχίζονταςτο χτύπηµα ρίχνουµε σταδιακά τοαλεύρι µε το σιµιγδάλι, το µπέικινπάουντερ και τη βανίλια (η τη µα-στίχα).

Χτυπάµε τα ασπράδια στον κάδοτου µίξερ (στεγνό και καθαρό) σεχαµηλή ταχύτητα ώσπου να γίνειµια σφιχτή µαρέγκα και την προ-σθέτουµε στο µείγµα µε µια σπά-τουλα και ελαφρές κινήσεις για ναµην «κάτσει».

Αδειάζουµε το µείγµα σε βουτυ-ρωµένο (ή λαδωµένο) ταψί και ψή-νουµε για 45 λεπτά. Βγάζουµε τογλυκό από τον φούρνο και το αφή-νουµε να κρυώσει.

Για το σιρόπι: Βάζουµε όλα ταυλικά σε ένα κατσαρολάκι και βρά-ζουµε για 5 λεπτά, σε δυνατή φω-τιά, ώσπου να δέσει. Κόβουµε τοκρύο ρεβανί σε ορθογώνια κοµµά-τια και το περιχύνουµε µε καυτό τοσιρόπι.

Μπακλαβάς µε καρύδια

Υλικά για 24 κοµµάτια• 23 oz καρύδια χοντροκοµµένα• 11 κ.κ. κανέλα τριµµένη• 1 κ.κ. φρυγανιά τριµµένη• 23 οz. φύλλο κρούστας• 17,5 oz αγελαδινό βούτυρο

λιωµένοΓια το σιρόπι• 2 φλιτζ. ζάχαρη• 4 φλιτζ. νερό• 1 ξύλο κανέλα• Φλούδα από 1 πορτοκάλι• χυµό από 1/2 λεµόνι

ΕκτέλεσηΠροθερµαίνουµε τον φούρνο

στους 380 βαθµούς Φαρενάιτ. Ανα-µειγνύουµε σε ένα µπολ τα καρύδιαµε την κανέλα και τη φρυγανιά.Αλείφουµε ένα ταψί 15-20 ίντσεςµε βούτυρο. Στρώνουµε στο ταψί 6φύλλα βουτυρωµένα ένα ένα. Κρα-τάµε στην άκρη 6 φύλλα για απόπάνω. Πασπαλίζουµε µε το µείγµατων καρυδιών, τοποθετούµε άλλα 2φύλλα καλά βουτυρωµένα και επα-ναλαµβάνουµε τη διαδικασίαώσπου να τελειώσουν τα φύλλα καιτα καρύδια.

Σκεπάζουµε µε τα 6 φύλλα βου-τυρωµένα ένα ένα. Αλείφουµε µε τουπόλοιπο βούτυρο όλη την επιφά-νεια του γλυκού και χαράσσουµε µε

κοφτερό µαχαίρι σχηµατίζονταςτέσσερις λωρίδες κατά µήκος. Προ-σοχή να µη φτάνει το µαχαίρι ωςκάτω. Ραντίζουµε µε νερό, βάζουµετο ταψί στον φούρνο, χαµηλώνου-µε τη θερµοκρασία στους 340 Φα-ρενάιτ και ψήνουµε για 1 ώρα,ώσπου να ροδίσει ελαφρά η επιφά-νεια.

Για το σιρόπι: Βράζουυµε για 10λεπτά τη ζάχαρη µε το νερό, το ξύ-λο της κανέλας, τη φλούδα πορτο-καλιού και τον χυµό του λεµονιού,ώσπου να δέσει. Αφήνουµε τονµπακλαβά να κρυώσει, κόβουµε σεκοµµάτια διαγωνίως και περιχύνου-µε µε το σιρόπι.

Πηγή: «Bήµα Gourmet»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ 25

√π ∆∂§∂À∆∞π√π ª∂∆∞¡∞™∆∂À∆π∫√π ¡√ª√π ∏.¶.∞.¶∞ƒ∂ÃOÀª∂ ∂•À¶∏ƒ∂∆∏™∏ ™∂ £∂ª∞∆∞ O¶ø™

ñ ¶ÔÏÈÙÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Î·È Èı·Á¤ÓÂÈ·ñ ªfiÓÈÌË ‰È·ÌÔÓ‹ñ ºÔÈÙËÙÈΤ˜ ¿‰ÂȘ ·Ú·ÌÔÓ‹˜ñ ¶·Ú¿Ù·ÛË ·‰ÂÈÒÓ ·Ú·ÌÔÓ‹˜ñ ¶ÔÏÈÙÔÁÚ¿ÊËÛË ñ Waiversñ Labor certification

°È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÙ ٷ ‰ˆÚÂ¿Ó ÙËϤʈӿ Ì·˜

ª∂∆∞¡∞™∆∂À∆π∫∞MARIANTHE L. BUDIKE ∂sq.

1-800-398-21551-610-446-6992marianthe@budikelaw.com

••∂∂¡¡∏∏ ∫∫∞∞∆∆∞∞ÃÃøøƒƒ∏∏™™∏∏

«£∂√™ ∫∞π §√°π∫∏»°ÓˆÚ›˙ÔÌÂÓ ¿ÓÙ˜ fiÙÈ Ë ·ÁÎfiÛÌÈÔ˜ ηٿÛÙ·ÛȘ ‰ÂÓ Â›Ó·È Â˘¯¿ÚÈÛÙÔ˜. £’·ÔʇÁÔÌÂÓ ÙÔÓ ∆Ú›ÙÔÓ ¶·ÁÎfiÛÌÈÔÓ ¶fiÏÂÌÔÓ; ¶ÏËÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘; ∆ÈÛËÌ·›ÓÂÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘; ∆È Ë ∞Á›· °Ú·Ê‹ ϤÁÂÈ ÂÚ› ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ÙˆÓËÌÂÚÒÓ Ì·˜; ∆Ô ‚È‚ÏÈ¿ÚÈÔÓ «£∂√™ ∫∞π §√°π∫∏» ÂÍÂÙ¿˙ÂÈ: ∆È Â›Ó·È Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ηÈÔ›Ô˜ Ô ÚÔÔÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘; À¿Ú¯ÂÈ ÂÏ›˜ ‰È¿ ÙËÓ ¿Û¯Ô˘Û·Ó ·ÓıÚˆfiÙËÙ·;∞¤Ù˘¯ÂÓ Ô ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜; ∆È ÛËÌ·›ÓÂÈ ÃÚÈÛÙÈ·Ófi˜; ¢È·Ù› › 1900 Î·È Ï¤ÔÓ ¤ÙË ‰ÂÓ¤ÛÙÚ„ÂÓ Ô ÎfiÛÌÔ˜ ÂȘ ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfiÓ; ¶Ô›· Ë ·ÈÙ›·. ∏ ·Ó¿ÛÙ·ÛȘ ÙˆÓ ÓÂÎÚÒÓ.¶fiÙÂ; ¶Ô˘; ∆· ÛËÌ›· Ù˘ µ’ ¶·ÚÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡. ¶Ô›· Ù·‡Ù·; ∫·È ¿ÏÏ·ÛÔ˘‰·›· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÂÍÂÙ¿˙ÔÓÙ·È ÂȘ ÙÔ ‚È‚ÏÈ¿ÚÈÔÓ «£∂√™ ∫∞π §√°π∫∏». °Ú¿„·Ù ηı·Ú¿ ÙË ‰È‡ı˘ÓÛ›Ó Û·˜ Î·È ·ÔÛÙ›Ϸ٤ ÙËÓ ÂȘ ÙËÓ ‰È‡ı˘ÓÛË:

Pantel Hatgis33-33 149 STREET, FLUSHING, N.Y., 11354 - 3241

Î·È ı· Û·˜ ·ÔÛÙ·Ï› ÙÔ ‚È‚ÏÈ¿ÚÈÔÓ «£∂√™ ∫∞π §√°π∫∏»

SSuubbssccrriippttiioonnss@@eekkiirriikkaass.. cc oo mm

Συνδροµές .............................. Ταχυδροµείο

Απολαύστε της Πόλης τα γλυκά

Μπακλαβάς µε καρύδια

Ραβανί. Η διαδροµή του ξεκινάει από τη Χίο. Από εκεί πάει στη Σµύρ-νη και στην Πόλη για να επιστρέψει στη Βέροια και τη Θεσσαλονίκη.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200826 ΠΑΙ∆Ι

Tης Αννας ∆άλλα

Η εφηβεία είναι µια ηλικιακή πε-ρίοδος που µπορεί να αρχίσει από τα10 και διαρκεί έως και τα 19 χρόνια.Χωρίζεται αναπτυξιακά σε 3 περιό-δους: Στην πρώιµη εφηβεία (10-14),στη µέση εφηβεία (14-17) και στηνόψιµη εφηβεία (πάνω από 17).

Στην αρχή της εφηβείας, η σωµα-τική ανάπτυξη (όσον αφορά κυρίωςτο µυοσκελετικό σύστηµα, δηλαδήτο ύψος, το βάρος κλπ.) είναι τόσοέντονη και θεαµατική που συγκρίνε-ται σε ρυθµό µόνο µε την πρώτηβρεφική ηλικία. Oι έφηβοι βλέπουντις πρώτες αλλαγές στο σώµα τους:να µεγαλώνουν τα γεννητικά όργα-να (στα αγόρια), το στήθος στα κορί-τσια, να αυξάνεται η τριχοφυΐα, ναβαραίνει η φωνή... Φυσικά, ένας πο-λύ µεγάλος σταθµός για την αρχήτης εφηβείας στα κορίτσια είναι ηπερίοδος, που έρχεται κατά µέσοόρο στα 12,5 χρόνια.

Παράλληλα, δηµιουργούνταιαπορίες: Κάθε έφηβος αναρωτιέταιαν θα είναι όµορφος, αν θα γίνει ψη-λός κλπ. Οσον αφορά το σεξουαλικόενδιαφέρον, ο έφηβος ενδιαφέρεται-σε πλατωνικό επίπεδο- για το άλλοή, πιο σπάνια, για το ίδιο φύλο. Eναςκίνδυνος σε αυτή την περίοδο είναιο έφηβος να έχει αναπτυχθεί πολύ(πιθανώς και νωρίτερα από την ανα-µενόµενη ηλικία) και ωστόσο, ναδυσκολεύεται να διαχειριστεί το σώ-µα του, τα συναισθήµατα και τη σε-ξουαλικότητά του γιατί ο ρυθµός µετον οποίο ωριµάζει ψυχοκοινωνικάδεν συµβαδίζει µε τη σωµατική τουανάπτυξη.

Στη µέση εφηβεία, ο έφηβος περ-νά στην πράξη όσον αφορά το σεξ,πειραµατίζεται έντονα και είναι πι-θανό να αποκτήσει ολοκληρωµένεςσεξουαλικές σχέσεις, συνήθως µεσυνοµηλίκους του. Καθώς δεν ενδια-φέρεται για το µέλλον και είναι προ-σκολληµένος στο παρόν, συνήθωςδεν µπορεί να καταλάβει τις πιθανέςεπιπτώσεις των πράξεών του, δενµπορεί να κάνει υποθέσεις και θεω-ρεί ότι σε εκείνον δεν πρόκειται νασυµβεί τίποτα κακό. Ετσι, είναι πολύπιο εύκολο να αναπτύξει συµπερι-φορές υψηλού κινδύνου (π.χ. ναρ-κωτικά, αλκοόλ κλπ.). Επιπλέον, εί-ναι πιθανό να κάνει πολλές σχέσειςµικρής διάρκειας, πιστεύοντας ότι ηκαθεµία είναι ξεχωριστή, ή/και ναέρχεται σε επαφή µε πολλούς καιδιαφορετικούς συντρόφους, συχνάχωρίς τις απαραίτητες προφυλάξεις.

Στην όψιµη εφηβεία, ο έφηβοςαποκτά την ικανότητα να έχει µιαλειτουργική σχέση τόσο µε τους άλ-λους όσο και µε το σύντροφό του.Σταµατά πια να κινείται µόνο µεγνώµονα τον αυθορµητισµό, τονεγωισµό και το ναρκισσισµό, έχειπιο ρεαλιστικές απαιτήσεις από τοσύντροφο, οι σχέσεις του διαρκούνπερισσότερο και βασίζονται στη συ-ντροφικότητα.Μιλώντας στα παιδιά για το σεξ

Η σεξουαλική «αγωγή» πρέπει ναξεκινάει από τότε που το παιδί αρχί-ζει να αντιλαµβάνεται τον εαυτό τουκαι δεν είναι µια συζήτηση για τηνοποία πρέπει να περιµένουµε τηνεφηβεία. Oι γονείς χρειάζεται να µι-λήσουν στα παιδιά µε ειλικρίνεια,

στην αρχή µε πολύ απλά µηνύµατα(τι είναι το κάθε µέρος του σώµατος,γιατί οι άνθρωποι κάνουν σεξ, πώςγεννιούνται τα παιδιά κλπ.), ταοποία, όσο µεγαλώνουν τα παιδιά,θα γίνονται πιο σύνθετα. Σε αυτήτην προσπάθεια µπορούν να χρησι-µοποιήσουν κάποιο βιβλίο - υπάρ-χουν πολλά στην αγορά, άλλα γιαµεγάλους και άλλα για µικρούς, είτεγια να πάρουν κατευθύνσεις οι ίδιοιείτε για να διαβάσουν τα παιδιά καινα συνειδητοποιήσουν τα όσα δυ-σκολεύονται να καταλάβουν.

Σηµαντικό είναι να ξέρουν οι γο-νείς ότι το σεξ δεν θα πρέπει να πα-ρουσιάζεται ως ταµπού, ως κάτι βρό-µικο, ανήθικο ή επικίνδυνο. Χρειά-ζεται οι ίδιοι να ξεπεράσουν τα άγ-χη, τους φόβους και τη συστολήτους, ώστε να βοηθήσουν και τα παι-διά τους να αποκτήσουν µια υγιήσχέση µε το σεξ. Αν βέβαια οι γονείςδεν έχουν µιλήσει ποτέ στα παιδιάτους για όλα αυτά τα ζητήµατα, θαπρέπει να ξεκινήσουν να το κάνουν -η µητέρα στο κορίτσι και ο πατέραςστο αγόρι- όταν παρατηρήσουν ταπρώτα σηµάδια της εφηβείας και τό-τε πια θα πρέπει να πουν τα «πά-ντα», χωρίς περιστροφές. Η ενηµέ-ρωση για το σεξ πρέπει να ξεκινάειαπό την οικογένεια και να συµπλη-ρώνεται από το σχολείο.

Γιατί τα αγόρια δυσκολεύονταιπερισσότερο στο σεξ;

Ενας λόγος είναι ίσως το γεγονόςότι στα αγόρια οι αλλαγές είναι πολύαπότοµες και ξαφνικές, ενώ εκείναδεν είναι έτοιµα (ώριµα) να χειρι-στούν τις επιθυµίες, την ερωτικήδιάθεση που νιώθουν, τις ανασφά-λειες που έχουν κλπ. Ενας άλλος λό-γος είναι ότι τα αγόρια ανοίγονταικαι µιλάνε πολύ πιο δύσκολα από τακορίτσια, συχνά δεν είναι κοντά

στους πατεράδες τους, έχουν πολ-λούς φόβους, π.χ. την οµοφυλοφι-λία, δεν ενηµερώνονται επαρκώς,δυσκολεύονται να ζητήσουν βοή-θεια από γιατρούς κλπ. Μάλιστα,πολλές φορές αυτές οι προβληµατι-κές συµπεριφορές συνεχίζονται καιστην ενήλικη ζωή.

Aπαντήσεις στις ανησυχίες των γονιών

- Το έφηβο παιδί µου µόλις είχεµια ερωτική απογοήτευση

Πιθανώς σας φαίνεται κατ’ αρχάςαστείο ή ασήµαντο το ότι το 14χρο-νο παιδί σας, που όπως όλα τα παι-διά σε αυτή την ηλικία έχει την τάσηνα εξιδανικεύει το σύντροφό του,θεωρεί ότι επειδή το αγόρι ή το κορί-τσι του αντίστοιχα δεν τον/την θέλειπια, δεν πρόκειται ποτέ να ξαναγα-πήσει, να ενδιαφερθεί για το άλλοφύλο ή να εµπιστευτεί ποτέ πια κα-νέναν. Οταν έχει κανείς την εµπει-ρία ενός ενηλίκου, γνωρίζει καλά ότιτα πράγµατα δεν είναι έτσι κι ότι πο-λύ σύντοµα το παιδί θα ξαναερωτευ-τεί, θα χωρίσει, θα ξεχάσει και ούτωκαθεξής. ∆υστυχώς, όµως, αυτή ηεµπειρία δεν µπορεί να µεταδοθείµε λόγια και δεν θα βοηθήσετε κα-θόλου το παιδί σας κάνοντας κριτι-κή, ειρωνικά σχόλια ή µε παρωχηµέ-να κλισέ του τύπου: «Εχει κι αλλούπορτοκαλιές που κάνουν πορτοκά-λια», ώστε να το πείσετε ότι σύντοµαθα βρεθεί µια άλλη αγάπη στη ζωήτου. Αυτό που χρειάζεται το παιδίσας είναι να το υποστηρίξετε, να δεί-ξετε ότι καταλαβαίνετε τι περνάει,να το καθησυχάσετε -λέγοντάς τουότι και εσείς, όπως και πολλοί άλλοι,έχετε βρεθεί στη θέση του- χωρίςόµως να υπερβάλλετε. Αν είναι εύ-κολο, θα βοηθούσε να του προτείνε-τε να κάνετε κάποια πράγµατα µαζί,όπως να βγείτε µια βόλτα, να πάτε

στον κινηµατογράφο ή ακόµα καλύ-τερα µια εκδροµή.

- Ανακάλυψα ότι ο 12χρονοςγιος µου βλέπει πορνό

Μέχρι το 2002 περίπου, η µέσηηλικία στην οποία έβλεπε ένα παιδίπορνό για πρώτη φορά ήταν τα 13χρόνια. Στις µέρες µας, αυτή η ηλι-κία έχει µειωθεί αισθητά - κυρίως λό-γω του Ιnternet, που δίνει σε κάθεπαιδί εύκολη πρόσβαση και δυνατό-τητα να παρακολουθήσει πορνογρα-φικό υλικό, συχνά αρκετά «σκληρό».Αυτές οι ταινίες κατά κάποιον τρόποαποτελούν για το παιδί ένα πέρασµαστον κόσµο των ενηλίκων. Παρ’ όλααυτά, ελλοχεύει ένας µεγάλος κίν-δυνος, να πιστέψουν τα παιδιά ότιστην πραγµατικότητα το σεξ συµ-βαίνει όπως στις ταινίες: Oι άνδρεςείναι πάντα έτοιµοι να αποδώσουντέλεια και οι γυναίκες είναι συνέ-χεια πρόθυµες και έτοιµες να εκ-φράσουν µε µεγάλο πάθος τον εν-θουσιασµό τους. O καλύτερος τρό-πος για να προστατεύσετε τα παιδιάσας -εκτός από το να ελέγχετε όσοµπορείτε τις ώρες που µπαίνουν στοΙnternet και τα όσα παρακολουθούν-είναι να τους εξηγήσετε ότι όλα αυτάαπέχουν πολύ από την πραγµατικό-τητα, ότι πρόκειται για ηθοποιούςπου πληρώνονται για να παίξουν σεαυτές τις ταινίες ή να κάνουν φωτο-γραφίσεις µε σκοπό όχι να «εκπαι-δεύσουν» τους άπειρους, αλλά ναδιεγείρουν τους «έµπειρους».

- Η έφηβη κόρη µου βγαίνει µεένα πολύ µεγαλύτερο αγόρι

Κάτι τέτοιο δεν είναι παράλογοκαι συµβαίνει συχνά, καθώς τα κορί-τσια νιώθουν αρκετά ώριµα και πι-θανώς βρίσκουν τους συνοµηλίκουςτους µικρούς και αστείους. Επίσης,δεν είναι καθόλου απίθανο εσάς ναµη σας αρέσει αυτή η ιδέα. Με το να

της το απαγορεύσετε πάντως και νατην «κλείσετε» στο σπίτι δεν θα κα-ταφέρετε τίποτε. Θυµίστε της τηνηλικία της και µην της επιτρέπετε νακάνει µαζί του πράγµατα που δεν θαέκανε µε ένα συνοµήλικό της (π.χ.αν είναι ακόµη µαθήτρια, να αργείπολύ τα βράδια). Παράλληλα, φρο-ντίστε να µη δηµιουργείτε λάθος«ευκαιρίες», για παράδειγµα, ναφεύγετε και να την αφήνετε µόνηστο σπίτι το Σαββατοκύριακο! Ζητή-στε της να τον γνωρίσετε, κρατώνταςόµως αποστάσεις, ώστε να µη θεω-ρηθεί ότι η σχέση τους σοβαρεύειπολύ. Οσον αφορά το σεξ, θυµίστετης ότι ο εαυτός µας είναι σηµαντι-κός και δεν πρέπει να τον προσφέ-ρουµε στον οποιονδήποτε.

Συµβουλεύστε τη να µην κάνεικάτι για το οποίο δεν είναι έτοιµη ήδεν είναι σίγουρη ότι θέλει. Θα ήτανσκόπιµο επίσης να της µιλήσετε γιατους κινδύνους που µπορεί να έχειµια σεξουαλική σχέση. Αν δεν µπο-ρείτε να συνεννοηθείτε εύκολα µαζίτης, ζητήστε τη βοήθεια µιας µεγά-λης ξαδέρφης ή µιας νέας θείας. Ανδείτε ότι έχει αποκτήσει τελικά ολο-κληρωµένες σχέσεις, προτείνετέ τηςραντεβού µε ένα γυναικολόγο, συ-νοδεύστε την, αλλά περιµένετε στηναίθουσα αναµονής.

- Το παιδί µου βιάζεται να αρχί-σει τη σεξουαλική του ζωή

Είναι σκόπιµο να προσπαθήσετενα καλλιεργήσετε στο παιδί σας τηνιδέα της αποχής για όσο βρίσκεταιστην πρώιµη εφηβεία τουλάχιστον.Μπορείτε να του εξηγήσετε ότι είναινωρίς ακόµα για να έχει ολοκληρω-µένες σχέσεις, ότι δεν χρειάζεται ναβιαστεί, ότι συχνά είναι δύσκολο ναδιαχειριστεί κανείς όλο αυτό το συ-ναίσθηµα και ότι µπορεί να εκφρά-σει µε πολλούς άλλους τρόπους τοροµαντισµό και το ερωτικό του εν-διαφέρον, χωρίς απαραίτητα να κά-νει σεξ.

Σκόπιµο είναι να του εξηγήσετεότι το σεξ είναι κάτι που κάνουµεόταν νιώθουµε έτοιµοι, αγαπάµε τονάλλον, είµαστε φίλοι, νιώθουµεασφάλεια, εµπιστοσύνη, άνεση...Επίσης, θα πρέπει να δώσετε έµφα-ση στην προστασία από τα σεξουαλι-κώς µεταδιδόµενα νοσήµατα καιστην αντισύλληψη. Φροντίστε όµωςνα µην το κάνετε να νοµίζει ότι πρό-κειται για κάτι επικίνδυνο. O έφηβοςπρέπει να πάρει το µήνυµα ότι τοσεξ είναι κάτι πολύ όµορφο, ένα απότα κορυφαία γεγονότα στη ζωή καιγι’ αυτό πρέπει να γίνει µόνο όταννιώθει ψυχολογικά έτοιµο και µε αυ-τόν/ην που αγαπά.

- Φοβάµαι ότι το παιδί µου έχειαναπτύξει εµµονή µε τον αυνανι-σµό και τα πορνό

Τόσο ο αυνανισµός όσο και ταερωτικά όνειρα και οι ανάλογες φα-ντασιώσεις είναι πολύ φυσιολογικά,ειδικά στην εφηβεία, και είναι πολύσυχνότερα στα αγόρια από ό,τι στακορίτσια. Το να µαζεύονται πολλοίέφηβοι µαζί και να βλέπουν πορνό,να ανταλλάσσουν τέτοιο υλικό µετα-ξύ τους, να το ψάχνουν στο ∆ιαδί-κτυο κ.α., όπως και αντίστοιχα ναπερνάνε πολλές ώρες κλεισµένοιστο δωµάτιό τους, ασχολούµενοι πι-θανώς και µε τον αυνανισµό, όσο καιαν µας σοκάρει, είναι αναµενόµενο.

Οι δυσκολίες της εφηβείας για παιδιά και γονείς

Στα αγόρια οι αλλαγές είναι πολύ απότοµες, ενώ εκείνα δεν είναι έτοιµα να χειριστούν τις επιθυµίες, τηνερωτική διάθεση που νιώθουν, τις ανασφάλειές τους µε συνέπεια να δυσκολεύονται περισσότερο στο σεξ.

Μάλιστα, στην εφηβεία ο αυνανι-σµός µπορεί να λειτουργήσει και ωςτρόπος εκτόνωσης του άγχους καιάλλων προβληµάτων. Για εµµονήµπορούµε να µιλήσουµε όταν τοπαιδί αρχίζει να υστερεί σε άλλουςτοµείς (π.χ. στα µαθήµατα, στα σπορκ.α.) για µεγάλη διάρκεια (π.χ. 6 µή-νες). Σε αυτή την περίπτωση, θαµπορούσατε να ζητήσετε τη γνώµηενός ειδικού.

- Πιστεύω ότι το έφηβο παιδίµου δεν έχει κανένα ενδιαφέρονγια το σεξ

Σε αυτή την περίπτωση, έχει ση-µασία αν πρόκειται για αγόρι ή γιακορίτσι. Αν είναι αγόρι και έχει µπειστην εφηβεία, το φυσιολογικό είναι-ακόµα κι αν είναι ντροπαλός και κα-θόλου εκδηλωτικός ώστε να εκφρά-ζει τις επιθυµίες και τις ανησυχίεςτου- να υπάρχουν νυχτερινές στύ-σεις, εκσπερµατίσεις κλπ. Αν συζη-τήσετε (εσείς ο πατέρας) µε το γιοσας και συνειδητοποιήσετε ότι όλααυτά δεν συµβαίνουν, µπορεί ναπαίζουν ρόλο ορµονικοί παράγοντεςκαι ίσως είναι σκόπιµο να συµβου-λευτείτε ένα γιατρό.

Αν πρόκειται για κορίτσι, η έλλει-ψη σεξουαλικού ενδιαφέροντοςµπορεί να έχει να κάνει µε την ντρο-πή, τη συστολή, το ότι δεν νιώθειωραία για το σώµα της, ότι φοβάταικλπ., και συνήθως ξεπερνιέται µε τοχρόνο. Μπορείτε, βέβαια, να προ-σπαθήσετε να κάνετε µια συζήτησηµαζί της (εσείς η µητέρα) για το αντης αρέσει κάποιο αγόρι, αν νιώθειόµορφη, για τους φόβους της κλπ.Στα κορίτσια, αν δεν υπάρχει ορµο-νικό πρόβληµα (έχει έρθει κανονικάη περίοδος κλπ.), θα εµφανιστεί κά-ποια στιγµή και η επιθυµία (ακόµακαι στο τέλος της εφηβείας, π.χ. στα17 ή στα 18 τους χρόνια).

- O σύζυγός µου επιµένει να«πάει» τον έφηβο γιο µας σε οίκοανοχής. Είναι σωστό;

Πρόκειται για µια πρακτική πουδεν έχει κανένα ρόλο στις µέρες µας,όπως συνέβαινε παλαιότερα, καθώςτα παιδιά σήµερα κάνουν σχέσεις µεσυνοµηλίκους τους. Ενας υπερπρο-στατευτικός πατέρας που θα κάνεικάτι τέτοιο, είναι πιθανό να δηµι-ουργήσει στο παιδί µια διαστρεβλω-µένη αντίληψη για το σεξ. Αν, βέ-βαια, το ίδιο το παιδί ζητήσει απόµόνο του να πάει, θα πρέπει ο πατέ-ρας του να προσπαθήσει να του βρειένα χώρο που να είναι πιο «οικείος»και προσεγµένος. Επίσης, θα πρέπεινα του εξηγήσει ότι πρόκειται γιαένα µέρος όπου πληρώνεις για τοσεξ, πράγµα που δεν συµβαίνει κα-νονικά στη ζωή, όπου θα βρει µια κο-πέλα µε την οποία θα είναι φίλοι, θααγαπιούνται και µετά θα ολοκληρώ-σουν τη σχέση τους. Αν, από την άλ-λη πλευρά, ο πατέρας θέλει να πάειτο παιδί του στον οίκο ανοχής επει-δή υποψιάζεται ότι δεν έχει ενδια-φέρον για κοπέλες -ή ακόµα περισ-σότερο ότι προτιµά τα αγόρια-, θακαταφέρει µόνο να τροµάξει το παι-δί του, να το αποµακρύνει από τονίδιο, αφού θα το πιέσει για κάτι πουδεν θέλει, και σε καµία περίπτωσηδεν θα του αλλάξει προσανατολι-σµό.

- Υποψιάζοµαι ότι το παιδί µουέχει τάση προς την οµοφυλοφι-λία. Πώς να αντιδράσω;

Τα παιδιά -από την παιδική ηλι-κία και στην εφηβεία ακόµα περισ-σότερο- έχουν οµοφυλοφιλικά όνει-

ρα, φαντασιώσεις και µάλιστα πει-ραµατίζονται οµοφυλοφιλικά, αλλάτις περισσότερες φορές δεν πρόκει-ται για κάτι µόνιµο.

Αν όµως υπάρχει µια επιµονή σεαυτό και το παιδί έχει πράγµατι οµο-φυλοφιλική κατεύθυνση, είναι σκό-πιµο οι γονείς να πάρετε τη γνώµηενός ειδικού, όχι για να του αλλάξε-τε «µυαλά», αλλά για να δείτε πώςθα το χειριστείτε εσείς, ώστε να τοστηρίξετε και να µην καταστρέψετετην αυτοπεποίθησή του και τη σχέ-ση σας µαζί του. Μάλιστα, τα παιδιάαυτά είναι συχνά πιθανό να είναι«κλειστά», αντικοινωνικά, να εµφα-

νίζουν άγχος ή κατάθλιψη. Μπορεί να είναι σοκαριστικό για

ένα γονιό, αλλά χρειάζεται να συ-νειδητοποιήσει ότι αν ένα παιδίστην εφηβεία του έχει οµοφυλοφι-λική κατεύθυνση (κάτι περισσότε-ρο από ένα µόνο πειραµατισµό),µάλλον αυτό δεν πρόκειται να αλ-λάξει, γι’ αυτό και είναι ανάγκη νατο δεχτεί. Το να τιµωρήσετε το παι-δί σας ή να το πιέσετε µε οποιονδή-ποτε τρόπο δεν θα έχει κανένααποτέλεσµα. Το µόνο που θα κατα-φέρετε θα είναι να χαλάσετε τησχέση σας µαζί του και πιθανώς ναβοηθήσετε στο να γίνει ένας οµο-

φυλόφιλος ενήλικος µε ακραίες συ-µπεριφορές.

- Η έφηβη κόρη µου έµεινεέγκυος. Τι να κάνω;

Η ανεπιθύµητη εγκυµοσύνη καιτο πώς θα αντιµετωπιστεί είναι έναζήτηµα που πρέπει να συζητήσετεεκτενώς µε το παιδί σας, µε έναν ψυ-χολόγο και φυσικά µε το γυναικολό-γο. Αν επιλεγεί η «λύση» της άµβλω-σης -που είναι και η συχνότερη-,µπορεί να δηµιουργηθούν ψυχολο-γικά προβλήµατα στο κορίτσι, πουνιώθει ότι απέτυχε, δυσκολεύεταινα συνεχίσει τη σχέση της µε το αγό-ρι της και θεωρεί ότι διαφέρει και

έτσι αποµακρύνεται από τις φίλεςτης. Τα συναισθήµατα µπορεί να εί-ναι παρόµοια και για το αγόρι, ανεµπλακεί στη διαδικασία. Αν αποφα-σιστεί να κρατήσουν το παιδί, θαπρέπει οι γονείς -παππούδες και για-γιάδες πλέον- να αναλάβουν πολλέςευθύνες, γιατί δεν γίνεται οι έφηβοινα πάρουν το ρόλο των γονιών τόσοεύκολα. Θα πρέπει, δηλαδή, να κρα-τηθεί η ισορροπία τόσο για τις ανά-γκες του µωρού όσο και των έφηβωνγονιών, που έχουν όνειρα και έναµέλλον να σχεδιάσουν.

Πηγή: «Vita»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΠΑΙ∆Ι 27

¢π∫∞π√À™∆∂∞°ƒ√∆π∫∏ ™À¡∆∞•∏

ªÂ ÙȘ Û˘Ìʈӛ˜ Ô˘ ¤ÁÚ·„·Ó Ë ∂ÏÏ¿‰· Î·È Ë ∞ÌÂÚÈ΋ (¡fiÌÔ˜ 2186)·Ú¤¯ÂÙ·È Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÙÔ˘˜ ∂ÏÏËÓ˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜, ¿Ó‰Ú˜ Î·È Á˘Ó·›Î˜

Ó· ¿ÚÔ˘Ó ·ÁÚÔÙÈ΋ Û‡ÓÙ·ÍË Î·È È·ÙÚÔÊ·Ú̷΢ÙÈ΋ ÂÚ›ı·Ï„Ë ·fi ÙÔÓ √°∞.

√ÛÔÈ ¤¯Ô˘Ó ÂÚÁ·Ûı› ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ‹Ù·Ó ·ÛÊ·ÏÈṲ̂ÓÔÈ ÛÙ· Ù·Ì›· ÙÔ˘ π∫∞∆∂µ∂, ∆™∞, ∂ÌfiÚˆÓ Î.Ù.Ï. ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·È Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ ÁÈ· Ù· ¤ÓÛËÌ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó.

√È ·ÛÊ·ÏÈṲ̂ÓÔÈ ÛÙÔ Ù·ÌÂ›Ô ÙÔ˘ ¡∞∆ ÌÔÚÔ˘Ó Ó· ÌÂٷʤÚÔ˘Ó Ù· ËÌÂÚÔÌ‹ÛıÈ¿ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ π∫∞, fiÔ˘ ÚÔÛÌÂÙÚÒÓÙ·È fiÛ· ÎÈ ·Ó Â›Ó·È ·˘Ù¿.

¶ƒ√™√Ã∏: √È Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ ·˘Ù¤˜ Î·È Ù· ÂȉfiÌ·Ù· Ô˘ ‰ÈηÈÔ‡ÛÙ ·fi ÙËÓ∂ÏÏ¿‰· Â›Ó·È ÙÂÏ›ˆ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· Î·È ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó η̛· ·Ôχو˜ Û¯¤ÛË

Ì ·˘Ù¿ Ô˘ ·›ÚÓÂÙ ‹ ı· ¿ÚÂÙ ·fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ô˘ ̤ÓÂÙÂ.

∂ÈÎÔÈÓˆÓ‹ÛÙ Ì ÙË ÃÚ˘ÛԇϷ ∑ËÎÔÔ‡ÏÔ˘

¢¢ÈÈÂÂÎÎÂÂÚÚ··ÈÈÒÒÓÓÔÔÓÓÙÙ··ÈÈ Îη·ÈÈ ¿¿ÛÛˢ Êʇ‡ÛÛˆ˜ ‰‰ÈÈÔÔÈÈÎÎËËÙÙÈÈÎΤ¤˜ ˘ÔÔıı¤¤ÛÛÂÂÈȘ

∆∆ËËÏÏ..:: (718) 626-6626 ñ FFAAXX:: (718) 932-1746∂∂--mmaaiill:: aarrggaa--ggrr ññ 3311--1100 2233rrdd AAvvee..,, SSuuiittee 44,, AAssttoorriiaa,, NNYY 1111110055

∞¡ ∂π™∆∂ ª√¡πª√π ∫∞∆√π∫√π ∆ø¡ ∏¶∞, ∏§£∞∆∂ ™∆∏¡ ∞ª∂ƒπ∫∏ª∂∆∞ ∆√ 21Ô ∂∆√™ ∆∏™ ∏§π∫π∞™ ™∞™ ∫∞π ∂Ã∂∆∂ ™Àª¶§∏ƒø™∂π

25 ∂ƒ°∞™πª∞ Ã√¡π∞ ª∂∆∞•À ∂§§∞¢√™ ∫∞π ∞ª∂ƒπ∫∏™√𠶃∞•∂π™ ∆ø¡ ∞¶√™∆√§ø¡

∆Ô ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÌÂ Û˘Ó·Ú·ÛÙÈ΋ ÁÚ·ÊÈÎfiÙËÙ· ÛÙËÁ¤ÓÓËÛË Î·È ÂͿψÛË Ù˘ ÚÒÙ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ÂÎÎÏËÛ›·˜.ªÔÚ› Ô ÂÈÎÔÛÙfi˜ ·ÈÒÓ·˜ Ó· ηٷÛÙ› Ì¿ÚÙ˘Ú·˜ Ù˘ ÂÈÊÔ›-ÙËÛ˘ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶Ó‡̷ÙÔ˜ Ô˘ Âڂ› Ù· fiÚÈ· Ù˘ ¶ÂÓÙËÎÔ-ÛÙ‹˜. 572 ÛÂÏ›‰Â˜. ∆ÈÌ¿Ù·È $$1122..0000 Ë ÙÈÌ‹ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Ù· Ù·-¯˘‰ÚÔÌÈο (ÚÔÏËÚˆÙ¤·). ∞ÔÙ·ı›ÙÂ:

HHEELLLLEENNIICC PPUUBBLLIICCAATTIIOONNSS,, 88778855 UUnniivveerrssiittyy BBllvvdd,, BBeerrrriieenn SSpprriinnggss,, MMII 4499110033 -- ((226699)) 447733--11006666

∞∞¡¡∞∞∫∫∞∞§§ÀÀææ∂∂ÙÙÈȘ ∞∞··ÓÓÙÙ‹‹ÛÛÂÂÈȘ ÙÙÔÔ˘ ££ÂÂÔÔ‡‡ ÛÛÙÙËËÓÓ ∞∞ÁÁ.. °°ÚÚ··ÊÊ‹‹

ñ °È·Ù› ¿Ú¯ÂÈ ÙfiÛË ∞Ó·Ù·Ú·¯‹ Î·È ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›· Û‹ÌÂÚ·;ñ ¶Ô‡ Â›Ó·È Ô £Âfi˜ fiÙ·Ó Ô ∫fiÛÌÔ˜ ÀÔʤÚÂÈ Î·È ¶Âı·›ÓÂÈ;ñ À¿Ú¯ÂÈ Î¿ÙÈ ÙÔ ∫·Ï‡ÙÂÚÔ ÛÙÔ ª¤ÏÏÔÓ, ¤Ú· ·’ ·˘Ùfi ÙÔ Ã¿Ô˜;ñ À¿Ú¯ÂÈ ∑ˆ‹ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ £¿Ó·ÙÔ;ñ ¶Ò˜ ÌÔÚÒ Ó· ∑‹Ûˆ ¶ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÃÚfiÓÈ· ∂˘Ù˘¯ÈṲ̂ÓÔ˜:Z‹ÙËÛ ٷ Ì·ı‹Ì·Ù· ∞¡∞∫∞§À¶∆ø. ¶ÚÔÛʤÚÔÓÙ·È ¢øƒ∂∞¡

GGrreeeekk VVooiiccee,, BBooxx 6677,, MMaaddeerraa,, CCAA 9933663399 ññ ((886600))774422--55334411wwwwww..ggrreeeekkvvooiiccee..oorrgg email: ggrreeeekkvvooiiccee@@mmaaiill..ccoomm

Στην όψιµη εφηβεία, ο έφηβος αποκτά την ικανότητα να έχει µια λειτουργική σχέση τόσο µε τους άλλους όσο και µε το σύντροφό του.

Της Κάλλιας Γιαννιτσοπούλου

Ανάλογα µε το είδος (ένταση καιδιάρκεια) της προπόνησης µε βάρηπου κάνετε και το στόχο που έχετε,είτε αυτός είναι µυική ενδυνάµωσηείτε αύξηση µυϊκού όγκου, η κατάλ-ληλη διατροφή κρίνεται απαραίτη-τη.

Οι ορµόνες του σώµατος και κυ-ρίως η αυξητική ορµόνη, η τεστοστε-ρόνη, η ινσουλίνη και ο αυξητικόςπαράγοντας διαδραµατίζουν σηµα-ντικό ρόλο στην µυική ανάπτυξη. Ηδιατροφή µπορεί να ρυθµίσει σωστάτα επίπεδα των προαναφερόµενωνορµονών και να διαθέσει τα απαραί-τητα διατροφικά εργαλεία στο σώµαγια την ορθή ανάπτυξη των µυών.

Μερικά από τα βασικά διατροφικάσηµεία τα οποία θα πρέπει να προ-σέξετε είναι τα ακόλουθα:

- H επαρκής κατανάλωση θερµί-δων για να µπορέσει το σώµα να χτί-σει µυική µάζα. Οι θερµίδες πρέπεινα σας καλύπτουν για τις βασικέςανάγκες του µεταβολισµού, για τιςενεργειακές ανάγκες κατά τη διάρ-κεια της άσκησης, για την αποκατά-σταση των µυών µετά την περίοδοτης άσκησης και τέλος για την αύξη-ση µυικού ιστού.

- Επαρκής κατανάλωση υδαταν-θράκων για να καλυφθούν οι ενερ-γειακές σας ανάγκες για την άσκη-ση µε βάρη αλλά και την αερόβιαάσκηση.

- Η κατανάλωση της αναγκαίας

ποσότητας πρωτεΐνης ηµερησίως .- Ο χρόνος κατανάλωσης τροφής

πριν και µετά την περίοδο της άσκη-σης

- Η κατανάλωση υγρών και ενέρ-γειας κατά τη διάρκεια της άσκησηςγια την αποφυγή της αφυδάτωσηςκαι την καθυστέρηση της κόπωσης.

Ενεργειακή πρόσληψη γιαασκούµενους µε βάρη

Κατά τη διάρκεια της άσκησης, οοργανισµός καταναλώνει µυικό γλυ-κογόνο και φωσφορική κρεατίνηπου αποτελούν βασικές πηγές ενέρ-γειας. Η άσκηση µε βάρη οδηγείστην ‘εξάντληση’ των βασικών πη-γών ενέργειας, κατά συνέπεια οιενεργειακές ανάγκες αυξάνονταιπροκειµένου να ξαναγεµίσουν οι‘αποθήκες ενέργειας’. Η ελλειπήςπρόσληψη ενέργειας θα οδηγήσειστη µείωση του ρυθµού αύξησηςµυικού ιστού.

Χρειάζονται περίπου 350 µε 500θερµίδες περισσότερες από εκείνεςπου χρειαζόσασταν αν δεν κάνατεκαµία µορφή άσκησης για να αυξη-θεί ο µυικός ιστός κατά 14 oz σε µιαεβδοµάδα. Φυσικά, µεγαλύτερη µυϊ-κή αύξηση απαιτεί και µεγαλύτερηκατανάλωση ενέργειας. Χρειάζεταισε αυτό το σηµείο να σηµειωθεί ότιη ενέργεια αυτή είναι επιπρόσθετηαυτής που χρειάζεται για να αποκα-τασταθούν οι µύες µετά την άσκηση.

Το µυικό γλυκογόνο αποτελεί βα-σική πηγή ενέργειας κατά τη διάρ-κεια της άσκησης και η εντατικήάσκηση µπορεί να επιφέρει 30%µείωση στις πηγές του. Οι πηγές γλυ-κογόνου είναι απαραίτητο να απο-καθίστανται µετά την άσκηση, γιανα µπορέσει ο ασκούµενος να έχειαντοχή και επιδόσεις τις επόµενεςµέρες.

Ιδιαίτερη σηµασία πρέπει να δο-θεί στην πρόσληψη υδατάνθρακα, οοποίος συντελεί στην αποκατάστα-ση των αποθηκών γλυκογόνου αλλάκαι στην πρόσληψη πρωτεΐνης, κα-

θώς κατά τη διάρκεια της άσκησηςµε βάρη, οι µυικές ίνες διασπόνταικαι παράγονται µεγαλύτερες σε µή-κος προκειµένου να υπάρχει αντοχήστο στρες. Οσοι κάνουν ασκήσεις µεβάρη έχουν µεγαλύτερες πρωτεϊνι-κές ανάγκες από τα άτοµα που κά-νουν καθιστική ζωή.

Επιπροσθέτως, όσοι επιθυµούναύξηση µυικού όγκου χρειάζονταιεπιπρόσθετη πρωτεΐνη για την απο-κατάσταση των µυών αλλά και γιασύνθεση περισσότερου µυικούιστού.

Kάποιες φορές όταν η πρόσληψηπρωτεΐνης από ζωικά τρόφιµα όπωςτο κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά καιτα γαλακτοκοµικά είναι ανεπαρκήςή η ποσότητα πρωτεΐνης που χρειά-ζεται το άτοµο για την µυική ανά-πτυξη δεν µπορεί να προσληφθείαπό τη διατροφή κρίνεται αναγκαίαη πρόσληψη συµπληρωµάτων πρω-τεΐνης. Τα συµπληρώµατα πρω-τεΐνης που κυκλοφορούν στο εµπό-ριο περιέχουν ως επί το πλείστοναµινοξέα από τον ορό του γάλακτοςή από την καζεΐνη, µια άλλη πρω-τεΐνη που βρίσκεται στο γάλα.Ωρα πρόσληψης τροφής σε σχέση

µε την ώρα της προπόνησης Μετά την προπόνηση, το σώµα

χρειάζεται ενέργεια για να αποκατα-στήσει τους µύες αλλά και να ανα-πληρώσει το µυικό γλυκογόνο. Ηπρόσληψη τροφής 1-2 ώρες πριν,αλλά και ένα µισάωρο µετά την προ-πόνηση, παίζει ιδιαίτερα σηµαντικόρόλο στην αύξηση του µυικούόγκου. Η κατανάλωση ενός µικτούγεύµατος πρωτεΐνης και υδατάνθρα-κα πριν, αλλά και µετά την προπό-νηση, συµβάλλει πολύ περισσότεροστην αύξηση του µυικού όγκου απότην αύξηση της κατανάλωσης πρω-τεΐνης κατά τη διάρκεια της ηµέρας.Ιδιαιτέρως η κατανάλωση πρωτεΐνηςπριν την άσκηση έχει πολύ µεγαλύ-τερη σηµασία από την κατανάλωσήτης µετά.

Συνιστάται η κατανάλωση 0,5 -0,7 oz πρωτεΐνης πριν την άσκησησυνδυασµένη µε 1,5 - 2 oz υδατάν-θρακα. Μετά την άσκηση προτείνε-ται η κατανάλωση 0,5 -0,7 oz. πρω-τεΐνης µε 2 oz υδατάνθρακα. Παρα-τηρούµε ότι η κατανάλωση του υδα-τάνθρακα πρέπει να είναι µεγαλύτε-ρη µετά την άσκηση και αυτό γιατίδίνεται προτεραιότητα στην σύνθε-ση του µυικού γλυκογόνου.

Παρακάτω σας παρουσιάζουµεµερικά παραδείγµατα γευµάτων ταοποία µπορείτε να καταναλώνετεπριν και µετά την άσκηση (αφορούνόσους κάνουν χαµηλής έντασηςασκήσεις µε βάρη για διάρκεια περί-που 20 λεπτών):• Eνα τοστ µε 2 φέτες ψωµί σικάλε-

ως, 1,6 oz τυρί λάιτ, µια φέτα ζα-µπόν χοιρινό και ντοµάτα.

• Ενα ποτήρι γάλα 1.5% λιπαρά και2 oz δηµητριακά.

• Ενα ποτήρι γάλα 1.5% λιπαρά καιµια µπανάνα.

• Eνα σάντουιτς µε ένα αυγό βρα-στό, µια φέτα τυρί κασέρι λάιτ, µιαφέτα ζαµπόν γαλοπούλας και ντο-µάτα.

• Οµελέτα µε 2 αυγά και µια φέτατυρί λάιτ τηγανισµένη σε µια κου-ταλιά του γλυκού λάδι και µια φέ-τα ψωµί σικάλεως. Στην ενότητα αυτή αναφέρθηκε

η σηµασία της σωστής πρόσληψηςενέργειας, πρωτεΐνης και υδαταν-θράκων πριν και µετά την άσκησηµε βάρη για την σωστότερη ανάπτυ-ξη της µυικής µάζας.

Καλό θα ήταν ο κάθε ασκούµενοςνα συµβουλευτεί κάποιον ειδικό τηςδιατροφής προκειµένου να σχεδια-στεί για αυτόν κάποιο εξατοµικευµέ-νο διαιτολόγιο καθώς οι ανάγκες τουκάθε ατόµου διαφέρουν ανάλογα µετο φύλο, το ύψος, την ηλικία και τοπόσο συχνά αλλά και µε τι τρόποασκείται.

Πηγή: «iatronet»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200828 ΑΝ∆ΡΑΣ

ΝIKOΛΑΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ, CPA31-21 23rd Avenue, Astoria, NY 11105

Tel.: (718) 721-8859 • Fax: (718) 545-4255

* Για ιδιώτες και επιχειρήσεις

* Προετοιµασία φορολογικών

δηλώσεων προηγούµενου έτους

* Γρήγορη επιστροφή φόρων

* Τήρηση βιβλίων

και λογιστικές υπηρεσίες

* Ανοιγµα νέων επιχειρήσεων

ALEXIOU TAX SERVICES

Η σωστή διατροφή για ασκήσεις γυµναστικής µε βάρη

Η άσκηση µε βάρη οδηγεί στην «εξάντληση» των βασικών πηγών ενέργειας, κατά συνέπεια οι ενεργειακές ανάγκες αυξάνονται προκειµένου να ξαναγεµίσουν οι «αποθήκες ενέργειας».

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ∆ΙΑΚΟΣΜΗΣΗ 29

Της Βασιλικής Μπάρµπα

Mόλις 35 χιλιόµετρα νοτιοανατο-λικά της Αθήνας, σε ένα από το πιογνωστά θέρετρα της Αττικής , στοΠόρτο Ράφτη, ο Λάζαρος και η Τζέ-νη Φελούς, απολαµβάνουν τα καλάτου χωριού, αλλά και τα καλά τηςπόλης σε πλήρη αρµονία και περι-βάλλον.

Εκείνη εργαζόταν ως broker σεχρηµατιστηριακή εταιρεία, δουλείαπου απαιτεί σχεδόν όλο το χρόνοσου και όλες τις αντοχές σου. Εκεί-νος ήταν και είναι ένας από τουςπιο επιτυχηµένους στον τοµέα τηςένδυσης, όπου επί τέσσερις γενιέςοι προγονοί του είχαν διαπρέψει.Οταν όµως στη ζωή τους ήρθαν ηΡέινα και ο Φίλιππος, ήξεραν ακρι-βώς τι έπρεπε να κάνουν. Με τηδουλειά του Λάζαρου να διαγράφειανοδική πορεία, η Τζένη αποφάσι-σε πως, αν έπρεπε κάπου να «σπα-ταλά» το χρόνο και την αντοχή της,χωρίς δεύτερη σκέψη ήταν στα παι-διά της. Ετσι λοιπόν, έφτιαξαν έναυπέροχο σπίτι, στο ψηλότερο ση-µείο της περιοχής, µε ασύγκριτηθέα. «Από τη στιγµή που κάναµε οι-κογένεια και βρήκαµε ένα σηµείοπου είναι προσβάσιµο, δεν είχαµεκανέναν ενδοιασµό. Η περιοχή αυ-τή είναι ιδανική, µιας και συγκε-ντρώνει τα καλά τόσο της πόληςόσο και του χωρίου, θάλασσα, κα-θαρός αέρας, παιχνίδι για τα παι-διά, σωστός και ισορροπηµένοςτρόπος ζωής για όλη την οικογένειαείναι όσα προσφέρει το Πόρτο Ρά-φτη στην οικογένεια Φέλους». Μεαγάπη και προσοχή επιµελήθηκαντόσο την εσωτερική διακόσµησηόσο και τους εξωτερικούς χώρους.

«Ολη τη διακόσµηση την κάναµεεµείς. ∆εν θα µπορούσαµε να επι-τρέψουµε σε κανέναν να µας πει τιθα κάνουµε. Προτιµάµε να κάνου-µε αυτό που θέλουµε, σιγά σιγά,όπως ακριβώς µας αρέσει, παρά νατο κάνει κάποιος άλλος όπως τουαρέσει».Eτσι, στον κήπο, εκτός απότην πισίνα, βρίσκονται το υδροµα-σάζ και φυσικά ο χώρος του µπάρ-µπεκιου, που, σε συνδυασµό µε τηθέα, ειδικά τους καλοκαιρινούς µή-νες, προσφέρουν στην οικογένειακαι στους φίλους τους µοναδικέςστιγµές χαλάρωσης.

Για το εσωτερικό του σπιτιού οΛάζαρος και η Τζένη επέλεξαν µιασχετικά minimal διακόσµηση. «Γιαµας το σπίτι είναι ένας καµβάς, όπουπάνω του µπορούµε να βάζουµε έπι-πλα και αντικείµενα που µας αρέ-σουν, χωρίς όµως να τον παραφορ-τώνουµε. Γενικά προτιµάµε τις λιτέςγραµµές». Πιστεύουν όµως πως ταωραία και καλαίσθητα πράγµατα,ανεξαρτήτως χρονολογίας και στυλ,όταν τα βάζεις µαζί, ταιριάζουν καισυνθέτουν µια ωραία γενική εικόνα.Oπως, για παράδειγµα, µία χειρο-ποίητη τραπεζαρία 70 ετών, που τηνπήραν και την έφτιαξαν, επενδύο-ντας τις καρέκλες µε δέρµα αγελά-δας. Με αυτό τον τρόπο κατάφερανµε επιτυχία να συνδυάσουν το κλα-σικό µε το µοντέρνο. Oλα είναι θέµασωστού συνδυασµού, όπως ακριβώςγίνεται και στη ζωή!

Πηγή: «E.T. Weekly»

Οικογενειακή ευτυχία στο Πόρτο Ράφτη

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200830 ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ

Της Τασούλας Επτακοίλη

Στην εφηβεία της έκανε στενή πα-ρέα µε την κόρη του Μ. Καραγάτση,Μαρίνα. Ενα απόγευµα που τα κο-ρίτσια µελετούσαν, εκείνος τιςπλησίασε και τη ρώτησε αν θα ήθε-λε να γίνει συγγραφέας. «Φυσικάκαι θέλω!», απάντησε. «Εχεις όµωςκάτι να πεις;», συνέχισε ο συγγρα-φέας της «Μεγάλης Χίµαιρας», του«Γιούγκερµαν» και του «∆έκα». «Τοσκέφτηκα πολύ όταν έφυγα από τοσπίτι τους», θυµάται σήµερα η Ξέ-νια Καλογεροπούλου, «αλλά τότε,στα 16 µου, δεν έβρισκα κάτι πουπραγµατικά θα ήθελα να πω, µιαιστορία που θα αισθανόµουν τηνανάγκη να αφηγηθώ. Αποθαρρύν-θηκα, γιατί από παιδί µου άρεσε ησχέση, το παιχνίδι µε τις λέξεις. Ναόµως που η ζωή δεν µου τα στέρη-σε. Και ως ηθοποιός και ως συγγρα-φέας θεατρικών έργων, µε τις λέξειςέχω να κάνω...».

Φέτος, διανύει έναν πολύ «γεµά-το» χειµώνα: πρωταγωνιστεί στις«Μεταµορφώσεις» στο «Αµόρε»,φροντίζει, όπως πάντα, την «Πόρ-τα» και ετοιµάζεται να επιστρέψειστον κινηµατογράφο, ως σεναριο-γράφος και ηθοποιός. Εχουµε πολ-λά να πούµε, λοιπόν, αυτό το πρωι-νό στο διαµέρισµα όπου µένει εδώκαι χρόνια µε το σύζυγό της, συγ-γραφέα και µεταφραστή ΚωστήΣκαλιόρα. Μου σερβίρει καφέ καιστριµώχνεται στην αγαπηµένη τηςπολυθρόνα, για να µην ξεβολέψειτην... Τιτίνα που απολαµβάνει ακό-µα τον πρωινό της ύπνο. «Η γάτα εί-ναι αναγκαίο εξάρτηµα της ευτυ-χίας», µου λέει καθώς ετοιµάζοµαινα πατήσω το ΚΕΟ στο µαγνητόφω-νό µου. «Σπίτι χωρίς γάτα, δεν είναισπίτι...».

Είστε από τις λίγες ηθοποιούςτης γενιάς σας που φαίνονται τό-σο εξοικειωµένες µε το χρόνο;Είναι αλήθεια;

Υποθέτω πως είµαι. Το να µένειςπροσκολληµένος στη νεότητα είναιπολύ µελαγχολικό ακόµα κι όταν τοκαταφέρνεις. Επωµίζεσαι ένα ρόλοπου δεν µπορείς να σηκώσεις. Βέ-βαια, εγώ µάλλον αποτελώ ένα πα-ράδειγµα της υπερβολής... Βρίσκο-µαι στον αντίποδα. Στην ηλικίαµου, ίσως θα έπρεπε να είµαι λίγοπιο κοκέτα.

Στο σανίδι από το 1956. Σαςαρέσουν οι απολογισµοί;

∆εν θα το έλεγα, θέλω να σκέ-φτοµαι το αύριο. Υπάρχουν βιβλίαπου δεν έχω ακόµη διαβάσει, γράµ-µατα στα οποία δεν έχω απαντήσει,έργα που πρέπει να αξιολογήσω γιαµελλοντικές δουλειές. ∆εν παίρνωανάσα.

Οι γονείς σας τι επαγγέλο-νταν;

Ο πατέρας µου ήταν ιδιωτικόςυπάλληλος και είχε µανία µε τα βι-βλία. Η µητέρα µου, Ιρα Οικονοµί-δου, ήταν ζωγράφος. Στο σπίτι µαςµπαινόβγαιναν πολλοί άνθρωποιτων Γραµµάτων και των Τεχνών. Συ-ναναστρεφόµουν τον Τσαρούχη,τον µπαρµπα-Σπύρο, τον Ζογγολό-πουλο, τον Σπυρόπουλο, τον Βυζά-ντιο, τους πάντες. Ο Αγγελος Προ-κοπίου, να φανταστείτε, σε µια οµι-λία του -την οποία παρακολουθού-

σα κι εγώ-, µε έδειξε και µε αποκά-λεσε «το κεφάλι της ελληνικής ζω-γραφικής». Από παιδάκι µπαινό-βγαινα στα ατελιέ όλων αυτών τωνγλυπτών και ζωγράφων και ήµουντο µοντέλο τους.

Γέννηµα - θρέµµα Αθηναία;Ναι. Μεγάλωσα στο Ψυχικό, που

ήταν ένας παράδεισος. Κάθε πρωί,για να πάω στο σχολείο, διέσχιζατεράστιες άκτιστες εκτάσεις γεµά-τες λουλούδια. Οµως, ο παράδεισοςδεν κράτησε για πολύ...

Τι συνέβη;Οταν ήµουν 12 ετών, οι γονείς

µου χώρισαν. Ηταν µια τραυµατικήεµπειρία. Αναγκάστηκα να φύγωαπό το σπίτι του Ψυχικού, που αγα-πούσα πολύ, και να µετακοµίσω µετη µητέρα µου στην Κυψέλη. Αυτήη «διάλυση» µε πονούσε για πολλάχρόνια.

Η ηθοποιία πώς προέκυψε;Σε ένα πάρτι, όταν ήµουν ακόµη

µαθήτρια, γνώρισα τον Αλέκο Αλε-ξανδράκη. «Είστε πολύ όµορφη»,µου είπε. «Πρέπει να βγείτε στο θέ-ατρο». Τότε βέβαια δεν ήµουν σεθέση να καταλάβω ότι η εµφάνισηµου ήταν ατού για τη σταδιοδροµίαµου, αλλά όχι και για την εξέλιξηµου ως ηθοποιού. Πήγα και βρήκατον Κάρολο Κουν. Μόλις µε είδε,µου ζήτησε να γραφτώ στη σχολήτου. Οµως οι γονείς µου δεν µεάφησαν. Το θέατρο Τέχνης µουέµεινε καηµός που δεν πέρασε πο-τέ.

Σας επέτρεψαν όµως να φύγε-τε για τη Βασιλική Ακαδηµία∆ραµατικής Τέχνης του Λονδί-νου.

Ναι, γιατί ως σχολή είχε αίγλη.Οµως εκεί, ∆εκτός από Αγγλικά δενέµαθα τίποτα. Είχα κακούς δασκά-λους και παρουσίαζα η ίδια πολλάπροβλήµατα ως ηθοποιός - ήµουναγχώδης και σφιγµένη. Επιστρέφο-ντας στην Ελλάδα, άσχετα µε τηνεπιτυχία που είχα στον κινηµατο-γράφο ή στο θέατρο, µάλλον λόγωτης εµφάνισης µου, άργησα πολύνα ωριµάσω. Πέρασαν πολλά χρό-νια µέχρι να καταλάβω τι πραγµατι-κά χρειάζεται η δουλειά µου.

Να υποθέσω ότι τις 39 ταινίεςπου κάνατε τις έχετε αποκηρύ-ξει;

Ναι, αυτό ισχύει για τις περισσό-τερες, θα έπρεπε να µην τις έχω κά-νει καθόλου. Ηταν άλλη εποχή,όµως, δεν µπορούσα να πράξω αλ-λιώς. Ηταν θέµα καθαρά οικονοµι-κό: είχαµε φτιάξει το θίασο µε τονΓιάννη (Φέρτη) και ήµασταν κατα-χρεωµένοι. Και να σκεφτείτε ότιµου άρεσε ο κινηµατογράφος. Κι εί-ναι κρίµα να αγαπάς κάτι και να τοκάνεις µε τρόπο που µισείς, που σεφθείρει. Εµ αυτό περιµένω µε ανυ-ποµονησία την ταινία που ετοιµά-ζουµε µε τον Θωµά Μοσχόπουλο.Μόνο που αργούµε και φοβάµαιµήπως γεράσω τόσο πολύ που δενκαταφέρω να παίξω. Μήπως έχω γί-νει εντελώς χούφταλο... (γελάει) .

Τηλεόραση γιατί δεν κάνετεπια;

Εκανα πολλά πράγµατα που δεναγάπησα, από ανάγκη. Αυτό ισχύεικαι για την τηλεόραση. Οχι πια...

Θα µπλέκατε ποτέ µε την πο-λιτική;

Πολλοί µε έχουν κατά καιρούςπροσεγγίσει. Η Μελίνα µε πίεσεπολύ να πολιτευτώ. Αλλά δεν µπο-ρούσα ούτε να το διανοηθώ. Μόνοσε οικογενειακές συνθήκες µπορώνα λειτουργήσω, µε την παρέα µου.∆εν υπήρχε, άλλωστε, περίπτωση,να αφήσω το θέατρο - για τίποτα!

Τι προσόντα βρίσκετε στουςηθοποιούς της νέας γενιάς καιπού νοµίζετε ότι υστερούν;

Υπάρχουν δύο κατηγορίες ηθο-ποιών: Εκείνοι που ξοδεύονταιστην τηλεόραση και το εµπορικόθέατρο και οι άλλοι. Αυτοί που ψά-χνω εγώ -και µε ψάχνουν και οι ίδι-οι- είναι ανήσυχοι, διαβάζουν, εξε-λίσσουν την τέχνη τους. Αυτής τηςκατηγορίας τους νέους ηθοποιούςστ’ αλήθεια τους ζηλεύω. Στις µέρεςµας, έχουν ευκαιρίες να κάνουνπολλά ενδιαφέροντα πράγµατα. Μ’αυτή την έννοια, θα ήθελα να έχωξαναγεννηθεί.

Τι σας δένει τόσα χρόνια µετο παιδικό κοινό;

Τα παιδιά, εάν κάτι τους αρέσειπραγµατικά, το κρατάνε µέσα τουςγια πολύ καιρό, συχνά για πάντα,για όλη τους τη ζωή. Στην «Πόρτα»συχνά µε πλησιάζουν γονείς πουέχουν δει οι ίδιοι ως παιδιά κάποιεςαπό τις παραστάσεις µας. Είναι πο-λύ συγκινητικό. Αναπτύσσεται ανά-µεσα µας ένα είδος συγγένειας. Μ’αρέσει και σαν είδος το παιδικό θέ-ατρο, για την ελευθερία που µου δί-νει να ξεφεύγω από το ρεαλιστικό,από το λογικό. Να παίζω µε τη φα-ντασία µου. Μου δίνει φτερά!

Η κυρία Αµαλία, την οποίαυποδύεστε στις «Μεταµορφώ-σεις», είναι µια απόµαχος της ζω-ής. Εσείς πώς σκέφτεστε τη µετά

το θέατρο εποχή; Μετά το θέατρο δεν θα είµαι

απόµαχος, το λέω µε σιγουριά, εκτόςαν έχω µια αναπηρία - αυτό είναι κά-τι που φοβάµαι. Αν µπορώ να βλέπω,να κινούµαι και να σκέφτοµαι, πι-στεύω πως θα συνεχίσω να δουλεύω.Ακόµα και µπροστά στο κοµπιούτερµου να κάθοµαι και να γράφω, ευχα-ριστηµένη θα είµαι. Το να παίζω στοθέατρο, όχι, δεν µου είναι απαραίτη-το. Από εκεί και πέρα, δεν έχω ψευ-δαισθήσεις, η δουλειά αυτή θα συνε-χιστεί και χωρίς εµένα. Πού ξέρετε,ίσως από µακριά να µπορώ να τηνπαρακολουθώ.

Φοβάστε το θάνατο;Με απασχολεί το ότι δεν έχω πια

πολύ καιρό µπροστά µου, αλλάπροσπαθώ να χαίροµαι όσα κάνωγια όσο καιρό θα τα κάνω. Οπωςέλεγε ο Μπουνιουέλ, «δεν θα ήταντόσο τροµερό να πεθάνεις, αν µπο-ρούσες να βγαίνεις πού και πού απότον τάφο σου, να πήγαινες µέχρι τοπερίπτερο, να παίρνεις µια εφηµε-ρίδα και να µαθαίνεις τα νέα». Πε-ρισσότερο έτσι µε απασχολεί ο θά-νατος: για όσα συµβούν µετά απόµένα και που δεν θα µπορέσω να ταµάθω.

Γιατί πιστεύετε ότι θα σας θυ-µούνται οι άνθρωποι;

Γενικώς; ∆εν ξέρω. θα µιλήσωγια τους ανθρώπους µε τους οποί-ους έχω συναναστραφεί και συνερ-γαστεί, θα µε θυµούνται, νοµίζω,γιατί ειδικά τα τελευταία χρόνιαυπάρχει µια ξεχωριστή επαφή, µιατρυφεράδα, µια αίσθηση ότι µοιρα-ζόµαστε κάτι, ότι νοιαζόµαστε οένας για τον άλλο. Με την έννοιααυτή, σε κάποιους θα λείψω για µιαδυο µέρες. Σε κάποιους άλλους για

λίγο περισσότερο... Ο έρωτας τι ρόλο έχει παίξει

στη ζωή σας;Υποθέτω τον ίδιο που έχει παίξει

στη ζωή των περισσότερων ανθρώ-πων. Η ερωτική µου ζωή δεν έχει,δηλαδή, να επιδείξει κάτι πρωτότυ-πο. Εκανα δύο γάµους. Ηταν καλοίκαι οι δύο. Με τον πρώτο µου σύζυ-γο, τον Γιάννη Φέρτη, έχουµε δια-τηρήσει µια πολύ άνετη και ζεστήεπαφή, αν και δεν βλεπόµαστε συ-χνά. Μας δένουν όµορφες αναµνή-σεις. Με τον Κωστή όµως είµαστεµαζί περισσότερα από 30 χρόνιαπια, κι έτσι όλα όσα έχουν προηγη-θεί µοιάζουν πολύ µακρινά.

Αν είχατε ένα παιδί, πόσο δια-φορετική φαντάζεστε ότι θαήταν η ζωή σας;

Οταν ήµουν µικρή, οι γυναίκεςπου δεν µπορούσαν να κάνουν παι-διά ήταν δακτυλοδεικτούµενες. Κιεγώ σκεφτόµουν: Πώς γίνεται ναζήσει µια γυναίκα άκληρη; Ε, λοι-πόν, γίνεται... Το θέµα του παιδιού,βέβαια, υπήρξε ένα τεράστιο πρό-βληµα για µένα. Πέρασα ένα µεγά-λο µέρος της ζωής µου προσπαθώ-ντας να γίνω µητέρα. Ηταν οδυνη-ρή διαδικασία και παραµένει µιαανοιχτή πληγή. Σήµερα ακόµα,βλέπω στο δρόµο κοπέλες και παλι-κάρια που έχουν την ηλικία του τε-λευταίου παιδιού που έχασα καιµου φαίνεται παράξενο που θαµπορούσα να είµαι γιαγιά. Εχωόµως τα εγγόνια του Κωστή. Μπο-ρεί να µην είµαι η κανονική τουςγιαγιά -είµαι αναπληρωµατική (γε-λάει)- αλλά µου δίνουν µεγάλη χα-ρά. Ξέρετε, όταν άρχισα να κάνωπαιδικό θέατρο, ήλπιζα ακόµα ότικάποια στιγµή θα αποκτούσα έναπαιδί. Ονειρευόµουν πως µια µέραθα βρισκόταν και το παιδί µου ανά-µεσα στο κοινό, να βλέπει τις παρα-στάσεις. ∆εν έγινε αυτό, τι να κά-νουµε, αλλά δεν ήταν αυτή η αιτίαπου στράφηκα στο παιδικό θέατρο,θυµώνω όταν ακούω να το λένε...

Τι περιµένετε από τη νέα χρο-νιά;

Εµπνευση! Να βρούµε ένα καλόθέµα για το επόµενο έργο που θαγράψουµε µε τον Θωµά Μοσχόπου-λο. Κι ακόµα, να έχω τη δυνατότητανα κάνω ένα δυο ωραία ταξίδια καιτο χρόνο για γλυκιά χαλάρωση, πουτόσο έχω ανάγκη.

Ποια είναι για σας η ιδανικήδιαδροµή ζωής;

Να µπορείς όσα σου δίνει η ζωήνα τα χαίρεσαι. Ακόµα και µέσααπό τις ατυχίες και τις οδυνηρέςστιγµές να έχεις τη δυνατότητα νααλλάζεις, να µεταµορφώνεσαι, ναπλουτίζεις ως άνθρωπος. Τις εγκυ-µοσύνες που πέρασα και που δενκατέληξαν σε κάτι ευχάριστο, γιαπαράδειγµα, δεν θα ήθελα να µηντις έχω ζήσει. Και σ’ αυτές οφείλωαυτό που είµαι σήµερα..

Πώς είναι η δική σας καθηµε-ρινή ευτυχία;

Να κάνω έναν µεγάλο περίπατο,να γυρίζω σπίτι, να ανοίγω την πόρ-τα, να φωνάζω «Κωστή, είσαι εδώ;»και να ακούω τη φωνή του από τοάλλο δωµάτιο. Τότε, ναι, είµαι ευ-τυχισµένη.

Πηγή: «Κ»

«Το να µένεις προσκοληµένος στη νεότητα είναι πολύ µελαγχολικό»

Η Ξένια Καλογεροπούλου φέτος, διανύει έναν πολύ «γεµάτο» χειµώ-να: πρωταγωνιστεί στις «Μεταµορφώσεις» στο «Αµόρε», φροντίζει,όπως πάντα, την «Πόρτα» και ετοιµάζεται να επιστρέψει στον κινη-µατογράφο, ως σεναριογράφος και ηθοποιός.

ΕΥΡΩΚΙΝΗΣΗ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΓΥΝΑΙΚΑ 31

Tης ∆ώρας Μάστορα

Με κύρια εκπρόσωπό του τη Μάρ-λεν Ντίτριχ, το androgynous styleέχει µία δύναµη και µία υποψία εκ-κεντρικότητας που είναι τουλάχι-στον ελκυστική. Εξερευνήστε τοκαι ξυπνήστε το... αντράκι µέσασας.

Πολλοί έχουν προσπαθήσει ναβρουν τους λόγους που οι γυναίκεςέλκονται και υιοθετούν τοandrogynous style. Aλλοι υποστη-ρίζουν πως µια γυναίκα εισβάλλειστην ντουλάπα ενός άντρα στη προ-σπάθεια της να πάρει κάτι από τηνισχύ του. Aλλοι πάλι έχουν τηνεντύπωση ότι µια γυναίκα φορώ-ντας ένα σακάκι υπερασπίζει το -άλλοτε ένδοξο- φεµινιστικό κίνη-µα. Κι άλλοι ανακαλύπτουν στιςτσέπες ενός αντρικού παντελονιού-που βρίσκεται στο σώµα µιας γυ-ναίκας- τη διάθεση της να µετριάσειτο θηλυκό της στοιχείο. Για όλεςαυτές τις απόψεις µπορεί να υπάρ-χει µία µόνο απάντηση: Tίποτα απ’όλα αυτά δεν ισχύει.

Τα πράγµατα είναι πολύ πιοαπλά. Το κοστούµι ταιριάζει τέλειαστο σώµα µιας γυναίκας. Γιατί λοι-πόν να µην το φοράει, όταν µάλι-στα ξέρει να το µεταµορφώνει σεδυνατό σύµµαχο της θηλυκότηταςτης συνδυάζοντας το µε τα σωστάαξεσουάρ; Γιατί φυσικά το κοστού-µι στα χέρια µιας γυναίκας χάνει τοαυστηρό και λιτό του πρόσωπο.

Για παράδειγµα, το υψηλόµεσοπαντελόνι -µε τις χαρακτηριστικές

πιέτες- φαίνεται εντελώς διαφορε-τικό όταν φορεθεί µε µια εντυπω-σιακή ζώνη και συνδυαστεί µε έναζευγάρι ψηλοτάκουνες γόβες.

Το κλασικό γιλέκο απoκτά νέοπροφίλ πάνω σ’ ένα εντυπωσιακόπουκάµισο και οι τιράντες γίνονται

εξαιρετικά sexy όταν τεντώνονταιπάνω στο γυναικείο µπούστο. Αν σεαυτά προσθέσουµε µερικά έξυπνααξεσουάρ, όπως ένα πολύχρωµοφουλάρι, µερικά κοκάλινα κουµπιάή ένα εντυπωσιακό κόσµηµα, θα γί-νει σαφές πως το αντρικό κοστούµι

έχει ένα πολύ θηλυκό πρόσωπο πουδεν πρέπει να µένει κρυφό.

Το µόνο που πρέπει να προσέξειµια γυναίκα στο androgynous styleείναι το παντελόνι, που είναι γεγο-νός πως δεν κολακεύει τα µεσογεια-κά σώµατα.

Αν έχετε λεπτή µέση και ανοιχτήπεριφέρεια, προτιµήστε να συν-δυάσετε το σακάκι µε ένα χαµηλό-µεσο παντελόνι που αναδεικνύεικαλύτερα το σώµα σας.

Πηγή: «Ε.Τ. Weekly»

Ξυπνήστε το αντράκι µέσα σας

Το κοστούµι ταιριάζει τέλεια στο σώµα µιας γυναίκας. Γιατί λοιπόν να µην το φοράει, όταν µάλιστα ξέρεινα το µεταµορφώνει σε δυνατό σύµµαχο της θηλυκότητας της συνδυάζοντας το µε τα σωστά αξεσουάρ;

a b

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ • ΤΕΥΧΟΣ 1, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣΕπαναστάτρια µε αιτία

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΝΗΚΕΙΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ∆ιακεκριµένες γυναίκες από

την κοινωνική, καλλιτεχνική,

επιχειρηµατική και οικονοµική ζωή

της Ελλάδας καταθέτουν τις

απόψεις τους

Ο δεκάλογος της ενέργειας

και της ευεξίας

ΕΝΑ ΣΠΙΤΙ ΓΕΜΑΤΟ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΦΕΝΓΚ ΣΟΥΙ

∆ΙΑΙΤΑ;Σε ποιον πρέπει να απευθυνθούµε

ΑΣΤΡΙΚΟ ΤΑΞΙ∆Ι:Πετάξτε µε την θέλησή σας

ΟΣΚΑΡ 2008:Ποια θα πάρει το αγαλµατάκι

του Α’ γυναικείου ρόλου;

• ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ∆ΙΑΒΑΣΜΑ

• ΣΕΛΙ∆ΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ

ΚΑΙ ΤΗ ΜΟ∆Α

Από αυτό το Σαββατοκύριακο

και κάθε µήνα

µαζί µε τον «ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ»

το ειδικό ένθετο «Η ΓΥΝΑΙΚΑ»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 23 - ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 200832 ΓΥΝΑΙΚΑ

Η πινακοθήκη του «Vanity Fair»

Το περιοδικό ξανακυκλοφόρησε στην αχαλίνωτη δεκαετία των80’s όταν η υπερβολή θεωρούνταν ακόµη πολυτέλεια. Babyboomer και η µικρή Ντρου Μπάριµορ που το 1984 κέρδισε τηχρυσή σφαίρα για το «Irreconcilable differences».

Η πρώτη περίοδος του «Vanity Fair» (1913 -1936) κουβαλά το στίγµα του avant-garde,της jazz age και του µεγάλου κραχ. Εµβλη-µα της επιχής η Γκλόρια Σουάµντσον, η µι-κροσκοπική ντίβα του βωβού κινηµατογρά-φου µε το εκκεντρικό ντύσιµο.

Πάνω: Η φωτογράφηση της Τζούλια Ρόµπερτς ήταν η απάντησητου «Vanity Fair» στο εξώφυλλο του περιοδικού «People» µε τίτ-λο: «What happened to Julia Roberts?». Κάτω: Μια από τις 150φωτογραφίες που µπορεί κανείς να θαυµάσει κανείς στην έκθε-ση της Νational Portrait Gallery. Ο Ντάγκλας Φέρµπανκς ήταν ηεπιτοµή του ανδρικού χολιγουντιανού σταρ στη δεκαετία των‘30’s. Μόνο η Τζόαν Κρόφορντ κατάφερε να τον παντρευτεί.

Από αριστερά, Νικόλ Κίντµαν, Κατρίν Ντενέβ, Μέριλ Στριπ, Γουίνεθ Πάλτροου, Κέιτ Μπλάνσετ, Κέιτ Γουίνσλετ, Βανέσα Ρέντγκρέιβ, Κλόι Σεβίνι και Σοφία Λόρεν