บทท 9

การจดและบรหารนนทนาการในโรงเรยนและชมชน ในภาวะสงคมปจจบน นนทนาการมความส าคญและจ าเปนตอการด ารงชวตมากขน ทกขณะ

ความส าคญตอตวเราเอง คนทกคนหากไดแสดงออก ไดพดจา ไดรองเพลง ไดออกก าลงกาย ไดพกผอน ได

พกผอนหยอนใจกบธรรมชาต ฯลฯ จะมความปตสข มความสนกสนาน อารมณแจมใส ไมเครยด สขภาพก

จะดพรอมทจะประกอบกจกรรมตาง ๆ ไดอยางมคณภาพ กจกรรมเหลานนเปนองคประกอบของ

นนทนาการทงสน และเปนองคประกอบตามธรรมชาตของมนษยนนเอง เพราะอยในตวเรามาตงแตเกด

แลว เพยงแตเรามไดประมวลไวเปนหมวดหม เปนล าดบ และไมดงออกมาใชใหเปนประโยชนเอง หากจะ

กลาววา "เมอเกดเปนคนแลวไมมใครไมมนนทนาการในหวใจ" กยอมไมผด

ความส าคญตอระบบสงคม สงคมเกดจากการรวมตวของบคคลตงแต 2 คนขนไป หรอการ

ประกอบกจกรรมตาง ๆ ตองอาศยคนกระท าใหมการเคลอนไหวไปมา ดวยการผกพนโยงใยตอเนองเปน

โครงสรางตงแตเลก เชน ในครอบครว ในหมเพอนฝง จนกระทงโตเปนระดบองคกร ซงทใดมองคกรทม

โครงสรางซบซอนแนนหนากยอมจะมปญหาตามมามากมาย โดยเฉพาะปญหาอนเนองมาจากจตใจ เชน

จตใจเปนพษเพราะเกดมลภาวะทางจต (Mind Pollution) ท าใหศกยภาพการท างานลดลงอยางรวดเรว คน

ในองคกรขาดคณภาพ มปญหาการขดแยง อาจสงผลใหเกดปญหาอน ๆ ในสงคมตามมา เชน อากาศเปน

พษ น าเปนพษ สญเสยผลผลต ปญหา อาชญากรรม เปนตน ทงหมดเหลานเกดจากการกระท าของ

มนษยทงสน ผลกระทบทตามมาคอโครงสรางของสงคมและพฤตกรรมสงคมเบยงเบนทนท ความสขและ

การมสขภาพดทงสวนบคคล สวนรวม และสภาพแวดลอมทางสงคมนนเกดไดจากการกระท ากจกรรมทาง

นนทนาการ เพราะการมสขภาพจตดจะมความสมพนธกนโดยตรงกบความสามารถและเจตจ านงคของ

การเขารวมกจกรรม ดงนนสงคมจะเปนสข สงางามและพฒนาไดอยางตอเนองสวยงาม กดวยผลจากการ

มกจกรรมนนทนาการทงสน ซงกจกรรมนนทนาการนนมมากมาย เชน การออกก าลงกาย การเลนกฬาเพอ

ความสนกสนานเพลดเพลน เกมตาง ๆ ดนตร (เลนหรอฟง) รองเพลง ฟงเพลง ฟงวทย ดทว ดภาพยนตร

ท างานอดเรก รวมสงสรรค รวมกจกรรมตามประเพณและวฒนธรรม ทศนศกษาทองเทยว เขาคายแรมคน

อานหนงสอเพอความเพลดเพลน เปนตนเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคเปนการน าเสนอหลกการ

และวธการในการปรบเปลยนพฤตกรรมของบคคลใหมทกษะ ทศนคตและจตส านกในการท างานเปนทม

การจดกจกรรมนนทนาการเราจะสามารถเลอกกจกรรมประกอบไดหลาย ประเภทคอ:

1. เกมสกลมสมพนธสรางมตรภาพและความสมพนธในหมคณะ

2. กจกรรมเขาจงหวะ โดยใชเพลงประกอบ

3. เพลงนนทนาการ

ความหมายการทเราจะสามารถจดกจกรรมกลมสมพนธใหประสบผลส าเรจไดนน เราควรจะตอง

เรยนรถงกระบวนการสรางมนษยสมพนธของคนเรากอนวามรปแบบและลกษณะใด เพอเปนพนฐานของ

การจดกจกรรมกลมสมพนธอนเปนผลตอการพฒนาบคลากร องคกร หรอการอบรมสมมนา

ความหมายและการสรางมนษยสมพนธ

มนษยสมพนธ คอ การตดตอเกยวของกนระหวางบคคลในสงคม ทงทเปนสวนตวและทเกยวของกบงาน

ทงทเปนสวนตวและทเกยวของกบงาน ทงทเปนทางการและไมเปนทางการ โดยมเปาหมายสดทายเพอให

ตนเองเปนสข ผ อนเปนสข และสงคมมประสทธภาพการสรางมนษยสมพนธ ท าไดโดยการ

1. ศกษาตนเอง และผ อน ตองใจกวางส ารวจตนเอง พบขอบกพรองแลวตองยอมรบตนเอง และตงใจทจะ

ปรบปรงพฤตกรรมทไมสมควรของตนเอง ศกษาผ อนวานสยใจคออยางไร ชอบอยางไร มขอบกพรอง

อยางไร (ถาจ าเปนตองไปสมพนธดวย จะยอมรบขอบกพรองของเขาไดไหม ถาไมไดจะท าอยางไร)

2. แกไขปรบปรงตนเอง เมอพบขอบกพรองแลว ตองตงใจแกไข อาจจะศกษาจากต าราตาง ๆ เพอปรบปรง

ตนเอง

3. ศกษาวฒนธรรม ประเพณและสงคม คานยมในสงคม

4. ศกษาหลกการสรางมนษยสมพนธ

5. น าหลกการสรางมนษยสมพนธไปใชจรง

การจดและบรหารนนทนาการในโรงเรยนและชมชนมองคประกอบส าคญดงน

1. หลกการจดกจกรรมนนทนาการ จะตองมงเนนในเรอง การตอบสนองตอสมาชกทเขารวม โดยไมจ ากด

เพศ วย ฐานะ เชอชาต และศาสนา ซงมวตถประสงคเพอ สงเสรมการพฒนาการทางดานรางกาย จตใจ

อารมณ และสงคม

2. องคประกอบส าคญทมผลตอการจดกจกรรมนนทนาการ คอ

2.1 แหลงนนทนาการ

2.2 องคกรทรบผดชอบ

2.3 สถานททใชในการจดกจกรรม

2.4 ขอมลของสภาพทางสงคม

2.5 บคลากรในการด าเนนงาน

3. คณะกรรมการบรหารงานกจกรรมนนทนาการ ประกอบดวย

3.1 ผจดการดานกจกรรม

3.2 ผจดการดานธรการ

3.3 ผจดการดานสถานท

3.4 ผจดกจกรรม

3.5 ฝายประสานงาน

4. หลกการจดบรหารงานกจกรรมนนทนาการโดยทวไป คอ

4.1 ใหสมาชกมสวนรวมในการวางแผน

4.2 ก าหนดเปาหมายของกจกรรมทชดเจน

4.3 ประชาสมพนธ

4.4 จดกจกรรมทสงเสรมความเปนประชาธปไตย

4.5 สนองความสนใจของสมาชก

5. คณะบคลากรผบรหารงานกจกรรมนนทนาการ ประกอบดวย

5.1 คณะกรรมการอ านวยการ ท าหนาท ก าหนดนโยบายและประสานงานกบองคกร ตาง ๆ เพอ

สนบสนนการจดกจกรรมนนทนาการ

5.2 คณะกรรมการบรหารงาน ท าหนาท รบผดชอบในการวางแผนงาน จดด าเนนการและ

ประสานงานกบองคกรและหนวยงานตาง ๆ เพอจดเตรยมบคลากร งบประมาณ และสงอ านวยความ

สะดวก ตาง ๆ

5.3 คณะท างาน ท าหนาท ปฏบตการตามโปรแกรม เพอสนองตอบตอสมาชกในชมชน ไดอยางม

ประสทธภาพ

6. องคประกอบของการจดกจกรรมนนทนาการ จะตองมดงตอไปน

6.1 การจดการดานสถานท

6.2 การจดการดานบคลากร

6.3 การจดการดานการควบคมดแล

6.4 การจดการดานงบประมาณ

6.5 การจดการดานการวางระเบยบ

7. การจดโปรแกรมกจกรรมนนทนาการลงไป จะตองค านงถง เรอง

7.1 สมาชก

7.2 ผควบคมกจกรรม

7.3 ความเหมาะสมกบความตองการของสมาชก

7.4 ไมขดตอวฒนธรรมประเพณ

7.5 งบประมาณคาใชจาย

8. เราจะใชขอมลตอไปน เพอน ามาประกอบการพจารณาในจดกจกรรมนนทนาการใหกบชมชน คอ

8.1 ลกษณะของสงคม

8.2 สภาพพนททเปนจรง

8.3 ความตองการของชมชน

8.4 ความพรอมของบคลากร

8.5 งบประมาณ

9. ขนตอนในการประเมนผลโครงการนนทนาการ มดงน

9.1 ตงวตถประสงคทจะประเมน

9.2 การจดตงค าถาม

9.3 การหาแหลงขอมล

9.4 การเลอกวธการเกบขอมล

9.5 การรายงานผล

10. การประเมนผลโครงการนนทนาการจะแบงออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก

10.1 แบบวดปรมาณ มลกษณะ สามารถวเคราะหและเสนอผลโดยใชวธทางสถต บอก

ปรมาณตวเลขทเกยวของออกมาในรปของจ านวนอยางเปนรปธรรมได

10.2 แบบวดคณภาพ มลกษณะ เกบรวบรวมขอมลงาย ประหยดคาใชจาย สามารถใชควบค

กบการประเมนแบบวดปรมาณได แตไมจ าเปนตองใชวธการค านวณทางสถตขนสงเปนแนวทาง ใหเกดการ

เรยนรเทคนคและวธการ ในการด าเนนกจกรรมตาง ๆ

การเขยนโครงการนนทนาการในโรงเรยนและชมชน

-รปแบบการเขยนโครงการ-

ชอโครงการ ………………………………....

ยทธศาสตรดาน ....................................................

แผนงาน(ตามแผนพฒนา อปท.) ..........................................

หนวยงานทรบผดชอบ ..............................................

หนวยงาน …………………………………

๑. หลกการและเหตผล

ระบความส าคญของโครงการตามหลกการและทฤษฎ และเหตผล ความจ าเปนทตองด าเนนการ

ตามโครงการนโดยชใหเหนถงปญหาทเกดขน และสาเหตของปญหาหรออาจจะระบสงทคาดหวงวาจะ

เกดขนอนเนองมาจากความส าเรจของโครงการ

๒. วตถประสงค

ระบสงทตองการใหเกดขน เมอด าเนนการตามโครงการนแลว โดยตอบค าถามวา “จะท าเพอ

อะไร” หรอ “ท าแลวไดอะไร” โดยตองสอดคลองกบหลกการและเหตผล………………………………...

๓. เปาหมาย

ระบสงทตองการใหเกดขนทงในเชงปรมาณ และเชงคณภาพในแตละชวงเวลาจากการด าเนนการ

ตามโครงการนแลว โดยตอบค าถามวา “จะท าเทาใด” ……………………………………………………..

๔. วธด าเนนการ

บอกรายละเอยดวธด าเนนการ /วธจดการกบปญหา โดยระบเวลาและกจกรรมการด าเนนโครงการ

(ควรมรายละเอยดหวขอกจกรรม/หวขอบรรยายในแตละชวง หรอในแตละวน)…………………….

๕. ระยะเวลาด าเนนงาน

ตอบค าถามวา “ท าเมอใด และนานเทาใด“ (ระบเวลาเรมตน และเวลาสนสดโครงการอยางชดเจน)

๖. ผ เขารวมกจกรรม

ระบผ เขารวมกจกรรม…..จากทใด.….. จ านวน……คน ถาจ าเปนตองมคณสมบตเฉพาะ ตอง

ระบใหชดเจน เชน ชนยศ,อาย…………………………………………

๗.งบประมาณ

คาใชจายเปนเงน ………….บาท โดยมรายละเอยด ดงน

๑. คาสมนาคณ ………….บาท (บรรยาย…..ชม.อตราคาสมนาคณ )

๒. คาวสดอปกรณ ………….บาท (คนละ …..บาทจ านวนคน จ านวนวน)

๓. คาอาหาร ………….บาท (คนละ …..บาทจ านวนคน )

๔. คาเครองดม ………….บาท (คนละ …..บาทจ านวนคน )

๕. คาใชจายในพธเปด–ปด ………….บาท (ถาม)

๘. หนวยทรบผดชอบ

หนวยทเสนอโครงการ……

๙. การประเมนโครงการ

บอกรายละเอยดการใหไดมาซงค าตอบวาโครงการทจดนมประโยชนและคมคาอยางไรโดยบอก

ประเดน

การประเมน/ตวชวด แหลงขอมล วธการประเมน ใหสอดคลองกบวตถประสงคหรอเปาหมายของ

โครงการ

๑๐. ผลทคาดวาจะไดรบ

บอกประโยชนทจะเกดขนเมอโครงการส าเรจตามวตถประสงค โดยระบวา ใครจะไดรบประโยชน

อยางไร

มากนอยเพยงใด มผลเชงบวกอยางไรบาง

……………………………..ผ เสนอโครงการ

(…………………………)

ต าแหนง

……………………………..ผอนมตโครงการ

(………………………….)

ต าแหนง

หมายเหตผ เสนอโครงการ คอ ผ ทรบผดชอบโครงการโดยตรง

ผอนมตโครงการ คอ ผบงคบบญชาของหนวยงาน หรอผ ทไดรบมอบหมาย

ตวอยางการเขยนโครงการนนทนาการในโรงเรยน

โครงการเยาวชนรกการออม

1. หลกการและเหตผล

การออมเงนในสภาพสงคมปจจบน นบวามความส าคญอยางยงตอการด ารงชวตของมนษย ไมวาจะอยในวยใดกตาม โดยสงเกตไดจากการด ารงชวตของมนษยเพราะถาบคคลใดมวธการวางแผนการออมทดกจะมฐานะทางการเงนทดไมขดสน อกทงตอนนยงมการรณรงคสงเสรมใหมการออมเงนเพมมากขนอยางเหนไดชด ไมวาจะเปนธนาคาร บรษท ประกนชวต การทองเทยวแหงประเทศไทย เปนตน โดยกลมทเปนเปาหมายทดในการสงเสรมในเรองน คอ เดกและเยาวชน เพอใหมแนวความคด เกดเจตคตทดในการออมเงนไวใชในอนาคต ไมวาจะเปนดานครอบครว การศกษา เพอตนเองและบคคลใกลชดไดมรากฐานทดในการด ารงชวต ทางกลมนสตฝกงาน ชนปท 4 ภาควชาสนทนาการ คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทบรษท เมองไทยประกนชวต จ ากด จงมแนวคดวาการออมเปนเรองส าคญอยางยง จงไดมความคดทจะจดคายเยาวชนรกการออม ขนเพอเปนการสรางรากฐานทดใหแกเยาวชนโรงเรยนทายหาด ชน ม.4 – ม.5 จะไดเรยนรถงวธการออมเงนเพอทจะน าไปใชในอนาคตไมวาจะเปนการใชชวต การศกษา เปนตน โดยน าความรจากบรษททไดท าการฝกงาน มาบรณาการกบวชาชพทเรยนมาเพอฝกประสบการณ และสรางประโยชนใหแกผ เขารวมโครงการ ระหวางวนท เมอเยาวชนแกนน าในโรงเรยนทายหาด ผานการด าเนนการโครงการเยาวชนรกการออม จะเสรมสรางความร ความเขาใจดานการออมและกจกรรมนนทนาการใหแกกลมเยาวชนกลมดงกลาว โดยคาดหวงวาหลงจากเยาวชนไดเขารวมกจกรรมแลว เยาวชนแกนน าจะสามารถถายถอดความรและสานตอกจกรรมเผยแพรความรดานการออมและกจกรรมนนทนาการไปยงกลมเพอนและชมชนของตนได อกทงยงเปนการสรางเครอขายความเขาใจอนน าไปสความรวมมอดานการพฒนาดานอารมณ และฐานะทางการเงนทมการวางแผนไวรวงหนาจะไดมความมนคงในการด าเนนชวต 2. วตถประสงค • เพอใหเยาวชนผ เขารวมโครงการคายเยาวชนรกการออม มความรความเขาใจสามารถวางแผนดานการเงนเพอน าไปใชประโยชนในชวตได • เพอสงเสรมการมสวนรวมในการแสดงความคดเหนของเยาวชนตอแนวคดในการออมเงน • เพอสรางประสบการณและการเรยนรดานกจกรรมสนทนาการแกเยาวชนผ เขารวมโครงการคายเยาวชนรกการออม • เพอเปนการเปดโอกาสใหเยาวชนทสนใจดานการออมเงนไดมสวนรวมในการท ากจกรรม

• เพอถายถอดความรความรดานการออมเงนและกจกรรมนนทนาการ จากเยาวชนแกนน า ไปยงกลมเพอนใน โรงเรยน ชมชน ครอบครวอยางมประสทธภาพ 3. วธการด าเนนงาน

ขนตอนการด าเนนงาน ระยะเวลาการด าเนนงาน 3.1 ขนเตรยมการ - ประชมก าหนดแนวทางการปฏบตงาน - แตงตงคณะท างาน - ก าหนดหนาทและมอบหมายงาน - เขยนโครงการ - เสนอโครงการ - จดเตรยมเคาโครงความร เนอหาสาระทจะเผยแพร - ส ารวจสถานทและเตรยมวสดอปกรณ - จดหาแหลงเงนทนสนบสนนโครงการ

11 พฤศจกายน พ.ศ.2550 – 12 ธนวาคม

พ.ศ.2550

3.2 ขนด าเนนการ - จดโครงการคายเยาวชนรกการออม

13 ธนวาคม พ.ศ.2550

3.3 ขนสรปผล - ประเมนผลโครงการคายเยาวชนรกการออม

14– 15 ธนวาคม พ.ศ.2550

4. กลมเปาหมาย

4.1 เชงปรมาณ เยาวชนแกนน าทมความสนใจดานการออมและกจกรรมนนทนาการ จ านวน 60 คน 4.2 เชงคณภาพ เยาวชนทเขารวมโครงการมความร ความเขาใจดานการออมเงนและกจกรรมนนทนาการเพมมาก

ขน 5. ระยะเวลาการด าเนนการโครงการ

13 ธนวาคม พ.ศ.2550

6. สถานทด าเนนโครงการ

โรงเรยนทายหาด จ.สมทรสงคราม

7. ผ รบผดชอบโครงการ

กลมนสตฝกงาน ชนปท 4 ภาควชาสนทนาการ คณะพลศกษา

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ท บรษท เมองไทยประกนชวต จ ากด

8. ทปรกษาโครงการ

นายเชาวนวศ บญทวม

9. งบประมาณ

9.1 รายรบ • เงนสนบสนนจาก บรษท เมองไทยประกนชวต จ ากด • กระปกออมสนจากพเลยงฝกงาน 80 กระปก รวมทงสน

1,000 บาท 800 บาท 1,800 บาท

9.2 รายจาย • คายานพาหนะไป-กลบ •คาวสดอปกรณ รวมทงสน

500 บาท 1,000 บาท 1,500 บาท

9.3 เงนคงเหลอ 300 บาท

10. กจกรรมในโครงการ

กจกรรมในโครงการแบงเปน 2 สวน คอ

10.1 กจกรรมการเขาคาย

10.1.1 กจกรรมนนทนาการ เปนกระบวนการทท าใหเยาวชนเรยนรเพอน รจกศกยภาพของตนเอง

และสรางความคนเคยความเปนมตรกบเพอนทมาจากตางสถาบน ละลายพฤตกรรมดวยกจกรรมเกมสตาง

10.1.2 การบรรยายพเศษจากวทยากรผทรงคณวฒจากวทยากรของบรษท เมองไทยประกนชวต จ ากด

เรองการออมเงนทมการวางแผนอนาคต

10.2 กจกรรมระดมสมอง (Brain Storming)

เปนกจกรรามทใหเยาวชนรวมน าเสนอและจดท าโครงการเกยวกบการจดกจกรรมการออมและ

นนทนาการ ซงสามารถน าไปปฏบตไดทงทบานและโรงเรยน และเสนอแนวในการเผยแพรความรในการ

อบรม ไปสเพอน ๆ ในโรงเรยนและชมชน

10.3 กจกรรมสรปการเรยนร

เปนกจกรรมสรปยอดความคดจากกระบวนการการเรยนร ตลอดการอบรมเพอใหเยาวชนเผยแพร

ความร และเปนแบบอยางในการออมเงนและการจดกจกรรมนนทนาการอยางมประสทธภาพ

11. ผลทคาดวาจะไดรบ

• เยาวชนผ เขารวมโครงการคายเยาวชนรกการออม มความรความเขาใจในเรองการออมเงนและเรยนรเรองกจกรรมนนทนาการอยางถกตองมากขน

• เยาวชนมสวนรวมในการแสดงความคดเหนของเยาวชนตอแนวคดในการออมเงนและการจดกจกรรมนนทนาการมากขน

• เยาวชนสามารถถายทอดความรดานการออมเงนและการจดกจกรรมนนทนาการจากเยาวชนแกนน าไปยงกลมเพอนในโรงเรยน ชมชน ครอบครวอยางมประสทธภาพมากขน 12. การประเมนผล

เปนการเปรยบเทยบผลงานกบเปาหมายทวางไว โดยอาศยหลกฐาน เหตผลหรอการตราคาคณคา

ประกอบการวดนน แบงเปน 2 สวนคอ

• การสมภาษณ

• แบบประเมนความพงพอใจของผ เขารวมโครงการ

• การตอบรบและการเขารวมโครงการออมเงนรวมกบ บรษท เมองไทยประกนชวต จ ากด

สถานทและเครองอ านวยความสะดวกในการจดนนทนาการในโรงเรยน

1. สถานทกลางแจง

1.1 สนามเดกเลน 1.5 สวนหยอม

1.2 สนามเลน 1.6 ปาของโรงเรยน

1.3 สนามกฬา 1.7 สถานทแสดงกลางแจง

1.4 สวนครว สวนดอกไม

2. สถานทในรม

2.1 หองฝกกฬา และพลศกษา 2.6 หองดนตร

2.2 หองนนทนาการ 2.7 หองสมด

2.3 หองประชม และเวทแสดง 2.8 พพธภณฑในโรงเรยน

2.4 หองฝกฝมอ และหตถกรรม 2.9 โรงยมเนเซยม

2.5 หองศลปศกษา 2.10 หองออกก าลงกายและแอโรบค

3. อปกรณนนทนาการ

3.1 อปกรณกฬา 3.5 อปกรณศลปะ และหตถกรรม

3.2 อปกรณนนทนาการ 3.6 อปกรณสนามเดกเลน

3.3 อปกรณดนตร 3.7 อปกรณการเกษตร

3.4 อปกรณละคร 3.8 อปกรณนนทนาการนอกเมอง

เวลาในการจดกจกรรมนนทนาการ

1. ตอนเชากอนเขาเรยน 2. ตอนพกกลางวน

3. ตอนเยนหลงเลกเรยน 4. วนเสาร อาทตย

5. วนกฬา 6. วนนนทนาการ

7. วนพเศษ เชน วนปใหม สงกรานต วนเดก วนปดเทอม ฯลฯ

ประโยชนนนทนาการในโรงเรยน

1. เพอสงเสรมความเปนประชาธปไตยและฝกความเปนพลเมองดของชาต

2.เพอใหเดกรจกระเบยบวนยและหนาทรบผดชอบ

3.เพอใหมความรวมมอประสานงานในกลมทมความสนใจรวมกน

4.เพอใหนกเรยนไดพบความสามารถพเศษ ความถนดและความสนใจของตนเองไดฝกฝนและพฒนา

ความสามารถใหดยงขนไป

5.เพอกอใหเกดวนยทด สงเสรมใหนกเรยนเคารพกฎขอบงคบตางๆในสงคมทตนอยและวางตนไดดใน

สงคม

6.เพอใหนกเรยนมความสามคคในหมคณะ รกโรงเรยน หยงในเกยรตของโรงเรยนและมขวญด

7.เปนการสงเสรมทกษะตางๆเชน ทกษะในการเปนผน า การท างานรวมกน มความคดรเรมสรางสรรคและ

เกดความสนกสนานในงานทตนเองสนใจ

8.เพอสรางความสมพนธอนดระหวางคร กบนกเรยนและนกเรยนกบนกเรยนเอง

9.สงเสรมพฒนาการดานบคลกภาพ มความรบผดชอบและรจกเคารพผ อน

10.เพอชวยใหหลกสตรสมบรณยงขน ชวยใหบรรลวตถประสงคทางการศกษาอยางแทจรง

11.เพอชวยสงเสรมการเรยนวชาตางๆในหลกสตรของนกเรยนใหดขน

12.ชวยใหนกเรยนไดใชเวลาวางอยางมประโยชนและมประสทธภาพ

ตวอยางการเขยนโครงการนนทนาการในชมชน

โครงการนนทนาการชมชน ณ หมบานท 4 – 7 ต าบลองครกษ อ าเภอองครกษ จงหวดนครนายก

---------------------------- ชอโครงการ

โครงการนนทนาการชมชน

ผ รบผดชอบโครงการ หวหนาภาควชาสนทนาการ ทปรกษาโครงการ อาจารยวพงษชย รองขนแกว หวหนาโครงการ นสตสาขาวชานนทนาการชนปท 2 กรรมการ ลกษณะโครงการ โครงการบรการวชาการแกชมชน หลกการและเหตผล ชมชนเปนหนวยทเลกทสดของประเทศเปนการทกลมคนหรอครอบครวตางๆมาอาศยอยในบรเวณเดยวกน มความสมพนธกน มอาชพและฐานะทคลายคลงกบ และมการด ารงรกษาวฒนธรรมและถายทอดตอไปสลกหลาน และทส าคญทสดชมชนเปนหนวยทเปนพนฐานทส าคญของประเทศชาตเพราะถาหาก

ชมชนมความเขมแขง คนในชมชนมคณภาพ ประเทศชาตกจะมความเขมแขงตามไปดวย และจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 (2550 – 2554) ไดมงเนนการเตรยมความพรอมของคนและระบบภมคมกนใหพรอมรบการเปลยนแปลง โดยเนนการพฒนาแบบบรณาการเปนองครวมทมคนเปนศนยกลางของการพฒนา และ ไดวางยทธศาสตรการสรางความเขมแขงของชมชนและสงคมใหเปนรากฐานทมนคงของประเทศ ฉะนนการพฒนาชมชนและคนในชมชนใหมความเขมแขงและบรบรณพรอมอยางรอบดานจงมความส าคญเปนอยางมาก

ภาควชาสนทนาการ ไดเหนความส าคญของการพฒนาชมชนและคนในชมชน จงจดโครงการนนทนาการชมชนขนเพอ ใชกจกรรมนนทนาการเปนสอในการสรางความเขมแขงของชมชนและพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชน และเปนการสรางความสมพนธกบชมชน รวมทงเปนโอกาสทนสตจะไดลงพนทจรง สมผสกบชมชนและจดกจกรรมนนทนาการใหแกชมชนจรงๆ อนเปนสวนหนงวชา นนทนาการชมชน (วนก213) ซงเปนวชาทมงเนนการสรางใหนสตเปนผจดกจกรรมนนทนาการเพอการพฒนาชมชน พรอมทงน าผลทไดจากการจดด าเนนโครงการมาน าเสนอตอไป วตถประสงค

1. เพอสรางความเขมแขงของชมชนและพฒนาคนในชมชนโดยใชกจกรรมนนทนาการ เปนสอเพอการพฒนา

2. เพอเสรมสรางความสมพนธอนดกบชมชนทอยรอบบรเวณมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อ าเภอองครกษ จงหวดนครนายก

3. เพอเปนโอกาสใหนสตไดเรยนรและฝกปฏบตในชมชนจรงจากรายวชานนทนาการชมชน ผ เขารวมโครงการ

1. อาจารยประจ าวชา วนก 213 นนทนาการชมชน 1 คน 2. นสตทเรยนวชา วนก 213 นนทนาการชมชน ภาคเรยนท 2/2551 48 คน 3. ชาวบานในชมชนหมบานท 4 – 7

ต าบลองครกษ อ าเภอองครกษ จงหวดนครนายก 300 คน รวม 349 คน วน เวลาและสถานทด าเนนโครงการ ด าเนนโครงการ 4 ครง ระหวางวนท 9 –20 กมภาพนธ 2552

วธการด าเนนโครงการ 1. วางแผนการด าเนนโครงการ 2. ตงกลมรบผดชอบจดกจกรรมแตละหมบาน ดงน

กลมท 1 รบผดชอบหมบานท 4 บานหนองขม กลมท 2 รบผดชอบหมบานท 5 บานเกาะวด กลมท 3 รบผดชอบหมบานท 6 บานออมชาง กลมท 4 รบผดชอบหมบานท 7 บานปากคลองเจก

3. ประชมกลม 4. ตดตอประสานงานกบผน าหมบาน 5. ลงพนทส ารวจและเกบขอมลหมบาน 6. ประชาสมพนธโครงการ 7. ด าเนนโครงการตามแผนงาน 8. สรปผลการด าเนนโครงการ 9. น าเสนอผลการด าเนนโครงการ

ผลทคาดวาจะไดรบ

1. ชมชนและคนในชมชนไดรบการพฒนาดวยกจกรรมนนทนาการ 2. นสตมความสมพนธอนดกบชมชนทอยรอบบรเวณมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

อ าเภอองครกษ จงหวดนครนายก 3. นสตไดรบประสบการณการเรยนรและฝกปฏบตในชมชนจรงจากรายวชา

นนทนาการชมชน

ตวอยางกจกรรมนนทนาการในโรงเรยน

กจกรรม Walk Rally

วตถประสงค การจดกจกรรมนนทนาการ ละลายพฤตกรรมขนในหนวยงานหรอ องคกรตาง ๆ ยอมสงผลดตอบคลากรในหนวยงานนนๆเพอสรางความสมพนธทดในกลมผ รวมกจกรรม โดยอาศยเกมนนทนาการทจะสรางบรรยากาศแหงความสนกสนานรวมกน การเปดตวเองออกสผ อน การละลายพฤตกรรม การรจกกน และสามารถท างานหรอท ากจกรรมรวมกนได เพอเปนบทสอน เปนขอคด และเปนเนอหาสาระทจะท าใหผ เขารวม กจกรรม ไดปรบเปลยนพฤตกรรมตนเองใหดยงขน การแบงกลมในการท ากจกรรม “Walk Rally”นน ถอวามความส าคญมาก เนองจากสามารถสรางเสรมใหเกดความสามคค ในหม คณะได เชน การจดกลมบคคลทไมรจกกน ใหมาอยรวมกน เปนตน ทงนสงทจะมองขามไมไดคอ “ความยตธรรม” ในการแบงกลม เชน จ านวน ผชาย,ผหญง ในแตละกลมควรทจะเทากน ซงจะมผลตอการท าคะแนนในการท ากจกรรมได จรงอยผจดอาจไมไดให ความส าคญกบคะแนนในการตดสน แตผ เลนจะถอวาคะแนนเปนสงส าคญ เนองจากเราไดจงใจในตอนแรก กจกรรมในการแบงกลมนน มหลายวธ แตไมควรแจงกบผ เลนวาจะมการแบงกลมเพอท า กจกรรม เพราะผ เลนจะมการตกลง นดแนะกนเอง เพอใหอยรวมกบกลมเพอนสนท ซงจะขดกบ วตถประสงคในการท างานเปนทมได ฉะนนจงควรใชกจกรรมนนทนาการ ทมอย มาใชแทนเพอใหผ เลนไมสามารถลวงรถงขนตอนการแบงกลมดงกลาว เชน “หอยเปลยนฝา” , “รวมเงน” , “เรยนเสยงสตว” , “การนบเลขตามจ านวนกลมทตองการ” เปนตน จะเหนวาวธการในการแบงกลมมหลายวธ ขนอยวาผจดจะเลอกใชวธการใดให เหมาะสมกบสถานการณ เวลาทใชในการท ากจกรรม “Walk Rally” หากเปนบรเวณกลางแจง ไมควรจดใหมเวลานานเกนไป เพราะจะท าใหผ เลนเกดความเหนอยลาได หรอหากมเวลาสนเกนไปก อาจไมสามารถบรรลวตถประสงคทตงไว สวนใหญนยมใชเวลาประมาณ 1 ชวโมง 30 นาท ถง 2 ชวโมง ส าหรบชวงเวลาในการจดนน ควรจดในชวงเวลาทมแสงแดดออนเพอไมให ผ เลนเกดความเครยดมากนก การก าหนดเวลาในการท าด าเนนกจกรรมนน จะแบงเวลาออกเปน 5 ชวง คอ 1) เวลาในการอธบายกจกรรม “Walk Rally” ทงหมด เชน วธเลน , แผนท , กตกา 2) เวลาในการจดกลมเขาฐาน (เรมตน) …..………(ประมาณ 10 นาท) 3) เวลาในการอธบายกจกรรมภายในฐาน ………..(ประมาณ 3 นาท)

4) เวลาในการด าเนนกจกรรมภายในฐาน ………..(ประมาณ 10 นาท) 5) เวลาเปลยนฐาน / เขาฐานตอไป ……………….(ประมาณ 2 นาท) จงตองมการก าหนดผควบคมเวลา และใหสญญาณ เพอความเรยบรอยในการด าเนนการตอไป

ประโยชนของกจกรรม 1. เพอพฒนาดานสขภาพ (Health Development) ท าใหรางกายมการเคลอนไหว ซงถอเปนการออก

ก าลงกายอยางหนง

2. เพอพฒนาดานมนษยสมพนธ (Human Relationship) กอใหเกดความสามคค รกใครกลมเกลยวกน

ในหมคณะสงเสรมมนษยสมพนธและการท างานเปนทม กจกรรมกลมสมพนธชวยใหบคคลไดแสดงออก

และละลายพฤตกรรมของกลม สรางเสรมคณคาทางสงคม ฝกการอยรวมกนอยางมความสข กจกรรม

เกมกฬา และกฬาเพอการแขงขน และการอยคายพกแรมชวยฝกการท างานเปนหมคณะ ลดความเหนแก

ตว เสรมสรางความสามคค และความเขาใจอนดในหมคณะ

3. เพอพฒนาการเปนพลเมองด (Civic Development) สงเสรมความเปนพลเมองด ลดปญหาการ

ประพฤตผดศลธรรม หรอปญหาอาชญากรรม โดยการรจกใชเวลาใหเกดประโยชน เชน การเขารวม

กจกรรมเพอสาธารณประโยชนรวมกน ท าใหเกดความสนทสนมขณะท างาน ดวยกน ท าใหเพมคณธรรม

แกบคคลผ รวมกนท ากจกรรมนน ๆ ไดเรยนรในเรองของหนาทความรบผดชอบ คณคาทางสงคมเสร

ประชาธปไตย ลดความเหนแกตว สรางคณคาจรยธรรมความมน าใจ การใหบรการ รจกอาสาสมคร

ชวยเหลอสงคม ซงถอวาเปนกจกรรมของความเปน พลเมองดของประชาชาต

4. เพอพฒนาตนเอง (Self Development) ประโยชนตอตนเอง ท าใหมสขภาพดทงกายและใจ พกผอน

คลายความตงเครยด ลดความวตกกงวล ท าใหบคคลสามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมหรอ

ประกอบการงานตาง ๆ ไดดขนพฒนาอารมณ รวมทงความสข สนกสนาน และความสขสงบ ลด

ความเครยด ความวตกกงวล ท าใหอารมณแจมใสและชวยสงเสรมใหรจกการพฒนาการ ควบคมอารมณ

และบคลกภาพทดอกดวย

ตวอยางเกมสนนทนาการในกจกรรม Walk Rally เกม นนทนาการ ตวอยาง ปง!!! วธเลน ใหทกคนนกถงอวยวะทตนเองชอบของตนเอง แลวใหวงไปแตะอวยวะของคนอน พรอมพดวา “ปง…(อวยวะนน)…” แลวแนะน าตนเองพรอมทงถามชอคนทไปปงดวย ใหไดมากทสดในเวลาจ ากด คนหาผน า วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม ใหผ เลนคนหนง (A) ออกไปนอกวง สวนผ เลนทอยในวง ใหแตงตงใครขนมาหนงคน (B) เปนผน า แลวเรมปรบมอจนกระทงผ เลนคนทออกไปขางนอก (A) กลบเขามา ใหผ ทถกแตงตง (B) เปนผน าเรมเปลยนทาทาง เชน เปลยนจากปรบมอ เปนแคะห หรอเกาคาง นงลงจาม ฯลฯ แลวผ เลนคนอนๆ กท าตามโดยผ เชนทออกไปนอกวงนน (A) จะตองหาใหพบวาใครเปนผน า เมอผน าถกจบได ผน าคนนนจะตองออกไปขางนอก แลวแตงตงผน าในกลมคนใหมแทน เกม นนทนาการ ตวอยาง บก-น า-อากาศ วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม แลวรองวา บก น า อากาศ ถาคนน าชใครแลว บอกวา “บก” ใหพดชอสตวบกขนมา 1 ชนด “น า” ใหพดชอสตวน ามา 1 ชนด “อากาศ” ใหพดชอสตวปกมา 1 ชนด ใครชาหรอผดใหขนไปน าเกมส รวมเงน วธเลน ใหก าหนด ชายมคา 1 บาท หญงมคา 5 บาท ใหผน าบอกจ านวนเงน เชน 8 บาท กใหผ เลนรวมกนใหไดเงนตามทสง เมอผ เลนสงหยดใครทยงไมม หรอรวมเงนผดจากค าสง ใหน ามาลงโทษ เกม นนทนาการ ตวอยาง ปลาใหญกนปลาเลก วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม แลวพดวา “ปลาใหญปลาเลก” พรอมกบปรบมอ ถาคนน าไปยนตรงแลวมอกบค าพดตรงกน กใหท าตามคนน า เชน คนน าท ามอใหญ คนเลนพดปลาใหญท ามอใหญ มอกบค าพดตรงขามกน กใหท าตรงขามคนน า เชน คนน าท ามอเลกพดวาปลาใหญ คนเลนตองพดวาปลาใหญแตตองท ามอใหญ เกม นนทนาการ ตวอยาง ฝกทหาร วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม เมอผน าสงวา “ตรง” ใหยนตรง “วนทยาหตถ” ใหท าวนทยาหตถ “ยง” ใหคกเขาซายลง ตงทายง “ตะลมบอน” ใหทกคนวงไปยนฝงคนขาม โดยคนขางซาย-ขวา ตองเปนคนเดม * อาจเพมเตมค าสงลงไปใหมากกวานกได *

เกม นนทนาการ ตวอยางสงของตามเพลง วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม ใหสงตางๆ ทเตรยมมา โดยรองเพลงอะไรกได เมอผน าสงใหหยด หากวาของสงนนอยทใคร ใหคนขางๆ น าสงของนน ท ากบคนทมสงของนนอย เชน เอาแปงทาหนา , ทาลปสตก เกม นนทนาการ ตวอยาง เลขนรก วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม โดยยนเบยดกนไว แลวเอามอเทาสะเอว แลวสงใหนบเลข 1-5 แลวจ าเลขของตนเองไว เมอผน าสงเลขตวไหน คนทนบเลขนนๆ ตองรบกระโดดออกมา ในขณะทคนขางๆ ทงสองกตศอกใสเลขนน เกม นนทนาการ ตวอยางววาหเหาะ วธเลน เวนชองวางในวงกลมทลอมรอบไว คนทอยขางๆ ทวางจะตองรบจงมอกนไปดงคนในวงกลมมานงแทนทวางทเวนไว สวนขางๆคนทถกดงมากจะวาง ใหทงคนนรบจงมอไปหาคนมานงแทนในทวางเชนเดยวกน ท าอยางนไปเรอยๆ จนกวาผน าจะสงหยด เกม นนทนาการ ตวอยาง กระรอกกลบรง วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม รองเพลงอะไรกได พรอมกบเดนเปนวงกลมไปเรอยๆ โดยก าหนดใหผชายเปนกระรอก ผหญงเปนรง เมอผน าสง เชน “กระรอกสาม รงสอง” กใหรวมตวกนใหไดตามค าสง ถาใครไมมกระรอก หรอรงตามทก าหนด จะถกท าโทษ เกม นนทนาการ ตวอยาง ลมเพลมพด วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม (รอง) ลมเพลมพด โบกสะบดพดมาไวๆ ลมเพลมพดอะไร ลมเพลมพดอะไร ฉนจะบอกให พด…(คนใสเสอขวา)… ใหคนทถกพดนนวงไปสลบกบฝงตรงขามกน เกม นนทนาการ ตวอยาง 1-2-3-4 ปลงร วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม ยกมอขางซายก าหลวมๆ มอขวาชนวขวาเหนอมอซายของคนขางๆ (เรยกทานวาทาเตรยม) 1. (ปอยเหนอร) ใหอยในทาเตรยม 2. (ปวนรอบปากร) ใหเอานวชแตะแลววนรอบปากร 3. (ปเขาร) ใหเอานวชเขาไปในก ามอของคนขางๆ 4. (รหนบป) ใหรบชกนวออก ขณะเดยวกนมอซายกพยายามจบนวคนขางๆ ใหได ใครถกจบใหท าโทษ

เกม นนทนาการ ตวอยาง รกใคร วธเลน ใหผ เลนนงเปนวงกลม คนน าพดวา “รจกทไหน” “อายเทาไร” “สวยไหม” ฯลฯ โดยจะถามแตละคนไปเรอยๆ จนถงค าถามวา “เขาคอใคร” โดยคนทถกถามตองตอบชอคนทอยในวง คนทถกเอยชอจะตองรบบอกชอคนอนๆ ตอไป ทงนตองรบตอบอยาง รวดเรว มฉะนนจะถกท าโทษ เกม นนทนาการ ตวอยาง งกนหาง วธเลน ใหแบงผ เลนออกเปนกลมๆ กลมละ 5 คน แลวเขาแถว หวแถวเปนหวง หางแถวเปนหางง แจกผาใหหางงแตละกลม หวง มหนาท พยายามเอาผามาจากหางง หางง มหนาท พยายามหนไปไมใหหวงเอาผาไปได ผ อน มหนาท พยายามเกาะอยาใหแตกแถว เกม นนทนาการ ตวอยาง ซอกคอพศวาส วธเลน ใหแบงผ เลนออกเปนแถวตอน แถวละเทาๆ กน เมอผน าสงเรม ใหหวแถวใชซอกคอหนบสงของทก าหนด สงไปใหผ เลน คนตอไป ซงจะรบดวยซอกคอเชนเดยวกน ท าเชนนจนสงสงของถงหางแถวหมด เปนผชนะ เกม นนทนาการ ตวอยาง จะเอ วธเลน แบงผ เลนออกเปน 2 ฝาย เขาแถวหนหลงเขาหากน (รองเพลง) “สวสดจะ หนมาซจะ ยมหนอยสจะ จะ ๆ จะเอ” ขณะรองใหผ เลนหนหนาเขาหากน(ตรงขามกน) เมอรอง “จะๆ จะ เอ” ใหผ เลนเลอกหนหนาเขาหากนใหม หากผ เลนหนหนาตรงกนอกฝายกชนะ หากไมตรงกนฝายทเหลอกจะชนะ เกม นนทนาการ ตวอยาง จายตลาด วธเลน วธท 1 ใหผ เลนนงเปนวงกลม คนแรกพดวา “ฉนจะไปตลาด ซอผกตงโอ” คนตอไปพดทวนประโยคเดม แตตองเพมเตม สงทจะซอเขาไปดวย วธท 2 ใหนบ 1-5 เปน เนอ-นม-ไข-ไก-กง ผน าพดวา “ฉนจะไปตลาดซอ….” ใหคนทเปนสงนนออกมานงกลางวง ถาพดวา “ตะกราหก” ใหคนทงหมดกลบมานงทเดม