مادسیج، شبکه آموزشی پژوهشی دانشجویان ایران

Madsg.comMadsg.com

مادسیج یعنی دهکده علم و دانش ایران!!مادسیج یعنی دهکده علم و دانش ایران!!

مهارتهای خرد در مشاوره

توجه به مراجع و استفاده از پاسخ های کوتاه 1.

انعکاس محتوا 2.

انعکاس احساسات 3.

انعکاس محتوا و احساسات 4.

شیوه های دیداری ، شنیداری و احساسی 5.

طرح سواالت 6.

خالصه کردن 7.

قاب گیری یا شکل دهی مجدد 8.

مواجهه)رودر رویی(9.

.مبارزه با عقاید و باورهای خودتخریب 10

توجه به مراجع و استفاده از پاسخ های کوتاه :1.

یک مشاور در درجه اول یک شنونده است ، مشاور با گوش دادن به آنچه •

مراجع می گوید قادر خواهد بود که به او کمک کند تا بر گم گشتگی و

گیجی خود فائق آید .

بهترین راه برای نشان دادن توجه کامل به مراجع ، استفاده از پاسخ های •

کوتاه است .پاسخ کوتاه چیزی است که ما به طور غیر ارادی در بحثهای

روزمره مان هنگامی که مجبور می شویم فقط به جای حرف زدن ،

شنونده باشیم به کار می بریم .

مشاوره هنر گوش دادن سازنده است .•

اگر پاسخ های کوتاه به طور مداوم به کار روند به عبارات نابهنگامی بدل •

شده و موجب انحراف مسیر گفتگو می گردند وبرعکس ، اگر به طور

کافی استفاده نشود مراجع گمان می کند به او توجه کافی ندارید .

برای ایجاد یک رابطه محکم ، می توان آهنگ صحبت و لحن صدای خود را •

با آهنگ و لحن صدای مراجع هماهنگ کرد .

همراه کردن استفاده از پاسخ های کوتاه با رفتارهای غیر کالمی توسط •

مشاور به مراجع کمک می کند تا احساس کند واقعا به حرفهایش گوش

داده شده است .

مشاور باید مراقب باشد که در طول جلسه مشاوره بدن خود را به •

سرعت حرکت ندهد ، زیرا این عمل موجب آشفتگی مراجع خواهد شد .

.انعکاس محتوا :2

*مشاور به کمک این روش به طور دقیق آنچه را که مراجع گفته است را

دوباره برای خود او بازگو می نماید .

*مشاور نباید فقط آنچه را که مراجع گفته ، طوطی وار بیان کند بلکه در

عوض می باید محتوای گفتار را بازگو نماید .

*مشاور سعی می کند تا عناصر سازنده اصلی از آنچه را که مراجع گفته

است ، به دست آورده و آنها را منعکس کند .

*روش انعکاس محتوا به همراه پاسخ های کوتاه ، می تواند به طور موفقیت

آمیزی درطول یک جلسه کامل مشاوره مورد استفاده قرار گیرد .

هیچ دو مشاوری از یک روش انعکاس محتوا استفاده نمی کنند ،هیچ یک •

جزئیات یکسانی را انتخاب نکرده و باور ندارند که تنها یک پاسخ به عنوان

بهترین پاسخ باشد .

اهمیتی ندارد که پاسخ ها چه میزان کامل باشند ،آنچه مهم است این است •

که مشاور یک رابطه صمیمانه ، غمخوارانه ،اعتمادبرانگیز و واقعی ایجاد

کرده که در آن واقعا خودش باشد .

مراجع با انجام این کار احساس می کند که حرفهایش شنیده شده اند و در •

مورد آنچه که گفته آگاه تر می شود .

.انعکاس احساسات :3

*انعکاس احساسات یکی از مهمترین مهارتهای خرد است .این مهارت از آن

جهت شبیه انعکاس محتواست که شامل بازگرداندن اطالعات بدست آمده از

مراجع به خود اوست اما با انعکاس محتوا متفاوت هم هست زیرا این مهارت

.با احساسات هیجانی سروکار دارد

مراجعان غالبا سعی می کنند تااز شناسایی احساساتشان اجتناب کنند چرا *

که آنها می خواهند از دردی که همراه هیجانات نیرومندی مانند

غم ،ناامیدی ،خشم و اضطراب است دوری کنند .آنها از این نکته غافل اند که

اگر درتماس با احساساتشان باشند وآنها را به طور کامل تجربه کنند معموال

به سمت جلو پیش خواهند رفت و احساس بهتری خواهند داشت .

مشاور باید مراجع را تشویق کند تا هیجاناتش را تجربه کند ، یعنی غمگین •

باشد، گریه کند ،عصبانی شود و فریاد بکشد .این کار به آنها کمک می کند

از هیجانات خالی شوند و پیشرفت کنند .

گاهی اوقات مراجع مستقیما به مشاور می گوید که چه احساسی دارد •

ولی در سایر موارد خود مشاور باید از خالل گوش دادن به صحبتهای

مراجع و توجه به رفتارهای غیر کالمی او به احساس مراجع پی ببرد .

انعکاس احساس یکی از بهترین و شاید مهمترین مهارت مشاوره است .•

.انعکاس محتوا و احساسات :4

*برای یک مشاور بهتر این است که از پاسخ های کوتاه استفاده کند تا در

فرآیندهای داخلی مراجع دخالت نکند .جمالت طوالنی ؛مراجع را از آنچه در

حال تجربه آن است دور می کند و او را از دنیای خودش بیرون آورده و وارد

دنیای مشاور می کند .

:اخیرا کارجدیدی پیدا کرده ام که باکار قبلی متفاوت گفته مراجع ***مثال :

است رئیس با من خیلی خوب است ،اداره خوبی دارم و نمی توانم باور کنم

که آنقدر خوشبختم .

:شما واقعا نسبت به کار جدیدتان )انعکاس محتوا ( ، احساس پاسخ مشاور

خوشحالی می کنید )انعکاس احساس (.

.شیوه های دیداری ، شنیداری و احساسی :5

*سه شیوه تجربه جهان به کمک حواس ،شیوه جنبشی یا احساسی ،دیداری یا

بصری و شنیداری یا سمعی است .

*مردم نه تنها جهان را به صورت های مختلف تجربه می کنند بلکه به شیوه

های متفاوت فکر می کنند .اگر به حرفهای فردی گوش کنید وبه واژه هایی که

استفاده می کند دقت کنید احتماال برخی از کلیدهای اصلی شیوه ای را که به

طور کلی در تفکرش استفاده می کند را خواهید یافت .

*یکی از راه هایی که مشاور می تواند به مراجع ملحق شود استفاده از زبان

مشابه اوست .مثال اگر مراجع به صورت دیداری صحبت می کند شما هم به

عنوان مشاور باید از زبان دیداری استفاده کنید .

مثال های تمرینی :•

: گویی سرنوشت رقم خورده هیچ راهی برای رهایی از ( 1گفته مراجع )•

این اوضاع نمی بینم .

پاسخ مشاور :چشم انداز واقعا بدی پیش رو دارید )پاسخ دیداری (•

در گذشته مادرم دائما از من ایراد می گرفت و من فقط ( : 2گفته مراجع )•

باید به آنچه که او می گفت گوش می دادم

پاسخ مشاور :به نظر میرسد شما درباره آنچه مادرتان به شما می گفت به •

شک افتاده اید .)شیوه شنیداری (

.طرح سواالت :6

*در اکثر مصاحبه های مشاوره ای نیازی به طرح سواالت زیاد نیست اما برای

مشاوران تازه کار ،پرسیدن سواالت زیاد اغلب بسیار وسوسه انگیز است .

*در اغلب اوقات و نه همیشه ،اگر آنچه را که مراجع گفته به خود او بازگردانید

بدون اینکه سوالی بپرسید کافی خواهد بود تا مراجع ترغیب شود در اثر اعتماد

بیشتر مشکلش رابازگو نماید .

*اگر در جلسه مشاوره ، مشاور سواالت زیادی را طرح نماید مشاوره بیشتر

شبیه بازجویی خواهد بود و مراجع آزادی ندارد .

*اگر مشاور از طریق سوال بخواهد مشکل مراجع را بفهمد ممکن است

مراجع هیچ وقت به سراغ دردناک ترین علت مشکلش نرود .

مشکل دیگر در رابطه با طرح سواالت زیاد این است که مراجع فرا می گیرد •

که می باید منتظر سوال بعدی مشاور باشد ، به جای اینکه در مورد آنچه رای

او اهمیت دارد فکر کند .

پرسش سواالت باید محدود به موقعیتهایی شود که چاره دیگری به جز سوال •

کردن وجود ندارد .

دو تقسیم بندی برای سواالت وجود دارد :باز و بسته •

سواالت بسته به جواب مشخصی می انجامند و کوتاه اند .•

سوال باز میدان بیشتری به مراجع می دهد واو را تشویق می کند که آزادانه •

مطالب اضافی را بیان کند .

*با طرح سوال به سه هدف مهم می توان دست یافت :•

. تشویق مراجع به مطرح کردن مسائل و مشکالت خود 1•

. کمک به مراجع برای دقیق و واضح بودن 2•

. یاری به مشاور برای رسیدن به درک دقیق موقعیت مراجع 3•

*مثال هایی از سواالت باز و بسته :•

. سوال بسته :آیا دوست دارید شوهرتان از شما تعریف کند 1•

سوال باز :زمانی که شوهرتان از شما تعریف می کند چه احساسی به •

شما دست می دهد .

. سوال بسته :آیا این تغییر زندگی شمارا پریشان کرد :2•

سوال باز : این تغییر چه تاثیری برزندگی شما گذاشت :•

.خالصه کردن :7

*گاهی برای مراجع الزم است که تامل نموده و به بازبینی مسیرطی شده

بپردازد ، این بررسی به کمک مهارت خالصه گویی صورت می پذیرد .

*خالصه کردن شبیه بازگوکردن محتوای گفتار است .

*در خالصه کردن نکات اساسی بیانات مراجع در کنار هم جمع آوری می شود

و احتمال می رود که احساسات بیان شده از سوی مراجع هم مطرح شود .

*مراجع از طریق این مهارت قادر خواهد بود تصویری از آنچه را که بیان کرده

است به دست آورد .

*این مهارت گاهی باید طی جلسات مشاوره رخ دهد تا مراجع قادر شود به

رفع ابهام عقایدش بپردازد .

.قاب گیری یا شکل دهی مجدد:8

*اغلب مراجعان به دنیا دید منفی دارند ، آنها وقایع را آنطور که می بینند

توصیف می کنند ولی در این میان غالبا اعتماد به نفس کمتری دارند .

*گاهی یک مشاور ماهر می تواند دید مراجع را نسبت به وقایع و موقعیتها

عوض کند و این کار را از طریق قاب گیری مجدد انجام می دهد .

*منظور از قابگیری ، رد نگرش مراجع به دنیا نیست بلکه آشناکردن او با دید

وسیعتری از جهان است .با این کار از بدبینی وی نیز کاسته می شود .

*قاب گیری مجدد باید با دقت ،حساسیت وتوجه کافی صورت گیرد .اگر به

این ترتیب باشد ،مراجع نیز در قبال پذیرش آن راحت تر عمل خواهد کرد .

*مثالی از قاب گیری مجدد:•

من از دست مادرم عصبانی ام ،او اجازه می دهد خواهرم گفته مراجع :•

با تهدید به خودکشی و امتناع از غذاخوردن اورا بازیچه دست خود

کند .مادرم دائما در اطراف او می چرخد تا نیازهایش را برطرف کند .این

کار مادرم عادالنه نیست و باید از این کار دست بردارد .

مادرتان باید خیلی مراقب خواهرتان و اعمال و رفتاری که پاسخ مشاور :•

پیش می گیرد باشد .

.رودر رویی )مواجهه(:9

*مهارت مواجهه عبارت است از باالبردن آگاهی مراجع از راه نشان دادن

اطالعاتی که او به طریقی از آنها چشم پوشی کرده است یادر شناسایی آنها

کوتاهی کرده است .

*کاربرد صحیح این مهارت ، متضمن آگاه کردن مراجع به نحوی قابل قبول

نسبت به اطالعاتی است که ممکن است برای او ناگوار باشد ویا از آنها

اجتناب کند .

*هنر مواجهه خوب این است که به مراجع کمک کنیم که داروی تلخ را

داوطلبانه ببلعد تا بتواند آن را وارد سیستم بدن خود کرده وهضم کند .

*مهارت مواجهه یک مهارت مشکل است ونباید قبل از اینکه مهارتهای دیگری

که بیان شد جزیی از روال کار مشاور شد استفاده شود .

* مواجهه در مواقع زیر مناسب است :•

. مراجع از ابراز نکته اساسی که سبب مشکلش شده خودداری می کند .1•

. مراجع در تشخیص رفتار خودتخریبی خود با شکست روبرو شده است .2•

.مراجع با واقعیت کاری ندارد .3•

.مراجع مطالب ضد و نقیض می گوید .5•

.رفتارهای غیر کالمی مراجع با رفتارهای کالمی اش مطابقت ندارد .6•

.مراجع تا حد زیادی اسیر گذشته یا آینده است و به حال کاری ندارد .7•

*مثالی از مواجهه )رودررویی(:•

من واقعا در مورد ازدواجم خوشحال هستم و هنگامی که مراجع گفت :•

این جمله رابیان کرد لحن صدایش افسرده بود و همانطور که صحبت می

کرد در صندلیش فرو می رفت .

من متوجه شدم که صدای شما خیلی بی روح رودر رویی مشاور :•

است و هنگامی که در مورد ازدواجتان خوشحال هستید در صندلیتان فرو

رفتید .

. مبارزه با عقاید و باورهای خود- تخریب:10

*هر کس حق دارد برای خود یک نظام اعتقادی داشته باشد و باور داشتن یا

نداشتن هرچیز را خود برگزیند .مشاور این وظیفه و حق را ندارد که در تغییر

عقاید مراجع بکوشد .بلکه مسئولیت او این است که آگاهی مراجع را نسبت به

آنچه برگزیده باال ببرد .

*برخی اوقات مراجعان دارای عقاید خود –تخریب هستند .این عقاید به دو

مقوله تقسیم می شوند :

اعتقاد به بایدها ونبایدها 1.

عقاید نا معقول و غیر منطقی 2.

. اعتقاد به بایدها ونبایدها :1*•

مراجعان اغلب گفته های خودرا با استفاده از کلمات )من باید (، )من حتما •

(بیان می کنند .این کلمات با حرارت خاصی ادا می شود .گاهی هم لحن

ادای کلمات را کس دیگری به مرااجع ندا میدهد مثل »توباید« و مراجع این

ندا را می پذیرد و دچار سردرگمی می شود .در چنین مواردی هدف از

مشاوره کمک به شخص در جهت احساس هماهنگی با تصمیمات خود

است .کارش را بدون احساس گناه انجام دهد .

.عقاید نامعقول و غیرمنطقی:2*•

این باورها اغلب در دوران کودکی از دیگران گرفته می شوند .مثل )من هرگز نباید

اشتباه کنم (یا )دیگران باید طبق انتظارات من عمل کنند (.

هنگام به زبان آوردن این عقاید غیر منطقی مشاور باید با طرح سوالی مراجع را

تشویق کند که چنین باوری را به زیر سوال ببرد .مشاور نباید مراجع را وادار به

تغییر عقیده کند فقط می تواند او را از عواقب عقایدش آگاه کند .

مهارت و مراقبت برای مبارزه با عقاید خودتخریب الزم هستند .

Title

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce sed sem

sed magna suscipit egestas .

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce sed sem

sed magna suscipit egestas .