Історія Польщі від найдавніших часів до сьогодення

783
Зашкільняк Л.О., Крикун М.Г. Історія Польщі: Від найдавніших часів до наших днів. Львів: Львівський національний університет імені Івана Франка, 2002. - 752 с. №№ с.внизу Львівський національний університет імені Івана Франка Інститут історичних досліджень Центр історичної полоністики Леонід ЗАШКІЛЬНЯК, Микола КРИКУН Історія Польщі: Від найдавніших часів до наших днів Львів 2002 УДК 94(438) ББК ТЗ(4ПОЛ),0 Зашкільняк Леонід Опанасович, Крикун Микола Григорович. Історія Польщі: Від найдавніших часів до наших днів. Львів: Львівський національний університет імені Івана Франка, 2002. - 752 с + 8 кол. мап. ISBN 966-613-168-4 Перший в українській історіографії синтез історії Польщі, підготовлений вченими Львівського національного університету імені Івана Франка, зроблено на підставі уважного опрацювання багатьох нових джерел га інтерпретаційних здобутків світової наукової літератури, а також значного досвіду викладання цього предмету студентам історичного та філологічного факультетів. Автори прагнуть подати картину цивілізаційного поступу людської спільноти на терені сучасної Польської Республіки, який простежується від появи першої людини, через формування народу і нації, котрі дали назву сучасній Польщі, до наших днів. Основну увагу приділено суспільним проявам життя поляків - політичному розвиткові, соціальним, економічним і культурним змінам, котрі визначали їхній стан у різні історичні епохи, а також взаєминам з сусідніми народами, передусім українцями. Книга призначена насамперед для студентів історичних та інших гуманітарнич спеціальностей університетів, а також для науковців і широкого загалу, який цікавиться минулим і сьогоденням сусідньої Польщі. Наукова редакція -Леонід Зашкільняк Літературна редакція і коректа — Романна Бокоч Набір і макетування - Оксана Дмитерко Виготовлення мап-Андрій Міхнович, Оксана Зашкільняк Художнє оформлення — Андрій Кісь Рецензенти: доктор історичних наук Ярослав Грицак, доктор історії Станіслав Стемпень (Польща) Рекомендовано до друку Вченою радою Львівського національного університету імені Івана Франка (протокол № 15/6 від 26 червня 2002 р.) Видання здійснено іа фінансової підтримки Американської ради наукових товариств Sponsored by the American Counsil of Learned Societies Набір і макетування тексту здійснено на обладнанні, придбаному за рахунок гранту Міжнародного фонду "Відродження " За сприяння Львіської міської громадської організації "Фонд "Демократичний семінар " © Леонід Зашкільняк, 2002 © Микола Крикун, 2002 ©Львівський національний університет імені Івана Франка, 2002 © Андрій Кісь, художнє оформлення, 2002 ЗМІСТ Передмова З ЧАСТИНА І. ДАВНІ ЧАСИ І СЕРЕДНЬОВІЧЧЯ Розділ І. Польські землі у давнину 5 Природно-географічне середовище 5 Давні народи на польських землях 8 Давні слов'яни 12 Розділ 2. Давньопольська держава 17 Виникнення держави 17 Прийняття християнства 19 Зовнішня політика за правління Мешка І і Болеслава І 21 Політична криза у 1030-х роках 25 Політичний розвиток у 1040-х - 1130-х роках 27

Upload: rafik-siradze

Post on 13-Aug-2015

1.387 views

Category:

Documents


15 download

TRANSCRIPT

.., .. : . : , 2002. - 752 . .

,

: 2002 94(438) (4),0 , . : . : , 2002. - 752 + 8 . . ISBN 966-613-168-4 , , , . , , , , . - , , , , , . , , . - - - , : , () ( 15/6 26 2002 .) Sponsored by the American Counsil of Learned Societies , " " " " " , 2002 , 2002 , 2002 , , 2002

. . 5 - 5 8 ' 12 2. 17 17 19 21 1030- 25 1040- - 1130- 27 - 32 35 3. 37 37 39 45 51 - 55 59 64 4. 68 68 74 - 77 III 82 86 XIV - XV cm. 92 100 II. (XVI-XVIII cm.) 5. 106

- . . 106 1500 - 1560- 113 119 123 1648 . 130 139 149 157 162 6. 175 175 179 1660- 185 1670- 1690- 192 200 207 20- - 60- XVIII cm. 211 217 7. 227 - 227 1760- . 230 1770- 1780- 236 . 239 - . 244 250 . ( XVIII - XX cm.) ? 8. 256 256 . 260 265 270 2 71 9. (1815 - 1864 pp.) 277 277 279 282 - (1815- 1830 pp.) 283 1830- 1831 pp. 290 - 40- XIX cm. 297 1815- 1846 pp. 1846 . 303 1848 . 306 1 311 1848 - 1849 pp. 317 - 50- XIX cm. 1863 - 1864 pp. 318 335 10. (60 - 90- XIX .) 347 XIXcm. 347 , - 349 : 358 - 364 374 11. XX 389 - 393 400 411 415 421 IV. 12. 432 435 437 13. 1918 - 1939 pp. 445 445 1918 - 1921 pp. 448 458 (1921 - 1926 .) 463 . (1926 - 1935 pp.) 469 481 490 14. 508 (1939 - 1941 pp.) 508 1941 - 1943 pp. 517 ': 1943 . - 1944 . 528 533 15. (1945 -1989 pp.) 543

1945 . 543 "" 1945 - 1948 pp.) 548 1949 - 1956 pp. 561 (1956 - 1970 pp.) 5 72 591 : : . (1971 -1980 pp.) 602 : 1980 - 1981 617 : 1982-1989 pp. 631 (80- ) 652 16. (1989 - 2001 pp.) 658 (1989 - 1991 pp.) 658 (1991 - 2001 pp.) 671 690 707 727 728

. " " . , , , . , " ", , . , , , . .. , .. , . " '", (.. ). , . , , , . - . , , . , , , , . , , . , . - - , - , , , , , . "" "" "", . , , "" , , . ', , , , . , , , , . , , , , , , , - , , , "", . , , (

, , - , . , - ' ( , , , ), ,

. - , , , . , . - , , , . , , . , , "-" . , , . , , , , , . , , . , , ' . , . . ( XVIII .) , ; ' - , . , . "", 1996 . " " - ; (ACLS) , . , - , , , , . .

4 . . - 312,7 . . (0,2% , 2,7 % - ). 550', - 100, 650 690 - . , . : - ( () , - - ); - ( ); - ( ); - ( ). . ( XVI .) - . 16 , - , - . 40 . , 98,5 % , ' . - . , . ("), : , , , , , . ( '), , - . : . . 200-300 . ("") ( 500-420 . ..), - ( 240-120 . ..), ("") - ( 90-12 . ..). ,

, - . , ( 100 ), () . , , -. ', ( 7 .) . : (' , , -) ( '; ). , , , , , . . , , , . - ( - , 611 ). , . . '

5 . , , - () , , , - . 1605 (. ), -2499 (. ). , , , . , , , , . , 56 % - 34 % - . ' 1092 , . ' , , ( , ), () ( - ). ' . . ' , ' , - , - , - , . , - . . , , ' . , 3,2 . . . , , . - , , , . , . .. , , , , . 1 " ", , - . , , , . , , . ' . 20 . . : , , , , -. 80 % . - , . , , , , ,

6 , . XVIII . 40 % . XIX XX . , 1946 . 21 % . . 8 . - . 80 % , . , . , ' . .

, . , . , ( , ), , ( ') . , , , . - , ' : , . . , . , - . , , , - . ; , - , . - . - " ", . , , , . , , , ( - ) (). , - . 2400-2850. , . 500-700 , : 1000-1800 500 . , , , . . , , , :

7 . , , . - , . : ' , - , , , , , , . . ' . . ' - . - . - , ' - . ' , , ' . , , . , . . , ' , - - . , , , , - . , , . , , 500- .. , . , , ^ , . - "" (420-240 . ..) ""

(120-90 . ..) - , , , , . , . , - - , - . . , 500 . .. , homo erectus - , . , , , .. homo sapiens neandertalensis - . homo erectus . {homo sapiens). homo erectus, 40 . .. homo erectus

8 . , , .., - -, 40 . .., . , - - . , , , : (1) ' - 500 . - 1,8 . ..; : ( ' : - 90 , - 40 , - 8 . ..), ( ' - 8 - 4,5 . ..), ( ' - 4,5 -1,8 . ..); (2) - 1,8 - 700 ..; (3) - 700 .. - ( ). , . , ; , . . : . , ' ' , : , - . , -. , ', ' . , . , , , , , - . , ( ' , , ), , ( ) , , , . (), ', . , . , - . ( ) ( ) . XIII - V . .. , .. (700-400 ..; , ); , . , 300 , . , . , (),

9 VIII-V . .., . ' ( 3-4 , , , 6 ),

( 9 ), ' , , 100 , 12 ( 2,5 2,8 ). 72-86 . - , , . , . . 1,3 . 1000-1200 .. . .

. ( , , , , ), , , , . . , , , . , . ' '. , . VI - . .. . . . - , . ( ). IV . .. , ( , ) ,

10 ' , . , ( , ): , , , , ' . , () , , , - . ( ) . . .. () IV-III . .. . III II . .. . , (), - , - . . . , ( ), . , , IV . .. . , , , , , ( , ). ( ) - , ( ; 300 ), ( , . ). , . , . , , , , . II . , . . (, 81 . .. ) , () , (), - ; , . , ; , - , - . . , , , , , . ,

. . .. - . II . '. ,

11 . , , - . - . , , , . .. : ( ), ( ), ( , , , VI ., ' , ). IV . 375 . V . , (434-453), . ' , IV-VI . . , . , , - . '. ' ' , . ' , . , ' ' , , ' . - ' ' - '. ' . V-IV . ..; , - . . ' . -, ' " ". , ' ' , , ' , . , ' . , , ' II . .., . , , ' ( , , ) . .. , , , ' - . -

12 ' , ' . ' (, ). ' , ' . -' , ' , ( ' , ), , -' . ' . : (1) - . ..; ' ; (2) . .. - IV . ..; ', ; , , ' , ; (3) V - VIII . - ,

' . , , , , . . II . .. () . (24-79) () - . - . (.56-.117) . , , . (89-167; 102 180 pp.) , ( ) , . , . "" ', , . , ' , . ' IV .: VI . , (485-578), 533 p., , ( 375 p.), , , " , , ". - ( , ) "", '. ' , . , , , , , , , ' . , " '" " " " (...) ". , , ( ), -

13 . VI ., , , ( ) , , , ( 490 507 - 562[?]), , , , . - , ; , , . , , , ', , , . , , , VI . ( ) . VI . - ' . ' VI . , - . ' ( ) , , , . , '. . ' ( ) , , . , - . VI . , , , , ' . ' ' , (, , , , '). VI . - . VII . , ' . : VII . ( , ), , - , , . ' -

. , . ' , , V ., ' , , . ' . , , , . . ' . . .

14 , . . , , . . ' . . - , , , , . , , , . ' ' . ' . . , , , . : 20-25 . . , . , . , ' - . - ' ( 2- . .), - . . , - ( ), , , , , . (), , . , . - , , . . , , . , . , . . . " " . XI - XIII . , 1987. > . . , 1953. . 1-3. > ' XVIII . . / . .. , . . , 1970. > . . , 1961. > . . , 1963. > . . ; , 1962. '' ; '' ?. > 1569 . . -, 1869. > . /. . . , 1989. > ^ . . ; , 1936. > ' . XV-XVII . . 5. () 1652-1673 pp. / . . ; ; , 1999. > (XIV-XVIII .) / . . , 2000. > . , 1991-1995. . 1-2. > 1569-1647 pp. / .. .. . , 1993. > . . , 1960. > 1648-1657/. . ', . . , 1998. > Archiwum Jana Zamojskiego, kanclerza hetmana wielkiego koronnego. Warszawa; Krakow, 1909-1948. T. 1-4. > DhtgoszJan. RocznikiczyliKronikislawnegoKrolestwa Polskiego. Warszawa, 1961-1985. Ks. 1-11. > Heidenstein ft Pamietaiki wojnie moskiewskiej / Tlum. J. Czubka. Lwow, 1894. > Jan z Czarnkowa. Kronika. Krakow, 1996. > Konstytucja 3 Maja 1791. Statut zgromadzenia Przyjaciol Konstytucji / Opr. J. Kowecki, przedmowa B. Lesnodorskiego. Warszawa, 1983. > Maciej z Miechowa. Chronika Polonorum. Krakow, 1921. > Mistrz Wincentytzw. Kadubek Kronika Polska. Wroclaw; Warszawa; Krakow, 1992. > Monumenta Poloniae Historica. Lwow; Krakow, 1864-1893. T. 1-6. > Monumenta Poloniae Historica,. Seriall. Krakow; Warszawa, 1946-1996. T. 1-12. > Monumenta Poloniae Vaticana / Wyd. J. Ptasnik. Krakow, 1913-1914. T. 1-3. > PasekJ.Ch, Pami?tniki / Opr. R. Pollak. Warszawa, 1984. > Relacje wojenne z pierwszych lat walk polsko-kozackich powstania Bohdana Chmielnickiego okresu Ogniem mieczem" (1648-1651) / . . Nagielski. Warszawa, 1999. > Ruch husycki w Polsce. Wybor tekstow zrodlowych / Opr. R. Heck E Maleczynska. Wroclaw, 1953. > Zrodla, sagi legendy najdawniejszych dziejow Polski / Wyd. G. Labuda. Warszawa, 1960. > Zrodla skandynawskie anglosaskie do dziejow slowia nszczyzny / Wyd. G. Labuda. Warszawa, 1961. . XVI . , 1998. . XVI . , 2000. . XIII-XV . , 1995. .. XVIXVII . , 1999.

703 .. . . . 2. , 1971. .., .., . . . , 1999. . - . ; , 2001. . 1733 . , 1862.

.. X - XIII . , 1988. .. . XVI , 1990. . 1793 . . . 1870. .. XVI-XVIII . , 1966. .. . , , . , 1996. .. : , , . , 2002. . , 1888. . XVIII . -, 1890. .. . , 1968. XVII / . . ; , 1996. . . 1957. . . , 1985. .. . -, 1905. .. -. , 1998. . - XV-XVTII . . , 1993. ' .. . . 2. , 1990. . () 1569-1673 pp. . ; , 2002. Men ' XVIcr. . , 1996. ' (1561 -1591). , 1999. - . . , 1954. .. - , ( XIV - XVI .). , 1968. . . , 1890. . . . , 1883. .. XVIII , 1961. .. '-- (1576-1636). , 1990. . . -, 1889. . '. , 1972. . XVI-XVIII . , 1957. . XVIII . , 1966. - . , 1988. . , 1982. , 1989. .. . XV ; , 1958. .. XV-XV1 . , 1968. ( VI .). , 1991. . . , 1998. . . , 1953. .. . , 1979.

704 .., B.C. : - . , 1993. .., B.C. XVH-XVIII . , 1997. .., .. . , 1998. . . , 1869. .. - XVI- XV11 . , 1978. X. . . , 1978. XV-XV111 : - . 100- / . . . , 1998. .. . XVII . , 1997. XIV XVII . ( ). , 1993. . . XV1-XVIIT . , 2002. . 50- XVII . , 1998. .. . , 1975. AchremezykS. Zycie sejmikowe Pius Krolewskich w latach 1647-1772. Olztyn, 1999. Baker O. Genealogia Piastow. Krakow, 1895. BaranowskiB. ZyciecodziennemalegomiasteczkawXVII XVIII wieku. Warszawa, 1975. BaszkiewiczJ. Polska czasow Lokietka Warszawa, 1968. BaszkiewiczJ. Powstanie zjednoczonego Paiistwa Polskiego. (na przetomie XIV w.). Warszawa, 1954. BesalaJ. Stetan Batory. Warszawa, 1992. BiskupM. TrzynastoletniaWojnazZakonemKrzyzackim. Warszawa, 1997. Biskup M, Labuda G. Dzieje Zakonu Krzyzackiego w Prusach. Gdansk, 1986.

Boknska Szkice ideologach polskiego swiecenia Kollataj Staszic. Wroclaw, 1952. Bobinski V/. Wojewodztwo Kijowskie w czasach Zygmunta III Wazy. Studium osadnictwa stosunkow wtasnosci ziemskiej. Warszawa 2000. BoguckaM. KazimierzJagielloriczykijegoczasy. Warszawa, 1981. Bogucka M., Samsonowicz H. Dzieje miast mieszczanstwa w Polsce przedrozbiorowej. Wroclaw, 1986. Budzynski Z Ludnosc pogranicza polsko-ruskiego w drugiej polowie XVIII wieku. Stan, rozmieszczenie, strukturawyznaniowa etniczna Przemysl; Rzeszow, 1993. T.l-2. Bystron IS. Dzieje obyczajow w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII. Warszawa, 1976. T. 1 -2. CegielsM ., KadzielaL Rozbiory Polski 1772-1793-1795. Warszawa, 1990. CentkowskiE. Ostatni monarcha: Opowiesc Stanislawie Auguscie Poniatowskim. Warszawa, 1978. CieslakE. Stanislaw Leszczynski. Wroclaw, 1994. Chrzescijanstwo w Polsce: Zarys przemian. 966-1979. Lublin, 1992. Dcwiat J. Chrzest Polski. Warszawa, 1997. DowiatJ. Polska-paristwem sredniowiecznej Europy. Warszawa, 1%8. Dworzaczek W. Genealogia Warszawa, 1959. Dzieje Uniwersytetu Jagielloriskiego 1364-1764. Krakow, 1964. Gawlas S. ksztaft zjednoczonego Krolestwa Warszawa, 1996. Gloger Z. Geografia historyczna ziem dawnej Polski. Krakow, 1903. Gmiterek H. Bracia czescy a kalwini w Rzeczypospolitej. Polowa XVI - polowa XVII w. Studium porownawcze. Lublin, 1987. GrabsMA.F. Boleslaw Chrobry. Warszawa 1966. GieysztorA. Mitologia Slowian. Warszawa, 1982. GodtowsMK., KozlowsMlK. Historia starozytna ziem polskich. Wyd. IV. Warszawa, 1985. Gorski K. Zarys dziejowduchowosci w Polsce. Krakow, 1986. Grzybowski S. Henryk Walezy. Wroclaw, 1985. ' GrzybowskiS. Jan Zamojski. Warszawa, 1994. Horn M. Skutki ekonomiczne najazd6w tatarskich z lat 1605-1633 na Rus Czerwonq. Wroclaw; Warszawa; Krakow, 1964.

705 . Walka chtopow czerwonoruskich z wyzyskiem feudalnym w latach 1600-1648. Opole: Warszawa; Wroclaw, 1974-1982. Cz. 1-111. Hynczewska-Hermel 71 Swiadomosc narodowa szlachty ukrainskiej kozaczyzny od schylku XVI do potowy XVII w. Warszawa, 1985. JanasE. Konfederaeja wojska koronnego w latach 1661-1663. Dzieje ideologja. Lublin, 1998. . ,.,.. Jasienica P. Polska Jagiellonow. Warszawa; 1965. Jasienica P. Polska Piastow. Warszawa, 1966. Jasienica P. Rzeczpospolita obojga narodow. Warszawa; 1967. Jawor G. Osady prawa woloskicgo ich mieszkancy na Rusi Czerwone'] w poznym sredniowieczu. Lublin, 2000. JobertA. Od Lutra do Mohily. Polska wobeckryzysuchrzescijanstwa 1517-1648. Warszawa, 1994. KaczmarczykJ. Bohdan Chmielnicki. Wroclaw etc., 1988. KaminskiA.S. Republic vs. Autocracy: Poland/Lithuania and Russia, 1686/1697. Cambridge, Mass., 1993. KerstenA. Stefan Czamiecki. Warszsawa, 1963. KirykF. Wielki krol jegonastejica. Dziejenarodu Panstwapolskiego. Krakow, 1992. KitowiczJ. Opis obyczajow za panowania Augusta III. Warszawa, 1985. Kbczewski W. Abdykacja Jana Kazimierza. Spoteczenstwo szlacheckie wobec kryzysu politycznego lat 16671668. Lublin, 1993. Kbczewski W. Wprzededniu wojnydomowej wPolsce. Walka sejmowa lat 1664-1665. Lublin, 1984. Konopczyhski W. Geneza ustanowienieRadyNieustajacej. Krakow, 1917. Konopczynski W. Konfederacja Barska. Warszawa, 1936-1938. T. 1-2. .......-.- : t . Konopczyhski W. Liberum veto. Studium porownawczo-historyczne. Krakow, 1918. Korzon T. Wewnetrzne dzieje Polski za Stanislawa Augusta (1764-1794). Badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego administracyjnego. Krakow, 1897-1898. T. 1 -6. Kozfowski J.K, KozlowskiS.K Epokakamienianaziemiachpolskich. Warszawa, 1977. Kras P. Husyci w pi?tnastowiecznej Polsce. Lublin, 1998. Kriegseisen W. Sejm Rzeczypospolitej szlacheckiej (do roku 1763). Warszawa, 1995. Kriegseisen W. Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII XVIII wieku. Warszawa, 1991. KiichowiczZ MitoScstaropolska Lodz, 1982. ,, . KuchowiczZ Obyczaje staropolskie XVII-XVIII wieku. L6dz, 1975. .,, . Kuczynski S.K. Bitwa pod Grunwaldem. Katowice, 1987. Kuczynski S.K. Polskie herby ziemskie. Geneza, tresci, funkcje. Warszawa, 1993. KuczynskiS.M. KrolJagjello 1351-1444. Warszawa, 1985. Kulecki M. Wygnaiicy ze wschodu. Egzulanci w Rzeczypospolitej w ostatnich latach panowania Jana Kazimierza za panowania Michala Korybuta Wi sniowieckiego. Warszawa, 1997. KulturaPolski sredniowiecznej X-XIII w. Warszawa, 1985. Kultura Polski ^redniowiecznej XlV-XVw. Warszawa, 1997. Labuda G. Studianadpoczatkami Panstwa Polskiego. Poznari, 1987-1988. T. 1-2. Lesnodorski B. Dzieje Sejmu Czteroletniego 1788-1792. Studia historyczno-prawne. Wroclaw, 1951. Litwin H. Naph/w szlachty polskiej na Ukraine 1569-1648. Warszawa, 2000. Laszewski R. Sejm polski w latach 1764-1793. Warszawa; Poznan, 1973. Lepkawski T. Polskanarodziny nowoczesnego narodu 1764-1870. Warszawa, 1967. ; MaciszeH'ski J. Szlachta polska jej panstwa Warszawa, 1984. Makarsld W. Pogranicze polsko-ruskie do polowy wieku XIV: Studium j ?zykowo-etniczne. Lublin, 1996. Malowist M. Wschod a zachod Europy w XIII - XVI wieku. Konfrontacje struktur spoleczno-gospodarczych. Warszawa, 1973. Mi^dzy barokiem a oswieceniem: Nowe spqjrzenie na czasy saskie. Olsztyn, 1996. Modzelewski K. Chlopi w monarchii wczesnopiastowskiej. Wroclaw; Gdansk; Lodz, 1987.

MrozowskaK. KomisjaEdukacji Narodowej 1773-1794. Krakow, 1973. Natansan-Lesld J. Rozwoj terytorialny Polski do roku 1572. Warszawa, 1964. Nowak T.M. Wladyslaw Lokietek - polityk dowodca. Warszawa, 1978.

706 Ochmann-Staniszewska S., Staniszewski Z Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo -doktryna-praktyka. Wroclaw, 2000. T.l-2. Ochmanski J. Litewska granica etniczna na wschodzie od epoki plemiennej do XVI w. Pozna n, 1981. OlejmkK. Wladystaw III Wameiiczyk. Szczecin, 19%. OlszewskiH. Sejm Rzeczypospolitej epoki oligarchii 1652-1763. Poznan. 1966. PqjewskiJ. Buiiczuk koneerz. Z dziejow wojen polsko-tureckich. Poznan, 1997. PapeeF. AleksanderJagielloriczyk. Krakow, 1949. Papee F. Jan Olbracht Krakow, 1936. Piwowarczyk D. Obyczaj rycerskiwPolscep6znosredniowiecznej(XIV-XVwiek). Warszawa, 1998. Plaza S. Rokosz Lubomirskiego. Krakow, 1994. Podhorodecki L. Chanat Krymski ijego stosunki z Polska. w XV-XVIII w. Warszawa, 1987. Poeci polscy od sredniowieczado baroku. Warszawa, 1977. Polska sluzba dyplomatyczna XVl-XVIH wieku. Warszawa, 1966. RokB. Czlowiekwobecsmierciwkulturzestaropolskiej. Wroclaw, 1995. Rostworowski E. Legendy fakty XVIII wieku. Warszawa, 1959. Rozek M Polskie koronacje korony. Krakow, 1987. Rzeczpospolita w Iatach Potopu. Kielce, 1996. Samsonowicz H. Miejsce Polski w Eutopic Warszawa, 1995. Samsonowicz H. Zlotajesieii poslkiego sredniowiecza Poznan, 2001. SerczykWA. Hajdamacy. Krakow, 1972. Serczyk W.A. Koliszczyzna. Krakow, 1968. Serczyk W.A. Na dalekiej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny do 1648 roku. Krakow, 1984. Serczyk W.A. Naptonacej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny 1648-1651. Warszawa, 1998. Skrzypek J. Studia nad pierwotnym pograniczem poisko-ruskim w rejonie Worynia Grodow Czerwie nskich. Warszawa, 1962. Slanek W. Konfederacje generalne koronne w XVIII wieku. Toru n, 1991. StaszewskiJ. August III Sas. Wroclaw, 1989. StaszewskiJ. August II Mocny. Wroclaw, 1998. Sucheni-Grabowska A. Zygmunt August kr61 polski wielki ksi aze litewski 1520-1572. Warszawa, 1996. Szczygiel R Lokacje miast w Polsce XVI wieku. Lublin, 1989. SzymanskiJ. Heitjarzsredniowiecznegorycerstwapolskiego. Warszawa, 1993. TazbirJ. KulturaszlacheckawPolsce. Rozkwit-upadek-relikty. Poznan, 1998. TazbirJ. Panstwo bez stosow. Szkice z dziejow tolerancji w Polsce XVI XVII w. Warszawa, 1967. Toilet D, Historia Zydow w Polsce od XVI wieku do rozbiorow. Warszawa, 1999. Triumry porazki. Studia z dziejow kultury polskiej XVI-XVIII w. / Red. J. Tazbir. Warszawa, 1989. Urban W. Epizod reformacyjny. Dzieje Narodu Panstwa Polskiego. Krakow, 1988. Wisner H. Najasniejsza Rzeczpospolita. Szkice z dziejow Polski szlacheckiej XVI-XVH wieku. Warszawa, 1978. Wisner H. Wladyslaw IV Waza Wroclaw, 1995. ; Wisner H. Zygmunt III Waza Wroclaw, 1991. - Wlodarski B. Polska Rus 1194-1340. Warszawa, 1966. WojciechowskiZ. Zygmunt Stary (1506-1548). Warszawa, 1979. Wojciechowski Z. Polska nad Wistq. Odra^ w X wieku. Studium nad geneza. panstwa Piastow jego cywilizacji. Katowice, 1939. , WqjcikZ. Jan Kazimierz Waza Wroclaw, 1997. WojcikZ. JanSobieski 1629-1696. Warszawa, 1983. Wqjcik Z. Wojny kozackie w dawnej Rzeczypospolitej. Dzieje Narodu Pa nstwa Polskiego. Krakow, 1989. WyczahskiA. Polska-Rzecza.Pospolita.Szlacheck^ 1454-1764. Warszawa, 1965. WyczanskiA. Studia nad folwarkiem szlacheckim w Polsce w latach 1500-1580. Warszawa, 1960. Zydzi w dawnej Rzeczypospolitej. Wroclaw, 1991. WyrozumskiJ. Kazimierz III Wielki. Wroclaw, 1982. WyrozumskiJ. Kr61owaJadwiga.Miedzyepoka.piastowska. jagiellonskq. Krakow, 1997.

707 Zielinska T. Magnateria polska epoki saskiej. Funkcje urz edow krolewszczyzn w procesie przeobrazen warstwy spolecznej. Wroclaw, 1977. Zienkowska K. Stanislaw August Poniatowski. Wroclaw, 1998. XIX- XX . > . I. . , [...] 1914. > 1863 . . . 1856-1864 . , 1963-1964. . 1-2. > . , 1956. . 1-3. > . . , 1957. > Bartel W.W., Kosim J., Rostocki W. Ustawodawstwo Ksi?stwa Warszavvskiego. Akty normatywne wladzy najwyzszej. Warszawa, 1964-1967. T. 1-2. > Burzliwe dzieje T.T. Jeza. Z pamietnika, pism listow wybral opracowal S. Strumph-Wojtkiewicz. Warszawa, 1961. > Czartoryjski A.J. Pami^tniki memorialy polityczne (1776-1809) / Wybral . J. Skowronek. Warszawa, 1986. > Daszynsldl. Pamiettiiki. Krakow, 1925-1926. T. 1-2. > Dokumenty terenowych wladz powstania styczniowego 1862-1864 / Red. W.A. Djakow, S. Kieniewicz. Wroclaw,

1986. > Droga do niepodleglosci czy program defensywny? Praca organiczna - programy motywy / Red. T. Kizwalter J. Skowronek. Warszawa, 1988. > Galicja w dobie autonomicznej (1850-1914). Wybor tekstow/Opr. S. Kieniewicz Wroclaw, 1952. > Kolka socjalistyczne, gminy Wielki Proletariat. Procesy polityczne 1876-1888. Zrodla / Zebr., oprac. wst^pem opatrzyl L. Baumgarten. Warszawa, 1966. > Lin,anowskiB. Pamiettiiki(1870-1907)/Opr. J. Durko. Warszawa, 1958. > Materialy zrodlowe do historii polskiego ruchu ludowego / Opr. K. Dunin-Wasowicz. Warszawa, 1966. T. 1 (18641918). > NiemcewiczJ. U. Pamiettiiki czasow moich. Dzielo posmiertne. Lwow, 1882. > Pierwsze pokolenie marksystow polskich. Wyb6r pism materialow zrodlowych z lat 1878-1886. Warszawa, 1962. T. 1-2. > Polska dzialalnosc dyplomatyczna 1863-1864. Zbior dokument6w pod red. A. Lewaka Warszawa, 1937-1963. T. 1-2. > Polskie programy socjalistyczne 1878-1918 / Opr, F. Tych. Warszawa, 1975. > Powstanie Styczniowe. Materialy dokumenty. Wroclaw, 1962-1973. T.1-9. > Rewolucyjna konspiracja w Krolestwie Polskim w latach 1840-1845. Edward Dembowski / Pod red. W.A. Djakowa, S. Kieniewicza W. Sliwowskiej. Wroclaw, 1981. > Rzeczpospolita Krakowska 1815-1846. Wybor zrodet / Wst?pem objasnieniami zaopatrz. J. Bieniarzowna. Wroclaw, 1950. > Rzeczpospolita w dobie upadku. Wybor zrodel / Opr. J. Gierowski. Wroclaw, 1955. > SapiehaL. Wspomnienia(zlatod 1801 do 1863).Krakow, 1912. > Sejm Krolestwa Polskiego dzialalnosci rzadu stanie kraju 1816-1830 / Przygot J. Leskiewiczowa F. Ramotowska Warszawa, 1995. > Spoleczeristwo polskie proby wznowienia walki zbrojnej w 1833 roku / Pod red. W.A. Djakowa, S. Kieniewicza, W. Sliwowskiej F.I. Steblija. Wroclaw, 1984. > Sprawy polskie na Konferencji Pokojowej w Paryzu w 1919 r. Dokumenty materialy / Red. J. Bierzanek J. Kukulka. Warszawa, 1965-1967. T. 1-3. > Stariczycy. Antologia my si spolecznej politycznej konserwatystow krakowskich. Wybor tekstow / Przedmowa przypisy M. Krol. Warszawa, 1986. > Stowarzyszenie Ludu Polskiego w Krolestwie Polskim. Gustaw Ehrenberg " Swi^tokrzyzcy" / Pod red. W.A. Djakowa, S. Kieniewicza W. Sliwowskiej. Wroclaw, 1978. > Wybor tekstow zrodlowych zhistorii Polski 1795-1914/. . Stolarczyk. Rzeszow, 1985. > Zrodla do historii Polski 1861-1918/Wybori opr. W. Bialek. Warszawa, 1986.

708 .., .. (1836-1908). , 1968. . : 1889 1895 pp. , 1996. . 1863-1914. - . , 1998. . , . (1831-1863). , 1996. .. "" (1888-1893). , 1991. .. . , 1959. . - . ? - XX . , 2000. - . - 1903-1913. , 1987. - . - XIX . , 1969. .. , . , 1968. .. . , 1959. .. . (1801-1890). , 1972. .. . , 1966. .. . , 1969. .., . 1863 . , 1964. .. - 1863 . ( ). , 1973. . . - ( XIX - XX .). , 1999. .. 1864 . . , 1962. . ' : . 1772-1867. , 1999. .. : . - (XIX . - 1939 p.). , 1993. . . ( XIX - XX .). , 1995. . . 1863 . , 1967. .. 1863 . , 1962. . 1908 . , 1997. . XX (19021914). , 2002. .. - . , 1975. . 1864-1914 . / . . . , 1988. .. 1815-1830 . , 1978. .

(1863-1907). -, 1907. . . . . , 1994. ( XVIII60- XIX .). , 1984. .. . . , 1974. . . 1890-1904. , 1977. . . XIX- XX . , 1997. . - 50 - 70- XIX . , 1978.

709 . - 50 - 60- XIX . . 1966. .. . , 1980. * - . - . , 1981. XIX - XX . , 1977. . - 1890-1894 pp. . 2000. .. ( XIX - XX .). . 1973. ., .. : . , 1986. Bartnicka . Dzialalnosc edukacyjna Jana Sniadeckiego. Wroclaw, 1980. BeauvoLsD. Szkotractwopolskicnaziemiachlitewsko-aiskichl803-1832.Lublin, 1991.T. 1-2. Borejsza J. W kr^gu wielkich wygnancow. Warszawa 1963. BtiszAo J. Galicja 1859-1914. Polski Piemont. Warszawa, 1989. Buszko J. Polacy w parlamencie wiedeiiskim 1848-1918. Warszawa, 19%. Caia A. Asymilacja Zydow w Krolestwie Polskim (1864-1897). Postawy, konflikty, stereotypy. Warszawa, 1989. ChlebowczykJ. Miedzy dyktatem, realiami a prawem do samostanowienia Prawo do samookre slenia problem granic we Wschodniej Europie Srodkowej w pierwszej wojnie swiatowej oraz po jej zakoriczeniu. Warszawa, 19S8. ChlebowczykJ. prawie do bytu marych mlodych narodow. Kwestia narodowa procesy narodotworcze we Wschodniej Europie Srodkowej w dobie kapitalizmu (Od schylku XVIII do poczatkow XX w.). Warszawa; Krakow, 1983. Chwalba A. Historia Polski 1795-1918. Krakow, 2000. ChwalbaA. Imperium korupcji wRosjii w Krolestwie Polskim wlatach 1861-1917. Krakow, 1995. Daszyk K.K. Osobliwy podolak. W krggu mysli historiozoficznej spoleczno-politycznej Wojciecha hr. Dzieduszyckiego. Krakow, 1993. DqbkowskiT. Ukrairiski ruch narodowy w Galicji Wschodniej 1912-1923. Warszawa, 1985. Dmowski R. Mysli nowoczesnego Polaka Warszawa, 1989. Dmowski R. Polityka polska Odbudowanie panstwa Warszawa, 1988. T. 1-2. DobrowoIsM T. Malarstwo polskie ostatnich dwustu lat Wroclaw etc., 1976. Dylqgowa H. Duchowieristwo katolickie wobec sprawy narodowej 1764-1864. Lublin; 1981. DziejeUniwersytetu Warszawskiego 1807-1915./Podred.S. Kieniewicza. Warszawa, 1981. EisenbachA. EmancypacjaZydownaziemiachpolskich 1785-1870natieeuropejskim. Warszawa, 1988. Estreichewwna M. Zycie towarzyskie obyczajowe Krakowa w latach 1848-1863. Wyd.2. Krakow, 1968. FedorowiczJ., Konopinska J. Marianna roze: Zycie codzienne w Wielkopolsce w latach 1890-1914. Ztradycj rodzinnej. Warszawa, 1977. Feldman J. Bismark a Polska. Wyd.2. Warszawa, 1966. .. Feldman W. Mejepolskiejmysiipolitycznej wokresieporozbiorowym(Pr6bazarysu). Krakow, 1913-1920. T. 1-3. Feldman W. Stronnictwa programy polityczne w Galicji 1846-1906. Krakow, 1907. T. 1 -2. FrasZ. Florian Ziemialkowski (1817-1900). Biografiapolityczna Wroclaw; Warszawa; Krakow, 1991. Fras Z. Galicja. Wroclaw, 2000. GqjewskiS. IzydorKajetanWyslouch(AntoniSzech) 1869-1937. Lublin, 1995. Galicja wpowstaniustyczniowym. Wroclaw, 1980. GasiorowskaN. Zdziejowprzemyslu wKrolestwiePolskim 1815-1918. Warszawa, 1965. Grabs/a A.F. Joachim Lelewel demokracja niemiecka Z dziej6w mi^dzynarodowych kontaktow polskiej lewicy w dobie Wielkiej Emigracji. Lodz, 1987. GrodziskiS. Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914. Warszawa, 1993. T. 1-2. Grodziski S. W Krolestwie Galicji Lodomerii. Krakow, 1976. Groniowski K., SkowronekJ. Historia Polski 1795-1914. Wyd. 3. Warszawa, 1987.

710 Gruchab T. Rzad austriacki polskie stronnictwa polityczne w Galicji wobec kwestii ukrai nskiej (1890-1914). Krakow, 1988. Haecker E. Historja socjalizmu w Galicji Slasku Cies2yriskim. Krakow, 1933. Hahn H.H. Dyplomacja bez listow uwierzytelniajacych: Polityka zagraniczna Adama J. Czartoryjskiego. Warszawa, 1987. Handelsman M. Ukraiiiska polityka ks. Adama Czartoryjskiego przed wojna. Krymska^ Rozwoj narodowosci nowoczesnej. Warszawa, 1937. Homowa E. Ukrainski oboz postepowy jego wspolpraca z polska. lewica. spoleczna. w Galicji 1876-1895. Wroclaw, 1968. Ideologicpoglady,mity w dziejach Polski Europy XIX XX wieku/Podred.J. Topolskiego.Poznaii, 1991. Inteligencja polska XIX XX wieku. Studia/Podred. R. Czepulis-Rastenis. Warszawa, 1978-1991. T. 1-6. Janion M., Zmigrodska M. Romantyzm historia. Warszawa, 1978. Janows/d M. Inteligencja wobec wyzwan nowoczesnosci. Dylematy ideovve polskiej demokracji liberalnej w Galicji w latach 18891914. Warszawa, 1996.

JanowskiM. Polskamysl liberalnado 1918roku. Krakow, 1998. Jaskohki M. Historia - narod - panstwo. Zarys syntezy mysli politycznej konserwatystow krakowskich w latach 1866-1934. Krakow, 1981. Jaskohki M. Kaduceus polski. Mysl polityczna konserwatystow krakowskich 1866-1934. Warszawa: Krakow. 1990. Jaskohki M. Konserwatyzm nacjonalizm. Studia nad konfrontacjami konserwatyzmu krakowskiego demokracji narodowej przed 1914r. Krakow, 1989. JaszczukA. Sporpozytywistowzkonserwatystamioprzyszlosc Polski. Warszawa, 1986. Jedlicki J. Klejnot bariery spoleczne. Przeobrazenia szlachetstwa polskiego w schylkowym okresie feudaliumu. Warszawa, 1968. Ihnatowicz I. Obyczaje wielkiej burzuazji warszawskiej w XIX wieku. Warszawa, 1971. Kalabinski S., Tych F. Czwarte powstanie czy pierwsza rewolucja. Lata 1905-1907 na ziemiach polskich. Warszawa, 1976. Kalembka S. nasza^ waszq wolnosc: Studia z dziej6w polskiej mysli politycznej doby romantyzmu. Olsztyn, 1997. KalembkaS. WielkaEmigracja Polskie wychodztwopolityczne wlatach 1831-1862. Warszawa, 1971. KarolczakK. Dzieduszyccy. Dzieje rodu. Linia poturzycko-zarzecka Krakow, 2000. KieniewiczS. Historia Polski 1795-1918. Wyd. 9. Warszawa, 1997. Kieniewicz S. Pomiedzy Stadionem a Goslarem. Sprawa wloscianska w Galicji w 1848 roku. Wroclaw, 1980. KieniewiczS. Powstanie styczniowe. Wyd. 2. Warszawa, 1983. Kieniewicz S. Spoleczenstwo polskie w powstaniu poznanskim 1848 r. Wyd. 3. Warszawa; 1960. KieniewiczS., ZahorskiA., Zajewski W. Trzy powstania narodowe: kosciuszkowskie, listopadowe, styczniowe. Wyd. 2. Warszawa, 1994. Kizwalter T. Kryzys Oswiecenia a poczatki konserwatyzmu polskiego. Warszawa, 1987. Kizwalter 71 Nowatorstwo rutyny". Spoleczenstwo Krolestwa Polskiego wobec procesow modemizacji (1840-1863). Warszawa, 1991. Koberabwal Polska WiosnaLudow. Warszawa; 1967. Koberdowa I. Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat". Warszawa, 1981. Kobieta spoleczenstwo na ziemiach polskich w XIX wieku. Zbior studiow / Pod red. A. Zarnowskiej A. Szwarca. Warszawa, 1990. Kotodziejczyk R. Miasta, mieszczanstwo, burzuazja w Polsce wXKw. Warszawa, 1979. Kowecka E. W salonie w kuchni: Opowiesc kulturze materialnej palacow dwor6w polskich w XIX w. Warszawa, 1984. Kozik J. Miedzy reakeja. a kontrrewolucjq. Studia z dziej6w ukrairiskiego ruchu narodowego w Galicji w latach 1848-1849. Krakow, 1975. KozikJ. Ukrainski ruch narodowy w Galicji w latach 1830-1848. Krakow, 1973. Kraszewski P. Polska emigracjazarobkowaw latach 1870-1939. Poznan, 1995. Km! M. Konserwatysci a niepodleglosc. Studia nad polska. mysla. konserwatywna. XIX wieku. Warszawa, 1985.

711 L Orientacja stowiariska w mysli politycznej Wielkiej Emigracji (do wybuchu wojny Krymskiej): geneza, uwarunkowania, podstawowe koncepcje. Toru , 1996. Lepkowski T, Powstanie Listopadowe. Warszawa, 1987. Libera Z. Wiek oswiecony: Studia szkice z dziejow literatury kultury polskiej XVIII XIX w. Warszawa, 1986. LimanowskiB. Historyapowstanianarodupolskiego 1863 1864 . Wyd. 2. Lwow, 1909. Ludwikowsld R.R. Gtowne nurty polskiej mysli politycznej 1815-1890. Krakow, 1982. Lazuga W. Michal Bobrzynski. Mysl historyczna a dzialalnosd polityczna Warszawa, 1982. Lazuga W. Rzady polskie" w Austrii: GabinetKazimierzaBadeniego 1895-1897. Poznan, 1991. LojekJ. SzansepowstaniaIistopadowego:Rozwazaniahistoryczne. Wyd. 3. Warszawa, 1986. Lysiak W. Napoleoniada. Warszawa, 1990. , , MafecfoJM Zarysdziejow Polski 1864-1939. Krakow, 1991. Mahkowsla Z. W kr?gu polskich doswiadczeri historycznych XIX XX wieku. Studia Lublin, 1986. Mencel T. Galicja Zachodnia 1795-1806. Lublin, 1976. Miastoikulturapolskadobyprzemyslowej/Podred. H. Imbs. Wroclaw etc., 1988-1993. T. 1-3. Molenda J. Pilsudczycy a narodowi demokraci 1908-1918. Wybrane zagadnienia Warszawa, 1961. Najdiis W. PolskaPartiaSocjalno-DemokratycznaGalicji Slaska 1890-1919. Warszawa, 1983. Najdws W. Szkice zhistorii Galicji. Warszawa, 1958-1960. T. 1-2. NowakA. Miedzy carem a rewolucjaj Studium politycznej wyobrazni postaw Wielkiej Emigracji wobec Rosji 18311849. Warezawa, 1994. PachonsU J. Genera} Jan Henryk Dabrowski 1755-1818. Warszawa, 1981. v Pachonsti J. Legjony polskie. Prawda legenda 1794-1807. Warszawa, 1969-1979. T. 1 -4. PaproclaF. WielkieKsiestwoPoznanskiewokresierzadowFlottwella(1830-I841).Poznan, 1970. Partacz Od Badeniego do Potockiego. Stosunki polsko-ukrai riskie w Galicji w latach 1888-1908. Toru , 1996. PierogS. Maurycy Mochnacki. Studium romantycznej swiadomosci. Warszawa, 1982. Polska XIX wieku. Panstwo. Spoleczenstwo. Kultura. / Pod red. S. Kieniewicza Wroclaw, 1986. Polska klasa robotnicza Zarys dziejow / Pod red. S. Kalabiiiskiego. Warszawa, 1974-1978. T. 1, cz. 1 -3. Powstanie Listopadowe 1830-1831. Dzieje wewn etrzne, militaria, Europa wobec powstania / Red. W. Zajewski. Warszawa, 1980. Ramotowska F. Narodzinytajemnegopanstwapolskiego: 1859-1862. Warszawa, 1990. Redziiiski K. Zydowskie szkolnictwo s"wieckie w Galicji w latach 1813-1918. Cz^stochowa, 2000. Rychlikowa I. Ziemianstwo polskie 1789-1864. Warszawa, 1983. SkowronekJ. Adam Jerzy Czartoryjski 1770-1861. Warszawa, 1994. SkowronekJ. Legiony polskie we Wtoszech. Wyd. 3. Warszawa, 1985. SkowronekJ. Zmagnackiegogniazdadonapoleonskiegowywiadu: Aleksander Sapieha Warszawa, 1992. SladkowskiW. EmigracjapolskaweFrancji 1871-1918.Lublin, 1980. Spofeczeristwo Krolestwa Polskiego. Studia uwarstwieniu ruchliwosci spolecznej / Pod red. W. Kuli J. Leskiewiczowej. Warszawa, 1965-1991. T. 1-9. Stegner T. Liberalowie Krolestwa Polskiego 1904-1915. Gdansk, 1990.

Slolarczyk M. Dzialalnosc Lwowskiej Centralnej Rady Narodowej w s4vietle zrodel polskich. Rzeszow, 1994. Szostakowski S. Z dziejow Wielkiej Emigracji. Warszawa, 1991. SzwarcA. Pod obca.wladza_ 1795-1864. Warszawa, 1997. Slusarek K. Drobnaszlachtaw Galicji 1772-1848. Krakow, 1994. Tokarz W. Wojna polskc-rosyjska: 1830 1831. Warszawa, 1994. Trzeciakowska M., Trzeciakowski L. W dziewi^tnastowiecznym Poznaniu. Zycie codzienne miasta 1815-1914. Poznan. 1982. Trzeciakowski L. Pod pruskim zaborem 1850-1918. Warszawa, 1973. Uprzemystowienie ziem polskich w XIX XX wieku. Studia materialy / Pod red. I. Pietrzak-Pawtowskiej. Wroclaw, 1970. WalczakJ. Ruch studencki w Polsce 1944-1984. Wroclaw, 1990.

712 Walczak . Szkolnictwo wyzsze nauka polska w latach wojny okupacji 1939-1945. Wroclaw; Warszawa; Krakow, 1978. WalictiA. Miedzy filozon^ religiaj politykq. Studiao mySli polskiej epoki romantyzmu. Warszawa, 1983. WandyczP. Podzaborami: Ziemie Rzeczypospolitej wlatach 1795-1918. Warszawa, 1994. Wasilewski S. Zycie polskie w XIX wieku. Krak6w, 1 962. Wasko A. Romantyczny sarmatyzm. Tradycja szlachecka w literaturze polskiej lat 1831 -1863. Krakow, 1995. Wqsicki J. Ziemie polskie pod zaborem pruskim. Wielkie Ksi estwo Poznanskie 1815-1848. Warszawa, 1980. Wereszycki H. Historia pol ityczna Polski 1864-1918. Krakow, 1990. WierzbicMA. Historiografia polska doby romantyzmu. Wroclaw, 1999. Wiqckowska Z Joachim Lelewel, uczony, polityk, czlowiek. Warszawa, 1980. Wroczynski Dzieje oswiaty polskiej 1795-1945. Warszawa, 1980. WronsUA. Powstanie listopadowe na Woryniu, Podolu Ukrainie. Warszawa, 1993. Zajewski W. Jozef Wybicki. Warszawa, 1989. Zie/(sfa'/l. Poczatek wieku. Przemianykulturyw latach 1807-1831. Lodz, 1973. ZarnowskaA. KlasarobotniczaKrolestwaPolskiego 1870-1914. Warszawa, 1974. ZychowsMM. BoleslawLimanowski 1835-1935. Warszawa, 1971. ZychowsMM. Rok 1846 w Rzeczypospolitej Krakowskiej Galicji. Warszawa, 1956. XX . > 3., . (- ). . 1999. > 1944-1953 . / .. . , 1997-1999. . 1-2. ~> . 30- - 50- pp. , , / ... . , 1996-1998. . 1-2. > - / .. .. . . , 1967-1986. . 1-12. > ( " " ..) / .. .. . , 1994. > 1939-1941. 30-40- XX .: / 3 . ; , 1998-200 . . 1 -2. > - 1919-1920 . . , 1994. . 1-2. > P.M., ., . - (1944-1953). . , 2000. > - 1944-1974. . , 1974. > .., . (50 -80- XX .). , 1998. > . / . .. , 1997. . 1. > Akcja Wisla". Dokumenty / . . Misilo. Warszawa, 1993. > Anders W. Bez ostatniego rozdzialu: Wspomnienia z lat 1939-1946. Lublin, 1992. > Aparat bezpieczenstwa w latach 1944-1956: Taktyka, strategia, metody / Opr. A. Paczkowski. Warszawa, 1994. Cz. 1. > ArmiaKrajowawdokumentach 1939-1945. Wroclaw, 1990-1991. T. 1-6. > Beres W., Skoczylas J. General Kiszczak mowi... prawie wszystko. Warszawa, 1991. > Biazynski Z. Mowi Jozef Swiatio: Za kulisami bezpieki partii 1940-1955. Wyd. 2. Londyn, 1985. > Biazynski Z Towarzysze zeznaja: Z tajnych archiwow Komitetu Centralnego. Dekada Gierka 1970-1980 w tzw. Komisji Grabskiego. Warszawa, 1990. > Diariusz teki Jana Szembeka (1933-1945). Londyn, 1964-1972. T. 1-4. > Documents on Polish-Soviet Relation 1939-1945. London, 1965-1967. Vol. 1 -2.

713 > Dokumenty Komitetu Obrony Robotnik6w Komitetu Samoobrony Spolecznej "KOR" / Wst?p . A. Jastrz^bski. Warszawa, 1994. > Dokumenty programowe polskiego rachu robotniczego 1878-1984 / Pod red. N. Kolomejczyka, B. Syzdka. Warszawa, 1986.

> Dokumenty z dziejow polskiej polityki zagranicznej 1918-1939 / Pod red. T. Jedruszczaka M. Nowak-Kielbikowej. Warszawa, 1989. T. 1. > Dziewanowski M.K. Jedno zycie za malo. Kartki z pamietnika niepoprawnego optymisty. Toruii. 1994. > Giedroycl, Miemszews/d J. Listy 1949-1956/ Wybral wstepem poprzedzil K. Pomian. Warszawa, 1999. Cz. 1-2. > Gomulka inni. Dokumenty z archiwum 1948-1982 / . J. Andrzejewski [A. Paczkowski]. Londyn, 1987. > Gomulka W. Pamietniki / Opr. A. Werblan. Warszawa, 1994. > GrabskiS. Pamietniki. Warszawa, 1989. T. 1-2. > Grudzien 1970 / Opr. P. Jagl iriski. Paris, 1986. > Gryciuk F., Matusak P. Represje NKWD wobec zolnierzy podziemnego Panstwa Polskiego w latach 1944-1945. Wybor zrodet. Siedlce, 1995. T. 1-2. > Hemmerling Z, Nadokki M. Opozycja antykomunistyczna w Polsce 1944-1956: Wybor dokumentow. Warszawa, 1990. > Jaroszewicz P., Rolinski B. Przerywam milczenie 1939-1989. Warszawa, 1991. > Jaruzelski W. Stan wojenny dlaczego... / Wspolpraca M. Jaworski; W. Lozinski. Warszawa, 1992. > Jedrzejewicz J. Wsfuzbie idei. Fragmenty pami?tnikai pism. Londyn, 1972. > Jedrzejewicz W. Wspomnienia/ Opr. J. Cisek. Wroclaw, 1993. > Katyn. Dokumenty ludobojstwa. Warszawa, 1992. > Komorowski T. Bor. Armia podziemna / Opr. W. Bartoszewski .. Kunert. Warszawa, 1994. > Konfiktypolsko-sowieckie 1942-1944. Dokumenty /Opr. W. Roszkowski. Warszawa, 1993. > K.osci61 - Panstwo w swietle akt wydzialow do spraw wyznan 1967-1968: Proby kontroli kosciola, wydarzenia marcowe, interwencja sierpniowa w Czechoslowacji / Wyb. opr. P. Raina. Warszawa, 1994. > Kot S. Rozmowy z Kremlem. Londyn, 1959. > Kumaniecki K. Odbudowa paiistwowosci polskiej. Najwazniejsze dokumenty 1912-1924. Warszawa; Krakow, 1924. / > LarocheJ. Polskalat 1926-1935. Wspomnieniaambasadorafrancuskiego. Warszawa, 1966. / > Listy do pierwszych sekretarzy PZPR (1944-1970) / Wyb. opr. J. Stijpien. Warszawa, 1994. > Lukasiewicz S. Bylem sekretarzem Bieruta: Wspomnienia z pracy w Belwederze w latach 1945-1946. Krakow, 1987. > MatuszewskiJ. Wybor pism: KulisyhistoriiPolski (1941-1946). Rzeszow, 1991. > Mikoiajczyk S. Gwalt w Polsce. Chicago, 1981. > Mysl programowa opozycji demokratycznej w PRL (1976-1980) / Wyb. . . Orlof, A. Pasternak, R. Pawlikowski. Rzeszow, 1993. > NaszkowskiM. Paryz-Moskwa: Wspomnieniadyplomaty (1945-1950). Warszawa, 1986. > Nieznana korespondencja arcybiskupow metropolitow lwowskich Jozefe Bilczewskiego z Andrzejem Szeptyckim w czasie wojny polsko-ukrainskiej 1918-1919 / Opr. J. Wolczanski. Lwow; Krak6w, 1997. > Nowak-Jezioranski J. Polska z oddali: Wojna w eterze. Wspomnienia 1956-1976. Warszawa, 1989. > NSZZ 'Solidarnosc" (1980-1981). Podstawowe dokumenty, kronika dzialalnosci, bibliografia / Pod red. B. Pasierba. Wroclaw, 1990. > Opozycja demokratyczna w Polsce 1976-1980. Wybor dokumentow / Opr. Z. Hemmerling, M. Nadolski. Warszawa, 1994. > Ossowska W. Przezylam. Lwow - Warszawa 1939-1946. Warszawa, 1990. > Piecuch H. "Wojciech Jaruzelski tego nigdy nie powie": Mowi byly szef wywiadu kontrwywiadu, pierwszy zastepca Ministra SW general dywizji Wl. Pozoga. Warszawa, 1992. > PilsudskiJ. rtsma, mowy, rozkazy / Wstep L. Wasilewski. Warszawa, 1930-1933. T. 1-8. V > Polacy na Ukrainie, Zbior dokumentow. Cz?s6 1: Lata 1917-1939 / Pod red. S. St?pnia. Przemysl, 1998-1999. T. 1-2. V > Polemiki wokol najnowszej historii Polski (materiah/ irodlowe) / Wybor A. Magierska, A. Szustek. Warszawa, 1994.

714 > Polska szachownicy wielkich mocarstw: Sprawa polska w tajnej korespondencji dyplomatycznej (19411945)/Wyb. iopr. A. Sudot. Toruii, 1995. > Polska w polityce miedzynarodowej (1939-1945). Zbior dokumentow / Opr. W.T. Kowalski. Warszawa, 1989. > Polska-ZSRR. Struktury podleglosci. Dokumenty WKP(b) 1944-1949. Warszawa, 1995. > Polsko-radzieckie stosunki gospodarcze. Dokumenty materialy 1921-1939 / Wyb.dokonal . S. Lopatniuk. Warszawa, 1976. > Polsko-radzieckie stosunki kulturalne 1919-1939. Dokumenty materialy / Pod red. W. Balceraka. Warszawa, 1977. > Powstanie II Rzeczypospolitej. Wybor dokumentow 1866-1925 / Pod red. H. Janowskiej . Jedruszczaka Warszawa, 1984. > Poznariski Czerwiec 1956 / Pod red. J. Maciejewskiego Z. Trojanowskiej Wyd. 2. Poznaii, 1990. > Prawdziwa historia Polakow. Ilustrowane wypisy zrodlowe 1939-1945 / Opr. D. Baliszewski, A.K. Kunert. Warszawa, 1998-2000. T. 1-3. > Programy partii politycznych w Polsce w latach 1918-1939 / Wybor . . Orlof, A. Pasternak. Rzeszow, 1993. > Programy ruchu narodowego w latach 1887-1939 / Wybor opr. Cz. Brzoza, A. Pasternak. Rzeszow, 1993. > Protokoly posiedzen Biura Politycznego PZPR 1944-1945. / Opr. A. Kochanski. Warszawa, 1992. > Protokoly posiedzen Prezydium Krajowej Rady Narodowej 1944-1947 / Wybor, wstep opr. J. Kochanowski. Warszawa, 1995. > Protokoly posiedzen Rady Narodowej Centralnej we Lwowie (14.1V - 29.X.1848) / Redaktorzy S. Kieniewicz F. Ramotowska. Warszawa; 1996. > Protokoly z posiedzen Rady Ministrow Rzeczypospolitej Polskiej / Red. M. Zgorniak. Krakow, 1994-1996. T. 1-3. > Raczynski E. W sojuszniczym Londynie: Dziennik ambasadora E. Raczynskiego 1939-1945. Warszawa, 1989. > Rakowski M.F. Czasy nadziei rozczarowan. Warszawa, 1985-1987. Cz. 1-2.

> Rakowski M.F. Jak to si? stato. Warszawa, 1991. > ReniakM. KPN: Kulisy, fakty, dokumenty. Wyd. 2. Warszawa, 1984. > Repatriacja czy deportacja. Przesiedlenia Ukrainc6w z Polski do USRR 1944-1946. Dokumenty / Opr. E. Misilo. Warszawa, 1996. T. 1. > Rok 1920: Wojna polsko-sowiecka we wspomnieniach innych dokumentach / Opr. J. Borkowski. Warszawa, 1990. > Rolicki J. Edward Gierek - przerwana dekada. Wywiad-rzeka. Wyd. 2. Warszawa, 1990. > Romer E. Dziennik. Warszawa, 1995. T. 2. > Rzeczpospolita Polska czasu wojny. Dziennik Ustaw RP Monitor Polski 1939-1945 / Red. K. Kunert. Warszawa, 1995. > 3a.d nad autorami stanu wojennego: Oskarzenia, wyjasnienia, obrona przed Komisja^ Odpowiedzialnosci Konstytucyjnej. Warszawa, 1993. > SchaffA. Poranaspowiedz. Warszawa, 1993. > SMrmunt K. Moje wspomnienia 1866-1945 / Wstep opracowanie E. Orlof, A. Pasternak. Rzeszow, 1997. > Sprawa brzeska: Dokumenty materialy / Opr. M. Leczyk. Warszawa, 1987. > Stalin a powstanie Warszawskie. Dokumenty / Opr. T. Strzembosz. Warszawa, 1994. > Stan wojenny w Polsce. Dokumenty materialy archiwalne 1981-1983 / Praca zespofowa pod kier. T. Walichnowskiego. Warszawa, 2001. > StempowskiJ. W dolinie Dniestru inne eseje ukrainskie. Listy Ukrainie / Wybraf, opr. postowiem opatrzyl A.S. Kowalczyk. Warszawa, 1993. > Stosunki polsko-czesko-slowackie w latach 1918-1939 / . . Orlof, A. Pasternak. Rzeszow, 1994. > Stosunki Rzeczypospolitej Polskiej z Panstwem Radzieckim 1918-1943. Wybor dokumentow. Warszawa, 1991. > Straceni wpolskich wiezieniach 1944-1956/Red. S. Pajak. Lublin, 1994. > Szembek J. Diariusz. Wrzesien-grudzien 1939 / Przedmowe napisat przypisami opatrzyl B. Grzelonski. Warszawa, 1989.

715 > Tajne dokumenty Biura Politycznego. Grudzien 1970 / Opr. P. Domanski. Londyn, 1991. > Tajne dokumenty Biura Politycznego Sekretariatu . Ostatni rok wladzy 1988-1989 / Opr. S. Perzkowski. Londyn, 1994. > Tajne dokumenty Biura Politycznego. PRL - ZSRR 1956-1970 / Opr. A. Paczkowski. Londyn, 1998. > Tajne dokumenty Biura Politvcznego. PZPR a "Solidarnosc" 1980-1981. / Opr. Z. Wtodek. Londyn, 1992. > Tajne dokumenty Panstwo - Kosciol 1980-1989. Londyn; Warszawa, 1993. > Tajne dokumenty Panstwo - Kosciol 1960-1980. Londyn; Warszawa, 1996. > Tajne oblicze GL-AL PPR. Dokumenty / Wybor oprac. M.J. Chodakiewicz, P. Gontarczyk, L. Zebrowski. Warszawa, 1997. T. 2. > Tajne rokowania polsko-radzieckie w 1919 .: Materialy archiwalne dokumenty / Zebr. opr. W. Gostynska. Warszawa, 1986. > Teczka specjalna J.W. Stalina. Raporty NKWD z Polski 1944-1946 / Wybor opr. T. Carewskaja, A. Chmielarz; A. Paczkowski; E. Rosowska, S. Rudnicki. Warszawa, 1998. > Tyrowicz M. Wspomnienia zyciu kulturalnym obyczajowym Lwowa 1918-1939. Wroclaw, 1991. > U kresu samodzielnego ruchu ludowego: PSL 1947-1949. Protokoly, sprawozdania, listy / Zebr., opr. wstepem poprzedzili J.R. Szaflik, R. Turkowski. Warszawa, 1 995. > Uklad Sikorski - Majski: Wybor dokumentow / Opr. E. Duraczyriski. Warszawa, 1990. > Ukraine and Poland in Documents 1918-1922 / Edited by T. Hunczak. New York; Paris; Sydney; Toronto, 1983. > W kraju emigracji: Materialy Profesora Stanislawa Kota / Wyb. opr. J. Gmitruk, Z. Hemmerling, J. Satkowski. Warszawa, 1989. > W stanie. Zbiorowy dziennik stanu wojennego (grudzien 1981 - sierpien 1982). Warszawa, 1991. > Walesa L. Droga do wolnosci: Decyduja^ce lata 1985-1990 / Przy wspopracy A. Rybickiego. Warszawa, 1991. > Witos W. Dziela wybrane (Moje wspomnienia, Moja tulaczka w Czechoslowacji) / Do druku przyg.. przedmowa.i przypisami opatrzyli E. Karczewski J.R. Szaflik. Warszawa, 1988-1995. T. 1-3. > Wojciechowski S. Wspomnienia, or^dzia, artykuly / Opr. M. Groti-Drozdowska, MM. Drozdowski. Warszawa, 1995. > Wojsko Polskie na froncie wschodnim 1943-1945. Wyb6r materialow zrodlowych / . Grzelak, H. Stanczyk, S. Zwoliiiski. Warszawa, 1994. > Wybor dokumentow do dziejow polskiego uchodzstwa niepodleglosciowego 1939-1991 / Opr. red. A. Suchcitz, L. Maik, W. Rojek. Londyn, 1997. > Z ziemi sowieckiej - z domu niewoli. Relacje, raporty, sprawozdania z londynskiego archiwum prof. Stanislawa Kota/ Wybor opr. J. Gmitruk, Z. Hemmerling, J. Satkowski. Warszawa, 1995. > Zbrodnie nacjonalistow ukraiiiskich dokonane na ludnosci polskiej na Wolyniu 1939-1945 / Opr. J. Turowski, W. Siemaszko. Warszawa, 1990. > Zwoliriski J. Lemkowie w obronie wlasnej: Zdarzenia, tragedia. Wspomnienia z Podkarpacia. Koszalin, 1996. > Zwyciezcy za drutami: Jency polscy w niewoli (1919-1922). Dokumenty materialy / Opr. S. Alexandrowicz, Z. Karpus, W. Rezmer. Torun, 1995. - ... ,

.. " " - 1920-1939 pp. , 1998. ., . . - 1917-1921 pp. , 1997. . . , , . , 1993. . . : (40 -60- ). , 1992. . - ( ). ,

2000. . ( ) . , 2001.

716 - XX , 1997. . . . . 1957. : , , . . , 1991. ... - (1918-1926 .). , 1989. . - 1941 -1951 pp. , 1998. . XX . - . , 2000. . . : (1932-1939). , 2000. . 1918-1919 pp. , 1998. .., .., .. 1939. . , 1999. .P., . . , 1995. IT. ( 1864-1917 pp.). . 1997. .. . , 1997. .. . , 1983. .. " ?" . , 1992. .. - 1919-1920. . 1994. ., . : . , 1990. .. ( 1939 - 1948 .) 1987. .. 1939-1944 ( ). , 1971. .. . ( 1918- 1921 ). , 1969. . , . (1919-1924 pp.). , 1999. B.C. - 1945-1949. , 1990. B.C. (1944-1946). , 1972. XX 1999. . 20-60- . 1991. 1939 - . 1989. ., . ' XX . . , 1998. / .. . 1997. .. . , 1997. .. XVIII - XIX . 1978. .. (1920-1939). , 1985. - 1944-1946 pp. . , 1997. . 1944-1984. ., 1990. - : . . 1998-2002. . 1-8. - . , 1993. 1. , : . , 1998. . . , , 1943-1945 . , 1998.

717 .. : 1933-1939. , 1980. . "". 1930 . . , 1993. .. ' XX . . , 1996. .. . 40-90- XX . , 1997. Ajnenkiel A. Od rzadow ludowych do przewrotu majowego. Zarys dziejow politycznych Polski 1918-1926. Wyd.4. Warszawa, 1978. AjnenkielA. Polska poprzewrociemajowym. Zarys dziejow politycznych Polski 1926-1939. Warszawa, 1980. Antoszews/d A. Erozja systemu politycznego PRL w latach osiemdziesi ajych. Studium procesu. Wroclaw, 1992. Ascherson N. The Struggle for Poland. London, 1987. Ash T.G. Polska rewolucja. Solidarnosc" 1980-1981. Warszawa, 1990. ., .;ivV BatowsUH. Polska dyplomacjanaobczyznie 1939-1941. Krakow, 1991. Balowski H. Zachod wobec granic Polski 1920-1940: Niektore fakty mniej znane. Lod z, 1995. Barszczewska-Krupa A. Generacja powstaricza 1830-31. przemianach w swiadomosci Polakow XIX wieku. Lodz, 1985. BaumganM. WielkaBrytaniaaodrodzonaPolska(1918-1933).Szczecin, 1985. Berger M. Jaruzelski. Krakow, 1991. Biaikowski W. Rokossowski: Na ile Polak? Warszawa, 1994. BonusiakA. Lwowwlatach 1918-1939:Ludnosc-przestrzen-samorzad.Rzes/6\v.2000. Bonusiak W. Polska podczas II wojny swiatowej. Wyd. 2. Rzeszow; 1999. BorkowskiJ. Ludowcy w II Rzeczypospolitej. Warszawa, 1987. Cz. 1 -2.

Borodziej W., ChmielarzA., FriszkeA., KimertA. Polska Podziemna 1939-1945. Warszawa, 1991. Bruski IJ. Petlurowcy. Centrum Panstwowe Ukrainskiej Republiki Ludowej na wychodzstwie (1919-1924). Krakow, 2000. , ,:. -,- BuhlerP. Polskadrogado wolnosci 1939-1995. Warszawa, 1999. Cesarz Z.K. Polska a Liga Narodow: Kwestie terytorialne w latach 1920-1925: Studium prawno-polityczne. Wroclaw, 1993. ChahipczakH., Browarek T. Mniejszosci narodowe w Polsce 1918-1995. Lublin, 1998. Chojnowski A. Koncepcje polityki narodowosciowej rzadow polskich w latach 1921-1939. Warszawa 1979. Chojnowski A. Pilsudc^cy wladzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Wspolpracy zRzadem. Wroclaw, 1986. Ciesielski S., Hryciuk G., Srebrakowski A. Masowe deportacje radzieckie w okresie II wojny swiatowej. Wroclaw, 1993. Crampton R.J. Eastern Europe in the Twentieth Century. London; New York, 1994. Crises and Transition: Polish Society in the 1980 's / Ed. by J. Koralewicz, J. Biafccki, M. Watson. Oxford; New York; Hamburg, 1987. CzerniakiewiczJ. Repatriacjaludnoscipolskiej zZSRR 1944-1948. Warszawa, 1987. CzubimkiA. Drugawojnaswiatowa 1939-1945. Poznan, 1999.Cz. 1-2. CzubinskiA. Dzieje najnowsze Polski: PolskaLudowa( 1944-1989). Poznan, 1992. CzubinskiA. Historia Polski XX wieku. Poznan, 2000. CzubinskiA. Komunistyczna Partia Polski 1918-1938. Zaryshistorii. Warszawa, 1985. CzubinskiA. Walka granice wschodnie Polski w latach 1918-1921. Opole, 1993. Dqbrowsld R. Dzialalnosc spolecznc-gospodarcza kulturalna mniejszosci narodowych w II Rzeczypospolitej (1918-1939). Szczecin, 1990. Drozd R. Droga na zachod. Osadnictwo ludnosci ukrainskiej na ziemiach zachodnich poinocnych Polski w ramach akcji Wisla". Warszawa, 1997. DudekA. Panstwo Kosciotw Polsce 1945-1970. Krakow, 1997. DunirhWqsowiczK. Polski ruch socjalistyczny 1939-1945. Warszawa, 1993. Duraczyhsti E. Polska 1939-1945. Dzieje polityczne. Warszawa, 1999. Duraczynski E. Rzad polski na uchodzstwie 1939-1945: Organizacja, personalia, polityka. Warszawa, 1993. Diiraczynski E Uklad Sikorski - Majski. Warszawa, 1990.

718 Dynmrski M. Stosunki wewnetrzne wsrod polskiego wychodzstwa politycznego wojskowego we Francji Wielkiej Biytanii 19391945. Wroclaw, 1999. Dymek B. Zwrot polityczny 1948 r. (Prze slanki, przebieg, skutki). Warszawa, 1989. ,.. Dziewanowski M.K. The Communist Party of Poland. An Outline History. Cambridge, Mass., 1959. .-,, Dziewanowski M.K. Poland in the 20-th Century. New York, 1977. ' Eberhardt P. Polska granica wschodnia 1939-1945. Warszawa, 1993. EislerJ. Marzec 1968. Geneza, przebieg, konsekwencje. Warszawa, 1991. EislerJ. Zarys dziejow politycznych Polski 1944-1989. Warszawa, 1992. Elity wladzy w Polsce a struktura spoleczna w latach 1944-1956 / Praca zbiorowa pod red. P. Wqjcika. Warszawa, 1992. . Polska a Mala Antanta 1920-1934. Krakow, 1992. fia^i./Historia Polski od 1918do 1939roku.Poznaii, 1997. FarysJ. Pitsudskiipilsudczycy:Zdziej6wkoncepcjipolityczno-ustrojowei(1918-1939).Szczecin, 1991. FikM. Marcowakultura. WokotDziadow'*. Literaci wladza. Kampaniamarcowa Warszawa, 1995. Filar W. Burza" na Wohyniu: Z dziejow 27 Wolynskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Studium historyczno-wojskowe. Warszawa, 1997. FriszkeA. OazanaKopernikaiKlublmteligencjiKatolickiej 1956-1989. Warszawa, 1997. . Friszke A. OpozycjapolitycznawPRL 1945-1980. Londyn, 1994. FriszkeA. PolskaGierka. Warszawa, 1995. ; GartickiA. Bolesfaw Bierut Warszawa, 1994. '' i< GarlickiA. Drugiej Rzeczypospolitej poczatki. Wroclaw, 1998. GarlickiA. Stalinizm. Warszawa, 1993. GarlickiA. U zrodel obozu belwederskiego. Wyd. 4. Warszawa, 1983. Garlinski J. Polska w drugiej wojnie swiatowej. Warszawa, 1994. Gielzynski W. BudowanieNiepodleglej. Paryz, 1985. GlowackiA. Kryzys polityczny 1970 roku. Warszawa, 1990. : GolkaB. Prasakonspiracyjnaruchuludowego 1939-1945. Warszawa, 1975. Gorski G. Ustrqj Polskiego Panstwa Podziemnego 1939-1944: Studium historyczno-prawne. Lublin, 1995. Grabowski W. Delegatura Rzqdu Rzeczypospolitej Polskiej na Kraj 1941 -1945. Warszawa, 1995. Gregprowicz S., Zacharias MJ. Polska- Zwiazek Radziecki: Stosunki polityczne 1925-1939. Warszawa, 1995. GrzelakC. Kresywczerwieni.AgresjaZwiazkuSowieckiegonaPolsk^w 1939roku.Warszawa, 1998. Hakigida I. Ukrairicy na zachodnich poinocnych ziemiach Polski 1947-1957. Warszawa, 2002. Historia polskiego ruchu robotniczego / Pod red. M. Orzechowskiego. Warszawa, 1985. T. 1. HolzerJ. Solidarnose 1980-1981. Geneza historia Paryz, 1984. HryciukG. PolacyweLwowie 1939-1944.Zyciecodzienne. Warszawa,2000. ' HubnerP. PolitykanaukowawPolscewlatach 1944-1953. Genezasystemu. Wroclaw, 1992.T. 1-2. IwanowJ. Polacy w Zwiazku Radzieckim w latach 1921-1939. Wroclaw, 1990. Jabtonowski M. Sen potedze: Z dziejow ruchu byh/ch wojskowych w II Rzeczypospolitej (1918-1939). Olszryn, 1998. JatAonski H. Polska autonomia narodowa na Ukrainie 1917-1918. Warszawa, 1948. Janowski K. B. Polska 1980-1981. Od euforii do szoku. Tom , 1995. Janowski K.B. Polska 1981-1989 miedzy konfrontacj^ porozumieniem: Studium historyczno-politologiczne. Warszawa, 1996. Jasiewicz K. Zaglada polskich kresow. Ziemianstwo polskie na Kresach Potnocno-Wschodnich Rzeczypospoliteh pod okupacja, sowiecka, 1939-1941. Studium z dziejow zaglady dawnego narodu politycznego. Warszawa, 1997. JekelJ. WielkaBrytaniawkoncepcjach polskich ugrupowan politycznych w latach 1918-1923. Szczecin, 1993. Jqdruszczak T. Pifeudczycy bez Pilsudskiego. Powstanie Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1937 r. Warszawa. 1963. J6zefPilsudski Lwow/Opr. J. Wereszyca. Warszawa, 1989. Kalins/aJ. Zarys historii gospodarczej Polski 1944-1989. Suwalki, 1995. Kaminski M.K, Zacharias J. W cieniu zagrozenia: PolitykazagranicznaRP 1918-1939. Warszawa, 1993.

719 Karpus Z Jency intemowani rosyjscy ukrainscy w Polsce w latach 1918-1924. Z dziejow militamo-politycznych wojnypolsko-radaeckiej.Torun, 1991. Karpus Z. Wschodni sojusznicy Polski w wojnie 1920 r. Oddzialy wojskowe ukrai nskie. rosyjskie, kozackie bialoruskiew latach 1919-1920. , 1999. KarskiJ. Wielkiemocarstwa\vobecPolskil919-1945.0dWersaludoJalty.Lublin, 1998. KawalecK. Roman Dmowski. Warszawa, 1996. Kersten K. Miedzy wyzwoleniem a zniewoleniem: Polska 1944-1956. Londyn, 1993. Kersten K. Narodziny systemu wladzy: Polska 1943-1948. Poznan, 1990. KqsikJ. Zaufany Komendanta: Biografia politycznaJanaHenrykaJozewskiego 1892-1981. Wroclaw, 1995. Kierownictwo obozu niepodlegtciowego na obczyznie 1945-1990 / Praca zbiorowa, red. A. Szkuta. Londyn, 1996. Kisielewski T. Federacja srodkowo-europejska: Pertraktacje polsko-czechoslowackie 1939-1943. Warszawa, 1991. Klimech M. Polskc-ukrainska wojna Lw6w Galicjq 1918-1919 r. Aspekty polityczne wojskowe. Warszawa, 1997. Klimecki M., Filipow Legiony to... Szkice z dziejow legionow polskich. Biarystok, 1998. Koko E. Wnadzieji nazgod?. Polski ruch socjalistyczny wobec kwestii narodowosciowej w Polsce (1918-1939). Gdansk, 1995. KokoE. Wolni zwolnymi:PPS wobec kwestii ukrai nskiejw latach 1918-1925. Gdansk, 1991. Kolanczuk A. intemowani zolnierzy Armii LTNR w Kaliszu 1920-1939. Kalisz; Przemysl; Lwow, 1995. KotomejczykN. Polska Zjadnoczona Partia Robotnicza 1948-1986. Warszawa, 1988. Konieczny A., Szurgacz H. Praca przymusowa polak6w pod panowaniem hitlerowskim 1939-1945. Poznan, 1976. AbrfofwAz'S PolskiePanstwoPodziernne 1939-1945. Wroclaw, 1987. -, . . Korek J. Paradoksy paryskiej Kultury": Ewolucja mysli politycznej w latach 1947-1980. Stockholm, 1998. Korpalska W. Wtadystaw Eugeniusz Sikorski. Biografia polityczna. Wyd. II. Wroclaw etc., 1988. Kozlowski M. Mi^dzy Sanem a Zbruczem. Walki Lwow Galicj? Wschodnia. 1918-1919. Krakow, 1990. Kultura Polski Ludowej / Pod red. T. Galirtskiego. Warszawa, 1966. KupczakJ.M. PolacynaUkrainiew latach 1921-1939. Wroclaw, 1994. Kupiecki R. Natchnienie milionow: Kult Stalina w Polsce 1944-1956. Warszawa, 1993. Kupiecki R., Szczepanik K. Politykazagraniczna Polski 1918-1994. Warszawa, 1995. KutrzebaS. Polskaodrodzona 1914-1939.Krakow, 1988. Landau Z Gospodarka Polski Ludowej. Warszawa, 1994. Leczyk M. Komitet Narodowy Polski a Ententa Stany Zjednoczone 1917-1919. Warszawa, 1966. Leczyk M. Oblicze spoleczno-polityczne Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa, 1988. Lesiakowski MieczyslawMoczar-Mietek". Biografia polityczna Warszawa, 1998. Lewandowski J. Imperializm slabosci. Ksztaltowanie sie koncepcji polityki wschodniej pilsudczykow 1921-1926. Warszawa, 1967. Lojek J.[L. Jerzewski]. Agresja 17 wrzesnia 1939: Studium aspektow politycznych. Wyd. 3. Warszawa, 1990. Lopinski M, Gach Z, Wilk M. Konspira: Rzecz podziemnej Solidamo sci". Gdansk, 1989. LosscwsMP. DyplomacjaDrugiej Rzeczypospolitej: Zdziejowpolskiej shi zby zagranicznej. Warszawa, 1992. Lossowski P., Mfynarski Z Rosjanie, Bialorusini, Ukrai ncy w powstaniu sryczniowym. Wroclaw, 1959. Lossowski P. Konflikt polsko-litewski 1918-1920. Warszawa, 1996. Luczak Pod niemieckim jarzmem (Kraj Warry 1939-1945). Poznan, 1996. Lukomski G., Partacz Cz., Polak B. Wojna polsko-ukraifiska 1918-1919. Dzialania bojowe, aspekty polityczne, kalendarium. Koszalin; Warszawa, 1994. Machcewicz P. Polski rok 1956. Warszawa, 1993. Mackiewicz S. (Cat). Historia Polski. Wroclaw, 1989. Cz. 1 -2.

720 Madajczyk Cz. Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce. Warszawa, 1970. T. 1 -2. Ma/chrowski J.M. Silni - zwarci - gotowi: Mysl polityczna Obozu Zjadnoczenia Narodowego. Warszawa, 1985. MakowsUB. Litwini w Polsce 1920-1939. Warszawa, 1986. MalakK. Polsko-radzieckie stosunki kulturalne w okresie mi ?dzywojennym. Warszawa, 1991. Malec-MasnykB. Plebiscyt naGornym Slasku. Opole, 1991. Malinowski L. Politycy Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939 (shizba zycie prywatne). Torun, 1995. Cz. 1-2. Matelski D. Ukraiiicy Rusini w Polsce 1918-1935. Poznah, 19%. Materski W. Tarcza Europy: Stosunki polsko-sowieckie 1918-1939. Warszawa, 1994. MatlachowsMJ. Kulisy powstania Warszawskiego. Wyd. 2. Warszawa, 1994. MatmakP. EdukacjakulturaPolskiPodziemnej 1939-1945.Siedlce, 1997. MatusakP. Ruch Oporu w Polsce: 1939-1945. Katowice, 1988. Mazur G. Biuro Informacji Propagandy SZP, ZWZ, AK 1939-1945. Warszawa, 1987. Mich W. Obey w polskim domic Nacjonalistyczne koncepeje rozwiazania problemu mniejszosci narodowych 1918-1939. Lublin, 1994. Mich W. Problem mniejszosci narodowych w mysli politycznej polskiego ruchu konserwatywnego (1918-1939). Lublin, 1992. Michowicz W. Walka dyplomacji polskiej przeciwko traktatowi mniejszo sciowemu w Lidze Narodow w 1934. Lodz, 1963. MikuliczS. Prometeizm w polityce Rzeczypospolitej. Warszawa, 1971. Mniejszosci narodowe w Polsce: Panstwo spoteczeristwo polskie a mniejszosci narodowe w okresach przelomow politycznych (1944-1989) / Pod red. P. Madajczyka Warszawa, 1998.

Mobilizacja uchodzstwa do walki politycznej 1945-1990 / Praca zbiorowa, red. L. Kliszewicz. Londyn, 1995. Motyka G. byto w Bieszczadach: Walki polsko-ukraiiiskie 1943-1948. Warszawa, 1999. MotykaG., WnukR. Pany . Wspotpraca AK-WiN UPA1945-1947. Warszawa, 1997. Mroczka L SporoGalicje. Wschodnia. 1914-1923. Krakow, 1998. Mroczko M. Ziemie dzielnicy pmskiej w polskich koncepejach dzialalnosci politycznej 1864-1939. Gdansk, 1994. Najdus W. Ignacy Daszyriski 1866-1936. Warszawa, 1988. Nalepa EJ. Oficerowie Armii Radzieckiej w Wojsku Polskim 1943-1968. Warszawa, 1995. NdeczD. Seno wladzy: Inteligencjawobecniepodlegtosci. Warszawa, 1994. Nalqcz T. Irredenta polska Warszawa, 1992. Natqcz T. Polska Organizacja Wojskowa 1914-1918. Wroclaw, 1984. Ney-Krwawicz M. Armia Krajowa: Sila zbrojna Polskiego Panstwa Podziemnego. Warszawa, 1993. NiciejaS.S. AdamProchnik: Historykpolirykpublicysta Warszawa, 1986. Nicieja S.S. Cmentarz Lyczakowski we Lwowie w latach 1786-1986. Wroclaw etc., 1988. Nicieja S.S. Cmentarz obroncow Lwowa. Wroclaw; Krakow; Warszawa, 1990. NiciejaS.S. Lyczakow: DzielnicazaStyksem. Wroclaw, Krakow; Warszawa, 1998. Nowakowski J.M. Watery Slawek (1879-1939): Zarys biografii politycznej. Warszawa, 1988. Nowinowski S.M. Prezydent Ignacy Moscicki. Warszawa, 1994. PaczkowskiA. Pol wieku dziejow Polski 1939-1989. Warszawa, 1998. PaczkowskiA. Stanislaw Mikolajczyk, czyli kl^ska realisty (zarys biografii politycznej). Warszawa, 1991. PalczakA. Procesy stalinizacji w Polsce w latach 1947-1956. Zabrze, 1996. Palij M. The Ukrainian-Polish Defensive Alliance 1919-1921. An Aspect of the Ukrainian Revolution. Edmonton; Toronto, 1995. Papierzynska-Turek M. Sprawa ukrainska w Drugiej Rzeczypospolitej 1922-1926. Krakow, 1979. Paruch W. Od konsolidacji panstwowej do konsolidacji narodowej: Mniejszosci narodowe w mysli politycznej obozu pilsudczykowskiego (1926-1939). Lublin, 1997. PastusiakL. Roosevelt a sprawa polska. Warszawa, 1980. Pestkowska M. Kazimierz Sosnkowski. Wroclaw; Warszawa; Krakow, 1995.

721 Pilch A. Studentski ruch politycziiy w Polsce w latach 1932-1939. Warszawa; Krakow, 1972. [Piltz EJ Nasze stronnictwa skrajnc. Przez Scriptora. Krakow, 1903. PiotrkiewiczJ. Kwestiaukrairiskaw Polsce w koncepcjach pilsudczyzny 1926-1930. Warszawa, 1981. PiotrowskiJ. Aleksander Pristor( 1874-194l):Zarysbiografiipolitycznej. Wroclaw, 1994. Piotrowski M. Shizba idei czy serwilizm? Zygmunt Felczak Feliks WidyWirski w najnowszych dziejach Polski. Lublin, 1994. Pobog-Malinowski W. Najnowsza historiapolityczna Polski. Gdansk, 1989-1991. T. 1-3. PolakE. LosPolakawlatach 1939-1951. Wyd.2. Swidnica, 1992. Poland and Ukraine: Past and Present/Ed.by P.J. Potichnyj. Edmonton; Toronto, 1980. PolonskyA. Politics in Independent Poland 1921 -1939. The Crises of Constitutional Government (Moid, 1972. Polska odrodzona 1918-1939: Panstwo, spoleczenstwo, kultura / Pod. red. J. Tomickiego. Wyd. 2. Warszawa, 1988. Pomian K. Wymiary polskiego konfliktu 1956-1981. Londyn, 1985. Pomoc krajowi przez niepodlegto sciowe uchodzstwo 1945-1990 / Praca zbiorowa, red. R. Lewicki. Londyn, 1995. PotockiR. Idearestytucji Ukraitiskiej Republiki Ludowej (1920-1939). Lublin, 1999. Problemy Ukraincow w Polsce po wysiedlenczej akcji Wisla" 1947 roku / Pod red. W. Mokrego. Krakow, 1997. * ; --;-.-. PnisE. Atamania UP A: Tragedia kresow. Warszawa, 1988. Prus E. Z dziejow wspolpracy nacjonalistow ukraiiiskich z Niemcami w okresie II wojny swiatowej okupacji. Katowice, 1985. PruszynskiM. Tajemnica Pilsudskiego. Warszawa, 1997. "' ' ! ' : Przygonski A. Stalin Powstanie Warszawskie. Warszawa, 1994. RainaP. KosciolwPolsce 1981-1984. Londyn, 1984. Reguh J.A. Historia Komunistycznej Partii Polski w swietle faktow dokument6w. Wyd. 3. Toruii, 1994. //# Zarys dziejow Polski 1939-1984. Krakow, 1994. RoszbwslaW.fAndizej Albert]. Historia Polski 1914-2000. Wyd. 8. Warszawa, 2001. Rothschild J. Return to Diversity. A Political History of East Central Europe Since World War II. New York, Oxford, 1993. Rudnicki Sz. Oboz Narodowo-Radykalny: Geneza dziatelno sc. Warszawa, 1985. Sagan J. Procesyuprzemyslowieniawpowojennej Polsce. Gdansk, 1995. Salmonowicz S. Polskie Panstwo Podziemne: Z dziejow walki cywilnej 1939-1945. Warszawa, 1994. 5ieri/ecfo'iLosyPolakowwZSRRwlatach 1939-1986. Londyn, 1990. Siemaszko Z.S. Wsowieckimosaczeniu 1939-1943. Londyn, 1991. SiwekA. Uniwersytet Warszawski wmarcu 68. Warszawa, 1989. SiwickiM. Dziejekonfliktowpolsko-ukraiiiskich. Warszawa; 1992-1994. T. 1-3. SkaradzinsU B. Bialorusiny, Litwini, Ukraincy. Biah/stok, 1990. Skaradzinski B. Polskie lata 1919-1920. Warszawa, 1993. T. 1-2. Skorzynski J. Ugodairewolucja: Wladzaiopozycja 1985-1989. Warszawa, 1995. Smolinski T. RzadyJozefa Pilsudskiego w latach 1926-1935: Studium prawne. Poznan, 1985. Stawech P. Nastepcy Komendanta. Wqjsko a polityka wewftettzna II Rzeczypospolitej w latach 1935-1939. Warszawa, 1969. Stqpien S. Prasa ludowa w Polsce. Zarys historyczny. Warszawa, 1984. Stronski H. Represje stalinizmu wobec ludnosci polskiej na Ukrainie w latach 1929-1939. Warszawa 1998.

Syzdek E., Syzdek B. Cyrankiewicz. Zanim zostanie zapomniany. Warszawa, 1996. Syzdek E., Syzdek B. Polityczne d\ lematy Wladyslawa Gomulki. Warszawa, 1985. Szczesniak B.A., Szota Z. W. Droga donikad. Dzialalnosc Organizacji Ukraiiiskich Nacjonalistow jej likwidacja w Polsce. Warszawa, 1973. SzczypekJ. Wladyslaw Sikorski. Fakty legandy. Rzeszow, 1984. SzeremietiewR. Czy moglismy przetrwac: PoiskaaNiemcy wlatach 1918-1939. Warszawa, 1994. SlhvaM. Ludowcy, socjalisci w parlamencie II Rzeczypospolitej Warszawa, 1995. SwietekR. Lodowasciana Sekrety polityki JozefaPilsudskiego 1904-1918. Krakow, 1998.

722 > TebinkaJ. Politykabrytyjska wobecproblemugranicypolsko-radzieckiej 1939-1945. Warszawa, 1998. TerejJJ. Na rozstajach dr6g: Ze studiow nad obliczem modelem Armii Krajowej. Wroclaw etc., 1980. > TerlecM O. Pulkownik Beck. Krakow, 1985. TomaszewskiJ. Rzeczpospolila wielu narodow. Warszawa, 1998. . ,.*,.. > Tomicki J. Lewica socjalistyczna w Polsce 1918-1939. Warszawa, 1982. > Topolski J. Polska XX wieku 1914-2000. Wyd. V. Poznaii, 2001. Torzecb R. Kwestiaukrainskavv polityce 111 Rzeszy (1933-1945). Warszawa, 1972. > TorzeckiR. Kwestiaukrainskavv Polsce wlatach 1923-1929. Krakow, 1989. > Torzecki R. Polacy Ukraincy. Sprawa ukrainska w czasie II wojny swiatowej na terenie II Rzeczypospolitej. Warszawa, 1993. > Tragedia Komunistycznej Partii Polski / Red. nauk. J. Maciszewski. Warszawa, 1989. > Trembicka K. Miedzy apologia a negacja.: Studium mysli politycznej Komunistycznej Partii Polski w latach 1918-1932. Lublin, 1995. > TwkowskiR. PolskieStronnictwoLudowewobroniedemokracji 1945-1949. Warszawa, 1992. > Turlejska M. pokolenia zatobami czame... Skazani na smierc ich sedziowie. Warszawa, 1990. > Wapinski R. Narodowa Demokracja 1893-1939: Ze studiow nad dziejami mysli nacjonalistycznej. Warszawa, 1980. > Wapinski R Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej. Wroclaw, 1991. > Wapinski R Polska male qjczyzne Polakow. Z dziejow ksztatowania si ? swiadomosci narodowej w XIX XX wieku po wybuch II wojny swiatowej. Wroclaw; Warszawa; Krakow, 1994. > Wapifski R. Roman Dmowski. Wyd. 2. Lublin; 1989. > WapinskiR Swiadomoscpolitycznaw Drugiej Rzeczypospolitej. Lodz, 1989. > Wapinski R Wladyslaw Sikorski. Wyd. 3. Warszawa, 1982. > WazniewskiE. WalkapolitycznawkierownictwiePPRiPZPR.Torun, 1991. > Wqtor A. DzialalnoscStronnictwaDemokratyczno-Narodowegowzaborzeaustriackimdoroku 1914. Szczecin, 1993. WerblanA. WladyslawGomulkasekretarzgeneralnyPPR. Warszawa, 1988. > W^gierski J. Lwow pod okupacj^sowiecka^ 1939-1941. Warszawa, 1991. > Wierzbieniec W. SpolecznosczydowskaPrzemyslawlatach 1918-1939. Rzeszow, 1996. > WiszkaE. PrasaemigracjiukrainskiejwPolscel920-1939.Torun,2001. Wladyka T. Trzecia droga" w mysli gospodarczej II Rzeczypospolitej: Koncepcje Adama Doboszy nskiego a program obozunarodowego. Krakow, 1994. Wladze RP na obczyznie podczas II wojny swiatowei 1939-1945 I Praca zbiorovia, red Z. Btezyfeki. Londyn, 1994. > Wojdylo W. Koncepcje spoleczno-polityczneStanistawaGrabskiego. Tom , 1993. Wozniczka Z Zrzeszenie Wolnosc Niezawistosc" 1945-1952. Warszawa, 1992. WqjdkA. MyslpolityznaStanislawaAugustaThugutta(1873-1941).Lublin, 1992. > Wqjcik S. Cechy narodowe Polakow w polemikach okresu mi edzywojennego (neoromanrykow, pilsudczykow, narodowych demokratow). Lublin, 1989. > WroniakZ Polityka polska wobec Francji wlatach 1925-1932. Poznati, 1987. > Zaknxwski A. Wincenty Witos: Chfopski polityk m stanu. Warszawa, 1977. ZamoyskiJ. Powrotnamap?: Polski KomitetNarodowy w Paryzu 1914-1919. Warszawa, 1991. > Zapomwski Z Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939: Dzialalnosc poslow, parlamentame koncepcje J. Pftsudskiego, mniejszosci narodowe. Lublia 1992. > ZarembaP. HistoriaDwudziestolecia(1918-1939). Warszawa, 1991. > ZawodnyJ.K. Powstanie Warszawskie w walce dyplomacji. Warszawa, 1994. > Zuzowski R. Komitet Samoobrony Spolecznej KOR: Studium dysydentyzmu opozycji politycznej w Polsce. Wroclaw, 1996. > ZamawskiJ. Polska 1918-1939: Praca-technika-spoleczenstwo. Warszawa, 1992. > Zaron P. Armia Andersa. Tomn, 1996. > Zaron P. Ludnosc polska w Zwiazku Radzieckim w czasie wojny swiatowej. Warszawa, 1990. ZenczykowskiT. Polska Lubelska 1944. Warszawa, 1990.

723 ZerkoS. Stosunki polsko-niemieckie 1938-1939. Poznan, 1998. Zurawski P.P. vel Grqjewski. Sprawa ukiaifiskanaKonferencji w Paryzu w roku 1919. Warszawa, 1995. > / . , 19%. > Balcerowicz L. 800 dm. Szok kontrolowany. Warszawa, 1992. > Dubinski K. Magdalenka: Transakcja epoki. Notatki z poufnych spotkari Kiszczak - Walesa. Warszawa, 1990. > Geremek B. Rok 1989: B. Geremek opowiada, J. Zakowski pyta. Warszawa, 1990. > Kosciesza K. Najwieksze skandale w ci^gu ostatnich dwunastu miesiecy w Polsce. Gdansk, 1994. > MichnikA. Diabef naszego czasu: Publicystyka z lat 1985-1994. Warszawa, 1995. > Polskie partie polityczne: Charakterystyki, dokumenty / Pod.red.K.A. Paszkiewicza. Wroclaw, 1996. > Porozumienie okrqglego stolu: 6 luty - 5 kwietnia 1989. Dyskucja plenarna, dokumenty, notki biograficzne. Warszawa, 1989. > Programy partii ugrupowan parlamentarnych 1989-1991 / Opr.J. Stodkowska. Warszawa, 1995. Cz. 1. > Raport stanie bezpieczenstwa panstwa: Aspekty zewn?trzne. Warszawa, 1995. > Raport Rady Ministrow w sprawie korzysci kosztow integracji RP z UE. Warszawa, 2000.

> Sajl nad autorami stanu wojennego / Pod red. A. Karas. Warszawa, 1993. > Ukraincy w Polsce 1989-1993. Kalendarium. Dokumenty. Informacje / . . Czech. Warszawa, 1993. > Waniek D. "Kwach". Zapiski sztabowe Danuty Waniek. Warszawa, 1995. > Zakonczenie dzialalnosci wiadz RP na uchodzstwie 1990 / Praca zbiorowa, red. Z. Btezynski, R. Zakrzewski. Londyn, 1995. .., .., . . , 2000. 90- . , 1997. A mialo by