www.z-taraz.kz №5 (1345) 1 ақпан 2017 жыл, сәрсенбі

� ҚР Білім және ғылым министрлігі бұған дейін мектеп түлектерінің қорытынды аттестациясының өткізілу және ЖОО-ға түсу принциптері туралы жаңа форматтың жарияланғанын хабарлаған-ды. Биылдан бастап түлектер мектептерде емтихан тапсырып, ЖОО-ға түсу үшін емтихан және мемлекеттік гранттың бөліну жүйесі функциясын атқаратын ҰБТ тапсырады. Нақтырақ айтқанда, қорытындылау емтиханы мектепте 5 пәннен өтетін болса, оның төртеуі міндетті, ал біреуі түлектің болашақта меңгеретін мамандығына байланысты болмақ. Мектеп қабырғасында өтетін жазбаша және ауызша емтихандар, сонымен қатар тесттің жауап парақтары мектептердегі пән бойынша емтихан комиссиясы дұрыс жауаптар кодтары арқылы тексеріп, бағалайды. Ал биыл аймақта мектепті шамамен 130 мыңнан астам түлек бітіреді деп күтілуде.

МеМлекет басшысыН.Назарбаевтың қазақстаН халқыНа жолдауы

� Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына арнаған кезекті Жолдауында дамудың даңғыл жолына түскен Қазақстанның алдағы межелі міндеттерін айқындап, әлеуметтің әл-ауқатын арттыру үшін Үкіметке қадау-қадау тапсырма берді.

2-5 беттер

10-бет

ХАБАРлАНдыРу

Тараз қаласы әкімінің халық алдындағы есеп беру кездесулеріне байланысты ұсыныс-пікірлерді қабылдау үшін сall-center құрылды. Есептік кездесулерге қатысты сұрақтар қала әкімінің блогы және otchet_taraz@mail.ru электронды поштасы арқылы қабылданады.

Байланыс телефоны 8 (726-2) 43-47-67.

Ұбт – 2017

ЖОлдАу2 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

МеМлекеТ БАсшысы Н.НАзАРБАевТың ҚАзАҚсТАН ХАлҚыНА ЖОлдАуы қазақстаННың үшіНші жаңғыруы: жаһаНдық бәсекеге қабілеттілік

Құрметті қазақстандықтар!Мен Қазақстан халқына жаңа дәуір қарсаңында сөз арнап

отырмын.Еліміз өзінің 25 жылдық даму кезеңінен абыроймен

өтті. Біз елімізді мақтан тұтамыз. Табыстарымыз бен жетістіктеріміз туралы Тәуелсіздігіміздің 25 жылдық мерейтойында атап өттік. Оларды бүкіл әлем біледі және жоғары бағалайды.

2017 жылдың басынан бастап Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымы Қауіпсіздік Кеңесінің мүшесі болды.

Биыл Астанада «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесі өтеді. Мұндай өте маңызды әлемдік деңгейдегі іс-шараны біз ТМД және Орталық Азия елдерінің арасында бірінші болып өткіземіз.

Алматыда Универсиада-2017 спорт ойындары өтіп жа-тыр. Оған 57 мемлекеттен 2 мыңнан астам спортшы мен делегация мүшелері қатысуда.

Осының барлығы Қазақстанның халықаралық арена-да жоғары беделге ие болғанын және саясатымыздың дұрыстығын көрсетеді.

Қазақстан 2050 жылға қарай әлемдегі ең алдыңғы қатарлы 30 мемлекеттің қатарына қосылуға тиіс. Біз осы мақсатқа қарай табандылықпен ілгерілей береміз.

Жаһандық бәсекелестіктің өсуі және әлемдегі тұрақсыздық жағдайында, 2012 жылы халқыма ұсынған «Қазақстан-2050» стратегиясының өзектілігі арта түседі. Біз қиындықтарды уақытылы болжай алдық.

«Нұрлы жол» экономикалық саясатының және «100 нақты қадам» Ұлт жоспарының нәтижесінде осынау қиын, жаһандық трансформацияның алғашқы кезеңінен лайықты өтіп келеміз. Тек 2014-2016 жылдар аралығында біз эконо-миканы қолдауға қосымша 1,7 триллион теңге жұмсадық. Мұның барлығы экономикалық өсімді және бизнесті қолдауға, 200 мыңнан астам жаңа жұмыс орындарын ашуға мүмкіндік берді.

Нәтижесінде 2016 жылы біз ішкі жалпы өнімнің 1% өсімін қамтамасыз еттік. Бұл қазіргі күрделі жағдайда айтарлықтай маңызды.

Әлем қарқынды түрде өзгеріп келеді.Бұл – жаңа жаһандық болмыс, оны біз қабылдауға тиіспіз. Қымбатты отандастар!Болашағын айқындап, сын-қатерлерді күтіп отырмастан,

оған табанды түрде қарсы тұра алатын халық қана жеңіске жетеді.

Әлемде кезекті, Төртінші өнеркәсіптік революция ба-сталды.

Экономиканы жаппай цифрландыру тұтас саланың жойылуына және мүлде жаңа саланың пайда болуына алып келеді. Біздің көз алдымызда болып жатқан ұлы өзгерістер – әрі тарихи сын-қатер, әрі Ұлтқа берілген мүмкіндік.

Бүгін мен Қазақстанды Үшінші жаңғырту жөнінде міндет қойып отырмын. Елдің жаһандық бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ететін экономикалық өсімнің жаңа моделін құру қажет.

Қазіргі кезде көптеген елдер осындай міндетті орындауға ұмтылуда. Өсімнің жаңа моделіне көшу тәсілі әр жерде әртүрлі екеніне сенімдімін. Біз өзіміздің мықты тұстарымызды пайдаланып, Тәуелсіздігіміздің 25 жылында бірге қалыптастырған әлеуетімізді жоғалтып алмауымыз керек қой.

Қазақстанның Бірінші жаңғыруы бәріміздің есімізде. 25 жыл бұрын КСРО-ның қирандысынан шығып, өз жолымыз-ды қалай бастағанымыз жадымызда тұр. Сол кезде біздің буын іргетасынан бастап қолға алып, әлем картасында болмаған жаңа мемлекет құрды.

Жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға көшу жүзеге асырылды. Біздің бәріміз бірлесіп, сол кезде елімізді күйреуге, азамат соғысына, экономикалық күйзеліске ұшыратпағанымыз мен үшін өте маңызды. Қазақстан бұл кезеңде аз шығын шығарып, зор жетістіктерге қол жеткізді.

Екінші жаңғыру «Қазақстан-2030» стратегиясының

қабылдануымен және жаңа елорда – Астананың салынумен басталды. Оның нәтижелі болғаны дау тудырмайды. Еліміз экономикалық тұрғыдан артта қалған аймақтан шығып, әлемдегі экономикасы бәсекеге қабілетті 50 мемлекеттің қатарына кірді.

Табысты өткен екі жаңғыру арқылы баға жетпес тәжірибе жинақтадық. Біз енді алға батыл қадам басып, Үшінші жаңғыруды бастауға тиіспіз.

Бұл жаңғыру – қазіргі жаһандық сын-қатерлермен күрес жоспары емес, болашаққа, «Қазақстан-2050» стратегиясы мақсаттарына бастайтын сенімді көпір болмақ. Ол Ұлт жоспары – «100 нақты қадам» базасында өткізіледі.

Мен оның бес негізгі басымдығын көріп отырмын. Олар экономиканың әлемдік өсімінің орта деңгейден жоғары қарқынын қамтамасыз етуге және 30 озық елдің қатарына қарай тұрақты түрде ілгерілеуге лайықталған.

Бірінші басымдық – экономиканың жеделдетілген технологиялық жаңғыртылуы.

Біз цифрлық технологияны қолдану арқылы құрылатын жаңа индустрияларды өркендетуге тиіспіз. Бұл – маңызды кешенді міндет.

Елде 3D-принтинг, онлайн-сауда, мобильді банкинг, цифрлық қызмет көрсету секілді денсаулық сақтау, білім беру ісінде қолданылатын және басқа да перспективалы салаларды дамыту керек. Бұл индустриялар қазірдің өзінде дамыған елдердің экономикаларының құрылымын өзгертіп, дәстүрлі салаларға жаңа сапа дарытты.

Осыған орай, Үкіметке «Цифрлық Қазақстан» жеке бағдарламасын әзірлеуді және қабылдауды тапсырамын.

Біздің заңнамамызды жаңа жағдайға бейімдеу керек.Коммуникацияның дамуы мен оптикалық-талшықты

инфрақұрылымға жаппай қолжетімділікті де қамтамасыз ету керек. Цифрлық индустрияны дамыту басқа барлық салаларға серпін береді. Сондықтан Үкімет ІТ саласын дамыту мәселесін ерекше бақылауда ұстауға тиіс.

Жаңа индустриялар қалыптастырудың маңызды шарты инновацияны қолдау және оларды өндіріске тезірек енгізу болып саналады.

Үкіметке «ЭКСПО-2017» нысандарының бірінің база-сында IT-стартаптар халықаралық технопаркін құруды тапсырамын. Ол әлемнің барлық елінен кәсіпкерлер мен инвесторлар тартудың платформасы болуға тиіс. Бұл үшін тиісті инфрақұрылым және салық жеңілдіктерін, оңайлатылған виза мен еңбек режимін қоса алғанда, қолайлы жағдай керек.

Біз жоғары оқу орындары, Назарбаев Университеті және «Алатау» иннновациялық технологиялар паркі базасында өзіміздің ғылыми және инновациялық әлеуетімізді дамы-туымыз керек.

Екінші кешенді міндет. Жаңа индустриялар құрумен қатар дәстүрлі базалық салаларды дамытуға серпін беруіміз керек.

Бұл – өнеркәсіп, агроөнеркәсіптік кешен, көлік пен ло-гистика, құрылыс секторы және басқа салалар.

Бірінші. Еңбек өнімділігін айтарлықтай арттыру керек.Бұл жердегі негізгі фактор Төртінші өнеркәсіптік рево-

люция элементтерін жаппай енгізу болуға тиіс.Бұл – автоматтандыру, роботтандыру, жасанды интеллект,

«ауқымды мәліметтер» алмасу, тағы басқа міндеттер.Үкіметке бизнес өкілдерімен бірге 2025 жылға дейін

базалық салаларды технологиялық тұрғыдан қайта жарақтандырудың кешенді шараларын әзірлеуді тапсы-рамын.

Екінші. Басымдығы бар салалардағы бәсекеге қабілетті экспорттық өндірісті дамытуды көздейтін индустриялан-дыруды жалғастыру керек.

Үкімет алдында қазірдің өзінде 2025 жылға қарай шикізаттық емес экспортты 2 есе ұлғайту міндеті тұр.

Бұл бағыттағы жұмысты жандандыру үшін экспорт-ты дамыту мен ілгерілету тетіктерін бір ведомствоға шоғырландыру қажет. Экспорттаушыларға «бір терезе» қағидаты бойынша өңірлерде де қолдау көрсету керек.

Үкімет жанынан Экспорт саясаты жөніндегі кеңес құруды тапсырамын. Оған бизнес қоғамдастығының өкілдері кіруге тиіс.

Құрметті қазақстандықтар!

Қасиетті Отанымыз Тәуелсіздіктің үшінші мүшеліне аяқ басты.Қазақстан қысқа мерзім ішінде кемелденіп, қуаты толысқан сақа

мемлекетке айналды.Ширек ғасырда біз елімізді түбегейлі өзгерткен екі жаңғыруды іске

асырдық.Алдымен нарықтық экономика қағидаларына негізделген мүлдем

жаңа сипатты мемлекет құрдық.Екіншіден, «Қазақстан – 2030» стратегиясын жүзеге асырып, асқақ

Астанамызды салдық.Ал қазір кезекті маңызды белестің алдында тұрмыз.Менің халыққа Жолдауым бұқаралық ақпарат құралдарында бүгін

жарияланды.Мен биылғы Жолдауымда ел дамуына тың қарқын беретін жаңа

бағдарды ұсынбақпын.Бас тақырып – Қазақстанның үшінші жаңғыруы.Ол еліміздің экономикалық дамуының инновациялық өзегіне айна-

лып, бәсекелік қабілетін арттыра түсуі тиіс.Біз сандық технологияларға негізделген болашағы зор бағыттарға

айрықша мән беретін боламыз.Ал білім беру, денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау және

баспанамен қамтамасыз ету сияқты маңызды салалар қашанда басты назарда қала бермек.

Құрметті қазақстандықтар!

Бүгін менің Қазақстан халқына жыл сайынғы Жолдауым жариялан-ды. Қолданыстағы заңнамаға сәйкес, Президенттің Жолдауды ауызша немесе жазбаша түрде мазмұндап беруге құқы бар. Осы жылы мен екінші тәсілді таңдадым.

Осы стратегиялық құжатта елдің жаңа кезеңдегі әрі қарайғы дамуына көзқарас мазмұндалатын болады.

Ширек ғасырда біз екі жаңғыруды жүзеге асырдық.Бірінші – бұл нарықтық экономика қағидаттары бойынша мүлдем

жаңа мемлекет құру.Екінші – 2030 стратегиясын жүзеге асыру және біздің Отанымыздың

елордасы – Астананы қалыптастыру.Қазақстан жедел қарқынмен дамыды және аса табысты 50 елдің

қатарына қосылды.Қазіргі әлемдегі технологиялық дәстүрді түбегейлі өзгерту

экономикалық өсімнің жаңа моделіне өтуді талап етеді.Сондықтан менің халыққа Жолдауым Қазақстанның Үшінші

жаңғыруына арналатын болады.Біздің міндетіміз – елдің жаңа өмір шындығы жағдайларындағы

жаһандық бәсекеге қабілеттілігі.Біздің іс-қимылымыздың негізі – Бес институттық реформаны жүзеге

асыру жөніндегі Ұлт жоспары.Үшінші жаңғырудың шешуші басымдықтарының бірі экономиканы

жедел технологиялық жаңарту болады.Бұл цифрлық технологиялар базасында жаңа перспективалы салалар

құру дегенді білдіреді.Бизнес-ортаны кеңейту мен жаппай кәсіпкерлік үшін жағдайларды

жақсартудың қағидатты маңызы бар.Бұл үшін мемлекеттің экономикаға қатысуын азайту қажет.Бизнес үшін барлық ықтимал шығындарды төмендетіп, мемлекет-

жекеменшік серіктестігін дамытқан жөн.Өсімнің болашақ моделінің буындары қатарында агроөнеркәсіп

кешені, көлік және логистика бар.Тұрғын үй нарығын дамыту мен оны мемлекеттік қолдау шаралары

туралы жеке айтылатын болады.Білім беру, денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау біздің

басымдықтарымыз болып қалады.Макроэкономикалық саясат та жаңғыртуға мұқтаж.Үкіметке қазіргі заманғы сын-қатерлерге жауап ретінде

«Қазақстанның ұлттық технологиялық бастамасы» деген атпен елді Үшінші жаңғыру бойынша Дамудың 2025 жылға дейінгі стратегиялық жоспарын жасау тапсырылады. Үкіметтің алдына шешу үшін барлық қажетті ресурстар мен мүмкіндіктер бар салмақты мақсаттар мен міндеттер қойылып отыр.

Осының барлығы ұзақ мерзімді перспективада экономикалық өсімнің орнықтылығын қамтамасыз етеді.

Жақында мемлекетті саяси жаңғыртудың жобасы жария етілді.Осы екі бастама да бірін-бірі толықтырып, ел дамуының ұзақ мерзімді

мақсаттарына қызмет етеді.Біз 2050 стратегиясының негізгі мақсаты – Қазақстанның әлемдегі аса

дамыған 30 елдің қатарына енуіне тек осылай ғана қол жеткізе аламыз.Қазақстанның технологиялық жаңғыруының шешуші бағыттары,

қысқаша айтқанда, осындай.Қазақстан халқы елді болашақ дамыту мен өсіп-өркендетуге

бағытталған ұсынылып отырған шараларды қолдайтынына сенімдімін.Баршаға алдағы үлкен жұмыста табыстар тілеймін.

МеМлекеТ БАсшысыНың ҚАзАҚсТАН ХАлҚыНА Жыл сАЙыНҒы

ЖОлдАуы БОЙыНшА МәліМдеМесі

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //ЖОлдАу 3

МеМлекеТ БАсшысы Н.НАзАРБАевТың ҚАзАҚсТАН ХАлҚыНА ЖОлдАуы қазақстаННың үшіНші жаңғыруы: жаһаНдық бәсекеге қабілеттілік

Биылғы 1 қыркүйекке дейін Үкімет әкімдермен және бизнес өкілдерімен бірлесіп, Бірыңғай экспорт стратегия-сын әзірлеуі керек.

Қазақстан шетел инвестицияларын тарту ісіндегі көшбасшылығын сақтап қалуы қажет. «Астана» халықаралық қаржы орталығы ел экономикасына қаржы ресурстарын тартуда маңызды рөл атқаруға тиіс.

Біз тауар өндіру мен өткізу, қызмет көрсету ісін жаһандық желіге бейімдеуіміз керек. Мұны, ең алдымен, трансұлттық компанияларды тарту арқылы жасаған жөн.

Қазақстанда өндірістер ашу жөніндегі Қытаймен бірлескен инвестициялық бағдарламаны тиімді жүзеге асы-ру керек. Қытай тарапымен уағдаластыққа қол жеткізілді. Нысандар белгіленді. Нақты жұмыс істеу қажет.

Бұл қазақстандықтар үшін 20 мың жаңа жұмыс орнын ашатын заманауи өндіріс болмақ. Қазір 6 жоба жүзеге асырыла бастады, ал 2 жоба іске қосылды. Соның бірі – гибридтік және толықтай электрлі JAC автомобильдерін ірі құрылғылардан құрастыратын зауыт.

Қажетті инфрақұрылым қалыптастыру жайын ескеріп, экспортқа бағдарланған электромобиль өндірісін одан әрі дамыту мәселесін пысықтауды тапсырамын.

Тұтастай алғанда, Қазақстанның өз Инвестициялық стратегиясы болуға тиіс. Үкімет оны биылғы 1 қыркүйекке дейін әзірлеуі керек.

Халықаралық ынтымақтастық аясында ұлттық экономикалық мүдделерді қорғап, ілгерілету қажет. Бұл, ең алдымен, ЕАЭО, ШЫҰ ішінде Жібек жолы Экономикалық белдеуімен ұштасатын жұмыстарға қатысты. Ол үшін экономикалық дипломатия жұмысын қайта құрып, жан-дандыра түсу қажет.

Үшінші. Экономикалық өсімнің тұрақтылығы үшін елдің тау-кен металлургиясы мен мұнай-газ кешендері өзінің стратегиялық маңызын сақтауға тиіс.

Әлемдік сұраныс бәсеңдеп кеткен кезде жаңа нарықтарға шығып, өнім жеткізу аумағын кеңейту керек. Минералдық-шикізаттық базаны кеңейтуге баса назар аударылуға тиіс. Геологиялық барлау жұмыстарын белсенді жүргізу керек.

Бұл салаларды одан әрі дамыту ісі шикізатты кешенді түрде қайта өңдеуді тереңдете түсумен берік ұштастырылуы тиіс.

Жыл соңына дейін Жер қойнауы туралы жаңа кодексті қабылдап, салық заңнамаларына қажетті өзгерістер енгізуді тапсырамын.

*****

Төртінші. Аграрлық сектор экономиканың жаңа драйверіне айналуы керек.

Қазақстанның агроөнеркәсіп кешенінің болашағы зор.Көптеген позициялар бойынша біз әлемде ірі аграрлық

экспорттық өнім өндірушілердің бірі бола аламыз. Бұл әсіресе экологиялық таза тағамдарға қатысты. «Made in Kazakhstan» бренді сондай өнімдердің эталоны болуға тиіс.

Сонымен қатар, астық өнімдері бойынша біз Еуразияда «нан кәрзеңкесі» болуымыз керек. Шикізат өндірісінен сапалы өңделген өнім шығаруға көшу қажет. Тек сонда ғана біз халықаралық нарықтарда бәсекеге қабілетті бола аламыз.

Осы мақсаттарға қол жеткізу үшін Үкімет пен әкімдерге мынадай тапсырмалар беремін:

біріншіден, субсидияларды бөлу қағидаларын қайта қарастырып, біртіндеп өнімді сақтандыруға көшу қажет;

екіншіден, бес жыл ішінде 500 мыңнан астам жеке үй шаруашылықтары мен шағын фермерлерді кооперативтерге тартуға мүмкіндік беретін жағдай жасау керек;

үшіншіден, өнімнің өңдеу сапасын жақсартып, тауар-ларды сақтаудың, тасымалдаудың және өткізудің тиімді жүйесін құру қажет;

төртіншіден, еңбек өнімділігін белсенді түрде арттырып, өндіріс шығындарын төмендету керек;

бесіншіден, жерді пайдалану тиімділігін арттыруға тиіспіз. Суармалы егіс алаңын 5 жыл ішінде 40%-ға кеңейтіп, 2 миллион гектарға жеткізу қажет;

алтыншыдан, өндірісте сұранысқа ие аграрлық ғылыми зерттеулерге салынатын инвестиция көлемін арттыру керек.

Ауыл шаруашылығын әртараптандырып, 2021 жылға қарай азық-түлік тауары экспортын 40%-ға көбейтуді тапсырамын.

Бұл міндеттер агроөнеркәсіп кешенін дамытудың жаңа мемлекеттік бағдарламасы аясында іске асырылуы қажет.

*****

Б е с і н ш і . Ж а ң а е у р а з и я л ы қ л о г и с т и к а л ы қ инфрақұрылымды дамыту – маңызды басымдықтардың бірі.

Оған қазірдің өзінде қомақты инвестиция жұмсалды. Енді одан экономикалық қайтарым ала бастау қажет.

Үкіметке 2020 жылға қарай транзиттік тасымалдың жылдық көлемін:

- контейнерлермен тасымалданатын жүктер үшін 7 есе – 2 миллион контейнерге дейін;

- жолаушыларды әуе көлігімен тасымалдауды 4 есе – 1,6 миллион транзиттік жолаушыға дейін арттыруды тапсы-рамын.

Транзиттік тасымалдаудан түсетін табысты 5,5 есе – жы-лына 4 миллиард долларға дейін көбейту қажет.

2015 жылы мен «Нұрлы жол» инфрақұрылымдық даму бағдарламасын ұсындым. Өткен 2 жыл ішінде бағдарлама өзін толық ақтады.

Биыл республикалық маңызы бар 4400 шақырым автожол құрылысы мен қайта жаңғырту жұмыстары жүргізіледі. Жыл соңына дейін соның кем дегенде 600 шақырымы пайдалануға беріліп, кезең-кезеңімен ақылы жүйе енгізіледі.

Еліміздің көлік және транзит әлеуетін толық ашу үшін көрші елдермен үйлесімді іс-қимыл қажет. Жүктердің еркін транзитін, көлік дәліздерін құру мен оларды жаңғырту ісін қамтамасыз ету керек. Көлік инфрақұрылымын басқаруға, қызмет көрсету деңгейін арттыруға және әкімшілік кедергілерді жоюға ерекше көңіл аудару қажет.

Транскаспий дәлізі бойынша тасымалдау көлемінің ұлғаюына байланысты Құрық портын салудың екінші кезеңі – автомобиль өткелі құрылысын іске асыруға кірісу қажет.

Алтыншы. Урбанизация үдерісі құрылыс секто-рын дамыту қажеттігін алға тартып отыр. Ол отандық экономиканың толыққанды драйверіне айналуға тиіс.

Жол, тұрғын үй және басқа да инфрақұрылым құрылысына инвестиция сала отырып, біз қалаларымыздың ұзақ жылдарға дейін сыртқы және технологиялық келбетін айқындайтынымызды ұмытпағанымыз жөн. Сондықтан құрылысқа да, құрылыс материалдарын өндіру саласына да жаңа технологияларды енгізу керек. Ол үшін бізде қазір жақсы мүмкіндіктер бар.

Менің тапсырмам бойынша биыл «Нұрлы жер» тұрғын үй бағдарламасы іске асырыла бастайды. Ол аса маңызды міндетті орындауға – алдағы 15 жылда 1,5 миллион отбасын тұрғын үймен қамтамасыз етуге бағытталған.

Бағдарламада тұрғын үй нарығын дамытудың кешенді шаралары көрініс тапқан. Соның бірі – «Даму» акционерлік қоғамы арқылы мемлекеттің субсидия беруі есебінен құрылыс салушылар үшін банк несиесін арзандату. Тұрғындар үшін «Қазақстан ипотекалық компаниясы» акционерлік қоғамы арқылы банктер беретін ипотекалық несиені субсидиялау жүзеге асырылады. «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» салымшылары үшін әкімдіктердің несиелік тұрғын үй салуы жалғасады. Оған ілгеріде бөлінген қаржы «револьвер» қағидаты бойынша қайта пайдаланылады.

Әкімдіктер халықтың әлеуметтік әлсіз топтары үшін са-тып алу құқығынсыз арендалық тұрғын үй бөлу ісін дамыта беретін болады. Жаппай тұрғын үй құрылысы үшін әкімдер тиісті жер телімдерін бөлуге тиіс.

Біз қалаларда жеке тұрғын үйлердің бірыңғай сәулет стилінде салынуына мән беретін боламыз. Бұл үшін мем-лекет қажетті инфрақұрылым тұрғысынан көмек көрсетеді.

Үкімет әкімдермен бірлесіп, үлкен қалалардың іргелес орналасқан елді мекендермен көлік байланысын дамыту жөнінде шаралар қабылдауы қажет.

Үшінші кешенді міндет – еңбек нарығын жаңғырту.Жаңа технологиялардың енгізілуіне байланысты дәстүрлі

салаларда еңбек ресурстары босап қалатын болады. Со-

нымен бірге, жаңа индустрия құрып, дамыту жұмыспен қамтудың және азаматтардың нақты табысын өсірудің қосымша мүмкіндігі болуға тиіс.

Үкімет пен әкімдерге еңбеккерлердің басқа салаларға басқару аясында ауысуы үшін жағдай жасауды тапсырамын.

Біздің ірі кәсіпорындар әкімдіктермен бірлесе отырып, тиісті жол карталарын әзірлеуі керек. Онда қысқартылатын жұмысшыларды қайта даярлау, оларды әрі қарай жұмыспен қамту үшін бірлесіп инвестиция салу жайы қарастырылуы қажет. Басы артық жұмыс күші бар өңірлерден басқа жерлерге, сондай-ақ ауылдардан қалаларға жұмыс күшін ұтымдылықпен тартуға қолдау көрсету керек.

Үкімет жұмыспен қамту орталықтарын реформалап, барлық бос жұмыс орындары мен бүкіл елді мекендерде бірыңғай онлайн платформа қалыптастыруы қажет.

Екінші басымдық – бизнес-ортаны түбегейлі жақсарту

және кеңейту.Біздің стратегиялық мақсатымыздың бірі – елдің ішкі

жалпы өніміндегі шағын және орта бизнестің үлесі 2050 жылға қарай кем дегенде 50% болуын қамтамасыз ету.

Бұл – өте өршіл мақсат, бірақ оған қол жеткізуге бола-ды. Оны орындау үшін қазіргі кезеңде мынадай қадамдар жасалуы қажет.

Бірінші. Менің тапсырмам бойынша Үкімет биылдан ба-стап Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасын іске асыруға кірісіп кетті.

Бұдан былай Қазақстан азаматтары өз бизнесін жүргізу үшін ауылда да, қалада да 16 миллион теңгеге дейін шағын несие ала алады.

Шағын несие беру аясын кеңейтіп, кәсіпкерлерге кепілдік жасау және қызмет көрсету тетіктерін белсенді пайдалану керек. Бұл шараларды бизнес жүргізу және қаржылық сауаттылыққа үйрету ісін ұйымдастырумен қатар атқару керек.

Жаппай кәсіпкерлікті қолдау тетіктерін одан әрі жетілдіру керек. Қазақстанның әр өңірі жаппай кәсіпкерлікті, соның ішінде отбасылық кәсіпкерлікті дамыту бағытында кешенді шаралар ұсынуға тиіс.

Жаңадан ашылған жұмыс орындарының саны – бұрынғыша Үкімет пен әкімдер қызметінің тиімділігін бағалаудың негізгі критерийінің бірі болмақ.

Екінші. Үкімет «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палата-сымен (ҰКП) бірлесіп, бизнестің барлық шығынын жаппай азайту жөнінде шаралар қабылдауы қажет. Бұл әсіресе энергетика, көлік және логистика, сондай-ақ, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық салаларындағы қызмет көрсету құнына қатысты.

Мемлекеттік қызметтер көрсету үдерісі мейлінше оңтайландырылуға тиіс. Құжаттардың мерзімі мен тізбесін қысқартып, қайталанатын рәсімдерді жою керек. Бұл орайда адамның өзінің баруын қажетсінбейтін толық электрондық форматқа көшіру керек.

Сондай-ақ бизнестің қазіргі қолданыстағы реттеушілік жүктемесі өсімнің жаңа моделін жасау міндетімен үйлеспейді.

Үкімет пен әкімдерге биылғы 1 шілдеге дейін бизнесті қайта реттеу жөніндегі жүйелі шаралар әзірлеу міндетін жүктеймін.

Дамыған елдердің озық стандарттары мен тәжірибесін енгізу керек.

Бұл жұмысты әсіресе өңірлік деңгейде атқару маңызды.Әкімдер Үкіметпен бірлесіп, Дүниежүзілік банк рейтингі

негізінде өңірлерде бизнес жүргізу үшін жағдайды жақсарту жөнінде нақты жоспарлар әзірлеу керек.

Елімізде бизнес жүргізуді жеңілдету жөнінен өңірлер мен қалалар рейтингін енгізу қажет. Біз үздіктер үшін арнаулы сыйлық тағайындаймыз. Оны жылына бір рет, Индустрия-ландыру күнінде табыс етеміз.

Үшінші. Мемлекеттің экономикадағы үлесін ішкі жалпы өнімнің 15%-ына дейін, Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ) елдері деңгейіне дейін төмендету экономикалық өсімге тың серпін беруге тиіс.

Жалғасы 4-5 беттерде.

ЖОлдАу4 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

МеМлекеТ БАсшысы Н.НАзАРБАевТың ҚАзАҚсТАН ХАлҚыНА ЖОлдАуы қазақстаННың үшіНші жаңғыруы: жаһаНдық бәсекеге қабілеттілік

жарқын болашаққа айқын бағытпен

Әлемдегі болып жатқан өзгерістер, өнеркәсіп пен технологияның қарқынды дамуына байланысты, Елбасы кезекті Жолдауында экономиканы жаппай цифрландыру тұтас саланың жойылу-ына және мүлде жаңа саланың пайда болуына алып келетін, көз алдымызда болып жатқан ұлы өзгерістер – тари-хи сын-қатерлер мен Ұлтқа берілген мүмкіндіктердің бес негізгі басымдығын атап берді. Бұл басымдықтар арқылы экономиканың әлемдік өсіміне және 30 озық елдің қатарына қарай тұрақты түрде ілгерілеуге лайықталған Президенттің Жолдауымен танысып шықтық.

Жаңа технологиялардың енгізілуіне байланысты дәстүрлі сала-ларда еңбек ресурстары босап қалады. Бірақ Үкімет пен әкімдер қызметкерлерді басқа салаларға ауысуына жағдай жасау тапсырылған. Осы жерде жастарға жаңа мамандықтарды игеруге жол ашылады.

Жолдауда әлеуметтік қамтамасыз ету саласына қатысты мәселелер де қамтылды. Биылғы 1 шілдеден бастап 2,1 миллион зейнеткер үшін зейнетақы 20 пайызға өсетіні, сондай-ақ бала туғанда берілетін бір реттік жәрдемақы көлемі де 20 пайызға артатындығы ескеріліп отыр. Осының барлығы қомақты қаржыны қажет етеді. Бұл тұрғыда нақты мақсаттар жүктеліп отырғандықтан, оларды Үкімет жоспар бойынша іске асырады деген ойдамын.

Кәсіпкерлікті дамытуға мемлекет-жекеменшік серіктестігі аясын кеңейту үшін бірқатар мемлекеттік қызметтер көрсету міндетін биз-неске беруді ұсынып отыр.

Бизнес өкілдерін мектепке дейінгі білім беру ісіне тарту арқылы аса маңызды жалпыұлттық міндеттердің бірі – 3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі білім берумен 2020 жылға қарай 100 пай-ыз қамту мәселесін мемлекет пен бизнес бірлесе шешіп отырғанын көрсетеді.

Мемлекет-жекеменшік серіктестігін дамыту әкімдердің нақты және кәсіби жұмысына байланысты екендігін атап өтті. Осы ұсынысты қолдай келе, қаламызда кезекте тұрған бүлдіршіндерді мектепке дейінгі білім берумен қамти отыра, жаңа жұмыс орындары ашылып, жұмыссыздық деңгейін төмендете аламыз.

Сонымен қатар, әкімшілік және қылмыстық заңнаманы ізгілендіру арқылы кәсіпкерлік саласында құқық бұзғаны үшін салынатын санк-цияны төмендету жұмысын одан әрі жүргізе беріп, қоғамға қауіптілігі жоғары емес экономикалық қылмыс құрамын криминалдық сипаттан арылту тапсырылды.

Елдің жаһандық бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ететін экономикалық өсімнің жаңа моделі арқылы жаңа өндірістерді дамытуға, әлеуметтік саладағы тың міндеттерді орындауға жол ашы-лады. Біздіңше, Мемлекет басшысының қойып отырған мақсаттары қарқынды түрде жүзеге асыруды қажет етеді. Бұл ретте 2050 жылы 30 дамыған елдің қатарына кіруге барлық мүмкіндіктеріміз бар. Мұнымен қоса, бұл міндеттерді уақытынан бұрын орындай аламыз деген тұжырым бар және біз депутаттар оған қосыламыз. Сондықтан Қазақстан халқының күш-жігері әлдеқайда белсендірек болуы тиіс. Еліміздің азаматтары күнделікті өмірінде, жұмысында алға қойылған міндеттерді жүзеге асыруға күш-жігерін бірлесе жұмсауы керек деп білемін.

Ғазизжан МАдиМАров,Тараз қалалық мәслихаты

хатшысының міндетін атқарушы.

Индустриялы жаңа мақсаттар үшін

Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдаған «Қазақстанның үшінші ж а ң ғ ы ру ы : ж а һ а н д ы қ б ә с е ке ге қабілеттілік» Жолдауын экономикалық өсімнің жаңа моделін құру қажеттігінен бастап отыр. Бұл жаңғыру қазіргі жаһандық сын-қатерлермен күрес жоспа-ры емес, бұл еліміздің жаңа жағдайдағы даму бағыты.

Осы Жолдауда Екінші басымдық– бизнес-ортаны түбегейлі жақсарту және кеңейту мақсатында кәсіпкерлікке кепілдік жасау, бизнес жүргізу мен қаржылық сауаттылыққа үйрету ісін белсенді ұйымдастыруға аса көңіл бөлу керектігі алға тартылған.

Жолдаудың әр басымдығы еліміздің әр секторының, оның ішінде ауыл шаруашылық секторын жаңа бағытта жұмыс жасау керектігін, яғни экологиялық таза өнімдерді шығару бойынша жұмысты жақсартуды алға тартты. Үшінші басымдықта басты міндет ақша-несие саясатын қалыпқа келтіріп, инфляцияның деңгейін 3-4%-ға төмендету бойынша Ұлттық банктің алдына міндет қойып отыр. Сондай-ақ қор нарығын дамыту мақсатында халық жинаған өз қаражатын ең алдымен түрлі бағалы қағаздарға инвестициялау мүмкіндігін арттыруды қажет санауда. Осы Жолдау Қазақстанның жаһандық бәсекеге қабілеттілігіне және цифрлық индустрияның еліміздің одан әрі дамуына қосар үлесі зор. «Нұрлы жол» экономикалық саясатының және «100 нақты қадам» Ұлт жоспарының нәтижесінде біз әлемдегі ең алдыңғы қатарлы 30 мемлекеттің қатарына қосылатынына үлкен сеніммен қараймыз. Біз осы Жолдаудың Қазақстан халқының әлеуметтік тұрмыс-тіршілігі деңгейінің артатынына, халықтың келешекке деген нық сеніммен қарауына үлкен септігін тигізетініне еш күмәніміз жоқ.

динара ЖАрылқАповА,Жамбыл политехникалық колледжінің «Есеп және аудит»

мамандығының оқытушысы.

Бұдан бұрын 2020 жылға дейін жекешелендірілетін 800-ге жуық кәсіпорынды қамтитын тізбе жасалған болатын. Тиісті жұмыстар атқарылуда.

Үкіметке сол тізбедегі кәсіпорындарды жекешелендіруді тездетіп, оны 2018 жылдың соңына дейін аяқтауды тапсы-рамын.

Ірі компанияларымызды ІРО-ға дайындау және оған бейімдеу ісін де жеделдету керек. Yellow Pages қағидаттарын енгізу мемлекет үшін экономикадағы қызмет түрлерін 47%-ға (652-ден 346-ға) қысқартуға мүмкіндік берді.

Келесі кезеңде осы қағидаттарға сай келмейтін мемлекет меншігіндегі барлық кәсіпорындар мен ұйымдарды 2020 жылға дейін жеке секторға беру немесе жою қажет. Ал ондай кәсіпорындар саны бірнеше мың болады.

Әрбір бағдарлама немесе тапсырмаға орай заңды тұлғалар құру тәжірибесі бұдан былай тоқтатылуға тиіс.

Жекешелендірудің жариялылығы мен тиімділігін қамтамасыз ету қажет. Сондай-ақ мемлекеттік холдингтер рөлін қайта қарастыру керек.

Үкіметке «Самұрық-Қазына» холдингін сапалы түрде трансформациялау ісін жүзеге асыруды тапсырамын.

Басқарушылық және өндірістік бизнес үдерістерін толық ревизия мен оңтайландырудан өткізу қажет. Нәтижесінде ол тиімділігі жоғары, жинақы және кәсіби холдингке айналуға тиіс. Менеджмент пен корпоративті басқару сапасын халықаралық деңгейге жеткізу керек.

Мемлекетке қандай маңызды секторларда, қатысу үлесінің қандай мөлшерімен және не қалдыратынымызды нақты анықтап алуымыз керек.

Табиғи монополияларды және стратегиялық маңызы бар, соның ішінде трансұлттық компаниялар қатысатын жоба-ларды іске асыру міндетін мемлекетке қалдыру керек. Бұл жобалар мультипликативті нәтиже беруге тиіс.

«Бәйтерек» және «ҚазАгро» холдингтерін де қайта құру қажет. Олар мемлекеттік даму бағдарламаларын іске асыру жөніндегі операторлар болуға тиіс. Соған орай олардың функцияларын оңтайландыру керек. Жеке сектор жүзеге асыра алатын нәрсенің барлығы бизнеске берілуі қажет.

Сондай-ақ оларға бағдарламаларды іске асыру үшін мемлекеттік емес қаржы көздері арқылы қор қалыптастырумен айналысу керек.

Төртінші. Кәсіпкерлікті дамытуға мемлекет-жекеменшік серіктестігі аясын кеңейту зор мүмкіндік береді. Бұл жерде әңгіме бірқатар мемлекеттік қызметтер көрсету міндетін бизнеске беру ісіне қатысты болып отыр.

Бізде қазірдің өзінде оларды мектепке дейінгі білім беру ісіне тарту саласында жақсы нәтижелер бар. Өткен 3 жылда мемлекет 40 мың орынға арналған 189 балабақша салса, жеке меншік сектор 100 мың орынға арналған 1300 балабақша ашты. Жеке меншік балабақшалардың ең көбі Оңтүстік Қазақстан (397), Алматы (221), Қызылорда (181) облыстарында ашылды.

Мен үшін осы сектордағы мемлекет-жекеменшік серіктестігінің үлгісі өте маңызды. Бұл аса маңызды жалпыұлттық міндеттердің бірі – 3-6 жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі білім берумен 2020 жылға қарай жүз пайыз қамту мәселесін мемлекет пен бизнес бірлесе шешіп отырғанын көрсетеді.

Мемлекет-жекеменшік серіктестігін дамыту әкімдердің нақты және кәсіби жұмысына байланысты.

Жеке меншік капитал тарту үшін мемлекет-жекеменшік серіктестігінің ықтимал барлық түрі мен нысанын пайдалану қажет. Олар – мемлекеттік мүлікті сенімді басқару, қызмет көрсету келісімшарттары, тағы басқалар. Бұл ретте келісімнің барлық рәсімдерін, әсіресе шағын жобаларға қатысты рәсімдерді мейлінше жеңілдету және жеделдету қажет.

Мемлекет-жекеменшік серіктестігі инфрақұрылымды, соның ішінде әлеуметтік инфрақұрылымды дамытудың негізгі тетігіне айналуға тиіс.

Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық нысандарын жаңғырту үшін бұдан әрі жекешелендіру мүмкіндігін қарастыра отырып, басқаруға және концессияға беру қажет. Үкімет бір орынды шиырлай беруді доғарсын. Бұл бағытта

жұмысты жандандыра түсу керек.Бесінші. Баға мен тариф бойынша ымыраласуға жол

бермеу қажет.Үкіметке «Атамекен» ҰКП-мен бірлесіп, бәсекелестікке

кедергі келтіретін нормаларды анықтауға қатысты барлық заңнамаға ревизия жасауды тапсырамын.

Үшінші басымдық – макроэкономикалық тұрақтылық.Мұндағы басты міндет – ақша-несие саясатының ын-

таландырушы рөлін қалыпқа келтіру және экономиканы қаржыландыруға жеке меншік капитал тарту.

Бірінші. Бүгінде Ұлттық банк алдында инфляциялық тар-геттеу режимін дамыту жөніндегі маңызды міндет тұр. Орта мерзім ішінде инфляция деңгейін кезең-кезеңмен 3-4%-ға дейін төмендетуге қол жеткізуіміз керек.

Екінші. Еліміздің қаржы секторын қайта жаңғырту қажет.Ұлттық банкке банк секторын қалыпқа келтіру жөнінде

шаралар кешенін әзірлеуді тапсырамын. Банктердің балансын тиімсіз несиелерден арылту жұмысын жеделдетіп, қажет болған жағдайда олардың капиталын акционерлер тарапынан арттыруды қамтамасыз ету керек. Банктердің ахуалына жедел бақылау орнату үшін Ұлттық банкке көбірек құқық берген жөн. Ұлттық банк банктердің қателік жіберуін күтпей, оларға ықпал ететін шаралар қабылдау үшін формальды көзқарастан ықтимал қатерлерге жол бермейтін қадамдарға көшуге тиіс.

Сондай-ақ аудиторлық компаниялардың жауапкершілігін арттырып, акционерлердің ашықтығын қамтамасыз ету, ұжымдық басқаруды жақсарту қажет. Осының бәрін заңнамалық деңгейде бекіту керек.

Экономикадағы қаражат жетіспеушілігі және несиелер бой-ынша жоғары мөлшерлеме түйткілдерін шешу мақсатымен Ұлттық банк пен Үкіметке теңге түрінде қолжетімді орта және ұзақ мерзімге арналған қор қалыптастыруды қамтамасыз ету жөнінде кешенді шаралар қабылдауды тапсырамын.

Ұлттық банк инфляция ғана емес, сонымен қатар Үкіметпен бірге экономиканың өсуі үшін де жауапты болуға тиіс.

Үшінші. Қор нарығын одан әрі дамыту.Жекешелендіру оның дамуына серпін беруге тиіс. Мен

жоғарыда айтып өткендей, қор нарығына «Самұрық-Қазына» қоры компанияларының акцияларын орналастыру керек. Халықтың жинаған өз қаражатын ең алдымен түрлі бағалы қағаздарға инвестициялау мүмкіндігін одан әрі арттыру қажет.

Біз 2016 жылдың соңында заңдастыру науқанын аяқтадық. Оған еліміздің 140 мыңнан астам азаматы қатысты. Нәтижесінде 5,7 триллион теңге, оның ішінде қаражат түрінде 4,1 триллион теңге заңдастырылды.

Үкіметтің міндеті – бұл қаражаттың экономикаға, соның ішінде жекешелендіруге қатысу арқылы пайда беруін қамтамасыз ету. Сонымен бірге, Қазақстанның жеке меншік кәсіпорындарының облигация шығарылымдарын субсидия-лау мәселесін пысықтау қажет.

Үкіметке Ұлттық банкпен бірлесіп, отандық қор нарығын жандандыруға бағытталған шаралар қабылдауды тапсыра-мын.

Келесі шешуші міндет – салық-бюджет саясатын жаңа

экономикалық жағдайға бейімдеу.Бірінші. Бюджет шығыстарының тиімділігін түбегейлі

арттыру қажет.Біз 2017 жылы мемлекеттік даму бағдарламаларын қажетті

ресурстармен толықтай қамтамасыз еттік. Министрліктер мен ведомстволардың қаражатты игеруінің тиімділігін тексеру қажет.

Республикалық бюджеттің 40%-дан астамын құрайтын Денсаулық сақтау, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау, Білім және ғылым министрліктерінен бастау керек. Оның қорытындысы бойынша маған баяндалсын.

Тиімсіз бағдарламалардың қаражатын Үшінші жаңғырту міндеттерін іске асыруды қамтамасыз ететін бағдарламаларға қайта бөлу қажет. Сондай-ақ қаражатты нақты экономикаға неғұрлым тезірек әрі тиімдірек жеткізу үшін бюджеттік рәсімдерді жеңілдеткен жөн.

Б із фискалдық орт алықсыздандыру с аяс атын

Жалғасы. Басы 2-3 беттерде.

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //ЖОлдАу 5

МеМлекеТ БАсшысы Н.НАзАРБАевТың ҚАзАҚсТАН ХАлҚыНА ЖОлдАуы қазақстаННың үшіНші жаңғыруы: жаһаНдық бәсекеге қабілеттілік

жалғастыруымыз керек. Өткен жылдарда орталықтан жергілікті жерлерге көптеген функциялар мен өкілеттіктер берілді. Енді олардың жеткілікті қаржылық дербестігін бе-кемдей түсу қажет. Сонымен бірге, қаржы шығысы жөніндегі өкілеттіктердің облыстық деңгейде шоғырлануына жол бер-меу маңызды. Оларды әрі қарай аудандық және ауылдық жер-лерге беру керек. Әкімдер өңірлік және жергілікті маңызы бар мәселерді шешуге тиіс, ал Үкімет жалпымемлекеттік мәселелерге ден қоюы қажет.

Екінші. Ұлттық қор қаражатын пайдалануға ұтымдылық тұрғысынан қараған жөн.

Ұлттық қордан алынған кепілдендірілген трансферт көлемі 2020 жылға қарай кезең-кезең бойынша 2 триллион теңгеге қысқартылуға тиіс.

Салық саясатын бизнестің «көлеңкеден» шығуына бейімдеп, шикізаттық емес сектордағы салықтық базаны кеңейтуге бағыттау керек. Қазіргі салық жеңілдіктерін оңтайландыру қажет. Жалпыға ортақ декларациялау қарсаңында арнаулы салық режимін жаңаша қарастыру керек.

Салықтық әкімшілендіру тетіктері жетілдіруді талап етеді. Ең алдымен, мұның қосымша құн салығын жинауға қатысы бар.

Үшінші. Үкімет квазимемлекеттік сектордың сыртқы және ішкі қарыздарына мониторинг жүргізу мен бақылау жасау жүйесін қалыптастырып, онда тәртіп орнату керек.

*****

Төртінші басымдық – адами капитал сапасын жақсарту.Бірінші. Ең алдымен, білім беру жүйесінің рөлі өзгеруге

тиіс. Біздің міндетіміз – білім беруді экономикалық өсудің жаңа моделінің орталық буынына айналдыру. Оқыту бағдарламаларын сыни ойлау қабілетін және өз бетімен іздену дағдыларын дамытуға бағыттау қажет.

Сонымен бірге, IT-білімді, қаржылық сауаттылықты қалыптастыруға, ұлтжандылықты дамытуға баса көңіл бөлу керек. Қала мен ауыл мектептері арасындағы білім беру сапасының алшақтығын азайту қажет.

Үкіметке тиісті ұсыныстар беруді тапсырамын.Атап айтқанда, үш тілді оқуға кезең-кезеңмен көшу

мәселесі бойынша ұсыныстар әзірленсін.Қазақ тілінің басымдығы сақталады. Оның әрі қарай да-

муына зор көңіл бөлінеді. Сонымен қатар, бүгінде ағылшын тілі – жаңа технология, жаңа индустрия, жаңа экономика тілі. Қазіргі кезде 90% ақпарат ағылшын тілінде жарияланады. Әрбір екі жыл сайын олардың көлемі 2 есе ұлғайып отырады. Ағылшын тілін меңгермей, Қазақстан жалпы ұлттық про-греске жете алмайды.

2019 жылдан бастап 10-11 сыныптарда кейбір пәндерді ағылшын тілінде оқытатын боламыз. Бұл мәселені тиянақты ойланып, ақылмен шешу қажет.

Мектептердің және мұғалімдердің деңгейі, әсіресе ауыл мен қалада әртүрлі. Білікті педагогтардың жетіспеу про-блемасы да бар. Сондықтан осының барлығын ескеріп, ағылшын тілін кезең-кезеңмен енгізуіміз керек.

Тиісті ұсыныстар беруді тапсырамын.Менің бастамам бойынша биыл «Баршаға арналған тегін

кәсіптік-техникалық білім беру» жобасы іске асырыла бастады.

Тегін оқытумен ең әуелі жұмыссыз және өзін-өзі тиімсіз жұмыспен қамтыған жастар, сондай-ақ кәсіптік білімі жоқ ересек адамдар қамтылуы тиіс. Кәсіптік білім беру жүйесінде, мен айтқандай, экономикадағы жаңа өндірістер үшін мамандар дайындауға ден қою керек.

Ол үшін кәсіптік стандарттар еңбек нарығының талап-тарына және ең үздік әлемдік оқу-өндірістік тәжірибелерге сәйкес жаңартылуы қажет.

Сонымен қатар, жоғары білім беру жүйесі сапасына ерек-ше назар аударылады. Жоғары оқу орындарының кадрлық құрамына, материалдық-техникалық жабдықталу деңгейіне, білім беру бағдарламаларына қатысты бақылау мен талап күшейтілуі қажет.

*****Екінші. Білім беру жүйесімен қатар денсаулық сақтау

жүйесі де өзгеруге тиіс.Биылғы 1 шілдеден мемлекеттің, жұмыс берушілердің,

азаматтардың ортақ жауапкершілігіне негізделген міндетті медициналық сақтандыру жүйесі (ММСЖ) енгізіле бастайды. Бұл жүйенің тиімділігі әлемдік тәжірибе арқылы дәлелденген.

Медициналық сақтандыру жүйесіне қатысушыларға кең ауқымдағы медициналық қызметтер ұсынылады. Оған халықтың әлеуметтік әлсіз топтарының қатысуына мемлекеттік қолдау көрсетіледі.

Үкімет қажетті деңгейде денсаулық сақтау саласын ақпараттандыруы керек. Бәсекелестікті дамыту үшін жеке меншіктегі медицина мекемелеріне ММСЖ жүйесі аясында тең жағдай туғызу керек.

Үкіметке және әкімдерге кең ауқымды ақпараттық-түсіндіру жұмысын жүргізуді тапсырамын.

Сондай-ақ заңнамалық тұрғыдан барлық дәрі-дәрмектің бағасын реттеуді енгізу қажет.

Үшінші. Әлеуметтік қамтамасыз ету саласына қатысты.

Менің тапсырмам бойынша 2017 жылғы 1 шілдеден ба-стап 2,1 миллион зейнеткер үшін зейнетақы 2016 жылғы деңгейден 20%-ға дейін арттырылады.

Бұдан бөлек, базалық зейнетақы тағайындау 2018 жылғы 1 шілдеден бастап жаңа әдістеме бойынша жүзеге асырылады. Оның көлемі зейнетақы жүйесіне қатысу өтіліне байланысты белгіленеді.

Осы өсімнің барлығы 2018 жылы базалық зейнетақының жаңа мөлшерін 2017 жылмен салыстырғанда 1,8 есе арттыруға мүмкіндік береді.

Елімізде жыл сайын 400 мыңға жуық бала туады, бұл – 1999 жылғы деңгейден 2 есе дерлік жоғары. Мұндай жақсы үрдісті алдағы уақытта да сақтау керек.

Менің тапсырмам бойынша 2017 жылғы 1 шілдеден бастап бала туғанда берілетін бір реттік жәрдемақы көлемі 20%-ға өсіріледі.

Ең төменгі күнкөріс шегін де қайта қарастыру керек. Ол қазақстандықтардың нақты тұтынушылық шығыстарына сәйкес келуге тиіс. Бұл қадам 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап базалық зейнетақы, мүгедектерге және асырау-шысынан айырылған отбасыларға арналған жәрдемақы, мүгедек бала тәрбиелеп отырғандарға берілетін атаулы көмек пен жәрдемақы көлемін 3 миллион адам үшін өсіруге мүмкіндік береді.

2018 жылғы 1 қаңтардан бастап атаулы әлеуметтік көмек көрсету шегін ең төменгі күнкөріс шегінің 40%-ынан 50%-ға дейін өсіріп, оның жаңа форматын енгізу керек. Бұл ретте жұмыс істеуге қабілетті адамның бәрі тек жұмыспен қамту бағдарламасына қатысу шарты арқылы ғана қолдауға ие болуға тиіс.

Бесінші басымдық – институционалдық өзгерістерге, қауіпсіздікке және сыбайлас жемқорлықпен күреске қатысты.

Бірінші. Үкімет үшінші жаңғырту аясында ЭЫДҰ-ның озық тәжірибелері мен ұсынымдарын имплемента-циялау жұмысын қамтамасыз етуге тиіс.

Екінші. Біз жеке меншікті қорғауға, құқық үстемдігіне және баршаның заң алдында теңдігін қамтамасыз етуге бағытталған реформалар жүргізудеміз. Бұл жұмысты жалғастыру керек.

Үкіметке «Атамекен» ҰКП-мен және азаматтық қоғамдастықпен бірлесіп, жеке меншік құқығын қорғауды күшейтуге қатысты бүкіл заңнама ревизиясын жүргізуді тапсырамын.

Сонымен қатар, әкімшілік және қылмыстық заңнаманы ізгілендірген жөн. Әкімшілік айыппұлдар әділетті және құқық бұзу деңгейіне сәйкес болуға тиіс.

Кәсіпкерлік саласында құқық бұзғаны үшін салынатын санкцияны төмендету жұмысын одан әрі жүргізе беру керек. Қоғамға қауіптілігі жоғары емес экономикалық қылмыс құрамын криминалдық сипаттан арылту керек.

Сот жүйесіне деген сенімнің артуына қол жеткізу қажет. Судьялардың жұмысына заңнан тыс кез келген ықпалды жою маңызды.

Үшінші. Қауіпсіздік ахуалы қуатты және әрекет ете

алатын мемлекеттің өлшеміне айналып келеді.Қазіргі заманда адамзат терроризмнің белең алу-

ымен бетпе-бет келіп отыр. Бұл ретте деструктивті күштерді қаржыландыратындарға, шетелдік террористік ұйымдармен байланыс жасайтындарға қарсы күрес жүргізу ісі негізгі мәселе болып саналады.

Діни экстремизмді насихаттаудың алдын алу, әсіресе интернет пен әлеуметтік желіде оның жолын кесу жұмысын жүргізу керек. Қоғамда, әсіресе, діни қарым-қатынас саласындағы радикалды көзқарасқа байланысты кез келген әрекетке «мүлде төзбеушілікті» қалыптастыру керек.

Б а с б о с т а н д ы ғ ы н а н а й ы р у о р ы н д а р ы н д а сотталғандарды теологиялық тұрғыдан сауаттандыру қызметтерінің мақсатты жұмысы ұйымдастырылуға тиіс. Өскелең ұрпақты рухани-адамгершілік рухында тәрбиелеу үшін қосымша қадамдар жасау керек.

Бұл іске мемлекеттік емес секторды және діни бірлестіктерді белсенді түрде тарту қажет.

Осы шараның бәрі менің тапсырмам бойынша әзірленіп жатқан 2017-2020 жылдарға арналған Діни экстремизм мен терроризмге қарсы әрекет жөніндегі мемлекеттік бағдарламада ескерілуге тиіс.

Киберқылмыспен күрестің өзектілігі барған сайын арта түсуде.

Үкімет пен Ұлттық қауіпсіздік комитетіне «Қазақстан киберқалқаны» жүйесін қалыптастыру шараларын қабылдауды тапсырамын.

Төртінші. Біз елдегі сыбайлас жемқорлық деңгейін төмендету бағытында елеулі қадамдар жасадық. Алайда басты назар көбіне сыбайлас жемқорлықтың салдарла-рымен күресуге аударылып отыр.

Сыбайлас жемқорлықтың себептері мен алғышарттарын анықтап, оларды жою жұмысын күшейту қажет.

Маңызды мәселенің бірі – сатып алу саласын жетілдіру.Ү к і м е т ке м е м л е ке т т і к с ат ы п а л у ж ү й е с і н

«орталықтандырылған қызмет» қағидаты бойынша енгізуді тапсырамын.

Квазимемлекеттік секторда, табиғи монополия және жер қойнауын пайдалану салаларында да сатып алу шара-ларын өткізу әдістерін түбегейлі қайта қарастыру керек.

Сыбайлас жемқорлықпен күресте көп нәрсе бүкіл қоғамның белсене атсалысуына байланысты. Әлеуметтік желінің, өзге де медиа-ресурстардың дамуы жағдайында, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-әрекет барысында оны жалпы жұртшылықтың жек көруі күрестің қуатты құралына айналуға тиіс.

Құрметті қазақстандықтар!Осы Жолдау арқылы еліміздің әр азаматына жаңа

жағдайдағы даму бағытымыз жөніндегі өз көзқарасымды жеткізгім келді.

Үкіметке «Қазақстанның ұлттық технологиялық ба-стамасы» деп аталатын Елді үшінші жаңғырту жөніндегі 2025 жылға дейінгі дамудың стратегиялық жоспарын әзірлеуді тапсырамын.

Бізде уақыт талабын лайықты қабыл алып, елімізді одан әрі жаңғырту жөніндегі міндеттерді орындаудан басқа жол жоқ.

Біздің ұлы халқымыз бірегей тарихи мүмкіндікті толықтай пайдалана алатынына сенемін.

Қымбатты достар!Қазақстан – жас, көп ұлтты, болашағына сенімді және

қарқынды дамып келе жатқан мемлекет! Біз тәуелсіз Қазақстанның 25 жылдық даму жолынан өттік. Алдағы 25 жылда бұдан да биік белестер күтіп тұр.

Мемлекет құру жолында теңдессіз, мол тәжірибе жинап, жаңа кезеңге қадам басып отырмыз. Алдымызда қандай қиындықтар кездессе де, оларды еңсере алатынымызға сенімдімін. Біздің басты күшіміз – бірлікте.

Қазақстанды кейінгі ұрпақ үшін бұдан да өсіп-өркендеген елге айналдырамыз!

ҮНдеу6 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

� қазақстан республикасы Президентінің билік тармақтары арасында өкілеттіктерді қайта бөлу мәселелері жөніндегі үндеуі – ұлт мүддесі мен ұрпақ болашағын ойлай отырып жасалған парасатты байлам. Мемлекет басшысының бұл тұжырымы қазақ елінің өркениет жолындағы көшін түзу етпек. енді үкімет пен Парламент жұмысының одан әрі жандана түсуі үшін қоғамдық ұйымдар да атсалыса алады. Президент үндеуіне еліміздің әр өңіріндегі, әр лауазымдағы азаматтар да үн қосып, қуатты қадамға қолдау білдіріп отыр. оның ішінде тараздықтар да бар.

МеМлекеттік басқарудың Маңызды қадаМы

ләззат қызылҒұловА,№1 гимназия директоры:

– Е л б а с ы н ы ң Ү н д еу і – т а -рих беттерінде мәңгілікке қалатын стратегиялық маңыздылығы зор құжат. Елбасымыз елдің мүддесін бір сәт ұмытқан емес. Бүгінгі күн де соның нақ дәлелі. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев 25 қаңтар күнгі Үндеуінде еліміздің еңсесін биіктетіп, ғаламдық өркениет өрісіне бет бұру үшін билік органдарының біршама өзгеруі қажет екендігін баса айтты. Үндеуде мемлекеттің басқару жүйесі екі негізгі бағыт бойынша іске асатынына тоқталды. Мұнда Президенттің міндетіне тиесілі қабылданатын шешімдердің біразы қысқарып, осы реформаның аясында Үкіметті жасақтаудағы Парламенттің рөлі артатынын айтты. Үндеуде айтылған өзгерістер елдегі демократиялық үрдістердің жалғасын тапқанын көрсетеді. Үкімет пен Парла-мент жұмысының кәсібилігін арттырып, мемлекеттік басқарудың тиімділігін, қоғам алдындағы жауапкершілігін күшейтеді . Бұл Үндеуінде Ұлт көшбасшысы кез келген шешімді халықпен бірлесе отырып жасайтынын мәлімдеді. Біздер, ұстаздар қауымы

Елбасымыздың бұл шешімін құптай келе, бірауыздан қолдау көрсетеміз. Бір мақсат, бір мүдде болған елде ғана ілгері жылжу үрдісі болатынын түсінеміз.

Еркінбек СолТыБАЕв,Жамбыл облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы:

– Елбасымыздың елдің мүддесі мен заманның талаптарын, ұрпақтың болашағын тереңінен ойлай отырып, ба-тыл қадамға баруы тарихи шешім бол-ды. Билік тармақтарының өкілеттіктерін қайта бөлу Парламент пен Үкіметтің жауапкершілігін арттырады. Парла-мент сайлауында жеңген партияның Үкімет құрамын жас ақт аудағы жауапкершілігі артса, министрлер кабинетінің өкілетті билік алдындағы жауапкершілігі артады. Ал биліктің заң шығарушы тармағының атқарушы билікке бақылауын күшейтеді. Сөйтіп, реформа екі негізгі бағыт бойынша іске асады. Бұл – Елбасының мемле-кет пен ұрпақтың болашағына деген кепілдікті қамтамасыз ету жолына жасаған қадамы. Ұсынылған рефор-маны жүзеге асыру үшін Ата Заңымыз Конституцияға өзгерістер енуі қажет.

Бұл жағы да Елбасының назарынан тыс қалмаған. Мемлекеттік билік тармақтарының ел ертеңіне қызметін қамтамасыз ету үшін реформа жо-лында Конституцияға және көптеген заңдарға өзгерістер енгізілді. Осының бәрі Елбасының мемлекет пен халық үшін болашаққа жасаған нық сенімі деп бағалаймын.

Жанар орынБАЕвА,Тараз қалалық мәслихатындағы депутаттық фракциясының мүшесі:

– Елбасы ұсынған Бес институ-ционалдық реформаның бірін іске асыру Үкіметке экономика саласында қосымша атқарушылық өкілеттіліктер беруді көздейді. Бұл орайда қорғаныс қабілетінің, сыртқы саясаттың, мемлекеттік басқарудың, Конститу-цияны қорғауды және мемлекеттік билік тармақтары арасында тиімді жұмысты қамтамасыз етудің негізгі мәселелері Президенттің құзырында қала береді. Осы реформаны іске асыру үшін Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Конституцияға өзгерістер енгізу қажеттігін мәлімдеді. Реформа

екі негізгі бағыт бойынша іске асады. Біріншіден, Президенттің әлеуметтік, экономикалық процестерін үйлестірудегі біршама өкілеттіктерін Үкіметке және басқа да атқарушы органдарға береді. Бұл салаға Үкімет, министрліктер мен әкімдіктер толық жауап беретін болады. Өкілеттіктерді беру тиісті заңдарды өзгерту арқылы іске асады. Бұл өзгерістерді Үкімет қазіргі кезде Парламенттің сессиясының аяғына дейін енгізуі тиіс. Екіншіден, одан да күрделі міндет билік тармақтары арасындағы қарым-қатынастарды конституциялық деңгейге теңгерімді ету. Осы рефор-ма аясында Үкіметті жасақтаудағы Парламенттің рөлі күшейетін бола-ды. Елбасы: «Парламент сайлауын-да жеңген партия Үкімет құрамын анықтауда түбегейлі ықпал ететін бола-ды. Бұл министрлер кабинетінің өкілетті билік алдындағы жауапкершілігін арттырады. Тиісінше, биліктің заң шығарушы тармағының атқарушы билікке бақылауын күшейтетін болады. Айтылған осы екі бағыттың қай-қайсысы да жауапкершілік пен кәсібилікті артты-ру арқылы мемлекеттік басқарудың тиімділігін күшейтеді» – деп атап өтті. Мемлекет басшысының Үндеуіндегі арнайы өзгерістер елдегі демократиялық үрдістердің жалғасын тауып, Үкімет пен Парламент қызметінің кәсібилігін арттырып, тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Конституциялық реформалардың халықтық талқылауға шығарылуы – биліктің ашықтық принципін, әрбір бастаманың халықпен бірге талқыланатындығын көрсетеді. Азаматтық қоғамның талқылауға бел-сене қатысып, өздерінің пікірін білдіріп, көзқарастарын көрсетуі қоғамдағы азаматтық жағдайдың артқандығын білдіреді. Елбасының конституциялық реформалары – еліміздің демократиялық даму бағытын қалыптастыратын ре-формалар бағдарламасы. Билік тармақтары өкілеттіктерінің бөлінуі б о й ы н ш а ұ с ы н ы л ғ а н р е ф о рма қазақстандық тәжірибеге және еліміздің қажеттіліктеріне негізделген. Сондықтан

да аталған реформалар тәуелсіздігімізді нығайтып, елімізді басқарудың тұрақты, тиімді және заманауи жүйесін құруға ықпал ететін өте маңызды қадам болып табылады.

Сардарбек нАрМАТов,М.Х.дулати атындағы ТарМУ «Экономика» кафедрасының аға оқытушысы:

– Жуырда Қазақстан жұртшылығы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Үндеуін БАҚ-тан тамашаладық. Үндеу дер кезінде айтылған тұжырым деп са-наймын. Себебі қазір Қазақстан қоғамы екпінді дамып, алға жылжып келе жа-тыр. Әлемдік жаһандану процестерінің күшейгені соншалықты қоғамдық басқару жүйелері өте күрделеніп кет-кен. Сондай қиыншылық заманда ауыртпашылықтардың барлығын бір адамға артып қою тиімсіз. Әр сала бой-ынша басқару процесінде маманданған адамдар жауапкершілікті алып жүруі ке-рек. Демек, Үкімет билігіндегі маманда-ну процестері де күшейе береді. Осыған байланысты Елбасы Үкімет мүшелерінің функционалды міндеттерін шеңберлеп берді. Соған байланысты осыған дейін Мемлекет басшысының өзі атқарып жүрген міндеттерді мамандандырылған лауазымдарға таратты. Менің ойымша, мұндай қадам бізде кәсіби Үкіметті қалыптастыруға тың әрі тиімді болмақ. Әр мемлекеттік шенеунік белгіленген міндеттер аясында мемлекеттік мәселелерді шешуге машықтанады. Және үлкен жауапкершілікті сезінетін болады. Бұл процесс басқару сала-сында артық буындардан құтылуға да септігін тигізеді. Біз қазір нарықтық кеңістікте өмір сүріп жатырмыз. Нарықтық кеңістіктің басты қағидасы бойынша әрбір қадамымыз тиімділікке алып келуі керек. Ал артық буындар қосымша шығындарға ұрындырады. Мұндай әрекетті нарықтық экономика көтере алмайды. Елбасының Үндеудегі ұсыныстарын қолдаймын. Бізге кәсіби Үкімет керек. Ол Үкімет шаруашылық процестерімен тікелей айналысса, Елбасы халықаралық байланыс, ди-пломатия және қорғаныс мәселелеріне жауапты болар еді. Жалпы бұл бастама біздің билік үшін де, бұқара халықтың болашағы үшін де табысты, жеңісті боларына сенімім мол.

дайындаған нұржан СЕрІКХАнұлы.

� облыстық «қазпочта» ақ қызметкерлері қалалық ардагерлер кеңесінің мүшелерімен кездесіп, үндеуді талқылады.

көпшілік үн қосты

Арайлым БАқыТЖАнқызы

Жиынды қалалық ардагерлер кеңесінің мүшесі Мақұлбек Жаналиев жүргізіп отырды. Елбасының халыққа Үндеуінде әлеуметтік дамудағы кейбір

құзыреттерін ел Парламенті мен Үкіметіне беру мәселесі айтылған болатын. Ендігі кезекте, мемлекеттік басқару жүйесі өзгеріп, Үкімет пен Парламенттің халықтың алдындағы жауапкершілігі арта түседі. «Елбасының Үндеуі — әлемде болып жатқан жайттарға байланысты құрылымдық өзгерістер, билік тармақтарының өкілеттіктерінің ауысуы саяси тұрғыдан тиімді. Жалпы мемлекеттік басқару жүйесінің жақсаруына оң әсер етіп, еліміздің дамуын жаңа кезеңге шығаратыны сөзсіз. Бүгінгідей даму, жаһандану кезеңінде ел ертеңі үшін батыл шешім қабылдап, жарқын болашаққа жетелер қадам жасауы үлкен сенімнің белгісі деп білемін» – деді өз сөзінде Мақұлбек Жаналиев. Басқосуда Магомад Тоқсабаев та ойын ортаға салды.

– Елбасының жасаған Үндеуі – тарихи оқиға, саяси шешім. Осы ретте мұндай Үндеудің жасалуы заңдылық. Себебі дамудың дара жолына түскен еліміз қазіргі күні әлем елдерінің алдында «Дамудың қазақстандық моделі» деген статусқа ие. Аталмыш Үндеуде Парламенттің пәрмені күшейіп, Үкіметтің үлес салмағы арта түспек. Демократиямен жаңаруға бет бұрған елімізде Елбасы шешіміне орай алдымен Парламент

депутаттарын халық тағайындайды, ал Парламент сайлау-ында жеңіске жеткен партия Үкіметті жасақтайды. Сонымен қатар барлық заңды партия дербес түрде қабылдай алады. Бұл дегеніміз заң шығарушы орган Парламенттің халық алдындағы жауапкершілігі арта түспек. Мұндай президенттік-парламенттік басқару үлгісі – әлемнің озық елдерінде қолданыста бар басқару құрылымы. Елбасының жасаған саяси шешім болып табылатын Үндеуі – уақыттың талабы. Жаңарған заманға сәйкес ілесу, ілгерілеу, даму бұл – біздің ортақ қызметіміз. Себебі күн сайын қарыштап дамып жатқан әлем көшінен қалмай, демократиялық құқықтар мен нормалар сақталған, мемлекеттік басқару құрылымы ел игілігі үшін жұмыс жасайтын, өркениетке бет түзеген елдің даму сатысын одан әрі жоғары жылжыту кезек күттірмес жұмыс. Біздің еліміз үшін маңызы зор Үндеуді қолдай отырып, барша жастарды саяси сипаттағы тарихи оқиғамен танысуға, үн қосуға шақырамын, – деді қалалық ардагерлер кеңесінің мүшесі Магомад Тоқсабаев.

Сондай-ақ жиналғандар Үндеуге байланысты өз ойларын ортаға салып, бірқатар ұсыныстар айтты.

саяси шешім талқыланды. суретті түсірген Н.тұрғынбек.

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //ҚОҒАМ 7

� «Нұр отан» партиясының мәжіліс залында өткен облыстық ішкі істер департаментінің басшысы тлеген Маткеновтің қоғамдық қабылдауына жазылған азаматтар құзырлы сала қызметкерлерінің жұмысына уәж айтты.

� тараз қалалық мәслихатының депутаттары қр Президентінің билік тармақтары арасында өкілеттіктерді қайта бөлу мәселелері жөніндегі үндеуі мен «қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты жолдауын талқылады.

� Өткен жылы облыс ұйымдарында 60 өндірістік жазатайым оқиға орын алып, 65 адам зардап шеккен. еңбек барысында 9 адам қаза тапса, 31 адам ауыр дәрежедегі, 25 адам жеңіл және орта дәрежедегі жарақат алған.

жаһандық бәсекелестікке ұмтылыс

еңбек қауіпсіздігін ескермеуге болмайды!

нұржан СЕрІКХАнұлы

Бұл жөнінде облыс әкімінің орынбасары Тимур Жанкенің қатысуымен өткен басқосуда Еңбек инспекциясы басқармасының басшысы Серғали Айдапкелов айтып өтті. Жалпы басқарма тарапынан жұмыс берушілер мен еңбек ұжымдарының құқықтарын қорғау, зерделеу жұмыстары жыл сайын жүйеленіп келеді. Нақты уақытта өңірдегі үшжақты әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу комиссиясының 2015 жылдың 26 мамырдағы № 2 хаттамасы негізінде, басқарма еңбек қатынастары, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жай-күйіне байланысты 100 кәсіпорыннан тоқсан сайын 18 көрсеткіш бойынша мо-ниторинг жүргізіп, еңбек заңнамасы мен еңбек қауіпсіздігі нормаларының орындалуын бақылап отыр.

– Мониторинг жүргізу барысында анықталған кемшіліктер бойынша мемлекеттік еңбек инспекторларының еңбек заңнамасының сақталуына түсіндірме жұмыстарын жүргізуінің нәтижесінде «Куликовский молочный продукт» ЖШС мен «Central Asia Cold» ЖШС жазатайым оқиғалардан сақтандыру шарты және «Запчасть» АҚ мен «ҚазМұнайГаз Өнімдері» ЖШС анықталған бірқатар кемшіліктер қаралып, ұжымдық шарттар жасалды. Өздеріңізге белгілі, ҚР Еңбек кодексінде (157-бап) жұмыс берушінің, кәсіптік одақ ұйымдарының және жұмыскердің арасында ұжымдық шарт бекіту мүмкіндіктері көзделген. Алайда меморандумдар қабылданғанымен, өткен жылы жалақы берешегі «Тalas Investment company» ЖШС, «Запчасть» АҚ, «Тараз-Су» ШЖҚ МКК орын алды, жұмыс орнының қысқаруына – «Тараз металлургиялық зауыты» ЖШС, «Қамқор Локомотив» ЖШС Шу филиалында жол берілді және толық емес жұмыс күні «Тараз құбыр зауыты» ЖШС енгізілді. Қолданыстағы Еңбек кодексінің жаңалықтарының бірі болып, жұмыс берушінің қызметін декларациялау нормасы енгізілген. Өткен жылы «Ин-тергаз Орталық Азия» АҚ филиалы, «Т.И.Батуров атындағы Жамбыл ГРЭС» АҚ, «Кнауф Гипс Тараз», «Кереге» және «Эврика-Барит» серіктестіктеріне үш жыл мерзімге сенім сер-тификаттары тапсырылды. Аталған сертификаттар иелеріне 3 жыл мерзімге белгілі бір шарттармен кәсіпорындарды ішінара тексерулерден босатуға мүмкіндік береді. Жалпы басқармада есепті мерзімде 1503 жеке және заңды тұлғалардың арыз-шағымдары қаралды, бұл көрсеткіш былтырғы жылмен салыстырғанда 56% жоғары. Еңбек қатынастарын реттеу барысында, өткен жылы басқармамен 274 тексеру жүргізіліп, жалпы еңбек қатынастары бойынша 180 заң бұзушылық анықталды. Орын алған заң бұзушылықтардың 180-і еңбек қатынастары, 86 - еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау, 15-і халықты жұмыспен қамту мәселесіне қатысты орын алды. Еңбек ұжымдарында даулардың туындау қаупінің негізгі себептерінің бірі жалақының уақытылы төленбеуі болып табылатындығы белгілі. Осыған орай, басқарма прокура-тура, сот актілерін орындау органдарымен тығыз байланыс орната отырып, апта сайын дәрменсіз борышкерлермен жұмыс жүргізу, ай сайын жалақының уақытылы төленуіне мониторинг пен бақылау жүргізу және салыстыру актілерін жасаудың нәтижесінде жыл басынан бері 14 кәсіпорында 6145 қызметкерге 686,8 млн теңгенің жалақы қарызы анықталды. Өкінішке орай, меморандумдарға қол қойған кәсіпорындарда да жалақы қарыздары орын алды. Осы кәсіпорындардың басшылығына еңбек инспекторларымен жалақы қарызына қатысты орындалуы міндетті нұсқама беріліп, айыппұл са-лынып, облыс әкімінің аппараттық кеңесінде және әлеуметтік әріптестік пен әлеуметтік және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі өңірлік үшжақты комиссияның отырыстарында қаралып, кәсіпорын басшыларына еңбек туралы заң талапта-рын орындау ұсынылды. Қабылданған шаралар нәтижесінде 6083 қызметкердің құқығы қорғалып, оларға 669,37 млн теңге жалақы қарыздары өтелді, – деді Серғали Өмірзақұлы. Сондай-ақ басқарма басшысы нақты уақытта жалпы жалақы қарызы 62 қызметкерге 17,5 млн теңгені құрап отырғандығын, инвестициялық жобалардың жүзеге асырылуы мен өңірдің 33 кәсіпорнында жұмыс жасап жатқан 326 шетелдік жұмыскерлердің жайын, еңбек шартына байланысты бірқатар мәселелерді де кеңінен тарқатып өтті.

– Салада атқарылып жатқан салмақты жұмыстар аз емес. Дегенмен жаһандық сипат алып отырған бүгінгі ғасырда жаңа өзгертулер мен тиімді жобалар да орын алып отыр. Қысқартулар, толық емес жұмыс күнін енгізу немесе жұмыс берушілердің қарызы секілді мәселелер еңбек сапасына кері әсер ететіні белгілі. Сондықтан денсаулық сақтау басқармасына қарасты мекеме басшыларына іс барысын-да жарақат алып, ауруханаға немесе емханаға жүгінген жұмысшылардың жағдайы туралы еңбек инспекциясына толық мәлімет беруді тапсырамын. Сол ақпарат бойынша нақты шаралар қолданылатын болады,–деді облыс әкімінің орынбасары Тимур Амантайұлы.

Жиын соңында облыс әкімінің орынбасары мен басқарма басшысы еңбек құқығын қорғауда және жұмысшылардың мүддесін қолдауда белсенділік танытып жүрген бірқатар мекемелерге Алғыс хаттар табыс етті. Марапатталғандардың қатарында «Жамбыл-Тараз» газеті редакциясы да бар.

шыМбайыНа батқаН соң

Арайлым ШАБдЕновА

Байзақ ауданы, Үлгілі ауылының тұрғыны Қалымбет Мұсаевтың 2016 жылдың қазан ай-ында малы ұрланған. Ол іс бойынша әлі күнге дейін ұрылар табылмаған. Ол тергеу амал-дарын жүргізуге көмектесуін сұрай келіпті. Бұл орайда Тлеген Советұлы істі облыстық қарауға алды. Алдағы 10 күн ішінде тергеудің анық-қанығын жеке қарайтындығын жеткізді. Ал Тараз қаласының тұрғыны Бақтыгүл Жанисова өзінің келіні Ақмарал Жанисова пәтерін заңсыз алып, немересінің атына аударғандығына шағымданған екен. Қоғамдық қабылдауда бұл мәселе өз шешімін таппады. Өйткені мұндай шағымдар тек сот арқылы шешіледі екен. Сот шешімімен келіспей, басшыдан көмек сұрай келген қала тұрғыны Владимир Иваненко №2 полиция бөлімінің тергеу амалдарын дұрыс жүргізбегендігін және бұл істің 6 айдан бері шешімін таппай келе жатқандығын жеткізді. Сондай-ақ Алина Ким бірнеше жыл бұрын алған несиесін жапса да, оның үстіне бүгінгі күнге дейін берешегі

туралы банктен ескертулер келетіндігіне наразылығын білдірді.

– Бес жылдан астам уақытта қақпаған есігім болмады. Біздің қалада құзырлы сала мамандарының сауаттылығына күмән келтіремін. Банктегі төленген түбіртектерімді алып барып, қарызымның түгел жабылғанын дәлелдесем де, сот шешімі Каспий банкін жәбірленуші ретінде шешім шығарған. Ал бұл жерде тек мен жәбір көріп отырмын. Құзырлы органдардың арасында сауатты заңгер таппай дал болдым, – дейді қала тұрғыны. Каспий банкпен соттасып келе жатқанына бірнеше жыл болған Алина Кимнің ісін департамент басшысы өз құзырына алып, жеке қабылдауға тергеушімен келуін тапсырды.

Сонымен қатар қоғамдық қабылдауға Меркі ауданы, О.Үмбетов ауылының тұрғындарының шағымын алып келген заңды өкіл Роза Айнае-ва «Сыпатай Батыр» ЖШС директоры Қанат Шайхиевке шара қолдануларын сұрай келіпті. Тұрғындардың шағымы бойынша серіктестік директоры тұрғындарға тиесілі жеке меншік жерлерді заңсыз иемденіпті. «Бүгінде

ауыл тұрғындары Қ.Шайхиевтен қорқады. Құзырлы сала қызметкерлерімен ұйымдасқан қылмыс жасап отырған директорға шара қолданыңыздар. Шындықты айтамын деп түрмеге тоғытылған азаматтардың да арыз-шағымын алып келдім. Осы істі бір жақты етулеріңізді сұранамын» – деді заңды өкіл. 3 жылдан бері жерлерін ала алмай жүрген тұрғындардың арыз-шағымын толық зерде-леп, жауапты мамандарға тапсырма берген департамент басшысы бұл істің ақ-қарасын тез арада шешуді бұйырды.

– Қабылдауға келген азаматтардың ба-сым бөлігі тергеу амалдарын жүргізетін құқық қорғау саласының мамандарына шағымдануда. Бұл бүгінде заңдылыққа айналғандай. Істің байыбына бармай, сала ма-мандарын кінәлау оңай. Біз әрине шағымдана келген тұрғындардың мәселесін шешуге тырысамыз. Дегенмен келушілердің барлық сұранысын қанағаттандыра алмаймыз. Екі тарапты тыңдамай, іспен толық таныспай, біз белгілі бір шешім шығара алмаймыз, – деді департамент басшысы.

шешілмейтін түйін жоқ. суретті түсірген Н.тұрғынбек.

Шынболат СЕЙдУАлиЕв

Басқосуда «Нұр Отан» партиясы Тараз қалалық филиалы төрағасының бірінші орынбасары, қалалық мәслихаттың депутаты Арын Асқарбеков сөз тізгіндеп, Елбасының Үндеуі мемлекеттігімізді нығайтуға, билік тармақтарының қызметінің тиімділігі мен жауапкершілігін арттыруға бағытталып отырғандығын тілге тиек етті.

– Президентіміздің Үндеуі саяси жүйені демократияландыру жолындағы тарихи шешім деуге болады. Бұл дегеніміз – болашақ үшін өте маңызды қадам. Осы арқылы депутаттарға үлкен жауапкершілік жүктеп отыр. Себебі Парламент депутаттары мен облыстық және қалалық мәслихат депутаттарының атқаратын рөлі бір. Сондықтан біз бастамаларды сапалы заңдармен қамтамасыз ету үшін өз ұсыныстарымызды білдіру арқылы үлесімізді қосуымыз керек. Себебі осы реформа жолында Конституцияға және көптеген заңдарға өзгерістер енгізіледі. Үкіметтің өкілеті кеңейіп, Парламенттің рөлі күшейеді, – дейді Арын Ілиясұлы. Сондай-ақ ол Мемлекет басшысы Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Жолдауына да тоқталып өтіп, әріптестеріне оны насихаттау керектігін жеткізді.

Мұнан соң Тараз қалалық мәслихаты хатшысының міндетін атқарушы

Ғазизжан Мадимаров депутаттардың билік пен халық арасында алтын көпір екендігін тілге тиек етіп, елімізде қабылданғалы отырған реформа әлемде орын алып жатқан жағдай екендігін айтты. Сонымен қатар халық қалаулысы Елбасының мұндай шешімін ұзақ уақыт ойланып барып жасаған қадамы екендігін мәлім етті.

– Жолдаудың аясында біз жаңғырудың үшінші кезеңіне көшеміз деп ойлаймыз. Жаңғырудың үшінші кезеңі аясында біз ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін күшейтуді жоспарлап отырмыз және де осы жаңғырудың үшінші кезеңі аясында көлік-логистика, агроөнеркәсіп кешендерін дамытуға шаралар ұйымдастыру жоспарлануда. Сонымен қатар бұл Жолдауда ерекше көңіл бөлетіні – адами капиталдың да-муы, яғни білім саласы, денсаулық сақтау саласындағы қандай да бір реформалардың жүзеге асырылуын қамтамасыз ету, – деген Ғазизжан Жақсығұлұлы биылғы Жолдаудың 5 басым бағытына тоқталып өтті.

Сондай-ақ жиында Жамбыл политехникалық колледжінің директоры, қалалық мәслихаттың депутаты Жанар Орынбаева ҚР Президентінің билік тармақтары арасында өкілеттіктерді қайта бөлу мәселелері жөніндегі Үндеуі мен «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Жолдауы туралы өз пікірін білдіріп, демократиялық, зайырлы мемлекетіміздің даму жолының даңғыл екенін айтты.

НҰР ОТАН8 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

� «Нұр отан» партиясының «қазақстан-2021: бірлік. тұрақтылық. жасампаздық» сайлауалды бағдарламасын іске асыру аясында «білім беру» бағыты бойынша мемлекеттік органдардың, білім беру мекемелерінің, үкіметтік емес ұйымдар өкілдерінің қатысуымен комиссия отырысы өтті.

� Мектеп оқушылары абай атындағы жамбыл гуманитарлық колледжінің мұражайымен танысты.

� «Нұр отан» партиясы тараз қалалық филиалы жанындағы «жас отан» жастар қанатының ұйымдастыруымен халық қалаулылары студенттермен кездесті.

� депутаттар сайлаушылар алдында есеп берді.

Ұлттық өнерге қанықты жастармен жарқын жүздесу

көпірдің құрылысы тамызда аяқталады

Айару БАқыТ

Шара «Нұр Отан» партиясының «Ұлы Дала қазынасы» партиялық жобасы аясында ұйымдастырылды. Партия Тараз қалалық филиалының мұрындық болуымен өткен экскурсия барысында мектеп олимпиадала-рын және мектептен тыс іс-шараларды өткізетін облыстық орталықтың «Мерей» көркемсурет мектебінің оқушылары колледж студенттерінің қолымен жасалған ұлттық бұйымдар мұражайын аралады. Онда оқушыларға оқу орнының ұстаздары қазақы нақышта жасалған бұйымдарды таныстырып, әр туындының ерекшеліктеріне тоқталды. Сондай-ақ олар ата-бабадан ұрпаққа мирас болып қалған қолөнерді жасап үйреніп, оны дәріптеу бүгінгі күннің басты мақсаты екендігін жеткізді.

Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық колледжі директорының орынбасары, «Дельфин» бастауыш партия ұйымының төрағасы Құралбек Игенбай шараның мақсаты жас өскелең ұрпаққа ұлтымыздың ойында-рын, салт-дәстүрлерін, ұлттық құндылықтарын дәріптеу, түсіндіру және қолдау екендігін жеткізді.

– Әр халықтың өз ұрпағын өмірге әзірлеуде, баулып тәрбиелеуде өзіне ғана тән ерекшеліктері болады. Ол ерекшеліктері, ең алдымен, сол халықтың әдет-ғұрпы, салт-санасы, тұрмысы мен дәстүрлеріне байланысты қалыптасады. Сондықтан балалардың санасына мектеп жасынан ұлттық құндылықтарымызды сіңіре білуіміз қажет. Бүгін партияның «Ұлы Дала қазынасы» жобасы аясында мектеп оқушыларына колледж студенттерінің қолынан шыққан ұлттық бұйымдарды көрсетіп, таныстырдық, – дейді Құралбек Игенбай.

Колледж студенттерінің қолынан шыққан бұйымдар топтастырылған мұражаймен танысқан көркемсурет мектебінің оқушылары қолөнерге қызығушылықтары артқанын айтып, ұйымдастырушыларға алғыстарын жеткізді.

– Маған бүгінгі экскурсия ұнады. Өзім бүгінде сурет салуды үйреніп жүрмін. Мақсатым – болашақта ұлттық бұйымдарды жасап үйрену. Негізі өзіме ағаштан жасалған бұйымдар өте қатты ұнайды. Мұнда сондай бұйымдарды көріп, таныстым, – дейді Гүлсезім Саржанқызы.

Айша БидІлдӘ

Жамбыл политехникалық колледжінің мәжіліс залында өткен басқосуға ҚР Білім беру саласының үздігі, Тараз қалалық мәслихатының депутаты, Жамбыл политехникалық колледжінің директоры Жанар Орынбаева мен «DIAMOND» халықаралық әмбебап тауар биржасы» АҚ президенті Нариман Мауленов қатысты. Жиынды ашып, жүргізіп отырған «Нұр Отан» партиясы Тараз қалалық филиалы жанындағы «Жас Отан» Жастар қанатының төрағасы Бақкелді Далабаев студенттерді қонақтармен таныстырып, шараның мақсаты өскелең ұрпақ бойында жаңа қазақстандық патриотизмді қалыптастыру екенін жеткізді.

Еркін сұхбаттасу арқылы өткен шара барысында халық қалаулыларына әуелі жастар тара-пынан «Депутат болу қандай, негізгі жұмыстарға кедергі келтірмей ме?» деген сауал қойылды. Бұл сұрақтарға жауап берген олар халықтың сенім үдесінен шығып сайланғаннан кейін басты орында сол сенімді ақтау тұратындығын алға тартты. Әрі бұқара халық пен билік арасында алтын көпір болу арқылы түйткілді мәселелердің оң шешілуіне ықпал жасау, тұрғындармен әрдайым байланыс орнату негізгі жұмыстарына еш кедергі келтірмейтінін жеткізді. Сондай-ақ оларға өз салалары бойынша да сұрақтар қойылды. ҚР Білім беру саласының үздігі Жанар Орынбаева жауап қатып, педагог болуын өзінің ұстаздар отбасынан шыққандығымен бай-ланыстырды.

- Халқымызда отбасылық тәрбие ертеден маңызды әрі басты орынға қойылған. Мен оқушы кезімнен ата-анамның үмітін барынша ақтағым келіп, сабақты да үздік оқыдым. Педагогика саласына қызықтым. Сондықтан осы салаға келдім. Қазір қандай дәрежеге жетсем – сол кісілердің арқасы, – дейді Жанар Рымбекқызы.

Сондай-ақ шара барысында кездесу қонақтары студент жастарға қай саланың маманы болса да жауапты болу керектігін, ниет пен ықылас таза болғанда ғана жетістікке қол жеткізуге болатындығын айтып, өз саласын сүйе білуге шақырды. Сонымен қатар олар мемлекетке қажетті құндылықтар әрбір азаматтың бойынан табылу керектігін де сөз етті.

– Қазіргі таңда дағдарыстың салқыны есіп тұрса да, елімізде ол байқалмайды. Өйткені қай саланы алып қарайтын болсақ, бөлінген қаржының өскенін байқаймыз. Яғни мұның барлығы елімізде жүргізіліп жатқан дұрыс саясаттың арқасы деп білуіміз керек, – деді Нариман Бүлдешұлы.

Кездесуде халық қалаулылары жастардың өзге де сауалдарына барынша жауап беріп, оларды білімді әрі мәдениетті болуға шақырды.

Сейділдә ТӨрЕн

Жамбыл облыстық мәслихатының депутаты Дәулетбай Есімбеков пен Тараз қалалық мәслихатының де-путаты Арын Асқарбеков «Шалғай Қарасу» алқабы сайлаушылары мен №49 «Отбасылық дәрігерлік амбула-тория» бастауыш партия ұйымы ал-дында есеп берді. №21 орта мектептің мәжіліс залында өткен жиынға аталған алқаптың тұрғындары, №49 «Отбасылық дәрігерлік амбулатория» бастауыш партия ұйымының партия мүшелері мен қала әкімдігінің бөлім басшылары қатысты.

Есеп беру жиынын ашып, жүргізіп отырған Арын Асқарбеков басқосудың мақсаты сайлаушылардың көтерген мәселелерін бірге талқылап, шешу жолдарын қарастыру екендігіне тоқталды. Шара барысында халық қалаулыларының депутат ретінде атқарған жұмыстары туралы баянда-лып, сайлаушылардың аманаттары мен ұсыныстары, пікірлері тыңдалды.

Ж и ы н д а т ұ р ғ ы н д а р а л д ы н -да алғаш болып сөз тізгіндеген облыстық мәслихаттың депутаты Дәулетбай Есімбеков депутат болған 10 айдың ішінде біршама тірліктің тындырылғанын баса айтты. Мәселен, халық қалаулысының ұсынысы негізінде өткен ғасырдың 90-шы жыл-дарынан бері құрылысы тұралап қалған темір жолдың үстінен өтетін көпірдің құрылысына жан бітіпті. Құрылысына 1 млрд 830 млн теңге бөлінген көпір алдағы тамыз айында пайдалануға беріледі екен. Қазіргі таңда бөлінген қаражаттың 800 млн теңгесі игеріліпті. Сондай-ақ келер жылы көпірден шыққан жол Қырғыз Республика-сымен шектесетін аймаққа дейін жалғастырылуы жоспарланып жатқан көрінеді. Бүгінгі күні оның жобалық-сметалық құны дайындалып жатыр. Халық қалаулысына сол аумақтың Целиноград көшесінің тұрғындары көше бойына тротуар салып берсе деген өтінішін жеткізсе, Прибалхаш-ская көшесінің тұрғындары көшелерін жарықтандырып беруін сұрады. Сондай-ақ ол тұрғындар №37, 38, 55 сынды қоғамдық көліктердің жүрісіне көңілдері толмайтындығын да айтып өтті. Тараз қаласы әкімдігінің тұрғын жай-коммуналдық шаруашылық, жо-лаушы көлігі және автомобиль жолда-ры бөлімі басшысының орынбасары Қадірбек Ермекбаев аталған көшелерге тротуар және жарық жүргізуге өтінім беріліп қойғандығын, ал қоғамдық көліктердің жүрісі бұрынғыдан жақсарғанын жеткізді. Сонымен бірге ол қоғамдық көліктердің жүрісіне байланысты көліктердің ішінде көрсетілген сенім телефондарына ха-барласуды ұсынды.

Сондай-ақ қалалық мәслихаттың депутаты Арын Асқарбеков тұрғын-дардың талап арызы нег із інде Малдарбеков көшесіне 1000 орындық мектеп салынатындығын жеткізді. Бүгінде оның жобалық-сметалық құны дайындалып жатыр екен. Оған жер де дайын көрінеді. Халық қалаулысы тұрғындардың өтініші бойынша мектеп салынады деген жерді жекенің қолына өтіп кетпес үшін жұмыс жасап, оны мемлекет пайдасына қалдырыпты. Сондай-ақ ол аталған аумақтың шаһардың электрондық картасында жоқ екенін біліп, сол картаға енгізуге қол ұшын созып жатыр екен.

Жалпы есеп беру жиналысы ба-рысында тұрғындардан депутаттарға көшенің үнемі лайсаң болып жататын-дығы, ауыз су және жол мәселесіне бай-ланысты сауалдар көптеп қойылды. Ал бұл сұрақтарға жауапты мекемелердің өкілдері тұщымды жауап қатып, шешілетіндігін жеткізді.

МҰғаліМдердің біліМі де арттырылуда

Шынболат СЕЙдУАлиЕв

Меркі ауданындағы И.И.Трубицын атындағы орта мектеп-гимназиясының директоры, облыстық мәслихаттың депутаты Гүлжан Тлеубердиеваның төрағалығымен өткен басқосуда партияның бағдарламалық құжатында білім беру мәселесіне үлкен мән беріліп отырғаны және білім беру үдерісіне «Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім» атты жобасы енгізілетіні айтылды.

– Партияның бағдарламалық құжатында білім беру мәселесіне үлкен мән берілгені баршамызға белгілі. Енді білім беру жүйесі толығымен еңбек нарығының қажеттілігін өтеуге және бәсекеге қабілетті білікті мамандарды дайындауға бағытталатын болады. Назар-баев Зияткерлік мектебінің тәжірибесі бойынша білім берудің жаңа мазмұны кезең-кезеңмен енгізіледі, жан басына шаққандағы қаржыландыру әдісі, «Баршаға арналған тегін кәсіптік-техникалық білім», яғни білім берудің жаңа жобасы енгізілмек. Ағылшын тілін оқытуға жүйелі көшу үшін тиісті мамандарды дайын-дау бойынша ағылшын тілінде қажетті оқу құралдары мен білім беру бағдарламаларын енгізу шаралары

қабылданады. 2021 жылы үштілділік қазақстандықтар үшін қалыпты жағдай болып, халықтың 30 пайызы қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде еркін сөйлейтін болады, – деді Гүлжан Тлеубердиева.

Шара барысында облыстық білім басқармасы басшысының орынбасары Жәмила Бекбатырова өңірде Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы қалай іске асырылып жатқаны жөнінде хабарлама жасады. Оның сөзінше, 4 индикаторларға қол жеткізу көзделген. Ал сол негізгі индикаторлардың бірі – жаңартылған мазмұн бойынша мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамтылған 3-6 жастағы балалардың үлесі. Бүгінгі күні облыста 448 мектепке дейінгі білім беру мекемелерінде 47389 бала тәрбиеленіп жатыр екен. Ол мекемелерде 1-6 жас аралығында 56,9 пайыз, 3-6 жас аралығында 82 пайыз балалар тәрбиемен қамтылған. Сондай-ақ өткен жылы мектепке дейінгі орталықтарда 1805 орын ашу жоспарланғанымен, 2445 бүлдіршінге орын ашылыпты. Яғни 36 балабақша мен 1 шағын орталық пайдалануға берілген. Сондай-ақ ол биылғы оқу жы-лында 1-сыныпқа 25767 бала келгендігін тілге тиек

етіп, олар жаңартылған білім беру мазмұны бойынша оқытылып жатқандығынан хабардар етті. 1-сыныпқа сабақ беретін 3756 педагог жаңартылған білім беру мазмұны бойынша біліктілікті арттыру курстарынан өткен. Сонымен қатар өңірде жоғары сыныптарға ағылшын тілінде оқытуға кезең-кезеңмен көшу үшін 7 мектепте Назарбаев Зияткерлік мектептерінің іс-тәжірибесі трансляциялануда екен. Осы бағытта 4 мамандандырылған мектепте жаратылыстану-матема-тика бағытындағы пәндер ағылшын тілінде жүргізілсе, 4 мектепте үш тілді оқытудың элементтері енгізілген элективті курстар жүргізіліп жатқан көрінеді.

– Мемлекеттік бағдарламаның басты мақсаттарының бірі – техникалық және кәсіптік білім беру үшін жағдай жасау арқылы жастарды әлеуметтік-экономикалық инте-грациялау. Аталған мақсатқа қол жеткізуге бағытталған бірқатар іс-шараларды жүзеге асыру жоспарланған. Олардың ішінде мемлекеттік колледждердің заманауи оқыту жабдығымен жарақтандырылған оқу-өндірістік шеберханаларының, зертханаларының және ар-найы пәндер кабинеттерінің үлесін 2016 жылы 42,1 пайызға жеткізу көзделген болса, облыс бойынша бұл көрсеткіш 45,3 пайызды құрады. Сондай-ақ технологиялық, техникалық және ауыл шаруашылығы мамандықтары бойынша дуальды оқытудың негізгі қағидаттарын енгізген колледждердің үлесін 62 пайызға жеткізу көзделген. Жоспар бойынша 24,3 пайыз артық орындалып, 92,3 пайызды құрады. 26 мемлекеттік колледждердің 24-і технологиялық, техникалық және ауыл шаруашылығы мамандықтары бойынша дуальды оқыту жүйесіне енген, – дейді Жәмила Елеуқызы.

Жиында партия облыстық филиалы төрағасының о р ы н б а с а р ы Ш ә бд е н Т і л еум ұ р ат ұ л т т ы қ құндылықтарды оқушы санасына сіңіру басты мақсат бола тұра, мектептен тыс іс-шараларды өткізетін орталықтарда үнді билерін үйрететін үйірмелер қазақы болмысымызға жат екендігін айтып, аталған мәселе бойынша басқарма басшысының орынбасарына сауал тастады. Ал оның айтуынша, облыста мемлекеттік 75 үйірме орталығы жұмыс жасаса, оның 11-і мемлекеттік емес екен. Шетелдің билеріне сол мемлекеттік емес 11 мекеме үйретіп жатқан көрінеді. Бұл жағдайға байла-нысты ол алдағы уақытта ұсыныс жазатындықтарын мәлімдеді.

Басқосуда мұнан өзге М.Х.Дулати атындағы ТарМУ-дың бірінші проректоры Асқар Абдуалы мен Жамбыл политехникалық колледжінің директоры Жанар Орынбаева өздері басшылық ететін оқу орындарында аталған бағдарламалар бойынша іске асырылып жатқан жұмыстарға кеңінен тоқталды.

Білімді ел – мәңгілік ел! суретті түсірген Н.тұрғынбек.

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //ТАРАзы 9

� қаланың әр аумағында қыс бойы қордаланған қоқыс қалдықтарының әлі жатқаны өкінішті. оған бас ауыртып жүрген бас инспекторлар бірен-сараң ғана. қазір бұл мәселе қалалық прокуратура мамандарының назарында тұр.

� соңғы уақытта іргесі сонау өткен ғасырдың ортасында қаланған ескі үйлер халықтың үрейін қашырып отырғаны жасырын емес. елдің бұлай дүрлігуіне қарағанды облысындағы шахан кентінде орын алған қайғылы оқиға себеп болса керек-ті. ал көне шаһардағы тұрғын үйлердің екі жүзге жуығы әбден ескірген көрінеді.

ескі үйлердің іргетасы бекем бе?

индира БАЙқоныС

Өткен жылы қаламызға Қытайдың Шеньси аймағынан бір топ делегат келіп, екі ел арасындағы экономикалық-мәдени байланыстарды нығайтуға уағдаласқан болатын. Аспан асты елінен ат терлетіп жеткен меймандар бірнеше күн бойы екі мың жылдық тарихы бар Таразды аралай жүріп, қаланың қақ ортасында өткен ғасырдың көзіндей болған ескі үйлердің самсап тұрғанына қатты таңғалған көрінеді. Қытайлықтардың сөзіне қарағанда, олардың атқарушы билігі мұндай көнерген баспа-налар халық өміріне қауіп төндіретіндігін ескеріп, олардың көзін лезде жойып отырады екен. Осы тұста қазақтың «Қонақ аз отырып, көп сынайды» деген мақалы еріксіз еске түседі. Шынтуайтында, қойнауына тарихтың талай сырын бүккен көне шаһарда жаңа мөлтек аудандар салынып-ақ жатыр. Бұған қоса, қаланың ажарын ашатын зәулім мей-рамханалар мен қонақ үйлердің салтанатты сәулеті де көз тартады. Алайда ол жаңа тұрғын үйлер мен ғимараттар осыдан 30-40 жыл бұрын салынған ескі үйлердің көлеңкесінде қалып тұрғандай.

Әсіресе, қала орталығында орын тепкен Абай, Төле би, Жамбыл даңғылдары бойында әлі күнге дейін екі қабатты көнерген баспаналардың, кейбірі тіпті апатты жағдайда тұрғаны ойландырмай

қоймайды. Себебі жыл өткен сайын бұл үйлер ескіруде. Бұрын мұндай үйлердің жағдайына толық мемлекет жауап беретін болса, бүгінгі таңда баспананың бүкіл машақаты тұрғандардың өз мойындарында. Десе де, онда өмір сүріп жатқан айлығы шайлығына жетпейтін азаматтар мен зейнеткерлердің мұндай зіл-батпан жауапкершілікті мойындарымен көтере ала ма? Мәселе осында. Біз басы ашық мәселенің мән-жайын анықтау үшін қала әкімдігінің тұрғын үй инспекциясы бөлімінің басшысы Есенгелді Бейсембековке жолыққан болатынбыз.

– Қазіргі таңда Тараз қаласында апатты жағдайда тұрған үйлер жоқ. Бүгінде шаһарда 1263 көп қабатты тұрғын үй бар болса, оның 151-і барак түріндегі (барачного типа) үйлер екені анықталды. Біздің зерттеп, анықтағанымыз бойынша, дәл осы үйлердің 193-і көнерген. Жалпы бұл баспаналардың кейбірі осыдан 50 жыл бұрын салынған. Аталған үйлердің жағдайлары да әрқалай. Мәселен, Байзақ батыр, Абай, Төле би даңғылдары бойындағы екі қабатты тұрғын үйлер техникалық ақаусыз жағдайда әрі іргетасы (фундаменті) қалыпты жағдайда болғандықтан, әлі біраз жылдарға шыдас береді деп отырмыз. Ал темір жол бекеті маңындағы мұндай үйлердің жағдайы мәз емес, – дейді Есенгелді Байжігітұлы.

қоқыс тазалау – қоғаМдық іс

нұржан СЕрІКХАнұлы

Қала әкімінің бірінші орынбасары Мақсат Ахаевтың төрағалығымен қала ішіндегі қоқыспен күресу мәселесіне қатысты жиын өтті. Оған шаһардың әр аумақтың округіндегі тазалыққа тікелей жауапты мекеме басшылары мен қала әкімінің бас инспекторлары, жергілікті полиция қызметкерлері қатысты. Басты мәселе – бас инспек-торлар мен учаскелік полициялардың әріптестігін арттыру. Жиын барысын-да Тараз қаласы прокуратурасының бөлім прокуроры Нұрсұлтан Тилешов осындай уәж айтты. Себебі өткен

жылдың қарашасынан бері жатқан қоқысқа қатысты жергілікті полиция қызметкерлері ескертуден артық шара қолданбапты. Ал жеке сектордағылар қоқыстарын өз беттерінше көлікке артып, көзден таса жерге үйіп-төгіп кетуге әбден әдеттеніп алып-ты. Қалаған жерге қалдықтарды бейберекет шашып жүргендермен күресуге келгенде қала әкімінің бас инспекторларының да белсенділігі төмендеп кеткен. Ал прокуратура мамандары қаланың әр аумағында қордаланған қоқыс қалдықтарын зерделеп, саралап, қала басшылығына тазалық шараларының өз деңгейінде

атқарылмай жатқандығы бойынша нақты дәлелмен жүгінген. Осыған орай, қала әкімінің орынбасары Мақсат Ахаев тазалыққа жауаптылардың басын қосып, бірқатар мәселелерді талқыға салды. Тіпті қоқысқа көмілген аумақтардың бірқатарын жіпке тізіп шықты. Атап айтқанда, нақты уақытта №1,2,5,7,9 аумақтық округтер бойын-ша «Төрткүл» алқабы, №2 мектеп-интернатының арты, Хомукат, Көшек батыр көшелерінің аяғы, Ташкент көшесі, қаланың қақ ортасындағы Төле би даңғылы, Былғары комби-наты жатақханасының маңы, көлік базарының аумағы, 5,8,9 мөлтек ау-

дандар, Бекбергенов көшесі №1,11, «Алтын сарай» мейрамханасының маңайы, «Химпас», кәсіпкерлік нысандарының (мейрамхана, дүкен, шаштараз) маңында бейберекет қоқыс қалдықтарының шашылып жатқанына бірнеше ай өткен. Ал ол қоқысқа ешкім еңкейіп, қолын былғағысы келмейтін көрінеді. Тіпті сол округке жауапты-лар да. Бас инспекторлардың айтуын-ша, бұл мәселеге келісімшартқа отыр-май, ай сайын тазалау мекемелеріне аздаған тиын төлегеннен гөрі қоқысын үйінде өртеп немесе көлікке ар-тып көп пәтерлі тұрғын үйлердің контейнерлеріне төгіп кететін жеке сектор тұрғындары кінәлі. Жиын барысында жергілікті полиция қызметінің аға инспекторы Олжас Әубәкіров қоқыс мәселесіне қатысты өткен жылы атқарылған жұмыстар жөнінде қысқаша айтып өтті.

– Бейберекет қоқыс тастағаны үшін бір жылда төрт жүз мыңға жуық тұрғыны бар қала аумағында небәрі 97-ақ адамға айыппұл салынған. Жүзге де жетпейді. Бұл – жергілікті полиция қызметкерлері тарапынан аталған мәселеге қатысты жұмыстың жоқтығын нақты көрсетіп тұр. Және 5 айыппұл хаттамасы да орындалып жатқан жоқ. Қала орталығындағы Желтоқсан көшесі бойындағы арықтарда талай жылдық бөтелкелер мен жапырақтар үйіндісі жатыр. Ал жергілікті полиция инспекторлары тазалық мәселесіне келгенде, көшеде пісте шаққандар мен шылым тастағандардан басқа

ештеңемен шаруасы жоқ. Ескерту ай-татын уақыт өтті. Енді тек заң жүзінде нақты шара қолдану керек, – деді Мақсат Кеңесханұлы.

Жиынға қатысушылардың кейбірі учаскелік полиция қызметкерлерін іздегенде әрдайым орындарынан табылмайтындықтарын жеткізді. Жергілікті полиция қызметінің аға инспекторы Олжас Нұржанұлының айтуынша, өткен жылы өз іне жүктелген кәсіби жауапкерліктен жалтарған және жұмыс орындарынан табылмаған 6 учаскелік полиция қызметкері тәртіптік жауапкершілікке тартылыпты. Ал жаңа талап бойынша енді әрбір қоқыс контейнерінің айна-ласы (диаметрі 20 метр) мұнтаздай таза болуы қажет екен. Сонымен қатар ақпанның 15-нен бастап әр аумақтық округке қоқыс шығаратын арнайы техникалар жалға алынбақ. Және қоқыс полигонына бейнекамера орнатылған. Сондықтан өз көліктеріне қоқыс артқандардың басым көпшілігі полигонға келе бермейтін көрінеді. Яғни қала сыртына төгіп кететіндердің қатары артқан. Басқосу барысында ПИК-тердің жұмысына қатысты мәселелер де қаралды. Мәселен, ПИК-терге тұрғындардың осы уақытқа дейінгі қарызы 276 млн теңгеге жетіпті. Мақсат Кеңесханұлы қоқыспен күресудің белсенділігін арттыруға бір ай уақыт беріп, бас инспекторлар мен жергілікті полиция қызметкерлерінің әріптестік жұмысын жүйелендіруді тапсырды.

«Мұндай тозығы жеткен үйлер ертелі-кеш бір сүрілетіні анық. Ал сол уақытта халықтың қамын кім ойлайды?» деген сауалымызға бөлім басшысы: «Жағдайды кім жасауы керек? Бұл бас-паналар жекешелендірілгендіктен, тұрғындардың өздерінің жеке мүлкі болып саналады. Расында, бұл тұрғын үйлер сүрілген жағдайда, халық басқа жаққа көшірілуі тиіс қой. Сол себепті апатты жағдайдағы үйлердің мәселесімен арнайы айналы-сатын «ҚазНИИССА» мекемесімен келісімшартқа отырулары қажет. Қала әкімдігінің тұрғын үй инс-пекциясы бөлімі Оңтүстік Қазақстан облысындағы ҚазНИИССА-ның еншілес мекемесіне хат жазып, жоғарыда айтылған 193 үйдің апаттық деңгейін анықтап беруін сұраған еді. Өзіміздің алдын ала жүргізілген есебіміз бойынша бір тұрғын үйді тексеріп, сметалық жұмыстарын жүргізу үшін 2012 жылғы есеп бойынша 2 миллион теңгені құраса, ал

күрделі жөндеу және сейсмологиялық жағдайын да ескеру жұмыстарына олар 3,31 млн теңге сұраған. Біз 2012 жылғы бағамен есептеген күннің өзінде бұл тұрғын үйлерге жергілікті бюджеттен 385,225 млн теңге бөлуіміз қажет», – деді.

Шынында, жоғарыда айтылған баға 5 жылдың ішінде өзгермеуі мүмкін емес. Егер бағаның шарықтағаны анықталған жағдайда ҚазНИИССА-ға қомақты қаржы төлегеннен гөрі, есесіне сол ақшаға бірнеше жаңа көп қабатты тұрғын үй салып, кем дегенде, азаматтардың жартысын баспанамен қамтамасыз етуге мүмкіндік туар еді.Алайда жергілікті билік бұл мәселеге дер кезінде зер салып, тұрғындармен бірлесе отырып, оңтайлы шешімін таппаса, арты жақсылыққа апармасы тағы анық. Бұған ай-күннің аманында баспана-сыз қалған шахандықтардың бас қайғысы дәлел емес пе?!

Ортақ міндет.

Бейқамдық белең алмасын!

ОРТА10 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

� жамбыл политехникалық колледжінің базасында ағымдағы жылы ұлттық бірыңғай тестілеуді өткізу бойынша түсіндіруге арналған ақпараттық кеңес өтті.

� «Нұр отан» партиясы облыстық филиалында ұйымдастырылған «әділет кеңес береді» атты республикалық акциясы аясында тұрғындардың мәселелері тыңдалды.

� жаһандану заманында ұлттық бәсекеге қабілетті болудың көрсеткіші – білім деңгейімен өлшенеді. сондықтан әлемдік білім кеңістігіне кірігіп, білім беру жүйесін халықаралық биікке көтеру кезек күттірмейтін өзекті мәселе.

� қазақстан универсиада ойындарына 1993 жылдан бастап қатысып келеді. осы жылдар аралығында 700-ден астам спортшымыз бақтарын сынап, 125 жүлде жеңіп алды.

әділдік іздейтіндер көп

Ұстазы жақсының ұстамы жақсы

қысқы универсиада қазҰу-дан басталды

Шынболат СЕЙдУАлиЕв

Облыстық әділет департаментінің басшысы Асхат Оразханның қабылдауында болған Жаңатас қаласының тұрғыны Ардақ Нұрмаханов бір танысына кезінде несие алып берген көрінеді. Оның айтуынша, борыш-керден 508 мың теңгеден аса қаражат өндірілуі тиіс шығарылған азаматтық сот шешімі әлі күнге орындал-май отырған сыңайлы. Оған қарыз иесінің жұмыссыз және қайда тұратындығының белгісіз болуы себеп болып отыр екен. Сот орындаушылары әлгі азаматты тұрғылықты жері бойынша іздеу жариялап, заң аясында барлық амалды қолданатынын айтып сендірді.

Туыстары Алматы қаласында тұратын Олеся

Ефремова Тараз қаласында танысы жоқ болғандықтан, тіркеуге тұра алмай жүргенін айтып көмек сұраса, Назира Амантаеваның әкесі қызының атына мұра қалдырса да, ағасы сол мұраны бөлісуден үмітті көрінеді. Оған адвокаттар мұрагерлік іс жөнінде құқықтық кеңес берді. Гаухар Тәтенова анасының атына Алматы қаласының мемлекеттік автоинспек-ция қызметкерлері тарапынан келген 81 мың теңге айыппұлды төлегенімен, ол базаға енбей қалғанын алға тартты. Ал айыппұлға уақыт өткен сайын үстеме қосылуда. Сондықтан қолындағы түбіртек бойынша далаға кеткен ақшасын қайтарып алуды сұрайды. Оның мәселесін шешіп беру облыстық кірістер департаментінің мамандарына тапсырылды.

Бұл мәселені шешудің кілті ұстаздардың қолында. Ертеңгі күннің бүгінгіден гөрі жарқынырақ болуына ықпал етіп, адамзат қоғамын алға апаратын құдіретті күш тек білімге ғана тән. Демек, қай елдің болсын өркендеуі, өркениетті дүниеде өзіндік орын алуы білім саласының даму бағытына тікелей байла-нысты. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев: «Болашақта еңбек етіп, өмір сүретін-дер – бүгінгі жастар, ұстаз оларды қалай тәрбиелесе, Қазақстан сол деңгейде болады. Сондықтан ұстазға жүктелетін міндет ауыр» – деген еді. Ұрпаққа тәрбие беру, білім нәрімен сусындату екінің бірінің қолынан келе бермейді. Сондықтан ұстаз болу – жүректің батырлығы деп бағалауға болады. Білім беру кеңістігінде тәжірибелі де білімді, өз мамандығының хас шебері, кәсіби ұстаздар жетерлік. Солардың бірі – Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ «Заң» факультетінің «Азаматтық құқық және азаматтық іс жүргізу, еңбек құқығы» кафедрасының профессоры Салтанат Атаxанова. Ұзақ жылдар бойы ұстаздықтың ұлы жолында өзінің айшықты еңбегімен дараланған Салтанат Кәрібайқызы жайлы ерекше ілтипатпен айтуға болады. Ол – ұлағатты ұстаз. Себебі ғибратты ғұмырының қымбат шақтарын болашақ буындарды оқыту мен тәрбиелеу ісіне арнап келеді. Өз ісіне берілген, шәкіртінің жанына нұр құя білген Салтанат апайымызға ҚазҰУ «Заң» факультетінің студенттері атынан алғысымыз шексіз! Ел ертеңі жас заңгерлер үшін Салтанат Кәрібайқызы өнеге-үлгі, жол сілтеген көптеген ғылыми жұмыстары жарық көрген. Атап айтар болсақ, азаматтық іс жүргізу саласындағы «ТМД және Шығыс Еуропа мемлекеттерінің азаматтық сот ісін жүргізуге байланысты xалықаралық шарттарға қатысу мәселелері», «ҚР сот билігінің қалыптасу кезеңдері және азаматтық іс жүргізудің негізгі қызметтері» сияқты 40-тан астам ғылыми жұмыстары, сондай-ақ 4 оқу құралы алыс-жақын шетелдерде де жарық көрді.

Мөлдір КАлЕндЕровА, Әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университетінің 3-курс студенті.

2011 жылдың 29 қарашасында Халықаралық студенттік спорт федерация-сы Алматы қаласын XXVIII Бүкіләлемдік қысқы Универсиаданың астанасы ретінде таныды. Сөйтіп, Қазақстан ТМД мемлекеттері арасында бірінші болып қысқы Универсиаданы өткізіп отыр.

Алматыдағы қысқы Универсиадаға 55 елден 2000 спортшы қатысады. Универсиадаға аймақтар мен шетелден 3000 ерікті жұмылдырылды. Жарысты тамашалауға 30 мыңға жуық шетелдік қонақтар келеді деп күтіледі.

25 қаңтар күні Астана қаласында XXVIII Дүниежүзілік қысқы Универсиада алауы жағылды. Универсиаданың ресми ашылу салтанатына орай алау ұстаушылар 22500 шақырым жолды жүріп өтіп, алауды Алматыға жеткізді.

29 қаңтар күні Универсиада алауы ҚазҰУ-да тұтанып, 100 алау ұстаушы Балуан Шолақ атындағы спорт, ғылым, мәдениет саласының 1000 жұлдызы ір іктел іп а лынды, а л студентт ік ойындардың астанасы Алматы қаласында алауды алып жүруге 100 адам қатысты. Оның ішінде Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ студенті Дмитрий Баландин бар. Айта кету қажет, Дмитрий Универсиада алауын ұстаушы ретінде байқаудан тыс бірауыздан таңдалған. Жоғары спорттық жетістіктері үшін ол XXVIII Бүкіләлемдік қысқы Универсиада ойындарының ресми елшісі болып тағайындалды.

қызжібек ІСКЕндІр,

Әл-Фараби атындағы қазұУ «Механика-математика»

факультетінің 2-курс студенті.

Ұбт: қаНдай Өзгерістер бар?

Арайлым БАқыТЖАнқызы

Кеңеске аудандар мен Тараз қаласы әкімдерінің орынбасарлары, аудандық, Тараз қалалық білім бөлімдерінің басшылары, ҰБТ өткізу пункттерінің директорлары, мектеп пен колледждердің директорлары, орынбасарла-ры және пән мұғалімдері қатысты. Жиынды Ұлттық тестілеу орталығы директорының орынбасары Тұрақты Ынтымақов жүргізді. Қ Р Б і л і м ж ә н е ғ ы л ы м м и н и с т рл і г і мәлімдегендей, биылғы тестілеуде өзгерістер көп. Мектеп бітірушілер емтиханды 2 кезеңде тапсырады. Қорытындылау емтиханы мектеп-те 5 пәннен өтеді. Төртеуі міндетті пәндерден болса, біреуі әр оқушы болашақта меңгеретін мамандығына қарай өзі таңдайды. Балдық есептеулер математикалық, оқу сауаттылыққа 20 тапсырмадан болса, Қазақстан тарихынан да 20. Ал 2 бейіндік пән 30 тапсырмадан тұрады. Сәйкесінше, әр дұрыс жауапқа 1 балл. Ал қалған 10 сұраққа 8 дұрыс жауап

беріледі. Тест тапсырушы барлық дұрыс жауапты белгілесе 2 балл, қателесіп, дұрыс жауаптың біреуін ғана белгілесе, 1 ғана балл есептелінеді. Жалпы биыл тестте 120 тапсырма бар. Бірақ максималды балл – 140. Шекті деңгей – 50 балл. Тестілеуге барлығы 3,5 сағат беріледі. Мектептегі емтиханды бітіруші оқушылардың бәрі бірдей тапсы-рады. «Алтын белгі» иегерлері, ғылыми жобалардың, халықаралық, республикалық олимпиадалардың жүлдегерлері мен жеңімпаздары да ҰБТ-дан шектелмеді. Олардың бұл артықшылықтары тек қатардағы талапкермен балы бірдей болғанда ғана ескеріледі. Түлек емтиханнан құлап қалған жағдайда тамыз айында қайта тапсыруына мүмкіндік бар. Ол сынақтан да сүрінгендер қайта оқитын болады. Мектепте тапсыратын қорытындылау емтиханында ана тілі мен әдебиеттен эссе жазады. Сол секілді алгебра-дан да жазбаша емтихан алынады.

– Бұл – қоғамның, ата-аналардың сұранысы

бойынша жасалған өзгеріс. Білесіздер, қоғамда ҰБТ баланың жазбаша ойлауын шектеп таста-ды деген пікірлер айтылды. Міне, сондықтан министрлік емтиханға эссе жазуды, ауызша емтихан тапсыруды қайта енгізіп отыр, – деді Ұлттық тестілеу орталығы директорының орынбасары Тұрақты Жұмаділдәұлы.

Жалпы облыс бойынша биыл шамамен 130 мыңнан астам түлек мектепті тәмамдайды. Алдын ала болжам бойынша ҰБТ-ға 151206 талапкер қатысады деп күтілуде. Оның 91206-сы, яғни 70 пайызы мектеп түлектері болса, 60 мыңы колледж түлектері. Ал ұлттық бірыңғай тестілеу жоғары оқу орнына түсетін емтихан ретінде алынады. Оны тек жоғары оқу орнына түсуге ниеттілер ғана тапсырады. Сол арқылы мемлекеттік грантты ұтып ала алады. Ал колледжді бітіріп, білімін жоғары оқу орнын-да жалғастыратындар бұрынғыдай кешенді тест тапсырмайды. Колледжде оқыған өзінің бейіндік пәніне байланысты 2 емтиханда ғана білімін сынайтын болады.

Түсіндіру жұмыстары қарқынды. суреттерді түсірген Н.тұрғынбек.

Тұрғындар назы тыңдалды. суретті түсірген Н.тұрғынбек.

АЙзеРе

қуыршақтың «аяғы ауыр»

Бала санасы ойын жасынан дамиды дедік. Яғни ойнау арқылы баланың ой-санасы да жетіле түспек. Байқайсыз ба, балаңызға сәби-қуыршақ сатып алып берсеңіз, балаңыз сол сәтте ана кейпіне еніп, сәби-қуыршағын уатып әлек болып жатады. Ұл балаға мәшине ойыншық алып берсеңіз, шопыр болып, жұмысқа кірісіп кетеді. Қару ойыншық сатып алып берсеңіз, айналасын «қырып» кете жаздайды. Ал эротикалық комикстің кейіпкерлері мен «екіқабат» қуыршақпен ойнаған бала кім болады? Бала бұл жаста сұлу қандай, көріксіз қандайды да ажырата біледі. Содан да болар қыз баланың қолында тұрған қуыршаққа кейде ұл балалар да қызығып тартып алып жататынын көз көріп жүр. Сондықтан да ше-телде кейбір ата-аналар көбіне баласына ойыншық әперерде психологпен кеңесіп алады. Ал біздің елде психологтың кеңесіне құлақ асатын ата-аналар жоқтың қасы. Тіпті кеңес алмақ тұрмақ, маманның алдына бару олар үшін қиын.

– Бүгінде дүкен сөрелерінде жиі кездесетін ойыншықтар – шетелдің мультфильмдеріндегі кейіпкерлер. Мәселен, «Монстр хай» қуыршағын алайық, жез тырнақтары, ұсқынсыз киімі, шашының бояуы мен көзінің түсі баланың жүйкесіне кері әсер етеді. Сәби психологиялық жарақат алуы мүмкін. Баланың жастайынан психикасының бұзылуы жыл өткен сайын оның денсаулығына әсер ететіндігімен қауіпті. Өздеріңіз білетіндей, ХХІ ғасырдың балаларының тәрбиесі тым ыждаһаттылықты қажет етеді. Әр баланың тұлға болып қалыптасуына әр ата-ана жауапты, – дейді психолог Әйгерім Нысаналиева.

Мамандардың айтуынша, бала қолына түскен ойыншыққа қарай бейімделе бастайды, ойыншыққа сәйкес еліктеу де пайда болады екен. Яғни бала нені көрсе, соны қайталауға құмар болып тұрады. Теледидардан көргендерін айнытпай қайталап жатқанда, баланың зеректігіне таңғалып жа-

Кісенан – салма салынып, ашыған қамырдан пісірілетін тағам. Қамырды ашыту үшін: 3,5 кесе ұнға 1 кесе сүт, 3 жұмыртқаның сары уызы, 125 г сары май, жарты шай қасық тұз, 2 г ашытқы. Қамыр ашығаннан кейін үстел немесе нан тақтайдың үстіне ұн себіліп, қамыр кесек-кесек етіп кесіледі. Әрбір кесегі домалақтанып, күлшеленеді. Күлшелердің беті 10 минуттай жабылып қойылады. Сонда олар сәл де болса көтеріледі. Одан кейін күлшелер 1 см қалыңдықта дөңгелектеп жайылады. Осы жайылымдардың ортасына алдын ала дайындалған салма салынады да, екі шеті қайырылып, жабы-стырылады. Шикізат осылайша дайындалған соң бу пешінде тұрған жұқа табаға май жағылады да, бір-біріне тимейтіндей етіліп жапсырылған беті төмен қаратылып, қатарлап салынады. Содан кейін жылы жерге біраз қойылады. Сонда қамыр тағы да көтеріле түседі. Көтерілгеннен кейін газдың духов-касына 10-15 минут салып аласыз. Осы уақытта кісенан дайын болады. Піскен кісенанның бетіне сары май жағылады.

Кісенанға салма ретінде қырыққабат, күріш, картоп, сәбіз де пайдаланылады. Әркім өз талғамына сай жасауына болады. Дастарханға сәл суытып барып қойылады.

� «Фейсбук» әлеуметтік желісінің белсенді қолданушысы жанна әмірхан оқырмандарына «кісенан» деген қандай ас және оны қалай дайындайды?» деген сауал тастапты. расында, осы сауалдың негізінде кісенанды дайындау жолын оқырмандармен бөліскен едік.

� заманының заңғар жазушысы Мұхтар әуезовтің дерегіне сүйенсек, әлемде тек табақ тарту екі-ақ елдің дәстүрінде бар екен. бірі – қазақта, екіншісі – африканың бір аймағында.

кісенан қалай дайындалады?

� баланың санасы ойын жасынан қалыптасып, ойыншық ойнаумен дамиды. сондықтан да бала не сұраса, соны тауып беруге тырысамыз. бүгінгі күні балалы үйге барсаң да, ойыншық қорабынан не баласының қолынан жартылай жалаңаш, ашық-шашық киінген «барби» қуыршағын көресің. одан қалса, енді бүлдіршіндеріміз «аяғы ауыр» қуыршақтарды «босандырып» жүр. сондай барби құшақтаған балалардың санасы қалай қалыптасады? Нақтырақ айтсақ, барби баланы бала қыла ма, бәле қыла ма? осы сұраққа ата-ана ойланып көрді ме екен? ендеше, соған бір сәт ой жүгіртіп көрейікші.

татынымыз жасырын емес. Ендеше баланың қолындағы қуыршағы ертеңгі күні өмірдегі идеа-лына айналмасына кім кепіл? Мәселен, Барбидің киіміне үңіліп көріңіз. Көбіне санын жаппайтын қысқа белдемше, кіндігіне жетпейтін ашық жейде. Бүгінде осылай киінген көшедегі қыздарымыздың көбі кішкентай кезінде Барбимен ойнамады дей аласыз ба? Барбидің дүниеге келгеніне 52 жыл болды. Айтпақшы, Барби алғаш пайда болғанда да, сау киімге жарымаған. Алғашқы «Барби» қуыршақтары тек «купальникпен» ғана шыққан екен. Ендеше балаңыз есті болсын десеңіз, етегін қымтаған қуыршақ әперіңіз. Жақында «Барби» қуыршақтарын жасайтын компания «екіқабат» Барбилерді шығара бастады. «Аяғы ауыр» қуыршақ баланы да «туатын» жағдайға жетті. Қала базарларында бұл ойыншық 2000-2500 теңге аралығында сатылуда. Бала кезімізде «Бала қалай туылады?» дегенде аналарымыз: «Құсып қалғанда, сен аузымнан шықтың» – деп алдаушы еді. Барби-мен ойнаған баланы алдап көр енді...

– Мен бес баланың анасымын. Үш ұл, екі қыз тәрбиелеп отырмын. Кіші қызым үш, үлкені бес жаста. Дүкенге, базарға бара қалсақ, қуыршақ деп көрген ойыншықтарына жармасады. Бірақ олар кішкентай болғандықтан, таңдағандарын алып бермеймін. Әрбір ана өзінің ұрпағы үшін жауапты деп түсінемін. Сондықтан да өз басым

Сіз білесіз б е?Жасыратыны жоқ, табақ тарту дәстүрі әлі де болсын маңыздылығын жоймай, жалғасын тауып-ақ келе жатқан дәстүр. Бүгінде бұл бір

адамның жауапкершілігіне жүктелген кәсіпке айналғандай. Өйткені кез келген шаңырақтағы басқосуда не жиын-тойдан аңғаратынымыз, табақ тартуды өз міндетіне алған бір азамат тұрады. Ал көпшілігіміз сыйлы қонаққа, үлкен-кішіге тартылатын сүйектерді білмей, тіліміз күрмеліп жататыны тағы бар. Қазір жастар ғана емес, үлкендер де сондай. Атам заманнан қазақ табақ тартуды ішіп-жеу емес, қонаққа құрмет деп білген. Бұл – сыйластық мәдениетінің тамаша үлгісі.

Табақ тартылып, ас келгенде үй иесі дастархан басында отырған сыйлы қонақтан бата сұрайды. Тағы бір тамаша дәстүр жалғасы жасы

үлкен ата, ағаларымыздан қалған ас-сарқыт жасы кішілер үшін ең бағалы, ең қымбат, ең жұғымды тамақ ретінде қабылданады.

Иә, осылай жалғасып кете беретін табақ тарту дәстүріне көпшілігіміздің немқұрайлы қарайтындығымыз көңілге кірбің ұялатады. «Табақ тартуды білмегеннен ұтыла қоймаспыз» деп қолды

бір-ақ сілтеп жатамыз.Сайып келгенде, кез келген елдің ұлт болып қалуы үшін салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын ұмытпауы тиіс. Өйткені

тарихын танымаған, салт-дәстүрін дәріптей білмеген елдің түбінде тозары анық.

Жоба жетекшісі – Арайлым ШАБДЕНОВА.

қыздарыма бағасы қымбат болса да, тәрбиелік мәні бар, қазақша қуыршақтарды, яғни «Бал-бала» өнімінен алып беруге тырысамын. Ал шетелден келген арзанқол дүниелермен балаларымның санасын улағым келмейді, – дейді Гүлжан Базарбаева.

Иә, бұл тек бір ананың пікірі. Десе де, осы тұста өзімізде өндірілетін «Бал-бала» қуыршақтарының қарапайым халыққа қолжетімді еместігі ойға сап етеді. Ал Қытайдың арзанқол дүниелері кез келген жер-ден, өзіңіз саудаласқан бағамен сатылатындығы баршаға аян. Сондай-ақ бүгінде елімізде ойыншықтарға психологиялық-педагогикалық сараптама жүргізілмейді. Яғни олардың бала дүниетанымына қалай әсер етіп жатқанын бақылап жатқан ешкім жоқ. Тұтынушылар құқығын қорғау комитеті ойыншықтардың сыртқы келбетін ғана тексереді. Бұл дегеніміз олар аллергия тудыра ма, құрамында қауіпті қоспалар бар ма деген техникалық жағын ғана назарға алады. Сондықтан психологтар да, ойыншық өндірушілер де баланың қандай ойыншықпен ойнап отырғанына тек ата-ана ғана жауапты дейді. Демек, сіз бен біздің мойнымызға артылған жүк ауыр. Ендеше, балаңыз Барби болсын демесеңіз, балаңызға дені түзу ойыншық әпергеніңіз абзал.

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл // 11құрметті арулар! сіздердің

назарларыңызға газетіміздің осы саны-

нан бастап «айзере» қыз-келіншектер

айдарын бастап отырмыз. айына 1 рет

шығатын айдарда нәзік жандыларды

толғандыратын сан түрлі мәселелер

жан-жақты қамтылып, пайдалы

кеңестерімізбен де бөлісіп отыратын

боламыз. сіздердің тараптарыңыздан

да ұсыныс, тілектеріңізді күтеміз.

ТАРиХ12 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

1916 жылы 29 тамызда Меркі жерінде Ақкөз Қосанов бастаған ұлт-азаттық көтерілісі бұрқ ете қалды. Меркі, Шу, Қарабалта, Сусамыр өңірінің жастарын майданның қара жұмысына алу туралы жарлығына қарсы көтеріліске қатысқан қазақтар мен қырғыздарды жазалаушы от-рядтар аяусыз жаншыды, адам шошырлық қылмыстарға барды.(Бүгінгі оқырманға түсінікті болуы үшін мына жағдайды да айта кетейік: 1925 жылдың сәуір айына дейін алдымен патшалық, одан кейін советтік билік қазақтарды «киргиз», қырғыздарды «каракиргиз» деп атап келген. 1925 жылға дейін Қырғызстанның біраз болыстықтары Әулиеата уезіне қарасты болған. Авт ).

Осы көтеріліске қатысқан Тұрар Рысқұлов көтерілісшілерді аяусыз жазалағаны жөнінде біраз мәліметтерді жазған. Жа-залаушы отрядтың бірін басқарған Бун-диров деген прапорщик қолға түскен 150 көтерілісшіні Ново-Троицкіден (қазіргі Шу ауданының орталығы Төле би ауылы) Меркіге дейінгі аралықта жол бойы атып, өлтіріп келген. Тұрардың айтуынша, осы Бундиров 1918 жылы Ташкентте эсерлер партиясының құрамында советтер съезіне қатысқан. 1918 жылы 14 қазанда Тұрар Рысқұлов Түркістан Халық Комиссарлар Советінің Денсаулық сақтау халық ко-миссары болысымен, әлгі жендет қашып, тығылып, жоғалып кетеді. Ол басқарған отряд қазақтардан 4340 қой, 23 түйе, 225 сиырын тартып алған. Оны келімсектерге таратып берген және солдаттардың асха-насына жіберген. Жазалаудың бұдан да басқа сойқан түрлері болған. Мәселен, Алматы облысының мемлекеттік архивінің 519-қорында Қордай ауданынан 1928 жылы тәркіленген байлар туралы құжаттардың бірінде көтеріліске қатысқан 72 адамды су толтырылған ұрада атқаны, екіқабат әйелдің қарнын жарып жібергені туралы дерек келтірілген. Сол сияқты осы Қордай ауданының аумағында Асан Тасболатұлы бастаған көтерілісшілерді де Пішпектен жеткен жазалаушылар отряды аяусыз қырып-жойғаны туралы әңгіме ел аузын-да. Асанды өлтірген жазалаушы отряд көтерілісшілерді Қызылсай деген жерде қырған. Сондықтан да көтерілісшілердің қаны судай аққан сай «қызыл» деп аталып кеткен. Бұл көтерілістен шет қалған көзі

� биыл 1917 жылғы ақпан төңкерісі мен Меркіде қазақ-қырғыз жастарының революциялық «бұқара» одағының құрылғанына 100 жыл.

дауылды жылдардың ӨкПегі

ашық азаматтар болмады. Мәселен, Жам-был облысының мемлекеттік архивінің 6-қорының 1-ші ісінде халық ақыны Кенен Әзірбаевтың 1916 жылғы көтеріліске бел-сене қатысуы осы сөзімізді айғақтайды. Ол Қордай жерінде Әли батыр бастаған көтеріліске қатысқан. Ақын жалынды сөзімен, азаттықтан артық ешнәрсе жоқ екенін айтқан. Әли батыр бастаған 17 көтерілісшіні бір жерде, енді бірде №11 және №6 ауылдардан атылған 13 адамның арасында оның бауыры да болғандығы ту-ралы архивте құжаттар сақталған. «Орыс келе жатыр!» деп қазақтардың балаларын қорқытуы – осы қырғыннан кейін қалған сөз!

Көтеріліс барысында және одан кейін Меркі өңірінде ұлт араздығы лаулап тұрды. Қазақ-қырғыз ауылдары келімсектер тара-пынан, олардың селолары қазақ-қырғыз та-рапынан шабуылға ұшырап жатты. Бір-бірін тонау, шаруашылықтарын өртеу белең алды. Шын мәнінде, бұрын-соңды бұл өлкеде мұндай дәрежеде ұлттардың бір-біріне деген өшпенділігі болған емес. Көтеріліске қатысқандарды атты, асты, соттады. Мал-мүлкін, жерін тартып алды.

Сол уақытта қалыптасқан жағдайды саралай келе, мынандай ойға амалсыз келесіз: 1917 жылғы Ақпан төңкерісі болмаған жағдайда халықтар арасында үлкен қақтығыстар болатыны анық еді. Қазақты сол кезде қырғыннан сақтап қалған Ақпан төңкерісі! Егер бұл төңкеріс болмағанда, қазақты жазалау жалғаса беретін еді. Түрмеге жабылған, іздестіруде жүрген көтерілісшілерге рақымшылық жа-сау көп жеңілдік болғанын жоққа шығаруға болмайды.

Мұрағат құжаттарында 1916 жылғы 8 қазанда Меркі аймағындағы көтеріліске қатысқан 54 адам жазаланғаны айтылады. Олардың тең жартысы қазақтар, екінші жар-тысы қырғыздар болды. Қазақтың біртуар азаматы, осы көтеріліске белсене қатысқан Тұрар Рысқұлов Мәскеу қаласының пар-тия мүшелерін тазалау жөніндегі комис-сиясына жолдаған өмірбаянында ұлт-азаттық көтерілісінен кейінгі оқиғалар өте жақсы айтылған. 1917 жылға Ақпан төңкерісі кейінгі Уақытша өкімет жергілікті халыққа деген қысымын бұрынғыдан да күшейте түсті. Уақытша биліктің құрамына бұрынғы патша чиновниктері мен орыс

кулактары енді. Олар әрбір қырғыз (қазақ) болыстығына көтеріліс кезінде келтірілген зиянға өтемақы төлеуді міндеттеді. Әрбір болыстыққа 400-500 мың рубль өтем төлеуді (контрибуция) міндеттеді. Қазақтарды Уақытша өкіметтің атынан жаншу осы-лайша жалғасқанын Тұрар Рысқұлов ашы-на жазды. Сондықтан да оларды қорғау мақсатында «мен айналама жігерлі жастар-ды топтастыра отырып, халықты контрибу-ция төлеу міндетінен құтқару бағытында жұмыс істедім. Сол үшін мені, – деп жазды өмірбаянында Тұрар Рысқұлов, – орыс ку-лактары бірнеше рет өлтіруге әрекеттенді. Алайда мен қашып құтылдым. Уақытша өкіметтің комитеті мені тұтқындауға да әрекеттенді. Алайда жергілікті халық пен солдат депутаттарының советіне арқа сүйеген мені олар тұтқындай алмады».

1917 жылғы төңкерістер, шын мәнінде, тек қоғамға ғана емес, адамның санасына да ықпал етті. Буржуазиялық-демократиялық Ақпан төңкерісі Ресейдің боданындағы елдерді бұрын кигізілген темір ноқтадан босатпағанымен, Алаштың құрылуына, ұлт қамын ойлаған тұлғалардың қалыптасуына ықпал жасады. Сондықтан да қазақ интел-лигенциясы бұл кезеңді әртүрлі қабылдады. Бірі жаңа құрылымды қолдаса, екіншісі оған қарсы шықты. Солардың бастамасы-мен Омскіде «Оқушы-студент жастардың демократиялық кеңе с і» , Ақмолада «Жас қазақ», Спаскіде «Жас жүрек», Петропавловскіде «Талап», Семейде «Жанар», Меркіде революциялық қазақ жастарының «Бұқара» одағы атты қазақ жастарының одақтары мен бірлестіктері құрылды. Солардың бірі әрі бірегейі Тұрар Рысқұлов құрған одақ болды. Олардың барлығы да алғаш алдарына мәдени-ағарту мәселелерін басты міндет етіп қойса, көп уақыт өтпей жатып таптық, әлеуметтік және саяси мәселелерді шешу бағытында күрес жолына түсті. Сәкен Сейфуллин мен Тұрар Рысқұлов ұйымдастырған «Жас қазақ» пен «Бұқара» советтердің жетегінде кетсе, басқалары ұлтшыл-либерал интеллигенция лидерлеріне ілесті.

Тұрар Рысқұлов большевиктердің ақылымен жастар одағын құру үшін Ташкенттен жедел түрде Меркіге келді. Меркідегі большевиктермен танысып, олармен қоян-қолтық араласты. Олар халықтың ауыртпалығын жеңілдету

бағытында атқарылуға тиісті жұмыстар туралы ақыл-кеңестерін берді. Осының нәтижесінде Тұрар Рысқұлов Меркіде 1917 жылы наурыз айының соңғы күндері қазақ-қырғыз жастарының «Бұқара» деп аталатын революциялық одағын ұйымдастырды. Одақтың бағдарламасы мен жарғысы қабылданып, міндеттері айқындалды. Онда Уақытша өкімет жергілікті тұрғындарды қанауды одан әрі жалғастыра беруге жол берді. Ақ патшаның құйыршықтары – болыстар мен старшиналар, билер мен тілмаштар, уезд басшылары мен пристав-тар ірі байлармен біріге отырып халықты қанауға, қалай да болса пара алып, орыс кулактарының жергілікті халықты аяусыз қанауына мүмкіншілік жасады (Құжатта осылай жазылған. Авт.). Көкірегі қараңғы, сауатсыз халық айналасында қандай жағдай болып жатқанын білмей дал болды. Сондықтан да жергілікті халықты қанаудан, өлімнен сақтап қалу үшін «Бұқара» одағын құрғаны туралы қазақтың біртуар азаматы толғай баяндады. Одақтың алдына Уақытша өкіметтің жергілікті комитетімен және орыс кулактарымен күресте жұмысшы-солдаттарымен бірлесе отырып жүргізуді басты міндет етіп қойды. Барлық ауыл-дарда жандайшаптарға, атқамінерлерге қарсы күресті күшейтіп, еңбекші халықтың белсенділігін арттыру жөнінде нақты міндеттер жүктелді. Бұл істе қазақ жастарын алдыңғы лекте болуға шақырды. Әсіресе, одақтың қаржысына газеттер жаздырып алып, оларды халық арасында тарату, наси-хаттау жұмысы міндеттелді. Елді мекендер мен орталық базарларда оқу залдары мен кітапханалар ашу қажеттілігі айқындалды. Әр базар жұмысы аяқталғаннан кейін митингілер мен жиналыстар өткізіп, қазақ халқының алдында тұрған міндеттерді айту мен түсіндіру аса маңызды екенін атап көрсетті. Саяси жағдайларды түсіндіре отырып, ашаршылыққа қарсы күресті ұйымшылдықпен жүргізу керек екендігі де айтылған.

«Бұқара» одағы, шын мәнінде, 1917 жылғы Ақпан төңкерісінен кейін Меркі өңіріндегі негізгі саяси күшке айнал-ды. Бұл қазақ жеріндегі жастардың ең алғашқы революциялық саяси одағы бола-тын. Бұл одақ көтерілген биікке басқалар көтеріле алмады. Одақ көп ұлттылығымен ж ә н е б і л і м д і л і г і м е н е р е к ш е л е н д і . Олардың арасында бай-манаптардың өкілдері де болды. Тап осы жерде Тұрар Рысқұловтың интернационалдық көзқарасы қалыптасқанын ерекше қанағат сезіммен айту қажет. Егер осы одақ құрылмағанда, Меркідегі тыныштықты орнату мүмкін емес еді. Бұған дейін ұлтаралық араздық күннен-күнге өрши түскен болатын. Сондықтан да халықтың басына қара бұлтты үйірілтпей, ашаршылықтың ауыртпалығын жеңілдету үшін жалындаған жас Тұрар айналасына қазақ-қырғыз жастарымен бірге өзге ұлт өкілдерін де топтастыра білді. Бұл одақ Тұрар Рысқұловтың ғана емес, оған мүше болған барша жастардың шыңдалу мектебі болды.

Жамбыл облысының мемлекетт ік м ұ р а ғ а т ы н ы ң 1111 - қ о р ы н д а Ү с і п (Шәу) Сатыбалдиновтің төрт парақтық естелігіндегі, Меркі ауданының Құрметті аза-маты, өлкетанушы Нұрғали Омаралиевтің, тарихшы-ғалым, тұрартанушы Орда-лы Қоңыратбаевтың архив құжаттары негізінде осы одаққа мүше болған жастар туралы жинаған деректерінде олардың біразының аты аталады. Біз де іздестірдік, зерттедік, сараладық, соның нәтижесінде анықтадық. Анықталған одаққа мүше болғандар: Қабылбек Сарымолдаев, Мақсұт Жылысбаев, Тороқұл Жанұзақов, Иван Ан-дреев, Кенебай Бармақов, Ысқақ Әсімов, Әшімжан және Үсіпәлі Нұршановтар, Қалыш Қожабергенов, Әбдіразақ Ка-денов, Сәдуақас Жамансартов, Жақаш Мамыров, Рахманқұл Орынтаев, Әбен

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //ТАНыМ 13

күн сәулесіне малынған шаһар. суреттерді түсірген Н.тұрғынбек.

� тараз – шырайлы шаһар. әсіресе, жасыл-желекке оранған қаламыздың ажарын тақтайдай теп-тегіс, ұзын жолдар ашып-ақ тұр. тарихы тереңде жатқан қала көшелерінің өзіндік шертер сыры, айтар тағылымы бар. біз тараздықтар мен шаһар қонақтарын кең көшелерімізбен кеңінен таныстыру мақсатында «бұл – біздің көше» атты жаңа айдар ашып отырмыз. аталмыш айдардың әлқиссасын қазақтың бас ақыны абай құнанбаевтың есімін иеленген абай даңғылынан бастауды жөн көрдік.

бұл – біздің көше

индира БАЙқоныС

Жалпы көне шаһарда 900-ге жуық көше бар болса, ал 3 даңғыл қала көркіне көрік беруде. Әсіресе, қала өмірінде алатын орны айрықша алып даңғылдың бірі – Абай даңғылы. Ол қала құрылымының радиалды-сақиналы жүйесіне сай солтүстіктен оңтүстікке қарай доғаша иілген. Даңғылға хәкім Абай Құнанбаевтың есімі 1996 жылдың 14 ақпанында сол тұстағы Жамбыл қаласы әкімінің №529 ұйғарымына сәйкес берілген. Ұзындығы 8,3 км құрайтын даңғыл бойында облыс әкімдігінің бас ғимаратынан бастап әлеуметтік-мәдени нысандар, ірі сауда дүкендері, мейрамханалар мен қонақ үйлер және салтанаты келіскен тұрғын үйлер бой түзеген. Сондай-ақ алып даңғылдың төрт бірдей бұрылысы бар екенін атап өткен жөн. Абай даңғылы қала орталығында орын тепкендіктен, көшелер арасын байланыстырып тұрған магистральды жол деуге негіз бар.

Ал бүгінгі таңда тұрғындарының саны 400 мыңға жуықтайтын Тараз қаласындағы көшелердің жалпы ұзындығы – 965 шақырым. Асфальт-бетондысы 612 шақырым болса, шағал тастысы 353 шақырымға жетеді. Жалпы 2015 жылы, яғни Қазақ хандығының 550 жылдығы қарсаңында жергілікті бюджеттен 1 928,6 млн теңге қарастырылып, жалпы ұзындығы 46 шақырым жол күрделі және орташа жөндеуден өткізілді.

Жоғарыда атап өткеніміздей, Абай даңғылы бойында көптеген маңызды нысандар көз тартады. Соның ішінде облыс әкімдігінің бас ғимараты мен ұлы ақынның еңселі ескерткіші алыстан менмұндалайды. Қазақ

хандығының 550 жылдығында қайта жаңғыртылды. Әлем таныған Абай ескерткіші шығысқазақстандықтардың тағылымы мол тойға жасаған тартуы еді. Міне, еңселі ескерткіштермен қатар Абай сквері де қайта жаңғыртылып, алып даңғылдың ажарын аша түсті. Бұған қоса заманауи үлгідегі бірнеше қонақ үйлер де қаздай тізілген. Өткен жылы қалада 12 спорт кешені пайдалануға берілсе, Абай даңғылында «Street workout» спорт алаңшасы ел игілігіне берілді. Бұдан бөлек, даңғылда түрлі фитнес клубтар мен денсаулық-сауықтыру орталықтары бар.

Жалпы даңғыл тұрғындарының көпшілігінің өздері тұратын көшенің бүгінгі келбетіне көңілдері толады. Алайда жастардың атынан сөз алған қала тұрғыны, студент Әмина Қуанышқызы өз замандастарының талап-тілегін жеткізуді ұмытпады.

- Абай даңғылының кеңдігі, тазалығы көз сүйсіндіреді. Бұл көшеде қаладағы аса ірі ғимараттар орын алған. Қарап отырсақ, бұл көшеде қонақ үйлерден бастап мей-рамханалар, жиһаз, азық-түлік дүкендері мен спорттық кешендер де бар. Алайда жастардың бос уақытын тиімді өткізетін ойын-сауық орталықтары мен кинотеатрлар тапшы. Міне, осы мәселелер шешілсе деймін, – дейді Әмина өз ойымен бөлісіп.

Иә, Әминаның тілге тиек еткен мәселесі жуық арада шешімін табады деп сенеміз. Дейтұрғанымен көше бойымен жүре берсеңіз, қала сәулетіне айрықша сән беріп тұрған сан алуан нысандарды көріп, көңіл де бір марқаяды екен. Міне, Абай даңғылының тұрғындары осындай ғимараттармен мақтанады.

Әсілов, Үсіп Сатыбалдинов, Тұрдалы Тоқбаев, Сыдық Абла-нов, Жүзбай Мыңбаев, Қарымбай Қошмамбетов, Әлімқұл Жұмағұлов, Қожомұрат Сарықұлов және тағы басқалар. Кейбір тұлғалардың есімдері әртүрлі жазылғандығын да айта кету орынды. Мәселен, Нұрғали ақсақал өз деректерінде ағайынды Нұршановтың есімдерін Нүсібәлі, Әшімәлі, Сатыбалдиновтің есімін «Шәу» деп жазады. Мұндай деректер Ордалының мате-риалдарында да кездеседі. Ал облыстық мемлекеттік архивтің 10-қорында сақтаулы, олардың өздері толтырған анкетада «Юсип-Али», «Ашимжан» деп жазған. 1937 жылы атылған азаматтардың қаралы тізімінде де «Юсуп-Али Нұршанов», Сатыбалдиновтің өзі жазған өмірбаянында «Юсуп» деп жазылған.

Бұқаралық ақпарат құралдарында осы азаматтар туралы үзік-үзік материалдар жарияланған. Алайда олардың кім екендігі жөнінде толыққанды нақты деректер бүгінгі күнге дейін топтастырылған емес. Сондықтан да біз бүгінгі мақаламызда «Бұқара» одағының құрылғанына 100 жыл толуына орай одақ мүшелері туралы деректерді ортаға салуды жөн санадық. Осы одақтың мүшелері, алдымен, Әулиеата, Меркі, Құлан, Шу, Қордай, Шалдавар, Сусамыр, Қарабалта өңірлерінде ұлт араздығын тудырмау бағытында және халықты аштықтан сақтап қалуда аянбай еңбек етті. Олар байлар мен кулактарға қаймықпай барып, ашаршылыққа ұшырап жатқан жергілікті халыққа азық-түлік, қаржы жинады. Бұдан кейін бұл үрдіс Әулиеата жерінде жанданды. Сондықтан да 1918 жылдың сәуір айында Тұрар Рысқұлов Әулиеата уездік комитеті төрағасының орынбасары қызметіне тағайындалды. Аз уақыт өткеннен кейін ол осы комитетті басқарды. Осы жылдың қыркүйек айында Таш-кентке қызметке шақырылуына, тіпті, кейінірек Мәскеуде бүкіл елдің ұлт саясатымен түбегейлі айналысуына Т.Рысқұловтың Меркі мен Әулиеата жерінде ұлт араздығын тудырмау және ашаршылықтың ауыртпалығын жеңілдету бағытында атқарған жұмыстары ерекше назарға алынғаны анық. Қазақтың біртуар азаматы жанындағы сенімді серіктерімен бірге Әулиеатада, одан кейін бүкіл Түркістан өлкесінде тұрғылықты халықты жазалаудан, аштықтан аман алып қалу үшін шаршамай-шалдықпай, биліктен қаймықпай, бел шешпей еңбек етті. Оған мұрағаттарда сақтаулы сарғайған тарихи құжаттардағы деректер мен дәйектер куә.

1917 жылы наурыз айында құрылған жастардың «Бұқара» революциялық одағының мүшелерінің басым көпшілігі 1937-1938 жылдары саяси қуғын-сүргіннің кезінде атылды, сот-талды, жер аударылды. Олардың барлығына «ұлтшыл-фашист Тұрар Рысқұловтың құйыршықтары» деген айып тағылды. Бір қуаныштысы, олардың барлығы кейін ақталып, еңбектеріне қарай құрмет көрсетілді. Бізді әр кез олар кімдер еді, қандай қызметтер атқарды, халқына еңбегі сіңді ме деген сауалдар толғандырды. Сондықтан да мұрағат құжаттарын парақтап, интернет желілерін қарап, бұқаралық ақпарат құралдарын ақтарып, зерделеудің нәтижесінде одаққа мүше болған бірнеше азаматтың өмірлері мен еңбектері туралы деректерді таптық.

Тұрардың сенімді серіктерінің әрқайсысы – жазылмаған дастан, кітап, тағдыр, толғауы тоқсан тіршілік... Бұлардың барлығы да әділетті, ұлттар теңдігін ұрандап келген жаңа биліктен халқының болашақ бақытын көргендей болған. Сол үшін Әулиеата өңірінде ғана емес, республикада, бауырлас қырғыз елінде жаңа биліктің орнауына белсене араласты. Олар әділдік пен теңдіктің күні туа қалғанда еңбек ететін халықтың өмірлік белсенділігін қалыптастыруға, өңірдің экономикасы мен мәдениетін көтеруге белсене ақылы мен еңбегін жұмсады. Олар бай мен кулакты жағалап, тілмаш не-месе көркем жазушы қызметтерін атқаруға ұмтылмады. Көзі қарықты, қара танитындығын, орыс тілін жетік меңгергенін пайдаланып, пара алмады, халықты бір-біріне айдап салмады, дүние жинап, бай болуды мақсат етпеді. Олар рухы мықты елдің азып-тозбайтындығын білді, сол үшін халықтың рухын көтеру бағытында талмай, қажымай еңбек етті. 1917-18 жылдары жа-стар одағының мүшелері Әулиеата өңірінің халық көп жиналған жерлерінде саңқылдап, бар дауысымен сөйлеп, қалыптасқан жағдайдың мән-жайын түсіндіріп, саяси жаңалықтардан ха-бардар етумен бірге елдің ерік-жігерін қайрай білді.

Меркіде ұйымдастырылған «Бұқара» одағының өзегі мықты болғанын, оның мүшелерінің көп іс-әрекетінен байқауға бо-лады. Солардың бірін ғана айтайық. Одақ мүшелері өсе келе ауданды, қаланы, облысты, халық шаруашылығының жеке-леген салаларын басқарды. Бүгінгі министрдің деңгейіндегі билік – Халық қомиссары болды. Бұл аз десеңіз, мемлекетті басқарды. Одақты ұйымдастырған Тұрар Рысқұлов Түркістан Республикасын басқарса, оның кластасы Тороқұл Жанұзақов оның орынбасары болды. Тороқұл жасындай жарқырап биік шыңдарға көтеріліп келе жатқанда мерт болмағанда, оның шығар биігі әлі алда еді. Ал Тұрар Рысқұлов бүкіл Совет елі Үкіметі басшысының орынбасары болды. Екеуі де халқының болашағы үшін сіңірген еңбегіне орай екі елдің біртуар азама-тына, асыл ұлдарына, ұлы тұлғаларына айналды. Егер саяси қуғын-сүргін болмағанда, олар халқына қызмет көрсетудің биігіне шығары анық еді.

Олардың барлығы да халқының жарқын болашағы үшін өмір сүрді, азапты күндер мен түндерді өткізді, тағдырдың ауыр тауқыметін көрді, тіпті, жандарын да берді. Олардың басына түскен ауыртпалықты отбасы мен ағайын-туыстары да көтерді, азап көрді, жазықсыз жазаланды. Қайран заман-ай...

Бүгінгі ұрпақ олардың кешегі аумалы-төкпелі заманда «совет билігінің шоқпарын соқты» деп кінәламай, «ұлтшыл-фашист Тұрар Рысқұловтың құйыршықтары» деп айып тағылғанын еске алып, олардың халықтың рухын, саяси, өмірлік белсенділігін көтергенін ұмытпай, құрметтеуі керек. Осыны жадымыздан шығармайықшы!

Мақұлбек рыСдӘУлЕТ, публицист-мұрағаттанушы.

РесМи14 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

тараз қалалық аумақтық сайлау комиссиясышешіМ

Тараз қаласы № 1 26 қаңтар 2017 жыл

Тараз қалалық мәслихатыныңшығып қалған депутатыныңорнына сайлау өткізу жөніндегінегізгі іс-шаралардың күнтізбелікжоспарын бекіту туралы

«Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 28 қыркүйектегі Конституциялық заңына, Жамбыл облыстық аумақтық сайлау комиссиясының 2017 жылғы 26 қаңтардағы №36 шешіміне сәйкес, қалалық аумақтық сайлау комиссиясы ШЕШІМ ЕТТІ:

1. Қоса беріліп отырған 2017 жылғы 26 наурызға тағайындалған Тараз қалалық мәслихатының шығып қалған депутатының орнына сайлау өткізу жөніндегі негізгі іс-шаралардың күнтізбелік жоспары бекітілсін.

2. Осы шешім сайлауды әзірлеу мен өткізуді қамтамасыз ету үшін тиісті сайлау комиссияларына жіберілсін.

Төраға Ж.пӘрІМБЕКовХатшы А.МЕЙІрХАн

Тараз қалалық аумақтықсайлау комиссиясының 2017 жылғы

26 қаңтардағы №1 шешіміне қосымша

2017 жылғы 26 наурызға тағайындалған Тараз қалалық мәслихатының шығып қалған депутатының орнына сайлау

өткізу жөніндегі негізгі іс-шаралардың КҮнТІзБЕлІК ЖоСпАры

1. Сайлау округі бойынша мәслихат депутаттығына кандидаттарды ұсыну

Республикалық немесе жергілікті қоғамдық бірлестіктердің, олардың құрылымдық бөлімшелерінің жоғарғы органдары және азаматтар - өзін-өзі ұсыну жолымен2017 жылғы 30 қаңтардан басталады және сайлау күніне бір ай қалғанда – 2017 жылдың 24 ақпанында аяқталады

(103-б.)2. Сайлау учаскелерінің шекаралары туралы ақпаратты тиісті бұқаралық

ақпарат құралдарында жариялауӘкімСайлау тағайындалғаннан кейін жеті күннен кешіктірмей - 2017 жылдың 4 ақпанынан кешіктірмей

(23-б.) 3. Учаскелік сайлау комиссияларының құрамын бұқаралық ақпарат

құралдарында жариялау Аумақтық сайлау комиссиясы Сайлау тағайындалғаннан кейін жеті күннен кешіктірмей - 2017 жылдың 4 ақпанынан кешіктірмей

(17-б.) 4. Сайлау округінің тізімін, оның шекараларын және округтік сай-

лау комиссиясының орналасқан жерін көрсете отырып, тиісті бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау

Аумақтық сайлау комиссиясыСайлау тағайындалғаннан кейін он күннен кешіктірмей- 2017 жылдың 7 ақпанынан кешіктірмей

(22-б.) 5. Округтік сайлау комиссиясының құрамын тиісті бұқаралық

ақпарат құралдарында жариялауАумақтық сайлау комиссиясыСайлау тағайындалғаннан кейін он күннен кешіктірмей - 2017 жылдың 7 ақпанынан кешіктірмей

(15-б.) 6. Аумақтық сайлау комиссиясының құрамын бұқаралық

ақпарат құралдарында жариялауАумақтық сайлау комиссиясыСайлау тағайындалғаннан кейін он күннен кешіктірмей - 2017 жылдың 7 ақпанынан кешіктірмей

(13-б.)7. Сайлаушылардың тізімдерін жасау

Жергілікті атқарушы орган, халықты есепке алуды жүзеге асы-ратын органдар ұсынатын мәліметтердің негізінде

(24-б.) 8. Сайлаушылардың тізімдерін акт бойынша тиісті сайлау

комиссияларына жеткізуӘкімДауыс беру басталардан жиырма күн бұрын – 2017 жылдың 6 наурызынан кешіктірмей

(24-б. 5-т.)9. Мәслихат депутаттығына ұсынылған кандидаттың назарына оның

ұсынылғаны туралы шешімді жеткізуҚоғамдық бірлестіктердің, олардың құрылымдық бөлімшелерінің жоғарғы органдары

(103-б. 3-т. 1 т-ша)10. Мәслихат депутаттығына кандидат ретінде ұсыну туралы шешімді

кандидаттың дауысқа түсуге келісімі туралы өтінішімен бірге округтік сайлау комиссиясына ұсыну

Қоғамдық бірлестіктердің, олардың құрылымдық бөлімшелерінің жоғарғы органдары және депутаттыққа кандидаттар

(103-б. 3-т. 2 т-ша)11. Мәслихат депутаттығына кандидаттың Қазақстан Республикасының

Конституциясында және «Қазақстан Республикасындағы сайлау тура-лы» Қазақстан Республикасының Конституциялық заңында қойылған талаптарға сәйкестігін анықтау

Округтік сайлау комиссиясыАзаматтың өзін-өзі ұсыну жолымен дауысқа түсуге берген өтініші немесе қоғамдық бірлестіктің жоғарғы органының кандидатты ұсынуы туралы хаттамасының көшірмесімен қоса оның дауысқа түсуге келісімі туралы өтініші түскен сәттен бастап үш күн ішінде

(103-б. 8-т.)12. Тұрғылықты жері бойынша салық органдарына 2017 жылғы 1

қаңтарына Қазақстан Республикасының уәкілетті мемлекеттік органы белгілеген тәртіппен және нысанда табысы мен мүлкі туралы декларация тапсыру

Кандидат пен оның жұбайы (зайыбы)Кандидат тіркелгенге дейін

(104-б. 1-1-т.)13. Мәслихат депутаттығына кандидаттарды тіркеу және әрқайсысына

тиісті куәлік беруОкругтік сайлау комиссиясы2017 жылдың 30 қаңтарынан басталады және сайлау күніне жиырма бес күн қалғанда - 2017 жылдың 28 ақпанында аяқталады

(104-б. 8-т.)14. Мәслихат депутаттығына кандидатты тіркеу туралы хаттама жасау

және оны аумақтық сайлау комиссиясына табыс етуОкругтік сайлау комиссиясы бес күндік мерзімде

(104-б. 5-т.)15. Мәслихат депутаттығына кандидаттарды тіркеу туралы хабарды

жергілікті бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауОкругтік сайлау комиссиясыКандидаттарды тіркегеннен кейін жетінші күннен кешіктірмей

(104-б. 6-т.)16. Кандидат пен оның жұбайы (зайыбы) жариялаған табысы және

мүлкі туралы мәліметтердің дұрыстығын тексеруСалық қызметі органдарыКандидат тіркелген күннен бастап он бес күн ішінде

(104-б. 1-1-т.)17. Округтік сайлау комиссиясында сайлау қорларын тіркеу

Мәслихаттың депутаттығына кандидаттар, олардың сенім білдірген адамдарыКандидаттың округтік сайлау комиссиясына өтініш жасаған сәтінен бастап бір күнтізбелік күн ішінде

(34-б. 2-т.)18. Мәслихат депутаттығына кандидаттардың сайлау қорларының

арнаулы уақытша шоттарын ашуОкругтік сайлау комиссиясыКандидат тіркелгеннен кейін

(34-б. 6-т.)19. Мәслихат депутаттығына кандидаттардың сенім білдірген адамда-

рын тіркеу және әрқайсысына тиісті куәлік беруОкругтік сайлау комиссиясыСенім білдірілген адамдардың тізімдері тіркеу үшін тапсырылғаннан кейін

(31-б.)20. Сайлау алдындағы үгіт

Кандидаттарды тіркеу мерзімі аяқталған сәттен басталып, сайлау болатын күннің алдындағы күнгі жергілікті уақыт бойынша нөл сағатта аяқталады (2017 жылдың 1 наурызынан басталады және 2017 жылдың 24 наурызында 24-00 сағатта аяқталады)

(27-б. 2-т.)21. Үгіттік баспа материалдарын орналастыру үшін орындарды белгілеу

және оларды жарақтандыруЖергiлiктi атқарушы органдар және аумақтық сайлау комиссиясыСайлау тағайындалған күннен бастап сайлау алдындағы үгіт басталғанға дейін

(28-б. 6-т.)22. Кандидаттарға сайлаушылармен кездесуі үшін шарттық негізде үй-

жай беру. Бөлінген үй-жайда кандидаттардың сайлаушылармен кездесулер кестесін жасау және оны бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау

Жергілікті атқарушы орган және жергілікті өзін-өзі басқару органдарыАумақтық сайлау комиссиясыСайлау алдындағы үгітті жүргізу кезеңінде

(28-б.4-т.)23. Сайлау учаскелері бойынша сайлаушылар тізімдерін танысу үшін

сайлаушыларға ұсынуУчаскелік сайлау комиссияларыДауыс беру күніне дейін он бес күн қалғанда – 2017 жылдың 10 наурызынан кешіктірмей

(26-б. 1-т.)24. Сайлау учаскелерінде дауыс беретін уақыты мен орны туралы

сайлаушыларды хабардар етуУчаскелік сайлау комиссияларыДауыс беру өткізілетін күнге дейін он күннен кешіктірмей - 2017 жылдың 15 наурызынан кешіктірмей

(38-б. 2-т.)25. Жекелеген сайлау учаскелерінде, қажет болған жағдайда, дауыс

беруді бастаудың және аяқтаудың басқа уақытын белгілеу және ол туралы шешімді сайлаушылардың назарына жеткізу

Аумақтық сайлау комиссиясы(38-б. 1-т.)

26. Сайлау округi бойынша сайлау нәтижелерi анықталатын учаскелік сайлау комиссиясын белгілеу және оның отырысын өткізу үшін, отырыс орны мен уақыты туралы мәлiметтерді бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау

Округтік сайлау комиссиясыДауыс беру күніне дейінгі он күннен кешіктірмей - 2017 жылдың 15 наурызынан кешіктірмей

(43-б. 8-1-т.)27. Сайлау бюллетеньдерін учаскелік сайлау комиссияларына жеткізу

Аумақтық және округтік сайлау комиссияларыСайлаудан кем дегенде бір күн бұрын – 2017 жылдың 24 на-урызынан кешіктірмей

(37-б. 3-т.)28. Дауыс беруге арналған сайлау учаскелерін ашу және тиісті хаттама

жасауУчаскелік сайлау комиссияларыДауыс беру басталардан бір сағат бұрын(2017 жылдың 26 наурызында жергілікті уақыт бойынша сағат 06-00-де)

(40-б.)29. Дауыс беруді өткізу

Учаскелік сайлау комиссияларыЕгер дауыс беру уақыты өзгертілмеген болса, сайлау күні, 2017 жылдың 26 наурызында жергілікті уақыт бойынша сағат 07-00-ден 20-00-ге дейін

(38-б. 1-т., 42-б.)30. Сайлау учаскесінде дауыстарды санау және дауыстарды санау

туралы хаттама жасауУчаскелік сайлау комиссияларыЕгер дауыс беру уақыты өзгертілмеген болса, жергілікті уақыт бойынша 2017 жылдың 26 наурызында сағат 20-00-де бас-талады

(43-б.)31. Хаттаманың көшiрмесiн жалпы жұрттың танысуы үшiн сайлау

учаскесiнiң үй-жайындағы арнайы белгiленген орынға ілуіУчаскелік сайлау комиссияларыДауыстарды санау аяқталысымен – дереу

(43-б. 8-т.)32. Дауыстарды санау нәтижелері туралы хаттаманы тиісті округтік

сайлау комиссиясына ұсынуУчаскелік сайлау комиссияларыДауыстарды санау аяқталып, хаттама жасалғаннан кейін – дереу

(108-б. 1-т.) 33. Сайлау округі бойынша мәслихат депутатын сайлаудың

нәтижелерін анықтау, тиісті хаттама жасау және оны аумақтық сайлау комиссиясына ұсыну

Округтік сайлау комиссиясыСайлау өткізілген күннен бастап екі күндік мерзімнен асырмай– 2017 жылдың 28 наурызынан кешіктірмей

(108-б. 2-т.)

34. Сайлау округi бойынша сайлаудың нәтижелерi туралы хаттаманың көшiрмесiн жалпы жұрттың танысуы үшiн округтік сайлау комиссиясының отырысы өткізілген сайлау учаскесiнің үй-жайында ілуі

Округтік сайлау комиссиясыДауыстарды санау аяқталып, хаттама жасалғаннан кейін– дереу

(43-б. 8-1-т.)35. Сайлау учаскелеріндегі дауыстарды санаудың нәтижелері туралы

алдын ала жиынтық тiзiмдемені жалпы жұрттың танысуы үшiн отырыс өткен сайлау учаскесiнiң үй-жайында iлуі

Округтік сайлау комиссиясыДауыс беру күнінен бастап бес күннен кешіктірмей – 2017 жылдың 31 наурызынан кешіктірмей

(43-б. 8-2-т.)36. Округ бойынша сайлау нәтижелері туралы хабарды бұқаралық

ақпарат құралдарында жариялауОкругтік сайлау комиссиясы

(16-б. 9)т-ша)37. Мәслихат депутаттарын сайлаудың қорытындыларын анықтау

Аумақтық сайлау комиссиясыСайлау өткізілген күннен бастап бес күндік мерзімнен кешіктірмей – 2017 жылдың 31 наурызынан кешіктірмей

(111-б. 1-т.)38. Мәслихат депутаттарын сайлаудың қорытындылары туралы

хабарды бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауАумақтық сайлау комиссиясыСайлау өткізілген күннен бастап жеті күннен кешіктірмей– 2017 жылдың 2 сәуірінен кешіктірмей

(44-б. 4-т. 2)т-ша)39. Кандидаттардың сайлау қорларына келiп түскен ақшаның жал-

пы сомасы және оның көздері туралы ақпаратты бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау

Округтік сайлау комиссиясыСайлау қорытындылары жарияланғаннан кейiн он күн ішінде – 2017 жылдың 5 сәуірінен кешіктірмей

(34-б.4-т.)40. Сайланған мәслихат депутатын тіркеу, тиісті куәлігін беру

Аумақтық сайлау комиссиясы(46-б. 3-т., 112-б. 1-т.)

Ескертпе: Күнтізбелік жоспардың мәтінінде «Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының нормаларына сілтемелер берілді.

ТАрАз қАлАлық АУМАқТық САЙлАУ КоМиССияСының құрАМы

Тараз қаласы, Абай даңғылы, 115облыстық драма театры

Комиссия төрағасы: Пәрімбеков Жеңіс ҚуанышұлыКомиссия төрағасының орынбасары: Байдуанов Уәлихан

БоларбекұлыКомиссия хатшысы: Мейірхан Аманғали МейірханұлыКомиссия мүшелері: Әбдікерімова Гүлнара Сайлаубекқызы Дүйсекова Гүлбахрам Тұрсынқызы Молдашев Бауыржан Момынқұлұлы Мұқанов Талғат Нұржанұлы

Тараз қалалық мәслихатының депутатын сайлау жөніндегі№22 округтік сайлау комиссиясының құрамы

Тараз қаласы, А.С.Пушкин көшесі, 52Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық колледжі

Комиссия төрайымы: Абилдаева Лаззат ШилдебаевнаКомиссия төрайымының орынбасары: Молдакулова Захида

ОралбековнаКомиссия хатшысы: Жамалбаева Динара ЭуесбаевнаКомиссия мүшелері: Абдикалыкова Аида Нурлановна Абишева Марал Марсельевна Макуетова Жанна Ахмедияровна Шокимова Орманкул Кудайбергеновна

Тараз қалалық мәслихатының депутатын сайлау жөніндегі№22 сайлау округіне қарасты учаскелік сайлау

комиссияларының құрамы

№39 учаскелік сайлау комиссиясыТараз қаласы, А.С.Пушкин көшесі, 52Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық колледжі

Комиссия төрағасы: Игенбай Құралбек КерімбекұлыКомиссия төрағасының орынбасары: Маханов Елдос УсупбаевичКомиссия хатшысы: Абильдаева Гульжан ЕргаликызыКомиссия мүшелері: Алмабаева Алтынай Куанышовна Джаксылыкова Шолпан Нуркасымовна Исабекова Сабира Айтжановна Ізтұяқ Жамбыл Алпысбайұлы

№48 учаскелік сайлау комиссиясыТараз қаласы, Көшек батыр көшесі, 136№9 орта мектеп

Комиссия төрайымы: Жанузакова Салтанат АскаркызыКомиссия төрайымының орынбасары: Маханова Улбосын

ЖаксылыковнаКомиссия хатшысы: Меркушкина Анна НиколаевнаКомиссия мүшелері: Бердибаева Дана Болатовна Пак Надежда Ермолаевна Саврикова Татьяна Викторовна Тортаева Эльмира Нургазыевна

№53 учаскелік сайлау комиссиясыТараз қаласы, Крупская көшесінің 1-бұрылысы, 26аЫ.Сүлейменов атындағы №37 орта мектеп

Комиссия төрағасы: Дуйсенбаев Букейхан ЖакиповичКомиссия төрағасының орынбасары: Дуанбекова Гулнар СембековнаКомиссия хатшысы: Минжасова Санигул КеулимжаевнаКомиссия мүшелері: Дүйсенбай Айнұр Анарбайқызы Искандирова Нурсулу Сайдахметовна Кокымбаева Гулжан Сармамбетовна Нурханова Лаззат Жанкошевна

№104 учаскелік сайлау комиссиясыТараз қаласы, Ленин көшесі, 153Жамбыл облыстық балалар жұқпалы аурулар ауруханасы

Комиссия төрағасы: Темирбеков Динмухамед ЕрмаханбетовичКомиссия төрағасының орынбасары: Цой Евгения ДавитовнаКомиссия хатшысы: Сейдибалиева Раиса АсылбековнаКомиссия мүшелері: Атабаева Ботагоз Маханбетовна Дуйсеналиева Ботагоз Амандосовна Темирбекова Гульмира Куандыковна Тусмамбетов Талант Дузелбаевич

№110 учаскелік сайлау комиссиясыТараз қаласы, Төле би даңғылы, 123№5513 әскери бөлімі

Комиссия төрағасы: Тортбаев Торехан Толебиевич

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //РесМи 15Комиссия төрағасының орынбасары: Суйсенов Дархан АхмедовичКомиссия хатшысы: Сагдуллаев Саибжан СадыржановичКомиссия мүшелері: Медетбекова Нагима Еркиновна Сүйсен Айсұлу Айткенқызы Утеулин Мухит Беркинбекович Утжанов Бакытжан Кенесулы

№111 учаскелік сайлау комиссиясыТараз қаласы, Әшімбаев көшесі, 1№2035 әскери бөлімі

Комиссия төрағасы: Тулеубаев Дамир НыгметовичКомиссия төрағасының орынбасары: Жаманбаев Ербол МайашевичКомиссия хатшысы: Жапбарова Айнур НурлыбековнаКомиссия мүшелері: Акторпакова Айгуль Шакшамбаевна Кулушбекова Молдир Ашотовна Мусаев Галымжан Кыдыралиевич Омаркулова Калдина Калиевна

Тараз қалалық мәслихатының депутатын сайлау жөніндегі№22 сайлау округінің шекарасы

Орталығы – Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық колледжі, А.С.Пушкин көшесі, 52

Шекарасы: Абай даңғылынан Желтоқсан көшесіне дейінгі Ленин көшесі (жұп жағы), Ленин көшесінен Көшек батыр көшесіне дейінгі Желтоқсан көшесі (жұп жағы), Желтоқсан көшесінен Қойгелді батыр көшесіне дейінгі Көшек батыр көшесі (жұп жағы), Көшек батыр көшесінен Тоқбергенов көшесіне дейінгі Қойгелді көшесі (тақ жағы), Қойгелді көшесінен Жам-был даңғылына дейінгі Тоқбергенов көшесі (жұп жағы), Тоқбергенов көшесінен Сүлейменов көшесіне дейінгі Жамбыл даңғылы (жұп жағы), Жамбыл даңғылынан Крупская көшесіне дейінгі Сүлейменов көшесі (жұп жағы), Сүлейменов көшесінен Көшек батыр көшесіне дейінгі Крупская көшесі (жұп жағы), Крупская көшесінен қала шекарасына дейінгі Көшек батыр көшесі (жұп жағы), Көшек батыр көшесінен Пушкин көшесіне дейінгі қала шекарасы, қала шекарасынан Жамбыл даңғылына дейінгі Пушкин көшесі, Пушкин көшесінен Сухамбаев көшесіне дейінгі Жамбыл даңғылы (тақ жағы), Жамбыл даңғылынан Қойгелді көшесіне дейінгі Сухамбаев көшесі (тақ жағы), Сухамбаев көшесінен Асқаров көшесіне дейінгі Қойгелді көшесі (жұп жағы), Қойгелді көшесінен Абай даңғылына дейінгі Асқаров көшесі (тақ жағы), Қойгелді көшесінен Ленин көшесіне дейінгі Абай даңғылы.

Тараз қалалық мәслихатының депутатын сайлау жөніндегі№22 сайлау округіне қарасты сайлау учаскелерінің шекаралары

№39 сайлау учаскесіМайкөт ақын көшесі, 33, 37, 37А, 38, 40-52, 54, 56, 57, 58, 62, 64, 68 ,

72, 76; Қойгелді көшесі, 16-26, 32, 36-42, 44А, 52-62, 68-80, 84-88, 88А, 90, 92, 98-104, 112, 114 (жұп сан жағы); Жамбыл даңғылы, 11, 17, 17А, 19, 19А, 21, 27, 27А, 33, 37,39, 41А, 43, 43А, 47, 55, 59, 61, 63, 65, 67, 69, 71, 79, 85, 87; Пушкин көшесі, 48, 50, 51, 52, 54, 59, 61, 66, 70, 75, 74, 76, 80, 81, 83, 84, 85,87, 88, 89, 93, 93А, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 101А, 106, 107, 109, 110, 112, 114, 117, 121, 123, 134, 136, 138; Садовый 1-бұрылысы, 29, 31, 33, 35, 39, 40, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 54, 55, 55А, 57, 60, 64, 68, 68А, 70, 74 Жамбыл даңғылына дейін; Сухамбаев 1-бұрылысы, 3-8, 11; Сухамбаев 3-бұрылысы, 7, 11, 13, 15, 17; Сухамбаев көшесі, 55, 57, 59, 63, 65, 73, 75, 77, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87А, 89, 88, 90, 92, 93А, 94, 93, 95, 98, 100, 104, 106А, 108, 110, 112, 114, 116; Сухамбаев 2-бұрылысы, 1-6, 7/1, 7/2, 8-10, 14, 15, 16, 18, 18А, 20, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 29, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 42, 43, 44, 48, 50, 54, 58; Ақша батыр көшесі, 33, 37, 39, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 48, 50, 52, 53, 55, 57, 61, 62, 63, 64А, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 80, 81, 82, 83, 83А, 84, 85, 86, 87, 89, 90, 91, 93, 94, 96, 98, 101, 105, 107, 109; Бұрыл 3-бұрылысы, 2, 2А, 3,4, 5, 6, 8, 11, 14, 15, 18 ,19, 20, 21, 22, 30, 32, 34; Асқаров көшесі, 55, 61-83, 87, 91, 93, 95, 97, 99, 98, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 109, 111, 112, 113, 114Б, 115, 116, 117, 118, 119, 121, 122Б,123,123А,124,125,128, 129, 132, 133, 135, 138, 141, 143-146, 149, 155, 157, 159 ,163, 165, 166; Көшек батыр көшесі, 78-90; Т.Тоқтаров көшесі, 1, 2, 4, 6, 8, 11-14, 15А, 17-22, 24-30, ЗОА, 31, 33, 34, 35А, 41; Ленин көшесі, 56, 58, 60, 62, 64А, 66, 62, 68А, 76 ,78, 82/1, 84, 86, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 98, 100, 102, 104; Ленин көшесі, 24, 24А, 25,42, 44, 48, 50, 52, 57, 63, 67, 71, 71А, 75, 81, 83, 87; Қазиев көшесі, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 13; Ақша батыр көшесі, 1-5, 7, 8-13, 15А, 16, 19, 20, 21, 21А, 22, 22Б, 23, 24, 25, 26, 28, 32, 34, 36; Қойгелді көшесі, 53, 57, 59, 63, 65, 69, 73, 75, 77, 81, 87, 89, 93, 97; Желтоқсан көшесі, 2-6, 8, 10, 12, 14, 16, 17, 18, 22, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30; Сухэ-Батор көшесі, 11, 12, 16, 18А, 21, 20, 21, 24, 25, 26, 30, 32, 34А, 36, 40, 42, 44, 46, 50, 52, 70; Майкөт ақын көшесі, 1-4, 8, 10-20, 23, 25, 26, 28, 30, 32, 34; С.Датұлы көшесі, 30-33, 35, 37, 39, 41, 42, 42а, 43, 44, 46, 47, 48, 50, 51, 53, 55, 57, 59; С.Датұлы 1-бұрылысы, 1-44 (екі жағы); Тоқберген көшесі, 58, 60, 64, 70, 72, 74, 76, 78, 80, 82, 86, 88, 90, 92, 94, 96; Көшек батыр көшесі, 71, 73, 77, 79, 81, 85, 87, 93, 94, 95; Ленин көшесі, 89, 91, 93, 95; Қойгелді көшесі, 98-136.

№48 сайлау учаскесіЖамбыл даңғылы, 70-102 (жұп сан жағы); Пушкин көшесі, 129-229

(тақ сан жағы); Чернышов көшесі, 2-24, 26-30, 32-39, 41,43,44-47, 49, 51, 53, 54, 58-61, 63-69, 71, 73-75, 77, 79-85, 87, 91-92, 94-105, 107, 113, 115, 119, 121, 127, 131, 133, 135, 137, 141, 145, 147, 149, 151; Қосы батыр көшесі, 49б, 51, 53, 55, 57, 5 9, 61, 68, 70, 72, 76, 78; Р.Әбілқайыров көшесі, 1, 3-14, 16, 18, 20, 24; Қаратау көшесі, 1, 3, 4, 6, 7, 9, 10, 11, 14-18, 20, 22; Яковлев көшесі, 1, 2, 3-32, 34, 36; Бірлесу Еңбек көшесі, 1-7, 9, 11-20; Еңбек бұрылысы, 1-18, 21, 23, 25; Крупская көшесі, 35, 37, 39, 41, 43, 45, 47, 49, 53, 55; Ленин 1-бұрылысы, 1, 2, 5-9, 11-17, 19, 22-26, 28, 30, 34, 36, 42, 44, 46, 48; Ленин көшесі, 101, 103, 105, 107, 110, 113-116, 118-124, 127-131, 133-135, 137-152, 154, 156, 158, 162-164, 166; Баласағұн 3-бұрылысы, 1-6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20-22, 24-27, 31, 32, 34, 36, 38, 48, 50, 54, 56; Баласағұн көшесі, 43, 45, 47,49, 51, 53, 56, 5 9-61, 63, 65-69, 80, 82, 84, 86, 92, 94, 96, 98, 102; Ш.Руставели көшесі, 1-15, 17, 19-32, 34-37, 39,41, 43, 45,49, 51, 53, 54 -56, 59-81, 83-86, 88, 90, 92, 94, 96-105, 107, 113, 115; Ш.Руставели бұрылысы, 7-9; Көшек батыр көшесі, 100-306 (жұп сан жағы).

№53 сайлау учаскесіКрупская 1-бұрылысы 1-24; Крупская 2-бұрылысы, 1-35; С.Датов

2-бұрылысы, 1-31; Ұлбике ақын 2-бұрылысы, 4-29; Х.Мұқан 1-бұрылысы 1-12; Х.Мұқан 2-бұрылысы 1-14; Х.Мұқан 3-бұрылысы 2-11; Баласағұн 1-бұрылысы, 1-12; Баласағұн 2-бұрылысы, 1-12; Баласағұн көшесі, 104-140 (жұп сан жағы), 73-99а (тақ сан жағы); Богуна бұрылысы, 1-20, С.Датов көшесі, 61-103 (тақ сан жағы), 62-110 (жұп сан жағы); Жамбыл даңғылы, 106-156 (жұп сан жағы), Қасымбеков көшесі, 30-66 (жұп сан жағы), 33-71 (тақ сан жағы); Крупская көшесі 2-52 (жұп сан жағы); Х.Мұқан көшесі, 58-108 (жұп сан жағы), 65-107 (тақ сан жағы); Макаренко бұрылысы, 1-19, Тоқберген көшесі 63-107 (тақ сан жағы), 90-142 (жұп сан жағы); Ұлбике ақын көшесі, 2-56 (жұп сан жағы), 3-37 (тақ сан жағы); Сүлейменов көшесі, 36-96 (жұп сан жағы); Көшек батыр көшесі, 97-191 (тақ сан жағы).

№104 сайлау учаскесіОблыстық балалар жұқпалы аурулар ауруханасы (Ленин көшесі, 153).

№110 сайлау учаскесі№5513 әскери бөлімі (Төле би даңғылы, 123).

№111 сайлау учаскесі№2035 әскери бөлімі (Әшімбаев көшесі, 1).

� Өрімдей жасөспірімдердің қылмыс жасауы – қауіпті құбылыс. балалық пен шалалықтың алды дер кезінде алынбаса, тәртібі қиын бала есейген сайын қылмыстың ауыр түрлеріне бой алдыруы мүмкін. � білім беру жүйесі мамандардан

кәсіби икемділік пен ұтқырлықты, сан қырлы шығармашылық қызмет пен өзін-өзі басқару, өзін-өзі ұйымдастыру жағдайындағы біліктілікті қажет етеді. Өйткені қазіргі жас буын - еліміздің келер күнгі келбеті.

баланы бақылаған абзал жаңартылған білім беру бастауышта

индира БАЙқоныС

Бүгінгі таңда жасөспірімдер арасындағы қылмыстың алдын алу мақсатында қала мектептерінде айтулы іс-шаралар, тәрбиелік мәні зор жиындар көптеп ұйымдастырылып тұрады. №36 орта мектепте құқық қорғау қызметкерлері, психолог-кеңесші мамандар, ұстаздар мен ата-аналардың қатысуымен «Жасөспірімдер арасын-да қылмыстың алдын алу және оны болдырмау» тақырыбында өткен жиында аталған мәселе жан-жақты талқыланды. Алқалы басқосуды Тараз қаласы Жергілікті полиция қызметі басшысының міндетін атқарушы, полиция полковнигі Жақсылық Бүйтеков ашып, жүргізіп отырды. Жиында 2016 жылы «Ақбұлақ» мөлтек ауданында атқарылған жұмыстар турасында учаскелік полиция инспекторы, полиция капитаны Д.Құдайберген баяндап берді. Оның айтуынша, үш әкімшілік аумаққа бөлінген «Ақбұлақ» мөлтек ауданына 3 учаскелік полиция инспекторы бекітілген. Былтыр аталған мөлтек ауданда 89 қылмыстық іс тіркелсе, оның 38-і, яғни 43 пайызы ашылған.

– Бүгінгі таңда кең өріс алып отырған қылмыс түрлерінің қатарында пәтер, қалта ұрлығы және ұялы телефондар бар, – де-ген полиция капитаны биыл, яғни 2017 жылы қалта ұрлығы және автокөлік ұрлығына бағытталған профилактикалық іс-шаралар өтетінін де атап өтті.

2016 жылы №36 орта мектебінде кәмелетке толмаған жасөспірімдер арасында қылмыстың алдын алу және оны болдыр-мау жолында атқарылған жұмыстар жөнінде мектеп директорының орынбасары Гүлжан Жапарқұлова хабарлама жасады.

Гүлжан Айтмырзақызы өскелең ұрпаққа сапалы білім мен са-налы тәрбие беру ісі үлкен жауапкершілікті жүктейтінін айтып, мектеп оқушыларының тәртіптің ала жібін аттамай, қылмысқа қолдарын былғамауы үшін бірқатар мекемелермен тығыз жұмыс жасайтындықтарын тілге тиек етті. Олардың қатарында құқық қорғау органдары, наркологиялық орталық және №1 мобильді топ мүшелерімен бекітілген мамандар бар.

– Соңғы үш жылда біздің мектептің оқушылары қалалық есеп-ке алынбай келген-ді. Алайда биылғы демалыс кезінде 2 оқушы қалалық есепке алынса, мектепішілік есепте 4 оқушы тұр. Бұл оқушылармен және олардың ата-аналарымен күнделікті жұмыстар жүргізілуде, – деді ол.

Сондай-ақ Тараз қаласы Жергілікті полиция қызметі ювеналды полиция бөлімшесінің бастығы Әміребек Жақсыбаев өткен жылы сала мамандары жасөспірімдер арасындағы қылмыстың алдын алу және болдырмау мақсатында жүйелі тірліктер атқарғанына қарамастан, 2015 жылдың осы есеп кезеңімен салыстырғанда қылмыстың саны 81-ден 112-ге, яғни 31 қылмысқа артқанын да жасырмады.

Жиында сөз сөйлеген сала мамандары жасөспірімдер қылмысының кең етек жаюына жайсыз отбасы, мектеп оқушыларының бос уақытының тиімсіз ұйымдастырылуы, кейбір ата-аналардың бала тәрбиесіне бейжай қарауы себеп болып отырғанын алға тартып, балалар мен жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылық пен қылмыстардың алдын алу және болдырмау мәселесі жалпы қоғамның бірлесе айналысар жауапты жұмысы деген қорытындыға келді.

Бастауыш мектеп – жастарға білім мен тәрбие берудің негізі бо-лып саналатын орта мектептердің түп қазығы. Осыған орай, баста-уыш білімнің мемлекеттік стандарты және оны мектеп тәжірибесіне енгізуде шешуші орынды мұғалім қызметі алатыны анық. Курс аясында бастауыш сынып пәндері бойынша жаңартылған білім беру бағдарламасының құрылымымен, ондағы материалдардың күрделілігінің өсу ретімен, мазмұнымен және мақсаттарымен та-ныстыру жүзеге асырылды. Бағдарламаның оқу-әдістемелік кешені бастауыш сынып мұғалімдерінің өз сабақтарын жоспарлау мен өткізуі барысында көмекші құрал болып табылады. Мұғалімдерге сабақты әдістемелік тұрғыда модельдеу арқылы бағдарлама ма-териалдарын өз тәжірибесінде сынап көру және оны ой елегінен өткізіп, рефлексия жасау, сондай-ақ оқушыларға барынша қолдау көрсетуге бағытталған жаттығулар мен тапсырмаларды әзірлеуге мүмкіндік берілді. Жаңа мазмұн, оны оқыту әдістемесін ұстаздарға игертудің түрлі жолдары қарастырылып, бастауыш сынып пәндері бойынша жаңартылған білім беру бағдарламасына сәйкес келетін педагогикалық тәсілдерді түсінуі және қолдана білуі қамтамасыз етілді. Сондай-ақ мұғалімдердің бойында жаңартылған білім беру бағдарламасын іске асыру үшін қажетті дағдыларды қалыптастыру бірлескен білім ортасында талқыланып, белсенді және тиімді оқытуда жетістікке жетудің алғы шарттары қаланады. Нәтижесінде кәсіптік-педагогикалық қасиетке жаңаша көзқараспен қарау - мұғалімнің рөлі оқушылардың үлгерімін қадағалап және есепке ала отырып, олар үшін «белсендірлендіргіш» рөлін орындауға негізделеді (Hattie, 2009). Бастауыш сынып пәндерінің аясындағы педагогикалық тәсіл белсенді оқуды көздейтін сындарлы оқуға негізделеді (Savery & Duffy, 1994; Jonassen and Rohrer-Murphy, 1999). Бұл тәсіл аясында оқушылар оқу үдерісіне белсенді атсалы-сады, сол арқылы өздері үшін оқудың маңызын өздері анықтайды. Бұл мұғалім селқос қана тыңдап отырған оқушыларға өтіліп жатқан тақырыпты хабарлағанға қарағанда, анағұрлым қуатты құрал болып табылады. Сыныпта сабақ жүргізуде қолданылатын педагогикалық тәсілдердің басым бөлігі зерттеуге негізделген оқу әдіс-тәсілдерінен тұрады. Бастауыш сыныпта оқу үдерісін жандандыру үшін мұғалімдер ынталандырғыш материал ұсынып, оқу үдерісіне таңдамалы түрде араласады, осылайша оқушылардың бойында танымдық өзгерістердің орын алуына ықпал етеді. Белсенді және тиімді оқу оқушының мұғалімді енжар тыңдап қана қоймай, белсенді жұмысқа тартылуын көздейтін оқыту және оқу әдістерінің бірі болып табылады. Курс барысында бұл тәсілдер оқу үдерісі жаттығудың алдында емес, оны орындау барысында жүзеге асырылатын құбылыс екендігін түсіндірді.

Жұлдыз КӨШЕрБАЕвА,«Өрлеу» БАұо Ақ» Жамбыл облысы бойынша

педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру институтының МдТжБББ кафедрасының тренері.

Өзекті мәселе. суретті түсірген Н.тұрғынбек.

деНсАулыҚ16 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

� жатыр мойны обыры елімізде гинекологиялық ісіктердің ішінде бірінші орынды «бермей» тұр. оның үстіне бұл ауру күннен-күнге жасарып барады деп дабыл қағады денсаулық саласының мамандары.

� жамбыл облысы әкімдігінің денсаулық сақтау басқармасында 2016 жылы атқарылған жұмыстардың қорытындысы және 2017 жылға арналған міндеттер туралы кеңейтілген алқа мәжілісі өтті. облыс әкімінің орынбасары ерқанат Манжуов төрағалық жасаған жиынға аудан әкімінің орынбасарлары мен емдеу, алдын алу ұйымдарының бас дәрігерлері қатысты.

салада оң өзгерістер бар

Арайлым БАқыТЖАнқызы

Есепті кездесуде баяндама жасаған Тлеухан Әбілдаев басқарманың 2016 жылғы жұмысы мен денсаулық сақтау саласының жалпы жай-күйіне жіті тоқталды. Өткен жылы салаға 39 милли-ард теңге бөлінген. Нәтижесінде медициналық ұйымдарға 831 миллион теңгеден астам қаржыға 76 бірлік кардиологиялық және ана мен бала денсаулығын қорғауға қажетті медициналық техника сатып алыныпты. Сондай-ақ бастапқы медициналық-санитарлық көмек ұйымының жедел көмек қызметіне 120,6 миллион теңгеге 20 автокөлік алынған. Меркі ауылы және Қаратау қаласында 250 келушіге арналған аудандық емханалар іске қосылса, облыстық бюджет есебінен бөлінген 365,0 миллион теңгеге 4 денсаулық сақтау нысаны пайдалануға берілген. «Жұмыспен қамтудың жол картасы-2020» бағдарламасы аясында 22 денсаулық сақтау нысаны күрделі жөндеуден өтсе, жергілікті бюджет есебінен бөлінген 627 миллион теңгеге 3 нысанға жөндеу жұмыстары жүргізіліпті. Облыстың бас дәрігерінің айтуы бойынша, салада атқарылған жұмыстардың нәтижесінде аурушаңдықтың және өлімнің негізгі көрсеткіштері біршама төмендепті. Алайда ана өлімінің алдын алу әлі де мүмкін болмай тұр екен. Мәселен, өткен жылы Тараз қаласында, Меркі мен Талас аудандарында ана өлімінің 3 фактісі тіркелген екен. Жалпы өткен жылдың қорытындысы бойынша өлім-жітім көрсеткіші тұрақты екені байқалыпты.

Дегенмен туылу көрсеткіші 3,4 пайызға, табиғи өсім 17,6-дан 16,9 пайызға дейін төмендеген. Аймақтағы жүрек-қан тамыр ауруларының профилактикасы да күн тәртібіндегі басты мәселелердің бірі болып тұр. Осыған орай жыл сайын мыңдаған жанның өмірден озуына себепші болып отырған дерттің алдын алу мақсатында облыста 63 кардиохирургиялық төсек іске қосылған. Оның 50-і ересектерге, қалған 13-і балаларға арналған. Өткен жылы онда 2 559 корона-рография жасалыпты. Осы іспетті жүйелі жұмыстың нәтижесінде қан айналымы жүйесінің аурушаңдығы 9 пайызға, өлім көрсеткіші 100 мың адамға шаққанда 18,6 пайызға төмендегені байқалған. Жыл сайын жа-сарып келе жатқан онкологиялық аурулармен күрес те қарқынды жүріп келеді екен. Жұмыс нәтижесіз емес. Мәселен, былтырғы жылы ісік ауруынан қайтыс болғандар саны 2015 жылмен салыстырғанда 100 мың адамға шаққанда 3,6 пайызға төмендеген. Сол секілді, туберкулез бойынша эпидемиологиялық жағдай жақсарып, аурушаңдық 5,7 пайызға, ал өлім 7,7 пайызға азайыпты.

Сондай-ақ Тлеухан Шілдебайұлы облыс медици-насына жергілікті атқарушы органдар тарапынан бөлінетін қаржы көлемін де айтып өтті. Мысалға, 2015 жылы жергілікті бюджеттен 26,9 миллион теңге бөлінсе, өткен жылы бұл сома 42,7 миллион теңгеге жетіп, бірден 37 пайызға артқан. Басқарма басшы-сы салаға жас мамандар тарту, кадр тапшылығы мәселелеріне де кеңінен тоқталды.

– Бүгінгі күні облысымызда 2 822 дәрігер,

қатерлі ісік – үкіМ еМесАрайлым ШАБдЕновА

Жатыр мойны обыры – өте қауіпті онкологиялық дерт, жатыр мойнында пайда болатын қатерлі ісік. Әлемдік статистика бойынша, аталған дерт-тен ғаламда әрбір екі минутта бір әйел көз жұмады екен. Қазақстанда қазіргі уақытта жатыр мойны ісігіне шалдыққан 10 мың әйел онкологтардың жіті бақылауында. Соңғы деректерге сәйкес, елімізде жыл сайын бұл дертке 1200 әйел шалдықса, оның 600-і ажал құшады екен. Ал біздің өңірдегі жағдай туралы өңірлік коммуникациялар қызметінің алаңында өткен жи-ында баяндалды. Басқосуда облыс дәрігерлері барша нәзік жандыларға БАҚ өкілдері арқылы ауру туралы толық мәлімет беріп, оның ал-дын алу жолдарын айтып берді. Аталған аурудың пайда болуының негізгі себептерінің бірі ретінде дәрігерлер адамның папиллома вирусын жұқтыруын атайды. Бұл вирус жыныстық қатынас арқылы жұғады. Ал қанда папиллома вирусы болмайды. Ерлер аталған виру-спен бірнеше жылдар бойы жүріп, өздері соны білместен әйелдерге жұқтыруы мүмкін. Себебі ер-лерде бұл вирус ешқандай ауру шақырмайды. Бұдан тіпті мүшеқап та сақтай алмайды, себебі жай ғана тері үйкелісі аурудың жұғуына себеп болуы мүмкін екен. Жатыр мойны обырына әкеп соқтыратын бұдан басқа да факторлар жетіп артылады. Атап айтқанда, жатыр мойнының эрозиясы аталған дерттің пайда болуына әсерін тигізеді.

Сондай-ақ жатыр мойнының жа-ралары мен жыныс жолдарының инфекциялары және темекі шегу қатерлі ісікке шалдықтырады. Темекі шегетін әйелдердің жатыр мойны эпителийінің қорғаныс қабілеті төмендеп, вирусқа қарсы тұруға тым әлсіз болады. Сондықтан ата-аналар бойжеткен қыздарына ерте жыныстық қатынасқа түсудің, темекі шегудің арты орны толмас қайғыға әкеп соғуы мүмкін екенін айтып түсіндіргендері абзал дейді ма-мандар. Өйткені жатыр мойны тіндері әлі толық пісіп жетілмеген

жеткіншек қыздардың иммунитеті вирусты бірден қабылдап ала-ды. Дәрігердің айтуынша, жатыр мойнының қатерлі ісігі – бүгінде алдын алуға болатын жалғыз онкологиялық дерт. Әсіресе бірінші, екінші дәрежеде болған жағдайда ем қонып, әйелдің денсаулығы қайта қалпына келеді. Сондықтан әйелдің салмағы азайып, әлсіздік меңдесе, іштің төменгі жағы ауыр-са бірден дәрігерге қаралған жөн. Ерте анықталған аурудан 100 пайыз айығуға мүмкіндік бар. Дер кезінде емдесе, обырды да жеңуге болады.

Алайда ақ халаттылар көп жағдайда науқастар дерті асқынған кезде ғана дәрігердің есігін қағатынын айтады. Мұндай жағдайда ауру-ды жазуға мүмкіндік болмайды. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметіне сүйенсек, әлемде жыл сайын 10 млн адам қатерлі іскке шалдықса, олардың 8 миллионы бақилық болады. Ал елімізде жылына 30 мыңға жуық науқас аталмыш аурумен тіркеуге алынса, оның 17 мыңнан астамы көз жұмады екен. Яғни бұл әрбір жетінші адам обыр дертінен көз

жұмады деген сөз. Осыдан-ақ қатерлі ісіктің қаншалықты қауіпті екенін біле беріңіз. Ал еліміз бойынша жатыр мойны обырын ерте анықтау туралы скринингті енгізу маңызды болып отыр, себебі жатыр мойны аурушаңдық және өлім көрсеткіші жоғары болуда. Бүгінде 100 мың адамға шаққанда аурушаңдық көрсеткіші – 8,4, өлім көрсеткіші – 3,9.

– Облыс бойынша жатыр мой-ны обырын ерте анықтау тура-лы скрининг өткізудің арқасында аурушаңдық көрсеткіші мен өлім көрсеткіші төмендеуде. Жатыр мойны обырын ерте анықтаудың бір түрі – әйелдерді скрининг тексе-руден өткізу. Бұл емдеу жұмысына әсер етіп, яғни оның I-II сатысында толық емдеуге болады. Аймақта жатыр мойны обырын ерте анықтау 2009 жылдан бері жүзеге асырылуда. Скрининг өтетін нысаналы топтағы әйелдер 30-60 жасы аралығында әр 5 жыл сайын скринингтен өтуі керек. Біздегі мәлімет бойынша 2015 жылы 23140 әйел тексеруден өткізіліп, тексеру барысында 1085 жатыр мойны аурулары (предрак) табылды. Өткен жылы 23140 әйел тексеру-ден өткізіліп, тексеру барысында 1750 жатыр мойны аурулары (пред-рак) табылды, – дейді облыстық онкологиялық диспансердің кеңес беру және диагностика бөлімінің басшысы Кенжехан Бекқұлиев.

Кез келген аурудың алдын алса, емделмейтін дерт жоқ. Бұл орайда дер кезінде дәрігерге қаралып, әрбір жан өз денсаулығына жауапты екенін естен шығармағаны абзал.

9 974 орта буын медицина қызметкері бар. Десе де, әлі де 82 дәрігерге сұраныс туындап отыр. Бұл ретте, аймаққа жас мамандарды тарту ісі жүйелі жүргізіліп келеді. Мәселен, өткен жылы өңірде 99 жас маман жұмысқа орналасты. Оның 66-сы ауылдық жерлерге жіберіліп, оның 64-і 800 мың теңге көлемінде әлеуметтік көмек алды, – деген Т. Әбілдаев басқарманың биылғы жылы алға қойып отырған мақсаттарымен таныстырып өтті.

Алқа мәжілісінде облыстық перинаталдық орталықтың бас дәрігері Айгүл Айтбаева «Ана және бала денсаулығын қорғау қызметін басқарудың ықпалдастырылған үлгісін енгізу бойынша Жол картасының орындалу барысы туралы» баяндады. «Қазақстан Республикасында туберкулезбен күрес жөніндегі 2014-2020 жылдарға арналған кешенді жоспардың Жамбыл облысында орындалу барысы туралы» баяндаманы облыстық туберкулезге қарсы диспансердің бас дәрігері Қайрат Жетібаев жасады.

Туберкулез ауруының алдын алу мақсатында пенитенциарлық секторда аймақ бойынша флюорографиялық тексерістен өткен жылдың 12 айында 5507 жазасын өтеуші өткізілген

(2015ж. – 7114). Сыртқы көшіп-қонушылар ара-сында өткен жылы аталмыш тексерістен 812 адам өтіп, оның ішінде Өзбекстаннан келген 4 адамнан туберкулез ауруы анықталған.

Жиын соңында облыс әкімінің орынбасары Ерқанат Манжуов «Денсаулық» мемлекеттік бағдарламасы мен облыс әкімі және министрлік арасындағы меморандумда көрсетілген нысана-лы индикаторлардың орындалуын бақылау күн тәртібінде тұрғанын айтты. Денсаулық сақтау нысандарын сенімгерлік басқаруға беру бойынша мемлекеттік-жеке меншік әріптестік бағдарламасын кезең-кезеңімен іске асыру жұмысын жалғастыру, міндетті әлеуметтік сақтандыру жүйесіне көшуге дайындық жұмыстарын жалғастыру, ана мен бала денсаулығын қорғау, жіті миокард инфаркті мен инсультті басқарудың, жарақат барысында көмек көрсету, онкологиялық ауруларды басқарудың ықпалдастырылған үлгілерін енгізу бойынша Жол карталарында көрсетілген іс-шаралардың орын-далуын қамтамасыз ету, шағымдарға жол берген басшылардың жауапкершілігін қатаң қарау жөнінде бірқатар тапсырмалар берді.

Межелі істе міндет зор. суретті түсірген е.Пак.

дҮЙСЕнБІ

СЕЙСЕнБІ7 АқпАН

6 АқпАН

6:00 Әнұран6:05 қазақстан эстра-да жұлдыздарының қатысуымен концерт6:30 Универсиада күнделігі6:45 «Универсиада алауы-аясында» 7:00 «ТаҢШОлпан». Таңғы ақпаратты-сазды бағдарлама (9:00 KAZNEWS) 10:00 «рУбИДІҢ ҒаЖаЙып ӘлЕмІ». мультхикая. 7-8 бөлімдері (Франция, 2014-2015 жж.)10:25 «бЕлКа мЕн СТрЕлКа. Көңілді отбасы». мультхикая. 1-маусым. 7-8-бөлімдері (ресей, 2011 ж.)10:45 Универсиада күнделігі11:00 «айтуға оңай...» 11:45 «айман & Шолпан». Телехикая. 78-бөлім («қазақстан» Ұлттық телеарнасы, 2016 ж.) (с субтитрами)12:35 «Келін». Телехикая. 2120-бөлімі (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)13:00 «бІрГЕ ТаҢДаЙмыз!». Тікелей эфир 13:50 УнИВЕрСИаДа - 2017. ФрИСТаЙл. СКИ-КрОСС (қыздар, ерлер). Финал. Тікелей эфир15:05 «мен ғашықпын...». қайрат нұртастың концерті15:45 «Келін». Телехи-кая. 2121-2122 бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)16:35 «ақ пен қара». Теле-хикая. 1-бөлім (Филиппин, 2016 ж.) (с субтитрами)17:30 KAZNEWS17:55 «Көңіл толқыны»18:45 «Табыс сыры» 19:10 «ақ пЕн қара». Телехикая. 2-бөлім (Филип-пин, 2016 ж.) (с субтитрами)20:00 KAZNEWS20:45 «аЙТУҒа ОҢаЙ...»21:30 «аЙман & ШОл-пан». Телехикая. 79-бөлім («қазақстан» Ұлттық телеарнасы, 2016ж.) (с субтитрами) 22:20 «КЕлІн». Телехикая.2123-2125-

бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)23:30 «ТҮнГІ СТУДИЯДа нҰрлан қОЯнбаЕВ»0:05 УнИВЕрСИаДа КҮнДЕлІГІ 0:20 «УнИВЕрСИаДа алаУы аЯСынДа»0:35 KAZNEWS1:20 «қылмыс пен жаза»1:45 «Түнгі студияда нұрлан қоянбаев»2:15 «Көңіл толқыны»3:05 Әнұран

ХАБАр

07:00 қр Әнұраны07:02 «Өмір сабақтары» деректі драмасы07:30 «Сотқа жеткізбей» деректі драмасы08:00 «Жаңа күн» таңғы ақпаратты-сазды бағдарламасы - утренняя информационно-музыкаль-ная программа 09:00 Телесериал. «белая рабыня»09:55 Универсиада-2017. Горнолыжный спорт. мужчины. медали. прямая трансляция11:30 Күнделік. «Сәлем, Универсиада!»11:35 Телехикая. «пәленшеевтер»11:55 Универсиада-2017. биатлон. медали. прямая трансляция 12:50 Күнделік. «Сәлем, Универсиада!»13:00 «Семейные мело-драмы». Документальная драма14:55 Универсиада-2017. биатлон. прямая транс-ляция15:55 Универсиада-2017. Хоккей с шайбой. мужчины. полуфинал. прямая транс-ляция18:00 Телехикая. «ақ күң»19:00 қорытынды жаңалықтар19:30 Универсиада-2017. Хоккей с шайбой. мужчины. полуфинал. прямая транс-ляция21:30 Итоги дня22:00 премьера!!! Теле-сериал. «Узел судьбы»

23:30 Универсиада-2017. Горнолыжный спорт. муж-чины. медали. 01:35 қорытынды жаңалықтар02:35 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы03:00 қр Әнұраны

қАзАқСТАнТАрАз

7:25 Әнұран 7:30 қайырлы таң, Әулиеата! 9:30 ЖаҢалықТар9:55 нОВОСТИ 10:20 Күй күмбірі10:25 Телеблокнот10:30 Телемаркет10:35 Хабар: бірінші студия11:00 балаларға базарлық 11:25 Телеблокнот11:30 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/12:00 музыка 12:30 Деректі фильм13:00 ТҮСКІ ЖаҢалықТар13:15 ДнЕВныЕ нОВОСТИ13:30 Хабар: балалық шақтың аспаны13:50 Телемаркет13:55 Телеблокнот14:00 Сөз маржан14:05 аңдатпа14:00-17.55 Техникалық үзіліс 17:50 аңдатпа17:55 Хабар: алтын бесік18:10 Хабар: Өрлеу18:20 КЕШКІ ЖаҢалықТар 18:35 ВЕЧЕрнИЕ нОВО-СТИ18:50 Телемаркет18:55 Телеблокнот19:00 Телехикая 19:50 музыка20:00 Хабар: Сыр - перне20:25 Телеблокнот20:30 қОрыТынДы ЖаҢалықТар20:55 роликтер, анонстар21:00 ИТОГОВыЕ нОВО-СТИ21:25 роликтер, анонстар21:30 Телемаркет21:35 Көркем фильм 22:55 Телеблокнот23:00 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/23:30 музыка

0:00 қОрыТынДы ЖаҢалықТар0:25 ИТОГОВыЕ нОВОСТИ0:55 Телеблокнот1:00 музыка1:08 аңдатпа.Әнұран1:10 арнаның жабылуы

7 кАНАл

06.00 Телехикая09.30 «Смеяться разреша-ется» 10.40 Т/с «родина»12.00 Т/с «Тағдырым шешілген күн» 13.00 Т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 14.15 Т/с «Шалғайдағы оқиға»15.30 «Q-елі»16.00 м/ф «ну, погоди!»16.25 Т/ф «путешествие во влюбленность»18.35 Т/с «Секретные материалы»19.40 Т/с «родина»20.50 прЕмЬЕра т/с «Тағдырым шешілген күн»21.55 прЕмЬЕра т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 22.50 Т/с «1001 түн»23.50 «Q-елі»00.00 Т/с «Секретные материалы»01.00 Т/с «Демоны Да Винчи»02.00 «Топ Гир»03.00 «қыздар арасында»03.40 «баспана бабы» 04.30 «Ене мен келін»05.00 «Женіп көр!»

КТК07.00 қр ӘнҰраны07.05 “СВара мЕн ра-ГИнИ”. Үнді телехикаясы (қайталау)07.35 ЖаҢалықТар (қайталау)08.00 “КҮнӘҺар ма-ХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы (қайталау)09.30 “СмОТрЕТЬ ВСЕм!”10.20 “нИТИ СУДЬбы”, мелодрама (1-2 серии, повтор)

12.00 нОВОСТИ (повтор вечернего выпуска)12.40 “ГлаВнаЯ рЕДаК-ЦИЯ” (повтор)13.30 “мОЯ праВДа”14.00 “анЖЕлИКа”, мело-драма (9 серия). В ролях: Ольга павловец, Ирина розанова, алексей макаров 15.00 “КӨрІпКЕл”. Жаңа маусым!16.00 “ӘЙЕл қырық ШырақТы”17.00 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы. Тұсаукесер!18.00 “СВара мЕн ра-ГИнИ”. Үнді телехикаясы.Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке19.00 “КҮнӘҺар ма-ХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы. Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке20.30 ЖаҢалықТар21.00 ВЕЧЕрнИЕ нОВО-СТИ21.40 “былО ДЕлО” – Ис-поведь перед смертью22.40 “нИТИ СУДЬбы”, мелодрама (3-4 серии). В ролях: Кирилл Жандаров, мила Сивацкая, Валерий афанасьев, Ольга Сумская. премьера!00.10 “КУлЬТ” (3-4 серии), остросюжетная драма. В ролях: Татьяна арнтгольц, Дмитрий марьянов, Константин Крюков, алина Сергеева01.50 ЖаҢалықТар (қайталау) 02.15 “КӨрІпКЕл” (қайталау) 03.00-03.50 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы (қайталау)

КАнАл05.58 қр ӘнҰраны06:00 ризамын07:00 Информбюро07:50 ризамын08:15 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз) (повтор)10:10 Сериал «мен саған ғашықпын» (повтор)11:00 мультсериал «Сме-

шарики»11:30 мультсериал «Фик-сики» 12:30 ЕралаШ13:40Сериал «Семейный бизнес» (повтор) 14:10 Сериал «Городские легенды»15:05 Сериал «мен саған ғашықпын» (каз)16:05 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз)18:00Сериал «Жүректерпатшайымы»19:10 алдараспан, Шан-шар, нысанакүнделігі (каз) 20:00 Информбюро21:00 Сериал «Семейный бизнес»22:30 Сериал «Кубылай хан»23:30 алдараспан, Шан-шар, нысана күнделігі (каз)00:30 м/сериалы Ворнер (каз)02:00 Казакша концерт (каз)

ЕврАзия6:00 ЖаҢалықТар СУб-ТИТрлЕрмЕн 6:05 «ЖИТЬ зДОрОВО» (каз) 7:00 Телеканал «ДОбрОЕ УТрО» (каз/рус) 10:00 новости10:05 «СУДЕбныЕ ИСТО-рИИ» 11:00 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 11:10 «ТОЙ заКаз» бағдарламасы 11:40 «п@УТINA» бағдарламасы 12:20 ТОК-ШОУ «ВСЕ мы лЮДИ» (каз) 13:15 «ТаИнСТВЕнныЙ ОСТрОВ» (каз) 14:00 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 15:05 «праВДа» 15:10 «ДаВаЙ пОЖЕнИм-СЯ» 16:00 любимые комедии. «СВаТы 4» 18:00 «пУСТЬ ГОВОрЯТ» 18:55 премьера. Евгения лоза, аднан Коч, Яков Кучеревский, Шенай ба в многосерийной мелодраме «ВОСТОЧныЕ СлаДО-

СТИ» 20:00 «ГлаВныЕ нОВО-СТИ» 20:50 «п@УТINA» бағдарламасы 21:30 «баСТы ЖаҢалықТар» 22:10 «қОС ЖҮрЕКТІҢ лҮпІлІ». ҮнДІ ТЕлЕХИКа-ЯСы 23:00 ТҰСаУКЕСЕр. «алаУлаҒан СЕзІм». ҮнДІ ТЕлЕХИКаЯСы 23:55 «Сын мОЕГО ОТЦа» . заключительные серии1:45 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 1:55 «баСТы ЖаҢалықТар» 2:30 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 3:15 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) До 04:00

7:00 «KazNet» ғаламтор шолуы7:20 Жаңалықтар7:50 новости «20:30»8:20 Союзмультфильм8:45 программа «Истина где-то рядом»9:00 Сериал «Оттепель»10:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы11:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы13:00 Союзмультфильм 13:35 Сериал «Домашние войны» 14:45 программа «Истина где-то рядом»15:00 Сериал «Дом с лилиями»17:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 18:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы20:00 Жаңалықтар20:30 новости «20:30»21:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 22:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы23:00 Сериал «Оттепель»0:00 «махаббатым» корей телехикаясы1:00 Жаңалықтар1:30 новости «20:30»

6:00 Әнұран6:05 қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт6:30 Универсиада күнделігі6:45 «Универсиада алауы аясында» 7:00 «ТаҢШОлпан». Таңғы ақпаратты-сазды бағдарлама (9:00 KAZNEWS) 10:00 «рУбИДІҢ ҒаЖаЙып ӘлЕмІ». мультхикая. 5-6-бөлімдері (Франция, 2014-2015 жж.) 10:25 «бЕлКа мЕн СТрЕлКа. Көңілді отбасы». мультхикая. 1-маусым. 5-6-бөлімдері (ресей, 2011ж.)10:35 Универсиада күнделігі10:50 «апта. kz»11:55 «ДаУа» 12:30 «Келін». Телехикая. 2117-бөлімі (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)13:00 «бІрГЕ ТаҢДаЙмыз!». Тікелей эфир 14:10 «Келін». Телехи-кая. 2118, 2119-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)15:00 «ӘЙЕл бақыТы». Ток-шоу. Тікелей эфир 16:40 «Сурайя». Телехикая. 137-соңғы бөлімі (малайзия, 2015 ж.) (с субтитрами)17:30 KAZNEWS17:55 «Көңіл толқыны»18:35 «мЕнІҢ қазақСТаным!».(с субти-трами)19:10 ТҰСаУКЕСЕр! «ақ пЕн қара». Телехикая.1-бөлім (Филиппин, 2016 ж.) (с субтитрами)20:00 KAZNEWS20:45 «аЙТУҒа ОҢаЙ...»21:30 «аЙман & ШОл-пан». Телехикая. 78-бөлім («қазақстан» Ұлттық телеар-насы, 2016ж.) (с субтитрами) 22:20 «КЕлІн». Телехи-кая. 2120- 2122-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)23:30 «ТҮнГІ СТУДИЯДа нҰрлан қОЯнбаЕВ»

0:05 «ОЙ-ТОлҒаУ»0:50 УнИВЕрСИаДа КҮнДЕлІГІ 1:05 «УнИВЕрСИаДа ала-Уы аЯСынДа»1:20 KAZNEWS2:05 «Дауа»2:40 «Түнгі студияда нұрлан қоянбаев»3:15 Әнұран

ХАБАр

07:00 қр Әнұраны07:02 «Өмір сабақтары» деректі драмасы07:30 «Сотқа жеткізбей» деректі драмасы08:00 «Жаңа күн» таңғы ақпаратты-сазды бағдарламасы - утренняя информационно-музыкаль-ная программа 09:00 Телесериал. «белая рабыня»10:00 Универсиада-2017. Горнолыжный спорт. Жен-щины. медали. 1 попытка. прямая трансляция 11:35 Телехикая. «Көрімдік»11:55 Телехикая. «бәсеке»12:25 Кулинарная программа «магия кухни»12:55 Универсиада-2017. Горнолыжный спорт. Жен-щины. медали. 2 попытка. прямая трансляция 14:00 «Семейные мелодра-мы». Документальная драма15:00 Телехикая. «Өгей жүрек»16:00 Универсиада-2017. Хоккей с шайбой. мужчины. плей-офф. прямая транс-ляция 18:00 Телехикая. «ақ күң»18:55 негізінде19:00 қорытынды жаңалықтар19:35 Телехикая. «бәсеке»20:10 Телесериал. «Такая работа»20:55 по сути21:00 Итоги дня21:35 премьера!!! Телесери-ал. «Узел судьбы» 23:00 Универсиада-2017.

лыжные гонки. медали. Эстафета. Женщины. 01:00 «Тағдыр тартысы» деректі драмасы01:30 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы02:00 «Сотқа жеткізбей» деректі драмасы02:30 қорытынды жаңалықтар03:00 қр Әнұраны

қАзАқСТАнТАрАз

7:25 Әнұран7:30 қайырлы таң, Әулиеата!9:30 апТа ЖаҢалықТары10:30 Телеблокнот10:33 Телемаркет10:35 Хабар: Ел ертеңі11:10 балаларға базарлық 11:25 Телеблокнот11:30 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/12:00 музыка 12:30 Деректі фильм13:00 ТҮСКІ ЖаҢалықТар13:15 ДнЕВныЕ нОВОСТИ13:30 Хабар: ар айна 13:50 Телемаркет13:55 Телеблокнот14:00 Сөз маржан14:05 аңдатпа14:00-17.55 Техникалық үзіліс 17:50 аңдатпа17:55 Хабар: бірінші студия18:20 КЕШКІ ЖаҢалықТар 18:35 ВЕЧЕрнИЕ нОВОСТИ18:50 Телемаркет18:55 Телеблокнот19:00 Телехикая 19:50 музыка20:00 Хабар: Ол және өмір20:20 Сөз маржан20:25 Телеблокнот20:30 қОрыТынДы ЖаҢалықТар20:55 роликтер, анонстар21:00 ИТОГОВыЕ нОВОСТИ21:25 роликтер, анонстар21:30 Телемаркет21:35 Көркем фильм 22:55 Телеблокнот23:00 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/23:30 музыка

0:00 қОрыТынДы ЖаҢалықТар0:25 ИТОГОВыЕ нОВОСТИ0:55 Телеблокнот1:00 музыка1:08 аңдатпа.Әнұран1:10 арнаның жабылуы

7 кАНАл06.00 Телехикая09.30 Шоу «ОДИн в ОДИн-3»12.00 Т/с «Тағдырым шешілген күн»13.00 Т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 14.15 Т/с «Шалғайдағы оқиға»15.30 «Q-елі»16.00 Х/ф «мамы 3»18.00 «Юморина» 19.20 Т/с «родина»20.50 прЕмЬЕра т/с «Тағдырым шешілген күн»21.55 прЕмЬЕра т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 22.50 Т/с «1001 түн»23.50 «Q-елі»00.00 Х/ф «близнецы»02.00 «Топ Гир»03.00 «қыздар арасында»03.40 «баспана бабы» 04.30 «Ене мен келін» 05.00 «Женіп көр!»

КТК07.00 қр ӘнҰраны07.05 “КҮнӘҺар маХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы (қайталау)08.30 “базар ЖОқ алаҢы” (қайталау) 09.30 “СмОТрЕТЬ ВСЕм!”10.30 “зВЕзДнаЯ ЖИзнЬ” – мой сын – особенный! (повтор) 11.30 “пОрТрЕТ нЕДЕлИ” (повтор)12.40 “ДрУГаЯ праВДа” (повтор) 13.50 “барыШнЯ-КрЕ-СТЬЯнКа”, реалити-шоу (повтор)

15.00 “КӨрІпКЕл”. Жаңа маусым!16.00 “ӘЙЕл қырық ШырақТы”17.00 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы. Тұсаукесер!18.00 “СВара мЕн ра-ГИнИ”. Үнді телехикаясы. Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке19.00 “КҮнӘҺар маХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы. Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке20.30 ЖаҢалықТар21.00 ВЕЧЕрнИЕ нОВОСТИ21.40 “ГлаВнаЯ рЕДаК-ЦИЯ” – Корпорация детства22.25 “нИТИ СУДЬбы”, мелодрама (1-2 серии). В ролях: Кирилл Жандаров, мила Сивацкая, Валерий афанасьев, Олга Сумская. премьера! 00.10 “КУлЬТ” (1-2 серии), остросюжетная драма. В ролях: Татьяна арнтгольц, Дмитрий марьянов, Констан-тин Крюков, алина Сергеева 01.50 ЖаҢалықТар (қайталау) 02.15 “КӨҢІлДІ ОТбаСы” (қайталау) 03.00-03.50 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы (қайталау)

КАнАл05.58 қр ӘнҰраны06:00 ризамын07:00 Информбюро08:00 «ӘзІл СТУДИО» (каз)09:00ризамын10:00Сериал «мен саған ғашықпын» (повтор)11:00 Кулинарная программа «Готовим с адель» (повтор) 11:30 мультсериал «Фик-сики» 12:30 ЕралаШ13:40 Сериал «Семейный бизнес»(повтор)14:10 Сериал «Городские

легенды»15:05 Сериал «мен саған ғашықпын» (каз)16:05 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз)18:00премьера! Сериал «Жүректер патшайымы»19:10алдараспан, Шаншар, нысана күнделігі (каз) 20:00 Информбюро21:00 Сериал «Семейный бизнес»22:30 Сериал «Кубылай хан»23:30 алдараспан, Шаншар, нысана күнделігі (каз)00:30 м/сериалы Ворнер (каз)02:00 Казакша концерт (каз)

ЕврАзия6:00 ЖаҢалықТар СУб-ТИТрлЕрмЕн 6:05 «ЖИТЬ зДОрОВО» (каз) 7:00 Телеканал «ДОбрОЕ УТрО» (каз/рус) 10:00 новости10:05 «СУДЕбныЕ ИСТО-рИИ» 11:00 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 11:10 «ТОЙ заКаз» бағдарламасы 11:40 «п@УТINA» бағдарламасы 12:20 ТОК-ШОУ «ВСЕ мы лЮДИ» (каз) 13:15 «ТаИнСТВЕнныЙ ОСТрОВ» (каз) 14:00 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 15:05 «праВДа» 15:10 «ДаВаЙ пОЖЕнИм-СЯ» 16:00 любимые комедии. «СВаТы 4» 18:00 «пУСТЬ ГОВОрЯТ» 18:55 премьера. Евгения лоза, аднан Коч, Яков Кучеревский, Шенай ба в многосерийной мелодраме «ВОСТОЧныЕ СлаДОСТИ» 20:00 «ГлаВныЕ нОВО-СТИ» 20:50 «п@УТINA» бағдарламасы 21:30 «баСТы

ЖаҢалықТар» 22:10 «қОС ЖҮрЕКТІҢ лҮпІлІ». ҮнДІ ТЕлЕХИКа-ЯСы 23:00 ТҰСаУКЕСЕр. «алаУлаҒан СЕзІм». ҮнДІ ТЕлЕХИКаЯСы 23:55 «Сын мОЕГО ОТЦа». многосерийный фильм 1:45 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 1:55 «баСТы ЖаҢалықТар» 2:30 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 3:15 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) До 04:00

7:00 «KazNet» ғаламтор шолуы 7: 25 «біздің уақыт» ақпараттық-сараптамалық бағдарламасы8:10 программа «Супер-папа»9:00 Сериал «Оттепель»10:00 «махаббат дерті « түрік телехикаясы 11:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы13:00 Информационно-аналитическая программа «Избранное за неделю»13:45 программа «репортер представляет»14:00 «Ел аузында» бағдарламасы14:45 программа «Истина где-то рядом»15:00 Сериал «Дом с лили-ями»17:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 18:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы20:00 Жаңалықтар20:30 новости «20:30»21:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 22:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы23:00 Сериал «Оттепель»0:00 «махаббатым» корей телехикаясы1:00 Жаңалықтар1:30 новости «20:30»

Tv АпТА 17// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

Tv АпТА18 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

БЕЙСЕнБІ9 АқпАН

6:00 Әнұран6:05 қазақстан эстра-да жұлдыздарының қатысуымен концерт6:30 Универсиада күнделігі6:45 «Универсиада алауыа ясында» 7:00 «ТаҢШОлпан». Таңғы ақпаратты-сазды бағдарлама (9:00 KAZNEWS) 10:00 «рУбИДІҢ ҒаЖаЙып ӘлЕмІ». мультхикая. 11-12 бөлімдері (Франция, 2014-2015жж.)10:25 «бЕлКа мЕн СТрЕлКа. Көңілді отбасы». мультхикая. 1-маусым. 11-12-бөлімдері (ресей, 2011ж.)10:45 Универсиада күнделігі11:00 «айтуға оңай...»11:45 «айман & Шолпан». Телехикая. 80-бөлім («қазақстан» Ұлттық телеарнасы, 2016 ж.) (с субтитрами)12:35 «Келін». Телехикая. 2126-бөлімі (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)13:00 «бІрГЕ ТаҢДаЙмыз!». Тікелей эфир 14:10 «Келін». Телехи-кая.2127, 2128-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)15:00 «ӘЙЕл бақыТы». Ток-шоу. Тікелей эфир 16:40 «ақ пен қара». Телехикая.2-бөлім (Филип-пин, 2016 ж.) (с субтитрами)17:30 KAZNEWS17:55 «Көңіл толқыны»18:45 «КЕлбЕТ»19:10 «ақ пЕн қара». Теле-хикая. 3-бөлім (Филиппин, 2016 ж.) (с субтитрами)20:00 KAZNEWS20:45 «аЙТУҒа ОҢаЙ...» 21:30 «аЙман & ШОл-пан». Телехикая. 81-бөлімі («қазақстан» Ұлттық телеарнасы, 2016 ж.) (с субтитрами) 22:20 «КЕлІн». Телехи-кая. 2129-2131-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)

23:30 «ТҮнГІ СТУДИЯДа нҰрлан қОЯнбаЕВ»0:05 УнИВЕрСИаДа КҮнДЕлІГІ 0:20 «УнИВЕрСИаДа ала-Уы аЯСынДа»0:35 KAZNEWS1:20 «Келбет»1:45 «Түнгі студияда нұрлан қоянбаев»2:15 «Көңіл толқыны»2:35 Әнұран

ХАБАр

07:00 қр Әнұраны07:02 «біздің үй»08:00 «Жаңа күн» таңғы ақпаратты-сазды бағдарламасы - утренняя информационно-музыкаль-ная программа 10:10 Телесериал. «белая рабыня»11:00 Телехикая. «Көрімдік»11:50 Телехикая. «бәсеке»12:30 аспаздық бағдарлама «Сиқырлы ас үй»13:00 Семейное кино. «Ха-тико: самый верный друг»14:45 Телехикая. «алдар көсе»15:30 «білу маңызды»15:45 «біздің үй»16:30 «Тағдыр тартысы» деректі драмасы17:00 «Важно знать»17:15 премьера!!! Ток-шоу «Давайте говорить!»18:00 Телехикая. «ақ күң»18:55 негізінде19:00 қорытынды жаңалықтар19:35 Телехикая. «бәсеке»20:10 Телесериал. «Такая работа»20:55 по сути21:00 Итоги дня21:35 премьера!!! Телесери-ал. «Узел судьбы»23:00 Телехикая. «алдар көсе»23:45 «Тағдыр тартысы» деректі драмасы00:15 қорытынды жаңалықтар00:50 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы01:20 «Сотқа жеткізбей» деректі драмасы

01:50 қорытынды жаңалықтар03:00 қр Әнұраны

қАзАқСТАнТАрАз

7:25 Әнұран7:30 қайырлы таң, Әулиеата! 9:30 ЖаҢалықТар9:55 нОВОСТИ10:20 Күй күмбірі10:25 Телеблокнот10:30 Телемаркет10:35 Хабар: первая студия11:00 балаларға базарлық11:25 Телеблокнот11:30 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/12:00 музыка 12:30 Деректі фильм13:00 ТҮСКІ ЖаҢалықТар 13:15 ДнЕВныЕ нОВОСТИ13:30 балаларға базарлық13:50 Телемаркет13:55 Телеблокнот14:00 Сөз маржан14:05 аҢДаТпа14:05-17.50 Техникалық үзіліс 17:50 аҢДаТпа17:55 Хабар: Жаса, менің елім!18:10 Хабар: Иман нұры18:20 КЕШКІ ЖаҢалықТар18:35 ВЕЧЕрнИЕ нОВОСТИ 18:50 Телемаркет18:55 Телеблокнот19:00 Телехикая 19:50 музыка20:00 Деректі фильм20:10 Хабар: закон и обще-ство20:25 Телеблокнот20:30 қОрыТынДы ЖаҢалықТар20:55 роликтер, анонстар21:00 ИТОГОВыЕ нОВО-СТИ21:25 роликтер, анонстар21:30 Телемаркет21:35 Көркем фильм 22:55 Телеблокнот23:00 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/23:30 музыка0:00 қОрыТынДы ЖаҢалықТар0:25 ИТОГОВыЕ нОВОСТИ

0:55 Телеблокнот1:00 музыка1:08 аңдатпа.Әнұран1:10 арнаның жабылуы

7 кАНАл06.00 Телехикая 09.30 «Смеяться разреша-ется» 10.50 Т/с «родина»12.00 Т/с «Тағдырым шешілген күн» 13.00 Т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 14.15 Т/с «Шалғайдағы оқиға»15.30 «Q-елі»16.00 м/ф «ну, погоди!»16.15 «подстава»16.45 Т/ф «Оттепель»18.35 Т/с «Секретные мате-риалы»19.40 Т/с «родина»20.50 прЕмЬЕра т/с «Тағдырым шешілген күн»21.55 прЕмЬЕра т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 22.50 Т/с «1001 түн»23.50 «Q-елі»00.00 Т/с «Секретные мате-риалы»01.00 Т/с «Демоны Да Винчи»02.00 «Топ Гир»03.00 «қыздар арасында»03.40 «баспана бабы» 04.30 «Ене мен келін»05.00 «Женіп көр!»

КТК07.00 қр ӘнҰраны07.05 “СВара мЕн ра-ГИнИ”. Үнді телехикаясы (қайталау)07.45 ЖаҢалықТар (қайталау)08.10 “КҮнӘҺар ма-ХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы (қайталау)09.30 “СмОТрЕТЬ ВСЕм!”10.30 “нИТИ СУДЬбы”, ме-лодрама (5-6 серии, повтор) 12.00 нОВОСТИ (повтор вечернего выпуска)12.45 “ЧЕрныЙ КВаДраТ”

(повтор)13.30 “мОЯ праВДа”14.00 “анЖЕлИКа”, мело-драма (11 серия). В ролях: Ольга павловец, Ирина розанова, алексей макаров 15.00 “ӘЙЕл қырық ШырақТы” 17.00 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы. Тұсаукесер!18.00 “СВара мЕн ра-ГИнИ”. Үнді телехикаясы.Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке19.00 “КҮнӘҺар ма-ХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы. Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке20.30 ЖаҢалықТар21.00 ВЕЧЕрнИЕ нОВОСТИ21.40 “наШа праВДа” – Куда пропал Коля Кли-менко?22.40 “нИТИ СУДЬбы”, мелодрама (7-8 серии). В ролях: Кирилл Жандаров, мила Сивацкая, Валерий афанасьев, Ольга Сумская. премьера!00.30 “КУлЬТ” (7-8 серии), остросюжетная драма. В ролях: Татьяна арнтгольц, Дмитрий марьянов, Константин Крюков, алина Сергеева02.05 ЖаҢалықТар (қайталау)02.30 “ӘЙЕл қырық ШырақТы” (қайталау)03.15-04.00 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы (қайталау)

КАнАл05.58 қр ӘнҰраны06:00 ризамын07:00 Информбюро07:50 ризамын08:15 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз) (повтор)10:10 Сериал «мен саған ғашықпын» (повтор)11:00 мультсериал «Сме-шарики»11:30 мультсериал «Фик-

сики» 12:30 ЕралаШ13:40 Сериал «Семейный бизнес» (повтор) 14:10 Сериал «Городские легенды»15:05 Сериал «мен саған ғашықпын» (каз)16:05 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз)18:00Сериал «Жүректерпатшайымы»19:10 алдараспан, Шаншар, нысанакүнделігі (каз)20:00 Информбюро21:00 Сериал «Семейный бизнес»22:30 Сериал «Кубылай хан»23:30 алдараспан, Шаншар, нысана күнделігі (каз)00:30 м/сериалы Ворнер (каз)02:00 Казакша концерт (каз)

ЕврАзия6:00 ЖаҢалықТар СУб-ТИТрлЕрмЕн 6:05 «ЖИТЬ зДОрОВО» (каз) 7:00 Телеканал «ДОбрОЕ УТрО» (каз/рус) 10:00 новости10:05 «СУДЕбныЕ ИСТО-рИИ» 11:00 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 11:10 «ТОЙ заКаз» бағдарламасы 11:40 «п@УТINA» бағдарламасы 12:20 ТОК-ШОУ «ВСЕ мы лЮДИ» (каз) 13:15 «ТаИнСТВЕнныЙ ОСТрОВ» (каз) 14:00 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 15:05 «праВДа» 15:10 «ДаВаЙ пОЖЕнИм-СЯ» 16:00 любимые комедии. «СВаТы 4» 18:00 «пУСТЬ ГОВОрЯТ» 18:55 премьера. Евгения лоза, аднан Коч, Яков Кучеревский, Шенай ба в многосерийной мелодраме «ВОСТОЧныЕ СлаДОСТИ» 20:00 «ГлаВныЕ нОВО-

СТИ» 20:50 «п@УТINA» бағдарламасы 21:30 «баСТы ЖаҢалықТар» 22:10 «қОС ЖҮрЕКТІҢ лҮпІлІ». ҮнДІ ТЕлЕХИКа-ЯСы 23:00 ТҰСаУКЕСЕр. «алаУлаҒан СЕзІм». ҮнДІ ТЕлЕХИКаЯСы 23:55 Олеса Фаттахаво, Евгений Шириков в многосе-рийном фильме «мЕлОДИЯ на ДВа ГОлОСа» 1:45 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 1:55 «баСТы ЖаҢалықТар» 2:30 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 3:15 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) До 04:00

7:00 «KazNet» ғаламтор шолуы7:20 Жаңалықтар7:50 новости «20:30»8:20 Союзмультфильм8:45 программа «Истина где-то рядом»9:00 Сериал «Оттепель»10:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы11:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы13:00 Союзмультфильм 13:35 Сериал «Домашние войны» 14:45 программа «Истина где-то рядом»15:00 Сериал «Дом с лилиями»17:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 18:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы20:00 Жаңалықтар20:30 новости «20:30»21:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 22:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы23:00 Сериал «Оттепель»0:00 «махаббатым» корей телехикаясы1:00 новости «20:30»1:30 Жаңалықтар

СӘрСЕнБІ8 АқпАН

6:00 Әнұран6:05 қазақстан эстра-да жұлдыздарының қатысуымен концерт6:30 Универсиада күнделігі6:45 «Универсиада алауы аясында» 7:00 «ТаҢШОлпан». Таңғы ақпаратты-сазды бағдарлама(9:00 KAZNEWS) 10:00 «рУбИДІҢ ҒаЖаЙып ӘлЕмІ». мультхикая. 9-10 бөлімдері (Франция, 2014-2015жж.)10:25 «бЕлКа мЕн СТрЕлКа. Көңілді отбасы». мультхикая. 1-маусым.9-10-бөлімдері (ресей, 2011ж.)10:45 Универсиада күнделігі11:00 «айтуға оңай...» 11:45 «айман & Шолпан». Телехикая. 79-бөлім («қазақстан» Ұлттық телеарнасы, 2015 ж.) (с субтитрами)12:35 «Келін». Телехикая. 2123-бөлімі (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)13:00 «бІрГЕ ТаҢДаЙмыз!». Тікелей эфир 14:10 «Келін». Телехикая. 2124, 2125-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)15:00 «ӘЙЕл бақыТы». Ток-шоу. Тікелей эфир16:40 «Жігіттер» тобының концерті17:30 KAZNEWS17:55 «Көңіл толқыны»18:50 28-қыСқы УнИВЕр-СИаДа ОЙынДарыныҢ ЖабылУ СалТанаТы. Тікелей эфирТікелей эфир.20:30 KAZNEWS21:15 «аЙман & ШОл-пан». Телехикая. 80-бөлім («қазақстан» Ұлттық телеарнасы, 2016 ж.) (с субтитрами)22:05 «КЕлІн». Телехи-кая. 2126-2128-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)23:15 «ТҮнГІ СТУДИЯДа нҰрлан қОЯнбаЕВ»

23:50 УнИВЕрСИаДа КҮнДЕлІГІ 0:05 «УнИВЕрСИаДа ала-Уы аЯСынДа»0:20 KAZNEWS1:05 «Дауа»1:40 «Түнгі студияда нұрлан қоянбаев» 2:15 «Көңіл толқыны»3:00 Әнұран

ХАБАр

07:00 қр Әнұраны07:02 «біздің үй»08:00 «Жаңа күн» таңғы ақпаратты-сазды бағдарламасы - утренняя информационно-музыкаль-ная программа 09:00 Телесериал. «белая рабыня»10:00 Универсиада-2017. лыжные гонки. мужчины. медали. прямая транс-ляция 12:05 Телехикая. «Көрімдік»13:00 Универсиада-2017. Хоккей с шайбой. Финал. 3,4 места 15:00 Универсиада-2017.Хоккей с шайбой. Финал. 1,2 места. прямая трансляция. 17:00 «Важно знать»17:15 премьера!!! Ток-шоу «Давайте говорить!» 18:00 Телехикая. «ақ күң»19:00 Церемония закрытия 28-й Всемирной зимней Универсиады. прямая трансляция20:00 қорытынды жаңалықтар20:35 Телехикая. «Көрімдік»20:55 по сути21:00 Итоги дня21:35 премьера!!! Телесери-ал. «Узел судьбы» 23:00 Телехикая. «алдар көсе»23:50 «Тағдыр тартысы» деректі драмасы00:20 қорытынды жаңалықтар00:55 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы01:25 «Сотқа жеткізбей» деректі драмасы

01:55 қорытынды жаңалықтар03:00 қр Әнұраны

қАзАқСТАнТАрАз

7:25 Әнұран.аңдатпа7:30 қайырлы таң, Әулиеата! 9:30 ЖаҢалықТар 9:55 нОВОСТИ10:20 Күй күмбірі10:25 Телеблокнот10:30 Телемаркет10:35 Хабар: алтын бесік 10:50 Хабар: Өрлеу11:00 балаларға базарлық11:25 Телеблокнот11:30 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/12:00 музыка 12:30 Деректі фильм13:00 ТҮСКІ ЖаҢалықТар13:15 ДнЕВныЕ нОВОСТИ13:30 балаларға базарлық13:50 Телемаркет13:55 Телеблокнот14:00 Сөз маржан 14:05 аңдатпа14:05-17.50 Техникалық үзіліс 17:50 аңдатпа17:55 Хабар: Сөз жебе 18:20 КЕШКІ ЖаҢалықТар 18:35 ВЕЧЕрнИЕ нОВОСТИ18:50 Телемаркет18:55 Телеблокнот19:00 Телехикая 19:50 музыка20:00 Хабар: первая студия20:25 Телеблокнот20:30 қОрыТынДы ЖаҢалықТар20:55 роликтер, анонстар21:00 ИТОГОВыЕ нОВО-СТИ21:25 роликтер, анонстар21:30 Телемаркет21:35 Көркем фильм 22:55 Телеблокнот23:00 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/23:30 музыка0:00 қОрыТынДы ЖаҢалықТар0:25 ИТОГОВыЕ нОВОСТИ0:55 Телеблокнот

1:00 музыка1:08 аңдатпа.Әнұран1:10 арнаның жабылуы

7 кАНАл06.00 Телехикая 09.30 «Смеяться разреша-ется» 10.50 Т/с «родина»12.00 Т/с «Тағдырым шешілген күн» 13.00 Т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 14.15 Т/с «Шалғайдағы оқиға»15.30 «Q-елі»16.00 м/ф «ну, погоди!»16.35 Т/ф «мужская жен-ская игра»18.35 Т/с «Секретные мате-риалы»19.40 Т/с «родина»20.50 прЕмЬЕра т/с «Тағдырым шешілген күн»21.55 прЕмЬЕра т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 22.50 Т/с «1001 түн»23.50 «Q-елі»00.00 Т/с «Секретные мате-риалы»01.00 Т/с «Демоны Да Винчи»02.00 «Топ Гир»03.00 «қыздар арасында»03.40 «баспана бабы» 04.30 «Ене мен келін»05.00 «Женіп көр!»

КТК

07.00 қр ӘнҰраны07.05 “СВара мЕн ра-ГИнИ”. Үнді телехикаясы (қайталау)07.35 ЖаҢалықТар (қайталау)08.00 “КҮнӘҺар ма-ХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы (қайталау)09.30 “СмОТрЕТЬ ВСЕм!”10.20 “нИТИ СУДЬбы”, ме-лодрама (3-4 серии, повтор) 12.00 нОВОСТИ (повтор вечернего выпуска)12.45 “былО ДЕлО” (по-

втор)13.40 “мОЯ праВДа”14.00 “анЖЕлИКа”, мело-драма (10 серия). В ролях: Ольга павловец, Ирина розанова, алексей макаров 15.00 “ӘЙЕл қырық ШырақТы”17.00 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы. Тұсаукесер!18.00 “СВара мЕн ра-ГИнИ”. Үнді телехикаясы. Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке19.00 “КҮнӘҺар ма-ХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы. Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке20.30 ЖаҢалықТар21.00 ВЕЧЕрнИЕ нОВОСТИ21.40 “ЧЕрныЙ КВаДраТ” 22.10 “нИТИ СУДЬбы”, мелодрама (5-6 серии). В ролях: Кирилл Жандаров, мила Сивацкая, Валерий афанасьев, Олга Сумская. премьера!23.40 “КУлЬТ” (5-6 серии), остросюжетная драма. В ролях: Татьяна арнтгольц, Дмитрий марьянов, Константин Крюков, алина Сергеева01.30 ЖаҢалықТар (қайталау) 01.55 “ӘЙЕл қырық ШырақТы” (қайталау)02.40-03.30 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы (қайталау)

КАнАл05.58 қр ӘнҰраны06:00 ризамын07:00 Информбюро07:50 ризамын08:15 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз) (повтор)10:10 Сериал «мен саған ғашықпын» (повтор)11:00 мультсериал «Сме-шарики»11:30 мультсериал «Фик-сики»

12:30 ЕралаШ13:40 Сериал «Семейный бизнес»(повтор)14:10 Сериал «Городские легенды»15:05 Сериал «мен саған ғашықпын» (каз)16:05 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз)18:00Сериал «Жүректерпатшайымы»19:10 алдараспан, Шаншар, нысанакүнделігі (каз) 20:00 Информбюро21:00 Сериал «Семейный бизнес»22:30 Сериал «Кубылай хан»23:30 алдараспан, Шаншар, нысана күнделігі (каз)00:30 м/сериалы Ворнер (каз)02:00 Казакша концерт (каз)

ЕврАзия6:00 ЖаҢалықТар СУб-ТИТрлЕрмЕн 6:05 «ЖИТЬ зДОрОВО» (каз) 7:00 Телеканал «ДОбрОЕ УТрО» (каз/рус) 10:00 новости10:05 «СУДЕбныЕ ИСТО-рИИ» 11:00 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 11:10 «ТОЙ заКаз» бағдарламасы 11:40 «п@УТINA» бағдарламасы 12:20 ТОК-ШОУ «ВСЕ мы лЮДИ» (каз) 13:15 «ТаИнСТВЕнныЙ ОСТрОВ» (каз) 14:00 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 15:05 «праВДа» 15:10 «ДаВаЙ пОЖЕнИм-СЯ» 16:00 любимые комедии. «СВаТы 4» 18:00 «пУСТЬ ГОВОрЯТ» 18:55 премьера. Евгения лоза, аднан Коч, Яков Кучеревский, Шенай ба в многосерийной мелодраме «ВОСТОЧныЕ СлаДОСТИ» 20:00 «ГлаВныЕ нОВО-СТИ»

20:50 «п@УТINA» бағдарламасы 21:30 «баСТы ЖаҢалықТар» 22:10 «қОС ЖҮрЕКТІҢ лҮпІлІ». ҮнДІ ТЕлЕХИКа-ЯСы 23:00 ТҰСаУКЕСЕр. «алаУлаҒан СЕзІм». ҮнДІ ТЕлЕХИКаЯСы 23:55 Олеса Фаттахаво, Евгений Шириков в многосе-рийном фильме «мЕлОДИЯ на ДВа ГОлОСа» 1:45 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 1:55 «баСТы ЖаҢалықТар» 2:30 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 3:15 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) До 04:00

7:00 «KazNet» ғаламтор шолуы7:20 Жаңалықтар7:50 новости «20:30»8:20 Союзмультфильм8:45 программа «Истина где-то рядом»9:00 Сериал «Оттепель»10:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы11:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы13:00 Союзмультфильм 13:35 Сериал «Домашние войны» 14:45 программа «Истина где-то рядом»15:00 Сериал «Дом с лилиями»17:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 18:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы20:00 Жаңалықтар20:30 новости «20:30»21:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 22:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы23:00 Сериал «Оттепель»0:00 «махаббатым» корей телехикаясы1:00 новости «20:30»1:30 Жаңалықтар

Tv АпТА 19// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

6:00 Әнұран6:05 қазақстан эстра-да жұлдыздарының қатысуымен концерт6:30 Универсиада күнделігі6:45 «Универсиада алауы аясында» 7:00 «ТаҢШОлпан». Таңғы ақпаратты-сазды бағдарлама (9:00 KAZNEWS) 10:00 «рУбИДІҢ ҒаЖаЙып ӘлЕмІ». мультхикая. 13-14 бөлімдері (Франция, 2014-2015 жж.)10:25 «бЕлКа мЕн СТрЕлКа. Көңілді отбасы». мультхикая. 1-маусым. 13-14-бөлімдері (ресей, 2011 ж.)10:45 Универсиада күнделігі11:00 «айтуға оңай...» 11:45 «айман & Шолпан». Телехикая. 81-бөлім («қазақстан» Ұлттық телеарнасы, 2016 ж) (с субтитрами)12:35 «Келін». Телехикая. 2129-бөлімі (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субти-трами)13:00 «бІрГЕ ТаҢДаЙмыз!». Тікелей эфир 14:10 «Келін». Телехи-кая.2130, 2131-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)15:00 «ӘЙЕл бақыТы». Ток-шоу. Тікелей эфир 16:40 «ақ пен қара». Теле-хикая. 3-бөлім (Филиппин, 2016 ж.) (с субтитрами)17:30 KAZNEWS17:55 «Көңіл толқыны» 18:45 «Жан ЖылУы»19:10 «ақ пЕн қара». Телехикая.4-бөлім (Филип-пин, 2016 ж.) (с субтитра-ми)20:00 KAZNEWS20:45 «қОҒамДық КЕҢЕС» 21:30 «СӘлЕм, қазақСТан!»22:55 «КЕлІн». Телехи-кая.2132- 2134-бөлімдері (Үндістан, 2014-2015 жж.) (с субтитрами)0:05 «қылмыС пЕн Жаза»0:25 KAZNEWS1:10 «Жан жылуы»1:35 «қоғамдық кеңес»2:20 «Көңіл толқыны» 3:00 Әнұран

ХАБАр07:00 қр Әнұраны07:02 «біздің үй»08:00 «Жаңа күн» таңғы ақпаратты-сазды бағдарламасы - утренняя информационно-музыкаль-ная программа 10:10 Телесериал. «белая рабыня»11:00 Телехикая. «Көрімдік»11:50 Телехикая. «бәсеке»12:30 Кулинарная програм-ма «магия кухни»13:00 Семейное кино. «лю-бовь и пицца»14:45 Телехикая. «алдар көсе»15:30 «біздің назарда»15:45 «Көңіл толқыны». ақпаратты-танымдық бағдарлама16:30 «Тағдыр тартысы» деректі драмасы17:00 «народный кон-троль»17:15 «Өмір жолы»18:00 Телехикая. «ақ күң»19:00 қорытынды жаңалықтар19:35 Телехикая. «бәсеке»20:10 «арнайы хабар»20:30 «бюро расследова-ний»21:00 Итоги дня

21:35 мегахит. Шейлин Вудли, Тео Джеймс, Кейт Уинслет в фантастическом фильме «Дивергент: Глава вторая: Инсургент»23:30 Телехикая. «алдар көсе»00:15 «Тағдыр тартысы» деректі драмасы00:45 Телехикая. «Жаным»02:15 қорытынды жаңалықтар03:00 қр Әнұраны

қАзАқСТАнТАрАз

7:25 Әнұран7:30 қайырлы таң, Әулиеата! 9:30 қОрыТынДы ЖаҢалықТар9:55 ИТОГОВыЕ нОВОСТИ10:20 Күй күмбірі 10:25 Телеблокнот10:30 Телемаркет10:35 Хабар: Жаса, менің елім!10:50 Хабар: Иман нұры11:00 балаларға базарлық11:25 Телеблокнот11:30 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/12:00 музыка12:30 Деректі фильм13:00 ТҮСКІ ЖаҢалықТар 13:15 ДнЕВныЕ нОВОСТИ 13:30 балаларға базарлық13:50 Телемаркет13:55 Телеблокнот14:00 Сөз маржан14:05 аңдатпа14:05-17.50 Техникалық үзіліс 17:50 аңдатпа17:55 Хабар: бірінші студия18:20 КЕШКІ ЖаҢалықТар 18:35 ВЕЧЕрнИЕ нОВО-СТИ 18:50 Телемаркет18:55 Телеблокнот19:00 Хабар: Сіз не дейсіз?19:40 музыка20:00 Хабар: Денсаулық 20:25 Телеблокнот20:30 қОрыТынДы ЖаҢалықТар20:55 роликтер, анонстар21:00 ИТОГОВыЕ нОВО-СТИ21:25 роликтер, анонстар21:30 Телемаркет21:35 Көркем фильм 22:55 Телеблокнот23:00 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/23:30 музыка0:00 қОрыТынДы ЖаҢалықТар0:25 ИТОГОВыЕ нОВОСТИ0:55 Телеблокнот1:00 музыка1:08 аңдатпа.Әнұран1:10 арнаның жабылуы

7 кАНАл

06.00 Телехикая 09.30 «Смеяться разреша-ется»10.50 Т/с «родина» 12.00 Т/с «Тағдырым шешілген күн» 13.00 Т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 14.00 Т/с «Шалғайдағы оқиға»15.30 «Q-елі»16.00 «Измайловский парк»17.40 Х/ф «беглянки»19.40 «Человек-невидим-ка»20.50 Т/с «Тағдырым шешілген күн»21.55 прЕмЬЕра т/с «Ғаламат ғасыр. Көсем дәуірі» 22.50 «Q-елі»23.30 «Әжуа»00.00 Х/ф «ночные се-стры» 02.00 «айнаonline» 03.00 «қыздар арасында»03.30 «баспана бабы»

ЖұМА10 АқпАН

Монтаждау, бұйымдарды ілу және басқа да жұмыстар (шақыру - 100 теңге), “Польша гардині”, жалюздер, сөрелер, ван-на жиынтығы, бұрғылау, эл. ажыратқыш (тек алмастыру), нүктелердің орнын ауысты-рып салу, люстра, жарықшам, бра. Бетон қабырғаны тесу. Жиһаздарға кішігірім жөндеулер. Т. 34-81-93, ұ.т.: 87052088339, 87051044109 . Алдын ала телефон шалыңыз.

МАМАн ниКолАЙ

пластик терезелер. Өлшеуі тегін. Маскиттік тор

сыйлыққа. Т. 87072355158, 87713355158.

сыбайластық дәйектер орын алған жоқАдамзатқа ертеден таныс сыбайлас жемқорлық – әр заман небір

тегеурінді қарсылықтарға төтеп беріп, қайда мол қаражат пайда бол-са, сол жерге тамыр жайып, бүгінге дейін жойылмай отырған қауіпті кеселдің бірі. Басқа дамушы елдер сияқты біздің жас мемлекетімізді бұл кесел айналып өткен жоқ. ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаев өзінің «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына қосылу стратегиясы, Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында» атты халыққа Жолдауында ұлттық қауіпсіздік пен қоғамдық тұрақтылыққа төнген қатер ретінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі жалпыұлттық кешенді бағдарламаны дәйекті түрде жүзеге асырудың қажеттігін айтып, жемқорлықпен күрес жалпы барша халықтың борышы екенін атап көрсетті. «Сыбай-лас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Заң қабылданғаннан бері

он жылдың ішінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-әрекеттер дәйектілікпен жүзеге асырылуда. Осы бағыттағы шаралар мен көкейкесті мәселелерді шешуде заңдылықты жетілдіру жұмыстары тұрақты түрде жүргізіліп келеді.

Біздің Мамандандырылған халыққа қызмет көрсету орталығында да жемқорлықтың жолын кесуде көп шаралар атқарылуда. Көлікті сату және сатып алу қызметі болсын немесе жүргізуші куәлігін алу және ауыстыру қызметтері болсын – бұл жерде барлық қызмет заңға сәйкес көрсетілуде.

қанат ТУлЕгЕнов, гульнар ТоЙШиБАЕвА,

Тараз қаласы Мамандандырылған ХқКо мамандары.

04.30 «Ене мен келін»05.00 «Женіп көр!»

КТК

07.00 қр ӘнҰраны07.05 “СВара мЕн раГИнИ”. Үнді телехикаясы (қайталау)07.35 ЖаҢалықТар (қайталау)08.00 “КҮнӘҺар маХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк теле-хикаясы (қайталау)09.30 “СмОТрЕТЬ ВСЕм!”10.30 “нИТИ СУДЬбы”, мело-драма (7-8 серии, повтор) 12.00 нОВОСТИ (повтор ве-чернего выпуска)12.45 “наШа праВДа” (по-втор)13.50 “анЖЕлИКа”, мелодра-ма (12 заключительная серия). В ролях: Ольга павловец, Ири-на розанова, алексей макаров 15.00 “ӘЙЕл қырық ШырақТы”17.00 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы. Тұсаукесер!18.00 “СВара мЕн раГИнИ”. Үнді телехикаясы.Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке19.00 “КҮнӘҺар маХаббаТ” (лЮбОВЬ И ГрЕХ). Түрiк телехикаясы. Тұсаукесер! С субтитрами на русском языке20.30 ЖаҢалықТар21.00 ВЕЧЕрнИЕ нОВОСТИ21.40 “наШа праВДа” – баба надя. продолжение истории22.45 “нЕпУТЕВаЯ нЕВЕСТ-Ка”, мелодрама (1-4 серии). В ролях: Юлия майборода, никита зверев 02.00 ЖаҢалықТар (қайталау) 02.25 “ӘЙЕл қырық ШырақТы” (қайталау)03.10-04.00 “маХаббаТ мҰҢы”. Үнді телехикаясы (қайталау)

КАнАл

05.58 қр ӘнҰраны06:00 ризамын07:00 Информбюро07:50 ризамын08:15 Сериал «КИЕлІ нЕКЕ» (каз) (повтор)10:10 Сериал «мен саған ғашықпын» (повтор)11:00 анимационный фильм «би муви: медовый заговор» 12:40 Ералаш14:10 Сериал «Городские легенды»15:05 Сериал «мен саған ғашықпын» (каз)16:05 аЙТа бЕрСІн (повтор)17:05 алдараспан, Шаншар, нысана күнделігі (каз)18:00Фильм Концерт «қызыл гүлім-ай»(каз)20:00 Информбюро21:00 КИнО. арнольд Шварце-неггер в фильме «Терминатор: Генезис»23:25 алдараспан, Шаншар, нысана күнделігі (каз)00:30 м/сериалы Ворнер (каз)02:00 Казакша концерт (каз)

ЕврАзия6:00 ЖаҢалықТар СУбТИТ-рлЕрмЕн 6:05 «ЖИТЬ зДОрОВО» (каз) 7:00 «ЖҰма УаҒызы» 7:15 Телеканал «ДОбрОЕ УТрО» (каз/рус) 10:00 новости10:05 «СУДЕбныЕ ИСТОрИИ» 11:00 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 11:10 «ТОЙ заКаз» бағдарламасы 11:40 «п@УТINA» бағдарламасы 12:20 ТОК-ШОУ «ВСЕ мы лЮДИ» (каз) 13:15 «ТаИнСТВЕнныЙ ОСТрОВ» (каз) 14:00 «ӘЙЕл Сыры…» бағдарламасы 15:05 «праВДа» 15:10 «наЕДИнЕ СО ВСЕмИ». программа Юлии меньшовой 16:00 любимые комедии. «СВа-Ты 5» 17:55 «ЖДИ мЕнЯ». КазаХ-СТан 18:55 «пОлЕ ЧУДЕС» 20:00 «ГлаВныЕ нОВОСТИ» 20:50 «п@УТINA» бағдарламасы 21:30 «баСТы ЖаҢалықТар» 22:10 «қОС ЖҮрЕКТІҢ лҮпІлІ». ҮнДІ ТЕлЕХИКаЯСы 23:00 ТҰСаУКЕСЕр. «алаУлаҒан СЕзІм». ҮнДІ ТЕлЕХИКаЯСы 23:55 прЕмЬЕра. ГрИГОрИЙ лЕпС, Тамара ГВЕрДЦИТЕл-лИ, лЕВ лЕЩЕнКО, лЕОнИД аГУТИн В ЮбИлЕЙнОм КОнЦЕрТ Е ОрКЕСТра «ФО-нОГраФ»1:50 «бAСТы паТрУлЬ» бағдарламасы 2:00 «баСТы ЖаҢалықТар» 2:35 «ӘЙЕл Сыры…» (каз) 3:20 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) 4:05 «ЖИТЬ зДОрОВО» (каз) До 5:00

7:00 «KazNet» ғаламтор шолуы7:20 Жаңалықтар7:50 новости «20:30»8:20 Союзмультфильм8:45 программа «Истина где-то рядом»9:00 Сериал «Оттепель»10:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы11:00 «Жетім жүрек» үнді теле-хикаясы13:00 Союзмультфильм 13:35 Сериал «Домашние во-йны» 14:45 программа «Истина где-то рядом»15:00 Сериал «под прикрыти-ем»17:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 18:00 «Жетім жүрек» үнді теле-хикаясы20:00 Жаңалықтар20:30 новости «20:30»21:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 22:00 «махаббат дерті» түрік телехикаясы23:00 Сериал «Оттепель»0:00 «махаббатым» корей теле-хикаясы1:00 новости «20:30»1:30 Жаңалықтар

Tv АпТА20 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

6:00 Әнұран6:05 қазақстан эстра-да жұлдыздарының қатысуымен концерт7:10 «Көңіл толқыны» 7:55 «қымызхана». 5-6-бөлімдері 9:00 «СЕнбІлІК ТаҢ». Отбасылы-танымдық бағдарлама10:10 «Әзіл әлемі»11:50 «питер пэн». муль-тхикая. 1-маусым. 5-6 бөлімдері (алмания, 2013 ж.)12:35 «балапан ЖҰлДыз». Жас таланттарға арналған өнер додасы. 2-айналым. 3-концерт13:40 «Үйректер оқиғасы». мультфильм (Франция, ақШ, 1990 ж.) режиссер: боб Хэчкок15:05 Хазаль Кая, не-бахат Чехре, Хакан Кюрташ, аслы Тандоган «ҒаШықТар» телехикая-сында. режиссері: Октай башлынар (Түркия, 2015 ж.) 1-бөлімі (с субтитра-ми) 17:10 «ӨТКЕн мЕн ЖЕТ-КЕн»17:15 «Ұлы дала баласы». Т. Төреәлінің концерті18:25 «Дара ЖОл»20:00 KAZNEWS20:35 «КӨҢІлаШар» 22:10 «мен - Сырдария-мын» Е.Әбдіқалықованың концерті0:00 Кирк Кэмерон, Челси ноубл, Джон де ланси, Кристин Хили «бақыт тыит» комедиясында. режиссері: пол Шнайдер (ақШ, 1998ж.) (с субти-трами) 1:30 KAZNEWS2:05 «Көңіл толқыны» 2:50 Әнұран

ХАБАр

07:00 қр Әнұраны07:02 «қалжың қоржыны» 08:30 «Әсем әуен» 09:30 «Өзін-өзі тану»09:45 «золотая середина»10:30 Спортивная игра «Я – чемпион»11:00 мультсериал «Вспыш и чудо-машинки»11:50 Семейное кино. «лэсси»13:20 «Хабарлайын»13:50 «қызық times»15:00 Телехикая. «Тамыры терең бәйтерек»16:00 премьера!!! реалити шоу «Экспедиция 25»16:30 «қазақтың майра-сы». Концерт18:30 «Ду-думан»19:45 «бенефис-шоу»21:00 ақпарат арнасы – «7 күн» сараптамалық бағдарламасы22:00 мегахит. «звездные войны. Эпизод 5. Империя наносит ответный удар» 00:10 Телехикая. «Жа-ным»01:40 қазақстан театры03:00 қр Әнұраны

қАзАқСТАнТАрАз

8:30 Әнұран8:35 қОрыТынДы ЖаҢалықТар9:00 ИТОГОВыЕ нОВО-СТИ9:25 Хабар: бірінші студия 9:50 Хабар: Ол және өмір10:10 Хабар: Денсаулық10:30 Телемаркет10:35 Хабар: Сіз не дейсіз?11:15 балаларға базарлық 11:25 Телеблокнот11:30 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/12:00 музыка12:30 Телеблокнот12:35 Телехикая 13:25 Хабар: Сөз жебе13:50 Телемаркет14:00 аңдатпа

14:00-16:30 Техникалық үзіліс 16:30 аңдатпа16:35 Телеблокнот16:40 балаларға базарлық 17:00 Телехикая 17:55 Телеблокнот18:00 Хабар: Тараз кз18:10 Хабар: балақай18:25 Хабар: бірлігіміз жарасқан18:45 Телеблокнот18:50 Телемаркет19:00 апТа ЖаҢалықТары 20:00 Телехикая 20:40 Деректі фильм 21:20 Хабар: Жамбыл спорт21:30 Телемаркет21:35 Телеблокнот21:40 Көркем фильм23:00 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/23:30 Телеблокнот23:35 Концерттік бағдарлама 0:55 аңдатпа, Әнұран1:00 арнаның жабылуы

7 кАНАл

06.00 Телехикая 09.30 м/ф «Титан. после гибели земли» 11.40 Шоу «ОДИн в ОДИн»14.40 «Q-елі»15.00 Т/с «1001 түн»17.00 «Тамаша. 7км»18.00 Т/с «адасқандар»19.35 «Шай ішейк» 20.40 «Q-елі»21.25 Х/ф «преступник» 23.40 Х/ф «авиатор»02.40 «қуырдақ»03.00 «баспана бабы»04.00 «Әп,бәрекелде!» 04.30 «Теңбіл доп» 05.00 «Женіп көр!»

КТК

07.00 қр ӘнҰраны07.05 “СпОрТлОТО-82”.

Көркем фильм 08.40 “КТК” қОрЖынынан” ойын-сауық бағдарламасы09.00 “баСТы рӨлДЕ” (қайталау)09.30 “INSTAлаЙық” (қайталау)10.00 “КрИВОЕ зЕрКалО” 12.00 нОВОСТИ (повтор вечернего выпуска)12.40 “наШа праВДа” (повтор)13.50 “барыШнЯ-КрЕ-СТЬЯнКа” - новый сезон!14.50 “КӨрІпКЕл”15.50 “ӘЙЕл қырық ШырақТы”16.50 “INSTAлаЙық”. Тұсаукесер! 17.20 “баСТы рӨлДЕ”. Тұсаукесер!17.50 “ТОЙ BESTSTAR”18.50 “ДОДа ”, драма. рөлдерде :нышанбек Жу-банаев, Еркебұлан Дайы-ров, Әйкерім құламбаева. Тұсаукесер! 21.00 “ДрУГаЯ праВДа” 22.00 “Я СТЕСнЯЮСЬ СВОЕГО ТЕла”, медицин-ское реалити-шоу. 2-ой сезон 00.00 “мЕнЯЮ ЖЕнУ”. реалити-шоу01.10 “зВЕзДнаЯ ЖИзнЬ” – подростковые страсти 02.00 “ЖОлДанбаҒан ХаТ”. Көркем фильм 03.40-04.30 “КӨрІпКЕл” (қайталау)

КАнАл

05.58 қр ӘнҰраны06.00 «ризамын» (каз)07:00 Информбюро 08:00 Конил толкыны09:00 1001 анекдот 10:00 Кулинарная про-грамма «Готовим с адель» 10:30 анимационный фильм «би муви: медо-вый заговор» (повтор)

12:05алдар Косе12:35 Кино «В этом году обязательно женюсь 2» (Киргизия)(каз) 15:00 Ералаш17:05 анимационный фильм «Три богатыря: Ход конем»18:35КИнО. арнольд Шварценеггер в фильме «Терминатор: Генезис» (повтор)21:00аЙТа бЕрСІн22:00 Фильм Концерт «Шаншар»00:00 КИнО. Том Круз в фантастическом фильме«Война миров»02:00 м/сериалы Ворнер (каз)03:00 Казакша концерт (каз)

ЕврАзия 6:00 ЖаҢалықТар СУб-ТИТрлЕрмЕн 6:05 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) 6:55 «ИДЕалЬныЙ рЕ-мОнТ» (каз) 7:45 «ВЕрОнИКа марС» ТЕлЕХИКаЯСы 8:35 «п@УТINA» бағдарламасы 9:00 «СмаК» 9:35 Елена Дробышева, Татьяна Чердынцева, Вла-дислав Ветров в фильме «нарОЧнО нЕ прИДУ-маЕШЬ» 11:40 «ФабрИКа ГрЕз» с Ольгой артамоновой 12:00 «112. нЕДЕлЯ» (каз) 12:25 «ВЕрОнИКа марС» ТЕлЕХИКаЯСы 13:15 «ТОЙ базар» бағдарламасы 14:10 «п@УТINA+» бағдарламасы 15:10 «лУЧШЕ ВСЕХ» 16:45 премьера. марина Коняшкина, алексей Де-мидов, Татьяна Догилева, Галина петрова в филь-ме «пЯТыЙ ЭТаЖ бЕз лИФТа»

20:30 премьера сезона. «ГОлОС КазаХСТана. ДЕТИ» 22:00 «баСТы баҒДарлама» 22:30 «КЕШКІ КЕзДЕСУ» бағдарламасы 23:45 Дмитрий быковский-ромашов, андрей Горба-чёв, Екатерина Суворова в детективе «прОСТО ДЖЕКСОн» 1:40 «112. нЕДЕлЯ» (каз) 2:00 «п@УТINA+» бағдарламасы 2:45 «КЕШКІ КЕзДЕСУ» бағдарламасы 3:45 «ИДЕалЬныЙ рЕ-мОнТ» (каз) 4:20 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) До 05:00

8:00 «Тәуелсіздік тартуы» бағдарламасы8:30 «Отбасы» әзіл-сықақ бағдарламасы 9:00 Союзмультфильм 11:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы13:00 Kaznet ғаламтор шолуы13:20 Союзмультфильм 14:20 Сериал «попытка Веры»16:30 программа «Чемпи-оны рио»17:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 18:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы20:00 «біздің уақыт» ақпараттық-сараптамалық бағдарламасы20:45 бірегей. мұрат Әуезов21:10 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 22:10 «Ел аузында» бағдарламасы22:40 «қарапайым қыз» көркем фильмі0:10 «махаббатым» корей телехикаясы

СЕнБІ11 АқпАН

Жұлдыз-жорамал 6 - 12 ақпан аралығыТоқты

Осы аптада достарыңыздан жаңа мүмкіндіктеріңізді ашуыңызға қолайлы ұсыныс түсуі мүмкін. Егер сіз өзіңіздің алғыр да әділ қасиеттеріңізді мейлінше көрсете білсеңіз, жақсы жетістіктерге қол жеткізуіңіз мүмкін.

ТорпақСәрсенбі күні көңіл-күйіңіз ерекше болмақ. Тіпті өмірде мүмкін емес нәрселердің өзі мүмкін бола-тындай сезіледі. Кәдімгі балаң қиялға қанат қағып,

таңғажайып сезімде боласыз. Күн өте сәтті басталғалы тұр. Жақында туындаған бір мәселеңіз шешімін тапқалы тұр.

ЕгіздерБүгін сіз неғұрлым кішіпейіл әрі сабырлы болсаңыз, соғұрлым жеңісіңіз көп болмақ. Өзіңізге қатысты жағымды жаңалық, жақсы көрсеткіштердің басы осы күннен басталады. Достарыңыздың

ақыл-кеңесін тыңдауға да уақыт тапқаныңыз абзал. Кешке жақындарыңыздың шағым-талабын шыдамдылықпен тыңдауға тура келіп тұр. Басында айтқандай, мұның бәрінен сабырлы, ұстамдылық қасиетіңізді бойыңызға жиып-түйіп қана сүрінбей өте аласыз.

Шаян

Осы апта қобалжу мен уайымға толы болатын сыңайлы. Бірақ бұл ішкі «дүрбелеңіңізді» көпшілікке жая берудің қажеті жоқ. Сыртқа сыр шашпағаныңыз дұрыс. Десе де, әр аптаның қолайлы кезеңі, жетістікке жетудің жемісті сәттері

болады, мүмкіндікті құр жіберіп алмаңыз.

Арыстан

Алдағы күндері ойларыңызды жүзеге асыруға қолайлы кезең. Бірақ «Ақырын жүріп, анық бас» дегенді естен шығармаңыз. Ойға алған істің

артын бағып, орындалғанша жасырын ұстасаңыз да болады. Ал өмірлік маңызы бар мәселені шешуде басқа біреуге сенім артудың қажеті жоқ.

Бикеш

Тым әсірешілдік немесе кешігу сияқты жағдайлар келеңсіздікке ұшыратуы мүмкін. Бір айта кетерлігі, бұл олқылыққа өзіңіз себепкер екеніңізді естен шығармаңыз. Әрине бойдағы талант, ше-

шен сөйлеуге шеберлік – адам бойындағы жақсы қасиет. Бірақ үлкендер алдында «тілі мен жағына сүйену» жақсылық әкеле бермейді. Осы күнге құрған жоспарыңыздың кейбірі жағдайға байланысты өзгеруі мүмкін.

Таразы

Осы аптада абыройыңызды асқақтатып, беделіңізді бекіте түскеніңіз дұрыс. Әр күні батыл қадам жасап, керемет нәтиже алуыңыз мүмкін. Өз ойыңызды ешкімге айтпауға тырысыңыз, әйтпесе өзіңізге сенімді

адамдарыңыздан айырылып қалуыңыз мүмкін.

Сарышаян Бұл апта тосынсыйға толы. Сіз көптен көрмеген достарыңызбен ойда-жоқта кездесіп қалуыңыз мүмкін. Көптен сағындырған ескі таныстарыңыз көңіліңізді көктем етері сөзсіз. Сізді таңғалдыратын қызықтар күтіп тұр.

Жұмысыңызда немесе оқуыңызда бірқалыпты «ауа райы» қалыптасады. Асып-сасудың реті жоқ. Сабырлы болыңыз. Жаңа идеяларыңызды кейінге сақтаңыз.

Мерген

Осы аптада күтпеген жағдайға дай-ын болыңыз. «Келісіп піскен тон келте болмас» дегендей, өзіңіз сенім артқан адамдарыңыздың ақылына құлақ асыңыз. Ешкімге уәде бермеңіз. Қандай жағдай болса

да сабыр сақтаңыз.

Тауешкі

Қиялыңызға ерік беріңіз. Шабытыңыз шалқып, естен кетпес оқиғаға тап боласыз. Орындалуы мүмкін емес сияқтанған армандар жүзеге аса-ды. Мерейіңіз өсіп, қуанышқа кенелесіз.

Суқұйғыш

Сіз жұмбақ сұрақтар мен шытырман ойлардың шырмауында жүрсіз. Жалған ақпараттар мен жарнамалар сіздің көзқарастарыңызды бүркемелеп алған. Қарым-қатынасыңыздың

көкжиегі кеңейіп, жаңа кездесулер шырғалаңнан құтқарады. Үйдегі ұсақ-түйек проблемаларға бас қатырмай-ақ қойыңыз.

БалықтарОсы аптада сізді қызықты кездесулер, та-нысулар күтіп тұр. Күтпеген кедергілер де болуы мүмкін. Алайда сіздің тапқырлығыңыз

көпшіліктің пікірін өзгертеді. Армандарыңыз шындыққа айнала бастайды.

Tv АпТА 21// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

ЖЕКСЕнБІ12 АқпАН

6:00 Әнұран6:05 қазақстан эстра-да жұлдыздарының қатысуымен концерт7:40 «Әзіл әлемі» 9:05 «ақсауыт». Әскери-патриоттық бағдарлама9:30 «бҮГІн ЖЕКСЕнбІ» Таңғы ақпаратты-танымдық бағдарлама. Тікелей эфир 11:15 «питер пэн». муль-тхикая. 1-маусым. 5-6 бөлімдері (алмания, 2013 ж.)12:00 «ӨмІрДІҢ ӨзІ нОВЕл-ла». Телехикая. 11-бөлім («қазақстан» Ұлттық теле-арнасы, 2016 ж.) (с субти-трами)12:50 «Сәлем, қазақстан!»14:20 «Көңілашар» 15:50 «ҒаШықТар». Телехикая(Түркия, 2015ж.) (с субтитрами) 2-бөлімі17:50 «Көңіл толқыны» 18:25 «ЖаЙДарман». мау-сымашар -2017. 20:00 «апТа KZ»21:00 «Ұлы дала баласы». Т . Төреәлініңконцерті22:10 «Әзіл әлемі» 23:20 «Дара жол»0:45 Дохдурбек қыдыралиев, нұрлан Санжар, райхан айтқожанова «қош бол, Гүлсары!» драмасында. («қазақфильм», «ард-фильм», 2008ж.) режиссері: ардақ Әмірқұлов 2:30 Әнұран

ХАБАр07:00 қр Әнұраны07:02 «қалжың қоржыны» 08:30 «Әсем әуен» 09:15 «Самопознание»

09:30 «қызық times» 10:45 «Тайны и судьбы вели-ких казахов»11:45 Кино. «звездные войны. Империя наносит ответный удар» 14:00 «Ду-думан»15:15 Телехикая. «Тамыры терең бәйтерек»16:15 премьера!!! реалити шоу «Экспедиция 25»16:45 Тұсаукесер!!! «Ком-промат» 17:30 «бенефис-шоу»18:45 қайрат нұртастың инновациалық шоу концерті 21:00 Информационный канал - аналитическая про-грамма «7 күн»22:00 мегахит. «звездные войны. Эпизод 6. Возвраше-ние Джедая» 00:30 Телехикая «Жаным»02:00 қазақстан театры03:00 қр Әнұраны

қАзАқСТАнТАрАз

8:30 Әнұран8:35 балаларға базарлық 9:10 Хабар: Жамбыл спорт9:20 Деректі фильм10:00 Хабар: балақай10:15 балаларға базарлық 10:30 Телемаркет10:35 Хабар: бірлігіміз жарасқан11:00 Хабар: Сыр - перне11:25 Телеблокнот11:30 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/12:00 музыка12:30 Телеблокнот12:35 Телехикая 13:25 Хабар: Тараз кз13:35 Хабар: закон и обще-ство13:50 Телемаркет14:00 аңдатпа

14:00-16:30 Техникалық үзіліс16:30 аңдатпа16:35 Телеблокнот16:40 балаларға базарлық 17:00 Телехикая 17:55 Телеблокнот18:00 Хабар: Жас талап18:45 Телеблокнот18:50 Телемаркет19:00 Хабар: айша бибі19:25 Сөз маржан19:30 Хабар: Тіл сақшысы 20:05 Хабар: арнайы ре-портаж 20:25 Телехикая 21:20 Хабар: Кримрадар21:30 Телемаркет21:35 Телеблокнот21:40 Көркем фильм23:00 Сазды сәлем/ сазды-құттықтау бағдарламасы/23:30 Телеблокнот23:35 Концерттік бағдарлама 0:55 аңдатпа, Әнұран1:00 арнаның жабылуы

7 кАНАл06.00 Телехикая 09.30 Д/ф «Гостья из буду-щего»12.00 «Измайловский парк» 13.40 «Человек-невидимка»14.40 «аян. Дала аңыздары» 15.45 Т/с «1001 түн»17.40 Т/с «ақжол»20.15 «Гу-гу гәп»20.50 «Q-елі»21.30 «Юморина»23.30 Х/ф «преступник»01.45 Т/с «Ходячие мерт-вецы»02.40 «қуырдақ»03.00 «баспана бабы» 04.00 «Әп,бәрекелде!» 04.30 «Теңбіл доп» 05.00 «Женіп көр!»

КТК

06.00 қр ӘнҰраны06.05 “ЖОлДанбаҒан ХаТ”. Көркем фильм (қайталау) 07.40 “баланыҢ ІСІ Шала”08.00 “ТОЙ BESTSTAR” (қайталау) 09.20 “барИн”, лирическая комедия. В ролях: павел майков, анна Кузина, Иван бортник 11.20 “нЕпУТЕВаЯ нЕ-ВЕСТКа”, мелодрама (1-4 серии). В ролях: Юлия май-борода, никита зверев15.00 “ДОДа ”, драма (қайталау) 17.00 “КӨҢІлДІ ОТбаСы” 17.00 “базар ЖОқ алаҢы” 18.50 “Ұлы Дала бала-Сы”. Төреғали Төреәлінің шығармашылық кеші 21.00 “пОрТрЕТ нЕДЕлИ” с артуром платоновым22.10 “плаТа пО СЧЕТ-ЧИКУ”, остросюжетная драма (1-4 серии). В ролях: алексей Комашко, Елена мартыненко 02.00 “аУмалы-ТӨКпЕлІ заман”, көркем фильм (5 серия) 03.15-04.00 “КТК” қОрЖынынан” ойын-сауық бағдарламасы

КАнАл05.58 қр ӘнҰраны06:00 «ӘзІл СТУДИО» (каз)08:00«ризамын» (каз)10:00Фильм Концерт «Шан-шар» (каз) (повтор)12:00 Кино «В этом году обязательно женюсь 2» (каз) (повтор)

14:25 алдар Косе15:00 Ералаш16:30 анимационный фильм «Три богатыря: Ход конем» (повтор) 18:00 КИнО. Том Круз в фан-тастическом фильме «Война миров»(повтор) 20:05Фильм Концерт «қызыл гүлім-ай» (повтор)22:00 алдараспан, Шаншар, нысана күнделігі (каз)01:30 м/сериалы Ворнер (каз)03:00 Казакша концерт (каз)

ЕврАзия6:00 ЖаҢалықТар СУб-ТИТрлЕрмЕн 6:05 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) 6:55 «ИДЕалЬныЙ рЕ-мОнТ» (каз) 7:35 «ВЕрОнИКа марС» ТЕлЕХИКаЯСы 8:25 «п@УТINA» бағдарламасы 8:50 «ВОСКрЕСныЕ бЕ-СЕДы» 9:05 «лУЧШЕ ВСЕХ» 10:30 «ГОлОС КазаХСТа-на. ДЕТИ» 12:00 «баСТы баҒДарлама» 12:30 «ВЕрОнИКа марС» ТЕлЕХИКаЯСы 13:20 «ДУ қОл ШОКОлаД» бағдарламасы 13:55 «КЕШКІ КЕзДЕСУ» бағдарламасы 15:05 «ДОбрыЙ ВЕЧЕр, КазаХСТан!» 16:10 Татьяна Космачева, полина Филоненко, Олеся Фаттахова, Юлия Юрчен-ко, Владимир Колганов в мелодраме «И ШарИК ВЕрнЕТСЯ» 20:00 «аналИТИКа» 20:55 «п@УТINA+»

бағдарламасы 21:50 «ТОЙ базар» бағдарламасы 22:45 «ДУ қОл ШОКОлаД» бағдарламасы 23:45 «мИнУТа СлаВы». нОВыЙ СЕзОн1:45 «п@УТINA+» бағдарламасы 2:30 «ТОЙ базар» бағдарламасы 3:15 «ИДЕалЬныЙ рЕ-мОнТ» (каз) 4:00 «пЯТнИЦКИЙ 3» (каз) До 05:00

8:00 «Тәуелсіздік тартуы» бағдарламасы8:30 «Отбасы» әзіл-сықақ бағдарламасы 9:10 программа «Суперпа-па»10:00 Союзмультфильм11:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы13:00 Kaznet ғаламтор шолуы13:20 Союзмультфильм 14:20 Сериал «попытка Веры»16:30 программа «Чемпио-ны рио»17:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 18:00 «Жетім жүрек» үнді телехикаясы20:00 Информационно-аналитическая программа «Избранное за неделю»20:45 программа «новый курс»21:00 «Гүлдер шайқасы» түрік телехикаясы 22:00 «Ой мен ойын» шоуы23:00 «Соңғы қоңырау» көркем фильмі0:50 «махаббатым» корей телехикаясы

Сатылуға ұсынылған жер учаскелерінің тізімі:

қатар саны Жер учаскелерінің мекенжайы және тұрған жері пайдалану мақсаты Көлемі, (га) иеліктен шығару

құқығының түрі3 жылға жалға алу құны (тг)

кепілдік жарна жер учаскесінің 5 % қүрайды

1 2 3 4 5 6

1 Байзақ батыр көшесінің бойындағы Үй жайларға (құрылыстар мен ғимараттарға) қызмет көрсету үшін 0,75 Уақытша жер пайдалану 280 800 14 040

2 Байзақ батыр көшесінің бойындағы Үй жайларға (құрылыстар мен ғимараттарға) қызмет көрсету үшін 0,30 Уақытша жер пайдалану 112 320 5 616

3 Әл-Фараби көшесі бойындағы Уақытша техникалық жөндеу орталығы құрылысы үшін 0,1397 Уақытша жер пайдалану 130 760 6 538

4 Сүлейменов көшесі бойындағы Үй жайларға (құрылыстар мен ғимараттарға) қызмет көрсету үшін 0,1000 Уақытша жер пайдалану 93 600 4680

5 Казаков және Ашимбаев көшелерінің қиылысы Үй жайларға (құрылыстар мен ғимараттарға) қызмет көрсету үшін 0,0140 Уақытша жер пайдалану 13 104 656

6 «Зербұлақ» демалыс орталығының маңы Уақытша демалыс орталығы құрылысы үшін 0,3515 Уақытша жер пайдалану 329 004 16 451

7 Тәуке хан көшесінің бойындағы, РСУ-3 маңы Үй жайларға (құрылыстар мен ғимараттарға) қызмет көрсету үшін 0,0986 Уақытша жер пайдалану 61 527 3 077

8 Б.Момышұлы көшесі мен Грушко көшесінің қиылысы Үй жайларға (құрылыстар мен ғимараттарға) қызмет көрсету үшін 0,0500 Уақытша жер пайдалану 46 800 2 340

9 Қойбақов көшесі №2 және №6 тұрғын үйлердің аралығында Уақытша темір көлікжайын орнату үшін 0,0024 Уақытша жер пайдалану 2 247 113

10 «Қаратау» мөлтек ауданы, №38 тұрғын үйдің маңы Үй жайларға (құрылыстар мен ғимараттарға) қызмет көрсету үшін 0,0180 Уақытша жер пайдалану 16 848 843

Барлығы 1,8242

ақПараттық хабарлаМаҚазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 5 мамырдағы «Жер учаскесін немесе жер учаскесін жалдау құқығын сату жөніндегі сауда-саттықты (конкурстарды, аукциондарды), оның ішінде электронды түрде ұйымдастыру және өткізу қағидаларын бекіту туралы» № 290 бұйрығын орындау мақсатында және Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2016 жылғы 30 наурыздағы № 152 бұйрығымен бекітілген «Мемлекеттік меншігіндегі жер учаскелеріне құқықтарды сауда-саттықта (конкурстарда, аукциондарда) сатып алу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартын басшылыққа ала отырып

Тараз қаласы әкімдігі 2017 жылғы 15 ақпандағы дүкен, техникалық жөндеу орталығы құрылысы және уақытша темір көлікжайын орнату үшін арналған 10 жер телімдерін жалға беру құқығын сатуға

АУКЦИОН өткізеді. Сату өткізетін уақыты – сағат 9-30-да. Аукцион өткізілетін мекенжай: Тараз қаласы, Желтоқсан көшесі, 28 «Тараз қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» КММ-нің ғимараты

Сауда-саттыққа қатысу үшін кепілдік жарна жер учаскесінің 5% құрайды. Аукционның өткізу тәртібі: Сауда-саттықтың ағылшындық әдісінде аукционшы нысанның бастапқы және көтерілген бағасын жариялайды. Қатысушылар нөмірді көтеру арқылы бастапқы бағасын жоғарылатады. Бірақ ол

жарияланған бағадан кем болмауы керек. Аукционшы нысанды сауда-саттыққа салуға қатысушылардың нөмірлерін хабарлап, бағасын бекітеді де, оны жоғарылатуды ұсынады. Нысанды саудалау ең жоғары баға ұсынылғанға дейін жүргізіледі. Жекешелендірілетін нысанның саудасына кемі екі қатысушысы бастапқы бағаны көтерген жағдайда ғана нысан бойынша сауда-саттық өтті деп саналады.

Жер учаскелерінің сату тәртібі: Нысанаға байланысты пайдалану, игеру шартын тұжырымдау, объектінің жобасын алу үшін сәулеттік жобалау тапсырмасын алу, сервитутты белгілеу, уақытылы жер салығын төлеу. Са-удада анықталған жер учаскесінің құны сауда-саттықтың шартына қол қойылғаннан соң 5 банкі күннен кешікпей 50% пайыз көлемінде аванс ретінде төленеді, қалған сомасы 30 күнтізбелік күннен кешікпей сауда-саттықтың шартына қол қойылған күннен бастап төлеуі тиіс. Кепілдік жарнаны «Тараз қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің төмендегі депозиттік есеп шотына аударады: мекеме КОДы – 4631756, ИИК KZ 510705034631756006, БИН 000540001322 , БИК KKMFKZ2A, КБЕ 12, КНП 171 « Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі қазынашылық комитеті» мемлекеттік мекемесі.

Аукционға қатысушы ретінде тіркелеу үшін төмендегідей құжаттар қажет:1.Сауда-саттыққа қатысуға өтінім. 2.Сауда-саттыққа қатысушы кепілдік жарнаны «Электронды үкімет» төлем шлюзы арқылы төленген жағдайды қоспағанда, кепілдік жарна енгізілгенін растайтын төлем құжаты. 3.Өкілдің

өкілеттілігін куәландыратын құжат. 4.Көшірмелердің дұрыстығын растау үшін салыстырып тексеру үшін түпнұсқалар ұсылынады. Аукционға қатысушыларды тіркеу хабарлама жарияланған күннен бастап жүргізіледі және аукцион басталғанға дейін жиырма төрт сағат бұрын аякталады. Өтінімдерді қабылдау және тіркеу мерзімі аяқталғаннан кейін түскен өтінімдер қаралмайды, мекенжайы: Тараз қаласы, Желтоқсан көшесі, 28, каб. 202. Аукциондық билеттерді аукциондық номерлерге ауыстыру 2017 жылдың ақпан айының 15 жұлдызында аукцион басталуына дейін жарты сағат бұрын мына мекенжайда жүргізіледі: Тараз қаласы, Желтоқсан көшесі, 28. Аукционның өткізілуі жөніндегі қосымша ақпараттарды мына 43-54-77, 45-41-17 телефон арқылы білуге болады.

сатамынҮйлер. Саяжайлар

• Үй, төрт пәтерлі. Шұғыл! Бағасы- 4 500 000 тг. Т.87474749166, 87774678873.• Шұғыл! Үй 6,3 сотық. Т. 57-12-11, 87774314511.• Шұғыл. 5 бөлмелі үлкен үй. Бағасы- 18000 000 теңге. Т. 87474202198.• Шағын үй сатамын немесе айырба-стаймын. Шалғай Қарасу - 27/1. Т. 87072767513.• 6 бөлмелі үй, барлық жағдайы жасалған, орталықта. Т. 87017949249• 6 бөлмелі. Жаздық үйі, гараж, мон-шасы бар. Жылы. М/ж:Молдағұлова к., 26. Т.45-03-85, 87758719974.• Үй. Бағасы - 15 000 000 млн тг. Т.52-03-44, 87779432112.• Тез арада орталықта барлық жағдайы жасалған үй сатылады. Т. 87783078505.• 4 бөлмелі қосалқы үй. Шаруашылыққа жайлы. Бақша, жарық, газ бар. Т. 87771018305.• 6 сотық жер сатамын немесе менің үстемеммен пәтерге айырбастаймын. Т. 87072797925.• 2 қабатты үй сатамын, 11,5 сотық, барлық жағдайы жасалған. Т. 87478701438.• Жер телімі, 8 сотық, фундаментімен. «Шалғай Қарасу» иінінде. Т.87059088764.• Үй, жері 6 сотық. Т.57-12-11, 87774314511.• 2 қабатты үй сатамын. Т. 87055692213, 87055388387.• Жұмыс істеп тұрған дүкен са-тылады. 2015 жылы тұрғызылған, дабылқаққыш қойылған. Ме-кенжайы- «Арай» массиві. Т. 87072461876.• Кірпіш зауыты аумағында бір жер телімінде 2 үй сатылады, біреуі 2 қабатты. Нұсқалар қарастырылады. Т. 87477010922, 87023244562.• Шұғыл. Орталықта. Барлық жағдайы жасалған. Т.87783078505.• Саяжай. 6 бөлмелі. Монша, гаражы бар. Сатамын немесе 3 бөлмелі пәтерге айырбастаймын. Т.87778753463.• 6 бөлмелі. Орталықта. М/ж: С.Датұлы. Т.87017949249.• Қант зауыты аумағында 4 бөлмелі үй сатылады, моншасы, сарайы, гаражы, 6 сотық жері бар немесе 3 бөлмелі пәтерге айырбастаймын үстемеңізбен. Т. 87766664916, 87472597252.• Қызыл Абадта 15 сотық жерімен 7 бөлмелі үй және 4 бөлмелі қосалқы үй, гараж, монша, сарайымен сата-мын немесе Шымкенттен, Ленгерден

2-3 қабаттағы 3 бөлмелі пәтерге айырбастаймын. Т. 87759301471, 87784790741.• Шұғыл! Жөнделмеген үй сатамын, 6 сотық. Т. 87025173220.• «Көлтоған» алабында 10 сотық жер сатамын. Т. 87017115400.• 4 бөлмелі үй. Т.46-50-68, 87058467580.

пәтерлерсатамын

1 бөлмелі• 1 бөл. Жанында 43 мектеп, аялда-ма. Т.87774319953.• 13 және 6 мөлтек аудандарын-да 1 бөлмелі пәтер сатылады. Т. 87754580856, 87474267705.• 3-қабат. Жаңа жобада. 8500 000 тг. Т.31-03-25.• 3-қабат, 4 мөлтек ауданы. Бағасы - 4 500 000 теңге. Т. 87088412971.• 1-қабат. Барлық жағдайы жасалған. Т.34-61-93.• 3-қабат. Орталықта. Т.87017572887, 87022134861.• Орталықта, 1 бөл., темір есік, барлық есептеуішпен, қарызы жоқ. Т.87712127060.• 3-қабат.Т.87712329084.• 10 мөлтек ауданда, 5-қабат. Т.54-68-38, 87779663911.• 2 бөлмелі • 5-қаб. Жанында мектеп, балабақша бар. Сатамын немесе 3 бөлмеліге үстемесімен айырбастаймын. М/ж:1/5. Т.87774676890.• Тез арада 2 бөлмелі, 4-қабатта, 10 мөлтек ауданында пәтер сата-мын. Бағасы - 5900000 теңге. Т. 87072797925.• 5-қабат. Бұрышта емес. Жанында мектеп, балабақша бар. М/ж:1/5. Т.87014264230, 87774323265.• 1 мөлтек ауданында, 15 үйде 2 бөлмелі пәтер сатамын. Т. 34-47-43, 87713396814.• Орталықта. 3-қабат. Т.87477774778, 87773864767.• Қант зауытында 2 бөлмелі пәтер. Т.87001232474.• Барлық жағдайы жасалған. Жа-нында мектеп, темір жол бекеті бар. Т.87770859422.• Орталықта 2 бөлмелі пәтер са-тамын. Бағасы-7 000 000 теңге. Т. 87772990984.• 2-қабат. Сатамын немесе 3-4 қабат, 3 бөлмеліге айырбастаймын. Т.31-89-29, 87022991014.• 5-қабат. 8 мөлтек ауданы. Бағасы - 5700 000 теңге. Т. 87057336982• 5-қабат, бұрыштық емес, жаңа жобадағы кірпіш үй, барлық

құрМЕТТІ оқырМАндАр!Бұл беттегі Ақылы хабарландырулар төмендегідей айдармен жарияланады:«жалға беру», «жануарлар», «Өсімдіктер» , «қызметтер»,

«әртүрлі» (коммерциялық сипатта) - 250 теңге.«жоғалған құжаттар», «көңіл айту», «қызметін тоқтату»,

«Мұрагерлік ашылды» айдарлары бар. жеке сипаттағы тегіН хабарландырулар нақты және анық 10

сөзді мәтіннен аспайтын купонмен дүйсенбіге дейін қабылданады. жеңілдіктер қарастырылған!

жағдайы жасалған. Бағасы - 9 000 000 теңге. Т. 87752267568, 87476312168.• 5-қабат, 10 мөлтек ауданы,1 үй. Т. 87715899515.

3 бөлмелі• Орталықта. Жақсы жағдайда, жылы. М/ж:Әйтеке би, 1/61. Т.87012271943, 87479291865. • 2-қабат, 2 мөлтек ауданы, маңында саябақ, балабақша, мектеп. Т. 87058455854.• Жаңа жобада. Бұрышта емес. Т.87773035661, 87771040387.• 3-қабат. Бұрышта емес. Ипотекамен алуға көмектесемін. Басқа да нұсқа. Т.87752533332.• Орталықта. 2-қабат. Бұрышта емес. Т.43-75-95, 87787343228.• Қарызы жоқ. Жақсы жағдайда. Қымбат емес. М/ж:8/2. Т.87786614971, 87479834371.• Орталықта. 3-қабат. Барлық есептеуіштері бар. Бұрышта емес. Т.87776139700. • 2-қабат. Бұрышта емес. Еурожөндеуден өткен. Сатамын немесе орталықтағы 1,2 бөлмеліге айырбастаймын. М/ж:Әйтеке би, 2. Т.43-75-95, 87771411050.• 8 мөлтек ауданы, 5-қабат. Т. 87479834371, 87786614971.• «Қарасу» ауданында 3 бөлмелі пәтер сатамын. Жөндеуден өткен. Т. 87054556791, 87474828241.• 8 мөлтек ауданы, қымбат емес, қарызы жоқ. Т. 87782910976. 87477215912.• 12 мөлтек ауданы, 5-қабат, жөндеуден өткен. Бағасы - 16 000 000тг. Т. 87473587402.• Орталықта. Т.45-85-71, 87071102783.• «Ақбұлақ» мөлтек ауданында. 3-қабат. Домофон, жөндеуден өткен. Т.87072748803, 87072748802.• 10 мөлтек ауданында, 3-қабат. Т. 87770859422.• Орталықта. 5-қабатта. Бағасы - 10 000 000 тг.• 5-қабатта, 10 мөлтек ауданы.Балабақша, мектеп, көлік тұрағы қасында. Т. 54-36-53, 87766661105.• 4 бөлмелі• 4-қабат. Бағасы - 12 000 000 тг. Т.87052408382.• 4-қабат, 10 мөлтек ауданы, маңында балабақша, мектеп. Бағасы - 12 000 000 тг. Т. 87052408383• 3-қаб. Жаңа жобадағы пәтер. Жар-тылай жөндеуден өткен. Жиһазымен. Т.87758049949, 87071604035.• 4-қабат, 10 мөлтек ауданында 4 бөлмелі пәтер сатамын, жөндеуден өткен. Т. 87018002872, 87779302410.• 2-қабат. Сатамын н/е айырбастай-мын. Т.45-67-38, 87473973800.• 5-қаб., 2 м/а н/е жер үйге айырбастаймын. Т.57-23-40, 87775803120, 87758700052

Жалға беріледі

• Орталықта 2 бөлмелі пәтер жалға беремін, студенттерге немесе от-басылы 2 адамға. Барлық жағдайы жасалған. Т. 45-02-86, 87759759560.• 2 бөлмелі, 4-қабат, жиһазымен. Ұзақ мерзімге. Т.87471601323, 87029465521.

сатып аламын• Қала ішінен 1500 000 теңгеге жуық үй сатып аламын. Т. 87059146740.

• ВАЗ-2109-21099 сатып аламын. 100000-150000 теңге. Т. 87775076671.• Жер телімін сатып аламын. 7 сотықтан 30 сотыққа дейін. Т.87477274778, 87773864767.

Айырбастаймын

• 3 қаббаттағы, лоджия 2/6, 3 бөлмелі пәтерді жеке үйге айырбастаймын. Т. 87059682110.

• Барлық жағдайы жасалған 4 бөлмелі үйді 3 бөлмелі пәтерге айырбастаймын. Т 87058448981, 87051608321.

• Үйді 2-3 бөлмелі пәтерге. М/ж:Ақбұлым, Жібек жолы көшесі. Т.87058785037, 87475690931.

• 3 бөлмелі пәтерді жер үйге ай-ырбастаймын, Қант зауытында. Т.87004817232.

• Кірпіш зауытында бір жер теліміндегі екі үй, біреуі 2 қабатты бітпеген сатамын немесе жаңа жобадағы 3,4 бөлмелі пәтерге айырбастаймын. Т.87023244562, 87477010922, 87752432988.

• Сәтбаев көшесіндегі 3 бөлмелі пәтерді қала ішінен жер үйге менің үстемеммен айырбастаймын. Т. 87015839061, 87077753192.

• • Тігін машина,сатамын

Тұрмыстық техника

• Тоңазытқыш ақ түсті, 2 кам.,үлкен, 120 000тг. Т. 43-20-82, 87012221585.• 2 теледидар «DAEWOO», «LG» 72д., 20 мың теңгеден. Т.46-16-98, 87775104072.• Автоматты машина LG-3000. Т. 87772990984.• Тоңазытқыш - 1 камералы, 4 көзді газ плита «Брест». Т.87477274778, 87773864767.• Жаңа тоңазытқыш. Т.87774222495, 87029607560.• 37, 31, 72 д. теледидарлары. Қымбат емес. Спутниктік антенна жаңа және қолданыста болған түрлері. Т.87477501250, 87777684525.• Жаңа компьютер. Қымбат емес. Т.87776499092.

сатамынжиһаз

• 110х70м., жиналмалы балалар төсегі. Т.87072888480.• Кіреберіс жиһазы (жаңа), тігін ма-шинасы. Т. 45-79-03, 87017562959.• Компьютер столы сатылады (жаңа). Т. 87759749599.• 2 қабатты, темір, ақ түсті төсек. Бағасы - 15 000 тг. Т.34-56-06, 87023031753.• Жаңа компьютер столы. Т.34-45-22, 87759749599.• Қолданыста болған ас үй жиһазы, теледидар, шифоньер, үштік жұмсақ жиһаз, компьютер үстелі. Т.87776139700.• Жұмсақ жиһаз 2х4м. Жұмсақ, ағаштан жасалған 2 кісілік төсек. М/ж:Көшеней к., 78. Т.43-54-80, 87771418039.• Жатын бөлме төсегі, 2 тумбасы, шифоньер-30000 тг, қара түсті. Бағасы-70000 тг. Т.87025980284, 87774259843.• Үстел (дөңгелек), жиһаз сатылады. Т. 87752721658, 87078869411.• Шифоньер 3 есікті, қоңыр. 55000 тг. Т.87012221585, 87027001586.

сатамынавтокөліктер

• ВАЗ-21099, 1994 ж. түсі ақ, арзан, сатамын немесе айырбастаймын. Т. 87775076671.• 1995 ж.ш. «OPEL-Астра». Жақсы жағдайда. Т.45-79-03, 87017562959.• «Мерседес-Бэнс-280». Автомат. Т.43-54-80, 87771418039.

сатамынәртүрлі заттар

• Компьютер столы. Т.87759749599.• Пианино. Т.87777638957.• Стол, төсек, жиһаз, сандық, теледидар сатамын. Т.54-65-42, 87754580015.• Қолданыста болған 1 кісілік кере-ует, тоңазытқыш «Бирюса», кір жуу машинасы «Алма-Ата». М/ж: Абай к., 134/58. Т.87766703169.• Жұмыс істеп тұрған дүкен, терезелері темірмен орнатылған, 9 млн. теңге, «Арай» алабында. Т.87470828893.• Қолданыста болған тот баспайтын бөшке. 100л. Жақсы жағдайда. Т.45-47-85.

қызмет

Ірі ұйымға экономикалық, заңгерлік және есепшілік білімі бар мамандар қажет. негізгі дайындық

бар. Т.87476827179.

***Түрлі сала мамандары қажет.

Жұмыс өтілі міндетті емес.Т.87766881312.

***Белсенді және сауатты түрлі сала

мамандарын жұмысқа шақырамыз. Жалақысы жоғары.

Т.87771017288, 87474067059

***Сатушы-кеңесші, кеңсе менеджері

және әкімші жұмыс өтілі бар ұқыпты мамандарды жұмысқа

шақырамыз. Жалақысы жоғары. Т.87079589651.

***зейнеткерлерді қосымша табысқа

шақырамыз. Т.87013144155,

87766337851,87078155420.

***«Акулайф» бірегей аспабы

арқылы барлық азғадағы со-зылмалы және ерте сатыдағы

ауруларды тестілеуден өткізіп 98% анықтаймыз.Т.87078808187

***Ірі сауда ұйымы экономикалық, заңгерлік, педагогикалық және

медициналық білімі бар мамандар-ды жұмысқа шақырады.

Т.87778808787.

***Жаңа ашылған кеңсеге кадр және ұйымдастырушылық сұрақтары

бойынша басшы көмекшісі қажет. Сынақтан өту тегін.

Т.87021919996.

Жоғалған құжат

13.05.2005 жылы нотариус з.о.назарбековадан Маликайда-ров Бауыржан Куандыковичтің атына берілген тізілімде тіркелу №12 меншік құқығы куәлігінің жоғалуына байланысты жарам-

сыз деп танылсын.

ГАЗЕТТІң №5 ХАБАРЛАНДЫРУ КУПОНЫСАТАМЫН, АйЫРБАСТАйМЫН, ЖАЛҒА АЛАМЫН, САТЫП АЛАМЫН.

___________________________________________________——————————————————————————————————————————————————

Толтырылған купонды редакцияға әкеліп беру немесе Баспоштамптағы (Төле би к., 79 үй), «Глобус» дүкеніндегі (Қазыбек би к., 111-үй), сондай-ақ «Қазпошта» байланыс бөлімшелері, 2, 3 - мөлт.ауд. (базар), «Қайқармет», 7 мен 9 мөлт.ауд. аралығындағы базар арқылы тапсыру керек.

___________________________________________________

Телефоны: __________________________________

ХАБАРлАНдыРу22 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

Тараз қалалық ардагерлер кеңесі кеңес төрағасының орынбасары Әбдікешова Күләш Әмедияқызына аяулы анасы Мәуіті Ерғарақызының

қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.

Қалалық «Жамбыл-Тараз» газеті ұжымы облыстық «Ақ жол» газеті бас редакторының орынбасары Әділбек Баққараевқа әкесі Жүніс

Баққараұлының қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.

Тілшілер: 51-06-09. Жарнама және жазылым бөлімі: 43-50-34.

Директор - бас редактордың м.а. ӘБДИЕВ Е. Қ. Тел. 45-62-65.

Тиражы: 4435Жалпы тиражы: 8112

Тапсырыс: 183

Авторлар пікірі редакцияның түпкілікті көзқарасы болып табылмайды.

Қолжазбалар әдеби тұрғыда өңделеді және авторға қайтарылмайды.Ақпарат ақиқаттығына мақала авторы, ал жарнама мен хабарландыру

үшін тапсырыс иелері жауап береді. «Жамбыл-Тараз» газетінің материалдарын көшіріп басу үшін редакцияның келісімі керек.

Газетті есепке алу туралы №14163-Г куәлік 2014

жылғы 17 ақпанда Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрлігінен

берілген.

Жазылу индексі: 65605

Бас редактордың орынбасарының м.а. ҚАДІРӘЛІ Н. Тілшілер: Сейсенбекқызы Қ. - 87715894955 Шабденова А. - 87757792012 Сейдуалиев Ш. - 87470848244 Байқоныс И. - 87770924858Дизайнерлер: Өмірбекова Ә. Әлімқұлова А. Фототілші: Тұрғынбек Н.Корректор: Нұрман А.Нөмірдің кезекші редакторы: Байқоныс И.

Мекенжайымыз: Тараз қаласы, Желтоқсан көшесі,78, 2 қабат.

e-mail: zhambul_taraz@mail.ru

МЕНШІк ИЕСІ: «Жамбыл-Тараз» газетінің редакциясы» ЖШС

Газет қазақ және орыс тілдерінде аптасына бір рет шығады.

Газет «Сенім» баспа орталығы» ЖШС-інде жарық көрді.

Тараз қ., Төле би 22.

тараз қаласыНың әкіМдігіқаулы

2017 жылға ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын жастарқатарындағы азаматтар үшін және бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды, пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс орындарына квота белгілеу туралы

«Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 37-бабына, «Халықты жұмыспен қамту туралы» 2016 жылғы 6 сәуірдегі Қазақстан Республи-касы Заңының 9, 27-баптарына сәйкес Тараз қаласының әкімдігі қАУлы ЕТЕдІ:

1.Тараз қаласы бойынша ұйымдық-құқықтық нысанына және меншік нысанына қарамастан барлық ұйымдар үшін 2017 жылға ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын жастар қатарындағы азаматтар үшін және бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адам-дарды, пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс орындарына қызметкерлердің жалпы санынан квоталар 1,2 қосымшаларға сәйкес белгіленсін.

2.«Тараз қаласы әкімдігінің халықты жұмыспен қамту орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі 2017 жылға ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын жастар қатарындағы азаматтарға, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды, пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс орындарын квоталау жұмыстарын ұйымдастыруды қамтамасыз етсін.

3. «Тараз қаласы әкімдігінің жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі заңнамаларда белгіленген тәртіппен осы қаулының әділет органдарында мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін.

4.Осы қаулының орындауын бақылау қала әкімінің орынбасары Кенжебек Мамашбайұлы Олжабайға жүктелсін.5.Осы қаулы әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және оның алғашқы ресми жарияланған

күнінен күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

қала әкімі н.КАлЕндЕров

// «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //РесМи 23Нормативтік-құқықтық акті 2017 жылдың 20 қаңтарда нормативтік-құқықтық кесімдерді

мемлекеттік тіркеудің тізіліміне №3289 болып енгізілді

Тараз қаласы №904 «28» желтоқсан 2016 жыл

Тараз қаласы әкімдігінің2016 жылғы 28 желтоқсандағы № 904 қаулысына 1-қосымша

2017 жылға ата-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған білім беру ұйымдарының түлектері болып

табылатын жастар қатарындағы азаматтарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс орындарына квота

№ Ұйымның атауыЖыл басындағы қызметкерлердің

тізімдік саны (адам)

Белгіленген квота мөлшеріАта-анасынан кәмелеттік жасқа толғанға дейін айырылған

немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған білім беру ұйымдарының түлектері болып табылатын жастар

қатарындағы азаматтарЖұмыскерлердің

тізімдік санынан %Жұмыс орындарының саны

(бірлік)

1 «Бином» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 123 2% 2

2 «Жамбыл-Жылу» коммуналдық мемлекеттік мекемесі 685 1% 7

3 «Жасыл Ел-Тараз» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 245 2% 5

4 «Тараз-Су» коммуналдық мемлекеттік мекемесі 560 1% 6

5 «Казфосфат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 3743 0, 4% 15

6 «Таразэнергоорталығы» акционерлік қоғамы 202 1% 2

7 «Имсталькон» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Жамбыл металлоконструктор зауыты 737 1% 7

8 «Арайстроймаркет-2003» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 82 1,22% 1

9 «ТаразКожОбувь» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 101 1% 1

10 «Таразхиммонтаж» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 165 1% 1

11 Т.И.Батуров атындағы «Жамбыл Мемлекеттік аудандық электр станциясы» акционерлік қоғамы 571 1% 5

Барлығы 7214 52

Тараз қаласы әкімдігінің2016 жылғы 28 желтоқсандағы № 904 қаулысына 2-қосымша

2017 жылға бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған азаматтарды, пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарды жұмысқа орналастыру үшін жұмыс орындарына квота

№ Ұйымның атауы Жыл басындағы қызметкерлердің

тізімдік саны (адам)

Белгіленген квота мөлшері

Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған азаматтар

Пробация қызметінің есебінде тұрған адамдар

Жұмыскерлердің тізімдік санынан %

Жұмыс орындарының саны (бірлік)

Жұмыскерлердің тізімдік санынан %

Жұмыс орындарының саны (бірлік)

1 «Бином» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 123 2% 2 2% 2

2 «Жамбыл-Жылу» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

685 1% 7 1% 7

3 «Жасыл Ел-Тараз» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

245 2% 5 2% 5

4 «Тараз-Су» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

560 1% 6 1% 6

5 «Казфосфат» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

3743 0, 4% 15 0, 4% 15

6 «Таразэнергоорталығы» ақционерлік қоғамы 202 1% 2 1% 2

7 «Имсталькон» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Жамбыл металлоконструктор зауыты

737 1% 7 1% 7

8 «Арайстроймаркет-2003» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

82 1,22% 1 1,22% 1

9 «ТаразКожОбувь» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

101 1% 1 1% 1

10 «Таразхиммонтаж» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

165 1% 2 1% 2

11 Т.И.Батуров атындағы «Жамбыл Мемлекеттік аудандық электр станциясы» акционерлік қоғамы

571 1% 6 1% 6

12 «KATSA» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

74 1,36% 1 1,36% 1

13 «Прима Дистрибьюшн» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

170 1% 2 1% 2

14 «АулиеатаТрансПасс» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

210 1% 2 1% 2

15 «ТаразПроммонтаж» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

104 1% 1 1% 1

16 «Жамбылхимстрой» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

108 1% 1 1% 1

17 «Фабрика Пош-Тараз» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

88 1,14% 1 1,14% 1

18 «ТаразҚұрылысИнвест» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

277 1% 2 1% 2

19 «ҒимаратТемірБетон» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

267 1% 2 1% 2

20 «Жамбылгипс» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

101 1% 1 1% 1

21 «Жамбылгипсстрой» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

150 1% 1 1% 1

22 «Құрылыс Полимер» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

125 1% 1 1% 1

23 «№1 Тараз автобус паркі» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

140 1% 1 1% 1

24 «Тараз металлургиялық зауыты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

697 1% 6 1% 6

25 «АгроКалибрСервис» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

215 1% 2 1% 2

26 «Сапар консалтинг» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

130 1% 1 1% 1

27 «Металлоконструкциялар және резервуарлар зауыты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі

206 1% 2 1% 2

Барлығы 10276 81 81

АлуАН24 // «Жамбыл - Тараз» // №5 (1345), 1 ақпан 2017 Жыл //

Шынболат СЕЙдУАлиЕв

Елімізде алғаш рет ұйымдастырылып отырған спорттық шараның басты нышаны Алматы қаласына біздің өңірден жөнелтілді. 22 мыңнан астам шақырымды бағындырған өңірлік алау эстафетасы өткен сенбі күні Таразға табан тіреген болатын. Мыңдаған алаугердің қолынан өткен бәсекенің ба-сты нышанын таңдаулы 60 жамбылдық алып жүрді. Олар алауды қолдан-қолға бере отырып, Төле би даңғылы және Тәуке хан көшесімен жүгіріп, бас-аяғы 12 шақырымды еңсерді. Әр алаугер алау қорғаушыларымен бірге 200 метрден жүгіріп отырды. Бұл шараны 11 мыңнан астам шаһар тұрғыны тамашалады.

Екі кезеңнен тұрған іс-шара әуелі «Көне Тараз» археологиялық саябағынан басталды. Онда М.Х.Дулати атындағы ТарМУ-дың белсенді студенттері концерттік бағдарлама ұсынды. Сондай-ақ үлкен LED-экраннан ар-найы Тараз шаһарының тарихы ту-ралы бейнеролик көрсетілді. Бейне-ролик XXVIII Бүкіләлемдік қысқы Универсиадамен байланыстырылған. Мәселен, бейнероликтің аяқталар тұсында бірден көкпаршы, «Әулиеата» көкпар клубының директоры Нұрдәулет Момыновтың жер тарпыған сәйгүлікпен алауды алаңға алып шығуы ерекше әсер қалдырды. Алауды қазақ күресінен «Қазақстан барысы» турнирінің үш дүркін, «Еуразия барысы» турнирінің екі дүркін чемпионы Бейбіт Ыстыбаевқа табыс етті. Ал өз кезегінде Бейбіт ала-уды М.Х.Дулати атындағы ТарМУ ректоры Махметғали Сарыбековке берді. Мұнан соң облыс әкімі Кәрім Көкірекбаев «Универсиада-2017» алау эстафетасының басты рәсімі – алау құтысын жақты. Сөйтіп, бірінші бо-лып алауды аймақ басшысы мен алау қорғаушылар алып шықты. Жамбыл ескерткішін айналып өтіп, алау Лон-дон Олимпиадасының қола жүлдегері Ақжүрек Таңатаровқа берілді. Айта кет-кен жөн, алаугерлердің барлығы 17 мен 28 жас аралығындағы танымал әрі үздік спортшылар мен студент жастардан іріктеліп алынған. Айта кетсек, олардың арасында Лондон Олимпиадасының күміс жүлдегері Ақжүрек Таңатаров, бокстан Қарулы Күштер арасындағы Әлем чемпионатының жеңімпазы Олжас Сәттібаев, Лондон Олимпиадасының қатысушысы Ғани Жайлауов, паратаэк-

вондодан әлем чемпионы Өмірәлі Нышан, еркін күрестен Әлем чемпионатының қола жүлдегері Ғабит Есжановтар бар.

– Бүкіл әлем біздің елімізге көз тігіп отыр. Осындай ша-раны ұйымдастыру біздің е л і м і з г е б ұ й ы р ғ а н ы н а қуаныштымын. Универсиа-да алдағы уақытта жоғары дәрежеде өтетініне сенімдімін. Ел намысын қорғайтын спортшыларымыздың көк байрағымызды желбіретіп, елдің үмітін ақтауларына шын жүректен тілектеспін, – дейді қазақ күресінен «Қазақстан барысы» турнирінің үш дүркін, «Еу-разия барысы» турнирінің екі дүркін чемпионы Бейбіт Ыстыбаев.

«Көне Тараз» археологиялық саябағынан басталған бірінші кезең ҚР Тұңғыш Президенті саябағына дейінгі аралықта жалғасты. Онда ТИГУ студенттері арнайы флеш-моб ұйымдастырып, қазақстандық спортшыларды қолдайтындықтарын білдірді. Екінші кезеңде эстафета осы жерден шығып, «Тараз-Арена» спорт кешенінде қорытындыланды. Онда ТарМПИ-дің жалынды жастары өздерінің өнерлерін ортаға салып, шараның ажарын аша түсті. Бұл жерде облыс әкімі Кәрім Көкірекбаев алау-ды қазақ күресінен әлем чемпионы, халықаралық дәрежедегі спорт шебері Дәулет Пахрединовке табыстады. Дәулет өзіне аманатталған алауды та-рихи өлкеден Алатау бөктеріне жеткізді.

Ал 29 қаңтар күні Алматыда қысқы Универсиада ойындарының ашы-лу салтанаты өтті. Жаһан жастары жарысының ашылу салтанатына Мем-лекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев қатысып, Универсиада қатысушыларына сәттілік тіледі. Сондай-ақ бұл жарысты өткізуге қазақстандықтардың бес жыл бойы дайындалғанын айтты.

Дүйсенбі күні Қазақстан қоржынына Универсиаданың алғашқы медалі түсті. Оны шаңғы жарысынан Анна Шевченко алды. Жекелей бес шақырым қашықтыққа жарысқа шыққан ол қола медальді еншіледі. Бұл қашықтыққа жүгіруден ресейлік Лилия Васильева 14.08.6 көрсеткішімен алтын медальді қанжығаласа, тағы бір ресейлік спорт-шы Анна Нечаевская күміс медаль алды.

жастарға жалыН бергеН алау!

Жаһан жастары жарысының алауы шаһарда. суреттерді түсірген Н.тұрғынбек.

� қазақ елін шарлап шыққан XXVIII бүкіләлемдік қысқы универсиада алауының эстафетасы біздің шаһардан да өтті.

димаш 3-кезеңде қандай ән орындайды?

� димаш Құдайбергенов Қытайдағы «I am singer 2017» байқауының 3-кезеңінде «Queen» тобының әнін орындайды.

«Халықаралық 28-ші қысқы Универ-сиада ойындарында өнер көрсетіп, бүгін Бейжің, әрі қарай Чанша қаласына жолға шықтым. Алда дайындық. Ақпанның 4-ші жұлдызы, яғни келесі байқау күнінде атақты «Queen» тобының репертуарынан «Show most go on» әнін шырқаймын. Шоу басталды!» – деп жазған еді Димаш.

Байқаудың 3-кезеңі 4 ақпанда өтеді. Отандастарының өнерін асыға күтіп жүрген көпшілік тыңдарманға бұл өте қызық жаңалық болғалы тұр.

Айта кетейік, Димаш Құдайбергенов байқаудың екі кезеңінде де сәтті өнер көрсетіп, бірінші орынды иеленген бо-латын.

Моңғолия отандық пойыздарды алатын болды

� «Қазақстан темір жолы» Ұк» АҚ басшысы Қанат Алпысбаев Моңғолия астанасы Ұланбатырда көлік саласындағы серіктестікті дамыту турасында кездесулер өткізді.

«Ұланбатыр темір жолы» АҚ бастығы Дамдинсурэн Жигжиднямаамен кездесуде қазақстандық тараптың магистральдық тепловоздар, жүк вагондары, рельстер, бағыттауыш бұрмалары және басқа да темір жол өнімдерін Моңғолияға жеткізу жайы қарастырылды. Кездесу соңында «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ мен «Ұланбатыр темір жолы» АҚ арасын-да темір жол көлігі машинасын жасау саласындағы серіктестікті дамыту бойын-ша меморандумға қол қойылды.

Қазақстанда ең жоғары жалақы кімдерге тиесілі?

� 2016 жылдың зерттеу нәтижелері бойынша, ең жоғарғы жалақы шикі мұнай және табиғи газды өндіру саласындағы жұмыспен қамтылған ұйымдардың басшыларына 1 118 мың теңге тіркелді.

Бұл көмір және лигнит өндіру саласындағы басшылардың орташа ала-тын жалақысынан 4,2 есе және құрылыс саласындағы басшылардан 3,0 есе жоғары. Шикі мұнайды және табиғи газды өндіру саласындағы біліктілігі жоғары және орта мамандарында жоғары жалақы 571 мың теңге және 482 мың теңге көрсетілген. Құрылыс саласында жоғары деңгейлі білікті мамандар арасынан ең жоғары жалақы құрылыстағы менеджерлерде (308 мың теңге), біліктілік деңгейі бар мамандардан қаптаушы-мраморшы (282 мың теңге) алады.

Бұл жүлдеден кей ін іле -шала артынша қоржынымызға тағы екі жүлде түсті. Жүлдені фристайлдың акробатика түрінен сынға түскен бұрымдыларымыз Жанбота Алдабергенова мен Жібек Арапбаева салды. Фристайлдың акробатика түрінен финалға Жанбота Алдабергенова, Жібек Арапбаев, Вера Ляшкевич (Беларусь) және Чжу Иньинь (Қытай) шыққан еді. Сайыстың қорытындысы бойын-ша, қытай қызы алтын жүлде алса, Жібек Арапбаева күміс, ал Жанбота Алдабергенова қола жүлде еншіледі.

Күні кеше Қазақстан құрамасының қоржынына бірінші алтын мен тағы бір күміс медаль түсті. Бірінші алтын медальға биатлоншы Алина Райкова қол жеткізді. Ол биатлоннан 15 шақырымға еркін стильде сайысқа түсіп, 9:48.7 уақыт көрсеткішімен

мәрені бірінші болып кесті. Осы сайыста сынға түскен тағы бір қазақстандық Галина Вишневская қарсыласынан 2:21.1 уақыт қалып, екінші орынға жайғасты. Үшінші орынды украиналық Надежда Белкина иемденді. Ол қазақстандық спортшыдан 2:23.6 уақыт арта қалып қойды.

Ж ә н е ф р и с т а й л д ы ң м и кс түрінен сынға түскен Жанбота Алдабергенова мен Бағлан Іңкәрбек Қазақстан құрамасының қоржынына екінші алтын жүлдені салды. Супер-финалда біздің жұп 167.05 ұпай жи-нап, екі бірдей қытайлық жұптан алға шығып, алтын жүлде алды. Ал ақтық сында қытай спортшылары 113.02 және 87.77 ұпай жинады. Қазіргі таңда Қазақстан құрамасы 2 алтын, 2 күміс, 4 қола жүлдемен жалпыкомандалық есепте екінші орынға көтерілді.

Материалдар әлеуметтік желілерден алынды.