บทท� 2

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยท�เก�ยวของ ในการวจยเร� อง การพฒนาชดกจกรรมการฝกทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอล โดยใช รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส สาหรบนกเรยนช�นมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนมธยมทาแคลง จงหวดจนทบร ผวจยไดศกษาเอกสาร ตารา และงานวจยท�เก�ยวของ และไดนาเสนอตามหวขอตอไปน� 1. กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข�นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 1.1 ความสาคญของกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา 1.2 สาระและมาตรฐานการเรยนร 1.3 คณภาพของผเรยน 1.4 ตวช�วดและสาระการเรยนรแกนกลาง ระดบช�นมธยมศกษาปท� 1 - 3 2. ชดกจกรรม 2.1 ความหมายของชดกจกรรม 2.2 หลกการและทฤษฏท�เก�ยวของกบชดกจกรรม 2.3 ประเภทของชดกจกรรม 2.4 องคประกอบชดกจกรรม 2.5 ข�นตอนในการสรางชดกจกรรม 2.6 การหาประสทธภาพของชดกจกรรม 2.7 ประโยชนของชดกจกรรม 3. รปแบบการเรยนการสอนท�เนนการพฒนาดานทกษะพสย 4. รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส 5. ทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอล 5.1 การสง - รบลกแฮนดบอล 5.2 การเล�ยงลกแฮนดบอล 5.3 การยงประต 6. แบบทดสอบทกษะกฬา 6.1 ประเภทของแบบทดสอบทกษะกฬา 6.2 ประโยชนของแบบทดสอบทกษะกฬา

12

7. ความพงพอใจ 7.1 ความหมายของความพงพอใจ

7.2 แนวคดทฤษฏท�เก�ยวกบความพงพอใจ

7.3 การวดความพงพอใจ

7.4 วธเขยนขอความความพงพอใจ

8. งานวจยท�เก�ยวของ

8.1 งานวจยตางประเทศ

8.2 งานวจยในประเทศ

กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข'นพ'นฐาน

พทธศกราช 2551

หลกสตรและแนวการจดการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

มหนวยงานและนกการศกษาหลายทานไดกลาวไว มรายละเอยดดงตอไปน� (กระทรวงศกษาธการ.

2551 ก : 1)

ความสาคญของกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

สขศกษาและพลศกษาเปนการศกษาดานสขภาพท�มเปาหมาย เพ�อการดารงสขภาพ

การสรางเสรมสขภาพและการพฒนาคณภาพชวตของบคคล ครอบครว และชมชนใหย �งยนโดย

สขศกษามงเนนใหผเรยนพฒนาพฤตกรรมดานความร เจตคต คณธรรม คานยม และการปฏบต

เก�ยวกบสขภาพควบคไปดวยกน สวนพลศกษา มงเนนใหผเรยนใชกจกรรมการเคล�อนไหว

การออกกาลงกาย การเลนเกมและกฬา เปนเคร�องมอในการพฒนาโดยรวมท�งดานรางกาย จตใจ

อารมณ สงคม สตปญญารวมท�งสมรรถภาพเพ�อสขภาพและกฬา

สาระและมาตรฐานการเรยนร

หลกสตรแกนกลางการศกษาข�นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ไดกาหนดมาตรฐาน

การเ รยนร ตว ช� ว ดของกลมสาระการเ รยนรสขศกษาและพลศกษาไวอย างช ดเจน

ซ� งกระทรวง ศกษาธการ (2551 ก : 2 - 3) ไดกาหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนร

สขศกษา และพลศกษา จานวน 5 สาระ 6 มาตรฐาน เพ�อใชเปนกรอบในการพฒนาหลกสตร

สถานศกษาและการจดการเรยนร ดงน�

สาระท� 1 การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย

มาตรฐาน พ 1.1 เขาใจธรรมชาตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย

13

สาระท� 2 ชวตและครอบครว มาตรฐาน พ 2.1 เขาใจและเหนคณคาตนเอง ครอบครว เพศศกษา และมทกษะ ในการดาเนนชวต สาระท� 3 การเคล�อนไหว การออกกาลงกาย การเลนเกม กฬาไทย และกฬาสากล มาตรฐาน พ 3.1 เขาใจ มทกษะในการเคล�อนไหว กจกรรมทางกาย การเลนเกม และกฬา มาตรฐาน พ 3.2 รกการออกกาลงกาย การเลนเกม และการเลนกฬา ปฏบตเปนประจาอยางสม�าเสมอ มวนย เคารพสทธ กฎ กตกา มน� าใจนกกฬา มจตวญญาณในการแขงขน และช�นชมในสนทรยภาพของการกฬา สาระท� 4 การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพและการปองกนโรค มาตรฐาน พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การดารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรมสมรรถภาพเพ�อสขภาพ สาระท� 5 ความปลอดภยในชวต

มาตรฐาน พ 5.1 ปองกนและหลกเล�ยงปจจยเส�ยง พฤตกรรมเส�ยงตอสขภาพอบตเหต

การใชยา สารเสพตด และความรนแรง

คณภาพของผเรยน

ดานมาตรฐานของคณภาพของผ เรยนกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

กระทรวงศกษาธการกาหนดคณลกษณะท�ผ เรยนท�จบช� นมธยมศกษาปท� 3 ไวดงตอไปน�

(กระทรวงศกษาธการ. 2551 ก : 3 - 4)

จบช�นมธยมศกษาปท� 3

1. เขาใจและเหนความสาคญของปจจยท�สงผลกระทบตอการเจรญเตบโตและพฒนาการ

ท�มตอสขภาพและชวตในชวงวยตาง ๆ

2. เขาใจ ยอมรบ และสามารถปรบตวตอการเปล�ยนแปลงทางรางกาย จตใจ อารมณ

ความรสกทางเพศ ความเสมอภาคทางเพศ สรางและรกษาสมพนธภาพกบผอ�น และตดสนใจ

แกปญหาชวตดวยวธการท�เหมาะสม

3. เลอกกนอาหารท�เหมาะสม ไดสดสวน สงผลดตอการเจรญเตบโตและพฒนาการตามวย

4. มทกษะในการประเมนอทธพลของเพศ เพ�อน ครอบครวชมชนและวฒนธรรมท�มตอ

เจตคตคานยมเก�ยวกบสขภาพและชวต และสามารถจดการไดอยางเหมาะสม

5. ปองกนและหลกเล�ยงปจจยเส�ยง พฤตกรรมเส�ยงตอสขภาพและการเกดโรคอบตเหต

การใชยาสารเสพตด และความรนแรง รจกสรางเสรมความปลอดภยใหแกตนเอง ครอบครวและชมชน

14

6. เขารวมกจกรรมทางกาย กจกรรมกฬา กจกรรมนนทนาการ กจกรรมสรางเสรม

สมรรถภาพทางกายเพ�อสขภาพ โดยนาหลกการของทกษะกลไกมาใชไดอยางปลอดภย สนกสนาน

และปฏบตเปนประจาสม�าเสมอตามความถนดและความสนใจ

7. แสดงความตระหนกในความสมพนธระหวางพฤตกรรมสขภาพ การปองกนโรค

การดารงสขภาพ

8. การจดการกบอารมณและความเครยด การออกกาลงกายและการเลนกฬากบการมวถ

ชวตท�มสขภาพด

9. สานกในคณคา ศกยภาพและความเปนตวของตวเอง

1 0 . ปฏบตตามกฎ กตกา หนาท�ความรบผดชอบ เคารพสทธของตนเอง และผ อ�น

ใหความรวมมอในการแขงขนกฬาและการทางานเปนทมอยางเปนระบบ ดวยความมงม�น และมน� าใจ

นกกฬา จนประสบความสาเรจตามเปาหมายดวยความช�นชม และสนกสนาน

ตวช'วดและสาระการเรยนรแกนกลาง ระดบช'นมธยมศกษาปท� 1 - 3

วชาแฮนดบอล เปนวชาพ�นฐานท�ไดจดทาข�นตามสาระท� 3 การเคล�อนไหว การออกกาลงกาย

การเลนเกม กฬาไทย และกฬาสากล ม 2 มาตรฐาน ไดแก มาตรฐาน พ 3.1 เขาใจ มท กษะ

ในการเคล�อนไหว กจกรรมทางกาย การเลนเกม และกฬา มาตรฐาน พ 3.2 รกการออกกาลงกาย

การเลนเกม และการเลนกฬา ปฏบตเปนประจา อยางสม�าเสมอ มวนย เคารพสทธ กฎ กตกา มน� าใจ

นกกฬา มจตวญญาณ ในการแขงขนและช�นชมในสนทรยภาพของการกฬา โดยมรายละเอยด

ตวช�วดและสาระการเรยนรแกนกลางในแตละระดบช�น ดงน�

ตาราง 1 แสดงระดบช�น ตวช�วด และสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท� 3 มาตรฐาน พ 3.1

ช�น ตวช�วด สาระการเรยนรแกนกลาง

ม.1 1. เพ�มพนความสามารถของตน ตามหลกการเคล� อนไหวท� ใชทกษะกลไกและทกษะ พ�นฐานท�นาไปสการพฒนาทกษะการเลนกฬา

1. ห ล ก ก า ร เ พ� ม พ น ค ว า ม ส า ม า ร ถ ในการเคล�อนไหวท�ใชทกษะกลไกและทกษะพ�นฐานท�นาไปสการพฒนาทกษะการเลนกฬา

2. เลนกฬาไทยและกฬาสากลประเภทบคคลและทมโดยใชทกษะพ�นฐานตามชนดกฬาอยางละ 1 ชนด

1. การเลนกฬาไทย และกฬาสากลท�เลอกเชน กรฑาประเภทลและลาน วายน� า แฮนดบอล กระบ� เทเบลเทนนส เทนนส

15

ตาราง 1 (ตอ)

ช�น ตวช�วด สาระการเรยนรแกนกลาง

3. ร วม ก จก รรม นนท นา ก า รอยา ง นอย 1 กจกรรมและนาหลกความรท�ไดไปเช�อมโยงสมพนธกบวชาอ�น

1. การนาความรและหลกการของกจกรรมนนทนาการไปใชเช� อมโยงสมพนธกบ วชาอ�น

ม.2 1. นาผลการปฏบตตนเก�ยวกบทกษะกลไกและทกษะการเคล�อนไหวในการเลนกฬา จากแหลงขอมลท�หลากหลายมาสรปเปนวธ ท�เหมาะสมในบรบทของตนเอง

1. การนาผลการปฏบตตนเก�ยวกบทกษะกลไกและทกษะการเคล�อนไหวในการเลนกฬาจากแหลงขอมลท�หลากหลายมาสรปเปนวธท� เหมาะสมในบรบทของตนเอง ในการเลนกฬา

2. เลนกฬาไทยและกฬาสากลท� งประเภทบคคลและทมไดอยางละ 1 ชนด

1. การเลนกฬาไทย กฬาสากลตามชนดกฬาท�เลอก เชน กรฑาประเภทลและลาน ก ร ะ บ� บ า ส เ ก ต บ อ ล เท น นส ว า ย น� า ตะกรอลอดบวง แฮนดบอล ฟตซอล

3. เปรยบเทยบประสทธภาพของรปแบบ การ เคล� อนไหวท� ส งผล ตอก าร เ ลน กฬ า และกจกรรมในชวตประจาวน

1. ประสทธภาพของรปแบบการเคล�อนไหวท�สงผลตอการเลนกฬาและกจกรรมในชวตประจาวน

4. ร วม ก จก รรม นนท นา ก า รอยา ง นอย 1 กจกรรม และนาความรและหลกการท�ไดไปปรบใชในชวตประจาวนอยางเปนระบบ

1. การนาประสบการณจากการรวมกจกรรมนนทนาการไปปรบใชในชวตประจาวน

ม.3 1. เลนกฬาไทยและกฬาสากลไดอยางละ 1 ชนดโดยใชเทคนคท�เหมาะสมกบตนเองและทม

1. เทคนคและวธการเลน กฬาไทยและกฬาสากลท� เลอก เชน กรฑาประเภทล แล ะ ล าน วอล เล ยบ อล บ า ส เก ตบ อล ดาบสองมอ ตะกรอขามตาขาย แฮนดบอลฟตบอล เทนนส

2. นาหลกการ ความรและทกษะในการเคล�อนไหว กจกรรมทางกาย การเลนเกม และการเลนกฬาไปใชสรางเสรมสขภาพ อยางตอเน�องเปนระบบ

1. การนาหลกการ ความร ทกษะในการเคล�อนไหว กจกรรมทางกาย การเลนเกม การเลนกฬาไปใชเปนระบบสรางเสรม สขภาพอยางตอเน�อง

16

ตาราง 1 (ตอ)

ช�น ตวช�วด สาระการเรยนรแกนกลาง

3. ร วม ก จก รรม นนท นา ก า รอยา ง นอย

1 ก จ ก ร ร ม แ ล ะ น า ห ลก ค ว า ม ร ว ธ ก า ร

ไปขยายผลการเรยนรใหกบผอ�น

1. การจดกจกรรมนนทนาการแกผอ�น

ท�มา : กระทรวงศกษาธการ. 2551 ก : 22 - 24

มาตรฐาน พ 3.2 รกการออกกาลงกาย การเลนเกม และการเลนกฬา ปฏบตเปนประจา

อยางสม�าเสมอ มวนย เคารพสทธ กฎ กตกา มน� าใจนกกฬา มจตวญญาณ ในการแขงขนและช�นชม

ในสนทรยภาพของการกฬา

ตาราง 2 แสดงระดบช�น ตวช�วด และสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท� 3 มาตรฐาน พ 3.2

ช�น ตวช�วด สาระการเรยนรแกนกลาง

ม.1 1. อธบายความสาคญของการออกกาลงกาย

และเลนกฬา จนเปนวถชวตท�มสขภาพด

1. ความสาคญของการออกกาลงกายและ

เลนกฬา จนเปนวถชวตท�มสขภาพด

2. ออกกาลงกายและเลอกเขารวมเลนกฬา

ต า ม ค ว า ม ถ น ด ค ว า ม ส น ใ จ อ ย า ง เ ต ม

ความสามารถ พรอมท�งมการประเมนการเลน

ของตนและผอ�น

1. การออกกาลงกาย เชน กายบรหารแบบ

ตาง ๆ เตนแอโรบค โยคะ รามวยจน

2. การเลนกฬาไทย และกฬาสากลท� ง

ประเภทบคคลและทม

3. การประเมนการเลนกฬาของตนเองและ

ผอ�น

3. ปฏบตตามกฎ กตกา และขอตกลงตามชนด

กฬาท�เลอกเลน

1. กฎ กตกา การเลนเกมและการแขงขน

กฬาท�เลอกเลน

4. วางแผนการรกและการปองกนในการเลนกฬาท�เลอกและนาไปใชในการเลนอยางเปนระบบ

1. รปแบบ วธการรกและปองกนในการเลนกฬาท�เลอก

17

ตาราง 2 (ตอ)

ช�น ตวช�วด สาระการเรยนรแกนกลาง

5. รวมมอในการเลนกฬาและการทางานเปนทมอยางสนกสนาน

1. การเลน การแขงขนกฬา และการทางานเปนทม

6. วเคราะหเปรยบเทยบและยอมรบความแตกตางระหวางวธการเลนกฬาของตนเอง กบผอ�น

1. การยอมรบความสามารถและความ แตกตางระหวางบคคลในการเลนกฬา

ม.2 1. อธบายสาเหตการเปล�ยนแปลงทางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญาท�เกดจากการออกกาลงกาย และเลนกฬาเปนประจาจนเปนวถชวต

1. สาเหตการเปล�ยนแปลงทางดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา จาก

การออกกาลงกายและการเลนกฬา อยางสม�าเสมอจนเปนวถชวต

2. การสรางว ถ ชวตท� ม สขภาพดโดย การออกกาลงกายและเลนกฬาเปนประจา

2. เลอกเขารวมกจกรรมการออกกาลงกาย เ ลนกฬาตามความถนดและความสนใจ พรอมท� งว เคราะหความแตกตางระหวางบคคล เพ�อเปนแนวทางในการพฒนาตนเอง

1. การออกกาลงกายและการเลนกฬาไทย กฬาสากลท�งประเภทบคคลและประเภททม 2. การวเคราะหความแตกตางระหวางบคคลเพ� อ เ ปนแนวทางในการพฒนา การรวมกจกรรมการออกกาลงกายและ เลนกฬา

3. มวนย ปฏบตตามกฎ กตกา และขอตกลงในการเลนกฬาท�เลอก

1. วนยในการฝก และการเลนกฬา ตามกฎ กตกา และขอตกลง

4. วางแผนการรกและการปองกนในการเลนก ฬ า ท� เ ล อ ก แ ล ะ น า ไ ป ใ ช ใ น ก า ร เ ล น อยางเหมาะสมกบทม

1. รปแบบ กลว ธการรก การปองกน ในการเลนกฬาเปนทม 2. ประโยชนของการเลนและการทางานเปนทม 3. หลกการใหความรวมมอในการเลน การแขงขนกฬาและการทางานเปนทม

18

ตาราง 2 (ตอ)

ช�น ตวช�วด สาระการเรยนรแกนกลาง

5. นาผลการปฏบตในการเลนกฬามาสรปเปนวธท�เหมาะสมกบตนเองดวยความมงม�น

1. การพฒนาวธเลนกฬาท�เหมาะสมกบ ตนเอง - การเลอกวธเลน - การแกไขขอบกพรอง

- การเพ�มทกษะ 2. การสรางแรงจงใจและการสรางความมงม�นในการเลนและแขงขนกฬา

ม.3 1. มมารยาทในการเลนและดกฬาดวยความ มน�าใจนกกฬา

1. มารยาทในการเ ลนและการด กฬา ดวยความมน�าใจนกกฬา

2. ออกกาลงกายและเลนกฬาอยางสม�าเสมอและนาแนวคดหลกการจากการเลนไปพฒนาคณภาพชวตของตนดวยความภาคภมใจ

1. การออกกาลงกายและการเลนกฬาประเภทบคคล และประเภททม 2. การนาประสบการณ แนวคดจากการออกกาลงกายและเลนกฬาไปประยกตใชในการพฒนาคณภาพชวต

3. ปฏบตตนตามกฎ กตกา และขอตกลง ในการเลนตามชนดกฬาท�เลอกและนาแนวคดท�ไดไปพฒนาคณภาพชวตของตนในสงคม

1. กฎ กตกาและขอตกลงในการเลนกฬา ท�เลอกเลน 2. การประยกตประสบการณการปฏบตตามกฎ กตกา ขอตกลงในการเลนกฬาไปใชพฒนาคณภาพชวตของตนในสงคม

4. จาแนกกลวธการรก การปองกน และใชในการเลนกฬาท�เลอกและตดสนใจเลอกวธ ท�เหมาะสมกบทมไปใชไดตามสถานการณของการเลน

1. วธการประยกตใชกลวธการรกและการปองกนในการเลนกฬาไดตามสถานการณของการเลน

5. เสนอผลการพฒนาสขภาพของตนเอง ท�เกดจากการออกกาลงกาย และการเลนกฬาเปนประจา

1. การพฒนาสขภาพตนเองท�เกดจากการออกกาลงกายและการเลนกฬาเปนประจา

ท�มา : กระทรวงศกษาธการ. 2551 ก : 28 - 31

19

จากสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา หลกสตร

แกนกลางการศกษาข�นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 สรปไดวาสาระท� 3 การเคล�อนไหว การออกกาลงกาย

การเลนเกม กฬาไทย และกฬาสากล สามารถพฒนาทกษะ เพ�มพนความสามารถของตน เพ�อนาไปส

การพฒนาทกษะการเลนกฬา โดยอาศยรปแบบการเคล�อนไหวท�ใชทกษะกลไกและทกษะพ�นฐาน

ท�นาไปสการพฒนาทกษะการเลนกฬาและกจกรรมในชวตประจาวน

ชดกจกรรม

ความหมายของชดกจกรรม

มผใหความหมายของชดกจกรรมไวหลายลกษณะหลายทรรศนะ ดงตอไปน�

กด (Good. 1973 : 306) ไดอธบายถงชดกจกรรมไววา เปนโปรแกรมทางการสอน

ทกอยางท�จดไวโดยเฉพาะ มวสดอปกรณท�ใชในการสอน อปกรณท�ใชในการเขยน คมอคร เน�อหา

แบบทดสอบ ขอมลท�เช�อถอไดมการกาหนดจดมงหมายของการเรยนไวอยางชดเจน ชดกจกรรมน�ครเปนผจดใหนกเรยนแตละคนไดศกษาและฝกฝนตนเอง โดยครเปนผคอยแนะนาเทาน�น

ฮสตน (Houston. 1977 : 10 ; อางถงใน วรวทย นเทศศลป. 2551 : 268) กลาววา

ชดกจกรรม หมายถง ชดของประสบการณท�จะชวยอานวยความสะดวกใหกบนกเรยนเพ�อสมฤทธZ ผล

ตามจดมงหมายเฉพาะซ�งชดการสอนอาจมรปแบบตาง ๆ กน

ระพนทร โพธZ ศร (2550 : 50) ใหความหมายชดกจกรรมไววา ชดกจกรรมคอ ชดกจกรรม

ท�สรางข�นโดยมครเปนผดาเนนการจดกจกรรมการเรยนร ใหผเรยนเกดการเรยนรบรรลจดประสงค

การเรยนรท�กาหนดไว เชน ชดฝกอบรม หรอชดการสอนตาง ๆ

ชยยงค พรหมวงศ และคณะ (2551 : 14) ใหความหมายชดกจกรรมไววา ชดกจกรรม

เปนส�อประสมท�ไดจดระบบการผลตและการนาส�อการสอนท�สอดคลองกบวชา หนวย หวเร�อง

และวตถประสงคเพ�อชวยใหการเปล�ยนพฤตกรรมมประสทธภาพ

วรวทย นเทศศลป (2551 : 269) ใหความหมายชดกจกรรมไววา ชดกจกรรม หมายถง

ระบบการผลตและนาส�อประสมท�สอดคลองมาใชกบวชาหรอหนวยหรอหวเร� องเพ�อชวยให

การเปล�ยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพย�งข�น

สคนธ สนธพานนท (2551 : 88) ใหความหมายชดกจกรรมไววา ชดกจกรรม หมายถง

ส�อท�สรางข�นเพ�อใหนกเรยนไดทากจกรรม เปนการทบทวนหรอเสรมเพ�มความรใหแกนกเรยน

หรอใหนกเรยนไดฝกทกษะการเรยนรหลาย ๆ รปแบบ เพ�อสรางเสรมประสบการณการเรยนร

ใหแกนกเรยนไดมคณลกษณะตามท�ตองการ

20

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2551 : 14 - 15) ใหความหมายชดกจกรรมไววา

ชดกจกรรมหรอชดการสอนตรงกบภาษาองกฤษวา Instructional Package เปนส�อประสมประเภทหน� ง

ซ� งมจดมงหมายเฉพาะเร�องท�สอนแมชดการเรยนการสอนจะเปนเร�องท�คอนขางใหมสาหรบบางคน

แตนกการศกษาไทยไดมแนวคดการทาชดการเรยนการสอนมาเปนเวลานานแมจะยงไมมคาวา

“ชดการเรยนการสอน” ข�นมากตามชดการเรยนการสอนเปนส�อประสมท�ไดจดระบบการผลต

และการนาส�อการสอนท�สอดคลองกบวชาหนวยหวเร�องและวตถประสงคเพ�อชวยใหการเปล�ยน

พฤตกรรมการเรยนมประสทธภาพ

จากการศกษาความหมายของชดกจกรรมสรปไดวา ชดกจกรรม เปนส�อการสอนท�ครเปน

ผสรางข� น ประกอบดวย วสดอปกรณหลายชนด และองคประกอบอ�นเพ�อใหผเรยนศกษาและ

ปฏบตกจกรรมดวยตนเอง เกดการเรยนรดวยตนเอง โดยครคอยใหคาแนะนาชวยเหลอ เพ�อให

นกเรยนเกดการเรยนรเปนรายบคคลหรอกลมย อย ทาใหเกดทกษะในการแสวงหาความร

ตามวตถประสงคท�กาหนดไว

หลกการและทฤษฏท�เก�ยวของกบชดกจกรรม

หลกการและทฤษฏการเรยนร ท�เปนแนวทางการสรางชดกจกรรมมหลายหลกการ

และหลายทฤษฏ ซ� งมนกการศกษาหลายทาน ไดเสนอหลกการไวดงน�

ชยยงค พรหมวงศ และคณะ (2551 : 17) ไดกลาวถงแนวคดท�จะนาไปสระบบการผลต

ชดกจกรรม ประกอบดวยแนวคด 5 ประการ พอสรปไดดงน�

แนวคดท� 1 ทฤษฏความแตกตางระหวางบคคล นกศกษาไดนาหลกจตวทยามาประยกตใช

ในการเรยนการสอน โดยคานงถงความตองการ ความถนด และความสนใจของผเรยนเปนสาคญ

ซ� งความแตกตางระหวางบคคลมหลายดาน คอ ความสามารถ สตปญญา ความตองการ ความสนใจ

รางกาย อารมณ สงคม เปนตน ในการจดการเรยนการสอนโดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล

วธท�เหมาะสมท�สด คอ การจดการสอนรายบคคลหรอการสอนเอกตภาพ การศกษาโดยเสรการศกษา

ดวยตนเองซ� งลวนเปนวธเปดโอกาสใหผเรยนมอสระในการเรยนตามสตปญญาความสามารถ

และความสนใจ โดยมครคอยแนะนาชวยเหลอตามความเหมาะสม

แนวคดท� 2 ความพยายามท�จะเปล�ยนการเรยนการสอนท�ยด “คร” เปนแหลงความรหลก

มาเปนการจดประสบการณใหผเรยน เรยนดวยการใชแหลงความรจากส�อการเรยนการสอนจาก

แหลงตาง ๆ ซ� งไดจดใหตรงกบเน�อหาประสบการณตามหนวยวชาการสอนตาง ๆ การเรยนดวยวธน�ครจะถายทอดความรใหแกผเรยนเปนหน� งในสามของเน�อหาท�งหมด อกสองสวนผเรยนจะศกษา

ดวยตวเองจากส�งท�ผสอนเตรยมไวในรปแบบชดกจกรรม

21

แนวคดท� 3 การใชโสตทศนปกรณในรปของการจดระบบส�อหลายอยางมาบรณาการ ใหเหมาะสม และใชเปนแหลงความรสาหรบนกเรยนแทนท�ครจะเปนผถายทอดความรแกผเรยนตลอดเวลาแนวทางใหมจงเปนการสอนแบบประสมใหเปนชดกจกรรม แนวคดท� 4 ปฏกรยาสมพนธ ระหวางครกบนกเรยน และนกเรยนกบสภาพแวดลอม ซ� งเดมนกเรยนเปนฝายรบรจากครเทาน�นนกเรยนจงขาดทกษะการแสดงออกและการทางาน เปนกลมแนวโนมทางอนาคตของการเรยนรจงมการนากระบวนการกลมสมพนธมาใชในการเรยนการสอนเพ�อเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรรวมกน ซ� งนามาสการผลตส�อออกมาในรปของชดกจกรรม แนวคดท� 5 การจดสภาพแวดลอมการเรยนรโดยยดหลกจตวทยาการเรยนรมาใชโดยจด สถานการณออกมาเปนการสอนแบบโปรแกรม ซ� งหมายถงระบบการเรยนการสอนท�เปดโอกาส ใหผเรยน 1. ไดเขารวมกจกรรมการเรยนการสอนดวยตนเอง 2. ไดทราบวาการตดสนใจหรอการปฏบตงานของตนถกหรอผดอยางไร 3. ไดรบการเสรมแรงท�ทาใหผเรยนภาคภมใจท�ไดทาถกคดถกอนจะทาใหเกดการทาพฤตกรรมน�นซ� าอกในอนาคต 4. ไดเรยนรไปทละข�นตอนตามความสามารถและความสนใจของตนเอง ทศนา แขมมณ (2551 : 51) กลาวไววา ตองยดหลกทฤษฎการเรยนร ทางจตวทยา โดยใหรายละเอยด ไวดงน� 1. กฎการเรยนรของธอรนไดค เก�ยวกบกฎแหงการฝกหด คอส�งใดกตามท�มการฝกหด หรอกระทาบอย ๆ ยอมทาใหผ ฝกมความคลองแคลวและสามารถทาได ด ในทางตรงกนขาม ส�งใดกตามท�ไมได รบการฝ กหด หรอทอดท�งไปนานแลวยอมจะทาได ไมด 2. ความแตกตางระหวางบคคล ควรคานงถงวานกเรยนแตละคนมความร ความถนด ความสามารถ และความสนใจตางกน ฉะน�นในการสร างแบบฝก จงควรพจารณาถงความเหมาะสม คอ ไมยาก ไม งายจนเกนไป และควรมหลาย ๆ แบบ 3. การจงใจนกเรยน โดยการจดแบบฝกจากงายไปหายาก เพ�อเป นการดงดด ความสนใจของนกเรยน ซ� งจะทาให เกดผลสาเรจในการฝก และชวยย �วยให ตดตามตอไป 4. ใชแบบฝกส�น ๆ เพ�อไมเกดความเบ�อหน าย การพฒนาชดกจกรรมเปนงานท�ละเอยด ตองอาศยความรอบคอบ ความเขาใจ เพ�อให ได ชดกจกรรมท�สอดคล องกบจดมงหมายการเรยนการสอนอยางสมบรณ จากแนวคดเก�ยวกบหลกการสรางชดกจกรรมน� พอสรปไดวา การสรางชดกจกรรจะตองคานงถงความตองการ ความถนด ความสามารถ ความสนใจของผเรยนท�มลกษณะแตกตางระหวาง

22

บคคล เนนการจดการเรยนการสอนท�ใหผเรยนทากจกรรมการเรยนรดวยตนเอง ฉะน�นในการสร าง แบบฝก จงควรพจารณาถงความเหมาะสม คอ ไมยาก ไมงายจนเกนไป และควรมหลาย ๆ แบบ โดยการจดแบบฝกจากงายไปหายาก เพ�อเปนการดงดด ความสนใจ ใชแบบฝกส� น ๆ เพ�อไมเกดความเบ�อหนาย เพ�อให บรรลจดมงหมายอย างมประสทธภาพ ประเภทของชดกจกรรม นกการศกษาไดแบงชดกจกรรมหรอชดการเรยนไวดงน� ถาวร ลกษณะ (2547 : 15) แบงชดการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรเปน 3 ประเภท คอ 1. ชดการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรรายบคคลเปนชดการสอนท�นกเรยนศกษา และปฏบตกจกรรมดวยตนเองตามลาดบข�นท�ระบไวในชดการสอน 2. ชดการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรแบบกลม แบงนกเรยนออกเปนกลมกลมละ 4 - 6 คน ปฏบตกจกรรมตามท�ระบไวในชดการสอน ซ� งการสอนแบบน�จะชวยฝกใหนกเรยนไดฝกการทางานเปนกลม 3. ชดการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรประกอบการบรรยายของคร เปนชดการสอนท�ครผสอนใชประกอบคาบรรยายเพ�อปพ�นฐานความรใหนกเรยนเขาใจเน�อหาสาระในเวลาเดยวกน สวทย มลคา และอรทย มลคา (2550 : 52 - 53) ไดแบงชดการสอนหรอชดกจกรรม ออกเปน 3 ประเภท ดงน� 1. ชดการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรประกอบคาบรรยายของคร เปนชดการสอนสาหรบนกเรยนกลมใหญ หรอเปนการสอนท�มงเนนการปพ�นฐานใหทกคนรบรและเขาใจในเวลาเดยวกน มงในการขยายเน�อหาสาระใหชดเจนย�งข�น ชดกจกรรมการเรยนรแบบน�ลดเวลาในการอธบายของครผสอนใหพดนอยลง เพ�มเวลาใหนกเรยนไดปฏบตมากข�นโดยใชส�อท�มอยพรอมในชดกจกรรม การเรยนรในการนาเสนอเน�อหาตาง ๆ ส�งสาคญคอส�อท�นามาใชจะตองใหนกเรยนไดเหนชดเจนทกคนและมโอกาสไดใชครบทกคนหรอทกกลม 2. ชดการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรแบบกจกรรมกลมหรอชดการสอนสาหรบ การเรยนเปนกลมยอย เปนชดการสอนตาง ๆ ท�บรรจไวในชดการสอนแตละชดมงท�จะฝกทกษะในเน�อหาวชาท�เรยนโดยใหนกเรยนมโอกาสทางานรวมกนชดการสอนชนดน� มกใชในการสอนแบบกจกรรมกลม 3. ชดการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรรายบคคลหรอตามเอกตภาพ เปนชดกจกรรม การเรยนรท�เรยนดวยตนเองเปนรายบคคล คอนกเรยนจะตองศกษาหาความรตามความตองการ และความสนใจของตนเองอาจจะเรยนท�โรงเรยนหรอเรยนท�บานกได จดประสงคหลกคอ มงทาความเขาใจกบเน�อหาวชาเพ�มเตมและนกเรยนสามารถประเมนผลการเรยนดวยตนเองได

23

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2551 : 7) เสนอแนวคดในการแบงชดการเรยนการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรม 4 ประเภทใหญ ๆ คอ 1. ชดการเรยนการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรประกอบคาบรรยาย เปนชดการเรยนการสอนท�มงชวยขยายเน�อหาสาระการสอนแบบบรรยายใหชดเจนข�น ชวยใหผสอนพดนอยลง และใหส�อการสอนทาหนาท�แทนชดการสอนแบบบรรยายน� นยมใชกบการฝกอบรมและการสอน ในระดบอดมศกษาท�ยงถอวาการสอนแบบบรรยายยงมบทบาทสาคญในการถายทอดความร แกนกเรยน 2. ชดการเรยนการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรแบบกลมกจกรรม เปนชดการเรยนการสอนท�มงใหนกเรยนไดประกอบกจกรรมกลมเชนในการสอนแบบศนยการเรยนการสอนแบบกลมสมพนธเปนตน 3. ชดการเรยนการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรรายบคคล เปนชดการเรยนการสอน ท�มงใหนกเรยนสามารถศกษาหาความรดวยตนเองตามความแตกตางระหวางบคคล อาจเปนการเรยนในโรงเรยนหรอท�บานกไดเพ�อใหนกเรยนกาวไปขางหนาตามความสามารถ ความสนใจและ ความพรอมของนกเรยนชดการเรยนการสอนรายบคคลอาจออกมาในรปของหนวยการสอนยอยหรอ “โมดล” 4. ชดการเรยนการสอนหรอชดกจกรรมการเรยนรทางไกล เปนชดการเรยนการสอน ท�ผสอนกบนกเรยนอยตางถ�นตางเวลากนมงสอนใหนกเรยนศกษาไดดวยตนเองโดยไมตองมาเขาช�นเรยน ประกอบดวยส�อประเภทส�งพมพ รายการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน ภาพยนตร และการสอนเสรมตามศนยการศกษา เชน ชดการเรยนการสอนทางไกลมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

จากท�กลาวมาขางตนสรปไดวา ชดกจกรรมหมายถง ส�อการสอนท�ครผสอนสรางข�นเพ�อนามาใชในกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบเน�อหาวชา และจดประสงคการเรยนรการเรยนรเน�อหากจกรรมการเรยนรและการประเมนผลท�นามาบรณาการเขาดวยกนอยางเปนระบบเพ�อใหครบรรลเปาหมายของการสอนท�กาหนดไวอยางมประสทธภาพ การจะนาชดกจกรรมมาใชจะตองมการศกษารายละเอยดของประเภทชดกจกรรมวามความเหมาะสมกบผเรยนระดบใดแตละแบบมวธการใชอยางไรเพ�อจะเกดประโยชนในการนาไปใชและมประสทธภาพสงสด

องคประกอบชดกจกรรม ในการสรางชดกจกรรมเพ�อนาไปใชประกอบการเรยนการสอนน�น ผสรางจาเปนตองศกษาองคประกอบของชดกจกรรมมองคประกอบใดบาง เพ�อจะไดนามากาหนดองคประกอบของชดกจกรรมท�ตองการสรางข�น ซ� งไดมนกศกษาหลายทานไดกลาวถง องคประกอบของชดกจกรรมไวตาง ๆ กน ดงน�

24

บญชม ศรสะอาด (2549 : 50 - 51) ไดกลาวถงองคประกอบสาคญของชดการสอน

หรอชดกจกรรมการเรยนรมดงน�

1. คมอสาหรบผสอนและนกเรยนท�ใชชดการสอน

2. คาส�งเพ�อเปนแนวทางในการเรยน

3. เน�อหาบทเรยนท�อยในรปแบบตางๆเชนเทปชดการตนฯลฯ

4. กจกรรมท�กาหนดใหนกเรยนไดทาหรอคนควาตอจากท�เรยนแลว

5. แบบทดสอบสาหรบการประเมนผลเก�ยวกบเน�อของบทเรยนน�น

สวทย มลคา และอรทย มลคา (2550 : 52) ไดกลาวถงชดกจกรรมการเรยนรมองคประกอบ

สาคญ 4 ประการไดแก

1. คมอคร เปนคมอหรอแผนการสอนสาหรบผสอนใชศกษาและปฏบตตามข�นตอน

ตาง ๆ ซ� งมรายละเอยดช�แจงไวอยางชดเจน เชนการนาเขาสบทเรยน การจดช�นเรยน บทบาทนกเรยน

เปนตน ลกษณะของคมออาจจดทาเปนเลมหรอแผนพบกได

2. คาส�งหรอบตรงาน เปนเอกสารท�บอกใหนกเรยนประกอบกจกรรมแตละอยาง

ตามข�นตอนท�กาหนดไวบรรจอยในชดกจกรรมการเรยนร บตรคาส�งหรอบตรงานจะมครบตาม

จานวนกลมหรอจานวนนกเรยน ซ� งจะประกอบดวยคาอธบายในเร�องท�จะศกษา คาส�งใหนกเรยน

ประกอบกจกรรมและการสรปบทเรยน การจดทาบตรคาส�งหรอบตรงานสวนใหญนยมใชกระดาษ

แขงขนาด 6 x 8 น�ว

3. เน�อหาสาระและส�อการเรยนประเภทตาง ๆ จดในรปของส�อการสอนท�หลากหลาย

อาจแบงไดเปน 2 ประเภท

3.1 ประเภทเอกสารส�งพมพ เชนหนงสอวารสารบทความใบความร (Fact Sheet)

ของเน�อหาเฉพาะเร�องบทเรยนโปรแกรม เปนตน

3.2 ประเภทโสตทศนปกรณเชนรปภาพแผนภาพแผนภมสมดภาพสไลด (Slide) เทป

บนทกเสยง วดทศน (Video) ซดรอม (CD - Rom) โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน (CAI) เปนตน

4. แบบประเมนผล เปนแบบทดสอบท�ใชวดและประเมนความรดวยตนเองท�งกอนเรยน

และหลงเรยนอาจจะเปนแบบทดสอบชนดจบคเลอกตอบหรอกาเคร�องหมายถกผดได

ทศนา แขมมณ (2551 : 10 - 12) ไดกลาวถงองคประกอบในการจดทาชดกจกรรมดงน�

1. ช�อชดกจกรรม หมายถง ช�อกจกรรมสงเสรมศกยภาพการเรยนรทางวทยาศาสตร

2. ช�อหนวย หมายถง หวขอยอยท�ประกอบข� นเปนชดกจกรรม สงเสรมศกยภาพ

การเรยนรทางดานวทยาศาสตรในแตละชดกจกรรม

25

3. คาช� แจง สาหรบนกเรยนในการปฏบตกจกรรมในชดกจกรรมหมายถงขอแนะนา ในการเรยนรดวยตนเองจากชดกจกรรมของนกเรยน

4. สาระการเรยนร หมายถง เน�อหารายละเอยดของหนวยการเรยนรในชดกจกรรม 5. ตวบงช� ในการเรยนร หมายถง การระบพฤตกรรมการเรยนรของเน�อหาในหนวยยอยของชดกจกรรมตามท�หลกสตรกาหนด 6. เวลาท�ใช หมายถงระยะเวลาท�ใชในการปฏบตกจกรรมในแตละหนวยของชดกจกรรม 7. กจกรรมการเรยนรในหนวย หมายถง การกาหนดงานท�จะใหนกเรยนปฏบต 8. ส�อและอปกรณท�ใช หมายถง วสดอปกรณท�ใชกบการเรยนการสอนในชดกจกรรม 9. การประเมนผล หมายถง การทดสอบความสามารถของนกเรยนหล งจากเรยน ดวยหนวยการเรยนในชดกจกรรม วรวทย นเทศศลป (2551 : 275) กลาวถงองคประกอบสาคญของชดกจกรรมการเรยนร ดงน� 1. มรายละเอยดเก�ยวกบข�นตอนในการใชชดการสอนส� งท�จะตองเตรยมตลอดจนกระบวนการของการเรยนการสอน 2. คมอการเรยนสาหรบนกเรยนประกอบดวยคาแนะนาในการเรยนคาส�งกจกรรมท�ผเรยนตองปฏบตตลอดจนการเรยนการสอน 3. เน�อหาและส�อการสอนแบบประสมกจกรรมการเรยนการสอนวตถประสงคท�วไปและวตถประสงคของเน�อหาในแตละตอน 4. นกเรยนเปนผกระทากจกรรมดวยตนเองและเรยนไดตามความสามารถความสนใจหรอความตองการของตนเอง 5. ชวยแกปญหาเร�องการขาดแคลนครและคณภาพการเรยนรได 6. ใหความสะดวกแกครผสอนและชวยใหครมความม�นใจในการสอนของตนเอง จากการท�มนกการศกษาหลายทานไดศกษาเก�ยวกบองคประกอบของชดกจกรรม สรปไดวาองคประกอบของชดกจกรรมสวนใหญจะคลายคลงกนมองคประกอบหลกท�สาคญคอช�อกจกรรม คาช� แจง จดประสงคของกจกรรม เวลาท�ใช แบบทดสอบกอนเรยน วสดอปกรณ เน�อหากจกรรม คาถามทายกจกรรม คาเฉลยทายกจกรรม และความรเพ�มเตมสาหรบคร สาหรบงานวจยคร� งน� ผวจยไดกาหนดองคประกอบของชดกจกรรมฝกทกษะกฬาดงน� 1. ช�อชดกจกรรม 2. คาช� แจงสาหรบนกเรยนในการปฏบตกจกรรมในชดกจกรรมหมายถงขอแนะนา ในการเรยนรดวยตนเองจากชดกจกรรมของนกเรยน

26

3. คมอครและคมอนกเรยน 4. จดประสงคของกจกรรม เปนส� งท�ตองการใหเกดข� นหลงจากท�นกเรยนศกษา ชดกจกรรมแลว 5. เวลาท�ใช เปนสวนท�บอกเวลาท�งหมดท�ใชในการทากจกรรรม 6. เน�อหาบทเรยนท�อยในรปแบบตาง ๆ เชน รปภาพ ชดการตน ฯลฯ 7. ส�อและอปกรณ เปนสวนท�ระบในกจกรรมน�นวามวสด - อปกรณ อะไรบาง 8. กจกรรมฝกทกษะ เปนสวนท�กาหนดใหนกเรยนปฏบต 9. การประเมนผล เปนสวนท�ระบใหนกเรยนไดประเมนความรความสามารถและพฤตกรรมของตนจากการท�ไดปฏบตกจรรม ข'นตอนในการสรางชดกจกรรม การสรางชดกจกรรมท�ดตองมข�นตอนการสรางท�สอดคลองกบตวช� วดสาระการเรยนรกาหนดกจกรรมและส�อใหเหมาะสม ซ� งมนกการศกษากลาวถงข�นตอนการสรางชดกจกรรม ดงน� ชยยงค พรหมวงศ (2539 : 119) ไดกลาวถงข�นตอนในการผลตชดกจกรรมวาม 4 ข�นตอนคอ ข�นตอนท� 1 การวเคราะหเน�อหา การวเคราะหเน�อหา หมายถง การจาแนกเน�อหาวชาออกเปนหนวยยอยลงไปจนถง หนวยระดบบทเรยน ซ� งเปนหนวยท�ใชสอนไดแตละคร� ง ส�งท�ตองทาในการวเคราะหเน�อหาคอ 1. กาหนดหนวย หมายถง การนาวชาหรอหนวยการสอนมากาหนดหนวยระดบบทเรยน 2. กาหนดเร�อง หมายถง การนาแตละหนวยมากาหนดหวเร�องยอยลงไปอก 3. กาหนดมโนมตหรอความคดรวบยอด หมายถง การกาหนดขอความท�เปนแกนหรอเปาหมายท�สรปรวบยอดเน�อหาสาระใหตรงกบหวเร�อง

ข�นตอนท� 2 การวางแผนการสอน การวางแผนการสอน เปนการคาดการณลวงหนาวาเม�อครเร�มสอนโดยใชชดกจกรรม จะตองทาอะไรบางตามลาดบกอนหลง ไดแก 1. กาหนดวตถประสงคใหสอดคลองกบหวเร�อง 2. กาหนดกจกรรมการเรยนใหสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม 3. กาหนดแบบประเมนผล ตองประเมนผลใหตรงกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม ข�นตอนท� 3 ผลตส�อการสอน เปนการผลตส�อการสอนประเภทตาง ๆ ตามท�กาหนดไวโดยเลอกผลตส�อการสอน วสดอปกรณ และวธการท�ครใชถอเปนส�อการสอนท�งส�น เม�อผลตส�อการสอนของแตละหวเร�องแลว กจดส�อการสอนเหลาน�นไวเปนหมวดหม ใสกลองท�เตรยมไวกอนนาไปทดลองหาประสทธภาพ

27

ข�นตอนท� 4 ทดสอบประสทธภาพของชดกจกรรม เปนการประเมนคณภาพชดกจกรรม ดวยการนาชดกจกรรมไปทดลองใชแลวปรบปรง ใหมคณภาพตามเกณฑท�กาหนดไว สวทย มลคา และอรทย มลคา (2550 : 53 - 55) ไดเสนอข�นตอนในการสรางชดกจกรรมไว 11 ข�นตอน ดงน� ข�นตอนท� 1 กาหนดเร�องเพ�อทาชดการสอน อาจจะกาหนดตามหลกสตรหรอกาหนดเร�องใหมข�นมากได การจดแบงเร� องยอยจะข�นอยกบลกษณะของเน�อหาวชาและลกษณะของการใชชดการสอนน�น ๆ การแบงเน�อเร�องเพ�อชดการสอนในแตละระดบไมเหมอนกน ข�นตอนท� 2 กาหนดหมวดหม เน�อหา และประสบการณ อาจกาหนดเปนหมวดวชาหรอจะทาบรณาการแบบสหวทยาการไดตามความเหมาะสม ข�นตอนท� 3 จดหนวยการสอน จะแบงเปนก�หนวยในหนวยหน�ง ๆ จะใชเวลาเทาใดควรพจารณาใหเหมาะสมกบวยและระดบนกเรยน ข�นตอนท� 4 กาหนดหวเร�อง จดแบงหนวยการสอนเปนหวขอยอย ๆ เพ�อความสะดวก แกการเรยนร ซ� งแตละหนวยควรประกอบดวยหวขอยอยหรอประสบการณประมาณ 4 - 6 ขอ ข�นตอนท� 5 กาหนดความคดรวบยอดหรอหลกการ ตองกาหนดใหชดเจนวาจะใหนกเรยนเกดความคดรวบยอดหรอสามารถสรปหลกการแนวคดอะไร ข�นตอนท� 6 กาหนดจดประสงคการสอนหมายถงจดประสงคท�วไปและจดประสงค เชงพฤตกรรมท�งการกาหนดเกณฑ การตดสนผลสมฤทธZ การเรยนรไวใหชดเจน ข�นตอนท� 7 กาหนดกจกรรมการเรยน ตองกาหนดใหสอดคลองกบวตถประสงค

เชงพฤตกรรม ซ� งจะเปนแนวทางในการเลอกและผลตส�อการสอนกจกรรมการเรยน หมายถง กจกรรมทกอยางท�น กเรยนปฏบต เชน การอาน การทากจกรรมตามบตรคาส�ง การทดลอง

การเลนเกม การแสดงความคดเหน การทดสอบ การตอบคาถาม การเขยนภาพ เปนตน ข�นตอนท� 8 กาหนดแบบประเมนผล ตองออกแบบประเมนผลใหตรงกบวตถประสงค

เชงพฤตกรรมโดยใชการสอบแบบองเกณฑ (การวดผลท�ยดเกณฑหรอเง�อนไข) ท�กาหนดไวใน

วตถประสงค โดยไมมการนาไปเปรยบเทยบกบคนอ�น) เพ�อใหผสอนทราบวาหลงจากผานกจกรรมมาเรยบรอยแลวนกเรยนไดเปล�ยนพฤตกรรมการเรยนรตามวตถประสงคท�ต�งไวมากนอยเพยงใด

ข�นตอนท� 9 เลอกและผลตส�อการสอน วสดอปกรณและวธการท�ผสอนใชถอเปนส�อการสอนท�งส�น เม�อผลตส�อการสอนในแตละหวเร� องเรยบรอยแลวควรจดส�อการสอนเหลาน�นแยกออกเปนหมวดหมในกลอง/แฟมท�เตรยมไวกอนนาไปหาประสทธภาพ เพ�อหาความตรงความเท�ยงกอนนาไปใชเราเรยกส�อการสอนแบบน� วา “ชดกจกรรมการเรยนร” โดยปกตรปแบบ

28

ของชดกจกรรมการเรยนรท�ดควรมขนาดมาตรฐานเพ�อความสะดวกในการใชและความเปนระเบยบเรยบรอยในการเกบรกษาโดยพจารณาในดานตาง ๆ เชน การใชประโยชน ความประหยด ความคงทนถาวร ความนาสนใจ ความทนสมย ทนเหตการณ ความสวยงาม เปนตน ข�นตอนท� 10 สรางแบบทดสอบกอนและหลงเรยนพรอมท�งเฉลย การสรางขอสอบเพ�อทดสอบกอนและหลงเรยน ควรสรางใหครอบคลมเน�อหาและกจกรรมท�กาหนดใหเกดการเรยนร โดยพจารณาจากจดประสงคการเรยนรเปนสาคญ ขอสอบไมควรมากเกนไปแตควรเนนกรอบความรสาคญในประเดนหลกมากกวารายละเอยดปลกยอย หรอถามเพ�อความจาเพยงอยางเดยว และเม�อสรางเสรจแลวควรทาเฉลยไวใหพรอมกอนสงไปหาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนร ข�นตอนท� 11 หาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนร เม�อสรางชดกจกรรมการเรยนรเสรจเรยบรอยแลว ตองนาชดการเรยนรน�น ๆ ไปทดสอบโดยวธการตาง ๆ กอนนาไปใชจรง เชนทดลองใชเพ�อปรบปรงแกไขใหผเช�ยวชาญตรวจสอบความถกตอง ความครอบคลม และความตรงเน�อหา เปนตน วรวทย นเทศศลป (2551 : 272) ไดนาเสนอหลกการสรางชดกจกรรมไว 10 ข�นตอน ดงน� ข�นตอนท� 1 การกาหนดหมวดหมเน�อหาและประสบการณอาจกาหนดเปนหมวดวชา หรอบรณาการเปนแบบสหวทยาการตามท�เหมาะสม

ข�นตอนท� 2 กาหนดหนวยการสอนโดยการแบงเน�อหาวชาท�ครจะถายทอดความรใหกบนกเรยนไดในหน�งสปดาหหรอหน�งคร� ง

ข�นตอนท� 3 กาหนดหวเร�องในการสอนแตละหนวยผสอนจะใหประสบการณอะไรบาง

กบนกเรยนกาหนดออกมาประมาณ 4 - 6 หวขอ ข�นตอนท� 4 กาหนดมโนทศนและหลกการใหสอดคลองกบหวเร�องและสรปรวมแนวคด

สาระหลกเกณฑท�สาคญไวเพ�อเปนแนวทางในการจดเน�อหามาสอนใหสอดคลองกน ข�นตอนท� 5 กาหนดจดประสงคใหสอดคลองกบหวเร� องควรกาหนดเปนจดประสงค

ท�วไปแลวเปล�ยนแปลงเปนจดประสงคเชงพฤตกรรมไวทกคร� ง

ข�นตอนท� 6 กาหนดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรมโดยใชแบบทดสอบองเกณฑ เพ�อใหผสอนทราบวาหลงจากท�ผานกจกรรมการเรยนการสอนแลว

นกเรยนไดเปล�ยนแปลงพฤตกรรมตามท�ต�งวตถประสงคไวหรอไม

ข�นตอนท� 7 กาหนดแบบประเมนผล ตองประเมนผลใหสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรมโดยใชแบบทดสอบองเกณฑ เพ�อใหผสอนทราบวาหลงจากท�ผานกจกรรมการเรยน

การสอนแลวนกเรยนไดเปล�ยนแปลงพฤตกรรมตามท�ต�งวตถประสงคไวหรอไม

29

ข�นตอนท� 8 เลอกและผลตส�อการสอน วสดอปกรณและวธการใชซ� งถอวาเปนส�อการสอน

ควรจดไวเปนหมวดหมกอนท�นาไปทดลองและหาประสทธภาพ

ข�นตอนท� 9 หาประสทธภาพของชดการสอนเพ�อทราบวาชดการสอนท�สรางข� นน�น

มประสทธภาพผสรางจะตองกาหนดเกณฑลวงหนาโดยคานงถงหลกการท�วาการเรยนรเปนกระบวนการ

เพ�อชวยใหการเปล�ยนแปลงพฤตกรรมของนกเรยนบรรลผล

ข�นตอนท� 10 การใชชดกจกรรมชดการสอนท�ไดรบการปรบปรง และมประสทธภาพ

ตามเกณฑท�ต�งไว สามารถนาไปสอนนกเรยนตามประเภทของชดการสอนและตามระดบการศกษา

ซ� งในการนาชดกจกรรมไปใชมข�นตอน คอ

1. ใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนเพ�อพจารณาพ�นฐานความรเดมของนกเรยน

2. ข�นนาเขาสบทเรยน

3. ข�นประกอบกจกรรมการเรยนการสอน (ข�นสอน)

4. ข�นสรปผลการสอนเพ�อสรปมโนทศนและหลกการท�สาคญ

5. ทาแบบทดสอบหลงเรยนเพ�อดพฤตกรรมการเรยนรท�เปล�ยนไป

จากท�กลาวมาสรปไดวาในการสรางชดกจกรรมฝกทกษะควรคานงถงหลกจตวทยา

เก�ยวกบส�งเราและการตอบสนอง กาหนดสาระสาคญและจดมงหมายของสาระการเรยนร มรปแบบ

ท�หลายหลาย จดลาดบเน�อหาจากงายไปหายาก คาส�งชดเจนอานเขาใจงาย เหมะสมกบเวลา วยและ

ความสามารถ ผวจยไดเลอกข�นตอนในการสรางชดกจกรรมของชยยงค พรหมวงศ ซ� งมข�นตอน

การสราง 4 ข�นตอน คอ ข�นตอนท� 1 การวเคราะหเน�อหา ข�นตอนท� 2 การวางแผนการสอน ข�นตอน

ท� 3 ผลตส�อการสอน และข�นตอนท� 4 ทดสอบประสทธภาพของชดกจกรรม ในการวจยคร� งน�

การหาประสทธภาพของชดกจกรรม

ชยยงค พรหมวงศ (2545 : 494) ไดกลาวถง ความจาเปนของการทดสอบหา

ประสทธภาพของชดกจกรรม สาหรบหนวยงานผลตชดกจกรรม เปนการประกนคณภาพของ

ชดกจกรรมวาอยในข�นสงเหมาะสมท�จะลงทนผลตออกมาเปนจานวนมาก หากไมทดสอบ

ประสทธภาพ และผลตออกมาใชประโยชนไดไมดกตองทาใหม เปนการส�นเปลองท�งเวลา แรงงาน

และเงนทอง ดงน�นการทดสอบประสทธภาพ มข�นตอนการทดสอบประสทธภาพของชดกจกรรม

3 ข�นตอน ดงน�

1. ข�นหาประสทธภาพ 1 : 1 (แบบเด�ยว) เปนการทดลองกบผเรยนคร� งละ 1 คน

โดยทดลอง 3 คร� งกบเดกออน เดกปานกลาง และเดกเกง คานวณหาประสทธภาพเสรจแลวปรบปรง

ใหดข�น โดยปกตคะแนนท�ไดจากการทดลองแบบเด�ยวน� จะไดคะแนนต�ากวาเกณฑมาตรฐานมาก

30

2. ข�นหาประสทธภาพ 1 : 10 (แบบกลม) เปนการทดลองกบผเรยน 6 - 10 คน

โดยคละผเรยนท�เกง ปานกลาง และออน คานวณหาประสทธภาพแลวปรบปรงในคราวน�คะแนน

ของผเรยนจะเพ�มข�น

3. ข�นหาประสทธภาพ 1 : 100 (ภาคสนาม) เปนการทดลองกบผเรยนท�งช�น 30 - 40 คน

คานวณหาคาประสทธภาพแลวทาการปรบปรงผลลพธท�ไดควรใกลเคยงกบเกณฑท�ต�งไว

หลงการทดลองคานวณหาประสทธภาพแลวปรบปรงแกไข ผลลพธท�ไดควรจะใกลเคยงกบ

เกณฑท�ต�งไว ต�ากวาเกณฑไดไมเกน 2.5%

วาโร เพงสวสดZ (2546 : 42 - 45) ไดกลาวถงเกณฑประกนประสทธภาพวาหมายถง

ระดบประสทธภาพของนวตกรรมท�จะชวยใหผเรยนเกดการเรยนร เปนระดบท�ผผลตพอใจวา

ถาหากนวตกรรมมประสทธภาพถงระดบท�กาหนดแลว กมคณคานาไปใชได และมคณคาแก

การลงทนผลตออกมา กาหนดเกณฑประสทธภาพกระทาไดโดยการประเมนผลพฤตกรรมผเรยน

2 ประเภท คอ พฤตกรรมตอเน�อง (กระบวนการ) และพฤตกรรมข�นสดทาย (ผลลพธ)

1. ประเมนพฤตกรรมตอเน�อง (Transitional Behavior หรอ E1) คอ ประเมนผลตอเน�อง

ประกอบดวย พฤตกรรมยอย ๆ พฤตกรรมน� เรยกวา “กระบวนการ” ของผเ รยนท�สงเกต

จากการประกอบกจกรรมกลม และรายบคคล ซ� งไดแก งานท�ไดรบมอบหมายและกจกรรมอ�น

ท�ผอ�นไดกาหนดไว

2. การประเมนพฤตกรรมข�นสดทาย (Terminal Behavior หรอ E2) คอ ประเมนผลลพธ

ของผเรยน โดยพจารณาจากการทดสอบหลงเรยน

การกาหนดคาการหาประสทธภาพเปน E1 คอ ประสทธภาพของกระบวนการ และ E2

คอ ประสทธภาพของผลลพธ ซ� งการท�กาหนดเกณฑ E1/E2 มคาเทาใดน�น ผท�สอนเปนผพจารณา

โดยเน�อหาท�เปนความรมกจะต�งคาไวเปน 80/80, 85/85 และ 90/90 สวนเน�อหาท�เปนทกษะ

อาจต�งไวต �ากวาน� เชน 75/75 เปนตน ซ� งเม�อผลตนวตกรรมเสรจแลว จะตองนานวตกรรมไปหา

ประสทธภาพตามข�นตอนตอไปน�

1. 1 : 1 (หรอแบบเด�ยว) คอการทดลองกบผเรยน 1 คน โดยใชเดกออน ปานกลาง และ

เกง โดยทดลองกบเดกออนกอน ทาการปรบปรงแลวนาไปทดลองกบเดกปานกลาง แลวจงนาไป

ทดลองกบเดกเกง

2. 1 : 10 (หรอแบบกลม) คอทดลองกบผเรยน 6 - 10 คน คละผเรยนท�งเกงและออน

คานวณหาประสทธภาพและปรบปรง ซ� งในแตละคร� งคะแนนจะเพ�มข�นเกอบเทาเกณฑ หรอ

หางจากเกณฑประมาณ 10% น�นคอคา E1/ E2 ประมาณ 70/70

31

3. 1 : 100 (หรอภาคสนาม) คอทดลองกบผเรยน 40 - 100 คน คละผเรยนท�งเกงและออน

คานวณหาประสทธภาพและปรบปรง ซ� งในคร� งน� ผลท�ได ควรใกลเคยงก บเกณฑท�ต� งไว

เม�อทดสอบนวตกรรมแลว ใหเทยบกบคา เพ�อดวาเรายอมรบประสทธภาพหรอไม ซ� งการยอมรบ

ประสทธภาพของนวตกรรมม 3 ระดบ

3.1 สงกวาเกณฑ เม�อนวตกรรมของประสทธภาพสงกวาเกณฑท�ต�งไวมคาไมเกน 2.5%

3.2 เทากบเกณฑ เม�อประสทธภาพของนวตกรรมเทากบหรอสงกวาท�ต�งไวมคา

ไมเกน 2.5%

3.3 ต�ากวาเกณฑ แตยอมรบวามประสทธภาพ เม�อประสทธภาพของนวตกรรม

ต�ากวาเกณฑท�ต�งไวมคาไมเกน 2.5%

จากท�กลาวมาสรปไดวาการหาประสทธภาพของชดกจกรรม ผวจยไดใชเกณฑการยอมรบ

ประสทธภาพของชดกจกรรมฝกทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอล โดยใชรปแบบการเรยนการสอนทกษะ

ปฏบตของเดวส สาหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนโรงเรยนมธยมทาแคลงจงหวดจนทบรไว

คอ 80/80 (E1/ E2)

ประโยชนของชดกจกรรม

ชยยงค พรหมวงศ (2539 : 120) ไดกลาวถงประโยชนของชดกจกรรม ซ� งสรปไดดงน�

1. ชวยใหผอานถายทอดเน�อหาและประสบการณท�สลบซบซอน ซ� งมลกษณะเปน

นามธรรมสง เชน การทางานของเคร�องจกรกล อวยวะภายในรางกาย การเจรญเตบโตของสตวช�นต�า

2. ชวยเราความสนใจของนกเรยนตอส�งท�กาลงศกษา เพราะชดกจกรรมจะเปดโอกาส

ใหนกเรยนมสวนรวมในการเรยนของตนเอง

3. เปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหน ฝกการตดสนใจ แสวงหาความรดวยตนเอง

มความรบผดชอบตอตนเองและสงคม

4. ชวยสรางความพรอมและความม�นใจแกผสอน เพราะชดกจกรรมผลตไวเปนหมวดหม

หยบใชไดทนท โดยเฉพาะผท�ไมคอยมเวลาในการเตรยมตวลวงหนา

5. ทาใหการเรยนของนกเรยนเปนอสระจากอารมณคร ชดกจกรรมสามารถทาใหนกเรยน

เรยนไดตลอดเวลา ไมวาครผสอนจะมสภาพหรอขดของทางอารมณมากนอยเพยงใด

6. ทาใหการเรยนของนกเรยนเปนอสระจากบคลกของครผสอน เน�องจากชดกจกรรม

ทาใหหนาท�ถายทอดความรแทนคร แมครจะพดหรอสอนไมเกง นกเรยนกสามารถเรยนไดอยางม

ประสทธภาพจากชดการเรยนท�ผานการหาประสทธภาพมาแลว

7. ชวยใหครวดผลการเรยนรไดตรงตามความมงหมาย

32

8. ชวยสรางการเรยนแบบตอเน�องหรอการศกษานอกระบบ เพราะชดกจกรรมสามารถ

นาไปสอนผเรยนไดทกสถานท� และทกเวลา

9. แกปญหาความแตกตางระหวางบคคล เพราะชดกจกรรมสามารถทาใหผเรยนเรยน

ไดตามความสามารถ ความถนด ความสนใจ ตามเวลาและโอกาสท�เอ�ออานวยแกผเรยน

สมจต วสธนไพบลย (2546 : 39) ไดกลาวถงประโยชนของชดกจกรรม ไวดงน�

1. ชวยใหนกเรยนไดเรยนดวยตนเองตามอตภาพ และความสามารถ

2. ชวยแกปญหาการขาดคร

3. ใชสอนซอมเสรมใหนกเรยนท�ยงเรยนไมทน

4. ชวยเพ�มประสทธภาพในการฝก

5. ชวยไมใหเกดความเบ�อหนายจากการเรยนท�ครตองทบทวนซ� าซาก

6. สนองความแตกตางระหวางบคคล ไมจาเปนตองเรยนใหพรอมกน

7. นกเรยนผดไมมผเยาะเยย

8. นกเรยนไมตองคอยฟงการสอนของคร

9. ชวยลดภาระการสอนของคร

10. ชวยประหยดรายจาย อปกรณท�มนกเรยนจานวนมาก

11. นกเรยนจะเรยนเม�อไรกได

12. การเรยนไมจากดเวลาและสถานท�

13. สงเสรมความรบผดชอบของผเรยน

ถวลย มาศจรส (2550 : 21) กลาวถงประโยชนของชดกจกรรมไววา

1. เปนส�อการเรยนรท�พฒนาการเรยนใหแกผเรยน

2. ผเรยนมส�อสาหรบฝกทกษะดวยการฝกปฏบต

3. เปนส�อการเรยนรสาหรบการแกไขปญหาในการเรยนของผเรยน

4. พฒนาความร ทกษะ และเจตคตดานตาง ๆ ของผเรยน

จากท�กลาวมาสรปไดวา ชดกจกรรมชวยใหนกเรยนไดมโอกาสฝกฝนทกษะดานตาง ๆ

เสรมทกษะใหคงทนและทบทวนความรไดดวยตนเองทาใหผเรยนไมเบ�อหนายท�จะเรยนแลวยง

ชวยใหครไดมองเหนปญหาและขอบกพรองในการสอน ท�งยงชวยอานวยความสะดวกใหกบคร

ซ� งเหมาะสมท�จะนาไปใชในการเรยนการสอนในปจจบน

33

รปแบบการเรยนการสอนท�เนนการพฒนาดานทกษะพสย ในการสอนทกษะปฏบตน�นครตองเปนผท�ขบเคล�อนกจกรรม หรอกระบวนการเรยนการสอนใหนกเรยนไดเกดการเรยนรอยางสมบรณและบรรลเปาหมายในการเรยน ซ� งครน�นตองมความรความเขาใจเก�ยวกบวธสอนหรอรปแบบการสอนทกษะปฏบตเปนอยางด ซ� งนกการศกษาไดเสนอการสอนท�เนนการพฒนาทกษะพสย ไวดงน� ศรมงคล เทพเรณ (2548 : 35) กลาววาการนาทกษะใด ๆ มาใชสาหรบการสอนจะตองเปนกระบวนการโดยมข�นตอนของการสอน ดงน� ข�นท� 1 ข�นวเคราะหทกษะ เนนแยกแยะรายละเอยดของเน�อหาท�จะนาทกษะเขาสอดแทรกขณะสอน ซ� งการแยกแยะรายละเอยดอาจทาได เชน การเลาเร�องประกอบบทเรยน ผสอนจะตอง แยกทกษะท�จะฝก ข�นท� 2 ข�นตรวจสอบความสามารถเบ�องตนเก�ยวกบทกษะท�ผสอน ควรมการเลอกทดสอบปฏบตเบ�องตนกอนวา ผเรยนมทกษะมาก - นอยเพยงใดยงขาดอะไร ข�นท� 3 ข�นลงมอฝกทกษะ คอ ข�นท�ผสอนลงมอปฏบต แตละทกษะในหนวยยอย ๆ จนครบบรบรณ ข�นท� 4 ข�นอธบายและข�นสาธตใหกบผเรยน เปนข�นแสดงตวอยางและสาธตใหผเรยนด เชน สไลด ภาพยนตร ฯลฯ แกร รสน (Ganrison. 1972 : 348 - 350 ; อางถงใน อาภรณ ใจเท�ยง. 2550 : 67) ไดอธบายถงลกษณะการกระทาท�แสดงถงการมทกษะไววา จะตองประกอบดวย ทกษะ 2 ประการ ได แก 1. ความแมนยาและความรวดเรวในการกระทา (Accuracy and Speed) เช น พนกงานพมพ ดด พมพดดไดเรว กดแปนพมพ ไมผดท� พมพไดถกตองคลองแคล ว พฤตกรรมใดกระทาไปไดดวยความรวดเรวถกตอง แม นยา ยอมแสดงถงการมทกษะในการกระทาน�น 2. ความสอดคล องผสมผสานกน (Co - ordination) อยางเหมาะสมของกลามเน�อตาง ๆ ยอมจะปรากฏในการกระทาท�มทกษะการทางานประสานกนของกลามเน�อและอวยวะตาง ๆ เชน การเตะตะกร อ ตาตองด หฟ งเสยง เทาว�ง ศรษะโหมงลก หรอการเลนดนตร คนเป าแตร อวยวะต องประสานสอดคล องกน ตาดโนต หฟงจงหวะ ปากเป า มอขยบ จมกหายใจได จงหวะ ดเชคโก (De Cecco. 1974 : 272 - 279 ; อางถงใน อาภรณ ใจเท�ยง. 2550 : 68) ไดเสนอข�นตอนการสอนทกษะไว 5 ข�นตอน คอ 1. วเคราะหทกษะท�จะสอน เปนข�นแรกของการสอนทกษะ โดยท�ผสอนจะตองวเคราะหงานท�จะใหผเรยนปฏบตกอนวา งานน�นประกอบดวยทกษะยอยอะไรบาง เชน สอนการ

34

คดลายมอ จะประกอบดวยทกษะยอย ไดแก ทาน�ง การจบดนสอ การวางมอ การวางสมด ทกษะยอยเหลาน�ตองอาศยกลไกสวนใดในรางกายและจะฝกไดโดยวธใดเปนส�งท�ผสอนตองวเคราะห 2. ประเมนความสามารถเบ�องตนของผเรยนวาผเรยนมความรความสามารถพ�นฐานเพยงพอท�จะเรยนทกษะใหมหรอไม ถายงขาดความรความสามารถท�จาเปนตอการเรยนทกษะน�นกตองเรยนเสรมใหมพ�นฐานความรเพยงพอเสยกอน เชน การเรยนคดลายมอ ผเรยนควรมความรพ�นฐานเร�องตวอกษร พยญชนะ สระ วรรณยกต สามารถอานคาได เขยนคาได สะกดคาได จงจะเรยนคดไทยไดอยางมความหมาย 3. จดข�นตอนการฝกใหเปนไปตามลาดบข�นจากงายไปยาก จากทกษะพ�นฐานไปสทกษะ ท�มความสลบซบซอน จดใหมการฝกทกษะยอยเสยกอน แลวฝกรวมท�งหมด เชน ควรไดฝกคดตวอกษรทละตว จากตวอกษรท�คดงายไปยาก แลวจงคดเปนคา และเปนประโยคในทายท�สด 4. สาธตและอธบายแนะนา เปนข�นใหผเรยนไดเหนลาดบข�นตอนการปฏบตจากตวอยาง ท�ผสอนสาธตใหด หรอจากภาพยนตร จากวดทศน ซ� งจะทาใหผเรยนเหนรายละเอยด การปฏบตในข�นตอนตาง ๆ ไดอยางชดเจน การใชภาพยนตรหรอวดทศนมคณคาอยางย�ง ในข�นแรกกบ ข�นสดทายของการเรยน เพราะในข�นสดทายอาจใหผเรยนไดพจารณารายละเอยดจากภาพยนตร อกคร� งหน�ง 5. จดใหผเรยนไดฝกปฏบตจรง โดยคานงถงหลกการตอไปน� 5.1 ความตอเน�อง จดใหผเ รยนไดฝกปฏบตทกษะท�เรยนตามลาดบข�นตอน อยางตอเน�องกน 5.2 การฝกหดใหผเรยนไดฝกทกษะ เนนทกษะยอยท�สาคญ ปรบปรงแกไขในสวนท�เกดในการฝกน�ตองจดแบงเวลาฝก เวลาพกใหเหมาะสม 5.3 การใหแรงเสรม โดยใหผเรยนไดรผลของการฝกปฏบต (Feedback) ซ� งม 2 ทาง คอ การรผลจากภายนอก (Extrinsic Feedback) คอ จากคาบอกกลาวของครวาดหรอบกพรองอยางไร ควรแกไขอยางไร พอผเรยนเกดความกาวหนาไปถงข�นท�จะเพ�มพนความชานาญเขาจะรได โดยการสงเกตดวยตนเอง เปนการรผลจากภายในตนเอง (Intrinsic Feedback) สนธยา สละมาด (2551 : 117 - 179) ไดแนะนาวธการสอนทกษะ เพ�อใหการปฏบตทกษะมประสทธภาพ โดยมข�นตอนตาง ๆ ดงตอไปน� ข�นท� 1 การแนะนาทกษะ (Introduction) การแนะนาทกษะอยางต�งใจ ท�งทาทาง และคาพด การใชคาพดท�ชดเจนและภาษาท�นกกฬาสามารถเขาใจไดงาย ใชเวลาส�นกระชบไดใจความไมมากกวา 2 นาท หลกเล�ยงถอยคาท�ทาใหนกกฬาไมสบายใจ วธการท�นาราคาญและภาษา ท�ไมสภาพ เพราะจะทาใหบรรยากาศในการเรยนรเปนไปในทางท�ไมด วธการ 3 ประการตอไปน�

35

1.1 การกระทาท�ทาใหนกกฬาภายในทมมความต�งใจ เชน การใชสญญาณทาทาง

ตาแหนงการยน ถาเปนนกกฬาบางคนไมใหความสนใจ ผฝกสอนควรใชการมอง เดนเขาไปหา และถามช�อและเหตผลของการเขารวมอยางสภาพ แตถาการปฏบตดงกลาวไมไดผล ใหแยกนกกฬา

ดงกลาวออกไปยงบรเวณท�ไมสามารถรบกวนการสอนได และหาโอกาสพดกบนกกฬาภายหลง การสอนขณะปฏบตหรอหลงจากเสรจส�นการฝกซอม

1.2 การจดใหนกกฬาทกคนสามารถมองเหนและไดยน เม�อผฝกสอนพด นกกฬาตอง

แนใจเสมอวาสามารถจดใหนกกฬาเหนและไดยน นกกฬาหนหลงใหกบพระอาทตย และส�งท�จะชวน ใหนกกฬาสนใจ และควรเปนสถานท�ท�ไมมเสยงรบกวน และถาไมจาเปนไมควรจดนกกฬายนอย

รอบ ๆ หรอจบกลมหอมลอม เพราะจะเปนการยากท�ผฝกสอนจะควบคมนกกฬาท�ยนอยดานหลง

ใหมความต�งใจไดตลอดเวลา 1.3 การบอกช�อทกษะและเหตผลในการเรยนรทกษะ การบอกช�อทกษะเปนส�งท�ม

ความสาคญท�จะทาใหนกกฬาจาได แตสาหรบเหตของการเรยนรทกษะบางคร� งกไมจาเปนตองอธบายอยางแจมแจง โดยเฉพาะนกกฬาท�มประสบการณนอย แตสาหรบนกกฬาความเขาใจวา

ทาไมเขาตองเรยนรทกษะ และทาอยางไรถงจะไดรบ จะมสวนชวยใหนกกฬามจตท�อยากจะเรยนร

ทกษะและยงคงชวยเพ�มแรงจงใจในการเรยนเพราะนกกฬาจะรวาทาไมเขาตองเรยนร ข�นท� 2 การอธบายและสาธตทกษะ (Explain and Demonstrate) การอธบายและสาธต

เปนแนวทางเบ�องตนในการท�จะชวยใหนกกฬามการวางแผนในใจ ทกษะควรจะถกสาธตโดยบางคนท�สามารถท�จะปฏบตทกษะไดอยางคลองแคลว และเปนผท�นกกฬาใหความนบถอวา

มความสามารถทางกฬา อยางไรกตาม ถาผฝกสอนไมสามารถแสดงทกษะไดเปนอยางด ผฝกสอน

มทางเลอก ดงตอไปน� 2.1 ปฏบตทกษะจนกระท�งสามารถสาธตไดอยางถกตอง

2.2 เลอกนกกฬา ผชวยผฝกสอน หรอเพ�อนท�มความสามารถท�จะสาธตทกษะไดเปน

คนสาธต 2.3 นาภาพหรอวดโอมาใชในการสาธต

ข�นท� 3 การฝกปฏบตทกษะ (Practice) นกกฬาควรเร�มตนการฝกปฏบตทกษะทนทท�การอธบายและสาธตจบลง ในข�นของการฝกปฏบตทกษะ ผฝกสอนจะตองพจารณาวาทกษะ

มความยากหรองาย และจะใชวธการอยางไรท�จะทาใหนกกฬาไดรบทกษะน�น ๆ บางทกษะท�ม

ความงายผฝกสอนอาจจะใหนกกฬาปฏบตตลอดท�งทกษะ (Whole) บางทกษะท�มความซบซอน อาจตองมการตดทอนทกษะออกเปนสวนยอย (Part)

36

ข�นท� 4 แกไขขอผดพลาดใหถกตอง (Correction) การปฏบตเพยงอยางเดยวไมเพยงพอ ท�จะทาใหการเรยนรมความถกตอง สาหรบการฝกปฏบตใหไดผล ผฝกสอนตองใหรายละเอยดเก�ยวกบขอผดพลาดของนกกฬาสองอยาง คอ หน�งทาอยางไรถงจะปฏบตไดอยางสมบรณ เปรยบเทยบกบการปฏบตท�ตองการ ลองทาอยางไรถงจะเปล�ยนขอผดพลาดท�เกดข�นใหถกตองใกลเคยงกบการปฏบตท�ตองการ ทศนา แขมมณ (2554 : 34 - 39) ไดกลาวถง รปแบบการเรยนการสอนท�เนนการพฒนาดานทกษะพสย เปนรปแบบท�มงชวยพฒนาความสามารถของผเรยนในดานการปฏบต การกระทา หรอการแสดงออกตาง ๆ ซ� งจาเปนตองใชหลกการ วธการท�แตกตางไป จากการพฒนาทางดานจตพสยหรอพทธพสย รปแบบท�สามารถชวยผเรยนเกดการพฒนาทางดานทกษะพสยทางดานน� ท�สาคญ ๆ ซ� งจะนาเสนอดงตอไปน� 1. รปแบบการเรยนการสอนตามแนวคดการพฒนาทกษะปฏบตของซมพซน (Simpson) ผเรยนไดรบการฝกฝนพฒนาการปฏบตหรอทางานท�ตองอาศยการเคล�อนไหวหรอการประสานของกลามเน�อท�งหลายไดอยางด ตามข�นตอน 7 ข�นตอน ดงน� 1.1 ข�นการเรยนร สงเกตการทางาน รบรการกระทา 1.2 ข�นการเตรยมความพรอม ท�งดานรางกาย จตใจ และอารมณ ใหพรอมตอการเคล�อนไหว หรอแสดงทกษะ 1.3 ข�นการตอบสนองภายใตการควบคม อาจใหเลยนแบบหรอลองผดลองถก จนสามารถตอบสนองไดถกตอง 1.4 ข�นลงมอกระทาจนเปนกลไกท�ทาไดเอง ชวยใหประสบความสาเรจในการปฏบต และเกดความเช�อม�นในการทาส�งน�น ๆ 1.5 ข�นการกระทาอยางชานาญ ผเรยนไดฝกฝน จนทาไดอยางคลองแคลว ชานาญ เปนไปโดยอตโนมต และดวยความเช�อม�นในตนเอง 1.6 ข�นการปรบปรงและประยกตใช ชวยใหผเรยนปรบปรงทกษะหรอการปฏบต ของตนใหดย�งข�น และประยกตใชทกษะในสถานการณตาง ๆ 1.7 ข�นการรเร�ม หลงจากสามารถปฏบตอยางชานาญ และสามารถประยกตในสถานการณหลากหลาย จะเกดความคดรเร�มใหม ๆ ทาใหปรบการปฏบตไปตามท�ตนตองการ 2. รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของแฮรโรว (Harrow) การพฒนาทกษะปฏบตตามลาดบข�นตอนท�ซบซอนนอยไปสซบซอนมาก 5 ข�นตอน คอ 2.1 ข�นการเลยนแบบ ผเรยนสงเกตการกระทาท�ตองการใหทาได รบรสงเกต เหนวามข�นตอนอะไรบางแมจะไมละเอยดครบถวน

37

2.2 ข�นการลงมอทาตามส�ง ทาตามโดยไมมแบบใหเหน ทาใหไดประสบการณในการ

ลงมอทา อาจคนพบปญหาตาง ๆ ซ� งชวยใหเกดเรยนร และการปรบการกระทาใหถกตองสมบรณข�น

2.3 ข�นการกระทาอยางถกตองสมบรณ ผเรยนจะตองฝกฝนจนทาไดถกตองสมบรณ

โดยไมจาเปนตองมตนแบบหรอคาส�ง ทาไดอยางถกตองแมนตรง พอด สมบรณแบบ

2.4 ข�นการแสดงออก ผเรยนมโอกาสไดฝกฝนมากข�น จนกระท�งสามารถทาส�งน�นได

ถกตองสมบรณแบบอยางคลองแคลว รวดเรว ราบร�น และดวยความม�นใจ

2.5 ข�นการกระทาอยางเปนธรรมชาต ทาอยางสบาย ๆ อตโนมต ไมตองใชความ

พยายามเปนพเศษ จงตองอาศยการปฏบตบอย ๆ ในสถานการณท�หลากหลายจนชานาญ

3. รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส (Davies)

ทกษะปฏบตสวนใหญ จะประกอบดวย ทกษะยอย ๆ จานวนมาก การฝกใหผเรยน

สามารถทาทกษะยอย ๆ ไดกอนแลวคอยเช�อมโยงเปนทกษะใหญ จะชวยใหเรยนรไดดและรวดเรวข�น

5 ข�นตอนคอ

3.1 ข�นสาธตการกระทา ผเรยนไดเหนทกษะหรอการปฏบตต�งแตตนจนจบ อยางเปน

ปกตตามธรรมชาต ไมชา - เรวเกนไป นกเรยนควรไดรบคาแนะนาใหสงเกตจดสาคญท�ควรเอาใจใส

พเศษ

3.2 ข�นสาธตทกษะยอย และใหผเรยนปฏบตสงเกต และทาตามไปทละสวนอยางชา ๆ

3.3 ข�นใหผเรยนปฏบตทกษะยอย โดยไมมการสาธตหรอแบบอยางใหด มผสอน

คอยช�แนะ ชวยแกไขจนกระท�งผเรยนทาได แลวเร�มทกษะยอยใหม

3.4 ข�นใหเทคนควธการ เม�อผเรยนปฏบตไดแลว อาจไดรบคาแนะนาเทคนควธการ

ท�มประโยชนเพ�มเตม เชน ทาไดประณต สวยงามข�น รวดเรวข�น งายข�น ปลอดภยข�น

3.5 ข�นใหผ เ รยนเช�อมโยงทกษะย อย ๆ เปนทกษะท �สมบรณต อเน�องจนจบ

ฝกปฏบตจนชานาญ สามารถปฏบตทกษะไดสมบรณอยางสม�าเสมอ

จากการศกษารปแบบการเรยนการสอนท�เนนการพฒนาดานทกษะพสย สรปไดวาเปนรปแบบท�ชวยพฒนาความสามารถของผเรยนในดานการปฏบต การกระทาหรอการแสดงออกตาง ๆ ซ� งจาเปนตองใชหลกการวธการท�แตกตางกน ดงน�นจงเปน หนาท�ของครในการเลอกรปแบบการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบบทเรยน สอดคลองวตถประสงค การสอน เหมาะสมกบพ�นฐานความร ของผเรยน จานวนผเรยน เวลาเรยนและส�อการสอนท�ใช โดยอาจมการเลอกใชวธสอนหลาย ๆ แบบผสมผสานกนกได ท�งน� เพ�อสงเสรมให ผเรยนเกดการเรยนร และบรรลวตถประสงค ตามท�ต องการ ผศกษาไดนาแนวคดเก�ยวกบเร�องน� จดทาชดกจกรรมฝกทกษะกฬาแฮนดบอล รปแบบ

38

การเรยนการสอนแบบทกษะปฏบตของเดวส ท�มกจกรรมไดปฏบตอยางหลากหลาย ใหโอกาสผเรยน มสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ

รปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส

วตถประสงค

รปแบบน� มงชวยพฒนาความสามารถดานทกษะปฏบตของผเรยนโดยเฉพาะอยางย�ง

ทกษะท�ประกอบดวยทกษะยอยจานวนมาก

กระบวนการเรยนการสอนตามแนวทกษะปฏบตของเดวส

เดฟ (Dave. 1970 : 50 - 56) ไดศกษางานงานของเดวสและสรปผลการศกษาและการอบรม

ดานทกษะปฏบตออกเปน 5 ข�นตอน ดงน�

1. การคดลอกเลยนแบบการกระทา (Imitation Copy Action) สงเกตและเลยนแบบ

ครผสอนหรอครฝก ดและกระทาซ� ากระบวนการหรอคดลอกกจกรรม ใหทาตามเลยนแบบ ทาซ� า

หรอปฏบตตาม

2. การฝกปฏบตดวยตนเอง (Manipulation) ตามกจกรรมหรอจาลองกจกรรมการเรยน

การสอนหรอความจาจากงาน จากการเรยนการสอนท�เปนลายลกษณอกษรหรอดวยวาจา

3. การปฏบตใหถกตองอยางอสระ (Precision) ใหปฏบตงานหรอทากจกรรมจนเกด

ความชานาญและมคณภาพสงโดยไมตองใหความชวยเหลอหรอการเรยนการสอน

4. การฝกปฏบตดวยความม�นใจ (Articulation) ใหผเรยนฝกปฏบตทกษะอยางตอเน�อง

ในแตละสวนยอยเหลาน� จนกวาผเรยนจะเรยนรทกษะยอยไดดและผสอนจะใหเทคนคการปฏบตงาน

ใหดรวดเรวมความประณตมากข�น

5. ปฏบตไดอยางเปนธรรมชาตโดยอตโนมต (Naturalization) ครใหผเรยนปฏบตทกษะ

ยอย ๆ ตอเน�องกนต�งแตตนจนจบ และฝกปฏบตหลาย ๆ คร� ง จนกระท�งสามารถปฏบตทกษะ

ท�สมบรณไดอยางชานาญ

เดวส (Davies. 1971 : 198 - 202) ไดเสนอรายละเอยดการสอนเน�อหาของทกษะการปฏบตวาโครงสรางท�ยงยากในการสอนเน�อหาทกษะปฏบตของงานสวนใหญประกอบดวยสญญาณความเช�อมโยงและการเลอกปฏบตท�หลากหลายและกลยทธการอภปรายแสดงความคดเหนในสวนสดทายเปนความเก�ยวของและมความหมายนาจะเปนความแตกตางท�ย�งใหญท�สดระหวางการเรยนการสอนความรและการสอนทกษะปฏบตเปนสวนท�สรางความหางจากความตองการของครแทจรงแลวน� เปนหน�งในเหตผลสาหรบการใชงานท�เพ�มข�นของอปกรณการฝกอบรมและการจาลองในพ�นท�

39

ของทกษะทางรางกายมสวนชวยจะทาใหครและนกเรยนท�จะใชเวลาการเรยนการสอนไดอยางเกดผลสาเรจและมประสทธภาพการสอนเน�อหาทกษะปฏบตของงานตาง ๆ สวนใหญเก�ยวของ กบการทาใหผเรยนจะทาส�งใดไดและหมายความวาครจะตองรบผดชอบทาตามตวอยางการสอน 5 ข�นตอน ดงน� 1. ครหรอผสอนสาธตการปฏบตงานใหผเรยนเหนการปฏบตงานโดยภาพรวมต�งแต ตนจนจบ โดยการสาธตการปฏบตงานครควรสาธตอยางชา ๆ ตามลาดบ 2. ครหรอผสอนแบงทกษะการปฏบตงานท�งหมดออกเปนทกษะยอยหรอแบงส�งท�กระทาออกเปนสวนยอย ๆ และสาธตการปฏบตงานแตละสวนยอย ๆ ใหผเรยนสงเกตและปฏบตตามไปทละสวนยอยอยางชา ๆ 3. ครหรอผสอนใหผเรยนปฏบตทกษะยอยแตละสวนโดยไมมการสาธตใหด เม�อผเรยนตดขด ครผสอนควรใหคาช�แนะจนกระท�งผเรยนทาได เม�อไดแลวครหรอผสอนจงเร�มสาธตทกษะยอยสวนตอไป และใหผเรยนปฏบตทกษะยอยน�นจนทาไดทาแบบน�ไปเร�อย ๆ จนครบทกสวน 4. ครหรอผสอนอนญาตใหผเรยนฝกปฏบตทกษะยอยอยางตอเน�องในแตละสวนยอยเหลาน� จนกวาผเรยนจะเรยนรทกษะยอยไดดและครหรอผสอนจะใหเทคนคการปฏบตงานใหดรวดเรวมความประณตมากข�น 5. ครหรอผสอนใหผเรยนปฏบตทกษะยอยๆตอเน�องกนต�งแตตนจนจบ เดวส (Davies. 1971 : 50 - 56 ; อางถงใน ทศนา แขมมณ. 2553 : 25) ไดนาเสนอแนวคดเก�ยวกบการพฒนาทกษะปฏบตไววา ทกษะสวนใหญจะประกอบไปดวยทกษะยอย ๆ จานวนมากการฝกใหผเรยนสามารถทาทกษะยอย ๆ เหลาน�นไดกอนแลวคอยเช�อมโยงตอกนเปนทกษะใหญจะชวยใหผเรยนประสบผลสาเรจไดดและรวดเรวข�นม 5 ข�นตอนดงตอไปน� ข�นตอนท� 1 ข�นสาธตทกษะหรอการกระทา ข�นน� เปนข�นท�ใหผเรยนไดเหนทกษะหรอการกระทาท�ตองการใหผเรยนทาไดในภาพรวม โดยการสาธตใหผเรยนไดดท�งหมดต�งแต ตนจนจบของทกษะหรอการกระทาท�สาธตใหผเรยนดน�นจะเปนลกษณะท�เปนธรรมชาตไมชาหรอเรวเกนปกต กอนการสาธตครควรแนะนาใหผเรยนสงเกต ควรช� แนะจดสาคญท�ควรใหความสนใจเปนพเศษในขณะท�สงเกต ข�นตอนท� 2 ข�นสาธตและใหผเรยนฝกปฏบตทกษะยอย ๆ ซ� งเม�อผเรยนไดเหนภาพรวมของการกระทาหรอทกษะท�งหมดแลวผสอนควรวเคราะหทกษะยอยๆหรอแบงส�งท�กระทาออกเปนสวนยอยๆและสาธตสวนยอยแตละสวนใหผเรยนสงเกตและทาตามไปทละสวนอยางชา ๆ ข�นท�ตอน 3 ข�นผเรยนปฏบตทกษะยอย ผเรยนลงมอปฏบตทกษะยอยโดยไมมการสาธตหรอมแบบอยางใหดหากตดขดจดใดผสอนควรใหคาช� แนะและชวยแกไขจนกระท�งผเรยนทาได

40

เม�อไดแลวผสอนจงเร�มสาธตทกษะยอยสวนตอไปและใหผเรยนปฏบตทกษะยอยน�นจนไดทาเชนน�เร�อยไปจนกระท�งครบทกสวน ข�นตอนท� 4 ข�นใชเทคนควธการ เม�อผเรยนปฏบตไดแลวผสอนอาจแนะนาเทคนควธการท�จะชวยใหผเรยนสามารถทางานน�นไดดข�นเชนทาไดประณตสวยงามข�นทาไดรวดเรวข�นทาไดงายข�นหรอส�นเปลองนอยลงเปนตน ข�นตอนท� 5 ข�นใหผเรยนเช�อมโยงทกษะยอย ๆ เปนทกษะท�สมบรณเม�อผเรยนสามารถปฏบตแตละสวนไดแลวจงใหผเรยนปฏบตทกษะยอย ๆ ตอเน�องกน ต�งแตตนจนจบและฝกปฏบตหลาย ๆ คร� งตอเน�องกนหลายเท�ยวจนกระท�งสามารถปฏบตทกษะท�สมบรณไดอยางชานาญ จากท�กลาวมาพอสรปไดวารปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส เร�มจาก ครจะเปนผสาธตการปฏบตกอนท�จะใหนกเรยนลงมอปฏบตแลวปลอยใหนกเรยนฝกปฏบตดวยตนเอง ไมมการสาธตใหดเปนตวอยาง เม�อครผสอนเหนวานกเรยนปฏบตไดแลว จงสอนเทคนควธการท�จะชวยใหการปฏบตน�นรวดเรวและมประสทธภาพท�ดข�น เม�อนกเรยนฝกทกษะ ยอยตาง ๆ ท�เปนองคประกอบยอยของทกษะท�งหมดแลว จงนาทกษะเหลาน�นมาสการปฏบตท�สมบรณและมประสทธภาพ เปนการเหนความสมพนธเช�อมโยงระหวางส�งเรากบการตอบสนองทางกลไก ต�งแต 2 ค ข�นไป โดยมการตอบสนองเกดข�นจากส�งเราและการตอบสนองเปนค ๆ ตอไป ทกษะพ'นฐานกฬาแฮนดบอล ทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอล เปนส�งจาเปนมากสาหรบผท�จะเลนแฮนดบอล การท�จะเขารวมเลนแฮนดบอลเปนชดหรอเปนทมไดน�น จะตองมการฝกทกษะข�นพ�นฐานสวนบคคลใหเกดความชานาญเสยกอน เพราะทกษะสวนบคคลเปนส�งสาคญในการท�จะเขารวมเลนเปนทม ซ� งอาจจะกลาวไดวา ความสามารถสวนบคคลเปนเคร�องบงช� ใหทราบถงความสามารถของทม ความวองไวและความสมพนธท�ดในทม ทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอลท�จาเปนตอการเลนแบงออกเปนหลาย ๆ อยาง ดงมผเช�ยวชาญดานกฬาแฮนดบอลหลายทานไดกลาวถงทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอลไวดงตอไปน� จรนทร ธานรตน และละเมยด กรยทธพพฒน (2543 : 8 - 11) ไดกลาวถงทกษะกฬา พ�นฐานในการเลนกฬาแฮนดบอลไววา การรบและสงลกถอวาเปนหลกเบ�องตนท�สาคญท�จะตองฝกหดกอนอ�น ถาผเลนมความชานาญและความแมนยาในการรบและการสงแลว ความสาเรจและความสะดวกในการเลนทมกจะมมากข�น พนธศกดZ วอนวงษ และSKY SPORTS TEAM (2550 : 106 - 139) กลาวถงทกษะกฬาแฮนดบอลซ� งเปนทกษะสวนบคคลประกอบดวยทกษะข�นพ�นฐาน คอ การทรงตว การครอบครอง ลกบอล การรบ-สงลกบอล การเล�ยงลกบอล การหมนตว การยงประต การเปนผรกษาประต

41

เสร สวรรณภกด และณรงค อารมณรตน (2551 : 12 - 30) ไดกลาววา ทกษะเบ�องตน

ของการเลนกฬาแฮนดบอลประกอบดวย ทกษะการครอบครองลกแฮนดบอล ทกษะการสง

ลกแฮนดบอลการเล�ยงลกแฮนดบอล การยงประตและการเปนผรกษาประต

จะเหนไดวาทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอลท�สาคญ และเปนพ�นฐานของการเลนกฬา

แฮนดบอล คอ การสง-รบลกแฮนดบอล การเล� ยงลกแฮนดบอล และการยงประต ซ� งเปนทกษะ

พ�นฐานสวนบคคลท�จะตองฝกใหเกดความชานาญ

การสง - รบลกแฮนดบอล

การสงลกแฮนดบอล

จรนทร ธานรตน และละเมยด กรยทธพพฒน (2543 : 9) ไดกลาวถง การสงลกแฮนดบอล

ไววา หลกสาคญในการสงลกบอลท�วา ผสงสามารถสงไปยงผรบไดแมนยา เปาหมายในการสงไป

คอการสงลกสองมอระดบอก เปนการสงลกบอลท�ใชกนมาก เพราะเปนวธการสงท�งายท�งผสงและ

ผรบ เปนการสงลกในระยะส�นท�มความแนนอน ซ� งถอเปนระยะท�ผรบจะรบไดดท�สด การสงลกบอล

มอเดยวเหนอไหล อาจเรยกอกอยางหน� งวา “การขวางลกบอล” เปนการสงท�เหมาะสาหรบการสง

ในระยะไกล ๆ คลายการขวางลกเบสบอล เปนวธท�ใชมากในการเลนแฮนดบอล

พนธศกดZ วอนวงษ และSKY SPORTS TEAM (2550 : 117) ไดกลาวถง การสงลกบอล

ประกอบดวยหลกการดงน�

1. ผรบ - ผสงจะตองสงไปยงผรบอยางแมนยา เปาหมายในการสงคอระดบอกของผรบ

ซ� งถอวาเปนเปาหมายท�จะทาใหผรบ รบไดงายท�สด

2. ทศทางสงลกไปขางหนา ทางซาย ทางขวา หรอยอนหลง ไปยงตาแหนงท�ผรบยนอย

การหลอกลอเพ�อสงลกเปนส�งท�ทาใหคตอสหลงทาง

3. ความเรวตองมการกะระยะหรอคาดคะเนระยะทางระหวางผสงและผรบ เพ�อท�จะได

สงลกออกไปไดตามแรงท�เหมาะสม

การสงลกบอลในลกษณะตาง ๆ

1. การยนสงลกบอล

1.1 สงดวยมอเดยว

1.2 สงดวยสองมอ

2. การกระโดดสงบอล

2.1 สงดวยมอเดยว

2.2 สงดวยสองมอ

42

เสร สวรรณภกด และณรงค อารมณรตน (2551 : 15 - 17) ไดกลาววาการสงลกแฮนดบอล

มดวยกนหลายวธ แตการสงลกแฮนดบอลในระดบหนาอกของผรบ ถอวาเปนระดบท�สาคญมากท�สด

การสงลกแฮนดบอลน�นอาจสงไดท�งลกส� นและลกยาว การสงลกส� นใชมากกวา มความแมนยาและ

ไดประโยชนมากท�สด สวนการสงลกยาวทาใหขาดความแมนยา และคตอสอาจตดลกไดงาย การสง

ลกแฮนดบอลอาจสงไดท�งมอเดยวและสองมอ

ทกษะการสงลกแฮนดบอลมดงน�

1. การสงลกสองมอระดบอก

2. การสงลกสองมอเหนอศรษะ

3. การสงลกกระดอน

4. การสงลกมอเดยวเหนอไหล

5. การสงลกมอเดยวดานขาง

6. การสงลกยาวหรอขวางลก

7. การสงลกมอเดยวระดบต�า

การรบลกแฮนดบอล

จรนทร ธานรตน และละเมยด กรยทธพพฒน (2543 : 9) ไดกลาวไววา การรบลกบอล

เปนทกษะสาคญอกประการหน�งของทมฝายรก ผท�จะรบลกบอลใหไดดน�นจะตองรจกวธจดน�วมอ

ในการรบลกบอลไมวาจะเปนการสงของเพ�อนรวมทมเดยวกน หรอการตดเอาลกจากคแขงขน

หรอการกระโดดเพ�อแยงลก หรอลกบอลจะมาในลกษณะใดกตาม ผรบควรรบดวยมอท�งสองเสมอ

พนธศกดZ วอนวงษ และ SKY SPORTS TEAM (2550 : 112) ไดกลาวถงการรบลกบอล

วาเปนทกษะท�สาคญอกประการหน�ง ผท�จะรบลกบอลไดดน�น จะตองมการฝกและเรยนรวธการ

ปฏบตการจดน�วมอในการรบลกบอลไมวาลกบอลจะมาในลกษณะใดกสามารถรบไดหมดดวยมอ

ท�งสองขาง

หลกการรบลกแฮนดบอล

1. ในขณะรบลกบอลสายตามองดลกบอลเสมอ ไมควรมองดตวผสงลก

2. ตาแหนงการทรงตวสดทายตองอยในตาแหนงการทรงตวท�ม�นคงพรอมท�จะใชการ

เคล�อนไหวในการรกไดทกทศทาง

3. ใชมอในการจบลก ควรใชท�งสองมอ อยาจบลกบอลดวยองมอเพราะอาจจะทา

ใหลกบอลมการกระดอนออกมาได

4. ความเรวของลกบอล ความสงและความเรวของผรบลกบอลตองมความสมพนธกน

43

5. อยายนรอรบลกบอลเฉย ๆ ตองว�งเขาหาลกบอล ถาลกบอลลอยมาสงกตองกระโดดข�นรบตองเหยยดแขนออกไปใหสงสดพอดกบลกท�ลอยมา น�วกางออกอยาใหลกบอลถกองมอ เม�อจบลกบอลไดแลวตองดงลกบอลใหลงมาครอบครอง การเล'ยงลกแฮนดบอล จรนทร ธานรตน และละเมยด กรยทธพพฒน (2543 : 10) ไดกลาวถงการเล�ยงลกบอลวาในกฬาแฮนดบอลถอวา มความสาคญไมนอยไปกวากฬาบาสเกตบอล วธการเล� ยงเหมอนกน แตผดกนตรงท�วาลกแฮนดบอลเลกกวาลกบาสเกตบอล โอกาสท�ใชในการเล�ยงลกบอลเปนสวนมาก กไดแก การเล� ยงลกบอลหลบหลกคตอส การเล� ยงเด�ยวเขายงประต การเล� ยงเม�อรบลกไดและไมม ผปองกน และการเล� ยงลกเพ�อรอโอกาสสงไปใหพวกเดยวกน การเล� ยงลกบอลในการเลนกฬาแฮนดบอล มการเล�ยงลกได 2 วธคอ 1.การเล� ยงลกต�าใชในโอกาสท�ตองการเปล�ยนทศทางโดยเรว หรอหลบหลกคตอส ในกรณท�ผปองกนเขามาปองกนอยางใกลชด 2.การเล� ยงลกสงใชในโอกาสท�ตองการนาลกบอลไปอยางเรว ซ� งไมมฝายตรงขาม

เขาขวางหนาหรอเขาประชดตว ไมมสาเหตท�ตองทาใหเปล�ยนทศทางหรอหลบหลก พนธศกดZ วอนวงษ และ SKY SPORTS TEAM (2550 : 133) ไดกลาวถง การเล�ยงลกบอล

ไววา ในขณะท�ยนหรอเคล�อนท�พยายามบงคบลกบอลใหกระทบพ�น หรอกล�งไปบนพ�นดวยอวยวะสวนหน�งสวนใดของรางกาย ผเลนจะกาวก�กาวกไดในระหวางท�กาลง เล�ยงลกบอลอย

เสร สวรรณภกด และณรงค อารมณรตน (2551 : 26 - 27) ไดกลาววาการเล�ยงลกแฮนดบอล

คอ การใชปลายน�วบงคบลกหรอกดลกลงสพ�นใหลกกระดอนข�นมาในขณะท�เคล�อนท�ไปขางหนาขางหลง ดานขาง โดยกางน�วทกน�วออก หนาเงยชาเลองมองดลกแฮนดบอลดวยหางตา การเล�ยง

ลกแฮนดบอลน�นกมความสาคญและการเล�ยงกยากกวา บาสเกตบอลเพราะลกเลกกวา

การเล�ยงลกแฮนดบอลม 2 วธคอ 1. การเล�ยงลกต�า 2. การเล�ยงลกสง การยงประต จรนทร ธานรตน และละเมยด กรยทธพพฒน (2543 : 10 - 11) ไดกลาวถง การยงประตไววา การยงประตถอเปนหวใจในการเลนเพราะทมใดท�ยงประตไดแมนยากวา แมวาทกษะอ�นจะออนไปบาง กยงมหนทางท�จะประสบชยชนะได การขวางลกบอลจากมอเดยวเหนอไหลเขาประตดวยความม�นใจ ดวยความหวงและมความแมนยาสงเพยงใด ยอมหมายถงความหวงแหงชยชนะผเลนทกคนจะตองฝกฝนวธยงประตแบบตาง ๆ เพ�อใหเกดความแมนยาตามลาดบ

44

ความงายไปหายากดงน� คอการยนขวางอยกบท� การว�งขวาง ในการเลนแฮนดบอลน�น อนญาตให ผเลนกาวไปได 3 กาวในขณะท�ทาการครอบครองลกบอล ในการยงประตแบบว�งขวาง เราจงใชการกาวว�งไป 3 กาวแลวจงขวางลกบอลเขาประต เพราะการกาว 3 กาวจะทาใหผขวางเขาไปใกลจดหมายย�งข� นการกระโดดขวาง เปนทาหรอลกษณะท�ผเลนสวนมากใชอยเสมอ ในขณะท� ผขวางมคตอสเขาทาการปองกนชดตวและอยใกลเสนเขตประต การว�งกระโดดขวางและการลมตวขวาง พนธศกดZ วอนวงษ และ SKY SPORTS TEAM (2550 : 138) ไดกลาวถงการยงประตวา การเขาทาประตฝายตรงขาม มวธการและทกษะแตกตางกน ท�งน� การเลอกนาไปใชตองข�นอยกบสถานการณและการตดสนใจของผเลน จงแยกออกไดดงน� 1. การยนยงประตผยงไมตองกระโดดลอยตวไปขางหนา ใชการยนบนพ�นแลวขวางลกใหเปนเสนตรงเขาประต การยนยงประตในบางคร� งอาจโยกตวหลอกลอกอนยงประตได 2. การกระโดดยงประต โดยท�วไปแลวใชการกาว 3 กาว และกระโดดยงประตผปฏบตจะเคล�อนท�เปนเสนตรง 3 กาว หากไมมฝายตรงขามมาปองกนในชวงท�รบลกท�สงมาอยางรวดเรว กสามารถท�จะกระโดดยงประตได การเคล�อนท� 3 กาว สวนใหญจะเปนไปในรปของการเคล�อนท�แบบซกแซก เพ�อหลบหลกฝายปองกนท�คอยต�งรบอย เสร สวรรณภกด และณรงค อารมณรตน (2551 : 27 - 29) ไดกลาวถงการยงประต ไววา เปนหวใจสาคญของการเลนกฬาแฮนดบอลโดยเฉพาะฝายรก การยงประตแตละคร� งตองปฏบตอยางรอบคอบและไดผลท�แนนอน เพราะถาหากยงประตพลาดไมไดผลแลว ฝายรกจะเสยโอกาสและกลบเปนฝายเสยเปรยบเปนฝายรบไดในทนท ทมใดท�มลกษณะในการยงประตไดแมนยา หนกหนวงรนแรง และสามารถยงประตไดทกจงหวะมกจะประสบความสาเรจ การยงลกแฮนดบอลไปยงประตมหลายวธ ดงน� 1. การยนยงประตแฮนดบอลอยกบท� 2. การว�งกระโดดยงประตแฮนดบอล 3. การยงประตแฮนดบอลดานขาง 4. การพงตวยงประตแฮนดบอล 5. การลมตวยงประตแฮนดบอล แบบทดสอบทกษะกฬา การวดทกษะทางกฬา เปนสวนหน�งของการเรยนการสอนทางพลศกษาเพราะทกษะกฬาน�นตองอาศยการประสานงานของอวยวะในรางกาย และใชการเคล�อนไหวเปนส�อ กฬาแตละประเภท

45

ยอมมทกษะท�แตกตางกน ดงน�นแบบทดสอบทกษะกฬาแตละประเภทจะตองทาอยางระมดระวง มการวางแผนลวงหนา เพ�อท�จะไดบรรลตามวตถประสงค ครอนบาช (Cronbarch. 1970 : 26) กลาววาแบบทดสอบหมายถงวธการท�มระบบสาหรบเปรยบเทยบพฤตกรรมของบคคลต�งแต 2 คนข�นไป จอหนสน และเนลสน (Johnson and Nelson. 1974 : 43) ไดกลาววาครผสอนน�นจะตองมพ�นความรในเร�องการวดผลและประเมนผลซ�งจะตองมความสามารถ ดงตอไปน� 1. เลอกเคร� องมอท�มความเช�อม�นและมความเท�ยงตรงรวมท�งความเขาใจในเทคนค การวดผลและแหลงท�มาของความรจะชวยในการดาเนนงาน 2. เลอกวธการเกบขอมลใหมความเท�ยงตรงมความเช�อม�นและประหยดเวลา 3. การเลอกวธวดผลและการประเมนผลแบบทดสอบ 4. สามารถแปลผลแบบทดสอบใหผเรยนผปกครองและผบรหารทราบได 5. สามารถสรางแบบทดสอบอยางมความหมายและมจดมงหมาย 6. มความรทางสถตสามารถแปลผลท�ไดจากการทดสอบไดอยางถกตอง 7. สามารถสรางแบบทดสอบข�นเองโดยไมเนนทางดานปฏบตแตเพยงอยางเดยวแตอาจสรางแบบทดสอบท�วดความรกได ประเภทของแบบทดสอบทกษะกฬา แบบทดสอบทกษะกฬาท�ใชอยน�นมอยหลายชนดซ� งจะตองพจารณาถงลกษณะของกฬาน�น ๆ วาควรจะใชแบบทดสอบทกษะชนดใดจงจะเหมาะสม วรยา บญชย (2549 : 8 - 9) กลาววา แบบทดสอบในการวดผลการศกษาหรอพลศกษาน�น สามารถแยกออกได 2 ประเภทดวยกน ไดแก 1. แบบทดสอบท�ครสรางข�นเองเปนแบบทดสอบท�พบอยโดยท�ว ๆ ไปซ� งครจะสรางข�นเพ�อใชกบนกเรยนของตนเอง แบบทดสอบจะมลกษณะดงน� 1.1 เหมาะสมกบหนวยการสอนท�ครกาหนดเน�อหาและความยากงายไว 1.2 การสรางแบบทดสอบน�นวธการสรางเคร�องมอ และการใหคะแนนข�นอยกบ การกาหนดของครเอง โดยอาศยความเท�ยงตรงจากหลกสตรเปนเกณฑ 1. 3 แบบทดสอบอาจจะไมเปนไปตามคะแนนมาตรฐานของสวนการศกษาน�น ๆ แตเปนคะแนนท�ครรวบรวมไวตลอดท�งป และสรางคะแนนมาตรฐานข�นใชเอง 1.4 เปนแบบทดสอบท�สรางข�นไดเรว ดงน�นวธการอาจจะไมดเทากบแบบทดสอบมาตรฐาน 1.5 ไมเหมาะกบการนาไปใชสาหรบครคนอ�น ๆ เหมาะสาหรบใชในสวนการศกษา หรอทองถ�นน�น ๆ

46

2. แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized Test) หมายถง แบบทดสอบท�มวธการและ

เคร� องมอและการใหคะแนนคงท� ทาใหใชขอสอบน� ทดสอบในตางสถานท� และตางเวลาได

การสรางแบบทดสอบมาตรฐานน�น มใชของงายตองออกขอสอบหลาย ๆ ขอ และทาการทดสอบ

กบคนเปนจานวนมาก นาขอทดสอบกลบมาวเคราะหเลอกเฉพาะขอสอบท� มคณภาพดไว

แบบทดสอบมาตรฐานน� นอกจากจะมวธการ เคร� องมอ และการใหคะแนนคงท�แลวยงตองม

ความเท�ยงตรง (Validity) ความเช�อม�น (Reliability) และมเกณฑปกต (Norm)

จากประเภทของแบบทดสอบทกษะกฬาดงกลาว แบบทดสอบทกษะกฬาท�ผวจยนามาใช

ในการวดและประเมนทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอล สาหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน

โรงเรยนมธยมทาแคลง เปนแบบทดสอบทกษะกฬาแฮนดบอล ของอธพร ภกดศรวงษ (2546 :

86 - 87) ประกอบดวย

1. แบบทดสอบทกษะการสงและรบลกแฮนดบอลกระทบฝาผนงขณะเคล�อนท� (Passing

and Recovering the Ball While Moving Skill Test)

2. แบบทดสอบทกษะการขวางลกแฮนดบอลแบบมอเดยวเหนอไหล (Handball

Throwing Skill Test)

3. แบบทดสอบทกษะการเล�ยงลกแฮนดบอล (Control Dribbling Skill Test)

4. แบบทดสอบทกษะการยงประต (Shooting Skill Test)

สรปไดวาแบบทดสอบทกษะกฬาแฮนดบอลสาหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน

ท�ง 4 รายการ เปนแบบทดสอบท� มความเท�ยงตรง (Validity) ความเช� อถอได (Reliability)

ความเปนปรนย (Objectivity) และมเกณฑ (Criterion) สามารถนาไปใชในการวดและประเมนผล

ทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอลกบนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนมธยมทาแคลงได

ประโยชนของแบบทดสอบทกษะกฬา

เมเยอร และบลช (Meyers and Blesh. 1962 : 181 - 182) ไดกลาววา การทดสอบทกษะ

จะใหประโยชนตอการเรยนการสอน ดงน� คอ

1. เปนเคร�องมอพจารณาถงความบกพรองของทกษะกฬาน�น ๆ

2. เปนเคร� องมอเปรยบเทยบความสามารถในการเรยนและการนาไปใชในการเลน

หรอการแขงขน

3. เปนส�งชวยปรบปรงการเรยนการสอนทางทกษะกฬา

4. เปนแนวทางในการใหคะแนนและวธการประเมนผลของคร

5. เปนส�งท�ชวยกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจในการฝกซอมมากข�น

47

วนต กองบญเทยน (2536 : 3 - 4) ไดกลาววา วตถประสงคของการวด การทดสอบ และการประเมนผลจะกอใหเกดประโยชนตอการเรยนการสอน ดงน� คอ 1. สามารถนาไปจดหรอแบงกลมนกเรยน หรอเทากนอยกลมเดยวกน ทาใหสะดวกตอการจดใหผเรยนมทกษะ หรอสมรรถภาพของรางกายคลายหรอเทากนอยกลมเดยวกน ทาใหสะดวก ตอการจดกจกรรมหรอจดเน�อหาวชาในการเรยนการสอน 2. ทาใหผ สอนทราบถงพฒนาการทางดานทกษะตาง ๆ ของผ เรยนหรอผ ฝกจากขบวนการเรยนการสอนมากนอยเพยงใด 3. เปนแรงจงใจใหผเรยนหรอผฝกมความต�งใจในการเรยนหรอการฝก 4. เพ�อทราบจดออน หรอขอดของผเรยนผฝกซ� งจะนาไปปรบปรง หรอแกไขเพ�อให ผเรยนผฝกมพฒนาการข�น 5. สามารถใชเกรด คะแนนรางวลแกผเรยน หรอผฝกกจกรรมทางพลศกษาไดถกตอง

6. การทดสอบจะชวยในการเรยนรในทางพลศกษา

7. การทดสอบและการประเมนผลสามารถเลอกนกกฬาหรอทมกฬาไดอยางมคณภาพ

8. สามารถประเมนผลประสทธภาพของครวาดเลวอยางไร จะปรบปรงแกไขอยางไร

9. สามารถนามาเปนขอมลในการสรางเกณฑปกตของแบบทดสอบได

10. ทาใหทราบถงผเรยนหรอผฝกท�มพรสวรรคซ� งจะไดใหการสนบสนนตอไป

จากประโยชนของแบบทดสอบทกษะกฬาดงท�กลาวมาแลว ผวจยมความเหนวาแบบทดสอบ

ทกษะกฬามประโยชน คอทาใหทราบถงความกาวหนาของนกเรยนแตละคน ใชเพ�อแบงกลมนกเรยน

และคดเลอกนกกฬา เพ�อวดผลสมฤทธZ ทางการเรยน ใชสาหรบการใหคะแนนหรอเกรด และทาให

ทราบถงประสทธภาพในการสอนของคร

ความพงพอใจ การจดกจกรรมการเรยนการสอนใหประสบผลสาเรจตามวตถประสงคน�นนกเรยน จะตองมความพงพอใจกบรปแบบหรอวธในการจดกจกรรมการเรยนการสอนและลกษณะของความพงพอใจในการเรยนมหลายรปแบบ เชนพงพอใจในตวผสอน พงพอใจส�อหรอนวตกรรม พงพอใจเทคนควธการสอน เปนตน และไดมผใหความหมายเก�ยวกบความพงพอใจในการเรยนรไวมากมายดงน� ความหมายของความพงพอใจ กด (Good. 1973 : 161) กลาววา ความพงพอใจหมายถงสภาพหรอระดบความพงพอใจท�เปนผลมาจากความสนใจและเจตคตของบคคลท�มตองาน

48

ราชบณฑตยสถาน (2546 : 793) ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542

ไดใหความหมายคาวา พงพอใจวา เหมาะ พอใจ ชอบใจ

อาร พนธมณ (2546 : 43) ไดใหความหมายของคาวาความพงพอใจ หมายถง ความรสก

ท�ดของบคคลท�มตอส� งใดส� งหน� ง ท�สามารถสงผลใหการทากจกรรมหรองานน� น ๆ ประสบ

ผลสาเรจตามเปาหมายท�ตองการได

ประสาท อศรปรดา (2547 : 300) ไดใหความหมายของความพงพอใจวา หมายถง

พลงท�เกดจากพลงทางจต ซ� งเปนภาวะภายในท�กระตนพฤตกรรมเพ�อใหบรรลจดประสงคหรอ

เปาหมายท�ตองการ

บญธรรม กจปรดาบรสทธZ (2549 : 189) กลาววา ความพงพอใจเปนสภาพความรสกท�ม

ความสข สดช�น เปนภาวะทางอารมณเชงบวกท�บคคลแสดงออกเม�อไดรบผลสาเรจ ท�งปรมาณ

และคณภาพ ตามจดมงหมาย ตามความตองการ ความพงพอใจจงเปนผลของความตองการท�ไดรบ

การตอบสนอง โดยมการจงใจ (Motivation) หรอส�งจงใจ (Motivators) เปนตวเหต

ระพนทร โพธZ ศร (2549 : 38) ไดกลาวถงความหมายความพงพอใจไววา ความพงพอใจ

คอ ความรสกชอบหรอไมชอบของบคคลแตละคนท�มตอส�งแวดลอมตาง ๆ เปนความรสกท�อาจ

ดารงอยไดนานพอสมควรและอาจมากหรอนอยกได

เชลซ (Shelly. 1975 : 126 ; อางถงใน สมควร เจรญชะนะ. 2551 : 8) กลาววา ความพงพอใจ

เปนความรสกสองแบบของมนษย คอ ความรสกในทางบวกและความรสกในทางลบ ความรสก

ในทางบวกเปนความรสกท�เกดข�นและจะทาใหเกดความสข ความสขน� เปนความรสกท�แตกตาง

จากความรสกทางบวกอ�น ๆ กลาวคอเปนความรสกท�มระบบยอนกลบ ความสขทาใหเกดความสข

หรอความรสกทางบวกเพ�มข�นไดอก ดงน�นจะเหนไดวาความสขเปนความรสกท�สลบซบซอน

และความรสกน� จะสงผลตอบคคลมากกวาความรสกทางบวก

จากการศกษาความหมายความพงพอใจท�มผใหความหมายไวพอสรปไดวาความพงพอใจ

หมายถง ความรสกพอใจ หรอทศนคตของนกเรยนท�มตอชดกจกรรมการฝกทกษะพ�นฐานกฬา

แฮนดบอล โดยใชรปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส

แนวคดทฤษฏท�เก�ยวกบความพงพอใจ

จากความหมายของความพงพอใจซ� งมความเหนวาเม�อมนษยไดรบตามท�ตองการ

ยอมจะเกดความพงพอใจ ดงน�นจะขอกลาวถงแนวคดเก�ยวกบทฤษฎความพงพอใจดงตอไปน�

สกอต (Scott. 1970 : 124 ; อางถงใน ศภศร โสมาเกต. 2544 : 49) ไดเสนอแนวคด

ในเร�องการจงใจใหเกดความพงพอใจตอการทางานท�จะใหผลเชงปฏบตมลกษณะ ดงน�

49

1. งานควรมความสมพนธกบความปรารถนาสวนตวงานน�นจะมความหมายสาหรบผทา

2. งานน�นตองมการวางแผนและวดความสาเรจไดโดยใชระบบการทางานและการควบคม

ท�มประสทธภาพ

3. เพ�อใหไดผลในการสรางแรงจงใจภายในเปาหมายของงานจะตองมลกษณะดงน� 3.1 คนทางานควรมสวนในการต�งเปาหมาย 3.2 ผปฏบตไดรบทราบผลสาเรจในการทางานโดยตรง 3.3 งานน�นสามารถทาใหสาเรจได เม�อนาแนวคดน�มาประยกตใชกบกจกรรมการเรยนรนกเรยนมสวนรวมในการเลอกเรยนตามความสนใจและมโอกาสรวมกนต�งจดประสงคหรอความมงหมายในการทากจกรรมไดเลอกวธแสวงหาความรดวยวธท�ผเรยนถนดและสามารถคนหาคาตอบได มาสโลว (Maslow. 1970 : 69 - 80 ; อางถงใน นงเยาว ศรประด. 2546 : 53) นบวาเปนทฤษฎหน� งท�ไดรบการยอมรบอยางกวางขวางซ� งต�งอยบนสมมตฐานท�วา “มนษยเรามความตองการอยเสมอไมมท�ส�นสดเม�อความตองการไดรบการตอบสนองหรอพงพอใจอยางใดอยางหน�งความตองการส� งอ�นๆกจะเกดข�นมาอกความตองการของคนเราอาจจะซ� าซอนกนความตองการอยางหน�งอาจยงไมทนหมดไปความตองการอกอยางหน�งอาจเกดข�นได” ความตองการของมนษย มลาดบข�นดงน� 1. ความตองการทางดานรางกาย (Physiological Needs) เปนความตองการพ�นฐานของมนษยเนนส� งจาเปนในการดารงชวต ไดแก อาหาร อากาศ ท�อยอาศย เคร�องนงหม ยารกษาโรคความตองการพกผอน ความตองการทางเพศ 2. ความตองการความปลอดภย (Safety Needs) ความม�นคงในชวตท�งท�เปนปจจบน และในอนาคตความเจรญกาวหนาอบอนใจ 3. ความตองการทางดานสงคม (Social Needs) เปนส�งจงใจท�สาคญตอการเกดพฤตกรรมตองการใหสงคมยอมรบตนเองเขาเปนสมาชกตองการความเปนมตรความรกจากเพ�อนรวมงาน 4. ความตองการมฐานะ (Esteem Needs) มความอยากเดนในสงคมมช�อเสยงอยากใหบคคลยกยองสรรเสรญตนเองอยากมความเปนอสรเสร 5. ความตองการท�จะประสบความสาเรจในชวต (Self - actualization Needs) เปน ความตองการในระดบสงอยากใหตนเองประสบความสาเรจทกอยางในชวต เฮอรซเบอรก (Herzberg. 1959 : 113 - 115 ; อางถงใน นงเยาว ศรประด. 2546 : 52) ไดทาการศกษาคนควาทฤษฎท�เปนมลเหตทาใหเกดความพงพอใจเรยกวา The Motivation Hygiene Theory ทฤษฎน�ไดกลาวถงปจจยท�ทาใหเกดความพงพอใจในการทางาน 2 ปจจย คอ

50

1. ปจจยกระตน (Motivation Factor) เปนปจจยท�เก�ยวกบการงาน ซ� งมผลกอใหเกดความพงพอใจในการทางาน เชน ความสาเรจของงาน การไดรบการยอมรบนบถอ ลกษณะของงาน ความรบผดชอบ ความกาวหนาในตาแหนงงาน 2. ปจจยค�าจน (Hygiene Factor) เปนปจจยท�เก�ยวของกบส�งแวดลอมในการทางานและมหนาท�ใหบคคลเกดความพงพอใจในการทางาน เชน เงนเดอน โอกาสท�จะกาวหนาในอนาคตสถานะของอาชพสภาพการทางาน เปนตน ในการดาเนนกจกรรมการเรยนร ความพงพอใจเปนส�งสาคญท�จะกระตนใหผเรยนทางานท�ไดรบมอบหมายหรอตองการปฏบตใหบรรลผลตามวตถประสงค ครผสอนซ� งในสภาพปจจบนเปนเพยงผอานวยความสะดวกหรอใหคาแนะนาปรกษา จงตองคานงถงความพงพอใจในการเรยนรการทาใหผเรยนเกดความพงพอใจในการเรยนรหรอการปฏบตงานมแนวคดพ�นฐานท�ตางกน 2 ลกษณะคอ 1. ความพงพอใจนาไปสการปฏบตงาน การตอบสนองความตองการของผปฏบตงานจนเกดความพงพอใจ จะทาใหเกดแรงจงใจในการเพ�มประสทธภาพการทางานท�สงกวาผไมไดรบการตอบสนอง (สมยศ นาวการ. 2525 :155 ; อางถงใน นงเยาว ศรประด. 2546 : 54) 2. ผลการปฏบตงานนาไปสความพงพอใจความสมพนธระหวางความพงพอใจและ ผลการปฏบตงาน จะถกเช�อมโยงดวยปจจยอ�น ๆ ผลการปฏบตงานท�ดจะนาไปสผลตอบแทนท�เหมาะสม ซ� งในท�สดจะนาไปสการตอบสนองความพงพอใจผลการปฏบตงาน ยอมไดรบ การตอบสนองในรปของรางวล ซ� งแบงออกเปนผลตอบแทนภายใน (Intrinsic Rewards) และ ผลตอบแทนภายนอก (Extrinsic Rewards) (สมยศ นาวการ. 2525 : 119 ; อางถงใน นงเยาว ศรประด. 2546 : 54) จากแนวคดพ�นฐานดงกลาว เม�อนามาใชในการจดกจกรรมการเรยนรครผสอนมบทบาท

สาคญในการจดกจกรรมการเรยนรท�งทางดานวธการส�ออปกรณท�เอ�อตอการเรยนร เพ�อตอบสนอง

ความพงพอใจ ใหผเรยนเกดแรงจงใจในการเรยนจนบรรลวตถประสงคในการเรยนการสอน โดยม

ผลตอบแทนภายในหรอรางวลภายในเปนผลดานความรสกใหผเรยนท�เกดแกตวผเรยนเอง เชน

ความรสกตอความสาเรจท�เกดข�น เม�อชนะความยงยากตาง ๆ และดาเนนงานภายใตความยงยาก

หรอการไดคะแนนผลสมฤทธZ ทางการเรยนในระดบท�นาพงพอใจ

สรปไดวาความพงพอใจในการเรยนและผลการเรยนมความสมพนธกนในทางบวก คอ

เม�อผเรยนเกดความพงพอใจในการเรยน จะเกดผลดตอการเรยนซ� งทาใหผเรยนมผลสมฤทธZ

ทางการเรยนอยในระดบท�นาพงพอใจ และส�งท�ครควรคานงถงในการจดการเรยนการสอน

หรอการเสรมสรางแรงจงใจในการเรยนเพ�อใหนกเรยนเกดความพงพอใจในการเรยน

51

การวดความพงพอใจ การวดความพงพอใจท�มตอกจกรรมการเรยนจะเกดผลไดหรอไมน�น จะตองพจารณาถงหลาย ๆ ดาน ซ� งประกอบดวย ระดบความรสกของผเขารวมกจกรรมการเรยนในมตตาง ๆ ของแตละบคคล มนกการศกษาไดกลาวถงแบบวดความพงพอใจ ไวดงน� แบบวดเจตคตของลเครท (Likert) ซ� งเปนมาตราวด 5 ข�น โดยการกาหนดคาระดบ เชน เหนดวยอยางย�ง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางย�ง หรอในลกษณะอ�น ๆ ท�ม 5 ระดบ โดยแตละข�นตอนเปนการบอกน� าหนกการประเมนของขอความตาง ๆ ท�ไดกาหนดให ผตอบแสดงความคดเหนออกมา ซ� งมข�นตอนการสรางดงน� (กรมวชาการ. 2545 : 61) 1. รวบรวมขอความท�ตองการใหแสดงความคดเหน 2. กาหนดประเดน และสรางคาถาม โดยการใชภาษาท�ชดเจนไมกากวม 3. ตรวจสอบขอความในคาถาม ใหสอดคลองกบแนวทางการตอบ เชน เหนดวย ไมเหนดวย หรอชอบ เปนตน 4. นาแบบวดท�สรางไปทดลองข�นตน เพ�อดความชดเจนของขอความ 5. กาหนดคาของน� าหนกคะแนนตวเลอกในแตละขอ เชน 5 - 1 หรอ 4 - 0 เปนตน การวดความพงพอใจ โดยการกาหนดคาระดบแตละข�นเปนการบอกน� าหนกการประเมนขอความตาง ๆ ท�กาหนดใหผตอบแสดงความคดเหนออกมา บญธรรม กจปรดาบรสทธZ (2549 : 181) ไดกลาววา ในการวดความพงพอใจเราสามารถวดไดโดยใชเคร�องมอท�เรยกวา แบบวด คาวาแบบวดน� เปนคากลางใชแทนความหมายของเคร�องมอรวบรวมขอมลท�วไป ท�งแบบสอบถาม แบบสมภาษณ แบบประเมนคา แบบทดสอบวดความร วดความถนดและวดพฤตกรรม ดงน�นในการวดความพงพอใจเราจงสามารถสรางแบบสอบถามความพงพอใจของผตอบไดโดยอาศยแนวคด ทฤษฎสนบสนน แบบวดความพงพอใจจงจะมคณภาพสามารถวดไดตรงกบความตรงการของผวจย การวดความพงพอใจสามารถกระทาไดหลายวธ 1. การใชแบบสอบถาม โดยผสอบถามจะออกแบบสอบถามเพ�อตองการทราบความคดเหน ซ� งสามารถทาไดในลกษณะท�กาหนดคาตอบใหเลอก หรอตอบคาถามอสระ คาถามดงกลาวอาจถามความพงพอใจในดานตาง ๆ เชนการบรหาร การควบคมงานเง�อนไขตาง ๆ เปนตน 2. การสมภาษณ เปนวธวดความพงพอใจทางตรงทางหน�ง ซ� งตองอาศยเทคนคและวธการท�ดจงจะทาใหไดขอมลท�เปนจรงได 3. การสงเกต เปนวธการวดความพงพอใจโดยสงเกตพฤตกรรมของบคคลเปาหมายไมวาจะแสดงออกจากการพด กรยาทาทาง วธน�จะตองอาศยการกระทาอยางจรงจง และการสงเกตอยางมระเบยบแบบแผน

52

สมนก ภททยธน (2549 : 41) มาตราสวนประมาณคาเปนเคร�องมอท�ครใช ประเมน

นกเรยน และนกเรยนใชในการประเมนหรอพจารณาตนเองหรอส�งอ�น ๆ ใชท�งในการประเมน

การปฏบตกจกรรมทกษะตาง ๆ และพฤตกรรมดานจตพสย เช น เจตคต แรงจงใจใฝสมฤทธZ

ความสนใจ มงให ผตอบประเมนขอความท�ถามออกมาเปนระดบเพยงคาตอบเดยวจากมาตราสวน

ประมาณคาท�มระดบความเขม ต�งแต 3 ระดบข�นไป

จะเหนไดวาการวดความพงพอใจน�นเปนการวดท�ตองการจะรสภาพความรสกหรอทศนคต

ของผท�เก�ยวของ เคร�องมอท�จะใชวดมหลายลกษณะแตท�นยมไดแก แบบสมภาษณ และแบบสอบถาม

การเลอกใชแบบใดควรพจารณาท�วตถประสงคการวดเปนหลก แลวดวาแบบใดจะไดผลตรง

ตามท�ตองการหรอตรงตามวตถประสงคหรอไม เพ�อสงผลใหการวดน�นมประสทธภาพเช�อถอได

วธเขยนขอความความพงพอใจ

สมนก ภททยธน (2549 : 37) ไดกลาวถงแบบสอบถามวา แบบสอบถามเป นเคร�องมอ

ชนดหน� งท�นยมใชกนมาก โดยเฉพาะการเกบขอมลทางสงคมศาสตร ท�งน� เพราะเปนวธการ

ท�สะดวกท�สดและสามารถใชวดไดอย างกวางขวาง ท�งขอมลหรอขอเทจจรงในอดต ปจจบน และ

การคาดคะเนเหตการณ ในอนาคต แบบสอบถามสวนใหญจะอยในรปของคาถามเปนชด ๆ เพ�อวด

ส�งท�ตองการวด โดยมคาถามเปนตวกระตนแเรงเร าใหบคคลแสดงพฤตกรรมตาง ๆ ออกมาถอวา

เปนเคร�องมอท�นยมใชวดทางดานจตพสย (Affective Domain)

โครงสรางของแบบสอบถาม

แบบสอบถามหลายชนด แตไมวาจะเปนแบบสอบถามชนดใดจะมโครงสรางหรอ

ส วนประกอบท�สาคญ 3 สวน

1. คาช�แจงในการตอบแบบสอบถาม สวนแรกของการสอบถามจะเปนคาช� แจง โดยระบ

จดมงหมายและความสาคญท�ใหตอบแบบสอบถาม คาอธบายลกษณะของแบบสอบถามและ

วธตอบพรอมยกตวอยางประกอบ และตอนสดทายของคาช� แจงควรกลาววา ขอบคณลวงหนา

พรอมระบช�อเจาของแบบสอบถามทกคร� ง

2. สถานภาพท�วไป ในสวนน� จะเปนรายละเอยดสวนตวของผตอบ เชน อาย อาชพ

ระดบการศกษา

3. ขอคาถามเก�ยวกบพฤตกรรมท�จะวด ซ� งอาจแยกเปนพฤตกรรมยอย ๆ แลวสราง

ขอ คาถามวดพฤตกรรมยอยน�น ๆ ในสวนน� อาจจะเปนแบบสอบถามชนดรปแบบเดยวหรอ

หลายรปแบบกได

53

หลกในการสรางแบบสอบถามมดงน� 1. ระบจดมงหมายของแบบสอบถาม ผสรางแบบสอบถามตองระบจดมงหมาย ของแบบสอบถามใหชดเจนวาจะนาแบบสอบถามไปใชในเร�องใด เชน เปนเคร�องมอรวบรวมขอมล ของการวจย หรอใชเปนเคร�องมอประเมน 2. กาหนดประเดนหลก หรอพฤตกรรมหลกท�จะวดใหค รบถ วนครอบคลมวาจะมประเดนอะไรบ าง ซ� งส�งท�จะชวยใหผสรางสามารถกาหนดประเดนหลกไดถกตอง ครบถวน ครอบคลมน�น ผสรางจะตองเปนผท�มความรในสาระ หรอทฤษฎ หรอโครงสรางท�เก�ยวของกบเร�องท�ตองการวด แลวจาแนกออกเปนประเดนยอย ๆ 3. กาหนดชนด หรอรปแบบของแบบสอบถาม โดยเลอกใหเหมาะกบเร�องท�จะวด และลกษณะของกลมผ ตอบ 4. กาหนดขอคาถาม โดยอาจจะกาหนดในเบ�องตนวาการสอบถามมความยาว มากนอยเพยงใด และคลมประเดนหลก ประเดนยอยอยางไรบาง โดยกาหนดสดสวน น� าหนกของแตละประเดน ซ� งข� นอยกบแบบสอบถามวามจดเนนในเร� องอะไร มากนอยเพยงใด แบบสอบถามควรมจานวนพอเหมาะไมมากหรอนอยจดเกนไป 5. สรางขอคาถามตามจดมงหมาย ชนดหรอรปแบบจานวนขอในประเดนตาง ๆ ท�กาหนดไวตามโครงสรางของแบบสอบถาม 6. ตรวจทาน แกไข ปรบปรง แบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนแรกตรวจทาน โดยผสราง แบบสอบถามเอง เปนการพจารณาแกไขปรบปรงคาถามตลอดจนเรยงลาดบขอความจนเปนท�พอใจ ตอนท�สอง ตรวจสอบโดยผเช�ยวชาญหรอผชานาญการ 7. นาแบบสอบถามไปทดลองใช ควรนาไปทดลองกบกลมท�มลกษณะเหมอน หรอใกล เคยงกบกลมท�จะไปเกบรวบรวมขอมลจรงเพยงจานวนหน�ง 8. วเคราะหแบบสอบถาม โดยนาผลจากการทดสอบมาวเคราะหเพ�อหาคณภาพ และปรบปรงแบบสอบถามในสวนท�ยงบกพร อง ซ� งในข�นน� หากแบบสอบถามยงไมมคณภาพ เม�อปรบปรงแลวควรนามาทดลอง วเคราะห และปรบปรง จนกระท�งไดแบบสอบถามท�มคณภาพจงนาไปใชจรง ชวลต ชกาแพง (2551 : 25 - 26) ไดกลาวถง วธเขยนขอความแบบการวดความพงพอใจ (Attitude Scale) วาจะประกอบดวย ขอคาถามโดยทาหนาท�เปนตวเราใหบคคลแสดงความคดเหน ความรสกออกมา การวดความพงพอใจจะไดผลท�ถกตองและเช�อถอไดมากนอยเพยงใด ยอมข�นอยกบคณภาพของขอความท�ใชถาม การเขยนขอความเพ�อวดความพงพอใจจงเปนเร� องสาคญท�ตองพจารณาโดยยดหลกตอไปน�

54

1. ใชขอความท�กลาวถงเหตการณหรอเร�องราวท�เปนปจจบน 2. หลกเล�ยงขอความท�เปนขอเทจจรงทาใหไมทราบความรสกหรอความคดเหนของบคคล 3. ขอความท�ใชตองสามารถเดาความหมายไดคอสามารถบอกทศทางหรอความคดเหนของบคคลได 4. ขอความน�นตองมความเปนปรนยคอมความชดเจนมความหมายแนนอนไมใชภาษาวกวนหรอคลมเครอ 5. ขอความหน� ง ๆ ควรถามแสดงความคดเหนเพยงอยางเดยว เชนไมควรใหผตอบแสดงความคดเหนโดยใชขอความวา “การสอนแบบรรยายทาใหเสยเวลามาก” “ไดผลการเรยนไมด” ควรแยกขอความน�ออกเปนหลาย ๆ ขอความ เชน 5.1 การสอนแบบบรรยายทาใหผเรยนเบ�อหนาย 5.2 การสอนแบบบรรยายทาใหผเรยนขาดความคดรเร�มสรางสรรค 6. ขอความท�ใชควรมลกษณะกลาง ๆ เพ�อใหผตอบสามารถแสดงความคดเหนไดท�ง ทางบวกและทางลบ ควรหลกเล�ยงการใชคาบางคา เชน เสมอท�งหมด ไมเคยเลย เทาน�น เพยงเลกนอย 7. หลกเล�ยงขอความท�ไมอาจแสดงความคดเหนไดหรอขอความท�ไมไดเก�ยวของกบประเดนท�จะพจารณา เชน ขอความท�กลาวออกนอกเร�องท�จะศกษา จากท�กลาวมาสรปไดวา ความพงพอใจตอการเรยนรมความสาคญตอการเรยนรของ ผเรยน ซ� งหากผเรยนไดรบการตองสนองตามความตองการท�งทางดานรางกายและจตใจกจะสงผลตอความสามารถในการเรยนรและผลสมฤทธZ ทางการเรยน งานวจยท�เก�ยวของ

งานวจยตางประเทศ มคส (Meeks. 1972 : 4995 - A) ไดทาการวจยเร� อง การเปรยบเทยบวธสอนแบบใชชดการสอนกบวธสอนแบบธรรมดา โดยมจดมงหมายเพ�อเปรยบเทยบผลสมฤทธZ ทางการเรยน

จากการใชชดการสอนสาหรบสอนนกศกษา คร และวธการสอนแบบธรรมดา ผลการวจยพบวา วธการสอนโดยใชชดการสอนมประสทธภาพมากกวาสอนดวยวธธรรมดาอยางมนยสาคญทางสถต

ท�ระดบ .01 ความคดเหนของทกคนในกลมทดลองท�ใชชดการสอน ผลการวเคราะหน�พบวาทกคน

มการพฒนาการทางทศนคตท�ดตอการสอนดวยชดการสอนเพ�มข�นอยางมนยสาคญ

โคลแมน (Coleman. 1987 : 15 - 24) สรางแบบเรยนประกอบการสอนโดยใชกจกรรมแบบเนนงานปฏบตเพ�อการเรยนรภาษาองกฤษ สาหรบนกศกษาปรญญาตร โดยแบบเรยนท�ใช

55

กาหนดใหผเรยนทางานเปนรายบคคลและรายกลม ท�เก�ยวกบการแกปญหาท�สมพนธเก�ยวโยง เร�องราวเหตการณในชวตประจาวน ท�ผเรยนจะตองประสบเม�อจบการศกษา ผลการศกษาพบวา ผเ รยนมความกระตอรอรนตอการเรยนท�ใชกจกรรมเนนงานปฏบต และใหความรวมมอในการเรยนเปนอยางด โอแวน (Owen. 2002 : 563 - A) ไดทาการศกษาความสามารถในการเช�อมโยงระหวางทฤษฎกบการปฏบต เพ�อศกษาวานกศกษาครจานวน 2 คนสามารถเช�อมโยงชองวางระหวางส�งท�พวกเขาไดรบการสอนในรายวชาอดมศกษากบส� งท�เขาไดสงเกตจากการปฏบตจรงในหองเรยนระดบประถมศกษาโดยใชการปฏรปท�อาศย แนวความคดเชงพฒนาการมาประยกตใชกบการสอนแบบโครงงานการเกบขอมลใชการสมภาษณ การสงเกต และการศกษาเอกสาร ผลการศกษาพบวานกศกษาผมความคดเชงบวกตอการวจยและทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาเพ�มมากข�น แตปญหา ท�พบไดแก เวลาการเขยนแผนการสอนการขาดตนแบบใหศกษาและการฝกสอนเปนทม 3 คน อยางไรกตามการกาหนดกรอบการปฏบตงานในการนาทฤษฎมาใชมสวนชวยใหนกศกษาสามารถใชทฤษฎไดอยางเหมาะสม เฟอรโรท (Ferrone. 2003 : 1188 - A) ไดออกแบบการวจยประเมนเพ�อปรบปรงสาหรบ

นกศกษาวชาวศวกรรมศาสตรช�นปท� 1 เพ�อประเมนประสทธผลของทกษะปฏบตในสภาพแวดลอม

หลงปฏบตการท�กาหนดไวระเบยบวธการวจยแบบผสมผสานท�งวธการเชงปรมาณและเชงคณภาพเพ�อประเมนทกษะปฏบตของนกศกษาและความสอดคลองระหวางผตอบ โดยอาศยการรบรของ

แตละคน และคณะครเก�ยวกบประสทธผลของทมในดานคณะกรรมการรบรองวศวกรรมและ

เทคโนโลย 3 ดานคอ ทกษะการส�อสารทกษะการออกแบบและการทางานเปนทม ผลการศกษาพบวา อาจารยรบรวานกศกษามทกษะการเรยนรนอยกวาท�นกศกษารบรมความตองการท�จะ 1) ปรบปรง

ทกษะการปฏบตท�ไมเปนเทคนค เชน การทางานเปนทมระหวางนกศกษาวศวกรรมศาสตรช�นปท� 1 2) บรณาการผลการสะทอนกลบเขาไวในกระบวนการเรยน 3) ทาใหกระบวนการประเมนเขมแขง

ดวยการใชแผนตดตามท�เปาหมายโดยเฉพาะท�ความบกพรองของทกษะปฏบต และ 4) บรณาการ

เคร�องมอประเมนและการปฏบตเขากบการพฒนาหลกสตรท�กาลงดาเนนอย

งานวจยในประเทศ อธพร ภกดศรวงษ (2546 : 70 - 91) ไดวจยเร�องการสรางแบบทดสอบทกษะกฬาแฮนดบอลสาหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนดอนเมองจาตรจนดา สงกดกรมสามญศกษา กรงเทพ มหานคร โดยมความมงหมายเพ�อสรางแบบทดสอบทกษะกฬาแฮนดบอลสาหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนดอนเมองจาตรจนดา สงกดกรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา ความเท�ยงตรงเชงเน�อหา (Content Validity) ของแบบทดสอบทกษะกฬาแฮนดบอล

56

ท�สรางข�นอยในเกณฑระดบดทกรายการ ความเช�อถอได (Reliability) ของแบบทดสอบทกษะกฬาแฮนดบอลเกอบทกรายการอยในเกณฑระดบด และดมาก วรวรรณ โขนงนช (2551 : 73 - 117) ไดพฒนาชดกจกรรมการจดการเรยนร เร�อง การเขยน ลายสงคโลก โดยใชรปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส สาหรบนกเรยนช�นมธยมศกษาปท� 6 โรงเรยนเมองเชลยง อาเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย โดยมความมงหมายเพ�อวเคราะหประสทธภาพ ตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 และเพ�อศกษาความพงพอใจของนกเรยนช�นมธยมศกษาปท� 6 ท�มตอชดกจกรรมเร�องการเขยนลายสงคโลก ผลการวจยพบวา ชด กจกรรมเร�อง การเขยนลายสงคโลก โดยใชรปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวสสาหรบนกเรยนช� นมธยมศกษาปท� 6 ในภาพรวม มประสทธภาพ 82.38/87.50 และนกเรยน ช�นมธยมศกษาปท� 6 มความพงพอใจอยในระดบมาก ศกดา พมพแกว (2552 : 35 - 78) ไดทาการวจยเร� องการสรางชดกจกรรมกลมสาระ

สขศกษาและพลศกษาเร� อง ครอบครวและเพศศกษา สาหรบนกเรยนช�นประถมศกษาปท� 6โดยมความมงหมายเพ�อออกแบบและพฒนาชดกจกรรมกลมสาระสขศกษาและพลศกษา เร� อง

ครอบครวและเพศศกษา สาหรบนกเรยนช�นประถมศกษาปท� 6 ผลการวจยพบวา ชดกจกรรมกลม

สาระสขศกษาและพลศกษา เร�อง ครอบครวและเพศศกษา มคาดชนความสอดคลองเทากบ 0.98 มประสทธภาพเฉล�ย 83.70/81.81 และนกเรยนมความพงพอใจตอชดกจกรรม อยในระดบมาก

อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 วลลพ เกดผล (2553 : 63 - 88) ไดทาการวจยเร�อง การพฒนาชดกจกรรมฝกทกษะกฬาฟตบอล สาหรบนกเรยนช�นประถมปท� 6 โดยมความมงหมายเพ�อเปรยบเทยบทกษะกฬาฟตบอลของนกเรยนช�นประถมศกษาปท� 6 กอนเรยนกบหลงเรยนโดยชดกจกรรมฝกทกษะกฬาฟตบอล ผลการวจยพบวา ชดกจกรรมฝกทกษะกฬาฟตบอลสาหรบนกเรยนช�นประถมศกษาปท� 6 มคา ประสทธภาพของกระบวนการ ระหวางรอยละ 80.25 - 85.15 และคาประสทธภาพของผลลพธ ระหวางรอยละ 81.25 - 87.50 นกเรยนใชชดกจกรรมฝกทกษะกฬาฟตบอลสาหรบนกเรยน ช�นประถมศกษาปท� 6 นกเรยนมความรความเขาใจในทกษะฟตบอลสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05 สภาพ ไปรเวทย (2554 : 52 - 62) ไดทาการศกษาเร�อง ผลการจดกจกรรมการเรยนร ตามแนวคดของเดวส สาระนาฎศลป เร�อง เซ�งภมบานพ� ช�นประถมศกษาปท� 3 โดยมความมงหมายเพ�อหาประสทธภาพของแผนการจดการเรยนรตามแนวคดของเดวส สาระนาฏศลป เร� อง เซ�งภมบานพ� ช�นประถมศกษาปท� 3 ตามเกณฑ 80/80 เพ�อหาดชนประสทธผลของแผนการจด การเรยนร เพ�อเปรยบเทยบผลการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดของเดวสสาระนาฏศลป เร� อง

57

เซ�งภมบานพ� ช�นประถมศกษาปท� 3 เพ�อศกษาทกษะการราของนกเรยนช�นประถมศกษาปท� 3 ท�จดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดของเดวส ผลการวจยพบวา แผนการจดการเรยนรตามแนวคดของเดวส สาระนาฏศลป เร� อง เซ�งภมบานพ� ช�นประถมศกษาปท� 3 มประสทธภาพเทากบ 85.013/82.30 ซ� งสงกวาเกณฑ 80/80 ท�ต�งไว คาดชนประสทธผลของแผนการจดการเรยนร มคาเทากบ 0.6701 แสดงวา นกเรยนมความกาวหนาทางการเรยนคดเปนรอยละ 67.01 นกเรยนมผลสมฤทธZ ทางการเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .01 นกเรยนสามารถปฏบตทกษะการราผานเกณฑทกคน อนงค ทวะสงห (2554 : 94 -106) ไดทาการศกษาเร� องการพฒนากจกรรมการเรยนรตามแนวของเดวส ท�มตอการเรยนทกษะปฏบตของนกเรยน เร� อง การปลกไมดอกไมประดบในภาชนะ ช�นประถมศกษาปท� 4 โดยมความมงหมายเพ�อศกษาทกษะปฏบตของนกเรยนท�มตอ การจดกจกรรมการเรยนรตามแนวของเดวส เร�อง การปลกไมดอกไมประดบในภาชนะ และศกษาความพงพอใจของนกเรยนท�มตอการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวของเดวส ผลการวจยพบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวของเดวสท� มตอการเรยนทกษะปฏบตของนกเรยน มประสทธภาพ เทากบ 89.94/88.93 มดชนประสทธผลเทากบ 0.7753 นกเรยนมทกษะการปฏบตงานโดยรวมอยในระดบด และมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวของเดวส โดยรวมอยในระดบมาก ณาตยา ตดสายชล (2555 : 69 - 96) ไดทาการศกษาเร�อง ผลการจดกจกรรมการเรยนร

ดวยรปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวสรวมกบนทานเสรมทกษะการอานท�มตอ

ความสามารถในการอานสะกดคาและความพงพอใจของนกเรยนช�นประถมศกษาปท� 1 โดยม

ความมงหมายเพ�อสรางและหาประสทธภาพของนทานเสรมทกษะการอานตามเกณฑ 80/80

เพ�อศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรดวยรปแบบการสอนทกษะปฏบตของเดวสรวมกบนทาน

เสรมทกษะการอานท�มตอความสามารถในการอานสะกดคา โดยประเมนจากการเปรยบเทยบ

ความสามารถในการอานสะกดคากอนเรยนและหลงเรยนและเพ�อศกษาความพงพอใจของนกเรยน

ผลการวจยพบวา นทานเสรมทกษะการอาน มประสทธภาพ เทากบ 80.90/83.33 ความสามารถ ในการอานสะกดคากอนเรยนและหลงเรยน โดยใชแบบทดสอบวดความสามารถในการอานสะกดคา อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 และนกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรดวยรปแบบการสอนทกษะปฏบตของเดวสรวมกบนทานเสรมทกษะการอานท�มตอความสามารถในการอานสะกดคา ภาพรวมมคาเฉล�ยเทากบ 4.80 อยในระดบมากท�สด จากผลการศกษาเอกสารและงานวจยท�เก�ยวของท�งในประเทศและตางประเทศ พบวาการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชชดกจกรรมเปนนวตกรรมอกอยางหน� งท�ครผสอนสรางข� น

58

ท�ชวยใหผเรยนบรรลวตถประสงค และทาใหกจกรรมการเรยนการสอนมประสทธภาพเพ�มมากข�น ซ� งชดกจกรรมประกอบดวยเทคนค รปแบบการเรยนการสอนหลายรปแบบ มเน�อหา และกจกรรมหลากหลายท�เหมาะสมกบวยและระดบช�นของผเรยน สาหรบชดกจกรรมฝกทกษะ นกเรยนสวนใหญชอบเพราะแบบฝกทกษะทาใหเขาใจงาย สามารถดงดดความสนใจของนกเรยน ทาใหเกดความสนกสนาน นกเรยนมความกระตอรอรน และเหนความสาคญของการฝกทกษะปฏบตท�เปนข�นตอน ดงน�นทาใหผวจยไดแนวทางในการออกแบบและสรางชดกจกรรมการฝกทกษะพ�นฐานกฬาแฮนดบอล โดยใชรปแบบการเรยนการสอนทกษะปฏบตของเดวส เพ�อท�จะชวยใหการจดกจกรรมการเรยนรบรรลผลตามเปาหมายและวตถประสงคตอไป