Μανόλησ ΑναγνωςτάκησΝέοι τησ Σιδώνασ, 1970

Νέοι της Σιδώνας 1970

Ο ποιητής διαβάζει το ποίημά του

Γιάννου Βαςιλική

Στην ποίηση του Αναγνωστάκη οι τίτλοι προετοιμάζουν γιατο περιεχόμενο των ποιημάτων και για τη συγκρότηση τουνοήματος και μηνύματος.

Η συλλογή Στόχος (1970) περιέχει ποιήματα πουγράφτηκαν στην περίοδο της δικτατορίας 1967-74.

Στους Νέους της Σιδώνας ο ποιητής εκφράζει την πίκρα τουγια τη συμπεριφορά κάποιων νέων της εποχής του πουθυμίζουν τους αντίστοιχους του ομώνυμου καβαφικούποιήματος. Ειδικότερα ο ποιητής πικραίνεται για τηνανεκτική στάση τους απέναντι στο καθεστώς της χούνταςτου 1967.

Στόχος του είναι να αφυπνίσει τη νέα γενιά για να ξεσηκωθείεναντίον του καθεστώτος.

Γιάννου Βαςιλική

Θεματικοί άξονεςΟι νέοι, οι προβληματισμοί τους και η στάση του ποιητή απέναντί

τους

Κανονικά δεν πρέπει νάχουμε παράπονο

Kαλή κι εγκάρδια η συντροφιά σας, όλο νιάτα,

Kορίτσια δροσερά- αρτιμελή αγόρια

Γεμάτα πάθος κι έρωτα για τη ζωή και για τη δράση.

Kαλά, με νόημα και ζουμί και τα τραγούδια σας

Tόσο, μα τόσο ανθρώπινα, συγκινημένα,

Για τα παιδάκια που πεθαίνουν σ' άλλην Ήπειρο

Για ήρωες που σκοτωθήκαν σ' άλλα χρόνια,

Για επαναστάτες Mαύρους, Πράσινους, Kιτρινωπούς,

Για τον καημό του εν γένει πάσχοντος Aνθρώπου.

Iδιαιτέρως σάς τιμά τούτη η συμμετοχή

Στην προβληματική και στους αγώνες του καιρού μας

Δίνετε ένα άμεσο παρών και δραστικό- κατόπιν τούτου

Γιάννου Βαςιλική

Η εμφάνιςη και ο τρόποσ ζωήσ των νέων

Οι κοινωνικοί και πολιτικοί προβληματιςμοί των νέων και η δράςη τουσ

Nομίζω δικαιούσθε με το παραπάνω Η ειρωνεία και η αξιολόγηςη των

νέων από τον ποιητή.

Δυο δυο, τρεις τρεις, να παίξετε, να ερωτευθείτε,

Kαι να ξεσκάσετε, αδελφέ, μετά από τόση κούραση.

Η πικρία και η απογοήτευση του ποιητή και της γενιάς

του

(Mας γέρασαν προώρως Γιώργο, το κατάλαβες;)

Γιάννου Βαςιλική

Ο τίτλος Η διατύπωση παραπέμπει στο ομώνυμο ποίημα του

Καβάφη «Νέοι της Σιδώνος 400μΧ».

Παραλληλίζεται η στάση των νέων των δύο εποχών.

Κοινά σημεία των δύο νεολαιών: η αγάπη για

διασκέδαση, η χαλαρότητα στην αντιμετώπιση

σοβαρών κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων, η

έλλειψη αγωνιστικότητας.

Ο τίτλος παραπέμπει στα χρόνια της δικτατορίας (οι

πολίτες διώκονται για την αντίθεσή τους στο

καθεστώς).

Γιάννου Βαςιλική

Kανονικά δεν πρέπει νάχουμε

παράπονο Καθησυχασμός της γενιάς του, αλλά

με έντονο προβληματισμό (δεν πρέπει…).

Το κανονικά παραπέμπει στη λογική. Ωθεί όμως στον προβληματισμό: τι θα γίνει αν δεν σκεφτούμε κανονικά; Θα έχουμε την ίδια άποψη για τους νέους;

Ειρωνικός ο τόνος του πρώτου στίχου.

Γιάννου Βαςιλική

Kαλή κι εγκάρδια η συντροφιά σας, όλο νιάτα,

kορίτσια δροσερά- αρτιμελή αγόρια

γεμάτα πάθος κι έρωτα για τη ζωή και για τη δράση.

Γενική παρουσίαση νέων της Ελλάδας του 70.

Ο 2ος στίχος αιτιολογεί τον πρώτο.

Η λέξη συντροφιά παραπέμπει στη γενιά.

Συσσώρευση θετικών στη σημασία λέξεων:

δροσερά, αρτιμελή, πάθος, έρωτα, ζωή, δράση

.

Οι νέοι παρουσιάζονται ανοιχτόκαρδοι, γεμάτοι

υγεία και ανεμελιά.

Η λέξη δράση δεν αποσαφηνίζεται προς το παρόν.

Γιάννου Βαςιλική

Kαλά, με νόημα και ζουμί και τα τραγούδια

σας…. Για τον καημό του εν γένει πάσχοντος

aνθρώπου.

Τα τραγούδια των νέων της εποχής.

Ουσιαστικό το περιεχόμενό τους, εκφράζουν τη

νεολαία της εποχής.

Μακριά όμως, από την ελληνική

πραγματικότητα, που δοκιμάζεται κάτω από τη

δικτατορία με φυλακίσεις και βασανιστήρια. (Η

λογοκρισία απαγόρευε τα τραγούδια με πολιτικό

περιεχόμενο και αγωνιστική διάθεση. Οι νέοι δεν τα

τραγουδούσαν).

Αναφέρονται σε ήρωες παλιότερων εποχών

(προγονοπληξία), σε επαναστάσεις που έγιναν σε

χώρες της Λατ. Αμερικής ή της Κίνας (βλ. Τσε

Γκεβάρα) ή στηλίτευαν τον πόλεμο του Βιετνάμ.

Γιάννου Βαςιλική

Παρουσιάζεται μια δράση χωρίς

κόστος, ανώδυνη, επιφανειακή

Τα προβλήματα της χώρας δεν αγγίζουν

τους νέους.

Ειρωνικός τόνος με συναισθηματικά

φορτισμένο λεξιλόγιο: Kαλά, με νόημα και

ζουμί και τα τραγούδια σας, τόσο, μα τόσο

ανθρώπινα,(αναδίπλωση), συγκινημένα, τα

παιδάκια, καημό, πάσχοντος.

Επαναφορά: Για τα παιδάκια… Για ήρωες…

Για επαναστάτες…. Για τον καημό.

Γιάννου Βαςιλική

Iδιαιτέρως σάς τιμά τούτη η συμμετοχή

στην προβληματική και στους αγώνες του καιρού μας

δίνετε ένα άμεσο παρών και δραστικό

Ο ειρωνικός έπαινος του ποιητή Οι νέοι δε συμμετέχουν μόνο

θεωρητικά στους αγώνες των λαών αλλά ενεργητικά ( συμμετοχή, άμεσο και δραστικό παρών).

Ολοφάνερη η ειρωνεία του ποιητή. Η συμμετοχή των νέων στο δράμα της χώρας τους είναι ανύπαρκτη

Η δράση τους (στ. 6) περιορίζεται στα τραγούδια τους.

Γιάννου Βαςιλική

- κατόπιν τούτου

Νομίζω δικαιούσθε με το παραπάνω

Δυο, τρεις τρεις, να παίξετε, να ερωτευθείτε,

Και να ξεσκάσετε, αδελφέ, μετά από τόση κούραση.

Ο σαρκασμός

Ο χωρισμός με την παύλα γίνεται για λόγους έμφασης.

Παρουσιάζεται ειρωνικά η ανταμοιβή των νέων, που ο ποιητής θεωρεί (νομίζω) ότι ταιριάζει στους νέους. Αυτή είναι η ξεκούραση από τους αγώνες και η ξεγνοιασιά.

Ο σαρκασμός δηλώνεται με τις εκφράσεις με το παραπάνω, αδελφέ, κούραση.

Η φράση Δυο δυο, τρεις τρεις συνιστά ανταμοιβή: έτσι η νεολαία θα δείξει την ανυπακοή της στην απαγόρευση των δημοσίων συγκεντρώσεων από τη χούντα (ειρωνεία), πέρα των πέντε ατόμων.

Η φράση κατόπιν τούτου ειρωνεύεται την επιβολή της καθαρεύουσας από το καθεστώς στην εκπαίδευση.

Αποκορύφωση της ειρωνείας.

Γιάννου Βαςιλική

(Mας γέρασαν προώρως, Γιώργο, το

κατάλαβες;)

Η πικρία για την περαςμένη γενιά

Ο ποιητής απευθύνεται σε κάποιον φίλο του πιθανόν συναγωνιστή του.

Δηλώνει την απαισιοδοξία του και την πικρία του και την απογοήτευσή του.

Οι νέοι της εποχής με την έλλειψη αγωνιστικότητας είναι σαν να έχουν γεράσει ψυχικά.

Η γενιά του ποιητή βρίσκεται στη μέση ηλικία και νιώθει ακόμη πιο γερασμένη όταν βλέπει τους νέους να έχουν τέτοια αντίδραση στο καθεστώς.

Η παρένθεση δηλώνει την αλλαγή ύφους: μετάβαση από την ειρωνεία στην πικρία.

Το ποίημα αρχίζει με τίτλο που παραπέμπει στο Καβάφη και τελειώνει με απότομη αλλαγή ατμόσφαιρας και αιφνιδιασμό (βλ. Τι θ’απογίνουμε χωρίς βαρβάρους;)

Γιάννου Βαςιλική

Ο ςτόχοσ του ποιητή

Επικρίνει την αδράνεια των νέων και προςπαθεί να τουσ φιλοτιμήςει, ώςτε να ενεργοποιηθούν εναντίον του καθεςτώτοσ.

Έντονοσ προβληματιςμόσ του ποιητή ςε κοινωνικά και πολιτικά θέματα.

Φανερή η πικρία του ότι από τη ςύγχρονη νεολαία απουςιάζει η αγωνιςτικότητα και ο ουςιαςτικόσ προβληματιςμόσ.

Ο διδακτικόσ-ηθικολογικόσ χαρακτήρασ Λανθάνει πίςω από την ειρωνεία.

Στόχοσ η αφύπνιςη των νέων, η ςτροφή προσ τον προβληματιςμό και την πολιτική- πατριωτική ςυμπεριφορά.

Σύγκριςη με το ομώνυμο ποίημα του Καβάφη

Καβαφικοί νέοι

-Εκλεπτυςμένοι.

-Ενδιαφέρον για τα γράμματα και τισ τέχνεσ.

-Αρέςκονται ςτισ ανέςεισ του βίου.

-Υποβαθμίζουν τα θέματα που ςχετίζονται με την αγωνιςτική

δράςη: τη φιλοπατρία, τουσ αγώνεσ για δημοκρατία και

ελευθερία.

Οι νέοι των δύο εποχών δεν ταυτίζονται εντελώσ, αλλά έχουν

αρκετά κοινά γνωρίςματα.

Νέοι του 1970

-Έχουν πολιτικά και κοινωνικά ενδιαφέροντα

που περιορίζονται ςε θεωρητικό επίπεδο.

-Ενδιαφέρονται για τισ διαςκεδάςεισ.

-Δεν ευαιςθητοποιούνται πάνω ςτη δύςκολη

κατάςταςη που επικρατεί ςτην Ελλάδα.

-Δεν έχουν ςυνειδητοποιήςει το χρέοσ

τουσ

Τεχνική του ποιητή

Γλώςςα

• Απλή , κατανοητή.

• Λέξεισ από την καθημερινότητα(ζουμί, ξεςκάςετε, αδελφέ).

• Λέξεισ από την καθαρεύουςα ( του πάςχοντοσ, κατόπιν τούτου) = ειρωνεία ςτο καθεςτώσ/ ομοιότητα με τον Καβάφη.

• Χρήςη α’ πληθ.= απευθύνεται ςτο φίλο του(ςτη γενιά του).

• Χρήςη β΄ πληθ.= απευθύνεται ςτουσ νέουσ .

• Διαλογικόσ χαρακτήρασ.

Ύφοσ

• Απλό, λιτό.

• Δεν επιδιώκεται ο λυριςμόσ.

• Κυριολεξία και ςαφήνεια.

• Διάχυτη η ειρωνική διάθεςη.

• Προςωπικόσ τόνοσ = αμεςότητα.

Βιβλιογραφία Κείμενα Νεοελληνικήσ Λογοτεχνίασ, Γ’ τεύχοσ, Γ΄ Τάξη Γενικού

Λυκείου, Βιβλίο του καθηγητή, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2008.

Αξιολόγηςη των μαθητών τησ Β’Λυκείου ςτη Νεοελληνική λογοτεχνία, τευχ. Β’, Κέντρο Εκπαιδευτικήσ έρευνασ ΥΠΕΠΘ, Αθήνα 1999.

Φιλολογική , Τρίμηνη περιοδική έκδοςη ενημέρωςησ και προβληματιςμού τησ Πανελλήνιασ Ένωςησ Φιλολόγων, Αφιέρωμα Μανόλησ Αναγνωςτάκησ, τευχ. 93 (Οκτώβριοσ-Δεκέμβριοσ ,2005), εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2005.

Εμμανουηλίδησ Παν., Πετρίδου-Εμμανουηλίδου Έλλη, Κείμενα Νεοελληνικήσ Λογοτεχνίασ, Ποίηςη, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2001.

Καρβέλησ Τάκησ, Η νεότερη ποίηςη, Θεωρία και πράξη, εκδ. Κώδικασ, Αθήνα 1983.

Μπαλάςκασ Κώςτασ, Ταξίδι με το κείμενο, Προτάςεισ για την

ανάγνωςη τησ λογοτεχνίασ, εκδ. Επικαιρότητα, Αθήνα 1990. Πολίτησ Λίνοσ, Ιςτορία τησ Νεοελληνικήσ Λογοτεχνίασ, εκδ.

ΜΙΕΤ, Αθήνα 1985.