Смрт на фашизмо СЛУЖБЕ...тримесечје во 195 година7 ,...

Смрт на фашизмот - слобода па народот!

СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА НАРОДНА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

Ракописите се испраќаат во дупли-кат на адреса: „Службен весник на НРМ"-Скопје. Огласи по тарифата

СКОПЈЕ Вторник, 5 февруари 1957

Број 3 Година ХШ

Претплатата за 1957 год. изнесува 1.00Ј дин. Овој број чини 62 дин. Чековна сметка број 802-Т-698

8. На основа чл. 110 и 111 од Уредбата за

данокот на доход (,.Службен лист на ФНРЈ" бр. 18/56), Извршниот совет донесува

О Д Л У К А ЗА ОПРЕДЕЛУВАЊЕ ПРОЦЕНТОТ ОД ГО-ДИШНИОТ ИЗНОС НА ДАНОКОТ НА ДО-ХОД КОЈ ЌЕ СЕ НАПЛАТУВА ВО ПРВО, ВТОРО, ТРЕТО И ЧЕТВРТО ТРИМЕСЕЧЈЕ

ВО 1957 ГОДИНА 1.

Даночните обврзници на данокот на доход од земјоделие, на данокот на доход од само-стојни занимања и имоти и данокот за упо-треба на туѓа работна сила за I, II, III и IV тримесечје во 1957 година, данокот го пла-ќаат во проценти определени со оваа Одлука.

П. Даночните обврзници на данокот на доход

од земјоделието за I, П, Ш и IV тримесечје! во 1957 година, данокот го плаќаат во след-ните проценти од извршениот разрез на да-нокот на доход од земјоделието за 1957 го-дина, а додека истиот не биде извршен од извршениот разрез за 1956 година и тоа на подрачјето на:

I три

ме-

сечј

е

II тр

и-м

есеч

је

III т

ри

-м

есеч

је

IV

три

-м

есеч

је

1. Скопска околија 25 25 25 25 2. Битолска „ 25 20 25 30 3. Кумановска „ 24 20 30 26 4. Охридска „ 20 20 30 30 5. Тетовска „ 20 20 30 30 6. Т. Велешка „ 20 28 25 27 7. Штипска 24 24 26 26

Народните одбори на околиите најдоцна до 10.П.1957 година можат да пропишат по-големи односно помали проценти по кои ќе се наплатува разрезанист данок на доход од земјоделието на подрачјето на одделните оп-штини, под услов со вака одредените процеп ти да се обезбеди масата на данокот на доход од земјоделието која би се наплатувала со примената на процентите пропишани со оваа Одлука на подрачјето на околијата.

Ш. Даночните обврзници на данокот на до-

ход од самостојни занимања и имоти за I, П,

П! и IV тримесечје во 1957 година на име данок плаќаат по 25% од годишниот паушал НО' разрезан данок на доход за 1957 година, односно од разрезаниот данок за 1955 и 1956 година и тоа на подрачјето на сите околии.

IV. Даночните обврзници на данокот за упо-

треба на туѓа работна сила за I, П, Ш и IV тримесечје на 1957 година плаќаат данок по процентите определени во точка П односно точка Ш од оваа Одлука.

V. Народните одбори на општините се долж-

ни најдоцна до 20.П.Г957 година на уобичаен начин да ги објават процентите п,о кои да-ночните обврзници се должни да го плаќаат данокот на доход по тримесечја.

VI. Оваа Одлука влегува во сила со денот на

објавувањето во „Службен весник на Народ-на Република Македонија".

ИС бр. 12 19 јануари 1957 година

Скопје ИЗВРШЕН СОВЕТ

Секретар, Претседател, Васил Горгов, с. р. Љупчо Арсов, с. р.

9.

На основа член 85 став 2 од Законот за органите на управата во Народна Републи-ка Македонија, Извршниот совет ја донесе следната

О Д Л У К А ЗА СТАВАЊЕ ВОН СИЛА НА ОДРЕДБА ОД ОДЛУКАТА ЗА ОДРЕДУВАЊЕ НА

УСТАНОВИТЕ СПРЕМА КОИ ОДРЕДЕНИ ПРАВА И ДОЛЖНОСТИ ВРШИ РЕПУБЛИ

ЧКИОТ СОВЕТ ЗА ПРОСВЕТА И КУЛТУРА

1) Се става вон сила одредбата на точка 1 од Одлуката за одредување на установите спрема кои одредени права и должности вр-ши републичкиот Совет за просвета и кул-тура („Службен1 весник на НРМ" бр. 19/53 и бр. 26/56) доколку се однесува на

Вр. 3 - Стр. 34 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА НРМ 5 февруари 1957

— Хидробиолошкиот завод во Охрид — Шумската опитна станица во Скопје — Шумската опитна станица во Ново Се-

ло, Охридско. 2) Оваа одлука влегува во сила со денот

на нејзиното донесување, а ќе се објави во „Службен весник на Народна Република Ма-кедонија".

ИС бр. 14 19 јануаои 1957 година

Скопје Извршен совет

Секретар,, Претседател, Васил Горгов, с. р. Љупчо Арсов, с. р.

10.

На основа член 5 и 24 од Уредбата за свои довите за патишта („Службен лист на ФНРЈ" број 19/56 год.), Извршниот совет донесува

РЕШЕНИЕ ЗА ПРЕНЕСУВАЊЕ УПРАВУВАЊЕТО СО РЕПУБЛИЧКИОТ ФОНД ЗА ПАТИШТА

НА ДИРЕКЦИЈАТА ЗА ПАТИШТА НА НР МАКЕДОНИЈА

1. Управувањето со Републичкиот фонд за патишта од Извршниот совет се пренесу-ва на Дирекцијата за патишта на НР Маке-донија.

2. Ова решение влегува во сила со денот на објавувањето во „Службен весник на НР Македонија".

ИС бр. 13 19 јануари 1957 година

Скопје ИЗВРШЕН СОВЕТ

Секретар, Претседател, Васил Горгов, с. р. Љупчо Арсов, с. р. 11.

На основа член 3 од Законот за органите на управата во Народна Република Македо-нија, во врска со член 57 од Законот за др-жавната управа, Извршниот совет донесува

РЕШЕНИЕ ЗА РАЗРЕШУВАЊЕ И НАЗНАЧУВАЊЕ

ДИРЕКТОР НА УПРАВАТА ЗА ВОДОСТОПАНСТВО

1. — Милан Џинлев — директор на Упра-вата за водостопанство, се разрешува од до-сегашната должност, со тоа да за сега ос-тане на работа во истата Управа.

2. — За .директор на Управата за водо-стопанство се назначува Александар Илиев, досегашен директор на Заводот за водосто-панство,

3. — Ова решение влегува во сила веднаш, а ќе се објави во „Службен весник на НР

Македонија".

ИС бр. 547 31 декември 1956 година

Скопје

Извршен совет Секретар,, Претседател,

Васил Ѓоргов, с. р. Јђупча Арсов, с. р.

12. На основа точка 6 од Општото напатствие за

здобивање стручна спрема на работниците со прак-тична работа во' претпријатијата („Службен лист на ФНРЈ" бр. 54/52 год.), ја пропишувам следната"

П Р О Г Р А М А ЗА ПОЛАГАЊЕ СТРУЧЕН ИСПИТ ЗА ЗВАЊЕТО КВАЛИФИКУВАН И ВИСОКОКВАЛИФИКУВАН

РАБОТНИК ВО ПРЕХРАНБЕНАТА СТРУКА

I. Кандидатите во прехранбената струка, кои се

здобиле со стручна спрема со практична работа во претпријатието, ќе полагаат стручен испит за зва-ње квалификуван и висококвалификуван работ-ник по оваа програма.

П. Занимањата од прехранбената струка за кои ќе

се полага испит по оваа програма, се следните: 1. — Мел^ичар 2. — Фурнаџија 3. - Производител на тестенини 4. — Производител на чоколада 5. — Производител на бомбони 6. — Производител на десертни бомбони 7. — Производител на кекси, ванфли и ча ј ни

бисквити 8. — КасапиЅн: 9. — Колбасичар

10. — Производител на конзерви од месо 11. — Цревар 12. — Преработуван на овоштие и зарзават

(конзервирање) 13. — Кувар на мармалад, џемови и слатка 14. — Изработувач на кандирано, глазирано,

етивиарно и сушено овоштие и зарзават 15. — Изработувач на семф, кисели конзерви,

салати и пекти!ни 16. — Млекар 17. — Сирењар 18. — Сладар 19. — Пивар 20. — Производител на алкохолни и безалко-

холни пијалоци 21. — Производител на оцет 22. — Пресер и мелничар на масла 23. — Естракер на масло 24. - Рафинер на масло

5 февруари 1057 СЛУЖБЕН ВЕСНИК. НА НРМ Бр. 3 - Стр. 61

Ш. Согласно член 11 и 19 од Правилникот за пола-

1ање испит за квалификувани и висококвалифи-кувани работници кои се здобиле со стручна спре-ма по пат на ггриучување („Службен весник на НРМ" бр. 13/56 год.), кандидатот прво полага прак-тичен дел на испитот, а по положениот практичен дел полага теоретски дел на испитот.

Теоретскиот дел на испитот се состои од стру-чен теоретски дел и општо образователен теорет-ски дел.

Практичниот дел на испитот и стручниот тео-ретски дел се полагаат по оваа програма, а општо образователниот теоретски дел на испитот се по-лага по одделно пропишаната програма („Службен весник на НРМ" бр. 18/55 год.).

IV.

1. - МЕЛНИЧКА ИНДУСТРИЈА

А. ПРОГРАМА ЗА ИСПИТ ЗА КВАЛИФИКУВАН

РАБОТНИК

Занимање: Мелничар

I - Практичен дел: Ракување со машините за Метење и при-

1 отвување на житото за мелење а спрема добиените налози. Надзор во производствениот процес на ме-лењето, контрола во отсевањето, меѓу продуктите и готовите производи. Клепање и балансирање на мелничкиот камен. Познавање врстите на житата и нивниот квалитет (хектолитарска тежина, влага, уродица и други примеси, како и здравствената состојба на житото). Ракување со машините за ме-лење и лупење спрема добиениот налог. Разгледу-вање и зглобување на сите мелнички машини и уреди. Подесување (иселување) на машините за мелење — ваљцигге, задење и сменување на труп-ците и запчаниците ка ј ваљците. Ракување со си-тата за пресејување на продуктите и поставување свила (иревлаки) спрема работниот дијаграм. Ши-ење На к а т л и и елеваторски гуртни, како и по-ставување кофишки во елеваторите. П. Теоретски дел:

СТРУЧНИ ПРЕДМЕТИ

1. — Основи од физика и хемија

(се полага само усно) Специфична тежина. Агрегана состојба. Испа-

рување, кондензација и кристализација. Основен поим за притисок и вакуум. Однос на притисокот и температурата на парата. Полути и принцип на по-лути (вага, паланса). Основни познатава на елек-трицитетот (волт', ампер, ват, и киловат). Трансми-син и улогата на истите во погонот. Погонски ма-шини, парни котлови, дизел-мотори, водни турби-ни и електро-мотори.

Основен поим за анорганска хемија (кисели-ни, основи на неутрализација).

Основен поим за органската хемија (јагленов хидрати, масти, масла и глицерин).

2. - Технолошки процес во мелничката индустрија (се полага само усно)

Основно познавање на врстите и составот на житата. Чување и складирање на житото (сило-си и магацини). Познавање процесот на чисте-њето и приготвувањето на житото за мелеше. На-чини — системи на мелење (повратна, ниска, по-лувисока и висока мељава). Транспортни уреди (елеватори, ред л ери, пужасти преносници). Чита-ње на млевни и погонски дијаграми. Мешање на готовите производи и полнење вреќи (фасовање). Познавање и оценување на готовите производи (боја, острина, влага, лепак и болести ка ј брашно-то). Познавање на прописите за правилно склади-рање на брашното.

3. — Основно познавање на машините и други уреди во мелничката индустрија

Познавање главните и основни делови на ма-шините (осовини, клинови, заковци, лежаи, спојки, каишници и; зупчаници). Пресметување на обртни-те брзини и промерот на каишниците при одреден број обрти и одредување должината на каишот. Основни принципи за подмачкување и врсти на смазочните материјали. Познавање принципот на работата, како и разглобување и зглобување на ма-шините и други уреди во: си л осите, одделенијата за чистење на житото, одделенијата за мелење и просејување на продуктите и во одделенијата за мешање и фасовање на готовите производи.

Основно познавање на а спира ци о ните уреди во силосите и мелниците. Основно познавање на начи-нот за острење на трупците. Основно познавање за обработката и балансирање^ на мелничкиот камен. Основно познавање на млиновите сита и начинот на поставување свилата на ситата.

4. — Хигиенско-техничка заштита ()се полага само усно)

Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот воопшто, а посебно за хи-гиената во работните простории и личната хигие-на. Заштита на телото при работата и правилна употреба на личните заштитни средства. Прва по-мош во случај на несреќа (посебно за крварење, прелом на коски, потрес на мозокот и сл.). Сред-ства за прва помош и нивната употреба. Профе-сионални болести, причини поради кои се добиваат и како. Основно за хигиената на прехранбените артикли и физиолошката вредност на истите. По-знавање начинот и средствата за дезинфекција на машините и просториите во кои се чуваат прехран-бени артикли. Борба со штеточините и дератиза-ција на просторите.

Техничка заштита: Заштита на погонските машини и други технички уреѓаи. Заштита на елек-тричната инсталација. Сигурност во движењето при работа. Осигурување од пожар и експлозија. Постапка при појава на пожар и ракување со про -тивпожарните инструменти и направи,


5. — Организација и поодување на претпријатието

(се полага само усно)

Организација на претпријатието во врска со работите кои се обавуваат во истото. Општестве-ниот план и план на претпријатието. Однос на претпријатието спрема општината, околијата, Ре-публиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпријатието (одделенија, отсеци, сектори, погони, работилници, работни места). Средства и фондови на претприја-тието и нивното остварување. Трошоци (материјал-ни и лични) и калкулации. Организација на рабо-тата во поодделните погони и работилници. Инди-видуална и сериска производна и ланчан систем Е о работата. Работни налози и погонска евиденци-ја. Помошни работилници: столарска, браварска, електричарска, автомеханичка и др. Магацини за суровини, помошни материјали и готови произво-ди. Послување во магацините и малцинска еви-денција.

Б. ПРОГРАМА ЗА ИСПИТ ЗА ВИСОКОКВАЛИ-ФИКУВАНИ РАБОТНИЦИ

Занимање: Мелничар

I. — Практичен дел:

Раководење со машините за приготвување и чистење на житото. Ладно и топло приготвување на житото за мелење. Познавање врстите на жита-та и нивниот квалитет (хектолитарска тежина, вла-га, уродица и други примеси, како и здравствената состојба на житото). Раководење и контрола на технолошкиот процес при секаков начин — систем на мелење и лупење. Познавање, раководење и по-десување (штеловање) на сите видови млински машини и уреѓаи. Клепање и балансирање на мел-ничкиот камен. Давање податоци за правилно) острење (рифловање) на млинските валци (труп-ци) и нивното поставување во столиците, како и за измена на зупчаниците. Одредување бројот на свилата во ситата спрема млевниот дијаграм и контрола при поставување на свилата. Разврбу-вање на мељавините и одредување правилен однос за мешање на конечните производи по современите методи. Раководење со мелничката аспирација и прилагодување на истата. Раководење со силоси и складишта простории со цел за што поправилно сместување и чување на житото. Познавање на лабораториските методи за испитување на житото и мелничките производи и ракување со најоснов-ните лабораториски инструменти за испитување на. пепел и влага. Пронајдување причините за разни недостатоци во погонот и отстранување на истите. Познавање на пнеуматичките уреѓаи во мелниците и раководење со истите. Познавање на погонските електро-мотори и ракување со истите. Основни пој -мови за раководење и организација со монтажните работи во мелниците,

П. Теоретски дел:


1. — Основи од физика и хемија (се полага само усно)

Физички и хемиски појави. Начин за проучу-вање на физичките појави и физички закони. Основни физички закони: просторност, деливост, бесконечност и примена на тие закони во техника-та. Материја и состав на материјата (молекули и атоми). Кохезија и атхезија. Агретатна состојба. Механика и механички појави. Мирување и дви-жење. Поделба на механиката: динамика, кине-матика и статика.

Специфична тежина. Испарување, кондензаци-ја и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос (на притисокот и температурата на парата. Принцип на полути (вага, паланѕа и теразија) и триење. Основи на електротехниката (волт, ампер, ват и киловат). Енергија — труд. Парни котлови, дизел мотори, водни турбини и електро мотори. Основни појми за неорганска хемија: киселини, бази, неутрализација. Основни појми за органска хемија: јагленохидрати, белковини, масти, масла и глицерин^.

2. — Технолошки процес во мелничката индустрија (се полага само усно)

Основен поим од ботаниката по однос на жит-ниве култури. Анатомски и хемиски состав на житните зрна. Познавање на главните уродици во житото, болести на житото и штеточини. Методи за правилно ускладиштење на житото и мелнички-те производи. Методи за испитување на житото и мелничките производи. Лабораториско испитува-ње. Чистење и приготвување на житото за мелење по најсовремен начин. Начини — системи на ме-лење: повратна, ниска, полувисока и висока ме-љава. Современи методи за разврстување на мел-ничките продукти. Функцијата на мешалиците за брашно, полнење во вреќЈи (фасовање и сместува-ње на готовите продукти). Познавање начинот за правење на работни мелнички дтцаграми за сека-ков систем на мелење. Читање на работните и по-гонски мелнички дијаграми. Познавање на сите видови млинска свила, "нејзината примена и пра-вилна употреба. Испитување технолошкиот процес на мелењето и пронајдување методи за подобро ис-користување на суровините. Подобрување квалите-тот на производите и снижување трошоците на производството'. Познавање на сите видови тран-спортни уреди и раководење со истите. Познавање на сите видови аспирациони уреѓаи и правилно поставување на истите. Утврдување на дефектите во сите одделенија и брзо отстранување на истите. Основен поим за современите методи на млино-градбата и познавање на пнеуматичкиот пренос на продуктите. Основен поим за современите меѓади во управување со мелничките погони. Острење (ри-фловање и обработка на трупците (ваљците) и ца мелничкиот камен,


3. Основно познавање на машините и други уреди во мелничката индустрија (се полага само усно).

Детално познавање на сите машини и уреди во мелничката индустрија и опис на истите. По-знавање на сите елементи на машините. Позна-вање на сите делови: клинови, завртни, матици, закивци, опруги, цевни завртачи, вентили, при-клопци, славини, осовини, спојници, лежаи, зупча-ници, каишници и друго. Познавање на сите врсти материи за подмачкување и начинот на подмачку-вањето, посебно за подмачкувањето во мелничката индустрија. Познавање на сите видови погони во мелничката индустрија и функциите на пооддел-ни погонски машини и уреди. Познавање принци-пите на работа на сите видови машини и уреѓаи (силоси, складишта, чистилишен, мелници, меша-лици за брашно и друго).

4. Организација и поодување на претпријатие-то (се полага само у^но).

Организација на претпријатието во врска со работите што се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатијата спрема општината, око-лијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатијата (одделенија, отсечи, погони, работилници, работни места).

Техничко одделение (конструкционен уред, нормирање, припрема за работа и лабораторија).

Комерцијално одделение (набавка, продажба, фактурирана и транспорт).

Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и нивното добивање) управување со основните средства, трошоци, калкулации, мате-ријално книговодство, книговодство погонско, сто-ковно, наднично, финансиско, благајна, завршна сметка).

Општо одделение (правна служба, персонална служба, помошни работи).

Погони, погонски одделенија, работилници. Организација на работите во погоните, индивиду-ално и сериско производство, ланчан систем, ра-ционализација на работа. Работа на погонот, ра-ботни налози и погонска евиденција. Помошни ра-ботилници (електричарска, столарска, автомеха-ничка и други).

Магацини (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи и готова стока. Послување на магаци-нот и малцинска евиденција).

Кандидатот треба нарочно да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието во кое работи.

2. ПРОИЗВОДСТВО НА ЛЕБ И ПЕЦИВО

А. ПРОГРАМА ЗА ИСПИТ ЗА КВАЛИФИКУВАН РАБОТНИК

Занимале: Фурнаџија

I. Практичен дел: Машинско сеење брашно,. спремање мај ата,

познавање на мај ата, месење тесто рачно или ма-шинско, определување тврдоста на тесното кај

сите видови леб и пецива. Познавање зрелоста на тестото, мерење на тестот о, оформување на сите врсти леб и подива како: леб тркалест, векни, из-работување леј биди, кифли, милиброд, переци и т. н.

Спремање фурни за печење, обични и парни, ја одредува температурата на фурната, го одре-дува времето-траење на печењето на пецивата спрема тежината и големината.

П;. Теоретски дел:


1) Основи од физика и хемија (се полага само усно)

Агрегата состојба. Специфична тежина, тем-пература и топлина, испарување, кондензација, кристализација. Поим за притисок и вакуум, од-носот на притисокот и температурата на парата. Принцип на полуги (вага). Основи на електрици-тетот (волт, ампер, зат, квх). Енергија-работа. Рас-хладителни уреди (ладилници) парни котлови, електро-мотори, трансмисија. Основни појми од анорганска хемија (киселини, бази, неутрализаци-ја). Основен поим од органска хемија (јагленохи-драти, белковини, масти, масла и глицерини).

2) Технолошки процес во производството на леб и пециво


Познавање на сите врсти бранша, маја, млеко, маргарин, масло, зејтин, јајца ит .н . Ракување со машините за месење тесто, машините за размесу-вање на т е с т о т Познавање обични, кана дни и парни фурни. Познавање на дрва и јаглен и нив-ната калорична вредност. Основ за температурата и топлината. Вода и врсти на води. Опис на тех-нолошкиот процес од суровината до готовиот про-извод.

3) Хигиенско техничка заштита (се полага само усно)

Поим за хигиената^ и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот (општо) посебно чистота во одделението и на телото при работа, заштита на телото при работа, заштитни средства при ра-ботата, прва помош во случај на несреќа. Посебно за крварење, прелом на коски, потрес на мозокот и слично. Шкавче за прва помош и неговата упо-треба. Професионални болести — заболувања. Ос-новно за хигиената на живежните намирници и физиолошката вредност на поодделни состојци на храната. Познавање на постапката и средствата со кои се врши дезинфекција на машините и про-сториите. Дезинфекција во борба со штеточините како и дератизација на просториите во претпри-јатието.

Техничка заштита: сигурност во движењето при работа. Осигурување од пожар и експлозија, одржување машините и другите технички уреди. Заштита при погонските машини и при други тех-нички направи. Постапка при појава на пожар,


ракување со минимакс апарати и со хидрантите за гасење пожар.

Кандидатот особено треба да ги познава хи-гиено заштитните мерки кои се применуваат во работите на неговото занимаше. 4) Организација и поодување на претпријатието

(се полага само усно) Организација на претпријатието во врска со

работите' кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатието (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).

Средства и фондови на претпријатието и нив-ното набавување. Трошоци и калкулации.

Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата во погоните (индивидуална и сериска изработка, ланчан систем, рационализа-ција во работа). Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошни работилници (електричарска, столарска, автомеханичка и т. н.).

Магацини (суровина, помошни материјали, по-лупроизводи и готови производи). Поодување во магацините и магацинска евиденција.

Кандидатот особено треба да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието во кое е запослен.

Б. ПРОГРАМА ЗА ИСПИТ ЗА ВИСОКОКВАЛИ-ФИКУВАН РАБОТНИК

Занимање: Фурнаџија

I. Практичен дел: Исто како квалификуван работник, з^ште и

следното: Изготвување рецепти за сите врсти леб и пе-

циво, изработување калкулации. Раководење со канални фурни и машини за размесување на леб и пециво. Раководење со одделението за произ-водство на леб и пециво од суровина до готов про-извод.

Организација на работата во одделението. Кон-трола на процентот влага во тестото и готовите производи. Надзор над квалитетот на производ-ството.

Ш. Теоретски дел:



Физикални и хемиски појави, задача на фи-зиката. Начин за проучување на физикалните по-јави и физика л ни закони. Мерење и сустави. Ос-новни физика л ни закони: просторност, деливост, бесконечност и примена на тие закони во техни-ката. Материја, молекули, атоми, кристали. Атхе-зија и кохезија. Агрегатон состојби.

Механика и механички појави. Мирување и движење. Подела на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специфична тежина. Температура и топлина. Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос на притисокот и тем-пературата на парата. Принцип на лост (вага), триење. Основи на електрицитетот (волт, ампер, ват, квх). Енергија-работа. Парни котел, електро-мотори и трансмисија.

Основен поим од анорганска хемија: кисели-ни, бази, неутрализација.

Основни појми од органска хемија: јагленохи-драти, белковини, масти и масла и глицерини.

2) Технологија за производство на леб и пециво (се полага само усно)

Исто како и квалификуваните само уште и следното:

Темелно познавање на сите врсти житарици, бранша, маја, маснотии, вода, температура и топ-лина, дрва и јаглен, пресметување нивната кало-рична вредност, складирање на суровините. Дета-лен опис на технолошкиот процес од суровина до готов производ.

Темелно познавање и ракување со машините, фурната и алатот од сите врсти фурни. Раково-дење со реновирањето. Давање напатствија за гра-дење на простории, монтирање машини за печење леб и пециво. Организација во разнесување и до-ставување готови производи. Врши анализа на ква-литетот на брашното по пат на влажен и сув на-чин и утврдување на неговата вредност за поод-делни врсти леб и пециво. Подредување на про-изводството спрема постоеќите суровини.

3) Основно познавање на машините (се полага само усно)

Познавање на сите елементи кај машините. Општо за елементите на машините, стандарди, обе-лежување, допуштено оптоварување, предрачуни и т. н. Детално познавање на средствата за про-изводство на леб и пециво, нивниот опис и рако-водење со реновирањето.

Клонови, завртни, матици, закивци, опруги, цевни затворачи, вентили, приклопци, славини, осовини, спојници, лежаеви, запчаници, ременици, ремење, синџири и јажиња.

Познавање на поедини материјали: сирово же-лезо, бела и сива ламарина, челична ламарина, обоени метали, мазива, премази и алати.

Основни работи кај машините: употребување на алатот за монтирање, заварување, ковање, кале-ње, машинско стружење, дупчење, стружење, гло-дање, пилање, режење и зарамнување.

4) Организација и послување на претпријатието (се полага само усно)

Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, републиката и федерацијата. Оперативна планови и програми. Работни единици во претпри-јатијата (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).

5 февруари Ш1 судовиве ж е а ш НА дем Вр. а - Стр. за

Техничко одделение (конструкциони уред, нормирање, припрема за работа и лабораторија).


Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и Нивното добивање, управување со основните средства, трошоци, калкулација, мате-ријално книговодство, книговодство погонско, сто-ковно, наднично', финансиско, благајна, завршна сметка).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работите во погоните', индивидуал-но и сериско' производство, ланчан систем, рацио-нализација на работа. Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошни работил-ници (електричарска, столарска, автомеханичарска и други).

Магацини (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи и готова роба). Побелување на мага-цинот и малцинска евиденција.


3. ПРОИЗВОДСТВО НА ТЕСТЕНИНИ


Занимање: Производител на тестенини

I. Практичен дел: /

Изработка на сите видови тестенини на ма-шина или рачно и тоа: макарони, шпагети, фиде-лини, резанци, пужеви и др. Познавање суровини за горните производи и подесување на производите спрема суровините. Одредување на врсти брашна поради подобрување квалитетот на тестенините, одредување температура, влага, циркулација и из-мена на влагите во сушарите. Определување на конзистенција и влага на т е с т о т за врсти на про-изводот. Ракување со машините за изработка на тестенини како на пр.: машини за сеење брашно, мешалици за тесто, преси за тесто, валци за ва-лање на тестот , хидраулични преси и обични су-шари како л автоматски машини.

II. Теоретски дел:

ч СТРУЧНИ ПРЕДМЕТИ

1) Основи од физика и хемија

(јсе полага само усно)

Агрегати состојби. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација, кристализација. Познавање на циркулацијата на воздухот (тлак и вакуум). Влијанието на прити-сокот и температурата на парата. Принцип на лост (вага). Основни појми за електрицитет (волт, ам-пер, ват, квх). Енергија-работа. Ладилници, парни пот лови, електромотори. Трансмисија. Основни по-

знавања од неорганска хемија (киселини, бази и неутрализација). Основни познавања од органска хемија (јагленохидраги, белковини, масти и масла и глицерини).

2) Технологија за производство на тестенини


Суровини: брашно и врсти бранша, вода и вр-сти вода, тврдина, мерење на тврдината, пролазна, стална и вкупна тврдина. Температура и врсти на температура.

Мешање, гмечење и валање на тесто, пресу-вање, сечење и сушење на тесто. Менување на разни калапи на пресите спрема сортите на про-изводите.

Машини и погонски материјал: Основно за машините што произведуваат тестенини. Отклону-вање на мали дефекти каЈ машините, јаглен и вр-сти на јаглен, струја, како и маст за подмачку-вање. 1

Ј

3) Хигиенско техничка заштита


Поими за хигиената и нејзини основни прави-ла. Хигиена на трудот (општо),, посебно чистока по одделенија и лична хигиена за време на ра-бота, заштитување на телото за време на работа, заштитни средства за време на работа, прва по-мош при несреќа. Посебно крварење, кршење на коски, потрес на мозгот и др. Долапче за прва по-мош и неговата цел за употребување. Професио-нална болест. Основно за хранителните продукти и физиолошката вредност на понекои состојци од храната. Познавање на дезинфекционите средства и ракување со нив, дезинфекција за уништување на штеточини како и дератизација на фабричките простории.

Техничка заштита: сигурно движење во рабо-тата. Осигурување против пожар и експлозија, одржување на машините и останатиот прибор. За-штитување на погонските машини и др. Постапка при избивање пожар, управување со минимакс апарати и х и д р а н т за гасење на пожар.

Кандидатот треба нарочно да ги познава хи-гиенско" заштитните мерки кои доваѓаат во упо-треба при неговата работа.

4) Организација и поодување на претпријатието


Организација на претпријатието во врска со работата на производството. Општествениот план. Самостоен план на претпријатието. Однос на прет-пријатието /спрема општината, околијата, Репу-бликата и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работните погони на претпријатието.

Средства и фондови на претпријатието и нив-ното1 прибирање. Трошоци и калкулации.

Погони и погонски одделенија, работилници. Организациона работа во погонот (индивидуално и сериско производство), ланчан систем, рационали-зација, на работата). Работата на погонот, работни

Бр. 2 - Стр. 40 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА НРМ 5 сЈ^вруари 1957

налози и погонска евиденција. Помошни работил-ници (електричарска, столарска, автомеханичка и др.).

Складишта: (магацини за суровините, помош-ните материјали, полупроизводите и готовите про-изводи). Работење со магазините и магазинот а еви-денција.

Кандидатот треба нарочно да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието каде е на работа.

В. ПРОГРАМА ЗА ИСПИТ ЗА ВИСОКОКВАЛИ-ФИКУВАН РАБОТНИК

Занимање: Производител на тестенини

I. Практичен дел: Исто како за квалификуван уште и следното: Раководење со целокупниот технички процес

за производство на тестенини, составување на ре-цептури и утврдување на асортиманот спрема рас-положивата суровина. Контрола на искористената суровина, материјали, електрична енергија и на машините, составување обрачун на производството. Ракување со производството на тестенини на ауто-мати и аутоматски сушари.




(се полага само усно) I?

Физички и хемиски појави. Задача на физи-ката. Начин за проучување на физичките појави и физичките закони.

Основни физички закони: просторност, дели-вост, неподвижно и применување на тие закони во техниката. Твар или материја. Молекули, ато-ми, кристали. Атхезија и кохезија. Агрегати^ со-стојба.

Механика и механички закони. Мирување и движење. Подела на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специф%на тежина. Температура и топлина Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос на притисокот и тем-пературата на парата. Принцип на лост (вага). Ос-нови на електрицитет (ампер, волт, ват, квх). Енер-гија-работа. Парни котлови, електромотори, транс--мисии.

Основен поим од анорганска хемија: киселини, бази, неутрализација.

Основни познавања од органска хемија: јаглев похидрати, белковини, масти и масла и глицерини.

2) Технологија во производство на тестенини


Исто како и за квалификуван, уште и след-ното:

Детално да се објасни целиот технолошки про-цес за производство тестенини на аутомати и ауто-матски сушари. Контрола на температурата и раз-лика на влагата во сушарите како и правилно 1

оптеретување на коморите и тунелите за суше-ње. Контрола на процентот на влагата На тестени-ните. Испитување на суровините и помошниот ма-аеријал. Амбалажа: разни врсти кутии, хартија, целофан, лепенка. Сместување на суровините и готовите производи во магазин. Транспорт-експе-диција.

3) Основни познавања на машините


Познавање на сите елементи на машините. Оп-што за елементите на машините. Детално позна-вање машини за индустријата на тестенини и опис на истите. Клинови, завртњи; матици, закивци, опруги, цевни затворачи, вентили, приклопци, сла-вина осовини, спојници, лежаи, зупчаници, реме-ници, ремење, синџири и јажиња.

Познавање сите врсти материи за подмачку-вање и начинот на подмачкувањето — посебно под-мачкување во индустријата на тестенини. Позна-вање сите врсти погони во постројките за тесте-нини и разните функции на погонските машини и технички уреди. Познавање принципите на ра-бота на сите машини и технички, уреди и тоа: си-лоси, магацини, чистилишен, мелница, мешалница и други.

4) Организација и послување на претпријатието


Организација на претпријатието во врска со пред,метот за изработка во претпријатието. Опште-ствен план. Самостоен план на претпријатието. Однос На претпријатието спрема општината, око-лијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни погони на претпри-јатието.

Техничко одделение (конструкционен уред, нор мирање, припрема).

Комерцијално одделение ((набавка, продавање, фактурирана, транспорт).

Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и нивното добавување, управување со основните средства, трошоци, калкулација, мате-ријално книговодство, погонско, стоково, надниЧно, финансиско, благајна, завршни сметки).

Општо одделение (правна служба, персонална служба и остана л и работи).

Погони и погонски одделенија, работилници. Организација на работа во погоните (поединачно и сериско производство, ланчан систем, рационали-зација на работа. Работа на погонот, работни на-лози и евиденција на погонот. Помошни работил-ници (електричарска, столарска, автомеханичка и други).

Магацини (суровини, помошен материјал, по-лупроизводи и готови производи). Послување на магазинот и магазинска евиденција.



4. ПРОИЗВОДСТВО НА ЧОКОЛАДА, ДЕСЕРТНИ БОНБОНИ, БОНБОНИ, КАНДИТ, КЕКСИ,

СКРОБ И СИРУП


Занимање: Производител на чоколада

I. Практичен дел: Ракување и работа на машините за чистење,

пржење и дробеше какао зрна. Ракување и ра-бота на машините за препариран^ какао-маса, на хидраулична преса, мелење какао прав и работа на млин за шеќер. Ракување и работа на машина за мелење на какао-маса, меланжер, петоваљак и коич. Ракување и работа на машината за темпе-рирање и улочавање чоколада. Пакување на го-тови производи и работа на машини за пакување.

И. Теоретски дел:



Агрегати состојби. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација, кристализација. Поим за притисок и вакуум. Од-нос на притисокот и температурата на пара. Прин-цип на лост (вага). Основи на електрицитет (волт, ампер, ват, квх). Енергија-работа. Расхладни уре-ди, парни котел, електромотор. Трансмисија. Ос-новни појмови од анорганска хемија (киселини, бази, неутрализација). Основни појмови од орган-ска хемија (јагленохидрати, белковини, масти и масла и глицерин^.

Специјални податоци (ванилин, лецитин, по-таша).

2) Технологија за производство на чоколада (се полага само усно)

Суровини: Какаовац и врсти какаовац, узгоју-вање на какаовац, ферментација На какао зрна, оценка и состав на какао зрна. Шеќер, инвертни шеќер, скробнл сируп, скроени шеќер. Млечни про-изводи. Додатоци (ванилин, кафе, етерични масла, лецетин).

Машини и погонски материјали. Основно за машините за изработка на чоколада. Маслинов кокс, мазива, масла, амоњак. Преработка на ка-каовац: пржење и мелење на какао зрна, препа-риран^ и прострање на какао маса, мелење какао прав. Производство чоколада и мешање-меланжи-рање чоколадна маса, изработка чоколада на пе-товаљак, кончирање и темперирање чоколада, уплочавање и пакување.

Врста на чоколади (чоколада за јадење, млечна чоколада, чоколада со додатоци, пунета чоколада, горка чоколада, мугат чоколада). Ускладување на чоколадни производи

Скробно брашно, есенција, боја, киселини, ин-вертен, пектин, агар-агар, својства и нивните хе-миски особини.

3) Хигиенско-техничка заштита (се полага само усно)

Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот (општо) посебно чистота во одделението и на телото при работа, заштита на телото при работа, заштитни средства при работа, прва помош во случај на несреќа. Посебно за кр-варење, прелом на коски, потрес на мозок и слич-но. Долапче за прва помош и неговата употреба. Професионални болести — заболувања. Основно за хигиената на живежните намирници и физи-олошката вредност во пооделни состојци на храна-та. Познавање на постапката и средства, со кои се врши дезинфекција на машините и просториите, дезинфекција во борба со штеточините како и де-ратизација на просториите во претпријатието.

Техничка заштита: сигурност во движењето при работа. Осигурување од пожар и експлозија, одржување на машините и другите технички уре-ди. Заштита на погонските машини и при други технички направи. Постапка при појава на по-жар, ракување со минимакс апарати и со хидран-тите за гасење пожар.

Кандидатот треба особено да ги познава хи-шено-заштитните мерки кои се применуваат во работите на неговото занимање.

4) Организација и поодување на претпријатието (се полага само усно)

Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во- истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатието' (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата во погоните (индивидуална и сериска изработка, ланчан систем, рационализа-ција во работа). Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошни работилници (електричарска, столарска, автомехакичка и сл.).

Магацини: (суровина, помошни материјали, по-лупроизводи и готови производи). Посдување во магацините, малцинска евиденција.

Кандидатот особено треба да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието во кое е зпослен.

Занимање: Производител на десертни бонбони

I. Практичен дел: Ракување и работа на машини за изработка

фондант масаж и лиење на фондант корпус. Изра-ботка пржени бадем, проминцли, пеперминта и желе бонбони. Ракување и работа на машините за пресвлекување корпус со чоколаден умак. Раку-вање и работа на машини за изработка на разнрг форми десерт и изработка на сите врсти фил за производство на формнидесерт.

Бр. 3 - Стр. 42 ШДЕЖВМ! В Е Т И Ќ НА ИТН 5 февруари 1957

Изработка на сите врсти специјален десерт: марципан, мугат, фигаро, бајадера и изработка на специјален тункаи десерт. П. Теоретски дел:



Програмата е иста како и за занимањето про-изводител на чоколада.

2) Технологија за производство десертни бонбони (се полага само усно)

Суровини: какаовац и врсти на каковац, одго-јување на какаовац, ферментирање на какао зрна, оценка и состав на какао зрна. Шеќер, инвертин шеќер, скробни сируп, скробни шеќер. Млечни производи. Додатоци (ванилин, кафе, етерични масла, лецетин).

Машини и погонски материјали: основно ,за машините за изработка на десертни бонбони. Ја-глен. кокс, мазива, масла, амоњак.

Чоколадна маса за мацање, изработка на фон-дант, изработка корпус и фондант плоча. Става-ње мирис во фондант и дозирање на есенција, Из-работка на пепермин и проминц. Производство на желе бонбони, производство тункован и фермиран десерт. Производство на ликер бонбони, чоколади) драже и ноугат. Изработка фил за фермиран де-серт. Изработка специјален фил за специјален де-серт.

3) Хигиено-техничка заштита (се полага само усно)

Програмата е иста како и за занимањето: про-изводител на чоколада.


Програмата е иста како и за занимањето: про-изводител на чоколада.

Занимање: Производител на бонбони

I. Практичен дел: Варење бонбонска маса на вакуум апарат. Ме-

сење, боење и ставање мирис на бонбонската ма-са. Работа на составување дека (амур), влечење на бонбонска маса на клинови за извлекување. Вле-чење бонбонска маса на клинови за влечење. Вле-чење на бонбонска маса на преса, изработка на дропс бонбони на вал)ци. Изработка на сите врсти драже. Изработка на карамели и бронхи бонбони. Домино бонбони. П. Теоретски дел:




Програмата е иста како и за занимањето про-изводител на чоколада

2) Технологија за производство бонбони (се полага само усно)

Суровини: Шеќер, иввертјни шеќер, суров ше-ќер. Сируп (скробни),, скробни шеќер. Киселини (винска и лимунска). Есенции, бои, етерични ма-сла. Суровини за додавање: слатки екстракт, лац-рис, желатин, туткал. Млечни производи: маст и маргарин!. Помошни материјали: миленска, па-рафим.

Машини и погонски материјали: основно за машините за изработка на бонбони. Јаглен, кокс, мазива, масла, амоњак.

Производство на бонбони: варење на бонбонска маса, производство дропс бонбони, производство пунети бонбони. Производство драже, карамели, домино бонбони, бронхи.


Програмата е иста како и за занимањето поо-изводител на чоколада.

4) Организација и поодуваше на претпријатието (се полага само усно)


Занимање: Производител на кекси, вафли, и чајни бисквити

I. Практичен дел: Изработка на кексно тесто од измерени суро-

вини по рецептура, на машина или рачно. Само-стојно печење на тунел ни и обични фурни и раку-вање со истите. Припремање машини за облико-вање — улагање, ставање калупи и Форми. Ра-кување со машини за производство на кекси, ва-фли и чај ни бискоти и двопек и придагодурање на температурата према асортиманот. Контрола на квалитетот на третото, оптимална зрелост за из-работка. Контрола на квалитетот и искористување.





2) Технологија за производство на кекси, вафли и чајни бисквити


Суровини: брашно и врсти брашна. Шеќер, вр-сти шеќер, Маснотии и врста на маснотии за про-изводство на кекси, обланди и бисквити за чај (маст маргарин:, масла, миро дни, етерични масла и есен-ции). Бонбони за јадење, бадеми, лешници, врсти на чоколадна маса. Млеко, јајца, путер, мед и скроб ни шеќер.


Машини и погонски материјали: основно за машините за изработка на кекси, обланди и чај ни бисквити. Јаглен, кокс, мазива, масла, амоњак.

Врсти кекси, врсти на - обландни производи, чај ни бисквити, двопек.

Складирање и транспорт на готови производи. Познавање на разна амбалажа, врсти картони и хартија кои се употребуваат за пакување кекси.

Хемикалии за производство на кекси.

3) ХИгиено-техничка заштита

(се.полага само усно)





Занимање: Производител на чоколада

I. Практичен дел:

Ракување и работа на машини за пржење, дробење и мелење какао маса. Меленжирање, из-работка на петоваљак, кончирање, темперирање и уплочување чоколадна маса. Ракување со сите операции во технолошкиот процес за производство на чоколада. Изработка на сите врсти чоколада, како и специјална врста (витаминска чоколада и пуНета чоколада со разни филови).





Физикални и хемиски појави. Задача на фи-зиката. Начин за проучување на физичките по-јави и физички закони. Мерење и сустави. Основ -ни физикални закони: просторност, деливост, бес-крајност и примена на тие закони во техниката. Твар или материја. Молекули, атоми, кристали. Атхезија и кохезија. Агрегатни состојби.

Механика и механички појави. Мировање и движење. Подела на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специфична тежина: температура и топлина Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос на притисокот и тем-пературата на парата. Принцип на лост (вага) трие-ње. Основи на електрицитет (волт, ампер, ват. квх). Енергија — работа. Парни котел, електромотор, трансмисија. Основни појмови од неорганска хе-мија: киселини, бази, неутрализација.

Основен поим од органска хемија: јаг дено хи-дрант, белковини, масти и масла и глицерини. Специјални додатоци (ванилиЛ, лицетин, поташа).

2) Технологија за производство на чоколада (се полага само усно)

Суровини: какаовац, врста и одгојување на какаовац. Ферментапија на какао зрна, оценка и состав на како зрна, шеќер, инвертни шеќер. Скробни сируп, скробни шеќер, скробно брашно.

Млечни производи: додатоци (ванилин, лици-тин, кафе, етерични масла, есенција, боја, кисели-на, инвертин).

Погонски материјали: јаглен, кокс, мазива, ма-сла, амоњак.

Преработка на какаовац. Пржење и мелење какао зрна, препариран^ и пресување какао маса, мелење какао прах.

Производство на чоколада: мешање и мелан-жирање чоколадна маса, обработка на поладна ма-са на петоваљак, кончирање и темперирање чоко-лада, уплочување, пакување, складирање и тран-спорт.

Врсти чоколада: чоколада за јадење, млечна чоколада, чоколада со додатоци, полнета чокола-да, горчлива и нугат. Особини и квалитети на пое-дини врсти какаовац, и нивната употреба спрема специфичните особини. Детално познавање ква-литетот на поедини суровини (шеќер, сируп, мле-ко, маст). Хранителност од преработката на ка-каовац. Методк на испитување на какаовац и 'не-говите производи. Контролирање на рецептурата и составување на исти. Пресметка за искористу-вањето на производите и полупроизводите. Пре-сметка за капацитетот на производството (грло на производство). Организација на целокупното про-изводство. Познавање на амбалажот (хартија, ле-пенка, пергамент, станиол, целофан, сандаци и т.и.)


Познавање сите елементи на машините. Општо за елементите на машините. Стандарди, означува-ње, допуштено напрегнување, прорачун и т.и. Де-тално познавање на машините за производство на чоколада и десертни бонбони, нивниот опис и ра-ководење со ремонтот.

Клинови, завртил, матици, закивци, опруги, цевни затворачи, вентили, приклопци, засуни, сла-виш!, спојници, лежаеви, запчаници, ременици, ре-мени, синџири и јажиња.

Познавање на поедини материјали: сирово же-лезо, бела и сива ламарина, челична ламарина, обоени метали, мазива, премази, алати.

Основни машински работи: употреба на алат за монтирање, заварување, ковање, калење, ма-шинско стружење, дупчење, стружење, глодање, бушење, пилење и режење.


Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен; план на претпријатието. Од-носот На претпријатието спрема општината, око-лијата, републиката и федерацијата. Оперативни

Вр. Ѕ - Стр. 44 СЛУЖБЕН БЕШИЌ НА НРМ 5 февруари 1957

планови и програми. Работни единици во претпри-јатието (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).

Техничко одделение (конструкциони уред, нормирање, припрема за работа, лабораторија).


Сметководство (средства и фондови на прет-гар;и/јатието и нивното добивање) управување со основните средства, трошоци, калкулации, мате-ријално книговодство, книговодство погонско, сто-ковно, наднични финансиско, благајна, завршна сметка.


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работите во погоните, индивидуал-но и сериско производство, ланчан систем, рацио-нализација на работа. Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошни работил-ници (електричарска, столарска автомеханичка и др.).

Магацини (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи и готова стока). Побелување На мага-цинот и магацинска евиденција.


Занимање: Производител на десертни бонбони

I. Практичен дел: Ракување и работа на машини за изработка

фондант маса и лиење корпус. Ракување со ма-шина за пресвлекување фондант корпус за чоко-ладен фил со макање. Ракување и работа на ма-шините за изработка формиран десерт. Изработка на пеперминт, промили и желе бонбони. Изработка на сите врсти фил за производство десертни бон-бони.




Физикална и хемиски појави. Задача на фи-зиката. Начин за проучување на физичките по-јави и физички закон. Мерење и сустави. Основни физикални закони: просторност, деливост, бескрај-ност и примена на тие закони во -Техниката. Твар или материја. Молекули, атоми, кристали. Атхе-зија и кохезија. Агрегатни состојби.

Механика и механички појави. Мировање и движење. Подела на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специфична тежина: те-мпература и топлина. Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос на притисок и тем-пература на парата. Принцип на лост (вага) трпе-ње. Основи на електрицитет (волт, ампер, ват, квх). Енергија — работа. Парни котел, електромотор, трансмисија. Основни поими од анорганска хемија: киселини, бази, неутрализација.

Основни поими од органска хемија: Јаглено-хидрати, белковини, масти и масла и глицерини. Специјални додатоци (ванилин, лицетин, позата).

2) Технологија за производство десертни бонбони


Суровини: какаовац, врсти какаовац, одгле-дување на какаовац, ферментација на какао зрна, оценка и состав на какао зрна, шеќер, инвертни шеќер, скробни сируп, скробни шеќер, скробно брашно.

Млечни производи. Додатоци (ванилин, доцн-иш, кафе, етеричЈни масла, есенција, бои, кисе-лини, инвертин).

Погонски материјали: јаглен, кокс, мазива, ма-сла, амоњак.

Производство на десертни бонбони, преработка на какаовац. Чоколадна маса за макање, изработ-ка на фондант, изработка корпус и фондант пло-чи. Ставање арома во фондант, дозирање есенција. Изработка на пеперминти и проминцли. Производ-ство желе бонбони. Производство тункован и фор-миран десерт. Производ,ство ликер бонбони, чоко-ладно драже и нугат. Изработка фил за форми-ран десерт. Изработка специјален фил за специ-јален десерт. Хранителност на какао производи — преработки. Методи за испитување кои се приме-нуваат на горните суровини и готовите производи. Контролирање на рецептури и составување на ис-тите. Пресметка за искористување на готовите про-изводи и полупроизводи. Пресметка за капаци-тетот на производството.

Познавање на амбалажата (станиол, целофан, лепенка, хартија, сандаци и друго).

Складирање на готовите производи и тран-спорт.


Познавање сите елементи на машините. Оп-што за елементите на машините. Срандарди озна-чување, допуштено напрегнување, прорачун и т.и. Детално познавање на. машините за производство на чоколада и десертни! бонбони, нивниот опис и раководење со ремонтот.

Клинови, завртки, матици, закивци, опруги, цевни затворачи, вентили, приклопци, засуни, сла-виш!, осовини, спојници, лежаеви, запчаници, ре-мените, ремење, синџири и јажиња.

Познавање на поедини материјали: сирово же-лезо, сива и бела ламарина, че.лична ламарина, обоени метали, мазива, премази, алати.

Основни машински работи: употреба на алат за монтирање, заварување, ковање, калење, ма-шинско стружење, дупчење, стружење глодање, бушење, пилење и режење.


Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општествен план. Самостоен план на претпријатието. Односот

5 февруари 11)51 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА НРМ бр. з - Стр. 4Ѕ

на претпријатието спрема општината, околијата, републиката и федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни: единици во претпријатието (одделенија, одсеци, погони, работилници, работни места).

Техничко одделение (конструкционен уред, нормирање, припрема за работа, лабораторија). Ко-мерцијално одделение (набавка, продажба, факту-рирана и транспорт). 1

Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и нивното добивање), управување со ^основните средства^ трошоци, калкулации, мате-ријално книговодство, книговодство погонско, сто-ковно, наднично, финансиско, благајна, завршна смета .


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работите во погоните, индивидуално и сериско производство, ланчан систем, рациона-лизација на работа. Работа на погонот, работни на-лози и погонска евиденција. Помошни работилници (електричарска, столарска, автомеханичка и др-)-

Магацини (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи, готова стока). Послување на мага-цинот и магацинска евиденција.


Занимање: Производител на бонбони

I. Практичен дел: Ракување и работа на вакуум апарати. Изра-

ботка на дропс бонбони и фуре бонбони. Изработ-ка на сите врсти драже. Изработка на карамели, домино и бронхи бонбони и ракување со соодветни: машини. Ракување со сите операции во технолош-киот процес за производство бонбони.

Изработка на сите врсти фил за производство фини бонбони.





Физикални и хемиски појави. Задача на фи-зиката. Начин за проучување на физичките по-јави и физички закон. Мерење и сустави. Основни физикални закони: просторност, деливост, бескрај-ност и примена на тие закони во техниката. Твар или материја. Молекули, атоми кристали. Атхезија и кохезија. Агрегати состојби.

Механика и механички појави. Мирување и движење. По дела на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специфична тежина: температура и топлина. Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос на притисок и темпе-ратура на парата. Принцип на лост (вага) триење. Основи на електрицитет (волт, ампер, ват, квх). Енергија — работа. Парни котел, електромотор,

трансмисија. Основен поим од адарг анева хеми-ја: киселини, бази, неутрализација.

Основен поим од органска хемија: јаглено-хидрати, белковини, масти и масла, глицерин^. Специјални додатоци: (ванилин, лицетин, поташа).

2) Технологија за производство бонбони


Суровини: шеќер, инвертин шеќер. Скроени сируп и ек робин шеќер. Киселини (винска или лимунска), есенции, бои, етерични масла. Сурови-ни кои се додаваат: сладок екстракт, лакрис, же-латин, туткал и т.и. Млечни производи: маст, мар-гарин. Помошни материјали (парафин, милоска).

Погонски материјали: јаглен, кокс, мазива, ма-сла, амоњак. Производство на бонбони: варење на бонбонска маса. Производство на дропс бонбони. Производство на полнети бонбони. Производство на драже бонбони, карамели, кики, домино и брон-хи бонбони. Особини и квалитет на суровините и нивната употреба спрема специфичните особини. Методи за испитување кои се применуваат на су-ровините и готовите производи. Контролирање ре-цепти и составување на исти. Пресметки за искори-стување на прозводите и полупроизводите. Пре-сметки за капацитетот! на производството.

Познавање на амбалажата (лименки, хартија, лепенки, пергамент и т.и.).

Занимање: Производител на кекси, обланди и чајна

бисквити

I. Практичен дел: Изработка на сите врсти кекси, обланда, чај ни

бисквити и двопек. Избор на суровини за горе наведените произ^

води и прилагодување производите спрема сурсм вината. Ракување со сите машини за преработка на кекси, обланди, чај ни бисквити и двопек. Регу-лирање на температурата на фурната. Контрола на квалитетот на тестото и утврдување неговата зрелост за понатамошна работа — производство. Контролирање на ' квалитетот и искористувањето. Вршење и испитување едноставни поступци за особините и квалитетните својства на суровината. Самостојно ракување со особините и квалитетните својства на суровината. Самостојно ракување со производството на следните производи: кекс, чај ни бисквити, обландини производи и сите врсти на двопек. Работа на сите сложени операции во техно-лошкиот процес. Составување на рецептура и ор-ганизација на работа во своето производно одде-ление — погон.



X) рснови од физика и хемија



бр. 3 - Стр. 46 тшпт б е с н и к н а а т ђ февруари 195?

2) Технологија за производство на кекси, обланди

и чајни бисквити (се полага само усно)

Суровини: брашно и врсти бранша. Шеќер и врсти на шеќер. Маснотии и врсти маснотии за производство на кекси (свинска маст, маргарин и масла, миродии, етерични масла и есенции). Бои за јадење, бадеми, лешници, врсти на чоколадна маса. Млеко, маслар, шеќер и врсти на шеќер, мед, скробни шеќер и срокови. Детално познавање на сите хемикалии за производство на кекси. ( ^Погонски материјали: јагленЈ, кекс, мазива!, масла, амоњак. Калорична вредност на јагленот.

Производство: технолошки да се објасни за из-работката на кекси, ча ј ни бисквити, обланди и сите врсти двопек, поваѓајки од сировините до готовите производи. Познавање на амбалажа (лименки, хар-тија, лепенки, пергамент и т.и.). Складирање и транспорт.


Познавање на сите машински елементи. Оп-што познавање на машинските елементи, стандар-ди. Одредување напрегнатоста позволена за маши-ната, прорачуни и т.и. Детално познавање маши-ните за производство на кекси, нивниот опис и ра-ководење со ремонтот.

Клинови, завртки, матици, закивци, опруги, цевни затварани, вентили, приклопци, славини, осовини, ,,спојници,,, лежаевиј, запчаници, ремени-ци, синџири и; јажиња.

Познавање на поедини материјали: сурово же-лезо, сива и бела ламарина, челична ламарина, обоени метали, мазива, премази, алати.

Основни машински работи: употреба на ала-тот за монтирање, заварување), ковање, калење, машинско стружење, дупчење, стругање, глодање, пилење и режење.

Детално познавање на машините во индустри-јата за кекси и давање упатства за ремонт. 4) Организација и иселување на претпријатието


Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, републиката и федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатието (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).

Техничко одделение (конструкциони уред, нормирање, припрема за работа, лабораторија).


Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и ни виното добивање), управување со основните средства, трошоци, калкулации, мате-ријално книговодство, книговодство погонско, сто-ковно, наднично, финансиско, благајна, завршна сметка).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-1анизација на работите во погоните, индивидуално и сериско производство, ланчан систем, рационали-зација на работа. Работа на погонот, работни на-лози и погонска евиденција. Помошни работилници (електричарска, столарска, автомеханичка и сл.).

Магацини (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи и готова стока). Послување на мага-цинот и малцинска, евиденција.

Кандидатот треба нарочно да ја познава орга-низацијата и работата 'на претпријатието во кое работи.

5. - ПРОИЗВОДСТВО НА МЕСО

А. ПРОГРАМА ЗА ИСПИТ ЗА ВИСОКОКВАЛИ-ФИКУВАН РАБОТНИК

Занимање: Касапин

I. Практичен дел: Самостојно изведување на сите работи во кла-

ница, филекара и др., т. е. намалување и клање стока, обработка на закланиот добиток како за преработка на месните преработки така и за се. чење на пазарот како свежо месо, понатаму обра-ботка на филека и топење сланина. Ракување со целокупниот прибор и машини кои доаѓаат во обзир за извршување на напред наведените рабо-ти. Контрола на режимот во кланицата и мразница складирање и ладењето и смрзнато место во ла-дилници. Спремање и товарање вагони-ладилници и спремање други транспортни средства кои се ко-ристат за транспорт на месо. Сечење месо за про-дажба на мало.




Агрегатни состојби. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација, кристализација. Поим за притисок и вакуум. Од-нос на притисокот и температурата на парата. Принцип на лост (вага-паланѕа). Основи на елек- 1

трицитетот (волт, ампер, ват и квх). Енергија -работа. Расхладителни уреди (ладилници). Парни котлсви, електромотори. Трансмисија. Основен поим за органска хемија.

Специјални додатоци (јагленохидрати, белко-вини, масти, нитрати, натриев фосфат).

2) Технологија во преработка на месо


Познавање на стоката за клање како извор на суровина за кланичката индустрија. Знакови за здрава и болна стока. Знакови за најчестите бо-лести на стоката, особено оние при кои е забра-нето клање, бидејќи можат истите болести да се пренесат и на луѓето. Избор на стока спрема наме-ната на месото за индустриска преработка. Оценка

5 февруари 195? ћХИЈпХК НА НРМ Бр. 3 - Стр, 4?

за квалитетот на месото кај живата и заклана сто-ка. Состав на месото и неговото значење во ис-храната.

Правилна манипулација со месо. Причини за расипување на месото и мерки за спречување на расипувањето. Правилна постапка во спремање и складирање на маст. Причини за расипување на маст, како се познава расипаната маст и како се спречува расипувањето.

3) Хигиено^техничка заштита


Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот (општо) посебно чистота во одделението и на телото при работа, заштита на телото при работа, заштитни средства при рабо-тата, прва помош во случај на несреќа. Посебно за крварење, прелом на коски, потрес на мозгот и слично. Шкавче за прва помош и неговата упо-треба. Професионални болести — заболувања. Ос-новно за хигиената на живеежните намирници и физиолошката вредност на поодделни состојци на храната. Познавање на постапката и средствата со кои се врши дезинфекција на машините и про-сториите, дезинфекција во борба со штеточините како и дератизација на просториите во претпри-јатието.

Техничка заштита: Сигурност во движењето при работа. Осигурување од пожар и експлозија, одржување машините и другите технички уреди. Заштита при погонските машини и при други тех-нички направи. Постапка при појава на пожар, ракување со' минимакс апарати и со хидрантите за гасење пожар.

Кандидатот треба особено да ги. познава хи-гиено заштитните мерки кои се применуваат во работите на неговото занимање.


(се полага само усно) Организација на претпријатието во врска со

работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, републиката и федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатието (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата во погоните (индивидуална и сериска изработка, ланчан систем, рационализа-ција во работа). Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошни работилници (електричарска, столарска, автомеханичка и др.).

Магацини (суровина, помошни материјали, по-лупроизводи и готови производи). Поодување во магаци!ните и малцинска евиденција.

Кандидатот треба особено да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието во кое е запослен.

Занимање: Колбасичар

I. Практичен дел: Постојано изведување на сите работи околу

обработката и преработката на месо за сите врсти колбаси и сувомеснати производи. Избирање на месо и сланина, искористување на месото и изра-ботка на прат (месно тесто) и фил, кроење на месо, солење и димење. Изработка, складирање и транс-порт на сите врсти колбаси и сувомеснати произ-води. Ракување со приборот, машините и построј-ките кои се употребуваат во индустриското про-изводство на колбаси и сувомеснати производи.




Програмата е иста како и за занимањето ка-сапи^.

2) Технологија во преработка на месо (се полага само усно)

Познавање својствата и составот на месото кај стоката за клање а нарочно во врска со можноста за преработка во поодделни преработки. Основни поими од анатоми јата и физиологијата на живот-ните. Причини за расипување на месо и месните производи и како може расипувањето да се спре-чи. Особености во созревање на месото. Особености за конзервираното делување на ладноќата, сред-ства за саламурење и димење. Теоретски да се објасни целта на различните постапки во текот на производството на колбаси и сувомеснати произ-води. Извори на вештачката ладноќа. Материјал за димење (чадење). Грешки во месните прера-ботки и нивно спречување. Начела за оценка на квалитетот) на поедини преработки. Услови во колбасичарниците, ладилниците и пушниците. По-знавање на зачини, миродии, нивна правилна упо-треба. Познавање на материјалот за обвивање на колбасици (природни и вештачки црева). Особини и грешки во изработката на овој материјал. Пра-вилна постапка со материјалот за обвивање на колбаси за да би се сочувал неговиот квалитет.

3) Хигиено техничка заштита (се полага само усно)

Програмата е иста како и за занимањето ка-сапи^


Програмата е иста како и за занимањето ка-сапин.

Занимање: Производител на конзерви од месо I. Практичен дел:

Самостојно изведување на сите работи околу изработката и преработка на месо на сите врсти месни конзерви и лименки (избор на месо и сла-нина, кроење месо, искористување на месото и из-

ћр. 5 - Стр. 4б СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА ИЃМ % (ћевзуааи

работеа на смеса за разни врсти месни конзерви). Изработка на сите врсти месни конзерви. Раку-вање со приборот и постројките кои се употребу-ваат во индустријата за конзерви. Спремање на конзервите за складирање и транспорт. Преглед на лимените кутии и утврдување на нивната ис-правност.






2) Технологија во преработка на месо


Основен поим од анатомија и физиологија на домашните животни. Познавање особеностите и составот на месото за клање нарочно во врска со преработка на истото во поедини врсти конзерви. Причини за расипување на месо и месни конзерви и како може расипувањето да се спречи. Особено-сти на конзервираното делување на студот, сред-ства за саламурење и димење (чадење). Стерили-зација. Извори на вештачка ладноќа. Материјал за димење. Теоретски да се објасни функцијата на аутоклав во стерилизацијата на месните конзерви. Грешки на месни конзерви и како може да се спречат овие грешки. Начела за оценка на ква-литетите на месните конзерви. За условите во кон-зервното одделение. Познавање на зачини и ми-ро дни и нивната правилна примена. Познавање на материјалот за изработка на лимени кутии за месни конзерви како и друг материјал кој се употребува за изработка на амбалажа за конзервирање. Испи-тување на нивната исправност.

3) Хигиено техничка заштита






Занимање: Цревар


Самостојно изведување на работи околу обра-ботката на 1 сите врсти црева, мехури, желудници и мрсни во обвивки за колбаси (вадење црева, обработка, конзервирање, сортирање, складирање и транспорт) ракување со целокупниот прибор и постројки кои доваѓаат во обзир за изработка на црева и обвивки. Обработка на велешки сиришта.




Програмата е иста како и за занимањето ка-сапи^

2) Технологија во преработката на месо (се полага само усно)

Состав и функција на цревата, желудникот и бешиката. Вредност на цревата од разните врсти животни за изработка на обвивки за колбаси. Деј-ство на исхраната и болестите ка ј стоката за кла-ње врз ќвалитетот на цревата а со обзир на по-требите на цреварската индустрија. Причини за расипување на цревата. Технолошки грешки во изработка на цревата. Теоретски да се објасни целта и начинот на поодделни технолошки про-цеси во изработка на цревата. Конзервирање, га-лење и сушење на цревата. Штеточини кои ги напаѓаат цревата. Основни начела за сортирање на црева. Барања од странските тржишта во по-глед на обработка, сортирање и спремање на црева за транспорт.


Програмава е иста како и за занимањето ка-сапин. 4) Организација и поодување на претпријатието

(се полага само усно) Програмата е иста како и за занимањето ка-

сапин.


Занимање: Касапин-колбасичар


Самостојно раководење со целиот месарско колбасичарски погон или со едно одделение на пример клаоница или колбасичарница. Практично ракување со сите машини кои се применуваат во индустриската преработка на месо, со познавање на сите делови и функции на истите. Отклонување на функционалните дефекти. Изработка на дневна програма за производство. Практично изведување на сите работи-операции од месарско колбасичар-ската струка.





Физика л ни и хемиски појави. Задачи на ф и -зиката. Начин за проучување на физикалните по-јави и физикалните закони. Мерење и сустави. Основни физикални закони: просторност, деливост, безконечност и примена на тие закани во техни-


ката. Материја. Молекули и атоми, кристали. Ат-хезија и кохезија. Агрегатон состојби.

Механика и механички појави. Мирување и движење. Поделба на механиката: динамика, ки-нематика и статика.

Специфична тежина. Температура и топлина. Испарување, кондензација, кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос на притисокот и тем-пература на парата. Принцип на лост (вага-палан-ѕа и терезија), триење. Основи на електрицитетот (волт, ампер, ват, квх). Енергија-труд. Парни кот-лови, електромотор и трансмисија.

Основни појми за неорганска хе-мија: кисе-лини, бази, неутрализација.

Основици појми за органска хемија: јаглено-хидрати, белковини, масти и масла и глицерин.

Специјални додатоци (нитрати, нитрити, на-триев фосфат).

2) Технологија во преработка на месо (се полага само усно)

Познавање на стоката за клање како извор на суровина за индустријата на месо. Спремање на стоката за клање. Познавање на техничките уреди, транспорт на стока и чување на истата за клање. Основни појми од градбата и функцијата на орга-низмот на животните. Состав и својства на сто-ката за клање. Најглавни болести кај стоката за Јслање. Негативно дејство на квалитетот на месото од поедини фактори како што се: неправилна ис-хранам транспорт, болести^, неправилни постапки од клањето до складирање на месото. Промени на месото од периодот на клање до преработка. Су-штина во конзервирањето на месо по пат на ла-дење, со дехидрација, со топлина и со хемиски средства. Да се објаснат грешките кај месото и месните преработки до кои може да дојде во текот на обработка и преработка на месото. Да им се' пронајдат причините и начините за нивното от-клонување. Причини за труење на луѓе со месо и месни преработки. Дезинфекција на просторните, приборот и машините во индустријата за месо (средства и постапка). Познавање организацијата на работата и нормите во индустријата за месо. Познавање на парните, водоводните, електричните и ладилничките средства. Познавање и поставу-вање рецептури за широк асортиман на сувомесна^ тите и колбасичарските производи. Споредните производи во месната индустрија, зошто можат да се употребат директно во месната и другите инду-стрии како суровини (коски, крв, отпадоци, жлез-ди и т. н.).

3) Основни познавања за машините (се полага само усно)

Познавање на сите елементи на машините. Оп-што за елементите на машините, стандарди, обе-лежување, дозволено оптоварување, прорачуни ит.н. Детално познавање на машините во инду-стријата за месо, опис на истите и раководење со 'ремонтот.

Клинови, завртил, матици, заковци, пружини, цевни затворачи, вентили, приклопци, засуни, сла-

виш!, осовини, спојници, лежаи, запчаници, реме-ници, ремења, синџири и јажиња.

Познавање на поедини материјали: сурово же-лезо, бела и сива ламарина, челична ламарина, обоени метали, средства за подмачкување, премач-кување и алати.

Основни машински работи: употреба на алат за монтирање, заварување, ковење, калење, ма-шинско стружење, дупчење, стружење, глодење. брусење, пилење и режење.



Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатијата спрема општината, око-лијата, републиката и федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатијата (одделенија, отсечи, погони, работилници, работни места).

Техничко одделение (конструкционен уред, нор мирање, припрема за работа, лабораторија).

Комерцијално одде-ление (набавка, продажба, фактурирана и транспорт).

Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и нивното добивање, управување со ос-новните средства, трошоци, калкулации, матери-јално книговодство, книговодство погонско, стоков-но, наднично, финансиско, благајна, завршна смет-ка.

Општо одделение (правна служба, пере она лна служба, помошни работи).

Погони и погонски одделенија, работилници. Организација на работите во погоните, индивиду-ално и сериско производство, ланчан систем, ра-ционализација во работа). Работа на погоните, ра-ботни налози и погонска евиденција. Помошни ра-ботилници, (електричарска, столарска, автомеха -нинка и други).

Магацини, (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи и готова стока). Послување на мага-цинот и малцинска евиденција.


Занимале: Производител на конзерви од месо

I Практичен дел:

Исто како и за квалификуван: работник уште и следното:

Самостојно ракување со цел погон или одде-ление за изработка на месни конзерви. Практично ракување со сите машини во погонот односно одде-лението за изработка на месни конзерви со позна-вање на сите делови и функции на истите. Откло-нување на функционалните дефекти. Составување дневна програма за производството. Практично ра-ководење и изведување на сите работи — сперац м при изработка на конзерви со месо. ,




I) Основи од физика и хемија (се полага само усно)

Програмата е иста како и за занимањето ви-сококвалификуван касапин колбасичар.

2) Технологија во производството на конзерви од месо


Познавање на стоката како основна суровина Основни појми за составот и функциите на орга-низмот на животните. Состав и својства на ме -сото кај стоката за клање. Негативно дејство врз квалитетот на месото од поедини фактори како што се: неправилна исхрана на стоката, транспорт, неправилни постапки во припремата за клање и при самото клање. Промени кај месото од клањето до конзервирањето. Особености при конзервирање месо во ладилници, со дехидрација, со топлина и со хемиски средства. Да се објаснат грешките кај месото до кои може да дојде при обработка и пре-работка, причини и начини за отклонување на ис-тите. Посебно треба да се познава можноста на за-раза со бактерии (познавање на најважните бак-терии, нивниот избор и особености). Детално по -знавање на практичната дезинфекција на просто-риите и опремата. Средства и технички уреди. Упо -треба на ултравиолетни ламби во дезинфекција-та. Детално познавање на технолошкиот процес за широк асортиман на конзерви од месо. Составува-ње рецептури. Детално познавање на сте.рилиза-цијата и пастерилизацијата на конзервите од месо. Средства за стерилизација и пастерилизација, предност и недостатоци. Познавање ламарината за изработка на кутии (заварување, изработка, греш-ки ит.н.). Познавање на меѓународните стандарди за сите конзерви кои се предмет на меѓународна трговија (рецептури, врсти на пакување, склади-рање, транспорт и т. н.).

3) Основни познавања за машините (се полага само усно)

Програмата е иста како и за занимањето висо-коквалификуван касапин колбасичар.

4) Организација и лос л ување на претпријатието (се полага само усно)


Занимање: Цревар

I. Практичен дел: Исто како и за квалификуван работник уште

и следното: Самостојно раководе-ње со целиот погон или

одделение за изработка на црева. Практично ра -ководење со сите машини во погонот односно одде-лението за изработка на црева, со познавање на сите делови и функции на истите. Отклонување на функционалните дефекти. Составуваше дневна

програма на производството. Практично изведува-ње на сите работни операции при изработка на црева.

II Теоретски дел:



Програмата е иста како и за занимањето висо-коквалификуван касапис колбасичар.

2) Технологија


Познавање на стоката. Основни ло ј ми од кон-струкцијата на организмот кај животните. Функции на организмот. Најглавни болести кај стоката а посебно заболувања на цревата. Промени кај цре-вата од колењето до преработката. Суштината во конзервирањето на црева. Негативно дејство на квалитетот како на пр.: неправилна исхрана на стоката, заболувања, неправилни постапки од пе-риодот за клање до периодот за преработка и скла-дирање. Особености на конзервирањето и средства за конзервирање. Да се објаснат грешките кај цре-вата до кои може да дојде во текот на преработ-ката, причини и отстранувања. Сестрано познава-ње на сите врсти работи кои се во врска со цре-варството. Врсти (сорти) кај цревата и нивната намена. Организација во прибирање, чистење, кон-зервирање, складирање, сортирање и транспорт на црева.

Познавање на меѓународните барања за сорти-рање и пакување за сите сорти црева кои се пред-мет на меѓународната трговија.

Познавање на сите краишта на нашата земја со обзир на квалитетот и сортите на цревата кај животните.

3) Основни познавања за машините





6. - ПРЕРАБОТКА НА ОВОШТИЕ И ЗАРЗАВАТ


Занимање: Преработувач на овоштие и зарза-ват (конзервирање).

I. Практичен дел: Пулпирање: Раководење со работите на стани-

ците за пулпирање и стручно преземање на ово-штие и зарзават. Подготвување овоштие и зарза-ват за пулпирање. Ракување со добиената амба-лажа.


Одделение за овошни сржи: Раководење со од-делението за овошни сржи. Примена на конзерви-рањето во одделението за овошни сржи, ракува-ње со техничките уреѓаи за миење и сортирање на овоштие. Избор на суровини, ракување со дрвена амбалажа ; Примена на инструментите за контрола.

Одделение за производство на компот: избор и оценка на суровините за компоти. Управување со технолошкиот процес во одделението за произ-водство на компоти, ракување со уредите за ми-ење и сортирање на овоштие, ракување со прибо-рот за стерилизација, работа на уредите за затво-рање на готовите производи. Примена на контрол-ните инструменти. Контрола на квалитетот.

Бланширање: Избор и оценка на суровините за бланширање. Раководење со бланширањето, работа на машините за бланширање, управување со тех-нолошкиот процес. Примена на контролните и мер-ните инструменти.

Стерилизација на овоштие и зарзават: Избор и оценка на суровините за производство на стери-лизирано овоштие и зарзават, ракување со тех-нолошкиот процес при стерилизацијата на овоштие и зарзават, ракување со уреѓаите за стерилиза-ција. Примена на контролните и мерни инстру-менти:. Одделение за полупроизводи: Утврдување квалитетот на полупроизводите, утврдување со-стојбата на конзервираните производи и делување на конзервансата, утврдување на потребите за до-датно конзервирање, работа за правилно искори-стување на полупроизводите, водење евиденција за состојбата на полната амбалажа.

Отклонување на помалки дефекти на маши-ните за преработка на овоштие и зарзават.




Агрегатна состојба. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација, Поим за притисок и вакуум. Однос на притисокот и температурата на парата. Принцип на лост (ва-ги-паланѕа). Основи на електрицитетот (волт, ам-пер, ват, квх). Енергија-работа. Разладителни уре-ди (ладилници, парни котлови, електромотори Трансмисија. Основни псими за неорганска хемија (киселини, бази, неутрализација). Основни поими од органска хемија (јагленохидраги, белковини, масти и масла, глицерини).

2) Технолошја во преработка на овоштие и зарзават


Познавање на основните суровини во индустри-јата за преработка на овоштие и зарзават, основни физиолошки својства и технички вредности на по-едини сорти овоштие и зарзават, кои нормално се употребуваат во нашата индустриска преработка Познавање на припремниот процес на полупроиз-водите на терен и во фабрика. Оценка за хран-ливата вредност на овоштието и зарзаватот, основ-

но за организираните ферменти како причинители кои вршат промени од биолошко-микролошка при-рода и последици од нивното делување (муфла, вриење, гниење, скапување и т. н.). Основно по-знавање на неорганизираните ферменти (екцими) и нивно делување на белковините (пепсин, трип-син), јагленохидрати (дијастаза, инвертаза). Основ-но познавање на физичките и хемиски промени кај овоштието и зарзаватот (промена на бојата, вкус и мирисот). Принцип на конзервирана со ускладување на физикално хемиските дејства (светлост, кислород, влага), биолошко-микролошки дејства, енциматично ферментативните дејства.

Познавање на методите за конзервирање: а) физички: ладење, смрзнување, загревање и

сушење. б) хемиски: кои го менуваат карактерот на

овоштието и зарзаватот: солење, димење (чадење), шеќерење, киселење, додавање алкохол.

в) хемиски: кои не го менуваат карактера на овоштието и зарзаватот со додавање на: сумпо-расти киселини и соединувања-сулфати, бензо-лови киселини и нејзини соединувања, мравји ки-селини и нејзини соединувања.

Уреди за конзервирање

Основно познавање на витамините и нивната важност во исхраната.

Познавање на процесот за изработка на канди-рано и глазирано овоштие, умоци, мармалади, џе-мови и слатка, компоти, сокови, сирупи, пекмези, овошни пасти итн.

Познавање на машините и алатките во инду-стриската преработка на овоштие и зарзават за миење на овоштие и зарзават, пребирање овоштие и зарзават, варење, мелење, пасирање и ладење на софт од овоштие, дозирање ЅОа.

Магацини, транспортни средства (вагони, ка-миони, ладилници).

3) Хигиенско-техничка заштита


Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот (општо) посебно чистота во одделението и на телото при работа, заштита на телото при работа, заштитни средства при ра-бота, прва помош во случај на несреќа. Посебно за крварење, прелом на коски, потрес на мозгот и слично. Долапче за прва помош и неговата употре-ба. Професионални болести — заболувања. Основ-но за хигиената на живежните намирници и фи-зиолошката вредност во поодделни состојци на храната. Познавање на постапката и средства со кои се врши дезинфекција на машините и про-сториите, дезинфекција во борба со штеточините како и дератизација на просториите во претпри-јатието.

Техничка заштита: сигурност во движењето при работа. Осигурување од пожар и експлозија, одржување на машините и другите технички уре-ди. Заштита на погонските машини и при други технички направи. Постапка при појава на пожар,

Бр. Ѕ - Стр. 52 ДОЖДОН весник НА НРМ 5 февруари 1957

ракување со минимакс апарати и со хидрантите за гасење пожар.

Кандидатот треба особено да ги познава хи-гиено-заштитните мерки кои се применуваат во работите на неговото занимање.

4; Организација и поодување на претпријатието


Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатието (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата по погоните (индивидуална и сериска изработка, ланчан систем, рационализа-ција во работа). Работа на погонот, работни на-лози и погонска евиденција. Помошни работил-ници: електричарска, столарска, автомеханичка и Други).

Магацини (суровина, помошни материјали, по-лупроизводи и готови производи). Поодување во магацините, магацинека евиденција.

Кандидатот треба особено да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието во кое е запослен.

Занимање: Кувар на мармелада, џемови и слатка


Одделение за преработка на мармелада: раку-вање со технолошкиот процес при изработка на мармелада. Ракување со вакуум апарати, варење во вакуум апарати, утврдување содржината на сувите елементи.

Одделение за изработка на џемови и слатка; избор на суровини за џем и слатко, управување со технолошкиот процес при изработка на џемови и слатка, ракување со постројките за миење и сор-тирање на овоштие, ракување со уреѓаи за затво-рање на лимени кутии, шишиња и тегли.

Производство на сокови, овоштие и зарзават: избор на суровини за производство на сокови, ово-штие и зарзават, управување со технолошкиот про цес во изработка на сокови и рецептури, упра-вување со урегаите за згуснување и бистрење на соковите, управување со уреѓаите за стерилиза-ција, полнење кутии, тегли и шишиња. Отклону-вање на помали дефекти кај машините. Примена на контролните инструменти во секое одделение посебно. Контрола на квалитетот кај готовите про-изводи.

Бланширање: избор и оценка на суровините за бланширање. Ракување со бланширањето, работа на машините за бланширање, управување со тех-нолошкиот процес. Применување на контролните инструменти.




Програмата е иста како и за занимањето пре-работуван на овоштие и зарзават.

2) Технологија при варење на мармелада, џемови и слатка


Познавање на основните суровини во индустри-јата за преработка на овоштие и зарзават, основни физиолошки особености и технички вредности на поедини сорти овоштие и зарзават кои нормално се употребуваат во нашата индустриска преработ-ка. Познавање на процесот за припрема на полу-производите на терен и во фабрика, оценување хранливоста кај овоштието и зарзаватот, основно познавање за организираните ферменти кои вр-шат промени од биолошко микролошка природа и последици од нивното' делување (муфла, вриење, гниење, скапување и т. н.). Основно познавање на неорганизираните ферменти (енцими и нивното де-лување на белковините) (пепсин, трипсин), (јагле-нохидрати, дијастаза, инвертаза). Основно позна-вање на физичките и хемиски промени кај ово-штијата и зарзаватот (промена на бојата, вкусот, мирисот). Принцип на конзервирање со отстрану-вање на: физичко"хемиските дејства (светлост, ки-слород, влага), биолошко-микролошките дејства и енциматично фер меит ативните дејства.

Познавање на сите методи за конзервирање: а) физички: ладење, смрзнување, загревање и

сушење. б) хемиски: кои го менуваат карактерот на

овоштието и зарзаватот: солење, димење', чадење, шеќерење, киселење, додавање алкохол.

в) хемиски: кои не го менуваат карактерот на овоштието и зарзаватот со додавање на: сумпу-расти киселини и соединувања-сулфити, бензолови киселини и нејзини споеви, мравја киселина.


Познавање на процесот за изработка на кан-дирано и глазирано овоштие и зарзават, умоци, мармелади, џемови, слатка, компоти, сокови, сиру-ци, пекмези, овоштни пасти и т. н.

Познавање на машините и алатките во инду-стриската преработка на овоштие и зарзават и тоа за: миење на овоштие и зарзават, пребирање овоштие и зарзават, варење, мелење, пасирање и ладење на софт од овоштие. Дозирање ЅОа.

Познавање на амбалажата која се употребува во индустриската преработка на овоштие и зар-зават.


Програмата е иста како и за занимањето пре-работуван на овоштие и зарзават.



Програмата е иста како и за занимањето пре-работуван на овоштие и зарзават (конзервирање).

Занимање: Изработувач на кандирано, глази-рано, етивирано и сушено овоштие и зарзават.

I. Практичен дел: Кандирана и глазирање: избор на суровина за

кандирана и глазирање. Управување со техно-лошкиот процес при изработка на кандирано и глазирано овоштие и овошни специјалитети. Ра-кување со сите постројки за производство на кан-дирано и глазирано овоштие и овошни специјали-тети. Отстранување на помали дефекти кај ма-шините. Применување на контролните и мерни инструменти.

Етивирање и сушење: избор на суровини за етивирање и сушење, Управување со технолошки-от процес при сушењето и етивирањето на овош-тие и зарзават по рецептура. Ракување со уреѓајот-построењето за етивирање и сушење на овоштие и зарзават, отклонување на помалки дефекти кај машините, применување на контролните и мерни инструменти. Контрола на квалитетот на готовите производи.

Бланширање: избор и оценка на суровините за бланширање. Раководење со бланширање, ра-бота на машините за бланширање, управување со технолошкиот процес. Применување на контрол-ните и мерни инструменти.





2) Технологија во преработката на кандирано, глазирано, етивирано и сушено овоштие и зарзават


Познавање на основните суровини во индустри-јата за преработка на овоштие и зарзават, основни физиолошки својства и технички вредности на поедини сорти овоштие и зарзават, кои нормално се употребуваат во нашата индустриска преработ-ка. Познавање на припремниот процес на полупро-изводите на терен и во фабрика. Оценка на хран-ливата вредност на овоштието и зарзаватот, основ-но за организираните ферменти, како причини-тели кои вршат промени од биолошко-микро л ошка природа и последици од нивното делување (муфла, вриење, гниење, стапување ит.н.). Основно позна-вање на неорганизираните ферменти (енцими) и нивното делување на белковините (пепсин, трип-у н ) , јагленохидрати (дијастаза, инвертаза). Ос-новно познавање на физичките и хемиските про-мени кај овопгшето и зарзаватот (промена на боја, вкус и мирис). Принцип на конзервирање со ускла-дување на физикално-хемиските дејства (свет-

лост, кислород, влага), биолошко-микролошки деј-ства, енциматично ферментативни дејства.

Познавање на методите за конзервирање: а) физички: ладење, замрзнување, загрева-

ње и сушење. б) хемиски: кои го менуваат карактерот на

овоштието и зарзаватот: селење, димење (чадење), шеќерење, киселење, додавање на алкохол.

в) хемиски: кои не го менуваат карактерот на овоштието и зарзаватот со додавање на: сумпора--сти киселини и соединување — сулфити, бенделови киселини и нејзини соединувања, мравји кисели-ни и нејзини соединувања.

Уреди за конзервирање


Познавање на процесот за изработка на кан-дирано и глазирано^ овоштие, умоци, мармелади, џемови и слатка, компоти, сокови, сирупи, пекме-зи, овошни пасти ит ,н .

Познавање на машините и алатките во инду-стриската преработка на овоштието и зарзаватот за: миење на овоштие и зарзават, пребирање ово-штие и зарзават, варење, мелење, пасирање и ла-дење на софт од овоштие. Дозирање ЅОг.




4) Организација и послување на претпријатието



Занимање: Изработувач на сенф, кисели кон-зерви, салати и пектини.


Ракување со работите за производство на ма-риниран и укиселен зарзават. Избирање на зар-зават и оценка на квалитетот. Управување со тех-нолошкиот процес во производството на марини-ран и укиселен зарзават во рецегггури, ракување со машините и отстранување на помали дефекти Полнење амбалажа и ракување со полната амба-лажа. Контрола на готовите производи.

Избирање и оценка на суровината за произ-водство на умоци (сенф, мустарда). Управување со технолошкиот процес за производство на сенф, му-старда и др. по рецептури. Ракување со урегаите за полнење. Применување на контролните и мерни инструменти. Контрола на готовите производи.

Раководење со работата во одделението за производство пектин^. Избор и оценка на сурови-ните за производство на пектини, изработка на пектини по рецетггури. Ракување со соответните машини и отклонување на помали дефекти. Кон-трола на квалитетот на готовите производи.






Програмата е иста како и за занимањето прера ботувач на овоштие и зарзават (конзервирање).

2) Технологија за изработка на умоци, кисели конзерви, салати и пектини


Познавање на основните суровини во инду-стријата за преработка на овоштија и зарзават^ основни физиолошки својства и технички вред-ности на поедини сорти овоштие и зарзават, кои нормално се употребуваат во нашата индустриска преработка. Познавање на припремниот процес на полупроизводите на терен и во фабрика. Оценка за хранливата вредност на овоштието и зарзава-тот, основно за организираните ферменти како причинители кои вршат промени од биолошко -микролошка природа и последици од нивното де-лување (муфла, вриење, гниење, скапување и т. н.). Основно познавање на неорганизираните фермен-ти (еницими) и нивното делување на белкозините (пепсин, трипсин), јагленохидрати (дијастаза, ин-вертаза). Основно познавање на физичките и хе-миските промени каЈ овоштието и зарзаватот (про -мена на боја, вкус и мирис). Принцип на конзер-вирање со ускладување на физикално-хемиските дејства (светлост, кислород, ,влага), биолошко-ми-кролошки дејства, енциматично-ферментатизни дејства.

Познавање на методите за конзервирање. а) физички: ладење, замрзнување, загрејување

и сушење; б) хемиски: кои го менуваат карактерот на

овоштието и зарзаватот: солење, димење (чадење), шеќерење, киселење, додавање на алкохол.

в) хемиски: кои не го менуваат карактерот на овоштието и зарзаватот со додавање на: сумпо-раста киселина и нејзини соединувања, мравја ки-селина и нејзини соединувања.


Познавање на процесот за изработка на канди-рано и глазирано овоштие, умоци, мармалади, џе-мови и слатка, компоти, сокови, сирупи, пекмези, овошни пасти и ДЈ\

Познавање на машините и алатките во инду-стриската преработка на овоштие и зарзават за. миење на овоштие и зарзават, пребирање овоштие и зарзават, варење, мелење, пасирање и ладење на софт од овоштие. Дозирање Ѕ02.






Програмата е иста како и за занимањето пре-работуван на овоштие и зарзават (козервирање).


Занимање: Преработуван на овоштие и зарзават

I. Практичен дел: Пулпирање: раководење со работите на стани-

ците за пулпирање и стручно превземање на ово -штие и зарзават. Подготвување овоштие и зарза-ват за пулпирање. Ракување со добиената амба -лажа. Применување на конзервата.

Одделение за овошни сржи: раководење со одделението за овошни сржи. Примена на конзер-вирањето во одделението на овошни сржи, раку-вање со техничките уреѓаи за миење и сортирање на овоштија. Избор на суровини, ракување со др-вена амбалажа. Примена на инструментите за контрола.

Одделение за производство на компот: избор и оценка на суровините за компоти. Управување со технолошкиот процес во одделението за произ-водство на компоти, ракување со уреѓаите за мие-ње и сортирање на овоштие, ракување со прибо-рот за стерилизација, работа на уреѓаите за затва-рање на готови производи. Примена на контрол-ните инструменти. Контрола на квалитетот.

Бланширање: Избор и оценка на суровините за бланширање, раководење со бланширањето, работа на машините за бланширање со технолош-киот процес. Примена на контролните и мерните инструменти.

Стерилизација на овоштие и зарзават. Избор и оценка на суровините за производство на сте-рилизиран овоштие и зарзават. Ракување со тех-нолошкиот процес при стерилизацијата на овош-тие и зарзават, ракување со уреѓаите за стерили-зација. Примена на контролните и мерни инстру-менти.

Одделение за полупроизводи: Утврдување ква-литетот на полупроизводите, утврдување состој-бата на конзервираните производи и делување на конзервансата, утврдување на потребите за до-датно конзервирање, работа за правилно искори-стување на полупроизводите, водење евиденција за состојбата на полната амбалажа.

Одделение за преработка на мармелада: раку-вање со технолошкиот процес при изработка на мармелада. Ракување со вакуум апарати, варење во вакуум апарати, утврдување на содржината на сувите елементи.

Одделение за изработка на џемови и слатка: избор на суровини за џем и слатко, управување со технолошкиот процес при изработка на џемови и слатка, ракување со постројките за миење и сор-тирање на овоштија, ракување со уреѓаи за за-творање на лимени кутии, шишиња и тегли.

Производство на сокови, овоштие и зарзават: избор на суровини за производство на сокови, ово-


штија и зарзават, управување со технолошкиот процес во изработка на сокови по рецептури, упра-вување со уреѓаите за згуснување и бистрење на соковите, управување со уреѓаите за стерилиза-ција, полнење кутии, тегли и шишиња. Отклонува-ње на помали дефекти кај машините. Примена на контролните инструменти во секое одделение по-себно. Контрола на квалитетот кај готовите про-изводи.

Кандирана и глазирано: избор на суровина за кандирана и глазирање. Управување со техно-лошкиот процес при изработка на кандирано и гла-зирано овоштие и овошни специјалитети. Ракување со сите постројки за производство на кандирано и глазирано овоштие и овошни специјалитети. От-странување на помали дефекти кај машините. При-менување на контролните и мерни инструменти.

Етизирање и сушење? избор на суровините ^а етигирање и сушење. Управување со технолош-киот процес при сушење и етивирање на овоштие и зарзават по рецептура. Ракување со уреѓајот — построењето за сушење и етивирање на овоштие и зарзават Отклонување на помали дефекти кај машините, применување на контролните и мерна инструменти. Контрола на квалитетот на готовите производи.

Роководење со работите за производство на ме-риниран и у кисел ен зарзават. Избирање на зарза-ват и оценка на квалитетот. Управување со тех-нолошкиот процес во производство на мариниран и укиселен зарзават, по рецептури, ракување со машините и отстранување на помали дефекти. Пол-нење амбалажа и ракување со полната амбалажа. Контрола на готовите производи.

Избирање1 и оценка на суровините за произ -водство на умоци (сенф, мустарда). Управување со технолошкиот процес за производство на сенф, мустарда и др. по рецептури. Ракување со уреѓаите за полнење. Применување на контролните и мер-ни инструменти. Контрола на готовите производи.

Раководење со работата во одделението за производство на пектини. Избор и оценка на суро-вините за производство на пектини изработка на пектини по рецептори. Ракување со соответните машини и отклонување на помали дефекти. Кон-трола на квалитетот на готовите производи.

Одделение за полупроизводи: утврдување на квалитетот на полупроизводите, утврдување сос-тојбата на конзервираните производи, утврдување на потребите за додатно конзервирање, работа за правилно искористување на полупроизводите, во-дење евиденција за состојбата на полната амба-лажа.

Отстранување на помали дефекти кај маши-ните за преработка на овоштие и зарзават.

Раководење со помал погон или со две односно повеќе одделенија за индустриска преработка на овоштие и зарзават. Составување рецептури. Ра-бота на сите машини за индустриска преработка на овоштија и зарзават. Раководење со ремонтот.

II. Теоретски дел: '



Физички и хемиски појави. Задача на физи-ката, начин за проучување на физичките појави и физички закони. Мерење и сустави. Основни физички закони: просторност, деливост, бескрај-ност и примена на тие закони во техниката. Мате-рија, молекули и атоми, кристали, Атхезија и ко-хезија. Агрегатон состојби.

Механика и механички појави. Мирување и движење. Поделба на механиката: динамика, ки-нематика и статика.

Основни појмови за анорганска хемија: кисе-лини, бази и неутрализација. Основни појмови за органска хемија: јагленохидрати, белковини, ма-сти и масла и глицерини.

2) Технологија во преработката на овоштие и зарзават

Суровини: познавање на основните суровини во индустријата за преработка на овоштија и зарза-ват. Физиолошки особини и техничка вредност на поедини сорти овоштија и зарзават, кои нормално се употребуваат во нашата индустриска преработ-ка, превземање и транспорт на зрело овоштие и зарзават.

Полупроизводи: спремање полупроизводи на терен и во фабрика: овошна пумпа, овошна срж и сурови овошни сокови. Познавање на работите и уреѓаите за производство на овошни сржи. Ра-кување со дрвена амбалажа за суровини и полу-фабрикати. Познавање на конзерванс и техника-та на хемиско, физичко, биолошко конзервирање.

Готови производи: мармелада, џем, слатко, ком-поти, овошни сокови, сушено овоштие, замрзнато овоштие, кандирано овоштие и останалите специ-јалитети. Производи на овопггарско преработувач-ката индустрија: стерилизирано, маринирано, ски-селено, сушено и замрзнато овоштие. Производство на сенф, мустарда, кечип и мајонез.

Техника на работата во индустријата за пре-работка на овоштие и зарзават: уреѓаи за сорти-рање, миење и варење. Ракување со уреѓаите за бланширање и стерилизиран^. Познавање на уре-д и т е за згуснување и бистрење на сокови, уреѓаи за полнење и затварање на лимени кутии, тегли и шишиња. Техника во работата на индустријата за преработка на разни сорти граф и грашак.

Машини и уреѓаи кои најмногу се употребу-ваат во индустријата за преработка на овоштие и зарзават.

Помошни суровини и контрола во индустријата за преработка на овоштие и зарзават: употреба на пектин и другите суровини кои се употребуваат во производството на овоштие. Добро познавање и ракување со контролните инструменти во инду-стријата за овоштие и зарзават. Познавање и ра-кување со стаклена и лимена амбалажа. Спречу-вање на расипувањата во конзервата индустрија.

Бр. 3 - Стр, 56 СЛУЖБЕН БЕСНИК НА НРМ б февруари 1957

Познавање на неорганизираните ферменти и нив -ното делување на белковините и јагленохидрати-те. Познавање на организираните ферменти како узрочници од биолошко-микролошка природа. Фи-зичко хемиски п р о м е т кај овоштието и зарзава-тот. Принципи и методи на конзервирање. За вита-мините и нивната важност во исхраната.


Познавање на сите елементи кај машините. Општо за елементите кај машините: стандарди, обележување, допуштено оптоварување, пресметки и т. н. Посебно и добро познавање на машините кои се употребуваат во индустриската преработка на овоштие и зарзават, опис на истите и раково-дење со ремонтот.

Клинови, завртни, матици, закивци, опрута, цевни затварачи, вентили, приклопци, славини, осовини, спојници, лежаи, запчаници, раменици, ремење, синџири и јажиња.

Познавање на поедини материјали: сирово же-лезо, сива и бела ламарина, челична ламарина, обоени метали, разни врсти мазива - и премази, алати.

Основни работи кај машините: употреба на алатот за монтирање, заварување, ковење, кале-ње, машинско стружење, дупчење, замрзнување, стружење, глодање, брушење, пилење и режење.



Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, републиката и федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во прет-пријатието (одделенија, отсеци, погони, работил-ници, работни места).

Техничко одделение (конструкционен уред, нормирање, припрема за работа, лабораторија).

Комерцијално одделение (набавка, продажба, фактурирање и транспорт).

Сметководство (Јсредства и фондови на прет-пријатието и нивното добивање). -Управување со основните средства, трошоци, калкулации, мате-ријално книговодство, книговодство погонско, сто-ковно, наднично, финансиско, благајна, завршна сметка.


Погони, погонски одделенија, работилници. Организација на работите во погоните, индиви-дуално и сериско производство, ланчан систем. Рационализација на работа). Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошни рабоѓгилници (електричарска, столарска, автоме -хашгчка и др.).

Магацини (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи и готова стока). Посдување на ма-гацинот и малцинска евиденција.

' Кандидатот треба нарочно да ја познава ор-ганизацијата и работата на претпријатието во кое работи.

7. - ПРЕРАБОТКА НА МЛЕКО


Занимање: Млекар

I. Практичен дел: Во собирна станица: собирање, мерење, испи-

тување млекото со сетивни органи (органолепти-чки). Испитување за содржината на маст во мле-кото, испитување млекото на нечистотија. Одре-дување киселост на млекото. Одредување специ-фична тежина на млекото. Одредување количина-та на сува материја во млекото. Ракување со ма-шини, прибор и амбалажа во собирна станица. Миење и стерилизација на машините и приборот. Водење дневник за откуп на млеко, собирни таба-ци, возарски книшки и членски карти, исполну-вање испратница за млеко и млекарски канти, ис-полнување товарен лист.

Во млекара: Во одделение за примање млеко: мерење млеко со! помош на млекомер и ваги. Рачно и машинско миење канти и шишиња. Складира-ње канти.

Во одделението за обработка на млеко: раку-вање со машини за чистење, пастеризирање, ладе-ње и обирање на млекото, ракување со машини и апарати за полнење канти и шишиња и со ма-шини за затварање шишиња. Ракување со тенкови за складирање млеко, ракување со пумпи за млеко и со млечни водови, припремање средства за мле-ко.

Во одделението за производство на млечни прашак и густо млеко: ракување со машини и апа-рати за производство и пакување млечен прашак. Ракување со машини и апарати за производство згастено млеко. Миење и стерилизација на маши-ни, алати и работни простории.

Во одделението за производство на млечни пи-јалоци: изработување млечни пијалоци: кисело млеко, јогурт, кифер, чоколадно млеко и сл. При-премање на чисти бактериски култури за млечни пијалоци.




Агрегатна состојба. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација, кристализација. Притисок и вакуум. Однос на при-тисокот и температурата на парата. Принцип на лост (вага). Основи на електрицитетот, парни ко-тел, електромотор. Трансмисии.

Основни поими од неорганска хемија (кисе-лини, бази, неутрализација). Основни поими од органска хемија (јагленохидрати, белкови!ни, ма-сти и масла и глицерин^).

Ѕ февруари 195^ СЛУЖБЕН ВЕСНИК в л бр. 3 - Стр.

Специјални додатоци: сумпорна киселина, сол-на киселина, бактерии во млекарството, шеќер.

2) Технологија во индустријата за преработка на млеко


Наша молзна стока: приближно производство на млекото по грло. Млекото како храна. Млекото како извор на болести. Градба на вимето. Наста-нување млеко во вимето. Битни составни делови од млекото, Фактори кои влијаат на количината, составот и особините на млекото. Молзење со на-рочно внимание и чистота на садот. Порекло на микробите во млекото. Врсти микроорганизми во млекото (штетни и корисни). Промени кои ги при-чинуваат микробите во млекото и млечните произ-води. Цел и начин на миење, стерилизација на садовите и приборот за молзење. Ракување со мле-кото после молзење. Цел и начин за ладење на млеко. Цел и начин за пастеризација и чување на млекото. Начин за обирање на млекото. Принцип на работата на сепараторот. Грешки, причини и от-странување грешките на млекото и кремата. Прин-цип на машината за миење канти. Принцип на ра-ботата на машината за полнеше млеко во шиши-ња. Опис на процесот за производство млечни пи-јалоци. Опис и припрема за употреба на чисти бактериски култури. Средства за миење и стери-лизација, алуминиери челични, к а лакс ани и др-вени садови и опреми во млекара.


Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот, заштита на телото при работа, заштита на машините при работа, прва по-мош при несреќен случај, крварење, прелом на кос ки, потрес на мозокот и сл. Дол апче за прва по-мош и неговата употреба. Професионални болести. Основи на хигиената за животните намирници и физиолошка вредност на поедини состојци на хра-ната. Познавање на постапките и средствата со кои се врши дезинфекција на уреѓаите и просториите. Дезинфекција во борба со штеточините, како и дератизација на фабричките постројки.

Техничка заштита: осигурано безопасно дви-жење при работа. Обезбедување против пожар и експлозии. Одредување на машините направите и уреѓаите. Заштита кај погонските машини и ма-шини за работа. Постапување при избивање по-жар. Ракување со манимакс апарати и х и д р а н т за гасење пожар.

Кандидатот треба нарочно да ги познава хи-гиено-заштитните мерки кои се применуваат при работата на неговото занимање.


Организација на претпријатието во врска со предметот на работата на претпријатието. Опште-ствен план. Самостоен план на претпријатието. Однос на претпријатието спрема околијата, општи-ната, Републиката и Федерацијата. Оперативни

планови и програми. Работни единици на прет-пријатието (одделенија, отееци, уреди, погони, ра-ботилници, работни места).

Средства и фондови на претпријатието и нив-ното прибавување. Трошоци и калкулации.

Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата на претпријатието (инди-видуално и сериско производство, ланчан систем, рационализација на работата). Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошна работилници (електричарска, столарска, автомеха-ничка и др.).

Магазини (за суровини, помошни материјали, полупроизводи, готови производи). Работа на ма.-гацините и малцинска евиденција.

Кандидатот треба добро да ја познава ра-ботата и организацијата на претпријатието во кое е запослен.

Занимање': Сирењар (изработувач на сирење и масло)

I. Практичен дел: Во собирна станица: собирање, мерење, испи-

тување на млекото со сетивни органи (органилоп-тички). Испитување содржината на млекото. Испи-тување млекото на нечистотија. Проба на млекото на усирување. Одредување киселост во млекото. Одредување специфична тежина на млекото. Сор-тирање на млекото. Ладење на млекото. Ракува-ње со машините, приборот и амбалажот во собир-ните станици. Миење и стерилизација на машините и приборот. Водење дневник за откуп на млеко, со-бирни табаци, возарски книшки, членски карти. Исполнување листи на дневната пресметка. Откуп и преработка на млекото. Исполнување испратни-ци за млеко, млечни производи и амбалаж. Испол-нување товарен лист.

Во млекара: Во одделението за прием на мле-ко: мерење млеко со помош на млекомери и ваги, рачно и машинско миење ' (канти. Складирање канти.

Во одделението за обработка на млеко: раку-вање со машини за чистење, пастеризација, ладе-ње и собирање на млекото. Ракување со тенкови за складирање на млеко. Ракување со пумпи за мле-ко и вода.

Во одделението за производство на сирење: припремање сириште. Испитување јачината на си-риштето. Изработка пресно домашно сирење, им-периал, трапист, едамер, гројар и ементалер. Кан-дидати од краиштата каде се преработува Овче млеко изработуваат на место едемар ементамер, пашко сирење и урда. Приготвување саламура. Селење сирењето на суво. Надгледување сирење за време на зреењето и чување во магацини. Озна-чување и пакување на сирењето. Испитување со-држината на маст во сирутката. Испитување со-држината на вода и маст во сирењето. Изработка кисел казеин. Органолептичко одредување за ква-литетот на сирењето. Одредување влага во виз-бата на зреење на сирењето.

Во маслара: пастеризација на кремата. При-премање крема за матење. Припремање чисти куд-

Бр. 2 - Стр. 58 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА НРМ 5 сЈ^вруари 1957

тури за пресно масло. Миење и стерилизација на бучкалицата. Испитување содржината на маст во кремата и муќеницата. Испитување киселоста на кремата и чистата култура. Матење, миење и гме-чење на пресното масло. Обликување, пакување и завивање пресно масло. Испитување содржината на вода во пресното масло' и маста. Органолептич-ко оценување квалитетот на пресното масло.

Во сите одделенија: демонтирање, миење и сте-рилизација на машините, приборот за преработка на. млеко, водовите за млеко, крема, муќеница и сирутка. Припремање средства за прање и стери-лизација.




Програмата е иста како и за занимањето мле-кар.



Нашата молзна стока: приближно производство на млеко по грло. Млеко како храна. Млекото ка-ко извор на заболувања. Градба на вимето. Наста-нување на млеко во вимето. Битни составни дело-ви на млекото. Фактори кои влијаат на количина-та, составот и својствата на млекото. Молзење со особено внимание на чистота при молзењето. По-рекло на микробите во млекото. Врсти микроби во млекото (штетни и корисни). Промени кои се ус-ловени од микробите во млекото и млечните про-изводи. Цел и начин на миење и стерилизација на садовите и приборот за молзење. Цел и начин за ладење млеко и крема. Начин за собирање на мле-кото. Фактори кои влијаат на острината на оби-рањето на млекото. Принцип на работа на сепа-ратор Погрешка, причини и остранување на по-грешките на млекото', кремата, пресното масло и сирењето.

Изравнување маста на млекото во котелот. Фактори кои влијаат врз дејството на сириштето. Цел и начин за преработка на млеко во котелот. Цел и начин за стегање на сирењето1. Цел и начин за солење на сирењето. Негување на сирењето за време на зреењето. Цел на додавањето и врсти емулгатори кај топењето на сирење.

Опис на производството на кисел казеин: ква-литетот на водата за миење на казеинот. Целта за миење на казеинот. Искористување на сурут-ката.

Зреење на кремата — цел и опис на изведбата: миење и гмечење на пресното масло. Цел и опис на изведбата. Квалитетот на водата за миење на Пресно масло. Начин за припрема и цел на упо-требата на чисти бактериски култури за пресно Масло. Пакување и складирање пресно масло. Ба-рања на стандардите за квалитетот на пресното масло.

3)- Хигиено-техничка заштита


Програмата е иста како и за занимањето млекар.


Програмата е иста како и за занимањето млекар.


Занимање: Млекар (преработуван на млеко) и сирар (изработувач на сирење и пресно масло)

Т. Практичен дел: Собирање, мерење и испитување на млеко со

сетвилни органи (оранол). Испитување содржина-та на маст во млекото. Испитување млеко на не-чистота. Одредување киселост на млекото Одре-дување специфична тежина на млекото. Одреду-вање количината на сува материја во млекото, Сортирање млеко, ладење млеко. Ракување со машините, приборот и амбалажот во собирните станици. Миење и стерилизација на машините и приборот. Водење дневник за откуп на млеко, со-бирни табаци, возарски книшки, членски карти. Исполнување листа за дневниот обрачун на отку-пеното и преработено млеко. Исполнување испрат-ници за млеко', млечни производи и амбалаж. Ис-полнување товарен лист. Мерење млеко со помош на млекомери и ваги. Рачно и машинско миење на канти и шишиња;. Складирање канти. Ракува-ње со машините за чистење, пастеризација, ладе-ње и обирање на млеко. Ракување со машините и апаратите за полнење и обирање на млеко. Ра-кување со машините и апаратите за полнење канти и шишиња и со машините за затварање шишиња. Ракување со тенковите за складирање млеко. Ра-кување со пумпите за млеко и за вода. Демонти-рање, миење и стерилизација за целокупните по-стројки и млечните водоводи. Припрема средства-та за миење. Ракување со машините и апаратите за производство и пакување на млечни прашак. Ракување со машините и апаратите за производ-ство на згуснато' млеко. Изработка на млечни пи-јалоци (кисело млеко, јогурт, кефир, чоколадно млеко и сл.). Припрема на потребните чисти бак-териски култури. Припрема на сириште. Испиту-вање јачината, Изработка на пресно домашно си-рење, иперијал, трапист, едемер, гројар, ементалер. Кандидати од краиштата кадо се преработува овчо млеко изработуваат наместо едемер и ементалер, пашко сирење и урда. Приготвување саламура. Солење на сирењето' на суво. Надгледување на си-рењето за време на зреењето и складирањето. Оз-начување и пакување на сирење. Испитување со-држината на маст во сирутката. Испитување со-држината на вода и маст во сирењето. Пресметка на процентот на сува материја во сирењето. Ор-ганолептичко оценување квалитетот на сирењето. Изработка на кисел казеин. Избор на суровини


и припрема за производство на топено сирење. Припрема и употреба на емулгаторите. Ракување со машините за производство на топено сирење. Пакување на топеното сирење. Пастеризација на кремата. Подготвување крема за матење. Подгот-вување на чисти бактериски култури за пресна маст. Миење и стерилизација на бучка лицата. Ис-питување содржината на маст во кремата. Пре-сметка при добивката на пресна маст. Испитува-ње содржината на маста во сирутката. Испитува-ње киселоста на кремата и на чистата бактериска култура. Матење, миење и гмечење на пресно ма-сло. Обликување и пакување на пресната маст. Ис-питување содржината на водата и маста во прес-ното масло. Органолептичко оценување квалите-тот на пресното масло. Демонтирање, миење и сте-рилизација на машините и приборот за обработка и преработка на млеко и водовите за млеко', кре-ма, матеница, сурутка. Подготвување средства за миење и стерилизација. Ракување со целокупни-от технички процес во млекарата. Практично ра-кување со сите машини што служат за обработка и преработка на млеко со познавање на сите де-лови и нивната функција. Составување дневен програм за производството. Изработување план за ремонт.




Физикална и хемиски појави. Задача на фи-зиката. Начин на проучавање на физикалните појави и физикални закони. Мерење и сустави. Основни закони на физиката: просторност, дели-вост, бескрајност и примена на тие закони во тех-никата. Материја. Молекули, атоми и кристали. Атхезија и кохезија. Агрегатон состојби.

Механика и механички појави. Мирување и движење. Подела на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специфична тежина. Температура и топлина. Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуумк Однос меѓу притисокот и температурата на парата. Принцип на лост (вага). Триење. Основи на електрицитет (волт, ампер, ват, квх). Енергија-работа. Парни котел, електромотор, Трансмисија. Основни поими за органска хемија: јагленохидрати, белковини, масти и масла, глице-рини.

Основни поими за неорганска хемија: кисе-лини, бази, неутрализација.

Специјални додатоци: сумпорна киселина, сол-на киселина, бактерии во млекарството. Шеќер.



Нашата молзна стока: приближно производ-ство „ на млекото по грло. Млекото како храна. Млекото како извор на болести. Градба на вимето. Настанување на млеко во вимето. Битни составни

делови на млекото. Фактори кои влијаат на ко-личината, составот и својствата на млекото. Мол-зење со посебно внимание на чистота. Порекло на микробите во млекото. Врсти микроби во млекото (штетни и корисни). Промени кои изазиваат ми-кроби^ во млекото^ и млечните производи. Цел и начин на миење и стерилизација на садовите и приборот за молзење. Ракување со млекото после молзење. Цел и начин за ладење на млеко и кре-ма. Цел и начин за пастеризација на млеко и кре-ма. Начин за обирање на млекото. Фактори кои влијаат на оттргната на обирањето. Принцип на работата на сепараторите. Пречки во работата на сепараторот. Погрешка причини и отклонување псгрешките на млекото, кремата, пресното масло и сирењето.

Израмнување маста на млекото во котелот. Фактори кои влијаат на дејството на сириштето. Цел и начин за обработка на млекото во котели. Цел за стегањето на сирењето. Цел и начин за со-лена на сирењето. Негување на сирењето за вре-ме на зреењето. Најважни промени на сирењето за време на зреење. Цел за додавање и врсти емулгатори при топењето' на сирење.

Опис на процесот за производство на кисел казеин; квалитетот на водата за миење казеинот. Цел за миење на казеинот. Искористување на си-рутката.

Зреење на кремата — цел и опис на изведбата. Миење и гмечење на пресно масло. Цел и опис на изведбата. Квалитетот на водата за прање на прес-ното масло. Начинот за припрема и цел за упо-треба на чисти бактериски култури за пресно мас-ло. Обликување, пакување и складирање пресно масло. Барања на стандардите за квалитетот на пресното масло.


Познавање на машинските елементи. Општо за машинските елементи: стандарди, обележува-ње, допуштање, оптеретување, прорачуни и т. н. Детално познавање на машините во индустријата за преработка на млеко, нивни опис и ракување со ремонтот.

Клинови, завртки, матици, нитки, федери, цев-ни затворачи, приклопци, засуни, славини, осови-ни, спојници, лежаи, зупчаницл, ременици, реме-ња, синџири и јажиња.

Познавање на поедини материјали: сирово же-лезо, сива и бела ламарина, челична ламарина, обоени метали, мазива, премазива, алати.

Основни машински работи: употреба на ала-тот за монтирање, заварување, ковење, калење, машинско стружење, дупчење, блањање, струже-ње, глодање, брусење, пилење и режење.


Организација на претпријатието во врска со предметот на работата. Општествениот план. Са-мостоен план! на претпријатието. Однос на прет-пријатието кон општината, околијата, Реиубли-

Бр. 3 - Стр. 60 СЛУЖБЕН БЕСНИК НА НЃМ 5 февруари 1057

ката и Федерацијата, Оперативни планови и про-грами. Работни единици на претпријатието (одде-ленија, одсеци, погоди, работилници, работни ме-ста).

Техничко одделение (конструкционен уред, нормирање, припрема за работа, лабораторија).

Комерцијално одделение (набавка, продажба, фактурирана, транспорт).

Сметководство: (средства и фондови на прет-пријатието и нивното прибавување, управување со основните средства, трошоци на калкулацијата, материјално книговодство, погонско, наднично, фи-нансиско, благајна, завршна сметка).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата во погонот (индивидуално и сериско производство, ланчан систем, рациона-лизација на работата).

Работа на погонот, работни налози и погон-ска евиденција. Помошни работилници (електри-чарска, дограмаџиска, автомеханичка и др.).

Магазини (за суровини, помошни материјали, полупроизводи, готови производи). Работа во ма-газините и магазинска евиденција.

Кандидатот треба нарочно да ја познава орга-низацијата на работата во претпријатието во кое е запослен.

8. ПРОИЗВОДСТВО НА СЛАД И ПИВО


Занимање: Сладар


Самостојна работа на мокрење и 'ртење на јач-менов Самостојна работа на сушење на 'ртениот јачмен на механички машински пнеуматички 'рти-лишта. Ракување со сложени уреѓаи за пнеума-тичко теглење и мелење на слад за варење пиво. Темелно познавање и ракување со машини за чи-стење на јачмен и слад. Ракување со сушењето на слад.





Агрегатни состојби. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација, кристализација. Поим за притисокот и вакуум. Од-нос на притисокот и температура на парата. Прин-цип на лост (вага). Основи на електрицитетот (волт ампер, ват, квх). Енергија-работа. Рае ладни уре-ѓаи, парни котел, електромотори. Трансмисија. Ос-новни поими за анорганска хемија (кеселини, бази, неутрализација). Основни поими за орган-ска хемија (јагленохидрати, белковини, масти и масла, глицерин^.

2) Технологија на сладот (се полага само усно)

Суровини за производство на слад: вода, вр-сти на води, вриење, црвстина, мерење на цврсти-ната, преодна, постојана и вкупна цврстина, врсти на јачмен (зимски-ран) исправен и наведен клас, двореден, четвороредец и шесторедец. Порекло на Јачменов канадски и неговите селекции. Енглески и Тавчаров јачмен. Узревање на јачменов Хекто-литарска тежина и тежина од 1000 зрна. Класи-фикација на јачменот и хемискиот состав. Испи-тување на пепелта. Органски состојци на јачме-нот (маст и масла) белковини или прогеини, су-рови влакна, неазотни екстрактивни материи, дек-стрини, малтоза.

Истражување на јачменот по мирис, вкус, бои, големина на зрната, чистота, целовитост, пенуша-вост, брашнавост, хектолитарска тежина, чисто-тата на сортата и ртивост. Чистење, сортирање и складирање. Произведување на сладот: киснење, ртење и сушење. Губитоци во сладарството.



Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот. (Општо) одделно чистота на одделенијата и телото при работа, заштита на телото при работа, заштитни средства при работа, прва помош при несреќа, одделно за крварење, прекршување на коска, потрес на мозокот и сл. Долапче за прва помош и неговата употреба. Про-фесионални болести (заболувања).

Техничка заштита: сигурно движење при ра-бота. Осигурување од пожар и експлозија, одржу-вање на машините, направите и уреѓаите. Зашти-та кај погонските средства и машини радилици. Постапка при појавување на пожар, ракување со минимакс апарати за гасење на пожар.

Кандидатот треба нарочно да ги познава хи-гиенско здравствените мерки кои доаѓаат до при-мена во работите од неговото занимање.


Организација на претпријатието во врска со предметот на работата на претпријатието. Опште-ствениот план. Самостоен план на претпријатието. Односот на претпријатието спрема општината, око-лијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици на претпри-јатието (одделенија, отсечи, погони, работилници, работни места).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата во погонот (индивидуално и сериско производство, ланчан систем, рациона-лизација на трудот). Работа на погонот, работен налог и погонска евиденција. Помошни работил-ници (електричарска, столарска, автомеханичка и слично).


Магацини (за суровини, помошен материјал, полупроизводи, готови продукти). Поодување на магацинот и малцинска евиденција.

Кандидатот треба нарочно да ја познава ор-ганизацијата и поодувањето на претпријатието во кое е запослен.

Занимање: Пивар

1. Практичен дел: Мелење на слад, дробење на слад за ошеќеру-

вање, прописно загрејување на сладот. Цедење с л адов ина, варење на сладовината со додавање на хмељ. Раководење со моторите, со центрифугал-н и сисалки, одржување ред и чистота во парил-ницата.

Превземање на пивото во ладилник, пуштање на пивото преку ребрастиот ладилник во каците за вриење, приготвување " на каците за вриење. Додавање квасец, мерење на температурите во ка-ците за вриење, пуштање на пивото во визбата за одлегање и миење на квасецот.

Перење и уредување на бурињата, познавање на процесот на одсмолуење и температура на од-смолуењето. Полнење на каците за одложување, за затворање и надѕор на притисокот (гасен и те-жински притисок) испразнување на каците за од-лежуење преку апаратот за режеше, работа со пумпа центрифутална или на воздушен погон (друк леглер). Филтрирање на пиво и полнење на пи-вото во транспортни буриња.

Сортирање на шишињата по чистота пред миење, миење шишиња (рачно и машинско). Пол-нење шишиња (рачно и автоматски). Затворање шишиња (,рачно и автоматски). Пастеризација. До-ставување на шишињата и етикетирање, слагање во сандаци и доставување.





Програмата е иста како за занимањето сладар.

2) Технологија на сладот


Варење на пиво: ситнење на сладот, мерење ја-чината на сладовината и израчунување на иско-ристувањето на сладот, вареше комина. Методи на практичното пивоварство (инфузија"декораци-ја). Цедење на сладна комина (филтерски апарат и пиварски троп). (^ладовина. Ухмелуеѓње на сла-довината, цедење на хмељната сладовина. Ладе-ње. Алкохолно вриење и причинители на вриење-то (квасоци, бактерии и муфла). Главно вриење и врсти на врионици (џам, бетон, алуминиум, желе-зо и дрво). Тек на главното вриење (додавање на квасецот, појавување на вриењето, степен на нис-ката бела пена, степен на високата омега пена, степен на кршењето на пената, степен на зрелоста и израчунување степенот на преврелоста.

Повторно полнење во избите за одлежуење и каците за дозреување на пивото. Филтрирање "Л точење на пивото во транспортните буриња, про-верување. Миење шишиња, полнење, затварање и пастеризирање.

3) Хигиено техничка заштита (се полата само усно)

Програмата е иста како и за занимањето сла-дар.


Програмата е иста како и за занимањето сла-дар.


Занимање: Сладар

I. Практичен дел: Општо за технолошкиот процес за производ-

ство на слад. Познавање и регулирање на мдинот за дробење на сладот. Одредување количини слад за поедини варења и врсти пива. Температури и количина на комината. Вадење и контрола на ше-ќерењето, загрејување и варење на комината. Од-редување време за разградување на белковините, цедење на сладната комина, варење на сладови-ната со хмељ. Одредување количеството на хмељ и време за додавање на хмељот. Познавање на ма-шините и ракување со нив.

Вриење: примање на пивото и ладење, одре-дување на времето за стоење, примена на ладил-НИКСУГ, испуштање на пивото преку ребрасти ла-дилник и каците за вриење, одредување темпера-турите во каците за вриење. Градирање и раку-вање со ладење, додавање на квасец и одредување на количина на квасецот. Одредување на времето за пуштање на пивото во изби спрема постигнатото вриење (градација) и лом (кршење). Одгледување на времето за чистење и врсти на дезинфекциони средства. '

Изба за одложување: приготвување каци за одлежуење на пивото, дезинфекција на каците, полнење и затварање на каците, одредување при-тисокот на бочвите. Точење од каците низ апарат за режење со помош на центрифугална пумпа. Филтрирање и полнење во буриња за транспорт. Одсмолуење на каците за одложување и транс-портните буриња, проверување, транспорт на бу-рињата, миење и стегање, на филтер масата и ста-вање во филтер.





Физикални и хемиски појави. Задача на фи-зиката. Начини за проучување на физикалните појави и физлкалните закони. Мерење и сустави.

Бр. 3 - Стр, 62 СЛУЖБЕН БЕСНИК НА НРМ б февруари 1957

Основни физика дни закони: просторност, дели-вост, безконечност и примена на тие закони во техниката. Материја. Молекули, атоми, кристали. Атхезија и кохезија. Агрегатон состојби.

Механика и механички појави. Мирување и движење. Поделба на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специфична тежина. Температура и топлина Испарување, кондензација и кристализација. Поих\г за притисок и вакуум. Однос на притисокот и температурата на парата. Принцип на лост (вага), триење. Основи на електрицитетот (волт, ампер, ват, квх). Енергија-работа. Парни котел, електро-мотор. Трансмисија.

Основни поими за анорганска хемија: кисе-лини, бази, неутрализација.

Основни поими за органска хемија: јаглено-хидрати, белковини, масти и масла, глицерини.

2) Технологија на сладот (се полага само усно)

Потполна технологија на сладот и тоа: суро-вини за производство на сладот: вода, врсти на води, 'испарување, вриење, температура, ладишта и снижување, содржина на цврстите состојци рас-творени во Бода. Цврстина и мерење (германски, француски и англиски) преодна цврстина: посто-јана и вкупна. Одмекнување на водата.

Јачмен: врст(и на јачмен (зимен и ран), испра-вен и наведен клас, гол и облечен јачмен, дворе-ден, четвороредец и шесторедец. Порекло на јач-менче: канадски и неговите селекции, англиски и -тавчаров јачмен. Созревање н^ јачменов Хекто-литарска тежина и тежина од 1000 зрна. Класифи-кација на јачменот и хемискиот состав. Испиту-вање на пепелта. Органски состојци на јачменог (маст, ' масло, белковини или провеани, сурови влакна, декстрини, малтоза или сладор). Истра-жуваше на јачменот по мирис, вкус, бои, голе-мина на зрното, чистота, целовитост, пеничавост, брашнавост, хектолитЈарска тежина, чистота на сортите и; 'ртивост:

Припремање на јачменот за производство: чи-стење по пат на ветрење, по пат на аспиратор (справа за усисување). Пуштање преку филтер (ексхаустор), триери, магнетски апарати. Сортира-ње и складирање во силоси. Ставање на јачменот во места за намотување, врсти и големина на тие места. 'Ртење на јачменот (морфолошки и хемиски промени). Фсрменти или енцими, каталистички де-лува ња на сицимите, карактеристични температу-ри за анема,теки делу вања (минимум, максимум и оптимум). Гликологички енцими. Протезоа. Упра-вување со 'ртење во сладарска пракса. 'Ртилишта и методи на 'ртење: гумно, баварска метода, бочка метода, пнеуматични 'ртилишта.

Сушење на сладот: уреѓаи за греење, решетки, уреѓај за вентилација., уреѓај за пренесување на слад, сушење на пиво, светло жолта боја, за црни пива, пржен слад. Чистење од клици и полирање на исушениот слад. Хемискиот состав на сладната клица. Губитци при сладувањето. Својства на осу-шениот слад:' физичко испитување на мирис, вкус,

боја, големина на зрното, должина на младицата, цврстина на зрното, пливање, хектолитарска те -жина л тежина од 1000 зрна.

Хемиско истражување: специфична тежина, аресметриска метода, пихнометриска метода. Из-рачунување на содржајот на екстрактите во сла-док Читање на извршените анализи и познавање на технолошкиот процес на пиварството.

3) Основно познавање на машините


Познавање на елементите на машините. Општо за елементите на машините: стандарди, обележу-вање, допуштено напрегнување, прорачуни и т. н

Клинови, завртил, матици, закивци, опруги, цевки, затворачи, вентили приклопци, засуни, сла-виш!, спојници, осовини, лежаи, запчаници, реме-ници (ремени), синџири, јажиња.

Познавање на поедини материјали: сурово же-лезо, бела и сива ламарина, челична ламарина, обоени метали, мазива, премаз и, алати.

Основни машински работи: употреба на алатот за монтирање, заварување, ковење, калење, ма-шинско стружење, дупчење, стругање, глодање, брушење, пилење и режење.



Организација на претпријатието во врска со предметот на работата на претпријатието. Опште-ствениот план. Самостоен план. Однос на претпри-јатието спрема општината, околијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици на претпријатието (одделенија, отсеци, уреди, погони, работилници и работни ме-ста).

Техничко одделение (конструкциони уред, нормирање, припрема на работа, лаборатории).


Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и нивното прибавување), управување со основните средства, трошоци, калкулација, кни-говодство: материјално, погонско, стоковно, над-нично и финансиско, благајна и завршна сметка).

Општо одделение (правна служба, персонална служба и помошни работи).

Погони, погонски одделенија, работилници. Организација на работата во погоните (индиви-дуално и сериско производство, ланчан систем, ра-ционализација на работата). Работа на погонот, работни налози и погонска евиденција. Помошни работилници (електричарска, столарска, автомеха-ничка и т. н.).

Складишта (за суровина, помошен материјал, полупроизводи, готови производи). Послување во складиштата и складишна евиденција.

Кандидатот треба нарочно да ја познава орга-низацијата на претпријатието во кое е запослен.


Занимање: Пивар

I. Практичен дел: Технолошки процес на производство на слад

општо. Познавање и регулирање на млинот за дробење на слад. Одредување на количини слад за поедини варења и врсти пива. Температура и количини комина. Вадење и контрола на шеќе-рењето, загреј авање и варење на комината. Одре-дување паузи за разградување на белковините, цедење на слатката комина и варење на сладо^-вината со хмељ. Одредување соответни количини на хмељ и време за додавање на хмељот. Темелно познавање и ракување со машините.

Вриење: примање на пиво за ладење, одре-дување време колку треба да се лади. Спуштање на пивото преку белизрела во каците за вриење. Одредување на температурата во каците. Гради-рање и раководење со ладењето. Додавање квасец и одредување врсти и количини на кваеецот. Од-редување време за спуштање на пивото во подрум спрема постигнатото вриење (градација) и лом. Од-редување време за чистење, врсти дезинфекциони

1 средства. Лежни подрум: приготвување на каците за ле-

жење на пиво, дезинфекција на бочвите, полнење и затворање на бочвите, одредување притисок на бочвите, точење од бочвите низ апарат за режање по пат на центрифугална и други пумпи. Филтри-рање и полнење во транспортни буриња. Одсмо-лување на лежните и транспортните бочви. Про-верување на транспортните бочви. Миење и пре-сување на филтер маса и ставање на истата во филтер.

Полнење на бочви (каци). Контрола на шиши-њата пред миење, миење на шишиња, одредување на дезинфекционо средство за миење, температу-ра на водата за испирање на шишињата. Полнење на шишиња (рачно и машинско), затворање на ши-шиња и пастеризација на шишињата, етикирање и отпрема.





Програмата е иста како и за занимањето висо-коквалификуван сладар.



Вода: содржина на цврсти раствори во водата, мерење на цврстината на водата по германски, француски и англиски методи. Испарување на во-дата, критичен притисок на водата и вештачко1

производство на мраз. Хмељ: Врсти нај хмељ. Цел на хмељо'1 во про-

изводството на пиво. Слад и врели на слад. Мере-ње на сладот.

Варење на пиво: дробење, ,укомување, варење на комината. Методи на практичното пиварство

(инфузија и декорација). Процедување на слад-ната комина. Хмељна сладовина.

Ладење: забрзано, нормално и успорено (веш-тачко) ладење и производство на мраз.

Алкохолно вриење: причинители на вриењето (квасци, бактерии и муфла). Врсти на вриења Од-гледување чиста култура на квасец. Накнадно вриење и одлежување на пивото. Точење на пиво л болести ка ј пивото. Транспорт на пиво.

Познавање на машините и нивната примена. Одредување количина на слад спрема вредноста на варење, градирање на сладовината, израчунување на: искористувањето и степенот На преврелоста. Читање и опис на анализите. Организација на одделенијата и раководење со ремонтот.

3) Основно познавање на машините


Програмата е иста како и за занимањето висо-коквалификуван сладар.

4) Организација и поодуваше на претпријатието (се полага само усно)

Програмата е иста како1 и за занимањето висо-коквалификуван сладар.

9. - ПРОИЗВОДСТВО НА ОЦЕТ. АЛКОХОЛНИ ПИЈАЛОЦИ, ДЕСЕРТНИ ВИНА И ИСКУСТВЕНИ

БЕЗАЛКОХОЛНИ ПИЈАЛОЦИ


Занимање: Производител на алкохолни и безалко-холни пијалоци

I. Практичен дел: Самостојно управување и водење на работите

на сите периодични апарати за дестилација (со одделување на фракциите). Раководење со дести-лација на континуирани апарати за дестилација на вина, самостојно приготвување на комини и ма-теријалот за дестилација, сортирање и мешање на фракциите.

Составување на ек секции и поставување на екстрати, мацерати и перколати спрема рецепти.

Самостојно произведување на сите јаки алко-холни пијалоци по ладен пат, десертни вина и истг,готвени безалкохолни пијалоци, спрема 'ре-цепти. Применување на рецептите. Применување на рецепти при изработка на овошни ликери и алкохолни пијалоци изработени по топол пат. Со-ставување, разделување и чистење на пумпи, гу-мени црева, филтери и машини за полнење ши-шиња.

Применување на рецепти со употреба на до-зирани суровини и хемикалии, самостојна работа на пумпи, преси и апарати за филтрација од сите видови. Директно контролно испитување на ше-ќерот и алкохолот1. Надгледување при приготву-вање на бочви, шишиња како и цистерни. Употре-бување средства за бистрење.

Контрола на квалитетот на изработената сто-ка. Миење на шишиња, полнење, тапирање, кап-


си лирана, етикетирање. завиткување, амбалажи" рање и испраќање.





Агрегатни состојби. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензирање, кристализирана. Поим за притисок и вакуум. Од-нос на притисокот и температурата на парата. Принцип на лост (вага). Основи на електрицитетот (волт, ампер, ват, квх). Енергија-работа. Постројка за разладување, парен котел, електромотор. Транс-мисија. Основни појмови од анорганска хемија (киселини, бази, неутрализација). Основни појмови од органска хемија (јагленохидрати, белковини, масла и масти).



Кус историјат за производство на јаки алко-холни пијалоци, десертни вина и искуствени без-алкохолни пијалоци. Класификација на алкохол-ните пијалоци по главни групи и познавање на точки претставители на тие групи. Класифика-ција на безалкохолни пијалоци. Карактеристични особини на алкохолот и начини за мерење. Кон-тракција. Суровини: шеќер, спирт, етерични ма-сла и екстракти, дроги, хемикалии, овоштие, вода. Основно за топол-ладен начин на производство: на јаки алкохолни пијалоци производство на ликер и ракија врз база на естествени ароми и принцип за производство на ликер од дроги, про-изводство на овошни ликери и ракија.

Основни принципи на: мацерација, перкола-ција, екстракција, дестилација и производство есенција. Приготвување на овошни полупроизводи, важни во индустријата на ликери. Филтрација: одложување и дозревање на јаки алкохолни пија-лоци и десертни вина. За матноќата кај пијало-ците. Основно за машините и капацитетите кои се употребуваат за производство на полупроизводи и готови производи во оваа струка. Приготвување на стокласна амбалажа, по мали и по големи боч-ви. Складирање на производите и транспорт.

3) Хигиено-техничка заштита


Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на работата (општо, нарочно чисто-тата на одделението и телото при работа, зашти-та на телото при работа, заштитни средства при работа, прва помош при несреќа, специјално крва-рење, прекршување на коските, потрес на мозо -кот и сл.) Долапче за прва помош и негова упо-треба. Професионални болести, основно за хигие-ната на живежните намирници и физиолошката вредност на поедини состојци од храната. Позна-вање постапките и средствата со кои се врши де-

зинфекција на постројките и просториите, дезин-фекција во борба со штеточините како и дерати-зација на фабричките објекти.

Техничка заштита: сигурност на движењето при работа. Осигурување против пожари и експло-зии, одржување постројките, направите и инста-лациите. Заштита при погонските постројки и ра-ботни постројки. Постапка при избивање на по-жар, раководење со минимакс апарати и хидран-ти за гасење пожар.

Кандидатот треба нарочно да ги познава хи-гиено заштитните мерки кои што доаѓаат до при-менување во работите од неговото занимање.



Организација на претпријатието во врска со предметот на работење на претпријатието. Опште-ствен план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, околи-јата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици на претпри-јатието (одделенија, отсечи, уреди, погони, рабо-тилници, работни места).


Погони,, погонски одделенија^ работилници) Организација на работата во погонот (индивидуал-но и сериско производство, ланчан систем, рацио-нализација на работата). Работа на погонот, работ-

ј ни налози и погонска евиденција. Помошни рабо-тилници (електричарска, столарска, автомеханич-ка и др,).

Складови (на суровини, на помошни материја-ли, полупроизводи, готови производи). Работење на складовите и евиденција во складовите.

Кандидатот треба нарочно да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието во кое е запослен.

Занимање: Производител на оцет


Водење целокупното производство на оцет по сит(е начини и системи (СѕћѓНгетвасћ, роррег, ѓгипбѕ) Испитување на суровини, определување на алко-хол и оцетна киселина во текот на процесот како и во готовиот производ, Денатурирана на сггир-

I тот и приготвување комити како храна за бакте-риите. Самостојно ракување со филтери и сму-качи. Стручно складирање на оцедот. Пушта-ње во работа апаратурата и сопирање производ-ство во нив. Отстранување пречките и повре-дите како и раководење со ремонтните построј-ки. Пресметнување односот на масите од сурови-ните при приготвување на денатурат и комини. Давање податоци за пресметка на производството. Приготвување на оцет со определена концентра-ција со познавање на специјални видови оцет за киоелење. Поставана и преместување сите врсти апаратури за производство на оцет.

5 февруари 1957 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА Н Ш Бр. 2 — Стр. 65




Програмата е иста како и за занимањето про-изводител на алкохолни и безалкохолни пијалоци.



Историјат за производството на оцет. Суровини за производство на оцег: алкохол, вода и храни-те лни додатоци. Класификација на видовите оцет спрема суровините (алкохолен, вински, од овоштие од еирутка од розина, од слат и жита). Основно за причинителите на оцетното кисело вриење, т.е. за бактериите на вриењето (вид, влијание \на тем-пературата, влијание на кислородот, воздухот, светлината и паѓање на активноста). Градежни ка-рактеристики на зградите при изградување на фабриките за оцет.

Постројки за производство на оцет: смукалки. апарати за мерење, филтери за оцет, апарати за пастеризација, каци за лагеровање на денатура-тот и комините како и зовривачн Зовривач по си-стемот' Сѕћи1гетђасћ 1гипѕѕ-ови зовривачи л др. познати системи на зовривачи. Водење и услови на вриењето: разни системи на погони, автомат-ски погон.

Принцип за киселење на зовривачот. Ставање во движење (погон) на зовривачот по ѓгипѕѕ. Нормална работа. Прекид на струјата и премину-вање на рачна работа.

Страничната флора во п^ризводството на оцет. Борба со инфекцијата, средства за таа борба. Ште-точините во фабриките за оцет (јагулки, мушички и др.). Подржување на апаратот и штетите кои при неподржувањето можат да настапат. Основни принципи за квалитативната и квантитативната оценка на производот. Приготвување на готовите производи и испорака. Пресметување искористу-вањето на суровините како и капацитетот на по-стројката.






Занимање: Производител на алкохолни и безалко-холни пијалоци

I. Практичен дел: Самостојно управување и водење работите на

сите периодични апарати за дестилација, со одде-

лување на фракцлите, раководење со дестилаци-јата на континуирани апарати за дестилација на вино, самостојно приготвување на комини и мате-ријал за дестилација, сортирање и мешање на фракциите.

Составање на ексенции и поставање екстрати, мацерати и перколати.

Самостојно ,производство на сите јаки алко-холни пијалоци по ладен пат, приложување на рецептури при изработка на овошни ликери и ал-кохолни пијалоци изработени по' топол пат. Оста -вање и раставање и чистење на смукалки, гумени црева, филтери и постројки за полнење шишиња.

Применување на рецепти со употреба на дози-рани суровини и хемикалии. Самостојна работа на смукалки, преси и апарати за филтрација од сите системи, едноставно контролно испитување коли-чините на шеќер л алкохол, надгледување при приготвување на бочви, боци и цистерни. Употре-ба на средствата за бистрење.

Миење на шишиња, полнење, тапирање, кап-силирање, етикетирање и амбалажирање на гото-ви производи. Контрола на квалитетот на израбо-тената стока.

Раководење со целокупното производство на јаки алкохолни пијалоци, десертни вина и безал-кохолни пијалоци. Составање на рецепти. Контро-ла на квалитетот на суровините како и готовите

I производи. Одржување постројките и уредите во ј исправна состојба и организација на ремонтот.

I II. Теоретски дел:



Физички и хемиски појави. Задача на физи-ката. Начин за проучување на физичките појави и физичките закони. Мерење и сустави. Основни физички закони: просторност, деливост, бесконеч-ност и применување на тие закони во техниката. Магерија. Молекули, атоми, кристали. Адхезија и кохезија. Агрегатна состојба.

Механика и механички појави. Мирување л движење. Подела на механиката: кинематика, ди-намика и статика.

Специфична тежина. Температура и топлина. Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Однос на притисокот и тем-пературата на парата. Принцип на лост (вага) триење.

Основи на електрицитетот (волт, ампер, нат, квх) Енергија-работа. Парен котел, електромотор. Трансмисија,

Основни појмови за анорганска хемија: кисе-лини, бази, неутрализација.

Основни појмови за органска хемија: јаглено-хидрати, белковини, масти и масла.

2) Технологија ( се полага само усно)

Историјат за производството на јаки алкохол-ни пијалоци, десертни вина и искуствени безал-


кохолни пијалоци. Класификација на алкохолни-те пијалоци по главни групи и познавање на ти-пичните преставители од секоја група. Класифи-кација на безалкохолните пијалоци. Својства на алкохолот и начини на мерење. Контракција.

Суровини: шекер-, извесни сорти спирт, ете-рични масла и екстракти, дроги, хемикалии, ово-штие, вода и т.и.

Топол и ладен начин на производство на јаки алкохолни пијалоци, производство на ликер и ра-кија на база искуствени ароми и принципи, про-изводство' на ликер од дроги, производство на ово-шни ликери и ракија.

Принципи на мацерација, перко лаци ја, екстрат џија, дестилација и производство на асенција.

Приготвување на овошни полупроизводи важ-ни за индустријата на ликер. Приготвување на шеќерни раствори и на гликозен сируп. Составу-вање рецептури, ускладување на содржината на сликохолот и шеќерот во однос на целокупниот обем.

Филтрација, обележување и дозревање на јаки алкохолни пијалоци и десертни вина, Искуствоно стареење.

Матноќа: причина за заматување и начин за отклонување. Принципи за квалитативна и кван-титативна контрола на полупроизводите и готови-те производи.

Познавање на постројките, уреѓаите и капаци-тетите за производство на полупроизводи и готови производи во оваа струка. Испраќање на произ-водите во боци, во по мали и поголеми бочви.

Познавање на апарати за миење боци и бочви, како и апарати за полнење, затварање, етикети -рање, лакирана и бришење.


Познавање елементите на машините. Општо за елементите на машините. Стандарди, одбележува-ње, дозволено напрегнување, пресметнување и т.и. Подробно познавање на машините за индустрија на алкохолни и безалкохолни пијалоци, и нивни одис и раководење со ремонтот.

Клинови, завои, матици, нитки, федери, цевни затворачи, вентили, приклопци, чепови, осовини, спојници, лежаи, запчаници, каиши, синџири и ја-жиња.

Познавање , на поодделни материјали: сурово железо, бела и сива ламарина челична ламарина, обоени метали, масти, средства за премачкување, алати.

Основни машински работи: употреба на алатот за монтирање, заварување, ковање, калење, то-чење, дупчење, стружење, глодење, острење, пиле-нце и режење.


Организација на претпријатието во врска со поодувањето на претпријатието. Општествен план. Самостоен план на претпријатието. Односот на претпријатето спрема општината, околијата, репу-

бликата и федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпријатието (одделенија, отсеци, уреди, погони, работил,ници, работни места).

Техничко одделение: (конструкционен уред, нормирање, приготвување за работа, лабораторија).


Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и нивно прибирање, управување со ос-новните средства, трошоци, калкулација, книго-водство: материјално, погонско, стоково, наднично и финансиско, благајна, завршна сметка).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата во погонот (индивидуално и сериско производство, ланчан систем, рациона-лизација на работата). Работа на погоните, работ-ни налози и погонска евиденција. Помошни рабо-тилници (електричарска, столарска, автомеханич-ка и др.).

Складови (на суровини, помошни материјали, полупроизводи и готови производи). Послување со складовите и евиденција на складот.

Кандидатот нарочно треба да ја познава орга-низацијава и послувањето - на претпријатието во кое е запослен.

10. - ПРОИЗВОДСТВО НА МАСЛА


Занимање: Пресер и мелничар на масла

I, Практичен дел: 0

Ракување со сите врсти преси вклучително и хидрауличните преси. Спремање семе за мелење. Загревање семе пред пресување. Регулирање на пресата. Мелење на погача. Прилагодување рабо-тата на пресата спрема содржината на маслото и влагата во суровината. Процес на пресување и за-вршно пресување. Приспособување на мелницата, примена на поедини врсти назабување спрема ква-литетот и сортата на семето. Добивање на фина мељава, крупна мељава и крупица. Чистење семе на решета, цилиндри, ветерници, со примена на различни услови при различни сорти семе. Упра-вување со сушници од различни системи. Регули-рање на лупилницигге за слончоглед и семки од тикви. Контрола во работата на поедини машини.



1. Основи од физика и хемија (се полага само усно)

Агрегатни состојби. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Од-носот на притисок и температура на парата. Прин-цип кај лостот (ваги, паланѕи). Основи од електри-цитетот (волт, ампер, ват, КВХ). Енергија —1 ра-


бота. Расхладителни уреѓаи, парни котлови, елек-тромотори. Трансмисија. Основни појми од анор-ганска хемија (киселини, бази, неутрализација). Основни појми од органска хемија (јагленохидра-ти, белковини, масти и масла, глицерини).

2. Технологија на маслата со познавање на машините за преработка


Што е масло, кои сорти масла постојат, кол се суровините за добивање масло, по што се цени квалитетот на суровините, кои се готови произво-ди имаме во индустријата на масло, зошто се упо-требуваат и какви особини треба да имаат. Како се врши транспорт и складирање на суровини. Припрема на суровини за складирање. Начин и чи-стење на суровини, сушење, лупење и мелење на истите, загревање на семе. Припрема за пресува-ње на сурово масло и складирање во магазини. Познавање на основните уреѓаи во просториите кои служат за транспорт: елеватори, пузници, редлери, транспортни ленти (конвејери), пнеуматичен тран-спорт, врсти чистилки, аспиратори, вентилатори, циклон^, филтери, вибратори, врсти на машини за лупење, сушење врсти на разни машини за меле-ње, врсти преси, котли за загревање и сушење на уље, смукач на уље и филтрациона преса.

3. Хигиенско-техничка заштита (се полага само усно)

Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Хигиена на трудот (општо) посебно за чи-стотата на одделенијата и телото при работа. За-штитни средства за очи, уши, органите за дише-ње, раце, нозе, глава и т.и. Прва помош при не-среќа (посебно за крварење, прелом на коски, по-трес на мозгот, труење, страни тела во око, уво, нос и грло), и ненадејни заболувања. Шкавче за прва помош. Професионални заболувања.

Техничка заштита: сигурност во движењето при работа. Осигурување против пожар и експло-зија (нарочно кај лесно запаливите и експлозивни материи) заштита од тровање. Одржување на по-стројките, машините и другите уреди. Заштита при трансмисиите, погонските машини, машини ра-дилици и парни котлови. Заштта од електрична струја.

Кандидатот треба особено да ги познава за-штитните мерки кои доѓаат во обзир за примена во работите од неговото занимање.

4. Организација и послување на претпријатието (се полага само усно)

Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот на претпријатието спрема општината, око-лијата, републиката и федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единици во претпри-јатието (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места).


Погони, погонски одделенија, работилници. Ор-ганизација на работата во погоните (индивидуал-на и сериска изработка, ланчан систем, рациона-лизција во работата). Работилници (електричарска, столарска, автомеханичка и др.).

Магацини (суровина, помошни материјали, по-лупроизводи и готови производи). Школување во магацините и малцинска евиденција.

Кандидатот особено треба да ја познава орга-низацијата и работата на претпријатието во кое е запослен.

Занимање: Екстрахер на масло

I Практичен дел: Ракување со целокупната екстракција. Начин

па полнење и празнење екстрактори. Подесување времето за екстрахирање за поедини сорти семе. Дестилација, отклонување на дефекти кај екстрак-торот. Начин на припрема на материјали пред екстракција и завршна обработка по екстракција, просејување, сушење и мелење:




Програмата е иста како и за занимањето пре-сер и мелничар на масло.

2. Технологија на растителни масла со познавање на машините


Што е масло, кои сорти масла постојат, кои се суровините за добивање масло, по што се цени: квалитетот на суровините, кои се готови произво-ди ги имаме во индустријата на масло, зошто се употребуваат и какви особини треба да имаат. Како се врши транспорт и складирање на суро-вини. Припрема на суровини за складирање. На-чин и чистење на суровини, сушење, лупење и ме-лење на истите, загревање на семе. Припрема на семе за екстрахирање, постапка при екстрахира-њето, употреба на бензин и триклоретилен. Во-општо за дестилација, кондензација, начин на де-лувањето на водата, прочистување на масло после екстрахирање. Добивање сојино брашно.

Познавање на основиве транспортни уреѓаи во построењата: елеватори, пушници, рег лери, тран-спортни ленти (конвеери), пнеуматичен транспорт, врсти чистилки), "(аспиратори вентилатори, цевни филтери, вибратори, врсти на машини за лупење, врсти сушари, врсти мелници, врсти на уреѓаи за екстракција: у справил, водоравни, континуирани ) екстрактери, дестилатори и дестилациони колони, кондензатори, дефлегматори, одделувани и други помошни уреѓаи. Парни, цилиндрични и електри-чни центрифугални пумпи. Сушари за сачма и по-мошни уреѓај за полнење вреќи со сачма.

На наведените машини квалификуван екстра-хер мора да знае да ги измени резервните делови и да изврши основни поправки.

Вр. Ѕ - Стр. 68 СЛУЖБЕН БЕШИЌ НА НРМ 5 февруари 1957



4. Организација и нос л ување на претпријатието (се полага само усно)


Занимање: Рафинер на масло

I, Практичен дел: Извршување на поедини операции при рафи-

нирањето: отслузување, неутрализација, перење, белење, филтрирање, дезодоризација, ладење, ладна филтрација, вршење анализа кај содржи-ната на слободните масни киселини. Проучување потребните хемикалии за неутрализација и хидро-лиза на сапуница. Ракување со контрактните уре-ѓаи за производство на водород, ракување со де-стилацијата на масните киселини, со процесот на екстерификација и со сите сложени операции во процесот на иредрафинирање, рафинирање и до-бивање масни киселини од најчистиот асортиман на киеелините.





2. Технологија на растителните масла со по-знавање на машините за преработка


Општо за маслата, нивниот состав и својства. Како влијае квалитетот на суровините врз соста-вот на маслата. За технолошкиот процес при чи-стење на масла по механички и хемиски пат. От-клонување на слуз, вадење и разделување на ле-циган. Неутрализација и преработка на сапунот. Добивање масни киселини од сапуница, познава-ње на кратко, технологијата на сапунот. Миење масла, белење, филтрација, дезодоризација и по-лирање. За секоја поодделна операција треба да се познаваат условите под кои се врши а специ-јално за поедини врсти уљарици. Познавање сите врсти пумпи, вклучително и вакуум пумпи и ком-пресори. Резервоари и мери за масло. Познавање на уредите на рафинерија, неутрализатор, котло-вите за миење и белење, дезодоризатор, ладил-ник, врсти филтери, преси и т. н,

Потполно познавање на сите машини со кои ракува работникот и вршење поправки на истите. Познавање функција на секој дел од машината.


Програмата е иста како л за занимањето пре-сер и мелничар на масло.

4) Организација и лос л ување на претпријатието (се полага само усно)


В. ПРОГРАМА ЗА ИСрИТ ЗА ВИСОКОКВАЛИ-ФИКУВАН РАБОТНИК ОД МАСЛОДАЈНА

ГРАНКА

Занимање: Пресер и мелничар на масло


Ракување со машините за лупење семе, раку-вање со процесот за лупење за памучно семе, ра-кување . со' целокупниот процес за сушење семе (регулирање температурата во сушилниците, кон-трола на квалитетот на сушењето). Ракување со работата на транспортните механизми (шнековл), транспортери и елеватори. Отклонување дефекти во работата на транспортните средства и вршење ремонти. Ракување со сите сложени стручни опе-рации во технолошкиот процес за добивање масла (сушење, лупење, чистење, мелење, пресовање) од најчист асортиман суровини (маслодајна репка, сончоглед, пченкарни клици и т.ц.). Прорачуна -вање на поедини машински делови како ремени -ци, осовини, цевоводи, елеватори, пузници, сму-калки и т. н. Чистење семе на решета, цилиндри, ветерници со примена На различни услови при различни сорти семе, самостојно управување со различити системи за чистење.



1. Основи од физика и хемија


АгрегагПни состојби. Специфична тежина. Тем-пература и топлина. Испарување, кондензација и кристализација. Поим за притисок и вакуум. Од-носот на притисокот и температурата на парата. Принцип кај лостот (вага, паланѕа). Основи од елек-трицитегот (волт, ампер, ват, КВХ). Енергија-рабо-та. Расхладителни уреѓаи, парни коплови, електро-мотори. Трансмисија. Основни појмови од органска хемија (јагленохидрати, белковини, масти и масла и глицерини).

2. Технологија


Потполно познавање технологијата на маслата и тоа: општо за маслата, за суровините од кои се добива масло, за производите во индустријата за преработка на масло, потоа транспорт, складира-ње, суровини, технолошка постапка, добивање ма-сла со чистење, сушење, пресување и екстрахи-рање. Начин за рафинирање на масла и за основ-ните појмови при добивање други продукти од раз -ни врсти масла, како: техничко масло т. е. фирнис, линолеум, густи масла, сапун, хидрирани масти и т, !н. Добивање на производи за исхрана како мар-гарин и хидрирани масти.


3) Основно познавање на машините , (се полага само усно)

Познавање на сите елементи кај машините. Општо за елементите на машините: стандарди, обе-лежување, допуштање, оптоварување, прорачуни и т. н.

Клинови, завртил, матици, закивци, опруги, цевни затворачи, вентили, приклопци, засуни, сла-вите, осовини, спојници, лежаеви, запчаници, ре-меници, ремење, синџири и јажиња.

Познавање на поедини материјали: сурово же-лезо, бела и сива ламарина, челична ламарина, обоени метали, разни мазива и премази и алати.

Основни работи кај машините: употреба на алат за монтирање, заварување, ковење, калење, машинско стружење, дупчење, зарамнување, стру-жење, глодање, брушење, пилење и режење.

Во врска со машините висококвалификува-ниот работник мора да знае да раководи со цело-купниот ремонт во одделението со тоа да познава до танчина елементите на секоја машина, нејзи-ното делување, како и секој дел на машините, не-говата функција и работа.


Поим за хигиената и нејзините основни пра-вила. Прописи за хигиено-техничката заштита при работа.

Уредување на радилиштето: дворот, работните простории, подови, ѕидови, прозори, врати, баса-маци, ходници, подруми, тавани.

Хигиена на трудот: чистота, осветление, тем-пература, влажност на воздухот, вентилација и вибрација на работните простории. Заштита на телото при работа (заштитни средства за очи, уши, органи за дишење, раце, нозе, глава, седиште ит.н.) работна облека и обувки. Гардероби, нужници, умивалници, купатила, плувалницл, вода за пиење, отпадоци и отпадна вода.

Техничка заштита: сигурност во движењето при работа. Осигурување против пожар и експло-зија (нарочно кај лесно запаливите и експлозивни материи) заштита од тровање. Одредување на по-стројките, машините и другите уреѓаи. Заштита при трансмисиите, погонски машини, машини ра-дилици и парни котлови. Заштита од електрична струја.

Кандидатот треба особено да ги познава за-штитните мерки кои доаѓаат во'обзир за примена во работите од неговото занимање.

5. Организација и поодување на претпријатието


Организација на претпријатието во врска со работите кои се изведуваат во истото. Општестве-ниот план. Самостоен план на претпријатието. Од-носот На претпријатието спрема општината, око-лијата, Републиката и Федерацијата. Оперативни планови и програми. Работни единицл во претпри-јатието (одделенија, отсеци, погони, работилници, работни места)!.

Техничко одделение (конструкционен уред, нормирање, припрема за работа и лабораторија).

Комерцијално одделение (набавка, продажба, фактурирање и транспорт-,

Сметководство (средства и фондови на прет-пријатието и нивното добивање, управување со основните средства, трошоци, калкулации, мате-ријално книговодство, книговодство погонско, сто-ковно, наднично, финансиско1, благајна, завршна сметка).


Погонски одделенија, работилници, организа-ција на работите во погоните, индивидуално и се-риско производство, ланчан систем, рационализа-ција на работата. Работа на погонот, работни на-лози и погонска евиденција. Помошни работилници (електричарска, столарска, автомеханичка и др.).

Магацини (суровини, помошни материјали, по-лупроизводи и готова реба). Поодување на мага-цинот и малцинска евиденција.


Занимање: Екстрахер на масло

I. Практичен дел: Ракување со целокупните постројки за екс-

тракција и самостојно применување на поедини методи при работа со различни сорти семе. Раку-вање со ремонтот на машините за екстракција и монтажните работи. Шаржирање на екстрактор, регулирање температурата кај растварачот, регу-лирање на горните вентили, ракување со смука-чите од сите врсти, самостојно ракување со про: цесот за дестилација, пронајдување и отклонување дефекти во работата На погонот, ускладување те-кот на процесот во одделението на преси, екстрак-ции и сачмари.




Програмата е иста како и за занимањето висо-коквалификуван пресер и мелничар на масла.



Потполното познавање технологијата на масла-та и тоа: општо за маслата, за суровините од кои се добива масло, за производите во индустријата за преработка на масло, потоа транспорт, складирање суровини, технолошка постапка за добивање ма-сло со чистење, сушење, пресување и екстрахи -рање. Начин за рафинирање на масло и за основ-ните појмови при добивање други продукти од разни врсти масла како: техничко масло' т. е. фир-најс, линолеум, густи масла, сапун, хидрирани мас-ла и т. н. Добивање на производи за исхрана како маргарин и хидрирани масти.


3. Основно познавање на машините



4. Хигиено-техничка заштита



Занимање: Рафинер на масла

I. Практичен дел: Неутрализирање, миење, сушење, белење и

филтрирање масла, дезодорирање, ладење и поли-рање масла, одредување потребни количини хе-микалии за предрафинирање, сепарација на слу-зова материја со таложење, филтрација и цен-трифугирање, одредување потребна количина ки-селина и контрола со помош на индикатор, изва-рување на масна киселина, истечување на мас-ната киселина во резервоар, припремање на ка-тализатор и хидрирање на масло, ракување со електролизата и контактниот уреѓај за производ-ство на водород, ракување со дестилација на мас-ните киселини. Ракување со најсложениот процес и построењата на рафинерија и истовремено само-стојно применување на сите расположиви методи

^ за рафинирање на поедини врсти семе односно масла и самостојно раководење со ремонтот во рафинеријата.



1. Основи од физика и хемија


Програмата е иста како и за занимањето висо-коквалификуван пресер и мелничар на масло.



Разни сорти масла, состав на маслата, готови производи, оценување на нивните квалитети и упо треба на поедини производи. Општо за производ-ството на масло: сушење суровини, чистење, лу-пење, мелење, пресовање и екстрахирање. По по-дробно за хемискиот процес при рафинирањето Постапка во процесот при рафинирање^, хидри" рање и производство на маргарин. Производство на сапун, згуснати масла, фирнајс, линолеум, де-стилација на масна киселина и т. н. Вршење ана-лиза и испитување квалитетите на готовите про-изводи како и познавање на потребните хемикалии и помошни средства со кои се обавува рафини-рањето. Прорачун за големината на притисок и прописно познавање на сите врсти пумпи, вакууми и компресори. Познавање на сите врсти апарати и нивните делови кои се употребуваат во рафи-неријата.

3. Основно познавање на машините (!се полага само усно)


4. Хигиено-техничка заштита (се полага само усно)


5. Организација и поодување на претпријатието (се полага само усно)


V. Оваа програма ќе се применува од денот на

објавувањето во „Службен весник на Народна Ре-публика Македонија".

Бр. 1713 8 декември 1956 година

Скопје Секретар за труд

на Извршниот совет, М. Димевски, с. р.

По извршеното сравнување со изворниот текст утврдено е дека во текстот на Одлука-та за стопите на придонесот зџ кадрови што го плаќаат стопанските организации за вр-шење на административни и интелектуални услуги („Службен весник на НРМ" бр. 30/56) се поткраднале долунаведените греш-ки, поради кое се дава

,ИСПРАВКА

1. Во наслов по зборот административни се брише буквата „и".

2. Во точка 1 реченииа 2 по зборот адми-нистративни се брише буквата „и".

3. Во точка 4 испуштен е последниот ред кој гласи: „од 1 јануари 1956 година".

ИС Број 408/56-1 28 јануари 1957 година

Скопје Од Извршниот совет

Огласен дел ПРОМЕНА НА ИМИЊА

Државниот секретаријат за внатрешни рабо-ти на НРМ со решение бр. 18354 од 27-ХП-1956 год. ја одобри промената на фамилијарното име на Младеновски Киро, роден на ден 23 септември 1931 год. во село Долно Водно — Скопско, од тат-ко Младеновски Тодор и мајка Софија, така да во иднина фамилијарното име ќе му гласи Пе-тровски. (3)


Државниот секретаријат за внатрешни работи на НРМ со решение бр. 23028 од 27-ХП-1956 год. ја одобри промената на личното име Ристовски Јеремија, роден на ден 4-У-1930 год. во село Лок-вени — Битолско од татко Ацевски Божин и мајка Менка, така да во иднина личното име ќе му гласи Ацевски Јордан. (4)

Државниот секретаријат за внатрешни работи на НРМ со решение бр. 22453/1 од 27-ХП-1956 год. ја одобри промената на роденото име на малолет-ното дете Трајковски Михаил, од Битола, родено на ден 21-1-1952 год, во Битола, од родители: татко Тодор и мајка Домника, така да во иднина роде-ното име ќе му гласи Јорго. (7)

Државниот секретаријат за внатрешни работи на НРМ со решение бр. 23501 од 27-ХП-1956 год. ја одобри промената на роденото име на мало-летното' усвоено дете Зекиров Бранко, роден на ден 18-А/Т-1953 год. во Метковиќ НР Хрватска, од мајка Цвитановиќ Тонка, така да во иднина ро-деното име ќе му гласи Јадигјар. (11)

Државниот секретаријат за внатрешни работи на НРМ со решение бр. 18380 од 27-ХП-1956 год. ја одобри промената на личното и фамилијарното име на Ахмедовски Алисан Билги, родено на ден 25-Х-1950 год. во Куманово од татко Алисан и мај-ка Љубица, така да во иднина личното и фами-лијарното име ќе му гласи МИТКОВСКИ Момчило.

(12)

Државниот секретаријат за внатрешни работи на НРМ со решение бр. 24688 од 9-Т-1957 год. ја одобри промената на Фамилијарното име на Донев ѓорѓи, роден на ден 12-П-1923 год. во град Битола од татко Ристо и мајка Марија, така да во иднина фамилијарното име ќе му гласи Крстевски.

Промената се протегнува и на малолетниот му син Данило, роден на ден 4-1Х-1956 год. во Скопје.

(16)

СУДСКИ ОГЛАСИ ОКРУЖЕН СУД ВО СКОПЈЕ

Семиха Шукри Лозани, по татко Махмуд, до-маќинка од Скопје, ул. „174" бр. 29, има подадена тужба за развод на бракот против Реџеп Хамид Лозани, од Скопје, а сега во неизвесност.

Се повикува тужениот во срок од 30 дена од објавувањето на овој оглас во „Службен весник на НРМ", да се јави во судот или ја соопшти сво-јата точна адреса. Во противен случај ќе му биде одреден старател кој на денот на расправата ќе го застапува на негови разноски.

Од Окружниот суд во Скопје, Г. бр. 93/57. (10)

Љубица Александра Ратнов, родена Андреева Жежовска, од Скопје подаде тужба за развод на бракот против Александар Васл ли ја Ратнов, служ-беник од Скопје, ^ сега во неизвесност.

Се поканува тажениот во рок од 30 дена од објавувањето на овој оглас во „Службен весник на НРМ", да се јави во судот или ја соопшти својата адреса. Во противен случај ќе му биде одреден привремен старател кој ќе го застапува на денот на расправата на негови разноски.

Од Окружниот суд во Скопје, Г. бр. 178/56. (15)

ОКРУЖЕН СУД ВО БИТОЛА

Митрев Стојанов Мијо, од с. Полчиште — Би-толско, поднесе до овој суд тужба за развод на бракот против Мусова Крстана, од е. Полчиште — Битолско сега во неизвесност. Бидејќи тужената Крстана е во неизвесност и со непозната адреса, се поканува во рок од 30 дена од објавувањето на овој оглас во „Службен весник на НРМ", да се јави или одреди свој застапник. Во противен слу-чај ќе и' биде одреден застапник по званична дол-жност.

Од Окружниот суд во Битола, Г. бр. 368/55. (1)

Жуниќ Стефанова Тај анка, родена Тасевска, од с. Стругово, сега живее во Битола — хотел „Со-лун", поднесе до овој суд тужба за развод на бра-кот против Жуниќ Стефан, железнички службе-ник, сега во неизвесност. Бидејќи тужениот Сте-фан е во неизвесност и со непозната адреса се по-канува во рок од 30 дена од објавувањето на овој оглас во „Службен весник на НРМ" да се јави или одреди свој застапник. Во противен случај ќе му биде одреден старател по званична должност.

Од Окружниот суд во Битола, Г. бр. 465/56. (2)

ОКРУЖЕН СУД ВО ШТИП

Зела Дурмишова Османова, од село Каралоба-си, подаде тужба за развод на бракот против ма-жот и' Абди Сали Муса, од с. Коџалија, сега со не-познато местожителство.

Бидејќи сегашната адреса и местожителството на тужениот се непознати се повикува во срок од 1 месец по објавувањето на огласот во „Службен весник на НРМ" да се јави или одреди свој за-стапник. Во противно судот по службена должност ќе му го одреди за застапник Александар Ѓузел-ков, адвокат од Штип, и делото ќе се разгледа во негово отсуство.

Од Окружниот суд во Штип, Г. бр. 632/56. (14)

ОКОЛИСКИ СУД ВО СКОПЈЕ

При овој суд е покрената постапка за прогла-сување неважен барираниот чек за, потрошачки кредит бр. 645623 на 20.000 дин. издаден од На-родната банка на ФНРЈ — Филијала 802 — Ско-пје, на име Трајковска В. Домника од Скопје, на-селба „Мичурин" зграда П/6.

Се поканува секој што нешто знае за чекот или го притежава да јави на овој суд, го претстави или стави приговор, во срок од 60 дена по обја-вувањето на овој оглас во „Службен весник на НРМ". Во противно чекот ќе биде огласен за не-важен.

Од ОКОЛИСКИОТ суд Скопје I, Р. бр. 54/57. (9)


ОКОЛИСКИ СУД ВО ТИТОВ ВЕЛЕС

По предлог на предлагачот Трајко Тодоров Давчев, од Титов Велес ул. „Скопска" бр. 11 при овој суд е покрената постапка за поништување барираните чекови и тјоа: чек бр. 454962 на 10.000 дин., и чек бр. 454964 на 10.000 дин. Чековите се издадени од Народна банка на ФНРЈ — Филијала во Титов Велес на 26-Х-1956 год.

Се поканува секој кој нешто знае или ги на-шол чековите да јави на корисникот или на судот во срок од 3 месеци сметано од денот на објавува-њето на огласот во „Службен весник на НРМ". Во противно чековите ќе се огласаг за неважни.

Од ОКОЛИСКИОТ! суд во Титов Велес, Р бр. 1814/58. (6)

По предлог на Руса Дончова Георгиева, дома-ќинка од Титов Велес, ул. „Тошо Саздов" бр. 4, пред овој суд е покрената постапка да се огласи за неважна штедната книшка бр. 64С003, издадена од бившата Македонска стопанска банка во 1946 год. со салдо од 11.511 дин.

Се поканува секој ако горе означената штед-на книшка ја има најдено да јави на корисникот или судот во срок од 3 месеци сметано од денот на објавувањето на огласот во „Службен весник на НРМ". Во противно истата ќе се огласи за не-важна.

Од О К О Л И С К И О Т суд во Титов Велес, Р, бр. 374/56. (5)

ОКОЛИСКИ СУД ВО ШТИП

При овој суд е поведена постапка за прогла-сување поништени загубените барирани чекови од потрошачки кредит бр. 289816 на 25.000 дин. и чек бр. 289817 на 25.000 дин. издадени на 28-ХП-1956 год. од Комуналната банка во Штип на име Иван Димитров Рунчев, службеник од Штип.

Се поканува секој што ги притежава горе опи-шаните чекови или нешто знае за истите, да јави или! ги претстави во судот во срок од 30 дена од денот на објавувањето на огласот во „Службен вес-ник на НРМ". Во противен случај по истекот на горниот срок: чековите ќе бидат огласени за не важни.

Од О К О Л И С К И О Т суд во Штип, Р. бр. 24/57. (13)

I ОКОЛИСКИ СУД ВО СТРУМИЦА

Пред ОКОЛИСКИОТ) суд во Струмица се води ос-тавинска постапка по оставината на лок. Рудолф Јована Ваштјатка, бивш од град Струмица и не-1овата жена Марија Рудолфа Ваштјатка, родена Хруз, бив. од град Струмица, чии наследници не се непознати на судот. Се покануваат сите во срок од една година по објавувањето на овој оглас во „Службен весник на НРМ" да се јават лично на судот за да ги штитат своите наследнички права или достават наследничка изјава. Во противен слу-

чај оставината ќе се реши во нивно отсуство, или оставинскиот имот ќе се предаде на НО на општи-ната — Струмица.

Од О К О Л И С К И О Т суд ве Струмица, О бр. 121/56. (8)

Народниот одбор ма Општината-Титов Велес распишува

ЈАВНО НАДДАВАЊЕ

Со писмена понуда за изградување на ед-на станбена зграда со 8 стана и два дуќана, во град Титов Велес, ул, „Маршал Тито".

Прет сметковната вредност за станбената зграда изнесува 20.000.000. — динари.

Рокот за довршување на зградата е 1.1Х. 1957 година.

Писмената понуда сбавезно да беде запе-чатена во плик, со шифра на понудувачот. Понудата се предава непосредно на коми-сијата пред почнување на наддавањето, кое ќе се одржи на ден 15.П.1957 година, во 10 ч.

Понудувачот е должен да внесе кауција 2% од претеметковната вредност на зградата.

Условите и други информации заинтере-сираните можат да ги добијат секој работен ден од 7—14 саатот, во Службата за инве-стиции, соба бр. 19 или на тел. бр. 78.

Од Наредниот одбор на Општината Титов Велес

СОДРЖИНА

Страна 8. Одлука за определување процентот од го-

дишниот износ на данокот на доход кој ќе се наплатува во прво, второ, трето и четвр-то тримесечје во 1957 година — — — 33

9. Одлука за ставање вон сила на одредбата од Одлуката за одредување на установите спрема кои одредени права и должности врши републичкиот Совет за просвета и култура — — — — — — — — - 3 3

10. Решение за пренесување управувањето со Републичкиот фонд за патишта на Дирек-цијата за патишта на НР Македонија — 34

11. Решение за разрешување и назначување директор на Управата за водостопанство — 34

12. Програма за полагање стручен испит за звање квалификуван и висококвалифику-ван работник во прехранбената струка — 34 Исправка на Одлуката за стопите на при-донесот за кадрови што го плаќаат сто-панските организации за вршење на адми-нистративни и интелектуални услуги — 70

Издавач: „Службен весник на Народна Република Македонија" новинско издавачко претпријатие — Скопје, ул. „29 ноември". Одговорен уредник П. Јаневски. Пошт. фах 51. Тел. 19-86. Чековна сметка

при Народната банка - Скопје, бр. 802-Т-С98 Печатница „Гоце Делчев" II — Скопје

Смрт на фашизмо СЛУЖБЕ...тримесечје во 195 година7 ,...

Documents