Am. 6,1a.4-7 — "Wee, de zorgelozen..."Dit zegt de almachtige Heer: “Wee, de zorgelozen in Sion, de zelfverzekerden op Samaria’s berg. Zij liggen op ivoren bedden en strekken zich uit op hun rustbanken; zij eten de lammeren van de kudde op en de kalveren uit de stal. Zij verzinnen maar liederen bij het getokkel van de harp, en denken dat hun speeltuig dat van David evenaart; zij drinken wijn uit brede schalen en zalven zich met de kostelijke olie, maar om Jozefs ondergang bekreunen zij zich niet. Daarom gaan zij als eersten de ballingschap in, en is het gedaan met de feesten van hen, die daar lui liggen uitgestrekt.”

1 Tim. 6,11-16 — "Streef naar gerechtigheid..."Dierbare, streef naar gerechtigheid, godsvrucht, geloof, liefde, volharding, zachtmoedigheid. Strijd de goede strijd van het geloof, grijp het eeuwige leven. Daartoe zijt gij geroepen, daartoe hebt gij de goede belijdenis afgelegd ten overstaan van vele getuigen. Ik beveel u voor het aanschijn van God, die alles ten leven wekt, en van Christus Jezus, die voor Pontius Pilatus de goede belijdenis heeft afgelegd: bewaar dit gebod onbevlekt en ongerept tot de verschijning van onze Heer Jezus Christus, die God ons te rechter tijd zal doen aanschouwen, Hij, de gelukzalige, de enige Heerser, de grote Koning en de opperste Heer, die alleen onsterfelijkheid bezit en woont in ongenaakbaar licht. Geen mens heeft Hem gezien of is in staat Hem te zien. Hem zij eer en eeuwige macht! Amen.

Lc. 16,19-31 — "Daarom wordt gij nu gefolterd"In die tijd zei Jezus tot de Farizeeën: “Er was eens een rijk man, die in purper en fijn linnen gekleed ging en iedere dag uitbundig feest vierde, terwijl een arme, die Lazarus heette, met zweren overdekt voor de poort lag. Hij verlangde er naar zijn honger te stillen met wat bij de rijkaard van de tafel viel. Maar er kwamen alleen honden, die zijn zweren likten. Nu gebeurde het dat de arme stierf en door de engelen in de schoot van Abraham werd gedragen. De rijke stierf ook en kreeg een eervolle begrafenis. In de onderwereld, ten prooi aan vele pijnen, sloeg hij zijn ogen op en zag van verre Abraham en Lazarus in diens schoot. Toen riep hij uit: Vader Abraham, ontferm u over mij en geef Lazarus opdracht de top van zijn vinger in water te dopen en mijn tong daarmee te komen verfrissen, want ik word door de vlammen hier gefolterd. Maar Abraham antwoordde: Mijn zoon, herinner u hoe gij tijdens uw leven uw deel van het goede hebt gekregen en hoe op gelijke manier aan Lazarus het kwade ten deel viel; daarom ondervindt hij nu hier de vertroosting, maar wordt gij gefolterd. Daarenboven gaapt er tussen ons en u voorgoed een wijde kloof, zodat er geen mogelijkheid bestaat - zelfs als men zou willen - van hier naar u te gaan, noch van daar naar ons te komen. De rijke zei: Dan vraag ik u, vader, dat gij hem naar het huis van mijn vader wilt sturen, want ik heb nog vijf broers; laat hij hen waarschuwen, opdat zij niet eveneens in deze plaats van pijniging terecht komen. Maar Abraham sprak: Zij hebben Mozes en de profeten; laat ze naar hen luisteren. Maar hij zei: Och neen, vader Abraham! Maar als er een uit de doden naar hen toegaat, zullen ze zich bekeren. Hij echter sprak tot hem: Als ze naar Mozes en de profeten niet luisteren, zullen ze zich ook niet laten overreden als er iemand uit de doden opstaat.”

‘PREEK VAN DE WEEK’Bezoek onze webstek: www.preekvandeweek.be – E-mail: info@preekvandeweek.be26ste zondag door het jaar – C-jaar 2019

"Wacht niet tot het te laat is" 

Am. 6,1a.4-7 - 1 Tim. 6,11-16 - Lc. 16,19-31

Preek van de week"Wacht niet tot het te laat is"

De parabel die we vandaag lezen toont ons een rijke die allesbehalve vrekkig is, ook al heeft de volksmond hem afkeurend tot 'rijke vrek' tegenover de 'arme Lazarus' gebrandmerkt. Lucas beschrijft hem zonder enig oordeel over hem uit te spreken: hij is rijk, en staat er rustig genietend bij. Alleen zijn klederdracht en zijn tafel worden getypeerd. Twee belangrijke statussymbolen in die zuidelijke cultuur. "Hij ging gekleed in purper en fijn linnen en vierde iedere dag uitbundig feest." Het feestelijke dat per definitie de sleur van elke dag moet doorbreken, wordt hier een dagelijks gebeuren. De rijke leeft nu al in een blijvende 'sabbat'. Voor hem lijkt het de hemel op aarde te zijn.

In contrast met deze rijke schetst Lucas een arme. Die arme heeft een naam: Lazarus, wat betekent: 'God is mijn helper'. Ook over die arme horen we slechts wat zijn tafel aangaat en zijn huid - feitelijk de eerste kleding van elke mens. Hij lijdt honger en zijn huid is overdekt met zweren. In plaats van met de honden recht te hebben op de kruimels die van de tafel van de rijke vallen, zijn het die honden die zijn zweren komen likken. Lucas heeft hier kort en krachtig twee figuren tegenover elkaar geplaatst, dubbel en dik contrasterend op het gebied van tafel en kledij en toch in elkaars nabijheid. Nu zou je verwachten dat de rijke dat toch ziet en de arme uiteindelijk een aalmoes geeft, maar er gebeurt helemaal niets. Het blijft status quo: de arme blijft arm en de rijke feest rustig verder. De wanverhouding tussen rijk en arm is het grootste onrecht in de wereld. Tot op vandaag ligt Lazarus in veelvoud aan de poort van de rijken, maar rijke landen dumpen liever hun voedseloverschotten omdat dat meer rendabel is. We schermen onze rijkdom af voor vreemdelingen en vluchtelingen met bordjes als 'verboden toegang', 'privé-eigendom', 'gevaarlijke hond'. Lazarus sterft per jaar 40 miljoen keer van honger. Het verschil tussen arm en rijk blijft voortbestaan op deze aarde tot voor beiden de dood komt. "Rijk en arm komen samen aan hun eind!", zegt psalm 49. De arme Lazarus, ooit door honden gelikt, wordt nu door engelen ontvoerd en aan de tafel bij Abraham, ja 'in diens schoot', dit is op de ereplaats, gebracht. Hemelser kan het niet! De rijke daarentegen gaat het graf in, naar de onderwereld. Helser kan het niet. Daar leert de rijke smeken. Maar zijn gebed: "Vader Abraham, heb medelijden, ontferm u over mij", wordt niet verhoord. De kloof tussen rijk en arm is niet meer te overbruggen omdat die ook tijdens het aardse leven niet te overbruggen was. De zaligsprekingen en de weeklachten gaan in vervulling:"Zalig de armen, voor jullie is het koninkrijk van God. Zalig die nu honger lijden, jullie zullen volop te eten hebben. Zalig die nu huilen, jullie zullen lachen. Wee jullie rijken, je hebt je troost al binnen. Wee jullie die nu voldaan zijn, je zult honger hebben. Wee die nu lachen, jullie zullen rouwen en huilen" (Lucas 6,20-26). Wie zich wentelt in zijn eigen rijkdom, sluit zich af voor de noden van zijn medemens en geraakt vroeg of laat potdoof en stekeblind voor de directe behoeften van zijn naaste. Niet alleen Lazarus had gered kunnen worden, ook de rijkaard! Maar hij deed zelf de deur op slot. Wie niet horen wil, moet voelen. Wie niet luistert naar Wet en Profeten, naar Abraham en Mozes, zal ook naar de boodschap van de Verrezene uit de doden niet luisteren. "Wie oren om te horen heeft, hore naar de wet die God hem geeft. Biedt uw naaste de helpende hand, spijzigt de armen in uw land, een woning wilt hun geven. Het tweede gebod is het eerste gelijk: doet dit, en gij zult leven", zo klinkt de boodschap in een lied van Oosterhuis. Geloof in Jezus' boodschap kan je echter niet afdwingen. Geloven is een vrije keuze, geloven vraagt luisterbereidheid. Wij hebben Mozes en de profeten, en de verrezen Jezus, het Woord van God. Dat

alles is voldoende om een antwoord te vinden op ons zoeken, op onze vragen en problemen, voldoende om te groeien in geloof, hoop en liefde, om "broederlijk bij te staan al wie berooid zijn en verdrukt" (Eucharistisch gebed XI C). Want over die liefde voor God en voor elkaar spreekt de bijbel voortdurend. Het evangelie nodigt ons uit om onze ogen te openen voor Lazarus die op zoveel plaatsen van onze wereld in ellende neerligt, om iets te doen aan het onrecht dat zo vaak oorzaak is van ellende. Om niet voorbij te gaan aan de arme in ons midden. Om niet voorbij te gaan aan het kille hart van machthebbers en rijken, maar hen de ogen en de oren te openen. Zo zal ons luisteren vrucht dragen. De rijke uit het evangelie komt tot inzicht als het te laat is. Wij hebben nog de mogelijkheid om te luisteren naar Gods woord en om effectief te handelen. Je moet niet wachten tot iemand dood is, om hem te helpen. Wacht niet tot het te laat is, om dan jezelf te beklagen: ik had nog dit of dat willen zeggen of doen, maar ja... Deze parabel is niet bedoeld om de rijken te veroordelen en de armen op te hemelen. De rijke werd niet veroordeeld om zijn rijkdom, maar omdat hij zijn hart gesloten hield voor de arme. Deze parabel zegt ons dat we bereid moeten zijn om te delen, en bovendien dat we dat nù moeten doen en niet moeten uitstellen tot morgen wat vandaag al kan gebeuren. Het is geen les over het leven na de dood, over hoe het in de hemel en in de hel zal zijn. Het is een boodschap voor het leven hier en nu: hier en nu moet het gebeuren. We moeten het Rijk van God niet uitstellen, maar nu doen wat we kunnen voor mensen die we op onze weg tegenkomen. Er zijn meer dan genoeg harten, die wat warmte kunnen gebruiken. Wacht niet tot het te laat is!

@preekvdw.