zadania maturalne. dział metodyka badań geograficznychlipien.cba.pl/zad_1.pdf · czerwonego...

1

Zadania maturalne z arkuszy OKE oraz matur próbnych - zebrane przez uczniów Liceum Ogólnokształcącego w centrum edukacyjnym „RN2000” w Piekarach.

Zadania maturalne. Dział: Metodyka badań geograficznych

Zadanie 1. (1 pkt) Powierzchnia lotniska w Balicach na barwnej mapie okolic Krakowa wynosi 17 cm.

Oblicz powierzchnię lotniska w terenie. Zapisz obliczenia. Podaj wynik w km

Zadanie 2. (1 pkt) Na lotnisku w Balicach planuje się budowę drugiego pasa startowego o długości

3200 metrów. Projekt przewiduje budowę nowego pasa startowego z punktu zaznaczonego na

poniższej mapie literą A, w kierunku o azymucie 240º.

Fragment lotniska w skali 1 : 25 000

Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Odcinek wskazujący położenie projektowanego pasa startowego oznaczono literami

A–B. A–C. A–D. A–E

Zadanie 3. (2 pkt) Oblicz średni spadek strumienia, który płynie między wzniesieniami Winna Góra i

Pękacz (pole D2). Przyjmij, że:

– długość strumienia na barwnej mapie wynosi 1,9 cm

– jego ujście do strumienia w Dolinie Aleksandrowickiej jest położone na wysokości 248 m n.p.m.

Zadanie 4. (1 pkt)

W Dolinie Mnikowskiej znajdują się jaskinie wytworzone w skałach wapiennych.

Podaj nazwę procesu rzeźbotwórczego, w wyniku którego te jaskinie powstały. Opisz proces

tworzenia się jaskiń w skałach wapiennych.

Nazwa procesu .............................................................................................................................

2


Opis procesu

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 5. (1 pkt) Podaj po jednej różnicy między obszarami przedstawionymi na mapie w polach J4 i

H6 dotyczącej każdego z podanych kryteriów.

Wysokości względne i bezwzględne

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Szata roślinna

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 6. (2 pkt) Podaj po dwa argumenty, które potwierdzają, że środowisko przyrodnicze

obszarów przedstawionych na mapie w polach E3/F3 i H2/I2 jest przekształcone antropogenicznie.

Obszar pól E3/F3

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Obszar pól H2/I2

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 7. (1 pkt)Fragment autostrady A4 z Balic w kierunku Kryspinowa i dalej na południowy

wschód stanowi obwodnicę Krakowa. Podaj trzy korzyści dla mieszkańców Krakowa i kierowców

korzystających z tej obwodnicy.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

3


.......................................................................................................................................................

3. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 8. (1 pkt) Na lotnisku w Balicach planuje się budowę drugiego pasa startowego o długości

3200 metrów. Oblicz długość, jaką będzie miał ten pas na barwnej mapie okolic Krakowa. Zapisz

obliczenia. Wynik podaj w milimetrach.

Zadanie 9. (2 pkt) Odszukaj na mapie i wpisz do tabeli nazwy opisanych obiektów.

Zadanie 10. (1 pkt) Obszar przedstawiony na mapie jest zbudowany głównie z wapieni, które ulegają

krasowieniu. Podaj nazwy dwóch rodzajów form krasowych, które występują w rezerwacie Dolina

Mnikowska.

1. ...................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

Zadanie 11. (2 pkt) Wpisz do tabeli cechę każdego z podanych elementów środowiska

przyrodniczego, charakterystyczną dla obszarów przedstawionych na mapie w polach D2 i H6.

4


Zadanie 12. (1 pkt) Podaj dwa argumenty, które potwierdzają, że obszar przedstawiony na mapie w

polach I4/J4 jest atrakcyjnym terenem rekreacyjnym dla mieszkańców Krakowa.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 13 (2 pkt) Zdania opisują trasę wycieczki zielonym szlakiem rowerowym z parkingu przy

Willi

Decjusza (K4) do parkingu przy Dolinie Mnikowskiej (A3). Uzupełnij zdania. Wpisz właściwe

określenia spośród podanych w nawiasach. Pierwszy odcinek trasy – od parkingu do początku

czerwonego szlaku turystycznego w osiedlu Chełm – turysta przejeżdża w kierunku (północno-

zachodnim / południowo-wschodnim)...................................................... . W bezpośrednim sąsiedztwie

ostatnich zabudowań osiedla Zakamycze znajduje się (grodzisko / punkt widokowy)

............................................................ . Na odcinku od miejsca połączenia w Zakamyczu zielonych

szlaków: rowerowego i turystycznego do wiaduktu nad autostradą teren łagodnie (wznosi się / opada)

............................................... . W miejscowości Kryspinów szlak prowadzi między dwoma zalewami,

z których lepiej jest zagospodarowany turystycznie zalew (Kryspinów I / Kryspinów II)

........................................ . Ostatni odcinek trasy o długości 1 km turysta pokonuje, jadąc w kierunku,

którego azymut wynosi (50º / 280º) ................................. .

Zadanie 14. (1 pkt)Zaznacz dwa czynniki, jeden przyrodniczy i jeden pozaprzyrodniczy, które miały

największy wpływ na lokalizację portu lotniczego Kraków-Balice.

A. duży obszar płaskiego terenu

B. podłoże zbudowane ze skał przepuszczalnych

C. występowanie w sąsiedztwie dużych zbiorników wodnych

D. przebieg linii kolejowej

E. położenie na obrzeżach Krakowa

F. sąsiedztwo bazy paliwowej

Zadanie 15. (2 pkt)Podaj po dwa przykłady negatywnego wpływu autostrady A4 i portu lotniczego na

środowisko przyrodnicze i warunki życia mieszkańców Morawicy, Aleksandrowic

Wpływ na środowisko przyrodnicze:

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wpływ na warunki życia mieszkańców:

5


1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 16. (1 pkt) Odszukaj na mapie opisane szczyty górskie i wpisz ich nazwy do tabeli.

Opis położenia szczytów górskich

Nazwa szczytu

Najwyżej położony szczyt pasma rozdzielającego dorzecze

Witlinki i Górnej Solinki.

Szczyt znajduje się 144 m powyżej Przełęczy M. Orłowicza.

Szczyt położony na zachodniej granicy Bieszczadzkiego

Parku Narodowego.

Zadanie 17. (2 pkt) Na rysunku przedstawiono profil grzbietowy jednej z połonin.

6


Na podstawie: Jerzy Wrona, Regiony Polski. Rzeszowskie, WSiP, Warszawa 1996

Uzupełnij profil, wpisując w odpowiednie miejsca:

– skalę pionową profilu

– wysokości bezwzględne dwóch wzniesień oraz nazwy geograficzne dwóch obiektów.

Zadanie 18. (1 pkt) Oblicz wysokość względną pomiędzy najwyżej położonym szczytem Połoniny

Wetlińskiej a najwyżej położonym gospodarstwem w Górnej Wetlince. Zapisz obliczenia.

Miejsce na obliczenia:

Odpowiedź: Wysokość względna wynosi ................................

Zadanie 19. (2 pkt) Spotkanie grupy turystów, wyruszających na Przełęcz Orłowicza, zostało

wyznaczone w miejscu o współrzędnych geograficznych 49º09′30″N i 22º28′E.

a) Podaj nazwę miejscowości, w której znajduje się to miejsce. Wymień jeden obiekt

noclegowy znajdujący się w tej miejscowości.

Miejscowość ................................................................................................................

Obiekt ..........................................................................................................................

b) Zaznacz współrzędne geograficzne Przełęczy Orłowicza.

A. 49º10′10″N; 22º31′30″E

B. 49º10′50″N; 22º29′50″E

C. 49º11′40″N; 22º27′50″E

D. 49º12′50″N; 22º30′50″E

Zadanie 20. (2 pkt) Odszukaj na mapie odcinki szlaków turystycznych:

– żółtego od szosy w osadzie Stare Sioło do schroniska ZHP „Ostoja”

7


– czerwonego od Srebrzystej Przełęczy do skrzyżowania dróg w Brzegach Górnych.

Przyporządkuj każdemu ze szlaków po trzy cechy, które charakteryzują jego przebieg, wpisując

odpowiednie litery.

Cechy przebiegu szlaków turystycznych:

A. W większości przebiega przez teren niezalesiony.

B. Na niewielkim, płaskim odcinku towarzyszy innemu szlakowi turystycznemu.

C. Początkowo prowadzi wzdłuż linii grzbietowej, następnie wzdłuż szerokiej doliny

rzecznej.

D. Na pewnej długości prowadzi drogą gruntową.

E. Prowadzi przez szczytowe partie Połoniny Wetlińskiej.

F. Generalnie przebiega w kierunku SW-NE.

G. W całości znajduje się poza Bieszczadzkim Parkiem Narodowym.

H. Składa się z dwóch odcinków o podobnej długości: prawie płaskiego i bardzo stromego.

Szlak czerwony: .............................................. Szlak żółty: ...................................................

Zadanie 21. (1 pkt) Zaznacz poprawne zakończenie zdania.

Azymut z Osadzkiego Wierchu w kierunku szczytu Roh wynosi

A. 70º B. 110º C. 160º D. 200º

Zadanie 22. (1 pkt) Podaj, na podstawie mapy, trzy przykłady walorów środowiska

geograficznego Bieszczadów umożliwiających rozwój turystyki krajoznawczej na tym terenie.

1.

....................................................................................................................................................................

2.

...................................................................................................................................................................

3.

...................................................................................................................................................................

Zadanie 23. (1 pkt) Rysunki przedstawiają profile topograficzne.

8


Wybierz, spośród profili topograficznych oznaczonych literami od A do D, profil

przeprowadzony wzdłuż zielonego szlaku na odcinku od przystanku PKS w Rawce do Małej

Rawki (1272 m n.p.m.). Zapisz odpowiednią literę.

Profil oznaczono literą: .............................

Zadanie 24. (2 pkt) Droga wojewódzka 897 przebiegająca przez obszar Bieszczadzkiego Parku

Narodowego dzieli się na dwa wyraźnie różniące się odcinki:

1. od ujścia potoku Klimkowskiego do ujścia potoku Pataraczakowskiego

2. od ujścia potoku Pataraczakowskiego do Brzegów Górnych.

a) Uzupełnij tabelę, wpisując cechę przebiegu drogi charakterystyczną dla każdego z

wydzielonych odcinków.

Odcinek drogi wojewódzkiej Cechy przebiegu drogi

1.

2.

b) Wyjaśnij, dlaczego występują różnice w przebiegu drogi na wydzielonych odcinkach.

....................................................................................................................................................................

.................

9


....................................................................................................................................................................

.................

....................................................................................................................................................................

..................

Zadanie 25. (2 pkt) W dniu 22 czerwca grupa turystów spotyka się na szczycie Hnatowe Berdo.

a) Zaznacz wysokość górowania Słońca w tym miejscu w podanym dniu.

A. 47° 43′

B. 55° 33′

C. 64° 17′

D. 72° 57′

b) Zaznacz, po której stronie widnokręgu turyści zobaczą zachód Słońca w tym dniu.

A. Północnej

B. Północno-zachodniej

C. Południowo-zachodniej

D. Zachodniej

Zadanie 26. (2 pkt) Oblicz średni spadek potoku Pataraczakowskiego od źródła do miejsca

przecięcia z czarnym szlakiem. Wynik podaj w %. Zapisz obliczenia.

Zadanie 27. (1 pkt) Opis dotyczy jednego z zaznaczonych na mapie szlaków turystycznych.

Początkowo szlak biegnie bardzo łagodnym stokiem w kierunku północnym. Dalej stok staje

się coraz bardziej stromy. Na wysokości 960 m n.p.m. szlak wchodzi do lasu i zaczyna piąć się

mocniej w górę. W lesie prowadzi na północny zachód. Na granicy lasu gwałtownie skręca i

wyprowadza na rozległą połoninę. Z lewej strony, w kierunku północnozachodnim, widoczny jest Roh

oraz Hnatowe Berdo. Następnie szlak zmienia kierunek i doprowadza turystów do zabudowania

położonego na wysokości 1200 m n.p.m.

Napisz, jakim kolorem oznaczono na mapie opisany szlak turystyczny. Podaj nazwę

obiektu znajdującego się na końcu tego szlaku.

Kolor szlaku ................................................................................................................................

Nazwa obiektu ..............................................................................................................................

Zadanie 28. (1 pkt)Uczniowie znajdują się w dniu 22 grudnia w odległości około 200 metrów na

wschód od Przełęczy M. Orłowicza. Chcą zaobserwować moment górowania Słońca.

Zaznacz godzinę czasu strefowego, o której uczniowie mogą dokonać tej obserwacji.

A. 11:30 B. 12:00 C. 12:30 D. 13:00

Zadanie 29. (1 pkt) Wykaż, na przykładzie kolejki wąskotorowej i drogi wojewódzkiej nr 897,

wpływ rzeźby terenu na rozmieszczenie sieci komunikacyjnej.

....................................................................................................................................................................

.................

....................................................................................................................................................................

.................

....................................................................................................................................................................

...............

10


Zadania do mapy fragmentu Beskidu Żywieckiego

Do rozwiązania zadań od 1 do 7 wykorzystaj barwną mapę Beskidu Żywieckiego oraz własną

wiedzę.

Zadanie 30. (2 pkt) Odszukaj na mapie i wpisz do tabeli nazwy opisanych obiektów.

11


Zadanie 31. (1 pkt) Podaj nazwy metod kartograficznych, których użyto na załączonej mapie, aby

przedstawić podane obiekty.

A. skały, jaskinie, pomniki przyrody – ........................................................................................

B. lasy, kosodrzewina – .............................................................................................................

Zadanie 32. (1 pkt) Odszukaj na mapie Orawski Duży Stawek (pole D7) i zapisz wysokość nad

poziomem morza, na której jest on położony.

...............................................................................................................................................

Zadanie 33. (1 pkt) Oblicz wysokość, którą pokona turysta idący z Diablaka (pole D7) czerwonym

szlakiem do punktu widokowego na Sokolicy (pole E6).

Obliczenia:

Odpowiedź: ..................................................................................................................

Zadanie 34. (2 pkt) Odcinek czarnego szlaku prowadzący od schroniska PTTK Markowe Szczawiny

(pole C6) do przystanku autobusowego Podryzowane (pole D4) na mapie ma długość 10 cm. Oblicz

odległość rzeczywistą dzielącą omawiane punkty. Przy obliczeniach nie uwzględniaj spadku terenu.

Obliczenia:

Odpowiedź: .............................................................................................................................

12


Zadanie 35. (2 pkt) Powierzchnia Babiogórskiego Parku Narodowego na mapie wynosi 136 cm2.

Na podstawie skali mapy oblicz rzeczywistą powierzchnię parku.

Obliczenia:

Powierzchnia parku: ............................... km2

Zadanie 36. (2 pkt) Wymień po dwa walory turystyczne o charakterze przyrodniczym i

antropogenicznym, dzięki którym Wełcza (pole C2, 3) może pretendować do miana miejscowości

turystycznej.

Walory o charakterze przyrodniczym:

1.

...................................................................................................................................................................

2.

...................................................................................................................................................................

Walory o charakterze antropogenicznym:

1.

....................................................................................................................................................................

2.

...................................................................................................................................................................

13


Zadania do mapy fragmentu Gór Świętokrzyskich

Zadania od 1. do 6. wykonaj na podstawie załączonej barwnej mapy fragmentu Gór

14


Świętokrzyskich.

Zadanie 1. (1 pkt) 37 Podaj nazwę metody kartograficznej, za pomocą której przedstawiono na

mapie:

– ukształtowanie powierzchni ..................................................................................................

– obiekty noclegowe ..................................................................................................................

Zadanie 2. (1 pkt) Poniżej przedstawiono trzy profile hipsometryczne oznaczone numerami 1, 2, 3.

Podaj numer profilu, który odpowiada przedstawionej na mapie linii profilu AB między

szczytem Agata (pole A2) a Bodzentynem (pole B1).

Numer profilu ............

Zadanie 38. (1 pkt) Podkreśl dwa obiekty, które znajdują się przy szlaku turystycznym między

parkingiem w Nowej Słupi (pole E3) a szczytem Łysicy (pole A2).

A. Muzeum Wsi Kieleckiej

B. Ruiny kościoła p.w. Św. Ducha

C. Gajówka Rachtanka

D. Źródło św. Franciszka

E. Buk Jagiełły

15


Zadanie 39. (2 pkt) Oblicz średnie nachylenie stoku od szczytu Łysicy (pole A2) wzdłuż

czerwonego szlaku w kierunku WNW do punktu, w którym szlak zmienia kierunek o 90°,

położonego na wysokości 470 m n.p.m. Wynik podaj w %. Zapisz obliczenia.

Zadanie 40. (2 pkt) Podaj trzy różnice między elementami środowiska przyrodniczego obszarów

przedstawionych na mapie w polach A2 i D2.

1. ..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Zadanie 41. (2 pkt) Na rysunku przedstawiono uproszczony przekrój geologiczny przez Łysogóry i

obszar położony na północ od tego pasma.

Wpisz obok każdego zdania literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, gdy zdanie

jest fałszywe.

Łysica jest wyrzeźbiona z kambryjskich piaskowców kwarcytowych. ...............

Skały budujące Łysicę są młodsze od skał budujących Górę Miejską. ...............

Obszar zaznaczony na przekroju numerem 1 ma budowę antyklinalną. ...............

Dolina Pokrzywianki powstała w łupkach ilastych – skałach mniej odpornych na erozję niż piaskowce

kwarcytowe. ............

16


17


Zadania . wykonaj na podstawie załączonej barwnej mapy Pogórza Karkonoszy.

Zadanie 42. (1 pkt) Odszukaj na mapie i wpisz do tabeli nazwy niżej opisanych obiektów

geograficznych.

Opis obiektu geograficznego Nazwa obiektu

Przełęcz na wysokości 560 m n.p.m., do której

można dojść zielonym szlakiem z Zachełmia,

idąc w kierunku północnym.

Grupa skalna w północnej części Przesieki, na

prawym brzegu rzeki Podgórnej, w pobliżu

rozwidlenia dróg.

Wzniesienie o wysokości 626 m n.p.m., które

18


mijamy po lewej stronie, idąc Drogą pod

Reglami od Przesieki w kierunku zachodnim.

Zadanie 43. (1 pkt) Odczytaj na podstawie mapy i zapisz współrzędne geograficzne szczytu Kopa

(A3) z dokładnością do 1’.

Szerokość geograficzna.................................................................................................................

Długość geograficzna....................................................................................................................

Zadanie 44. (1 pkt) Odległość w linii prostej między przystankiem autobusowym przy starym młynie

w Przesiece (C3) a Wodospadem Podgórnej (C3) wynosi na załączonej mapie 3,8 cm. Oblicz długość

tego odcinka na mapie w skali 1 : 60 000.

Zadanie 45. (1 pkt) Oblicz wysokość względną, jaką pokonuje turysta idący od Przełęczy Żarskiej

(A2) na górę Chojnik (A1). Zapisz obliczenia.

Zadanie 46. (1 pkt) Oceń możliwość rozbudowy infrastruktury służącej uprawianiu sportów zimowych

na terenie przedstawionym na mapie. Swoją ocenę uzasadnij, podając jeden argument.

Zadanie 47. (1 pkt) Podkreśl miejscowość, w której zimą dzień jest najdłuższy.

A. Przesieka

B. Podgórzyn

C. Borowice

D. Zachełmie

Zadanie 48. (2 pkt) Podaj po dwie różnice między elementami środowiska przyrodniczego i

antropogenicznego obszarów przedstawionych na mapie, w polach B4 i D4. Różnice między

elementami środowiska przyrodniczego

1. ..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

Różnice między elementami środowiska antropogenicznego

1. ..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

Zadanie 49. (1 pkt) Enklawa Karkonoskiego Parku Narodowego – Góra Chojnik zajmuje

powierzchnię 80 ha. Oblicz, jaką powierzchnię zajmuje ta enklawa na załączonej mapie. Wynik podaj

w cm. Zapisz obliczenia.

Zadanie 50. (2 pkt) Wymień dwa rodzaje turystyki, które można uprawiać w Przesiece. Do każdego

przykładu dopisz obiekt infrastruktury przydatny dla podanego rodzaju turystyki, znajdujący się w tej

miejscowości.

Rodzaj turystyki Obiekt infrastruktury

Zadanie 51. (1 pkt) Podkreśl trasę do zamku Chojnik (A lub B), sprawiającą więcej trudności

przeciętnemu piechurowi i podaj uzasadnienie swojego wyboru.

A. Ścieżka Kunegundy, szlakiem zielonym.

B. Trasa od Skalnego Grzyba, szlakiem czerwonym.

Uzasadnienie

.......................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

19


Zadanie 52 (2 pkt) Przesieka znajduje się w okolicy atrakcyjnej turystycznie, bardzo blisko Jeleniej

Góry i uzdrowiska Cieplice. Gdyby w przyszłości powstało tutaj wielkie centrum kongresowe,

nastąpiłyby niewątpliwie zmiany w środowisku geograficznym (przyrodnicze, społeczne i

gospodarcze). Podaj dwa przykłady zmian w środowisku geograficznym terenu przedstawionego na

mapie, które może wywołać budowa i funkcjonowanie centrum kongresowego. Podaj ocenę każdej

zmiany i jej uzasadnienie.

1. Przewidywana zmiana w środowisku geograficznym

..................................................................................................................................................

Ocena zmiany z uzasadnieniem

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

2. Przewidywana zmiana w środowisku geograficznym

..................................................................................................................................................

Ocena zmiany z uzasadnieniem

..................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................

Zadanie 53. (1 pkt) Turysta idzie zielonym szlakiem z Borowic (D4) do zamku na górze Chojnik (A1).

Spośród podanych poniżej obiektów wybierz mijane po drodze i uporządkuj je w kolejności od

początku trasy, wpisując odpowiednie litery w kratki schematu.

A. Żelazny Mostek

B. Hotel Chojnik

C. Zbójeckie Skały

D. Piekielny Kamień

E. Rzeka Czerwień

F. Waloński Kamień

G. Pieczara Liczyrzepy

Borowiec Zamek

na górze Chojnik

20


Zadanie 54. (1 pkt) Podkreśl nazwy powiatu i województwa, w których znajduje się przedstawiony na

mapie

fragment polskich Karkonoszy.

Powiat: cieszyński, jeleniogórski, przemyski

Województwo: dolnośląskie, małopolskie, opolskie

21


Zadanie 55. (2 pkt) Poniższy profil terenu wykonano wzdłuż trasy turystycznej: rozwidlenie dróg obok

miejsca wypoczynkowego (B3) – niebieski szlak – dno Kotła Małego Stawu (B3) – ruiny schroniska

im. B. Czecha (B2) – zielony szlak w kierunku Kotła Wielkiego Stawu – czerwony szlak –

ruiny schroniska ks. Henryka (A2) – rozwidlenie dróg obok miejsca wypoczynkowego (B3).

Na podstawie mapy przyporządkuj podanym w tabeli obiektom miejsca na profilu.

Wpisz do tabeli litery, którymi je oznaczono.

Zadanie 56. (1 pkt) Podaj wysokość Gwiazdy Polarnej obserwowanej z punktu widokowego przy

zielonym szlaku (B1/B2).

Zadanie 57. (1 pkt) Zdjęcie wykonano z czerwonego szlaku turystycznego (A2). Literą A oznaczono

jedno ze schronisk turystycznych, literą B jedno z jezior.

22


Na podstawie mapy podaj nazwy własne obiektów geograficznych oznaczonych

na fotografii literami A i B.

Zadanie 58. (2 pkt)Oblicz czas przejścia ze schroniska Nad Łomniczką (D3) szlakiem czerwonym na

szczyt Śnieżki (D3), wiedząc że długość tej trasy na barwnej mapie wynosi 12 cm. Przyjmij, że:

– schronisko Nad Łomniczką jest położone na wysokości 1002 m n.p.m.

– średnia prędkość pieszego turysty na nienachylonym odcinku szlaku wynosi 4 km/h

– każde 100 m podejścia wymaga doliczenia 10 minut.

Zadanie 59. (1 pkt) Podaj trzy różnice między elementami środowiska przyrodniczego obszarów

położonych

na mapie w polach A1 i B3.

1. ...................................................................................................................................................

23


.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

3. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 60. (1 pkt) Kocioł Małego Stawu (A3/B3) ma genezę polodowcową.

Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Kocioł Małego Stawu powstał w wyniku

A. abrazji.

B. deflacji.

C. egzaracji.

D. korazji.

Zadanie 61. (2 pkt) Na rysunkach wykonanych w różnych skalach przedstawiono batygrafię dwóch

jezior polodowcowych w Karkonoszach: Wielkiego Stawu i Małego Stawu.

24


Na podstawie rysunków opisz trzy różnice między Wielkim Stawem a Małym Stawem.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

3. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

25


Zadanie 62. (2 pkt) Na fotografii znajduje się fragment obszaru przedstawionego na barwnej mapie

szczegółowej. Na pierwszym planie jest widoczna część Bielawy.

Na podstawie mapy uzupełnij poniższe zdania.

26


1. Obiekt oznaczony na fotografii literą A nosi nazwę .............................................................. .

2. Wzniesienie z wieżą widokową, z której wykonano zdjęcie, nosi nazwę ............................. .

3. Szczyt oznaczony na fotografii literą B nosi nazwę .............................................................. .

4. Fotograf, wykonując to zdjęcie, skierował aparat w kierunku .............................................. .

Zadanie 63. (1 pkt) Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Wieś Kamionki przedstawiona na mapie w polu D2 jest

A. łańcuchówką.

B. wielodrożnicą.

C. owalnicą.

D. widlicą.

Zadanie 64. (1 pkt) Uzasadnij wpływ rzeźby terenu na rozmieszczenie zabudowy miejscowości

Kamionki.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 65. (2 pkt) Przedstawiony na mapie obszar charakteryzuje się małą gęstością sieci drogowej.

Podaj trzy przyrodnicze przyczyny braku dróg o twardej nawierzchni łączących

bezpośrednio Bielawę z Kamionkami.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

3. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 66. (2 pkt)W 2006 roku oddano do użytku obwodnicę Bielawy (H2, I2).

Podaj trzy korzyści społeczno-ekonomiczne dla miasta i jego mieszkańców wynikające

27


z wybudowania tej drogi.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

3. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 67. (1 pkt) Oblicz wysokość górowania Słońca w dniu przesilenia letniego w miejscu, w

którym stoi wieża radiowo-telewizyjna nad Zbiornikiem Sudety w Bielawie (G1).

Zadanie 68. (2 pkt) Z hotelu Czarny Rycerz (D2) udajesz się na wycieczkę na Wielką Sowę. W

miejscu położonym na wysokości 500 m n.p.m., z którego rozpoczynasz wędrówkę, temperatura

powietrza wynosi +5 °C. Oblicz temperaturę powietrza na szczycie Wielkiej Sowy. Przyjmij gradient

wilgotnoadiabatyczny. Zapisz obliczenia.

Zadanie 69. (1 pkt) Podaj nazwę własną dowolnego obiektu geograficznego znajdującego się w polu

G2, który został przedstawiony za pomocą metody:

– zasięgu .......................................................................................................

– sygnatury punktowej .......................................................................................................

Zadanie 70. (2 pkt)

a) Zaznacz trzy cechy siatki geograficznej.

A. Jest to układ południków i równoleżników narysowany na mapie.

B. Jest to układ południków i równoleżników wyobrażony na kuli ziemskiej.

C. Linie siatki przecinają się zawsze pod kątem prostym.

D. Linie siatki przecinają się pod różnymi kątami.

E. Południki są tej samej długości.

F. Równoleżniki są tej samej długości.

b) Wpisz poprawne dokończenie zdania.

Sposób przeniesienia siatki geograficznej na płaszczyznę to ......................................................

........................................................................................... .

28


Zadanie 71. (1 pkt) Na fotografii znajduje się fragment terenu przedstawionego na barwnej mapie

szczegółowej.

29


• Odczytaj z mapy i podaj nazwę własną akwenu oznaczonego na fotografii literą A.

.......................................................................................................................................................

• Zaznacz poprawne zakończenie zdania.

Na fotografii literą B oznaczono

A. drogę krajową.

B. drogę wojewódzką.

C. linię kolejową.

D. szlak turystyczny.

Zadanie 72. (1 pkt) Podaj nazwy dwóch rodzajów skal przedstawionych w legendzie mapy.

• .................................................................................................................................................

• .................................................................................................................................................

Zadanie 73. (2 pkt)Podaj nazwy metod kartograficznych, za pomocą których przedstawiono na

mapie:

• obszary leśne ..........................................................................................................................

30


• szlaki kajakowe ......................................................................................................................

• głębokości o tych samych wartościach w jeziorach ...............................................................

Zadanie 74. (1 pkt)Powierzchnia Jeziora Łuknajno zajmuje na mapie w skali 1:200000 obszar 1,7

cm2.

Oblicz powierzchnię jeziora w terenie. Wynik podaj w km2. Zapisz obliczenia.

Miejsce na obliczenia:

Odpowiedź .............................................................................

Zadanie 75. (1 pkt)Zaznacz dwa typy jezior polodowcowych, występujących na obszarze objętym

mapą.

A. morenowe

B. krasowe

C. cyrkowe

D. rynnowe

E. tektoniczne

Zadanie 76. (1 pkt)Jezioro Mikołajskie jest jednym z częściej wykorzystywanych akwenów

żeglarskich

w Polsce.

Podaj na podstawie mapy dwie przyrodnicze cechy Jeziora Mikołajskiego, świadczące

o jego atrakcyjności dla turystyki.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 77. (2 pkt)a) Wykorzystaj mapę i podaj czynnik sprzyjający eutrofizacji Jeziora

Łuknajno.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

b) Zaznacz poprawne zakończenie zdania.

Skutkiem procesu eutrofizacji jezior jest

A. przyspieszenie rozwoju glonów zabarwiających wodę na zielonkawy kolor.

B. wzrost zawartości tlenu na skutek rozkładu materii organicznej.

C. wzrost zasolenia wód jeziora.

D. spowolnienie odkładania osadów na dnie jeziora.

Zadanie7 8. (1 pkt)Wymień na podstawie mapy dwie cechy świadczące o młodoglacjalnej rzeźbie

obszaru przedstawionego na mapie.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 79. (1 pkt)Podaj dwa przykłady działań, które powinny być podejmowane w Mazurskim

Parku Krajobrazowym, aby nie doprowadzić do zniszczenia lub silnego przekształcenia

unikalnego krajobrazu tego obszaru.

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

31


Zadanie 80. (2 pkt) Długość Jeziora Żarnowieckiego zmierzona na załączonej mapie wynosi 16 cm.

Oblicz i podaj skalę liczbową mapy, na której odległość ta wyniesie 4 cm. Zapisz obliczenia.

32


Zadanie 81. (1 pkt) Wykorzystaj mapę oraz własną wiedzę i zaznacz opis wyjaśniający genezę misy

Jeziora Żarnowieckiego.

Jest to jezioro:

A. sztuczne, utworzone dla potrzeb elektrowni wodnej.

B. deltowe, utworzone w ujściu rzeki Piaśnicy.

C. krasowe, którego wody wypełniły dno wąwozu krasowego.

D. polodowcowe, ukształtowane w zagłębieniu między wzgórzami morenowymi.

Zadanie 82. (2 pkt) Wpisz do tabeli trzy rodzaje turystyki, które można uprawiać na obszarze objętym

mapą oraz podaj po jednym przykładzie obiektów istniejącej infrastruktury

turystycznej sprzyjających ich uprawianiu.

Zadanie 83. (1 pkt) Jeziora na Ziemi są zjawiskiem krótkotrwałym w skali czasu geologicznego.

Wykorzystaj własną wiedzę oraz barwną mapę i podaj dwie przyczyny zanikania jezior.

1. ..............................................................................................................

2. ..............................................................................................................

Zadanie 84. (2 pkt) Zaznacz wśród podanych trzy procesy lub zjawiska, które mogą wystąpić w

zachodniej części Kępy Żarnowieckiej po wylesieniu tego obszaru.

A. wzmożone spłukiwanie

B. nasilenie erozji gleb

C. rozwój procesów krasowych

D. powstawanie wiatrołomów

E. zmniejszenie retencji wody w gruncie

33


F. nasilenie się wietrzenia biologicznego

Zadanie 85. (2 pkt) Odszukaj na mapie wymienione poniżej miejscowości i uzupełnij tabelę, wpisując

obok każdej z podanych cech nazwę właściwej miejscowości.

Gniewino (F1), Dębki (A2), Żarnowiec (C2), Krokowa (C4)

Zadanie 86. (1 pkt) Zaznacz cechę, która określa stan polityczny widocznego na mapie fragmentu

Morza Bałtyckiego.

A. Jest to część pasa wód terytorialnych Polski.

B. Ta część Bałtyku nie należy do wyłącznej strefy ekonomicznej Polski.

C. Linia brzegowa morza stanowi granicę polityczną terytorium Polski.

D. Jest to fragment wód wewnętrznych Polski.

Zadanie 87. (2 pkt) Na południowo-wschodnim brzegu Jeziora Żarnowieckiego, na terenach

przemysłowych

nieukończonej elektrowni atomowej (pole E2-E3) działalność gospodarczą obecnie rozwija

kilkanaście firm różnych branż przemysłu m.in. tworzyw sztucznych, przemysłu

spożywczego, materiałów budowlanych. Pojawiły się również firmy, które pragną tu stworzyć

zakłady wysokiej technologii.

Wykorzystaj mapę i podaj trzy czynniki, które mogą zachęcać inwestorów do podjęcia

działalności gospodarczej na tym obszarze.

1. ..............................................................................................................

2. ..............................................................................................................

3. ..............................................................................................................

Zadanie 88. (1 pkt) Elektrownia szczytowo-pompowa „Żarnowiec” (pole F2) składa się z dwóch

zbiorników. Dolnym zbiornikiem jest Jezioro Żarnowieckie, zbiornik górny został wybudowany

34


nieopodal. Wykorzystaj mapę oraz własną wiedzę i oznacz zdania prawdziwe odnoszące się do

elektrowni szczytowo-pompowej literą P, a zdania fałszywe literą F.

Elektrownia szczytowo-pompowa „Żarnowiec” jest jedną z kilku tego typu

elektrowni funkcjonujących w Polsce. ……………

Woda ze zbiornika górnego spuszczana jest w późnych godzinach nocnych

do zbiornika dolnego. ……………

Górny zbiornik elektrowni zasilany jest wodą przepompowywaną

ze zbiornika dolnego. ……………

35


zadania maturalne. dział metodyka badań geograficznychlipien.cba.pl/zad_1.pdf · czerwonego...

Documents