xhmeia hm 2016 op neo systhma 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της...

18
ΑΡΧΗ 1 ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – NEO ΣΥΣΤΗΜΑ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 1 ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ ȆΑȃΕȁȁΑΔǿȀΕΣ ΕȄΕΤΑΣΕǿΣ Γ΄ ΤΑȄΗΣ ΗȂΕȇΗΣǿȅΥ ΓΕȃǿȀȅΥ ȁΥȀΕǿȅΥ ΔΕΥΤΕȇΑ 30 ȂΑΪȅΥ 2016 ΕȄΕΤΑΖȅȂΕȃȅ ȂΑΘΗȂΑ: ΧΗȂΕǿΑ ȆȇȅΣΑȃΑΤȅȁǿΣȂȅΥ ( ȃΕȅ ΣΥΣΤΗȂΑ ) ΣΥȃȅȁȅ ΣΕȁǿΔΩȃ: ȆΕȃΤΕ (5) ΘΕȂΑ Α Για τις προτάσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και , δίπλα , το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή. Α1. Για την αντίδραση: 2 Η ( ) 2 ȃΟ ( ) 2 ΗΟ ( ) ȃ ( ) + ⎯⎯→ + 2 2 2 g g g g η μέση ταχύτητα της αντίδρασης είναι υ 0,2 mol L s = -1 -1 και ο ρυθμός κατανάλωσης του H 2 είναι : α. 0,3 mol L s -1 -1 β. 0,1 mol L s -1 -1 γ. 0,4 mol L s -1 -1 δ. 0,2 mol L s -1 -1 . Ȃονάδες 5 Α2. Δίνεται η ισορροπία: CO ( ) C( ) 2CO( ) + 2 Z ZZX YZZZ g s g . H σωστή έκφραση για τη σταθερά ισορροπίας ( Kc) είναι α. [CO] c [CO ] = 2 K β. [CO] c [CO ][C] = 2 2 K γ. [CO ][C] c [CO] = 2 2 K δ. [CO] c [CO ] = 2 2 K . Ȃονάδες 5 Α3. Ποιο είναι το πλήθος των p ατομικών τροχιακών του ατόμου P 15 που περιέχουν e - στη θεμελιώδη κατάσταση; α. 2 β. 5 γ. 6 δ. 9. Ȃονάδες 5

Upload: others

Post on 12-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – NEO ΣΥΣΤΗΜΑ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ

Α Ε ΑΔ ΕΣ Ε ΕΤΑΣΕ Σ Γ΄ ΤΑ ΗΣ Η Ε ΗΣ Υ ΓΕ Υ Υ Ε Υ

ΔΕΥΤΕ Α 30 ΑΪ Υ 2016 Ε ΕΤΑΖ Ε ΑΘΗ Α:

ΧΗ Ε Α ΣΑ ΑΤ Σ Υ ( Ε ΣΥΣΤΗ Α) ΣΥ ΣΕ ΔΩ : Ε ΤΕ (5)

ΘΕ Α Α Για τις προτάσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της

πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή.

Α1. Για την αντίδραση: 2Η ( ) 2 Ο( ) 2Η Ο( ) ( )+ ⎯⎯→ +2 2 2g g g g η μέση

ταχύτητα της αντίδρασης είναι υ 0,2 mol L s= ⋅ ⋅-1 -1 και ο ρυθμός κατανάλωσης

του H2 είναι: α. 0,3 mol L s⋅ ⋅-1 -1

β. 0,1 mol L s⋅ ⋅-1 -1 γ. 0,4 mol L s⋅ ⋅-1 -1 δ. 0,2 mol L s⋅ ⋅-1 -1

. ονάδες 5

Α2. Δίνεται η ισορροπία: CO ( ) C( ) 2CO( )+2ZZZXYZZZg s g . H σωστή έκφραση για τη

σταθερά ισορροπίας (Kc) είναι

α. [CO]

c

[CO ]

=2

K

β. [CO]

c

[CO ][C]

=2

2

K

γ. [CO ][C]

c

[CO]

= 22K

δ. [CO]

c

[CO ]

=2

2

K .

ονάδες 5

Α3. Ποιο είναι το πλήθος των p ατομικών τροχιακών του ατόμου P15 που

περιέχουν e- στη θεμελιώδη κατάσταση;

α. 2

β. 5

γ. 6

δ. 9. ονάδες 5

Page 2: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – NEO ΣΥΣΤΗΜΑ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ

Α4. Σε ποια από τις παρακάτω ενώσεις ο αριθμός οξείδωσης του C έχει τιμή 0;

α. CH O2 β. HCOOH γ. CO2

δ. CH OH3 . ονάδες 5

A5. α χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας

δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η

πρόταση είναι σωστή, ή άθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.

α. Στις εξώθερμες αντιδράσεις ισχύει Δ 0<H .

β. Η ελάττωση της θερμοκρασίας ευνοεί τις ενδόθερμες αντιδράσεις.

γ. Η ατομική ακτίνα του Mg12 είναι μεγαλύτερη από του Na11 .

δ. Στο μόριο του ο σ δεσμός μεταξύ C6 και Cl17 προκύπτει

με επικάλυψη −3sp p ατομικών τροχιακών.

ε. Διάλυμα που περιέχει CH NH3 2 0,1 M και CH NH Cl3 3 0,1 M αποτελεί ρυθμιστικό διάλυμα.

ονάδες 5

ΘΕ Α Β Β1. α μεταφέρετε στο τετράδιό σας σωστά συμπληρωμένες τις παρακάτω χημικές

εξισώσεις:

α. NH CuO .....+ ⎯⎯→3

β. |

CH CH CH KMnO H SO .....

OH

+ + ⎯⎯→− −3 3 4 2 4

ονάδες 6 Β2. Σε δοχείο θερμοκρασίας θ C

o έχει αποκατασταθεί η ισορροπία:

N ( ) 3H ( ) 2NH ( ), Δ <0+2 2 3ZZZXYZZZg g g Η

Τι θα συμβεί στην ποσότητα της NH3 και στην CK της αντίδρασης,

α. όταν αυξηθεί η θερμοκρασία στο δοχείο; (μονάδες 2)

β. όταν αυξηθεί ο όγκος του δοχείου υπό σταθερή θερμοκρασία; (μονάδες 2)

α αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. (μονάδες 4)

ονάδες 8

Page 3: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – NEO ΣΥΣΤΗΜΑ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ

Β3. Για το δείκτη ερυθρό του αιθυλίου με p 5=aK , η όξινη μορφή του έχει χρώμα

κόκκινο και η βασική του κίτρινο.

α. Προσθέτουμε μερικές σταγόνες του δείκτη σε 25 mL HCl 0,1 M. Τι χρώμα

θα αποκτήσει το διάλυμα (μονάδα 1); α αιτιολογήσετε την απάντησή σας

(μονάδες 2). β. Στο διάλυμα του HCl προστίθεται σταδιακά υδατικό διάλυμα NaOH 0,1 M .

Σε ποια περιοχή του pH θα αλλάξει χρώμα ο δείκτης; α αιτιολογήσετε την

απάντησή σας. (μονάδες 2)

ονάδες 5 Β4. Δίνονται τα στοιχεία:

Na, Cl, K11 17 19 .

α. α βρείτε τη θέση των παραπάνω στοιχείων στον περιοδικό πίνακα,

δηλαδή την ομάδα, την περίοδο και τον τομέα. (μονάδες 3)

β. α ταξινομήσετε τα παραπάνω στοιχεία κατά αύξουσα ατομική ακτίνα

(μονάδα 1) και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 2).

ονάδες 6

ΘE Α Γ Γ1. Δίνονται οι παρακάτω αντιδράσεις:

α γράψετε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε,

Ζ, Η, Θ, , , , και CVH2VO2.

ονάδες 13

Page 4: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – NEO ΣΥΣΤΗΜΑ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ

Γ2. α γράψετε τις χημικές εξισώσεις πολυμερισμού:

α. του 1,3-βουταδιενίου

β. του ακρυλονιτριλίου (CH2=CH-CN).

ονάδες 4 Γ3. Ποσότητα προπινίου ίση με 8g αντιδρά με 6,72 L H2 μετρημένα σε STP,

παρουσία Ni ως καταλύτη. Όλη η ποσότητα του προπινίου και του H2

μετατρέπεται σε προϊόντα. α βρείτε:

α. τους συντακτικούς τύπους των προϊόντων της αντίδρασης

(μονάδες 2)

β. τις ποσότητες των προϊόντων σε mol.

(μονάδες 6)

Δίνονται ArC=12, ArH=1.

ονάδες 8 ΘΕ Α Δ

Δίνονται τα υδατικά διαλύματα:

• Υ1: NH3 0,1 M με pΗ=11

• Υ2: CΗ3NH2 1 M με βαθμό ιοντισμού, α=2%.

Δ1. α βρεθούν:

α. ο βαθμός ιοντισμού της NH3 (μονάδες 2)

β. η Κb της NH3 και η Κb της CΗ3NH2 (μονάδες 4)

γ. Ποια από τις δύο βάσεις είναι ισχυρότερη. α αιτιολογήσετε την απάντησή

σας. (μονάδες 2)

ονάδες 8

Δ2. Σε 200 mL του διαλύματος Υ1 προσθέτουμε 200 mL υδατικού διαλύματος HCl

0,05 . Συμπληρώνουμε το διάλυμα με νερό μέχρι τελικού όγκου 1L, χωρίς

μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ3.

α υπολογιστεί το pH του διαλύματος Υ3.

ονάδες 7

Δ3. Σε 10 mL του διαλύματος Υ2 προσθέτουμε 200 mL υδατικού διαλύματος HCl

0,05 M. Συμπληρώνουμε το διάλυμα με νερό μέχρι τελικού όγκου 250 mL, χωρίς

μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ4.

α υπολογιστεί το pH του διαλύματος Υ4.

ονάδες 6

Page 5: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – NEO ΣΥΣΤΗΜΑ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ

Δ4. Αναμιγνύουμε 100 mL διαλύματος Y1 με 100 mL υδατικού διαλύματος HCOOH

0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5.

Η Κa (ΗCOOH) ισούται με 10-4

.

ε βάση τα παραπάνω, αναμένεται το Υ5 να είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο;

(μονάδες 2)

Αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 2).

ονάδες 4

Δίνεται ότι:

• Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία θ=25οC.

• Kw=10-14

• Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις.

ΔΗΓ ΕΣ (για τους εξεταζομένους)

1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το

εξεταζόμενο μάθημα . α μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.

2. α γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων,

αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. ατά την αποχώρησή σας,

να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα .

3. α απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο

με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει . 4. άθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.

5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων.

6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης : 10.00 π.μ.

ΣΑΣ ΕΥΧ ΑΣΤΕ KΑ Η Ε ΤΥΧ Α

ΤΕ Σ Η Υ ΑΤ Σ

Page 6: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 1

Πανελλαδικές Εξετάσεις Ηµερησίων Γενικών Λυκείων Δευτέρα 30 – 05 – 2016

Εξεταζόµενο µάθηµα:

Χηµεία Προσανατολισµού Θετικών Σπουδών

Θέµα Α

Α1. γ

Α2. δ

Α3. γ

Α4. α

Α5. α) Σωστό

β) Λάθος

γ) Λάθος

δ) Λάθος

ε) Σωστό

Page 7: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 2

Θέµα Β Β1. α) 2ΝΗ3 + 3CuO→ N2 + 3Cu + 3H2O

Β2. α) Όταν αυξηθεί η θερµοκρασία στο δοχείο η ποσότητα της NH3

µειώνεται καθώς και η τιµή της σταθεράς ισορροπίας Kc.

Αιτιολόγηση:

Σύµφωνα µε την αρχή Le Chatelier όταν µεταβάλλουµε έναν από τους

συντελεστές ισορροπίας, η θέση της ισορροπίας µετατοπίζεται προς

εκείνη την κατεύθυνση που τείνει να αναιρέσει τη µεταβολή που

επιφέραµε.

Με αύξηση της θερµοκρασίας ευνοούνται οι ενδόθερµες αντιδράσεις,

οπότε η ισορροπία µετατοπίζεται προς εκείνη την κατεύθυνση που

απορροφάται θερµότητα, δηλαδή προς τ’ αριστερά (ενδόθερµη

αντίδραση). Άρα η ποσότητα της NH3 θα µειωθεί.

Η έκφραση της σταθεράς χηµικής ισορροπίας Kc είναι Kc =NH3[ ]2N2[ ] H2[ ]3

Η τιµή της Kc µίας συγκεκριµένης χηµικής εξίσωσης εξαρτάται από τη

θερµοκρασία. Η αύξηση της θερµοκρασίας µετατοπίζει την ισορροπία

προς τ’ αριστερά, οπότε αυξάνονται οι συγκεντρώσεις N2 και H2

Page 8: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 3

(παρονοµαστής) και ελαττώνεται η συγκέντρωση της NH3 (αριθµητής).

Εποµένως η τιµή της Kcµειώνεται.

β) Όταν αυξηθεί ο όγκος του δοχείου υπό σταθερή θερµοκρασία, η

ποσότητα της NH3 µειώνεται, ενώ η τιµή της Kc παραµένει σταθερή.

Αιτιολόγηση:

Με την αύξηση του όγκου του δοχείου, υπό σταθερή θερµοκρασία,

ελαττώνεται η ολική πίεση στο δοχείο. Λόγω της αρχής Le Chatelier η

ελάττωση της πίεσης µετατοπίζει την θέση ισορροπίας προς την

κατεύθυνση εκείνη που παράγονται τα περισσότερα mol αερίων, δηλαδή

προς τ’ αριστερά, άρα η ποσότητα της NH3 µειώνεται.

Η µεταβολή του όγκου του δοχείου δεν επηρεάζει τη τιµή της σταθεράς

Kc, καθώς η τιµή της εξαρτάται µόνο από την θερµοκρασία.

Β3. α) Το διάλυµα θα αποκτήσει κόκκινο χρώµα.

Ο δείκτης έχει pKa = 5, που σηµαίνει ότι θα πάρει το χρώµα της όξινης

µορφής του (κόκκινο) σε περιοχές pH < pKa −1 δηλαδή σε pH < 4, και

το χρώµα της βασικής µορφής του (κίτρινο) σε pH > pKa +1, δηλαδή σε

pH > 6.

Ο ιοντισµός του HCl στο νερό δίνεται σύµφωνα µε την παρακάτω χηµική

εξίσωση:

Μ HCl + Η2Ο → Cl− + H3O+

Τελικά - 0,1 0,1

Page 9: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 4

pH = − log H3O+⎡⎣ ⎤⎦ = − log 10−1( ) = 1

Αφού το διάλυµα έχει pH = 1 θα έχει χρώµα κόκκινο.

β) Με την προσθήκη του διαλύµατος NaOH 0,1M σταδιακά

εξουδετερώνεται το HCl και το pH του διαλύµατος του HCl σταδιακά

αυξάνεται. Το χρώµα του διαλύµατος θα αλλάξει στην περιοχή pH

µεταξύ των τιµών 4 και 6, όπου το διάλυµα θα έχει πορτοκαλί χρώµα.

Σε περιοχή pH πάνω από 6 το διάλυµα θα αποκτήσει κίτρινο χρώµα.

Β4. α) 11Νa :1s22s22p6 3s1

Τοµέας S

Οµάδα 1η

Περίοδος 3η

17Cl :1s22s22p6 3s2 3p5

Τοµέας P

Οµάδα 17η

Περίοδος 3η

Page 10: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 5

19K :1s22s22p6 3s2 3p6 4s1

Τοµέας S

Οµάδα 1η

Περίοδος 4η

β) Κατά µήκος µιας περιόδου η ατοµική ακτίνα ελαττώνεται από

αριστερά προς τα δεξιά.

Αυτό συµβαίνει γιατί όσο πηγαίνουµε προς τα δεξιά του περιοδικού

πίνακα, αυξάνεται ο ατοµικός αριθµός και κατά συνέπεια αυξάνεται το

δραστικό πυρηνικό φορτίο του ατόµου.

Λόγω µεγαλύτερης έλξης των ηλεκτρονίων της εξωτερικής στιβάδας από

τον πυρήνα, η ατοµική ακτίνα µειώνεται.

Σε µια οµάδα του περιοδικού πίνακα η ατοµική ακτίνα αυξάνεται καθώς

προχωρούµε από πάνω προς τα κάτω.

Αυτό συµβαίνει γιατί καθώς διασχίζουµε προς τα κάτω τον περιοδικό

πίνακα προστίθενται στιβάδες στο άτοµο, µεγαλώνει η απόσταση των

ηλεκτρονίων εξωτερικής στιβάδας – πυρήνα, οπότε η έλξη των

ηλεκτρονίων εξωτερικής στιβάδας – πυρήνα µειώνεται και συνεπώς η

ατοµική ακτίνα αυξάνεται. Εποµένως η ατοµική ακτίνα µειώνεται προς τα

δεξιά και προς τα πάνω του περιοδικού πίνακα. Άρα RCl < RNa < RK

Page 11: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 6

Θέµα Γ Γ1. Α :CH3CH2OH

Β :CH3CH2COOΝa

Γ :H2C = CH2

Ε :HC ≡ CH

Ζ :CH3CHO

Η :CH3COONH4

Θ :CH3CH2Cl

Ι :CH3CH2CN

Κ :CH3CH2COOH

Λ :CH3CH2CH2NH2

Μ :CH3CH2COONH3CH2CH2CH3

Εστέρας:CH3CH2COOCH2CH3

Γ2.

Page 12: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 7

Γ3. nH2 =VVm

= 6,7222,4

= 0,3 mol

nCH3C≡CH = mMr

= 840

= 0,2mol

mol CH3C ≡ CH + H2 → CH3CH = CH2

Αρχικά 0,2 0,3 -

Αντιδρούν 0,2 0,2 -

Παράγονται - - 0,2

Χ.Ι. - 0,1 0,2

mol CH3C = CH2 + H2 → CH3CH2CH3

Αρχικά 0,2 0,1 -

Αντιδρούν 0,1 0,1 -

Παράγονται - - 0,1

Χ.Ι. 0,1 - 0,1

Προϊόντα: 0,1mol CH3CH = CH2

0,1mol CH3CH2CH3

Page 13: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 8

Θέµα Δ Δ1. α) pH = 11

pOH = 14 −11= 3

− log OH−⎡⎣ ⎤⎦ = 3

OH−⎡⎣ ⎤⎦ = 10−3M

OH−⎡⎣ ⎤⎦ = αC

α =OH−⎡⎣ ⎤⎦C

= 10−3

10−1 = 10−2

β)

Μ ΝΗ3 + Η2Ο ΝΗ4+ + ΟΗ−

I.I C−αC αC αC

Κb NH3( ) =NH4

+⎡⎣ ⎤⎦ OH−⎡⎣ ⎤⎦

NH3[ ]

Κb NH3( ) =αC ⋅αCC 1−α( ) =

α2C1−α

Ισχύουν οι γνωστές προσεγγίσεις:

Κb NH3( ) = α2C

Κb NH3( ) = 10−2( )2 ⋅0,1= 10−4 ⋅10−1 = 10−5

Page 14: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 9

Μ CH3ΝΗ2 + Η2Ο CH3ΝΗ3+ + ΟΗ−

I.I C−αC αC αC

Κb CH3NH2( ) =CH3NH3

+⎡⎣ ⎤⎦ OH−⎡⎣ ⎤⎦

CH3NH2[ ]

Κb CH3NH2( ) =α2C

C 1−α( )

Ισχύουν οι γνωστές προσεγγίσεις:

Κb CH3NH2( ) = α2C

Κb CH3NH2( ) = 2 ⋅10−2( )2 ⋅1= 4 ⋅10−4

γ) Στην ίδια θερµοκρασία ισχυρότερη βάση είναι αυτή µε τη µεγαλύτερη

Kb.

Kb NH3( ) = 10−5

Κb CH3NH2( ) = 4 ⋅10−4

Kb NH3( ) < Kb CH3NH2( )

Άρα η CH3NH2 ισχυρότερη βάση.

Δ2. nNH3 = C ⋅V = 0,1⋅0,2 = 0,02mol

nHCl = C ⋅V = 0,05 ⋅0,2 = 5 ⋅10−2 ⋅2 ⋅10−1 = 10−2 mol

Page 15: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 10

mol ΝΗ3 + HCl → NH4Cl

Αρχικά 0,02 0,01 -

Αντιδρούν 0,01 0,01 -

Παράγονται - - 0,01

Τελικά 0,01 - 0,01

CNH3 =nV= 0,01

1= 0,01M = CB

CNH4Cl =nV= 0,01

1= 0,01M = CO

Μ NH4Cl → NH4+ + Cl−

I.I - CO CO

Μ ΝΗ3 + Η2Ο ΝΗ4+ + ΟΗ−

I.I CΒ − x CO + x x

Kb NH3( ) =NH4

+⎡⎣ ⎤⎦ OH−⎡⎣ ⎤⎦

NH3[ ]

Kb ΝΗ3( ) =x CO + x( )CB − x

Ισχύουν οι προσεγγίσεις:

Kb NH3( ) =x ⋅COCB

Page 16: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 11

x =Kb NH3( )CBCO

x = 10−5 ⋅0,010,01

= 10−5

OH−⎡⎣ ⎤⎦ = 10−5 M

pOH = − log OH−⎡⎣ ⎤⎦ = 5

pH = 9

Δ3. nCH3NH2 = C ⋅V = 1⋅10 ⋅10−3 = 10−2 mol

nHCl = C ⋅V = 0,05 ⋅0,2 = 5 ⋅10−2 ⋅2 ⋅10−1 = 10−2 mol

mol CH3ΝΗ3 + HCl → CH3NH3Cl

Αρχικά 10−2 10−2 -

Τελικά - - 10−2

CCH3NH3Cl =10−2

0,25= 4 ⋅10−2 M

M CH3ΝΗ3Cl → CH3NH3+ + Cl−

Τελικά - 4 ⋅10−2 4 ⋅10−2

Μ CH3ΝΗ3+ + Η2Ο CH3ΝΗ2 + H3O

+

I.I 4 ⋅10−2 − x x x

Page 17: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 12

Kα(CH3NH3

+ )= Kw

Kb CH3NH2( )

Kα(CH3NH3

+ )= 10−14

4 ⋅10−4 =10−10

4

Kα(CH3NH3

+ )= x2

4 ⋅10−2

x = 10−10

4⋅4 ⋅10−2 = 10−6 M

H3O+⎡⎣ ⎤⎦ = 10

−6 M

pH = 6

Δ4. nNH3 = C ⋅V = 0,1⋅0,1= 0,01mol

nHCOOH = C ⋅V = 0,1⋅0,1= 0,01mol

mol NH3 + HCOOH → HCOONH4

Αρχικά 0,01 0,01 -

Αντιδρούν 0,01 0,01 -

Παράγονται - - 0,01

Τελικά - - 0,01

CHCOONH4 =0,010,2

= 0,05M

Μ HCOONH4 → ΗCOO− + NH4+

Τελικά - 0,05 0,05

Page 18: XHMEIA HM 2016 OP NEO SYSTHMA 10 - neapaideia.gr · 0,1 , χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (Ηcooh)

!

ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ 13

Μ HCOO− + Η2Ο ΗCOOΗ + ΟΗ−

Aρχικά 0,05 - - -

Μ ΝΗ4+ + Η2Ο ΝΗ3 + Η3Ο

+

Aρχικά 0,05 - - -

Κb HCOO−( ) =

Kw

Kα HCOOH( )= 10

−14

10−4 = 10−10

Kα NH4

+( ) =Kw

Kb NH3( )= 10

−14

10−5 = 10−9

Kα NH4

+( ) > Kb HCOO−( )

H3O+⎡⎣ ⎤⎦ > OH−⎡⎣ ⎤⎦

Άρα το διάλυµα είναι όξινο.

Επιµέλεια απαντήσεων των θεµάτων:

Στεφανίδου Διάνα,

Δέδες Μιχάλης,

Καττή Κωνσταντίνα,

Χονδρονικόλα Δήµητρα.