wymagania edukacyjne z chemii na podstawie programów...
TRANSCRIPT
1
Wymagania edukacyjne z chemii na podstawie programów nauczania chemii w gimnazjum „Chemia Nowej Ery”
autorstwa Marii Litwin i Teresy Kulawik oraz „Ciekawa chemia” autorstwa Hanny Gulińskiej i Janiny Smolińskiej
CELE OCENIANIA. 1. Sprawdzanie umiejętności posługiwania się wiedzą chemiczną w życiu codziennym w sytuacjach typowych i problemowych. 2. Sprawdzanie wiadomości i umiejętności praktycznych. 3. Kształtowanie postaw ucznia. 4. Kształtowanie umiejętności logicznego samodzielnego myślenia. 5. Wskazanie uczniowi, nauczycielowi i rodzicom stanu umiejętności uczniów i pomoc w wyborze formy wyrównania braków lub pokonaniu trudności. Sposoby sprawdzania postępów ucznia: 1. Sprawdziany pisemne: - sprawdzian zapowiadany będzie z tygodniowym wyprzedzeniem, - obejmuje większą partię materiału, np. dział chemii, - uczeń ma prawo jeden raz do poprawy oceny z danej pracy klasowej, w terminie wyznaczonym przez nauczyciela, nie później niż dwa tygodnie po
przedstawieniu klasie wyników sprawdzianu, ocena z popraw zostaje wpisana do dziennika jako kolejna z ocen, - poprawa odbywa się po lekcjach, - uczeń może przystępować do poprawy danego sprawdzianu tylko jeden raz, - termin poprawy wyznacza nauczyciel (poprawa odbywa się w ciągu 2 tygodni od przedstawienia klasie wyników sprawdzianu). 2. Kartkówki: - krótkie (niezapowiedziane) formy, równoznaczne z odpowiedziami ustnymi, - czas trwania - 5- 10 min. - obejmują materiał z trzech ostatnich lekcji, - nie przewiduje się ich poprawiania, 3. Kartkówki – wejściówki: - czas trwania - 2- 5 min. - mogą odbywać się na każdej lekcji, - sprawdzają znajomość materiału z poprzedniej lekcji - oceniane na +/- ( z 5 „+”powstaje ocena bardzo dobry, z 4 „+” powstaje ocena dobry, z 3 „+” powstaje ocena dostateczny, z 2 „+” powstaje ocena dopuszczający + z 1„+” powstaje ocena niedostateczny)
2
4. Wypowiedzi ustne: - Uczeń jest oceniany z trzech ostatnich tematów - Kryteria oceny ustnej są następujące: a) bezbłędna, samodzielna, wykraczająca poza program - ocena celująca b) bezbłędna, samodzielna, wyczerpująca - ocena bardzo dobra c) bezbłędna, samodzielna, niepełna - ocena dobra d) z błędami, samodzielna, niepełna - ocena dostateczna e) z błędami, z pomocą nauczyciela, niepełna - ocena dopuszczająca f) nie udzielenie prawidłowej odpowiedzi - ocena niedostateczna Nie każda odpowiedź musi być oceniana. 5. Prace domowe - mogą być: indywidualne krótkoterminowe z lekcji na lekcję (wykonywanie samodzielnie zadań i ćwiczeń) lub długoterminowe (np. referat, opracowanie
zagadnienia, wykonanie pomocy dydaktycznej, projektu). - z pracy domowej, pracy samodzielnej uczeń otrzymuje ocenę w zależności od jej typu i rodzaju oraz toku i poprawności wykonania zadania w ocenie
uwzględniany jest wybór poprawnej metody rozwiązania, konsekwencje w jej realizacji oraz poprawność wyniku - w przypadku otrzymania oceny niedostatecznej za brak pracy domowej, uczeń ma prawo do poprawy oceny niedostatecznej za brak zadania domowego
jeżeli w zamian wykona zadanie domowe w dwukrotnie większym zakresie. Obok oceny niedostatecznej w dzienniku wstawiona jest ocena poprawiona. Referaty niesamodzielne oraz bez podania źródeł nie będą sprawdzane, a w przypadku skopiowania cudzej pracy uczeń może otrzymać ocenę niedostateczną 6. Ćwiczenia praktyczne - umiejętność wykonywania przewidzianych eksperymentów chemicznych, pomiarów 7. Aktywność ucznia oceniana znakiem „+” i „-” „+” uczeń może uzyskać za: - zaangażowanie w pracę na lekcji - udział w dyskusji - wypowiedź w trakcie rozwiązywania nowych problemów - eksperymentowanie w toku lekcji - pomysłu, inicjatywy - rozwiązanie problemu o niewielkiej skali trudności - rozwiązanie typowego zadania domowego,
3
- aktywny udział w pracy grupy rozwiązującej problem, zadanie, „-”uczeń może uzyskać za: - brak zadania domowego lub brak zeszytu, zgłoszony na początku lekcji, - brak koniecznych (wcześniej zapowiadanych) materiałów niezbędnych podczas lekcji, - brak oznak pracy w grupie, - niewykonywanie prostych czynności w toku lekcji (nie są one związane z wolnym tempem pracy ucznia) Ocena za aktywność wystawiana jest na podstawie ilości zdobytych plusów. Kryterium oceny liczone wg prawidłowości – z 5 „+”powstaje ocena bardzo dobry, z 4 „+” powstaje ocena dobry, z 3 „+” powstaje ocena dostateczny, z 2 „+” powstaje ocena dopuszczający + z 1„+” powstaje ocena niedostateczny) Natomiast 3 znaki „-” – ocena niedostateczna. 8. Zeszyt przedmiotowy - uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu przedmiotowego, w którym powinny znajdować się zapisy tematów, notatki, zapisy poleceń prac domowych. Zeszyt powinien być prowadzony systematycznie, nauczyciel może to ocenić. W przypadku nieobecności w szkole uczeń ma obowiązek uzupełnić zeszyt. - obecność wszystkich tematów, notatek, prac - ocena dostateczna, - wyróżnienie kolorem wszystkich pojęć, wzorów i jednostek, obecność numerów lekcji i dat, podkreślone tematy – ocena dobra - estetyka zeszytu – ocena bardzo dobra - spełnienie wszystkich powyższych wymagań oraz dodatkowe prace domowe, notatki, rysunki, ciekawostki – ocena celująca. Zasady oceniania
1. Uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami oceniania wewnątrzszkolnego 2. Prace klasowe i odpowiedzi ustne są obowiązkowe, 3. Prace klasowe są zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, podany jest zakres sprawdzanych umiejętności i wiedzy, 4. Uczeń, który opuścił więcej niż 50% lekcji może być nieklasyfikowany. 5. Po usprawiedliwionej nieobecności na zajęciach trwającej, co najmniej tydzień uczeń ma prawo w pierwszym dniu po nieobecności nie odrobić
pisemnych prac domowych zadanych w okresie nieobecności, a przez trzy kolejne dni nauki nadrabiać zaległości i uzupełniać materiał (wiadomości, zeszyty, itp.), w tym czasie jest zwolniony z odpowiedzi ustnych i pisemnych form sprawdzania wiadomości
6. Uczeń ma prawo zgłosić (bez konsekwencji) nieprzygotowanie do lekcji, np. brak zadania, brak zeszytu, nieprzygotowanie do odpowiedzi, 2 razy w semestrze. Brak zgłoszenia nieprzygotowania skutkuje oceną niedostateczną.
7. Uczeń obecny na lekcji odmawiający odpowiedzi ustnej, pisania kartkówki (a przed lekcją nie zgłosił nieprzygotowania), zapowiedzianej pracy pisemnej lub sprawdzianu otrzymuje ocenę niedostateczną.
8. Udział z powodzeniem w olimpiadach i konkursach to podstawa do oceny celującej..
4
9. Nauczyciel 2 tygodnie przed klasyfikacją śródroczną/roczną wystawia przewidywane śródroczne/roczne oceny klasyfikacyjne, wpisując je do dziennika lekcyjnego w osobnej kolumnie „ przewidywana ocena” oraz zapoznaje z nimi uczniów i ich rodziców.
10. Ocenę śródroczną/roczną wystawia nauczyciel na tydzień przed śródrocznym/rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem zebraniem Rady Pedagogicznej.
11. Ocena śródroczna ustalana jest na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych w ciągu pierwszego okresu. 12. Ocena roczna ustalana jest na podstawie oceny śródrocznej i ocen cząstkowych uzyskanych w II okresie. 13. Uzyskane stopnie w poszczególnych formach aktywności ucznia stanowią podstawę stopnia śródrocznego. Stopnie mają różne wagi. Ocena
śródroczna (roczna) nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych.
Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywana oceny klasyfikacyjnej – zgodnie z zapisami w statucie szkoły.
5
Wymagania edukacyjne z chemii w klasie II gimnazjum niezbędne do uzyskania śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych wg kolejnych działów:
Dział 1. WODA I ROZTWORY WODNE
Wymagania na ocenę
dopuszczającą [1]
dostateczną [1 + 2]
dobrą [1 + 2 + 3]
bardzo dobrą [1 + 2 + 3 + 4]
Uczeń: wymienia rodzaje wód; wie, jaką funkcję pełni woda w budowie
organizmów; podaje przykłady roztworów i zawiesin
spotykanych w życiu codziennym; wymienia czynniki przyśpieszające
rozpuszczanie ciał stałych; wie, co to jest stężenie procentowe
roztworu; zna wzór na stężenie procentowe
roztworu; wskazuje znane z życia codziennego
przykłady roztworów o określonych stężeniach procentowych;
wie, co to jest rozcieńczanie roztworu; wie, co to jest zatężanie roztworu; podaje źródła zanieczyszczeń wody; zna podstawowe skutki zanieczyszczeń
wód.
Uczeń: tłumaczy obieg wody w przyrodzie; tłumaczy znaczenie wody w
funkcjonowaniu organizmów; wyjaśnia znaczenie wody w gospodarce
człowieka; podaje, na czym polega proces
rozpuszczania się substancji w wodzie; bada rozpuszczanie się substancji stałych
i ciekłych w wodzie; bada szybkość rozpuszczania się
substancji w wodzie; podaje różnicę między roztworem
nasyconym i nienasyconym; przygotowuje roztwór nasycony; podaje, na czym polega różnica między
roztworem rozcieńczonym a stężonym; potrafi stosować wzór na stężenie
procentowe roztworu do prostych obliczeń;
przygotowuje roztwory o określonym stężeniu procentowym;
wie, na czym polega rozcieńczanie roztworu;
podaje sposoby zatężania roztworów; tłumaczy, w jaki sposób można poznać,
że woda jest zanieczyszczona.
Uczeń: wyjaśnia, jakie znaczenie dla
przyrody ma nietypowa gęstość wody; wykrywa wodę w produktach
pochodzenia roślinnego i w niektórych minerałach;
tłumaczy, jaki wpływ na rozpuszczanie substancji stałych ma polarna budowa wody;
wskazuje różnice we właściwościach roztworów i zawiesin;
wyjaśnia, na czym polega różnica między roztworem właściwym a roztworem koloidalnym;
tłumaczy, co to jest rozpuszczalność substancji;
odczytuje wartość rozpuszczalności substancji z wykresu rozpuszczalności;
oblicza stężenie procentowe roztworu, znając masę substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika (lub roztworu);
oblicza masę substancji rozpuszczonej w określonej masie roztworu o znanym stężeniu procentowym;
oblicza masę rozpuszczalnika potrzebną do przygotowania roztworu określonym stężeniu procentowym;
Uczeń: uzasadnia potrzebę oszczędnego
gospodarowania wodą i proponuje sposoby oszczędzania;
oblicza procentową zawartość wody w produktach spożywczych na podstawie przeprowadzonych samodzielnie badań;
wyjaśnia, co to jest emulsja; otrzymuje emulsję i podaje przykłady
emulsji spotykanych w życiu codziennym;
wyjaśnia, co to jest koloid; podaje przykłady roztworów
koloidalnych spotykanych w życiu codziennym;
korzystając z wykresu rozpuszczalności, oblicza rozpuszczalność substancji w określonej masie wody;
wyjaśnia, od czego zależy rozpuszczalność gazów w wodzie;
omawia znaczenie rozpuszczania się gazów w wodzie dla organizmów;
oblicza stężenie procentowe roztworu, znając masę lub objętość i gęstość substancji rozpuszczonej i masę rozpuszczalnika (lub roztworu);
oblicza masę lub objętość substancji
6
oblicza, ile wody należy dodać do danego roztworu w celu rozcieńczenia go do wymaganego stężenia procentowego;
oblicza masę substancji, którą należy dodać do danego roztworu w celu zatężenia go do określonego stężenia procentowego;
oblicza, ile wody należy odparować z danego roztworu w celu zatężenia go do określonego stężenia procentowego;
omawia zagrożenia środowiska przyrodniczego spowodowane skażeniem wód;
omawia sposoby zapobiegania zanieczyszczeniom wód.
rozpuszczonej w określonej masie lub objętości roztworu o znanym stężeniu procentowym;
oblicza objętość rozpuszczalnika (o znanej gęstości) potrzebną do przygotowania roztworu określonym stężeniu procentowym;
przygotowuje roztwór o określonym stężeniu procentowym przez zmieszanie dwóch roztworów o danych stężeniach;
oblicza masy lub objętości roztworów o znanych stężeniach procentowych potrzebne do przygotowania określonej masy roztworu o wymaganym stężeniu;
wyjaśnia, jak działa oczyszczalnia ścieków;
tłumaczy, w jaki sposób uzdatnia się wodę.
Przykłady wymagań nadobowiązkowych
Uczeń:
wyjaśnia, co to jest mgła i piana;
tłumaczy efekt Tyndalla;
prezentuje swoje poglądy na temat ekologii wód w Polsce i na świecie;
zna i rozumie definicję stężenia molowego;
wykonuje proste obliczenia związane ze stężeniem molowym roztworów.;
stosuje zdobyte wiadomości w sytuacjach problemowych.
7
Dział 2. KWASY
Wymagania na ocenę
dopuszczającą [1 ]
dostateczną [1 + 2]
dobrą [1 + 2 + 3]
bardzo dobrą [1 + 2 + 3 + 4]
Uczeń:
wymienia zasady bhp dotyczące obchodzenia się z kwasami
definiuje pojęcia: elektrolit i nieelektrolit
wyjaśnia, co to jest wskaźnik i wymienia trzy przykłady wskaźników
opisuje zastosowania wskaźników
odróżnia kwasy od innych substancji chemicznych za pomocą wskaźników
definiuje pojęcie kwasy
opisuje budowę kwasów beztlenowych i tlenowych
odróżnia kwasy tlenowe od beztlenowych
wskazuje wodór i resztę kwasową we wzorze kwasu
wyznacza wartościowość reszty kwasowej
zapisuje wzory sumaryczne kwasów: HCl, H2S, H2SO4, H2SO3, HNO3, H2CO3, H3PO4
podaje nazwy poznanych kwasów
opisuje właściwości kwasów: chlorowodorowego, azotowego(V) i siarkowego(VI)
opisuje podstawowe zastosowania kwasów: chlorowodorowego, azotowego(V) i siarkowego(VI)
wyjaśnia, na czym polega dysocjacja
Uczeń:
wymienia wspólne właściwości kwasów
wyjaśnia, z czego wynikają wspólne właściwości kwasów
zapisuje wzory strukturalne poznanych kwasów
wyjaśnia pojęcie tlenek kwasowy
wskazuje przykłady tlenków kwasowych
wymienia metody otrzymywania kwasów tlenowych i beztlenowych
zapisuje równania reakcji otrzymywania poznanych kwasów
opisuje właściwości poznanych kwasów
opisuje zastosowania poznanych kwasów
wyjaśnia pojęcie dysocjacja jonowa
zapisuje i odczytuje wybrane równania reakcji dysocjacji jonowej kwasów
definiuje pojęcie odczyn kwasowy
zapisuje obserwacje do przeprowadzanych doświadczeń
Uczeń:
wyjaśnia, dlaczego podczas pracy ze stężonymi roztworami kwasów należy zachować szczególną ostrożność
wymienia poznane tlenki kwasowe
zapisuje równania reakcji otrzymywania wskazanego kwasu
wykazuje doświadczalnie żrące właściwości kwasu siarkowego(VI)
podaje zasadę bezpiecznego rozcieńczania stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI)
wyjaśnia, dlaczego kwas siarkowy(VI) pozostawiony w otwartym naczyniu zwiększa swą objętość
planuje doświadczalne wykrycie białka w próbce żywności (w serze, mleku, jajku)
opisuje reakcję ksantoproteinową
zapisuje i odczytuje równania reakcji dysocjacji jonowej (elektrolitycznej) kwasów
określa odczyn roztworu kwasowego na podstawie znajomości jonów obecnych w badanym roztworze
analizuje proces powstawania kwaśnych opadów i skutki ich działania
rozwiązuje chemografy
opisuje doświadczenia przeprowadzane na lekcjach (schemat, obserwacje, wniosek)
Uczeń:
zapisuje wzór strukturalny dowolnego kwasu nieorganicznego o podanym wzorze sumarycznym
projektuje doświadczenia, w których wyniku można otrzymywać kwasy
identyfikuje kwasy, na podstawie podanych informacji
odczytuje równania reakcji chemicznych
potrafi rozwiązywać trudniejsze chemografy
proponuje sposoby ograniczenia powstawania kwaśnych opadów
8
jonowa (elektrolityczna) kwasów
definiuje pojęcia jon, kation i anion
zapisuje równania reakcji dysocjacji jonowej kwasów (proste przykłady)
wyjaśnia pojęcie kwaśne opady
Przykłady wymagań nadobowiązkowych
Uczeń:
omawia przemysłową metodę otrzymywania kwasu azotowego(V),
definiuje pojęcie stopień dysocjacji,
dzieli elektrolity ze względu na stopień dysocjacji.
Dział 3. WODOROTLENKI
Wymagania na ocenę
dopuszczającą [1]
dostateczną [1 + 2]
dobrą [1 + 2 + 3]
bardzo dobrą [1 + 2 + 3 + 4]
Uczeń:
wymienia zasady bhp dotyczące obchodzenia się z zasadami
odróżnia zasady od innych substancji chemicznych za pomocą wskaźników
definiuje pojęcia wodorotlenek i zasada
opisuje budowę wodorotlenków
podaje wartościowość grupy wodorotlenowej
zapisuje wzory sumaryczne wodorotlenków: NaOH, KOH, Ca(OH)2, Al(OH)3
opisuje właściwości oraz zastosowania wodorotlenków: sodu, potasu i wapnia
Uczeń:
wymienia wspólne właściwości zasad
wyjaśnia, z czego wynikają wspólne właściwości zasad
definiuje pojęcie tlenek zasadowy
podaje przykłady tlenków zasadowych
wymienia dwie główne metody otrzymywania wodorotlenków
zapisuje równania reakcji otrzymywania wodorotlenku sodu, potasu i wapnia
wyjaśnia pojęcia woda wapienna, wapno palone i wapno gaszone
określa rozpuszczalność wodorotlenków na podstawie tabeli rozpuszczalności
odczytuje proste równania dysocjacji jonowej (elektrolitycznej) zasad
Uczeń:
rozróżnia pojęcia wodorotlenek i zasada
wymienia przykłady wodorotlenków i zasad
wyjaśnia, dlaczego podczas pracy z zasadami należy zachować szczególną ostrożność
wymienia poznane tlenki zasadowe
zapisuje równania reakcji otrzymywania wybranego wodorotlenku
planuje doświadczenia, w których wyniku, można otrzymać wodorotlenek: sodu, potasu lub wapnia
planuje sposób otrzymywania wodorotlenków trudno rozpuszczalnych
zapisuje i odczytuje równania dysocjacji
Uczeń:
zapisuje wzór sumaryczny wodorotlenku dowolnego metalu
planuje doświadczenia, w których wyniku można otrzymać różne wodorotlenki, także trudno rozpuszczalne
zapisuje równania reakcji otrzymywania różnych wodorotlenków
identyfikuje wodorotlenki na podstawie podanych informacji
odczytuje równania reakcji chemicznych
rozwiązuje chemografy o większym stopniu trudności
wyjaśnia pojęcie skala pH
9
wyjaśnia, na czym polega dysocjacja jonowa (elektrolityczna) zasad
zapisuje równania dysocjacji jonowej zasad (proste przykłady)
podaje nazwy jonów powstałych w wyniku
odróżnia zasady od kwasów za pomocą wskaźników
wymienia rodzaje odczynu roztworów
określa zakres pH i barwy wskaźników dla poszczególnych odczynów
definiuje pojęcie odczyn zasadowy
omawia skalę pH
bada odczyn i pH roztworu
zapisuje obserwacje do przeprowadzanych doświadczeń
jonowej (elektrolitycznej) zasad
określa odczyn roztworu zasadowego na podstawie znajomości jonów obecnych w badanym roztworze
rozwiązuje chemografy
opisuje doświadczenia przeprowadzane na lekcjach (schemat, obserwacje, wniosek)
wymienia przyczyny odczynu kwasowego, zasadowego, obojętnego roztworów
interpretuje wartość pH w ujęciu jakościowym (odczyn kwasowy, zasadowy, obojętny)
opisuje zastosowania wskaźników
planuje doświadczenie, które umożliwi zbadanie wartości pH produktów używanych w życiu codziennym
Przykłady wymagań nadobowiązkowych
Uczeń:
opisuje i bada właściwości wodorotlenków amfoterycznych.
Dział 4. SOLE
Wymagania na ocenę:
dopuszczającą [1]
dostateczną [1 + 2]
dobrą [1 + 2 + 3]
bardzo dobrą [1 + 2 + 3 + 4]
Uczeń:
opisuje budowę soli
wskazuje metal i resztę kwasową we wzorze soli
zapisuje wzory sumaryczne soli
Uczeń:
wymienia cztery najważniejsze sposoby otrzymywania soli
podaje nazwy i wzory soli (typowe przykłady)
Uczeń:
podaje nazwy i wzory dowolnych soli
zapisuje i odczytuje równania dysocjacji jonowej (elektrolitycznej) soli
stosuje metody otrzymywania soli
Uczeń:
wskazuje substancje, które mogą ze sobą reagować, tworząc sól
podaje metody otrzymywania soli
identyfikuje sole na podstawie podanych
10
(chlorków, siarczków)
tworzy nazwy soli na podstawie wzorów sumarycznych i zapisuje wzory sumaryczne soli na podstawie ich nazw, np. wzory soli kwasów: chlorowodorowego, siarkowodorowego i metali, np. sodu, potasu i wapnia
wskazuje wzory soli wśród zapisanych wzorów związków chemicznych
opisuje, w jaki sposób dysocjują sole
zapisuje równania reakcji dysocjacji jonowej soli (proste przykłady)
dzieli sole ze względu na ich rozpuszczalność w wodzie
określa rozpuszczalność soli w wodzie na podstawie tabeli rozpuszczalności wodorotlenków i soli
podaje sposób otrzymywania soli trzema podstawowymi metodami (kwas + zasada, metal + kwas, tlenek metalu + kwas)
zapisuje cząsteczkowo równania reakcji otrzymywania soli (najprostsze)
definiuje pojęcia reakcje zobojętniania i reakcje strąceniowe
odróżnia zapis cząsteczkowy od zapisu jonowego równania reakcji chemicznej
określa związek ładunku jonu z wartościowością metalu i reszty kwasowej
wymienia zastosowania najważniejszych soli, np. chlorku sodu
zapisuje równania reakcji otrzymywania soli (reakcja zobojętniania) w postaci cząsteczkowej, jonowej oraz jonowej skróconej
odczytuje równania reakcji otrzymywania soli
wyjaśnia pojęcia reakcja zobojętniania i reakcja strąceniowa
zapisuje równania reakcji otrzymywania soli (reakcja strąceniowa) w postaci cząsteczkowej
korzysta z tabeli rozpuszczalności wodorotlenków i soli
zapisuje i odczytuje wybrane równania reakcji dysocjacji jonowej soli
dzieli metale ze względu na ich aktywność chemiczną (szereg aktywności metali)
wymienia sposoby zachowania się metali w reakcji z kwasami (np. miedź lub magnez w reakcji z kwasem chlorowodorowym)
zapisuje obserwacje z przeprowadzanych na lekcji doświadczeń
wyjaśnia przebieg reakcji zobojętniania
zapisuje równania reakcji otrzymywania soli w postaci cząsteczkowej i jonowej
określa, korzystając z szeregu aktywności metali, które metale reagują z kwasami według schematu:
metal + kwas sól + wodór
wymienia przykłady soli występujących w przyrodzie
projektuje doświadczenia umożliwiające otrzymywanie soli w reakcjach strąceniowych
formułuje wniosek dotyczący wyniku reakcji strąceniowej na podstawie analizy tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków
podaje zastosowania soli
opisuje doświadczenia przeprowadzane na lekcjach (schemat, obserwacje, wniosek)
informacji
wyjaśnia, jakie zmiany zaszły w odczynie roztworów poddanych reakcji zobojętniania
przewiduje, czy zajdzie dana reakcja chemiczna
proponuje reakcję tworzenia soli trudno rozpuszczalnej
określa zastosowanie reakcji strąceniowej
zapisuje i odczytuje równania reakcji otrzymywania dowolnej soli w postaci cząsteczkowej i jonowej
projektuje doświadczenia otrzymywania soli
przewiduje efekty zaprojektowanych doświadczeń
formułuje wniosek do zaprojektowanych doświadczeń
Przykłady wymagań nadobowiązkowych
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie hydroliza,
11
wyjaśnia pojęcie hydrat, wymienia przykłady hydratów,
wyjaśnia pojęcia: sól podwójna, sól potrójna, wodorosól i hydroksosól.
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ PROGRAMOWYCH DO MOŻLIWOŚCI UCZNIA Z DYSLEKSJĄ: Zakres dostosowywania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia z dysleksją.
- Brać pod uwagę wolniejsze tempo pracy, trudności w pisaniu i czytaniu - Utrwalać znajomość zasad ortograficznych oraz umiejętność stosowania reguł w praktyce; - Umożliwić korzystanie ze słownika ortograficznego - Wdrażać do samokontroli i czujności ortograficznej - Zmniejszenie stopnia trudności i obszerności zadań - Dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie - Formułowanie pytań w formie zdań o prostej konstrukcji powołujących się na ilustrujące przykłady - Częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień - Należy zezwolić na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach, zadawać do domu na miarę możliwości ucznia - Dyktanda przeprowadzać indywidualnie w wolniejszym tempie i na wyrazach wyraźnie zapowiedzianych, sprawdzać reguły pisowni, - Zapewnienie większej ilości czasu i powtórzeń na opanowanie materiału, - Docenianie każdego sukcesu
Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych ucznia z dysleksją:
naukę definicji, reguł wzorów, symboli chemicznych rozłożyć w czasie, często przypominać i utrwalać, nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, przygotować wcześniej zapowiedzią, że uczeń będzie pytany, w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdzać, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby udzielać
dodatkowych wskazówek, w czasie sprawdzianów zwiększyć ilość czasu na rozwiązanie zadań, można też dać uczniowi do rozwiązania w domu podobne zadania, uwzględniać trudności związane z myleniem znaków działań, przestawianiem cyfr, zapisywaniem reakcji chemicznych itp., materiał sprawiający trudność dłużej utrwalać, dzielić na mniejsze porcje, oceniać tok rozumowania, nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny, co wynikać może z pomyłek rachunkowych,
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ PROGRAMOWYCH DO MOŻLIWOŚCI UCZNIA, U KTÓREGO STWIERDZONO TRUDNOŚCI DYDAKTYCZNE: Zakres dostosowywania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia u którego stwierdzono trudności dydaktyczne.
Brać pod uwagę wolniejsze tempo pracy, ewentualne trudności w pisaniu i czytaniu
Udzielać dodatkowych wskazówek, naprowadzać na prawidłowy tok rozumowania
Wracać do podstaw programowych z lat wcześniejszych, aby lepiej je utrwalić
Zmniejszyć stopień trudności i obszerności zadań
12
Dzielić materiał na mniejsze partie, wyznaczać więcej czasu na ich opanowanie i odpytywanie
Formułowanie pytań w formie zdań o prostej konstrukcji powołujących się na ilustrujące przykłady
Częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień
Należy zezwolić na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach, zadawać do domu na miarę możliwości ucznia
Można wyznaczać dodatkowe/zamienne zadania, na miarę możliwości ucznia w celu poprawy ocen
Pomoc w odczytywaniu tekstów ze zrozumieniem oraz prowadzeniu notatek (np. karty pracy), dzielenie tekstu dłuższego i bardziej złożonego na części – szczegółowa analiza tekstu, stosowanie pytań pomocniczych, wypisywanie elementów ważnych w zadaniu, wypisywanie danych, powtarzanie przez ucznia tekstu własnymi słowami, praca etapami,
Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych ucznia u którego stwierdzono trudności dydaktyczne: naukę definicji, reguł wzorów, symboli chemicznych rozłożyć w czasie, często przypominać i utrwalać, w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdzać, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby udzielać
dodatkowych wskazówek, w czasie sprawdzianów zwiększyć ilość czasu na rozwiązanie zadań, można też dać uczniowi do rozwiązania w domu podobne zadania, materiał sprawiający trudność dłużej utrwalać, dzielić na mniejsze porcje, podawać polecenia w prostszej formie (dzielić złożone treści na proste, bardziej zrozumiałe części) – kierować do ucznia krótkich komunikatów ogniskujących
jego uwagę na toku lekcji unikać trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć, unikać pytań problemowych, przekrojowych, odrębnie instruować, zadawać do domu tyle, ile uczeń jest w stanie wykonać samodzielnie, jak najczęściej podchodzić do ucznia podczas samodzielnej pracy, w celu udzielenia dodatkowej pomocy, wyjaśnień, wydłużyć termin poprawy ocen
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ PROGRAMOWYCH DO MOŻLIWOŚCI UCZNIA ZDOLNEGO: Zakres dostosowywania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia zdolnego:
Indywidualne formy pracy na lekcji, zadań domowych, kryteriów oceniania
Umożliwienie poszerzania wiedzy o treści wykraczające poza podstawę programową,
Umożliwienie korzystania z różnych form rozwoju zainteresowań
Przygotowanie do konfrontacji posiadanej wiedzy z wymaganiami konkursowymi
Różnicowanie obszerności i terminowości prac
Poszerzanie treści programowych z przedmiotów
Zwiększenie wymagań edukacyjnych
Przydzielanie trudniejszych zadań podczas pracy grupowej lub indywidualnej,
Stwarzanie sytuacji wyboru zadań, ćwiczeń o większej skali trudności, lub prac dodatkowych,
Różnicowanie stopnia trudności prac klasowych i domowych,
13
Przydzielanie specjalnych ról np. asystenta, lidera,
Organizacja konkursów szkolnych,
Przygotowanie projektu, czyli dłuższej formy umożliwiającej przeprowadzenie badan i analizy ciekawego zadania,
Przydzielenie tzw. ligi zadaniowej, czyli cotygodniowej listy zadań do samodzielnego rozwiązania,
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ PROGRAMOWYCH DO MOŻLIWOŚCI UCZNIA Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIIĄ UMYSŁOWĄ W STOPNIU LEKKIM: Wskazania nakierowane na niwelowanie trudności rozwojowych i edukacyjnych:
Dostosowanie wymagań programowych do możliwości ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim
Zadawanie pytań pomocniczych, ukierunkowanie na problem, istotę sprawy,
Kontrolowanie toku myślenia podczas wykonywania zadań
Stosowanie poleceń prostych,
Dzielenie materiału do nauki na mniejsze części
Przykłady ilustrować, odwoływać się do konkretów
Wracać do podstaw programowych z lat wcześniejszych, aby lepiej je utrwalić
Pomoc w rozwiązywaniu zadań tekstowych – szczegółowa analiza tekstu, stosowanie pytań pomocniczych, wypisywanie elementów ważnych w zadaniu, wypisywanie danych, powtarzanie przez ucznia tekstu własnymi słowami, praca etapami,
Pomoc w nabywaniu umiejętności matematycznych i wyobraźni matematycznej – działania na konkretach, stosowanie grafów i innych pomocy, stosowanie prostych przykładów działań, wykorzystanie np. liczydeł, stosowanie rysunków
Pomoc w odczytywaniu tekstów ze zrozumieniem oraz prowadzeniu notatek (np. karty pracy), dzielenie tekstu dłuższego i bardziej złożonego na części,
Uczeń powinien zajmować miejsce w pierwszych ławkach
Wydłużenie czasu pracy;
Dostosować wielkość czcionki prac pisemnych do potrzeb ucznia Warunki zapobiegania wtórnym skutkom niepełnosprawności:
korygowanie, usprawnianie i kompensowanie zaburzonych funkcji
rozwijanie umiejętności poznawczych, potrzebnych do należytej orientacji w otoczeniu.
stopniowanie trudności i indywidualizacja w procesie kształcenia.
kształtowanie równowagi emocjonalnej i pozytywnej motywacji do pracy.
rozwijanie zainteresowań, predyspozycji oraz naturalnej aktywności.
wdrażanie do zdobycia niezależności i zaradności życiowej.
docenianie za postępy dydaktyczne i pozytywne zachowania
wdrożenie do uczestniczenia w różnych formach życia społecznego na równi z innymi
14
Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych: Uczniowie realizują treści podstawy programowej kształcenia ogólnego. Zaleca się: dostosowanie ilości materiału przeznaczonego do opanowania do możliwości dziecka, wydłużenie czasu pracy, zwiększenie ilości powtórzeń, udzielanie dodatkowych wyjaśnień, wskazówek. Stosowanie wzmocnień pozytywnych poprzez pochwałę, nagrodę za niewielkie postępy ucznia. Dostosowanie sposobu sprawdzania wiadomości i oceniania:
umożliwienie zdawania części materiału ustnie,
oceniać wartość merytoryczną prac, nie biorąc pod uwagę błędów,
nie wyrywać ucznia do odpowiedzi na forum klasy,
brać pod uwagę wysiłek i zaangażowanie ucznia, udział w zajęciach, aktywność, zainteresowanie tematyką, a także stopień przygotowania do zajęć, odrabianie prac domowych,
Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania przez uczniów śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z fizyki opracowane zgodnie z zapisami art. 44b ust.8 ustawy z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty (Dz.U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
Opracowała: Katarzyna Krasucka