wyk.ad okre.lanie struktury r..nych toksyn przy zastosowaniu techniki chromatografii ... · 2013....

21
OKREŚLANIE STRUKTURY RÓŻNYCH OKREŚLANIE STRUKTURY RÓŻNYCH TOKSYN PRZY ZASTOSOWANIU TECHNIKI TOKSYN PRZY ZASTOSOWANIU TECHNIKI CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ SPRZĘŻONEJ ZE SPEKTROMETREM SPRZĘŻONEJ ZE SPEKTROMETREM MASOWYM (HPLC-MS) MASOWYM (HPLC-MS) Dr inż.Agata Kot-Wasik Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska ul. G.Narutowicza11/12, 80-952 Gdańsk, Poland [email protected] Dr Hanna Mazur-Marzec Instytut Oceanografii, Uniwersytet Gdański, Al. Marszałka Piłsudskiego 46, 81-378 Gdynia, Poland [email protected]

Upload: others

Post on 01-Feb-2021

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • OKREŚLANIE STRUKTURY RÓŻNYCHOKREŚLANIE STRUKTURY RÓŻNYCHTOKSYN PRZY ZASTOSOWANIU TECHNIKITOKSYN PRZY ZASTOSOWANIU TECHNIKI

    CHROMATOGRAFII CIECZOWEJCHROMATOGRAFII CIECZOWEJSPRZĘŻONEJ ZE SPEKTROMETREMSPRZĘŻONEJ ZE SPEKTROMETREM

    MASOWYM (HPLC-MS)MASOWYM (HPLC-MS)

    Dr inż.Agata Kot-Wasik

    Katedra Chemii Analitycznej,Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska

    ul. G.Narutowicza11/12,80-952 Gdańsk, [email protected]

    Dr Hanna Mazur-Marzec

    Instytut Oceanografii, Uniwersytet Gdański,

    Al. Marszałka Piłsudskiego 46,81-378 Gdynia, [email protected]

  • TECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCETECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCEANALIZĘ TOKSYN:ANALIZĘ TOKSYN:

    TESTY IMMUNOLOGICZNE I ENZYMATYCZNETESTY IMMUNOLOGICZNE I ENZYMATYCZNE

    ––ELISA (ELISA (angang.. EEnzymenzyme--LLinked inked IImmunommunossorbentorbentAAssayssay)) pozwala na oszacowanie obecności toksyn,np. wydzielanych przez glony z rodzaju Microcystis,na poziomie kilku µgL-1 bez przygotowania próbki,lecz nie pozwala na ich identyfikację.

    ––PPIPPI ((angang. . PProteinrotein PPhospatase hospatase IInhibition assaynhibition assay))

    metody wysoce selektywne, czułe i szybkie

    J. Rapala, K. Erkomaaa, J. Kukkonen, K. Sivonen, K. Lahti, Analytica Chimica Acta 466 (2002) 213-231

  • TECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCETECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCEANALIZĘ TOKSYN:ANALIZĘ TOKSYN:

    METODY CHROMATOGRAFICZNEMETODY CHROMATOGRAFICZNE

    – GC–MSGC–MS - zapewnia wysoką selektywność(specyficzność) oznaczenia, lecz wymagaderywatyzacji analitów, a poza tym nie możebyć zastosowana do analizy nielotnych toksynwysokocząsteczkowych.

  • TECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCETECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCEANALIZĘ TOKSYN:ANALIZĘ TOKSYN:

    –– HPLC-UVHPLC-UV lub HPLC-DADHPLC-DAD - jedna z najczęściejnajczęściejstosowanych technik, jednakże nie zapewniaona wystarczającej jakości uzyskiwanychwyników bez zastosowania żmudnych idługotrwałych procedur przygotowania próbki.

    ––HPLC-fluorescencjaHPLC-fluorescencja - rzadziej stosowanatechnika, gdyż wymaga derywatyzacji analitów;ale znacznie czulsza niż HPLC-UV.

  • HPLC–DADHPLC–DADanaliza ekstraktu analiza ekstraktu NodulariiNodularii

    HPLC-DAD

    238 nm254 nm

  • HPLC–DADHPLC–DADanaliza ekstraktu analiza ekstraktu NodulariiNodularii

    Analiza widma DAD

    Wniosek: niezbędny jest wzorzeccelem potwierdzenia czasu

    retencji i porównania widma UV

    238 nm254 nm

  • TECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCETECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCEANALIZĘ TOKSYN:ANALIZĘ TOKSYN:

    ––HPLC-UVHPLC-UV lub HPLC-DADHPLC-DAD

    Pozwala na uzyskanie informacji omasie cząsteczkowej oznaczanychtoksyn, a nawet ich identyfikację.

    HPLC–DAD-MSHPLC–DAD-MS

  • HPLC-MSHPLC-MS

    TAK, ALE ...

    problem połączenia LC i MS !

    Przepływ fazy ruchomej w LC wymusza problemy związane zuzyskaniem wysokiej próżni. Podczas analizy GC (faza ruchoma:gaz) przepływ gazu u wlotu do MS wynosi około 0.5-2ml/min.

    Podczas kiedy w HPLC faza ruchoma w postaci ciekłej daje przepływgazu u wlotu MS rzędu 350ml/min w przypadku metanolu i aż

    1000 ml/min w przypadku wody!

    ( J.Abian "The coupling of Gas and Liquid Chromatography with Mass Spectrometry ")

    HPLC, 1 ml/min, 100-250 bar MS, próżnia

  • HPLC-MSHPLC-MS

    KwadrupolKwadrupol

    KolumnaKolumna HPLC HPLC

    CiśnienieCiśnienieatmosferyczneatmosferyczne

    PróżniaPróżniaWysokie ciśnienieWysokie ciśnienie

    +HV+HV

    ElektrorozpylanieElektrorozpylanie((electrosprayelectrospray))

    ODPAROWANIEROZPUSZCZALNIKA

    ROZPYLENIE

    ROZSZCZEPIENIEI POWSTANIE JONÓW

    [M+[M+nHnH]]n+n+

    ++

    +

    +

    ++

    +

    ++

    +

    ++ +

    ++++

    ++

    +++

    +++

    +

    ++++

    ++

    +++

    +++

    +

    ++++

    ++

    +++

    +++++

    + +++

    ++ +

    +

    ++

    ++

  • HPLC–MSHPLC–MSanaliza ekstraktu analiza ekstraktu NodulariiNodularii

    HPLC-MS

    SCAN

    SIM

  • HPLC–MSHPLC–MSanaliza ekstraktu analiza ekstraktu NodulariiNodularii

    Widmo MS

    SCAN

  • HPLC–MSHPLC–MSanaliza ekstraktu analiza ekstraktu NodulariiNodularii

    Analiza widma MS

    Wniosek: wzorzec może potwierdzićhipotezę o obecności nodularyny wekstrakcie, ale nie jest niezbędny.

    [M+H][M+H]++ = 825.4 = 825.4

    M=824.4M=824.4

    NH

    H

    H

    H H

    H

    OMe

    H

    NH

    O

    HN

    H COOH

    O

    CH3

    H

    NH

    O

    O

    NH

    NH

    NH2NH

    O

    CH3H

    HCOOHH

    CH3

  • HPLC–MSHPLC–MSanaliza ekstraktu analiza ekstraktu NodulariiNodularii

    Widmo MS

    SCAN

  • HPLC–MSHPLC–MSanaliza ekstraktu analiza ekstraktu NodulariiNodularii

    HPLC-MS

    NH

    H

    H

    H H

    H

    OMe

    H

    NH

    O

    HN

    H COOH

    O

    CH3

    H

    NH

    O

    O

    NH

    NH

    NH2NH

    O

    CH3H

    HCOOHH

    CH3

    [M+H][M+H]++ = 811.3 = 811.3

    M=810.3M=810.3

    dm-Nod

  • HPLC–DAD-MS HPLC–DAD-MS analiza ekstraktu:analiza ekstraktu:jezioro Karczemnejezioro Karczemne

    HPLC-DAD

    HPLC-MS

    MS-SCAN

    MS-SIM

    DAD

  • MS-SCAN MS-SCAN analiza ekstraktu: jezioro Karczemneanaliza ekstraktu: jezioro Karczemne[M+H][M+H]++

    NH2+ O

    Anatoksyna A

    NH

    CH3H

    HCH3

    H

    CH3

    H

    HH

    O

    NH

    OCH3

    H

    N

    O

    OHH

    NH

    CH2

    OCH3

    A

    H

    CH3

    O

    NH

    H

    NH

    O

    NH

    OH

    R1

    H

    H

    NH2NH MC RR

    [M+2H][M+2H]2+2+

  • MS-SIM MS-SIM analiza ekstraktu: jezioro Karczemneanaliza ekstraktu: jezioro Karczemne

    Jon monitorowany:166 (Anatoksyna-a)

    Jon monitorowany:995 (MC-LR)

    Jon monitorowany:520 (MC-RR)

    Jon monitorowany:825 (Nod)

    1046 (MC-YR)

  • TECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCETECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCEANALIZĘ TOKSYN:ANALIZĘ TOKSYN:

    – HPLC–MSHPLC–MS - technika ta pozwala nauzyskiwanie informacji o masie cząsteczkowejoznaczanych toksyn.

    Widmo masowe - “odcisk palca” substancjipozwala na jej identyfikację. Technika HPLC-DAD-MSzaczyna być coraz powszechniej stosowana do analizy

    toksyn ze względu na jej zalety oraz fakt, iż dzisiajsystemy HPLC-MS stają się niezawodne, oferuje je corazwiększa liczba producentów, a ich ceny zbliżają się do

    poziomu akceptowalnego przez większość laboratoriów.

  • TECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCETECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCEANALIZĘ TOKSYN:ANALIZĘ TOKSYN:

    – HPLC–MSHPLC–MS

  • TECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCETECHNIKI ANALITYCZNE UMOŻLIWIAJĄCEANALIZĘ TOKSYN:ANALIZĘ TOKSYN:

    niezwykle użytecznym rozwinięciem techniki HPLC-MSjest LC-MS-MSLC-MS-MS

    ––HPLC-MS-MSHPLC-MS-MS - dzięki zastosowaniudodatkowego detektora masowego możliwa jestidentyfikacja nieznanych substancji jedynie napodstawie ich widma masowego (nawet bezkonieczności posiadania wzorców).

  • WNIOSKI KOŃCOWE:WNIOSKI KOŃCOWE:

    Technika HPLC–MSHPLC–MS zaczyna być corazpowszechniej stosowana w laboratoriachanalitycznych ze względu na jej zalety.

    Wkrótce technika LC-MS stanie się technikąrutynowych analiz.