Aanscherping EPC-eisen

Workshopronde ABENG: naar de essentie van energieneutraal bouwen! Merlijn Huijbers (DGMR)

1

BENG: naar de essentie van energieneutraal bouwen!Merlijn HuijbersAdviseur Duurzame Leefomgeving bij DGMR

2

Klimaatakkoord Parijs 2015

3

Klimaatdoelen:

Temperatuurstijging wereldwijd in 2100 beperken tot 1,5 - 2 C t.o.v. pre-industrieel niveau (inmiddels ca. +0,8 C..)

Uitstoot CO2 en andere schadelijke stoffen drastisch terugdringen

Elke 5 jaar evaluatie en eventueel aanscherpen individuele doelen

Bron: CBC

3

EU doelstellingen

4Europees klimaatdoel

80-95% reductie van broeikasgasemissies in 2050 t.o.v. 1990

20-20-20 doelstellingen

In 2020 (t.o.v. 1990):

20% minder CO2-uitstoot

20% minder energieverbruik

20% van het totale energiegebruik afkomstig uit hernieuwbare energie, zoals wind- en zonne-energie

4

Routekaart richting energieneutraal bouwen

5

Rc 2,5Rc 3,5Rc 3,5 / 4,5 / 6,0

5

BENG Bijna EnergieNeutrale Gebouwen

6

BENG vervangt de EPC

Aansluiting op Europese normen

(Concept)-eisen op drie niveaus:

maximale energiebehoefte in kWh/m2 1maximaal primair energiegebruik in kWh/m2 3minimaal aandeel hernieuwbare energie (%) 2

6

BENG Bijna EnergieNeutrale GebouwenVanaf eind 2018 vereist voor alle nieuwe overheidsgebouwen

Vanaf eind 2020 voor alle overige nieuwe gebouwen

Concepteisen:

7

Versimpelingeisen t.o.v. EPC

7

Stap 1: Maximale energiebehoefte kWh/m2Maximale energiebehoefte voor:RuimteverwarmingKoeling/ zomercomfortVerlichting (alleen voor utiliteitsbouw)Op ruimteniveau (woningniveau) dat wat de bewoner daadwerkelijk nodig heeftIn kWh/m2 GO let op: hoekwoning grotere energiebehoefte dan tussenwoning!

8

8

Stap 1: Maximale energiebehoefte kWh/m2Aandachtspunten:Hoogwaardige isolatie (drievoudig glas / Rc-waarden > 5 / lage infiltratie/zonwering)Compact bouwen + orintatie! (heeft veel invloed, vooral bij rijwoningen)Ventilatiesysteem dat energiebehoefte beperkt (WTW en CO2 sturing/ spuiventilatie)Interessant spanningsveld tussen beperken zontoetreding zomer en benutten zon in winter Bij U-bouw: interessant spanningsveld tussen warmte/koudebehoefte en energiebehoefte voor verlichting (daglichtbenutting!)

9

9

Stap 2: Maximaal primair energiegebruik in kWh/m2Maximaal primair energiegebruik voor:

VerwarmingKoelingTapwaterVentilatorenHulpenergieMinus opwekking door PV/WKKOp basis van primaire energie! vergelijkbaar met huidige EPC methode (maar geen correctie voor vormfactoren)

10

Ventilator (LBK)Verwarming zonderen met circulatiepompBio WKK

10

Stap 2: Maximaal primair energiegebruik in kWh/m2Aandachtspunten :Zuinige opwekkers worden hier gewaardeerd (HR-ketels, warmtepompen, doucheWTW)W-bouw: PV nodig of passieve schil i.c.m. bodem warmtepomp en zonneboilerIntutieve bediening installaties noodzakelijkBegeleid gebruikers in het gebruik van een zeer energiezuinig gebouw!

11

11

Stap 3: Minimum aandeel hernieuwbare energieMinimum aandeel hernieuwbare energie:Bepaald deel van het energiegebruik moet hernieuwbaar zijn.Hernieuwbaar is de opbrengst van:Warmtepomp (verwarming/tapwater) minus fossiele energieZonnecollectoren, PV panelen, wind, waterkrachtInzet van biomassa

Aandachtspunten:Bij ieder gebouw is een vorm van hernieuwbare energie vereistLet op bij toepassing van PV op (W-)hoogbouw: verhouding dakoppervlak t.o.v. gebruiksoppervlak!

12

Blue energy (bron: Joostdevree)

Bron: Dezeen

12

Voorbeeld middelbare schoolStap 1: maximale energiebehoefte

13

Isolatie: Rc 7/9/103-voudig glasBuitenzonweringPV

Dit is een school die maar liefst 70% onder de huidige eis zit.13

Voorbeeld middelbare schoolStap 2: maximale primaire energie

14Isolatie: Rc 7/9/103-voudig glasBuitenzonweringPV

Voorbeeld middelbare schoolStap 3: aandeel hernieuwbare energie

15

Isolatie: Rc 7/9/103-voudig glasBuitenzonweringPV

Nu valt ook de derde variant af en blijft er maar eentje over.15

Voorbeeld tussenwoningStap 1: maximale energiebehoefte

16BB+ = Rc 5/6/7Pas = Rc 7/9/103-voudig glasBuitenzonweringZonneboilerDWTWPV (halve dak)

BENG is ongeveer EPC 0 0.2 voor woningen (voor u-bouw anders)Eerste drie hetzelfde als rechter drie, maar dan gedraaidThermische isolatie heeft nu toch veel effectAls je van balansventilatie naar rooster gaat schiet het omhoogHoe meer gevels > hoe lastiger deze eis te halen is. Hoek + vrijstaand!

16

Voorbeeld tussenwoningStap 2: maximale primaire energie

17

BB+ = Rc 5/6/7Pas = Rc 7/9/103-voudig glasBuitenzonweringZonneboilerDWTWPV (halve dak)

Voorbeeld tussenwoningStap 3: aandeel hernieuwbare energie

18

BB+ = Rc 5/6/7Pas = Rc 7/9/103-voudig glasBuitenzonweringZonneboilerDWTWPV (halve dak)

18

Route naar Bijna Energie Neutrale Gebouwen in 2020Eerste verkennende berekeningen uitgevoerd i.o.v. min BZK

Aansluiting op de NEN 7120/Europese normen

Nu ervaring opdoen aanpassing methode en/of eisen indien nodig (o.a. kostenoptimaliteit)

Ingangsdatum: 31 december 2018 (overheid)31 december 2020 (nieuwbouw overig)

19

19

In 2020 BENG en daarna?

20Europese klimaatdoelstellingen 2030: vermindering van de broeikasgasemissies met tenminste 40% t.o.v. 1990aandeel hernieuwbare energie in de EU van tenminste 27%verbetering van de energie-efficintie van tenminste 27%

Europese klimaatdoelstellingen 2050: 80-95% reductie van broeikasgasemissies t.o.v. 1990

In 2020 BENG en daarna?

21Ook de bestaande bouw moet worden verduurzaamdVerduurzaming bestaande bouw komt nu al steeds meer op gang (o.a. NOM)Duurzaamheidsmethodieken bieden inspiratie en versnellen dit proces

Nieuwbouw Duurzaam en vernieuwend, The EdgeRenovatie Grootschalig en duurzaam, Alliander DuivenBron: Tilleman

Op het moment 700.000 gebouwen waarvan 50.000.000 m2 kantoor. Slechts 2% is beoordeeld met duurzaamheidsmethodiek. Doel DGBC: in 2020 10.000.000 m2 beoordeeld met duurzaamheidsmethodiek.21

In 2020 BENG en daarna?

22DGBC: 700.000 gebouwen in NL waarvan 50.000.000 m2 kantoor2% hiervan is beoordeeld met een duurzaamheidsmethodiekDoel: in 2020 10.000.000 m2 gecertificeerd

22

In 2020 BENG en daarna?

23Aanvullende verduurzaming van nieuwbouw noodzakelijkEn niet alleen van gebouwen, maar ook van de gebouwde omgevingEfficinte opwekking en opslag van duurzaam opgewekte energie wordt steeds belangrijker

Energieopslag: vliegwielSmart grids (bron: Hitachi)

23

So what the Paris Agreement has done, is basically sign the earth up for a gym membership.

now we just have to get in () and drop three degrees Celsius people! (Quote: Trevor Noah, The Daily Show)

Merlijn Huijbersmhu@dgmr.nl

24

?

24

Bedankt voor uw aandacht!

U heeft nu 10 minuten tijd om te wisselen. Welke workshop kiest u?

Ruimte 1: Meten is weten: Circulariteitsniveau van gebouwen

Ruimte 2: Flevoland als grondstoffenleverancier

Ruimte 3: Contracten van zonne-energie in de bebouwde omgeving

Ruimte 4: Zero waste, zero energy, zero network?

Ruimte 5: Ambitiniveau EPC=0 voor 2020?

Ruimte 6: Weg met het traditioneel bestek voor daken! Stel doelen.

Ruimte 7: Duurzaam verwarmen met Smart Thermal Grids

Grote zaal: BIM: hype of kerntechnologie?

Garderobe: Renovatie waterschapshuis: nog n idee voor helemaal energieneutraal

25