Konferencje metodyczne dla nauczycieli

poprzedzające rok szkolny 2016/2017

W przededniu wielkich zmian w polskiej oświacie

Geografia

• Kierunki polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2016/2017

• Zmiany w prawie oświatowym

• Zadania i wyniki egzaminu gimnazjalnego w części matematyczno-przyrodniczej i matury z geografii

• Wykorzystanie zajęć pozalekcyjnych do podnoszenia efektów nauczania geografii

• Metoda IBSE w kształceniu postaw badawczych uczniów

• Działalność i zasoby Wojewódzkiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej

• Oferta szkoleń ZCDN-u na rok szkolny 2016/2017

• Sprawy różne – komunikaty, pytania i propozycje nauczycieli

Program konferencji

Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2016/2017

1 Upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży.

2 Rozwijanie kompetencji informatycznych dzieci i młodzieży w szkołach i placówkach.

3 Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości.

4 Podniesienie jakości kształcenia zawodowego w szkołach ponadgimnazjalnych poprzez angażowanie pracodawców w proces dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy.

• Zniesienie obowiązku szkolnego dla 7-latków od roku szk. 2016/2017.

• Likwidacja godzin „karcianych” od 1 września 2016 roku.

• Likwidacja sprawdzianu po szkole podstawowej od roku 2016/2017.

4 środa, 21 września 2016

Zmiany w prawie oświatowym

Możliwość odwołania się od wyników egzaminu maturalnego

• Od 2017 r. maturzyści będą mieli możliwość odwołania się od ustalonego

przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyniku weryfikacji sumy

punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego do Kolegium Arbitrażu

Egzaminacyjnego, takie samo prawo mają mieć też osoby przystępujące do

egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, jeśli chodzi

o wynik z części pisemnej egzaminu.

• Osoby przystępujące do egzaminu maturalnego i egzaminu

potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie będą mogły wykonywać

fotografię swojej pracy egzaminacyjnej podczas dokonywania wglądu – od

najbliższego roku szkolnego prawo to będzie przysługiwało również uczniom

przystępującym do egzaminu gimnazjalnego.

5 środa, 21 września 2016

Zmiany w prawie oświatowym

• Oceny z religii i etyki – będą wliczane do średniej.

• Uczniowi, który uczęszczał zarówno na zajęcia z religii, jak

i etyki, przy wyliczaniu średniej odpowiednio z rocznych lub

końcowych ocen klasyfikacyjnych będą uwzględniane oceny

klasyfikacyjne uzyskane zarówno z religii, jak

i z etyki.

6 środa, 21 września 2016

Zmiany w prawie oświatowym

• Terminy postępowania rekrutacyjnego i uzupełniającego na rok

szkolny 2017/2018 i następne lata szkolne, a także terminy

składania dokumentów do szkół i przedszkoli, będą ustalane

przez organy prowadzące lub kuratora oświaty.

• Nowelizacja przywraca opiniowanie arkuszy organizacyjnych

publicznych szkół i placówek oświatowych przez kuratora.

• Podstawa prawna

• Ustawa z 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1010).

7 środa, 21 września 2016

Zmiany w prawie oświatowym

Priorytety MEN w roku szkolnym 2016/2017

Przygotowania reformy w roku szkolnym 2016/2017

MEN dopiero 16 września przedstawi projekt ustawy likwidującej gimnazja - procedura legislacyjna zakończy się w najlepszym wypadku w styczniu. W lutym będą gotowe nowe podstawy programowe - do wszystkich przedmiotów (Klasa I i VII). Wydawnictwa dostaną mniej

niż sześć miesięcy na opracowanie podręczników. Nauczyciele na przygotowanie się do pracy z nimi czasu nie dostaną wcale.

A podręczniki uczniom będą wybierać w ciemno.

(informacja z artykułu Justyny Sucheckiej)

Przeczytaj też list Pani Minister z 23 sierpnia br. (www.men.gov.pl)

Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2015/2016

• Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno- -wychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych, ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych.

• Podniesienie jakości kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych poprzez zaangażowanie przedstawicieli partnerów społecznych w dostosowywanie kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy.

• Rozwijanie kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży.

• Edukacja matematyczna i przyrodnicza w kształceniu ogólnym.

Międzynarodowy Rok Mapy

CELE MIĘDZYNARODOWEGO ROKU MAPY (2015/2016)

▼ Uczynić mapę bardziej widoczną dla obywateli i uczniów na całym świecie

▼ Pokazać, jak mapy mogą być używane w społeczeństwie

▼ Pokazać, jak technologia informacyjna może wspomagać dostęp do

geoinformacji i jak przy jej pomocy można samemu opracowywać mapy

▼ Zaprezentować różne typy map i proces ich produkcji

▼ Pokazać rozwój techniczny opracowywania i produkcji map i atlasów

▼ Rozszerzyć nabór studentów na studia kartograficzne

Międzynarodowy Rok Mapy

W Międzynarodowym Roku Mapy przewiduje się następujące formy działalności:

• opracowanie i publikacja popularnego podręcznika kartografii

• organizowanie imprez promocyjnych w krajach członkowskich MAK

• wsparcie inicjatywy w formie różnych przedsięwzięć organizowanych przez komisje MAK

• włączenie do inicjatywy MAK jej siostrzanych organizacji międzynarodowych

• opracowanie materiałów informacyjnych o inicjatywie Międzynarodowego Roku Mapy

Międzynarodowy Rok Mapy

W ZCDN-ie planowane są zajęcia poświęcone pracy z mapą na zajęciach przyrody i geografii, które poprowadzi dr Małgorzata Świątek z Zakładu Hydrografii i Gospodarki Wodnej WNOZ Uniwersytetu Szczecińskiego.

Spróbujemy także zorganizować wizytę w Wojewódzkim Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Szczecinie.

Warto zapoznać się z pozycją pomocniczą do podręcznika Przyrodo, witaj

Zajęcia z mapą – Karty pracy i Wskazówki metodyczne, Z. Szmidt, A. Szmidt-Pawłowska (WSiP, Warszawa 2010), a także

z filmem WSiP – Plan i mapa – J. Kądziołka, M. Kubera (9 min 25 sek.)

Film ten stanowić może przyczynek do poznania mapy, która pozostaje podstawowym narzędziem pracy na lekcjach geografii. Stawia pytanie, co to jest plan, co to jest mapa i czym różnią się między sobą, czym różni się mapa od fotografii terenu widzianego z góry, z różnych wysokości, można też na jego podstawie wnioskować o tym, czym jest globus. Wprowadza też pojęcie skali (liczbowej) i podziałki (liniowej). Ścieżka przewodnia filmu prowadzi nas od poznania rzeczywistości związanej z tematem, do jej przetworzenia w postaci planu i mapy. Obserwujemy wycinek terenu, najpierw z małej wysokości, a później z coraz większej, aż do odległości kosmicznej, z której obraz Ziemi można porównywać z globusem. Następnie powracamy do punktu wyjścia, by te widoki z góry przetworzyć stopniowo w plany i mapy.

Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Szczecinie

WODGiK jest instytucją podległą Marszałkowi Województwa.

Do jego zadań należą:

1. pozyskiwanie, gromadzenie, przechowywanie zasobu i wyłączanie z zasobu materiałów, które utraciły przydatność użytkową,

2. przetwarzanie i aktualizacja istniejących baz,

3. prowadzenie baz metadanych i przekazywanie kopii zasobu oraz danych pomiędzy ośrodkami różnych szczebli,

4. udostępnianie zasobu oraz sprzedaż wydawnictw państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej,

5. zabezpieczanie zasobu i danych zasobu.

14 środa, 21 września 2016

Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Szczecinie

WODGiK posiada np. mapy topograficzne, sozologiczne i hydrograficzne całego województwa w wersji papierowej i elektronicznej w skali 1:10.000, 1:25.000 i większych, które udostępnia odpłatnie i nieodpłatnie po złożeniu pisemnego wniosku na specjalnym druku.

Szkoły mogą uzyskać nieodpłatnie mapy do celów edukacyjnych po złożeniu wniosku przez dyrektora szkoły.

W przypadku pytań i wątpliwości związanych z udostępnianiem materiałów wojewódzkiego zasobu geodezyjnego i kartograficznego możliwy jest osobisty lub telefoniczny kontakt:

70-383 Szczecin, ul. Mickiewicza 41, pokój 14 tel. 91 48 15 030

Więcej w oddzielnej prezentacji WODGiK i na stronie internetowej http://www.geodezja.wzp.pl/biuro-geodezji

15 środa, 21 września 2016

2016 – Międzynarodowy Rok Roślin Strączkowych Pożywne ziarna dla zrównoważonej przyszłości

Cele roku: Podnieść świadomości społeczeństwa na temat roli

nasion roślin strączkowych w zrównoważonej produkcji żywności i zdrowym odżywianiu oraz ich znaczenia

w utrzymaniu bezpieczeństwa żywnościowego. *

Promować znaczenie nasion roślin strączkowych w całym systemie żywieniowym, ich wpływ na ograniczenie

niedożywienia, poprawę użyźnienia gleby i odporność na zmiany klimatyczne.

*

Promować rolę nasion roślin strączkowych w łańcuchu żywnościowym oraz potrzebę zwiększenia produkcji

tych roślin. *

Wzmocnić badania nad nasionami roślin strączkowych. *

Poprawić wykorzystanie nasion roślin strączkowych w systemie płodozmianu, by zmniejszyć negatywne skutki

uprawy zbóż. *

Sprostać wyzwaniom stojących przed handlem nasionami roślin strączkowych.

2016 – Międzynarodowy Rok Roślin Strączkowych Pożywne ziarna dla zrównoważonej przyszłości

2016 – Międzynarodowy Rok Roślin Strączkowych Pożywne ziarna dla zrównoważonej przyszłości

Proponujemy zorganizowanie jesienią 2016 jednodniowego wydarzenia pt.

Rośliny strączkowe – pożywne nasiona dla zrównoważonej przyszłości

zawierającego część edukacyjną i żywieniową. Np. projekty, konkursy, gazetka szkolna, inscenizacje, dzień

zdrowego żywienia, lekcje przedmiotowe, festyn szkolny

Więcej na stronie: www.fao.org/pulses-2016/en/

Wyniki egzaminu gimnazjalnego

Średni wynik procentowy GM-P dla kraju – 51% Średni wynik procentowy GM-M dla kraju – 49% Średni wynik procentowy GM-P dla Okręgu – 49,75% Średni wynik procentowy GM-M dla Okręgu – 46,94% Średni wynik procentowy GM-P woj. zachodniopomorskie – 48,77% Średni wynik procentowy GM-M woj. zachodniopomorskie – 45,17% Średni wynik procentowy GM-P i GM-M woj. mazowieckie – 54% i 52% Współczynnik łatwości zadań w woj. zachodniopomorskim: cz. matematyczno- -przyrodnicza przedmioty przyrodnicze - arkusz: GM-P1-162 Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Łatwość 0,38 0,56 0,68 0,56 0,34 0,38 0,43 0,14 0,58 0,28 0,55 0,20 0,85 0,55 Zadanie 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Łatwość 0,56 0,45 0,47 0,33 0,44 0,60 0,65 0,68 0,47 0,50

Wyniki egzaminu gimnazjalnego - geografia

Zadania z geografii służyły sprawdzeniu przede wszystkim stopnia opanowania umiejętności korzystania z podstawowych źródeł informacji geograficznej: mapy, wykresu i danych statystycznych. Poziom wykonania poszczególnych poleceń wahał się od 46% do 83%. Gimnazjaliści najlepiej poradzili sobie z rozwiązaniem zadania 20.1. Uczniowie, korzystając z klimatogramu, musieli wykazać się umiejętnością charakteryzowania przebiegu temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w ciągu roku oraz obliczania amplitudy temperatury powietrza. Poprawną odpowiedź wskazało 84% piszących. Umiarkowanie trudne okazały się dla uczniów zadania: 21., 22., 23., i 24. Do rozwiązania zadania 21. potrzebne były umiejętność poprawnego stosowania pojęć z zakresu demografii oraz odczytywania danych statystycznych. 66% gimnazjalistów potrafiło poprawnie ocenić informacje odnoszące się do wielkości przyrostu naturalnego w Polsce w podanych latach. Znajomość zagadnień z geografii Polski sprawdzano również za pomocą zadania 22. Aby poprawnie je rozwiązać, uczniowie musieli znać położenie regionów geograficznych Polski oraz wykazać się umiejętnością odczytywania z mapy informacji przedstawionej za pomocą metody izolinii. Większości uczniom nie sprawiło problemu odczytanie z mapy liczby dni z opadem śniegu i właściwe określenie położenia Tatr i Karkonoszy. Poprawne rozwiązanie zadania 23. wymagało od gimnazjalistów znajomości aktualnego podziału politycznego Europy. Ponad połowa uczniów, korzystając z mapy konturowej, poprawnie rozpoznała państwa Europy Środkowo-Wschodniej. Poziom wykonania zadania 24. wyniósł 52%. Za pomocą zadania sprawdzano, czy uczniowie potrafią właściwie interpretować dane statystyczne odnoszące się do wielkość zbiorów i plonów ryżu w wybranych państwach świata.

Wyniki egzaminu gimnazjalnego – geografia cd.

Ponad 84% uczniów obliczyło poprawnie wielkość zbiorów ryżu w Chinach i Indiach i porównało tę wartość z produkcją światową ryżu. Ale już tylko ponad połowa piszących wykazała się znajomością położenia Egiptu. W tym przypadku gimnazjaliści mieli problem z określeniem zasięgu występowania klimatu monsunowego. Najtrudniejsze dla uczniów okazało się rozwiązanie zadań 19. i 20.2. Za pomocą zadania 19. sprawdzano umiejętność określania położenia matematyczno-geograficznego punktów oraz rozumienie pojęcia czas słoneczny. Uczniowie mieli zapoznać się ze współrzędnymi geograficznymi dwóch miejscowości i zdecydować, czy południe słoneczne występuje w nich w tym samym momencie czy nie. O ile większość uczniów (77%) nie miała problemu z podjęciem właściwej decyzji, o tyle już jej uzasadnienie okazało się dla uczniów trudne. Można stwierdzić, że gimnazjaliści nie potrafią wskazać konsekwencji ruchu obrotowego Ziemi. W zadaniu 20.2. uczniowie, na podstawie interpretacji klimatogramu, musieli dokonać właściwego wyboru stacji meteorologicznej i wskazać poprawne uzasadnienie wyboru wynikające z interpretacji wykresu. Tylko 46% piszących poprawnie rozwiązało zadanie.

WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Egzamin gimnazjalny 2016 – wnioski

Na podstawie wyników tegorocznego egzaminu gimnazjalnego można stwierdzić, że:

1. Łatwe dla uczniów okazały się zadania nawiązujące do sytuacji typowych oraz sprawdzające umiejętności odczytywania informacji,

2. Trudne dla uczniów były zadania wymagające obliczeń (zasadniczą trudność stanowi znajomość podstawowych pojęć fizycznych oraz związków między wielkościami fizycznymi),

3. Najtrudniejsze dla piszących okazały się zadania, w których odwoływano się do analizy doświadczeń i interpretacji wyników.

Sukces egzaminacyjny zależy od wielu umiejętności uczniów. Należą do nich m.in.

umiejętności ponadprzedmiotowe, takie jak: wykorzystywanie informacji, analizowanie wyników doświadczeń oraz formułowanie wniosków na podstawie przeprowadzonego rozumowania. Jednak, aby te umiejętności mogły być kształcone i rozwijane, niezbędne jest właściwe rozumienie pojęć, praw oraz związków przyczynowo-skutkowych. W nauczaniu fizyki, chemii i biologii ważne jest wdrażanie uczniów do samodzielnego projektowania i przeprowadzania doświadczeń oraz analizy ich wyników. W nauczaniu geografii nacisk powinien być kładziony na pracę z mapą. W wielu przypadkach mapa ilustruje treści, na podstawie których uczeń powinien dostrzegać prawidłowości i związki przyczynowo-skutkowe.

Terminarz egzaminów zewnętrznych w 2017r.

Komunikat dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 19 sierpnia

2016 r. w sprawie harmonogramu przeprowadzenia egzaminu

gimnazjalnego oraz egzaminu maturalnego w 2017 roku.

Harmonogram przeprowadzenia egzaminu gimnazjalnego:

a) część humanistyczna – 19 kwietnia 2017 r. (środa), godz. 9:00 i 11:00

b) część matematyczno-przyrodnicza – 20 kwietnia 2017 r. (czwartek),

godz. 9:00 i 11:00

c) język obcy nowożytny – 21 kwietnia 2017 r. (piątek), g. 9:00 i 11:00

Egzamin maturalny z geografii - poziom podstawowy i rozszerzony -

16 maja (wtorek) godz. 14:00

Wykorzystanie zajęć pozalekcyjnych do podnoszenia efektów nauczania geografii

• Prowadzenie kół zainteresowań, zajęć terenowych i wycieczek edukacyjnych oraz innych zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych

• Uczestnictwo w zajęciach w pozaformalnych ośrodkach edukacji przyrodniczej np. w muzeum geologicznym czy stacji morskiej Uniwersytetu Szczecińskiego, a także TOEE w Zalesiu i TCEE w Sarbinowie

• Uczestnictwo w XVI Zachodniopomorskim Festiwalu Nauki

• Organizowanie konkursów wewnątrzszkolnych i zachęcanie do udziału w konkursach i olimpiadach zewnętrznych

• Więcej w poradniku: Przedmioty przyrodnicze poza szkołą

wydanym przez IBE, Warszawa 2014 www.ibe.edu.pl/pl

24 środa, 21 września 2016

Metoda IBSE edukacji przyrodniczej opartej na uczniowskich badaniach naukowych

Metoda IBSE edukacji przyrodniczej opartej na uczniowskich badaniach naukowych

Cykl 5E – pięć etapów lekcji badawczych I etap – zaangażowanie II etap – poszukiwanie/badanie III etap – wyjaśnianie IV etap – dopracowywanie/rozwijanie V etap – ewaluacja/refleksja

Rodzaje zajęć opartych na dociekaniu naukowym

Wyróżnik - Wzrastająca samodzielność uczniów

a) Interaktywny pokaz doświadczalny – nauczyciel zadaje uczniom pytania nt. przewidywania

Np. Jak zmieni się temperatura, gdy zmieszam ze sobą grudki lodu i sól kamienną

b) Sterowane instrukcją nauczyciela odkrywanie Np. Zmieszaj 2 cm3 oleju rzepakowego i 2 cm3 wodnego roztworu KMnO4. Obserwuj

barwę mieszaniny

c) Ukierunkowane badanie naukowe Np. Ustalcie, jak zachowują się metale w obecności kwasów (wskazówki praktyczne)

d) Ograniczone badanie naukowe Np. biopaliwa. Jaki jest wpływ dodatku olejów roślinnych na wartość energetyczną

benzyny (nauczyciel tylko przedstawia problem)

e) W pełni otwarte badanie naukowe Np. Rola porostów w ekosystemach (nauczyciel tylko przedstawia zagadnienie)

Czasopismo „Geografia w szkole” (150 zł rocznie)

Spis treści wydania 4/2016:

4 Katastrofy naturalne - Jolanta Burda

10 Zmienny kraj - Krzysztof Trojan

13 Brexit: być czy nie być w Unii Europejskiej? – A. Zaparucha

16 Kuba – brama do Zatoki Meksykańskiej - E. Pryłowska-Nowak

19 Jak się czochra antarktycznego słonia?- J. Hałaczek

21 W poszukiwaniu nowoczesnej edukacji geograficznej - J. Michalczyk

25 Proste pomiary i obserwacje w nauczaniu przyrody - Z. Szmidt

30 Polska na tle krajów Unii Europejskiej - K. Mijakowska

33 Medale dla polskich młodych geografów - D. Dorochowicz

34 Ciekawe przedstawienia kartograficzne - J. Wrona

36 Rekomendacje

38 Geograficzne przydomki krajów, część 1. Europa - J. Wrona

44 Tradycja i nowoczesność w geografii - M. Tracz

47 Przegląd wydarzeń – wybór i opracowanie – J. Kądziołka

28 środa, 21 września 2016

Biologia w szkole z przyrodą – 2016 rok

Nowy wydawca – Forum Media Polska

Roczna prenumerata kosztuje ok. 208 zł

W aktualnym numerze (3/2016):

Farmakogenomika. Terapia szyta na miarę.

Czy jaszczurki obronią nas przed kleszczami?

Jaskółki.

W poszukiwaniu eliksiru młodości.

A jednak się porusza!

Atak klonów – czyli biologia inwazji roślin.

Obudź w sobie pasję.

Głowa pełna pomysłów.

O tych co pięknie śpiewają i nad głowami latają.

Prenumeratę za pośrednictwem Wydawcy można zamówić:

• przez internet

• mailem: czasopisma_branzowe@forum-media.pl

• telefonicznie tel.: 61 66 55 800

Edukacja biologiczna i środowiskowa – 2016 rok

W aktualnym numerze (2/2016):

NAUKA Wybrane stawonogi tworzące wyrośla na drzewach i krzewach Populacje reliktowe – „naturalne laboratoria” Ocena wartości obszarów przyrodniczo cennych i ich wpływ na wartość nieruchomości Miejska przestrzeń publiczna jako element wizerunku miasta uzdrowiskowego Czy komary wybierają swoich żywicieli? Mucha domowa (Musca domestica L.) w środowisku człowieka Mikrobiologiczna degradacja nonylofenoli (NP) SZKOŁA Różne oblicza papierków wskaźnikowych – archaizm czy niedoceniane możliwości? O dydaktyce szkoły wyższej z zastosowaniem metody naukowej Edukacyjno-wychowawczy wymiar kontaktu uczniów z przyrodą Gatunki inwazyjne i etyka – pomysł na zajęcia

Kwartalnik wydawany przez IBE adresowany do nauczycieli przedmiotów przyrodniczych Dostępny na stronie: ebis.ibe.edu.pl Bezpłatnie w formacie Flash i odpłatnie w formacie PDF oraz w wersji papierowej

Oferta szkoleń ZCDN-u

III /C/19 Badamy właściwości skał i minerałów

• Zakres: Pochodzenie i różnorodność skał na Ziemi. Fizyczne i chemiczne

właściwości wybranych skał i minerałów. Doświadczenia ze skałami i minerałami na lekcjach przyrody.

• Opis formy: Celem ogólnym szkolenia jest zachęcenie nauczycieli do rozwijania u małych dzieci badawczej postawy wobec przyrodniczego środowiska. Najpierw zaprezentowane zostaną pochodzenie i budowa różnorodnych skał. Następnie odbędzie się metodyczna cześć, w trakcie której na bazie wymagań podstawy programowej przedmiotu przyroda zostaną omówione i przećwiczone metody nauczania tego zagadnienia. Nauczyciele wykonają także kilka doświadczeń i obserwacji, pozwalających zbadać właściwości fizyczne i chemiczne wybranych skał i minerałów.

• Liczba godzin: 5

• Prowadzący: Zdzisław Nowak

• Odpłatność: Forma bezpłatna

Oferta szkoleń ZCDN-u

• III /C/20 Od pokazu nauczyciela do samodzielnego badania

• naukowego wykonywanego przez uczniów

• Zakres: Kształcenie rozumowania naukowego uczniów. Etapy i metody kształcenia składowych umiejętności rozumowania naukowego. Metoda IBSE nauczania przedmiotów przyrodniczych. Planowanie doświadczeń i uczniowskich badań naukowych z założonym stopniem samodzielności uczniów. Materiały edukacyjne przydatne w kształceniu rozumowania naukowego

• Opis formy: Nowa podstawa programowa narzuciła nauczycielom obowiązek kształcenia kompetencji rozumowania naukowego, definiowanego jako umiejętność wykorzystywania wiedzy naukowej do identyfikowania i rozwiązywania problemów oraz formułowania wniosków opartych na obserwacjach i doświadczeniach. Ze względu na złożoność tej kompetencji zalecane jest stopniowe jej wprowadzanie, wychodząc od pytań i pokazów, a kończąc na samodzielnych badaniach i projektach badawczych uczniów. W literaturze i w praktyce szkolnej stosuje się różne podejścia. Na warsztatach przećwiczone zostaną niektóre z proponowanych w literaturze i stosowanych w praktyce szkolnej podejść. Wykonane zostaną modelowe eksperymenty w poszczególnych przedmiotach przyrodniczych, a także projekty interdyscyplinarne

• Liczba godzin 10

• Prowadzący Zdzisław Nowak, Małgorzata Majewska, Halina Szczepaniec

• Odpłatność 100 zł

Oferta szkoleń ZCDN-u

III /C/21 Poznajemy świat małych zwierząt żyjących w wodzie i w glebie • Zakres: Złożoność świata mikrofauny. Znaczenie małych organizmów w

ekosystemach. Mikroskopowe obserwacje małych organizmów glebowych i żyjących w środowisku wodnym. Projektowanie lekcji badawczych na wszystkich etapach kształcenia.

• Opis formy: Celem szkolenia jest rozszerzenie wiedzy nauczycieli przedmiotów przyrodniczych w zakresie środowiska i egzystencji małych zwierząt żyjących w wodzie i glebie oraz rozwijanie umiejętności kształcenia rozumowania naukowego z wykorzystaniem tej tematyki. Poznawanie budowy, zachowania i roli tych organizmów w ekosystemach może być inspirujące dla uczniów uzdolnionych i zainteresowanych przyrodą i ekologią. Nauczyciele podczas warsztatów wypracują scenariusze oraz własne środki dydaktyczne związane z tą tematyką, przydatne w praktyce szkolnej.

• Liczba godzin: 7 • Prowadzący: Zdzisław Nowak, Małgorzata Majewska, pracownicy naukowi

Uniwersytetu Szczecińskiego • Koordynator: Zdzisław Nowak • Odpłatność: 50 zł

Oferta szkoleń ZCDN-u

III /C/22 Czy spalanie odpadów jest szkodliwe? Wizyta w Zakładzie Termicznego • Unieszkodliwiania Odpadów „EcoGenerator” w Szczecinie • Zakres: Miejsce termicznego unieszkodliwiania odpadów w systemie ich

zagospodarowania. Procesy pozyskiwania ciepła i generowania energii elektrycznej z odpadów. Wykorzystanie produktów ubocznych powstających w spalarni. Chemiczne sposoby oczyszczania spalin. Edukacja ekologiczna w szczecińskim „EcoGeneratorze”.

• Opis formy: W 2017 roku zostanie ukończona budowa Zakładu Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów w Szczecinie. Jego znaczenie dla miasta, a także kontrowersje związane z jego umiejscowieniem i przyszłym funkcjonowaniem oraz niekorzystnym oddziaływaniem na czystość powietrza w Szczecinie wymagają rzetelnej dyskusji i analizy, także wśród nauczycieli. Zwiedzając ten nowoczesny i ważny dla miasta obiekt, będzie można skonfrontować swoje wyobrażenia i obawy z rzetelną informacją na temat spalarni przedstawioną przez pracujących tam specjalistów. Nauczyciele będą mieli także okazję poznać edukacyjną ofertę szczecińskiego „Eco-Generatora” oraz przedstawić własne propozycje organizowania tam zajęć dla uczniów.

• Liczba godzin: 4 • Prowadzący: Zdzisław Nowak • Odpłatność: Forma bezpłatna

Oferta szkoleń ZCDN-u Sieć współpracy i samokształcenia – nr formy V/6

Zajęcia terenowe w nauczaniu przyrody

• Zakres: Rodzaje, miejsca i tematy zajęć terenowych. Scenariusze, karty pracy i pomoce dydaktyczne przydatne podczas przyrodniczych zajęć terenowych. Przykłady lekcji terenowych i dłuższych zajęć w terenie. Opracowanie „terenowych” scenariuszy i kart pracy przez uczestników Sieci

• Opis formy: Organizowanie lekcji „za progiem klasy szkolnej” jest obecnie wymogiem zapisanym zarówno w zadaniach szkoły, jak i celach edukacyjnych przedmiotu przyroda zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej. Uczniowie muszą zdobywać wiedzę z tego przedmiotu poprzez kontakt z naturalnym środowiskiem, wykonując ćwiczenia i prowadząc przyrodnicze obserwacje. Tak wzbogacony proces edukacyjny rozwija liczne umiejętności, np. dostrzegania zmian w otaczającym środowisku, obserwowania składników środowiska i praw w nim rządzących oraz dokonywania ich opisu, umiejętność orientowania się w terenie i posługiwania się przyrządami czy dostrzegania wpływu działalności człowieka na środowisko. Niestety, wyniki ogólnopolskiego monitoringu wdrażania podstawy programowej pokazują, że zajęcia terenowe nie są realizowane w sposób systematyczny. Dlatego głównym celem Sieci jest upowszechnianie dobrych rozwiązań i wypracowanie nowych.

• Liczba godzin: 15 (3 spotkania + praca na platformie e-learningowej)

• Prowadzący: Zdzisław Nowak + edukatorzy z przyrodniczych ośrodków edukacyjnych

• Odpłatność: forma bezpłatna (dojazd do miejsc zajęć terenowych pokrywają uczestnicy)

Oferta szkoleń ZCDN-u

III/C/23 Ocenianie kształtujące na lekcjach przedmiotów przyrodniczych • Zakres • Funkcje i rodzaje oceniania wewnątrzszkolnego. Procedura i elementy oceniania

kształtującego. Elementy OK na lekcjach przedmiotów przyrodniczych. Tworzenie scenariuszy lekcji z wykorzystaniem oceniania kształtującego.

• Opis formy • Uczestnicy szkolenia przejdą drogę od formułowania celów lekcji dla uczniów, poprzez

tworzenie kryteriów oceniania „nacobezu”, szukanie relacji między ocenianiem kształtującym a sumującym, aż do pytań kluczowych oraz informacji zwrotnej nauczyciela dla ucznia i ucznia dla nauczyciela. Nauczyciele wypracują: zasady współpracy z rodzicami i uczniami, przykłady oceny koleżeńskiej i samooceny uczniowskiej. Podczas warsztatów opracowane zostaną scenariusze lekcji zawierające elementy oceniania kształtującego. Jednym z celów szkolenia jest dzielenie się własnymi pomysłami oraz przemyśleniami w zakresie stosowania oceniania kształtującego na lekcjach chemii, fizyki, geografii i przyrody.

• Liczba godzin: 5 • Prowadzący: Zdzisław Nowak • Odpłatność: Forma bezpłatna

Oferta szkoleń ZCDN-u

• Konferencja – VII/4 Edukacja astronomiczna dzieci i młodzieży

• Zakres: Edukacja astronomiczna w podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej i na wyższych etapach w zakresie przedmiotów przyrodniczych. Prowadzenie obserwacji astronomicznych w szkole – niezbędne wyposażenie, organizacja. Aktywizujące metody nauczania astronomii. Środki dydaktyczne i materiały wykorzystywane w edukacji astronomicznej. Pozaszkolne formy edukacji astronomicznej

• Liczba godzin – 5 + sesja obserwacyjna

• Prowadzący – Zdzisław Nowak, Tomasz Skowron, członkowie Szczecińskiego Oddziału PTMA i pracownicy TOEE w Zalesiu

• Odpłatność – Forma bezpłatna

• Planowany termin – marzec 2016

Oferta szkoleń ZCDN-u

Kurs doskonalący – nr formy I/4

• Tytuł formy: Kurs dla kierowników wycieczek szkolnych • Zakres: Prawne aspekty organizowania wycieczek szkolnych. Wycieczki szkolne

w nowej podstawie programowej. Planowanie i realizacja wycieczek szkolnych. Baza turystyczna i edukacyjna dla wycieczek szkolnych. Ochrona zdrowia i życia uczestników wycieczek szkolnych. Udzielanie pierwszej pomocy w wypadkach podczas wycieczek.

• Opis: Krajoznawstwo i turystyka to ważne elementy szkolnej edukacji. Znajomość prawa w zakresie związanym z organizacją wycieczek szkolnych, wiedza zapewniająca bezpieczne warunki ich przeprowadzania, a także umiejętność wieloaspektowego wykorzystania wycieczek szkolnych w procesie dydaktyczno-wychowawczym są nieodzowne do pełnienia funkcji kierownika lub opiekuna. Kurs daje także możliwość zapoznania się ze stale rozwijającą się bazą szkolnego krajoznawstwa i turystyki. W aktualnym stanie prawnym kurs ma charakter doskonalący

• • Liczba godzin: 8 • Prowadzący: Zdzisław Nowak, Maria Flisznik, • Koordynator: Zdzisław Nowak • Odpłatność: 80 zł

Oferta szkoleń ZCDN-u

• Kurs kwalifikacyjny – nr formy I/3

• Tytuł formy: Kurs na wychowawcę wypoczynku dzieci i młodzieży • Zakres: Organizacja wypoczynku dzieci i młodzieży. Organizacja zajęć w czasie

trwania wypoczynku. Planowanie pracy opiekuńczej, wychowawczej i edukacyjnej. Ruch i rekreacja. Turystyka i krajoznawstwo. Zajęcia kulturalno-oświatowe. Zajęcia praktyczno-techniczne. Prace społecznie użyteczne. Bezpieczeństwo życia i zdrowia uczestników wypoczynku

• Opis: Kwalifikacyjny kurs na wychowawcę wypoczynku jest organizowany dla osób dorosłych z wykształceniem średnim, niebędących nauczycielami, którzy przygotowują się do roli wychowawcy wypoczynku dzieci i młodzieży. Kurs jest organizowany pod nadzorem Zachodniopomorskiego Kuratora Oświaty. Uczestnicy szkolenia otrzymają zaświadczenia o ukończeniu kursu, pod warunkiem uzyskania pozytywnego wyniku egzaminu sprawdzającego wiedzę i umiejętności zdobyte podczas zajęć

• Liczba godzin: 36 + egzamin • Prowadzący: Teresa Dembińska, Zdzisław Nowak, Tadeusz Twardowski, Maria

Flisznik, Agnieszka Czachorowska, Waldemar Zaborski

• Koordynator: Zdzisław Nowak • Odpłatność: 180 zł

Oferta szkoleń ZCDN-u

• Kurs kwalifikacyjny – nr formy I/2

• Tytuł formy: Kurs na kierownika wypoczynku dzieci i młodzieży • Zakres: Prawne aspekty dotyczące organizacji i dokumentowania wypoczynku. Planowanie

pracy opiekuńczej, wychowawczej i dydaktycznej w trakcie wypoczynku. Zasady i formy organizacji wypoczynku dzieci i młodzieży. Organizacja pracy kadry. Prowadzenie dokumentacji wypoczynku. Bezpieczeństwo życia i zdrowia uczestników wypoczynku

• Opis: Kwalifikacyjny kurs na kierownika wypoczynku jest organizowany dla pracowników pedagogicznych szkół i placówek, którzy przygotowują się do kierowania różnego rodzaju formami wypoczynku dzieci i młodzieży szkolnej. Warunkiem dodatkowym kierowania wypoczynkiem jest niekaralność oraz posiadanie minimum trzyletniego stażu pracy pedagogicznej w szkołach lub innych placówkach oświatowych. Kurs jest organizowany pod nadzorem Kuratora Oświaty. Uczestnicy szkolenia otrzymają zaświadczenia o ukończeniu kursu, pod warunkiem uzyskania pozytywnego wyniku egzaminu sprawdzającego wiedzę i umiejętności zdobyte podczas zajęć

• Liczba godzin: 10 + egzamin

• Prowadzący: Teresa Dembińska, Zdzisław Nowak, Tadeusz Twardowski, Maria Flisznik

• Koordynator: Zdzisław Nowak

• Odpłatność: 100 zł

XXIII Ogólnopolski Zjazd PSNPP

• „Edukacja przyrodnicza dla zrównoważonego rozwoju ”

XXIII Zjazd PSNPP w Toruniu odbędzie się w dniach 9 - 11 września 2016 r.

XVI ZACHODNIOPOMORSKI FESTIWAL NAUKI

17 -24 września 2016 r. Wykłady, warsztaty, wizyty, wycieczki Uczelnie wyższe Szczecina i Koszalina Szukaj: festiwal.stn.szczecin.pl/program Np.20.09.2016 r. godz. 10:00-10:45; 11:00-11:45; 12:00-12:45 Barwny świat minerałów – mgr Łukasz Maciąg Zajęcia w grupach 12-osobowych (praca z mikroskopem) Zapisy: mgr Katarzyna Lewczuk, tel. 91 444 25 31, e-mail: klimet@univ.szczecin.pl Miejsce: ul. Mickiewicza 16, sala 218 (Centrum)

XVII OGÓLNOPOLSKIE FORUM NAUCZYCIELI PRZEDMIOTÓW PRZYRODNICZYCH

„Język nauk przyrodniczych”

Kraków, 24 września 2016 r.

Organizatorzy: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, przy współpracy z Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ, Muzeum Geologicznym ING PAN i Wydawnictwem Nowa Era.

W programie:

Im dalej w las, tym więcej drzew: jak współczesne mapy przedstawiają rozmieszczenie lasów? prof. dr hab. Jacek Kozak

Artefakty w komunikacji naukowej prof. dr hab. Katarzyna Potyrała

Słownictwo naukowe a szkolne w przedmiotach przyrodniczych prof. dr hab. Jan Rajmund Paśko

Symetria w przyrodzie i sztuce prof. dr hab. Piotr Zieliński

Definiowanie pojęć przyrodniczych (w ujęciu kognitywistycznym) dr hab. Małgorzata Nodzyńska

Czy mapy kłamią? – wizualizacja danych przestrzennych dr Małgorzata Luc

Konkursy geograficzne w roku szkolnym 2016/2017

Konkurs kuratoryjny dla gimnazjów - z geografii (patrz strona ZKO)

X Konkurs Geograficzno-Nautologiczny

XXII Wojewódzki Konkurs na Referat z Astronomii i Astronautyki

XLIII Olimpiada Geograficzna

Ogólnopolskie konkursy EDI z geografii

i przyrodniczo-ekologiczne (odpłatne)

Informacje na stronie: www.edi.edu.pl

www.epodreczniki.pl

45 środa, 21 września 2016

62 e-podręczniki do 14 przedmiotów i edukacji wczesnoszkolnej, w sumie 5195 lekcji – zasoby udostępnione na platformie w nowym roku szkolnym, podzielone na cztery główne bloki:

Co wyróżnia e-podręczniki?

• dostęp do e-podręczników jest bezpłatny,

• z e-podręczników można korzystać w dowolnym miejscu o każdej porze,

• e-podręczniki to kompleksowy zbiór otwartych zasobów edukacyjnych zgodnych z podstawą programową,

• e-podręczniki są narzędziem wykorzystującym treści oparte o różnorodne, multimedialne formy przekazu, pozwalającym na budowanie wiedzy oraz umiejętności uczniów,

46 środa, 21 września 2016

Co wyróżnia e-podręczniki?

• e-podręczniki udostępnione będą na otwartej licencji Creative Commons zapewniającej korzystanie z e-podręcznika przez nauczycieli i uczniów w bezpieczny sposób bez naruszenia własności intelektualnej, jak również na przetwarzanie treści zawartych w e-podręcznikach, np. do tworzenia własnych autorskich wersji e-podręczników czy materiałów dydaktycznych przez nauczycieli,

• e-podręczniki dostępne są z poziomu różnych typów urządzeń: komputera, laptopa, tabletu, smartfona, czytnika e-booków, tablicy interaktywnej,

47 środa, 21 września 2016

Co wyróżnia e-podręczniki?

• e-podręczniki dostępne są w wersji online oraz offline (aplikacje natywne dostępne w różnych systemach operacyjnych Android, IOS, Windows), co umożliwia skorzystanie z e-podręczników nawet w sytuacji pojawienia się problemów z internetem,

• e-podręczniki dostosowywane są do standardu WCAG 2.0 na poziomie podstawowym, co pozwoli na korzystanie z e-podręczników uczniom z dysfunkcjami,

48 środa, 21 września 2016

Co wyróżnia e-podręczniki?

• e-podręczniki mogą być integrowane z innymi środowiskami, dziennikami elektronicznymi, platformami e-learning, blogami, stronami www etc., co pozwala na wykorzystanie e-podręczników w dowolny sposób z uwzględnieniem dowolnych form i metod pracy z uczniem,

• e-podręczniki dostępne będą do wydruku z poziomu alfabetu Braille’a.

49 środa, 21 września 2016

Interaktywne wystawy naukowe (przyrodnicze)

Ogrody tematyczne Hortulus w Dobrzycy

Wystawa naukowa

w Muzeum Narodowym w Szczecinie

„Miasto Nauki”

50 środa, 21 września 2016

Transgraniczne Centrum Edukacji Ekologicznej w Sarbinowie Bazę edukacyjno-szkoleniową tworzą m.in.: zestawy edukacyjne dotyczące fotowoltaiki i kolektorów słonecznych, sala szkoleniowa wyposażona w sprzęt multimedialny, galeria stanowiąca przestrzeń wystawienniczą; wnętrze z symulatorem miejskich efektów, pomieszczenia prezentujące walory przyrodnicze obszarów Natura 2000, pomieszczenie z licznikiem długu ekologicznego przeznaczonym do dynamicznej prezentacji aktualnych wskaźników ekologicznych; biblioteka multimedialna oraz czytelnia z bogatymi zasobami materiałów i publikacji o tematyce ekologicznej, z dostępem do komputerów i internetu; wielofunkcyjne stanowiska edukacyjne służące organizowaniu zajęć grupowych dla dzieci i młodzieży; pokój gier i zabaw dla dzieci wyposażony w ekologiczne zabawki i gry, z interaktywną podłogą;

Zapraszam do współpracy, życzę udanego roku szkolnego

Zdzisław Nowak – nauczyciel konsultant

ds. edukacji przyrodniczej

i ekologicznej

znowak@zcdn.edu.pl

tel. (91) 43 50 656

Tel. kom. 608 025 431

dyżur w czwartki g. 15–17

Wspomnienie z wakacji