zubdetulbuhari.comzubdetulbuhari.com/zbuhari.docx · web viewsahih-i buhârî, sahih-i müslim,...

460
ZÜBDETÜ’L BUHÂRÎ TARAMA HATALARINI DÜZELTMEYE ÇALIŞTIM. Tarama hatası olan bir yer: (İnternette aradığınızda çıkıyor) 730- Ukbe bin Amır’dan (Radıyallahu Anh) rivayet edilmiş- Şartlarınen “. kadınları ken-kılarken (nikahlarken) koşulan şarttır. (Nikâhda kadı- 789 uncu hadîs tarama hatası olarak hiç yazılmamıştır.

Upload: lamdung

Post on 14-Apr-2018

255 views

Category:

Documents


9 download

TRANSCRIPT

ZBDETL BUHR

TARAMA HATALARINI DZELTMEYE ALITIM.

Tarama hatas olan bir yer: (nternette aradnzda kyor)

730- Ukbe bin Amrdan (Radyallahu Anh) rivayet edilmi-

artlarnen . kadnlar ken-klarken (nikahlarken) koulan arttr. (Nikhda kad-

789 uncu hads tarama hatas olarak hi yazlmamtr.

NDEKLER: (Sayfalar tam dzenli deil)

ZBDET'L BUHR .........................................................

TAKRR ................................................................

MTERCM MER ZYAEDDN EFEND MERHUMUN TERCEME- HAL ...................5

PHEY GDERME .........................................................

BUHAR- ERF HAKKINDA AIKLAMA .........................................

BSMLLAHRRAHMANRRAHM ...............................................

ABDEST BAHS ...........................................................

GUSL BAHS ...........................................................

HAYZ BAHS ...........................................................

TEYEMMM BAHS......................................................

NAMAZ BAHS..........................................................

NAMAZ VAKTLER BAHS ...............................................

EZAN BAHS .............................................................

CUMA BAHS ...........................................................

KORKU NAMAZI BAHS....................................................

RAMAZAN VE KURBAN BAYRAMI BAHS .......................................

VTR BAHS .............................................................

YAMUR DUASI BAHS .....................................................

GNE TUTULMASI BAHS .................................................

SEFER NAMAZ BAHS'l .....................................................

TEHECCD (Namaz) BAHS .................................................

MEKKE VE MEDNE MESCDLERNDE NAMAZIN FAZLET .........................54

NAMAZDA YANILMA (Sehiv) BAHS ...........................................

CENAZE BAHS ...........................................................

ZEKT BAHS ...........................................................

HAC BAHS .............................................................

MEKKE- MKERREME'NN FAZLET VE KA'BE'NN NASI BAHS ...................77

MRE BAHS .............................................................

AV BAHS ...............................................................

MEDNE'NN HAREM BAHS .................................................

ORU BAHS .............................................................

KADR GECES BAHS .....................................................

NC CUZ............................................................

SELEM BAHS .........................................................

UF'A BAHS..........................................................

CARE BAHS..........................................................

HAVALE BAHS .........................................................

VEKLET BAHS .......................................................

ZRAAT BAHS

MSKAT VE RB BAHS .......................................................................................................................... 3

BORLAR VE HACR BAHS ........................................................................................................................ 7

DAVACILIK BAHS ....................................................................................................................................... 8

LUKATA (Yitik mal) BAHS .......................................................................................................................... 8

ZULM BAHS ............................................................................................................................................. 9

REHN BAHS ............................................................................................................................................... 14

KLE AZAD ETMEK BAHS ....................................................................................................................... 15

MKATEB (SZLEMEL KLE) BAHS ................................................................................................. 17

HBE BAHS.................................................................................................................................................. 18

UMRA VE RUKE BAHS .............................................................................................................................. 21

AHDLK BAHS......................................................................................................................................... 22

FK FTR BAHS ....................................................................................................................................... 24

SULH BAHS................................................................................................................................................. 27

ARTLAR BAHS ......................................................................................................................................... 29

VASYETLER BAHS ................................................................................................................................... 35

CHAD (SYER) BAHS ................................................................................................................................ 37

DRDNC CZ......................................................................................................................................... 45

MSLMANLARA DUA BAHS ............................................................................................................. 45

YARATILIIN BALANGICI BAHS........................................................................................................... 56

ADEMN YARATILII VE PEYGAMBERLER BAHS................................................................................ 63

SRAL OULLARI BAHS .......................................................................................................................... 73

MENAKIB BAHS ......................................................................................................................................... 76

PEYGAMBERLK NANLARI BAHS ....................................................................................................... 79

PEYGAMBER ASHABININ FAZLETLER EBU BEKRN ZELLKLER BAHS ................................. 82

MERN ZELLKLER BAHS ................................................................................................................. 84

HAZRET OSMANIN ZELLKLER .......................................................................................................... 85

HAZRET ALNN ZELLKLER............................................................................................................... 85

PEYGAMBER SALLALLAHU ALEYH VE SELLEM N YAKINLARININ ZELLKLER ..................... 86

ENSARN ZELLKLER ............................................................................................................................ 88

SRA VE MRA BAHS .............................................................................................................................. 91

HCRET VE MUHACRLER BAHS ............................................................................................................. 94

BENC CZ.............................................................................................................................................. 96

GAZALAR BAHS ........................................................................................................................................ 96

BEDR MUHAREBES ................................................................................................................................ 97

KAB BN EREFN LDRLMES BAHS............................................................................................. 98

EBU RAFN LDRLMES ..................................................................................................................... 99

UHUD SAVAI BAHS ............................................................................................................................... 100

HENDEK (AHZAB) SAVAI ...................................................................................................................... 102

BEN KURAYZA GAZASI.......................................................................................................................... 103

RKA GAZASI............................................................................................................................................. 103

BEN MUSTALIK GAZASI......................................................................................................................... 104

HUDEYBYE GAZASI ................................................................................................................................ 104

HAYBER GAZASI ...................................................................................................................................... 105

MTE GAZASI ........................................................................................................................................... 107

FETH GAZASI ........................................................................................................................................... 108

HUNEYN GAZASI ...................................................................................................................................... 109

EVTAS GAZASI.......................................................................................................................................... 110

TAF GAZASI ............................................................................................................................................. 110

ZL HALASA GAZASI .......................................................................................................................... 113

SEYFUL-BAHR GAZASI ........................................................................................................................... 113

SMME, MGEYLEME VE ESVED EL-ANS BAHSLER .................................................................. 113

NECRAN EHL KISSASI ................................................................................................................................ 4

EARLERN VE YEMENLLERN GEL................................................................................................. 4

VEDA HACC BAHS ..................................................................................................................................... 5

PEYGAMBER SALLALLAHU ALEYH VE SELLEM N HASTALII VE VEFATI................................... 9

KURAN TEFSR BAHS FATHA SRES ................................................................................................. 11

BAKABE SRES ......................................................................................................................................... 11

AL MRAN SRES ..................................................................................................................................... 12

NSA SR.ES ............................................................................................................................................... 14

MADE SRES ........................................................................................................................................... 15

BEBESURES ......................................................................................................................................... 16

HUD SURES................................................................................................................................................. 16

HICR SRES................................................................................................................................................ 17

NAHL SRES .............................................................................................................................................. 17

SRA SURES ................................................................................................................................................ 17

KEHF SRES ............................................................................................................................................. 19

MERYEMSRES ..................................................................................................................................... 19

ALTINCI CZ ............................................................................................................................................. 19

NR SURES ................................................................................................................................................. 19

FURKAN SURES ....................................................................................................................................... 20

KASAS SURES ............................................................................................................................................ 20

SECDE SRES ............................................................................................................................................ 21

AHZAB SRES............................................................................................................................................ 21

SEBE SURES ............................................................................................................................................... 23

ZMER SRES.......................................................................................................................................... 23

CASYE SRES ........................................................................................................................................... 23

MUHAMMED (KITAL) SRES.................................................................................................................. 24

KAF SRES ................................................................................................................................................ 24

NECM SRES .............................................................................................................................................. 24

RAHMAN SRES ....................................................................................................................................... 25

MMTEHNE SRES.................................................................................................................................. 25

CUMA SRES ............................................................................................................................................. 26

MNAFIKN SRES................................................................................................................................ 26

TAHRM SRES ........................................................................................................................................ 27

NN SRES............................................................................................................................................... 27

MDDESSR SRES ................................................................................................................................... 28

NAZAT SRES........................................................................................................................................... 28

ABESE SRES ............................................................................................................................................. 28

NKAK SRES ........................................................................................................................................ 28

EMS SRES ............................................................................................................................................... 28

ALK (KRA) SRES ................................................................................................................................. 29

KEVSER SRES ......................................................................................................................................... 30

NASR SRES............................................................................................................................................... 30

MUAVVZETEYN SRELER ................................................................................................................... 30

KURANIN FAZLETLER BAHS............................................................................................................... 30

NKH BAHS .............................................................................................................................................. 33

TALAK (BOAMA) BAHS .......................................................................................................................... 39

LAN BAHS ................................................................................................................................................. 42

NAFAKA BAHS........................................................................................................................................... 42

YYECEK (Etime) BAHS ............................................................................................................................ 43

AKIKA KURBANI, HAYVAN KESME VE AVLAMA BLM ............................................................... 45

KURBANLAR BLM ............................................................................................................................ 47

MERUBAT(LECEK EYLER)BLM ....................................................................................... 47

HASTALAR BAHS ...................................................................................................................................... 49

TIP BAHS ..................................................................................................................................................... 50

GYM (elbise) B AHS ................................................................................................................................. 53

EDEB VE SILA-1 RAHM BAHS ............................................................................................................... 55

ZN STEMEK BAHS ................................................................................................................................. 61

DUA BAHS .................................................................................................................................................. 62

DUYGULU SZLER BAHS ........................................................................................................................ 65

KADER BAHS ........................................................................................................................................... 72

YEMNLERVEADAKLAR .................................................................................................................... 73

SEKZNC CZ.......................................................................................................................................... 75

FERAZ BAHS ........................................................................................................................................... 75

ERC EZALAR VE DYETLER BAHS...................................................................................................... 75

MRTEDLERN (HAK DNDEN IKANLARIN) TEVBEYE ARILMALARI ................................ 78

TABR (Rya tevili) BAHS ......................................................................................................................... 78

FTNELER VE B1TANA TAAT BAHS.................................................................................................... 81

TEMENN BAHS ......................................................................................................................................... 83

KTABVESNNETESARILMAK...................................................................................................... 83

TEVMD BAHS .......................................................................................................................................... 84

ZBDETL BUHR

Aziz Okuyucu;

Kinatn yaratcs yce Allahn Peygamberi vastasyla insanlara kurtulu sebebi olarak gnderdii, Kurn- Kerimden sonra, slam ulemasnn zerinde doru olduuna ittifak ettikleri alt kitap vardr. Bunlar ezcmle peygamberimizin syledii szlerin, salam ravilerce derlenerek, kitap haline getirilmi eklidir.

Sahih-i Buhr, Sahih-i Mslim, Snnen-i Eb Davut, Snen-i Tirmizi, Snne-i Nes, Snne-i ibni Mace isimlerini tayan bu kymetli kitaplarn, Kuran Kerimden sonra ilk sray igal edeni phesizki mam- Buhr hazretlerinin Cemettii sahih-i Buhr kitabdr. Bu kitabn 30 ciltlik, 12 ciltlik 5 ciltlik gibi muhtelif erhleri yaplp tab edilmitir. Bunlar okumak son derece uzun vakitleri gerektirdiinden her Mslmann alp okumas zordur. Bu itibarla mehur hads limlerimizden mer Ziyaeddin Efendi Hazretleri bu byk kitab zetleyerek mkerrer hadsleri ve hads ravilerini kararak bir zbde hazrlamtr.

te Zbdetl Buhr adndaki bu deerli eseri, muhterem Fikri Yavuz hoca sadeletirmitir. Ayrca, sneni Tirmizi mtercimi muhterem Osman Zeki Soyyiit Hocada byk bir titizlikle tahkik ve tetkikini yaparak nere hazrlamtr.

Bu emeklerinden dolay kendilerine teekkrlerimizi arz eder iki cilt halinde orijinalleri ile birlikte sizlere arz ettiimiz bu kymetli eserin basmn bizlere baheden Allaha hamd ederiz.

Tevfik Allahtandr.

HSAR YAYINEV1

TAKRR

Merhum Mderris mer Ziyaddin Efendinin (1849-1925) Sahh-i Buharyi ihtisar edip sonra dilimize evirdii ZBDETL BUHAR adl bu eseri, emekli mftlerimizden A. Fikri YAVUZ Beyefendi tarafndan Osmanlca aslndan sadeletirilerek yeni Trk harfleriyle baskya hazrlanmtr.

Muhterem Hoca Efendinin slendikleri bu grevi lyk vehile yerine getirmek hususunda byk gayret sarf ettikleri gzden kamamaktadr. Buna ramen eserin nairi Hisar Yaynevi, konunun azamet ve ehemmiyetine binaen, yaplan almalarn tekrar gzden geirilmesinde fayda mlahaza ederek ve din mesliyet duygusunun da bir gerei olarak bu almalar bir baka ehliyetli grn tetkik ve tahkikinden geirmeyi kararlatrmtr. Ktb-i Sitteden SNEN- TRMZ nin cizane mtercimi olmaklm hasebiyle bu tetkik grevi bana teklif edildi.

Hisar Yaynevinin bu tutum ve davrannn tebrik ve takdirle karlanmas ve dini sahada neriyat yapan yaynevlerinin tm tarafndan rnek alnmas gerektiine iaret etmek isterim. Aslnda yllarca hads muallimlii yapm mer Ziyaddin Efendi gibi bir zatn tercmesi ve yine yllarca fetva makam gibi ulv bir makamda bulunmu bir zatn sadeletirmesi bahis konusu olunca bunun tetkik ve tahkikine ihtiya grlmeyebilirdi. Fakat ciddiyetle temayz ve din mesliyet duygusuyla hareket eden bir yaynevinin buna lzum grmesi iftihar vesilesidir.

Bizde bu halishane niyet karsnda bize den grevi btn ihlsmzla yerine getirmeye altk. Byk bir hassasiyet ve titizlikle O nbvvet messesesinde fkran szlerin daha iyi anlalmasna yardmc olduk.

Osman Zeki Soyyiit

(Molla Mehmetolu 21.7.1980 st.1,2

1 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi: 7

2 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:9

MTERCM MER ZYAEDDN EFEND MERHUMUN TERCEME- HAL

Merhum mtercim mer Ziyaeddin Efendi aslen Dastanldr. irkya bal MRT kynde domutur. Lzki airetinin AVAR boyundandr. eyh amil Hazretlerinin bilinen savalar srasnda beraberinde hizmet etmitir.

Doum yerinde ilk tahsilini yaptktan sonra stanbula hicret etmitir. stanbula geldikten sonra alet ve yksek ilimleri tahsile koyulmu, hem de yksek feyiz sahibi mehur eyh Gmhaneli Hac Ziyaeddin Efendi (Kuddise sirruhu) Hazretlerinden manev feyizler edinmeye balamtr. retilmesi adet olan zahir ilimlerde yine sz geen Ahmed Ziyaeddin Efendi Hazretlerinden ilm tahsilini tamamlayarak icazet ald gibi, ad geen eyh Hazretlerinin kutsi himmetleriyle dereceler kazanarak hilfet elde etmitir.

Hafza gcndeki salamlk hayrete deer olup Kuran- Azmu-an, Fatiha-i erife gibi tam bir sratle okuyacak derecede hafz olduundan baka, terceme buyurduu Zbdetl-Buhar yi ve baz hads kitaplarn ezberlemiti. Bir ok sene hatimle Teravih namaz kldrd gibi, mrnn sonuna kadar Kuran- Kerimi-alt saatte, bandan sonuna kadar ezbere okumaa gc yeten bir hafz idi. Bu ynden emsali pek nadir idi.

lm icazeti aldktan sonra 15 Muharrem 1927 tarihinde Alay Mfts olduundan Edirnede onalt sene kadar bu hizmeti tam bir istikamet ve dirayetle baard. Bundan sonra Malkara kazas, niyabetini kabul ile bu hizmette de on sene kalmtr. Sonra Tekirda niyabetine ykseltilerek iki buuk sene bu hizmeti gzelce yerine getirmitir:

Merutiyetin iln arkasndan stanbula dnp bir mddet kaldktan sonra Medine-i Mnevvereye giderek alt ay kadar da orada kalmtr. O srada Hicaz tarafna gelen Msr Hidvi Abbas Hilmi Paa maiyetine gemi ve on seneden ok Msr memleketinde ad geen Hidvin saraynda ikrama mazhar olmutur.

1337 tarihinde stanbula dnerek Darul-Hlfe medresesinde Hilfiyat ve ondan sonra hads ilmi okuttuu gibi, Gmhaneli Hazretlerinin Postninlii boaldnda mevcut halifelerin en olgun ve en limi olduundan irat postuna oturarak vakf art gereince irat ve ilim tedrisi ile iki sene kadar megul olmutur. 17/Rebiulevvel /1340 tarihi cuma gecesinde yetmibe yanda olduu halde ebed hay ta gerek Sleymaniye camii evresinde Gmhaneli Hazretleri ile kendisinden sonraki Halifelerine mahsus yere gmlmtr. Allahn bol rahmeti zerine, olsun...

Merhum iyi huylu, cmert ve gzel vasflara sahip muhaddis; lim, fazl, ok ltuf kr ve ak kalpli bir pir idi.

te size esiz bir deh ve Mslman Trk fazl!...

MELLF MM BUHAR HAZRETLERNN

TERCEME- HAL

Ebu Abdillah Muhammed bin smail bin brahim bin Mure bin Berdizb El-Cuf yce Allahn rahmeti zerine olsun Hazretleri, hicri 194 tarihinde Buharada domutur. lk ilmi almalarn Buharada ikmal ettikten sonra, telif etmek tasavvurunda bulunduu Buhar-i erifin btn hadslerini uydurmalardan arndrmak maksadyla Horasan, Irak, am, Hicaz, Msr diyarna bir yolculuk yaparak bini akn hads liminden hads-i erif dinlemi, Ahmed ibni Hanbel ve hretli hads limi Ebu Nuaym El-Isfahan gibi pek ok mehur limlerden ders almtr. Yzbin sahih ve ikiyz bin gayri sahih hads ezberinde olduu mehurdur. Hatta mam Buharinin benimsemedii hads, sahih hads deildir, diyenler de vardr.

Kendisinden rivayet olunduu zere 600.000 miktarnda hads-i erifi inceleyerek onalt yl iinde bir araya getirmi ve gusledip iki rekt namaz klmadka Sahih-i Buharsine hi bir hads-i erif yazmamtr.

Badadda bulunduu srece derslerine pek ok hcum ve rabet olmutu. Kendisinden yetmi binden ziyade byk ahsiyet hads-i erif dinlemitir. mam Mslim bin Haccac EI-Nisapri, mam Tirmizi, mam Nesa, Eb Zuraa ve Eb Bekir ibni Hzeyme mam Buhariden feyiz alan mehur limlerdendirler. Uzun zaman Badadda ilim rettikten sonra Buharaya dnerek ilim nerine balamken Buhara Valisi bulunan Halid ibni Ahmet, yalnz kendi evldn faydalandrmak zere kendisini zel muallim yapmak istemise de, mam Buhar ilim nerinin hudutlandrlmasna raz olmadndan Semerkand civarnda Hertenk kyne srlm ve orada hicri 256 ylnda altm iki yanda olduu halde Ramazan bayram gecesinde beka alemine gmtr, Allah Tel Hazretlerinin rahmeti onun ve btn mminlerin zerine olsun...3

PHEY GDERME

Ehliyetli kiilerce malum olduu zere fkha ait btn meselelerin kayna Kuran Kerim ile Peygamberin- hads-i erifleridir. Yani mtehit imamlar, beyan buyurduklar dini meselelerin btnn Kuran Kerim ve hads-i eriflerden karmlardr. Buna binaen baz hads-i eriflerin tercemelerinde mnasebet geldike merhum mtercim mer Ziyaeddin Hazretleri, mtehit imamlarn ictihad ihtilflarn beyan buyurmu olmakla hatra yle bir ey gelmek ihtimali vardr: Mademki drt imamn hepsi meseleleri karmakta kaynaklar birdir, o halde aralarnda niin ihtilf oluyor? Bunlar ilim ynnden herkesin gvenini kazandklar halde neden ittifak edememilerdir, ittifakla kabul edilemeyen bir mesele nasl uygulanabilir?

Bu sorulara iki ynden cevap verilebilir:

1- Mtehit imamlar, esas meselelerde ittifak halindedirler. Meselelerin baz teferruatnda ihtilf mevcuttur. Ayeti kerime ile beyan buyrulan abdestin farzlarnn drt olmasnda fikir birlii vardr. Yalnz abdesti bozan baz ksmlarda pek az bir ihtilf vardr. O da ihtilftan saylmaz.

2- Bir meselenin sbtunda ittifak olup uygulama eklinde ihtilf bulunmas, o meseleyi amelden drmek iin olmayp daha salam, daha mkemmel bir hale koymak iin olacandan bu da ihtilfdan saylmaz. O halde ihtilf neye derler?

Birisi: Gnde be vakit namaz klmak farzdr, delil de u ayeti kerimedir der. teki: Hayr, namaz iki vakittir, be deildir. der. htilf bu gibi eylere denir.

u halde mtehit imamlarn farz ve vacip olan amellerde ittifak edip baz teferruatta ihtilf etmeleri bizi

pheye dremez.

(127. sayfann 254. hads-i erifinin tercemesindeki zel aratrma bahsine mracaat olunsun.)4

3 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:11-12

4 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:14

BSMLLAHRRAHMANRRAHM

BUHAR- ERF HAKKINDA AIKLAMA

Kitabmz KURAN- KERMden sonra, kitaplarn en sahihi olduuna byk limlerin ittifak olan BUHAR- ERF, lfz, fili ve takrr olmak zere, mkerrer hadslerle beraber 7275 hads-i erifi ihtiva eden drt byk ciltten ibarettir.

mam Buhar Hazretleri ise, Peygambere ait hadslerin senetlerini bir silsile halinde anlatt gibi, sras geldike de bir ok rvinin, ashap ve tabinin szlerini dahi kitaba koymu olduundan kitabn hacmi, adeta okunmas ve kavranmas mmkn olamayacak derecede bymtr.

Mtercim merhum mer Ziyaeddin Hazretleri, renci ve okuyuculara kolaylk salamak zere Buhar-i erifin senetlerini ve mkerrer hadslerini karmak ve yalnz Kavli hadsleri almak suretiyle ksaltp toplam 4541 adet olan hads-i erifi SNEN- AKVAL-i NEBEYYE ad ile hicr 1308 tarihinde stanbulda basm ve yaymtr.

Ad geen merhum bu kitab herkesin kolayca okuyup ezberleyebilmesi iin, Peygambere ait Kavli hadslerden mana ynnden bir ve yalnz ravilerin mteaddit olmas dolaysyla lfzlarda ksmen deiik olan hads-i erifleri birletirmek ve mkerrer olanlar tamamen, hads ravilerinin szlerini ksmen drmek suretiyle tekrar ksaltp 1524 hads-i erifi ihtiva eden Zbdetl-Buhar ad ile hicr 1330 tarihinde Msrda, bir kitap yazarak basp yaym idiyse de bu kitaplarn her ikisi de arapa yazlm olduundan, arapay tam bilmeyen Trk kardelerinin faydalanmalarn gzden uzak tutmayan mer Ziyaeddin Hazretleri, zikredilen tarihte hemen kendi el yazlar ile bu Zbdetl-Buhar kitabn Trkeye terceme etmitir.5

5 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:15

BSMLLAHRRAHMANRRAHM

1- bni Abbas (R.A.)dan rivayet edilen Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e ait mektubun tercemesi yledir:

BSMLLAHRRAHMANRRAHM. Allah Telnn kulu ve peygamberi MUHAMMED tarafndan, Rumlarn by Hirakle...

Hidayete uyanlara selm olsun. mdi seni slama davet ederim. slam ol, selmet bulursun ve Allah Tel sana iki kat mkfat verir. Eer yz evirirsen, sana bal olanlarn hepsinin vebali kukusuz boynundadr. Ey Ehl-i kitap (olan Hristiyanlar)! Allah Teldan bakasna ibadet etmemek ve Ona hi bir eyi ortak komamak ve Allah brakp da birbirimizi Tanr ittihaz etmemek zere geliniz, aramzda szbirlii edelim! Eer onlar yz evirirlerse, siz (ey iman edenler! ahit olunuz, biz Mslmanz Allah Telnn emirlerine boyun emiiz ve teslim olmuuz. deyiniz...)

Mtercimin ilavesi:

Hirakl, her ne kadar iman etmee gayret gstermise de, kavminden ekinip imann aklayamad. Geri Hirakl, Mekke ticaret kafilesi bakan sfatyla o vakit amda bulunan Eb Sfyan Kudse getirtip uzun uzadya soru sorarak derin bir tahkikat neticesinde kendisine tam bir vicdan kanaati gelmi ve btn halinde iman etmek zere Rum byklerine teklifte bulunmu ise de, onlar kabul etmediklerinden kendisi de imann aklayamamtr.

MAN BAHS

2- bni mer (R.A.)dan rivayet edilmitir:

slam be esas zerine kurulmutur: Allah Teldan baka mabud olmadna ve Hazreti Muhammedin, Allah Telnn peygamberi olduuna (kalp ile tasdik ve dil ile ikrar edip) ehdet etmek, Erkn ve artlar ile be vakit namaz klmak. (Nisaba sahip olan iin) malnn zektn vermek. (Gc yeten iin) hac etmek. Ramazan aynda oru tutmak

3- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir: man, altm ksur ubedir. Hay da imann bir ubesidir.

4- Abdullah ibni Amr (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Mslman, dilinden ve elinden Mslmanlarn emin olduklar kiidir. Muhacir, Allah Telnn yasaklad eyden g eden kiidir.

5- Eb Ms (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Hangi Mslman daha faziletlidir, diye sorulunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, dilinden ve elinden Mslmanlarn emin olduklar kii buyurdu.

6- Abdullah bni Amr (R.A.) dan rivayet edilmitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerine: Ey Allahn Resul: Mslmanln hangi ameli daha hayrldr? diye sorulunca, Peygamber efendimiz: Alar doyurmakln, tandna ve tanmadna selm vermekliin, buyurdular.

7- Enes (R.A.)den rivayet edilmitir

Hi biriniz, kendisi iin istedii eyi din kardei iin de istemedike iman etmi olamaz (bunu yapmadka kmil bir iman ile mmin olamaz)!

8 - Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Btn benliime sahip olan Allah Telya yemin ederim ki, ben herhangi birinize, babasndan ve ocuklarndan daha ziyade sevgili olmadka (kamil bir) mmin olamaz.

9- Enes (R.A.)den rivayet edilmitir:

ey vardr ki, onlar kimde bulunursa, o ahs imann tadn bulmutur; Allah Tel ve peygamberi, dier btn varlklardan o kimseye daha sevgili olmak. Bir kimseyi sevdii zaman, (karlk beklemeksizin) yalnz Allah rzas iin sevmek. Atee atlmaktan tiksindii gibi, slam ile ereflendikten sonra tekrar kfre dnp dinden kmaktan tiksinmek. (Bu ey, her kimde bulunursa imann zevkini iyi tatm olur, demektir.)

10- Enes (R.A.)den rivayet edilmitir:

mann almeti, Ensar (Medineli ashab) sevmektir. Nifakn almeti de, Ensara kin beslemektir.

11- Ubde bin Samit (R.A.)den rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem, ashab kiramdan bir topluluu hitaben yle buyurdular:

Allah Telya hi bir eyi ortak komayacanza, hrszlk yapmayacanza, zina etmeyeceinize, ocuklarnz ldrmeyeceinize, kendinizce iftira uydurup ortaya atmayacanza, eriatn uygun grd hususlarda isyan etmeyeceinize dair bana biat ediniz!..

Sizden her kim bu biat yerine getirirse mkfat, Allah Tel tarafndan behemehal verilecektir. Her kim bu yasaklardan birini iler de dnyada cezasn ekerse bu ceza onun kefareti olur. Kim de bu yasaklardan birine der de, sonra Allah onu rterse (suu gizli kalrsa), onun durumu Allaha kalmtr. Dilerse balar, dilerse (ahrette) ona azab eder. (Bu hkm, Allaha ortak komak suundan baka gnahlar iindir. irkten tevbe etmedike Allah hi bir kulunun gnahn balamaz.)

Bu hads-i erifin ravisi Hazreti Ubde der ki: Biz de toplu olarak bu esaslar zerine biat ettik.

12- Eb Sad Hudr (R.A.)den rivayet edilmitir:

Mslmann en hayrl mal hemen hemen davardr. nk dabalarnda ve dere boylarnda davarn ardndan gider ve dinini (cemiyet iinde hkm sren) fitnelerden karr (korur).

13- Aie Sddika (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri ashab kirama bir ey emrettikleri zaman, onlarn g yetirebilecekleri bir ii emrederlerdi. Hatta onlar: Bizim durumumuz sizin gibi deildir; nk Cenab Hak gemi ve gelecek gnahlarn hepsini size balamtr. Biz ise bu durumda deiliz (daha ok almak ve ibadet etmek zorundayz), dediklerinde efendimiz bu sze kzard. yle ki, mbarek yzlerinde kzgnlk eseri belli olurdu. Sonra yle buyururdu: Allah Teldan en ok korkannz ve (nk) Onu en iyi bileniniz benim.

14- Eb Sadden rivayet edilmitir:

Cennetlikler Cennete ve cehennemlikler Cehenneme girerler. Sonra Cenab Allah (Azze ve Celle) Hazretleri meleklere hitaben yle buyurur: Her kimin imandan bir hardal tanesi arl kadar iman kalbinde varsa, onu Cehennemden karn. Bunun zerine onlar simsiyah olduklar halde oradan karlrlar. Sonra hay veya hayat nehrine (ebed hayta sebep olan nehre) atlrlar. Sonra, ark kenarlarnda biten taneler gibi biterler. Bunlarn sapsar ve kvrm kvrm ktklarn mutlaka grmsnzdr.

15- Eb Sad (R.A.) den rivayet edilmitir:

Ryamda baz insanlar grdm. Gmlekli olarak bana gsterildiler. Gmleklerin bir ksm memelere, bir ksm da daha aaya kadar inmiti. mer bin Hattab ise eteklerini yerden ektii bir gmlekle bana gsterildi. (Ashab) dediler ki: Ey Allahn Resul bunu neye yordunuz? Buyurdular ki: Dindarla (yordum).

16- bni mer (R.A.)den rivayet edilmitir

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, Ensardan (MedineIi ashaptan) birisi, din kardeine t verirken yanlarna vardklarnda: Ey kii, uzun laf, brak; hay imandan gelir, buyurdular.

17- bni mer (R,A.) den rivayet edilmitir

Allahtan baka ibadet edilecek bir ilh olmadna, Muhammedin de Allah Telnn peygamberi olduuna ehadet edinceye, namazlarn klp zektlarn verinceye kadar Arap mriklere kar savamam bana emredildi. Eer bunlar yaparlarsa, benden mallarn ve kanlarn korumu olurlar; ancak kul haklar ile eri cezalar kalr. (Kul haklar olursa kendilerinden alnr, su ilerlerse cezalandrlrlar) . Allah Tel tarafndan hesaba ekilirler.

Yani:

Bir kimse grnte dini emirleri yerine getirmekle kurtulur; ii ve asl itibariyle onun hali Allaha kalr. Ahirette ona gre muamele grr.

18- Eb Hureyre (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem e: Hangi amel daha faziletlidir? diye sorulunca, Allah Telya ve Onun Peygamberine iman etmek, buyurdular. Sonra hangisi? diye sorulunca : Allah yolunda (tevhid kelimesini yceltip hkim klmak iin) cihad etmek, buyurdular. Sonra hangisi? diye sorulunca: Makbul bir hac, buyurdular.

19- Sad (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerinin meclisinde iken, yardm olarak bir ka kiiye mal verip benim en holandm adama vermedi. (Kalpleri slama sndrlmak iin kendilerine mal verildii hikmetini, anlayamadmdan) ben: Ey Allahn Resul! Falan adam hakknda grn nedir? Vallahi ben onu gerekten mmin bilirim, deyince, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu:

Veya Mslman bilirsin. (Sen onun i halini gerek olarak bilemeyecein iin, gerek mmin bilirim deme, d hali itibariyle onu Mslman bilirim de, diye beni ikaz etti ise de bunu anlayamadm). Bir mddet sustum ve sonra o adam hakkndaki kanaatim ar basarak yine szm tekrarlayp: Ey Allahn Resul! O adam hakknda grn redir? Vallahi ben onu gerekten mmin bilirim dedim. Peygamber yine:

Veya Mslman bilirsin, buyurdu.

Bir miktar skt ettikten sonra, o adam hakkndaki kanaatim yine galebe alarak szm tekrarladm. Reslullah da szn iade etti; sonra yle buyurdu: Ey Sad! Bakasn daha ok sevdiim halde, bir adama veriyorum. nk (vermezsem) Allah Telnn onu yzkoyun cehenneme brakacandan korkarm. (Yani, ona vermezsem, belki dinden kar da cehennemlik olur. Onun kalbini slama sndrmak ve imann pekletirmek iin veririm.) 6

6 Mmin ve mslim kelimeleri ayn manay tarlarsa da, bazan burada olduu gibi, grn hali le slam kabullenene mslim ve kalben iman edenlere de mmin denir. Gerekten kalben olan iman Allah bilir. (A.F.Y.)

20- bni Abbas (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Bana Cehennem gsterildi. Bir de baktm ki, cehennemliklerin ou kadnlardan ibaret; nk onlar nankrlk ederler. Soruldu ki: Ya Reslallah, Cenab Allaha m nankrlk ederler? Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdular: En yakn adamna nankrlk ederler ve kendilerine yaplan iyilie de nankrlk ederler. Mesel: Bir kadna yllar boyunca iyilik etsen de, sonra o kadn senden bir ey (holanmayaca bir i) grm olsa, senden hi bir hayr grmedim, diye nankrlk eder.

21- Eb Zer (R.A.)den rivayet edilmitir

Bir esir alp onu hizmetimde kullanrken anasndan dolay kendisini aaladm. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri yle buyurdular: Ey Eb Zer! Neden onu anasndan dolay aaladn? Muhakkak sen, kendisinde cahiliyet eseri bulunan bir kiisin! Hademe ve kleleriniz sizin kardelerinizdir. Cenab Allah onlar sizin elinize brakmtr. Her kimin elinde byle bir kardei olursa, kendi yedii yemekten ona yedirsin, kendi giydii elbiseden ona giydirsin ve bylelerine g yetiremeyecekleri bir i yklemeyiniz. Eer yklerseniz onlara yardm ediniz.

22- Eb Bekre (R.A.)den rivayet edilmitir:

ki kii kavga ederken bunlardan birine yardm etmek iin yrdm. Eb Bekir Hazretleri karma kt ve nereye? diye sordu Ben de: te u adama yardm edeceim, dedim. Sonra bana, gitme geri dn; nk Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerinden yle buyurduunu iittim.

ki Mslman, kllaryla birbirine kar ktklarnda ldrenle ldrlenin ikisi de cehennemdedir. Ya Reslallah, dedim ldren (katildir, yeri cehennem), fakat ldrlenin gnah ne (neden cehennemlik olsun)?

yle buyurdular:

O da arkadan ldrme hrs iinde idi. (Byle delloya kanlar, cehennemi boylarlar.)

23- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Mnafn almeti tr: Konutuu zaman yalan syler, sz verdii zaman cayar, kendisine emniyet olduu veya emanet brakld zaman hyanet eder.

24- Abdullah bin Amr (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Drt ey kimde bulunursa halis mnafk olur; o drt eyden yalnz birisi bulunursa, onu brakncaya kadar nifaktan bir haslete sahip bulunur: Kendisine gvenildii zaman bu gvene hyanet eder. Konutuu zaman yalan syler. Anlama yapt zaman arkadan vurur. Bir kimse ile davalat zaman hr karr.

25- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Her kim Kadir gecesini, bu gecesinin faziletine inanarak Allah rzas iin ibadetle geirse, o kimsenin gemi gnahlar balanr.

26- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Allah Tel Hazretleri, kendi yolunda mcahit olarak kan, yalnz bana olan iman ve peygamberlerime olan tasdiki yznden km bulunan kiiye, kazand ecir veya ganimetle geri evirmeyi veya cennete sokmay tekeffl etmitir. mmetime ar gelmeseydi gazaya giden hi bir mfrezeden geri kalmaz ve Allah yolunda lp sonra dirilmeyi, tekrar lp tekrar dirilmeyi ve sonra lmeyi arzulardm. (Yani: mmetimin dier din ve idar ilerinin aksamamas ve glkle karlamamalar iin Medine-i Mnevverede kalyorum. Yoksa dman karsnda ve sava yerinde bulunmak arzusundaym. Mmkn olsayd, bu uurda bir ka kez hayatm feda ederim.)

27- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Gerekten slam dini ok kolaydr; hi kimse asla bu dini zorlamaya kalkmasn, yoksa din ona galip gelir. (Yani, kulluun en alasn yapmaa kimsenin gc yetmez.) O halde doruluktan ayrlmaynz, mutedil davrannz, iyimser olunuz, sabah, akam ve gecenin bir ksmnda (ibadet ve niyaz ederek) yardm isteyiniz. (Yani, ibadetten hi kimseyi soutmaynz, birlik ve beraberlik halinde olunuz, gece-gndz din ve millet iin mmkn olduu kadar alnz.)

28- Eb Sad (R.A.) den rivayet edilmitir:

Bir kul slama girer ve Mslmanl dzgn olursa, Allah Tel onun eskiden iledii her gnahn balar. Bundan sonra ona, bir iyilie kar, on mislinden yediyz katna kadar mkfat ve bir gnaha karlk, Allah eer balamazsa, bir misli ceza verilerek mukabele edilir.

29- Hazreti Aieden (R.A.) rivayet edilmitir:

(Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem sordu): Bu kadn kimdir? Ben cevap olarak: Bu kadn, ok namaz kldndan bahsediyor, deyince Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu:

Vazgeiniz ve gcnz yettii kadar klnz. Vallahi Hak Tel Hazretleri, siz (ibadet etmekten) bkmadka O da (kendisine ibadet edilmekten) bkmaz. Ona en sevimli ibadet, sahibi tarafndan devaml yaplan ibadettir.

30- Hazreti Enes (R.A.) den rivayet edilmitir:

Herkim, L LHE LLALLAH der ve kalbinde bir arpa tanesi arlnda hayr bulunursa, Cehennemden karlr. Her kim, kalbinde bir buday tanesi arlnda hayr olur da L LAHE LLALLAH derse, Cehennemden karlr. Kalbinde zerre miktar hayr olduu halde L LAHE LLALLAH diyen de, Cehennemden karlr.

(Yani, zerre kadar kalbinde iman olan mmin ebed olarak cehennemde kalmaz. Bir rivayette de, hayr kelimesi yerine iman sz kullanlmtr.)

31- Hazreti Talha (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Nafile namazlar hari gece ve gndz de (24 saatte) be vakit namaz, nafile orular hari Ramazan orucu ve gnll olarak verilen sadakalar hari Zekt farzdr. Peygamber Efendimiz, bunu, slamdan sual eden bir Arabye cevap olarak buyurmutu ve 7

Hadisi erifi rivayet eden rvi der ki: slamiyetten sonra Arab yemin edip, vallahi bundan ne fazla ve ne de eksik yaparm, diyerek dnp gitti. Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem de: Eer bu adam sznde sadk ise muhakkak kurtulur buyurdular. (Yani, yalnz farzlar yerine getirmekle ahirette cehennemden kurtulup cennete girer.)

7 Bu Arab, bunlardan baka yapmam gereken bir ey var m? diye de sormutu.

32- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Her kim mmin olarak ve sevabna inanarak Allah rzas iin Mslman bir cenazeyi teyi eder de, namaz klnp gmlmesini tamamlanncaya kadar yannda bulunursa, o kimse iki krat sevap ile geri dner ki, her kratn arl Uhud da kadardr. Kim de o cenazenin yalnz namazn klar da gmlmeden nce geri dnerse, bir krat sevap ile dnm olur.

33- Abdullah (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Mslmana svp saymak sapknlk ve onunla vurumak kfirliktir.

34- Ubade bin Smit (R.A.)den rivayet edilmitir:

Ben size Kadir gecesini bildirmek iin km idim. Fakat falan ve falann (Mescidde) ekimeleri yznden kaldrld. Belki sizin iin hayrl olabilir. Siz onu Ramazan aynn yirmi yedinci, yirmi dokuzuncu ve yirmi beinci gecelerinde araynz.

35- Eb Hureyre (R.A.) den rivayet edilmitir:

Peygamberimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, bir gn darda baz kiilerle otururken yanna bir adam gelip iman sordu. Peygamberimiz: man, Allah Tel Hazretlerine, meleklerine, Allah ile mlkatn hak olduuna, Allahn peygamberlerine, ldkten sonra dirilmeye inanmandr, buyurdu. O adam, slam nedir? diye sordu. Peygamber: slam; Allah Telya ibadet edip asla Ona ortak komaman, namaz klman, farz olan zekt vermen ve Ramazan aynda oru tutmandr, buyurdular. Yine o adam, ya Reslallah ihsan nedir? diye sordu. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdular:

hsan, Allaha grrcesine ibadet etmendir; sen Onu gremiyorsan da O seni gryor. Sonra, ya Reslallah! Kyamet ne zaman (kopacak)? diye sordu. Peygamber Efendimiz buyurdular ki:

Sorulan kii, sorandan daha bilgili deildir; (bu hususta ikimiz de msaviyiz, kyamet gnnn zamann ancak Allah Tel Hazretleri bilir). Fakat sana kyametin baz almetlerini bildireyim:

Cariye, efendisini dourunca ve bir takm belirsiz deve obanlar yksek binalar kurunca (kyamet yakndr). Be ey var ki, onlar ancak, Allah bilir. Sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, bilinemeyen be eyi iine toplayan yet-i kerimeyi okudu: Kyametin ne zaman kopacan, nereye ne miktar yamur yadracan, rahimlerde olan ceninleri (tam - noksan, erkek dii) ancak Allah bilir. Hi kimse yarn (iyi veya kt) ne kazanacan ve hangi yerde leceini bilmez. Bunlar ancak Allah bilir. Sonra o adam kalkp gitti. Peygamber Efendimiz: O kiiyi geri dndrnz, buyurdu. ashap baktlar ki ortalkta kimse yok!... Sonra Efendimiz, Bu zat Hazreti Cibrildir; insanlara dinlerini retmek iin geldi. buyurdu.

36- Numan bin Beir (R.A.)den rivayet edilmitir:

Hell meydanda ve haram da meydandadr (bilinen eylerdir) Fakat bu ikisinin arasnda birtakm pheli eyler vardr ki, insanlarn ou bunlar bilmezler. Her kim pheli eylerden saknrsa dinini ve erefini kurtarr. pheli eylere den kimse de, yasak koru evresinde koyunlarn yayan obana benzer ki, sry yasak koruya drmesi beklenir. Biliniz ki, her padiahn bir yasak korusu vardr. Biliniz ki, Allah Telnn yasak korusu haram kld eylerdir. Biliniz ki, insann bedeninde bir et paras vardr o et paras iyi olursa, btn vcut da iyi olur. O bozuk olursa, btn vcut bozuk olur. Biliniz ki, o et paras kalptir.

37- bni Abbas (R.A.) dan rivayet edilmitir:

(Dinlerini renmeye gelen bir cemaat iin Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem ) Bu kavim kimdir? veya bu heyet kimdir? diye sordular ve sonra buyurdular ki: Merhaba ey kavim! veya merhaba ey heyet! Allah size pimanlk vermesin ve sizi adamsz komasn. Size drt eyi emreder ve sizi drt eyden men ederim. Size yalnz Allaha iman etmeyi ki yalnz Allaha iman ne demektir, bilir misiniz? Allahtan baka hi bir ilh olmadna, birliine ve orta bulunmadna, Muhammedin de Allahn peygamberi olduuna ehadet etmektir, namaz klmay, zekt vermeyi, Ramazan aynda oru tutmay ve ganimetlerin bete birini vermenizi emrediyor ve sizi dbb, hantem, mukayyer ve nakir (gibi iki eitlerinden) menediyorum. Bunlar kavrayp gzetiniz ve ardnzdakilere de tebli ediniz.

38- Hazreti mer (R.A.)den rivayet edilmitir:

Ameller niyetlere gredir (bir iten maksat ne ise, hkm ona gredir) ve her insan ancak niyetinin karln bulur: Kimin hicreti Allah ve peygamberi iin (dininin selmeti iin) ise, onun hicreti Allah ve peygamberi iindir, (Allah rzasn kazanr, sevap elde eder.) Kimin de hicreti, elde edecei dnya menfaati veya evlenmeyi tasarlad kadn iin ise onun hicreti, hangi ey urunda hicret etmise onadr. O halde kiinin hicreti (bu hicret editen kazanaca ey), niyetine gre yapaca ie baldr. Din iin hicret ederse sevap kazanr, dnya iin hicret ederse, sevap kazanmaz.

39- Eb Mesud (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Bir kimse aile efradna, Allah rzasn gzeterek geim salarsa, bu yoldaki harcamalarndan sadaka sevab kazanr.

40- Eb Hureyre (R.A.) den rivayet edilmitir:

(Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, bir toplulua hitaben bir bedev geldi ve Peygambere: Kyamet ne zaman kopacak? Diye sordu. Hazreti Peygamber (konumasn tamamladktan sonra) kyametten soran adam nerede? buyurdu. (Bedevi, ite benim ya Reslallah dedi ve sonra Peygamber Efendimiz yle buyurdular)

Emanetler (iler ve vazifeler) zayi edildii zaman kyameti bekle (Yine bedevi emanetler nasl ziyan edilir? diye sorunca, Peygamber Efendimiz buyurdular ki): dar iler ve vazifeler ehil olmayanlara verildii zaman kyameti bekle.

41- Abdullah bin Amr (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Abdest suyu demeyen kelerin cehennemden ekecei var. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bunu en yksek sesle iki veya defa tekrarlad.

Mtercim:

Sava iin sefer halinde iken ashaptan bazlar ikindi namaznn son vaktine yetimek iin ok acele abdest alp ayaklarn yarm ykamalar zerine bu hads-i erif varit olmutur.

42- bni mer (R.A.) den rivayet edilmitir:

Aalar iinde yapra dmeyen bir aa vardr ki, Mslmann rneidir; hangi aatr o, bana syleyiniz? O, hurma, aacdr.

43- Enes (R.A.)den rivayet edilmitir:

Sana cabet ediyorum, ne istersen sor! Allahm (hakk iin) evet! Allahm (hakk iin) evet! Allahm (hakk iin) evet! Peygamber Efendimiz, bir bedevinin peygamberlik, namaz, oru, zekt hakkndaki sorularna bu ekilde mukabele, etmilerdi.

Mtercim:

Hazreti Peygambere bir kimse gelip: Ey Abdlmuttalib zade! Seni btn insanlara peygamber olarak Allah m gnderdi? Gece gndz be vakit namaz klmay Allah m emretti? Her sene Ramazan aynda oru tutmay Allah m emretti? Nisaba sahip olann her yl zekt vermesini Allah m emretti? diye sorunca, bunlara cevaben:

Allahm, (hakk iin) evet buyurmulardr.

44- Eb Vkd (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Mescid-i erifte cemaatiyle oturmakta iken, kii girdi. Bunlardan ikisi Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimize yneldiler. Biri durmayp gitti. Bu iki kiiden biri, halkann arasnda bir kiilik bo yer bulup oturdu. teki de halkann arkasnda oturdu. nc ise dnp gitti. Sonra Reslullah vaaz ve nasihati bitirince yle buyurdular: imdi size kiinin halinden bahsedeyim! Onlardan biri Cenab Haka snd ve Cenab- Hak da, ona snak verdi. Biri de hay ederek saflarn gerisinde oturdu ve Allah Tel da on (u mkfatlandrmamak) dan hay etti.

teki ise, Cenab- Hakdan yz evirdi ve Cenab- Hak da ondan yz evirdi (bu ilah meclisin faydalarndan mahrum oldu).

45- Eb Bekre (R.A.) den rivayet edilmitir:

Resl Ekrem Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Kurban bayramnda MNA da deve zerinde idi ve devenin dizginlerini biri tutmutu. Bu hangi gndr? diye sordular. Biz sustuk, hatta bu gn baka bir isimle adlandracak sandk. Buyurdular ki: Nahir (kurbann birinci) gn deil, midir? Biz de, evet dedik! Sonra, bu ay hangi aydr? buyurdular. Biz, sustuk ve yine baka bir isimle adlandracak sandk. Buyurdular ki: Zilhicce deil midir? Biz de, evet dedik! Sonra yle buyurdular: Aranzda canlarnz, mallarnz ve rzlarnz, bu aynzda ve bu beldenizdeki u gnmzn kutsiyeti kadar mukaddestir. Burada olanlar olmayanlara tebli etsinler. Belki de kendisinden daha kavrayl olan birisine tebli edecektir.

46- Enes (R.A.) den rivayet edilmitir:

Kolaylk gsteriniz, glk karmaynz. Sevindirici olunuz, nefret ettirmeyiniz.

(Yani: Her eyde kolaylk gsterip gzel mjdelerle hak yola tevik ediniz. Bir takm glkler karp insanlar nefret ettirmeyiniz.)

47- Muaviye (R.A.) den rivayet edilmitir:

Allah kime hayr murad ederse, onu din ilerinde anlayl klar. Ben bir datcym ancak. Veren Cenab- Haktr. (Yani, ben ancak Allahn vermi olduu hidayet ve nimeti ashabma tebli ederim ve datrm). Bu mmet, Allah Telnn (Kyamet) emri gelinceye kadar Onun eriat zere kaim olacak ye muhalifleri onlara zarar veremeyeceklerdir. (Allahn ltfuna mazhar olmu slam mmeti, kyamete kadar varlklarn srdrecek ve muhalifleri onlarn dinlerine zarar veremeyecektir.)

48- Abdullah (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Ancak iki kiiye gbta edilir: Allah Telnn servet verdii ve bu serveti hak yolda harcamaya itilen kii ile Hak Telnn hikmet verdii ve onunla adaleti icra edip reten kii.

49- bni Abbas (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri beni kucaklayp barna bast ve Allahm! Ona (ibni Abbasa) Kitab- celilini ret diye dua etti.

50- Eb Ms (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Allah katndan getirdiim hidayet ve ilmin rnei topraa den bol yamura benzer. Bu topran verimli paras yamuru kabul ederek pek ok bitki ve otlar bitirir. Kra toprak da suyu biriktirip tutar ve Cenab Hak ondan da insanlar faydalandrr: erler, hayvanlarn sularlar ve ziraat ederler. Bu yamur, bir snf topraa da der ki, kumluk ovadr; ne suyu tutar ve ne de bitki yetitirir. te bu, Allahn dininde kavrayl olup benim Allah katndan getirdiimden yararlanarak renen ve reten kiiler ile buna ban kaldrp bakmayan ve benim Allah katndan getirdiim hidayeti kabul etmeyen kiilerin misalidir.

51- Enes (R.A.)den rivayet edilmitir:

lmin kalkmas, cehaletin yerlemesi, arabn (ikilerin) iilmesi ve zinann aikre olmas kyamet almetlerindendir.

52- Enes (R.A.)den rivayet edilmitir:

lmin dmesi, cehaletin ba gstermesi, zinann aikr olmas ve elli kadna bir kayym decek ekilde kadnlarn oalp erkeklerin azalmas kyamet almetlerindendir.

53- bni mer (R.A.) den rivayet edilmitir

Ryamda bana bir bardak st verildi. Bu stten itim. yle ki, doygunluum hl trnaklarmdan tayor sanyorum. Sonra artm Hattabn olu mere verdim. (Ashab sordular: Ya Reslallah! Onu yorumladnz m? Cevaben:) Bunu LME yordum, buyurdular.

54- Abdullah bin mer (R.A.)den rivayet edilmitir:

Hac mevsiminde MNAda biri gelip, ya Reslallah bilmeyerek, kurbanm kesmeden tra oldum; imdi nasl edeyim, diye sordu) Zarar yok, kes, buyurdular. (Baka biri gelip, ya Reslallah) Bilemedim, eytan talamadan kurbanm kestim, dedi) Zarar yok, tala, buyurdu. (Bu ekilde sorulan suallere cevaben Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem ): Zarar yok, yap, buyurdular.

(Haccn baz ilerinden nce yaplacak olan, sonraya brakmak veya sonrakini ne almak suretiyle hareket etmekte beis, yoktur.)

55- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

lim kaldrlacak, cehalet ve fitne doacak, kargaalk da oalacaktr.

56- Esma (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Daha nce bana gsterilmemi olan her eyi u durduum yerde grdm. Hatta Cennet ve Cehennemi de grdm. Bana vahyolundu ki, siz kabrinizde, Mesih, Deccal fitnesi (imtihan) gibi veya ona yakn bir fitneye maruz kalacaksnz. Bu adam hakknda ne biliyorsun? diye sorulacak. Mmin ve salam inanl ise, diyecek ki: O Muhammeddir. Allahn Peygamberidir. Bize hidayet ve apak delillerle geldi. Onun arsna uyduk. Ona tabi olduk. O Muhammeddir. Bu sz defa tekrarlar. Sonra melekler tarafndan ona yle denir: Sen slih kii olarak uyu. Senin o Peygambere salam inanl olduunu zaten biliyorduk.

Eer mnafk yahut phe iinde ise yle diyecek: Bilemiyorum. Halkn bireyler sylediini duydum ve ben de onu syledim. (Bylece bu mnafk azaba mstehak olur.)

57- Haris olu Ukbe (R.A.) den rivayet edilmitir:

(Ukbe, Eb habn kz ile evlenmiti, Sonra bir kadn Ukbeye gelerek: Ben seni ve hanmn emzirmitim, siz stkardesiniz, dedi. Bunun zerine Ukbe Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e giderek hadiseyi anlatt. Buna cevaben de Hazreti Peygamber yle buyurdu: St bacn olduu sylenen bir zevceyi nikhnda nasl tutarsn? Sonra Ukbe bu hanmdan ayrld ve bu hanm baka biri ile evlendi.

Not: Her ne kadar bir kadnn sz ile stkardelik sabit olmaz ve bu kardelie hkm verilmezse de, zevciyete phe kartndan takva ve ihtiyat ynnden ayrlmas uygun grlmt. (Sadeletiren).

58- Hazreti merden rivayet edilmitir:

Hazreti mer, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem in hanmlarndan bir ay ayrlmas zerine, Ya Reslallah! Muhterem zevcelerinizi boadnz m? Diye sordu ve Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem: Hayr! buyurdular.

Mtercim:

Bu olay Tahrm sresinde akland gibi, bir hadiseden dolay Peygamber Sallallahu, Aleyhi ve Sellem efendimizin zevcelerinden bazsna olan krgnl sebebiyle bir ay geinceye kadar hibir zevcesinin yanna varmayacana yemin (l) etmiti. Bylece, kendine has bir ardakta yalnz bana bulunuyorken Hazreti mer gelip yukardaki soruyu sormutu. Cevaben de, peygamberimiz zevcelerini boamadn ifade buyurmutu.

59 - bni Mesud (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Ey insanlar! Siz halk ibadetten soutuyorsunuz. Her kim cemaate namaz kldrrsa, hafif kldrsn; nk cemaat arasnda hasta, gsz, acele ii olan mutlaka bulunur.

60- Zeyd bin Halid El-Chen (R.A.)den rivayet edilmitir:

(Bir adam, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e yolda bulunan (yitik) mal sordu! Bulunan ve sahibi bilinemeyen bu mal ne yaplmaldr? Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu: nce ban veya kabn ve tapasn tan. Sonra bir seneye kadar (muhtelif zamanlarda ilnlar yaparak yitii) tant. Sonra ondan yararlan ve sahibi gelirse ona ver. Ayn adam, mteakiben yitik deveyi sordu. Peygamber Efendimiz buyurdular ki: Deveden sana ne? Onun krbas yannda (ihtiyac olan suyu depolar) ve papucu ayanda. Suya gider ve otlayarak karnn doyurur. Sen brak, sahibi bulur onu. Mteakiben yitik davar sordu. Resl-i Ekrem buyurdular ki: Ya senin, ya bir kardeinin, ya da bir kurdun olacaktr.

61- Eb Ms (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Bana istediiniz soruyu sorabilirsiniz. Senin baban Huzafedir. Senin baban da eybenin mttefiki Salimdir. (Baz lzumsuz sorular zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem sinirlenmi ve bana istediinizi sorabilirsiniz buyurmulard. Bunun zerine ashaptan iki kii ayr ayr kalkp, babamz kimdir? sorusunu sordular. Bunlara cevaben de yukardaki hads-i erif varit olmutur.)

62- Eb Burde (R.A.) tarikiyle babasndan rivayet edilmitir:

kimse vardr ki, onlar ift mkfat alacaklardr. Kendi peygamberine inanan ve Muhammede de iman eden Yahudi veya Hristiyan. Allah Telnn hakk ile efendilerinin hakkn yerine getiren kle. Bir cariyesi bulunan ve onu terbiye eden, iyi yetitiren reten, iyi reten ve sonra azat edip onunla evlenen adam. Bu da ift mkfat alr.

63- Eb Hureyre (R.A.) den rivayet edilmitir:

Ya Eb Hureyre! hadslere kar titizliini bildiimden dolay bu hads-i senden nce kimsenin bana sormayacan kuvvetle tahmin etmitim. Kyamet gnnde efaatimle en ziyade mutlu olacak kimse, kalbinden veya ruhundan kopan ihls ile L LAHE LLALLAH diyen kimsedir.

64- Abdullah bin Amr (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Allah Tel Hazretleri kullarndan ilmi, ekip koparma eklinde almaz; fakat limleri almak suretiyle ilmi de alr. Hi bir lim brakmaynca da, insanlar birtakm cahilleri ba edinirler. Bunlara mesele sorulur ve bunlar bilgisiz fetvalar vererek hem kendileri sapar, hem de insanlar saptrrlar.

65- Eb Sad (R.A.)den rivayet edilmitir:

inizde ocuunu ahirete yolcu eden kadn varsa o ocuk behemehl onu cehennemden koruyan perde olacaktr. ki ocuu len kadn da. Dier bir rivayette, henz bula ermemi ocuu, diye nakledilmitir.

66- Hazreti Aie (R.A.)den rivayet edilmitir:

Hesaba ekilen azaba urar. (Hazreti Aie der ki: Ben Reslullaha, kyamette mminin hesab kolay olacaktr. ayeti kerimesini sordum, yle buyurdular) Bu ayeti kerimede ad geen hesab, amellerin Allah Telya arz edilmesine dairdir. Lkin her kimin hesab incelenirse, helak olur. (Mminlerin kurtuluu ancak Allahn byk ltfu iledir.)

67- Eb reyh (R.A.) den rivayet edilmitir:

Mekke-i Mkerreme insanlarn mukaddes kld bir belde deil, Allahn mukaddes kld Haremidir. Allaha ve ahiret gnne iman eden hi bir kimsenin burada cana kymas ve burann bir aacn kesmesi caiz deildir. Eer bir kimse, Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem in oradaki savan ruhsat sayacak olursa, Allah, yalnz Peygamberine izin verdi, size izin vermedi, deyiniz. Bana dahi orada ancak gndzn bir ka saat iin (Fetih, gnnde) izin verilmiti. Artk bugn, dnk kutsiyet aynen avdet etmitir. Burada bulunanlar, bulunmayanlara (bu gerei) tebli etsinler!

68- Hazreti Ali (R.A.)den rivayet edilmitir

Bana atfederek yalan sylemeyiniz. Her kim bana atfederek yalan sylerse, cehennemi boylasn!

69- Seleme bin Ekva (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Her kim sylemediim bir eyi bana atfederek sylerse Cehennemde oturaca yeri hemen hazrlasn.

70- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Adm taknnz ve fakat benim knyemle (Ebul-Kasim diye) knyelenmeyiniz. Beni ryada gren kii beni grmtr; nk eytan benim klma giremez. Kim, bana atfederek kasten yalan sylerse, Cehennemde oturaca yeri hazrlasn.

71- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Cenab Allah Mekke-i Mkerremeye sava veya (Ebrehe kumandasndaki) Fil ordusunu sokmam ve yalnz, Peygamberi ile mminleri Mekkeliler zerine yrtmtr. Mekke, benden nce hi kimseye mubah klnmad ve benden sonra da hi kimseye mubah olmayacaktr. Bana da gndzn bir ka saatinde mubah olmutu. u saatte ise bana da haramdr. Orann dikeni biilmez, aac kesilmez, dn de ancak sahibini arayacak kii alabilir. Orada her kimin bir yakn ldrlrse, iki grten en iyisine hak kazanr: Ya diyet alnr veya maktuln ailesince ksas uygulanr. Sonra bir Yemenli gelip: Ya Reslallah! irad buyurduun hutbeyi bana yazdr, dedi. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem de, falan iin yaznz, buyurdu. Bir Kureyli de: Ya Reslallah! Biz boya otu toplayp evlerimize ve kabirlerimize koyarz, dedi. Bunun zerine Peygamber Efendimiz, boyaotu hari! buyurdular. (Mekke Haremindeki bundan baka otlar ya olarak koparlamaz.)

72- bni Abbas (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Bana yaz yazlacak bir ey getiriniz; size bir ferman yazdraym. Benden sonra yanl yola sapmayasnz. (Bulunanlar arasnda bir tartma balad ve bunun zerine Resl-i Ekrem yle buyurdu: Beni yalnz brakn. Benim huzurumda ekimek yakmaz.

Mtercim:

Fahr-i alem Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, hastal arlanca byle buyurmutu. Hazreti mer, elimizde Allahn kitab varken baka eye ihtiyacmz olmaz, dedi. Sonra orada bulunanlar birbirleriyle ihtilfa derek birtakm tartmalar balaynca, Efendimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, onlara hitaben: Kalknz diye buyurdu ve hepsi huzurdan karld. Oysa Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efendimizin maksad, ashab imtihan idi.

73- mm Seleme (R.A.)den rivayet edilmitir: (mm Seleme = Selemenin kars)

Sbhanallah! Bu gece ne fitneler indirildi ve ne hazineler ald. Hcre-i saadetlerde yatanlar uyandrnz (kalkp ibadet etsinler) dnyada giyimli kuaml niceleri ahirette plaktr.

74- bni mer (R.A.) den rivayet edilmitir:

u gecenizi hatrlaynz! Bunun zerinden yz sene geince imdi bu topran srtnda bulunanlardan hi biri hayatta kalmayacaktr.

75- bni Abbas (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Kk delikanl (bni Abbas) uyudu mu? (bni Abbas hazretleri, teyzesi olan mminlerin annesi Meymune Radyallallahu Anhann bir gece misafiri iken, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem byle buyurmutu.)

76- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Ey Eb Hureyre! Hrkan yay! (Eb Hureyre hrkasn yayd. Efendimiz de o hrkay mbarek elleri ile svazlad. Sonra Topla! buyurdu. Eb Hureyre der ki, o hrkay toplayp giydim ve ondan sonra hi bir eyi unutmadm.)

77- Cerir (R.A.)den rivayet edilmitir:

Ya Cerir! Herkesten susmasn iste! Benden sonra birbirlerinizin boyunlarn vuran kfirlere dnmeyiniz. (Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bu szleri Veda Haccnda buyurmutu).

78- Ubey ibni Kb (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Hazreti Ms Aleyhisselm srail Oullarna konuurken insanlarn en limi kimdir? diye kendisine soruldu ve lim benim, buyurdu. lmi Allaha izafe etmedii iin de Allah tarafndan knand. Sonra Allah Tel, ona iki deniz kavanda kullarmdan bir kul (Hzr) vardr: o senden daha bilgilidir diye bildirdi. Ms: Rabbim ona nasl ulaabilirim, deyip yalvard. (Vahy yolu ile kendisine) dendi ki: Zenbil iinde bir balk ta. O, bal kaybedecein yerdedir. Bu emir zerine Hazreti Ms, zenbilde bir balk tayarak gen arkada Yua bin Nn ile yola koyuldular. Deniz kenarndaki kayann yanna vardklarnda balarn dayayp uykuya daldlar. Bu arada balk zenbilden szld ve denizde ak bir gedik brakarak yol ald. Bu iki hadise (zenbildeki baln canlanmas ve suda ak gedik brakmas) Ms Aleyhisselm ile hizmetisini hayret iinde brakacaktr.

Musa ile Yua, o gnn gecesinin geri kalan ksmn yrdler. Sabah olunca, Ms Aleyhisselm hizmetisi Yuaya, dedi ki: Kahvaltmz getir de yiyelim; bu yolculuk bizi hayli yordu.

Oysa Hazreti Ms, emredilen yeri geinceye kadar yorgunluk duymamt. Hizmetisi, Msya: Kayann altnda konakladmz hatrlyor musun? Ben bal unuttum. phesiz eytan unutturdu bana. Balk acayip bir ekilde denize dalmt, dedi. Ms Aleyhisselm da:

Bizim de aradmz bu idi, diyerek her ikisi geldikleri yoldan geri dndler. Kayann yanna vardklarnda orada elbisesine brnm birisiyle karlatlar. Ms Aleyhisselm ona selm verdi. Hzr dedi ki: Senin lkende selm var mdr? Ms Aleyhisselm:

Ben Msym, dedi Hzr:

Beni srailin (srail oullarnn) Mss m? diye sordu. O da, evet dedi. Sonra Ms: Sana retilen ilahi ilimden bana da retmekliin mukabilinde sana uyabilir miyim? dedi. Hzr cevap verdi:

Benimle olursan asla tahamml edemezsin! Ya Ms! Ben, Allahn kendi ilminden bana rettii bir ilme sahibim ki, sen o ilmi bilmezsin. Sen de Allahn sana rettii bir ilme sahipsin ki, ben de o ilmi bilmem. Ms Aleyhisselm dedi ki:

nallah beni sabrl bulacaksn ve senin hibir iine kar gelmeyeceim.

Sonra beraberce yola ktlar ve binecek gemileri olmadndan sahil boyunca yrdler. Derken onlara bir gemi yanat. Kendilerini de bindirmeleri iin gemi sahipleri ile konutular. Hazreti Hzr tandklarndan onlar navlunsuz olarak gemiye bindirdiler. Bu arada bir sere kuu gelip geminin kenarna kondu ve denizden bir veya iki damla su gagalad. Hzr dedi ki: Ya Ms! Senin ilminle benim ilmimin Allahn ilminden kopardklar pay u serenin koca denizi bir kere gagalamas kadardr ancak! (lmimiz Allahn ilmine nispetle bir damladr). Sonra hazreti Hzr, geminin kalaslarndan birini kasten kopard. Hazreti Ms:

Bu adamlar navlunsuz olarak bizi gemiye bindirdiler. Sen ise, iindekileri batrmak iin gemiyi kastl olarak deldin! dedi. Hzr dedi ki:

Benimle olursan asla tahamml edemezsin dememi miydin? Hazreti Ms,

Unutarak yaptmdan tr bana darlma, dedi. Nitekim Hazreti Msnn bu ilk hareketi, unutmaktan ileri gelmiti. Sonra yolculuklarna (karadan) devam ettiler. Derken akranlaryla oynayan bir erkek ocuk grdler. Hzr, ocuun ban eliyle tepesinden kavrayarak kopard: Ms dedi ki:

Masum bir ocuu mu ldrdn? Hi doru olmayan bir i yaptn! Hzr dedi ki:

Beraberimde olursan asla tahamml edemezsin dememi miydim? Sonra yine beraberce yrdler. Bir beldeye varnca halkndan yemek istediler ve onlar, kendilerini misafir etmekten ekindiler. Bu beldede (dolarken) kmek zere olan bir duvar grdler. Hazreti Hzr, eliyle vurarak duvar dorulttu. Hazreti Ms dedi ki:

Dileseydin bu i karlnda cret alrdn! Hazreti Hzr:

te bu, birbirimizden ayrlmzdr, dedi.

(Peygamber efendimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurdular ki.) Ms Aleyhisselma Allah rahmet etsin! Keke sabrl olsayd da Hzr ile aralarnda geen hadiselerden (daha ok ey) bize anlatlsayd, dilerdik.

Bu hads-i erifi bylece uzun metniyle Sfyan bin Uveyne rivayet etti.

79- Eb Ms (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Bir kimse Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimizin huzuruna gelerek: Ya Reslallah, Allah yolunda savamak ne demektir ve nasl olur? Kimimiz, srf garaz yznden dmandan ntikam almak iin savayor. Kimimiz de hret duygusu ile nam kazanmak iin savayor, diye sorunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu; Her kim srf Allah kelimesini (tevhid dinini) yceltmek iin savarsa, ite o, Allah Azze ve Cellenin yolundadr.

80- Hazreti Enes (R.A.) den rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri ile Muaz bin Cebel bir deve zerinde, nde Reslullah ve arkasnda Muaz ibni Cebel giderlerken Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri buyurdu ki: Ya Muaz bin Cebel, ya Muaz! (Muaz, emrindeyim ya Reslallah, buyur, dedikten sonra Peygamber yle buyurdu) : Ya Muaz, her kim, kalbinden tam bir ballkla, Allahtan baka ibadet edilecek bir varlk olmadna ve Muhammedin de Allahn peygamberi olduuna ehadet ederse Cenab- Allah muhakkak surette (bu iman koruduka) ona Cehennemi haram klar. Sonra Muaz:

Ey Allahn Resul! Bu haberi Mslmanlara ileteyim de sevinsinler, dedi. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu:.

O zaman buna gvenerek gevek davranrlar. Maz lrken, bu hads-i erifi gizli kalmamas iin aklad.

81- mm Seleme (R.A.) den rivayet edilmitir:

mm Seleme Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e gelip dedi ki: Ey Allahn Resul, din ilerinde utanmak yoktur. Bir kadn ihtilm olunca, ona gusletmek icab eder mi? Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri:

Yalk grrse, ykanmas gerekir. (Sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem in zevcesi olan mm Seleme Hazretleri utanp yzn rterek, kadn yalk grr m? diye sorunca, Hazreti Peygamber:

Evet, eli yeeresice elbette kadnlar meni grrler. ocuun annesine benzemesi ne ile oluyor? (Kadnlardaki inzal sebebi ile ocuk annesine benzer), buyurdu.

82- Hazreti Ali (R.A.) den rivayet edilmitir:

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimize Mezden sorulunca: Evet, bunun akmas ile abdest almak gerekir. buyurdular. (ehvet istei arkasndan gelen ince bir sudur ki, bunun gelmesi ile abdest bozulur; fakat gusl gerekmez.)

83- bni mer (R.A.)den rivayet edilmitir:

Bir kii Mescid-i Reslde ayaa kalkp: Ya Reslallah, biz nereden hac ve umre iin ihrama girmeliyiz, Mikat neresidir? Diye sorunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem:

Medineliler, Zlhuleyfeden, amllar Cuhfeden Necid halk da Karndan ihrama girerler, buyurdular. Sonra Adam: Ya Reslallah, ihrama giren kimse neler giyebilir? diye sordu. Hazreti Peygamber u cevab verdiler:.

Gmlek, sark, don, klah (gibi dikilmi hi bir elbise) giyemez. Vers (sar ot) ve safran ile boyanm elbise de giyemez. Eer sandal bulamazsa, potinlerini giysin ve fakat onlar, topuklarn altnda olacak ekilde kessin. (hrama giren hac, belden yukars ve belden aas iin kullanlan dikilmemi iki beyaz rt ile rtnr ve sandal gibi ayak giysileri giyer.).8

8 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:16-51

ABDEST BAHS

84- Eb Hureyre (R.A.) den rivayet edilmitir:

Abdestsiz kimsenin, abdest almadka namaz makbul olmaz!

85- Eb Hureyre (K.A.) den rivayet edilmitir:

Kyamet gnnde benim mmetim, abdestin brakt izlerden aktmal ve sekili olarak arlacaklardr. inizde aktmasn uzatmaya gc yeten varsa yapsn.

86- Abbas (R.A.) tarikiyle amcasndan rivayet edilmitir:

Namazda yellendiine dair daima phe ve vesveseye den bir adam Reslullaha gelip bu durumda namaznn bozulup bozulmadndan yaknd. Bunun zerine Hazreti Peygamber yle buyurdu:

Bu durumda olan kimse, ses iitmedike ve koku almadka namazdan dnmesin veya ayrlmasn. (Zira phe ile namaz bozulmaz) .

87- same bin Zeyd (R.A.) den rivayet edilmitir:

Namaz nndedir, (Mzdelifede klnacaktr). Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bu sz Arafattan dnnde syledi.

Hazreti Peygamber Arafat vakfesini yaptktan ve gne battktan sonra Mzdelifeye dnerken yolda abdest tazeledi. Bunu gren same Hazretleri, ey Allahn Resul akam namazn m klacaksnz? diye sordu. te buna cevaben yukardaki hads-i erif varit olmutur. Sonra Mzdelife denilen yere gelindii vakit Hazreti Peygamber tekrar abdest alarak yats vakti iinde nce akamn farzn ve arkasndan da yatsnn farzn bir arada kldlar. Btn haclar bunu uygularlar.

88- Enes (R.A.)den rivayet edilmitir:

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem helya girmezden nce: Allahm! eytann erkeinden ve diisinden sana snrm, diye dua ederlerdi.

89- bni Abbas (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Abdest almak iin n hazrlk yapmaya kan Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, dnlerinde abdest suyunu hazr buldular. bni Abbas tarafndan hazrlanmt. Peygamber yle buyurdu.

Bu abdest suyunu kim koydu?.. Allahm! Bu suyu hazrlayan dinde dirayetli ve kavrayl kl!

90- Eb Eyyb El-Ensar (R.A.)den rivayet edilmitir:

Herhangi biriniz ihtiyacn defetmek iin helya ktnda arkasn veya yzn kbleye evirmesin. Douya yahut batya yneliniz.

91- Eb Katade (R.A,)den rivayet edilmitir:

Herhangi biriniz su itii zaman su kabnn iine solumasn; helya gittiinde de sa eliyle tenasl uzvunu tutmasn ve sa eliyle taharet almasn.

92- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Bana birka ta bul onlarla taharet edip temizleneyim; kemik ve tezek getirme.

93- bn Mesud Hazretlerinden rivayet edilmitir:

bni Mesud, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e taharette kullanmak zere ve ta ve bir de tezek paras getirdiinde, Hazreti Peygamber, tan ikisini istinca iin ald ve bu pistir, diyerek tezei att.

94- Hazreti Osman (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Her kim, benim aldm abdest gibi snnet zere abdest alr ve sonra mmkn olduu kadar gnl huzuru ile iki rekt namaz klarsa, gemi gnah balanr.

95- Hazreti Osman (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Herhangi bir adam, gzelce abdestini alr ve namaz klarsa, bu namaz klncaya kadar, kendisi ile bu namaz arasnda (namazdan nceki) gnahlar balanr.

96- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Kim abdest alrsa, burnuna su verip smkrsn ve kim de tala istinca yaparsa tek sayda (, be, yedi ta) kullansn.

97- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Sizden biriniz abdest ald zaman burnuna su versin, sonra smkrsn. Kim de tala istinca ederse (silinip temizlenirse) tek sayda ta kullansn. Uykusundan uyanan kimse de ellerini abdest kabna daldrmadan nce ykasn; nk uykuda olannz elinin nerede gecelemi olduunu bilmez.

98- Eb Hureyre (R.A.) den rivayet edilmitir:

Herhangi birinizin anandan kpek ierse, bu ana yedi kez ykasn.

99- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Mescitte (oturup) namaz vaktini bekleyen kul, abdesti bozulmadka namazdadr. (Namaz klyormu gibi sevap kazanr).

100- Eb Sad (R.A.)den rivayet edilmitir:

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Ensardan bir adam huzurlarna artt. Bu zat, ailesiyle mnasebet haline bulunuyordu. Alelacele guslederek bandan su damlar vaziyette huzura gelince, Hazreti Peygamber ona yle buyurdu: Galiba seni aceleye getirdik. Byle aceleye getirildiin veya yarda kesmek zorunda brakldn zaman (inzal vaki olmamsa) yalnz abdest alnan gerekir. (Bu hads-i erifin hkm sonradan kaldrlm olduundan, inzal vaki olmazsa bile tenasl uzuvlarnn bulumasyla gusul icab etmektedir.)

101- Eb Ms (R.A.)den rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir kapta su getirilmesini istedi. Bu kabn iinde ellerini ve yzn ykad. Sonra iine pskrtt. Sonra Hazreti Bill ile Eb Msya yle buyurdu: Bundan iiniz, yzlerinize ve gslerinize srnz.

102- Hazreti Aie (R.A.) den rivayet edilmitir:

zerime, balar zlmemi (azna kadar dolu) yedi krbadan (su tulumundan) su dknz? belki (hastalm hafifler de) son defa ashabmla buluurum.

103- Mure (R.A.) den rivayet edilmitir:

Mestleri brak, ben onlar temiz (abdestli) olarak ayaklarma ektim. Muire diyor ki: Bir seferde Resl-i Ekremin mestlerini karmak iin eildim ve bunun zerine bu hads-i buyurdular.

104 - bni Abbas (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem st itikten sonra (su ile) azn alkalad ve: St yaldr buyurdular.

105- Hazreti Aie (R.A.) den rivayet edilmitir:

Herhangi biriniz namaz klarken uyuklarsa, uykusunu alncaya kadar yatp uyusun; nk iinizden biri uykulu olarak namaz klarsa, belki mafiret diliyor zannyla kendine svg getirir.

106- Enes (R.A.) den rivayet edilmitir:

Herhangi biriniz namazda iken uyuklarsa ne okuduunu bilecek duruma gelinceye kadar uyusun (ve sonra namazn klsn)

107- bni Abbas (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir kabristan yanndan geerlerken kabirlerinde azap ekmekte olan iki kiinin seslerini iitince yle buyurdular:

ikisi de azap ekiyorlar ve ektikleri azap da nemli bir ey yznden deildir. Evet, onlardan birisi, idrarndan korunmazd. Dieri de, kovuculuk ederdi. Sonra Hazreti Peygamber bir hurma dal istedi ve onu ikiye blerek her bir parasn o iki kimsenin kabirlerine dikti ve sonra yle buyurdu: Belki bunlar kurumadklar mddete, bu iki kiinin azablarn hafifletir.

108- Eb Hureyre (R.A.) den rivayet edilmitir:

Bir bedevi mescidin iinde bevletmi ve halkn eline dmt. Bunun zerine Hazreti Peygamber onlara yle buyurdu:

limeyin ona! Sidiinin zerine bir kova yahut bir bakra su dknz. Siz ancak kolaylatrc olarak gnderildiniz, gletirici olarak gnderilmediniz.

109- Esma (R.A.) dan rivayet edilmitir:

Elbisesine hayz kan bulaan kadnn durumundan Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efendimize sorulunca yle buyurdular:

Elbiseyi nce ovar, sonra parmak ular arasnda su ile ovalar ve bol sudan geirir. Sonra onunla namaz klar.

110- Hazreti Aieden rivayet edilmitir

Devaml kan gren (zrl) bir kadn, namaz brakaym m? diye Hazreti Peygambere sorunca, yle buyurdular:

Hayr, (namaz brakma) o damar kandr, hayz kan deildir. Hayzn vakti gelince namaz brak ve adet mddetin geince kann bulat yeri ykayp namazn kl. Ancak her vakit namaz iin abdest al. Tekrar hayz vaktin gelene kadar (bu ekilde devam et).

111- Hazreti Meymune den rivayet edilmitir:

Kat tereyana den fareyi atn ve (dm olduu yerin) evresini kazyp karn ve (geri kalan) yanz yiyiniz. Tereya iine dp len bir fareden dolay durumun sorulmas zerine Hazreti Peygamber bu hads-i buyurdular.

112- Eb Hureyreden rivayet edilmitir:

Allah yolunda Mslmann ald her yara, kyamet gnnde, vurulduu zaman kan fkrd ekilde olacaktr. Rengi kan renginde, fakat kokusu misk kokusudur.

113- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir

Biz, sonda gelen ve nce gidenleriz... Aknts olmayan durgun suya kimse bevledip sonra onda ykanmasn.

114- Eb Mesud Hazretlerinden rivayet edilmitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Mescid-i Haramda Kbenin yannda namaz klyordu. Secdede iken Ebu Cehil ve onun arkadalar, Kureyin en azllarndan Ukbe bin Eb Muayt gnderip Peygamber efendimizin srtna bir hayvan ikembesi koymas zerine hepsi glmee baladlar. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem onlara yle beddua etti:

Allahm! Kureyi sana havale ettim. Allahm! Kureyi sana havale ettim. Allahm! Kureyin hakkndan gel. Allahm! Eb Cehil hatta Utbe bin Rabiay, eybe bin Rebay, Velid bin Utbeyi. mmeyye bin Halefi ve Ukbe bin Eb Muayt kahret! (Sonra Bedir savanda bu ahslarn hepsi ldrld.)

115- bni mer (R.A.)den rivayet edilmitir

Ryamda dilerimi misvaklarken (fralarken), yanma, biri dierinden yal iki adam geldi. Misvak bunlarn kne uzattm. Bana, byne (ver), denildi ve ben de yal olana verdim. (Bu hads-i erif yaa byk olanlara hrmet edip onlar ne geirmeye iaret buyurmaktadr. Konumada, yrmede ve bir ey ikram edilirken yallar ne alnmaldr.)

116- Ber bin zib (R.A.)den rivayet edilmitir

Yatana girip yatmak istediin zaman, namaz iin alnan abdest gibi abdest al. Sonra sa yanna zerine yat. Sonra yle dua et:

Allahm Sana teslim oldum, her iimi sana braktm. Azabndan korkarak ve sevabn umarak srtm sana dayadm. Senden baka snak ve korunak yoktur. Allahm! ndirdiin kitabna iman ettim, gnderdiin peygamberine iman ettim.

Eer o gece lrsen, ftrat zeresin (yeni domu gnahsz gibisin) . Sen szleri, syleyecein her eyden sonraya brak.

(Bu hads-i erifi rivayet eden Ber Hazretleri der ki: Ben, bu kelimeleri Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem in huzurunda bir ka defa okuyup: Allahm! ndirdiin kitabna iman ettim, gnderdiin RESULNE iman ettim, dediim zaman, Hazreti peygamber bu son cmlemdeki ifadeyi kabul etmeyip: Gnderdiin PEYGAMBERNE, diye syle! buyurdular. nk rsal kelimesinden Resul manas kmaktadr. Bunun tekrarna lzum yoktur. Nebi kelimesi kullanldnda her iki sfat da duada yer alm olur.)9

9 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:52-61

GUSL BAHS

117- Cbeyr bin Mutim (R.A.)den rivayet edilmitir:

Ben ise (yle guslederim): defa suyu bamdan aa dkerim (btn vcudumu ykarm.)

118- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Bekleyiniz! Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, bu sz, gusl icab ettii halde unutarak gusletmemi olduunu hatrlamalar zerine mihrapta syledi ve saadethanelerine dnp guslettikten sonra tekrar bize geldi ve namaz kldrd.

119- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

srailoullar plak olarak ykanr ve birbirlerinin avret yerlerini grrlerdi. Hazreti Ms yalnz bana ykanrd, israiloullar, vallahi Msnn bizimle beraber ykanmaynn tek sebebi, kasnn kk oluudur, dediler. Bir gn Hazreti Ms Aleyhisselm, ykanmaa gitti. Elbisesini bir ta zerine koydu. Ta yuvarlannca elbiseyi de beraberinde srkledi. Hazreti Ms, ey ta, elbisem, ey ta, elbisem, diyerek tan ardndan komaya balad. srail oullar Hazreti Msy grdler ve dediler ki: Vallahi Msda bir zr yok... Nihayet Hazreti Ms elbisesini ald ve (fkesinden) taa vurmaya balad Eb Hureyre Hazretleri der ki; vallahi, Hazreti Ms assyla (deneiyle) taa vurarak alt veya yedi iz brakt.

120- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Hazreti Eyyb Aleyhisselm plak olarak ykanrken (gkten) zerine altndan ekirge dt. Hazreti Eyyb bunlar eteine doldurmaya balaynca Cenab Hak ona yle nida etti: Ya Eyyb! u grdklerinden seni mstani (ihtiya d) klmam mydm? Hazreti Eyyb: Evet, izzetin ve cellin hakk iin, sen beni (byle dnyalk eylerden) mstani kldn? Ancak senin bereket ve ihsanndan doygunluk olmaz, cevabn verdi. Bu hads-i erif, dnya menfaati ile ilgili olarak Eyyb Aleyhisselma bir knama mahiyetinde gelip, plak guslettiinden tr knanmad iin kimsenin grmeyecei bir yerde plak olarak gusletmenin cevazna delil gsterilmektedir.)

121- Ebu Hureyre (R.A.) den rivayet edilmitir:

Nerede idin, ya Eb Hureyre? Sbhanallah! Mmin kirlenmez

(Rivayet edildiine gre, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Medinede bir yolda Eb Hureyre ile karlat. Eb Hureyre cnp halinde bulunduu iin Peygamber efendimizden svarak evine gitti. cnp hali ile Hazreti Peygamberin huzuruna varmak istemedi. Eve gidip gusletti, sonra Hazreti Peygamberin huzuruna knca, Peygamber ona sordu:

Neden katn? Eb Hureyre (R,A.) dedi ki:

Ya Reslallah! cnp idim, sizinle taharet zere olmakszn bulumay uygun bulmadm.

Bunun zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimiz yle buyurdular: Sbhanallah, mmin kirlenmez. (Cnblk, maddi deil, manev bir kirliliktir. Cnp iken grmek ve tokalamakta beis yoktur.)

122- Hazreti mer (R.A.)den rivayet edilmitir

Hazreti mer, Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerine: Herhangi birimiz cnp olduu halde uyuyabilir mi? diye sorunca yle buyurdular:

Evet abdest alarak, cnp olduu halde uyusun. (bu abdest mstehabdr.)

123- Ebu Hureyre (R.A.)den rivayet edilmitir:

Bir erkek, karsnn drt buda (kollar ve ayaklar) arasna girer de ona yklenirse (inzal vaki olsun veya olmasn) gusletmesi gerekir..

(Tenasl uzuvlarnn iice gelecek biimde bulumas, gusl gerektirir.)10

10 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:61-64

HAYIZ BAHS

124- Hazreti Aieden rivayet edilmitir:

Hac esnasnda adet gren Hazreti Aienin mteessir olup alamas zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem ona yle buyurdu:

Neyin var senin, adet grdn iin mi alyorsun? Bunda bir beis yoktur. nk bu adet hali, Allah Tel Hazretlerinin dem Aleyhisselmn kz evlatlarna takdir ettii bir husustur. imdi sen haclarn yapaca her ii yap; yalnz KBEyi tavaf etme.

125- Eb Sad El-Hudr (R.A.)den rivayet edilmitir:

Ey kadnlar topluluu! Sizler ok sadaka veriniz, nk bana cehennem ehlinin ou olarak gsterildiniz. (Sonra kadnlar, neden cehennem ehlinin ou biziz? diye sormalar zerine) Hazreti Peygamber onlara yle buyurdu: Siz ok lanet okursunuz ve en yakn adamnza nankrlk edersiniz. Salam iradeli kiinin akln ekmekte, siz akl ve dini az kadnlardan daha glsn grmedim. (Sonra kadnlar sordular: Aklmz ve dinimiz neden eksiktir? Buna cevaben de) Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdular:

Kadnn ahidlii, erkein ahidliinin yars kadar deil mi (iki kadnn ahidlii bir erkek yerine gemez mi)? te bu hal, kadnn aklnn noksanlndandr. Bir kadn hayz olduu zaman namaz klmaz ve oru tutmaz; bu da dinin noksanlndandr.

126- Hazreti Aie (R.A.)den rivayet edilmitir:

Adet halinden sonra nasl gusledileceini soran bir kadna Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem gerekli tarifi yaptktan sonra ykanma akabinde naho koku eseri kalmasn diye ona yle buyurdular:

Bir para misk alp onunla (pis kokulardan) temizlen. Kadn bu szn manasn anlamad ve nasl temizleneyim? diye sordu. Aleyhisselt Vesselam Efendimiz, Sbhanallah! Temizlen ite! bu yurdu. Huzurda bulunan Hazreti Aie hemen o kadncaz kendine ekerek, kandan kalabilecek koku eserini gidermek iin miskten yararlanmasn kulana fsldad.

127- Hazreti Aie (R.A.)den rivayet edilmitir:

Hazreti Aie der ki: Umre iin ihrama girdikten sonra adet grdm. Bunun zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bana, yle dedi: Sa balarn z ve tara. Umreden vazge.

128- Hazreti Aie (R.A.)den rivayet edilmitir: Her kim umre yapmak isterse yapsn. Ben de kurbanlk (hedy) getirmi olsaydm, umre yapardm. (Sen ya Aie, umre iin ihrama girdikten sonra adet grdnden) umreden vazge, sa balarn z ve tara. Sonra hac iin ihrama gir.

129- mm Atyye (R.A.)den rivayet edilmitir:

Gen ve yal ve aybal kadnlar dar kabilirler. Bunlar hayrl (yararl) meclislerde de mminlerin dua ve zikirlerinde bulunsunlar. Ancak hayz halindeki kadnlar, ibadethanelere giremezler. Bir kadn, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e: Feracesi olmayan kadn ne yapar? diye sorunca, yle buyurdular: Arkada, feracesinden ona giydirsin.

130- Hazreti Aieden rivayet edilmitir:

Minadan Mekkeye dndkten sonra Hazreti Peygamber efendimizin zevcelerinden Safiyyenin adet grmesi zerine, Hazreti Peygamber, Hazreti Aieye hitaben yle buyurdu: Sanrm ki Safiyye bizi burada tutacaktr. Sizinle beraber (farz, ziyaret) tavafn yapm myd? O halde kabilirsiniz11

11 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:64-66

TEYEMMM BAHS

131- Cabir(R.A.)den rivayet edilmitir:

Benden nce hi kimseye verilmemi be ey bana verildi:

1) Bir aylk mesafeden dmanmn kalbine salnan korku ile zafer kazandrldm.

2) Her yer benim iin namazgh ve (gerektiinde) temizleyici (teyemmmde olduu gibi su yerine geer) klnd. mmetimden her kim namaz vaktine kavuursa, (mescid art olmakszn bulunduu yerde )namazn klsn, (ve su bulamazsa toprakla teyemmm etsin).

3) Ganimet mallar bana hell klnd; Hlbuki benden nce hi kimseye hell klnmamt.

4) Bana en byk efaat yetkisi verildi.

5) Her peygamber zellikle kendi kavmine gnderilirdi; ben ise, btn insanlara peygamber olarak gnderildim.

132- Ammar bin Yasir (R.A.)den rivayet edilmitir:

Ammar, abdest azalarnn hepsini mesh etmek suretiyle teyemmm aldn Hazreti Peygambere anlatmas zerine yle buyurdular:

yle yapman (iki elini taharet niyeti ile iki defa topraa vurup birinci vurula yzn ve ikinci vurula kollarn mesh etmen) sana kfi gelirdi.

133- mran ibni Husayn (R.A.)dan rivayet edilmitir:

Zarar yok, yahut (sefer yorgunluu ile uyuya kalp sabah namazn elimizde olmadan karmak) zarar etmez. Haydi yola knz. (Gaziler biraz yrdkten sonra namaz klmak iin konakladlar ve abdest alp topluca namaz kldlar. Bu namaz sonunda bir kiinin cemaatten ayr olarak durmakta olduunu gren Peygamber Sallallah