iii

İ Çİ NDEKİ LER

ŞEKİ L LİSTESİ vi

TABLO Lİ STESİ viii

ÖZET x

SUMMARY xii

1

1. Gİ Rİ Ş

2. TURİ ZM 6

2. 1. Turi z m Kavra mı nın Tanı mı ve Kapsa mı 6

2. 2. Turi z m Bileşenl eri 8

2. 3. Turi z m Türl eri ve Şekilleri 11

2. 4. Turiz m Ol gusunun Tarihsel Gelişi mi 13

3. KONAKLAMA TESİSLERİ VE TATİ L KÖYLERİ

3. 1. Konakl a ma Tesisleri Tanı mı

17

17

3. 1. 1. Konakl a ma Tesisleri ni n Sı nıflandırıl ması 17

3. 1. 2. Konakl a ma Tesis Türl eri 19

3. 2. Tatil Köyl eri Tanımı 23

3. 3. Tatil Köyü Kavramı nı n Doğuşu ve Gelişimi 24

3. 4. Tatil Köyü Eyl e m Si ste ml eri 26

3. 4. 1. Turist Eyl e ml eri 27

3. 4. 2. Servis Eyl e ml eri 30

3. 5. Tatil Köyü Programı 30

3. 5. 1. Konakl a ma Tesisleri 30

3. 5. 2. Rekreasyon ve Kült ürel Tesisler Al anı 32

3. 5. 2. 1. Spor Al anl arı 32

3. 5. 2. 2. Di nl enme Alanları 33

3. 5. 2. 3. Eğl ence Al anl arı 34

3. 5. 2. 4. Kült ürel Tesisler Al anı 35

3. 5. 3. Ort ak Al anl ar 35

3. 5. 3. 1. Alışveriş Alanl arı 35

3. 5. 3. 2. Ye mek Yeme Üniteleri 35

3. 5. 4. Servis ve İdari Ko mpl eksl er Al anl arı 36

4. TÜRKİ YE’ DE TATİ L KÖYLERİ VE ANTALYA BÖLGESİ 37

4. 1. Türki ye’de Turizmi n Gelişi mi 37

4. 1. 1. 1960 Yılı Öncesi nde Tür ki ye’de Turi zm 37

4. 1. 2. Planlı Dönemde Tür ki ye’de Turiz m 38

4. 2. Türki ye’deki Tatil Köyl eri ni n Gelişi mi 44

4. 3. Ant al ya’da Turi zmi n ve Tatil Köyl eri ni n Gelişi mi 47

i v

5. ANTALYA’ DAKİ TATİ L KÖYLERİ Nİ N AÇI K ALAN KULLANI MI

AÇI SI NDAN İ RDELENMESİ

5. 1. Çalış manı n Amacı ve Kapsa mı 50

5. 2. Ant al yada’ki Tatil Köyl eri ni n Tasarı m İl keleri ve Genel Yerl eşi m 54

Düzeni Açısı ndan İrdel enmesi

5. 2. 1. Ant al ya’daki Tatil Köyl eri ni n Tasarı m İlkel eri 54

5. 2. 1. 1. Ul usoy Tatil Köyü 54

5. 2. 1. 2. Cl ub Kast alia 56

5. 2. 1. 3. Maj est y Club Ke mer 58

5. 2. 1. 4. Sali ma Tatil Köyü 61

5. 2. 1. 5. Renaissance Ant al ya Resort 64

5. 2. 1. 6. Gri da Village

5. 2. 1. 7. Cl ub Ast eria

5. 2. 1. 8. Cl ub Phaselis

5. 2. 1. 9. Cl ub Zi gana

5. 2. 1. 10. Cl ub Aqua mari ne

5. 2. 1. 11. Paradise Side Beach

5. 2. 1. 12. Al diana Side

67

70

73

77

81

84

86

5. 2. 1. 13. Cl ub Mega Saray 89

5. 2. 1. 14. Merit Arcadi a 93

5. 2. 2. Ant al ya’daki Tatil Köyl eri ni n Genel Yerleşi m Düzeni 96

5. 2. 2. 1. Ul usoy Tatil Köyü 98

5. 2. 2. 2. Cl ub Kast alia 98

5. 2. 2. 3. Maj est y Club Ke mer 99

5. 2. 2. 4. Sali ma Tatil Köyü

5. 2. 2. 5. Renaissance Ant al ya Resort

5. 2. 2. 6. Gri da Village

5. 2. 2. 7. Cl ub Ast eria

5. 2. 2. 8. Cl ub Phaselis

5. 2. 2. 9. Cl ub Zi gana

99

100

101

102

103

103

5. 2. 2. 10. Cl ub Aqua mari ne

5. 2. 2. 11. Paradise Side Beach

5. 2. 2. 12. Al diana Side

104

105

105

5. 2. 2. 13. Cl ub Mega Saray 106

5. 2. 2. 14. Merit Arcadi a 106

5. 2. 3. Değerlendirme 107

5. 3. Ant al ya’da Tatil Köyl eri nde Yapılan Anketleri n Genel Değerlendirmesi

5. 3. 1 Tatil Köyl eri nde Anket Yapılan Ki şiler İle İl gili Bil giler

112

5. 3. 2. Tatil Köyl eri nden Genel Bekl entiler 116

5. 3. 2. 1. Tatil Köyl erinde Konakl a mayı Terci h Et meni n Nedenl eri 116

5. 3. 2. 2. Daha Önce Tatil Köyünde Bul unup-Bul unul madı ğı 117

5. 3. 2. 3. Tatil Köyünde En çok Katılı nan Akti vitel er 118

5. 3. 2. 4. Tatil Köyl erinde En Öne mli Bul unulan Al anl ar 125

5. 3. 2. 5. Farklı Rekreasyon Al anl arı Arası ndaki İlişkiler 131

5. 3. 2. 6. Tatil Köyl erinde Bit kisel Tasarı mı n Öne mi 133

5. 3. 2. 7. Ot ur mak İçin Seçilen Mekanl arı n Özelli kleri 133

5. 3. 2. 8. Değerlendirme 135

v

5. 4. Ant al ya’da Seçilen İki Tatil Köyünde Kullanı cı Me mnuni yeti ni n 138

Belirlenmesi (Salima Tatil Köyü ve Maj esty Cl ub Ke mer Ör neği)

5. 4. 1. Sali ma Tatil Köyü’ nde Kullanı cı Memnuni yeni n Belirlenmesi 140

5. 4. 1. 1. Tatil Köyününün Terci h Edil mesi ndeki Fakt örler 140

5. 4. 1. 2. Tatil Köyününün En Davet kar Yeri 141

5. 4. 1. 3. Tatil Köyününündeki Al anl arı n Yeterliliği 142

5. 4. 1. 4. Tatil Köyündeki . Açı k Al anl arı n Konu mu 143

5. 4. 1. 5. Tatil Köyünde İstenilen Farklı Aktiviteler 145

5. 4. 1. 6. Tatil Köyünde Bit kisel Tasarı mı n Öne mi 146

5. 4. 1. 7. Tatil Köyündeki Bit ki Mekan İlişkisi 146

5. 4. 1. 8. Tatil Köyündeki Yeşil Al an- Sert Zemi n Oranı 147

5. 4. 1. 9. Tatil Köyündeki Bit kileri n Mi kt arı 148

5. 4. 1. 10. Tatil Köyünün Bit kisel Tasarı mı 149

5. 4. 1. 11. Tatil Köyündeki Açı k Al anl arı n Tasarı mı 150

5. 4. 1. 12. Tekrar Bu Tatil Köyüne Gelir misini z? 150

5. 4. 2. Maj est y Cl ub Ke mer’de Kullanı cı Memnuni yeti ni nBelirlenmesi 153

5. 4. 2. 1. Tatil Köyününün Terci h Edil mesi ndeki Fakt örler 153

5. 4. 2. 2. Tatil Köyününün En Davet kar Yeri 154

5. 4. 2. 3. Tatil Köyününündeki Al anl arı n Yeterliliği 155

5. 4. 2. 4. Tatil Köyündeki Açı k Al anl arı n Konu mu 157

5. 4. 2. 5. Tatil Köyünde İstenilen Farklı Aktiviteler 159

5. 4. 2. 6. Tatil Köyünde Bit kisel Tasarı mı n Öne mi 160

5. 4. 2. 7. Tatil Köyündeki Bit ki Mekan İlişkisi 160

5. 4. 2. 8. Tatil Köyündeki Yeşil Al an- Sert Zemi n Oranı 162

5. 4. 2. 9. Tatil Köyündeki Bit kileri n Mi kt arı 163

5. 4. 2. 10. Tatil Köyünün Bit kisel Tasarı mı 164

5. 4. 2. 11. Tatil Köyündeki Açı k Al anl arı n Tasarı mı 164

5. 4. 2. 12 Tekrar Bu Tatil Köyüne Gelir misini z? 165

5. 4. 2. Değerlendirme 167

6. GENEL DEĞERLENDİ RME VE SONUÇ 170

KAYNAKLAR 176

EKLER 181

EK- A Tabl o- A 181

EK- B Tabl o- B 182

EK- C Anket For ml arı 183

EK- D Vazi yet Pl anl arı 184

ÖZGEÇMİ Ş 195

vi

ŞEKİ L LİSTESİ Sayf a No

Şekil 4. 1. Yıllar itibari yle t uriz m yatırı m bel geli tatil köyü sayıları..................... 46

Şekil 4. 2. Yıllar itibari yle t uriz m işlet me bel geli tatil köyü sayıları..................... 47

Şekil 5. 1. Ul usoy Tatil Köyü yerleşi m şe ması......................................................

Şekil 5. 2. Cl ub Kast alia yerleşi m şe ması..............................................................

54

56

Şekil 5. 3. Maj est y Cl ub Ke mer yerleşi m şe ması..................................................

Şekil 5. 4. Sali ma Tatil Köyü yerleşi m şe ması......................................................

Şekil 5. 5. Renaissance Ant al ya Resort yerleşi m şeması....................................... 64

Şekil 5. 6. Gri da Village yerleşi m şe ması.............................................................. 67

Şekil 5. 7. Cl ub Ast eria yerleşi m şe ması............................................................... 70

Şekil 5. 8. Cl ub Phaselis yerleşi m şe ması............................................................. 73

Şekil 5. 9. Cl ub Zi gana yerleşi m şe ması............................................................... 77

Şekil 5. 10. Cl ub Aqua marine yerleşi m şe ması...................................................... 81

Şekil 5. 11. Paradise Si de Beach yerleşi m şe ması................................................. 84

Şekil 5. 12. Al diana Si de yerleşi m şe ması............................................................. 86

Şekil 5. 13. Cl ub Mega Saray yerleşi m şe ması...................................................... 89

Şekil 5. 14. Merit Arcadia yerleşi m şe ması........................................................... 93

Şekil 5. 15. Ul usoy Tatil Köyü genel yerleşi m düzeni.......................................... 98

Şekil 5. 16. Cl ub Kast alia genel yerleşi m düzeni.................................................. 98

Şekil 5. 17. Maj est y Cl ub Ke mer genel yerleşi m düzeni...................................... 99

Şekil 5. 18. Sali ma Tatil Köyü genel yerleşi m düzeni.......................................... 99

Şekil 5. 19. Renaissance Ant al ya Resort genel yerleşi m düzeni........................... 100

Şekil 5. 20. Gri da Village genel yerleşi m düzeni.................................................. 101

Şekil 5. 21. Cl ub Ast eria genel yerleşi m düzeni.................................................... 102

Şekil 5. 22. Cl ub Phaselis genel yerleşi m düzeni.................................................. 103

Şekil 5. 23. Cl ub Zi gana genel yerleşi m düzeni.................................................... 103

Şekil 5. 24. Cl ub Aqua marine genel yerleşi m düzeni............................................ 104

Şekil 5. 25. Al diana Si de genel yerleşi m düzeni................................................... 105

Şekil 5. 26. Paradise Si de Beach genel yerleşi m düzeni....................................... 105

Şekil 5. 27. Cl ub Mega Saray genel yerleşi m düzeni............................................ 106

Şekil 5. 28. Merit Arcadia genel yerleşi m düzeni.................................................. 106

Şekil 5. 29. Uyr uk..................................................................................................

Şekil 5. 30. Ci nsi yet...............................................................................................

113

114

Şekil 5. 31. Yaş...................................................................................................... 114

Şekil 5. 32. Eğiti m durumu.................................................................................... 115

Şekil 5. 33. Tatil köyünde konakl a mayı terci h et meni n nedenl eri........................ 116

Şekil 5. 34. Daha önce tatil köyünde bul unul up/ bulunul madı ğı........................... 117

Şekil 5. 35. En çok katılınan genel eyl eml er......................................................... 118

Şekil 5. 36. Kadı nları n genel eyl e ml ere katılı mı..................................................

Şekil 5. 37. Erkekl eri n genel eyl e ml ere katılı mı..................................................

121

121

Şekil 5. 38. Tatil köyünde en öne mli bul unul an alanl ar........................................ 125

Şekil 5. 39. Yerli turiste göre en öne mli alanl ar.................................................... 126

Şekil 5. 40. Yabancı t uriste göre en öne mli alanl ar............................................... 126

vii

Şekil 5. 41. Kadı nlara göre en öne mli alanl ar........................................................

Şekil 5. 42. Erkekl ere göre en öne mli alanl ar........................................................ 128

Şekil 5. 43. 31-45 yaş aralığı nda en öne mli bul unulan alanl ar.............................. 129

Şekil 5. 44. 46 yaş aralığı ve üzeri yaş aralığı nda en öne mli bul unul an alanlar.... 130

Şekil 5. 45. Farklı rekreasyon al anl arı arası ndaki ilişkiler.................................... 131

Şekil 5. 46. Kadı nlara göre rekreasyon al anl arı arasındaki ilişkiler...................... 132

Şekil 5. 47. Erkekl ere göre rekreasyon al anl arı arasındaki ilişkiler...................... 132

Şekil 5. 48. Tatil köyünde bitkisel tasarı mı n öne mi. ............................................. 133

Şekil 5. 49. Ot ur mak içi n seçilen mekanı n özelli kleri........................................... 134

Şekil 5. 50. Sali ma Tatil Köyü’ nün terci h edil mesindeki fakt örler....................... 140

Şekil 5. 51. Sali ma Tatil Köyü’ nün en davet kar ve çekici yeri............................. 141

Şekil 5. 52. Sali ma Tatil Köyü’ nde alanl arı n yet erli ol duğunu düşünenl er........... 142

Şekil 5. 53. Sali ma Tatil Köyü’ nde alanl arı n yet ersiz ol duğunu düşünenl er........ 142

Şekil 5. 54. Sali ma Tatil Köyü’ nde açı k alanl arı n konu ml arı............................... 143

Şekil 5. 55. Sali ma Tatil Köyü’ nde istenilen farklı akti viteler.............................. 145

Şekil 5. 56. Tatil köyünde bitkisel tasarı mı n öne mi. ............................................. 146

Şekil 5. 57. Sali ma Tatil Köyü’ ndeki bitki- mekan ilişkisi.................................... 147

Şekil 5. 58. Sali ma Tatil Köyü’ nde yeşil alan- sert ze mi n oranı........................... 147

Şekil 5. 59. Sali ma Tatil Köyü’ nde bit kileri n mi ktarı........................................... 148

Şekil 5. 60. Sali ma Tatil Köyü’ nün bit kisel tasarımı ............................................. 149

Şekil 5. 61. Sali ma Tatil Köyü’ nün açı k alanl arı nın tasarı mı................................ 150

Şekil 5. 62. Sali ma Tatil Köyü’ nün tekrar terci h edil me oranı.............................. 151

Şekil 5. 63. Sali ma Tatil Köyü’ nde açı k alanl arı n tasarı mı -tekrar bu tatil

köyüne gelir mi si ni z?..........................................................................

151

Şekil 5. 64. Maj est y Cl ub Ke mer’i n terci h edil mesindeki fakt örler...................... 153

Şekil 5. 65. Maj est y Cl ub Ke mer’i n en davet kar ve çekici yeri............................ 154

Şekil 5. 66. Maj est y Cl ub Ke mer’de alanl arı n yet erli ol duğunu düşünenl er......... 155

Şekil 5. 67. Maj est y Cl ub Ke mer’de alanl arı n yet ersiz ol duğunu düşünenl er...... 156

Şekil 5. 68. Maj est y Cl ub Ke mer’de açı k alanl arı n konu ml arı............................. 157

Şekil 5. 69. Maj est y Cl ub Ke mer’de istenilen farklı akti viteler............................ 159

Şekil 5. 70. Tatil köyünde bitkisel tasarı mı n öne mi. ............................................. 160

Şekil 5. 71. Maj est y Cl ub Ke mer’de bit ki- mekan ilişkisi..................................... 161

Şekil 5. 72. Maj est y Cl ub Ke mer’de yeşil alan- sert ze mi n oranı......................... 162

Şekil 5. 73. Maj est y Cl ub Ke mer’de bit kileri n mi ktarı......................................... 163

Şekil 5. 74. Maj est y Cl ub Ke mer’i n bit kisel tasarımı ........................................... 164

Şekil 5. 75. Maj est y Cl ub Ke mer’i n açı k alanl arı nın tasarı mı.............................. 165

Şekil 5. 76. Maj est y Cl ub Ke mer’i n tekrar terci h edil me oranı............................ 165

Şekil D. 1. Cl ub Kast alia vazi yet planı................................................................. 185

Şekil D. 2. Renaissance Ant al ya Resort vazi yet planı.......................................... 186

Şekil D. 3. Gri da Village vazi yet planı................................................................. 187

Şekil D. 4. Cl ub Ast eria vazi yet planı................................................................... 188

Şekil D. 5. Cl ub Phaselis vazi yet planı................................................................. 189

Şekil D. 6. Cl ub Zi gana vazi yet planı................................................................... 190

Şekil D. 7. Cl ub Aqua marine vazi yet planı........................................................... 191

Şekil D. 8. Al di ana Si de – Paradise Si de Beach vazi yet pl anı.............................. 192

Şekil D. 9. Cl ub Mega Saray vazi yet pl anı........................................................... 193

Şekil D. 10. Merit Arcadia vazi yet planı.............................................................. 194

viii

TABLO Lİ STESİ

Tabl o 1. 1. İncel enen tatil köyl eri........................................................................ 2

Tabl o 1. 2. Anket yapılan tatil köyl eri................................................................. 4

Tabl o 2. 1. Dünya t uriz mindeki geliş mel er......................................................... 16

Tabl o 3. 1. Turist eyl e ml eri ................................................................................ 27

Tabl o 4. 1. Yıllar itibari ile Türki ye’ye gel en t oplam yabancı sayısı ve t urizm

Geliri.................................................................................................

42

Tabl o 4. 2. Yıllar itibari yle konakl a ma tesisleri sayısı........................................ 43

Tabl o 4. 3. Turiz m Bakanlı ğı na bağlı bel geli konakl a ma tesis sayıları............... 43

Tabl o 4. 4. Yıllar itibari yle tatil köyü sayıları...................................................... 46

Tabl o 4. 5. Turiz m pot ansi yeli yüksek illeri ndeki konakl a ma tesis sayıları ....... 49

Tabl o 5. 1. Ant al ya’ya gelen t urist sayıları.......................................................... 51

Tabl o 5. 2. İncel enen tatil köyl eri........................................................................ 52

Tabl o 5. 3. Anket yapılan tatil köyl eri................................................................. 53

Tabl o 5. 4. Tatil köyü progra mı ana bileşenl eri.................................................. 96

Tabl o 5. 5. Anket yapılan tatil köyl eri................................................................ 112

Tabl o 5. 6. Uyr uk................................................................................................ 113

Tabl o 5. 7. Ci nsi yet............................................................................................. 113

Tabl o 5. 8. Yaş..................................................................................................... 114

Tabl o 5. 9. Eğiti m durumu................................................................................... 115

Tabl o 5. 10. Tatil köyünde konakl a mayı terci h et meni n nedenl eri..................... 116

Tabl o 5. 11. Daha önce tatil köyünde bul unul up/ bulunul madı ğı........................ 117

Tabl o 5. 12. En çok katılınan genel eyl e ml er...................................................... 118

Tabl o 5. 13. En çok katılınan akti viteler.............................................................. 118

Tabl o 5. 14. Akti vitleri n ci nsi yet e göre dağılı mı................................................. 120

Tabl o 5. 15. Genel eyl e mleri n ci nsi yet e göre dağılımı ........................................ 120

Tabl o 5. 16. Akti vitelere katılı mı n yaşa göre dağılımı ........................................ 123

Tabl o 5. 17. Genel eyl e mlere katılı mı n yaşa göre dağılı mı................................. 123

Tabl o 5. 18. Eğiti m durumu. ................................................................................ 124

Tabl o 5. 19. Tatil köyünde en öne mli bul unul an alanl ar..................................... 125

Tabl o 5. 20. Uyr uğa göre. en öne mli bul unul an alanl ar...................................... 126

Tabl o 5. 21. Ci nsi yet e göre en öne mli bul unul an alanl ar.................................... 127

Tabl o 5. 22. Yaşa göre en öne mli bul unul an alanl ar........................................... 129

Tabl o 5. 23. Farklı rekreasyon alanl arı arası ndaki ilişkiler ............................... 131

Tabl o 5. 24. Ci nsi yet e göre farklı rekreasyon al anları arası ndaki ilişkiler ......... 132

Tabl o 5. 25. Tatil Köyl erinde bit kisel tasarı mı n öne mi....................................... 133

Tabl o 5. 26. Ot ur mak için seçilen mekanı n özelli kleri........................................ 133

Tabl o 5. 27. Sali ma Tatil Köyü’ nün terci h edil mesindeki fakt örler.................... 140

Tabl o 5. 28. Sali ma Tatil Köyü’ nün en davet kar ve çekici yeri.......................... 141

Tabl o 5. 29. Sali ma Tatil Köyü’ ndeki alanl arı n yeterliliği.................................. 142

i x

Tabl o 5. 30. Sali ma Tatil Köyü’ nde açı k alanl arı n konu ml arı............................. 143

Tabl o 5. 31. Sali ma Tatil Köyü’ nde rekreasyon alanl arı arası ndaki ilişkiler-

Açı k alanl arın konu ml arı.................................................................

144

Tabl o 5. 32. Sali ma Tatil Köyü’ nde istenilen farklı akti viteler........................... 145

Tabl o 5. 33. Tatil köyünde bit kisel tasarı mı n öne mi........................................... 146

Tabl o 5. 34. Sali ma Tatil Köyü’ ndeki bitki- mekan ilişkisi................................. 146

Tabl o 5. 35. Sali ma Tatil Köyü’ nde yeşil alan- sert ze mi n oranı........................ 147

Tabl o 5. 36. Sali ma Tatil Köyü’ nde bit kileri n mi ktarı........................................ 148

Tabl o 5. 37. Sali ma Tatil Köyü’ nde bit kileri n mi ktarı- Bit kisel tasarı m.............. 149

Tabl o 5. 38. Sali ma Tatil Köyü’ nün bit kisel tasarımı .......................................... 149

Tabl o 5. 39. Sali ma Tatil Köyü’ nün açı k alanl arı nın tasarı mı............................. 150

Tabl o 5. 40. Sali ma Tatil Köyü’ nün tekrar terci h edil me oranı........................... 150

Tabl o 5. 41. Sali ma Tatil Köyü’ nde açı k alanl arı n tasarı mı -tekrar bu tatil

köyüne gelir misi niz?.......................................................................

151

Tabl o 5. 42. Maj est y Cl ub Ke mer’i n terci h edil mesi ndeki fakt örler................... 153

Tabl o 5. 43. Maj est y Cl ub Ke mer’i n en davet kar ve çekici yeri......................... 154

Tabl o 5. 44. Maj est y Cl ub Ke mer’de alanl arı n yeterliliği................................... 155

Tabl o 5. 45. Maj est y Cl ub Ke mer’de açı k alanl arın konu ml arı.......................... 157

Tabl o 5. 46. Maj est y Cl ub Ke mer’de rekreasyon alanl arı arası ndaki ilişkiler-

Açı k alanl arın konu ml arı.................................................................

158

Tabl o 5. 47. Maj est y Cl ub Ke mer’de istenilen farklı akti viteler......................... 159

Tabl o 5. 48. Tatil köyünde bit kisel tasarı mı n öne mi........................................... 160

Tabl o 5. 49. Maj est y Cl ub Ke mer’de bit ki- mekan ilişkisi................................... 160

Tabl o 5. 50. Maj est y Cl ub Ke mer’de bit ki- mekan ilişkisi- Yeşil alan-sert

ze mi n oranı..........................................................................................................

161

Tabl o 5. 51. Maj est y Cl ub Ke mer’de bit ki- mekan ilişkisi- Bit kileri n mi ktarı..... 161

Tabl o 5. 52. Maj est y Cl ub Ke mer’de yeşil alan-sert ze mi n oranı....................... 162

Tabl o 5. 53. Maj est y Cl ub Ke mer’de bit kileri n mi kt arı...................................... 163

Tabl o 5. 54. Maj est y Cl ub Ke mer’de bit kileri n mi kt arı- Bit kisel tasarı m............ 163

Tabl o 5. 55. Maj est y Cl ub Ke mer’i n bit kisel tasarımı ......................................... 164

Tabl o 5. 56. Maj est y Cl ub Ke mer’i n açı k alanl arını n tasarı mı............................ 164

Tabl o 5. 57. Maj est y Cl ub Ke mer’i n tekrar terci h edil me oranı.......................... 165

Tabl o 5. 58. Maj est y Cl ub Ke mer’de açı k alanl arın tasarı mı - Tekrar bu tatil

köyüne gelir mi si niz?...........................................................................................

166

Tabl o A. 1. Tatil köyü eylem siste ml eri açılı mı.................................................. 181

Tabl o B. 1. Tatil köyü kapsa mlı progra m açılı mı................................................ 182

x

ÖZET

Tatil köyl eri, barı nma ve ye me-i ç me gereksi ni mleri yanı nda, çok çeşitli rekreasyon

ve spor ol anakl arı nı n doğa il e i çiçe bir orta m i çi nde sunul duğu konakl a ma

tesisleri dir.

II. Dünya Savaşı nı n ardı ndan i nsanl ara kent yaşa mı nı n bunaltıcı ve yoğun

temposundan uzak bir t atil sunma a macı il e ortaya çı kmı ş ve il k ol arak Cl ub Med

tarafı ndan 1950 yılı nda İspanya, Al cudi a’da hayata geçiril mi ştir.

Başl angı çt a ‘ köy ti pi yaşa m’ felsefesi yle kur ul an tatil köyl eri, değişen t urizm anl ayışı

doğr ult usunda, gelir seviyesi ni n art ması değişen kullanı cı t al epl eri ne cevap ver mek

a macı il e büyük bir değişi m süreci nden geçerek günü müzde her t ürl ü konf orun yer

al dı ğı kitle t uriz mi ne hi zmet veren bir konakl a ma tesis t ürüne dönüş müşt ür.

Bu t ez çalış ması ile t atil köyl eri ni n açı k al anları nı n t asarı m il kel eri ni, bu açı k

al anl ardaki farklı al anl arın yerleş me düzeni ni belirle mek, açı k al anl arın t asarı mı

açısı ndan kulllanı cı memnuni yeti ni t espit et mek ve daha sonra bu konuda yapıl acak

ol an çalış mal ara kaynak ol uşt ur mak a maçl anmı ştır.

Bu a maç doğr ult usunda sahi p ol duğu t üm avant ajlar bakı mı ndan Tür ki ye’ni n t uri z m

pot ansi yeli ni n en yüksek ol duğu ve di ğer konakl ama t esisleri yanı nda t atil köyl eri ni n

de yoğun ol arak bul unduğu Ant al ya ve Ant al ya’daki t atil köyl eri t ez kapsa mı nda

araştır ma al anı ol arak seçil mi ş, Ant al ya’daki 14 t atil köyüne yöneli k i ncel e me ve

araştır mal ar yapıl mı ştır.

Bu kapsa mda tezi n birinci böl ümü, giriş kıs mı nı oluşt ur makt adır.

İki nci böl ünde; genel olarak turiz m kavra mı ve tarihsel gelişi mi anl atıl mı ştır.

Üçüncü böl ümde; konakl a ma t esisleri ve t atil köyl eri başlı ğı altı nda, konakl a ma

tesisleri ni n t anı mı yapılmı ş, konakl a ma t esis t ürleri açı kl anmı ş ve t atil köyl eri ni n

tanı mı yapılarak di ğer konakl a ma t esisleri nden farklılıkları belirtil mi ş, t arihsel süreç

içi nde başl angı çtan günü müze kadar gelişi mi anl atıl mı ştır. Daha sonra ‘tatil köyü

eyl e m si ste ml eri’ açılı mı yapılarak bu eyl e ml er doğr ult usunda ol uşan ‘ tatil köyü

pr ogra mı’ açı kl anmı ştır.

Dör düncü böl ümde i se Tür ki ye’de t uriz mi n ve t atil köyl eri ni n gelişi mi anl atıl mı ş,

daha sonra t ezi n araştırma al anı ol an Ant al ya’daki t atil köyl eri ni n gel işi mi nden

bahsedil mi ştir.

Beşi nci böl üme kadar ol an böl üml er, çeşitli kaynakl ardan yararl anılarak

ol uşt urul muşt ur.

Beşi nci böl üm i se aynı za manda t ezi n adı ol an ‘Ant al ya’daki Tatil Köyl eri ni n Açı k

Al an Kull anı mı Açı sı ndan İrdel enmesi’ başlı ğı altında yapılan analiti k ve sosyol oji k

xi

incel e me ve çalış mal arı n sonucunda ol uş muşt ur. Bu böl ümde mi marl ar ile yapıl an

gör üş mel er il e t atil köyleri ni n t asarı mı nı yönl endiren t asarı m il kel eri ni n sapt anması,

tatil köyl eri ni ol uşt uran farklı açı k al anl arı n arazi üzeri ndeki genel yerl eş me

düzeni ni n ve t atil köyl erini n açı k ve kapalı al anl arını n hesapl anarak kişi başı na düşen

açı k al an mi kt arı nı n belirlenmesi çalış manı n analiti k böl ümünü ol uşt ur makt adır.

Tatil köyl eri nden genel bekl entileri n belirlenmesi i çi n 100 ki şi ile yapılan anket

çalış ması ve Sali ma Tatil Köyü ile Maj est y Ke mer Cl ub ör nekl eri üzeri nde kullanı cı

me mnuni yeti ni n t espit edil mesi ne yöneli k yapılan anket çalış ması i se çalış manı n

sosyol oji k böl ümünü ol uşt ur makt adır.

Al tı ncı böl ümde i se, t üm bu çalış ma ve i ncel emel er doğr ult usunda ortaya çı kan

bul gul ar değerlendirilerek birtakı m sonuçl ara varıl mı ştır. Tez sonucunda varılan

sonuçl ar kısaca şöyl e sıralanabilir:

Mi marlarla yapılan görüş mel er il e el de edilen t asarı m il kel eri ve yapıl an

anketleri n ort aya çı kardığı bul gul ar birbiri ni destekl e mekt e, yani t atil köyü

tasarı m ilkel eri kullanı cılar tarafı ndan da kabul edil mekt edir.

Bi rçok t atil köyünün, kış t uriz mi ne hi z met verebil mek a macı yl a ot el bl oğu

yap mayı pl anl adı kl arı öğrenil milştir. Bu dur um ve t atil köyl eri nde yapıl an

revi zyon i şle ml eri, t atil köyl eri nde yeşil al an mi kt arı nı n azalması na,

bet onl aş manı n artarak yeşil al anl arı n önüne geç mesi ne sebep ol acağı/ol duğu

tespit edil mi ştir. Bu da, şayet bu süreç devam ederse, t asarı mcıları n ort aya

koyduğu t asarı m il kel erinden gitti kçe uzakl aşılacağı nı, bu dur umda da kullanı cı

me mnuni yeti ni n azal acağı nı ortaya koy makt adır.

xii

I NVESTI GATI ON ON THE USE OF OPEN SPACES OF HOLI DAY

VI LLAGES I N ANTALYA

SUMMARY

Holi day villages are f oundati ons t o st ay whi ch serve basi c needs, as acco modati on,

eat and dri nk and al so recreati on and sport opportunities and facilities, i n the nat urel

enviroment al at mosphere.

By t he second worl d war, holi day villages was creat ed t o pr ovi de a holi day whi ch i s

far a way from bori ng, exausti ng and busy t e mpo of cities and t hey were estabilish i n

1950 and i n Al cudi a, Spain by Cl ub Med for t he first ti me.

At t he begi nni ngs, holi day villages were est abilished f or ‘ village t ype life’ i dea but,

then, by i ncome i ncreasing t o ans wer user’s needs and changi ng and enhanci ng t oo

much, t hey has become accodo mati on foundati ons to stay for mass t ouris m.

In t his t hesis survey, i nvesti gati on of t he holi day villages’s open spaces ai ms t hat

det er mi nati on holi day vi llages’s open spaces desi gn pri nci pl es and pl ans of t hese

areas, est ablishment user’s pl easures about open spaces of villages, and t han make

source for ot her i nvesti gations concerni ng t his subject.

For t his ai m, Ant al ya and holi day villages i n t hi s area, whi ch have t he bi ggest

pot ential i n t he Tur key many of ot her accomations village, were choosed. I n t hi s

thesis concept and fourteen holi day villages i n t his area were investi gat ed.

The first chapt er of t his thesis cont ai ns i ntroducti on part.

In t he second chapt er, ‘t ouris m’ concept and it s hist orical i mpr ove ment are generall y

expl ai ned.

In t he t hird chapt er, under ‘accomodati on f oundati ons and holi day villages’ titles,

accomodati on f oundati ons were defi ned, ki nds of accomodati on f oundations were

expl ai ned, and descri bed differences from t he other accomodati on f oundati ons by

defi ni ng holi day vill ges, i n t he hi st orical period from begi nni ng t o no waday

i mpr ove ment of holi day villages was expl ai ned. Than holli day villages acti vit y

syste ms was descri bed and holli day villages progra m was expl ai ned accor di ng t o

‘holli day villages activit y syste ms’.

In t he f ourt h chapt er, devel opment of t ouris m and holli day villages i n Tur key i s

expl ai ned, t hen devel opment of holli day villages i n Ant al ya whi ch i s i nvesti gati ons

are expl ai ned.

xiii

These chapt er, t hat until fift h chapt er are prepared by usi ng many literat ure

sources. These chapt ers are prepared by usi ng results of anal ytic and soci al anal ysis,

under ‘investı gatı on on the use of open spaces of holi day villages i n Ant alya’ title.

Anal ytic part of t his research consists of; i nt erviews wit h architects t o det er mi ne

desi gn pri nci pl es of holiday villages and l and use of different open spaces in holi day

villages. In additi on, i n thi s chapt er, area od cl ose and open spaces and area of open

space per person were calculated. Soci al part of t his research cont ai ns; questionnaires

wi t h 100 peopl e t o deter mi ne general expectations about holli day villages and

det er mi nati on of user pl easures i n Sali ma Holliday Village and Maj est y Club Ke mer.

In t he si xt h chapt er, some concl usi ons are made by usi ng dat as whi ch are obt ai ned

from all exa mi nati ons. These concl usi ons as foll ows;

Intervi ews wit h architects, obt ai ned desi gn pri nci pl es and questi onnaire r esults

support eachot her so holiday resort desi gn criterias are also accept ed by users.

Ma ny of holi day resorts want t o buil d hot el bl ocks t o pr ovi de ‘ wi nt er touris m’

opport unities. If t his pl an i s realized by so me revisi ons, green area will decrease

in t he resorts. As a matter of fact, i n some holi day resorts was occurred. Thi s

research det er mi nes t hat, if t his pr ocess conti nue, desi gners’ desi gn pri nci pl es

may be da maged and i n thi s sit uati on, pleasure of users will decrease.

1

1. GĠ RĠ ġ

Turi z m, günü müzdeki anlamı nı kazanı ncaya kadar t ari h i çerisi nde büyük deği Ģi ml ere

uğra mı Ģtır. Bu değiĢi mi n baĢl angı ç nokt ası ol arak 2. Dünya SavaĢı ndan sonra gel en

1945 „li yıllar göst erilebilir. Sırası il e karayolları nın yapı mı il e ot omobil sahi pli ği ni n

yaygı nl aĢ ması ve seyatleri n de mi ryolları ndan karayolları na kayması il e

ul aĢabilirliği n art ması, 1950 yılı ndan sonra ücretli t atilleri n yaygı nl aĢması, hava

ul aĢı mı nda gerçekl eĢen geliĢ mel er ve seyahat acent aları n ortaya çı kması ile kitle

turiz mi ni n ort aya çı kması t uriz m kavra mı nı n günü müzdeki anl a mı nı kazan ması na

yol açan et kenl er ol arak sıralanabilir. Belirtildi ği gi bi t uriz mi n günü müzdeki

anl a mı nı kazanı ncaya kadar geçirdi ği bu değiĢim s üreci sonunda kitle t uri z mi ni n

ol uĢ ması, tatil köyl eri gibi konakl a ma tesisleri ni n ortaya çı kması na sebeb ol muĢt ur.

Tatil köyl eri kitle turiz mi ne uygunl uğu dıĢı nda, konakl a ma, ye me-i ç me

gereksi ni ml eri yanı nda ayrı ca doğa ile i çiçe çok çeĢitli rekreasyon ve spor

ol anakl arı nı da sun ması i le di ğer t uriz m t esisleri nden ayrıl makt adır. Ġnsanları n yoğun

kent yaĢa mı ndan t atil süresi nce uzakl aĢtır mak a macı il e kur ul an t atil köyl eri

baĢl angı çt a „ köy ti pi yaĢa m‟ felsefesi ne uygun olarak kur ulsa da çağı n ve t al epl eri n

hı zla değiĢ mesi il e günümüzdeki t atil köyü t anımı nda belirtilen özelli klerin yanı nda

konf orunda vazgeçil mez bir unsur ol arak yer al dı ğı konakl a ma tesisleri ne

dönüĢ müĢt ür. Turi z mi n ve t atil köyl eri ni n geçirdi ği aynı süreç ül kemi zde de

yaĢanmı Ģtır.

Bu t ez kapsa mı nda, sahi p ol duğu eski uygarlıkları n bıraktı ğı eserleri, doğal

güzelli kleri, coğrafi konu mu ve t uriz me uygun i kli mi gi bi avant ajları sebebi il e

Tür ki ye‟ni n t uriz m mer kezleri nden ve buna uygun ol arak da konakl a ma t esisleri ve

tatil köyl eri ni m en yoğun ol arak bul unduğu yerleri nden biri ol ması sebebi il e Tatil

Köyl eri ni n Açı k Al an Kullanı mı Açı sı ndan Ġrdelenmesi konu baĢlı ğı altı nda Ant al ya

araĢtır ma al anı ol arak seçil mi Ģtir.

Ant al ya belirtildi ği gi bi, Tür ki ye‟ni n t uriz m pot ensi yeli nde bu kadar öneml i bir yer

teĢkil et mesi ne ve de Tür ki ye‟de t atil köyl eri nin en yoğun ol arak yerleĢti ği yer

2

ol ması na rağmen yapılan i ncel e mel er sonucu t atil köyl eri ni çeĢitli açıl ardan

incel eyen birkaç t ez ve kaynağa rastlanması na rağmen t atil köyl eri ni n açı k al anl arı nı

kapsa mlı bir Ģekil de rekreasyonel açı dan i ncel eyen tezl ere rastlanma mı Ģtır.

ÇalıĢ manı n a macı, Ant alya‟daki t atil köyl eri ni n açı k al anl arı nı n t asarı m il kel eri ni,

açı k al anl ardaki farklı alanl arı n yerleĢ me düzenl erini belirle mek ve açı k alanl arı nı n

tasarı mı açısı ndan kullanıcı me mnuni yeti ni t espit et mek ve de daha sonr a bu konuda

yapılacak ol an çalıĢ mal ara kaynak ol uĢt ur maktır.

Tezi n konusunu ol uĢturan t atil köyl eri ni n açı k al an kullanı mı açı sı ndan

irdel enmesi ne yöneli k ol arak yapılan araĢtır ma yönt e mi Ģu aĢa mal ardan

ol uĢ makt adır:

Li terat ür araĢtır ması: Bu araĢtır ma aĢa masında genel t uriz m kavra mı ve

Tür ki ye‟deki ve dünyadaki geliĢi mi, konakl a ma t esisleri ve yi ne Tür kiye‟ deki ve

dünyadaki geliĢi mi, t atil köyl eri ni n doğuĢu ve günü müze kadar ol an geçirdi ği

aĢa mal ar t atil köyü progra mı ve bu pr ogra mı ol uĢt uran eyl e ml er sist e mi gi bi

konul arla ilgili olarak çeĢitli dergi ve kitapl arda litarat ür aĢa ması yapıl mı Ģtır.

Ör nek ol arak seçilecek ol an t atil köyl eri ni n belirlenmesi: Ġncel enen t atil

köyl eri aĢağı da belirtil mi Ģtir:

Tabl o 1. 1 Ġncel enen tatil köyl eri

TATĠ L KÖYÜ ADI BULUNDUĞU YER

1. Ul usoy Tatil Köyü Ant al ya- Ke mer/ Göynük

2. Cl ub Kast alia Ant al ya- Al anya

3. Maj est y Cl ub Ke mer Ant al ya- Ke mer/ Göynük

4. Sali ma Tatil Köyü Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

5. Renaissanc Ant al ya Resort Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

6. Gri da Village Ant al ya- Bel ek

7. Cl ub Asteria Ant al ya- Bel ek

8. Cl ub Phaselis Ant al ya- Ke mer/ Göynük

9. Cl ub Zi gana Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

10. Cl ub Aqua marı ne Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

11. Paradise Si de Beach Ant al ya- Manavgat/ Si de

12. Al diana Si de Ant al ya- Manavgat/ Si de

13. Cl ub Mega Saray Ant al ya- Bel ek

14. Merit Arcadi a Ant al ya- Bel ek

3

Tatil Köyl eri ni n vazi yet pl anl arı nı n el de edi l mesi: Ayrıca çeĢitli yayı n

vekaynakl arda i ncel enme yapıl ması na karar verilen t atil köyl eri ile il gili ol arak

yayı nl anılan araĢtır ma ve incel e mer de el de edil mi Ģtir.

Anket f or ml arı nı n ol uĢturul ması: Anket f or mu üç böl ümden ol uĢ makt adır. Ġl k

böl ümü t atil köyl eri nde konakl ayan kiĢiler ile ilgili ol arak kiĢisel bil gilere yöneli k

sorul ar ol uĢt ur maktır. Ġkinci böl ümde t atil köyünden genel bekl entiler baĢlığı altı nda

ki Ģileri n di ğer konakl ama t esisleri i çi nden neden t atil köyünde konakl amayı t erci h

etti kleri, kendi gör üĢl eri ne göre t atil köyl eri ndeki en öne mli akti viteleri n ve al anl arı n

nel er ol duğu, bu al anl ar arası ndaki iliĢkileri n nasıl kurul ması gerektiği, bit kisel

tasarı mı n ne derecede öne mli ol duğu gi bi sorul ar yer al makt adır. Üçüncü böl ümde i se

anket yapılan ki Ģi ni n konakl adı ğı t atil köyü ile ilgili ol arak i stek ve memnuni yet

dur umunu belirle meye yöneli k sorul ar bul un makt adır. Anket yapılan ki Ģi ni n,

bul unduğu t atil köyünü seçi m aĢa ması nda et kili olan fakt örler, t atil köyünde bul unan

rekreasyon ve ort ak al anl arı n yet erliliği, bu al anl arı n konu ml arı iti bari ile uyu ml u

ol up-ol madı ğı, t atil köyünde bul unmayı p ol ması istenilen akti viteleri n ol up-ol madı ğı,

bit kisel t asarı mı n ne derecede baĢarılı ol duğu ve bit kisel ve açı k al anl arı nı n

tasarı mı nda kendileri ni rahatsızlı k verecek bir dur umun ol up-ol madı ğı konul arı na

yöneli k sor ul ar yer al makt adır. Anket f or ml arı Tür kçe, Ġngilizce ve Al manca ol arak

hazırlanmı Ģtır.

Seçil mi Ģ ol an t atil köyl eri ni n yeri nde i ncelenmesi:Ġncel enecek ol an t atil

köyl eri gezil mi Ģ, fot oğraflar çekil mi Ģ, t atil köyü il e il gili ol arak br oĢür ve genel

yerleĢi m düzeni ni göst eren kr okiler edil mi Ģ ve de el de edilen vazi yet pl anları na göre

tatil köyünde ne gi bi değiĢi kli kleri n yapıl dı ğı sapt an mı Ģtır.

Tatil köyl eri iĢlet mecileri ile görüĢ me: Seçil mi Ģ ol an t atil köyl eri nde müĢteri il e

birebir iliĢki de ol an bu sebebt en dol ayı müĢt erileri n bekl enti, i stek ve me mnuni yet

dur umunun yansı dı ğı hal kl a iliĢkiler müdür ü ya da ön ofis müdür ü gi bi i dari

personele dahil ol an ki Ģilerle gör üĢ mel er yapıl mıĢtır. Bu gör üĢ mel er il e gör üĢül en

idari personel çalıĢanlarına t urist anketleri nde de yer al an sorul ar sorul muĢ ve

böyl ece kendileri ne yansıyan t urist görüĢl eri ne göre t uristleri n neden t atil köyünde

konakl a mayı t erci h etti ği, en çok akti vitelere katıldı ğı, me mnuni yet dur umu ve var

ise istek ve talepl eri ni n belirlenmesi a maçl anmı Ģtır.

4

Tatil köyünde konakl ayan t uristler il e anketl eri n yapıl ması ve

değerl endi ril mesi

Tabl o 1. 2 Anket yapılan tatil köyl eri

TATĠ L KÖYLERĠ YAPI LAN ANKET SAYI SI

CLUB SALĠ MA 26

MAJ ESTY CLUB KE MER 20

CLUB AQUAMARI NE 15

ALDI ANA SI DE 12

MERĠ T ARCADI A 12

CLUB PHASELI S 10

CLUB MEGA SARAY 5

TOPLAM 100

Ġncel enen 14 adet t atil köyünden 7 adeti nde anket yapıl ması na i zi n veril mi Ģtir. Anket

yapılan t atil köyl eri ve yapılan anket sayıları t abl o1. 2‟de göst eril mekt edir. Topl a m

100 ki Ģi il e yapılan anketler her soru i çi n bir baĢlık altı nda verilen Ģekil ve tabl ol ar il e

değerlendiril miĢtir. Ayrı ca bazı sorul arda çarpraz değerlendir me yapılarak cevapl arı n

daha ayrı ntılı olarak değerlendiril mesi a maçl anmı Ģtır.

Turl ar il e görüĢ mel er: Bu gör üĢ mel er il e t ur çalıĢanl arı na yansı yan t urist

gör üĢl eri ne göre yi ne t uristleri n t atil köyünde konakl a mayı t erci h et mel erinde et kili

ol an fakt örler, bu seçi mde t atil köyünün akti vite ve ol anakl arı nı n ne derecede et kili

ol duğu ve t üm bunl arı n t uristi n milli yeti ne göre ne öl çüde değiĢi kli k göst erdi ği

sorul arı na cevap bul ma amaçl anmı Ģtır.

Tatil köyü t asarı mcıl arı il e görüĢ me: Tatil köyünün t asarı mcıları il e yapıl an

gör üĢ mel er sonucunda t atil köyünün t asarı mı nı yönl endiren a macı n belirlen mesi ve

bu a maç doğr ult usunda konakl a ma, rekreasyon, ortak al anl arı n ve de servis-i dari

ko mpl exl eri n yani t atil köyü pr ogra mı nı ol uĢt uran al anl arı n arazi üzerinde genel

yerleĢ me düzeni ni belirleyen il kel eri n ve bu il kel eri ol uĢt uran fakt örleri n ve bunl arı n

tasarı ma nasıl yansı dı ğı nın, bu al anl arı n arası nda kur ul ması a maçl anan iliĢkil eri n ve

de özelli kle açı k al anları n t asarı mı nı n da göz önünde bul undur ulan et kenl eri n

belirlenmesi a maçl anmı Ģtır.

5

Tatil köyü yerl eĢi m düzeni ni n belirlenmesi: Tatil köyl eri progra mı nı oluĢt uran

ana bileĢenl eri ni ol uĢt uran konakl a ma, genel ve açı k spor t esisleri nin arazi

üzeri ndeki yerleĢi m düzeni ni n belirlenmesi i çi n bir t akı m kr okiler çi zil miĢtir. Daha

sonra t atil köyünün açık ve kapalı al anl arı nı n hesapl anı p ki Ģi baĢı na düĢen açı k

al anl ar hesapl anmı Ģ ve revi zyon geçir mi Ģ ol an t atil köyl eri nde bu i Ģle m sonucunda

kiĢi baĢı na düĢen açı k alanl arı n ne öl çüde değiĢti ğini belirlenmeye çalıĢıl mıtır.

Tü m bu araĢtır ma ve i ncel e mel er sonucunda el de edilen veriler değerlendiril mi Ģ

ve Ant al ya‟daki Tatil Köyl eri ni n Açı k Al an Kullanı mı Açı sı ndan Ġrdel en mesi adı

altı nda genel değerlendiril me yapıl mı Ģ ve ortaya çıkan sonuç sıralanmı Ģtır.

6

2. TURĠ ZM

2. 1 Turi z m Kavra mı nı n Tanı mı ve Kapsa mı

Turi z m keli mesi Lati nce dön mek, etrafı nı dol aĢmak, geri dön mek anl amı na gel en

“Tor nus” keli mesi nden türetil mi Ģtir. Dön mek, çevir mek anl a ml arı nda kullanıl mak

üzere Fransı zca ve Ġ ngilizce‟ de de değiĢi k yazılıĢ ve okunuĢuyl a kullanılmakt adır.

Ör neği n Fransı zca‟daki Tour ner, Tour ve Ġ ngilizce‟deki Tour ve Touri ng aynı

kökt endir. Touri ng deyimi ; eğiti m, kült ür ve zevk i çi n yapılan seyahatler i çi n

kullanıl makt adır. Tour i se bazı kent ve yörel erin zi yaret, i Ģ, eğl ence ve di nl enme

a macı il e yapılan yer değiĢtir me eyl e mi ni t anı ml a makt adır. Ancak bu t anı msonuçt a,

hareket edilen yere dön mek koĢul uyl a yapılan kı sa ya da uzun süreli seyahatleri ifade

et mek üzere kullanıl maktadır. ( Ayt uğ, 1990)

Turi z m kavra mı kök itibari yl e eski bir geç mi Ģe sahi ptir. Ancak t urist ve t uri z m

kavra ml arı XI X. Yüzyılın il k yarısı nda gör ül müĢ ve Ġ ngilizler bu kavra mı konuĢ ma

dili ne mal et mi Ģl erdir. ( Olalı, 1984)

Tür kçe‟de seyyah sözcüğü t urist, seyahat sözcüğü t uriz m deyi ml eri ni n karĢılı ğı dır.

“Tourist” deyi mi de t urizml e il gisi olan anla mı na gelir. ( Ol alı, 1984)

Günü müz Tür kçesi nde de artı k Turi z m, Turistik, Turist, Tur keli mel eri batı daki

anl a ml arı nda kullanıl makt adır. ( Ayt uğ, 1990)

Turi z m bir seyahat deneyi mi sağl ayan endüstriler, hi z metler ve uğraĢlar büt ünüdür.

Turi z mi n kapsa mı nda evleri nden uzakt a seyahat eden kiĢi ya da gr upl ara sağl anan

ul aĢı m, konakl a ma, ye me-i ç me, eğl ence vb. akti vite ol anakl arı yla di ğer t üm ağırl a ma

hi z metleri bul unur. ( Aytuğ, 1990)

Genel bir açılı mda “Turiz m”

-Ġnsanl arı n sürekli konutları n bul unduğu yer dıĢı nda sürekli olarak yerleĢ me mek,

7

-Sadece para kazanmak veya politi k ya da askeri bi r a maç i zl e me mek üzere, serbest

bir orta m i çi nde,

-ĠĢ, merak, di n, sağlı k, spor, di nl enme, eğl ence, kült ür, deneyi m kazanma, snobi k

a maçl arla veya dost ve semi nerlere katıl mak gi bi sebebl erle

- KiĢisel veya

- Topl u ol arak yaptı kları seyahatlerden,

- Gitti kleri yerlerde 24 saati aĢan veya o yeri n bir konakl a ma t esisi nden en az bir

gecele me (nuitée) süre ile konakl a mal arı ndan ortaya çı kan iĢ ve iliĢkileri ni kapsayan,

- Bir t üketi m ol ayı,

- Ağır ve büt ünl eĢ mi Ģ bir hi z met kült ür endüstrisi dir. ( Ayt uğ, 1990)

Turi z m i çi n yapılan diğer t anı ml a mal ara göre, t uriz m i nsanl arı n boĢ vakitleri ni

değerlendir mek a macı ile bul undukl arı yerden seyahatleri ni ve bu seyahatleri

sırası nda konakl a mal arı ve konakl a mal arı ndan doğan i hti yaçl arı ile iliĢkileri

kendisi ne konu al an sosyal, ekono mi k ve kült ürel bir ol ay ve bir hi z met endüstrisi

ol arak göst erilirken di ğer bir t anı ml a mada i se t urizm, i nsanl arı n yeni yerler gör mek

ve t anı mak, yeni deneyiml er kazanmak, di ğer insanl ar, çevrel er, hayat Ģartları ve

davranıĢ bi çi ml eri yl e t emasa geçi p kendi kült ürleri ni geliĢtir mek, eğl ence-di nl ence

faali yetleri nde bul unmak ve seyahat yol uyl a macera, merak, zevk ve güdül eri n

tat mi n edil di ği, i nsanları n seyahat ve hareketi ni i çeren bir faali yet ol arak

tanı ml anmakt adır. Her za man kült ürel bir boyut içerir. Sosyal bir boyutta i çerebilir.

Günün sonunda bili nmeyen ül kel er aranı p, diğer i nsanl arı anl a maya çalıĢırken

turiz mi di ğerleri vasıtası yl a kendi mi ze ve t ekrar di ğerleri ne bakmak Ģekli nde

tanı ml ayabiliriz.( Ür ger, 1993), ( Lobo, 1996)

Son ol arak yapıl mı Ģ olan çok sayı daki t uriz m t anı ml a mal arı nı çeĢitli açıl ardan

gr upl andırılabilir:

1. NOMĠ NAL TANI MLAR:

Ber necker t arafı ndan nomi nal t anı ml ar ol arak nitelendirilen bu t anı ml ar Al manca

turiz m keli mesi ni n karĢılığı ol an “Fre mdenverkehrs” keli mesi ndeki “verkehr” esas

8

alı nmakt adır. Turi z m nomi nal t anı ml arda bir ul aĢtır ma ol ayı ol arak gör ül mekt edir.

Daha sonra i se ti cari ve mesl eki seyahatler t uriz m ol ayı ol arak sayıl maya

baĢl anmı Ģtır. “ Ver kehr” keli mesi geniĢ ol arak el e alı nmaya baĢl ayı nca ekono mi k

yönl ü tanı ml ar ortaya çı kmı Ģtır. ( Toskay, 1998)

2. EKONOMĠ K TANI MLAR:

Turi z m ol ayı nı n i ktisadi yönünü vur gul ayan il k tanı ml arda yabancıları n seyahatleri

ve buna bağlı ol arak ortaya çı kan ekono mi k karakt erler t aĢı yan olayl ar el e

alı nmakt adır. Daha sonra t uriz mi n öde mel er bilançosu konusuna öne m veril mi Ģtir.

1930 l ardan itaberen turiz mi n yal nı z seyahat veya i ktisadi açı dan el e alı narak

tama men aydı nl atıl ması mü mkün ol mayan bir olay ol duğu konu ile il gilenenl erce

gör ül müĢt ür. ( Toskay, 1998)

3. ÜNĠ VERSAL TANI MLAR:

Turi z mi n üni versal t anı mları, t uriz m ol ayı nı n ko mpl eks bir yapı ya sahi p olduğunu ve

insanları n birli kte yaĢamal arı nı n doğur duğu bütün al anl ardaki karĢılı klı iliĢkileri n

di kkate alı nması gerektiği gör üĢünden hareket ederek, kar maĢı k yapı ya sahi p bu

yapı yı t ümü ile kavra maya çalıĢ mı Ģlardır. ( Toskay, 1998)

4. AI EST TANI MI( Ul uslararası Turiz m Uz manl arı Birli ği‟nce)

Turi z m yabancıları n geçi ci veya deva mlı, asli kazanç el de et me faaliyeti i çi n

yerleĢ meye dönüĢ me mek Ģartı yla konakl a mal arından doğan iliĢkil eri n ve ol ayl arı n

büt ünüdür. ( Toskay, 1998)

2. 2 Turi z m Bil eĢenl eri

Turi z m si ste mi ni n öznesi ol an i nsanı n et ki nli kleri t e mel ol arak alı ndı ğı t akdi rde

turiz mi n bileĢenleri, ul aĢı m, barı nma, ye me-i ç me, rekreasyon ve alıĢ-veriĢ ol arak

gr upl anabilir.

Turi z mi n bileĢenl eri ne geç meden önce aynı zamanda t uriz mi n bir bileĢeni ol an

rekreasyon ile t uriz m arası ndaki iliĢki yi anl at mak gerekmekt edir.

9

Rekreasyon, i nsanl arı n “varol uĢ ( uyu ma- ye me-iç me vb. ) ve geçi m (çalıĢ ma, i Ģe

gi di p-gel me, çocukl ar içi n okul, kadı nl ar i çi n ev i Ģl eri vb.) i çi n gerekli ol anı n

dı Ģı ndaki t üm za manl ar ol arak t anı ml anan boĢ za manl arı nda yaptı kları faali yetleri

ifade eden bir kavra mdır. ( Özgüç, 1998)

Rekreasyon akti viteleri ni beĢ grupt a t opl ayabiliriz:

1- Ev ci varı nda yer alan akti viteler: Tv seyret me, radyo di nl e me, kitap oku ma vb.

2- Yüksek sosyal içeri ğe sahi p akti viteler: Eğl enme, dıĢarda ye mek ye me vb.

3- Kült ürel ve sanatsal uğraĢlar: Ti yatroya, konsere, resi m sergisi ne git mek vb.

4- Aktif spor uğraĢları: Yüz me, golf, tenis

5- Dı Ģarı da yapılan bir t akı m akti viteler: Pi kni k yap ma, gezi vb. ( Lowson ve Baudy-

Bovy, 1997)

Her i kisi de yeri ne getirdi ği iĢlevl er açısı ndan ortak bir deneyi m ve il gi alanı t eĢkil

et mekt edir. Insanl ar birini veya di ğeri ni yaparken bir di ğeri ne iliĢki n özelli kl eri de

yeri ne getirebil mekt e, çoğu za man i ç i çe hareket et mekt edir. Ancak t uriz m, boĢ

za man ve rekreasyonun büt ün f or ml arı nı kapsarken, boĢ za man ve rekreasyon

turiz mi n t üm özelli kleri ne sahi p değil dir. ( Bur kart ve Medli k, 1988)

Mi eczkowski‟ye göre de t uriz mi n çoğunl uğu rekreasyonl a iliĢkili yken, i Ģ a maçlı

pr ofosyonel ve ki Ģisel geziler gi bi birtakı m t uriz m çeĢitleri rekreasyonl a iliĢkili

değil dir. Rekreasyonel akti viteleri n bir kı s mı i kamet edilen yeri n dı Ģı nda yer alır, ve

bunun sonucunda seyahat öne mli bir unsur hali ne gelir. ĠĢte rekreasyonun bu f or mu

turiz m ol arak adl andırılır. Turi z m rekreasyondan da daha kapsa mlı ol arak i Ģ ve ail e

gezileri ile boĢ za manl arın öt esi nde, sağlı k ve prof osyonel geliĢi m i çi n ki Ģisel ve i Ģ

seyahetleri ile de iliĢkili dir. ( Murrphy, 1985)

Rekreasyonun t uriz mden daha az kapsa mlı olması nı n bir sebebi de rekreasyonel

akti viteleri n, genel de hafta sonl arı yada yılı n belirli mevsi ml eri yle sı nı rlanması dır.

Yüz me, ka mp yapma gi bi. (Lowson ve Baudy- Bovy, 1997)

10

Turist t anı mı nda ol duğu gi bi, zi yaret edilen ül keye rekreasyon, t atil, spor, sağlı k,

incel e me, di n, iĢ, aile, arkadaĢ, mi syon, t opl antı gibi a maçl ardan bir veya bir çoğuyl a

yol cul uk yapanl ar t urizm kapsa mı na girer ve t urist ol arak adl andırılırlar. Tanı mdan

da anl aĢılacağı gi bi rekreasyon t uriz m i çi n bir a maçtır ve t uriz m daha geniĢ kapsa mlı

bir kavra mdır. ( Özgüç, 1998)

Son ol arak en basit t anı mı yl a “di nl enmek ve t atil geçir mek a macı yl a yol cul uğa

çı kmak” ol an t uriz m, rekreasyonel seyahat olarakta adl andırılabilir. ( Özgüç, 1998)

Turi z mi n bileĢenl eri konusuna dönersek, Robert W. Mc I nt osh ve Charl es R.

Goel dner t uriz mi n bileĢenl eri ni barı nma, alıĢ-veriĢ, ul aĢı m ve et ki nlikl er ol arak

ver mekt e ve bunl arı n tü müyl e doğal kaynakl ara dayandı ğı nı kabul et mekt edir.

Konakl a ma, kalı nı cak her t ürl ü yeri, ka mp ve karavan al anl arı nı ve ye me-i ç me

hi z metleri ni n t üm t ül erini i çerir. AlıĢveriĢ ise hatıra eĢya, gi ysi, el sanatları,

bakkali ye gi bi her t ürl ü parekende mal alı ml arı nı kapsar. Ul aĢı m kara, hava ve su

ul aĢı mı nı n t üm f or ml arını i çerir. Akti viteler, eğlence, spor, günübirli k ve mahalli

turlar, kült ürel ol ayl ar, festi valler, ku mar gi bi t üm hi z metleri kapsar. ( Mc I nt osh ve

Gol dner, 1995)

Doğal kaynakl ar, zi yaretçileri n kullanacağı ve zevk al acağı unsurl ardır. Turi z m

siste mi ni n baĢarısı i çi n, t uriz mi n geliĢtirileceği yerlerde doğal afetleri n ol ma ması,

doğal kaynakl ar açısı ndan aĢırı kal abalı kl aĢ maya ve çevre kirliliği ne yol aç mayacak

Ģekil de çevre düzenl e mel eri ne gi dil mesi gerekmektedir. ( Ayt uğ, 1990)

Turi z m si ste mi ni n öznesi i nsan et ki nli kleri dir ve turiz m ol ayı na yol açan, yön veren

ve bu ol ayı n öznesi ni ol uĢt uran i nsana t urist denir. ( Akt aĢ, 1989)

Turist t uriz m t anı mı ndaki özelli klere uygun ol arak; belirtilen nedenl erin et kisi il e

belirli bir süre i çi n seyahat eden, zi yaret etti ği yerde 24 saatten fazl a kal an veya

ül keni n bir konakl a ma t asisi nde en az bir gecele me yapan, mali gücü, za manı ve

maddi kapasitesi sı nırlı ol an, rahrtı na düĢkün, gel enekl eri ni kor uyan, t emi zli k ve

vasat konfor arayan, maceraperest ol mayan i nsandır. ( Ol alı, 1984)

1963 yılı nda Ro ma da düzenl enen “ Ul usl ararası Turi z m ve Seyahatler Konferansı ”

nda kavra m kargaĢısı na düĢül me mesi içi n bazı tanıml a mal ar yapıl mı Ģtır:

11

Yabancı Zi yaretçi: Bir ül keye gel en ve konakla ma süresi 24 saati aĢan veya 24

saatten az ol an büt ün yabancı kiĢiler.

Yabancı Turist: Sürekli konakl a ma yeri ni n bul unduğu ül keden baĢka bir ül keye i Ģ,

aile zi yareti, merak, di n, kült ür, eğiti m ve öğrenim, spor, di nl enme, eğl ence, dost ve

akraba zi yareti sebebl eriyl e seyahat eden, çeĢitli t opl antılara (ili m, di ni, dipl omati k,

sportif) katıl mak üzere gi den, gitti ği ül kede 24 saatten fazl a süre il e kal an veya

ül keni n konakl a ma tesisinde en az bir gecel e me yapan kiĢi dir.

Yabancı Eks kürsi yonist: Gitti ği ül kede 24 saatten daha az kal an veya ülkeni n bir

konakl a ma tesisi nde bir gecel e me yapmayan kiĢidir.

Turi st Ol mayan Yabancıl ar: Bir ül keye birbirinden farklı nedenl erle ( göçebe,

mült eci, konsol osl uk t e msilcisi, yabancı di plomatlar) gel en, ancak “t urist”

“günübirli kçi ” kabul edilmeyen yabancılardır . ( Olalı, 1984)

2. 3 Turi z m Türl eri ve ġekilleri

Turi z mi n birbiri nden farklı t ür ve Ģekilleri vardır. Bunun nedeni, t uri z m

talebi ni n insanı n değiĢi k gereksi nme ve istekl eri nden kaynakl anması dır.

Turi z m t ürleri, i nsanl arın t uriz m et ki nli ği ne katıl ma a macı na göre; t urizm Ģekilleri

ise, seyahat Ģekli, gelinen yer, t uriz me yönelik et ki nli ğe katılanl arı n sayısı na,

or gani zasyon Ģekli ne, geli nen yer vefaali yetlerin a macı na, t uriz me katılanl arı n

yaĢl arı na ve benzeri seyahat özelli kleri ne göre ol uĢ makt adır. ( Ayt uğ, 1990)

Turi z m t ürleri ni 3 sı nıfta gr upl anabil nekt edir:

1. Tatil Turi z mi: Di nlenme, Kür, Banyo, Kırsal Al an, Spor Turiz mi, vb

2. Kült ür Turi z mi: Kült ürel t opl antılar, anıtları n zi yareti, kült ürel eğiti m ve öğreti m

mer kezleri zi yareti, di ni nedenl erle zi yaret, vb

3. ĠliĢki Kuran Turi z m: Ki Ģisel ve Koll ektif t urizm, Ġç ve Dı Ģ Turi z m, Politik Amaçlı

Turi z m, ĠĢ Turiz mi, vb. (Çubuk, 1981)

12

Öt e yandan t uriz mi bi r “hareket ” ol arak düĢünerek sı nıflandır ma yapı labilir.

Bili ndi ği gi bi bu hareket iki yönl üdür:

-Ġç Turi z m

- DıĢ Turi z m

Ġç Turi z m: Bir ül kedeki insanları n t uriz m a macı yla kendi ül ke sı nırları i çinde geçi ci

ol arak yer değiĢtir mel eri sonucu doğan iliĢkiler büt ünüdür. Bu t uriz m t ürünün dövi z

gelirleri nde et kisi yokt ur. ( Çubuk, 1981)

Dı Ģ Turi z m: Ül keye dıĢarıdan gel enlerle, ül keden dıĢarı seyahat edenl eri n yarattı kları

ol aylar büt ününe dıĢ t uriz m denir. ( Çubuk, 1981)

Amaç yönünden t uriz m türleri ni Ģu Ģekil de sıralayabiliriz:

1. Di nl enme- Eğl ence Turi z mi :Ġnsanı n çalıĢ ma yükü, hayat Ģekli veya çevreni n

ol umsuz et kileri il e zarar gören bedeni, ve r uhi sağlı ğı nı t ekrar el de edilmesi i çi n

geçi ci yer değiĢtir meye bağlı olarak gerçekl eĢen turiz m Ģekli dir. ( Ol alı, 1984)

2. Kült ür Turi z mi: DeğiĢi k milli kült ürleri ve kült ür eserleri ni yani eski sanat

eserleri ni, t ari hi yapıları ve müzel eri, eski medeni yetlere ait kalı ntıları gör mek i çi n

yapılan seyahatlerdir. ( Kal kan, 1991)

3. Sosyal Turi z m: Gelir sevi yesi düĢük ol an topl um f ertleri ni n devl etin, ka mu

kur ul uĢları nı n, endr üstri iĢlet mel eri ni n veya bazı kur uml arı n sağl adı ğı i mkanl ardan

ve kol aylı klardan yararlanarak yaptı kları turiz m hareketi di. ( Bayer, 1992)

4. Spor ve Av Turi z mi : Spora il gi duyan kiĢilerin, t uriz me katıl mal arı ndan doğan

ol aylar ve iliĢkiler büt ünüdür. Av t uriz mi i se i ç ve dı Ģ t uriz mi n öne mli

kaynakl arı ndan biri ol an ve genelli kle yüksek gelir sevi yesi ndeki t uristleri n t erci h

etti ği bir turiz m t ürüdür. ( Ayt uğ, 1990)

5. Ekono mi k Turi z m: Fuar ve sergilere i Ģleri nedeni yl e katılanl arı n ve bural arı

zi yaret edenl eri n, kongrel ere katılanl arı n, bazı büyük ekono mi k t esisleri zi yaret

edenl eri n seyahatleri ekono mi k t uriz m ol arak kabul edilir. ( Ol alı, 1984)

13

Bi rleĢ mi Ģ Milletleri n t urist t anı mı na, iĢ seyahati yapanl arda dahil dir. ĠĢ t uriz mi,

kongre, se mi ner, t opl ant ı üçgeni nden ol uĢ makt a, çoğu kez di ğer t uriz m t ürl eri nden

biri veya birkaçı yl a birli kte gerçekl eĢ mekt edir. ( Ayt uğ, 1990)

6. Politi k Turi z m: Politik t uriz m ol arak, di pl omat ve politi kacıları n seyahatleri

nitelenebilir ( Ol alı, 1984)

7. Sağlı k Turi z mi : Sağlı k nedenl eri ile belli özellikl eri ol an (i kli m, Ģifalı su, kaynakl ar

gi bi)yerlerdeki konakl a mal ardan ol uĢan t uriz mdir. Turi z m gelirleri yönünden t uri z m

türleri içi nde en veri mlisi sağlı k t uri mi dir. ( Ayt uğ, 1990)

8. Eko- Truzi m: Deva mlı büyüyen nüf us, kı yı alanl arı na göç, yeni kur ulan t uristi k

tesisler ve endr üsti yel geliĢ mel er çevrayi öne mli öl çüde et kile mekt edir. Günü müzde

çevre pr obl e ml eri ni önl emek ve çevreni n sürdürülebilirliği ni sağl a mak a macı il e t üm

dünyada t uriz ml e il gili ol arak yeni politi kalar uygul anmaya baĢl amı Ģtır. Bu

kapsa mda özelli kle son 15 yıl da yu muĢak t uriz m, dengeli t uruzi m, yeĢil turiz m gi bi

alternatif t uriz m t ürlerini n yanı nda eko- t urizm gi bi çevre dost u t uriz m t ürleri

literat ürlerde yer al maya baĢl a mı Ģtır. (Ertaç ve Ergin, 1996)

Aynı za manda ekono mi k ağırlı klı kitle t uriz mi ne bir t epki ol arak çı kan ekol oji k

ağırlı klı bu t uriz m t ürleri ekono mi k açı dan veri mli, t opl umsal açı dan soruml u,

çevresel açı dan bili nçli ol mayı gerektirir ve sayılan bu üç öğe alt ernatif t uri z m

türleri ni n üç te mel öğesidir. ( Di nç, 1996)

Belirtilen bu alternatif turiz m t ürleri nden biri olan eko-t uriz m kült ürel, doğal ve

tari hsel geç mi Ģi n kor unması yanı nda, kor umayı teĢvi k edecek ekono mi k yararl arı da

ortaya çı karan bir turiz m yür ü ol arak tanı ml anabilir. ( Berl e, 1991)

Eko-t uriz mde a maç doğa, kült ür ve i nsan el a manl arı arası ndaki hassas dengeni n

kor unarak, çevre, bi yol oji k çeĢitlilik ve eko siste ml eri n süreklilikl eri ni n

kor unması dır. ( Ertaç ve Er gi n, 1996)

2. 4 Turi z m Ol gusunun Tari hsel GeliĢi mi

Ki tle t uriz mi, i ki nci dünya savaĢı nı i zleyen yıllarda, dünya çapı nda önem kazanan

yeni bir ol gu ol makl a birlikte, t ari h süresi nce, seyahat ve t uriz mi n var ol duğu da bir

gerçektir. ( Ayt uğ, 1990)

14

Kı saca t uriz m hareketleri i nsanlı ğı n var ol ması i le baĢl a mı Ģtır deni nebilir. Ġ nsanl ar

her hal de karı nl arı nı doyurabil mek, avl a ma i hti yacı nı karĢılayacak araç ve gereçl eri n

temi ni ve baĢka nedenlerle her za man yakı n çevresi il e iliĢki hali nde ol muĢt ur.

( Ür ger, 1993)

Turi z m bugünkü anl a mını kazanı ncaya kadar tari h i çerisi nde bir ol uĢum devresi

geçir miĢtir. Önce merak, daha sonra ti caret, fizi ki, beĢeri, coğrafi bil gi edin me, spor,

tedavi, di nl enme a macı i le yapılan seyahatleri n yanısıra feti h ve i slah hareketl eri de

eski çağl ardan iti baren insanları n yer değiĢtir mel eri ne neden ol muĢt ur. ( Özdil ve

di ğerleri, 1998)

Turi z m bugünkü anl a mını kazandıran ve geliĢi mi ni n baĢl angı ç noktası ol arak

II. Dünya SavaĢı‟dan sonra 1945‟li yıllar olarak gösterebiliriz. ( Özgüç, 1998)

20. yüzyılı n baĢl arı nda ul aĢtır ma al anı nda hala de miryol unun baĢt a gel mesi ne

rağmen daha sonra karayolları nı n yapı mı ve bunu t eĢvi k eden ot omobil sahi pli ği ni n

art ması yl a de miryol u il e eriĢele meyen yerlere eriĢelebilirliği sağl adı ve t uriz mi n bu

al anl ara yayıl ması nı teĢvik etti. ( Özgüç, 1998)

1950 den sonra ücretli t atileri n yaygı nl aĢ ması, oto mobil sahi pli ği ni n art ması ve t atil

yol cul ukl arı nı n de miryolları ndan karayolları na kay ması t uriz m seyahatl eri ni n

yapısı nı hı zla değiĢi me uğrat mı Ģtır. Si vil havacılı kta ki geliĢ mel er ise dünya

öl çüsünde tatil alanl arı nın daha eriĢebilir hal e gelmesi ni sağla mı Ģtır. ( Özgüç, 1998)

20. yüzyıl da t uriz m hacmi ni n artıĢı na et kenl erden biri de seyahat acental arı ve t ur

operat örleri dir. Tur operat örleri “paket t urlar” ile büyük kütleleri güvenlik i çi nde

turiz m hareketi ne kat mayı baĢar mı Ģl ardır. 20. Yüzyılı n konakl a ma endüstrileri büyük

geliĢ mel er göst er mekt edir. ( Toskay, 1998)

II. Dünya SavaĢı‟dan sonra, ot el, mot el, ul aĢı m araçları, yollar, pl ajlar, eğl ence ve

spor al anl arı, konakl a ma t esisleri ni n t üm alt yapısı yl a büyük bir endüstri meydana

gel mesi ne neden ol an turiz m ol ayı, ul usl ar ve kıtalar arası büyük kitleler hali nde

insan grupl arı nı n gi di p gel mel eri sonucunu doğurmuĢt ur. ( Evli yaoğl u, 1988)

1950 de dünyada ul usl ararası t uriz me katılanl arı n sayısı 25 mil yona, t urizm gelirleri

de 2 mil yar dol ara eriĢ mi Ģtir. 15 yıl i çi nde i se ul uslar arası t uriz me katılanları n sayısı

dört mi sli büyüyerek 100 mil yonu aĢ mı Ģtır. Bundan sonraki eğilimi “sürekli

15

büyü me” ol an ul usl ar arası t uriz m 1984 t e 320 mi l yon, 1988 de 392 mi lyon t uriste

eriĢ mi Ģtir. 1992 de de bu sayı il k kez yarı m milyarı aĢ mı Ģ; 1996 da da 600 mi l yara

yakl aĢ mı Ģtır.( Tabl o-2. 1) ( Özgüç, 1998)

Dünya t uriz mi, hal en turist sayısı bakı mı ndan yıllı k ortala ma yüzde 5, t uri z m

gelirleri bakı mı ndan yüzde 10 dol ayları nda bi r büyü me göst er mekt edir. Dünya

Turi z m Ör güt ü‟ne göre 21. Ġl k 20 yılı nda da bu büyü me hı zlı sürdürecektir. ( Özgüç,

1998)

Turi z m t ari h boyunca bazen yavaĢ, bazen hı zlı ol mak üzere sürekli geliĢ me

göst er mi Ģtir. Turi z mdeki bu geliĢ me, t urizme katılanl arı n sayısı ve t uri z m

harca mal arı bakı mı ndan boyutsal bir geliĢ me olduğu kadar, değiĢi k t uriz m t ürleri

(arist okrati k t uriz mden sosyal t uriz me , kiĢisel turiz mden kitle t uriz me doğr u bir

geliĢ me il e birli kte değiĢik t uriz m çeĢitleri) ve değiĢi k t uriz m a maçlı yapılara doğr u

bir geliĢ me ol arak gör ülmekt edir. Arist okrati k t uriz m l üks ve pahalı ot elleri, sosyal

turiz m vasat konf orl u ve ucuz konakl a ma t esisleri ni, kitle t uriz mi t atil köyl eri ve

ka mpi ngl eri getir mi Ģtir. (Ayt uğ, 1990)

Günü müzde t uriz m ol ayı kazandırdı ğı büyük hareketlilik nedeni yl e ül keler dövi z

kazandırıcı bir niteli k kazandır ması na, yatırı mları hı zl andır ması na ve i sti hda m

hac mi ni n geniĢletil mesi ne neden ol an bir ol gu haline gel mi Ģtir. ( Ür ger, 1993)

16

Tabl o 2. 1 Dünya t uriz mi ndeki geliĢ mel er ( Özgüç, 1998)

DÜNYA TURĠ ZMĠ NDEKĠ GELĠ ġMELER

YI LLAR Turi st Sayısı

( mil yon)

Turi z m Geliri

( mil yar dol ar)

1950 25, 3 2, 1

1960 69, 3 6, 9

1965 112, 8 11, 6

1970 160, 0 17, 9

1975 214, 4 40, 7

1980 288, 0 102, 4

1985 329, 6 115, 4

1989 431, 3 214, 9

1990 458, 3 266, 2

1991 464, 0 273, 0

1992 503, 0 311, 0

1993 518, 2 318, 0

1994 546, 3 346, 7

1995 566, 4 393, 3

1996 591, 9 423, 0

1997 620, 0 500, 0

2000 702, 0 2000, 0

17

3. KONAKLAMA TESĠSLERĠ ve TATĠ L KÖYLERĠ

3. 1 Konakl a ma Tesisleri Tanı mı

Geçi ci ol arak deva mlı yerleĢ me yeri ni, za man boyut una bağlı ol maksı zın t erk eden

kiĢi ni n gel di ği yeni yerde kal ması na ve burada yat ma, ye me-i ç me, di nlenme gi bi

ihtiyaçl arı n hepsi ni birden veya sadece biri ni n karĢılanması na konakl a ma denir. ( Ece,

1998)

Konakl a ma t esisleri, asıl fonksi yonl arı gecel e me i hti yacı sağl a mak ol an, bunun

yanı nda ye me-i ç me, eğlence i hti yaçl arı i çi n de yardı mcı ve t a ma ml ayı cı biri ml eri

bünyel eri nde barı ndıran tesislerdir. ( Res mi Gazete, 1991)

Bugün ot el, mot el, t atil köyü, ka mpi ng, oberj, hostel, yurt, pansi yon vb. gibi ti pl erde

hi z met veren konakl a ma yapıları bu i si ml eri alırken ana esas ol arak ye me ve yat ma

iĢlevi ni karĢılarlar, bul undukl arı sı nıflara göre ek f onksi yonl ara hi z met verirler.

( Gü mr ükçüoğl u, 1987)

Ör neği n bir t er mal ot el ye me- yat ma i Ģlevi ni n yanı nda ek f onksi yon ol arak kaplı ca,

ılıca, kür sal onl arı vb. gibi t esisleri ile hi z met ver mekt edir. Bu ek f onksiyon ye me-

yat ma i Ģlevi nden sonra gel mekt edir. Fakat birinci fonksi yon gi bi ön pl anda

bul unmakt adır. ( Gü mr ükçüoğl u, 1987)

3. 1. 1 Konakl a ma Tesisleri ni n Sı nıfl andı rıl ması

Turi z mi n geliĢ me süreci yl e bağl antılı ol arak konakl a ma, niteli k ve ni celi k

bakı mı ndan değiĢi ml ere uğra mı Ģtır. Günü müzün t uristleri i çi m artı k çok deği Ģi k

konakl a ma Ģekilleri vardır. Bunl arı grupl andır mak i çi n de çeĢitli öneriler

yapıl makt adır. ( Özgüç, 1998)

18

La wson konakl a ma t esisleri ni baĢlıca f onksi yonu kal acak yer sağl a ma ol an ot el,

mot el, benzeri kur ul uĢl ar ve bunl arı n t a ma ml ayıcı konakl a ma t esisleri olmak üzere

iki gr upt a t opl a makt adır. Ta ma ml ayı cı konakl ama t esisleri kal acak yer dı Ģı nda

sosyal, rekreasyonel fonksi yonl arı da sağl ayan konakl a ma t esisleri dir. ( Lo wson,

1977)

Bi r baĢka ayırı ma göre de benzer ol arak konakl a ma t esisleri gel eneksel ve

tama ml ayı cı konakl a ma tesisleri ol arak i ki gr upa ayrıl makt adır. Bu sı nıflandır maya

göre ot el, mot el ve pansiyonl ar gel eneksel konakla ma t esisleri ni ol uĢt ururken; kiraya

verilen odal ar, t atil kampl arı, ka mpi ngl er, karavanl ar, t atil köyl eri, hosteller, dağ

kul übeleri ve benzeri konakl a ma t esisleri, t a ma ml ayı cı konakl ama ol arak

sayılabilir.( Toskay, 1998)

Konakl a ma tesisleri Ģu Ģekil de de sı nıflandırıl maktadır:

a. Tesisleri n bul unduğu yere göre:

- ġehir, dağ, sayfi ye v. b.

b. Tesisleri n yat ak sayısı na göre:

- Tür ki ye‟de

1. Küçük tesis 1-50 yat aklı

2. Ort a tesis 51-250 yat aklı

3. Büyük tesis 250‟den fazla yat aklı

- Dünya‟da

1. Küçük tesis 1-100 yataklı

2. Ort a tesis 100-500 yat aklı

3. Büyük tesis 500‟den fazla yat aklı

c. Konakl a ma durumuna göre:

- Sağlı k, iĢ, tatil v. b.

19

d.ĠĢlet me Ģekli ne göre:

- ġahıs, Ģirket, otel zi nciri gi bi (Sönmez ve di ğerleri, 1988)

Son ol arak, Dünya Turi zm Ör güt ü( WTO) sı nıflandır ması ve ül ke mi z

Turi z m Mevzuatı açısı ndan konakl a ma tesisleri iki temel gruba ayrıl makt adır:

- Asli Konakl a ma Tesisleri

- Ta ma ml ayı cı Konakl a ma Tesisleri

Asli Konakl a ma Tesisleri: Konakl a ma t esisleri nin yapısı, boyut u ve onl arın i Ģlevsel

karakt eri iti bari yl e, sosyal t uriz m yapısı dı Ģı ndaki t esislerdir. Ot el, mot el, t atil köyü

Asli Konakl a ma Tesislerini ol uĢt ururlar. ( Ece, 1998)

Ta ma ml ayı cı Konakl ama Tesisleri: Gerek yatırı m ve t esis açısı ndan gerekse

sunul an hi z metler açısı ndan daha az masraflı, zaman za man da süreklili ği ol mayan

di ğer konakl a ma hi z met leri ni n yat ak kapasitelerini daha düĢük bir perfor mansl a

yardı mcı ol an konakl ama t esisleri dir. Ka mp, oberjler, host eller, apart ot eller ve

pansi yonl ar Ta ma ml ayı cı Konakl a ma Tesisleri dir. ( Ece, 1998)

3. 1. 2 Konakl a ma Tesis Türl eri

Ot el

Ot eller, asıl fonksi yonları müĢt erileri gecel e me i htitaçları nı sağl a mak ol an, bu

hi z meti n yanı nda, ye me-i ç me, spor ve eğl ence i hti yaçl arı i çi n yardı mcı ve

tama ml ayı cı biri ml eri de bünyesi nde bul unduran tesislerdir. ( Res mi Gazete, 2000)

Ot eli n te mel özelli kleri ni Ģu Ģekil de özetleyebiliriz:

- Ot el, seyahat eden i nsanları n konakl a ma, beslenme ve di ğer

ihtiyaçl arı nı karĢıla maya çalıĢan bir iĢlet medir.

- Ot el, ekono mi k bir iĢletmedir. Bununl a birli kt e, sadece ekono mi k bir

ünite değil, aynı za manda t opl antı, t ören, zi yafet vb. gi bi t opl umsal

faali yetleri n yapıl dı ğı sosyal bir ünitedir.

20

- Ot el, seyahat eden i nsanları n sadece konakl a ma, besl enme ve di ğer

ihtiyaçl arı nı karĢılayan bir iĢlet me değil, aynı zamanda t ekni k t eçhi zatı

ve konf oru il e müĢt erileri n di ğer i hti yaçl arı nı da karĢılayan sosyal

niteli kli bir iĢlet medir.

- Ot el hi z metleri, müĢt erileri n sadece maddi i htiyaçl arı nı değil, aynı

za manda manevi i htiyaçları nı da karĢıla malı dır. (Sezgi n, 2001)

Ot el i Ģlet mel eri ni n sı nıflandırıl ması nda farklı kriterlerden yararlanıl makt adır. Bu

sı nıflandır ma kriterleri nden biri ot elleri n hukuki özelli kleri dir. Huki ki Özelli kl eri

Bakı mı ndan Ot elleri n sı nıflandırıl ması nda bel gel endir me Ģekli belirleyi ci ol makt a ve

ül kel eri n konu ile il gili düzenl e mel eri ne bakıl makt adır. Ör neği n Tür ki ye‟de hukuki

stat üleri bakı mı ndan ot el i Ģlet mel eri i ki Ģekil de ele alı nmakt adır. ( Kozak ve di ğerleri,

2000)

Bel edi ye Bel geli Ot el ĠĢlet mel eri: Bu t ürdeki ot el iĢlet mel eri Tür ki ye‟de yerel

yöneti ml er t arafı ndan sınıfladırıl makt a, “niteli kli” ve “niteli ksiz” ol arak iki gr upt a

toplanmakt adır. ( Kozak ve di ğerleri, 2000)

Turi z m ĠĢl et me Bel geli Ot el ĠĢlet mel eri: Bu t ür sı nıflandır ma Tür ki ye‟de 19502‟li

yıllardan beri deva m etmekt edir. 1983 yılı nda yür ürl üğe giren “Turi z m Yatırı m ve

ĠĢlet mel eri Nit eli kleri Yönet meli ği”ne göre ot el iĢlet mel eri “bir yıl dı zlı oteller”, “i ki

yı dı zlı ot eller”, “üç yıl dızlı ot eller”, “dört yıl dı zlı ot eller” ve “beĢ yıl dızlı ot eller”

ol mak üzere beĢ grupt a incel enmekt edir. ( Kozak ve di ğerleri, 2000)

Mot el

Mot eller, yerleĢi m mer kezl eri dıĢı nda, karayolları güzergahı veye yakı n çevrel eri nde

inĢa edilen, mot orl u araçl arı yla yol cul uk yapanl arı n konakl a ma, ye me-i ç me ve

araçl arı nı n park i hti yaçları nı karĢılayan en az 10 odalı konakl a ma t esisleri dir.

(Sezgi n, 2001)

La wson‟a göre araç sürücül eri ni n gereksi ni ml erine özelli kle ot opark i hiyacı na ve

ot oyol dan kol ay giriĢe olanak sağlayan tesislerdir. (Lowson, 1977)

Mot eller çoğunl ukl a büyük yerleĢi m mer kezleri nin dı Ģı nda ve doğal güzellikl eri ol an

yerlerde kur ul dukl arı i çin konukl arı na t atil i mkanı sağl arken, yerleĢi m merkezl eri ne

21

yakı n ol mal arı nedeni yle de hafta sonu t uriz mi i çi n t erci h edilen bir konakl a ma

tesisi dir. Kur ul uĢ yerlerini n karayolları üzeri nde ol mal arı sebebi yl e de transit

yol cular içi n “ara konaklatıcı” durumunda görev yaparlar. ( Ece, 1998)

Tatil Köyü

Böl üm- 3. 2‟de ayrı ntılı olarak anl atılacaktır.

Pansi yon

Turi z m Tesisleri Yönet meli ği‟ne göre pansi yonl ar, konakl a ma t esisi ol arak pl anl anı p

inĢa edilen, yöneti mi basit, müĢt erileri n kendi ye mekl eri ni bi zzat hazırlayabil me

i mkanı bul unan, en az 5 odalı tesislerdir. ( Res mi Gazet e, 2000)

Fred La wson‟a göre asli konakl a ma t esisleri arası nda sayılan bu ti p konakl a ma

tesisleri genel de belirli bir za man i çi nde-bir hafta yada daha uzun- kalı nan genel de

ye mek i ht ayacı nı n da karĢılandı ğı ve belirli kul lanı m al anl arı saki nl eri tarafı ndan

payl aĢılan konakl a ma tesisleri dir. ( Lowson, 1977)

Turisti k yoğunl aĢ manı n çok ol duğu yerl erde, konakl a ma t esisleri ni n yet ersiz kal ması

dur umunda evl eri n bir bölümünün bu a maçl a kullanıl ması hali nde ev pansi yoncul uğu

dedi ği mi z bir di ğer konakl a ma Ģekli ile karĢılaĢırız. ( Ür ger, 1993)

Ev pansi yonl arı nda en fazl a beĢ yat aklı ol ması ve i Ģlet meci ni n pansi yondacyaĢa ması

koĢul u aranmakt adır. ( Kozak ve di ğerleri, 2000)

Ka mpi ng

Ka mpi ngl er, karayolları güzergahl arı ve yakı n çevrel eri nde, kent giriĢlerinde, deni z,

göl, dağ gi bi doğal güzelli ği ol an yerl erde kurul an ve genelli kle t uristleri n kendi

i mkanl arı yla gecel e me, ye me-i ç me, di nl enme, eğl ence ve spor i htiyaçl arı nı

karĢıladı kl arı en az 30 üniteli k tesislerdir. ( Res mi Gazet e, 2000)

Fred La wson ka mpi ngl eri genel de çadır, karavan gi bi biri ml eri nden ol uĢan

konakl a ma tesisleri olarak tanı ml a mı Ģtır. ( Lowson, 1977)

22

Di ğer konakl a ma t ürleri ne göre daha ucuz ol ması nedeni yl e t opl umu m hemen he men

her kesi mi i çi n t atil i mkanı sağl arken aynı za manda ucuzl uğu nedeni yl e de ki Ģilere

daha uzun tatil yapma i mkanı sağl arlar. ( Ece, 1998)

Apart Otel

Mesken ol arak kullanılmaya el veriĢli bağı msı z apart man ya da villa ti pinde i nĢa ve

tefriĢ edilen, müĢt eri ni n kendi ye me ve i ç me ihtiyaçl arı nı karĢılıyabilmesi i çi n

gerekli t eçhi zat il e donatılan ve ot el ol arak i Ģletilen konakl a ma t esisleridir. Apart

ot eller, bel geli bir ot el veya t atil köyü veya turiz m ko mpl eksi yatırım ve/ veya

iĢlet mesi büt ünü içi nde yer alır. ( Res mi Gazete, 2000)

Hostel

Gençli k t uriz mi ne cevap verebilecek en az 10 odalı konakl a ma ve ye me-i ç me

hi z meti ni veren veya müĢteri ni n kendi ye mekl eri ni bi zzat hazırlayabil me i mkanı ol an

tesislerdir. ( Res mi Gazete, 2000)

Oberj

Spor ve doğal güzellikl eri nden yararlanmak i çi n kırlarda yapılan gezil erde

konakl a ma i hti yacı nı karĢılayan tesislerdir. ( Ol alı, 1984)

Kondo mi nyo m

Bi r bi na ko mpl eksi ni n ortak sahi pli ği ni i çeren t ama ml ayı cı konakl a ma t esis t ürüdür.

Bu t ür konakl a ma t esis türünde, yat ak odası, suit, apart man katı ya da dairesi veya

villa gi bi biri ml eri satı n al an ki Ģiler t esisi n vergileri ni, her t ürl ü bakı m ve onarı mı nı,

güvenli k ve yöneti m gibi servisleri n masraflarını payl aĢırlar. Ünitelerin sahi pl eri

belirli kurallara uyduğu müddet çe i stedi ği her Ģeyi yapabilir. Ör neği n sahi p ol duğu

üniteyi sat abilir, kullanmadı ğı za manl arada i stedi ği süre i çi n kiraya verebilir.

( Lowson, 1977)

Za man DönüĢüml ü Tesisler ( Devre Mül kl er)

Yılı n belirli za manl arı nda t üm üniteni n fi atı nı n bir böl ümü karĢılı ğı nda kull anı m

hakkı veya mül ki yeti satılan konakl a ma t esisleri dir. Bu ti p t esislerde eğl enme ve spor

gi bi rekreasyon ol anakl arı di ğer tesislere oranl a daha azdır. ( Ayt uğ, 1990)

23

Sağlı k Tesisleri

Doğal kaynakl ar ve çevreden el de edilen mi neralize t er mal su, deni z suyu, göl suyu

ile mağara kürl eri ni, bu veya birkaçı n dokt or gözeti mi nde yapıl dı ğı t esislerdir.( Res mi

Gazet e, 1991)

Tedavi a macı il e kullanılan bu sul ar üzeri nde yapılan konakl a ma t esislerine kaplı ca

denir. ( Ür ger, 1993)

3. 2 Tatil Köyü Tanı mı

Er al p, Z.‟a göre t atil köyleri, kitle t uriz mi ni n dayandırıl dı ğı üst yapı çeĢi didir. ( Eral p,

1983)

Ül ke mi z Turi z m Tesisleri Yönet meli ği‟nce t atil köyl eri, doğal güzelli kler içerisi nde,

rahat bir konakl a ma yanında çeĢitli spor, eğl ence ve satıĢ hi z metleri ni n de sağlandı ğı

yaygı n yerleĢi m düzenindeki en fazl a i ki katlı yapılardan ol uĢan, en az 60 odalı

konakl a ma tesisleri olarak tanı ml anmakt adır. ( Resmi Gazete, 2000)

La wson i se t atil köyl erini, barı nma ve ye me-iç me t e mel gereksi ni ml eri yanı nda

yoğun rekreasyon ve sportif gereksi ni ml eri ni de sağl ayan konakl a ma mer kezleri

ol arak tanı ml a makt adır. (Lo wson, 1977)

Tesis ve yapıları ile kendi ne yet erli bir bütün ol an t atil köyl eri nde a maç

konaklı yanl arı n doğa i le i çiçe, modern kent yaĢa mı nı n yoğun ve bunaltıcı

temposundan uzak spor yapabil mel eri, di nl enebilmel eri ve eğl enebil mel eridir. ( Ece,

1998)

Bu a macı gerçekl eĢtirirken de, doğanı n kor unması, bul unduğu ül ke ve yöreni n

kült ürel değerleri ni n t anıtı mı nı n göz önüne al ınması gerekti ği fi kri nden hareket

edil mekt edir. ( Ayt uğ, 1990)

Tatil köyl eri, di ğer konakl a ma t esis t ürleri nden fonksi yonl arı ve sundukl arı hi z metl er

açısı ndan ayrıl makt adır. ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

Tatil köyl eri ni, di ğer konakl a ma t esisleri nden ayıran en öne mli özelli kler; doğa il e

yakı n iliĢki kurabil me olanakl arı nı n, organi ze kitle t uriz mi ne uygunl uğun, genelli kl e

24

Ģehir dıĢı nda kur ul dukl arından kendi kendileri ne yet erli kleri ni n ve çeĢitli et ki nli kl ere

(aktif ve pasif rekreasyon) uygun ol anakl arı n sağl an mı Ģ ol ması dır. ( Ayt uğ, 1990)

Tatil köyl eri, ül ke mi zde yapı ve i Ģlet me niteli kleri di kkate alı narak 4 ve 5 yıl dı zlı

Tatil Köyl eri olarak sı nıflandırıl makt adır. ( Res mi Gazet e, 2000)

3. 3 Tatil Köyü Kavra mı nı n DoğuĢu ve GeliĢimi

Tatil köyl eri, günü müz t uriz mi ni n yarattı ğı konaklama t esisleri ve yerleĢi m bi çi mi ni n

tipi k örnekl eri nden biri dir. ( Toskay, 1998)

Turi z mi n t ari hsel süreç i çi nde baĢl angı çt an, günü müzdeki kitle t urizmi ne doğr u

geliĢi mi tatil köyl eri gi bi konakl a ma tesisleri ni ortaya çı kar mı Ģtır.

Tatil köyl eri, seyahat olanakl arı artan i nsanl arın konakl a ma gereksi niml eri i çi n

düzenl enen ve 1950 li yıllarda ortaya çı kan bir tatil biçi mi dir. ( Altınol uk, 1989)

Dünyada t atil köyl eri, II.Dünya SavaĢı‟nı i zleyen yıllarda, hı zlı, yoğun ve gergi n kent

yaĢa mı ndan hi ç değilse tatil süresi nce kurt ul manın bir bi çi mi ol arak ort aya çı kmı Ģ ve

“kırsal yaĢa m- köy yaĢa mı nı n güzelli ği” konsepti yle Fransı z kurul uĢ Cl ub

Me dit erranee t arafı ndan 1950 yılı nda Ġspanya Al cudi a‟da hayat a geçiril mi Ģtir.

( Kent el, 1989)

Cl ub Med, bu giriĢi mi nin il k yılları nda kent yaĢa mı yl a t a ma man t ezat t eĢkil et mesi

açısı ndan “çadır ti pi yaĢa m” t e ması nı iĢle mi Ģ, sazl ardan yapılĢ mı Ģ kul übelerde,

müĢt erileri n ye me-i ç me faali yetleri ne katılı ml arı nı sağl ayarak, doğayl a i ç i çe bir t atil

bi çi mi ni geliĢtir mi Ģ ve bu t ür ilk tatil köyünü 1954‟te aç mı Ģtır. ( Kent el, 1989)

Ġl k kez Cl ub Med t arafı ndan kur ul an t atil köyl eri, dünyanı n birçok yeri ne yayılırken,

baĢka Ģirketlerde bu fi kri beni mseyi p t atil köyl eri kur maya baĢl a mı Ģlardır. 1973‟ de

34 mer kezi ol an ve 300.000 t atil sat an Cl ub Med, bu sayı yı 1980 l eri n il k yarısı nda

24 ül kede 91 t atil köyüne ve 51. 000 yat ak kapasitesi ne çı kar mı Ģtır. 1983‟de Maeva

ile birleĢti kt en sonra 165 t esis ile dünyanı n en büyük t atil köyü gr ubu hali ne gel en

kur ul uĢun 1998 iti bari yle 40 ül kede 262 t atil köyü bul umakt adır. Tür kiye‟ de i se

Foça, Ke mer, Bodr um, KuĢadası, Valt ur Tatil Köyleri bul unmakt adır. ( Özgüç, 1998)

25

Dünyada t atil köyü konsepti ni ortaya at an il k kurul uĢ ol an Cl ub Med yarattı ğı “köy

tipi yaĢa m” felsefesi ni giderek geliĢtir mi Ģ, çağa ve değiĢen t al epl ere uydurmuĢ buna

karĢılı k kur ul uĢ felsefesini hep kor umuĢt ur. Bu felsefede mekanı özelli kle et kileyen

ana prensi bl er Ģunl ardır:

- Güzel doğal çevre-zengin ve hareketli coğrafya

- DüĢük i nsan ve yapı yoğunl uğu

- Sokakl arı, meydanl arı, çarĢıları yla ot anti k köy at mosferi

- Yör esel mi mari ye uygun yapılaĢ ma

- Ġyi planl anmı Ģ ve yüksek standartı haiz iç mekanl ar

- Büt ün yaĢ grupl arı na göre organi ze ol muĢ çevre ( Kent el, 1989)

Tatil köyü di nl ence kavra mı ol dukça yapay da ol sa, il kel yaĢa m t arzı na dönük

kökeni nden ve kol aya kaçan böl geci t asarı m alıntıları yl a yapay çevre ol uĢt ur ma

eğili mi nden özelli kle t alebi n evri mi yle uzakl aĢmaya baĢl a mı Ģ, günü müzde daha

konf orl u, özenli ve derini ne kült ürel i çeri kli esteti k çabanı n öne çı ktı ğı yerl eĢ me

büt ünl eri ne yönel mi Ģtir. (Çavdar, 1989)

1950‟leri n t atil köyl eri çadırlarda müĢt erileri n yemek yapı mı na ve di ğer etki nli kl ere

kat kı da bul undukl arı doğaya dönük bir yaĢama yöneli k ol arak baĢla mı Ģ, yıllar

geçti kçe gelir düzeyi ni n yüksel mesi il e konf or t atil köyünün vazgeçil mez bir parçası

hali ne gel mi Ģtir. Öncel eri yatırı mı az t ut ul arak sunul an çevre il e yüksek kazanç el de

edebilen yatırı mcılar, air-conditi on ve benzeri konf oru getir mek zor unda kalı nca

gel eneksel otel yapıları na dönmeyi yeğl e meye baĢla mı Ģlardır. ( Deni zci, 1988)

Kı saca il k t atil köyü anlayıĢı ol an “köy ti pi yaĢam” f elsefesi, çağa ve t alepl ere göre

gi derek değiĢ mi Ģ; günü müzde “çadır ti pi yaĢa m” t e ması nı n yeri ni güneĢ, ku m, deni z

ağırlı klı kitle t uriz mi ni n gerektirdi ği yaygı n ot el al mı Ģtır. ( Kancı oğl u, 1991)

Günü müzde pl anl anan pr oj el eri n en belirgi n özelli ği, bi na i hti yaç pr oga ml arı nı n

bekl enen t uristi n i stekl erine en üst düzeyde cevap verecek Ģekil de düzenlenmesi dir.

Fakat bu t ür i stekl er karĢılandı kl arı sürece yeni bir i steği ortaya çı karmakt adırlar.

Bunun sonucunda 8- 10 yıl önce i nĢa edil mi Ģ o yılları n en konf orl u t atil köyleri birkaç

26

yıl da yenilenmi yorlarsa bugünkü t uriz m pazarı nı n dı Ģı nda kal abilmekt edirler.

Kull anı cı istekl eri ndeki değiĢ mel er, t atil köyleri nde rekreasyonel akti vitel eri n

art ması na ve çeĢitlenmesi ne neden ol makt adır. Ayrı ca yakı n gel ecekt e, bir t atil

köyünün t uristleri n çok f arklı ve çeĢitli i stekleri ni karĢılaya ma mal arı sebebi il e

çocukl u aileler, gençl er, tenis meraklıları, golfçüler, sörfçüler gi bi belirli özelli kleri

ağır basan t atil köyl eri nin yaygı nl aĢ ması bekl enmekt edir. ( Kozak ve di ğerleri, 2000),

(Ġnceoğl u, 1992)

3. 4 Tatil Köyü Eyl e m Si ste ml eri

Turi z mi n geliĢ mesi yl e birli kte t atil anl ayıĢı da değiĢ mi Ģtir. Günü müzde i nsanlar i çi n

sadece di nl enmek, yat ma-ye me-i ç me f onksi yonları yet erli ol ma makt adır. Ki Ģileri n

tatil a maçl arı i çi nde di nlenme, yat ma- ye me-i ç me yanı nda, eğl enme ve çok çeĢitli

rekreasyonel faali yetler de yer al makt adır. ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

Buna göre tatil turiz mi nin a maçl arı:

Di nl enme

Eğl enme

Kült ür

Spor

Sağlı k

Sosyal vb. akti viteleri n yapılabil mesi ol arak sıralayabiliriz. ( Er doğan,

1978)

Tatil köyü pr ogra ml arı nda yer al an rekreasyon, yat ma ve di ğer ortak f onksi yonl ara

karĢılı k gel en bu akti vitel ere, t atil köyl eri di ğer konakl a ma t esisleri nden daha fazl a

ol anak sağla ması bakı mı ndan ayrılırlar. ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

Tatil köyü pr ogra mı nı açı kl a madan önce bu pr ogra mı ol uĢt uran eyl e m gr upl arı nı

açı kl a malı yı z:

27

Tatil köyü eyle m siste mi

Turist eyl e ml eri (zi yaretçi)

Ser vis eyl e ml eri nden ((personel) ol uĢ makt adır. (Ar can ve Kapkı n, 1989)

3. 4. 1 Turist Eyl e ml eri

AĢağı daki t abl odan da gör ül düğü gi bi t atil köyü pr ogra mı nda yer alan t urist

eyl e ml eri ni dört ana grupta t oplayabiliriz:

1- Yat ma- uyu ma eyl e ml eri

2- Ye mek ye me eyle ml eri

3- Rekreasyonel eyl e ml e -spor

-di nl enme

-eğl ence

4- AlıĢ-veriĢ eyl e ml eri (Ar can ve Kapkı n, 1989)

Tabl o-3. 1 Turist eyl e ml eri ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

PASĠ F 1. YAT MA- UYUMA EYLE MLERĠ

EYLE MLERĠ KONAKLAMA Uyu ma eyl e ml eri

EYLE MLERĠ Di nl enme eyl e ml eri

temi zli k-t uval et

2. YEMEK YE ME EYLE MLERĠ

TURĠ ST ORTAK ye mek ye me

EYLE MLERĠ EYLE MLER sohbet-di nl enme

hazırlı k-te mi zli k

AKTĠ F 3. ALI ġVERĠ ġ EYLE MLERĠ

EYLE MLER 4. REKREASYON EYLE MLERĠ

REKREASYON dinlenme eyl e ml eri

EYLE MLERĠ eğl enme eyl e ml eri

spor eyl e ml eri

Tatil köyü rekreasyonel akti viteler yönünden incel endi ği nde, en öneml i et ken,

kullanı cı ol an t uristi n aktif ve pasif ana eyl e m gr upl arı dır. Konakl a ma eyl e ml eri

28

turisti n pasif eyl e ml eri ni ol uĢt ururken, rekreasyonel ve ort ak t urist eyl e mleri t uristi n

aktif eyl e ml eri ni ol uĢt urur. ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

Yukar da ki t abl odan da anl aĢıldı ğı gi bi aktif eyl e ml eri ol uĢt uran el e manl arı n en

baĢı nda di nl enme (açı k havada ot ur ma, seyir, gezme), eğl enme (anfiti yatro, diskot ek,

tali h oyunl arı), ve spor eyl e ml eri ni n t ümünü kapsayan rekreasyon eyl e ml eri, i ki ncil

ol arakta alıĢveriĢ eyl e ml eri ve ye mek ye me eyle ml eri ni kapsayan ort ak eyl e ml er

gelir.

Tatil köyünde yer al an rekreasyon eyle ml eri

Tatil köyl eri ni di ğer turisti k t esislerden ayıran en öne mli özelli k, müĢt erisi ne

sunduğu rekreasyon eyl eml eri ni n çeĢitliliği ol ması sebebi il e rekreasyon eyl e ml eri ni

ayrı ntılı ol arak açı kl anması nda yarar vardır. Tatil köyl eri ni n t urist e sunduğu

eyl e ml eri rekreasyon eyl e ml eri adı altı nda üç ana gr upt a t oplayabiliriz.

( Özpol at, 1991)

1. SPOR EYLE MLERĠ 1. 1. GENEL SPOR

EYLE MLERĠ

-Fut bol

- Basket bol

- Vol eybol

- Tenis

- Golf

- Ok At ma

- At a Bi nme

- Bisi kl ete Bi nme

-Fit ness- Bakı m

1. 2. SU SPORLARI

EYLE MLERĠ

- Yüz me

-Su Altı Dal ma

-Su Avcılı ğı

-Sandal-Sürat Mot oru

- Yel ken

-Sörf-Su Kayağı

29

1. 3. DOĞADA

YÜRÜYÜġ

- Kısa gezi ntiler

- Ar keol oji k Yerl eri Gezme

- Tari hi Yerlerde Bul unma

- Doğayı Gözl e ml e me

2. DĠ NLENME

EYLE MLERĠ

2. 1. OTURARAK

DĠ NLENME

EYLE MLERĠ

- Açı k Havada Ot ur ma

- GüneĢl enme

2. 2. SEYREDEREK

DĠ NLENME

EYLE MLERĠ

- Çevreyi, denizi seyret me

- Doğayı Ġncel e me- Gözl em Yap ma

-Sergi de Bul unma

-Spor Eyl e ml eri ni Seyretme

3. EĞLENME

EYLE MLERĠ

3. 1. ANFĠ- TĠ YATRO

EYLE MLERĠ

- Ani masyon Faali yetleri

- Göst eri YarıĢ ma Eyl e ml eri

- Konser di nl e me- Ver me

- Oyun Seyret me- Katıl ma

-Festi val Düzenl e me- Kat ıl ma

- Defile Düzenl e me- Seyret me

3. 2. DĠ SKOTEK

EYLE MLERĠ

- Dans Et me Eyl e ml eri

- Müzi k Di nl e me Eyl e ml eri

- Dans YarıĢ ması Düzenl e me-

Katıl ma

- Masada Ot ur ma- Sohbet Et me

30

3. 3. TALĠ H OYUNLARI

EYLE MLERĠ

- Kağıt Oyunl arı Oyna ma

-ġans Oyunl arı Oyna ma

- Bil gisaray Oyunl arı Oyna ma

( Arcan ve Kapkı n, 1989)

3. 4. 2 Servis Eyl e ml eri

1. Hi z met ve Bakı m

Eyl e ml eri

- Ye mek Hazırla ma

- Depol a ma Eyl e ml eri

- Ça maĢır Yı ka ma

- Tekni k Servis Eyl e ml eri

-Personel Eyl e ml eri

- GiriĢ- Kayıt Eyl e ml eri

2.Ġdari Eyl e ml er

- Müdürl ük Böl ümü Eyl eml eri

-Satı n Al ma Böl ümü Eyle ml eri

-Personel Böl ümü Eyl e mleri

( Arcan ve Kapkı n, 1989)

3. 5 Tatil Köyü Programı

Tatil köyü pr ogra mı nı ol uĢt uran al anl ar t uristi n t atil köyündeki eyl e ml eri

doğr ult usunda ol uĢ makt adır:

3. 5. 1 Konakl a ma Tesisleri

Turisti n pasif eyl e m grupl arı ndan biri ol an yatma- uyu ma eyl e ml eri ni karĢılayan

biri ml er konakl a ma biriml eri dir.

Yat ma- uyu ma eyl e ml erine ayrılan yapı gr upl arı yükl endi kl eri fonksi yon gereği

yerleĢ meni n en sessiz bölgel eri nde yer alırlar. ( Özpol at, 1991)

31

Tatil köyl eri nde yat ma-uyuma biri ml eri böl ümü, ot el ve mot ellerdeki genel

anl ayıĢtan farklı olarak,

Tek tek yat ak odal arı biriml eri ni n, veya

Bi rkaç yat ak odası biri mi ni n yanyana ve/ veya alt alta gel mesi sureti yl e ol uĢan

yat ma biri ml eri ünitelerini n arazi üzeri nde konu mlandırıl ması ile planl anır.

Tatil köyl eri ndeki yat ma-uyuma biri ml eri, genel ol arak kendi aral arında çeĢitli

sirkülasyon i mkanl arı il e gr upl aĢarak gecel e me biri ml eri veya arazi ni n ve kapasiteni n

büyükl üğüne bağlı ol arak gecel e me biri ml eri böl gel eri ni ol uĢt ururlar. Bi r doku

ol uĢt ururlar ve bu doku, çevreni n mi mari karakteri ne ve i kli m koĢullarına göre de

Ģekillenir. ( Ayt uğ, 1990)

Tatil köyl eri ni n ort aya çktı ğı yıllarda, yal nı zca yat ma- uyu ma ve t emi zl enme

gereksi ni ml eri ni karĢılayan, genelli kle t aĢ, ahĢap, ka mı Ģ gi bi doğal mal ze meyl e

üretilen ve bungal ov adı verilen yat ma- uyu ma biri ml eri günü müzde t uristi n aĢırı

konf or gi bi değiĢen i stekl eri ne parel el ol arak basit ünitelerden çı kı p daha ko mpl ex,

lüks bir ot el odası düzeyi nde, i yi dekore edil mi Ģ ko mpl exl er hali ne dönüĢ müĢt ür.

( Kent el, 1989), ( Ere m, 1995)

Günü müzde t atil köyü arsası kapsa mı nda art an yatak kapasitesi i steği doğrult usunda

tatil köyü konakl a ma biri ml eri ne ek ol arak ayrıca l üks odalı bir ot el kütlesi

ko mpl ekse ekl enmekt edir. Yatırı mcı ve i Ģlet meci ye göre artan yat ak i hti yacı nı

karĢılamak i çi n t atil köyünün yat ak kapasitesi ni artır mak yapı m ve i Ģl et me

aĢa ması nda rant abl ol ama makt a, bunun yeri ne farklı niteli kte konakl ama biri ml eri

(otel) ekle mek daha i yi bir çözüm sağl a makt adır. (Er e m, 1995)

Konakl a ma biri ml eri kapsa mı na i dari personel i çin düzenl enen l oj manl ar ve personel

içi n düzenl ene yat akhanel er de gir mekt edir.

Tatil köyl eri nde sunul an hi z metleri n çeĢitliliği personel sayısı nı n artıĢı na neden

ol makt adır. Kentlerden uzakt a kur ulan t atil köyl eri nde personel i çi n düzenl enen

loj man ve yat akhanel er daha öne m kazanmakt adır. Bazı personel, yat ma bi ri ml eri nde

kal arak, t uristlerle il etiĢi mi kopar madan uzun süre hi z met ver mekt edir. ( Ayt uğ,

1990)

32

3. 5. 2 Rekreasyon ve Kültürel Tesisler Al anl arı

Tatil köyl eri ndeki rekreasyonel al anl ar spor, di nl enme ve eğl ence al anl arı nı

kapsa makt adır. ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

3. 5. 2. 1 Spor Al anl arı

Spor t esisleri ni n pl anlan ması nda değerlendirilicek fakt örler arası nda müĢteri ti pi

(özelli kle t enis, golf gi bi) ve bel deni n i kli mi ve bel deni n yaratıl ması nda ul aĢıl mak

istenen genel gör ünt ü sayılabilir. Değerlendir me i Ģle ml eri nden sonra özel bir gör ünt ü

sağlanmak i stenen t esislerde özel bir ti pe daha fazl a ağı rlı k verilebilir. Örneği n golf

ağırlı klı tatil köyü gi bi. (Er e m, 1995)

Genel spor alanl arı ve su sporları alanl arı ol mak üzere i ki böl ümden ol uĢ makt adır.

Ge nel Spor Al anl arı

ġu mekanl ardan ol uĢur:

-Fut bol sahası

- Vol eybol sahası

- Tenis sahası

- Golf alanı

- Ok at ma alanı

-Spor sal onu

-Fıt ness-bakı m

- Di nlenme alanları

- Kayı kçı alanl arı

- WC-l avabo- duĢ

33

Su Sporl arı Al anl arı

Pl aj, deni z vb. yüz me al anl arı nı kapsar. Doğaya açı k en öne mli güneĢl enme ve

seri nl e me al anları dır. Plaj da, ku msal ve güneĢlenme al anl arı dıĢı nda, değiĢ me

kabi nl eri, WC-l avabo ve açı k duĢl ar yer al makt adır. Su sporl arı al anl arı nda ayrı ca

bar- büfe de bul unmalı dır. Açı k yüz me havuzu da su sporl arı al anl arı nda yer al abilir.

( Arcan ve Kapkı n, 1989)

Su sorları alanl arı nda bulunan mekanl ar:

-Pl aj-kumsal alanı

-Pl aj kabi nl eri

- WC-l avabo- duĢ

- Yüz me havuzu

- Deni z-iskel e alanı

-Ġl k yardı m

- Mari na iskel esi

- Balı k avcılı ğı alanı

- Yel kenli alanı

3. 5. 2. 2 Di nl enme Al anl arı

Tabi at a açı k ol arak düzenl enmi Ģ gezi ve oyun alanl arı ndan ol uĢ makt adır.

Gezi Al anl arı

Tatil köyl eri nde gezi nti yolları ana dol aĢı m alanl arı ndan ayrıl malı saki n ve

di nl endirici doğal unsurlarla, manzara t erasları, bar, kafe gi bi al anl arla kull anı m

artırıl malı dır. Gezi nti yolları üzeri nde çocuk bahçesi, bot ani k bahçesi gi bi al anl ar

da bul unabil mekt edir. Gezi alanl arı nda Ģu mekanl ar bul unur:

34

- Yaya gezi pati kal arı

- Açı k alan terasları

- Manzara terasları ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

Oyun Al anl arı

- Eğl ence parkı

- Çocuk parkı

- Bot ani k bahçesi

- Hayvanat bahçesi al anl arı nı kapsar. Ayrı ca bu al anl arda WC- l avabo

ol ması nda yarar vardır. Küçük çocukl ar i çi n kapalı oyun al anl arı da düzenl enebilir.

( Arcan ve Kapkı n, 1989)

3. 5. 2. 3 Eğl ence Al anl arı

Eğl ence alanl arı anfi-ti yatro, diskot ek, gece kl üpl eri ve tali h oyunl arı al nl arını kapsar.

Anfi-tiyatro

Kült ür ve eğl ence akti vitel eri ni n yer al dı ğı, oyun, ani masyon- canl andır ma, yarıĢ ma,

konser, göst eri eyl e ml erini n gerçekl eĢtirildi ği alandır. Ani masyon al anları, sahne-

göst eri al anl arı, seyirciot ur ma al anl arı, hazırlık al anl arı, giriĢ al anl arı ndan

ol uĢ makt adır. Bar-büfe ve WC-l avabo f onksiyonl arı il e iliĢkililidir. ( Ar can ve

Kapkı n, 1989)

Di skotek ve Gece Kl üpleri

Tatil köyl eri ni n vazgeçil mez bir et ki nli ği dir. Bunl ar genelli kle yaĢ gr upl arı nı n

belirledi kl eri i ki kat egoriye ayrıl ma eğili mi ndedi rler. 18-25 yaĢ gr ubu di skot ek, 25-

40 yaĢ gr ubu bal o sal onu ve gece kl übü i ste mekt edirler. Genelli kle değiĢi k za man ve

değiĢi k yerlerde her i kisini de sağl a mak mü mkündür. ( Deni zci, 1988)

Sahne al anl arı, ot ur ma al anl arı, bar-büfe al anları, giriĢ al anl arı ve WC-l avabo

al anl arı ndan ol uĢur.

35

Tali h Oyunl arı

Tali h oyunl arı alanı nda oyun al anı, kasa-fuaye alanı ve WC-l avabo bul unur.

3. 5. 2. 4 Kült ürel Tesis Alanl arı

Çok Amaçlı Sal on

Konserler, modern ve klasi k müzi k, sosyal t opl antılar, yerel eğl ence ve fol kl or ve

kongrel er i çi n büyükl üğü küçük t esislerde 200 met rekare, daha büyük t esisler de 1000

met rekareye kadardır ve di ğer kült ürel faali yetlerle birleĢ mi Ģ dur umdadır. ( Deni zci,

1988)

Küt üphane ve okuma sal onu

Büyük t esislerde ödünç kitap ver me servisi de ol an konferans, müzi k resitali ve yerel

bil giler veren tesisleri de ol acak Ģekil de sağl anmaktadır. ( Deni zci, 1988)

3. 5. 3 Ort ak Al anl ar

AlıĢveriĢ alanl arı ve ye mek ye me üniteleri ortak alanl arı ol uĢt ur makt adır.

3. 5. 3. 1 AlıĢveriĢ Al anl arı

Tatil köyünde alıĢveriĢ al anl arı kapsa mı nda çarĢı, iletiĢi mi sağl a mak i çin PTT ve

banka bul unur. Turizm yatırı m ve i Ģletmel eri niteli kleri yönet meli ği ni n

86. maddesi nde “alıĢveriĢ yerleri, çeĢitli i hti yaç maddel eri, hatıra ve hediyeli k eĢya

satan dükkanl ardan ol uĢur” denil mekt edir. Bir t atil köyünde alıĢ-veriĢe ayrılan

dükkanl ar esas iti bari il e bir büyük buti k ve bazı ihti yaç maddel eri ni n satıldı ğı mi ni -

mar ketten ol uĢ makt adır. Tatil köyünde alıĢ-veriĢ zevkli ol malı dır. Eğl enceli ol malı

heyecanlı bir at mosfer sun malı, sa mi mi ve il gi nç mekanl arla yeni arkadaĢlar edi nme

ve arkadaĢl arla karĢılaĢ ma fırsatları tanı malı dır. (Deni zci, 1988)

3. 5. 3. 2 Ye mek Ye me Üniteleri

Ort ak kullanı m al anları içi nde en yoğun kullanı mın ol duğu büfe, kafe, snack- bar ve

üç öğün ye mek ye me eyle mi ni n gerçekl eĢtirildi ği restronı kapsar. ( Ere m, 1995)

36

Genel de t atil köyl eri nde rest oran t üm t atil köyü müĢt erisi ne bir defada hi z met

edebilecek kapasitededir. ( Deni zci, 1988)

3. 5. 4 Servis ve Ġdari Ko mpl eksl er Al anl arı

Ser vis ko mpl eksl eri mutfak ve yi yecek depol arını n bul unduğu ye mek hazırla ma

al anl arı, personel ye mekhanesi ni n bul unduğu personel al anı, ça maĢırhane ve

depol arı nı n bul unduğu ça maĢır al anı, çöp avlusu ve t ekni k servis alanl arı ndan

ol uĢurken, i dari ko mpl eksl er giriĢ t esisleri ve yöneti m t esisleri nden ol uĢur. Gi riĢ

tesisleri ile t atil köyü hudutları e mni yet altı na alınır ve giriĢ- karĢıla ma mer kezi nde

bekçi l oj manı ve yat ak sayısı nı n en az %30‟ u oranı nda araba al abilecek, güvenli ği

sağl anmı Ģ ot opark yapılır. ( Deni zci, 1988)

Ayrı ca giriĢ t esisleri nde bir kabul bi nası ve alıĢ-veriĢ biri ml eri de bul un makt adır.

( Özpol at, 1991)

Yöneti m t esisleri i se müdürl ük böl ümü, muhasebe böl ümü ve personel bölümünden

ol uĢur.

37

4. TÜRKĠ YE’ DE TATĠ L KÖYLERĠ VE ANTALYA BÖLGESĠ

4. 1 Türki ye’ de Turi z mi n GeliĢi mi

Tür ki ye‟de t uriz mi n geçirdi ği tari hi süreci i ki böl ümde i ncel eyebiliriz:

-1960 yılı öncesi nde Türki ye‟de t uriz m

-Planlı döne mde Tür ki ye‟de turiz m

4. 1. 1 1960 Yılı Öncesi nde Türki ye’ de Turi z m

19. yüzyıl ort aları nda Avrupa‟da baĢl ayan moder n anl a mda t uriz m hareketi dünyanı n

di ğer yerleri nde de et kisini göst er mi Ģtir. Sanayi Devri mi‟ni n getirdi ği refah artıĢı na

ul aĢı m kol aylı kları ndaki geliĢ mel er ve bunl arın za man mesafeyi kı salt ması da

ekl eni nce, dünyayı gez mek-gör mek ve eğl enmek arzusu daha geniĢ kitleler arası nda

yaygı nl aĢ maya baĢl adı. Bunun sonucunda Os manlı Ġ mparat orl uğu‟na il k t opl u ve

ör gütl ü gezi 1863‟ de gerçekl eĢ mi Ģtir. “Sergi-i Umu mi -i Os mani ” adlı sergini n açılıĢı

dol ayısı yl a baĢt a Avust urya ol mak üzere, çeĢitli ülkel erden t urist gurupl arı Ġstanbul‟a

gel mi Ģtir. Aynı za manl arda Os manlı Ġ mparat orl uğu‟ ndan (Ġstanbul‟dan) da il k t urist

gur upl arı çeĢitli düzenl emel erle yurt dıĢı na git meye baĢl a mı Ģl ardır. ( Özgüç, 1998)

Yapıl an i ncel e mel er, 19. yüzyıl sonl arı ile 20. yüzyılı n baĢl arı nda Ori ent Express‟i n

Ġstanbul‟a sefer düzenl emeye baĢl a ması il e birlikt e ot elleri n açıl maya baĢladı ğı nı

ortaya koy muĢt ur. Bu ot ellerden en ünl üsü Pera Palas‟tır. Ancak Tür ki ye‟nin il k ot eli

ol ma sıfatı “Ot el d‟angl eterr”e aittir. ( Kozak ve diğerleri, 2000)

Moder n anl a mda t uriz m hareketi yle Os manlı Ġ mparat orl uğunun 1863‟ de tanıĢ ması

ve 1870‟ de Ġstanbul‟u Paris‟e bağl ayan Ori ent Express‟i n açılıĢı , t urist sayı sı nı daha

sonraki artıĢında et kili olmuĢt ur. ( Özgüç, 1998)

38

Tür ki ye‟de t uriz me yönelik il k hareket 1890 da yür ürl üğe giren “Seyyahi ne Tercüme

Edenl er Hakkı nda Tatbi k Edilicek 190 Sayılı Ni zanna me” ile baĢla mı Ģtır.

( Evli yaoğl u, 1988)

Tür ki ye Cu mhuri ye‟ni n kur ul duğu t ari ht e kur ulan “Tür ki ye Seyyahı n Ce mi yeti”

turiz m al anı nda faali yet göst eren il k ör güt ol maktadır. Bu ce mi yet, i s mi ni daha sonra

“Tür ki ye Turi ng Kul übü” ve ar dı ndan da “Türki ye Turi ng ve Ot o mobil kur umu

ol arak değiĢtir mi Ģtir. Kur umun çalıĢ mal arı sonucunda, Tür ki ye‟ni n i l k t uri z m

pr ospekt üsl eri, il k afiĢleri, il k karayol u haritaları bastırıl mı Ģ, il k rehberlik sı navl arı

yapıl mı Ģ, il k t uriz ml e i lgiliincel e mel er gerçekleĢtiril mi Ģtir. ( Kozak ve di ğerleri,

2000)

Bu ör güt 2. Dünya SavaĢı‟na kadar yarı res mi olarak Tür ki ye‟ni n t uriz m si yaseti ni

belirle mi Ģtir. 1934 yılı nda Tür k Ofis adı yl a kur ul an bir bür oyl a devlet t uri z m

faali yetleri ni n soruml uluğunu üsl endi ve 1957 den iti baren de sekt ör Bakanlı k

düzeyi nde ele alı nmaya baĢlanmı Ģtır. ( Özgüç, 1998)

1923 –1960 yılları arası ndaki döne mde t urizml e il gili ol arak çı karılan kanun,

yönet meli k ve tüzükl eri n baĢlıcal arı Ģunlardır:

-1953 yılı nda 6086 sayılı “Turiz m Endr üstrisi TeĢvi k Kanunu”

-1956 yılı nda “Tür ki ye Turiz m Bankası Kanunu”

-1960 yılı nda 7470 sayılı “T. C. Turi z m Bankası Kanunu”

-17 Eyl ül 1955 tari hi nde “Turi z m ĠĢbirli ği Ni za mna mesi ”

-1954 yılı nda 4/ 2269 sayılı kararna me il e “Turiz m Müessesel eri ni n ve Bunl ara Ait

Ol up Hi z metleri nde Kullanılacak Ul aĢtır ma Tesis ve Vasıtaları nı n Haiz Ol acak

Vasıflara Dair Yönet melik” (Sezgi n, 2001)

4. 1. 2. Pl anlı Döne mde Türki ye’ de Turi z m

Tür ki ye‟de 1960 yılı nı i zleyen döne me “Pl anlı Döne m” adı verilir. Bu döne m, 1950-

1960 döne mi ni n pl ansız kal kı nma anl ayıĢı na bir t epki ol arak geliĢtiril mi Ģ ve

uygul a maya kon muĢt ur. 1961 Anayasası‟nda da pl anl arla il gili hükü ml er

bul unmakt adır. ( Kozak ve di ğerleri, 2000)

39

Turi z m il e il gili mevzuatı n ve bu konudaki kaynakl arı n i ncel enmesi, t uri z m

faali yetleri ni n ancak, Turi z m ve Tanıt ma Bakanlı ğı nı n kur ul masından sonra

geliĢti ği ni göst er mekt edir. 1960 yılı nda Mi lli Harekatı n getir mi Ģ ol duğu pl anlı

kal kı nma modeli ni n beni mseni p kabul üyl e yapılan I. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nı n

önerisi üzeri ne 1963 yılında il gili bakanlı k kur ulmuĢ ve bu konuya sahi p çı kmı Ģtır.

( Çubuk, 1981)

Tür ki ye‟de di ğer sekt örlerde ol duğu gi bi, t uriz m sekt örüyl e il gili hedef ve

politi kal arda ül ke büt ününde kal kı nma pl anl arı çerçevesi nde belirlen mekt edir.

( Gezi ci, 1998)

BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anl arı, t e mel ol arak kaynakl arı n sekt örel dağılımı nı i çeren

ekono mi k pl anl ardır. Turiz m ve Turi z m politi kaları nı n t e mel kuralları nı n da i çi nde

yer al dı ğı BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anl arı nda önceli kli ol arak geliĢ mekte ol an ve

özelli klede geliĢ me mi Ģ böl gel erde yatırı mı cesaretlendirecek politikal ara yer

veril meye çalıĢıl mı Ģtır. (Tür k, 2000)

I. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda, (1963- 1967) Türki ye‟ni n öde mel er dengesi açı ğı nı n

kapatıl ması nda t uriz mden daha fazl a yararlan mak, zengi n, doğal ve t ari hi

kaynakl ardan faydal anmak, gerekli yatırı ml arı yap mak, t anıt ma faali yetlerine ağırlı k

ver mek, bu pl an döne mi nde t e mel il kel er ol arak beni msen mi Ģtir. ( Kozak ve di ğerleri,

2000)

II. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda, (1968- 1972) dıĢ pasif t uriz m yanı nda iç t uri z m

konul arı na da yer verilmi Ģtir. Bu döne m pl anı aynı za manda Turi z m Fi zi ki Pl an

fikri ni de ve böyl ece t uriz m yatırı ml arı nın belirli yörel er ve böl gel erde

yoğunl aĢtırıl ması ilkel eri getiril mi Ģtir. ( Çubuk, 1981)

II. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda “ mast er pl an” çalıĢ ması kavra mı da yrleĢ mi Ģse de

yatırı mcı il e i zi n kararı organı arası ndaki gör üĢ ayrılı kları ol uml u aĢa mayı

gerçekl eĢtire me mi Ģtir. ( Olalı, 1983)

III. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda, (1973- 1977) genel ol arak kitle t uriz mi ne ağırlı k

veril mi Ģ, fi zi ki pl anl a ma çalıĢ mal arı dest ekl enmi Ģtir. Bu pl anl a ma döne mi nde sosyal

turiz mi n geliĢtiril mesi, i ç t uriz mi n milli büt ünl üğe kat kısı nı n sağl anması istenmi Ģtir.

( Çubuk, 1981)

40

I V. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda, (1978- 1983) yine kitle t uriz mi ne ağırlı k verilirken,

fizi ksel pl anl a ma yoluyl a Or gani ze Turi zm Böl gel eri‟ni n geliĢtiril mesi ni

hedefle mekt edir. Ka mu di nl enme t esisleri ve t uristi k böl gel erdeki eğiti m t esisleri ni n

iç t uriz me dönük ol arak kitlere açıl ması ve kı yı al anl arı nı n ka mu yararı na

kullanıl ması öngör ül mektedir. Turi z m t al ebi ni n dengeli dağılı mı nı n sağl anması da bu

döne mi n hedefleri arası ndadır. ( Gezi ci, 1998)

V. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda, (1984- 1989) Tür ki ye‟ni n doğal, t ari hi, arkeol oji k

ve kült ürel varlı ğı, kıĢ, av ve sporları, festi val, sağlı k ve gençli k t uriz mi i le mevcut

di ğer t uriz m pot ansi yeli arkeol oji k dengeyi kor uma, çevreyi t e mi z ve sağlı klı t ut ma

ve güzelleĢtir me il kel eri doğr ult usunda değerlendiril mesi, kitle t uriz mi ne önceli k

veril mesi, ancak bireysel t uriz mi n i hmal edilme mesi, doğal ve kültürel çevre

değerleri ni n t uriz m a maçlı kullanı mı nda kor uma stratejileri ni n ent egrasyonun

sağlanması ilkel eri yer almakt adır. (Sezgi n, 2001)

VI. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda, (1990- 1994) turiz mi n çeĢitlendiril mesi a macı yl a

gerekli t eĢvi kl eri n uygulanması, eğitil mi Ģ personel açı ğı nı n kapatıl ması, t uri z m

alt yapı ve üst yapı kalitesi ni n artırıl ması, t ari hsel ve fi zi ksel çevreni n korunması na

özen göst eril mesi, seyahat acent eleri ni n t eĢvi k edil mesi, t uriz m mevsi mi ni uzat mayı

a maçl ayan önl e ml eri n alınması, aile pansi yonculuğunun ve sosyal t urizmi n t eĢvi k

edil mesi a maçl anmı Ģtır. (Kozak ve di ğerleri, 2000)

VII. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anı nda, (1995- 2000) t uriz m politi kası nı n ekono mi k,

sosyal ve çevre i çi n rekabet gücü yüksek ve veri mli bir t uriz m ekono mi si ni n

geliĢtiril mesi, yerel hal kın ve t uristleri n t uriz mden bekl entileri ni n karĢılanması, doğal

ve kült ürel değerleri n zengi nl eĢtirilerek sürekliliği ni n sağl anması t e mel a maçl arı

tesbit edil mi Ģtir. ( D. P. T., 2001)

Turi z mde t al ep yapısı ndaki değiĢi kli k ve yeni eğili ml er göz önüne alı narak yeni

alternatif t uriz m t ürlerini n geliĢtiril mesi ve pot ansi yel al anl arı n yaratıl ması,

böyl eli kle t uriz mi n mevsi msel ve coğrafi dağılımı nı n i yileĢtiril mesi a maçlanmı Ģtır.

Buna parel el ol arak, t uriz m sekt örünün uzun vadeli ve sağlı klı geliĢi mi ni sağl a mak

a macı na yöneli k di na mi k ve strateji k Turi z m Sekt ör Mast er Pl anı‟nı n uygul anmaya

konul ması a maçl anmı Ģtır. (Türk, 2000)

41

Pl anlı Kal kı nma Döne mi nde t uriz m sekt örüyl e il e il gili ol arak pek çok t edbir alı nmı Ģ

ve uygul anmaya kon muĢtur. BaĢl angı çt a t uriz m t al ebi ne yanıt verebilecek yat ak ve

di ğer i Ģlet mel erle il gili gereksi nmeyi karĢılamaya dönük ol arak alı nan önl e ml er,

gi derek Tür ki ye t uriz m sekt öründeki değiĢen gereksi ni ml ere göre Ģekil almı Ģtır. 1980

li yıllarla birli kte t a m anlamı yl a i vme kazanan t uriz m sekt örü, son on yılda öne mli

geliĢ mel er göst er mi Ģtir. Son yıllara kadar arz kapasitesi ni geliĢtir meyi a maçl ayan

turiz m politi kal arı yeri ni gi derek t uriz mi n çeĢitlendiril mesi, t anıt ma ve pazarl a ma,

hi z meti n kalitesi ni artırıl ması gi bi konul ar üzeri nde yoğunl aĢ maya bırakmı Ģtır.

( Kozak ve di ğerleri, 2000)

1982 yılı nda yür ürl üğe giren 2634 sayılı Turiz m Tevi k Kanunu, bugün ul aĢılan

Turi z m Endüstrisi ni n geliĢ mesi nde belirleyi ci rol oyna mı Ģtır. 2634 sayılı Turi z m

TeĢvi k Yasası nı t aki p eden on yıllı k döne m sonunda ( 1983- 1992) Türk Turi z mi

ul usl ararası rekabette yer alan bir endrüstri konu muna gel mi Ģtir. ( D. P. T., 2001)

Dünya Turi z m Ör güt ü (WT O) Tür ki ye‟yi t uriz m sekt öründe dünyada en hı zlı geliĢen

ül kel er arası nda göst er mekt edir. Dünya Turi z m Örgüt ü‟ nün yaptı ğı t ahmi nl ere göre

Tür ki ye Turi z mi 1995 yılı ndan 2020 yılı na kadar ort ala ma yüzde 5. 5 oranı nda

büyüyecektir. Bu büyüme oranı Avr upa ül keleri arası nda en yüksek 4. büyü me

oranı dır. Dünya Turi z m Ör güt ü‟nün bu açı kl a mal arı na göre Tür ki ye 2010 yılı nda

17. 1 mil yon, 2020 yılı nda 27 mil yon t urist çekecektir. Bu öngör ül ere göre Tür ki ye

2010 yılı nda 12. 5 mil yar, 2020 yılı nda 19. 8 mil yar dol ar t uriz m geliri el de edecektir.

( Turi z m Bakanlı ğı, 2001)

42

Tabl o 4. 1 Yıllar iti bari i le Tür ki ye‟ye gel en t opla m yabancı sayısı ve t urizm geliri

( Turi z m Bakanlı ğı, 1999)

YI LLAR TOPLAM YABANCI LAR TURI ZM GELĠ RĠ

1963 198841 7659

1964 229347 8318

1965 361758 13758

1966 440534 12134

1967 574055 13219

1968 602996 24082

1969 694229 36573

1970 725784 51597

1971 926019 62857

1972 1034955 103731

1973 1341527 171477

1974 110298 193684

1975 1540904 200861

1976 1675846 180456

1977 1661416 204877

1978 1644177 230398

1979 1523658 280727

1980 1288060 326654

1981 1405311 381268

1982 1391717 370320

1983 1625099 411088

1984 2117094 840000

1985 2614924 1482000

1986 2391085 1215000

1987 2855546 1721117

1988 4172727 2355295

1989 4459151 2556529

1990 5389303 3225000

1991 5517897 2654000

1992 7076096 3639000

1993 6500638 3959000

1994 6670618 4325000

1995 7726886 4957000

1996 8614085 5962100

1997 9689004 8088549

1998 9752697 7808940

1999 7487285 5203000

43

Tabl o 4. 2 Yıllar itibari ile konakl a ma tesisleri sayıları ( Turiz m Bakanlı ğı, 1999)

YI LLAR Turi z m Yatı rı m Bel geli Turi z m ĠĢlet me Bel geli

1979 265 494

1980 267 511

1981 278 529

1982 339 569

1983 376 611

1984 412 642

1985 501 689

1986 638 731

1987 892 834

1988 1268 957

1989 1662 1102

1990 1921 1260

1991 1987 1404

1992 1938 1498

1993 1788 1581

1994 1578 1729

1995 1334 1793

1996 1309 1866

1997 1402 1933

1998 1365 1954

1999 1311 1907

Tabl o 4. 3 Turi z m bakanlığı na bağlı bel geli konakla ma tesis sayıları ( Turi zm

Bakanlı ğı, 2001)

TESĠ S TÜRÜ Turi z m Yatı rı m Bel geli Turi z m ĠĢlet mesi Bel geli

OTEL 1057 1471

MOTEL 23 30

TATĠ L KÖYÜ 67 81

PANSĠ YON 123 163

KAMPĠ NG 10 12

OBERJ LER 2 7

KAPLI CA 0 0

APART OTEL 0 36

ÖZEL BELGELĠ 18 68

GOLF 3 2

MOLA TESĠ SĠ 1 0

EĞĠ TĠ M VE UYGULAMA TESĠ SĠ 4 2

OTOKARAVAN 0 0

TURĠ ZM KOMPLEKSĠ 5 2

HOSTEL 0 0

TOPLAM 1313 1874

44

4. 2 Türki ye’ de Tatil Köyl eri ni n GeliĢi mi

Bi r çok Akdeni z ül kesi nde ol duğu gi bi Tür ki ye‟de de t atil köyl eri ni n doğuĢu, kitle

turiz mi ni n i hti yaçl arı nı karĢılama çalıĢ mal arı i çi nde ol muĢt ur. Tatil köyl eri bir t urist

kitlesi ni n t uriz ml e il e ilgili konakl a ma ve rekreasyon i hti yaçl arı nı ta m ol arak

karĢılarken ül ke t uriz m endüstrisi ne de öne mli bir gelir sağl a mayı a maç edi nmi Ģtir.

( Deni zci, 1988)

Dünyada il k t atil köyü 1950 yılı nda Ġspanya Al cudi a‟da Cl ub Med t arafı ndan

kur ul urken, Tür ki ye‟de i lk t atil köyü yi ne Cl ub Me d t arafı ndan 1966 yılı nda Foça

Tatil Köyü adı yl a kurul muĢt ur. ( Kent el, 1989)

1960‟lı yıllar Tür ki ye‟de t uriz m t esisleri ni n ot el odağı nı n dı Ģı na çı kılarak

çeĢitlendi ği; çok yıl dızlı ot el, küçük ot el ve moteller, pansi yonl ar gi bi konakl a ma

tesisleri yanı nda t atil köyl eri ni n de pl anl andı ğı yıllardır. 1970‟li yıllar bu öze dayalı

çok sayı da t uriz m t esisini n t asarı mı ve yapı mı yla geç mi Ģtir. KuĢadası, Ke mer Tatil

Köyl eri; Bur hani ye, Artur, Bodr um- Dat ça Akt ur Mar mara Tatil Köyü bu döne mi

yansıtan örnekl erden bazıları dır. ( Üni gür ve Ünl ü, 1989)

1980‟li yıllar ise t urizm yapıları nı n mi marlı ğımı z günde mi nde ön sıraya çı ktı ğı

döne mdir. Bu t ari he kadar yukarı da da belirtildi ği gi bi rastlanma mı Ģ sayı da ot el,

mot el ve de tatil köyl eri yapıl mı Ģtır. ( Erkman, 1991)

Yukarı da anl atılan geliĢmel eri n sağl anması nda ilk adı m II.. BeĢ Yıllı k Kal kı nma

Pl anı il e atıl muĢtır. II.. BeĢ Yıllı k Kal kı nma Pl anında kitle t uriz mi ni n geliĢtiril mesi

ve yatırı ml arı n t uriz m pot ansi yeli ni n yüksek ol an böl gel ere yapıl ması na karar

veril mi Ģtir. Bunun doğr ultusunda büyük t urizi m pot ansi yeli ne sahi p ol an Ege ve Batı

Akdeni z Böl gel eri ni n kitle t uriz mi ni n geliĢi mi ve t uristi k yatırı ml arı n

yoğunl aĢtırıl ması a macı na en uygun böl gel er ol duğu sapt anmı Ģ ve 1969 yılı nda DPT

yükü ml ül üğünde Balı kesir‟den Ant al ya‟ya kadar ol an Ege ve Akdeni z kı yıları nda 3

k m i ç deri nli kteki kı yı Ģeri di Turi z m GeliĢ me Al anı ol arak il an edil mesi il e

Tür ki ye‟deki böl gesel öl çekt eki il k t urizim pl anl a ma giriĢi mi yapıl mı Ģtır.

( Ergenekon, 1995)

Fakat Tür ki ye t uriz mi nin ve t atil köyl eri ni n geliĢ mesi ni sağl ayan asıl adı ml ar,

Akdeni z kı yıları nı kitle turiz mi ne aç ma yönündeki en öne mli gi riĢi ml er ol an 1972

45

yılı nda uygul anmaya baĢlanan Si de Turi z m GeliĢ me Pr oj esi ve 1974 yılı nda

uygul anmaya baĢlanan Güney Ant al ya Turi z m GeliĢ me Proj esi dir.

Sonuç ol arak Tür ki ye‟nin DPT‟ ni n kur ul uĢu ve pl anlı kal kı nmanı n baĢla ması nı n

ardı ndan 1960‟lı yılları n sonuna doğr u anl a mlı bir politika eĢli ği nde hem ül keni n

he mde Ant al ya‟nı n t urizim pot ansi yeli ni artırıl ması a macı il e ul usl ararası kat kılar ve

yarıĢ mal ar yol u il e el de edilen Si de Turi z m GeliĢ me Pr oj esi ve Güney Ant al ya

Turi z m GeliĢ me Pr oj esi öne mli deneyi ml erdir. Bu deneyi ml er il e he m Türki ye he m

de Ant al ya‟da t uriz m geliĢ mi Ģ, büyük yatırı ml ar gerçekl eĢ mi Ģ, uluslararası

standartlarda yat ak kapasitesi artırıl mı Ģ, t uriz m gelirleri yüksel mi Ģ, Tür kiye kapasite

ve sunduğu kalite itibari ile Avr upa‟da il k on ül ke arası na gir mi Ģtir. ( Çubuk, 1996)

Tü m bu geliĢ mel er sonucu 1979 yılı nda t opl a m 8 ol an t atil köyü sayısı tabl o 4. 4 de

gör ül düğü gi bi 1988 sonu iti bari yle t uriz m yatırım bel geli 49 t esise, t uri zm i Ģl et me

bel geli 27 t esise ul aĢırken 1992 yılı nda t urizm yatırı m bel geli 96 t esise, t uri z m

iĢlet me bel geli 52 t esise ul aĢ mı Ģtır. 2001 yılı itibari ile Tür ki ye, t uri zm yatırı m

bel gelisi ne sahi p 67, t uriz m iĢlet me bel gelisi ne sahi p 81 tatil köyüne sahi ptir.

46

Tabl o 4. 4 Yıllar iti bari yle t atil köyü sayıları ( Yıllara göre bel geli t uriz m i Ģlet mel eri

istatisti k yıllı kları(1983-2001) ve Turi z m Bakanlı ğı nı n htt p:// www. t uriz m. gov. tr

adresi ndeki kaynakl ardan derlenerek hazırlanmı Ģtır.)

YI LLAR Ġ TĠ BARĠ Ġ LE TATĠ L KÖYÜ SAYI LARI

TURĠ ZM YATI RI M BELGELĠ TESĠS SAYI SI TURĠ ZM ĠġLETMESĠ BELGELĠ TESĠ S SAYI SI

YI L 1. Sı nıf 2. Sı nıf Topl a m 1. Sı nıf 2. Sı nıf Topl a m

1983 11 4 15 6 4 10

1984 13 6 19 7 4 11

1985 20 4 24 10 5 15

1986 22 5 27 14 9 19

1987 37 7 44 19 6 25

1988 40 9 49 21 6 27

1989 65 18 83 27 6 33

1990 74 22 96 18 28 46

1991 72 22 94 37 10 47

1992 73 23 96 43 9 52

1993 65 25 90 47 11 58

1994 64 20 84 52 12 64

1995 59 11 70 55 20 75

1996 69 10 79 47 20 67

1998 49 21 70 70 10 80

1999 48 17 65 67 12 79

2001 48 19 67 71 10 81

ġekil 4. 1 Yıllar ıtibari ıle turiz m yatırı m bel geli tatil köyü t opl a m sayıları

Toplam

15 1924 27

4449

83

96 94 9690

84

7079

7065 67

0

20

40

60

80

100

120

198

3

198

4

198

5

198

6

198

7

198

8

198

9

199

0

199

1

199

2

199

3

199

4

199

5

199

6

199

8

199

9

200

1

47

ġekil 4. 2 Yıllar itibari ile turiz m iĢlet me bel geli tatil köyü t opl a m sayıları

4. 3 Ant al ya’ da Turi z mi n ve Tatil Köyl eri ni n GeliĢi mi

„ Ant al ya‟daki Tatil Köyleri ni n Açı k Al an Kull anı mı Açı sı ndan Ġrdel enmesi‟ baĢlı ğı

altı ndaki bu t ez kapsa mı nda i ncel enen t atil köyl erini n Ant al ya‟da bul unması sebebi

ile bu böl ümde Ant al ya‟da Turiz mi n geliĢi mi konusuna deği nilicektir.

Tür ki ye‟ni n Akdeni z Bölgesi nde yer al an Ant alya sahi p ol duğu t ari hsel ve doğal

güzelli kler, el veriĢli i klimi gi bi özelli kleri ile büyük bir t urizi m pot ansi yeli ne sahi p

ol ması sebebi il e 1960‟lı yıllardan iti baren Tür ki ye‟ni n biri nci öncelik verdi ği

turizi m böl gesi dir.

Öncedende belirtildi ği gibi 1969 yılı nda Balı kesir‟den Ant al ya‟ya kadar ol an kı yı

Ģeri di ni n Turi z m GeliĢme Al anı ol arak belirlenmesi nden ar dı ndan yapılan ve

Tür ki ye‟ni n Akdeni z kı yıları nı kitle t uriz mi ne açma yönündeki il k en öneml i adı mı,

1969 yılı nda Turi z m ve Tanıt ma Bakanlı ğı nca tari hi Si de ve çevresi ndeki büyük

kesi mi hazi neye ait ol an al anda 12000 yat ak kapasitede bir t uristi k ko ml ex kur ul ması

a macı ile Si de Ul usl ararası Pl anl a ma YarıĢ ması düzenl e mesi dir. ( Çubuk, 1981)

Pr oj e al anı batı da Ku mköy‟ den doğuda Manavgat ır mağı na kadar uzanan 12 k m l i k

bir kı yı Ģeri di ni kapsa makt adır. Pr oj eni n mer kezini anti k Si de ol uĢt ur maktadır. ( T. C.

Ant al ya Valiliği, 1986)

Toplam

10 1115

1925 27

33

46 4752

5864

7567

80 79 81

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

198

3

198

4

198

5

198

6

198

7

198

8

198

9

199

0

199

1

199

2

199

3

199

4

199

5

199

6

199

8

199

9

200

1

48

YarıĢ ma sonucunda birinci ol an pr oj e 1972 yılında uygul anmaya baĢlanmı Ģtır.

Pr oj eni n hedefi ül ke düzeyi ndeki t uriz m hareketleri ni n, t uristi k akı mı n, Ġstanbul‟dan

Ege ve Akdeni z‟e yayılması nı ve bir t atil t urizmi hali ne gel mesi ni sağl a maktır.

( Çubuk, 1981)

Ant al ya‟da t uriz mi n geliĢ mesi ni sağl ayan i ki nci en öne mli adı m i se Güney Ant al ya

Turi z m GeliĢ me Proj esi dir. ( Çubuk, 1981)

Ant al ya kenti, proj e al anı n da bağı mlı ol duğu t uristi k böl ge mer kezi ni

ol uĢt ur makt adır. Pr oj enin a macı belirlenen pr oj e al anı üzeri nde t opl umsal ve t ekni k

alt yapı nı n t a ma mı nı içeren ve 1995 yılı na kadar 38000 yat ak kapasitesi ni n

yaratıl ması ve pr oj e al anını n he m Tür k he m de ul uslararası kitle t uriz mi ni n hi z meti ne

sunul ması dır. Ġ mar Ġskan Bakanlı ğı, Turi z m Tanıt ma Bakanlı ğı ve Or man

Bakanlı ğı nca ort akl aĢa hazırlanarak, Ġ mar Ġskan Bakanlı ğı nca 7. 7. 1972 t ari hi nde

tasti k edilerek yür ürl üğe giren Güney Ant al ya Turi z m GeliĢ me Pr oj esi ile il gili

pl anla ma çalıĢ mal arı 1974 yılı nda baĢl a mı Ģ, 1976 yılı nda 1/ 25000 Çevre Düzeni

Pl anı ve fi zi bilite çalıĢ mal arı bitirilerek kredi t e mi ni i çi n Dünya Bankası na

baĢvur ul muĢ, kredi ni n veril mesi 1978 yılı nda mü mkün ol muĢt ur. ( T.C. Ant al ya

Valili ği, 1986)

Güney Ant al ya Turi zm GeliĢ me Pr oj esi uygul a ması özelli kle 1981 yılı ndan

baĢl ayarak büt ünü ile kontrol altı na alı nmı Ģ, bi rçok t esisi n i nĢaatı 1982 yılı nda

baĢl a mı Ģ, di ğerleri ni n de baĢl a ması i çi n bağl antılar sağl anmı Ģtır. ( T.C. Ant al ya

Valili ği, 1986)

Pr oj e 1987 yılı na kadar ana il ke ve hedefleri nde bir sapma göst er me mekl e birli kt e

1988 yılı nda büyük bi r revi zyon geçir mi Ģ ve bunl ar pl ana yansıtılmı Ģtır. Bu

değiĢi klikl er arası nda kıyılardaki t arı m al anl arı nın bir böl ümünün ot el ve t atil köyü

kullanı mı na açıl ması, Göynük‟teki ka mpi ng ve günübirli k al anl arı nı n otel ve t atil

köyüne tahsis edil mesi bul unmakt adır. ( Akı ncı oğlu, 1996)

Bu geliĢ mel er dol ayısı ile ot el ve t ezi n konusunu ol uĢt uran t atil köyl eri nin sayısı nı n

art ması nda et kili ol muĢt ur.

49

Güney Ant al ya Turi z m GeliĢ me Pr oj esi ni n pr oje al anı Ant al ya Ti caret Li manı il e

güneybatı daki Geli donya bur nu arası nda kal an 80 k m uzunl uğunda ve 3 ile 10 k m

arası nda değiĢen bir kı yı bandı nı kapsa makt adır. (Ke mer Turi z m Müdürl üğü, 1985)

Kı saca 1969 yılı nda Türki ye‟ni n Akdeni z kı yılarını kitle t uriz mi ne aç ma yönündeki

ilk en öne mli adı mı olan ve 1972 yılı nda uygul anmaya baĢl anan Si de Turi z m

GeliĢ me Pr oj esi ve aynı a maç doğr ult usunda iki nci öne mli adı m sayılan Güney

Ant al ya Turi z m GeliĢ me Pr oj esi Tür ki ye t urizi mi ni n geliĢ mesi nde öncül ük yapan en

öne mli ol ayl ardır. Bu pr oj el er ile Ant al ya ve çevresi nde yatırı m yapmak i st eyen

giriĢi mcilere yüksek t eĢvi k kredileri ni n de veril mesi, bunun sonucunda burada

yapılan yatırı ml ar il e konakl a ma t esisleri ni n ve de bir konakl a ma t esis tür ü ol an ve

de kitle t uriz mi ne hi z met veren t atil köyl eri ni n sayısı nı n ve yat ak kapasitesi ni n

art ması nda öne mli geliĢmel er sağl anmı Ģtır.

Tabl o 4. 5 Tür ki ye‟ni n turiz m pot ansi yeli yüksek illeri ndeki konakl a ma t esis sayıları

( Turi z m Bakanlı ğı, 2001)

TESĠS SAYI SI

Ġ L ADI Turi z m yatırı mı bel geli Turi z m iĢlet mesi bel geli TOPLAM

ANTALYA 333 441 774

MUĞLA 354 290 644

ĠSTANBUL 83 264 347

Ġ ZMĠ R 60 138 198

AYDI N 56 118 174

TÜRKĠ YE 1313 1874 3187

Gör ül düğü gi bi Tür kiye‟deki di ğer t uriz m merkezl eri arası nda en çok t uriz m t esis

sayısı na sahi p il olarak Ant al ya biri nci sırada gel mekt edir.

50

5. ANTALYA’ DAKĠ TATĠ L KÖYLERĠ NĠN AÇI K ALAN KULLANI MI

AÇI SI NDAN Ġ RDELENMESĠ

5. 1 ÇalıĢ manı n Kapsa mı

Tür ki ye‟ni n Batı Akdeniz böl gesi nde yer al an Ant al ya gerek eski uygarlı kl arı n

bıraktı ğı eserler, gerekse coğrafi konu mu, i kli mi ve doğal güzelli kleri ile Tür ki ye‟ni n

en öne mli t uristi k mer kezl eri nden biri dir. ( T. C. Ant al ya Valili ği, 1986)

Hatt a sahi p ol duğu milli par kl arı, mesire yerleri, ır mak ve Ģel aleri, dağcılı k ve kayak

i mkanl arı il e dağ t urizmi , av t uriz mi ve de mağara t uriz mi pot onsiyeli ne sahi p

ol ması, ayrıca çok zengin fl oraya sahi p ol an ormanl arı ile Ant al ya‟nı n Tür ki ye‟ni n

en öne mli t uristi k mer kezi ol duğunu söyl enebilir.

Ant al ya‟nı n di ğer öne ml i t uristi k mer kezlerden farkı yal nı z t ek bir t urizm çeĢi di ni

sunması yeri ne neredeyse t üm t uriz m çeĢitleri ni bi r arada sun ması dır. Aynı anda

deni z, ku mu ve sahip ol duğu kayak i mkanl arı ile dağ t uri z minden de

yararlanıl makt adır. Ayrıca Ant al ya 640 k m il e Tür ki ye‟ni n en uzun deniz kı yı sı na

sahi p ol an ili dir. Dağl arın deni ze parel el uza ması i l e pl aj uzunl uğu da artmakt adır.

( T. C. Ant al ya Valiliği, 1986)

Ant al ya‟da genel ol arak tipi k Akdeni z i kli mi ni n gör ül düğünü söyl eyebiliriz. Yazl ar

uzun, sı cak ve kurak kıĢlar kı sa, ılı k ve yağıĢlıdır. Yıllık ort ala ma sı caklık 19. 0 o C

iken yazı n ortala ma sı caklı k 28- 36 o C arası nda değiĢ mekt edir. Yazı n en düĢük deni z

sıcaklı ğı Ocak ve ġubat ayl arı nda ( 10. 0 o C), en yüksek deni z sı caklı ğı

Te mmuz( 31. 1o C) ve Ağust os(30. 5 o C) ayl arı nda gör ül ür. Deni z suyu sıcaklı ğı nı n

yıllı k ortala ması 21. 5 o C dir.( Ke mer Turiz m Müdürl üğü, 1985)

Yazı n sı caklı k sı caklı k göl gede 40 o Cyi aĢabilirken, kı Ģı n sı caklı ğı n 0 o C altı na

düĢ mesi çok seyrektir. Te mmuz ayı ort ala ması 28, 2 o C, ocak ayı ort ala ması 10, 0 o C

dir. ( Büyük Larousse Sözlük ve Ansi kl opedisi, 1973)

51

ġi mdi ye kadar kaydedilmi Ģ en düĢük sı caklı k (5 ġubat 1950) - 4. 6 o C, en yüksek

sıcaklı k (16 Te mmuz 1977) 44. 7 o C olarak kaydedil mi Ģtir. ( Kılıç, 1986)

Ant al ya‟da yağıĢlar bol ol makl a birli kte kı Ģ etrafı nda ve özelli kle bu mevsi mde

kü mel enmi Ģtir. Yıllı k yağıĢ ort ala ması 1030 mm dir. ( Büyük Lar ousse Sözl ük ve

Ansi kl opedisi, 1973)

Yör ede 1 Ni san ve 31 Kası m arası nda 240 gün kadar deva m eden bu i klim böl geni n

turiz m mevsi mi ni n uzun ol ması nda öne mli bir f akt ör ol ması sebebi i le t uri z m

pot ansi yeli ni artıran öneml i bir fakt ördür. Neredeyse her ay deni ze girilebilir. ( T. C.

Ant al ya Valiliği, 1986)

Tabl o 5. 1 Ant al ya‟ya gelen t urist sayıları ( T. C. Ant al ya Valili ği Çevre Ġl Müdürl üğü,

2000)

YI LLAR TURĠ ST SAYI SI

1980 28925

1981 32710

1982 40276

1983 64206

1984 81172

1985 188000

1986 90019

1987 204160

1988 368291

1989 600087

1990 808379

1991 637341

1992 1120594

1993 1182958

1994 1133140

1995 1903822

1996 2526314

1997 2862719

1998 2539397

Sahi p ol duğu t üm bu avant ajlar bakı mı ndan t üm yıl boyunca t uriz m i çi n el veriĢli

ol ması, gerek dıĢ gerekse i ç t uriz m i çi n t erci h edil mesi, dol ayısı yl a Tür k ve yabancı

ser maye gr upl arı nı n da konakl a ma t esisi yatırıml arı nı böl gede yap ma giriĢi ml eri

52

Ant al ya‟nı n Tür ki ye‟ni n t uriz m pot ansi yeli ni n en yüksek ve de gerek t atil köyl eri

gerekse di ğer konakl a ma t esisleri ni n en yoğun bulunduğu böl ge ol ması nı sağl a mı Ģtır.

Tü m bu sebebl erden dol ayı „ Ant al ya‟da Tatil Köyl eri ni n Açı k Al an Kull anı mı

Açı sı ndan Ġrdel enmesi‟ baĢlı ğı altı ndaki bu t ez kapsa mı nda Ant al ya araĢtır ma al anı

ol arak seçil mi Ģtir.

ÇalıĢ ma i ki aĢa madan oluĢ makt adır:

Analiti k çalıĢ ma- Ant al ya‟da seçilen 14 t atil köyünün t asarı m il kel eri ve genel

yerleĢi m düzeni açısı ndan irdel enmesi çalıĢ manın analiti k kı s mı nı ol uĢt ur makt adır.

Seçil mi Ģ ol an 14 t atil köyünün t asarı mcıları ile yapılan gör üĢ mel er sonucunda t atil

köyünün t asarı mı nı yönl endiren a macı n, t asarı m il kel eri ni n belirlenmesi t atil

köyünün t asarı m il kel eri açısı ndan irdel enmesi ni kıs mı nı ol uĢt ururken, tatil köyü

pr ogra mı ana bileĢenlerini ol uĢt uran konakl ama, genel, açı k spor tesisleri ve

ot oparkı n arazi ni n bi çi mine göre arazi üzeri nde yerleĢ me düzenl eri ni n belirlenmesi

ve de t atil köyünün açık ve kapalı al anl arı nı n hesapl anı p ki Ģi baĢı na düĢen al anı n

belirlenmesi, analitik çalıĢ manı n t atil köyl eri nin genel yerleĢi m düzeni açı sı ndan

irdel enmesi kıs mı nı ol uĢtur makt adır.

Tabl o 5. 2 Ġncel enen tatil köyl eri

TATĠ L KÖYÜ ADI BULUNDUĞU YER

1. Ul usoy Tatil Köyü Ant al ya- Ke mer/ Göynük

2. Cl ub Kast alia Ant al ya- Al anya

3. Maj est y Cl ub Ke mer Ant al ya- Ke mer/ Göynük

4. Sali ma Tatil Köyü Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

5. Renaissance Ant al ya Resort Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

6. Gri da Village Ant al ya- Bel ek

7. Cl ub Ast eria Ant al ya- Bel ek

8. Cl ub Phaselis Ant al ya- Ke mer/ Göynük

9. Cl ub Zi gana Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

10. Cl ub Aqua marı ne Ant al ya- Ke mer/ Bel di bi

11. Paradise Si de Beach Ant al ya- Manavgat/ Si de

12. Al di ana Si de Ant al ya- Manavgat/ Si de

13. Cl ub Mega Saray Ant al ya- Bel ek

14. Merit Arcadi a Ant al ya- Bel ek

Sosyol oji k çalıĢ ma- Tatil köyl eri ni n açı k al anl arını n t asarı mı açısı ndan kullanı cı

me mnuni yeti ni n belirlenmesi çalıĢ manı n sosyol ojik böl ümünü ol uĢt ur makt adır. Ġl k

53

aĢa mada i ncel enen 14 t atil köyünden anket yapılması na i zi n verilen 7 t atil köyünde

topla m 100 ki Ģi il e yapı lan anket çalıĢ ması na göre kullanı cıları n t atil köyl eri nden

genel bekl entileri belirlen meye çalıĢıl mı Ģ, i ki nci aĢa mada bu 7 t atil köyü i çi nden

seçil mi Ģ ol an i ki t atil köyünde kullanı cılarla yapılan anket çalıĢ ması ile kullanı cıl arı n

me mnuni yeti belirlenmeye çalıĢıl mı Ģtır.

Tabl o 5. 3 Anket yapılan tatil köyl eri

TATĠ L KÖYLERĠ YAPI LAN ANKET SAYI SI

CLUB SALĠ MA 26

MAJ ESTY CLUB KE MER 20

CLUB AQUAMARI NE 15

ALDI ANA SI DE 12

MERĠ T ARCADI A 12

CLUB PHASELI S 10

CLUB MEGA SARAY 5

TOPLAM 100

54

5. 2 ANTALYA’ DAKĠ TATĠ L KÖYLERĠ NĠ N TASARI M Ġ LKELERĠ VE

GENEL YERLEġĠ M DÜZENĠ AÇI SI NDAN ĠRDELENMESĠ

5. 2. 1 Ant al ya’ daki Tatil Köyl eri ni n Tasarı m Ġl kel eri

5. 2. 1. 1 Ul usoy Tatil Köyü ( Al p Or han ile görüĢme- 25. 12. 2001)

1. GiriĢ 2. Kabul bi nası 3. Tenis kortları 4. Sauna 5. Oyun 6. ÇarĢı 7. Çok a maçlı sal on 8. Rest oran 9. Havuz 10. Anfi-

tiyatro ve pool bar 11. Çocuk kl übü

ġekil 5. 1 Ul usoy Tatil Köyü yerleĢi m Ģe ması

1989 yılı nda i Ģlet meye açılan Ul usoy t atil köyü Güney Ant al ya Ke mer, Göynük

mevkii nde yer al makt adır.

Ul usoy Tatil Köyünün t asarı m aĢa ması nda a maçl anan doğayı mü mkün ol duğunca

zedele meyen bul unduğu yöreni n mi mari özelli kleri ni yansıtan bir t atil köyü

yarat maktır. Bunun i çi n de Ant al ya Kal ei çi kent dokusu t atil köyünün t asarı m

aĢa ması nda ör nek alı nmı Ģtır. Kal eiçi kent dokusu t atil köyünün yerleĢi m dokusuna

yansıtılırken t aklitçilik t arzı yeri ne, yöreni n mi mari özelli kleri ni modern bir

yor uml a ma ile yansıt mak terci h edil mi Ģtir.

55

Bu yakl aĢı ma göre t atil köyü i ki kı s ma ayrıl makt adır: Kal ei çi ve kal edıĢı evl eri. Ana

aks boyunca aksı n her iki yanı ndaki yapılar Kal eiçi ol uĢt ur makt adır ve t üm bu

yapılar t aĢtır. Kal e dı Ģı yapıları yani yat ma ünitel eri i se göl ge sağl a ma a macı il e

mü mkün ol duğunca az ağaç firesi ver me hedefi ile mevcut ağaçl arı n dur umuna göre

yerleĢtirilen bi na zi ncirlerinden ol uĢ makt adır.

Ul usoy Tatil Köyünün genel yerleĢi m yapısı i ncel endi ği nde Ģu unsurl ar göze

çarpmakt adır:

Tatil köyü deni z cephesi dar bir arazi ye sahi p olduğundan dol ayı deni z cephesi

tümü ile genel tesislere ayrıl mı Ģtır.

Tatil köyü kabul bi nası ndan baĢl ayı p deni ze di k inen ve deni ze parel el ol an yat ak

üniteleri ni n dar yolları nı da t opl ayan, daha sonra çok a maçlı bir sal on i çeren ahĢap

bir yapı nı n altı ndan geçerek yüz me havuzu, anfi-tiyatro, restaurant gi bi genel

tesisleri n bul unduğu merkeze ul aĢan bir ana aks boyunca t asarlanmı Ģtır. Kabul

bi nası ndan baĢl ayı p denize di k i nen bu ana aksı n çok a maçlı bir sal onu i çeren ahĢap

yapı ya ul aĢ madan önceki böl ümünün her i ki yanındaki t aĢ yapılar sauna, masa t enisi

gi bi oyunl arı n yer al dı ğı yapılara ve alıĢ-veriĢ ünitel eri ne ayrıl mı Ģtır.

YerleĢi m Ģe ması nda da gör ül düğü gi bi t üm genel t esisler arası ndaki uzaklı kl ar

mi nu mu m t ut ul arak tesisler arası nda görsel iletiĢim sağl anması a maçl anmı Ģtır.

Anfi-ti yatro ve bar birli kte çözüml enmi Ģtir. Anfi-tiyatronun gel eneksel koltukl arı

bal konl ara alı nmı Ģ, sahneden sonra gel en dans pi sti nden sonra da masal arı n

yerleĢtirildi ği seyir al anı ise bar mekanı i çi nde çözü ml enerek anfi -ti yatro ve bar

birleĢtiril mi Ģtir.

Di sko ise anfi-tiyatro sahnesi altı nda çözüml enmi Ģtir.

Çocuk oyun al anı anfi-tiyatronun he men yanı nda deni z tarafı nda yer al maktadır.

Ma nzara fakt örü di kkat e alı narak rest aurantı n yer seçi mi nde rest aurant –yüz me

havuzu ve restaurant-deniz iliĢkisi kurul acak Ģekilde çözüml enmesi ne gi dilmi Ģtir.

56

5. 2. 1. 2 Cl ub Kastali a ( Cafer Bozkurt ile görüĢ me-07. 12. 2001)

1. GiriĢ 2. Kabul bi nası 3. ÇarĢı 4. Anfi-ti yatro 5. Café-ba 6. Yüz me havuzu 7. Rest oran 8. Spor tesisleri 9. Servis bi nası

ġekil 5. 2 Cl ub Kast alia yerleĢi m Ģe ması

1985 yılı nda t a ma mı i nĢa edilen Cl ub Kast alia, 85 met re gi bi kı sa bir deni z cephesi ne

sahi p ol up dar ve uzun bir arazi üzeri nde kur ul muĢt ur. Kuzey sı nırı Ant alya- Al anya

karayol u il e sı nırlı ol an tatil köyü ile karayol u arası nda bir t epe bul un makt adır. Bu

tepe ile tasarı mcı mi cro-kli ma yarat mayı a maçl amı Ģtır.

Tatil köyü t asarı mcısı az yapı yoğunl uğu ile doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ bi r mekan

yarat mayı a maçl a mı Ģtır.

Cl ub Kast alia‟nı n t asarım aĢa ması nda t asarı mcı yı yönl endiren il ke çok kı sa bir deni z

cephesi ne sahi p ol ması nedeni il e, deni ze di k i nen sokakl ar il e avl ul u yat ak ünit eleri

yarat arak peyzajı zengi nleĢtir mek ve deni z manzarası nı arat ma maktır.

Ġki katlı on t ekrardan ol uĢan 50 yat aklı, avl ul u yatak üniteleri ile he m konfor he m de

mi cro-kli ma yarat mak amaçl anmı Ģtır.

Cl ub Kast alia‟nı n 2001 son vazi yet planı i ncel endiği nde Ģu nokt alar öne çık mı Ģtır:

Dar bir arazi ye sahi p olan Cl ub Kast alia‟nı n yat ak üniteleri genel t esisl eri n

gür ült ü ve yoğunl uğundan et kilenme mesi sebebi ile genel t esisleri n ar kası nda ve

mü mkün ol duğunca uzağında yer al makt adır.

Personel l oj manl arı t atil köyünün he men giriĢi nde he m genel t esisal anl arı he m de

yat ak üniteleri ile mü mkün ol duğunca hi ç bir iliĢki i çi nde ol mayacak Ģekilde arazi ni n

en uç nokt ası nda pl anlanmı Ģtır.

57

Spor al anl arı, arazi ni n deni ze en uzak nokt alarından biri nde, t epeni n he men

biti mi nde genel tesis ve yat ak üniteleri ni n arkası nda pl anl anmı Ģtır.

Anfi-ti yatro, yüz me havuzu, açı k ve kapalı restaurant, café, pool bar, çarĢı ve

kabul bi nası ndan ol uĢan genel t esisler, zat en dar bir deni z cephesi ne sahip ol an t atil

köyü arazisi nde yat ak üniteleri ile deni z arası nda gece ve gündüz canlı kal acak ve

maxi mu m iliĢki sağl ayacak Ģekil de bir arada tasarlanmı Ģtır.

Vazi yet pl anı i ncel endiği nde Sali ma Tatil Köyü‟ nde ol duğu gi bi, yat ak

üniteleri nden genel t esislere ul aĢ mak i steyenl eri ilk önce çarĢı dan geçiri p daha sonra

genel tesislere yönl endirici tam anl a mı ile bir ana aks mevcut değil dir.

Son ol arak di ğer t atil köyl eri ni n t ersi ne Cl ub Kast alia zat en var ol an bit ki

ört üsüne sahi p (ça m ağaçl arı gi bi) bir al anda değil, t a ma men ağaçsı z ve çorak bir

arazi de kurul muĢt ur.

58

5. 2. 1. 3 Majesty Cl ub Ke mer ( Al p Or han ile görüĢ me- 25. 12. 2001)

1- Mutfak ve restaurant 2. Kabul 3. Tiyatro 4. ÇarĢı ve bar 5. Türk ha ma mı 6. Özel restaurant 7. Fit nees ve tenis bar

8. Tenis kortları 9. Servis 10. Gece klübü 11. Çocuk kl übü 12. Personel lokant ası 13. Personel yat ma üniteleri

14. Basket bol 15. Fut bol

ġekil 5. 3 Maj est y Cl ub Ke mer yerleĢi m Ģe ması

1987 yılı nda 900 yat ak kapasitesi ile i Ģlet meye açılan Maj est y Cl ub Ke mer Ant al ya

Ke mer Göynük mevkii nde yer al makt adır.

Tatil köyünün mi mari t asarı mı nı yönl endiren a maç t atil köyünün i çi nde bul unduğu

yöreni n fi zi ksel ve kült ürel yaĢa mı il e uyu m i çi nde bir köy ol uĢt ur maktır. Bu a maca

uygun ol arak t atil köyünün i çi nde bul unduğu yörede kullanılan mi mari prensi bl er

çağdaĢ bir yorum ile tatil köyüne uygul anmı Ģtır.

Tatil köyünün vazi yet planı i ncel endi ği nde Ģu unsurlar öne çı kmakt adır:

59

Tatil köyünün ol dukça sı nırlı bir al an i çi nde ol ması sebebi il e anfi -

tiyatro, yüz me havuzu ve çevresi, çocuk oyun al anı çarĢı ve restaurant gi bi genel t esis

al anl arı mü mkün ol duğunca dar bir al an üzeri nde birbirleri ne çok yakı n bi r konu mda

yerleĢtiril mi Ģtir.

Yüz me havuzu ve anfi-tiyatro bu sebebl e aynı al an i çi nde birbirleri ile i çi çe, bar

ise i kisi arası nda ort ak kullanı ma sahi p bağl ayı cı bir iĢlev üstlenecek Ģekil de

tasarlanmı Ģtır. Böyl ece anfi-ti yatro, bar ve havuz il e i çiçe yerleĢtirilerek günün her

saati nde t atil köyünün yaĢa m pr ogra mı nı n bir parçası ol ması ve i nsanl arı n

kullanı mı na açı k ol ması sağlanmı Ģtır.

ÇarĢı, kabul böl ümünden genel t esis al anl arı na gi den ana aks il e genel t esis

al anl arı ndan yat ma üniteleri ne gi den aksı n kesiĢtiği yerde yol üst ü alıĢveriĢ ünitel eri

ol arak yerleĢtiril mi Ģtir.

Di sco, yat ak üniteleri nden uzak, t atil köyünün en uç nokt ası nda yerleĢtirilmi Ģ ve

ses yalıtı mı sağl anmı Ģtır.

AhĢap at öl yesi, depol ar, ça maĢırhane gi bi ünitel eri i çeren servis bl oğu t atil

köyünün he men giriĢi nde, ot aparkı n yanı nda, yat ak üniteleri ve genel tesislerden

uzakt a bul unmakt adır.

Personel l oj manl arı ve personel ye mekhanesi, kapalı ana restaurantı n her i ki

yanı nda yer al makt adır.

Özel restaurant ise deni z ile görsel iliĢki içi nde sahilde yer al makt adır.

Yat ak üniteleri deni ze dik i nen dar sokakl ar üzerinde ve geniĢ ağaçlı klı alanl ar

etrafı nda t asarlanmı Ģtır. Yat ak üniteleri ni n bu yeĢil al anl ara yönl endiril mesi il e

odal arı n t ek yöne cephe ver mesi sağl anmı Ģtır. Böyl ece yat ak üniteleri i çi n manzara,

ses yalıtı mı ve mahre mi yet sağl anmı Ģtır

Tatil köyünün batısı nda di ğer uç nokt ası nda bulunan t enis kortları ndan ol uĢan

spor al anı gür ült ü ve manzara açısı ndan çit ve bitki sel el e manl ardan ol uĢan kapatıcı

el e manl ar il e gi zlenmi Ģtir. Ayrı ca bu al anda bir t enis barı ve fit ness mer kezi

bul unmakt adır.

60

Kabul bi nası na gi den yol üzeri nde t atil köyünün he men giriĢi nde birer t ane

basket bol ve f ut bol sahası bul unmakt adır. Ġnsanl arın ancak sı caklı k sebebi ile akĢa m

üst ü bu t esisleri kullanalacakl arı ve de i nsanl arı n bu saatlerde yat ak üniteleri yeri ne

genel t esis al anl arı nda bul unacakl arı düĢünül ürse buranı n gür ült ü açı sından çok

fazla üretici nokt alar ol duğu düĢünül meyebilir.

Tatil köyünde t atil köyünde konakl ayan kiĢilerle anket çalıĢ ması yapıl mı Ģtır. Anket

çalıĢ ması nı n sonuçl arı bölüm 5. 4. 2‟de veril mi Ģtir.

61

5. 2. 1. 4 Sali ma Tatil Köyü ( Prof. Dr. Mi ne Ġnceoğlu ile görüĢ me- 08. 11. 2001)

1. GiriĢ 2. Tenis kortları 3. Anfi-ti yatro 4. Di sko 5. Yüz me havuzu 6. Çocuk kl übü 7. Rest oran 8. Dükkanl ar avl usu 9. Kabul

avl usu 10. Servis

ġekil 5. 4 Sali ma Tatil Köyü yerleĢi m Ģe ması

Ke mer, Bel di bi‟nde ça m ağaçl arı ile kaplı bir alanda 1989 yılı nda kur ulmuĢ ol an

Sali ma Tatil Köyü‟ nün tasarı mı nı yönl endiren ana hedef, i çi nde bul unduğu doğal

çevreye ol abil di ği nce uyan, saygılı, onu boz mayan ve geç mi Ģi n bir t akım mi mari

öğel eri ni t aklit et meyen sade, modern ve f onksiyonl ara cevap veren bir t atil köyü

yarat maktır. Bu a macı gerçekl eĢtir mek i çi n t asarımcı yı yönl endiren mi mari kriterleri

Ģöyl e sıralayabiliriz:

Sali ma‟ nı n t asarı mı nı yönl endiren öne mli bir fakt ör sokak unsurudur. Yat ak

üniteleri i çi nden geçen ve i nsanl arı çarĢı ya yönlendiren aksl arı ol uĢt uran sokakl ar

ol uĢt urul muĢ, böyl ece i nsanlar genel t esislere gitmek i çi n çarĢı dan geç mekt edirler.

Ayrı ca bu sokakl arı ol uĢt ururken i nsanl arı n konakl adı kl arı yat ak üniteleri ni

bul unduran sokakl arı tanımal arı içi n sokak baĢlangıçları nda farklılıklar yaratıl mı Ģtır.

Uzun, dar, deni ze cephesi dar ol an bir arazi ye sahi p ol duğundan deni ze cephesi

dar ol an di ğer benzerlerinde ol duğu gi bi deni z cephesi t a ma mı ile rest oran, havuz,

anfi-tiyatro gi bi genel tesislere ayrıl mı Ģtır.

Akdeni z köyü i majı na uygun ol arak baĢl angıçta yat ak üniteleri nde kli ma

kull nıl mayacağı düĢünüldüğünden sokakl arı oluĢt uran yaya aksl arı ve aralı klı

yerleĢtirilen yat ak üniteleri sayesi nde deni zden gel en seri n r üzgarı n i çeri gir mesi il e

bir mi cro-kli ma ol uĢt urulması a maçl anmı Ģtır.

62

Genel t esislerden uzakt a pl anlanmı Ģ ol an az katlı bi nal ardan ol uĢan ol uĢan yat ak

üniteleri genel t esis alanl arı nı n gür ült üsünden rahatsız ol ma mal arı içi n genel

tesislerden uzakt a pl anlan mı Ģtır.

Bul unduğu doğal çevreye uyan ve saygılı ol ma hedefi ne uygun ol arak mü mkün

ol duğunca doğal ört ü korun muĢ, mevcut ağaçl ar kesil me mi Ģtir.

ĠĢlet me anl ayıĢı na uygun ol arak i nsanl arı konakl ama üniteleri nde daha az za man

geçir mel eri ve gr up ol arak ot ur mal arı na ol anak sağl a ma ması i çi n bir t akım t asarı m

ilkeleri uygul anmı Ģtır. Bal konl arı n küçük ol ması, terasları n ol ma ması gi bi.

Rest aurant parçal anarak monot onl ukt an kaçı nma a maçl anmı Ģtır.

Personel l oj manl arı t atil köyünün en uzak böl gesi nde giriĢ al anı na yakı n yer de

pl anlanmı Ģtır.

Di sco yat ak üniteleri nden en uzak nokt alardan biri nde anfi -ti yatronun he men

altı nda pl anlanmı Ģtır.

Yüz me havuzu ve pool bar iliĢkisi kur ul muĢt ur. Pool barda böyl ece i nsanl arın gün

boyunca bir takı m ani masyon faliyetleri ne katıl maları sağl anmakt adır.

Rest aurantı n deni z ile görsel iliĢkisi ni n kurul ması a maçl anmı Ģtır.

Spor alanl arı gürült ü açısından yat ak üniteleri nden uzakt a tasarlanmı Ģtır.

Kabul avl usu, sanat at ölyesi, dükkanl ar avl usu, çarĢı genel aks üzeri ndedir ve

genel tesislere bağl anmakt adır.

Sali ma‟ nı n t asarlanma aĢa ması nda verilen bir t akı m kararlar sonradan i Ģl et me

sahi bi ni n i stekl eri doğr ult usunda yapıl ma mı Ģ, değiĢtiril mi Ģtir. Ör neği n yat ak

üniteleri ni n dı Ģ mer di venleri nde t atil köyünün i çi nde bul unduğu yöreye uygun ol arak

kullanıl ması na karar verilen kapl a ma el e manı yeri ne, Ġt al ya‟da gör ül üp beğenil en

el e manl ar kullanıl mı Ģtır.

Sali ma Tatil Köyü‟ nde gel ecekt e kı Ģ t uriz mi ne de hi z met et mesi i çi n bir ot el bl oğu

yapıl ması düĢünül mekt edir. Bu baĢl angı çta a maçlanan t atil köyü felsefesi ne t ers

düĢ mekt edir.

63

Tatil köyünde t atil köyünde konakl ayan kiĢilerle anket çalıĢ ması yapıl mı Ģtır. Anket

çalıĢ ması nı n sonuçl arı bölüm 5. 4. 1‟de veril mi Ģtir.

64

5. 2. 1. 5 Renaissance Antal ya Resort ( Erte m Ert unga ile görüĢ me- 9. 1. 2002)

ġekil 5. 5 Renaissance Ant al ya Resort yerleĢi m Ģeması

1988 yılı nda i nĢaası bitirilen 5 yıl dı zlı ot el 80. 000 metrekareli k bir arazi üzeri nde

pl anlanmı Ģtır. Bir t atil köyünün i çi nde bul undur duğu f onksi yonl arı da i çi nde

bul unduran bu ot eli n tasarı mı nda hedeflenen ot eli n üzeri nde kur ul duğu yeĢil

dokunun i çi ne sakl anması, doğa ile büt ünl eĢmesi il e gör ünmeyen bir mi mari

yarat maktır. Bu hedefe uygun ol arak ça m ağaçları nı n bul unduğu ot el arazisi i çi nde

hi ç ağaç kesil me mi Ģtir.

Ön t arafı nda geniĢ geniĢ bir ku msal il e deni z manzarası na sahi p ol an arazi aynı

za manda ar ka t arafı nda da Bey Dağl arı nı n muht eĢe m manzarası na sahi ptir. Bu

sebebl e ot el bl oğu arazini n mü mkün ol duğunca ar ka t arafı na alı nmı Ģ, böyl ece he m

genel t esisleri n gür ült üsünden uzak, saki n bir orta m yaratıl mı Ģ he m de ot eli n bir

taraftan deni z bir taraftan dağ manzarası na haki m(dönük) ol ması sağlanmı Ģtır.

65

Ot eli n arazi ni n mü mkün ol duğunca arazi ni n arka kı s mı na alı nması il e ot eli n önünde

deni ze doğr u uzanan farklı rekreasyon al anl arını barı ndıran geniĢ yeĢil al anl ar

ol uĢt urul muĢt ur.

Ar azi ni n i çi nde ayrıca 40 villa bul unmakt adır. Apart-otel ol arak adl andırılabilecek

ol an bu i ki katlı yapılar oteli n ana idaresi ne bağlı dır.

Ot el ve açı k al anl arı n tasarı mı nda, farklı rekreasyon al anl arı nı n yer seçi mi nde Ģu

unsurlar ortaya çı kmakt adır:

Vazi yet pl anı i ncel endiği nde farklı rekreasyon al anl arı nı n arazi ye bir mer kez

ol uĢt ur mayacak Ģekil de dağı nı k ol arak yerleĢtirildi ği gör ül mekt edir. Ġncelenen di ğer

tatil köyl eri nden farklı ol arak bu t asarı m prensibi il e farklı rekreasyon al anl arı nı n

doğaya uygun ol arak, doğa ile büt ünl eĢ mesi, doğada sakl anması amaçl anmı Ģ,

böyl ece monot onl ukt an da kaçı nıl mı Ģtır. Ġnsanlar açı k al anl arda dol aĢırken, farklı

rekreasyon al anl arı belli bir siste me uy mayarak birdenbire, sürprizli Ģekilde ort aya

çı kmakt adırlar. Bu al anları n uygun bit kisel t asarı m il e bit kilerle gi zl enmesi il e de

sürpriz daha da kuvvetlendiril mi Ģtir.

Vazi yet pl anı na bakıl dığı nda göze çarpan diğer bir unsur da di ğer t atil

köyl eri nden farklı ol arak i nsanl arı belli bir doğrult uda yönl endiren belirgi n bir ana

aksı n ol madı ğı dır. Deni ze doğr u i nen dört aks bulun makt adır. Bu bir önceki maddede

bahsedilen tasarı m prensibi ne uygun ol arak gerçekleĢtiril mi Ģtir.

Spor al anl arı nı n yer seçimi ndeen uygun ol an al an önceden bir dere yat ağı na sahi p

ol duğu ve bundan öt ürü i nĢaat yapıl ması nı n i mkansı zlığı sebebi il e pl angör ül düğü

yer seçil mi Ģtir.

Ana havuz, çocuk havuzu, su kaydırakları nı n ve çocuk kl übünün bul unduğu bu

yer arazi ni n en sessiz, saki n, denize en yakı n, geniĢ alanı ol duğu içi n seçil miĢtir.

Çocuk kl übü yüz me havuzl arı na çok yakı n bir konu mda t asarlanmı Ģtır. Ayrıca i ki

al an arası nda bit kisel ya da herhangi gi zl eyi ci el emanl ar kullanıl ma mı Ģtır, böyl ece i ki

al an arası nda çocukl arın ebeveyn kontrol ünde ol mal arı i çi n görsel bir il etiĢi m

kur ul ması sağlanmı Ģtır.

66

Rest aurantı n deni z il e görsel iliĢkisi kur ul muĢ, böyl ece rest aurantı n deni ze

manzaraya açı k konumda ol ması sağlanmı Ģtır.

Di sco kapalı bir mekan ol arak t asarlanma mı Ģtır. Di sconun sırtı nı ot el e ver mi Ģ

ol ması ve de bit kisel elemanl arla ses yalıtı mı sağlanmı Ģtır.

Ar azi ni n en uç nokt asında t asarlanan ku mar hane il e ot el dıĢı nda konakl ayan

insanları n da kullanmasına ol anak sağl anmı Ģ, ayrıca di ğer t esislerden de uzak

konu mda tasarlanması ile mü mkün ol duğunca iletiĢi m i çi nde ol ma ması sağlanmı Ģtır.

67

5. 2. 1. 6. Gri da Vill age (Oya Ök men ile görüĢ me-14. 1. 2002)

ġekil 5. 6 Gri da Village yerleĢi m Ģe ması

Bel ek‟te yer al an t atil köyü, ku m t epel eri ve bu ku m t epel eri ni n üzerindeki ça m

ağaçları nı n bul unduğu bir arazi de pl anlanmı Ģtır.

Tatil köyünde, birçok t atil köyünde ol duğu gi bi t atile gel en i nsanl arı r uti n

yaĢantıları ndan kurt ar mak i çi n kur ulan yapay bir i maj yarat mak yeri ne, bul unduğu

al anda kendili ği nden yerleĢ mi Ģ ve or gani k bi çimde kendili ği nden geliĢmi Ģ sanki

bul unduğu al anda her var ol muĢ ol an, yapay değil haki ki bir köy yaratıl mak

istenmi Ģtir. Bunu yaparkende arazi üzeri nde var ol an ku m t epel eri ni n dol ayısı il e

üzeri ndeki ça m ağaçl arını n muhafaza edil mesi yani i nĢaatı n kol aylı ğından çok

doğayl a uyum ön pl anda tut ul muĢt ur.

Tatil köyü i ncel endi ği nde Ģu unsurlar öne çı kmaktadır:

Bi r köy yarat ma t e ması na uygun ol arak, kabul binası ndan baĢl ayı p deni ze doğr u

di k ol arak i nen ana aks bir köyde ol duğu gi bi çarĢı üniteleri ne(l okant al ar, dükkanl ar,

68

el sanatları) ayrıl mı Ģtır. Ani mat ör l oj manl arı daana aks üzeri nde yer al makt adır.

Ayrı ca ana aksı n belirli yerleri nde di ğer al anl ara geçiĢi i mkan kılan geçitler

bul unmakt adır.

Ana aksı n kabul bi nasından baĢl ayarak deni ze doğr u di k i nmesi il e rüzgar

sirkülasyonu sağl anmı Ģ böyl ece r üzgarı n t üm köy i çi ne dağıl masına ol anak

veril mi Ģtir.

Ana aksı n havuz daha sonra da ku msal a ul aĢ madan önce bul uĢt uğu t atil köyünün

sosyal hayatı nı n yerleĢtirildi ği han adı verilen yapı anfi-ti yatro, özel restaurant, bar

ve oyun odal arı nı i çer mekt edir. Han yapısı i çe dönük ol arak pl anl anmı Ģ böyl ece

gür ült üsünün kendi i çi nde kal ması a maçl anmı Ģtır. Ayrı ca han yapısı çevrel eyen su

öğesi bir bakı ma gürült ü e mi ci iĢlevi ni sağla makt adır.

Spor al anl arı nı n yer seçimi nde de arazi ni n üzeri nde bul unan ku m t epel eri ve ça m

ağaçları belirleyi ci ol muĢt ur. Ku m t epel eri ve üzeri ndeki ça m ağaçl arı nı n kor un ması

ilkesi ne uygun ol arak arazi ni n en az ku m t epesi ve ça m ağaçl arı nı n ol duğu al an spor

tesisleri ne ayrıl mı Ģtır. Ayrıca spor t esisleri etrafındaki bit kiler il e manzara ve gür ült ü

kontrol ü sağlanmı Ģtır.

Ana restaurantı n havuz ve deni z ile manzara açısından iliĢkisi kurul muĢt ur.

Ġncel enen di ğer t atil köyl eri nden farklı ol arak çocuk kl übü ve bahçesi mer kez

fonksi yonl arı ndan kopuk, fakat ana aksa çok yakı n bir yerde t asarlanmı Ģtır. Buna

karĢı n çocuk yüz me havuzu genel yüz me havuzuna çok yakı n, aral arında görsel

iletiĢi m sağl ayacak Ģekilde yerleĢtiril mi Ģtir.

Ana aks etrafı nda bir ri ng ol uĢt uran yat ak ünitelerini n t asarlanması nda üni teleri n

kendili ği nden yerleĢ mi Ģ ve or gani k ol arak geliĢmi Ģ i majı veril mesi, ayrıca her bir

biri mde farklı mal ze meleri n kullanıl ması ile de sanki farklı döne ml erde yapıl mı Ģ

izleni mi veril mesi sağlanmak istenmi Ģtir.

Yat ak biri ml eri ni n yerleĢtiril mesi nde ağaçl arı n yerleri belirleyi ci olmuĢt ur.

Ağaçl arı n ol duğu yerl erde yapılar geri ye çekilerek i ç avl ul ar ol uĢt urulmuĢ, yat ak

üniteleri n yer yer sürekliliği koparılarak he m r üzgar sirkül asyonu, he m de sokakl arda

ent eresan perspekti vl er sağlanmı Ģtır. Ayrı ca yatak biri ml eri ni n ze mi n+1, ze mi n+2

69

yapıl ması il e de r uti nden kurt arılarak deni zi n gör ül mesi ni sağl ayacak açıları n

yakal anması da sağl anmı Ģtır. Yat ak üniteleri ni n yeĢil al anl ara dönük pl anlan ması da

öne mli bir pl anl a ma il kesi dir. Her biri mde banyo gi bi mekanl ar sokağa bak makt a,

odal ar i se yeĢil al anl ara bak makt adır. Burada a maçlanan fakt örlerden biri de sokağı n

gür ült üsünden kaçı nmakt ır.

Yat ak üniteleri ni n i çi nden geçen sokakl arda yer yer i ç avl ul ar ol uĢsa da genel de

sokakl ar göl ge sağla ma amacı ile dar tasarlanmı Ģtır.

Tatil köyünün t asarı m aĢa ması nda yat ak üniteleri arası nda ol uĢan i ç avlul arda

istenilen köy t e ması nı n daha da güçl ü kılı nması amacı il e ör dek, kaz gi bi hayvanl arı n

kon ması düĢünül müĢsede hayvanl arı n yarattı ğı gür ült ü ve pi sli kten öt ürü hayat a

geçirile me mi Ģtir.

70

5. 2. 1. 7 Cl ub Asteri a ( Aynur Ot ağ ile görüĢ me- 14. 1. 2002)

ġekil 5. 7 Cl ub Ast eria yerleĢi m Ģe ması

Ant al ya Bel ek‟te yer al an t atil köyü 1993 yılı nda hi z met e gir mi Ģtir. Aynı za manda

Gri da Tatil Köyü‟ nü de t asarlayan mi mari grup, Club Ast eria‟nı n t asarı m aĢa ması nda

Gri da Tatil Köyü‟ nde uygul adı kl arı köy i majı nı t ekrar et mek yeri ne farklı bir i maj

yarat mak i st e mi Ģlerdir. Club Ast eria‟nı n t asarı mı nın t e ması nı ol uĢt uran bu farklı i maj

Anadol u‟da yaĢa mı Ģ olan eski uygarlı kları n mi mari ve yerleĢi m prensi bl eri ne

dayan makt adır. Bu prensi bl er t atil köyüne yansıtılırken birebir t aklit etmek yeri ne,

bu prensi bl eri n çağdaĢ bi r yor um il e yerl eĢ meye uygul anması t erci h edil mi Ģtir. Aynı

za manda mevcut ağaç dokusunun kor un ması da t atil köyünün t asarı mında et kili

ol muĢt ur. Cl ub Ast eria bu mi mari yakl aĢı ma göre i ki böl üme ayrıl maktadır: Genel

tesisler ve yat ak üniteleri.

Ör nek alı nan eski Anadol u uygarlı kları n i dari ve mer kezi bi nal arı nda olduğu gi bi

giriĢ ve genel t esisleri ol uĢt uran yapılar aksi yel ve geo metri k bi r bi çi mde

tasarlanmı Ģtır. Yat ak üniteleri eski uygarlıkları n si vil mi mari prensi bl erine uygun

ol arak i nfor mal ol arak t asarlanmı Ģtır. Bunun sonucunda yat ak üniteleri t abiatı n i zi n

verdi ği öl çüde, yani eğime ve mevcut ağaçl arı n dur umuna göre sanki kendili ği nden

geliĢ miĢ gi bi ele alı nmı Ģtır.

71

Tatil köyünün vazi yet planı i ncel endi ği nde Ģu unsurlar al gılanmakt adır:

For mal bi çi mde t asarlanmı Ģ kabul bi nası ndan baĢl ayı p köyün merkezi ni

ol uĢt uran çarĢı, bar, eski anfi-ti yatronun ol uĢt urduğu i çi nde bir su öğesi bul unan

meydandan geçi p havuza di k i nen ve aynı za manda deni ze doğr u yönelmi Ģ ol an bir

ana aks mevcutt ur. Ayrıca ana aks i çi nde kabul bi nası nı n i ç avl usundan baĢl ayı p

köyün mer kezi ne doğr u i nen bir su öğesi de bul unmakt adır. Bu su öğesi kabul

bi nası ndan mer keze gitmek i çi n uzun bir yol aĢ mak zor unda ol an i nsanl arı n bu

mesafeyi aĢarken bu mesafeni n uzunl uğunu al gıla ma mal arı nı sağl a mak, onl arı mutl u

kıl mak ve de seri nli k, görsel zengi nli k sağla mak içi n tasarlanmı Ģtır.

Kabul bi nası ndan baĢl ayı p havuza di k i nen ve deni ze yönel en bu ana aks

deni zden gel en rüzgarı n köyün t ümünün içi ne dağıl ması nı sağla makt adır.

Köyün mer kezi nde, çarĢını n ucuna yerleĢtirilen bar böyl ece köyün odak nokt ası nı

ol uĢt ur makt a böyl ece restaurant, havuz dol ayısı il e ani masyon et ki nlikleri il e

büt ünl eĢ mekt edir.

BaĢl angı çt a üst ü açı k ol arak köyün mer kezi nde, barı n karĢısı nda t asarlanan anfi -

tiyatro mal sahi bi t arafından sonradan üst ünün kapatıl ması sonucu f onksi yonunu

yitir mi Ģtir.artı k kı Ģ t urizmi ne de hi z met verecek ol an t atil köyünde eski anfi -ti yatro

kıĢı n çeĢitli et ki nli kleri nde kullanılacaktır. Ġlerki döne mde i se t atil köyünde yeni bir

anfi-tiyatro yapılacaktır. Açı k ol arak t asarlanacak ol an anfi -ti yatro ku msal da,

restaurantı n arkası nda i nĢa edilecektir.

Daha çok çocukl u aileler t arafı ndan t erci h edilen Cl ub Ast eria‟nı n mevcut çocuk

kul übü geçen sezon büyüt ül müĢt ür. Kendi i çi nde yüz me havuzu, soyun ma,

duĢ, uyu ma ve oyun odaları nı da sahi p ol an Mi ni Cl ub ana yüz me havuzu il e görsel

iletiĢi m sağl ayacak Ģekil de yerleĢtiril mi Ģtir. Böyl ece çocukl arı n anne- baba

gözeti mi nde ol mal arı sağlanmı Ģtır.

Açı k ol arak i nĢa edilen di sko deni ze yakı n, he m genel t esislerden he m de yat ak

üniteleri nden uzakt a yerleĢtiril mi Ģ, böyl ece yaratığı gürült ü bertaraf edil mi Ģtir.

Rest aurant, havuz ve deni z manzarası ndan yararlanabilecek Ģekil de

yerleĢtiril mi Ģtir.

72

Eği me ve mevcut ağaçları n dur umuna göre Ģekillenen yat ak üniteler, genel

tesislerden uzakt a yerleĢtiril mi Ģ, ayrı ca i çi nden geçen sokakl ar göl ge sağl ama a macı

ile dar t asarlanmı Ģtır. Ayrıca yat ak üniteleri t asarlanırken birbirleri ni gör meyecek

Ģekil de yerleĢtiril mesi amaçl anmı Ģ, böyl ece yat ak üniteleri ni n t abi ata, yeĢile bak ması

sağlanmı Ģtır.

Yat ak üniteleri ni n i çi nden geçen yollar arasında bir kadel enme dolayısı yl a

belirgi n bir ana aks mevcut değil dir. Çünkü yat ak üniteleri mer kezsel bir pl an

dahili nde tasarlanma mı Ģ ve de hi ç ağaç firesi vermeyecek Ģekil de yerleĢtiril mi Ģtir.

Personel l oj manl arı t atil köyü arazisi ni n doğu sı nırında yer al makt a ve bir yol il e

ana aksa bağl anmakt adır.

Kı Ģı n da faali yette ol acak ol an t atil köyü benzerleri nde ol duğu gi bi arazisi i çi nde

bir ot el bl oğu yap mak yeri ne, boĢ al anl arı nda yeni yat ak üniteleri i nĢa et me

çözü münü terci h et mi Ģtir.

73

5. 2. 1. 8 Cl ub Phaselis (Cengi z Eren ile görüĢ me-15. 1. 2001)

ġekil 5. 8 Cl ub Phaselis yerleĢi m Ģe ması

Akdeni z kı yıları ile Tor os dağl arı arası nda yer al an 1992 yılı nda hi z met e giren Cl ub

Phaselis, Ant al ya Ke mer‟de bul unmakt adır.

Tatil köyünün t asarı mı nı yönl endiren t e ma, dağl arın ön pl anda, bi nal arı n geri pl anda

ol duğu doğa ile büt ünl eĢmi Ģ ve aynı za manda i çinde bul unduğu yöreye özgü yöresel

motifleri n ve ül ke mi ze özgü bir t akı m mi mari özelli kleri n çağdaĢ bi r yor uml a

yansıtıldı ğı bir t atil köyü yarat maktır. Çünkü f arklı bir ül keden gelen t uristler

gel di kl eri yerde yöresel motifler bul mak i ster. Doğa il e büt ünl eĢ mi Ģ bir tatil köyü

tasarla ma te ması na uygun ol arak arazi de bul unan hi ç bir ağaç kesil me mi Ģtir.

Tatil köyünde kullanılan yöresel motifler Ant al ya‟daki yör ükl erden esi nl enerek

kullanılan motiflerdir. Ör nek ol arak yat ak üni teleri ni n önünde dört kazı k üst üne

gerdiril mi Ģ 1 metre yüksekli ği ndeki, akĢa ml arı altı nda ı zgara yapılan ve aynı

za manda deni zden gel en esi nti yi hi ssetir mek i çi n üst üne çı kılı p ot urul abilen yapıl ar

göst erilebilir. Ayrı ca t atil köyünde ül ke mi ze özgü mi mari özelli kleri n yansıtıl ması na

uygun ol arak, ana bl oğu ol uĢt uran kabul bi nası, tiyatro, restaurant, Tür k kahvesi gi bi

bir t akı m farklı mekanl arın her biri üzeri nde farklı bir ört ü kullanıl mı Ģtır.(kubbel er,

tonozlar, çarpraz t onozl ar) Ayrıca Topkapı Sarayı‟nda da görebileceği mi z ıĢı k, hava

74

sağlayan fenerler de çağdaĢ bir yor uml a ana bl ok üzeri nde kull anıl mıĢtır. Tü m

bunnl arı n sonucu ol arak ana bl ok ta ma men oryantal tarzda ortaya çı kmı Ģtır.

Tatil köyünün vazi yet planı i ncel endi ği nde Ģunl ar görül mekt edir:

Genel t esisler ile yat ak üniteleri t a ma men birbirinden ayrıl mı Ģtır. Ġki farklı al an

arası nda özelli kle kırmı zı yapraklı bit kilerden ol uĢan bit kisel bir duvar da

di yebileceği mi z bit ki örtüsü bul unmakt adır. Genel t esisler al anı nda herhangi bir

mekandan yat ak ünitelerine bakıl dı ğı nda yal nı zca bu bit kisel duvar görül mekt edir.

Yat ak üniteleri t abi atın i zi n verdi ği Ģekil de oluĢ muĢ, yani eği m ve mevcut

ağaçl ara göre Ģekillenmi Ģtir.

Ana bl ok önünde yaratıl mı Ģ ol an ana meydandan büt ün açı k al anl ar, genel

tesisler al gılanabil mektir. Yat ak üniteleri al anı n i çi nde de i ki adet meydan

yaratıl mı Ģtır. Bu meydanl arı n her i kisi n üzeri nde de farklı renkli birer adet kul e

bul unmakt adır. Yat ak üniteleri ne kadar kar maĢı k ol sada ana meydan da bul unan bir

ki mse kendi yat ak ünitesini, bu kul eleri referans alarak kol ayca bul abil mekt edir

Anfi-ti yatro ana bl ok i çi nde resepsi yonun hemen yanı nda t asarlanmı Ģtır. Bir

takı m et ki nli kler sırası nda gür ült üden dol ayı resepsi yonda bazı sorunl ar çı kmakt a, bu

da anfi-ti yatronun yer seçi mi nde doğru bir karar veril medi ği ni göst er mekt edir.

Kuaf ör, masaj, dokt or, fitness gi bi birtakı m servis mekanl arı nı n yat ak üniteleri

al anı i çi nde yerleĢtiril mesi nde düĢünül en Ģehir mer kezi - mahalle t e masıdır. Yat ak

ünitesi ni n i çi nde bul unduğu mahallesi nden çı kan i nsan Ģehir mer kezi ne(genel

tesislere) git meden önce hazırlanı p bakı mlı bi r Ģekil de Ģehir mer kezine git mek

isteyeceği düĢünül erek böyl e bir yer seçi mi kararlaĢtırıl mı Ģtır.

Tatil köyünün giriĢi nde, ana bl oğun sol t arafı na yerleĢtirilen spor t esisleri ve

disco yal nı zca t atil köyünde konakl ayanl ara değil her kese açı ktır. Bu sebebt en öt ürü

tatil köyünün he men giriĢi nde ve t atil köyünden ol abil di ği nce kopuk ol acak Ģekil de

yerleĢtiril mi Ģtir.

Gerek çocuk havuzu, gerekse mi ni cl ub ı n yer seçi mi nde çocukl arı n anne- baba

kontrol ünde ol ması a maçl anmı Ģtır. Bu sebebl e di ğer genel t esisler ile bu al anl ar

75

arası nda bit kisel yada herhangi bir gi zleyi ci eleman kullanıl ma mı Ģ, böyl ece bu

al anl ar arası nda görsel iletiĢi m sağl anmı Ģtır.

Çocuk kl übünün önünde yaratılan çok yüksek ol mayan suni t epel eri n yaratıl ması

ile çocukl arı n i çi nde bulundukl arı bu al anı kendi mekanl arı ol arak al gılamal arı ve

deni zden gel en seri n rüzgarı n engellenmesi amaçlanmı Ģtır.

Tatil köyünün en çeki ci ve davet kar yeri arazi ni n en sağ ucunda bul unan

yarı mada Ģekli ndeki al andır. Burada su oyunl arı havuzuve kaydırakları, bir bar, bir

balı k restaurantı ve 10 metre yüksekli ği ndeki merdi venl e çı kılan bir t epe ve üzeri nde

ahĢap ol arak i nĢa edilen bir seyir t erası bul unmaktadır. Bu mekan manzara açı sı ndan

her yere haki m ( Ke mer ve Ant al ya) bir di nlenme mekanı dır.

Cl ub Phaselis bu t ez kapsa mı nda anket yapılan t atil köyl eri nden biri dir. Yapıl an

anket çalıĢ ması nı n sonuçları Ģöyledir:

- Anket yapılan ki Ģileri n bu t atil köyünde konakl amayı t erci h et mel eri nde en öne mli

unsur acent a ve arkadaĢ tavsi yel eri dir.

- Anket yapılan i nsanl arın %80‟i genel spor al anları nı, %90‟ı havuzu, %80‟ı anfi -

tiyatro ve t ali h oyun alanl arı nı n yet ersiz ol duğunu belirtirken, anket e katılanl arı n

tümü su sporları, rest oran, di nl enme al anl arı ve pl aj-deni zi n yet erli bul dukl arı nı

söyl e mi Ģl erdir. Genel olarak bunl ar dı Ģı nda kal an al anl ar yet erli bul un makt adır. Bu

al anl arı n konu ml arı iti bari ile birbirleri il e uygun uzaklı kta ol duğunu düĢünenl er

anket e cevap verenl eri n %50‟si i ke, yi ne %50‟si birbirleri ne çok uzak ol duğunu

belirt mi Ģtir.

- Anket e cevap verenl erin t ümü t atil köyündeki yeĢil al an-sert ze mi n oranı n uygun

ol madı ğı nı, sert ze mi ni n yeĢil al anl ardan daha fazl a ol duğunu, %80‟i t atil köyünde

bit ki- mekan iliĢkisi ni n iyi kur ul madı ğı nı, %90‟ı kullanılan bit ki mi kt arını n yet ersi z

ol duğunu belirt mi Ģtir. Anket e cevap verenl eri n %80‟i kullanılan bit ki mi kt arı nı n

yet ersiz ol ması, sert ze mi ni n yeĢil al anl ardan f azl a ol ması sebebi i le bit kisel

tasarı mdan, aynı za manda açı k al anl arı n t asarı mı ndan, al anl arı n yer seçi mi, havuzun

yet erli büyükl ükt e ol maması,i yi düzenl enme mi Ģ ol ması gi bi nedenl erden dol ayı de

me mnun ol madı kl arı nı belirt mi Ģlerdir. Özelli kle ana bl ok i çi nde he men r esepsi yonun

yanı nda yapılan anfi-tiyatronun yer seçi mi ni n çok köt ü ol duğunu belirt mi Ģlerdir.

76

-Sonuç ol arak yapılan anket çalıĢ ması ve gözleml ere göre t atil köyünün gerek

bit kisel gerekse di ğer açı k ve kapalı al anl arını n t asarı mı ve yerĢeçimi ni n i yi

ol ma ması, dol ayısı yl a kullanı cıları n bekl entileri ne cevap ver medi ği ni söyleyebiliriz.

Aslı nda i nsanl arı n memnuni yetsizli kl eri ni n en öne mli sebebi i Ģlemeni n köt ü,

personeli n kalitesiz, hizmeti nde köt ü ol ması ndan kaynakl anmakt adır.

77

5. 2. 1. 9 Cl ub Zi gana (Prof. Dr. Harun Özer ile görüĢ me- 11. 02. 2002)

1. Gi riĢ

2. Resepsi yon

3. Kongre merkezi

4. Otel

5. Tenis kort u-f ut bol ve benzeri

6. Konakl a mal ar

7. Suite’ler

8. Vill al ar

9. Ki ng suit

10. Dal ga havuzu

11. Oyun sal onu

12. Zi gana dağı

13. Havuz

14. Kaydı rak

15. Ka mi kaze

16. Disco ve deli nehi r

17. Yörük çadı rı

18. Yüz me havuzu

19. Ro ma köprüsü

20. Pool bar

21. Ağaçlı k al anl ar

22. Sahne

23. Kapalı ve kli malı restoran

24. Kapalı restoran

25. Açı k restoran

26. Panora mi k restoran

27. A l a carte restoran

28. Beach bar

29. Su sporl arı kayı khane ve dal gı ç okul u

30. Açı k disco

31. Ġskel e-güneĢl enme

32. Su altı barajı

33. Ġskel e

34. Ku ms al

35. Kapalı spor ko mpl eksi

36. Çocuk kul übü

37. Okçul uk

38. Aerobi k sahası

39. Healt cl ub & shoppi ng

ġekil 5. 9 Cl ub Zi gana yerleĢi m Ģe ması

78

Deni ze cephesi kı sa, uzun bir arazi ye sahi p ol an Cl ub Zi gana Ant al ya- Kemer Bel di bi

mevkii nde 3 metreye kadar dol gu al anı üzeri nde, benzerleri gi bi ça m ağaçl arı il e

kaplı bir al an üzeri nde Har un Özer t arafı ndan 1986 yılı nda kur ul muĢtur. Har un

Bey‟i n t asarı mı ndan önce baĢka bir eki p t arafı ndan t asarı mı na baĢl anıl mı Ģ ve yarı m

bırakıl mı Ģtır. Bu il k tasarı m evresi ni n sonucunda yat ak üniteleri i nĢa

edil mi Ģtir. Özelli kle yat ak üniteleri ni n i nĢaatı nı n bit mesi bunun yanısıra bazı t esis

al anl arı n da yerleri ni n ilk pl anda kararlaĢtırıl masından dol ayı t enis kortları, çocuk

kl übü gi bi birçok t esisin yerl eri değiĢtirilememi Ģtir. Tatil köyünün gerek genel

tesisleri gerek yat ak üniteleri ni n t asarı mı nda Hel enisti k döne mi ni n Antik Gr eek

mi marisi nden esi nlenil mi Ģtir.

BaĢl angı çt a sahil kesi mi nde 9 metreye kadar yüksel en ku m t epel eri ni n bul unduğu

arazi de t asarı mı n uygul ama aĢa ması nda rest aurant, havuz gi bi genel t esislerin arazi ye

yerleĢtiril mesi i çi n kur ulacakl arı al an üzeri nde kum t epel eri ni n yı kıl ması, dol ayısı il e

ku m t epel eri ni n üzeri ndeki mevcut ağaçl arı n da bir mi kt arı nı n kesil mesi zor unl u

ol muĢt ur. %10‟a kadar ağaç kesi mi ne i zi n verilen arazi de yal nı zca sağlıksız, cılız

ağaçl ar seçil mi Ģtir. Daha sonra restaurant, havuz gi bi t esisleri n yerl eĢecekl eri ku m

tepel eri ni n yı kı ması il e havuzun deni ze göre 1 metre kot una i nmesi il e deniz suyunun

çı kması ndan dol ayı arazi 3 metre kot una kadar dol durul muĢt ur. Di ğer alanl ardaki

ağaçl ar t a ma men kor un muĢ, yapılar arazi ye ot urt ul urken ağaçl ara hi ç zarar

veril me mesi a maçl anmı Ģ bunun sonucunda da bi nal arı n bir çoğunda bal konl arı n

içi nden geçerek yükselen ağaçl arı n çı kması gi bi il gi nç gör ünt üler ort aya

çı kmı Ģtır. Ayrıca arazi ni n dol gu al anı ol ması sebebi il e mevcut ağaçl arı n kor un ması

içi n dı Ģardaki kur u havayı i çeri ye, i çt eki ne ml i havayı da dı Ģarı veren si ste ml er

kur ul muĢt ur. Tatil köyünde zirai mücadel ede bi tkileri n il açlanması yerine hast a

bit kileri n yı kanması gi bi doğal yönt e ml eri n t erci h edil mesi ve kertenkele gibi zararlı

hayvanl ar il e besl enen yararlı hayvanl arı n kor unması ile çevreni n ekol oji k siste mi ni n

kor unması a mçl anmı Ģtır. Bu sebebl e tatil köyünde kuĢ çeĢi di çok fazl adır.

Tatil köyünün yerleĢi m planı i ncel endi ği nde Ģunl ar görül mekt edir:

Yat ak üniteleri ni n yeri nin belirlenmesi nde en öne mli fakt ör di ğer t esislerden

uzak, saki n bir ort a m yarat ma a macı dır. Bunun i çin yerleĢi m pl anı nda gör üldüğü gi bi

yat ak üniteleri geniĢ, ağaçl arla kaplı avl ul ar etrafı nda yerleĢtiril mi Ģ, ayrı ca yat ak

odal arı nı n bu avl ul ara bakması sağl anmı Ģtır. Yatak üniteleri ni ol uĢt uran biri ml eri n

79

arazi ye yerleĢtiril mesi nde önceden de bahsedil di ği gi bi mevcut ağaçl ar da belirleyi ci

ol muĢt ur.

Tatil köyünün dar ve uzun bir arazi ye sahi p ol ması sebebi il e belirgi n bir ana

aksa sahi p ol ması zorunlu ol muĢt ur. Deni ze di k inen ana aks, deni zden gel en seri n

rüzgarı t atil köyüne dağıt ma f onksi yonunu da sağl asada, t atil köyünün yat ak

üniteleri ni n bir çoğunun çi zgisel bir siste m i çi nde deni ze parel el t asarlandı ğı ndan

rüzgarı al ması nı zorlaĢtırmakt adır.

Dar ve uzun bir araziye sahi p ol an t atil köyünün deni ze cephesi dar

ol duğundan benzerleri nde de ol duğu gi bi restaurant, havuz, pool bar, anfi-tiyatro gi bi

genel tesisleri n tatil köyünün deni z cephesi ne yerleĢtiril di ği görül mekt edir.

Rest aurantı n manzara açısından deni z il e iliĢkisi kur ul muĢ, buna karĢı n havuz

ile rest aurant arası ndaki sı k ağaç dokusu i ki t esis arası ndaki görsel iliĢki ni n t a m

anl a mı ile kurul a ma masına sebeb ol muĢt ur.

Ar azi ni n sol t arafı genel havuz, su oyunl arı, dal ga havuzu gi bi t esislere

ayrıl mı Ģ, pool bar ve havuz büt ünl eĢtirilerek gündüz yapılan ani masyon etki nli kl eri

içi n mekan sağlanmı Ģtır.

Tatil köyünün il k tasarı mı nda anfi-ti yatro havuzun he men yanı na

yerleĢtiril mi Ģ, sonradan havuzun geniĢletil mesi, farklı fonksi yonl ara sahi p havuzl arı n

yapıl ması doğr ult usunda anfi-ti yatro yerl eĢi m planı nda gör ülen yere, açık di sconun

he men altı nda ve pl aja çok yakı n bu yere taĢı nmı Ģtır.

Ġl k t asarı m evresi nde arazi de i nĢa edilen t enis kortları, yat ak üniteleri,

restaurant, çocuk kl übü gibi birçok tesise yakı n olması na rağmen değiĢtirile me mi Ģtir.

Far klı birçok restaurant, kapalı spor ko mpl eksi, aerobi k sahası, çarĢı gi bi

üniteleri i çi nde bul unduran yapı yer ol madı ğı ndan dol ayı za manl a farklı ünitel eri ni n

de ekl enmesi il e arsaya parel el ol arak uza makt adı r. Çocuk kl übü pl anda da

gör ül düğü gi bi i çi nde birçok üniteyi i çeren yapı il e t enis kortları arası nda sı kıĢ mı Ģ

dur umdadır.

80

Pl anda göst erilen açı k di sco gür ült üsü özelli kle kullanılan fiĢekl er sebebi ile

yanı ndaki t atil köyünü r ahatsız et mekt edir. Bu da bi ze yanlıĢ bir yer seçi mi

yapıl dı ğı nı göster mekt edir.

Tasarı mı nda kıĢ t uriz mi ne hi z met ver mesi düĢünül meyen t atil köyü Ģu anda

kıĢ t uriz mi ne de hi z met ver mekt edir, bunu içi n bir ot el bl oğu yapıl makt adır.

Kongre mer kezi ni n t atil köyünün he men giriĢi nde yapıl ması ile dı Ģardan gel en

insanlara da hi z met ver me a macı güdül müĢt ür.

Son ol arak bir patron i Ģlet mesi ol an bu t atil köyünde mi marı n t asarı mı ve

tasarı mı n uygul anması ndan sonra za manl a yalnı zca mal sahi bi ni n i steği il e t atil

köyüne bir çok yapı yada t esisi n yapıl ması il e t atil köyünde ol umsuz yönde bet on

oranı n art ması na, yeĢil oranı nı n azal ması na sebeb ol makt adır. Ayrı ca il eriye yöneli k

ol arak bir otel bl oğu daha yapıl ması düĢünül mektedir.

81

5. 2. 1. 10 Cl ub Aqua mari ne (Prof. Dr. Harun Özer ile görüĢ me- 11. 02. 2002)

1. GiriĢ 2. Resepsi yon 3. Yat ak üniteleri 4. Personel yat ak üniteleri 5. Mutfak ve di ğer servis üniteleri 6. Açı k r et oran

7. Kapalı rest oran ve t eras 8. A-l a carte rest oran 9. Pool bar 10. Türk kahvesi 11. AlıĢ-veriĢ 12. Yüz me havuzu 13. Aqua

park 14. Pl aj 15. Su sporl arı okul u 16. Yüz me pl atfor mu 17. DuĢ al anları ve kabi nl er 18. Boat -platfor m 19. Çok a maçlı

sal on 20. Spor kompl eksi ve ha ma m 21. Tenis kortları 22. Anfi -tiyatro 23. Ani masyon ve anfi-tiyatro sahnesi 24. Ot opark

ġekil 5. 10 Cl ub Aqua marine yerleĢi m Ģe ması

Ant al ya- Ke mer Bel di bi‟nde ça m ağaçl arı ile kaplı bir al anda kurul an Cl ub

Aqua mari ne‟ni n gerek t asarı m gerekse uygul ama aĢa mal arı nda i çi nde bul unduğu

çevreye uyu ml u, doğaya saygılı ve doğa il e büt ünleĢ mi Ģ bir t atil köyü yaratma a macı

güdül müĢt ür. Bu a maç doğr ultası nda kur ul duğu arazi ni n üzeri nde ki mevcut bit ki

ört üsünün kor un ması amacı il e hi ç ağaç kesilme mi Ģtir. Genel t esisler ve yat ak

üniteleri arazi ye yerleĢtirilirken mevcut ağaçl ar en öne mli belirleyi ci olmuĢ, bazen

ağacı n dur umuna göre yat ak biri ml eri 2-3 met reye kadar il eri-geri hareketlerle

arazi ye yerl eĢtiril mi Ģtir.Bunun yanısıra genel tesisleri n cephe t asarı mı nda Li kya

mi marisi ni n özelli kleri nden esi nl enil mi Ģtir. Özellikl e rest oran, resepsi yon bi nası gi bi

tesisleri n cephel eri nde Likya mi marisi ni n öğel eri gör ül ebil mekt edir.. Yat ak üniteleri

ise gel eneksel Türk mi marisi ni n özelli kleri ne uygun ol arak tasarlanmı Ģtır.

Tatil köyü deni ze cephesi dar ve uzun bir arazi ye sahi p ol duğundan dol ayı

rest oran, havuzl ar, anfi-tiyatro gi bi genel t esisler t atil köyünün deni z cephesi ne

yerleĢtiril mi Ģtir. Yat ak üniteleri i se arazi ni n arka kı s mı na yerleĢtiril mi Ģ ve bu i ki al an

arası ndaki sı k ça m ağaçl arı ndan ol uĢt urul muĢ yeĢil bir bantla il e bu i ki al an

ayrıl mı Ģtır. Deni zden bakıl dı ğı n da yal nı zca genel t esisler ve ar kası daki ağaç dokusu

gör ül mekt e, yat ak üniteleri hiçbir Ģekil de görül memekt edir.

82

Tatil köyü i ncel endi ği nde di kkat çeken yat ak üniteleri ni n i çi nden geçen

yolları n Ģekli dir. Tatil köyünün t asarı m aĢa masında he men yanı nda ki Ģu an Cl ub

Zi gana ol an arazi ni n de alı nal acağı pl anl andı ğı ndan yat ak üniteleri arası ndan geçen

bu 90 dereceli k yolları n di ğer t atil köyünün yolları ile yarı m ay Ģekli nde ol acağı ve

tatil köyünün vazi yet planı nda gör ül en en üst eki deni ze di k i nen aksa bu yoll arı n

bağl anması ile bu aksı n ana aks ol acağı düĢünül müĢt ür.

Akdeni z ve Anadol u‟da gör ülen i ç avl ul u evl er konsepti ne uygun ol arak i ki

oda altta, i ki oda üst e ol mak üzere dört odalı i ki katlı yat ak üniteleri avl ul ar

ol uĢt uracak Ģekil de yeĢil al anl ar etrafı nda yerleĢtiril mi Ģ, yat ak ünitelerini n yat ak

odal arı nı n bu yeĢil avl ulara bak ması sağl anmı Ģtır. Ayrı ca t üm yat ak üniteleri avl ul ar

içi nden yüzer Ģekil de geçen ahĢap yollarla bağlanmı Ģtır. Deni den gel en r üzgarı n

yat ak üniteleri ni n i çi ne gir mesi i çi n avl ul ar ol uĢt urul urken yer yer boĢl ukl ar

bırakıl mı Ģtır.

Rest oranı n manzara açısından deni z il e iliĢkisi kurul muĢ, aynı Ģekil de havuzl a da

iliĢkisi kurul muĢ ayrıca havuz ile içiçe çözüml enmiĢtir.

Rest oranı n dairesel Ģekilde t asarlanmı Ģ böl ümün altı nda Tür k Kahvesi, bu

dairesel for mun etrafı nda da çarĢı bul unmakt adır. Pool bar ve havuz çevresi nde

tasarlanan çarĢı nı n burada yapıl ması nı n sebebi bu al anı n gece- gündüz t üm

akti viteleri n geçti ği ve tatil köyünün odak noktası ol ması dır. Rest oranın altı nda

bul unan çarĢı deni z yönünden bodr um, kara yönünden de ze mi n katta bul un makt adır.

Personel l oj manl arı t atil köyünün he men giriĢi nde he m yat ak üniteleri ni n he m de

genel tesislerden uzakt a, servis yol u üzeri nde yerleĢtiril mi Ģtir.

YerleĢi m pl anı nda görül en spor t esisleri de t atil köyünün giriĢi nde di ğer

al anl ardan uzakt a pl anlanmı Ģtır.

Novot el Aqua mari ne de anket yapıl ması n mü mkün ol duğu t atil köyl eri nden birisi dir.

Yapıl an anket çalıĢ ması nın sonuçl arı Ģöyledir:

- Novot el Aqua mari ne‟nin t erci h edil mesi nde etkili ol an en öne mli faktörler t atil

köyünün sunduğu konfor ve doğa ile içiçe bir tatil sunması dır.

83

- Anket e katılan i nsanl arın çok büyük oranı nın belirtiği üzere t atil köyündeki

rekreasyon ve ort ak al anl arı n büyükl ükl eri yet erli dir. Anket e katılanl arını n büyük

oranı %73‟ ü bu al anl arın konu ml arı itabari ile birbirleri ne uygun uzaklı kta, %27‟si

ise birbirleri ne çok yakı n bul unmakt adır.

- Tatil köyündeki yeĢil alan-sert ze mi n oranı ankete katılanl arca birbirleri i le uyu ml u

bul unmakt adır.

- Anket e cevap verenl erin t ümü t atil köyünde bitki- mekan iliĢkisi ni n kur ul duğu

fikri ndedir. Ki Ģileri n %60‟ı kullanılan bit ki mi ktarı nı n yet erli, %27‟si fazl a, %13‟ ü

az ol duğu düĢüncesi ndedir. Buna karĢı n t atil köyünün bit kisel, açık al anl arı n

tasarı mı ndan rahatsız ol duğunu belirten kiĢi yokt ur.

Sonuç ol arak t atil köyünün bit kisel, açı k ve kapalı al anl arı nı n t asarımı ve yer

seçi mi nde baĢarılı ol duğu ve i nsanl arı n bekl entilerine cevap verdi ği ni söyleyebiliriz.

84

5. 2. 1. 11 Paradise Si de Beach (Prof. Dr. Harun Özer ile görüĢ me 11. 02. 2002)

ġekil 5. 11 Paradise Si de Beach yerleĢi m Ģe ması

Ant al ya- Manavgat, Si de‟de bul unan Paradise Side Beach Cl ub Al di ana‟nı n he men

yanı nda yer al makt adır ve Tür ki ye‟de yapılan ilk apart ot el özelli ği ne sahi ptir. ġu

anda da bir apart ot el olarak i Ģletil mesi ne rağmen Paradise Si de Beach, bir t atil

köyünün i çi nde bul undurduğu f onksi yonl ara sahip ol duğundan bu t ez kapsa mı nda

incel enmi Ģtir.

Cl ub Al di ana kadar fazla ku m t epel eri ne sahi p ol masada arazi yi al an il k Ģirket ku m

tepel eri ni t a ma men yı kıp arazi yi düzl eĢtir mi Ģ dol ayısı yl a ku m t epel eri üzeri ndeki

mevcut ağaçl arı da kes miĢlerdir. Daha sonra Ģirketi n iflas et mesi il e Paradi se baĢka

bir Ģirket ce satı n alı nmı Ģtır.

Paradise Si de Beach i ncel endi ği nde yapıları n özelli kle 19. yüzyıl sonu ve 20.

yüzyılı n baĢl arı nda gör ülen kagir, t a ma men saçaklı t ürk evl eri, eski konaklara uygun

ol arak t asarlandı ğı görül mekt edir. Paradise st üdyo ti pli, apart man Ģekli nde

pl anlanmı Ģ küçük üniteleri n birleĢ mesi yl e ol uĢmuĢt ur. Apart man Ģeklindeki yat ak

üniteleri ni n yeĢil avl ul ar etrafı nda yerl eĢtiril mesi il e deni zden gel en seri n r üzgar dan

yat ak üniteleri ndeki yat ak odal arı nı n bu yeĢil avlulara bak ması il e de manzaradan

yararlanması a maçl anmı Ģtır. Aynı za manda yat ak üniteleri arası ndaki yolları n deni ze

85

di k i nmesi il e de r üzgardan yararlanmak a maçl anmı Ģtır. Ayrıca yat ak üniteleri ni n yer

seçi mi nde genel t esislerin gür ült üsünden uzak saki n bir ort a mda ol maları a macı

belirleyi ci ol muĢt ur.

Paradise Si de Beach‟i n genel t esisleri ni ol uĢt uran i dari t esisler, kapalı ve açı k

rest oran, resepsi yon, pi zzeria, beisel, fit nes mer kezi, süper mar ket, çeĢitli dükkanl ar

ve personel l oj manl arı gibi yapılar bir arada ve büyük bir avl u ya da baĢka bir deyi Ģl e

bir meydan etrafı nda t oplanmı Ģtır.

Paradise‟ de spor al anları yat ak üniteleri nden gür ült ü sebebi il e çok uzakt a

giriĢi n he men yanı nda yapıl mı Ģtır.

Rest oranı n manzara açısı ndan deni z ve havuz il e iliĢkisi kur ul muĢ böyl ece

rest oranda daha canlı bir orta m yarat mak a maçl anmı Ģtır.

Özellikl e Al manl ara hi z met veren Paradise‟de kullanı cıları n i stekl eri

doğr ult usunda yapılan kapalı bir di sco mevcutt ur. Konferans sal onu il e aynı yapı

içi nde ol an disco dıĢardan gel en i nsanl ara da hiz met ver mesi i çi n giriĢ meydanı na

çok yakı n bir yerde yapılmı Ģtır.

Özellikl e çocukl u ailelere hi z met veren ve bunu bir a maç edi nmi Ģ ol an

Paradise‟de çocukl ar i çin ayrıca bir yüz me havuzu ve oyun parkı bul un makt adır.

Rest oranı n he men yanı nda, açı k rest orandan kolaylı kla i zlenilebilecek bi r al anda ve

deni ze yakı n bir nokt ada ol an bakı cı gözetimi nde çocukl ara ait olan bu yer

yetiĢki nl eri n yüz me havuzundan uzakt a pl anlan mı Ģtır. Yani çocukl arın ebeveyn

gözeti mi nde ol ması ilkesi düĢünül me mi Ģtir.

Paradise Si de Beach bir anfi ti yatroya sahi p değil dir, ve bunun eksi kli ği

gör ül mekt edir. Ani masyon faali yetleri genel havuz ve pool bar çevresi nde

yapıl makt adır.

86

5. 2. 1. 12 Al di ana Si de (Prof. Dr. Harun Özer ile görüĢ me- 11. 02. 2002)

1. GiriĢ 2. Kabul bi nası 3. Açı k ve kapalı resyoran 4. Di sko 5. Anfi-tiyatro 6. Özel rest oran 7. ÇarĢı-güzellik sal onu- ha ma m-

fit ness 8. Pool bar 9. Havuz 10. Çocuk kl übü 11. Çocuk oyun al anı 12. Beach-bar 13. Pl aj vol eybol u 14. Tenis kortları 15. Teni s

bar 16. Kaykay pisti 17. Fut bol 18. Gençli k kl übü 19. Dağcılı k kl übü 20. Su sporları 21. Konakla ma biri ml eri

ġekil 5. 12 Al di ana Si de yerleĢi m Ģe ması

Ant al ya- Manavgat Si de‟de bul unan Al di ana 1986 yılı nda hi z met e girmi Ģtir. Tatil

köyünün kur ul duğu arazi 6- 7 metreye kadar yüksel en ku m t epel eri nin ol duğu

dol ayısı ile ça m ağaçları ile kaplı bir arazidir. Tasarı mı n arazi ye uygul a ma

aĢa ması nda ağaçl arı n kor unması na öne m verilmi Ģ yal nı zca deni ze yakı n ol an ve

sağlı ksız ağaçl ar kesil mi Ģtir.

Tatil köyünün t asarı mı nı yönl endiren t e ma ol arak gel eneksel konakl a ma t esisleri mi z

ol an kervansaraylar örnek alı nmı Ģtır. Ker vansarayl ar modeli t atil köyüne

uygul anırken çağdaĢ bir yor um ile uygul anması ilke ol arak seçil mi Ģtir.

Her biri i ki katlı ve her katta 15, t opl a m 30 oda içeren yat ma üniteleri kervansayl ar

modeli ne uygun ol arak bir i ç avl u et rafı nda çözü ml enmi Ģtir. Ġki nci kattaki odal arı n

üzeri nde kervansayl arda ol duğu gi bi kubbel er konul muĢt ur. Kendi i çi nde her biri bir

avl uya sahi p ol an bu kervansarayl ar bir araya gelerek ana avl ul arı t eĢkil et mekt edir.

Topl a m ol arak 10 adet ol an kervansarayl arı n her biri ne Li kya‟dan kal an kentl eri n

isi ml eri veril mi Ģtir.

87

Genel t esisleri n t asarı mında ca mil eri n beĢ vakit i nsanl arı t opl a ma ve dağıt ma

fonksi yonun getirdi ği geniĢ haci ml eri n yoruml anması a maçl anmı Ģtır.

Yat ak üniteleri di ğer t esisleri n gür ült üsünden et kilenme mesi i çi n genel

tesislerden uzakt a pl anlanmı Ģ, genel t esisler ise t atil köyünün batısı nda bir arada

çözü ml enmi Ģtir.

Resepsi yondan çı kı p havuz-pool barı n önünden geçi p, sosyal t esisler ve

dükkanl ara bağl anan ana aks rest oranı n önündeki meydanda t opl ayıcı ve dağıtıcı

iĢlevi gör mekt edir. Bir yandan yat ak üniteleri ne yönelten bir yandan sosyal t esislere

di ğer yandan da pl aja yönl endir mekt edir.

Ar azi ni n kuzeyi spor t esisleri ne ayrıl mı Ģtır. Spor t esisleri ni n bu al anda

yapıl ması nı n sebebi t enis kortları nı n önünde bul unan yüksekli ği 5 metreyi bul an ku m

tepel eri ni n bul unması dır. Böyl ece spor il e di ğer t esisler arası nda doğal bir set

ol uĢ makt adır.

Rest oran daha yüksek kotta t ut ul arak manzara açısı ndan haki m bir konu ma

getiril mi Ģ böyl ece he m deni z he m de havuz ile görsel iliĢkisi sağl anmı Ģtır.

Di sco rest oranı n altı nda bul unmakt a ayrı ca yer altından anfi-ti yatro il e bağl antısı

sağl anmı Ģtır. Anfi-ti yatronun yer seçi mi nde yat ma üniteleri nde uzakta ol ması

belirleyi ci ol muĢ ve açı kta ol ma ması istenmi Ģtir.

Çocukl ar i çi n yapılan çocuk havuzu, ku m havuzu, oyun parkı, ye mek böl ümü,

kreĢ il e çocukl arı n yalnı zca kendileri ne ait bir yerde ol dukl arı nı hissettir mek

a maçl anmı Ģtır.

Tatil köyünün en hareketli ve öne mli yeri havuz ve çevresi dir. ÇeĢitli dükkanl ar,

pool bar, güzelli k sal onu, kuaf ör, rest oranlar, ha ma m-sauna, fit nes sal onu, barlar gi bi

çeĢitli t esisler havuz etrafında çözü ml enmi Ģtir. Havuz ve çevresi ni n t atil köyünün en

haraketli yeri ve farklı tesislere gi den i nsanl arın geçiĢ yeri yani bir dağıt ma ve

topl a ma mer kezi ol ması sebebi il e çarĢı bu al ana yerleĢtirilerek i nsanl arın böyl ece

daha çok para harca mal arı amaçl anmı Ģtır.

BaĢl angı çt a güneĢ enerjisi nden yararlanmak içi n arazi ni n kuzeydoğusuna

yerleĢtirilen güneĢ kollekt örleri daha sonra i st enilen randı manı ver medi ği

88

doğr ult usunda kal dırıl mı Ģtır. ġu anda yeri nde dağcılı k kl übü, gençli k kl übü, fut bol

sahası, mi ni cl ub, kaykay pi sti bul unmakt adır. Kısacası arazi ni n kuzeyi ta ma mı il e

spora ayrıl mı Ģtır.

Tatil köyü 23 atı n ol duğu bir at çiftliği ne sahi ptir. BaĢl angı çta koku yapma ması

içi n arazi ni n kuzeyi ne konul an at çiftliği daha sonra koku yaptı ğı öne sürül erek t atil

köyünden çı kartılarak tatil köyünün giriĢi ne yakı n or man içi ne yerleĢtiril mi Ģtir.

Al di ana‟da tatil köyünde konakl ayanl a yapılan anket çalıĢ ması nı n sonuçl arı Ģöyl edir:

- Al diana‟nı n t erci h edilmesi nde en et kili unsur anket e cevap veren insanl arı n

%92‟si ne göre tatil köyünün sunduğu akti viteleri n çokl uğudur.

- Tatil köyünün t erci h edi l mesi nde en öne mli unsur anket e cevap verenl erin %75‟ ni n

belirti ği gi bi doğa ile içiçe bir tatil sunması dır.

- Anket e cevap verenl eri n t ümünün belirtiği üzere tatil köyündeki rekreasyon ve ort ak

al anl arı n büyükl ükl eri yet erli dir. Anket e cevap verenleri n %92‟si ne göre bu al anl ar

konu ml arı itibari ile birbirleri ile uygun uzaklı ktadır.

- Anket e katılan ki Ģileri n tümü t atil köyündeki sert ze mi n-yeĢil al an oranı nın birbirleri

ile uyu ml u ol duğunu, açı k al anl ardaki bit ki- mekan iliĢkisi ni n kurul duğunu,

kullanılan bit ki mi kt arı nın yet erli ol duğunu ve de t atil köyünün bit kisel ve açı k

al anl arı n t asarı mı nda kendileri ni rahatsız edi ci bir dur umun ol madı ğı nı yani me mnun

ol dukl arı nı belirt mi Ģlerdir.

Sonuç ol arak anket e cevap veren kiĢilere göre Al di ana burada konakl ayan i nsanl arı n

istek ve bekl entileri ne her yönden cevap ver mekt edir. Yani gerek bit kisel gerekse

açı k al an ve di ğer al anl arı n t asarı mı nda ve yer seçi mi nde baĢarılı ol unduğu

söyl enebilir.

89

5. 2. 1. 13 Cl ub Mega Saray ( Asi ye Piliçer ile gör üĢ me- 20. 02. 2002)

1. Ana gi riĢ 2. Ot opark 3. Tenis kortları 4. Tenis duvarı 5. Tenis bar 6. Resepsi yon 7. Özürl ü asansörü 8. Topl antı odası

9. AlıĢveriĢ sokağı 10. Mega rest oran 11. Green bar 12. Mega bar 13. Anfi -tiyatro 14. Mega bar 15. Ga me r oo m 16. Kapalı yüz me

havuzu 17. Vita mi n bar 18. Ha ma m 1 9. Fıt ness cent er 20. Sauna 21. Dokt or 22. Juni or cl ub 23. Di sko 24. Ga mel and 25. Mi ni cl ub

26. Çocuk havuzu 27. Aqua 28. Yüz me havuzu 29. Pool bar 30. St ep sahası 31. Okçul uk 32. Mi ni golf 33. Kaykay s ahası 34. Açı k

disko 35. Beach bar 36. Yör ük çadırı 37. Ani masyon ofisi 38. Havl u değiĢtir me ofisi 39. A‟l a carte r est aurant 40. Turkuaz bar

41. Rel axi ng pool 42. Bad mi ngt on 43.Pl aj vol eybol u 44. AhĢap iskel e-1 45.AhĢap iskel e-2 46. Su oyunl arı

ġekil 5. 13 Cl ub Mega Saray yerleĢi m Ģe ması

Cl ub Mega Saray Ant alya- Bel ek t uriz m böl gesinde bu t ez kapsa mı nda i ncel enen

Cl ub Ast ei a‟nı n he men yanı nda yer al makt adır.Tasarı mı yönl endiren t ema ol arak

Anadol u Tür k mi marisini nden yol a çı kıl mı Ģ ve bu mi mari ni n moder n bir

yor uml a ma il e t atil köyüne uyarlanması t erci h edil mi Ģtir. Tatil köyünde ki yapıl arda

gör ülen ke merl er, köprül er, t uğl a duvar kapl amal ar, payandal ar Anadol u Tür k

mi marisi nde görülen mot iflerden bazıları dır.

Amaç Anadol u Tür k mi marisi ni n mi mari özelli kleri ni yansıtan, çok farklı kullanı cı

talepl eri ni n herbiri ne cevap verebilecek farklı mekanl arı i çi nde barı ndıran, yöreni n

mi mari özelli kleri ne uyuml u aynı za manda da doğaya, arazi ni n mevcut bileĢenl eri ne

uyu ml u bir t atil köyü yarat maktır. Bu sebebl e arazi ni n eği m, sı caklı k, mevcut bit ki

ört üsü gi bi mevcut bileĢenleri t atil köyünün t asarı mı nda et kili ol muĢt ur. Ör neği n

mevcut ağaçl ar yapıların arazi ye ot urt ul ması nda et kili ol muĢ bunun sonucunda

90

yapıları n il eri-geri hareketleri ile za man za man yapılar arası nda avl ul ar oluĢ muĢt ur.

Yapıl ardaki i ki yönü açık, üst ü kapalı kori dorlar, r üzgarı n bu kori dorlardan geçer ken

seri nl e mesi il e sı caklı ğın düĢ mesi ne sebeb olmakt a, ayrıca yapılarda kull anılan

pencerel eri n küçük ol ması, yapılardaki saçakl ar da sı caklı ğa karĢı alı nan t edbirler

arası nda sayılabilir.

Önceden de bahsedil di ği gi bi gerek yat ak üniteleri gerekse genel t esisler Anadol u

Tür k mi marisi ni n özelli kleri ni yansıt makt adır.

Yat ak üniteleri ni ol uĢt urul urken tren gi bi monot on yapı zi ncirleri yapmak yeri ne

sürpriz mekanl ar yarat mak a maçl anmı Ģtır. Bundan dol ayı i nsanl ar yat ak ünitel eri ni n

içi nde dol aĢırken dü mdüz git mez, aksi ne kı vrıla kı vrıla dol aĢır ve bazen birden bire

kendi ni sürpriz mekanl arda bul urlar. Bazen yapı lar yeĢil al anl arı n önüne çı kar ken

bazende yeĢil al anl ar yapıları n i çleri ne gir mektedir. Tabi ki mevcut ağaçlar da bu

tasarı mda et kili fakt ördür. Ayrı ca yat ak üniteleri nin t asarı mı nda manzara da et kili bir

bileĢendir, yatak odal arı nın deni ze ve yeĢil alanl ara bakması sağlanmı Ģtır.

YerleĢi m pl anı i ncel endi ği nde Ģu açı kça görül mekt edir. Tez kapsamı nda

incel enen çoğu t atil köyleri n aksi ne genel t esisler bir al anda i çi çe çözü mlenme mi Ģ

aksi ne arazi ye dağıl mı Ģtır. Tatil köyünün büyük bir arazi ye sahi p ol ması da yani

arazi ni n kı sıtlı ol ma ması da genel t esisleri n arazi ye dağıl ması nda et kili bir fakt ördür.

Tatil köyüne i stekl eri ve bekl entileri farklı i nsanlar gelir: çocukl u aileler, çocuksuz

aileler, her t ürl ü ani masyona katılan eğl enmeye gel en i nsanl ar, gençl er ya da saki n bir

orta mda yal nı zca di nl enmeye gel en i nsanl ar, yaĢlılar gençl er gi bi. Bunun i çi n de t atil

köyünde t al epl ere cevap verecek hareketli ve saki n ort a ml ar yarat mak gerekir.

Kı saca farklı t al epl ere göre farklı mekanl ar yaratıl mak i stenmi Ģ, arazi de yet eri nce

büyük ol duğundan buna ol anak sağl a mı Ģ ve mekanl ar arazi ye dağıl mı Ģtır. Ör neği n

saki n bir ort a mda bul un mak ve di nl enmek i steyenl er i çi n t atil köyünün üst

böl gesi nde rel axı ng pool adı verilen bir havuz yapıl mı Ģtır. Pl anda yüz me havuzu ve

aqua adı il e göst erilen al an i se hareketli ve aktif bir al an ol duğundan çocukl u

ailelere, eğl enmek isteyenl ere hitap et mekt edir.

YerleĢi m pl anı na bakıl dığı nda ana rest aurantı n i ncel enen bi rçok t atil köyündeki

dur umun aksi ne deni zden çok uzakt a ol duğu, daha çok giriĢe yakı n bir al anda

tasarlandı ğı gör ül mekt e. Ana rest oranı n çok büyük ol ması, mutfak, depo, çöp sahası

91

gi bi t esisleri de i çerisi nde barı ndır mak zor unda ol duğundan dol ayı çok fazl a al an

kapl a ması sebebi il e bu büyük kitleni n he men sahili n yanı nda yapıl ması uygun

gör ül me mi Ģtir. Aslı nda rest oran deni zi de gör mekt edir. Ayrı ca t atil köyünde ana

restaurantı n yanı sıra hemen sahil çi zgisi ni n yanında yapılan özel bir rest oran da

bul unmakt adır: A‟l a carte restaurant.

Çocukl arı n ebeveyn gözeti mi nde ol ması il kesi ne uygun ol arak çocuk havuzu, ana

yüz me havuzu ve su oyunl arı nı i çeren havuzl a aral arı nda görsel i l etiĢi mi n

sağlanabileceği öl çüde yakı n ve i çi çe t asarlanmı Ģtır. Aynı Ģekil de oyun al anı ve mi mi

kl üb de bu al andadır. Daha önceden de belirtildi ği gi bi bu al an çocuklu ail el erce

terci h edil mekt edir.

YerleĢi m pl anı i ncel eğinde di sconun t atil köyünün genel t esisleri ni n içi nde

çocukl ara ayrılan al anın he men yanı nda t asarlandı ğı gör ül mekt edir. Fakat gece

kullanıl dı ğı i çi n, faali yette ol duğu za man da çocukl ara ayrılan t esislerin kapalı

ol mal arı ve yat ak üniteleri nden uzakt a ol ması aynı za manda gür ült üyü engelleyi ci

her t ürl ü önl e mi n alı nması sebebi il e di sconun bur da ol ması nı n hiçbir sor un

ol uĢt ur madı ğı belirtil mi Ģtir.

AlıĢ-veriĢ al anl arı nı n restoran ve çevresi nde ol ması nı n sebebi rest oranı n belirli

saatlerde t atil köyündeki t üm i nsanl arı n bul unduğu, t opl andı ğı bir yer olması ol arak

göst eril mekt edir.

Son ol arak spor t esislerini n bir arada ve t atil köyünün giriĢi nde genel t esis ve

yat ak üniteleri nde uzakta pl anlandı ğı gör ül mektedir. Ayrı ca spor t esisleri ile t atil

köyünün di ğer t esisleri arası nda sı k ağaçl ardan oluĢ muĢ yeĢil bir bandı n bul unduğu

gör ül mekt edir.

Cl ub Mega Saray‟da yapılan anketi n sonuçl arı Ģöyl edir:

- Yapılan anketlere göre Cl ub Mega Saray‟ı n t ercih edil mesi nde en öne mli fakt ör t atil

köyünün sunduğu akti viteleri n çokl uğu ol duğu sapt anmı Ģtır. Tatil köyünün en

davet kar ve çeki ci yeri yüz me havuzu ve çevresi dir.

- Anket e katılanl arı n t ümü t ali h oyun al anl arı dı Ģı nda ki t üm ort ak ve r ekreasyon

al anl arı nı n büyükl ükl eri nin yet erli ol duğunu belirtmi Ģtir.

92

- Anket e katılanl arı n t ümü ort ak ve rekreasyon al anl arı nı n konu ml arı iti bari il e

birbirleri ile uygun uzaklı kt a, yeĢil al an-sert zemi n oranı nı n birbirleri i le uyu ml u

ol duğunu, açı k al anl arda bit ki- mekan iliĢkisini n kur ul duğunu, kullanılan bit ki

mi kt arı nı n yet erli ol duğunu, t atil köyünün bit kisel ve açı k al anl arı nı n tasarı mı nda

kendileri ni rahatsız eden ve değiĢ mesi ni istedi kl eri unsurları n ol madı ğı nı belirt mi Ģtir.

Sonuç ol arak t atil köyünün bit kisel ve açı k al an t asarı mı ve al anl arı n yer seçi mi nde

baĢarılı ol unduğu, dolayısı il e kullanı cıları n bekl enti ve i stekl erine cevap

ver mekt edir.

93

5. 2. 1. 14 Merit Arcadi a ( Asi ye Piliçer ile görüĢme- 20. 02. 2002)

ġekil 5. 14 Merit Arcadia yerleĢi m Ģe ması

Merit Arcadi a Ant al ya‟da Bel ek t uriz m al anı nda bul unmakt adır. Bu t urizm t esisi nde

Cl ub Mega Saray da da olduğu gi bi Anadol u Tür k mi marisi ni n özelli kleri ni yansıtan,

içi nde bul unduğu çevre ve arazi ni n mevcut bi leĢenl eri ne uyu ml u bir tatil köyü

tasarla mak ayrı ca i nsanl arı n çok farklı i stekleri ne cevap verecek mekanl arı n

yaratıl ması a maçl anmı Ģtır. Tesisdeki yapılarda Anadol u Tür k mi marisi nde gör ül en

köpr üler, tuğl a duvar kaplamal arı, ke merl er, cumbal ar gi bi motifleri görül mekt edir.

Merit Arcadi a‟nı n yerl eĢi m pl anı i ncel endi ği nde t esisi n bir kasaba havası içi nde,

sokak esprisi nde t asarlandı ğı gör ül ebil mekt edir. Kı sıtlı bir arazi ye sahip ol ması

tesisi n sokak esprisi ne uygun ol arak t asarlanması nda öne mli bir fakt ör ol muĢt ur,

buna uygun ol arakt a buna uygun ol arak t a restaurant, çok sayı da bar, sauna, ha ma m,

dükkanl ar, çocuk kl übü gi bi genel t esisler yat ak üniteleri ni ol uĢt uran yapıları n alt

katları na yerleĢtiril mi Ģtir.

Ar azi ni n eği m, mevcut ağaçl ar, sı caklı k, rüzgar gi bi mevcut bileĢenleri

doğr ult usunda, t esisi ol uĢt uran yapı bl okl arı nı n tasarı mı nda Cl ub Mega Saray‟ da da

ol duğu gi bi monot on Ģekilde dü mdüz deva m eden yapı bl okl arı yeri ne yapıları n il eri

geri hareketleri ile i nsanları ĢaĢırtan sürprizli mekanl ar yarat mak a maçl anmı Ģtır.

94

Yapı bl okl arı i çi ndeki yat ma üniteleri ni n yat ak odal arı nı n da manzaraya deni ze

bak ması na da öne m verilmi Ģtir.

Tesisi n günün her anı en hareketli, en aktif al anı bunun dağr ult usunda en

gür ült ül ü mekanı aqua park ve çevresi dir. Farklı kullanı cı istekl eri ne cevap ver meyi

a maç edi nen t esise son ol arak bir havuz daha ekl enmi Ģtir. Yeni yapılan havuz i se

saki nli k arayan, di nl enmek i steyen i nsanl arı n beklentileri ne cevap ver mek a macı il e

yapıl mı Ģtır.

Aqua park al anı i çi ndeki büyük havuzun deni ze doğr u sı nırını Pa mukkale‟den

esi nl enek t asarlanmı Ģ travet er ol uĢt ur makt adır. Aynı za manda anfi -ti yatro ile sı nırı nı

da ol uĢt uran bu yapı nı n ar ka kı s mı alt kotta anfi-ti yatronun sahnesi nin duvarı nı

ol uĢt ur makt adır. Anfi-ti yatronun gel eneksel basamakl arı geniĢ t ut ul arak masalı seyir

al anı ol uĢt urul muĢt ur.

Tesisde bul unan üç restoran dan l yci a restaurant adı verilen rest oran anfi -

tiyatronun he men ar kasındadır ve deni z il e manzara açısı ndan iliĢkisi kur ul muĢt ur.

Pi nea t erras-restaurant adlı rest oran deni z den uzakt a yapıl mı Ģ ol sa da bir t epe

üzeri nde ol duğundan denizi görebil mekt edir.

YerleĢi m pl anı i ncel endiği nde di kkat çeken öne mli bir unsur spor al anl arını n yer

seçi mi dir. Spor al anl arı nın deni z cephesi nde yapıl ması nı n sebebi mevcut ağaçl arı n

kor unması a macı na uygun ol arak t esisi n giriĢi nde ağaçl arı nı n sayısını n fazl a

ol ması dır. Ayrıca spor tesisleri çok az alan kapl amakt adır.

Ar cadi a da anket çalıĢ ması nı n yapıl dı ğı t atil köyleri nden biri dir. Yapılan anketleri n

değerlendiril mesi sonucu ortaya çı kan sonuçl ar Ģunl ardır:

- Yapılan anketleri n sonucuna göre Merit Arcadia‟nı n seçi mi nde en öneml i fakt ör

anket e katılanl arı n %67‟si ni n belirtiği üzere sunduğu akti viteleri n çokl uğudur. Tatil

köyünün en çeki ci yeri olarak havuz ve çevresi i kinci ol arak açı k-yeĢil al anları ol arak

belirtil mi Ģtir.

- Genel ol arak anket e katılanl ara göre t atil köyündeki rekreasyon ve ort ak al anl arı n

büyükl ükl eri yet erli dir. Yal nı z anket e katılanl arın %42‟ ni n belirti ği üzere di sko ve

95

tali h oyun al anl arı yet ersizdir. Anket e katılanl arın büyük çoğunl uğunun %75‟ ni n

gör üĢl eri ne göre bu alanlar konuml arı itibari ile birbirleri ile uygun uzaklı ktadır.

- Anket e katılanl arı n %92‟si Merit Ar cadi a‟da yeĢil al an-sert ze mi n oranı nın birbirleri

ile uyu ml u ol duğunu, anket e katılanl arı n t ümü açık al anl arda bit ki- mekan iliĢkisi ni n

kur ul duğunu, t atil köyünün bit kisel ve açı k al anl arın t asarı mı nda kendilerini rahatsız

eden ve değiĢ mesi ni istedi kl eri unsurları n ol madığı nı, genel ol arak kullanılan bit ki

mi kt arı nı n yet erli ol duğunu belirt mi Ģlerdir.

Sonuç ol arak Merit Arcadi a‟da yapılan anketlerin sonuçl arı na göre t atil köyünün

bit kisel ve açı k al anl arı tasarı mı ve yer seçi mi nde baĢarılı ol unduğu ve t atil köyünün

kullanı cıları n bekl enti ve istekl eri ne cevap verdi ği söylenebilir.

96

5. 2. 2 Ant al ya’ daki Tatil Köyl eri ni n Genel YerleĢi m Düzeni

Bu t ez kapsa mı nda Ant al ya‟da i ncel enen 14 t atil köyünün genel yerl eĢi m

düzenl e mel eri ni belirlemek i çi n t atil köyl erini ol uĢt uran al anl ar, tatil köyü

pr ogra mı nı ol uĢt uran ana bileĢenl er açısı ndan sınıflandırıl mıĢtır. Tabl o 5. 4 da da

gör ül düğü gi bi t atil köyü pr ogra mı nı ol uĢt uran ana bileĢenl er genel, konakla ma, açı k

spor tesisleri ve ot oparktan ol uĢ makt adır. ( Arcan ve Kapkı n, 1989)

Tabl o 5. 4 Tatil köyü progra mı ana bileĢenl eri

Tatil Köyü Progra mı Ana BileĢenl eri

Alt Al anl ar

1. KONAKLAMA TESĠSLERĠ

(personele ait loj manl ar da

bu alanl ara gir mekt edir.)

2. AÇI K SPOR TESĠ SLERĠ

(fut bol, vol eybol, tenis, golf

gi bi açı k genel spor alanları)

3. GENEL TESĠ SLER

1. Spor alanl arı

kapalı genel spor alanl arı

su sporları alanl arı

2. Di nlenme al anları

gezi alanl arı

oyun al anl arı

3. Eğl enme al anları

anfi-tiyatro

disko

tali h oyun alanl arı

4. AlıĢ-veriĢ alanl arı

5. Ye mek ye me al anl arı

6. Servis ve idari kompl eks

al anl arı

4. OTOPARK

97

Bu böl ümde i ncel enen 14 t atil köyünün, t atil köyü pr ogra mı ana bi leĢenl eri ni

ol uĢt uran genel, konakla ma, açı k spor t esisleri ve ot oparkı n t atil köyünün s ahi p

ol duğu arazi Ģekli ne göre arazi üzeri ndeki yerleĢim düzenl eri ni belirle mek a macı il e

kr okileri çi zil mi Ģ ve i ncel enen bu t atil köyl erini n t opl a m t aban al anları (kapalı

mekan) ve t opl a m açı k al anl arı hesapl anmı Ģ ve de bu hesapl a mal ar sonucu ki Ģi

baĢı na düĢen açı k alan miktarları hesapl anmı Ģtır.

98

5. 2. 2. 1 Ul usoy Tatil Köyü

Tesis Arazi Al anı: 42744 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 6842 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 35902 m2

Yat ak Sayısı: 555

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 64,7 m2

ġekil 5. 15 Ul usoy Tatil Köyü genel yerleĢi m düzeni

5. 2. 2. 2 Cl ub Kastali a*

SON DURUM( 2002)

Tesis Arazi Al anı: 50746 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı m: 1726 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 49020 m2

Yat ak Sayısı: 600

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 81,7 m2

ESKĠ DURUM( 1975)

Tesis Arazi Al anı: 50746 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 1878 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 48868 m2

Yat ak Sayısı: 450

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 108,6 m

ġekil 5. 16 Cl ub Kast alia genel yerleĢi m düzeni

99

* Tatil köyünde 2001 yı lında yapılan revi zyon çalıĢ ması il e konakl a ma t esisleri ni n

kapasitesi artırıl mı Ģ ve genel t esislerde birtakı m değiĢi klikl er ( Anfi-ti yatro, rest oran

ve yüz me havuzunun yeni den düzenl enmesi) yapıl mı Ģtır. Gör ül düğü gi bi t atil

köyünde kiĢi baĢı na düĢen açı k al an 108, 6 m2/ kiĢi den yapılan bu revi zyon çalıĢ ması

sonucu 81, 7 m2/ kiĢi ye düĢ müĢt ür.

5. 2. 2. 3 Maj esty Cl ub Ke mer

Tesis Arazi Al anı: 90250 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 13247 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı :

77003 m2

Yat ak Sayısı:: 904

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 85,2

m2

ġekil 5. 17 Maj est y Cl ub Ke mer genel yerleĢi m düzeni

5. 2. 2. 4 Sali ma Tatil Köyü**

Tesis Arazi Al anı: 77000 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 13360 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 63640 m2

Yat ak Sayısı: 650

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 97,9 m2

ġekil 5. 18 Sali ma Tatil Köyü genel yerleĢi m düzeni

100

**Tatil köyü arazisi i çi nde yakı n t ari hlerde, t atil köyünün kı Ģ t uriz mi ne de hi z met

et mesi i çi n bir ot el bl oğu yapılacaktır. Bunun sonucunda kiĢi baĢı na düĢen açı k al an

mi kt arı nı n azal acağı anl aĢıl makt adır.

5. 2. 2. 5 Renaissance Antal ya Resort

Tesis Arazi Al anı: 80000 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 16905 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 63095 m2

Yat ak Sayısı: 750kiĢi

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 84m2

ġekil 5. 19 Renaissance Ant al ya Resort genel yerleĢi m düzeni

101

5. 2. 2. 6 Gri da Vill age

Tesis Arazi Al anı: 120000 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 12939 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 107061 m2

Yat ak Sayısı: 654

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 163,7 m2

ġekil 5. 20 Gri da Village genel yerleĢi m düzeni

102

5. 2. 2. 7 Cl ub Asteri a*

SON DURUM

Tesis Arazi Al anı: 124688 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 22410 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 102278 m2

Yat ak Sayısı: 650

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 157 m2

ESKĠ DURUM

Tesis Arazi Al anı: 124688 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 18778 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 105910 m2

Yat ak Sayısı: 532

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 199 m2

ġekil 5. 21 Cl ub Ast eria genel yerleĢi m düzeni

*Tatil köyünde yat ak kapasitesi ni n artırıl ması a macı il e yeni konakl a ma t esisleri ni n

yapı mı nı öngören bu yıl bir revi zyon çalıĢ ması yapıl mı Ģtır. Revi zyon çalıĢ ması

sonucu kiĢi baĢı na düĢen açı k alan mi kt arı 199 m2/ki Ģi den 157 m

2/ kiĢi ye düĢ müĢt ür

103

5. 2. 2. 8 Cl ub Phaselis

Tesis Arazi Al anı: 49965 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 8244 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 41721 m2

Yat ak Sayısı: 654

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 63,8 m2

ġekil 5. 22 Cl ub Phaselis genel yerleĢi m düzeni

5. 2. 2. 9 Cl ub Zi gana

ġekil 5. 23 Cl ub Zi gana genel yerleĢi m düzeni

Tesis Arazi Al anı: 68000 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 15349 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 52651 m2

Yat ak Sayısı: 808

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 65 m2

104

5. 2. 2. 10 Cl ub Aqua mari ne**

Tesis Arazi Al anı: 58500 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 9392 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 49108 m2

Yat ak Sayısı: 576

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 85,2 m2

.

ġekil 5. 24 Cl ub Aqua marine genel yerleĢi m düzeni

**Tatil köyü arazisi i çi nde yakı n t ari hlerde, t atil köyünün kı Ģ t uriz mi ne de hi z met

et mesi i çi n bir ot el bl oğu yapılacaktır. Bunun sonucunda kiĢi baĢı na düĢen açı k al an

mi kt arı nı n azal acağı anl aĢıl makt adır.

105

5. 2. 2. 11 Al di ana Si de

Tesis Arazi Al anı: 53000 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 13130 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 39870 m2

Yat akSayısı: 650

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 61,3 m2

ġekil 5. 25 Al di ana Si de genel yerleĢi m düzeni

5. 2. 2. 12. PARADĠ SE SĠDE BEACH

Tesis Arazi Al anı: 82816 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 12543 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 70273 m2

Yat ak Sayısı: 700

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 100,4 m2

ġekil 5. 26 Paradise Si de Beach genel yerleĢi m düzeni

106

5. 2. 2. 13 Cl ub Mega Saray

Tesis Arazi Al anı: 121000 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 16835 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 104165 m2

Yat ak Sayısı: 650

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 160, 25 m2

ġekil 5. 27 Cl ub Mega Saray genel yerleĢi m düzeni

5. 2. 2. 14 Merit Arcadi a

Tesis Arazi Al anı: 91800 m2

Topl a m Taban Al an Kull anı mı : 10953 m2

Topl a m Açı k Al an Kull anı mı : 80847 m2

Yat ak Sayısı: 650

Yat ak BaĢı na DüĢen Açı k Al an: 124 m2

ġekil 5. 28 Merit Arcadi a genel yerleĢi m düzeni

107

5. 2. 3 Değerl endi r me

ÇalıĢ manı n analitik kı smı nı ol uĢt uran bu böl ümde, Ant al ya‟daki 14 t atil köyünün

mi marl arları ile yapılan gör üĢ mel er sonucu sapt anan t asarı m il kel eri ni n, her bir t atil

köyünün pr ogra mı nı oluĢt uran ana bileĢenleri nin, (genel, konakl a ma, açı k spor

tesisleri ve ot apark) arazi üzeri ndeki genel yerleĢim düzeni ni belirleyen unsurl arı n ve

açı k, kapalı al anl arı nı n hesapl anması sonucu saptanan kiĢi baĢı na düĢen açı k

al anl arı n irdel enmesi sonucu ortaya çı kan bul gul ar değerlendiril miĢtir.

Önceli kl e i ncel enen t üm t atil köyl eri nde t asarı mı gerçekl eĢtiren mi marl arla

yapılan gör üĢ mel ere göre t asarı mı yönl endiren en öne mli unsurun, doğaya saygılı,

doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ, i çinde bul unduğu çevreyle uyu ml u bir t atil köyü yarat mak

ol duğu söyl enmeli dir. Bu a maç doğr ult usunda t atil köyünün, i çi nde bul unduğu

yöreni n sı caklı k, eği m, rüzgar, arazi ni n üzeri ndeki ku m t epel eri, bit ki ört üsü ve

yöreni n mi mari özellikl eri gi bi mevcut bileĢenl er t asarı mı yönl endiren ana

unsurlardır:

- Tasarı mı yönl endiren en öne mli a maç; hi ç ağaç firesi ver me mek yani mevcut

ağaçl arı n kor unması nı sağl a maktır. Arazi üzeri ndeki ku m t epel eri ni n korunması da

bu a maç doğrult usunda yapıl makt adır.

- Genel de i ncel enen t atil köyl eri ni n bir çoğu deni ze di k i nen bir ana aks et rafı nda

geliĢ mekt e böyl ece denizden gel en seri n r üzgarın köyün t ümüne eĢit dağıl ması

sağlanmakt adır. Yat ak üniteleri arası nda yi ne deni ze di k i nen sokakl ar yapılarak,

veya bir t akı m t atil köyünde ol duğu gi bi sokakl arı ol uĢt uran yaya aksl arı ve aralı klı

yerleĢtirilen yat ak üniteleri sayesi nde deni zden gel en seri n r üzgardan yararl anılarak

sıcaklı ğı n düĢ mesi a maçl anmakt adır. Göl ge yarat ma a macı il e yat ak üniteleri

arası ndan geçen yolları n dar yapıl ması da sı caklı k unsuru karĢısı nda alı nan baĢka bir

önl e mdir.

-Ġncel enen t üm t atil köyl eri nde yat ak ünitelerini n geniĢ, yeĢil avl ul ar et rafı nda

tasarlandı ğı ve odal arı n manzara, gür ült ü, mahremi yet sağl a ma a macı il e bu al anl ara

yönl endirilerek bu alanl ara bakması sağlandı ğı görül mekt edir.

Ġncel enen t atil köyl eri nde sapt anan di ğer unsurl ar, t atil köyü pr ogra mı nı ol uĢt uran

ana bileĢenler baĢlıkl arı altında Ģu Ģekil de sıralanabilir:

108

Ge nel Tesisler

- Genel ol arak i ncel enen tatil köyl eri nde anfi-ti yatro,rest oran, genel ve çocuk yüz me

havuzu, barlar, dükkanl ar, çocuk oyun al anl arı gibi genel t esisleri n arazi nin belli bir

yeri nde birarada çözüml endi ği görül mekt edir.

- Tatil köyl eri ni n t ümünde diskonun yarattı ğı gürült ü açısı ndan yat ak üniteleri nden

mü mkün ol duğunca en uzak nokt ada t atil köyünün deni z kı s mı nda, ku msal da

tasarlandı ğı gör ül mekt edir. Bir kı sı m t atil köyünde i se yi ne yat ak üniteleri nden

mü mkün ol duğunca en uzak nokt ada, t atil köyünün he men giriĢi nde, t atil köyünde

konakl a mayan i nsanl ara da hi z met ver mesi amacı ile yerleĢtirildi ği görül mekt edir

- Genel ol arak ana restoran t atil köyl eri nde yüz me havuzu ve deni z ile manzara

açısı ndan iliĢki i çi nde ve manzaraya haki m ol acak Ģekil de yerleĢtiril mekt edir. Bunun

içi n rest oran t atil köyünün deni z cephesi nde havuz ve deni z il e il etiĢi m i çinde ya da

deni z cephesi nde ol masa bil e deni z manzarası na haki m ol acak Ģekil de yüksek kott a

yapıl dı ğı gör ül mekt edir. Ayrı ca genel de t atil köyl eri nde bir rest oran yeri ne farklı

talepl ere cevap veren birden fazl a rest oranı n bul unduğu gör ül mekt edir. Böyl ece

rest oranı n parçal anması ile monot onl ukt an kaçı nmak a maçl anmakt adır

- ÇarĢı nı n yer seçi mi nde akti viteleri n, dol ayısı il e i nsanl arı n çok ol duğu yerl er

seçil mekt e ol duğu gör ülmekt edir. Bunun i çi n çarĢı ya yat ak üniteleri nden genel

tesislere gi den ana aksl ar üzeri nde, ya da günün belli saatleri nde ana restoran gi bi

insanları n t opl andı ğı yerlerde, veya gece gündüz akti viteleri n yoğun ol duğu

rest oran- yüz mehavuzu-pool bar çevresi nde yerleĢtiril mekt edir.

-Ġncel enen t üm t atil köyl eri nde yüz me havuzu ve pool bar iliĢkisi ni n kur ul duğu

gör ül mekt edir. Böyl ece gündüz ani masyon et ki nlikleri ni n yapıl dı ğı bu mekan t atil

köyünün en i Ģlek, en hareketli yani odak nokt ası ol makt a ve i nsanl arı n bu ani masyon

et ki nli kleri ne katıl ması sağlanmakt adır. Ġncel enen kısıtlı arazi ye sahi p ol an t atil

köyl eri nde i se pool bar, anfi-tiyatro ve yüz me havuzu arası nda ort ak kullanı ma sahi p

bağl ayı cı bir iĢlev gör mekt e, he m havuz he m de anfi-ti yatronun arası nda

konu ml anması il e anfi-tiyatronun sahnesi iĢlevini de gör mekt edir. Böylece anfi-

tiyatro, pool bar ve havuz i çi çe yerleĢtirilerek günün her saati nde bu mekanı n t atil

köyünün öne mli bir parçası ol ması sağlanmakt adır.

109

- Genel ol arak t atil köyleri nde çocuk yüz me havuzu, aral arı nda görsel il etiĢi m

sağlayacak Ģekil de genel yüz me havuzuna yakın bir konu mda yer al makt a ya da

genel yüz me havuzunun belli bir böl ümünün çocukl ar i çi n düzenl en mesi il e

çocukl arı n ebeveyn kont rol ünde ol mal arı nı sağl ama doğr ult usunda düzenlemel eri n

yapıl dı ğı görül mekt edir

- Önceden de belirtildi ği gi bi i ncel enen t atil köyl eri ni n bir kı s mında anfi -

tiyatro,rest oran, genel ve çocuk yüz me havuzu, barlar, dükkanl ar, çocuk oyun

al anl arı gi bi genel t esisleri n arazi ni n belli bir yeri nde birarada çözü ml endi ği

gör ül mekt edir. Buna karĢın bazı t atil köyl eri nde ise farklı t alepl ere cevap verecek

farklı mekanl arı n yaratılması ve bu farklı mekanları n doğa ile büt ünl eĢ mesi bunun

içi nde bu mekanl arı n belli bir siste me uy mayarak birdenbire, sürprizli Ģekil de

insanları ĢaĢırtarak ort aya çı kması a maçl anmı Ģtır. Arazi ni n kı sıtlı ol mayı p buna

ol anak sağl a ması sonucunda bu a maçl arı n doğrult usunda genel t esislerin genel de

di ğer t atil köyl eri nde gör ül düğü gi bi i çi çe bir yerde çözü ml enmesi yerine arazi ye

dağıl mı Ģ ol arak çözüml endi ği görül mekt edir.

-Ġncel enen t atil köyl eri nde personel l oj manl arı ve servis üniteleri ni n genel t esisler

ve yat ak üniteleri nde uzakt a, mü mkün ol duğunca hi çbir iliĢki kur ul mayacak Ģekil de

arazi ni n en ar ka kı s mı nda genel de giriĢe yakı n yerlerde t asarlandı ğı gör ül mekt edir.

Tatil köyü i dari personel çalıĢanları ve mi marl arı ile yapılan gör üĢ mel erde ani mat ör

ve i dari personel dı Ģı nda di ğer personeli n t atil köyü i çi nde i stenmedi ği, bu personel

içi n yat ak üniteleri ni n tatil köyü sı nırları dıĢı nda sağl andı ğı belirtil mi Ģtir.

Konakl a ma Tesisleri

Tatil köyl eri nde genel t esisleri n, ol uĢt urduğu gürült ü sebebi il e yat ak üni teleri nden

uzakt a pl anmakt a ol duğu ayrı ca i ki farklı al an arası nda gerek gür ültü gerekse

manzara açısı ndan yoğun bitki ört üsünün bul unduğu görül mekt edir

Açı k Spor Tesisleri

Açı k spor t esisleri, t atil köyünün di ğer t esisleri ile bit ki ört üsü ile gür ült ü ve manzara

açısı ndan ka mufl e edilmi Ģ Ģekil de yerleĢtiril mekt edir. Ayrı ca açı k spor t esisleri

özelli kle genel t esisleri nden kopuk ve uzak ol arak yerleĢtirildi ği t akdirde he men

yanı nda ona hi z met veren bir bar veya kl übün de yer al dı ğı görül mekt edir.

110

Tatil köyü pr ogra mı nı ol uĢt uran konakl a ma, genel t esisler, açı k spor al anl arı ve

ot opark ana bileĢenleri nin arazi üzeri ndeki yerleĢi m düzeni ni n belirlenmesi i çi n

yapılan i ncel e mel er sonucu sapt anan bul gul ar aĢağı da yer al makt adır.

Tatil köyü pr ogra mı nı ol uĢt uran ana bileĢenlerini n t atil köyü arazisi üzeri nde

yerleĢi mi ni belirleyen en öne mli fakt örlerden biri t atil köyünün sahip ol duğu

arazi ni n Ģekli ne bağlı ol arak deni z il e ol an i liĢkisi ol duğu belirlenmi Ģtir. Tez

kapsa mı nda i ncel enen 14 t atil köyü, sahi p ol duğu arazi ni n deni z i l e iliĢkisine göre Ģu

Ģekil de grupl anabilir:

. Deni ze cephesi dar, ve geri ye doğr u deri nli ği uzun bir arazi ye sahi p ol an t atil

köyl eri

. Deni ze cephesi geniĢ, kare veya kareye yakı n bir arazi ye sahi p ol an tatil köyl eri

. Deni ze cephesi geniĢ a morf bir arazi ye sahi p ol an tatil köyl eri

Deni ze cephesi dar, ve geri ye doğr u deri nli ği uzun bir arazi ye sahi p olan t atil

köyl eri nde, arazi ni n deniz cephesi ni n t a ma mı anfi-tiyatro, rest oran, yüz me havuzu,

pool bar gi bi genel t esislere ayrıl makt adır. Bu ti p tatil köyl eri nde konakl ama t esisleri,

genel t esisleri n arkası nda, açı k spor t esisleri i se genel ol arak t atil köyünün en ar ka

kı s mı nda ( Ul usoy Tatil Köyü, Cl ub Aqua mari ne, Cl ub Kast alia gi bi ) yer al makt a

olsada, bu ti p arazi ye sahi p bazı t atil köyl erinde konakl a ma ve genel t esisleri n

arası nda da yer al makt adır.(Sali ma Tatil Köyü ve Cl ub Zi gana)

Deni ze cephesi geniĢ, kare veya kareye yakın bir arazi ye sahi p ol an t atil

köyl eri nde, deni z cephesi konakl a ma t esisleri ve genel t esisler t arafı ndan

payl aĢıl makt adır. Bu ti p tatil köyl eri nde açı k spor tesisleri, genel t esisl erden mü mkün

ol duğunca uzak, t atil köyü arazisi ni n en ar ka kı s mı nda, konakl a ma t esisleri ni n de

arkası nda yer al makt adır. ( Maj est y Cl ub Kemer, Cl ub Ast eria, Al di ana Si de,

Paradise Si de Beach ve Cl ub Mega Saray gi bi) Fakat bazı t atil köyl eri nde açı k spor

tesisleri önceden de bahsedil di ği gi bi bir t akı m mecburi yetlerden dol ayı t atil

köyl eri ni n deni z cephesi ne yerl eĢtiril mi Ģtir.( Grida Tatil Köyü, Merit Ar cadi a,

Renaissance Ant al ya Resort gi bi)

Ġncel enen t atil köyl eri i çinde deni ze cephesi geniĢ a morf bir arazi ye sahip ol an

bir t atil köyü bul unmaktadır. ( Cl ub Phaselis) Bu t atil köyünde deni z cephesi geni Ģ

111

ol duğu hal de t a ma mı ile genel t esislere ayrıl mı Ģtır. Açı k spor t esisleri tatil köyü

giriĢi nde, gerek konakla ma gerekse genel t esislerden uzakt a yer al makt adır.

Konakl a ma t esisleri i se genel t esisleri n arkası nda ol up genel t esis al anl arı ndan sı k bir

bit ki ört üsü ile ayrıl mı Ģtır.

Son ol arak t atil köyl erini n t opl a m t aban al anı ve t opl a m açı k al anları nı n

hesapl anması il e ki Ģi baĢı na düĢen açı k al an mi kt arı nı n bul unması ile yapıl an

incel e mel erde Ģu sonuçl ar ortaya çı kmı Ģtır.

- Tatil köyl eri ni n bazılarında kullanı cı istekl eri ne cevap ver mek a macı ile birtakı m

revizyonl ar yapıl makt adır. Bu revi zyon çalıĢ maları t atil köyünün öncelikl e yat ak

kapasitesi artır mak daha sonra bazı t esisleri ni yeni den düzenl e mek, büyüt mek ve

kullanı cı istekl eri ne cevap ver mek i çi n yeni t esis yap mak a macı yl a yapı l makt adır.

Fakat hesapl a ma i Ģle ml eri sonucunda bu revi zyon iĢle ml eri il e ki Ģi baĢı na düĢen açı k

al an mi kt arı nı n azal dı ğı sapt anmı Ģtır

- Ayrıca t atil köyü çalıĢanl arı ile yapılan gör üĢmel erde bir çok t atil köyünün kı Ģ

turiz mi ne de hi z met vermek a macı il e t atil köyü arazisi i çi nde bir ot el bl oğu yap mayı

pl anl adı kl arı öğrenil mi Ģti. Dol ayısı yl a doğa i le büt ünl eĢ mi Ģ bir t atil sun mayı

a maçl ayan t atil köyl eri nin bu a maçl ardan uzaklaĢtı kları, daha çok i Ģi n ekeno mi k

yönünü di kkate al dı kl arı anl aĢıl makt adır. Art an kullanı cı sayısı na rağmen t aban

al anı nda ekl enen yeni binal ar il e t atil köyünde bet onl aĢ manı n artacağı ve kullanı cı

baĢı na düĢen açı k alanl arın mi kt arı nı n azal acağı açı kça görül mekt edir.

112

5. 3 Ant al ya’ daki Tatil Köyl eri Ġle Ġl gili Genel Anketl eri n Değerl endi ril mesi

Bu t ez kapsa mı nda ör nek ol arak seçilen Ant al ya ve çevresi ndeki 7 adet t atil köyünde

topla m ol arak 100 anket yapıl mı Ģtır. Tatil köyl erinde konakl ayan i nsanl arla yapıl an

anketleri n değerlendiril mesi üç aĢa mada gerçekl eĢmi Ģtir.

- Biri nci aĢa mada çeĢitli t atil köyl eri nde konaklayan t opl a m 100 kiĢi i le yapıl an

anketleri n değerlendirilmesi sonucunda anket yapılan ki Ģiler ile il gili genel bil giler

veril mi Ģtir.

-Ġki nci aĢa mada yi ne çeĢitli t atil köyl eri nde konakl ayan t opl a m 100 ki Ģi ile yapıl an

anketleri n -t atil köyünden genel bekl entiler- baĢlığı altı nda anket yapılan ki Ģileri n

genel ol arak neden t atil köyl eri nde konakl a mayı t erci h etti kleri, t atil köyleri nde en

çok akti vitelere katıl mak i stedi kl eri veya katıl dıkları yani t atil köyl eri nden genel

bekl entileri, t atil köyl erin en öne mli al anl arı nın hangileri ol dukl arı ve bu farklı

al anl ar arası ndaki iliĢkileri n nasıl kur ul ması gerekti ği gi bi sorul arı n cevapl arı

alı nmı Ģtır.

- Üçüncü ve son aĢa mada i se anket yapılan farklı t atil köyl eri nden i ki ör nek el e

alı narak bu i ki t atil köyünde kullanı cıları n bekl enti ve me mnuni yet dur umu

belirlenmeye çalıĢıl mı Ģtır.

Bu t ez kapsa mı nda i ncelenilen 14 t atil köyünden anket yapıl ması nı n ol anak veril di ği

tatil köyl eri ve yapılan anket sayıları aĢağı da tabl oda görül mekt edir:

Tabl o 5. 5 Anket yapılan tatil köyl eri

TATĠ L KÖYLERĠ YAPI LAN ANKET SAYI SI

CLUB SALĠ MA 26

MAJ ESTY CLUB KE MER 20

CLUB AQUAMARI NE 15

ALDI ANA SI DE 12

MERĠ T ARCADI A 12

CLUB PHASELI S 10

CLUB MEGA SARAY 5

TOPLAM 100

113

5. 3. 1 Tatil Köyl eri nde Anket Yapıl an Ki Ģiler Ġle Ġl gili Bil giler

Tabl o 5. 6 Uyr uk

UYRUK ORAN( %)

TÜRK 24

AL MAN 41

ĠSRAĠ L 9

AVUSTURYA 8

RUS 5

DĠ ĞER 13

TOPLAM 100

ġekil 5. 29 Uyr uk

Yedi farklı t atil köyünde yapılan anketlere göre anket yapılan ki Ģilerin % 41‟ ni

Al manl ar ol uĢt ur makt adır. Bu sonuç gerek gör üĢme yapılan, t ur acent aları gerek t atil

köyü t asarı mcıları ve t atil köyü çalıĢanl arı n belirttikleri „ Al manl arı n t atil köyünde

konakl a mayı t erci h etti kleri i çi n Ant al ya ve çevresi ndeki t atil köyl eri Al manl ara

yöneli k yapılır‟ savı nı doğr ula maktır. Tatil köyleri nde yapılan gözl e ml er de bunu

doğr ula makt adır.

Tabl o 5. 7 Ci nsi yet

CĠ NSĠ YET ORAN( %)

KADI N 56

ERKEK 44

TOPLAM 100

ORAN(%)

%24

%41

%9

%8

%5 %13TÜRK

ALMAN

ĠSRAĠL

AVUSTURYA

RUS

DĠĞER

114

ġekil 5. 30 Ci nsi yet

Anket yapılan ki Ģilerin %56‟sı nı kadı nl ar ol uĢt ururken %44‟ ünü er kekl er

ol uĢt ur makt adır.

Tabl o 5. 8 YaĢ

YAġ ARALI ĞI ORAN( %)

0-18 1

19-30 47

31-45 35

46- … 17

TOPLAM 100

ġekil 5. 31 YaĢ

Anket e cevap verenleri n en yüksek oranl a ( %47) 19- 30 yaĢ aralığı ndaki kiĢiler

ol uĢt ur makt adır.

ORAN

%1

%47

%35

%17

0-18

19-30

31.45

46-..

ORAN

%56

%44KADIN

ERKEK

115

Tabl o 5. 9 Eğiti m durumu

EĞĠ TĠ M DURUMU ORAN( %)

Ġ LKÖĞRETĠ M 10

ORTAÖĞRETĠ M 21

YÜKSEKÖĞRETĠ M 69

TOPLAM 100

ġekil 5. 32 Eğiti m durumu

Anket e cevap verenl eri n büyük oranı ( %69) üniversite mezunudur. Eğitim düzeyi

ilköğreti m olanları n oranı % 10‟dur.

ORAN(%)

%10

%21

%69

ĠLKÖĞRETĠM

ORTAÖĞRETĠM

YÜKSEKÖĞRETĠ

M

116

5. 3. 2 Tatil Köyünden Genel Bekl entiler

5. 3. 2. 1 Tatil Köyünde Konakl a mayı Terci h Et meni n Nedenl eri

Tabl o 5. 10 Tatil köyünde konakl a mayı terci h et meni n nedenl eri

TERCĠ H SEBEBĠ ORAN ( %)

Çok çeĢitli rekreasyon ve spor olanakları sunması 48

Di nl enmek ve aynı za manda eğl enmek 67

Yeni yerler gör mek ve tanı mak 31

Deği Ģi k i nsan ve kült ürleri ile tanıĢ mak 32

Doğa ile içiçe bir tatil yapmak 14

Sunduğu konfor 20

Di ğer 3

ġekil 5. 33 Tatil köyünde konakl a mayı terci h et meni n nedenl eri

Gör ül düğü gi bi anket yapılan i nsanl arı n %67‟si konakl a ma t esisleri arası nda t atil

köyl eri ni t erci h et mel erini n sebebi ol arak–di nl enmek ve aynı za manda eğl enmek-

cevabı nı ver mi Ģlerdir. Tatil köyl eri ni n t erci h edilmesi ni n i ki nci öne mli sebebi i se t atil

köyl eri ni n çok çeĢitli rekreasyon ve spor ol anakl arını sun ması dır. Anket yapılan 100

insanı n %48‟i bu Ģı kkı iĢaretle mi Ģtir. Ġki nci sebeb i se yakl aĢı k ol arak aynı oranda

insanı n i Ģaretledi ği –yeni yerler gör mek ve t anımak/ değiĢi k i nsan ve kültürleri il e

tanıĢ mak cevabı dır.

Ġl gi nç ol an t üm konakl ama t esisleri arası nda en çok doğa il e i çi çe bir t atil sun mayı

a maçl ayan ve bu özelli ği ile di ğer konakl a ma t esisleri nden ayrılan t atil köyl eri ni n

SAYI

48

6731

32

1420 3

Çok çeĢitli rekreasyonve spor olanaklarısunmasıDinlenmek ve aynızamanda eğlenmek

Yeni yerler görmek vetanımak

değiĢik insan vekültürleri ile tanıĢmak

Doğa ile içiçe bir tatilyapmak

Sunduğu konfor

diğer

117

terci h edil mesi nde „ doğa ile i çi çe bir t atil sunması‟ unsuru pek öne m arz

et me mekt edir. Anket yapılan i nsanl arı n yal nı zca % 14‟ ü bu cevabı i Ģaretle mi Ģtir.

Yapıl an çarpraz değerlendir mel erde t atil köyl eri ni n t erci h nedenl eri

uyr uk, ci nsi yet, yaĢ ve eğiti m dur umu gi bi değiĢkenl ere göre deği Ģi kli k

göst er me mekt edir ve bu nedenl e buraya alınma mı Ģtır.

5. 3. 2. 2 Daha Önce Tatil Köyünde Bul unup - Bul unul madı ğı

Tabl o 5. 11 Daha önce tatil köyünde bul unup - bulunul madı ğı

DAHA ÖNCE TATĠ L KÖYÜNDE BULUNUP - BULUNUL MADI ĞI Or an ( %)

Daha önce bir tatil köyünde konakl ayanl ar (1) 71

Daha önce bir tatil köyünde konakl a mayanlar (2) 29

Topla m 100

ġekil 5. 34 Daha önce tatil köyünde bul unup - bul unul madı ğı

Gör ül düğü gi bi anket yapılan ai nsanl arı büyük bir çoğunl uğu daha önceden de bir

tatil köyünde bul unmuĢlardır. Tatil köyl eri çalıĢanl ar il e yapılan gör üĢ meler de gel en

müĢt erileri n büyük bir çoğunl uğunun sürekli müĢterileri ol dukl arı bazen yılda i ki kez

gel en müĢt erileri ni n de bul unduğu belirtil mi Ģtir.

Oran (%)

%71

%29

1

2

118

5. 3. 2. 3 Tatil Köyünde En Çok Katılı nan Akti vitel er

Tabl o 5. 12 En çok katılınan genel eyle ml er

GENEL EYLEMLER ORAN( %)

GENEL SPOR EYLE MLERĠ 79

SU SPORLARI EYLE MLERĠ 90

DOĞADA YÜRÜYÜġ 6

DĠ NLENME EYLE MLERĠ 86

EĞLENCE EYLE MLERĠ 48

TÜM EYLE MLER 2

ġekil 5. 35 En çok katılınan genel eyl e ml er

Tabl o 5. 13 En çok katılınan akti vitiler

AKTĠ VĠ TELER ORAN( %)

FUTBOL 16

TENĠ S 28

VOLEYBOL 29

ATA BĠ NME 10

GOLF 7

FĠ TNESS 41

YÜZ ME 87

DAL MA 17

YELKEN 13

DOĞADA YÜRÜYÜġ 6

GÜNEġLENME 68

AÇI K HAVADA OTURMA 37

ÇEVREYĠ VE DENĠ ZĠ SEYRET ME 27

ANFĠ- TĠ YATRO 28

DĠ SKOTEK 23

TALĠ H OYUNLARI 6

KĠġĠ

79

906

86

48 2

GENEL SPOR

EYLEMLERĠ

SU SPORLARI

EYLEMLERĠ

DOĞADA

YÜRÜYÜġ

DĠNLENME

EYLEMLERĠ

EĞLENCE

EYLEMLERĠ

TÜM EYLEMLER

119

Yapıl an anketleri n sonuçl arı na göre t atil köyl erinde konakl ayan i nsanl arın en çok

katıl dı kl arı akti viteleri n en baĢı nda su sporları gel mekt edir. Anket yapılan i nsanl arı

%90‟ nı su sporları na katıldı kl arı nı belirt mi Ģlerdir. Ġki nci sırada i se %86 katılı m il e

di nl enme eyl e ml eri gelmekt e üçüncü sırada i se %79 il e genel spor eyl e ml eri

gel mekt edir. Gör ül düğü gi bi anket e cevap veren insanları n %87‟si ni n katıldı kl arı nı

belirti kleri yüz me akti vitesi katılı mda biri nci sırayı al an su sporları eyl e mleri nde en

çok katılı mı n ol duğu aktivitedir. Ġki nci sırayı al an di nl enme eyl e ml eri i çi nde yer al an

güneĢl enme i nsanl arı n %68‟ ni n katılı mı il e yüz meden sonra en çok katılı nan

akti vitedir. Fit ness %41 katılı m il e üçüncü sırayı al an genel spor eyl eml eri i çi nde

fit ness yer al makt adır. Genel spor eyl e ml eri i çi nde ol an vol eybo( %29) ve t enis( %28)

de spor akti viteleri içi nde fıt ness dan sonra katılı mı n en yüksek ol duğu

akti vitelerdir. gel en katılınal an akti vitelerdir. Genel spor eyl e ml eri i çi nde yer al an at a

bi nme, golf ve su sporları i çi nde yer al an dalma, yel ken gi bi akti viteler „all

incl usi ve‟ siste mi ne dahil ol madı ğı, ayrıca öde me yapıl ması gereken akti viteler

ol duğu i çi n katılı mı n düĢük ol duğu akti vitelerdir. Yapılan anketlerde birçok i nsan

tarafı ndan daha çok akti viteni n „all i ncl usi ve‟ si ste mi ne dahil ol ması i st enil di ği

belirtil mi Ģtir. En az katılı mı n ol duğu akti viteler i se golf, doğada yür üyüĢ ve t ali h

oyunl arı dır.

Kı saca katılı mı n en yüksek ol duğu akti viteler %87 il e yüz me, %68 il e güneĢl enme,

%41 ile fitness akti viteleridir.

120

Tabl o 5. 14 Aki viteleri n ci nsi yet e göre dağılı mı

AKTĠ VĠ TELER

KADI N ERKEK

Ki Ģi Or an( %) Ki Ģi Or an( %)

1. GENEL

SPOR

EYLE MLERĠ

FUTBOL 2 3, 6 14 31, 2

TENĠ S 13 23, 2 15 34, 1

VOLEYBOL 11 9, 6 18 40, 9

ATA BĠ NME 7 12, 5 3 6, 8

GOLF 6 10, 7 1 2, 3

FĠ TNESS 26 46, 4 15 34, 1

2. SU

SPORLARI

YÜZ ME 50 89, 3 37 84, 1

DAL MA 5 8, 9 2 4, 5

YELKEN 8 14, 3 5 11, 4

3. DOĞADA YÜRÜYÜġ 5 8, 9 1 2, 3

4. DĠ NLENME

EYLE MLERĠ

GÜNEġLENME 41 73, 2 27 61, 4

AÇI K HAVADA OTURMA 22 39, 3 15 34, 1

ÇEVREYĠ DENĠ ZĠ SEYRET ME 13 23, 2 14 31, 2

5. EĞLENME

EYLE MLERĠ

ANFĠ- TĠ YATRO EYLE MLERĠ 14 25, 0 14 31, 2

DĠ SKOTEK 12 21, 4 11 25, 0

TALĠ H OYUN ALANLARI 1 1, 8 5 11, 4

6. TÜM AKTĠ VĠ TELER 0 0, 0 2 4, 5

Tabl o 5. 15 Genel eyle ml eri n ci nsi yet e göre dağılımı

KADI N ERKEK

GENEL EYLE MLER kiĢi oran( %) ki Ģi oran( %)

GENEL SPOR EYLE MLERĠ 56 100 34 77, 3

SU SPORLARI EYLE MLERĠ 50 89, 3 40 90, 9

DOĞADA YÜRÜYÜġ 5 8, 9 1 2, 3

DĠ NLENME EYLE MLERĠ 52 92, 8 34 77, 3

EĞLENME EYLE MLERĠ 23 41, 1 25 56, 8

TÜM EYLE MLERĠ 1 1, 8 1 2, 3

121

ġekil 5. 36 Kadı nl arı n genel eyl e ml ere katılı mı

ġekil 5. 37 Erkekl eri n genel eyl e ml ere katılı mı

Akti vitelere katılı m ci nsiyet e göre değiĢ mekt edir. 56 kadı n 44 er kek t opl am 100 ki Ģi

ile yapılan anketlere göre kadı nl arı n katılı mı nı n en yüksek ol duğu akti vitel er %100

ile genel spor eyl e ml eridir. Genel spor eyl e ml eri ne katılı mı n yüksek ol ması nda

fit ness ı n öne mli bir yeri var dır. Ġki nci sırada %92, 8 il e di nl enme eyl e ml eri gelirken,

üçüncü sırada %89, 3 ile su sporları gel mekt edir.

Er kekl erde i se il k sırayı %90, 9 il e su sporları alırken i ki nci sırayı %77, 3 il e genel

spor eyl e ml eri ve di nl enme eyl e ml eri al makt adır.

Önceden de belirtildi ği gibi t atil köyl eri nde katılımı n en yüksek ol duğu aktivitel er su

sporları i çi ndeki yüz me, di nl enme eyl e ml eri i çi nde ol an güneĢl enme ve genel spor

eyl e ml eri i çi ndeki fit ness akti viteleri dir. Kadı nlar i çi n bu genelle me doğr u i ken

erkekl erde farklı bir t ablo ort aya çı kmakt adır. Erkekl erde %84 il e yüz me il k sırada,

%61, 4 il e güneĢl enme i ki nci sırada i ken üçüncü sırada %40, 9 il e vol eybol

gel mekt edir.

kiĢi

56

505

52

23 1

GENEL SPOR

EYLEMLERĠ

SU SPORLARI

EYLEMLERĠ

DOĞADA

YÜRÜYÜġ

DĠNLENME

EYLEMLERĠ

EĞLENME

EYLEMLERĠ

TÜM EYLEMLERĠ

kiĢi

34

401

34

25 1

GENEL SPOR

EYLEMLERĠ

SU SPORLARI

EYLEMLERĠ

DOĞADA

YÜRÜYÜġ

DĠNLENME

EYLEMLERĠ

EĞLENME

EYLEMLERĠ

TÜM EYLEMLERĠ

122

Yapıl an anketlere göre kadı nl arı n %89, 3‟ ü yüz me akti vitesi ne katılırken erkekl erde

bu oran % 84, 1 ol makt adır. GüneĢl enme akti vitelerine katılı m kadı nl arda %73, 2 i ken

erkekl erde %61, 4 dür. Fit ness akti vitesi ne katılan kadı nl arı n oranı %73, 2 i ken

erkekl eri n oranı i se %34, 1 dir. Kı saca t atil köyleri ndeki en çok katılı mın ol duğu

akti vitelerden yüz me, güneĢl enme ve fit ness akti viteleri ne kadı nl ar daha çok

katıl makt adır.

Tatil köyl eri nde genel spor al anl arı nı ol uĢt uran f utbol vol eybol ve t enis akt iviteleri ne

erkekl eri n katılı mı kadı nlara göre daha yüksektir. Bu f ark özelli kle f ut bol akti vitesi ne

katılı mda daha belirgi ndir.

At a bi nme, golf gi bi akt ivitelere katılı m i se kadınl arda daha yüksektir. Son ol arak

katılı mda belirgi n bir fark t ali h oyunl arı nda görül mekt edir. Kadı nl arda %1, 8 i ken

erkekl erde %11, 4 dür.

Kı saca fit ness ve yüzme dı Ģı ndaki yüksek efor sarfedilen spor aktiviteleri ne

erkekl eri n katılı mı daha yüksekken, golf, at a bi nme, yür üyüĢ gi bi akti vitelere

kadı nl arı n katılı mı yüksekdir.

123

Tabl o 5. 16 Akti vitelere katılı mı n yaĢa göre dağılımı

AKTĠ VĠ TELER

YAġ ARALI ĞI

19-30 31-45 46-...

ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %)

GENEL

SPOR

EYLE MLERĠ

FUTBOL 8 17 7 20 1 5, 8

TENĠ S 12 25, 3 12 34, 3 4 23, 5

VOLEYBOL 15 31, 9 12 34, 3 2 11, 8

ATA BĠ NME 6 12, 8 2 5, 7 2 11, 8

GOLF 1 2, 1 2 5, 7 4 23, 5

FĠ TNESS 24 51, 1 15 42, 8 2 11, 8

SU

SPORLARI

YÜZ ME 39 83 31 88, 6 16 94, 1

DAL MA 13 27, 6 2 5, 7 2 11, 8

YELKEN 8 17 3 8, 6 2 11, 8

DOĞADA YÜRÜYÜġ 2 4, 2 2 5, 7 2 11, 8

DĠ NLENME

EYLE MLERĠ

GÜNEġLENME 36 76, 6 22 62, 8 10 58, 8

AÇI K HAVADA

OTURMA

15 31, 9 15 42, 8 6 35, 3

MANZARAYI

SEYRET ME

14 29, 8 7 20 6 35, 3

EĞLENCE

EYLE MLERĠ

ANFĠ- TĠ YATRO

EYLE MLERĠ

16 34 8 22, 8 4 23, 5

DĠ SKOTEK 14 29, 8 7 20 2 11, 8

TALĠ H OYUNLARI 2 4, 2 1 2, 8 3 17, 6

TÜM AKTĠ VĠ TELER 2 4, 2 0 0 2 11, 8

Tabl o-5. 17 Genel eyle mleri n katılı mı n yaĢa göre dağılı mı

EYLE MLER

0-18 19-30 31-45 46-..

kiĢi oran( %) kiĢi oran( %) kiĢi oran( %) kiĢi oran( %)

GENEL SPOR EYLE MLERĠ 0 0 44 93, 6 26 74, 3 9 52, 9

SU SPORLARI EYLE MLERĠ 1 100 44 93, 6 31 88, 6 16 94, 1

DOĞADA YÜRÜYÜġ 0 0 2 4, 2 2 5, 7 2 11, 8

DĠ NLENME EYLE MLERĠ 1 100 42 89, 4 30 85, 7 14 82, 3

EĞLENCE EYLE MLERĠ 0 0 27 57, 4 13 37, 1 8 47

TÜM EYLE MLER 0 0 1 2, 1 1 2, 8 0 0

(0-18 yaĢ aralı ğı nda yapılan anket sayısı 1 ol duğundan değerlendiril mede gözar dı

edil mi Ģtir)

124

19- 30 yaĢ aralı ğı nda 47, 31- 45 yaĢ aralı ğı nda 35, 46 ve üzeri yaĢ aralı ğı nda 17 ki Ģi

ile yapılan anketleri n değerlendiril mesi ne göre yaĢ aralı kları na göre akti vitelere

katılı m çok büyük oranda değiĢ mesede Ģunl ar söyl enebilir. Genel spor eyl e ml eri ne

en yüksek katılı m %93, 6 il e 19- 30 yaĢ aralı ğındayken su sporları na en yüksek

katılı m %94, 1 il e 46 ve üzeri yaĢ gr ubundadır. Su sporları na katılı mın bu yaĢ

gr ubunda yüksek ol masını n sebebi yüz me aktivitesi ne katılı mı n %94, 1 dir. Su

sporları nı ol uĢt uran dalma ve yel ken gi bi di ğer akti vitelere katılı m 19- 30 yaĢ

gr ubunda daha yüksektir.

Di nl enme eyl e ml eri ne katılı m en yüksek %89, 4 il e 19- 30 yaĢ aralı ğı nda, eğl ence

eyl e ml eri ne katılı m yi ne %57, 4 il e bu yaĢ aralığı ndadır. Eğl ence eyl e ml eri ni

ol uĢt uran anfi-ti yatro ve di skot ek eyl e ml eri ne en yüksek katılı m yi ne 19- 30 yaĢ

aralı ğı ndadır. Özelli kle di skot ek eyl e ml eri ne katılı m yaĢ aralı ğı yüksel di kçe

azal makt adır.

Genel spor eyl e ml eri ne giren f ut bol, vol eybol ve t eniste katılı m 31- 45 yaĢ aralı ğı nda

en yüksekken, fit ness %51, 1 il e 19- 30 yaĢ aralı ğındadır ve yaĢ aralı ğı yüksel di kçe

fit nessa katılı m oranı azal makt adır. Golfe katılı m i se %23, 5 il e 46 ve üzeri yaĢ

gr ubundadır.

Tabl o 5. 18 Eğiti m durumu

EĞĠ TĠ M DURUMU KĠ ġĠ

Ġ LKÖĞRETĠ M 10

ORTAÖĞRETĠ M 21

YÜKSEKÖĞRETĠ M 69

TOPLAM 100

Yapıl an anketleri n %69‟nu yükseköğreti m mezunu, %21‟i ni ortaöğreti m, %10‟ nu i se

ilköğreti m mezunu i nsanlarla yapılan anketler oluĢt ur makt adır. Gör ül düğü gi bi t atil

köyü konakl ayanl arı nı n çok büyük oranı nı yüksek öğreti m mezunu i nsanl ar

ol uĢt ur makt adır. Anket yapılan i nsanl arı n eğitim dur umu eğiti m aralı kları na göre

dengeli dağıl madı ğı ndan akti vitelere katılımı n eğiti m dur umuna göre

değerlendiril mesi anl a ml ı ol mayacağı ndan yapıl ma mı Ģtır.

125

5. 3. 2. 4 Tatil Köyünde En Öne mli Bul unul an Al anl ar

Tabl o 5. 19 Tatil köyünde en öne mli bul unul an alanl ar

EN ÖNE MLĠ ALAN ORAN( %)

GENEL SPOR ALANLARI 55

YÜZ ME HAVUZU 73

DENĠ Z, PLAJ 88

RESTORAN VE BENZERĠ 56

ANFĠ- TĠ YATRO 15

DĠ SKO 14

ALI ġ- VERĠ ġ ALANLARI 5

TALĠ H OYUN ALANLARI 3

ÇOCUK OYUN ALANLARI 2

ġekil 5. 38 Tatil köyünde en öne mli bul unul an alanlar

Yapıl an anketlere göre t atil köyünü ol uĢt uran al anlar arası nda ki en öne mli al an %88

ile deni z ve pl aj dır. Bunun sonucunda i nsanl arın bir t atil köyünün mut laka deni z

kenarı nda ol ması nı istedikl eri ni söyl eyebiliriz. Deni z ve pl ajı n ardı ndan i kinci sırayı

%73 il e yüz me havuzu i zl erken, üçüncü sırayı %56 il e rest oran ve benzeri al anl ar

al makt adır. Dör düncü sırada ise % 55 ile genel spor alanl arı gel mekt edir.

KĠġĠ

55

73

88

56

15 14

5

3

2

GENEL SPOR

ALANLARI

YÜZME HAVUZU

DENĠZ, PLAJ

RESTORAN VE

BENZERĠ

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

ALIġ-VERĠġ

ALANLARI

TALĠH OYUN

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

126

Tabl o 5. 20 Uyr uğa göre en öne mli bul unul an alanlar

ALANLAR

YERLĠ TURĠ ST YABANCI TURĠ ST

kiĢi oran( %) kiĢi oran( %)

SPOR ALANLARI 15 62, 5 40 52, 6

YÜZ ME HAVUZU 24 100 49 64, 5

PLAJ- DENĠ Z 22 91, 7 66 86, 8

RESTORAN 18 75 38 50

ANFĠ- TĠ YATRO 0 0 15 19, 7

DĠ SKO 3 12, 5 14 18, 4

ALI ġ- VERĠ ġ ALANLARI 0 0 5 6, 6

TALĠ H OYUNLARI ALANLARI 1 4, 2 3 3, 9

ÇOCUK OYUN ALANLARI 0 0 2 2, 6

ġekil 5. 39 Yerli turiste göre en öne mli alanl ar

ġekil 5. 40 Yabancı t uriste göre en öne mli al anl ar

kiĢi

15

24

22

18

0

3

0

1

0

SPOR ALANLARI

YÜZME HAVUZU

PLAJ-DENĠZ

RESTORAN

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

ALIġ-VERĠġ

ALANLARI

TALĠH OYUNLARI

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

kiĢi

40

49

66

38

1514 5

3

2

SPOR ALANLARI

YÜZME HAVUZU

PLAJ-DENĠZ

RESTORAN

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

ALIġ-VERĠġ

ALANLARI

TALĠH OYUNLARI

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

127

24 Tür k ve 76 yabancı turistle( Al man, Ġsrailli, Avust uryalı, Rus ve di ğer) yapıl an

anketleri n değerlendiril mesi ne göre i nsanl arı n t atil köyündeki en öne mli alan seçi mi

turisti n uyruğuna göre değiĢ mekt edir.

Topl a m 24 yerli t uristi n bu soruya cevabı na göre yerli t urist i çi n t atil köyündeki en

öne mli al an %100 oran ile yüz me havuzu ve çevresi dir. Ġki nci en öne mli al an i se

yerli t uristi n %91, 7‟si ni n seçi mi il e pl aj ve deni zdir. Üçüncü en öne mli al an i se %75

ile rest oran ve benzeri alanl arken dör düncü en öne mli al an %62, 5 il e spor al anl arı dır.

Yerli t uristi n en öne mli al anl ar i çi nde gör medi kleri al anl ar i se anfi -ti yatro, alıĢ-veriĢ

al anl arı ve çocuk oyun alanl arı dır.

Topl a m 76 yabancı t uristin cevabl arı na göre en öne mli al an yerli t uristi n seçi mi nden

farklı ol arak %86, 8 il e pl aj ve deni zdir. Ġki nci en öne mli al an ol arak seçilen al an

%64, 5 il e yüz me havuzu ve çevresi dir. Üçüncü en öne mli al an i se %52, 6 il e spor

al anl arı dör düncü sırada gel en al an i se %50 il e rest oran ve benzeri al anl ardır. Yerli

turisti n en öne mli al anl ar arası nda gör medi ği anfi-ti yatro yabancı t uriste göre %19, 7

ile beĢi nci sırada gel mekt edir. Anketleri n değerlendiril mesi sonucu elde edil en

sonuçl ar, t atil köyü çalıĢanları il e yapılan gör üĢ mel erde de söyl endi ği gi bi- yerli

turist t arafı ndan t atil köyünde en çok kullanılan al an dol ayısı ile en öne mli al an

yüz me havuzu ve çevresi i ken yabancı t urist t arafından en çok kul lanılan alan deni z

ve pl aj dır değerlendiril mesi ni doğrula makt adır.

Sonuç ol arak t uristi n uyruğuna göre değiĢi klik göst ersede t atil köyünde en öne mli

al anl ar dol ayısı ile en yoğun kullanı ma sahi p al anlar deni z-plaj, yüz me havuzu, spor

al anl arı ve rest orandır.

Tabl o 5. 21 Ci nsi yet e göre en öne mli bul unul an alanl ar

KADI N ERKEK

ALANLAR ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %)

SPOR ALANLARI 27 48, 2 28 63, 6

YÜZ ME HAVUZU 41 73, 2 32 72, 7

DENĠ Z- PLAJ 50 89, 3 38 86, 4

RESTORAN 30 53, 6 26 59, 1

ANFĠ- TĠ YATRO 10 17, 8 5 11, 4

DĠ SKO 7 12, 5 7 15, 9

ALI ġ- VERĠ ġ ALANLARI 4 7, 1 1 2, 3

TALĠ H OYUNLARI ALANLARI 0 0 3 6, 8

ÇOCUK OYUN ALANLARI 2 3, 6 0 0

128

ġekil 5. 41 Kadı nlara göre en öne mli alanl ar

ġekil 5. 42 Erkekl ere göre en öne mli al anl ar

Kadı nl ara göre t atil köyündeki en öne mli al an %89, 3 oranl a pl aj ve deni zdir. Ġki nci

sırada %73, 2 il e yüz me havuzu ve çevresi gelirken, üçüncü sırada %53, 6 il e r est oran,

dör düncü sırada %48, 2 ile spor alanl arı gel mekt edir.

Er kekl ere göre t atil köyündeki en öne mli al an kadı nl arı n seçi mi il e parel el ol arak

%86, 4 il e yi ne deni z ve plaj dır. Ġki nci sırada %72, 7 il e yi ne kadı nl arı n seçimi il e aynı

doğr ult uda ol arak yüz me havuzu ve çevresi dir. Üçüncü sırada %63, 6 il e spor al anl arı

gelirken, dör düncü sırada %59, 1 il e rest oran gelmekt edir. sonuç ol arak erkekl eri n

kadı nl ara oranl a daha çok spor al anl arı nı kullandı kl arı nı, ayrıca rest oranı n

erkekl erden daha çok kadı nl ar tarafı ndan öne mli bul unduğunu söyl eyebiliriz.

Anfi-ti yatro %17, 8 il e kadı nl ar i çi n beĢi nci sırada gelirken erkekl er i çi n %15, 9 il e

di sko beĢi nci sırada gel mekt edir. AlıĢ-veriĢ alanl arı nı n %7, 1 il e kadı nl ar i çi n

kiĢi

27

41

50

30

10 7

4

0

2

SPOR ALANLARI

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

RESTORAN

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

ALIġ-VERĠġ

ALANLARI

TALĠH OYUNLARI

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

kiĢi

28

32

38

26

5 7

1

3

0

SPOR ALANLARI

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

RESTORAN

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

ALIġ-VERĠġ

ALANLARI

TALĠH OYUNLARI

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

129

erkekl erden( %2. 3) daha öne mli, aynı Ģeil de çocuk oyun al anl arı nı n da %3. 6 il e

kadı nl ar i çi n erkekl erden( %0) daha öne mli ol duğunu söyl eyebiliriz. Son olarak t ali h

oyunl arı kadı nl ar t arafı ndan öne mli al anl ar arası nda gör ül medi ği ( %0), erkekl erde i se

%6, 8 ile yedi nci sırada alıĢ-veriĢ alanl arı ndan da öne mli ol duğu görül mekt edir.

Sonuç ol arak 56 sı kadın 44 er kek t atil köyü konakl ayanı il e yapılan anketl eri n

ci nsi yet e göre değerlendiril mesi sonucu t atil köyü i çi nde en öne mli alan ol arak

göst erilen il k dör de giren al anl ar arası nda değiĢikli k ol masa da ci nsiyet e göre

bunl arı n sırala ması nı n değiĢti ği görül mekt edir.

Tabl o 5. 22 YaĢa göre en öne mli bul unul an alanl ar

ALANLAR

YAġ ARALI ĞI

19-30 31-45 46- …..

ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %)

SPOR ALANLARI 32 47 19 54, 3 4 23, 5

YÜZ ME HAVUZU 37 78, 7 24 68, 6 11 64, 7

DENĠ Z- PLAJ 37 78, 7 35 100 15 88, 2

RESTORAN 24 51, 1 19 54, 3 12 70, 6

ANFĠ- TĠ YATRO 7 14, 9 7 20 1 5, 8

DĠ SKO 10 21, 3 1 2, 8 3 17, 6

ALI ġ- VERĠ ġ ALANLARI 3 6, 4 2 5, 7 0 0

TALĠ H OYUNLARI ALANLARI 0 0 1 2, 8 2 11, 8

ÇOCUK OYUN ALANLARI 1 2, 1 1 2, 8 0 0

ġekil 5. 43 31-45 yaĢ aralığı nda en öne mli bul unulan alanl ar

kiĢi

19

24

35

19

7

1

2

1

1SPOR ALANLARI

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

RESTORAN

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

ALIġ-VERĠġ ALANLARI

TALĠH OYUNLARI

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

130

ġekil 5. 44 46 yaĢ ve üzeri aralığı nda en öne mli bul unul an alanl ar

(0-18 yaĢ aralı ğı nda yapılan anket sayısı 1 ol duğundan değerlendiril mede gözar dı

edil mi Ģtir)19-30 yaĢ aralığı nda 47 ki Ģi ile yapılan- t atil köyünün en öneml i al anl arı

hangi al anl ardır?- sorusuna verilen cevapl arı n değerlendiril mesi ne göre t atil köyünün

en öne mli al anı %78, 7 ile yüz me havuzu ve deni z-plaj dır. Ġki nci en öne mli al an

%51, 1 il e rest oran, üçüncü %47 il e spor al anları dör düncü al an i se %21, 3 il e

diskodur.

Aynı soruya 31- 45 yaĢ aralığı ndaki i nsanl arı n verdi ği cevapl ara göre en öne ml i al an

%100 il e deni z ve pl aj dır. Ġki nci en öne mli al an %68, 6 il e yüz me havuzu ve çevresi,

üçüncü en öne mli alan ise %54, 3 ile spor alanl arı ve rest orandır.

45 ve üzeri yaĢ gr ubundaki i nsanl ara göre t atil köyünün en öne mli al anı %88, 2 il e

deni z ve pl aj, i ki nci en öne mli al an farklı ol arak %70, 6 rest oran, üçüncü al an i se %

64, 7 il e yüz me havuzu ve çevresi dir. Dör düncü sırada %23, 5 il e spor al anl arı

gel mekt edir.

Daha öncrden de belirtildi ği gi bi t atil köyünün en öne mli al anl arı nı ol uĢturan deni z-

pl aj, yüz me havuzu, spor al anl arı ve rest oran farklı yaĢ aralı ğı ndaki insanl arı n

verdi kl eri cevapl arı n değerlendiril mesi il e ort aya çı kan sonuçl arla da doğrul anmı Ģtır.

Fakat sırala ma çok bel irgi n ol masada değiĢ mekt edir. Ör neği n 46 ve üzeri yaĢ

gr ubunda en öne mli al an deni z-plaj i ken i ki nci en öne mli al anı n rest oran ol ması

ilgi nç bir sonuçt ur.

kiĢi

4

11

15

12

1 3 0 2 0

SPOR ALANLARI

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

RESTORAN

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

ALIġ-VERĠġ ALANLARI

TALĠH OYUNLARI

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

131

Di sco 19- 30 yaĢ aralı ğındaki i nsanl ara göre %21, 3 il e t atil köyünün en öne mli

dör düncü al anı dır. Anf i-tiyatro 31- 45 yaĢ aralı ğı nda ki i nsanl arca daha çok

kullanılırken, di sco yukarı da da belirtildi ği gi bi 19-30 yaĢ gr ubunda di ğer yaĢ

gr ubl arı na göre daha yüksektir.

Kı saca t atil köyündeki en öne mli al anl arı n sıralaması anket e cevap veren i nsanl arı n

yaĢ, uyr uk ve ci nsi yetlerine göre değiĢi klikler gösterse de en öne mli al anlar deni z-

pl aj, yüz me havuzu ve çevresi, rest oran ve spor alanl arı dır. Bu sonuçl arda i nsanl arı n

tatil köyünde di nl enmek ve aynı za manda eğl enmek ve de t atil köyl eri ni n çok çeĢitli

spor ve rekreasyon ol anakl arı na sahi p ol ması nedenl eri ile konakl adı kl arı sonucu il e

parel el dir.

5. 3. 2. 5 Farklı Rekreasyon Al anl arı Arası ndaki ĠliĢkiler

Tabl o 5. 23 Farklı rekreasyon al anl arı arası ndaki iliĢkiler

FARKLI REKREASYON ALANLARI ARASI NDAKĠ Ġ LĠġKĠ LER ki Ģi oran( %)

Tü m rekreasyon alanl arı yanyana, bir yerde t opl anmalı 14 14

Bi rbirleri yl e iletiĢi m sağl ayacak Ģekilde yet erli derecede yakı n ol malı 61 61

Bi rbirleri yl e görsel açı dan mutlaka iletiĢi m sağl anmalı 15 15

Bi rbirlleri nden iletiĢi m sağl a mayacak Ģekil de uzak ol malı 9 9

Yor u msuz 1 1

Topl a m 100 100

ġekil 5. 45 Farklı rekreasyon al anl arı arası ndaki iliĢkiler

Anket yapılan i nsanl arı n büyük çoğunl uğu ( %61) tatil köyl eri ndeki farklı rekreasyon

al anl arı nı n birbirleri il e il etiĢi m sağl ayacak Ģekil de fakat yal nı zca buna i mkan

sağlayacak Ģekil de yakı n ol ması nı ist edi kl erini belirt mi Ģlerdir. %15‟i farklı

rekreasyon al anl arı nı n mutlaka birbirleri ile görsel açı dan iletiĢi m sağl ayacak Ģekil de

kiĢi

14

61

15

9 1

Tüm rekreasyon alanları

yanyana,bir yerde

toplanmalı

Birbirleriyle iletiĢim

sağlayacak Ģekilde

yeterli derecede yakın

olmalı

Birbirleriyle görsel

açıdan mutlaka iletiĢim

sağlanmalı

Birbirllerinden iletiĢim

sağlamayacak Ģekilde

uzak olmalı

Yorumsuz

132

ol ması nı istedi kl eri ni belirt mi Ģ, %14‟ ü i se farklı rekreasyon al anl arı nı n yanyana, bir

yerde i çi çe çözüml enmesi ni belit mi Ģlerdir. Birbirleri ile il etiĢi m sağla mayacak

Ģekil de uzak ol ması gerekti ği ni söyl eyenl er ise anket yapılan i nsanl arın %9‟ unu

ol uĢt ur makt adır.

Tabl o 5. 24 Ci nsi yet e göre farklı rekreasyon alanl arı arası ndaki iliĢkiler

FARKLI REKREASYON ALANLARI ARASI NDAKĠ Ġ LĠġKĠ LER

KADI N ERKEK

ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %)

Tü m rekreasyon alanl arı yanyana, bir yerde t opl anmalı 8 14, 3 6 13, 6

Bi rbirleri yl e iletiĢi m sağl ayacak Ģekilde yet erli derecede yakı n ol malı 34 60, 7 27 61, 4

Bi rbirleri yl e görsel açı dan mutlaka iletiĢi m sağl anmalı 8 14, 3 7 15, 9

Bi rbirlleri nden iletiĢi m sağl a mayacak Ģekil de uzak ol malı 5 10, 7 4 11, 4

Yor u msuz 1 1, 8 0 0

ġekil 5. 46 Kadı nlara göre rekreasyon al anl arı arasındaki iliĢkiler

ġekil 5. 47 Erkekl ere göre rekreasyon alanl arı arasındaki iliĢkiler

Gör ül düğü gi bi farklı rekreasyon al anl arı arası ndaki kur ul ması gereken iliĢkileri n

ci nsi yet e göre değiĢ mediği görül mekt edir.

kiĢi

8

34

8

5 1

Tüm rekreasyon

alanları yanyana,bir

yerde toplanmalı

Birbirleriyle iletiĢim

sağlayacak Ģekilde

yeterli derecede yakın

olmalı

Birbirleriyle görsel

açıdan mutlaka iletiĢim

sağlanmalı

Birbirllerinden iletiĢim

sağlamayacak Ģekilde

uzak olmalı

Yorumsuz

kiĢi

6

27

7

4 0

Tüm rekreasyon alanları

yanyana,bir yerde

toplanmalı

Birbirleriyle iletiĢim

sağlayacak Ģekilde

yeterli derecede yakın

olmalı

Birbirleriyle görsel

açıdan mutlaka iletiĢim

sağlanmalı

Birbirllerinden iletiĢim

sağlamayacak Ģekilde

uzak olmalı

Yorumsuz

133

5. 3. 2. 6 Tatil Köyl eri nde Bitkisel Tasarı mı n Önemi

Tabl o 5. 25 Tatil köyl eri nde bit kisel tasarı mı n önemi

BĠ TKĠ SEL TASARI M ki Ģi oran( %)

En öne mli unsur 23 23

Öne mli bir unsur 63 63

Az öne mli bir unsur 13 13

öne mli bir unsur değil 1 1

Topl a m 100 100

ġekil 5. 48 Tatil köyl eri nde bit kisel tasarı mı n önemi

Anket yapılan i nsanl arı n %86‟sı t atil köyü t asarımı nda bit kisel t asarı mı n öne mli bir

unsur ol duğunu belirt mi Ģler ve bu i nsanl arı n %23‟ ü bit kisel t asarı mı n en öne mli

unsur ol duğunu söyl e mi Ģlerdir. Anketi cevapl ayan i nsanl arı n %13 i se çok öne mli

ol madı ğı nı yal nı zca %1‟i hi ç öne mli bir unsur ol madı ğı nı belirt mi Ģlerdir. Sonuç

ol arak t atil köyüne gel en i nsanl arı n bit kisel t asarı ma di kkat etti ği ve öne m ver di ği

söyl enebil mekt edir.

5. 3. 2. 7 Ot ur mak Ġçi n Seçilen Mekanı n Özelli kl eri

Tabl o 5. 26 Ot ur mak içi n seçilen mekanı n özelli kleri

OTURMAK Ġ ÇĠ N SEÇĠ LEN MEKANI N ÖZELLĠ KLERĠ ORAN( %)

MANZARAYA AÇI K OLMALI 74

GĠ ZLĠ BĠ R YER OL MALI 5

ÜSTÜ KAPALI GÖLGELĠ K BĠ R MEKAN OL MALI 16

DĠ ĞER REKREASYON ALANLARI NA YAKI N OLMALI 21

oran(%)

%23

%63

%13 %1

En önemli unsur

Önemli bir unsur

Az önemli bir unsur

Önemli bir unsur

değil

134

ġekil 5. 49 Ot ur mak içi n seçilen mekanı n özelli kleri

Ġl gili t abl o ve Ģekil de de gör ül düğü gi bi ot ur mak ve di nl enmek i çi n seçilen mekanı n

önceli kl e manzaraya açı k ol ması gerekmekt edir. Anket e cevap veren i nsanları n %74‟

ü mekanı n manzaraya açı k ol ması gerekti ği ni, %21 i di ğer rekreasyon al anl arı na

yakı n ol ması gerekti ği ni, %16‟sı üst ü kapalı göl geli k bir mekan ol ması gerekti ği ni,

%5‟i ise gi zli bir yer ol ması gerekti ği ni belirt mi Ģlerdir.

Sonuç ol arak mekanı n seçi mi nde en öne mli faktör mekanı n manzaraya açı k ol ması

gerekti ği dir. Bu sonuç i nsanları n rest oran, bar, café ya da ot ur ma al anl arı nın mutl aka

manzaraya haki m ol acak Ģekil de t asarlanı p, yeri ni n seçil mesi gerekti ği ni

göst er mekt edir.

KĠġĠ

745

16

21

MANZARAYA AÇIK

OLMALI

GĠZLĠ BĠR YER OLMALI

ÜSTÜ KAPALI

GÖLGELĠK BĠR

MEKAN OLMALI

DĠĞER REKREASYON

ALANLARINA YAKIN

OLMALI

135

5. 3. 2. 8 Genel Anket Değerl endi r mesi

Far klı yedi t atil köyünde topla m 100 kiĢi ile yapılan anket çalıĢ ması ile daha önceden

de belirtildi ği gi bi-tatil köyünden genel bekl entiler- baĢlı ğı altı nda anket yapıl an

ki Ģileri n genel ol arak neden t atil köyl eri nde konakl a mayı t erci h ettikl eri, t atil

köyl eri nde en çok aktivitelere katıl mak i stedikl eri veya katıl dı kl arı yani t atil

köyl eri nden genel bekl entileri, t atil köyl eri n en öne mli al anl arı nı n hangileri ol dukl arı

ve bu farklı al anl ar arası ndaki iliĢkileri n nasıl kur ul ması gerekti ği gi bi sor ul arı n

cevapl arı alı nmaya çalıĢıl mı Ģtır. Anketleri n değerlendiril mesi ile ort aya çı kan

sonuçl ar :

Di ğer t uriz m t esisleri arası ndan t atil köyünde konakl a manı n t erci h edil mesindeki

en öne mli sebebl er sırası il e di nl enmek ve aynı za manda eğl enmek, ve t atil

köyl eri ni n çok çeĢitli rekreasyon ve spor ol anakl arını sunması dır. Yapılan anketl eri n

değerlendiril mesi il e ortaya çı kan sonuca göre diğer t uriz m t esisleri arasından doğa

ile i çi çe bir t atil sunmayı a maçl ayan ve bu özelliği il e di ğer konakl a ma t esislerden

ayrılan t atil köyl eri ni n t erci h edil mesi nde - doğa ile i çiçe bir t atil geçir mek- unsur u

en az et kili ol an unsurdur. BaĢl angı çt a doğa ile i çi çe bir t atil sunma felsefesi yl e

ortaya çı kması na rağmen bu sonuç bu felsefe ile çeliĢ mekt edir.

Tatil köyl eri nde katılı mın en yüksek ol an akti vitel er sırası ile su sporları i çi nde

yer al an yüz me, di nl enme eyl e ml eri i çi nde yer al an güneĢl enme ve genel spor

eyl e ml eri i çi nde yer al an fit nesstır. At a bi nme, golf, dal ma, yel ken gi bi akti viteler

„all i ncl usi ve‟ i çi nde yer al madı ğı ndan katılı mın yüksek ol madı ğı akt ivitelerdir.

Katılı mı n en düĢük ol duğu akti viteler ise doğada yür üyüĢ, golf ve tali h oyunl arı dır.

Akti vitelere katılı m ci nsiyet e, yaĢa göre değiĢi klik göster mekt edir:

- Daha önceden de belirtildi ği gi bi t atil köyl eri nde en çok katılınan akti viteler sırası

ile yüz me, güneĢl enme ve fit nessdır. Bu genelle me kadı nl ar i çi n doğr u i ken

erkekl erde değiĢ mekt edir. Er kekl eri n en çok katıldı ğı akti viteler sırası ile yüz me,

güneĢl enme ve fit ness yi ne genel spor eyl e ml eri ne giren vol eybol dur. Yapıl an

anketleri n sonuçl arı na göre yüz me ve fit ness dıĢı ndaki spor akti viteleri içi nde yer

al an t enis, vol eybol ve özelli kle f ut bol gi bi yüksek ef or sarfedilen spor akt iviteleri ne

katılı m er kekl erde daha yüksekken, golf, at a bi nme, doğada yür üyüĢ gi bi akti viteler

kadı nl arda daha yüksektir.

136

- En çok katılı nan akti viteler yaĢa göre de değiĢ mekt edir. Katılı mı n en yüksek ol duğu

sırası ile yüz me, güneĢl en me ve fit ness genelle mesi 19- 30 ve 31- 45 yaĢ gr ubu i çi n

doğr u i ken 46 ve daha yüksek yaĢ gr ubu i çi n katılı mı n en yüksek ol duğu akti viteler

sırası il e yüz me, güneĢlenme, açı k havada ot urma ve manzarayı seyretmedir. Yani

fit ness‟a katılı m yaĢ aralı ğı yüksel di kçe azal makt a, aynı Ģekil de özelli kl e di sko

ol mak üzere eğl ence aktiviteleri ne de katılı m yaĢ aralı ğı yüksel di kçe azal makt adır.

Tatil köyü i çi nde yer alan al anl ar arası nda en öne mli al anl ar sırası il e deni z-

pl aj, yüz me havuzu ve çevresi, rest oran ve genel spor al anl arı dır. Yapılan anketlere

göre en öne msi z gör ülen al anl ar i se alıĢ-veriĢ, t ali h oyunl arı ve çocuk oyun

al anl arı dır. En öne mli alanl ar ol arak gör ül en al anl ar uyr uğa, ci nsi yet e ve yaĢa göre

değiĢ mekt edir.

- Yerli t urist i çi n en öneml i al anl ar sırası il e yüz me havuzu ve çevresi, deni z-pl aj,

rest oran ve genel spor al anl arı i ken yabancı turist i çi n sırala ma değiĢ mekt edir.

Yabancı t uriste göre en öne mli al anl ar deni z-plaj, yüz me havuzu ve çevresi, spor

al anl arı ve rest orandır.

- Kadı nlar i çi n sırala ma sırası ile deni z-pl aj, yüzme havuzu ve çevresi, rest oran ve

spor al anl arı dır. Er kekler i çi n i se genel sıralama deni z-plaj, yüz me havuzu ve

çevresi, genel spor alanl arı ve rest orandır.

-19-30 yaĢ aralı ğı ndaki i nsanl ar i çi n en öne ml i al anl ar sırası il e yüzme havuzu,

deni z-pl aj, genel spor al anl arı ve rest oran, 31- 45 yaĢ aralı ğı nda i se deni z-plaj, yüz me

havuzu ve çevresi, rest oran ve genel spor al anl arı, 46 ve üzeri yaĢ gr ubundaki ki Ģiler

içi n deni z-plaj, rest oran, yüz me havuzu ve çevresi ve genel spor alanl arı dır.

Kı saca t atil köyü i çi nde yer al an al anl ar i çi ndeki en öne mli al anl ar öneml i al anl ar

ci nsi yet, uyruk ve yaĢa göre değiĢi kli k göst er memekt e yal nı zca sırala ması ci nsi yet,

uyr uk ve yaĢa göre değiĢi kli k göst er mekt edir. En öne mli al anl ar deni z-plaj, yüz me

havuzu ve çevresi, rest oran ve genel spor alanl arıdır.

Anketleri n değerlendirilmesi ne göre f arklı rekreasyon al anl arı birbirleri il e

iletiĢi m sağl ayacak Ģekilde yet erli Ģekil de yakın ol malı dır. Yani i nsanlar farklı

rekreasyon al anl arı nı n hiç bir Ģekil de il etiĢi m sağlanmayacak Ģekil de uzak ol ması nı

ve de görsel iletiĢi m sağl anacak ya da ol uĢt urduğu gür ült ünün kendilerini rahatsız

137

et mesi ne i zi n verecek Ģekil de yakı n ol ması nı isteme mekt edir. Burada en öne mli r ol

bit kilere yani bit kisel t asarı ma düĢ mekt edir. Doğr u bir bit kisel t asarı m il e farklı

rekreasyon al anl arı nı n birbirleri ni görsel ve i Ģitsel açı dan rahatsız et memesi ni ve

bunun içi nde bu alanl arı n birbirleri nden çok uzak yerleĢtiril me mesi ni sağl ayacaktır.

Tatil köyünün t asarı mında bit kisel t asarı m öne mli bir unsur ol arak

gör ül mekt edir.

Ayrı ca yapılan anketlere göre t atil köyüne gel en insanlar sorul an sorul ara ver di kl eri

cevapl ara göre bit kisel tasarı ma di kkat etti kleri anl aĢıl makt adır. Bu sonuç bit kisel

tasarı mı n t atil köyünün tasarı mı nda açı k ve kapalı al anl arı n t asarı mı kadar öne m

taĢı dı ğı nı, gerekli özenin veril mesi gerekti ği ni, t asarı mı n bili nçli ol arak ve di ğer

al anl arı n tasarı mı ile eĢgüdü msel olarak yapıl ması gerekti ği ni göst er mekt edir.

Anketlere göre i nsanl ar ot ur mak ve di nl enmek i çin mekanı seçerken öncelikl e

manzarayı göz önünde bul undur makt adır. Bu sonuç mekanl arı n t asarı mı nda manzara

fakt örünün en öne mli unsur ol duğunu göst er mekte dol ayısı yla gerek açı k al anl arda

yapılan ot ur ma mekanl arı gerekse rest oran ya da bar gi bi kapalı mekanl arı n yer

seçi mi nde mekanı n manzaraya haki m olması gerekti ği sonucunu ort aya

çı kar makt adır.

138

5. 4 Ant al ya’ da Seçilen Ġ ki Tatil Köyünde Kull anı cı Me mnuni yeti ni n

Belirlenmesi

(Sali ma Tatil Köyü Ve Maj est y Cl ub Ke mer Ör neği)

Bu böl ümde anket çalıĢ ması nı n yapıl dı ğı yedi f arklı t atil köyü arasından anket

çalıĢ ması nı n değerlendirileceği al an ol arak Salima Tatil Köyü ve Maj est y Cl ub

Ke mer seçil mi Ģtir. Bu t atil köyl eri nde yapılan anketleri n değerlendirilmesi il e bu

tatil köyl eri nde konakl ayan ki Ģileri n bekl enti ve me mnuni yet dur umu belirlenmeye

çalıĢılarak, bu t atil köyl erini n rekreasyon ve ort ak al anl arı nı n t asarı mı nı n ve bit kisel

tasarı mı nı n ne kadar baĢarılı ol duğu sapt anmaya çalıĢıl mı Ģtır. Bunun i çi n il k önce bu

iki t atil köyünde yapılan anketleri n değerlendiril mesi ile ortaya çı kan veril er

sıralanacak daha sonra bu veriler doğr ult usunda sonuçl ar sıralanarak ve bu i ki t atil

köyünün konukl arı n bekl enti ve i stekl eri ne cevap veri p-ver medi ği yani ne kadar

baĢarılı ol duğu sapt anacaktır.

Bu çalıĢ ma i çi n Sali ma Tatil Köyü ve Maj est y Cl ub Ke mer‟i n ör nek al an ol arak

seçil mesi ni n nedeni bu i ki t atil köyünün farklı arazi Ģekli ne sahi p ol ması ve buna

bağlı ol arakt a rekreasyon, ortak al anl arı n ve konakl a ma üniteleri ni n yer seçi mi mde

ve aral arı nda kur ul an iliĢkileri n farklılıkları ndan ileri gel mekt edi r. Ġzl eyen böl ümde

bu i ki tatil köyü arası ndaki farklılıklar belirtil mi Ģtir.

Sali ma Tatil Köyü

-Sali ma Tatil Köyü dar, uzun ve deni ze cephesi dar bir arazi ye sahi ptir. Bu sebebl e

deni z cephesi tama mi ile genel tesislere ayrıl mı Ģtır.

- Genel t esislerden uzakta pl anlanmı Ģ ol an konakl a ma t esisleri deni zden gel en

rüzgardan yararla mak i çin arazi üzeri nde çarsı ya gi den aksl ar üzeri nde seyrek ol arak

yerleĢtiril mi Ģtir.

- Tatil köyünün vazi yet pl anı i ncel endi ği nde Ma jest y Cl ub Ke mer‟den farklı ol arak

açı k spor t esisl eri ni n t atil köyünün deni z cephesi nde, genel t esislere yakı n bir

konu mda ve bir yerde t opl anmı Ģ ol arak yerleĢtirildi ği görül mekt edir.

- Sali ma Tatil Köyü‟ nün t asarı mı nı yönl endiren en öne mli unsur sokak unsurudur.

Yat ak üniteleri ni n i çi nden geçen sokakl arı n ol uĢt urduğu aksl arı n t ümü çarĢı ya

139

yönl endirilerek yat ak üniteleri nden genel t esislere git mek i steyen kiĢileri n önce

mutl aka çarĢı dan geç meleri a maçl anmı Ģtır.

- Sali ma Tatil Köyü‟ nde yi ne Maj est y Cl ub Ke mer‟den farklı ol arak personel

loj manl arı nı n t atil köyünün he men giriĢi nde, arazi ni n genel t esislere en uzak

böl gesi nde yerleĢtirildi ği gör ül mekt edir.

Maj est y Cl ub Ke mer

- Maj est y Cl ub Ke mer, Sali ma Tatil Köyü‟ nden farklı ol arak kareye yakı n deni z

cephesi dar ol mayan bi r arazi ye sahi ptir ve dol ayısı ile Sal i ma Tatil Köyü‟ nde

ol duğu gi bi t üm deni z cephesi genel t esislere ayrıl ma mı Ģtır. Arazi ni n kı sıtlı ol ması

sebebi il e genel t esisler mü mkün ol duğunca dar bir al an i çi nde yerleĢtiril mesi ne

rağmen Sali ma Tatil Köyü‟ ne nazaran genel t esisler kıs mende olsa arazi ye daha

dağı nı k ol arak yerleĢtirilmi Ģtir.

-Sali ma Tatil Köyü‟ nde yat ak üniteleri ni n yerleĢtiril mesi nde sokak unsuru en öne mli

fakt ör i ken Maj est y Cl ub Ke mer‟de yat ak üniteleri deni ze di k i nen dar sokakl ar

üzeri nde geniĢ ağaçlı klı al anl ar-avl ul ar etrafı nda yerleĢtiril mi Ģ ve odal arın bu yöne

cephe ver mesi sağlanmı Ģtır.

- Tatil köyünün açı k spor t esisleri ni ol uĢt uran t enis kortları Sali ma Tatil Köyü‟ nden

farklı ol arak t atil köyünü arazisi ni n en ar ka, genel t esislerden en uzak ol an bu

kıs mı na yerleĢtiril mi Ģtir. Tatil köyünün açı k spor t esisleri ni ol uĢt uran diğer t esisler

yani f ut bol ve basket bol sahası ise kabul e gi den yol üzeri nde t enis kortları ndan

kopuk ol arak yerl eĢtirilmi Ģ yani Sali ma Tatil Köyü‟ nden farklı ol arak açı k spor

tesisleri bir yerde t opl u olarak yerleĢtiril me mi Ģtir.

- ÇarĢı kabul böl ümünden genel t esislere gi den ana aks il e genel t esislerden yat ak

üniteleri ne gi den aksl arın kesiĢti ği yerde yol üst ü alıĢ-veriĢ üniteleri ol arak

yerleĢtiril mi Ģtir. Sali ma Tatil Köyü‟ nde ol duğu gi bi yat ak üniteleri i çi nden geçen

aksl arı n çarĢı ya yönl endiril mesi il e yat ak üni teleri nden genel t esislere gi decek

kiĢileri n mutlaka önce çarĢı ya uğra mal arı nı a maçlayan bir durum yokt ur.

-Personel l oj manl arı Sali ma Tatil Köyü‟ nde ol duğu gi bi genel t esislerden en uzak

nokt ada değil genel tesisleri ol uĢt uran alan içi nde ana rest oranı n he men solundadır.

140

5. 4. 1 Sali ma Tatil Köyü’nde Kull anı cı Me mnuniyeti ni n Belirlenmesi

5. 4. 1. 1 Tatil Köyünün Terci h Edil mesi ndeki Fakt örler

Tabl o 5. 27 Sali ma Tatil Köyü‟ nün terci h edil mesindeki fakt örler

TERCĠ H NEDENĠ KĠ ġĠ ORAN

Mi mari karakt eristi k 5 19, 2

Doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ bir tatil sunması 14 53, 2

Sunul an akti viteleri n çokl uğu 8 30, 8

Sunul an konfor 11 42, 3

Ar kadaĢ tavsi yel eri 9 34, 6

Di ğer 1 3, 8

ġekil 5. 50 Sali ma Tatil Köyü‟ nün t erci h edil mesi ndeki fakt örler

Sali ma Tatil Köyü‟ nde topl a m 26 ki Ģi ye bu t atil köyünü t erci h et mel erini n neden

veya nedenl eri sorul muĢtur. Sali ma Tatil Köyü‟nün t erci h edil mesi nde en öne mli

neden %53, 2 bu t atil köyünün doğa ile büt ünl eĢmi Ģ bir t atil sunması dır. %42, 3 i l e

sunul an konf or bu t atil köünün t erci h edil mesi nde öne mli i ki nci nedendir. Anket e

cevap veren t atil köyü konakl ayanl arı nı n %34, 6‟ü bu t atil köyünü ar kadaĢ t avsi yesi

ile t erci h etti kleri ni belirtirken %30, 8‟i i se sunul an akti viteleri n çokl uğunu, %19, 2‟si

ise tatil köyünün mi mari karakt eristi ği ni terci h nedeni olarak göst er mi Ģlerdir.

Böl üm 5. 3. 2. 1‟de genel ol arak t atil köyünde konakl a manı n t erci h edil mesi ni n

nedenl eri ni n sapt anmasına yöneli k ol arak t opl am 100 kiĢi ye sorul an ve cevapl arı n

değerlendiril mesi sonucunda el de edilen bul gul arda t atil köyünde konakl a manı n

nedenl eri nden doğa ile i çi çe bir t atil yapma %14 il e altı ncı sırada ol duğu

saptanmı Ģtır. Fakat Salima Tatil köyünün t erci h edil mesi nde doğa ile bütünl eĢ mi Ģ bir

tatil sunması %53, 2 il e il k sırada gel mekt edir. Bu sonuca göre i nsanlar farklı

KĠġĠ

5

14

8

11

91

Mimari karakteristik

Doğa ile bütünleĢmiĢ bir

tatil sunması

Sunulan aktivitelerin

çokluğu

Sunulan konfor

ArkadaĢ tavsiyeleri

Diğer

141

konakl a ma t esisleri arasından t atil köyl eri ni t ercih ederlerken doğa ile i çiçe bir t atil

yap mak a macı çok fazla et kili ol mazken, çok çeĢitli t atil köyl eri arasında seçi m

yaparlarken et kili ol maktadır.

Öne mli bir bul guda t ur acent al arı il e yapılan görüĢ mel erde de söyl endi ği gi bi t atil

köyünün mi mari karakteristi ği tatil köyünün seçi minde çok et kili fakt ör değildir.

5. 4. 1. 2 Tatil Köyünün En Davet kar ve Çeki ci Yeri

Tabl o 5. 28 Sali ma Tatil Köyü‟ nün en davet kar ve çekici yeri

Tatil köyünün en çekici yeri Ki Ģi Oran( %)

YÜZ ME HAVUZU VE ÇEVRESĠ 15 60

PLAJ VE DENĠ ZĠ 4 15, 4

YEġĠ L ALANLAR- PEYZAJ 4 15, 4

RESTORAN 1 3, 8

ġekil 5. 51 Sali ma Tatil Köyü‟ nün en davet kar ve çeki ci yeri

Sali ma Tatil Köyü‟ nde konakl ayan i nsanl ara t atil köyünün en öneml i yeri ni

sapt a mak i çi n - bu t atil köyünün en davet kar ve çeki ci yeri neresi dir?- sor usu

sorul muĢt ur. Sor u sorul an i nsanl arı n % 60‟ nı n verdi ği ortak yanıtlara göre Sali ma

Tatil Köyü‟ nün en davetkar ve çeki ci yeri pool barı nda yer al dı ğı yüz me havuzu ve

çevresi dir. Pl aj ve deni z insanları n %15, 4‟üne göre bu t atil köyünün en davet kar yeri

iken yi ne i nsanl arı n %15, 4‟üne de göre t atil köyünün yeĢil al anl arı-peyzajı buranı n

en davet kar çeki ci yeri dir.

KiĢi

154

41 YÜZME HAVUZU VE

ÇEVRESĠ

PLAJ VE DENĠZĠ

YEġĠL ALANLAR-

PEYZAJ

RESTORAN

142

5. 4. 1. 3 Tatil Köyü’ ndeki Al anl arı n Yeterliliği

Tabl o 5. 29 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki alanl arı n yeterliliği

ALANLAR

YETERLĠ YETERSĠ Z

ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %)

GENEL SPOR ALANLARI 20 76, 9 5 19, 2

SU SPOR ALANLARI 20 76, 9 5 19, 2

DĠ NLENME ALANLARI 19 73, 1 6 23, 1

RESTORAN 24 92, 3 1 3, 8

YÜZ ME HAVUZU 23 88, 5 3 11, 5

DENĠ Z- PLAJ 22 84, 6 3 11, 5

ANFĠ- TĠ YATRO 24 92, 3 0 0

DĠ SKO 20 76, 9 3 11, 5

BARLAR 24 92, 3 1 3, 8

ALI ġ- VERĠ ġ ALANLARI 17 65, 4 6 23, 1

TALĠ H OYUN ALANLARI 16 61, 5 4 15, 4

ÇOCUK OYUN ALANLARI 19 73, 1 1 3, 8

ġekil 5. 52 Sali ma Tatil Köyü‟ nde alanları n yet erli ol duğunu düĢünenl er

ġekil 5. 53 Sali ma Tatil Köyü‟ nde alanları n yet ersiz ol duğunu düĢünenl er

kiĢi

20 20

19

24

232224

20

24

17

16 19

GENEL SPOR

ALANLARI

SU SPOR ALANLARI

DĠNLENME ALANLARI

RESTORAN

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

BARLAR

kiĢi

5

5

61330

31

6

4 1

GENEL SPOR

ALANLARI

SU SPOR ALANLARI

DĠNLENME ALANLARI

RESTORAN

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

BARLAR

143

Topl a m 26 ki Ģi il e yapılan anketleri n değerlendiril mesi ne göre Sal i ma Tatil

Köyün‟ de ki çeĢitli al anl arı n yet ersiz ol duğunu düĢünen i nsanl arı n oranı yüksek

değil dir. Anket yapılan i nsanl arı n en yüksek oranda yet ersiz ol duğunu düĢündükl eri

al an %23, 1 il e di nl enme ve alıĢ veriĢ al anl arı dır. Genel ve su sporl arı al anl arı nı n

yet ersiz ol duğunu düĢünen i nsanl arı n oranı her i ki al anda da %19, 2 dir.

Sali ma Tatil Köyü‟ nde Hal kl a ĠliĢkiler Sor uml usu il e yapılan gör üĢ mede kendi si ni n

belirti ği üzere t e mmuz ve ağust os gi bi çok yoğun döne ml erde kullanı cılardan

yansı yan gör üĢl ere göre di nl enme al anları, rest oran ve yüz me havuzu yet ersi z

gel mekt edir.

5. 4. 1. 4 Tatil Köyündeki Açı k Al anl arı n Konu mları

Tabl o 5. 30 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki açı k alanl arın konu ml arı

AÇI K ALANLARI N KONUMLARI KĠ ġĠ ORAN( %)

Bi rbirleri ne çok uzak konu mda 1, 0 3, 8

Bi rbirleri ne çok yakı n 1, 0 3, 8

Bi rbirleri ne uygun uzaklı kta 23, 0 88, 6

Yor u msuz 1, 0 3. 8

Topl a m 26 100

ġekil 5. 54 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki açı k alanl arı n konu ml arı

Sali ma Tatil Köyü‟ nde topl a m 26 ki Ģi ile yapılan açı k al anl arı nı n konu ml arı ile il gili

soruya verilen cevapl arı n değerl endiril mesi ne göre anket e cevap verenl erin %88, 6‟sı

açı k al anl arı n konu ml arı iti bari il e biri birleri ne uygun uzaklı kt a ol duğunu

düĢün mekt edir. Açı k alanl arı n birbirleri ne çok yakı n ya da çok uzak ol duğu

düĢünenl er ise her i kisi nde de %3, 8 oranı ndadır.

KĠġĠ

1,0 1,0

23,0

1,0Birbirlerine çok uzak

konumda

Birbirlerine çok yakın

Birbirlerine uygun

uzaklıkta

Yorumsuz

144

Tabl o 5. 31 Sali ma t atil köyü‟ nde rekreasyon al anl arı arası ndaki iliĢkiler- Açı k

al anl arı n konu mu

AÇI K ALANLARI N KONUMLARI

REKREASYON ALANLARI ARASI NDAKĠ Ġ LĠ ġKĠ LER NASI L

OL MALI ?

Yanyana Yeterli

yakı nlı kta

Görsel i l etiĢi m

sağl anmalı

Uzak Topl a m

Bi rbirleri ne çok uzak konu mda 0 1 0 0 1

Bi rbirleri ne çok yakı n 0 1 0 0 1

Bi rbirleri ne uygun uzaklı kta 5 12 6 0 23

Yor u msuz 0 0 0 1 1

Topl a m 5 14 6 1 26

Sali ma Tatil Köyü‟ nde %88, 6 oranı nda açı k alanl arı birbirleri ne uygun uzaklı kt a

ol duğunu düĢünen 23 kiĢi den 12 ki Ģi farklı rekreasyon al anl arı nı n birbirleri il e

iletiĢi m sağl ayacak Ģekilde yet erli derecede yakın ol malı derken, 5 ki Ģi bu al anl arı n

yanyana biryerde t opl anmı Ģ ol ması gerekti ği ni söyl e mekt edir. 6 ki Ģi i se bu al anl arı n

birbirleri ile görsel iletiĢi m sağl ayacak Ģekilde konu ml andırıl ması gerekti ği ni

düĢün mekt edir.

Sali ma Tatil Köyü‟ nün vazi yet pl anı i ncel endi ği nde de farklı rekreasyon alanl arı nı n

tatil köyünün uzun, dar ve deni z cephesi kısa bi r arazi ye sahi p ol duğundan dol ayı

deni z cephesi nde birbirleri ne yakı n konu mda t opl anmı Ģ ol duğunu gör mekt eyi z. Bu

dur um anket e cevap veren i nsanl arı n düĢünceleri i le uyu ml udur. Kı saca Sal i ma Tatil

Köyün‟ de ki farklı açı k al anl arı n konu ml arı iti bari ile birbirleri ne uygun uzaklı kt a

ol duğunu ve i nsanl arı n da bundan me mnun ol dukları nı söyl eyebiliriz. Tatil köyünde

ilgili depart manl a yapılan gör üĢ mede de kendilerine bunun aksi nde ol umsuz hi çbir

el eĢtiri ni n gel medi ği de belirtil mi Ģtir.

145

5. 4. 1. 5 Tatil Köyü’ de Ġstenilen Farklı Akti viteler

Tabl o 5. 32 Sali ma Tatil Köyü‟ nde istenilen farklı akti viteler

SALĠ MA

ĠSTENĠ LEN AKTĠ VĠ TELER ki Ģi oran( %)

Heyacan ve macera sunan akti viteler 2 7, 7

Farklı sportif akti viteler 9 34, 6

ÇeĢitli su sporları 3 11, 5

Fi zi ksel güce dayalı yarıĢ mal ar 4 15, 9

Yok 10 38, 5

ġekil 5. 55 Sali ma Tatil Köyü‟ nde istenilen farklı akti viteler

Gör ül düğü gi bi Sali ma Tatil Köyü‟ nde anket e cevap veren i nsanl arı n %38, 5‟i t atil

köyünde ol mayı pt a ol ması istedi kl eri farklı akti vitel eri n ol madı kl arı nı belirt mi Ģlerdir.

%34, 6‟sı ise golf, at a bi nme gi bi farklı aktiviteleri n t atil köyünde ol ması nı

istedi kl eri ni belirt mi Ģlerdir. %15, 9‟u i se fi zi ksel güce dayalı yarıĢ mal arın, %11, 5‟i

ise çeĢitli su sporları nı n ol ması nı istedi kl eri ni belirt mi Ģlerdir. Heyecan ve macera

sunan akti viteleri i steyenl eri n oranı i se %7, 7 dir. Gör ül düğü gi bi genel olarak anket

yapılan t üm t atil köyl eri nde de durum çok değiĢ mekt edir.

Sali ma Tatil Köyü‟ nde Sayı n Sevil Yıl maz ile yapılan gör üĢ mede bu konu ile il gili

ol arak kendileri ne yansıyan t urist gör üĢl eri ne göre i nsanl ar rafti ng ve fi ziksel güce

dayalı yarıĢ mal arla il gili ol arak bilek güreĢi yarıĢ mal arı nı n ol ması nı istedi kl eri ni

belirt mekt edirler.

Gerek Sali ma gerek di ğer t atil köyl eri nde birçok akti vite özelli kle çeĢitli su sporl arı

( wat erski, paraĢüt, sörf, dal ma akti viteler,..) i nsanl ara sunul makt adır. Yapıl an

anketleri n bir çoğunda belirtildi ği gi bi asıl sorun birçok farklı akti viteni n ücretli

kiĢi

2

9

34

10

Heyacan ve macera

sunan aktiviteler

Farklı sportif aktiviteler

ÇeĢitli su sporları

Fiziksel güce dayalı

yarıĢmalar

Yok

146

ol uĢudur. Insanl ar bu akt iviteleri n „ herĢey dahil‟ siste mi i çi nde ol ması nı istedi kl eri ni

belirt mi Ģlerdir.

5. 4. 1. 6. Tatil Köyünde Bi t kisel Tasarı mı n Önemi

Tabl o 5. 33 Tatil köyünde bitkisel tasarı mı n öne mi

BĠ TKĠ SEL TASARI M ki Ģi oran( %)

En öne mli unsur 4 15, 4

Öne mli bir unsur 21 80, 8

Az öne mli bir unsur 1 3, 8

Öne mli bir unsur değil 0 0

Topl a m 26 100

ġekil 5. 56 Tatil köyünde bit kisel tasarı mı n öne mi

Gör ül düğü gi bi anket e cevap veren i nsanl arın %80, 8‟i bit kisel t asarı mı n t atil

köyl eri ni n t asarı mı nda öne mli bir unsur olarak gör mekt edir. %15, 4‟ü bit kisel

tasarı mı n en öne mli unsur ol duğunu belirtirken %3, 8‟ u i se pek öne mli bir unsur

ol madı ğı nı düĢün mekt edir.

5. 4. 1. 7 Tatil Köyündeki Bitki- Mekan ĠliĢkisi

Tabl o 5. 34 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki bitki- mekan iliĢkisi

BĠ TKĠ MEKAN Ġ LĠġKĠ SĠ KURULMUġ MU? Ki Ģi Oran

( %)

Evet 24 92, 4

Hayır 1 3, 8

Yor u msuz 1 3, 8

kiĢi

4

21

1 0

En önemli unsur

Önemli bir unsur

Az önemli bir unsur

önemli bir unsur değil

147

ġekil 5. 57 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki bitki- mekan iliĢkisi

Sali ma Tatil Köyü‟ nde „bit ki- mekan iliĢkisi kur ul muĢ mu?‟ sorusuna anket e cevap

veren i nsanl arı he men he men hepsi ( %92, 4) evet kur ul muĢ cevabı nı vermi Ģl erdir.

Bit ki- mekan iliĢkisi ni n kura madı ğı nı düĢünen kiĢi yal nı zca bir kiĢi dir.

Kı saca t atil köyünde konukl arı n düĢüncel eri ne göre yapılan bit kisel t asarı m

beğenil mekt edir.

5. 4. 1. 8 Tatil Köyündeki YeĢil Al an- Sert Ze mi n Oranı

Tabl o 5. 35 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki yeĢil alan-sert ze mi n oranı

Sert ze mi n- yeĢil al an oranı ki Ģi oran( %)

YeĢil alan az- sert ze mi n fazla 4 15, 4

YeĢil alan fazl a-sert ze mi n az 10 38, 5

YeĢil alan-sert ze mi n uyu ml u 12 46, 2

Topl a m 26 100

ġekil 5. 58 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki yeĢil alan-sert ze mi n oranı

kiĢi

4

10

12

YeĢil alan az- sert

zemin fazla

YeĢil alan fazla-sert

zemin az

YeĢil alan-sert zemin

uyumlu

kiĢi

24

1 1

24

Evet

1

Hayır

1

Yorumsuz

148

Sali ma Tatil Köyü‟ nde anket e cevap veren i nsanları n %46, 2‟si yeĢilalan-sert ze mi n

oranı nı n birbiri ile uyuml u ol duğunu, %38, 5‟i yeĢil al anı n sert ze mi nden f azl a

ol duğunu söyl erken %15, 4‟ü sert ze mi ni n daha fazla ol duğunu söyl e mi Ģtir. Anket e

cevap veren i nsanl arı n %84, 7‟si ni n yeĢil al anı n sert ze mi nden daha ön pl anda ve

daha çok ol duğunu düĢündükl eri ni söyl eyebiliriz.

Yukar daki t abl odan gör üldüğü gi bi yeĢil al anı n sert ze mi nden az ol duğunu söyl eyen

dört ki Ģi den üçü „ bit ki- mekan iliĢkisi kur ul muĢ mu?‟ sorusuna evet kur ulmuĢ der ken

bir ki Ģi t atil köyünde bi tki- mekan iliĢkisi ni n kurul madı ğı nı belirt mi Ģtir. Bi t kileri n

mi kt arı nı n yet erli ol up-ol madı ğı nı sapt a maya yöneli k soruya yeĢil alanı n sert

ze mi nden az ol duğunu söyl eyen dört kiĢi den üçü mi kt arı n yet erli ol duğunu

söyl erken, yeĢil al anı n sert ze mi nden az ol duğunu ve bit ki mekan iliĢkisi ni n

kur ul madı ğı nı söyl eyen aynı kiĢi bit ki mi kt arını n yet ersiz, az ol duğunu ve açı k

al anl ardaki bu durumdan rahatsızlı k duyduğunu da belirt mi Ģtir.

Kı saca anket e cevap veren bir ki Ģi dı Ģı nda çoğunl uk sorul an sorul ara ol uml u cevapl ar

ver mi Ģtir. Dol ayısı yl a tatil köyünün konukl arını n bekl entileri ne cevap verdi ği ni

söyl eyebiliriz.

5. 4. 1. 9 Tatil Köyündeki Bitkileri n Mi kt arı

Tabl o 5. 36 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki bitkileri n mi kt arı

BĠ TKĠ LERĠ N MĠ KTARI ki Ģi oran( %)

Az 3 11, 5

Çok 2 7, 7

Yet erli 21 80, 8

Topl a m 26 100

ġekil 5. 59 Sali ma Tatil Köyü‟ ndeki bitkileri n mi ktarı

kiĢi

3

2

21

Az

Çok

Yeterli

149

Anket yapılan i nsanl arı n büyük çoğunl uğu bit ki mi kt arı nı n doğa ile i çiçe bir t atil

yap mak i çi n yet erli olduğunu belirt mi Ģlerdir. Anket e cevap verenl erin%80, 8‟i

mi kt arı n yet erli ol duğunu, %7, 7‟si çok, %11, 5‟i ise az ol duğunu söyl e mi Ģtir.

Tabl o 5. 37 Sali ma Tatil Köyü‟ nde bit kileri n mi ktarı- Bit kisel tasarı m

BĠ TKĠ LERĠ N MĠ KTARI

Bi t kisel t asarı mda si zi rahatsız eden bi r

durum var mı ?

EVET HAYI R

ki Ģi ki Ģi topl a m

Az 2 1 3

Çok 1 1 2

Yet erli 0 21 21

Topl a m 3 23 26

Bi t kileri n mi kt arı nı n az ol duğunu söyl eyen üç ki Ģi den i kisi bundan rahatsızlı k

duydukl arı nı söyl erken bir kiĢi rahatsızlı k duymadığı nı belirt mi Ģtir.

5. 4. 1. 10 Tatil Köyünün Bi t kisel Tasarı mı

Tabl o 5. 38 Sali ma Tatil Köyü‟ nün bit kisel tasarımı

BĠ TKĠ SEL TASARI MDA SĠ ZĠ RAHATSI Z EDEN BĠ R DURUM VAR MI?

ki Ģi oran( %)

EVET 3 11, 5

HAYI R 23 88, 5

Topl a m 26 100

ġekil 5. 60 Sali ma Tatil Köyü‟ nün bit kisel tasarı mı

kiĢi

3

23

EVET

HAYIR

150

Anket e cevap veren ki Ģileri n büyük çoğunl uğu %88, 5‟i t atil köyünün bit kisel

tasarı mı nda kendileri ni rahat sız eden bir dur umun ol madı ğı nı söyl e mi Ģlerdir. Bit kisel

tasarı mda kendileri ni rahatsız eden bir dur umun ol duğunu söyl eyen i nsanları n oranı

%11, 5 dir.

5. 4. 1. 11 Tatil Köyündeki Açı k Al anl arı n Tasarı mı

Tabl o 5. 39 Sali ma Tatil Köyü‟ nde açı k alanl arı n tasarı mı

AÇI K ALANLARI N TASARI MI NDA RAHATSI ZLI K VEREN BĠ R DURUM VAR MI ?

kiĢi oran( %)

EVET 3 11, 5

HAYI R 23 88, 5

Topl a m 26 100

ġekil 5. 61 Sali ma Tatil Köyü‟ nde açı k alanl arı n tasarı mı

Açı k al anl arı n t asarı mı nda rahatsız edi ci ve değiĢtiril mesi istenen bir duru mun ol up-

ol madı ğı nı belirle meye yöneli k bu soruya anket yapılan i nsanl arı n %88, 5‟i hayır

derken, bit kisel t asarı mda da kendileri ni rahatsız edi ci dur umun ol duğunu söyl eyen

kiĢileri n %11, 5‟dir.

5. 4. 1. 12 Tekrar Bu Tatil Köyüne Gelir mi si niz?

Tabl o 5. 40 Sali ma Tatil Köyü‟ nün tekrar terci h edil me oranı

TEKRAR BU TATĠ L KÖYÜNE GELĠ R MĠ SĠ NĠ Z? kiĢi oran( %)

EVET 24 92, 3

HAYI R 1 3, 8

BELKĠ 1 3, 8

TOPLAM 26 100

kiĢi

3

23

EVET

HAYIR

151

ġekil 5. 62 Sali ma Tatil Köyü‟ nün tekrar terci h edilme oranı

Tabl o 5. 41 Sali ma Tatil Köyü‟ nde açı k al anları n tasarı mı - Tekrar bu t atil köyüne gelir

mi si ni z ?

AÇI K ALANLARI N TASARI M RAHATSI ZLI K

VEREN BĠ R DURUM VAR MI ?

TEKRAR BU TATĠ L KÖYÜNE GELĠ R MĠ SĠ NĠ Z?

EVET HAYI R BELKĠ TOPLAM

ki Ģi ki Ģi ki Ģi ki Ģi

EVET 2 0 1 3

HAYI R 22 1 0 23

Topl a m 23 1 1 26

ġekil 5. 63 Sali ma Tatil Köyü‟ nde açı k al anl arı n tasarı mı - Tekrar bu t atil köyüne gelir

mi si ni z ?

Anket yapılan i nsanl arın %92, 3‟ ü t ekrar bu t atil köyüne gel ecekl eri ni belirtirken,

%3, 8 ı hayır cevabı nı vermi Ģl erdir. %3, 8‟i de bel ki cevabı nı ver mi Ģlerdir.

Açı k al anl arda kendilerini rahatsız edi ci bir dur umun ol duğunu belirtmi Ģ ol an

insanlardan yal nı zca biri buraya tekrar gel meyeceği ni belirt mi Ģtir.

24

1 1

EVET

HAYIR

BELKĠ

kiĢi

2

22

EVET

HAYIR

152

Sonuç ol arak Sali ma Tatil Köyü‟ nün gerek bit kisel t asarı m gerekse açı k al anl arı n

konu mu ve t asarı mı bakı mı ndan konakl ayanl arın bekl entileri ne cevap ver di ği ni

söyl eyebiliriz.

153

5. 4. 2 Majesty Cl ub Kemer’ de Kull anı cı Me mnuni yeti ni n Belirlenmesi

5. 4. 2. 1 Tatil Köyünün Terci h Edil mesi ndeki Fakt örler

Tabl o 5. 42 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n terci h edil mesi ndeki fakt örler

TERCĠ H NEDENĠ KĠ ġĠ ORAN( %)

Mi mari karakt eristi k 2 10

Doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ bir tatil sunması 9 45

Sunul an akti viteleri n çokl uğu 6 30

Sunul an konfor 9 45

Ar kadaĢ tavsi yel eri 8 40

Di ğer 1 5

ġekil 5. 64 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n terci h edil mesindeki fakt örler

Maj est y Cl ub Ke mer‟de t opl a m 20 ki Ģi ile yapı lan anketleri n değerlendiril mesi ne

göre bu t atil köyünün t erci h edil mesi ndeki en öne mli fakt örler %45 ile doğa il e

büt ünl eĢ mi Ģ bir t atil sunması ve sunul an konf ordur. Ġki nci öne mli fakt ör %40 il e

arkadaĢ t avsi yel eri i ken üçüncü sırada %30 il e akti viteleri n çokl uğudur. Gör ül düğü

gi bi Sali ma da da ol duğu gi bi t atil köyünün mi mari özelli kleri t atil köyl eri n

seçil mesi nde et kili bir fakt ör değil dir. ( %10)

Sali ma Tatil Köyü‟ nde yapılan anketleri n değerlendiril mesi ile t atil köyünün t erci h

edil mesi ne iliĢki n sonuçlarda da ol duğu gi bi bu t atil köyünde de t atil köyünün t erci h

edil mesi nde en öne mli fakt ör gör ül düğü gi bi t atil köyünün doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ bir

tatil sunması dır. 100 ki Ģi ile çeĢitli t atil köyl eri nde yapılan anketleri n

değerlendiril mesi nde doğa ile i çiçe bir t atil yapmanı n, t uriz m t esisleri arasından t atil

köyl eri ni nde konakl a manın t erci hi nde öne mli bir fakt ör ol madı ğı nı göst er miĢti. Daha

önce de belirtildi ği gi bi farklı t uriz m t esisleri arası ndan t atil köyünde konakl a manı n

154

terci h edil mesi nde doğa ile i çiçe bir t atil yapmak öne mli bir fakt ör ol mazken, t atil

köyünün isi m olarak tercihi nde en öne mli bir faktör dür.

5. 4. 2. 2 Tatil Köyünün En Davet kar Ve Çeki ci Yeri

Tabl o 5. 43 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n en davet kar ve çekici yeri

TATĠ L KÖYÜNÜN EN ÇEKĠ CĠ YERĠ Ki Ģi Oran( %)

YÜZ ME HAVUZU VE ÇEVRESĠ 12 60

PLAJ VE DENĠ ZĠ 7 35

DOĞA 2 10

RESTORAN 2 10

SAMĠ MĠ BĠ R ORTAM SUNMASI 1 5

ġekil 5. 65 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n en davet kar ve çeki ci yeri

Maj est y Cl ub Ke mer‟i n en davet kar ve çeki ci yeri anket yapılan ki Ģilerin ver di ği

cevapl arı n değerlendirilmesi ne göre %60 il e pool barı nda yer al dı ğı yüzme havuzu

ve çevresi dir. Bu soruya deni z ve pl aj cevabı nı veren i nsanl arı n oranı %35 i ken

rest oran cevabı nı verenl eri n oranı %10 dur. Tatil köyünün doğası cevabı nı

verenl eri nde oranı %10, sa mi mi orta m sunması cevabı nı verenleri n oranı ise %5 dir.

155

5. 4. 2. 3 Tatil Köyünündeki Al anl arı n Yeterliliği

Tabl o 5. 44 Maj est y Cl ub Ke mer‟de alanl arı n yet erliliği

ALANLAR

YETERLĠ YETERSĠ Z

ki Ģi oran( %) ki Ģi oran( %)

GENEL SPOR ALANLARI 17 85 1 5

SU SPOR ALANLARI 14 70 6 30

DĠ NLENME ALANLARI 20 100 0 0

RESTORAN 20 100 0 0

YÜZ ME HAVUZU 20 100 0 0

DENĠ Z- PLAJ 20 100 0 0

ANFĠ- TĠ YATRO 13 65 2 10

DĠ SKO 7 35 7 35

BARLAR 15 75 4 20

ALI ġ- VERĠ ġ ALANLARI 14 70 3 15

TALĠ H OYUN ALANLARI 8 40 5 25

ÇOCUK OYUN ALANLARI 13 65 1 5

ġekil 5. 66 Maj est y Cl ub Ke mer‟de alanl arı n yeterli ol duğunu düĢünenl er

kiĢi

1714

20

20

202013

7

15

148 13

GENEL SPOR

ALANLARI

SU SPOR ALANLARI

DĠNLENME ALANLARI

RESTORAN

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

BARLAR

ALIġ-VERĠġ ALANLARI

TALĠH OYUN ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

156

ġekil 5. 67 Maj est y Cl ub Ke mer‟de alanl arı n yetersiz ol duğunu düĢünenl er

Maj est y Cl ub Ke mer de 20 ki Ģi ile yapılan anketlerde bu konu ile il gili soruya cevap

veren i nsanl arı n t ümü t atil köyündeki di nl enme al anl arı nı n, rest oranı n , yüz me

havuzunun ve deni z-plajın yet erli ol duğu konusunda cevap ver mi Ģlerdir.

En yüksek oranda yet ersiz gör ül en al an %35 ile di skodur. Sırala maya göre daha

sonra gel en al an %30 ile su sporları dır. Anket e cevap veren i nsanl arı n %25‟i t ali h

oyun al anl arı nı n yet ersiz ol duğunu düĢünür ken, %20‟si barl arı n %10‟ u anfi-

tiyatronun, %5‟i çocuk oyun al anl arı nı n yet ersiz olduğunu düĢün mekt edir.

Maj est y Cl ub Ke mer de ön ofis müdür ü ile yapılan gör üĢ mede kendileri ne yansı yan

turist görüĢl eri ne göre- her ne kadar yapılan anketi n sonucuna göre alan ol arak

yet erli görülsede- yüz me havuzu ve anketleri n değerlendiril mesi sonucunda da ort aya

çı ktı ğı gi bi su sporları dır.

Sonuç ol arak anket e cevap veren i nsanl ara göre t atil köyündeki çeĢitli akti vite

al anl arı nı n yet erli ol duğunu söyl eyebiliriz.

kiĢi

16

0

0

0

0

2

74

3

51

GENEL SPOR

ALANLARI

SU SPOR ALANLARI

DĠNLENME ALANLARI

RESTORAN

YÜZME HAVUZU

DENĠZ-PLAJ

ANFĠ-TĠYATRO

DĠSKO

BARLAR

ALIġ-VERĠġ ALANLARI

TALĠH OYUN

ALANLARI

ÇOCUK OYUN

ALANLARI

157

5. 4. 2. 4 Tatil Köyündeki Açı k Al anl arı n Konu mları

Tabl o 5. 45 Maj est y Cl ub Ke mer‟de açı k alanları n konu ml arı

AÇI K ALANLARI N KONUMLARI KĠ ġĠ ORAN( %)

Bi rbirleri ne çok uzak konu mda 4 20

Bi rbirleri ne çok yakı n 2 10

Bi rbirleri ne uygun uzaklı kta 14 70

Topl a m 20 100

ġekil 5. 68 Maj est y Cl ub Ke mer‟de açı k alanları n konu ml arı

Gör ül düğü gi bi anket e cevap verenl eri n %70‟i açı k al anl arı n birbirlerine uygun

uzaklı kt a ol duğunu düĢünür ken %20‟si açı k al anları n birbirleri ne çok uzak ol duğunu,

%10‟ u ise birbirleri ne çok yakı n ol duğunu düĢünmekt edirler.

Açı k al anl arı n birbiri ne çok uzak ol duğunu düĢünen ve bundan r ahatsızlı k

duydukl arı nı anket formunda belirtirlerken insanl ar buna sebeb olarak spor

al anl arı nı n, yüz me havuzu, rest oran, anfi-ti yatro gi bi t esisleri n yer al dı ğı t atil

köyünün genel t esis al anl arı na çok uzak ol ması ve çocuk oyun al anl arını n yüz me

havuzuna uzak ve bu sebebt en dol ayı görsel iletiĢi mi n sağl ana madı ğı nı

göst er mekt edirler.

KĠġĠ

4

2

14

Birbirlerine çok uzak

konumda

Birbirlerine çok yakın

Birbirlerine uygun

uzaklıkta

158

Tabl o 5. 46 Maj est y Cl ub Ke mer‟de rekreasyon al anl arı arası ndaki iliĢkiler- Açı k

al anl arı n konu mu

AÇI K ALANLARI N KONUMLARI

REKREASYON ALANLARI ARASI NDAKĠ Ġ LĠġKĠ LER NASI L OLMALI ?

Yanyana Yeterli

yakı nlı kta

Görsel iletiĢi m

sağl anmalı

Uzak Topl a m

Bi rbirleri ne çok uzak konu mda 1 3 0 0 4

Bi rbirleri ne çok yakı n 0 1 1 0 2

Bi rbirleri ne uygun uzaklı kta 0 7 5 2 14

Topl a m 1 11 6 2 20

Maj est y Cl ub Ke mer‟de açı k al anl arı n birbiri ne çok uzak ol duğunu söyleyen dört

ki Ģi den biri farklı rekreasyon al anl arı nı n bi r yerde yanyana t opl anması gerekti ği

düĢünür ken, di ğer üç ki Ģi farklı rekreasyon al anl arı nı n birbirleri ile il etiĢi m

sağlayacak Ģekil de yet erli derecede yakı n ol ması gerekti ği ni söyl e mekt edir. Tatil

köyünde açı k al anl arı nbirbirleri ne çok yakı n olduğunu söyl eyen bir ki Ģi de farklı

rekreasyon al anl arı nı n birbirleri ile il etiĢi m sağl ayacak Ģekil de yet erli derecede yakı n

ol ması gerekti ği ni söyl emi Ģtir.

Kare f or munda, deni ze cephesi dar ol mayan bir arazi ye sahi p ol an Ma jest y Cl ub

Ke mer‟i n vazi yet pl anı incel endi ği nde açı k spor al anl arı nı n t atil köyünün mer kezi ni

ol uĢt uran rest oran, havuz, çarĢı ve anfi-ti yatro gibi al anl arı i çeren genel tesislerden

çok uzakt a giriĢte arazini n en ar ka kı s mı nda t asarlandı ğı nı gör mekteyi z. Tatil

köyünde açı k al anl arı n birbiri ne çok uzak ol duğunu söyl eyi p bundan rahatsı zlı k

duyan bir ki Ģi ni n gerekçesi de havuzun yüz me havuzundan uzakt a ol duğu i di. Çocuk

oyun al anı anfi-tiyatronun ot ur ma kı s mı nı n arkası nda, yüz me havuzundan kontrol

edil meyecek bir alanda tasarlanmı Ģtır.

Sonuç ol arak anket yapılan i nsanl arı n büyük çoğunl uğu açı k al anl arı n birbirleri nden

uygun uzaklı kt a ol duğunu söyl esede bunun aksi yönünde düĢünenl er bul un makt adır.

159

5. 4. 2. 5. Tatil Köyününde Ġstenilen Farklı Akti viteler

Tabl o 5. 47 Maj est y Cl ub Ke mer‟de istenilen farklı akti viteler

ĠSTENĠ LEN AKTĠ VĠ TELER

ki Ģi oran( %)

Heyacan ve macera sunan akti viteler 6 30

Farklı sportif akti viteler 6 30

ÇeĢitli su sporları 1 5

Fi zi ksel güce dayalı yarıĢ mal ar 1 5

Yok 9 45

ġekil 5. 69 Maj est y Cl ub Ke mer‟de istenilen farklı akti viteler

Maj est y Cl ub Ke mer‟de konakl ayan ve anket yapılan ki Ģileri n %45‟i t atil köyünde

ol mayan fakat ol masını i stedi kl eri farklı akti vite t al epl eri ni n ol madı ğı nı

belirt mi Ģtirler. Anket e cevap veren kiĢileri n %30‟ u heyecan ve macera sunan

akti viteleri n ol ması nı isterken, yi ne %30‟ u trekki ng, golf, at a bi nme gi bi farklı

akti viteleri n ol ması nı iste mi Ģlerdir. %5‟i i se t atil köyünde var ol an yel ken, dal ma

gi bi çeĢitli su sporl arı n artırıl ması nı istedi kl eri ni belirt mi Ģlerdir. Buna rağ men t atil

köyünde ön bür o müdürü ile yapıl mı Ģ ol an görüĢ mede kendileri ne yansı yan t atil

köyünde ol mayı pt a ol ması istenen akti vite istekl erini n ol madı ğı nı belirt mi Ģlerdir.

kiĢi

6

611

9

Heyacan ve macera sunanaktiviteler

Farklı sportif aktiviteler

ÇeĢitli su sporları

Fiziksel güce dayalıyarıĢmalar

Yok

160

5. 4. 2. 6 Tatil Köyündeki Bitkisel Tasarı mı n Önemi

Tabl o 5. 48 Tatil köyünde bitkisel tasarı mı n öne mi

BĠ TKĠ SEL TASARI M ki Ģi oran( %)

En öne mli unsur 5 25

Öne mli bir unsur 15 75

Az öne mli bir unsur 0 0

Öne mli bir unsur değil 0 0

Topl a m 20 100

ġekil 5. 70 Tatil köyünde bit kisel tasarı mı n öne mi

Anket e cevap veren kiĢileri n hepsi t atil köyünün t asarı mı nda bit kisel t asarı mı n

öne mli bir unsur olarak gör mekt edirler.

Anket e cevap veren i nsanl arı n %25‟i bit kisel tasarı mı n t atil köyü t asarı mı nda en

öne mli unsur olarak görürken, %75‟i öne mli bir unsur olarak gör mekt edir.

5. 4. 2. 7 Tatil Köyündeki Bitki- Mekan ĠliĢkisi

Tabl o 5. 49 Maj est y Cl ub Ke mer‟de bit ki- mekan iliĢkisi

BĠ TKĠ MEKAN Ġ LĠġKĠ SĠ KURULMUġ MU? ki Ģi oran( %)

Evet 19 95

Hayır 1 5

Topl a m 20 100

kiĢ i

5

15

0

0 En önem li unsur

Ö nem li b ir unsur

Az önem li b ir unsur

Ö nem li b ir unsur

değil

161

ġekil 5. 71 Maj est y Cl ub Ke mer‟de bit ki- mekan iliĢkisi

Maj est y Cl ub Ke mer‟de anket e cevap verenl eri n he men he men hepsi %95‟i bu t atil

köyünde bit ki- mekan iliĢkisi ni n kur ul duğunu belirt mi Ģlerdir. Topl a m 20 ki Ģi il e

yapılan anket e yal nı zca 1 ki Ģi t atil köyünde bit ki mekan iliĢkisi ni n kur ul madı ğı nı

belirt mi Ģtir.

Tabl o 5. 50 Maj est y Cl ub Ke mer‟de bit ki mekan iliĢkisi- YeĢil alan, sert ze min oranı

BĠ TKĠ MEKAN Ġ LĠġKĠ SĠ KURULMUġ MU? YEġĠ L ALAN SERT ZEMĠ NDEN

AZ ÇOK UYUMLU YORUMS UZ TOPLAM

EVET 1 4 13 1 19

HAYI R 1 0 0 0 1

TOPLAM 1 2 4 1 20

Tabl o 5. 51 Maj est y Cl ub Ke mer‟de bit ki mekan iliĢkisi- Bit kileri n mi kt arı

BĠ TKĠ MEKAN Ġ LĠġKĠ SĠ KURULMUġ MU?

BĠ TKĠ LERĠ N MĠ KTARI YETERLĠ MĠ?

Az Çok Yeterli Topl a m

Evet 3 1 15 19

Hayır 1 0 0 1

Topl a m 4 1 15 20

Tatil köyünde bit ki mekan iliĢkisi ni n kur ul madığı nı belirten bir ki Ģi buna gerekçe

ol arak yeĢil al anı n sert ze mi nden az ve aynı za manda t atil köyünde kullanılan bit ki

mi kt arı nı n da az ol duğunu göst er mi Ģtir. Sonuç ol arak anket yapılan i nsanl arı n büyük

çoğunl uğunun verdi ği oluml u cevapl ar doğr ult usunda t atil köyünde bitki - mekan

iliĢkisi ni n kurul duğunun ve bit kisel tasarı mı n baĢarılı ol duğu sonucuna varılabilir.

kiĢi

19

1

Evet

Hayır

162

5. 4. 2. 8 YeĢil Al an- Sert Ze mi n Oranı

Tabl o 5. 52 Maj est y Cl ub Ke mer‟de yeĢil alan-sert ze mi n oranı

SERT ZEMĠ N- YEġĠ L ALAN ORANI ki Ģi oran( %)

YeĢil alan az- sert ze mi n fazla 2 10

YeĢil alan fazl a-sert ze mi n az 4 20

YeĢil alan-sert ze mi n uyu ml u 13 65

Yor u msuz 1 5

Topl a m 20 100

ġekil 5. 72 Maj est y Cl ub Ke mer‟de yeĢil alan-sert ze mi n oranı

Anket e cevap verenl eri n %65‟i yeĢil al an ve sert ze mi ni n birbiriyl e uyu ml u ol duğunu

belirtirken %20‟si ise yeĢil al anı n sert ze mi nden daha fazl a, %10‟ u i se yeĢil al anı n

sert ze mi nden az ol duğunu belirt mi Ģtir. YeĢil al anı n sert ze mi nden daha az ol duğunu

belirten %10‟ u ol uĢt uran bir ki Ģi bir önceki böl ümde de belirtildi ği gi bi tatil köyünde

bit ki- mekan iliĢkisi ni n kur ul madı ğı nı, kullanılan bit ki mi kt arı nı n az ol duğunu

belirttiği hal de bit kisel t asarı mda kendisi ni rahatsız eden bir dur umun ol madı ğı nı da

söyl e mi Ģtir.

Sonuç ol arak t atil köyünde anket e verilen cevaplar doğr ult usunda yeĢil alan- mekan

iliĢkisi ni n kurul duğunu söyl eyebiliriz.

kiĢi

2

4

13

1

YeĢil alan az- sert

zemin fazla

YeĢil alan fazla-sert

zemin az

YeĢil alan-sert zemin

uyumlu

Yorumsuz

163

5. 4. 2. 9 Tatil Köyündeki Bitkileri n Mi kt arı

Tabl o 5. 53 Maj est y Cl ub Ke mer‟de bit kileri n mi ktarı

BĠ TKĠ LERĠ N MĠ KTARI ki Ģi oran( %)

Az 4 20

Çok 1 5

Yet erli 15 75

Topl a m 20 100

ġekil 5. 73 Maj est y Cl ub Ke mer‟de bit kileri n mi ktarı

Anket e cevap verenl erin %75‟i kullanılan bitki mi kt arı nı n yet erli ol duğunu

söyl erken, %20‟si bitki mi kt arı nı n az ol duğunu, %5‟i çok ol duğunu belirtmi Ģtir.

Tabl o 5. 54 Maj est y Cl ub Ke mer‟de bit kileri n mi ktari- Bit kisel tasarı mı

Bi t ki mi kt arı nı n az ol duğunu söyl eyen dört kiĢi buna rağmen bit kisel tasarı mdan

rahatsızlı k duymadı klarını söyl e mi Ģl erdir.

BĠ TKĠ LERĠ N MĠ KTARI

BĠ TKĠ SEL TASARI MDA SĠ ZĠ RAHATSI Z

EDEN BĠ R DURUM VAR MI ?

EVET HAYI R TOPLAM

kiĢi kiĢi kiĢi

Az 0 4 4

Çok 1 0 1

Yet erli 1 14 15

Topl a m 2 18 20

kiĢi

4

1

15

Az

Çok

Yeterli

164

5. 4. 2. 10 Tatil Köyünün Bi t kisel Tasarı mı

Tabl o 5. 55 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n bit kisel tasarımı

BĠ TKĠ SEL TASARI MDA SĠ ZĠ RAHATSI Z EDEN BĠ R DURUM VAR MI?

ki Ģi oran( %)

EVET 2 10

HAYI R 18 90

Topl a m 20 100

ġekil 5. 74 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n bit kisel tasarı mı

Anket e cevap verenl eri n %90‟i t atil köyünün bit kisel t asarı mı nda kendilerini rahatsı z

eden bir dur um bul unmadı ğı nı belirtirken, %10‟ u ol uĢt uran i ki ki Ģi i se bit kisel

tasarı mda kendileri ni rahatsız eden unsurları n bul unduğunu belirt mi Ģlerdir. Bu

kiĢilerden biri rahatsız eden dur umun çi ml eri n düzenli ol arak bi çil me mesi ol arak

belirtirken di ğer ki Ģi t atil köyünde bit ki- mekan i liĢkisi ni n kur ul duğunu, fakat bit ki

mi kt arı nı n fazla ol duğunu belirt mi Ģtir.

5. 4. 2. 11 Tatil Köyünün Açı k Al anl arı nı n Tasarımı

Tabl o 5. 56 Maj est y Cl ub Ke mer‟de açı k alanl arı nın tasarı mı

AÇI K ALANLARI N TASARI MI NDA RAHATSI Z EDĠ CĠ BĠ R DURUM VAR MI ?

ki Ģi oran( %)

EVET 6 30

HAYI R 14 70

TOPLAM 20 100

kiĢi

2

18

EVET

HAYIR

165

ġekil 5. 75 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n açı k alanl arı nın tasarı mı

Anket e cevap verenl eri n %70‟i kendileri ni açı k alanl arı n t asarı mı nda rahatsı z edecek

ve değiĢtiril mesi ni istedikl eri bir dur umun ol madı ğı nı belirtirken %30‟ u ol duğunu

belirt mi Ģtir. Rahatsız edici unsurlardan belirtilenler Ģunl ardır: Havuz çevresi ni n daha

canlı ol ma ması, havuz çevresi ve anfi-ti yatro iliĢkisi ni n iyi değerlendiril memesi dir.

5. 4. 2. 12 Tekrar Bu Tatil Köyüne Gelir mi si niz?

Tabl o 5. 57 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n tekrar terci h edil me oranı

TEKRAR BU TATĠ L KÖYÜNE GELĠ R MĠ SĠ NĠ Z? ki Ģi oran( %)

EVET 14 70

HAYI R 2 10

BELKĠ 4 20

TOPLAM 20 100

ġekil 5. 76 Maj est y Cl ub Ke mer‟i n tekrar terci h edil me oranı

kiĢi

14

2

4

EVET

HAYIR

BELKĠ

166

Tabl o 5. 58 Maj est y Cl ub Ke mer‟de açı k al anl arın t asarı mı - Tekrar bu t atil köyüne

gelir mi si ni z ?

AÇI K ALANLARI N TASARI MI NDA SĠ ZE RAHATSI ZLI K

VEREN BĠ R DURUM VAR MI ?

TEKRAR BU TATĠ L KÖYÜNE GELĠ R MĠ SĠ NĠ Z?

EVET HAYI R BELKĠ TOPLAM

EVET 3 2 1 6

HAYI R 11 0 3 14

Topl a m 14 2 4 20

Anket e cevap verenl eri n %70‟i t ekrar bu t atil köyüne gel mek i st edi kl eri ni söyl erken,

%10‟ u gel meyeceği ni, %20‟si ise bel ki cevabı nı ver mi Ģtir.

Tatil köyündeki açı k alanl arda kendileri ne rahatsızlı k veren ve değiĢtiril mesi ni

istedi kl eri unsurları n ol duğunu söyl eyen altı kiĢiden yal nı zca i ki ki Ģi t atilleri ni bu

tatil köyünde geçirdi kl erinden dol ayı me mnun olmadı kl arı i çi n t ekrar bu t atil köyüne

gel meyeceği ni belirt mi Ģtir. Buna karĢı n açı k al anlarda kendileri ne rahatsızlı k veren

unsurları n ol duğunu söyleyen altı kiĢi den üç ki Ģi buna rağmen t ekrar bu t atil köyüne

gel eceği ni belirt mi Ģtir. Rahatsızlı k veren dur umlar ol arak yağıĢlı haval arda yet erli

kapalı al anl arı n ol ma ması ve havuz ve çevresi nin çok canlı ol ma ması gibi unsurl ar

göst eril mi Ģtir. Yi ne altı kiĢiden ol an bir ki Ģi i se farklı bir yörede ki bir t atil köyünde

konakl a mak istedi ği içi n kesi n bir cevap ver me mi Ģtir.

Sonuç ol arak t atil köyünde kendileri ni rahat sız eden unsurları n bul unduğunu belirten

ki Ģilerde dahil ol mak üzere anket yapılan ki Ģileri n büyük çoğunl uğu(nerdeyse

%80‟i) t ekrar bu t atil köyünü t erci h edebilecekl eri ni belirt mi Ģlerdir. Bu sonuç

doğr ult usunda Maj est y Cl ub Ke mer‟i n bu t atil köyünde konakl ayan insanl arı n

bekl enti ve i stekl eri ne cevap verdi ği ni, rahatsızlı k veren unsurları n çok öne mli

ol mayan ve değiĢtiril mesi kol ay unsurlar ol duğunu ve dol ayısı yla t atil köyünün gerek

bit kisel t asarı m gerek açı k al anl arı n konu mu ve t asarı mı bakı mı ndan baĢarılı bir

ör nek ol duğunu söyl eyebiliriz.

167

5. 4. 3 Değerl endi r me

Sali ma Tatil Köyü ve Maj est y Cl ub Ke mer‟de yapılan anketleri n değerlendiril mesi

sonucu ortaya çı kan sonuçl ar Ģöyl e sıralanabilir:

Ġki t atil köyünde yapılan anketlere göre her i ki t atil köyünün t erci h edil mesi nde

en öne mli unsurun t atil köyünün „ doğa ile i çi çe, doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ bir t atil sun ma‟

sı ol duğu gör ül mekt edir. Böl üm 5. 3. 2. 1‟ de genel ol arak t atil köyünde konakl a manı n

terci h edil mesi ni n nedenl eri ni n sapt anması na yöneli k ol arak t opl a m 100 ki Ģi ye

sorul an ve cevapl arı n değerlendiril mesi sonucunda el de edilen bul gularda t atil

köyünde konakl a manı n nedenl eri nden „ doğa ile i çi çe bir t atil yapma‟ en az et kili

neden ol arak sapt anmı Ģtır Fakat Sali ma Tatil Köyü ve Maj est y Cl ub Ke mer‟in t erci h

edil mesi nde „ doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ bir t atil sunma‟ unsuru en öne mli terci h nedeni

ol duğu gör ül mekt e ve ilk sırada gel mekt edir. Bu dur uma göre i nsanl ar farklı

konakl a ma t esisleri arasından t atil köyl eri ni t ercih ederlerken doğa ile i çiçe bir t atil

yap mak a macı çok fazla et kili ol mazken, çok çeĢitli t atil köyl eri arasında seçi m

yaparken en et kili unsur ol makt adır. Yapılan anketler sonucu ort aya çı kan öne mli bir

sonuçt a t atil köyünün seçi mi nde t atil köyünün mi mari karakt eristi ği ni n öne mli bir

fakt ör ol ma ması dır.

Her i ki t atil köyününde en çeki ci yeri sırası il e yüz me havuzu ve çevresi, deni z-

pl aj ve de yeĢil al anl ar- peyzajı dır. Genel anketleri n değerlendiril mesi böl ümünde

tatil köyl eri nde il k i ki en öne mli al an ol arak deniz-plaj ve yüz me havuzu ve çevresi

ol arak belirlenmi Ģtir. Bu sonuç sırala ma değiĢse de bu bölü mde de

doğr ulanmakt adır.

Yukarı da da bahsedil di ği gi bi Sali ma Tatil Köyü ve Maj est y Cl ub Kemer‟ de

yapılan anketleri n değerlendiril mesi sonucu ort aya çı kan sonuca göre t atil köyl eri ni n

en çeki ci, davet kar ve en öne mli yeri yüz me havuzu ve çevresi dir. Gözl e mlere göre

de t atil köyl eri ni n en akt if en hareketli özelli kle gündüz saatleri nde, yüzme havuzu

ve çevresi, t atil köyünün odak nokt ası dır. Her yüz me havuzunun he men yanı nda yer

al an havuz ile büt ünl eĢmi Ģ ol an pool bar ve gündüz boyunca yapılan ani masyon

akti viteleri de buranı n tatil köyünün mer kezi ol ması nda et kili ol makt adır.

Anket yapılan ki Ģileri n büyük çoğunl uğunun verdiği cevapl ara göre genel ol arak

iki tatil köyünde de rekreasyon ve ortak al anl ara ayrılan alanl ar yet erli dir.

168

Yi ne anket yapılan ki Ģileri n büyük çoğunl uğunun ver di ği cevapl ara göre bu

al anl arı n konu ml arı iti bari ile birbirleri ne uygun uzaklı kt a ol duğu sapt anmı Ģsada bu

al anl arı n birbirleri ne uzak ol duğunu düĢünen i nsanl arı n oranı nı n Maj est y Cl ub

Ke mer‟de( %20) Sali ma Tatil Köyü‟ ne ( %3. 8) oranl a daha yüksek ol duğu

gör ül müĢt ür. Bunun sebebl eri nden biri Maj esty Cl ub Ke mer‟i n vaziyet pl anı

incel endi ği nde gör ül düğü gi bi spor al anl arı nı n genel t esislere çok uzakt a, t atil

köyünün en ar ka kı s mı nda t asarlanması i ken di ğer sebeb i se çocuk oyun al anl arı nı n,

yüz me havuzundan görsel iletiĢi mi n sağl ana mayacak Ģekil de t asarlanması dır. Sali ma

Tatil Köyü‟ nde i se i nsanl arı n bu al anl arı n konuml arı iti bari ile birbirlerine uygun

uzaklı kt a ol duğunu belirt mel eri ni n sebebi yine t atil köyünün vaziyet pl anı

incel endi ği nde gör ül mektedir. Sali ma Tatil Köyü uzun, dar ve deni ze cephesi dar bir

arazi ye sahi p ol ması nedeni il e t üm r ekreasyon ve ort ak al anl arı n ve de rekreasyon

al anl arı i çi nde sayılan spor al anl arı nı n da deni z cephesi ne yerleĢtiril mesi, ve bir

arada çözüml enmesi dir.

Her i ki t atil köyünde de büyük çoğunl uk t atil köyünde ol mayı pt a olması nı

istedi kl eri farklı akti vitel eri n ol madı ğı nı belirtmi Ģse de, t atil köyünde ol mayı pt a

istenen akti viteler her i ki t atil köyünde de golf, ata bi nme, trekki ng gi bi farklı sportif

akti vitelerdir. Ayrı ca Ma jest y Cl ub Ke mer‟de macera sunan akti viteler de aynı oran

da istenmekt edir.

Her i ki t atil köyünde de anket e cevap veren ki Ģiler bit kisel t asarı mın t atil

köyünün tasarı mı nda öneml i bir unsur hatta en öne mli unsur ol duğu düĢünmekt edir.

Her i ki t atil köyünde de bit ki- mekan iliĢkisi kur ul muĢt ur ve kullanılan bit ki

mi kt arı yet erli dir. Kull anılan bit ki mi kt arı nı n az olduğunu söyl eyen çok az ki Ģi, buna

rağmen t atil köyünün bit kisel t asarı mı nda kendileri ni rahatsız eden bir dur um

ol madı ğı nı yani me mnun ol dukl arı nı belirt mi Ģlerdir. Ayrı ca her i ki t atil köyünde de

sert ze mi n- yeĢil al an oranı birbiri ile uyu m i çi ndedir. Hatta Sali ma Tatil Köyü‟ de

yakl aĢı k aynı oranda kiĢi yeĢil al anl arı n sert ze mi nden fazl a ol duğunu bununda

ol uml u bir durum ol duğunu belirt mi Ģlerdir.

Her i ki t atil köyünde de büyük çoğunl uk açı k al anl arı n t asarı mı ve yer

seçi ml eri nde kendileri ni r ahatsız eden ve değiĢtiril mesi ni istedi kl eri bir dur u mun

ol madı ğı nı bil dir miĢtir. Açı k al anl arı n t asarı mında kendileri ni rahatsız eden ve

169

değiĢtiril mesi ni istedi kl eri bir dur umun ol duğunu belirten ki Ģileri n oranı Sali ma Tatil

Köyü‟ ne( %11. 5) oranl a Maj est y Cl ub Ke mer‟de(%30) daha fazl adır. Buna sebeb ol an

unsurlar daha önce de belirtildi ği gi bi çocuk al anl arını n yüz me havuzuna uzak ol ması

ve anfi-ti yatro ve yüzme havuzu iliĢkisi ni n yet eri nce değerlendirileme mesi gi bi

unsurlardır.

Her i ki t atil köyünde de anket e cevap veren kiĢileri n büyük çoğunl uğu t ekrar bu

tatil köyüne gel ecekl eri ni belirt mi Ģlerdir. Ġl gi nç olan dur um her i ki t atil köyünde de

bir önceki soruda açı k al anl arda kendileri ni r ahatsız eden ve değiĢtiril mesi ni

istedi kl eri bir dur umun olduğunu belirten ki Ģilerin neredeyse t ümünün buna rağ men

tekrar konakl adı kl arı tatil köyüne gel ecekl eri ni belirt mel eri dir.

Tü m bu sonuçl ar doğrult usunda her i ki t atil köyünün de kullanı cıları nı n

istekl eri ne ve bekl entilerine cevap ver di ği, gerek bitkisel t asarı m gerek rekreasyon ve

ortak al anl arı ol uĢt uran mekanl arı n t asarı mı nda ve yer seçi mi nde baĢarılı ol duğu,

tasarı mcıları n hedefleri ne ul aĢtı kları söyl enebilir. Kı saca anket yapılan her i ki t atil

köyü de ül ke mi zde yapıl mı Ģ ol an t atil köyl eri i çi nde baĢarılı t atil köyl eri nde

sayılabilir.

170

6. GENEL DEĞERLENDĠ RME VE SONUÇ

Tatil köyl eri, konakl a ma ve ye me-i ç me gereksini ml eri yanı nda, doğaya dönük ve

doğa ile i çiçe bir t atil sunma yanı nda sunduğu, çok çeĢitli rekreasyon ve spor

akti vet eleri ve kitle turiz mi ne uygunl uğu ile di ğer konakl a ma t esisleri nden

ayrıl makt adır.

Ġki nci Dünya SavaĢı ndan sonra 1950‟li yıllarda insanlara kent yaĢa manın yoğun ve

bunaltıcı t e mposundan uzak bir t atil sunmak a macı il e ortaya çı kmı Ģ ve il k ol arak

Cl ub Med t arafı ndan Ġspanya‟da hayat a geçirilmi Ģtir. BaĢl angı çt a „ köy t i pi yaĢa m‟

felsefesi doğr ult usunda çadır ti pi yaĢa m konsepti ile kur ul an t atil köyl eri, t uriz mi n

de geliĢ mesi ne parel el olarak çağa ve değiĢen kullanı cı t alepl eri ne cevap ver mek

a macı il e büyük değiĢi klikl ere uğra mı Ģtır. Ör neği n günü müzde konf or t atil köyl eri ni n

vazgeçil mez bir unsuru hali ne gel mi Ģtir.

Tür ki ye‟deki t atil köyl eri de t uriz mi n geliĢ mesi i le ortaya çı kan günü müzdeki kitle

turiz mi ni n i hti yaçl arı na cevap ver mek a macı il e ortaya çı kmı Ģ ve di ğer ülkelerdeki

benzerleri nde de ol duğu gi bi çok çeĢitli rekreasyon ve spor akti vet eleri sun ması

yanı nda doğaya dönük bir tatil sunmak a macı ndadır.

Bu t ez çalıĢ ması nda sunduğu ol anakl ar il e di ğer konakl a ma t esisleri nden ayrılan t atil

köyl eri ni n t asarı m kriterleri ni n daha det aylı ort aya kon ması ve bu t asarı m kriterleri

doğr ult usunda ol uĢan kullanı cı me mnuni yeti ni n ortaya kon ması i çi n Ant alya‟ daki 14

tatil köyünde i ncel e mel er ve çalıĢ mal ar yapıl mı Ģtır. Bu i ncel e mel er ve çalıĢ mal ar

sonucunda Ģu bul gul ar sapt anmı Ģtır:

Ant al ya‟da i ncel enen t atil köyl eri ni n açı k al an ve kapalı al anl arı nı n irdelen mesi

ile ki Ģi baĢı na düĢen açık al an mi kt arı nı n 63, 8 m2

/ kiĢi il e 160, 25 m2

/ kiĢi arası nda

değiĢti ği t espit edil mi Ģtir. Revi zyon çalıĢ mal arı yapılan t atil köyl eri nde kiĢi baĢı na

düĢen açı k alan mi kt arı nın %20 ile %27 arası nda azal arak değiĢti ği sapt anmıĢtır..

171

Yapıl an i ncel e mel er sonucu t atil köyü pr ogra mı nı ol uĢt uran ana bileĢenleri ni n

tatil köyü arazisi üzeri nde dağılı mı nı belirleyen en öne mli fakt örlerden bi rini n t atil

köyünün sahi p ol duğu arazi ni n Ģekli ne bağlı ol arak deni z il e ol an iliĢkisi ol duğu

belirlenmi Ģtir.

- Deni ze cephesi dar, ve geri ye doğr u deri nli ği uzun bir arazi ye sahi p ol an t atil

köyl eri nde, arazi ni n deniz cephesi ni n t a ma mı genel t esislere ayrılırken, konakl a ma

tesisleri, genel t esisleri n arkası nda, açı k spor t esisleri i se genel ol arak t atil köyünün

en arka kıs mı nda yer al makt adır.

- Deni ze cephesi geniĢ, kare veya kareye yakı n bir arazi ye sahi p ol an t atil köyl eri nde,

deni z cephesi konakl a ma t esisleri ve genel t esisler t arafı ndan payl aĢıl makt a, genel

ol arak açı k spor t esisleri, genel t esislerden mümkün ol duğunca uzak, tatil köyü

arazisi ni n en arka kıs mı nda, konakl a ma tesisleri nin de arkası nda yer al maktadır.

-Ġncel enen t atil köyl eri içi nde deni ze cephesi geniĢ a morf bir arazi ye sahi p ol an

köyünde deni z cephesi geniĢ ol duğu hal de t a ma mı ile genel t esislere ayrılmı Ģ ol duğu,

açı k spor t esisleri ni n diğer t esislerden uzakt a t atil köyü giriĢi nde, konakl a ma

tesisleri ni n i se genel t esisleri n arkası nda ol up genel t esis al anl arı ndan sık bir bit ki

ört üsü ile ayrıl mı Ģ ol duğu saptanmı Ģtır.

Bu dağılı ml a il e il gili olarak t atil köyü t asarı mcılar il e yapılan gör üĢ melerden

alı nan bil gileri n değerlendiril mesi il e sapt anan t asarı m kriterleri Ģu Ģekilde kı saca

sıralanabilir:

- Tatil köyü t asarı mı nı yönl endiren en öne mli unsur, doğaya saygılı, doğa il e

büt ünl eĢ mi Ģ, i çi nde bul unduğu çevreyl e uyu ml u bir t atil köyü yarat maktır. Bu a maç

doğr ult usunda t atil köyünün, i çi nde bul unduğu yöreni n sı caklı k, eğim, r üzgar,

arazi ni n üzeri ndeki kum t epel eri, bit ki ört üsünün kor un ması ve yöreni n mi mari

özelli kleri gi bi mevcut bileĢenl er tasarı mı yönl endiren ana unsurlardır.

- Genel ol arak t atil köyleri ni n anfi-ti yatro,rest oran, genel ve çocuk yüz me havuzu,

barlar, dükkanl ar, çocuk oyun al anl arı gi bi genel t esisleri arazi ni n belli bir yeri nde,

birarada ve deni z cephesinde çözüml enmekt edir.

- Tatil köyl eri nde yat ak üniteleri, genel t esislerini n ol uĢt urduğu gür ült ü nedeni il e

genel t esislerden uzakt a t asarlanmakt a ve bu farklı i ki al an gür ült ü ve manzara

172

açısı ndan yoğun bir bit ki ört üsü ile birbirleri nden ayrıl makt adır. Ayrı ca konakl a ma

tesisleri ni ol uĢt uran yat ak üniteleri ni n geniĢ, yeĢil avl ul ar etrafı nda yerleĢtirilerek

yaĢa m mekanl arı nı n manzara, gür ült ü, mahre mi yet sağl a ma açısı ndan bu al anl ara

yönl endirilerek, bakması sağlanmakt adır.

- Genel ol arak arazi ni n en ar ka kı s mı nda deni zden uzakt a yerleĢtirilen açı k spor

tesisleri, yoğun bit ki örtüsü ile manzara ve ol uĢturduğu gür ült ü açısı ndan ka mufl e

edil mekt edir.

Tatil köyl eri ni n i ncel enmesi ve t asarı mcıları yl a yapılan gör üĢ mel er sonucunda

el de edilen bul gul ar anket yapıl ması na i zi n verilen 7 t atil köyünde t opl a m 100 ki Ģi il e

yapılan anket çalıĢ ması i le t est edil mi Ģ ve t atil köyl eri nden genel bekl entilerden Ģu

sonuçl ar el de edil mi Ģtir:

- Konakal ma t esisleri arası nda t atil köyünün t erci h edil mesi ndeki en öne mli

fakt örler sırası il e di nl enmek ve eğl enmek il e t atil köyl eri ni n çok çeĢitli rekreasyon

ve spor ol anakl arı nı sunması dır. Yapılan anketlerin değerlendiril mesi il e ortaya çı kan

bu sonuca göre il k bakıĢta di ğer t uriz m t esisleri arası ndan doğa ile i çiçe bir t atil

sunmayı a maçl ayan ve bu özelli ği il e di ğer konakl a ma t esislerden ayrılan t atil

köyl eri ni n t erci h edil mesi nde „ doğa ile i çiçe bi r t atil geçir mek‟ unsurunun en az

et kili ol an unsur ol duğu gör ülsede, kullanı cıları n tatil köyl eri ni n zat en doğa il e i çi çe

bir t atil sundukl arı nı bildi kl eri nden bu Ģı kkı i Ģaretlemeye gerek duy madı kl arı da

düĢünül mekt edir.

- Tatil köyl eri i çi ndeki en öne mli dört al an sırası ile yüz me havuzu ve çevresi, deni z-

pl aj, rest oran ve genel spor al anl arı dır. Kullanıcıları n bu sor uya verdi kleri cevap

doğr ult usunda t atil köyleri ni n mutl aka deni z kenarı nda yapıl ması gerekti ği ve

özelli kle yabancı t urist içi n bunun çok öne mli ol duğu yapılan gör üĢmel er de de

belirtildi ği gi bi anket çalıĢ ması ile de dest ekl enmekt edir.

- Anketleri n değerlendiril mesi ne göre farklı r ekreasyon al anl arı nı n bi rbirleri il e

iletiĢi m sağl ayacak Ģekil de yet erli derecede yakı n ol ması i stenmekt edir. Yani

kullanı cılar genel t esisleri n arazi ni n bir yeri nde bir arada çözü ml en me t asarı m

anl ayıĢı na katıl makt adırlar. Fakat kullanı cılar bu al anl arı n görsel il etiĢi m sağl anacak

Ģekil de yakı n ol ması nı istemedi kl eri ni de belirt mi Ģlerdir. Bu dur umda t atil köyü açı k

al anl arı nı n or gani zasyonunda bit kisel t asarı mı n öne mi açı kça gör ül mekt edir. Çünkü

173

doğr u bir bit kisel t asarı m il e farklı rekreasyon al anl arı nı n birbirleri ni görsel ve i Ģitsel

açı dan rahatsız et me mel eri sağl anabilecektir.

- Anketlere verilen cevapl ardan bit kisel t asarı mı n t atil köyünün t asarı mı nda

öne mli bir unsur ol arak gör ül düğü anl aĢıl makt adır. Bu sonuç, bit kisel t asarı mı n t atil

köyünün t asarı mı nda açık ve kapalı al anl arı n t asarı mı kadar öne m t aĢı dı ğını, gerekli

özeni n veril mesi gerektiği ni, t asarı mı n bili nçli ol arak ve en öne mlisi mi mar ve

peyzaj mi marı nı n birli kte çalıĢ ması il e eĢgüdümsel ol arak yapıl ması gerekti ği ni,

göst er mekt edir.

- Anketlere göre kullanıcıları n ot ur mak ve dinlenmek i çi n mekanı seçer ken

değerlendirdi kl eri en öne mli unsur manzara unsur udur.. Bu sonuç, açı k ve kapalı

mekanl arı n t asarı mı nda manzara fakt örünün en öne mli unsur ol duğunu, gerek açı k

ot ur ma mekanl arı nda gerekse rest oran ya da bar gi bi kapalı mekanl arı n yer

seçi mi nde mekanı n manzara il e iliĢkisi nin mutl aka kur ul ması gerekti ği ni

göst er mekt e ve özelli kle r est oranı n yer seçi mi nde mi marl arla yapılan gör üĢ mel er

sonucu el de edilen tasarım kriterleri ni n doğrul uğunu kanıtla makt adır.

Kull anıcı me mnuni yeti nin sor gul anması a macı il e i ncel enen t atil köyl eri içi nden

ör nek al an ol arak seçilen Sali ma Tatil Köyü ve Maj est y Cl ub Ke mer ör nekl eri

üzeri nde yapılan anketleri n değerlendiril mesi sonucunda ort aya çı kan bul gul ar

Ģöyl edir:

-Ġki t atil köyünün de terci h edil mesi nde de en öne mli unsur t atil köyünün „ doğa

ile i çiçe, doğa ile büt ünl eĢ mi Ģ bir t atil sunması dır. Buradan farklı konakl a ma t esisleri

arası ndan t atil köyl eri ni n t erci h edil mesi nde doğa il e i çiçe bir t atil yap mak et ki li bir

fakt ör ol arak gör ül mezken, farklı t atil köyl eri arası nda seçi m yapılırken bunun en

et kili fakt ör ol duğu görülmekt edir.

- Tatil köyünün seçimi nde t atil köyünün mi mari karakt eristi ği ni n öne mli bir

fakt ör ol madı ğı anketlerden çı kan di ğer bir sonuçtur.

-Ġncel enen her i ki t atil köyünün de en çeki ci yeri sırası ile yüz me havuzu ve

çevresi, deni z-plaj dır. Ġki t atil köyünde de rekreasyon ve ort ak al anl ara ayrılan

al anl ar yet erli bul unmaktadır.

174

- Her i ki t atil köyünde de ort ak al anl arı n konu ml arı iti bari il e birbirleri ne uygun

uzaklı kt a ol duğu sapt anmı Ģsa da, bu al anl arı n birbirleri ne uzak ol duğunu düĢünen

insanları n oranı nı n Maj est y Cl ub Ke mer‟de Sali ma Tatil Köyü‟ ne oranl a daha

yüksektir. Bunun nedenleri nden biri çocuk oyun al anl arı nı n, yüz me havuzundan

görsel il etiĢi mi n sağl ana mayacak Ģekil de yerleĢtiril mesi dir. Bu bul gu mi marl arl a

yapılan gör üĢ mel erde çocuk ve genel yüz me havuzun t asarla ma i lkeleri il e

ört üĢ mekt edir ve bu konuda kullanı cıları n beklentisi de bu doğr ult udadır. Di ğer

neden i se spor al anl arı nın genel t esislerden çok uzakt a t asarlanması dır. Sali ma Tatil

Köyü‟ nde arazi ni n uzun, dar ve deni ze cephesi ni n dar ol ması bir arazi ye sahi p ol ması

nedeni il e t üm r ekreasyon al anl arı ve ort ak al anl ar deni z cephesi ne yerleĢtiril mi Ģ ve

bir arada çözü ml enmi Ģtir. Genel ol arak t atil köyleri nde açı k spor t esisleri arazi ni n

arka kı s mı nda pl anl ansa da kullanı cıları n bir kı s mı genel t esisler ve açı k spor t esisleri

arası ndaki uzaklı ğı n çok ol ma ması gerekti ği ni düĢün mekt edir.

- Her i ki t atil köyünde yapılan anketler sonucunda da t atil köyünün t asarı mı nda

bit kisel tasarı mı n ne denli öne mli ol duğu bir kez daha doğrulanmı Ģtır.

- Her i ki t atil köyünde de kullanı cılar t atil köyünün bit kisel ve açık al anl arı n

tasarı mı ndan, alanl arı n yer seçi ml eri nden me mnun ol dukl arı nı belirt mi Ģlerdir.

- Tü m bu sonuçl ar doğr ult usunda her i ki tatil köyünün de kullanı cıları nı n

istekl eri ne ve bekl entilerine cevap ver di ği, gerek bitkisel t asarı m gerek rekreasyon ve

ortak al anl arı ol uĢt uran mekanl arı n t asarı mı nda ve yer seçi mi nde baĢarılı ol unduğu,

tasarı mcıları n hedefleri ne ul aĢtıkları söylenebilir.

Gör ül düğü gi bi analitik çalıĢ mal ar sonucu el de edilen bul gul ar ile anket

çalıĢ mal arı nı n ol uĢt urduğu sosyol oji k çalıĢ mal ar sonucu el de edilen bul gular birbiri ni

dest ekl e mekt e ve doğr ulamakt adır. Mi marl arı n tatil köyü t asarı mı nı yönl endiren

tasarı m il kel eri ni n kullanı cılar t arafı ndan da kabul edil mekt e ve bekl enti ve

istekl eri ne cevap ver mekte ol duğu görül mekt edir.

Bu çalıĢ mada Ant al ya‟daki t atil köyl eri ni n açı k, kapalı al an ve kullanı cı baĢı na düĢen

açı k al anl arı n belirlenmesi ne yöneli k çalıĢ mal ar sonucunda, t atil köyl eri nde özelli kl e

yat ak kapasitesi ni n artırıl ması na ve yeni t esislerin ekl enmesi ne yöneli k r evi zyon

iĢle ml eri ile t opl a m kapalı al an mi kt arı nı n artığı bunun doğr ult usunda kullanı cı

baĢı na düĢen açı k al an mi kt arı nı n azal makt a olduğu t espit edil mi Ģtir. Ayrı ca t atil

175

köyü yöneticileri ile yapılan gör üĢ mel erde birçok t atil köyünün, ekonomi k yönü

di kkate al arak kıĢ t uriz mine de hi z met ver mek amacı il e t atil köyü arazisi üzeri nde

yakı n tari hl erde bir otel bloğu yapmayı planl adı kl arı öğrenil mi Ģtir.

Bu geliĢ mel er il e t atil köyl eri ni n yakı n gel ecekt e öngör ülen i nĢaat al anı ndaki artıĢlar

sonucunda kullanı cı baĢına düĢen açı k al anl arı n azal acağı, bet onl aĢ manı n da art ması

ve yeĢil al anl arı n önüne geç mesi il e baĢl angı çtaki „ köy ti pi yaĢa m‟ felsefesi nden

uzakl aĢacağı açı kça gör ül mekt edir. Bu geliĢ mel erin deva m et mesi dur umunda t atil

köyl eri ni n „ köy ti pi yaĢam‟ konsepti ne dayanan kur ul uĢ a macı ndan, Ģehir t i pi yaĢa m

konsepti ne doğr u git mekt e ol ması nedeni il e i smi ni n de „t atil köyü‟ yeri ne „t atil

Ģehri‟ olarak değiĢebileceği söyl enebilir.

Bu i se t atil köyl eri ni n t asarı mcıları n ort aya koyduğu ve Ģu andaki kullanıcıları n da

büyük oranda me mnuniyeti ni belirttiği t asarı m i lkeleri nden uzakl aĢ masına dol ayısı

ile kullanı cı me mnuni yetini n azal ması na yol açacaktır.

Bu t ez çalıĢ ması il e t atil köyl eri ni n Ģu an bir dönüĢüm evresi nde ol dukl arını n açı kça

ortaya koyul duğu düĢünül mekt edir. Tatil köyl erini n i çi nde bul undukl arı bu dönüĢü m

evresi sonucunda ort aya çı kacak ol an değiĢi mleri n kontrol altı na alı nması i çi n

bundan sonra yapılacak ol an çalıĢ ma ve i ncel e mel ere bu t ezi n ı Ģık t ut acağı

u mul makt adır.

176

KAYNAKLAR

Akyol, F., 2001, Kişisel Gör üş me

Akı ncı oğl u, M. , 1996. Ant al ya Ke mer’de Turi zm Mekanı na Pl anl a manın Et kileri,

Yüksek Lisans Tezi, İ. T. Ü. Fen Bili ml eri Enstit üsü, İstanbul

Al tı nol uk, Ü., 1989. Tatil Köyünde Yaşa m Progra mı, Türkiye’de Son On Yıl da

Turiz m Yapıl arı Uygulamal arı Se mpozyumu Bil dirileri, Y. T. Ü.

Mi marlı k Fakültesi, İstanbul, Nisan 6-7

Arcan, E., F.,- Kapkı n, M. , 1989. Tatil Köyl erinde Rekreasyonel Sosyal, Kült ürel

Akti vet eler, Türki ye’de Son On Yıl da Turiz m Yapıl arı Uygul amal arı

Se mpozyumu Bil dirileri, Y. T. Ü. Mi marlı k Fakül tesi, İstanbul, Ni san

6- 7

Ayt uğ, A., 1990. Makr o ve Mi kr o Öl çekt e Tr uzim Pl anl a ması, Yıl dı z Üni versitesi

Mat baası, İstanbul

Bayer, Z., 1992. Turiz me Giriş, Küre Aj ans Mat baası, İstanbul

Berl e, A. A. P., 1991. Nat ure Touri z m, Managing For The Environment, Isl and

Press, Washi ngt on

Bozkurt, C. 2001, Kişisel Gör üş me

Burkart, A., J.,- Medli k, S., 1988. Touris m Past, Present and Fut ure, London

Büyük Larousse Sözl ük ve Ansi kl opedisi, 1973. Biri nci Cilt, Meydan Yayı nevi,

İstanbul

Çapar, M., 2001, Kişisel Gör üş me

Çavdar, T., 1989. Ça myuva Tatil Köyü, Tasarı m-2, 13-18

Çeke m, E., 2001, Kişisel Gör üş me

Çubuk, M. , 1981. Turi zmi n, Di nl enme- Eğl enme ve Boş Za manl arı Değerlendir me

İle Büt ünl eş mesi, Yeni den Tanı m Dene mesi ve Turiz m Pl anl a ması nda

Si ste mli Bir Yakl aşı m, Dokt ora Tezi, M. S. Ü. Mi marlı k Fakültesi,

İstanbul

Çubuk, M. , 1996. Sunuş Bil dirisi, Sürdürül ebilir Turiz m: Turiz m Pl anl aması na

Ekol oji k Yakl aşı m, Tür ki ye’de 19. Dünya Şehircili k Günü

Koll okyu mu, Al anya Kası m 7-9

Deni zci, M. , 1988. Tür k Turi z mi nde Konakl a ma Yapıları ve Tatil Köyl eri Üzeri ne

Bi r Ar aştır ma, Yüksek Lisans Tezi, Y. T. Ü. Fen Bili ml eri Enstit üsü,

İstanbul

177

Di nç, H. , Kitle Turi z mine Dönüşük Politi kaların Fat urası Ve Bi r Karşı Tepki

Alt ernatif Turi z m Ar ayışları, Sürdürül ebilir Turiz m: Turiz m

Pl anl aması na Ekol ojik Yakl aşı m, Türki ye’de 19. Dünya Şehircilik

Günü Koll okyumu, Al anya, Kası m 7-9

D. P. T., 2001 VIII. Beşyıllık Kal kı nma Pl anı, Turi z m Özel İ htisas Ko mi syonu

Rapor u, Ankara

Ece, E., E., 1998. Te mel Konakl a ma İşlet meciliği, Tugev – Ot e m Eğitim Mer kezi

Ders Notları

Eral p, Z., 1983. Genel Turi z m, A. Ü. Bası nYayı n Yüksek Okul u, Yayı n no: 3,

Ankara

Erdoğan, M. , 1978. Dinlenme Amaçlı Turi zm Yapıları nda Yat ak Bi ri ml eri ni n

Düzenl enmesi nde Mali yet Farkl arı, Yüksek Lisans Tezi

Ere m, Ö. , 1995. Tatil Köyl eri nde Arsa- Yerleşi m Şe ması- Yoğunl uk İlişkisi, Yüksek

Li sans Tezi, İ. T. Ü. Fen Bili ml eri Enstit üsü, İstanbul

Eren, C., 2001, Kişisel Gör üş me

Ergenekon, L., 1995. Turi z m İşl evi ni n Kentsel Geliş me Et kileri Konusunda Bi r

Ar aştır ma- Ör nekl e me Ant al ya, Yüksek Li sans Tezi, İ. T. Ü. Fen

Bili ml eri Enstit üsü, İstanbul

Erk man, U., 1991. Grand Azur- Mar maris, Tasarım- 14, 57-67

Ert aç, G. , Ergi n, Y., 1996. Tür ki ye’ni n Turi z m Pl anl a ması na Genel Bi r Bakı ş ve

Yakl aşı ml ar, Sürdürül ebilir Turiz m: Turiz m Pl anl aması na Ekol ojik

Yakl aşı m, Türki ye’de 19. Dünya Şehircilik Günü Koll okyumu, Al anya,

Kası m 7-9

Ert unga, E., 2002, Kişisel Gör üş me

Ert uş, S., 2001, Kişisel Gör üş me

Evli yaoğl u, S., 1988. Tür ki ye Turi z m Coğrafyası, Ofset Repr odüksi yon

Mat baası, Ankara

Gezi ci, F., 1998. Sür dürül ebilir Böl gesel Kal kı nma Amacı nda Turi z m Eyl e ml eri ni n

Et kisi: Türki ye Üzeri ne Karşılaştır malı Bir Yaklaşı m, Dokt ora Tezi,

İ. T. Ü. Fen Bili ml eri Enstitüsü, İstanbul

Gü mr ükçüoğl u, Y., K. , 1987. Turi z m Konakla ma Yapıları ve Ot el, Ot el Yat ak

Odal arı, Mekan Kur ul uşu, Yüksek Li sans Tezi, M. S. Ü. Fen Bili ml eri

Enstit üsü, İstanbul

He nke, M., 2001, Kişisel Gör üş me

İnceoğl u, N., 1992. Turiz m ve Turiz m Mi marlı ğı, Tasarı m- 25, 102-107

178

İnceoğl u, M. 2001, Kişisel Gör üş me

Kal kan, O. , 1991. En Son Değişi kli kleri yle Turiz m Mevduatı mı z, Devl et Su İşl eri

Genel Müdürl üğü Bası m Evi, Ankara

Kancı oğl u, M. , 1991. Tatil Köyl eri nde Genel Kullanı m ve Rekreasyon Al anl arı nı n

Pl anl a ma İl kel eri, Yüksek Li sans Tezi, İ. T. Ü. Fen Bili ml eri Enstit üsü,

İstanbul

Karadağ, A., 2001, Kişisel Gör üş me

Ke mer Turi z m Müdürlüğü, 1995. Güney Ant alya Turi z m Gelişi m Pr oj esi Brifi ng

Çalış ması

Ke ntel, M. , 1989. İşlet me Modeli- Mekan Or ganizasyonu Et kileşi mi Açı sından Tatil

Köyl eri, Türkiye’de Son On Yıl da Turiz m Yapıl arı Uygul amal arı

Se mpozyumu Bil dirileri, Y. T. Ü. Mi marlı k Fakül tesi, İstanbul, Ni san

6- 7

Kı lı ç, A., 1986. Mi nimu m Sı caklı ğı Tah mi n İ çi n Bir Yönt e m ve Ant al ya’nı n

Mi ni mu m Sı caklı kl arı na Uygul a ması, Dokt ora Tezi, İ. T. Ü. Fen

Bili ml eri Enstit üsü, İstanbul

Kı pçak, B., 2001, Kişisel Gör üş me

Kozak, M. , - Kozak, M. , A.,- Kozak, N., 2000. Genel Turi z m İl kel er-Kavra ml ar,

Tur han Kitabevi, Ankara

La wson, F., 1977. Hot els/ Mot els and Condo mi ni ums: Desi gn, Pl anni ng and

Mai nt enance, The Architect ural Press LTD., London

La wson, F., Baud- Bovy, M., 1977. Touris m and Recreati on Devel opment, The

Architect ural Press LTD.., Massachusetts

Lobo, M. , 1996. Büt ünleş mi ş Geliş me İçi n Turiz m- Fi kirler ve Koşullar:Bi r Ör nek,

Sürdürül ebilir Turiz m:Turiz m Pl anl aması na Ekol ojik Yakl aşı m,

Türki ye’de 19. Dünya Şehircilik Günü Koll okyumu, Al anya, Kası m7- 9

Mc I nt osh, R., W. ,- Goel dner, C., R., 1995. Touris m Pri nci pl es Pr atices

Phil osophi es, Mi chi gan St at e Uni versit y, Uni versity Of Col orado

Mur phy, P., 1985. Touris m A Co mmunit y Appr oach, Ne w Yor k, Met huen

Ol alı, H., 1983. Dış Tanıtı m ve Turiz m, Yonca Mat baası, Ankara

Ol alı, H., 1984. Turi z m Dersl eri, İsti klal Mat baası, İzmir

Or han, A., 2001, Kişisel Gör üş me

179

Ot ağ, A., 2002, Kişisel Gör üş me

Ök me n, O., 2002, Kişisel Gör üş me

Öz dil, S.,- Gündoğdu, Ö. , - Sencer, S., 1998. Turiz m Üzeri ne Ort ak Bi r Çalış ma-

Turi z m Ol gusu- Tanı ml ar, Kavra ml ar, Türl er, Lisans Bitir me Tezi,

M. S. Ü., Mi marlı k Fakültesi, İstanbul

Özer, H., 2002, Kişisel Gör üş me

Özgüç, Naz mi ye, 1998. Turi z m Coğrafyası, Özellikler – Böl geler, Çant ay Kit apevi,

İstanbul

Öz pol at, C., 1991. Turisti k Tesisleri n Mekansal Or gani zasyonu ve Ant al ya

Böl gesi nde Tatil Köyü Öl çeği nde Üç Ör nek Üzeri ne Bir Ar aştır ma,

Yüksek Lisans Tezi, Y. T.Ü. , İstanbul

Piliçer, A., 2002, Kişisel Gör üş me

Res mi Gazete, 1991. Turi z m ve Yatırı m İ şlet mel eri ni n Nit eli kl erine İlişki n

Yönet meli k, Başbakanlık Mevzuatı Geliştir me ve Yayı n Genel

Müdürl üğü, Ankara, Sayı:21058, 4 Kası m1991

Res mi Gazete, 2000. Turiz m Tesisleri Yönet meliği, VII. Beşyıllı k Kal kı nma Pl anı,

Özel İhtisas Raporu, Ankara, Sayı: 24101, 6 Te mmuz 2000

Sak, M., 2001, Kişisel Gör üş me

Sezgi n, O. , M. , 2001. Genel Turi z m ve Turi z m Mevzuatı mız, Det ay

Yayı ncılı k, Ankara

Sön mez, A.,- Çukurova, Ş.,- Çiftçi, İ.,- Usta, E. , E., 1988. Pansi yon İşlet mecili ği,

İstanbul

Şenel, B., 2001, Kişisel Gör üş me

T. C. Ant al ya Valili ği Çevre İl Müdürl üğü, 2000 Ant al ya İli Çevre Dur u mu

Rapor u

T. C. Ant al ya Valili ği, 1986. Ant al ya İli V. Beşyıllık Kal kı nma Progra mı, Ant al ya

Tos kay, T., 1998, Turizm, Turi z m Ol ayı na Genel Yakl aşı m, Gür yay Mat baası,

İstanbul

Turi z m Bakanlı ğı, 1999 İşlet mel er Genel Müdürl üğü, Bel geli Turi z m İşlet mel eri

Yı llı ğı, 1999

Turi z m Bakanlı ğı, 1999. Yatırı ml ar Genel Müdürlüğü Ar aştır ma ve Değerlendir me

Dairesi Başkanlı ğı, Konakl a ma İstatisti kler Bülteni, Yayı n No: 1999/ 4

180

Turi z m Bakanlı ğı, 2001. http:// www. t ursab. org 10. 5. 2001

Türk, A., 2000. Doğal Tari hsel ve Ar keolojik Al anl arı n Turi zm Amaçlı

Kull anı ml arı, Göller Böl gesi Ör neği, Dokt ora Tezi, İ. T. Ü. Fen

Bili ml eri Enstit üsü, İstanbul

Uçar, A., 2001, Kişisel Gör üş me

Uzer, N., 2001, Kişisel Gör üş me

Üni gür, M. , - Ünl ü, A. , 1989. Tür ki ye’de Turiz m Pl anl a ması nda Uygul anan

Yakl aşı ml ar, Türkiye’de Son On Yıl da Turiz m Yapıl arı Uygul amal arı

Se mpozyumu Bil dirileri, Y. T. Ü. Mi marlı k Fakül tesi, İstanbul, Ni san

6- 7

Ürger, S., 1993. Genel Turiz m Bil gisi, Akdeni z Üni versitesi, Ant al ya

Yal çı n, E., 2001, Kişisel Gör üş me

Yıl maz, S., 2001, Kişisel Gör üş me

Zenbil, M., 2001, Kişisel Gör üş me

181