verslag werkbezoek wethouder gehrels aan brazilië, juni 2013
TRANSCRIPT
Reisverslag van de delegatie van de metropoolregio Amsterdam en Economische Zaken aan Brazilië (São Paulo, Rio de Janeiro) en Argentinië (Buenos Aires)
22 juni – 1 juli 2013
amsterdam inbusiness
2/20
Wethouders Gehrels en Van Dijk met de consul
generaal te São Paulo Jan-Gijs Schouten, de
honorair consul te Amsterdam Reinier Russell en
andere delegatieleden voor de residentie van de
consul generaal te São Paulo
Aanleiding van het bezoek
De reis van wethouder Carolien Gehrels en wethouder
Arthur van Dijk naar São Paulo, Rio de Janeiro en
Buenos Aires was gecentreerd rondom de concerten
die het Koninklijk Concertgebouworkest (KCO) in het
kader van de jubileumtour in São Paulo, Rio de Janeiro
en Buenos Aires heeft gehouden. Deze evenementen
van wereldklasse bieden een uitstekend platform voor
zakelijke ontmoetingen en gesprekken.
Brazilië is voor de metropoolregio Amsterdam en de
Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) een
relatief nieuwe markt (NFIA heeft hier recent een nieuw
buitenkantoor geopend), de reis is dan ook in het
bijzonder een reis geweest voor het verkennen en
ontdekken van mogelijkheden in en vanuit Brazilië, het
leggen van relaties met overheden, kennisinstellingen
en Braziliaanse bedrijfsleven. Naast wethouder Gehrels
en wethouder van Dijk van Haarlemmermeer heeft
Minister Bussemaker het programma in São Paulo ook
bijgewoond.
Focus op Brazilie
Sinds 2011 is Brazilië een focusland van de gemeente Amsterdam en wordt er actief ingezet op
het aantrekken van Braziliaanse bedrijven door de Brazil Desk van amsterdam inbusiness (aib).
Tijdens de missie vonden er gesprekken plaats in São Paulo en Rio de Janeiro gericht op
relatiebeheer van het zittende bedrijfsleven en acquisitie van nieuwe bedrijven.
Nederland en Brazilië zijn goede handelspartners. De overheden van beide landen werken samen
op economisch gebied en Nederlandse en Braziliaanse bedrijven doen steeds vaker zaken met
elkaar – zowel grote bedrijven als ondernemingen in het midden- en kleinbedrijf.
Nederland is een van de grootste investeerders in Brazilië. Brazilië is voor Nederland bovendien
een belangrijk exportland. Nederland exporteert onder meer dieselolie, kunstmeststoffen,
landbouwproducten als zuivel, groentezaden en aardappelen, drukpapier, medische apparatuur
en machines naar Brazilië. Bijna alle grote Nederlandse bedrijven hebben een vestiging in Brazilië
en dan vooral in São Paulo. Chemiebedrijf AkzoNobel en advies- en ingenieursonderneming
Arcadis bijvoorbeeld, beide met een hoofdkantoor in Amsterdam, elektronicaproducent Philips,
maar ook kledingbedrijf C&A, verder ondernemingen als DSM, Océ (in 2012 gefuseerd met
Canon) en Unilever. Shell vestigde zich al in 1913 in Rio de Janeiro. Ook verschillende
Nederlandse banken, zoals de ING Bank en de Rabobank, zijn in Brazilië gevestigd. En de
Amsterdam ArenA is betrokken bij het management van verschillende Braziliaanse stadions.
Daarnaast zijn er tientallen bedrijven via een agentschap of distributiebedrijf in Brazilië
vertegenwoordigd.
Nederland is ook een belangrijk land voor de Braziliaanse export. Het is wereldwijd de vierde
afnemer van producten uit Brazilië en in Europa zelfs de eerste. De belangrijkste exportproducten
amsterdam inbusiness
3/20
van Brazilië naar Nederland zijn grondstoffen als zaden, metaalerts en ijzererts, chemische
producten, machines, sojaproducten en koffie en fruit. Nederland is voor Brazilië bovendien van
grote betekenis als toegangspoort tot Europa. Rotterdam is de grootste Europese aanvoerhaven
voor Braziliaanse producten. In Rotterdam zijn intussen ook een groot aantal Braziliaanse
bedrijven gevestigd. Maar ook Amsterdam is in opkomst en is aantrekkelijk voor Braziliaanse
ondernemingen, met zijn uitstekende infrastructuur, haven en luchthaven Schiphol en zijn prettige
leefklimaat en voorzieningen voor buitenlandse bedrijven en hun werknemers.
De afgelopen jaren hebben zich dan ook verschillende Braziliaanse bedrijven in de
metropoolregio Amsterdam gevestigd. Zo bevinden de Europese vestigingen van een tweetal
grote Braziliaanse mijnbouwbedrijven zich in Amsterdam. Samarco Iron Ore Europe BV is een
dochteronderneming van het mijnbouwbedrijf Samarco Mineração S.A. dat al sinds 2000 een
Europees kantoor in Amsterdam heeft. Het bedrijf is gevestigd in het Amsterdamse World Trade
Center. Sinds 2010 heeft ook de Companhia Brasileira de Metalurgia e Mineração – een
mijnbouwbedrijf en producent van producten op basis van niobium, onder andere gebruikt bij de
productie van roestvrij staal – een vestiging in Amsterdam: CBMM Europe. Op de luchthaven
Schiphol doet de Braziliaanse vliegtuigbouwer Embraer goede zaken. De Nederlandse
luchtvaartmaatschappij KLM is afnemer van toestellen van Embraer. Op Schiphol zit sinds 2008
ook Probiotica Sport Nutrition, een bedrijf in sportvoeding en supplementen en
dochteronderneming van het Braziliaanse Probiotica Laboratorias Ltda. Amstelveen, aan de
zuidkant van Amsterdam, is ook een plaats waar veel buitenlandse bedrijven zich vestigen en
waar expats graag wonen. Vleesgroothandel Seara Meats zit er al sinds 1992. Sinds 2009 is het
bedrijf in handen van Marfrig Alimentos S.A., een groot voedselverwerkend bedrijf met
hoofdkantoor in São Paulo en de grootste producent van rundvlees ter wereld.
Doel van het bezoek
1. Inbound – potentiële Braziliaanse bedrijven Versterken van contacten met Braziliaanse bedrijven die Amsterdam op de wensenlijst
heeft staan, voornamelijk in de logistieke/creatieve/financieel zakelijke dienstverlening
sector.
2. Outbound
Meenemen van sterke partners uit de regio om de verbindingen met Brazilië te vergroten
en externe partijen de kans te geven met overheden in contact te komen. De externe
partijen zijn daarnaast verantwoordelijk voor hun eigen programma en kunnen daardoor
nieuwe elementen aan de reis toevoegen die voor de rest van de delegatie een
meerwaarde hebben.
3. Citymarketing
Middels City Marketing de Metropoolregio promoten voor bewoners, bezoekers en
bedrijven – door onder andere cultuur elementen zoals het Koninklijk Concertgebouw
Orkest en de Anne Frank Stichting. Met het Conservatorium van Amsterdam en House of
Denim de metropoolregio als creatieve hub en plek voor talent ontwikkeling promoten.
4. Kennisuitwisseling
Ontmoeten en contacten uitbouwen met kennisinstellingen gerelateerd aan Amsterdam
Economic Board (in het bijzonder deze keer de UvA en HvA).
amsterdam inbusiness
4/20
5. internationale banden tussen Brazilië en Nederland / Amsterdam
Versterken van contacten met overheid (zowel het consulaat en Netherlands Foreign
Investment Agency (NFIA) - als met Braziliaanse counterparts - de gemeente van São
Paulo, de gemeente van Rio de Janeiro, Mayors office Buenos Aires).
Verslag van het bezoek en de te verwachten resultaten
1: Potentiële Braziliaanse bedrijven
De meeste bedrijfsbezoeken in São Paulo (6) zijn geweest aan bedrijven in de financieel
en zakelijke dienstverleningsector. Wat is gebleken is dat Amsterdam erg belangrijk is
voor financiële bedrijven en dat deze bedrijven graag met Amsterdam samen werken.
Enkele bedrijven geven aan dat Nederland zeker een optie is om een vestiging te
openen, net als de UK. Amsterdam wordt ook echt erkend als hub functie. Vanuit Brazilië
wordt het signaal afgegeven dat de Europese Unie de rol van de USA heeft
overgenomen. In de follow up moeten deze
bedrijven beter worden geïnformeerd over de
tax treaties, handelsverdragen of andere
voordelen die in Nederland te behalen zijn
voor Braziliaanse bedrijven. Met diverse
banken is gesproken over het houden van
een seminar in Amsterdam in 2014. Diverse
bedrijven die interesse hebben voor een
Europese vestiging zullen hiervoor worden
uitgenodigd. Een mooi moment zou zijn als
het stadsbestuur olv burgemeester Haddad
van São Paulo een bezoek brengt aan
Amsterdam (onder voorbehoud).
In São Paulo hebben wethouder Gehrels en wethouder Van Dijk verschillende bedrijven
bezocht welke mogelijk willen investeren in Amsterdam. Een groot bouwbedrijf heeft
aangegeven het Europese kantoor te willen verplaatsen vanuit elders in Europa naar
Amsterdam. Een grondstoffenbedrijf wil haar bedrijvigheid in de regio Amsterdam verder
uitbreiden. Er is intensief contact tussen NFIA, amsterdam inbusiness, en de
dienstverleners om deze bedrijven te ondersteunen en hen te laten investeren in
Amsterdam.
Tijdens een bezoek aan een aerospace bedrijf is aangegeven dat zij een expansie op
Schiphol overwegen, ze kijken ook naar drie andere locaties in de wereld. Het bedrijf is in
Nederland onderhevig aan stevige concurrentie. Belangrijke factor in de keuze van
vestiging is het vinden van een geschikte locatie voor hun activiteiten en de rol van de
concurrenten. Met dit bedrijf zijn concrete afspraken gemaakt over een vervolgtraject,
waarin NFIA, aib en SADC dit bedrijf begeleiden.
Tevens zijn bedrijfsbezoeken gebracht aan een creatief- en een chemie bedrijf die nog
geen vestiging in Amsterdam hebben en gerelateerd zijn aan de fashion industrie. Een
van de partijen heeft aangegeven mogelijk te willen investeren in de regio Amsterdam.
Het bedrijf richt zich met name op duurzaamheid en op middelen om wassingen van
jeans te minimaliseren, zodat de gebruikte chemicaliën verminderd worden. Hiervoor
Bedrijfsbezoek
amsterdam inbusiness
5/20
liggen goede samenwerkingskansen en expertise in onze regio. Ze willen komen voor
een fact finding.
In Rio de Janeiro heeft wethouder Gehrels een bezoek gebracht aan een bekende
internationaal opererende producent en retailer op het gebied van juwelen. Er is
gesproken over het opzetten van een
afzetkanaal in Amsterdam. Daarnaast is er
een bezoek gebracht aan de grote
Braziliaanse ontwikkelingsbank die
Braziliaanse bedrijven begeleidt met hun
internationale expansie. De ontwikkelingsbank
heeft recent een kantoor in London geopend
maar is ook op zoek naar een vestiging op het
Europese vasteland. Amsterdam staat op de
shortlist. NFIA te Brazilië zal de contacten
onderhouden met deze interessante potentiële
vestiger.
Financieel Investering Seminar – Dit seminar
had tot doel om Braziliaanse bedrijven te
informeren over het vestigingsklimaat in
Nederland en vooral de vertegenwoordiging
van de financieel zakelijk dienstverleningstak
in de metropoolregio Amsterdam.
In São Paulo, bij de Holland Business borrel
van het Nederlands consulaat en bij de
receptie voorafgaand aan het KCO concert,
waren diverse Braziliaanse ondernemers
aanwezig waarmee de Amsterdamse
delegatie in contact is gebracht.
2: Outbound
De bedrijfsdelegatie die mee is afgereisd naar Brazilië bestond voornamelijk uit bedrijven die al
relaties hebben met Braziliaanse bedrijven. Zij hebben grotendeels een eigen programma
gedraaid.
Voor een paar bedrijven was het een eerste kennismaking. Aib heeft geen matchmakings voor
deze bedrijven georganiseerd, maar wel samen met het consulaat generaal in São Paulo en NFIA
een aantal netwerkbijeenkomsten georganiseerd waarbij ze in contact zijn gebracht met voor hen
relevante contacten, waaronder de lokale overheid. Tevens hebben deze partijen een eigen
programma gevolgd waarin zij de Braziliaanse markt hebben verkend. Ook zijn er contacten
gelegd tussen twee Nederlandse bedrijven en de deputy mayor van São Paulo, mevrouw Nadia
Campeao.
Testimonials van bedrijven die meededen aan het outbound deel van de reis:
Amsterdam Arena – Henk Markerink (Chief Executive Officer)
In het totaal heb ik 1,5 dag meegedaan met de Missiereis. Ondanks deze korte duur was het
samen optrekken voor ons heel nuttig. Het heeft geleid tot de volgende “leads”:
o Samen met de wethouder heb ik een van de wethouders van São Paulo bezocht. Dit
heeft voor ons geresulteerd in een vervolgafspraak de volgende dag met de
Bedrijfsbezoek
Openingswoord tijdens de Holland Business
borrel; de Consul Generaal te São Paulo Jan-Gijs
Schouten, Minister Jet Bussemaker en
Wethouder Carolien Gehrels
amsterdam inbusiness
6/20
Secretary of Sport die verantwoordelijk is voor de stadions. Met hem hebben we
gesproken over de renovatie/nieuwbouw van een beroemd stadion in São Paulo.
Hierdoor hebben we onze positie voor een vervolgtraject aanzienlijk kunnen
verbeteren.
o Ik heb contact kunnen leggen met de directie van het Amsterdams Conservatorium
dat als gevolg daarvan onze partner gaat worden in het Jazzfestival “South East
Jazz” dat we jaarlijks organiseren hier in Amsterdam.
o Onze partner in Brazilië heeft contact gehad met de vertegenwoordiger van het
Amsterdamse Havenbedrijf. We proberen samen op te trekken in Braziliaanse
“prospects”.
o We hebben een bezoek gebracht aan een van onze partners in Brazilië, de grootste
aannemer Odebrecht. Dit was nuttig voor ons omdat we hiermee onze sterke band
met de Gemeente Amsterdam kunnen aantonen.
o We hebben het ontwerpbureau “Concern” ontmoet, een Amsterdams bureau, ook
actief in Brazilië. Dit schept mogelijkheden om samen te werken in stadionprojecten
in Brazilië.
Concern – Gilian Schrofer (Founder) en Ernestien Idenburg (Manager Operations)
De reis in juni met de Metropool regio Amsterdam, was de derde reis in 8 maanden voor
Concern naar Brazilië. De eerste was in november 2012 met de koninklijke
handelsmissie. Toen als eerste kennismaking met het land en een eerste verkenning van
de mogelijkheden. Daar waren wij zeer positief over en besloten om in 2013 een aantal
keer terug te gaan om te contacten uit te breiden en projecten binnen te halen met als
uiteindelijke doel het openen van een kantoor in São Paulo.
De tweede reis was in maart 2013. Tijdens deze reis ontstond het idee van het Dutch
Brazil Design House (DBDH), een creatieve hub voor startende ondernemers in Brazilië
die dient als meetingpoint en uitwisselingsplek voor Nederlandse en Braziliaanse
creatieven (naar voorbeeld van de Dutch Design Workspace in Shanghai). Als locatie
voor het huis selecteerden wij het oude centrum van São Paulo. Het vestigen van het
DBDH zou als katalysator van de wijk kunnen werken.
Om in het Centro wat te kunnen doen moet je met de juiste mensen in aanraking komen.
Daar heeft de reis in juni en het gezelschap van de wethouder heel erg aan bijgedragen.
Doordat wij samen met wethouder Gehrels de vice burgemeester van São Paulo hebben
ontmoet zijn wij weer een stapje dichterbij het vuur gekomen. En het feit dat wij haar
hebben ontmoet, draagt bij aan de geloofwaardigheid van onze plannen.
Dat merkten wij afgelopen weken weer toen we tijdens MADE - een internationale design
beurs die plaatsvond tijdens São Paulo design week - onze plannen aan een groter
publiek konden laten zien. Wij waren gevraagd het Nederlandse paviljoen vorm te geven
en hebben daar een 1:6 model van het (fictieve) DBDH laten zien. Ingericht met 3D
geprinte meubels van Nederlandse ontwerpers.
Naast de ontmoeting van de vice burgemeester van São Paulo en los van wat de
deelname aan zo'n missie uitstraalt naar ons netwerk in Brazilië, is het ook er nuttig voor
het Nederlandse netwerk. Samen reizen met bedrijven die ook gefocust zijn op Brazilië is
leerzaam en schept kruisverbanden en kansen op samenwerking, zowel in Nederland als
in Brazilië. Wij zijn dan ook erg tevreden over de gezamenlijke reis die de realisatie van
onze ambities in Brazilië weer een stap dichterbij heeft gebracht. Meer informatie over
MADE is te vinden op: http://www.concern.nu/en/latest/made-sao-paulo.html
Meer informatie over het DBDH is te vinden op: http://www.concern.nu/dbdh/
amsterdam inbusiness
7/20
KLM – Vincent Knoops (delegate to the board)
Deze reizen worden vanuit de Metropool Amsterdam o.a. gedaan om de regio te
presenteren als ideale locatie voor de vestiging van buitenlandse ondernemingen.
Belangrijk argument daarin is de bereikbaarheid van Amsterdam vanuit de wereld. Met
het wereldwijde netwerk van KLM van en naar Amsterdam is Schiphol uitgegroeid tot een
ware Mainport, met prima luchtverbindingen naar alle hoeken van de wereld. Het is deze
boodschap en dit product dat KLM graag uitdraagt in de wereld en de missies van EZ
Amsterdam daarvoor als mooi platform ziet, dus graag meereist.
Daarnaast was deze reis een mooie gelegenheid om in São Paulo het hoogtepunt van de
World Tour van het Koninklijk Concertgebouworkest bij te wonen. KLM is een van de
grootste sponsors van de Tour.
Port of Amsterdam – Gert-Jan Nieuwenhuizen (Director hinterland logistics & Project Manager
New Business)
De Amsterdamse haven heeft historische banden met Brazilië en kent belangrijke
goederenstromen die naar Amsterdam komen. Dat geldt vooral voor zogenaamde
„agribulk‟ producten, maar ook voor fruit, fruitsappen eetbare oliën, ijzererts en kolen.
Vaste goederenstromen, die bijvoorbeeld verwerkt en overgeslagen geworden bij de
succesvolle internationale bedrijven Cargill (verwerking), IGMA (overslag) , Grupo
Armaggi en IGMA Parcel Service (IPS) (diepzeevervoer). Daarnaast ontwikkelt de
Amsterdamse haven de overslag van biomassa. Brazilië zal in de komende jaren
vermoedelijk een belangrijk aanvoerland zal worden op dat gebied.
Voor de Amsterdamse haven is de totale keten van havenactiviteiten en logistiek van
belang. In dit geval ladingstromen van Brazilië naar Amsterdam. Vanuit onze “ Port of
Partnership” – visie zijn wij op ketenniveau in gesprek met onze key-accounts. Om die
reden namen wij dan ook deel aan de missie. We hebben in deze week vanuit
accountmanagement onze relatie met de Braziliaanse klanten verder verstevigd en
besproken welke bijdrage de Haven van Amsterdam kan leveren in het optimaliseren van
de supply chain. Verder veel nieuwe contacten gelegd met klanten en potentiele business
partners in Brazilië en uiteraard met de missieleden zelf.
Kortom een zeer geslaagde missie!
Rabobank – Tanja Cuppen (Deputy Chief Financial Risk) en Eric Traa (Director Market Center)
Voor Rabobank was dit een uitstekende gelegenheid om te horen welke klanten en
Nederlandse bedrijven actief zijn of willen worden in Brazilië. Zowel de uitgebreide
mogelijkheden om de leden van de delegatie te leren kennen, als ook de netwerkborrel bij
de consul waren heel goed. Voor Rabobank een goede gelegenheid om te bespreken
hoe we deze partijen lokaal kunnen ondersteunen en natuurlijk ook ons lokaal kantoor en
capabilities te laten zien. Wij hebben het zeer op prijs gesteld dat de wethouder ons
kantoor heeft bezocht.
Voor onze bank was het belangrijk om aan te sluiten bij de ambities van onze culturele
partners van de stad. Als coöperatieve bank willen wij in Amsterdam een belangrijke
maatschappelijke rol vervullen. Wij zijn hier in Brazilië uitstekend in geslaagd om de
samenwerking tussen beide landen te blijven stimuleren door middel van ondersteuning
van onze culturele relaties. Het programma in São Paulo sloot daar uitstekend bij aan.
Daarnaast hebben wij het ministerie van OCW ingelicht over de mooie initiatieven die wij
als bank in Amsterdam ontplooien op educatief gebied in samenwerking met het
amsterdam inbusiness
8/20
bedrijfsleven. OCW bezoekt onze stad in oktober om deze voorbeelden verder te
ontplooien in andere gebieden.
Schiphol Group – Els de Groot (CFO Schiphol Group)
Namens Schiphol Group ben ik vrijdag 28 juni bij de handelsmissie aangehaakt. Het
ochtendprogramma met de Consul Generaal bij Ibmec was een goede introductie over de
wederzijdse betrekkingen tussen Brazilië en Nederland.
In de middag bezochten we met wethouder Arthur van Dijk en een kleine delegatie de
luchthaven van Rio (Galeao).
Deze snelgroeiende luchthaven wordt nog dit jaar geprivatiseerd en Schiphol Group
heeft, ter versterking van de Mainport, interesse om in een consortium met Aeroports de
Paris en een tweetal Braziliaanse partners te participeren. De Braziliaanse overheid wil
privatiseren om de kwaliteit van de luchthaven sterk te verbeteren en forse investeringen
te kunnen doorvoeren. Het was een nuttig en bovenal inspirerend bezoek, waarbij we
kennismaakten met het lokale management, en uitgebreid werden rondgeleid. Door de
aanwezigheid van wethouder Arthur van Dijk konden we zo een sterk signaal afgeven van
onze interesse!
3: Citymarketing
Het Koninklijk Concertgebouworkest Amsterdam heeft bewezen van
toegevoegde waarde te zijn voor Amsterdam. Lovende recensies en
een belangrijk visitekaartje voor Nederland en Amsterdam. Naast het
KCO heeft de regio Amsterdam zich in Brazilië op de kaart weten te
zetten als expert op het gebied van fietsbeleid.
Wethouder Gehrels was te zien in een fietsreportage van 6
minuten op de Braziliaanse televisiezender TVGlobo. Veel
Brazilianen hebben deze reportage gezien. In de reportage
wordt Carolien Gehrels geïnterviewd over fietsen in
Amsterdam en wordt informatie gegeven over de regio
Amsterdam.
Op zondagmiddag heeft het KCO voor
ongeveer 2000 personen een optreden
verzorgd in het Ibirapuera Park (het grootste
park van São Paulo). Dit concert is live
gestreamd naar het Leidseplein in Amsterdam
en opgenomen door de cultuurzender van
Brazilië: Cultura Artistica.
Op maandagochtend werd de tweedaagse
fietsworkshop van de Dutch Cycling Embassy
geopend. Als relatiegeschenk overhandigde
Carolien Gehrels een Van Moof fiets met I
Amsterdam logo’s overhandigd aan de Vice Mayor, mevrouw Nadia Campeão, van São
Paulo. Het design van de fiets werd erg gewaardeerd en in de pers was veel aandacht
voor het fietsevenement.
Voorafgaand aan het concert in São Paulo is in samenwerking met KLM, ING, Heineken
en amsterdam inbusiness een netwerk receptie georganiseerd voor ongeveer 100 gasten
van overheid, bedrijven en kennisinstellingen. Jan Raes en Minister Jet Bussemaker
gaven een speech. Voor KCO een belangrijk moment voor nieuwe weldoeners en
KCO optreden in het Ibirapuera Park
Wethouder Gehrels tijdens
de fietsreportage
amsterdam inbusiness
9/20
hoofdsponsors en voor Amsterdam de gelegenheid om banden met São Paulo en
bedrijven uit te bouwen. Het KCO genereerde veel inhoudelijke pers, zowel in Brazilië als
in Nederland. Mede doordat KLM het eerste KCO concert op 10.000 km hoogte
organiseerde wat zo’n 3 miljoen twitterberichten heeft opgeleverd.
Op woensdagavond is de foto-expositie Ahmet
Polat geopend. De opening van deze
fototentoonstelling was een van de
evenementen waarmee Amsterdam zich als
creatieve stad in São Paulo heeft
gepresenteerd. Het fotoproject toont aan hoe
een goede opleiding jongeren in staat stelt
zich aan hun sociale omgeving te
ontworstelen. Helaas bleek dat de opkomst
aan publiek niet overeenkwam met het te
verwachten aantal op basis van de
aanmeldingen, dit heeft mogelijk te maken met de stakingen die er in Brazilië waren in de
week dat de delegatie er was.
Voor de reis is een boekje gepubliceerd over de historische banden tussen Amsterdam
en Brazilië. Het boekje is breed gedeeld en wordt ook nagestuurd met bedankbrieven aan
alle mensen die we ontmoet hebben tijdens de reis.
4. Kennisuitwisseling
Met een aantal kennisinstellingen is intensief contact geweest, zo heeft de Universiteit van
Amsterdam (UvA) met de Universidade de São Paulo (USP) een memorandum of understanding
(MOU) ondertekend. Onderstaand een samenvatting:
MOU ondertekening door UvA en USP – de Universiteit van São Paulo is een van de
beste universiteiten van het land. Voorafgaand aan de MOU ondertekening werd
gediscussieerd over eerder afgestemde onderzoekssamenwerking tussen UvA - USP op
gebied van biodiversiteit, geesteswetenschappen / taalkunde en is nieuwe samenwerking
besproken - samenwerking tussen de UvA afdeling Kunst-, Religie- en
Cultuurwetenschappen (FGW) en het USP Instituut voor Communicatie en Kunsten.
Naast de MOU ondertekening werd er meer
invulling gegeven aan Science without
Borders (SwB), een groot beurzenprogramma
van de Braziliaanse regering. Met zo’n beurs
komen 2500 Braziliaanse studenten naar
Nederland. Nederland heeft nu toegezegd al
die studenten een cursus Engels aan te
bieden om het studiesucces te bevorderen.
Jet Bussemaker, minister van Onderwijs en
voormalig rector van de Hogeschool van
Amsterdam (HvA), was aanwezig. Zij sprak
onder meer met de Braziliaanse staatsecretaris van onderwijs over de huidige situatie in
Brazilië en drong er bij hem op aan om niet alleen studenten uit de middenklasse, maar
ook jongeren uit de lagere klassen via SwB naar Nederland te sturen.
MOU ondertekening
Opening foto expositie Ahmet Polat
amsterdam inbusiness
10/20
Op maandagavond heeft de UvA een alumni bijeenkomst georganiseerd om hun
ervaringen van het studeren aan de UvA te kunnen delen met potentiële en aankomende
Braziliaanse studenten.
Bijeenkomsten met het CRIA, een onderzoeksinstituut onder andere gericht op
Metropolitan Solutions, waarbij nauw samengewerkt wordt met het bedrijfsleven. Een van
de UvA bètaonderzoeksinstituten, het IBED werkt zeer nauw samen met het CRIA. Het
betreft samenwerking op thema’s in de context van biodiversiteit, biobased economy
waaronder samenwerking binnen een Europees consortium (LifeWatch) waar de UvA de
Nederlandse deelnemer is. Op maandagmiddag heeft wethouder Gehrels samen met de
UvA een bezoek gebracht aan CRIA om te spreken over de samenwerking en de
voortzetting daarvan in de toekomst. Op woensdag is de UvA afgereisd naar het CRIA
onderzoekscentrum gevestigd in Campinas waar zij een presentatie over CRIA's doelen
en ambities hebben gekregen over de resultaten van de 12 jarige implementatie van
biodiversiteit, e-infrastructuur in Brazilië en de plannen voor de toekomstige
werkzaamheden met SiBBr (Sistema de Informação sobre a Biodiversidade Brasileira).
Het Conservatorium van Amsterdam (CvA) heeft in São
Paulo op dinsdagmiddag een masterclass georganiseerd en
op woensdag de projecten in de favela Jambeiro bezocht.
Docent Sven Arne Tepl heeft tijdens de masterclass veel
leerlingen weten te inspireren en mogelijk nieuwe sponsoren
in São Paulo weten te vinden om de projecten van het
conservatorium van Amsterdam in Brazilië te financieren.
Het doel van de projecten van het CvA is om
muziekonderwijs bereikbaar te maken voor de gehele
maatschappij, dus ook voor de onderkant van de
samenleving. In feite: het letterlijk naar de straat brengen
van muziekonderwijs. In 2012 is het CvA gestart met de
samenwerking met het Conservatorium 'Sante Marcelina' van São Paulo. Het
Conservatorium van São Paulo is naast een regulier Conservatorium, ook
verantwoordelijk voor het muziekonderwijs aan de basis, in vele achterstandswijken in de
stad. De samenwerking spitst zich toe op kennisdeling over het ontwikkelen van muzikaal
toptalent, vanuit een brede basis, waarin ieder kind leert een instrument te bespelen. Het
is een uniek systeem van opleiden en selecteren van muzikale talenten, door alle lagen
van de bevolking. De resultaten ervan zijn spectaculair te noemen; het is indrukwekkend
wat er wordt bereikt in een omgeving zoals die van de Braziliaanse favela’s, onder andere
muziekles voor 13.000 kinderen in de sloppenwijken. De samenwerking met Juilliard New
York, het conservatorium 'Sante Marcelina' van São Paulo en het Conservatoire
Superieure te Parijs maakt het format sterk. Kennisdoel voor São Paulo is het leren van
de ervaring van het CvA met het opleiden van musici voor de top van de beroepspraktijk.
Docenten van het CvA geven masterclasses aan het Conservatorium van São Paulo en
trainen daarnaast de docenten van het Conservatorium. Tegelijkertijd geven CvA
docenten ook les in het muziekonderwijssysteem in de sloppenwijken. Ook daar trainen
zij naast de kinderen, ook weer de docenten. De beste studenten van het Conservatorium
in São Paulo kunnen vervolgens in Amsterdam hun studie afmaken op het allerhoogste
niveau, waardoor ze klaargestoomd worden voor een internationale carrière. Een van de
studenten is in september bij het CvA in Amsterdam te gast geweest. CvA topdocenten
doen door deze samenwerking ervaring op met het structureel lesgeven aan de basis.
Kinderen krijgen muziekles
amsterdam inbusiness
11/20
Deze kennis wordt vervolgens in Amsterdam en Nederland gebruikt om het
muziekonderwijs aan de basis te verbeteren.
Bezoek aan de deputy mayor van de
gemeente São Paulo, mevrouw Nadia
Campeao. De gemeente van São Paulo was
zeer vereerd met het bezoek vanuit
Amsterdam en verheugd dat het bezoek
doorgang kon vinden ondanks de onrust in de
stad. De Duitse delegatie die in diezelfde week
een bezoek had gepland, heeft uiteindelijk
afgezegd. Tijdens de bijeenkomst werd
waardering uitgesproken dat Nederland ook in
slechte tijden Brazilië steunt en zijn diverse
onderwerpen aan bod gekomen. Het
hoofdthema was de infrastructuur; er is met name gesproken over de problematiek op de
openbare wegen, de aanleg van fietspaden in de stad en de decentralisatie van de stad
(waardoor er minder behoefte is om te forenzen). Ook is er gesproken over de behoefte
aan een infrastructuur voor sport (stadions). Diverse Nederlandse bedrijven zijn door
wethouder Gehrels geïntroduceerd. Een Nederlands architectenbureau is geïntroduceerd
in verband met een stadsuitbreidingsproject in São Paulo en zij werken aan een pitch
voor Brazil Denim. Amsterdam Arena is geïntroduceerd in verband met het uitbesteden
van het management van een stadion in São Paulo en heeft de directeur van de
Amsterdam Arena, Henk Markerink, een paar vervolggesprekken gehad. Ook is Waternet
geïntroduceerd in verband met samenwerking op het gebied van watermanagement. Er is
gesproken over de wijze waarop Amsterdam een bijdrage kan leveren door de
uitwisseling van kennis. Daarnaast is er gesproken over culturele uitwisseling ook omdat
Amsterdam nu onderdeel is van het World Cultural City Forum. Wethouder Gehrels heeft
tenslotte een uitnodiging overhandigd namens burgemeester Van der Laan, waarin
burgemeester Haddad wordt uitgenodigd om in Amsterdam te komen spreken over een
samenwerking op gebied van infrastructuur, fietsbeleid, duurzaamheid en educatie.
In São Paulo heeft de Dutch Cycling Embassy een tweedaagse workshop georganiseerd,
waarin kennis op gebied van fietsbeleid is gedeeld. In São Paulo zijn een paar actuele
kwesties aan te wijzen gerelateerd aan duurzame mobiliteit en fietsroutes. Tijdens de
workshop is door ambtenaren, Braziliaanse architecten, adviseurs en Nederlandse
partijen door middel van co-creatie geprobeerd oplossingen te vinden voor een aantal
problemen waarmee de stad wordt geconfronteerd.
Bezoek aan Sesc Pompeia samen met minister Jet
Bussemaker van het ministerie Onderwijs Cultuur en
Wetenschap (OCW). Tijdens deze bijeenkomst zijn minister
Bussemaker en wethouder Gehrels geïnformeerd over
ontwikkelingen in Brazilië op de terreinen cultuurparticipatie
en de rol van cultuur in de Braziliaanse samenleving. De
combinatie van een bibliotheek, muziekschool en techshop
op één plek vormt een interessant geheel.
Zowel in São Paulo als in Rio de Janeiro is een Indigo
Embassy workshop georganiseerd door het House of
Bezoek aan Sesc Pompeia
Bezoek aan de gemeente São Paulo
amsterdam inbusiness
12/20
Denim. In Brazilië is grote interesse voor
samenwerking op gebied van Denim innovatie,
maar ook op gebied van duurzaamheid. De
verschillende fashion partijen die aanwezig
waren bij de workshops willen graag gebruik
maken van de kennis en het netwerk in
Nederland. Zij zien de samenwerking met het
House of Denim als een goede stap naar meer
kennis en innovatie en willen deze benutten om
een brug te slaan naar de Europese markt.
Zeker in Rio de Janeiro is met veel animo op de
innovatieplannen en de Jean School
gereageerd. Enkele onderwijspartijen hebben interesse getoond om een Braziliaanse
zusterschool voor de Jean School op te zetten.
Bijeenkomst met Rio Negócios, de investor
promotion agency in Rio de Janeiro. De facto is
dit de tegenhanger van amsterdam inbusiness in
Rio de Janeiro. Er is goed contact gelegd met Rio
Negócios en voornamelijk over twee
onderwerpen gesproken:
o Sociaal economische structuur: met
name sociale en economische
ontwikkeling is een grote uitdaging voor
Rio de Janeiro. Rio de Janeiro wordt
neergezet als ‘Gateway To Brazil’. Meer
dan 85% van de bedrijven in olie en gas industrie zijn er gevestigd, daarnaast is
een groot aandeel creatieve bedrijven, ICT en financieel zakelijke
dienstverleningsbedrijven gevestigd in Rio de Janeiro. In Rio de Janeiro ligt de
focus op duurzaamheid. De Amsterdamse water management, agri- en
technologie bedrijven werken al samen met Rio de Janeiro in het Amsterdam
C40 initiatief. Het is complex om 1 masterplan te ontwikkelen om alle uitdagingen
waarmee Rio en Amsterdam - beiden op hun eigen manier en schaalniveau -
mee te maken hebben op te lossen. Beide steden kunnen zeker van elkaar leren.
o Wereldkampioenschap voetbal in 2014 en de Olympische Spelen in 2016: de
organisatie van deze grote sportevenementen in Rio de Janeiro wordt gezien als
een uitdaging. Zowel de gemeente van Rio de Janeiro als Rio Negócios zoeken
daarin de samenwerking met Amsterdam. Uitwisselen van kennis op de
organisatie van zo’n groot sportevenement als crowdmanagement in de stad zijn
thema’s die zeer belangrijk zijn voor Rio de Janeiro als stad, maar ook voor Rio
Negócios. Een zodanig groot event bepaald namelijk mede het visitekaartje van
Rio de Janeiro dat Rio Negócios graag wil inzetten om het internationale
bedrijfsleven aan te trekken. Momenteel ligt alles qua planning en bouw van
stadions en Olympisch dorp op schema. Zo zijn er diverse projecten in de stad
om de bereikbaarheid en het aantal hotelkamers verder te ontwikkelen. Er wordt
ook nagedacht over wat te doen na 2016, na de Olympische
Spelen. Appartementen van het Olympic Park zullen later worden gebruikt om
meer personen een woning te kunnen bieden.
Bezoek aan Rio Negócios
Workshop House of Denim
amsterdam inbusiness
13/20
o Verder zijn er veel praktische punten besproken die nodig zijn bij het goed
organiseren van een dergelijk traject, zoals het delen van het Amsterdam 2013
programma met Rio de Janeiro en het plannen van een vervolg bijeenkomst en
daarbij de ambassade in Den Haag betrekken.
De Hogeschool van Amsterdam (HvA) heeft in Rio de
Janeiro een workshop gegeven bij de International Business
School in Brazilië: IBmec. De vrijdagochtend is
doorgebracht bij IBmec en werd onder andere gevuld met
een sport seminar. Tijdens dit seminar is topsportonderwijs
aan bod gekomen en de mogelijkheden besproken voor
studenten om meer global te denken. In een land dat straks
het WK organiseert en de Olympische Spelen, is voor die
studenten veel te halen. De HvA werkt verder aan de
samenwerking op gebied van topsport onderwijs met
verschillende Braziliaanse instellingen.
Schiphol Group heeft een bezoek gebracht
aan de luchthaven van Rio de Janeiro in
verband met een tender/pitch op deze
internationale luchthaven. De luchthaven van
Rio de Janeiro ziet er zeer oud en ineffectief
uit. Het is een kleine luchthaven, qua
afhandeling en goederen. De luchthaven doet
nog geen 15% van wat Schiphol nu doet en
het terrein is net zo groot als Schiphol.
Momenteel spelen er problemen met
nederzettingen op het luchthaventerrein. Eerst
moeten deze obstakels worden overwonnen en daarna moet verder worden gekeken
naar de mogelijkheden van deze luchthaven.
Tot slot zijn er diverse momenten van aandacht geweest in de pers vooral in relatie tot de
kennis die in Nederland beschikbaar is. Zo heeft wethouder Van Dijk input geleverd voor
een artikel in de op één na grootste businesskrant DCI in Brazilië. Wethouder Gehrels is
uitgenodigd bij Exam magazin - de Economist van Brazilië - zij willen een reportage
maken over Amsterdam Smart City in oktober. Amsterdam zal hen voorzien van
informatie over de verschillende projecten waar aan gewerkt wordt en wil Exam magazin
uitnodigen om naar Amsterdam te komen. Ook is een interview geweest met de Marie
Claire van Brazilië over het fietsbeleid in Amsterdam en is de reeds genoemde
fietsreportage geweest op TVGlobo.
5: Internationale banden tussen Brazilië en Nederland / Amsterdam
Met het Consulaat Generaal in São Paulo en het Consulaat Generaal in Rio de Janeiro is
intensief samengewerkt om de diverse programma’s zo goed mogelijk invulling te geven.
Het was een uitdaging om het programma voor de wethouders aan te laten sluiten op het
programma van minister Jet Bussemaker van het ministerie OCW, maar het is gelukt om
drie mooie programma’s samen te stellen. De toegevoegde waarde van de week is voor
zowel het consulaat als NFIA als Amsterdam groot. Samen werken we aan de follow up.
Bezoek aan de luchthaven van Rio de Janeiro
Wethouder Van Dijk bij IBmec
amsterdam inbusiness
14/20
Het Consulaat en specifiek de NFIA hebben aangegeven dat het bezoek van de
Amsterdamse delegatie een perfecte aanleiding was om in contact te treden met (nieuwe)
bedrijven.
Zowel tijdens de concerten als bij separate afspraken is gesproken met diverse mensen
van zowel de ‘federal government’ als de ‘state government’. In São Paulo is onder meer
een bezoek gebracht aan de deputy mayor van São Paulo. Tevens is de uitnodiging
overhandigd om burgemeester Haddad uit te nodigen om in Amsterdam te komen
spreken over een samenwerking op gebied van infrastructuur, fietsbeleid, duurzaamheid
en educatie.
In Rio de Janeiro is wethouder Van Dijk op bezoek geweest bij de investor promotion
agency in Rio de Janeiro, Rio Negócios. Tijdens deze afspraak was de gemeente van Rio
de Janeiro vertegenwoordigd.
Buenos Aires
De wethouder Gehrels en Van Dijk zijn aansluitend doorgereisd naar Buenos Aires en werden
daarbij ondersteund door twee ambtenaren van amsterdam inbusiness. De opzet was om de
banden aan te halen met het stadsbestuur van Buenos Aires, een aantal culturele instellingen met
banden met Amsterdam te bezoeken en ondersteunen en prominente Argentijnse zakenmensen
te ontmoeten in de bijeenkomsten die rondom de twee concerten van het KCO in het Colon
Theater zijn georganiseerd.
Bezoek aan de gemeente van Buenos Aires; met Burgemeester Macri, de wethouder
innovatie (Andres Ibarra) en het hoofd van buitenlandse investeringen (Damian Specter).
Er is een nuttig gesprek gevoerd over investeringen in Argentinië en investeringen naar
het buitenland. Op dit moment is het moeilijk om investeringen binnen te halen, maar
gaan er wel Argentijnse bedrijven de grens over. Argentijnse bedrijven zijn op zoek naar
een stabiel vestigingsklimaat. Om geïnformeerd te worden over bedrijven die willen
investeren in het buitenland wordt samenwerking opgezet met de ING, KVK als BAC.
Hoewel Argentinië geen focusland is voor aib is het altijd goed om elkaar te blijven
informeren en vanuit Amsterdam aan te bieden om kansrijke partijen te faciliteren en te
ontvangen. De gemeente Buenos Aires beoogt vooral in 2014 ook activiteiten in
Amsterdam te organiseren op cultureel gebied. In 2013 werd reeds deelgenomen aan het
Holland Festival. Er is momenteel contact met onder meer het Letterenfonds, EYE-
instituut, FOAM, Rembrandthuis, Stadsschouwburg, Paradiso en Spinoza Stichting.
Wethouder Lombardi van cultuur is van plan om in de eerste helft van 2014 in het kader
van de uitwisseling een bezoek aan Amsterdam te brengen. Wellicht zal Burgemeester
Macri volgend jaar Amsterdam bezoeken om de banden verder aan te halen.
Bezoek aan culturele instellingen; In het kader hiervan heeft wethouder Gehrels een
bezoek gebracht aan het Centro Ana Frank Argentina, partnerorganisatie van het Anne
Frank Huis te Amsterdam. Ter ere van de tachtigste verjaardag van Anne Frank werd het
centrum op 12 juni 2009 geopend mede door ondersteuning van de Nederlandse
ambassade. Dit is de eerste aan het Anne Frank Huis verbonden instelling in Latijns
Amerika. Het is een interactief educatief centrum dat aan de hand van het dagboek van
Anne Frank het grote publiek en dan met name jongeren wil wijzen op de gevolgen van
discriminatie en sociale uitsluiting. Direct volgend op het bezoek van de Amsterdamse
amsterdam inbusiness
15/20
wethouder is er een delegatie van 45 mensen vanuit het Centro Ana Frank Argentina in
Amsterdam op bezoek geweest in juli 2013, waar zij door de OBA, DMO en amsterdam
inbusiness zijn ontvangen. Daarnaast heeft wethouder Gehrels een bezoek gebracht aan
een liefdadigheidproject waar musici van het KCO bij betrokken waren. Het project is 15
jaar geleden opgezet met als doel kinderen uit sloppenwijken in contact te brengen met
(klassieke) muziek.
Zakenbijeenkomsten rondom de twee concerten van het KCO in het Colon Theatre. Voor
beide concerten in Buenos Aires heeft de Nederlandse ambassade in samenwerking met
ING zakelijke gasten uitgenodigd voor een receptie/concert. Er kan gesteld worden dat
een belangrijk deel van de top van het Argentijnse bedrijfsleven aanwezig was. Uit de
bijeenkomst zijn goede nieuwe contacten gelegd en interessante ‘prospects’; bedrijven
die interesse tonen in het openen van een kantoor in Amsterdam.
Het geheel overziend
Brazilië is een land van grondstoffen met een enorme voorraad op eigen bodem,
voornamelijk commodity entities. Braziliaanse werknemers houden geen siësta, werken
hard en bedrijven beschikken over een zeer grote thuismarkt. Het bestuur van Brazilië is
voornamelijk onderhevig aan machtsverstrengeling en de welvaart is slecht verdeeld. De
bovenlaag van de bevolking profiteert hier met name van.
Het Koninklijk Concertgebouworkest was zeer vereerd met de aanwezigheid van de
Nederlandse delegatie. De toegevoegde waarde voor de aanwezige partijen was groot:
RCOA heeft door de recepties haar netwerk van (toekomstige) sponsors verstevigd.
Metropool Amsterdam en de Amsterdamse delegatie heeft door RCOA een keur aan
nieuwe contacten en verbindingen gelegd op kennis/wetenschappelijk gebied,
bedrijfscontacten en citymarketing
Wat goed heeft gewerkt, is om ‘ambassadeurs’ te vragen belangrijke mensen uit hun
netwerk uit te nodigen voor de concerten en seminars. Zo was er bijvoorbeeld via Reinier
Russell een belangrijke delegatie van zijn partner kantoor in São Paulo aanwezig; heeft
de haven van Amsterdam, Waternet en de Amsterdam Arena gasten mogen uitnodigen
en is met de NFIA het management van een interessant Braziliaans bedrijf dat mogelijk
amsterdam inbusiness
16/20
wil investeren in de regio Amsterdam uitgenodigd. Intertrust en Russell advocaten
hebben tevens een belangrijke rol gespeeld in het vinden van potentiële bedrijven die
tijdens de financiële seminars geïnformeerd konden worden.
Tijdens deze reis is ook de doelgroep Braziliaanse kennisinstellingen aangeboord om
direct te starten met de triple helix benadering. De toegevoegde waarde die hierdoor
hopelijk wordt uitgebreid, kan leiden tot nieuwe initiatieven tussen overheid, bedrijfsleven
en kennisinstellingen. Het bezoek aan USP, CRIA en IBMEC zijn goede voorbeelden.
De samenwerking met het Consulaat Generaal in São Paulo, het Consulaat Generaal in
Rio de Janeiro, KCO, NFIA, de ambassade in Buenos Aires en onze warme contacten in
Brazilië was goed – de basis is gelegd voor versterking in de nabije toekomst. Zo ook de
samenwerking tussen EZ/aib, de samenwerkingspartners in de regio Amsterdam en het
stadsarchief. Samen hebben we in korte tijd en doelgericht een proactieve, resultaat
gerichte missie tot stand gebracht.
Het algehele beeld wat na de reis leeft, is dat de banden tussen Brazilië en de metropool regio
Amsterdam aandacht verdienen omdat er op zoveel vlakken (inbound/ outbound/ cultureel/ op
kennis gebied) mogelijkheden liggen. De vorm van de missie die zowel in- als outbound is gericht,
is een sterke troef die op meerdere fronten de verbinding tussen sterke steden/ landen bevordert.
Het is organisatorisch een uitdaging om zoveel mogelijk de verbinding tot stand te brengen. Zowel
intern (aib, externe betrekkingen, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, Amsterdam Marketing,
Amsterdam Economic Board, Haven van Amsterdam, Waternet) als extern (in deze met
Universiteiten en hogescholen, de diverse dienstverleners en de deelnemende bedrijven en
culturele instellingen) vraagt het om intensieve afstemming. Het is aan alle deelnemers van de
reis om zelf met de follow up verder te gaan, en tegelijkertijd ligt ook hier een uitdaging om hierin
zoveel mogelijk de verbinding te vinden. Het netwerk staat, vanuit de overheid gaan we verder
met verbinden en knopen. Diverse follow up acties lopen al.
Deelnemers en overzicht van de kosten
Delegatie Metropoolregio Amsterdam
1. Wethouder Carolien Gehrels (delegatieleider)
2. Wethouder Arthur van Dijk (delegatieleider)
3. Allen & Overy - Hendrik Jan Biemond
4. amsterdam inbusiness (aib) - Mustafa Tanriverdi
5. amsterdam inbusiness (aib) - Reiniera van Pallandt
6. amsterdam inbusiness (aib) - Saschanne van Dam
7. amsterdam inbusiness (aib) - Annemarie Satink
8. Bugaboo - Mieke van der Loo – Veldhuis
9. Concern - Ernestien Idenburg
10. Concern - Gilian Schrofer
11. Conservatorium van Amsterdam (CvA) - Janneke van der Wijk
12. Conservatorium van Amsterdam (CvA) - Ruud van Dijk
13. Corporate Casting - Astrid van Heumen
14. Holland Financial Center (HFC) - Koen Advokaat
15. House of denim - James Veenhoff
16. HvA / University of Applied Sciences - Jacomine Ravensbergen
17. HvA / University of Applied Sciences - Cees Vervoorn
amsterdam inbusiness
17/20
18. ING Brazil - Peter Vissers
19. Intertrust - Thecla Kamphuijs
20. KLM - Vincent Knoops
21. KPMG - Erik Bleekrode
22. KPMG - Eric van Deursen
23. Port of Amsterdam - Dertje Meijer
24. Port of Amsterdam - Gert-Jan Nieuwenhuizen
25. Rabobank - Tanja Cuppen
26. Rabobank - Eric Traa
27. Royal HaskoningDHV - Harald Franke
28. Consulaat van Brazilië / Russell Advocaten - Reinier Russell
29. Schiphol Area Development Company (SADC) - Ruud Bergh
30. Schiphol Group - Els de Groot
31. The Source - Maurits van Oranje-Nassau
32. University of Amsterdam (UvA) - Dymph van den Boom
33. University of Amsterdam (UvA) - Peter van Tienderen
34. World Waternet - Gerard Rundberg
Nederlands Consulaat Generaal in São Paulo
1. Jan-Gijs Schouten, Consul Generaal
2. Rogier van Tooren, Deputy Consul Generaal
3. John van de Velde, Adviseur
4. Odécio Roland, Hoofd Economisch Departement
5. Silvane Bosch , Economisch Departement
Nederlands Consulaat Rio de Janeiro
1. P.R.J. Comenencia, Consul Generaal
2. Arie Plieger, Deputy Consul Generaal
Netherlands Foreign Investment Agency in São Paulo
1. Egbert Hartsema, Executive Director
2. Tijs Jansen, Assistant Area Director
Delegatie Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
1. Jet Bussemaker, Minister
2. Marjan Hammersma, Directeur Generaal Cultuur en media
3. Odie Geerligs-van Eupen, COM
4. Henk Heikamp, Senior policy advisor International Affairs
5. Jan Karel Koppen, D.Beleidsontwikkeling NWO
6. Marije Wassenaar
7. Leo Le Duc, plv D.OWB
8. Thijs Geurts, Senior beleidsmedewerker OWB
9. Joost van der Veen, Beleidsmedewerker HO&S
Samenwerkingspartners: Nederlands Consulaat São Paulo, Nederlands Consulaat Rio de
Janeiro, Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) São Paulo, Nederlandse Ambassade in
Buenos Aires, Koninklijk Concertgebouw Orkest, Conservatorium van Amsterdam, Hogeschool
van Amsterdam, Holland Financial Center, Intertrust, KPMG, Ministerie OCW, Schiphol Group,
amsterdam inbusiness
18/20
Universiteit van Amsterdam, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, Dienst Infrastructuur en
Vervoer, amsterdam inbusiness.
De totale kosten van de reis voor het gezelschap bestaande uit;
- de reis- en verblijfskosten voor twee wethouders, zestal leden (aib) delegatie;
- Business events en bijdragen aan culturele evenementen (in São Paulo, Rio de Janeiro
en Buenos Aires);
- Overige kosten delegatie (o.a. relatiegeschenken, verzending van politieke post en
communicatiemateriaal);
bedragen € 78.890,62 waarvan de kosten voor de reis van wethouder Gehrels € 8986,- bedragen.
De kosten voor de reis van wethouder Carolien Gehrels worden voor 50% gedragen door Externe
Betrekkingen en voor 50% door amsterdam inbusiness. De organisaties van de overige
delegatieleden hebben de kosten voor eigen rekening genomen.
De kosten van deze reis liggen relatief hoog, omdat de verblijfskosten in Brazilië hoger zijn
uitgevallen door het gelijktijdige event de FIFA Confederation Cup. Groepsreserveringen in een
hotel moesten daardoor vroegtijdig worden vastgelegd en voor hotels werden de prijzen
verdrievoudigd in verband met de te verwachten drukte rondom de voetbalwedstrijden.
Contact
Saschanne van Dam, project manager, amsterdam inbusiness
Tel. 06 1354 2129 mail [email protected]
Bijlage
1. Financiële verantwoording
amsterdam inbusiness
19/20
Bijlage 1. Financiële verantwoording
Bijdrage gemeente Amsterdam
De kosten voor de missiereis die zijn gedragen door de gemeente Amsterdam, zijn als volgt:
Reisarrangement wethouder Gehrels (9 dagen)
€ 8.986
Reisarrangement wethouder Van Dijk (9 dagen)
€ 8.791
Reisarrangementen overige aib delegatieleden (8 personen)
€ 35.593
Overige kosten delegatie (Relatiegeschenken, verzending diplomatieke post,
communicatiemateriaal (opmaak, drukwerk, vertalingen, uitnodigingen)
€ 4.080,62
Bijdrage aan KCO (receptie, kaarten concerten in Sao Paulo, Rio de Janeiro en
Buenos Aires)
€ 12.250
Bijdrage aan fototentoonstelling
€ 6.000
Bijdrage aan ontvangst, lunch, Holland Investment seminar
€ 1.675
Overige kosten voor extra transport € 1.515
TOTAAL
€
78.890,62
Bijdrage deelnemers
Aan de deelnemers van de reis is een keuze uit drie reisarrangementen geboden. Inbegrepen in
het reisarrangement waren de eigen reis- en verblijfkosten per deelnemer en daarnaast is via het
reisarrangement een bijdrage geleverd in de organisatiekosten plus een aantal activiteiten:
Relatiegeschenken inclusief verzending van de geschenken en informatiemateriaal naar
Brazilie
Communicatie (opmaak, drukwerk, vertalingen, uitnodigingen)
Welkomstlunch in Sao Paulo door consul generaal
Dagelijkse breakfast briefing
Transportkosten lokaal in Sao Paulo en Rio de Janeiro
Reisbegeleiding lokaal in Sao Paulo en Rio de Janeiro
Overige kosten voor alternatieve activiteiten van de delegatieleden
amsterdam inbusiness
20/20
Bijdrage derden
De inhoudelijke en logistieke organisatie van de reis is gedaan door amsterdam inbusiness.
Deelprojectleiders van partnerorganisaties en derden hebben onderdelen van het programma
verzorgd en (delen van) de daarbij horende kosten voor hun rekening genomen.
Door partners zoals onder meer Netherlands Foreign Investment Agency Brazilie, Nederlands
Consulaat Generaal in Sao Paulo, Amsterdam Airport Schiphol, Holland Financial Centre, Haven
Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, Hogeschool van Amsterdam, Conservatorium van
Amsterdam, Bugaboo, Allen &Overy, Intertrust, KPMG, Concern, KLM, Rabobank, Dienst
Maatschappelijke Ontwikkeling, Dienst Infrastructuur en Vervoer en hun partners zijn de volgende
activiteiten (mede) georganiseerd en gefinancierd:
Pre departure meeting Schiphol Business Crown Lounge
Welkomstlunch in Sao Paulo door consul generaal
Holland Financial Centre – Holland Investment seminar in Sao Paulo en Rio de Janeiro
Rabobank bezoek aan kantoor in Sao Paulo
Concern borrel
Bezoek aan CRIA onderzoeksinstituut
Bezoek aan Universidade de Sao Paulo
Alumni bijeenkomst
Meeting Deputy Mayor van Sao Paulo
Bezoek aan Sesc Pompeia
Masterclass Conservatorium Amsterdam
Project bezoek in Jambeiro
Fototentoonstelling Ahmet Polat
Persmoment op TV Globo
Bezoek aan Rio Negocios
Indigo Embassy Workshop door House of Denim
Workshop Dutch Cycling Embassy
Seminar on Sport
De seminar zaal bij IBMEC
Bezoek aan het international Airport van Rio de Janeiro
Bedrijfsbezoeken
Afsluitend diner