Verslag [m/v] Inspiratiesessie ‘Arbeidsmarktcommunicatie in het Onderwijs’

IntroductieOp donderdagmiddag 4 februari 2010 kwamen een aantal HR- professionals uit het onderwijs bij elkaar voor de [m/v] Inspiratiesessie ‘Arbeidsmarktcommunicatie in het Onderwijs’.

Tijdens deze sessie hebben de deelnemers onder begeleiding van [m/v] communicatie praktijkervaringen uitgewisseld, kennis opgedaan en inspiratie verkregen op het gebied van arbeidsmarktcommunicatie.

De deelnemers hebben gedurende de sessie verschillende onderwerpen besproken en ervaringen gedeeld. In dit verslag hebben we de belangrijkste punten samengevat, zodat dit verslag kan worden gebruikt als naslagwerk.

De cartoons in dit verslag zijn gemaakt tijdens de sessie en geven op een onderhoudende manier inzicht in wat er deze middag zoal besproken is.

De definitie van arbeidsmarktcommunicatie volgens de deelnemers:

“Het benaderen van de arbeidsmarkt in brede zin: de carrièrebeurzen, contact metscholen. Ze moeten op de arbeidsmarkt weten wie je bent en waar je zit! ”

“Alle uitingen die je als werkgever doet om je bekend te maken op de arbeidsmarkt. Dus: advertenties, bladen, websites, maar ook de niet-tastbare zaken, als: wat er over scholen in het algemeen geschreven wordt, hoe je omgaat met sollicitanten, mensen die met pensioen gaan, etc.”

“De manier waarop een organisatie communiceert als het gaat om de werving van personeel voor vacatures en hoe zij zich presenteren als organisatie in het algemeen.”

“De manier waarop organisaties zich als werkgever op de arbeidsmarkt positioneren. De instrumenten die zij daarvoor inzetten en de relatie die ze met (potentiële) medewerkers aangaan.“

Arbeidsmarktcommunicatie…?

De definitie volgens [m/v] communicatie:Arbeidsmarktcommunicatie is alle communicatie (formeel & informeel) gericht op het creëren van een sterk werkgeversmerk, het werven van nieuwe werknemers én het behouden van bestaande werknemers.

Onderwerpen:

De inspiratiesessie is samengesteld uit actuele onderwerpen die de deelnemers hebben aangegeven belangrijk te vinden. Onderstaand een overzicht van de onderwerpen die tijdens de inspiratiesessie aan bod zijn gekomen:

• Wie ben je op de arbeidsmarkt?

• Stop met zendergericht communiceren

• De ideale docent

• Imago van een klaagcultuur

• Geen glossy blaadjes

• Werf personeel, ook buiten het schooljaar

• In contact met de jonge doelgroep

• Spreek de ‘verloren doelgroep’ aan

• Open dag voor alle doelgroepen

• Het is nog te vroeg voor referral recruitment

• Effectiviteitslag, de oplossing voor vergrijzing?

Wie ben je op de arbeidsmarkt?

“Vaak sluit de arbeidsmarktcommunicatie van onderwijsinstellingen niet aan bij de interne beleving.”

De arbeidsmarktcommunicatie van een onderwijsinstelling dient aan te sluiten bij de visie van de werknemers. Daarbij staan vragen centraal als:

• Wie ben je als organisatie en werkgever?

• Waarin ben je onderscheidend als werkgever?

• En hoe wil je jouw onderwijsinstelling op de arbeidsmarktmarkt positioneren?

Om goede arbeidsmarktcommunicatie te realiseren, dien je als onderwijsinstelling gemeenschappelijke waarden te formuleren die je kunt gebruiken voor alle arbeidsmarktcommunicatie-uitingen

Stop met zendergericht communiceren

“Veel arbeidsmarktcommunicatie is zendergericht.”

Arbeidsmarktcommunicatie is meer dan alleen maar communiceren over een functieprofiel. Onderwijsinstellingen moeten zich afvragen wat toekomstige docenten graag zouden willen weten en vanuit dit perspectief dienen de arbeidsmarktcommunicatie-uitingen gerealiseerd te worden.

De belangrijkste vraag die beantwoord dient te worden voor de de arbeidsmarkt-communicatie, is waarom mensen bij jouw onderwijsinstelling moeten komen werken in plaats van dat zij bij de concurrenten aan de slag gaan. Wat onderscheid jou van de concurrenten?

De ideale docent

De tijden veranderen en dit is ook van invloed op het type docent dat geworven moet worden. In de Inspiratiesessie hebben de deelnemers aangegeven dat een docent:

Leerlingen moet kunnen boeien door op een inspirerende, originele wijze het lesmateriaal over te brengen.

Of: Handig moeten zijn met het gebruik van technische snufjes tijdens de lessen om op deze manier leerlingen te boeien of te motiveren

Imago van een klaagcultuur

Aan de onderwijssector kleeft het imago van een klaagcultuur, docenten komen vaak in een sleur terecht, klagen daarover en vervolgens bevinden zij zich in een negatieve spiraal waar zij nauwelijks of moeilijk uitkomen.

Een remedie hiertegen is om nu eens niet de nadruk te leggen op alle problemen en negatieve geluiden, maar om als onderwijsinstelling te zorgen dat er voldoende positieve geluiden te horen zijn.

Onderwijsinstellingen kunnen dit bewerkstelligen door zelf proactief de media te benaderen met positieve berichten.

“Geen glossy blaadjes”

Communicatie-uitingen laten drukken op glossy papier wordt binnen (veel) onderwijsinstellingen niet gewaardeerd.

Er is vaak geen draagvlak, omdat het huidige personeel van de onderwijsinstelling geen zicht heeft op de kosten en/of eventuele resultaten.

De luxe uitstraling van glossy papier wekt de indruk dat de desbetreffende communicatie-uiting te veel gekost heeft en dit is vooral voor (een groot deel van) het onderwijzend personeel onverteerbaar.

Werf personeel, ook buiten het schooljaar

In de onderwijssector beperkt men zich qua arbeidsmarktcommunicatie vaak tot het schooljaar.

Onderwijsinstellingen zijn momenteel meestal niet voortdurend bezig met hun werkgeversimago of met wervingsacties. Zij beperken zich vaak tot de maanden maart en april. In deze maanden werven zij zeer actief, zodat nieuwe medewerkers direct in het nieuwe schooljaar kunnen starten.

Voor een evenwichtig en constant wervingsbeleid:

Laat het hele jaar door zien dat je een aantrekkelijke werkgever bent.Niet alleen als er iemand nodig is, dan loop je achter de feiten aan.

In contact met de jonge doelgroep ½

De nieuwe generatie docenten communiceert op een hele andere manier dan de vorige generatie.

Wanneer je een jonge doelgroep wil bereiken, is het van belang om onder de aandacht te komen bij specifieke studieverenigingen van lerarenopleidingen.Je komt als onderwijsinstelling dan al op het netvlies te staan van deze doelgroep, terwijl zij nog aan het studeren zijn.

Wat kun je doen om onder de aandacht te komen bij een studievereniging?

• Lezingen geven. Studenten maken op deze manier kennis met de organisatie.

• Stages aanbieden. Hierdoor leren studenten de organisatie goed kennen.

• Sponsoring. Op deze manier wordt de naamsbekendheid van deonderwijsinstelling vergroot onder de gewenste doelgroep.

In contact met de jonge doelgroep 2/2

Wanneer studenten de naam van een onderwijsinstelling horen op bijvoorbeeld een lezing of evenement, dan zoeken ze via internet vaak meer informatie over de organisatie.

Het is belangrijk dat je als onderwijsinstelling goed gevonden kan worden via zoekmachines. Voornamelijk via Google, deze zoekmachine is het populairst onder de nieuwe generatie.

Je kunt dit realiseren door:

• Het optimaliseren van je website

• Het adverteren via een zoekmachine

Een goede website is ook van essentieel belang. De doelgroep maakt hier voor het eerst kennis met de organisatie. De website moet de doelgroep aanspreken, zodat zij gemotiveerd raken om daadwerkelijk contact op te nemen.

Spreek de ‘verloren doelgroep’ aan

Er zijn om dit moment weinig docenten tussen de 35 en 45 jaar. Toen deze leeftijdsgroep hun docentenopleiding afrondden, zijn zij vaak in andere branches terechtgekomen.

Het is moeilijk om deze doelgroep terug te halen in het onderwijs. Om nu toch mensen te werven voor deze doelgroep zouden ouders van leerlingen benaderd kunnen worden.

• Ouders van leerlingen kunnen bijvoorbeeld een docentenopleiding hebben afgerond, maar daar momenteel niets mee doen en in een andere branche terechtgekomen zijn.

• Het kan ook zijn dat er ouders zijn die geen onderwijskundige achtergrond hebben, maar die wél interesse hebben en eventueel omgeschoold willen worden om vervolgens alsnog te gaan werken in het onderwijs.

Door ouders van leerlingen proactief te benaderen en te vragen of zij interesse hebben in een baan in het onderwijs, kunnen wellicht op deze manier nieuwe medewerkers worden geworven.

Open dag voor alle doelgroepen

Het feit is dat scholen al veel ervaring hebben met het werven van leerlingen en dat zij dit ook goed kunnen, maar kennis en ervaring om personeel te werven is veel minder aanwezig.

Een oplossing:

• Combineer de traditionele open dag voor nieuwe scholieren met een open dag voor potentiële werknemers.

Docenten ervaren een hoge mate van trots tijdens een open dag en deze trots kan op een open dag gebruikt worden om potentiële, nieuwe medewerkers enthousiast te maken voor een baan in het onderwijs.

Het is nog te vroeg voor referral recruitment

De eigen medewerkers inzetten voor het werven van nieuwe medewerkers wordt in vaktermen referral recruitment genoemd.

In andere branches is dit wervingsinstrument effectief gebleken, maar in het onderwijs blijven dit soort positieve resultaten helaas uit. De oorzaak hiervan is dat bij vele onderwijsinstellingen de company pride ontbreekt.

Medewerkers werken wel mee aan de promotie van hun school voor het werven van leerlingen, omdat ze trots zijn op de leerlingen en het onderwijs dat ze geven, maar het werven van nieuwe collega’s omdat zij zo trots zijn op hun werkgever, gebeurt niet tot nauwelijks.

Willen onderwijsinstellingen in de toekomst succesvol gebruik maken van referral recruitment, dan zullen medewerkers eerst trots moeten worden op hun onderwijsinstelling als werkgever.

Effectiviteitslag, de oplossing voor de vergrijzing?

Er zijn veel verontrustende verhalen over een groot tekort aan docenten. Met het gevolg dat de vergrijzing over een aantal jaren echt een probleem zou kunnen zijn in de onderwijssector.

Hoewel er binnen het onderwijs al wel flink gediscussieerd wordt over de vergrijzing, is er nog geen overeenstemming in hoeverre het problemen gaat geven in de toekomst.

Sommige onderwijsinstellingen verwachten dat de vraag naar nieuwe docenten niet zo groot zal zijn door de nieuwe (technische) ontwikkelingen die er gaande zijn binnen de onderwijssector, zoals de digitalisering van het onderwijs.