VOOR WIE PLANNEN VAN HET ZUIDEN STEUNT

MAART · APRIL · MEI 2016 { AfgIfTEkANTOOR BRUSSEL X · P3A9185 } nr. 26

■ Colombiaans verzet door vlaamse ogen■ met de smartphone de boer op■ Congo in de kijker

www.broederlijkdelen.be

2

stellen. Want wat heeft eeuwige

groei met het goede leven te

maken? Hoeveel is een paprika uit

de supermarkt waard als de smaak

bij de boer om de hoek zo veel

pittiger is?

Het is een stil en krachtig verzet

tegen een economie die mensen

onderverdeelt in zij die hebben en

zij die niets hebben, in winnaars

en verliezers. Het is een verzet

dat zowel in Colombia leeft, als in

een bergdorp in griekenland. Het

is verzet dat verbindt omdat het

om het gezamenlijke beheer van

natuurlijke rijkdommen gaat.

“Weet je wat privaat in het grieks is?” vroeg de boer op de berg.

“Idiootikos.”

tine hens,

auteur van ‘Het klein verzet’

het klein verzet van velen

In een dorp in de bergen van

Chalkidiki in griekenland woont

een boer die vasthoudt aan zijn

land. Een Canadees mijnbouwbe-

drijf, Eldorado gold, zet er alles in

het werk om de berg af te graven

en de goudaders die erin rusten

leeg te zuigen en te verkopen.

De griekse boer zegt dat ze van

de grond moeten blijven. Niet

zijn grond. Maar dé grond die zijn

ouders en voorouders bewerkten

en die zowel van niemand als van

iedereen is. Het is de grond als

gemeenschapsgoed, als commons.

Met levens speel je niet. En toch

is het dat wat overal om ons

heen gebeurt. Bezit verdeelt en

bepaalt, bezit zet grenzen en prik-

keldraad uit, bezit bouwt muren

tussen zij die hebben en zij die

niet meer hebben. Het gebeurt

in griekenland, in Bulgarije waar

Chinese staatsbedrijven landbouw-

grond opkopen of in Colombia waar

de strijd om grondstof er een is op

leven en dood.

Maar wat als we dat bezit losla-

ten en van hebben overstappen

op delen? Het is een vraag die ik

overal tegenkwam op de reis door

Europa die ik maakte voor mijn

boek ‘Het klein verzet’. Overal ont-

moette ik mensen die zich rustig

en weloverwogen losscheurden

uit het heersende economische

denken. Ze investeerden volledig

vrijwillig tijd en energie in een

groentetuin op een restruimte in de

stad, ze wisselden kopen en heb-

ben in voor ruilen, delen en geven.

Bewust of onbewust creëerden ze

concrete utopieën, eilanden van

hoop die alles wat we voor waar en

echt aannemen binnenstebuiten

keren en zeer concreet in vraag

WOORD VOORAf

INHOUD

Colombiaans verzet door Vlaamse ogen 4

Petitie: gelijke verdeling van grond als bron van vrede 8

Broederlijk fietsen door België 10

Congo in de kijker 11

Mensen op straat dwingen sterk klimaatakkoord af 12

Met de smartphone de boer op 13

Woordzoeker 14

Inspiratie 15

groeten uit Peru 16

3

RUBRIEK

verleg je grenzen, ga mee op Wereldkamp

Wat? Een week kamperen, en meer te weten komen over mondi-

ale thema’s. Het Wereldkamp focust op sterke sprekers en thema’s

waarbij interessante lezingen worden afgewisseld met doordringende

documentaires, debat, spel of workshops. Maar ook: bio, fairtrade en

vegetarisch eten en drinken, veel muziek, toneel en van tijd tot tijd

een goed feestje.

Waarover? Het thema BORDER CROSSINg staat centraal. We zoeken

samen grenzen op. Enkele vragen die aan bod komen: Hoe komt het

dat er plots zo veel vluchtelingen stranden in Europa? Zijn er grenzen

aan economische groei? En aan onze planeet?

Waar? Hoge Rielen in Lichtaart • voor wie? Jongeren van 16 tot 30

jaar en gezinnen met kinderen • Wanneer? Jongeren: 3 tot 8 juli /

gezinnen: 4 tot 8 juli • geïnteresseerd? info en inschrijven via www.

wereldkamp.be

Op dinsdag 22 maart 2016 vindt op zo’n 200 plaatsen in Vlaanderen De

Nacht van de geschiedenis van het Davidsfonds plaats. Dat is een van de

grootste Vlaamse geschiedenisevenementen en brengt elk jaar zo’n 20.000

deelnemers op de been.

Dit jaar is het thema ‘smaak’, in de brede zin van het woord. Er staan

brouwerijbezoeken, (koffie)proeverijen, workshops, stadswandelingen

en lezingen over de geschiedenis van de gastronomie en de kunst op het

programma.

Meer informatie over het event en de activiteiten vindt u via www.

davidsfonds.be/nacht. Je kan de programmakrant ook gratis aanvragen

via evenementen@davidsfonds.be of 016 31 06 30.

Davidsfonds is ook partner van onze koffiestop. Begin maart zullen heel wat Davidsfondsafdelingen koffie aanbieden voor onze strijd tegen armoede en ongelijkheid. 3

NIEUWTJES

solidaire piCkniCk in het Centrum van antWerpen

Op vrijdag 22 april wordt het Theaterplein (Antwerpen) voor het tweede

jaar op rij omgetoverd tot één groot picknickplein. Het doel? Zoveel

mogelijk mensen die wonen, werken, studeren of op uitstap zijn in

Antwerpen samenbrengen. Met op de achtergrond live straat-

theater en muziek. En solidariteit als rode draad. Picknick

Plein Public, dat is een maal met een mondiaal verhaal!

Bestel vóór 15 april een goedgevuld fairtradepick-

nickpakket (€ 5) via inschrijven@owwa.be of

neem je eigen brooddoos mee. Warme en koude

drankjes kan je ter plaatse bestellen.

Een initiatief van Broederlijk Delen, Studio globo en Oxfam-Wereldwinkels.

WERELDKAMPpresenteert

3 › 8 JULI 2016 • JONGEREN 16 › 30 JAAR • HOGE RIELEN LICHTAART

www.wereldkamp.be

KAMPEREN • WORKSHOPS • DEBAT • SPEL • FILM • ANIMATIE • DANS • MUZIEK,KAMPVUUR • NATUUR • VEGGIE-BIO-FAIRTRADE • …

4

DOSSIER CAMPAgNE 2016: MET EEN LEVEN SPEEL JE NIET

Colombiaans verzetdoor vlaamse ogen

de mensen op het platteland in Colombia worden al jaren geconfronteerd met gewapende groepen en bedrijven die steeds meer grond opeisen. ze zien vooral het geld dat de grond kan opbrengen. Want in de grond zit goud. en op die vruchtbare grond kunnen ze grote plantages aanleggen. of een stuwdam.

om hun doel te bereiken, schrikken ze nergens voor terug. vaak gaat hun drang naar winst gepaard met omkopingen, bedreigingen en moorden. als het maar opbrengt.

met een snelheid die u niet voor mogelijk houdt, verwoesten ze samen het land waar de Colombianen zo van houden. de vastencampagne ‘met een leven speel je niet’ roept u op tot solida-riteit met de boerenfamilies van wie de toekomst op het spel staat door de hebzucht van anderen.

vier vlamingen die een belangrijke rol speelden in de voorbereiding van de campagne stellen u elk iemand voor uit Colombia die met steun van broederlijk delen het voortouw neemt in dat ver-zet. vaak op gevaar van eigen leven.

maaike spanhove reisde vorig jaar in april naar Colombia om research te doen voor de campagne. ze ontmoette er Celia, voor wie ze heel veel bewondering kreeg

Celia woont in Tacueyó. Het gewapend conflict woedt in deze streek heel hevig. guerilla en leger strijden om de controle over het gebied. gevechten, moorden en verkrachtingen zijn schering en inslag. Tijdens een twee uur durende rit door het adembenemend land-schap in Tacueyó vertelt Celia ons anekdotes bij de plaatsen waar we voorbijrijden. “Dit stuk grond heb-

ben ze ons afgepakt. De protesten waren erg bloedig.

In dit dorp vielen vele doden bij gevechten. In deze

rivier werd het lijk van een vriendin gedumpt, nadat

ze haar hadden verkracht en verminkt.”

Ik ben in een veilig, warm nest opgegroeid. Zou het daarom zijn dat haar woorden amper tot me door-dringen? Beetje bij beetje sijpelt het toch door. Hoe groter de krop in mijn keel wordt, hoe meer ik mij

5

DOSSIER CAMPAgNE 2016: MET EEN LEVEN SPEEL JE NIET

verbaas over de kracht van deze vrouw. Want Celia blijft glimlachen.

Nu nog denk ik vaak terug aan die rit. koude rillingen vermengen zich met een gevoel van bewondering. Want Celia blijft zich inzetten voor de rechten van haar gemeenschap, ondanks de voortdurende bedreigingen aan haar adres. Ondanks de angst en de opofferingen die zij en haar gezin moeten maken. Als ik haar vroeg hoe ze dit volhoudt, kon ze me geen antwoord geven. Blijven vechten voor haar rechten, voor haar volk, voor haar grond: voor Celia is het geen keuze, maar een evidentie.

Ik heb altijd sterk geloofd in de aanpak van Broederlijk Delen. Met deze campagne mogen ze meer dan ooit op mijn steun rekenen. Het onrecht waartegen Celia vecht, de machten waartegen ze opbokst, zijn gigan-tisch. Toch geloof ik dat mensen als Celia het verschil kunnen maken. ■ MS

emmanuel van lierde is redacteur van het christelijke opinieweekblad tertio. hij trok samen met twee andere journalisten naar Colombia. emmanuel raakte onder de indruk van het leed en de strijd van luz marina bernal.

Vrouwen zijn vaak het grootste slachtoffer van oorlog en geweld. In Colombia mocht ik sterke vrouwen ontmoeten. Ze zijn voortrekkers in de strijd voor recht-vaardigheid en vrede. Zelf was ik vooral onder de indruk van Luz Marina Bernal. Haar 26-jarige zoon, die een mentale en fysieke handicap heeft, was uit de weg geruimd. Zogezegd een guerrillaleider. Zijn dood moest het bewijs zijn dat het leger de strijd tegen het terrorisme aan het winnen was. Een laffe truc om de statistieken op te drijven. Officieel zijn er in Colombia nu 5.716 van die zogenaamde falsos positivos gere-gistreerd. Onschuldige jongeren moesten het met

hun leven bekopen omdat toenmalig president Álvaro Uribe meer resultaten wenste te zien. Hij beloofde zijn soldaten bonussen voor elke uitgeschakelde crimineel.

Bernal richtte de Madres de Soacha – genoemd naar de plek waar ze woont, een buurdorp van Bogotá – op om die executies aan te klagen. Ze moedigt andere moeders aan met hun verhaal naar buiten te komen. Luz trok de wereld rond om te getuigen over dit onrecht en ontving meerdere mensenrechten- en vredesprijzen. Ze is een van de zestig slachtoffers die betrokken werd bij de vredesgesprekken met de fARC in Havanna. Al zeven jaren toert deze dappere moeder bovendien rond met een toneelvoorstelling over de rekrutering van jongeren, de folteringen en de verdwijningen, het seksuele misbruik en de schending van mensenrechten. Chapeau! ■ EVL, kC

karen delvoye reisde in december naar Colombia, in gezelschap van 14 leerlingen van het secundair onderwijs. ze ontmoette roller escobar, die het opneemt voor de afro-Colombianen.

Roller Escobar is ongetwijfeld de meest strijdvaardige en grappige Colombiaan die ik ontmoette in de Cauca. Ondanks alle bedreigingen en zelfs moordpoging op zijn moeder en broer, zet hij zijn strijd voor de Afro-Colombiaanse gemeenschappen dapper voort. Hij begeleidt workshops voor UOAfROC, een partneror-ganisatie van Broederlijk Delen, over het belang van grond in de regio. Daarnaast is hij politiek geënga-geerd. Hij krijgt de onvoorwaardelijke steun van zijn vrouw Teresa en hun twee kinderen.

CeliaMaaike

Luz Marina en Emmanuel

karen en Roller

DOSSIER CAMPAgNE 2016: MET EEN LEVEN SPEEL JE NIET

Teresa glimlachte breed toen ik haar tijdens een van onze vroege fietstochtjes vroeg of ze het werk van haar man nog wel kon blijven ondersteunen, ondanks alle bedreigingen: “Het werk van Roller is zo immens

belangrijk voor onze gemeenschap dat ik mijn eigen-

belang hiervoor graag aan de kant zet.” ■ kD

thomas de boever is onze huisfotograaf. dat betekent dat hij elk jaar de foto’s maakt voor onze campagnepublicaties. thomas, een grote mens, raakte onder de indruk van kleine jennifer.

Jennifers ouders zijn zoals zovelen verdreven van hun geboortegrond. Veel van hun oude dorpsgenoten zijn vermoord. Ook Jennifers nonkel was één van de slachtoffers van een massamoord, georganiseerd door paramilitairen. Hoe deze mensen hun lot aanvaarden en dragen, is iets dat me altijd zal bijblijven. We zien op de foto Jennifer, samen met haar nichtje Eillin en haar broer Jose, een bastón maken. Dit is een stok met rode en groene lintjes.

Hij heeft voor haar en haar gemeenschap een enorme spirituele betekenis, maar is ook een teken van verzet en gezag. Zo staat het rode lintje voor het bloed dat de inheemse bevolking heeft opgeofferd in hun strijd voor hun leefgebied. Het groene lintje voor hoop en de natuur. De bastón, de stok van gezag, wordt gedragen door de inheemse wacht.

6Jose, Eilin en Jennifer

7

Het onreCHt in Colombia in Harde Cijfers

48 miljoen inwoners en 9 miljoen Wapens

6 miljoen mensen ontheemd

45% van de inwonersop het platteland leeft onder de armoedegrens

10% van de Colombianen lijdt dagelijks honger

52,2% van de grond in handen van

1,1% van de bevolking

BrOeDerlIjk DeleN IN COlOmBIa

Dankzij uw bijdrage kan Broederlijk Delen 13

Colombiaanse organisaties ondersteunen en

duizenden slachtoffers en families helpen.

Sommige organisaties werken op het terrein,

rechtstreeks met de boerengemeenschappen.

Andere werken aan verandering op politiek

vlak en beïnvloeden het beleid. Samen met

u ondersteunen we het moedige werk van

deze organisaties.

gustavo, de vader van Jennifer is coördinator van deze wacht in hun dorp kitek kiwe. De wachters vervullen allerlei taken in de gemeenschap. Van ‘s nachts het dorp bewaken tot het oplossen van diefstallen. Jennifer is sinds kort lid. Ze traint samen met andere kinderen. Ook discipline is een belangrijk onderdeel van de trai-ning. Jennifer was ongelooflijk blij toen ze haar eigen bastón mocht maken. Een symbool voor de enorme veerkracht en trots van de inheemse bevolking van Colombia. ■ TDB

Thomas

DOSSIER CAMPAgNE 2016: MET EEN LEVEN SPEEL JE NIET

8

RUBRIEKBELgIË IN ACTIE

In Colombia woedt sinds de jaren ’50 een gewapend conflict tussen verschil-lende partijen. In 2012 startte de rege-ring vredesonderhandelingen. Nu groeit de hoop dat er een vredesakkoord wordt bereikt. Een staakt-het-vuren door alle partijen is een funda-

mentele voorwaarde voor vrede in Colombia. Maar dat

is niet voldoende. Aan de basis van het conflict ligt de

ongelijke verdeling van grond.

grond als voorwaarde voor vrede

Om vrede te bereiken, moet die ongelijke verdeling

van grond worden aangepakt. Daarbij is het belangrijk

dat de gemeenschappen op het platteland betrok-

ken worden. gevreesd wordt dat een vredesakkoord

zonder hun inbreng vooral gunstig zal zijn voor bui-

tenlandse investeerders. Want zodra er vrede is, kun-

nen zij gemakkelijker aan mijnbouw doen of grote

projecten opzetten.

Zo’n akkoord zal tot nieuwe conflicten leiden. Want

boeren in Colombia dreigen zo nog meer grond te

verliezen. Het is belangrijk dat ze zelf kunnen beslissen

over wat er met hun grond gebeurt.

belgië als stichter van vrede

België kan bijdragen aan duurzame vrede in Colombia.

Wij vragen onze politici dan ook om:

1. te verzekeren dat Belgische bedrijven in Colombia

en import uit het land niet bijdragen tot mensen-

rechtenschending zoals het innemen van grond

met geweld;

2. het middenveld en mensenrechtenverdedigers in

Colombia de nodige ondersteuning en bescher-

ming te bieden als cruciale spelers in de opbouw

van vrede vanop het platteland;

3. aan te dringen op het recht van inheemse, boe-

ren- en afrogemeenschappen om op hun grond-

gebied te kunnen blijven wonen;

4. deze punten te verdedigen op het niveau van

de Europese Unie.

gelijke verdeling vangrond als bron van vrede

Nr. VOORNAAM ACHTERNAAM E-MAILADRES POSTCODE Ik wens de algemene nieuwsbrief van Broederlijk Delen te ontvangen

1 JA NEE

2 JA NEE

3 JA NEE

4 JA NEE

5 JA NEE

teken en verspreid de petitieU kan de gronden van de boeren in Colombia mee

beschermen. Teken onze petitie online op www.broe-

derlijkdelen.be/petitie-colombia. Of stuur onderstaand

formulier naar Broederlijk Delen – petitie Colombia,

Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel of petitie.colom-

bia@broederlijkdelen.be. U kan het petitieformulier

ook downloaden via www.broederlijkdelen.be/aan-

bod (zoekterm: petitie).

Zet ook vrienden, kennissen en familieleden aan de

petitie te ondertekenen. Want hoe meer handteke-

ningen we verzamelen, hoe meer druk we kunnen

zetten op onze regering. ■ SH

RUBRIEK

Met een leven speel je niethun grond is hun leven

hoe zou jij reageren als er op een dag een man in een keurig pak je komt vertellen dat je huis binnenkort plaats moet maken voor een industrieterrein?

In Colombia is het de dagelijkse realiteit.

Gewapende groepen en grote bedrijven eisen

steeds meer grond op. Zelfs met geweld.

maar de Colombiaanse boeren

verzetten zich.

Help de boeren de touwtjes zelf in handen te nemen.

steun hun strijd met een gift op be12 0000 0000 9292.

www.broederlijkdelen.be

10

RUBRIEKBELgIË IN ACTIE

broederlijk fietsen

gunter: “Ik nam al twee keer deel aan Dwars door België, telkens op de koersfiets. Ik ben eerder een gelegenheidsfietser. Door me in te schrijven, raakte ik steeds meer gemotiveerd om in het weekend de fiets boven te halen.

Het is en blijft een uitdaging om in drie dagen 400 km af te leggen en bijna 4.000 hoogtemeters voor de kiezen te krijgen. Maar ik haalde elke keer de finish. Het bewijs dat het voor elke gemiddelde fietser een doenbare tocht is.”

Hilde: “Mijn man frank overtuigde me om eens deel te nemen aan Dwars door België. Ik vond het echt superleuk. Elke deelnemer krijgt van de organisatie een gps. Zo rijd je niet verloren en kun je de hele tocht op je eigen tempo fietsen.

Ik hou wel van klimmetjes. In Dwars door België krijg je die naar hartenlust voorgeschoteld. En wat is het dan mooi om, eenmaal boven, te genieten van prachtige panorama’s!”

frank: “Ik fietste al enkele keren mee op mijn moun-tainbike. En dat over een volledig offroadparcours. Het is een zware maar unieke tocht. En zoveel afwisseling: singletracks, landelijke baantjes, bossen, velden, steile beklimmingen en technische afdalingen, rotsen, … Een must voor elke mountainbiker.”

Deelnemen aan Dwars door België betekent ook 500

euro inzamelen voor de projecten van Broederlijk

Delen. In 2016 is dat voor de armste boeren in

Colombia. frank en Hilde: “Dat lijkt een grote berg waar je over moet. Maar het lukt wonderwel.” ■ HO

• 14 > 16 mei 2016 (Pinksterweekend): dwars door belgië van noord naar zuid vertrekt in Meersel-Dreef

bij Hoogstraten en eindigt na drie dagen in het pittoreske Torgny.

• 21 > 23 mei 2016: dwars door belgië van West naar oost start in De Panne. Na drie dagen finishen

we op de Botrange in de Hoge Venen.

Inschrijven en meer info via www.dwarsdoorbelgie.be of heleen.osaer@broederlijkdelen.be

Zondagochtend. ergens in België. Zonnig weer. Wel een guur windje. Drie fietsers rijden broederlijk naast elkaar op een landelijk baantje. Op hun fietstruitje prijkt het logo van Broederlijk Delen. Ze houden even halt voor een praatje. “Wij zijn Gunter, Hilde en Frank. We houden van tochten waar solidariteit en sportiviteit samengaan”.

Congo in de kijkerCongo ligt Broederlijk Delen na aan het hart. Wist u dat de organisatie in 1961 is opgericht naar aanleiding van de hon-gersnood in de provincie kasaï? Vandaag werkt Broederlijk Delen met een aantal lokale organisaties aan het verbete-ren van de levensomstandigheden van boerenfamilies.

landbouwmogelijkheden onbenut

Want Congo heeft een gunstig klimaat. Er is voldoende

landbouwgrond, mankracht en water. Maar een goed

landbouwbeleid ontbreekt. Boeren hebben geen toe-

gang tot zaaigoed, meststoffen of krediet. Door de

erbarmelijke staat van de wegen zijn markten onbe-

reikbaar. En op steun van de overheid hoeven ze niet

te rekenen.

presidentsverkiezingen: een nieuwe start?

In november 2016 vinden normaal presidentsverkie-

zingen plaats in Congo. President Joseph kabila moet

volgens de grondwet aftreden na deze verkiezingen.

Maar het is onzeker of hij de macht zal afstaan.

Het thema is dit jaar dan ook een belangrijk onder-

deel in ons politiek werk. We vragen de Belgische en

Europese overheden om zich openlijk te positioneren

tegen een derde mandaat van kabila. En de organisatie

van eerlijke verkiezingen te ondersteunen.

altijd al meer willen weten over Congo?

2016 is dus een cruciaal jaar voor Congo. U kan het

tweede grootste land van Afrika (her)ontdekken tij-

dens vier infoavonden. Deze zoomen telkens in op een

ander actueel thema. Op een toegankelijke manier,

met foto’s en audiovisueel materiaal.

programma

12 april SameNleVING & pOlItIekMet o.m. Zana Etambala (koninklijk Museum voor Midden-

Afrika) en katrien Pype (kULeuven)

19 april eCONOmIe & ONtWIkkelINGMet o.m. Stefaan Marysse (Universiteit Antwerpen) en Sara geenen (Universiteit Antwerpen)

26 april OOrlOG & VreDeMet o.m. koen Vlassenroot (Universiteit gent) en Johan Swinnen (ereambassadeur)

3 mei kUNSt & CUltUUr (aansluitend optreden van leki) Met o.m. Paul kerstens (koninklijke Vlaamse Schouwburg) en karoline kamosi (zangeres Leki)

BELgIË IN ACTIE

De avonden gaan door aan de Universiteit Antwerpen (Lange Sint-Annastraat 7, 2000 Antwerpen) van 19.00 u. tot 21.00 u. (optreden Leki tot 22.00 u.). Moderator is journalist guy Poppe.

meer info en insChrijving: greet.dewulf@broederlijkdelen.be. Het volledige programma kan u bekijken via

www.broederlijkdelen.be/congo.

Congo voor beginners is een initiatief van Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen, in samenwerking met het Instituut voor

Ontwikkelingsbeleid en -beheer (IOB) en de Universitaire Stichting voor Ontwikkelingssamenwerking (USOS).11

CONGOVOOR BEGINNERS12 APRIL samenleving&politiek19 APRIL economie&ontwikkeling26 APRIL oorlog&vrede3 MEI kunst&cultuur•aansluitendoptredenvanLeki

19.00 u. › 21.00 u.UniversiteitAntwerpen

LangeSint-Annastraat7,2000Antwerpen

EeninitiatiefvanBroederlijkDelenenPaxChristiVlaanderen

GRATIS

12

Aan het woord is Anthony De Proft. Hij was een van de

tien vrijwilligers die begin december met Broederlijk

Delen naar Parijs trok. Daar nam hij deel aan een

vijfdaagse conferentie aan de zijlijn van de COP21,

de 21e klimaatconferentie van de Verenigde Naties.

De Straat Op VOOr eeN Sterk akkOOrD

“Op regelmatige tijdstippen werden we door waarne-mers en lobbyisten gebrieft over de stand van zaken in ‘Le Bourget’, de plaats waar de COP plaatsvond. We volgden verschillende lezingen. En we trokken de straten op. Om via geotags de woorden ‘Climate Justice Peace’ te vormen op de satellietkaart van Parijs. Of om samen met meer dan 20.000 anderen, gehuld in het rood, een mensenketting te vormen. Een symbolische rode lijn, om aan te geven dat er geen grenzen over-schreden mogen worden bij dit akkoord.”

In de weken voor de onderhandelingen kwamen

wereldwijd naar schattig 700.000 mensen op straat

om hun stem te laten horen. Dat die mobilisatie niet

voor niets is geweest, blijkt uit het bereikte klimaat-

akkoord. De druk van het volk is daarin duidelijk

merkbaar.

eeN HIStOrISCH akkOOrD

Voor het eerst in de geschiedenis is men erin geslaagd

195 landen op één lijn te krijgen. Elk land verbindt zich

ertoe maximaal twee graden opwarming te bereiken.

De wil is er om zelfs te streven naar anderhalve graad.

We ZIjN NIet te StOppeN

“Maar we kunnen en mogen niet verbergen dat het akkoord niet genoeg is. We missen bijvoorbeeld men-senrechten, gendergelijkheid en voedselsoevereiniteit in de kerntekst. Maar de verbondenheid tussen de klimaatactivisten in België, in Parijs en elders was ongezien en hartverwarmend. Ik voelde een sterke

mensen op straat dwingen sterk klimaat-akkoord af”Wat me het meest geraakt heeft in parijs en mij nu ook nog moed geeft, was de sterke verbondenheid van het internationaal maatschappelijk middenveld. Die zet met actievoeren en lobbywerk al jaren druk op de ketel. Zonder deze sterke beweging zouden we in parijs nooit zo ver gekomen zijn!”

BELgIË IN ACTIE

mondiale beweging. Eentje die groeit. Eentje die uit-schreeuwt dat ze niet te stoppen is. Want een andere wereld is mogelijk. COP21 is niet het einde. Maar het begin!” ■ ADP

Anthony De Proft in Parijs, tijdens een vijfdaagse conferentie

naar aanleiding van de klimaattop. Deze werd georganiseerd

door CIDSE, de koepel van kathoeliek ontwikkelingsorganisa-

ties waartoe ook Broederlijk Delen behoort.

13

RUBRIEK

met de smartpHone de boer op

HOE ZOU HET NOg ZIJN IN OEgANDA?

afsrt, Agency for Sustainable Rural Transformation, is een Oegandese

organisatie waar Broederlijk Delen mee samenwerkt. AfSRT geeft boeren

en boerencoöperaties training over landbouwtechnieken die hen moeten

helpen om duurzamer en efficiënter te produceren. Met respect voor

mens en milieu.

Leonard en Angela van AfSRT zijn

nu op pad om de resultaten van hun

werk bij de boeren te verzamelen.

Sinds oktober 2015 doen ze hun

monitoring op het terrein met smart-

phones. In Afrika? Op het platteland?

Jazeker! Na training en begeleiding

door Broederlijk Delen konden ze

daar snel mee uit te voeten.

Vroeger gingen Leonard en Angela

het veld in met papieren enquê-

tes. Daarna moesten ze alle ant-

woorden in de computer invoeren.

Dat kostte veel tijd, waardoor de

formulieren soms lang bleven lig-

gen… Dankzij het gebruik van de

smartphone is dat werk nu niet

meer nodig. Antwoorden worden

direct verwerkt en geanalyseerd,

een grote sprong voorwaarts! “We kunnen het werk van onze part-nerorganisaties en de resultaten bij de boeren nu veel gemakkelij-ker opvolgen en analyseren”, zegt

gerrit Matton. gerrit werkt voor

Broederlijk Delen in Oeganda.

■ MW

kaartje van Abongomola in Noord- ▼

Oeganda. De oranje bolletjes geven aan

welke boeren en

coöperaties geïn-

terviewd werden.

Entebbe

0 km 200

KAMPALA

AruaGulu

Moroto

Mbarara

FortPortal

MasindiSoroti

Jinja

EntebbeMasaka

Kagera

Mbale

TAN

ZANIA

C O N G O

meer

O E G A N D A

Victoria-

Albertmeer

Nijl

ZUID-SOEDAN

RWANDA

KENIA

AFRIKA

OEGANDA

© CARTO uitgeverij

14

Zoek onderstaande woorden in het diagram. De overgebleven letters vormen een zin. Stuur die zin vóór 30 april 2016 naar verdraaid@broederlijkdelen.be of Verdraaid, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel. en maak kans op een van de vijf pakketten met producten uit Colombia.De producten, waaronder een zakje quinoa en een blok zeep, zijn van fundecima. fundecima

is een boerenorganisatie actief in het departement Cauca, Colombia. In haar werk staat landbouw

mét aandacht voor het milieu centraal. fundecima is lid van Red Cauca por la Vida y los Derechos

Humanos, een mensenrechtenorganisatie waarmee Broederlijk Delen samenwerkt.

PRIJSPUZZEL

woordzoeker

k C k l I m a a t m a r S G r B O t p p N

O D O D e N I l p I C S I D e G I a r t W

F a I m G e V e C H t e N W r e H O N e B

F G G e p l t e Z r e V O I t C G e r O S

I r S U H U B a S t O N e I S r D e e p p

e O V e e k t O O t D k r N a I l r O e D

S N V B k r j e r e e a e m S D e r t I N

t D r I l W r I r N D e m e k N t I e e O

O N e r I a t I l I m a r a p I t H Z G a

p O D U m a N a l e r p m D e I k N N D e

r r e D a G N O G l G p V F e j e O O O r

e G S N a D S e I t a N I m I r C S I D V

F W a a t S Y m B O O l O l G r S t e U N

F U k l a N D B O U W t e C H N I e k e N

O O k e k a B I l a a G m I j N B O U W e

t B O t k F a r C V r I e N D S C H a p D

H D O t O e I N m e N S e N r e C H t e N

C N r a O C G I D r a a V D j I r t S O l

a a D l r S I N e Z j I r r e V r e D e O

l l m p D I e H G I D r a a V t H C e r B

S I D e O G I a a Z a S p I r I t U e e l

VERZET • gRIEkENLAND • gROND • SOLIDARITEIT • WERELDkAMP • gRENZEN • kOffIESTOP • PLATTELAND • gEVECHTEN • BEWONDERINg • STEUN • SLACHTOffER • RECHTVAARDIgHEID • VREDE • gUERRILLALEIDER • URIBE • fARC • MENSENRECHTEN • STRIJDVAARDIg • PARAMILITAIREN • gEMEENSCHAP • SPIRITUEEL • BASTON • SyMBOOL • DISCIPLINE • ONgELIJkHEID • LAAg • VREDESAkkOORD • INVESTEERDERS • PETITIE • SPORTIEf • BOEREN • CONgO • LANDBOUWgROND • ZAAIgOED • PRESIDENT • kABILA • PROgRAMMA • kLIMAATAkkOORD • gENDERgELIJkHEID • LANDBOUWTECHNIEkEN • COMPUTER • VERRIJZENIS • VRIENDSCHAP • MIJNBOUW • DIS-CRIMINATIE • kLIMAATMARS

15

INSPIRATIE

broederlijk delen

Broederlijk Delen is een Vlaamse orga-nisatie voor ontwikkelingssamenwer-king. Ze zet zich in voor een waardig leven voor gemeenschappen op het platteland in Afrika en Latijns-Amerika.Broederlijk Delen streeft naar een duur-zame wereld zonder ongelijkheid.

steun broederlijk delen met een gift op iban be12 0000 0000 9292. giften zijn fiscaal aftrekbaar vanaf 40 euro per jaar. Meer info op www.broederlijkdelen.be

ben je verhuisd of wens je verdraaid elektronisch te ontvangen? mail dan naar verdraaid@broederlijkdelen.be

Contact Huidevettersstraat 165, 1000 Brusseltel. 02 502 57 00, fax. 02 502 81 01verdraaid@broederlijkdelen.be

Werkten mee aan dit nummer gert-Jan Bakx, karel Ceule, Thomas De Boever, karen Delvoye, Anthony De Proft, Ann fransen, Terri grootjans, Sanne Henderyckx, Tine Hens, Michelle Hendrickx, Annelien Heirman, Zynke Huysmans, Nadia Nsayi, Heleen Osaer, Han-nelore Smits, Maaike Spanhove, Emmanuel Van Lierde en Marleen Willemsen.

grafische vormgevingMarine De keyzer

Wettelijk depotnummer D/2016/5.556/0

foto’sfotoarchief Broederlijk Delen, Thomas De Boever, Anthony De Proft, Rudy Lemmens en Hannelore Smits.

verantwoordelijke uitgever Lieve HerijgersHuidevettersstraat 1651000 Brussel

drukkerijImpressa, gedrukt op gerecycleerd fSC-papier. De folie is 100% biologisch afbreekbaar.

De paSSIe

Op 19 maart 2016, een week voor

Pasen, ontvangt Ieper de tweede editie

van De Passie. Dit multimediaal event

vertelt op een hedendaagse manier

over de laatste dagen van het leven

van Jezus, de kruisdood en de gebeurte-

nissen na de verrijzenis. Maar De Passie

is ook een verhaal over vriendschap en

verraad, over hoop en pijn, over opof-

fering en idealisme, over liefde en dood.

Heel wat bekende Vlamingen, waar-

onder koen Vijverman, Matthias Sercu

en Bob De Moor werken mee aan deze

productie.

Broederlijk Delen ondersteunt dit ini-

tiatief en nodigt al zijn vrijwilligers en

sympathisanten uit om op 19 maart af

te zakken naar Ieper. Vanuit diverse

grote steden in Vlaanderen worden er

speciale bussen ingelegd richting Ieper.

Meer info hierover op www.depassie.be.

Toegang tot dit openluchtspektakel is gratis.

Verrijzen is een werkwoord.Verrijzen is doorheen het lijdenopnieuw tot leven komen.

Verrijzen is opstaan, is bevrijding, is toekomst.

Verrijzen is Celia, Deyanira, Fannyen hun gemeenschappendie de touwtjes in handen nemen.Ze gaan hun weg ondanks de macht van het geld.

Verrijzen is geloven in de liefde,in solidariteit,in vrede voor iedereen.

Uit: Brochure liturgie en spiritualiteit van Broederlijk Delen, vasten 2016

16

groeten Uit perUWie Michelle Hendrickx

verbleef 19 dagen in Peru

om als vrijwilliger van Broederlijk Delen deel te nemen aan een interna-

tionale jongerenbijeenkomst over mijnbouw.

Met een groep van 15 jongeren uit Colombia, Bolivia, guatemala en België

bezoeken we Espinar. Een provincie die een mijnbouwgeschiedenis van

30 jaar met zich meedraagt.

We zijn ontsteld over het effect hiervan op mens en natuur. We horen

verhalen over conflict, kwaadheid en verdriet. En zien verlaten dorpen,

zieke mensen en dieren, en volledig leeggeroofde grond. Maar ook: spik-

splinternieuwe sites die aangeven dat het einde nog lang niet in zicht is.

Tijdens de bijeenkomst worden

vele problemen aangekaart.

Maar er is ook veel optimisme

en positieve energie. De jonge-

ren putten duidelijk kracht uit

het idee dat ze niet alleen staan

in hun strijd.

Ook wij komen op straat voor

het klimaat. Op de dag dat

de klimaatmars in Parijs oor-

spronkelijk gepland stond. We

bedenken slogans, maken

spandoeken en laten van ons

horen. De betoging werd de

perfecte afsluiter van een

intense ervaring. “It’s all the

same fight.”

Onze internationale groep wordt

in Apurímac vervolledigd door een

grote groep Peruvianen uit de ver-

schillende mijnbouwregio’s van het

land. Met een honderdtal jongeren

reflecteren, debatteren en fanta-

seren we over thema’s als milieu,

cultuur, migratie, solidariteit, discri-

minatie en de kracht van jongeren.