tyt - test okul · 2020. 3. 28. · felsefe, bilimlerin sonuçlarına dayanarak açıkla-ma getiren...

15
FELSEFE TYT SORU KİTABI

Upload: others

Post on 23-Oct-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • FELSEFETYT

    SORU KİTABI

  • 2

    Üniversite Hazırlık Soru Kitabı TYT Felsefe

    OL00-SS.02SKT04

    978-605-2175-83-5

    Muhammet Ali Dehmen

    Halit Ertan

    TestOfis

    Testokul Dizgi ve Grafik Servisi

    Nilgün Aydoğan

    Mehmet Çetiner

    Ertem Basım / Başkent Organize Sanayi Bölgesi 22. Cadde No: 6 Malıköy-Temelli / Ankara Tlf: (0312) 640 16 23

    0 212 275 00 35 www.testokul.com - [email protected]ülbahar Mah. Cemal Sururi Sk. No:15/E Halim Meriç İş Merkezi Kat: 9 Mecidiyeköy - İST.

    Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre her hakkı Eksen Yayıncılık ve Eğitim Malz. San. Tic. AŞ.’ye aittir. Eksen Yayıncılık’tan yazılı izin alınmadan kitabın herhangi bir şekilde kısmen veya tamamen çoğaltılması, basım ve yayımı hâlinde gerekli yasal mevzuat uygulanır.

    ürün adı

    ürün no

    isbn

    yazar

    katkıda bulunanlar

    video çözümler

    dizgi-mizanpaj

    yayın yönetmeni

    yayın editörü

    baskı

    iletişim

    copyright

    JENERİK

  • Öncelikle tüm samimiyetimizle hepinize içten bir Merhaba,

    Farklı ve olabilecek en güncel şekilde hazırlanmış yepyeni BİR soru kitabıyla karşınızdayız. Sınav sisteminde

    yaşanan değişimi, müfredatı ve yeni yaklaşımları tamamıyla özümsemiş bir ekibin elinden çıkan bu soru

    kitabının farklılığını ve artı yönlerini, kitabı biraz incelediğinizde herkes gibi sizin de hissedeceğinizden

    eminiz.

    “Yeni Sisteme Yeni BİR Soru Kitabı” sloganıyla sunmaktan kıvanç duyduğumuz yeni kitabımızı size ve tüm

    eğitim dünyasına anlatmak istiyoruz. Kitabımızın ilk olarak üç önemli özelliği var:

    1. Bilgilendiren: Kitabımızdaki her ünitenin en başında o üniteyle ilgili hem hazırlık sürecini kolaylaştıran başlangıç yazısı hem de testlere başlamadan önce muhtemel eksik noktaları tamamlayacak özet bir anlatım

    yer alıyor. Kısaca kitaplarımız ilk iş “Bilgilendiriyor”.

    2. İnteraktif: Kitaplarımız sadece kağıda basılı sorulardan oluşmuyor. Bu kitaplarda yer alan tüm soruların video çözümleri ve Bulut Okuma ile kolayca değerlendirilen bir veri tabanı var. Üstelik her üniteyi

    ve dolayısıyla her testi çözmeyi hedefliyor. Çözen ve çözdüğünü belirtenlere sosyal medya hesaplarımızla

    destek olmak da bizden. Kısacası bu kitaplar sözde değil, özde “İnteraktif”.

    3. Realist: Kitaplarımıza olan güvenimizi belki de en çok bu özelliği sağlıyor kitaplarımızın. Realist yani gerçekçi olması. Sınav sistemlerindeki değişim, ÖSYM’nin yeni soru stilleri oluşturması ve hayatın her

    alanının bir soru olarak karşımıza çıkabilme ihtimali bu kitabın temel dayanaklarından biri. Kısaca gerçek

    ve güncel bir sınav hazırlığı yapmak için “Realist”.

    Bilgilendiren, İnteraktif ve Realist sıfatlarının ilk harfleriyle oluşturduğumuz BİR kitabımız sadece bir

    test kitabı değil. Çözülen her soruyla üniversite hedefine adım adım yaklaşılırken aynı zamanda her bir

    sayfada hayatın içinden bir şeylerle karşılaşacağınızın garantisini veriyoruz. Çünkü kitabı incelediğinizde

    göreceksiniz ki, çevirdiğiniz her sayfada kimi zaman bir tecrübe paylaşımı, kimi zaman bir özlü söz, ya da

    bazen hani olur ya, zorlanılacağı belli olan bir soru için ipucu, bazen de bir hikâye ile kitabımızla karşılaşan

    herkese seslenebilen bir özelliğimiz var.

    Kitabımızdaki soruların video çözümlerine Bulut Okuma uygulamasının yanı sıra web sitemizdeki

    öğrencilere özel menüsünden ulaşabilirsiniz.

    Biz, güzel bir kitap oluşturduğumuza ve kitabımızın onu kullanan herkesin dünyasında küçük de olsa bir

    değişim gerçekleştirebileceğine inanıyoruz. Biliyoruz ki inanmak çok şeydir...

    Saygıdeğer Öğretmenlerimiz ve Sevgili Öğrenci Arkadaşlarımız,

    GİRİŞ

    3

  • 4

    TANITIM

    8

    FELSEFEYİ TANIMA

    59ünitesinde toplam

    #testokulgençlerinya

    nında #başarınıpay

    laş

    soruçözeceğim

    çözüyorum

    çözdüm

    @te

    stok

    ul

    HEDEF

    ÜNİTE

    PLAN

    çözü

    lece

    k so

    ru sa

    yısı Özet Test 01 Test 02 Test 03 Test 04 Test 05 Test 06 Toplam

    – 10 10 10 10 9 10 59

    FELSEFEYİ TANIMA

    FELSEFEYİ TANIMA1

    9

    ÖZET FELSEFEYİ TANIMA

    Düşünmenin Önemi Ve Gerekliliği

    Düşünmek insanın bir yetisi, zorunlu bir yaşam koşuludur. İnsan dediğimiz zaman öncelikle “düşünen varlık”ı anlarız. İnsan yaşamının bir yüzü eylemiyse öteki yüzü, eylemin öncesinde yer alan düşüncedir. Düşünmenin pek çok türü vardır: Yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme, yansıtıcı düşünme, analitik düşünme, yakınsak düşünme, ıraksal düşünme bunlardan bir kısmıdır.

    Düşünme eyleminin ürünü, düşüncedir. Bu ise dil aracılığıyla olur. Bu bakımdan düşüncenin dil ile sıkı bir ilişkisi vardır.

    Felsefeyi Tanıma

    Felsefe, insanın içinde bulunduğu varlık âlemini anlama ve açıklama çabasının ürünüdür. Aklı ve mantığı referans alan bütüncül bir açıklama tarzıdır. Felsefe yapmak, varlığa ilişkin sistemli ve tutarlı bilgiler üret-mektir.

    Felsefe Terimi

    Felsefe, etimolojik olarak Yunanca “seviyorum”, “ardından gidiyorum”, “arıyorum” gibi anlamlara gelen “phi-leo” sözcüğü ve “bilgi”, “bilgelik” anlamlarına gelen “sophia” sözcüğünün birleşiminden oluşan bir sözcüktür ve felsefenin sözcük anlamı, “bilgelik sevgisi” ya da “bilgi sevgisi”dir.

    Felsefe Tanımları

    Felsefe tarihine bakıldığında, hemen her filozofun kendince felsefe tanımlaması yaptığı görülür. Felsefenin problem alanının genişliği bu durumun başlıca nedenidir.

    Felsefi Düşüncenin Ortaya Çıkışı

    Felsefi düşünüşün tarihsel arka planına bakıldığında, Doğu medeniyetlerinin izlerini görmek mümkündür. Her ne kadar MÖ. 6. yüzyılda Antik Yunan medeniyetinde sistemli hale geldiği belirtilse de Doğu toplumla-rının ahlak, siyaset, hukuk gibi alanlarda ürettiği bilgiler göz ardı edilemez. Çin, İran, Sümer, Hint, Babil gibi uygarlıkların bilgi birikimi felsefi düşünüşün temelini oluşturmaktadır.

    Felsefi Düşüncenin Özellikleri

    Felsefi düşüncenin başlıca özellikleri şunlardır: Evrensel olma, sorgulama, merak etme, şüphe duyma, hay-ret etme, yığılımlı ilerleme, eleştirel olma, refleksif olma, rasyonel olma, sistemli olma ve tutarlı olma.

    Felsefi düşüncenin refleksif olması “düşünce üzerine düşünülmesi” anlamındadır. Filozoflar ikinci dereceden bir bilme tarzı olarak düşünceler üzerinden yeni düşünceler üreten insanlardır.

    Felsefi Soruların Niteliği

    Felsefe soruları, günlük hayatta sorduğumuz sorulardan ya da bilimin sorularından oldukça farklı nitelikte-dir. “Bilgelik sevgisi” anlamındaki felsefenin, varlığın ve yaşamın özüne yönelik bir ilgisi olduğu için soruları da derin ve zor sorulardır.

    Felsefenin Bireysel Ve Toplumsal İşlevleri

    Felsefenin hem bireysel hem de toplumsal bakımdan pek çok kazanımları bulunmaktadır. Bunların başlı-caları şöyledir: Ön yargılardan uzak olmayı sağlama, kişinin kendini tanımasını sağlama, çok yönlü bakış kazandırma, olaylara rasyonel bakmayı sağlama, bilgi toplumu olmayı sağlama, demokrasi kültürü kazan-dırma, bilimlerin gelişimini sağlama, farklı toplulukların bir arada yaşamasını sağlama vb.

    10

    1. SE

    VİYE

    BİLGİ

    Test 01FELSEFENİN ANLAMI - 1

    Öz bilinç, insanın kendi iç hallerini, tercihlerini, kaynaklarını ve sezgilerini bilmek anlamınagelir. Sorgulayıcı bilinç halidir. Bilginin nasıl elde edildiğinin ve edinileceğinin eleştirisini yapan zihindurumudur.

    1. İnsan diğer canlılardan farklı olarak bilgi edinmenin yanı sıra bilginin nasıl elde edileceğinin cevabını bulmaya ve tüm bunların eleştirisini yapmaya çalışır.

    İnsanın bu özeliği aşağıdaki kavramların hangi-siyle açıklanabilir?

    A) Bilinç B) İmgeleme

    C) Hayal kurma D) Akıl yürütme

    E) Öz bilinç

    2. İnsan, aklı sayesinde hem dünya hem de kendine dönük düşünebilmeye yetenekli bir varlıktır. İnsan, hazır bilgilerle dünyaya gelmediğinden, her şeyi bil- meye ihtiyaç duyar. Bu yapısından kaynaklanan bi- linmeyeni bilinir kılma isteği onu asla rahat bırak-maz. Bu nedenle dünyayı anlamak için pek çok soru sorar ve bunlara yanıtlar bulmak ister. Böylece var olan şeyler arasındaki ilişkileri, bağları bulmaya çalı-şır. İnsanın bu anlama, açıklama çabası olmasaydı ne olurdu? Bu durumda insanın, kendisini çevre-leyen gerçekliği anlaması, onunla ilişki kurması ve hatta yaşaması mümkün olabilir miydi? Tabi ki hayır!

    Bu parçada aşağıdakilerin hangisine vurgu yapıl-maktadır?

    A) İnsanın varlıkla ilgili hazır bilgilere sahip olması-na

    B) Düşünmenin önemi ve gerekliliğine

    C) İnsan yaşamının karmaşık ve anlaşılmaz olma-sına

    D) İnsanın gerçeklikle bağının olmamasına

    E) İnsanın bilme gücünün sınırlılığına

    3. Felsefe bireyin ne yapacağına ve neye inanacağına karar vermesi için yardımcı olur. İnsanlara çözüm-leyici ve değerlendirmeye yönelik bilinçli olarak yargıda bulunma ve bu yargıları ifade etme becerisi kazandırır.

    Buna göre felsefenin, aşağıdaki özelliklerden hangisini insana kazandırdığı söylenebilir?

    A) Tek yanlı düşünme

    B) Eleştirel düşünme

    C) Sembolik düşünme

    D) Yalın düşünme

    E) Sığ düşünme

    4. Felsefe, hikmet sevgisi anlamına gelmektedir. Hikmet ise tümel bir bilgidir, yani her şeyi kuşatan bilgidir. Bu, adeta temelinden çatısına kadar her şeyi içeren bir binaya benzemektedir. Bu binaya, hikmet binası adını da verebiliriz: Çünkü bunun içinde bilgi-ler mevcuttur. Her bilgi alanı, bu binanın içindeki bir oda gibidir. Odaların (bilgi alanlarının) hepsi de aynı çatı altındadır. İşte felsefe, bu çatıdan başka bir şey değildir.

    Parçadaki anlatımdan felsefeye ilişkin olarak aşağıdaki yargılardan hangisi ileri sürülebilir?

    A) Felsefe, varlığın ölçülebilir ve gözlenebilir yönüy-le ilgilenen araştırma faaliyetidir.

    B) Felsefe, bilimlerin sonuçlarına dayanarak açıkla-ma getiren düşünsel bir alandır.

    C) Felsefe, bütün bilgi alanlarını kendi kanatları altında toplayan en tümel bilgi alanıdır.

    D) Felsefe çağın sorunlarına çözüm arayan rasyo-nel bir faaliyettir.

    E) Felsefe düşünce üzerine düşünmeyi esas alan zihinsel bir alandır.

    5. Bilgi büyük bir güçtür, bilgelik ise bu gücün kullanıl-ması, uygulanması ve aktarılmasıdır. Bilge kişilerin en büyük özelliği çok şey bilmediklerini bilmeleridir. Çok şey bilmediğini fark eden kişi, uzun ve zahmetli olgunlaşma ve bilgelik yolculuğuna başlayabilir. Bu yolculuk bir noktaya varmakla da bitmeyecektir.

    Bu parçada bilge insanların aşağıdaki özellikler-den hangisine sahip oldukları vurgulanmakta-dır?

    A) Yeni bilgilere açık olma

    B) Dili etkin biçimde kullanma

    C) Güçlü bir belleğe sahip olma

    D) Toplumsal çevreyle uyumlu olma

    E) Elindeki bilgiyle yetinmeSoru Soru Soru

    C E

    V A

    P L

    A R

    Num

    ara AD SOYAD

    0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

    2

    3

    4

    5

    A B C D E

    6

    7

    8

    9

    10

    A B C D E

    11

    12

    13

    14

    15

    A B C D E

    101345

    11

    6. Hiçbir düşünce sürekli yükselişte olan bir çizgide gelişmez. Düşünceler birbirleri ile çatışır, birleşir, bir-birini çürütür bazen daha da güçlenerek ilerler. İşte bu bitmez tükenmez çatışma ile düşünce zenginliği oluşur ve bu zenginlik de insanlık tarihine damgasını vurur.

    Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi-ne ulaşılır?

    A) Düşünceler sürekli ve olumlu bir yönde ilerleme gösterirler.

    B) Düşüncelerin gelişmesini sağlayan kendi iç tutarlılıklarıdır.

    C) Zıtlıklar düşüncelerin gelişmesinde olumsuz bir rol oynarlar.

    D) Düşüncelerin karşıtlarıyla mücadelesi onlara yeni ufuklar açar.

    E) Aynı nitelikteki düşünceler gelişmenin en önemli kaynağıdır.

    7. Bilimden sanata, siyasetten ahlaka hemen hemen her şey felsefenin konusudur. Bu nedenle her felsefe tanımı, tanımı yapan filozofun felsefi düşüncelerinin özeti olarak görülebilir.

    Bu parçadaki açıklama felsefeyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisini doğrulamaktadır?

    A) Felsefenin herkesçe geçerli olabilecek bir tanımı yoktur.

    B) Felsefe varlığın sadece bir bölümüyle ilgili bir sorgulamayı içerir.

    C) Felsefeye yüklenen anlamlar tüm filozoflarda aynıdır.

    D) Felsefenin tanımı filozofların düşüncelerinden bağımsızdır.

    E) Felsefenin konusu bilimlerin araştırma alanlarıy-la sınırlıdır.

    8. Hilmi Ziya Ülken felsefeyi tanımlarken, “İnsanın var-lık hakkındaki düşüncesi ve bu düşünce üzerindeki düşüncesidir” demiştir.

    Hilmi Ziya Ülken’in bu ifadesi felsefenin hangi özelliğine vurgu yapmaktadır?

    A) Sistemli olma B) Subjektif olma

    C) Refleksif olma D) Evrensel olma

    E) Birleştirici olma

    9. Felsefe nedir? sorusuna:

    Aristoteles, “İlkeler ya da ilk nedenler bilimidir.”

    Campanella. “Eleştiridir.”

    Farabi, “Var olmaları bakımından varlıkların bilinme-sidir.” şeklinde cevap vermişlerdir.

    Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

    A) Felsefenin standart bir tanımı yoktur.

    B) Felsefe sürekli yolda olmaktır.

    C) Felsefenin sorularının cevapları yoktur.

    D) Felsefede önemli olan soru sormaktır.

    E) Felsefenin açıklamaları kendi içinde tutarlıdır.

    10. Bilge insan sözlere değil eylemlere önem verir. Uygulanamayan hiçbir sözün kıymeti olmadığını bilir. O, sadece yolu bilen değil aynı zamanda yolda yürüyendir. Bu yolda yürürken de kimseye bağımlı değildir.

    Bu parçaya göre aşağıdaki özelliklerin hangisi bilge insanda bulunmaz?

    A) Sözleriyle davranışları arasında tutarlılık bulun-ma

    B) Bilgiyi davranışlara dönüştürme

    C) Yaşamla ilgili bağımsız düşünceler oluşturma

    D) Bilgiyi eylem alanından bağımsız olarak değer-lendirme

    E) Bilginin hem teorik hem de pratik yönüne değer verme

    Özetin ardından korkmadan soru

    çözmek isteyenlere, 1. Seviye Bir Test

    Test sorusundan başka bir şey de olsa keşke, diyenlere

    Bir Bilgi

    Ünite başında hızlıca öğrenmek isteyenlere

    Önce Bir Özet

    Çözdüğüm testleri takip etmeliyim

    ve herkesle paylaşmalıyım

    diyenlereBir Plan

  • 5

    20 BİLGİ

    GENE

    L

    Felsefi düşünce, hakikate varmayı amaçlayan ve bu amaç doğrultusunda sistemli bir şekilde sorularsoran sorgulayıcı bir özelliktedir.

    Test 061. Aristoteles’e göre bütün insanlar doğal olarak bil-

    mek isterler, insanların görme ve işitme duyularını kullanmaktan aldığı zevk bunun en büyük kanıtıdır. Yaşamı tanımayı istemek ve onu anlamaya çalışmak insanın en temel yönelimidir. İşte felsefi düşünce böyle bir yönelimle ortaya çıkmaktadır.

    Bu parçada felsefi düşüncenin hangi özelliği vurgulanmaktadır?

    A) Düşüncenin kendine yönelmesiyle ortaya çıkma

    B) Akıl yürütme kurallarına uygun biçimde oluştu-rulma

    C) Evrensel konularla ilgili çıkarımlardan oluşma

    D) Merakı gidermeye yönelik oluşturulma

    E) Zamanla farklı konulara yönelme

    2. Dünyaya, hayata alışmış insanlara her şey sıradan gelir. Fakat çocuklar her gördüklerini büyük bir şaş-kınlıkla duyumlar. Filozoflar da böyledir. Hatta bu yüzden sıklıkla çocuğa benzetilirler.

    Filozofun çocukla ortak olan yönü aşağıdakilerin hangisinde gösterilmiştir?

    A) Varlığa merak ve hayretle yönelme

    B) Var olan durumu abartma

    C) Getirilen açıklamaları olduğu gibi kabul etme

    D) Sistemli ve tutarlı açıklamalar getirme

    E) Karşılaştığı sorundan kaçma

    3. Felsefi düşüncenin “refleksif olma” özelliğini aşa-ğıdaki ifadelerden hangisi karşılamaktadır?

    A) Olması gerekeni açıklama

    B) Kişisel değer yargısı taşıma

    C) Birleştirici ve bütünleştirici olma

    D) Belli bir düşünce üzerine düşünme

    E) Tüm insanları ilgilendiren konulara yönelik olma

    4. İnsan yaşamını ilgilendiren her şey hakkında akıl yürütüp bunları felsefi problem konusu yapabilen filozof, doğru olduğunu bildiğimiz ya da böyle oldu-ğuna inandığımız her şeyi sorgulayabilir; insanın, Tanrı’nın, dinin, dış dünyanın varoluşuyla, bilginin kaynağı ve sınırlarıyla, bilimle, sanatla ve daha birçok konuyla ilgili sorular sorabilir. Filozof, sadece soru sormakla yetinmez; yaratıcı bir düşünüş, eleşti-rici ve sorgulayıcı bir tavır ve bakış açısıyla bu soru-lara yanıtlar arar. Felsefe ile uğraşan ve fikirlerini tutarlı, temelli, mantıklı bir biçimde ortaya koyabilen ve bunları yaparken de her türlü eleştiriyi ve yargı-lamayı göze alabilen, bunun yanında fikirlerine karşı oluşabilecek muhalefetleri de mantık çerçevesinde yumuşatabilecek insanlara “filozof” adı verilmiştir. Filozoflar, büyük sorumluluklarla yaşamaya uygun insanlardır; çünkü onlar, hissetmeden önce düşünür-ler.

    Bu parçadan hareketle filozoflarla ilgili aşağıda-kilerden hangisi söylenemez?

    A) Fikirlerine getirilen eleştirilere açık insanlardır.

    B) Varlığın her yönüyle ilgili düşünce üretebilen insanlardır.

    C) Fikirlerini sistemli ve tutarlı bir yapıya kavuşturan insanlardır.

    D) Eleştirel ve çok yönlü düşünebilen insanlardır.

    E) Araştırmalarını gözlenebilir ve ölçülebilir olgular-la sınırlayan insanlardır.

    5. Gerçekleri olduğu gibi tasavvur eden, hükümleri ona göre onaylayan ve ahlaklı bir şekilde hareket eden insanın bilgelik yolunda olduğu ve felsefenin buna fayda sağladığı söylenebilir. Yetkinliğe mutlak olarak erişildiğini ileri sürmek olanaklı olmadığı gibi bu iddi-ada bulunmak da bir cehalete yol açabilir.

    Bu görüşteki birinin felsefeyle ilgili aşağıdakile-rin hangisini savunması beklenir?

    A) Felsefe varlığın kesin bilgisine sahiptir.

    B) Felsefe bilgeliğe ulaşma çabasıdır.

    C) Felsefe var olana yönelik nesnel bir araştırmadır.

    D) Felsefe yaşamla ilgili teorik bir bilgidir.

    E) Felsefe yaşamı kolaylaştıran bilgiler bütünüdür.

    FELSEFEYİ TANIMA

    Soru Soru Soru

    C E

    V A

    P L

    A R

    Num

    ara AD SOYAD

    0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

    2

    3

    4

    5

    A B C D E

    6

    7

    8

    9

    10

    A B C D E

    11

    12

    13

    14

    15

    A B C D E

    101350

    21

    6. Filozof, mutlak doğruları bildiğini, onlara tam olarak ulaştığını iddia eden kimse değil aksine sürekli ola-rak bilgiyi arayan, ona ulaşmak isteyen kimsedir.

    Filozofun bu yönü felsefenin hangi özelliğiyle doğrudan ilişkilendirilebilir?

    A) Refleksif yapıda olma

    B) Yığılımlı olarak ilerleme

    C) Subjektif olma

    D) Bilgeliğe ulaşma çabasında olma

    E) Normatif yapıda olma

    7. Felsefe bireylere kendi dünya görüşleri yanında fark-lı dünya görüşleri olduğunu gösterir. Böylece bireye seçme ya da elindekini geliştirme olanağı sunar.

    Bu durum felsefenin hangi tür düşünmeyi içerdi-ğini göstermektedir?

    A) Sığ

    B) Tek yönlü

    C) Eleştirel

    D) Simgesel

    E) Yalın

    8. Karl Jaspers’e göre felsefe “yolda olmak”tır.

    Jaspers’in bu sözü aşağıdaki ifadelerden hangi-siyle paralellik göstermektedir?

    A) Felsefe öznel bir çalışma alanıdır.

    B) Felsefede olmuş bitmişlik yoktur.

    C) Felsefe varlığın özünü anlama çabasıdır.

    D) Felsefe bilimlerin temelinde bulunur.

    E) Felsefe olması gerekeni araştırır.

    9. Felsefi düşünceyi başlatan Yunanlı filozoflardan önce de felsefi etkinlikler yürütülmüştür. Hintli, İranlı, Çinli, Mezopotamyalı bilgelerce de hayat sorgulan-mış, varlık, bilgi ve değerler alanına yönelik birtakım fikirler oluşturulmuştur. Bununla birlikte bu çaba dağınık bilgiler hâlinde ve kişisel açıklamalarda kal-mıştır. Yunanlılar ve onun mirasçısı Avrupa, felsefe çabasını düzenli ve birikimli bir çalışmaya dönüştür-müştür.

    Bu parçada Yunanlı filozofların hangi özelliği vurgulanmaktadır?

    A) Doğu uygarlıklarının bilgilerini devralmaları

    B) Mitoslara dayalı açıklamalar getirmeleri

    C) Bilgiyi sistemli hâle getirmeleri

    D) Doğa üzerine gözlemler yapmaları

    E) Varlığın özünü araştırmaları

    10. Felsefe; bilgi veya bilgelik sevgisi anlamına gelirken filozof ise bilgeliği, bilgiyi seven, onu arayan ve ona ulaşmak isteyen kişi demektir. Ancak belirtmek gerekir ki bilgelik sözcüğü sadece kuru ve soyut bilgi anlamına değil, akıllıca davranmak, erdemli olmak, aşırılıklardan kaçınmak gibi anlamlara da gelmekte-dir.

    Parçadaki açıklamayla çelişen yargı aşağıdakile-rin hangisidir?

    A) Felsefe sadece kuramsal bilgi elde etmeyi amaç-lamaktadır.

    B) Filozof yaşamın anlam ve amacını arayan kişidir.

    C) Bilgelik ahlaklı yaşamın yollarını da içeren bir kavramdır.

    D) Filozof bilgiyi seven ve onu arayan kişidir.

    E) Felsefe akla dayalı bir düşünme alanıdır.

    12

    2. SE

    VİYE

    BİLGİ Felsefe, varlık hakkında düşünce ürettiği gibi, aynı zamanda düşünce üzerine de düşünen “refleksif” bir faaliyettir.

    Test 02FELSEFENİN ANLAMI - 2

    1. İnsan, yalnızca çevresini ve olup biteni algılama, kavrama, fark etme gücüne sahip değildir. Aynı zamanda kendisine dönük de bir kavrayışa ulaşabi-lir. Kendimizin farkındalığı, kendimize dışarıdan ve nesnel bir bakışla bakarak kendimizi nasıl gördüğü-müz ile ilgilidir. Etkili bir insan olmanın temeli olan kendi paradigmamızı, algı filtrelerimizi ya da zihinsel haritamızı incelememizi sağlar.

    Parçada sözü edilen “kendine dönük kavrayış” ifadesi ile aşağıdaki kavramların hangisine işaret edilmektedir?

    A) İrade B) Bilinç

    C) Hayal kurma D) Öz bilinç

    E) Vicdan

    2. Felsefenin ortaya çıkışından günümüze dek filozof-ların çok çeşitli konularla ilgilendikleri ve her birinin farklı yaklaşımlarla temellendirmeler yaptığı görülür. Filozofların problemleri ele alışları ve açıklamaların-daki farklılıklar nedeniyle de felsefeye farklı işlevler ve amaçlar yükledikleri söylenebilir.

    Bu durumun, aşağıdaki sonuçlardan hangisine yol açtığı söylenebilir?

    A) Felsefenin kesin sonuçlar veren bir disiplin olma-sına

    B) Birbirinden farklı felsefe tanımlarının ortaya çık-masına

    C) Filozofların belli konularda uzmanlaşmalarına

    D) Felsefenin bilimsel yöntemlerle varlığı açıklama-sına

    E) Felsefenin inancın yerini almasına

    3. Hakikat yolcusu, evreni ve insanı anlamaya çalışır-ken bilgeliği kucaklar. Hakikati arayış asla bitme-yecek bir arayıştır. Karl Jaspers “Felsefeyi felsefe yapan hakikati aramasıdır, ona sahip olması değil.” demiştir.

    Parçadaki anlatım, felsefenin hangi özelliğini temellendirmektedir?

    A) Kişisel değer yargısı taşıması

    B) Var olandan hareketle olması gerekene yönel-mesi

    C) Sürekli sorgulama hâlinde olması

    D) Düşünce üzerine düşünmesi

    E) Birikimli olarak ilerlemesi

    4. Felsefe varlığa anlam verirken, yaşanan gerçeği bilmek durumundadır. Bu nedenle felsefe bilimin araştırmalarına ve elde ettiği sonuçlara kayıtsız kalamaz. Ancak felsefe sadece nasılı bilmekle kal-maz, aslında nasılı, esas amaç olan “niçini bilmek” için kullanır. Niçinin cevabı “hakikat” tir. Bilimsel bilgi felsefenin bu yolda kullandığı araçlardan birisidir. Bilimsel bilginin sınırları olduğu için hakikati sadece onunla bilmek bilimsel bilginin sınırlarına mahkûm olmak olacağından, felsefe diğer bilgi türlerini de kul-lanır. Bilimsel bilginin hakikat karşısındaki eksikliğini felsefe tamamlatır.

    Parçadan çıkarılacak en kapsamlı yargı aşağıda-kilerin hangisidir?

    A) Felsefi açıklamaların temelinde bilimsel yargılar bulunur.

    B) Felsefe, tüm olup bitenlerin esasını bilmeyi amaçlar.

    C) Felsefi açıklamalar bilimsel araştırmaların yönü-nü belirler.

    D) Felsefi sorgulamanın sınırlarını bilimsel bilginin sınırları belirler.

    E) Hakikate ancak bilimsel yöntemlerle ulaşılabilir.

    5. Bilgi, varlık ve değerler alanına ilişkin sorgula-yıcı bir araştırma faaliyeti olan felsefenin kelime anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

    A) Yaşam atılımı B) Bilgelik sevgisi

    C) Dünya görüşü D) Mutluluk yolu

    E) Yaşama sanatı

    6. Filozoflar ahlakla, politikayla, estetikle, bilgiyle ve daha pek çok şeyle ilgili temel sorular sorarlar. Akıl yürütme kurallarına uygun olarak ve belli bir düzen içinde fikirler oluşturarak tatminkâr yanıtlara ulaş-mak isterler. Tüm bu çabalarına rağmen ulaştıkları sonuçların kesinliğinden söz edilemez.

    Filozofun varlığa yönelik arayışının temelinde aşağıdakilerden hangisinin bulunduğu söylene-bilir?

    A) Toplumsal saygınlık kazanma isteği

    B) İnancı temellendirme kaygısı

    C) Bilimsel araştırmaları yönlendirme isteği

    D) Merakını giderme arzusu

    E) Toplumu yönetme isteği

    Soru Soru Soru

    C E

    V A

    P L

    A R

    Num

    ara AD SOYAD

    0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

    2

    3

    4

    5

    A B C D E

    6

    7

    8

    9

    10

    A B C D E

    11

    12

    13

    14

    15

    A B C D E

    101346

    13

    7. Felsefe terimini ilk kez, İlk Çağ’ın ünlü düşünürlerin-den Pythagoras‘ın kullandığı ileri sürülür. Ona göre felsefenin anlamı bilgelik sevgisi ya da hikmet ara-yışı demektir. Bilgelik (hikmet) varlık, bilgi ve değer üzerine tam ve bütün bir bilginin ortaya çıkması veya bir insanın böyle bir bilgiye sahip olabilecek ölçüde olgunluğa ermesi demektir. Bu arayış içerisinde bil-geliği seven, bilgiyi arayan ve ona ulaşmak isteyen kişilere de filozof denir. Pythagoras’a göre gerçek hikmet sahibi Tanrı’dır. O, “Biz filozoflar ancak hik-mete ulaşmayı isteriz, ona ulaşma çabası içinde oluruz. Bu çaba bize mutluluk verir.” der.

    Pythagoras’ın felsefe ve filozofla ilgili bu düşün-celerinden aşağıdaki yargıların hangisi çıkarıla-maz?

    A) Filozof yaşamın anlamını sorgulayan kişidir.

    B) Felsefe varlıkla ilgili bütüncül açıklamalar getirir.

    C) Felsefe bilgi konusunda kesin kanıtlara dayanır.

    D) Filozofun hikmet sahibi olması beklenemez.

    E) Filozof sonuçtan çok sürecin kendisinden keyif alır.

    8. Aşağıda verilen felsefe tanımlarından hangisinin doğruluğundan söz edilemez?

    A) Felsefe evreni, insanı ve değerleri anlamak için sürdürülen en geniş araştırma çabası, birleştirici ve bütünleştirici bir açıklama gayretidir.

    B) Felsefe, evrenin doğası, inançların temellendiril-mesi ve eylemlere ilişkin akla dayalı, eleştirel ve sistematik düşünme faaliyetidir.

    C) Felsefe, insanın aklını ve düşünme yetisini kul-lanarak var olan hakkında soru sorup, cevap arama etkinliğidir.

    D) Felsefe zor ve çözülemeyen yaşam problemle-riyle karşılaşmaktan, bu problemlerle uğraşmak-tan ortaya çıkan düşünsel bir tavırdır.

    E) Felsefe, doğadaki olaylar arasında neden-sonuç bağı kurarak genel yasalara ulaşmayı amaçla-yan deneysel bir alandır.

    9. Felsefe öncesi dönemlerde insanların etrafında o kadar çok hayret uyandıran olaylar meydana gel-mekteydi ki bunlara cevap vermeleri o günkü bilgi düzeyiyle mümkün değildi. Bu nedenle insanlar önce mitoloji ve dinî bilgilerle sorularını açıklama yoluna gitmişlerdir. Örneğin, akıl hastası olan insanların hastalığını insanın içine şeytanın girmesiyle açıkla-maya çalışmışlardır. Aynı şekilde kıtlık gibi bir doğa olayını bereket tanrıçasının insanları cezalandırması olarak açıklamışlardır. Dinsel ve mitolojik kaynaklı cevapları, insanların yeterli görmemeye başlamala-rıyla birlikte bu tür açıklamalar bir süre sonra gücünü kaybetmiştir. İşte bu gelişmeler sonucu insan, aklın gücünü keşfetmiş, sorularını akıl ile açıklamaya baş-lamıştır. İşte felsefi düşünce aklın önem kazanmaya başlaması ile filizlenmeye başlamıştır.

    Bu parçada, felsefi düşüncenin başlamasının nedeni olarak aşağıdakilerin hangisi gösterilmiş-tir?

    A) İnsanların düşünmeye ayıracak boş vakte sahip olmaları

    B) Farklı fikirleri hoşgörüyle karşılayacak sosyal bir ortam oluşması

    C) İnsanların doğa olaylarını merak ve hayretle karşılamaları

    D) Dinin ve mitolojinin getirdiği yanıtların ikna edici olmaması

    E) Ekonomik bakımdan refah düzeyinde artış görül-mesi

    10. Filozof, bir dedektif gibidir. Nasıl ki dedektif suçluyu bulmak için elindeki her veriyi titizlikle inceliyorsa filozof da ince eleyip sık dokuyarak doğruları yan-lışlardan ayırt edebilen kişidir. Yanlış bilginin doğru bilgi muamelesi görmesi ya da yanlış bilginin doğru bilgiyi kovması istenecek bir durum değildir elbette. Bu konuda Bertrand Russell “Doğru olduğuna dair kanıt bulunmayan bir önermeye inanmak sakıncalı-dır.” demiştir.

    Parçadaki anlatım felsefi düşüncenin hangi yönüne işaret etmektedir?

    A) Sorgulayıcılık B) Evrensellik

    C) Refleksiflik D) Öznellik

    E) Tutarlılık

    Seviye-1 testi kolay geldi, daha zoru

    yok mu, diyenlere2. Seviye Bir Test

    Bulut okuma ile analiz ve çözümlere ulaştıracak

    Optik Cevap Alanı

    Ünite sonunda mutlaka genel tekrar yapılmalı,

    diyenlereGenel Bir Test

  • 1. ÜNİTE: FELSEFEYİ TANIMAÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 9

    Felsefenin Anlamı ...................................................................................................................... 10

    Felsefi Düşünce ......................................................................................................................... 14

    Felsefenin İnsan ve Toplum Hayatındaki Rolü ........................................................................... 18

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 20

    2. ÜNİTE: FELSEFE İLE DÜŞÜNMEÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 23

    Düşünme ve Akıl Yürütmenin Temel Kavramları ........................................................................ 24

    Düşünme ve Akıl Yürütmede Dilin Önemi / Felsefi Soru Oluşturma ........................................... 28

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 30

    3. ÜNİTE: FELSEFENİN TEMEL KONULARI VE PROBLEMLERİÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 23

    Varlık Felsefesi ........................................................................................................................... 34

    Bilgi Felsefesi ............................................................................................................................. 38

    Bilim Felsefesi ............................................................................................................................ 42

    Ahlak Felsefesi ........................................................................................................................... 44

    Din Felsefesi .............................................................................................................................. 48

    Siyaset Felsefesi ........................................................................................................................ 52

    Sanat Felsefesi .......................................................................................................................... 56

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 60

    4. ÜNİTE: FELSEFİ OKUMA VE YAZMAÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 65

    Felsefi Okuma ve Yazma ............................................................................................................ 66

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 70

    6

    İÇİNDEKİLER

  • 5. ÜNİTE: MÖ 6. YÜZYIL - MS 2. YÜZYIL FELSEFESİÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 73

    Felsefenin Ortaya Çıkışı ............................................................................................................. 74

    Doğa Felsefesi / İnsan Felsefesi ................................................................................................ 76

    Sistematik Felsefe / Helenistik Felsefe ...................................................................................... 80

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 84

    6. ÜNİTE: MS 2. YÜZYIL - MS 15. YÜZYIL FELSEFESİÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 87

    MS 2. Yüzyıl - MS 15. Yüzyıl Felsefesinin Ortaya Çıkışı ............................................................. 88

    MS 2. Yüzyıl - MS 15. Yüzyıl Felsefesinin Ayırıcı Nitelikleri ....................................................... 90

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 94

    7. ÜNİTE: 15.-17. YÜZYIL FELSEFESİÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 97

    15.-17. Yüzyıl Felsefesinin Ortaya Çıkışı ................................................................................... 98

    15.-17. Yüzyıl Felsefesinin Ayırıcı Nitelikleri ............................................................................. 100

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 104

    8. ÜNİTE: 18.-19. YÜZYIL FELSEFESİÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 107

    18.-19. Yüzyıl Felsefesinin Ortaya Çıkışı ................................................................................... 108

    18.-19. Yüzyıl Felsefesinin Ayırıcı Nitelikleri ............................................................................. 110

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 114

    9. ÜNİTE: 20. YÜZYIL FELSEFESİÖnce Bir Özet ............................................................................................................................. 117

    20. Yüzyıl Felsefesinin Ortaya Çıkışı .......................................................................................... 118

    20. Yüzyıl Felsefesinin Temel Özellikleri, Problemleri ve Ana Akımları ...................................... 120

    Genel Bir Test ............................................................................................................................. 124

    Cevap Anahtarı ................................................................................................. 127

    7

  • 8

    FELSEFEYİ TANIMA

    59ünitesinde toplam

    #testokulgençlerinya

    nında #başarınıpay

    laş

    soruçözeceğim

    çözüyorum

    çözdüm

    @te

    stok

    ul

    HEDEF

    ÜNİTE

    PLAN

    çözü

    lece

    k so

    ru sa

    yısı Özet Test 01 Test 02 Test 03 Test 04 Test 05 Test 06 Toplam

    – 10 10 10 10 9 10 59

    FELSEFEYİ TANIMA

    FELSEFEYİ TANIMA1

  • 9

    ÖZET FELSEFEYİ TANIMA

    Düşünmenin Önemi Ve Gerekliliği

    Düşünmek insanın bir yetisi, zorunlu bir yaşam koşuludur. İnsan dediğimiz zaman öncelikle “düşünen varlık”ı anlarız. İnsan yaşamının bir yüzü eylemiyse öteki yüzü, eylemin öncesinde yer alan düşüncedir. Düşünmenin pek çok türü vardır: Yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme, yansıtıcı düşünme, analitik düşünme, yakınsak düşünme, ıraksal düşünme bunlardan bir kısmıdır.

    Düşünme eyleminin ürünü, düşüncedir. Bu ise dil aracılığıyla olur. Bu bakımdan düşüncenin dil ile sıkı bir ilişkisi vardır.

    Felsefeyi Tanıma

    Felsefe, insanın içinde bulunduğu varlık âlemini anlama ve açıklama çabasının ürünüdür. Aklı ve mantığı referans alan bütüncül bir açıklama tarzıdır. Felsefe yapmak, varlığa ilişkin sistemli ve tutarlı bilgiler üret-mektir.

    Felsefe Terimi

    Felsefe, etimolojik olarak Yunanca “seviyorum”, “ardından gidiyorum”, “arıyorum” gibi anlamlara gelen “phi-leo” sözcüğü ve “bilgi”, “bilgelik” anlamlarına gelen “sophia” sözcüğünün birleşiminden oluşan bir sözcüktür ve felsefenin sözcük anlamı, “bilgelik sevgisi” ya da “bilgi sevgisi”dir.

    Felsefe Tanımları

    Felsefe tarihine bakıldığında, hemen her filozofun kendince felsefe tanımlaması yaptığı görülür. Felsefenin problem alanının genişliği bu durumun başlıca nedenidir.

    Felsefi Düşüncenin Ortaya Çıkışı

    Felsefi düşünüşün tarihsel arka planına bakıldığında, Doğu medeniyetlerinin izlerini görmek mümkündür. Her ne kadar MÖ. 6. yüzyılda Antik Yunan medeniyetinde sistemli hâle geldiği belirtilse de Doğu toplumları-nın ahlak, siyaset, hukuk gibi alanlarda ürettiği bilgiler göz ardı edilemez. Çin, İran, Sümer, Hint, Babil, Mısır gibi uygarlıkların bilgi birikimi felsefi düşünüşün temelini oluşturmaktadır.

    Felsefi Düşüncenin Özellikleri

    Felsefi düşüncenin başlıca özellikleri şunlardır: Evrensel olma, sorgulama, merak etme, şüphe duyma, hay-ret etme, yığılımlı ilerleme, eleştirel olma, refleksif olma, rasyonel olma, sistemli olma ve tutarlı olma.

    Felsefi düşüncenin refleksif olması “düşünce üzerine düşünülmesi” anlamındadır. Filozoflar ikinci dereceden bir bilme tarzı olarak düşünceler üzerinden yeni düşünceler üreten insanlardır.

    Felsefi Soruların Niteliği

    Felsefe soruları, günlük hayatta sorduğumuz sorulardan ya da bilimin sorularından oldukça farklı nitelikte-dir. “Bilgelik sevgisi” anlamındaki felsefenin, varlığın ve yaşamın özüne yönelik bir ilgisi olduğu için soruları da derin ve zor sorulardır.

    Felsefenin Bireysel Ve Toplumsal İşlevleri

    Felsefenin hem bireysel hem de toplumsal bakımdan pek çok kazanımları bulunmaktadır. Bunların başlı-caları şöyledir: Ön yargılardan uzak olmayı sağlama, kişinin kendini tanımasını sağlama, çok yönlü bakış kazandırma, olaylara rasyonel bakmayı sağlama, bilgi toplumu olmayı sağlama, demokrasi kültürü kazan-dırma, bilimlerin gelişimini sağlama, farklı toplulukların bir arada yaşamasını sağlama vb.

  • 10

    1. SE

    VİYE

    BİLGİ

    Test 01FELSEFENİN ANLAMI - 1

    Öz bilinç, insanın kendi iç hallerini, tercihlerini, kaynaklarını ve sezgilerini bilmek anlamınagelir. Sorgulayıcı bilinç halidir. Bilginin nasıl elde edildiğinin ve edinileceğinin eleştirisini yapan zihindurumudur.

    1. İnsan diğer canlılardan farklı olarak bilgi edinmenin yanı sıra bilginin nasıl elde edileceğinin cevabını bulmaya ve tüm bunların eleştirisini yapmaya çalışır.

    İnsanın bu özeliği aşağıdaki kavramların hangi-siyle açıklanabilir?

    A) Bilinç B) İmgeleme

    C) Hayal kurma D) Akıl yürütme

    E) Öz bilinç

    2. İnsan, aklı sayesinde hem dünya hem de kendine dönük düşünebilmeye yetenekli bir varlıktır. İnsan, hazır bilgilerle dünyaya gelmediğinden, her şeyi bil- meye ihtiyaç duyar. Bu yapısından kaynaklanan bi- linmeyeni bilinir kılma isteği onu asla rahat bırak-maz. Bu nedenle dünyayı anlamak için pek çok soru sorar ve bunlara yanıtlar bulmak ister. Böylece var olan şeyler arasındaki ilişkileri, bağları bulmaya çalı-şır. İnsanın bu anlama, açıklama çabası olmasaydı ne olurdu? Bu durumda insanın, kendisini çevre-leyen gerçekliği anlaması, onunla ilişki kurması ve hatta yaşaması mümkün olabilir miydi? Tabi ki hayır!

    Bu parçada aşağıdakilerin hangisine vurgu yapıl-maktadır?

    A) İnsanın varlıkla ilgili hazır bilgilere sahip olması-na

    B) Düşünmenin önemi ve gerekliliğine

    C) İnsan yaşamının karmaşık ve anlaşılmaz olma-sına

    D) İnsanın gerçeklikle bağının olmamasına

    E) İnsanın bilme gücünün sınırlılığına

    3. Felsefe bireyin ne yapacağına ve neye inanacağına karar vermesi için yardımcı olur. İnsanlara çözüm-leyici ve değerlendirmeye yönelik bilinçli olarak yargıda bulunma ve bu yargıları ifade etme becerisi kazandırır.

    Buna göre felsefenin, aşağıdaki özelliklerden hangisini insana kazandırdığı söylenebilir?

    A) Tek yanlı düşünme

    B) Eleştirel düşünme

    C) Sembolik düşünme

    D) Yalın düşünme

    E) Sığ düşünme

    4. Felsefe, hikmet sevgisi anlamına gelmektedir. Hikmet ise tümel bir bilgidir, yani her şeyi kuşatan bilgidir. Bu, adeta temelinden çatısına kadar her şeyi içeren bir binaya benzemektedir. Bu binaya, hikmet binası adını da verebiliriz: Çünkü bunun içinde bilgi-ler mevcuttur. Her bilgi alanı, bu binanın içindeki bir oda gibidir. Odaların (bilgi alanlarının) hepsi de aynı çatı altındadır. İşte felsefe, bu çatıdan başka bir şey değildir.

    Parçadaki anlatımdan felsefeye ilişkin olarak aşağıdaki yargılardan hangisi ileri sürülebilir?

    A) Felsefe, varlığın ölçülebilir ve gözlenebilir yönüy-le ilgilenen araştırma faaliyetidir.

    B) Felsefe, bilimlerin sonuçlarına dayanarak açıkla-ma getiren düşünsel bir alandır.

    C) Felsefe, bütün bilgi alanlarını kendi kanatları altında toplayan en tümel bilgi alanıdır.

    D) Felsefe çağın sorunlarına çözüm arayan rasyo-nel bir faaliyettir.

    E) Felsefe düşünce üzerine düşünmeyi esas alan zihinsel bir alandır.

    5. Bilgi büyük bir güçtür, bilgelik ise bu gücün kullanıl-ması, uygulanması ve aktarılmasıdır. Bilge kişilerin en büyük özelliği çok şey bilmediklerini bilmeleridir. Çok şey bilmediğini fark eden kişi, uzun ve zahmetli olgunlaşma ve bilgelik yolculuğuna başlayabilir. Bu yolculuk bir noktaya varmakla da bitmeyecektir.

    Bu parçada bilge insanların aşağıdaki özellikler-den hangisine sahip oldukları vurgulanmakta-dır?

    A) Yeni bilgilere açık olma

    B) Dili etkin biçimde kullanma

    C) Güçlü bir belleğe sahip olma

    D) Toplumsal çevreyle uyumlu olma

    E) Elindeki bilgiyle yetinme

  • Soru Soru Soru

    C E

    V A

    P L

    A R

    Num

    ara AD SOYAD

    0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

    2

    3

    4

    5

    A B C D E

    6

    7

    8

    9

    10

    A B C D E

    11

    12

    13

    14

    15

    A B C D E

    101345

    Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 11

    6. Hiçbir düşünce sürekli yükselişte olan bir çizgide gelişmez. Düşünceler birbirleri ile çatışır, birleşir, bir-birini çürütür bazen daha da güçlenerek ilerler. İşte bu bitmez tükenmez çatışma ile düşünce zenginliği oluşur ve bu zenginlik de insanlık tarihine damgasını vurur.

    Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi-ne ulaşılır?

    A) Düşünceler sürekli ve olumlu bir yönde ilerleme gösterirler.

    B) Düşüncelerin gelişmesini sağlayan kendi iç tutarlılıklarıdır.

    C) Zıtlıklar düşüncelerin gelişmesinde olumsuz bir rol oynarlar.

    D) Düşüncelerin karşıtlarıyla mücadelesi onlara yeni ufuklar açar.

    E) Aynı nitelikteki düşünceler gelişmenin en önemli kaynağıdır.

    7. Bilimden sanata, siyasetten ahlaka hemen hemen her şey felsefenin konusudur. Bu nedenle her felsefe tanımı, tanımı yapan filozofun felsefi düşüncelerinin özeti olarak görülebilir.

    Bu parçadaki açıklama felsefeyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisini doğrulamaktadır?

    A) Felsefenin herkesçe geçerli olabilecek bir tanımı yoktur.

    B) Felsefe varlığın sadece bir bölümüyle ilgili bir sorgulamayı içerir.

    C) Felsefeye yüklenen anlamlar tüm filozoflarda aynıdır.

    D) Felsefenin tanımı filozofların düşüncelerinden bağımsızdır.

    E) Felsefenin konusu bilimlerin araştırma alanlarıy-la sınırlıdır.

    8. Hilmi Ziya Ülken felsefeyi tanımlarken, “İnsanın var-lık hakkındaki düşüncesi ve bu düşünce üzerindeki düşüncesidir” demiştir.

    Hilmi Ziya Ülken’in bu ifadesi felsefenin hangi özelliğine vurgu yapmaktadır?

    A) Sistemli olma B) Subjektif olma

    C) Refleksif olma D) Evrensel olma

    E) Birleştirici olma

    9. Felsefe nedir? sorusuna:

    Aristoteles, “İlkeler ya da ilk nedenler bilimidir.”

    Campanella. “Eleştiridir.”

    Farabi, “Var olmaları bakımından varlıkların bilinme-sidir.” şeklinde cevap vermişlerdir.

    Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

    A) Felsefenin standart bir tanımı yoktur.

    B) Felsefe sürekli yolda olmaktır.

    C) Felsefenin sorularının cevapları yoktur.

    D) Felsefede önemli olan soru sormaktır.

    E) Felsefenin açıklamaları kendi içinde tutarlıdır.

    10. Bilge insan sözlere değil eylemlere önem verir. Uygulanamayan hiçbir sözün kıymeti olmadığını bilir. O, sadece yolu bilen değil aynı zamanda yolda yürüyendir. Bu yolda yürürken de kimseye bağımlı değildir.

    Bu parçaya göre aşağıdaki özelliklerin hangisi bilge insanda bulunmaz?

    A) Sözleriyle davranışları arasında tutarlılık bulun-ma

    B) Bilgiyi davranışlara dönüştürme

    C) Yaşamla ilgili bağımsız düşünceler oluşturma

    D) Bilgiyi eylem alanından bağımsız olarak değer-lendirme

    E) Bilginin hem teorik hem de pratik yönüne değer verme

  • 12

    2. SE

    VİYE

    BİLGİ Felsefe, varlık hakkında düşünce ürettiği gibi, aynı zamanda düşünce üzerine de düşünen “refleksif” bir faaliyettir.

    Test 02FELSEFENİN ANLAMI - 2

    1. İnsan, yalnızca çevresini ve olup biteni algılama, kavrama, fark etme gücüne sahip değildir. Aynı zamanda kendisine dönük de bir kavrayışa ulaşabi-lir. Kendimizin farkındalığı, kendimize dışarıdan ve nesnel bir bakışla bakarak kendimizi nasıl gördüğü-müz ile ilgilidir. Etkili bir insan olmanın temeli olan kendi paradigmamızı, algı filtrelerimizi ya da zihinsel haritamızı incelememizi sağlar.

    Parçada sözü edilen “kendine dönük kavrayış” ifadesi ile aşağıdaki kavramların hangisine işaret edilmektedir?

    A) İrade B) Bilinç

    C) Hayal kurma D) Öz bilinç

    E) Vicdan

    2. Felsefenin ortaya çıkışından günümüze dek filozof-ların çok çeşitli konularla ilgilendikleri ve her birinin farklı yaklaşımlarla temellendirmeler yaptığı görülür. Filozofların problemleri ele alışları ve açıklamaların-daki farklılıklar nedeniyle de felsefeye farklı işlevler ve amaçlar yükledikleri söylenebilir.

    Bu durumun, aşağıdaki sonuçlardan hangisine yol açtığı söylenebilir?

    A) Felsefenin kesin sonuçlar veren bir disiplin olma-sına

    B) Birbirinden farklı felsefe tanımlarının ortaya çık-masına

    C) Filozofların belli konularda uzmanlaşmalarına

    D) Felsefenin bilimsel yöntemlerle varlığı açıklama-sına

    E) Felsefenin inancın yerini almasına

    3. Hakikat yolcusu, evreni ve insanı anlamaya çalışır-ken bilgeliği kucaklar. Hakikati arayış asla bitme-yecek bir arayıştır. Karl Jaspers “Felsefeyi felsefe yapan hakikati aramasıdır, ona sahip olması değil.” demiştir.

    Parçadaki anlatım, felsefenin hangi özelliğini temellendirmektedir?

    A) Kişisel değer yargısı taşıması

    B) Var olandan hareketle olması gerekene yönel-mesi

    C) Sürekli sorgulama hâlinde olması

    D) Düşünce üzerine düşünmesi

    E) Birikimli olarak ilerlemesi

    4. Felsefe varlığa anlam verirken, yaşanan gerçeği bilmek durumundadır. Bu nedenle felsefe bilimin araştırmalarına ve elde ettiği sonuçlara kayıtsız kalamaz. Ancak felsefe sadece nasılı bilmekle kal-maz, aslında nasılı, esas amaç olan “niçini bilmek” için kullanır. Niçinin cevabı “hakikat” tir. Bilimsel bilgi felsefenin bu yolda kullandığı araçlardan birisidir. Bilimsel bilginin sınırları olduğu için hakikati sadece onunla bilmek bilimsel bilginin sınırlarına mahkûm olmak olacağından, felsefe diğer bilgi türlerini de kul-lanır. Bilimsel bilginin hakikat karşısındaki eksikliğini felsefe tamamlatır.

    Parçadan çıkarılacak en kapsamlı yargı aşağıda-kilerin hangisidir?

    A) Felsefi açıklamaların temelinde bilimsel yargılar bulunur.

    B) Felsefe, tüm olup bitenlerin esasını bilmeyi amaçlar.

    C) Felsefi açıklamalar bilimsel araştırmaların yönü-nü belirler.

    D) Felsefi sorgulamanın sınırlarını bilimsel bilginin sınırları belirler.

    E) Hakikate ancak bilimsel yöntemlerle ulaşılabilir.

    5. Bilgi, varlık ve değerler alanına ilişkin sorgula-yıcı bir araştırma faaliyeti olan felsefenin kelime anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

    A) Yaşam atılımı B) Bilgelik sevgisi

    C) Dünya görüşü D) Mutluluk yolu

    E) Yaşama sanatı

    6. Filozoflar ahlakla, politikayla, estetikle, bilgiyle ve daha pek çok şeyle ilgili temel sorular sorarlar. Akıl yürütme kurallarına uygun olarak ve belli bir düzen içinde fikirler oluşturarak tatminkâr yanıtlara ulaş-mak isterler. Tüm bu çabalarına rağmen ulaştıkları sonuçların kesinliğinden söz edilemez.

    Filozofun varlığa yönelik arayışının temelinde aşağıdakilerden hangisinin bulunduğu söylene-bilir?

    A) Toplumsal saygınlık kazanma isteği

    B) İnancı temellendirme kaygısı

    C) Bilimsel araştırmaları yönlendirme isteği

    D) Merakını giderme arzusu

    E) Toplumu yönetme isteği

  • Soru Soru Soru

    C E

    V A

    P L

    A R

    Num

    ara AD SOYAD

    0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

    2

    3

    4

    5

    A B C D E

    6

    7

    8

    9

    10

    A B C D E

    11

    12

    13

    14

    15

    A B C D E

    101346

    Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 13

    7. Felsefe terimini ilk kez, İlk Çağ’ın ünlü düşünürlerin-den Pythagoras‘ın kullandığı ileri sürülür. Ona göre felsefenin anlamı bilgelik sevgisi ya da hikmet ara-yışı demektir. Bilgelik (hikmet) varlık, bilgi ve değer üzerine tam ve bütün bir bilginin ortaya çıkması veya bir insanın böyle bir bilgiye sahip olabilecek ölçüde olgunluğa ermesi demektir. Bu arayış içerisinde bil-geliği seven, bilgiyi arayan ve ona ulaşmak isteyen kişilere de filozof denir. Pythagoras’a göre gerçek hikmet sahibi Tanrı’dır. O, “Biz filozoflar ancak hik-mete ulaşmayı isteriz, ona ulaşma çabası içinde oluruz. Bu çaba bize mutluluk verir.” der.

    Pythagoras’ın felsefe ve filozofla ilgili bu düşün-celerinden aşağıdaki yargıların hangisi çıkarıla-maz?

    A) Filozof yaşamın anlamını sorgulayan kişidir.

    B) Felsefe varlıkla ilgili bütüncül açıklamalar getirir.

    C) Felsefe bilgi konusunda kesin kanıtlara dayanır.

    D) Filozofun hikmet sahibi olması beklenemez.

    E) Filozof sonuçtan çok sürecin kendisinden keyif alır.

    8. Aşağıda verilen felsefe tanımlarından hangisinin doğruluğundan söz edilemez?

    A) Felsefe evreni, insanı ve değerleri anlamak için sürdürülen en geniş araştırma çabası, birleştirici ve bütünleştirici bir açıklama gayretidir.

    B) Felsefe, evrenin doğası, inançların temellendiril-mesi ve eylemlere ilişkin akla dayalı, eleştirel ve sistematik düşünme faaliyetidir.

    C) Felsefe, insanın aklını ve düşünme yetisini kul-lanarak var olan hakkında soru sorup, cevap arama etkinliğidir.

    D) Felsefe zor ve çözülemeyen yaşam problemle-riyle karşılaşmaktan, bu problemlerle uğraşmak-tan ortaya çıkan düşünsel bir tavırdır.

    E) Felsefe, doğadaki olaylar arasında neden-sonuç bağı kurarak genel yasalara ulaşmayı amaçla-yan deneysel bir alandır.

    9. Felsefe öncesi dönemlerde insanların etrafında o kadar çok hayret uyandıran olaylar meydana gel-mekteydi ki bunlara cevap vermeleri o günkü bilgi düzeyiyle mümkün değildi. Bu nedenle insanlar önce mitoloji ve dinî bilgilerle sorularını açıklama yoluna gitmişlerdir. Örneğin, akıl hastası olan insanların hastalığını insanın içine şeytanın girmesiyle açıkla-maya çalışmışlardır. Aynı şekilde kıtlık gibi bir doğa olayını bereket tanrıçasının insanları cezalandırması olarak açıklamışlardır. Dinsel ve mitolojik kaynaklı cevapları, insanların yeterli görmemeye başlamala-rıyla birlikte bu tür açıklamalar bir süre sonra gücünü kaybetmiştir. İşte bu gelişmeler sonucu insan, aklın gücünü keşfetmiş, sorularını akıl ile açıklamaya baş-lamıştır. İşte felsefi düşünce aklın önem kazanmaya başlaması ile filizlenmeye başlamıştır.

    Bu parçada, felsefi düşüncenin başlamasının nedeni olarak aşağıdakilerin hangisi gösterilmiş-tir?

    A) İnsanların düşünmeye ayıracak boş vakte sahip olmaları

    B) Farklı fikirleri hoşgörüyle karşılayacak sosyal bir ortam oluşması

    C) İnsanların doğa olaylarını merak ve hayretle karşılamaları

    D) Dinin ve mitolojinin getirdiği yanıtların ikna edici olmaması

    E) Ekonomik bakımdan refah düzeyinde artış görül-mesi

    10. Filozof, bir dedektif gibidir. Nasıl ki dedektif suçluyu bulmak için elindeki her veriyi titizlikle inceliyorsa filozof da ince eleyip sık dokuyarak doğruları yan-lışlardan ayırt edebilen kişidir. Yanlış bilginin doğru bilgi muamelesi görmesi ya da yanlış bilginin doğru bilgiyi kovması istenecek bir durum değildir elbette. Bu konuda Bertrand Russell “Doğru olduğuna dair kanıt bulunmayan bir önermeye inanmak sakıncalı-dır.” demiştir.

    Parçadaki anlatım felsefi düşüncenin hangi yönüne işaret etmektedir?

    A) Sorgulayıcılık B) Evrensellik

    C) Refleksiflik D) Öznellik

    E) Tutarlılık

  • 14

    1. SE

    VİYE

    BİLGİ Felsefi düşünce, gelişigüzel bir düşünce değildir. Akıl ilkelerine ve akıl yürütme kurallarınauygun bir yapıdadır. Bu nedenle rasyonel bir düşünce tarzıdır.

    Test 03FELSEFİ DÜŞÜNCE - 1

    1. Felsefenin ortaya çıkışında birçok kültür ve medeni-yetin bilgi birikiminden söz edilebilir. Özellikle Mısır ve Sümer Medeniyetlerindeki destanları, matematik, geometri, astronomi gibi alanlardaki bilgileri felse-fenin temellerinde görmek mümkündür. Bununla birlikte, hayatının en yüksek amacını bilgide bulan, bilmek için yaşayan ve edindiği bilgileri yaşamına temel yapmak isteyen, adına filozof denilen insanla-rın Antik Yunan’da ortaya çıktığı söylenmelidir.

    Buna göre, felsefi düşünüşün Antik Yunan’da başlatılmasının nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?

    A) Bilginin pratik sonuçlarını gözetmek

    B) Doğanın üzerinde bir güç sağlama amacında olmak

    C) Önceki uygarlıkların bilgi mirasını devralmak

    D) Doğal süreçlere ilgi göstermek

    E) Bilgiye salt kendisi için yönelmek

    2. Filozof, varlıkla ve yaşamla ilgili düşüncelerini bir açıklama modeli oluşturarak sunar. O, sıradan insan-lardan farklı olarak birbirinden apayrı ve dağınık ola-rak algılanan şeyleri birbirleriyle ilişkileri içinde bir bütün olarak görmek ve evreni çelişkisiz bir sistem içinde açıklamak amacındadır.

    Bu parçadan felsefi düşünceye ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılabilir?

    A) Felsefi düşünce düzenli olan tutarlı bir yapıya sahiptir.

    B) Felsefi düşünce yığılımlı olarak ilerlemektedir.

    C) Felsefi düşünce düşüncenin kendine yönelme-siyle ortaya çıkar.

    D) Felsefi düşünce bilim ve sanat alanlarındaki bilgilerin oluşum ve artışını sağlamıştır.

    E) Felsefi düşünce merak ve hayret duygusuna bağlı olarak ortaya çıkar.

    3. Felsefenin konusunun sınırsız olması onun ala-nını genişlettiği gibi nesnelliği de ortadan kaldırır. Böylece her filozof sınırsızlık içinde kendi görüşlerini ileri sürerek felsefeye katkı sağlar. Aynı zamanda varlığın bilinmesi için yol göstermiş olur.

    Bu parçaya göre, felsefenin öznel olmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

    A) Filozofların farklı ortamlarda eğitim alması

    B) Konularının soyut problemlerden oluşması

    C) Yığılan bir bilgi olması

    D) İnceleme konularının çok geniş olması

    E) Bilimlerle etkileşim hâlinde olması

    4. Antik Yunan’dan önce Mezopotamya, İran, Çin, Mısır gibi uygarlıklarda da evren ve toplum yaşamıyla ilgili çeşitli düşünce birikimlerinden söz edilebilir fakat mitlerin (efsanelerin) ve dinlerin, felsefe tarihinde karşımıza çıkan; bilgi, varlık ve değer kavramlarını bu çerçevede etkilemesi, sözü edilen uygarlıkların düşünce sistemlerini felsefe düzeyine çıkarmaya yetmemiştir.

    Buna göre, felsefenin Antik Yunan’da başlaması aşağıdaki etmenlerden hangisiyle açıklanabilir?

    A) Toplumsal yaşamın sorunlarına yönelmesiyle

    B) Düşünce sisteminin akla dayalı olmasıyla

    C) Varlıkla ilgili açıklamalar getirmesiyle

    D) Mutlak kesinlikte bilgiler ortaya koymasıyla

    E) İnancı temellendirme çabasında olmasıyla

    5. Felsefe açısından her cevap bir sınır koyarken her soru sınırların arkasına geçme imkânı yaratır. Bu bakımdan soru sormak filozofu özgürleştiren bir davranış tarzıdır. Felsefe soruları, olgularla sınırlı pratik hayatımızı aşarak insan aklının derinlikle-rinden ortaya çıkmakta ve insanın bilme ihtiyacını karşılamaktadır.

    Bu parçadan felsefi düşünceyle ilgili;

    I. Sorular cevaplardan daha önemlidir.

    II. Yığılımlı ilerleme hâlindedir.

    III. Refleksif düşüncedir.

    özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir?

    A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

    D) I ve II E) I, II ve III

  • Soru Soru Soru

    C E

    V A

    P L

    A R

    Num

    ara AD SOYAD

    0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

    2

    3

    4

    5

    A B C D E

    6

    7

    8

    9

    10

    A B C D E

    11

    12

    13

    14

    15

    A B C D E

    101347

    Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 15

    6. Filozof, dünya vatandaşıdır. Sorduğu sorular ve getirdiği yanıtlar hem zamanını hem de dönemini aşan yapıdadır. Onu belli bir topluma ya da zamana sabitlemeye kalkmak felsefenin doğasına aykırıdır. Felsefi sorunlar bulunduğu çağı aşan ve herkes için geçerliliği olan sorunlardır. Geçmişte ele alındığı gibi bugün de yarın da sorgulanmaya devam edilecektir.

    Bu parçadan felsefi düşüncenin hangi özelliğine ulaşılabilir?

    A) Evrensel olma

    B) Tutarlı olma

    C) Sistemli olma

    D) Normatif olma

    E) Rasyonel olma

    7. Filozof, her şeyi ilk defa görüyormuş gibi ona şaşıra-bilen insandır. O, dünyayı alışılageldik hâliyle kabul etmez. Felsefe, bu sayede sıradan düşüncelerden ayrılır.

    Bu cümlede felsefi düşüncenin özelliklerinden hangisi vurgulanmaktadır?

    A) Sistemli olma

    B) Yığılımlı ilerleme

    C) Hayret etme

    D) Refleksif olma

    E) Rasyonel olma

    8. I. Bir probleme dair daha önce ulaşılmış sonuçlar-la yetinme

    II. Felsefi problemlere özgün ve akla dayalı çö-zümler getirme

    III. Yeni ve farklı fikirlere açık olma

    IV. Otoritelerin belirledikleri sınırlar içinde kalma

    V. Görüneni olduğu gibi benimsememe

    Yukarıdaki özelliklerden hangilerinin filozofa ait olduğu söylenebilir?

    A) Yalnız II B) I ve III C) II, IV ve V

    D) II, III ve V E) I, III, IV ve V

    9. Felsefe yapmak, kişinin kendi bilgi birikimini kullan-masıdır. Çünkü kişinin bir konuda ne kadar düşü-nebileceği o konuda sahip olduğu bilgi birikimi ile sınırlıdır.

    Bu parçada felsefi bilginin aşağıdaki hangi özel-liği vurgulanmıştır?

    A) Öznel olması

    B) Kendi içinde tutarlı olması

    C) İdeal olana dayanması

    D) Günlük yaşamdan uzak olması

    E) Eleştiriye açık olması

    10. Felsefe, var olana farklı açılardan bakabilme ve aynı konuda farklı görüşler oluşturabilmeyi esas almak-tadır. Bu nedenle felsefeyle uğraşan insanlar kendi doğrularını dayatmaktan çok başkalarının doğruları-nı da görmek isterler. Aynı konuda başka insanlar da farklı açılardan kendilerince bir gerçekliği ifade edi-yor olabilirler. Felsefenin bu yönü insanların, diğer insanların düşüncelerine karşı esnek bir yönelim hâlinde olmalarını doğurur. Felsefe yapan insanlar farklı görüşlere saygı duyarlar ve bu düşünceleri yok sayıp çatışmaya girmezler.

    Bu parçada felsefenin aşağıdaki özelliklerinden hangisine değinilmektedir?

    A) Akla dayalı bir etkinlik olma

    B) Bireylerde hoşgörüyü geliştirme

    C) Merak ve hayretin ürünü olma

    D) Yığılan bilgi türü olma

    E) Gelişmiş toplumlara özgü olma

    TYT FELSEFE SORU KITABI 1TYT FELSEFE SORU KITABI 2TYT FELSEFE SORU KITABI 3TYT FELSEFE SORU KITABI 4TYT FELSEFE SORU KITABI 5TYT FELSEFE SORU KITABI 6TYT FELSEFE SORU KITABI 7TYT FELSEFE SORU KITABI 8TYT FELSEFE SORU KITABI 9TYT FELSEFE SORU KITABI 10TYT FELSEFE SORU KITABI 11TYT FELSEFE SORU KITABI 12TYT FELSEFE SORU KITABI 13TYT FELSEFE SORU KITABI 14TYT FELSEFE SORU KITABI 15