twènlerlaand - twentse taalbank ocr.pdf · de lutte honderd duizenden spaarders vormen onze beste...
TRANSCRIPT
No. 4 - Ie Joargang
MEI 1956
Twènlerlaanden -leuen -sproake
Maandblad veur 't Twèntse gezin
Twentse Taalbank
('
Twènterlaanden.. leuen.. sproakeMoandblad veur 'tTwèntse gezin
Bij Herman betaalt Ualtijd minder
KLEDING VOOR ELK FIGUUR
TrouU'costuums steeds voorradigRuime keuze exclusieve damesmantels
HERMAN ~~usê~l~t·II.13a2 min. van het station
Abonnementsprijs:90 cent per kwartaal.
Losse nummers 15 cent.
Coöp. Boerenleenbank DELDENALLE BANKZAKEN
TELEFOON K 5107 - 137
,n Oold en good adres veur 'n puik uurwèrk.goold en zilver
isGebr. van Wezel Hengel
I,t Is de woarheid as ik zeg:veur iets fijnsnoar Derking, Oelerweg!
Chemische Wasseriej en Yèrveriej
"ACCURAAT"SCHOOLSTROAT 6 OLDENZEL
Oew adres veur tricoleer'n en drymaster'n(desgewénst binnen I dag terug)
Ook vèrve wiej in alle niejerwetse kleur·n.Gratis haarn en bezorgen. Kuierdroad 391
I
pag. 19. Mooderdag.50. De duivel.55. Zoonder geveul.57. Twente in de
grijze oudheid.62. Aanvulling op
woordenlijst.63. Midden Twentse
woordenlijst.61. 'n Dmkel.
Overname van artikelenzonder schriftelijke toestemming van de Redaktie isniet toegestaan.
INHOUD
Uitgave. redaktie enadministratie:
Uitgeverij Twénterlaand.Kortenaerstraat 29.Hengelo (0.)Telefoon K 5100·7987Bank:De Twentsche Bank N.V.Postrekeningnummer:820018.
Samenstelling:Twentse schrijvers.
Bijdragen op papier aan éénzijde beschreven. Voor retournering benodigd portobijvoegen.
Advertentietarieven op aan·vraag.
Op de voorpagina: BrulftewBgenmet noabers.
(Foto Haarhuis. Ootmarsum)
"- .JOELERWEG 64 TEL. 2857 HENGELO (0)
Twentse Taalbank
Foto: van Ulzen, Enschede
MOODERDAGDeur de Meien-weend
Geet 't klèène keend
Blcumkes in 't knuuske
Zoas alleen een keend dat kan:
Knöpkes op 't vuuske -
De stell'kes beungeIt d'aander an,
Oet de niendeur tredt de Moa;
't Keend löp bliede' op heer toa,
,,'t Is Mooderdag vandaage!"
Zo röp de bloor!àe blaage,
,,'k Heb Meien-bleumkes veur die brach,
:::Jat möt toch aait op dussen dag!"
De Mooder zeg: "Dat dösse good!"
Het keend leg 't l;äpke an heer'n schoot,
Begint dan zachte-en bleu te f]öst'ren:
,,'k Zal a!tiecl zellte naar die löst'ren,"
Te hoope in den Meien-weelld
staat daar de Mooder en het keend!"
Toon Borghllis,
OldeClze!, MOJ 'del dag '56
I{OPEN BIJ DE SPARIS SPAREN BIJ DE I{OOP
49
Twentse Taalbank
Voor Tricot dameskledjngook U w adres
Automobielbedrijf
W. Noordegraaf
DE DUIVELin 't Nedersaksisch spreekwoord
G. B, VloedbeId, AlmeloAj van de duvel kuiert, :lan zitte'Gûp'n tC211, luidt een Twentse zegswijze. Men zou dus verwachten, datde Twent er "hörig" voor zou zijnde l'laal!l van de duivel uit te spreken. Niets is minrter waar. In tal vanspreekwoordep en zegswijzen wordtz'n helse majesteit met nadruk genocl:1c!, wênt "nen keunen Tukkeris V;'1"'1.' de duvel en zien besfficor nog11eet bang".Door heel Twente is in allerlei variaties het verhaal verbreid van deraan jen :;ik met de duvel hsw. Z'nwapen is de van ouds bekende eekenkoeze. In al die verhalen wacht deman zich wel, om drie maal in successie toe te sl2an; na de tweedeslag, als satan honend sart:"Nog eens maal ", zegt hijhonend: "Ik hüw gennen duvel dreemacl achter meka, mer met Gûrl enMari'je begin ik wier GOp ni'je". Vanzulk een taktiek heeft de duivel nietterug en hij poetst de plaat.Intussen erkent de Tukker, dat satan geen katje is, om zonder hand~choenen 2an te pakken. Wil 'n kar'.-.;eitje niet lukken, zit iets "in 'nknup", clan is 't of de duvel der urnSp :lito In zulke gevallen riep menvroeger, met name in niet-katholiekestreken, den duvelbeunel' te hulp.De duivel is leep en van 'n sluweman zegt men: den is ·de duvel vande schodkaor v5Hen, of ook wel:der' hef bl'j de duvd ziZil besmooroop de kinderleer gaon. Met de slimheid van satan wordt in vele verhalen de spot gedreven. Daar is b.v.het yertelsel van de boer, die bij 'tboU'.'.-en \"2n een schuur hulp krijgt·,an de boze: als deze in één nachtd;: s-:hu ':- .·Iaar kan maken vóór de"::'22D. kraair. heeft de boer zizne zeelë::.:ie d-'vd vekof. Maar toen deset::.u·-r bijna klaar was, bootste de:"oe:- het kraaien 112 en onmiddellijk'::ê.\-en de hanen in de buurt ant~::ltwoord.En hoe kwam, volgens de sage, de
dealer ITelefoon ·H-H I
Off.
HE GELO (0.)
A. J. Ii.:A8TELEINRijwielhandel
Bvrgers - Phoenix - Ge 'ffi3.anEnschedesestraat 216 - Telefoon 4380
HENGELO (0.)
MODEHUIS DERKINKNieuwstr.7 - Hengelo - Tel. 6721
HOLLANDIA ONDERGOEDKousen-Sokken·Tricotages (tevens kousen reparatie)
MANUFACTURENHANDELH. J. BEN N IN K
Industriestraat 88 Hengelo (0.l
50
Twentse Taalbank
zegswijze in de wereld: hee is nog tedom, um vuur de duvel te dansen?Er was eens 'n ..snieder" , die metde duivel 'n weddenschap aanging-- de ziel van de snieder tegenf 100.000! - dat hij (de duivel) ietsniet ongedaan zou kunnen maken,wat de ridder van de naald terechtzou brouwen. Deze danst ..de kutenflikkers", wat de duivel hem promptnadoet; maar plotseling blijft de snieder staan, beurt één been hoog op,bat met een knal de muren van Jericho vallen en zegt: "Va~lg m!'j dences wier oop, aste keer! zins, dowduvel!" Jao, jao, 'n zittend gat bedenkt heel wat! Satan moest de honderdduizend uitbetalen.Overigens goede mensen kunnen duveb w5dden in 'n kop, wanneer daarreden voor is, b.v. als je moeder devrouw in de keuken bij ha<1r werk inde weg loopt: as de wieve zint an't b :ikb~n, hef de duvel eer te pakken.Da werden Weiber zu Hyänen! Zeezet 'n gezichte as 'n pötjen vol :luvelsen werpt misschien de maan onchristelijke verwensingen naar 't hoofd,<1ls: de duvel zal ow gleunig duur dehe! s!eppen. Bijna drie eeuwen na z'ndood krijs:Jt de bekende - en miskende! - Munsterse bisschop noguit de Twentse volksmond te horen:Bel'endj:w van Galen, de duvel zaldi'j halen.
VV2nneer iemand een werkje moetopknappen en, als het bijna klaar is,op een onoverkomelijke moeilijkheidstuit, horen we hem mompeln:,,tt Dikke èn kamp nao, zèè de duvel,dcw harre 'n stc!n dr ..., mer de pann:cs nog kcmmen".
Van bijzonder onaangenaam, weinig lonend werk, zes:Jt men: dat is't leste, wat de duvel dl' ... heL DeTwentse textielarbeiders beweerdendit V2n het ..snelwèèven", n.1. in de
Voor Kousen, Sokken,Knopen enKousenreparatie:
tijd, toen de werktijden lang en delonen laag waren. Uit die tijd dagtekent het grafschrift op 'n fabrikant,waarin o.m. gezegd werd: de duvelze! (urn in de hel) wel dekkens wèèwen la.aten.
Men stelt zich de duivel voor, alsroet zo zwart. "Snort bi' j soort", z:':ède duvel, dow smeete n~n sc '10".3
r.tee:lVèger in de hel. De smid doetook al aan de duivel denken.'n Smidsjongen had z'n baas de mouwen van z'n jas dichtgenaaid. Toende smid bij 't einde van de werktijdverÇfeefse pogingen aanwendde, omin z'n jas te komen, en uitriep: ,;t Iscf de duvel der in zit!" merkte dejong~,n lakoniek op: .. Nog neet,baas.
Niet de zwartheid van 't gezicht, ookbepaalde, oj:vallende vormen V<1n 't
BET SPINNEWIELTuindorpstraat 41 Telefoon 4994
HENGELO (0.)
51
Twentse Taalbank
lich~am zijn voor het volksgeloofa[mWIJzmgen veor iets duivels. Nenspi~[;zn kin, dao zit de duvel in. Menk<::n de boze geest in kinderen metc!:J.vebgeweld, d.i. met zware lichac:~iijke straf niet uitdrijven, integendeel: aj3er eenen duvel oet houwt,dUll houw i'j der twee andern wier'in. Toch past op 'n harde bast 'nharde keil: het doet de treiteraar allicht goed, dat hij eens cop zien duvd krig.De duivel is slim, zeiden we. Maarz'n slimheid en macht hebben grenzen. Over die grenzen heef' probe21'thij toch nog zieltjes te vangen: woede duvel z:J!fs neet kommen kan,Gehikt he2 'n co!d wief hen. HeksenW2rCil z'n handlangsters en die werc!en vooral onder oude vrouwen gezocht. Ook de "bönnezangers" (koorzangers) moeten vroeger in kwadereuk hebben gestaan: de duvel kampaait duur 'n zangzn!der de kaarkebiIld1en. En als hij de kerk is binnengedrongen, zitte oûk voort oop 't altoOI'.Zelfs met klopjes ging de boze blijkbaar familiaar om. ,,'t Beste peerd in't miln", zèè de duvel, dow reed heetussen twee kloppen. In tegenspraakmet de lof. die in de plakkatentijddoor de katholieken aan haar werdtoegezwaaid, is de zegswijze: Neklop is nen heiligen in de kaark, neklappei oop de straot en nen duvelin hoes. Ook zei men: Woe ne klopin hoes is, zit de duvel aap 'n schossteen. Misschien de Protestantsevisie? Vermoedelijk niet, want dezegswijzen zijn uit het Katholiekef'Aunsterland tot ons Çlekomen.
De àuivel en de mammon kennenelkaar ook van ouds. De hebzuchtigeis nen geeldduvel; wie geen geldheeft. is nen aarmen duveL Schatrijkdeugt niet, maar straatarm nog minder: woe 't geeld is, door is de duvel;woe 't neet is, door i,sse z·euw~n
ID,wL Hoe meer geld, hoe erger,daarom schit de duvel aait oop 'ngreutsten hoop. Ja, dat geld! "Naar't goud verlangt, aan 't goud daarhangt toch alles", zegt de dichter.Die drang naar "goud" kan de boer
52
niet uitstaan in z'n koojonge. Toendeze om z'n loon vroeg, zei de boer:i'j zint op 't geeld, as de duvel ool'de zeel.De duivel heeft ook n soort van"Kosename", nl. dujker. "Ter :lujkeda.g", zèè de boer, dow h:reeq zienekoo twee staarkenkalver. Wil mendaarentegen de boze in z'n ergstegedaante voorstellen, dan spreektmen VEln saotan. Mans monder i3vrouws duvel '2D vrouws moeder isman.s saotan. Wel 'n kras oordeelover schoonmoeders! Geheel conform zegt de boer: de duvel haaltD3it het beste 't eerst, gistern onzenKaro en vandage mien ~lchoûn~ooT.
Wel is de duivel de verpersoonlijking van alles wat maar lelijk iszelfs de duvel zien besmoor was 'nao;.·;g wicht, dow ze jonk was. Drogehumor is hem niet vreemd: "V'51 geschreeuw mer weinig wol", zèè deduvel, dow sch5re 'n varken. Ookontbreekt het hem niet aan kennis,die het menselijk brein te bovengaat. Dat mag ,de duvel weten, zegtiemand, als hem 'n al te moeilijkevreag wordt gesteld. Men spreektvan nen leepen duvel, maar heel inconsequent niet minder van nzndommen duvel van nen keer!. Dathet in de hel lang niet altijd pais envree is, ligt opgesloten in de zegswijze: zee höwwen meka as aarmeduvels. Bij zo'n knokpartij hoort menvaak minder-perlementaire uitdrukkinger.: zee vlokken alle duvel3 02tde hel.Tot besluit: in Twentse katoenfabrieken draagt 'n bepaald lokaal denaam duvelkaIr-er. Almelo is 'n stadsdeel rijk, dat het Duvelseiland wordtgenoemd; bij Oldenzaal, in de Lutteis de Hel, maar duvels zal men daarniet ontmoeten; "een kuier ver vanLochems Veldgemeen " vindt men deDuvelskolken, waar volgens Starigde "helvoogd" in iedere KerstnachtonHewijde klokken luidt; en bij iedere Twentse dorpskerk bouwt de duvel ne kapel, d.i. een café, waar menonder 't genot ven 'n glaasje "helsvocht" kan lezen in 't prentenbookvan de duvel, d.i. het kaartspel.
Twentse Taalbank
DENEKAMPLATTROPDE LUTTE
Honderd duizenden spaarders vormen onze beste relatie
Spaar mee bij de Boerenleenbank teOLDENZAALWEERSELODEURNINGENSAASVELD ROSSUM
OOTMARSUM
Het midc'elpunt van Uw uitstapje is nogsteeds
Hote! - Café - Restaurant"DE KETTINGBRUG"
In onze keuken wordt aan Uw spijzen degrootst mogelijke zorg besteed. Onze drankenworden elektrisch gekoeld.
Aan de kraan en in de fles Grols Pilsner
BERNARD WESSELSEnschedestraat 128 Hengelo
BOERENLEENBANK
TUBBERGEN
Spaarbank en Giro-instelling
Voorschot- en Kredietbank
OLDENZAAL
de50
zaak mettoonkamers
meer dan
COÖP. AAN- EN VERKOOPVER.OLDENZAAL - Te!. K 5110 - 371
Veevoeders. Kunstmeststoffen. Zaai- enPootgoed en Brandstoffen.
Alle veevoeders staan onder C L.O ·,ontróle!
Wijnen cn Gedistilleerd
"DE MAÀNGRACHT"
Slijterij - Wijnhandel
D2urningrrstraat 52 (bij de stoplichten)OLDENZAAL - Telefoon 820
Wij zorgen met uiterste zorg
voor de afwerking van Uw fotowerk. U zultdit goede afwerken beslist opmerken. Deuitwerking van de afwerking is dan ook.dat steeds meer foto-amateurs hun keuzelaten vallen op
Veur schuppen. harken. schoffels en 't
sliepen van oew grësmachines mOl biej'n
v3ktnan wèèn.
E. HEIDEMANN & ZN.
Botterslroat 13-15 - Kuierclroad K 5410-377
O!denzaal
=r-----------;* Opel* Chevrolet* Oldsmobile
Off. DealerN.V. Automobielbedrijf
BLEEKERFOTO 'T KIEKKÈSKE
Oldenzaal
53
Deldenerstraat 4 Hengelo
Twentse Taalbank
Voor Uw Interieur
MORSINICHOF
Van wied en ziedkènt ze 't spul
wat de Tasche biedtKcer!s-, Vrouw/eu-
en Kscnclerk!cer'n
El1schedesestraat 16-18 *HENGELO Telefoon 2139 Ben'e- en Berregooc!
*
Voor Heren- en Damesconfectie naar
W. BOERKAMP
Voor alle soorten
Ok de niejerwetseDroadnègelboksen
Venèrgens better dan biej
Geniet van de Twentse Anatuur op een betrouw-bare bromfiets, I . ~
Wij leveren U het bekende \\;~& .merk
Kaptein (Reeds 1,2 millioen in geb,uik)
D. TEESINKLangelermaatweg 152 - Hengelo
•Tdefoon 236
MMM
C onfectie M ltentru,m ' orse
Textiel naar .... , ...
Magazijn voor Rijwielen, Onderdelenen Electra
Willemstraat 37 ~ Telefoon 3913HENGELO
HET WONDER VAN HENGELO
BORNE
'1:
Voor Uw Veevoeder en
Kunstmeststoffen
Coöp. Landbouwvereniging
HAAKSBERGEN
Oldenzaalsestraat ~98
= '''iHengelo * Veevoeder
* Kunstmest en*' Landbouwbenodigdheden
in cle beste kwaliteiten.
Door grote omzet lage prijzen bij:
A. B. T. B. "A L M E L 0" ..1Telefoon 2045 _
COÖPERATIE
DE LANDBOUW-COOPERATIEvan de boer
door de hoer
voor de boer
NU voor de huidige leden
STRAKS voor U.
is een bol werk
ter b~veiliging
ter verdedigingter bevordering
van de economische belangen van de vrijezelfstandige ondernemers in de landbouw t.w.de Boeren.
Coöp. Landbouwersbank en
Handelsvereniging - Almelo
Lonneker COÖp. Landbouwersbank en Handelsvereniging - Enschede
54
Twentse Taalbank
ÎOONS KaTTE VE'HAALJloonber gebeul(,.fan van 'n MäU'nkaamp")
Oonz' Teuntje zal zun jaar of twaalme wèèn 'ewes, 't ""INas 'n öurÎtjkeerike: 'n knap gezichte, met mooikrullig hoar en 't was aait e.etjes inta21 en antwoord.,,'t Is 'n knap jeunk'n" Ze2f11 de leuen daar han'n ze geliek in.Op 'n keer was oonz' Teuntje nigbes in adder. 't Har taandzeerte, 'nHeeln né:ch har Moa d'r met op'etrökk'n; mer 't wol nig oa'vve gaan.Teuntje huul'n al mer vedan en vansloap'n kwam niks den nach, 'leurTeuntje. nig en vuur Moa o:::>k nig.Van dee asperiel~.tjes wusse wi'jdowdetieds nog nig of, èèmmin vanne taancIdokter. Moa deer Teuntje '11
glèèske foezel en daar mosse metsj:euI'n, mer hee sleuk 't duur en zoveu! e tèg'n mom nog in slaap ook.Hee kon nig nOé: schaale, dat gungnig. Mer urn 'n uur of achte, doa,rha'j em wier. "Moa, komt gauw, i!:heb wier zun taandzeerte!"Moa zuch'n ees; wat zal ij beginn'n? 000 nöm zee 'n resseloet besloet."Komt d'r mer oet en trekt ow an,dan mUl mer noa 'n dokter hen."
"Oh nee", huuI'n Teuntje, "nig naar'n dokter, den dut mi) völs te zeer!""D'r oef', zeer moa, "en gauwas te toa! !) geat noar 'n dokter e:l
"Jan van 'n Mäll'nkaarnJ1l"geb. 27 febr. 190! te Hengelo
IJ vrol'gt em, of 'e ow den zeer'nu:and cl'r oet wil trekk'n zaandergeveuI!"Hé, dat was nen goo'n inval vanMoe, urn te zegg'n: "Zoonder geveu]". Want now vreug Tel'.1tje:"Dut dat dan nig zeer, Moa?"
Bonee" was 't bescheed, "zoonde~: geveul dat beteek'nt dat 't ow i:1't geels nig zeer dut. En dan bij vandee zeerte of! Et now mer gauw watel' dan 'lot. Hennek za! wa ILet owgaan.Hennik dat was zovöl as zien bremen dat was ikke. Now, zunnen hallClmorn vrij dat leek mi) wa. Ik zeur'nwat, dé:'w nig te V1'og bi) den doktertwamm'n.Moa mos ieder bod zegg'n: "Ta dunjonge, maak now an, temet is 'n
Certainly
that's
55
Twentse Taalbank
dokter vat". Zo gunge wij dan èènluk op 'n trad. D'r zatt'n 'n stuk ofwat leu bij 'n dokter in de wach'kamer, zodarre wij nog 'n heel zetjewocht'n moss'n. Ik keek is in de beuke dee op 't töafelke lag'n en Teuntje lag op de knee op 'n stool en keekn02r boet'n. Noa 'n uurk'n wa'wan de buurte. Mer ik har heelmoalsgin zin urn met naar binn'n te gaan;ik ve'trouw'n den dokter mer half.Stel ow veur, dat' e mi' j ook tegroazen nöm! En zo scheuf Teuntje,mer huul'nd dan lach'nd, noa binn'n.Ik luuster'n en joawa, 't doer'n niglange of daar haj 't: 'n geschreeuwvan wat haj mij en 'n spektakel inde sprekkamer! de leu keek'n meka.:lees an en zeem: "Daar hef' e 'm leelkte pakk'n!" Ik zölf wus nig of iklach'n of huul'n zol. En opeens, daarvleug de duure lös en ... mer laatTeuntje 't zölf mer wieder ve'tell'nzoas e det 's middaagns, dow te wiel''n luk bedaad was, an toa fel hefve'tèèld.
"*"Eers", zo begun Teuntje, "wa '1:nig bange want hee zol mij 'n taancljo zoonder geveul trekk'n. Now dan,'n dokter vreug mij wat d'r anschott'n en ik zeer: "Dokter, en ofdokter mij 'n taand zoonder geveulwol trekk'n".
"Dat wil ik wel" zeer e, "ga maarzitten op die stoel". No, en doohaarn e zunne grote tange (enTeuntje wees zunne heenige lengtevan ne meter an) oet 'n keske endaar kwam e met an. "Doe je mondopen", zeer e en doo ik em 'ezeg har,welke koeze 't was, wol' e de tangcd'r opzett'n, mer ik was em veur en
ik greep gauw de tange vaste. "Laatlos!" schreeuw'n 'n dokter, mer ikschreeuw'n nog hadder. En doo wör
'n dokter heIlig en trök an de tange,mer ik heul vaste en zo trök e mijvan 'n één'n hook noa 'n aandern.'n Stool veul op de groond en 'n dokter mer schreeuw'n: "laat los'" enikke mer schreeuw'n van bangigheed. Now, en doo te de tange èènluk wier te pakk'n har, scheul e mijoet en vleuk'n, mer ikke vat, noa dedure. Now, en hee mij noa en doo'kin de wach'kamer was, kon'k de durenig zo gauw lös krieg'n en dooschopp'n mij toch aan der 't gat, da'!:de dure oetvleug noa boet'n hen."Zo", zeer e, "dat is zonder gevoel!Ik zal jou'"
"Wat nen n2ar'n keer! toch" zeerMoa. En ze nöm Teuntje zien heufdtusk'n eere haane en kuss'en em opzien krulkop met geveul.
"Wat God gif is good, mer wat mooder gifis better", zee de jonge. doo scheet em d2kreeie op de brugge.
"lej könt nooit weten" zee de boer, doo zetten hee 'n hanen op 'n hoondernust.
"Oonzeleemheer weet allens", zee de jonge,"Der nich wat ter in de wost zit!"
"D'r zint vief doon van de wekke" zee dePestoor, en "Joa, joa" zee de köster, "as 'tmer staand hoolt."
"D'r zint ter genog. mer iej mot ze könnenvinnen", zee de keerl, doo zat e zonnercenten.
Voor al Uw Huishoudelijke artikelen,Tuingereedschap en IJzerwaren
E. W. v.d. Broek ~ HengeloIndustl'iestraat 31 Tel. 3959Twekkelerweg 128 - Tel. 6991
Deldenerstraat 36-38VASTE GOEDEREN:Koop I VerkoopHuurincassoVolledig beheerTaxaties
ROTTINK N.V.HENGELO (0.)
ALLE ASSURANTmN:Premiën scherpconcurrerend.Gratis poliscontróleen adviezen
Alle inlichtingen kosteloos.
56
Telefoon 3041 (2 lijnen)PASSAGES:Vliegtuig- enbootpassages over degehele wereld.Emigratie.
Twentse Taalbank
TWENTE IN DEGRIJZE OUDHEID
(IV)
Karel van Gelre welke er door zijnstrijd met de Habsburgers allerminstmee ingenomen was dat een Bourgondiër de Bisschoppelijke zetel besteeg, wierp zich nog voordat de afstand had plaats gevonden met 7000man op de weerloze Twentse bevolking gelijk een aasgier op zijn prooi.De strooptochten van 1510 herhaalclen zich in nog heviger mate: roof,afpersing, heiligschennissen en zedenschandalen stichtten alom schreinend leed. Zij die hun bezittingentrachtten te beschermen werden e~n
voudig afgeslacht. Goor werd opnieuw gebrandschat. Alleen Oldenzaal, dat een talrijke bezetting hadingenomen, bleef dit keer gespaard.Ook met de benoeming van Henrickvan Beijeren tot Bisschop vanUtrecht (1524) kon de Hertog vanGelre zich niet verenigen. Hij vielweer Twente binnen en bezette onderandere Enschede. Tijdens de afwezigheid van Bisschop Henrick, dieveel in Duitsland vertoefde, sloeg deHertog hier ongehinderd zijn slag.Geheel zonder geldmiddelen om deGelderse Hertog te kunnen bestrijden, verlangde de Bisschop het wereldlijk zwaard over te dragen aanKarel V, hetgeen in 1527 te Schoonhoven geschiedde.
"Als die Bisschop dat wereldlickesweert an den Keiser hadde overgegeven, heeft de hartog vanGelder die drie hoofdsteden vanOveryssel alsoo benauwt, dat sijniet eens buten de poorte dorstenkomen. En die borgers van de steden ende de ingesetenen van delanden waren voir die schuldenbeswaert ende verbonden eJ1de alssij nu op haer groot perickel uit delanden ende steden iewerts reis-
Ga ook fotograferen!Bij ons vindt U de beste camera'suit diverse prijsklassen.
57
"De Pinksterbroed koornp! ,.
(foto RoeI Echtermeyer)
den, dan werden sij voir die landschulden angeholden ende inhechten geset, ende wat sij omhulpe an den Bisschop solliciteerden kregen niet, hi hadde oockgeen macht ende cont hem selvenniet bescutten. Diewijle nu geheelOveryssel, ridderschap en stedenmit die gemeene ingesetenen insoodane last waren, sijn sij mitmalckanderen gesloten, dat sij bijgoeden tractate ende dragelickemiddelen onder keizer Carel dievijfte als hartog van Brabant endegrave van Hollant wolden gaen,bij alsoo, dat die Paus van Romendie keizer als keiser ende datrijck ende die Bisschop vanUtrecht daerin sollen bewilligenende haer van den eed, daer sijhem mede verplichtet, solden ontslaen.
FOTO HAARHUISOOTMARSUM
Twentse Taalbank
Opten 18 Nov. hebben de gesanten van den keizer ende den Bisschop en die uit elcke stat Deventer Campen en Swolle mit malckanderen getr2.cteerd over detranslatie des bisdoms en wederomop kersavond int leste van dit jaer.Die van Overijssel hadden geerneonder eenen Bisschop geblevenende den keizer op soodane conditien angenomen, dat hy macht 01de hebben gehat denselven Bisschop te nomineren ende te setten;waartoe die gesanten niet woldenverstaen ende seiden dat des keisers enkelicke meinonge was sichmet die land van Overyssel intkleinne noch int grote. te willenbekroenen, ten waer sake sij hem,sijn erfgenamen ende nakomelingen ende voer haer ende harenerfgenamen wilden annemen.Na beraat van de steden mit haregemeenten, alsoo 't een saeke vangrote importantie was, hebben syalle eenpaerlick bewilligt, dat menmit Keis: Mejesteit als hartog vanBrabant ende grave van Hollantvoir erfhere' solden anblijven, dochdat sy altijt bij dat Roomsche Rijckende die Duitsche Hanse woldenbliven ende bij haar rechten, privilegiën ende olde gewoonten.Opten 7 January sijn die keiserlich gesanten weder binnen Campen gekomen insgelijcken die geputeerden en ridderschap en steden ende hebben den keiser voel'hem, sijne erven ende nakomelingen voir haer ende haren ervenals hartog van Brabant ende gravevc:n Holland angenommen.Den 12 Februarij heeft de Bisschop die van Overyssel ontslagenvan haren eedt, daer sy hem medeverplicht waren, gelyck op den 8Martij dee van Overyssel harenBisschop van synen eedt hebbenverlaten, die hy an haer gedaenhadde. Die ratificatie van het ge-
maeckte accoort tussen den keizerende dee van Overyssel is geschiet binnen Mechelen den 21Februari Ao 1527.Den 14 Martij hebben de ridderschap der landen Sallant enTwente binnen Deventer vergadert en gevolmachtigden benoemdom uit haren name hulde ende eedtan den keiser te doen.Den 18 Martij hebben dee vanTwente als Jan van Beveren, Deken, en Humen Wytrock (canonik der kercke Plechelmi tot 01denseel. van wegen het capittel),Johan Mycke van wegen het Duitse Huis tho Othmersem, de gebroeders van Twicklo en vanCoeverden en dee van Bevervoordes en Roelof van Schreven,Lambert van Rhede, richter totOldenseel, mit den burgemeisterenvan Oldenseel, Othmersen, Enschede, Delden en Goor vergaderinge geholden, geconsenteert ende belieft int 2.nnemen van denkeiser volgens den opgerigtentractaet ende schreven an denstatholder Georg Schenck - vrijhere van Tautenburg , des keisersstatholder in Vriesland - versoeckende onderholdinge van haerprivilegiën, lantbrieven en gewoonten voer geestelick en wereltlicke ingesetenen van Twente."
Uit: "Historie van Overyssel"door W. Nagge (geb. plm. 1600,over. 1690).
Karel ven Gelre ontzag vriend nochvijand, kerk noch klooster, het zijnleger leven op kosten van de pJattelandsmensen, en vernietigde hier enelders gedurende een halve eeuw allewelvaart. Eerst in 1528, toen de Bisschop van Utrecht afstand deed vanhet wereldlijk gezag, en Karel vanGelre dstand moest doen van al zijnveroveringen in Sticht en Overstichten voortaan in dienst kwam te staan
Coöp. Aan- en Verkoopvereniging IBoer'n, a'j weet'n wilt wa'j koopt, koopt dan~:o~~~~:~~;e~wa;~n h~~:~~:~:~
58
Twentse Taalbank
Boerenleenbank
OOTMARSUM
de spaarbank voor iedereen.
Voorschotten - Kredieten
Telefoon 200 LANGESTRAATHENGELO
DE SCHRIK VAN ALMELO GROTESTRAAT 14750 m. vanaf Postkantoor
Nederlands grootst gesorteerde zaak voor
DAMES~ EN HERENREGENKLEDING ~:i:~c:;e}L~or1en'refJ' ve~~met de iaagste prijzer,. W P.CHT NIET! goed!
HET SPEELGOEDPALEIS I Coöp. Boerenleenbank
TEUTELINK "KEDINGEN"
teEnschedesestr.22 - Tel. 281~ - Hengelo GOOR
"Verzorgt alle Bankzaken.
DEELDENER MOPPENDiepenheimse weg 25
wied en zied bekènd
B. J. MEENTelefoon K 5470 - 654
Langestraat 9 - Deelden
V,", ocw k",emO"'"de=l Heel Twenteland koopt bij IHotelDE GOUDEN LEEUW DE KLEINE VAN DIJK
Oldenzaal Meubelen
GARAGE TER STEGE Karpetten
121Wij verzorgen: Uw trouwpartijen, VitrageLuxe verhuur, Stalling, Onderhoud enReparatie. Hengelo (0.) - Drienerstraat
Oldenzaal Telefoon 05410 - 435
HENGElOSCHE BIERBROUWERIJ
59
Twentse Taalbank
A+ Brands & zonenW.(N1.é.~i.&1.h.ir.ftti&1.9-
Burgemeesterstraat 1
ENSCHEDE
Deventer Smyrna tapijtenvoorradig in 300;100 - 250/350230/300
Hoogpoolkarpettenin 7 maten vourradig.
Effen karpettenin tien kleuren voorradig.
Tapijtlopersin 90 - 70 - 57 - 50 c. m.IN ENORME KEUZE
•Dames!
voor een mooi kapsel naar
Maison OorthuisDenekamp
Ook voor pal fume riën en toiletartikelen Uwadres.
Voorgoeieschoenenbekend~~
GREVE
FILMEN is niet alleen ons werk. maarook onze HOBBY.
Foto Prins - HengeloWij helpen ti verder met Uw filmerij
VeurKoelkasten, Stofzoegers. Wasmachinesen aandere elektrische apparaten noar
Ruischers en HartgersDrienerstraat 4 - Telefoon 4878 - Hengel
Oldenzaalsestraat 93 Hengelosestraat 17
ENSCHEDE..BALLY" im;;ort voor Twente
COÖP. BOERENLEENBANK
TE HAAKSBERGEN
SpaarbankIngelegd kapitaal 5 miljoen
Aantal spaarders 3700
HUISHOUDTEXTIEL - VOERINGSTOFFEN - JAPONSTOFFEN
D. Jordaan &Zonen's Textielfabrieken n.v.HAAKSBERGEN
60
Twentse Taalbank
van Karel V, die hem met Gelre beleende als leen van het rijk, kwamer een einde aan de heilloze activiteit van deze man, aan wiens belangen zulk een ontzettende offers waren gebr2cht. (In 1538 stierf Karelvan Gelre op zijn goederen op deVeluwe, waar hij zich verbitterd hadteruggetrokken) .Wie mocht denken dat nu een tijdperk van rust en vrede zou aanbreken., vergist zich. Een 80-jarige oorlog stonc1 j n het verschiet. Voor dietijd sloegen echter nog andere golven van onrust over Twenteland.Alhoewel de progaganda die doorLuthcr en zijn volgelingen gevoerdwerd niet bij onze grenzen tot stilstand kwam ondervond Twente inhet begin niet zozeer de invloedenVDn het protestantisme als wel vande ideeën en opvattingen der Wederdopers, waarmee na 1530 veleNederlanders besmet waren. Ondanks de strenge regeringsmaatregelen namen de aanhangers van dezeleer snel toe. De kern der leer vande Wederdopers of Bejaarddopersis de negatie van de kracht der Sacramenten, bijzonder het DoopseLdat afhankelijk gemaakt wordt vanhet geloof van de dopeling, en daarom pas op latere leeftijd mag worden toegediend. In hoofdzaak zijntwee grote richtingen te onderscheiden:a. de revolutionnaire dopers, volgelingen van Thomas Münzer, die in1534 te Munster het Rijk V.:ln Sionstichtte;b. de stille dopers, volgelingen vanMenno Simonsz, Pastoor van Witmarsurn. In 1535 maakte de Bisschopvan Munster met de herovering vanzijn stad een einde aan het Rijk vanSion, maar daarmee was de ketterijin ons land nog geenszins uitgeroeid.Daarom werden in 1540 de zwaarste straffen gesteld op alles wat maarin de verte verband hield met deketterij.Destijds woonde op het Huis te Beckum in het gelijknamige Twentsedorp een zekere Jonker Jan van Beckum wiens vrouw Ursula van Wer-
61
dum door toedoen van een zustervan de Jonker: Maria van Beckum,met de verboden godsdienst derWederdopers werd besmet. Toen delandvoogdes Maria van Oostendorp(zuster van Karel V) in 1544 eenschrijven richtte aan het provinciaalbestuur van Overijsel en daarin metaandrang verzocht om"alomme nerstige inquisitie" te doen "om alleherdopers aft der van de se.ctenvan Batenborch oft David Jorif.zzijnde te apprehenderzn ende daarover scerpe iusticie te deen", en bovendien de Twentse Drost Goesenvan Raesveldt een beloning uitschreef voor het aanbrengen vanwederdopers, werd openbaar bekenddat de genoemde twee freules deverboden godsdienst aanhingen. Hettweetal werd onmiddellijk gevangengenomen. Toen het niet gelukte debeide freules tot andere gedachtente brengen ondanks naarstige pogingen daartoe ondernomen door deStadhouder van Overijsel: Maximiliaan van Egmond graaf van Buren,Bernhardus Grouwel de Prior vanhet Predikheren-klooster te Zwolleen door een afgezant uit BrusseLwerden de twee vrouwen veroordeeld tot de dood op de brandstapel.In het najaar van 1544 werd het vonis in de omgeving van Delden voltrokken.Het gebeuren had grote beroeringgewekt onder de Wederdopers, welke met onblusbare wraakgevoelensvervuld door Twente zwierven, enzich schuldig maakten aan plundering en brandstichting. Onder denaam van "de Vrome Kinderen vanEmmelichheim" hebben zij deze streken nog tal van jaren onveilig gemaakt.
Historicus.
Steeds 't onovertroffen adres in Hengelo voor
opbouw-serviezen enalle Sola ~ en luxe artikelen
SOLA-speciaalzaakWemenstraat 6 - Telefoon 7832Kotmansweg 6 b - Telefoon 4981
Twentse Taalbank
BIJEENKOMSTSASSISCHE SCHRIEVERSBOND.
Op 19 mei j.l. sprak Prof. dr. K. H. Heeroma(hoogleraar in het Nedersaksisch en directeur van het Nedersaksisch Instituut te Groningen) op een door de Saksische Schrieversbond belegde bijeenkomst in La Bagatelle teAlmelo ever de wenselijkheid van eenEuropese- of eenheidsspeIling voor het Nedersaksische taalgebied en over de daaraanverbonden noodzaak van het invoeren vannieuwe lettertekens. (Het samenstellen vaneen eenheidsspelling vormde al een onderwerp van ernstig overleg op het Nedersaksisch Symposion, dat in 't voorjaar van 1955op het landgoed Vosbergen te Eelde werdgehouden en waaraan de naam ..VosbergenspeIling" is ontleend; Redaktie).Drs.Diemer (Groningen) opperde tijdensdeze bijeenkomst het voorstel om een Twentse bloemlezing samen te stellen, geschikt omals leesboekje te worden gebruikt op de lagere scholen.
Nen dikkop zat ien een venkenWat deu doar den dikkop ien t
venken?Hee zwörn d'r een betkenOop ees brök zien stetkenDoe zat der nen kikker ien 't venken.
A. J. U. L::mrn, Hengelo.
Aanvulling op de woordenlijstachterboks, deel van paardetuig, omspant
achterdeel van 't paard.achterhoalt, dwarshout op disselboom, wazr
trekkoorden aanzitten.achterlèittken, klein biggetje dat niet hard
groeit, figuurlijk zegt men het ook vaneen min kindje.
anbrod, aangebroede eieren.angieln, eten, schransen.angoan, een paard en wagen nog iets vooruit
laten trekken.anltötteln, beetje voor beetje vermeerderen.
Dat köttelt wa an.anleutig, brutaal.anlegn, bij het dorsen wordt telkens een
nieuwe rij ongedorste schoven aangelegd".betekent ook weI: onderweg even eencafé'tje binnen gaan.
annösn, iemand die uit pure nieuwsgierigheid kemt.
anschikn, aan tafel gaan zitten om mee teeten.
<1nveurn, de wagen dicht bij de plaats zettenwaar opgeladen of afgeladen moet worden.
anvreutn, telkenjare bij het ploegen of spitten iets grond meepikken van de naastgelegen akker.
anwettern, een kalf niet verkopen maar vetmesten.
anweuln, een ketting om een vracht houtflink aandraaien met een kort stevig eind
62
hout. Ook wordt het gedaan als draadom de wei gespannen wordt.
anwie~en, bij het klootschieten wijzen speciale mannen met stokken hun schutters deplaats aan waar ze het best langs kunnengooien door hard met die stokken op degrond te slaan: Hier is e had!
anzegn, de buurman van de overledenebrengt het bericht bij buren en familie.
-B-baL"'n-bri'j, bereid van meel. water, stukjes
lever en ander eetbare slachtresten.bliksl.ater, krachtterm, zoiets als: wat blik-
sem!bloom'n, bloemen.boesekeerl, boeman.bul!eke, kleine ofwel jonge stier.bol, cementen putring.bölleke, kleine cementen putring, of ook:
eindje (worst e.d.)bombèèsn, kruisbessen.bös, platzak, ik bin bos.buulwegtel'l1, ondeugende jongen.bisscköttel, zenuwachtig jachtig persoon.bicstern, hee is op 'n biestern. hij is kwaad.bèiign, buigen.bèèsnbössche, bessenstruiken.bilnwaage, wij goat met de bilnwaage. we
gaan te voet.brook, broekgrond.buis, jas.
G. Klaas. Ootm.
"Mundus vult decipî' zee 'n kwakzalver, enhee ve'kochen roobeetensap veur oogwater.
..Now wik de wichter bange maken" zee 'nschossteenveger, doo nöm e ne gleunige kallein 'n moond.
"Ik kan 't nich!", zeg nen luien, en doarumkan e 't nich.
"Jagen of streupen" zee 'n hazen .. loat wéénwal 't wil, mer 't is um miej begunnen."
"Al het iej no Jens Döl of Graads Döl ofMans Döl". zee de keerI; ..aj eenmoaI vande f!'milie Döl zint, bliew iej nen Döl."
Loat griep of aander ongemakOw nig te pakken nemm'nGeat noar mij too, de man van 't vakDee 't ongemak kan remm'n.
Drogisterij "Tuindorp"H. E. v. d. HAAR
c. T. Storkstraat 33, Hengelo, Tel. 3751
Spölgcod stelt elk keend op pries't dreumt van 't keender paradies.A'j wat neudig hebt, i'j komt mer heul'Ook keenderwagens te kust en te keur.
G. FLOORS - KinderparadijsWillemstraat 35 Hengelo
Twentse Taalbank
MIDDEN-TWENTSE WOORDENLIJSTSamengesteld door J.
boksennemmen, het trakteren door de bruidegom bij gelegenheid van zijn huwelijk.Vroeger was het de gewoonte dat hetjongelingschap de bokse (broek) van debruidegom bij het bed wegnam; slechtsdoor een traktatie op bier (boksenbier)kon deze worden teruggekocht.
boksenscheeten, wanneer een bruidegom vlakvoor het huwelijk ten huize van de bruidverbleef of wanneer het bruidspaar tewgkeerde van de ondertrouw. verzamelde hetjongelingschap uit de omgeving zich voorhun huis en vuurde daar met alle beschikbare geweren drie ere-salvo's af. Naafloop trakteerde de bruidegom de jongemannen gewoonlijk op bier.
bo!g!èèsl{en, jeneverglaasje zonder of metafgebroken voet.
boJ(le), mv-n: stier.bol(len), stuk. eind. Dooi miej èèm 'n bollen
touw.bö!!en, loeien.bollenkalf, mv.-kalver: stierkalf.bönne, zolder boven een sc humtje of andere
kleine ruimte.boo, wel Boonee: welnee; booja: welja; boo
wisse: wclzeker.boolten, os: zie lien.bo(o)lt, spoedig: Zo baalt as: zodra als.
(Duits: bald.) Zie ook: baak.boomleuperken, hoomkruiper (: klimvogel-
tje) .boozem, rookvang boven open vuurhaardbös, barst.boskage, bosbegroeing.bosken, basket. basken..ebasket: slaan.bössel, -s: borstel; weerspannige jongen.bösselen, tegenstribbelen.böst, -e: borst.biistblad, borstriem van een paardetuig. be
vestigd aan en opgehouden door 'n hamerzeIlen.
bot, mv. butte: been. D'r bint ook nog aandere butte biej 't vuur: je hebt het niet alleen te zeggen.
bots, stuurs; nors.botterveugel, vlinder (Eng. butterfly).botterb!aa, weegblad (: in het wild groeien-
de zomerplant) .bou~, oogst; verbouw: akker.bouwen, ploegen. D'r veur hen bouwen: een
kus geven. (Jongemannen onder elkaar:He'j d'r al veurhen 'ebouwd?)
bouwmeesterken, b\·ikstaartje. Vogeltje datvaak een ploegende boer volgt om dewormen uit de ploegsnede te pikken.
braannekkel, os: brandnetel.breedvlaags, breeduit; veel ruimte innemend.
Juister: wiedvlaags.breenk, plein binnen een bebouwde kom of
plaats waar wegen samen komen. Vroeger vergaderplaats van plattelandsmensenuit de omtrek.
brekken, brekt. brök. 'ebrökken: breken.brengen, brech. brach (en). 'ebrach: brengen.
63
W. M. Gigengack
breuden, brod. brodden. 'ebrod: broeden.breuhenne. broedse hen.breutokse, kip die telkens broeds is.brewwelen, wartaal uitslaan.briej, brij.briejaant, prachtig. (Frans: brilliant).broam, vrucht van de braambessenstruik.bröd, (uithang-) bord. Hee hef 'n bröd veur
'n kop: hij is schaamteloos. (Westf.: vaneen schuldenaar. die zich niet om zijnschuldeiser bekommert: He heff en Brettvör de Kopp.)
broed, bruid.broedlachte, bruiloft.broeken, gebruiken. behoeven. Zik broeken:
zich inspannen; al zijn krachten gebruiken: Wiej broekt vandage gin hoeswèrkte maken. (Ook: behoren. Dat broekt ziknich: dat behoort niet).
brök, breuk.brömmel, -s: braambes.brommerd, bromvlieg.broodkrömmel. os: Ook: broodkromen: brood
kruimel. De broodkromen stekt 'em: hij isbaldadig.
brookkaamp, niet ontgonnen. moerassig land.bruegeman, bruidegom.brugge, -n: boterham.bru ft(e), bruiloft.brussel, (nen brussel: fors manspersoon).buegelkoarf, hengselmand.bu-ig, onstuimig.buken, zie pinnen.bukkum, os: bokking.buren, beuren. opheffen.bute, buit. An de kotste bute kommen: aan
het kort te eind trekken.buten, ruilen.buul, zak; buidel; bult; buil.
D.daalkuieren, kalmeren; op de stoel praten.daal(ten), Noa daalten kommen; naar bene
den komen.daank, dank. Bij het afslaan van een aan-
bod: 't Is daakensweerd.daawern, daveren.dakhazen, dakhaas; kat.dan, denneboom.danappel, denneappel.dankat, denneappel.darre, -n: dar.dawwelen, stoeien, spelen.deeder, van deeder dikte: van deze dikte.dèèien, dooien. 't Hef duftig 'edèèid 'n dag
of wat.deengseldagskoo, schraal koetje, dat men
maar op de Dinsdagmarkt moet zien teverkopen.
DeenkeI, riviertje dat ontspringt in de omgeving van het dorp Holtwick (Duits!.Westf.). bij de buurtschap Glane (t. Z.van Losser) Twente binnenkomt. geheelOostelijk Twente door stroomt en t. N.\~.
van Lattrop haar loop weer op Duitsgrondgebied vervolgt.
Twentse Taalbank
.,n Dinkei
ij blieft veur mij altied et mooiste,
waor wij as jongs et zwem'n in leer'n,
dien beeld dat zal mij nooit verweer'n.
Oale dinkeI langs de grenze
(Jan Wo/tees, Enschede)
En as he kump met de zeize
en asse mien hette voond,
dan hop ik, doe oale twèènte
da'k mag rösn in diene groond.
Woar wij uur'n lang kon'n ling'n
an de kaant in 't lange grös,
woar de beeste waar'n te wèèn'n,
doe wais veur mij ne grote rös.
'k Binne riept in al dee joar'n;
'k bin veslet'n, 'k bin noe oald.
Zo lang doe nog vleuis in twèènte
wodt mien hette nog nig koald.
Johannes Wolters. geb. I januari 19J6 teHengelo en m3menteel woonachtig te
Enschede. dicht al vanaf zijn l8de jaar enpubliceert th3ns voor het eerst.
VAN LAAR &Enschedesestraat 127
Co's A U TOM 0 BIE L BED R IJ FHENGELO (0.) Telefoon 3983
Simca64
Twentse Taalbank
Ne bril van HeynIs mooi van lijn
en zit ow aait merakels fijn
dus ow adres is:
Ant. HeynGedipl. Bandàges - OpticienEnschedestr.15,tel.3154-.Henge1o(0.)
LOB't meer kuul'n, 't löp wa lösOok as 't mangs ne haanddik vrösMeerdan bij van 'n BERG zien'n heerdDéé is de cènt'n dubbel weerd.
Hengcler mènschen, zegt 't voortMet dit sprekwoord goa'k akkoord..Wie de schoen past, trekt haar aan"Meer doot dit dan Bij v. d. Laan.
~..RIPPERDASTR
ENSCHEDE' Za
Voor elke sport
'T HOENde
VAKMAN
Komt es deur de roeten gluur'nEn bekiekt mien manufactuur'nDan is 't wa vaste, kameraadDaj ook bij mij koop'n gaat.
MAGAZIJN "DE STER"D. H. ter Haar
C. T. Storkstraat 31Tel. 2988 - Hengelo
Sj. v. d. LAANSchoen handel en Reparatieinrichting
Emmaweg 16Tel. 3059 - Hengelo
w. T. v.d. Berghuishoudelijke artikelen, c!cctr. smederijvakkundige bewerking
Tel. 253'i, Pastoriestraat30, Hengelo
Drienerstroate 26Hengel
Nu tsspoorbaa nk
Tukkers .... mag ik effen 't woord?Gooit ow gèld nig oaver boordTukkers ... ak ow roan mag ... spoort!!!Goa'j daar almaal mee akkoord?
Brengt dan owgèld naar de
Klaant'n van BISCHOFFBint almoal vol lofNe dame of heer ....Ze komt aaltied weer
want:
Bischoffhef 't beste wat er is!
Oawertuugt ow van disse woarheed
•
Foto apparatenGrootste sortering van geheel TwenteGespecialiseerd In Toneel· en feest·repor-tages.
Foto Jozef Drienerstr. 23, Hengelo (0.)
Schoon'n kapot loop'n kan iederéénDOM is zovöl keuns nig anMeer . .. a'j nen schoon te maken hebtIs HARMSEN owwe man
Komt meer bi'} mi'j
Henk HarmsenSchoen handel en reparatie· inrichting
Tel. HOI - Winhlgalerij TuindorpHENGELO (0.)
FA. G. KOELINKJUWELIER ANTIQUARE
ENSCHEDEBurgemeesterstraat 2-4 Telefoon 4433
Twentse Taalbank
vanaf f 1190
In een ,.RENAUL1"MET 'T STUUR IN DE HAANDDEUR OONS HELE T\VENTERLAAND
Garage De HavenG. A. BRUINSBreemarsweg 415HENGELO vanaf f 7500
IETS NIEUWS VOOR TWENTENiagara Prints (vergrote afdrukken)
van 6x6 op 9x9 f 0.22van 6x9 op 711Ix101/2 f 0,22Alleen bij FOTO HUBERS
Nieuwstr. 6. Hengelo - Gevestigd sinds 1894
HENGELER LEU ! !haalt ow vleisbi'ej de jongs van
van Gelderwant dee kèntow aIlemoaIe.
Veur kalfs- rund· en peerevl~is
dus noar 't VLEESPALEIS
Voor verhuur van
gelegenheidskledinguw adres
H. ZWIERv. Riebeekstr. 42. Enschede. Tel. 8159
annex TOneelkh.ding
COöP. ZUIVELFABRIEK
"NOOIT GEDACHT"OOTMARSUM
Prima melk en melkprodukten.Roomboter steeds eerste kwaliteit
Ik hooI van oons Twènte woar ik bin geboor'nIk hooI van de hei met 't peers en 't roodIk hooI van de essen met 't golvende koor'nEn ik hooI van de grond woar ik rös noa mien dood.
ALBEHS' BEGHAFEXISDIEXSTVergunning Min. van Econom. Zaken o. 57970
Roessinghsbleekweg 17 - ENSCHEDE - Telefoon K 5420 - 2189 - 7096HENGELO (0.): Strooweg 8, - Telef. K 5400 - 4659ALMELO: J. Venema, Lijsterstraat 117
VARIA-VEHZEREHING "NEERLANDIA"Bankiers: RûUerdamsche Bank - Middenstandsbank - Providentia - Giro 516270
Twentse Taalbank