MEDIC CENTER

CASE REPORT

LAO LÁCH

BS PHẠM THỊ THANH XUÂN P. SIÊU ÂM

MEDIC CENTER

CASE 1: LAO LÁCH TIẾN TRIỂN

BN nam 22 tuổi ĐC: Phú Nhuận- ĐT: 0938491192 Bệnh sử: BN bị sốt 38 – 39ºc đi khám tại

BV quận Phú Nhuận được chẩn đoán là viêm họng. Điều trị không giảm, sốt kéo dài suốt hai tháng, BN giảm cân và xuất hiện đau hạ sườn trái. BN đến khám tại BV PNT: X quang phổi (-), BK đàm (-), khám LS: hạch cổ (-)

MEDIC CENTER

Tiền căn bản thân: không có bệnh lý gì đặc biệt, không tiểu đường

Tiền căn gia đình: bà ngoại tiểu đường + lao phổi

Ngày 26-06-2014, BN được chỉ định SA tại MD

Lâm sàng: BN đau âm ĩ vùng hạ sườn trái, sốt nhẹ

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER

XN máu: tiểu đường (-), HIV (-) Sinh thiết hạch cổ (P) : hạch hoại tử hoàn

toàn, mềm, khó sờ thấy. Lấy mũ soi, cấy, KSĐ

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER THEO DÕI ĐIỀU TRỊ BẰNG SASang thương lách sau 2 tháng điều trị

Số lượng sang thương giảm

MEDIC CENTER Hạch to hơn và xuất hiện nhiều hạch hoại tử hơn, dò mũ ra da từ vết mổ sinh thiết

Soi, cấy mủ (-)

MEDIC CENTER

Sang thương lách sau 6 tháng điều trị

Các sang thương không rõ giới hạnHạch cổ nhỏ lại

MEDIC CENTER Sang thương lách sau 11 tháng điều trị

Sang thương lách không còn nhìn rõ, có chỗ hóa nang, chỉ còn hạch ở rốn lách, hạch cổ nhỏ lại

MEDIC CENTER

BN ngưng thuốc sau 12 tháng điều trị Hiện tại BN khỏe tăng cân 10kg

MEDIC CENTER

CASE 2: LAO LÁCH CŨ

BN bị lao lách 5 năm trước, đã được điều trị tại BV PNT

Hiện tại thấy đau hông sườn trái nên xin SA kiểm tra

MEDIC CENTER

MEDIC CENTER

BÀN LUẬN

Lao lách thường xãy ra sau sự lan truyền theo đường máu từ 1 ổ nhiễm hoặc do sự lan tràn trực tiếp.

Lách có thể bị tấn công ngược lại qua các tế bào võng nội mô

Hiếm khi xãy ra trên người có khả năng miễn dịch

Khiếm khuyết miễn dịch là yếu tố nguy cơ quan trọng: bất thường về máu,tiểu đường, HIV, ghép tạng, điều trị bằng steroid kéo dài

MEDIC CENTER

Siêu âm chẩn đoán

Có 5 dạng hình thái Micronodular: nốt echo kém d< 10mm

( thường gặp) Macronodular: nốt echo kém > 10mm và <

30mm (hiếm gặp) Abscess: trung tâm echo kém được bao bọc

bởi 1 rim echo dày Canxi hóa : nốt echo dày 3-5mm, cho bóng

lưng Dạng hỗn hợp

MEDIC CENTER

Tổn thương dạng nốt nhỏ có thể vượt quá độ ly giải của siêu âm, chỉ có hình ảnh lách to nhưng có thể thấy được trên CT

Các nốt nhỏ có thể trở thành nốt lớn, đôi khi có echo dày trung tâm

Nốt echo kém là biểu hiện cấp và nốt vôi hóa là biểu hiện mạn

Lao lách thường kèm theo hạch ổ bụng và hạch ngoại biên

MEDIC CENTER Các dạng sang thương lao lách1- Dạng nốt nhỏ: thường gặp

MEDIC CENTER

2- Dạng nốt lớn: hiếm gặp

Abscess Nốt đặc

MEDIC CENTER

Sang thương lao cũ

MEDIC CENTER Các chẩn đoán phân biệt1- Lymphoma

MEDIC CENTER 2- MetastasesDi căn từ k buồng trứng

MEDIC CENTER

Di căn từ phế quản

Di căn từ gan

MEDIC CENTER

Abscess lách

Nhiễm nấm ở lách

MEDIC CENTER

Hạch lao có 5 giai đoạn

1- hạch lao phì đại, chắc, di động, rời rạc 2- Hạch chắc, lớn hơn,dính vào mô xung

quanh do viêm 3- Hoại tử bả đậu ở trung tâm 4- Hoại tử hoàn toàn, vở, xì mũ ra da 5- tạo thành đường dòThường hạch được sờ thấy ở giai đoạn 2-3,

giai đoạn 4 hạch rất mềm khó sờ thấy

MEDIC CENTER

Phản ứng dội ngược

Thường xuất hiện sau 2 tháng đầu điều trị Hạch to ra và dò mủ Nguyên nhân do phản ứng miễn dịch của

cơ thể với vi trùng lao đã chết Xét nghiệm vi trùng học (-) Điều này giúp chẩn đoán phân biệt lao tái

phát hay thất bại điều trị

MEDIC CENTER

KẾT LUẬN

Siêu âm là phương pháp đơn giản,không xâm lấn và hữu dụng

CT là phương pháp nhạy bén nhất BN có sốt kéo dài không rõ nguyên nhân +

SA có lách to nên làm CT để tìm sang thương dạng micronodular

Mô học hoặc vi sinh học cần thiết để củng cố chẩn đoán (FNAC, biopsy, phẫu thuật)

Tìm hạch ngoại vi là con đường dẫn đến chẩn đoán.

MEDIC CENTER

TÀI LIỆU THAM KHẢO

• NCBI – PMC - US National Library of Medicine - National Institutes of Health - Lung India. 2008 Jan-Mar; 25(1): 22–24.

• National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine 8600 Rockville Pike, Bethesda MD, 20894 USA - World J Gastrointest Pathophysiol. 2010 Aug 15; 1(3): 109–111.

•IJMU, Vol 2, No 2, Jul-Dec 2007•REVIEW ARTICLE- J Clin Imaging Sci 2013,  3:17- Imaging of Tuberculosis of the

Abdominal Viscera: Beyond the Intestines•CASE REPORT- Year : 2015  |  Volume : 3  |  Issue : 2  |  Page : 69-72 -Department of

Pulmonary Medicine, Calcutta National Medical College and Hospital, Kolkata, West Bengal, India

•Tropical Medicine Central Resource - www.isradiology.org

•Ultrasound image gallery - www.ultrasound-images.com•Encyclopaedia -© 2005–2015 Radiopaedia.org Designed and developed by TrikeApps •Chẩn đoán và điều trị lao hạch Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch

MEDIC CENTER