training resource para sa mga bagongtitser · sa broadcast para sa ika-isang daang taon ng seminary...

Training Resource para sa mgaBagong TitserAng Teacher-Improvement Companion ng Hanbuk sa Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo

Inilathala ngAng Simbahan ni Jesucristo ng mga Banal sa mga Huling ArawSalt Lake City, Utah

Ang mga komentaryo at pagwawasto ay pasasalamatan. Mangyaring ipadala ang mga ito, pati na ang mgapagkakamali, sa:

Seminaries and Institutes of Religion Training Services50 East North Temple Street, Floor 8

Salt Lake City, Utah 84150-0008USA

Email: [email protected] lamang ang iyong buong pangalan, address, ward, at stake.

Tiyaking tukuyin ang pamagat ng manwal kapag ibinigay mo ang iyong mga komento.

© 2016 ng Intellectual Reserve, Inc.Lahat ng karapatan ay nakalaan.

Inilimbag sa Estados Unidos ng AmerikaVersion 1, 3/16

Pagsang-ayon sa Ingles: 12/15Pagsang-ayon sa pagsasalin: 12/15

Pagsasalin ng New-Teacher Training Resource: A Teacher-Improvement Companion to the Gospel Teaching and LearningHandbookTagalog

PD60001128 893

123456789

10

11

1213

1234

Mga NilalamanMga At-Home Learning Experience . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

Pamumuhay at Pagtuturo ayon sa Pamamaraan ng Tagapagligtas . . . . . . 3Ang Layunin ng Seminaries and Institutes of Religion . . . . . . . . . . . . 7Pagtuturo at Pag-aaral sa Pamamagitan ng Espiritu . . . . . . . . . . . . . . 9Pag-ibayuhin ang Pagmamahal, Paggalang, at Layunin sa Loob ng Klase 13Paggamit ng Learning Pattern . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Pag-unawa sa Konteksto at Nilalaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Pagtukoy sa Doktrina at mga Alituntunin . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Pag-unawa, Pagdama, at Pagsasabuhay ng Doktrina at mga Alituntunin 39Paghahanda ng Lesson: Pagpapasiya Kung Ano ang Ituturo . . . . . . . . 45Pagpapasiya Kung Ano ang Ituturo: Paggamit ng mga Banal na Kasulatanat ng Manwal ng Titser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Pagpapasiya Kung Paano Magtuturo: Pagtulong sa mga Estudyante naMagawa ang Kanilang Responsibilidad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Pagpapasiya Kung Paano Magtuturo: Epektibong Pagtatanong . . . . . . 61Pagpapasiya Kung Paano Magtuturo: Manampalataya . . . . . . . . . . . 73

Mga Inservice Lesson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77Pambungad sa mga Inservice Lesson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

Ang Ating Layunin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82Isang Mahalagang Learning Pattern . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87Paghahanda ng Lesson: Magpasiya Kung Ano ang Ituturo . . . . . . . . 93Paghahanda ng Lesson: Magpasiya Kung Paano Magtuturo . . . . . . . 100

Mga Handout . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Mga Learning Experience

LEARNING EXPERIENCE 1

Pamumuhay at PagtuturoAyon sa Pamamaraan ngTagapagligtasBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pagtuturo, ang iyong dakilang responsibilidad

• Si Jesus, ang Dalubhasang Guro

• Pamumuhay at pagtuturo tulad ng Tagapagligtas

Mga Pangunahing KonseptoMalugod na pagbati mula sa Seminaries and Institutes of Religion (S&I). Sa mgaseminary at institute program sa iba’t ibang dako ng mundo, libu-libong titser atlider ang tumutulong sa mga kabataan at young adult ng Simbahan na matutuhanat maipamuhay ang doktrina at mga alituntunin ng ebanghelyo ni Jesucristo.Nagpapasalamat kami sa inyong pagnanais na maglingkod sa Panginoon samahalagang tungkuling ito.

Ang Dakilang Responsibilidad ng Pagtuturo sa mga Anak ng DiyosItinuro ni Elder Jeffrey R. Holland ng Korum ng Labindalawang Apostol angsumusunod tungkol sa responsibilidad ng pagtuturo sa mga anak ng Diyos:

3

“Kami ay lubos na nagpapasalamat sa lahat ng nagtuturo. Mahal namin kayo atpinasasalamatan kayo nang higit sa aming masasabi. Malaki ang tiwala naminsa inyo. [Ang] makapagturo nang mabisa at madamang nagtatagumpay kayo ay[talagang mahirap na gawain]. Gayunpaman [sulit] ito. Makatatanggap tayo ng‘walang higit na dakilang tungkulin’ [Pagtuturo, Walang Higit na DakilangTungkulin (mapagkukunang gabay sa pagtuturo ng ebanghelyo, 2000)]. …

“[Ang ‘makalapit kay Cristo’ ang bawat isa sa atin [D at T 20:59], sundin ang Kanyang mgakautusan at tularan ang Kanyang halimbawa pabalik sa Ama, ang siyang tunay na pinakadakilaat pinakabanal na layunin ng buhay ng tao. Ang tulungan ang iba na gawin din ang gayon—angmagturo, maghikayat, at akayin din sila nang may panalangin na lumakad sa landas na iyon ngpagtubos—ay siyang tunay na pangalawang pinakamahalagang gawain sa ating buhay. Kayamarahil sinabi minsan ni Pangulong David O. McKay, ‘Walang higit na dakilang tungkulin angmaiaatang sa kahit sinong lalaki [o babae] kaysa sa pagiging guro ng mga anak ng Diyos’ [DavidO. McKay, sa Conference Report, Okt. 1916, 57]” (“A Teacher Come from God,” Ensign, Mayo1998, 25).

Si Jesus, ang Dalubhasang GuroMakatatanggap ka ng tulong mula salangit sa iyong pagnanais na umunladat humusay bilang titser ng mga anakng Diyos at sa iyong pagsisikap natularan ang Tagapagligtas sa iyongbuhay at pagtuturo.

Maglaan ng oras na mapanoodang video na “Ang

Dalubhasang Guro” (3:51), namakukuha sa LDS.org. Sa video na ito,inilalahad ni Pangulong Boyd K. Packer (1924–2015) ng Korum ng LabindalawangApostol ang ilang aspeto sa pagtuturo ng ebanghelyo.

Habang pinanonood mo ang video, pakinggan ang mahahalagang dahilankung bakit dapat kang mamuhay at magturo tulad ng Tagapagligtas. Itala

ang iyong mga pananaw at impresyon sa iyong study journal o sa ibang lugar kungsaan maaari mo itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyonginservice leader o grupo.


4

Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityTungkol sa pagiging huwaran ng Tagapagligtas para sa mga titser, itinuro ni Pangulong Boyd K.Packer ng Korum ng Labindalawang Apostol:

“Sino pang mas mabuting huwaran ang mahahanap natin? Ano pang mas mainamna pag-aaral ang magagawa natin kaysa suriin ang ating mga mithiin at layunin atmga pamamaraan at ikumpara ang mga ito kay Jesucristo?” (Teach Ye Diligently,rev. ed. [1991], 22).

Ang sumusunod na aktibidad ay makapagpapalalim ng iyong pang-unawa kungpaano tinuruan at inimpluwensyahan ng Tagapagligtas ang iba at kung paano Niya

tinulungan sila na matuto, umunlad sa espirituwal, at lubos na magbalik-loob at maniwala saKanyang ebanghelyo.

Pag-aralan ang paunang salita sa mga pahina v-vii sa Gospel Teaching and Learning: A Handbook for Teachers and Leaders inSeminaries and Institutes of Religion (2012). Markahan o salungguhitan ang mga salitang nagsasaad ng kilos na naglalarawan saiba’t ibang pamamaraan ng pagtuturo at paglilingkod ng Tagapagligtas.

Pagkatapos mong mabasa ang mga pahinang ito sa Gospel Teaching and Learning, isulat ang iyong mga sagot sa sumusunod namga tanong sa margin ng iyong hanbuk. (Ikaw ay hinihikayat na magsulat ng notes sa margin ng iyong hanbuk sa lahat ng mgalesson na ito.)

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Walang higit na dakilang tungkulin ang maiaatang sa sinumang tao kaysa sa

pagiging titser ng mga anak ng Diyos.

• Si Cristo ang Dalubhasang Guro. Dapat natin sikaping mamuhay at magturotulad Niya.

• Itinuturo natin kung ano tayo, na ang ibig sabihin ay maaaringmakaimpluwensya sa iba ang pagiging disipulo natin, ang ating mga katangian,patotoo, at pamumuhay ayon sa ebanghelyo at gayon din ang ating mga salita.

“Ang kaloob na magturo ay nararapat na pagsumikapan, at kapag ito ay natamo,ito ay dapat paghusayin kung nais itong mapanatili” (Boyd K. Packer, Teach YeDiligently, 345).

“Ano ngayon ang gagawin natin?”Kilala si Pangulong Boyd K. Packer sa pagtatanong ng, “Ano ngayon ang gagawinnatin?” sa pagtatapos ng mga miting kasama ang Korum ng Labindalawa upangpag-usapan nila kung paano isasabuhay ang mga tinalakay para mabago angbuhay ng mga tao (tingnan sa Jefferey R. Holland, “Therefore, What?” [CES

• Ano ang napansin mo tungkol sa paraan ng pamumuhay, pagtuturo, at pamumuno ng Tagapagligtas?

• Paano Niya tinulungan ang iba na matuto, umunlad sa espirituwal, at lubos na magbalik-loob at maniwala sa Kanyangebanghelyo?


5

Conference on the New Testament, Ago. 8, 2000], si.lds.org). Sa pagtatapos ngbawat learning experience, tanungin ang iyong sarili, “Ano ngayon ang gagawin[ko]?” at isipin kung paano mo maaaring personal na maisabuhay ang mga paksaat mga alituntuning tinalakay.

Upang tapusin ang learning experience na ito, isulat ang ilang bagay na gagawinmo ayon sa mga alituntuning natutuhan mo sa araw na ito.


6


Ang Layunin ng Seminariesand Institutes of ReligionBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pag-unawa sa Layunin ng Seminaries and Institutes of Religion

• Pag-unawa sa iyong layunin bilang titser

• Pagtulong sa mga estudyante na tunay na magbalik-loob

Mga Pangunahing KonseptoPag-unawa sa Iyong LayuninUpang maituon ang ating pagsisikap na tumulong sa gawain ng Panginoon, angmga titser ng S&I ay binigyan ng malinaw na layunin. Ang layuning ito aytinatawag na Layunin ng Seminaries and Institutes of Religion. Mahalagangnaunawaan mo nang malinaw ang layuning ito at kung paano ka magagabayannito sa iyong pang-araw-araw na gawain bilang titser.

Ano ang Ating Layunin?“Ang ating layunin ay tulungan ang mga kabataan at mga young adult namaunawaan ang mga turo at Pagbabayad-sala ni Jesucristo at umasa dito, magingkarapat-dapat sa mga pagpapala ng templo, at ihanda ang kanilang sarili, kanilangpamilya, at iba pa para sa buhay na walang hanggan sa piling ng kanilang Ama saLangit” (Gospel Teaching and Learning: A Handbook for Teachers and Leaders inSeminaries and Institutes of Religion [2012], x).

Panoorin ang video na “Ang Ating Layunin” (1:32), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, binibigkas ng ilang titser ang layunin ng

Seminaries and Institutes of Religion.

Matapos mong panoorin ang video, itala ang iyong mga pananaw atimpresyon sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo

itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyong inservice leadero grupo.

Itimo ang Ebanghelyo sa Puso ng mga EstudyanteSa broadcast para sa ika-isang daang taon ng seminary noong 2012, nagbahagi siPangulong Henry B. Eyring ng Unang Panguluhan ng ilang impresyon tungkol sapinagmulan at mga layunin ng seminary.

Panoorin ang video na “Isang Saligan ng Pananampalataya: IsandaangTaon ng Seminary” (7:36), isang bahagi mula sa mensahe ni Pangulong

Eyring, na makukuha sa LDS.org. Sa iyong panonood, hanapin ang katibayan kungpaano nakatutulong ang seminary na maitimo ang ebanghelyo sa puso ng mgaestudyante.

7



Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityBasahin ang bahagi 1.1 (“Our Purpose”) sa pahina 1–2 ng hanbuk na Gospel Teaching andLearning. Salugguhitan ang mga salita at mga parirala na tutulong sa iyo na maunawaan ang iyonglayunin bilang titser sa Seminaries and Institutes of Religion.

Matapos mong basahin ito, itala ang iyong mga pananaw at impresyon sa iyong studyjournal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itong mahanap agad at matingnan muli at

maibahagi sa iyong inservice leader o grupo.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Ang malinaw na pagkaunawa sa Layunin ng Seminaries and Institutes of

Religion ay gagabay sa ating pang-araw-araw na gawain bilang mga titser.

• Ang epektibong pagtuturo ay makatutulong upang maitimo nang malalim angebanghelyo sa puso ng mga estudyante.

• Ang dapat na maging layunin natin ay tulungan ang mga estudyante namaranasan ang tunay na pagbabalik-loob at lubos na paniniwala saebanghelyo.

“Sa pagtuturo natin sa mga kabataan na mahalin ang Tagapagligtas na siJesucristo, sila ay magiging mga tunay na disipulo ng Panginoon. Ito ay tutulongsa kanila na maghandang maging … mga lider ng mga walang hanggangpamilya. Ang templo ay magiging tunay at importanteng bahagi ng kanilangbuhay. (Dieter F. Uchtdorf, “A Teacher of God’s Children” [evening withPresidentDieter F. Uchtdorf, Ene. 28, 2011], 5, si.lds.org).

“Ano Ngayon ang Gagawin Natin?”Tapusin ang learning experience na ito sa pagsulat ng ilang bagay na gagawin moayon sa mga alituntunin na natutuhan mo sa araw na ito.


8


Pagtuturo at Pag-aaral saPamamagitan ng EspirituBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pag-unawa sa gawain ng Banal na Espiritu sa pagtuturo at pag-aaral

• Pagtugon sa mga nakikita at di-nakikitang pangangailangan ng mga estudyante

• Pag-anyaya sa impluwensya ng Espiritu Santo

Mga Pangunahing KonseptoAng Gawain ng Espiritu Santo sa Pagtuturo at Pag-aaral“Ang pagtuturo at pag-aaral ng ebanghelyo ay nangyayari sa pamamagitan ngkapangyarihan ng Espiritu Santo. … Tanging sa pagtuturo at pag-aaral lamang sapamamagitan ng Espiritu mauunawaan ng mga estudyante ang mga turo atPagbabayad-sala ni Jesucristo at aasa rito sa paraan na magiging karapat-dapat silasa buhay na walang hanggan” (Gospel Teaching and Learning: A Handbook forTeachers and Leaders in Seminaries and Institutes of Religion [2012], 10).

Bakit Kailangang Magturo at Matuto sa pamamagitan ng Espiritu?Si Sister Christine Park ay nagturo ng daily seminary sa Redding,California, sa loob ng limang taon at patuloy na naghahangad na

matugunan ang mga kakaibang pangangailangan at kalagayan ng kanyang mgaestudyante. Panoorin ang video na “Students’ Needs” (1:35), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, ibinabahagi ni Sister Park ang kanyang mga inaasam parasa kanyang mga estudyante at gayon din ang kanyang mga inaalala sa kanyangpagsisikap na tulungan ang kanyang mga estudyante na maranasan ang masmalalim na pagbabalik-loob at lubos na paniniwala sa ebanghelyo ni Jesucristo.

Tulad ni Sister Park na may mgaestudyante na may iba’t ibang mgapangangailangan at hamon,mararanasan mo rin ito. Ang mgasumusunod na halimbawa aynagpapakita ng ilang karaniwangkalagayan ng mga estudyante. Isipinkung paano maaaring makaapekto angmga kalagayan ng iyong mgaestudyante sa paggabay ng Espiritu saiyong pagtuturo.

“Minsan, talagang abala ako dahil sa eskwela. Ang daming kailangang gawin saiba ko pang mga klase.”

9

“Sana makapag-aral akong mabuti sa araw na ito. Hindi ako magaling magbasaat nahihirapan akong mag-aral.”

“Napapaligiran ako ng napakaraming tao, pero nalulungkot pa rin ako.”

“Gustung-gusto ko dito sa seminary—naramdaman kong tanggap ako rito.”

“Hindi ko alam kung dapat bang narito ako ngayon. Nakagawa ako ng mgabagay na ikinahihiya ko.”

“Parang ako lang sa pamilya namin ang walang patotoo.”

Kung aasa lamang tayo sa ating sariling mga kakayahan, hindi natinmakakayanang tugunan ang lahat ng mga kakaibang pangangailangan ng atingmga estudyante. Gayunman, kung tayo ay handa at sumusunod sa mga pahiwatigng Espiritu Santo, tayo ay gagabayan na magturo sa paraang mapapalalim natinang pagbabalik-loob ng ating mga estudyante at makatutulong sa pagtugon sanakikita at di-nakikitang mga pangangailangan nila.

Panoorin ang video na “Teaching by the Spirit” (1:39), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, ibinabahagi ni Sister Park ang kahalagahan ng

paggabay ng Espiritu sa kanya pagtuturo.

Pagkatapos, panoorin ang video na “Alam ng Panginoon ang BawatPangangailangan” (0:45), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito,

ipinapaliwanag ni Elder Richard G. Scott (1928–2015) ng Korum ng LabindalawangApostol kung paano ka magagabayan ng Espiritu Santo sa pagtugon sa mgapangangailangan ng iyong mga estudyante.

Gospel Teaching and Learning Handbook Activity“Ang pagtuturo at pag-aaral sa pamamagitan ng Espiritu ay nangyayari kapag ginagawa ng EspirituSanto ang Kanyang gawain o tungkulin sa titser, sa estudyante, o sa kanilang dalawa” (GospelTeaching and Learning, 10).

Ang hanbuk na Gospel Teaching and Learning ay tumutulong na mas maunawaan natin nangmalinaw at malalim ang dahilan kung bakit dapat magturo at matuto ang mga titser at estudyantesa pamamagitan ng kapangyarihan ng Espiritu Santo. Pag-aralan ang bahagi 2.1 (“Teach and Learnby the Spirit”) sa pahina 10 hanggang sa matapos ang naka-bullet na listahan sa pahina 11.

Sa iyong hanbuk, isulat ang mahahalagang alituntunin at pamamaraan na makatutulong sa iyo namagawa ang mga sumusunod:

Sa iyong personal journal, ipaliwanag kung paano makakaimpluwensya ang ang pagkaunawa at paniniwala mo sa gawain ngEspiritu Santo sa paraan ng paghahanda mo ng lesson at pagtuturo sa iyong mga estudyante.

Pag-anyaya sa Espiritu na Magawa ang Kanyang GawainKapag nauunawaan natin ang gawain ng Espiritu Santo sa patuturo at pag-aaral ngebanghelyo, gagawin natin ang lahat ng ating makakaya upang anyayahan Siyangisagawa ang Kanyang gawain sa ating buhay at sa buhay ng ating mga estudyante

• Maunawan na ang pagtuturo at pag-aaral ng ebanghelyo ay nangyayari sa pamamagitan ngkapangyarihan ng Espiritu Santo.

• Mapalalim ang iyong pag-unawa sa mga gawain at tungkulin ng Espiritu Santo sa pagtuturo at pag-aaral ng ebanghelyo.


10

(tingnan sa Gospel Teaching and Learning, bahagi 2.1 [“Teach and Learn by theSpirit”], pahina 11).

Maaaring gawin ng mga titser ang sumusunod upang maanyayahan ang Espirituna isagawa ang Kanyang gawain:

• Sikaping maging karapat-dapat.

• Mag-alay ng “panalangin nang may pananampalataya” (D at T 42:14).

• Sikaping maging lubos na handa sa bawat lesson na ituturo.

• Sikaping magpokus sa pag-aaralan ng iyong mga estudyante.

• Mapanatag sa halip na mag-alala at mabalisa tungkol sa ibang mga bagay.

• Maging mapagkumbaba sa pagtatanong.

• Hikayatin ang mga estudyante na anyayahan ang Espiritu Santo sa kanilangpag-aaral.

Panoorin ang video na “Inviting the Spirit: Teachers” (2:47), na makukuhasa LDS.org. Sa video na ito, ibinabahagi ng mga titserang maaari nilang

gawin para maanyayahan ang Espiritu sa kanilang mga puso at sa kanilang klase.Habang pinanonood mo ang video, isulat sa iyong hanbuk na Gospel Teaching andLearning ang mga importanteng gawain na gusto mong maalala.

Maaaring gawin ng mga titser at mga estudyante ang mga sumusunod upangmaanyayahan ang Espiritu na isagawa ang Kanyang gawain:

• Magbasa at magturo mula sa banal na kasulatan at mga salita ng mga propeta.

• Ituon ang mga halimbawa at talakayan sa Tagapagligtas at magpatotoo tungkolsa Kanya.

• Ilahad ang mga doktrina at mga alituntunin nang simple at malinaw.

• Kapag nadama mo at ng buong klase ang katahimikan, hayaang makapagnilaykayo kahit sandali.

• Magbahagi ng mga angkop na personal na karanasan at magpatotoo sa mgadoktrna at mga alituntunin.

• Ipahayag ang pagmamahal at pasasalamat sa bawat isa at sa Panginoon.

Panoorin ang video na “Inviting the Spirit: Teachers and Students” (2:23),na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, ibinabahagi ng mga titser at

mga estudyante ang maaari nilang gawin para maanyayahan ang Espiritu sakanilang puso at sa kanilang klase. Habang pinanonood mo ang video, isulat saiyong hanbuk na Gospel Teaching and Learning ang mga importanteng gawain nagusto mong maalala.

Sa iyong personal journal, isulate ang ilang impresyon o mga gawain na naisip mosa iyong pagninilay kung paano mo at ng iyong mga estudyante maaanyayahanang Espiritu Santo na isagawa ang Kanyang gawain sa pagtuturo at pag-aaral ngebanghelyo.

Tingnan ang apendiks ng manwal na ito para sa handout na may pamagatna “Pag-anyaya sa Espiritu Santo na Magawa ang Kanyang Gawain sa


11

Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo,” na naglalahad ng mga paraan namaanyayahan ng mga titser at mga estudyante ang Espiritu na isagawa angKanyang gawain.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• “Ang pagtuturo at pag-aaral sa pamamagitan ng Espiritu ay nangyayari kapag

ginagawa ng Espiritu Santo ang Kanyang gawain o tungkulin sa titser, saestudyante, o sa kanilang dalawa” (Gospel Teaching and Learning, 10).

• Kapag pinakinggan mo ang banayad na mga pahiwatig ng Espiritu,magagabayan ka para matugunan mo ang mga nakikita at di-nakikitangpangangailangan ng iyong mga estudyante.

• Kapag naunawaan mo at ng iyong mga estudyante ang mahalagang gawain ngEspiritu Santo sa espirituwal na pag-aaral, gagawin ninyo ang lahat ng inyongmakakaya para maanyayahan ang Espiritu na magawa ito.

“Hindi matututuhan ang mga bagay na walang-hanggan kung wala angpagpapaunawang iyon ng Espiritu na mula sa langit. … Dahil dito, kayo ay dapatmagturo ng ebanghelyo ‘sa pamamagitan ng Espiritu, maging ang Mang-aaliwna isinugo upang magturo ng katotohanan’ [D at T 50:14]” (Dieter F. Uchtdorf,“A Teacher of God’s Children” [evening with President Dieter F. Uchtdorf, Ene. 28,2011], 7, si.lds.org).



12


Pag-ibayuhin angPagmamahal, Paggalang, atLayunin sa Loob ng KlaseBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Maunawaan ang impluwensya ng pagmamahal na katulad ng kay Cristo

• Mapag-ibayo ang pagmamahal at paggalang sa loob ng klase

• Maipaunawa at mapagtibay ang layunin sa loob ng klase

Mga Pangunahing Konsepto

“Kapag ang mga titser at mga estudyante ay may pagmamahal at paggalang saPanginoon, sa bawat isa, at sa salita ng Diyos, sila ay lalo pang natututo at masnapagbubuti ang pag-aaral. Ang layuning naipaunawa ay nagpapatindi ngpagsisikap at paggawa sa mga inaasahan at nagbibigay ng direksiyon sapagtuturo at pag-aaral sa loob ng klase” (Gospel Teaching and Learning: AHandbook for Teachers and Leaders in Seminaries and Institutes of Religion

[2012], 13).

Pagmamahal na Katulad ng kay Cristo: Isang Mabuting ImpluwensyaAng ating buhay ay mas gumanda at mas sumaya dahil sa impluwensya ng mgataong katulad ni Cristo. Kapag naiisip natin ang mga nangyari sa ating buhay,matutukoy ng bawat isa sa atin ang mabubuting ginawa ng mga mapagmalasakitna tao na nagkaroon ng mabuting impluwensya sa atin.

13

Mag-isip ng isang titser, lider, o isang tao na nagpakita ng pagmamahal nakatulad ng kay Cristo at nakagawa ng kaibhan sa iyong buhay. Ano ang

naitulong niya sa iyo, at bakit? Itala ang iyong mga pananaw at impresyon sa iyongstudy journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itong mahanap agad atmatingnan muli at maibahagi sa iyong inservice leader o grupo.

Tulad ng mabuting impluwensya sa iyo ng taong naisip mo, bilang mga titser ngseminary at institute, maaari tayong makagawa ng kaibhan sa buhay ng ating mgaestudyante. Magagawa natin ito sa pagkakaroon at pagpapaibayo ng ngpagmamahal at paggalang tulad ng kay Cristo sa loob ng klase.

Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityAng sumusunod na aktibidad ay magpapalalim ng iyong pag-unawa sa kahalagahan ngpagkakaroon at pagpapaibayo ng pagmamahal at paggalang sa loob ng klase at kung paanomagagawa ito.

Pag-aralan ang bahagi 2.2.1 [“Gospel Teaching and Learning”] sa pahina 13–14 ng iyong hanbukna Gospel Teaching and Learning. Salungguhitan ang mga salita o kataga na nakatulong namapalalim ang iyong pag-unawa (1) kung bakit mahalagang magkaroon ng pagmamahal atpaggalang sa loob ng klase at (2) kung paano ito mapag-iibayo.


14

Pag-ibayuhin ang Pagmamahal at Paggalang sa Loob ng Klase: Bakitat PaanoAng sumusunod na mga video ay nagpapakita ng maraming alituntunin atpamamaraang tinukoy sa bahagi 2.2.1 (“Love and Respect”) sa hanbuk na PGospelTeaching and Learning. Panoorin ang mga video na ito at pag-isipan ang iyong mgasagot sa mga tanong na kasunod ng deskripsyon ng video sa ibaba.

Panoorin ang video na “Magturo nang May Pag-ibig sa Kapwa” (1:44), namakukuha sa LDS.org. Sa video na ito, ipinahayag ni Elder Neil L.

Andersen ng Korum ng Labindalawang Apostol na kailangang puno ng dalisay napag-ibig ni Cristo ang mga titser. Sa iyong panonood, alamin kung paano ipinakitang Panginoon ang pagmamahal sa Kanyang mga tinuturuan.

Matapos mong panoorin ang video, sumulat sa iyong study journal ng maiiklingsagot sa mga sumusunod na tanong:

• Paano ipinakita ng Tagapagligtas ang kanyang pagmamahal sa Kanyang mgatinuturuan?

• Paano ako magpapakita ng pagmamahal at paggalang sa aking mgatinuturuan?

Panoorin ang video na “Klase ni Sister Egan” (2:17), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, ipinakita ni Sister Egan, isang tinawag na

seminary teacher, kung paano magagawa nang epektibo ang pagpapaibayo ngpagmamahal, paggalang at layunin sa loob ng klase. Panoorin kung paano siyanagmalasakit at ang kanyang mga estudyante sa isa’t isa at kung paano nagawaiyon sa loob ng klase.

Matapos mong panoorin ang video, sumulat sa iyong study journal ng maiiklingsagot sa mga sumusunod na tanong:

• Ano ang ginawa ni Sister Egan at ng kanyang mga estudyante para madama atmapag-ibayo ang pagmamahal at paggalang sa loob ng klase?

• Ano ang magagawa ko para maipadama at mapag-ibayo ang pagmamahal atpaggalang sa loob ng aking klase?

Pagtulong sa Lahat ng EstudyanteItinuro ni Elder Jeffrey R. Holland ng Korum ng Labindalawang Apostol:

“Kung [ang mga estudyante] ay walang kibo, marahil hindi pa ninyo silamatuturuan, subalit maaari ninyo silang mahalin. At kung mahal ninyo silangayon, marahil matuturuan ninyo sila bukas” (“Pagtuturo at Pag-aaral saSimbahan,” Liahona, Hunyo 2007, 70).

Maaaring nahaharap sa iba’t ibang mahihirap na sitwasyon ang mga estudyante:problema sa pamilya, karamdaman, kakulangan sa kakayahang matuto, pisikal nakapansanan, at iba pa. Maging sensitibo sa kalagayan at mga pangangailangan ngbawat isa sa kanila. Hindi lahat ng estudyante ay tumutugon agad sa iyong mga


15

pagsusumikap na maipadama at mapag-ibayo ang pagmamahal at paggalang saloob ng klase. Ipinakita sa susunod na video kung paano nagsikap ang mga titserna mahikayat ang mga estudyante na kung minsan ay tila hindi nakikilahoksa klase.

Panoorin ang video na “Pagtulong sa Tao” (1:28), na makukuha saLDS.org. Habang pinanonood mo ang video, alamin kung paano nagdulot

ng pagbabago sa puso ng isang estudyante ang ipinakitang pagmamahal atkabaitan ng titser na tulad ng kay Cristo.

Pagtibayin at Isakatupran ang Layunin

“Ang layuning naunawaan ng titser at mga estudyante ay magpapalakas ngpananampalataya at magbibigay ng direksyon at kahulugan sa pagtuturo atpag-aaral sa loob ng klase. Dapat maunawaan ng mga estudyante na pumapasoksila sa klase upang makilala nila ang Ama sa Langit at ang Kanyang Anak na siJesucristo, at upang sumulong patungo sa buhay na walang hanggan sapamamagitan ng pag-aaral ng mga banal na kasulatan at mga salita ng mga

propeta” (Gospel Teaching and Learning, 15).

Sa silid-aralan, mahalaga rin para sa mga titser na maipaunawa, mapatibay, atmaisakatuparan ang layunin tulad rin naman sa pagsisikap nilang mapag-ibayoang pagmamahal at paggalang sa loob ng klase.

Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityAng sumusunod na aktibidad sa hanbuk ay tutulong sa iyo na maunawaan kung gaano kahalaga namapatibay at maisakatuparan ang layunin sa iyong klase.

Basahin ang bahagi 2.2.2 [“A Sense of Purpose”] sa pahina 15 ng iyong hanbuk na Gospel Teachingand Learning. Sa iyong hanbuk, salungguhitan ang mga salita at mga parirala na nagpalalalim ngiyong pag-unawa tungkol sa:

Mga Paraan na Tutulong na Mapatibay at Maisakatupran ang LayuninPanoorin ang video na “Pagkakaroon ng Layunin” (8:32), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, ibinahagi ng ilang titser at estudyante ang mga

paraan na makatutulong na mapatibay at maisakatuparan ang kanilang layunin saklase. Habang pinanonood mo ang video na ito, alamin ang mga paraan paramapatibay at maisakatupran ang layunin sa iyong klase.

• Kahalagahan gan para sa inyo ng mga estudyante mo na maunawaan ang layunin.

• Mga paraan na gagawin ninyo ng mga estudyante mo para mapatibay at maisakatuparan anglayuning ito sa loob ng klase.


16

Mga Tanong na Tutulong sa mga Titser na Mapag-ibayo ang Pagmamahal,Paggalang, at Layunin sa Loob ng KlaseAng pag-isipan nang paminsan-minsan ang mga sumusunod na tanong habangtinuturuan mo ang iyong mga estudyante ay tutulong sa iyo na mapag-ibayo angpagmamahal, paggalang at layunin sa loob ng klase:

• Alam ba ng mga estudyante ko na mahal ko sila?

• Kapag nahihirapan akong maging mapagmalasakit, nagdarasal ba ako namapuspos ng pag-ibig sa kapwa-tao, ang dalisay na pag-ibig ni Cristo (tingnansa Moroni 7:47–48)?

• Sa paanong paraan nakakaimpluwensya ang mga turo at halimbawa ngTagapagligtas sa pakikitungo ko sa aking mga estudyante at sa pakikitungo nilasa isa’t isa?

• Anong mga simpleng gawain ang magagawa ko upang regular namapaglingkuran, mapagpala at maipagdasal ang aking mga estudyante?

• Nauunawaan ba ng mga estudyante ko na ang layunin ng aming klase ayisakatuparan ang Layunin ng Seminaries and Institutes of Religion—tulungansilang maunawaan ang mga turo at Pagbabayad-sala ni Jesucristo at umasa rito?

• Nakatutulong ba ang mga pinipili kong aktibidad para maisakatuparan naminang Layunin ng Seminaries and Intitutes of Religion at hindi mahadlangan sapagsasakatuparan nito?

• Naglalaan ba ako ng sapat na oras na pag-aralan at maunawaan ang scriptureblock at makita kung paano naging sentro at pinakamahalaga ang Tagapagligtassa lesson?

• Handa ba ako na pagtuunan ang aking mga estudyante sa sandaling dumatingsila sa klase hanggang sa umalis sila sa silid-aralan?

• Sa paanong mga paraan ko tinuturuan at inaanyayahan ang aking mgaestudyante na tuparin ang kanilang responsibilidad sa espirituwal na pag-aaral?


17

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Kapag ang mga titser at mga estudyante ay may pagmamahal at paggalang sa

Panginoon, sa bawat isa, at sa salita ng Diyos, sila ay lalo pang natututo at masnapagbubuti ang pag-aaral.

• Makadarama ka ng tunay na pagmamahal para sa iyong mga estudyante sapamamagitan ng taos-pusong pagdarasal na magkaroon ka ng kaloob napag-ibig sa kapwa-tao, tulad ng payo ni propetang Mormon (tingnan sa Moroni7:47–48).

• Ang layuning naunawaan ninyo ng mga estudyante mo ay makapagpapalakasng pananampalataya at makapagbibigay ng direksiyon at kahulugan sapagtuturo at pag-aaral sa loob ng klase.

• Maisasakatuparan ang layunin kapag nauunawaan ninyo ng mga estudyantemo na pumapasok sila sa klase upang makilala ang Ama sa Langit at angKanyang Anak na si Jesucristo, at upang sumulong patungo sa buhay na walanghanggan sa pamamagitan ng pag-aaral ng mga banal na kasulatan at mga salitang mga propeta.

“Isipin ang pinakadalisay, pinakamatinding pag-ibig na mawawari ninyo.Ngayo’y paramihin ng husto ang pag-ibig na iyan—at ganyan kalaki angpag-ibig ng Diyos sa inyo” (Dieter F. Uchtdorf, “Ang Pag-ibig sa Diyos,” Ensign oLiahona, Nov. 2009, 22).


18

“Ano Ngayon ang Gagawin Natin?”Tapusin ang learning experience na ito sa pagsulat ng ang ilang bagay na gagawinmo ayon sa mga alituntunin na natutuhan mo sa araw na ito.


19


Paggamit ngLearning PatternBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pagpapakilala sa learning pattern

• Pagtulong sa mga estudyante na lubos na madama at maunawaan angebanghelyo

• Pag-unawa sa learning pattern

• Paggamit ng learning pattern sa pag-aaral ng ebanghelyo

Mga Pangunahing KonseptoAng mga propeta at mga apostol sa panahong ito ay nagbigay ng responsibilidad samga titser sa Seminaries and Institutes of Religion na turuan ang mga estudyantena matukoy, maunawaan, at maisabuhay ang doktrina at mga alituntunin ngebanghelyo na matatagpuan sa banal na kasulatan at sa mga salita ng mga propeta.Tungkol sa responsibilidad na ito, itinuro ni Pangulong J. Reuben Clark Jr.(1871–1961) ng Unang Panguluhan:

“ Kayo ang dapat magturo ng ebanghelyong ito, gamit bilang mgamapagkukunan at mapagsasanggunian ang mga banal na kasulatan at mgasalita ng mga tinawag ng Diyos na mamuno sa Kanyang mga tao sa mga hulingaraw na ito” (The Charted Course of the Church in Education, rev. ed.[1994], 10).

20

Pagpapakilala sa Learning PatternSa pag-aaral ng mga estudyante ngebanghelyo ni Jesucristo namatatagpuan sa mga banal nakasulatan at mga salita ng mga propeta,kinakailangang maitimo nang mallaimsa kanilang puso ang doktrina at mgaalituntunin ng ebanghelyo. Upangmangyari ito, binigyang-diin ngSeminaries and Institutes of Religionang pangunahing learning pattern namakatutulong sa mga titser atestudyante na matuklasan,maunawaan, at maipamuhay ang mgakatotohanan ng ebanghelyo. Kabilangsa learning pattern na ito ang mgasumusunod na pangunahingalituntunin:

• Unawain ang konteksto atnilalaman.

• Tukuyin ang doktrtina at mga alituntunin.

• Unawain ang doktrina at mga alituntunin.

• Damhin ang katotohanan at kahalagahan ng doktrina at mga alituntunin.

• Ipamuhay ang doktrina at mga alituntunin.

Kapag lalo mong nauunawaan at ginagamit ang mga pangunahing alituntuning itosa iyong personal na pag-aaral ng ebanghelyo, mas matutulungan mo ang mgaestudyante na magawa ang mga ito.

Ang layunin ng learning experience na ito ay ibuod ang limang pangunahingalituntunin ng learning pattern. Ang bawat pangunahing alituntunin aypag-aaralan nang mas detalyado sa learning experience 6–8.

Panoorin ang video na “Ang Talinghaga ng mga Mamahaling Bato” (6:47),na makukuha sa LDS.org. Habang pinanonood mo ang video, tanungin

ang iyong sarili, “Paano maikukumpara ang paghahanap at pagkakita sa mgamamahaling bato sa buhanginan sa pag-aaral ng mga banal na kasulatan at matutomula rito?”



Gamitin ang Talinghaga sa Learning PatternAng talinghaga tungkol sa mga mamahaling bato ay tumutulong sa atin namaunawaan ang mga pangunahing alituntunin ng learning pattern. Basahin ang


21

mga paglalarawan sa ibaba para mas matutuhan ang tungkol sa bawatpangunahing alituntunin.

Unawain ang konteksto at nilalaman:Ang dalagitang naghahanap ng mga mamahaling bato sabuhanginan ay sumisimbolo sa isang estudyante nanaghahanap ng mga walang-hanggang katotohanan sa mgabanal na kasulatan at mga turo ng mga propeta. Angbuhanginan ay sumasagisag sa mga detalye sa mga banal nakasulatan o mga turo—ang takbo ng kwento, mga tao, lugar,petsa, at iba pa. Ang dalagitang sinasala ang buhangin sakanyang mga kamay para makakita ng mga mamahaling batoay tulad ng isang estudyante na sinusuri ang mga detalye ngmga banal na kasulatan para hanapin ang doktrina, mgaalituntunin, at iba pang mahahalagang katotohanan. Angparaang ito ay tinatawag na pag-unawa sa konteksto atnilalaman.

Tukuyin ang doktrtina at mga alituntunin:Ang dalagitang nakahanap ng mga mamahaling bato sabuhanginan ay sumisimbolo sa pagtukoy ng doktrina at mgaalituntunin sa mga banal na kasulatan at sa mga salita ng mgapropeta. Tulad ng ilang mamahaling bato na nasa mababaw naparte ng buhanginan at ang iba ay mahahanap lamang samalalim na bahagi, ang ilang mga walang-hanggangkatotohanan sa mga banal na kasulatan ay madaling mahanap,habang ang iba naman ay nangangailangan ng mas malakingpagsisikap para mahanap ito.

Unawain ang doktrina at mga alituntunin:Ang dalagitang masusing sinusuri ang bawat mamahaling batoay kumakatawan sa isang estudyante na masigasig na nag-aaralpara lalo pang maunawaan ang doktrina at mga alituntunin.


22

Damhin ang katotohanan at kahalagahan ng doktrina atmga alituntunin:Ang dalagitang nakadama ng kasiyahan para sa natatangingganda at halaga ng bawat mamahaling bato ay maikukumparasa isang estudyante na nakadarama ng katotohanan atkahalagahan ng doktrina at mga alituntunin sa mga banal nakasulatan at mga salita ng mga propeta.

Ipamuhay ang doktrina at mga alituntunin:Tulad ng dalagita na naisip kung paano niya gagamitin angbawat mamahaling bato, dapat ding isipin ng mga estudyantekung paano isasagawa at ipamumuhay ang doktrina at mgaalituntunin ayon sa ibibigay na tagubilin ng Espiirtu sa kanilangisipan at puso.


23

Paggamit ng Learning Pattern sa Pag-aaral ng EbanghelyoAng mga sumusunod na pahayag ay mga halimbawa kung paano natutulungan nglearning pattern na ito ang mga estudyante na gamitin ang mga banal na kasulatanpara matuklasan, maunawaan, at maisabuhay ang mga katotohanan ngebanghelyo sa kanilang buhay:

“Lalo kong naunawaan ang mga banal na kasulatan. Alam ko kung paanomagtanong at maghanap ng mga sagot. Nagbabasa ako ngayon para mahanapang katotohanan at para lalo pang maunawaan kung ano ang dapat kongugaliin at ikilos.”

“Hindi pa ako nagbasa at nag-aral ng mga banal na kasulatan nang mag-isa,pero ngayon ay nakakagawian ko na itong gawin tuwing gabi. Napakasaya sapakiramdam na mahanap at maunawaan ang mga katotohanan na nakaantig saiyo at na matindi agad ang epekto sa iyong puso.”

“Hindi ako madalas magbasa ng mga banal na kasulatan dati dahil hindi ko itonauunawaan. Pero ngayon ay alam ko na puno ito ng mga alituntunin at namaaari ko itong saliksikin para makahanap ng mga sagot. Mas nagawa ko iyanngayong taon nang higit kaysa noon.”

“Ang isang bagay na pinaka-naitulong sa akin ng seminary ay ang lalongmahalin at unawain ang mga banal na kasulatan. Napakarami kong mgapanalangin na nasagot. Napalakas ko rin ang aking ugnayan sa akingTagapagligtas, at labis kong pinasasalamatan ito. Ano pa ang mahihiling ko?”

“Talagang natutuhan ko kung paano pag-aralan nang mas mabuti ang mgabanal na kasulatan, at hindi na nakakainip na pag-aralan ito para sa akin. Gustoko talagang pag-aralan ang mga ito at pagnilayan kung paano ako dapatmamuhay para makabalik sa Ama sa Langit.”

“Minsan kapag nagbabasa ako, tila hindi lamang ako nakadarama ngpagmamahal at saya, halos nadarama ko rin ang kaalaman at karunungan nanasa buong aklat.”

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Bilang mga titser ng seminary at institute, kayo ay may responsibilidad na

turuan ang mga estudyante ng doktrina at mga alituntunin ng ebanghelyo namatatagpuan sa mga banal na kasulatan at mga salita ng mga propeta.

• Dapat matutuhan ng mga titser at mga estudyante kung ano ang gagawinupang maitimo nang malalim sa kanilang puso ang ebanghelyo namatatagpuan sa mga banal na kasulatan at mga salita ng mga propeta.

• Binibigyang-diin ng Seminaries and Institutes of Religion ang pangunahinglearning pattern na naghihikayat sa mga titser at mga estudyante na tuklasin,unawain, at ipamuhay ang mga katotohanan ng ebanghelyo.

• Habang lalo mong nauunawaan at ginagamit ang mga pangunahingalituntunin ng learning pattern sa iyong personal na pag-aaral ng ebanghelyo,mas matutulungan mo ang mga estudyante na magawa rin ang mga ito.


24

“Kabaligtaran ng mga institusyon sa daigdig, na nagtuturo sa atin na alamin angisang bagay, ang ebanghelyo ni Jesucristo ay naghihikayat sa atin na magingnatatangi sa lahat” (Dallin H. Oaks, “The Challenge to Become,” Ensign, Nob.2000, 32).

“Ano ngayon ang gagawin natin?”Tapusin ang learning experience na ito sa pagsulat ng ilang bagay na gagawin moayon sa mga alituntunin na natutuhan mo sa araw na ito.


25


Pag-unawa sa Konteksto atNilalamanBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pag-unawa sa kahulugan ng konteksto at nilalaman

• Pag-unawa sa kahalagahan ng konteksto at nilalaman

• Pagtuklas sa nilalaman at konteksto ng mga banal na kasulatan

Mga Pangunahing KonseptoSa susunod na ilang learning experience, pag-aaralan natin nang mas detalyadoang bawat bahagi ng learning pattern. Ang learning pattern ay nagbibigay ng mgapangunahing alituntunin na tumutulong na maikintal ang ebanghelyo sa ating mgapuso at isipan. Sa learning experience na ito, matututuhan natin ang tungkol sapag-unawa sa konteksto at nilalaman.

Layunin ng learning experience na ito na magbigay ng maikling pagpapakilala samga aspeto ng learning pattern. Kapag naglingkod ka bilang titser sa seminary oinstitute, magkakaroon ka ng mas maraming pagkakataon na matutuhan atmagamit ang mga kasanayang ito.

Matuto mula sa mga Banal na Kasulatan: Pag-unawa sa Konteksto atNilalaman

Sa talinghaga tungkol sa mga mamahaling bato, ang dalagitaay nanaginip na naghahanap siya ng mga mamahaling bato sabuhanginan. Ang paghahanap niya ay sumisimbolo sa isangestudyante na naghahanap ng mga walang-hanggangkatotohanan sa mga banal na kasulatan. Ang buhanginan aysumisimbolo sa konteksto at nilalaman ng mga banal nakasulatan—mga tao, lugar, pangyayari, daloy ng kwento, mgaturo, at iba pa—kung saan ang mga katotohanan ng

ebanghelyo ay matatagpuan.

Sa paghahanap natin ng mga walang-hanggang katotohanansa mga banal na kasulatan, dapat natin itong simulan sapag-unawa sa mga pangyayari at impormasyon na nakapalibotdito at mahahalagang detalye tungkol sa mga talata na atingbinabasa. Ang hangaring maunawaan ang konteksto atnilalaman ng mga banal na kasulatan ang tutulong sa atin namas maging handang tuklasin ang mahahalagang katotohananng ebanghelyo.

26

Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityBasahin ang bahagi 2.4.1 (“Context”) at 2.4.2 (“Content”) sa mga pahina 24–25 ng iyong hanbukna Gospel Teaching and Learning. Markahan ang mga salita o parirala sa mga bahaging ito natumutulong sa iyo na maunawaan ang kahulugan sa konteksto at nilalaman ng mga banal nakasulatan at kung bakit sila mahalaga sa ating pag-aaral.

Itala ang iyong mga pananaw at mga impresyon tungkol sa kahalagahan ng pag-unawasa konteksto at nilalaman sa pag-aaral ng ebanghelyo sa iyong study journal o sa ibang

lugar kung saan maaari mo itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyong inserviceleader o grupo.

Ang Kahulugan at Kahalagahan ng Konteksto at NilalamanRepasuhin ang sumusunod na chart upang mas maunawaan ang konteksto atnilalaman:

Konteksto NIlalaman

Ano ang konteksto?

Ang konteksto ay ang mga pangyayari, sitwasyonat mga bagay-bagay na may kinalaman sa isangpartikular na scripture passage, pangyayari okuwento. Nagbibigay din ito ng background oimpormasyon. Kabilang sa konteksto angkasaysayan, kultura, at heograpiya; mga tanongna humahantong sa mga pangyayari sa banal nakasulatan; at iba pa.

Ano ang nilalaman?

Ang nilalaman ay kinapapalooban ng takbo ngkwento, mga tao, pangyayari, sermon, at mgainspiradong paliwanag na bumubuo sa banalna kasulatan. Ang pagtuklas sa nilalaman aykinapapalooban ng pag-alam sa kahulugan ngmahihirap na salita at parirala gayundin sainterpretasyon ng mga talinghaga, simbolo atiba pa.

Bakit mahalaga ang konteksto?

Nililinaw at pinalalalim ng konteksto angpagkaunawa sa mga kwento, turo, doktrina, atmga alituntunin sa banal na kasulatan.

Bakit mahalaga ang nilalaman?

Ang nilalaman ay nagbibigay-buhay sa mgabanal na kasulatan at iniuugnay ang mgamambabasa sa doktrina at mga alituntunin namatatagpuan sa scripture block.

PagtatanongUpang maunawaan ang konteksto atnilalaman ng mga banal na kasulatan,maging pamilyar muna samahahalagang detalye ng mga talata atpagkatapos ay saliksikin ang mgadetalyeng iyon para lalo pangmaunawaan. Magagawa mo ito sapamamagitan ng pagtatanong tungkolsa mga tao, lugar, pangyayari, at iba pasa scripture passage na binasa mo at pagkatapos ay hanapin ang mga sagot sa mgatanong na iyon gamit ang mga nakatutulong at mapagkakatiwalaang resources omga materyal.


27

Ang mga tanong na tulad ng sumusunod ay makatutulong sa iyo na masmaunawaan ang konteksto at nilalaman ng scripture passage na pinag-aaralan mo:

• Ano ang mga pangyayaring nakapalibot tungkol sascripture passage?

• Ano ang kasaysayan, kultura, at heograpiya nito?

• Sino ang sumulat?

• Sinu-sino ang mga tao sa scripture passage? Ano ang kanilang ginagawa osinasabi, at bakit?

• Ang ang nangyayari? Ano ang takbo ng kwento?

• Ano ang kahulugan ng mga di-pamilyar na salita, parirala, at ekspresyon?

• Ano ang kahalagahan ng mga kaugalian at gawi na binanggit?

Paghahanap ng mga SagotAng sumusunod ay ilan sa mgapinakamabuti atpinakamapagkakatiwalaang resources omateryal na maaari mong gamitin paramatulungan ka sa paghahanap ng mgasagot sa iyong mga tanong:

• Mga scripture study aid tulad ngGabay sa mga Banal na Kasulatan,mga mapa, at iba pa

• Mga kaugnay na scripture passage

• Mga salita ng mga buhay na propeta at mga apostol (lalo na ang mga yaongmatatagpuan sa mga mensahe sa pangkalahatang kumperensiya)

• Ang seminary at institute scripture course curriculum (kabilang ang mgamanwal ng titser at estudyante)

• Mga diksiyunaryo

Kapag naunawaan mo ang konteksto at nilalaman ng mga banal na kasulatan,ikaw ay mas makakaugnay sa mundo ng mga tao, lugar, pangyayari at mga turo naiyong binabasa at makikita mo ang mga bagay-bagay kung paano ito nakita ngsumulat. Makatutulong ito sa pagsisimula mong tuklasin ang mga mahahalagangkatotohanan ng ebanghelyo.

Pagtanggap ng Tulong Mula sa Langit sa Pagtuturo ng EbanghelyoPanoorin ang video na “Understanding Context and Content” (7:39), namakikita sa LDS.org. Sa video na ito, tinatalakay ng tatlong titser ang

pagsisikap nila na maunawaan ang konteksto at nilalaman.

Magtala ng dalawa o tatlong ideya na natutuhan mo mula sa video saiyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itong mahanap

agad at matingnan muli at maibahagi sa iyong inservice leader o grupo.


28

Scripture ActivityNgayon ay magpraktis tayo sa pagtuklas ng konteksto at nilalaman ng mga banal na kasulatan.

Basahin ang Lucas 5:12–26, na nagsisimula sa kung saan natapos ang mga titser sa video na “Understanding Context and Content”.Gumawa ng listahan ng mga tanong tungkol sa mga tao, lugar, pangyayari, at iba pang mga detalye na maaaring makatulong namas maunawaan ang konteksto at nilalaman ng mga talatang ito. Pagkatapos ay gumugol ng ilang minuto sa paghahanap ng mgasagot sa iyong mga tanong.

Kapag natapos mo na ang aktibidad, isulat ang buod ng karanasan mo sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saanmaaari mo itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi ito sa iyong inservice leader o grupo. Isama ang (1) ilang

bagay na natutuhan mo tungkol sa kahalagahan ng pag-unawa sa konteksto at nilalaman sa pag-aaral ng ebanghelyo at (2) ilangbagong kaalaman na nalaman mo tungkol sa mga tao, lugar, at mga pangyayari sa Lucas 5:12–26.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Nililinaw at pinalalalim ng konteksto ang pagkaunawa sa mga kwento, turo,

doktrina, at mga alituntunin sa banal na kasulatan.

• Ang nilalaman ay nagbibigay-buhay sa mga banal na kasulatan at iniuugnayang mga mambabasa sa doktrina at mga alituntunin sa mga banal na kasulatan.

• Ang pag-unawa sa konteksto at nilalaman ng mga banal na kasulatan aymakatutulong sa pagtuklas sa maraming katotohanan ng ebanghelyo.

• Upang maunawaan ang konteksto at nilalaman ng mga banal na kasulatan,kailangan nating magtanong at magsaliksik ng mga sagot para sa mga tanongna ito sa mga mapagkakatiwalaang resources o materyal.

“Maging pamilyar sa mga aral na itinuturo ng mga banal na kasulatan.Pag-aralan ang pinagbatayan at pinangyarihan ng mga talinghaga ng Guro at ngmga payo ng propeta. Pag-aralan ang mga ito na parang nangungusap ang mgaito sa inyo, dahil iyon ang totoo” (Thomas S. Monson, “Kayo ay Magpakahusay,”Ensign o Liahona, Mayo 2009, 68).



29


Pagtukoy sa Doktrina atmga AlituntuninBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pagtukoy sa inihayag na doktrina at mga alituntunin

• Pagtukoy sa ipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin

• Pagsulat ng mga alituntunin

Mga Pangunahing KonseptoAng learning pattern na ipinakilala sa learning experience 5 ay nagbibigay ng mgapangunahing alituntunin na tumutulong na maikintal ang ebanghelyo sa ating mgapuso at isipan. Sa learning experience na ito, pag-aaralan natin ang tungkol sapagtukoy ng doktrina at mga alituntunin.


Pagtukoy sa Doktrina at mga AlituntuninSa talinghaga tungkol sa mga mamahaling bato, ang dalagitaay nanaginip na nakahanap siya ng mga mamahaling bato sabuhanginan.

Tulad nito, kapag nag-aaral tayo ng mga banal na kasulatan,makakatuklas tayo ng mahahalagang bagay sa mga banal nakasulatan na magpapala sa ating buhay.

Itinuro ni Elder Neal A. Maxwell (1926-2004) ng Korum ng LabindalawangApostol:

“Mga kapatid, maraming mahahalagang katotohanan tungkol sa doktrina angibinibigay sa atin ng mga banal na kasulatan. At kapag ang liwanag ng Espirituay tumama sa bawat bahagi nito, ang mga ito ay magliliwanag at magbibigay ngmalinaw na kaalaman at tatanglaw sa landas na dapat nating tahakin”(“According to the Desires of [Our] Hearts,” Ensign, Nob. 1996, 21).

30

Ang mga mamahaling bato sa buhanginan ay sumisimbolo sa mahahalagangdoktrina at alituntunin ng katotohanan na nasa mga banal na kasulatan at mgasalita ng mga propeta.

Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityPag-aralan ang unang apat na talata sa bahagi 1.3.1 (“Teach”) sa pahina 5 at ang unang apat natalata sa bahagi 2.5 (“Identify, Understand, Feel the Truth and Importance of, and Apply GospelDoctrines and Principles”) sa pahina 26 ng iyong hanbuk na Gospel Teaching and Learning.Salungguhitan ang mga salita o parirala na tumutulong sa pagsagot sa mga sumusunod na tanong:

Itala ang mga pananaw at impresyon mo kung bakit mahalaga ang doktrina at mgaalituntunin sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itong mahanap


Doktrina at mga Alituntunin: Inihayag versus IpinahiwatigSa talinghaga tungkol sa mga mamahaling bato, ang dalagita ay naghangad namakatuklas ng mga mamahaling bato sa buhanginan. Sa kanyang paghahanap,nakakita siya ng ilan na nasa mababaw na bahagi lamang at ang iba naman ay nasamalalim na bahagi ng buhanginan. Tulad nito, may makikita kang ilang doktrina atmga alituntunin na inihayag o binanggit nang malinaw sa mga banal na kasulatanat madaling matukoy. Ang ilan naman ay ipinahiwatig lamang at hindi inihayag obinanggit nang direkta sa mga banal na kasulatan. Ang mga ito aynangangailangan ng mas malaking pagsisikap para matuklasan.

Inihayag na Doktrina at mgaAlituntunin

Ipinahiwatig na Doktrina at mgaAlituntunin

Doktrina at mga alituntunin na malinaw athayagang inihayag o binanggit sa mgabanal na kasulatan.

Doktrina at mga alituntunin na ipinahiwatig lamangat hindi inihayag o binanggit nang direkta sa mgabanal na kasulatan.

Sa pagtukoy ng doktrina at mga alituntunin, itinuro ni Elder Richard G. Scott(1928–2015) ng Korum ng Labindalawang Apostol:

“Maghanap ng mga alituntunin. Maingat na ihiwalay ang mga ito sa detalyengginamit para ipaliwanag ang mga ito” (“Acquiring Spiritual Knowledge,” Ensign,Nob. 1993, 86).

Ang natitirang bahagi ng learning experience na ito ay makatutulong namapahusay mo ang iyong kakayahan na parehong matukoy ang inihayag at

• Ano ang ibig sabihin ng doktrina?

• Ano ang ibig sabihin ng alituntunin?

• Bakit mahalaga ang doktrina at mga alituntunin?


31

ipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin sa iyong pag-aaral. (Tingnan din saGospel Teaching and Learning: A Handbook for Teachers and Leaders in Seminaries andInstitutes of Religion [2012], 27.)

Pagtukoy sa Inihayag na Doktrina at mga AlituntuninAng inihayag na doktrina at mga alituntunin ay yaong malinaw at hayagangbinanggit sa banal na kasulatan.

Basahin ang mga sumusunod na banal na kasulatan upang makita ang mgahalimbawa ng doktrina at mga alituntunin na malinaw na inihayag (nakasulat sabold letters).

• Juan 15:10—“Kung tinutupad ninyo ang aking mga utos, aymagsisipanahan kayo sa aking pagibig; gaya ng aking pagtupad sa mga utosng aking Ama, at ako’y nananatili sa kaniyang pagibig.”

• Genesis 1:27—“At nilalang ng Dios ang tao ayon sa kaniyang sarilinglarawan, ayon sa larawan ng Dios siya nilalang; nilalang niya sila na lalakeat babae.”

• Doktrina at mga Tipan 59:23—“Subalit matutuhan na siya na gumagawa ngmga gawa ng kabutihan ay makatatanggap ng kanyang gantimpala,maging kapayapaan sa daigdig na ito, at buhay na walang hanggan sadaigdig na darating.”

• Helaman 3:27—“Sa gayon makikita natin na ang Panginoon ay maawain salahat ng yaon na, sa katapatan ng kanilang mga puso, ay nananawagan sakanyang banal na pangalan.”

• Job 36:5—“Narito ang Dios ay makapangyarihan, at hindi humahamak sakanino man; Siya’y makapangyarihan sa lakas ng unawa.”

Scripture Activity: Pagtukoy sa Inihayag na Doktrina at mga AlituntuninBasahin ang mga sumusunod na scripture passage at markahan sa iyong mga banal na kasulatan ang inihayag na doktrina oalituntunin.

Itala ang iyong mga pananaw at impresyon tungkol sa bawat doktrina at alituntunin na minarkahan mo sa mga talatangito sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa

iyong inservice leader o grupo.

Pagtukoy sa Ipinahiwatig na Doktrina at mga AlituntuninSa talinghaga ng mga mamahaling bato, hindi nakontento angdalagita sa paghanap ng mga mamahaling bato na nasamababaw na bahagi lamang ng buhanginan. Nalaman niya nasa paghuhukay pa nang mas malalim sa buhanginan at

• Amos 3:7

• 2 Nephi 9:20

• Mosias 2:17


32

maingat na pagsala ng mga ito, maaari siyang makakita ng iba pang mgamamahaling bato na malaki ang halaga.

Gayundin, sa pag-aaral mo ng mga banal na kasulatan,matututuhan mong “maghukay” at “magsala” sa konteksto atnilalaman ng mga banal na kasulatan para mahanap angipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin. Madalas na angilan sa mga ito ay pinakanatatangi at pinakamahalagangpagtuklas na magagawa mo sa pag-aaral ng mga banal nakasulatan. Ang pagtuklas ng mga ipinahiwatig na doktrina atalituntunin ay nangangailangan ng oras at masusing pag-iisip.

Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityBasahin ang bahagi 2.5.1 (“Identify Doctrines and Principles”) sa pahina 27 ng hanbuk na GospelTeaching and Learning, simula sa ikapitong talata, na nagsisimula sa “Maraming alituntunin anghindi direktang inihahayag …” hanggang sa ikalawang talata sa pahina 28. Salungguhitan angmga salita o mga parirala na tumutulong na mapalalim ang iyong pag-unawa sa mga ipinahiwatigna doktrina at mga alituntunin at kung paano matutukoy ang mga ito sa iyong pag-aaral.

Batay sa iyong nasalungguhitan, itala kung paano mo ipaliliwanag sa isang kaibigan okapamilya kung ano ang ibig sabihin ng mga ipinahiwatig na katotohanan at paano

matutukoy ang mga ito. Itala ang iyong mga pananaw at impresyon sa iyong study journal o saibang lugar kung saan maaari mo itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyonginservice leader o grupo.

Mga Mungkahi sa Pagtukoy sa Ipinahiwatig na Doktrina at mga AlituntuninAng hanbuk na Gospel Teaching and Learning ay nagbibigay ng mga sumusunod namungkahi na makatutulong sa mga titser at estudyante na matukoy ang mgaipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin:

1. Maghanap ng mga cause-and-effect relationship o sanhi-at-bunga

“Sa pagsusuri ng mga kilos, saloobin, at pag-uugali [mga sanhi] ng mga tao o grupo sa mgabanal na kasulatan, at pagtukoy ng mga pagpapala o mga resulta o ibinunga ng ginawa,ang mga alituntunin ng ebanghelyo ay nagiging mas malinaw” (Gospel Teaching andLearning, 27).

“Habang binabasa ko ang Mateo 4:1–11, pinagtuunan ko ng pansin angmga ginawa ng Tagapagligtas at kung paano Siya nag-ayuno at nagdasal sapagsisikap na ‘makasama ang Diyos.’ Pagkatapos ay nakita ko kung paanoNiya ginamit ang mga banal na kasulatan para labanan ang mga panunuksosa Kanya ng kaaway. Ang Kanyang pag-aayuno, pagdarasal, at paggamit ngmga banal na kasulatan (sanhi) ay nagbigay ng sapat na espirituwal na lakaspara mapaglabanan ang mga tukso (bunga). Nang matuklasan ko ito,

isinulat ko ang simpleng alituntuning ito sa aking journal: Kapag tayo ay nag-aayuno,


33

nagdarasal, at naiintindihan natin ang mga banal na kasulatan, madaragdagan angating espirituwal na lakas para mapaglabanan ang tukso.”

“Natuklasan ko ang isang magandang alituntunin na ipinahiwatig sa1 Nephi 18:3. Si Nephi ay umakyat nang ‘madalas … sa bundok, at madalas… nanalangin sa Panginoon.’ Bunga nito, ipinakita ng Panginoon sa kanyaang mga dakilang bagay. Habang iniisip ko ang mensaheng ito, isinulat koang sumusunod na alituntunin sa margin ng aking banal na kasulatan:Kapag mas lalo kong hinahangad na makausap ang Panginoon sapanalangin ko, mas lalo Siyang maghahayag sa akin ng mga dakilang

bagay.”

2. Magtanong

Ang mga ipinahiwatig na alitutunin ay maaari ring matukoy sa pamamagitanng pagtatanong ng tulad ng mga sumusunod:

• Ano ang mensahe, o aral, ng kwento?

• Bakit isinama ng may-akda ang mga pangyayari o mga talatang ito?

• Ano ang nais ng may-akda na matutuhan natin?

• Ano ang ilan sa mga pangunahing katotohanan na itinuro sa talatang ito?

“Habang binabasa ko ang Doktrina at mga Tipan 9, na naglalaman ngpagpapayo ng Panginoon kay Oliver Cowdery, na nabigong tumulong sapagsasalin ng Aklat ni Mormon, itinanong ko, ‘Ano ang mensahe o aral ngkwentong ito?’ Ang ipinahiwatig na alituntunin dito na naisip ko ay Angpagtanggap at pagkilala ng mga pahayag ay nangangailangan ngating pagsisikap.”

“Sa Alma 17–18, nabasa ko ang tungkol sa paglilingkod kay Haring Lamonini Ammon na hindi naghahangad ng kapalit para sa paglilingkod na ginawaniya at ang paghanga ni Haring Lamoni sa katapatan ni Ammon. Naisip ko,‘Bakit isinama ng may-akda ang mga detalyeng ito sa mga kabanata ito?’Bilang sagot sa aking katanungan, isinulat ko ang sumusunod na alituntuninsa aking banal na kasulatan: Kapag pinaglilingkuran natin nang tapatang ibang tao, matutulungan natin silang maghanda na tanggapin

ang mga katotohanan ng ebanghelyo.”

3. Ilahad ang doktrina at mga alituntunin nang malinaw at simple

Itinuturo sa hanbuk na Gospel Teaching and Learning na “ang pagtukoy saipinahiwatig na [doktrina at] mga alituntunin ay kinabibilangan ng pagkilala samga katotohanan na inilalarawan sa isang tala sa mga banal na kasulatan atpaglalahad sa mga ito nang malinaw at maikli” (Gospel Teaching and


34

Learning, 27). Ang pagsulat ng malinaw at kumpletong mga pahayag tungkol sadoktrina at alituntunin ay tumutulong sa atin na maipahayag ang ating mganaisip at makuha ang mensahe sa banal na kasulatan na nais ng Panginoon naibigay sa atin sa banal na kasulatan.

Itinuro ni Elder B. H. Roberts (1857–1933), miyembro ng Pitumpu:

“Upang maipaalam ang katotohanan, ito ay dapat ihayag at kung masmalinaw at mas kumpleto itong inihayag,mas magkakaroon ng magandangpagkakataon ang Banal na Espiritu na makapagpatotoo sa mga kaluluwa ngtao na ang gawain ay totoo” (New Witnesses for God, 3 tomo [1909], 2:vii,sinipi sa James E. Faust, “What I Want My Son to Know before He Leaves onHis Mission,” Ensign, Mayo 1996, 41).

Binigyang-diin ni Elder Richard G. Scott (1928–2015) ng Korum ngLabindalawang Apostol:

“Sulit ang malaking pagsisikap na pagsamahin ang mga katotohanan nanatipon natin at gawin itong mga simpleng pahayag ng alituntunin”(“Acquiring Spiritual Knowledge,” Ensign, Nob. 1993, 86).

Kapag ginawa mo ang iminungkahi ni Elder Scott—“pagsamahin ang mgakatotohanan na natipon [mo] at gawin itong mga simpleng pahayag ngalituntunin”—makikita mo na ang mga pinaka-nakakatulong na mga pahayag ngdoktrina o alituntunin ay may ganitong mga katangian:

• Ang mga ito ay mga kumpletong pahayag.

• Ang mga ito ay payak, malinaw, at maikli.

• Ang mga katotohanang inihahayag nito ay napakahalaga, di-nagbabago, atpara sa lahat ng panahon.

• Ang mga ito ay madalas maglahad ng pagkilos at gayon din ng mgaibubunga nito.

• Ang mga ito ay mahalaga sa personal na buhay.

Alin sa mga katangiang ito ang nakikita mo sa bawat isa sa mga sumusunod namga pahayag ng doktrina o alituntunin?

• Kapag mas lalo kong hinahangad na makausap ang Panginoon sa panalanginko, mas lalo Siyang maghahayag sa akin ng mga dakilang bagay.

• Kapag ako ay nag-aayuno, nagdarasal, at naiintindihan ko ang mga banal nakasulatan, madaragdagan ang aking espirituwal na lakas para mapaglabananang tukso.

• Si Jesucristo ay nagdusa para sa aking mga kasalanan.


35

• Ang pagtanggap at pagkilala sa pahayag ay nangangailangan ng akingpagsisikap.

• Kapag matapat akong naglilingkod sa ibang tao, maaari ko silang matulungangmaghanda sa pagtanggap ng mga katotohanan ng ebanghelyo.

Panoorin ang video na “Identifying Doctrine and Principles” (7:09), namakukuha sa LDS.org. Sa video na ito, tinatalakay ng tatlong titser ang

tungkol sa kanilang pagsisikap na matukoy ang doktrina at mga alituntunin saLucas 5:1–11 gamit ang tatlong mungkahi na inilahad sa itaas.

Magtala ng dalawa o tatlong ideya na natutuhan mo mula sa video saiyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itong mahanap


Guided Scripture Activity: Pagtukoy sa Ipinahiwatig na Doktrina at mgaAlituntuninPraktisin natin ang pagtukoy sa ipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin. Pag-aralan ang Enos 1:1–8, na hinahanap ang doktrinaat mga alituntunin na may walang hanggang kahalagahan.

Itala ang iyong mga pahayag ng doktrina o alituntunin sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itongmahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyong inservice leader o grupo.

1. Pag-unawa sa konteksto at nilalaman

Bago maghanap ng mga doktrina at mga alituntunin, unawain muna ang konteksto at nilalaman ng mga talata. Ang mga tanongna tulad ng mga sumusunod ay maaaring makatulong sa iyo na gawin ito:

• Ano ang ibig sabihn ng “pakikipagtunggali”? (Tingnan sa talata 2.)

• Ano ang tumimo nang malalim sa puso ni Enos? (Tingnan sa talata 3.)

• Ano ang ginawa ni Enos at gaano ito katagal? (Tingnan sa talata 4.)

• Ano ang ibig sabihin ng salitang hinaing? (Tingnan sa talata 4.)

• Ano ang naging pag-uusap ng Panginoon at ni Enos sa mga talatang ito? (Tingnan sa mga talata 5–8.)

2. Pagtukoy sa ipinahiwatig na doktrina o mga alituntunin

Sa pagsisikap mong tukuyin ang doktrina o mga alituntunin sa Enos 1:1–8, isiping itanong ang isa o higit pa sa mga sumusunodna tanong:

• Anong cause-and-effect relationship o sanhi-at-bunga ang matatagpuan sa mga talatang ito?

• Ano ang aral ng kwento?



3. Paglalahad ng doktrina at mga alituntunin nang malinaw at simple

Sa pagtukoy mo ng doktrina o alituntunin sa Enos 1:1–8, subukang ilahad ang mga ito nang malinaw at simple. Kung kailanganmo ng tulong sa paggawa nito, subukang gumamit ng isa sa mga sumusunod:

• Kung (sanhi)____________________, tayo ay (bunga)____________________.

• At sa gayon nakikita natin,____________________.


36

Scripture Activity: Pagtukoy sa Ipinahiwatig na Doktrina at mgaAlituntuninNgayon, praktisin nang mag-isa ang mga kasanayang napag-aralan mo sa learning experience na ito.

Basahin ang Lucas 5:12–26 at gawin ang mga sumusunod:

Itala ang iyong mga pahayag ng doktrina o alituntunin sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari mo itongmahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyong inservice leader o grupo.

Ang Epekto ng Pagtukoy sa Doktrina at mga AlituntuninPanoorin ang video na “Identifying Doctrine and Principles: Students’Testimonies” (2:39), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, ilang mga

titser at estudyante sa institute ang nagbahagi ng epekto ng pagtukoy sa doktrinaat mga alituntunin sa pag-aaral nila ng mga banal na kasulatan . Sa iyongpanonood, pag-isipang mabuti ang maaaring maging epekto ng kasanayang ito sapersonal na pag-aaral mo ng mga banal na kasulatan at sa pagtuturo at pag-aaralna mangyayari sa inyong silid-aralan.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Ang pinakalayunin ng mga banal na kasulatan ay magturo ng doktrina at mga

alituntunin ng ebanghelyo ni Jesucristo.

• Ang doktrina ay kinapapalooban ng mga pangunahin at di-nagbabagongkatotohanan ng ebanghelyo ni Jesucristo.

• Ang alituntunin ay isang walang hanggang katotohanan o patakaran namaaaring gamitin ng indibidwal sa kanilang mga pagpapasya.

• Ang ilan sa mga doktrina at mga alituntunin ay malinaw at hayaganginihahayag sa mga banal na kasulatan, at ang iba pa ay ipinahihiwatig lamang.

• Ang pagtukoy sa ipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin aykinapapalooban ng paglalahad sa mga ito nang malinaw at maikli.

• Ang pagtukoy ng doktrina at mga alituntunin sa mga banal na kasulatan aynangangailangan ng pinag-isipang pagsisikap at pagsasanay.

“Hindi maaaring tapat na makapag-aral ng banal na kasulatan ang isang taonang hindi natututuhan ang mga alituntunin ng ebanghelyo dahil ang mga banalna kasulatan ay isinulat upang pangalagaan ang mga alituntunin para sa atingkapakinabangan” (Marion G. Romney, “The Message of the Old Testament”[Church Educational System symposium on the Old Testament, Aug. 17, 1979], 3,si.lds.org).

• Repasuhin ang kontekto at nilalaman ng mga talata.

• Tukuyin ang anumang doktrina at alituntunin na itinuro sa mga talatang ito.

• Sumulat ng malilinaw at simpleng mga pahayag para sa bawat doktrina o alituntunin na iyong natukoy.


37



38


Pag-unawa, Pagdama, atPagsasabuhay ng Doktrinaat mga AlituntuninBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pagtimo ng ebanghelyo sa ating puso

• Pag-unawa sa doktrina at mga alituntunin

• Pagdama sa katotohanan at kahalagahan ng doktrina at mga alituntunin

• Pagsasabuhay ng doktrina at mga alituntunin

Mga Pangunahing KonseptoAng learning pattern ay nagbibigay ng mga pangunahing alituntunin natumutulong na maikintal ang ebanghelyo sa ating mga puso at isipan. Sa learningexperience na ito, pag-aaralan natin ang tungkol sa pag-unawa, pagdama ngkatotohanan at kahalagahan at pagsasabuhay ng doktrina at mga alituntunin.


Pag-unawa, Pagdama ng Katotohanan at Kahalagahan, at Pagsasabuhay ngDoktrina at mga AlituntuninAng talinghaga tungkol sa mga mamahaling bato ay isang metapora para sapag-aaral ng mga banal na kasulatan. Ang sumusunod na tatlong elemento aytutulong sa atin na maunawaan kung ano ang maaari nating gawin sa atingpag-aaral matapos nating matukoy ang mahahalagang katotohanan ngebanghelyo.

1. Unawain ang doktrina at mga alituntunin

Isa-isang sinuri ng dalagita ang mamahaling bato nanatuklasan niya, minamasdan at sinisiyasat nang mabutiang mga hugis at mga tapyas nito.

39

Kapag natuklasan natin ang mga katotohanan ng doktrinaat mga alituntunin, mapag-aaral natin nang mabuti angbawat isa upang mas maunawaan ang mga kahulugan atkahalagahan nito.

2. Damhin ang katotohanan at kahalagahan ng doktrina at mga alituntunin

Nakadama ng kasiyahan ang dalagita sa bawat mamahalingbatong nahanap niya.

Kapag naunawaan natin nang mas malalim ang mgakatotohanang natutuklasan natin, madarama natin angkahalagahan at pangangailangan ipamuhay o gawinito kaagad.

3. Ipamuhay ang Doktrina at mga Alituntunin

Sinabi ng ama sa dalagita na pag-isipan niya kung ano angmaaari niyang gawin sa mga mamahaling bato na kanyangnatuklasan.

Matapos magkaroon ng patotoo sa isang doktrina oalituntunin at magpasalamat para dito, dapat tayongmag-isip ng mga espesipikong paraan na maipamumuhaynatin ang mga ito.


40

Binigyang-diin ng mga propeta atapostol sa mga huling araw angkahalagahan ng pagtimo ngebanghelyo sa ating mga puso. Angpag-unawa sa konteksto at nilalamanng mga banal na kasulatan upangmatukoy ang mahahalagang doktrina atalituntunin ng ebanghelyo aymagandang simula para malaman angmga katotohanan ng ebanghelyo.Ngunit para matulungang maitimonang malalim sa puso natin ang mganalalaman natin, kadalasan ay masmarami pa tayong kailangang gawin.Kailangan nating:

1. Unawain ang doktrina at mga alituntunin na natukoy natin.

2. Damhin ang katotohanan at kahalagahan nito.

3. Isabuhay ang mga ito.

Ang tatlong elementong ito ng learning pattern ay kailangan upang maanyayahanang Espiritu Santo, na tumutulong sa atin na maitimo nang malalim sa ating pusoang ebanghelyo.

Gospel Teaching and Learning Handbook ActivityAng Gospel Teaching and Learning: A Handbook for Teachers and Leaders in Seminaries andInstitutes of Religion (2012) ay naglalaman ng mahalagang impormasyon tungkol sa bawat aspetong learning pattern. Saliksikin kung ano ang itinuturo ng hanbuk sa pamamagitan ng pagbasa samga binanggit na bahagi sa hanbuk at pagsagot sa mga kaugnay na tanong.


Pag-aralan ang bahagi 2.5.2 (“Understand Doctrine and Principles”) sa pahina 28–29 ng iyonghanbuk na Gospel Teaching and Learning. Habang pinag-aaralan mo ito, hanapin ang sagot samga sumusunod na tanong:

• Ano ang ibig sabihin ng “unawain ang doktrina o alituntunin ng ebanghelyo”?

• Paano ko mas mauunawaan ang mga natukoy kong doktrina at mga alituntunin ngebanghelyo?


Pag-aralan ang bahagi 2.5.3 (“Feel the Truth and Importance of Doctrines and Principles”) sa pahina 29–30 ng iyong hanbuk naGospel Teaching and Learning. Habang pinag-aaralan mo ito, hanapin ang sagot sa mga sumusunod na tanong:

• Bakit mahalaga na madama ko ang katotohanan at kahalagahan ng isang doktrina o alituntunin na natukoy ko?

• Ano ang magagawa ko bilang mag-aaral upang anyayahan ang impluwensya ng Espiritu na tulungan ako na maramdamanang katotohanan at kahalagahan ng alituntunin o doktrina na natukoy ko?

• Ano ang papel na ginagampanan ng Espiritu Santo sa prosesong ito?

3. Ipamuhay ang doktrina at mga alituntunin


41

Sa lahat ng mga materyal na napag-aralan mo sa hanbuk na Gospel Teaching and Learning, pagtuunan natin ang tatlongmahalagang mungkahi. Sa sumusunod na listahan, ang bawat elemento ay ipinares sa isang gawain na magagawa mo kapaghingagad mong maunawaan, madama ang katotohanan at kahalagahan, at maipamuhay ang mga katotohanan na natutuhan mo samga banal na kasulatan.

Paggamit ng Learning PatternPanoorin ang video na “Unawain, Damhin, at Ipamuhay ang mgaAlituntunin” (7:12), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, tinatalakay

ng tatlong titser ang tungkol sa kanilang pagsisikap na maunawaan, madama angkatotohanan at kahalagahan, at maipamuhay ang doktrina at mga alituntunin saLucas 5:1–11.

Magsulat ng dalawa o tatlong ideya na natutuhan mo sa panonood satalakayang ito sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaari

mo itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyong inservice leadero grupo.

Guided Practice ActivitySa Eter 6:1–12, mababasa natin na pinapangyari ng Panginoon na umihip ang hangin paramakapaglayag ang mga gabara ng mga Jaredita patungong lupang pangako. Ang sumusunod ayisang alituntunin na maaari nating matukoy sa talatang ito: Kapag nagtiwala tayo sa Panginoonat ginawa ang Kanyang kalooban, gagabayan Niya ang ating buhay. Sundin ang mgasumusunod na hakbang sa ibaba sa pagsisikap mo na maunawaan, madama ang katotohanan atkahalagahan, at maipamuhay ang alituntuning ito. Isulat ang iyong mga sagot at pananaw sa iyongbanal na kasulatan o personal journal.

Pag-aralan ang bahagi 2.5.4 (“Apply Doctrine and Principles”) sa pahina 30–31 ng iyong hanbuk na Gospel Teaching andLearning. Habang pinag-aaralan mo ito, hanapin ang sagot sa mga sumusunod na tanong:

• Paano ko malalaman kung ipinamumuhay ko ang alituntunin ng ebanghelyo na natutuhan ko?

• Ano ang mangyayari sa buhay ko kapag hinangad kong ipamuhay ang doktrina o alituntunin na natukoy ko?

• Ano ang mga maaari kong gawin sa personal na pag-aaral ko upang mas makatuon ako sa pagsasabuhay ng mgakatotohanan na natututuhan ko?


Suriin ang kahulugan ng doktrina at alituntunin sa pamamagitan ng pagtatanong at paghahanap ng mga sagot.


Isiping mabuti ang epekto ng alituntunin sa iyong buhay o sa buhay ng ibang tao.

3. Ipamuhay ang doktrina at mga alituntunin

Isipin ang mga bagay na maaari mong gawin upang maipamuhay ang doktrina o alituntunin.

1. Mas palalimin ang pag-unawa sa alituntunin

Alamin ang kahulugan ng alituntunin sa pamamagitan ng pagtatanong ng tulad ng mga sumusunod at paghahanap ngmga sagot:

• Ano ang ibig sabihin ng magtiwala?

• Ano ang ibig sabihin ng magtiwala sa Panginoon?


42

Self-Practice ActivityPumili ng isang alituntunin na natukoy mo sa iyong pag-aaral ng Lucas 5:12–26 sa learningexperience 7 o pumili ng isang alituntunin na natukoy mo sa bahagi 3.2 (“Luke 5: An Example”) sapahina 42–46 ng hanbuk na Gospel Teaching and Learning. Pagkatapos ay gawin ang mgasumusunod:

Itala ang iyong mga pananaw at impresyon sa aktibidad na ito sa iyong study journal o sa ibang lugar kung saan maaarimo itong mahanap agad at matingnan muli at maibahagi sa iyong inservice leader o grupo.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Ang layunin ng pag-aaral ng ebanghelyo ay anyayahan ang Espiritu Santo na

tulungan tayong maisaisip at maisapuso ang doktrina at mga alituntunin.

• Ang pag-unawa sa doktrina o alituntunin ay hindi lamang pag-alam kung anoang ibig sabihin nito kundi kung paano rin ito nakakaapekto sa ating buhay.

• Ang malinaw na pagkaunawa sa doktrina o alituntunin ay naghahanda sa atinna madama ang katotohanan at kahalagahan nito.

• Kapag nadama natin ang katotohanan at kahalagahan ng doktrina oalituntunin, lalo nating hinahangad na ipamuhay ito.

• Ang pagsasabuhay ay nagaganap kung ang sinasabi, iniisip at ginagawa natinay naaayon sa ating natutuhan.

• Bakit ginagabayan ng Panginoon ang buhay ng mga nagtitiwala sa Kanya?

• Paano ginagabayan ng Panginoon ang buhay ng isang tao?

2. Hangaring madama ang katotohanan at kahalagahan ng alituntunin

Isiping mabuti ang epekto ng alituntunin sa iyong buhay o sa buhay ng ibang tao, kabilang ang mga tao sa banal na kasulatan osa kasaysayan ng Simbahan.

• Sa paanong paraan nakikita ang katotohanan ng alituntuning ito sa iyong buhay at patotoo?

• Sa paanong paraan nakikita ang katotohanan ng alituntuning ito sa buhay at patotoo ng ibang tao?

3. Ipamuhay ang alituntunin


1. Mas palalim ang iyong pag-unawa sa alituntunin.

Alamin ang kahulugan ng doktrina o alituntunin sa pamamagitan ng pagtatanong atpaghahanap ng mga sagot.

2. Hangaring madama ang katotohanan at kahalagahan ng alituntunin.

Isiping mabuti ang epekto ng alituntunin sa iyong buhay o sa buhay ng ibang tao.

3. Ipamuhay ang Doktrina.



43

“Ang isang tunay na titser, kapag naituro na niya ang mga katotohanan [ngebanghelyo], … ay pinag-iibayo pa ang pagtuturo sa [mga estudyante] upangsila ay magkaroon ng patotoo at makaunawa ang kanilang puso na hahantongsa pagkilos at paggawa” (Robert D. Hales, “Teaching by Faith” [an evening withElder Robert D. Hales, Peb. 1, 2002], 5, si.lds.org).



44


Paghahanda ng Lesson:Pagpapasiya Kung Anoang ItuturoBuodPaalala: Ang susunod na limang learning experience ay ginawa upang tulungan kana malaman kung paano maghanda ng lesson. Ang learning experience 9–10 aynakatuon sa pagpapasiya kung ano ang ituturo, at ang learning experience 11–13 aynakatuon sa pagpapasiya kung paano magtuturo.

Kabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pagtuturo ng mga banal na kasulatan ayon sa pagkakasunod-sunod nito

• Pagbalanse kung ano ang ituturo at kung paano magtuturo

• Pagpapasiya kung ano ang ituturo

Mga Pangunahing KonseptoMadalas itanong ng mga bagong katatawag na titser ang mga sumusunod:

• Paano naiiba ang pagtuturo sa seminary sa pagtuturo sa iba pang mga klasetulad ng Gospel Doctrine, Relief Society, elders quorum, at iba pa?

• Paano ako maghahanda ng lesson?

• Ilang oras ang dapat kong iukol sa pagpili kung ano ang ituturo at paano itoituturo?

• Paano ako magpapasiya kung ano ang ituturo?

Ang learning experience na ito ay makatutulong sa pagsagot sa ilan sa mga tanongna ito.

Pag-aaral at Pagtuturo ng mga Banal na Kasulatan Ayon saPagkakasunod-sunodSa mga kurso ng seminary at institute na nakatuon sa pag-aaral ng mga banal nakasulatan, ang mga aklat at mga kabanata sa mga banal na kasulatan ay itinuturoayon sa pagkakasunod-sunod nito sa mga banal na kasulatan. Ginawa ang mgalesson ayon sa scripture block sa halip na ayon sa mga paksa. Bawat scripture blockay maaaring maglaman ng maraming kabanata, alituntunin, at paksa na maaarimong bigyang-diin. Ang paraang ito ay kakaiba sa mga kurso sa institute naitinuturo ayon sa tema.

Panoorin ang video na “Pag-aaral ng mga Banal na Kasulatan nangSunod-sunod” (0:46), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito,

inilarawan ni Elder David A. Bednar ng Korum ng Labindalawang Apostol ang

45

kabutihang maidudulot ng pag-aaral ng mga banal na kasulatan ayon sapagkakasunud-sunod nito.

Aktibidab sa Hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng EbanghelyoBasahin ang pambungad sa kabanata 3 sa pahina 38–39 ng Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo:Hanbuk para sa mga Titser at Lider sa Seminaries and Institutes of Religion (2012) para matulunganka na maunawaan kung bakit ang mga kurso sa seminary at institute na nakatuon sa pag-aaral ngmga banal na kasulatan ay dapat ituro ayon sa pagkakasunud-sunod nito. Kapag binasa mo angbahaging ito, markahan sa iyong hanbuk ang mga paraan na mapagpapala ka at ang iyong mgaestudyante sa pag-aaral ng mga banal na kasulatan ayon sa pagkakasunud-sunod nito.

Kapag nagtuturo ng scripture block ayon sa pagkakasunud-sunod nito,makapagtuturo ka ng maraming alituntunin sa loob ng isang lesson. Ang bawatalituntunin ay mabibigyan ng iba’t ibang antas ng pagbibigay-diin.

Panoorin ang video na “Ituro ang mga Banal na Kasulatan ayon saPagkakasunod-sunod” (4:28), na makukuha sa LDS.org. Ipinakita sa video

na ito ang ilang mahahalagang konsepto na dapat isaalang-alang kapagnagpaplanong magturo ng scripture block ayon sa pagkakasunud-sunod nito.

Ano at Paano: Ibalanse ang Iyong PaghahandaSa paghahanda ng lesson, mahalagang balanse ang oras na iuukol mo sapagpapasiya kung ano ang ituturo at paano magtuturo.

Di-balanseng Paghahanda1. Ano

Kapag ang titser ay nag-ukol ngmaraming oras at lakas sapagpapasiya kung ano ang ituturo,mawawalan siya ng sapat na oras napag-isipan pa kung paanotutulungan ang mga estudyante namakabahagi sa talakayan sa klase.Madalas na hahantong ito sa mgalesson na nakababagot o nakaiinipat nakasentro lang sa titser.


46

2. Paano

Kapag ang titser ay nag-ukol ngmaraming oras at lakas sapagpapasiya kung paano ituturo anglesson, maaaring magkulang salayunin at epekto ang mga lesson.Sa pangyayaring ito, maaaring masmaalala ng mga estudyante angparaan ng pagtuturo kaysa sa mgainspiradong mensahe mula sa mgabanal na kasulatan.

Balanseng Paghahanda“Kapag naghahanda ng lesson, lahat ngtitser ay dapat magpasiya kung: ‘Anoang ituturo ko?’ at ‘Paano ko itoituturo?’” (Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo, 52). Nalaman mo nangayon kung ano ang mangyayarikapag hindi balanse ang iniukol na orassa pagpapasiya kung ano ang ituturo atkung paano magtuturo sa iyongpaghahanda. Ngayon ay basahin angmga sumusunod na bahagi at pansininang mga katangian ng paghahandakapag balanse ang iniukol na oras sapagpapasiya kung ano ang ituturo at kung paano magtuturo.

1. Ano

Kabilang sa paghahanda kung ano ang ituturo ang:

• Pag-unawa sa konteksto (background, kultura, at tagpo).

• Pag-unawa sa nilalaman (kuwento, mga tao, mga pangyayari, mga sermon,at mga inspiradong paliwanag).

• Pagtukoy sa mahalagang doktrina o mga alituntunin.

2. Paano

Kabilang sa paghahanda kung paano magtuturo ay ang pagpapasiya kunganong mga pamamaraan at mga aktibidad ang gagamitin mo na makatutulongsa iyong mga estudyante na matuto (talakayan sa klase, mga tanong,audiovisual resources, writing exercises, small group work, at iba pa).

Para sa karagdagang impormasyon, tingnan sa bahagi 4.3.2 (“Magpasiya Kung Anoang Ituturo at Kung Paano Ituturo Ito”) sa pahina 52 ng hanbuk na Pagtuturo atPag-aaral ng Ebanghelyo.


47

Ang Inaalala ng Bagong TitserPanoorin ang video na “Tamuhin ang Salita” (8:54), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, si Lea Murray ay abalang ina na natawag

kamakailan bilang seminary teacher. Tulad ng maraming bagong tawag na titser,inalala niya ang pagkakaroon ng sapat na oras sa paghahanda ng mga lesson atpagtuturo araw-araw. Inisip niya kung saan magsisimula. Habang pinanonood moang video, alamin kung kanino siya nagpatulong para sa kanyang tungkulin.Alamin din kung ano ang ipinayo sa kanya hinggil sa pinakamahalagang bagaykung saan siya dapat magsimula kapag naghahanda ng mga lesson.

Pagpapasiya Kung Ano ang Ituturo: Apat na BahagiKapag naghahanda ka ng lesson, sundin ang apat na bahaging ito na tutulong saiyo na magpasiya kung ano ang ituturo. Ang mga bahaging ito ay ipinaliwanag sahanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo, bahagi 4.3.3 (“Magpasiya KungAno ang Ituturo”), sa pahina 52–55.

1. Pag-aralang mabuti ang mga banal na kasulatan upang maunawaan angkonteksto at nilalaman ng scripture block.

2. Alamin at unawain ang doktrina at mga alituntunin na matatagpuan sascripture block.

3. Magpasiya kung aling doktrina at mga alituntunin ang pinakamahalagangmatutuhan at maipamuhay ng iyong mga estudyante.

4. Magpasiya kung gaano mo bibigyang diin ang bawat segment ngscripture block.

Ang sumusunod na aktibidad ay nakatuon sa apat na bahagi ng pagpapasiya kungano ang ituturo. Sa bawat isa sa apat na bahagi ng aktibidad, panoorin ang videona nagpapakita kung paano kumpletuhin ang bawat bahagi. Pagkatapos aypraktisin ang natutuhan mo sa pamamagitan ng paggawa ng lesson notes habanggumagawa ng outline para sa Mosias 27.

Aktibidad sa Paghahanda ng LessonBahagi 1: Unawain ang Konteksto at Nilalaman ng Scripture BlockNagbigay ang hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo ng apat na mungkahi na maaaringgawin para mas maunawaan ang konteksto at nilalaman ng isang scripture block:

Panoorin ang video na “Paghahanda ng Lesson: Mga Verse Segment at Summary Statement” (5:08), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, ipinakita ni Sister Wilson ang mga hakbang na ito.

• Pag-aralang mabuti ang scripture block hanggang maunawaan mo nang malinaw ang nilalamannito at maging pamilyar ka dito.

• Pansinin kung saan nagtapos ang scripture block na kakikitaan ng pagbabago ng paksa o pangyayari.

• Hatiin ang scripture block sa mas maliliit na segment o grupo ng mga talata ayon sa natural break ng mga ito. (Paalala:Gagamitin mo ang mas maliliit na segment na ito para ayusin ang daloy ng lesson at mabigyan ng kaunting pansin ang lahat ngnasa scripture block.)

• Ibuod ang nangyari sa bawat segment ng mga talatang ito.


48

Gumawa ng blangkong dokumento na katulad ng nakita mo sa video, o gumamit ng handout na may pamagat na“Pagpapasiya Kung Ano ang Ituturo” na makikita sa apendiks ng manwal na ito. Pagkatapos ay unawain ang konteksto at

nilalaman ng scripture block sa pamamagitan ng paggawa ng mga sumusunod:

Bahagi 2: Unawain ang Doktrina at mga AlituntuninPagkatapos mong ibuod ang verse segments, tutukuyin mo ang doktrina at mga alituntunin sabawat isa. Pagkatapos ay magsusulat ka ng malinaw at simpleng pahayag na buod ng doktrina atmga alituntuning natukoy mo.

Panoorin ang video na “Paghahanda ng Lesson: Tukuyin ang Doktrina at mga Alituntunin” (2:57), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, ipinakita ni Sister Wilson kung paano niya tinukoy ang doktrina at mga alituntunin, ibinuod ang

mga ito sa simpleng pahayag, at isinulat sa kanyang lesson outline.

Balikan ang iyong lesson notes para sa Mosias 27 at gawin ang sumusunod:

Bahagi 3: Magpasiya Kung Aling Doktrina at mga Alituntunin angPinakamahalagang Matutuhan at Maipamuhay ng Iyong mga EstudyanteKadalasang naglalaman ang mga scripture block ng mas maraming materyal kaysa kayang talakayinnang minsanan sa klase. Pag-isipan ang sumusunod na mahahalagang bagay kapag nagpapasiyakung aling doktrina at mga alituntunin ang pinakamahalagang matutuhan at maipamuhay ng iyong

mga estudyante.

Panoorin ang video na “Paghahanda ng Lesson: Magpasiya Kung Aling mga Alituntunin ang Bibigyang-diin” (5:07), namakukuha sa LDS.org. Sa video na ito, ipinakita ni Sister Wilson kung paano siya nagpasya kung aling doktrina at mga

alituntunin ang pinakamahalagang matutuhan at maipamuhay ng kanyang mga estudyante.


1. Pag-aralan ang scripture block (Mosias 27) para maging pamilyar sa konteksto at nilalaman.

2. Pansinin at markahan kung saan nagtapos ang scripture block na kakikitaan ng pagbabago ng paksa o pangyayari.

3. Hatiin ang scripture block sa mas maliliit na grupo ng mga talata ayon sa natural break ng mga ito.

4. Sa iyong dokumento, ibuod ang nangyari sa bawat segment ng mga talata.

1. Tukuyin ang doktrina at mga alituntunin sa bawat verse segment.

2. Sa iyong dokumento, isulat ang bawat doktrina o alituntunin gamit ang malinaw at simpleng mga pahayag.

• Mga pahiwatig ng Espiritu Santo

• Ang layunin ng inspiradong awtor

• Doktrina at mga alituntunin na nagpapatibay ng pananampalataya

• Mga pangangailangan at kakayahan ng iyong mga estudyante

1. Magpasiya kung alin sa doktrina at mga alituntunin na natukoy mo ang pinakamahalagang matutuhan at maipamuhay ng iyongmga estudyante. Sa paggawa nito, isaalang-alang ang sumusunod:


• Ang layunin ng inspiradong awtor

• Doktrina at mga alituntunin na nagpapatibay ng pananampalataya

• Mga pangangailangan at kakayahan ng iyong mga estudyante

2. Sa iyong dokumento, bilugan o markahan ang doktrina at mga alituntunin na napagpasiyahan mong pinakamahalagangmatutuhan at maipamuhay ng iyong mga estudyante.


49

Bahagi 4: Magpasiya Kung Gaano Mo Bibigyang-Diin ang Bawat Segmentng Scripture BlockMatapos mapagpasiyahan ang doktrina at mga alituntunin na pinakamahalagang matutuhan atmaipamuhay ng mga estudyante, ang susunod na hakbang ay magpasiya kung aling verse segmentsng scripture block ang dapat lubos na bigyang-diin sa lesson. Ang mga segment na naglalaman ng

mga katotohanan na tinukoy mo na pinakamahalaga ang karaniwang higit na binibigyang-diin.

Para matulungan kang magpasiya kung gaano mo bibigyang-diin ang bawat verse segment, maaari mong itanong sa iyong sarili angilan sa sumusunod, na tugma sa learning pattern. Sa verse segment na ito, plano ko ba na tulungan ang mga estudyante ko na:

Panoorin ang video na “Paghahanda ng Lesson: Alamin ang Lebel ng Diin sa Bawat Verse Segment” (6:57), na makukuhasa LDS.org. Sa video na ito, ipinakita ni Sister Wilson kung paano niya ginamit ang learning pattern sa pagpapasiya kung

gaano niya bibigyang-diin ang bawat verse segment sa scripture block.


Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Sa mga kurso ng seminary at institute na nakatuon sa pag-aaral ng mga banal

na kasulatan, ang doktrina at mga alituntunin ay dapat ituro ayonpagkakasunod-sunod nito sa mga banal na kasulatan.

• Sa paghahanda ng lesson, matitiyak ng balanseng pagtutuon sa kung ano angituturo at sa paano magtuturo ang mas makapangyarihan at may layuningpag-aaral.

• Kapag nagpapasiya kung ano ang ituturo:

1. Pag-aralang mabuti ang mga banal na kasulatan upang maunawaan angkonteksto at nilalaman ng scripture block.

2. Alamin at unawain ang doktrina at mga alituntunin na matatagpuan sascripture block.

• Maunawaan ang konteksto at nilalaman?

• Matukoy ang mahalagang doktrtina at mga alituntunin?

• Maunawaan ang doktrina at mga alituntunin?

• Madama ang katotohanan at kahalagahan ng mga doktrina at mga alituntuning iyon?

• Maipamuhay ang mga katotohanan?

1. Habang tinitingnan mo ang verse segments sa iyong dokumento, isipin kung gaano mo bibigyang-diin ang bawat segment sapamamagitan ng pagtatanong sa iyong sarili ng mga sumusunod mula sa learning pattern. Sa verse segment na ito, plano ko bana tulungan ang mga estudyante ko na:




• Madama ang katotohanan at kahalagahan ng mga doktrina at mga alituntuning iyon?

• Maipamuhay ang mga katotohanan?

2. Isulat kung gaano mo bibigyang-diin ang bawat segment sa iyong lesson notes.


50

3. Magpasiya kung aling doktrina at mga alituntunin ang pinakamahalagangmatutuhan at maipamuhay ng iyong mga estudyante.

4. Magpasiya kung gaano mo bibigyang diin ang bawat segment ngscripture block.

“Magpasiya, ayon sa sariling kakayahan at pangangailangan ng inyong mgaestudyante, kung ano ang dapat ipriyoridad. Kung ang mahalagang alituntuninay naunawaan, naipamuhay, at naging bahagi ng buhay ng mga estudyante,maisasagawa ang pinakamahalagang layunin” (Richard G. Scott, “To Understandand Live Truth” [an evening with Elder Richard G. Scott, Peb. 4, 2005], 2–3,si.lds.org).



51


Pagpapasiya Kung Ano angItuturo: Paggamit ng mgaBanal na Kasulatan at ngManwal ng TitserBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pambungad sa manwal ng titser

• Paggamit at pag-angkop ng kurikulum

• Paggamit ng manwal ng titser at ng mga banal na kasulatan sa paghahandang lesson

Mga PangunahingKonseptoMasayang nagtuturo si Sister Murray saGospel Doctrine class dalawang beseskada buwan sa kanyang ward. Bagama’tnatutuwa siya sa tungkulin niya bilangbagong titser sa seminary, inisip niyakung paano siya maghahanda ng epektibong lesson araw-araw: “Ang paghahandaat pagtuturo ng lesson araw-araw ay parang isang malaking pangako na dapattuparin. Anong resources ang maaaring makatulong sa akin?”

Pambungad sa Manwal ng TitserAng paghahanda ng lesson araw-araw ay tila nakakapagod at nakakaubos ngoras gawin.

Panoorin ang video na “Pambungad sa Teacher Manual” (4:01), namakukuha sa LDS.org. Sa video na ito, malalaman mo kung paano

gamitin ang mga banal na kasulatan at ang manwal ng titser para maghanda ngmga lesson nang epektibo at mahusay.

Paalala: Kung wala ka pang manwal ng titser, kontakin ang iyong supervisor.Makikita mo rin ang lahat ng manwal sa lds.org/manual/institute para sa mgamanwal sa institute at lds.org/manual/seminary para sa manwal sa seminary.

52

Aktibidad sa Manwal ng TitserPaalala: Bawat lesson sa mga manwal ng titser sa seminary at institute ay ginawa upang tulungan kang makapaghanda nangepektibo. Hindi lahat ng manwal ng titser ay ginawa o inayos sa gayon ding paraan, ngunit makikita ang magkakaparehong materyalsa lahat ng manwal ng titser. Ang mga aktibidad sa learning experience na ito ay batay sa mga pinakahuling manwal sa seminary.

Buklatin ang manwal ng titser sa kahit anong lesson o gamitin ang handout na may pamagat na “SampleLesson—3 Nephi 11:1–17” na makikita sa apendiks ng manwal na ito.

Basahin ang buong lesson at hanapin ang mga sumusunod na bahagi. Kapag natukoy mo na ang bawat bahagi, itsek ito sasumusunod na listahan:

Mga Pangunahing Alituntunin sa Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo saManwal ng TitserAng mga manwal ng titser sa seminary at institute ay ginawa upang tulungan ka namailakip ang Mga Pangunahing Alituntunin sa Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo sa iyong paghahanda at pagtuturo ng bawat lesson.

Panoorin ang video na “Mga Pangunahing Alituntunin sa Kurikulum”(2:15), na makukuha sa LDS.org. Habang pinanonood mo ito, alamin

kung paano nakatulong sa mga titser ang manwal ng titser sa seminary at institutena ilakip ang Mga Pangunahing Alituntunin sa Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo sa bawat lesson.

Paggamit at Pag-angkop ng KurikulumItinuro ni Elder Dallin H. Oaks ng Korum ng Labindalawang Apostol angsumusunod kung paano dapat gamitin ng mga titser ang mga materyal sa seminaryat institute kurikulum:

• Pamagat ng lesson

Ang pamagat ng lesson ay tumutukoy sa mga scripture chapter na kasama sa lesson.

• Pambungad sa scripture block

Ang pambungad sa scripture block ay nagbibigay ng buod ng konteksto at nilalaman ng scripture block.

• Pagpangkat sa mga talata at ang buod ng konteksto

Ang pagpangkat sa mga talata ay nagpapakita ng saklaw ng mga talata na nakapokus sa isang partikular na paksa opangyayari. Ang buod ng konteksto ay ang buod ng mga pangyayari o mga turo na nakapaloob sa isang pangkat ng mga talata.

• Nilalaman ng lesson

• Pagpapahayag ng doktrina o alituntunin

Ang pagpapahayag ng doktrina o alituntunin ay maikling pahayag tungkol sa mga katotohanan sa banal na kasulatan.

• Komentaryo at kaugnay na impormasyon at mga karagdagang ideya sa pagtuturo (maaaring wala nito sa lahat ng lesson)

Ang komentaryo at kaugnay na impormasyon ay nagbibigay ng mga karagdagang quotation o sipi at paliwanag sa kasaysayanng konteksto o mga talata sa banal na kasulatan. Ang mga karagdagang ideya sa pagtuturo ay nagbibigay ng mga mungkahi sapagtuturo ng doktrina at mga alituntunin na maaaring hindi natukoy o nabigyang-diin sa nilalaman ng lesson. Maaaringmagbigay rin ang mga ito ng mga mungkahi na gamitin ang visual media, tulad ng mga DVD presentation o video namatatagpuan sa LDS.org.


53

“Ginagamit muna natin ang mga materyal sa lesson, pagkatapos ay iniaangkopnatin ang mga ito. Kung ang lesson natin ay talagang nakabatay sa itinakdanglesson na dapat nating ituro, masusunod natin ang patnubay ng Espiritu sapag-angkop nito” (“A Panel Discussion with Elder Dallin H. Oaks” [Seminariesand Institutes of Religion satellite broadcast, Ago. 7, 2012], si.lds.org).

Bilang mga titser sa seminary at institute, ginagamit natin ang kurikulum samanwal ng titser at iniaangkop ito para matugunan ang mga pangangailangan ngating mga estudyante.

Gamitin Iangkop

Ang ibig sabihin ng gamitin ang kurikulum ay basahin atpag-aralang mabuti ang mga banal na kasulatan at ang itinakdanglesson sa manwal ng titser. Matutulungan ka ng kurikulum namaunawaan ang mga banal na kasulatan, ang layunin ng mgainspiradong awtor ng mga banal na kasulatan, ang mgaalituntuning nagpapatibay ng pananampalataya, at angpangunahing doktrina. Magtiwala sa nilalaman at gamitin ito saiyong klase.

Ang ibig sabihin ng iangkopang kurikulum ay iayon anglesson ayon sa paggabay ngEspiritu upang matugunanang mga pangangailanganng bawat estudyante atmatulungan silang matuto.

Paggamit ng mga Banal na Kasulatan at ng Manwal ng Titser sa Paghahandang LessonKapag ginamit mong mabuti ang manwal ng titser, makapaghahanda ka ng mgalesson na puno ng inspirasyon na hindi na kailangan pa ng maraming oras paramaihanda.

Panoorin ang video na “Buod ng Kurikulum” (4:45), na makukuha saLDS.org. Ibinubuod ng video na ito kung paano makatutulong sa iyo na

magkasamang gamitin ang mga banal na kasulatan at manwal ng titser sapaghahanda mo ng mga epektibong lesson para sa iyong mga estudyante.

Panoorin ang video na “Paggamit ng Scriptures at ng Teacher Manual”(5:11), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, nagbigay ng mahalagang

payo si Sister Wilson tungkol sa magkasamang paggamit ng mga banal nakasulatan at kurikulum sa paghahanda ng lesson. Sa iyong panonood, alamin angmahahalagang ideya na dapat mong tandaan sa paghahanda ng mga lesson.

Aktibidad sa Paghahanda ng LessonIkaw naman ngayon ang gagamit ng mga banal na kasulatan at manwal ng titser para mapraktis ang paghahanda nglesson. Buklatin ang manwal ng titser sa kahit anong lesson o gamitin ang handout na may pamagat na “Sample

Lesson—3 Nephi 11:1–17” na makikita sa apendiks ng manwal na ito.

Kapag nakumpleto mo ang mga sumusunod na hakbang, itsek ang mga ito para ipakita na nakumpleto mo ang bahaging iyan ngiyong paghahanda.

• Basahin ang pamagat ng lesson at ang mga talata sa mga banal na kasulatan.

• Basahin ang pambungad sa scripture block.


54

Maging handa na talakayin ang karanasang ito sa iyong inservice leader o grupo.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat TandaanAng mga banal na kasulatan ang pagkukuhanan mo ng iyong ituturo, at angmanwal ng titser ang iyong resource para sa paghahanda mo ng lesson.

• Ang kurikulum ay ginawa para tulungan ka na maihanda ang lesson nangepektibo at mahusay.

• Magagamit at maiaangkop mo ang kurikulum para matugunan ang mgapangangailangan ng mga estudyante.

• Sa pag-aangkop mo ng kurikulum, isiping mabuti ang mga pangangailanganng iyong mga estudyante at ang mga pahiwatig ng Espiritu Santo.

• Matutugunan mo ang mga pangangailangan ng mga estudyante kapagnaghanda ka ng mga lesson gamit ang kurikulum nang epektibo.

“Pinag-aralan at nirepaso ng mga yaong tinawag ng propeta ang bawat salita,bawat larawan, bawat diagram sa kurikulum na iyon na natanggap ninyo upangtiyakin ang kawastuhan ng doktrina na itinuturo sa Simbahan. Makikita natingepektibo ang kurikulum kapag nagtiwala tayo na ito ay binigyang-inspirasyon ngDiyos. …

“Ang patuloy na pagtuturo ayon sa nilalaman ng kurikulum gayon din sapagkakasunud-sunod nito ay magpapahusay, sa halip na makahadlang, sa ating mganatatanging kaloob sa pagtuturo” (Henry B. Eyring, “The Lord Will Multiply the Harvest” [anevening with Elder Henry B. Eyring, Peb. 6, 1998], 4, 5, si.lds.org).


• Pag-aralang mabuti ang scripture block sa pamamagitan ng pagbabasa, pag-iisip nang mabuti, at pagdarasal na mabigyan nginspirasyon.

• Pag-aralan ang nilalaman ng lesson, na pinagtutuunan ng pansin ang mga ipinahayag na doktrina at alituntunin.

• Isipin ang mga pangangailangan ng iyong mga estudyante at magpasiya kung anong mga alituntunin ang pinakakailangan nila.

• Magpasiya kung gaano mo bibigyang-diin ang iba’t ibang alituntunin, batay sa mga pangangailangan ng iyong mga estudyante.

• Basahin ang anumang karagdagang materyal na ibinigay sa lesson at pag-isipan kung paano mo magagamit ang materyal na itosa iyong lesson.


55


Pagpapasiya Kung PaanoMagtuturo: Pagtulong samga Estudyante naMagawa ang KanilangResponsibilidadBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pagpapasiya kung paano magtuturo

• Pag-unawa sa responsibilidad ng mga estudyante sa pag-aaral

• Pagtulong sa mga estudyante na magawa ang kanilang responsibilidad

Mga PangunahingKonseptoSa paghahanda mo ng lesson,mahalagang balanse ang oras na iuukolmo sa pagpapasiya kung ano angituturo at paano magtuturo.

Sa learning experience 10, natutuhanmo kung paano gamitin ang kurikulumsa pagpapasiya kung ano ang ituturo sascripture block. Handa ka na ngayongsimulan kung paano tuturuan ang iyongmga estudyante.

Ang Responsibilidad ng Estudyante sa Pag-aaralKung nais mong espirituwal na umunlad ang mga estudyante, kailangan mongmaunawaan ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral at maghanda ng mgaaktibidad sa pag-aaral na tutulong sa kanila na masigasig na magawa ang kanilangresponsibilidad.

Sa learning experience na ito, isulat ang anumang inspirasyon o ideya nanatanggap mo para tulungan ang iyong mga estudyante na magawa ang kanilangresponsibilidad sa pag-aaral.

56

Aktibidad sa Hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng EbanghelyoPag-aralan ang bahagi 1.3.3 (pahina 6–7) at ang unang tatlong talata ng bahagi 4.3.4 (pahina 55)ng Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo: Hanbuk para sa mga Titser at Lider sa Seminaries andInstitutes of Religion (2012). Habang nagbabasa, hanapin ang sagot sa mga sumusunod na tanong:

Isulat ang sagot mo sa mga tanong na ito sa iyong study journal o sa iba pangmapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga ito sa iyong inservice leader

o grupo.

Payo ng Propeta Tungkol sa Responsibilidad ng EstudyanteBinigyang-diin ng maraming General Authority ang kahalagahan ng pagtulong samga estudyante na magawa ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral.

Panoorin ang video na “Pagtuturo ng mga Propeta tungkol saGinagampanan ng mga Estudyante sa Pagkatuto” (4:14), na makukuha sa

LDS.org. Sa video na ito, pinatotohanan ng ilang lider ng Simbahan angkahalagahan ng responsibilidad ng mga estudyante sa pag-aaral.

Personal na PagninilayIsipin ang isang pagkakataon na nakadalo ka sa isang klase na ang titser aynaghanda ng mga aktibidad na naghikayat sa iyo na makibahagi sa talakayan ataktibidad sa klase. Ngayon ay isipin ang isang pagkakataon na hindi aktibongnaisali ng titser ang mga estudyante sa talakayan. Paghambingin ang dalawangkaranasang ito.

• Ano ang nagagawang kaibhan kapag nahikayat ka at ang iba pa na makibahagisa mga talakayan at aktibidad sa pag-aaral?

• Ano ang ginawa ng titser na nakatulong sa iyo na magawa ang responsibilidadmo bilang estudyante?

Isulat ang sagot mo sa mga tanong na ito sa iyong study journal o sa ibapang mapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga ito sa

iyong inservice leader o grupo.

• Ano ang responsibilidad ng estudyante sa pag-aaral?

• Ano sa palagay mo ang pinakamahahalagang bagay na magagawa mo para tulungan ang iyongmga estudyante na magawa ang kanilang responsibilidad?


57

Pagtulong sa mga Estudyante na Magawa ang Kanilang ResponsibilidadMagagawa ng mga estudyante ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral kapaginanyayahan mo sila na magpaliwanag, magbahagi, at magpatotoo tungkol sadoktrina at mga alituntunin ng ebanghelyo. Ang pagpapaliwanag, pagbabahagi, atpagpapatotoo sa doktrina at mga alituntunin ay nagpapalinaw sa pang-unawa ngmga estudyante, nagpapahusay sa kanilang kakayahan na ituro ang ebanghelyo saiba, at nagpapalakas sa kanilang patotoo tungkol sa mga bagay na kanilangipinahayag. (Tingnan sa Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo, bahagi 2.6 [pahina31–33].)

• Maaaring magpaliwanag ng mga talata o alituntunin sa banal na kasulatan angmga estudyante gamit ang sarili nilang salita. Maaari mong sabihin sa mgaestudyante na magpaliwanag kasama ang kani-kanyang kapartner, kagrupo, sabuong klase, sa pamamagitan ng dula-dulaan, o sa pagsulat.

• Maaaring magbahagi ng mga ideya, karanasan, o saloobin ang mga estudyantena may kaugnayan sa banal na kasulatan o alituntunin. Maaari monganyayahan ang mga estudyante na magbahagi ng kanilang naramdaman oangkop na personal na karanasan tungkol sa isang doktrina o alituntunin.Maaari din silang magkuwento ng mga karanasang nasaksihan nila sa buhay ngiba. Maaari itong ilahad sa klase o isulat.

• Maaaring magpatotoo ang mga estudyante tungkol sa doktrina at mgaalituntunin na alam nilang totoo. Maaari mo silang anyayahan na patotohananang kanilang nadama at alam na totoo at ang kaibhang nagawa nito sa kanilangbuhay. Hindi kailangang magsimula ang mga estudyante sa mga salitang“Gusto kong magpatotoo” o “Alam ko.” Anumang pagpapahayag ngpaniniwala o personal na patotoo sa katotohanan ay pagpapatotoo na.


58

Ang Pakikibahagi sa Talakayan at Aktibidad sa Klase ay Nagpapasigla sa Pag-aaralPanoorin ang video na “Explain, Share and Testify: Students’ Testimonies[Magpaliwanag, Magbahagi at Magpatotoo: Mga Patotoo ng mga

Estudyante]” (2:28), makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, ikinuwento ng mgaestudyante kung paano nila nagawa ang kanilang responsibilidad sa pamamagitanng pagpapaliwanag, pagbabahagi, at pagpapatotoo sa seminary.

Klase na Nakatuon sa mga EstudyantePanoorin ang “Isang Klaseng Nakatuon sa Estudyante: Isang Halimbawa”(6:51), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, tinulungan ni Sister

Weller ang mga estudyante na magawa ang kanilang responsibilidad na matutomula sa mga banal na kasulatan. Panoorin kung paano niya naisagawa anglayuning ito.

Panoorin ang video na “Klase na Nakatuon sa Estudyante: MgaPagmumuni ng Isang Teacher” (3:01), na makukuha sa LDS.org. Sa video

na ito, tinalakay ni Sister Weller ang kahalagahan na matulungan ang mgaestudyante na makibahagi sa talakayan at aktibidad sa pag-aaral.

Aktibidad sa Manwal ng TitserBawat lesson sa manwal ng titser ay may mga tanong, aktibidad, at pamamaraan na makatutulong sa iyong mgaestudyante na aktibong makibahagi sa talakayan at aktibidad habang natututo mula sa mga banal na kasulatan. Buklatin

ang manwal ng titser sa kahit anong lesson o gamitin ang handout na may pamagat na “Sample Lesson—3 Nephi 11:1–17” namakikita sa apendiks ng manwal na ito. Maghanap ng mga tanong, aktibidad, at mga pamamaraan na maaari mong gamitin paramahikayat ang mga estudyante na gawin ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral.

Isulat ang ilang tanong, aktibidad, o pamamaraan na nahanap mo sa iyong study journal o sa iba pang mapagsusulatan namahahanap mo agad at ibahagi ang mga ito sa iyong inservice leader o grupo.

Pagtuturo sa mga Estudyante ng Kanilang ResponsibilidadAng mga estudyante ay lubos na makikibahagi sa talakayan at aktibidad sa klasekapag naunawaan nila ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral ng ebanghelyo.Isa sa mga unang lesson na karaniwang matatagpuan sa manwal ng titser saseminary ay nagbibigay ng impormasyon tungkol sa pagtuturo sa mga estudyanteng kanilang responsibilidad. Maikling rebyuhin ang lesson 1, “The Role of theLearner,” sa Book of Mormon Seminary Teacher Manual at pag-isipan kung paano momagagamit ang mga alituntunin mula sa lesson sa pagtuturo mo sa iyong mgaestudyante tungkol sa kanilang responsibilidad sa pag-aaral.

Panoorin ang video na “Pagtuturo sa mga Estudyante ng TungkulingKanilang Ginagampanan” (6:27), na makukuha sa LDS.org. Sa video na

ito, itinuro ni Brother Howell sa kanyang mga estudyante ang tungkol sa kanilangresponsibilidad sa unang araw ng klase o simula ng school year.

Isulat ang ilang ideya na maaari mong magamit sa pagtuturo sa iyong mgaestudyante tungkol sa kanilang responsibilidad sa unang araw ng klase at

sa buong school year. Isulat ang mga ideya mo sa iyong study journal o sa iba pangmapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga ito sa iyong inserviceleader o grupo.


59

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Matutulungan mo ang iyong mga estudyante na maunawaan, matanggap, at

magawa ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral ng ebanghelyo.

• Mahalaga na maituro mo sa iyong mga estudyante ang tungkol sa kanilangresponsibilidad sa pag-aaral ng ebanghelyo sa unang araw ng klase at sa buongschool year.

• Matutulungan mo ang iyong mga estudyante na magawa ang kanilangresponsibilidad sa pag-aaral sa pamamagitan ng pag-anyaya sa kanila namagpaliwanag, magbahagi, at magpatotoo tungkol sa doktrina at mgaalituntunin.

• Ang manwal ng titser ay makatutulong sa iyo na maghanda ng mga aktibidadna maghihikayat sa iyong mga estudyante na makibahagi sa talakayan ataktibidad sa klase.

“Ang desisyon [ng mga estudyante] na makibahagi sa talakayan at aktibidad saklase ay paggamit ng kanilang kalayaan sa pagpili na nagtutulot sa EspirituSanto na maiparating ang mensaheng angkop sa pangangailangan ng bawat isasa kanila. Ang pagkakaroon ng talakayan at aktibidad sa klase ay lalongmagbibigay ng pagkakataon sa Espiritu na makapagturo ng mas mahahalagangaral kaysa sa maituturo mo.

“Ang pakikibahaging iyon ng mga estudyante sa klase ay magdudulot ng paggabay ng Espiritusa kanilang buhay” (Richard G. Scott, “To Learn and to Teach More Effectively” [Education Weekdevotional, Ago. 21, 2007], 4–5, speeches.byu.edu).



60


Pagpapasiya Kung PaanoMagtuturo: EpektibongPagtatanongBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pag-unawa sa kahalagahan ng mga tanong

• Pag-iisip at paggawa ng mga tanong para sa resulta na gustong makamtan

• Epektibong pagtatanong

Mga Pangunahing KonseptoPag-unawa sa Kahalagahan ng mga TanongMaraming magagamit na epektibong pamamaraan sa pagtuturo sa iyong klase,kabilang ang mga talakayan sa klase, presentasyon ng titser, at pagsulat. Lahat ngpamamaraang ito ay nagpapasigla sa pag-aaral at pagtuturo, ngunit may isangparaan na mas mahalaga kaysa iba pa. Itinuro ni Pangulong Henry B. Eyring ngUnang Panguluhan:

“Ang pagtatanong at pagsagot sa mga tanong ay mahalagang bahagi sa lahatng pag-aaral at pagtuturo” (“The Lord Will Multiply the Harvest” [an eveningwith Elder Henry B. Eyring, Peb. 6, 1998], 5–6, si.lds.org; idinagdag angpagbibigay-diin).

Ang matutuhang gumawa ng epektibong tanong ay nangangailangan ng oras,sigasig, at praktis. Tutulungan ka ng learning experience na ito na matutongmagbigay ng mga tanong na magkakaroon ng malaking epekto sa iyong mgaestudyante.

Panoorin ang video na “Pagtatanong” (2:42), na makukuha sa LDS.org.Habang pinanonood mo ang video, alamin ang kahalagahan ng

epektibong pagtatanong.

61

Akitibidad sa Hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng EbanghelyoBasahin ang unang tatlong talata ng bahagi 5.1 (“Mga Tanong”) sa pahina 58 ng Pagtuturo atPag-aaral ng Ebanghelyo: Hanbuk para sa mga Titser at Lider sa Seminaries and Institutes ofReligion (2012). Salungguhitan ang mga salita o parirala na makatutulong sa iyo na maunawaanang kahalagahan ng epektibong pagtatanong.

Sa paanong paraan nagiging “mahalagang bahagi sa lahat ng pag-aaral at pagtuturo”ang pagtatanong at pagsagot ng mga tanong? Isulat ang mga ideya at impresyon mo sa

iyong study journal o sa iba pang masusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga ito saiyong inservice leader o grupo.

Pag-iisip at Paggawa ng mga Epektibong Tanong nang may LayuninAng mga tanong mo ay dapat maghikayat sa mga estudyante na gawin ang mgabahagi sa learning pattern. Dahil magkakaiba ang kalalabasang resulta ng bawatbahagi, ang uri ng mga tanong na ibibigay mo ay magkakaiba ayon sa nais mongmakamtang resulta.

Halimbawa, kung ang hangarin mo ay tulungan ang mga estudyante namaunawaan ang konteksto at nilalaman ng mga banal na kasulatan, magtanongtungkol sa mga tao, kuwento, at kultura. Gayunman, kung ang hangarin mo aytulungan ang estudyante na ipamuhay ang isang doktrina o alituntunin,magtanong ng mga bagay na maghihikayat sa mga estudyante na pag-isipan angmga paraan na maipamumuhay nila ito.


62

Pangunahing Alituntunin sa Pag-aaral at mga Karaniwang TanongAng mga sumusunod ay halimbawa ng maaari mong itanong sa mga estudyante namay kaugnayan sa bawat pangunahing alituntunin sa pag-aaral. Pansinin kungpaano nagkaugnay-ugnay ang mga tanong sa isa’t isa, simula sa unawain angkonteksto at nilalaman hanggang sa ipamuhay ang doktrina at mga alituntunin.

Unawain ang Konteksto at Nilalaman

• Sino ang mga taong kasama sa kuwentong ito?

• Ano ang nangyari sa talatang ito?

• Saan nangyari ang mga ito?

Tukuyin ang Doktrina at mga Alituntunin

• Anong doktrina at mga alituntunin ang nakita ninyo?

• Ano ang mensahe o aral ng kuwento?

• Ano sa palagay ninyo ang nais ng may-akda na matutuhan natin?

Unawain ang Doktrina at mga Alituntunin

• Ano ang alam ninyo sa alituntuning ito?

• Sa palagay ninyo, bakit mahalaga ang alituntuning ito sa atin sapanahong ito?

• Paano ninyo ipapaliwanag ang alituntuning ito sa isang tao?

• Anong mga pag-uugali at mga katangian ang makikita ninyo sa isang tao naipinamumuhay ang alituntuning ito?

Damhin ang Katotohanan at Kahalagahan ng Doktrina at mga Alituntunin

• Kailan ninyo nadama ang katotohanan ng alituntuning ito?

• Paano ninyo nalaman na totoo ang alituntuning ito?

• Kailan kayo napagpala sa pagsunod sa alituntuning ito?

Ipamuhay ang Doktrina at mga Alituntunin

• Ano ang inyong gagawin dahil sa nadama ninyo sa araw na ito?

• Anong mga pagbabago ang gagawin ninyo upang ipamuhay angalituntuning ito?


63

Pagtatanong na Makatutulong sa mga Estudyante na Maunawaan angKonteksto at NilalamanUpang matulungan ang mga estudyante na maunawaan ang konteksto atnilalaman ng isang scripture block, magtanong ng mga bagay na maghihikayat samga estudyante na maghanap ng impormasyon tungkol sa kanilang binasa at namakatutulong sa kanila na suriin ang nalaman nila.

Mga Tanong na Tutulong sa mga Estudyante na Maghanap ng ImpormasyonSa pagtulong sa iyong klase na maunawaan ang konteksto at nilalaman ng isangscripture block, magtanong ng mga bagay na maghihikayat sa kanila na maghanapng impormasyon tungkol sa mga tao, kuwento, kultura, at iba pang mga detalye.Ang mga sagot sa mga tanong na ito ay kadalasang matatagpuan nang direkta samga banal na kasulatan o sa mga tulong sa pag-aaral ng banal na kasulatan tuladng Gabay sa mga Banal na Kasulatan, at iba pa. Ang mga materyal na ito ay dapatmakatulong sa mga estudyante na maunawaan ang mga partikular na detalyetungkol sa scripture block. Halimbawa, maaari mong itanong ang tulad ng mgasumusunod:

• Ayon sa 1 Nephi 3:1–4, sino ang nag-utos kay Nephi na pumunta kay Laban atkunin ang mga talaan?

• Tingnan sa 1 Nephi 16:10. Ano ang hitsura ng Liahona?

• Hanapin ang salitang Apostol sa Gabay sa mga Banal na Kasulatan. Ano angibig sabihin ng salitang ito? (Maaari mong itanong ito matapos basahin ng mgaestudyante ang Lucas 6:13.)

Basahin ang bahagi 5.1.1 sa pahina 59–60 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo. Sa pagbabasa mo, markahan ang mga salita o parirala na makatutulong


64

sa iyo na maunawaan kung paanong ang pagtatanong na naghihikayat sa mgaestudyante na maghanap ng impormasyon ay makatutulong sa kanila na malamanang konteksto at nilalaman ng scripture block.

Panoorin ang video na “Pagtatanong: Paghahanap ng Impormasyon”(1:36), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, isang titser sa seminary

ang nag-isip at gumawa ng mga tanong na tutulong sa kanyang mga estudyante namaghanap ng mahalagang impormasyon tungkol sa nilalaman at konteksto ngDoktrina at mga Tipan 1:1–4.

Aktibidad na GagawinPag-aralan ang Lucas 5:1–11 at magsulat ng dalawang tanong na naghihikayat sa mga estudyante na maghanap ng impormasyon natutulong sa kanila na maunawaan ang konteksto at nilalaman ng scripture block.

Ang mga karaniwang tanong na tutulong sa mga estudyante na maghanap ng impormasyon ay madalas magsimula sa mgasalitang ito:

Isulat ang dalawang tanong mo sa iyong study journal o sa iba pang mapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagiang mga ito sa iyong inservice leader o grupo.

Mga Tanong na Tutulong sa mga Estudyante na Masuri ang Konteksto at NilalamanMatapos maging pamilyar ang mga estudyante sa mahahalagang detalye ng isangtalata, magtanong ng mga bagay na maghihikayat sa kanila na suriin ang mgadetalye ng kuwento, ang mga tao at kanilang mga kalagayan, at iba pa.

Halimbawa, sa pag-aaral ng Lucas 5:1–11, malalaman ng mga estudyante nanangisda si Pedro nang buong magdamag na walang nahuling isda. Upangmatulungan ang mga estudyante na masuri nang mas malalim ang talata, maaarimong itanong ang tulad ng mga sumusunod:

• Sa inyong palagay, bakit nag-alangan si Pedro na mangisda muli?

• Sa inyong palagay, bakit ito iniutos ng Tagapagligtas kay Pedro?

Pag-aralan ang mga talata sa ilalim ng subtitle na “Pagtulong sa mga Estudyante naMaunawaan ang Konteksto at Nilalaman ng mga Banal na Kasulatan” sa bahagi5.1.2 sa pahina 60 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo. Markahanang mga salita o parirala na tutulong sa iyo na maunawaan kung paanomakatutulong ang pagtatanong na tumutulong sa mga estudyante na suriin angkonteksto at nilalaman na magpapalalalim at magpapalawak ng kanilangpagkaunawa sa mga banal na kasulatan.

Panoorin ang video na “Pagtatanong: Pagsusuri sa Konteksto atNilalaman” (1:45), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, isang titser

sa seminary ang nagtanong sa mga estudyante na naghikayat sa kanila na suriinang nilalaman at konteksto ng Doktrina at mga Tipan 1:1–4.

• Ayon sa talatang ito, sino ____________________?

• Sa pagbasa sa talatang ito, ano ____________________?

• Sa talatang ito, saan ____________________?


65

Aktibidad na GagawinMula sa impormasyong nalaman mo mula sa Lucas 5:1–11, magsulat ng dalawang tanong na naghihikayat sa mga estudyante nasuriin ang ibig sabihin ng scripture passage.

Ang mga karaniwang tanong na tutulong sa mga estudyante na masuri ang konteksto at nilalaman ay madalas magsimulanang ganito:

Isulat ang dalawang mong tanong sa iyong study journal o sa iba pang mapagsusulatan na mahahanap mo agad atibahagi ang mga ito sa iyong inservice leader o grupo.

Pagtatanong na Makatutulong sa mga Estudyante na Matukoy ang Doktrinaat mga Alituntunin.Kapag nagtatanong ka ng mga bagay na makatutulong sa mga estudyante namatukoy ang doktrina at mga alituntunin, hinihikayat mo sila na kapwamatuklasan at malinaw na maipahayag ang mahahalagang katotohanan nanalaman nila.

Halimbawa, matapos pag-aralan ang tungkol sa pagkuha ni Nephi ng mgalaminang tanso, maaari mong itanong, “Anong alituntunin ang makikita sapagtatagumpay ni Nephi na makuha ang mga laminang tanso kahit napakahirapgawin nito?” Naghihikayat ito sa mga estudyante na matukoy at mailahad angdoktrina o alituntunin sa kanilang sariling salita, tulad ng Magagawa ko ang mgadakilang bagay kapag ginawa ko ang iniuutos ng Panginoon.

• Sa palagay ninyo, bakit ____________________?

• Bakit ____________________?

• Paano ____________________?


66

Pag-aralan ang mga talata sa ilalim ng subtitle na “Pagtulong sa mga estudyante namatukoy ang mga alituntunin at mga doktrina ng ebanghelyo” sa pahina 60–61 nghanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo. Markahan ang mga salita o mgaparirala na makatutulong na maunawaan ang kahalagahan ng pagtatanong nanaghihikayat sa mga estudyante na matukoy ang doktrina at mga alituntunin.

Panoorin ang video na “Pagtatanong: Pagtukoy sa Doktrina at mgaAlituntunin” (0:42), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, tinalakay

ng klase ang Exodo 17, na naglalaman ng tala tungkol sa pangangailangang itaas niMoises ang kanyang mga kamay upang manalo ang hukbo ng mga Israelita sadigmaan. Habang pinanonood mo ang video, alamin kung paano nagtanong angtitser para matukoy ng klase ang isang alituntunin mula sa kuwento.

Aktibidad na GagawinPag-aralan ang Lucas 5:1–11 at magsulat ng tanong na maghihikayat sa mga estudyante na tukuyin ang doktrina o alituntunin.

Ang mga sumusunod ay karaniwang tanong na naghihikayat sa mga estudyante na matukoy ang doktrina at mga alituntunin:

Isulat ang tanong mo sa iyong study journal o sa iba pang mapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga itosa iyong inservice leader o grupo.

• Anong alituntunin ang ipinapakita sa talatang ito?


• Ano sa palagay ninyo ang nais ng may-akda na matutuhan natin?


67

Pagtatanong na Makatutulong sa mga Estudyante na Maunawaan angDoktrina at mga AlituntuninKapag natukoy ng mga estudyante ang isang doktrina o alituntunin, magbigay ngmga tanong na makatutulong sa klase na maunawaan (1) kung ano ang ibigsabihin ng doktrina o alituntuning iyon at (2) kung paano maiaangkop angdoktrina o alituntuning iyon sa panahong ito. Halimbawa, matapos matukoy ngklase ang alituntunin na Walang salitang mula sa Dios na di maykapangyarihan (Lucas 1:37), maaari mong itanong ang ganito “Ano sa palagayninyo ang ibig sabihin ng salitang di may kapangyarihan?” at “Bakit sa palagayninyo kailangan nating maunawaan ang alituntuning ito sa panahong ito?”

Pag-aralan ang mga talata sa ilalim ng subtitle na “Pagtulong sa mga estudyante namas malalim na maunawaan ang mga alituntunin at mga doktrina” sa pahina 61ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo. Markahan ang mga salita o mgaparirala na naglilinaw sa kahalagahan ng pagtatanong na humihikayat sa mgaestudyante na maunawaan ang doktrina at mga alituntunin.

Panoorin ang video na “Pagtatanong: Pag-unawa sa Doktrina at mgaAlituntunin” (0:41), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, ipinakilala

ng isang titser sa institute ang isang alituntunin sa kanyang mga estudyante atnagbigay ng tanong na makatutulong sa kanila na mas mapalalim ang kanilangpagkaunawa sa alituntuning iyon.

Aktibidad na GagawinPag-aralan ang Lucas 5:1–11 at magsulat ng dalawang tanong na makatutulong sa mga estudyante na mas mapalalim ang kanilangpagkaunawa sa sumusunod na alituntunin: Kung susundin natin ang iniuutos ng Panginoon kahit hindi natin nauunawaanang dahilan, magbibigay Siya sa atin ng mas malalaking pagpapala na hindi natin inaasahan.

Ang mga karaniwang tanong na makatutulong sa mga estudyante na maunawaan ang doktrina at mga alituntunin ay madalasmagsimula nang ganito:


• Ano sa palagay ninyo ang ibig sabihin ng ____________________?

• Sa inyong palagay, bakit ____________________?

• Paano ninyo ipapaliwanag ____________________?


68

Pagtatanong na Makatutulong sa mga Estudyante na Madama angKatotohanan at Kahalagahan ng Doktrina at mga AlituntuninMatutulungan mo ang iyong mga estudyante na madama sa kanilang sarili angkatotohanan at kahalagahan ng isang alituntunin sa pamamagitan ng pagtatanongna nag-aanyayang magbahagi ng mga karanasan at patotoo. Magiging handa rinang mga estudyante na tanggapin ang isang alituntunin matapos magpatotoo angiba pang mga estudyante sa epekto nito sa kanilang buhay.

Halimbawa, matapos maunawaan nang lubos ng klase ang alituntunin na Walangsalitang mula sa Dios na di may kapangyarihan (Lucas 1:37), maaari mongitanong ang ganito “Isipin ang isang pagkakataon na tinulungan kayo ng Diyos oang isang kakilala ninyo na magawa ang isang bagay na parang imposibleng gawin.Paano napalakas ng karanasang ito ang inyong patotoo sa kapangyarihanng Diyos?”

Pag-aralan ang bahagi 5.1.3 sa pahina 61–62 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo. Markahan ang mga salita o mga parirala na nagpaunawa sakahalagahan ng pagtatanong na nakatulong sa mga estudyante na madama angkahalagahan ng doktrina at mga alituntunin.

Panoorin ang video na “Pagtatanong: Pag-anyayang Magbahagi ngDamdamin at Patotoo” (0:48), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito,

tinalakay ng klase ang isang alituntunin mula sa Alma 7. Pansinin kung paanonagtanong ang titser na nakatulong sa mga estudyante na madama angkatotohanan at kahalagahan ng alituntunin.

Aktibidad na GagawinPag-aralan ang Lucas 5:1–11 at magsulat ng dalawang tanong na makatutulong sa mga estudyante na madama ang katotohanan atkahalagahan ng sumusunod na alituntunin: Kung susundin natin ang iniuutos ng Panginoon kahit hindi natin nauunawaanang dahilan, magbibigay Siya sa atin ng mas malalaking pagpapala na hindi natin inaasahan.


69

Ang mga karaniwang tanong na makatutulong sa mga estudyante na madama ang katotohanan at kahalagahan ng doktrina at mgaalituntunin ay madalas magsimula nang ganito:


Pagtatanong na Makahihikayat sa mga Estudyante na Ipamuhay angDoktrina at mga AlituntuninBagama’t naunawaan at nadama ng mga estudyante ang katotohanan atkahalagahan ng isang alituntunin, sila pa rin ang magpapasiya kung ipamumuhaynila ito. Ang responsibilidad mo bilang titser ay magbigay ng mga tanong sa mgaestudyante na makatutulong sa kanila na pag-isipan kung paano ipamumuhay angmga alituntunin ng ebanghelyo sa kanilang sitwasyon sa kasalukuyan at sahinaharap. Halimbawa, matapos talakayin ang alituntunin na Walang salitangmula sa Dios na di may kapangyarihan (Lucas 1:37), maaari mong itanong angganito, “Paano kayo magtitiwala sa Diyos kapag naharap kayo sa isang sitwasyonna tila imposibleng gawin?”

Dahil maaaring personal o sensitibo ang ilang sagot ng mga estudyante, maaarimong ipasulat ang mga sagot ng mga estudyante sa ganitong uri ng tanong sakanilang study journal, sa halip na ibahagi ang kanilang mga sagot sa klase.

Pag-aralan ang bahagi 5.1.4 sa pahina 62 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo. Markahan ang mga salita o mga parirala na naglilinaw sa kahalagahanng pagtatanong na humihikayat sa mga estudyante na ipamuhay ang doktrina atmga alituntunin.

• Kailan ninyo nakita ____________________?

• Kailan ninyo nadama ____________________?

• Paano ninyo nalaman ____________________?

• Paano naiba ang inyong buhay dahil ____________________?


70

Panoorin ang video na “Pagtatanong: Paghihikayat na Ipamuhay” (0:50),na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, tinalakay ng klase ang isang

alituntunin mula sa Lucas 5:12–26. Pansinin kung paano nagtanong ang titser nanakatulong sa mga estudyante na pag-isipan kung paano nila ipamumuhay angalituntunin.

Aktibidad na GagawinPag-aralan ang Lucas 5:1–11 at magsulat ng tanong na makatutulong sa mga estudyante na pag-isipan kung paano nilaipamumuhay ang sumusunod na alituntunin: Kung susundin natin ang iniuutos ng Panginoon kahit hindi natin nauunawaanang dahilan, magbibigay Siya sa atin ng mas malalaking pagpapala na hindi natin inaasahan.

Ang mga karaniwang tanong na makatutulong sa mga estudyante na maunawaan ang doktrina at mga alituntunin ay madalasmagsimula nang ganito:

Isulat ang tanong mo sa iyong study journal o sa iba pang mapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga itosa iyong inservice leader o grupo.

Paggamit ng mga Tanong na Nasa Manwal ng TitserIsa sa mga pinakamagandang mapagkukunan mo ng mga halimbawa ngepektibong tanong ay ang manwal ng titser. Bawat lesson ay naglalaman ng mgaiminungkahing tanong na dapat mong isaalang-alang na gamitin sa iyong lesson.Maraming tanong sa manwal ng titser ang ginawa para tulungan ang mgaestudyante na maisagawa ang mga bahagi sa learning pattern.

Kapag hinangad mong mapagbuti ang iyong mga kasanayan sa pagsusulat ngtanong, makatutulong sa iyo ang pagrebyu sa mga tanong sa manwal ng titserupang mas maunawaan ang mga katangian ng mga mahusay na tanong.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat Tandaan• Ang pagtatanong at pagsagot sa mga tanong ay mahalagang bahagi sa lahat ng

pag-aaral at pagtuturo.

• Ang epektibong pagtatanong ay isa sa pinakamahahalagang kasanayan namaari mong mapagbuti bilang titser.

• Ang paggamit ng mga tanong na pinag-isipang mabuti ay makatutulong sa iyoat sa iyong mga estudyante na makamtan ang resultang inaasam mo.

• Ang paggawa ng mga epektibong tanong ay nangangailangan ng oras, sigasig,at praktis.

• Anong mga pagbabago ang magagawa ninyo para mas ____________________?

• Ano ang gagawin ninyo dahil ____________________?

• Paano ninyo ____________________?


71

“Gumamit ng mga tanong na pinag-isipang mabuti na maghihikayat ngpag-iisip. Bagama’t hindi perpekto ang mga sagot, madaragdagan angposibilidad na mas matutuhan ang mahahalagang aral” “To Understand and LiveTruth” [an evening with Elder Richard G. Scott, Peb. 4, 2005], 3, si.lds.org).



72


Pagpapasiya Kung PaanoMagtuturo: ManampalatayaBuodKabilang sa learning experience na ito ang mga sumusunod na konsepto:

• Pagtitiwala sa kapangyarihan ng salita ng Diyos

• Pagsampalataya sa Panginoon at sa Espiritu

• Pagtitiwala sa iyong mga estudyante

Mga Pangunahing KonseptoTatlong Pangunahing PaniniwalaNakasaaad sa talata tungkol sa “magturo” sa Layunin ng Seminaries and Institutesof Religion: “Itinuturo natin sa mga estudyante ang mga doktrina at mgaalituntunin ng ebanghelyo na matatagpuan sa mga banal na kasulatan at mga salitang mga propeta. Ang mga doktrina at mga alituntuning ito ay itinuturo sa paraanghumahantong sa pagkaunawa at pag-unlad. Tinutulungan natin ang mgaestudyante na magawa ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral at maihanda silana ituro ang ebanghelyo sa iba” (Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo: Hanbuk parasa mga Titser at lider sa Seminaries and Institutes of Religion [2012], x).

Ipinahiwatig sa talatang ito na nakikita sa mga ginagawa ng mahuhusay na titserang tatlong mahalagang paniniwala:

1. Maaari tayong magtiwala sa kapangyarihan ng salita

2. Maaari tayong manampalataya sa Panginoon at sa Espiritu

3. Maaari tayong magtiwala sa mga estudyante

Sa learning experience na ito, aalamin mong mabuti ang mahahalagang konseptona ginawa upang palalimin ang iyong pang-unawa at paniniwala sa bawat isa satatlong paniniwalang ito.

73

Tulad ng bawat paa ng isang upuan namay tatlong paa, mahalaga ang bawatisa sa tatlong pangunahing paniniwalana ito. Mas malamang namagtagumpay ang mga titser kapag angkanilang mga pamamaraan aynakaayon sa tatlong pangunahingpaniniwala na ito.

Gayunman, kung minsan ang mgapamamaraan ng mga titser ay hindiayon sa pinaniniwalaan nila sa kanilangpuso. Tulad ng isang upuan na maytatlong paa na hindi makatatayo nangbalanse kapag sira o wala ang isangpaa, iminumungkahi sa hanbuk naPagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo nakapag hindi nagtatagumpay ang titser,ito kadalasan ay dahil wala ang isa samga sumusunod:

1. Pagtitiwala sa kapangyarihanng salita

2. Pananampalataya sa Panginoon atsa Espiritu

3. Pagtitiwala sa mga estudyante

Panoorin ang video na“Tatlong Pangunahing

Paniniwala” (1:47), na makukuha saLDS.org. Sa video na ito, ikinuwento niChad Webb, administrador ng Seminaries and Institutes of Religion, ang tungkol saisang pagkakataon na nadama niya na ang kanyang mga pamamaraan sa pagtuturoay hindi naaayon sa kanyang mga paniniwala. Isulat kung ano ang ipinasiya niyanggawin dahil sa karanasang ito.

Pagtitiwala sa Kapangyarihan ng SalitaBasahin ang dalawang talata sa ilalim ng subheading na “Pagtitiwala sakapangyarihan ng salita” sa bahagi 4.1.3 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo (pahina 47–48). Pagkatapos ay basahin ang mga sumusunod na talata sabanal na kasulatan:

• II Kay Timoteo 3:15–17

• 2 Nephi 25:23, 26

• Alma 31:5

• Helaman 3:29–30

Habang nagbabasa mula sa hanbuk at sa mga banal na kasulatan, gawin angsumusunod:


74

• Hanapin ang mga salita o parirala na nagpapakita ng mga pagpapalangmaidudulot ng mga banal na kasulatan sa iyong buhay at sa buhay ng iyongmga estudyante.

• Mag-isip ng mga karanasan na napagpala ng mga banal na kasulatan angbuhay mo o ang buhay ng iba. Maaari mong isulat ang iyong mga saloobin atimpresyon.

Sa mga klase kung saan ang mga titser at mga estudyante ay nagtitiwalasa kapangyarihan ng salita, ang mga banal na kasulatan ang

pinakamahalagang bahagi sa pagtuturo at pag-aaral. Panoorin ang video na“Scripture-Centered Teaching” (3:20), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito,ipinaliwanag ni Brother Webb kung ano ang mangyayari kung gagamitin ang mgabanal na kasulatan sa klase at kung bakit ito mahalaga. Habang pinanonood moito, isaisip ang mga sumusunod na tanong:

• Ano ang makikita mo sa isang klase kapag ang mga banal na kasulatan angnasa sentro ng pagtuturo at pag-aaral?

• Bakit mahalaga para sa mga titser na gawing sentro ang mga banal na kasulatansa pag-aaral ng mga estudyante sa klase?

Isulat ang mga sagot mo sa mga tanong na ito sa iyong study journal o saiba pang mapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga ito

sa iyong inservice leader o grupo.

Pananampalataya sa Panginoon at sa EspirituBasahin ang dalawang talata sa ilalim ng subheading na “Pananampalataya saPanginoon at sa Espiritu” sa bahagi 4.1.3 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo (pahina 48). Habang nagbabasa, alamin kung paano nakagagawa ngkaibhan ang pananampalataya sa Panginoon at sa Espiritu sa buhay ng iyong mgaestudyante.

Panoorin ang video na “The Lord Knows Every Need [Alam ng Panginoonang Bawat Pangangailangan]” (0:45), na makukuha sa LDS.org.

Makatutulong ang video na ito na mapalalim ang iyong pag-unawa kung paano kamapagpapala at ang iyong mga estudyante ng pananampalataya sa Panginoon at saEspiritu. Habang pinanonood mo ito, isaisip ang mga sumusunod na tanong:

• Bilang titser, ano ang ilang paraan na maipapakita mo ang iyongpananampalataya sa Panginoon at sa Espiritu?

• Paano magiging pagpapala sa iyong mga estudyante ang pagtitiwala mo saPanginoon at sa Espiritu?

Isulat ang mga sagot mo sa mga tanong na ito sa iyong study journal o saiba pang mapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga ito

sa iyong inservice leader o grupo.

Pagtitiwala sa mga EstudyanteBasahin ang unang apat na talata sa ilalim ng subtitle na “Pagtitiwala sa mgaestudyante” sa bahagi 4.1.3 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo(pahina 48). Habang nagbabasa, hanapin ang mga salita o parirala na nagpapakita


75

kung bakit maaari kang magtiwala sa kakayahan ng mga estudyante na matuto,magturo, at maipamuhay ang doktrina at mga alituntunin ng ebanghelyo.

Panoorin ang video na “Inaasahang Higit Pa Mula sa Iyong mgaEstudyante” (2:21), na makukuha sa LDS.org. Ang video na ito ay

naglalarawan kung paano nakatulong ang inaasahan at tiwala ng titser sa kanyangmga estudyante na kanilang “madama ang pag-antig ng Espiritu” (Bonnie L.Oscarson, “Greater Expectations” [Seminaries and Institutes of Religion satellitebroadcast, Ago. 5, 2014], lds.org/broadcasts) at mapalakas ang kanilangpananampalataya. Habang pinanonood mo ito, isaisip ang sumusunod na tanong:

• Paano naiiba ang isang klase na may titser na nagtitiwala sa kakayahan ng mgaestudyante na matuto, magturo, at maipamuhay ang ebanghelyo mula sa isangklase na ang titser ay walang gaanong inaasahan o kaunti ang tiwala sa mgaestudyante?

Isulat ang mga naisip mo tungkol sa tanong na ito sa iyong study journal osa iba pang mapagsusulatan na mahahanap mo agad at ibahagi ang mga

ito sa iyong inservice leader o grupo.

Buod at PagsasabuhayMga Alituntuning Dapat TandaanPara makapagturo nang epektibo, ang mga pamamaraan mo sa pagtuturo ay dapatayon sa sumusunod na tatlong pangunahing paniniwala:

1. Maaari tayong magtiwala sa kapangyarihan ng salita ng Diyos.

2. Maaari tayong manampalataya sa Panginoon at sa Espiritu.

3. Maaari tayong magtiwala sa mga estudyante.

Paminsan-minsan ay makatutulong na tanungin ang iyong sarili kung paano monaipapakita sa iyong mga pamamaraan at ginagawa sa klase ang mga pangunahingpaniniwala na ito.

“Hinihiling ko sa inyo, para sa inyong sarili at para sa mga estudyante, namagtiwala na nanaisin nilang basahin [ang Aklat ni Mormon], hindi ang pilitinsila, kundi ang hikayatin sila palapit dito” (Henry B Eyring, “The Book of MormonWill Change Your Life” [CES symposium tungkol sa Aklat ni Mormon, Ago. 17,1990], 2, si.lds.org



76

Mga Inservice Lesson

Pambungad sa mgaInservice LessonAng Seminaries and Institutes of Religion ay bumuo ng apat na 90-minutonglesson na magagamit ng mga inservice leader sa pagbibigay ng training sa mgabagong tawag na titser sa seminary at institute. Ang mga lesson na ito aymagbibigay ng pagkakataon sa mga inservice leader na maipapraktis sa mgabagong titser ang mahahalagang konsepto at alituntunin na natutuhan nila sa 13at-home learning experience. Kung posible, dapat matapos ng mga inservice leaderang apat na lesson para sa mga bagong tawag na titser bago magsimula ang mgaklase sa paaralan.

Bago Simulan ang Inservice LessonDapat kumpletuhin ng mga bagong tawag na titser ang 13 at-home learningexperience. Ang mga at-home learning experience ay makatutulong na mapalalimang pag-unawa ng mga titser sa mahahalagang impormasyon na matatagpuan saPagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo: Hanbuk para sa mga Titser at Lider sa Seminariesand Institutes of Religion (2012). Kailangan din na matapos ng mga inservice leaderang mga at-home learning experience upang maging pamilyar sila sa materyal.

Ang “magbahagi” na icon na ginamit sa 13 at-home learning experienceay pahiwatig na pasusulatin ang mga titser ng kanilang mga ideya at

impresyon, at kailangang maghanda sila na ibahagi ang mga ito sa kanilang mgainservice leader. Maaaring tipunin ng inservice leader ang mga naitalang ideya atimpresyon mula sa mga titser at gamitin ang mga ito para suriin kung gaanonatutuhan ng mga titser ang impormasyon sa mga at-home learning experience.Kailangang mapanalanging ihanda ng inservice leader ang mga inservice lessonupang matugunan ang mga pangangailangan ng mga titser. Maaaring gamitin nginservice leader ang mga mungkahing aktibidad sa mga sumusunod na inservicelesson o gumawa ng sarili nilang mga aktibidad.

Paalala: Ang mga video na binabanggit sa mga inservice ay hindi makukuha salahat ng wika. Kung ang video ay hindi pa makukuha sa iyong wika, maaari kangpumili ng ibang video na nagpapakita rin ng itinuturo mong alituntunin o maaarikang gumawa ng ibang aktibidad na magsasakatuparan ng gayon ding layunin.

79

Sa Oras ng Inservice Lesson

Ang pangunahing layunin ng mga inservice lesson ay mapangasiwaan ng mgainservice leader ang mga aktibidad na tutulong sa mga titser na mapraktis atmapagbuti pa ang mga kasanayan na natutuhan nila sa at-home learningexperience. Kung kinakailangan, maaaring rebyuhin ng mga inservice leader angmga impormasyong ibinigay sa at-home learning experience upang matiyak nanaunawaan ang mga ito ng mga titser. Gayunman, dapat iukol ang halos buonginservice lesson sa mga aktibidad.

Karaniwang AgendaAng sumusunod ay iminungkahing agenda para sa isang 90-minutong inservicetraining lesson. Kung kailangan, baguhin ito upang matugunan ang mgapangangailangan ng iyong klase.

Pagsisimula (10 minuto)

• Magsimula sa isang maikling debosyonal at panalangin.

• Tulungan ang mga titser na makilala ang isa’t isa.

• I-follow-up ang anumang assignment na ibinigay sa nakaraanginservice lesson.

Pagpapraktis (70 minuto)

• Magbigay ng mga kopya ng “Mga Alituntuning Dapat Tandaan” mula saat-home learning experience na pinag-aaralan. Talakayin ang mgaalituntuning ito at ang mga karanasan at mga ideya na naitala ng mga titsersa pag-aaral nila ng mga learning experience. Sagutin ang mga tanong atlinawin ang mga bagay-bagay. Kung kinakailangan, iturong muli o linawinpa ang materyal na hindi pa lubos na nauunawaan ng mga titser.

80

• Pangasiwaan ang mga talakayan at mga aktibidad upang palakasin ang mgakasanayan at mga alituntunin na itinuro sa mga at-home learningexperience. Maaari mong gamitin ang mga iminungkahing aktibidad para sakasalukuyang lesson o gumawa ng sarili mong mga aktibidad.

Pagtatapos (10 minuto)

• Sabihin sa mga titser na mag-isip ng mga paraan na maaari nilang magamitang mga natutuhan nila sa kanilang paghahanda at pagtuturo ng klase sabuong taon.

• Linawin ang mga inaasahan at assignment para sa susunod na inservicemeeting. Tiyaking kumpleto ang mga materyal ng mga titser at komportablesila sa anumang assignment.

• Magtapos sa panalangin.

81

INSERVICE LESSON 1

Ang Ating LayuninMga Iminumungkahing Aktibidad sa InserviceNaglalaman ang lesson na ito ng listahan ng mga aktibidad na magbibigay ngpagkakataon sa mga titser na mapraktis ang mga alituntunin na natutuhan nila saat-home learning experience 1–4. Kung kinakailangan, maaari kang gumawa ngsarili mong mga aktibidad upang matugunan ang pangangailangan ng mga titsersa iyong klase.

Learning Experience 1: Pamumuhay at Pagtuturo Ayonsa Paraan ng TagapagligtasAktibidad na Gagawin 1: Pagkakaroon ng mga Katangiang Tulad ngkay CristoLayunin: Tulungan ang mga titser na masuri sa kanilang sarili kung masnagkakaroon na sila ng mga katangiang tulad ng kay Cristo at hikayatin silang massikaping mamuhay at magturo nang tulad ng Tagapagligtas.

Aktibidad: Bigyan ang mga titser ng mga kopya ng “Aktibiti Patungkol saKatangian” sa pahina 144 ng Mangaral ng Ebanghelyo: Gabay sa Paglilingkod ngMisyonero (2004). Bigyan sila ng ilang minuto para kumpletuhin ang aktibidad.Kapag natapos na sila, simulan ang isang maikling talakayan tungkol sa natutuhanat nadama nila. Magpatotoo na habang mas nagsisikap tayong mamuhay atmagturo nang tulad ng Tagapagligtas, mas maiimpluwensyahan natin ang buhayng ating mga estudyante.

Aktibidad na Gagawin 2: Pagtulad sa Halimbawa ng TagapagligtasLayunin: Tulungan ang mga titser na makita ang isang sitwasyon at malaman angangkop na pamamaraan para dito ayon sa halimbawa ng Tagapagligtas.

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na magbahagi ng mga salitang kilos o mgakataga na natukoy nila sa “Aktibidad sa Hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo” sa at-home na learning experience 1. Isadula ang isa sa mgasumusunod na sitwasyon sa klase o gumawa ng sariling iyo, at sabihin sa mga titserna tukuyin sa hanbuk kung anong halimbawa ang ipinakita ng Tagapagligtas naposibleng maging solusyon sa bawat sitwasyon. Sabihin sa mga titser namagpraktis na solusyunan ang sitwasyong ito bilang isang klase o bilangmagkakapartner.

• Hindi nagdadala ng banal na kasulatan ang isang estudyante sa klase o hindiniya ito binubuksan kapag nagkaklase.

• Pumapasok araw-araw ang estudyante pero hindi nakikibahagi sa mga gawainsa klase.

• Kalahati sa mga estudyante ang hindi nakatutupad sa mithiing magbasaaraw-araw.

82

Learning Experience 2: Ang Layunin ng Seminaries andInstitutes of ReligionAktibidad na Gagawin 3: Pagtuturo at Pagbabahagi ng Layunin ngSeminaries and Institutes of ReligionLayunin: Tulungan ang mga titser na magpraktis sa pagtuturo sa mga estudyanteng kahalagahan ng Layunin ng Seminaries and Institutes of Religion.

Aktibidad: Rebyuhin ang kahalagahan ng Layunin ng Seminaries and Institutes ofReligion sa mga titser sa iyong inservice class (tingnan sa bahagi 1.1 sa Pagtuturo atPag-aaral ng Ebanghelyo: Hanbuk para sa mga Titser at Lider sa Seminaries andInstitutes of Religion [2012], 1–2). Talakayin kung bakit mahalaga sa mga estudyantena maunawaan ang layunin na ito at kung paano sila matutulungan ng mga titserna gawin ito. Ipasadula sa mga titser ang isang pag-uusap o sitwasyon kung saantinuturuan nila ang mga estudyante ng kahalagahan ng layunin. Maaari dingisadula ng mga titser ang pakikipag-usap sa mga magulang at mga priesthood lidertungkol sa layunin.

Aktibidad na Gagawin 4: Pag-anyaya sa mga Hindi pa Naka-enroll naEstudyante na Makibahagi sa Seminary o InstituteLayunin: Tulungan ang mga titser na maunawaan ang kanilang tungkulin nahanapin at i-enroll ang mga bagong estudyante sa seminary o institute.

Aktibidad: Magpadala sa mga titser ng listahan ng mga potensyal na estudyantesa kanilang lugar. Bilang isang klase, pag-aralan at talakayin ang mga alituntunin atmga pamamaraan sa talatang “Mangasiwa” sa Layunin ng Seminaries andInstitutes of Religion (tingnan sa Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo, x) at bahagi1.4.3 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo (pahina 8). Sabihin sa mgatitser na rebyuhin ang listahan ng mga potensyal na estudyante at tukuyin kungsino ang mga maaaring hindi mag-enroll. Pagpartner-partnerin ang mga titser atipasadula sa kanila ang mga sumusunod na pag-uusap:

• Pakikipag-usap sa bishop tungkol sa mga potensyal na estudyante at kungpaano kayo magtutulungan na mahikayat ang mga hindi pa naka-enroll na mgaestudyante na dumalo.

• Pakikipag-usap sa isang estudyante na nasa listahan at pag-anyaya sa kanya namag-enroll sa klase.

• Pakikipag-usap sa magulang ng estudyante tungkol sa mga pangangailangannito at paano kayo magtutulungan para tulungan ang estudyante namakinabang sa mga pagpapalang dulot ng pagdalo sa seminary at institute.

Learning Experience 3: Pagtuturo at Pag-aaral saPamamagitan ng EspirituAktibidad na Gagawin 5: Ang Kahalagahan ng PatotooLayunin: Ipakita kung paano maaanyayahan ng patotoo ng titser ang Espiritu saklase at sa puso ng mga estudyante.

INSERVICE LESSON 1

83

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na pag-aralan ang bahagi 2.6.3(“Magpatotoo”) sa hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo

(pahina 33). Pagkatapos ay ipalabas ang video na “A Man without Eloquence”(6:06), na makukuha sa LDS.org. Sabihin sa mga titser na alamin ang kaibhangmagagawa ng isang tapat na patotoo sa puso ng isang tao. (Ang video na ito ayhindi pa naisasalin sa lahat ng wika.)

Matapos mabasa ng mga titser ang bahagi 2.6.3 at mapanood ang video, sabihin samga titser na isipin kunwari na sila ay nagpapatotoo tungkol sa isang alituntuninng ebanghelyo sa harap ng klase. Ipasulat ang sasabihin nila. Pagkatapos ayipatalakay sa kanila ang kahalagahan ng kapwa pagbabahagi ng mga simplengpatotoo ng mga titser at mga estudyante sa pag-anyaya ng Espiritu sa klase.

Aktibidad na Gagawin 6: Pagtuturo sa Pamamagitan ng Espiritu: Mga DapatGawin at mga Hindi Dapat GawinLayunin: Magbigay sa mga titser ng mga praktikal na mungkahi na makatutulongsa kanilang magturo sa pamamagitan ng Espiritu.

Aktibidad: Nagmungkahi si Elder Neal A. Maxwell (1926–2004) ngKorum ng Labindalawang Apostol ng mga dapat at hindi dapat gawin

tungkol sa pag-anyaya sa Espiritu sa pagtuturo at pag-aaral ng ebanghelyo. Bigyanang mga titser ng handout na may pamagat na “Pagtuturo sa Pamamagitan ngEspiritu: Mga Dapat Gawin at mga Hindi Dapat Gawin,” na nasa apendiks ngmanwal na ito, at bigyan sila ng ilang minuto para pag-aralan itong mabuti.Sabihin sa mga titser na markahan o isulat ang isa o dalawang mungkahi ni ElderMaxwell na nais nilang pagtuunan ng pansin sa kanilang pagtuturo. Ipabahagi sailang titser ang kanilang naiisip at nadarama sa klase.

Aktibidad na Gagawin 7: Paggamit ng mga Debosyonal Upang Anyayahanang EspirituLayunin: Tulungan ang mga titser na maunawaan ang kahalagahan ng pagtuturosa mga estudyante na magdaos ng mga epektibong debosyonal upang anyayahanang Espiritu sa klase.

Aktibidad: Ipaalala sa mga titser na sa at-home learning experience 3, natukoynila ang mga bagay na magagawa ng mga titser at mga estudyante upanganyayahan ang Espiritu sa klase. Sabihin sa kanila na pag-aralang muli angbahaging may pamagat na “Anyayahan ang Espiritu sa pamamagitan ng mgaepektibong debosyonal” sa hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo (mgapahina 16–17). Sabihin sa mga titser na maghanda ng outline ng lesson namaituturo nila para tulungan ang kanilang mga estudyante na maunawaan anglayunin ng debosyonal at kung paano maghanda para epektibo itong maituro.Talakayin ang naiisip at ideya ng mga titser, at magbigay ng feedback kungkinakailangan. Sabihin sa mga titser na praktisin na ituro ang isang bahagi ngkanilang mga lesson sa klase.

INSERVICE LESSON 1

84

Learning Experience 4: Pagkakaroon ng Pagmamahal,Paggalang, at Layunin sa Loob ng KlaseAktibidad na Gagawin 8: Ano ang Nalaman Mo na Tungkol sa Iyong mgaEstudyante?Layunin: Tulungan ang mga titser na maunawaan ang kahalagahan ngpagkakaroon ng pagmamahal at paggalang sa loob ng klase sa pamamagitan ngpagkilala sa kanilang mga estudyante. Tutulungan ang mga titser sa aktibidad naito na lalo pang makilala ang kanilang mga estudyante, kabilang ang pag-alamkung ano ang pangalan nila, mga interes, hamon, kakayahan, at iba pa.

Aktibidad: Magpadala sa mga titser ng listahan ng mga pangalan ng mgaestudyante na tuturuan nila ngayong darating na taon. Isa-isang iparebyu sa kanilaang mga pangalan at ipasulat kung ano ang nalalaman nila tungkol sa bawatestudyante, kabilang ang kanilang mga interes, hamon, kakayahan, at iba pa.Sabihin sa mga titser na bumuo ng maliliit na grupo at talakayin kung ano angmagagawa nila bago magsimula ang school year at kapag nagsimula na ito paramas makilala ang kanilang mga estudyante.

Aktibidad na Gagawin 9: Mga Sitwasyon at PagsasadulaLayunin: Bigyan ng pagkakataon ang mga titser na mapraktis ang gagawin paramapag-ibayo ang pagsasakatuparan ng layunin sa klase.

Aktibidad: Rebyuhin sandali sa mga titser ang mga pamamaraan paramapag-ibayo ang pagsasakatuparan ng layunin sa klase sa bahagi 2.2.2 ngPagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo (pahina 15). Sabihin sa mga titser na gamitinang mga pamamaraang ito sa pamamagitan ng pagsasadula ng mga sumusunod nasitwasyon:

• Umasang gagawin ng mga estudyante ang kanilang responsibilidad. Sabihin sa mgakasama sa inservice na gumanap bilang klase sa seminary o institute. Anglesson sa araw na ito ay Alma 32. Sa pagsisimula ng lesson, napansin nggumaganap na titser na ang ilang estudyante ay walang mga banal na kasulatanat nagpapakita na ng mga senyales ng kawalan ng interes. Sabihin sagumaganap na titser na gawin ang makakaya niya para mahikayat ang mgaestudyante na gawin ang responsibilidad nila. Pagkatapos ng aktibidad,talakayin bilang grupo kung anong mensahe ang naiparating ng titser sa klasesa pagpapakita na umaasa siya na ang lahat ng mga estudyante aymakikibahagi sa pag-aaral. Talakayin kung ano ang nagawa nang mabuti atkung ano ang mapagbubuti pa. Batay sa mga feedback na ito, muling ipagawasa titser ang sitwasyon.

• Maging matapat, masugid, at masigla tungkol sa banal na kasulatan at saebanghelyo. Sabihin sa dalawang titser na ipakita ang gagawin nila sa pagtuturosa pagsisimula ng lesson sa seminary o institute. Sabihin sa isang titser nagawin ito nang may sigla, pananampalataya, at layunin at sabihin naman sa isapa na gawin ito nang walang sigla, walang interes, o walang layunin. Talakayinsa mga kabilang sa inservice kung paano maaaring maapektuhan ang mgaestudyante ng paraan ng pagtuturo ng bawat titser.

INSERVICE LESSON 1

85

• Iwasang sayangin ang oras ng klase. Kailangan ng dalawang titser para sasitwasyong ito: titser A at titser B. Ipaliwanag na ang dalawang titser aynagdaraos ng klase sa parehong gusali ng Simbahan sa parehong oras. Si titserA ay palaging nahuhuli nang 10 minuto sa pagsisimula at nagtatapos nang masmaaga nang 10 minuto kaysa nararapat. Si titser B, na nadarama angkahalagahan ng bawat minuto sa klase, ay nagsisimula at nagtatapos satakdang oras. Isang umaga pagkatapos ng klase, pumunta si titser A sa kwartoni titser B. Medyo nag-aalala siya at sinabing tila hindi nararamdaman ngkanyang mga estudyante ang kahalagahan ng mga bagay na pinag-aaralan nila.Inisip niya kung may maimumungkahi si titser B.

Sabihin kay titser B na talakayin kay titser A ang kahalagahan ng pagsisimula atpagtatapos ng klase sa takdang oras bilang paraan ng pagtataguyod sa isipan ngmga estudyante ng kahalagahan ng pagkakaroon ng layunin sa klase.Pagkatapos ng talakayan, sabihin sa mga kabilang sa inservice na magbahagi nganumang karagdagang ideya na mayroon sila na makatutulong kay titser A namaunawaan kung paano pinahihina ng pagsasayang ng oras angpagsasakatuparan ng layunin sa isang klase.

• Magkaroon ng class routines. Rebyuhin sa mga kabilang sa inservice ang listahanng mga maaaring class routines na matatagpuan sa naka-bullet na item na“Magkaroon ng class routines” sa pahina 15 ng Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo. Tulungan ang mga titser na maunawaan ang ilan sa mga routine nasa tingin mo ay lalong makatutulong sa mga titser at mga estudyante. Ipakitakung paano mo ituturo ang class routine sa kauna-unahang pagkakataon samga estudyante ng seminary o institute. Pagkatapos ay magpapunta ng isangtitser sa harap ng klase at pagturuin siya ng isa pang class routine gaya ngginawa mo.

INSERVICE LESSON 1

86

INSERVICE LESSON 2

Isang MahalagangLearning PatternMga Iminumungkahing Aktibidad sa InserviceNaglalaman ang lesson na ito ng listahan ng mga aktibidad na magbibigay ngpagkakataon sa mga titser na mapraktis ang mga alituntuning natutuhan saat-home learning experience 5–8. Kung kinakailangan, maaari kang gumawa ngsarili mong mga aktibidad upang matugunan ang mga pangangailangan ng mgatitser sa iyong klase.

Learning Experience 6: Pag-unawa sa Konteksto atNilalamanSa pagtulong sa mga titser na magpraktis sa pag-unawa ng konteksto at nilalaman,alalahaning pagtuunan ng pansin ang pagpapahusay sa mga sumusunod nakasanayan:

• Pagtatanong na makapagpapalalim ng kanilang pag-unawa sa konteksto atnilalaman

• Pagsagot sa mga tanong na iyon gamit ang mga angkop na materyal

Aktibidad na Gagawin 1: Pag-unawa sa Konteksto at NilalamanLayunin: Tulungan ang mga titser na maunawaan ang kahalagahan ng pag-unawasa konteksto at nilalaman ng mga banal na kasulatan at magbigay ng pagkakataonna mapraktis ang pagtatanong at paghahanap ng sagot.

Aktibidad: Bigyan ang mga titser ng kumpletong teksto ng Doktrina at mgaTipan 22. Huwag ilagay ang mga numero ng talata, ang section heading, oanumang impormasyon na magbibigay ng clue tungkol sa konteksto nito. Ipabasasa mga titser ang teksto, pagkatapos ay tanungin sila kung ano ang kanilang mgakatanungan tungkol sa konteksto at nilalaman ng binasa nila. Isulat sa pisara angkanilang mga tanong. Makatutulong na ipaalala sa mga titser ang mga tanong nanasa bahaging “Pagtatanong” sa at-home learning experience 6 (maaari mongisulat ang mga ito sa pisara):

• Ano ang mga impormasyon o kuwento sa likod ng mga talata?

• Ano ang kasaysayan, kultura, at heograpiya na nauugnay sa mga talata?

• Sino ang may-akda?

• Sino ang mga tao sa mga talata? Ano ang kanilang ginagawa o sinasabi,at bakit?

• Ang ang nangyayari? Ano ang ipinababatid ng kuwento?

• Ano ang kahulugan ng mga di-pamilyar na salita, parirala, o ekspresyon?

• Ano ang kahalagahan ng mga kaugalian at gawi na binanggit?

87

Sabihin sa mga titser kung saan matatagpuan ang talata sa Doktrina at mga Tipan,at sabihin sa kanila na buklatin ang bahaging iyon. Sabihin sa mga titser nagumamit ng angkop na resources (ang section heading, mga footnote, manwal ngestudyante, at iba pa) para hanapin ang sagot sa kanilang mga tanong.

Sabihin sa mga titser na talakayin ang kanilang mga natutuhan mula sa aktibidadna ito tungkol sa kahalagahan ng pag-unawa ng konteksto at nilalaman sapag-aaral ng mga banal na kasulatan.

Aktibidad na Gagawin 2: Pagtatanong Upang Madagdagan ang Kaalaman ngmga Estudyante Tungkol sa Konteksto at NilalamanLayunin: Tulungan ang mga titser na magpraktis na magtanong tungkol sakonteksto at nilalaman.

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na indibidwal na pag-aralan ang isa sasumusunod na mga banal na kasulatan:

• I Mga Hari 17:8–16 (pinakain ng balo sa Sarepta si Elias)

• Mga Gawa 3:1–8 (Pinagaling nina Pedro at Juan ang lalaki sa templo)

• Jacob 7:1–5 (Hinangad ni Serem na matinag niya sa pananampalataya si Jacob)

Sabihin sa mga titser na sumulat ng mga tanong na makatutulong na mapalawakang pag-unawa ng kanilang mga estudyante sa konteksto at nilalaman ng scripturepassage. Upang mapaalalahanan ang mga titser sa mga maaari nilang itanong,sabihin sa kanila na sumangguni sa iba’t ibang bahagi na bumubuo sa konteksto natinalakay sa bahagi 2.4.1 (pahina 24) ng Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo:Hanbuk para sa Titser at Lider sa Seminaries and Institutes of Religion [2012].

Sabihin sa mga titser na ibahagi ang kanilang mga tanong sa kanilang kapartner atmagkasama nilang hanapin ang mga sagot sa ilan sa kanilang mga tanong.Ipabahagi sa mga titser ang kanilang mga natutuhan mula sa aktibidad na ito.

Learning Experience 7: Pagtukoy sa Doktrina at mgaAlituntuninAktibidad na Gagawin 3: Pagtukoy sa Inihayag na mga AlituntuninLayunin: Tulungan ang mga titser na mapraktis ang pagtukoy sa mga inihayag nadoktrina at mga alituntunin.

Aktibidad: Isulat nang random ang anim na scripture reference sa pisara: 2 Nephi32:3; 3 Nephi 13:21; Doktrina at mga Tipan 19:4; Exodo 19:5; Mateo 5:16; at1 Nephi 1:20 (ang unang apat na reperensya ay naglalaman ng mga doktrina atalituntunin na malinaw na isinaad, at ang dalawang nahuhuli ay hindi malinaw angpagkakasaad).

Sabihin sa mga titser na pag-aralan muli ang bahagi 2.5.1, ikaapat na talata, saPagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo (pahina 27). Sabihin sa mga titser na gawinang aktibidad na ito nang may kapartner at tukuyin kung alin sa anim na scripturereference na nakalista sa pisara ang naglalaman ng doktrina o mga alituntunin namalinaw na isinaad. Sabihin sa magkakapartner na ipaliwanag ang napag-alamannila at ibahagi sa klase ang mga ideya nila.

INSERVICE LESSON 2

88

Aktibidad na Gagawin 4: Apat na Minutong Scripture DrillLayunin: Tulungan ang mga titser na mapraktis ang pagtukoy sa doktrina at mgaalituntunin na malinaw na isinaad.

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na hanapin ang lahat ng mahahanap nilang mgainihayag na doktrina at mga alituntunin sa loob ng dalawang minuto. Pagkataposay sabihin sa mga titser na ibahagi sa klase ang lahat ng doktrina at alituntuningiyon sa susunod na dalawang minuto. Magbigay ng feedback sa mga titser kungkinakailangan.

Aktibidad na Gagawin 5: Paghahanap ng mga Sitwasyong maySanhi-at-BungaLayunin: Tulungan ang mga titser na matukoy ang mga sitwasyong nagpapakitang mga sanhi-at-bunga sa scripture passage at matukoy ang mga ipinahiwatig naalituntunin.

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na buksan ang kanilang mga banal na kasulatansa isang pamilyar na kuwento na malinaw na makikita ang mga sanhi-at-bunga.Kabilang sa mga halimbawa ang David at Goliath (I Samuel 17:1–51), si Daniel sayungib ng mga leon (Daniel 6:1–28), at ang pagkuha ni Nephi ng laminang tanso(1 Nephi 3–4).

Sabihin sa mga titser na basahin nang mabilis ang mga kuwento na hinahanap angmga kilos, saloobin, o pag-uugali ng mga indibidwal o grupo at pagkatapos aytukuyin ang mga pagpapalang dumating o mga bunga nito. Sabihin sa mga titserna ibahagi sa klase ang mga sanhi-at-bunga na natuklasan nila at ang mgainilalarawang katotohanan ng mga ito.

Paalala: Tiyaking nakatuon ang aktibidad na ito sa pagtukoy sa mga sitwasyongkakikitaan ng mga sanhi-at-bunga sa halip na sa pag-uukol ng oras sa paggawa ngmga pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin. Magpapraktis ang mga titsersa paggawa ng mga pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin sa ibangaktibidad.

Aktibidad na Gagawin 6: Pagtatanong Upang Matukoy ang Ipinahiwatig naDoktrina at mga AlituntuninLayunin: Tulungan ang mga titser na matutong gumamit ng mga tanong upangmatukoy ang ipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin.

Aktibidad: Isulat sa pisara ang sumusunod na mga tanong na matatagpuan sabahagi 2.5.1 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo (pahina 27):


• Sa palagay mo, bakit isinama ng may-akda ang mga pangyayari o mgatalatang ito?



INSERVICE LESSON 2

89

Ipabasa sa klase ang dalawang maiikling scripture block (halimbawa, Genesis11:1–9 at Marcos 12:41–44). Ipagamit sa mga titser ang mga tanong sa pisara paramatukoy ang ipinahiwatig na doktrina at mga alituntunin sa mga talata. Isulat sapisara ang doktrina at mga alituntunin na natuklasan ng mga titser.

Pagkatapos ay sabihin sa mga titser na basahin ang isa o dalawang iba pangscripture block at tukuyin ang doktrina at mga alituntunin nang mag-isa, natinitiyak na ginagamit nila ang mga tanong sa pisara kung kinakailangan.(Makatutulong kung pipili ka ng mga scripture block na pag-aaralan nila mula samga banal na kasulatan na gagamitin nila kalaunan sa kurikulum ng seminary oinstitute.) Pagkatapos ay sabihin sa mga titser na ibahagi sa klase ang mga natukoynilang katotohanan.

Aktibidad na Gagawin 7: Maging si Propetang Mormon sa Loob ngIsang ArawLayunin: Tulungan ang mga titser na matutuhang sumulat ng malinaw atsimpleng mga pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin.

Aktibidad: Pumili ng ilang larawan mula sa Media Library sa LDS. org o sa Aklatng Sining ng Ebanghelyo (2009) na naglalarawan ng mga pamilyar na kuwento mulasa mga banal na kasulatan kung saan madaling natutukoy ang doktrina at mgaalituntunin (halimbawa, ang kabataang mandirigma, pinakain ng Tagapagligtasang limang libong katao, si Kapitan Moroni at ang bandila ng kalayaan, o iba pa).Ipaliwanag na habang pinaiikli ni Mormon ang mga tala sa Aklat ni Mormon,madalas niyang bigyang-diin ang mga aral na nais niyang matutuhan natin gamitang mga simpleng pahayag na nagsasaad ng alintuntunin. Ang isang paraan ngpaggawa niya nito ay sa pagsisimula sa mga salitang “At sa gayon nakikitanatin …” (tingnan sa Alma 30:60; Helaman 12:3) bago siya magpahayag ng isangkatotohanan. Sabihin sa mga titser na mayroon silang pagkakataon na maging siMormon sa loob ng isang araw sa pamamagitan ng pagbubuod ng mgakatotohanan sa mga tala sa banal na kasulatan at gawin itong mga pahayag nanagsasaad ng doktrina o alituntunin.

Gawin ang sumusunod sa bawat larawang napili mo:

• Idispley ito at maikling isalaysay ang mga pangyayari sa kuwento.

• Sabihin sa titser na tukuyin ang isang alituntunin o doktrina na ipinahiwatig sakuwento at ipahayag ito nang simple at malinaw. Simulan ang mga pahayag sa“At sa gayon nakikita natin. …” Para sa isa o dalawang larawan, maaaringpagpartner-partnerin ang mga titser sa paggawa nito at pagkatapos ayipabahagi ang kanilang mga pahayag sa klase.

Ipaalala sa mga titser ang pahayag ni Elder B. H. Roberts na matatagpuan sapahina 28 ng hanbuk na Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo.

Aktibidad na Gagawin 8: Mga Halimbawa ng Simple at Malinaw na mgaPahayag na Nagsasaad ng Doktrina o AlituntuninLayunin: Tulungan ang mga titser na magpraktis sa pagtukoy ng mga simple atmalinaw na mga pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin.

INSERVICE LESSON 2

90

Aktibidad: Sa isang panig sa pisara, isulat ang mga sumusunod na katangian ngmga pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin na mahusay na nailahad(mula sa at-home learning experience 7):

• Ang mga ito ay mga kumpletong pahayag.

• Ang mga ito ay payak, malinaw, at maikli.

• Ang mga katotohanang inihahayag nito ay napakahalaga, di-nagbabago, atpara sa lahat ng panahon.

• Ang mga ito ay madalas maglahad ng pagkilos at gayon din ng mgaibubunga nito.

• Ito ay may personal na kahalagahan.

Sa kabilang panig ng pisara, isulat ang lima o anim na pahayag na nagsasaad ngdoktrina o alituntunin. Para sa mga layunin ng aktibidad na ito, dapatpag-iba-ibahin ang kalidad ng mga pahayag. Halimbawa, maaari mong gamitinang mga sumusunod:

• Di-kumpletong mga pahayag, tulad ng “pananampalataya at pagsunod.”

• Mga pahayag na sobrang haba o kumplikado (dalawa o tatlong pangungusap).

• Mga pahayag na hindi akma sa lahat ng panahon o walang personal nakahalagahan, gaya ng “Masunurin si Nephi, at pinagpala siya ng Panginoon”(sa halip na “Kapag ako ay masunurin, inaanyayahan ko ang mga pagpapala ngPanginoon sa aking buhay”).

• Mga pahayag na mahusay na nailahad mula sa manwal ng titser sa seminary oinstitute.

Ipasuri sa mga titser kung ang mga pahayag ng doktrina o alituntunin ay mahusayna nailahad batay sa limang katangian na nakalista sa pisara. Pumili ng isa odalawang pahayag na maaari pang mapagbuti, at magtulungan bilang klase namailahad ito nang mas malinaw.

Aktibidad na Gagawin 9: Ipasa ang AlituntuninLayunin: Tulungan ang mga titser na matutong sumulat ng mga simple at malinawna pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin.

Aktibidad Maghanda ng isang papel para sa bawat titser na may nakasulat nascripture reference at may kasamang ilang salita na nauugnay sa katotohanangitinuro sa mga talata (halimbawa, “1 Nephi 16:9–16, 28–29—pananampalataya atpagsusumigasig” o “Doktrina at mga Tipan 27:15–18—baluti ng Diyos”).

Sabihin sa mga titser na umupo nang nakapabilog. Pagkatapos ay bigyan ngtig-iisang papel ang bawat titser. Iparebyu sa bawat titser ang scripture reference atmga salitang nasa kani-kanyang papel at sabihin na gumawa sila ng mga simple atmalinaw na pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin na isa o dalawangsalita lamang ang binabago.

INSERVICE LESSON 2

91

Matapos ang sapat na oras, sabihin sa mga titser na ipasa ang kanilang papel sataong nasa kanan nila, na rerebyuhin din ang scripture reference at gagawa ng isa odalawang pagbabago para mas mapalakas ang pahayag na nagsasaad ng doktrina oalituntunin. Ulitin ang proseso nang ilang beses.

Ipabahagi sa klase ang mga natutuhan nila sa prosesong ito ng pagsusulat ng mgamalinaw na pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin.

Learning Experience 8: Pag-unawa, Pagdama, atPagsasabuhay ng Doktrina at mga AlituntuninAktibidad na Gagawin 10: Pagtatanong Upang Maunawaan ang Doktrina atmga AlituntuninLayunin: Tulungan ang mga titser na malaman ang mas malalim na ibig sabihin ngmga banal na kasulatan sa pamamagitan ng pagtatanong ng tungkol sa doktrina oalituntunin at paghahanap ng mga sagot sa mga tanong na iyon.

Aktibidad: Sa gitna ng pisara, sumulat ng pahayag na nagsasaad ng doktrina oalituntunin mula sa manwal ng titser sa seminary o institute. Sabihin sa klase naitanong ang lahat ng maisip nila na magpapalakas ng kanilang pag-unawa sadoktrina o alituntunin. Isulat sa pisara ang lahat ng kanilang tanong.

Sabihin sa mga titser na magpartner-partner sa paghahanap ng sagot sa mga banalna kasulatan o sa mga salita ng mga propeta sa panahong ito sa lahat ng tanong namaiisip nila sa loob ng tatlo hanggang limang minuto. Pagkatapos ay sabihin samga magkakapartner na ibahagi sa klase ang mga natutuhan nila kung paanonakatulong ang aktibidad na ito na mapalakas ang kanilang pag-unawa sa doktrinao alituntunin.

Aktibidad na Gagawin 11: Sariling WorksheetLayunin: Magbigay sa mga titser ng tulong sa pag-aaral na magagamit nila paramatulungan silang maranasan ang pag-unawa, pagdama, at pagsasabuhay ngisang doktrina o alituntunin.

Aktibidad: Bigyan ang bawat titser ng kopya ng handout na “Pag-unawa,Pagdama, at Pagsasabuhay ng Doktrina at mga Alituntunin,” na nasa

apendiks ng manwal na ito. Ipaliwanag na ang handout ay isang tulong sapag-aaral na maaaring magamit ng mga titser para matulungan silang maunawaan,madama, at maisabuhay ang isang doktrina o alituntunin. Talakayin ang unangtatlong bahagi ng handout sa mga titser, at ipaliwanag ang layunin at ang ninanaisna resulta ng bawat bahagi.

Hikayatin ang mga titser na magpatuloy sa pagpapahusay ng kanilang kakayahanna maunawaan, madama, at maisabuhay ang doktrina at mga alituntunin sakanilang personal na pag-aaral.

INSERVICE LESSON 2

92

INSERVICE LESSON 3

Paghahanda ng Lesson:Magpasiya Kung Anoang ItuturoMga Iminumungkahing Aktibidad sa InserviceNaglalaman ang lesson na ito ng listahan ng mga aktibidad na magbibigay ngpagkakataon sa mga titser na mapraktis ang mga alituntunin na natutuhan saat-home learning experience 9–10. Kung kinakailangan, maaari kang gumawa ngsarili mong mga aktibidad upang matugunan ang mga pangangailangan ng mgatitser sa iyong klase.

Learning Experience 9: Paghahanda ng Lesson:Pagpapasiya Kung Ano ang ItuturoAng sumusunod na mga aktibidad ay ginawa upang tulungan ang mga titser namagkaroon ng kasanayan sa pagpapasiya kung ano ang ituturo na parehong gamitang banal na kasulatan at ang manwal ng titser. Ang prosesong ito ay maaaringhatiin sa apat na bahagi at ito ay katulad ng “Aktibidad sa Paghahanda ng Lesson”sa at-home learning experience 9. Ang mga aktibidad ay maaaring gamitin nangmagkakasunod para magabayan ang mga titser sa kumpletong proseso ngpagpapasiya kung ano ang ituturo, o ang bawat aktibidad ay maaaring gamitinnang magkakahiwalay upang bigyang-diin ang isang partikular na kasanayan.

Aktibidad na Gagawin 1: Pag-unawa sa Konteksto at Nilalaman ng IsangScripture BlockLayunin: Tulungan ang mga titser na mapraktis ang kasanayan sa pag-outline ngisang scripture block sa pamamagitan ng pagpansin kung saan nahinto o nabagoang takbo ng kuwento, pangyayari, o kilos.

Aktibidad: Kahit na nakahati na sa mga manwal ng seminary at institute ang mgascripture block sa mga pangkat ng talata, mas mauunawaan ng mga titser angkonteksto at nilalaman ng scripture block kapag napraktis nila ang kasanayan ngpag-outline ng scripture block sa pamamagitan ng pagpansin kung saan nahintoang takbo ng kwento o nabago ang pangyayari o kilos. Tutulong ang aktibidad naito na mapraktis nila ang kasanayang iyon.

Ipapanood sa mga titser ang video na “Teaching the ScripturesSequentially” (4:28), na makukuha sa LDS.org. Talakayin kung paano

kinabibilangan ng pagsunod sa isang huwaran na tulad ng inilarawan sa video angproseso ng pagpapasiya kung ano ang ituturo.

Sabihin sa mga titser na pag-aralang mabuti ang isang scripture block saloob ng 10–15 minuto. Maaari kang magtalaga ng isang scripture block sa

inservice meeting o sabihin sa mga titser na pag-aralan ang mga ito sa bahay bagoang inyong miting. Sa kanilang pag-aaral, sabihin sa kanila na gumawa ng outline

93

para sa scripture block sa pamamagitan ng paghahati ng mga nilalaman sa masmaliliit na pangkat ng mga talata kung saan nahinto ang takbo ng kwento onabago ang mga pangyayari o kilos. Maaari nilang i-outline ang scripture blockgamit ang handout na “Pagpapasiya Kung Ano ang Ituturo,” na nasa apendiks ngmanwal na ito, o iba pang paraan na epektibo sa kanila.

Pagkatapos ng sapat na oras, sabihin sa mga titser na talakayin sa kanilang grupo okapartner ang kanilang ginawa. Sabihin sa kanila na ihambing ang ginawa nilangpaghahati ng mga talata sa mga naroon sa manwal ng titser sa seminary o institute.Pagkatapos, gamit ang kanilang mga notes o tala at ang manwal ng titser, sabihinsa mga titser na magpasiya kung anong mga pangkat ng talata ang gagamitin nilasa pagtuturo ng lesson. Sabihin sa mga titser na muling talakayin angkanilang ginawa.

Aktibidad na Gagawin 2: Pagtukoy at Pag-unawa sa Doktrina at mgaAlituntuninLayunin: Tulungan ang mga titser na patuloy na magpraktis at magkaroon ng mgakasanayan sa pagtukoy at pag-unawa ng doktrina at mga alituntunin na nasascripture block.

Aktibidad: Bagama’t naglalaman na ang mga manwal ng titser ng mga pahayagna nagsasaad ng doktrina o alituntunin para sa maraming grupo ng mga talata,mapapabuti pa ng mga titser ang kanilang scripture study at mas matutulunganang kanilang mga estudyante na matukoy ang doktrina at mga alituntunin kapagregular nilang ginagamit ang kasanayang ito.

Sabihin sa mga titser na tukuyin ang doktrina at mga alituntunin sa mgagrupo ng talata na ginawan nila ng outline sa unang aktibidad. Pagkatapos

ay ipasulat sa kanila sa handout na “Pagpapasiya Kung Ano ang Ituturo” o sa ibangparaan na epektibo sa kanila ang doktrina at mga alituntunin na natukoy nila.

Pagkatapos ng sapat na oras, sabihin sa mga titser na talakayin sa grupo okapartner nila ang kanilang ginawa. Sabihin sa mga titser na ihambing angkanilang mga natukoy na doktrina at mga alituntunin sa mga alituntunin odoktrinang nakasulat sa boldface mula sa katumbas na scripture block sa manwalng titser. Sabihin sa mga titser na baguhin ang mga salita na sa tingin nila aymagpapalinaw pa ng mga pahayag na ginawa nila at ipabahagi ang ginawa nila sagrupo o sa kanilang kapartner.

Aktibidad na Gagawin 3: Pagpapasiya Kung Anong Doktrina at mgaAlituntunin ang Pinakamahalagang Matutuhan at Maisabuhay ng mgaEstudyanteLayunin: Tulungan ang mga titser na patuloy na pagbutihin ang kasanayan sapagtukoy kung anong doktrina at mga alituntunin ang pinakamahalagangmatutuhan at maisabuhay ng kanilang mga estudyante sa pamamagitan ngpagsasaalang-alang ng mga sumusunod:


• Ang layunin ng inspiradong may-akda

• Doktrina at mga alituntuning nakapagpapabalik-loob

INSERVICE LESSON 3

94

• Mga pangangailangan at kakayahan ng mga estudyante

Aktibidad: Dahil kailangang magpasiya ng mga titser kung anong doktrina at mgaalituntunin ang pinakamahalagang matutuhan at maisabuhay ng mga estudyante,makatutulong sa kanila na isipin ang kanilang mga estudyante sa aktibidad na ito.Ipadala sa kanila ang listahan ng mga pangalan ng kanilang mga estudyante, atkung wala pa sila nito, ipasulat sa kanila ang ilang pangalan ng mga magigingestudyante nila.

Pagkatapos ay ipagamit sa mga titser ang doktrina o mga alituntunin na nasakanilang outline mula sa ikalawang aktibidad. Kung hindi natapos ng iyong klaseang ikalawang aktibidad, isulat sa pisara ang tatlo o apat na mga pahayag nanagsasaad ng doktrina o alituntunin mula sa isang scripture block na nasa manwalng titser. Ipatukoy sa mga titser kung anong doktrina at mga alituntunin angpinakamahalagang matutuhan at maisabuhay ng kanilang mga estudyante sapamamagitan ng pagtatanong sa kanilang sarili ng mga sumusunod na tanong napag-iisipang mabuti:

Mga pahiwatig ng Espiritu Santo

• Bakit nararamdaman ko na ang partikular na doktrina o mga alituntuningito ang pinakamahalaga na bigyang-diin sa aking lesson?

Layunin ng inspiradong may-akda

• Ano ang sinasabi ng mga banal na kasulatan na dahilan kung bakit isinamang may-akda ang doktrina o alituntuning ito sa talaan?

• Naaayon ba ang doktrina o alintuntuning ito sa layunin ng inspiradongmay-akda?

• Natutulungan ba ako ng manwal ng titser na maunawaan kung paanomaiuugnay ang doktrina o alituntuning ito sa layunin ng inspiradongmay-akda?

Doktrina at mga alituntunin na nakapagpapabalik-loob

• Paano matutulungan ng doktrina o alituntuning ito ang aking mgaestudyante na mas mapalapit sa Ama sa Langit at kay Jesucristo, at paanosila maaakay nito patungo sa kaligtasan? Paano makatutulong sa kanila angpatotoo sa doktrina o alituntunin na masunod ang kalooban o kagustuhanng Diyos?

• Sa paanong paraan makatutulong ang doktrina o alituntuning ito namaunawaan ng mga estudyante ang mga turo at Pagbabayad-sala niJesucristo at umasa rito?

• Natutulungan ba ako ng manwal ng titser na maunawaan kung paanomapapalalim ng doktrina o alituntuning ito ang pagbabalik-loob ng mgaestudyante?

Mga pangangailangan at kakayahan ng mga estudyante

• Alin sa mga pangangailangan ng aking mga estudyante angisasaalang-alang ko kapag nagpasiya ako kung ituturo ko ang doktrina oalintuntunin na ito?

INSERVICE LESSON 3

95

• Gaano kahalaga ang doktrina o alituntuning ito sa buhay ng aking mgaestudyante kumpara sa ibang doktrina o mga alituntunin na maaari kongituro sa klase?

• May mga mungkahi ba sa manwal ng titser na makatutulong sa akin namaiugnay ang doktrina o alituntuning ito sa mga pangangailangan ng akingmga estudyante?

Matapos mag-ukol ng sapat na oras ang mga titser na pag-isipang mabuti ang mgatanong na ito, ipatukoy sa kanila kung aling doktrina o alituntunin ang sapakiramdam nila ay pinakamahalagang matutuhan at maisabuhay ng kanilang mgaestudyante. Kung ginamit ng mga titser ang outline nila mula sa ikalawangaktibidad, sabihin sa kanila na lagyan ng tsek o bituin ang mga alituntunin atdoktrina na natukoy nila na nasa kanilang outline. Ipabahagi sa kanila ang doktrinao mga alituntunin na pinili nila bilang grupo o magkapartner.

Paalala: Ang mga tanong na ito ay mula sa bahagi 4.3.3 (pahina 52–54) ng Pagtuturoat Pag-aaral ng Ebanghelyo: Hanbuk para sa mga Titser at Lider sa Seminaries andInstitutes of Religion (2012). Tulungan ang mga titser na maalala na “sa lahat ngpagsasaalang-alang na ito, kailangan [nilang] hangarin ang pagpapatibay ngEspiritu. Tutulungan sila ng Espiritu na mas maunawaan ang layunin nginspiradong may-akda ng banal na kasulatan, ang mga pangangailangan ng mgaestudyante, at kung anong mga katotohanan ng ebanghelyo ang makatutulong samga estudyante para mapalapit sa kanilang Ama sa Langit at sa Tagapagligtas”(Pagtuturo at Pag-aaral ng Ebanghelyo, 54).

Aktibidad na Gagawin 4: Pagpapasiya Kung Gaano Bibigyang-diin angBawat Pangkat ng Talata sa Scripture BlockLayunin: Tulungan ang mga titser na patuloy na pagbutihin ang kanilangkasanayan sa pagpapasiya kung gaano bibigyang-diin ang bawat pangkat ng talatasa scripture block.

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na tingan ang mga pangkat ng talata sa kanilangmga outline mula sa unang aktibidad o sa scripture block na pinili mo na mula samanwal ng titser. Sabihin sa kanila na isipin kung gaano nila bibigyang-diin angbawat pangkat ng mga talata sa pamamagitan ng pagtatanong ng mga sumusunod,na batay sa learning pattern.

Kapag itinuro ko ang pangkat ng mga talatang ito, nanaisin ko ba para sa mgaestudyante ko na:




• Madama ang katotohanan at kahalagahan ng doktrina at mga alituntunin?

• Maipamuhay ang mga doktrina at alituntunin ng ebanghelyo?

Sabihin sa mga titser na isulat kung gaano nila bibigyang-diin ang bawat pangkatng talata sa kanilang lesson notes at sabihin sa kanila na talakayin ang kanilangmga dahilan sa kanilang grupo o kapartner.

INSERVICE LESSON 3

96

Learning Experience 10: Pagpapasiya Kung Ano angItuturo: Paggamit ng mga Banal na Kasulatan at ngManwal ng TitserPagsasanay 5: Pagrebyu sa KurikulumLayunin: Tulungan ang mga titser na maunawaan na isinulat ang kurikulum parasa mahalagang layunin at naglalaman ng mga tanong, pamamaraan, at mgaaktibidad na tutulong na mapalalim ang pagbabalik-loob ng mga estudyante.

Aktibidad: Panoorin ang video na “Curriculum Overview” (4:45), namakukuha sa LDS.org.

Pagkatapos ay sabihin sa mga titser na buklatin sa kahit anong lesson ang manwalng titser o gamitin ang handout na “Sample Lesson—3 Nephi 11:1–17,” na nasaapendiks ng manwal na ito. Sabihin sa mga titser na maghanap ng mga aktibidad,pahayag na nagsasaad ng doktrina o alituntunin, tanong, o sipi na nagpapakita nglayunin ng kurikulum na tumulong sa pag-unawa ng ebanghelyo sa puso at isipanng mga estudyante. Kapag nakumpleto na ng mga titser ang aktibidad, sabihin sakanila na ibahagi sa kapartner nila ang kanilang nalaman.

Aktibidad na Gagawin 6: Mga Pangunahing Alituntunin sa KurikulumLayunin: Tulungan ang mga titser na maunawaan na ang manwal ng titser ayisinulat upang tulungan sila at ang kanilang mga estudyante na gamitin sa kanilangmga lesson ang Mga Pangunahing Alituntunin ng Pagtuturo at Pag-aaral ngEbanghelyo.

Aktibidad: Panoorin ang video na “The Fundamentals in theCurriculum” (2:15), na makukuha sa LDS.org.

Pagkatapos ay hatiin ang mga titser sa limang grupo. I-assign sa bawat grupo angisa sa mga bahagi ng learning pattern.

• Grupo 1: Unawain ang konteksto at nilalaman

• Grupo 2: Tukuyin ang doktrina at mga alituntunin

• Grupo 3: Unawain ang kahulugan ng doktrina at mga alituntunin

• Grupo 4: Damhin ang katotohanan at kahalagahan ng doktrina at mgaalituntunin

• Grupo 5: Isabuhay ang doktrina at mga alituntunin

Ipahanap sa mga titser ang mga tanong, aktibidad, o mga pamamaraan sakurikulum na makatutulong sa kanila at sa kanilang mga estudyante na gamitinang pangunahing alituntunin na naka-assign sa kanila.

Papuntahin ang tagapagsalita ng bawat grupo sa harapan ng klase at ipalahad angbuod ng mga natuklasan at tinalakay ng kanilang grupo.

Pagsasanay 7: Gamitin at IangkopLayunin: Tulungan ang mga titser na maunawaan ang kahalagahan ng paggamitng kurikulum at pag-angkop nito sa pangangailangan ng mga estudyante sapamamagitan ng pagsunod sa mga pahiwatig ng Espiritu Santo, pagtuturo ng nais

INSERVICE LESSON 3

97

ipabatid sa atin ng may-akda, pagtutuon sa doktrina at mga alituntunin nanagpapabalik-loob, at pagsasaalang-alang sa mga pangangailangan at kakayahanng mga estudyante.

Paalala: Makatutulong sa iyong mga titser na isipin ang kanilang mga estudyantehabang ginagawa ang aktibidad na ito. Ipadala sa kanila ang listahan ng mgapangalan ng kanilang mga estudyante, at kung wala pa sila nito, ipasulat sa kanilaang ilang pangalan ng mga magiging estudyante nila.

Aktibidad: Panoorin ang video na “4.3.4 Teaching Students, NotLessons” (2:12), na makukuha sa LDS.org. Sa video na ito, ibinahagi ni

Elder Neil L. Andersen ng Korum ng Labindalawang Apostol ang halimbawa ngisang titser na iniangkop ang kanyang lesson plan para matugunan ang mgapangangailangan ng kanyang mga estudyante. (Ang video na ito ay hindi panaisasalin sa lahat ng wika.)

Matapos ninyong panoorin ang video, talakayin ang mga sumusunod na tanong:

• Ano ang naging susi upang matugunan ng titser ang mga pangangailangan ngkanyang mga estudyante at matulungan silang mapalalim ang kanilangpagbabalik-loob?

• Ano ang ginawa ng titser nang nagbigay ng komentaryo ang isang estudyantena maaari sanang magdala sa klase sa ibang direksiyon na lihis sa kanyangnaiplano?

• Ano ang ginawa ng titser nang madama niya sa komentaryo ng kanyangestudyante na may problema ito?

• Ano ang naging epekto ng titser na ito sa kanyang mga estudyante dahil sapagsisikap niyang matugunan ang kanilang mga pangangailangan?

Pagkatapos talakayin ang mga tanong na ito, ilahad ang sumusunod na sitwasyonat sabihin sa mga titser na talakayin kung paano nila iaangkop ang kanilang lessonpara matugunan ang mga pangangailangan at kalagayan ng kanilang mgaestudyante:

Pinag-aaralan ng klase mo ang Mosiah 18, kung saan nakatala na sinasabi ni Almana ang mga tao ay “nahahandang … aliwin yaong mga nangangailangan ng aliw”(Mosias 18:9) at ang kanyang paanyaya sa mga tao na makipagtipan sa Panginoonna “siya ay … paglilingkuran at susundin ang kanyang mga kautusan” (Mosias18:10). Matapos mong bigyan ng oras na magbahagi ang iyong klase ng mgapagkakataon na inaliw o pinanatag nila ang mga nangangailangan ng aliw okapanatagan, isang dalagita sa iyong klase ang nagtaas ng kanyang kamay atsinabing may isang batang babae na kaklase niya sa paaralan ang kalilipat lang sainyong lugar kasama ang kanyang pamilya at dumaranas ngayon ng ilangpagsubok. Gusto niyang tuparin ang kanyang tipan sa binyag ngunit hindi niyaalam kung paano tulungan ang kaklase.

Aktibidad na Gagawin 8: Pag-aangkop ng Kurikulum sa mgaPangangailangan ng mga EstudyanteLayunin: Tulungan ang mga titser na matutuhang iangkop ang kurikulum sa mgasitwasyon sa buhay at pangangailangan ng mga estudyante.

INSERVICE LESSON 3

98

Aktibidad: Hatiin ang klase sa mga grupo at mag-assign ng isa sa mgasumusunod na sitwasyon sa bawat grupo. Magbigay ng kopya ng mga itinalaganglesson sa mga grupo. Ipabasa sa bawat grupo ang sitwasyon at paghandain silangmagbahagi sa klase kung paano maiaangkop ang lesson para matugunan ang mgapangangailangan ng mga estudyante.

• Pinag-aaralan ng iyong klase ang Doktrina at mga Tipan 4, na tumatalakay samga kwalipikasyon at mahahalagang katangian ng mga naglilingkod saPanginoon. Ang ilan sa mga estudyante mo ay naghahanda nang magpasa ngkanilang mission papers. Gayunman, maaaring may ilang estudyante na hindimakakapagmisyon dahil sa kalagayan ng kanilang kalusugan o iba pang mgasitwasyon. Mabilis na rebyuhin ang lesson 13 (pahina 43–45) sa Doctrine andCovenants and Church History Seminary Teacher Manual (2013) at pag-isipankung paano mo maiaangkop ang iyong pagtuturo sa mga pangangailangan ngiyong mga estudyante kapag itinuro mo ang doktrina at mga alituntunin natinalakay sa lesson na ito.

• Pinag-aaralan ng iyong klase ang Doktrina at mga Tipan 132:3–33, natumatalakay sa mga kondisyon ng bago at walang hanggang tipan ng kasal atsa mga ipinangako sa mga tutupad dito. Ang ilan sa mga estudyante mo saklase ay may mga magulang na hindi miyembro ng Simbahan. Ang ibangmagulang naman ng ibang estudyante ay mga miyembro na hindi panabubuklod sa templo. Ang mga magulang ng isang estudyante aykasalukuyang pinoproseso ang diborsyo. Mabilis na rebyuhin ang lesson 139(pahina 474–76) sa Doctrine and Covenants and Church History Seminary TeacherManual at pag-isipan kung paano mo maiaangkop ang iyong pagtuturo sa mgapangangailangan ng iyong mga estudyante kapag itinuro mo ang doktrina atmga alituntunin na tinalakay sa lesson na ito.

Pagkatapos talakayin ang mga sitwasyon sa itaas, sabihin sa mga titser na isipinang mga kalagayan ng kanilang mga estudyante sa pagtatanong ng mgasumusunod:

• Ano ang kalagayan sa buhay ng ilan sa aking mga estudyante?

• Paano makatutulong ang impormasyong ito para matugunan ko ang indibidwalna mga pangangailangan ng aking mga tinuturuan?

• Batay sa kalagayan ng aking mga estudyante, paano ko maihahanda ang lessonat maiaangkop ang mga pagtuturo para matugunan ang kanilang mgapangangailangan?

Sabihin sa mga titser na talakayin ang mga nalaman at impresyon nila tungkol samga paraan kung paano nila gagamitin at iaangkop ang kurikulum upangmatugunan ang mga pangangailangan ng mga estudyante.

INSERVICE LESSON 3

99

INSERVICE LESSON 4

Paghahanda ng Lesson:Magpasiya Kung PaanoMagtuturoMga Iminumungkahing Aktibidad sa InserviceNaglalaman ang lesson na ito ng listahan ng mga aktibidad na magbibigay ngpagkakataon sa mga titser na magamit ang mga alituntunin na natutuhan nila saat-home learning experience 11–13. Kung kinakailangan, maaari kang bumuo ngsarili mong mga aktibidad upang matugunan ang mga pangangailangan ng mgatitser sa iyong klase.

Learning Experience 11: Pagpapasiya Kung PaanoMagtuturo: Pagtulong sa mga Estudyante na Magawaang Kanilang ResponsibilidadAktibidad na Gagawin 1: Paano Nakatutulong ang Manwal ng Titser naMagawa ng mga Estudyante ang Kanilang ResponsibilidadLayunin: Tulungan ang mga titser na makita na ang mga tanong, pamamaraan, atmga aktibidad sa pag-aaral na nasa manwal ng titser ay makatutulong sa kanila namahikayat ang mga estudyante na magampanan ang kanilang reponsibilidad sapag-aaral ng ebanghelyo.

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na buksan ang manwal ng titser saseminary o institute sa kahit anong lesson o gamitin ang handout na

“Sample Lesson—3 Nephi 11:1–17,” na nasa apendiks ng manwal na ito. Sabihinsa kanila na maghanap ng mga tanong, aktibidad, o mga pamamaraan sapagtuturo na makatutulong sa mga estudyante na magawa ang kanilangresponsibilidad sa pag-aaral. Pagkatapos ng sapat na oras, sabihin sa mga titser natalakayin ang mga nalaman nila sa inservice group.

Aktibidad na Gagawin 2: Turuan ang mga Estudyante na Gawin ang KanilangResponsibilidad sa Pag-aaralLayunin: Tulungan ang mga titser na maghandang ituro sa kanilang mgaestudyante ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral sa simula at sa buong taon ngpag-aaral.

Aktibidad: Ang bawat manwal ng titser sa seminary ay naglalaman ng lesson na“Ang Responsibilidad ng Estudyante” na ginawa upang tulungan ang mgaestudyante na maunawaan, matanggap, at magampanan ang kanilangresponsibilidad sa pagtuturo at pag-aaral ng ebanghelyo (halimbawa, tingnan saBook of Mormon Seminary Teacher Manual [2012], lesson 1). Sabihin sa mga titser narebyuhin ang isa sa mga lesson na ito, na hinahanap ang mga alituntunin,aktibidad, at pamamaraan sa pagtuturo na magagamit nila sa pagtuturo sa kanilangmga estudyante na magampanan ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral.

100

Sabihin sa mga titser na maghanda ng isang maikling lesson tungkol sa isangalituntunin mula sa lesson na “Ang Responsibilidad ng Estudyante.” Pagkaraan ngsapat na oras, igrupo ang mga titser at sabihin sa kanila na praktisin na ituro angkanilang mga inihandang lesson sa kanilang mga grupo. (Dapat maliliit lang anggrupo para mabigyan ng pagkakataon ang bawat titser na magbahagi ng kanilangnaihandang lesson.) Pagkatapos magturo ng kanilang lesson ang mga titser,talakayin sa klase kung paano nila patuloy na maituturo sa mga estudyante namagampanan ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral ng ebanghelyo sabuong taon.

Learning Experience 12: Pagpapasiya Kung PaanoMagtuturo: Epektibong PagtatanongAktibidad na Gagawin 3: Pagtukoy ng mga Uri ng Epektibong mga TanongLayunin: Tulungan ang mga titser na matukoy at maunawaan ang iba’t ibang uring mga tanong na makatutulong sa mga estudyante na matamo ang ninanais naresulta sa pag-aaral.

Aktibidad: Mamigay ng handout na “Tukuyin ang mga Uri ngEpektibong Tanong,” na nasa apendiks ng manwal na ito. Sabihin sa mga

titser na tukuyin ang iba’t ibang uri ng mga tanong na nasa handout. Pagkatapos aytalakayin sa klase ang nalaman nila.

Aktibidad na Gagawin 4: Paggamit ng Manwal ng TitserLayunin: Tulungan ang mga titser na matukoy ang mga tanong na nasa manwalng titser at maunawaan kung paano matutulungan ng mga tanong na ito ang mgaestudyante na matamo ang ninanais na resulta sa pag-aaral.

Aktibidad: Papiliin ng kahit anong lesson ang mga titser sa manwal ngtitser o gamitin ang handout na “Sample Lesson—3 Nephi 11:1–17,” na

nasa apendiks ng manwal na ito. Sabihin sa kanila na markahan ang lahat ng mgatanong sa lesson. Sabihin sa kanila na isipin kung aling bahagi ng learning patternang kaugnay ng bawat tanong. Talakayin sa klase ang nalaman nila.

Aktibidad na Gagawin 5: Isulat nang Panibago ang TanongLayunin: Tulungan ang mga titser na gumawa ng mga epektibong tanong nanauugnay sa learning pattern.

Aktibidad: Mamigay ng handout na “Isulat nang Panibago ang Tanong”na nasa apendiks ng manwal na ito. Sabihin sa mga titser na isulat nang

panibago ang mga tanong sa handout sa paraan na mas matutulungan nito angmga estudyante na matamo ang mga ninanais na resulta sa pag-aaral. Kapagnatapos na sila, sabihin sa ilang titser na ibahagi sa grupo ang mgapanibagong tanong.

Aktibidad na Gagawin 6: Paggawa at PagsulatLayunin: Tulungan ang mga titser na makasulat ng magkakasunod na mga tanongna tutulong sa mga estudyante na magawa ang buong learning pattern para sa

INSERVICE LESSON 4

101

isang pangkat ng mga talata, mula sa pag-unawa ng konteksto at nilalamanhanggang sa pagsasabuhay ng alintuntunin ng ebanghelyo.

Aktibidad Mamigay ng handout na “Gumawa at Praktisin,” na nasaapendiks ng manwal na ito. Sabihin sa mga titser na pag-aralan ang

magkakasunod na mga sample na tanong sa kanilang worksheet, na nilayon natulungan ang titser na maipagawa sa kanyang mga estudyante ang buong learningpattern para sa isang grupo ng mga talata. Pagkatapos ay sabihin sa mga titser namagpraktis na sundin ang gayon ding paraan sa pamamagitan ng pagsulat ngmagkakasunod ding tanong para sa isa o dalawang grupo ng talata na sila mismoang pipili.

Aktibidad na Gagawin 7: Paghahandang MagturoLayunin: Bigyan ng pagkakataon ang mga titser na gamitin ang mga banal nakasulatan at ang manwal ng titser para maghanda ng maikling lesson atpagkatapos ay magpraktis na magturo sa isa’t isa.

Paalala: Sa puntong ito ng training, dapat ay magawa na ng mga titser namaghanda at magturo ng isang lesson. Sa halip na paghandain at pagturuin angmga titser ng isang buong lesson mula sa manwal ng titser, paghandain na lamangsila na magturo ng isang pangkat ng mga talata. Malamang ay maubos sa aktibidadna ito ang buong oras ng inservice.

Aktibidad: Rebyuhin nang maikli sa mga titser ang pinakamahahalagang bagay nanatutuhan nila tungkol sa pagpapasiya kung ano ang ituturo at kung paanomagtuturo. Pagkatapos ay papiliin sila ng isang pangkat ng mga talata mula samanwal ng titser na gagamitin nila sa paghahanda ng isang maikling lesson.

Para matiyak na matatapos ang lahat ng titser sa tamang oras,makatutulong kung magtatakda ka ng haba ng oras na maaaring gugulin

ng mga titser sa bawat bahagi ng paghahanda ng lesson. Para tulungan sila sakanilang pagpaplano, ipamigay ang handout na “Mga Tanong sa Pagpaplano ngLesson,” na nasa apendiks ng manwal na ito. Kapag natapos na ng mga titser namaghanda ng kanilang mga lesson, anyayahan ang isa o dalawa na magturo ngkanilang lesson sa grupo. Kung naaangkop, hikayatin ang mga titser na magbahaging kanilang mga naiisip at magbigay ng mga makatutulong na feedbackpagkatapos ng bawat lesson. (Kung kinakailangan, maaaring gamitin ng mga titserang handout na “Sample Lesson—3 Nephi 11:1–17,” na nasa apendiks ng manwalna ito.)

Learning Experience 13: Pagpapasiya Kung PaanoMagtuturo: Pagtuturo at Pag-aaral sa Pamamagitan ngEspirituAktibidad na Gagawin 8: Ang Ating Tatlong Pangunahing PaniniwalaLayunin: Tulungan ang mga titser na palalimin ang kanilang pag-unawa kung anoang maaaring maranasan sa klase kung ang mga titser ay may matibay napaniniwala sa kapangyarihan ng salita, may pananampalataya sa Panginoon at saEspiritu, at may tiwala sa kanilang mga estudyante.

INSERVICE LESSON 4

102

Aktibidad: Ipasulat sa mga titser ang sumusunod na tatlong pangunahingpaniniwala (tingnan sa Pag-aaral at Pagtuturo ng Ebanghelyo: Hanbuk para sa mgaTitser at Lider sa Seminaries and Institutes of Religion [2012], 47–48):

• Pagtitiwala sa kapangyarihan ng salita

• Pananampalataya sa Panginoon at sa Espiritu

• Pagtitiwala sa mga estudyante

Ipapanood sa mga titser ang isang video na nagpapakita ng pag-aaral saklase. Maaari mong gamitin ang mga sumusunod na video (na makukuha

sa LDS.org), o maaari kang gumamit ng ibang video. (Ang mga video na ito ayhindi pa naisasalin sa lahat ng wika.)

“2.7 Analyzing a Passage” (8:12)

“2.7 A Student-Centered Discussion” (10:47)

Habang pinapanood ng mga titser ang video, ipahanap sa kanila ang mgahalimbawa na nagpakita ang titser ng pagtitiwala sa kapangyarihan ng salita,pananampalataya sa Panginoon at sa Espiritu, o pagtitiwala sa mga estudyante.Pagkatapos ay sabihin sa mga titser na ibahagi ang kanilang mga ideya atnatutuhan.

Aktibidad na Gagawin 9: Pagtitiwala sa mga EstudyanteLayunin: Tulungan ang mga titser na mapalalim ang kanilang pagkaunawa kungsino ang mga estudyante nila at kung bakit maaari silang magtiwala sa kakayahanng mga estudyante na matupad ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral ngebanghelyo at magkaroon ng mas malalim na pagbabalik-loob.

Aktibidad: Sabihin sa mga titser na pag-aralan ang handout na“Magtiwala sa mga Estudyante,” na nasa apendiks ng manwal na ito.

Habang nagbabasa, sabihin sa kanila na salungguhitan ang mga pangunahingkatotohanan na tutulong sa kanila na magtiwala sa kanilang mga estudyante nakaya nilang tuparin ang kanilang responsibilidad sa pag-aaral sa tulong atpaghikayat ng kanilang titser. Maikling talakayin ang ilan sa kanilang mgaimpresyon.

Ipapanood sa mga titser ang isang video na nagpapakita ng isangkaranasan sa klase. Maaari mong gamitin ang isa sa mga sumusunod na

video (na makukuha sa LDS.org), o maaari kang pumili ng ibang video. (Ang mgavideo na ito ay hindi pa naisasalin sa lahat ng wika.)

“2.7 Analyzing a Passage” (8:12)

“2.7 A Student-Centered Discussion” (10:47)

Ipahanap sa mga titser ang katibayan ng katotohanan ng mga bagay nasinalungguhitan nila sa kanilang mga handout at pagkatapos ay sabihin sa kanilana talakayin nila sa kanilang mga kapartner ang tungkol sa kanilang mganatutuhan at impresyon.

INSERVICE LESSON 4

103

Mga Handout

© 2016 NG INTELLECTUAL RESERVE, INC. LAHAT NG KARAPATAN AY NAKALAAN.

TRAINING RESOURCE PARA SA MGA BAGONG TITSER—LEARNING EXPERIENCE 10

402

IntroductionFollowing the destruction and three days of darkness that signaled the Savior’s death, about 2,500 Nephite men, women, and children gathered around the temple in the land of Bountiful (see 3 Nephi 17:25). As they spoke with one another, they heard the voice of Heavenly Father introducing His Son, Jesus Christ,

who then appeared. Jesus Christ invited the people to personally witness that He had been slain for the sins of the world. One by one they approached Him and felt the wound in His side and the prints of the nails in His hands and feet.

LESSON 120

3 Nephi 11:1–17

Suggestions for Teaching

3 Nephi 11:1–7The Nephites hear the voice of the Father announcing the appearance of His SonAs students enter class, have a recording of sacred music or of general conference playing quietly in the background—just loud enough to be heard. Stop the recording when it is time to have the opening prayer and devotional. Following the prayer, ask students if they heard the recording. (If you do not have the resources to carry out this activity, consider having a student read in a soft voice from 3 Nephi 11 as students enter the room. If you choose this option, it will work best if you make the assignment a day ahead of time, per-haps to a student who usually arrives early.)• What must a person do to hear and understand a soft voice?• What was the message of the song (or general conference address or scripture passage)

that was playing as you entered the classroom today?• Was it easy or difficult to hear and understand the words as everyone was coming into

class? Why?Invite a student to read 3 Nephi 11:1–3 aloud. Ask the class to follow along, looking for what the Nephites had difficulty understanding.• How is the voice described in 3 Nephi 11:3? (You may want to suggest that students

mark the description of the voice in their scriptures.)• What effect did the voice have on those who heard it?Ask students to read 3 Nephi 11:4–7 silently, looking for what the Nephites did differently in order to understand the voice the third time they heard it.• What did the Nephites do differently the third time they heard the voice?• Based on what you read in 3 Nephi 11:7, whose voice did the people hear? (They heard

the voice of Heavenly Father, introducing His Son, Jesus Christ.)Consider asking students to read Helaman 5:30, looking for another description of the voice of the Lord.• How was the voice the Nephites heard similar to the promptings we receive from the

Holy Ghost? (Students may use different words, but they should identify the following truth: The Holy Ghost often speaks to us through our feelings.)

• Why is it important to pay attention to the inspiration we receive from the Lord through the Holy Ghost?

Invite students to share experiences they have had when they felt the inspiration of the Holy Ghost come into their minds or hearts. Ask them to describe how they felt. You may also want to share an experience of your own.

Sample Lesson—3 Nephi 11:1–17


403

LessoN 120

Invite a student to read the following statement by President Boyd K. Packer of the Quorum of the Twelve Apostles about what we need to do to listen to and understand the voice of the Lord through the Holy Ghost:

“The Spirit does not get our attention by shouting. It never shakes us with a heavy hand. The Spirit whispers. It caresses so gently, indeed, that if we are preoccupied, we can’t feel it at all.“Occasionally, the Spirit will press just firmly enough or often enough for us to pay attention; but from my experience, most of the time, if we do not heed the gentle feeling, if we do not listen with those feelings, the Spirit will with-

draw and wait until we come seeking and listening, in our manner and our expression” (“How Does the Spirit Speak to Us?” New Era, Feb. 2010, 3).• What principle can we learn from 3 Nephi 11:1–7 and from President Packer? (Students

may give a variety of answers, but make sure they identify the following truth: As we learn how to listen to the voice of the Lord through the Holy Ghost, we will be able to understand the communication He gives us.)

• What helps you to prepare your mind and heart to hear and understand the whisperings of the Holy Ghost?

3 Nephi 11:8–17Jesus Christ appears to the Nephites and invites them one by one to feel the wound marks in His hands, feet, and sideInvite a student to read 3 Nephi 11:8–10 aloud. Ask the class to follow along and imagine what it might have been like to be among the Nephites at this time. Display the picture Jesus Teaching in the Western Hemisphere (62380; Gospel Art Book [2009], no. 82), and ask:• What thoughts and feelings do you think you would have had if you had been among

the Nephites when the Savior visited them?Remind students of the darkness and destruction that the Nephites experienced just before the Savior appeared. Then invite a student to read aloud the following statement by Elder Jeffrey R. Holland of the Quorum of the Twelve Apostles about the importance of the Savior’s appearance to the Nephites:

“That appearance and that declaration constituted the focal point, the supreme moment, in the entire history of the Book of Mormon. It was the manifestation and the decree that had informed and inspired every Nephite prophet for the previous six hundred years, to say nothing of their Israelite and Jaredite forefathers for thousands of years before that.“Everyone had talked of him, sung of him, dreamed of him, and prayed for

his appearance—but here he actually was. The day of days! The God who turns every dark night into morning light had arrived” (Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 250–51).Explain to the class that the next portion of the lesson is designed to allow them to ponder the Savior’s visit on their own. Before class, prepare the following instructions and ques-tions on a handout for each student (or write them on the board or on a poster). Allow stu-dents sufficient time to read 3 Nephi 11:11–17 and follow the instructions on the handout. Encourage them to ponder carefully the meaning of these verses as they study them. 1. Read 3 Nephi 11:11–12 silently. Look for what Jesus Christ wanted the people to know

about Him and about what He had done during His mortal ministry. Ponder the follow-ing questions:• Which of the Savior’s statements in 3 Nephi 11:11 is most meaningful to you? Why?• What did the Savior mean when He said, “I have drunk out of that bitter cup which

the Father hath given me”? Why is it important to know that Jesus Christ has always been submissive to Heavenly Father’s will?

2. Read 3 Nephi 11:13–15, and ponder the following questions:• What did the Savior invite the Nephites to do? What did He want them to know as a

result of this experience?


404

LessoN 120

Commentary and Background Information3 Nephi 11:3. “A small voice”

President Boyd K. Packer of the Quorum of the Twelve Apostles explained how the voice of the Holy Ghost operates on our minds and hearts:

“The voice of the Spirit comes as a feeling rather than a sound. You will learn, as I have learned, to ‘listen’ for that voice that is felt rather than heard. . . .

“The gift of the Holy Ghost, if you consent, will guide and protect you and even correct your actions. It is a spiritual voice that comes into the mind as a thought or a feeling put into your heart. . . .

“It is not expected that you go through life without making mistakes, but you will not make a major mis-take without first being warned by the promptings of the Spirit” (“Counsel to Youth,” Ensign or Liahona, Nov. 2011, 17–18).

• The people went to the Savior “one by one until they had all gone forth” (3 Nephi 11:15). Considering there were about 2,500 people in the multitude (see 3 Nephi 17:25), what does this teach you about how the Savior feels about each one of us?

3. Respond to the following questions in a notebook or scripture study journal:• Why do you think the Lord wanted the people to see and touch Him “one by one”?• How do you think it would affect you to be able to touch the wounds the Savior re-

ceived while atoning for your sins? 4. Consider writing the following truth in the margin of your scriptures near 3 Nephi

11:11–15. Jesus Christ invites me to receive a personal testimony that He is my Savior. Respond to the following questions in a notebook or scripture study journal:• What experiences have led you to gain your own testimony that Jesus Christ is your

Savior?• What do you think the Savior would like you to do to strengthen your testimony of

Him?• When have you felt that the Savior knows you and has blessed you individually?

After students have had sufficient time to complete this activity, invite a student to read 3 Nephi 11:16–17 aloud. Ask the class to follow along, looking for what the people did after they had this personal experience with the Savior. You may want to explain that hosanna is a Hebrew word that means “save now” or “please save us” and is used throughout the scrip-tures as an exclamation of praise and supplication (see Bible Dictionary, “Hosanna”; Guide to the Scriptures, “Hosanna,” scriptures.lds.org).• Why do you think the people cried “hosanna” after their experience with the Savior?Invite students to take a closer look at 3 Nephi 11:15. Ask them to identify what the people did after they had seen and felt the Savior’s wounds. (The people bore record, or testified, that it was Jesus Christ.)• Do we need to be able to see and touch the Savior to know that He lives? (See Moroni

10:5.) How can we “bear record” of Jesus Christ?• How can we liken 3 Nephi 11:15 to ourselves? What should each of us do after we receive

a testimony of Jesus Christ? (When we receive a personal testimony of Jesus Christ, it is our responsibility to bear record of Him.)

Conclude class by inviting students to tell about times when they have shared their tes-timonies of Jesus Christ with others. As time allows, invite all those who wish to do so to share a brief testimony of the Savior and, perhaps, tell what they have done to gain their testimonies. If time allows, you also might invite them to share some of what they wrote down or felt during their study of 3 Nephi 11 today.

“Ang mga kabataang lalaki at babae sa inyong klase ang mga espiritung ito. Sila ang pag-asa ng darating na panahon” (“A Classroom of Faith, Hope, and Charity” [evening with a General Autho-rity, Peb. 28, 2014], lds.org/broadcasts).

7. Ipinahayag ni Pangulong Ezra Taft Benson (1899–1994):“Sa halos anim na libong taon, inilaan kayo ng Diyos para isilang sa mga huling araw na ito bago ang Ikalawang Pagparito ng Panginoon. . . . Tinipon ng Diyos para sa pinakahuling yugto ang ilan sa Kanyang pinakamatatatag na mga anak, na tutu-long na matagumpay na mapamunuan ang Kan-yang kaharian. At kayo ang binabanggit dito, dahil kayo ang henerasyong dapat maihanda sa pagsalu-bong sa inyong Diyos. . . . Tandaan—kayo ay isang piling henerasyon. . . . Magiging tapat ba [kayo] sa

[inyong] misyon sa mga huling araw na itinalaga na sa inyo noon pa man?” (“In His Steps” [Brigham Young University fireside, Mar. 4, 1979], 1, speech-es.byu.edu).

8. Ipinaliwanag ni Pangulong Henry B. Eyring ng Unang Panguluhan:“[Ang ating mga estudyante] ay magiging gutom sa mga bagay ng Espiritu. Makauunawa sila kapag pinagtibay sa kanila ng Espiritu ang katotoha-nan. Lalo nilang nanaising patatagin ang kanilang patotoo sa pamamagitan ng pagdama sa lakas ng ating patotoo tungkol sa mga pangunahing katotohanan ng ipinanumbalik na ebanghelyo ni Jesucristo” (“The Lord Will Multiply the Harvest” [mensahe sa Church Educational System religious educators, Peb. 6, 1998], 2, si.lds.org).

© 2016 NG INTELLECTUAL RESERVE, INC. LAHAT NG KARAPATAN AY NAKALAAN.

training resource para sa mga bagongtitser · sa broadcast para sa ika-isang daang taon ng seminary...

Documents