toraksa ĠlĠġkĠn cerrahĠ gĠrĠġĠmler · pdf filetoraksa İlİùkİn cerrahİ...

HAFTA

8

TORAKSA ĠLĠġKĠN CERRAHĠ

GĠRĠġĠMLER

VE

HEMġĠRELĠK BAKIMI

HEDEFLER

Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

Toraks cerrahisi öncesi hasta bakımı ilkelerini sayabilecek

Toraks cerrahisi sonrası hasta bakımı ilkelerini

söyleyebilecek

Ameliyat sonrası dönemde genel ameliyat bakımı

egzersizlerinin yanı sıra kol ve omuz egzersizlerini hastaya

yaptırabilecek

Toraks ameliyat sonrasında yapılması gereken egzersizlerin

yararlarını bilecek

Torakotomili hastaya yönelik hemşirelik tanılarını

koyabilecek

Göğüs tüpüyle ilgili sorunları çözme yöntemlerini

tanımlayabilecek

Göğüs tüpü olan hastaların bakımında hemşirelik ilkelerini

tartışabileceksiniz.

HEMġĠRELĠK

BAKIM

YÖNETĠMĠ

TORAKSA İLİŞKİN CERRAHİ GİRİŞİMLER VE HEMŞIRELIK BAKIMI

Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

2

TORAKSA ĠLĠġKĠN CERRAHĠ GĠRĠġĠMLER VE HEMġĠRELĠK BAKIMI

1. TORAKS CERRAHĠSĠ

Cerrahi Teknikler

2. AMELĠYAT ÖNCESĠ BAKIMIN YÖNETĠMĠ

Fiziksel Hazırlık

Psikolojik Hazırlık

Hasta Eğitimi

3. AMELĠYAT SONRASI BAKIMIN YÖNETĠMĠ

Kardiyak Outputu Düzenlemek

Ventilasyon/Perfüzyon Dengesizliğine Bağlı Gaz Değişimi Bozulmalarını

Engellemek Ve Hava Yolu Açıklığını Sağlamak

Sıvı Volüm Dengesizliğini Düzenlemek

Ameliyata Bağlı Ağrıyı Gidermek, Hastanın Rahatını Ve Hareketliliğini Sağlamak

İyileşmeyi Hızlandırmak İçin Uygun Beslenmeyi Sağlamak

Taburculuk Eğitimi Yapmak

4. TORAKOTOMĠ OLAN HASTANIN HEMġĠRELĠK TANILARI VE BAKIMIN

YÖNETĠMĠ

5. GÖĞÜS TÜPLERĠ VE PLEVRA DRENAJINDA HEMġĠRENĠN

SORUMLULUKLARI

Hemşirelik Bakımı

Kanıta Dayalı Uygulama Eğilimleri

Göğüs Drenajının Değerlendirilmesi

Göğüs Tüpünün Çıkarılmasına Yardım Etme

Sualtı Kapalı Göğüs Drenajına İlişkin Olası Sorunlar

Hasta Eğitimi

Çocukla İlgili Konular

Yaşlılıkla İlgili Konular

Evde Bakımla ilgili Konular

İş Bölümü

6. GÖĞÜS TÜPÜ OLAN HASTANIN HEMġĠRELĠK TANILARI VE BAKIMIN

YÖNETĠMĠ

7. SONUÇ

8. DEĞERLENDĠRME

9. KAYNAKLAR



3

TORAKSA ĠLĠġKĠN CERRAHĠ GĠRĠġĠMLER

VE

HEMġĠRELĠK BAKIMI

GĠRĠġ

Sternum kostalar, diyafragma ve kolumna

vertebralisle sınırlanmış olan toraks boşluğu dört

bölümden oluşmaktadır. Sağ akciğer, visseral ve

pariyetal plevradan oluşan sağ pulmoner alan; sol

akciğer, visseral ve pariyetal plevradan oluşan sol

pulmoner alan; perikardiyal alan ve özofagus,

trakea, büyük damarlar ile kalbin içinde yer aldığı

iki akciğer arasında kalan mediastinal alan.

Toraks cerrahisi yani torakotomi; toraksın açılması diğer bir ifadeyle göğüs kemiğinin

elektrikli testereyle kesilmesi ve bir ekartör yardımı ile kaburgaların iki yana açılmasıdır.

Kesi alanı geniş olduğu için majör cerrahi girişim olarak kabul edilmektedir.

Toraks cerrahisinin başarısı geçirilen ameliyatın başarısı kadar, hastanın ameliyat

öncesi ve sonrası hazırlık ve bakımına da bağlıdır. Toraks cerrahisinde hastanın cerrahi

bakımı genel olarak 5.Ünitede anlatılan cerrahi bakım gibidir. Bu bölümde toraks

cerrahisine özgü olması gereken bakım üzerinde durulacaktır.

1. TORAKS CERRAHĠSĠ

Cerrahi Teknikleri

Eksplaratuar Torakotomi: Toraks boşluğunun, kanama ve zedelenme kaynağının

aranması; biyopsi yapılması; kanser açısından gözlenmesi ve dokuların bağlanması

amacıyla açılmasıdır

Rezeksiyonel Cerrahi: Pnömonektomi, lobektomi, segmentektomi ve wedge

rezeksiyon olmak üzere dört başlık altında incelenir.

Pnömonektomi: Bir akciğerin tamamen çıkarılmasıdır.

Sternum Akciğerler

Kalp

Diyafragma

Kosta

Şekil Toraks boşluğu

Kaynak: bem.fi



4

Lobektomi: Akciğerin bir veya iki lobunun çıkarılmasıdır.

Segmentektomi: Hastalık nedeniyle etkilenen bir ya da daha çok akciğer segmentinin

çıkarılmasıdır.

Wedge Rezeksiyon: Akciğer yüzeyinde hastalık sonucu gelişen küçük lokalize alanın

üçgen şeklinde kesilerek çıkarılmasıdır.

Dekortikasyon: Genellikle ampiyem sonucunda gelişen plevra kalınlaşmalarının çıkarılması.

Torakoplasti: Torasik alanı genişletmek amacıyla kostaların çıkarılmasıdır.

Akciğer Nakli: Son dönem akciğer hastalarında hayatı devam ettirebilmek amacıyla

geliştirilmiş bir tedavi yöntemidir.

2. AMELĠYAT ÖNCESĠ BAKIMIN YÖNETĠMĠ

Fiziksel hazırlık, psikolojik hazırlık ve hasta eğitiminden oluşur.

Fiziksel Hazırlık

Hastanın genel sağlık durumunun değerlendirilmesi ve ameliyat öncesi yaptırılması

gereken tanı testlerinde hemşirenin sorumluluklarından oluşur.

Genel sağlık durumunun değerlendirilmesinde amaç, cerrahi girişim sırasında veya

sonrasında gelişebilecek komplikasyonların riskini belirlemektir.

Göğüs cerrahisi öncesi hastanın değerlendirilmesinde sorgulanması gereken konular:

Hastada görülen belirti ve bulguların (göğüs ağrısı, dispne, öksürük, hemoptizi,

sekresyon…) neler olduğu ve süresi

Sigara kullanıp kullanmadığı, kullanıyorsa kaç yıldır ve günde kaç tane kullandığı

Hastanın günlük yaşam aktivitelerini yaparken kalp-akciğer toleransı

Hastanın solunumunun nasıl olduğu

Hastanın birden fazla yastıkla ya da dik pozisyonda uyumaya gereksinimi olup

Pnömonekto

mi Lobektomi Segmentektomi Wedge Rezeksiyonu



5

olmadığı

Hastanın psikolojik ve mental sağlığı

Hastanın diğer tıbbi durumları (alerji, sistemik hastalıkları…)

Hastanın daha önce göğüs travması geçirip geçirmediği

Hastanın daha önce geçirdiği ameliyatlar

Hastanın kullandığı ilaçlar

Hastanın öz geçmişi

Psikolojik Hazırlık

Hastalar genellikle ameliyat sonrasında yeterli nefes alamayacaklarını düşünerek

endişe ederler. Hastanın endişelerini gidermek ya da azaltmak için; işlemler hakkında

açıklama yaparak hastanın cesaretlendirilmesi sağlanır. Hasta ve aile üyelerine bakımın

gösterilmesi, eğitim yapılması kaygıyı azaltabilir ve güven duygusunu artırabilir

Hasta Eğitimi

Hasta eğitimi şu konuları içerir:

-Cerrahi Girişim: Hastaya cerrahi girişimi ile ilgili gerektiği kadar bilgi verilmelidir.

Bilginin içeriğine ekip üyeleri hastayı değerlendirdikten sonra karar verir.

-Erken Ameliyat Sonrası Dönem: Hastaya önceden göğüs tüpü, 02 maskesi, mekanik

ventilatör gibi araç-gereç gösterilmelidir. Çünkü bunları bilmeyen hasta anesteziden uyandığı

zaman kendisine bağlı olan bu aletleri ve sondaları görünce durumunun endişe verici

olduğunu düşünüp paniğe kapılabilir. Hastaya solunum aygıtlarını nasıl kullanacağı önceden

gösterilmeli, endotrakeal tüp, damar içi kateterler, santral venöz basınç kateteri, foley sonda

ve göğüs tüpleri konusunda gerekli açıklama

yapılmalıdır.

-Ameliyat Sonrası Egzersizler: Hastaya,

özellikle yoğun bakım ünitesinde yatak

istirahatindeyken yapması gereken yatak içinde

dönme, solunum, öksürük, ekstremite, ROM ve

uzun süre yapacağı özel kol-omuz egzersizleri

ameliyat öncesinde yaptırılarak öğretilmelidir.



6

-Ağrı: Ameliyat sonrası ilk birkaç gün içinde yeterli ve uygun bir solunumun

sürdürülebilmesi için oldukça fazla olduğu bilinen torakotomi insizyon ağrısının

giderilmesine özel bir dikkat gerekir. Ağrının giderilmemesi hipoventilasyona, sekresyonun

atılmamasına, atelektazi, hipoksi ve hipoksemiye, yüzeysel ve etkili olmayan bir solunuma

hatta pnömoniye neden olabilir. Her hastanın ağrı eşiğinin farklılık göstermesi nedeni ile

ameliyat öncesi bilgilendirme ve hemşirelik bakımı önemlidir. Hasta, ameliyat sonrası

dönemde ağrısı olacağını bilmeli ve hastaya ağrının nedenleri önceden açıklanmalı, ağrıyla

baş etmesi için yapabilecekleri gösterilmeli ve analjezikler verilerek ağrısının giderilmeye

çalışılacağı söylenmelidir.

AMELĠYAT SONRASI BAKIMIN YÖNETĠMĠ

Hasta bakımı bireylerin gereksinimleri doğrultusunda belirlenir. Göğüs cerrahisinde

ameliyat sonrası bakım, komplikasyonların önlenmesine ve hastanın hızla iyileşmesine

yönelik olmalıdır. Hasta bakımında genel olarak yer alması gereken hedefler:

Hedef 1. Kardiyak Outputu Düzenlemek

Kardiak output (kalp debisi): Bir dakikada her bir ventrikülden pulmoner ve sistemik

dolaşıma atılan kan miktarıdır. Kardiyak outputu düzenlemek için;

Hastanın yaşam bulguları ameliyatın ilk saatlerinde 15 dk’da bir alınır. Daha sonra

hastanın durumuna göre zaman ayarlaması yapılır.

Kan basıncı, kanama, hematom, ağrı ve hipoksi nedeniyle bozulabileceğinden sık

gözlenmelidir.

Santral venöz basıncı (SVB) ameliyat sonrası dönemde sık izlenir. SVB, sağ

atriyumdan ölçülen basınç olup,

bedende dolanan sıvı hacminin

yeterliliği, sağ atriyum veya sağ

ventrikülün hacim değişiklikleri ile

triküspit ve pulmoner kapak işlevi

hakkında bilgi verir ve SVB'de ani

yükselme kalbe venöz dönüşün

engellendiğini gösterir.

Şekil: Santral venöz basıncı

Kaynak: fotosearch.com



7

Pulmoner arter basıncı ve pulmoner arter uç

basıncı ölçülür. Pulmoner arter uç basıncı, sol

kalp fonksiyonunun en iyi göstergesidir.

Ameliyat sonrası dönemde venöz göllenmeyi ve hipotansiyonu önlemek için

bacaklara elastik bandaj yapılabilir ve varis çorabı giydirilebilir. pnömotik basınçlı

çorap giydirilebilir.

Sadece bacak elevasyonu bile bu amaca ulaşmada yeterli olabilir.

Balon

Şekil: Pulmoner arter uç basıncı

Şekil: Varis çorabı

Kaynak: torosgroup.com.ua

Şekil: Elastik bandaj

Kaynak: drchiodo.com

Resim: Bacak elevasyonu

Kaynak: foamexpress1.com



8

Hedef 2. Ventilasyon/Perfüzyon Dengesizliğine Bağlı Gaz DeğiĢimi Bozulmalarını

Engellemek Ve Hava Yolu Açıklığını Sağlamak

Gaz değişiminin optimal düzeyde olması, akciğerin yeterli genişlemesine ve

sekresyonların temizlenmesine bağlıdır. Gaz değişim bozulmalarını engellemek ve hava yolu

açıklığını sağlamak için:

Uygun pozisyon vermek

Derin solunum egzersizleri yaptırmak

Sekresyonları emme cihazı ile çekmek

Postural drenaj uygulamak

Solunum seslerini dinleyip, değerlendirmek

Arteriyal kan gazlarını değerlendirmek

Solunum fonksiyon testleri yaptırmak

Yaşam bulgularını izlemek

Solunum yetmezliği belirtilerini gözlemek gerekir.

Uygun pozisyon vermek: Hastanın bilinci kapalıyken supine (düz) pozisyonunda baş

yanda yatırılır.

Şekil: Supine pozisyonu

Kaynak: moondragon.org

Yaşam bulguları stabilleştikten

sonra semi-fowler (yarı oturur)

pozisyonda yatırılır.

Şekil Semi-fowler pozisyonu

Kaynak: mitbbs.com



9

Göğüs cerrahisi ameliyatına göre ameliyat sonrası hastaya verilecek pozisyonda

değişiklik olabilir. Akciğerlerden kan akımının engellenmesine bağlı trombüs gelişimini

önlemek için hasta sürekli aynı pozisyonda yatırılmamalıdır.

Pozisyon değiştirilirken hastanın başı ve sağlam olan göğüs tarafı desteklenmeli,

ameliyatlı taraf göğsünden ve kolundan tutulmamalıdır. Hastanın kendi kendine hareket

edebilmesine yardımcı olmak için yatağın ayak ucuna uzun bir ip bağlanmalı ve hasta buna

tutunarak yatak içinde hareketlerini düzenlemelidir. Pozisyonu değiştirilen hastanın göğüs

tüpleri bükülmemeli ve kıvrılmamalıdır.

Derin solunum egzersizleri yaptırmak: Akciğer ameliyatlarından sonra hastaya derin

solunum egzersizleri yaptırmak yaşamsal yönden çok önemlidir. Solunum egzersizlerine

ameliyatın ikinci günü başlanır. Solunum egzersizi yaptırmak, hava yollarını dilate eder,

surfaktan yapımını hızlandırır, trakebronşiyal sekresyonun atılmasını ve böylece pulmoner

dolaşımın düzene girmesini sağlanmış olur.

Sekresyonları emme cihazı ile çekmek: Öksürük refleksi yeterli olmayan, bilinci

kapalı, veya koyu yapışkan sekresyonu olan hastalarda trakeal aspirasyon gerekli olmaktadır.

Aspirasyonlar, vagal uyarı, hipoksemi, kardiyak ritm bozuklukları ve hatta kardiyak arreste

yol açmamak için 5-10 sn’den fazla sürmemelidir. Mukozal hasar oluşmaması için

aspirasyon nazikçe yapılmalı ve aspirasyon için uygulanan basınç yüksek olmamalıdır.

Aspirasyondan önce ve sonra hastaya oksijen uygulanması temel kurallardan biridir.

Yapışkan koyu sekresyonu olan hastalarda kateterden 5-10 ml steril serum fizyolojik su

verilmesi sekresyonların yumuşamasını sağlayabilir.

Postural drenaj uygulamak: Göğüs cerrahisinden sonra postural drenaj

uygulanması hastayı solunum sıkıntısına sokabileceğinden, çok gerekliyse doktor

kontrolünde yaptırılmalıdır. Trandelenburg pozisyonu, göğüs cerrahisinden sonra genellikle

kontrendike olduğundan postural drenaj için pozisyon dikkatli seçilmelidir.

Hedef 3. Sıvı Volüm Dengesizliğini Düzenlemek: En önemli nokta, volüm yüklenmemesi

ve dolayısıyla hastada pulmoner ödeme yol açılmamasıdır. Bu amaçla, aldığı-çıkardığı

izlemi yapılmalıdır.



10

Hedef 4. Ameliyata Bağlı Ağrıyı Gidermek, Hastanın Rahatını Ve Hareketliliğini

Sağlamak:

Ağrıyı gidermek: Göğüs cerrahisinden sonra ağrının şiddeti insizyonun yerine, ve hastanın

ağrıyla baş edebilme durumuna göre değişir. Narkotik analjezikler verilirken dozu ve zamanı

iyi ayarlanmalı, bu ilaçlar verildikten sonra hastanın solunum hızı ve şekli izlenmelidir.

İnsizyon bu dönemde ağrının tek nedeni değildir, göğüs drenaj tüpleri de hastada ağrıya

neden olur. Bazen ameliyat sonrası erken dönemde interkostal sinirlere lokal anestezi

uygulanarak ağrı giderilir. Ayrıca ağrı nörojenik hipotansiyona neden olabileceğinden,

özellikle solunum ve öksürük egzersizlerinden önce ağrı kesiciler verilmelidir.

Göğüs duvarını desteklemek: Ameliyattan sonra ilk günlerde, özellikle solunum ve öksürük

egzersizleri sırasında göğüs duvarının desteklenmesi; hastanın kendini güvende hissetmesi,

egzersizleri daha kolay yapması ve göğüs insizyonunda gerginliğin azaltılması için gerekli

olabilir.

İnsizyon yerini destekleme şekilleri

a- Ön ve arkadan el b- Bir elle omuzdan aşağıya doğru iterken diğer el ile

destekleme. ile insizyonun altından bastırarak destekleme

Kaynak: ElbaĢ Ö. N. (2008) Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. In: Erdil F, Elbaş Ö. N .(Editörler). 4. Baskı, Tasarım Ofset,

Ankara



11

c- Göğüs çevresini çok sıkı olmayan d- Hastanın göğsüne yastık konarak

bir sargıyla sararak destekleme göğüs duvarını destekleme

Bu sırada hastaya derin solunum ve öksürük egzersizleri yaptırılır.

Erken ayağa kaldırmak: Hastanın erken ayağa kaldırılması, ameliyat sonrası

komplikasyonların önlenmesi, ventilasyonun ve perfüzyonun sağlanması açısından

önemlidir. Yaşam bulguları stabil olunca, hasta hareket ettirilmelidir. Vasküler stazı önlemek

için hasta dört saatte bir ayağa kaldırılmalıdır. Kardiyak sorunu olan hastanın ayağa

kaldırılması, tolere edebileceği şekilde ayarlanmalıdır.

Egzersiz yaptırmak: Ameliyattan sonra yapılması gereken egzersizlerin ameliyat öncesinde

hastaya öğretilmesi, egzersizleri yapmada kolaylık ve rahatlık sağlar. Hasta bu egzersizleri

hemşire ya da fizyoterapist denetiminde yapmalı ve mümkün olan en erken dönemde

egzersizlere başlamalıdır.

Kaynak: ElbaĢ Ö. N. (2008) Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. In: Erdil F, Elbaş Ö. N .(Editörler). 4. Baskı,

Tasarım Ofset, Ankara



12

Toraks cerrahisi sonrası kol ve omuz egzersizleri

Omuzlar yukarı doğru kaldırılır ve öne

arkaya hareket ettirilir

Dirsek kulağa yaklaştırılarak yukarı doğru

bükülür, ardından kol 90 derece açıyla

yana uzatılır.

Kol; yukarı - geri, aşağı – geri ve yana – geri hareket ettirilir



13

Eller bele dayanır, dirsekler ve skapulalar

birbirlerine doğru itilir

Koltuğa dik oturulur, ellerle koltuğun

kenarları tutulur. Ellerden destek

alınarak beden yukarıya itilir ve aşağı

indirilir.

Eller başın üzerinde, dirsekler kıvrık

olacak şekilde birleştirilir, kollar yukarı

geri itilir

Ameliyatlı taraftaki kol, avuç açık

olarak yana uzatılır, dirsek kıvrılarak

yandan baş üzerine kadar kaldırılır. Kol

kaldırılırken inspirasyon, indirilirken

ekspirasyon yapılır. Bu egzersiz, omuza

abduksiyon ve addüksiyon yaptırır.



14

Ameliyat sonrasında yapılması gereken egzersizlerin yararları

Solunum ve öksürük egzersizleri akciğerlerin kollabe olmasını, atelektaziyi önler ve

solunumun düzenlenmesini sağlar.

Hastaya erken dönemde yatak içinde yaptırılan ROM egzersizleri, kas-iskelet ve

dolaşım sorunlarını önler.

Kol omuz egzersizleri ameliyatlı tarafta omuz ekleminin sertleşmesini, ayrıca kolda

kontraksiyonları engeller.

Egzersizler özellikle torakoplasti ve pnömonektomiden sonra hastanın postürünün

düzeltilmesi, postural simetrinin korunması ve skolyozun önlenmesi için önemlidir.

Egzersizlere başlamadan önce solunum yolunu açmak ve yeterli oksijenasyonu

sağlamak için hastanın derin nefes alması ve öksürmesi istenir. Egzersiz sırasında hasta

dispne ve yorgunluk açısından izlenmeli, ağrı duyduğu ve yorulduğu anda egzersiz

Dirsekler kıvrılır, karın hizasında sağlam taraftaki el

ile ameliyatlı tarafın bileği kavranır, kollar yukarı-

aşağı hareket ettirilir. Bu egzersiz ameliyatlı taraftaki

kola fleksiyon yaptırır. Kollar yukarıda iken

inspirasyon, aşağıda iken ekspirasyon yapılır.

Ameliyatlı taraf kolun dirseği omuz hizasında olacak

şekilde tutulur, kol dirsekten itibaren yukarı ve aşağı

doğru hareket ettirilir. Bu egzersiz yatakta yapılırsa

kol yukarı kaldırılınca elin arkası, aşağı indirilince

avuç içi yatağa değdirilir



15

azaltılmalı ya da sonlandırılmalıdır. Egzersiz programı ameliyat sonrası iki-üç ay

sürdürülür.

Kol ve omuz egzersizleri, ameliyattan önce hastaya öğretilmelidir. Ameliyat sonrası

dönemde özellikle ameliyatlı taraf omuz eklemi sertleşmesini ve adhezyonları engellemek

amacıyla pasif ve aktif egzersizlere başlanır. Egzersiz yapılmazsa ameliyatta birbirine

dikilen kaslar yapışır ve gerginliğini kaybeder, postural deformiteler gelişir. Pasif

egzersizlere, anesteziden 4-5 saat sonra başlanabilir ve ilk 24 saat 4-6 saatte iki kez, ya da

her iki saatte bir 20 kez olacak şekilde ROM egzersizleri yaptırılır. Aktif egzersizlere

hastanın durumuna göre (genelde ameliyat sonrası ikinci gün) başlanır. Bu egzersizler

sırasında insizyon dikişleri gözlenmeli ve desteklenmelidir.

Hedef 5. ĠyileĢmeyi Hızlandırmak Ġçin Uygun Beslenmeyi Sağlamak

Göğüs cerrahisinden sonra hastanın metabolik gereksinimlerini karşılayabilmesi için

yüksek protein, kalori, vitamin ve mineral içeren bir diyetle beslenmesi gerekir.

Hedef 6.Taburculuk Eğitimi Yapmak

Hasta-aile eğitimi fazla bilgiden kaçınarak, mümkün olduğunca çok duyuya hitap

ederek sözel ve hastanın ilerde unutacağı düşünülerek yazılı bilgilerle verilmeli ve bu

eğitimler hasta kontrole geldiğinde de sürdürülmelidir.

Eğitimin içeriği:

Hastanın sigara kullanmaktan kaçınması gerektiği açıklanır.

Interkostal sinirlerin kesilmesi nedeniyle operasyon alanında ağrı, duyu kaybı, veya

ağırlık hissi beklenebileceği ve bunun geçici olduğu anlatılır.

Üst solunum yolu enfeksiyonu olan kişilerden kaçınması gerektiği söylenir.

İnatçı öksürük ve solunum güçlüğü, yükselen ateş, üst solunum yolu enfeksiyonu,

ağrı, kızarıklık, şişlik ve insizyon yerinden drenaj gibi belirtileri doktora bildirilmesi

gerektiği vurgulanır.

Egzersizleri tolere etmesinin önemi belirtilir.

Egzersizler aşamalı olarak arttırılır.

Yorgunluk düzeyine bağlı olarak hastanın aktiviteleri ayarlanır.



16

Hastanın dinlenme periyotları planlanır.

İlaçların adı, dozu kullanma zamanı, amacı ve yan etkileri anlatılır.

Hasta ve ailesine evde derin solunum ve öksürme egzersizlerini sürdürmeye

gereksinimi olduğu açıklanır.

Egzersiz programı ve dinlenme periyotlarını aşamalı olarak arttırması izlenir.

Aile üyeleri grip ve üst solunum yolu enfeksiyonuna karşı aşı olmak için

cesaretlendirilir.

Taburcu olan hastanın bakımının önemi açıklanır.

Hasta ve bakımvericilerine yara bakımı gösterilerek öğretilir.



17

4- TORAKOTOMĠ OLAN HASTANIN HEMġĠRELĠK TANILARI VE BAKIMIN

YÖNETĠMĠ

HemĢirelik Tanısı: Anksiyete Tanının Tanımı: Bireyin güvenliği tehdit altında olduğunda, gerginlik, endişe ve kaygı hissetmesi

durumu.

Tanımlayıcı Özellikler

Majör (Mevcut Bulunmalıdır)

Fizyolojik Duygusal Bilişsel

Kalp hızında artma Endişe Yoğunlaşamama

Uykusuzluk Kendine güvensizlik Çevrenin farkında

olamama

Kan basıncında

yükselme

Acizlik Unutkanlık

Yorgunluk ve

halsizlik

Kontrol kaybı Dalgınlık

Kızarma ya da

solgunluk

Gerilim ya da heyecanlı

olma

Terleme Gevşeyememe Anımsayamama

Ağız kuruluğu Kötü bir şey olacağını

bekleme

Aşırı dikkatl lik

P piller dilatasyon Sinirlilik

Vücutta acı ve ağrı Öfke patlamaları

Ses titremesi Girişimsizlik

Titreme Ağlama

Huzursuzluk Ürkme/sıçrama tepkisi

Baş dönmesi,

baygınlık

Başkalarını suçlamaya

eğilim

Bulantı, kusma

Sık idrar

Sıcak soğuk

basması

İshal

Nedenleri

İnvaziv işlem

Güvenliğe yönelik tehlikeler

Beklenen sonuçlar

Kendi anksiyetesini ve baş etme örüntülerini tanımlayacaktır

Psikolojik ve fizyolojik rahatlıkta artma ifade edecektir

Anksiyeteyi yönetmekte etkin baş etme mekanizmaları kullandığı kanıtlanacaktır



18

HemĢirelik Tanısı: Anksiyete (Devam)

GĠRĠġĠM GEREKÇE

İşlemler süresince hastanın yanında kalmak İşlemler hakkında açıklama yaparak hastanın

cesaretlenmesini sağlar

Göğüs drenaj tüpünün açıklığını sağlamak ve

drenajı sürdürmek

Göğüs tüpünden drenajın sürdürülmesini sağlar.

Etkin nefes alıp vermesi için hastaya geri

bildirim vermek

Hastanın nefes alıp verme konusunda

cesaretlendirilmesini ve anksiyete düzeyinin

azalmasını sağlar

Doktor istemine göre ağrı kesicilerin kullanımın ı

yönetmek veya farmakolojik olmayan

yöntemlerle ağrıyı kontrol etmek

Dikkati başka yöne çekme ve gevşeme teknikleri

kullanılarak anksiyete düzeyi ve tedaviye direncinin

azalması sağlanır

HemĢirelik Tanısı: Fiziksel Harekette Bozulma

Tanının Tanımı: Hareketsiz (immobil) olmayan ancak, fiziksel olarak hareket etmekte bir

sınırlılığı olan ya da bu riski taşıyan bireydeki durumdur.

Tanımlayıcı Özellikler Majör Minör

Çevrede amaçlı olarak hareket etme yeterliliğinde zayıflama Hareket kısıtlamalarının konulması

ROM’da sınırlılıklar Hareket etmeye gönülsüzlük gösterme

İlişkili Faktörler

Ağrı (Ġnsizyonel ağrı ve ödem)

Gücün ve dayanıklılığın azalması

Nöromüsküler yetersizlik

Korunması gereken pozisyon

Verilen hareket kısıtlamaları

Beklenen Sonuçlar:

Hastanın taburcu olana kadar etkilenen taraftaki kolunu 360 derece çevirebilir.

Hasta etkilenen taraf kolunu her yöne hareket ettirebilir.

ROM ve diğer egzersizleri yerine getirir, aktiviteler sırasında çok az ağrı deneyimler, kontraktür

göstermez.

Kaynak: Gezer N. Torakotomi. Editörler: Akbayrak N, Erkal İlhan S, Ançel G, Albayrak A. Hemşirelik

Bakım Planları 1. Baskı, Ankara, Nisan , 2007



19

HemĢirelik Tanısı: Fiziksel Harekette Bozulma (Devam)

HemĢirelik Tanısı: Solunum Örüntüsünde DeğiĢme Riski Tanının Tanımı: Solunum yolu ile hava almayı ve akciğerler ile vasküler sistem

arasındaki gaz (O2 – CO2 ) değişimini etkileyen bir tehdit yaşayan bireydeki durumdur.

Nedeni:

Ağrı, pozisyon ve etkilenen tarafta olası komplikasyon

Tanımlayıcı özellikler

Kısa ve yüzeyel nefes alma. solunum sırasında yardımcı solunum kaslarını kullanma

Beklenen Sonuç:

Solunum hızı 12-18 sol/dak değerlerindedir.

Hasta rahat soluk alıp verir.


Hastanın ROM egzersizlerini yapmasını

sağlamak için fizik tedavi bölümünden

konsültasyon istemek

Hastanın göğüs tüpünün takılı olduğu taraftaki

kolunda ankiloz ve kaslarda sertleşmeyi

önlemede yarar sağlar.

ROM egzersizlerini öğretmek Hastanın ROM egzersizlerini tolere etmeyi

öğrenmesine yardım eder

Hastayı sakıncası yoksa erken ayağa kaldırmak Hastada tromboz gelişmesini önler.

Dinlenme periyotlarını planlamak Hastanın bir iki saatte bir dinlendirilmesini sağlar

Ağrısı olduğunda ve hasta gereksinim

duyduğunda ilaçlarını vermek

Hastanın rahatlaması sağlanır.


Her iki üç saatte bir akciğer seslerini dinlemek Hastanın solunumu, derinliğini, hızını, kalitesini ve trakeal

aspirasyon gereksiniminin değerlendirilmesini sağlar

Hemotoraks ve pnömotoraks gibi komplikasyon

belirtilerini gözlemek

Dispne, hava açlığı, öksürük, hızlı ve yüzeyel solunum ve akut

solunum yetmezliğinin fark edilmesini sağlar

Hastaya derin nefes alıp verme konusunda

yardım etmek

Hastayı cesaretlendirerek hastanın durumunu olumlu yönde

geliştirir

Hastanın rahatlığını arttırmak için pozisyon

vermek

Solunum tedavisi ile birlikte kompliansın artmasını sağlar.

Hastayı her 2-3 saatte bir spirometreyi

kullanarak solunum egzersizi yapması

konusunda cesaretlendirmek

Hastaya solunum yetmezliği ile ilgili görsel geri bildirim

verilmesini sağlar





20

HemĢirelik Tanısı: Gaz DeğiĢiminde Bozulma

Tanının Tanımı: Akciğer alveolleri ve vasküler sistem arasındaki gaz (O2 –CO2)

değişiminde mevcut ya da olası bir azalma olan bir bireydeki durumdur.



Aktif dispne / solunum çabasında artma

Solunum özelliğinde değişim, taşikardi

Arteriel kan gazlarında anormallik,

Minör (Mevcut Bulunabilir)

Konfüzyon, ajitasyon

Üç-nokta pozisyona (oturma- her bir diz üzerinde bir el, öne doğru

eğilme) geçmeye eğilim

Uzamış bir ekspiratuar faz ile birlikte üfleyerek solunum

Laterji ve yorgunluk

Pulmoner vasküler dirençte artma (Pulmoner arter / sağ ventriküler

basıncında artma)

Nedeni:

Akciğerlerde ve plevral alanda hava ve sıvı toplanması

Beklenen Sonuç:

Akciğerler tamamen genişler.

Akciğer sesleri iki taraflı normal olarak duyulur.

Arteriyel kan gazları normal değerlerdedir


Göğüs drenaj sistemini izlemek Kanamayı takip etmeyi ve yeterli solunumu

sağlar.

Solunum hızını, şeklini ve arteriyel kan

gazı sonuçlarını izlemek

Solunum fonksiyonlarındaki önemli

değişikliklerin erken belirlenmesini sağlar.

Hekim istemine göre nazal kanül ile düşük

akımlı O2 (1-4 lt/ dk) inhalasyonu

uygulamak

Hipokseminin tedavi edilmesini sağlar

Hastanın pozisyon değişikliğine yardım

etmek

Hastanın akciğerlerinin havalanmasını

kolaylaştırır ve konforunun artmasını sağlar





21

HemĢirelik Tanısı: Solunum Yolunu Temizlemede Yetersizlik

Nedeni:

Cerrahi girişim ve pozisyondan bağlı ağrı sonucu öksürmede yetersizlik

Tanımlayıcı özellikler

Ronküs, weezing, öksürme veya derin solunum yetersizliği

Beklenen Sonuç:

Akciğer sesleri belirgin olarak duyulur.

Hasta sekresyon çıkarır


Hastaya yarı oturur pozisyon vermek Kalp atım hacmini artırır ve akciğerlerin

maksimum düzeyde genişliğini sağlar.

Başlangıçta hastaya her 1-2 saatte bir derin

nefes alması, öksürmesi ve dönmesi için

yardım etmek

Hastanın akciğerlerinde biriken sekresyonun

hareket etmesine ve drene olmasına yardım

eder.

Göğüs insizyonunu desteklemek Hastanın derin nefes alma ve öksürmesini

kolaylaştırır.

Ağrıyı giderdikten sonra öksürme ve derin

nefes alma egzersizleri planlamak

Sekresyonlar harekete geçer. Kapalı hava yolu

açılır ve akciğerlerde maksimum genişleme

sağlanır.

Derin soluk alıp verme ve öksürme

egzersizleri öncesi ve sonrası akciğerler

seslerini dinlemek

Girişimlerin etkinliğinin değerlendirilmesini

sağlar

Hastanın soluduğu havayı nemlendirmek Balgamın yumuşayarak kolayca atılımı sağlar.

Gerektiğinde solunum yollarının

aspirasyonunu yapmak

Sekresyonların hava yolundan temizlenmesini

sağlar. Aspirasyon sadece gerektiğinde yapılır.





22

GÖĞÜS TÜPLERĠ VE PLEVRA DRENAJINDA HEMġĠRENĠN

SORUMLULUKLARI

GiriĢ

Toraksa cerrahisi girişimler sonrası, akut ve kronik sorunların tedavisi için göğüs tüpü

uygulanmaktadır

Bu süreçte hastanın optimal düzeyde iyilik halinin sürdürülmesinde hemşire; ağrının

giderilmesi, hastanın rahatlatılması, derin solunum ve öksürme egzersizlerinin yaptırılması,

pozisyon verilmesi ve hareketliliğin sağlanması, göğüs tüpünün bakımı, drenajın

sürdürülmesi, komplikasyonların önlenmesi, hasta ve ailesinin bilgilendirilmesi gibi

hemşirelik girişimlerini yerine getirecektir

Akciğerler plevrayla çevrilidir. Normal

durumda plevral boşluk içinde vakum etkisi yapan,

akciğerleri göğüs duvarında tutan ve inspirasyon

sırasında toraksın genişleyerek, akciğerlerin

genişlemesine izin veren negatif basınç vardır.

Travma, torasik cerrahi gibi nedenlerle plevral

membranların bütünlüğü bozulursa, hava plevral boşluğa

girer ve negatif basınç kaybolur. Bunun sonucunda

akciğerler kollabe olur.

Şekil: Plevral boşluk

Kaynak, acilveilkyardim.com

Şekil: Kollabe akciğer

Kaynak: astimalerji.org



23

Göğüsten hava ya da sıvıyı çıkarmak

ve akciğerlerin genişlemesi için tekrar

negatif basıncı oluşturmak amacıyla tek

göğüs tüpü plevral alana yerleştirilir.

Hava ve sıvıyı çıkarmak için ise iki tüp yerleştirilir. Havayı

çıkarmak için yerleştirilen tüp anterior olarak 2. interkostal aralığa,

kan ya da sıvıyı çıkarmak için yerleştirilen tüp midaksillar hatta 8.

9. interkostal aralığa yerleştirilir.

Çeşitli göğüs tüpleri vardır. En yeni sistem mobil göğüs drenidir.

Şekil: Plevral alana yerleştirilen göğüs tüpü

Kaynak: akcigerim.com

Şekil: Pnömotoraks ve hemotoraksta göğüs tüplerinin yerleştirildiği bölge

Kaynak: saddleback.edu

Pnömotoraks

drenajı için

Hemotoraks

drenajı için

Parietal plevra

Visseral plevra

Plevral boşluk

saddleback.edu

Şekil: Mobil göğüs dreni Kaynak: http://www.ekolmedikal.net/gogus-drenaji

http://www.ekolmedikal.net/gogus-drenaji



24

Pnömomenektomi ameliyatı gibi daha

etkili durumlarda üç bölmeli sitem

kullanılmaktadır. Birinci bölme

boşaltım şişesidir. Şişenin dışına dikine

bir bant yapıştırılmalıdır. Saatlik olarak

bu bandın üzerinde zaman ve sıvı

düzeyi işaretlenmelidir. İkinci bölme

su contasını oluşturan şişedir. Üçüncü

bölme emme düzenleyici şişedir.

Suyun suyun altında olan tüp uzunluğu

emme gücünü belirler.

HemĢirelik Bakımı

Tüm tüplerin olabildiğince düz ve gevşek

biçimde olmasına dikkat edilir. Hastanın tüpler

üzerine yatmasına izin verilmez.

Göğüs tüpleri, drenaj tüpleri ve drenaj

toplama kapları arasındaki tüm bağlantıların

sıkı olmasına dikkat edilir.

Buharlaşmayla su azalabileceği için su altı

odası ve emme düzenleyici odasına gerektikçe

steril su eklenerek su altı düzeyleri yeterli

tutulur.

Ölçüm zamanı ve sıvı düzeyleri düzenli

kaydedilir. Drenaj miktarı ya da

özelliklerindeki her türlü değişiklik doktora

bildirilir.

Su altı odasında hava kabarcıkları ve tüpte dalgalanma izlenir. Tüpte hava kabarcıkları

olmalıdır. Hiç dalgalanma görünmüyorsa ya drenaj sistemi tıkalıdır ya da akciğerler eski

genliğine dönmüştür. Kabarcık çıkışı artmışsa hava kaçağı olabilir.

Şekil: Üç bölmeli göğüs drenajı sistemi Kaynak; Akbayrak N, Hatipoğlu S, Şenel N (2007) İç ve

Cerrahi Hastalıkların Bakımında Klinik Rehber

Şekil: Üç bölmeli disposible göğüs drenajı

sistemi

Kaynak: saintluc.be



25

Hastanın yaşamsal bulguları sık aralıklarla ölçülür, akciğer sesleri dinlenir ve göğüs

duvarı anormal hareket olasılığına karşı gözlenir.

Drenaj sistemi asla hastanın göğüs hizasına kadar yükseltilmez çünkü sıvı tekrar

akciğerlere döner. Drenaj şişeleri taşma tehlikesi olmadıkça asla boşaltılmamalıdır.

Hasta, akciğerlerin genişlemesini kolaylaştırmak için, aralıklı olarak öksürme ve derin

nefes almaya teşvik edilir.

Şişe devrilir su contası bozulursa şişe tekrar düzeltilir ve hastaya birkaç kez derin nefes

aldıktan sonra zorlu nefes vermesi ve öksürmesi söylenir.

Göğüs tüplerini sağmak ve sıkmak, plevra boşluğuna uygulanan negatif basıcı kısa bir süre

artırabilir. Artan negatif basınç tüpteki sıvının boşalmasını kolaylaştırır. Sıvının beklemesine

bağlı pıhtı ve tıkanıklıkları önler. Hemşire eli ile göğüs tüpünü sıkıştırdığı zaman sağma

işlemini yapar. Göğüs tüpleri yalnızca havanın boşaltılması için kullanıldığında genellikle

sağma ve sıkmaya başvurulmaz.

Göğüs tüplerinin klemplenmesi, tüpün yerinden çıkması durumu, drenaj aletini çabucak

değiştirme ve hava kaçaklarını kontrol etme dışındaki durumlarda artık önerilmemektedir.

Plevra boşluğunda hızla hava toplanmasıyla, gerginlik pnömotoraksı gelişme riski, plevra

boşluğuna az miktarda atmosferik hava girmesi riskinden çok daha büyüktür

Kanıta Dayalı Uygulama Eğilimleri

Göğüs tüpüne sıvazlama ya da sağma işlemi yapılıp yapılmayacağı tartışmalı bir

konudur. Bu teknik asla rutin olarak yapılmamalıdır. İyi bir göğüs tüpü drenaj bakımı, göğüs

tüpünü sağma ve sıkma gereksinimini ortadan kaldırır.

Göğüs tüpünü sıvazlamadan ya da sağmadan önce kurumun politikası kontrol

edilmelidir. Bu uygulama çoğu kurumlarda devam etmemektedir çünkü sıvazlanan tüpün

intraplevral basıncı artırarak plevral dokuya zarar verdiği ve varolan pnömotoraksı

kötüleştirdiği ya da pnömotoraksa neden olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte,

literatürde bu durum tartışmalı olsa da, sıvazlama ya da sağma bazı hastalarda yapılabilir

(Örneğin, göğüs ameliyatı sonrası erken dönem, göğüs travması). Pıhtılı tüp; drenajı

akciğerin tekrar genişlemesini azalttığı ve gerginlik pnömotoraks riskini artırdığı için bu



26

tüplerde sıvazlama ve sağma işlemi uygulanır. Bu vakalarda, sıvazlama ve sağma işleminin

yararları risklerinden daha önemlidir.

Her ne zaman olursa olsun, uygulanan girişimler tüpün açıklığını sürdürmeye yönelik

olmalıdır. Bu girişimler; drenaj tüplerinin bağlantı yerlerinin ayrılmamasını ya da hasta

oturduğu zaman hemşirenin on beş dakikada bir tüpü temizlemesini ve yükseltmesini içerir.

Drenaj tüpünün uzunluğunu hastaya göre ayarlamak önemlidir.

Tüp kıvrılmış, bükülmüş ya da pıhtılı ise drenaj engellenir ve

gerginlik pnömotoraksı gelişir. Gerginlik pnömotoraksı, plevral

aralığa hızla hava birikmesi nedeniyle gelişen acil bir

durumdur. Bu durum intraplevral basıncı, kalp ve büyük

damarlarda basıyı artırır. Hava kaçağı tanımlanmadıysa ve

tedavi edilmediyse, etkilenen akciğer kollabe olur. Buna

ilaveten mediastinum içindeki organlar baskı altında kalır ve

etkilenmeyen tarafa doğru kayar bu duruma mediastinal şift

denir. Mediastinal şiftte vena kavaya basınç olduğundan venöz

azalır ve kardiyak output düşer.

Göğüs Drenajının Değerlendirilmesi

Drenajın özelliği, normal olup olmadığı, enfeksiyon ya da hemoraji gelişip

gelişmediğini gösterir. Hemşire drenajın rengini, miktarını not etmelidir. Drenajın parlak,

koyu kırmızı ya da pembe olduğu ve bulanık olup olmadığı değerlendirilmelidir.

Yetişkinde beklenen drenaj miktarı, tüp yerleştirildikten ilk 3 saatte 100 ile 300 ml; yirmi

dört saatte 500-1000 ml’dir. Drenaj ameliyattan sonra ilk birkaç saatte fazla miktarda kanlı

olabilir ve sonra seröze döner. Aniden fışkırma tarzında olan drenajda, kalmış (koyu) kan

olabilir ve aktif kanama (parlak kırmızı) olmayabilir. Bu fazla drenaj hastanın pozisyon

değişikliği nedeniyle olabilir. Ani olarak 100 cc’den daha fazla drenaj olması, torakstan taze

kanamayı işaret eder.

Şekil: Mediastinal şift

Kaynak slvshade.tistory.com



27

Göğüs Tüpünün Çıkarılmasına Yardım Etme

Göğüs tüpünün çıkarılması hekimlerin ya da ileri uygulama hemşirelerinin (Advanced

Practice Nurse –APN) görevidir. APN, hemşireliğin özelleşmiş bir alanında yüksek lisans

derecesi olan hemşiredir. Hemşireler göğüs tüpünü çıkarmak zorundaysalar, bu işlem için

kurumun yazılı politikası ve standartları olmalıdır

Hemşire, göğüs tüpünün çıkarılması için hastayı hazırlar, gerekli ilaç istemlerini alır ve tüp

çıkarılmadan önce hastanın analjezi gereksinimini değerlendirir., hastaya hastanın

beklentisinin ne olacağı ve işlem hakkında bilgi verir. Göğüs tüpünün çıkarılması sırasında

doktor göğüs tüpünü çıkarana kadar, hastanın nefesini alıp, tutması önemlidir. Bu manevra

flaster uygulamadan önce ve tüp çıkarılırken, havanın göğüs içine girmesini önler. Hasta

nefesini tutarken göğüs tüpü hızla çekilir.Yara yerinin üzeri pansumanla kapatılır. Bazı

olgularda yara, deri klipsleri ya da dikiş ipleriyle dikilir. Hastaya rahat pozisyon verilir

Göğüs tüpünün çıkarılması doktorun görevidir ve hemşire bu uygulama için özel

olarak görevlendirilir.

Sualtı Kapalı Göğüs Drenajına ĠliĢkin Olası Sorunlar

Drenaj şişesinde kırık ya da çatlak olması

Göğüs drenaj şişesinin devrilmesi

Drenaj şişesinin hastanın göğüs seviyesine ve üzerine çıkması

Drenaj tüpünün şişeye yakın bir yerde bükülmesi

Şişeden hava çıkışını sağlayan açıklığın kapalı olması

Şişedeki su seviyesinin az olması, tüpün ucunun açıkta olması

Tüpün hastanın altında kıvrılması

Tüpün takılı olduğu yerden çıkması



28

Hasta Eğitimi

Hasta ve ailesini, göğüs tüpünün ve drenaj sisteminin normal işlevi konusunda eğitin

Hastayı göğüs rahatsızlığı durumlarında hemen bildirmesi konusunda eğitin

Çocukla Ġlgili Konular

Mümkünse, göğüs drenajı sistemi yerleştirilmeden önce çocuk ve aileye, özel

oyuncaklar ve resimler kullanarak malzemeleri tanıtın

Göğüs drenajı sistemi yerleştirilmeden önce, çocuğun özel oyuncaklar ve

malzemelerle oynamasına izin verin

Ard arda iki saatten daha uzun sürede, 3 ml/Kg/Saatte’n daha fazla drenajın olması

postoperatif hemorajiye işaret edebilir.

YaĢlılıkla Ġlgili Konular

Yaşlının derisi hassas olduğundan göğüs tüpü pansumanı için özel bakım gerekir.

Deri bütünlüğünün bozulmasına yönelik bulguları belirlemek için hastanın derisini

sık değerlendirin.

Evde Bakımla ilgili Konular

Uzun süreli göğüs tüpü gereken hastalar (komplikasyonsuz pnömotoraks, effüzyon,

ampiyem) daha küçük taşınabilir drenler ile taburcu edilebilir. Bu sistemlerde, sakşın

kontrol bölmesi yoktur ve su altı bölme si yerine mekanik tek yollu kapak kullanılır.

Hastaya, evde göğüs tüpü drenaj sistemiyle nasıl aktif kalacağını ve hareket edeceğini

anlatın.

Hasta ve bakım vericisine, drenaj sistemindeki değişikliklerde (Örn. göğüs ağrısı,

nefes alamama, drenaj miktarında ve renginde değişiklik) sağlık bakım

profesyonelleriyle ne zaman iletişime girmeleri gerektiği konusunda bilgi verin.



29

Tablo 1 Göğüs Tüplerine ĠliĢkin Problemi Çözme

Değerlendirme GiriĢim

Hava sızıntısı, göğüs tüpünün yerleştirildiği

alanda, tüp ile drenaj arasındaki bağlantıda ya da

drenaj aletinin içinde görülür. Su altı bölmede ve

su altında devamlı fokurdama gözlenir.

Tüp boyunca belirli aralıklarla tüpü klempleyerek

sızıntı yerini belirleyin. Sızıntılar kesildiğinde

inatçı fokurtu düzelir.

Klemple göğüs tüpünü, göğüs duvarına yakın

yerden klempleyerek sızıntı yerini değerlendirin.

Fokurtu kesilirse, hava sızıntısı hastanın toraksı

içinde ya da göğse girilen yerdedir.

Tüpü klemplemeyin, göğüs pansumanını

destekleyin ve hemen doktora haber verin. Göğüs

tüpünün ayrılmasına, akciğerin kollabe olmasına,

medistanel şifte, plevral boşluk içinde hava

basıncının oluşmasıyla diğer akciğerin kollabe

olmasına neden olur.

Fokurtu, göğüs duvarına yakın klemplerde

devam ediyorsa bir klempi, hastadan sakşın

kontrol bölmesine doğru hareket ettirin. Fokurtu

kesildiği zaman, sızıntı klempler arasındaki

bağlantı ya da tüp bölümündedir.

Tüpü tekrar yerine koyun ya da bağlantıyı güven

altına alın ve klempleri açın.

Fokurtu hala devam ediyorsa, bu sızıntının

drenaj sisteminden kaynaklandığına işaret eder.

Doktora hemen haber verin ve diğer göğüs

tüpünü yerleştirmek için hazırlık yapın.

Drenaj sistemini değiştirin. Göğüs tüplerinin

açıklığından emin olun. Klempleri uzaklaştırın,

bükülmeleri ve tıkanıklıkları ortadan kaldırın

Gerginlik pnömotoraksını değerlendirin;

Şiddetli solunum sıkıntısı

Oksijen saturasyonunda düşme

Göğüs ağrısı

Etkilenen tarafta solunum sesinin

olmaması

Etkilenmeyen tarafta trakeal şift

Hipotansiyon ve şok bulguları

Taşikardi

Hava sızıntısı toraks içinden kaynaklanırsa, tıkalı

göğüs tüpü intraplevral alandaki havayı sıkıştırır.

Titreşim kapağı ya da geniş çaplı iğne intraplevral

alandaki basıncı kısa süreli acil olarak ortadan

kaldırmak için kullanılabilir. Bu durum yaşamı

tehdit ettiği için acil malzemeleri hazırlayın.

Su altı tüp, suyun buharlaşması nedeniyle steril

su içinde değildir.

Su altı bölmesine, tüpün distal ucu su seviyesinin 2

cm altında kalana kadar steril su ilave edin.

ĠĢ Bölümü

Göğüs tüpü olan hastanın bakımı hemşirenin sorumluluğundadır. Hemşire sağlık ekibinin diğer

üyelerini:

Göğüs tüpü olan hastaya göğüs tüpünün drenajı ve sistemin en üst düzeyde işlevi için uygun

pozisyon verilmesi

Göğüs drenajı olan hastayı nasıl nakledeceği ve ayağa kaldıracağı

Yaşam bulgularındaki herhangi bir değişiklik, göğüs ağrısı, aniden solunum kısalması, su altı

drenaj bölmesinde aşırı fokurtu olduğunda hemşireyi bilgilendirmesi

Sistemin bağlantısının kesilmesi, drenaj miktarında ve tipinde değişiklik, ani kanama ya da aniden

fokurtuda durma varsa hemşireye haber vermesi konusunda eğitmelidir.



30

6-GÖĞÜS TÜPÜ OLAN HASTANIN HEMġĠRELĠK TANILARI VE

BAKIMIN YÖNETĠMĠ

HemĢirelik Tanısı: Solunum Örüntüsünde DeğiĢme Riski Tanının Tanımı: Solunum yolu ile hava almayı ve akciğerler ile vasküler sistem arasındaki

gaz (O2 – CO2 ) değişimini etkileyen bir tehdit yaşayan bireydeki durumdur.

Nedeni: Mevcut solunum sistemi hastalığı Göğüs tüpü olması

Beklenen Sonuç: Göğüs tüpü takılı olan hasta en üst düzeyde spontan solunum fonksiyonlarını sürdürür

GiriĢim Gerekçe

Göğüs tüpü yerleştirilmesine yardım etmek Hastanın yanında olma güven verir.

Bütün bağlantıları güvenli olarak tespit etmek

(Y bağlantısı iki göğüs tüpünü drenaj sistemine

bağlamak için kullanılır)

Hava sızıntısı riskini ya da dikkatsizce

bağlantının kesilmesini azaltır.

Drenaj sistemini göğüs tüpünün bağlantı yerinden

daha aşağı seviyede tutmak

Plevral alandan hava ve sıvının drenajını

yerçekimiyle kolaylaştırır

Şişe drenaj sistemi kullanıldığı zaman bütün

şişeleri yatağın yanında emniyete almak

Plevral alana hava ve sıvının geri dönüşünü

engeller

Drenajın miktarını belirlemek için toplama

şişesine ölçme bandı yerleştirmek

Drenajın miktarını izlemeyi kolaylaştırır.

Göğüs tüpünün yerleşim yerinin pansumanını

aseptik teknik kullanarak yapmak ve Emici

bantlarla pansumanın emniyetini sağlamak

Hava sızıntısı ve enfeksiyon riskini azaltır.

Göğüs tüpünü serbest bırakarak drenajı

kolaylaştırmak, hastanın yatak içinde serbest

hareket etmesi için göğüs tüpünün yeterli

uzunlukta olmasını sağlamak

Tüpün bükülmesini ve yerleşim yerine baskıyı

önler. Toplama bölümüne drenajın akışını

sağlayan tüpün serbestliği sıvının toplanmasını

önler.

Drenajın miktarını ve özelliğini değerlendirmek Drenajda azalma sistemde obstrüksiyonu

sekresyonların birikmesini ya da akciğerlerin

genişlemesini yansıtabilir.

Drenaj miktarını şişenin üzerinden işaretlemek

Açık kanama meydana gelirse hekime bildirmek

Kontrendike değilse yan oturur pozisyonu vermek Yarı oturur pozisyon sıvı ve hava çıkışını

kolaylaştırır.

Düzenli aralıklarla döndürmek ve pozisyon

vermek

Pozisyon değişikliği akciğer sekresyonlarını

mobilize etmeye ve önlemeye yardım eder.

Sıvı drenajı iyi değilse tüpleri sıvazlama ve sağma

işlemi yapmak

Drenaj sistemi açık kalmak zorundadır;

tıkanma tansiyon pnömotoraksa neden olabilir.

Ünite protokolünü göz önüne alarak hastanın

durumunu değerlendirmek

Drenaj sistemini değerlendirmek

(her 8 saatte bir su bölmesindeki su düzeyini

değerlendirmek)

Önerilen düzey genellikle 2 cm dir. 2 cm den

az su göğüs boşluğuna hava girme riskini

artırır. Çok fazlası drenaj, sistemi içine sıvı ve

havayı göndermek için, intraplevral basıncı

oluşturmak için gerekli olan çabayı artırır.



31

HemĢirelik Tanısı: Solunum Örüntüsünde DeğiĢme Riski (Devam) GiriĢim Gerekçe

Göğüs tüpünde dalgalanma hareketini

izlemek

Dalgalanma solunum sırasında intraplevral basınç

değişikliklerinden kaynaklanır. Spontan solunum

sırasında yukarı doğru hareket inspirasyon

sırasında meydana gelir. Aşağı doğru hareket

ekspirasyonda meydana gelir

Su bölmesinde sistemdeki obstrüksiyon ya da

akciğerlerin genişlemesinden dolayı

fluktasyon yoksa göğsü değerlendirmek için

perküsyon ve oskultasyon yapmak

Aşırı dalgalanma öksürme ya da solunum

distresini yansıtabilir. Dalgalanmada azalma ya da

durma sistemindeki olası obstrüksiyonu, yanlış

sakşını ya da akciğer ekspansiyonunu gösterebilir.

Ekspirasyon sırasında aralıklı olarak hava

kabarcığı oluşumunu gözlemek

İnatçı ve sürekli hava kabarcığı drenaj sistemi ya

da hastada hava sızıntısı olduğunu gösterir. Hava

kabarcığının yokluğu boşalmanın tamamlandığını

ve tekrar genişleyen akciğer basıncının göğüs tüpü

açıklığını kapattığını gösterir.

Sakşın kontrolünde hafif kabarcıkları gözle

ve sıvı düzeyini kaydetmek

Sakşının miktarı sakşın kontrol bölümündeki

sıvının miktarına bağlıdır. Kabarcıkların hafif

dalgalanması yeterlidir.

Şişe drenaj sistemini hava çıkış açıklığı için

kontrol etmek. Pleur-evac sistemde sakşın

kontrol bölümündeki plastik kapaktaki küçük

deliğin tıkalı olmadığından emin olmak

Tıkanma sistem içindeki basıncı artırır ve tansiyon

pnömotoraksa neden olabilir. Sistem daima havaya

açık olmalıdır

Aşağıdaki durumlarda göğüs tüpünü uygun

olarak klemplemek için yatak kenarında

klemp bulundurmak:

Bir kaç saniyeden daha fazla göğüs tüpünü

kelmplemek hayatı tehdit eden tansiyon

pnömotoraksa neden olabilir.

Hava sızıntı kaynağını lokalize etmek veya

toplama bölümünü değiştirmek için kısa

süreli olarak sistemi klemplemek

Fazladan steril şişe setini ya da pleur-evac ve

torasentez setini acil durumlarda kullanmak

için yatak kenarında hazır bulundurmak

Hastayı rahatlatıcı önlemler almak:

Düzenli aralıklarla döndürmek ve

pozisyon vermek

ROM egzersizleri yaptırmak

Öksürme ve dönme sırasında göğüs

tüpü yerleşim yerini desteklemek

Göğüs tüpünün çıkarılmasına yardım etmek Göğüs tüpünün çıkarılması için akciğerin

genişleme belirtilerini izlemek gerekir; Su

bölmesinde kabarcıkların kesilmesi, klinik

durumun stabilleşmesi, göğüs röntgeninde

akciğerlerin tamamen havalanması

Göğüs tüpünün çıkanlması sırasında hastaya

uygun açıklamada bulunmak

Pnömotoraks riskini azaltır, göğüs tüpünün

çıkarılması sırasında valsalva manevrasının

yapılmasını hastaya öğretmek.

Doktor istemine göre premedikasyon yapmak Göğüs tüpünün çıkarılması ağrılı olabilir

Gerekliyse kanama ve tekrar güçlendirme için

pansuman açısından izlemek

Göğüs tüpü çıkarıldıktan sonra az miktarda

seroanjioz sıvı oluşabilir.

Ġyigün E. Göğüs Tüpü Editörler: Akbayrak N, Erkal İlhan S, Ançel G, Albayrak A. Hemşirelik Bakım Planları 1. Baskı, Ankara, Nisan , 2007



32

HemĢirelik Tanısı: Anksiyete Tanının Tanımı: Bireyin güvenliği tehdit altında olduğunda, gerginlik, endişe ve kaygı

hissetmesi durumu.



Fizyolojik Duygusal BiliĢsel Kalp hızında artma Endişe Yoğunlaşamama

Uykusuzluk Kendine güvensizlik Çevrenin farkında

olamama

Kan basıncında

yükselme

Acizlik Unutkanlık

Yorgunluk ve

halsizlik

Kontrol kaybı Dalgınlık

Kızarma ya da

solgunluk

Gerilim ya da heyecanlı

olma

Terleme Gevşeyememe Anımsayamama

Ağız kuruluğu Kötü bir şey olacağını

bekleme

Aşırı dikkatlilik

Pupiller dilatasyon Sinirlilik

Vücutta acı ve ağrı Öfke patlamaları

Ses titremesi Girişimsizlik

Titreme Ağlama

Huzursuzluk Ürkme/sıçrama tepkisi

Baş dönmesi,

baygınlık

Başkalarını suçlamaya

eğilim

Bulantı, kusma

Sık idrar

Sıcak soğuk basması

İshal

Nedenleri

İnvaziv işlem

Güvenliğe yönelik tehlikeler

Beklenen sonuçlar

Kendi anksiyetesini ve baş etme örüntülerini tanımlayacaktır

Psikolojik ve fizyolojik rahatlıkta artma ifade edecektir

Anksiyeteyi yönetmekte etkin baş etme mekanizmaları kullandığı kanıtlanacaktır

GiriĢim Gerekçe

Anksiyete belirtileri izlenir ve

kaydedilir.

İnvaziv girişime bağlı, ağrı, hareket kısıtlılığı ve beden bütünlüğünde

bozulma nedeniyle yaşam biçiminin etkilenmesi söz konusu olabilir

Hastaya işlem açıklanır Anksiyeteyi azaltmaya yardım eder.

Hasta bütün işlemlerde desteklenir Hastanın anksiyetesini azaltır ve işlemin etkili olarak tamamlanmasına

yardım eder.

Hastanın ankisyete ile baş etme

yöntemlerini izlemek

Hastanın anksiyete ile baş etme yöntemleri bireyseldir ve anksiyetenin

azalmasında etkilidir. Solunum egzersizi, gevşeme teknikleri, müzik

dinleme yararlı olabilir

Ağrı yönetilir Hastanın anksiyetesini azaltır



33

HemĢirelik Tanısı: Akut Ağrı

Tanının Tanımı: 1 saniyeden uzun, 6 aydan kısa bir sğre, bir rahatsızlık duygusu ya da şiddetli

rahatsızlığı olduğunu bildiren ve bunu yaşayan bireydeki durumdur.

Tanımlayıcı Özellikler: ĠliĢkili Faktörler

Subjektif

Ağrıyı tanımlayan (sözel ya da işaret ile) iletişimi

Objektif

Duruma özel koruyucu pozisyon

Ağrılı bölgenin korunması

Ağrılı bölgenin desteklenmesi ve ovuşturulması

Yüzde ağrı ifadesi- Davranışlarda şaşkınlık

Ağlama, feryat etme, sıkıntı

Korku, anksiyete, depresyon

Uykusuzluk

Öfke

Kişilik değişimi

Yumruk sıkma, öne arkaya sallama

Işık, gürültü v.s den kaçınma

Otonomik tepkiler

Arteriyel kan basıncında yükselme

Solunum sayısında artma

Doku harabiyeti nedeniyle rahatta değişime

bağlı

Beklenen Sonuçlar:

1. Ağrısının varlığına diğer insanların inandığını görecektir

2. Uygulanan ağrı tedavisi ile ağrısının hafiflediğini ifade eder.

3. Ağrı sırasında gösterdiği davranış şekillerini göstermez.

4. Kan basıncında düşme ve solunum sayısında artma göstermez.

5. Rahat uyuduğunu ifade eder.

6. Kabulden sonraki 1-2 gün içinde hasta 0-10 ağrı skalasına göre ağrının 3’den daha az ağrı yaşar.

GiriĢim Gerekçe

Hastanın 0-10’luk ölçekle rahatlık düzeyi

belirlenir

Analjezi ihticaını belirler. Göğüs

tüplerinden rahatsız olan hasta derin soluk

almaya çekinir ve bu durum pnömoni ve

atelektazi için bir risk oluşturur.

Hastanın ağrısını azaltmak için istemdeki ilaç

uygulanır

Hastanın rahatsızlığını azaltır ve gevşemesini

sağlar.

Ağrının sözel olmayan ipuçları gözlenir Hastanın işlemi tolere etmesini belirler



34

HemĢirelik Tanısı: Gaz DeğiĢiminde Bozulma

Tanının Tanımı: Akciğer alveolleri ve vesküler sistem arasındaki gaz (O2 –CO2) değişiminde mevcut ya

da olası bir azalma olan bir bireydeki durumdur.






Üç-nokta pozisyona (oturma- her bir diz üzerinde bir el, öne doğru eğilme) geçmeye eğilim



Pulmoner vasküler dirençte artma (Pulmoner arter / sağ ventriküler basıncında artma)

Gastrik motilitede azalma, gastrik boşalmada gecikme

Oksijende azalma, oksijen saturasyonunda azalma, parsiyel CO2’de artma

Siyanoz

Nedeni:

Merkezi sinir sistemi depresyonu, ağrı, kas gerginliği, rekünbent posizyon, anestezinin etkisi nedeniyle

Akciğer genişlemesinde azalma

Hastalık süreci nedeniyle solunum fonksiyonunda azalma

Beklenen Sonuç:

Girişimde 12 saat sonra hasta etkili ventilasyonu sürdürür (solunum rahat, solunum sesleri normal, deri

rengi normal, oksijenasyon yeterli)

GiriĢim Gerekçe

Kan gazı sonuçlarını ve hipoksi

belirtilerini izlemek

Pa02'de azalma hipoksemi belirtisidir. Hipoksinin erken belirtisi rahatsızlık,

dispne, taşikardi, taşipne, konfuzyondur. Özellikle dilde ve oral mukoz

membranda siyanoz ve aşırı laterji hipoksinin geç belirtileridir.

Doktor istemine göre analjezikleri

uygulamak

Ağrının azaltılması hastanın daha rahat derin solunum ve öksürme

egzersizlerinin yapılmasını sağlar.

Ağnlı bölgenin ya da yara bölgesinin

desteklenme yöntemini öğretmek

Rahatsızlığın giderilmesi etkili öksürmeyi sağlar.

Hastaya etkili öksürme tekniklerini

öğretmek

Başlangıçtaki öksürük kısadır. Daha sonra kısa bir nefes verme ile birlikte

güçlü bir öksürme gerçekleştirilir.

Hastada dispne varsa dudakları büzerek

solunum yapmasını öğretmek

Dudakları büzerek solunum yapma interkostal kasların kullanılmasını sağlar,

solunum hızım azaltır, tidal volümü artırır.

Sakınca yoksa hastayı sıvı alımı

konusunda desteklemek (günde 2.5

litre)

Sıvı alımı pulmoner sekresyonlann viskozitesini azaltarak atılımım

kolaylaştırır



35

NANDA HEMġĠRELĠK TANILARI, NIC HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMLERĠ VE NOC

HEMġĠRELĠK SONUÇLARI SINIFLAMALARININ ĠLĠġKĠLENDĠRĠLMESĠNE

ÖRNEK

FONKSĠYONEL SAĞLIK ÖRÜNTÜSÜ ALANI: Bilişsel Algılama Biçimi

HEMġĠRELĠK TANISI: Akciğer genişlemesinde azalmaya bağlı olarak

GAZ DEĞĠġĠMĠNDE BOZULMA

Tanımlayıcı Özellikler (Belirti ve Bulgular)






Üç-nokta pozisyona (oturma- her bir diz üzerinde bir el, öne doğru eğilme) geçmeye eğilim



Pulmoner vasküler dirençte artma (Pulmoner arter / sağ ventriküler basıncında artma)

Gastrik motilitede azalma, gastrik boşalmada gecikme

Oksijende azalma, oksijen saturasyonunda azalma, parsiyel CO2’de artma

Siyanoz

HEMġĠRELĠK GĠRĠġĠMĠ

0180 Enerji Yönetimi (42 aktivite içermektedir)

GiriĢimin Alanı: Alan 1: Fizyolojik Temel

GiriĢimin Sınıfı: Sınıf A: Aktivite ve Egzersiz Yönetimi

GiriĢimin Kodu: 0180 GiriĢimin Tanımı: Yorgunluğu engellemek ya da tedavi etmek ve fonksiyonları optimize

etmek için enerji kullanımını düzenlemek

Aktiviteler (Uygun olanlar seçilir)

1. Hastanın fiziksel sınırlamasını belirlemek

2. Hastanın yorgunluk nedenlerini belirlemek

3. Sınırlamaları hakkında duygu sözcüklerini söylemeye teşvik etmek

4. Yorgunluğun nedenlerini belirlemek (Örneğin, tedavi, ağrı, ilaçlar )

5. Gerekli ne kadar aktivite yapmaya dayanıklı olup olmadığını belirlemek

6. Besin alımını yeterli enerji kaynaklarını sağlamak için gözlemek

7. Yüksek enerjili yiyeceklerin alımını artırma yolları hakkında diyetisyen ile görüşmek

8. Aşırı fiziksel ve duygusal (emosyonel) yorgunluk belirtisi için hastayı gözlemek



36

9. Aktiviteye karşı kalp ve solunumu (kardiyorespiratuvar) izlemek

10. Hastanın uyku döngüsü ve uyku saat miktarını kayıtla izlemek

11. Hareket esnasında rahatsızlığın niteliğini ve yerini ya da ağrıyı izlemek

12. Bilişsel fonksiyonları ve fiziksel aktiviteleri engelleyen(kişisel gözlem ya da aktivitelerin

düzenlenmesini engelleyen), fiziksel rahatsızlıkları azaltmak

13. Aşırı aktiviteyi sınırlandırmak

14. Gevşemeyi kolaylaştırmak için çevresel uyaranları ( gürültü , ışık gibi) sınırlamak

15. Uygun olarak ziyaretçileri kısıtlamak ve ziyaretçilerin sayısını sınırlamak

16. Yatak istirahatı ve aktivite sınırlamasına teşvik etmek ( Örneğin dinlenme periyotlarının

artması)

17. Alternatif dinlenme ve aktivite periyotlarına teşvik etmek

18. Yaşamsal vücut fonksiyonlarına oksijen sağlamak için fiziksel aktivite düzenlemek ( Örneğin

yemeklerden hemen sonra aktiviteden kaçınmak)

19. Kas gerginliğini gidermek için pasif ve / veya aktif ROM egzersizleri kullanmak

20. Sakinleşmeyi sağlamak için gevşeme faaliyetleri sağlamak

21. Uygun olarak öğleden sonra uykusuna teşvik etmek

22. Hastanın dinlenme süreleri periyoduna yardım etmek

23. Planlanan dinlenme periyotlarında bakım faaliyetlerini önlemek

24. Hasta çok enerjiye sahip olduğu zaman aktivite peridoları için plan yapmak

25. Hasta eğer hareket edemez ve yürüyemezse yatağın yanına oturmasına yardım etmek

26. Zorunlu fiziksel aktivite ( Örneğin kişisel bakım, taşıma, dönme) ihtiyaçlarına yardım etmek

27. İlaç verme, uyaranlar ve depresanların etkilerini izlemek

28. Gerekli fiziksel aktivitelere teşvik etmek (Dönme, hareket etme, kişisel bakım gibi)

29. Hastaların kendi bakımlarında ya da hemşirelik aktivitelerinde oksijen tepkisini izlemek (

nabız sayısı, kalp ritmi ve solunum sayısını)

30. Hastaya öz bakımının önemli diğer tekniklerini öğretmek, böylece oksijen tüketimini

azaltmak( günlük yaşam aktiviteleri performansı için kendini izleme ve denetleme) .

31. Hastaya yorgunluğun belirtileri ve aktiviteyi azaltması gereken önemli durumları öğretmek

32. Eğer yorgunluğun belirti ve bulguları geçmezse hastanın sağlık kuruluşunu haberdar etmesini

öğretmek



37

33. Hastanın enerji tasarrufu ilkelerini anlamasına yardım etmek

34. Evde yorgunluğunu azaltmak için aile ve arkadaş yardım edebilir. Bu yüzden hastanın işlerini

belirlemeye yardım etmek

35. Yorgunluğunu önlemek için zaman yönetimi teknikleri ve organizasyon aktivitesi öğretmek

36. Hastanın enerji seviyelerinin karşılayacağı öncelikli aktivitelere yardım etmek

37. Hastanın önemli diğer gerçekçi aktivite hedeflerini belirlemesine yardım etmek

38. Hastanın etkinlik için tercihlerini belirlemeye yardım etmek

39. Hastaya giderek daha güçlü aktiviteler seçmesinde destek olmak

40. Hastaya uygun olarak uyanıklık teşvik faaliyeti sağlayarak gündüz uyku sınırlamasına yardım

etmek

41. Aktivitelerin artış düzeyleri programını değerlendirmek

42. Uygun şekilde kalori alımını ve harcamasını yazılı kayıtları kullanarak kendi gelişmesini

izlemesine yardım etmek

HEMġĠRELĠK SONUÇLARI Sonucun Adı: Enerjiyi Koruma

Sonucun Alanı: 1. Fonksiyonel Sağlık

Sonucun Sınıfı:A-Enerjiyi Sürdürme: Bireyin enerji sağlama, koruma ve harcamasını

tanımlayan sonuçlar.

Sonucun Kodu: 0002

Sonucun Tanımı: Enerjiyi yönetmek için kişisel davranışlar ve destekleyen aktiviteler

Göstergeler (8 gösterge yer almaktadır)

000201 Aktivite ve dinlenme dengelidir

000202 Enerjiyi düzenlemek için uyuklar

000203 Enerji sınırlılıklarını bilir

000204 Enerjiyi koruma teknikleri kullanır

000209 Enerjiyi korumak için aktiviteleri düzenler

000205 Yaşam biçimini enerji düzeyini uydurur

000206 Yeterli beslenmeyi sürdürür

000207 Aktivite için yeterli güç bildirir

Ölçüm Skalası

1-Hiç göstermedi

2-Nadiren gösterdi

3-Bazen gösterdi

4-Sık gösterdi

5-Sürekli gösterdi

Bilgisayar ortamında, Hemşirelik girişimi kodlanırken 1 alanı, A sınıfı, 0180 girişimin

kodunu 1 ilk aktiviteyi gösterir. HemĢirelik giriĢimi: 1A-0180.01



38

7- SONUÇ

Toraks cerrahisine karar verildiğinde hemşire, hastayı ameliyat sonrası koşullara

hazırlamak için ameliyat öncesi öksürmeyi, etkili derin soluk almayı öğretmek, onu

göğüsteki drenlerin varlığına hazırlamak ve yapılacak egzersizlerin gerekliliğine inadırıp bu

egzersizleri hastanın uygulayabilmesi için beceri geliştirmek gibi sorumlulukları üstlenir.

Ameliyat sonrasında ise hastanın yaşamını tehdit eden komplikasyonları önleyen ve hastanın

bir an önce normal günlük yaşam aktivitelerine geri dönmesini amaçlayan bakımı sunar.

Hemşirenin göğüs tüpleri bakımı ve plevra drenajının sürdürülmesi ve

sonlandırılması sürecinde hastaya iyileşmesini destekleyici girişimlerin belirlenmesi,

hastanın deneyimlerinin bilinmesi ve bu deneyimlere yönelik hemşirelik girişimlerini

planlanmasında önemli rolü vardır



39

Kaynaklar

1. Tüzer Tunga (2007) Göğüs tüpleri ve plevra drenajı. İç ve Cerrahi Hastalıkların Bakımında

Klinik Rehber (İçinde )Editörler: Akbayrak N, Hatipoğlu S, Şenel N. Damla Matbaacılık,

Reklamcılık ve Yayıncılık Tic.Ltd Şti. Ankara.599-603

2. ġenol S.(2011) Kapalı göğüs drenajı sistemleri. Klinik Uygulama Becerileri ve Yöntemleri

(İçinde). Editörler: Aştı A.T, Karadağ A. Nobel Kitabevi. Adana.854-877.

3. Smeltzer S.C, Bare B.G.(2004). Brunner and Suddarth's Textbook of Medical-Surgical

Nursing. 10 th edition.

4. Erdemir (1999). Hemşirelik Tanıları El Kitabı Nobel Tıp Kitabevi, 7. Baskı, İstanbul

5. Birol L (2009). Hemşirelik Süreci. Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd Şti. İzmir

6. Dochterman JM, Bulechek GM (2004) Nursing Interventions Classification (NIC). Fourt

Edition, Mosby, Inc, United States of America.

7. Moorhead S, Johnson M, Maas M (2004). Nursing Outcomes Classification (NOC). Third

Edition, Mosby, Inc, United States of America

8. ElbaĢ Ö. N. (2008) Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. In: Erdil F, Elbaş Ö. N .(Eds). 4. Baskı,

Tasarım Ofset, Ankara; 270-293

9. Aksoy G, Kanan N, Akyolcu N.(1992). Göğüs-Akciğer Hastalıklarında Hemşirelik Bakımı.

In: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. Akyürek F.(Eds). T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Eskişehir.211-238.

10. Ġyigün E. Göğüs Tüpü Editörler: Akbayrak N, Erkal İlhan S, Ançel G, Albayrak A.

Hemşirelik Bakım Planları 1. Baskı, Ankara, Nisan , 2007; 661-664

11. Gezer N. Torakotomi. Editörler: Akbayrak N, Erkal İlhan S, Ançel G, Albayrak A.

Hemşirelik Bakım Planları 1. Baskı, Ankara, Nisan , 2007; 709-712

12. Olgun N, Aslan E.F, Çil A. (2010). Toraks ve alt solunum sistemi hastalıkları. Dahili ve

Cerrahi Hastalıklarda Bakım(İçinde) Editörler: Karadakovan A, Aslan E.F. (Eds). Nobel

Kitabevi, Adana, 411-453.

13. Gökçe IĢıklı A (2009) Kapalı su altı dreninde hasta deneyimlerinin belirlenmesi. Yüksek

Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı

Yüksek Lisans Programı

toraksa ĠlĠġkĠn cerrahĠ gĠrĠġĠmler · pdf filetoraksa İlİùkİn cerrahİ...

Documents