toplum agos 12 lefkoşaermenikilisesi’nde …cennetten atılan Âdem ve havva geldi. tasarımımda...
TRANSCRIPT
16 MAYIS 2014
KARİN [email protected]
• Bugüne dek hangi fir-malar için tasarım yaptı-nız? İşin döküm kısmıy-la da ilgilendiniz mi?Sektöre atıldığımdan beri
birçok firma için çizim yap-tım. Bunlar arasında FavoriKuyumculuk, Kapalıçarşı’dakiOrijinal Pırlanta ve Nişanta-şı’ndaki Karun Kıraç da var.Çalıştığım firmalarda okuldaeğitimini aldığım mum mo-delleme de yaptım. Çizimle-rimde ağırlıklı olarak karaka-lem çalışıyorum. Fakat tek-nolojinin gelişmesiyle, sek-törde bilgisayarla modellemekullanılmaya başlandı.• Tasarımlarınızın tarzını
nasıl tarif edersiniz? Sektörel çalışıldığı zaman
maalesef serbest olamıyorsu-nuz. Firmanın belirli kriterlerioluyor; takılabilirliliği, çar-pıp bir yeri çizmemesi, ağırlığı,ergonomisi... Eğer koleksi-yon çalışıyorsam bana verilenkonuyla ilgili detaylı bir araş-tırma yapıyorum, ilham ala-cak pek çok nokta çıkıyor. Birde, hangi sınıfa hitap ediyor-sanız o tarz şeyler tasarlama-nız gerekiyor. Tasarladığınız
şey sizin hiç hoşunuza gitme-yebilir, ama hitap ettiğinizkesime mükemmel gelebilir.Bu nedenle, sizden istenenegöre ve ‘Daha çok ne satabi-lir?’ diye düşünüp, o doğrul-tuda tasarım yapıyorsunuz. • Katıldığınız yarışmanın
detaylarından bahsedermisiniz?Bu sene Mücevher İhra-
catçıları Birliği’nin düzen-lediği, ‘doğada aşk’ temalıMücevher Takı Tasarım Ya-rışması’na katıldım. Temayıduyduğumda, aklıma ilk ola-rak, yasak meyveyi yiyerekcennetten atılan Âdem veHavva geldi. Tasarımımdabu hikâyeden yola çıktım;toprağın altından başlayan,filizlenen bir aşk kolu sarıyor
ve yüzükle son buluyor. ‘Ge-nesis’ adını taşıyan bir şah-meran tasarladım. Tasarımı-mın çizim hali, finale kalanilk on tasarım arasında yer al-dı. Daha sonra, yarışmayasponsor olan firmalardanZergeran, benim tasarımı-ma hayat verdi. • Tasarımcı kimliğiniz dı-
şında, bir de dansçı yö-nünüz var...Yaklaşık 18 sene Talar Dans
Grubu’nda dans ettim. Yedi-sekiz sene de küçüklerin dansettiği Talarik’te hocalık yap-tım. Şimdi, Maral Dans Gru-bu’nun ‘Aram ve Şamiram’ ad-lı oyununda oynuyorum.• Ermeni toplumunda ka-
dın takı tasarımcılarınsayısında bir artış oldu.
Bu konuda ne düşünü-yorsunuz?Eskiden beri kültürümüz-
de var olan bir sanat, ku-yumculuk. Bugüne dek hepusta-çırak ilişkisiyle gelişmiş veaslında, kapalı kapıların ar-
dında kalmış. Şimdi kadıntasarımcılar butik takı tasa-rımlarıyla dikkat çekiyorlar.Kapalıçarşı’yla bir tutmuyo-rum yapılan işleri, çünkü da-ha serbest düşünerek, kendi is-tedikleri modelleri yapıyorlar.Günümüzde de insanlar bu-nu bekliyor; kendilerini dahaiyi ifade eden, hikâyesi olanürünler takmak istiyorlar. Ta-kı tasarımındaki bu gelişme-ler benim çok hoşuma gidiyor.• Takı tasarlamak isteyen-
lere ne tavsiye edersiniz?Hayal gücü geniş olan her-
kes takı tasarımı yapabilir.İnsanlar çizimlerimi gördük-leri zaman “Bunu nasıl çizdin?Çok zor” diyorlar. Ben aslın-
da, lise sona kadar, derler ya,“çöp adam bile çizemem” di-ye, o vaziyetteydim. Bazı tek-nik detaylar ve bilgileri öğre-nen, biraz da resim dersi alanve perspektif bilen biri çi-zimleri kurallarına göre kâğı-da yerleştirebiliyor. Tabii, za-manla el alışkanlığı oluşuyor,yapa yapa alışıyorsunuz.Önemli olan hayal gücünü-zün olması ve onu kâğıda dö-kebilmeniz. • Gelecekle ilgili hedefle-
riniz neler? Sektörde uzun yıllardır ta-
sarım yapıyorum. Doğumyaptığım için birkaç yıldır ta-sarımlarımı evden yapıyo-rum; işten kopmamak ve elim
soğumasın diye, serbest olarakda olsa, çalışıyorum. Hedefimartık kendi markamı açıp bu-tik takı tasarımları yapmak. • Kendi markanızla ne tarz
tasarımlar yapacaksınız?Konusu olan şeyler tasar-
layacağım ama çiçeklerdenve böceklerden yola çıkma-yacağım. İnsanlar tasarımla-rıma baktıklarında bir kom-pozisyonu ve konusu oldu-ğunu görecekler. Şu an ka-famda çok net değil ne yapa-cağım, ama ne yapmayacağı-mı çok iyi biliyorum.
RANA ŞENOL - Lefkoşa
Lefkoşa’daki Surp Asdvad-zadzin Ermeni Kilisesi’nde
50 yıl aradan sonra ilk kez ayinyapıldı. İki yıl önce, hakkında,Türkoloji Enstitüsü’ne dön-üştürüleceği yönünde söylen-tiler çıkan kilisede yapılan ta-rihi ayinde duygusal anlar ya-şandı.
Antilyas’a bağlı Kıbrıs Er-menileri dini önderi Başe-piskopos Varujan Hergelyantarafından yönetilen ayine,Güney ve Kuzey Kıbrıs’ta ya-şayan Ermenilerin yanı sıra,aralarında Diaspora'dan ge-lenlerin de bulunduğu 500’üaşkın kişi katıldı. Ayinde,BM Genel Sekreteri’nin Kıb-rıs Özel Temsilcisi Lisa But-tenheim, Hala Sultan Tekkesiİmamı, Din İşleri BaşkanlığıGüney Kıbrıs Temsilcisi Şa-kir Alemdar ve bazı yabancımisyon temsilcileri de hazırbulundu.
Ayine katılanlardan, KıbrıslıErmeni siyasetçi ve iş adamıVartkes Mahdesyan, yaşadığıduyguları şöyle paylaştı: “Benve benim neslimden birçok ki-
şi burada vaftiz edildi. An-nem, babam ve pek çok akra-bam bu kilisede evlendi. Bu-radaki anaokulunda ve ilk-okulda eğitim gördük. Buradayeniden ayin yapılabiliyor ol-ması hepimiz için muazzam birduygu.”
Anahid Eskiciyan’ın aileside, 1963’ten sonra dünyanındört bir yanına dağılanlardan.Yıllar sonra bu ayin için kardeşiAmerika’dan, kilisenin oku-lunda eğitim görmüş birçok ar-
kadaşı da başka ülkelerdengelmiş. “Karışık duygular için-deyim” diyor; “Heyecanlıyım,mutluyum. Kilisenin buönemli güne hazırlanmasındakatkım olduğu için de gurur-luyum. Birçok arkadaşımla,50 yıl aradan sonra, bu vesi-leyle buluştuk.”
Kilisenin geleceği barış sürecine bağlı
KKTC Dışişleri BakanıÖzdil Nami, yıllar sonra Er-
menilerin kendi kiliselerindeibadet edebilmelerini önem-sediklerini kaydederek, SurpAsdvadzadzin Kilisesi’nin ye-niden ibadete açılmasınınKıbrıs’ta devam eden görüş-melere de katkısının olacağı-nı umduğunu ifade etti. Dinİşleri Başkanı Talip Atalayise, Kuzey Kıbrıs’ta yapılanayinlerin, iki halkın yakın-laşması açısından önemli ol-duğunu belirtti. Geçtiğimizgünlerde, KKTC yönetiminin
olumlu yaklaşımları netice-sinde, Mağusa’da Rumlar 58yıl aradan sonra ilk kez ayinyapmıştı. Surp AsdvadzadzinKilisesi’nin gelecekte nasılkullanılacağına dair görüş-meler ise hassas bir şekilde sür-dürülüyor.
Beşparmak Dağları’nın bu-lunduğu bölgedeki Antik SurpMagar Manastırı da, GüneyKıbrıs Rum Meclisi’ndeki Er-meni Toplumu Temsilcili-ği’nin Kıbrıs Ermenileri DiniÖnderi Mahdesyan’la yaptığıişbirliği neticesinde, 18 Mayısgünü, yedinci kez ibadete açı-lacak. Ermeniler bu manastı-rı 33 yıldan sonra ilk kez2007’de ziyaret etmiş; geçenyıl ise, çoğunluğu yurtdışın-dan gelen 150 kadar Ermeni,manastırı gezmiş ve dualaretmişti.
KADIN
‘Önemli olan hayalhayal gücü gücü’
TOPLUM AGOS 12
Tarihi kaynaklara göre 12. yüzyılda Kudüs Kralı tarafından yap-
tırılan ve depremler sonucunda yıkılıp yeniden inşa edilen, pek çok
kez restorasyon gören kilise, Ermeniler tarafından 15. yüzyılda kul-
lanılmaya başladı. Ada 1571’de Osmanlıların eline geçince, kilise Er-
menilerin elinden alınıp bir süre tuz ambarı olarak kullanıldı. Ermenilerin
şikâyetçi olması üzerine, II. Sultan Selim’in dönemin Kıbrıs Valisi Mu-
zaffer Paşa’ya gönderdiği fermanla, kilise Ermenilere iade edildi.
Ermeni Kilisesi Önderliği, Melikian-Uzunyan Okulu, müştemilat
ve bir de konağın bulunduğu manastır-kilise kompleksi, 1964’te ta-
mamen terk edildi. O tarihte kilisede soykırım kurbanlarının anısı
için dikilmiş bir anıt yer almaktaydı.
1974 Kıbrıs Harekâtı öncesinde, adadaki zengin kesimin ikamet
ettiği nezih bir mahallede bulunan Surp Asdvadzadzin Kilisesi, 1963'te
başlayan çatışmalar nedeniyle terk edildi. 1964-1998 yılları arasında
ise Türk ordusu tarafından kışla olarak kullanıldı. Arabahmet Ma-
hallesi’nin en güzel şeridi sayılabilecek olan Viktorya Sokağı’nda bu-
lunan kilise, barış sürecine de katkı sağlaması amacıyla, 2009-2012
arasında ABD’nin yardım fonu USAID ile, UNDP-ACT kapsamında
restore edildi. Restorasyon çalışmaları öncesinde, kilisede bulunan
Atatürk büstü ve Türk askerinden kalan izler dikkat çekiyordu. Ki-
lisenin 2012'de Yakın Doğu Üniversitesi tarafından ‘Türkoloji Ens-
titüsü’ yapılmak istenmesi sert tepkilere yol açmış, ABD’nin diplo-
matik müdahalesi sonucunda bu projeden vazgeçilmişti.
Lefkoşa Ermeni Kilisesi’nde 50yıl sonra yapılan ilk ayin
Doğada aşk’
temasını duyduğumda,
aklıma ilk olarak, yasak
meyveyi yiyerek
cennetten atılan
Âdem ve Havva geldi.
Tasarımımda bu
hikâyeden yola çıktım;
toprağın altından
başlayan, filizlenen
bir aşk kolu sarıyor ve
yüzükle son buluyor.
”
Kilisenin 2012’de Yakın Doğu Üniversitesi tarafından ‘Türkoloji Enstitüsü’ yapılmak istenmesi sert tepkilere yol açmış,
ABD’nin diplomatik müdahalesi sonucunda bu projeden vazgeçilmişti.
Tuz ambarından askeri kışlaya
Alida Divanyan İstanbul’da doğdu. İlkokul üçüncü sınıfa ka-dar Nor Tbrotz Hintliyan’a, okulun kapanmasının ardındanÖzel Bilgi ve Özel Evrim kolejlerine devam etti. Kadırga En-düstri Meslek Lisesi Kuyumculuk Bölümü’nden mezun ol-du. Özel resim dersleri aldı. 2000 yılında Marmara ÜniversitesiUygulamalı Takı Teknolojisi Bölümü’nü bitirdi. 14 yıldır sek-tördeki firmalara çizimler yapıyor. Ayrıca, 18 yıldır Talar DansGrubu’nda dans ediyor.
Yazı dizimizde sona yaklaşırken, bu hafta tasarımcı Alida
Divanyan’ı tanıyoruz. 2000 yılından beri sektördeki çeşitli
firmalara mücevher çizimleri yapan Alida, bu yıl Mücevher
İhracatçıları Birliği’nin düzenlediği, ‘doğada aşk’ temalı
Mücevher Takı Tasarım Yarışması’nda finale kalan on isim-
den biri oldu. Kendi markasıyla butik tasarımlar yapmayı
planlayan Alida Divanyan’la, sektördeki 15 yıllık tasarım
serüveni hakkında konuştuk.
“FOTO⁄RAFLAR • BERGE ARABIAN
Alida Divanyan
FOTOĞRAFLAR • EROL UYSAL
Şahmeran