tolishon sedo - 36

8
Щилал Мяммядова азадлыг !!! ¹ 24 (36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîð ÌÖÑÒßÃÈË ÃßÇÅÒ ÃÈÉÌßÒÈ 40 ãÿï. Ãÿçåò ùÿôòÿäÿ áèð äÿôÿ, øÿíáÿ ýöíö ÷ûõûð Íÿ Ðåñïóáëèêà Òàëûø Ìÿäÿíèééÿòè Ìÿðêÿçèíèí, íÿ äÿ ãÿçåòèí îôèñëÿðè éîõäóð! ТОЛЫШОН ÑßÄÎ Горху хястяликдирся, нифрят онун дярманыдыр Мян бу эцн интернет сайтларын бириндя Щилал Мяммядовун мящбясдян эюндярдийи мяктубу охудум. Жох кядярляндим, диэяр тяряфдян щяр бир инсаснин гайьысына галмаьы юзцня борж билян вя юмрцнц инсан щцгугларынын горунмасына сярф едян бир инсанын дозулмяз йаланжи иттищамлара, тящгир вя тязйигляря мяруз галдыьы заман да сынмамасындан вя бизи бу алжаг вя йарамаз щярякятляря гарсы мубаризяйя чаьырмасындан гурур дуйдум. Мювжцд реъими йалныз дястяклямядийиня эюря мянасыз вя гондарма иттищамларла Азярбайжанын сайылыб-сечилмиш зийалылары, ъурналистляри тязйигляряя мяруз галыр, тящгир олунур вя мящкум едилирляр. Ян жох ися миллятжилийи талыслара йахыб онлары мящкум етмяк бу юлкядя артыг бир адятя жеврилиб. Аилямин фажияси йеня дя эюзляримин габагына эялди. Мяним щяйат йолдашым да гондарма миллятчилик иттищамы иля щябс олунса да, сон няфясиня гядяр миллятиндян асылы оламайараг щокумятин зоруна мяруз галыб гондарма иттищамларла щябс олунанлары, зинданда юлдурулянляри мцдафия етди вя онлара щеч бир фярг гоймады вя юзцндян айырмады. Онун мяктубларында талыш шаири Зулфцгар Ящмядзадя иля йанасы Микаил Мусфигин, Щцсейн Жавидин вя бир сыра репрессийа доврцнцн эурбанларынын ады жякилирди. О да бцтцн дюзцлмяз мящрумиййятляря бахмайараг сынмады вя шяряфли юмцр йашайараг шящид олду. Язиз достлар, инсаны Аллащ йарадыб вя она Илащи тяряфиндян дюзцм вя гцввят верилиб. Дейирляр горху хястяликдирся, нифрят онун дярманыдыр. Эялин йаланжы иттищамларла Щилалы зиндана саланларла амансыз олаг! Бирляшяк! Азярбайжанын мубариз инсанларыны горху ижиндя сахлайан, онлары дюзцлмяз йаланларла лякялямяйя жящд едянляря гаршы барышмаз вя мцбариз олаг! Щилал Мяммядова азадлыг тяляблярини даща да эужляндиряк! 03. 07. 2012 Мярйям Мяммядова, Нидерланд Краллыьы Башчы нежя фикирляшиб, сян дя еля фикирляш , Бош - бошуна юз юмрцнц вермя йеля , фикирляш . Соьан чюряк йесян дя сян, ону йаь- бал щесаб ет , Жяннятдясян, беля эцнляр дцшмяз яля , фикирляш . Йохсуллуьу зянэинлик бил , гисмят олсун щяр кяся , Беля эцнц атыб эетмя , юзэя еля , фикирляш . Дюйцлмяйи - сюйцлмяйи инсанлыьа гайьы бил , Мязлунларын азадлыьы олур беля , фикирляш . Чякилир щяр щярякятин офисдя дя , чюлдя дя , "Эцвянжлийям" эедя - эедя , эяля - эяля , фикирляш . Яйяр - яскик эюрсян яэяр юзэя жцря дцшцнмя , Шцкцр дейиб рящбяриня дуа еля , фикирляш . Доьру, йа да йалан дейир , хяйалындан кечирмя , Ханялийя щарда, нежя гурсан тяля , фикирляш. Ханяли Толыш 14.06.2012 ФИКИРЛЯШ

Upload: talish-talish

Post on 23-Mar-2016

243 views

Category:

Documents


11 download

DESCRIPTION

Tolishon Sedo - 36

TRANSCRIPT

Щилал Мяммядова азадлыг!!!¹ 24 (36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîð ÌÖÑÒßÃÈË ÃßÇÅÒ ÃÈÉÌßÒÈ 40 ãÿï.

à ÿ ç å ò ù ÿ ô ò ÿ ä ÿ á è ð ä ÿ ô ÿ , ø ÿ í á ÿ ý ö í ö ÷ û õ û ð

Íÿ Ðåñïóáëèêà Òàëûø Ìÿäÿíèééÿòè Ìÿðêÿçèíèí, íÿ äÿ ãÿçåòèí îôèñëÿðè éîõäóð!

ТОЛЫШОНÑßÄÎ

Горху хястяликдирся, нифрят онун дярманыдыр

Мян бу эцн интернет сайтларын бириндя ЩилалМяммядовун мящбясдян эюндярдийи мяктубуохудум. Жох кядярляндим, диэяр тяряфдян щяр биринсаснин гайьысына галмаьы юзцня борж билян вяюмрцнц инсан щцгугларынын горунмасына сярф едян биринсанын дозулмяз йаланжи иттищамлара, тящгир вятязйигляря мяруз галдыьы заман да сынмамасындан вябизи бу алжаг вя йарамаз щярякятляря гарсы мубаризяйячаьырмасындан гурур дуйдум.

Мювжцд реъими йалныз дястяклямядийиня эюрямянасыз вя гондарма иттищамларла Азярбайжанынсайылыб-сечилмиш зийалылары, ъурналистляри тязйигляряя мярузгалыр, тящгир олунур вя мящкум едилирляр. Ян жох исямиллятжилийи талыслара йахыб онлары мящкум етмяк буюлкядя артыг бир адятя жеврилиб. Аилямин фажияси йеня дяэюзляримин габагына эялди. Мяним щяйат йолдашым да гондарма миллятчиликиттищамы иля щябс олунса да, сон няфясиня гядяр миллятиндян асылы оламайарагщокумятин зоруна мяруз галыб гондарма иттищамларла щябс олунанлары, зиндандаюлдурулянляри мцдафия етди вя онлара щеч бир фярг гоймады вя юзцндян айырмады.Онун мяктубларында талыш шаири Зулфцгар Ящмядзадя иля йанасы Микаил Мусфигин,Щцсейн Жавидин вя бир сыра репрессийа доврцнцн эурбанларынын ады жякилирди. О дабцтцн дюзцлмяз мящрумиййятляря бахмайараг сынмады вя шяряфли юмцр йашайарагшящид олду.

Язиз достлар, инсаны Аллащ йарадыб вя она Илащи тяряфиндян дюзцм вя гцввятверилиб. Дейирляр горху хястяликдирся, нифрят онун дярманыдыр. Эялин йаланжыиттищамларла Щилалы зиндана саланларла амансыз олаг! Бирляшяк! Азярбайжанынмубариз инсанларыны горху ижиндя сахлайан, онлары дюзцлмяз йаланларла лякялямяйяжящд едянляря гаршы барышмаз вя мцбариз олаг! Щилал Мяммядова азадлыгтяляблярини даща да эужляндиряк!

03. 07. 2012

Мярйям Мяммядова, Нидерланд Краллыьы

Башчы нежя фикирляшиб, сян дя еля фикирляш,

Бош-бошуна юз юмрцнц вермя йеля, фикирляш.

Соьан чюряк йесян дя сян, ону йаь- бал щесаб ет,

Жяннятдясян, беля эцнляр дцшмяз яля, фикирляш.

Йохсуллуьу зянэинлик бил, гисмят олсун щяр кяся,

Беля эцнц атыб эетмя, юзэя еля, фикирляш.

Дюйцлмяйи-сюйцлмяйи инсанлыьа гайьы бил,

Мязлунларын азадлыьы олур беля, фикирляш.

Чякилир щяр щярякятин офисдя дя, чюлдя дя,

"Эцвянжлийям" эедя-эедя, эяля-эяля, фикирляш.

Яйяр-яскик эюрсян яэяр юзэя жцря дцшцнмя,

Шцкцр дейиб рящбяриня дуа еля, фикирляш.

Доьру, йа да йалан дейир, хяйалындан кечирмя,

Ханялийя щарда, нежя гурсан тяля, фикирляш.

Ханяли Толыш14.06.2012

Ф И К И Р Л Я Ш

22 ¹ 24 (36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîð ТАЛЫШ ТАРИХИÒîëûøîí Ñÿäî

(яввяли ютян сайларымызда)

Мир Мустафа ханын арвады вяоьланлары щярямханада йерляшди.Биз нюкярляря дя юз диванхана-сында мянзил щазырлады. Щяр жя-щятдян мящяббят вя мещрибанлыгэюстярди. Эежядян бир гядяр кеч-мишди. Мян, Мирзя Худаверди,ужарцтбяли Ихлас бяй вя кядхудабядяланлы Аьабяй бир мянзилдяйерляшмишдик. Щамымыз йатмыш-дыг. Бир дя эюрдцк кядхуда Аьа-бяй йериндян сычрайыб йорьанымыбашына чякди. Дадфярйад еляйиб[деди]: "Аман бир шир эялиб, истяйирбизи йейиб, тяляф етсин!". Онун ужасясиндян щяйятдя йатмыш оланБутясяр кянди нюкярляри, о жцм-лядян Бахшяли бяй Тащир бяй оьлу,Аббасгулу бяй Аьа Кярим бяйоьлу, Губад бяй вя гейриляри щя-йяжанла йухудан ойаныб [йерля-риндян] сычрадылар вя тцфянэ атды-лар. Щяйятдяки адамларын щамысыйухудан ойанды. Щай-кцй дцш-дц. Бири тцфянэ атды. Бязиси чыплагвя айагйалын, диэяри папаьыны ити-риб гачды. Хцлася, ики саата кимитясвири мцмкцн олмайан чах-нашма олду. Ахырда эюрдцляр ки,арада щеч бир шей йохдур. Го-шундан [дцшмяндян] щеч бир ясярвя яламят эюрцнмцр. БядяланлыАьа бяй кяндхуданы тутдулар:"Ай киши бу ня ишдир?" Аьа бяйкядхуда бир гядяр юзцня эялибдеди: "Мян йухуда эюрдцм ки,бир бюйцк шир цстцмцзя эялир вящамымызы тутуб йейир".

Хцлася, о эежя щеч кяс йатма-ды. Бязиляри эцлцр, диэярляри исяону лаьа гойуб тяня едирди.Ахырда дедиляр: "Щяр кяс юз аьлы-на эюря бу йухуну тябир етсин!".Щяр кяс ону бир жцря изащ едирди.Бири дейирди, бу йорьунлуьун яла-мятидир. Диэяри ися: "Чох йемяк-дян иряли эялмишдир!". Мян дя де-дим: "Шир Мир Щясян хандыр, йя-гин ки, сабащ эяляр!". Щамы мя-ним тябиримя эцлдц. [Дедиляр]:"Мир Щясян хан Талышда, биз исяДрыьдайыг. О нежя жясарят едиббура эяля биляр!". Нячяфгулу ха-нын оьланларындан Фятяли бяй вя

башгалары дедиляр: "Эялярся, юзжязасына чатар, йягин билир ки,онун юмрц битмишдир!". Биз елядцшцнцрдцк ки, бу Фятяли бяй [дя]иэид вя ишя йарар адамдыр.

Сцбщ олду. Эцнортайа саатйарым галмышды. Эюрдцк даьынбашындан бир атлы ашаьы эялир.Онун ардынжа беш-алты йцз, бялкядя чох, щамысы мцкяммял силащлыатлы эялирди. Мир Щясян хан дабунларын арасында иди. Бунлар оэялян атлылары эюрцнжя, тцлкц кимищяряси бир тяряфя гачды. Ятрафымы-за топланмыш Дрыь жамааты онугаршылады. Мир Щясян хан эялибэцля-эцля гардашларына деди: "СизДрыьда мянсиз ов етмяк истяйир-диниз, мян дя эялдим!". Анасынадеди: "Сиз хала оьланларымын го-наглыьыны [тяк] юзцнцз йемяк ис-тяйирдиниз, мян дя жясарят едиббир аз атлы иля юзцмц цч саатаМуьандан [сизя] йетирдим. Чохйахшы олду. Бцтцн гардашлар ана-мызла бир йердя бир нечя эцн Дрыьмащалында галарыг, ейш-ишрят едибящд-пейманымызы тязялярик!".Онун гаршысында бир сюз даныш-маьа щеч кимин щцняри чатмады.Хцлася, эежяни орада галдылар.Сабащы ова башладылар. Дрыь ма-щалында ня гядяр атлы вардыса, ща-мы топланыб бюйцк дястя иля шика-ра чыхдылар. Атам дейирди: Мяндя орада идим. Овлагда эюрдцкки, ужарцтбяли Кярбялайы Шащвердибяй дя мин няфяр атлы иля Муьанвя Ужаруддан юзцнц йетирди.Мир Щясян хан беля фикир елямиш-ди. Яэяр Дрыь жамааты гардашла-рым иля бирляшиб башга гясдя дцш-сяляр, онда, Дрыь мащалыны чалыб-чапсын, гардашларына да бярк гу-лаг бурмасы вериб, голу баьлыЛянкярана эятирсин. Лакин онлар-да беля щярякятя жцрят олмады.[Мир Щясян хан] сакит олду.[Атам дейирди]: Бир нечя эцн Ня-жяфгулу ханын евиндя галдыг. За-щирдя онларын арасы дцзялди. Ора-дан щамы бир йердя Лянкяранагайытды.

Он-он беш ил ярзиндя онларбир-бириля бир тящяр йола эетдиляр.Чцнки Мир Щясян хана эцжляричатмырды. Яэяр бир чаря тапа бил-сяйдиляр, фцрсяти фювтя вермязди-ляр. Нящайят, бу кющня дястябаз-лыгдан ял чякдиляр. [Лакин] Руси-йанын [Талышдакы] бюйцк [мяму-ру] бунлары [йенидян] тящрик едиб,Талыш ящалисини эизли вя ачыг гызыш-дырырды. Щятта Муьан ящлиндянГасым бяй, Казым бяй вя гейри-ляри Русийа тящрики иля бир нечя дя-

фя жамааты топлайыб Лянкяранда-кы Русийа баш [мямурунун] щц-зуруна Мир Щясян хандан йерсизшикайят етдиляр. Началник защирдяшикайятчиляря нясищят едирди. Ла-кин эизлиндя наразылыьы эцжлянди-рирди. Кялянтяриййя тайфасыны юзтяряфиня чякиб, шящяр ящалисинийолдан чыхарырды. Иш о йеря чат-мышды ки, Мир Щясян хан Муьан,йяни Яркивандан Лянкярана эял-дикдя Лянкяран базарындан ке-чяркян базар жамааты онун ню-кярляриня тярязи эюзлярини чалырды.Буна эюря хан о йолу тярк едиббижарын ортасындан йол салыб, Щц-шя-Пцштяйя кими даим щямин йол-ла щярякят едирди.

Лянкяран ряиси майор Илински-нин148 тящрикиля йеня [тязядян Лян-кяранда] Мир Аббас бяй, Мир Ыс-майыл бяй, Борадыэащда МирЙящйа оьлу Мяммядяли бяй юзоьланлары вя тяряфдарлары иля, Сяфи-дяшт мащалынын Лимар кяндиндяОжаг бяй юз нюкярляри иля, Пе-рембелдя149 бу сятирляр йазыларкянСяфидяшт ады иля мяшщур олан Ужа-руд мащалынын цсйанчылары иля бир-ликдя Ябдцл Щцсейн хан, Шц-жаяддин бяй, Дрыь мащалында йу-харыда ады чякилян Фятщи бяйиноьланлары, Шилявар вя ДиэащдаФятяли бяй, Мялик бяй, Тащир бяйвя башгалары, Муьанда Ханы бяйюз оьланлары иля, Сейбятин кяндин-дя150 Сейид Мирзя Баьыр Мир Щя-сян хандан инжимишдиляр.

Лакин ики ай бундан яввялкирмяли Мирзя Ящмяд Солтан МирЩясян хана мцжтящиддян, Ыранпадшащындан эизли бир мяктуб вяфярман эятирмишди. Бу мяктуб[Мир Щясян ханы Ыран иля мцнаси-бяти йахшылашдырмаьа] чаьырырды.Ужарцтбяли Рза Яли бяй, Мир Ща-шым бяй вя мян, Мирзя Худавер-дидян башга кимся бу сирри бил-мирди.

Мир Щясян хан буйурду:"Мян билирям ки, фягир-фцгяраныневлярини хараба гоймагдан баш-га Гажардан бизя щеч бир хейиролмайажагдыр. Лакин мцсялман-ларын тянясиндян [жан гуртармагцчцн] мян бу тяклифдян баш гачы-ра билмярям!".

Иран падшащынын [тяйин етдийи]вахта бир ай галмышды. Талышдавязиййят чох гарышыг иди. Мян,Мирзя Ящмяд, о заман он икийашында, бялкя дя бир аз кичиколардым. Бцтцн ящвалат эцняш ки-ми айдын хатиримдядир. [Йазылан-ларын] щеч бирисиндя йалан йохдур.Мир Щясян ханын гардашларынын

вя башга язизляринин хащишиня эю-ря началник ону тутмаг истяйирди.Гажарын [да] гошун топладыьыщаггында сяс йайылырды. Эащ де-йирдиляр ки, Рума151 эетмяк истя-йир. [Эащ да эуйа] русларын цстц-ня эялир. Лянкярандакы русларчох горхуйа дцшцб кейфляри по-зулду. Гурбан байрамы эцнц иди.Йухарыда ады чякилмиш Лянкяранряиси юзц иля чох гошун эютцрцбЯркивана Мир Щясян ханы тутма-ьа эетди. Мир Щясян хан бу ящ-валатдан хябяр тутуб кянар йол-дан Борадыэащ вя Болады152 кянд-ляриндян Лянкярана гачмышды.Юз ясир [аилясини] русларын ялиндянхилас етмяк истяйирди. Атамын ря-вайятиня эюря, Мир Щясян ханБорадыэаща дахил олдуьу заманханын дцшмянляриндян Ожаг вяХудаверди [бяйляр] тясадцфянорада идиляр. Онлар Мир Щясянхана раст эялдиляр. Мир Щясянхан Ожаг [бяйи] юлдцрмяк истяди.Ыки дяфя гылынжыны Ожаьын башынаендирдися дя, Ожаг фярйад едибюзцнц Мир Щясян ханын гылынжын-дан гуртарды. Атам дейирди ки:Мян эюрдцм ки, [хан] бу адамыюлдцряжяк. Атдан дцшцб [ханын],чякмясини юпдцм, йалварыб де-дим: "Гурбанын олум, ишин яввя-лидир. Сизя ган тюкмяк мяслящятдейилдир!". Буйурду: "Мяндян ялчякин. Бу кюпяк оьлуну юлдцря-жяйям!". Мир Щясян хана ярз еля-дим: "Гурбанын олум, бу кимдирки, [онун цчцн] юзцнцзц бяднамедирсиниз, бунун нащаг ганыныбойнунуза алырсыныз!". О, мянимярзими гябул едиб гылынжыны гынынагойду. Буйурду: "О гядяр ла-зымдыр, ону вурун!". [Ону] кю-тяклядиляр. Буйурду ки, Ожаьыневиня од вурсунлар. Одун аловуасимана йцксялди.

[Инди дя] сизя майор Илински-дян хябяр верим. Майор беш йцзняфяр атлы казак вя рус тяряфдарла-ры иля юзцнц Яркиванда Мир Щя-сян ханын евиня йетирдикдя, МирЩясян ханын гачдыьыны эюрдц.Тез Мир Щясян ханын аилясини тут-маг цчцн бир няфяр атлы казакычапар эюндярди. Бу казак Лян-кярана чатан кими бир дястя сол-дат тябил вя наьара чала-чала МирЩясян ханын евиня щцжум етди.Мир Щцсейн ханын арвадыны вягызы Сарай ханымы мцщасиряйяалыб гачмаьа гоймадылар. МирЩясян ханын зювжясини - кцрд Са-дыг ханын гызы вя Мир Казым бя-йин анасыны - бир нечя щяйят ню-кярляри, бир нечя кяниз вя Садыг

хан гызынын мянзилиндя олан МирЩясян ханын бажысы Сякиня ханымиля бирликдя тутдулар. Мир Щцсейнханын мирзяси эянжяли Солтаныноьлу Мирзя Гурбанялини, МирЩцсейн ханын диванханасындашаэирдлик едян борадыэащлы Кяр-бялайи Абдуллащ оьлу Молла Зяр-бялини дя щябся алдылар. МуьанлыМяммяд Салащ ханын гызы вяМир Щясян ханын икинжи арвадыХейрянниса ханым, оьланлары МирАбдулла бяй, Жавад бяй вя Хан-лар бяй, гызлары Нися ханым вяЗящра ханым вя бир нечя няфяркянизляри иля бирликдя зиряк тярпя-ниб башыачыг вя айагйалын Шиляваркяндиня тяряф гачдылар. Эцнба-тан вахты иди. Бизим евимиз дяМир Щясян ханын евиня йахын иди.Мяним анам да башыачыг-айаг-йалын онларла бир йердя гачды.Мян дя онларла бирэя идим. Эюр-дцк, бюйцк Шилявар чайынын о тя-ряфиндя ялли-алтмыш няфяр сыра илядурмушдур. Мир Щясян ханын ар-вады Хейрянниса ханым юзцнцчайын о тяряфиня атыб фярйада баш-лады. Эюрдцк ки, Мир Щясян хан-дыр, юз дястясиля [эялмишдир]. Ар-вадына деди: "Горхма, горхмамян бурадайам!". Бу юлцмдянвя рцсвайчылыгдан жаныны гуртарабилмиш ня гядяр шящярли вя нюкяраиляляри вардыса, Мир Щясян хан[онлары] бир йеря топлайыб Шиляваркяндиня апарды. Бир саат орадагалдыгдан сонра Рва кяндиня153

эетдиляр. Гаранлыг эежя иди. Атаоьлуну, оьул атасыны, яр арвадынытанымырды. Мцхтясяр, мин язий-йятдян сонра шцбщя йахын юзляри-ни Рва кяндиня йетирдиляр. Бир тя-ряфдян йолун язиййяти, бир тяряф-дян ажлыг [онларда] тагят гойма-мышды. О эцнц Рва кяндиндягалдылар.

Ызащлар:

148. Илински. Майор ИлинскиТалышын комендаты иди.

149. Перембел. Щазырда Йар-дымлы районунун кяндидир.

150. Сейбятин. Щазырда Сей-бятин Масаллы районунун кянди-дир.

151. Рум. Исламиййятин илкдюврляриндя мцсялманлар мяркя-зи шящяри Константинопол оланШярги Рома вилайятиня Рум де-йирдиляр. Сялжуг тцркляринин истила-сы нятижясиндя ислам динини гябулетмиш олан Анадолу яразиси дяяряб мцяллифляри тяряфиндян Румадландырылырды. Сонралар Анадо-луда йаранмыш Османлы дювляти-ня дя Рум дювляти дейилирди. "Ях-барнамя"дя Рум кечмиш Ос-манлы дювляти демякдир.

152. Болады. Щазырда Лянкя-ран районунун Болады адлы кян-дидир.

153. Рва. Щазырда Лянкяранрайонунун Рво адлы кяндидир

(арды вар)

МИРЗЯ ЯЩМЯД МИРЗЯ ХУДАВЕРДИ ОЬЛУ

ЯХБАРНАМЯ( Т а л ы ш Х а н л ы ь ы н ы н т а р и х и н д я н )

БАКЫ - 2009Чапа щазырлайан: Исщаг АхундовРедактор: Сейидаьа Онуллащи.Фарс дилиндян тяржцмя едян: Яли Щцсейнзадя

Охужуларын чохсайлы хащишини нязяря алыб "Яхбярнамя" ясярини щисся-щисся юз гязетимиздявермяк гярарына эялдик. "Яхбярнамянин" електрон вариантыны бизя тягдим етдийи цчцн

"Талыш.орэ" сайтына миннятдарыг.

33¹ 24 (36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîðÃÀÇÀÍ È×È

Бир эцн бир галайчы эялир бир кяндяки, мис габлары галайлайыб евиня чюряк-пулу апарсын. Кяндин эиряжяйиндя бир пе-зявянэ олурмуш, бу пезявянэ галайчыныэюрян кими евиня дявят едиб, 6-7 тахтагабы гойур габаьына ки, галайла. Га-лайчы "тахта габы да галайлайарлар?"дейян кими пезявянэ онун бойнуну са-лыр голтуьунун дибиня ки, "йа галайлыйа-жагсан, йада сяни боьуб, юлдцрярям".Жаныны гуртармаг цчцн галайчы разылыьы-ны билдирир вя отурур тахта габлары галай-ламаьа. Йолдан кечян бир няфяр галай-чынын тахта габ галайладыьыны эюрцб,тяяжцбцнц эизлятмяйиб, сорушур:

-Ай гардаш, тахта габы да галайла-йарлар?Галайчы башыны галдырыб йолдан кечя-

ня бахыб, дейир.-Гардаш, башын голтуг диби эюрмяйиб

беля данышырсан, башын голтуг диби эюрсятахта габ нядир, лап шцшя габы да галай-лайарсан.....

Наркобарон Щилал...

Аз галмышды Щилал мцяллимин "нар-кобарон" олмасына севиним, нежя се-винмяйя билярдим ки, Щилал Мяммядо-вун щябсиндян дярщал сонра Колумби-йа парламентинин рящбярляриндян бириолан ханым Алехандро Бакыйа эялди.Щесаб елядим ки, 20 ил ярзиндя бир дяфядя олса Бакыйа тяшриф буйурмайан Ко-лумбийа рящбярлийи мящз Щилал мцялли-мин щябси иля баьлы "миннятя" эялибляр,чцнки о бойда "наркобизнес" ялдян чы-ха билярди. Эюзляйирдим ки, лазымиадамлара лазими "сюз"ляр дейиляндянсонра "Азярбайжанын Дон Карлеоне"сиазадлыьа чыхажаг. Затян ханым Але-хандро балажа адам дейил ща... Аммаэюзлянтилярим пуч олду, ханым Але-хандройа баша салынды ки, "ня чохАзярбайжанда Щилал Мяммядовунпостуна эюз дикянляр, наращат олма-йын, юзцмцз бу мясяляни щялл едярик,гоймарыг "цмцдцнйа наркокартели"биздян инжисин. Ханым Алехандронунсаггызыны нежя оьурладыларса о дащаЩилал Мяммядовун азадлыьа чыхмасы-ны тяляб етмяди, анжаг маддянин дя-йишмясини "арзулады"...

Прокурорлуьун мялуматы

Ийулун 4-ц Баш Прокурорлуг ДИНиля бирэя бир баш-айаг бяйанат верди.Бу бяйанаты анжаг баш-айаг адландыр-маг олар, нийясини инди анладажам.Эюрцн бир бяйанатда ня дейилир:

-"Толиши Сядо" гязетинин тясисчиси вябаш редактору Щилал Мяммядовун- Бу прокурорлуг щялям дя билмир ки,

Щилал Мяммядов гязетин тясисчиси де-йил, гязетин тясисчиси Талыш МядяниййятиМяркязидир, йяни ки, Щилал Мяммядо-ву Мядяниййят Мяркязи иля сящф салыб-лар, бу бир, икинжиси:

- Истинтагла мцяййян едилмишдир ки,узун илляр ярзиндя ъурналист пешясинин вямядяниййят мяркязинин рящбяри вязифя-синин имканларындан йарарлананЩ.Мяммядов 1992-жи илдян етибарянИранын хцсуси хидмят органынын ямяк-дашы Ябдоли Яли Щямзяли оьлу тяряфин-дян мяхфи ямякдашлыьа жялб олунарагАзярбайжан Республикасынын суверен-лийи, дювлят тящлцкясизлийи вя ярази тоху-нулмазлыьы зяряриня фяалиййят эюстяриб,бунун мцгабилиндя мцтямади шякилдябирбаша мадди вясаит алмышдыр.Нежя йяни "узун илляр ярзиндя ъурна-

лист пешясинин"? Бяйям Щилал Мяммя-дов узун илляр ъурналист пешяси иля мяш-ьул олуб? Бяс Яли Щясянов дейирди ки,"о, ъурналист дейил", нийя юзцнцз-юзц-нцзц тякзиб едирсиз? Бялкям бир оту-руб, мяслящятляшясиз, беля сящфляр етмя-йясиз? Даща сонрасы лап эцлцнждцр"мядяниййят мяркязинин рящбяри вязи-вясинин имканларындан"... А киши, бя-йям билмирсиз ки, Щилал Мяммядовщеч вахт мядяниййят мяркязинин рящ-бяри олмайыб? Билмирдизся щансы "ямя-лиййат материалына" ясасланырсыз? Кимвериб сизя бу ямялиййат материалларын?Ай-щай, бу да мяним Баш Прокурор-луьум. Даща сонрасы ися лап эцлмяли-дир:

-1992-жи илдян етибарян Иранын хцсу-си хидмят органынын ямякдашы ЯбдолиЯли Щямзяли оьлу тяряфиндян ямякдаш-лыьа жялб олунуб". Бялкя иллярдя дцзялиш едясиз, щеч ол-

маса 2010 вя йа 2011 йазын, бир азинандырыжы эюрцнсцн, ахы 2007-жи илдяЯбдоли Яли Щямзяли оьлу иля "ямякдаш-лыг" едян "Иран жясусу" лингвист-алим,"Толыши Сядо" гязетинин баш редактору,РТММ-нин сядри Новрузяли Мяммя-дову "ифша" етмишдиз, нийя еля щямянвахт Щилал Мяммядову да "ифша" ет-мядиз? Мян бу суалларын жавабыны били-рям, йазымын сонунда йазажам ки,охужулар да билсинляр.

Бу жцмля ися мяни лап чох "инандыр-ды":

- дювлят тящлцкясизлийи вя ярази тоху-нулмазлыьы зяряриня фяалиййят эюстяриб,бунун мцгабилиндя мцтямади шякилдябирбаша мадди вясаит алмышдыр.Ня эюзял йазылыб, адамын лап инан-

маьы эялир. Эюрясян Щилал Мяммядово бойда пулу нейляйиб? Йягин гязет чы-харырмыш, йох дайан, мярщум устадНоврузяли Мяммядовун юлцмцндянсонра Щилал Мяммядовун рящбярлийиалтында "Толыши Сядо" жями цч нюмрячыхмышды: декабр 2009-феврал 2010,вяссалам, сонра гязет йеня дя 10 ай"отгула" чыхыр. 2010-жу илин декабрайында мян гязетя мясул катиб эялдимвя гязет демяк олар ки, мяним сайям-дя 2011-жи илин май айынажан чыхды,сонра мялум олмайан сябяблярдян гя-зетин дяржи дайанды (йяни ки, "юз щеса-бына" бир иллик мязуниййят эютцрдц) вямянимля Щилал мцяллим арасында биринжиклик йаранды. Тутаг ки, Иран хцсусисидмят органлары Щилал мцяллимя "кцллимигдарда" пул верирди, йяни онлар Щилалмцяллимдян бунун мцгабилиндя "Гя-зети нийя чыхртмырсан? Нийя биз дейянмювзулары ишыгландырмырсан?" сорьу-сун етмирдилярми? Ганунауйьунлуголса эярякирди ки, Щилал мцяллим гязетиндяржини сахламамалыйды, йаландан даолса щеч олмаса айда бир дяфя гязетидярж едиб вя щеч олмаса бир нцсхясини"талыш зийалыларынын гяними" Ябдоли Яли-йя эюндярмяли иди. Етмирди, демяк ор-тада пул олмайыб. Дейим ки, щямянпулнан юзцня харижи машын алыб, йаланолар, чцнки щеля пийада эязярди, бялкядост-танышы цчцн хяржляйиб? Ади чайпулуну веря билмирди, симиж дейилди, ан-жаг пулсузлуг ужбатындан ялини йалан-дан жибиня салыб, о вахтажан гурдала-нарды ки, кимся чай пулун версин. Индимяни бир шей горхузур, ямялиййат буйюндя давам ется, йяни ки, Щилал мцял-лим "кцлли мигдарда вясаити" гязетявермяйибся, гязет цчцн офис тутмайыб-са, юзц цчцн демирям, редаксийа цчцнбир машын алмайыбса, демяк пулу щараися хяржляйиб. Бах бу "щара"дан горху-рам, мялум олса ки, Щилал мцяллим щя-мян пул иля щярби сурсат алыб вя ики дяфя"шимон" едилмиш евиндя "эизли сахланжйериндя" сахлайыб, онда тяяжцблянмя-рям. Анжаг горхум она эюря дейил,горхум она эюрядир ки, о бойда силащ-сурсат, сон модел танклар, БМП-ляр,зенит-ракет комплексляри ялимиздян чы-хажаг, бах бундан горхурам...

Мцдафия комитяси

Щялям Азярбайжан тарихиндя белябир шей олмамышды, Щилал мцяллими бц-тцн Азярбайжан мцдафия едир, Авро-панын мцхтялиф тяшкилатлары бяйанатларверирляр, Щилал Мяммядова азадлыг тя-ляб едирляр, бах бцтцн бунлара мяшяг-гятли ямякля наил олмушуг. Щилал мцял-лим щябс олунан кими "Туран" инфор-масийа аэентлийи бу мясяляни эцндямячыхартды вя эцнц бу эцн дя бу мясяля-ни эцндямдя сахлайыр, щцгуг мцдафия-чиси Лейла Йунус Щилал мцяллимин щаггсясини бцтцн дцнйайа чатдыра билди, Зи-йалылар Бирлийи, Мцсават, АХЖП дярщалбу щябси писляйян бяйанатлар вердиляр,мцдафия комитясиндя тямсил олунду-лар, даща сонра мцдафия комитясиня ди-эяр зийалылар, щцгуг мцдафиячиляри, ъур-налистляр гошулдулар, сыраларымыз артды.Сыраларымызын парчаланмасына щесаб-ланмыш "милли, дини айрысечкилик" мад-дяси дя щамы тяряфиндян эцлцшля гаршы-ланды. Сыраларымыз няинки азалмады, як-синя бир аз да артды, йени цзвляр бизягошулдулар. Фяхр едиляжяк щал ися одурки, бизя гошуланларын демяк олар ки,щамысы Азярбайжанымызын тцрк кюкян-ли вятяндашларыдыр, щамысы да ейни сюзцдейир: "Бу эцн Щилалы мцдафия етмя-сяк, сабащ нювбя бизя дя чатар!" Гар-дашлар, бажылар, эялин нювбямизи эюзля-мяйяк, Щилалын мцдафиясиня галхаг,гой бу бизим нювбямизи тезляшдирсин,анжаг Щилал мцяллим щаггында дейилянсахта иттищамлара йох демяйи бажараг,инанырам ки, бизим щагг сясимиз Прези-дентя чатса, яминям ки, чатажаг, о бизиешидяжяк, биз ешидилян эцн ися Щилалмцяллим АЗАДЛЫГДА олажаг!

Талышлары сюйян наняжиб

Щилал мцяллимин щяр ики вякили иддиаедирляр ки, Щилал мцяллим щябс олунан-да милли мянсубиййяти чох тярбиййясизсюзлярля ашаьыланыб. Бяс няйи эюзляйир-ляр? Нийя адекват аддым атыб щямянполиси мящкямяйя вермирляр? Бу суал-лара жаваб тапа билмирям, анжаг щюр-мятли Шейхимиз щялям дя сусур, сюйцшцгойаг бир тяряфя, эеж-тез щямян зат ла-йиг олдуьу жязаны алажаг, бяс Щилалмцяллимин щябсиня ня дейирсиз? Русийамуфтиси бу мясяляйя мцнасибят билди-риб, бизим Шейхдян бу мясяляни араш-дырмаьы хащиш едиб, анжаг Шейхимизщялям дя бир сюз демир, йягин эюзляйирки, Президент мясяляйя мцнасибят бил-дирсин, мцнасибят мцсбят оларса, Шейхданышар, мянфи оларса... Бах бу мясяля-йя, Щилал Мяммядовун йанына "е-зам" едилмясям, эялян нюмрядя эенишшярщ веряжям.

И.С. Эюрясян ня вахтажан Азярбай-жаны "голтуг дибиндя сыхмагла" идаряедяжякляр? Бялкя йени бир цсул тапасыз,щяр нежя олса ?демократик" дювлятик...

Òîëûøîí Ñÿäî

Рафиг Жялиловжелиловрафиг@маил.ру

Йалан айаг тутар....Йа йыхылар, йа гачар!

44 ¹ 24 (36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîðÒîëûøîí Ñÿäî

БАЬЫР БАЬЫРОВ (ЖОШГУН)

1952-1956-жы иллярдя Лянкяран Педа-гоъи Техникумуну битирдикдян сонрадоьма Колатан кянд мяктябиня тяйинаталдым. 3 ил синиф мцяллими кими фяалиййятэюстярдикдян сонра 1959-жу илдя тяйинаты-мы гоншу Сыьдаш кянд мяктябиня верди-ляр. Щямин илдя Азярбайжан Дювлят Уни-верситетинин филолоэийа факцлтясинин ъурна-листика шюбясиня дахил олдум.

Сыьдаш мяктябиндя 20 иллик педагоъифяалиййятим дюврцндя кяндин гайнар щя-йатына бяляд олмагла йанашы, мцдрик аь-саггалларла, зийалыларла, сырави зящмятадамлары иля йахын ялагяляр гурдум. Щя-мин иллярдя кяндя ара-сыра эялян, танынмышвя нцфузлу ел аьсаггалы Сющбят кишинин ба-жысы оьлу-мараглы инсан, гейри- ади зякайамалик, бир-бириндян тамамиля фяргли оланелм сащяляриндя мяжрасына сыьмайан Мир-казым Асланлы иля таныш олдум.

Юмрцмцн Сыьдашла баьлы дюврляриндякяндин ижтимаи щяйатында жцрбяжцр тяд-бирлярдя, той шянликляриндя, хейир- шярдя, елмярасимляриндя иштирак етмишям.

Сыьдаш мяктябиндя бир али тящсилли, ихти-сасжа жоьрафийачы олан мцяллим варды- Яли-мяммяд Гурбанов. О, Мирказым Аслан-лынын дайысы Сющбят кишинин оьлу иди. Онунали тящсил алмасында Мирказымын да бю-йцк зящмяти олмушду. Ялимяммядля щярикимиз ейни вахтда гийаби тящсил алдыьымыз-дан бирэя Бакыйа эедярдик. О, Мирказым-эилдя, мян ися ел ханяндяси Мцрвят Щяши-мовэилдя галардыг. Бакыда тящсил илляриндяЯлимяммядля тез-тез эюрцшяр, бирликдяМирказымын йанына эедярдик.

Мирказымда ядябиййата, мусигийя, ин-жясянятя, тябабятя баьлылыг, халгына олансонсуз севэи, бянзярсиз мусиги ифачылыьы,аьыла сыьмайан фантастик дцшцнжя тярзи,узагэюрянлилик, мцдриклик, новаторлугмяни дя щейран едир, вяждя эятирирди. Мя-щарятля бяслядийи мусиги фантазийалары, суи-талар, мащнылар, гейри- ади скрипка чальы-лары мяни мяфтун едирди...

Мирказымын Сыьдаш кяндиня щяр эялишиинсанлара йени рущ верирди, ящвалларыны ду-рулдурду, мянявиййатларыны пакландырыр-ды. Чцнки ушагдан бюйцйя кими щамыцчцн доьма, мцгяддяс, мящрям, чохязиз олан бир адам иди. Онун щяр эялишимцнасибятиля дайысы Сющбят киши мал- щей-ван кясярди, тямтяраглы мяжлис гурарды.Мащалын- ятраф кяндлярин танынмыш адам-лары, Мирказымла достлуг- танышлыг ялагяля-ри олан рящбяр вязифяли шяхсляр Сыьдаша эя-лярдиляр. Щятта республиканын о дюврдя бирсыра адлы- санлы дювлят, елм вя инжясянятадамларыны да онун ятрафында чох эюрмц-шям.

Сыьдашда- ужгар кянд мяктябиндязящмяткеш балаларына Ялимяммяд мцял-лимдян башга йерли кадр олмадыьы бирдюврдя Мирказым мяжлислярдя аьсаггалла-

ра тящсилин важиблийини, хцсусян гыз ушагла-рынын охумасыны даим тювсийя едирди.

Мирказым щям дя чох бюйцк маарифчивя хейриййячи иди. Нечя-нечя имкансыз ка-сыб аиляляриня кюмяк едир, ювладларына Ба-кыда арха-дайаг дурурду. Няинки йолэюстярирди, щям дя мадди йардымлар едир-ди.

Мирказым яталяти, мцтилийи севянадам дейилди, даим ирялийя жан атан адамиди. Эцнлярин бириндя сящяр тездян Сыьда-ша эедяндя эюрдцм ки, Ялимяммяд мцял-лим Мирказымы Бакыйа йола салыр. Кяндинйолларына чынгыл дюшянмямишди, йаьышлы бирщава олдуьундан палчыг ялиндян тярпян-мяк мцмкцн дейилди. Мирказыма бирузунбоьаз чякмя эейиндирмишдиляр. Баь-ламайа бцкдцйц айаггабылары бир ялиндя,ири чантасы о бири ялиндя иди. Эюрцшцб щал-ящваллашанда деди:

-Баьыр, Ялимяммяд кими зийалысы оланкяндин йолу беля олмалы дейил ахы! Йазын,щаггынызы тяляб еляйин, Баьыр мяллим!

Мян дя Мирказымын бу жидди тянги-диндян сонра йухарылара бир мяктуб цн-ванладым. Амма кяндин рящбяр шяхсляритянгиди йазыма эюря мяндян бярк эцлей-эцзар етдиляр.

Яслиндя йолун тямири кянд рящбярлийисявиййясиндя щялл олунасы мясяля дейилди.

1965-жи илдя мяни районун "Чаьырыш"гязетиндя кянд тясяррцфаты шюбясиня мц-дцр тяйин етдиляр. Бир эцн редактор-рящ-мятлик Немят Немятов мяни йанына ча-ьырыб деди:

-Баьыр мцяллим, Халг Нязаряти Коми-тясиндя ижлас олажаг. Саат 6-да орадаолун, ижлас барядя йазы щазырламалыйыг.

Ыжласда мяня мялум олду ки, эцндя-ликдя Масаллы Истисуйунда жидди нюгсанла-рын олмасы барядя мясяля мцзакиряси ду-рур. Халг Нязаряти Комитясинин сядри рящ-мятлик Асяф Ахундов ижласы ачараг мяся-ля барядя мялумат верди.

О заман Мирказымы баш щякимликдянкянарлашдырмышдылар, сцрави щяким кимичалышырды. Ыжласда Истису санаторийасындаапарылмыш йохламанын нятижяляри мцзакиряедилди. Мцзакиря заманы мялум олду ки,санаторийада чох жидди нюгсанлар ашкаредилмишдир. Мирказым санаторийада башверян юзбашыналыглар, жидди нюгсанлар ба-рядя ятрафлы данышды, фактлар садаланды.Онун чыхышынын бязи мягамларыны хатырла-йырам:

-Мян Истису йахынлыьындакы Иси кяндин-дя йашайырам. Ышя щяр эцн пийада эедиб-эялирям. Бязян баш щяким дохтур Исайев (оьлу иля бирэя ) Лянкярандан эялиб йаным-дан кечир, амма мяни щеч машынына эю-тцрмцр. Ахы мян Истисуйу бу ялляримля ти-киб гуран адамам. Бу суйун мцалижявиящямиййятини илк дяфя тядгиг едян, ону ел-ми жящятдян юйрянян алим мяням.

Ыжласын йекунунда ишиндя жидди нюг-санлара йол верян лянкяранлы щяким Исайе-вин дашыдыьы вязифядян азад олунмасы ба-рядя гярар гябул олунду.

1965-жи илин сонларында мяни Сыьдашмяктябиня директор тяйин етдиляр. 1975-жииля гядяр йенидян Мирказымла Сыьдашда,Истисуда мцтамади эюрцшляримиз олурду.

Мирказымын щям районда, щям дяреспубликанын рящбяр органларында чохлусядагятли достлары варды. Онлары сайыб гур-тармаг мцмкцн дейил. Бакыда тящсил ал-дыьым дюврдя бир дяфя Ялимяммяд мянядеди:

-Дцнян Мирказымла Бакы дямир йолваьзалына эетмишдик. Онун досту ЯлювсятГулийев Москвадан мцалижядян эялирди.Амма Мирказым евдя мяня хялвятдя де-ди ки, щейиф олсун ки, Ялювсятин хястялийичох аьырдыр, о йашамайажаг.

Аз кечмяди ки, Я. Гулийев, щягигятяндя, вяфат етди. О, Щейдяр Щцсейиновдансонра 2-жи бюйцк философ, тарихчи-алим иди.О дюврдя "Азярбайжан тарихи" дярслийининмцяллифи Я. Гулийев иди.

Мирказым йохсул, яли щеч няйя чатма-йан заваллы инсанларын тяряфдары иди. Бизимаилядя 8 ушаг варды; 7 гардаш 1 бажы. Ата-мыз касыб мюмцн адам иди. Ейни вахтдабир нечя оьлан ушаьы али мяктябдя оху-йурду. Ыки гардашым У. Таьыйев, Йашар

Баьыров диз гапаьындан жидди зядя алмыш-дылар. Мирказым онларын пулсуз-парасызмцалижясини, щятта жярращиййя ямялиййатыныда ющдясиня эютцрдц, щяр икисини саьламщяйата гайтарды. Щятта 7-жи синифдя оху-йан гардашым Улдузу аиляйя мадды дяс-тяк олсун дейя йай мювсцмцндя орадаишя дя эютцрмцшдц.

60-жи иллярдя Масаллы Истисуйунда гу-ружулуг ишлярини апаран сяййари тикинти ида-ряси еля орада йерляширди. Ыдарянин ряиси одюврцн танынмыш иншаатчыларындан бириолан Зейнал Мцршцдов, баш мцщяндисдайым Мирзябала Исайев иди.

Дайым ихтисасжа мцщяндис олса да,ядябиййата, тарихя, инжясянятя вя мусигийябяляд вя йахын адам иди. Бу кейфиййятиняэюря Мирказымла йахын дост идиляр. Онаэюря дя дайымла тез-тез эюрцшмяк цчцнИстисудакы мейданчасына йолланырдым.Мирказымын орада чякдийи зящмят вяязиййятляри юз эюзляримля эюрмцшям.

Мирказымын ян али кейфиййятляриндянбири дя истедадлы адамы кимлийиндян асылыолмайараг гиймятляндирмяси, иряли чякмя-си иди.

1973-жц илдя Иси кяндиндя бир той шян-лийи варды. Биз Колатандан бир дястя адамбу той шянлийиня йолландыг. Гоншу Ярки-ван кяндиндян эялини тямтярагла эятирдик-дян сонра ара сакитляшди. Мирказым мяни4 мяртябяли вилласына апарды. 4-жц мяртя-бядя цз-цзя яйляшяряк чай сцфряси архасын-да ядябиййатдан, инжясянятдян, мусиги-дян гызьын сющбятимиз олду. Ятрафда ки-таблар, бир нечя мусиги аляти, о дюврдя щя-ля аз тапылан магнитофон, радиогябуледижиэюзцмя дяйирди.

Ондан суал етдим: -Шаирляр ичярисиндя ян чох кимя цстцн-

лцк верирсиниз?Ялини жибиня салыб бир галын дяфтярчя чы-

харыб деди:-Щцсейин Жавид, ондан сонра да Ся-

мяд Вурьун.Синядяфтяр кими Щ.Жавиддян бир нечя

шеир язбярдян сюйляди. Ялиндяки дяфтярчя-дян бир шеир тапыб охуду. Доьрусу, шеирмяни чох мцтяяссир етди. Охуйуб гуртар-дыгдан сонра деди:

-Бах, эюрцрсцнцз, Баьыр мцяллим,Азярбайжан ядябиййатында надир щаллардараст эялинян шеир нювцдцр. Бу ня гошма,ня эярайлы, ня тяжнис, ня дя ки, мцхяммясдейил. Бу, Азярбайжан шеиринин "туйуь"нювцдцр. Щ.Жавид ядябиййатымызын ня-щянэ дащиляриндян биридир.

Бир хейли сющбятляшдик, нящайят, гал-хыб скирипканы эютцрдц. Чалды, амма йа-ман чалды!

О еля-беля щамы кими чалмырды. Пешя-кар, тящсил эюрмцш устад сяняткар кимичалырды. Хябяр эялди ки, той йериндя бизиэюзляйирляр.

Щяля той башламамышды. Бизим цчцнайрыжа мяхсуси йер айрылмышды. Мялум ол-ду ки, Мирказымын ямиси, бир вахтлар Га-захыстан чюлляриня сцрэцн олунанларданбири-Гара бяй дя гонаг эялиб, мяжлисдя-дир. Онларын кечмиш хатиряляриня гулаг ас-дыгжа щям кюврялирдим, щям дя гцрур ду-йурдум. Кюврялирдим она эюря ки, бу ин-санларын башына нежя олмазын, аьласыьмазмцсибятляр эятирилиб. Ыфтихар щисси кечирир-дим, она эюря ки, бу мярд, мцбариз, йе-нилмяз инсанлар нежя дя шанлы бир тарихямаликдирляр.

Гара бяй деди:-Мирказым сян щяля йенийетмя иди.

Хатириня эялир аьаларымыз мяжлисляр гурар-дылар, Бакыдан, Гарабаьдан, Яршядян,Ярдябилдян мусигичиляр эятирярдиляр. Щамыйыьыларды, сящяря кими чалыб- охуйардыг.

Мирказым деди:-Ями, сянин мусигичиляря гошулуб му-

ьам охумаьын, консертляр вердийин дяйадыма эялир.

Гарабяй жавабында деди:-5 йцз манат вер бу эежя сянин цчцн

"Раст"ы тамам-дястэащ охуйум.Мирказым деди:-Ями, сянин йашын даща кечиб. Амма

йанымыздакы гыврымсачлы бу жаван оьланБаьыр мцяллимди. 1959-жу илдян Сыьдашда-дайыларымын кяндиндя халгын балаларынымаарифляндирир. Ынди щямин кяндин мяк-тяб директорудур. Дайым оьлу Ялимям-мядля доьма гардаш кимидирляр. Баьырла20 иля йахындыр ки, йахын мцнасибятим вар.О щяр тяряфли бажарыьа малик олан бир зийа-лыдыр. Бу эежя о сизин цчцн бир "Сеэащ"охуйар, эюрярсиниз папаг алтда нежя оь-ланлар вар. Баьырын бажардыьыны сян бажарабилмязсян. Рус дилиндя ямисиня бир ифадяишлятди. Кянддя мянимля эедян достларжцмляни йадда сахламышдылар. Сонра дамяня тяржцмя етдиляр: " у него безгран-ный талант. Даъе в стакан воде смоъеттворит чудо". ( Онун истедады щцдцдсуз-дур. Щятта бир стякан суда да мюжцзя йа-рада биляр).

Доьрусу, мяним ифачылыг сясим йохиди. Амма достлар арасында ящвалым хошоланда охуйардым. Буну Мирказым билир-ди. Эянжлик илляримдя тар да чалардым, му-ьамларын шюбяляриня дя аз -чох бялядчили-йим варды. Лакин мяни ян чох мяфтунедян Мирказымын мяня лайиг олдуьум-дан артыг вердийи гиймят, зийалынын хырдамцсбят кейфиййятиня йцксяк дяйяр вермя-сийди.

(арды вар)

МИРКАЗЫМ АСЛАНЛЫ ЩАГГЫНДА ХАТИРЯЛЯРИМ(Ходаширин Жябийевин тябиб, шаир, бястячи, каман устады Мирказым Асланлы щаггындайаздыьы "ШЯМС-зцлмятля шяфяг арасында" сянядли- публисист китабындан бир парча)

55¹ 24 (36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîðХЫДО КИТОБОНÒîëûøîí Ñÿäî

Ирадя Мяликоваирадамаликова@маил.ру.

(Сыфтяш навыня нумрonдя)

37Йусиф ийян чяй боон

Йусифи щанон

1 Йаьуб ъийяй ыштя пыя мыввя-ьяти быя зяминядя, ъийяй зяминКянанядя. 2 Ъыгой Йаьуби щико-йя. Щавдя синядя гыляй жывонбеЙусиф. Яв гяля човнейдябе дештябоон - де ыштя пыя жарион Билщаийян Зилпа зоон бя ивыря. Йусифроснейдябе бяштя пыя чявон йавякоон барядя хябон. 3 Исраил ыштязоон щяммяйся вей пийейдяшбеЙусиф, чумчыко Йусиф чяй пийятивахти зоябе. Бо Йусифи яв доше

дуте рангрисиня хялят. 4 Боон бя-нен чявон пыя вей пийейдяше Йу-сиф чявонся. Яве нифрят кардышонебя Йусифи ийян дамя ныкардышонеяв де мещрибоняти. 5 Йусифи вин-дыше щан, гяп ъяше яв боштя боон.Чими бяпештя дямандин ийян бяйвейя нифрят карде. 6 Яй вотыше бя-вон: "Гуш быдянян бячымы виндябы щани: 7 виндыме ки, ямя дарзбастейдямон мязя мийонядя;ымща, чымы дарз рост бе мандетегяке, шымя дарзон ися бя гырдгятышоне чымы дарз, тязим карды-шоне бяй". 8 Боон вотышоне бяй:"Щукман ты чямя щыкымдор бя-беш, ростийян щыкмроняти бякар-деш бямя?" Явон ийянян вей ниф-рят кардышоне бя Йусифи бячяйщанон ийян сыханон горяня. 9Яй иъянян виндыше жо гыляй щан,гяп ъяше яв боштя боон, вотыше:"Иъян виндыме щан: бянем бямытязим кардейдян щяши, овшумийян йонзя гыля астовя". 10 Явнягл кардыше ыштя щан боштя боонийян пыя, чяй пыя ися кардыше мы-зяммят бяй, вотыше: "Чиче ыштывиндя ын щан? Ростийян, аз, ыштымоя ийян боон бомемон бя зя-мин еняме бяты тязим кардейро?

11 Боон пяхыляти кардышоне бяй,янжях пыя ися огятыше ыштя йодядяын сыхан.

Чяй боон Йусифи щявате

12 Руъи Йусифи боон шин бяШекем ыштя пыя гялон човнейро.13 Исраил вотыше бя Йусифи: "Ыштыбоон гяля човнейдянин Шекемя-дя? Бой тынийян бывьандым чя-вон тоно". Яй вотыше бяштя пыя:"Щозым бо ше". 14 Исраил вотышебяй: "Чич бябе, быши, буни сяло-мятин ышты боон, сяломяте гяля?Чяйо бийя бомы хябя". Ъыгоянвыьандыше яв ляпяк Хевроно ийяномяй рясяй бя Шекеми. 15 Гыляймерди пяйдо кардыше яв даштядячамеядя. Ымща ым одям парсяйбяйку "Чичи нявейдяш?". 16 Яйвотыше: "Аз нявейдям ыштя боон.Чич бябе, бывот бямы бунум,явон конжо човнейдян гялон?"17 Ым мерди вотыше: "Куч карды-шоне чыйо, чумчыко аз мясямечявон "Бошамон бя Дотан" сы-ханон". Йусиф егынийе ыштя боондумо, пяйдо кардыше явон До-танядя. 18 Боон дийяроятижо вин-дышоне яв. Йусиф чявон тоно ны-

ряся фянд песохтышоне ки, яй бы-кыштын. 19 Боон вотышоне бя ийян-ды: "Ымща, омейдя чямя щанонсойб. 20 Еся боян яй быкыштямоншодямон бя гыляй чол, чяйоян бы-вотямон ки, пытыпоя кардыше яввяшйяня щяйвони. Бявиндемончич бябе дечяй щанон". 21 Руве-ни мясяше ым, Йусифи чявон дастоперохнейро вотыше: "Боян мягы-нямон бячяй жони". 22 Рувенивотыше бявон, "хун емякян, яйшодян даштядя быя бы чол, янжяхмягынян бяй". Ыми вотейдябе ки,Йусифи перохны ыштя боон дасто,огордыны ыштя пыя тоно. 23 Ъогобе ки, Йусиф рясеядя чявон тонобоон бекардышоне чяй хялят, чяйтано, рангрисиня хялят. 24 Пегяты-шоне чяй ыштянян, шодошоне бячол. Чол тяйбе, ов ныбе яйо. 25Боон ныштин бо нун щарде. Явонпедйясеядя бянен ки, омейдя чеИсмойлыъон гыляй кярвон Гилеа-до. Чявон дявон бо кардя быя-бин де ядвийоти, балзами ийянмирра а явон ымони бардейдябинбя Мисир. 26 Йящуда вотыше бяштябоон: "Бябеше чы хяй, ещаня ямябыкыштомон ыштя боя, епарчыно-мон хуни сяпе?" 27 Боян бящва-тямон яй бя Исмойлыъон, дастмяъянямон бяй, чумчыко чямябояй, игля хуномон ямя". Боон

рози бин дечяй сыхани. 28 Мидйа-ня тожирон дявардябин чяйо, бо-он бекардышоне Йусиф чоло, щя-ватышоне яв бя Исмойлыъон бя вистныья. Явонян бардышоне Йусиф бяМисир. 29 Рувен огарде бя чолися, бяне ки, Йусиф ни яйо, дырнишеыштя олятон. 30 Чяйо огарде ыштябоон тоно, вотыше: "Яьыл ни, бясбя ковря бышум аз?" 31 Явон пе-гятышоне Йусифи хялят, обырнишонебызон дылядя гыляй вячя, еъяняшо-не чяй хялят бя хун. 32 Чяйо бо-он пегятышоне ын рангрисиня хя-лят, вардышоне боштя пыя, вотышо-не: "Ямя пяйдо кардымоне ым:щяля буни ышты зоя хяляте, йа не?"33 Яй зыняше хялят, вотыше: "Чымызоя хяляте ым; йяьын гыляй вяшйя-ня щяйвони щардяше яв. Щяьиья-тян Йусиф пытыпоя кардя быя". 34Йаьуби дырнише ыштя олятон ийяндябастыше жыл бяштя пешти; яй чандяруъон йас гятыше боштя зоя. 35Гырдя бин бяй дылванди дойрочяй зоон ийян кинон щяммяй,янжях яй ныпийяше дылванди пяйдобыкя, вотыше: "Де дарди ебяшемыштя зоя тоно - бя мардон мя-щол". Ъыгоян чяй пыя бямяй бояй.36 Мидйаныъон ися щяватышонеЙусиф Мисирядя бя фирони гыляй зо-бит быя щывоскон сяккя Потифари.

(Щестыше думо)

Аллащверди Байрами

НИ ИНСОНОН ЩЯХЫ-ЩУЬУЬ…

Ни инсонон щяхы-щуьуь олкядя,Щестебу, яй виндяним аз, бялкя дя!

Миллят щялок бедя ъипо, зуманд шо,Нокя мардедя вяшику, хыванд шо,Хябяш нибу ряййятику потошо?Чяй мямурон мышг гятедян рышгядя!Ни инсонон щяхы-щуьуь олкядя,Щестебу, яй виндяним аз, бялкя дя!

Гуйа демократ- толерантин, чятин!Етникя хялгон щастедян бя зямин.Хыдо офяйя миллятон бедян гин,Щаштедянин ном- нышоня хялгядя,Ни инсонон щяхы-щуьуь олкядя,Щестебу, яй виндяним аз, бялкя дя!

Бахш быя Вятян чы магнатон мярядя,Хар бедямон чы миллятон арядя,Бя шыкрямон щяромзотон дарядя,Ъимон кардямон каг-киъон зылкядя,Ни инсонон щяхы-щуьуь олкядя,Щестебу, яй виндяним аз, бялкя дя!

Щях бывотон ся чы зылмон вардедян?Чяши вядя шыкырнедян, бардедян.Чы щичниядя гынобяги кардедян,Воте бедяни дард, сыхан хылгядя,Ни инсонон щяхы-щуьуь олкядя,Щестебу, яй виндяним аз, бялкя дя!

Зулфугарым, Мызяффярым бегыно,Новрузяли, чы Щилали че гыно?Бя дешмонон кя вялвяля егыно,Товя кяйня мор бящыте кылкядя?..Ни инсонон щяхы-щуьуь олкядя,Щестебу, яй виндяним аз, бялкя дя!

О1.07.12 Ивыъяли.

ХАНЯЛИ ТОЛЫШ

ОХ, ВЯТЯН, ВЯТЯН!

Дылымон сойя,Хыдо де хыйя

тыныш офяйятох, Вятян, Вятян!

Окя ангылон,Бягят чингилон,

Тыныш чы дылонтоь, Вятян, Вятян!

Чамиш чаня кей,Щеъо биш огей,

Гынйя бяты вейДоь, Вятян, Вятян!

Колон ешандян,рясон пешандян...

Бямя ошандяншох, Вятян, Вятян!

Виндям ын выли,Щандям де дыли

бяня былбылиОх, Вятян, Вятян!

Ханяли - сиприш,Зынедя ты киш!

Чы ся- бяся бишБоь, Вятян, Вятян.

Ханяли Толыш.

24.05.12.

КЫРДИОН (АЬЫЛАР)

‘(Бо Мирказым Асланлы)

Ышты ъимон няьылбе,Тыни огят аьылбе.Дынйоку бесон нышиш,ГАМО ышты яьылбе.

*

Чямя "яья" толышбе,Бядя-хошя щолышбе.Барзя бандон намя хокМИРКАЗЫМИ балышбе.

*

Дылон коря, пас гяте,Чяшон дыля ас гяте,Дешты дустон бя ижоБандон боты йас гяте.

*

Даьларын оьлу сяндин,Цряйи даьлы сяндин.Щяр йанда олсан беляТАЛЫША баьлы сяндин.

*

Няслян улу сойадды,Бу даьларда бой атдын.Даьлар сяни, сян исяЕл-обаны ойатдын.

*

Щейкялди даьлар сяня,Мейвяли баьлар сяня.Мязарына цз тутубДЯНБЯЛОВ аьлар сяня.

30.06.12

ОФЯЙЕМОН

Севэи, йохсамилйонлар?

МЯЛАЩЯТ АЬАЖАНГЫЗЫ

Щазырда юлкядя олмадыьым цчцн мямлякятдябаш верян щадисялярдян интернет васитясиля хябяртутурам. Тяяссцф ки, щара эетсяк Вятяндя башверян ядалятсизликляр, бяд хябярляр дя бизимля йолйолдашы олур. Гязет сайтларындан юйряндим ки,ийунун 21-и "Толыши Сядо" гязетинин баш редакто-ру Щилал Мяммядову наркотик сахлама иттища-мы иля щябс едибляр, ийунун 22-си ися 2 апрел 2011-жи ил митингиня эюря щябс едилян 9 няфяри азадлыьабурахыблар. Бир няфяри щябс едиб, доггуз няфяриазад етмяк щюкумятин йени щябс етдийи вятянда-шына вердийи дяйярдир. Щюкумят демяк истяйир ки,ей йени щябс олунан вятяндаш, сян 9 оьула бяра-бярсян, азадлыгда эязмяйин чох тящлцкялидир.Амма нязяря алсаг ки, 2 апрел митингиня эюрящябс едилянляр дя щяр бири мин оьула бярабяр иди,онда, Щилал Мяммядовун нежя ОЬУЛ олдуьу-ну щюкумят бир дя дцшцнсцн.

Азадлыг гязети

66 Òîëûøîí Ñÿäî

Мятляб Дадашов,Азярбайжан Ъурналистляр

Бирлийинин цзвц

Масаллы районунун Колатанкянд щяким мянтягясинин ясаслы тя-мири колатанлыларын Русийадан газчякилиши цчцн эюндярдикляри 280 минАБШ-доллары пулун сабиг ижра башчы-сы Гязянфяр Аьайевин юзцнцн щязмборусундан кечиртмяйиня компен-сасийадырмы?

Демишдим ахы, Талыш зонасынын Масал-лы району "арыг ешшяйин йайлаьыдыр". Бу ифа-дям бир гядяр тящгирамиз гябул едилярся,щюрмятли охужулардан габагжадан цзр ис-тяйирям. Дяфялярля йазмышдым ки, Масаллы-йа тязя эялян бцтцн ижра щакимиййяти баш-чылары зяманяляриня уйьун олараг, юзляри-нин газанж мянбяйини базарда эюрдцкля-риндян, базар игтисадиййаты иля айаглашма-ьа башлайырлар. Района арыг эялсяляр дякреслоларына "клейляняндян" сонра йаваш-йаваш башлайырлар району чапыб-таламаьа.

Мялумдур ки, Масаллы ижра щакимиййя-тинин жабиг башчысы Гязянфяр Аьайев Ма-саллыйа мадди вя мяняви диван тутандансонра мцкафатландырылды. Жянаб ИлщамЯлийевин "Наьынын папаьы Таьынын башына"гойманы ещтива едян бир фярманыла Талышрайонлары башчылары "шащматвари" эедишлядяйишдирилди.

Бир гядяр тякрарчылыг кими сяслянян бумювзу Колатан ящалиси цчцн щеч вахт ак-туаллыьыны итирмяйяжяйиня юз варлыьым кимиинанырам. Бу кянддя щамы Русийадангаз чякилиши цчцн колатанлыларын эюндяр-дикляри 280 мин АБШ долларынын сабиг рящ-бярляр тяряфиндян нежя мянимсянилмясин-дян данышыр. Явязиндя ися кяндя няинки тя-бии газ кямяри чыкилмяди, бу азмыш кимищятта ССРИ дюврцндя чякилмиш кющня газборулары йерли рящбярляр тяряфиндян йериналтындан чыхардылараг, сатылды. Бу олайларыкянд ящалиси щяр эцн мцзакиря ется дя, бубюйцк жинайяти арашдыран цнваны тапмаг-да ажизлик едирляр.

Бяли, юлкя башчысынын Масаллы району-нун сабиг ижра башчысы Гязянфяр АьайевиАстара районуна, Астара район ИЩБ-ныда Лянкяран районуна тяйин етмяси жина-йяткарлары етдикляри жинайятдян йайындыр-маг кими анлашылды...

Масаллы районуна йени тяйин олунанбашчы Рафил Щцсейнова анлатмышдылар ки,Колатан кянд ящалиси диэяр кяндлярдянфяргли олараг, щаггларыны тяляб етмяйи ба-жарырлар, сийаси фикирляри иля сечилирляр. Бу ся-бябдян Рафил мцяллим илк эюрцшцнц дяКолатандан башлады. Колатан ижтимаиййятииля эюрцшц барядя "ТАЛИС.ОРЭ", "Ма-

саллы хябяр-44" хябяр сайтлары вя диэяр со-сиал шябякялярдя ятрафлы йазмышдым.

Щямин эюрцшдян сонра бялядиййя би-насыны гейри-рясми олараг кянд щякиммянтягясинин истифадясиня вериб, косметиктямир едился дя, йени инша едилмиш бина ки-ми ачылышыны да утанмадан тяшкил етдиляр.Щяля бу щяким мянтягясинин тямири иляялагядар щансы мябляьдя коррупсийайайоллар ачылмасы сирр олараг галмагдадыр.Бу щямян бялядиййядир ки, ики ил юнжя газбалонундан "шлангла" мяшял дцзянляйибАз.тв-дян Колатана газ верилмясини йа-йымламаьа наил олмушду.

Бир сюзля, щакимиййят мянсублары Ко-латан ящалисиня няьд пул боржу вар. О ки,галды сосиал инфраструктурун инкишаф етди-рилмясиня, беля фяалиййят бцтцн нормал юл-кялярдя дювлят органларынын вязифяси щесабедилир. Щакимиййят мянсублары чалышыр ки,бу сайаг иашя обйеклярин косметик тямир-ляри иля жамаатын 280 мин АБШ- доллар бор-жуну гайтармагдан ваз кечсинляр. беля-

ликля Колатан кянд щяким мянтягясининачылышы заманы тцкцрпядижи вя мараглы мя-гамлары щюрмятли охужуларын нязяриня чат-дырмаьы важиб сайырам.

Мялум олуб ки, ИЩБ-сы Рафил Щцсей-новун эюзц Талыш сыра даьларынын фцсцнкарэушяси олан Сыьдаш кяндинин торпаг ярази-ляриндя галыб. Буралары Гязянфяр Аьайевюзялляшдидиб зябт едя билмяди. ЭюрцнцрРафил мцяллим истяйиня наил ола биляр. Чцн-ки бу адам кечмиш комсомол наменкла-турасындандыр вя яли лап йухарыйа чатыр.Бяли, 16 ийун 2012-жи ил та-рихдя Колатан щяким мян-тягясинин ачылышына эялянбашчы, йолцстц олараг Сыь-даш кяндиня баш чякир.Башчыны мцшаиййят едян,район щцгуг-мцщафизяоргнларынын башганларыйолда инсидентсиз ютцш-мцрляр. Беля ки, Сыьдашкянд бялядиййя сядри Фях-ряддин Ялийевин оьлунунРФ-нын дювлят нюмря ни-шаны иля идаря етдийи машынполис ряисинин машыныныютцб кечдийиня эюря сахланылыр, машын по-лис шюбясиня апарылыр. Бялядиййя сядрининоьлу "хырда хулиганлыг" маддяси иля итти-щам олунур (бу айры сющбятин мювзусуолдуьундан, эениш шярщ вермирям). Фях-ряддин Ялийевдян бюйцк мябляьдя Рус

рублу рцшвят истядиклярини ешит-дикдя биржя буну дедим ки,чох яжяб едирляр. Ф. Ялийев бя-лыдиййя сядри тяйин олунмагцчцн он беш мин доллар Ьязимцяллимя веряндя билмирди ки,язаблы эцнлярини габаьа салыр.Иш о йеря чатыб ки, артыг Фях-ряддин бу щакимиййятин яда-лятсизлийини диля эятирир (?).

Диэяр мягамлардан биридя будур ки, Колатан бялядий-йя сядринин мцавини Аил Мям-мядов кянд маьазасынданики бутулка суйу нисийя алыб,гонагларын столуна гойду. Диэяр тцкцр-пядижи мягамлардан бири дя кянд яразинцмайяндясинин ижра башчысы Рафил Щцсей-новун айаглары алтында гурбанлыг кясмякцчцн нисйя гойун алыб кясдирмяси олду.Бу тцкцрпядижи мягамлардан сонра яразинцмайяндяси Сяйавуш Аьайев дювлят баш-чысы Илщам Ялийевин Колатан кяндиня бю-йцк гайьысындан, юлкядя эедян гуружулугишляриндян, ящалинин фиряван йашайышынданвя бу эерчякликляри бязи наданларын эюр-мяк истямямясиндян аьыз долусу данышды.Сюз верди юлкямиздя мяддащлыгда "анало-гу" олмайан, сечкилярдя хцсуси сахтакар-лыгларын "мемары" кими танынан Щажы Оь-лан Жябийевя (бу Щажы адыны дашыйан ада-мын дедиклярини халга чатдырмаьы щягигиЩажыларын адына хялял эятиряжяйини нязяряалыб йазмырам. Цзцрлц щесаб етмяйинизихащиш едирям). Бир нечя чыхышдан сонрамиллят вякили Елмира Ахундовайа сюз ве-рилди.

Елмира ханым бцтцн сахтакарлыглары,йяни гейд етдийим сцни "мяшялйандырма"ямялиййатынын Аз.ТВ-дян нцмайиш едил-мяси, йолларын чякилиши, газ чякилиши цчцн йы-ьылан пулларын мянимсянилмяси, бир сюзляясил реаллыглары диля эятириб, йалтагларын де-дикляринин йалныз каьыз цзяриндя олдуьунудемякдян чякинмяди. Миллят вякилинин бучыхышы доьрусу мяни тяяжжцбляндирди. Фи-кирляшдим ки, йяни бу ЙАП-чылар дюнцб щя-гигяти дейирляр?

Мяня еля эялир ки, Елмира ханым нюв-

бяти депутат сечкиляри цчцн ящалинин дц-шцнжясиндя юзцня гаршы мцсбят ряй форма-лашдырмаг истяди. Беля олмасайды, депутатолдуьу дюврлярдя щеч бир сечижисинин щц-гугларыны мцдафия етмяди. Щятта Дямирчикянд орта мяктябинин апарыжы мцяллими

Асиф Аббасову КИВ-дяки чыхышларына эюрярайон рящбярлийи тяряфиндян "хцсуси цзяду-ран щажы вя кярбялайиляри" цзя сахламаглашярляняряк, бир ил йарым мцддятиня щябседиляндя беля сясини чыхартмады, сусмаьацстцнлцк верди.

Нювбяти сюз ижра башчысы Рафил Щцсей-нова верилди. Рафил мцяллим дя "аналогу"олмайан инкишафдан данышандан сонракянд орта мяктябин ясаслы тямири вя кянд-дя ушаг баьчасынын тямир едилмясиня созведи. Биринжи эюрцшцндя жамаата сюз верибдемишди ки, жамаатын алдадылараг ялиндяналынан 280 мин доллар пулун эери гайтарыл-масы цчцн щцгуг-мцщафизя органларынамцвафиг сярянжам веряжяк. Бу дяфя ися,щямин пулун мянимсянилмяси бир йанлышлыголдуьуну, ипин ужунун гейри мцяййян тя-ряфляря чыхмасыны да диля эятирди. Йяни де-мяк истяди ки, биз Колатан жамаатынаборжлу олсаг да, о боржу диля эятириб истя-мяйин щеч бир ящямиййяти йохдур. Бир ишдиолуб да, ейб етмяз, нежя дейярляр "боржлуборжлунун саьлыьын истяр".

Щяким мянтягясинин дахилини эюрмякбизя дя гисмят олду. Ясл Щейдяр Ялийевмузейиня бянзяйир. Бу бинайа дахил оланадам гятиййян щисс етмир ки, бура тиббожаьыдыр.

Даща чох йадда галан мягамларданян ясасы бу олду ки, гонагпярвярлийи, сийа-си активлийи, йумор, ядяб-ярканы, бюйцк зи-йалы потенсиалы иля юлкя мигйасында таны-нан Колатан жамааты щакимиййятин кор-рупсийа цзяриндя дцзянлядийи щяким мян-тягясинин ясаслы-тямир ачылышында иштирак ет-мядикляри олду. Ачылышда иштирак едянляринчоху кянардан эялмишди. Ортада меймункими атылыб-дцшянляр ися бязи мяддащ вяйалтаглар иди. Онларын щярякятляри ися Кола-тан кянди цчцн утанж эятирян щярякят олсада, дярйайа бир дамжы нефтин дцшмяси кимидяйярляндириля биляр. Колатан жамаатыныямин едирям ки, сябирли олун, имкан вер-мярям ки, балаларынызын мин жцр язабларлагазаныб, кяндин абадлашмасына эюндяр-дикляри 280 мин АБШ доллары щансыса "да-набаш", йахуд "тахтабаш" мянимсяйибасанлыгла арадан чыхсын. Бу жинайятин ся-бябкарлары жязасыны алмайыб, пуллары эеригайтармайана кими тялябимиз актуаллыьыныитирмяйяжяк. Наращат олмаьа да дяймяз,аталар демишкян "боржлу-боржлунун саьлы-ьын истяр".

¹ 24(36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîð

Áîðcëó áîðcëóíóíñàüëûüûíû èñòÿð

77¹ 24 (36) 07 èéóë 2012-íÿ ñîðÒîëûøîí Ñÿäî

ЕЛНУР АСТАНБЯЙЛИ"АЗАДЛЫГ" гязети

Щцгуг мцдафиячиси, ъурна-лист Щилал Мяммядов бущакимиййятдя бабат бир

вязифя тутсайды, бцджянин бир тяряфин-дян дя о дцшцб хымыр-хымыр йеся, дя-низин бир щиссясини дя о щасарласа,ушаглары ися Бакынын эюбяйиндя автош-луг ется, митингчи дюйся, чохдан дюв-лят гуллуьундакы хидмятляриня эюряюдцлляндирилмишди.Амма щакимиййятя гаршы олунжа

"дювлятя хяйанят"дя сучландырылды. Дцнян Республика Прокурорлуьу

иля Дахили Ышляр Назирлийинин Щилал бя-йин щябси иля баьлы йайдыьы мялуматыщяр кясин дюня-дюня, диггятля охума-сыны тювсийя едирям. Бу мялуматынюзц бу щябсин сифаришли, иряли сцрцлян ит-тищамларын ися уйдурма, филфило олду-ьуну сюйлямяк цчцн кифайятдир. Ора-

да "жасуслуьу иля дювлятя хяйанят ет-мишдир", "ашкар сурятдя милли айры-сеч-килийин вя дцшмянчилийин салынмасынайюнялян щярякятляря йол вермишдир" ки-ми ифадяляр итинятюкдцр. Бир сюзля,прокурорлугла ДЫН нювбяти дяфя щц-гуга, ганунлара тцпцряряк щеч бирмящкямя-филан олмадан, еля бяри баш-дан юз йанынданжа Щилал Мяммядо-ву жинайяткар елан едиб. Нежя дейяр-ляр, юзляри доьуб, юзляри дя эюбяйиникясибляр.Тякжя буна эюря Щилал Мяммядо-

вун виждан мящбусу сайылмасы гачыл-маздыр. Авропа Ынсан Щаглары Мящ-кямяси иллярдян бяридир бунлары башасала билмир ки, бир аз адам олун, щечкими мящкямя гярары олмадан жина-йяткар елан етмяйин, тягсирсизлик пре-зумпсийасына щюрмятля йанашын, бу-нун инсан щцгуг вя азадлыгларынын тя-мял принсипляриндян олдуьуну юйря-нин, амма хейри йохдур, кор тутду-ьуну бурахмайан кими, реъим дя бувярдишиндян ял чякмир, ял чякмяк истя-мир. Нятижядя ня олур? Авропа Ынсан

Щаглары Мящкямяси бунларын надан-лыьы, савадсызлыьы, гярязи ужбатынданАзярбайжан дювлятини бир уждан жяри-мялямякдя давам едир. Ня вежляриня,нежя олса да, щямин жяримяляри юз жиб-ляриндян юдямирляр ки? Щямин жяримя-ляр бунларын арвад-ушагларынын ширкят-ляринин щесабындан чыхмыр ки? Эедян

йеня дювлятин жибиндян эедир. Бах, ин-ди Щилал Мяммядов да пулларыны бировуж адамын дядя малы кими саьа-со-ла сяпялядийи беля бир дювлятя "хяйа-нят" етдийи цчцн ичяри атылыб. Щилал бяйин жасуслугда сучландырыл-

масына эялинжя, суаллар чохдур. Бирщалда ки, о, бу гядяр аьыр жинайятямялляри иля мяшьул иди, нийя еля яввял-жядян буна эюря сахланылмырды? Нийябиринжи наркотик иттищамы иля сахланыл-мышды? Щансы аьлы башында олан жасусщям дя наркотика иля мяшьул олар? Бирщалда ки, Щилал Мяммядов 1992-жи ил-дян "Ыран аэенти"дир, бяс нийя о йалныз20 илдян сонра щябс едилир? Бу гядярмцддятдя няйи эюзлямисиниз, нийя эюзйуммусунуз она? Мян, ялбяття, бу суаллара щеч бир

мянтигли жаваб эюзлямирям, бунларяслиндя жавабы юзцндя олан суаллардыр. Айдын мясялядир ки, бурада сющбят

"жасус"дан-заддан йох, "жасус" сю-зцнцн икинжи щежасындан эедир - "сус"-магдан. Бу юлкядя Щилал Мяммядовдан

вя цмумиййятля, щяр биримиздян тяляболунан будур: Сус!Сусмадынса, демяли, кимсян? Жа-

сус!Таныш мянзярядир. Бяйям бу эцня-

дяк биз бу юлкядя коррупсийа ялейщиняйазан адамын еля коррупсийа...

"Эянжляря ижтимаи, сийаси фяалиййятимканы верин ки, онлар зярярли вярдиш-

лярдян узаг дурсун" дейян эянжиннаркотик иттищамы иля ичяри атылдыьыныазмы эюрдцк? Мяня ян эцлмяли эюрцнян ися Щилал

Мяммядовун Ыранын "Сящяр" телека-налында данышмасынын да она гаршы ит-тищам кими иряли сцрцлмясидир. Бирвахтлар мцхалифят лидерляри ян аьыр шя-килдя тящгир едиляркян "Сящяр"ин нежяйаптократларын эюзбябяйиня чеврилди-йини, онун ганунсуз шякилдя йайымынанежя эюз йумулдуьуну бир гыраьа го-йурам.Сорушурам: сиз яввялжя ону дейин

эюряк, сизин вятяндашларыныз Азярбай-жан телеканалларында нийя даныша бил-мирляр? Нийя Щилал Мяммядов "Ся-щяр"дя, Гянимят Защид "МедйаТВ"дя данышмалыдыр? Сиз ня вахт буюлкянин телеканалларында данышмагимканы вердиниз ки, Щилал Мяммядовдцшцндцклярини ордан демяди? Щяляону демирям ки, жасуслар ня вахтдантелевизийайа чыхыр, юзцнц щамыйа ни-шан верир?Йери эялся, "Сящяр"-мящяр бош шей-

дир, Азярбайжан ялейщиня, Азярбайжа-нын сивил, уйьар, модерн бир дцнйа юл-кяси олмасы ялейщиня Азярбайжан теле-каналларындан чох щеч йердя даныш-мырлар.Йалтаглыг ися щеч дя жасуслугдан

йцнэцл жинайят дейил.

НАТИГ ЭЦЛЯЩМЯДОЬЛУ"АЗАДЛЫГ" гязети

Наркоман Щилал Мяммядову жа-сус елан етдиляр. Адам билмир, харижиюлкялярин гейри-жиддилийиня эцлсцн,йохса Азярбайжанын.Наркоманларын ясасян ирадяси зяиф

оланлардыр. Жасуслары ися еля беляадамлардан, йолдан кечянлярдян сеч-мирляр. Онлар дямир-бетон конструк-сийасындан да мющкям, зяиф йерляри,асылылыьы аз олмалыдыр.

9 милйонлуг юлкядя тяряфдаш киминаркоманы сечян дювлят, дювлят дейил,

жизэи филмидир.Мян юз щиссляримя, гянаятимя

Азярбайжан щцгуг-мцщафизя орган-ларындан чох инанан адам кими Щилалмцяллимин наркоманийадан чох-чохузаг олдуьуна яминям. Мядяни ин-сан олан Щилал мцяллимля театрда, ми-тингдя, гапалы тядбирлярдя чох растлаш-мышам. Ону ел дили иля характеризя ет-сям, дейярям, ипяк кими адамдыр.Онун юлкянин милли мараглары ялей-

щиня щяр щансы фяалиййяти олубса беля,мяни даща чох о дцшцндцряжяк ки,онлары нийя, щансы сябябдян беля бирзийалы едиб? Популистжясиня чыхмасын,нейчцн вятян юз ювладына сащиб дур-майыб ки, о да хяйанятя ял атыб?Ыстинтагын тялясиня дцшцн хяйанят,

жасус сюзцнц чох ишлятмяйим. Бунла-рын ойун олдуьуну эюзял билирик.Азярбайжан щюкумяти садяжя юзцнябир аз жиддиййят дону бичмяк истяйир.Ыжтимаи фяаллары няшяхор кими дамла-маг артыг лятифяйя дюнмцшдц. Мцба-ризяйя (жямиййятин фяал кясими иля оланмцбаризядян сюз эедир) даща аьыр,горхулу мязмун вермяйин эяряклийи-

ни онлар эеж дя олса анладылар вя бу-дур: вятяня хяйанят, жасуслуг!!Ютян ясрин 90-жы иллярин сийаси мо-

дасы эери дюнцр. О иллярдя биз ня гядярсийасятчинин, дюйцшчцмцзцн вятяняхяйанят маддяси иля эцнащландырдыьы-ны эюрдцк.Ынди ясас мясяля, Щилал Мяммядо-

вун саь галмасыны тямин етмякдир.Ужа сясля дейилмяся дя, онун щяйаты-на щябсдя сон гойулма планынданчохлары данышыр. Беля бир хябис планварса, онун йазанлар, ижра едянляр бирдаща дцшцнсцнляр. Фяргли дцшцнян ин-санлара гаршы бу жцр давранышын сонуйохдур. Ынсан, юзц дя дцшцня билянинсан ят торбасы, аьаж дейил ки, онуйандырыб, басдырыб йох едясиниз. Фикир-ляри щябсля буховламаг олмур. ЩилалМяммядовларын дцшцнжяси зярярлидир-ся, о фикирлярля азад полемика апарыла-жаг мейданлар, телевизйалар йарадыл-малыдыр. Фикри фикирля йенярляр, гандал,зящяр, эцлля иля йох...Щилал Мяммядовун ишиндя йени-

дян Ыранын "Сящяр" телеканалы лянятдаиряси кими эюстярилиб. Мян "Сящяр"ин

Азярбайжан дювлятиня гаршы тутдуьумювгени мцбащисяляндирмяйяжям.Садяжя о каналын аудиторийасы иля сыхтямаслары олан шяхс кими щяр кяси дц-шцнмяйя дявят едирям.

"Сящяр"я жянуб вя мяркязи аранжамааты бахыр. Эянжляри демирям,йашлы вя орта нясил бу каналын верилишля-рини лап щясрятля эюзляйир. Ня гядярэюрмцшям, адамлар севимли домино-ларыны атыб "Сящяр"я бахмаьа гачыб.Йохса, дцшцнцрсцнцз ки, о адам-

ларын щамысына "Сящяр"и излямяк цчцнЫран халис тирйяк йоллайыр? Йа бялкяонлара пул верирляр?АзТВ-нин вя онун тюрямяляринин

боз верилишляри иля жамаатын башыны тов-ламаг алынмыр ахы. Ынсанлар фяргли сюзешитмяк истяйир. Ону сиз вермирсиниз,Ыран юз щягигятлярини бцкцб ону би-зим инсанлара эюстярир. Ора бахма-маг цчцн сиз даща бахымлы верилишляртягдим етмялисиниз. Тякжя йахшы эюрц-кян сцъетлярля дя иш битмир, инсанларайахшы щяйат вермяк лазымдыр.

"Càñóñ" ñþçöíöí èêèíCè ùåCàñû

Càñóñëóã áó ãÿäÿð àñàíìûø

Òÿñèñ÷è :Ðàôèã Úÿëèëîâ

Òåë.:+99470 909-85-90Å-ìàèë: [email protected]

Ãÿçåòèí åëåêòðîí âàðèàíòûíûtàlèsh.îðý

ñàéòûíäà îõóéà áèëÿðñèíèç

Ðåäàêñèéàíûí öíâàíûíà ýþíäÿðèëÿíÿëéàçìàëàð ìöÿëëèôëÿðÿ ãàéòàðûëìûð âÿ

ìÿòíëÿðÿ ðÿé âåðèëìèð.Ôàêòëàðà ýþðÿ éàëíûç ìöÿëëèôëÿð

ìÿñóëèééÿò äàøûéûðëàð. Ìöÿëëèôëÿðëÿ ðåäàêñèéàíûí ìþâýåéè

óéüóí ýÿëìÿéÿ áèëÿð.

Ãÿçåò ßäëèééÿ Íàçèðëèéèíäÿãåéäÿ àëûíìûøäûð.

Ãåéäèééàò íþìðÿñè:3462

Òèðàæ: 1000

ÎÕÎÍÍß ÑßÙÈÔß

УС Долларс:Ъалылов Рафиэ Сщащрза оэщлу АЖЖ Н

3811001000159315ИНТЕРМЕДИАРЙ БАНК

Стандард Жщартеред Банк, Неw ЙоркЖОРР. АЖЖ. 3582023389001

СWЫФТ: СЖБЛУС33БЕНЕФЫЖЫАРЙ БАНК:

"Банк оф Баку" ОЪС С.W.Ы.Ф.Т. ЪББКАЗ22 Баку, Азербаиъан

Щесаб нюмрряси: АЗН цчцн: "Банк оф Баку"АСЖ Йасамал филиалы Жялилов Рафиг Шащрза оьлу

щесаб нюмряси 3801000000159315ВЮЕН 1700038881

код 506322 мцхбир щесаб 0137010007944 С.W.Ы.Ф.Т ЪББКАЗ22

Ìåõìàí Àëèåâ

Àðåñò ãëàâíîãî ðåäàêòî-ðà "Òîëèøè Ñàäî" ñâÿçàí ñ åãîïðàâîçàùèòíîé äåÿòåëüíîñò-üþ, çàÿâèë ÑàëàìÍåwñ äè-ðåêòîð èíôîðìàöèîííîãîàãåíòñòâà "Òóðàí" ÌåõìàíÀëèåâ.

"ß ñ÷èòàþ, ÷òî ýòî ïîëè-òè÷åñêè ìîòèâèðîâàííûéàðåñò. Îäíîçíà÷íî ýòî ñâÿçà-íî ñ åãî äåÿòåëüíîñòüþ êàêïðåäñòàâèòåëÿ è çàùèòíèêàïðàâ ýòíè÷åñêîé ãðóïïû òà-ëûøåé, ÷åëîâåêà, çàíèìàþ-

ùåãîñÿ çàùèòîé ïðàâ âñåõëþäåé â Àçåðáàéäæàíå, âíåçàâèñèìîñòè îò èõ íàöèî-íàëüíîñòè. Õèëàë Ìàìåäîââûñòóïàåò çà äåìîêðàòè÷åñ-êè ñâîáîäíûé Àçåðáàéäæàí.ß äóìàþ, ÷òî ãëàâíûì îáðà-çîì, òî íàêàçàíèå, êîòîðîååìó ïðèäóìàëè, ñâÿçàíîèìåííî ñ åãî ïîçèöèåé è åãîäåÿòåëüíîñòüþ", - çàÿâèëÌ.Àëèåâ.

Ãëàâà àãåíòñòâà íàïîì-íèë, ÷òî 9 èþíÿ àðåñòîâàí-íûé áûë èçáðàí ãëàâíûì ðå-äàêòîðîì ãàçåòû "Òîëèøè Ñà-äî". "Ýòî òîæå â êàêîé-òîñòåïåíè, íàâåðíîå, íàïóãàëîêàêèå-òî âëàñòíûå êðóãè, èîíè ïðèíÿëè ðåøåíèå åãîíåéòðàëèçîâàòü", - ñêàçàë

îí.Ïî ñëîâàì Ì.Àëèåâà,

Õ.Ìàìåäîâ âïîëíå íîðìàëü-íûé, çäðàâîìûñëÿùèé ÷åëî-âåê. "Îí ïàòðèîò Àçåðáàéä-æàí, ëþáèò àçåðáàéäæàíñ-êèé íàðîä è ñâîþ ñòðàíó. Ñêàêèì ýíòóçèàçìîì çàíèìàë-ñÿ ëîááèðîâàíèåì ìåéõàíû"Äàâàé, äî ñâèäàíèÿ!" è êàêðàäîâàëñÿ, ÷òî Àçåðáàéäæàíóçíàëè âî âñåì ìèðå, ÷òî îí÷òî-òî ñäåëàë äëÿ Àçåðáàéä-æàíà! ß äóìàþ, òàêàÿ ðåà-êöèÿ âëàñòåé îøèáî÷íàÿ èïðåñòóïíàÿ, è îí, êîíå÷íî,äîëæåí áûòü îñâîáîæäåí", -ðåçþìèðîâàë îí.

ÒàëûøÈíôî ùòòï://ðó.ñàëàìíåwñ.îðý

МОСКВАДА ЕТИРАЗАКСИЙАСЫ

Москва шящяриндя Азярбайжан Республикасынын Сяфирлийигаршысында щцгуг мцдафиячиси, "Толыши Сядо" гязетинин баш ре-дактору Щилал Мяммядовун гондарма иттищамларла щябс едил-мясиня етираз яламяти олараг аксийа кечирилмишдир.

Аксийа иштиракчылары "Щилал Мяммядов дярщал азадлыьа бу-рахылсын!", "Щилал Мяммядова азадлыг!", "Новрузяли, Щилал,нювбяти ким олажаг?!", "Щилал Мяммядова - бизим "Гражданс-кое содействие"!", "Ишэянжяляря сон гойулмасыны тяляб едирик!","Талыш мядяниййятини горумаг жинайят дейил!" вя диэяр шуарларсясляндирмишляр.

Талыш.орэ

Рза Мусайев

ЖЫВОН БЫКЯ

"Хыдо, бяшты ьыбон бышом,Мыни иъян жывон быкя!"Шя умурдя дянырясим,Бяшты офяйя дыл дяшом,Мыни иъян жывон быкя!

Щич шин ныбим бо одямон,Пяйдо ныбе бомы дямон.Жоядя быдя бямы ямон,Тели ангивин- шон быкя.Мыни иъян жывон быкя!

Вей ком гяте бебящярбе,Шявым- руъым ьям- ьящярбе.Зывоным телбе, зящярбе.Мыни шиня зывон быкя,Хыдо, мыни жывон быкя!

Бя жони щич ныгыне во,Конжой, чымы дардон дяво,Хыдо, кардям бяты дыво,Демы чокя дивон быкя,Мыни иъян жывон быкя!

Лынгым мандя ьяби кяно,Кардям бяты дыво- сяно,

Бивахт чымы кардя гыно,Мыни амбо, сявон быкя,Хыдо, мыни жывон быкя!

11.02.2012

БЯШТЫ ХОТО

Ду вотедя, ки вотедя:--Марде бязнем бяшты хото.Осмонику Овшум, Щяшиварде бязнем бяшты хото.

Бядом бяты ыштя жони,Бой пяшимон мякя мыни.Шялям быбо банди гони-барде бязнем бяшты хото.

Бащандем бяня былбыли,Ебякам бяшты ся выли.Нез нимандош, ыштя дылищарде бязнем бяшты хото.

Оъе чымы дыли побя,(бялет)Роядя ростим, быкя бовя,Мымкун ныбя чийян, тобякарде бязнем бяшты хото.

Бытоънышян бя банды-ку,Чымы чяшон быкошян ку,Лозим быбо, яьыдякугарде бязнем бяшты хото.

... Ду вотедя, ки вотедя:- Марде бязнем бяшты хото.Осмонику Овшум, ЩяшиВарде бязнем бяшты хото...Ду вотедян, ду вотедян,Валлащ, биллащ, ду вотедян!

24.04.12.

Талыш Аьсаггаллар Шурасы, Респуб-лика Талыш Мядяниййяти Мяркязи вя"Толышон Сядо" гязети щцгуг мцдафия-чиси Арзу ханым Абдуллайевайа гардашы

Рауфунвяфаты мцнасибяти иля башсаьлыьы верир

вя мярщумун аиля цзвляриня Аллащдансябр диляйирляр.

Аллащ рящмят елясин

Республика Зийалылар Бирлийининсядри Елдяниз Гулийев щцгуг мцда-фиячиси Арзу ханым Абдуллайевайа гар-дашы

Рауфун вяфаты мцнасибяти иля башсаьлыьы верир

вя мярщумун аиля цзвляриня Аллащдансябр диляйир.

Аллащ рящмят елясин

Щилал Мяммядовун щцгугларынынмцдафия комитясинин цзвляри щцгугмцдафиячиси Арзу ханым Абдуллайевайагардашы

Рауфун вяфаты мцнасибяти иля башсаьлыьы верир

вя мярщумун аиля цзвляриня Аллащдансябр диляйирляр.

Аллащ рящмят елясин

¹ 24 (36) 07 èéó ë 2012-íÿ ñîð

Цфцг-С ММЖ (ВЮЕН 1800107871)

Азярбайжанда бир чох дилляря йазы-лы, шифащи бизнес, Нотариал тяржцмя-ляр вя мятнлярин йыьылмасы хидмяти-ни тягдим едир. Биз Азярбайжан,Рус, Инэилис, Талыш, Фарс вя с. дилля-ря йазылы тяржцмяляр едирик. Ятрафлымялумат алмаг вя йа хидмятляри-миздян бящрялянмяк цчцн

(012) 564-68-91 нюмрясиня зянэ едя вя йа

жоммержиал_манаэер@уфуг.аз електрон цнванымыза йазараг ялагя сахлайа билярсиниз.

Ìåõìàí Àëèåâ:

"Õèëàë Ìàìåäîâ - ïàòðèîò ñâîåé ñòðàíû è ëþáèò

àçåðáàéäæàíñêèé íàðîä"

Б А Ш С А Ь Л Ы Ь Ы