tİcarİ kazanÇ

48
TİCARİ KAZANÇ TİCARİ KAZANÇ

Upload: gavril

Post on 18-Mar-2016

66 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

TİCARİ KAZANÇ. TANIMI. Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır. GVK’nın uygulanmasında, aşağıda yazılı kazançlar ticari kazanç sayılır: 1. Maden, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri ile tuğla ve kiremit harmanlarının işletilmesinden ; - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTİCARİ KAZANÇ

Page 2: TİCARİ KAZANÇ

TANIMITANIMI Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.

GVK’nın uygulanmasında, aşağıda yazılı kazançlar ticari kazanç sayılır:GVK’nın uygulanmasında, aşağıda yazılı kazançlar ticari kazanç sayılır:

1. Maden, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri ile tuğla ve kiremit 1. Maden, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri ile tuğla ve kiremit harmanlarının işletilmesinden ;harmanlarının işletilmesinden ;

2. Coberlik işlerinden;2. Coberlik işlerinden;

3. Özel okul ve hastanelerle benzeri yerlerin işletilmesinden;3. Özel okul ve hastanelerle benzeri yerlerin işletilmesinden;

4. Gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleriyle devamlı olarak uğraşanların bu 4. Gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleriyle devamlı olarak uğraşanların bu işlerinden;işlerinden;

5. Kendi nam ve hesaplarına menkul kıymet alım-satımı ile devamlı olarak 5. Kendi nam ve hesaplarına menkul kıymet alım-satımı ile devamlı olarak uğraşanların bu faaliyetlerinden;uğraşanların bu faaliyetlerinden;

6.  Satın alınan veya trampa suretiyle iktisap olunan arazinin iktisap tarihinden 6.  Satın alınan veya trampa suretiyle iktisap olunan arazinin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde parsellenerek bu müddet içinde veya daha sonraki yıllarda itibaren 5 yıl içinde parsellenerek bu müddet içinde veya daha sonraki yıllarda kısmen veya tamamen satılmasından; elde edilen kazançlar.kısmen veya tamamen satılmasından; elde edilen kazançlar.

7.  Diş protezciliğinden elde edilen kazançlar.7.  Diş protezciliğinden elde edilen kazançlar.

Page 3: TİCARİ KAZANÇ

Ticari FaaliyetTicari Faaliyet

Türk Ticaret Kanunu’nun;Türk Ticaret Kanunu’nun; 3’üncü maddesinde 3’üncü maddesinde ticari iş; ticari iş;

““Bu kanunda tanzim olunan hususlarla bir ticarethane veya fabrika yahut ticari Bu kanunda tanzim olunan hususlarla bir ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer bir müesseseyi ilgilendiren bütün muamele, fiil ve işler ticari şekilde işletilen diğer bir müesseseyi ilgilendiren bütün muamele, fiil ve işler ticari işlerdendir”işlerdendir”

11’inci maddesinde 11’inci maddesinde ticari işletme;ticari işletme; ““Ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer müesseseler,ticari Ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer müesseseler,ticari

işletme sayılır.”işletme sayılır.”

12’nci maddesinde 12’nci maddesinde ticarethane ve fabrika;ticarethane ve fabrika;

Page 4: TİCARİ KAZANÇ

Aşağıda yazılı veya mahiyetçe bunlara benzeyen işlerle uğraşmak üzere kurulan müesseseler, Aşağıda yazılı veya mahiyetçe bunlara benzeyen işlerle uğraşmak üzere kurulan müesseseler, ticarethane ticarethane sayılır:sayılır:

1. Menkul malların satılmak veya kiraya verilmek üzere tedariki ve bunların aynen veya başka bir şekle 1. Menkul malların satılmak veya kiraya verilmek üzere tedariki ve bunların aynen veya başka bir şekle sokularak satılması yahut kiraya verilmesi;sokularak satılması yahut kiraya verilmesi;

2. Kıymetli evrakın satılmak üzere tedariki ve bunların satılması;2. Kıymetli evrakın satılmak üzere tedariki ve bunların satılması;

3. Her çeşit imal veya inşa;3. Her çeşit imal veya inşa;

4. Madencilik;4. Madencilik;

5. Matbaacılık,gazetecilik ve kitapçılık,yayın,ilan ve istihbarat;5. Matbaacılık,gazetecilik ve kitapçılık,yayın,ilan ve istihbarat;

6. Tiyatro,sinema,otel,han ve lokanta gibi umumi mahaller,hususi mektep ve hastane ve açık satış 6. Tiyatro,sinema,otel,han ve lokanta gibi umumi mahaller,hususi mektep ve hastane ve açık satış yerlerinin işletilmesi;yerlerinin işletilmesi;

7. Umumi mağazalar ve sair depo ve ambarların işletilmesi;7. Umumi mağazalar ve sair depo ve ambarların işletilmesi;

8. Borsa ve kambiyo işleri,sarraflık,bankacılık;8. Borsa ve kambiyo işleri,sarraflık,bankacılık;

9. İçtimai sigortalar hariç olmak üzere sigortacılık; 10. Kara,deniz ve havada,nehir ve göllerde yolcu ve 9. İçtimai sigortalar hariç olmak üzere sigortacılık; 10. Kara,deniz ve havada,nehir ve göllerde yolcu ve eşya taşımak; 11. Su,gaz ve elektrik dağıtma,telefon ve radyo ile haberleşme ve yayın; 12. eşya taşımak; 11. Su,gaz ve elektrik dağıtma,telefon ve radyo ile haberleşme ve yayın; 12. Acentelik,tellallık,komüsyonculuk ve sair bütün tavassut işleri.Acentelik,tellallık,komüsyonculuk ve sair bütün tavassut işleri.

Fabrikacılık,Fabrikacılık, ham madde veya diğer malların makine yahut sair teknik vasıtalarla işlenerek yeni veya ham madde veya diğer malların makine yahut sair teknik vasıtalarla işlenerek yeni veya değerli mahsuller vücuda getirilmesidir.değerli mahsuller vücuda getirilmesidir.

Page 5: TİCARİ KAZANÇ

Sınai FaaliyetSınai FaaliyetSınai Faaliyet (sanayi faaliyeti) tabirine 6948 sayılı Sınai Faaliyet (sanayi faaliyeti) tabirine 6948 sayılı Sanayi Sicil Kanunu’nun 1’inci maddesinde Sanayi Sicil Kanunu’nun 1’inci maddesinde rastlamaktayız: rastlamaktayız:

Bir maddenin vasıf, şekil, hassa veya terkibini makina, cihaz, tezgah, alet veya diğer vasıta ve kuvvetlerin yardımı ile veya sadece el emeği ile kısmen veya tamamen değiştirmek veya bu maddeleri işlemek suretiyle devamlı ve seri halinde imal veya istihsal eden yerlerle madenlerin çıkarılıp işlendiği yerler (Sanayi İşletmesi) ve buralarda yapılan işler (Sanayi işleri) sayılır.

    Devamlı ve seri halinde tamirat yapan müesseselerle elektrik veya sair enerji istihsal eden santraller, gemi inşaatı gibi büyük inşaat yerleri de bu madde şümulüne girer.

    El ve ev sanatları ile küçük tamirhaneler bu kanuna tabi değildir. Ancak bunlardan teşkilat, imal ve istihsal ettiği madde nevi ve miktarı bakımından bu kanuna tabi olacakları İktisat ve Ticaret Vekaleti tayin ve ilan edebilir.

Page 6: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİTİCARİ KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ

GERÇEK USULDE VERGİLEMEGERÇEK USULDE VERGİLEME BİLANÇO ESASIBİLANÇO ESASI İŞLETME HESABI ESASIİŞLETME HESABI ESASI

BASİT USULDE VERGİLEMEBASİT USULDE VERGİLEME

VERGİDEN MUAF ESNAFVERGİDEN MUAF ESNAF

Page 7: TİCARİ KAZANÇ

BİLANÇO ESASIBİLANÇO ESASIBilanço Esasında Ticari Kazancın TespitiBilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti

Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsdeki öz sermayenin Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsdeki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müsbet hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müsbet farktır. farktır.

Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:Bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce:

1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;

2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.

Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanunu'nun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41'inci Kanunu'nun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41'inci maddeleri hükümlerine uyulur.maddeleri hükümlerine uyulur.

Page 8: TİCARİ KAZANÇ

BİLANÇO ESASIBİLANÇO ESASI Bildirimler (VUK 153-164)Bildirimler (VUK 153-164) Defter Tutma (VUK 177-182)Defter Tutma (VUK 177-182)

Birinci sınıf tüccar (yevmiye, kebir, envanter defterleri)Birinci sınıf tüccar (yevmiye, kebir, envanter defterleri) Belge Kullanma (VUK 232)Belge Kullanma (VUK 232) Muhafaza ve İbraz (VUK 253-256)Muhafaza ve İbraz (VUK 253-256) Envanter Çıkarma (VUK 186)Envanter Çıkarma (VUK 186) Değerleme (258-298)Değerleme (258-298) Enflasyon Düzeltmesi (VUK mük 298)Enflasyon Düzeltmesi (VUK mük 298) BeyanBeyan

Tacirlerle çiftçiler ve serbest meslek erbabı ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden Tacirlerle çiftçiler ve serbest meslek erbabı ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden kazanç temin etmemiş olsalar bile, yıllık beyanname verirler.(GVK 85/2)kazanç temin etmemiş olsalar bile, yıllık beyanname verirler.(GVK 85/2)

Tevkifat (GVK 94)Tevkifat (GVK 94)

Page 9: TİCARİ KAZANÇ

İŞLETME HESABI ESASIİŞLETME HESABI ESASI Bildirimler (VUK 153-164)Bildirimler (VUK 153-164) Defter Tutma (VUK 177-193)Defter Tutma (VUK 177-193)

İkinci sınıf tüccar (işletme hesabı defteri)İkinci sınıf tüccar (işletme hesabı defteri) Belge Kullanma (VUK 232)Belge Kullanma (VUK 232) Muhafaza ve İbraz (VUK 253-256)Muhafaza ve İbraz (VUK 253-256) BeyanBeyan

Tacirlerle çiftçiler ve serbest meslek erbabı ticari, zirai ve Tacirlerle çiftçiler ve serbest meslek erbabı ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden kazanç temin etmemiş olsalar bile, yıllık mesleki faaliyetlerinden kazanç temin etmemiş olsalar bile, yıllık beyanname verirler.(GVK 85/2)beyanname verirler.(GVK 85/2)

Tevkifat (GVK 94)Tevkifat (GVK 94)

Page 10: TİCARİ KAZANÇ

İşletme Hesabı Esasında İşletme Hesabı Esasında Ticari Kazancın TespitiTicari Kazancın Tespiti

İşletme hesabı esasına göre ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde İşletme hesabı esasına göre ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen elde edilen hasılathasılat ile ile giderlergiderler arasındaki müspet farktır. arasındaki müspet farktır.

(Elde edilen hasılat, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden (Elde edilen hasılat, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları; giderler ise, tediye olunan ve borçlanılan meblâğları ifade alacakları; giderler ise, tediye olunan ve borçlanılan meblâğları ifade eder.)eder.)

Emtia alım ve satımı ile uğraşanlarda ticari kazancın bulunması için Emtia alım ve satımı ile uğraşanlarda ticari kazancın bulunması için hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hasılata, hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hasılata, dönem başındaki emtia mevcudunun değeri ise giderlere ilâve dönem başındaki emtia mevcudunun değeri ise giderlere ilâve olunur.olunur.

Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41'inci Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41'inci maddeleri hükümlerine uyulur.maddeleri hükümlerine uyulur.

Page 11: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLER

1.1. Ticari Kazancın Elde Edilmesi ve İdame Ettirilmesi İçin Yapılan Ticari Kazancın Elde Edilmesi ve İdame Ettirilmesi İçin Yapılan GENEL GİDERLER, GENEL GİDERLER,

HHarcamanın ticari kazancın elde edilebilmesi veya idame ettirilmesi ile arcamanın ticari kazancın elde edilebilmesi veya idame ettirilmesi ile illiyet bağının kurulabilmesi gerekmektedir.illiyet bağının kurulabilmesi gerekmektedir.

Örneğin yapılan iş ve işletme ile ilgili olmak şartıyla kırtasiye, büro Örneğin yapılan iş ve işletme ile ilgili olmak şartıyla kırtasiye, büro kiraları, su, elektrik, telefon, seyahat ve konaklama giderleri, kiraları, su, elektrik, telefon, seyahat ve konaklama giderleri, müşterilerin konaklama ve seyahat masrafları v.b. harcamalar genel müşterilerin konaklama ve seyahat masrafları v.b. harcamalar genel gider kapsamında değerlendirilecek harcamalardır.gider kapsamında değerlendirilecek harcamalardır.

Örneğin, işletme sahibinin yakınlarının düğün törenine çiçek Örneğin, işletme sahibinin yakınlarının düğün törenine çiçek göndermesi karşılığında yapılan harcamalar, ticari kazancın elde göndermesi karşılığında yapılan harcamalar, ticari kazancın elde edilmesi ile bir bağı olmayan ve tamamen işletme sahibini ilgilendiren edilmesi ile bir bağı olmayan ve tamamen işletme sahibini ilgilendiren harcamadır. Yine işletme sahibinin tatil harcamaları gibi şahsi harcamadır. Yine işletme sahibinin tatil harcamaları gibi şahsi nitelikteki harcamaları da kesinlikle ticari kazancın tespitinde gider nitelikteki harcamaları da kesinlikle ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınamayacak giderlerdir. olarak dikkate alınamayacak giderlerdir.

Page 12: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLER Götürü Gider Uygulaması:Götürü Gider Uygulaması: İhracat,İhracat, Yurtdışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde Yurtdışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde

bulunan mükelleflerin,bulunan mükelleflerin, Yaptıkları Yaptıkları ancak belgelendiremedikleri giderlerine karşılık olmak ancak belgelendiremedikleri giderlerine karşılık olmak

üzere,üzere, Anılan faaliyetlerden Döviz olarak elde ettikleri Anılan faaliyetlerden Döviz olarak elde ettikleri hasılatlarınınhasılatlarının

BİNDE BEŞİNİ aşmamak kaydıyla,BİNDE BEŞİNİ aşmamak kaydıyla, Hesapladıkları götürü giderler, 40/1 e göre indirilecektir.Hesapladıkları götürü giderler, 40/1 e göre indirilecektir. Hesaplanan götürü gider tutarı, yurtdışında anılan faaliyetlerden elde Hesaplanan götürü gider tutarı, yurtdışında anılan faaliyetlerden elde

edilen hasılattan düşülecek, kalan kısmı Türkiye’deki genel netice edilen hasılattan düşülecek, kalan kısmı Türkiye’deki genel netice hesaplarına intikal ettirilecektir.hesaplarına intikal ettirilecektir.

Yurtdışı faaliyetlerin ZARARLA sonuçlanmış olması, götürü giderin Yurtdışı faaliyetlerin ZARARLA sonuçlanmış olması, götürü giderin hesaplanmasına engel değildir, Zarar arttırıcı bir unsur olarak hesaplanmasına engel değildir, Zarar arttırıcı bir unsur olarak değerlendirilecektir.değerlendirilecektir.

Page 13: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLER 2-2- Hizmetli ve İşçilerin,Hizmetli ve İşçilerin, **** İşyerinde veya İşyerinin Müştemilatında İaşe ve İbate İşyerinde veya İşyerinin Müştemilatında İaşe ve İbate

Giderleri,Giderleri, (İşyerinde verilen ücret olarak vergilendirilmez, işyeri dışında verilenin (İşyerinde verilen ücret olarak vergilendirilmez, işyeri dışında verilenin

ise tutarının belli tutarı aşmaması gerekir.)ise tutarının belli tutarı aşmaması gerekir.) Tedavi ve Tedavi ve ** ** İlaç İlaç Giderleri,Giderleri,

(hizmetli veya işçinin kendilerine (hizmetli veya işçinin kendilerine –ailelerine değil– -- sözleşmelerde –ailelerine değil– -- sözleşmelerde açıkça ailelere ait tedavi ilaç giderlerinin de işverence ödeneceği açıkça ailelere ait tedavi ilaç giderlerinin de işverence ödeneceği yazıyorsa bu tutarda gider olarak kabul edilmelidir---yazıyorsa bu tutarda gider olarak kabul edilmelidir--- yapılan tedavi ve yapılan tedavi ve ilaç giderleri)ilaç giderleri)

**** Sigorta Primleri ve Emekli AidatıSigorta Primleri ve Emekli Aidatı ((Sigorta primleri ve emekli aidatları, geri alınmamak üzere ve Türkiye’de Sigorta primleri ve emekli aidatları, geri alınmamak üzere ve Türkiye’de

yerleşik sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına yerleşik sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliğine haiz ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliğine haiz bulunması gerekmektedir.) (bulunması gerekmektedir.) (Ödendikleri dönemde gider yazılabilirler) Ödendikleri dönemde gider yazılabilirler) (Sigorta pirimlerine ilişkin gecikme zammı mahiyetindeki ödemelerin de (Sigorta pirimlerine ilişkin gecikme zammı mahiyetindeki ödemelerin de GV açısından gider olarak kabul edilemeyeceği kanaatindeyim.) GV açısından gider olarak kabul edilemeyeceği kanaatindeyim.)

**** Demirbaş mahiyetindeki GİYİM GİDERLERİ,Demirbaş mahiyetindeki GİYİM GİDERLERİ,

Page 14: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLER 3-3- İşle İlgili Olmak Şartıyla; Sözleşmeye veya İlama veya Kanun İşle İlgili Olmak Şartıyla; Sözleşmeye veya İlama veya Kanun

Emrine İstinaden Ödenen Zarar-Ziyan ve Tazminatlar,Emrine İstinaden Ödenen Zarar-Ziyan ve Tazminatlar, * Ödeme, iş sahibinin şahsi kusurundan kaynaklanmamış olmalıdır.* Ödeme, iş sahibinin şahsi kusurundan kaynaklanmamış olmalıdır. * Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle * Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle

ödenen tazminatlar ile işçi veya işveren tarafından başkalarına verilen zararlar ödenen tazminatlar ile işçi veya işveren tarafından başkalarına verilen zararlar neticesinde Borçlar Kanunu uyarınca ödenen tazminatlar gider yazılabilir.neticesinde Borçlar Kanunu uyarınca ödenen tazminatlar gider yazılabilir.

* Sulh yoluyla ödenen tazminatlar gider yazılamaz.* Sulh yoluyla ödenen tazminatlar gider yazılamaz. * Elektrik, su, telefon, doğalgaz tüketim bedellerine ait gecikme faizleri vade farkı * Elektrik, su, telefon, doğalgaz tüketim bedellerine ait gecikme faizleri vade farkı

niteliğinde kabul edilerek gider yazılabilir.niteliğinde kabul edilerek gider yazılabilir. * Gider olarak dikkate alınması için, mutlaka ödenmiş olması gerekmektedir.* Gider olarak dikkate alınması için, mutlaka ödenmiş olması gerekmektedir. * İhaleler için verilen teminatların daha sonradan işi veren tarafça paraya * İhaleler için verilen teminatların daha sonradan işi veren tarafça paraya

çevrilmesinde, teminatı yanan taraf bunu gider olarak dikkate alabilmesine çevrilmesinde, teminatı yanan taraf bunu gider olarak dikkate alabilmesine yasal bir engel bulunmamaktadır.yasal bir engel bulunmamaktadır.

4- 4- Seyahat ve Konaklama GiderleriSeyahat ve Konaklama Giderleri * İşle ilgili yapılması ve işin ehemmiyeti ile orantılı olması gerekir.* İşle ilgili yapılması ve işin ehemmiyeti ile orantılı olması gerekir. 5- 5- Taşıt GiderleriTaşıt Giderleri * Envantere dahil olsun veya kiralık olsun fark etmez. * Envantere dahil olsun veya kiralık olsun fark etmez. * Taşıtların tamir, bakım, yakıt ve benzeri cari giderleridir. * Taşıtların tamir, bakım, yakıt ve benzeri cari giderleridir. 6-6- İşletme ile ilgili Ayni Vergi, Resim ve Harçlarİşletme ile ilgili Ayni Vergi, Resim ve Harçlar * Binek otolarına ait MTV gider yazılamaz (MTVK-md.14)* Binek otolarına ait MTV gider yazılamaz (MTVK-md.14)

Page 15: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLER6-6- İşletme ile ilgili İşletme ile ilgili ÖdenenÖdenen Ayni Vergi, Resim ve Harçlar Ayni Vergi, Resim ve Harçlar * Binek otolarına ait MTV gider yazılamaz (MTVK-md.14)* Binek otolarına ait MTV gider yazılamaz (MTVK-md.14) * Ödenen; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, * Ödenen; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri,

harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar da doğrudan harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar da doğrudan gider olarak kanuni defterlere intikal ettirilebilecektir.gider olarak kanuni defterlere intikal ettirilebilecektir.

* Özel iletişim vergisi gider olarak yazılamayacaktır. (19 sn KVK * Özel iletişim vergisi gider olarak yazılamayacaktır. (19 sn KVK sirküleri) sirküleri)

7- 7- VUK’a göre Ayrılan AmortismanlarVUK’a göre Ayrılan Amortismanlar * * 01/01/1999 tarihinden itibaren binek otomobilleri ve zati, ailevi 01/01/1999 tarihinden itibaren binek otomobilleri ve zati, ailevi

ihtiyaçlarda kullanılan diğer taşıtların amortismanları da dahil olmak ihtiyaçlarda kullanılan diğer taşıtların amortismanları da dahil olmak üzere tüm taşıtların amortismanları ile diğer A.T.İ.K.’ler için ayrılan üzere tüm taşıtların amortismanları ile diğer A.T.İ.K.’ler için ayrılan amortismanların amortismanların tamamıtamamı dönem matrahının tespitinde gider olarak dönem matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. dikkate alınabilecektir.

8- 8- İşverenler tarafından Sendikalar Kanununa göre Sendikalarına İşverenler tarafından Sendikalar Kanununa göre Sendikalarına ödenen aidatlarödenen aidatlar

** ÖÖdenmiş olmalıdır.denmiş olmalıdır. ** ve işyerinde ve işyerinde işçilere ödenenişçilere ödenen çıplak ücretinçıplak ücretin bir günlük toplamınıbir günlük toplamını aşmaması aşmaması

gerekmektedir. gerekmektedir. 9- 9- Ücretliler adına Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı PaylarıÜcretliler adına Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı Payları * İşçi + İşverenlerce ödenen katkı payları toplamı: Ödendiği aydaki ücretin % * İşçi + İşverenlerce ödenen katkı payları toplamı: Ödendiği aydaki ücretin %

10’unu ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. 10’unu ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz.

Page 16: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEBİLECEK GİDERLER10-10- Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara

Yapılan Gıda, Temizlik, giyim ve yakacak Bağışlarının Maliyet Yapılan Gıda, Temizlik, giyim ve yakacak Bağışlarının Maliyet Bedelleri;Bedelleri;

TTicari faaliyet ile iştigal eden Gelir Vergisi mükellefleri tarafından icari faaliyet ile iştigal eden Gelir Vergisi mükellefleri tarafından fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflaradernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesindeesaslar çerçevesinde bağışlanan gıda maddelerinin maliyet bedeli bağışlanan gıda maddelerinin maliyet bedeli ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. (251 sn ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. (251 sn gvk gt) (Bağışı yapan fatura düzenleyecek—KDV siz--, dernek veya gvk gt) (Bağışı yapan fatura düzenleyecek—KDV siz--, dernek veya vakıfı ise bağış makbuzu düzenleyecektir.)vakıfı ise bağış makbuzu düzenleyecektir.)

11-11- 31.12.2003 tarihli bilançoların Enflasyon Düzeltmesi neticesinde 31.12.2003 tarihli bilançoların Enflasyon Düzeltmesi neticesinde ATİK değerinden tenzil olunan ve üzerinden amortisman ATİK değerinden tenzil olunan ve üzerinden amortisman hesaplanamayan hesaplanamayan Reel olmayan finansman maliyetlerininReel olmayan finansman maliyetlerinin bedellerinin bedellerinin 1/5 i 1/5 i

* 2004,2005,2006,2007,2008 yıllarına münhasırdır.* 2004,2005,2006,2007,2008 yıllarına münhasırdır.

12-12- Banka Kredi borçları nedeniyle tahakkuk etmiş ancak henüz vadesi Banka Kredi borçları nedeniyle tahakkuk etmiş ancak henüz vadesi gelmemiş ve ödenmemiş faizler. (VUK-285)gelmemiş ve ödenmemiş faizler. (VUK-285)

13 –13 – İndirim hakkı bulunmayan Katma Değer Vergisi İndirim hakkı bulunmayan Katma Değer Vergisi

Page 17: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEMEYECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEMEYECEK GİDERLER Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar veya Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar veya

aynen aldıkları sair değerler, (Aynen alınan değerler emsal bedeli ile aynen aldıkları sair değerler, (Aynen alınan değerler emsal bedeli ile değerlenerek teşebbüs sahibinin çektiklerine ilave olunur.)değerlenerek teşebbüs sahibinin çektiklerine ilave olunur.)

Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar,aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar,

Teşebbüs sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler,Teşebbüs sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler,

Teşebbüs sahibinin, eşinin ve küçük çocuklarının işletmede cari hesap veya Teşebbüs sahibinin, eşinin ve küçük çocuklarının işletmede cari hesap veya diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler,diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler,

Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatlar, (Akitlerde ceza şartı olarak derpiş edilen tazminatlar, cezai doğan tazminatlar, (Akitlerde ceza şartı olarak derpiş edilen tazminatlar, cezai mahiyette tazminat sayılmaz.)mahiyette tazminat sayılmaz.)

Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin % 0'ı (sıfır), (Bakanlar Kurulu, bu oranı % 100'e kadar artırmaya, giderlerinin % 0'ı (sıfır), (Bakanlar Kurulu, bu oranı % 100'e kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye yetkilidir).sıfıra kadar indirmeye yetkilidir).

Page 18: TİCARİ KAZANÇ

TİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEMEYECEK GİDERLERTİCARİ KAZANÇTA İNDİRİLEMEYECEK GİDERLER Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan ancak işletmenin faaliyet Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan ancak işletmenin faaliyet

konusu ile ilgili olmayan motorlu deniz ve hava taşıtlarının giderleri ile konusu ile ilgili olmayan motorlu deniz ve hava taşıtlarının giderleri ile amortismanları,amortismanları,

Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo veya televizyon yayınlarından Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo veya televizyon yayınlarından doğacak zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri, doğacak zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri,

Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından teknesi gibi motorlu deniz, uçak ve helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ile amortismanlarıamortismanları

Yurt dışından Türkiye’ye yönelik yayın yapan radyo ve televizyon Yurt dışından Türkiye’ye yönelik yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarına verilen reklam ve ilan bedelleri de vergi matrahının tespitinde kuruluşlarına verilen reklam ve ilan bedelleri de vergi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamamaktadır.gider olarak dikkate alınamamaktadır.

Gelir vergisi ile diğer şahsi vergiler ve her ne şekilde olursa olsun vergi Gelir vergisi ile diğer şahsi vergiler ve her ne şekilde olursa olsun vergi cezaları, para cezaları, 6183 s.K.na göre ödenen cezalar, gecikme zamları, cezaları, para cezaları, 6183 s.K.na göre ödenen cezalar, gecikme zamları, faizler, 213 s.K’na göre ödenen gecikme faizleri, ( GVK-md:90)faizler, 213 s.K’na göre ödenen gecikme faizleri, ( GVK-md:90)

PİŞMANLIK ZAMMI GİDER YAZILABİLİR Mİ?PİŞMANLIK ZAMMI GİDER YAZILABİLİR Mİ?SSK’YA ÖDENEN GECİKME ZAMLARI GİDER YAZILIR MI?SSK’YA ÖDENEN GECİKME ZAMLARI GİDER YAZILIR MI?

Page 19: TİCARİ KAZANÇ

YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİYILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ İşin GVK 42.maddesi kapsamında özel bir vergileme rejimine tabi İşin GVK 42.maddesi kapsamında özel bir vergileme rejimine tabi

olabilmesi için; olabilmesi için; Faaliyetin konusu Faaliyetin konusu inşaat ve onarma işiinşaat ve onarma işi olmalıdır. (2004 sonrasında olmalıdır. (2004 sonrasında

DEKAPAJ işleri de bu kapsamda kabul edilecektir.) DEKAPAJ işleri de bu kapsamda kabul edilecektir.) İnşaat ve onarma işi İnşaat ve onarma işi taahhüde bağlıtaahhüde bağlı olarak yapılmalıdır. olarak yapılmalıdır.

(Bu taahhüt, genellikle yazılı olmakla birlikte sözlü de olabilir.)(Bu taahhüt, genellikle yazılı olmakla birlikte sözlü de olabilir.) İnşaat ve onarma işi İnşaat ve onarma işi yıllara yaygınyıllara yaygın olmalıdır. olmalıdır.

Başlangıçtaki sözleşmeye göre, bir yılda bitecek iş, çeşitli nedenlerle Başlangıçtaki sözleşmeye göre, bir yılda bitecek iş, çeşitli nedenlerle (ilave işlerin yapılması, geçici kabul tutanağının düzenlenmesinin (ilave işlerin yapılması, geçici kabul tutanağının düzenlenmesinin gecikmesi gibi) sonraki yıla sirayet edebilir.gecikmesi gibi) sonraki yıla sirayet edebilir.

Bu durumda işin tamamı, (başlangıçtan itibaren) 42’nci madde Bu durumda işin tamamı, (başlangıçtan itibaren) 42’nci madde kapsamına girer. Kazanç bütünüyle işin bittiği yıl tespit edilir. Zira işin kapsamına girer. Kazanç bütünüyle işin bittiği yıl tespit edilir. Zira işin tamamı, aynı sözleşme hükümlerine tabidir. tamamı, aynı sözleşme hükümlerine tabidir.

Bu durumda Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi hükmü Bu durumda Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi hükmü uyarınca yapılacak stopaj, uyarınca yapılacak stopaj, ikinci yılda ödenen istihkaklaraikinci yılda ödenen istihkaklara uygulanır. uygulanır.

Page 20: TİCARİ KAZANÇ

YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİYILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ Takvim yılı esasında vergilemenin istisnalarından biridir.Takvim yılı esasında vergilemenin istisnalarından biridir. Birden fazla TAKVİM YILINA sarkan İNŞAAT ve ONARMA Birden fazla TAKVİM YILINA sarkan İNŞAAT ve ONARMA

İŞLERİNDE kazancın İŞLERİNDE kazancın İŞİN BİTTİĞİ YILDAİŞİN BİTTİĞİ YILDA tespit edilmesi ve O yılın tespit edilmesi ve O yılın GELİRİ olarak vergilendirilmesi ilkesine dayanır.GELİRİ olarak vergilendirilmesi ilkesine dayanır.

İşin devamı sırasında İnşaat, Onarma işini yapan müteahhid ve/ veya İşin devamı sırasında İnşaat, Onarma işini yapan müteahhid ve/ veya taşerona yapılan ödemelerden (nakden veya hesaben) GVK 94/3. taşerona yapılan ödemelerden (nakden veya hesaben) GVK 94/3. maddesine göre % 5 oranında tevkifat yapılır.maddesine göre % 5 oranında tevkifat yapılır.

Bir işin yıllara sari olup olmadığı özellikle tevkifata tabi olma ve Bir işin yıllara sari olup olmadığı özellikle tevkifata tabi olma ve kazancın hangi yılda beyan edilmesi gerektiğinin tespiti yönünden kazancın hangi yılda beyan edilmesi gerektiğinin tespiti yönünden büyük önem arz etmektedir.büyük önem arz etmektedir.

Aynı yıl içinde başlayıp biten inşaat-onarma işleri ile özel inşaatlar ve Aynı yıl içinde başlayıp biten inşaat-onarma işleri ile özel inşaatlar ve arsa karşılığı kat yapımında GENEL hükümler uygulanır. ( Kazanç arsa karşılığı kat yapımında GENEL hükümler uygulanır. ( Kazanç yıllık olarak tespit edilir, 94/3 e göre tevkifat yapılmaz.) yıllık olarak tespit edilir, 94/3 e göre tevkifat yapılmaz.)

İşin devam ettiği yıllarda da GV beyannamesi verilecek ancak, o yılda İşin devam ettiği yıllarda da GV beyannamesi verilecek ancak, o yılda biten iş bulunmaması durumunda beyannamede kazanç biten iş bulunmaması durumunda beyannamede kazanç belirtilmeyecektir.belirtilmeyecektir.

Page 21: TİCARİ KAZANÇ

YILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİYILLARA SARİ İNŞAAT VE ONARMA İŞLERİ İŞİN BİTİM TARİHİ olarak; İŞİN BİTİM TARİHİ olarak; -- Geçici ve kesin kabul usulüne tabi işlerde…… Geçici Kabulün -- Geçici ve kesin kabul usulüne tabi işlerde…… Geçici Kabulün

yapıldığını gösteren tutanağın idarece ONAYLANDIĞI tarih,yapıldığını gösteren tutanağın idarece ONAYLANDIĞI tarih, -- Diğer işlerde … işin FİİLEN TAMAMLANDIĞI veya BIRAKILDIĞI -- Diğer işlerde … işin FİİLEN TAMAMLANDIĞI veya BIRAKILDIĞI

tarih.tarih. İŞİN BİTİM TARİHİNDEN sonra, bu işlerle ilgili olarak hala yapılan İŞİN BİTİM TARİHİNDEN sonra, bu işlerle ilgili olarak hala yapılan

giderler ve elde edilen hasılatlar bulunması durumunda bu tutarlar giderler ve elde edilen hasılatlar bulunması durumunda bu tutarlar Genel hükümlere tabi olarak giderin yapıldığı yıl ve tahsilatın yapıldığı Genel hükümlere tabi olarak giderin yapıldığı yıl ve tahsilatın yapıldığı yılla ilişkilendirilir.yılla ilişkilendirilir.

Her yıla ait Müşterek genel giderler, Bu işlere ait Her yıla ait Müşterek genel giderler, Bu işlere ait harcamaların harcamaların ( başka işlerin de bulunması durumunda ise; diğer işlerden elde ( başka işlerin de bulunması durumunda ise; diğer işlerden elde edilen edilen satış ve hasılat tutarlarınınsatış ve hasılat tutarlarının) BİRBİRİNE olan nispeti dahilinde ) BİRBİRİNE olan nispeti dahilinde dağıtımı yapılarak inşaat maliyetlerine dahil edilecektir.dağıtımı yapılarak inşaat maliyetlerine dahil edilecektir.

Müşterek işlerde birlikte kullanılan ATİK lere ait amortismanlar HER Müşterek işlerde birlikte kullanılan ATİK lere ait amortismanlar HER İŞTE İŞTE KULLANILAN GÜN SAYISINAKULLANILAN GÜN SAYISINA göre dağıtımı yapılarak inşaat göre dağıtımı yapılarak inşaat maliyetlerine dahil edilecektir. maliyetlerine dahil edilecektir.

Page 22: TİCARİ KAZANÇ

BASİT USULBASİT USULGENEL ŞARTLARGENEL ŞARTLAR

Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak (işinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak, seyahat, hastalık, ihtiyarlık, (işinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak, seyahat, hastalık, ihtiyarlık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak bu şartı bozmaz. Ölüm geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak bu şartı bozmaz. Ölüm halinde iş sahibinin dul eşi veya küçük çocukları namına işe devam halinde iş sahibinin dul eşi veya küçük çocukları namına işe devam olunduğu takdirde, bunların bilfiil işin başında bulunup olunduğu takdirde, bunların bilfiil işin başında bulunup bulunmamalarına bakılmaz)bulunmamalarına bakılmaz)

İşyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde İşyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde emsal kira bedeliemsal kira bedeli, , kiralanmış olması halinde kiralanmış olması halinde yıllık kira bedeliyıllık kira bedeli toplamı büyükşehir toplamı büyükşehir belediye sınırları içinde 3.500 Yeni Türk Lirası, diğer yerlerde 2.500 belediye sınırları içinde 3.500 Yeni Türk Lirası, diğer yerlerde 2.500 Yeni Türk Lirasını aşmamakYeni Türk Lirasını aşmamak

Ticarî, ziraî veya mesleki faaliyetler dolayısıyla Ticarî, ziraî veya mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usuldegerçek usulde Gelir Gelir Vergisine tabi olmamak. Vergisine tabi olmamak.

Page 23: TİCARİ KAZANÇ

ÖZEL ŞARTLARÖZEL ŞARTLAR Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların yıllık yıllık

alımları tutarınınalımları tutarının 50.000 Yeni Türk Lirası veya 50.000 Yeni Türk Lirası veya yıllık satışları tutarınınyıllık satışları tutarının 72.000 72.000 Yeni Türk Lirasını aşmaması,Yeni Türk Lirasını aşmaması,

1 numaralı bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde 1 numaralı bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri elde ettikleri gayri safi iş hasılatınıngayri safi iş hasılatının 25.000 Yeni Türk Lirasını aşmaması, 25.000 Yeni Türk Lirasını aşmaması,

1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, yıllık satış yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamınıntutarı ile iş hasılatı toplamının 50.000 Yeni Türk Lirası aşmaması, gerekir. 50.000 Yeni Türk Lirası aşmaması, gerekir.

Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için Maliye Bakanlığına özel göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için Maliye Bakanlığına özel hadler belirleme yetkisi verilmiştir. Bu yetkiye dayanılarak Maliye Bakanlığı hadler belirleme yetkisi verilmiştir. Bu yetkiye dayanılarak Maliye Bakanlığı tarafından anılan maddelerin ticareti ile uğraşanların (2005 yılında) basit tarafından anılan maddelerin ticareti ile uğraşanların (2005 yılında) basit usulden yararlanılabilmeleri için belirlenen hadler 28 Sıra No'lu Gelir Vergisi usulden yararlanılabilmeleri için belirlenen hadler 28 Sıra No'lu Gelir Vergisi Sirküleri ile duyurulmuştur. Sirküleri ile duyurulmuştur. Ayrıca, aynı yetkiye istinaden, Maliye Bakanlığı, 43 Ayrıca, aynı yetkiye istinaden, Maliye Bakanlığı, 43 seri nolu Gelir Vergisi Sirküleri ile içki (bira ve şarap hariç) – ispirto – sigara – tütün seri nolu Gelir Vergisi Sirküleri ile içki (bira ve şarap hariç) – ispirto – sigara – tütün gibi emtiaların kar hadlerini emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan gibi emtiaların kar hadlerini emsallerine göre düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia grubunda değerlendirilmesini uygun görmüştür. emtia grubunda değerlendirilmesini uygun görmüştür.

Page 24: TİCARİ KAZANÇ

Aynı işte ortak olarak çalışanlar hakkında 47 nci maddede yazılı yıllık kira bedeli ve 48 inci maddede yazılı iş hacmi ölçüleri toplu olarak, diğer şartlar ortakların her biri için ayrı ayrı aranır.

Ortaklarından birisi gerçek usule göre gelir vergisine tabi bulunan ortaklıklarda, diğer ortakların ticari kazancı da gerçek usulde tespit olunur.

Adi ortaklık halinde çalışanlardan aynı zamanda diğer şahsi bir işle de iştigal edenlerin gerçek veya basit usulden hangisine göre vergilendirileceği, 47 nci maddenin 2 numaralı bendi ile 48 inci maddede yer alan ölçülerden şahsi işine ait olanlara, ortaklıklardan hissesine düşen miktarların eklenmesi suretiyle tespit olunur.

Şahsi işin mevcut olmaması halinde, muhtelif ortaklıklardaki hisselerin toplanması ile yetinilir.

Page 25: TİCARİ KAZANÇ

Faaliyetin Ortaklık Halinde YürütülmesiFaaliyetin Ortaklık Halinde Yürütülmesi Aynı işte ortak olarak çalışanların basit usulden yararlanabilmeleri Aynı işte ortak olarak çalışanların basit usulden yararlanabilmeleri

için taşımaları gereken genel ve özel şartlar; ortaklığa ait işyeri kirası için taşımaları gereken genel ve özel şartlar; ortaklığa ait işyeri kirası ile iş hacmi ölçüleri dikkate alınarak belirlenir. Ortaklardan birisi ile iş hacmi ölçüleri dikkate alınarak belirlenir. Ortaklardan birisi gerçek usule göre gelir vergisine tabi bulunan ortaklıklarda, diğer gerçek usule göre gelir vergisine tabi bulunan ortaklıklarda, diğer ortakların ticari kazancı da gerçek usulde tespit olunur.ortakların ticari kazancı da gerçek usulde tespit olunur.

Faaliyetin Birden Fazla İşe Ortak Olunmak Suretiyle YürütülmesiFaaliyetin Birden Fazla İşe Ortak Olunmak Suretiyle Yürütülmesi Birden fazla ortaklığa ortak olunması halinde; basit usulden Birden fazla ortaklığa ortak olunması halinde; basit usulden

yararlanılması için aranacak genel ve özel şartların aşılıp aşılmadığı, yararlanılması için aranacak genel ve özel şartların aşılıp aşılmadığı, o kişinin muhtelif ortaklıklardaki hissesine düşen iş yeri kirası ile iş o kişinin muhtelif ortaklıklardaki hissesine düşen iş yeri kirası ile iş hacmi ölçülerinin ayrı ayrı toplanması suretiyle belirlenir.hacmi ölçülerinin ayrı ayrı toplanması suretiyle belirlenir.

Faaliyetin Şahsi İş Yanında Başka İşe Ortak Olarak YürütülmesiFaaliyetin Şahsi İş Yanında Başka İşe Ortak Olarak Yürütülmesi Adi ortaklık halinde çalışan ve aynı zamanda diğer bir şahsi faaliyeti Adi ortaklık halinde çalışan ve aynı zamanda diğer bir şahsi faaliyeti

de bulunan mükellefin, basit usulden yararlanması için aranan genel de bulunan mükellefin, basit usulden yararlanması için aranan genel ve özel şartlar, o kişinin şahsi iş yeri kirasına ve iş hacmine ve özel şartlar, o kişinin şahsi iş yeri kirasına ve iş hacmine ortaklıktaki hissesine düşen miktarın ilavesi suretiyle belirlenir.ortaklıktaki hissesine düşen miktarın ilavesi suretiyle belirlenir.

Page 26: TİCARİ KAZANÇ

Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler, ertesi takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilirler.

Basit usulün şartlarına haiz olanlardan, bu usulden yararlanmak istemediklerini yazı ile bildirenler, bu talepleri doğrultusunda takip eden ay başından veya izleyen takvim yılı başından, yeni işe başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirilirler.

Herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilecek olanlar ve gerçek usulde vergilendirilen mükellefler, bir daha hiç bir şekilde basit usule dönemezler.

Bu kişilerin aynı türden iş yapan eş ve çocukları da bu faaliyetleri nedeniyle basit usulden yararlanamazlar.

Page 27: TİCARİ KAZANÇ

Basit Usulde Kazancın TespitiBasit Usulde Kazancın Tespiti

Basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi Basit usulde ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen içinde elde edilen hasılat hasılat ile ile giderler giderler ve ve satılan satılan malların alış bedellerimalların alış bedelleri arasındaki müspet farktır. arasındaki müspet farktır.

Bu fark yapılan faaliyetle ilgili olarak Vergi Usul Bu fark yapılan faaliyetle ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre alınması ve verilmesi Kanunu hükümlerine göre alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanır. Bu belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanır. Bu suretle tespit ve beyan olunan kazanç vergi suretle tespit ve beyan olunan kazanç vergi tarhına esas alınır.tarhına esas alınır.

Page 28: TİCARİ KAZANÇ

BASİT USULBASİT USUL

Basit usulde vergilendirilenler, Basit usulde vergilendirilenler, kazancın tespiti ve Vergi Usul Kanununun defter kazancın tespiti ve Vergi Usul Kanununun defter

tutma hükümleri hariç, tutma hükümleri hariç, bildirme, bildirme, vesikalar, vesikalar, Muhafaza ve ibraz, Muhafaza ve ibraz, diğer ödevler, diğer ödevler, ceza hükümleri ile bu Kanun ve diğer kanunlarda ceza hükümleri ile bu Kanun ve diğer kanunlarda

yer alan ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki yer alan ikinci sınıf tüccarlar hakkındaki hükümlere tabidirler.hükümlere tabidirler.

Page 29: TİCARİ KAZANÇ

Yıllık Beyannamenin Verilmesi (GVK Md. 92)Yıllık Beyannamenin Verilmesi (GVK Md. 92)

Bir takvim yılına ait beyanname izleyen yılın Mart ayının onbeşinci Bir takvim yılına ait beyanname izleyen yılın Mart ayının onbeşinci günü akşamına kadar, günü akşamına kadar, gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olması halindekazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın izleyen yılın Şubat ayının Şubat ayının onbeşinci günü akşamına kadaronbeşinci günü akşamına kadar, tam mükellefiyette vergiyi tarha , tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye'de vergi muhatabı yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye'de vergi muhatabı mevcutsa onun Türkiye'de oturduğu yerin, Türkiye'de vergi muhatabı mevcutsa onun Türkiye'de oturduğu yerin, Türkiye'de vergi muhatabı yoksa işyerinin, işyeri birden fazla ise bu işyerlerinden herhangi yoksa işyerinin, işyeri birden fazla ise bu işyerlerinden herhangi birisinin bulunduğu yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak birisinin bulunduğu yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir.posta ile gönderilir.

Yıllık Beyana Tabi Gelirler Üzerinden Tahakkuk Eden Vergilerde Yıllık Beyana Tabi Gelirler Üzerinden Tahakkuk Eden Vergilerde Ödeme(GVK Md. 117)Ödeme(GVK Md. 117)

1. Şubat ayı içerisinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen 1. Şubat ayı içerisinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi Şubat ve Haziran gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi Şubat ve Haziran aylarında;aylarında;

Olmak üzere iki eşit taksitte ödenirOlmak üzere iki eşit taksitte ödenir..

Page 30: TİCARİ KAZANÇ

Vergi Usul Kanununun 5228 sayılı Kanunla değişik mükerrer 257 nci Vergi Usul Kanununun 5228 sayılı Kanunla değişik mükerrer 257 nci maddesinin Msliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden maddesinin Msliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden yayımlanan 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yayımlanan 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile beyannamelerin kağıt yerine ihtiyari olarak elektronk ortamda beyannamelerin kağıt yerine ihtiyari olarak elektronk ortamda gönderilmesi uygulaması getirilmiştir. Daha sonra, uygulama 346 gönderilmesi uygulaması getirilmiştir. Daha sonra, uygulama 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile de zorunlu hale Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile de zorunlu hale getirilmiştir. getirilmiştir.

15 nolu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile basit usulde vergilendirilen 15 nolu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile basit usulde vergilendirilen mükelleflerin beyannamelerinin elektronik ortamda verilmesi mükelleflerin beyannamelerinin elektronik ortamda verilmesi konusunda açıklamalar yapılmıştır. Bu bağlamda, Vergi Usul konusunda açıklamalar yapılmıştır. Bu bağlamda, Vergi Usul Kanunun mükerrer 257 nci maddesi ile Maliye Bakanlığı’na tanınan Kanunun mükerrer 257 nci maddesi ile Maliye Bakanlığı’na tanınan yetkiye istinaden, Gelir Vergisi Kanununun 46 ncı maddesi yetkiye istinaden, Gelir Vergisi Kanununun 46 ncı maddesi gereğince bünyelerinde oluşturdukları bürolarda üyelerinin alış ve gereğince bünyelerinde oluşturdukları bürolarda üyelerinin alış ve satışlarına ilişkin belgelerin kayıtlarını tutan meslek odalarının satışlarına ilişkin belgelerin kayıtlarını tutan meslek odalarının basit basit usulde vergilendirilen mükelleflere ait beyanname, bildirim ve usulde vergilendirilen mükelleflere ait beyanname, bildirim ve eklerini elektronik ortamda göndermeleri uygun görülmüştür.eklerini elektronik ortamda göndermeleri uygun görülmüştür.

Page 31: TİCARİ KAZANÇ

Basit Usulde Vergilendirmede Belge DüzeniBasit Usulde Vergilendirmede Belge Düzeni Basit usulde vergilendirme kapsamına alınan mükellefler ile bu usulde Basit usulde vergilendirme kapsamına alınan mükellefler ile bu usulde

vergilendirilecek mükellefler, 01/01/1999 tarihinden itibaren Vergi Usul vergilendirilecek mükellefler, 01/01/1999 tarihinden itibaren Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre fatura, perakende satış vesikaları ve diğer Kanunu hükümlerine göre fatura, perakende satış vesikaları ve diğer belgeleri düzenlemek ve kullanmak zorundadırlar.belgeleri düzenlemek ve kullanmak zorundadırlar.

Basit Usulde Vergilendirmede Mükelleflerce Düzenlenecek Basit Usulde Vergilendirmede Mükelleflerce Düzenlenecek BelgelerBelgeler

Basit usule tabi mükellefler hasılatları ile ilgili olarak Vergi Usul Basit usule tabi mükellefler hasılatları ile ilgili olarak Vergi Usul Kanunu'nda yazılı vesikaları kullanacaklardır. Vergi Usul Kanununun Kanunu'nda yazılı vesikaları kullanacaklardır. Vergi Usul Kanununun mükerrer 257’nci maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye mükerrer 257’nci maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yeni düzenlemeye istinaden, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yeni düzenlemeye intibak edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları yapabilmeleri için;intibak edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları yapabilmeleri için;

• • 41 No’lu Gelir Vergisi Sirküleri ile basit usulde vergilendirilen 41 No’lu Gelir Vergisi Sirküleri ile basit usulde vergilendirilen mükelleflerle ilgili 215 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile getirilen, mükelleflerle ilgili 215 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile getirilen, belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda tek bir fatura düzenlemesine ilişkin uygulama, 31/12/2006 tarihine kadar uzatılmıştır.düzenlemesine ilişkin uygulama, 31/12/2006 tarihine kadar uzatılmıştır.

• • Düzenlenen faturanın alıcıya ilişkin bilgiler yerine "... tarihli toplam Düzenlenen faturanın alıcıya ilişkin bilgiler yerine "... tarihli toplam hasılat" ibaresinin yazılması,hasılat" ibaresinin yazılması,uygun görülmüştür. Ancak, bu imkandan yararlanmak isteyen uygun görülmüştür. Ancak, bu imkandan yararlanmak isteyen mükellefler, müşterilerinin istemeleri halinde fatura veya perakende mükellefler, müşterilerinin istemeleri halinde fatura veya perakende satış vesikası (dolmuş işletenler hariç) vermek zorundadırlar.satış vesikası (dolmuş işletenler hariç) vermek zorundadırlar.

Page 32: TİCARİ KAZANÇ

Basit Usulün HududuBasit Usulün HududuAşağıda yazılı olanlar, basit usulden faydalanamazlar.Aşağıda yazılı olanlar, basit usulden faydalanamazlar.

Kollektif şirket ortakları ile, komandit şirketlerin komandite ortakları;Kollektif şirket ortakları ile, komandit şirketlerin komandite ortakları; İkrazat işleriyle uğraşanlar;İkrazat işleriyle uğraşanlar; Sarraflar ile kıymetli maden ve mücevherat alım satımı ile uğraşanlar;Sarraflar ile kıymetli maden ve mücevherat alım satımı ile uğraşanlar; Bu Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kurumlara karşı inşaat ve Bu Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kurumlara karşı inşaat ve

onarma işini taahhüt edenler ile bu mükelleflere karşı derece derece taahhütte bulunanlar;onarma işini taahhüt edenler ile bu mükelleflere karşı derece derece taahhütte bulunanlar; Sigorta prodüktörleri;Sigorta prodüktörleri; Her türlü ilân ve reklâm işleriyle uğraşanlar veya bu işlere tavassut edenler;Her türlü ilân ve reklâm işleriyle uğraşanlar veya bu işlere tavassut edenler; Gayrimenkul ve gemi alım satımı ile uğraşanlar;Gayrimenkul ve gemi alım satımı ile uğraşanlar; Tavassut işi yapanlar (dayıbaşılar hariç);Tavassut işi yapanlar (dayıbaşılar hariç); Maden işletmeleri, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit Maden işletmeleri, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit

harmanları işletenler;harmanları işletenler; Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya

işleticileri;  (3.12.1988 gün ve 3505 sayılı kanunun 11. maddesi ile eklenen parantez içi işleticileri;  (3.12.1988 gün ve 3505 sayılı kanunun 11. maddesi ile eklenen parantez içi hüküm)  (Yapısı itibariyle sürücüsünden başka ondört ve daha aşağı oturma yeri olan ve hüküm)  (Yapısı itibariyle sürücüsünden başka ondört ve daha aşağı oturma yeri olan ve insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç);insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç);

Maliye Bakanlığınca teklif edilen ve Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan iş grupları, sektörler, il Maliye Bakanlığınca teklif edilen ve Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan iş grupları, sektörler, il ve ilçeler, büyükşehir belediyeleri dahil olmak üzere il ve ilçelerin belediye sınırları (mücavir ve ilçeler, büyükşehir belediyeleri dahil olmak üzere il ve ilçelerin belediye sınırları (mücavir alanlar dahil), belediyelerin nüfusları, yöreler itibariyle veya sabit bir işyerinde faaliyette alanlar dahil), belediyelerin nüfusları, yöreler itibariyle veya sabit bir işyerinde faaliyette bulunulup bulunulmadığına göre gerçek usulde vergilendirilmesi gerekli görülenler.bulunulup bulunulmadığına göre gerçek usulde vergilendirilmesi gerekli görülenler.

Page 33: TİCARİ KAZANÇ

Basit usule tabi ticaret erbabından, sahte Basit usule tabi ticaret erbabından, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği veya kullandığı tespit düzenlediği veya kullandığı tespit edilenler, bu hususun kendilerine tebliğ edilenler, bu hususun kendilerine tebliğ edildiği tarihi takip eden aybaşından edildiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ikinci sınıf tüccarlara ilişkin itibaren ikinci sınıf tüccarlara ilişkin hükümlere tabi olurlar.hükümlere tabi olurlar.

NE TÜR İŞLEM?NE TÜR İŞLEM?

Page 34: TİCARİ KAZANÇ

VERGİDEN MUAF ESNAFVERGİDEN MUAF ESNAF

Esas itibariyle, faaliyetleri sermayeden ziyade emek unsuruna Esas itibariyle, faaliyetleri sermayeden ziyade emek unsuruna dayanan ve faaliyetten elde edilen gelir ile ancak şahsi ihtiyaçlarını dayanan ve faaliyetten elde edilen gelir ile ancak şahsi ihtiyaçlarını karşılayabilen ticaret ve sanat erbaplarına esnaf denilmektedir.karşılayabilen ticaret ve sanat erbaplarına esnaf denilmektedir.

GVK’nun uygulamasında hangi tür faaliyetlerin esnaf faaliyeti olarak GVK’nun uygulamasında hangi tür faaliyetlerin esnaf faaliyeti olarak değerlendirileceği ve üzerinden gelir vergisi alınmayacağı değerlendirileceği ve üzerinden gelir vergisi alınmayacağı ( GVK’nun 94.maddesi uyarınca yapılacak tevkifat hariç) 9. ( GVK’nun 94.maddesi uyarınca yapılacak tevkifat hariç) 9. maddede tadadi usulle ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Bu belirlemelere maddede tadadi usulle ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Bu belirlemelere uygun düşmeyen faaliyetlerin, esnaf faaliyeti olarak uygun düşmeyen faaliyetlerin, esnaf faaliyeti olarak değerlendirilmesine ve elde edilen gelirin gelir vergisinden muaf değerlendirilmesine ve elde edilen gelirin gelir vergisinden muaf tutulmasına imkan bulunmamaktadır.tutulmasına imkan bulunmamaktadır.

Page 35: TİCARİ KAZANÇ

VERGİDEN MUAF ESNAFVERGİDEN MUAF ESNAFTicaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar Gelir Ticaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar Gelir Vergisinden muaftır.Vergisinden muaftır.

Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir iş yeri Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir iş yeri açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler.açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler. (Giyim eşyalarıyla zati ve (Giyim eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, değeri yüksek olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, süs eşyaları, değeri yüksek olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit iş yerlerinin önünde sergi açmak bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit iş yerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o iş yerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları satanlar hariç);suretiyle o iş yerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları satanlar hariç);

Bir iş yeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya müstehlike iş Bir iş yeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya müstehlike iş yapan yapan hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, berber, nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, kundura boyacısı, berber, nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, çamaşır yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabı;çamaşır yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabı;

Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleri ile uğraşanlar ile aynı yerlerde Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleri ile uğraşanlar ile aynı yerlerde aynı işleri bir iş yeri açmak suretiyle yapanlardan 47'nci maddede yazılı aynı işleri bir iş yeri açmak suretiyle yapanlardan 47'nci maddede yazılı şartları haiz bulunanlar (51'inci madde şümulüne girenler bu muafiyetten şartları haiz bulunanlar (51'inci madde şümulüne girenler bu muafiyetten faydalanamazlar);faydalanamazlar);

Page 36: TİCARİ KAZANÇ

VERGİDEN MUAF ESNAFVERGİDEN MUAF ESNAF Nehir, göl ve denizlerde ve su geçitlerinde toplamı 50 rüsum tonilatoya (50 rüsum Nehir, göl ve denizlerde ve su geçitlerinde toplamı 50 rüsum tonilatoya (50 rüsum

tonilato dahil) kadar makinesiz veya motorsuz nakil vasıtaları işletenler; hayvanla tonilato dahil) kadar makinesiz veya motorsuz nakil vasıtaları işletenler; hayvanla veya bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik yapanlar (Bu bentte yazılı ölçüler, veya bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik yapanlar (Bu bentte yazılı ölçüler, birlikte yaşayan eşlerle velayet altındaki çocuklar hakkında veya ortaklık halindeki birlikte yaşayan eşlerle velayet altındaki çocuklar hakkında veya ortaklık halindeki işletmelerde, bu kimselerin veya ortaklığın işlettiği vasıtalar toplu olarak nazara işletmelerde, bu kimselerin veya ortaklığın işlettiği vasıtalar toplu olarak nazara alınmak suretiyle tespit edilir.);alınmak suretiyle tespit edilir.);

Ziraat işlerinde kullandıkları hayvan, hayvan arabası, motor, traktör gibi vasıtalar Ziraat işlerinde kullandıkları hayvan, hayvan arabası, motor, traktör gibi vasıtalar veya sandallarla nakliyeciliği mutat hale getirmeksizin ara sıra ücret karşılığında veya sandallarla nakliyeciliği mutat hale getirmeksizin ara sıra ücret karşılığında eşya ve insan taşıyan çiftçiler;eşya ve insan taşıyan çiftçiler;

Hariçten işçi almamak, muharrik kuvvet kullanmamak kayıt ve şartı ile oturdukları Hariçten işçi almamak, muharrik kuvvet kullanmamak kayıt ve şartı ile oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel, her nevi nakış işlerini ve her nevi turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, örgü, dantel, her nevi nakış işlerini ve her nevi turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, ip ve urganları dükkân açmaksızın satanlardan 47'nci paspas, fırça, yapma çiçek, ip ve urganları dükkân açmaksızın satanlardan 47'nci maddenin 1 ve 3 numaralı bentlerinde yazılı şartları haiz bulunanlar;maddenin 1 ve 3 numaralı bentlerinde yazılı şartları haiz bulunanlar;

Yukarıdaki 1-6 numaralı bentlerde sözü edilen işlere benzerlik gösterdikleri, Yukarıdaki 1-6 numaralı bentlerde sözü edilen işlere benzerlik gösterdikleri, Danıştay'ın muvafık mütalaası üzerine, Maliye Bakanlığınca kabul ve ilan olunan Danıştay'ın muvafık mütalaası üzerine, Maliye Bakanlığınca kabul ve ilan olunan ticaret ve sanat işleri ile iştigal edenler.ticaret ve sanat işleri ile iştigal edenler.

Page 37: TİCARİ KAZANÇ

VERGİDEN MUAF ESNAFVERGİDEN MUAF ESNAF Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir Ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir

Vergisine tabi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisine tabi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine devamlılık ve bağlılık arz edecek şekilde Vergisi mükelleflerine devamlılık ve bağlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf muaflığından faydalanamazlar.yapanlar esnaf muaflığından faydalanamazlar.

Bir işyeri açmaksızın münhasıran gezici olarak milli piyango bileti Bir işyeri açmaksızın münhasıran gezici olarak milli piyango bileti satanlar ile 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna satanlar ile 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlar bunlar adına kapı kapı dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlar yukarıdaki şartlarla sınırlı olmaksızın gelir vergisinden muaftır.yukarıdaki şartlarla sınırlı olmaksızın gelir vergisinden muaftır.

Bu muaflığın, 94 üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen Bu muaflığın, 94 üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur. Yani anılan mükelleflerin vergiden muaf vergiye şümulü yoktur. Yani anılan mükelleflerin vergiden muaf olmaları bu şahıslara yapılan ödemeler üzerinden Gelir Vergisi olmaları bu şahıslara yapılan ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi uyarınca tevkifat yapılmasına engel Kanununun 94’üncü maddesi uyarınca tevkifat yapılmasına engel bir durum teşkil etmemektedir.bir durum teşkil etmemektedir.

Page 38: TİCARİ KAZANÇ

VERGİDEN MUAF ESNAFVERGİDEN MUAF ESNAF Esnaf Muaflığından faydalanabilmek için, Esnaf Esnaf Muaflığından faydalanabilmek için, Esnaf

odasına kayıt olma ve Esnaf Muaflığı belgesi odasına kayıt olma ve Esnaf Muaflığı belgesi alınmasına gerek kalmamıştır. (4444 sayılı Kanun ile)alınmasına gerek kalmamıştır. (4444 sayılı Kanun ile)

Esnaf Muaflığından faydalananlar faaliyetleri ilgili Esnaf Muaflığından faydalananlar faaliyetleri ilgili olarak satın aldıkları mallar ve giderlerine ilişkin olarak satın aldıkları mallar ve giderlerine ilişkin olarak, Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinden olarak, Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinden aldıkları belgeleri saklamak zorundadırlar. aldıkları belgeleri saklamak zorundadırlar.

Vergiden muaf esnafa iş veya hizmet yaptıranların, Vergiden muaf esnafa iş veya hizmet yaptıranların, bunlara yaptıkları ödemeleri, düzenleyecekleri Gider bunlara yaptıkları ödemeleri, düzenleyecekleri Gider pusulası ile belgelendireceklerdir. Bu belge Vergiden pusulası ile belgelendireceklerdir. Bu belge Vergiden Muaf esnaf tarafından verilmiş belge olarak da kabul Muaf esnaf tarafından verilmiş belge olarak da kabul edilecektir.(VUK 234)edilecektir.(VUK 234)

Page 39: TİCARİ KAZANÇ

Yatırım İndirimi İstisnasıYatırım İndirimi İstisnası Ticari ve Zirai Kazançlarda Yatırım İndirimi Ticari ve Zirai Kazançlarda Yatırım İndirimi

İstisnası (GVK 19. Madde) 30.03.2006 İstisnası (GVK 19. Madde) 30.03.2006 gün ve 5479 sayılı Sayılı Kanunun 2. gün ve 5479 sayılı Sayılı Kanunun 2. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçiş Sürecine İlişkin Olarak GVK’ya Geçiş Sürecine İlişkin Olarak GVK’ya Geçici 69’uncu madde eklenmiştir.Geçici 69’uncu madde eklenmiştir.

Page 40: TİCARİ KAZANÇ

Yatırım İndirimi İstisnasıYatırım İndirimi İstisnasıGEÇİCİ MADDE 69-  Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri; 31/12/2005 GEÇİCİ MADDE 69-  Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri; 31/12/2005 tarihi itibarıyla mevcut olup, 2005 yılı kazançlarından indiremedikleri yatırım tarihi itibarıyla mevcut olup, 2005 yılı kazançlarından indiremedikleri yatırım indirimi istisnası tutarları ile;indirimi istisnası tutarları ile;

a) 24/4/2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen a) 24/4/2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9/4/2003 tarihli ve 4842 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmadan önceki ek 9/4/2003 tarihli ve 4842 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmadan önceki ek 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı maddeleri çerçevesinde başlanılmış yatırımları için 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı maddeleri çerçevesinde başlanılmış yatırımları için belge kapsamında 1/1/2006 tarihinden sonra yapacakları yatırımları,belge kapsamında 1/1/2006 tarihinden sonra yapacakları yatırımları,

b) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mülga 19 uncu maddesi kapsamında b) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mülga 19 uncu maddesi kapsamında 1/1/2006 tarihinden önce başlanan yatırımlarla ilgili olarak, yatırımla iktisadi 1/1/2006 tarihinden önce başlanan yatırımlarla ilgili olarak, yatırımla iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edip bu tarihten sonra yapılan yatırımları,ve teknik bakımdan bütünlük arz edip bu tarihten sonra yapılan yatırımları,

nedeniyle, 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine nedeniyle, 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre hesaplayacakları yatırım indirimi istisnası tutarlarını, yine bu tarihteki göre hesaplayacakları yatırım indirimi istisnası tutarlarını, yine bu tarihteki mevzuat hükümleri (vergi oranına ilişkin hükümler dahil) çerçevesinde mevzuat hükümleri (vergi oranına ilişkin hükümler dahil) çerçevesinde sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançlarından indirebilirler.sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançlarından indirebilirler.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.......Bakanlığı yetkilidir.......

Page 41: TİCARİ KAZANÇ

Yatırım İndirimi İstisnasıYatırım İndirimi İstisnası

Geriye yürümeGeriye yürüme Kazanılmış hakların ihlaliKazanılmış hakların ihlali Hukuki güvenlik ilkesine aykırılıkHukuki güvenlik ilkesine aykırılık Hukuki belirlilik ilkesini zedelemeHukuki belirlilik ilkesini zedeleme Eşitlik ilkesine aykırılıkEşitlik ilkesine aykırılık

Page 42: TİCARİ KAZANÇ

Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç İstisnası (GVK Md. 20)İstisnası (GVK Md. 20)

1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere;1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere; Okul öncesi eğitim, Okul öncesi eğitim, ilköğretim, ilköğretim, özel eğitim ve özel eğitim ve orta öğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar, orta öğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar, İlgili Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığının İlgili Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığının

belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde, belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde, faaliyete başlanılan vergilendirme döneminden itibaren beş faaliyete başlanılan vergilendirme döneminden itibaren beş

vergilendirme dönemi gelir vergisinden müstesnadır. vergilendirme dönemi gelir vergisinden müstesnadır.

İstisna, okulların faaliyete geçtiği vergilendirme döneminden İstisna, okulların faaliyete geçtiği vergilendirme döneminden itibaren başlar.itibaren başlar.

Page 43: TİCARİ KAZANÇ

Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç İstisnasıİstisnası

Ayrıca, 5228 sayılı Kanunun Geçici 1’inci maddesi uyarınca; Ayrıca, 5228 sayılı Kanunun Geçici 1’inci maddesi uyarınca; 01/01/2004 tarihinden önce faaliyete geçen; 01/01/2004 tarihinden önce faaliyete geçen; özel kreşler, anaokulları ve meslek teknik okulları ile özel kreşler, anaokulları ve meslek teknik okulları ile

kalkınmada öncelikli yörelerde açılan özel okullarla ilgili kalkınmada öncelikli yörelerde açılan özel okullarla ilgili olarak, 8/6/1965 tarihli ve 625 sayılı Özel Eğitim Kurumları olarak, 8/6/1965 tarihli ve 625 sayılı Özel Eğitim Kurumları Kanununun 3’üncü maddesinin bu Kanunla değiştirilmeden Kanununun 3’üncü maddesinin bu Kanunla değiştirilmeden önceki hükmü uygulanır. Kazanç İstisnası uygulanmayacak.önceki hükmü uygulanır. Kazanç İstisnası uygulanmayacak.

Bu işletmelerden elde edilen kazançlar hakkında; Bu işletmelerden elde edilen kazançlar hakkında; 01/01/2004 01/01/2004 tarihinden önce faaliyete geçmiş olan özel kreşler, anaokulları ve meslek tarihinden önce faaliyete geçmiş olan özel kreşler, anaokulları ve meslek teknik okulları ile kalkınmada öncelikli yörelerde açılmış olan özel teknik okulları ile kalkınmada öncelikli yörelerde açılmış olan özel okullar, okullar, öğretime öğretime başladıkları tarihten itibaren beş yıl, diğer bölgelerde başladıkları tarihten itibaren beş yıl, diğer bölgelerde açılmış olan özel okullar ise bir yıl süre ile gelir/kurumlar vergisinden açılmış olan özel okullar ise bir yıl süre ile gelir/kurumlar vergisinden muaf tutulacaklarından, bu işletmeler hakkında Gelir Vergisi Kanununun muaf tutulacaklarından, bu işletmeler hakkında Gelir Vergisi Kanununun 20’nci maddesi hükmü uygulanmayacaktır.20’nci maddesi hükmü uygulanmayacaktır.

Page 44: TİCARİ KAZANÇ

Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç İstisnasıİstisnası

Ayrıntılı düzenlemeler 254 s.n. GVK genel tebliği ile Ayrıntılı düzenlemeler 254 s.n. GVK genel tebliği ile

yapılmıştır.yapılmıştır. İstisna; ticari kazanç mükellefleri ile kurumlar vergisi İstisna; ticari kazanç mükellefleri ile kurumlar vergisi

mükellefleri tarafından 625 sayılı Kanun kapsamında işletilen mükellefleri tarafından 625 sayılı Kanun kapsamında işletilen okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarındanözel okullarından elde edilen kazançlara uygulanacaktır. elde edilen kazançlara uygulanacaktır.

Ayrıca, kurumlar vergisi mükellefleri için Bakanlar Kurulunca Ayrıca, kurumlar vergisi mükellefleri için Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar veya kamu yararına çalışan vergi muafiyeti tanınan vakıflar veya kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden elde edilen kazançlara da istisna uygulanacaktır.elde edilen kazançlara da istisna uygulanacaktır.

Dershaneler,kurslar,etüt merkezleri, için istisna uygulanması Dershaneler,kurslar,etüt merkezleri, için istisna uygulanması mümkün değildir.mümkün değildir.

Page 45: TİCARİ KAZANÇ

Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç İstisnasıİstisnası

İstisna, okulların eğitim-öğretim, merkezlerin ise İstisna, okulların eğitim-öğretim, merkezlerin ise

rehabilitasyon faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına rehabilitasyon faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına uygulanacaktır. uygulanacaktır.

Dolayısıyla, eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinde Dolayısıyla, eğitim tesisleri ile rehabilitasyon merkezlerinde yer alan kantin, büfe, kafeterya, kitap satış yeri gibi tesislerin yer alan kantin, büfe, kafeterya, kitap satış yeri gibi tesislerin gerek bizzat işletilmesinden gerekse kiraya verilmesinden gerek bizzat işletilmesinden gerekse kiraya verilmesinden elde edilen kazançlara istisna uygulanması söz konusu elde edilen kazançlara istisna uygulanması söz konusu değildir. değildir.

Ancak, yemek ve konaklama hizmetlerinin de okul Ancak, yemek ve konaklama hizmetlerinin de okul bünyesinde verildiği ve yemek ve yatma bedelinin okul bünyesinde verildiği ve yemek ve yatma bedelinin okul ücretine dahil olduğu durumlarda, herhangi bir ayrıma tabi ücretine dahil olduğu durumlarda, herhangi bir ayrıma tabi tutulmaksızın elde edilen kazanca istisna uygulanacaktır.tutulmaksızın elde edilen kazanca istisna uygulanacaktır.

Page 46: TİCARİ KAZANÇ

Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç İstisnasıİstisnası

İstisnadan yararlanmak isteyen mükelleflerin faaliyete geçmelerini İstisnadan yararlanmak isteyen mükelleflerin faaliyete geçmelerini müteakiben Maliye Bakanlığı’na müteakiben Maliye Bakanlığı’na yazılı olarakyazılı olarak başvurmaları başvurmaları gerekmektedir. İstisna uygulaması ile ilgili olarak Milli Eğitim Bakanlığının gerekmektedir. İstisna uygulaması ile ilgili olarak Milli Eğitim Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle, mükelleflere duyurulmak üzere ilgili görüşü alınmak suretiyle, mükelleflere duyurulmak üzere ilgili defterdarlıklara (vergi dairesi başkanlıklarına) bilgi verilecektir.defterdarlıklara (vergi dairesi başkanlıklarına) bilgi verilecektir.

Rehabilitasyon merkezlerinin kazançlarına istisna uygulanabilmesi için bu Rehabilitasyon merkezlerinin kazançlarına istisna uygulanabilmesi için bu merkezlerin Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile kamu merkezlerin Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile kamu yararına çalışan derneklere bağlı olması gerekmektedir. yararına çalışan derneklere bağlı olması gerekmektedir.

Ayrıca, söz konusu vakıf ve derneklerin senedinde veya tüzüğünde, vakıf Ayrıca, söz konusu vakıf ve derneklerin senedinde veya tüzüğünde, vakıf veya derneğin amaçları arasında genel insan sağlığına ilişkin kurumlar veya derneğin amaçları arasında genel insan sağlığına ilişkin kurumlar kurulması ve işletilmesiyle ilgili hükümlerin bulunması gerekmektedir. kurulması ve işletilmesiyle ilgili hükümlerin bulunması gerekmektedir.

Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile kamu yararına Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile kamu yararına çalışan derneklerden rehabilitasyon merkezi işletmeye başlayacak çalışan derneklerden rehabilitasyon merkezi işletmeye başlayacak olanlar, istisnadan yararlanmak için Maliye Bakanlığı’na başvuracaklardır. olanlar, istisnadan yararlanmak için Maliye Bakanlığı’na başvuracaklardır. Maliye Bakanlığı tarafından ilgili Bakanlığın görüşü alınarak dernek veya Maliye Bakanlığı tarafından ilgili Bakanlığın görüşü alınarak dernek veya vakfa duyurulmak üzere ilgili defterdarlıklara(vergi dairesi başkanlıklarına) vakfa duyurulmak üzere ilgili defterdarlıklara(vergi dairesi başkanlıklarına) bilgi verilecektir. bilgi verilecektir.

Page 47: TİCARİ KAZANÇ

Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç İstisnasıİstisnası

İstisna süresi içinde yeni okul veya merkez yapılması İstisna süresi içinde yeni okul veya merkez yapılması

durumunda ; istisna uygulaması okul veya merkez bazında durumunda ; istisna uygulaması okul veya merkez bazında yapılacaktır. Kayıtlarını buna göre oluşturacaktır.yapılacaktır. Kayıtlarını buna göre oluşturacaktır.

İstisna hakkı, belirtilen işletmelere sağlanmış olduğundan, İstisna hakkı, belirtilen işletmelere sağlanmış olduğundan, işletmeleri devralanlar da istisnadan faydalanılmayan kalan işletmeleri devralanlar da istisnadan faydalanılmayan kalan süreler için istisnadan faydalanabileceklerdir.süreler için istisnadan faydalanabileceklerdir.

Page 48: TİCARİ KAZANÇ

Teknoloji Geliştirme Bölgesine Sağlanan Teknoloji Geliştirme Bölgesine Sağlanan İstisna(4691 Sayılı Kanun)İstisna(4691 Sayılı Kanun)

4691 s.K. Geçici 2.maddesi.4691 s.K. Geçici 2.maddesi. Bölgelerde faaliyet gösteren gelir vergisi mükelleflerinin, Bölgelerde faaliyet gösteren gelir vergisi mükelleflerinin,

münhasıran bu bölgedeki münhasıran bu bölgedeki yazılım ve AR-GE faaliyetlerindenyazılım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31/12/2013 tarihine kadar gelir elde ettikleri kazançları 31/12/2013 tarihine kadar gelir vergisinden müstesnadır. vergisinden müstesnadır.

Bölgede çalışan Bölgede çalışan araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE araştırmacı, yazılımcı ve AR-GE personelininpersonelinin bu görevleri ile ilgili bu görevleri ile ilgili ücretleri ücretleri 31/12/2013 tarihine 31/12/2013 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. kadar her türlü vergiden müstesnadır.