1 | P a g e

2 | P a g e

Ajetet Mekkase dhe Medinase

(Njohuri t dobishme)

Prktheu dhe prshtati:

Faik Asani

Me date: 05/09/2012

3 | P a g e

Me Emrin e Allahut, Mshiruesit, Mshirbrsit Falenderimi i takon vetm Allahut, vetm At falenderojm! I krkojm ndihm, falje dhe mbrojtje nga t kqijat e veteve tona e nga t kqijat e punve tona. At q e udhzon Allahu nuk ka kush q e humb dhe at q Ai e humb nuk ka kush e udhzon! Dshmoj se nuk ka t adhuruar tjetr ve Allahut dhe Muhamedi sht rob dhe i drguar i Tij.

"O ju q keni besuar! Kini frik Allahun ashtu si duhet pasur frik Ai dhe mos vdisni ndryshe vese duke qen musliman".

"O njerz! Jini t bindur (dhe prmbushni detyrimet) ndaj Zotit tuaj, i Cili ju krijoi prej nj vetje (Ademit) dhe nga ajo, krijoi paln (bashkshorten) e saj. Nga ata t dy, Ai krijoi burra dhe gra t shumt. Kijeni frik Allahun, nprmjet t Cilit ju krkoni t drejtat e ndrsjella, dhe mos i ndrprisni marrdhniet me t afrmit. Allahu sht Vzhgues mbi ju".

"O ju q keni besuar! Kijeni frik Allahun dhe flisni fjal t drejta. Ai do tju drejtoj ju tek veprat e mira dhe do tju fal juve gjynahet tuaja. Kushdo q i bindet Allahut dhe t Drguarit t Tij , me t vrtet q ka arritur fitore t madhe".

Fjalt m t vrteta jan fjalt e Allahut dhe udhzimi m i mir sht udhzimi i Muhamedit sal-lAllahu alejhi ue selem. Gjrat m t kqia jan gjrat e shpikura! do shpikje sht bidat, do bidat sht humbje dhe do humbje t on n zjarr!

Ky librth q gjendet n duart e juaja sht nj piknisje dhe nj lehtsim pr njohjen e disa shtjeve t Kuranit apo ndryshe thn pr njohjen e ajeteve Mekkase dhe ato Medinase, normalisht n kt librth do t prmendim se si e

4 | P a g e

kan ruajtur sahabt, tabiint dhe dijetart Kuranin dhe renditjen, do t

prmendim edhe si ndahen suret mekkase prej atyre medinase, gjiashtu do t prmendim se far rndsia kan, si i kan radhitur, sa sure ka Kurani dhe si e kan ruajtur etj...

E kt librth jam munduar q ta bj n mnyrn m t shkurt dhe m t thjesht, pr ta kuptuar m leht lexuesit.

Do fillojm prej te sahabt dhe tabiint gjithashtu edhe dijetart duke treguar se si e kan ruajtur Kuranin.

1-Rauajtja e fes nga ana e sahabve: Sahabet kan nj specifik nga t gjith gjeneratat tjera, prshkak t udhzimit t tyre, duke e ditur shum mir edhe gradn, vlern dhe shkakun se prfar ka zbritur Kurani ajet pr ajet, duke e dit me saktsi dhe pr far kohe ka zbrit dhe far vendi, pr kt q tham deri tash do cekim fjaln e Ibn Mesudit r.a ku ka thn:Vallahi nuk ka zbrit ajet prej

Kuranit apo sure vetm se e kam ditur shkakun se pse ka zbritur, dhe nse di dik q di m shum se une, do t kisha udhtuar pr te ai.

2-Ruajtja e fes nga ana e tabiinve: Jan mu ata t cilt e ruajtn kt fe dhe ishin m t diturit rreth Kuranit, pse jo, duke e ditur se ato ishin nxnsit e sahabve, u angazhoheshin me kt dituri dhe e ruajshin dhe e prcjellshin n gjitha ant e bots, pr nj thnie apo hadith t Pejgamberit alejhi selam ato pyetshin si ishte Ikrime rreth ajetit t Kuranit, dhe u prgjigjke duke aluduar dhe treguar se ku ka zbritur dhe se n ciln kodr duke br isharet kah Sel-lea.

5 | P a g e

3-Ruajtja e fes nga ana e Dijetarve: Jan ata q ruajtn kt fe dhe q ishin prej atyre q dijn dhe dallojn ajetet mekkase dhe medinase, edhe at duke ditur dhe prmendur n librat e tyre ajet pr ajet, sure pr sure me renditje me nj precizitet t jashtzakonshm. Dhe kan ditur kohn kur ka zbritur dhe vendin ku sht zbritur, dhe normalisht kjo sht nj shkenc n vete.

4-Rndsia e ajeteve Mekkase dhe Medinase: Prej shtjeve t muara n lmin e Kuranit dhe prej asaj far ka zbritur, renditja prej asaj ka ka zbritur n mekke dhe medine, dhe far do ajeti q ka zbritur ne mekke quhet mekkij, dhe far do ajeti q ka zbritur ne medine quhet medenij, dhe ka prej ajeteve q kan zbritur ajete n mekke, ndrsa ato ajete jan medinase, po edhe anasjelltas dhe ka prej ajeteve q kan zbritur ajete n medine e q jan mekkase, dhe ka prej sureve q kan zbritur n mekke e q jan sure medinase, po edhe anasjelltas dhe ka prej sureve q kan zbritur n medine e q jan mekkase.

5-Renditja e sureve Mekkase dhe Medinase:

Sure Mekkase: Jan 82 Sure.

Dhe ato jan si vijojn: El-Enam, Junus, Hud, Jusuf, Ibrahim, El-Hixhr, Nahl, El-Isra, Kehf, Merjem, Taha, El-Enbija, El-Haxh, Muminun, Furkan, Es-Shuara, En-Neml, Kasas, Ankebut, Er-Ruum, Lukman, Sexhdeh, Sebe, Fatir, Jasin, Sad, Zumer, Gafir, Fussilet, Shura, Zuhruf, Duhan, Es-Safat, Edh-Dharijjat, Et-Tur, Nexhm, Kamer, Vakiah, Mulk, El-Xhathijeh, El-Ahkaf, Kaf, Nuh, Xhin, Muzzemil, Mudethir, Kijameh, El-Insan, Kalem, EL-Haakah, EL-Mearixh, Abese, Tekviir, El-Infitar, El-Inshikak, Buruxh, Murselat, Nebe, En-Naziat, Fexhr, Beled, Shems, EL-Lejl, Duha, Tarik, Eala, Gashijeh, Karia, Tekathur, Asr, Humezeh, Inshirah,

6 | P a g e

Et-Tin, Alek, Adijat, Kafirun, Mesed, Fiil, Kurejsh, Mauun, Kevther.

Sure Medinase: Jan 20 sure.

Dhe ato jan si vijojn: El-Bekareh, Ali-Imran, Nisa, Maideh, Enfal, Tevbeh, Nuur, El-Ahzab, El-Xhumuah, Muhammed, Feth, Huxhurat, Hadid, Muxhadeleh, Hashr, Mumtehineh, Munafikun, Talak, Tahrim, dhe En-Nasr.

Sure ku ka divergjenca mes dijetarve (Se a jan mekkase apo medinase): Jan 12 sure.

Dhe ato jan si vijojn: El-Fatiha, Er-Rad, Rahman, Saaf, Tegabun, Mutafifin, Kadr, Bejjineh, Zilzileh, El-Ihlas, Felek, dhe En-Nas.

6- Njohja se kjo sht Sure Mekkase apo Medinase:

Metodologjia nprmes ndgjimit: Zinxhiri shkon deri te transmetuesi i sakt nga sahabt dhe t tabiinve, t cilt kan qen present me t ndgjuarit e tyre duke i ndgjuar ajetet se ku kan zbritur dhe pr k ka zbritur, apo tabiint kan qen q kan ndgjuar prej sahabve duke ditur zrbitjen e ajetit apo vendin dhe kohn kur sht zbritur.

Metodologjia duke u prpjekur me analogji: Transmetimet e veanta mekkase dhe ato medinase, dhe kjo shpjegohet, se nse me nj sure mekkije ka ajet ku tregohet shkaku se pse sht zbritur, ather kjo konsiderohet si sure medinije prshkak t asaj ngjarje apo sebepi pse ka zbritur, ose nse vrtetohet ndonj ngjarje apo ndonj tregimi i pejgamberve apo popujve t mparshm, dhe mu pr

7 | P a g e

kt shkak gjejm si p.sh duke thn do sure ku prmenden tregime ato jan mekkije, ndrsa nse n do sure ku prmenden obligimet apo ekzekutimet ato jan medenije.

7- Definimi se kjo sht Mekkije apo Medenije: Ktu kemi tre mendime:

Njohja se pr ciln koh flet: Kjo njihet nprmes nj thnie t njohur, dhe me kt definim sht ndar i gjith Kurani, dhe nuk del asgj nse ka qen hixhreti n mekke e t jet medinase (far ka zbritur pas hixhrit), mirpo ky definim prfshin do send far ka zbritur n vitin e lirimit, apo n vitin e haxhit t lamtumirs; si p.sh. Ajeti (El-Jevme Ekmeltu Lekum Dinnekum Ve etmemtu Alekjum Nimetu Le-Reditu Lekumul-Islame Dina) d.m.th. Sot prsosa pr ju fen tuaj, plotsova ndaj jush dhuntin Time, zgjodha pr ju islamin fe [El-Maide: 3]

Ky ajet prfshin far ka zbritur pas hixhrit jashta medines n nj udhtim prej udhtimeve kur kan marr rrugn naj betej prej betejave.

-Dhe definimi sht se Mekkase quhet do ajet, q ka zbritur para hixhretit edhe nse kan qen n medine, dhe Medinase quhet, do ajet q ka zbritur pas hixhertit edhe nse kan qen n mekke.

Si p.sh ajeti i cili ka zbritur n vitin e lirimit, ku Allahu teala ka thn: All-llahu ju urdhron q tu jepni amanetin t zotve t tyre dhe kur t gjykoni [En-Nisa: 58] apo ajetin i cili ka zbritur n haxhin e lamtumirs ku Allahu teala ka thn: Sot prsosa pr ju fen tuaj, plotsova ndaj jush dhuntin Time, zgjodha pr ju islamin fe [El-Maide: 3]

Njohja se kujt i sht drejtuar: Kjo definohet se Mekkase sht do send q Allahu ju sht drejtuar (duke ju folur, qoft obligative apo ndales), banorve t

8 | P a g e

mekkes, ndrsa Medinase sht do send q i sht drejtuar banorve t medins. Sepse shumica e njrzve n mekke kan qen banor t kufrit, si p.sh me ajetet ku ka folur Allahu: Ja Ejuhen-Nassu d.m.th. O ju njerz. Ndrsa n Medine Allahu iu sht drejtuar me: Ja Ejuhel-Ledhine Amenu d.m.th. O ju t cilt keni besu, n kt form prshkak se shumica e popullit n medine kan qen besimtar (Musliman).

Dhe ky rregull nuk do t thot q sht do her ashtu sepse ka mundsi Allahu ju ka folur apo drejtuar me dy thirrjet si ajo O ju njerz. Kshtu prmendet n [Suren El-Bekare] dhe [Suren En-Nisa], dy suret jan Medinase edhe pse Allahu ju ka folur banorve t Mekks.

Njohja pr vendodhjen se ku ka zbritur: Mekkase quhet do ajet apo sure q ka zbritur n mekke, dhe Medinase quhet do ajet apo sure q ka zbritur n Medine, dhe kjo renditet n baz t mendimit dhe veimit t ndonj pjese. Dhe ka mendim t dijetarve duke thn q ajete Mekkase quhet do ajet q ka zbritur pas hixhretit.

8- Veorit dhe rregullat se, pse Mekkase:

Prej Rregullave:

a) do sure n t ka Sexhde

b) do sure n t ka Fjaln Kel-la (Assesi)

c) do sure n t (kur ju drejtohet Allahu fillon) me Ja Ejuhen-Nass (O ju njerz)

d) do sure n t ka tregimet e Pejgamberve dhe popujve t mhershm.

9 | P a g e

e) do sure n t ka tregimin e Ademit a.s dhe Iblisit.

f) do sure n t fillon me shkronjat e shkurtra duke filluar me shkronjat si p.sh: Elif-Lam-Mim, Elif-Lam-Ra, Haa Miim, etj.

Prej veorive:

Thirrja pr n Teuhid dhe adhurim ndaj Allahut teala, dhe prmendet

Kijameti, Xhenneti dhe Xhehennemi, dhe dialogu me politeistt.

Prqeshen punt e politeistve pr derdhjen e gjakut me t padrejt, dhe pr ngrien e pasuris s jetimit, dhe mbytjen e vajzave.

Fuqin e fjalve t shkurtra mirpo me kuptim t madh, dhe metaforn.

Tregon vuajtjet e pejgamberve dhe prgnjeshtrimet e popujve t tyre.

9- Veorit dhe rregullat se, pse Medinase:

-Prej Rregullave:

Qartsimi i adhurimeve dhe jurispundecs islame, gjykimet, xhihadi, luftrat, rregullat e familjes, rregullat e gjykats, dhe mjetet si arrihet sheriati.

Qndrimet me popujt e librave si (Jehudt dhe t krishtert), dhe thirrja e tyre n islam.

Zbulimi i cilsive t munafikve (hipokritve), dhe rreziku prej tyre.

Rregullat e moralit (Etiks islame), dhe t manifestuarit e ktyre n jetn e prditshme.

10 | P a g e

10-Suret Mekkase dhe Medinase n baz t zbritjes s tyre:

Suretu-Fexhr, Alak, Nun, Muzzemil, Mudethir, El-Fatiha, Mesed, Et-Tekvir, El-Ala, Lejl, El-Kafirun, Ed-Duha, Esh-Sherh, Asr, El-Adijat, Kevther, Tekathur, El-Mauun, El-Buruuxh, Ef-Fiil, Felek, Naas, Ihlas, Nexhm, Abes, Kadr, Shems, Tarik, Tiin, Kurejsh, Kariah, Kijameh, Humezeh, Murselat, Kaf, Beled, Kamer, Saad, El-Araf, Xhinn, Jasin, Furkan, Fatir, Merjem, Taha, El-Vakiah, Shuuara, Tassim, Neml, Kasas, Isra, Junus, Hud, Jusuf, Hixhr, Saafaat, Lukman, Sebe,

Zumer, Gafir, Sexhdeh, Fussilet, El-Enam, Zuhruf, Duhan, Xhathijeh, El-Ahkaf, Dharijat, Gashijeh, Asek, Shuura, Ibrahim, El-Enbija, El-Mearixh, El-Muminun, Kehf, Nahl, Nuh, Nebe, En-Naziat, Infirat, Inshikak, Tuur, Mulk, El-Haakah, Mutaffifin, El-Bekareh, El-Enfal, Ali-Imran, Ahzab, Ruum, Ankebut, Zilzileh, El-Hadid, Muhammed, Read, Rahman, Insan, Mumtehineh, En-Nisa, Hashr, Nuur, El-Haxh, El-Munafikun, El-Muxhadeleh, Huxhurat, El-Bejjineh, Talak, Es-Safa, El-Xhumuah, Feth, El-Maideh, Beraetun, Nasr, Tahrim, Tegabun.

11- Rndsia e dituris, se pse Mekase dhe Medinase:

Rndsia e ksaj sht se, ajetet mekkase dhe medinase prej tyre ka ajete t derogume dhe jo t derogume, dhe do vije n kapitullin tjetr kur do flasim pr kt shtje t rndsishme, shkaku i asaj se kjo na ka ndihmuar, dhe njherit kjo sht mirsi sepse na ka mundsuar t kuptuarit e renditjes s sureve.

Dituria mbi ajetet Mekase dhe Medinase, e nxit studijuesin n njohjen e historis se si nxirren aktgjykimet, gjithashtu mson se far rndsie ka sunneti i Allahut n nxjerrjen e vendimeve, duke msuar edhe far sht baz (esenc) dhe far sht deg, t mson se si t mendosh pr vetn tnde, pastaj t mson edhe gjykimet, urdhresat dhe ndalesat, dhe kjo njherit ta lehtson rrugn se si ti

11 | P a g e

thrrassh njerzit dhe si ti nxjerrsh konkluzionet.

Duhesh t mbshtetsh dhe t krkosh ndihm prej Allahut q ta msosh kt dituri dhe njkohsisht edhe ta kuptosh.

Kjo mnyr t nxit qta shijosh metodn e Kuranit, dhe t prfitosh metoda se

si t bsh davet.

T ndalurit rreth historis s t drguarit ton Muhamedit alejhi selam, prej ajeteve t Kuranit.

12- Shembuj prej ajeteve Mekkase n suret Medinase dhe e kundrta:

Ajete Mekkase n suret Medinase:

Suretul-Enfal e gjitha sht Medinase deri te, ku Allahu teala thot: O Pejgamber! All-llahu t mjafton ty dhe besimtarve q jan me ty. [El-Enfal: 64]

Suretul-Muxhadele e gjitha sht Medinase deri te, ku Allahu teala thot: A nuk e di ti (o dgjues) se All-llahu di ka ka n qiej dhe ka ka n tok?! Nuk bhet bised e fsheht mes tre vetave e t mos jet Ai i katrti [El-Muxhadele: 7]

Ajete Medinase n sure Mekase:

Suretul-Junus e gjitha sht Mekase deri te, ku Allahu teala thot: Ka prej tyre (te t cilt u drgua Muhammedi) q e besojn at (Kuranin), e ka prej tyre

edhe asish q at nuk e besojn. [Junus: 40].

Gjithashtu n t njjtn sure kemi edhe ajetin, ku Allahu teala thot: Po, (fjala

vjen), nse je n dyshim pr kt q t zbritm ty (pr ngjarjet e pejgamberve), ather pyeti ata q lexojn librin para teje. Ty t erdhi nga Zoti yt e vrteta, pra,

12 | P a g e

mos u b prej atyre q dyshojn. Dhe mos u b prej atyre q i prgnjeshtruan argumentet e All-llahut, e t bhesh nga t dshtuarit. [Junus: 94-95]

Suretul-Kehf e gjitha sht Mekase deri te, ku Allahu teala thot: Falnderimi i takon vetm All-llahut q ia shpalli robit t vet Librin dhe n t nuk lejoi ndonj kundrthnie. (ia shpalli) T sakt (pa shmangie), pt tua trhequr vrejtjen

(atyre q nuk besojn) ndaj nj dnimi t rnd prej Tij, e pr ti prgzuar besimtart q bjn vepra t mira, se ata do t ken nj shprblim t mrekullueshm. Duke qen n t prgjithmon. Pr tua trhequr vrejtjen atyre

q than se All-llahu ka fmij. Dhe pr at (fmij), as ata, e as t part e tyre nuk kan kurrfar dijenie. Sa e madhe sht ajo fjal q del nga gojt e tyre, e ata nuk thon tjetr vetm se gnjeshtr. A thua ti do ta shkatrrosh veten nga hidhrimi pas tyre, nse ata nuk i besojn ktij ligjrimi (Kuranit)? Gjithka q

sht mbi tok, Ne e bm stoli t saj, pr ti provuar ata, se cili prej tyre do t jet m veprmir. Ne kemi pr ta br gjithka q sht mbi t dh pa bim (shkatrrojm do gjelbrim). [El-Kehf: 1-8]

13- Kush i ka memorizuar (pmendsh) prej Mekes n Medine dhe e kundrta:

Kush i ka memorizuar prej Mekes n Medine:

Suretu-Eala, ka memorizuar: 1-Musab Ibn Umejr, 2-Ibn Umm Mektuum radijallahu anhuma.

Suretu-Jusuf, ka memorizuar: 1-Avf Bin Ufra, i cili n t tetdhjetat ka qen prej atyre q i ka shrbyer Pejgamberit m t dashur Muhamedit alejhi selam, n mekke.

Pastaj ka memorizuar Suretul-Ihlas.

13 | P a g e

Pastaj ka memorizuar edhe prej Sures-El-Araf ku Allahu teala thot: Thuaj (Muhammed): O ju njerz! Un jam i drguari i All-llahut te t gjith ju. [El-Araf, 158]

far kan memorizuar (Prmendsh) prej Medines n Mekke:

Kan memorizuar ajetin e Ribas (kamats), prej medines n mekke, dhe ka lexuar Utab ibn Usejd atyre: O ju q besuat, kini frik All-llahun dhe nse jeni besimtar t sinqert , hiqni dor prej asaj q ka mbetur nga kamata. [El-Bekare, 278]

Suretul-Bera ka memorizuar Ebu Bekr Es-Siddiku r.a n vitin e nnt, ka qen Emir n Haxh, dhe ka lexuar Ali Ibn Ebi Talib r.a lexoi nj dit prej ditve ajetin:Prve atyre q ishin t paaft nga burrat, grat e fmijt q nuk kishin mundsi t gjenin, as mnyr, as rrug (pr shprngulje). Atyre do tiu fal

All-llahu. All-llahu sht q shlyen e fal shum (gabime). [Suretu-En-Nisa: 98, 99]

far kan memorizuar (Prmendsh) prej Medines n Habeshe:

Kan memorizuar prej Medines n Habeshe Suretul-Mejrem, dhe kjo vrtetohet nga Xheafer ibn Ebi Talib kur i ka lexuar prej ksaj sure Nexhashiut.

I Drguari i Allahut Muhamedi alejhi selam e drgoi apo porositi Xheafer ibn

Ebi Talib me kto ajete pr n Habeshe, ku Allahu teala thot: Thuaju (o i drguar): O ithtar t librit (Tevrat e Inxhil), ejani (t bashkohemi) te nj fjal q

sht e njjt (e drejt) mes nesh dhe mes jush: T mos adhurojm, pos All-llahut, t mos ia bjm Atij asnj send shok, t mos e konsiderojm njri - tjetrin zotr pos All-llahut! E n qoft se ata refuzojn, ju thoni: Dshmoni pra, se ne jemi

14 | P a g e

musliman (besuam nj Zot)! [Ali-Imran: 64]

Dhe ajetin 68 t sures Ali Imran ku Allahu thot: Njerzit m me merit pr tu thirrur n Ibrahimin, ishin ata q e ndoqn at (besimin e tij) dhe ky Pejgamber me ata q besuan (ummeti i ktij). All-llahu sht mbrojts i besimtarve. [Ali-Imran: 68]

far ka zbritur n stinn e vers dhe dimrit.

-Prej ajeteve q kan zbritur n ver jan:

a) sht ajeti n Suretu En-Nisa, ku flet Allahu pr trashgimin si thot: Krkojn prgjigjen tnde. Thuaju: All-llahu ju prgjigjet n shtjen e Kelale-s (ai q nuk ka prindr as fmij q e trashgojn). Nse vdes nj njeri q nuk ka fmij, por ka motr, ather asaj (motrs) i takon gjysma e pasuris s ln. Ai (vllau) trashgon tr at (q le motra) nse ajo nuk ka fmij. N qoft se ato jan dy (motra q trashgojn), atyre dyjave u takojn dy t tretat q l ai. N qoft se jan vllezr dhe t przier burra dhe gra, ather mashkullit i takon hise dy fish m shum se sa femrs. All-llahu ju sqaron, ashtu q t mos humbni. All-llahu di pr do send. [En-Nisa: 176]

N kt stin ka zbritur edhe ajeti ku Allahu teala thot:Sot prsosa pr ju fen tuaj, plotsova ndaj jush dhuntin Time, zgjodha pr ju islamin fe. [Suretul-Maideh: 3]

Edhe ajetin ku Allahu teala thot:Dhe ruajuni nj dit kur n t ktheheni te All-llahu, dhe secilit njeri i plotsohet ajo q e ka fituar, dhe atyre nuk u bhet e padrejt. [Suretul-Bekare: 281]

Gjithashtu dhe ajetin ku Allahu teala thot: E nse i pyet ti ata (prse tallen),

15 | P a g e

do t thon: Ne vetm jemi mahnitur e dfruar. Thuaj: A me All-llahun, librin dhe t drguarin e Tij talleni?. [Et-Tevbeh: 65]

Dhe ajetin po n t njjtn sure ku Allahu teala thot: Ata (hipokrit) q mbetn (pa shkuar n luft), u gzuan pr ndejen e tyre pas t drguarit t All-llahut dhe nuk dshiruan q t luftonin me pasurin dhe veten e tyre n rrugn e All-llahut dhe than: Mos dilni (n luft) n vap! Thuaju: Zjarri i xhehennemit ka vapn edhe m t fort, nse jan q kuptojn!. [Et-Tevbeh: 81]

Prej ajeteve q kan zbritur n dimr jan:

Kemi ajetet q flasin pr betejen e Hendekut prej suretul-El-Ahzab ku Allahu teala thot: O ju q keni besuar, prkujtojeni t mirn e All-llahut ndaj jush, kur juve u erdhi nj ushtri e Ne kundr tyre lshuam nj furtun dhe ushtri q ju nuk e shihnit, e All-llahu e shihte at q ju vepronit. [El-Ahzab: 9]

Ajetin pr shpifjen q iu sht br nns s besimatarve Aishes r.a, dhe tregohet q ka zbritur n dimr. Allahu teala thot: Ska dyshim se ata q trilluan shpifjen, jan nj grup prej jush. Ju mos e merrni at si ndonj dm pr ju, prkundrazi, ajo do t jet n dobin tuaj. Secilit prej tyre do ti takoj dnimi

sipas pjesmarrjes n mkat, e atij prej tyre q e barti pjesn e madhe (t shpifjes), i takon dnimi i madh. [En-Nur: 11]

16 | P a g e

far ka zbritur n vende t veanta apo specifike:

Prej ajeteve q kan zbritur n Taif, kemi ajetin ku Allahu teala thot: A nuk e sheh se si Zoti yt e zgjati (andej e kndej) hijen, e sikur t kishte dashur do ta linte n nj vend, pastaj diellin e bm rrfyes t saj. [El-Furkan: 45]

far ka zbritur n Bejtul-Makdis, Allahu teala thot: E ti pra, pyeti ata t drguarit q i drguam para teje, a kemi lejuar q n vend t All-llahut t adhurohen zota t tjer? [Ez-Zuhruf: 45]

far ka zbritur n Hudejbije, Allahu teala thot: Kshtu, Ne t drguam te nj popull, para t cilit kaluan shum popuj, e q tju komunikosh at q Ne ta

shpallm ty, sepse ata jan duke e mohuar Mshiruesin (Zotin). Thuaj: Ai

(Rrahmani) sht Zoti im, nuk ka zot tjetr pos Atij. Vetm Atij i jam mbshtetur dhe vetm te Ai sht e ardhmja ime. [Er-Rad: 30]

far ka zbritur n Xhuhfeh, Allahu teala thot: Ska dyshim se Ai q ta bri obligim Kuranin, Ai do t kthej ty aty kah erdhe. Thuaj: Zoti im e di m mir

kush sht q solli udhzim t drejt dhe kush sht n humbje t sigurt. [El-Kasas: 85]

-Njohja e ajeteve se cili ajet ka zbritur i pari dhe cili i fundit:

Ajeti i par i cili ka zbritur n Kurani Kerim sht ajeti ku Allahu teala thot:

Lexo me emrin e Zotit tnd, i cili krijoi (do gj). [El-Alek: 1]

Ndrsa ajeti i fundit i cili ka zbritur n Kurani Kerim sht: Dhe ruajuni nj dit kur n t ktheheni te All-llahu, dhe secilit njeri i plotsohet ajo q e ka fituar, dhe atyre nuk u bhet e padrejt. [El-Bekare: 281]

17 | P a g e

-Prej sureve dhe ajeteve t parat dhe t fundit q njihen me shtje t veuara:

T parat q kan ardhur me shtje t veanta:

Sureja q ka zbritur komplet El-Fatiha.

E para e cila ka zbritur n legjitimin e Xhihadit, kemi ajetin ku Allahu teala thot: Atyre q po sulmohen me luft, u sht dhn leje t luftojn, pr shkak se u sht br padrejt, e All-llahu ka fuqi pr tu ndihmuar atyre (muslimanve). [El-Haxhxh: 39]

E para e cila ka ardhur n ndalesn e Alakoholit, n ajetin ku Allahu teala thot: T pyesin ty pr vern (Alkoholin) dhe bixhozin. Thuaj: Q t dyja jan mkat i madh, e ka edhe dobi n to (t pakta) pr njerz, por dmi i tyre sht m i madh se dobia e tyre. T pyesin ty edhe se do t japin. Thuaj: Tepricn! Kshtu

ua sqaron All-llahu juve argumentet ashtu q t mendoni (ka sht mir e ka sht keq). [El-Bekare: 219]

E para e cila ka ardhur n Ushqimet, kemi ajetin ku Allahu teala thot: Thuaj: N at q m sht shpallur mua (n Kuran) nuk po gjej t ndaluar dika nga ushqimi, prve n qoft se ai (ushqimi) sht: coftin, gjak i derdhur ose mish derri, ai sht i ndyt, dhe pos asaj q sht therrur jo n emr t All-llahut (por t ndonj idhulli) e q sht mkat. E kush detyrohet (ti haj kto t ndaluara), por duke mos pasur pr qllim shijen dhe duke mos e tepruar, Zoti yt sht q fal e mshiron shum. [El-Enam: 145]

18 | P a g e

T fundit q kan ardhur me shtje t veant:

E t fundit q ka ardhur sht prmendja e grave nveanti, kemi ajetin ku Allahu teala thot: Zoti i tyre iu prgjegj lutjes s tyre (e tha): Un nuk ia humb mundin asnjrit prej jush, mashkull qoft apo femr. Ju jeni njri nga tjetri por ata q u dbuan prej shtpive t tyre dhe emigruan, u munduan vetm pse ishin n rrugn Time, luftuan dhe u vran, atyre patjetr do tua shlyej mkatet e tyre

dhe do ti vej n xhennete n t cilt burojn lumenj. Ai sht shprblim nga ana

e All-llahut, se m i miri i shprblimeve sht tek All-llahu. [Ali-Imran: 195]

T fundit q ka ardhur n trashigimi, kemi ajetin ku Allahu teala thot:

Krkojn prgjigjen tnde. Thuaju: All-llahu ju prgjigjet n shtjen e Kelale-s (ai q nuk ka prindr as fmij q e trashgojn). Nse vdes nj njeri q nuk ka fmij, por ka motr, ather asaj (motrs) i takon gjysma e pasuris s ln. Ai (vllau) trashgon tr at (q le motra) nse ajo nuk ka fmij. N qoft se ato jan dy (motra q trashgojn), atyre dyjave u takojn dy t tretat q l ai. N qoft se jan vllezr dhe t przier burra dhe gra, ather mashkullit i takon hise dyfish m shum se sa femrs. All-llahu ju sqaron, ashtu q t mos humbni. All-llahu di pr do send. [En-Nisa: 176]

Dhe sure e fundit ka zbritur Sureja En-Nasr.

E Lus Allahun Subhanehu ue te'ala q t e pranoj kt vepr nga un, dhe ta bj argument ndaj meje ditn e gjykimit e jo kundr meje, dhe t m fal mua dhe prindrit e mi, dhe ata q m msuan mua, dhe ata t cilt kan hak ndaj meje, e thnia e fundit sht falnderimi i takon Allahut subhanehu ue te'ala.

19 | P a g e

Fund

Prktheu dhe prshtati:

Faik ASANI

Pr webfaqn: www.thirrjaislame.com Me date: 05/09/2012