Građevinsko-arhitektonski fakultet Univerziteta u Nišu Osnovne akademske studije – studijski program Arhitektura

Školska godina 2015/16

Uvod u arhitektonske konstrukcije, II sem. 2+2

Predavanje br. 9

TEMELJI ZGRADA

Prof. dr Veliborka Bogdanović Doc. dr Miomir Vasov

TEMELJI ZGRADA

TEMELJI su konstruktivni elementi preko kojih se zgrada direktno ili indirektno oslanja na tlo, tj. zemljište.

GRAĐEVINSKO TLO

GRADJEVINSKA KLASIFIKACIJA ZEMLJANIH MATERIJALA:

PRIRODNA ZEMLJIŠTA: Stene, Nevezani materijali, Les, Vezani materijali, Muljevi i treset.

NASUTA ZEMLJIŠTA: Homogeno od prirodnog nevezanog materijala, Nehomogeno od raznorodnih izmešanih materijala.

GRAĐEVINSKO TLO

Vrste zemljišta sa gledišta pogodnosti za gradnju:

- Dobro zemljište: homogene stene, šljunak, glina, les (u slojevima 3 do 4m)

- Loše zemljište: stene u kosim slojevima, stene podložne raspadanju ili su jako ispucale, humus, treset, mulj, šut

Osobine zemljišta dobijaju se istražnim bušenjem i laboratorijskim ispitivanjem izvadjenih uzoraka.

GRAĐEVINSKO TLO

OBLIK I VELIČINA TEMELJA

Zavise od: a) Vrste i nosivosti tla b) Karakteristika objekta: opterećenje, oblik

osnove, konstruktivni sistem,....i td. c) Materijala za izvođenje-gradnju

NAPONI U TLU ISPOD TEMELJA

Naponi u zemljištu smanjuju se sa dubinom ispod temelja, zavisno od vrste zemljišta i širine temeljne stope.

OSNOVNA PODELA TEMELJA

PREMA DUBINI TEMELJENJA: PLITKI, DUBOKI

PLITKO TEMELJENJE Prema materijalu od kojih se izradjuju temelji:

od kamena, opeke, betona. Danas skoro redovno od betona.

Prema geometrijskom obliku: trakasti, samci, kontra grede, kontra ploče;

prema obliku poprečnog preseka: pravougaoni, stepenasti, trapezasti

PLITKI TEMELJI - DUBINA

Najčešće temeljenje zgrada, kada je dobro noseće tlo na racionalnoj dubini Opterećenje od objekta prenosi se direktno na tlo preko kontaktne površine temeljne stope MINIMALNA DUBINA FUNDIRANJA (h) za naše

klimatske uslove kod dobro nosivog tla, je 80 do 100cm

h

GEOMETRIJSKI OBLIK TEMELJA

TRAKASTE TEMELJNE STOPE, najčešće kod masivnih konstruktivnih sklopova - ispod zidova, pravougaonog ili trapezastog poprečnog preseka

GEOMETRIJSKI OBLIK TEMELJA

TEMELJI SAMCI se primenjuju za

temeljenje stubova

TEMELJI SAMCI SA SEIZMIČKIM GREDAMA

GEOMETRIJSKI OBLIK TEMELJA - KONTRA GREDE

KONTRA GREDE U JEDNOM PRAVCU povezane seizmičkim gredama

KONTRA GREDE U DVA PRAVCA

GEOMETRIJSKI OBLIK TEMELJA – KONTRA PLOČA

PRIMENA kod: masivnih ali i kod skeletnih konstruktivnih

sklopova u tlu sa podzemnom

vodom

GEOMETRIJSKI OBLIK TEMELJA - KONTRA PLOČA SA KONTRA GREDAMA

U JEDNOM PRAVCU U DVA PRAVCA

TEMELJI PREMA OBLIKU POPREČNOG PRESEKA

PRAVOUGAONI TRAPEZNI STEPENASTI

Proširenje temeljnog zida u obliku stope – kada opterećenja od zgrade treba preneti na veću površinu da ne bi došlo do prekoračenja dozvoljenog opterećenja tla

TRAKASTI TEMELJI APROKSIMATIVNI PRORAČUN VISINE TEMELJA

Nearmirani temelji: h=1,5*a Armirani temelji: h=0,5*a

TRAKASTI TEMELJI OD NEARMIRANOG BETONA

18

Vertikalni deo min 20 cm

a

TRAKASTI TEMELJI OD ARMIRANOG BETONA

19

Vertikalni deo min 10 cm

TEREN

NE !!!

Dno temelja mora da bude horizontalno

TEMELJENJE NA TLU U NAGIBU

NE !!!

Predubok temelj

TEMELJENJE NA TLU U NAGIBU

TEMELJENJE UZ POSTOJEĆI OBJEKAT

NE !!!

DNA TEMELJA MORA NA ISTOJ DUBINI

TEMELJENJE UZ POSTOJEĆI OBJEKAT

DNA TEMELJA MORA NA

ISTOJ DUBINI

Način i šema podbetoniranja postojećeg temelja do dubine fundiranja novog objekta

TEMELJENJE UZ POSTOJEĆI OBJEKAT

DUBOKO TEMELJENJE

Primenjuje se kada je površinski sloj zemljišta slabe nosivosti, pa se moraju primeniti:

- Šipovi - Bunari - ...........

PRIMER: STOJEĆI ŠIPOVI dopiru do dubljih dobro nosivih slojeva

HVALA NA PAŽNJI