tcxd 76 - 1979 quy trinh quan ly ky thuat trong van hanh cac he thong cung cap nuoc

Tiªu chuÈn x©y dùng TCXD 76 : 1979

1

Quy tr×nh qu¶n lý kü thuËt trong vËn hµnh çc hÖ thèng cung cÊp n|íc. Procedures for technical management in operation of water supply systems

1. Nguyªn t¾c chung.

A. Nh÷ng nhiÖm vô chÝnh vÒ c«ng t¸c qu¶n lý hÖ thèng cung cÊp n|íc.

1.1. B¶n quy tr×nh qu¶n lý kü thuËt trong vËn hµnh çc hÖ thèng cung cÊp n|íc lµ nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n trong thao t¸c vËn hµnh, nh»m tËn dông ®Õn møc tèi ®a hiÖu suÊt cña m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng tr×nh. B¶n quy tr×nh nµy chØ ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò kü thuËt, cßn çc phÇn qu¶n lý s¶n xuÊt, kinh doanh vµ an toµn lao ®éng sÏ cã çc quy ph¹m quy tr×nh h|íng dÉn riªng.

Khi ¸p dông quy tr×nh nµy, cßn cÇn ph¶i biÕt vµ tu©n theo çc quy ph¹m quy tr×nh cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c cÊp n|íc nh| tiªu chuÈn cÊp n|íc ®« thÞ, phßng ch¸y vµ ch÷a ch¸y, vÖ sinh c«ng nghiÖp vv…

1.2. NhiÖm vô chñ yÕu cña hÖ thèng cung cÊp n|íc lµ ®¶m b¶o cung cÊp n|íc ®Çy ®ñ cho çc nhu cÇu d©n dông, c«ng nghiÖp, phßng ch¸y vµ ch÷a ch¸y víi ®Çy ®ñ sè l|îng vµ ¸p lùc cÇn thiÕt.

NÕu do d©y chuyÒn c«ng nghÖ cña çc xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp yªu cÇu ¸p lùc phßng ch¸y vµ ch÷a ch¸y cao h¬n ¸p lùc m¹ng l|íi chung th× xÝ nghiÖp ®ã ph¶i trang bÞ tr¹m b¬m t¨ng ¸p riªng. ChÕ ®é lµm viÖc cña tr¹m b¬m nµy ph¶i ®|îc bµn b¹c thèng nhÊt víi c¬ quan qu¶n lý n|íc ®« thÞ.

VÊn ®Ò lÊy n|íc cña hÖ thèng cung cÊp n|íc ®« thÞ cho nh÷ng xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp kh«ng yªu cÇu chÊt l|îng nh| n|íc sinh ho¹t sÏ do Uû ban nh©n d©n ®Þa ph|¬ng phèi hîp víi c¬ quan qu¶n lý n|íc vµ c¬ quan y tÕ quyÕt ®Þnh.

1.3. C«ng ty cÊp n|íc chØ ®|îc nhËn c«ng nh©n vµo lµm viÖc sau khi qua líp ®µo t¹o nghiÖp vô vÒ qu¶n lý cÊp n|íc ®« thÞ.

1.4. ChØ ®|îc phÐp ®|a hÖ thèng cung cÊp n|íc míi hoÆc c¶i t¹o vµo qu¶n lý khai th¸c khi ®· qua giai ®o¹n nghiÖm thu vµ s¶n xuÊt thö.

1.5. §Ó khuyÕn khÝch hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v|ît møc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, n©ng cao chØ tiªu chÊt l|îng n|íc, tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng vµ hãa chÊt, gi¶m tæn thÊt ¸p lùc, gi¶m l|îng n|íc rß rØ vv… gi¸m ®èc c«ng ty n|íc cÇn xÐt duyÖt khen th|ëng kÞp thêi çc s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, nh÷ng ý kiÕn cã lîi cña c«ng nh©n theo chÕ ®é quy ®Þnh cña Nhµ n|íc.

1.6. Trªn c¬ së cña b¶n quy ®Þnh nµy c«ng ty n|íc cÇn ph¶i chi tiÕt hãa thµnh çc b¶n néi quy quy t¾c thao t¸c vËn hµnh cho tõng m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng tr×nh vµ chØ dÉn nhiÖm vô tõng vÞ trÝ c«ng t¸c. Trong çc b¶n chØ dÉn nµy cÇn nªu chi tiÕt cô thÓ quyÒn h¹n nhiÖm vô cña tõng c«ng nh©n ®èi víi phÇn viÖc ®|îc ph©n c«ng.

2. B. Tæ chøc ®iÒu ®é.

2.1. Bé phËn ®iÒu ®é lµ mét bé phËn chÝnh cña tæ chøc qu¶n lý hÖ thèng cung cÊp n|íc cã nhiÖm vô sau:

a. §iÒu khiÓn sù lµm viÖc ®ång bé vµ liªn tôc gi÷a çc kh©u vµ çc c«ng tr×nh trong toµn bé hÖ thèng.


2

b. B¶o ®¶m chÕ ®é lµm viÖc b×nh th|êng cña tõng kh©u vµ tõng c«ng tr×nh.

c. KiÓm tra viÖc thùc hiÖn vi ph¹m, quy tr×nh s¶n xuÊt, kü thuËt an toµn kÓ c¶ ®èi víi çc thiÕt bÞ ®iÖn.

2.2. Tuú theo quy m« vµ qu¸ tr×nh c«ng nghÖ cña hÖ thèng bé phÇn ®iÒu ®é cã thÓ tæ chøc thµnh tõng phßng, tæ hoÆc ç nh©n th|êng trùc theo çc ca s¶n xuÊt ®Æt d|íi sù ®iÒu khiÓn cña mét çn bé cã tr×nh ®é ®¹i häc vÒ cÊp n|íc n¾m v÷ng ®|îc sù ho¹t ®éng cña tõng kh©u vµ tõng c«ng tr×nh trong toµn bé hÖ thèng. Ghi chó: Trong çc tr¹m nhá vµ ho¹t ®éng kh«ng liªn tôc cã thÓ chØ cÇn mét ®iÒu ®é viªn cã tr×nh ®é kü thuËt trung cÊp phô tr¸ch chung.

2.3. Hµng ngµy bé phËn ®iÒu ®é cÇn nghiªn cøu ®iÒu chØnh:

a. BiÓu ®å ho¹t ®éng cña m¸y mãc chñ yÕu, ghi nhu cÇu tiªu thô n|íc cña tõng giê (kÓ c¶ nhu cÇu tiªu thô n|íc cña giê tèi ®a) vµ b¶o ®¶m c«ng suÊt thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh.

b. TÝnh to¸n ph©n phèi l|u l|îng n|íc vµo çc c«ng tr×nh vµ mùc n|íc trong çc c«ng tr×nh.

c. BiÓu ®å dù tr÷ nhiªn liÖu vµ çc vËt liÖu kh¸c trong tõng ngµy.

2.4. §èi víi tr¹m xö lý n|íc møc ®é trang thiÕt bÞ hiÖn nay chñ yÕu lµ c¬ giíi hãa, bé phËn ®iÒu ®é ph¶i ®|îc trang bÞ çc ph|¬ng tiÖn tèi thiÓu sau:

- §|êng d©y liªn l¹c b»ng ®iÖn tho¹i tõ bé phËn ®iÒu ®é ®Õn tõng kh©u, tõng c«ng tr×nh trong toµn hÖ thèng.

- HÖ thèng ®ång hå ®Ó ®o kiÓm tra, l¾p trªn çc thiÕt bÞ chñ yÕu.

2.5. Néi dung c«ng t¸c cña ®iÒu ®é viªn:

a. B¶o ®¶m sù ho¹t ®éng nhÞp nhµng vµ liªn tôc cña tÊt c¶ c«ng viÖc trong çc kh©u s¶n xuÊt vµ trong çc c«ng tr×nh.

b. V¹ch biÓu ®å c«ng t¸c çc m¸y mãc c«ng tr×nh vµ biÓu ®å ph¸t n|íc.

c. Ph©n tÝch çc h| háng vµ gãp phÇn x©y dùng çc biÖn ph¸p n©ng cao møc ®é an toµn lµm viÖc cña çc kh©u trong hÖ thèng.

d. ViÕt çc b¸o ço kü thuËt vµ chÕ ®é lµm viÖc cña tõng c«ng tr×nh.

2.6. §iÒu ®é viªn ®|îc phÐp söa ®æi biÓu ®å c«ng t¸c cña mét vµi thiÕt bÞ trong tr|êng hîp cã sù thay ®æi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña çc thiÕt bÞ ®ã hoÆc theo çc nhu cÇu ®Æc biÖt kh¸c. §ång thêi ®iÒu ®é viªn ph¶i nghiªn cøu ®Ò xuÊt çc biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn, tÝnh liªn tôc vµ kinh tÕ c¶u çc c«ng tr×nh kh¸c nhau trong hÖ thèng vµ liªn hÖ víi çc bé m«n cã liªn quan ®Ó thùc hiÖn tèt çc biÖn ph¸p nµy.

2.7. §iÒu ®é viªn ph¶i n¾m ch¾c çc th«ng sè c¬ b¶n ë trong çc c«ng tr×nh, çc m¸y mãc chñ yÕu vµ çc chØ sè cña çc thiÕt bÞ kiÓm tra ®o l|êng (¸p lùc, l|u l|îng, mùc n|íc vv…).

2.8. TÊt c¶ çc m¸y mãc thiÕt bÞ d|íi sù ®iÒu khiÓn cña ®iÒu ®é viªn, nÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña ®iÒu ®é viªn th× kh«ng ®|îc phÐp di chuyÓn, trõ tr|êng hîp khÈn cÊp – çc m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã cã thÓ g©y ra çc t¸c h¹i râ rÖt cho ng|êi vµ thiÕt bÞ.

2.9. §Ó thu nhËp çc sè liÖu kü thuËt ®|îc chÝnh x¸c kÞp thêi, hµng ngµy çc bé phËn s¶n xuÊt ph¶i b¸o ço nh÷ng sè liÖu cÇn thiÕt vÒ bé phÇn ®iÒu ®é theo çc chÕ ®é ®· quy ®Þnh trong néi quy cña tõng nhµ m¸y.


3

2.10. §Ó ®¶m b¶o an toµn tuyÖt ®èi cho m¸y mãc thiÕt bÞ ho¹t ®éng liªn tôc, tÊt c¶ çc bé phËn söa ch÷a trong çc ®¬n vÞ s¶n xuÊt ®Òu ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc yªu cÇu cña ®iÒu ®é viªn, söa ch÷a kÞp thêi çc h| háng, sai sãt x¶y ra.

C. Qu¶n lý khu vùc vÖ sinh.

1. Yªu cÇu chung.

3.1. Khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh cña nguån n|íc vµ tr¹m xö lý n|íc ph¶i ®|îc x¸c lËp theo ®óng tiªu chuÈn thiÕt kÕ. Khi nhËn bµn giao mét hÖ thèng cung cÊp n|íc vµo qu¶n lý nhÊt thiÕt ph¶i cã b¶n ®å quy ®Þnh vïng b¶o vÖ vÖ sinh kÌm theo çc h|íng dÉn chi tiÕt cÇn thiÕt.

3.2. Trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø nhÊt (*) cÊm x©y dùng çc c«ng tr×nh ngoµi quy ®Þnh vµ lµm ¶nh h|ëng ®Õn vÖ sinh chung.

Chó thÝch: (*) Xem tiªu chuÈn thiÕt kÕ cÊp n|íc ®« thÞ 33 – 68.

3.3. Trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø nhÊt chØ ®|îc phÐp trång cá bãng c©y m¸t. TuyÖt ®èi cÊm trång hoa mÇu vµ ch¨n nu«i gia sóc.

2. Néi dung b¶o vÖ vÖ sinh.

3.4. Trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø nhÊt cÇn ¸p dông çc biÖn sau:

a. Lµm hµng rµo b¶o vÖ kh«ng cho phÐp ng|êi ngoµi vµ gia sóc vËt ra vµo tù do. Çn bé c«ng nh©n viªn cña xÝ nghiÖp chØ ®|îc vµo khu vùc nµy khi cã viÖc.

b. Kh«ng ®|îc phÐp x©y dùng bÊt kú c«ng tr×nh nµo kh«ng cã liªn quan ®Õ ho¹t ®éng chung cña xÝ nghiÖp.

c. CÊm ng|êi ë trong khu vùc nµy kÓ c¶ c«ng nh©n viªn qu¶n lý.

d. Kh«ng ®|îc dïng ph©n bãn r¸c r|ëi ®Ó t|íi bãn.

e. Kh«ng ®|îc cho phÐp bÊt kú lo¹i ®|êng cèng nµo x¶ vµo, kÓ c¶ cèng r·nh cña khu vùc xö lý n|íc.

3.5. Trong mïa m|a lò cÇn thi hµnh çc biÖn ph¸p sau:

a. KiÓm tra vµ sóc röa hÖ thèng cèng r·nh.

b. KiÓm tra vµ chuÈn bÞ ph|¬ng tiÖn söa ch÷a kÞp thêi bê s«ng, giÕng thu n|íc, cÇu lÊy n|íc, crªpin vv…

c. S«ng cã thuyÒn bÌ ®i l¹i ph¶i cã biÓn b¶o chç lÊy n|íc.

3.6. Trong mïa m|a lò cÇn cã bé phËn th|êng trùc ®Æc biÖt ®Ó kÞp thêi s¬ t¸n çc m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn thiÕt hoÆc ®Ò phßng tÊt c¶ bÊt tr¾c cã thÓ x¶y ra.

3.7. Trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø nhÊt cÊm b¾t ç, t¾m giÆt vµ b¬i thuyÒn. TÇu bÌ ®i qua ph¶i thuËn theo çc quy chÕ cña ñy ban nh©n d©n ®Þa ph|¬ng.

3.8. Tr|êng hîp lÊy n|íc giÕng khoan ph¶i thi hµnh çc biÖn ph¸p sau:

a. B¶o ®¶m ®é kÝn cña phÇn trªn èng v¸ch.

b. B¶o ®¶m ®é kÝn èng v¸ch hay giÕng phÝa tªn tÇng ngËm n|íc, gi÷a çc èng giÕng ®Òu ph¶i chÌn kÝn.

c. B¶o ®¶m chïm kÝn tÊt c¶ çc giÕng kh«ng sö dông, tuyÖt ®èi kh«ng ®|îc dïng çc giÕng ®ã ®Ó lµm chç x¶ cho bÊt kú lo¹i n|íc nµo. ChÌn giÕng ph¶i theo ®óng kü thuËt hiÖn hµnh.


4

d. Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý nÕu ph¸t hiÖn thÊy cã n|íc bÈn ch¶y vµo th× ph¶i tÈy trïng giÕng b»ng clorua v«i vµ b¬m n|íc bá ®i tèi thiÓu 24 giê. NÕu giÕng bÞ nhiÔm bÈn qu¸ trÇm träng th× bÞt giÕng l¹i kh«ng ®|îc sö dông.

3.9. Çc c«ng tr×nh trong hÖ thèng cung cÊp n|íc ph¶i çch n|íc tèt. CÊu t¹o cöa ra vµo vµ lç th«ng h¬i cña bÓ vµ ®µi chøa ph¶i sao cho n|íc kh«ng bÞ nhiÔm bÈn tõ ngoµi vµo.

3.10. Trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø nhÊt cÇn ph¶i th|êng xuyªn kiÓm tra:

a. T×nh tr¹ng nÒn ®Êt, m|¬ng r·nh, ®|êng s¸, c©y xanh v.v…

b. T×nh tr¹ng hÖ thèng n|íc sinh ho¹t, n|íc phßng ch¸y vµ ch÷a ch¸y.

c. T×nh tr¹ng hµng rµo b¶o vÖ vµ thÖ thèng chiÕu sang.

3.11. Trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø hai cÇn thi hµnh çc biÖn ph¸p sau ®Ó ng¨n ch¨n:

a. Çc kh¶ n¨ng trùc tiÕp lµm nhiÔm bÈn nguån n|íc mÆt do çc lo¹i cèng r·nh, nghÜa ®Þa, n¬i ch«n sóc vËt, hè ph©n r¸c, th¶ bÌ gç, ®ç tµu bÌ, khai th¸c çt sái, t¾m röa vv..

b. Çc kh¶ n¨ng gi¸n tiÕp lµm nhiÔm bÈn nguån n|íc mÆt do çc hè r¸c, v|ên ra, çnh ®ång, ph¸ rõng, ®¾p ®ª vv….

c. Çc kh¶ n¨ng lµm nhiÔm bÈn nguån n|íc ngÇm do çc giÕng cÊu t¹o kh«ng ®óng kü thuËt, çc giÕng trong khai th¸c má ®µo hÇm ngÇm hay do bãc ®i çc líp ®Êt çch n|íc.

3.12. Khai th¸c ®Êt ®ai hay x©y dùng trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø hai nh| quy ho¹ch çc khu d©n c|, më réng çc xÝ nghiÖp vµ tr¹i ch¨n nu«i, x¶ n|íc bÈn, ®µo giÕng, sö dông çc nguån n|íc ngÇm, n|íc mÆt vv… ph¶i ®|îc sù tháa thuËn cña c¬ quan qu¶n lý n|íc vµ y tÕ ®Þa ph|¬ng.

3.13. CÇn ph¶i ®iÒu tra t×nh h×nh bÖnh dÞch quanh vïng qua çc tr¹m vÖ sinh dÞch tÔ vµ ®Ò ra çc biÖn ph¸p b¶o vÖ tÝch cùc.

3.14. §Ó tiÕn hµnh thuËn lîi c«ng t¸c vÖ sinh phßng bÖnh xÝ nghiÖp n|íc hµng n¨m ph¶i ®Ò ra çc biÖn ph¸p thùc hiÖn tÝch cùc ®|îc Uû ban nh©n d©n ®Þa ph|¬ng duyÖt.

3.15. Çc c¬ së s¶n xuÊt vµ xÝ nghiÖp kh¸c n»m trong khu vùc b¶o vÖ vÖ sinh thø hai ph¶i b¶o ®¶m lµm s¹ch n|íc th¶i theo ®óng yªu cÇu cña c¬ quan y tÕ ®Þa ph|¬ng.

3.16. Nh÷ng ng|êi lµm c«ng t¸c b¶o vÖ vÖ sinh trong xÝ nghiÖp n|íc cÇn kÞp thêi ph¸t hiÖn vµ b¸o ço gi¸m ®èc vµ c¬ quan vÖ sinh dÞch tÔ ®Þa ph|¬ng çc vi ph¹m quy chÕ vÖ sinh trong vïng vµ çc lÇn ph¸t n|íc ®i kh«ng ®ñ tiªu chuÈn chÊt l|îng n|íc ¨n uèng ®Ó kÞp thêi nghiªn cøu ®Ò ra çc biÖn ph¸p kh¾c phôc cô thÓ.

II. Qu¶n lý çc c«ng tr×nh thu n|íc.

A. Qu¶n lý c«ng t×nh thu n|íc mÆt.

1. Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi nguån n|íc mÆt.

4.1. Çc yªu cÇu chñ yÕu vÒ viÖc dïng n|íc mÆt lµm nguån cung cÊp n|íc cho sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt ph¶i theo ®óng quy ®Þnh trong “tiªu chuÈn thiÕt kÕ cÊp n|íc ®« thi”, vµ çc chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt trong qu¶n lý.

4.2. Sö dông nguån n|íc mÆt vµo çc môc ®Ých kÝnh tÕ (th¶ bÌ, më réng luång l¹ch hay x©y dùng çc c«ng tr×nh trªn s«ng) kh«ng ®|îc g©y ra ¶nh h|ëng xÊu ®èi víi chÊt l|îng n|íc vµ sù æn ®Þnh cña çc c«ng tr×nh thu n|íc.

2. Quan s¸t chÕ ®é nguån n|íc mÆt.


5

4.3. §Ó ®¶m b¶o c«ng t¸c qu¶n lý b×nh th|êng çc c«ng tr×nh thu n|íc, cÇn quan s¸t t×nh h×nh nguån n|íc, mùc n|íc, chuyÓn ®éng cña phï sa, sù båi lë ë bß vµ ®¸y s«ng hå, møc ®é vÖ sinh vv…

4.4. §Ó theo dâi mùc n|íc nguån cÇn ®Æt çc th|íc ®o n|íc. Th|íc nµy cã thÓ g¾n chÆt vµo c«ng tr×nh thu n|íc hoÆc ë mét ®Þa ®iÓm gÇn ®ã. Sè ghi trªn th|íc nµy dùa theo cét mèc ®o ®¹c chung cña toµn quèc. Hµng ngµy ghi møc n|íc vµo sæ nhËt ký cña c«ng tr×nh thu. Cã ®iÒu kiÖn nªn bè trÝ thiÕt bÞ tõ xa vµ chuyÓn sè ®o ®ã vÒ bé phÇn ®iÒu ®é.

4.5. §Ó quan s¸t chuyÓn ®éng cña phï sa, hµng n¨m vÒ mïa kh« cÇn tiÕn hµnh ®o çc mÆt c¾t ngang cña ®¸y s«ng hå çch nhau 15 – 20m trong ph¹m vi 100 – 150m trªn vµ d|íi chç lÊy n|íc.

4.6. Ph¶i theo dâi th|êng xuyªn chÊt l|îng n|íc theo ®óng quy ®Þnh giíi thiÖu ë ch|¬ng 14.

KÕt qu¶ ph©n tÝch n|íc ph¶i ghi vµo sæ nhËt ký. Tr|êng hîp thÊy çc chØ tiÕu lý hãa vµ vi trïng thay ®æi ®ét ngét cÇn ph¶i nhanh chãng t×m ra nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc.

4.7. Khi ph¸t hiÖn lßng s«ng bÞ thay ®æi, ®iÒu kiÖn thuû v¨n kh¸c nh÷ng n¨m tr|íc, nhÊt lµ ®¸y s«ng bÞ båi nhiÒu, chÊt l|îng n|íc gi¶m sót cÇn ph¶i tiÕn hµnh gi¸m s¸t lßng s«ng phÝa trªn th|îng nguån ®Ó ph¸t hiÖn nguyªn nh©n g©y ra çc hiÖn t|îng nµy vµ t×m biÖn ph¸p kh«i phôc l¹i chÕ ®é ho¹t ®éng b×nh th|êng cña c«ng tr×nh thu n|íc.

4.8. Çc biÖn ph¸p tiÕn hµnh b¶o vÖ çc c«ng tr×nh thu n|íc vµ c¶i thiÖn chÕ ®é lÊy n|íc ph¶i ®|îc sù tháa thuËn cña c¬ quan qu¶n lý s«ng ngßi.

3. Qu¶n lý c«ng tr×nh thu n|íc mÆt.

4.9. Çc biÖn ph¸p chñ yªu qu¶n lý c«ng tr×nh thu n|íc lµ:

a. Thau röa çc l|íi ch¾n r¸c khái bÞ rong rªu vµ çc vËt næi kh¸c lµm t¾c.

b. Sóc röa èng tù ch¶y kh«ng cho bïn l¾ng c¹n.

c. N¹o vÐt bïn trong çc giÕng thu n|íc.

4.10. Thau röa çc l|íi ch¾n r¸c b»ng 3 çch: Dïng cµo, thî lÆn vµ lÊy l|íi lªn khái mÆt n|íc.

4.11. Khi thau röa b»ng cµo cã thÓ ®øng trªn thuyÒn ®Ó cµo r¸c khi tèc ®é dßng n|íc ch¶y nhá, l|íi ë ®é s©u kh«ng qu¸ 2m vµ Ýt bÈn, khi dßng s«ng s©u vµ ch¶y xiÕt ph¶i dïng thî lÆn. §èi víi mét sè kiÓu l|íi cã thÓ th¸o rêi mang lªn bê ®Ó cä röa.

4.12. Röa èng tù ch¶y cã thÓ dïng dßng n|íc ch¶y ng|îc chiÒu hay thuËn. Röa b»ng dßng n|íc ch¶y ng|îc dïng m¸y b¬m ®ît 1 hoÆc n|íc ë çc bÓ chøa vµ bÓ l¾ng ë vÞ trÝ trªn cao gÇn ®ã. Muèn thÕ ph¶i cã hÖ thèng èng nèi ®Æc biÖt.

4.13. Röa b»ng n|íc ch¶y ng|îc, ph¶i chøa ®Çy n|íc vµo çc bÓ nãi trªn råi x¸t vµo èng hoÆc ch¹y thªm çc m¸y b¬m dù tr÷. BiÖn ph¸p nµy ®¹t kÕt qu¶ tèt nÕu t¨ng cao ®|îc tèc ®é ch¶y trong èng.

4.14. Röa l|íi ë giÕng thu n|íc cã thÓ dïng vßi phun hoÆc kÐo l|íi lªn khái mÆt n|íc ®Ó röa nh|ng ph¶i l¾p ngay l|íi dù tr÷.

4.15. §Ó gi÷ cho c«ng tr×nh thu lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn kü thuËt tèt vµ b¶o ®¶m qu¶n lý b×nh th|êng, cÇn ph¶i kiÓm tra th|êng xuyªn t×nh tr¹ng ho¹t ®éng cña çc thiÕt bÞ cña c«ng tr×nh thu.

a. Häng thu n|íc: §øng trªn thuyÒn dïng th|íc ®Ó ®o chiÒu s©u c¶u ®¸y s«ng.


6

Khi ph¸t hiÖn cã hiÖn t|îng kh«ng b×nh th|êng ph¶i dïng thî lÆn xem xÐt vµ tiÕn hµnh c«ng t¸c söa ch÷a cÇn thiÕt.

b. èng tù ch¶y hay èng si ph«ng: CÇn nghiªn cøu møc ®é l¾ng cÆn qua sù chªnh lÖch gi÷a mùc n|íc trong giÕng thu víi mùc n|íc s«ng møc ®é l¾ng cÆn trong giÕng thu n|íc. Khi 2 mùc n|íc chªnh nhau qu¸ giíi h¹n quy ®Þnh cÇn ph¶i tiÕn hµnh röa èng. Th|íc ®o mùc n|íc ®Æt ngay trong giÕng thu. Trong ®iÒu kiÖn cho phÐp nªn ®Æt thiÕt bÞ chuyÓn ®|îc çc sè ®o ®ã vÒ tr¹m b¬m 1 hoÆc vÒ bé phËn ®iÒu ®é.

NÕu nghi ngê cã chç bÞ háng, cÇn tiÕn hµnh thö b»ng dßng ch¶y ng|îc cã pha thªm mÇu vµo n|íc hoÆc b¬m khÝ nÐn vµo èng víi ¸p lùc lín h¬n ¸p lùc thuû tÜnh cña n|íc trong èng mét Ýt.

c. KiÓm tra kÕt cÊu cña giÕng thu (thµnh, sµn, m¸i vv…) vµ çc thiÕt bÞ ®Æt trong giÕng (l|íi, van, èng vv…).

Tr|êng hîp giÕng thu ®Æt ë chç dßng n|íc ch¶y xiÕt cÇn cã biÖn ph¸p chèng çc va ch¹m m¹nh do çc vËt næi g©y ra (®¾p ®ª, ®ãng cäc vv…). CÇn ph¶i ®Æt phao cê b¸o hiÖu ë çc häng thu.

4.16. Nh©n viªn qu¶n lý çc c«ng tr×nh thu n|íc ph¶i cã ®Çy ®ñ hå s¬ kü thuËt cña c«ng tr×nh (çc b¶n vÏ hoµn c«ng, tµi liÖu ®Þa chÊt thuû v¨n, mùc n|íc nguån, biªn b¶n çc lÇn kh¶o s¸t ®Þa chÊt vµ c«ng tr×nh ngÇm, çc biªn b¶n kiÓm nghiÖm n|íc nguån ë çc chç kh¸c nhau vv…).

4.17. Thêi h¹n kiÓm tra, thau röa vµ söa ch÷a c«ng tr×nh thu giíi thiÖu ë b¶ng 1.

B¶ng 1 - Thêi h¹n kiÓm tra, thau röa, söa ch÷a nhá vµ

söa ch÷a lín c«ng tr×nh.

Thêi h¹n söa ch÷a Tªn c«ng tr×nh thiÕt bÞ vµ çc lo¹i c«ng viÖc

Thêi h¹n kiÓm tra

Thêi h¹n thau röa Lín Nhá

1 2 3 4 5

MiÖng thu vµ l|íi cña c«ng tr×nh:

- ë chÕ ®é lµm viÖc b×nh th|êng

6 th¸ng 1 lÇn Tuú theo møc ®é cÇn thiÕt

6 th¸ng 1 lÇn Tuú theo møc ®é cÇn thiÕt

- Vµo thêi kú l¸ rông lµm xanh n|íc

th|êng xuyªn nt nt nt

- Vµo thêi kú n|íc lò nhiÒu r¸c cñi

th|êng xuyªn th|êng xuyªn r¸c cñi

nt nt

- §|êng èng tù ch¶y 6 th¸ng 1 lÇn tr|íc vµ sau mïa lò

tuú møc ®é tÝch cÆn

tuú møc ®é cÇn thiÕt


- KÌ bê giÕng thu n|íc 6 th¸ng 1 lÇn - 1 n¨m 1 lÇn tuú møc ®é cÇn thiÕt

- Hót cÆn bïn khái giÕng thu - tuú møc ®é tÝch cÆn

- -

- Söa ch÷a l|íi vµ giÕng th|êng xuyªn tuú møc ®é cÇn 6 th¸ng 1 lÇn 2 n¨m 1 lÇn


7

thiÕt

- KÌ l¸t l¹i phÇn èp ë giÕng thu

6 th¸ng1 lÇn tr|íc vµ sau mïa lò


tèi thiÓu 2 n¨m 1 lÇn

tèi thiÓu 5 n¨m 1 lÇn

- KiÓm tra t×nh tr¹ng lµm viÖc cña çc van ClopÐ, l|íi, èng hót

6 th¸ng 1 lÇn - 6 th¸ng 1 lÇn tèi thiÓu 5 n¨m 1 lÇn

KiÓm tra çc lo¹i ®ång hå l|u l|îng, ¸p lùc, çc thiÕt bÞ ®iÖn b¶o vÖ vµ ®iÒu khiÓn

- - 6 th¸ng 1 lÇn 3 n¨m 1 lÇn

- §Ëp ®ª, m|¬ng, m|¬ng x¶ 1 th¸ng 1 lÇn - 6 th¸ng 1 lÇn tèi thiÓu 5 n¨m 1 lÇn

- GiÕng khoan thu n|íc giÕng lß

hµng ngµy - 6 th¸ng 1 lÇn -

4. Qu¶n lý tr¹m b¬m 1:

4.18. Qu¶n lý tr¹m b¬m ®ît 1 lÊy nguån n|íc mÆt gièng nh| khi qu¶n lý b¬m ®ît 2, xem trong çc ch|¬ng 16 vµ 17 cña c«ng tr×nh.

B¶ng 2 - LiÖt kª çc lo¹i c«ng viÖc söa ch÷a nhá vµ

s÷a ch÷a lín çc c«ng tr×nh thu n|íc mÆt.

Tªn c«ng viÖc Söa ch÷a nhá Söa ch÷a lín

Bê giÕng thu vµ ng¨n thu n|íc cña c«ng tr×nh thu kÕt hîp tr¹m b¬m

Thu hót s¹ch vïn, röa giÕng thu, ng¨n thu vµ cöa miÖng thu, lµm s¹ch vµ söa ch÷a song ch¾n (l|íi) vµ cöa ch¾n.

C¹o rØ vµ s¬n çc bé phËn b»ng s¾t.

Tr¸t ®¸nh nh½n çc thµnh giÕng thu, ng¨n thu

Söa ch÷a thµnh vµ ®¸y giÕng thu, ng¨n thu vµ çc cöa thu n|íc.

Thay çc song ch¾n (l|íi) cña c«ng tr×nh thu vµ cöa ch¾n.

Th¸o vµ söa ch÷a bé phËn truyÒn ®éng cña l|íi quay, thay l|íi.

Thay thang hoÆc çc mãc lªn xuèng.

Söa ch÷a gia cè bê c¹nh c«ng tr×nh thu vµ cöa miÖng thu, söa ch÷a ªject¬ hót bïn vµ thiÕt bÞ röa l|íi.

MiÖng thu b»ng bª t«ng vµ lång thu n|íc xÕp b»ng gç

Quan s¸t t×nh tr¹ng lµm viÖc cña miÖng thu b»ng thî lÆn

Thay lång gç khi bÞ ngËp çt ®¸.

Th¸o vµ l¾p çc èng thu tù ch¶y cña miÖng thu.

Kªnh thu n|íc, kªnh dÉn n|íc m¸i ®Ëp, hå l¾ng

Trång cá m¸i ®Ëp, tr¸t çc vÕt nøt cña líp èp kªnh b»ng bª t«ng. Thay thÕ tõng tÊm bª t«ng ë chç gia cè kªnh, thau röa hå

Thay kÕt cÊu gia cè thµnh vµ bê kªnh. Chèng sôt lë tr|ît, khoan thay thÕ çc giÕng bÞ gi¶m l|u l|îng.

Trang bÞ hÖ thèng tiªu n|íc, chèng thÊm.


8

Söa ch÷a çc miÖng thu vµ chç x¶ cña kªnh m|¬ng.

B. Qu¶n lý c«ng tr×nh thu n|íc ngÇm

1. Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi nguån n|íc ngÇm.

5.1. Çc yªu cÇu chñ yÕu vÒ viÖc dïng n|íc ngÇm lµm nguån cung cÊp n|íc cho sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt ph¶i theo ®óng quy ®Þnh trong “tiªu chuÈn thiÕt kÕ cÊp n|íc ®« thÞ” vµ c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tÇng çch ly mµ kiÕn nghÞ b¸n kÝnh vïng b¶o vÖ thø nhÊt ®óng víi t×nh h×nh thùc tÕ khai th¸c.

2. Qu¶n lý giÕng.

5.2. Mçi giÕng ph¶i cã çc tµi liÖu sau:

T×nh h×nh ®Þa chÊt thuû v¨n khu vùc, mÆt c¾t ®Þa chÊt giÕng, sæ nhËt ký khoan, tµi liÖu khi b¬m thö, çc b¶n kiÓm nghiÖm n|íc, b¶n thiÕt kÕ giÕng vµ b¶n thiÕt kÕ quy ®Þnh vïng b¶o vÖ vÖ sinh.

Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý nÕu ph¶i thay ®æi kh¸c, thiÕt kÕ ph¶i nªu râ lý do néi dung thay ®æi vµ bæ sung vµo çc tµi liÖu kü thuËt ®· cã.

5.3. Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ph¶i cã nhËt ký ghi çc lÇn thö, çc chØ sè khai th¸c chÝnh, çc sai sãt trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, çc lÇn kiÓm tra ph©n tÝch n|íc, çc thay ®æi ®iÒu kiÖn lµm viÖc, néi dung çc lÇn söa ch÷a vv…

5.4. Hµng n¨m tr|íc mïa m|a lò cÇn tiÕn hµnh tæng kiÓm tra giÕng, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®|êng èng.

KÕt qu¶ kiÓm tra ph¶i ghi vµo sæ nhËt ký. Trong khi tæng kiÓm tra cÇn nghiªn cøu ®¸nh gi¸ møc hao mßn vµ lý do thay ®æi c«ng suÊt m¸y, viÖc thay ®æi ®iÒu kiÖn khai th¸c nguån n|íc, t×nh tr¹ng èng v¸ch, crªpin, chÊt l|îng n|íc vv… Trªn c¬ së kÕt qu¶ cña cuéc tæng kiÓm tra cÇn ®Ò ra çc biÖn ph¸p vµ kÕ ho¹ch söa ch÷a cô thÓ, nh»m kh«i phôc l¹i chÕ ®é lµm viÖc b×nh th|êng.

5.5. Mçi ca ph¶i ®o mùc n|íc ®éng b»ng phao næi hoÆc b»ng çc ph|¬ng ph¸p kh¸c. Khi ngõng m¸y b¬m cÇn ®o mùc n|íc tÜnh.

5.6. Mçi ca ph¶i ghi vµo sæ nhËt ký c«ng t¸c çc chØ sè cña çc thiÕt bÞ ®o l|êng vµ ghi cô thÓ tõng sai sãt.

5.7. Nh÷ng sai sãt cña giÕng biÓu hiÖn çc chØ tiªu; c«ng suÊt, çc mùc n|íc tÜnh vµ ®éng l|u l|îng riªng vµ chÊt l|îng n|íc.

Nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu th|êng x¶y ra lµm gi¶m c«ng suÊt ghi trong b¶ng 3.

5.8. Trong çc tr|êng hîp phøc t¹p khi thay ®æi c«ng suÊt do nhiÒu nguyªn nh©n t¸c ®éng cïng mét lóc, ®ång thêi l¹i kÌm theo viÖc gi¶m chÊt l|îng n|íc th× cÇn ph¶i tiÕn hµnh çc ®iÒu tra ®Æc biÖt. Trªn c¬ së kÕt qu¶ cña çc ®iÒu tra nµy, ph¶i ®Ò ra çc biÖn ph¸p söa ch÷a tÝch cùc hoÆc buéc ph¶i lÊp giÕng kh«ng ®|îc phÐp sö dông.

5.9. Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý giÕng cÇn ph¶i th|êng xuyªn kiÓm tra c«ng suÊt cña tõng giÕng b»ng ®ång hå ®Æt trªn ®|êng èng ®Èy.

5.10. Khi tæng kiÓm tra vÒ mïa kh«, hµng n¨m cÇn ph¶i kiÓm tra c«ng suÊt cña tõng giÕng vµ toµn bé çc giÕng.

5.11. Tr|êng hîp chÊt l|îng giÕng ®¹t tiªu chuÈn kh«ng cÇn xö lý, tèi thiÓu mçi th¸ng lÊy n|íc thÝ nghiÖm 1 lÇn vÒ ph|¬ng diÖn lý hãa häc vµ vi trïng.


9

NÕu thÊy chÊt l|îng n|íc kÐm ®i cÇn ph¶i t¨ng sè lÇn thÝ nghiÖm n|íc, mçi lÇn lÊy n|íc ®Òu ph¶i ghi vµo sæ nhËt ký c«ng t¸c.

5.12. Sù nhiÔm bÈn çc tÇng ngÇm n|íc d|íi ®Êt th|êng do çc giÕng bá kh«ng, nh÷ng c«ng tr×nh ngÇm quanh vïng vµ do miÖng giÕng cÊu t¹o kh«ng ®|îc kÝn.

B¶ng 3 – Nguyªn nh©n chñ yÕu gi¶m c«ng suÊt giÕng.

Mùc n|íc tÜnh Møc n|íc ®éng L|u l|îng riªng Nguyªn nh©n

- Kh«ng ®æi

- Gi¶m dÇn

- Gi¶m tõng chu kú

- Kh«ng ®æi

- ThÊp h¬n tr|íc

- ThÊp h¬n tr|íc

Cao h¬n tr|íc

Gi¶m dÇn

Gi¶m tõng chu kú

ThÊp h¬n tr|íc

Kh«ng ®æi

ThÊp h¬n tr|íc

Kh«ng ®æi

Kh«ng ®æi

Kh«ng ®æi

Gi¶m

HÇu nh| kh«ng ®æi

Gi¶m

Do b¬m kh«ng tèt

Vïng gi¶m ¸p t¨ng

¶nh h|ëng cña çc giÕng l©n cËn

PhÇn thu n|íc cña giÕng kh«ng tèt

MÊt n|íc ¬ trªn møc ®éng

MÊt n|íc ë d|íi møc ®éng

5.13. Tr|êng hîp ph¸t hiÖn thÊy mét lo¹i n|íc nµo kh¸c ch¶y vµo miÖng giÕng cÇn cã biÖn ph¸p ng¨n chÆn ngay, ph¶i tÈy trïng b»ng clorua v«i vµ b¬m n|íc bá ®i tèi thiÓu 24 giê. Trong khi b¬m ph¶i lÊy n|íc thÝ nghiÖm vµ chØ khi nµo chÊt l|îng n|íc b¶o ®¶m míi ®|îc b¬m ®i ph©n phèi.

5.14. NÕu sau khi nghiªn cøu kü, ph¸t hiÖn thÊy cã lo¹i n|íc bÈn ch¶y vµo lµm h| h¹i èng giÕng cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch söa ch÷a kÞp thêi. NÕu qu¸ trÇm träng ph¶i bÞt giÕng l¹i kh«ng ®|îc dïng.

Çc biÖn ph¸p kh¾c phô khi thay ®æi chÊt l|îng giÕng giíi thiÖu ë b¶ng 4. Ghi chó: N|íc thÝ nghiÖm lÊy ë vßi ®Æt trªn ®|êng èng: ®Èy cµng gÇn giÕng cµng tèt.

B¶ng 4 - ChØ tiªu thay ®æi chÊt l|îng n|íc ngÇm,

nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc

ChØ tiªu thay ®æi

chÊt l|îng

Nguyªn nh©n Çch thøc nhiÔm bÈn cã thÓ x¶y ra

BiÖn ph¸p kh¾c phôc

1 2 3 4

1. Thµnh phÇn clorit vµ Sunfat s¾t t¨ng. §é cøng vµ ®é kho¸ng t¨ng

Do cèng r·nh kh«ng tèt çc hè ph©n r¸c nhiÔm vµo. N|íc thÊm tõ çc má ë gÇn hay bê s«ng bÞ nhiÔm bÈn

NhiÔm bÈn trùc tiÕp vµo líp ngÊm n|íc tõ çc nguån bÈn kh¸c, lÊy ph¶i n|íc tõ çc hå s«ng bÈn

Thanh to¸n nguån bÈn. BÝt kÝn miÖng giÕng.

Ch÷a giÕng

2. Thµnh phÇn çc hîp chÊt nit¬ t¨ng vµ trong mét sè tr|êng hîp bÞ nhiÔm vi trïng

TÇng ngËm n|íc míi bÞ nhiÔm bÈn do t×nh tr¹ng mÊt vÖ sinh cña ®Êt ®ai xung quanh cã cèng r·nh xÊu, cã çc giÕng háng, tr¹i ch¨n

LÊy ph¶i nguån n|íc m¹ch n«ng bÞ nhiÔm bÈn. NÕu tr|êng hîp lÊy n|íc ngÇm m¹ch s©u, n|íc bÈn ë trªn líp ®Êt çch n|íc

Thanh to¸n nguån bÈn. NÕu nhiÔm bÈn Ýt vµ kh«ng tiÕn triÓn th× cho clo vµo n|íc. Ch÷a giÕng vµ chÌn kü kho¶ng gi÷a giÕng


10

nu«i, má, çc chç x¶ n|íc bÈn vv…

nhiÔm bÈn vµo qua çc lç ë èng v¸ch hay chç háng kh¸c hay cã thÓ do çc khe hë gi÷a èng v¸ch vµ líp ®Êt çc n|íc phÝa trªn.

vµ líp ®Êt çch n|íc.

3. ChÊt l|îng n|íc bÞ xÊu ®i

- T¨ng ®é mïi, th|êng xuyªn thay ®æi vÞ, n|íc trë thµnh cã mÇu ®ôc vµ ®á thÉm (hy®r«xit s¾t) gi¶m ®é trong t¨ng ®é cøng

N|íc cã pyric tõ çc ®Çm lÇy thÊm vµo, ®ång thêi trong tÇng ngËm n|íc cßn cã Sunfat s¾t ch¶y vµo. N|íc cã chøa l|îng h÷u c¬ cao

Çc lo¹i n|íc nµy ch¶y vµo tÇng ngËm n|íc phÝa d|íi giÕng qua nh÷ng chç háng cña èng giÕng hoÆc do nh÷ng chç hë ë ngoµi thµnh giÕng

Gi¶m hµm l|îng b¬m ®Ó kh«ng bÞ hót thªm n|íc tõ ®Çm lÇy, c¶i t¹o vµ n¹o vÐt ®Çm lÇy söa ch÷a l¹i giÕng.

4. T¨ng ®é kho¶ng, hãa trong n|íc

D|íi tÇng ngËm n|íc cã n|íc nhiÔm kho¸ng. Líp çch n|íc kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ph©n tÝch tÇng ngËm n|íc ngät ra khái tÇng ngËm n|íc cã chøa chÊt kho¸ng.

B¬m n|íc qu¸ m¹nh, nÒn vïng n|íc kho¸ng cã thÓ qua líp çch n|íc lät vµo giÕng.

Gi¶m l|u l|îng b¬m cho ®Õn khi n|íc kho¸ng kh«ng ch¶y vµo giÕng.

Tr¹m líp phÝa d|íi cã chøa çc chÊt kho¸ng l¹i.

3. Qu¶n lý m¸y b¬m giÕng.

5.15. Qu¶n lý m¸y b¬m giÕng ph¶i theo ®óng çc chØ dÉn cña nhµ m¸y chÕ t¹o çc quy t¾c thao t¸c vËn hµnh do xÝ nghiÖp n|íc v¹ch ra.

5.16. Çc sù cè cã thÓ x¶y ra vµ çc biÖn ph¸p söa ch÷a ®èi víi çc m¸y b¬m kiÓu ATH, A, HA, A� vµ çc m¸y b¬m t|¬ng tù tham kh¶o trong çc b¶ng 5 vµ 6 (m¸y b¬m do Liªn X« chÕ t¹o).

B¶ng 5 – Çc sù cè khi çc m¸y b¬m ATH,

A vµ HA lµm viÖc vµ biÖn ph¸p söa ch÷a.

TriÖu chøng Nguyªn nh©n BiÖn ph¸p söa ch÷a

1 2 3

§ãng ®iÖn ®éng c¬ kh«ng quay

1. §øt pha ë cuén d©y Stato

2. §Êu sai d©y

1. Chøa ®éng c¬

2. §Êu l¹i d©y (trªn b¶ng ®iÖn)

§éng c¬ gÇm khi quay - §øt mét pha

- Bé phËn b¶o vÖ nãng qu¸

Ch÷a l¹i chç háng

§éng c¬ nãng qu¸ khi quay Mét sè vßng cuén Stato bÞ chËp Ch÷a ®éng c¬

§éng c¬ nãng vµ sè vßng quay thiÕu

Cuén d©y Èm SÊy ®éng c¬

Háng tõng phÇn trªn trôc chuyªn hay èng ®Èy

- B¸nh xe c«ng t¸c cä s¸t vµo vá b¬m

- æ bÞ mßn hay háng

- §iÒu chØnh ®é d¬ b»ng èc ®iÒu chØnh

- Thay æ bi


11

- B¬m kh«ng th¼ng ®øng t¨ng ma s¸t æ trôc.

- Vßng ®ì xiÕt chÆt

- C¸t lªn nhiÒu qu¸

- §iÒu chØnh l¹i

- §iÒu chØnh l¹i côm vßng ®ì.

- KhÐp bít van ®Çu ®Èy

B¬m gi¶m l|u l|îng - Mùc n|íc ®éng bÞ h¹

- b¸nh xe c«ng t¸c bÞ kÐo cao qu¸

- B¸nh xe c«ng xuÊt bÞ mßn.

- GiÕng bÞ trÝt.

- L|íi Crªpin bÞ t¾c

- N|íc rß rØ qua Go¨ng cña èng ®Èy.

- Muèi kim lo¹i ®ãng nhiÒu vµo thµnh trong èng ®Èy

- èng ®Èy nøt háng

- Th¶ b¬m xuèng thªm.

- §iÒu chØnh b»ng ª cu ®iÒu chØnh.

- Thay b¸nh xe

- Thæi giÕng

- Th¸o l|íi röa hoÆc thay míi

- Th¸o b¬m vµ ch÷a

- Th¸o èng vµ cä röa s¹ch

- Thay hoÆc söa ch÷a èng ®Èy

B¬m kh«ng lªn n|íc - Mùc n|íc ®éng bÞ h¹

- Crªpin bÞ hoµn toµn ®ãng cÆn

- Háng trôc chuyÒn

- Háng hoÆc g·y èng ®Èy

- B¸nh xe long khái trôc

- Th¶ b¬m thªm hoÆc thay b¬m (nÕu kh«ng ®ñ ¸p lùc)

-C¹o röa hoÆc thay l|íi

- Thay hoÆc söa ch÷a èng ®Èy

- Th¸o vµ söa ch÷a

Côm vßng ®ì b¬m nãng qu¸ - HÖ thèng b«i tr¬n bÞ bÈn

- Côm vßng ®ì chÆt qu¸

- Cæ trôc ë côm vßng ®ì bÞ mßn

- Lµm s¹ch r·nh dÉn chÊt b«i tr¬n.

- Níi côm vßng ®ì

- Thay trôc b¬m.

B¶ng 6 – C¸c sù cè khi m¸y b¬m A� lµm viÖc vµ biÖn ph¸p söa ch÷a


1 2 3

Kh«ng ®ñ ¸p lùc

- M« t« quay ng|îc

- Vì èng ®Èy

- Mét sè b¸nh xe c«ng t¸c bÞ háng

- DÊu l¹i d©y

- Thay hoÆc söa ch÷a

- Th¸o vµ söa ch÷a

Gi¶m l|u l|îng

- Muèi kim lo¹i ®ãng vµo thµnh trong èng ®Èy

- Muèi kim lo¹i ®ãng vµo Crªpin.

- B¸nh xe c«ng t¸c bÞ kÐo cao qu¸.

- Vì èng ®Èy

- Th¸o vµ c¹o röa

- Th¸o vµ c¹o röa

- §iÒu chØnh b»ng ªcu ®iÒu chØnh.

- Thay b¸nh xe

- Thay hoÆc söa ch÷a


12

- SÐc m¨ng con cãc bÞ mßn - Th¸o ra vµ thay sÐc m¨ng

N|íc kh«ng lªn

- Mùc n|íc thÊp qu¸

- Crªpin bÞ trÝt hoµn toµn

- Th¶ thªm b¬m hoÆc thay b¬m

- Th¸o vµ cä röa

Am pe kÕ chØ thÊp d|íi møc quy ®Þnh

- Gi¶m l|u l|îng

- ¸p kÕ h¹

- M« t¬ quay ng|îc

- Më hÕt van

- §ãng bít van

- §Êu l¹i d©y

Am pe kÕ chØ cao h¬n møc quy ®Þnh

- SÐc m¨ng con cãc bÞ mßn, b¸nh xe s¸t vµo b¬m

- N|íc chøa nhiÒu çt

- Cótsinª cña b¬m vµ m« t¬ bÞ háng

- Th¸o vµ thay sÐc m¨ng

- Gi¶m l|u l|îng b»ng çch ®ãng bít van.

- Th¸o vµ thay cót si nª.

5.17. §Ó b¬m n|íc tõ giÕng s©u lªn cã thÓ dïng b¬m elÝp kÕt hîp víi m¸y nÐn khÝ. khi b×nh ®· ®ñ ¸p lùc c«ng t¸c th× më van x¶ khÝ xuèng giÕng, sau mÊy phót sÏ ®¹t ®|îc chÕ ®é lµm viÖc æn ®Þnh.

5.18. Sau khi b¬m elÝp ®· ho¹t ®éng, ®ång hå ¸p lùc tr|íc b×nh ph¶i æn ®Þnh, b¬m ph¸t n|íc ®iÒu hßa kh«ng bÞ x¸o ®éng. h·m m¸y b¬m b»ng çch ®|a khÝ nÐn vµo giÕng.

5.19. Çc sù cè cã thÓ x¶y ra vµ çc biÖn ph¸p söa ch÷a ®èi víi m¸y b¬m elÝp giíi thiÖu ë b¶ng 7.

B¶ng 7 – Çc sù cè khi m¸y b¬m elÝp lµm viÖc vµ biÖn ph¸p söa ch÷a.


1 2 3

N|íc kh«ng lªn, kh«ng cã ¸p lùc

- Kh«ng cã khÝ nÐn do ®ãng van trªn èng dÉn

- T¾c hay vì èng tõ m¸y nÐn ®Õn giÕng

- Më van trong èng dÉn khÝ

- Ch÷a l¹i chç háng

N|íc kh«ng lªn mÆc dÇu cã ¸p lùc

- ¸p lùc kh«ng ®ñ do èng dÉn khÝ ngËp s©u qu¸

- §iÒu chØnh van tiÕt l|u m¸y nÐn khÝ, kÐo èng tia lªn.

Tiªu thô khÝ nÐn nhiÒu, n|íc lªn Ýt

- èng dÉn khÝ ngËp nãng qu¸

- H¹ møc n|íc tÜnh

- Vì èng dÉn khÝ d|íi mùc n|íc ®éng

- Th¶ thªm èng

- Th¶ thªm èng

- Th¸o vµ thay èng

M¸y b¬m lµm viÖc kh«ng ®Òu - KhÝ nÐn Ýt qu¸

- Mùc n|íc tÜnh h¹ thÊp qu¸

- èng nÐn khÝ nhá

- Më thªm van

-Th¶ thªm van

- Thay b»ng èng ®|êng kÝnh lín h¬n

- Lç èng tia bÞ muèi kim lo¹i lµm t¾c

- Muèi kim lo¹i ®ãng cÆn nhiÒu trong èng

- L¾p bé phËn truyÒn ®éng

- Th¸o m¸y söa ch÷a

- Th¸o m¸y söa ch÷a


13

B¬m rung m¹nh kh«ng chÝnh x¸c

- Trôc truyÒn cong

- Trôc m« t¬ kh«ng khíp víi trôc truyÒn.

- Mßn cót sinª

- Th¸o ra l¾p l¹i

- Ch÷a l¹i hay thay trôc

- L¾p l¹i cho chÝnh x¸c

- Th¸o b¬m vµ thay cót sinª

5.20. Çc lo¹i söa ch÷a nhá vµ söa ch÷a lín çc giÕng khoan,giíi thiÖu ë b¶ng 8.

Khi thæi röa phôc håi c«ng suÊt giÕng ®· bÞ tho¸i ho¸ nhÊt thiÕt ph¶i theo ®óng quy tr×nh khi khoan thæi röa giÕng míi.

B¶ng 8 - LiÖt kª çc lo¹i viÖc söa ch÷a nhá vµ söa ch÷a lín çc giÕng khoan.

Söa ch÷a nhá Söa ch÷a lín

- KiÓm tra t×nh tr¹ng giÕng, b¬m hót n|íc thñ.

- Thay çc chi tiÕt cña b¬m bÞ mßn. Söa ch÷a l¹i côm vßng ®ì, trôc b¬m.

-Thay dÇu ®· bÞ bá ®i trong b×nh dÇu.

- Trang bÞ bé ph©n d©ng n|íc lªn, th¸o vµ l¾p b¬m.

- X¸c ®Þnh ®Æc tÝnh vµ møc ®é tÝch ®äng bïn hoÆc ®é trÝt bé phËn thu n|íc cña giÕng.

- Lµm s¹ch bé phËn thu n|íc cña giÕng khái bÞ trÝt vµ l¾ng ®äng bïn.

- Th¶ èng hót xuèng s©u thªm. S¸t trïng giÕng b»ng clo

- Dùng vµ th¸o l¾p khoan khi söa ch÷a giÕng.

- Quan s¸t t×nh tr¹ng kü thuËt cña giÕng, èng v¸ch, bé läc vµ thay thÕ míi.

- Thau röa vµ thay thÕ èng v¸ch vµ bé läc.

- Thau röa giÕng, gia cè nÒn mãng giÕng chèng sôt lë, kÝch h¹ b¬m vµ çc bé phËn cña chóng.

- Thæi röa vµ phôc håi c«ng suÊt giÕng.

- Phôt xi m¨ng vµo çc khe hë gi÷a çc èng vµ çc hç bÞ khoÐt thñng. Thay míi thiÕt bÞ ®|a n|íc lªn n»m d|íi s©u trong giÕng.

- BÞt kÝn (tr¸m) giÕng kh«ng ®|îc phÐp sö dông. Sau khi söa ch÷a, s¸t trïng giÕng b»ng clo.

4. Qu¶n lý çc giÕng lÊy n|íc m¹ch n«ng.

5.21. TÊt c¶ çc c«ng tr×nh lÊy n|íc ®Òu ph¶i thi hµnh nghiªm ngÆt quy chÕ vÒ sinh b¶o vÖ nguån n|íc - Ph¶i cã thiÕt bÞ ®o l|u l|îng n|íc vµ ®iÒu kiÖn lÊy n|íc thÝ nghiÖm thuËn tiÖn.

5.22. Khi qu¶n lý khai th¸c c«ng tr×nh n|íc m¹ch n«ng cÇn cã çc tµi liÖu sau:

a. Toµn bé hå s¬ thiÕt kÕ c«ng tr×nh vµ çc tµi liÖu liªn quan: B¶n ®å ®Þa h×nh, tµi liÖu kh¶o s¸t ®Þa chÊt, ®Þa chÊt thuû v¨n, t×nh h×nh vÖ sinh, çc biªn b¶n tµi liÖu b¬m thö, çc b¶ng kiÓm nghiÖm lý hãa vµ vi trïng vv….

b. Lý lÞch c«ng tr×nh

c. ChÕ ®é theo dâi quan s¸t nguån n|íc

5.23. Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ph¶i ghi vµo lý lÞch c«ng tr×nh biªn b¶n çc cuéc tæng kiÓm tra vÒ t×nh tr¹ng c«ng tr×nh, chÕ ®é quan s¸t vµ çc b¶n ph©n tÝch n|íc.

5.24. Hµng n¨m ph¶i tiÕn hµnh tæng kiÓm tra t×nh tr¹ng çc c«ng tr×nh gåm viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l|îng c«ng tr×nh, thèng kª çc h| háng ®Ó v¹ch ra kÕ ho¹ch söa ch÷a kÞp thêi.


14

5.25. Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý cÇn theo dâi th|êng xuyªn chÕ ®é nguån n|íc vµ chÊt l|îng n|íc.

5.26. §¸nh gi¸ sù ho¹t ®éng ®óng ®¾n cña c«ng tr×nh, chñ yÕu lµ tÝnh æn ®Þnh cña l|u l|îng vµ chÊt l|îng n|íc cung cÊp theo ®óng tiªu chuÈn vÖ sinh hiÖn hµnh.

5.27. Khi cã nh÷ng biÓu hiÖn kh«ng b×nh th|êng vÒ chÊt l|îng vµ sè l|îng n|íc cung cÊp cÇn ph¶i t¨ng sè l|îng cÇn lÊy n|íc thÝ nghiÖm, t×m ra nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc, nh»m kh«i phôc l¹i chÕ ®é ho¹t déng b×nh th|êng.

5.28. Tr|êng hîp chÊt l|îng n|íc gi¶m dÇn liªn tôc cÇn nghiªn cøu xem xÐt l¹i toµn bé ®iÒu kiÖn khai th¸c, cã sù phèi hîp cña c¬ quan y tÕ ®Þa ph|¬ng vµ çc xÝ nghiÖp l©n cËn cã liªn quan ®Ó t×m çch kh¾c phôc.

5.29. Qu¶n lý çc c«ng tr×nh thu n|íc m¹ch n«ng cÇn theo ®óng quy ®Þnh vÒ b¶o qu¶n çc thiÕt bÞ, m¸y mãc, c«ng tr×nh vµ thiÕt bÞ ®iÖn, do xÝ nghiÖp n|íc ®Ò ra cã dùa theo ®iÒu kiÖn ®Þa ph|¬ng.

III. Qu¶n lý çc c«ng tr×nh xö lý n|íc.

A. Tæ chøc qu¶n lý.

1. Yªu cÇu chung.

6.1. Trong phÇn nµy quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c qu¶n lý çc c«ng tr×nh xö lý nh»m n©ng cao chÊt l|îng n|íc sao cho ®¸p øng ®|îc tiªu chuÈn n|íc ¨n uèng sinh ho¹t.

Néi dung xö lý bao gåm: L¾ng, lµm trong, khö mÇu, khö s¾t vµ khö trïng.

6.2. Çc c«ng tr×nh xö lý n|íc gåm çc lo¹i kh¸c nhau, ë ®©y chØ nªu lªn çc quy t¾c c¬ b¶n vÒ qu¶n lý mét sè c«ng tr×nh d©n dông. Trong thùc tÕ nÕu gÆp nh÷ng c«ng tr×nh kiÓu míi kh«ng cã trong quy tr×nh nµy th× c¬ quan thiÕt kÕ ph¶i cã nhiÖm vô h|íng dÉn b»ng v¨n b¶n çch qu¶n lý vËn hµnh cho c¬ quan qu¶n lý. Trªn c¬ së çc quy t¾c nµy gi¸m ®èc xÝ nghiÖp n|íc cÇn ph¶i th¶o ra çc néi quy, quy t¾c vµ chØ dÉn cô thÓ vÒ qu¶n lý kü thuËt trong vËn hµnh cho tõng c«ng tr×nh xö lý phï hîp víi ®Æc ®iÓm ®iÒu kiÖn ®Þa ph|¬ng vµ ®|îc c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn th«ng qua.

2. Çc quy t¾c c¬ b¶n ®|a c«ng tr×nh xö lý vµo khai th¸c.

6.3. Sau khi x©y dùng xong c«ng tr×nh ®¬n vÞ hay toµn bé hÖ thèng tr|íc khi vµo vËn hµnh chÝnh thøc cÇn ph¶i cã biªn b¶n bµn giao gi÷a çc bé phËn cã liªn quan vµ ph¶i cã sù tham gia cña c¬ quan y tÕ ®Þa ph|¬ng vÒ kÕt qu¶ vËn hµnh thö.

6.4. Tr|íc khi vËn hµnh thö ph¶i lµm çc c«ng t¸c chuÈn bÞ cÇn thiÕt: dù tr÷ ph©n, clo vµ çc hãa chÊt kh¸c, ph©n c«ng vµ huÊn luyÖn nh©n viªn qu¶n lý, th¶o çc chØ dÉn cô thÓ vÒ qu¶n lý ë tõng vÞ trÝ c«ng t¸c, chuÈn bÞ çc lo¹i sæ nhÊt ký vv…

6.5. Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh vÒ toµn bé çc mÆt qu¶n lý kü thuËt, vËn hµnh cña çc c«ng tr×nh xö lý n|íc, v× vËy gi¸m ®èc ph¶i cã thêi gian nghiªn cøu chuÈn bÞ tr|íc khi c«ng tr×nh x©y dùng xong.

6.6. Tr|íc khi vËn hµnh thö ph¶i khö trïng tÈy röa çc c«ng tr×nh b»ng clo, vËt liÖu läc: 100mg/l; çc c«ng tr×nh bª t«ng, g¹ch vµ ®|êng èng 50mg/l.

6.7. Sau khi ch¹y thö, nÕu chÊt l|îng n|íc ®¹t tiªu chuÈn vµ çc c«ng tr×nh ho¹t ®éng b×nh th|êng sÏ ®|a vµo vËn hµnh chÝnh thøc. Biªn b¶n ®|a c«ng tr×nh vµo vËn hµnh chÝnh thøc ph¶i cã ®¹i diÖn cña c¬ quan y tÕ ®Þa ph|¬ng v¶ theo ®óng çc quy ®Þnh hiÖn hµnh.

6.8. TiÕp nhËn çc c«ng tr×nh söa ch÷a l¹i hay ph¸t triÓn còng cÇn ph¶i theo çc thñ tôc nh| ®èi víi çc c«ng tr×nh x©y dùng míi.


15

6.9. Sau khi söa ch÷a lín c«ng tr×nh cÇn kiÓm tra l¹i toµn bé vµ ghi nhËn xÐt vµo sæ nhËt ký söa ch÷a. Sau ®ã khö trïng b»ng clo hay clorua v«i cã liÒu l|îng 25mg/l. Tr|íc khi cho c«ng tr×nh ho¹t ®éng chÝnh thøc cÇn ph¶i ch¹y thö mét thêi gian cho ®Õn khi ®¹t tiªu chuÈn chÊt l|îng n|íc.

6.10. TÊt c¶ çc c«ng nh©n viªn lµm viÖc ë khu xö lý n|íc ph¶i ®|îc trang bÞ quÇn ¸o lao ®éng vµ çc tiªu chuÈn phßng hé kh¸c, ®|îc ®Þnh kú Ýt nhÊt mét n¨m kh¸m søc khoÎ mét lÇn vµ ph¶i tiªm phßng th|¬ng hµn, kiÕt lÞ, t¶, vv….

3. Çc tµi liÖu kü thuËt.

6.11. §Ó phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý, mçi tr¹m xö lý cÇn cã tµi liÖu sau:

a. Lý lÞch tõng m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh.

b. B¶n h|íng dÉn nhiÖm vô tõng vÞ trÝ c«ng t¸c, çc b¶n h|íng dÉn b¶o qu¶n vµ söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ.

c. B¶n vÏ hoµn c«ng çc c«ng tr×nh, kiÕn tróc vµ bè trÝ thiÕt bÞ trong toµn tr¹m, nhÊt lµ çc c«ng tr×nh ngÇm (èng n|íc, cèng, r·nh, d©y çp vv…).

d. B¶n ®å tæng hîp çc ®|êng èng ngÇm (èng n|íc, cèng, r·nh, d©y çp vv…).

6.12. Ngoµi ra çc tr¹m xö lý míi x©y dùng cÇn ph¶i cã thªm çc tµi liÖu:

a. Biªn b¶n bµn giao.

b. Tµi liÖu ®Þa chÊt vµ ®Þa chÊt thuû v¨n cña khu vùc (kÓ c¶ çc tµi liÖu thö ®Êt).

c. Biªn b¶n çc c«ng tr×nh ngÇm.

d. Çc thay ®æi thiÕt kÕ trong qu¸ tr×nh thi c«ng.

6.13. Trªn c¬ së quy tr×nh nµy, trong çc b¶n chi tiÕt cÇn nªu:

a. QuyÒn h¹n nhiÖm vô cña nh©n viªn qu¶n lý;

b. Tr×nh tù thao t¸c ®ãng, më çc c«ng tr×nh;

c. ChÕ ®é kiÓm tra c«ng nghÖ;

c. ChÕ ®é theo dâi phôc vô çc m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh khi ho¹t ®éng b×nh th|êng còng nh| khi háng;

e. Tr×nh tù röa bÓ läc hay çc c«ng tr×nh kh¸c;

g. Kü thuËt an toµn;

h. BiÖn ph¸p phßng ngõa vµ ng¨n chÆn çc h| háng, còng nh| çc biÖn ph¸p ¸p dông khi chÊt l|îng n|íc bÞ gi¶m sót.

4. Çn bé c«ng nh©n viªn phôc vô.

6.14. Sè l|îng thµnh phÇn vµ tr×nh ®é çn bé c«ng nh©n viªn phôc vô tr¹m xö lý n|íc do c¬ quan thiÕt kÕ ®Ò ra dùa trªn c¬ së çc quy ®Þnh cña nhµ n|íc. Trong tr|êng hîp cÇn thay ®æi th× gi¸m ®èc xÝ nghiÖp n|íc ph¶i b¶o ço lªn c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn duyÖt.

6.15. Çn bé qu¶n lý kü thuËt trong 1 tr¹m xö lý gåm:

a. Tr¹m tr|ëng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé c«ng viÖc cña tr¹m;

b. Tæ tr|ëng thÝ nghiÖm chÞu tr¸ch nhiÒm vÒ chÊt l|îng n|íc xö lý, c«ng t¸c kiÓm nghiÖm n|íc, chÕ ®é xö lý cña tõng giai ®o¹n vµ liÒu l|îng çc hãa chÊt.

c. Tr|ëng ca chÞu tr¸ch nhiÖm qua çc líp ®µo t¹o vµ cã tay nghÒ v÷ng vµng.

Çc çn bé trªn ®Òu ph¶i qua çc líp ®µo t¹o vµ cã tay nghÒ v÷ng vµng.


16

6.16. Tõng vÞ trÝ c«ng t¸c kh¸c nhau ®Òu ®|îc chuyªn m«n hãa: Thî tr«ng bÓ l¾ng, bÓ läc, pha phÌn, pha clo, thî m¸y b¬m vv… Kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng kh«ng ®|îc chuyÓn c«ng nh©n tõ vÞ trÝ nµy sang vÞ trÝ kh¸c.

5. ChÕ ®é kiÓm tra vµ söa ch÷a çc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh cña tr¹m xö lý n|íc.

6.17. §Ó b¶o ®¶m çc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh cña tr¹m xö lý n|íc ho¹t ®éng an toµn, liªn tôc, cã hiÖu suÊt cao, nhÊt thiÕt ph¶i cã kÕ ho¹ch ®Þnh kú kiÓm tra, b¶o d|ìng vµ söa ch÷a kÞp thêi.

Chu kú vµ néi dung kiÓm tra vµ b¶o d|ìng giíi thiÖu ë b¶ng 9 vµ b¶ng 10.

Çc lo¹i viÖc söa ch÷a nhá vµ s÷a ch÷a lín thêi h¹n söa ch÷a lín giíi thiÖu ë b¶ng 11 vµ b¶ng 12.

B¶ng 9 - KiÓm tra ®Þnh kú çc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh cña tr¹m xö lý n|íc

Sè

TT

C«ng tr×nh vµ thiÕt bÞ

Lo¹i c«ng viÖc Çn bé kiÓm tra Thêi gian thùc hiÖn

1 2 3 4 5

1 BÓ trén Quan s¸t bªn trong nhµ vµ v¸ch ng¨n; quan s¸t çc van khãa

Tr|ëng phßng kü thuËt hoÆc kü s| c«ng nghÖ

Tuú theo møc ®é cÇn thiÕt tèi thiÓu 1 n¨m 1 lÇn

2 BÓ ph¶n øng Quan s¸t bªn trong thµnh vµ v¸ch ng¨n; quan s¸t çc van khãa

nt

nt

3 BÓ n¾ng dµn m|a. BÓ l¸ng tiÕp xóc

Quan s¸t bªn trong thµnh, v¸ch ng¨n, mãng, quan s¸t çc van.

nt

nt

4 BÓ läc KiÓm tra chiÒu cao líp vËt liÖu läc. Quan s¸t bÒ mÆt líp läc

a. Tr|íc khi röa läc. §Æc biÖt chó ý ®Õn ®é nhiÔm bÈn cña çt läc, chiÒu dµy líp mµng, ®é ph©n bè ®Òu cña cÆn bÈn trªn mÆt bÓ läc.

Sù hiÖn diÖn cña cÆn ®· tÝch luü l¹i, çc hèc çc hè d¹ng h×nh phÔu, çc vÕt nøt trªn mÆt vËt liÖu läc.

b. Sau khi röa läc: T×nh tr¹ng líp çt läc t×m chç röa ch|a ®¹t yªu cÇu, ®é nhiÔm bÈn cßn l¹i vv…

ViÖc quan s¸t ®|îc tiÕn hµnh sau khi x¶ cho mùc n|íc thÊp h¬n mÆt

nt

nt

nt

3 th¸ng 1 lÇn

nt

1 th¸ng 1 lÇn


17

çt läc 1 Ýt.

KiÓm tra çc vÞ trÝ ®¸nh dÊu çc chiÒu dµy líp ®ì vËt liÖu läc: Sái vµ cuéi, tiÕn hµnh th¨m dß b»ng èng lÊy mÉu theo thêi gian röa.

LÊy mÉu çt ®Ó ph©n Ých ®é nhiÔm bÈn.

KiÓm tra l|îng çt läc bÞ hao hôt b»ng çch ®o kho¶ng çch tõ mÆt c¾t tíi mÐp m¸ng röa, so s¸nh víi thiÕt kÕ. NÕu cµn ph¶i ®æ thªm çt läc th× ph¶i vøt bá líp çt bÞ nhiÔm bÈn ë trªn mÆt dµy 3 – 5cm.

KiÓm tra mÆt ph¼ng ngang cña mÐp m¸ng thu n|íc röa, nÕu kh«ng ph¼ng ngang th× ph¶i mµi mÐp mµng.

KiÓm tra thêi gian vµ c|êng ®é röa läc, x¸c ®Þnh l|îng cÆn bÈn cßn l¹i trong n|íc röa ph©n phèi ®Òu, ®é thu n|íc ®ång ®Òu vµo m¸ng vµ viÖc tr«i çt vµo m¸ng.

Quan s¸t r·nh tho¸t n|íc

nt

nt

nt

nt

nt

nt

6 th¸ng 1 lÇn

1 n¨m 1 lÇn

6 th¸ng 1 lÇn

1 n¨m 1 lÇn

3 th¸ng 1 lÇn

nt

5 BÓ chøa n|íc s¹ch

Quan s¸t bªn trong bÓ,

quan s¸t çc van vµ ®|êng èng dÉn

nt

1 n¨m 1 lÇn

6 ThiÕt bÞ pha trén phÌn

Quan s¸t bªn ngoµi thiÕt bÞ

Ng|êi trùc ban cña tr¹m

Lµm hµng ngµy

7 ThiÕt bÞ pha clo vµ amoniac

Quan s¸t vµ thö nghiÖm ®é rß rØ

nt

th|êng xuyªn

8 HÖ thèng th«ng giã ë çc gian ®Æt thiÕt bÞ ®Þnh l|îng

Quan s¸t hÖ thèng th«ng giã

nt

nt

9 Çc dông cô kiÓm tra vµ ®o l|êng (®ång hå ®o l|u l|îng, ¸p kÕ, ch©n kh«ng kÕ, bé

Quan s¸t vµ kiÓm tra sù lµm viÖc cña çc dông cô

nt

nt


18

®iÒu chØnh tèc ®é läc) vv..

B¶ng 10 – Çc lo¹i viÖc b¶o d|ìng ®Þnh kú cña tr¹m xö lý n|íc

Sè

TT

C«ng tr×nh vµ thiÕt bÞ Néi dung c«ng viÖc §Þnh kú thùc hiÖn

1 2 3 4

1 BÓ trén Röa cÆn bÈn b¸m vµo thµnh vµ v¸ch ng¨n. KiÓm tra ®é rß rØ vµ t×nh tr¹ng lµm viÖc cña çc van çc èng

Tuú theo møc ®é tÝch c¨n.

Tèi thiÓu 1 n¨m 1 lÇn

2 BÓ ph¶n øng Röa cÆn bÈn b¸m vµo thµnh vµ v¸ch ng¨n. KiÓm tra t×nh tr¹ng lµm viÖc cña çc van, çc èng

1 n¨m 1 lÇn (cïng 1 thêi gian lµm s¹ch bÓ trén).

3 BÓ l¾ng dµn m|a bÓ l¾ng tiÕp xóc

Röa s¹ch thµnh vµ v¸ch ng¨n, th«ng t¾c çc dµn èng hay m¸ng ph©n phèi, kiÓm tra t×nh tr¹ng lµm viÖc cña çc van èng, kiÓm tra ®é rß rØ.

Tuú theo møc ®é tÝch c¨n.

tèi tiÓu 1 n¨m 1 lÇn

4 BÓ läc §æ ®ñ chiÒu cao líp çt läc, kiÓm tra t×nh tr¹ng lµm viÖc cña çc van, èng. KiÓm tra t×nh tr¹ng mÊt çt läc.

Thö nghiÖm ®é rß rØ.

Röa s¹ch thµnh, v¸ch vµ m¸ng

Tuú theo møc ®é cÇn

thiÕt, tèi thiÓu 1 n¨m 1 lÇn.

Hµng ngµy tho chu kú röa läc

5 ThiÕt bÞ pha trén phÌn v«i Lau chïi, s¬n, söa ch÷a th|êng kú, x¶ cÆn

tèi thiÓu 3 th¸ng 1 lÇn

6 ThiÕt bÞ pha clo vµ am«ni¨c

nt nt

7 HÖ thèng th«ng giã ë çc gian ®Æt thiÕt bÞ ®Þnh l|îng

Quan s¸t bªn trong, lµm s¹ch söa ch÷a th|êng kú

Tèi thiÓu 3 th¸ng 1 lÇn

8 Çc dông cô kiÓm tra vµ ®o l|êng (®ång hå ®o l|u l|îng, ¸p kÕ, ch©n kh«ng kÕ vv…)

KiÓm tra ®é chÝnh x¸c, söa ch÷a vµ s¬n

nt

9 ThiÕt bÞ ®iÒu chØnh tèc ®é läc

KiÓm tra ®é chÝnh x¸c söa ch÷a vµ s¬n

6 th¸ng 1 lÇn

B¶ng 11 – Çc lo¹i viÖc söa ch÷a nhá vµ söa ch÷a lín cña tr¹m xö lý

Sè TT

C«ng tr×nh Söa ch÷a nhá S÷a ch÷a lín

1 2 3 4


19

1 BÓ l¾ng th|êng. BÓ l¾ng trong. Dµn m|a - bÓ l¾ng tiÕp xóc

Söa ch÷a çc van çc tÊm cöa ch¾n.

Van mét chiÒu, söa ch÷a vµ s¬n n¾p ®Ëy, cÇu thang, ®ai mãc ®ì èng, dµn èng vv..

Thö nghiÖm ®é rß rØ röa s¹ch vµ s¸t trïng b»ng clo sau khi söa ch÷a

Thay çc van, çc tÊm ch¾n, çc mãc ®ì, çc tÊm sµn, çc bé phËn b»ng gç

Söa ch÷a vµ kh¬i s©u çc m|¬ng r·nh x¶ xung quanh bÓ.

TiÕn hµnh thö nghiÖm theo chÕ ®é ®· ®Þnh.

Trang bÞ l¹i bé phËn l¾ng bªn trong bÓ l¾ng trong (kh«ng thay ®æi kÕt cÊu c¬ b¶n cña bÓ).

Söa ch÷a vµ thay çc ®o¹n èng bÞ h| háng.

2 BÓ läc çc lo¹i Röa s¬ bé vËt liÖu läc.

Lµm s¹ch vµ röa mÆt trong bÓ läc.

Söa ch÷a t¹i chç t¸c van çc tÊm ch¾n.

Lµm s¹ch vµ röa hÖ thèng ®|êng èng ph©n phèi.

Söa ch÷a ®|êng èng giã, kiÓm tra vµ söa mÆt ph¼ng ngang cöa mÐp m¸ng thu n|íc röa.

Thay 1 sè bé phËn cña hÖ thèng ®iÒu khiÓn van.

S¬n çc bÒ mÆt kim lo¹i.

Thö nghiÖm ®é rß rØ, s¸t trïng bÓ läc b»ng clo

Thay toµn bé vËt liÖu läc hoÆc ®æ ®Çy çt läc vµ röa.

§æ ®ñ cuéi sái ®ì, söa ch÷a hÖ thèng tiªu tho¸t n|íc vµ thay 1 sè kÕt cÈu cña hÖ thèng tiªu tho¸t n|íc.

Th¸o vµ söa ch÷a van, thay çc chi tiÕt bÞ mßn háng. Thay çc bé truyÒn ®éng cña van hoÆc thay van míi.

Thay çc bé phËn b»ng gç (tÊm ch¾n vv..).

Thay tõng ®o¹n èng dÉn.

Thay hÖ thèng ®iÒu khiÓn çc van bÓ läc. Thö nghiÖm bÓ läc lµm viÖc theo chÕ ®é c«ng nghÖ ®· quy ®Þnh.

Trang bÞ çc chôp läc hoÆc çc h×nh thøc ph©n phèi l¹i kh¸c ®Ó bÓ läc lµm viÖc hiÖu qu¶ cao h¬n.

Thay mét phÇn ®|êng èng c«ng nghÖ (kÓ c¶ côm van).

Söa ch÷a çc líp läc.

B¶ng 12 - §Þnh kú söa ch÷a lín çc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh xö lý n|íc


20

Sè TT

C«ng tr×nh vµ thiÕt bÞ Néi dung söa ch÷a §Þnh kú (n¨m)

1 Toµn bé c«ng tr×nh chÝnh:

BÓ trén, bÓ ph¶n øng, bÓ l¾ng th|êng, bÓ l¾ng trong, çc lo¹i bÓ läc

Söa ch÷a l¾ng trong vµ bÓ ph¶n øng (thµnh ®¸y, n¾p che vµ hÖ thèng tiªu tho¸t n|íc).

Söa ch÷a bÓ l¾ng th|êng thµnh ®¸y, n¾p che vµ hÖ thèng tiªu tho¸t n|íc.

Söa ch÷a bÓ läc, bÓ tiÕp xóc ®æ thªm çt läc, söa dµn èng, chôp läc, dµn ®ì vv…

2 n¨m 1 lÇn

3 n¨m 1 lÇn

1,5 n¨m 1 lÇn

2 Çc c«ng tr×nh xö lý kh¸c (bÓ hoµ trén, bÓ ®Þnh l|îng hãa chÊt, phÌn, v«i, clorua v«i vv…)

Çc viÖc kh¸c

Söa ch÷a

3 n¨m 1 lÇn

1,5 n¨m 1 lÇn

3 Clorat¬, m¸y ®Þnh l|îng am«ni¨c Söa ch÷a vµ thay chi tiÕt 2 n¨m 1 lÇn

6. ChÕ ®é b¸o ço.

6.18. Trong tr¹m xö lý n|íc cÇn cã çc sæ s¸ch sau:

a. NhËt ký c«ng t¸c chung cña tr¹m, hµng ngµy ghi l|îng n|íc xö lý, n|íc dïng cho b¶n th©n tr¹m, sè l|îng tiªu thô vµ liÒu l|îng çc hãa chÊt, chi phÝ ®iÖn n¨ng, sè liÖu c«ng tr×nh m¸y mãc ho¹t ®éng, söa ch÷a hoÆc tÈy röa vµ çc sè liÖu kh¸c cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña toµn tr¹m.

b. NhËt ký ph©n tÝch, hµng ngµy ghi kÕt qu¶ kiÓm nghiÖm n|íc, ®Æc tÝnh çc lo¹i hãa chÊt vv…

c. NhËt ký kho, ghi l|îng xuÊt nhËp nguyªn vËt liÖu thiÕt bÞ m¸y mãc vµ c«ng tr×nh.

d. Sæ theo dâi qu¸ tr×nh b¶o d|ìng, söa ch÷a th|êng kú vµ söa ch÷a lín tõng m¸y mãc thiÕt bÞ.

MÉu çc sæ nhËt ký xem trong phô lôc 11.

B. Qu¶n lý hÖ thèng thiÕt bÞ hãa chÊt.

1. Çc hãa chÊt dïng ®Ó xö lý n|íc.

7.1. Lo¹i vµ liÒu l|îng hãa chÊt sö dông tuú theo tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña nguån n|íc vµ ®· ®|îc dù kiÕn trong thiÕt kÕ, trªn c¬ së ®ã vµ tuú theo hoµn c¶nh cô thÓ trong qu¸ tr×nh qu¶n lý nÕu thÊy cÇn thiÕt cã thÓ nghiªn cøu thay ®æi.

7.2. Trªn c¬ së d©y chuyÒn c«ng nghÖ, kinh nghiÖm qu¶n lý, kÕt qu¶ theo dâi chÊt l|îng n|íc vÒ ph|¬ng diÖn qu¶n lý ho¸ vµ vi trïng vµ ph|¬ng ph¸p xö lý trong çc mïa kh¸c nhau, çn bé kü thuËt chÝnh phèi hîp víi phßng thÝ nghiÖm, x¸c ®Þnh cô thÓ sè l|îng, chÊt l|îng vµ lo¹i hãa chÊt sö dông, vµ ph¶i ®|îc gi¸m ®èc xÝ nghiÖp n|íc duyÖt.

7.3. Trong d©y chuyÒn xö lý n|íc mÆt tuyÖt ®¹i ®a sè th|êng dïng phÌn nh«m; ngoµi ra cã thÓ dïng clorua hay sunfat s¾t, hoÆc dïng phèi hîp çc lo¹i hãa chÊt trªn vµ çc lo¹i hãa chÊt trªn vµ çc lo¹i hãa chÊt phô gia kh¸c.

7.4. Tr|êng hîp n|íc cã ®é mÇu cao hoÆc nhiÔm bÈn h÷u c¬, dïng çc hãa chÊt kÓ trªn vµ cã thÓ dïng clo xö lý s¬ bé.

Trong mét sè tr|êng hîp n|íc chøa s¾t, ®é kiÒm thÊp vµ cã tÝnh ¨n mßn cã thÓ tïng thªm v«i, xót, a xÝt silicsic ho¹t hãa vv… phèi hîp víi çc hãa chÊt ®Ó xö lý.


21

7.5. ViÖc x¸c ®Þnh thêi kú dïng çc lo¹i hãa chÊt kh¸c nhau, tr×nh tù vµ vÞ trÝ cho hãa chÊt do çc çn bé kü thuËt chÝnh vµ phßng thÝ nghiÖm chÞu tr¸ch nhiÖm tiÕn hµnh. LiÒu l|îng çc lo¹i ho¸ chÊt ph¶i dùa vµo c¬ së thÝ nghiÖm vµ ®iÒu chØnh hîp lý trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.

7.6. B¶n dù trï çc hãa chÊt cÇn thiÕt hµng n¨m do gi¸m ®èc c«ng ty göi ®Õn c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn tr|íc thêi h¹n ®· ®Þnh hoÆc trong çc tr|êng hîp cô thÓ ký hîp ®ång trùc tiÕp víi xÝ nghiÖp s¶n xuÊt. Thêi h¹n giao hµng ®|îc tháa thuËn tuú theo chÕ ®é sö dông, dung tÝch kho sao cho b¶o ®¶m mét l|îng dù tr÷ cÇn thiÕt ®Ó xÝ nghiÖp ho¹t ®éng liªn tôc víi chÊt l|îng cao.

2. Ho¸ chÊt r¾n.

NghiÖm thu vµ b¶o qu¶n

7.7. Mçi lÇn nhËp hãa chÊt vµo kho cña c«ng ty n|íc ph¶i cã lý lÞch hãa chÊt kÌm theo, trong ®ã ghi thµnh phÇn ho¹t tÝnh vµ çc tÝnh chÊt kh¸c. C«ng ty n|íc cÇn kiÓm tra ®Ó x¸c minh l¹i thµnh phÇn vµ çc tÝnh chÊt ®ã.

7.8. Tuú theo çc lo¹i hãa chÊt c«ng ty n|íc ph¶i cã kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p b¶o qu¶n tèt çc hãa chÊt dù tr÷. ViÖc bèc dì vµ s¾p xÕp hãa chÊt trong kho cÇn ph¶i theo ®óng quy ph¹m an toµn lao ®éng vµ çc quy ®Þnh hiÖn hµnh kh¸c.

7.9. Cöa ra vµo kho ph¶i cã khãa cÈn thËn, nhÊt lµ kho v«i sèng. Clorua v«i ph¶i chøa trong kho tho¸ng kh« vµ m¸t.

7.10. Khi chøa v«i sèng vµ clorua v«i trong kho víi thêi gian l©u cÇn ph¶i kiÓm tra ®é ho¹t tÝnh cña chóng Ýt nhÊt ba th¸ng 1 lÇn.

Pha chÕ dung dÞch.

7.11. Khèi l|îng hãa chÊt pha vµo bÓ trén ®|îc ®o theo theo träng l|îng hoÆc thÓ tÝch.

7.12. Khi pha chÕ hãa chÊt cÇn ph¶i tu©n theo çc chØ dÉn so¹n riªng cho tõng lo¹i hãa chÊt, trªn c¬ së chØ dÉn chung ghi ë phô lôc 1.

7.13. Nång ®é dung dÞch ®|îc kiÓm tra theo träng l|îng riªng b»ng phï kÕ hay b»ng çc ph|¬ng ph¸p hãa häc.

7.14. L|îng hãa chÊt lÊy ë kho ra cã thÓ tÝnh theo tõng ca.

7.15. C«ng nh©n vËn chuyÓn hãa chÊt, nhÊt lµ clo vµ clorua v«i ph¶i cã ®ñ trang bÞ b¶o hé lao ®éng vµ sau mçi ca lµm viÖc ph¶i cã ®ñ xµ phßng vµ n|íc t¾m.

7.16. N¬i pha chÕ çc hãa chÊt ph¶i lµ c«ng tr×nh cã ®ñ ¸nh s¸ng vµ ®|îc th«ng giã tèt. §ång thêi trong khi thao t¸c tr¸nh ®|îc m|a n¾ng.

Ph©n phèi dung dÞch.

7.17. Bé phËn pha chÕ vµ ph©n phèi dung dÞch hãa chÊt cã tÝnh ¨n mßn cao ph¶i lµm b»ng çc vËt liÖu kh«ng bÞ ¨n mßn: §å gèm nung, chÊt dÎo, thuû tinh, cao su vv...

7.18. Çc dung dÞch hãa chÊt cã nång ®é cao ch¶y trong èng dÉn ph¶i cã tèc ®é tèi thiÓu 0,8m/gi©y. Trong tr|êng hîp cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o tèc ®é ch¶y tèi thiÓu ph¶i pha thªm n|íc qua çc phÔu ®Æc biÖt.

7.19. Çc èng dÉn dung dÞch hãa chÊt ph¶i dÔ kiÓm tra, söa ch÷a vµ thay thÕ, Çc èng nµy ph¶i ®|îc ®Þnh kú sóc röa b»ng çc vßi phun ®Æc biÖt.

7.20. LiÒu l|îng dung dÞch hãa chÊt ph¶i ®|îc kiÓm tra tèi thiÓu hµng giê. ViÖc thay ®æi ®ét ngét hoÆc gi¸n ®o¹n cung cÊp dung dÞch ®Òu kh«ng cho phÐp.


22

7.21. Bé phËn cung cÊp dung dÞch nªn dïng bé m¸y thiÕt bÞ ®iÒu chØnh tù ®éng theo l|u l|îng b¬m vµ cã tÝn hiÖu b¸o khi l|u l|îng bÞ gi¸n ®o¹n.

7.22. Hµng quý ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra çc phô tïng thiÕt bÞ qua bé phËn pha trén dung dÞch, néi dung kiÓm tra bao gåm çc chç bÞ t¾c, nøt hoÆc gi¶m tiÕt diÖn çc lç, èng vv…

3. Ho¸ chÊt láng.

NghiÖm thu vµ b¶o qu¶n.

7.23. NghiÖm thu çc hãa chÊt láng, ph¶i theo ®óng çc quy tr×nh quy t¾c ®· ban hµnh.

7.24. B¶o qu¶n çc hãa chÊt láng trong kho, cÇn theo ®óng çc chØ dÉn cña nhµ m¸y s¶n xuÊt vµ çc chØ dÉn cô thÓ, tuú theo hoµn c¶nh ®iÒu kiÖn cña ®Þa ph|¬ng do çn bé kü thuËt cña xÝ nghiÖp n|íc th¶o ra vµ ®|îc gi¸m ®ãc xÝ nghiÖp th«ng qua.

7.25. Khi sö dông çc b×nh tiªu chuÈn hoÆc thïng tr÷ cña riªng c«ng ty n|íc, c«ng nh©n phôc vô (thñ kho, thî nguéi vv..) ph¶i theo kÕ ho¹ch ®· v¹ch, ®Þnh kú tiÕn hµnh kiÓm tra, sóc röa, s¬n l¹i vµ söa ch÷a van vßi vv..

7.26. VËn chuyÓn clo tõ kho ®Õn chç sö dông b»ng çc xe ®Èy ®Æc biÖt hoÆc trong tr|êng hîp l|îng tiªu thô nhiÒu cã thÓ dïng èng dÉn tõ çc thïng tr÷ chøa trong kho.

7.27. Sau khi ®· sö dông hÕt clo láng, khÝ clo cßn l¹i trong b×nh tiªu chuÈn ph¶i ®|îc sóc s¹ch b»ng vßi phun.

7.28. KiÓm tra ®é ®Çy clo cña b×nh tiªu chuÈn vµ thïng tr÷ b»ng çch c©n.

7.29. ChØ ®|îc dïng èng kh«ng bÞ ¨n mßn chÞu ¸p lùc cao ®Ó dÉn clo. Çc chç nèi b»ng m¨ng s«ng hay bÝch ph¶i thö ¸p lùc thËt kü.

7.30. Hµng n¨m ®|êng èng dÉn clo ph¶i ®|îc th¸o rêi vµ thæi s¹ch kh«ng khÝ kh«, quan s¸t kü çc èng nèi èng nh¸nh vµ söa ch÷a l¹i khi cÇn thiÕt. Sau khi thæi ph¶i nhanh chãng n¹p ®Çy clo láng.

Ph©n phèi dung dÞch.

7.31. Ph©n phèi ho¸ chÊt láng b»ng çch thiÕt bÞ ®Þnh l|îng chuyªn dïng. Tr|êng hîp sö dông clo dïng clorat¬ lo¹i ¸p lùc hoÆc lo¹i ch©n kh«ng. Lo¹i sau cã nhiÒu |u ®iÓm h¬n vµ ph¶i ®|îc |u tiªn sö dông.

7.32. N|íc clorat¬ ra, ®|îc dÉn ®Õn n¬i sö dông b»ng èng cao su hay chÊt dÎo.

7.33. Trong khi clorat¬ ho¹t ®éng kh«ng cho phÐp thay ®æi ®ét ngét hay gi¸n ®o¹n l|u l|îng, cÇn ph¶i kiÓm tra l|u l|îng mçi ca 2 lÇn.

7.34. §Ó ®¶m b¶o xö lý n|íc liªn tôc b»ng hãa chÊt láng cÇn:

a. Ngoµi thiÕt bÞ ®ang ho¹t ®éng ph¶i cã thiÕt bÞ dù tr÷, kÓ c¶ c©n ®Þnh l|îng. Cø mèi mét hoÆc 2 thiÕt bÞ ho¹t ®éng cÇn mét dù tr÷.

b. Mçi thiÕt bÞ ph¶i cã ®ñ ph|¬ng tiÖn söa ch÷a vµ çc phô tïng thay thÕ.

7.35. ë nhiÖt ®é 150 180C l|îng clo lÊy tõ mét b×nh tiªu chuÈn kh«ng ®|îc v|ît qu¸ 500g trong 1 giê. Trong çc tr|êng hîp cÇn t¨ng l|îng clo lÊy ra, cã thÓ t¨ng nhiÖt ®é b×nh tiªu chuÈn b»ng çch cho n|íc nãng ®i qua b×nh hoÆc b»ng çc thiÕt bÞ ®Æc biÖt kh¸c. TuyÖt ®èi kh«ng ®|îc lÊy trùc tiÕp b»ng ngän löa.

L|îng clo lÊy tõ mét thïng tr÷ lµ 3kg trªn 1m2 diÖn tÝch bÒ mÆt xung quanh thïng.

7.36. Tr|íc khi ®|a clo vµo clorat¬ cÇn ph¶i läc clo qua b×nh trung guan. Mçi b×nh trung gian cã thÓ phôc vô 8 b×nh clo.


23

7.37. ë chç ®Æt clorat¬ vµ kho dù tr÷ clo ph¶i cã ®Çy ®ñ trang thiÕt bÞ cÊp cøu theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.

C. Qu¶n lý çc c«ng tr×nh lµm trong s¬ bé

8. §|a n|íc ®Õn tr¹m xö lý.

8.1. Tr¹m xö lý ph¶i cung cÊp theo kÕ ho¹ch cho çc lo¹i hé tiªu thô l|îng n|íc cÇn thiÕt (l|îng n|íc nµy phô thuéc vµo çc mïa trong n¨m). KÕ ho¹ch nµy do gi¸m ®èc xÝ nghiÖp n|íc dù th¶o ®Ö tr×nh cÊp trªn duyÖt, trong ®ã cÇn ®Æc biÖt chó ý ®Õn kÕ ho¹ch cÊp n|íc mïa hÐ.

8.2. BiÓu ®å ho¹t ®éng hµng ngµy cña tr¹m do tr¹m tr|ëng th¶o vµ ®|îc gi¸m ®èc xÝ nghiÖp th«ng qua tuú thuéc vµo ®Æc tÝnh tr¹m b¬m, bÓ chøa, ®|êng èng vv… vµ cã thÓ ®iÒu chØnh theo møc n|íc trong bÓ chøa. Nãi chung çc tr¹m th|êng lµm viÖc víi l|u l|îng kh«ng ®æi trong ngµy.

Nh÷ng çn bé cã liªn quan ®Õn biÓu ®å ho¹t ®éng hµng ngµy cña tr¹m nh| ®iÒu ®é viªn, phô tr¸ch phßng thÝ nghiÖm vµ tr|ëng ca ®Òu ph¶i biÕt vµ ph¶i tu©n theo biÓu ®å nµy ®Ó qu¶n lý chÆt chÏ.

8.3. ë toµn bé c«ng tr×nh xö lý nãi chung vµ trªn tõng c«ng tr×nh nãi riªng ®Òu ph¶i ®Æt çc thiÕt bÞ ®o n|íc ®Ó kiÓm tra sù ph©n bè l|u l|îng vµo tõng c«ng tr×nh.

2. Hßa trén hãa chÊt vµo n|íc cÇn xö lý.

8.4. Hãa chÊt pha thµnh dung dÞch ph¶i ®|îc trén thËt ®Òu víi n|íc cÇn xö lý.

8.5. Cã thÓ hßa trén hãa chÊt b»ng çc ph|¬ng ph¸p sau:

a. §|a trén trùc tiÕp vµo trong èng dÉn dµi trªn 50 lÇn ®|êng kÝnh hay t¹i èng cã chç th¾t.

b. Dïng çc thiÕt bÞ cã 2 hoÆc 3 chç lµm t¨ng tèc ®é n|íc tõ 0,2 0,4 lªn 0,8 1,0m/gi©y b»ng çc v¸ch khoan lç hay çc v¸n ch¾n nghiªng.

c. Dïng çc thiÕt bÞ khuÊy b»ng c¬ häc hay thuû lùc.

8.6. BÓ trén ph¶i ®|îc tÈy röa theo kÕ ho¹ch do c«ng ty n|íc v¹ch ra. TÈy röa ph¶i tiÕn hµnh trong thêi gian n|íc Ýt ®ôc vµ c«ng suÊt nhá.

8.7. LiÒu l|îng hãa chÊt ph¶n øng ph¶i ®|îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së kÕt qu¶ tiÕn hµnh trong phßng thÝ nghiÖm, kinh nghiÖm, qu¶n lý cña chÝnh tr¹m xö lý vµ çc tr¹m xö lý vµ çc tr¹m xö lý kh¸c cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc t|¬ng tù. S¬ bé cã thÓ tÝnh to¸n nh| sau:

1. L|îng sunfat nh«m cÇn thiÕt:

a. N|íc ®ôc tÝnh theo b¶ng 13.

b. N|íc cã mÇu:

MDAl 4 (mg/l)

B¶ng 13

Hµm l|îng cÆn chøa trong n|íc nguån

(mg/l)

L|îng sunfat nh«m tÝnh theo s¶n phÈm kh« Al2 (S04)3 (mg/l)

100 15 25


24

200

400

600

800

1000

1400

1800

2200

18 30

24 40

28 45

33 55

36 60

39 65

45 75

48 80

Ghi chó; TrÞ sè nhá dïng cho n|íc cã nhiÒu cÆn lín.

NÕu n|íc võa ®ôc võa cã ®é mÇu, th× l|îng sunfat nh«m lÊy trÞ sè lín nhÊt theo b¶ng 13 hoÆc theo c«ng thøc trªn.

DAl - L|îng sufat nh«m tÝnh theo s¶n phÈm kh«.

M - §é mÇu theo thang Platin – c« ban.

Khi dïng clorua s¾t hoÆc sufat s¾t cã thÓ s¬ bé tÝnh b»ng 0,40 0,50 l|îng sufat nh«m ë b¶ng 13.

2. L|îng clo:

Khi clo hãa s¬ bé: 2 3 mg/l

Khi khö trïng: 1,0 3,o mg/l (trÞ sè dïng cho n|íc mÆt).

3. L|îng hãa chÊt lµm t¨ng ®é kiÒm:

a.V«i (tÝnh theo Ca0).

Dv = 28 (0,0178 DAl – K + 1), (mg/l)

DAl - L|îng nh«m tÝnh theo s¶n phÈm kh« tèi ®a, mg/l.

K - §é kiÒm tèi thiÓu, mg/l

b.Xót (tÝnh theo Na2C03).

Dx = 53(0,0178 DAl – K + 1), (mg/l)

Ghi chó: NÕu Dv, Dx cã trÞ sè ©m th× kh«ng cÇn cho v«i hoÆc xót.

8.8. Ho¸ chÊt ®|îc dÉn vµo n|íc cÇn xö lý ë c¸c ®iÓm sau:

a. Khi clo hãa s¬ bé cho vµo èng hót cña m¸y b¬m ®ît 1 hay èng dÉn ®Õn tr¹m xö lý.

b. PhÌn cho vµo tr|íc bÓ trén hoÆc ë ng¨n ®Çu bÓ trén.

c. V«i ®Ó kiÒm hãa cho vµo cïng mét lóc víi phÌn ë bÓ trén

d. Clo khö trïng cho vµo ®o¹n èng tõ bÓ läc vÒ chøa n|íc s¹ch hoÆc vµo èng hót cña m¸y b¬m (khi n|íc kh«ng cÇn xö lý).

8.9. §Ó khö mïi n|íc cã thÓ dïng than ho¹t tÝnh:

a. Cho vµo tr|íc khi xö lý ®Õn 20 mg/l

b. Cho vµo sau khi l¾ng ®Õn 5mg/l

3. BÓ ph¶n øng.


25

8.10. Qu¸ tr×nh kÕt tña thµnh çc hy®r«xit nh«m hoÆc s¾t ®|îc tiÕn hµnh trong bÓ ph¶n øng. Cã nhiÒu lo¹i bÓ ph¶n øng kh¸c nhau: ph¶n øng xo¸y, ph¶n øng cã v¸ch ng¨n, ph¶n øng th¼ng ®øng, ph¶n øng cã çnh qu¹t, ph¶n øng cã líp cÆn l¬ lñng vv…

8.11. NhiÖm vô qu¶n lý bÓ ph¶n øng:

a. Quan s¸t chÕ ®é lµm viÖc cña bÓ ph¶n øng, tèc ®é chuyÓn ®éng cña n|íc, qu¸ tr×nh ph¶n øng, hiÖu qu¶ t¹o b«ng cÆn vv..

b. ¸p dông çc biÖn ph¸p thÝ nghiÖm ®Ó n©ng cao hiÖu suÊt lµm viÖc cña bÓ ph¶n øng, thay ®æi tèc ®é n|íc ë vßi phun, bè trÝ l¹i çc v¸ch ng¨n vv..

c. KiÓm tra kh«ng ®Ó ®ãng cÆn trong bÓ.

d. KiÓm tra theo tõng mïa tèc ®é thùc vµ thêi gian n|íc l|u l¹i trong bÓ.

8.12. BÊt kÓ møc ®é ®ãng cÆn trong bÓ nh| thÕ nµo, hµng n¨m tèi thiÓu còng ph¶i th¸o s¹ch bÓ mét lÇn vµ kiÓm tra toµn bé.

8.13. Khi n¹o vÐt bÓ cÇn ph¶i xem xÐt quan s¸t l|îng cÆn ®ãng d|íi ®¸y bÓ, t×nh tr¹ng çc v¸ch ng¨n, çc mèi nèi trªn ®|êng èng çc van vµo ra vv… ®Ó cã biÖn ph¸p hiÖu chØnh kÞp thêi, n©ng cao hiÖu suÊt lµm viÖc cña bÓ.

8.14. Khi röa bÓ ph¶i dïng vßi phun tõ thµnh xuèng ®¸y, dóng bµn ch¶i ch¶i s¹ch vµ sau ®ã röa b»ng dung dÞch sufat s¾t 5%.

4. BÓ l¾ng.

8.15. Trong mét thêi gian dµi (tèi thiÓu mét th¸ng) hµm l|îng cÆn trung b×nh trong çc nguån n|íc lín hín 2.500mg/l, l|îng phï sa sau khi l¾ng tù nhiªn chiÕm trªn 40% tæng hµmg l|îng cÆn, dung tÝch vïng tÝch luü cÆn vµ vïng Ðp cÆn kh«ng b¶o ®¶m thêi gian x¶ cÆn yªu cÇu th× nªn ®Ò ®¹t nghiªn cøu lµm bÓ l¾ng s¬ bé.

8.16. §Ó l¾ng trong n|íc th|êng dïng bÓ l¾ng ®øng, bÓ l¾ng ngang, bÓ l¾ng h|íng t©m vµ bÓ l¾ng trong cã líp cÆn l¬ löng, khi tr¹m xö lý dïng lo¹i nµo cÇn chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm kü thuËt ®Ó thao t¸c vËn hµnh cho ®óng.

8.17. Çc lo¹i bÓ l¾ng ph¶i vËn hµnh b¶o ®¶m sao cho hµm l|îng cÆn trong n|íc sau khi l¾ng cßn l¹i tèi ®a lµ 20mg/l. Khi qu¶n lý cÇn ph¶i kiÓm tra chÆt chÏ chØ tiªu nµy tèi thiÓu mçi ngµy mét lÇn ®Ó kÞp thêi hiÖu chØnh çc th«ng sè l¾ng b¶o ®¶m cho bÓ läc lµm viÖc cã hiÖu suÊt cao.

8.18. NhiÖm vô qu¶n lý bÓ l¾ng:

a. Quan s¸t chÕ ®é lµm viÖc chung cña çc bÓ.

b. Ph¶i ®Æt kÕ ho¹ch kiÓm tra ®Þnh kú (mçi quý tèi thiÓu 1 lÇn).

- §é ph©n phèi ®Òu n|íc gi÷a çc bÓ.

- §é ph©n phèi ®Òu n|íc vµo çc m¸ng thu, èng thu trong tõng bÓ.

c. Quan s¸t møc tÝch luü bïn, cÆn vµ ¶nh h|ëng cña chóng ®Õn chÊt l|îng n|íc, ®Þnh kÕ ho¹ch x¶ cÆn nhÊt lµ trong mïa lò.

8.19. NÕu kh«ng cã nh÷ng ph|¬ng tiÖn thuû lùc vµ c¬ giíi, khi thau röa bÓ cÇn lµm çc ®éng t¸c sau:

a. Kho¸ van n|íc vµo bÓ;

b. Më van x¶ mét phÇn bïn theo n|íc ch¶y vµo ®|êng cèng;

c. Dïng vßi phun ®Èy bïn cßn l¹i vµo ®|êng cèng;

d. Sau ®ã röa l¹i toµn bé bÓ b»ng dung dÞch sufat s¾t 5%;

e. TÈy trïng b»ng clo víi nång ®é 20mg/l.


26

8.20. TÝnh tèc ®é thùc, thêi gian l|u l¹i vµ hiÖu qu¶ l¾ng cña tõng mïa trong n¨m theo ph|¬ng ph¸p nªu trong phô lôc 6 vµ 7.

8.21. Khi qu¶n lý bÓ l¾ng trong cã líp cÆn l¬ löng (chiÒu dµy líp cÆn nµy ph¶i gi÷ kh«ng ®æi trong kho¶ng 2 2,5m), cÇn ph¶i quan s¸t ®é ph©n phèi ®Òu n|íc trªn toµn bé diÖn tÝch ng¨n l¾ng trong, çc dµn èng thu n|íc, viÖc x¶ bïn thõa vµo ng¨n chøa nÐn cÆn çc ®|êng èng dÉn vv…

8.22. Tèc ®é n|íc d©ng lªn ë vïng l¾ng vµ hÖ sè ph©n phèi n|íc gi÷a ng¨n l¾ng vµ ng¨n chøa nÐn cÆn, ®Ó kiÓm tra cã thÓ sö dông b¶ng 14.

B¶ng 14

Hµm l|îng cÆn n|íc nguån

(mg/l)

Tèc ®é n|íc d©ng trong ng¨n l¾ng (mm/s)

HÖ sè ph©n phèi

l|u l|îng k

10 100

100 400

4000 1000

1000 2500

0,8 1,0

1,0 1,1

1,1 1,2

1,1 1,2

0,8 0,75

0,75 0,70

0,70 0,65

0,65 0,60

8.23. Tr|êng hîp dïng clorua s¾t hoÆc sunfat s¾t cã thÓ t¨ng tèc ®é n|íc d©n trong ng¨n l¾ng ë b¶ng 14 ®Õn 10%.

8.24. X¶ cÆn trong ng¨n chøa nÐn cÆn cã thÓ tiÕn thµnh theo chu kú hoÆc liªn tôc kh«ng cÇn ngõng bÓ l¾ng trong.

8.25. L|îng n|íc tiªu thô (b»ng %) khi x¶ cÆn cã thÓ tÝnh theo c«ng thøc:

Stb

mCP

�

C- Hµm l|îng cÆn trong n|íc nguån, mg/l;

m- Hµm l|îng cÆn trong n|íc ®· l¾ng, ng/l;

Stb – Hµm l|îng cÆn trung b×nh trong ng¨n chøa nÐn cÆn, mg/l.

D. Qu¶n lý çc bÓ läc.

1. Yªu cÇu chung.

9.

9.1. BÓ läc cã nhiÖm vô gi÷ l¹i çc chÊt l¬ löng vµ mét phÇn lín vi sinh vËt cã trong n|íc, ®Ó n|íc sau khi läc ®¹t ®|îc ®é trong, ®é mÇu theo ®óng tiªu chuÈn quy ®Þnh.

9.2. Theo nguyªn t¾c cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cã thÓ ph©n chia bÓ läc thµnh bÓ läc nhanh vµ bÓ läc chËm. BÓ läc nhanh gåm bÓ läc mét chiÒu vµ bÓ läc hai chiÒu. BÓ läc mét chiÒu gåm bÓ läc lo¹i mét líp vËt liÖu läc vµ hai líp vËt liÖu läc.

9.3. BÓ läc cã thÓ lµm viÖc ë chÕ ®é b×nh th|êng vµ chÕ ®é t¨ng c|êng. ChÕ ®é lµm viÖc b×nh th|êng lµ chÕ ®é tÊt c¶ çc bÓ läc ®Òu ho¹t ®éng, kÓ c¶ gian röa theo chu kú cña


27

tõng bÓ. ë chÕ ®é t¨ng c|êng lµ mét hoÆc hai bÓ kh«ng ho¹t ®éng trong mét thêi gian do söa ch÷a hoÆc lý do nµo kh¸c.

9.4. Qu¶n lý çc m¸y b¬m röa läc gièng nh| qu¶n lý çc m¸y b¬m cña tr¹m b¬m ®ît 2 xem trong çc ch|¬ng 16 vµ 17 cña quy tr×nh nµy.

2. BÓ läc nhanh mét líp vËt liÖu läc.

VËt liÖu läc

9.5. CÊp phèi vËt liÖu läc, chiÒu dµy vµ tèc ®é läc xem b¶ng 15.

9.6. §|êng kÝnh t|¬ng ®|¬ng giíi thiÖu trong b¶ng 14 tÝnh theo c«ng thøc:

¦

di

Piddt

100

Pi - Sè phÇn tr¨m cã h¹t cã ®|êng kÝnh trung b×nh di;

k - HÖ sè kh«ng ®Òu = 10

80

d

d;

d80 - §|êng kÝnh h¹t t|¬ng ®|êng víi 80% cì h¹t;

d10 – §|êng kÝnh h¹t t|¬ng øng víi 10% cì h¹t;

(xem phô lôc 8).

9.7. ChiÒu dµy líp läc trong tÊt c¶ çc tr|¬ng hîp ®Òu kh«ng ®|îc nhá h¬n 700m. Çc líp sái ®ì ph¶i xÕp theo tõng cì ®|êng kÝnh gi¶m dÇn tõ d|íi lªn trªn.

9.8. Ph¶i röa s¬ bé, sau khi xÕp xong vËt liÖu läc sau ®ã khö trïng b»ng çch ng©m n|íc clo nång ®é 20 30g/m3 trong mét ngµy. TiÕp tôc röa b»ng n|íc s¹ch cho ®Õn khi nång ®é clo trong n|íc röa cßn 0,2 0,3 mg/l.

9.9. XÕp çc vËt liÖu läc ph¶i b¶o ®¶m mÆt ph¼ng ngang thËt chÝnh x¸c cho tõng líp mét. Ph¶i ®¸nh dÊu trªn thµnh bÓ chiÒu dµy cña tõng líp vµ kiÓm tra mÆt ph¼ng ngang b»ng çch ®æ n|íc ®Çy ®Õn mÆt líp tr|íc vµ sau ®ã míi ®æ tiÕp líp sau.

9.10. Hµng th¸ng ph¶i kiÓm tra bÒ mÆt líp vËt liÖu läc. KiÓm tra tr|íc vµ sau khi röa b»ng çch h¹ mùc n|íc xuèng d|íi mÆt çt.

9.11. CÇn chó ý kiÓm tra çc ®iÓm sau:

a. Tr|íc khi röa: quan s¸t t×nh tr¹ng nhiÔm bÈn chiÒu dµy m¸ng bïn, ®é ph©n phèi ®Òu cña bïn, quan s¸t sù h×nh thµnh chç låi lâm vÕt nøt trªn mÆt çt vµ çt cã bÞ ch¶y qua thµnh bÓ hay kh«ng.

b. Sau khi röa: quan s¸t møc ®é s¹ch cña çt xem chç nµo cßn bïn vµ çc líp ®ã cã x¸o trén lªn kh«ng.

9.12. Çc chç låi lâm. VÕt nøt h×nh phÔu h×nh thµnh trªn mÆt líp çt ®Òu ph¶i san b»ng. Sau khi röa çc chç bÈn cßn ®äng ë trªn mÆt çt ph¶i dïng xÎng hít ®i.

9.13. Sau th¸ng mét lÇn kiÓm tra th¨ng b»ng çc líp ®ì trong khi röa vµ ®o l|îng çt hao hót, ®æ thªm çt míi.

Tr|íc khi ®æ çt míi ph¶i hãt ®i mét líp çt máng (3 5cm) bÞ nhiÔm bÈn ë trªn, hµng n¨m ph¶i thö ®é nhiÔm bÈn cña çt.

B¶ng 15 – Çc líp vËt liÖu läc, chiÒu dµy líp läc vµ tèc ®é läc


28

trong çc lo¹i bÓ läc kh¸c nhau.

§Æc tÝnh líp vËt liÖu läc Tèc ®é läc b×nh th|êng Vb (m/h)

Tèc ®é läc t¨ng c|êng Vt (m/h)

Lo¹i bÓ läc §|êng kÝnh tèi thiÓu (mm)

§|êng kÝnh tèi

®a

(mm)

§|êng kÝnh t|¬ng ®|¬ng

(mm)

HÖ sè kh«ng ®Òu hoµ

(k)

ChiÒu dµy

(mm)

Läc hë

Läc cã ¸p

Läc hë

Läc cã ¸p

BÓ läc nhanh 1 líp vËt liÖu läc

Cì h¹t b×nh th|êng

Cì h¹t lín (läc ph¸).


Çt th¹ch anh

Than ¨ng-tra-xÝt

0,5

0,7

0,5

0,8

1,2

1,5

1,2

1,8

0,70,75

0,91,0

1 2

0,70,75

1,71,2

2 2,2

1,8 2

2

2

700800

12001300

600700

400500

500

6

8

35

10

15

8

10

7

15

20

Ghi chó: Tr|êng hîp läc cã ¸p (cì h¹t b×nh th|êng) tèc ®é cã thÓ t¨ng 1,5 2 lÇn..

Qu¸ tr×nh läc.

9.14. Tèc ®é läc ph¶i ®|îc gi÷ kh«ng ®æi trong suèt chu kú läc. Trong tr|êng hîp cÇn thiÕt muèn thay ®æi tèc ®é cÇn ph¶i lµm tõ tõ, kh«ng ®|îc phÐp thay ®æi ®ét ngét.

9.15. B¾t ®Çu mét chu kú läc ph¶i gi÷ tèc ®é ë gi¸ trÞ 2 3m/h, sau ®ã trong kho¶ng 10 15 phót t¨ng dÇn lªn tèc ®é b×nh th|êng.

9.16. Tèc ®é läc b×nh th|êng x¸c ®Þnh theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña møc ®é ho¹t ®éng cña çc c«ng tr×nh l¾ng vµ lµm trong, ®Ó sao cho sè lÇn röa bÓ läc kh«ng qu¸ 2 3 lÇn trong mét ngµy vµ kh«ng ®|îc v|ît qu¸ tèc ®é läc ghi ë b¶ng 6.14.

9.17. Kh«ng ®|îc ®Ó mùc n|íc cña bÓ läc xuèng qu¸ møc quy ®Þnh.

9.18. Gi÷ tèc ®é läc æn ®Þnh vµ sù lµm viÖc ®iÒu hoµ cña çc bÓ läc b»ng çc dông cô ®iÒu chØnh tù ®éng. Khi kh«ng cã (hoÆc háng) çc dông cô nµy cã thÓ ®iÒu chØnh b»ng tay theo chØ sè vÒ tèc ®é läc vµ tæn thÊt ¸p lùc cña çc dông cô ®o g¾n trªn bÓ läc.

9.19. Tr|êng hîp cã trang bÞ tñ ®iÒu khiÓn cho çc bÓ läc vµ tæn thÊt ¸p lùc. KiÓm tra tñ ®iÒu khiÓn, dông cô ®iÒu chØnh vµ çc dông cô ®o l|êng tèi thiÓu 6 th¸ng mét lÇn.

Röa bÓ läc.


29

9.20. Tuú thuéc vµo ®é lín cña h¹t, nhiÖt ®é n|íc vµ lo¹i bÓ, c|êng ®é, thêi gian, chu kú röa ®· ®|îc dù kiÕn tr|íc trong thiÕt kÕ vµ cã thÓ tham kh¶o theo ®iÒu 9.43 - b¶ng 16.

9.21. ChÊm døt mét chu kú läc ®Ó röa x¸c ®Þnh mét trong hai ®iÒu kiÖn d|íi ®©y (tuú theo ®iÒu kiÖn nµo x¶y ra tr|íc).

a. §¹t tæn thÊt ¸p lùc cùc h¹n biÓu thÞ kh¶ n¨ng kh«ng gi÷ ®|îc tèc ®é läc dù kiÕn ë møc quy ®Þnh;

b. Gi¶m chÊt l|îng n|íc sau khi läc.

9.22. Tr|íc khi röa, ph¶i ®ãng van n|íc vµo bÓ ®Ó h¹ mùc n|íc xuèng m¸ng röa, råi ®ãng van n|íc vµo bÓ chøa vµ më van x¶.

9.23. Tr×nh tù röa giã phèi hîp víi n|íc nh| sau:

a. Më van kh«ng khÝ nÐn (giã) sôc cho mÆt bÓ läc s«i ®Òu lµm cho n|íc ®¹t ®ôc ngÇu trong kho¶ng 2 phót.

b. Më thªm van n|íc (phèi hîp víi giã) víi l|u l|îng h¹n chÕ 3 5l/m2 vµ quan s¸t kü kh«ng cho çt trµn quan m¸ng trong thêi gian 4 5 phót. NÕu cã hiÖn t|îng nµy ph¶i lËp tøc ®ãng bít van n|íc hay thËm chÝ ®ãng h¼n.

c. T¾t b¬m giã vµ më van n|íc l|u l|îng 8 23/sm2 trong kho¶ng 2 % 3 phót cho ®Õn khi n|íc trªn mÆt bÓ trong h¼n. Thêi gian nµy còng ph¶i quan s¸t xem çt cã trµo ra m¸y, nÕu cã ph¶i ®ãng bít van l¹i.

9.24. Röa tèt biÓu hiÖn ë chç ph©n phèi ®Òu vµ ®ñ l|u l|îng n|íc röa, thu n|íc ®Òu kh¾p m¸ng thu vµ kh«ng tr«i çt ra ngoµi.

9.25. Nh©n viªn qu¶n lý ph¶i theo dâi qu¸ tr×nh röa kÕt qu¶ röa vµ viÖc gi¶m ®é nhiÔm bÈn cßn l¹i trong çt. ViÖc t¨ng tæn thÊt ¸p lùc ban ®Çu mét çch liªn tôc chøng tæ röa kh«ng tèt vµ ®é nhiÔm bÈn cßn l¹i t¨ng. H|íng dÉn quan s¸t qu¸ tr×nh röa läc ghi trong phô lôc 9.

9.26. §Ó ng¨n ngõa viÖc t¨ng ®é nhiÔm bÈn cßn l¹i trong çt cã thÓ röa trªn mÆt líp çt b»ng dµn phun riªng, xö lý çt b»ng dung dÞch hãa chÊt xót, clo anhydrÝt – Sunfuar¬ trong tr|êng hîp b¾t buéc ph¶i thay líp çt läc míi.

9.27. Hµng n¨m ph¶i kiÓm tra ®é th¨ng b»ng cña m¸ng röa vµ söa ch÷a sao cho n|íc röa cïng mét lóc trµo vµo toµn bé çc m¸ng vµ suèt däc chiÒu dµi cña chóng. §èi víi çc m¸ng gç, cÇn quan s¸t xem m¸ng cã bÞ nøt, n|íc cã thÓ bÞ ch¶y (hoÆc rß rØ), nÕu cã ph¶i söa ch÷a ngay.

Söa ch÷a bÓ

9.28. Khi söa ch÷a bÓ cho thªm çt hoÆc thay çt läc cÇn ph¶i kiÓm tra l¹i toµn bé çc bé phËn vµ çc phô tïng thiÕt bÞ cña bÓ.

9.29. Trong khi kiÓm tra cÇn chó ý ®Õn t×nh tr¹ng hÖ thèng ph©n phèi, çc bu l«ng gi÷ èng, çc èng khoan lç thu n|íc vv.. cÇn quan s¸t läc cã bÞ lät xuèng ®¸y bÓ kh«ng.

Çc h| háng cÇn ph¶i söa ch÷a ngay vµ ph¶i dïng vßi phu röa s¹ch ®¸y bÓ.

9.30. Sau mçi lÇn söa ch÷a, bÓ ph¶i khö trïng b»ng clo víi nång ®é 20 + 50mg/l ng©m trong 24 giê. Sau ®ã röa b»ng n|íc s¹ch cho ®Õn khi n|íc röa chØ cßn 0,3mg/l clo d|.

3. BÓ läc nhanh 2 líp vËt liÖu läc.

Ph¹m vi øng dông.


30

9.31. BÓ läc 2 líp vËt liÖu läc cã thÓ ¸p dông ë çc tr¹m xö lý míi x©y dùng hoÆc ë çc tr¹m c¶i t¹o ®Ó t¨ng c«ng suÊt cña tr¹m.

9.32. Nh»m lo¹i trõ kh¶ n¨ng lµm chÝt çc líp läc do çc vi sinh vËt ph¸t triÓn, nªn dù kiÕn thiÕt bÞ ®Ó clo hãa s¬ bé, nhÊt lµ trong mïa lò hoÆc ®èi víi çc nguån n|íc cã ®é mÇu cao.

9.33. Trong çc tr¹m cã bÓ läc 2 líp vËt liÖu cÇn ph¶i dù kiÕn mét bé phÇn lµm keo tô çc chÊt l¬ löng ®Æt tr|íc bÓ läc, bÊt kÓ lµ cã c«ng tr×nh lµm trong s¬ bé hay kh«ng. §iÒu nµy cã thÓ cho phÐp tr¹m lµm viÖc theo s¬ ®å mét bËc nÕu nguån n|íc t|¬ng ®èi trong.

9.34. N|íc ®|a vµo bÓ läc 2 líp vËt liÖu chØ ®|îc chøa hµm l|îng cÆn tèi ®a 50mg/l kÓ c¶ çc chÊt l¬ löng do qu¸ tr×nh xö lý b»ng hãa chÊt g©y ra.

VËt liÖu läc.

9.35. Çc vËt liÖu läc trong bÓ läc 2 líp: Çt vµ ¨ntraxÝt ph¶i cã çc tÝnh chÊt c¬ lý vµ hãa häc ®¸p øng yªu cÇu cña çc bÓ läc nhanh th«ng th|êng.

9.36. ¡ngtraxÝt ph¶i cã träng l|îng riªng kho¶ng 1,6 1,7 tÊn/m3 vµ träng l|îng ®¬n vÞ ®¬n vÞ thÓ tÝch 0,7tÊn/m3, ph¶i s¸ng bãng vµ ®|îc nghiÒn thµnh nh÷ng h¹t h×nh lËp ph|¬ng hay gÇn h×nh cÇu. L|îng ¨ntraxÝt vôn kh«ng qu¸ 5% vµ nång ®é l|u huúnh kh«ng qu¸ 3%. Kh«ng nªn dïng lo¹i ¨ntraxit cã d¹ng l¸ máng.

9.37. §Æc tÝnh çc líp vËt liÖu läc xem ®iÒu 9.5 ghi trong b¶ng 15.

9.38. Khi ®æ çc líp vËt liÖu läc kh«ng ®|îc ®æ hai lo¹i x¸o trén vµo nhau qu¸ 3cm.

9.39. Tèc ®é läc cña lo¹i n|íc ®· ®¸nh phÌn vµ l¾ng ë t×nh tr¹ng b×nh th|êng cã thÓ ®¹t 19m/h vµ ë t×nh tr¹ng t¨ng c|êng ®¹t 12m/h.

BÓ läc 2 líp vËt liÖu läc ph¶i cã thiÕt bÞ ®iÒu chØnh tù ®éng tèc ®é läc.

Röa bÓ läc

9.40. C|êng ®é röa bÓ läc ph¶i b¶o ®¶m sao cho ®é në t|¬ng ®èi ®¹t ®|îc 50% cho c¶ 2 líp vËt liÖu läc, th|êng tõ 15 20;/m2.

9.41. §Ó ng¨n ngõa t×nh tr¹ng x¸o trén 2 líp vËt liÖu, khi më còng nh| khi ®ãng m¸y b¬m röa ph¶i t¨ng vµ gi¶m l|u l|îng n|íc röa tõ tõ.

9.42. §Ó ng¨n ¨ngtraxit kh«ng bÞ cuèn tr«i theo n|íc röa vµo m¸ng x¶ do c|êng ®é röa v|ît qu¸ c|êng ®é thÝch hîp, cÇn ph¶i ®Æt mét van ®iÒu chØnh ë ®|êng èng dÉn n|íc röa ®Ó gi¶m bít khi c«ng suÊt m¸y b¬m qu¸ m¹nh.

9.43. C|êng ®é röa cÇn thiÕt ®|îc x¸c ®Þnh tuú theo cì h¹t t|¬ng ®|¬ng vµ ®é në t|¬ng ®èi cña líp vËt liÖu läc. Trong b¶ng 15 giíi thiÖu c|êng ®é vµ thêi gian röa bÓ läc 1 líp vµ bÓ läc 2 líp vËt liÖu.

B¶ng 16 - C|êng ®é vµ thêi gian röa bÓ läc

C|êng ®é röa (l/s.m2)

Thêi gian röa (phót)

Ph|¬ng ph¸p röa

Lo¹i bÓ läc

§é në t|¬ng

®èi (%) Giã N|íc Giã N|íc

1 2 3 4 5 6 7

N|íc


dt® = 0,7 0,75

45

1618

57


31

thuÇn tuý dt® = 0,9 1,0 30 4820 57

N|íc giã


dt® = 0,7 0,75

dt® = 0,9 1,0

20 (khi röa n|íc thuÇn tuý)

1520

1520

820

913

68

68

79

79

N|íc thuÇn tuý

BÓ läc nhan 2 líp vËt liÖu läc 50 1719 68

ChuÈn bÞ vËt liÖu.

9.44. XÕp çt vµo bÓ läc 2 líp vËt liÖu läc tiÕn hµnh nh| ë çc bÓ läc nhanh th«ng th|êng.

9.45. BÓ läc sau khi ®· ®æ çt, cho ch¹y thö trong 10 15 ngµy kh«ng cã líp ¨ngtraxit. Trong thêi gian nµy cÇn hít mét hai lÇn líp çt qu¸ nhá ë trªn mÆt, mçi lÇn dÇy 35cm.

9.46. Tr|íc khi ®æ ¨ngtraxit, nªn ®Ó mùc n|íc trong bÓ cao h¬n mÆt çt kho¶ng 30cm ®Ó bôi than ®ì bay ra. Sau khi ¨ngtraxit ®|îc ®æ vµo bÓ ph¶i ng©m trong n|íc 34 giê, tiÕp sau míi röa b»ng dßng n|íc ch¶y ng|îc ®Ó cho tr«i s¹ch nh÷ng h¹t qu¸ nhá. C|êng ®é trong lÇn röa chØ cßn l¹i nh÷ng h¹t kh«ng nhá h¬n 0,70,8mm.

Tr|íc khi cho bÓ lµm viÖc còng ph¶i khö trïng nh| çc bÓ läc nhanh th|êng.

9.47. C«ng nh©n vµo bÓ thao t¸c ph¶i ®i ñng cao su ®· khö trïng tr|íc (trong dung dÞch 5% clorua v«i). Çc dông cô lµm viÖc còng ph¶i khö trïng víi dung dÞch nh| thÕ.

9.48. Trong tr|êng hîp x¶ hÕt n|íc trong bÓ, tr|íc khi cho ho¹t ®éng ph¶i ®|a n|íc tõ d|íi lªn trªn vµ ®Ó yªn trong 1520 phót tr|íc khi röa ®Ó ¨ngtraxit khái tr«i ®i.

9.49. Trong çc tr¹m kh«ng cã thiÕt bÞ cho clo tr|íc, kho¶ng 34 th¸ng mét lÇn ph¶i xö lý vËt liÖu läc b»ng clo. N|íc clo nång ®é 100200mg/l ®|a vµo bÓ tõ d|íi lªn vµ ng©m kho¶ng 810 giê. Sau ®ã röa bÓ cho ®Õn khi l|îng clo d| cßn 0,5mg/l míi ®|îc phÐp ®|a vµo s¶n xuÊt.

4. BÓ läc tiÕp xóc.

Ph¹m vi øng dông.

9.50. Trong “tiªu chuÈn thiÕt kÕ cÊp n|íc ®« thi” quy ®Þnh bÓ läc tiÕp xóc cã thÓ dïng ®Ó läc çc lo¹i n|íc cã ®é ®ôc tèi ®a 150mg/l vµ ®é mÇu tèi ®a 1500. Trong tr|êng hîp ®é mÇu n|íc nguån lín h¬n chØ cã thÓ sö dông bÓ läc tiÕp xóc sau khi ®· thÝ nghiÖm ®Ó t×m ra nh÷ng sè liÖu thÝch hîp (kÝch th|íc ®é lín h¹t) vµ c©n nh¾c hîp lý trong viÖc sö dông bÓ.

9.51. BÓ läc tiÕp xóc cã thÓ läc n|íc ®· hoÆc kh«ng xö lý b»ng phÌn. Kh¶ n¨ng xö lý n|íc kh«ng phÌn trong mét thêi gian nµo ®ã trong n¨m cã thÓ x¸c ®Þnh trong qu¸ tr×nh qu¶n lý sao cho kh«ng ¶nh h|ëng ®Õn chÊt l|îng n|íc.

9.52. N|íc chuyÓn ®éng trong bÓ läc tiÕp xóc tõ d|íi lªn theo chiÒu gi¶m ®|êng kÝnh cì h¹t çt läc. Khi ®ã phÇn lín çc cÆn bÓ ®|îc gi÷ l¹i trong líp vËt liÖu läc cã cì h¹t lín.

Nh| vËy tæn thÊt ¸p lùc trong líp çt läc sÏ t¨ng t|¬ng ®èi chËm vµ n©ng cao kh¶ n¨ng gi÷ cÆn cña líp çt.

9.53. BÓ läc tiÕp xóc cÇn röa khi b¾t ®Çu mét trong hai tr|êng hîp: Gi¶m chÊt l|îng n|íc hoÆc tæn thÊt ¸p lùc trong líp vËt liÖu läc t¨ng qu¸ tæn thÊt ¸p lùc giíi h¹n. Röa bÓ läc b»ng dßng n|íc tõ d|íi lªn víi c|êng ®é lín h¬n c|êng ®é läc.


32

9.54. Tr|íc khi ®¹t ®Õn tæn thÊt ¸p lùc giíi h¹n bÓ läc vÉn lµm viÖc b×nh th|êng, tæn thÊt ®ã ®|îc x¸c ®Þnh theo sù æn ®Þnh cña líp çt läc khi lµm viÖc.

Tæn thÊt ¸p lùc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

Htt = 0,9 Hgh;

0,9 - HÖ sè an toµn ®Ó ®Ò phßng kh¶ n¨ng ®¹t tíi tæn thÊt ¸p lùc giíi h¹n;

Hgh - Tæn thÊt ¸p lùc giíi h¹n. Ghi chó: ChiÒu dµy líp çt ph¶i gi÷ kh«ng ®æi b»ng çch th|êng xuyªn kiÓm tra vµ ®æ thªm çt.

9.55. ViÖc gi¶m chÊt l|îng n|íc biÓu hiÖn ë chç ®é ®ôc t¨ng trong tr|êng hîp cã thÓ x¶y ra tr|íc khi ®¹t tæn thÊt ¸p lùc giíi h¹n. HiÖn t|îng nµy x¶y ra cµng sím khi l|îng cÆn cµng nhiÒu, tèc ®é läc cµng lín vµ ®é bÒn ch¾c cña líp cÆn ®· h×nh thµnh trong líp vËt liÖu cµng nhá.

Tèc ®é läc tÝnh to¸n cña bÓ lÊy trong kho¶ng 5 55m/h;

VËt liÖu läc

9.56. VËt liÖu läc trong bÓ läc tiÕp xóc lµ çt th¹ch anh cã líp sái ®ì.

9.57. Lùa chän ®óng vËt liÖu läc lµ mét ®iÒu kiÖn c¬ b¶n b¶o ®¶m ho¹t ®éng b×nh th|êng cña bÓ läc tiÕp xóc. Líp vËt liÖu nµy cã ¶nh h|ëng ®Õn chÊt l|îng, thêi gian röa vµ l|îng n|íc röa.

ChiÒu dµy vµ cÊp phèi vËt liÖu läc b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn c«ng nghÖ vµ kinh tÕ kü thuËt hîp lý lÊy theo b¶ng 17.

CÊp phèi h¹t çt th¹ch anh nh| sau:

d20 = 0,55 0,60mm; dt® = 0,90 1,0mm; k = 2,5.

B¶ng 17 – Çc líp vËt liÖu läc trong bÓ läc tiÕp xóc.

Sè TT

Lo¹i vËt liÖu §é lín (mm) ChiÒu dµy líp läc (mm)

1

2

3

4

5

Sái ®ì

-

-

-

Çt th¹ch anh

32 16

16 8

8 4

4 2

0,5 2

100

100

100

50

200

Ghi chó: MÆt trªn cña líp sái ®ì cao h¬n lç ph©n phèi Ýt nh¸t 100mm.

9.58. VËt liÖu läc lÊy ë nh÷ng n¬i kh¸c nhau hoÆc trong nh÷ng thêi gian kh¸c nhau ph¶i trén ®Òu ®Ó b¶o ®¶m ®é ®ång nhÊt trong c¶ chiÒu dµy líp läc vµ toµn bé mÆt bÓ.

Sau khi xÕp mçi líp vËt liÖu läc ph¶i tiÕn hµnh röa s¹ch çc h¹t nhá vµ çc chÊt cÆn bÈn lÉn ë bªn trong.

Röa bÓ läc.


33

9.59. Cã thÓ röa bÓ läc tiÕp xóc b»ng n|íc s¹ch hoÆc n|íc nguån (ch|a lµm s¹ch). N|íc nguån cã thÓ dïng ®Ó röa bÓ nÕu ®é ®ôc kh«ng v|ît qu¸ 10mg/l vµ chØ sè c«li d|íi 1000.

9.60. C|êng ®é röa tÝnh to¸n nh| sau:

a. Khi dïng n|íc thuÇn tuý:

16 18l/s.m2 trong 7 8 phót.

b. Khi dïng n|íc phèi hîp víi giã.

N|íc: 8 12l/s.m2 trong 7 9 phót.

Giã: 15 20;/s.m2 trong 6 6 8 phót.

KiÓm tra sù lµm viÖc cña bÓ.

9.61. Ngoµi çc thiÕt bÞ th«ng th|êng ®Ó kiÓm tra sù lµm viÖc cña bÓ läc, cßn ph¶i cã thiÕt bÞ b¸o thêi ®iÓm cÇn thiÕt ph¶i röa.

9.62. Tæn thÊt ¸p lùc ph¶i ®o trong dµn èng ph©n phèi trë lùc lín vµ trong çc líp vËt liÖu läc. Do vËy çc èng b¸o mùc n|íc ph¶i g¾n ë ®Çu dµn èng, ë cuèi l¬p sái, ë chç gi÷a líp sái vµ çt vµ ë trªn mÆt çt. Çc èng nµy ph¶i cã l|íi ch¾n ®Ó ng¨n kh«ng cho çt chui vµo.

9.63. Çc vßi lÊy n|íc thö ®Æt ë çc ®iÓm sau:

a. §|êng èng dÉn n|íc ®Õn bÓ;

b. D|íi mÆt líp bÓ çt 300400mm vµ ph¶i cã l|íi ng¨n çt;

c. §|êng èng dÉn n|íc röa;

d. §|êng èng dÉn n|íc ®· läc;

9.64. Trong ®iÒu kiÖn trang thiÕt bÞ cho phÐp trong buång ®iÒu khiÓn cña ®iÒu ®é viªn nªn cã ®Òn b¸o hay chu«ng b¸o khi tæn thÊt ¸p lùc ®¹t gi¸ trÞ cùc h¹n hay øng víi lóc b¾t ®Çu gi¶m chÊt l|îng n|íc (gi¸ trÞ nµy x¸c ®Þnh theo kinh nghiÖm qu¶n lý).

9.65. Sau khi xÕp vËt liÖu läc vµ röa s¬ bé ph¶i ng©m bÓ b»ng n|íc clo nång ®é 3050mg/l trong 24 giê sau ®ã röa hÕt n|íc clo.

9.66. Hµng th¸ng ph¶i kiÓm tra ®é n»m ngang cña líp çt b»ng mùc n|íc.

9.67. Hµng n¨m kiÓm tra ®é nhiÔm bÈn cña líp vËt liÖu läc.

NÕu thÊy ®é nhiÔm bÈn lín h¬n cÇn ph¶i xö lý b»ng ph|¬ng ph¸p hãa häc gièng nh| ë bÓ läc nhanh b×nh th|êng ®· giíi thiÖu ë trªn.

9.68. Hµng th¸ng, trong 6 th¸ng b¾t ®Çu khai th¸c vµ sau ®ã s¸u th¸ng mét lÇn kiÓm tra ®é lín cì h¹t çt vµ chiÒu dµy cña líp çt. NÕu thÊy h¹t çt qu¸ nhá ph¶i hãt bá vµ nÕu thiÕu hôt ph¶i ®æ thªm lo¹i çt míi ®óng yªu cÇu.

9.69. Tèc ®é läc cña bÓ ph¶i gi÷ kh«ng ®æi trong c¶ chu kú läc.

9.70. Khi röa b»ng n|íc ch|a läc ph¶i x¶ bá n|íc läc ®Çu trong 5 7 phót. Khi röa b»ng n|íc ®· läc cã thÓ cho n|íc vµo bÓ chøa nÕu thÊy chÊt l|îng n|íc ®¹t tiªu chuÈn.

Tèc ®é läc cã thÓ lÊy theo b¶ng 18.

5. BÓ läc chËm.

9.71. Tèc ®é läc trong çc bÓ läc chËm tuú thuéc vµo hµm l|îng cÆn cña n|íc nguån vµ cã thÓ lÊy theo b¶ng 19.

B¶ng 18 - Tèc ®é trong bÓ läc tiÕp xóc.


34

Sè bÓ 2 3 4 5 t 6

Tèc ®é läc (m/h) 3 4 4,5 4,8 5

B¶ng 19 - Tèc ®é bÓ läc chËm

Tèc ®é (m/h) Hµm l|îng cÆn n|íc nguån (mg/l) B×nh th|êng T¨ng c|êng

N|íc s«ng 25

N|íc s«ng 25 50

N|íc nguån

0,5

0,3

0,5

0,6

0,4

0,6

Ghi chó: Trong ®iÒu kiÖn cÇn t¨ng c|êng, tèc ®é läc kh«ng lín h¬n 6m/h.

9.72. ChiÒu dµy vµ cÊp phèi vËt liÖu läc trong bÓ läc chËm lÊy theo b¶ng 20.

9.73. Mçi bÓ läc nªn cã van ®iÒu chØnh tèc ®é läc (còng cã thÓ ®iÒu chØnh b»ng van th|êng).

9.74. Tuú theo thiÕt kÕ bÓ läc chËm cã thÓ röa b»ng thñ c«ng hoÆc b»ng b¸n c¬ giíi.

Röa b»ng thñ c«ng lµ dïng xÎng hãt hÕt líp mµng läc vµ líp çt läc dµy 23cm ë trªn mÆt ®em ra ngoµi röa. Khi chiÒu dµy líp çt cßn 450mm th× röa toµn bé çt vµ bæ sung míi vµo bÓ, cho ®Õn ®¹t chiÒu dµy thiÕt kÕ ban ®Çu.

Röa b»ng b¸n c¬ giíi dïng ngay n|íc nguån tËp trung ch¶y vµo mét bÓ, khi mùc n|íc cao h¬n mÆt líp çt dïng cµo khuÊy líp çt cho cÆn bÈn dÔ dµng tr«i theo n|íc bÈn ch¶y vµo m¸ng thu cã mÐp cao h¬n mÆt çt 10cm, ®Æt ë phÝa t|êng ®èi diÖn nèi m¸ng ph©n phèi, cho ®Õn khi s¹ch hÕt líp mµng läc míi th«i. C|êng ®é röa kho¶ng 1+_2l/s.m2.

9.75. Qu¶n lý bÓ läc chËm theo çc b¶n chØ dÉn chi tiÕt trong tõng hÖ thèng cô thÓ, nh|ng ph¶i b¶o gåm çc mÆt sau:

a. Theo dâi sù h×nh thµnh vµ t×nh tr¹ng mµng läc còng nh| líp çt trªn mÆt.

b. Röa kÞp thêi çt bÈn trªn mÆt.

c. ChuÈn bÞ s½n çt ®Ó cho thªm khi cÇn thiÕt.

d. KiÓm tra chÊt l|îng n|íc ®· läc vÒ ph|¬ng diÖn lý hãa vµ vi trung.

®. B¶o ®¶m ph©n phèi ®Òu n|íc trªn çc bÓ vµ sù lµm viÖc b×nh th|êng cña hÖ thèng thu n|íc.

B¶ng 20 – Çc líp vËt liÖu läc trong bÓ läc chËm

Sè TT Lo¹i vËt liÖu läc §é lín (mm) ChiÒu dµy (mm)

1

2

3

Çt nhá

çt

sái ®ì

0,31

12

24

8001000

50

100


35

4

5

6

-

-

-

48

816

1632

100

100

150

Céng 13001500

Ghi chó: Tr|êng hîp dïng dan ®¸y b»ng ®an kÝnh hoÆc b»ng bª t«ng xèp kh«ng cÇn çc líp sái ®ì bªn d|íi. ChiÒu dµy líp n|íc trªn mÆt çt lÊy b»ng 11,2m.

6. BÓ läc s¬ bé (läc ph¸).

9.76. BÓ läc s¬ bé ®Æt tr|íc bÓ läc chËm. Hµm l|îng cÆn trong n|íc vµo bÓ 50250mg/l.

Tèc ®é läc trong bÓ läc s¬ bé tuú thuéc vµo ®é ®ôc cña n|íc nguån. Khi hµm l|îng cÆn 50 200mg/l tèc ®é läc cã thÓ lÊy 5m/h. Khi hµm l|îng c¨n lín h¬n 100mg/l tèc ®é läc = 3m/h.

9.77. ChiÒu dµy vµ cÊp phèi vËt liÖu läc lÊy theo b¶ng 21.

B¶ng 21 – Çc líp vËt liÖu läc trong bÓ läc ph¸.

Sè TT Lo¹i vËt liÖu läc §é lín (mm) ChiÒu dµy (mm)

1

2

3

4

5

Çt nhá

sái ®ì

-

-

-

12

24

48

816

1632

600 + 700

100

100

100

150

Céng 1050 1150

ChiÒu dµy líp n|íc trªn mÆt çt lÊy b»ng 1,2 + 1,5m.

9.78. Röa bÓ läc s¬ bé cã thÓ dïng dµn èng ph©n phèi trë lùc lín vµ cã thÓ röa b»ng n|íc ®· läc hoÆc n|íc ch|a läc víi c|êng ®é nh| sau:

a. Khi dïng n|íc thuÇn tuý: 16 18l/s.m2;

b. Khi dïng n|íc phèi hîp víi giã.

N|íc: 8 12l/s.m2

Giã: 15 20l/s.m2

9.79. Trang thiÕt bÞ cho bÓ läc s¬ bé gièng nh| bÓ läc nhanh. Çc yªu cÇu kh¸c vÒ qu¶n lý gièng nh| bÓ läc nhanh.

9.80. Tuú tõng mïa trong n¨m nÕu hµm l|îng cÆn cña n|íc nguån nhá h¬n 50mg/l cã thÓ cho n|íc vµo th¼ng bÓ läc chËm mµ kh«ng cÇn qua bÓ läc s¬ bé.

§. Qu¶n lý c«ng tr×nh khö s¾t.

10.1. Khi hµm l|îng s¾t trong n|íc nguån dïng cÊp cho sinh ho¹t vµ ¨n uèng lín h¬n tiªu chuÈn quy ®Þnh (tøc lµ lín h¬n0,3mg/l) th× nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh khö s¾t. Cßn n|íc dïng trong s¶n xuÊt tuú theo chÊt l|îng s¶n phÈm mµ møc ®é khö s¾t kh¸c nhau c¬ quan quan thiÕt kÕ sÏ cã chØ dÉn cô thÓ riªng.


36

10.2. Khö s¾t trong çc nguån n|íc mÆt cã thÓ tiÕn hµnh b»ng çc ph|¬ng ph¸p pha v«i, phÌn nh«m, phÌn s¾t vµ clo. Th|êng kÕt hîp khö s¾t trªn çc c«ng tr×nh lµm trong n|íc. §Ó gi¶m l|îng hãa chÊt th|êng lµm tho¸ng n|íc tr|íc khi cho hãa chÊt.

10.3. Khö s¾t trong çc nguån n|íc mÆt ph¶i dïng hãa chÊt víi liÒu l|îng quy ®Þnh sau:

a. L|îng phÌn tÝnh theo Al2(S04)3 lÊy theo ®iÒu 8.7, phô thuéc vµo hµm l|îng cÆn vµ ®é mÇu cña n|íc nguån.

b. L|îng v«i tÝnh theo Ca0 x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

Dv = 10,64(C02) + (Fe2+) + 61,(mg/l);

(C02) – Hµm l|îng C02 trong n|íc nguån, mg/l;

(Fe2+) – Hµm l|îng s¾t hãa trÞ 2 trong n|íc nguån, mg/l.

c. L|îng clo tÝnh theo c«ng thøc:

Dclo = 0,5(02) (mg/l).

(02) - §é « xy hãa cña n|íc tÝnh b»ng mg/l 02.

10.4. Khö s¾t trong n|íc ngÇm cã thÓ tiÕn hµnh b»ng çc ph|¬ng ph¸p sau:

a. Lµm tho¸ng tù nhiªn hay qu¹t giã (lµm cho kh«ng khÝ tiÕp xóc víi n|íc) l¾ng tiÕp xóc vµ läc.

b. Lµm tho¸ng kÕt hîp víi pha v«i, clo, phÌn, l¾ng vµ läc.

c. Lµm tho¸ng vµ läc tiÕp xóc hay läc Cation.

d. Thu hay cÊp khÝ nÐn, läc qua bÓ läc ¸p lùc çt th|êng hay çt ®en.

®. Lµm tho¸ng trªn mÆt bÓ läc, läc hoÆc läc trùc tiÕp.

10.5. Qu¶n lý çc c«ng tr×nh khö s¾t cÇn theo ®óng çc chØ dÉn cô thÓ cho mçi hÖ thèng khö s¾t do c¬ quan thiÕt kÕ ®Ò ra.

Qu¶n lý çc bÓ trén, bÓ l¾ng, bÓ läc vv.. trong c«ng tr×nh khö s¾t còng gièng nh| ®· giíi thiÖu ë çc ch|¬ng trªn. Qu¶n lý çc tr¹m nÐn khÝ vµ qu¹t giã xem ch|¬ng 18 cña quy tr×nh nµy.

10.6. §èi víi dµn khö b»ng lµm tho¸ng tù nhiªn ph¶i b¶o ®¶m chÝnh x¸c ®é th¨ng b»ng cña m¸ng r¨ng c|a, sao cho n|íc nguån, ®|îc ph©n phèi ®Òu trªn toµn bé çc r¨ng c|a m¸ng. Hµng tuÇn Ýt nhÊt 1 lÇn ph¶i kiÓm tra xem gç m¸ng cã bÞ vªnh nøt, ph¶i cä röa hÕt rong rªu vµ cÆn s¾t. Hµng tuÇn tèi thiÓu mét lÇn dïng vßi phun víi ¸p lùc n|íc � 10N/m2 ®Ó cä röa sµn tung n|íc hoÆc çc tÇng than xi.

E. Khö trïng n|íc.

11.

11.1. N|íc cÊp sinh ho¹t tr|íc khi b¬m n|íc vµo m¹ng l|íi ph©n phèi ®Òu ph¶i khö trïng theo ®óng tiªu chuÈn quy ®Þnh.

11.2. Th|êng khö trïng b»ng clo vµ hîp chÊt cña clo d|íi d¹ng kh¸c nhau (clo láng, clorua v«i vµ n|íc Zavel) hoÆc b»ng nh÷ng ph|¬ng ph¸p kh¸c nhau quang tuyÕn «z«n, sãng siªu ©m vv…

11.3. X¸c ®Þnh l|îng clo hîp lý trong qu¸ tr×nh qu¶n lý lµ rÊt cÇn thiÕt, cã thÓ s¬ bé chän víi n|íc ngÇm 1mg/l vµ n|íc mÆt 23 mg/l. Khi cÇn thiÕt ph¶i clo hãa s¬ bé tr|íc khi l¾ng cã thÓ lÊy 2 3mg/l.

11.4. Khi dïng n|íc Zavel hay clorua v«i, sau khi pha dung dÞch ®óng nång ®é ph¶i ®Ó l¾ng cho hÕt cÆn míi ®|îc ®em sö dông.


37

11.5. Sö dông clorua v«i hay n|íc Zavel ph¶i:

a. X¸c ®Þnh l|îng clo ho¹t tÝnh trong dung ®Þch ®· pha;

b. X¸c ®Þnh l|îng clo hîp lý vµ kiÓm tra b»ng çch lÊy n|íc kiÓm nghiÖm;

c. §iÒu chØnh cho ®óng liÒu l|îng dung dÞch;

d. B¶o ®¶m trén ®Òu dung dÞch víi n|íc xö lý vµ thêi gian tiÕp xóc tèi thiÓu 30 phót.

11.6. Khi khö trïng b»ng ph|¬ng ph¸p ®iÖn ph©n. Dung dÞch n|íc muèi ph¶i cã nång ®é æn ®Þnh 89%, ®o nång ®é nµy b»ng B«-me kÕ. Tr|íc khi pha ë nång ®é nµy ph¶i pha ë nång ®é ®Æc h¬n, kho¶ng 2030% vµ ®Ó l¾ng cho hÕt cÆn.

11.7. Trén clo vµo n|íc cã thÓ cho vµo ®|êng èng cã chiÒu dµi hßa trén b»ng 50 lÇn ®|êng kÝnh hoÆc ë çc chç thu hÑp cã gi¶m ¸p t|¬ng ®|¬ng víi gi¶m ¸p theo chiÒu dµi ®o¹n èng trªn.

11.8. Cã thÓ cho clo tiÕp xóc víi n|íc trong bÓ chøa n|íc s¹ch hoÆc trong ®|êng èng, nÕu chiÒu dµi ®|êng èng ®Õn vßi tiªu thô gÇn nhÊt, b¶o ®¶m thêi gian 30 phót.

11.9. Nãi chung çc thiÕt bÞ pha clo ®Òu ph¶i ®Æt ë n¬i tho¸ng cuèi h|íng giã chñ ®¹o, tr¸nh h¬i clo bay ra g©y nguy hiÓm cho nh©n viªn qu¶n lý vµ çc thiÕt bÞ c«ng tr×nh l©n cËn. Qu¶n lý çc thiÕt bÞ nµy, nhÊt lµ thiÕt bÞ pha clo láng ®Òu ph¶i theo ®óng quy ph¹m chØ dÉn cña nhµ m¸y s¶n xuÊt clo vµ çc quy t¾c an toµn kh¸c nªu trong quy ph¹m kü thuËt an toµn lao ®éng trong vËn hµnh khai th¸c çc c«ng tr×nh cÊp tho¸t n|íc.

G. Qu¶n lý cèng r·nh trong tr¹m xö lý.

12.

12.1. Toµn bé hÖ thèng tho¸t n|íc bªn trong tr¹m: çc cèng chÝnh, cèng nh¸nh, èng trong nhµ, hè ga vv.. h»ng n¨m ph¶i ®|îc tæng kiÓm tra vµ söa ch÷a nh÷ng chç h| háng.

12.2. Hµng th¸ng ph¶i quan s¸t çc ®|êng cèng chÝnh (qua hè ga) ph¸t hiÖn çc chç rß rØ, chç ®äng çt vµ chÊt bÈn kh¸c; ph¶i gia cè vµ n¹o vÐt bïn ®äng l¹i trong hè ga vµ cèng.

12.3. Çc ®o¹n cèng tho¸t n|íc cã a xÝt hay çc chÊt ¨n mßn kh¸c ph¶i ®|îc kiÓm tra 10 ngµy mét lÇn vµ nÕu thÊy cÇn thiÕt ph¶i sóc röa çc chÊt ¨n mßn b¸m vµo thµnh cèng.

12.4. Tr|íc vµ sau mïa m|a lò ph¶i n¹o vÐt bïn r¸c ®äng l¹i trong ®|êng cèng.

H. Chèng rß rØ trong çc c«ng tr×nh.

13.

13.1. CÇn kiÓm tra th|êng xuyªn t×nh tr¹ng cña tÊt c¶ çc van trong khu xö lý: ë çc bÓ läc hµng ngµy mét lÇn, cßn ë çc c«ng tr×nh kh¸c (bÓ l¾ng, bÓ chøa vv…) tr|íc khi x¶ vµ sau khi chøa ®Çy n|íc tèi thiÓu mçi th¸ng 2 lÇn. Çc h| háng vµ sai sãt ®Òu ph¶i söa ch÷a ngay trong thêi gian ng¾n nhÊt.

13.2. Sau khi söa ch÷a tõng c«ng tr×nh cÇn ph¶i thö ®é rß rØ nh| çc ph|¬ng ph¸p thö khi bµn giao c«ng tr×nh míi.

13.3. CÇn chó ý vµ nhËn xÐt vÒ çc chç rß rØ kh«ng tr«ng thÊy trong çc c«ng tr×nh qua sù ch¶y n|íc trong cèng hay sù sôt lë cña ®Êt.

13.4. Ph¶i lu«n lu«n theo dâi t×nh tr¹ng ®|êng èng ¸p lùc chÝnh trong nhµ b¬m, trong ph¹m vi khu xö lý, ®Æc biÖt lµ çc chç èng qua t|êng.


38

13.5. Kh«ng ®|îc ®Ó n|íc tõ çc c«ng tr×nh trµn ra. Ngoµi trùc ban ph¶i theo dâi liªn tôc, ph¸t hiÖn çc chç trµn, ph¶i ®iÒu chØnh tr¹m b¬m ®ît 1 vµ çc c«ng tr×nh xö lý, nÕu cã ®iÒu kiÖn, nªn ®Æt çc tÝn hiÖu tù ®éng b¸o t×nh tr¹ng bÞ trµn cña çc c«ng tr×nh.

14. KiÓm tra s¶n xuÊt.

14.1. Trong mçi tr¹m xö lý n|íc ph¶i dù kiÕn ®Æt çc dông cô ®o l|êng ®Ó kiÓm tra çc ho¹t ®éng c«ng nghÖ cña çc c«ng tr×nh, vµ còng nh| ®Ó tù ®éng ®Þnh l|¬ng çc chÊt ph¶n øng (hoÆc hãa chÊt s¸t trïng).

14.2. §Æt çc dông cô ®o l|êng ®Ó kiÓm tra çc chØ tiªu sau:

a. L|u l|îng n|íc vµo tr¹m, l|îng n|íc ®· xö lý vµ cung cÊp cho bÓ chøa n|íc s¹ch, n|íc ®|a vµo tõng c«ng tr×nh xö lý (bÓ l¾ng th|êng, bÓ l¾ng trong, bÓ läc nhanh, bÓ läc tiÕp xóc vv…) n|íc röa läc n|íc dïng cho b¶n th©n tr¹m, n|íc ®|a vµo m¹ng l|íi èng dÉn.

b. Mùc n|íc trong bÓ trén, bÓ ph¶n øng, bÓ l¾ng, bÓ läc, bÓ chøa n|íc s¹ch, bÓ ®ùng dung dÞch hãa chÊt vv…

c. Tæn thÊt ¸p lùc trong çc bÓ läc vµ trong tõng ®o¹n èng dÉn n|íc.

d. ¸p lùc trªn çc ®|êng èng hót vµ cã ¸p.

e. §Þnh l|îng tù ®éng çc hãa chÊt cho vµo n|íc cÇn xö lý .

g. ChÊt l|îng n|íc vµo tr¹m, n|íc ®· xö lý vµ cung cÊp cho n¬i tiªu thô, b¶o ®¶m n|íc v« trïng, ®é trong, tÝnh trung hßa theo tiªu chuÈn.

14.3. §o l|u l|îng n|íc b»ng nhiÒu kiÓu ®ång hå l|u l|îng. §o tæn thÊt ¸p lùc trong çc bÓ läc dïng èng ®o ¸p hay ¸p kÕ vi ph©n. §o mùc n|íc b»ng phao hay ¸p kÕ vi ph©n…

14.4. LÊy n|íc ®Ó kiÓm tra chÊt l|îng n|íc trong qu¸ tr×nh xö lý b»ng çc vßi riªng ®Æt ë n¬i hîp lý vµ thuËn tiÖn. Trong çc tr¹m lín nªn ®Æt çc ®|êng èng dÉn çc lo¹i n|íc vÒ phßng thÝ nghiÖm.

14.5. KiÓm tra s¶n xuÊt ph¶i b¶o ®¶m ho¹t ®éng b×nh th|êng cña çc qu¸ tr×nh c«ng nghÖ vµ th«ng b¸o kÞp thêi vÒ sù thay ®æi chÊt l|îng n|íc nguån vµ n|íc ®· xö lý.

14.6. Ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm kiÓm tra.

a. KiÓm tra lý hãa vµ vi trïng do phßng thÝ nghiÖm ®¶m nhiÖm.

b. KiÓm tra c«ng nghÖ do tr|ëng phßng kü thuËt cïng víi tr¹m tr|ëng ®¶m nhiÖm.

2. KiÓm tra lý hãa vµ vi trïng.

14.7. §Ó kÞp thêi hiÖu chØnh hîp lý d©y chuyÒn c«ng nghÖ vµ ®Ò ra ®|îc çc biÖn ph¸p söa ch÷a tÝch cùc, kh«ng ngõng ®¶m b¶o cho tõng khau xö lý vËn hµnh tèt, chÊt l|îng n|íc ®¹t yªu cÇu quy ®Þnh, nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra chÊt l|îng n|íc trong tõng c«ng ®o¹n xö lý theo ®óng quy ®Þnh trong b¶ng 22.

B¶ng 22 - LÞch kiÓm tra chÊt l|îng n|íc trong tõng c«ng ®o¹n xö lý n|íc.

Tªn mÉu n|íc

N¬i lÊy mÉu §Þnh kú lÊy mÉu

Çc chØ tiªu cÇn x¸c ®Þnh Çn bé thùc hiÖn

1 2 3 4 5

2 giê 1 lÇn §é trong (®é ®ôc), ®é mÇu, ®é kiÒm ThÝ


39

1 ca 1 lÇn NhiÖt ®é, mïi vÞ nghiÖm viªn trong ca

1 ngµy 1 lÇn §é « xy hãa, NH3, N02, N03 hµm l|îng s¾t toµn phÇn, pH, Cl2, chØ sè c«li, sè vi trïng trong 1 cm3

Tæ tr|ëng thÝ nghiÖm

1 th¸ng 1 lÇn ¤ xÝt can xi, ®é cøng toµn phÇn, sunfat H2S, C02 tù do, C02 x©m thùc, ch×, phèt ph¸t, ièt, phenol, «xy hßa tan magiª, « xÝt, pho-lo, silic, �k mangan, kali, natri, ®ång, kÏm, cÆn kh«, hµm l|îng cÆn, acsen, hy®r«cacbua th¬m, s¶n phÈn dÇu.

Tæ tr|ëng vµ tr|ëng phßng thÝ nghiÖm

N|íc nguån

Tr|íc bÓ trén ë tr¹m b¬m giÕng khoan

1 th¸ng 1 lÇn hoÆc nhiÒu h¬n tuú thuéc vµo thay ®æi thµnh phÇn n|íc

C¸c mÉu x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ keo tô hãa vµ clo hãa

ThÝ nghiÖm viªn vµ tæ tr|ëng thÝ nghiÖm

N|íc nguån trén thªm chÊt keo tô (hoÆc clo hãa s¬ bé)

Cuèi bÓ trén 12 giê 1 lÇn, khi liÒu l|îng hãa chÊt kh«ng ®æi; 0,51 giê, khi liÒu l|îng thay ®æi

§é kiÒm, pH, l|îng clo d|

ThÝ nghiÖm viªn trong ca

T¹i n¬i èng ra cña tõng bÓ l¾ng

1 ca 2 lÇn

§é trong (®é ®ôc), ®é mÇu, ®é kiÒm

1 ca 1 lÇn §é trong (®é ®ôc), ®å mÇu

N|íc sau l¾ng èng chóng cña

c¸c bÓ l¾ng 1 ngµy 1 lÇn Mïi, ®é kiÒm, pH, l|îng clo d|, chØ sè c«li, sè vi trïng trong 1mm3

ThÝ nghiÖm viªn vµ tæ tr|ëng thÝ nghiÖm

1 ca 2 lÇn vµ cã thÓ nhiÒu h¬n tuú møc ®é gi¶m chÊt l|îng n|íc läc thay ®æi l|îng hãa chÊt

§é trong (®é ®ôc), ®é mÇu, mïi l|îng clo d|

ThÝ nghiÖm viªn trong ca

N|íc sau bÓ läc

Sau mçi bÓ läc vµ èng chung vÒ bÓ chøa

1 ca 1 lÇn §é « xy hãa chØ sè c«li sè vi trung trong 1cm3


1 giê 1 lÇn L|îng clo d|

2 giê 1 lÇn §é trong, ®é mÇu, ®é kiÒm, mïi vÞ

ThÝ nghiÖm


40

viªn trong ca

1 ca 1 lÇn NhiÖt ®é

1 ngµy 1 lÇn Hµm l|îng s¾t toµn phÇn pH, Cl2, NH3, N02, N03 cuèi sè c«li s« vi trïng trong 1cm3

Sau bÓ chøa n|íc s¹ch

1 th¸ng 1 lÇn canxi, oxit, sunfat ch×, phèt ph¸t, oxy hßa tan flo, silic �k kali, natri, ®ång, kÏm, ascen, C02 cÆn kh«


N|íc s¹ch

Ph¸t vµo m¹ng l|íi thµnh phè

1 giê 1 lÇn L|îng d| clo ThÝ nghiÖm viªn trong ca

Dung dÞch hãa chÊt

BÓ tiªu thô 1 ca 1 lÇn Nång ®é Al203 ho¹t tÝnh, v«i ho¹t tÝnh, clo ho¹t tÝnh trong clorua v«i hay n|íc zavel


14.8. Trong mçi bÓ ph¶n øng vïng víi lóc lÊy n|íc thö liÒu l|îng hãa chÊt, cÇn ph¶i lÊy n|íc thÝ nghiÖm hiÖu qu¶ l¾ng (lµm theo tr×nh tù nh| h|íng dÉn ghi trong phô lôc 7).

3. KiÓm tra c«ng nghÖ.

14.9. NhiÖm vô cña ng|êi trùc ban gåm:

a) Theo dâi qu¸ tr×nh c«ng nghÖ vµ t×nh tr¹ng tõng thiÕt bÞ c«ng tr×nh.

b) KiÓm tra viÖc pha chÕ dung l|îng vÒ l|îng, chÊt vµ ®é chÝnh x¸c cña çc thiÕt bÞ ®Þnh l|îng. §Æc biÖt thiÕt bÞ ®Þnh l|îng clorua v«i ph¶i ®|îc kiÓm tra mçi giê 1 lÇn.

c) Theo dâi çc mùc n|íc cña bÓ ph¶n øng; bÓ l¾ng vv…

d) §iÒu chØnh tèc ®é läc vµ mùc n|íc trong bÓ läc.

e) Theo dâi mùc n|íc ë bÓ chøa n|íc s¹ch. Ghi chó: Trong çc tr¹m xö lý cã c«ng suÊt nhá h¬n hay b»ng 500m3/ ngµy ®ªm, viÖc kiÓm nghiÖm vi trïng sÏ tuú ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ò ra lÞch ph©n tÝch cho thÝch hîp vµ nhê tr¹m vÖ sinh phßng dÞch ®Þa ph|¬ng gióp.

f) KiÓm tra tæn thÊt ¸p lùc trong bÓ läc nhanh bÓ läc tiÕp xóc vv..

g) Theo dâi l|îng n|íc vµo tr¹m vµ vµo bÓ chøa.

h) NÕu tr¹m nhá kh«ng cö c«ng nh©n chuyªn tr¸ch tr«ng coi thiÕt bÞ clo, ng|êi trùc ban ph¶i kiªm c¶ nhiÖm vô nµy.

i) Ghi nhËt ký theo çc mÉu quy ®Þnh vµ lËp çc b¸o ço vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña toµn tr¹m trong ca m×nh phô tr¸ch.

j) Liªn hÖ c«ng t¸c gi÷a tr¹m b¬m ®ît 1 vµ tr¹m b¬m ®ît 2 víi tr¹m xö lý.

14.10. Khi tiÕp nhËn ca ng|êi trùc ban ph¶i:

a. KiÓm tra xem l|îng hãa chÊt cã ®ñ cho ca m×nh vµ ca sau.

b. Nång ®é dung dÞch hãa chÊt.

c. KiÓm tra çc sè liÖu nhËt ký vµ çc b¸o ço cña ca tr|íc.


41

d. Cïng víi ng|êi giao ca ph¶i xem xÐt ho¹t ®éng toµn bé thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh, ®Æc biÖt kiÓm tra thiÕt bÞ clo.

14.11. ThiÕt bÞ ®Þnh l|îng clo hay am«ni¨c ph¶i ®|îc ®Æc biÖt theo dâi th|êng xuyªn.

a. KiÓm tra sù liªn tôc vµ æn ®Þnh liÒu l|îng clo vµ thay ®æi liÒu l|îng clo trong çc tr|êng hîp cÇn thiÕt.

b. KiÓm tra c«ng t¸c b¶o qu¶n hãa chÊt theo kü thuËt hiÖn hµnh.

c. KiÓm nghiÖm çc b×nh tiªu chuÈn vµ thïng tr÷ clo tr|íc khi l¾p vµo bé phËn c«ng t¸c.

d. Theo dâi bé phËn th«ng giã, nhiÖt ®é vµ ®é Èm cña buång.

14.12. ChØ tiªu c«ng t¸c tõng m¸y, sè liÖu tiªu thô clo, sè liÖu kiÓm nghiÖm ®Òu ph¶i do trùc ban ghi vµo biªn b¶n theo mÉu ®· quy ®Þnh.

14.13. Ghi sè liÖu theo thêi h¹n sau:

a. LÊy sè chØ trªn ®ång hå ®o: 30 phót 1 lÇn;

b. TÝnh l|îng clo tiªu thô theo träng l|îng: 1 giê 1 lÇn;

c. TÝnh l|îng clo d| trong n|íc ph¸t ®i: 1 giê 1 lÇn;

d. Quan s¸t t×nh h×nh thiÕt bÞ: 1 2 giê 1 lÇn.

K. Theo dâi ®é bÒn cña c«ng tr×nh.

15.1. C«ng ty n|íc ph¶i cã kÕ ho¹ch ®Þnh kú th|êng xuyªn quan s¸t vµ kiÓm tra ph¸t hiÖn kÞp thêi çc hiÖn t|îng nøt lón, rß rØ ë çc c«ng tr×nh cña hÖ thèng cung cÊp n|íc nh| tr¹m b¬m, çc c«ng tr×nh xö lý, bÓ chøa, ®µi chøa, ®|êng èng vv..

15.2. Trong c«ng ty n|íc ph¶i cã nhËt ký quan s¸t vµ kiÓm tra, trong ®ã ghi çc nhËn xÐt khi quan s¸t vµ kiÓm tra, çc h| háng cña c«ng tr×nh, m« t¶ qu¸ tr×nh söa ch÷a cïng ngµy th¸ng n¨m tiÕn hµnh.

15.3. Trong n¨m qu¶n lý ®Çu tiªn, hµng th¸ng ph¶i quan s¸t ®é lón cña tõng c«ng tÝnh b»ng çch ®Æt çc mèc cao ®é t¹m thêi vµ cè ®Þnh.

15.4. CÇn theo dâi ®é lón cña çc mãng m¸y thiÕt bÞ chñ yÕu (m¸y ®iÖn, ®éng c¬ ®èt trong, m¸y b¬m, m¸y nÐn khÝ vv…) vµ theo dâi çc vÕt nøt do chÊn ®éng cã thÓ g©y ra trªn mãng.

15.5. CÇn ph¶i ®Þnh kú quan s¸t t×nh tr¹ng çc trô ®ì èng, gèi tùa ë ®Çu èng hay chç ngoÆt cña èng n»m trong çc c«ng tr×nh, hè van, hè th¨m vv… tøc lµ nh÷ng chç cã thÓ quan s¸t ®|îc.

Khi ph¸t hiÖn ®é lón cña çc c«ng tr×nh, hè van, hè th¨m vv.. CÇn l|u ý ®Õn çc chç èng ®i qua t|êng hay mãng vµ t×nh tr¹ng ®µn håi cña chóng.

15.6. Khi ph¸t hiÖn cã vÕt nøt trªn t|êng hay mãng cÇn nhanh chãng kiÓm tra tØ mØ vµ ph¶i ¸p dông çc biÖn ph¸p cÇn thiÕt b¶o ®¶m an toµn cho c«ng tr×nh.

15.7. CÇn kiÓm tra theo dâi mùc n|íc ngÇm trong khu vùc vµ ®èi chiÕu víi dù kiÕn cña thiÕt kÕ.

CÇn quan s¸t khu vùc xung quanh xem ®· x©y dùng çc c«ng tr×nh g× cã ¶nh h|ëng ®Õn ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt cña hÖ thèng vµ ¶nh h|ëng ®Õn ®é æn ®Þnh cña çc c«ng tr×nh.

NÕu cã cÇn ph¶i yªu cÇu ®Ønh chØ ngay çc ho¹t ®éng ®ã vµ lËp l¹i chÕ ®é b×nh th|êng nh| tr|íc.


42

15.8. §é Èm vµ nhiÖt ®é trong c«ng tr×nh ph¶i thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ tuæi thä cña m¸y mãc, thiÕt bÞ. Trong tr|êng hîp ®iÒu kiÖn qu¸ xÊu th«ng giã tù nhiªn kh«ng ®¶m b¶o ®|îc th× nªn ®Æt thiÕt bÞ th«ng giã nh©n t¹o.

IV. Qu¶n lý tr¹m b¬m vµ tr¹m m¸y nÐn khÝ.

A. NhiÖm vô qu¶n lý tr¹m b¬m.

1. Yªu cÇu chung.

16.

16.1. ë çc tr¹m b¬m c«ng suÊt trung b×nh 5000 50.000m3/ngµy ®ªm ph¶i tæ chøc nhãm c¬ ®iÖn phô tr¸ch çc lo¹i m¸y b¬m vµ c¬ ®éng, tr¹m biÕn thÕ vµ ®|êng d©y dÉn ®iÖn, çc thiÕt bÞ tù ®éng, çc thiÕt bÞ kiÓm tra ®o l|êng vv… Ghi chó: ë çc tr¹m b¬m c«ng suÊt d|íi 5000m3/ngµy ®ªm, chØ cÇn thî m¸y trùc ban tr«ng coi ho¹t ®éng cña tr¹m.

ë çc tr¹m b¬m c«ng suÊt rÊt lín, tuú theo c«ng suÊt nh÷ng lo¹i c«ng viÖc sau ®©y cã thÓ tæ chøc chung vµo mét ph©n x|ëng, hay thµnh çc ph©n x|ëng riªng:

a. B¶o qu¶n vµ söa ch÷a m¸y biÕn thÕ, ®|êng d©y ®iÖn, söa ch÷a m« t¬ vµ ®iÖn th«ng tin vv..

b. B¶o qu¶n vµ söa ch÷a çc lo¹i m¸y b¬m, m¸y nÐn khÝ, nåi h¬i, çc ®|êng èng dÉn n|íc, cèng r·nh, häng ch÷a ch¸y, th«ng h¬i, tho¸ng giã, söa ch÷a c¬ khÝ vv..

c. B¶o qu¶n vµ söa ch÷a çc thiÕt bÞ tù ®éng, çc thiÕt bÞ kiÓm tra ®o l|êng vv,…

d. B¶o qu¶n vµ söa ch÷a « t« vµ çc ph|¬ng tiÖn vËn chuyÓn kh¸c.

16.2. Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn ®Þa ph|¬ng vµ trªn c¬ së cña b¶n quy tr×nh nµy, gi¸m ®èc xÝ nghiÖp cÇn quy ®Þnh quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm cña mçi ph©n x|ëng mçi çn bé c«ng nh©n viªn qu¶n lý trong tr¹m.

16.3. NhiÖm vô cña tr¹m b¬m ph¶i ®¶m b¶o:

a. Hoµn thµnh kÕ ho¹ch ph¸t n|íc;

b. Ho¹t ®éng an toµn vµ liªn tôc cña toµn tr¹m nãi chung vµ cña tõng thiÕt bÞ nãi riªng.

c. Gi÷ ¸p lùc ®· quy ®Þnh;

d. B¬m n|íc ch÷a ch¸y bÊt cø lóc nµo;

e. Tu©n theo çc quy t¾c vÖ sinh hiÖn hµnh;

g. §¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt.

16.4. Khi v¹ch chÕ ®é lµm viÖc cña tr¹m ph¶i nªu:

a. KÕ ho¹ch kiÓm tra vµ söa ch÷a (nhá vµ lín) çc thiÕt bÞ c¬ b¶n trong tr¹m.

b. BiÓu ®å l|u l|îng, ¸p lùc tõng giê vµ giê c«ng lµm viÖc cña m¸y b¬m chÝnh.

c. BiÓu ®å giê vÒ mùc n|íc trong çc c«ng tr×nh (chñ yÕu lµ bÓ chøa vµ ®µi chøa).

16.5. L·nh ®¹o c«ng t¸c qu¶n lý çc m¸y b¬m, phô tïng vµ c«ng t¸c kh¸c cña toµn tr¹m b¬m lµ tr¹m tr|ëng. Tr¹m tr|ëng cã thÓ lµ thî m¸y, kü thuËt viªn vv…

16.6. Çn bé c«ng nh©n viªn trong tr¹m ®Òu ph¶i phôc tïng vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc quy chÕ theo t¸c vËn hµnh ®· ®|îc gi¸m ®èc th«ng qua vµ çc mÖnh lÖnh cña tr¹m tr|ëng (trõ tr|êng hîp mÖnh lÖnh râ rµng kh«ng b¶o ®¶m an toµn cho ng|êi vµ thiÕt bÞ). Nh÷ng ng|êi kh«ng tu©n theo mÖnh lÖnh cña tr¹m tr|ëng ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sù ngõng trÖ cã thÓ x¶y ra trong tr¹m.


43

16.7. Tr¹m tr|ëng ph¶i b¶o ngay cho gi¸m ®èc vµ ®iÒu ®é viªn cña xÝ nghiÖm vÒ çc sù cè hoÆc çc khuynh h|íng ®i chÖch khái chÕ ®é lµm viÖc ®· v¹ch. Tr×nh tù vµ quy t¾c thanh to¸n çc sù cè ph¶i theo ®óng trong quy tr×nh nµy vµ phï hîp ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh ®Þa ph|¬ng.

16.8. Tr¹m tr|ëng chÞu tr¸ch nhiÖm l·nh ®¹o c«ng t¸c söa ch÷a trong tr¹m.

16.9. Trong thêi gian söa ch÷a, bÊt kÓ lµ cã mÆt cña çn bé kü thuËt cÊp trªn hay kh«ng, tr¹m tr|ëng chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn toµn vÒ c«ng viÖc söa ch÷a, quyÕt ®Þnh çc biÖn ph¸p nh»m kh«i phôc vµ gi÷ v÷ng chÕ ®é ho¹t ®éng b×nh th|êng cña tr¹m. Tr¹m tr|ëng ph¶i cã mÆt t¹i n¬i söa ch÷a cho ®Õn khi xong.

2. KiÓm tra c«ng t¸c cña tr¹m.

Çc chØ tiªu c¬ b¶n.

16.10. Trong tr¹m b¬m ph¶i kiÓm tra ho¹t ®éng çc m¸y mãc thiÕt bÞ theo çc chØ tiªu c¬ b¶n sau:

a. L|u l|îng n|íc vµo m¹ng l|íi èng dÉn, bÓ chøa hay ®µi chøa. ¸p lùc n|íc ph¸t ®i.

b. L|îng n|íc dïng cho b¶n th©n tr¹m vµ çc hao phÝ mÊt m¸t, tÝnh b»ng gi¸ trÞ tuyÖt ®èi vµ b»ng phÇn tr¨m.

c. L|îng tiªu thô nhiªn liÖu vµ ®iÖn n¨ng.

d. Sè giê m¸y ch¹y, nghØ vµ hiÖu suÊt.

®. ChÊt l|îng nhiªn liÖu: dÇu mì.

Çc tiªu chuÈn kü thuËt vµ kinh tÕ.

16.11. TÊt c¶ m¸y mãc thiÕt bÞ trong tr¹m ph¶i cã ®Çy ®ñ lý lÞch, ghi râ ®Æc tÝnh kü thuËt. Çc ®Æc tÝnh nµy ph¶i ®|îc kiÓm tra l¹i tèi thiÓu 2 n¨m 1 lÇn.

16.12. §Þnh løc c«ng viÖc cña tr¹m ph¶i dùa trªn c¬ së ®Æc tÝnh kü thuËt cña m¸y mãc vµ ®Æc ®iÓm qu¸ tr×nh c«ng nghÖ cña tr¹m, ®ång thêi cã kÓ ®Õn tÝnh tiªn tiÕn cña ®Þnh møc. Khi møc ®é hiÖn ®¹i hãa çc c«ng tr×nh ®|îc n©ng lªn hoÆc thay thÕ çc thiÕt bÞ cò ph¶i xÐt l¹i çc ®Þnh møc vµ ®|îc c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn duyÖt.

16.13. §Þnh møc ph¶i lµm cô thÓ cho tõng c«ng tr×nh m¸y mãc thiÕt bÞ, hµng n»m ph¶i xem l¹i vµ cã thÓ ®iÒu chØnh nÕu xÐt thÊy cÇn thiÕt. Sù thay ®æi nµy ph¶i ®|îc c¬ quan ®· duyÖt ®Þnh møc tho¶ thuËn.

Tæ chøc kiÓm tra vµ b¸o ço.

16.14. KiÓm tra çc chØ tiªu c¬ b¶n cña m¸y mãc thiÕt bÞ trong tr¹m ph¶i b»ng çc thiÕt bÞ ®o l|êng. MÉu b¸o ço kiÓm tra ph¶i tr×nh c¬ quan qu¶n lý çp trªn duyÖt.

16.15. Theo çc mÉu ®· quy ®Þnh vµ çc chØ tiªu kü thuËt vµ kinh tÕ, hµng ngµy ph¶i tæng hîp b¸o ço vµo çc giê nhÊt ®Þnh vµ chuyÓn lªn gi¸m ®èc c«ng ty hoÆc çn bé kü thuËt chÝnh. Çc b¸o ço hµng th¸ng, quý vµ n¨m ph¶i göi lªn c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn vµ çc ngµy quy ®Þnh.

16.16. Tr¹m tr|ëng ph¶i chÊp bót çc b¸o ço hµng ngµy, th¸ng, quý vµ n¨m. Çc ph©n tÝch vµ ®Ò nghÞ nÕu cã, ph¶i tr×nh bµy cô thÓ trong phÇn ghi chó çc b¶o ço vµ göi lªn gi¸m ®èc c«ng ty tr|íc khi ®|îc héi nghÞ s¶n xuÊt th¶o luËn sau ®ã míi tr×nh lªn c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn.

3. Tr¸ch nhiÖm cña çn bé nh©n viªn qu¶n lý.

Yªu cÇu chung.


44

16.17. Tr¸ch nhiÖm cña nh©n viªn trôc ban ph¶i ®|îc quy ®Þnh trong çc h|íng dÉn cô thÓ do gi¸m ®èc ®Ò ra.

16.18. Nh©n viªn trùc ban ph¶i ghi çc kÕt qu¶ vµo çc biÓu mÉu quy ®Þnh.

16.19. Mçi ca lµm viÖc ph¶i b¶o ®¶m 8 giê kh«ng kÓ thêi gian bµn giao vµ kh«ng ®|îc trùc 2 ca liÒn nÕu kh«ng ®|îc phÐp cña gi¸m ®èc xÝ nghiÖp.

16.20. Sè l|îng c«ng nh©n viªn mét ca ë tõng vÞ trÝ c«ng t¸c ph¶i ®|îc quy ®Þnh trong b¶n thuyÕt minh cña thiÕt kÕ kü thuËt vµ cã tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn ®Þa ph|¬ng.

Bµn giao ca.

16.21. Nh©n viªn trùc ban tr|íc khi lµm viÖc ph¶i nhËn ca tõ nh©n viªn trùc ban tr|íc vµ khi hÕt ca ph¶i giao cho nh©n viªn trùc ban sau.

16.22. Khi nhËn ca, trùc ban ph¶i:

a. N¾m ®|îc t×nh tr¹ng vµ chÕ ®é c«ng t¸c cña m¸y mãc thiÕt bÞ b»ng çch trùc tiÕp quan s¸t theo çc chØ dÉn cô thÓ.

b. §|îc nh©n viªn trùc ban ca tr|íc b¸o ço cho biÕt t×nh h×nh çc m¸y mãc nµo ®ang söa ch÷a hoÆc t¨ng c|êng quan s¸t ®Ó phßng ngõa çc sù cè hoÆc sai lÖch.

c. KiÓm tra nhËn çc dông cô, dÇu mì vµ çc vËt liÖu kh¸c, ch×a khãa, sæ s¸ch nhËt ký vv…

d. Xem xÐt nhËt ký ghi ë ca tr|íc.

®. KiÓm tra ho¹t ®éng çc ph|¬ng tiÖn th«ng tin, ®ång hå, ®iÖn chiÕu s¸ng vv..

e. B¸o cho trùc ban ca tr|íc biÕt çc nhËn xÐt cña m×nh vÒ çc thiÕt bÞ khi nhËn ca.

16.23. Khi nhËn ca cã thiÕt bÞ kh«ng hoµn h¶o, thiÕu dù tr÷ dÇu mì hoÆc çc vËt liÖu kh¸c ph¶i cã sù ®ång ý cña tr¹m tr|ëng.

Khi trùc ban.

16.24. Nh©n viªn trùc ban ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sù ho¹t ®éng ®óng ®¾n vµ liªn tôc cña m¸y mãc thiÕt bÞ còng nh| t×nh tr¹ng vÖ sinh t¹i khu vùc qu¶n lý vµ ghi nhËn xÐt cña m×nh vµo sæ nhËt ký.

16.25. Nh©n viªn trùc an kh«ng ®|îc cho vµo n¬i s¶n xuÊt nh÷ng ng|êi l¹ hoÆc nh÷ng ng|êi thuéc ca kh¸c, x|ëng kh¸c, nÕu kh«ng cã ®ñ giÊy tê hîp lÖ.

16.26. Khi m¸y mãc bÞ h| háng, nh©n viªn trùc ban ph¶i:

a. ¸p dông ngay çc biÖn ph¸p ®Ó kh«i phôc chÕ ®é lµm viÖc b×nh th|êng cña tr¹m, cã tÝnh ®Õn cho ch¹y çc m¸y dù phßng.

b. B¸o cho tr¹m tr|ëng, tr|ëng ca vµ ®iÒu ®é viªn biÕt ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi.

c.Theo çc h|íng dÉn cô thÓ tiÕn hµnh söa ch÷a trong ph¹m vi kh¶ n¨ng cña m×nh.

4. Lý lÞch, chØ dÉn vµ tµi liÖu kü thuËt.

Quy t¾c chung.

16.27. §Ó ®¶m b¶o tr¹m b¬m lµm viÖc b×nh th|êng ph¶i cã:

a. Lý lÞch thiÕt bÞ;

b. Çc chØ dÉn cô thÓ cña c«ng ty vÒ çch thøc b¶o qu¶n, vËn hµnh, söa ch÷a m¸y mãc vµ nhiÖm vô tõng vÞ trÝ c«ng t¸c.

c. S¬ ®å thao t¸c cña d©y chuyÒn c«ng nghÖ cã liªn quan.


45

d. §å ¸n l¾p ®Æt m¸y mãc, thiÕt bÞ, danh môc çc thiÕt bÞ phô tïng thay thÕ vµ ®å ¸n çc c«ng tr×nh ngÇm.

®. §Æc tÝnh m¸y mãc vµ biªn b¶n çc cuéc thö nghiÖm.

Çc tµi liÖu nµy ph¶i ®|îc hiÖu chØnh trong qu¸ tr×nh qu¶n lý.

16.28. Mçi tr¹m b¬m ph¶i cã b¶n chÝnh hoÆc b¶n sao:

a. B×nh ®å chung cã ghi çc c«ng tr×nh ngÇm (èng, d©y çp, cèng r·nh, hè van…)

b. B¶n vÏ toµn bé c«ng tr×nh.

Ngoµi ra çc tr¹m míi x©y dùng cßn cÇn:

- Biªn b¶n bµn giao

- Tµi liÖu ®Þa ch¸t vµ ®Þa chÊt thuû v¨n khu vùc, kÓ c¶ tµi liÖu thÝ nghiÖm c¬ lý ®Êt.

- Biªn b¶n lÊp mãng vµ çc c«ng tr×nh ngÇm kh¸c.

- Çc thay ®æi trong qu¸ tr×nh thi c«ng cïng víi çc lý do thay ®æi ®ã.

Lý lÞch h|íng dÉn.

16.29. Mçi tr¹m b¬m ®Òu ph¶i cã nhËt ký riªng do c¬ quan thiÕt kÕ phèi hîp víi c«ng ty n|íc ban hµnh. Néi dung ghi chÐp ®|îc phæ biÕn ®Çy ®ñ cho nh©n viªn trùc tiÕp qu¶n lý.

16.30. Çc b¶n h|íng dÉn trong tr¹m b¬m gåm çc phÇn sau:

a. Khi lµm viÖc b×nh th|êng.

b. Khi cã sù cè.

c. Söa ch÷a çc thiÕt bÞ.

d. Qu¶n lý çc thiÕt bÞ kiÓm tra ®o l|êng.

®. Qu¶n lý çc thiÕt bÞ n©ng vµ vËn chuyÓn.

16.31. Trong çc b¶n h|íng dÉn ph¶i ghi tØ mØ:

a. QuyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña nh©n viªn phôc vô;

b. Tr×nh tù ®ãng më m¸y mãc.

c. Quy t¾c quan s¸t ®iÒu chØnh thiÕt bÞ.

d. Quy t¾c söa ch÷a thiÕt bÞ.

®. Kü thuËt an toµn vµ phßng ch¸y ch÷a ch¸y.

Ngoµi ra ph¶i quy ®Þnh chÆt chÏ vµ ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm gi÷a çc ç nhËn vµ çc bé m«n cã liªn quan trong cïng mét c«ng viÖc.

16.32. Hµng n¨m çc h|íng dÉn nµy ph¶i ®|îc bæ sung do sù thay ®æi thiÕt bÞ hoÆc çc th«ng t| chØ thÞ míi cña c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn.

16.33. S¬ ®å bè trÝ thiÕt bÞ, çc ®|êng èng vµ d©y ®iÖn ph¶i ®|îc treo ë n¬i dÔ nh×n trong tr¹m.

5. Tæ chøc söa ch÷a thiÕt bÞ.

Quy t¾c chung.

16.34. C¨n cø vµo lý lÞch, hå s¬ thiÕt bÞ vµ tham kh¶o ý kiÕn cña c¬ quan thiÕt kÕ, gi¸m ®èc c«ng ty n|íc quy ®Þnh thêi gian, néi dung c«ng viÖc söa ch÷a nhá vµ lín çc m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng tr×nh chÝnh, kÓ c¶ çc thiÕt bÞ ®iÖn.


46

16.35. Çc m¸y phô liªn quan trùc tiÕp ®Õn çc m¸y chÝnh ph¶i ®|îc söa ch÷a cïng mét lóc. Çc m¸y phô kh¸c cã thÓ theo çc lÞch söa ch÷a riªng.

16.36. Khi kiÓm tra m¸y mãc ph¶i tiÕn hµnh ®ång bé hoµn chØnh, bao gåm çc bé phËn víi çc ngµnh chuyªn m«n kh¸c nhau: c¬ ®iÖn, thÝ nghiÖm vv..

ChuÈn bÞ söa ch÷a.

16.37. Theo kÕ hoÆc ®Þnh s½n, tr|íc khi b¾t ®Çu söa ch÷a lín çc m¸y mãc chÝnh ph¶i lµm çc c«ng t¸c chuÈn bÞ sau:

a. Thèng kÕ c«ng viÖc ph¶i söa ch÷a.

b. LËp kÕ ho¹ch söa ch÷a cho phï hîp víi kÕ hoÆc c«ng t¸c cña tr¹m.

c. ChuÈn bÞ n¬i söa ch÷a víi ®Çy ®ñ phô tïng thay thÕ vµ çc chi tiÕt cÇn thiÕt.

d. KiÓm tra çc thiÕt bÞ kª vµ n©ng.

®. Ng¾t ®iÖn.

e. ChuÈn bÞ lùc l|îng c«ng nh©n söa ch÷a.

g. Häc quy ph¹m kü thu¹t an toµn.

Söa ch÷a vµ nghiÖm thu.

16.38. Trong khi söa ch÷a, tÊt c¶ c«ng nh©n ph¶i tu©n theo çc quy ®Þnh vÒ kü thuËt an toµn do çn bé kü thuËt chÝnh hoÆc gi¸m ®èc xi nghiÖp v¹ch ra.

16.39. Khi tiÕn hµnh söa ch÷a kh«ng ®|îc lµm ¶nh h|ëng ®Õn ho¹t ®éng cña çc m¸y bªn c¹nh, còng nh| çc nh©n viªn qu¶n lý çc m¸y ®ã. Néi dung vµ chu kú kiÓm tra vµ söa ch÷a th|êng xuyªn çc m¸y mãc thiÕt bÞ cña tr¹m giíi thiÖu ë b¶ng 23.

16.40. Çc thay ®æi vÒ c¬ cÊu thiÕt bÞ hoÆc s¬ ®å nèi ®|êng èng chØ ®|îc phÐp thùc hiÖn theo s¬ ®å do çn bé kü thuËt chÝnh hoÆc gi¸m ®èc xi nghiÖp v¹ch ra.

16.41. Sau khi söa ch÷a lín çc m¸y mãc chÝnh, tr|íc khi ®|a vµo vËn hµnh ph¶i ®|îc nghiÖm thu. Ban nghiÖm thu, gåm gi¸m ®èc c«ng ty, tr|ëng phßng kü thu¹t, tr¹m tr|ëng vµ ®¹i diÖn cña c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn. Khi nghiÖm thu ph¶i lµm biªn b¶n vµ l|u vµo hå s¬ cña tr¹m.

16.42. Khi nghiÖm thu m¸y mãc cÇn ®¸nh gi¸ ch¸t l|îng söa ch÷a, l|u ý nh÷ng thiÕu sãt g× cßn ch|a kh¾c phôc ®|îc ®Ó phßng ngõa khi qu¶n lý sau nµy.

16.43. Tµi liÖu söa ch÷a vµ nghiÖm thu ph¶i ghi vµo lý lÞch c«ng tr×nh.

B¶ng 23 - Néi dung vµ chu kú kiÓm tra vµ söa ch÷a th|êng xuyªn

çc m¸y mãc thiÕt bÞ cña tr¹m b¬m.

KiÓm tra Söa ch÷a th|êng xuyªn Sè TT

Tªn m¸y mãc thiÕt bÞ Néi dung Chu

kú (th¸ng)

Néi dung chu kú (th¸ng).

1 2 3 4 5 6

1 M¸y b¬m ly t©m, pÝt t«ng vv..

KiÓm tra dÇu mì, nhiÖt ®é, ®é hë vµ ®é ®ång trôc. KiÓm tra çc èc

1 Th¸o l¾p vµ b¶o d|ìng bªn trong. HiÖu chØnh ®é hë, ®é mßn cña

3


47

vµ khíp nèi, kiÓm tra ®éng c¬

guång b¬m, çc æ gi (tuú theo møc ®é cÇn thiÕt sÏ thay thÕ)

2 M¸y qu¹t giã, m¸y nÐn khÝ

nt 1 B¶o d|ìng bªn trong tra dÇu mì. HiÖu chØnh çc æ bi, b¹c

2

3 èng tho¸t khÝ, èng dÉn n|íc

KiÓm tra ®é kÝn çc mèi nèi

2 Thay thÕ çc zo¨ng ®Öm mèi nèi cho kÝn

6

4 §ång hå ch©n kh«ng, ¸p kÕ, v¨ng tu, van an toµn

KiÓm tra ®é nh¹y vµ møc ®é chÝnh x¸c

1 B¶o d|ìng vµ hiÖu chØnh ®é chÝnh x¸c

12

5 §ång hå l|u l|îng

KiÓm tra ®é nhËy vµ ®é chÝnh x¸c, x¶ khÝ ®äng

1 B¶o d|ìng vµ hiÖu chØnh ®é chÝnh x¸c

24

6 Van chÆn KiÓm tra ®é kÝn 2 Thay thÕ çc xo¨ng ®Öm çc mèi nèi vµ ch÷a chç hë

12

7 M¸y cµo, khuÊy KiÓm tra hiÖu qu¶ lµm viÖc

1 KiÓm tra æ bÞ b¹c, çnh qu¹t khuÊy. Tra dÇu mì thay thÕ çc phô tïng bÞ h| háng

3

8 M¸y nghiÒn KiÓm tra hiÖu qu¶ lµm viÖc

1 KiÓm tra ®éng c¬ nghiÒn. KiÓm tra æ gi trôc nghiÒn.

Tra dÇu mì, thay thÕ çc phô tïng bÞ h| háng.

KiÓm tra ®éng c¬

6

6. Kü thuËt an toµn.

16.44. TÊt c¶ çn bé c«ng nh©n lµm viÖc trong tr¹m b¬m ®Òu ph¶i n¾m v÷ng vµ thùc hiÖn theo ®óng çc quy t¾c vÒ kü thuËt an toµn ®· nªu trong “Quy ph¹m kü thuËt an toµn lao ®éng trong vËn hµnh khai th¸c çc c«ng tr×nh cÊp tho¸t n|íc”.

B. Qu¶n lý kü thuËt tr¹m b¬m vµ m¸y b¬m.

1. Yªu cÇu chung.

17.

17.1. §Ó ®¶m b¶o lµm viÖc liªn tôc, trong tr¹m cÇn cã çc m¸y dù tr÷ theo tiªu chuÈn:

a. NÕu cã d|íi 2 m¸y ho¹t ®éng cÇn mét m¸y dù phßng.

b. NÕu cã trªn 2 m¸y ho¹t ®éng cÇn 2 m¸y dù phßng.

17.2. Tõng m¸y b¬m ®Òu ph¶i ®¸nh sè râ rµng vµ b¶ng ghi ®Æc tÝnh c«ng t¸c (¸p lùc, l|u l|îng, c«ng suÊt ®éng c¬ vv…) cña nhµ m¸y chÕ t¹o.

17.3. Ngoµi nguån ¸nh s¸ng th|êng xuyªn cÇn cã mét nguån dù phßng kh¸c. Nguån nµy cã thÓ lµ ¾c quy, nÕn hoÆc ®Ìn dÇu.

17.4. VÊn ®Ò phßng ch¸y vµ ch÷a ch¸y trong tr¹m lµ rÊt quan träng, cÇn ph¶i cã ®ñ ph|¬ng tiÖn ®Ó kÞp thêi dËp t¾t mäi lo¹i ®¸m ch¸y.


48

17.5. Buång m¸y ph¶i cã ®ñ bé dông cô th¸o l¾p m¸y. Çc dông cô nµy ph¶i xÕp theo thø tù nhÊt ®Þnh trong tñ hoÆc trªn çc tÊm v¸n ®ãng ë trªn t|êng. Ngoµi ra ph¶i cã ®ñ dÇu, mì dù tr÷ vµ çc vËt liÖu cÇn thiÕt kh¸c.

17.6. DÇu m¸y ph¶i ®ùng trong b×nh b»ng kim lo¹i hoÆc b»ng sµnh cã n¾p ®Ëy kÝn. Tr|íc khi ®ùng dÇu ph¶i läc. §æ dÇu vµo æ bi ph¶i cho qua phÔu cã l|íi víi sè m¾t kh«ng d|íi 144/cm2.

17.7. GiÎ lau m¸y ph¶i s¹ch kh«ng cã çu bÈn, dïng xong ph¶i cÊt vµo hßm.

17.8. NÕu träng tr¹m cßn cã m¸y ®i-ª-zen th× ngoµi çc yªu cÇu trªn ph¶i tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh ®Þnh riªng vÒ qu¶n lý lo¹i m¸y nµy.

2. S¬ ®å nèi èng trong tr¹m

17.9. Mçi tr¹m ®Òu ph¶i treo s¬ ®å chung nèi èng vµ çc ®|êng d©y dÉn ®iÖn.

17.10. S¬ ®å nèi èng ph¶i b¶o ®¶m sao cho cã thÓ nhanh chãng thay ®æi chÕ ®é c«ng t¸c cña m¸y b¬m vµ:

a. Sö dông tèt nhÊt çc m¸y mãc thiÕt bÞ;

b. An toµn cao nhÊt cho toµn tr¹m;

c. TÝnh kinh tÕ trong vËn hµnh;

d. Söa ch÷a nhanh chãng çc chç h| háng.

3. Qu¶n lý m¸y b¬m.

Yªu cÇu chung vÒ ®Æt m¸y.

17.11. Ph¶i b¶o ®¶m dÔ tho¸t khÝ trong èng hót. L|íi ch¾n chØ ®|îc ®Æt ë çc èng hót nhá vµ khi giÕng thu n|íc kh«ng cã l|íi.

17.12. Van cã ®|êng kÝnh tõ 400mm trë lªn c¬ giíi hãa kh©u ®ãng më.

17.13. N|íc tõ côm vßng xiÕt cña m¸y b¬m ch¶y ra ph¶i ®|a vµo èng hoÆc r·nh ®Ó x¶ vµo cèng, n|íc ë côm vßng xiÕt b¾n ra còng ph¶i dïng l¸ ch¾n chÆn l¹i.

17.14. Çc bé phËn quay vµ chuyÓn ®éng cña m¸y ph¶i cã l¸ ch¾n b¶o vÖ.

B¶o qu¶n vµ quy tr×nh qu¶n lý m¸y b¬m.

17.15. Qu¶n lý çc m¸y mãc vµ thiÕt bÞ ®Òu ph¶i dùa trªn c¬ së cña b¶n quy tr×nh nµy vµ çc h|íng dÉn cña nhµ m¸y chÕ t¹o.

17.16. Hµng ngµy ph¶i ghi vµo sæ nhËt ký çc chØ tiªu sau: Giê ch¹y vµ ®ãng m¸y, thay dÇu hoÆc tra dÇu vµo æ bi, xiÕt l¹i côm vßng xiÕt ®ì, söa ch÷a çc thiÕt bÞ phô. Tõng chu kú ®· ®Þnh ghi çc sè chØ cña çc thiÕt bÞ ®ã nh| ®ång hå ®o l|u l|îng, ¸p lùc vv…).

Sæ nhËt ký lµm theo mÉu sè 4 phô lôc 11.

17.17. Khi vËn hµnh cÇn chó ý t×nh tr¹ng vÖ sinh cña m¸y, sù rß rØ qua mÆt bÝch hay çc chç nèi kh¸c, vßng xiÕt, hay van, ®é rung, çc tiÕng kªu bÊt th|êng vv… KÕt qu¶ kiÓm tra ghi vµo sæ nhËt ký.

17.18. Kh«ng ®|îc ®iÒu hßa l|u l|îng b¬m b»ng van trªn ®|êng èng hót. Van nµy ph¶i më hÕt trong suèt thêi gian m¸y ch¹y.

17.19. NhiÖt ®é ë æ trôc khi m¸y b¬m lµm viÖc cÇn ph¶i gi÷ æn ®Þnh theo ®óng çc quy ®Þnh trong lý lÞch m¸y.

17.20. Kh«ng ®|îc cho m¸y ch¹y trong çc tr|êng hîp sau:

a. Khi m¸y ph¸t sinh çc tiÕng ®éng kh«ng b×nh th|êng.

b. Khi trôc quay rung qu¸ møc b×nh th|êng.


49

c. Khi nhiÖt ®é ë æ trôc cao h¬n nhiÖt ®é quy ®Þnh.

d. Khi ¸p lùc dÇu trong hÖ thèng dÇu tuÇn hoµn tôt xuèng d|íi møc quy ®Þnh.

®. Khi çc phô tïng ®Òu h| háng.

17.21. Çc m¸y mãc dù phßng ®Æc biÖt vµ çc m¸y b¬m phßng ch¸y vµ ch÷a chay cÇn ph¶i kiÓm tra th|êng xuyªn ®Ó cã thÓ cho ho¹t ®éng bÊt kú lóc nµo.

KiÓm tra söa ch÷a thiÕt bÞ.

17.22. Ngoµi çc yªu cÇu b¶o qu¶n th|êng xuyªn (cho dÇu, vÆn vßng xiÕt vv…). M¸y b¬m mçi khi ngõng ch¹y ®Òu ph¶i ®|îc thî vµ tr|ëng ca kiÓm tra kü l|ìng.

17.23. Khi kiÓm tra ph¶i xÐt çc mÆt sau:

a. VÞ trÝ ®Æt cña çc bul«ng nèi èng vµ bul«ng bÖ b¬m.

b. §é ªm cña m¸y khi ho¹t ®éng vµ kh«ng cã ®é l¾c rung trªn trôc.

c. §é tr¬n cña çc æ trôc.

d. T×nh tr¹ng çc m¨ng s«ng vµ bÝch nèi ë trôc.

®. T×nh tr¹ng çc côm vßng xiÕt ®ì vµ çc vËt liÖu ®Öm trong côm vßng xiÕt.

17.24. Tuú thuéc vµo cÊu t¹o m¸y vµ møc ®é hao mßn, nh|ng sau thêi gian c«ng t¸c tèi ®a 2.500 giê ph¶i kiÓm tra vµ ®iÒu chØnh ®é hë æ trôc vµ nÕu cÇn tiÕn hµnh söa ch÷a nhá.

17.25. §èi víi m¸y b¬m ®· ho¹t ®éng kh«ng qu¸ 8.000 – 10.000 giê vµ tuú thuéc vµo cÊu t¹o vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña m¸y cã thÓ ®|a vµo söa ch÷a lín.

Khi söa ch÷a lín ph¶i th¸o vá lÊy b¸nh xe vµ trôc ra, thay thÕ bÊt kú chi tiÕt nµo ®· mßn qu¸ ®Ó b¶o ®¶m tÝnh kinh tÕ vµ an toµn cña m¸y cho ®Õn lÇn kiÓm tra sau.

17.26. Tr|íc vµ sau khi söa ch÷a lín ph¶i thö nghiÖm ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l|îng c«ng viÖc söa ch÷a vµ x¸c lËp ®Æc tÝnh c«ng t¸c thùc tÕ cña m¸y b¬m. Tr|íc khi thö ph¶i kiÓm tra vµ hiÖu chØnh thiÕt bÞ ®o l|êng. §é hë th¼ng ®øng trong æ b¹c ®ì ph¶i theo chØ dÉn cña nhµ m¸y chÕ t¹o b¬m. Tr|êng hîp kh«ng cã çc sè liÖu ®ã, cã thÓ tham kh¶o trong b¶ng 24.

17.27. §èi víi nh÷ng m¸y b¬m cã sè vßng quay lín, ®é hë cña æ b¹c ®ì nhá qu¸ sÏ g©y ra rung ®éng vµ kÌm theo ®ã lµ mÆt phÝa trªn cót sinª sÏ bÞ mµi mßn.

B¶ng 24 - §é hë th¼ng ®øng trong æ trôc kiÓu tr|ît.

§é hë trung b×nh (mm)

§|êng kÝnh trôc (mm) Sè vßng quay d|íi 1000 vßng/phót

Sè vßng quay tõ 1000 vßng/phót trë lªn

18-30

30-50

50-80

80-120

120-180

0,05-0,10

0,06-0,13

0,07-0,15

0,08-0,16

0,10-0,20

0,06-0,12

0,08-0,16

0,10-0,20

0,12-0,22

0,15-0,25


50

17.28. æ b¹c ®ì cã thÓ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao víi ®é hë nhá nhÊt vµ dïng Ýt nhít nhÊt, tuy nhiªn dïng lo¹i dÇu nhít h¬n vµ ®é lín h¬n m¸y b¬m lµm viÖc sÏ an toµn h¬n.

17.29. §é hë xuyªn t©m trong vßng ®Öm cña m¸y b¬m li t©m ph¶i b»ng 0,20,3mm ®èi víi b¸nh xe ®|êng kÝnh ®Õn 500mm vµ b»ng 0,30,5mm ®èi víi b¸nh xe lín h¬n.

17.30. Çc sù cè cã thÕ x¶y ra trong khi m¸y b¬m lµm viÖc vµ biÖn ph¸p söa ch÷a cã thÓ tham kh¶o trong b¶ng 25.

Chó thÝch: §é hë bªn mçi phÝa b»ng nöa ®é hë th¼ng ®øng.

B¶ng 25 - BiÖn ph¸p söa ch÷a khi m¸y b¬m gÆp sù cè.

Sù cè Nguyªn nh©n Çch ph¸t hiÖn BiÖn ph¸p söa ch÷a

1 2 3 4

I- L|u l|îng n|íc gi¶m

1. Sè vßng quay kh«ng ®ñ do ®iÖn thÕ gi¶m.

2. TiÕt diÖn èng hót n|íc gi¶m do:

a. Crªpin bÞ t¾c hay bÞ kªnh

b. èng hót bÞ ®ãng cÆn

c. Çc van kh«ng më hÕt.

d. Vßng ®Öm bÞ mßn qu¸

1. Theo v«n kÕ

a. Kh«ng måi ®|îc b¬m v× n|íc ch¶y qua Crªpin.

b. ChØ th¸o ra míi thÊy.

c. ¸p kÕ chØ cao, ampe kÕ chØ thÊp, ch©n kh«ng kÕ chØ thÊp h¬n tiªu chuÈn.

d. ¸p lùc b¬m xuèng thÊp

1.a. Cã thÓ t¨ng ®iÖn thÕ

b. T¨ng sè vßng quay cña m« t¬ b»ng biÕn trë (nÕu cã).

a. Th¸o Crªpin vµ sóc röa çc chÊt bÈn.

b. Th¸o vµ cä röa b»ng bµn ch¶i s¾t.

c. Më hÕt çc van

d. thay vßng ®Öm

II- B¬m g©y ch©n kh«ng

1. Kh«ng khÝ vµo èng hót theo çc chç hë.

2. Kh«ng khÝ vµo vßng xiÕt do:

a. §Öm bÞ mßn, cøng.

b. T¾c èng n|íc vµo vßng xiÕt.

c. Trôc mßn nhiÒu vµ kh«ng ®Òu ë chç tiÕp xóc víi ®Öm.

3. Do phÇn hót cña b¬m vÞ hë, nªn n|íc ch¶y qu¸ çc lç tõ phÇn ®Èy sang phÇn hót

1. Khi måi thÊy n|íc ra chç hë.

2. Xem ®iÓm 1.

a. Dïng mãc thö

b. N|íc trong èng bÞ nãng v× kh«ng l|u th«ng ®|îc.

c. Sê b»ng tay sau khi ®· th¸o ®Öm ra.

3. B¬m bÞ gi¶m ¸p lùc

1. L¾p l¹i èng xiÕt çc chç nèi vµ ch÷a chç háng

2. Xem ®iÓm 1

a. Thay ®Öm

b. Sóc röa èng

c. Thay trôc, gi÷ kh«ng cho vßng xiÕt chÆt qu¸, ®Öm bÞ cøng qu¸.

3. Hµn çc khe hë b»ng xi m¨ng hoÆc ®æ b»ng ch×.

III- Ampe kÕ chØ cao qu¸

N|íc b¬m lªn chøa nhiÒu bïn

Nghe thÊy tiÕng ån m¹nh vµ ma s¸t

KiÓm tra l¹i chÊt l|îng n|íc vµ trõ bá nguyªn nh©n

IV- Khi më 1. Ch|a måi xong, trong 1. Khi më van khÝ ë phÇn 1. §ãng b¬m måi l¹i.


51

m¸y b¬m kh«ng lªn n|íc

b¬m cßn kh«ng khÝ.

2. B¬m ph¶i hót s©u qu¸

¸p lùc cña b¬m thÊy cßn kh«ng khÝ.

2. Xem ch©n kh«ng kÕ

2. Xem l¹i b¶n tÝnh vµ èng hót

V- B¬m ®ang lµm viÖc b×nh th|êng ®ét nhiªn mÊt n|íc

B¬m ®· hót hÕt n|íc trong bÓ Crªpin bÞ tr¬ ra

Xem th|íc b¸o mùc n|íc ë bÓ

Ph¶i chê cã n|íc, xem l¹i b¶n tÝnh dung tÝch bÓ.

VI- B¬m rung vµ cã tiÕng ån m¹nh

1. Long bul«ng g¾n vµo hÖ

2. b¸nh xe c«ng t¸c bÞ trÝt.

3. Trôc cong

4. æ trôc mßn

5. C¸c èng hót vµ ®Èy bÞ long

6. Hót s©u qu¸ cã hiÖn t|îng x©m thùc

1. Thö bul«ng ªcu b»ng 1 mãc nhá.

2. Th¸o ra míi thÊy.



5. Xem xÐt c¸c bu l«ng

6. Xem ch©n kh«ng kÕ

1. VÆn l¹i kiÓm tra ®é ngang cña trôc

2. KiÓm tra söa ch÷a hoÆc thay.

3. Söa l¹i thay míi

4. Söa l¹i thay míi

5. Söa l¹i thay míi.

6. Gi¶m chiÒu cao hót

VII- B¬m ch¹y cã tiÕng va ch¹m

Mßn ®Òm cao sù ë m¨ng s«ng nèi

Xem l¹i m¨ng s«ng sau khi ®ãng m¸y

Thay m¨ng s«ng

VIII.B¬m nãng

1. Th©n b¬m.

2. Vßng xiÕt

3. æ trôc

M¸y ch¹y mét thêi gian l©u mµ van kh«ng më

Vßng xiÕt chÆt qu¸ vµ kh«ng ®Òu.

a. DÇu bÈn kim lo¹i ma s¸t mßn.

b. DÇu xÊu.

c. DÇu Ýt

d. DÇu ch¶y ®i mÊt

®. Cót sinª mßn

e. §Öm bÞ xiÕt chÆt qu¸

¸p kÕ chØ cao, ch©n kh«ng kÕ chØ cao, cßn ampe kÕ chØ thÊp.

Quan s¸t

KiÓm tra

a. DÇu mµu thÉm ®Æc qu¸

b. Ph©n tÝch hãa

c. Kh«ng thÊy dÇu ch¶y, kh« dÇu.

d. trªn bÖ b¬m chç trôc thÊy cã vÕt dÇu.

®. Do ®|êng kÝnh trôc vµo cót sinª.

e. Quay b¬m b»ng tay thÊp nÆng.

Dõng m¸y, måi n|íc råi më m¸y.

Níi ªcu, nÕu cÇn thay ®Öm.

a. Röa æ bi vµ cho dÇu míi.

b. nt

c. §æ thªm

d. Ch÷a chç háng.

®. Thay cót sinª

e. Níi ra ®iÒu chØnh l¹i

IX- §éng c¬ qu¸ t¶i

1. Sè vßng quay cao qu¸.

2. L|u l|îng b¬m cao qu¸

1. ¸p kÕ chØ cao qu¸ møc

2. §o l|u l|îng

1. §iÒu chØnh kiÓm tra sè vßng.

2. §ãng bít van l¹i.


52

Phô tïng thay thÕ.

17.31. M¸y b¬m ph¶i cã ®ñ phô tïng thay thÕ vµ vËt liÖu qu¶n lý ®Ó b¶o ®¶m ho¹t ®éng liªn tôc.

Tuú thuéc vµo kÕt cÊu b¬m, ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ tèc ®é hao mßn çc phô tïng mµ dù tr÷ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.

17.32. §èi víi b¬m li t©m nªn dù tr÷ ®ñ çc phô tïng sau:

a. Trôc, b¸nh xe c«ng t¸c vµ bé phËn ®Þnh h|íng (1 bé cho 34 m¸y b¬m cïng lo¹i).

b. Vßng ®Öm (1 bé cho m¸y b¬m).

c. æ bi (1 bé cho 1 m¸y b¬m).

d. æ b¹c ®ì (1 bé cho çc m¸y b¬m cïng lo¹i).

17.33. Kho phô tïng vµ vËt liÖu.

a. Trong kho cña tr¹m: Çc phô tïng vµ vËt liÖu dïng söa ch÷a nhá.

b. Trong khi cña xÝ nghiÖp: Çc phô tïng cÇn gi÷ 1 thêi gian dµi vµ yªu cÇu b¶o qu¶n ®Æc biÖt. Ghi chó: M¸y b¬m dù tr÷ trong kho ph¶i ®Ó ë n¬i s¹ch, kh« vµ tho¸ng. TuyÖt ®èi kh«ng ®|îc lÊy çc phô tïng cña m¸y b¬m lµm phô tïng dù tr÷.

17.34. Ph¶i cã b¶ng thèng kª lªn chÝnh x¸c çc phô tïng vËt liÖu trong kho cña tr¹m vµ kho xÝ nghiÖp. Hµng quý ph¶i kiÓm tra vµ th|êng xuyªn bæ xung çc phô tïng ®· sö dông.

VËn hµnh tr¹m b¬m tù déng.

17.35. VËn hµnh tr¹m b¬m tù ®éng kh«ng cÇn nh©n viªn qu¶n lý cã mÆt th|êng xuyªn, th|êng giao cho:

a. Thî ®iÖn hoÆc thî nguéi trùc ban ë tr¹m nhá.

b. X|ëng c¬ ®iÖn trùc ban ë tr¹m lín h¬n.

17.36. Nh÷ng ng|êi trùc ban tõng ca ph¶i th|êng xuyªn kiÓm tra ho¹t ®éng cña m¸y b¬m vµ ghi vµo sæ nhËt ký.

17.37. T¹i buång ®iÒu ®é ®ãng, më çc m¸y b¬m tù ®éng ph¶i cã çc b¶ng ghi çc sè chØ cña çc dông cô kiÓm tra ®o l|êng tõ xa vÒ çc th«ng sè c«ng t¸c vµ çc tÝn hiÖu b¸o sù cè cña tõng m¸y.

17.38. §Ó qu¶n lý tèt çc m¸y b¬m tù ®éng, kh«ng cÇn nh©n viªn phôc vô trùc tiÕp t¹i chç ph¶i cã çc dông cô tù ghi vµ qua çc lÇn kiÓm tra sÏ xem xÐt lÊy sè liÖu tù ghi ®ã vµo hå s¬ cña tr¹m.

Çc dông cô kiÓm tra ®o l|êng.

17.39. Trªn mçi m¸y b¬m ®Òu ph¶i ®Æt:

a. §ång hå ch©n kh«ng hoÆc ®ång hå ¸p lùc ch©n kh«ng ë trªn ®|êng èng hót.

b. ¸p kÕ trªn ®|êng èng ®Èy.

c. Ampe kÕ, v«n kÕ, o¸t kÕ vµ c«ng t¬ ®iÖn. Ghi chó: §èi víi çc m¸y b¬m tù ®éng hoÆc ®iÒu khiÓn tõ xa çc dông cô nµy tËp trung vµo b¶ng hoÆc tñ ®Æc biÖt.

d. Th|íc chØ møc dÇu ë æ trôc.

®. NÕu cã hÖ thèng tuÇn hoµn dÇu ë æ trôc, cÇn ph¶i ®Æt ¸p kÕ chØ ¸p lùc dÇu tr|íc æ trôc, nhiÖt kÕ chØ nhiÖt ®é dÇu vµo æ vµ ra khái æ trôc.


53

e. §ång hå l|u l|îng ë trªn ®|êng èng ®Èy.

Víi çc m¸y b¬m nhá ®|êng kÝnh ®Èy tõ 200mm trë xuèng cã thÓ kh«ng cÇn ®Æt ®ång hå l|u l|îng ë tõng m¸y, mµ chØ ®Æt ®ång hå trªn ®|êng ph¸t n|íc chung.

17.40. Trong tr¹m b¬m ph¶i ®Æt dông cô b¸o møc n|íc ë çc bÓ chøa vµ ®µi chøa. NÕu kh«ng, ph¶i cã tÝn hiÖu b¸o hoÆc th|íc b¸o t¹i vÞ trÝ ®Ó tõ tr¹m b¬m cã thÓ tr«ng thÊy râ.

17.41. Çc ®|êng èng kÝch thÝch ®Õn çc dông cô kiÓm tra, ®o l|êng ph¶i lµm b»ng vËt liÖu kh«ng rØ vµ cã thiÕt bÞ x¶ khÝ. ¸p kÕ vµ ®ång hå ch©n kh«ng ph¶i cã van 3 chiÒu ®Ó dÔ kiÓm tra vµ th¸o l¾p.

17.42. Trªn c¬ së çc h|íng dÉn cña nhµ m¸y chÕ t¹o vµ b¶n quy tr×nh nµy mçi tr¹m b¬m ®Òu ph¶i cã b¶n h|íng dÉn sö dông çc dông cô kiÓm tra ®o l|êng.

17.43. Hµng ngµy thî m¸y trùc ban ph¶i kiÓm tra çc dông cô nµy vµ ph¶i ghi vµo sæ nhËt kÝ nh÷ng bÊt th|êng x¶y ra.

17.44. Ph¶i gi÷ cho çc kim cña ¸p kÕ vµ ®ång hå ch©n kh«ng Ýt rung nhÊt b»ng çch ®iÒu chØnh ®é më cña van tr|íc chóng.

17.45. Theo nh÷ng thêi h¹n ®· quy ®Þnh ph¶i thö ®é chÝnh x¸c hoÆc thay thÕ çc phô tïng cÇn thiÕt cña çc dông cô kiÓm tra ®o l|êng.

C- Qu¶n lÝ tr¹m m¸y nÐn khÝ

18. Tr¹m m¸y nÐn khÝ

Çc thiÕt bÞ - tµi liÖu kÜ thuËt

18.1. Gian ®Æt m¸y nÐn khÝ cÇn ph¶i bè trÝ ë chç çch n¬i tiªu thô kh«ng khÝ nÐn vµ çc thiÕt bÞ ph©n phèi ®iÖn mét kho¶ng çch nhá nhÊt.

18.2. L¾p r¸p çc m¸y nÐn khÝ, ®éng c¬ ®iÖn v.v… vµ çc thiÕt bÞ b¶o vÖ cÇn ph¶i tu©n theo chØ dÉn cña nhµ m¸y chÕ t¹o vµ çc chØ dÉn an toµn hiÖn hµnh. Sau khi ch¹y thö míi ®|îc phÐp ®|a vµo tr¹m khai th¸c.

18.3. Çc èng dÉn cña tr¹m qu¹t giã cã ®|êng kÝnh ®Õn 1000 mm lµm b»ng thÐp tÊm dµy 3mm. Khi ®|êng kÝnh lín h¬n 1000mm - dµy 4mm.

Çc èng dÉn cña tr¹m nÐn khÝ th× quy ®Þnh nh| sau:

- DÉn kh«ng khÝ nÐn - dïng èng thÐp ®óc liÒn;

- DÉn n|íc - dïng èng n|íc hay èng ®óc liÒn;

- DÉn dÇu - dïng èng ®ång hay èng thÐp ®óc liÒn;

18.4. Çc èng dÉn dÇu hay èng dÉn n|íc lµm nguéi cÇn ph¶i bè trÝ hîp lÝ vµ x©y dùng tèt ®Ó ®¶m b¶o kh«ng bÞ chÊn ®éng vµ kh«ng lµm c¶n trë ho¹t ®éng cña çc thiÕt bÞ ®Æt trong tr¹m.

18.5. Trong tr¹m m¸y nÐn khÝ nhÊt thiÕt ph¶i ®|îc trang bÞ çc m¸y mãc dông cô kiÓm tra ®o l|êng sau:

a. M¸y ®o l|u l|îng kh«ng khÝ ®Ó x¸c ®Þnh sè l|îng kh«ng khÝ. Trong çc m¸y nÐn khÝ kiÓu pÝt t«ng m¸y ®o l|u l|îng kh«ng khÝ ®Æt sau b×nh chøa khÝ.

b. ¸p kÕ - §Ó kiÓm tra ¸p lùc cña kh«ng khÝ nÐn. Trong hÖ nhiÒu bËc ¸p kÕ ®|îc ®Æt trªn tõng m¸y nÐn khÝ. ¸p kÕ ®Æt sau b×nh chøa khÝ vµ trªn hÖ thèng dÉn dÇu.

c. NhiÖt kÕ ®Ó kiÓm tra nhiÖt ®é kh«ng khÝ vµ n|íc dïng lµm nguéi m¸y.

d. §ång hå ®o n|íc ®Ó x¸c ®Þnh l|u l|îng n|íc lµm nguéi.


54

®. Çc ®ång hå ®iÖn (V«n kÕ, am pe kÕ, o¸t kÕ v.v…) ®Ó kiÓm tra sù lµm viÖc cña ®éng c¬ ®iÖn.

18.6. TÊt c¶ thiÕt bÞ chÝnh cña tr¹m m¸y nÐn khÝ, còng nh| çc van khãa n»m trªn çc ®|êng èng dÉn cÇn ph¶i ®|îc ®¸nh sè cô thÓ phï hîp víi sè ghi trªn s¬ ®å chung cña hÖ thèng thiÕt bÞ trong tr¹m. Trªn s¬ ®å ghi h|íng chuyÓn ®éng cña chÊt láng, kh«ng khÝ vµ h|íng quay cña v« l¨ng. S¬ ®å nµy ®|îc treo ë n¬i dÔ nh×n trong gian m¸y.

18.7. Tõng m¸y nÐn khÝ vµ ®éng c¬ ®Òu ph¶i cã lÝ lÞch, chØ dÉn sö dông cña nhµ m¸y chÕ t¹o çc ®Æc tÝnh c«ng t¸c vµ toµn bé b¶n vÏ chi tiÕt cña chóng (kÓ c¶ çc b¶n vÏ l¾p r¸p).

2. Qu¶n lÝ çc thiÕt bÞ hót, lµm s¹ch vµ truyÒn dÉn kh«ng khÝ

18.8. Hót kh«ng khÝ b»ng m¸y nÐn khÝ ph¶i tiÕn hµnh ë n¬i cã kh«ng khÝ l¹nh vµ s¹ch.

18.9. §Ó ®Ò phßng bôi r¬i vµo èng hót, miÖng èng hót ph¶i ®|îc trang bÞ bé phËn läc dÇu vµ ®Æt cao h¬n ®Ønh m¸i tr¹m 0,7m.

18.10. KiÓm tra vµ röa bé phËn läc dÇu cÇn ph¶i tiÕn hµnh theo nhu cÇu phô thuéc vµo møc ®é tÝch bôi. KiÓm tra vµ röa bé phËn läc dÇu theo thêi h¹n quy ®Þnh nh| sau: VÒ mïa ®«ng 30 ngµy mét lÇn, vÒ mïa hÌ 15 ngµy 1 lÇn. Röa bé phËn läc d|íi kim lo¹i b»ng 5 - 10% dung dÞch natri cacbonat nãng. Sau ®ã l|íi kim lo¹i ®|îc thÊm |ít dÇu s¹ch.

18.11. Qu¶n lÝ b×nh chøa khÝ cÇn ph¶i tu©n theo ®óng quy ®Þnh trong quy ph¹m kÜ thuËt an toµn çc b×nh chÞu ¸p lùc hiÖn hµnh.

18.12. §Ó ng¨n ngõa h¬i n|íc vµ dÇu trong kh«ng khÝ hót vµo b×nh chøa khÝ, nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh x¶ n|íc vµ dÇu ng|ng ra khái m¸y nÐn khÝ, tèi thiÓu 2 lÇn trong 1 ca. ViÖc x¶ n|íc ng|ng ra khái b×nh chøa khÝ còng ®|îc tiÕn hµnh tr|íc mçi lÇn khëi ®éng m¸y nÐn khÝ.

18.13. Lµm s¹ch bªn trong b×nh chøa khÝ khái çc côc dÇu vµ çc cÆn bÈn cÇn ph¶i tiÕn hµnh 6 th¸ng 1 lÇn.

18.14. Khi mÆt trong vµ mÆt ngoµi b×nh chøa khÝ çc èng nèi, çc mÆt bÝch vµ çc van chÆn xuÊt hiÖn ®é ¨n mßn lín th× ph¶i tiÕn hµnh söa ch÷a lín. Theo ®Þnh k× 2 3 n¨m 1 lÇn b×nh chøa khÝ ®|îc s¬n l¹i.

18.15. ViÖc ®iÒu chØnh cung cÊp kh«ng khÝ cho çc thiÕt bÞ cã yªu cÇu ®Æc biÖt ®|îc thùc hiÖn b»ng bé phËn ph©n phèi - èng gãp cã sè l|îng èng nh¸nh vµ van chÆn t|¬ng øng. Trong qu¸ tr×nh khai th¸c, van chÆn cña bé phËn ph©n phèi cÇn ph¶i gi÷ kh«ng ®æi vµ ®|îc s÷a ch÷a theo cïng thêi h¹n söa ch÷a ®Æt van khãa.

3. Qu¶n lÝ m¸y nÐn khÝ

18.16. Trong qu¸ tr×nh qu¶n lÝ tr¹m m¸y nÐn khÝ kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o ho¹t ®éng liªn tôc vµ b×nh th|êng cho toµn tr¹m mµ cßn c¶ cho tõng m¸y. Çc c«ng viÖc ®Ó ®¶m b¶o cho m¸y ch¹y liªn tôc vµ b×nh th|êng gåm cã:

a. Gi¸m s¸t vµ b¶o d|ìng th|êng xuyªn t×nh tr¹ng çc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh.

b. KiÓm tra cã hÖ thèng çc thiÕt bÞ c«ng tr×nh ®ang ho¹t ®éng vµ dù phßng.

c. §Ó ng¨n ngõa sù cè vµ mµi mßn, ph¶i söa ch÷a th|êng xuyªn çc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh.

d. §Ó phôc håi kh¶ n¨ng lµm viÖc ®óng c«ng suÊt cña thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh ph¶i cã kÕ ho¹ch söa ch÷a lín.


55

®. TiÕn hµnh nghiªn cøu thùc nghiÖm, th|êng xuyªn thèng kª, héi b¸o vµ ph©n tÝch sù ho¹t ®éng cña tõng m¸y vµ toµn tr¹m ®Ó x©y dùng çc chÕ ®é lµm viÖc kinh tÕ nhÊt trong khai th¸c çc thiÕt bÞ cña tr¹m.

e. KiÓm tra th|êng xuyªn theo tiªu chuÈn ®Þnh møc çc mÆt chi phÝ ®iÖn n¨ng, nhiªn liÖu, dÇu mì v.v…

g. Th|êng xuyªn t×m mäi biÖn ph¸p chèng gi¶m c«ng suÊt.

h. Hµng n¨m ph¶i kiÓm tra çc kiÕn thøc cña c«ng nhan trùc tiÕp qu¶n lÝ tr¹m.

18.17. NÕu trong bÇu dÇu hay trong xi lanh cña m¸y nÐn khÝ cã tiÕng gâ kh«ng b×nh th|êng th× thî m¸y trùc ban ph¶i lËp tøc dõng m¸y vµ cho ch¹y m¸y dù phßng. §ång thêi ph¶i b¸o cho tr¹m tr|ëng, ®iÒu ®é viªn hay çn bé kÜ thuËt chÝnh cña xÝ nghiÖp biÕt vµ ph¶i ¸p dông çc biÖn ph¸p söa ch÷a cÊp thiÕt ®Ó nhanh chãng thanh to¸n h| háng.

18.18. §Ó b¶o ®¶m khai th¸c tr¹m trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ nhÊt, trªn c¬ së çc chØ dÉn cña nhµ m¸y chÕ t¹o ph¶i tiÕn hµnh kh¶o s¸t nghiªn cøu thùc nghiÖm t¹i chç ®Ó so¹n th¶o çc chØ dÉn riªng quy ®Þnh chÕ ®é thao t¸c vËn hµnh cô thÓ cho tõng m¸y.

18.19. Khi vËn hµnh khai th¸c tr¹m, hµng ngµy ph¶i ghi vµo sæ nhËt kÝ çc chØ tiªu sau: çc giê m¸y ch¹y vµ ngõng, thay dÇu hay tra dÇu, söa ch÷a, çc chØ tiªu vÒ ®iÖn v.v… Sæ nhËt kÝ lµm theo mÉu sè 5 phô lôc 11.

4. KiÓm tra vµ söa ch÷a çc tr¹m m¸y nÐn khÝ

18.20. Tæ chøc kiÓm tra vµ söa ch÷a ®Þnh k× lµ c¬ së ®¶m b¶o qu¶n lÝ tèt çc m¸y nÐn khÝ vµ cÇn ph¶i tiÕn hµnh theo ®óng çc chØ dÉn vµ quy ®Þnh hiÖn hµnh.

18.21. KiÓm tra ho¹t ®éng çc m¸y nÐn khÝ tiÕn hµnh nh| sau:

- Hµng ngµy tr|ëng ca ph¶i quan s¸t vµ kiÓm tra tõng m¸y vµ toµn tr¹m;

- Khi nhËn giao ca, thî m¸y trùc ban ph¶i kiÓm tra çc vßng bi, æ trôc vµ çc thiÕt bÞ;

- Hµng tuÇn ph¶i kiÓm tra tõng ®Çu mèi cña çc m¸y;

- KiÓm tra ®Þnh k× çc ®Çu mèi, çc bé phËn, thay thÕ çc chi tiÕt ®· bÞ mßn cho tõng m¸y v.v…

18.22. Néi dung vµ thêi h¹n söa ch÷a tr¹m m¸y nÐn khÝ giíi thiÖu ë b¶ng 26. Néi dung vµ chu k× kiÓm tra vµ söa ch÷a th|êng xuyªn çc thiÕt bÞ phô tïng giíi thiÖu ë b¶ng 23 (ch|¬ng 16 cña quy tr×nh nµy).

18.23. Çc sù cè cã thÓ xÈy ra trong khi m¸y nÐn khÝ lµm viÖc vµ biÖn ph¸p söa ch÷a cã thÓ thao kh¶o trong b¶ng 27.

5. KÜ thuËt an toµn

18.24. Khi thao t¸c vËn hµnh çc tr¹m m¸y nÐn khÝ nhÊt thiÕt ph¶i theo ®óng çc quy ®Þnh trong “Quy ph¹m kÜ thuËt an toµn lao ®éng trong vËn hµnh khai th¸c çc c«ng tr×nh cÊp tho¸t n|íc” vµ çc quy ph¹m an toµn hiÖn hµnh kh¸c.

B¶ng 26 - Néi dung vµ thêi h¹n söa ch÷a m¸y nÐn khÝ

Söa ch÷a lín Söa ch÷a nhá

Tªn c«ng viÖc Thêi h¹n Tªn c«ng viÖc Thêi h¹n

1 2 3 4


56

1. Th¸o rêi: lau chïi bé phËn nÐn dÇu cña b¬m kiÓu b¸nh r¨ng vµ hÖ thèng èng dÉn dÇu; röa b×nh chøa khÝ vµ thay dÇu.

2. Th¸o rêi vµ lau chïi bé phËn läc cña b¬m kiÓu b¸nh r¨ng

3. Lau chïi vá bäc xi lanh, çc èng lµm l¹nh vµ hÖ thèng lµm m¸t. Thæi röa çc èng dÉn vµ r·nh ®Æt trong tr¹m.

4. Th¸o æ trôc, thay b¹c, thay mµng van vµ çc chi tiÕt cña van.

2 th¸ng

1 lÇn

Hµng th¸ng 1 lÇn

Tèi thiÓu 6 th¸ng 1 lÇn

Tïy theo yªu cÇu

1. Thay bé phËn b¬m dÇu

2. Thay b¸nh xe pitt«ng

3. KiÓm tra toµn bé vµ thay tÊt c¶ çc chi tiÕt ®· bÞ mµi mßn

4. Hñy bá çc biÓu ®å chØ thÞ cña tõng m¸y, hiÖu chØnh l¾p çc biÓu ®å chØ thÞ míi cho tõng m¸y

5. Thay m¸y míi

Tïy theo møc ®é bÞ mµi mßn

1-2 n¨m 1 lÇn

Hµng n¨m 1 lÇn

Tèi thiÓu 1-2 n¨m 1 lÇn

10-15 m¸y míi

B¶ng 27 - Çc sù cè vµ biÖn ph¸p söa ch÷a

TriÖu chøng h| háng Nguyªn nh©n BiÖn ph¸p söa ch÷a

1 2 3

1. Trong hép b¸nh r¨ng cña m¸y nÐn khÝ (m¸y qu¹t giã) cã tiÕng gâ bÊt th|êng.

2. Trong xi lanh cña m¸y nÐn khÝ (m¸y qu¹t giã) cã tiÕng gâ bÊt th|êng

3. Trong van cã tiÕng gâ bÊt th|êng.

a. Thanh truyÒn hay b¹c cña chèt tr|ît bÞ láng.

b. V× mßn b¹c lãt, æ trôc chÝnh bÞ láng.

c. Chèt an toµn bÞ háng

d. Chèt gi÷ ®èi träng bÞ háng

a. Kho¶ng trèng cã h¹i nhá

b. Cã vËt nhá r¬i vµo lµm háng mµng van.

a. Lß so vÞ yÕu ®i

b. Van bi vì nøt

Ngõng m¸y l¹i vµ kiÓm tra

XiÕt chÆt l¹i tay quay cña æ trôc, chèt tr|ît

XiÕt l¹i ªcu cña phÇn tay quay vµ phÇn tr|ît cña thanh truyÒn

Gia c|êng thªm ®èi träng

Ngõng m¸y l¹i. §iÒu chØnh vµ bè trÝ l¹i kho¶ng trèng cã h¹i cho phï hîp víi chØ dÉn trong lÝ lÞch cña m¸y; lÊy mµng van bÞ háng ra thay mµng van míi. Thay vßng Pitt«ng bÞ mßn.

KiÓm tra vµ ®iÒu chØnh viÖc ®|a xi lanh. Thay ®ªm gi÷a n¾p vµ xi lanh.

3. Ngõng m¸y l¹i thay lß xo vµ hµn van.

B¶ng 27 – (tiÕp theo)

1 2 3


57

4. NhiÖt ®é ë æ trôc t¨ng cao h¬n nhiÖt ®é b×nh th|êng (lín h¬n 45o - nhiÖt ®é quy ®Þnh trong thêi gian m¸y).

5. NhiÖt ®é ë bäc cña xi lanh vµ n¾p van t¨ng cao h¬n quy ®Þnh (lín h¬n 45 50oC)

6. ¸p lùc h÷u h¹n t¨ng h¬n tiªu chuÈn quy ®Þnh.

7. ¸p lùc h÷u h¹n gi¶m h¬n tiªu chuÈn quy ®Þnh

8. ¸p lùc ë bé phËn lµm l¹nh trung gian bÞ gi¶m khi cè ®Þnh ¸p lùc h÷u h¹n.

9. Cung cÊp kh«ng khÝ gi¶m

a. èng dÉn dÇu bÞ háng bÞ t¾c

b. ChÊt b«i tr¬n bÞ bÈn

c. æ trôc söa rµ kh«ng tèt

a. Cung cÊp kh«ng ®ñ n|íc lµm nguéi.

b. M¸y Ðp dÇu bÞ háng

c. Van t¨ng ¸p bÞ hë

d. M¸y nÐn khÝ (m¸y qu¹t giã) lµm viÖc qu¸

l©u kh«ng ngõng

a. §ãng van trªn ®|êng èng ®Èy.

b. Lß so cña van èng ®Èy chÞu phô t¶i lín.

c. Van an toµn bÞ háng.

a. èng dÉn giã bÞ ph¸ hñy...

b. Vßng piston bÞ rß rØ.

c. Van ®iÒu chØnh ¸p lùc bÞ láng v× bÞ m¾c kÑt hay kh«ng chÆt, hay v× bÞ vì lß so ®iÒu chØnh ¸p lùc.

Bé phËn läc kh«ng khÝ vµ èng dÉn khÝ hót bÞ nhiÔm bÈn.

a. Cã sù cè trong van hót.

b. Cã sù cè trong thiÕt bÞ gi¶m ¸p.

KiÓm tra viÖc cÊp dÇu vµ t¨ng ¸p lùc cña chÊt b«i tr¬n b»ng b¬m, nÕu ¸p lùc cña chÊt b«i tr¬n kh«ng t¨ng nhÊt thiÕt ph¶i dõng m¸y l¹i. NÕu gi¶ dô chÊt b«i tr¬n r¬i vµo bé phËn b¬m th× cã thÓ hiÖu chØnh van hót hoÆc lµm s¹ch chÊt b«i tr¬n ®Ó kh«ng lµm t¾c èng dÉn dÇu.

Cã thÓ kiÓm tra ®é vÆn khÝt cña n¾p b¬m b»ng çch hiÖu chØnh sù chuyÓn ®éng cña bé phËn b¬m dÇu. NÕu hÖ thèng dÉn dÇu ®· hiÖu chØnh th× xem xÐt vµ kiÓm tra viÖc l¾p æ trôc.

Më van trªn ®|êng èng dÉn n|íc vµo nhiÒu h¬n. Ngõng m¸y l¹i, kiÓm tra lµm viÖc cña bé phËn Ðp dÇu. Nèi çc ®|êng èng dÉn dÇu t¹i çc ®iÓm liªn kÕt cña chóng víi xi lanh vµ l¾c b¬m b»ng tay ®Ó tin ch¾c dÇu cã chuyÓn qua çc ®o¹n èng kiÓm tra. Sau ®ã ®iÒu chØnh viÖc cÊp dÇu. KÐo van ra kiÓm tra ®Öm vµ mµng van, thay ®Öm vµ nÕu thÊy cÇn thiÕt thay mµng van. Cho ch¹y m¸y nÐn khÝ (m¸y qu¹t giã) dù phßng.

Ngõng m¸y l¹i, më van, ®iÒu chØnh lß xo, kiÓm tra lµm viÖc cña van an toµn vµ ®iÒu chØnh van chÞu ®|îc ¸p lùc cuèi cho phÐp lín nhÊt.

Ph¸t hiÖn chç thñng söa ch÷a hay thay ®o¹n èng míi. KiÓm tra vµ nÕu thÊy cÇn thiÕt thay vßng pitt«ng. Th¸o rêi vµ lµm s¹ch bé phËn ®iÒu chØnh ¸p lùc. NÕu thÊy cÇn thiÕt thay pitt«ng ®iÒu chØnh hay lß so ®iÒu chØnh.

Lau s¹ch bé phËn läc kh«ng khÝ vµ èng hót kh«ng khÝ.

KiÓm tra vµ ®iÒu chØnh van hót, lau s¹ch van hót.


58

c. §ãng bé ®iÒu chØnh kh«ng ®óng.

KiÓm tra vµ hiÖu chØnh thiÕt bÞ gi¶m ¸p.

HiÖu chØnh bé phËn ®iÒu chØnh.

B¶ng 27 - (kÕt thóc)

1 2 3

10. Cung cÊp kh«ng khÝ gi¶m ®ång thêi nhiÖt ®é cña n¾p van nÐn t¨ng.

11. Cung cÊp kh«ng khÝ gi¶m ®ång thêi ¸p lùc ë bé phËn lµm l¹nh trung gian vµ nhiÖt ®é cña n¾p van hót cña xi lanh ¸p lùc cao t¨ng.

12. Cung cÊp kh«ng khÝ gi¶m ®ång thêi ¸p lùc ë bé phËn lµm l¹nh gi¶m thÊp h¬n tiªu chuÈn quy ®Þnh vµ nhiÖt ®é cña n¾p van nÐn bËc mét t¨ng.

Cã sù cè van nÐn

Cã sù cè trong van hót cña xi lanh bËc hai hay trong van hót cña xi lanh ¸p lùc cao.

Cã sù cè trong van nÐn bËc mét hay trong van ¸p lùc thÊp.

KÐo van nÐn bËc mét ra, lau s¹ch vµ chØnh l¹i

KiÓm tra ®iÒu chØnh vµ nÕu thÊy cÇn thiÕt söa ch÷a hay thay m¹ng van.

KiÓm tra vµ ®iÒu chØnh van nÐn, trong tr|êng hîp cÇn thiÕt thay mµng van.

18.25. Tr¹m m¸y nÐn khÝ ph¶i ®|îc trang bÞ hÖ thèng phßng ch¸y, ch÷a ch¸y, hÖ thèng èng n|íc ch÷a ch¸y vµ çc b×nh chøa d¹ng bät. Kh«ng ®|îc dïng çt ®Ó ch÷a ch¸y v× dÔ lµm t¾c æ trôc vµ bµo mßn çc thiÕt bÞ.

V. Qu¶n lÝ m¹ng l|íi vµ çc c«ng tr×nh trªn m¹ng l|íi

A. Qu¶n lÝ m¹ng l|íi èng dÉn vµ ph©n phèi.

19. Yªu cÇu kÜ thuËt vÖ sinh ®èi víi viÖc ®Æt èng vµ çc thiÕt bÞ ®Æt trªn tuyÕn èng.

19.1. Lùa chän kiÓu vµ çch nèi èng ph¶i:

a. B¶o ®¶m ®é cøng vµ ®é bÒn cña mèi nèi.

b. ChØ ng¾t n|íc trªn ®o¹n èng ®ã trong mét thêi gian tèi thiÓu.

19.2. Çc ®|êng èng nèi vµo ®|êng èng cã s½n th|êng b»ng tª chê. Tr|êng hîp kh«ng ®|îc ng¾t n|íc ë ®|êng èng hiÖn cã ph¶i nèi b»ng cæ ®Ò. §|êng kÝnh èng chÝnh vµ ®|êng kÝnh èng nh¸nh t|¬ng øng cho phÐp ghi ë trong b¶ng 28.

B¶ng 28 - KÝch th|íc èng nh¸nh cho phÐp so víi èng chÝnh

§|êng kÝnh èng chÝnh (mm) §|êng kÝnh èng nh¸nh (mm)


59

100

200

250

300

400

450

500

600

50

50,75

50,75,100

50,75,100,

50,75,100, 150

100,150

100,150,200

100,150,200

19.3. VÞ trÝ ®Æt çc thiÕt bÞ trªn tuyÕn èng ph¶i tu©n theo çc quy t¾c sau:

a. Häng ch÷a ch¸y çch nhau 100 150m.

b. Van x¶ khÝ ®Æt ë çc ®iÓm thÊp nhÊt, sao cho cã thÓ röa vµ x¶ hÕt tõng ®o¹n èng.

c. Van ®Æt trªn çc ®o¹n èng sao cho chiÒu dµi ®o¹n th¼ng kh«ng qu¸ 500m vµ nªn ®Æt ë ®Çu mçi èng nh¸nh.

19.4. Khi nèi çc èng yªu cÇu kh«ng cho çc chÊt bÈn vµ vËt l¹ lät vµo trong èng. Tr|íc khi nèi ph¶i dän s¹ch hè ®µo, çc phô tïng còng ph¶i ®|îc s¸t trïng bªn trong b»ng dung dÞch clorua v«i nång ®é 1 – 2%.

19.5. Tr|êng hîp èng ®Æt v|íng c«ng tr×nh ngÇm v× lÝ do kÜ thuËt kh«ng thÓ ®ôc qua ®|îc th× cho phÐp èng ®i vßng, cã thÓ ®i vßng lªn hoÆc ®i vßng xuèng. Khi èng ®i vßng lªn cÇn ®Æt van x¶ khÝ: khi èng gÆp ®|êng cong hay chç cã thÓ bÞ nhiÔm bÈn th× nhÊt thiÕt ph¶i ®Æt vßng lªn.

2. TiÕp nhËn ®|êng èng vµo qu¶n lÝ

19.6. Tr|íc khi tiÕp nhËn ®|êng èng vµo qu¶n lÝ ph¶i tiÕn hµnh thö thñy lùc theo ®óng yªu cÇu çc chØ dÉn kÜ thuËt hiÖn hµnh vÒ nghiÖm thu çc ®|êng èng ngoµi nhµ.

19.7. Sau khi thö thñy lùc, çc ®|êng èng míi ph¶i ®|îc thau röa s¹ch vµ s¸t trïng.

19.8. Khi b¾t ®Çu cÊp n|íc vµo ®|êng èng míi ®Æt ph¶i dïng ¸p kÕ theo dâi ¸p lùc ë ®Çu vµ cuèi ®o¹n èng ®Ó kiÓm tra ®iÒu kiÖn lµm viÖc, ®ång thêi x¸c lËp mét chÕ ®é c«ng t¸c qu¶n lÝ cho khu vùc mµ ®o¹n èng nµy cung cÊp.

19.9. Khi tiÕp nhËn ®|êng èng míi, c¬ quan qu¶n lÝ ph¶i phèi hîp víi çc c¬ quan thi c«ng vµ thiÕt kÕ kiÓm tra xem cã ®óng yªu cÇu cña thiÕt kÕ hay kh«ng. TÊt c¶ çc sai sãt hoÆc ®iÒu chØnh thiÕt kÕ ®Òu ph¶i ghi trong biªn b¶n bµn giao. Biªn b¶n bµn giao còng nh| hå s¬ thiÕt kÕ ph¶i ®|îc c¬ quan qu¶n lÝ cÊt gi÷.

19.10. Th|êng ph¶i dïng thî lÆn ®Ó kiÓm tra çc ®|êng èng ngÇm d|íi n|íc, nh»m môc ®Ých:

a. KiÓm tra xem ®¸y s«ng d|íi èng cã bÞ sãi lë kh«ng?

b. Nh÷ng mèi nèi, neo cã chÆt chÏ vµ æn ®Þnh kh«ng?

3. Qu¶n lÝ m¹ng l|íi

19.11. Qu¶n lÝ m¹ng l|íi èng bao gåm:

a. Qu¶n lÝ tèt toµn bé ®|êng èng vµ çc c«ng tr×nh thiÕt bÞ trªn ®ã b»ng çch th|êng xuyªn kiÓm tra vµ söa ch÷a theo kÕ ho¹ch ®· v¹ch s½n.


60

b. Ph¸t hiÖn kÞp thêi çc c«ng tr×nh kh«ng ®¸p øng ®|îc ®iÒu kiÖn khai th¸c b×nh th|êng ®Ó cã biÖn ph¸p söa ch÷a hay thay thÕ.

c. Gi÷ chÕ ®é c«ng t¸c tèi |u nghÜa lµ gi÷ ®|îc ¸p lùc c«ng t¸c cao nhÊt mµ vÉn phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ kÜ thuËt. T¨ng c|êng kh¶ n¨ng l|u th«ng, gi¶m tæn thÊt vµ tiÕn hµnh söa ch÷a khi cÇn thiÕt.

d. §Þnh k× kiÓm tra l|îng clo d| (tèi thiÓu 1 th¸ng 1 lÇn) trªn ®|êng èng ph©n phèi, qua sù tiªu hao l|îng clo sù x¸c ®Þnh chÕ ®é sóc röa ®|êng èng.

®. KiÓm tra çch sö dông n|íc cña çc ®èi t|îng tiªu thô vµ çc ®|êng èng trong nhµ.

e. Ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt kÞp thêi çc chç rß rØ.

19.12. ë mçi tr¹m xö lÝ n|íc trªn ®|êng èng ph¸t vµo m¹ng l|íi chung cÇn ®Æt 1 ®o¹n èng kiÓm chøng ho¹t tÝnh cña n|íc. Tõng thêi k× (1 quý Ýt nhÊt 1 lÇn) th¸o ®o¹n èng kiÓm chøng ra xem xÐt cã bÞ bµo mßn hay ®ãng cÆn mµ ®iÒu chØnh chÊt l|îng n|íc ph¸t vµo m¹ng l|íi.

19.13. C«ng t¸c qu¶n lÝ m¹ng l|íi cã thÓ chia lµm 2 nhãm:

a. Nhãm b¶o qu¶n m¹ng l|íi;

b. Nhãm söa ch÷a m¹ng l|íi.

B¶o qu¶n m¹ng l|íi

19.14. B¶o qu¶n m¹ng l|íi bao gåm çc c«ng viÖc sau:

a. Quan s¸t ®Þnh k× vÒ t×nh tr¹ng ho¹t ®éng cña tÊt c¶ çc thiÕt bÞ vµ c«ng tr×nh n»m trªn m¹ng l|íi ®Ó tiÕn hµnh söa ch÷a phßng ngõa.

b. Theo dâi chÕ ®é ho¹t ®éng cña m¹ng (®o ¸p lùc ë nh÷ng ®iÓm tiªu biÓu nhÊt ®Þnh).

c. §¶m b¶o vÖ sinh (thau röa ®Þnh k×).

Theo dâi chÕ ®é lµm viÖc cña m¹ng l|íi

19.15. Khi ®o ¸p lùc cÇn chó ý:

a. Sù ph©n phèi ¸p lùc tù do trªn toµn m¹ng

b. H|íng dßng ch¶y

c. ¶nh h|ëng cña çc ®èi t|îng dïng n|íc ®Õn ¸p lùc tù do cña m¹ng.

19.16. Chän çc ®iÓm ®o ¸p lùc nh| sau:

a. Çc tuyÕn ®|êng èng chuyÓn n|íc chÝnh tõ tr¹m b¬m ®Õn çc tuyÕn ph©n phèi.

b. Trªn con ®|êng èng ph©n phèi nh¸nh t¹i çc khu vùc x©y dùng cã çc tÇng cao kh¸c nhau.

c. Trªn çc tuyÕn èng côt hay tuyÕn èng ë ngo¹i vi.

KÕt qu¶ cña ¸p lùc tù do ®o ®|îc sÏ dùng thµnh biÓu ®å ¸p lùc tõ tr¹m b¬m ®Õn cuèi m¹ng theo çc giê kh¸c nhau trong ngµy.

19.17. Ph¶i cã kÕ ho¹ch ®Þnh k× theo dâi chÕ ®é lµm viÖc vµ b¶o qu¶n m¹ng l|íi, cã thÓ tham kh¶o ë b¶ng 29.

B¶ng 29 - §Þnh k× theo dâi chÕ ®é lµm viÖc vµ b¶o qu¶n m¹ng l|íi


61

STT Tªn c«ng viÖc Thµnh phÇn c«ng viÖc Thêi h¹n

1 2 3 4

1

Quan s¸t däc m¹ng l|íi vµ çc thiÕt bÞ n»m trong m¹ng l|íi

§i däc theo tõng tuyÕn ®Ó kiÓm tra t×nh tr¹ng cña m¹ng l|íi vµ çc thiÕt bÞ n»m trªn m¹ng l|íi nh| çc n¾p hè van, hè th¨m, häng ch÷a ch¸y, van x¶ khÝ v.v… Ph¸t hiÖn çc chç h| háng sôt lë, rß rØ vµ çc sù cè kh¸c.

2 th¸ng 1 lÇn

2 Quan s¸t t×nh tr¹ng kÜ thuËt cña èng luån (xi - ph«ng)

KiÓm tra viÖc rß rØ cña èng luån qua s«ng b»ng ®ång hå ®o n|íc hoÆc b»ng çc ph|¬ng tiÖn kh¸c.

Hµng n¨m 1 lÇn

3 Quan s¸t çc ®|êng èng ngÇm ngang ®|êng

Quan s¸t çc chç ®|êng èng chuyÓn tiÕp c¾t ngang n»m trong tuy nen ®Æt d|íi ®|êng s¾t vµ çc thiÕt bÞ ®Æt trong ®ã.

Hµng n¨m 1 lÇn

4 Quan s¸t kÜ thuËt çc ®|êng èng vµo nhµ

X¸c ®Þnh t×nh tr¹ng kÜ thuËt cña ®|êng èng dÉn n|íc vµo c«ng tr×nh nh|: Van, hè van, èng dÉn, ®ång hå ®o n|íc, çc van vßi nhá vµ èng nh¸nh trong hè ®ång hå. KiÓm tra t×nh tr¹ng, t×nh h×nh cÊp n|íc cho c«ng tr×nh vµ hiÖn t|îng rß rØ ë m¹ng l|íi bªn trong

1-2 n¨m 1 lÇn

5 Quan s¸t vµ kiÓm tra çc bé phËn ph©n phèi n|íc ®|êng phè

Quan s¸t vµ ®iÒu chØnh sù lµm viÖc cña çc bé phËn ph©n phèi n|íc ë ®|êng phè Hµng th¸ng

1 lÇn

6 Nghiªn cøu chÕ ®é lµm viÖc cña m¹ng l|íi èng dÉn n|íc

Ph¸t hiÖn viÖc ph©n bè ¸p lùc tù do, trªn m¹ng l|íi èng dÉn n|íc cña thµnh phè b»ng ¸p kÕ ®Æt t¹i çc ®iÓm kiÓm tra

1. Röa çc ®o¹n èng côt

2. Röa çc ®o¹n èng vßng

2-3 th¸ng 1 lÇn

7 Thau röa m¹ng l|íi

Tïy thuéc ®iÒu kiÖn

tõng n¬i tèi thiÓu 5 n¨m

1 lÇn

8 KiÓm tra n|íc dù tr÷ trong çc bÓ chøa n|íc ngÇm

KiÓm tra n|íc dù tr÷ trong bÓ chøa vµ n|íc dù phßng ch÷a ch¸y Th|êng

xuyªn

9 Thau röa s¸t trïng bÓ chøa vµ ®µi chøa

Thau röa s¸t trïng Hµng n¨m 1 lÇn

B¶ng 30 - Çc lo¹i söa ch÷a nhá vµ lín cña m¹ng l|íi èng dÉn

STT Tªn c«ng tr×nh Söa ch÷a nhá Söa ch÷a lín

1 2 3 4


62

1 Van

ChÌn chÆt çc ti van. XiÕt chÆt ªcu. Thay bu l«ng vµ ®Öm lãt. S¬n vá van

Th¸o van, lau s¹ch, b«i dÇu mì vµ thay çc bé phËn háng, gät khoan. Thay zo¨ng, thay van háng.

2 Häng ch÷a ch¸y Söa ch÷a gi¸ ®ì thay bu l«ng vµ ®Öm lãt. S¬n vá

Söa ch÷a çc phÇn h| háng thay çc häng kh«ng thuËn tiÖn. L¾p çc häng míi.

3 Vßi c«ng céng

Söa ch÷a t¹i chç çc bé phËn h| háng. S¬n vá

Söa ch÷a thay çc chi tiÕt bÞ háng. Söa ch÷a l¸ng xi m¨ng vµ nhùa ®|êng ë r·nh m¸ng. Thay hoµn toang çc trô vßi h| háng l¾p ®Æt çc b¶ng chØ dÉn.

4 Van x¶ khÝ (v¨ng tô) vµ van an toµn

Thay bu l«ng vµ ®Öm lãt ®iÒu chØnh sù lµm viÖc cña chóng. S¬n l¹i.

Söa ch÷a thay çc chi tiÕt háng. Thay van míi.

5 èng dÉn n|íc vµo nhµ

Söa ch÷a t¹i chç çc h| háng côc bé

§Æt l¹i çc ®o¹n èng bÞ háng, lµm s¹ch èng b»ng ph|¬ng ph¸p thñy lùc, hãa häc hay c¬ häc ®Ó kh«i phôc kh¶ n¨ng chuyÓn t¶i.

Nèi çc nhµ riªng lÎ víi m¹ng l|íi. Thay ®ång hå n|íc. L¾p ®Æt çc thiÕt bÞ ®iÒu chØnh ¸p lùc trªn çc ®|êng èng vµo tõng hé tiªu thô. Söa ch÷a çc hè ®ång hå vµ th¸o rì ®ång hå vÒ x|ëng.

Thay çc vßng kÑp vµ ®Õ ®ì bÞ mßn háng

6

B¶o vÖ m¹ng l|íi khái hµn rØ do çc dßng hãa ®iÖn ¨n mßn

Söa ch÷a çc h| háng côc bé. Lµm mÊt chªnh lÖch ®iÖn thÕ gi÷a ®|êng èng vµ ®Êt ë vïng cùc a nèt

§µo çc hè kiÓm tra t¹i chç ®|êng èng cã ®iÖn thÕ ®|êng lín nhÊt so víi mÆt ®Êt ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh ¨n mßn. L¾p thiÕt bÞ b¶o vÖ ®|êng èng.

7 Çc ®|êng èng dÉn vµ m¹ng l|íi

Thay thÕ côc bé tõng ®o¹n èng rß rØ

Thay çc ®o¹n èng, trong tr|êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ dïng èng b»ng vËt liÖu kh¸c, nh|ng ®é dµi cña tõng ®o¹n èng ®ã kh«ng ®|îc v|ît qu¸ 200m trong 1km.

Kh¶o s¸t sù rß rØ cña ®o¹n èng trong m¹ng l|íi, sau khi ®· söa ch÷a lín dïng çc dông cô chuyªn m«n thö ®o ®o¹n èng ®ã b»ng n|íc vµ t×m çch ng¨n chÆn chç h| háng ®· kh¸m ph¸. Röa b»ng giã + n|íc, hãa häc vµ c¬ häc çc ®o¹n èng. Thay thÕ hoµn toµn líp b¶o vÖ cña ®|êng èng. Thay çc èng bäc. Thay çc mèi nèi chèng han rØ ¨n mßn m¹ng l|íi.


63

8 Hè van, hè th¨m

BÞt çc chç rß nøt nÎ. Söa ch÷a çc mãc bËt vµ thang. Söa ch÷a thµnh ®¸y vµ çc chç bÞ bong rép líp tr¸t trong hè van, hè th¨m

Söa ch÷a çc hè van, hè th¨m x©y g¹ch vµ ®¸. Th¸o rì vµ thay çc tÊm n¾p. Th¸o rêi vµ thay çc phô tïng bÞ mßn vµ çc phÇn bªn ngoµi. Thay çc r·nh vµ n¾p bÞ ¨n mßn. Söa ch÷a phÇn x©y vµ tr¸t hè.

9 èng ngÇm qua s«ng (xiph«ng) vµ miÖng x¶ n|íc

Thau röa xiph«ng

Thay vµ söa tÊm l¸t trong hè, chèng thÊm hè.

X©y l¹i cæ vµ miÖng hè, thay mãc vµ lµm thang míi

X©y l¹i ®Çu mèi xi ph«ng vµ miÖng x¶. Thay líp bäc chèng han rØ vµ çc bé phËn kh¸c cña xiph«ng.

Söa ch÷a m¹ng l|íi

19.18. Söa ch÷a m¹ng l|íi bao gåm c¶ viÖc söa ch÷a ®ét xuÊt lÉn viÖc söa ch÷a theo kÕ ho¹ch ®· ®Þnh, kÓ c¶ söa ch÷a nhá vµ lín.

19.19. Söa ch÷a nhá tiÕn hµnh theo nh÷ng b¶n kª khai c«ng viÖc ®|îc x¸c lËp trong khi kiÓm tra m¹ng l|íi theo chu k×.

19.20. Söa ch÷a lín bao gåm söa ch÷a thay thÕ phôc håi tõng ®o¹n èng vµ phô tïng thiÕt bÞ, thau röa vµ b¶o vÖ èng kh«ng bÞ ¨n mßn, söa ch÷a xiph«ng, ®|êng hÇm vµ ç c«ng viÖc nÆng nÒ kh¸c. Néi dung chu k× söa ch÷a giíi thiÖu ë b¶ng 30 vµ 31.

19.21. Trong ®iÒu kiÖn cã thÓ nªn tiÕn hµnh c«ng t¸c thö ¸p lùc èng x¸c ®Þnh l|îng rß rØ trong çc ®o¹n èng vµ tiÕn hµnh söa ch÷a.

19.22. Ng¾t n|íc ®Ó söa ch÷a mét ®o¹n èng ph¶i c¨n cø vµo s¬ ®å bè trÝ van mµ ®ãng tõ van nhá ®Õn van lín. §Ó lµm hÕt kh«ng khÝ cã trong èng ph¶i më van tõ tõ vµ b¾t ®Çu tõ ®iÓm thÊp nhÊt. X¶ kh«ng khÝ trong èng qua v¨ng tu hoÆc çc vßi phun ®Æt tr|íc çc häng ch÷a ch¸y. Nh|ng vßi phun nµy ®Æt çch nhau tèi ®a 500m.

B¶ng 31 - Chu k× c«ng t¸c söa ch÷a lín thiÕt bÞ c«ng tr×nh vµ m¹ng l|íi

STT

Tªn c«ng tr×nh TÝnh chÊt söa ch÷a Chu k× (n¨m)


64

1

2

3

4

M¹ng l|íi ®|êng èng

èng ngÇm qua s«ng

Çc bÓ chøa n|íc s¹ch:

- B»ng bª t«ng cèt thÐp

- X©y g¹ch n¾p bªt«ng

- B»ng kim lo¹i

§µi n|íc:

- G¹ch vµ bª t«ng

- Kim lo¹i.

- Thay thÕ çc ®o¹n èng bÞ háng

- Thay thÕ van

- Söa ch÷a lín çc van

- Thay thÕ häng ch÷a ch¸y

- Söa ch÷a lín çc häng ch÷a ch¸y

- Thay thÕ çc vßi c«ng céng

- Söa ch÷a lín çc vßi c«ng céng

- Söa ch÷a lín çc hè van, hè th¨m (kh«ng thay n¾p ®Ëy)

- Thay thÕ çc n¾p ®Ëy b»ng kim lo¹i

- Röa giã n|íc vµ s¸t trïng

- Söa ch÷a kÕt cÊu

- Söa ch÷a kÕt cÊu

- Söa ch÷a kÕt cÊu vµ s¬n chèng rØ

- Söa ch÷a bÇu dµi, ®|êng èng vµ phô tïng bªn trong ®µi.

- Söa ch÷a l©u bÒn vµ s¬n chèng rØ

- Söa ch÷a çc kÕt cÊu ®ì ®µi, ch©n dµi, ®|êng èng vµ phô tïng trong ®µi vµ s¬n chèng rØ.

Tïy theo møc ®é cÇn thiÕt

20

6

20

4

10

2

6

3

10

5

3

5

3

5

Tæ chøc qu¶n lÝ kÜ thuËt vµ m¹ng l|íi

19.23. Çc m¹ng l|íi lín, ph¹m vi réng (chiÒu dµi h¬n 100km) khi qu¶n lÝ ph¶i ph©n ra tõng vïng, ®èi víi çc m¹ng l|íi èng nhá h¬n 100km chØ cÇn tæ chøc 1 ®éi qu¶n lÝ chung.

19.24. PhÇn vïng qu¶n lÝ dùa trªn c¬ së sau:

a. Kho¶ng çch gi÷a 2 ®iÓm xa nhÊt cña vïng kh«ng qu¸ 8 10 km

b. ChiÒu dµi èng mçi vïng kh«ng qu¸ 60 80 km

19.25. §éi qu¶n lÝ èng thµnh phè (hoÆc tõng vïng) cã nhiÖm vô:

a. B¶o qu¶n m¹ng l|íi lµm viÖc tèt.

b. Nghiªn cøu chÕ ®é lµm viÖc cña tõng vïng, toµn m¹ng l|íi vµ dù kiÕn çc ®iÓm cÇn ph¸t triÓn.


65

c. Ph¸t hiÖn nh÷ng chç cÇn söa ch÷a hoÆc thay thÕ.

d. Gi¸m s¸t c«ng t¸c x©y dùng çc ®o¹n èng míi vµ tiÕp nhËn chóng vµo qu¶n lÝ.

e. B¾t çc ®|êng èng vµo nhµ.

g. Thèng kª çc c«ng tr×nh thiÕt bÞ trªn m¹ng.

h. Trong tr|êng hîp ®Æc biÖt phô tr¸ch b¶o qu¶n c¶ hÖ thèng èng trong nhµ hoÆc tõng khu riªng.

19.26. §éi qu¶n lÝ chia ra çc tæ qu¶n lÝ vµ tæ söa ch÷a víi sè l|îng c«ng nh©n tïy theo khèi l|îng c«ng t¸c ®|îc giao. Sè l|îng c«ng nh©n qu¶n lÝ cã thÓ dù kiÕn theo b¶ng 32.

B¶ng 32 - Dù kiÕn c«ng nh©n qu¶n lÝ m¹ng l|íi

C«ng nh©n qu¶n lÝ C«ng nh©n söa ch÷a ChiÒu dµi

m¹ng l|íi (km) HÖ sè

Tiªu chuÈn sö dông nh©n lùc trªn 1km èng

Sè c«ng nh©n

Sè tæ Sè c«ng

nh©n

Tæng sè c«ng nh©n toµn m¹ng

§Õn 80

80 150

150 200

1

0,9

0,8

0,3

0,27

0,24

§Õn 24

21 41

38 48

2

3

4

6

9

12

§Õn 30

30 50

50 60

19.27. Tæ qu¶n lÝ cã nhiÖm vô b¶o qu¶n tèt m¹ng l|íi èng ®Ó kh«ng ngõng cÊp n|íc cho n¬i tiªu thô. Sè ng|êi trong mçi tæ Ýt nhÊt lµ 3, trong ®ã cã 1 tæ tr|ëng vµ 2 thî nguéi.

19.28. Tæ qu¶n lÝ ph¶i th|êng xuyªn ®i kiÓm tra çc ®o¹n ®|êng ®· v¹ch s½n trong kÕ ho¹ch qu¶n lÝ m¹ng l|íi, cã tÝnh ®Õn khèi l|îng vµ ®Æc tÝnh c«ng t¸c cña tõng ngµy.

19.29. Tæ qu¶n lÝ ph¶i cã çc tµi liÖu kÜ thuËt cÇn thiÕt nh| s¬ ®å m¹ng l|íi, s¬ ®å hµnh tr×nh, sæ nhËt kÝ v.v… vµ çc ph|¬ng tiÖn lµm viÖc cÇn thiÕt nh| b¬m n|íc, dông cô lµm viÖc, ph|¬ng tiÖn chuyªn chë nhanh, gän v.v…

19.30. Sau khi hoµn thµnh xong c«ng viÖc ph¶i ghi biªn b¶n vµ l|u trong hå s¬ m¹ng l|íi èng.

19.31. Tæ söa ch÷a cã nhiÖm vô ph¸t hiÖn vµ nhanh chãng thanh to¸n çc h| háng trªn m¹ng l|íi.

19.32. Theo yªu cÇu cña ®iÒu ®é viªn trùc ban, tæ söa ch÷a ph¶i cã ph|¬ng tiÖn vËn chuyÓn nhanh vµ kÞp thêi khai triÓn c«ng viÖc. Ph¶i cã nhãm trùc ban c¶ ngµy lÉn ®ªm, kÓ c¶ nh÷ng ngµy nghØ.

19.33. Khi cã nh÷ng c«ng viÖc söa ch÷a lín phøc t¹p ®éi tr|ëng ®éi qu¶n lÝ cã thÓ ®iÒu ®éng tËp trung nh©n lùc cho tæ söa ch÷a.

19.34. B¶n ®å s¬ ®å m¹ng l|íi èng ph©n cho tõng tæ qu¶n lÝ ph¶i cã tØ lÖ tõ 1 : 200 ®Õn 1 : 500 ghi ®|êng kÝnh, chiÒu dµi èng, ®é s©u ch«n èng, vËt liÖu lµm èng, vËt liÖu x¨m èng vµ ngµy ®Æt èng, ngoµi ra còng ph¶i ghi vÞ trÝ ®Æc ®iÓm cña çc chç èng dÉn vµo nhµ, çc hè van v.v…


66

19.35. TÊt c¶ nh÷ng thay ®æi trªn m¹ng l|íi èng ph¶i ghi vµo biªn b¶n ®Ó lµm c¬ së cho c«ng t¸c thèng kª tµi s¶n cña m¹ng l|íi. Hµng n¨m ph¶i kiÓm tra nh÷ng con sè thèng kª nµy.

20. Qu¶n lÝ bÓ chøa vµ ®µi chøa.

20.1. Cöa vµo çc bÓ chøa vµ ®µi chøa ph¶i khãa vµ cÆp ch×. Néi qui vµo bÓ vµ ®µi do xÝ nghiÖp n|íc ®Ò ra vµ cã ý kiÕn cña c¬ quan y tÕ ®Þa ph|¬ng.

20.2. BÓ vµ ®µi ph¶i cã:

a. L|íi ch¾n ë çc cöa th«ng h¬i.

b. Th|íc b¸o hoÆc tÝn hiÖu b¸o mùc n|íc.

c. Khãa n|íc kiÓu xiph«ng ë èng trµn ®Ó ng¨n chÆn çc chÊt bÈn, vËt bÈn vµo bÓ cña ®µi.

20.3. Hµng n¨m 1 lÇn vµ nÕu cã sù gi¶m ®ét ngét chÊt l|îng n|íc, ph¶i x¶ hÕt n|íc ®Ó thau röa vµ s¸t trïng.

20.4. Mçi lÇn thau röa hoÆc söa ch÷a bÓ vµ ®µi ph¶i lµm biªn b¶n ghi râ:

a. Thêi gian më khãa, th¸o cÆp ch×.

b. Tªn nh÷ng ng|êi trùc tiÕp vµo bÓ.

c. Thêi gian xong vµ ph|¬ng ph¸p s¸t trïng.

d. Çc nhËn xÐt vÒ t×nh tr¹ng vÖ sinh tr|íc vµ sau röa.

20.5. Sau khi röa hoÆc söa ch÷a bÓ vµ ®µi, ph¶i ®|îc s¸t trïng b»ng çch ng©m n|íc clo nång ®é 25mg/l trong 24 giê. Sau ®ã x¶ n|íc nµy ®i vµ cho n|íc läc ch¶y vµo ®Çy bÓ. TiÕp tôc më van x¶ cho n|íc ch¶y vµo cèng trong 1 giê víi mùc n|íc trong bÓ n|íc ®|îc gi÷ cè ®Þnh ë møc ®Çy. Sau ®ã lÊy n|íc thÝ nghiÖm thÊy b¶o ®¶m chÊt l|îng míi ®|îc ph¸t n|íc vµo m¹ng èng ph©n phèi.

20.6. Tr|íc khi vµo bÒ vµ ®µi, toµn bé çc dông cô lµm viÖc (kÓ c¶ ñng cao su) ®Òu ph¶i ng©m trong n|íc clorua v«i nång ®é 1%. C«ng nh©n hoÆc çn bé kiÓm tra vµo bÓ vµ ®µi ph¶i mÆc quÇn ¸o lao ®éng ®· s¸t trïng n|íc.

20.7. Khu vùc ®Æt bÓ vµ ®µi chøa ph¶i ®|îc b¶o vÖ nghiªm ngÆt. Ng|êi kh«ng cã tr¸ch nhiÖm kh«ng ®|îc vµo. Khi niªm phong n¾p ph¶i cã mÆt cña nh©n viªn b¶o vÖ, ch×a khãa do ng|êi phô tr¸ch trùc tiÕp hoÆc ®iÒu ®é viªn gi÷. Ban ®ªm ph¶i cã ®ñ ¸nh s¸ng b¶o vÖ.

20.8. Qu¶n lÝ bÓ chøa bao gåm:

a. Hµng ngµy kiÓm tra chÊt l|îng n|íc.

b. Th|êng xuyªn theo dâi mùc n|íc.

c. KiÓm tra t×nh tr¹ng khãa ë n¾p, èng trµn, èng th«ng h¬i, hè van x¶ v.v…

20.9. Hai ba n¨m mét lÇn ph¶i thö bÓ chøa xem cã bÞ rß, rØ hay kh«ng. Ph¶i tÝnh l|îng n|íc rß rØ vµ t×m biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi.

20.10. BÓ vµ ®µi lµm b»ng kim lo¹i ph¶i s¬n chèng rØ, theo chØ tiªu ®· quy ®Þnh trong b¶ng 31.

C- Qu¶n lÝ ®ång hå ®o n|íc vµ tÝnh to¸n l|îng n|íc

21. §iÒu kiÖn kÜ thuËt qu¶n lÝ, chän vµ ®Æt ®ång hå

21.1. Chän kiÓu vµ cì ®ång hå ph¶i ®¹t ®|îc ®iÒu kiÖn lµ l|u l|îng tèi ®a vµ tèi thiÓu cña ®|êng èng kh«ng v|ît ra ngoµi giíi h¹n chÝnh x¸c cña ®ång hå.


67

21.2. §Ó x¸c ®Þnh cì ®ång hå hîp lÝ cÇn tÝnh l|u l|îng giê tèi ®a dïng trong nhµ th«ng th|êng l|u l|îng giê tèi ®a theo tiªu chuÈn dïng n|íc hiÖn hµnh vµ b»ng 10% l|u l|îng ngµy dïng cña nhµ ®ã.

L|u l|îng giê tèi thiÓu b»ng kho¶ng 2% l|u l|îng ngµy.

21.3. Cì ®ång hå trôc ®øng ph¶i chän sao cho tæn thÊt ¸p lùc qua ®ã kh«ng v|ît qu¸ 2,5m.

§èi víi ®ång hå trôc ngang, l|u l|îng giê kh«ng v|ît qu¸ l|u l|îng giê ghi trong b¶ng 34.

Trong b¶ng 33 vµ 34 cã ghi c¶ kh¶ n¨ng ®o vµ giíi h¹n sai sè cña ®ång hå trôc ®øng vµ trôc ngang.

B¶ng 33 - TÝnh n¨ng ®ång hå trôc ®øng kiÓu çnh qu¹t

Giíi h¹n ®o (m3/h)

Cì ®ång hå (mm)

L|u luîng

®Þnh møc Q khi tæn

thÊt ¸p lùc 10m cét n|íc (m3/h)

L|u l|îng

n|íc khi ¸p lùc 1,5m

(m3/h)

§|êng kÝnh nßng (mm)

D|íi Trªn

§¹i l|îng 10

Q2

khi tæn ¸p lùc

ChiÒu dµi ®ång hå kh«ng

nßng (mm)

15

20

25

32

40

3

5

7

10

20

1,5

2,5

3,5

5,0

10,0

19

19

26

32

38

0,10

0,15

0,20

0,35

0,50

2,00

3,2

5,0

8,0

12,6

1,100

0,400

0,204

0,100

0,025

130

145

180

180

200

B¶ng 34 - TÝnh n¨ng ®ång hå trôc ngang kiÓu çnh qu¹t

Giíi h¹n ®o (m3/h)

Cì ®ång hå (mm)

L|u l|îng ®Þnh møc

khi tæn thÊt ¸p lùc

10m cét n|íc (m/h)

L|u l|îng tèi ®a

m3/ngµy ®ªm

D|íi Trªn

Søc kh¸ng cña ®ång hå khi tæn thÊt ¸p lùc

10m cét n|íc

ChiÒu dµi ®ång hå c¶ bÝch (mm)

50

80

100

150

200

70

250

440

1.000

1.700

140

500

880

2.000

3.400

3

6

8

12

18

22

80

140

320

550

2.10-5

16.10-5

56.10-6

1.10-6

346.10-8

155

205

480

500

520

Ghi chó: Çc ®ång hå ghi trong çc b¶ng 33 vµ 34 lµ ®ång hå Liªn X« (cò). Khi sö dông çc ®ång hå cña n|íc kh¸c ph¶i xem ®Æc tÝnh c«ng t¸c ghi trong lÝ lÞch cô thÓ.

B¶ng 35 - Lùa chän ®ång hå khi çc l|u l|îng n|íc kh¸c nhau


68

L|u l|îng trung b×nh ngµy ®ªm (m3)

Cì ®ång hå (mm)

L|u l|îng ®Þnh møc tæn thÊy ¸p lùc 10m cét n|íc

(m3/h)

Trong nhµ ë hoÆc xÝ nghiÖp lµm viÖc 2 - 3

ca

Trong xÝ nghiÖp lµm viÖc 1 ca

Ghi chó

1. §èi víi ®ång hå trôc ®øng kiÓu çnh qu¹t

10-13

15

20

25

32

40

2,0

3,0

5,0

7,0

10,0

20,0

§Õn 6,0

tõ 6,0-10,0

tõ 8,0-15,0

10,0-20,0

15,0-40,0

35,0-80,0 90,0

§Õn 4,0-5,0

tõ 4,0-6,5

tõ 6,0-10,6

8,0-14,0

10,0-20,0

20,0-70,0

1. Khi lùa chän cì ®ång hå cã thÓ cho phÐp sai lÖch l|u l|îng trung b×nh ngµy ®ªm

®Õn 10%

2. §èi víi ®ång hå ngang kiÓu çnh qu¹t

50

80

100

150

200

250

300

70

250

440

1.000

1.700

3.100

4.500

Tõ 90 – 210

250 – 750

500 – 1320

1000 – 3000

2000 – 5100

3000 – 9300

4000 – 14.000

Tõ 70 – 150

150 – 500

400 – 580

800 – 2000

1000 – 3.400

2000 – 6.200

4000-9000

2. Khi lùa chän cì ®ång hå ®èi

víi xÝ nghiÖp lµm viÖc 2 ca vµ cã l|u l|îng giê

kh«ng ®iÒu hßa cÇn ph¶i tu©n theo cét 3 çc

b¶ng nµy.

21.4. §Ó lùa chän cì ®ång hå yªu cÇu ph¶i c¨n cø vµo b¶ng 35

21.5. §èi víi ®ång hå trôc ®øng cì 40mm cho phÐp v|ît t¶i 5 10% l|u l|îng ghi trong b¶ng 33.

21.6. §ång hå trôc ®øng ph¶i ®Æt n»m ngang hoÆc th¼ng ®øng. Tr|êng hîp sau h|íng n|íc ch¶y ph¶i ®i tõ d|íi lªn trªn.

21.7. Khi thay thÕ hoÆc t¹m th¸o ®ång hå nªn gi÷ nguyªn cù ly, gi÷a 2 mÆt bÝch l¾p ®ång hå b»ng mét khóc èng dµi b»ng ®ång hå ®Ó dÔ dµng khi l¾p l¹i. Sau ®ång hå ph¶i l¾p 1 ®o¹n èng cã hµn mét nh¸nh nhá 13mm ®Ó ®Æt ¸p kÕ khi cÇn thiÕt.

21.8. Tr|íc vµ sau ®ång hå ph¶i cã mét ®o¹n th¼ng tèi thiÓu. §èi víi ®ång hå trôc ®øng tr|íc vµ sau 0,2m ®èi víi ®ång hå trôc ngang tr|íc 1m vµ sau 0,5 1,0m.

21.9. §Ó qu¶n lÝ ®ång hå, c«ng ty n|íc nhÊt thiÕt ph¶i cã bé phËn hoÆc x|ëng söa ch÷a thÝ nghiÖm, l¾p ®Æt ®ång hå vµ nhãm kiÓm tra ghi chÐp ®ång hå.

21.10. Qu¶n lÝ chÝnh x¸c ho¹t ®éng cña ®ång hå ®ßi hái ph¶i kiÓm tra th|êng xuyªn vµ ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng yÕu tè ¶nh h|ëng ®Õn chÊt l|îng ®o cña chóng.

Söa ch÷a vµ kiÓm tra ®ång hå

21.11. X|ëng söa ch÷a ®ång hå ph¶i cã ®ñ ¸nh s¸ng th«ng giã tèt vµ Ýt bôi, x|ëng ph¶i ®ñ dông cô lµm viÖc nh| bµn ªt«, m¸y tiÖn, m¸y khoan nhá, dông cô nguéi vµ çc dông cô ®Æc biÖt kh¸c ®Ó th¸o l¾p v.v…

21.12. X|ëng ph¶i cã ®ñ phô tïng thay thÕ dù tr÷ cÇn thiÕt cho viÖc söa ch÷a.


69

21.13. Mçi ®ång hå ph¶i ®¸nh sè vµ ghi vÞ trÝ ®Æt trªn b¶n ®å vµ cã mét phiÕu riªng ph¶i nh÷ng lÇn söa ch÷a kÌm theo hä tªn ng|êi söa.

21.14. §ång hå mang ®Õn x|ëng söa ch÷a ph¶i thö tr|íc ®Ó x¸c ®Þnh ®é sai sè, thêi gian ho¹t ®éng còng nh| sai sè cho phÐp ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l|îng.

21.15. NÕu sau khi söa, ®ång hå ch¹y ®|îc kh«ng ®Õn 2 n¨m ®· cã sai sè v|ît ra ngoµi gi¸ trÞ cho phÐp th× cã thÓ coi lµ chÊt l|îng söa ch÷a ch|a ®¹t yªu cÇu.

21.16. Sau khi söa ch÷a xong ph¶i thö l¹i ®ång hå, nÕu sai sè d|íi 5% th× cã thÓ coi lµ ®¹t yªu cÇu.

Tr¹m thö ®ång hå

21.17. ¸p lùc n|íc ®Ó thö ®ång hå ®|êng kÝnh ®Õn 40mm tèi thiÓu lµ 20m. §èi víi ®ång hå lín h¬n ¸p lùc n|íc kh«ng ®|îc d|íi 30m.

21.18. Khi thö ®ång hå, ®Ó tr¸nh søc vµ thñy lùc trong ®|êng èng ph¶i bè trÝ nh÷ng n¾p x¶ h¬i cã ®|êng kÝnh 2 3d cao 3 4d (d lµ ®|êng kÝnh èng cÊp n|íc).

21.19. Cã thÓ bè trÝ thö tõng çi hoÆc thö hµng lo¹t 5 10 çi. Thêi gian thö mét ®ång hå cì 20mm lµ 70 80 phót, ch|a kÓ thêi gian ®iÒu chØnh kho¶ng 15 phót vµ thêi gian ghi kho¶ng 10 phót. Tr¹m thö tõng çi 1 n¨m cã thÓ thö 900 ®ång hå.

X|ëng ®Æt vµ thay thÕ ®ång hå

21.20. X|ëng ®Æt vµ thay thÕ ®ång hå ph¶i cã ®ñ dông cô vËt liÖu cÇn thiÕt cã kho dù tr÷, èng, bÝch, bu l«ng, b¸nh xe, çnh qu¹t v.v…

21.21. X|ëng ph¶i cã ph|¬ng tiÖn chuyªn chë nhanh, cã m¸y b¬m ®Ó hót b¬m ®Ó hót n|íc vµ ph|¬ng tiÖn b¶o qu¶n ®ång hå khi vËn chuyÓn kh«ng bÞ va ch¹m m¹nh.

21.22. Hµng ngµy x|ëng nhËn cña nhãm kiÓm tra sè liÖu c«ng viÖc cña x|ëng lµm ngµy h«m tr|íc.

2. Qu¶n lÝ ®ång hå ë çc tr¹m b¬m vµ kiÓm tra n|íc ph¸t ra

21.33. TÊt c¶ çc ®ång hå ®Æt ë tr¹m b¬m vµ èng dÉn ph¶i ®|îc kiÓm tra vµ cÆp ch× víi sù cã mÆt cña bé phËn tÝnh to¸n n|íc.

21.24. Hµng th¸ng 1 2 lÇn bé phËn tÝnh to¸n n|íc cïng víi tr¹m tr|ëng ghi l¹i sè chØ cña ®ång hå do; ®Ó hµng th¸ng, hµng quý vµ 6 th¸ng tÝnh ®|îc l|îng n|íc chÝnh x¸c ph¸t ra.

21.25. NÕu cã sù nghi ngê ®é chÝnh x¸c cña ®ång hå, tr¹m tr|ëng ph¶i mêi bé phËn tÝnh to¸n n|íc ®Õn lµm biªn b¶n vµ ph|¬ng ph¸p gi¶i quyÕt.

21.26. Hµng ngµy tr¹m ph¶i ghi sè chØ cña ®ång hå vµ çc biÓu ®å tù ghi ®Ó lµm tµi liÖu göi cho bé phËn tÝnh to¸n n|íc.

21.27. Hµng n¨m xÝ nghiÖp ph¶i tæ chøc tæng kiÓm tra çc thiÕt bÞ tù ghi cña çc ®ång hå Venturi vµ çc thiÕt bÞ tÝnh to¸n n|íc víi sù cã mÆt cña c¬ quan qu¶n lÝ cÊp trªn.

3. TÝnh to¸n l|îng n|íc khi kh«ng cã ®ång hå

21.28. KiÓm tra l|îng n|íc theo ®ång hå lµ cÇn thiÕt ®Ó x¸c lËp çc chØ tiªu c«ng t¸c cña tr¹m b¬m.

21.29. Khi kh«ng cã ®ång hå sÏ lµm hîp ®ång cô thÓ dùa trªn sè nh©n khÈu, møc ®é trang bÞ vÖ sinh, ®Æc ®iÓm sö dông v.v… mµ x¸c ®Þnh l|îng n|íc sö dông.

21.30. ë çc nh¸nh èng vµo nhµ kh«ng cã ®ång hå, hµng quÝ 1 lÇn ph¶i ®Æt ®ång hå kiÓm tra liªn tôc trong vµi ngµy ®Ó x¸c ®Þnh l¹i l|îng n|íc sö dông thùc tÕ cña n¬i tiªu thô. Sè chØ cña ®ång hå kiÓm tra nµy lµ c¬ së ®Ó ®iÒu chØnh hîp ®ång.


70

4. Chèng çc hao hôt n|íc vµ kiÓm tra c«ng t¸c cña çc èng nh¸nh vµo nhµ

21.31. Bé phËn tÝnh to¸n n|íc phô tr¸ch c«ng t¸c kiÓm tra sö dông n|íc cña n¬i tiªu thô.

21.32. Bé phËn tÝnh to¸n n|íc ph¶i kiÓm tra t×nh tr¹ng çc ®|êng èng trong nhµ, dông cô thiÕt bÞ vÖ sinh vµ tiªu chuÈn sö dông n|íc.

21.33. Tr|êng hîp ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt trong viÖc sö dông n|íc, nh©n viªn kiÓm tra ph¶i yªu cÇu ®×nh chØ vµ söa ch÷a theo ®óng çc ®iÒu kho¶n ghi trong hîp ®ång. Tr|êng hîp t¸i ph¹m sÏ lËp biªn b¶n b¸o cho xÝ nghiÖp qu¶n lÝ biÕt. NÕu vi ph¹m nhiÒu lÇn, nh©n viªn kiÓm tra cã quyÒn yªu cÇu t¹m ®×nh chØ cÊp n|íc cho ®èi t|îng ®ã.

VI. §iÒu kho¶n thi hµnh

1. B¶n quy tr×nh nµy lµ c¬ së ph¸p lÝ yªu cÇu tÊt c¶ çn bé c«ng nh©n viªn lµm viÖc trong c«ng ty n|íc vµ çc c¬ quan qu¶n lÝ cÊp tho¸t n|íc phôc vô cho sinh ho¹t ®« thÞ hoÆc ¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp ph¶i thi hµnh nghiªm chØnh.

2. XÝ nghiÖp n|íc cã tr¸ch nhiÖm ®Æt quan hÖ chÆt chÏ víi c¬ quan y tÕ ®Ó th|êng xuyªn kiÓm tra c«ng t¸c b¶o vÖ nguån n|íc vµ chÊt l|îng n|íc t¹i tr¹m xö lÝ vµ çc vßi c«ng céng. Ngoµi çc c¬ quan y tÕ còng cã tr¸ch nhiÖm th«ng b¸o th|êng xuyªn cho c«ng ty n|íc t×nh h×nh bÖnh thêi khÝ trong vïng vµ çc biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi.

3. Nh©n d©n vµ c¬ së dïng n|íc ph¶i thùc hiÖn ®óng hîp ®ång vµ ®· ký kÕt víi c«ng ty n|íc vµ ph¶i sö dông n|íc tiÕt kiÖm vµ hîp lÝ.

4. Çc c¬ quan vµ ç nh©n cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c thiÕt kÕ thi c«ng vµ s¶n xuÊt n|íc, cÊp n|íc, b¶o vÖ nguån n|íc, kiÓm tra chÊt l|îng n|íc vµ n¬i sö dông n|íc ®Òu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tu©n theo b¶n qu¸ tr×nh nµy.


71

Phô lôc 1

H|íng dÉn pha chÕ dung dÞch çc hãa chÊt r¾n

Pha hãa chÊt r¾n trong bÓ hßa trén thµnh dung dÞch ®Æc råi tiÕp tôc pha dung dÞch ®Æc nµy trong bÓ tiªu thô thµnh dung dÞch cã nång ®é cÇn thiÕt. Tõ bÓ tiªu thô dung dÞch hãa chÊt sÏ qua bé phËn ®Þnh l|îng vµ hßa vµo n|íc cÇn xö lÝ. Cã thÓ bè trÝ bÓ hßa trén trong bÓ tiªu thô.

Tèi thiÓu ph¶i cã 2 bÓ tiªu thô trong khi mét bÓ lµm viÖc th× ph¶i cã 1 bÓ dù tr÷ (®Ó pha thµnh dung dÞch cã nång ®é cÇn thiÕt). BÓ tiªu thô ph¶i cã th|íc ®o møc dung dÞch.

L|îng hãa chÊt sö dông ®Ó pha thµnh dung dÞch cã nång ®é ®Þnh tr|íc tÝnh theo c«ng thøc:

P- L|îng hãa chÊt tÝnh b»ng tÊn;

N- Dung tÝch h÷u Ých cña bÓ, m3;

M- Nång ®é dung dÞch %;

n- Hµm l|îng chÊt ho¹t tÝnh cña hãa chÊt tÝnh theo s¶n phÈm kh« %.

Khi trén hãa chÊt, ®Çu tiªn ph¶i ®æ hãa chÊt vµo bÓ hßa trén sau ®ã míi ®æ n|íc. NÕu cã ®iÒu kiÖn nªn dïng n|íc nãng vµ dïng kh«ng khÝ nÐn ®Ó trén.

Muèn hßa trén nhanh nªn ®Ëp nh÷ng côc hãa chÊt lín thµnh h¹t vôn nhá.

Corua v«i th× võa pha víi n|íc võa khuÊy cho thµnh s÷a, sau ®ã chuyÓn sang bÓ tiªu thô.

Sau khi chuyÓn sang bÓ tiªu thô, hßa thªm n|íc cho ®óng nång ®é yªu cÇu, mùc n|íc ph¶i çch thµnh bÓ mét kho¶ng an toµn.

Trong çc tr¹m lín th|êng dïng kh«ng khÝ nÐn hay çc ph|¬ng tiÖn c¬ giíi kh¸c (clorua v«i kh«ng cÇn c¬ giíi) ®Ó khuÊy trén.

Sau khi khuÊy l¾ng 20 30 phót, sau ®ã thö nång ®é, cã thÓ cho thªm hãa chÊt hoÆc n|íc tiÕp tôc khuÊy m¹nh. §Ó l¾ng 10 phót cã thÎ ®em l¹i sö dông.

Dung dÞch tiªu thô cã nång ®é kh«ng qu¸ 10% tÝnh theo s¶n phÈm ho¹t tÝnh kh«ng ngËm n|íc ®Ó ®Ò phßng bÞ t¾c hoÆc h| háng çc èng dÉn.

n

NMP


72

Phô lôc 2

H|íng dÉn pha chÕ dung dÞch v«i s÷a

§Ó kh«ng ngõng khuÊy trén v«i, trong bÓ chøa v«i cÇn ph¶i l¾p thªm mét trong çc thiÕt bÞ sau: m¸y khuÊy ch¹y ®iÖn, hÖ thèng b¬m v«i s÷a tuÇn hoµn hoÆc bé phËn sôc khÝ.

ViÖc pha chÕ v«i s÷a cÇn tiÕn hµnh nh| sau:

V«i sèng kh« ®|îc ®æ dån thµnh tõng líp trong bÓ t«i, mçi líp dµy 12cm, lÇn l|ît tõng líp ®|îc t|íi n|íc cho ®Õn khi xuÊt hiÖn dÊu hiÖu thõa n|íc. §Ó qu¸ tr×nh t«i ®|îc tèt h¬n, v«i ®|îc chÊt thµnh ®èng vµ gi÷ yªn trong thêi gian tèi thiÓu 2 giê. Sau ®ã v÷a v«i nµy ®|îc pha lo·ng víi n|íc ®Ó ®¹t ®Õn nång ®é cho phÐp (th|êng xuyªn 1 2 % nh|ng kh«ng lín h¬n 5%).

Sau khi ®|îc khuÊy trén ®Òu vµ ph©n tÝch mÉu, v«i s÷a ®|îc ®em l¹i sö dông. Trong thùc tÕ ®Ó pha thµnh v«i s÷a, 1 tÊn v«i yªu cÇu cÇn 4,5m3 n|íc. Ghi chó: Khi nhu cÇu tiªu thô v«i sèng qu¸ lín, ®Ó pha chÕ thµnh dung dÞch v«i s÷a cã thÓ t«i v«i trong m¸y nghiÒn bi, m¸y t«i kiÓu thïng quay vµ çc m¸y chuyªn dïng kh¸c.

X¸c ®Þnh nång ®é cña dung dÞch v«i s÷a:

Trong b×nh eclen dung tÝch 250ml bá vµo mét sè h¹t c|êm thñy tinh, ®æ thªm 40 50ml n|íc cÊt vµ ®un s«i 3 5 phót ®Ó ®Èy kh«ng khÝ chøa CO2

ra khái b×nh. Sau ®ã b×nh ®|îc ®ãng kÝn b»ng nót cao su vµ ®|îc lµm nguéi nhanh b»ng çc tia l¹nh.

Trong b×nh n|íc ®· nguéi cho vµo 1ml v«i s÷a thÝ nghiÖm, ®ãng kÝn b»ng nót cao su vµ trén ®Òu 3 5 phót, sau khi trén tiÕp tôc vµo b×nh 2 3 gam ®|êng vµ ®|îc ph¸ nhá b»ng çc h¹t c|êm 3 5 phót. Sau ®ã cho thªm 3 5 giät Phenol ptalein vµ ®|îc chuÈn ®é b»ng 0,1 a xÝt tiªu chuÈn cho ®Õn khi khö hÕt mÇu. 1ml 0,1 a xÝt clohydric tiªu chuÈn t|¬ng øng víi 2,8mg CaO. Sè phÇn tr¨m CaO trong v«i s÷a ®|îc tÝnh theo c«ng thøc CaO % - n.2, trong ®ã n - sè ml 0,1 axÝt tiªu chuÈn.


73

0,6384X3 -G

V1) (V 8,5

0,6384X3 -25G

250.100V1)0,0085.-(V

P

Phô lôc 3

X¸c ®Þnh hµm l|îng « xyt nh«m - AL2O3 vµ c¸c chÊt kh¸c trong phÌn nh«m ngËm n|íc - AL2(SO4)3. 18H2O

L|îng «xýt nh«m ho¹t tÝnh lµ chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ phÈm chÊt cña phÌn nh«m trong qu¸ tr×nh keo tô cÆn.

Tïy theo c¬ së s¶n xuÊt, trong phÌn nh«m ngËm n|íc th|êng chøa:

+ 10 16 l|îng «xyt nh«m

+ §Õn 0,5% l|îng a xÝt Sunfuric tù do.

+ 1,5% c¨n kh«ng tan vµ 1 sè t¹p chÊt kh¸c.

D|íi ®©y giíi thiÖu mét ph|¬ng ph¸p th«ng dông x¸c ®Þnh l|îng « xýt nh«m vµ c¸c chÊt kh¸c chøa trong phÌn nh«m ngËm n|íc.

1. X¸c ®Þnh hµm l|îng «xyt nh«m

a. Hãa chÊt:

- N|íc « xy giµ - H202 : 3%

- Clorua bari - B2Cl2 : 10%

- Hy®r«xyt natri - Na0H : 0,5n

- Phenol ptalein (dung dÞch cån) : 0,1%

- N|íc cÊt

b. Ph|¬ng ph¸p tiÕn hµnh:

10g phÌn c©n chÝnh x¸c ®Õn 0,01g ®æ vµo b×nh ®Þnh møc dung tÝch 250ml, thªm 70 100ml n|íc cÊt vµ ®un nãng cho tan hÕt. §Ó dung dÞch nguéi ®Õn 20oC thªm n|íc cÊt cho ®ñ 250ml, khuÊy nhÑ vµ läc b»ng giÊy kh« vµ cèc kh«; 10 15ml n|íc läc ®Çu tiªn bá ®i.

LÊy 25ml n|íc läc ®æ vµo b×nh nãn dung tÝch 200ml thªm 3 giät n|íc «xy giµ 3% vµ n|íc cÊt ®Õn kho¶ng 100ml vµ ®un s«i. Thªm 10ml clorua bari 10; 2 3 giät phenolptalein 0,1% vµo dung dÞch cån nãng vµ chuÈn ®é b»ng dung dÞch hy®r«xyt natri 0,5n ®Õn khi xuÊt hiÖn mÇu hång nh¹t.

Hµm l|îng « xy nh«m Al2O3(X1) tÝnh thµnh % ®|îc tÝnh theo c«ng thøc:

V - ThÓ tÝch 0,5n NaOH tiªu thô khi chuÈn ®é Al203vµ H2SO4 ml;

V1 - ThÓ tÝch 0,5n NaOH tiªu thô khi chuÈn ®é H2SO4 tù do, ml;

G - Träng l|îng mÉu (g)

0,0085 - L|îng Al203 t|¬ng øng víi 1ml, 0,5n NaOH, (g);

0,6384 - HÖ sè tÝnh to¸n Fe2O3 trong Al2O3.

2. X¸c ®Þnh hµm l|îng a xÝt sunfuric tù do

a. Hãa chÊt:


74

- Tropeolin “00”0,1%

- Hy®r«xyt natri – NaOH 0,5n;

- Dung dÞch sunfat nh«m kho¶ng 4% tøc 10g Al2(SO4)3 tan trong 250ml n|íc cÊt;

- N|íc cÊt.

b. Ph|¬ng ph¸p tiÕn hµnh:

LÊy 25ml n|íc läc (phÇn b môc 1) ®æ vµo b×nh nÐn dung tÝch 100ml, nhá mét giät dung dÞch tropeolin“00” vµ chuÈn ®é dung dÞch hy®roxyt natri 0,5n. §Ó x¸c ®Þnh ®óng ®iÓm kÕt thóc, lÊy 25ml dung dÞch sunfat nh«m - ®æ vµo b×nh nãn dung tÝch 100ml, nhá giät dung dÞch tropeolin vµ gi÷ ®Ó so s¸nh víi dung dÞch chuÈn ®é.

Hµm l|îng H2SO4 tù do (X2) tÝnh thµnh % ®|îc tÝnh theo c«ng thøc:

V - ThÓ tÝch 0,5n NaOH tiªu thô ®Ó chuÈn ®é, (ml);

G - Träng l|îng mÉu (g);

0,0245 - L|îng H2SO4 t|¬ng øng víi 1ml 0,5n NaOH, (g).

3. X¸c ®Þnh hµm l|îng « xyt s¾t

a. Hãa chÊt

- A xÝt clohydric HCL (S=1,12);

- Dung dÞch KCNS - hoÆc NH4CNS: 50%;

- Sunfat kÐp s¾t - amoni;

- Dung dÞch sunfat Kali K2SO4 - 17g tan trong 1 lÝt n|íc;

- N|íc cÊt.

b. Pha dung dÞch s¾t chuÈn ®é:

LÊy 0,6039g sunfat kÐp s¾t – am«ni tÝnh khiÕt hßa tan trong b×nh ®Þnh møc dung tÝch 1 lÝt, thªm 4ml a xÝt sunfuric ®Æc (d=1,84) vµ pha b»ng n|íc cÊt cho ®ñ 1 lÝt: 1ml dung dÞch nµy chøa 0,1mg Fe2O3 (gäi lµ dung dÞch A).

LÊy 10ml dung dÞch A lµm lo·ng ®Õn 10ml, 1ml dung dÞch nµy chøa 0,01mg G2O3 (gäi lµ dung dÞch B).

c. Ph|¬ng ph¸p tiÕn hµnh:

LÊy 25ml n|íc läc (phÇn b môc 1) ®æ vµo b×nh dung tÝch 100ml ®· cã s½n 50ml n|íc cÊt, thªm 2ml HC (d=1,12), 2ml K2SO4, 2ml KCNS (hoÆc NH4CNS) vµ l¾c ®Òu.

Trong mét b×nh t|¬ng tù kh¸c chøa 50ml n|íc cÊt thªm cïng mét l|îng HCl, K2SO4, HCNS, ((hoÆc NH4CNS). Dïng buyrÐt nhá dung dÞch s¾t chuÈn ®é (dung dÞch B) ®Õn khi mµu cña hai b×nh nh| nhau. ThÓ tÝch n|íc trong hai b×nh ®iÒu chØnh b»ng n|íc cÊt cho b»ng nhau.

Hµm l|îng s¾t (X3) tÝnh b»ng % ®|îc tÝnh theo c«ng thøc sau:

V - ThÓ tÝch dung dÞch s¾t chuÈn ®é tiªu thô khi so mÇu (ml);

G - Träng l|îng mÉu (g);

G

245V

G

V(0,0545100 P

G

0,001V

G

0V0,00001.10 P


76

Phô lôc 4

ChØ dÉn gi¸m s¸t t×nh tr¹ng çc thiÕt bÞ ®Ó hßa trén, b¶o qu¶n vµ ®Þnh l|îng dung dÞch çc chÊt ph¶n øng.

§Ó hßa trén, b¶o qu¶n vµ ®Þnh l|îng dung dÞch çc chÊt ph¶n øng dïng khi l¾ng vµ khö trïng n|íc, nhÊt thiÕt trong 1 tr¹m xö lÝ n|íc ph¶i cã çc bé phËn sau:

1. ThiÕt bÞ ®Ó hßa trén çc chÊt ph¶n øng th|êng dïng lµ bÓ hßa trén, m¸ng ®ôc lç hoÆc l|íi hßa trén. T¹i ®©y çc chÊt ph¶n øng d¹ng côc hoÆc bét ®|îc hßa tan. Trong çc tr¹m lín cÇn ph¶i trang bÞ thªm thiÕt bÞ ®Ó x¸o trén dung dÞch nh| m¸y khuÊy, m¸y nÐn khÝ hoÆc m¸y b¬m tuÇn hoµn.

2. BÓ tiªu thô - trong ®ã dung dÞch ®|îc tiÕp tôc pha lo·ng víi n|íc thµnh dung dÞch cã nång ®é tiªu chuÈn. Trong 1 tr¹m tèi thiÓu ph¶i cã hai bÓ tiªu thô.

3. Thïng ®Þnh l|îng cã phao ®Ó gi÷ n|íc kh«ng ®æi vµ qua van ®Þnh l|îng tiÕn hµnh ®iÒu chØnh ph©n phèi dung dÞch vµo phÔu ®Æt ë vÞ trÝ thÊp h¬n.

4. Çc èng nèi vµ çc van nèi bÓ tiªu thô víi thïng ®Þnh l|îng vµ trong tr|êng hîp bÓ hßa trén t¸ch khái bÓ tiªu thô th× ph¶i nèi bÓ hßa trén víi bÓ tiªu thô.

5. Çc èng x¶ cã van ®ãng më ®Ó x¶ cÆn l¾ng ®äng l¹i ë d|íi ®¸y çc bÓ hßa trén vµ tiªu thô.

6. ThiÕt bÞ ®Ó chuyÓn hoÆc b¬m dung dÞch nh| m¸y b¬m chÞu a xÝt, m¸y phun tia v.v…

7. Thïng hoÆc m¸ng ®Þnh l|îng tù ®éng phï hîp víi c«ng suÊt vµ yªu cÇu xö lÝ cña tõng tr¹m.

ViÖc kiÓm tra t×nh tr¹ng chung cña çc thiÕt bÞ hßa trén, b¶o qu¶n vµ ®Þnh l|îng dung dÞch çc chÊt ph¶n øng tiÕn hµnh lóc b¾t ®Çu khai th¸c vµ sau ®ã ®Þnh k× mçi quý 1 lÇn, bao gåm çc viÖc sau:

- Sè l|îng çc chÊt ph¶n øng (kÕt qu¶ ph©n tÝch h×nh d¸ng bªn ngoµi, kÝch th|íc côc)

- Ph|¬ng ph¸p b¶o qu¶n, vËn chuyÓn, nghiÒn vôn vµ nhanh chãng hßa tan.

- Thµnh bÓ vµ thµnh thïng xuÊt hiÖn tÝnh ¨n mßn vµ rªu.

- ThiÕt bÞ khuÊy trén xuÊt hiÖn tÝnh ¨n mßn vµ rªu. §é mßn cña vßng bi, bé phËn truyÒn ®éng, d©y curoa v.v…

- Hao phÝ ®iÖn n¨ng ®Ó khuÊy trén.

- CÆn tÝch ë ®¸y bÓ sau khi hßa tan, sè l|îng (chiÒu dµy líp cÆn), ph|¬ng ph¸p x¶.

- Çc ®|êng èng dÉn vµ x¶ bÞ t¾c hay bÞ ¨n mßn c¶n trë viÖc x¶ cÆn.

- Thïng ®Þnh l|îng vµ çc phô tïng kÌm theo: bÞ t¾c, r¹n vì, ¨n mßn v.v…

§ång thêi ghi çc nh|îc ®iÓm kh¸c cña çc thiÕt bÞ vµo sæ theo dâi chung.

Trong tr|êng hîp cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh tÝnh to¸n kiÓm tra çc thiÕt bÞ hßa trén, x¸c ®Þnh xem çc dung tÝch cña bÓ hßa trén vµ çc bÓ kh¸c cã phï hîp víi c«ng suÊt cña c«ng tr×nh xö lÝ n|íc kh«ng?

KiÓm tra ®Þnh l|îng cè ®Þnh çc chÊt ph¶n øng tiÕn hµnh b»ng çch ®o sè l|îng dung dÞch ch¶y trong 1 ®¬n vÞ thêi gian (tÝnh b»ng phót) víi kho¶ng çch 1/4, 1/2, 1 phót (phô thuéc vµo dung dÞch cña b×nh ®Þnh møc). B×nh ®Þnh møc ®Æt ë d|íi vßi ®Þnh l|îng vµ dïng ®ång hå bÊm gi©y x¸c ®Þnh sè l|îng dung dÞch ch¶y tõ vßi ra.

§é chÝnh x¸c cña liÒu l|îng chÊt keo tô kiÓm tra theo sù thay ®æi ®é kiÒm cña n|íc.


77

Phô lôc 5

Ph|¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ keo tô

HiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh keo tô ®|îc kiÓm tra b»ng sù so s¸nh ®é kiÓm tra cña n|íc tr|íc vµ sau khi cho chÊt keo tô, ®ång thêi b»ng sù quan s¸t sù h×nh thµnh vÈy b«ng vµ l¾ng n|íc trong ®iÒu kiÖn thÝ nghiÖm vµ trong çc bÓ l¾ng ®ang ho¹t ®éng.

§Ó kiÓm tra, lÊy çc mÉu n|íc nguån vµ n|íc trong ng¨n ph¶n øng; nÕu kh«ng cã ng¨n ph¶n øng th× lÊy mÉu n|íc trong bÓ l¾ng.

Qu¸ tr×nh ph¶n øng th|êng diÔn biÕn qua ba giai ®o¹n:

I- VÈn ®ôc, II- H×nh thµnh vÈy b«ng, III- L¾ng trong.

Khi thao t¸c thuÇn thôc mçi giai ®o¹n cã thÓ chia lµm nhiÒu giai ®o¹n nhá ®Ó quan s¸t:

Giai ®o¹n 1:

1. MÇu tr¾ng ®ôc - n|íc ®ôc trong d¹ng ®ång nhÊt, çc h¹t cÆn qu¸ nhá kh«ng ph©n biÖt ®|îc b»ng m¾t th|êng.

2. ChÊt vÈn ®ôc: nh÷ng h¹t nhá riªng biÖt cã thÓ ph©n biÖt b»ng m¾t th|êng.

Giai ®o¹n 2:

3. Trong n|íc ®ôc b¾t ®Çu xuÊt hiÖn râ çc b«ng cÆn nhá.

4. Çc b«ng cÆn trung b×nh cã nhiÒu h¬n tr|íc, ®é ®ôc cña n|íc b¾t ®Çu gi¶m bít.

5. Çc b«ng cÆn lín b¾t ®Çu xuÊt hiÖn.

Giai ®o¹n 3:

6. L¾ng b¾t ®Çu râ nÐt vµ b«ng cÆn l¾ng nhanh.

7. Qu¸ tr×nh l¾ng nghe kÕt thóc, hÇu hÕt çc b«ng cÆn l¾ng xuèng.

Ghi chó: Khi hiÖu qu¶ keo tô nhanh, viÖc quan s¸t theo çc giai ®o¹n nhá th|êng kh«ng ®¹t ®|îc v× diÔn biÕn cña qu¸ tr×nh xÈy ra qu¸ nhanh.

Quan s¸t trong ®iÒu kiÖn thÝ nghiÖm ®Ó so s¸nh cÇn ph¶i tiÕn hµnh trong cïng mét ®iÒu kiÖn, cô thÓ lµ:

a) ViÖc trén ®Òu vµ kh«ng thay ®æi hãa chÊt víi n|íc ®¹t ®|îc khi sö dông m¸y khuÊy cã h|íng th¼ng ®øng; cã thÓ trén b»ng ®òa thñy tinh dµi 45cm cã ®|êng kÝnh 3cm, thêi gian khuÊy 1 phót, sè lÇn khuÊy (tõ trªn xuèng d|íi) lµ 50lÇn.

b) Dïng çc h×nh trô thñy tinh cã ®é trong ®ång nhÊt ®|êng kÝnh 5 6 cm víi chiÒu cao líp n|íc thÝ nghiÖm nh| nhau 30 40 cm.

c) TiÕn hµnh quan s¸t trong buång tèi.

d) ë trªn mçi b×nh (cïng trôc) vµ çch mÆt n|íc 1 kho¶ng nh| nhau ®Æt çc ngän ®Ìn ®iÖn 25 o¸t cã chôp ®Ó ng¨n ¸nh s¸ng kh«ng chiÕu trùc tiÕp vµo m¾t ng|êi quan s¸t. §ång thêi ®¸nh gi¸ (b»ng m¾t) giai ®o¹n ph¶n øng h×nh thµnh vÈy b«ng trong çc mÉu lÊy ë çc ®Þa ®iÓm kh¸c nhau cña ng¨n ph¶n øng.

e)

Thêi gian phót Giai ®o¹n

Giai ®o¹n nhá Giai ®o¹n nhá Giai ®o¹n lín

§é kiÒm cña n|íc

I-VÈn ®ôc

1. MÇu tr¾ng ®ôc

2. ChÊt vÈn ®ôc

X1

X2

T1

VI


78

II-H×nh thµnh vÈy b«ng

III-L¾ng trong

3. B«ng cÆn nhá

4. B«ng cÆn trung b×nh

5. B«ng cÆn lín

6. B¾t ®Çu l¾ng

7. L¾ng hoµn toµn

X3

X4

X5

X6

X7

T2

T3

VIII

Ghi chó: X1, X2… - Sè phót, lµ kho¶ng thêi gian tõ lóc b¾t ®Çu giai ®o¹n nhá nµy ®Õn lóc b¾t ®Çu giai ®o¹n kh¸c nhá tiÕp theo; V1 - ®é kiÒm cña n|íc ®Õn lóc b¾t ®Çu cho thªm chÊt ph¶n øn; VIII ®é kiÒm ë cuèi giai ®o¹n III.

§é kiÒm cña n|íc trong çc ®iÒu kiÖn thÝ nghiÖm vµ s¶n xuÊt ®|îc x¸c ®Þnh:

a) Trong n|íc tr|íc khi khuÊy bét víi chÊt ph¶n øng.

b) Cuèi giai ®o¹n I cña sù keo tô.

c) Cuèi giai ®o¹n II cña sù keo tô.

d) Cuèi giai ®o¹n III cña sù keo tô.

Çc quan s¸t ®iÒu chØnh ghi vµo b¶ng.

So s¸nh çc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm víi tµi liÖu thu thËp ®|îc trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh keo tô.

Phô lôc 6

Ph|¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tèc ®é vµ thêi gian n|íc

l|u l¹i ë bªn trong bÓ ph¶n øng vµ bÓ l¾ng

Khi x¸c ®Þnh tèc ®é vµ thêi gian n|íc l|u l¹i ë trong bÓ trén, bÓ ph¶n øng vµ bÓ l¾ng cÇn ph©n biÖt tèc ®é vµ thêi gian thùc tÕ víi tèc ®é vµ thêi gian lÝ thuyÕt.

Tèc ®é lý thuyÕt x¸c ®Þnh b»ng çch chia l|îng n|íc xö lÝ cho tiÕt diÖn ngang cña bÓ. NÕu gäi Q- toµn bé l|îng n|íc xö lÝ tÝnh b»ng m3/h; F- tiÕt diÖn ngang cña 1 bÓ; a2- sè bÓ trong tr¹m, th× tèc ®é lÝ thuyÕt b»ng:

(m/s)

Thêi gian lÝ thuyÕt n|íc l|u l¹i trong bÓ tÝnh b»ng çch chia khèi tÝch cña bÓ cho l|îng n|íc xö lÝ trong mét ®¬n vÞ thêi gian

(h)

Khèi l|îng n|íc xö lÝ tÝnh theo ®ång hå.

NÕu kh«ng cã ®ång hå th× kiÓm tra l|u l|îng b»ng thuèc thö. LÊy mét l|îng x¸c ®Þnh dung dÞch muèi ¨n cã nång ®é ®· biÕt cho vµo mét b×nh nèi víi èng hót cña b¬m. Më van trªn ®|êng èng nèi b×nh víi èng hót tiÕn hµnh x¸c ®Þnh thêi gian T1 b»ng çch b¬m hÕt dung dÞch muèi. §ång thêi x¸c ®Þnh l|îng cloxit trong n|íc nguån vµ trong n|íc ë èng ®Èy cña b¬m.

L|u l|îng b¬m tÝnh theo c«ng thøc:

Fa

QVlt

2360

Q

VVlt

)(6,0

121

3

XXT

SXQ

�


79

S- Khèi l|îng dung dÞch muèi trong b×nh, l;

T1- Thêi gian hót dung dÞch S;

X3- Nång ®é clorit trong dung dÞch, mg/l;

X2- Nång ®é clorit trong n|íc sau b¬m, mg/l;

X3- Nång ®é clorit trong n|íc nguån, mg/l.

Thêi gian n|íc l|u l¹i thùc tÕ trong bÓ cã thÓ tÝnh b»ng ph|¬ng ph¸p thö dung dÞch muèi. TiÕn hµnh pha chÕ 1 sè dung dÞch muèi ¨n b»ng n|íc lÊy ë tr|íc c«ng tr×nh, ngay tr|íc khi lµm thÝ nghiÖm. Sau ®ã cho dung dÞch muèi vµo n|íc dÉn vµo c«ng tr×nh. Sau mét kho¶ng thêi gian thÝ dô b»ng 1/4 thêi gian lÝ thuyÕt n|íc l|u l¹i, b¾t ®Çu lÊy n|íc thö ë èng ra khái bÓ vµ x¸c ®Þnh l|îng clorit (®· x¸c ®Þnh l|îng nµy tr|íc n|íc nguån). Çc lÇn thö lÊy çch nhau kho¶ng 5 phót, kÕt qu¶ ghi lªn biÓu ®å, hoµnh ®é ghi thêi gian, tung ®é ghi l|îng t¨ng nång ®é clorit trong n|íc qua bÓ so víi n|íc nguån. Thêi gian thùc tÕ n|íc l|u l¹i trong bÓ lµ tõ lóc b¾t ®Çu cho dung dÞch ®Õn lóc cã mét l|îng muèi c¬ b¶n ®· qua cöa ra cña c«ng tr×nh, thêi gian nµy tÝnh trªn biÓu ®å (theo träng t©m cña diÖn tÝch do ®|êng cong vÏ ra).

Tèc ®é trung b×nh trong c«ng tr×nh tÝnh theo c«ng thøc:

(m/s)

L|îng n|íc cÇn thiÕt ®Ó pha muèi vµ nång ®é dung dÞch x¸c ®Þnh trong tõng tr|êng hîp cô thÓ tïy thuéc vµo l|îng n|íc xö lÝ, hµm l|îng clorit trong n|íc nguån vµ dung dÞch thïng pha muèi.

Phô lôc 7

Ph|¬ng ph¸p x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ l¾ng

HiÖu qu¶ l¾ng ®|îc x¸c ®Þnh b»ng çch so s¸nh ®é trong (hoÆc ®é ®ôc) cña n|íc vµo bÓ l¾ng víi n|íc trong ®· qua çc giai ®o¹n l¾ng kh¸c nhau vµ c¶ b»ng ph|¬ng ph¸p quan s¸t chiÒu dµy líp cÆn l¾ng.

Khi ®é trong cña n|íc d|íi 300 cm Die-nert hiÖu qu¶ l¾ng còng tÝnh theo ®é Die-nert. Khi ®é trong cña n|íc lín h¬n 300 cm hiÖu qu¶ l¾ng tÝnh theo th|íc ®o ®é ®ôc.

§é ®ôc cña n|íc x¸c ®Þnh b»ng ph|¬ng ph¸p quang ®iÖn (theo hÖ sè gi¶m ¸nh s¸ng)

X¸c ®Þnh ®é trong tiÕn hµnh ë çc vÞ trÝ sau:

a. Khi n|íc vµo bÓ l¾ng

b. 2/3 chiÒu dµi bÓ l¾ng (t¹i ®iÓm trªn mÆt bÓ)

c. Khi n|íc ra khái bÓ l¾ng

Trong bÓ l¾ng môc b lµ 2/3 chiÒu cao bÓ.

X¸c ®Þnh chiÒu cao líp cÆn hoÆc khèi l|îng cÆn b»ng ph|¬ng ph¸p ®o thñ c«ng hoÆc b»ng m¸y quang ®iÖn.

Çc ph|¬ng ph¸p thñ c«ng th|êng dïng nh| sau:

a. Dïng xi ph«ng hót n|íc khi thÊy n|íc ®ôc biÕt lµ ®Çu xi ph«ng ®· ®Õn líp bïn

ThucT

TVV lt

ltThuc


80

b. Khi th¸o n|íc ®Ó x¶ bïn, mÆt trªn líp bïn th|êng ®Ó l¹i vÕt trªn thµnh bÓ. Cã thÓ c¨n cø vµo ®ã ®Ó ®¸nh gi¸ sù lµm viÖc cña bÓ l¾ng trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh.

Phô lôc 8

H|íng dÉn x¸c ®Þnh chÊt l|îng vËt liÖu häc

I. Thµnh phÇn h¹t

§Ó ph©n tÝch thµnh phÇn h¹t dïng bé r©y víi kÝch th|íc lç: 0,25; 0,5; 0,6; 0,75; 1,00; 1,25; 1,5; 1,75 vµ 2mm.

R©y lµm b»ng s¾t t©y vµ l|íi ®ång. X¸c ®Þnh cì r©y nh| sau: LÊy 150g çt th¹ch anh ®· ph¬i thËt kh« ®em r©y m¹nh cho ®Õn khi hÇu hÕt çc h¹t nhá cì r©y ®· lät qua r©y. Sau ®ã ®Æt d|íi r©y mét tê giÊy vµ r©y thªm mét lÇn n÷a, nh÷ng h¹t r¬i trªn tê giÊy nµy lµ nh÷ng h¹t lín cã thÓ lät qua r©y. §Õm sè h¹t vµ c©n chóng. Cì r©y ®|îc tÝnh nh| lµ ®|êng kÝnh h×nh cÇu cã träng l|îng b»ng träng l|îng nh÷ng h¹t lín nhÊt cã thÓ lät qua r©y. Cì r©y tÝnh theo c«ng thøc:

d- §|êng kÝnh cì r©y, mm;

q- Träng l|îng nh÷ng h¹t lín nhÊt cã thÓ lät qua r©y, mg;

n- Sè h¹t qua r©y

8- Träng l|îng riªng h¹t, mg/mm3.

Ph©n tÝch thµnh phÇn h¹t çt b»ng r©y nh| sau:

C©n 200g víi ®é chÝnh x¸c ®Õn 0,01g çt ®· sÊy ë 150oC (víi thêi gian liªn tôc Ýt nhÊt 2 giê) cho ®Õn khi träng l|îng kh«ng ®æi vµ ®em r©y lÇn l|ît trªn bé r©y tõ cì to ®Õn cì nhá. §em c©n sè çt cßn l¹i trªn mçi r©y vµ ghi vµo b¶ng sau:

Cßn trªn r©y Lät qua r©y Sè thø tù Cì r©y

TÝnh b»ng g % TÝnh b»ng g %

Tr×nh bµy çc kÕt qu¶ tÝnh to¸n:

1- §|êng kÝnh t|¬ng ®|¬ng trung b×nh h¹t çt tÝnh theo c«ng thøc:

Pi- Sè phÇn tr¨m h¹t cã ®|êng kÝnh trung b×nh di

k- HÖ sè kh«ng ®Òu:

i

idt

d

Pd

100

10

80

d

dk

3

8

9.91,1

nd


81

d80- §|êng kÝnh h¹t t|¬ng ®|¬ng víi 80% cì h¹t

d10- §|êng kÝnh t|¬ng ®|¬ng víi 10% cì h¹t

d80- TÝnh theo c«ng thøc:

dk- Cì r©y gÇn nhÊt cã thÓ lät qua d|íi 80% toµn bé h¹t;

mk- L|îng h¹t tÝnh b»ng % lät qua r©y nµy;

dk + 1- Cì r©y gÇn nhÊt ®Ó lät qua h¬n 80% toµn bé h¹t;

mk + 1- L|îng h¹t tÝnh b»ng % lät qua r©y dk + 1.

d10- TÝnh theo c«ng thøc:

ds- cì r©y gÇn nhÊt cã thÓ ®Ó lät qua d|íi 10% toµn bé h¹t;

ms- L|îng h¹t tÝnh b»ng % lät qua cì r©y ds

ds + 1- Cì r©y gÇn nhÊt cã thÓ lät qua trªn 10% toµn bé h¹t;

ms + 1- L|îng h¹t tÝnh b»ng % lät qua cì r©y ds + 1

II. X¸c ®Þnh má çt thÝch dông (dïng ®Ó läc n|íc)

Tr×nh tù tiÕn hµnh nh| sau:

1- Ph©n tÝch thµnh phÇn h¹t vµ ghi vµo b¶ng.

2- Theo sè liÖu b¶ng nµy lËp mét ®å thÞ ®Æt trôc hoµnh lµ cì r©y vµ trôc tung lµ sè phÇn tr¨m h¹t çt lät qua r©y ®ã. Nèi nh÷ng ®iÓm nµy ta ®|îc ®|êng biÓu diÔn ®Æc tÝnh thµnh phÇn h¹t. Sö dông ®å thÞ nµy vµ xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu vÒ ®|êng kÝnh h÷u hiÖu d10 vµ hÖ sè kh«ng ®Òu k, x¸c ®Þnh l|îng çt cã thÓ sö dông ®|îc vµ çch chän lùa.

Trªn trôc hoµnh tõ ®iÓm d10 ta giãng ®|êng th¼ng ®øng lªn gÆp ®|êng biÓu diÔn råi kÐo ®|êng n»m ngang cho gÆp trôc tung. §iÓm nhËn ®|îc trªn trôc tung øng víi sè 10% çt dïng ®|îc.

3- C¨n cø vµo d10 vµ k, cã thÓ x¸c ®Þnh ®|îc d80 vµ ghi trªn trôc hoµnh. Còng gièng nh| trªn ta t×m ®|îc ®iÓm trªn trôc tung øng víi 80% çt dïng ®|îc.

4- Kho¶ng gi÷a 2 ®iÓm trªn trôc hoµnh tõ d10 ®Õn d80 chia lµm 7 phÇn b»ng nhau, thªm mét phÇn ë phÝa trªn ta cã ®iÓm 100% çt dïng ®|îc. Tõ ®iÓm 0% vµ 100% kÐo nh÷ng ®|êng ngang sÏ gÆp ®|êng biÓu diÔn ë 2 ®iÓm vµ tõ 2 ®iÓm nµy kÐo nh÷ng ®|êng th¼ng ®øng gÆp trôc hoµnh. Hai ®iÓm trªn trôc hoµnh cho 2 cì r©y ph¶i sö dông.

Khóc ®|êng biÓu diÔn n»m trong kho¶ng 0% vµ 100% chØ l|îng çt sö dông ®|îc.

Khóc ®|êng biÓu diÔn phÝa d|íi chØ l|îng çt nhá qu¸ ph¶i bá, khóc phÝa trªn (tõ ®iÓm 100% tíi ®Ønh ®|êng chØ l|îng çt lín qu¸ còng ph¶i bá. NÕu tæng sè phÇn tr¨m lo¹i bá kh¸ lín th× má çt kh«ng thÝch dông cho yªu cÇu.

dsmsms

��

� �

�1

mk) dk)(80 1 (dk 1d10 ds

dsmsms

��

��

�

1

s1s ms) -)(10-d (d 1d10 ds


82

III. X¸c ®Þnh ®é rçng

Çc thiÕt bÞ cÇn thiÕt:

1- Cèc thuû tinh ®|êng kÝnh 30mm, cao 120mm, trªn thµnh s¸t ®¸y cèc ®|îc hµn 1 ®o¹n èng nh¸nh ®|êng kÝnh 5mm (gäi chung lµ cèc A).

2- Buy rÐt 100ml

3- B×nh ®Þnh møc 50ml

HiÖu chuÈn cèc A:

Tr|íc khi x¸c ®Þnh ®é rçng cña vËt liÖu läc nhÊt thiÕt ph¶i hiÖu chuÈn cèc A. Trªn kho¶ng çch ®¸y phÝa trong thµnh cèc gÇn 100mm, dïng dông cô s¾c v¹ch 1 ®|êng ngang ®Ó ®¸nh dÊu. Sau ®ã ®o¹n èng nh¸nh cña cèc ®|îc nèi víi buy rÐt b»ng èng cao su cã khãa kÑp chÆt b»ng vÝt vµ ®Æt cèc ë vÞ trÝ ®Ó kho¶ng chia ®é thÊp nhÊt cña buyrÐt cao b»ng møc v¹ch ®· ®¸nh dÊu trªn thµnh cèc. Buy rÐt ®|îc ®æ ®Çy n|íc ®Õn v¹ch kh«ng (nhiÖt ®é 20o 5oC). Sau ®ã më khãa kÑp trªn èng cao su ®Ó n|íc tõ buy rÐt rãt ®Çy vµo cèc cho ®Õn v¹ch ®¸nh dÊu. Ghi l¹i sè ml n|íc ch¶y tõ buyrets ®Õn khi ®Çy cèc t¹i chç ®¸nh dÊu. Dèc s¹ch n|íc ë trong cèc vµ buyrÐt

Ph|¬ng ph¸p tiÕn hµnh:

VËt liÖu läc thÝ nghiÖm cho vµo ®Çy b×nh ®Þnh møc ®|îc rung l¾c kh«ng m¹nh l¾m (kho¶ng 100 150 lÇn) cho ®Õn khi vËt liÖu trong b×nh ®¹t ®|îc 50ml. §æ 50ml vËt liÖu nµy vµo cèc. Sau ®ã l¾c 50 lÇn. §æ ®Çy n|íc cÊt vµo buyrÐt ®Õn v¹ch kh«ng vµ sau ®ã më khãa kÑp cho n|íc chuyÓn tõ buyrÐt vµo cèc cho ®Õn khi mùc n|íc trong cèc ®¹t ®Õn v¹ch ®¸nh dÊu. §ång thêi ghi l¹i sè ml n|íc ch¶y ra tõ buyrÐt.

TÝnh kÕt qu¶:

§é rçng cña vËt liÖu läc tÝnh b»ng sè % khèi l|îng cña chóng ®|îng x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

V1- Sè l|îng n|íc ch¶y tõ buyrÐt vµo cèc A khi rãt ®Çy cèc ®Õn v¹ch ®Çy cèc ®Õn v¹ch dÇu, ml;

V2- nt- trong cèc cã cho thªm 50ml vËt liÖu, ml.

IV. X¸c ®Þnh ®é bµo mßn vµ ®é nghiÒn vôn

Çc thiÕt bÞ cÇn thiÕt

1) M¸y rung l¾c (m¸y li t©m);

2) 3 r©y cã cì lç 0,25; 0,5 vµ 1,0mm;

3) B×nh thuû tinh cã nót kÝn dung tÝch 250ml;

4) B¸t hÊp b»ng sø;

5) C©n kÜ thuËt 200g.

Ph|¬ng ph¸p tiÕn hµnh vµ kÕt qu¶:

LÊy 300g çt sÊy kh« ë 60oC ®em sµng qua 2 r©y cì 1,0mm vµ 0,5mm. LÊy sè çt ®· qua r©y 1,0mm vµ n»m l¹i trªn r©y 0,5mm ®em c©n 100g vµo b×nh vµ ®æ thªm 200ml n|íc cÊt.

B×nh ®|îc nót kÝn vµ xÕp vµo m¸y li t©m ®|îc rung liªn tôc trong 24 giê vµ sè lÇn rung l¾c 120 lÇn trong 1 phót. Sau ®ã çt ®|îc ®æ vµo b¸t hÊp b»ng sø ®un cho bèc

50

)]V - (V-100[50 21 P


83

h¬i vµ sÊy kh« ë 60oC. Çt ®|îc sµng qua 2 r©y cì 0.5mm vµ 0,25mm. §em c©n l|îng çt n»m l¹i trªn 2 r©y vµ bôi qua r©y cì 0,25mm.

Träng l|îng çt (g) qua r©y cì 0,5mm nh|ng n»m l¹i trªn r©y cì 0,25mm, chØ ®é nghiÒn vôn cña çt tÝnh b»ng %.

Träng l|îng bôi (g) qua r©y cì 0,25mm chØ ®é bµo mßn cña çt tÝnh b»ng %.

V. X¸c ®Þnh ®é bÒn hãa häc

Dông cô, chÊt ph¶n øng vµ vËt liÖu cÇn thiÕt:

1) B×nh eclen dung tÝch ®Þnh møc 500ml – 6 çi;

2) BuyrÐt 25ml – 2 çi

3) Dung dÞch A - chuÈn bÞ b»ng çch hßa tan 200ml trong 1 lÝt n|íc cÊt;

4) Dung dÞch B chuÈn bÞ b»ng çch hßa tan 200ml HCl (tØ träng 1,19) trong 1 lÝt n|íc cÊt;

5) Dung dÞch C chuÈn bÞ b»ng çch hßa tan 200ml NaCl trong 1 lÝt n|íc cÊt;

6) Dung dÞch D chuÈn bÞ b»ng çch hßa tan 100mg molipdat am«n trong 1 lÝt n|íc cÊt;

7) Dung dÞch E – dung dÞch chuÈn bÞ Kali®icromat;

8) Dung dÞch G-1: 100N dung dÞch KmnO4;

9) A xÝt Sufnuric ®Æc.


Trong 2 b×nh eclen rãt mçi b×nh 500ml dung dÞch A, trong 2 b×nh eclen kh¸c rãt – 600ml dung dÞch B vµ trong 2 b×nh eclen cßn l¹i rãt 500ml dung dÞch C. Sau ®ã mét trong tõng cÆp b×nh bá vµo 100g vËt liÖu läc ng©m trong 24 giê vµ l¾c 2 lÇn. Sau 24 giê ®em läc c¶ 6 b×nh. Dïng çc dung dÞch D, E, G vµ a xit sunfuric x¸c ®Þnh trong 6 mÉu n|íc ®· läc çc chØ tiªu sau:

1) TÝnh cÆn (c¶ 6 mÉu);

2) §é « xy hãa Cuben (c¶ 6 mÉu);

3) Hµm l|îng a xÝt silixic (trong 4 mÉu cã çc dung dÞch A vµ C);

TÝnh kÕt qu¶:

§é t¨ng tÝnh cÆn trong n|íc:

û� = �1 - �2

Trong ®ã:

�1 – TÝnh cÆn cña dung dÞch A, B hay C trong ®ã ®· ng©m vËt liÖu trong 24 giê

�2 – nt – kh«ng cã vËt liÖu häc

§é t¨ng ®é «xy hãa çc dung dÞch x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

û (O) = (O1) – (O2)

O1- §é oxy hãa cña çc dung dÞch A, B, C cã chøa vËt liÖu läc trong 24 giê;

O2- nt- kh«ng cã vËt liÖu loc.

§é t¨ng hµm l|îng axit silixic x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

ûSiO2 = (SiO2)1 – (SiO2)2


84

ViÖc t¨ng tÝnh cÆn, ®é «xy hãa hoÆc hµm l|îng axÝt silixic trong çc dung dÞch cã chøa vËt liÖu läc so víi çc dung dÞch kh«ng ng©m vËt liÖu läc chØ ®é kh«ng bÒn hãa häc cña vËt liÖu läc theo tØ sè ®é kiÒm (dung dÞch A), ®é axÝt (dung dÞch B) hay muèi NaCl (dung dÞch C).

H|íng dÉn quan s¸t qu¸ tr×nh röa läc

KiÓm tra qu¸ tr×nh röa läc gåm cã quan s¸t vµ ®o l|êng çc sè liÖu sau:

a) C|êng ®é röa;

b) Thêi gian röa chung;

c) L|îng n|íc sö dông chung;

d) Thêi gian cña tõng c«ng ®o¹n röa;

®) §é ph©n phèi ®Òu;

e) Qu¸ tr×nh lµm trong n|íc röa;

g) ChÕ ®é lµm viÖc cña m¸ng tho¸t n|íc;

h) §é në cña çt;

i) ChÊt l|îng n|íc sau röa.

X¸c ®Þnh c|êng ®é nh| sau: Dïng 1 th|íc gç g¾n vµo thµnh trong cña bÓ trªn ®ã g¹ch 2 v¹ch n»m ngang thËt râ. M¹ch trªn ë d|íi ®¸y m¸ng vµi ph©n vµ v¹ch d|íi kho¶ng 200 – 300mm. Còng cã thÓ g¹ch trùc tiÕp b»ng s¬n vµo bÓ. §o thêi gian n|íc d©ng lªn b»ng ®ång hå bÊm giê vµ tÝnh c|êng ®é cña W theo c«ng thøc:

(l/sm2)

L- Kho¶ng çch gi÷a 2 v¹ch, mm

t- Thêi gian n|íc d©ng, s

§o diÖn tÝch bÓ läc F tÝnh theo ®¬n vÞ m2 cã thÓ tÝnh l|u l|îng n|íc röa theo c«ng thøc:

(m3/s)

Toµn bé l|îng n|íc sö dông trong mét lÇn röa b»ng: Q=qt, víi t- thêi gian röa tÝnh b»ng gi©y (s). Thêi gian toµn bé çc ®éng t¸c liªn quan ®Õn viÖc röa tÝnh b»ng ®ång hå bÊm giê theo tõng ®éng t¸c riªng rÏ tõ lóc b¾t ®Çu ngõng cho ®Õn khi phôc håi l¹i chÕ ®é lµm viÖc b×nh th|êng cña bÓ, trong ®ã kÓ c¶ thêi gian ®ãng më tõng van, thêi gian röa thuÇn tóy vµ thêi gian x¶ (nÕu cã).

§é ph©n phèi ®Òu n|íc röa trªn toµn bé diÖn tÝch cña bÓ x¸c ®Þnh trªn c¬ së quan s¸t trong thêi gian röa. §Ó n¾m v÷ng toµn bé thêi gian, tr|íc khi röa ph¶i h¹ mùc n|íc bÓ xuèng d|íi mÆt çt, ®Ó cã thÓ quan s¸t mÆt çt, ®é b»ng ph¼ng t×nh h×nh ®ãng bïn cÆn v.v… Sau khi röa cÇn h¹ mùc n|íc xuèng mÆt çt ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ röa, ®é nhiÔm bÈn cßn l¹i vµ nh÷ng hiÖn t|îng bÊt th|êng kh¸c.

X¸c ®Þnh qu¸ tr×nh lµm trong n|íc b»ng çch lÊy n|íc thö, mét hai phót mét lÇn tõ sau khi b¾t ®Çu röa. X¸c ®Þnh ®é trong n|íc röa b»ng èng §ienert.

KiÓm tra chÕ ®é lµm viÖc cña m¸ng tho¸t n|íc röa b»ng çch quan s¸t ®é ph©n phèi n|íc trªn toµn bé chiÒu dµi mét m¸ng vµ gi÷a çc m¸ng, quan s¸t xem çt cã bÞ tr«i

t

L W

1000q

FW


85

cã m¸ng kh«ng vµ cuèi cïng lµ kh¶ n¨ng tho¸t n|íc cña m¸ng. Mùc n|íc trong m¸ng ph¶i thÊp h¬n mÐp m¸ng kho¶ng 3 5cm.

§é në cña m¸ng x¸c ®Þnh b»ng mét dông cô ®Æc biÖt. Dông cô gåm mét th|íc trªn ®ã g¾n nh÷ng lä hoÆc hép kim khÝ nhá kh«ng n¾p. Nh÷ng lä hoÆc hép nµy ®Æt çch nhau 25 30mm trªn 1 ®o¹n dµi 500mm. Tr|íc khi më b¬m röa cho n|íc vµo bÓ. MiÖng lä trªn cïng ë cèt mÆt m¸ng. Sau khi röa cho th|íc ra vµ nhËn xÐt ®é lín còng nh| sè l|îng çt trong tõng lä. So s¸nh víi ®é në dù kiÕn trong thiÕt kÕ, vÝ dô 30cm, xem c|êng ®é röa cã ®¹t yªu cÇu kh«ng hoÆc ng|îc l¹i Ðp m¹nh qu¸ lµm çt läc tr«i vµo m¸ng. ChÊt l|îng röa cã thÓ x¸c ®Þnh c¨n cø vµo gi¶m ¸p ban ®Çu (gi¶m ¸p sau khi röa) hoÆc b»ng çch lÊy çt ë çc ®iÓm kh¸c nhau trong bÓ ë ®é s©u 0,1 – 0,15m d|íi mÆt çt ®Ó ph©n tÝch ®Þnh l|îng çc chÊt bÈn, çc chÊt h÷u c¬ v.v… Chó ý: trong qu¸ tr×nh röa còng ph¶i quan s¸t xem cã nhiÒu bät kh«ng khÝ trªn mÆt bÓ lóc b¾t ®Çu röa (kh«ng khÝ cã s½n trong dµn èng thu) hoÆc sau khi röa xong (kh«ng khÝ theo n|íc hót vµo tõ bÓ chøa hoÆc ®µi chøa khi bÓ nµy bÞ hót c¹n).

Nh÷ng hiÖn t|îng biÓu hiÖn röa ®ñ vµ ®Òu lµ mÆt çt trong bÓ ph¶i b»ng ph¼ng vµ cã mÇu gièng nhau. Tr|íc khi röa mÆt çt kh«ng ®|îc cã nh÷ng phÔu. Sau khi röa ph¶i hÕt chç bÈn vãn thµnh tõng côc lín nhá vµ kh«ng cã nh÷ng chç kh«ng ®|îc röa hoÆc röa kh«ng s¹ch hÕt. Ph©n tÝch chÊt l|îng çt trong bÓ ph¶i chøng tá ®|îc lµ çt kh«ng thay ®æi thµnh phÇn v× çc chÊt h÷u c¬ dÝnh vµo hoÆc bÞ bao phñ bëi nh÷ng chÊt kho¸ng.

Gi¶m ¸p ban ®Çu trong bÓ läc (tøc lµ hiÖu sè ¸p lùc gi÷a mÆt n|íc trªn bÓ vµ sau bÓ) sau khi röa cã mét ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l|îng röa. Gi¶m ¸p nµy ®o b»ng nh÷ng èng ®o ¸p t|¬ng øng ®Æt tr|íc bÓ läc. §¹i l|îng gi¶m ¸p ban ®Çu nµy cã thÓ kh¸c nhau trong thiÕt bÞ ®Æt trong bÓ, lo¹i çt vµ chiÒu dµy çt. Nh|ng trong bÓ ho¹t ®éng víi cïng mét tèc ®é th× ®¹i l|îng nµy ph¶i lµ kh«ng ®æi sau mçi lÇn röa. §iÒu ®ã chøng tá r»ng ®iÒu kiÖn thñy lùc trong bÓ kh«ng thay ®æi. Tr¸i l¹i nÕu ®¹i l|îng gi¶m ¸p ban ®Çu bÞ t¨ng dÇn sau mçi lÇn röa th× chøng tá röa ch|a tèt vµ l|îng bÈn cßn l¹i l|îng bÈn sau khi röa cø ngµy mét t¨ng. HiÖn t|îng nµy nÕu x¶y ra mét çch hÖ thèng th× ph¶i t×m nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc ngay. HiÖn t|îng t¹o thµnh nh÷ng phÔu trªn mÆt líp çt chøng tá mét sè h¹t çt ë d|íi bÞ hót vµo r·nh thu trong qu¸ tr×nh läc. Nguyªn nh©n nµy cã thÓ do hÖ thèng thu bÞ háng vì, líp sái ®ì kh«ng ®ñ chiÒu dµy vµ thµnh phÇn h¹t kh«ng hîp lÝ, çt bÞ tôt xuèng lµ do kh«ng khÝ tho¸t ra tõ èng thu lµm ph¸ vì ho¹t ®éng b×nh th|êng cña bÓ hoÆc do nh÷ng dßng n|íc qu¸ m¹nh v× ph©n phèi n|íc röa kh«ng ®Òu.

MÆt çt kh«ng b»ng ph¼ng cã nh÷ng chç ch|a ®|îc röa hoÆc röa kh«ng tèt lµ do dµn ph©n phèi n|íc kh«ng ®Òu. Ç biÖt cã nh÷ng chç dßng n|íc röa phun lªn qu¸ m¹nh vµ lµm çt x¸o trén ng|îc l¹i cã nh÷ng chç c|êng ®é röa kh«ng ®¹t yªu cÇu tÝnh to¸n vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng lµm xèp mÆt çt ë nh÷ng chç nµy. Nh÷ng hiÖn t|îng kh¸c nh| nh÷ng khe nøt ph¸t hiÖn ®|îc sau khi röa hoÆc nh÷ng côc cÆn bÈn lµ do çc h¹t çt bÞ çc chÊt h÷u c¬ kÕt chÆt hoÆc bÞ bao phñ bëi çc muèi kho¸ng. Nguyªn nh©n g©y ra hiÖn t|îng nµylµ c|êng ®é röa kh«ng ®ñ vµ do ®ã ®é në cña çt qu¸ Ýt, trong khi röa çc h¹t çt Ýt bÞ ma s¸t víi nhau. HËu qu¶ cña hiÖn t|îng nµy lµ:

a) Lµm thay ®æi kÝch th|íc vµ träng l|îng riªng cña h¹t vËt liÖu läc; nÕu chÊt h÷u c¬ b¸m vµo träng l|îng riªng sÏ gi¶m, nÕu chÊt kho¸ng b¸m sÏ t¨ng.

b) Liªn kÕt çc h¹t çt víi nhau thµnh côc; ®Çu tiªn nhá vµ ë trªn mÆt, sau ®ã lín dÇn vµ chui s©u vµo líp çt.


86

c) G©y thµnh hiÖn t|îng nÐn çt lµm bÓ chãng bÞ trÝt vµ t¨ng gi¶m ¸p cña bÓ. Çt s¹ch hÇu nh| kh«ng nÐn ®|îc nh|ng vá h÷u c¬ bao bäc l¹i ®µn håi vµ cã thÓ bÞ nÐn l¹i. Ph©n phèi kh«ng ®Òu nh÷ng chç bÞ nÐn nµy cã thÓ g©y ra nh÷ng khe nøt.

d) Çc chÊt h÷u c¬ b¸m vµo lµm gi¶m träng l|îng riªng cña h¹t, lµm h¹t cã kh¶ n¨ng bÞ tr«i vµo m¸ng x¶ trong khi röa.

Röa kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu cã thÓ lµ do:

C|êng ®é vµ thêi gian kh«ng ®ñ.

Ph©n phèi kh«ng ®Òu n|íc röa trª toµn diÖn tÝch bÓ läc chñ yÕu do ®µn èng ph©n phèi hoÆc líp sái dì.

- N|íc röa kh«ng th¸o ra ®Òu, trªn toµn bé bÒ mÆt bÓ, chñ yÕu lµ do çc m¸ng x¶ thu kh«ng tèt.

Phô lôc 10

X¸c ®Þnh hµm l|îng clo d| trong n|íc

Sau khi khö trïng n|íc b»ng clo, l|îng clo d| trong n|íc ph¶i ®¹t tõ 0,3 0,5mg/l. NÕu l|îng clo d| trong n|íc lín h¬n 0,5mg/l, n|íc sÏ cã mïi khã uèng, thËm chÝ nÕu cao qu¸ cã thÓ bÞ ngé ®éc. NÕu l|îng clo d| thÊp h¬n 0,3mg/l th× t¸c dông diÖt trïng gi¶m, n|íc kh«ng ®¹t tiªu chuÈn vÖ sinh.

Ph¶i th|êng xuyªn kiÓm tra l|îng clo d| trong n|íc ph¸t ra ®Ó ®iÒu chØnh kÞp thêi.

Clo gi¶i phãng iot tù do tõ dung dÞch io®ua. Iot tù do ®|îc gi¶i phãng ra ®em chuÈn ®é b»ng dung dÞch tiosunfat natri víi chØ thÞ mÇu hå tinh bét. Trong m«i tr|êng a xÝt nh÷ng ph¶n øng trªn x¶y ra triÖt ®Ó. Dïng dung dÞch chuÈn ®é tiosunfat natri cã nång ®é 0,01n cã thÓ x¸c ®Þnh clo víi hµm l|îng 0,05mg/l trong mÉu n|íc cã thÓ tÝch 500ml.

NÕu hµm l|îng çc chÊt h÷u c¬ trong n|íc cao, dïng ph|¬ng ph¸p nµy sÏ kÐm chÝnh x¸c.

NÕu hµm l|îng çc chÊt h÷u c¬ kh«ng cao l¾m trong n|íc kh«ng chøa nitrat, mangan, s¾t th× cã thÓ kh¾c phôc b»ng çch cho thªm axit axªtÝc.

Hãa chÊt:

- A xÝt axªtic ®Æc - lo¹i tinh khiÕt dïng trong ph©n tÝch.

- Io®ua kali - lo¹i tinh khiÕt dïng trong ph©n tÝch.

- Tiosunfat natri dung dÞch 0,1n, hßa tan 25g, Na2S2O3. 5H2O.

- Lo¹i tinh khiÕt dïng trong ph©n tÝch b»ng n|íc cÊt tinh khiÕt vµ l¹nh, thªm 0,2g Na2CO3 lo¹i tinh khiÕt dïng trong ph©n tÝch vµ pha cho ®ñ 1 lÝt. Nång ®é chÝnh x¸c cña dung dÞch ®|îc x¸c ®Þnh b»ng dung dÞch becromat.

- Tiosunfat natri dung dÞch 0,01n, hßa lo·ng 100ml dung dÞch tiosunfat natri 0,1n cho ®ñ 1 lÝt b»ng n|íc cÊt tinh khiÕt vµ l¹nh, thªm 0,2g N2CO3 lo¹i tinh khiÕt dïng trong ph©n tÝch.

- Hå tinh bét dung dÞch 0,5%.


NÕu hµm l|îng clo ho¹t tÝnh nhá h¬n 1mg/l th× thÓ tÝch mÉu n|íc lÊy 1000ml, nÕu hµm l|îng clo 1 10mg/l th× lÊy 500ml (l|îng tiosunfat natri tiªu thô khi chuÈn ®é kh«ng nªn qu¸ 20ml).


87

Thªm 5ml a xit axªtic vµ kho¶ng 1g io®ua kali vµo mÉu thÝ nghiÖm. ChuÈn ®é b»ng dung dÞch tiosunfat natri 0,01n ®Õn khi nhËn mÇu vµng t|¬i. Thªm 1ml dung dÞch hå tinh bét vµ tiÕp tôc chuÈn ®é cho ®Õn khi mÊt mµu xanh. §ång thêi lµm mÉu chøng b»ng n|íc cÊt.

TÝnh kÕt qu¶:

Hµm l|îng clo ho¹t tÝnh (clo d|) tÝnh b»ng mg/l ®|îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

a- ThÓ tÝch dung dÞch Tiosunfat natri 0,01n tiªu thô khi chuÈn ®é, ml;

b- ThÓ tÝch dung dÞch tiosunfat natri 0,01n tiªu thô khi chuÈn ®é mÉu chøng, ml;

k- HÖ sè ®iÒu chØnh nång ®é dung dÞch tiosunfat natri ®Õn ®óng 0,01n;

V- ThÓ tÝch mÉu thö nghiÖm, ml;

35,45- Nguyªn tö l|îng clo;

0,01- §é chuÈn cña dung dÞch tiosunfat.

Phô lôc 11

NhËt kÝ b¸o c¸o c«ng t¸c cña tr¹m xö lÝ n|íc

MÉu 1: NhËt kÝ chØ tiªu chÊt l|îng n|íc vµ liÒu l|îng hãa chÊt ph¶n øng

Ngµy … th¸ng … n¨m 19…

Giê trong ngµy C¸c chØ tiªu

1 2 3 … 24

Trung b×nh trong ngµy

1 2 3 4 5 6 7

N|íc nguån

1. Mùc n|íc s«ng, m

2. L|îng n|íc ®|a vµo xö lÝ, l/S; m3/h

3. Hµm l|îng cÆn, mg/l

4. NhiÖt ®é, oC

5. §é trong, cm

6. §é mµu, ®é

7. Mïi

8. §é «xi hãa mg/l

9. §é kiÒm, mg®L/l

10. Sè vi trïng, con/cm3

11. ChØ sè c«li trong 1 lÝt n|íc

BÓ trén

1. L|îng hãa chÊt keo tô mg/l

2. L|îng v«i, mg/l

3. L|îng clo, mg/l

V

kba

v

kba

5,345.)(

1000.35.01,0.)(x

�

�


88

BÓ ph¶n øng

1. HiÖu qu¶ g©y b«ng

2. §é kiÒm mg/®l/l

3. §é clo d|, mg/l

BÓ l¾ng (sau l¾ng)

1. §é trong, cm

2. §é mÇu, ®é

MÉu 1 – (tiÕp theo)

1 2 3 4 5 6 7

BÓ läc (sau läc)

1. §é trong, cm

2. Hµm l|îng cÆn, ng/l

3. §é mµu, ®é

BÓ chøa n|íc s¹ch

1. LiÒu l|îng clo, mg/l

2. L|îng amoniac, mg/l

3. Hµm l|îng cÆn, mg/l (®é ®ôc)

4. §é trong, cm

5. §é mµu, ®é

6. §é kiÒm, mg/l

7. §é «xi hãa, mg/l

8. L|îng clo d|, mg/l

9. Sè vi trïng con/cm3

10. ChØ sè c«li trong 1 lÝt n|íc.

MÉu 2: NhËt kÝ chØ tiªu chÊt l|îng vµ l|îng hãa chÊt ph¶n øng trung b×nh ngµy

BÓ l¾ng BÓ läc BÓ chøa Ghi chó

Sè TT

C¸c chØ tiªu

N|

íc n

guån

BÓ

trén

BÓ

ph

¶n ø

ng

1 2 3 n 1 2 3 n 1 2 3 n


89

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

NhiÖt ®é, oC

§é trong, cm

§é ®ôc (hµm l|îng cÆn), mg/l

§é mµu, ®é

Mïi

VÞ

§é kiÒm, mg/®L/l

§é «xy hãa, mg/l

L|îng clo d|, mg/l

Tæng sè vi trïng con/cm3

ChØ sè c«li trong 1 lÝt n|íc

Hãa chÊt ph¶n øng, mg/l

Clo mg/l

V«i mg/l v.v…

MÉu 3: NhËt kÝ sè liÖu c«ng nghÖ bÓ läc

HÖ sè 1 HÖ sè 2 HÖ sè 3 … HÖ sè n Giê

Tæn thÊt ¸p lùc (m)

Tèc ®é läc (m/h)







2

4

8

10

12

14

16

18

20

22

Thêi gian ®ãng bÓ ®Ó röa

Tªn bÓ Sè lÇn röa §ãng ®Ó röa B¾t ®Çu ch¹y

BÓ sè 1

v.v…

I

II


90

Thêi gian ho¹t ®éng cña bÓ trong ngµy

MÉu 4: NhËt kÝ sè liÖu ho¹t ®éng cña m¸y b¬m N0

Ngµy … th¸ng … n¨m 19… M¸y b¬m Söa ch÷a Sè chØ cña c¸c thiÕt bÞ Ng

µy Ca

Giê ch¹y

(hmin)

Giê nghØ

(hmin)

Thay

dÇu (hmi

n)

VÆn côm vßng xiÕt

(hmin)

Dõng l¹i

(hmin)

§|a vµo khai th¸c (hmi

n)

¸p kÕ

Ch©n kh«ng

kÕ

§ång hå ®o l|u

l|îng

W¸t kÕ

Am pe kÕ

V«n kÕ

C«ng t¬ ®iÖn

Møc dÇu

Ghi chó

1 1

2

3

2 1

2

3

MÉu sè 5: NhËt kÝ sè liÖu ho¹t ®éng cña m¸y nÐn khÝ (m¸y qu¹t giã) No

Th¸ng … n¨m 19… M¸y nÐn khÝ (m¸y qu¹t giã)

Thay dÇu (hmi

n)

Söa ch÷a

Sè chØ cña c¸c thiÕt bÞ

Ghi chó

Ngµy

Ca

Giê ch¹y (hmin)

Giê nghØ (hmi

n)

VÆn côm vßng xiÕt (hmi

n)

Th¸o bé

phËn ng|ng ra khái b×nh nÐn khi

Lµm s¹ch b×nh nÐn khÝ

(hmin)

Dõng l¹i (hmin)

§|a vµo khai th¸c (hmin)

§ånghå ®ol|u l|în

g

§ång hå ®on|íc

V«n kÕ

¸p kÕ Am pe kÕ

O¸t kÕ

C«ng t¬ ®iÖn

NhiÖt kÕ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

1 1

2

3

2 1

2

3

Tiªu chuÈn x©y dùng tcxd 76 : 1979

91

MÉu sè 6: NhËt kÝ sè liÖu, ho¹t ®éng c«ng nghÖ cña tr¹m xö lÝ

Ngµy … th¸ng … n¨m 19…

1. N|íc vµo tr¹m …………… m3

2. N|íc xö lÝ …………… m3

3. LiÒu l|îng hãa chÊt ph¶n øng keo tô …………… g/m3

Cl: ……………g/m3

V«i: …………… g/m3

Çc lo¹i hãa chÊt kh¸c …………… g/m3

4. L|îng hãa chÊt ph¶n øng sö dông trong ngµy:

…………… kg

Cl:…………… kg

V«i: …………… kg

Çc lo¹i hãa chÊt kh¸c …………... kg

5. N|íc sö dông cho b¶n th©n tr¹m…………… m3

Tr¹m b¬m ®ît 1 (ch|a xö lÝ) röa c«ng tr×nh: …………m3

Tr¹m b¬m ®ît 2 (®· xö lÝ) röa bÓ läc …………m3

6. Ngõng çc c«ng tr×nh ®Ó söa ch÷a:

C«ng tr×nh Sè c«ng

tr×nh Thêi gian

ngõng Thêi gian ho¹t ®éng

Sè giê chÕt

BÓ trén dung dÞch

Bé phËn ®Þnh l|îng

ThiÕt bÞ pha clo

BÓ ph¶n øng

BÓ l¾ng

BÓ läc

BÓ chøa n|íc s¹ch

Çc c«ng tr×nh kh¸c

tcxd 76 - 1979 quy trinh quan ly ky thuat trong van hanh cac he thong cung cap nuoc

Documents