strategia kursowa -...

Wprowadzenie Determinanty kursu walutowego Kursy równowagi i kryzysy walutowe Strategia kursowa Podsumowanie

Strategia kursowa

Michaª Brzoza-Brzezina

Szkoªa Gªówna Handlowa

Michaª Brzoza-Brzezina Strategia kursowa


Rozkªad jazdy

1 Wprowadzenie

2 Determinanty kursu walutowego

3 Kursy równowagi i kryzysy walutowe

4 Strategia kursowa

5 Podsumowanie



Wprowadzenie

Strategia kursowa polega na prowadzeniu polityki pieni¦»nej woparciu o usztywnienie kursu walutowego.

Przykªady:

Dania - parytet centralny wzgl¦dem euro z przedziaªem waha«+/- 2,25%Buªgaria - currency board wzgl¦dem euro



Wprowadzenie

Popularne do lat 80. XX w.

Pó¹niej kryzysy walutowe - upªynnienie lub currency board/unia walutowa

Wi¦cej korzy±ci przynosz¡ maªym gospodarkom

I tam te» cz¦±ciej spotykane



Rozkªad jazdy

1 Wprowadzenie



4 Strategia kursowa

5 Podsumowanie



Zmiany kursu - de�nicje

Pod wpªywem siª rynkowych:

Aprecjacja: wzrost warto±ci waluty (spadek E)Deprecjacja: spadek warto±ci waluty (wzrost E)

Decyzj¡ administracyjn¡:

Rewaluacja: zwi¦kszenie warto±ci waluty (spadek E)Dewaluacja: zmniejszenie warto±ci waluty (wzrost E)



Kurs nominalny i realny

O konkurencyjno±ci eksportu i importu decyduj¡ zmiany kursunominalnego oraz in�acja w kraju i za granic¡.

Realna aprecjacja (deprecjacja): wzrost (spadek) warto±ciwaluty krajowej po uwzgl¦dnieniu stóp in�acji w kraju i zagranic¡.

RERt ≡ EtP∗tPt

=⇒ 4RERt h 4Et + Π∗t −Πt

Kurs realny mo»e by¢ de�owany ró»nymi cenami (np. CPI,PPI, ULC).

Kurs efektywny to kurs koszykowy, liczony wzgl¦dem gªównychpartnerów handlowych.



Kurs nominalny i realny w Polsce

Rysunek: RRealny i nominalny kurs zªotego w latach wysokiej i niskiejin�acji

�ródªo: EurostatMichaª Brzoza-Brzezina Strategia kursowa


De�ator

Rysunek: Realny efektywny kurs walutowy de�owany indeksem cenkonsumpcyjnych i indeksem jednostkowych kosztów pracy



Kurs realny a konkurencyno±¢

Rysunek: Realny efektywny kurs walutowy de�owany indeksemjednostkowych kosztów pracy (Niemcy i Hiszpania)



Kurs realny a konkurencyno±¢

Rysunek: Bilans obrotów bie»¡cych w proc. PKB (Niemcy i Hiszpania)

�ródªo: Eurostat



Teorie ksztaªtowania si¦ kursów walutowych

1 Kurs jako cena2 Teoria parytetu siªy nabywczej3 Teoria parytetu stóp procentowych



Kurs jako cena

Rynek walutowy to rynek jak ka»dy inny

O cenie (kursie) decyduj¡ poda» i popyt

Sprzeda» waluty powoduje deprecjacj¦ (wzrost E), kupnoaprecjacj¦ (spadek E).



Teoria parytetu siªy nabywczej

Takie same dobra powinny kosztowa¢ w dwóch krajach tylesamo.

Pt = EPSNt P∗t ⇐⇒ EPSN

t =Pt

P∗t

Wady:

nie wszystkie dobra podlegaj¡ wymianie mi¦dzynarodowejkoszty transportubariery celnena kurs wpªywaj¡ nie tylko rozliczenia importowo - eksportowe,ale równie» �nansowe



Teoria parytetu siªy nabywczej

W dªugim okresie teoria parytetu siªy nabywczej cz¦sto dziaªa.

Teoria PSN implikuje staªy kurs realny:

Pt = EPSNt P∗t ⇐⇒ RERt = 1

Wady:

nie wszystkie dobra podlegaj¡ wymianie mi¦dzynarodowejkoszty transportubariery celnena kurs wpªywaj¡ nie tylko rozliczenia importowo - eksportowe,ale równie» �nansowe



Teoria parytetu siªy nabywczej - badania empiryczne

Rysunek: Realne kursy walutowe wzgl¦dem USD oraz 20 krajów

�

�ródªo: Taylor (The Review of Economics and Statistics, February 2002, 84(1):139�150) Michaª Brzoza-Brzezina Strategia kursowa


Odchylenia od parytetu siªy nabywczej

W krótkim i ±rednim okresie mo»e wyst¦powa¢ znaczneprzewarto±ciowanie/ niedowarto±ciowanie.

Et

EPSNt

=EtP

∗t

Pt

Przewarto±ciowanie: Et < EPSNt ⇐⇒ Pt > EtP

∗t



Odchylenia od parytetu siªy nabywczej empirycznie

Rysunek: Przewarto±ciowanie/ niedowarto±ciowanie walut wzgl¦dem euro(na podstawie PSN)

�ródªo: http://fx.sauder.ubc.ca/PPP.htmlMichaª Brzoza-Brzezina Strategia kursowa


�redniookresowe odchylenia od parytetu siªy nabywczej

Wa»na korekta: ceny dóbr niepodlegaj¡cych wymianiemi¦dzynarodowej s¡ ni»sze w krajach ubogich.

Kursy walutowe b¦d¡ w nich sªabsze ni» wskazuje PSN.

Ta korekta znacz¡co poprawia wªasno±ci teorii PSN.



Parytet stóp procentowych

Stopy procentowe w dwóch krajach powinny by¢ równe zdokªadno±ci¡ do oczekiwanych zmian kursu walutowego ipremii za ryzyko.

it = i∗t +E et+1 − Et

Et+ ρt

Zakªócenie równowagi (np. podniesienie stóp procentowych)powoduje przepªywy kapitaªowe i zmian¦ kursu.



Determinanty - podsumowanie

Na kurs wpªywa bardzo du»o czynników

Wszystko za po±rednictwem poda»y i popytu na rynkuwalutowym

Tak»e bank centralny - interwencje

Kurs nie jest cen¡ lepk¡ - reaguje bardzo szybko (du»a rolaoczekiwa«)

Kursy s¡ bardzo trudne do prognozowania



Rozkªad jazdy

1 Wprowadzenie



4 Strategia kursowa

5 Podsumowanie



Kurs równowagi

Jedna z kluczowych koncepcji równowagowych wmakroekonomii.

Brak jednej de�nicji. St¡d ró»ne koncepcje mierzenia.

Najbardziej popularne:

Kurs wg PSN (skorygowany o ró»nice w PKB per capita)Fundamental equilibrium exchange rate (FEER) � teoretycznypoziom kursu zapeniaj¡cy równowag¦ wewn¦trzn¡ i zewn¦trzn¡(Williamson 1994)Behavioral Equilibrium Exchange Rate (BEER) � kursrównowagi zale»y od czynników dªugookresowych (NFA, PKBp.c., ró»nica stóp realnych) (Clark & MacDonald 1999)Miara ankietowa � np. deklarowany kurs progowy przy którymeksport staje si¦ nieopªacalny



Fundamentalny kurs równowagi

Równowaga wewn¦trzna (IE) - wy»szy popyt krajowy musi by¢równowa»ony ni»szym popytem zagranicznych (silniejszymkursem) tak by domkni¦ta byªa luka popytowaRównowaga zewn¦trzna (EE) - wy»szy popyt krajowy musi by¢równowa»ony sªabszym kursem, tak by Xt = Mt (wersjauproszczona)

Uwaga: wzrost kursu = aprecjacja�ródªo: Rubaszek (2008) wg Rosenberg (1996)



Kryzysy walutowe

Kryzys walutowy � zaªamanie systemu �nansowego i/ lubgospodarczego spowodowane nagªym osªabni¦ciem(deprecjacj¡ b¡d¹ dewaluacj¡) kursu walutowego.

Wybuchowi kryzysu walutowego sprzyjaj¡ sztywne systemykursowe:

mo»liwo±¢ znacznego odchylenia kursu rynkowego od kursurównowagimo»liwo±¢ znacznego zadªu»enia podmiotów w walutachobcych (brak ryzyka kursowego).



Kryzysy walutowe c.d.

Potencjalne bezpo±rednie przyczyny zaªamania kursu:

niezrównowa»one �nanse publicznenierównowaga zewn¦trzna (wysoki de�cyt obrotów bie»¡cych)oczekiwanie zaªamania kursuetc.

Zaªamanie kursu powoduje niewypªacalno±¢ podmiotówzadªu»onych w walutach obcych � niewypªacalno±¢ banków�niewypªacalno±¢ kontrahentów � spadek popytu i poda»y.

Szerzej - zob. np Glick & Hutchinson (2011) �Currency crises�



Kryzysy walutowe a kryzysy bankowe



Kryzysy walutowe a PKB



Rozkªad jazdy

1 Wprowadzenie



4 Strategia kursowa

5 Podsumowanie



Schemat transmisji

�

��

��

��

��

��

��

��



Determinowanie kursu walutowego przez bank centralny

Wyznaczenie parytetu centralnego

Interwencje walutowe



Niespójny trójk¡t

Wa»ne ograniczenie:

Przy swobodzie przepªywów kapitaªowych nie mo»najednocze±nie kontrolowa¢ kursu walutowego i prowadzi¢autonomicznej polityki pieni¦»nej.

Sposób na obej±cie: interwencje sterylizowane.



Interwencje sterylizowane:

Zmiany krajowej poda»y pieni¡dza (stopy na rynkumi¦dzybankowym) wynikaj¡ce z interwencji mog¡ zosta¢wysterylizowana na krajowym rynku pieni¦»nym.Polityka taka jest niespójna w dªu»szym horyzoncie czasowym(koszt sterylizacji).

�



Wpªyw na eksport netto i ceny importu

Eksport netto - rola kursu realnego

Ceny importu - rola kursu nominalnego



Wpªyw na in�acj¦

Przenoszenie zmian kursu na in�acj¦ - tzw. exchange ratepass-through

Zale»y m.in. od otwarto±ci gospodarki

Jest wyra¹nie mniejszy od 100%

�ródªo: Kapu±ci«ski i in. 2016



Re»imy kursowe a strategie kursowe

Re»imy (systemy) kursowe mo»na uporz¡dkowa¢ odnajbardziej do najmniej pªynnych:

1 Kurs pªynny2 Kurs sztywny3 Currency board4 Unia walutowa

Sztywne systemy kursowe (3-4) s¡ zarazem strategi¡ politykipieni¦»nej.

System pªynny (1) to �dodatek� do autonomicznej politykipieni¦»nej.

Systemy po±rednie (2) mog¡ by¢ strategi¡ polityki pieni¦»nejlub �dodatkiem� do polityki autonomicznej.



Kurs pªynny (�oat)

BC nie ingeruje w ksztaªtowanie si¦ kursu walutowego, lubingeruje sporadycznie.

Aprecjacja b¡d¹ deprecjacja nast¦puje na skutek gry siªrynkowych, tak aby zrównowa»ony byª bilans pªatniczy.

Zalety:

brak ryzyka kryzysu walutowego -peªna kontrola poda»y pieni¡dza (stóp procentowych)

Wady:

brak kontroli nad niepo»¡danymi wahaniami kursowymi(w¡tpliwa skuteczno±¢ interwencji)niestabilne warunki dla handlu zagranicznego



Kurs sztywny (peg, �xed exchange rate)

BC zobowi¡zuje si¦ utrzymywa¢ sztywny kurs walutowy(ewentualnie z przedziaªem waha«)

Posiada cz¦±ciowe pokrycie emisji bazy monetarnej wrezerwach walutowych.

Zalety:

przewidywalne warunki dla handlu zagranicznegostabilizacja cen importu

Wady:

ryzyko kryzysu walutowegocz¦±ciowa utrata kontroli nad poda»¡ pieni¡dza/ stop¡ proc.nadszarpni¦ta wiarygodno±¢ po kryzysach walutowych



Currency board (izba walutowa)

BC zobowi¡zuje si¦ utrzymywa¢ sztywny kurs i ma peªnepokrycie emisji bazy monetarnej w walucie zagranicznej.

Dªugookresowe zobowi¡zanie cz¦sto zapisane ustawowo.

Automatyczna wymienialno±¢.

Zalety:

bardzo wysoka wiarygodno±¢natychmiastowa stabilizacja oczekiwa« in�acyjnychnatychmiastowa stabilizacja cen importu i in�acji na poziomiezbli»onym do kraju z walut¡ rezerwow¡niewielkie ryzyko kryzysu walutowego

Wady:

caªkowita utrata niezale»no±ci polityki pieni¦»nejbrak instytucji po»yczkodawcy ostatniej instancji



Unia walutowa

Wspólna waluta, jeden bank centralny, wspólna politykapieni¦»na.

Przykªad: strefa euro

Zalety:

doskonaªe warunki dla handlu zagranicznegoobni»a koszty transakcyjnezwi¦ksza przejrzysto±¢ rynku

Wady:

zwi¦ksza podatno±¢ poszczególnych gospodarek na szokiasymetrycznesprz¦»enie z ew. problemami �skalnymi



Rozkªad jazdy

1 Wprowadzenie



4 Strategia kursowa

5 Podsumowanie



Podsumowanie

Strategia kursowa wybierana przez kraje o maªych, otwartychgospodarkach

Oznacza (przynajmniej cz¦±ciow¡) rezygnacj¦ z prowadzenianiezale»nej polityki pieni¦»nej

Sztywny kurs stabilizyje ceny importu i warunki dla handluzagranicznego ale zwi¦ksza ryzyko kryzysu walutowego

St¡d malej¡ca popularno±¢ sztywnego kursu na rzecz currencyboard lub kursu pªynnego


strategia kursowa -...

Documents