stečajni zakon - fzplus.hr · nagodbe pokrenuti do dana stupanja na snagu toga zakona dovršit po...

Stečajni zakon s komentarom i sudskom praksom

i

Zakon o financijskom poslovanju i predstečajnoj nagodbi

s komentarom

III. izdanje

Stečajni zakon s komentarom i sudskom praksom i Zakon o financijskom poslovanju i predstečajnoj

nagodbi s komentarom III. izdanje

Nakladnik Zgombić & Partneri – nakladništvo i informatika d.o.o.

Trnjanska cesta 63, Zagreb Telefon: 01/7980 440; telefaks: 01/7980 443

E-mail: [email protected] Internet adresa: www.knjizara.zgombic.hr

Pripremila mr. sc. Jelena Čuveljak,

Trgovački sud u Zagrebu, Stalna služba u Sisku

Urednik Mr. Hrvoje Zgombić

Tisak Fons faust d.o.o.

ISBN 978-953-6348-68-8

CIP zapis dostupan u računalnom katalogu Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu pod brojem 694849.

Copyright © 2009, 2012, 2013, Zgombić & Partneri – nakladništvo i informatika d.o.o.

ZAGREB • 2013

PREDGOVOR

Stečajni zakon i Zakon o financijskom poslovanju i predstečajnoj nagodbi

- iii -

PREDGOVOR

Materija stečaja je u načelu uređena Stečajnim zakonom,1 koji je objavljen u Narodnim novinama2 br. 44. iz 1996. godine a stupio je na snagu 1. siječnja 1997. godine. U njego-vim prijelaznim odredbama je predviđeno da će se stečajni postupci i postupci prisilne nagodbe pokrenuti do dana stupanja na snagu toga Zakona dovršit po odredbama Zakona o prisilnoj nagodbi, stečaju i likvidaciji (NN br. 54/94.)3. Dakle, odredbe SZ-a se primje-njuju samo na one postupke koji su pokrenuti nakon 1. siječnja 1997. godine, dok se na prije postupke primjenjuju odredbe ranije važećeg zakona.

Zbog iznimne složenosti postupka kao i svih problema koji su uočavani u praksi, SZ je doživio veliki broj izmjena i dopuna, koje se u svojim prijelaznim i završnim odredbama nisu uvijek držale pravila o zabrani retroaktivne primjene tj. pravila po kojem se procesni zakoni ne primjenjuju na postupke u tijeku već samo na postupke koji su započeli nakon stupanja na snagu novog zakona. Stoga se u ovoj knjizi prvo ističe sada važeći tekst SZ-a, a nakon toga se navodi ranije važeći tekst zakona te vremensko važenje takve odredbe, kako bi se svima koji dolaze u doticaj sa primjenom SZ-a omogućilo razumijevanje odre-đenih postupaka, naročito u slučaju kada određeni stečajni postupak dugo traje.

Često smo svjedoci različitih komentara o dužini trajanja određenog stečajnog postupka, zbog čega je zakonodavac nastojao naći rješenja koja bi ubrzala zatvaranje stečajnog pos-tupka, ali takva se rješenja nisu pokazala praktična i provediva. Naime, stečajni postupak se otvara nad pravnim osobama koje duže vremena posluju, stoga se treba prvo utvrditi njihova cjelokupna imovina zatim tko su sve vjerovnici pa potom unovčiti svu imovinu te tako prikupljena sredstva podijeliti vjerovnicima. To zahtjeva da je zemljišno-knjižno stanje u pogledu imovine dužnika uredno te da nisu u tijeku sporovi vezanih uz u imovinu te pravne osobe, jer u protivnom treba dovršiti sporove (a ponekad se tek otvaranjem ste-čaja pokreću sporovi), urediti pitanje vlasništva nekretnina pa tek potom unovčiti imovi-nu, a sve to zahtjeva određeno vrijeme.

Uvažavajući praktično iskustvo da se određeni stečajni postupci ne mogu brzo dovršiti, u ovoj će se knjizi stoga navesti sve izmjene SZ-a koje su bile do sada, s time da će se ko-mentar u načelu ograničiti samo na sada važeći tekst zakona koji je u primjeni od 2006. godine, dok će se u pogledu sudske prakse nastojati dati što širi prikaz pa i u slučajevima kada u praksi postoje dvojbe i različita rješenja.

SZ je svoju prvu manju izmjenu doživio već sa Zakonom o bankama, koji je objavljen u NN br. 161/08 od 18. prosinca 1998. godine, a stupio je na snagu 26. prosinca 1998. godi-ne, gdje je u čl. 122. st. 1. t. 3. određeno da prestaje važiti čl. 339. SZ-a. No, prva veća novela SZ-a je objavljena u NN br. 29. od 26. ožujka 1999. godine i stupila je na snagu osmog dana od dana objave tj. 3. travnja 1999. godine. U njenom članku 32. je predviđeno da će se stečajni postupci pokrenuti do dana stupanja na snagu toga zakona dovršit po

1 Dalje u tekstu: SZ 2 Dalje u tekstu NN 3 Članak 337. SZ-a NN 44/96

PREDGOVOR


- iv -

odredbama SZ-a NN br. 44/96, odnosno u skladu sa odredbama zakona koji je bio na sna-zi kada je određeni stečaj pokrenut. Dakle, ova prva novela nije imala retroaktivno djelo-vanje, čime nije stvarala probleme u praktičnoj primjeni, jer se je jedan tekst SZ-a primje-njivao na postupke pokrenute do 3. travnja 1999. godine, a druge nakon toga.

Druga Novela SZ-a objavljena je u NN br. 129. od 22.12.2000. godine i stupila je na sna-gu osmog dana od dana objave tj. 30. prosinca 2000. godine, s tim da se odredbe članka 9. i 10.4 te Novele primjenjuju od 6. siječnja 2001. godine. Tom drugom novelom SZ-a uve-dene su brojne promjene, a zakonodavac je predvidio i njezinu djelomičnu retroaktivnu primjenu, odnosno određene promjene se primjenjuju u svim stečajnim postupcima neovi-sno o tome kada je određeni stečaj pokrenut. Naime, prijelazne odredbe su sadržane u članku 72., koji glasi:

"(1) Na stečajne postupke pokrenute do stupanja na snagu ovoga Zakona primjenjivat će se odredbe ovoga Zakona.

(2) Iznimno od odredbe stavka 1. ovoga članka, na stečajne postupke pokrenute do stupanja na snagu ovoga Zakona primjenjivat će se odredbe Stečajnoga zakona ("Narodne novine", br. 44/96. i 29/99.) na odnose uređene odredbama članka 7., 9., 10., 16., 17., 18., 20., 27., 29., 34., 51. i 64. ovoga Zakona, te članka 39. ovoga Zakona u dijelu koji se od-nosi na odredbu članka 173.a stavka 2. ovoga Zakona."

Takvom primjenom odredaba Novele iz 2000. godine određeno je da se u pravilu na sve postupke u tijeku primjenjuju odredbe te novele, osim onih koje se odnose na uvjete za imenovanje stečajnog upravitelja, za kriterije za razvrstavanje tražbina stečajnih vjerovni-ka u isplatne redove, za skupštinu vjerovnika koja je zamijenila odredbe o ročištu vjerov-nika, plaćanje dodatne pristojbe za vođenje stečajnog postupka te način prijavljivanja tra-žbine razlučnih vjerovnika. Dakle, ova druga novela se gotovo u cijelosti primjenjuje na sve stečajne postupke koji su u tijeku, no ipak su postojale iznimke od retroaktivne prim-jene glede već utvrđenih isplatnih redova vjerovnika.

Treća velika novela SZ-a je objavljena u NN br. 123/03 od 31. srpnja 2003. godine a stu-pila je na snagu 30. kolovoza 2003. godine, te je do tada važeći tekst zakona znatno pro-mijenjen. Namjera zakonodavca je bila pojednostavniti proceduru u stečajnom postupku, prvenstveno napuštanjem institucije stečajnog vijeća i povjeravanjem svih poslova stečaj-nog suda stečajnom sucu. Nadalje su postavljeni vremenski okviri unutar kojih se moraju donijeti ključne odluke u postupku i on provesti, a predviđeno je i zaključenje stečajnog postupka i kada samo manji dio imovine ostaje neunovčen, odnosno kad se ne može oče-kivati da bio on bio uspješno unovčen te u slučaju kada se čeka okončanje određenih par-ničnih postupaka.

Izmjene i dopune zakona unijele su promjene i u pogledu kriterija za razvrstavanje stečaj-nih vjerovnika u isplatne redove, te je došlo do ukidanja odredbe članka 86. Zakona o radu, tako da su sve tražbine radnika prije otvaranja stečajnog postupka sada svrstana u isplatne redove, a ne kao što je, po prijašnjim propisima dio tražbina bio trošak stečajnog postupka. Ta novela je unijela i velike izmjene u tijek postupka, te u kriterija za razvrsta-

4 Te odredbe se odnose na uvjete za imenovanje stečajnih upravitelja i na Listu stečajnih upravitelja

PREDGOVOR


- v -

vanje stečajnih vjerovnika u isplatne redove, a ista se temeljem prelaznih i završnih odre-daba primjenjuje i na stečajne postupke koji su bili u tijeku i prije donošenja tih izmjena i dopuna. Te prijelazne odredbe glase:

"Članak 58. Stupanjem na snagu ovoga Zakona prestaje važiti odredba članka 86. Zakona o radu

("Narodne novine", br. 38/95., 54/95., 65/95., 17/01. i 82/01.).

Članak 59. (1) Stupanjem na snagu ovoga Zakona u svim stečajnim postupcima u tijeku ovlasti

stečajnoga vijeća prelaze na stečajnoga suca. (2) Odbori vjerovnika osnovani prema propisima koji su bili na snazi do stupanja na

snagu ovoga Zakona, nastavljaju s radom. (3) Na stečajne postupke pokrenute do stupanja na snagu ovoga Zakona primjenjivat

će se odredbe ovoga Zakona.

Članak 60. Ovaj Zakon stupa na snagu trideseti dan od dana objave u "Narodnim novinama".

Dakle, u ovom slučaju je zakonodavac odredio povratni učinak gotovo svih odredaba No-vele 2003., što je iznimka od općeg pravila o iznimnosti retroaktivnog djelovanja propisa a koja je i Ustavom propisana.5 Naime, i Ustav prihvaća nužnost povratnog djelovanja propisa, no ista se uvijek smatra kao vrlo ozbiljno ugrožavanje pravne sigurnosti i stoga se uvijek mora oprezno primjenjivati retroaktivno djelovanje propisa. Kako su stečajni pos-tupci specifični, ovakva odredba o retroaktivnoj primjeni izmjena i dopuna zakona je iza-zvala brojne probleme, te je rezultirala i donošenjem Uredbe o izmjeni zakona o izmjena-ma i dopunama SZ-a.6

Četvrta i Novela SZ-a objavljen je u NN br. 82. od 21. srpnja 2006. godine s tim da stupa na snagu osmog dana od dana objave tj. 29. srpnja 2006. godine, osim odredaba čl. 9. i 10.7 tih izmjena, koje stupaju na snagu godinu dana kasnije. Kao cilj i svrha promjena je u Prijedlogu zakona o izmjenama i dopunama SZ-a navedeno uklanjanje iz Zakona neprim-jenjivih odredaba (npr. uloga FINE), zatim izbjegavanje višestrukog zakonskog regulira-nja pojedinih pravnih pitanja (npr. fiducija koja je institut Ovršnog zakona) potom otkla-njanje terminoloških nesuglasja i pojašnjenje sadržaja određenih odredbi koje su u praksi bile dvojbene te izjednačavanje u pravima vjerovnika i omogućavanje stečajnom upravite-lju pregled svih tražbina, odnosno ocjenu dužnikova sveukupnog stanja, te vjerovnicima pregled obveza i donošenje pravilnih odluka unovčenju. Stoga ta novela ima preko sto članaka, no veći dio se odnosi na pojašnjenja i terminološka usklađenja, koja su propušte-na prilikom ranijih novela zakona. U prijelaznim odredbama je određeno slijedeće:

"Članak 111.

5 Članak 89. stavak 3. i 4. Ustava (NN 41/01) Zakoni i drugi propisi državnih tijela i tijela koja imaju javne ovlasti ne mogu imati povratno djelovanje. Iz posebno opravdanih razloga samo pojedine odredbe zakona mogu imati povratno djelovanje. 6 NN br. 197/03 od 17. prosinca 2003. godine, te NN br. 187/04 od 29. prosinca 2004. godine. 7 Te odredbe se odnose na uvjete za imenovanje stečajnih upravitelja i na Listu stečajnih upravitelja

PREDGOVOR


- vi -

Stečajni postupci pokrenuti prije stupanja na snagu ovoga Zakona dovršit će se po odredbama Stečajnog zakona koji je bio na snazi u vrijeme njihova pokretanja.

Na postupke u tijeku, ako nisu započete radnje na koje se odnose, primijenit će se sljedeće odredbe ovoga Zakona: Članci 5., 6., 7., 8., 13., 14., 16., 18., 21., 22., 24., 25., 26., 30., 34., 45., 62., 66., 69., 70., 71., 72. (osim stavka 7. do stavka 11.), 73., 74., 89., 90., 96. i 97."

Dakle, osnovno pravilo za primjenu posljednje novele SZ-a je da se primjenjuje onaj SZ koji je bio na snazi u vrijeme kada je započeo stečajni postupak, no isto tako postoje odre-đene iznimke, čime se je opet uvela djelomična retroaktivna primjena novog zakona.

Iz prethodno iznesenog je razvidno da je SZ od 1997. godine doživio brojne izmjene i dopune, s time da se različito primjenjuju pravila, stoga će se u ovoj knjizi dati prvo tekst autorski pročišćenog zakonskog teksta, no nakon toga će se isto tako dati prikaz svih izmjena i dopuna uz napomenu o sadržaju prijelaznih i završnih odredaba.

Nadam se da će ova knjiga pomoći svima koji dolaze u doticaj sa stečajem kako bi što bolje razumjeli ovu prilično kompliciranu materiju. Naime, SZ sadrži procesne i materi-jalne odredbe uz koje se istovremeno primjenjuje čitav niz drugih zakona, što zahtjeva od svih sudionika u postupku poznavanje ne samo odredaba SZ-a već i čitavog niza drugih propisa,8 koji su isto tako često mijenjani.

Dakle da se rezimira, u ovom izdanju je dan pročišćeni tekst SZ-a (Narodne novine broj 44/96, 161/98, 29/99, 129/00, 123/03, 197/03, 187/04 i 82/06) koji je do sada doživio više izmjena i dopuna i to:

STEČAJNI ZAKON – Narodne novine broj 44/96 od 5. lipnja 1996. godine, stupio je na snagu 1. siječnja 1997. godine

ZAKON O BANKAMA – Narodne novine broj 161/08 od 18. prosinca 1998. godine, stupio je na snagu 26. prosinca 1998. godine, a u čl. 122. st. 1. t. 3. je odredio da prestaje važiti čl. 339. Stečajnog zakona

ZAKON O IZMJENAMA I DOPUNAMA STEČAJNOG ZAKONA – Narodne novine broj 29/99 od 26. ožujka 1999. godine, stupio je na snagu 3.

travnja 1999. godine

ZAKON O IZMJENAMA I DOPUNAMA STEČAJNOG ZAKONA – Narodne novine broj 129/00 od 22. prosinca 2000. godine, stupio je na snagu

30. prosinca 2000. godine, s time da su se odredbe čl. 9. i 10. tog zakona počele primjenjivati od 6. veljače 2001. godine

ZAKON O IZMJENAMA I DOPUNAMA STEČAJNOG ZAKONA – Narodne novine broj 123/03 od 31. srpnja 2003. godine, stupio je na snagu 30.

kolovoza 2003. godine

8 Npr. Ovršnog zakona (Narodne novine, br. 57/96., 29/99., 42/00, 173/03., 194/03., 151/04, 88/05 i 67/08, dalje u tekstu:

OZ), zatim Zakona o parničnom (Narodne Novine broj 53/91, 91/92, 58/93, 112/99, 88/01, 117/03, 88/05, 02/07, 84/08, 96/08, 123/08 i 57/11 dalje u tekstu: ZPP), Zakona o obveznim odnosima (Narodne novine 35/05 i 41/08, dalje u tekstu: ZOO), Zakona o radu (Narodne novine br. 149/2009, 61/2011, dalje u tekstu: ZOR)

PREDGOVOR


- vii -

UREDBA O IZMJENI ZAKONA O IZMJENAMA I DOPUNAMA STEČAJNOG ZA-KONA

– Narodne novine broj 197/03. od 17. prosinca 2003. godine, stupila je na snagu 17. prosinca 2003. godine

UREDBA O IZMJENI ZAKONA O IZMJENAMA I DOPUNAMA STEČAJNOG ZA-KONA

– Narodne novine broj 187/04 od 29. prosinca 2004. godine, stupila je na snagu 29. prosinca 2004. godine

ZAKON O IZMJENAMA I DOPUNAMA STEČAJNOG ZAKONA – Narodne novine broj 82/06 od 21. srpnja 2006. godine, stupio je na snagu 29.

srpnja 2006. godine, a odredbe čl. 9. i 10. tog zakona su stupile na snagu 29. srpnja 2007. godine

PREDGOVOR


- ix -

PREDGOVOR DRUGOM IZDANJU

Kako je u međuvremenu prvo izdanje rasprodano, u ovom izdanju su uvrštene i daljnje dvije novele Stečajnog zakona i to:

ZAKON O DOPUNAMA STEČAJNOG ZAKONA, Narodne novine br. 116. od 13. lis-topada 2010. godine, koji je stupio na snagu osmog dana od dana objave

ZAKON O DOPUNI STEČAJNOG ZAKONA, Narodne novine br. 25. od 28. veljače 2012. godine, koji je stupio na snagu osmog dana od dana objave

PREDGOVOR


- xi -

PREDGOVOR TREĆEM IZDANJU

U 2012. godini je stečajni postupak imao velike izmjene, naime uvedena je posebnim za-konom predstečajna nagodba pa je stečajni postupak usklađen sa tom izmjenom. Kako je Zakon o financijskom poslovanju i predstečajnoj nagodbi omogućio restrukturiranje duž-nika, u stečajnom postupku je napuštena mogućnost financijskog restrukturiranja stečaj-nog dužnika, pa je vjerovnicima sada jedino omogućeno da se stečajnim planom prenese cjelokupna imovina dužnika na osobu koju će osnovati stečajni dužnik. Uz to su ponovno uvedena posebna pravila za prodaju imovine stečajnog dužnika kao cjeline, uz obrazlože-nje da se takav oblik prodaje dužnika primjenjivao više nego stečajni plan, a imovina pos-lovnog subjekta kao cjeline je gotovo uvijek veće vrijednosti, nego pojedini dijelovi imo-vine. Stoga je u ovo izdanje uvrštena dodatno posljednja novela Stečajnog zakona i to:

ZAKON O IZMJENAMA I DOPUNAMA STEČAJNOG ZAKONA, Narodne novine 133 od 3. prosinca 2012. godine i stupa na snagu osmog dana od dana objave, s tim da je kao osnovno pravilo istaknuto da će se stečajni postupci pokrenuti prije stupanja na snagu te novele dovršit po odredbama Stečajnog zakona koji je bio na snazi u vrijeme njihova pokretanja. No od tog pravila postoje izuzetci, pa će se dio novih odredaba primjenjivati i na postupke koji su u tijeku, osim ako su na dan stupanja na snagu te novele nisu započete ranje na koje se odnose. Ta pravila koja se odmah primjenjuju se odnose na pravila o ste-čajnim razlozima; zatim o većini sa kojom vjerovnici mogu izabrati novog stečajnog up-ravitelja; potom o slučajevima kada stečajni sudac može donijeti rješenje o otvaranju ste-čajnog postupka bez provođenja prethodnog postupka; zatim o obvezi određivanja ročišta već u rješenju o otvaranju prethodno postupka; potom o upotrebi osobnih identifikacijskih brojeva; o mogućnosti stečajnih vjerovnika da ostvaruju skupnu štetu; o pomoći policije stečajnom sucu kod provedbe rješenja kojim se imovina dužnika uzima trećoj osobi; o pravnim radnjama od posebne važnosti za koje stečajni upravitelj treba suglasnost odbora vjerovnika; o obračunu troškova nakon prodaje imovine na kojoj je razlučno pravo; o mo-gućnosti mirenja te nova pravila o završnom ročištu i zabrani ovrhe nakon objave nedosta-tnost stečajne mase za pokriće troškova stečajnoga postupka ili za ispunjenje ostalih obve-za stečajne mase.

Nadalje, u ovo izdanje su uvrštena i pravila o predstečajnoj nagodbi. Zakon o financij-skom poslovanju i predstečajnoj nagodbi je objavljen u Narodnim novinama br. 108. od 1. listopada 2012. godine i odmah je stupio na snagu. No, vrlo brzo su se uočili nedostatci stoga je Vlada Republike Hrvatske na sjednici dana 20. prosinca 2012. godine donijela Uredbu o izmjenama i dopunama Zakona o financijskom poslovanju i predstečajnoj na-godbi (dalje Uredba 144/12). Ta Uredba je objavljena u Narodnim novinama br. 144 od 21. prosinca 2012. godine i odmah je stupila na snagu, a postoje dileme vezane uz primje-nu.

Naime, Uredbu 144/12 je Vlada Republike Hrvatske donijela na temelju članka 1. Zakona o ovlasti Vlade Republike Hrvatske da uredbama uređuje pojedina pitanja iz djelokruga Hrvatskoga sabora (»Narodne novine«, broj 108/2012), a koji određuje:

PREDGOVOR


- xii -

„Ovlašćuje se Vlada Republike Hrvatske da uredbama uređuje pitanja tekuće gospodarske politike iz djelokruga Hrvatskoga sabora, osim izmjena državnog proračuna i propisivanja poreza te onih pitanja koja prema Ustavu Republike Hrvatske može uređivati samo Hr-vatski sabor u razdoblju:

– od 15. prosinca 2012. do 15. siječnja 2013. i

– od 15. srpnja 2013. do 15. rujna 2013.“

Predmetni Zakon o ovlasti Vlade Republike Hrvatske da uredbama uređuje pojedina pita-nja iz djelokruga Hrvatskog sabora je zamijenio zakon istoga imena koji je donesen godi-nu dana prije (svake godine se donosi takav zakon) s time da je uvijek obveza Vlade Re-publike Hrvatske da podnese Hrvatskom saboru izvješće o donesenim uredbama odmah nakon donošenja i to na prvo zasjedanje Hrvatskoga sabora. Kako je riječ o Uredbama kojima Vlada Republike Hrvatske uređuje pitanja koja su u nadležnosti Hrvatskog sabora, te uredbe imaju ograničeno trajanje odnosno one vrijede godinu dana s time da se uobiča-jeno u Zakonima o ovlasti Vlade Republike Hrvatske da uredbama uređuje pojedina pita-nja iz djelokruga Hrvatskoga sabora određuje da te Uredbe ostaju na snazi najdulje do 31. prosinca naredne godine.

Slijedom navedenog, Uredba 144/12 je stupila na snagu dana 21. prosinca 2012. godine te će vrijediti godinu dana odnosno vjerojatno do 31. prosinca 2013. godine osim ako Hr-vatski sabor ne usvoji 2013. godine Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o financij-skom poslovanju i predstečajnoj nagodbi sa identičnim tekstom kao i Uredba 144/12 od-nosno ako Vlada Republike Hrvatske ponovno iduće godine donese identičnu Uredbu.

Kako iz završnih odredaba proizlazi Uredba 144/12 je stupila na snagu danom objave u Narodnim novinama odnosno sa danom 21. prosincem 2012. godine, stoga se može prim-jenjivati samo u postupcima koji su pokrenuti nakon njezinog stupanja na snagu, jer ne postoje dodatna pravila vezana uz eventualnu retroaktivnu primjenu. Stoga se uočava da će se u nekim postupcima ipak primjenjivati osnovi tekst Zakona o financijskom poslova-nju i predstečajnoj nagodbi. Naime, analizom javno objavljenih podataka na web strani-cama FINE (http://predstecajnenagodbe.fina.hr/pn-public-web/predmet/search) proizlazi da su do dana 20. prosinca2012. godine otvorena tri postupka predstečajne nagodbe (na sam dan 21. prosinca 2012. su otvorena još dva postupka).

Iz Obrazloženja razloga za donošenje uredbe proizlazi da je od dana stupanja na snagu Zakona o financijskom poslovanju i predstečajnoj nagodbi („Narodne novine 108/12) pa do dana donošenja Uredbe Financijska agencija zaprimila 159 prijedloga za pokretanje postupaka predstečajne nagodbe, te je ukupno prijavljeno 7.469.523.063,34 kuna obveza i 6153 radnika koji su zaposleni kod ovih poduzetnika. Od tog broja su 39 prijedloga bili u isključivoj nadležnosti Regionalnog centra Zagreb (obveze iznad 10.000.000,00 kuna) sa tražbinama od 7.378.709.505,30 kuna ili 98,78% svih prijavljenih obveza i 5.360 radnika zaposlenih kod ovih poduzetnika (87,11 % svih zaposlenika). Nadalje je utvrđeno da je 24,52% poduzetnika iskazalo 98,78% ukupno prijavljenih obveza, a pristigloj dokumenta-ciji u većini slučajeva (preko 75%), nedostaju neki ključni dokumenti (najčešće revizorsko mišljenje). U Obrazloženju je nadalje istaknuto da je u tom slučaju uglavnom riječ o po-

PREDGOVOR


- xiii -

duzetnicima koji, prema Zakonu o računovodstvu, ulaze u kategoriju velikih poduzetnika pa je za izradu revizorskog mišljenja potrebno duže vrijeme. Stoga je u svrhu nastupa ne-nadoknadive štete, odlučeno omogućiti zastajanje s postupcima ovrhe uz istovremeno imenovanje povjerenika predstečajne nagodbe.

Nadalje je u Obrazloženju istaknuto da je uočeno kako pojedine odredbe Zakona nisu jas-no uredile pitanje prava vjerovnika čije su tražbine osporene ili koji nisu sudjelovali u postupku predstečajne nagodbe, stoga su Uredbom 144/12 dopunjena pravila u pogledu prekida svih kako ovršnih tako i parničnih postupaka. Nakon toga je istaknuto da se nakon pravomoćnosti rješenja o potvrdi predstečajne nagodbe nastavljaju postupci samo u odno-su na osporeni dio tazbina, jer je nakon pravomoćnosti jesenja o potvrdi predstečajne na-godbe priznati dio tražbina – res iudicata, te se o istom ne može ponovo raspravljati (ne bis in idem) u nastavljenom parničnom postupku. No, ako se ne sklopi predstečajna na-godba onda se parnični postupci nastavljaju na prijedlog vjerovnika nakon izvršnosti rje-šenja o obustavi postupka predstečajne nagodbe. Prema Obrazloženju predmetne odredbe o prekidu postupka se odnose na sve tražbine vjerovnika kako prijavljene tako i neprijav-ljene, a za neprijavljene tražbine se u Obrazloženju navodi kako prestaju i to zbog propus-ta vjerovnika da izvrši svoju prijavu. Stoga je dodatno propisana nemogućnost pokretanje ovršnog, upravnog ili parničnog postupka protiv dužnika, radi utvrđenja i ostvarenja traž-bine koja je nastala prije otvaranja postupka predstečajne nagodbe, a u tom postupku nije prijavljena od strane vjerovnika niti je tu tražbinu dužnik uvrstio u popis obveza prema vjerovnicima. Dakle, nakon izmjene iz Uredbe 144/12 je zakonodavac odredio da vjerov-nik koji nije prijavio tražbinu u iznimno kratkom roku nema više pravo niti mogućnost ostvariti tu tražbinu. No, s obzirom da postoji dvostruka obveza prijave tražbine i to kako samog dužnika tako i vjerovnika skreće se pozornost da je u sličnom predmetu Bačić pro-tiv Hrvatske (Presuda od 19.06.2008., Zahtjev br. 43595/06) Europski sud za ljudska pra-va u Strasbourgu utvrdio da je došlo do povrede prava na mirno uživanje vlasništva kao i da je povrijeđeno pravo na pošteno suđenje te je podnositeljici dosuđena naknada štete. Stoga bi se u postupcima trebalo voditi računa o tome da su dužnici uredno prijavili sve tražbine koje prema njima postoje. No, s obzirom da je istaknuto da nakon pravomoćnosti rješenja o potvrdi predstečajne nagodbe nije dopušteno pokretanje ovršnog, upravnog ili parničnog postupka protiv dužnika, radi utvrđenja i ostvarenja tražbine koja je nastala prije otvaranja postupka predstečajne nagodbe, a u tom postupku nije prijavljena od strane vjerovnika niti je tu tražbinu dužnik uvrstio u popis obveza prema vjerovnicima, moglo bi se zaključiti da se za ostale tražbine ipak mogu voditi postupci.

POPIS KRATICA


- xv -

POPIS KRATICA

čl. – članak

NN – Narodne novine

OZ – Ovršni zakon

st. – stavak

SZ – Stečajni zakon

t. – točka

UREDBA 03 – Uredba o izmjeni zakona o izmjenama i dopunama Stečajnog zakona – NN 197/03

UREDBA 04 – Uredba o izmjeni zakona o izmjenama i dopunama Stečajnog zakona – NN 187/04

Uredba 144/12 - Uredba o izmjenama i dopunama Zakona o financijskom poslovanju i predstečajnoj nagodbi, Narodne novine br. 144 od 21. prosinca 2012. godine

v. – vidi

ZID SZ NN 123/03 – Zakon o izmjenama i dopunama Stečajnog zakona, Narodne novine broj 123/03



ZID SZ NN 82/06 – Zakon o izmjenama i dopunama Stečajnog zakona, Narodne novine broj 82/06 od 21. srpnja 2006. godine

ZID SZ 133/12 – Zakon o izmjenama i dopunama Stečajnog zakona, Narodne novine broj 133/12 od 3. prosinca 2012.

ZOO – Zakon o obveznim odnosima

ZPP – Zakon o parničnom postupku

ZTD – Zakon o trgovačkim društvima

ZV – Zakon o vlasništvu i drugim stvarnim pravima

ZOR – Zakon o radu


1

Stečajni zakon Komentar i sudska praksa

i Zakon o financijskom poslovanju i

predstečajnoj nagodbi s komentarom

SADRŽAJ


3

SADRŽAJ

PREDGOVOR ..................................................................................................iii PREDGOVOR DRUGOM IZDANJU ............................................................ ix PREDGOVOR TREĆEM IZDANJU .............................................................xi Popis kratica..................................................................................................... xv Stečajni zakon (Komentar i sudska praksa) i Zakon o financijskom poslovanju i predstečajnoj nagodbi (Komentar) ......................................................................................................... 1 SADRŽAJ ........................................................................................................... 3 Zakon o financijskom poslovanju i predstečajnoj nagodbi s komentarom................................................................................................... 17 KAZALO POJMOVA – PREDSTEČAJNA NAGODBA............................ 19

DIO PRVI ................................................................................................... 27 GLAVA I. –OPĆE ODREDBE................................................................... 27

Predmet Zakona.............................................................................................................. 27 Prijenos propisa Europske unije ..................................................................................... 29 Pojmovi .......................................................................................................................... 29

GLAVA II. – TEMELJNA PRAVILA FINANCIJSKOG POSLOVANJA.............................................................. 33

Odjeljak 1. – PRIMJENA ODREDBI O FINANCIJSKOM POSLOVANJU ............................................................................ 33 Odjeljak 2. – TEMELJNE OBVEZE UPRAVE I NADZORNOG ODBORA............................................................................................. 34

Temeljne obveze uprave ......................................................................................... 34 Temeljne obveze članova nadzornog odbora .......................................................... 34

Odjeljak 3. – RIZICI U FINANCIJSKOM POSLOVANJU .......................................... 35 Upravljanje rizicima................................................................................................ 35 Upravljanje rizikom likvidnosti .............................................................................. 36 Praćenje i osiguranje adekvatnosti kapitala............................................................. 36 Dužnosti uprave i nadzornog odbora u slučaju neadekvatnosti kapitala ................. 37

Odjeljak 4. – ISPUNJENJE NOVČANIH OBVEZA..................................................... 38 Rokovi ispunjenja novčanih obveza u ugovorima među poduzetnicima................. 38 Rokovi ispunjenja novčanih obveza u ugovorima između poduzetnika i osoba javnog prava ........................................................................... 39 Posebna naknada za troškove prouzročene vjerovniku dužnikovim zakašnjenjem s ispunjenjem novčane obveze...................................... 41 Ništetnost pojedinih odredbi ugovora ..................................................................... 42

Odjeljak 5. – OBVEZE PODUZETNIKA KOD NASTANKA NELIKVIDNOSTI......................................................................... 47

Nelikvidnost............................................................................................................ 47 Insolventnost........................................................................................................... 48 Postupanje poduzetnika u uvjetima nelikvidnosti ................................................... 49 Obveza pokretanja postupka predstečajne nagodbe ................................................ 52

SADRŽAJ


4

DIO DRUGI - POSTUPAK PREDSTEČAJNE NAGODBE ..................... 53 GLAVA III. ................................................................................................. 53

Odjeljak 1. – OPĆE ODREDBE .................................................................................... 53 Predmet ................................................................................................................... 53 Svrha predstečajne nagodbe.................................................................................... 54 Načelo dobrovoljnosti ............................................................................................. 54 Načelo jednakog postupanja prema vjerovnicima................................................... 54 Načelo postupanja u dobroj vjeri ............................................................................ 55 Načelo pristupa podacima....................................................................................... 55 Dužnik u postupku predstečajne nagodbe ............................................................... 56 Stvarna nadležnost .................................................................................................. 57

Odjeljak 2. – OPĆE ODREDBE U POSTUPKU PRED FINANCIJSKOM AGENCIJOM........................................................................ 58

Načela postupka...................................................................................................... 58 Javna priopćenja ..................................................................................................... 60 Odluke u postupku .................................................................................................. 61 Pravni lijekovi......................................................................................................... 62 Odgovarajuća primjena Zakona o općem upravnom postupku ............................... 63

Odjeljak 3. – TIJELA U POSTUPKU PREDSTEČAJNE NAGODBE ......................... 63 Tijela ....................................................................................................................... 63 Nagodbeno vijeće.................................................................................................... 64 Povjerenik predstečajne nagodbe ............................................................................ 65 Dužnosti povjerenika predstečajne nagodbe ........................................................... 65 Nadzor nad radom povjerenika ............................................................................... 66 Razrješenje povjerenika predstečajne nagodbe ....................................................... 67 Nagrada i naknada troškova za rad ......................................................................... 67

Odjeljak 4. – POSTUPAK PREDSTEČAJNE NAGODBE ........................................... 68 Prijedlog za otvaranje postupka .............................................................................. 68 Obveza davanja podataka........................................................................................ 69 Sadržaj prijedloga ................................................................................................... 70 Izvješće o financijskom stanju i poslovanju dužnika .............................................. 71 Plan financijskog i operativnog restrukturiranja u postupku predstečajne nagodbe............................................................................ 73 Mjere iz plana financijskog restrukturiranja............................................................ 74 Ponuda vjerovnicima .............................................................................................. 75 Pretvorba tražbina u udjele u kapitalu kao alternativni prijedlog............................ 76 Izvješća od strane ovlaštenog revizora.................................................................... 79 Rok za donošenje rješenja o prijedlogu................................................................... 81 Postupovne prepreke za vođenje postupka predstečajne nagodbe........................... 82 Otvaranje postupka predstečajne nagodbe .............................................................. 83 Sadržaj rješenja o otvaranju postupka predstečajne nagodbe.................................. 83 Objava oglasa.......................................................................................................... 85 Dostava i objava rješenja o otvaranju postupka predstečajne nagodbe ................... 86 Prijava tražbina ....................................................................................................... 87 Izlučni vjerovnici .................................................................................................... 89 Razlučni vjerovnici ................................................................................................. 90 Pravo odvojenog namirenja ostalih založnih vjerovnika......................................... 91

SADRŽAJ


5

Ostali razlučni vjerovnici ........................................................................................ 92 Razlučni vjerovnici u postupku predstečajne nagodbe............................................ 92

Odjeljak 5. – ISPITNI POSTUPAK ............................................................................... 93 Prvo ročište ............................................................................................................. 93 Prethodna suglasnost za pretvaranje potraživanja kreditne institucije u temeljni kapital dužnika u postupku predstečajne nagodbe.................................. 96 Pravo glasa.............................................................................................................. 97 Potrebne većine....................................................................................................... 98 Ročište za glasovanje za izmijenjeni plan financijskog restrukturiranja ................. 99 Obustava postupka predstečajne nagodbe............................................................. 101

Odjeljak 6. – PREDSTEČAJNA NAGODBA.............................................................. 103 Predstečajna nagodba............................................................................................ 103

Odjeljak 7. – SKRAĆENI POSTUPAK PREDSTEČAJNE NAGODBE .................... 106 Provedba skraćenog postupka predstečajne nagodbe............................................ 106

Odjeljak 8. – PRAVNE POSLJEDICE OTVARANJA POSTUPKA PREDSTEČAJNE NAGODBE............................................................... 108

Vrijeme nastupanja pravnih posljedica ................................................................. 108 Dopuštena plaćanja s dužnikovog transakcijskog računa...................................... 109 Prekid postupaka................................................................................................... 110 Tražbine vjerovnika na koje utječe otvaranje postupka predstečajne nagodbe ............................................................................................ 112 Nedospjele tražbine............................................................................................... 113 Prava solidarnih dužnika, jamaca i banaka garanata/izdavatelja akreditiva.................................................................. 113 Tražbine vezane uz raskidni uvjet......................................................................... 114 Preračunavanje tražbina ........................................................................................ 114 Otuđenje tražbina .................................................................................................. 115 Povremene tražbine na činjenje ili davanje ........................................................... 115 Prijeboj tražbina na početku postupka .................................................................. 116 Prekid zastare........................................................................................................ 117 Odgovornost za upravljanje u tijeku i nakon sklapanja predstečajne nagodbe ................................................................. 118 Utvrđene tražbine.................................................................................................. 119

Odjeljak 9. – PRAVNI UČINCI PREDSTEČAJNE NAGODBE, UPISI I TROŠKOVI .................................................................................................... 121

Pravni učinci predstečajne nagodbe ...................................................................... 121 Izvršenje predstečajne nagodbe............................................................................. 122 Stavljanje izvan snage predstečajne nagodbe........................................................ 123 Upisi u sudski, obrtni i drugi odgovarajući registar .............................................. 123 Računovodstveni učinak predstečajne nagodbe .................................................... 124 Troškovi predstečajne nagodbe............................................................................. 125

GLAVA IV. – PREKRŠAJNE ODREDBE .............................................. 130 Prekršajni postupak ...................................................................................................... 130 Prekršaji poduzetnika ................................................................................................... 131

GLAVA V. – PRIJELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE............................ 134 Zatečeno stanje ............................................................................................................. 134

SADRŽAJ


6

Stečajni zakon - Komentar i sudska praksa ................................................ 137 KAZALO POJMOVA - STEČAJNI ZAKON ............................................ 139

GLAVA I. – OPĆE ODREDBE................................................................ 169 Predmet Zakona............................................................................................................ 169 Ciljevi stečajnoga postupka .......................................................................................... 172 Stečajni dužnik ............................................................................................................. 174 Stečajni razlozi ............................................................................................................. 178

GLAVA II. – STEČAJNI POSTUPAK..................................................... 189 1. OSNOVNE POSTUPOVNE ODREDBE................................................ 189

Nadležnost ............................................................................................................ 189 Primjena odredaba pravila o parničnom postupku ................................................ 191 Načela postupka.................................................................................................... 198 Izuzeće .................................................................................................................. 201 Dostava ................................................................................................................. 202 Javna priopćenja ................................................................................................... 204 Odluke .................................................................................................................. 207 Pravni lijekovi....................................................................................................... 209 Troškovi postupka................................................................................................. 233

2. TIJELA STEČAJNOGA POSTUPKA .................................................... 234 2.1. Općenito ........................................................................................................ 234

Tijela stečajnoga postupka............................................................................. 234 2.2. Stečajni sudac ................................................................................................ 235

Ovlasti stečajnoga suca.................................................................................. 236 2.3. Stečajni upravitelj.......................................................................................... 240

Tko može biti imenovan za stečajnoga upravitelja ........................................ 240 Lista stečajnih upravitelja .............................................................................. 243 Stručni ispit ................................................................................................... 246 Imenovanje stečajnoga upravitelja................................................................. 251 Imenovanje drugoga stečajnoga upravitelja................................................... 254 Ovlasti stečajnoga upravitelja........................................................................ 258 Dužnosti stečajnoga upravitelja ..................................................................... 261 Nadzor nad stečajnim upraviteljem ............................................................... 270 Razrješenje stečajnoga upravitelja................................................................. 274 Odgovornost stečajnoga upravitelja............................................................... 284 Nagrada za rad i naknada troškova ................................................................ 287 Polaganje računa............................................................................................ 291

2.4. Odbor vjerovnika........................................................................................... 294 Osnivanje odbora vjerovnika prije ročišta vjerovnika ................................... 294 Osnivanje odbora vjerovnika na skupštini vjerovnika ................................... 297 Zadaci odbora vjerovnika .............................................................................. 298 Razrješenje članova odbora vjerovnika ......................................................... 302 Odgovornost članova odbora vjerovnika ....................................................... 310 Sjednice odbora vjerovnika i donošenje odluka ............................................ 311 Nagrada za rad i naknada troškova ................................................................ 315

2.5. Skupština vjerovnika ..................................................................................... 316 Sazivanje skupštine vjerovnika...................................................................... 316

SADRŽAJ


7

Prijedlog za sazivanje skupštine vjerovnika .................................................. 317 Vođenje skupštine vjerovnika i odlučivanje .................................................. 323 Pravo glasa .................................................................................................... 325 Ovlasti skupštine vjerovnika ......................................................................... 329 Ukidanje odluke skupštine vjerovnika........................................................... 333

3. POKRETANJE STEČAJNOGA POSTUPKA........................................ 338 Prijedlog za otvaranje stečajnoga postupka........................................................... 338 Dodatna pristojba za vođenje stečajnoga postupka ............................................... 358 Povlačenje prijedloga............................................................................................ 361 Predujmljivanje troškova prethodnoga postupka .................................................. 365

4. PRETHODNI POSTUPAK ..................................................................... 373 Pokretanje prethodnoga postupka ......................................................................... 373 Obveza davanja podataka tijekom prethodnoga postupka..................................... 382 Mjere osiguranja ................................................................................................... 385 Privremeni stečajni upravitelj ............................................................................... 391 Objava ograničenja raspolaganja .......................................................................... 395 Učinci ograničenja raspolaganja ........................................................................... 396 Ukidanje mjera osiguranja .................................................................................... 397 Ročište radi izjašnjenja o prijedlogu za otvaranje stečajnoga postupka ................ 398 Izjava o pristupanju duga ...................................................................................... 399 Ispitivanje gospodarsko-financijskoga stanja dužnika .......................................... 410 Slučajevi u kojima se neće odrediti ispitivanje gospodarsko-financijskoga stanja dužnika............................................................ 411

5. OTVARANJE STEČAJNOGA POSTUPKA.......................................... 412 Rasprava i odlučivanje o otvaranju stečajnoga postupka ...................................... 412 Sadržaj rješenja o otvaranju stečajnoga postupka ................................................. 428 Zakazivanje ispitnoga i izvještajnoga ročišta ........................................................ 432 Neposredno otvaranje stečajnog postupka ............................................................ 439 Slučajevi u kojima se otvoreni stečajni postupak ne provodi................................ 439 Oglas o otvaranju stečajnoga postupka ................................................................. 452 Dostava i objava rješenja o otvaranju stečajnoga postupka................................... 454 Pravna sredstva ..................................................................................................... 457

6. Stečajna masa i stečajni vjerovnici .......................................................... 457 6.1. Stečajna masa ................................................................................................ 457

Pojam stečajne mase...................................................................................... 457 Imovina koja ne ulazi u stečajnu masu dužnika pojedinca ............................ 461 Skupna imovina kod imovinskih zajednica ................................................... 465

6.2. Stečajni vjerovnici ......................................................................................... 467 Pojam stečajnoga vjerovnika ......................................................................... 467 Tražbine viših isplatnih redova...................................................................... 472 Stečajni vjerovnici nižih isplatnih redova...................................................... 480 Nedospjele tražbine ....................................................................................... 483 Tražbine vezane uz raskidni uvjet ................................................................. 484 Odgovornost više osoba................................................................................. 485 Prava solidarnih dužnika i jamaca ................................................................. 485 Preračunavanje tražbina................................................................................. 488 Povremena davanja........................................................................................ 491

SADRŽAJ


8

Otuđenje tražbine .......................................................................................... 492 6.3. Izlučni vjerovnici........................................................................................... 494

Izlučna prava. Pravo na vraćanje stvari ......................................................... 494 Naknada za izlučna prava .............................................................................. 501

6.4. Razlučni vjerovnici........................................................................................ 503 Pravo odvojenoga namirenja iz stvari i prava upisanih u javne knjige .................................................................................. 503 Sudsko ili javnobilježničko osiguranje tražbine prijenosom vlasništva na stvari ili prijenosom prava..................................... 509 Pokretanje ovršnog postupka......................................................................... 512 Pravo odvojenoga namirenja ostalih založnih vjerovnika.............................. 513 Ostali razlučni vjerovnici............................................................................... 513 Razlučni vjerovnici kao stečajni vjerovnici ................................................... 517

6.5. Vjerovnici stečajne mase ............................................................................... 517 Obveze stečajne mase.................................................................................... 517 Troškovi stečajnoga postupka........................................................................ 520 Ostale obveze stečajne mase.......................................................................... 525 Isplata obveza stečajne mase ......................................................................... 530

GLAVA III. – PRAVNE POSLJEDICE OTVARANJA STEČAJNOGA POSTUPKA ........................................... 532

1. OSNOVNE PRAVNE POSLJEDICE ..................................................... 532 Vrijeme nastupanja pravnih posljedica ................................................................. 532 Prijelaz prava dužnikovih tijela, odnosno dužnika pojedinca na stečajnoga upravitelja........................................... 533 Zabrane otuđenja ili opterećenja ........................................................................... 534 Raspolaganja tijela dužnika, odnosno dužnika...................................................... 535 Činidbe u korist dužnika ....................................................................................... 536 Nasljedstvo ........................................................................................................... 536 Podjela imovine pravne zajednice......................................................................... 537 Preuzimanje parnica.............................................................................................. 538 Tražbine stečajnih vjerovnika ............................................................................... 542 Prestanak prava stečenih ovrhom ili osiguranjem ................................................. 546 Zabrana ovrhe i osiguranja.................................................................................... 550 Zabrana ovrhe radi ostvarenja tražbina prema stečajnoj masi............................... 556 Isključenje drugih oblika pravnoga stjecanja ........................................................ 558 Skupna šteta .......................................................................................................... 559 Osobna odgovornost članova društva ................................................................... 561 Zadržavanje prava na prijeboj............................................................................... 562 Nastupanje prijeboja u postupku........................................................................... 578 Nedopustivost prijeboja ........................................................................................ 579 Dužnost obavješćivanja i suradnje ........................................................................ 581 Dovođenje, zatvor i novčana kazna....................................................................... 584 Uzdržavanje iz stečajne mase................................................................................ 586 Zastupnici po zakonu. Radnici.............................................................................. 587

2. ISPUNJENJE PRAVNIH POSLOVA..................................................... 588 Pravo stečajnoga upravitelja na izbor.................................................................... 588 Fiksni poslovi. Financijski poslovi s određenim rokom........................................ 591

SADRŽAJ


9

Djeljive činidbe..................................................................................................... 593 Predbilježba .......................................................................................................... 594 Pridržaj prava vlasništva ....................................................................................... 596 Najamni i zakupni odnosi ..................................................................................... 599 Dužnik kao najmoprimac i zakupac ...................................................................... 600 Dužnik kao najmodavac ili zakupodavac.............................................................. 602 Otuđenje predmeta najma ili zakupa..................................................................... 605 Zabrana otkazivanja .............................................................................................. 606 Ugovori o radu ...................................................................................................... 607 Prestanak prava radnika na suodlučivanje............................................................. 617 Prestanak naloga i ugovora o obavljanju poslova ................................................. 617 Ponude .................................................................................................................. 619 Prestanak ugovora o obavljanju poslova ............................................................... 619 Prestanak punomoći .............................................................................................. 620 Ništavost ugovornih odredaba............................................................................... 621

3. POBIJANJE PRAVNIH RADNJI STEČAJNOGA DUŽNIKA.............. 621 Opća odredba ........................................................................................................ 621 Kongruentno namirenje......................................................................................... 633 Inkongruentno namirenje ...................................................................................... 641 Pravne radnje kojima se vjerovnici izravno oštećuju ............................................ 647 Namjerno oštećenje............................................................................................... 650 Pravne radnje bez naknade ili uz neznatnu naknadu ............................................. 664 Zajam kojim se nadomještava kapital ................................................................... 670 Tajno društvo ........................................................................................................ 671 Isplata mjeničnih i čekovnih obveza ..................................................................... 672 Bliske osobe.......................................................................................................... 673 Izračunavanje rokova prije podnošenja prijedloga za otvaranje stečajnoga postupka .......................................................................... 677 Vrijeme poduzimanja pravne radnje ..................................................................... 687 Ovršna isprava ...................................................................................................... 690 Gotovinski posao .................................................................................................. 692 Pravna sredstva i pravne posljedice pobijanja....................................................... 693 Prava protivnika pobijanja .................................................................................... 703 Pobijanje protiv pravnih sljednika ........................................................................ 704 Pravne radnje nakon otvaranja stečajnoga postupka ............................................. 705

GLAVA IV. – UPRAVLJANJE STEČAJNOM MASOM I UNOVČENJE STEČAJNE MASE ........................................................... 706

1. OSIGURANJE STEČAJNE MASE ........................................................ 706 Preuzimanje stečajne mase.................................................................................... 706 Poslovi stečajnog dužnika..................................................................................... 708 Računi dužnika ..................................................................................................... 709 Tvrtka dužnika ...................................................................................................... 710 Novac i predmeti od vrijednosti ............................................................................ 711 Pečaćenje .............................................................................................................. 713 Popis predmeta stečajne mase............................................................................... 713 Popis vjerovnika ................................................................................................... 715 Pregled imovine i obveza...................................................................................... 716

SADRŽAJ


10

Izlaganje u sudskoj pisarnici ................................................................................. 717 Trgovačko-pravno i porezno-pravno polaganje računa......................................... 717

2. ODLUKA O UNOVČENJU.................................................................... 718 Izvještajno ročište ................................................................................................. 718 Unovčenje stečajne mase ...................................................................................... 733 Pravne radnje od posebne važnosti ....................................................................... 739 Privremena zabrana pravne radnje ........................................................................ 742 Otuđenje poduzeća ili pogona osobama s posebnim interesom ............................ 743 Otuđenje poduzeća ili pogona ispod vrijednosti ................................................... 744 Pravna valjanost pravne radnje ............................................................................. 744

2.a Prodaja imovine dužnika kao cjeline ........................................................ 745 Prodaja imovine .................................................................................................... 745 Sklapanje ugovora o prodaji.................................................................................. 747 Potvrđivanje ugovora o prodaji ............................................................................. 749 Opća predmnjeva o predmetu prodaje................................................................... 749 Izlučna prava......................................................................................................... 749 Razlučna prava...................................................................................................... 750 Namirenje razlučnih prava iz stečajne mase ......................................................... 752 Prijenos vlasništva na stvari i prijenos prava radi osiguranja................................ 753 Prava kupca........................................................................................................... 754 Pravne posljedice otvaranja stečajnog postupka ................................................... 755 Obveze stečajne mase ........................................................................................... 756 Nastavljanje stečajnog ostupka ............................................................................. 756

3. UNOVČENJE PREDMETA NA KOJIMA POSTOJI RAZLUČNO PRAVO...................................... 767 Unovčenje nekretnina, brodova i zrakoplova........................................................ 767 Obračun troškova i namirenje razlučnih vjerovnika.............................................. 777 Unovčenje drugih pokretnih stvari i prava ............................................................ 783 Obavješćivanje vjerovnika.................................................................................... 785 Priopćenje namjere otuđenja ................................................................................. 785 Zaštita vjerovnika od odugovlačenja s unovčenjem.............................................. 786 Raspodjela utrška .................................................................................................. 787 Obračun troškova .................................................................................................. 788 Ostalo korištenje pokretnih stvari ......................................................................... 795 Pravo razlučnoga vjerovnika da obavi unovčenje ................................................. 795

GLAVA V. – NAMIRENJE STEČAJNIH VJEROVNIKA ..................... 797 1. UTVRĐIVANJE TRAŽBINE................................................................. 797

Prijavljivanje tražbina stečajnih vjerovnika i obavještavanje o izlučnim i razlučnim pravima .................................................... 797 Tablice .................................................................................................................. 810 Tijek ispitnoga ročišta........................................................................................... 814 Naknadne prijave .................................................................................................. 818 Mirenje.................................................................................................................. 830 Utvrđivanje tražbine.............................................................................................. 832 Osporene tražbine ................................................................................................. 840 Nastavljanje parnica.............................................................................................. 866 Opseg utvrđivanja i vrijednost predmeta spora ..................................................... 870

SADRŽAJ


11

Učinak odluke ....................................................................................................... 877 Tužba protiv dužnika ............................................................................................ 881

2. DIOBA..................................................................................................... 882 Namirenje stečajnih vjerovnika............................................................................. 882 Diobni popis.......................................................................................................... 884 Osporene tražbine ................................................................................................. 887 Razlučni vjerovnici ............................................................................................... 888 Tražbina vezana uz odgodni uvjet......................................................................... 890 Naknadno uzimanje u obzir .................................................................................. 891 Izmjene diobnog popisa ........................................................................................ 892 Prigovori na diobni popis...................................................................................... 892 Određivanje visine dijela koji se isplaćuje ............................................................ 895 Završna dioba........................................................................................................ 897 Završno ročište...................................................................................................... 899 Polaganje zadržanih iznosa ................................................................................... 907 Višak pri završnoj diobi ........................................................................................ 907

3. ZAKLJUČENJE STEČAJNOGA POSTUPKA ...................................... 910 Rješenje o zaključenju stečajnoga postupka ......................................................... 910 Prava stečajnih vjerovnika nakon zaključenja postupka ....................................... 915 Nadležnost za ovrhu.............................................................................................. 916 Naknadna dioba .................................................................................................... 916 Pravni lijekovi....................................................................................................... 922 Provedba naknadne diobe ..................................................................................... 924 Isključenje vjerovnika stečajne mase .................................................................... 926

4. OBUSTAVA STEČAJNOGA POSTUPKA ........................................... 927 Obustava zbog nedostatnosti mase za pokriće troškova stečajnoga postupka .............................................................. 927 Obustava zbog nedostatnosti mase za ispunjenje ostalih obveza stečajne mase........................................................... 934 Namirenje vjerovnika stečajne mase..................................................................... 938 Zabrana ovrhe ....................................................................................................... 940 Obustava postupka nakon prijave o nedostatnosti stečajne mase.......................... 943 Obustava zbog naknadnoga nestanka stečajnoga razloga ..................................... 944 Obustava uz suglasnost vjerovnika ....................................................................... 948 Postupak u povodu prijedloga za obustavu ........................................................... 949 Objava i učinak obustave ...................................................................................... 950 Pravni lijekovi....................................................................................................... 951

GLAVA VI. – STEČAJNI PLAN ............................................................. 953 1. PRIPREMA STEČAJNOGA PLANA .................................................... 953

Osnovna odredba .................................................................................................. 953 Podnošenje plana .................................................................................................. 961 Sadržaj plana......................................................................................................... 963 Pripremna osnova ................................................................................................. 963 Provedbena osnova ............................................................................................... 964 Razvrstavanje sudionika u stečajnom planu.......................................................... 965 Prava razlučnih vjerovnika.................................................................................... 968 Prava stečajnih vjerovnika .................................................................................... 969

SADRŽAJ


12

Prava stečajnih vjerovnika nižih isplatnih redova ................................................. 969 Načelo jednakoga postupanja prema svim sudionicima........................................ 970 Odgovornost dužnika ............................................................................................ 972 Stvarnopravni odnosi ............................................................................................ 972 Pregled imovine. Financijski plan i plan rezultata ................................................ 973 Odbacivanje plana................................................................................................. 975 Izjašnjenja o planu ................................................................................................ 977 Obustava unovčenja dužnika i namirenja vjerovnika............................................ 978 Izlaganje plana ...................................................................................................... 978

2. PRIHVAĆANJE I POTVRDA PLANA.................................................. 979 Ročište za raspravljanje i glasovanje o planu........................................................ 979 Spajanje s ispitnim ročištem.................................................................................. 980 Pravo glasa stečajnih vjerovnika........................................................................... 980 Pravo glasa razlučnih vjerovnika .......................................................................... 981 Popis prava glasa .................................................................................................. 982 Izmjena plana........................................................................................................ 982 Posebno ročište za glasovanje............................................................................... 983 Glasovanje pismenim putem................................................................................. 983 Glasovanje po skupinama ..................................................................................... 984 Potrebne većine..................................................................................................... 984 Zabrana opstrukcije............................................................................................... 987 Pristanak stečajnih vjerovnika nižih isplatnih redova ........................................... 988 Pristanak dužnika .................................................................................................. 989 Potvrda plana ........................................................................................................ 990 Uvjetni plan .......................................................................................................... 992 Povreda postupovnih odredbi................................................................................ 992 Zaštita manjine...................................................................................................... 993 Objava odluke ....................................................................................................... 994 Pravni lijekovi....................................................................................................... 995

3. UČINCI POTVRĐENOG PLANA I NADZOR NAD ISPUNJENJEM PLANA.............................................. 996 Osnovni učinci plana............................................................................................. 996 Zaključenje stečajnoga postupka......................................................................... 1002 Učinci zaključenja stečajnoga postupka.............................................................. 1003 Nadzor nad ispunjenjem plana ............................................................................ 1005 Dužnosti i ovlasti stečajnoga upravitelja............................................................. 1006 Podnošenje prijave .............................................................................................. 1007 Poslovi za koje je potrebna suglasnost ................................................................ 1008 Krediti ................................................................................................................. 1009 Kasniji isplatni red tražbina novih vjerovnika..................................................... 1009 Uzimanje u obzir kasnijeg isplatnog reda ........................................................... 1010 Objava nadzora ................................................................................................... 1011 Ukidanje nadzora ................................................................................................ 1011 Troškovi nadzora ................................................................................................ 1012

GLAVA VII. – OSOBNA UPRAVA...................................................... 1013 Pretpostavke ............................................................................................................... 1013 Naknadno određivanje osobne uprave........................................................................ 1014

SADRŽAJ


13

Obustava osobne uprave............................................................................................. 1015 Javno priopćenje......................................................................................................... 1016 Pravni položaj stečajnoga povjerenika ....................................................................... 1016 Sudjelovanje stečajnoga povjerenika.......................................................................... 1018 Sudjelovanje odbora vjerovnika ................................................................................. 1018 Posebni slučajevi pribavljanja suglasnosti stečajnoga povjerenika ............................ 1019 Sredstva za život dužnika ........................................................................................... 1021 Dvostranoobvezni odnosi ........................................................................................... 1021 Odgovornost i pobijanje pravnih radnji ...................................................................... 1021 Izvješćivanje vjerovnika............................................................................................. 1022 Unovčenje predmeta osiguranja ................................................................................. 1023 Namirenje stečajnih vjerovnika .................................................................................. 1023 Stečajni plan ............................................................................................................... 1024 Nedostatnost stečajne mase ........................................................................................ 1024

GLAVA VIII. – OSLOBOĐENJE OD PREOSTALIH OBVEZA................................................................. 1026

Osnovna odredba........................................................................................................ 1026 Prijedlog dužnika........................................................................................................ 1026 Predlaganje povjerenika ............................................................................................. 1027 Odluka stečajnoga suca .............................................................................................. 1028 Odbijanje prijedloga za oslobođenje .......................................................................... 1029 Najava oslobođenja od preostalih obveza................................................................... 1031 Pravni položaj povjerenika ......................................................................................... 1031 Nagrada i naknada troškova ....................................................................................... 1033 Jednako postupanje prema svim vjerovnicima ........................................................... 1033 Dužnikove dužnosti .................................................................................................... 1034 Povreda dužnosti ........................................................................................................ 1035 Uskrata oslobođenja od preostalih obveza.................................................................. 1036 Pokriće minimalne nagrade za povjerenika ................................................................ 1037 Prijevremeno okončanje ............................................................................................. 1038 Odluka o oslobođenju od preostalih obveza ............................................................... 1038 Učinak oslobođenja od preostalih obveza .................................................................. 1039 Izuzete tražbine........................................................................................................... 1040 Opoziv oslobođenja dužnika od preostalih obveza..................................................... 1041

GLAVA IX. – STEČAJ MALE VRIJEDNOSTI .................................... 1042 GLAVA X. – MEĐUNARODNI STEČAJ ............................................. 1045

1. MEĐUNARODNA NADLEŽNOST SUDA REPUBLIKE HRVATSKE ................................................................... 1045 Isključiva međunarodna nadležnost .................................................................... 1045 Međunarodna nadležnost prema poslovnoj jedinici, odnosno imovini stranoga dužnika u Republici Hrvatskoj.................................. 1046

2. OPĆE ODREDBE ................................................................................. 1049 Osnovno načelo................................................................................................... 1049 Izlučna i razlučna prava ...................................................................................... 1050 Radni ugovor....................................................................................................... 1050 Uračunavanje ...................................................................................................... 1051

SADRŽAJ


14

Suradnja stečajnih upravitelja ............................................................................. 1051 3. PRETPOSTAVKE I POSTUPAK PRIZNANJA

STRANE ODLUKE O OTVARANJU STEČAJNOGA POSTUPKA ....................................... 1052 Pismena općih pravila o priznanju stranih sudskih odluka.................................. 1052 Mjesna nadležnost i sastav suda.......................................................................... 1056 Prijedlog za priznanje strane odluke o otvaranju stečajnoga postupka................ 1057 Pretpostavke za priznanje strane odluke o otvaranju stečajnoga postupka ......................................................................... 1058 Određivanje privremenih mjera i zabrana ovrhe i osiguranja.............................. 1061 Oglas u povodu prijedloga za priznanje .............................................................. 1062 Ispitivanje pretpostavki za priznanje................................................................... 1063 Rješenje o priznanju............................................................................................ 1064 Žalba protiv rješenja o priznanju......................................................................... 1065 Priznavanje strane odluke o otvaranju stečajnoga postupka kao prethodno pitanje ...................................... 1066

4. UČINCI PRIZNANJA STRANE ODLUKE O OTVARANJU STEČAJNOGA POSTUPKA ................................... 1067 4.1. Priznanje nakon otvaranja stečajnoga postupka

u Republici Hrvatskoj.................................................................................. 1067 Priznanje strane odluke u slučaju prethodno otvorenog stečajnoga postupka u Republici Hrvatskoj ................................ 1067

4.2. Priznanje bez posljedice otvaranja stečajnoga postupka u Republici Hrvatskoj.................................................................................. 1068 Opće pravilo ................................................................................................ 1068 Ovrha i osiguranje ....................................................................................... 1069 Raspolaganje dužnika.................................................................................. 1070 Činidbe u korist dužnika.............................................................................. 1071 Prijeboj ........................................................................................................ 1073 Privilegirane tražbine, izlučni i razlučni vjerovnici ..................................... 1074

4.3. Priznanje s posljedicom otvaranja stečajnoga postupka u Republici Hrvatskoj.................................................................................. 1076 Priznanje strane odluke s posljedicom otvaranja stečajnoga postupka u Republici Hrvatskoj ................................................. 1076

5. OTVARANJE POSEBNOGA STEČAJNOGA POSTUPKA U REPUBLICI HRVATSKOJ KAO POSLJEDICA PRIZNANJA STRANE ODLUKE O OTVARANJU STEČAJNOGA POSTUPKA ................................................................ 1077 Otvaranje stečajnoga postupka u Republici Hrvatskoj na prijedlog vjerovnika ................................................... 1077 Ovlasti stranoga stečajnoga upravitelja............................................................... 1079 Dioba (Namirenje vjerovnika) ............................................................................ 1080 Posebni stečajni postupak u trećoj zemlji............................................................ 1082 Prijava tražbina u stranom stečajnom postupku .................................................. 1083 Suradnja stečajnih upravitelja ............................................................................. 1083

SADRŽAJ


15

6. NEPRIZNAVANJE STRANE ODLUKE O OTVARANJU STEČAJNOGA POSTUPKA ................................... 1084 Odbijanje prijedloga za priznanje ....................................................................... 1084 Žalba ................................................................................................................... 1085 Prijedlog za otvaranje stečajnoga postupka kada se strana odluka o otvaranju stečajnoga postupka ne može priznati .............................................. 1086

7. STRANE PRISILNE NAGODBE I DRUGI STEČAJNI POSTUPCI............................................................ 1087 Strana odluka o odobrenju prisilne nagodbe ili stranoga stečajnoga plana.................................................................................... 1087

GLAVA X.A – SKRAĆENI STEČAJNI POSTUPAK........................... 1089 GLAVA XI. – PRIJELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE ........................ 1112

Zamjena izrečene novčane kazne kaznom zatvora ..................................................... 1112 Primjena dosadašnjega prava...................................................................................... 1112 Primjena prava na stečaj osiguravajućih društava ...................................................... 1113 Primjena prava na stečaj banaka................................................................................. 1114 Zakoni koji prestaju važiti .......................................................................................... 1115 Stupanje na snagu Zakona .......................................................................................... 1115

Primjeri......................................................................................................... 1147 1. Prijedlog vjerovnika za otvaranje stečajnog postupka ................................................ 1148 2. Prijedlog dužnika za otvaranje stečajnog postupka .................................................... 1149 3. Rješenje o otvaranju prethodnog postupka ................................................................. 1150 4. Prokazni popis imovine .............................................................................................. 1152 5. Rješenje o imenovanju privremenog stečajnog upravitelja......................................... 1154 6. Oglas s pozivom vjerovnicima da uplate troškove postupka temeljem

čl. 63. SZ-a ................................................................................................................. 1156 7. Rješenje o otvaranju i zatvaranju stečajnog posutpka................................................. 1157 8. Rješenje o otvaranju stečajnog postupka .................................................................... 1160 9. Oglas u Narodnim novinama...................................................................................... 1163 10. Poziv stečajnom upravitelju da se izjasni o svom pravu na izbor ............................... 1165 11. Prijava tražbine........................................................................................................... 1166 12. Obavijest o izlučnom pravu........................................................................................ 1168 13. Obavijest o razlučnom pravu s prijavom tražbine ...................................................... 1169 14. Rješenje o utvrđenim i osporenim tražbinama............................................................ 1170 15. Prijedlog za nastavak prekinutog parničnog postupka................................................ 1173 16. Obavijest o djelomičnoj diobi..................................................................................... 1174 17. Poziv vjerovnicima za završno ročište........................................................................ 1175 18. Rješenje o zaključenju stečajnog postupka................................................................. 1176

POPIS LITERATURE ................................................................................ 1179 ZAKONI ....................................................................................................... 1184 POPIS INTERNET STRANICA ................................................................ 1186

stečajni zakon - fzplus.hr · nagodbe pokrenuti do dana stupanja na snagu toga zakona dovršit po...

Documents