s.s. edremit İlçesi merkez İskele mahallesi tarımsal kalkınma...

94
01.12.2020 1 © zeytinist [email protected] S.S. Edremit İlçesi Merkez İskele Mahallesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 0 532 069 35 10 [email protected] www.iskelekooperatifi.com

Upload: others

Post on 03-Feb-2021

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 01.12.2020 1© zeytinist [email protected]

    S.S. Edremit İlçesi Merkez İskele

    Mahallesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi

    0 532 069 35 10

    [email protected]

    www.iskelekooperatifi.com

    mailto:[email protected]

  • 01.12.2020 2© zeytinist [email protected]

  • Zeytin ağacının gübrelenmesi

    Ders Notu: 28

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    3

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    4

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    5

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    6

  • ZEYTİN AĞACININ YAPISI

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    7

  • Azot

    20-25 cm

    Fosfor

    5-6 cm 8-10 cm

    Kalsiyum

    15-20 cm

    Magnezyum

    10-15 cm

    Potasyum

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    8

  • ÜRÜN

    Optimum

    Fe -Mn -Zn -Cu -B noksanlığı

    H + toksite P -Mo noksanlığı OH- toksik

    4.0 5.0 6.0 7.0 8.0 9.0

    Bakteri faaliyeti azalır

    Al -Fe -Mn fazlalığı

    Stürüktür bozukluğu

    Ca Na -B fazlalığı

    Mg -Ca -K noksanlığı

    Stürüktür bozukluğu

    pH’nın Besin Maddelerinin Alınabilirliği Üzerine Etkisi9

  • H2PO-4 HPO

    =4

    H3PO-4

    10

    MAP-TSP DAP

    0

    25

    50

    75

    100

    0 4 5 6 7 8 9 10Ortamın pH değeri

    (Mengel ve Kirkby, 1987)

    To

    pla

    m F

    os

    foru

    n %

    'si

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • Gübre cinsi Dane kg/da

    Başak adedim2

    DAP 489 601

    DAP + Zn 525 635

    20.20.0 498 678

    20.20.0 + Zn 549 687

    TSP 360 557

    TSP + Zn 446 575

    Buğdayda forforlu ve çinkolu gübrenin etkisi (pH: 8)

    Konya – Çumra

    1101.12.2020© zeytinist [email protected]

  • Elementel Kükürt1- Bitki Besin Maddesi

    2- Toprak Islah Maddesi ve Bitki Besini

    Kükürdün Oksidasyonu

    S + O2 ------------------ SO2

    SO2 + ½ O2 ---------------- SO3

    SO3 + H2O -------------- H2 SO4

    H2SO4 --------------- 2H+ + SO4

    --

    12

    H2O C0

    Bakteri

    Bakteri

    Bakteri

    H2O C0

    H2O C0

    pHdüşürücü

    Bitkibesini

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • Amonyum Sülfat’ın asitlik Etkisi

    (NH4)2 SO4 -------- 2 NH4+ + SO4

    -- Asitlik oluşmaz

    2NH4+ + 3 O2 ------------------ 2 HNO2 + 2H2O + 2 H

    +

    2 HNO2 + O2 ---------------- 2 NO3-- + 2 H+

    Toplam 2NH4+ + 4 O2 ---------------- 2 NO3

    -- + 2H2O + 4 H+

    13

    H2O

    Bitki alır Bitki alır

    Nitrosomonas

    Nitrobakter

    Bitki alır pH azalır

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • Kükürt tavsiyesi ( Jones, 1981 )

    20 cm derinlikte bir dekara toprağın pH değerini

    azaltmak için gerekli kükürt miktarı ( kg S/da )

    Başlangıç

    pH

    İstenilen

    pH

    Serpme Yöntemi Bant Yöntemi

    Kumlu Tın Killi Kumlu Tın Killi

    8.5 7.5 40 50 60 20 25 30

    8.5 7.0 60 75 90 30 40 50

    8.5 6.5 80 100 120 40 50 60

    1401.12.2020© zeytinist [email protected]

  • Elementel Kükürdün granül veya mikronize halinde toprağa uygulanmasının toprağın pH ve EC değerlerindeki değişime etkisi (Slaton, 2001)

    Elementel Kükürdün pH ve EC Değerine Etkisi

    Gün

    Kontrol Granül S 50 kg/da

    Granül S 100 kg/da

    WP Kükürt

    pHEC

    μohmpH

    EC μohm

    pHEC

    μohm

    50 kg/dapH EC

    μohm

    100 kg/dapH EC

    μohm

    0 8.3 211 8.3 211 8.3 211 8.3 211 8.3 211

    10 8.3 211 8.3 205 8.2 222 7.5 651 7.0 900

    20 8.3 216 8.4 202 8.3 214 7.6 738 6.7 762

    35 8.2 292 8.2 200 8.2 298 7.5 788 6.5 795

    60 8.1 308 8.2 331 8.1 305 7.6 735 6.6 789

    15

  • 1601.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 17

    LEONARDİT KAYNAKLI

    ORGANO MİNERAL

    GÜBRELER

    20-20-0 + 10 (SO3) + 10 OM

    15-20-0 + 23 (SO3) + 10 OM

    12-12-12 + 23 (SO3) + 10 OM

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • Organik Gübreler

    Bitkinin kendisinin ya da artık ve atıklarından

    hazırlanan ürünleri ile yan ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen ürünler

    Ahır Gübresi* Kompostlar

    Kent Atıkları*Leonardit

    Yeşil GübreHumik asit ve diğerleri

    Kombine atıkları

    Mineral (Kimyasal) Gübreler

    Atmosferdeki azotun, kayaçlardaki fosfor,

    potasyum ve diğer besinlerin kimyasal işlemlerden

    geçirilmesinden sonra elde edilen ürünler

    • N (+ S + Mg + ME…)• NP (+ S + Mg + ME…)• NPK (+ S + Mg + ME…)

    OrganomineralGübreler

    Organik içeriğin bir veya birden fazla birincil, ikincil

    veya mikro bitki besin maddeleri ile reaksiyonu veya karışımı sonucu elde

    edilen ürünler

    • N + organik gübre (+ S + Mg + ME…)

    • NP + organik gübre(+ S + Mg + ME…)

    • NPK + organik gübre(+ S + Mg + ME…)

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    18

  • 19Şekil – 3: Hümik asidin genel kimyasal yapısı

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 20 Şekil – 4 : Fulvik asidin genel kimyasal yapısı

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 21

  • 22

  • 2301.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 2401.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 25

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 2601.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    27

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    28

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    29

    Zeytinde Bitki Besin Element Noksanlıkları

    Zeytinliklerimizin genellikle meyilli arazilerde yer alması ve bakım

    tedbirlerinin tam olarak uygulanmaması gibi nedenlerle beslenme problemlerine

    sık rastlanmaktadır. Zeytin ağaçları diğer meyve türlerine oranla olumsuz

    koşullara daha dayanıklı olmakla beraber verim ve kalite düşmesi gibi sorunlar

    ortaya çıkmaktadır.

    Beslenme problemleri olarak tanımlayabileceğimiz durumlar:

    1. Besin elementlerinin noksanlığı

    2. Besin elementlerinin fazlalığı

    3. Besin elementleri arasındaki dengesizliklerdir.

    En çok karşılaşılan sorunlar; noksanlıklar ve besin element dengesizlikleri olup,

    fazlalıklara oldukça az rastlanmaktadır.

  • GÜBRELEME NEDİR? VE NEDEN ÖNEMLİDİR?

    Bitkisel üretimde amaçlanan verim ve kaliteye ulaşmak için içerisinde bir

    veya birkaç çeşit bitki besin maddesi bulunan organik veya inorganik

    bileşiklerin toprağa veya doğrudan doğruya bitkiye verilmesine gübreleme

    denilmektedir.

    Bitki yetiştiriciliğinde en önemli husus toprakların verimlilik özelliklerinin

    korunması ve artırılması ile ilgili önlemleri almak ve toprağa üretkenlik

    kazandırmaktır.

    Toprağa üretkenlik kazandırmak için bilinçli bir gübreleme yapmak esastır.

    Bilinçli gübreleme yapabilmek için, bir besin deposu olan toprakta hangi

    bitki besin elementlerinin ne miktarda bulunduğunu önemlidir. Bunu

    bilmenin tek yolu da TOPRAK ANALİZİ yaptırmaktır.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    30

  • Günümüze değin yapılan çalışmalar çiftçilerin büyük bir çoğunluğunun

    toprak analizi yaptırmaksızın rastgele gübreleme yaptığını ortaya

    koymaktadır.

    Oysa ki tarımsal girdilerin içinde gübrelerin payı oldukça yüksektir ve yoğun

    tarımın giderek yaygınlaşmasıyla gübre kullanımı da hızla artmaktadır.

    Analize dayalı olmadan dekara verilecek bir kilogramlık fazla gübrenin bile

    zamanla çok fazla ekonomik zararlara yol açacağı bilinmelidir. Çevreyi

    kirletmeden, birim alandan amaçlanan verimi azaltmadan ürün kalitesini

    bozmadan bitki ve ürün gelişimi sağlamak ancak dengeli bir gübreleme ile

    mümkündür.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    31

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    32Bilinçli ve dengeli bir gübrelemenin ilk adımı ise toprak analizleri ile

    bitkinin beslenme düzeyinin belirlenmesi ve buna göre gübreleme

    programları hazırlanmasıdır.

    Toprak analizleri bilinçli gübrelemenin olmazsa olmazıdır.

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    33

    • Elementlerin Taşınabilirliğine göre belirti farklı yerde ortaya çıkar.

    • Belirti yaprakta deformasyon, Renk değişimi (açılma, koyulaşma veya renk pigmenti

    birikimi) şeklinde gözükebilir.

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    34

    Bitki besin elementinin miktarı ile bitki gelişimi

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    35

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    36

    Bitki besin elementinin miktarı ile bitki gelişimi

    Gelişim

    Besin Elementi

    Eksik

    Yeterli

    Toksit

    Fazlalığı

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    37

    GÜBRELEMEDEN MAKSİMUM VERİM

    ALABİLMEK İÇİN DİKKAT EDİLECEK

    HUSUSLAR

  • kullanılacak gübrenin çeşidi ve özelliği

    uygulama şekli, miktarı, biçimi

    iklim koşulları

    sulanma durumu

    toprak özellikleri

    bitki çeşidi

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    38

  • GÜBRE ÇEŞİTLERİ

    ORGANİK GÜBRELER

    Ahır gübresi

    Yeşil gübre

    Kompostlar

    Kombina artıkları

    (kemik unu, kan unu vs.)

    MİNERAL GÜBRELER

    Azotlu gübreler

    Fosforlu gübreler

    Potasyumlu gübreler

    Kompoze gübreler

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    39

  • GÜBRELERİN SINIFLANDIRILMASI

    Gübreler yapılarına göre organik, kimyasal ve mikrobiyal gübreler olmak üzere üç gruba

    ayrılırlar.

    ORGANİK GÜBRELER

    Hayvan Gübreleri

    Kompost

    Turba Toprağı (Torf)

    Yeşil Gübreler

    Humik Asitler

    KİMYASAL GÜBRELER

    TEK BESİN MADDESİ İÇEREN GÜBRELER

    Azotlu Gübreler

    Fosforlu Gübreler

    Potasyumlu Gübreler

    BİRDEN ÇOK BESİN MADDESİ İÇEREN (KOMPOZE) GÜBRELER

    MİKRO ELEMENT GÜBRELERİ

    MİKROBİYAL GÜBRELER

    ORGONAMİNERAL GÜBRELER

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    40

  • GÜBRELERİN VERİLME ŞEKLİ

    Gübreler genellikle EL veya MAKİNA ile toprağın üstüne SERPİLEREK

    verilmekte ya da tohum veya bitkiden belirli uzaklıklarda olmak üzere çizgi

    halindeki bir BANDA veya bitki etrafındaki OCAĞA verilmektedir.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    41

  • G Ü B R E L E M E

    Zeytin ağacında gübreleme ağacın dikimi ile başlar bunu izleyen yıllarda

    devam eder.

    Zeytin ağaçlarının gereksinimi olan gübre miktarını belirlemenin en iyi

    yolu yaprak-toprak analizleridir.

    Kasım-Ocak aylarında yaprak ve toprak örnekleri birlikte alınarak

    analizleri yapılır.

    Uygulanacak gübreler kış ayları sonunda, ilkbahar yağmurlarından önce

    verilmelidir.

    Zeytinde kimyasal gübreler yanı sıra;

    -- çiftlik gübresi,

    -- yeşil gübrelerde kullanılabilir.

    Doğru gübreleme,

    bitkinin ihtiyacını karşılamalı ve topraktan alınamayan bitki besin maddesi

    miktarlarını temin etmelidir.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    42

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    43

    Bitkilerin gelişmesi için

    -- 17 element temel olarak kabul edilmiştir.

    Karbon (C), Hidrojen (H), Oksijen (0), Azot (N), Sodyum (Na) Fosfor (P),

    Potasyum (K), Magnezyum (Mg), Kalsiyum (Ca), Kükürt (S), Demir (Fe),

    Manganez (Mn), Çinko (Zn),

    Bakır (Cu), Molibden (Mo), Bor (B), Klor (Cl)

    Bu elementler olmaksızın bitkiler hayat devrelerini tamamlayamazlar.

    Mineral olmayan üç element (C, H ve 0), zeytinin kuru ağırlığının yaklaşık % 95

    ini tutar. fotosentez olayı sırasında bitkinin başlıca besleyici bileşiği olan

    karbonhidrat oluşumu sırasında birleşir.

    Kalan % 5'i gübrelemede önemli olan elementlerden meydana gelir .

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    44Bitkilerin sağlıklı gelişimi için bünyelerine alması gereken 17 farklı

    element bulunmaktadır.

    Havadan: Karbonu (C) Karbondioksit (CO2 ) ,

    Sudan: Hidrojen (H) ve oksijen’i (O), Su (H2O)

    Topraktan: N, P, K, Ca Mg, S, Fe, Zn, Mn, Cu, B, Mo, Cl, Na

  • Makro – Elementler

    Birincil Makro:

    Azot, Fosfor ve Potasyum

    İkincil Makro:

    Magnezyum, Kükürt ve Kalsiyum,

    Mikro – Elementler

    Demir, Mangan, Çinko, Bakır, Molibden, Sodyum, Klor, ve bor

    Elementleri bitkilerde az miktarda bulunur.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    45

  • ZEYTİN AĞACINDA GÜBRELEME

    Bitkisel üretimde daha kaliteli daha bol ürün almak için gübre kullanımı

    önemli bir faktördür. Gübre; bitkinin beslenmesinde, toprağı besin maddeleri

    bakımından zenginleştirmek için uygulanır.

    Toprak canlı bir varlıktır. Her canlı gibi onunda beslenmeye ihtiyacı

    vardır. Toprağı beslerken gübreyi toprağa en uygun zamanlarda, bitkinin

    isteği olan cinsten ve en uygun miktarlarda atmalıyız ki;

    — Faydalı olsun.

    — Ekonomik olsun.01.12.2020© zeytinist [email protected]

    46

  • TİCARİ GÜBRELER

    Gübreler içerisinde en sıklıkla kullanılan tür, ticaret gübreleridir.

    Gübre bayilerinde satılan ticaret gübreleri, bileşimlerinde bir veya

    birden fazla bitki besin maddesini bir arada bulundurur. Ahır

    gübresinden farklı olarak yüksek miktarda bitki besin maddesi

    içerir ve suda kolayca çözünürler.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    47

  • * Dikim öncesi temel gübreleme yapılmış zeytinliklerde, ürün verinceye kadar

    fosforlu ve potaslı gübrelemeye gerek yoktur.

    * Ağacın yaşı ve toprak yapısı dikkate alınarak doğru zamanda hangi gübrenin

    verileceği kararlaştırılmalıdır.

    * Her ağaç için ilk yılın sonundan başlayarak her yıl 100 gr saf azot

    verilmelidir

    * Azot en çok çiçeklenme ile çekirdeğin sertleşmesi dönemi arası önemlidir.

    * Ortalama 35 kg ürün veren bir ağaca 0.5-1.0 kg saf azot tavsiye edilir. Kuru

    şartlardaki zeytinliklere amonyak veya üre formunda tek dozda verilmelidir.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    48

  • * Ürenin yapraktan % 4-6 dozunda verilmesi, meyve oranını artırır, meyve

    dökümünü azaltır.

    * Fosfor uygulanması temmuz ayında yapılacak yaprak analizine göre eksiklik

    durumunda ağaç başına 30-40 gr fosforik asit veya mono amonyum fosfat

    formunda verilmelidir.

    * En iyi potas ise potasyum nitrat formunda %15’i ilkbaharda, %35’i yazın,

    %50’si meyve olgunlaşması dönemi olan sonbaharda, ağaç başına 25-100 gr.

    verilmelidir.

    Potasyum noksanlığı ağacın kuraklığa ve soğuğa direncini azaltır.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    49

  • Bitki besin noksanlığı, bitki besin toksisitesine göre daha yaygın biçimde

    görülür. Bitki besin noksanlıkları ve toksisitesini tespit etmede 3 temel yol

    vardır:

    1.Toprak analizleri

    2.Yaprak analizleri

    3.Tarladaki görsel belirtiler

    Önceki sayfalarda toprak ve yaprak analizlerine detaylı olarak değinmiştik.

    Kuşkusuz besin noksanlık ve toksisitesini tespit etmek için analiz yaptırmak

    en sağlıklı yoldur. Tarladaki görsel ip uçları ise sadece bize bir ön bilgi

    verebilir.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    50

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    51

  • Besin elementi Bitki üzerindeki noksanlık belirtileri Organik ve inorganik düzenleyiciler

    Azot Yaşlı yapraklarda açık yeşil veya sarımsı yeşil yaprak rengi

    Kan unu-pamuk çekirdeği unu-mısır nisastası unu-deri unu-yeşil gübreleme- çiftlik gübresi vb

    Fosfor Yapraklar önce koyu yeşil sonra kırmızı mor

    Kemik unu -kaya fosfat -yarasa gübresi

    Potasyum Yaşlı yapraklar uçtan başlayarak sarı kahverengiye döner

    Deniz yosunu -granit unu -odun külü -potasyum sülfat

    Kalsiyum Yaprak uçlarında parçalanma ve deforme olma

    Alkalin topraklar için jips-asit topraklar için kireç taşı -dolomitik kireç taşı

    Magnezyum Alt yapraklarda kloroz, yaprak damarları yeşil kalırken renk

    kırmızıya döner

    Alkalin topraklar için epsom tuzu-asit topraklar için dolomitik kireç taşı

    Kükürt Genç yapraklarda sarımsı-yeşil yaprak rengi

    Kaya fosfat (Apatit) -jips -elementel kükürt

    Demir Damarlar arası kloroz Demir şelatıMangan önce genç yapraklarda başlayan

    kloroz, lekeli yapraklarMangan sülfat

    Çinko Küçük sararmıs yapraklar, damarlar arası beyaz renk

    Çinko sülfat-çinko şelat

    Molibden Sararmış ve solgun yapraklar, Asit topraklar için dolomitik kireç taşıBakır Yapraklarda kloroz ve büyümenin

    yavaşlamasıBakır sülfat

    Bor Meyve içinde mantarlaşma, uç yapraklarda renk açılması ve rozet

    Borik asit, boraks01.12.2020© zeytinist [email protected]

    52

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    53

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    54

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    55

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    56

  • Gübrelemeye etki eden faktörler

    bitki faktörleri

    dış faktörler

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    57

  • Bitki faktörü

    tek yıllık veya çok yıllık

    yerli veya ıslah edilmiş

    yenen kısmı

    kök sistemi

    hangi amaçla üretiliyor

    hangi anaç üzerine aşılı

    yetiştirme süresi

    tek yıllık veya çok yıllık

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    58

  • Dış faktörler

    iklim (yağış miktarı, yağışın mevsimsel dağılımı, sıcaklık)

    toprak (pH değeri, %tuz miktarı, organik madde miktarı, CaCO3

    miktarı, bünyesi, katyon değişim kapasitesi, yarayışlı besin

    maddesi)

    ekonomik

    kültürel uygulamalar

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    59

  • Yapraktan gübrelemede dikkat edilecek noktalar

    makro elementlerin konsantrasyonu %1’den fazla olmamalı

    mikro elementlerin konsantrasyonu %0.1 civarında olmalı

    sulama veya yağış sonrası

    rüzgarsız havada

    pülverize halinde

    sabah erken veya akşamüzeri

    sulamadan iki üç gün sonra

    bazı pestisitler karıştırılabilir

    önce gübre eritilmeli sonra zirai ilaç karıştırılmalıdır.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    60

  • Besin elementlerinin yapraktan alınım hızları (kaçar ve katkat 1999)

    N, K, Na Çok hızlı

    P, Cl, S Hızlı

    Zn, Cu, Fe, Mo Yavaş

    B, Mg, Ca Çok yavaş

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    61

  • BESİN NOKSANLIKLARININ NEDENLERİ

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    62

  • BESİN ALIMINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

    Bitki duyarlılığı

    Toprak tipi

    Toprak pH

    Gübrelerin interaksiyonları

    İklim

    Toplam verim

    Çiftçi uygulamaları

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    63

  • Farklı toprak yapısı ve çiftçi uygulamaları alımını...

    Killi topraklar besin hareketini sınırlar Kumlu topraklar besinleri çabuk kaybeder,

    Yetersiz organik materyal içerikli topraklar fosfor ve Molibden açısından yetersiz

    olabilir,

    Yüksek organik içerikli topraklar Mn, Cu, ve Zn alımını azaltır,

    Toprak isleme toprakları parçalar ve besin alımını iyileştirir.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    64

  • Toprak tiplerine göre besin noksanlıkları

    pH < 6.0 pH 6 - 7 pH > 7.0

    Kumlu N,P,K,Ca,Mg,Mo,Cu,Zn

    N,Mg,Mn,B, Cu,Zn

    N,Mg,Mn,B, Cu,Zn,Fe

    Kumlu-tınlı N,P,K,Ca,Mg,Mo,Cu

    N,Mg,Mn,B, Cu

    N,Mg,Mn,B, Cu,Fe

    tınlı P,K,Mo B,Mn B,Mn,Cu,Fe

    Killi-tınlı P,K,Mo Mn B,Mn

    Killi P,Mo B,Mn

    Organikc P,Zn,Cu Mn,Zn,Cu Mn,Zn,Cu

    Taşlı Mg Mg,Cu Mg,Cu

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    65

  • Toprak pH ve Besin Alımı

    Azot

    Fosfor

    Potasyum

    Kükürt

    Kalsiyum

    Magnesyum

    Demir

    Mangan

    Bor

    Bakır/Çinko

    Molibden

    5.0 8.55.5 6.0 6.5 7.0 7.5 8.001.12.2020© zeytinist [email protected]

    66

  • Köklerin besin maddesi alımının pH üzerine etkisi

    ANYONNO3- H2PO4- SO4=

    KATYONNH4+ K+ Ca++ Mg++

    HCO3- H+

    kökpH artar pH azalır

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    67

  • Besin İnteraksiyonları

    Kökler tarafından besin alımı topraktaki element interaksiyonları tarafından

    sınırlanabilir

    Sebep benzer elementlerin rekabetinden kaynaklanabilir. Örneğin benzer şekilli

    iyonlar (K ve Mg) veya antonogonism (Zn ve P)

    Interaksiyonlar sonraki slayttaki Mulder Tablosunda gösterilmektedir 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    68

  • MULDER Tablosu

    element interaksiyonları

    Bakır

    Kalsiyum

    Mangan

    Potasyum

    Demir

    Fosfor

    Bor

    Azot

    Çinko

    Magnesyum

    Molibden

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    69

  • Diğer önemli hususlar

    İklim – besin alımını etkiler örneğin

    Soğuk hava

    Aşırı ıslak toprak

    Sıcak kuru dönem

    kuraklık

    Verim- aşırı verim, daha fazla besin alımını gerektirir.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    70

  • Analizler tahminleri önler

    Analizler çok önemlidir

    Toprak, yaprak ve su analizini yap

    Besin noksanlıklarını öğren

    Ürün verim ve kalitesini maksimize etmek için doğru gübreyi kullan

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    71

  • Minimum yasasına göre en az

    elemente göre bitki büyümesi

    şekillenir.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    72

  • Zeytinde bor noksanlığı01.12.2020© zeytinist [email protected]

    73

  • Zeytinde K noksanlığı01.12.2020© zeytinist [email protected]

    74

  • Zeytinde Demir Noksanlık Belirtileri

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    75

  • İyi besleme ürün verim ve kalitesini maksimize etmek için temeldir

    Besin alımını etkileyen dikkate alınması gereken pek çok faktör vardır

    Analizler tahmin olayını ortadan kaldırır

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    76

  • Yaz aylarında yaprak gübresi vermek kuru tarımda çöldeki adama tuzlu balık

    vermek gibidir.

    Yaprak gübreleri çiğ varsa kalktıktan sonra yada akşamüzeri verilmelidir.

    Stomalar akşamüzeri açılmaktadır. Bitki beslenmesi de bu sıralarda olmalıdır.

    Damla sulama veya normal sulama besleme açısından sabah saatlerinde

    yapılmalıdır.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    77

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    79

    PRATİK GÜBRELEME ÖNERİLERİ

    Toprak analizi yapılamayan yerlerde;

    Her dikim çukuruna aşağıdaki şekilde gübreleme önerilir.

    --10-15 kg. yanmış çiftlik gübresi,

    --500 gr. Triple Süper Fosfat (%48 )

    --500 gr. Potasyum Sülfat (%50 )

    Temel gübrelemeden sonra fidanlarda 1.yılını doldurduğunda;

    --1. Yıl 100 gr. Amonyum Sülfat

    --2. Yıl 200 gr. Amonyum Sülfat

    --3. Yıl 500 gr. Amonyum Sülfat

    Zeytin fidanları mahsule yatınca;

    --1.0 kg. Amonyum Sülfat

    --0.5 kg. Triple Süper Fosfat

    --0.5 kg. Potasyum Sülfat verilmesi önerilir.

    Dikim öncesi temel gübreleme yapılmış zeytinliklerde, ürün verinceye kadar fosforlu ve potaslı

    gübrelemeye gerek yoktur. Ortalama 35 kg ürün veren bir ağaca 0.5-1.0 kg saf azot tavsiye edilir.

  • Tesis Gübrelemesi

    (Depo Gübre)

    Kireç %

    kg/da Az Orta Çok

    TSP 15 25 40

    DAP 15 25 40

    Bünye

    kg/da Hafif Orta Ağır

    K2SO4 40 25 -

    MgSO47H2O 15 10 -

    ZnSO47H2O 2.0 1.5 1.0

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    80

  • 81

    Fidan Yaşı

    gr gübre/fidan

    Taban Gübreleme Üst Gübreleme

    15.15.15+Zn 20.20.20+Zn 20.32.0+Zn % 26 N CAN

    Kuru Sulu Kuru Sulu Kuru Sulu Kuru Sulu

    1-2 200 300 150 200 200 150 150 200

    3-4 400 500 300 350 250 200 250 300

    5-6 600 700 450 500 300 250 350 400

    7-8 800 900 600 700 400 300 500 600

    Fidan Çağı Gübrelemesi (Sadece Yağış- Klasik Sulama)

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 82 Fidan Çağı (5-6 yaş) Damla Sulama ile Gübreleme

    Aylar

    kg gübre /da/ay

    AS Üre MAP KNO3

    ZnSO47H2O(x)

    veya H3BO3 (gr)

    Nisan 0.2 0.1 0.5 0.5 50

    Mayıs 0.4 0.3 0.7 1.0 100

    Haziran 0.5 0.5 1.0 1.5 100

    Temmuz 0.8 0.7 1.0 1.5 100

    Ağustos 1.0 1.0 1.0 1.0 50

    Eylül 0.5 0.5 0.8 0.5 -

    Toplam 3.6 3.1 5.0 6.0 400

    x: toprakta eksik ise uygulayınız

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • verim kg/ağaç

    kg gübre/ağaç

    Taban Gübreleme Üst Gübreleme

    15.15.15+Zn**

    20.20.20+Zn**

    20.32.0+Zn veya

    DAP**

    % 26 NCAN*

    % 33 N ULTRA*

    Kuru Sulu Kuru Sulu Kuru Sulu Kuru Sulu Kuru Sulu

    10-20 1.2 1.6 0.9 1.2 0.6 (0.4) 0.8 0.4 0.5 0.3 0.4

    20-30 1.6 2.0 1.2 1.5 0.8 (0.6) 1.0 0.5 0.6 0.4 0.5

    30-40 2.0 2.4 1.5 1.8 1.0 (0.7) 1.2 0.6 0.7 0.5 0.6

    40-50 2.4 2.8 1.8 2.1 1.2 (0.8) 1.4 0.7 0.8 0.6 1.7

    50++ 2.8 3.2 2.1 2.4 1.4 (1.0) 1.6 0.8 1.0 0,7 0,8

    Tam Verim Çağı Gübreleme

    *: CAN veya ULTRA gübresinden birini tercih ediniz.**: Taban gübrelemede birini tercih ediniz.

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    83

  • 84 Damla Sulama ile Gübreleme (30-40 kg verim)

    Aylar

    kg gübre /da/ay

    AS Üre MAP KNO3

    ZnSO47H2O(x)

    veya H3BO3 (gr)

    Nisan 0.3 0.2 0.6 1.0 100

    Mayıs 0.7 0.8 1.8 1.5 100

    Haziran 2.0 2.0 1.8 2.5 150

    Temmuz 3.0 3.0 1.6 3.0 150

    Ağustos 3.0 3.0 1.2 1.0 100

    Eylül 2.0 1.0 - 1.0 -

    Toplam 11.0 10.0 7.0 10.0 600

    x: toprakta eksik ise uygulayınız01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • Damla Sulamada Kullanılan Gübreler

    Amonyum Nitrat %33 N

    ÜRE %46 N

    Amonyum Sülfat %21 N

    Potasyum Nitrat%13 N + %46 K2O

    MAP%12 N + %61 P2O5

    MKP%52 P2O5 + %34 K2O

    Kalsiyum Nitrat %15.5 N + %25 CaO

    Magnezyum Sülfat%16 MgO +SO3

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    85

  • Damla Sulamada Kullanılan Kompoze Gübreler

    25-5-5 + TE

    18-18-18 + TE

    20-20-20 + TE

    16-6-31 + 2MgO + TE

    16-8-24 + 2 MgO + TE

    15-30-15 + TE

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

    86

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    87

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    88Damla sulama borularını nitrik asitle temizlemelisiniz?

    Ne kadar vereceğim?

    1 ton pH düşürmek için hesaplama için

    1 birime 100 ml nitrik asit yeterlidir.

    Damla borular yarım litre su taşır buna göre hesap yapmak lazımdır.

    Dikkatli kullanmak lazımdır.

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected]

    89

  • 90Kaynaklar

    Prof.Dr. Habil ÇOLAKOĞLU 28.11.2018 ZEYTİNDE DOĞRU VE DENGELİ GÜBRELEME Burhaniye

    01.12.2020© zeytinist [email protected]

  • 01.12.2020 91© zeytinist [email protected]

    Sorularınız varsa cevaplayayım.

    Daha sonra aklınıza soru gelirse lütfen yüzyüze, e posta veya telefon yoluyla ulaşınız.

  • 01.12.2020 92© zeytinist [email protected]

  • 01.12.2020© zeytinist [email protected] 93

    Bu ders notları zeytincilik programı öğrencileri,

    Kursiyerler, sektör temsilcileri, diğer

    üniversitelerde okuyan önlisans, lisans, yüksek

    lisans ve doktora öğrencileri ile araştırıcılara

    yönelik hazırlanmıştır. Daha detay bilgiye ulaşmak

    isterseniz lütfen iletişime geçiniz.

  • DERS NOTLARI SÜREKLİ YENİLENMEKTEDİR.

    LÜTFEN DAHA ÖNCE İNDİRDİĞİNİZ DERS

    NOTU VAR İSE

    ONUN İLE SAYFADAKİ

    DERS NOTUNUN TARİHLERİNİ

    KARŞILAŞTIRINIZ VE

    YENİ TARİHLİ OLAN DERS NOTUNU TERCİH

    EDİNİZ.

    NOTLARDA HATALI ve

    EKSİK BİR YER GÖRDÜĞÜNÜZDE LÜTFEN

    BİLDİRİNİZ.

    01.12.2020 94© zeytinist [email protected]

  • 01.12.2020 95

    S.S. Edremit İlçesi Merkez İskele Mahallesi Tarımsal Kalkınma

    Kooperatifi

    0 532 069 35 [email protected]

    © zeytinist [email protected]

    mailto:[email protected]