Socjalizm i jego nurtySocjalizm i jego nurty

SocjalizmSocjalizm (łac. (łac.societassocietas - wspólnota) - wieloznaczne pojęcie, - wspólnota) - wieloznaczne pojęcie, odnoszące się do prób zmniejszenia nierówności społecznych odnoszące się do prób zmniejszenia nierówności społecznych

i upowszechnienia świadczeń socjalnych, lub poddania i upowszechnienia świadczeń socjalnych, lub poddania gospodarki kontroli społecznej (poprzez instytucje gospodarki kontroli społecznej (poprzez instytucje

państwowe, samorządowe, korporacyjne lub spółdzielcze). państwowe, samorządowe, korporacyjne lub spółdzielcze). Częścią wspólną wszystkich odmian socjalizmu jest Częścią wspólną wszystkich odmian socjalizmu jest

(częściowe lub całkowite) (częściowe lub całkowite) odrzucenie ideiodrzucenie idei kapitalistycznego wolnego rynkukapitalistycznego wolnego rynku, ograniczenie własności , ograniczenie własności

prywatnej oraz promowanie idei prywatnej oraz promowanie idei sprawiedliwości sprawiedliwości społecznejspołecznej..

Dlaczego powstaje ideologia Dlaczego powstaje ideologia socjalistyczna? socjalistyczna?

Stale pogarszająca się sytuacja Stale pogarszająca się sytuacja robotników XIX wieku. robotników XIX wieku.

Zasada „jak najszybciej jak najtaniej” Zasada „jak najszybciej jak najtaniej” – rozwijający się leseferyzm – rozwijający się leseferyzm

Podział społeczeństwa 1)na Podział społeczeństwa 1)na posiadaczy na „wyzyskiwaczy” posiadaczy na „wyzyskiwaczy” fabryk, bankierów, właścicieli fabryk, bankierów, właścicieli środków transportu oraz środków transportu oraz „wyzyskiwanych” robotników, „wyzyskiwanych” robotników, pracowników najemnychpracowników najemnych

Formy radzenia sobie z Formy radzenia sobie z nierównościami społecznymi:nierównościami społecznymi:

Powstają Powstają

a) Związki zawodowe – głównie na a) Związki zawodowe – głównie na zachodzie w 1951 centra związkowe zachodzie w 1951 centra związkowe ma poprawić sytuacje pracyma poprawić sytuacje pracy

b) Partie polityczne związane z b) Partie polityczne związane z robotnikamirobotnikami

Etapy socjalizmuEtapy socjalizmu

1.1. Socjalizm UtopijnySocjalizm Utopijny

2.2. Socjalizm MarksistowskiSocjalizm Marksistowski

3.3. Socjalizm połowy XIXw. działanie I Socjalizm połowy XIXw. działanie I MiędzynarodówkiMiędzynarodówki

4.4. Socjalizm końca XIXw. Działanie II Socjalizm końca XIXw. Działanie II MiędzynarodówkiMiędzynarodówki

Przedstawiciele socjalizm Przedstawiciele socjalizm utopijnegoutopijnego

Przedstawiciele: Przedstawiciele: Claude Henri de Saint – SimoneClaude Henri de Saint – SimoneArystokrata, który występował przeciwko wyzyskowi Arystokrata, który występował przeciwko wyzyskowi

społecznemu, chciał zachować fabrykantów i społecznemu, chciał zachować fabrykantów i bankierów, mieli oni jednak pełnić rolę bankierów, mieli oni jednak pełnić rolę urzędników w służbie nowego socjalistycznego urzędników w służbie nowego socjalistycznego państwa. Podzielił społeczeństwo na 2 klasy: państwa. Podzielił społeczeństwo na 2 klasy: producentów (fabrykanci, bankierzy, uczeni, producentów (fabrykanci, bankierzy, uczeni, robotnicy) oraz próżniczą(wojskowi, duchowni, robotnicy) oraz próżniczą(wojskowi, duchowni, arystokraci, wszyscy żyjący na koszt 1klasy). arystokraci, wszyscy żyjący na koszt 1klasy). Wierzył, że klasa producentów, może stworzyć Wierzył, że klasa producentów, może stworzyć prawdziwe, szczęśliwe i sprawiedliwe bezklasowe prawdziwe, szczęśliwe i sprawiedliwe bezklasowe państwo.państwo.

Charles Fourier Charles Fourier

Twórca tezy koncepcji falansterów. Twórca tezy koncepcji falansterów.

Miał być one wzorami koloni pracyMiał być one wzorami koloni pracy

podstawowymi komórkami nowego podstawowymi komórkami nowego państwa, w których ludzie mieli państwa, w których ludzie mieli wspólnie pracować i wspólnie dzielić się wspólnie pracować i wspólnie dzielić się efektami swojej pracy. W szczęśliwym efektami swojej pracy. W szczęśliwym bezklasowym społeczeństwie bezklasowym społeczeństwie socjalistycznym. Nie miało być: socjalistycznym. Nie miało być: pieniędzy, prywatnej własności, aparatu pieniędzy, prywatnej własności, aparatu przymusu, struktur państwowychprzymusu, struktur państwowych

Robert Owen Robert Owen

Był właścicielem fabryki, zapatrzony w dobroczynność, był Był właścicielem fabryki, zapatrzony w dobroczynność, był zafascynowany w myśli socjalistycznej. Uważał,że zafascynowany w myśli socjalistycznej. Uważał,że obowiązkiem bogatych jest wydźwignięcie ubogich i obowiązkiem bogatych jest wydźwignięcie ubogich i pokrzywdzonych przez los. Za największą plagę pokrzywdzonych przez los. Za największą plagę powszechności uważał pijaństwo. Wierzył, że światły powszechności uważał pijaństwo. Wierzył, że światły posiadacz majątku może go obrócić dla dobra społecznego posiadacz majątku może go obrócić dla dobra społecznego np.. Tworząc szkoły dla dzieci robotniczych, zwalczając w np.. Tworząc szkoły dla dzieci robotniczych, zwalczając w nich pijaństwo i ucząc oszczędności. Wierzył, że można nich pijaństwo i ucząc oszczędności. Wierzył, że można wychować ludzi przez pracę i pokazać, że możliwe jest wychować ludzi przez pracę i pokazać, że możliwe jest współdziałanie różnych grup społecznych. W USA założył współdziałanie różnych grup społecznych. W USA założył gminę komunistyczną „Nowa Harmonia”, w której ludzie żyli gminę komunistyczną „Nowa Harmonia”, w której ludzie żyli wspólnie, pracowali, wspólnie korzystając z dóbr przez wspólnie, pracowali, wspólnie korzystając z dóbr przez siebie stworzonych. siebie stworzonych.

Jednak 3 elementy w jego myśli były ponadczasowe: Jednak 3 elementy w jego myśli były ponadczasowe: -wspólnota pracy i własności-wspólnota pracy i własności-idea sprawiedliwości społecznej -idea sprawiedliwości społecznej -zasada odrzucenia przemocy-zasada odrzucenia przemocy

Główne założenia socjalizmu Główne założenia socjalizmu utopijnego utopijnego

-wiara w postęp-wiara w postęp

-wizja państwa pacyfistycznego-wizja państwa pacyfistycznego

-odrzucenie nacjonalizmu-odrzucenie nacjonalizmu

-potępienie kapitalizmu i liberalizmu-potępienie kapitalizmu i liberalizmu

-rozwój przemysłu-rozwój przemysłu

Socjalizm MarksistowskiSocjalizm Marksistowski

Wziął się od Marksa i Engelsa twórców „Manifestu Wziął się od Marksa i Engelsa twórców „Manifestu Komunistycznego” z 1848 roku.Komunistycznego” z 1848 roku.

Karol Marks (1818-1883) był prawnikiem, Karol Marks (1818-1883) był prawnikiem, historykiem i filozofem. Twórcą Socjalizmu historykiem i filozofem. Twórcą Socjalizmu Naukowego. Uważał, że walka klas od zarania Naukowego. Uważał, że walka klas od zarania dziejów była motorem wszelkiego posepu i dziejów była motorem wszelkiego posepu i rozwoju dziejów, dzieje podzielił na epoki właśnie rozwoju dziejów, dzieje podzielił na epoki właśnie pod kątem przeciwstawnych klas. pod kątem przeciwstawnych klas.

W starożytności: byli panowie i niewolnicyW starożytności: byli panowie i niewolnicyW feudalizmie- posiadacze ziemscy i chłopiW feudalizmie- posiadacze ziemscy i chłopiW nowożytności kapitaliści i robotnicyW nowożytności kapitaliści i robotnicy

Główne założenia socjalizmu naukowego:Główne założenia socjalizmu naukowego:1.1. Wybuch rewolucji, w której zwyciężą robotnicyWybuch rewolucji, w której zwyciężą robotnicy2.2. Zniesienie własności prywatnej i podział jej Zniesienie własności prywatnej i podział jej

pomiędzy całe społeczeństwo pomiędzy całe społeczeństwo 3.3. Wyzwolenie się spod ucisku klasy robotniczej Wyzwolenie się spod ucisku klasy robotniczej

Zawarte w Manifeście komunistycznym postulaty: Zawarte w Manifeście komunistycznym postulaty: -dogmat walki klas, ucisku robotników przez -dogmat walki klas, ucisku robotników przez

burżuazjeburżuazje -dogmat istnienia dwóch klas : burżuazji i -dogmat istnienia dwóch klas : burżuazji i

proletariuszyproletariuszy -dogmat, niezdolności burżuazji do dalszego -dogmat, niezdolności burżuazji do dalszego

panowania w sytuacji, gdy robotnik jest panowania w sytuacji, gdy robotnik jest niewolnikiem i nędzarzemniewolnikiem i nędzarzem

-wiara w wygraną proletariatu oraz zniszczenie -wiara w wygraną proletariatu oraz zniszczenie burżuazjiburżuazji

-rewolucja jako droga do rządów proletariatu-rewolucja jako droga do rządów proletariatu -całkowita transformacja ustroju państwa-całkowita transformacja ustroju państwa

I MiędzynarodówkaI Międzynarodówka

Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników- Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników- międzynarodowa organizacja robotnicza, międzynarodowa organizacja robotnicza, założona w 1864 w Londynie. Za cel założona w 1864 w Londynie. Za cel stawiała sobie koordynację działalności stawiała sobie koordynację działalności organizacji robotniczych z różnych krajów organizacji robotniczych z różnych krajów świata, miejsce wymiany doświadczeń i świata, miejsce wymiany doświadczeń i poglądów organizacji socjalistycznych oraz poglądów organizacji socjalistycznych oraz pomoc dla strajkujących i walczących o pomoc dla strajkujących i walczących o prawa robotnicze. Była forum, gdzie ścierały prawa robotnicze. Była forum, gdzie ścierały się osoby o bardzo zróżnicowanych się osoby o bardzo zróżnicowanych poglądach od radykalnych działaczy poglądach od radykalnych działaczy anarchistycznych i komunistycznych do anarchistycznych i komunistycznych do utopijnych socjalistów i umiarkowanych utopijnych socjalistów i umiarkowanych socjaldemokratów. socjaldemokratów.

Działanie I Międzynarodówki Działanie I Międzynarodówki

Zjazd wszystkich socjalistów, w 1864 Zjazd wszystkich socjalistów, w 1864 roku.roku.

Stwierdzono na niej, że wyzwolenie Stwierdzono na niej, że wyzwolenie klasy robotniczej winno być dziełem klasy robotniczej winno być dziełem samych robotników.samych robotników.

Walnie przyczyniła się do uzyskania Walnie przyczyniła się do uzyskania prawa wyborczego w Anglii przez prawa wyborczego w Anglii przez robotników robotników

I Etap kształtowania się myśli I Etap kształtowania się myśli socjalnej:socjalnej:

-wezwanie do wspólnego przeciwstawienia -wezwanie do wspólnego przeciwstawienia się wrogowi klasowemu jakim dla się wrogowi klasowemu jakim dla robotników był każdy posiadaczrobotników był każdy posiadacz

-posiadacze ziemscy,fabrykanci,bankierzy -posiadacze ziemscy,fabrykanci,bankierzy – wyzyskiwacze jedynymi – wyzyskiwacze jedynymi przedstawicielami ludowymi mieli być przedstawicielami ludowymi mieli być przedstawiciele ludu pracującego miast i przedstawiciele ludu pracującego miast i wsi wsi

Anarchizm Anarchizm Wywodzi się z myśli socjalnej. Narodziła się w XIX w. Wywodzi się z myśli socjalnej. Narodziła się w XIX w.

Jako pierwszyJako pierwszyużył tego pojęcia użył tego pojęcia Pierre-Joseph ProudhonPierre-Joseph Proudhon. Główne . Główne

dogmaty:dogmaty:najwyższa wartość to wolność każdej jednostkinajwyższa wartość to wolność każdej jednostki zniesienie władzy państwowejzniesienie władzy państwowej zniesienie kapitałuzniesienie kapitału zniesienie religiizniesienie religii zniesienie państwa, ponieważ ogranicza wolności i zniesienie państwa, ponieważ ogranicza wolności i

równość równość utworzenie bezpaństwowego społeczeństwa utworzenie bezpaństwowego społeczeństwa

wolnego od wyzysku, oparty na zasadach wolnego od wyzysku, oparty na zasadach moralności tzn. „społeczeństwo wolnych wspólnot”moralności tzn. „społeczeństwo wolnych wspólnot”

zaspokojenie potrzeb każdego zaspokojenie potrzeb każdego odrzucenie wszelkich autorytetówodrzucenie wszelkich autorytetów

II MiędzynarodówkaII Międzynarodówka

Była międzynarodowym stowarzyszeniem Była międzynarodowym stowarzyszeniem partii i organizacji socjalistycznych. partii i organizacji socjalistycznych. Powstała 1889 roku w Paryżu. Została Powstała 1889 roku w Paryżu. Została założona przez partie założona przez partie socjaldemokratyczne z Wielkiej Brytanii, socjaldemokratyczne z Wielkiej Brytanii, Niemiec, Fracji, Belgii. Kontynuowała Niemiec, Fracji, Belgii. Kontynuowała pracę rozwiązanej pracę rozwiązanej I MiędzynarodówkiI Międzynarodówki, , z której wykluczono zwolenników z której wykluczono zwolenników silnego ruchu silnego ruchu anarchosyndykalistycznego. anarchosyndykalistycznego.

II Międzynarodówka II Międzynarodówka

Podział zwolenników socjalizmu na:

Reformistów – socjaldemokracja

RewizjonistówRewolucjonistów –

komunizm

Dlaczego podział? Dlaczego podział?

Ruch robotniczy zdecydował się kroczyć drogą Ruch robotniczy zdecydował się kroczyć drogą parlamentarną i nią wprowadzać reformy, parlamentarną i nią wprowadzać reformy, polepszające życie robotników. polepszające życie robotników. Skuteczniejszą wydawała się być walka o Skuteczniejszą wydawała się być walka o ustawy socjalnej, reprezentacje partii ustawy socjalnej, reprezentacje partii robotniczych w życiu kapitalistycznego robotniczych w życiu kapitalistycznego państwa, wprowadzenie pożądanych państwa, wprowadzenie pożądanych przemian w sposób przemyślany i przemian w sposób przemyślany i ewolucyjny zamiast rewolucyjnego. Wynikało ewolucyjny zamiast rewolucyjnego. Wynikało to z podstawowej cechy reformizmu czyli to z podstawowej cechy reformizmu czyli odrzucenie rewolucji i marksistowskiej odrzucenie rewolucji i marksistowskiej zasady dyktatury klasy robotniczej. zasady dyktatury klasy robotniczej.

ReformizmReformizm

„„W 1899 ukazała się praca socjalisty niemieckiego W 1899 ukazała się praca socjalisty niemieckiego E.Bernsteina „E.Bernsteina „Założenia socjalizmu”Założenia socjalizmu”. Głosił on . Głosił on konieczność rewizji marksizmu, dostosowania konieczność rewizji marksizmu, dostosowania programu i taktyki działania do nowej sytuacji. programu i taktyki działania do nowej sytuacji. Często przytaczane sformułowanie Bernstaina, że Często przytaczane sformułowanie Bernstaina, że „ruch jest wszystkim, cel jest niczym”, skrótowo „ruch jest wszystkim, cel jest niczym”, skrótowo wyraża przekonanie, iż socjalizm należy traktować wyraża przekonanie, iż socjalizm należy traktować jako ruch wypływający na kształt systemu jako ruch wypływający na kształt systemu kapitalistycznego i powodujący, że w ramach kapitalistycznego i powodujący, że w ramach struktur państwa kapitalistycznego można struktur państwa kapitalistycznego można zrealizować zarówno ekonomiczne, jak i polityczne zrealizować zarówno ekonomiczne, jak i polityczne dążenia i potrzeby klasy robotniczej. Socjalizm dążenia i potrzeby klasy robotniczej. Socjalizm według rewizjonistów, przestał być celem, który według rewizjonistów, przestał być celem, który osiąga się drogą rewolucji, zburzenia całego osiąga się drogą rewolucji, zburzenia całego dotychczasowego ładu, a stał się ruchem dotychczasowego ładu, a stał się ruchem reformującym stosunki kapitalistyczne.”reformującym stosunki kapitalistyczne.”

Według A.Radziwiłł W.Roszkowski Według A.Radziwiłł W.Roszkowski Historia 1871-1939Historia 1871-1939

RewizjonizmRewizjonizm

W praktyce zbliżali się W praktyce zbliżali się do reformistów, ale do reformistów, ale w swojej doktrynie w swojej doktrynie nie rezygnowali z nie rezygnowali z programu programu maksimum, maksimum, mówiącego o mówiącego o budowie całkowicie budowie całkowicie nowego ustroju, tyle nowego ustroju, tyle że drogą powolnych, że drogą powolnych, ewolucyjnych reform ewolucyjnych reform a nie rewolucji. a nie rewolucji.

RewolucjonizmRewolucjonizm

Byli zwolennikami Byli zwolennikami budowy socjalizmu budowy socjalizmu przez rewolucję.przez rewolucję.

Po I Wojnie ŚwiatowejPo I Wojnie ŚwiatowejPo I Wojnie ŚwiatowejNastępuje ostateczny

rozłam ruchu robotniczego na dwa obozy

Rewolucyjny komunistyczny

Reformistycznysocjaldemokracje

SymbolikaSymbolika

Logo Międzynarodówki Logo Międzynarodówki Socjalistycznej.Socjalistycznej.

Godło Związku Godło Związku Socjalistycznych Republik Socjalistycznych Republik Radzieckich. Sierp i młot Radzieckich. Sierp i młot miały symbolizować rządy miały symbolizować rządy proletariatu i stały się proletariatu i stały się symbolem komunizmu.symbolem komunizmu.

Wizja CzłowiekaWizja CzłowiekaSocjaldemokracja:Socjaldemokracja: Człowiek pozbawiony wad Człowiek pozbawiony wad Dysponuje ogromnym Dysponuje ogromnym

potencjałempotencjałem Winę za zło nie ponosi Winę za zło nie ponosi

człowiek, lecz człowiek, lecz społeczeństwospołeczeństwo

Posiada szereg praw i Posiada szereg praw i wolności w tym prawo do wolności w tym prawo do opieki socjalnej – opieki socjalnej – bezpłatnej służby zdrowia, bezpłatnej służby zdrowia, edukacji.edukacji.

Jest istotą społeczną w Jest istotą społeczną w pełni realizuje się w pełni realizuje się w społeczeństwiespołeczeństwie

Komunizm:Komunizm: Człowiek jako cześć przyrodyCzłowiek jako cześć przyrody Od pozostałych istot różni się Od pozostałych istot różni się

posiadaniem świadomościposiadaniem świadomości Jest istotą społeczną- Jest istotą społeczną-

tworem społeczeństwa, które tworem społeczeństwa, które kształtuje jego świadomość kształtuje jego świadomość

Interes jednostki powinien Interes jednostki powinien być podporządkowany być podporządkowany interesowi ogółuinteresowi ogółu

Ważną rolę w procesie Ważną rolę w procesie uspołecznienia człowieka uspołecznienia człowieka odgrywa praca, która odgrywa praca, która zmusza go do współpracy z zmusza go do współpracy z innymiinnymi

Wizja PaństwaWizja PaństwaSocjaldemokracja:Socjaldemokracja: Demokratyczne – Demokratyczne –

trójpodział władzy, trójpodział władzy, pluralizm polityczny, pluralizm polityczny,

Rozdzielenie państwa Rozdzielenie państwa od Kościołaod Kościoła

Pełni opiekę nad Pełni opiekę nad społeczeństwemspołeczeństwem

Redukcja nierówności Redukcja nierówności społecznychspołecznych

Zapewnia opiekę Zapewnia opiekę socjalną socjalną

Komunizm:Komunizm: Narzędzie ucisku klasy Narzędzie ucisku klasy

robotniczej przez robotniczej przez kapitalisów kapitalisów

Po wprowadzeniu Po wprowadzeniu komunizmu, komunizmu, bezklasowego bezklasowego społeczeństwa państwo społeczeństwa państwo będzie niepotrzebnebędzie niepotrzebne

Dyktatura proletariatu- Dyktatura proletariatu- zostanie wprowadzona zostanie wprowadzona jako ustrój w państwie jako ustrój w państwie komunistycznymkomunistycznym

Partia komunistyczna-Partia komunistyczna-będzie wykonawcą będzie wykonawcą władzy proletariatu władzy proletariatu

Gospodarka Gospodarka

Socjaldemokracja:Socjaldemokracja: Wolność rynkuWolność rynku Własność prywatnaWłasność prywatna Własność ma służyć Własność ma służyć

ogółowiogółowi Progresywny podatekProgresywny podatek Interwencjonalizmu Interwencjonalizmu

państwowy państwowy

Komunizm:Komunizm: Likwidacja własności Likwidacja własności

prywatnejprywatnej i i zastąpienie jej zastąpienie jej własnością własnością kolektywnąkolektywną

Idea gospodarki Idea gospodarki centralnie planowanej- centralnie planowanej- pełna kontrola państwa pełna kontrola państwa nad gospodarkąnad gospodarką

Upaństwowienie Upaństwowienie wszystkich ośrodków wszystkich ośrodków produkcjiprodukcji

SpołeczeństwoSpołeczeństwoSocjaldemokracja:Socjaldemokracja: Zbiór jednostek i grup Zbiór jednostek i grup

społecznychspołecznych Sprawiedliwość Sprawiedliwość

społeczna- czyli społeczna- czyli sprawiedliwy podział sprawiedliwy podział dóbrdóbr

Równość społeczna- Równość społeczna- czyli równość szansczyli równość szans

Równość wobec prawa Równość wobec prawa

Komunizm:Komunizm: Charakter bezklasowy, Charakter bezklasowy,

które zostanie które zostanie stworzone przez stworzone przez rewolucje, a w jej rewolucje, a w jej wyniku przejmie wyniku przejmie władzę klasa robotniczawładzę klasa robotnicza

Równość wszystkich Równość wszystkich ludziludzi

Zasada sprawiedliwości Zasada sprawiedliwości „od każdego według „od każdego według jego zdolności, jego zdolności, każdemu według jego każdemu według jego potrzeb”potrzeb”

Twórcy ideologii Twórcy ideologii komunistycznejkomunistycznej

KomunizmKomunizm Włodzimierz Włodzimierz

Ilijcz Lenin Ilijcz Lenin Józef Józef

WissarionowicWissarionowicz Stalinz Stalin

Lew TrockiLew Trocki Mao Tse-tungMao Tse-tung

L.Trocki

J.Stalin

Mao Tse tung

W.Lenin

Twórcy ideologii Twórcy ideologii socjaldemokratycznejsocjaldemokratycznej

SocjaldemokracjiSocjaldemokracji Eduard BernsteinEduard Bernstein Karl Kautsky Karl Kautsky Serge MalletSerge Mallet Anthony Giddens Anthony Giddens

E. Bernstein

K.Kautsky

Rozwój Ideologii Rozwój Ideologii komunistycznej komunistycznej

W 1917 roku w wyniku W 1917 roku w wyniku rewolucji październikowej powstało rewolucji październikowej powstało

pierwsze na świecie państwo komunistyczne – pierwsze na świecie państwo komunistyczne – Rosja RadzieckaRosja Radziecka

Po II wojnie światowej partie komunistyczne Po II wojnie światowej partie komunistyczne przejęły władzę w wielu państwachprzejęły władzę w wielu państwach

Upadek reżimu komunistycznego w Europie Środkowo- Wschodniej na przłomie lat 80 i 90 XX wieku

Rozpad ZSRR

Większość partii komunistycznych wyrzeka się ideologii marksistowsko-

leninowskiej

Ideologia komunistyczna przetrwa na Kubie, Chinach,

Korei Północnej

Rozwój ideologii Rozwój ideologii SocjaldemokratycznejSocjaldemokratycznej

Kongres SocjaldemokratówWe Frankfurcie w 1951Przyjęto deklaracje

„Cele i zadania socjalizmu demokratycznego”

Odtąd celem socjaldemokracji było: Walka z wyzyskiem, potępienie komunizmu, budowa

państwa dobrobytu, zapewnienie godnych warunków życia, pracę, edukację, opiekę zdrowotną

Załamanie się idei państwa dobrobytu

Ewolucja ideologii – premier Wielkiej Brytanii Tony Blair i kanclerz Niemiec Gerhard Schröder wydali manifest „Europa:

Trzecia Droga/Nowy Środek” potwierdzający sprawiedliwość społeczną, równość szans, solidarność. W gospodarce ograniczał istnienie

państwa opiekuńczego