socio-economic -cultural research on elderly in … · 2010-02-26 · socio-economic-cultural...
TRANSCRIPT
SOCIO-ECONOMIC-CULTURAL
RESEARCH ON ELDERLY IN
THAILAND
พ.ญ.ลดดา ดารการเลศญนาเสนอในประชมวชาการแหงชาตดานสงวยและผสงอาย ครงท 2
จฬาลงกรณมหาวทยาลย 11 กมภาพนธ 2553การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
จากกรอบแนวคดในรปท 1 อธบายไดวา การเพมขนของ cross-border financial flow สงผลตอการพฒนากฎเกณฑและสถาบน
ระหวางประเทศ ทเรยกวา World market โดยมงสงเสรมการเปด ระบบเศรษฐกจของประเทศตางๆ ทงนมแรงผลกมาจากการพฒนา
เทคโนโลย กระแสการเมอง เศรษฐกจ รวมทงแนวโนมความสนใจตอ
สงคมและสงแวดลอม นอกจากนนระบบเศรษฐกจโลกยงสงผลไปถง
ระบบเศรษฐกจ สงคม การเมองระดบชาต สงผลทงทางตรงทางออมไป
ยงระบบสขภาพ (Health care system) เศรษฐกจครวเรอน
ปจจยเสยงสขภาพในระดบบคคลและระดบสขภาพของประชากรของ
ประเทศดวย
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
economic
minants
social-culturaldeterminacultueconomic
minants
social-culturaldeterminacultuec
determin al inants
economic
infrastructure
ulturepopulationsocial infrastructurek
ecdetermin al inants
economic
infrastructure
ulturepopulationsocial infrastructurek
envde
economic
development
trade
knowledgesocial interactions envde
economic
development
trade
knowledgesocial interactions
nstit
utio
nal
term
inan
tsvironm
ental
eterminants
titut
iona
l as
truct
ure
social environmentlifestyle phe
polic
yel
ated
t
ecosyste
& servic
-
ecologica
settings
nstit
utio
nal
term
inan
tsvironm
ental
eterminants
titut
iona
l as
truct
ure
social environmentlifestyle phe
polic
yel
ated
t
ecosyste
& servic
-
ecologica
settings
in det
population health
inst
infra
s
heal
th
serv
ices
hysical
environment
water & food
heal
th p
heal
th-re
polic
y
em goods
ces
al in det
population health
inst
infra
s
heal
th
serv
ices
hysical
environment
water & food
heal
th p
heal
th-re
polic
y
em goods
ces
al t e
rmin
ants
term
inan
ts
term
inan
ts
e rm
i nan
ts
term
i na n
ts
term
i nan
ts
term
inan
ts
term
inan
ts
term
inan
ts
e rm
i nan
ts
term
i na n
ts
term
i nan
ts
onte
xtua
l det
dis t
a l d
et
p ro x
ima l
det
ntex
tual
det
e
prox
i mal
det
d ist
al d
et
onte
xtua
l det
dis t
a l d
et
p ro x
ima l
det
ntex
tual
det
e
prox
i mal
det
d ist
al d
et
co
p
conpco
p
conp
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
น ภาพ
สงแวดล
อม
บรการ
เงน
สขภ
สงคม
และส
ระบบบ
ส
ก า ร เ ต ร ย ม ค ว า ม พ ร อ ม
สรนทร ฉนศรกาญจน 2549การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
Government
- Financial stability
- Promoting
Active
stabilityconceptsof assets
Active
Healthy
Aging
Communities Families-Health careservicesservices- Social services
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ป ไ ระบบประกนรายไดและความมนคงทาง
เศรษฐกจเศรษฐกจ
-ปญหาจากสมรรถภาพทเสอมถอยลงทงทางกายและ
ความสามารถในการหารายไดความสามารถในการหารายได
แตอายยนยาวขน
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การเตรยมความพรอมดานความมนคง
ทางเศรษฐกจ
การมรายไดเมอสงวย
ความมนคงทางเศรษฐกจ
แหลงรายได สวนใหญ
• จากการทางาน
จากการออมทสะสม• จากการออมทสะสม
• จากบตรการประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การทบทวนและสงเคราะหการทบทวนและสงเคราะห
องคความรดานผสงอายองคความรดานผสงอาย
(2545 2550)(2545 – 2550)
สวรส. & มส.ผส.
รศ. วรเวศม สวรรณระดา ,ศ.ศศพฒน ยอดเพชร ,อ.ศรวรรณ ศรบญ
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
สานกงานสถตแหงชาต 2550
• ผสงอายรายไดตากวา 20,000 บาทตอป พบประมาณ
รอยละ 34.1
ป ไ ป• ผสงอายทเปนคนจน(รายไดตากวา เสนความยากจน) จากป
47 -49 เพมขนทกป สดสวนรอยละ 17 , 20, 22 ตามลาดบ
• มความเหลอมลาดานรายไดของประชากรสงอาย ทควร
ทาการศกษาตอเชงลก
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
จานวนผสงอาย
2 026 501การทางาน
305,887
2,026,501
เงนบาเหนจ / บานาญ
การทางาน
201,417
195,674
ดอกเบยเงนออม / เงนออม / ทรพยสน
เบยยงชพจากทางราชการ
427,749
0 ,
คสมรส
เ เงน ม / เงน ม / ร สน
158,630
3,669,847
พนอง / ญาต
บตร
35,185อนๆ
67
- 500,000 1,000,000 1,500,000 2,000,000 2,500,000 3,000,000 3,500,000 4,000,000
ไมทราบ
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
• แหลงรายไดมากกวาครงมาจากบตร รองลงมาคอจากการ
ทางาน
• โ ใ ป โ• แนวโนมความสามารถในการปดงบดลสวนบคคลโดยการ
จดการสนทรพยลดลง หนมาพงเงนโอนภายในครวเรอนและ
จากรฐมากขน(มทนา พนานรามย 2550)
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ใ ผสงอายทมงานทา รอยละ 99 อยในชวงอาย 60-64 ป เปนธรกจสวนตวมากทสด
ตลาดแรงงานในองคกรพฒนาเอกชนมความตองการตลาดแรงงานในองคกรพฒนาเอกชนมความตองการจางแรงงานผสงอายทมทกษะดาน(สภาพฒน 2551)
• ภาษาตางประเทศ
• ทรพยากรสงแวดลอม • ทรพยากรสงแวดลอม
• เกษตรอนทรย
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การเตรยมความพรอมดวยการออม• ประชาชนใหความสาคญในการเตรยมดานการเงน รอยละ 99 แต
มเพยงรอยละ 57 ทไดเตรยม/ออมทรพยสน
(สานกงานสถตแหงชาต 2550)
•ระดบมหภาค การออมภาคครวเรอนมแนวโนมลดลง เนองจากระดบมหภาค การออมภาคครวเรอนมแนวโนมลดลง เนองจาก
การออมโดยเฉลยของประชาชนลดลง
(กอบศกด ภตระกล 2548)(กอบศกด ภตระกล 2548)
• ระดบจลภาค การออมภาคครวเรอนเพอใชในยามฉกเฉน รอย
ใ ป ใ ละ 36 ใชยามชราภาพรอยละ 25 และรปแบบการออมทให
ผลตอบแทนตา (กอบศกด ภตระกล 2551)
• พฤตกรรมการบรโภคในสนคาประเภทคงทนถาวรเปนปจจยสาคญ การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
สวสดการชมชนสวสดการชมชน
• บทบาทของกองทนสจจะวนละบาท กบการจดสวสดการ
ตงแตเกดจนตาย โดยมสทธประโยชนสาคญของผสงอายคอ
เงนชวยเหลอคารกษาพยาบาลและบานาญ
( สมชย ฤชพนธ,สรสวด หนพยนต,วรเวศม สวรรณระดา 2549) ( ฤ , , )
• ขอกงวลในประเดนความยงยนตอกองทนดงกลาว
(วรเวศม สวรรณระดา 2551)
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
หลกประกนรายได
• หลกประกนรายไดชราภาพมเฉพาะของแรงงานในระบบแต
ประชาชนสวนทเหลอนน ขอมลแสดงถงประชาชนกลมนทยงประชาชนสวนทเหลอนน ขอมลแสดงถงประชาชนกลมนทยง
ขาดหลกประกนทางรายได
(วรวรรณ ชาญดวยวทย 2549 วรเวศม สวรรณระดา 2550)(วรวรรณ ชาญดวยวทย 2549, วรเวศม สวรรณระดา 2550)
• สถานการณปจจบนของการสงเคราะหเพอการยงชพสาหรบ
ผสงอายในประเทศไทย ทพบวาผสงอายทยากไรยงเขาไมถงสทธ
น มปญหาในกระบวนการคดเลอก ญ
(วรเวศม สวรรณระดา 2550)
•การออกแบบระบบบานาญแหงชาต
(วรวรรณ ชาญดวยวทย , วรเวศม สวรรณระดา 2552)การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
แบบแผนการดาเนนชวต • แนวโนมอยคนเดยว /อยกบคสมรสตามลาพงเพมขน
• ผทมความสขมากทสดคอ ไมมหนสน สขภาพด สภาวะแวดลอม
ทางสงคม เพอนบาน ด
• คานยมเรองความกตญกตเวท บทบาทหลกของผหญงใน• คานยมเรองความกตญกตเวท บทบาทหลกของผหญงใน
ครอบครว
• HIV มผลกระทบทสาคญทางเศรษฐกจ สขภาพและสงคม
•ผสงอายในชมชนแออด ยากจน สวนใหญประกอบอาชพเกบของ ญ
เกา
•ภมหลงมาจากครวเรอนเกษตรกรรม•ภมหลงมาจากครวเรอนเกษตรกรรม• มกถกทอดทงใหอยตามลาพง
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การแบงกลมผสงอายตามรปแบบการดารงชวต
• ชวยเหลอตนเองได ชวยงานเลกๆนอยๆในครอบครว • ชวยเหลอตนเองได ชวยงานเลกๆนอยๆในครอบครว
พดคยกบลกหลานและเพอนบาน นอนหลบไดดทงกลางวน
ไและกลางคน มความสขเมอไดอยกบลกหลาน
• ชวยตนเองไมได ตองมผดแลชวยเหลอชวตประจาวน • ชวยตนเองไมได ตองมผดแลชวยเหลอชวตประจาวน
การขบถายอาจมปญหา ไมคอยพดคย ไมมเปาหมายวา
ไจะทาอะไรในชวต
ทมา: กชกร สงขชาต ,สมโภชน อเนกสข 2548
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ภาระหนาทของผดแลผสงอายในครอบครว
ดแลกจวตรประจาวน
ดแลสขอนามยสวนบคคล
การชวยเหลอทวไปทตองใชแรงและกาลง
การสรางความอบอนใจและความมนคงปลอดภย
ใหการยอมรบนบถอการประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ความสามารถของผดแลความสามารถของผดแล
• ประเมนความเพยงพอในการพกผอนของผสงอาย ประเมนความเพยงพอในการพกผอนของผสงอาย
• ควบคม/จดการสถานการณเมอมการหลงลม ทารายและวา
กลาวบคคลอนอยางรนแรงได
• ช ใ• จดหาทรพยากรเพอชวยในการดแล
• มขอจากดในการดแลผสงอายทภาวะสมองเสอม
(เตอนใจ ภกดพรหม 2548)
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ชมชนและทองถน สงแวดลอมของผสงอาย• การดแลเปนบรรทดฐานทางสงคม 3 ดาน
( Schulz R. 2541)( Schulz R. 2541)
1) การตางตอบแทน
2) ความเสมอภาค
3) ความรบผดชอบของสงคม 3) ความรบผดชอบของสงคม
• ชมชนเปนฐานหลกมบทบาทมากขน (ศศพฒน 2539) ฐ
• ความตองการทากจกรรมสงคม เชน วนสงกรานต งานบญ
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
เครอขายการเกอหนนในชมชน
เพอนบาน , ผนาชมชน, กลไกการเงนในชมชน
วดและองคกรทางศาสนา
ชมรมผสงอายและคลงปญญา
องคกรเอกชนและองคกรอสระ
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
เพอนบาน ,ผนาชมชน,กลไกการเงนในชมชน
• สมพนธภาพทแนนแฟนระหวางครอบครว / เครอญาต/เพอนบาน ใน
สงคมชนบท
• ในสงคมเมองสมพนธภาพมลกษณะเปนทางการ ตางคนตางอย การ ในสงคมเมองสมพนธภาพมลกษณะเปนทางการ ตางคนตางอย การ
พงพากนมนอย
ใ ใ• ทาใหมความแตกตางทสงผลตอการดแลผสงอายในชมชน
•ผนาชมชนจะมบทบาทคอนขางนอย ยกเวนจะมสถานภาพทางครอบครวผนาชมชนจะมบทบาทคอนขางนอย ยกเวนจะมสถานภาพทางครอบครว
ทเกยวของอยแลว ซงจะใหการดแลผสงอายในกรณ เชน การนาสง
สถานพยาบาลกรณเจบปวยหนกหรอกะทนหน การดแลเมอตกทกขไดสถานพยาบาลกรณเจบปวยหนกหรอกะทนหน การดแลเมอตกทกขได
ยากศศพฒน ยอดเพชร และคณะ 2539
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
วดและองคกรทางศาสนา• การเกอหนนผสงอายนน สงคมหรอชมชนควรรวมกนดแลผสงอาย
ภายใตระบบ “บวร” โดยม บาน วด และโรงเรยนภายใตระบบ บวร โดยม บาน วด และโรงเรยน
• วดเปนศนยรวมกจกรรมทางสงคมของคนในชมชน ตลอดจนการ
เกอหนนดาน ทพกอาศยและอาหาร
• วดสงเสรมสขภาพ ป 2551 เปาหมาย 1 อาเภอ1 วด มผลดตอ วดสงเสรมสขภาพ ป 2551 เปาหมาย 1 อาเภอ1 วด มผลดตอ
สขภาพทงกาย-ใจ
ป • การจดงบประมาณเพอผสงอายมากทสด คอมลนธทางศาสนาครสต
รองลงมาคอโบสถครสตและมลนธทางศาสนาพทธ คดเปนรอยละ
68.4, 18.2 และ 15.7 ตามลาดบการประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ชมรมผสงอายและคลงปญญา ญญ
• จดตงและขยายชมรมผสงอายในวงกวาง ป 2525 สวนมาก
เปนการจดตงจากสวนกลาง มการดาเนนงานทง
- เครอขายสภาผสงอายแหงประเทศไทยฯ - เครอขายสภาผสงอายแหงประเทศไทยฯ
- เครอขายกระทรวงสาธารณสข
- เครอขายกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคง
ของมนษยของมนษย
• ป 2546 – 2550 ชมรมผสงอายไดขยายตว มจานวนไมตา
ใ ปกวา 19,000 ชมรมในป 2551การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
องคกรเอกชน/องคกรอสระ• สวนใหญเปนสถานพยาบาลทเปนธรกจ แตการกากบ
ของรฐยงขาดการกาหนดมาตรการและมาตรฐานของการของรฐยงขาดการกาหนดมาตรการและมาตรฐานของการ
บรการภาคเอกชน
ยงขาดกฎหมายทเปนการเฉพาะสาหรบผสงอาย
นอกเหนอจากพรบ.สถานพยาบาล
• รองลงมาคอสถานสงเคราะห สถานดแล และพกฟน
เชน มลนธ วด องคกรทางศาสนาครสต
การใหบรการทางสงคมแบบสงเคราะหโดยไมแสวงผล การใหบรการทางสงคมแบบสงเคราะหโดยไมแสวงผล
กาไร เปนบรการดานทอยอาศยและบรการพนฐานการประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
องคกรปกครองสวนทองถน
• อบต.สวนใหญยงไมเขาใจบทบาทหนาทในการพฒนาญ
ผสงอาย
• พรบ.กาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแก
อปท. 2542 เปนจดเปลยนทสาคญ ญ
• มหลายแหงทมการพฒนาจนไดรบการยกยองวาเปน best
practices
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
แผนงานขององคกรปกครองสวนทองถน
บรการดานสขภาพอนามย
ส ส ส สงเสรมการอยรวมกนและสรางความเขมแขงองคกรผสงอาย
สงเสรมอาชพ/รายได
ใ จดใหมอาสาสมครการประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ผลงานทผานมาขององคกรปกครองสวนทองถนผลงานทผานมาขององคกรปกครองสวนทองถน
เบยยงชพ ถวนหนา
อาสาสมครดแลผสงอาย(อผส) 40/7,853 แหง
กองทนสวสดการชมชน 191 ตาบล 1,484 หมบาน
กองทนสขภาพทองถน(2549) เกดกองทนขน 3,943 กองทนสขภาพทองถน(2549) เกดกองทนขน 3,943 แหง(2551)การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การศกษาวจยทควรทาในอนาคตลกษณะเฉพาะของการบรโภคของครวเรอนผสงอายทงสนคาและบรการ
ทอยอาศยสาหรบผสงอายทยากจนทอยอาศยสาหรบผสงอายทยากจน
การทบทวนกฎหมายในดานการดแลผสงอายและการจดสงแวดลอม
ปญหาและอปสรรคของกองทนสวสดการชมชนในการญ ดแลผสงอาย
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การศกษาวจยทควรทาในอนาคต(ตอ)วเคราะหความเหลอมลาระหวางระดบรายไดและแหลงทมาของรายไดของผสงอาย
ความเปนไปไดของการจดตงกองทนเพอพฒนาเทคโนโลยสาหรบผสงอาย และสงเสรมงานวจยสการผลต
การเสรมสรางความสามารถของครอบครวในการดแลผสงอายโดยนวตกรรมใหมๆในบรบทสงคมไทย
ป การตดตามประเมนผลการขยายเบยยงชพการประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การศกษาวจยทควรทาในอนาคต(ตอ)
บทบาทของอปท.ขนาดใหญ เชน อบจ. เทศบาล กทม. เมองพทยา
การศกษาชดสทธประโยชนทจาเปนของบรการทางสงคมและสขภาพในผสงอายผสงอาย
การศกษามาตรการดานภาษในการปรบอาคารสถานทและสงแวดลอม
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ตวแบบการดแลในครอบครวและชมชนในกทม.
ส
ตวแบบการดแลในครอบครวและชมชนในชนบท
หนงสอ
รอยแปดปญหาสขภาวะทางเพศ
ในผสงอาย
ระบบการดแลสขภาพระยะยาว ตวแบบการดแลในสถาบน.
คณภาพชวตทด ป ไ
ภาวะพงพงในผสงอาย
ของผสงอายเตรยมความพรอมดานการเรยนร การสรางหลกประกนรายได
พฒนาระบบการเรยนรของผสงอายการดแลดานสงคมและสงแวดลอม
ออกแบบระบบ
บานาญแหงชาต
การจางงานผ
สงอาย
ปญหาและความตองการและ
การจดประกวดอาคาร กลไกการบรณาการดาน
สขภาพและสงคมตวแบบคณต การคาดการณความ
ปญหาและความตองการและ
รปแบบกจกรรมการ เรยนรของ
ผสงอาย
สถานการณความรนแรงตอผสง
อาย :แนวทางการวนจฉย
การเงนการคลงใน
การดแลระยะยาว
ศาตรประกนภย ยงยนกองทนชมชน
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ
ขอบคณคะขอบคณคะ
การประชมวชาการแหงชาตฯ โดย พญ.ลดดา ดารการเลศ