Lato 2011

Witamy!Pismo niniejsze jest pismem prywatnym, sucym pogbianiu zwizku autorw iczytelnikw zrodzinnymi stronami i wymiany opinii na tematy szeroko pojtego podwrka lokalnego. Nie zamykamy si jednak w swoim zacianku i przykadowo w tym numerze traktowa bdziemy te o sprawach oglnych jak choby zmiany w kodeksie drogowym. Biaystok jest systematycznie zatykany coraz wiksz iloci samochodw, akultura jazdy pozostawia wiele do yczenia. Nagwki gazet niemal codziennie strasz tytuami w stylu mier na pasach lub Dachowanie wcentrum. Wypadki, spaliny, haas, poeranie przestrzeni przez samochody pod drogi iparkingi jest zatrwaajce. Znikaj place zabaw i trawniki, aparkowanie na chodnikach to zmora przechodniw. Osobnym problemem jest jako infrastruktury rowerowej, ktrej co prawda przybywa, lecz jej jako jest wrcz wypadkogenna. Tematem tego numeru jest wic transport. Wydano nakadem wasnym bez dotacji z zewntrz. Prawa zastrzeone s poronione. Kopiowanie i rozpowszechnianie mile widziane. Brak moliwoci kontaktu z redakcj. Redakcja zachca czytelnikw do przelania swych uwag na papier i puszczenia w wiat podobnym sposobem. Hodujemy idei samorzdnego, zorganizowanego oddolnie, mylcego samodzielnie demokratycznego spoeczestwa, ktre swoich opinii nie czerpie od autorytetw, ani z telewizji. Hodujemy idei ducha miejsca, zakorzenienia w lokalnej ojczynie idbania o dobro wsplne. Wyobra sobie miasto bez korkwJeden z byych prezydentw Warszawy zabysn kiedy wypowiedzi, e Miasto to nie wie i tu si nie bdzie jedzi rowerem. Wida kompleksy prowincji sigaj take stolicy i nie s jedynie nasz mocn stron. To nie jedyny urzdnik wadz lokalnych, ktry nie wychyli nosa poza miejsce skd pochodzi. Nowoczesne miasto jest ciche, przyjazne ludziom, transport publiczny spenia potrzeby mieszkacw, a modzi-silni-i-zdrowi nie s jedynymi, ktrzy zasuguj na moliwo poruszania si bez przeszkd. Na ulicach takich miast Europy jak Kopenhaga, czy Amsterdam krluj rowery (odpowiednio 40% i 30% wszystkich podry), docentrum dojedziesz tramwajem, autobusem lub kolej, gdzie piesi ciesz si deptakami, asamochody s - mona rzec - jedynie tolerowane.Biaystok w 2/3 obwodu jest opleciony torami kolejowymi. Wyobramy sobie, e mieszkaniec Ignatek, czy Kleosina dojeda na stacj Biaystok Wiadukt rowerem i zabiera go na pokad autobusu szynowego. Po drodze moe wysi na Nowym Miecie, Baantarce lub Zielonych Wzgrzach. Podr na dworzec gwny zajmuje ok. 10-15 minut. W centrum, gdzie prdko ograniczono do 30 km/h i jest stref uspokojonego ruchu, jest tak bezpiecznie, e mona pedaowa midzy sklepem, a poczt, bankiem iurzdem bez ryzyka zatrbienia na mier przez nerwowych kierowcw. Samochodw jest mao, bo i tak trzeba wyj pieszo zpodziemnego parkingu, gdy parkowanie na chodnikach zlikwidowano zupenie. Kto chce pomin centrum moe kontynuowa podr kolej w kierunku Biaostoczka, Skansenu wJurowcach i Wasilkowa, ewentualnie przesi si na lini jadc w stron os.Sienkiewicza, Bojar i Zacianek. Podr taka byaby szybka, cicha i przyjemna. Idealnym rozwizaniem byoby stworzenie kolejowej obwodnicy miasta z minimum kilkunastoma przystankami z moliwoci korzystania z tych samych biletw, co w autobusach. Powrt tramwaju jest o wiele realniejszy (i taszy) ni rzucony kiedy zgupia frant pomys metra pod Lipow. Komunikacja zbiorowa, rowerowa i piesza stoj po tej samej stronie barykady. Naley je ze sob zgra i uwolni Biaystok od korkw.Miasta nie musz ttni rykiem silnikw pompujcych tony sadzy i pyw w powietrze, ktrym oddychamy. Nasze dzieci nie musz rodzi si z alergiami. Nie musimy si ba przechodzc szybkim krokiem przez jezdni po odczekaniu wielu minut. W stolicy Szwajcarii Zurychu na drogach ginie rednio jedna (!) osoba rocznie. Liczba ofiar na polskiej kolei to ok. 20 osb, gdy na drogach ginie ok. 5000. Czas najwyszy, by nastpi koniec kultu samochodu!

Porwnanie przestrzeni potrzebnej do obsugi tej samej liczby ludzi podrujcych rowerem, samochodem i autobusem. Podrujcy samochodami ewidentnie kradn przestrze w miastach!

Biaystok paski jak HolandiaNasze miasto ma zaledwie kilka niewielkich wzniesie, a rzeka Biaa nie stanowi utrudnie komunikacyjnych jak Wisa czy Odra. Wikszo podry nie przekracza 5 - 7 km. To idealne warunki, by biaostocczanie przesiedli si na rowery i uwolnili siebie imiasto od korkw. Mimo i naszym partnerskim miastem jest lece w Holandii Eindhoven, liczce ok. 215 000 mieszkacw (zaglomeracj 440 000), gdzie ruch rowerowy stanowi a 25% wszystkich podry, woporwnywalnej wielkoci Biaymstoku to niespena 1%. Od koca lat 90. biaostoccy urzdnicy s zapraszani na szkolenia ws. ruchu rowerowego. Ostatnie zaproszenie zorganizowane przez sie Miasta dla rowerw i Stow. Rowerowy Biaystok zignorowano w tamtym roku! Wida wadza nadal wie lepiejAmsterdam: tramwaje i rowery wcentrum 2milionowego miastaKopenhaga: trzy pokolenia na trzech kkach. Buble z miejskiej kasyWadza w Polsce ma obowizek dziaa na podstawie przepisw prawa. Przepisy regulujce budow drg rowerowych znajduj si w ustawie odrogach publicznych irozporzdzeniu ministra do teje ustawy. Ponadto ruch drogowy w Polsce reguluj: Konwencja Wiedeska (stojca ponad polskim prawem jako ratyfikowana umowa midzynarodowa) i podrzdny do niej kodeks drogowy. Tymczasem Urzd Miejski w Biaymstoku wprojektach drogowych nadal uywa pojcia cieka rowerowa, ktre to nie wystpuje wpolskim prawie. Mimo, i projekty te s raco niezgodne z w/w przepisami, zarwno policja, jak i nadzr budowlany dopuszczaj je do ruchu! Zdaniem naszym jest to przestpstwo na wielk skal, polegajce na - trwajcym wiele lat - budowaniu za publiczne pienidze infrastruktury dla rowerw nieodpowiadajcej wymogom prawnym. Oto kilka przykadw :Brak przejazdw przez drogi poprzeczne

W wielu przypadkach zapomniano o przejazdach rowerowych, ktre s integraln czci drogi rowerowej. W zamian rowerzysta napotyka na przejcie dla pieszych lub synne poziome znaki STOP (m.in. al. Pisudskiego, ul. Zielonogrska) przed kadym skrzyowaniem z drog poprzeczn (podrzdn) dzielce drog dla rowerw na wiele odcinkw. Wg prawa cigo drogi dla rowerw musi by zachowana wanie przez istnienie przejazdw, a Konwencja Wiedeska od 1988 r. (oraz ostatecznie kodeks drogowy od 2011r.) daje w takich przypadkach pierwszestwo polskim rowerzystom. Przyciski do sygnalizacji wietlnej

Przyciski wolno montowa jedynie dla ruchu pieszego. Sygnalizacja wietlna dla pojazdw musi by sterowana automatycznie, np. przez czujniki w nawierzchni drogi. Jest to jawne naruszenie rozporzdzenia Ministra Infrastruktury do ustawy o drogach publicznych. Do tego nielegalne przyciski czsto byy montowane po lewej stronie, jakby w Polsce obowizywa ruch lewostronny.

Brak oznakowania lub jego za lokalizacjaGdy kierowca wcza si do ruchu z ulicy podporzdkowanej powinien widzie znak pionowy ustp pierwszestwa (ty trjkt) oraz poziomy (biay trjkt) przed przejazdem rowerowym. O ile przejazd istnieje(!), znak ten generalnie stawia si za przejazdem. I znowu mamy sprzeczno pierwszestwo rowerw wg prawa, chaos wg oznakowania. Obecnie czerwiec 2011 buduje si dokadnie tak bublowat ciek wzdu ul. Kalinowskiego. Byy te przypadki potrce pieszych wynikajcych nie tyle z brawurowej jazdy, co braku oznakowania poziomego czytelnego dla pieszych, e wanie weszli na drog dla rowerw. Nieprawidowe wysokoci krawnikwPrawo mwi, e na przejazdach rowerowych krawniki musz by obnione do wysokoci 0cm. Na al. Solidarnoci (i nie tylko) goym okiem mona stwierdzi uskoki ok. 15cm. Wykonanie przejazdu metod bezszwow (bez krawnika) jest wg magistratu niemoliwe.

Ignorowanie zgosze o wadach

Wymienione wady wielokrotnie byy wadzom miejskim zgaszane, choby wsprawie krzeww zasaniajcych widoczno przy wyjedzie ze stacji benzynowej przy ul.Sikorskiego, gdzie wkwietniu 2009 r. doszo do dwch gronych wypadkw, gdzie rowerzyci majcy pierwszestwo byli taranowani przez kierowcw ildowali w szpitalu zpowanymi obraeniami. Dziaania wadz miejskich s szokujce i jawnie zagraaj zdrowiu iyciu uczestnikw ruchu w tym kierowcw. Przykadowo przy silnym uderzeniu w bok samochodu rowerzysta moe wbi si przez szyb do rodka.Skrajnia? Jaka skrajnia?

To minimalny 20 cm odstp midzy krawdzi drogi rowerowej a obiektami pionowymi np. supami, drzewami, przystankami, budkami telefonicznymi, itp. Na alei Pisudskiego supy stoj wrcz na samej drodze rowerowej i nie jest to odosobniony przypadek.Kiepskiej jakoci nawierzchnia ipodbudowa

Idealna nawierzchnia to asfalt na podbudowie z kruszywa amanego, czyli mieszaniny betonu i szka. Standard biaostocki jeli idzie onawierzchni to obiona kostka brukowa (co na szczcie ju si zmienio) a wprzypadku podbudowy ubity piach ze wirem (wci praktykowane). Efekt jest taki, i piach jest wymywany, nawierzchnia si zapada idroga rowerowa po kilku miesicach jest wopakanym stanie. Tak si stao np. na ul. Popieuszki, gdzie spywajca z grki woda dokonaa wielu zniszcze. Inwestycja drogowa powinna suy co najmniej kilka kilkanacie lat. Nie kilka miesicy.Brak wjazdw i zjazdw umoliwiajcych dostanie si na drog rowerow lub jej opuszczenie zgodnie zprawem. Rowerzysta musi albo ama przepisy, skaka przez krawnik, lub zsi zroweru i sta si pieszym.Brak objazdw wrazie robt drogowych

Jakby nie byy potrzebne

Poza tymi zarzutami mona stworzy rwnie dug wyliczank niezrozumiaych inielogicznych rozwiza jak: uporczywe montowanie stojakw-wyrwikek, ktre wykrzywiaj koa i uatwiaj kradzie roweru; brak moliwoci przewozu roweru autobusem choby wwyniku awarii, czy podczas silnej ulewy; brak zachowania cigoci optycznej - drogi rowerowe w kadym punkcie miasta wygldaj inaczej; nie ma jednolitych standardw technicznych (cho Gdask, Krakw, Wrocaw czy Warszawa maj je od lat); nagminne jest te przerywanie drg rowerowych wyjazdami z posesji (czerwony bruk), cho wg kodeksu drogowego rodzaj nawierzchni nie mwi o pierwszestwie, to jednak kolor kostki sugeruje kierowcy, e wcza si do ruchu po czerwonym dywanie Nowy kodeks drogowy

Dnia 21 maja 2011 r. wszed w ycie nowy kodeks drogowy, ktry dostosowano do ratyfikowanej przez Polsk jeszcze w 1988 r. Konwencji Wiedeskiej. Umowy midzynarodowe s w Polsce nadrzdne wobec prawa krajowego. Std te przepisy kodeksu drogowego stojce wsprzecznoci z konwencj s niewane. Warto, by instruktorzy jazdy sobie o tym przypomnieli, bo znakomita wikszo kierowcw oKonwencji Wiedeskiej nie syszaa!

Najwaniejsza zmiana to jednoznaczne stwierdzenie pierwszestwa na przejedzie rowerowym. Rowerzysta jadcy wzdu drogi zpierwszestwem ruchu ma pierwszestwo przed pojazdami opuszczajcymi drog gwn lub wyjedajcymi z drogi poprzecznej. Niniejszy rysunek naleaoby uzupeni owczajcych si do ruchu zdrogi poprzecznej. Rowerzyci maj pierwszestwo ju na etapie zbliania si do przejazdu rowerowego. Znikn zustawy przepis zakazujcy wjedania pod nadjedajcy pojazd, ktry przerzuca win za kolizj na sabszych. Teraz winny bdzie kierowca.

Do kodeksu trafia pojcie luzy rowerowej, czyli miejsca dla rowerw midzy lini zatrzymania samochodw, awlotem na skrzyowanie. luza rowerowa daje wiksz widoczno rowerzystw, ktrzy jako pierwsi mog omija korki i wjecha na skrzyowanie ijako pierwsi je opuci; luza uatwia te wykonanie skrtu w lewo dajc schronienie przy ustpowaniu pierwszestwa pojazdom jadcym znaprzeciwka.

Nowe przepisy umoliwiaj pokonywanie skrzyowa (w tym rond) rodkiem pasa ruchu, aby uniemoliwi nielegalne wyprzedzanie. Rowerzysta moe jecha rodkiem bezporednio przed, jak i za skrzyowaniem. Wprzypadku skrzyowa zdrog poprzeczn zwiksza to widoczno rowerzysty, ktry czsto jest zasaniany przez drzewa lub parkujce samochody.

Nowe przepisy uatwiaj rowerzystom poruszanie si po drogach publicznych, legalizujc wiele bezpiecznych zachowa, ktre dotd byy zabronione np.:

- wyprzedzanie wolno jadcych pojazdw take zprawej strony (do tej pory mona byo jedynie omija stojce pojazdy), wyprzedzanie z lewej strony jest o wiele bardziej niebezpieczne

- jazda parami o ile nie utrudnia to ruchu np. na drodze lokalnej lub dwupasmowej; dziki temu kolae mog trenowa jazd w peletonie, a rodzice asystowa swoje dzieci;

Uwaga! Brak moliwoci wyprzedzania nie jest utrudnieniem ruchu!- zatrzymanie si na skrzyowaniu obok innych rowerzystw (rowerzyci zebrani na czerwonym wietle mog pokona skrzyowanie na caej szerokoci pasa)- przewoenie dzieci w przyczepce; przewoone wkrzeseku ryzykoway upadek razem zmam lub tat; przyczepki dla dzieci maj mocowanie niezalene od roweru i nie przewracaj si- jazd chodnikiem w zych warunkach pogodowych

- zniesiono przepis nakazujcy rowerzystom zatrzymywa si, by umoliwi wyprzedzanie.

K u l t u r a j a z d y, czyli jednak mona

Kierowco!

jeste silniejszy, gdy prowadzisz kilkutonowy pojazd, ktry moe okaleczy lub zabi rowerzysta, ktry rusza lub zwalnia poniej 10 km/h musi jecha wykiem by zachowa rwnowag; gdy zapali si zielone wiato daj mu na to kilka sekund zanim ruszysz i pamitaj, e wyprzedzanie na skrzyowaniach jest zabronione, a wg nowych przepisw rowerzysta moe pokona skrzyowanie (i rondo) rodkiem pasa ruchu, by uniemoliwi tobie zakazany manewr

rowerzysta, ktry skrca w prawo najpierw wykona tzw. przeciwskrt wlewo (i odwrotnie), by zwikszy promie uku, podobnie jak ciarwka, czy autobus

wypadki bior si nie tylko z duej prdkoci, ale i z duej rnicy prdkoci; rower jedzie rednio 15-20 km/h, idealna prdko do wyprzedzania to ok. 20-30 km/h, tak wic zanim wyprzedzisz zwolnij

nie wyprzedzaj rowerzysty by zaraz skrci wprawo, zawsze uywaj kierunkowskazu, obejrzyj si w prawo do tyu i sprawd lusterka, gdy widzisz rowerzyst, ktry jedzie na wprost ustp mu pierwszestwa zwalniajc lub zatrzymujc si

rowerzysta ma prawo jecha 1 metr od krawdzi jezdni, by omin dziury, studzienki i kaue, a take zapewni sobie odstp od zaparkowanych aut; wpraktyce twoje prawe lusterko ma by co najmniej 1 metr od lewego okcia rowerzysty

unikaj wyprzedzania, gdy przeciwny pas jest zajty, lub gdy kierowca jadcy znaprzeciwka jest w trakcie wyprzedzania swojego rowerzysty

nie trb w pobliu rowerzysty, piesi podskakuj ze strachu na dwik klaksonu, to samo robi rowerzysta, ktry dodatkowo jest w ruchu koowym i dzieli drog z szybszymi pojazdami, efektem moe by nieprzewidziana reakcja lub upadek wprost pod twoje koa zanim wysidziesz z samochodu otwierajc drzwi sprawd lusterka iobejrzyj si do tyu

punkt widzenia zaley od punktu siedzenia: czciej korzystaj z roweru, kierowcy w Niemczech, Danii czy Holandii s take praktykujcymi rowerzystami, co zwiksza ich wyobrani, podnosi bezpieczestwo ijako jazdy samochodem zwalniaj z daleka, gdy widzisz pieszych przed przejciem i zatrzymuj si czciej.

Rowerzysto! daj kierowcom czas na przyzwyczajenie si do nowych przepisw

ty te bywasz pieszym, nie jed slalomem midzy ludmi, zawsze ostrzegaj ich zawczasu sygnaem dzwonka

nie jed przy samym krawniku, wzdu zaparkowanych samochodw inie daj si spycha w zapadnite studzienki, dziury i kaue, najlepiej jest trzyma prosty tor jazdy cay czas, w ten sposb jeste przewidywalny

kask daje zudne poczucie bezpieczestwa! nie chroni twej twarzy, karku, tuowia, organw wewntrznych ani koczyn, kierowca widzc rowerzyst w kasku jest skonny do brawurowej jazdy, gdy myli, e jeste bezpieczny

Pieszy!

ju teraz masz bezwzgldne pierwszestwo przed kadym silniejszym uczestnikiem ruchu na drodze ze znakiem strefa zamieszkania

gdy syszysz dzwonek roweru obejrzyj si, dopiero potem zdecyduj, w ktr stron zrobi krok w bok, nie panikuj i nie skacz z przeraenia

nie wybiegaj zza autobusu lub innych pojazdw na jezdni

szanuj drogi rowerowe, ktre jak to drogi s do poruszania si pojazdw szybszych od ciebie

Konwencja Wiedeska daje pierwszestwo kademu, nawet tobie, jeli poruszasz si wzdu drogi zpierwszestwem!!! W wikszoci krajw UE pieszy ma bezwzgldne pierwszestwo, nawet gdy zblia si do przejcia biegncego w poprzek drogi gwnej. Upomnij si o swoje prawa, ju udao si to rowerzystom, kolejny krok naley do ciebie!

Najlepiej by byo, gdyby przywrcono obowizkowe karty rowerowe dla nieletnich, a jej posiadanie byo warunkiem przystpienia do nauki jazdy samochodem. Zwikszyoby to wiedz najsabszych i najmodszych o zasadach ruchu drogowego, ograniczyo plag rowerzystw-wariatw, a kierowcom dao przedsmak tego, jak to jest by rowerzyst.

Mynowa bez mynw, Cygaska bez Cyganw, bloki na Wiejskiej. Biaystok traci swe ostatnie pereki architektury przeomu XIX i XX wieku. Bojary, Bema - Chanajki, Nowe Miasto Czy konserwator zabytkw pi spokojnie??? Zepchnici dopodziemia

Wadze miejskie szykuj si do przebudowy skrzyowania ulicy Sienkiewicza z alej Pisudzkiego. Na zaczonym rysunku wida, e przybdzie nowych pasw ruchu dla samochodw, a piesi zostan zepchnici do podziemia. Wrezultacie bdziemy musieli porusza si wskim, ciemnym, niebezpiecznym i pewnie szybko zasikanym tunelem. Podobny los spotka planowane tam windy, ktre oprcz tego bd si psu, zera prd, jedzi wolno i nie bd przystosowane do przewoenia choby rowerw towarowych czy zprzyczepkami. Nie tylko wZachodniej Europie, gdzie wmasow motoryzacj wdepnito jak wg znacznie wczeniej ni u nas, ale iw samej Warszawie odchodzi si od takich rozwiza, gdy faworyzuj posiadaczy samochodw. Wadze Warszawy zamykaj przejcia podziemne izpowrotem wynosz ruch pieszych na poziom ulicy. Ten niby-wze przesiadkowy zmusi pieszych do chodzenia po schodach w t i nazad, by dosta si do przystankw autobusowych. Jeli idzie o interesy rowerzystw, to wadza te si zbytnio nie przejmuje, bo lista zgaszanych przez nich poprawek, z gry odrzucanych, jest bardzo duga. Przykadowo na 42 moliwe trasy wobrbie wza, rozwizania przyjazne rowerom bd obsugiwa jedynie kilka wariantw!Wadza w Polsce nie tak jak w Szwajcarii czy Danii - nie ma ustawowego obowizku wykonywania podry subowych transportem publicznym 2 klasy - lub rowerowym, by by bliej ludu i rozumie jego potrzeby. Taka blisko przydaaby si partyjniakom wszelkich kolorw i opcji! Ponadto jestemy ciekawi jakie waciwoci techniczne posiada bd materiay drogowe uyte do realizacji inwestycji, bo tajemnic poliszynela jest to, i jako ta z reguy nie jest najlepsza. Asfalt na Mocie Dbrowskiego by w wolnej Polsce kadziony ju kilka razy, a nie bya to jedyna poprawiana inwestycjaZ t bdzie podobnie, bo znajc tych fachowcw, co na pewno sknoc z reszt ich pomys na zagospodarowanie skrzyowania jest ju na obecnym etapie do bani i jest ewidentnie sprzeczny zzasad zrwnowaonego rozwoju co jest wice prawnie wprzeciwiestwie do strategii rozwoju Biaegostoku (ktr w 1996 r. sami napisali i uchwalili bez naszego udziau). Jak na ironi strategia ta mwi o wyszoci interesw pieszych, rowerzystw ipasaerw komunikacji zbiorowej nad interesami zmotoryzowanych. Jak widzimy to tylko kolejne nic nie liczce si papiery, a gocie urodzeni iwychowani wkomunie, s ni tak przesiknici, i mimo obnoszenia si swoim antykomunistycznym rodowodem, nie potrafi wyj ani pomysami, ani stylem rzdzenia poza to, czym nasiknli za modu w poprzednim reimie.Demokracja wymaga, by obywatele byli zaangaowani w sprawy publiczne i kontrolowali poczynania wadz patrzc jej na rce, a w razie potrzeby rce wadzy wizali. Tak zwane konsultacje spoeczne w wydaniu UM Biaegostoku to pokazowa farsa przeprowadzana chyba jedynie dla udobruchania UE, ktra sypie kas. Z reguy polegaj na spotkaniu zmieszkacami, gdzie zza zielonego obrusa i spod drewnianego krzya wadza tumaczy co zrobi i tak, a uwagi iprotesty puci mimo uszu. Prawdziwe konsultacje spoeczne oddaj mieszkacom ostateczny gos w danej sprawie, choby w referendum na TAK lub NIE. W ten sposb wanie powinien by uchwalany budet miejski, polityka transportowa, strategia rozwoju, czy plan zagospodarowania przestrzennego miasta, czy kadej dzielnicy z osobna. Daleko nam jeszcze do takiej demokracji. Daleko nam do takiego stopnia samoorganizacji spoecznej, ale to warunek konieczny, by co si zmienio i nie wrcio nowe.