GRÁFICAS

Coa súa dona,

Maria Luisa Cáeeamo.

e a filla Colorín (1950)

Xosé María

Álvarez Blázquez.en 1932

Xosé María Álvarez

Blázquez. ea. 1935 (anos 60)

.

Ás 18:30 hr. abriráse a EXPOSICiÓN DAS

/" ESCOLAS DA SOCIEDADE.

Ás 20:30 hr. CHARLA-COLOQUIOsobre a "LEY DE DEPENDENCIA".

DÍA 19~ XOVES

TEATROÁs 21:00 hr.actuación do Grupo de Teatro

TERUCA BOUZA da Sociedade

"Amigos da Paisaxe Galega" do Seixo. coa obra

«A MULLER DO MEUAMIGO ENGANAME»

DÍA IG~ VENRESÁs 21:00 hr. DíA DAS CORAl S

coa CORAL POLIFÓNICA «ARMONíA»e CORAL POLIFÓNICA «O' POTE»

Ás 22:00 hr. CEA-BAILEDAFLOR. arrufada

polo grupo musical FUSiÓNcon premio á MELLOR FLOR

Haberá unha exhibición dos alumnos da escola DE

bailes de salón da Sociedade. así como a actuación da

parelta de baile EVAe EMILIOna modalidade «stándarcategoria C»

COLABORAN:

NOTA:

A EXPOSICiÓN das Escolas estará aberta de

MÉRCORES A DOMINGOde 18:30 hrs. a 20:30 hrs.

0,0

radlofuSlOn107.7 1m fene

~niñoe(ACoruña)

SE11.AnA e21LT21RAL. 11.AIO/200B

o Día das Letras Galegas 2008estará adicado a Xosé María Álvarez

Blázquez

o Plenario da Real Academia Galega, reunido en sesión ordinariao día 30 de xuño de 2007 acordou dedicar o Día das Letras Galegasde 2008 ao egrexio tudense Xosé María Álvarez Blázquez (Tui, 1915-Vigo, 1985).

XoséMaríaÁlvarezBlázquezpublicouenvidatres librosdeversos:Poemasde ti e de min (1949),Roseirado teu mencer (1950)e Canlesegredo (1976).Se Poemas de ti e de min paga un belo tributo aopopularismo,ao imaxinismoe ao neotrobadorismo,Roseira do teumencer, constitúese como un libro profundamente conmovedor,pois ninguén ten cantado tan altamente na nosa lingua a emociónda paternidade. En canto a Canlesegredo,é un libro grave, sabio efondo do que Ferrín dixo que se se publicara no tempo en que foiescrito tería sido o sinal dun cambio de rumbo da poesía galega.

A obra narrativa en galego de Xosé María Álvarez Blázquezé de menor importancia, non por calidade, senón pola súaextrema brevidade. Perdidos os relatos d'Os ruíns que ía publicarÁnxel Casal en 1936, os cinco contos de A pega rabilonga,de feitío moi clásico, son practicamente a súa totalidade.

Xosé María Álvarez Blázquez foi o exemplo perfecto do que antes sechamaba, eaínda se chama ásveces, un polígrafo. Ahistoriaxeral elocal,aarqueoloxia, aliteratura, foronsóalgunhasdaserudiciónsquecultivou.

Erudito non aséptico, senón patriota, Xosé María Álvarez Blázquez-que ingresou na Real Academia Galega cun discurso sobre Cantares eromances vellos prosificados- realizou importantes achegas en materiade literatura popular e culta, de arqueoloxia, de historia, de etnografía,e pronunciou innumerables conferencias e discursos, entre os calescómpre salientar o primeiro do que hai noticias, pronunciado en Tui noano 1934e publicadopola Federación de Mocedades Galeguistas: Berroen lembranza dos herois de Carral. Este mesmo espírito militante seríao do seu derradeiro libro impreso en vida, libro aínda máis dolorosopor tratar de quen fora o seu xefe político, amigo persoal e mesmocurmán por matrimonio: Alejandro Bóveda. Apunte biográfico (1983).

É ben coñecido o papel de Xosé María Álvarez Blázquez comoeditor. En 1950 fundou, con Luís Viñas Cortegoso, a EditorialMonterrey, que conta co mérito histórico de amparar o nacemento dachamada Nova Narrativa Galega publicando os libros fundacionais deRodríguez Mourullo. Pero aínda máis importante foi a segunda xeira,iniciada en 1967, das Edicións Castrelos, obra persoal exclusivamentesúa. Ás Edicións Castrelos débeselles o fenómeno da Colección OMoucho, libros do pobo pra o pobo; pero tamén a popularización daobra de Rosalía e de Curros, e máis aínda da do propio Pondal, queestaba reducida a moi pequenas minorías e se vendeu por milleirosde exemplares na Colección Pombal. E tampouco non se esquecíanos contemporáneos: Celso Emilio Ferreiro, Xosé Neira Vilas, MéndezFerrín, Xohana Torres ou Manuel María.

A GALlZA DE ÁLVAREZ ~LÁZQUEZA Galiza á que chega Xosé María Álvarez Blázquez en1915 é un país inquedo. Desde frontes diversas emerxeniniciativas anoadas a un desexo común: o traballo a proldo desenvolvemento de Galiza. Ao ano seguinte do seunacemento xorden as Irmandades de Fala, que implicano paso do rexionalismo ao nacionalismo. As Irmandadespresentan un programainnovadore ambicioso noque destacaa reivindicacióndo autogobernoe da cooficialidadedo galego.

En 1923 constitúese o Seminario de Estudos Galegos coafinalidade de analizar e divulgar todas as manifestaciónsda cultura galega, así como atender a formación deinvestigadores. Vicente Risco, Fermin Bouza-Brey e RamónOtero Pedrayo son algúns dos principais estudosos dainstitución, que ofrece os seus mello res froitos nos primeirosanos da 11República. Nesta época esperanzadora, ÁlvarezBlázquez comeza os estudos de Maxisterio en Pontevedra e

entra en contacto con figuras senlleiras do Partido Galeguista-nado en 1931 da confluencia das Irmandades- comoAlexandre Bóveda e Xoán Vidal. En 1933 comeza a militar

nas Mocidades Galeguistas, organización na que prepara oacto do 880 aniversario dos mártires de Carral e pronunciao seu primeiro discurso "Berro en lembranza dos herois de

Carral". Ao comezo de 1936 entra no Partido Galeguista.

Noite de pedra

O golpe militar de xullo de 1936 trunca no só a consolidacióndos proxectos políticos, sociais e culturais iniciados nos anosanteriores, senón tamén a vida dos precursores e a de moitosanimadores destas iniciativas. Morte, represión e exilio son asconsecuencias inmediatas da guerra civil. Xosé María ÁlvarezBlázquez sofre moi de preto a crueldade fascista: en agostode 1936 asasinan en Pontevedra o seu amigo AlexandreBóveda e pouco despois, en outubro, o seu pai Darío ÁlvarezLimeses é fusilado en TuL Duros acontecementos aos queseguen unha persecución que afecta a case toda a estirpe:a praza de mestre nunha escola viguesa gañada por ÁlvarezBlázquez en 1936 é trocada por outra en Coreses (Zamora)debido á súa "militancia en organizacións afectas á República,Nacionalismo-Separatismo e actitudes contrarias á Causa

Nacional"; a súa familia vese obrigada a trasladarse a Vigofuxindo do ambiente represor que os oprimia en TuL A guerracivil deixa en Álvarez Blázquez fondas feridas e un odio férreoao franquismo, que acubilla no seu peito durante toda a vida.

Na dura posguerra xorden pequenos grupos que, ante

a imposibilidade legal doutras accións, preparan areconstrución cultural do país. A esta tarefa contribuiráÁlvarez Blázquez, quen, farto do desterro en Castela,reclama en 1942 a excedencia voluntaria e regresa aVigo cos seus. O escritor mantén unha relación constantecon intelectuais galeguistas e antifranquistas como CelsoEmilio Ferreiro, Álvaro Cunqueiro ou Francisco Fernándezdel Riego, núcleo do que aboian notábeis proxectos.

A recuperación

A finais da década dos corenta emerxen os primeirosobradoiros editoriais: á Colección Benito Soto ea Galaxia, Álvarez Blázquez engade as editoriaisMonterrey e Castrelos. Asemade, recuperando oespirito do Seminario de Estudos Galegos e sumándoseao traballo doutros galeguistas, comeza a súa xeirainvestigadora e retoma a súa actividade creadora.

En 1964, o ano no que a Real Academia Galega enxalzaa Castelao tras a primeira homenaxe a Rosalía de Castro,Álvarez Blázquezleoseudiscurso deingresonainstitución.

Ao laborfeito en Galicia na posguerra hai que sumar a tarefaque emigrados e exiliados realizan alén mar, onde traballanpola institucionalización da cultura e da lingua galegas.Convidado polo Centro Galego de Bos Aires para impartirvarias conferencias, en 1969 Álvarez Blázquez viaxa aLatinoamérica, onde se reencontra con familiares e amigos.

En 1975, a familia de Álvarez Blázquez festexa a mortedo ditador, celebración na que se mestura a dor polosfamiliares perdidos e a esperanza nun tempo novo.A restauración da democracia permite a presentaciónpública dos partidos políticos forxados na clandestinidadedunha cruel ditadura. Fiel á liña política de Bóvedae Castelao, Álvarez Blázquez apoia o reconstituidoPartido Galeguista nas primeiras eleccións autonómicasde 1981. Pouco despois contempla a disolucióndeste partido e afástase das angueiras políticas.

Nos seus últimos anos, Xosé María Álvarez Blázquez vecomo xermolan as sementes que plantara e estercara,pero ficaban sen realizar outras arelas: "Había tanto quefacer!", afirma en 1976. Sen dúbida, el fixo moito e cumpriucon xenerosidade coa cultura galega