sanmateo jesucristupägellgangancay libruta mateo gellgargan tayta dios cachamungan salvacog...

132
1 SAN MATEO Jesucristupä gellgangan Mateum cay libruta gellgargan. Jucag jutinmi cargan Levi. Payga Israel runa carpis Roma nacionpä impuestu cobracogmi cargan. Tsaypitam Mateutaga Jesus acrar- gan apostolnin cananpä. Jesuswan purirmi rurangan- cunata ricargan y willacungancunata wiyargan. Tsaymi cay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17; Lucas 5.27-32. Cay libruchöga Mateo tantiyatsimantsic Señor Jesus ima castapita yuringantam (1.1-17), yuricuptin Egiptu- man Josewan Maria apayangantam (1.18-pita 2.23-yag), y Jesus Galileachö yachatsicur gallaycungantam (capïtulu 3-pita 4-yag). Tsaynömi Mateo tantiyatsimantsic Señor Jesus runa- cunata jircanchö yachatsingancunata (capïtulu 5-pita 7- yag). Jesus imaycatapis Tayta Dios munangancunatam runacunata yachatsirgan, geshyagcunatam allïtsirgan, supaycunata runacunapitam gargurgan, y imayca mila- grutapis rurarganmi (capïtulu 8-pita 18-yag). Israel autoridäcuna wanutsiyänanpä cagta musyarpis Jesusga Jerusalenman aywarganmi nänicunachöpis runa- cunata yachatsirnin (capïtulu 19-pita 23-yag). Jerusa- lenchöpis willacurganmi manarä ciëlupita cutimuptin imacunapis päsananpä cagta (capïtulu 24-pita 25-yag). Tsaynömi Mateo tantiyatsimantsic Señor Jesus wa- nunganpita cawarimushga canganta (capïtulu 26-pita 28- yag).

Upload: others

Post on 27-Sep-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

1

SAN MATEOJesucristupä gellgangan

Mateum cay libruta gellgargan. Jucag jutinmi carganLevi. Payga Israel runa carpis Roma nacionpä impuestucobracogmi cargan. Tsaypitam Mateutaga Jesus acrar-gan apostolnin cananpä. Jesuswan purirmi rurangan-cunata ricargan y willacungancunata wiyargan. Tsaymicay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungansalvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä mastamusyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;Lucas 5.27-32.

Cay libruchöga Mateo tantiyatsimantsic Señor Jesusima castapita yuringantam (1.1-17), yuricuptin Egiptu-man Josewan Maria apayangantam (1.18-pita 2.23-yag),y Jesus Galileachö yachatsicur gallaycungantam (capïtulu3-pita 4-yag).

Tsaynömi Mateo tantiyatsimantsic Señor Jesus runa-cunata jircanchö yachatsingancunata (capïtulu 5-pita 7-yag). Jesus imaycatapis Tayta Dios munangancunatamrunacunata yachatsirgan, geshyagcunatam allïtsirgan,supaycunata runacunapitam gargurgan, y imayca mila-grutapis rurarganmi (capïtulu 8-pita 18-yag).

Israel autoridäcuna wanutsiyänanpä cagta musyarpisJesusga Jerusalenman aywarganmi nänicunachöpis runa-cunata yachatsirnin (capïtulu 19-pita 23-yag). Jerusa-lenchöpis willacurganmi manarä ciëlupita cutimuptinimacunapis päsananpä cagta (capïtulu 24-pita 25-yag).

Tsaynömi Mateo tantiyatsimantsic Señor Jesus wa-nunganpita cawarimushga canganta (capïtulu 26-pita 28-yag).

Page 2: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 1:1 2 SAN MATEO 1:8Jesucristo Abrahampa ayllun cangan(Lucas 3.23-38)

1 Jesucristoga yurishga rey Davidpa ayllun aywaragpi-tam. Davidnam cashga Abrahampa ayllunpita aywarag.Cay runacunam cayashga Abrahampa y Davidpa ayllun-cuna.*

2Abrahampa tsurinmi cargan Isaac.Isaacpa tsurinmi cargan Jacob.Jacobpa tsurinmi cargan Juday mas waquin waugincuna.3 Judapa tsurincunam cayargan Fareswan Zara.Paycunapa mamanmi cargan Tamar.Farespa tsurinmi cargan Esrom.Esrompa tsurinmi Aram.4Arampa tsurinmi Aminadab.Aminadabpa tsurinmi Nahason.Nahasonpa tsurinmi Salmon.5 Salmonpa tsurinmi cargan Booz.Boozpa mamannam cargan Rahab.Boozpa tsurinmi cargan Obed.Obedpa mamannam cargan Rut.Obedpa tsurinmi cargan Jese.6 Jesepa tsurinnam cargan rey David.Rey Davidpa tsurinmi cargan Salomon.Salomonga yurirgan Uriaspa viüdanchömi.7 Salomonpa tsurinmi cargan Roboam.Roboampa tsurinmi Abias.Abiaspa tsurinmi Asa.8Asapa tsurinmi Josafat.

* 1:1 Ayllu ninanga “castan miragcunapita aywaragnincuna” ninanmi.Tsaynömi Jesucristupis Abrahampa y Davidpa aylluncunapita cargan.

Page 3: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 1:9 3 SAN MATEO 1:17Josafatpa tsurinmi Joram.Jorampa tsurinmi Uzias.9Uziaspa tsurinmi Jotam.Jotampa tsurinmi Acaz.Acazpa tsurinmi Ezequias.10 Ezequiaspa tsurinmi Manases.Manasespa tsurinmi Amon.Amonpa tsurinmi Josias.11 Josiaspa tsurinmi cargan Jeconiasy mas waquin waugincuna.Jeconias yuringan witsancunam Israel runacunata

Babilonia soldäducuna prësu tsariscärir apa-yargan Babilonia nacionman.

12 Tsaychönam Jeconiaspa tsurin Salatiel yurirgan.Salatielpa tsurinmi cargan Zorobabel.13 Zorobabelpa tsurinmi Abiud.Abiudpa tsurinmi Eliaquim.Eliaquimpa tsurinmi Azor.14Azorpa tsurinmi Sadoc.Sadocpa tsurinmi Aquim.Aquimpa tsurinmi Eliud.15 Eliudpa tsurinmi Eleazar.Eleazarpa tsurinmi Matan.Matanpa tsurinmi Jacob.16 Jacobpa tsurinnam cargan Mariapa runan Jose. Y

Mariapa wawanmi cashga Jesus, Tayta Dioscachamungan salvamagllantsic.

17 Tsaynömi ari Abraham cawangan witsanpita hastaDavid yuringanyag chunca chuscu (14) runacunaräcayashga Abrahampa ayllun aywaragcuna. TsaynöllamDavid cawangan witsanpitapis Israel runacunataBabiloniaman apayangan witsanyag chunca chuscu

Page 4: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 1:18 4 SAN MATEO 1:25runacunarä cayashga Davidpa ayllun aywaragcuna.Tsaynöllam Babiloniaman apayangan witsanpitapisJesucristo yuringanyag chunca chuscu runacunaräcayashga tsay aywaraglla.

Jesucristo yuringan(Lucas 2.1-7)

18 Salvamagnintsic Jesucristo caynömi yurirgan. Mari-awan Jose täyänanpäna willanacushga caycarpis manamjuntacäyarganrätsoga. Tsaynö caycaptinpis EspirituSantupa munayninwanmi Mariaga geshyag ricacurgan.19 Geshyagna ricacuptin Josega llänu runa carmi Mari-apä imatapis parlargantsu. Payga mana quejacuylla-pam jagiriyta munargan. 20 Tsaynö jagiriyta munay-captinmi Tayta Diospa angelnin Joseta suëñuyninchö nir-gan: “Unay rey Davidpa castan Jose, Mariaga manamima runawanpis tincucashgarätsu geshyag ricacunanpä,sinöga Espiritu Santupa munayninwanmi geshyag rica-cushga. Tsaynö caycaptinga mana ajayllapa Mariatagoricuy. 21 Ollgu wamratam Maria geshyacunga. Paypajutinmi canga Jesus, runacunata jutsa ruraynincunapitaperdonar salvananpä captinmi” nir.†

22 Tsaycuna päsanan captinmi Tayta Diospawillacognin profëta caynö gellgargan:23 “Jipashmi, virgenllarä caycar, geshyacunga ollgu

wamrata.Tsay wamrapämi niyanga ‘Emanuel’ canganta.Emanuel ninanga ‘Diosnintsic nogantsicwan caycan’ ni-

nanmi”.24 Tsaypita Jose punuycanganta riccharcamurnam an-

gel ningannö Mariata ädisirpis goricurgan. 25 Mariaga† 1:21 Jesus jutega “runacunata salvan” ninanmi.

Page 5: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 2:1 5 SAN MATEO 2:6Josewan taycarpis manam punuyargantsu. Wawan yuriy-cuptinnam Josega nirgan: “Jesusmi jutinga canga” nir.

2Estrëllacuna estudiag runacuna Belenman Jesusta adorag

chäyangan1 Israel nacionchö Herodes rey caycangan witsanmi

Judea provinciapa Belen marcanchö Jesus yurirgan.Yurisquiptinnam Jerusalenman chäyargan juclänacionpita musyag estrëlla estudiag runacuna caynötapupacurnin: 2 “Israel runacunapa mandagnin reycananpä llullu yureg ¿maychötä caycan? Rupayyargamunan cag lädupita estrëlla yargamogta ricashgacarmi shayämurgö payman adoragnin” nir.

3 Tsayta wiyaycurga rey Herodes chiquicurninmiyarpachacurgan paylla rey cacuyta munar. TsaynöllamJerusalenchö tag runacunapis pasaypa mantsariyargancaynö nir: “Cananga ¿imanörä cashun Herodeswan?”nirnin. 4 Tsaynam Herodesga mandag sacerdöticunata yMoises gellgangan ley yachatsicogcunata gayaycatsimurtapurgan: “¿Maychötä salvacogniquicuna Cristo yurinancargan?” nir.

5 Paycunanam niyargan: “Judea provinciapa Be-len marcanchö yurinanpämi Tayta Diospa willacogninprofëta gellgargan caynö:6 ‘Belenchömi Israel runacunapa mandacognin rey

yuringaJudea provinciachö jatusag marcacunapita tsay marca

tacshalla caycaptinpis’ nir”.

Page 6: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 2:7 6 SAN MATEO 2:157 Tsayta wiyaycurnam Herodesga pacayllapa gayatsir-

gan tsay estrëlla estudiagcunata. Paycuna chaycuyapt-inmi tapurgan yargamog estrëllata imaypitana ricayan-gantapis. 8 Imaypita ricayangantapis willayaptinnamHerodes nirgan: “Belenman aywar tsay wamrata ashiyä-muy. Tarirninga willayämanqui nogapis adoragnin ay-wanäpä” nir.

9 Tsaynö rey Herodeswan parlar usharirnam estrëllaestudiag runacuna aywayargan. Aywaycäyaptinnam tsayricayangan estrëllapis ñöpancunallata Belenman aywar-gan wamra caycangan wayiman chäyanganyag. Chay-cuyaptinnam tsay pushag estrëlla pärasquirgan wayijanan derëchachö. 10 Tsay wayi jananchöna pärasquegtaricärirnam itsanga estrëlla estudiagcuna feyupa cushicu-yargan. 11 Tsaymi tsay wayiman yaycurirnin tariyarganllullu Jesus maman Mariawan caycagta. Tsaychö ricay-curnam ñöpanman gonguricuycur llulluta adorayargan.Nircurnam apayangancunata churapäyargan öruta, in-ciensiuta, y “mirra” ningan perjümita. 12Tsaynampaycu-nata Tayta Dios suëñuynincunachö parlapargan Herodescagman manana cutiyänanpä. Tsaynö willashgana carmijuclä nänipana marcancunaman cuticuyargan.

Egipto nacionman Jesusta Jose geshpitsingan13 Estrëlla estudiag runacuna marcancunaman cu-

ticuyaptinnam Joseta suëñuyninchö Tayta Diospa an-gelnin nirgan: “Rey Herodesmi llulluta wanutsinanpäashitsinga. Canantä ras sharcur Jesusta mamantintaEgiptuman geshpitsiy cutimunayquipä willangäyag” nir.

14 Tsaynö niptinmi Josega pagas ricchacarcamur Je-susta mamantinta pusharcur Egiptuman aywacurgan.15Tsaychömi paycuna täcuyarganHerodeswanunganyag.Tsaynö päsanan captinmi Tayta Dios unay tantiyatsirgan

Page 7: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 2:16 7 SAN MATEO 2:22willacognin profëtata. Tsay profëtam gellgargan caynö:“Egiptupitam gayamurgä wamräta” nir.

Herodes mandaptin Belenchö wamracunata wanutsiyan-gan

16 Estrëlla estudiag runacuna Jesus maychö cangan-tapis willag mana cutiyaptinnam rey Herodesga pasaypaajargan. Tsaynö ajarnam Jesusta wanutsiyta munar sol-däduncunata cachargan Belenmarcachö y ñöpan quinranmarcacunapitapis ollgu wamracunata wanutsiyänanpä.Estrëlla estudiag runacuna imaypitana estrëllata ricayan-ganta willapäyashga captinmi Herodes tantiyacurgan Je-sus juc o ishcay watayogna canganta. Tsaymi wamra-cunata wanutsiyargan yurishgapita ishcay watayogyag.17 Tsaycuna päsaptinmi Tayta Diospa unay willacogninprofëta Jeremias gellgangan cumplicargan. Paymi caynögellgargan:18 “ ‘Ramah’ ningan marcachömi llapancunapis pasaypa

llaquicurnin wagaycäyan.Wawancuna ushacäyaptinmi shogayaptinpis manana

päraypa Raquel wagaycan”.

Egiptupita Jesusta Jose cutitsimungan19 Tsaypitaga Egiptuchö Jose caycällaptinrämi rey

Herodes wanusquirgan. Tsaynam suëñuyninchö TaytaDiospa angelnin Joseta nirgan: 20 “Jose, cananga ma-mantinta Jesusta pushacurcur Israelman cuticuy. Jesustawanutsiyta munagcuna wanuyashganam” nir.

21 Angel tsaynö niptinmi jinan öra Josega Israelmancuticurgan mamantinta wamrata pushacurcur.22 Tsaynö cutirnam Jose mayasquirgan Judeaprovinciachö Herodespa tsurin Arquelauna troquinchörey caycanganta. Tsaynam Jose mantsarirgan

Page 8: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 2:23 8 SAN MATEO 3:4

Judeaman cutiyta. Tsaynö mantsariptinmi Tayta Diossuëñuyninchö nirgan Judeaman aywananpa rantinGalilea provinciamanna aywacunanpä. 23 Galileaprovinciaman chaycurnam Nazaret marcaman aywargantsaychöna täcuyänanpä. Tsaycuna päsanan captinmiTayta Diospa unay willacognin profëta caynö gellgargan:“Salvacogga Nazaret marcapita cangantam niyanga” nir.

3Juan Bautista salvacog chämunanpäna willacungan(Marcos 1.1-8; Lucas 3.1-9, 15-17; Juan 1.19-28)

1 Señor Jesus yachatsicur manarä gallaptinmi JuanBautista Tayta Diospa willacuyninta willacur gallaycur-gan. Judea provincia quinran tsunyagcunapa puriptinmirunacuna tsayman aywayargan willacunganta wiyayä-nanpä. Tsaychö willacurmi caynö nirgan: 2 “Tayta Dioscachamungan salvacog rey chämunganam. Tsaynö cay-captinga jutsa rurayniquicunata jagirir Diosnintsic mu-nangannöna cawayay” nir.

3 Tsaynö Juan Bautista willacunanpä captinmi TaytaDios nirgan unay willacognin profëta Isaiasta caynö gell-gananpä:“Tsunyagchömi gayaraypa gayarar willacunga:‘¡Jutsa rurayniquicunata jagirir alistacuyay

Señornintsicta chasquicuyänayquipä!Mandacog runa shamuptin chasquicuyänayquipä näni-

cunata limpiapacur puestucog cuenta salvacogtachasquicuyänayquipä alistacuyay’ nir”.

4 JuanBautistapa röpanga cargan camëllupa cerdanpitarurashgam. Wachäcanpis cargan camëllupa garanpita

Page 9: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 3:5 9 SAN MATEO 3:11rurashgam. Juanpaga micuyninpis cargan chucllushnöcurucunam y chumpac mishquicunam.

5Willacur puringanta wiyarnam Jerusalenpita y Judeaprovinciapa maytsay marcancunapita atsca runacunaJuan caycanganman aywayargan willacunganta wiyayä-nanpä. 6 Tsaynö willacunganta wiyarmi runacuna tan-tiyacuyargan jutsa rurag cayanganta. Jutsa rurag cayan-ganta tantiyacur Tayta Diosta perdonta mañacuyaptin-nam Juan bautizargan Jordan mayuchö.

7Tsaymannam fariseo y saduceo cagcuna bautizacuyä-nanpä shayämurgan. Jinatanam tsay runacunata Juannirgan: “¡Culebra casta runacuna! ¿Imanirtä gamcunayarpäyanqui jutsata rurayangayquipita Tayta Dios in-fiernuman mana gaycuyäshunayquipä cagta? 8 TaytaDios infiernuman mana gaycuyäshunayquipä jutsa ru-rayniquicunata jagirir pay munanganta rurarna cawayay.9 Ama yarpäyaytsu unay Abraham casta cayangayquipitaTayta Dios salvayäshunayquipä cagta. Tayta Dios mu-narga Abraham casta runacunaman cay rumicunatapisticrascäratsinmanmi. 10 Mana alli wayog jachacunatacuchupita muturir ninaman gaycognömi Tayta Dios jutsaruragcunata infiernuman gaycunanpäna caycan”.

11 “Nogaga yacullawanmi bautizaycä jutsa rurayniqui-cunata jagirir Tayta Dios munangannö cawayänayquipä.Peru salvacog shamogta chasquicogcunamanmi itsangaEspiritu Santuta Tayta Dios cachamunga y manachasquicogcunataga infiernumanmi gaycunga.* Tsaynöcaptin salvacogmanga ni ichicllapis manam nogaga* 3:11 “Mana chasquicogcunataga infiernuman gaycunga” ninanparantinga griegu idiömachöga “ninawan bautizanga” nirmi gellgaraycan.Ninawan bautismupäga waquin runacuna niyan infiernumangaycucäyänanpä cagta. Waquincunanam niyan Espiritu Santupamunayninwan bautizacuy canganta, Hechos 2.3-chö ningannö.

Page 10: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 3:12 10 SAN MATEO 4:2iwalätsu. 12 Payga trïguta wayrananpä jurquitanaptashganam caycan. Nircur trïguta wayrarirnampäjantaga ninaman gaycunga y trïguntanam wayinmanapacunga. Tsaynömi jutsa ruragcunataga imaypis manaupeg ninaman gaycunga y Tayta Dios munanganmancawagcunatanam gloriaman apacunga”.

Jesucristo bautizacungan(Marcos 1.9-11; Lucas 3.21,22)

13 Galilea provinciapitam Jesuspis aywargan Jordanmayuman Juan bautizananpä. 14 Tsayman chasquiptingabautizayta Juan manam munargantsu caynö nirnin:“Tayta Dios cachamungan salvacog caycaptiquega¿imanöpatä canan gamta bautizäman? Antis nogatachirgam bautizaycamanquimanga” nir.

15 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Imanö captinpisbautizamaylla. Gam bautizamänayquitam Tayta Diosgamunan”.

Tsaynö niptinmi Juan bautizargan. 16 Bautizacusquiryacupita yarguraycarnam Jesus ricasquirgan ciëluquichacasquiptin Espiritu Santo palumanö paymanuraycämogta. 17 Y nircurmi ciëlupita Tayta Dios caynönimungan wiyacämurgan: “Paymi cuyay tsurï. Nogamunangänö cumpliptinmi cushishga caycä” nir.

4Jesucristuta Satanas tentayta munangan(Marcos 1.12,13; Lucas 4.1-13)

1 Tsaypitanam Jesusta Espiritu Santo tsunyag jirca-man pushargan tsaychö Satanas tentayta munaptin Jesuspoderninwan gargunanpä.

2 Tsay jircachöga chuscu chunca (40) junag y chuscuchunca pagas imatapis mana micuypam Tayta Diosman

Page 11: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 4:3 11 SAN MATEO 4:10mañacur Jesus cargan. Tsaypitaga pasaypammallagacuy-curgan. 3Tsaynö caycaptinnam Satanas yurisquir nirgan:“Diospa tsurin caycarga mä, cay rumicunata tantamanticratsiy” nir.

4 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Diospa palabrangellgaranganchö caynömi nican: ‘Manam tantata mi-curllatsu runacuna cawayan, sinöga Dios ningancunatacäsucuyanganwanpis allimi cawayan’ nir”.

5 Tsaypitanam wap Jerusalen templu jananchöna Je-susta Satanas ricacascatsirgan. 6 Nircurmi nirgan:“Diospa tsurin caycarga caypita patsaman mä jegarpuy.Diospa palabran gellgaranganchöga caynöchä nin:‘Gamta cuïdashunayquipä angelnincunatam Dios

cachamunga.Paycunam tsariyäshunqui patsaman jegaptiquipis rumi-

cunachö mana tacacunayquipä’ ”.7 Niptinmi Jesus nirgan: “Manam gam nimangayquita

rurashätsu. Diospa palabran gellgaranganchöga caynöminican: ‘Ama Tayta Dios ningancunata manacagman chu-rayta yarpaytsu munangayquita ruranayquipä’ ” nirnin.

8 Tsaypitaga jirca puntan altuchönam Satanas Jesustawap ricacascatsimurgan. Tsaypitanam maytsay na-cioncunata y tsaychö imayca riquëzacunata ricascärat-sirgan. 9 Nircurmi nirgan: “Gonguriycur nogata ado-ramaptiquega cay ricangayqui nacioncunata y llapanriquëzancunatam goycushayqui munayniquichöna tsarä-cunayquipä” nir.

10 Tsaynö niptinmi Jesus nirgan: “¡Witicuy, Satanas!Diospa palabran gellgaranganchöga caynö nirmi nican:‘Tayta Diosllatam adoranayqui y payllatam sirvinayqui’nir”.

Page 12: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 4:11 12 SAN MATEO 4:1811 Tsaynö niycuptinmi Satanas illacasquirgan. Tsaypi-

tanam angelcuna yuripasquir Jesusta yanapayargan.Galileachö Jesus yachatsicur gallaycungan(Marcos 1.14,15; Lucas 4.14,15)

12 Juan Bautista carcelchö wichgaraycaptinnam JesusGalilea provinciachö marcan Nazaretman cuticurgan.13 Tsaypitanam Capernaum marcaman aywacurgan tsay-chöna täcunanpä. Tsay marcaga cargan Galilea gochacuchunchö, Zabulon y Neftali castacuna täcuyanganmar-cacunachömi. 14 Tsaychö Señornintsic tänanpä captinmiTayta Diospa willacognin profëta Isaias caynö gellgargan:15 “Galilea gochapa ñöpancunachö tag mana Israel runa-

cuna,Jordan mayupa wac-tsimpanchö tag runacuna,Zabulon y Neftali casta runacunapisllapayqui wiyayämay.16 Tsacäpacushganö llutan ruraychö cawag runacunamTayta Diospa alli willacuyninta wiyayashga.Tayta Dios ninganta mana cäsucogcunamanmirupay atsicyagnörä Tayta Diospa alli willacuynin

chashga”.17 Isaias gellgangannö Capernaumchö taycarninmi

Jesus willacur gallaycurgan: “Tayta Dios cachamungansalvacog rey chämunganam. Tsaynö caycaptinga jutsarurayniquicunata jagirir Tayta Dios munangannönacawayay” nir.

Chuscu runacunata discïpulun cayänanpä Jesus gayangan(Marcos 1.16-20; Lucas 5.1-11)

18 Juc junagnam Galilea gocha cuchunpaaywaycanganchö Jesus ricasquirgan ishcay pescagrunacuna mällancunata yacuman mashtaycäyagta.

Page 13: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 4:19 13 SAN MATEO 4:25

Paycunaga cayargan Simon y waugin Andres. Simonpajucag jutinmi cargan Pedro. 19 Paycunatam Jesusnirgan: “Discïpulücuna cayänayquipä nogawanaywacushun. Gamcunata yachatsiyäshayqui pescädutatsariyänayquipa rantin Diospa alli willacuynintarunacunata willapäyänayquipä cagtana”.

20 Tsaynö niptinmi mällancunata jagisquir jinan öraJesuswan aywacuyargan.

21 Tsaypita yargur mas washaläninta aywaycäyan-ganchönam ricasquirgan Santiagutawan Juantana. Pay-cunaga papänincuna Zebedeuwanmi büquiman jamay-cur mällancunata allitsaycäyargan. Paycunatapis Jesusgayargan discïpuluncuna cayänanpämi. 22 Tsaynö ga-yariptin paycunapis jucllam Jesuswan aywayargan pa-pänincunata büquichö jagisquir.

Atsca runacunata Jesus allïtsingan(Lucas 6.17-19)

23 Tsaypitanam Jesus purirgan Galilea provinciaquinran marcacunapa. Tsay marcacunachömirunacuna goricäcuyänan wayicunachö Tayta Diospaalli willacuyninta willacur yachatsicurgan. Tsaynömitucuyläya geshyawan geshyagyashgacunatapisallïtsirgan. 24 Siria nacion marcacunachöpismayayarganmi geshyagcunata Jesus allïtsinganta.Tsaymi Jesus caycanganman apayämurgan imaycaläyageshyacunawan geshyagyashgacunata, supaycunalöcuyätsingan runacunata, wanuy geshyawanñacagcunata, y paralïticucunata. Tsay llapangeshyagyashga runacunatam Jesus allïtsirgan.

25 Feyupam runacuna Jesusta gatiräyargan Galileamarcacunapita, Decapolis marcacunapita, Jerusalenpita,Judea marcacunapita, y Jordan mayu wac-tsimpan quin-ranpitapis.

Page 14: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 5:1-2 14 SAN MATEO 5:105

Runacunata jircanchö Jesus yachatsir gallaycungan*(Lucas 6.20-23)

1-2Tsaypita juc junagnamatsca runacunata ricarnin jucjircanman Jesus discïpuluncunawan witsargan tsaychöyachatsinanpä. Tsaychö Jesus jamaycurmi yachatsicur-gan caynö:3 “Cushishgam cawayanga Tayta Diosllaman imaypis

mañacur cawag runacunaga. Paycunataga TaytaDiosmi ñöpanman pushanga.

4Cushishgam cawayanga cay vïdachö llaquicogcuna. Pay-cunataga Tayta Diosmi consulanga llaquicuychömana cayänanpä.

5 Cushishgam cawayanga llänu shonguyog car runa may-incunawan alli cawagcuna. Paycunaga glori-achömi herenciata chasquiyanga.

6 Cushishgam cawayanga mallagaypanöräyacunaypanörä Tayta Dios ninganman cawaytamunagcunaga. Paycunataga Tayta Dios manadejaypam yanapanga.

7 Cushishgam cawayanga runa mayinta cuyapagcuna.Paycunata Tayta Dios cuyapangam.

8Cushishgam cawayanga jutsatamana ruraypa Tayta Diosmunangannö cawagcuna. PaycunamTayta Diospañöpanman chäyanga.

9Cushishgam cawayanga runa mayinta amishtatsegcuna.Paycunataga Tayta Dios ‘Gamga wamrämi canqui’ningam.

10 Cushishgam cawayanga Tayta Dios munangannöcawayanganpita chiquishga cagcuna. Paycunagagloriachö pipis mana chiquishgam cawayanga”.

* 5: Runacunata jircanchö Jesus yachatsingan gellgaraycan Mateo capïtulu5-pita 7-yag.

Page 15: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 5:11 15 SAN MATEO 5:1611 “Nogaman criyicayämungayquipita runacuna ash-

lliyäshuptiqui, chiquiyäshuptiqui, y llullacurcur imay-catapis manacagcunata tumpayäshuptiqui cushicuyay.12Noga raycur ñacagcunataga Tayta Diosmi ciëluchö pre-miuta goyäshunqui. Gamcunatanömi unay profëtacunat-apis ñacatsiyargan. Tayta Dios tsay profëtacunata pre-miuta gongannöllamgamcunatapis goyäshunqui. Tsaynöcananpä caycaptinga ñacarpis cushicuyay”.

Cachiman y actsiman iwalatsicur Jesus yachatsicungan(Marcos 9.50; Lucas 14.34,35)

13 “Gamcunaga cay patsachö cachinömi cayanqui.Micuyta cachi gustuta manana gor imapäpis mana väleg-nömi gamcunapis Tayta Diosmunangannömana cawargaimapäpis väliyanquitsu. Gamlagyashga cachita pipismaypis jichariyangannömi gamcunatapis infiernumangaycuyäshunqui”.

14 “Tsaynöpis gamcunaga Tayta Dios munangannöcawarnin runacunapä actsi cuentam caycäyanqui.Juc marca jircan niragchö carga maytsaymanpisricacanmi. 15 Tsaynöllam actsita tsaritsirpis alërimanchurantsic wayichö atsicyänanpä. Manam imaypistsaritsintsictsu catri jawancunaman churanantsicpäga.16 Runacuna ricayänanpä actsi atsicyagnömi gamcunapisrunacuna ricayäshunayquipä Dios munangannöcawayänayqui. Tsaynö cawagta ricayäshurmipaycunapis tantiyacuyanga Tayta Dios munangannönacawayänanpä”.

Moises y profëtacuna gellgayangancuna ruracänanpä Jesusningan

Page 16: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 5:17 16 SAN MATEO 5:2517 “Ama yarpäyaytsu Moises gellgangan leycunata y

profëtacuna gellgayangancunata imapäpis mana cuen-taycangäta. Nogaga shamurgö tsay leycuna imapä can-gantapis tantiyatsinäpämi. 18 Ciëlupis cay patsapis man-arä ushacaptinmi Moises gellgangan y profëtacuna gell-gayanganga llapanpis cumplinga Tayta Dios munangan-nölla. 19 Tsaynö caycaptinga pipis tsay gellgashgacu-nachö ningancunata mana cäsur y juccunatapis manacäsunanpä yachatsirga Tayta Diospa ñöpanchö manamimapäpis cuentashgatsu canga. Pipis tsay gellgashga-cunachö ningancunata cäsur y juccunatapis cäsunanpäyachatsirmi itsanga Tayta Diospa ñöpanchö alli ricas-hga canga. 20 Tsaynö caycaptinga gamcuna Tayta Diosningancunata cumpliyay. Fariseucunanö y ley yachat-sicogcunanö cumpleg tucurga Tayta Diospa ñöpanmanmanam imaypis chäyanquitsu”.

Runa mayintsicta mana ajanapänapä Jesus yachatsicun-gan

21 “Gamcuna musyayanquim Moises gellganganchöcaynö ninganta: ‘Ama runa mayiquita wanutsinquitsu.Runa mayinta wanutsegcunaga juzgashgam canga’.22 Tsaynö niptinpis nogaga caynömi nï: Manam runamayinta wanutseg cagllatatsu Tayta Dios juzganga,sinöga runa mayinta ajanapag cagtapis, ashlleg cagtapis,y ‘Gamga imapäpis manam välinquitsu’ neg cagtapisTayta Diosmi juzgarnin infiernuman gaycunga”.

23-24 “Tsaynö caycaptinga runa mayiquiwan resen-titsinacushga carga Tayta Diospä ofrendata apaycan-gayquitapis ofrendayquita dejaycur puntataga resentitsi-nacungayquiwanrä amishtag ayway. Tsaypita itsangatsay apaycangayqui ofrendata Tayta Diospä goycunqui”.

25 “Tsaynölla imapitapis chiquinacungayquiquejashuyta yarpaptinga autoridäman manarä char

Page 17: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 5:26 17 SAN MATEO 5:32arreglanqui. Tsaynö mana arreglaptiquega juezmanapatsishuptiqui juezga wardiyacunawanmi carcelmanwichgatsiyäshunqui. 26 Tsaypitaga manam rasllagayargunquitsu jaga cayniquita llapanta mana pägacurga”.

Adulteriu jutsatamana rurayänanpä Jesus yachatsicungan27 “Gamcuna musyayanquim Moises gellganganchö

caynö ninganta: ‘Nagana majayog carga ama adulteriujutsata rurayaytsu’. 28 Tsaynö niptinpis nogaga caynöminï: Yarpayniquicunallachöpis juc warmita munapargaadulteriu jutsataga maynam rurayarguyquina”.

29 “Tsaynö carnin juc warmita ricärirninllapis mu-naparga ñawiquita jipirir jitariycuy. Infiernuman gay-cushga canayquipa rantinga mas allim canman tsullañawillapis gloriaman chaptiqui. 30 Tsaynölla juc warmitamunaparnin maquiqui yatapaptinga tsay maquiquitarogurir jitariycuy. Infiernuman gaycushga canayquiparantinga allim canman tsullan maquillapis gloriamanchaptiqui”.

Majancunapita mana raquicäyänanpä Jesus yachatsicun-gan

(Mateo 19.19; Marcos 10.11,12; Lucas 16.18)31 “Gamcuna musyayanquim Moises gellganganchö

caynö ninganta: ‘Pipis warminpita raquicayta mu-narga divorciu papelta ruratsun raquicangan musyashgacananpä’. 32 Tsaynö niptinpis nogaga caynömi nï:Pipis warminpita ama raquicätsuntsu. Warmin jucrunawan mana puriycaptin raquicarga quiquin ollgucagmi jutsayog caycan warmin juc runaman aywanan-päpis. Tsaynöllam ollgu cagpis raquicashga warmiwantarninga adulteriu jutsata ruraycan”.

Mana juranapä Jesus yachatsingan

Page 18: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 5:33 18 SAN MATEO 5:4133 “Tsaynömi gamcuna musyayanqui Moises gell-

ganganchö caynö ninganta: ‘Imatapis ruranayquipäDiospa jutinchö aunicurga mana gongayllapa cumplin-qui’. 34-35 Tsaynö niptinpis nogaga caynömi nï: Amanunca juranquitsu Diospa jutinta jayarir ‘Por Dios’ nirnin.Tsaynölla ama juranquitsu ‘Por mi ciëlu’ nirnin o ‘PorJerusalen’ nirninpis. Ciëloga Tayta Dios jamaräcunantrönunmi. Jerusalenga Tayta Dios acrangan marcam.Tsaymi ‘Por mi ciëlu’ o ‘Por Jerusalen’ nir jurarningaTayta Diospa jutinta llutalla jayareg cuenta caycäyan-qui. 36 Waquinnam ‘Por mi vïda’ nirnin jurayan. Niimata nirninpis ama jurayanquitsu. Tayta Diosllam mu-nayyog caycan hasta agtsayquita yanaman ni yuragmanticratsinanpäpis. Tsaymi ‘Por mi vïda’ nir jurarninTayta Diospa jutinta llutalla jayareg cuenta caycäyanqui.37 Jurayänayquipa rantin imatapis aunicurga aunicuyan-qui cumpliyänayquipä. Y mana aunicur itsanga ama au-nicuyanquitsu. Imatapis jurayparä aunicurga llutantamnicäyanqui”.

Runamayintsic mana allita ruramaptintsic mana ajanapä-napä Jesus yachatsicungan

(Lucas 6.29,30)38 “Musyayanquim Moises gellganganchö caynö

ningantapis: ‘Pipis ñawiquita jipiptinga quiquinpañawintapis jipisquinqui. Tsaynölla quiruyquitajipishuptiquipis quiquinpa quiruntapis jipisquinqui’.39 Tsaynö niptinpis nogaga caynömi nï: Runamayiqui imachöpis mana allita rurashuptiqui amananaparanquitsu. Lagyaycushuptiquipis jucag lädu cagcärayquitana camapaycunqui. 40 Pipis demandashurcamisayquita gechushuptiqui punchuyquitapisapacunanpä cachaparinqui. 41 Juc runa gepinta juclëwa aywayyag apapänayquipä obligashuptiqui juc

Page 19: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 5:42 19 SAN MATEO 6:1lëwa masyagpis päsatsipasquinquirä. 42 Imatapismañacushuptiquega garaycunqui. Tsaynöpis imatapis‘Mañaycallämay’ nishuptiquega mañaycunqui”.

Chiquimagnintsicta cuyanapä Jesus yachatsicungan(Lucas 6.27,28, 32-36)

43 “Tsaynöllam musyayanqui runacunacaynö niyanganta: ‘Cuyanacungayquiwangacuyanacunqui. Chiquishogniquitaga chiquinqui’nirnin. 44 Tsaynö niyaptinpis nogaga caynömi nï:Chiquiyäshogniquicunataga cuyayanqui. Chiquishurcontrashogniquicunapäpis Tayta Diosman mañacuyaycawayninchö yanapananpä. 45 Chiquishogniquicunatatsaynö cuyarga Tayta Diospa wamrancunam cayanqui.Tayta Diosga alli runacunapä y mana alli runacunapäpisrupayta ñawitsimunmi. Tsaynöllam alli ruragrunacunapä y mana alli rurag runacunapäpistamyatapis tamyatsimun. 46 Cuyanacuyangallayquiwancuyanacuyaptiquega manam ima premiutapis TaytaDios goyäshunquitsu. Runacunapita chiquishgaimpuestu cobracogcunapis cuyanacuyangallanwangacuyanacuyanmi. 47 Cuyanacuyangallayquiwan salu-danacurga ¿ima allitatä ruraycäyanqui? Tayta Diosmanmana criyicogcunapis cuyanacuyangallanwangasaludanacuyanmi. 48 Tayta Dios cuyacog cangannögamcunapis cuyacog cayay”.

6Alli ruraychö cawayänanpä Jesus yachatsicungan

1 “Runacunata yanapar ama rurayaytsu tsaytaricayäshur alabayäshunayquillapäga. Tsaynöcayaptiquega Tayta Dios manam ima premiutapisgoyäshunquitsu”.

Page 20: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 6:2 20 SAN MATEO 6:92 “Faltapacogcunata yanapayangayquita alabacurnin

ama jucta juctarä willacuyanquitsu waquinrunacunanöga. Paycunaga pillatapis yanapayangantagawillacurnin puriyan cornëtata tucar gayarätsegnörangoricäcuyänan wayicunachöpis y cällicunachöpis.Tsaynö cayaptinmi paycunapäga runacuna alabayanganpremiulla canga. 3 Gamcuna faltapacogcunatayanaparninga pitapis manam willapäyänayquirätsu.4 Pitapis mana willapaypa faltapacogcunatayanapayangayquipitam Tayta Dios premiutagoyäshunqui”.

Tayta Diosman mañacuypä Jesus yachatsicungan(Lucas 11.2-4)

5 “Runacuna ricayänallanpämi waquin yachag tucog-cunaga Tayta Diosman mañacuyan goricäcuyänan way-icunachöpis y cällicunachöpis. Gamcunaga paycunanöama yachag tucuyanquitsu. Tsaynö yachag tucuyangan-pitam paycunaga runacuna alabayangan premiullawannacayanga. 6 Gamcunaga Tayta Diosman mañacurnin pipismana ricayäshunayquipä wayiquicunamanwichgacurcurmañacuyanqui. Tsay mañacuyangayquita Tayta Dios wi-yarmi imaycachöpis yanapayäshunqui. Y gloriachönampremiuta goyäshunqui”.

7-8 “Waquin runacuna Tayta Diosman mañacur ya-parir yaparir juc niyanganllatam mañacuyan tsaynömañacuyaptin Tayta Dios mas wiyananta yarpar. Gam-cuna ama tsaynöga mañacuyanquitsu. [Tsaypa rantingamañacuyay mana llaquicuypa.] Tayta Diosga ma-narä mañacuyaptiquim imata miñishtiyangayquitapismusyaycanna. 9 Gamcunaga Tayta Diosman mañacuyaycaynö:‘Ciëluchö caycag Tayta Dioslläcuna,

Page 21: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 6:10 21 SAN MATEO 6:18

llapan runacuna gamta adorayälläshuy.10 Munangayquinö llapan runacunapis gamllaman yära-

camur cawaycuyätsun.Ciëluchömunangayquinölla cay patsachöpis camacaycul-

lätsun.11 Cada junagpä micuylläcuna ama faltaycatsillaytsu ari.12 Runa mayï mana alli ricamaptinpis noga perdo-

nangänölla jutsäcunapita perdonaycayämay.13 Jutsaman Satanas ishquitsiyämayta munaptinpis tsa-

paycayällämay,y yanapaycayällämay llutancunata imaypis mana ru-

rayänäpä.Tsaynö caycullätsun’ ”.

14 “Gamcuna runa mayiquicunata perdonayaptiquegaTayta Dios gamcunatapis perdonayäshunquim. 15 Sigamcuna runa mayiquicunata mana perdonayaptiquegajutsata rurayangayquicunata Tayta Dios manam perdon-ayäshunquitsu”.

Ayünuchö imanö cayänanpäpis Jesus yachatsicungan16 “Tayta Diosman mañacuyänayquipä ayunarga ama

waquin runacunanö cayanquitsu. Paycunaga ayunar cay-cäyanganta runacuna tantiyayänanllapämi wamayashgapuriycäyan. Tsayta ricar Tayta Diosman mañacogcayanganta runacuna alabayaptinnam paycunaga tsaypremiullawanna cayanga. 17 Gamcuna ayunarningaimaypis cacuyangayquinö cärayquicunata shüpacur yagtsayquicunata nagtsacur cacuyay. 18 Tsaynö rurayap-tiquega runacuna manammusyayangatsu ayünuchö cay-cäyangayquita. Tsayta Tayta Dioslla musyarmi ayunarmañacuyangayquipita premiuta goyäshunqui”.

Page 22: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 6:19 22 SAN MATEO 6:25Rïcuyayllapä mana yarpachacunantsicpä cagta Jesus

yachatsicungan(Lucas 12.33,34)

19 “Cay patsachö imaycayogpis cayllapä cagta amayarpachacuyaytsu. Cay patsachöga imayca riquëzatampuyupis ushan, ismurpis ushacan, y runapis suwan. 20Caypatsachö rïcuyayllapä yarpachacuyänayquipa rantingayarpachacuyay faltapacogcunata yanaparcuyänayquipäcagta. Tsaynö yanapanacur cawarga jana patsamannaimayca riquëzatapis churacog cuentanam caycäyanqui.Jana patsachöga mananam puyupis ushangatsu,ni ismurpis ushacangatsu, ni runapis suwangatsu.21 Imaycayogpis cayllapä cagta yarpachacurmi mananaTayta Diosmanga yarpäyanquinatsu”.

Ningancunata cäsuyänanpä Jesus yachatsicungan(Lucas 11.34-36)

22 “Mas alli canman cay ningäcunata cäsucuyaptiquim.23Nogata mana cäsumarninmi Tayta Dios munangantagaruraycäyanquitsu. Tsaymi tantiyacuyanquitsu tsacay-chönö jutsa rurag cayangayquita”.

Tayta Diosllata cäsuyänanpä Jesus yachatsicungan(Lucas 16.13; 12.22-31)

24 “Manam pipis ishcay patrontaga sirvinmantsu. Ish-cay patronyog carga jucninta cäsucur jucagtaga manamcäsunnatsu. Jucninta cuyarnin jucagtaga mananamcuyannatsu. Tsaynöllam rïcuyayllapä yarpachacogcu-napis ‘Tayta Diospa sirvegninmi cä’ nicarpis pay munan-gannöga mana cawayantsu”.

Tayta Diosman imaypis yäracuyänanpä Jesus yachatsicun-gan

(Lucas 12.22-34)25 Tsaynö parlapasquirpis caynömi nirgan: “Ama

yarpachacuyanquitsu: ‘Canan ¿imatarä micushä?

Page 23: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 6:26 23 SAN MATEO 6:33¿Imatarä upushä? ¿Imatarä jaticushä?’ nirnin.Micuynintsic mana captinpis röpantsic mana captinpiscushicushun Tayta Dios cawayta gomangantsicpita.26 Shumag tantiyacuyay pishgucuna imanöcawayangantapis. Paycunaga manam murucuyantsu,manam cosichayantsu, ni tröjacuyantsu. Tsaynöcaycaptinpis Tayta Diosmi micuynincuna faltätsintsu.Gamcunaga tsay pishgucunapitapis mas välegmicayanqui Tayta Diospäga. 27 Tsaynö imaycapä mayläyayarpachacurpis ¿pirächi tamäñunpita masllatagajatunyarcunman?”

28 “Tsaynö caycaptinga ¿imanirtä gamcunayarpachacuyanqui alli röpashga cayänayquipäcagllatarä? Tantiyacuyay waytacuna imanö cuyaypätuctuyangantapis. Tsaycunaga manam aruyantsu niputscacuyantsu. Peru nicarpis imanö cuyayllapämiricacuyan. 29 Waytacuna cuyayllapä tuctuyangannögamanam unay rey Salomon jaticungan röpancunapisiwalargantsu. 30 Tsay waytacuna tsaquirinanllacaycaptinpis Tayta Diosga ima shumagtam tuctutsin.Tsaynö cuyayllapäta tuctuycätsirga ¿manatsurägamcunatanäga yanapayäshunquiman röpashgacayänayquipä, yäracuyniynag runacuna?”

31 “Tsaynö caycaptinga ama yarpachacurpuriyaytsu: ‘¿Imatarä micushä? ¿Imatarä upushä?¿Imatarä jaticushä?’ nirnin. 32 Tsaycunatayarpachacurga puriyan Tayta Diosman mana yäracogrunacunallam. Gamcunaga tsay mana yäracogrunacunanö ama yarpachacuyaytsu. Tayta Diosgamusyaycanmi imata miñishtiyangayquitapis. 33 Imamiñishtiyangayquipäpis yarpachacuyänayquipa rantingaTayta Dios munanganta rurar cawayänayquipä cagtayarpachacuyayga. Pay munangannö cawayaptiquega

Page 24: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 6:34 24 SAN MATEO 7:6imata miñishtiyangayquitapis Tayta Dios manamfaltätsingatsu”.

34 “Tsaynö caycaptinga ama yarpachacuyaytsu warayjunagpä cagtaga. Tayta Dios canan junag yanapayäshun-gayquinölla cada junagpis manam dejayäshunquitsu”.

7Runa mayintsicta mana juzganantsicpä Jesus yachatsicun-

gan(Lucas 6.37,38, 41,42)

1 “Ama runa mayiquipa vïdanta ashiyanquitsu,gamcunapis Tayta Diospita mana juzgashgacayänayquipä. 2 Runa mayiquicunapa wasanrimayaptiqui tsay wasarima cayangayquillamanmiTayta Dios gamcunatapis niyäshunqui mana allirurag cayangayquita. 3 Gamcunaga ¿imanirtä runamayiquicunapa ñawinchö shucata jipicuriyänantamunar ricapäyanqui, quiquiquicunapa ñawiquicunachögeru cuentatarä jipicuriyänayqui caycaptin?4 Ñawiquicunachö geru cuenta caycaptinga ¿imanöparäruna mayiquitarä niyanquiman: ‘Ñawiquichö shucatajipipasquishayqui’ nirnin? 5 ¡Yachag tucogcuna!Puntataga ñawiquicunachö cagtarä jipicuyay. Tsayrämiricayta puëdiyanqui runa mayiquipa ñawinchö caycagtajipipänayquipäga”.

6 “Tayta Diospa alli willacuyninta willapäcuyaptiquimana chasquicuyaptinga mejor ama willapäyanquinatsu.Willapar sïgiyaptiquega ajacurcuyangallanam. Tsaynömana chasquicuycagtawillaparninga alläpa chaniyog alä-jata cuchi llutscananpä jitapaycog cuentam caycäyan-qui”.

Tayta Diosman mañacunantsicpä Jesus yachatsicungan(Lucas 11.9-13)

Page 25: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 7:7-8 25 SAN MATEO 7:157-8 “Imaypis Tayta Diosman mañacuyay. Imata

miñishtirpis rugacuyay. Puncupita gayacognörämañacuyay. Tayta Diosman mañacogcunagachasquiyanmi. Imata miñishtirpis rugacogcunagatariyanmi. Gayacogcunataga Tayta Dios wiyanmi”.

9 “Gamcunata maygayquitapis wamrayquicuna tantatamañacuyäshuptiqui ¿rumitatsurä aptaparcuyanquiman?10 Y tsaynölla pescäduta mañacuyäshuptiquipis ¿cule-bratatsurä aptaparcuyanquiman? 11Gamcunaga mayläyayaga carpis wamrayquicunataga alli cagllatam garayan-qui. Tsaynö gamcunapis caycäyaptiquega ciëluchöcaycag Tayta Diosga masrämi imaycatapis allicunallatafaltätsiyäshunquitsu”.

12“Runamayiqui alli ricashunayquitamunarga gamcu-napis paycunata alli ricayay. Runa mayintsicwan tsaynöalli ricanacur shumag cawanantsicpämi Moises gellgan-ganchöpis y profëtacuna gellgayanganchöpis nin”.

Ciëlupa aywanapa cag nänita acranantsicpä Jesus yachat-sicungan

(Lucas 13.24)13-14“Ciëluman aywag nänega llanullam. Tsay näniman

yaycuyänayquipäga puncupis quichquim. Peru infiernu-man aywag nänim itsanga anchu. Tsay nänipaga puncun-pis jatunmi. Tsaynö captinmi infiernumanga atsca runa-cuna aywaycäyan. Ciëlumanmi itsanga wallcaglla. Gam-cunaga imaycanöpapis ciëluman chätsicog cag nänipaaywayay”.

Llutan yachatsicogcunapä Jesus musyatsicungan(Lucas 6.43,44)

15 “ ‘Diospa willacogninmi cä’ nir shamog llutanyachatsicogcunata ama chasquipäyanquitsu. PaycunagaTayta Diosman criyicog tucullarmi runacunata

Page 26: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 7:16 26 SAN MATEO 7:26yaycapäyan üshacunaman atog yachayllapa yaycognölla.16 Imanö cawayangantapis ricarmi musyayanquimana alli willacog cayanganta. ¿Acäsu cashajachapitacu üvata pallantsic? Ni hïgustapis manamcardun jachapitatsu pallantsic. 17-18 Chirimöyagamanam goyrumshatatsu wayun. Tsaynöllamgoyrumshapis mana wayuntsu chirimöyataga. 19-20 Imajachapis mana allita wayungannömi mana alliwillacogcunapis mana allicunata rurar cawayan. Tsaynöcawayaptinmi musyayanqui llutan yachatsicogcunacayanganta. Chacracunachö goyrumsha captin siquipitamuturir rupatseg cuentam paycunapis infiernumangaycucäyanga rupayänanpä”.

Tayta Diosta cäsucogcunalla gloriaman aywayänanpä Je-sus willangan

(Lucas 13.25-27)21 “Manam jutïta jayarir ‘Señorllä’ niyanganllawantsu

pipis gloriaman yaycuyanga. Gloriamanga yaycuyangaTayta Dios munanganta rurar cawagcunallam. 22 Fisyufinal junagchöga atscagmi niyämanga: ‘Señorllä, gampawillacuyniquitam willacur purirgä. Y gamman criyi-curmi supaycunatapis runacunapita gargurgä. Tsaynöl-lam gamman yäracuynïwan milagrucunatapis rurargä’.23 Tsaynö niyämaptinpis nogaga caynömi nishä: ‘Gamcu-naga manam cäsuyämarguyquitsu. ¡Ñöpäpita witicuyay,mana alli rurag runacuna!’ nirninmi”.

Wayita shäritseg runaman iwalatsingan(Lucas 6.47-49)

24 “Noga ningänö pipis cawag cagga alli cimien-tushga wayi shäritsishganömi caycäyanqui. 25 Pasaypatamyaptin gashgay yacu shamurpis y vientuptinpiscimientushga wayega manam imananpistsu. 26 Noga

Page 27: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 7:27 27 SAN MATEO 8:5

yachatsingäcunata mana cäsucog runacunam itsangaallpa janallanchö shäritsishga wayinölla cayan. 27 Tsaycimientuynag wayitaga yacu goricar shamurninpis yfeyupa vienturninpis juchuratsinmi”.

28 Jesus tsaynö yachatsicuptinmi tsaychö runacunaespantacur cushicuyargan: 29 “¡Moises gellgangan ley-cunata yachatsicogcunapitapis Jesusga mas yachagmi!”nirnin.

8Leprawan geshyag runata Jesus allïtsingan(Marcos 1.40-45; Lucas 5.12-16)

1 Jircanchö yachatsicunganpita Jesus urämuptin atscagrunacunam gatiräyargan. 2 Tsay uraycämogmanmi jucleprösu Jesuspa ñöpanman gonguricuycur rugacurgan:“Taytay, cay geshyäpita alliycatsillämay” nirnin.

3 Tsaynö rugacur niptinmi Jesus yataycurgan: “Canan-pitaga allisquishganam canqui” nir.

Tsaynö nisquiptinmi jinan öra tsay lepra geshyan al-lisquirgan. 4Nircurmi Jesus nirgan: “Ama pitapis willan-quitsu noga allïtsingäta. Tsay willacunayquipa rantingaMoises gellganganchö ningannölla templuman aywayDiospä ofrendata apacurcur sacerdöti ricashunayquipä.*Sänuna cangayquita sacerdöti nishuptiquim itsanga lla-panpis musyayanga rasunpa allishgana cangayquita”.

Romapita capitanpa wätayninta Jesus allïtsingan(Lucas 7.1-10; Juan 4.43-54)

5 Tsaypita Capernaum marcaman Jesus chäriptinnamRoma soldäducunapa juc capitannin Jesusman aywaycur* 8:4 Leprawan geshyag runacuna allisquir ima ofrendatapis apayänanpäcagta musyanayquipä liyinqui Levitico 14.1-32.

Page 28: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 8:6 28 SAN MATEO 8:13

rugar caynö nirgan: 6 “Taytay, wätaynïchä pasaypa antsawayïchö ujuraycan. Mananachä cuyupacunnapistsu” nir.

7 Tsaynö niptinmi Jesus nirgan: “Canantämi aywäallïtsinäpä” nir.

8Tsaynö niptinmi capitan nirgan: “Taytay, Israel runa-cunawan mana chänacuycäyaptëga ¿imanöparächi wayï-man aywanquiman? Tsaypa rantinga cayllapita niycullaywätaynï allisquinanpä. 9 Nogapis mandamagnïpa mu-nayninchömi callä. Tsaynöllam nogapa munaynïchö cay-cäyan mandangä soldädücunapis. Maygantapis imaman-pis mandaptëga aywanmi. Maygantapis ‘Gam shamuy’niptëga shayämunmi. Imatapis rurananpä mandaptëgawätaynïpis rurayanmi. [Gamga nogapitaga imaycawan-pis mas munayyogmi canqui. Noga musyämi imapisningayquega ruracasquinanpä cagta]” nir.

10 Capitan tsaynö niycuptin Señor Jesusga feyupamcushicurgan. Tsaynam gatiragnin runacunata nirgan:“Cay runanö rasunpa yäracuyyog runawannöga manamIsrael runacunachöpis tincurgötsu. 11 Gloriamangaatscagmi chäyanga rupay ñawimunan cag lädupita y ru-pay jeganan cag lädupitapis. May tucuypitapis chay-cur gloriachömi Abrahamwan, Isaacwan y Jacobwan ja-macuyanga micuyänanpä. 12 Peru waquin runacunamitsanga Diospa willacuyninta yacharpis nogaman manayäracayämunganpita gloriamanga chäyangatsu. Gloria-man mana chagcunaga pasaypa tsacayman gaycushgamcayanga. Tsaychömi pasaypa wagarnin imanö caytapismanana puëdir quiruncunatapis uchuyangarä”.

13Tsaynö nisquirnam capitanta Jesus nirgan: “Canangawayiquipa cuticuy. Yäracamungayquinöllam wätayniquiallishgana caycan” nir. Tsay ningan öram capitanpawätaynin allisquirgan.

Page 29: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 8:14 29 SAN MATEO 8:22

Pedrupa suegranta Jesus allïtsingan(Marcos 1.29-31; Lucas 4.38,39)

14 Tsaypita Pedrupa wayinman Jesus aywarnam tarir-gan Pedrupa suegran pasaypa antsa achacharnin cä-machö ujuraycagta. 15 Tsaynam geshyagpa maquintaJesus yataycuptin jinan öra allisquirgan. Allisquirnamjuclla cusnacurgan paycunata garananpä.

Imaycaläya geshyawan geshyagcunata Jesus allïtsingan(Marcos 1.32-34; Lucas 4.40,41)

16 Patsa tsacaycaptinnam apayämurgan Jesusman su-pay geshyatsingan runacunata. Tsay supaycunatam Je-susga juc shimillachö runacunapita gargurgan. Tsaynöl-lam imaycaläya geshyawan geshyagcunatapis allïtsir-gan. 17 Tsaycuna ruracänan captinnam Diospa unaywillacognin profëta Isaias caynö gellgargan: “Salvacogshamogmi geshyaycag runacunata allïtsinga” nir.

Gatirayta munag runacunata Jesus tantiyatsingan(Lucas 9.57-62)

18 Atsca runacuna gorirapäyaptinnam discïpuluncu-nata Jesus nirgan: “Listacuyay büquiwan gochapa wac-tsimpanman päsanapä” nir.

19 Büquiman yarcuyänanpä caycaptinnam Moises gell-gangan leycunata yachatsicog juc runa Jesusta nirgan:“Maypa aywaptiquipis gamtaga gatiräshayquim, taytay”.

20 Tsaynö niptinmi Jesus nirgan: “Atogcunapagamachaynincuna canmi. Pishgucunapapis geshuncunacanmi. Peru noga Tayta Diospita shamogpaga manam nijuc wayïllapis cantsu maychö punuycunällapäpis” nir.

21 Tsaypitanam juc discïpulun nirgan: “Tayta Jesus,papänï wanuptin pampaycurga gamta gatishayquim”.

22 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Pampaytaräshuyacunayquipa rantinga juclla nogawan aywacushun.Wanogcunataga quëdagcunanachir pampacuyanga” nir.

Page 30: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 8:23 30 SAN MATEO 8:31

Vientuta yacu lagchicachagta Jesus päratsingan(Marcos 4.35-41; Lucas 8.22-25)

23 Tsaynö nisquirnam discïpuluncunawan büquimanJesus yarcurgan. 24Gochata aywaraycäyaptinnam Jesusgagepamanpachö punucasquirgan. Tsayyagnam feyupavientuwan yacu lagchicachar gallaycurgan büquitapisjundicätsiytana munarnin. 25 Tsaynam discïpuluncunaJesusta ricchatsir niyargan: “¡Ricchay, salvaycayämay,taytay! ¡Jundicaycantsicnachä!” nir.

26 Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “¿Imanirtätsayläya mantsacäyanqui? ¿Manacu nogaman yäracayä-munqui?”

Tsaynö nisquirnam ichircur vientutapis yacutapispäracunanpä nirgan. Y jinan öram tsaynö niycuptinvientupis yacupis pärasquirgan. 27 Tsayta ricarnam dis-cïpuluncunaga espantashga quiquin pura ninacuyargan:“Yacupis vientupis cäsuycunanpäga ¡ima runanatä cayrunaga!” nir.

Supay löcuyätsingan ishcay runacunata Jesus allïtsingan(Marcos 5.1-20; Lucas 8.26-39)

28 Gochata päsarirnam discïpuluncunawan Jesus chä-yarganGadaramarcapawashaläninman. Tsaychönamsu-pay löcuyätsingan ishcay runacuna panteonpita yargayä-murgan. Tsaychö tsay demöñuyog runacuna pasaypamantsaripä cayaptinmi tsay panteon puncupaga pipispäsayagtsu. 29 Jesusta ricasquirnam tsay ishcay runacunamantsarir gayararnin niyargan: “¡Diospa tsurin Jesus!Manarä öräcunachömi cayman shamurguyqui infiernu-man gaycayämänayquipäna” nir.

30 Paycuna cayanganpita mas washalänin quinrannamatsca cuchicuna micuycäyargan. 31 Tsaymi tsay su-paycuna rugacuyargan Jesusta: “Cay runacunapita gar-

Page 31: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 8:32 31 SAN MATEO 9:3gayämarga tagay cuchicunallaman yaycucuycuyänäpäcachaycayällämay” nir.

32 Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan cuchicunamanaywacuyänanpä. Tsaynam supaycuna ishcan runacu-napita yargusquir jegacuycuyargan tsay cuchicunaman.Cuchicunanam acataycachaycar tunapita gochaman je-garpäriyargan. Tsaychömi augacaypa llapan cuchicunawanuyargan.

33 Tsayta ricaycurnam cuchi mitsegcunaga cörrilla ay-wayargan marcaman. Chaycurnam runacunata willacu-yargan löcuyashga runacunapita supaycunata Jesus gar-gunganta y cuchicuna gochaman jegar wanuyanganta.34 Tsaycunata willacuyaptinnam runacuna aywayarganJesus caycanganman ima päsangantapis ricagnin. Tsay-man chaycarnam mantsarirnin Jesusta niyargan tsaymarcancunapita jucläpa aywacunanpä.

9Pullan cuerpun wanucashga runata Jesus allïtsingan(Marcos 2.1-12; Lucas 5.17-26)

1Tsaypitanam büquiman yarcurcur Jesusga cuticurgantaycangan Capernaum marcaman.* 2 Tsaychöna Jesuscaycanganta musyasquirnam pullan cuerpun wanushgageshyagyashga runata andamiawan wantushgachätsiyargan. Señor Jesusga payman yäracuyangantamusyarnam tsay geshyagta nirgan: “Hïju, amallaquicuytsu. Jutsa rurayniquicunata perdonargönam”nir.

3Tsaynö niptinmiMoises gellgangan leycunata waquinyachatsicogcuna yarpachacuyargan: “¡Dios tucurnin* 9:1 Nazaret marcachö shacshacushga carpis willacur gallarnaga JesusCapernaum marcachönam täcurgan.

Page 32: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 9:4 32 SAN MATEO 9:11tsaynö nirga Tayta Diospa contranmi llutanta parlay-can!” nir. 4 Tsaynö yarpaycäyanganta musyarnam Je-sus nirgan: “¿Imanirtä gamcuna llutanta yarpäyanqui?5 ¡Shumag tantiyacuy! ¿Runapa jutsancunata perdonaycuo geshyancunata allïtsiycu, maygantä mas aja? 6NogagaTayta Dios cachamashga captinmi munayyog cä runa-cunapa jutsancunata perdonanäpä. Tsayta musyayä-nayquipämi cay runata allïtsimushä”.

Tsaynö nisquirnam tsay geshyagyashga runata nir-gan: “¡Sharcuy! Andamiayquita apacurcur wayiquipaaywacuy” nir.

7Tsaynö niycuptinmi tsay runa jinan öra allisquir way-inpa aywacurgan. 8 Tsayta ricaycurmi runacuna pasaypaespantashga cushicurnin Tayta Diosta alabayargan caynönir: “¡Tayta Dios yanapaptinmi tsaycunata Jesus ruray-can! ¡Manam imaypismayarguntsictsu pipis caynö rurag-taga!”

Jesus Mateuta discïpulun cananpä ningan(Marcos 2.13-17; Lucas 5.27-32)

9 Tsaypita aywacurnam Jesus ricargan Mateo jutiyogjuc runata. Mateoga Roma nacionpä impuestu co-bracogmi cargan. Tsaynam cobrar jamaraycagta ricaycurJesus nirgan: “Discïpulü canayquipä acu, aywacushun”nir. Tsaynö niptinmi Mateo sharcur Jesuswan aywacur-gan.

10 Tsaypitam Mateupa wayinchö Jesus discïpuluncu-nawan micuycäyaptinna chäyargan waquin invitädun-cuna. Paycunaga cayargan Romapä impuestu cobracogmayincunamywaquinmana alli ricashga cag runacunam.11Tsayta ricarnam fariseucunaga jamurarnin Jesuspa dis-cïpuluncunata niyargan: “¿Imanirtämayistruyquicunagajuntacan impuestu cobracogcunawan y tsay waquin jut-sachö cacog runacunawanpis?” nir.

Page 33: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 9:12-13 33 SAN MATEO 9:1712-13 Tsaynö niyanganta wiyarnam Jesus nirgan: “No-

gaga shamurgö manam alli rurag runacunallamantsuDiospa willacuyninta willapagnin, sinöga shamurgö jut-sachö cawacogcunatapis willapänäpämi. Tayta Diospapalabran gellgaranganchöpis caynömi nican: ‘Manamashmacunata altarchö rupatsiyänallayquitatsu munä,sinöga cuyapäcog cayänayquitam munä’ nirmi. Tsaynönicaptinpis gamcunaga ¿imanirtä mana alli ruragcunat-apis cuyapäyanquitsu? Llapanpis Diospa willacuynin-taga tantiyatsiyänanta miñishtiycäyanmi, geshyagcunajampicogta miñishtiyangannölla. [Tsaymi paycunawan-pis nogaga juntacü Diospa alli willacuyninta tantiy-atsinäpä]”.

Ayünupä Jesusta tapuyangan(Marcos 2.18-22; Lucas 5.33-39)

14 Juc cutichönam Juan Bautistapa gatiragnincuna Je-susmanwitiycur tapuyargan: “Nogacuna y fariseucunagaimaypis ayunayämi. Peru gampa discïpuluyquicunaga¿imanirtä ayunayantsu?” nir.

15 Tsaynam Jesus nirgan: “Jucta niyäshayqui. Juccasacuy fiestachö ¿compañagnincuna ayunayantsurä?Tsaynöllam discïpulücunapis nogawan caycarga ayu-nayänantsu. Noga wanusquiptïmi itsanga ayunayanga”.

16 “Tsaynö manam pipis macwa röpata remendantsumushog ratashwanga. Tsaynö remendayaptinga mushogratashga genticätsirmi macwa cagtaga rachicäratsinman.17 Tsaynömi tsayrä puwatsishga aswataga mana pipisjirpuntsu tsillinaycag urpumanga. Tsay tsillinaycag ur-puman jirpushgaga aswa pogurmi tsay urputa masrä tsil-licäratsinman. Tsaynam aswapis ushacanman y urpupispaquicar ushacanman. Tsaynö captinmi sänu urpuman

Page 34: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 9:18 34 SAN MATEO 9:26tsayrä puwashga aswataga jirpuntsic. [Tsaynömi no-gapa willacuynïpis mushog car gamcunapa üsuyquicuna-manga iwalantsu. Tsaymi discïpulücunata niyänayquitsunogawan caycäyanganyagga ayunayänanpä]”.

Juc autoridäpa wamranta Jesus cawaritsingan y yawarapaywan geshyag warmita allïtsingan

(Marcos 5.21-43; Lucas 8.40-56)18 Tsaynö parlaycaptinmi Israel runacunapa

autoridänin juc runa chaycur Jesuspa ñöpanmangonguricuycur nirgan: “Taytay, warmi tsurillächäwanusquishga. Acuri jinallachö aywayculläshuncawarircatsillämunayquipä” nir.

19 Tsaynö rugacuptinmi discïpuluncunawan Jesus ay-wayargan tsay runapa wayinman. 20-21 Nänita ayway-cäyaptinnam chunca ishcay (12) watana yawar apaywangeshyacog juc warmipis gepancunata aywargan caynöyarpar: “Jesuspa röpallantapis yataycurga allisquishämi”nirnin. 22 Tsaynö nir yataycuptinnam Jesusga gepapaticraycur warmita nirgan: “Ama llaquicuytsu, hïja. Noga-man yäracamuyniquipam allisquirguyqui” nir. Tsaynöniycuptin tsay warmega allisquirganmi.

23 Tsaypita tsay Israel runacunapa autoridäninpa way-inman chaycurnam tariyargan ayachömüsicucuna tucay-cäyagta y runacunapis pasaypa wagaycäyagta. 24 Tsaytaricaycurmi Jesus nirgan: “Wagtapa yargucuriyay. Caywamraga cawarimunga punucashga caycanganpita ric-charcamognöllam” nir.

Tsaynö Jesus niptinnam runacuna asicuyargan.25 Peru imanö captinpis Jesus ningannöllam wagtamanyargacarayämurgan. Runacuna yargacarayämuptinnamwanushga caycag wamra sutaraycanganman Jesusyaycurgan. Nircurnam maquinpita tsarircur wamratacawatsir sharcatsimurgan. 26Tsaynö cawaritsirmilagruta

Page 35: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 9:27 35 SAN MATEO 9:34

rurangantaga maytsay marcacunamanpis willacurchätsiyarganmi.

Ishcay gapracunata Jesus allïtsingan27 Tsaypita Jesus aywacuptinnam ishcay gapracuna

gatipäyargan: “¡Unay rey Davidpa castan Jesus, ñawillä-cunata alliscatsiyällämay!” nir.

28Tsaynö nir gatiraycäyaptinmi patsacungan wayimanJesus yaycurirgan. Tsaychönam tsay gapracunata Jesustapurgan: “¿Gamcuna criyiyanquicu ñawiquicunata al-lïtsinäpä cagta?” nir.

Tsaynö niptin paycunanam niyargan: “Aumi, taytay.Criyiyällämi alliycatsiyämänayquipä cagta” nir.

29Tsaynamñawincunata Jesus yataycur nirgan: “Noga-man yäracayämungayquipita ñawiquicuna allisquitsun”nir.

30 Tsaynö nisquiptinmi juclla ñawincuna allisquir-gan. Tsaypitam paycunata Jesus nirgan: “Ama pitapiswillapäyanquitsu allïtsingäta” nir.

31 Tsaynö nicaptinpis paycunaga yargurillarnampitapis maytapis willacuyargan Jesus allïtsinganta.

Shimin mana parlag runata Jesus allïtsingan32 Tsay gapracuna jegariyaptinnam Jesus caycangan-

man runacuna apayämurgan shimin mana parlag jucrunata. Tsay runataga supaymi upayätsishga canä.33 Tsay runapita supayta Jesus garguriptinmi upayashgacaycanganpita juclla parlar gallaycurgan. Tsayta ricarmirunacuna cushicur niyargan: “¡Manam imaypis ricar-guntsictsu pipis caynö allïtsicogtaga!” nir.

34 Tsaynö niyaptin fariseucunam itsanga niyargan:“Manam Tayta Diospa poderninwantsu supayta tsayrunapita gargushga, sinöga supaycunapa mandagnin Sa-tanaspa poderninwanmi gargushga” nirnin.

Page 36: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 9:35 36 SAN MATEO 10:4Runacunata Jesus cuyapangan

35 Maytsay marcacunachöpis estanciacunachöpis Je-susga Tayta Diospa alli willacuynintam yachatsicur-gan goricäcuyänan wayicunachö. Nircurmi imaycaläyageshyawan geshyagcunatapis allïtsirgan. 36Tsaynömayt-say marcacunapa purirmi Jesusga ricargan runacunaimayca mitsegniynag üshacunanö cayagta. Tsaynö llutacawacuyanganta ricarmi Jesus cuyapargan. 37Tsaymi dis-cïpuluncunata nirgan: “Cosëcha poguraycagnöpis mayt-sicag runacunam caycäyan Tayta Diospa alli willacuyn-inta juclla chasquicuyta munagcunaga. Tsaynö captinpiswallcagllam tsay alli willacuyta willacogcunaga cayan.38 Tsaynö captin gamcuna Tayta Diosman mañacuyaywillacogcuna mas atsca cayänanpä” nir.

10Jesucristupa chunca ishcay apostolnincuna(Marcos 3.13-19; Lucas 6.12-16)

1 Tsaypitanam chunca ishcay (12) discïpuluncunataJesus nirgan supaycunata runacunapita garguyänanpä ytucuyläya geshyawan geshyagcunata allïtsiyänanpä.

2 Tsay apostolcunaga cayargan:Simon (Simonpa jucag jutinmi cargan Pedro),Simonpa waugin Andres,Zebedeupa tsurincuna Santiaguwan Juan,3 Felipe,Bartolome,Tomas,Mateo (Mateoga Roma nacionpä impuestuta cobragmi

cargan),Alfeupa tsurin Santiago,Tadeo,4 “Celote” ningan Simon, y

Page 37: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 10:5 37 SAN MATEO 10:14Jesusta ranticog Judas Iscariote.

Alli willacuyninta willacur puriyänanpä apostolnincunataJesus cachangan

(Marcos 6.7-13; Lucas 9.1-6)5 Tsay chunca ishcay apostolnincunata Jesus willacog

cacharnin caynömi nirgan: “Ama aywayanquitsu manaIsrael runacunapa marcancunamanga, ni ama yaycuyan-quitsu Samaria provincia marcacunamanga. 6 Tsayparantinga Israel runacunallaman aywayanqui. Paycu-nam ogracashga üshacunanöga caycäyan. 7 Paycunatawillapäyanqui: ‘Tayta Dios cachamunanpä cag salvam-agnintsic rey chämushganam’ nir. 8 Geshyagcunata al-lïtsiyanqui. Wanushgacunatapis cawaritsiyanqui. Leprageshya ushaycagcunatapis allïtsiyanqui. Y supaycunat-apis runacunapita garguyanqui. Allïtsirga ama pitapiscobrayanquitsu. Nogapis gamcunata manam cobrätsuallïtsiyänayquipä podernïta gornin”.

9-10 “Ama apayanquitsu gellëta ni millcapata nitrocanayquicunata. Jatiräyangayqui llangiquicunallawanaywayanqui. Arupacogcunata pachancunamana faltaypagarayangannömi mayman chäyangayquichöpis manafaltätsiyäshunquitsu”.

11 “May marcaman o may jallgacunaman charpistapucuyanqui mayganpis alli runa canganta. Allirunaman charninga wayillanchö patsaräcuyanqui jucmarcaman päsayangayquiyag. 12 Tsay patsatsiyäshogrunapa wayinman char shumag saludacuyanqui.13 Tsay wayiyog chasquiyäshuptiquega payllachöpatsaräcuyanqui. Mana chasquiyäshuptiquegajucmanna päsacuyanqui posädata ashirnin. 14 Runacunawillacuyangayquita mana chasquicuyaptinga tsaymarcapitapis yargur aywacuyanqui chaquiquicunapita

Page 38: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 10:15 38 SAN MATEO 10:22polvuta tapsirir.* 15 Willacungayquita mana chasquicogrunacunaga fisyu final junagmi castïguta chasquiyanga.Sodoma y Gomorra marcacunachö tagcuna castigashgacayanganpitaga masmi castigashga cayanga”.

Diosman criyicungantsicpita runacuna chiquimänantsicpäcagta Jesus willacungan

(Marcos 13.9-13; Lucas 21.12-17)16 “Shumag tantiyacuyay. Gamcunataga

cachaycä üshacunata atogman gaycapag cuentammana alli runacuna cayanganman. Tsaynöcaycaptinga culebranöpis maya-mayalla puricuyanqui.17 Chiquiyäshogniqui runacunaga autoridäcunamanpisapatsiyäshunquim. Waquincunaga goricäcuyänanwayicunachöpis magayäshunquim. 18 Nogamancriyicamog cayangayquipitam autoridäcunamanpisy nacion mandag reycunamanpis apayäshunquicastigayäshunayquipä. Tsaychömi paycunatapis ywaquin mana Israel runacunatapis musyatsiyanquinoga runacunata salvanäpä shamungäta. 19-20 Tsaynöautoridäcunaman entregayäshuptiquipis amallaquicuyanquitsu: ‘Cananga ¿imatarä niycushä?’nirnin. Paycunapa ñöpanchö manam quiquiquicunapayarpayllayquicunapitatsu parlayanqui. Espiritu Santumtantiyatsiyäshunqui imata parlayänayquipäpis”.

21 “Nogaman criyicamunganpitam chiquirninwauginta autoridäcunaman entregayanga wanutsishgacananpä. Waquinnam tsurincunata entregayangawanutsiyänanpä y waquinnam taytantapis entregayangawanutsiyänanpä. 22 Nogata chasquicamar criyicayä-mungayquipitam pipita maypitapis chiquishga cayanqui.* 10:14 Israel runacunaga üsuncunamanmi chaquincunapita polvuta tapsi-curiyag Tayta Dios castigananpä cagta musyatsir.

Page 39: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 10:23 39 SAN MATEO 10:31Tsaynö chiquishga carpis hasta wanuyanganyagpisnogaman yäracamog cagmi Tayta Diospa ñöpanmanchäyanga. 23 Juc marcachö chiquiyäshuptiquegajuc marcaman empëñu päsacuyanqui. Llapan Israelnacion marcacunaman manarä chäyaptiquim nogagacutimushä”.

24-25 “Ama yarpäyaytsu noga raycur imaypismana chiquishga cayänayquipä cagtaga. Nogatarunacuna chiquiycäyämarga gamcunatanäga masrämichiquiyäshunqui. Nogatapis ‘¡Satanasmi payga!’nicäyämarga gamcunatapis Satanaspita cayangayquitamniyäshunqui”.

Pitapis mana mantsacuypa willacuyninta willacunapä Je-sus yachatsicungan

(Lucas 12.2-7)26 “Cay patsachö runacuna chiquiyäshuptiquipis mana

mantsariypa willacuynïtaga willacuyay. Tsaynö allita ru-rar willacuyaptiqui runacuna mana chasquicuyanganpismusyacangam Tayta Dios fisyu final junagchö juzgaptin.27 Tsaynö caycaptinga willacungäta mana wiyag cagcu-nataga gamcunana pita maytapis willacuyanqui. Tsaynöwillacuyänayquipämi gamcunata willapaycä. 28 Nogapawillacuynïta willacuyaptiqui runacuna wanutsiyäshurpisalmayquicunataga manam imanayangatsu. Tsaynö cay-captinga manam pitapis mantsacuyänayquitsu. Pay-cunapita mantsacuyänayquipa rantinga Tayta Diosllatamantsacuyay. Paymi munayyog caycan almantinta in-fiernuman gaycunanpäpis”.

29 “Pishgucuna runacunapä mana alläpa cuestaptinpisTayta Diospäga välinmi. Wanunanta mana munaptingani jucllayllapis manam wanuyantsu. 30 Tsaynömiagtsayquicunatapis yupashgata payga caycätsin.31 Pishgucunapitapis mas väleg cayaptiqui Tayta

Page 40: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 10:32 40 SAN MATEO 10:39

Dios cuïdaycäyäshuptiquega pipitapis manammantsariyänayquitsu”.

Jesus raycur runacunachö parlagcuna imanö cayänanpäwillacungan

(Lucas 12.8,9)32 “Pipis nogaman criyicog cangantamana pengacuypa

willacuptinga nogapis Tayta Diospa ñöpanchö paycu-napa favorninmi parlashä. 33 Pipis nogapita pengacurwillacuynïta mana willacuptinga nogapis Tayta Diospañöpanchö paycunata ‘Manam regïtsu’ nishämi”.

Jesusman criyicogcuna chiquishga cayänanpä ningan(Lucas 12.51-53; 14.26,27)

34 “Ama yarpäyaytsu nogaman criyicayä-mungayquipita mana chiquishga cayänayquipä cagta.Criyicamogcunataga imaypis chiquiycäyangam.35 Nogaman criyicamunganpitam tsurinpis taytanpacontran canga. Tsaynöllam mamanpa contran wawanpiscanga. Y llumtsuyninpis suegranpa contranmi canga.36 Tsaynömi ari chiquiyäshogniquicunaga cayangaquiquiquicunapa castayquicunapita gallaycur”.

37 “Nogaman criyicamunganpita maman chiquiptin-pis, taytan chiquiptinpis, o tsurin chiquiptinpis noganingäta rurar imaypis cawatsun. Peru noga ningäcu-nata mana cäsumar mamanpa, taytanpa, o tsurinpa mu-nayninchö cacog cagga manam rasunpatsu criyicamun.38 Imaycachö ñacarpis nogaman criyicamur cawayätsun.Wanunganyag noga ningäcunata mana cäsumag cagcu-naga manam rasunpatsu nogaman criyicayämun. 39Nogamunangänö mana cawar quiquin munangannö cawag-cunaga infiernumanmi gaycucäyanga. Imayca ñacaychöcarpis noga munangänö cawagcunam itsanga gloriamanchäyanga”.

Page 41: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 10:40 41 SAN MATEO 11:5Tayta Diospa ñöpanchö premiuta chasquiyänanpä Jesus

willacungan(Marcos 9.41)

40 “Gamcunata pipis chasquiyäshurga nogatapischasquiycäyämanmi. Y nogata chasquimargacachamagnï Tayta Diostapis chasquiycäyanmi. 41 TaytaDiospa willacogninta chasquicogcunaga gloriamanchar willacogcuna premiuta chasquiyangannöllamchasquiyanga. Tsaynöllam Tayta Dios ninganta cumpliralli rurag runata chasquicog cagpis gloriaman char tsayalli rurag runa premiuta chasquingannölla chasquiyanga.42 Nogata chasquicamag cagta pitapis yacullanpisgaraycog cagga Tayta Diospitam premiuta chasquinga”.

111 Tsaynö chunca ishcay (12) apostolnincunata willa-

payta ushasquirmi Jesusga Galilea provinciapamarcancu-napa purirgan Diospa alli willacuyninta willacurnin.

Juan Bautistapa cachancuna Jesusman tapog aywayangan(Lucas 7.18-35)

2 Carcelchö caycarmi Juan Bautista mayarganSeñor Jesus milagrucunata ruraycanganta y Diospaalli willacuyninta willacur puriycanganta. Tsaynamdiscïpuluncunata Jesusman cachargan caynötapuyämunanpä: 3 “¿Gamcush canqui Tayta Dioscachamungan salvacog, o juctaräcush shuyacuyäshä?”nir.

4 Tsaynö tapuyaptinnam Jesus nirgan: “Canan aywarJuanta niyay cay ricaycäyangayquicunata y wiyaycäyan-gayquicunata. 5 Gapracuna ricayannam. Mana puriytapuëdegcuna puriyannam. Leprawan geshyagcunapis al-lïyashgam. Upacunapis wiyayannam. Wanushgacu-napis cawariyämushgam. Muchuychö cawagcunamanpis

Page 42: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 11:6 42 SAN MATEO 11:12-13Diospa alli willacuyninga chaycannam. 6 Tsaycunatawillayaptiquim cushicunga nogapita. Nogaman imaypisyäracamungannölla yäracamutsun”.

7 Tsaypita Juan Bautistapa cachancunacuticusquiyaptinnam runacunata Jesus Juanpitaparlapar nirgan: “Tsunyag jircaman Juantaricapäyänayquipä aywar manam jachata vientucuyutsegman ricapagtsu aywayargayqui. 8 Ymanam alläpa chaniyog röpan jatishga cangantaricapäyänayquipätsu aywayargayqui. Tsaynö chaniyogröpashgacunaga reypa wayincunallachömi taycäyan,manam tsunyagcunachötsu. 9 Manam tsaycunataricagtsu aywayargayqui, sinöga Tayta Diospa willacogninprofëta canganta ricayänayquipämi. 10 Juanpämi TaytaDiospa palabran gellgaranganchö nican:

‘Salvacog manarä willacuptinmi juctarä cachashäwillacuynïta willacunanpä.

Pay willacunganta chasquicurmi runacuna jutsa ru-raynincunata jagirir salvacogta shuyacur alis-tacuyanga’ nir.

11 Tsay ningannölla Tayta Dios Juanta willacognincananpä acrashga captinmi puntataga Juanrä tantiyashganoga salvacog rey cangäta. Tsaynö captinpisdiscïpulücunam nogawan purishga carnin Juanpitagamaslla willacuynïta tantiyacuycäyan”.

12-13 “Moises gellgangancunachöpis, Tayta Diospaprofëtancuna gellgayangancunachöpis, y Juan Bautistawillacungancunapis nican noga salvacogniquicunacay patsaman shamunäpä cagtam. Tsaymi Juanwillacur gallanganpitapis runacuna Tayta Diospawillacuynintaga chasquicuycäyan. Tsaynö captinpis

Page 43: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 11:14 43 SAN MATEO 11:19

waquin runacunaga manam munayantsu willacuynintawillacunanta, sinöga imaycanöpapis tsapatamchurapaycäyan. 14 Tsaynöllam Tayta Diospa palabrangagellgaraycan Elias shamur willacunanpä cagpis.Tantiyayaptiqui mana tantiyayaptiquipis Juan Bautistawillacuptinmi cumplishga Elias shamur willacunanpägellgarangan.* 15 Tsay ningäcunata wiyacog caggashumag tantiyacuyay”.

16-17 Tsaynö nisquir Jesus mastapis nirganmi: “Canantiempu runacunaga yupay tucog wamracunanömi cay-cäyan. Manam chasquicuyantsu noga ningäcunata niJuan Bautista ningancunata. Wamracuna pucllar pincul-luta tucapaptin yanasancuna tushuyta mana munagnöminoga ningäcunatapis mana chasquicuyta munayantsu.Tsaynö ‘Aya pampayta pucllar nogacuna cantayämushä,gamcuna wagayämunqui’ niyaptin yanasancuna wagaytamana munayangannömi Juan Bautista ningancunatapismana chasquicuyta munayantsu. 18 Juan Bautistagaimaypis ayunarmi mana vïnuta upogtsu. Tsaynö capt-inmi niyag ‘¡Payga Satanaspa munayninchö carmi tsaynöcacun!’ nirnin. 19 Noga runacunawan juntacar imay-catapis micuptï y vïnuta upuptïnam niyäman ‘Micullarupullar puricun’ nirnin. Tsaynömi niyäman ‘Payga jut-sasapa runacunawanpis y impuestu cobrag sacyapacog-cunawanpis juntacanmi’ nirnin. Tsaynö niyämaptin-pis Juantawan nogataga Tayta Diosmi cachayämashgawillacuyninta willacuyänäpä. Tsaynö cachayämangantarunacuna tantiyacuyanga Tayta Dios munanganta ruray-cäyangäta ricarmi”.

Jutsancunata mana dejagcuna infiernuman gaycucäyä-* 11:14 Eliaspita y Juan Bautistapita masta musyanayquipä liyinqui Mateo17.10-13; Lucas 1.17; Juan 1.21; Malaquias 3.1; 4.5,6.

Page 44: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 11:20 44 SAN MATEO 11:24

nanpä cagta Jesus willangan(Lucas 10.13-15)

20 Imayca milagrucunata ruraycaptinpis waquinmarcacunachöga runacuna manam ichicllapis Jesuspawillacuyninta cäsuyargantsu. Tsaymi paycunapäJesus nirgan: 21 “Corazin marca runacuna y Betsaidamarca runacuna, ¡gamcunataga Tayta Dios manacuyapaypam castigayäshunqui! Gamcunachömilagrucunata rurangänö Tiro y Sidon marcacunachö†milagrucunata ruraptëga maynam Tayta Diostaperdonta mañacur jutsa ruraynincunata dejariyanmancargan. Tsaynö jutsancunapita llaquicurninmaynam arripenticur cotenciapita röpata jaticurcuruchpaman jamaycur wagayanman cargan. Gamcunagamilagrucunata rurangäta ricaycarpis manam jutsarurayniquicunata dejayta munayanquitsu. 22 Tsaynöjutsa rurayniquicunata mana dejayangayquipitam fisyufinal junagchö Tiro y Sidon runacunapitapis masräcastigacäyanqui. 23 Capernaum marca runacuna,¿gamcunaga ‘Tayta Diospa ñöpanmanmi chäshä’niyanquipischi? Tayta Diospa ñöpanman chäyänayquiparantin gamcunaga infiernullamannam gaycucäyanqui.Gamcunachö milagrucunata rurangänö Sodomamarcachö ruräman cargan, cananyagmi tsay marcacaycanmanrä cargan.‡ 24 Tsaymi gamcunaga Sodomarunacuna castigacäyanganpitapis masrä castigacäyanquifisyu finalchö”.

† 11:21 Tiro y Sidon marca runacuna imanö cayangantapis musyanayquipäliyinqui Isaias 23; Ezequiel capïtulu 26-pita 28-yag; Amos 1.9,10. ‡ 11:23Sodoma marcata Tayta Dios ninawan ushacätsirgan tsay runacuna feyupajutsasapa cayanganpitam. Tsaypita masta musyanayquipä liyinqui Genesiscapïtulu 19 y Ezequiel 16.48-50.

Page 45: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 11:25 45 SAN MATEO 12:2

Tayta Diosta Jesus alabangan(Lucas 10.21,22)

25 Tsaypitanam Tayta Diosman Jesus mañacur nir-gan: “Papällä, ciëluchö y cay patsachöpis imaycawanmunayyogmi gamga caycanqui. Gamta alaballämi,Tayta Dios. Yachag tucogcunata tantiyatsinayquiparantinga llänu runacunachömi tantiyatsicurguyqui no-gata cachamangayquita. 26 Tsaynö cananpä yarpan-gayquinöllam ruracashga, papällä” nir.

27Nircurnam discïpuluncunata nirgan: “Papällämi lla-pantapis munaynïman churamushga, tsurin captï. Nogaimanö cangätapis payllam musyaman. Tsaynöllam pa-pällä imanö cangantapis nogalla musyä. Tsaymi tantiy-atsingä cagcunalla musyayanqui Tayta Dios imanö can-gantapis”.

28 “Tayta Dios munangannö cawayta mana camäpacog-cuna, nogata chasquicayämay. Chasquicayämaptiquegallapayquitam yanapayäshayqui. 29 Yachatsingänöllacawayay. Tsaynö cawarmi tantiyacuyanqui cuyapäcogcangäta y mana runa tucog cangäta. Tsaynöpam allicawayta tariyanqui. 30 Noga yanapaptï munangänöcawayga manam ajatsu”.

12Säbadu jamapay junagchö Jesuspa discïpuluncuna trïguta

pallayangan(Marcos 2.23-28; Lucas 6.1-5)

1 Tsaypita juc säbadu jamapay junagchömi discïpu-luncunawan Jesus päsaraycäyargan poguraycag trïgucuchunpa. Tsaynam discïpuluncunaga mallagarnintrïguta pallascärir cuparir uchuyargan. 2 Tsaycunataricarnam fariseucuna Jesusta niyargan: “Säbadu jamapay

Page 46: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 12:3 46 SAN MATEO 12:8

junag mana arucuy caycaptin ¿imanirtä discïpuluyqui-cuna trïguta pallaycäyan?” nir.

3 Tsaynam Jesus nirgan: “Atsca cuti liyiycarpis ¿man-acu gamcuna tantiyayanqui unay David gatiragnincu-nawan mallagar imata rurayangantapis? 4 Paymi TaytaDiosman mañacucuyänan wayiman yaycurir tsaychöconsagrädu churarag tantata gatiragnincunantin micu-yargan.* Tsay tantata sacerdöticunalla micuyänanpäcaycaptinpis tsayta micur Davidga manam ima jut-satapis rurargantsu. [Mana micunanpä cagta Davidmicuptinpis allita ruranganta yarparga ¿imanirtä niyan-qui discïpulücuna säbadu jamapay junagchö trïguta pal-larir uchuyangan jutsa canganta?] 5 Gamcunaga Moi-ses gellganganta atsca cuti liyiycarpis ¿manacu tan-tiyayanqui säbadu jamapay junag templuchö sacerdöti-cunapapis imayca ruraynincuna jutsa mana canganta?6Tsaynöllam nogapa discïpulücunapis conviënegllata ru-raycäyan. Tsaynö carmi mana jutsatatsu ruraycäyansäbadu jamapay junagchömana jamaparpis. 7Gamcunagamanam tantiyacuyanquitsu Tayta Diospa palabran gell-garanganchö caynö ninganta: ‘Nogapa jutïchö ashma-cunata altarchö rupatsiyangayquipitapis masga munäruna mayiquicunata cuyapäyänayquitam’ nir. Tsaycu-nata tantiyacurga manam discïpulücunapä imatapis par-lacachäyanquimantsu. 8 Tsaynö captinmi noga TaytaDiospita shamushga car munayyog caycä säbadu jama-pay junagchöpis runacuna imata rurayänanpä cagtapisninäpä”.

Säbadu jamapay junagchö maquin wanucashga runata* 12:4 Consagrädu churarag tantapita masta musyanayquipä liyinquiLevitico 24.5-9 y 1 Samuel 21.1-6.

Page 47: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 12:9 47 SAN MATEO 12:17Jesus allïtsingan

(Marcos 3.1-6; Lucas 6.6-11)9 Tsaypita aywarnam Jesus yaycurgan Tayta Diosman

mañacur goricäcuyänan wayiman. 10 Tsaychö goricagrunacunawanmi caycargan maquin wanucashga runapis.Tsay wayichö caycag waquin fariseucunanam Jesustatapuyargan: “Säbadu jamapay junag caycaptin maquinwanucashga runata ¿allïtsinquimancu o manacu?” nir.Tsaynö tapuyargan allïtsiptinga tsay achäquilla Jesuspacontran sharcuyänanpämi.

11 Tsaymi Jesus nirgan: “Maygayquipapis üshayqui-cuna pözuman jegacurpuptin ¿manatsurä jinan örajipeg aywayanquiman, säbadu jamapay junagchöpis?12 Runacunaga üshapitapis alläpa mas cuyaymi. Tsaynöcaptinmi säbadu jamapay junagchöpis allita rurarnin caygeshyagta allïtsimushä”.

13 Nircurnam tsay maquin wanucashga runata Jesusnirgan: “Maquiquita mashtamuy” nir.

Tsaynö niptin maquinta jayarircuptinnam sänunaticrasquirgan. 14 Säbadu jamapay junagchö tsaynöallïtsinganta ricarnam fariseucuna tsay goricäcuyänanwayipita yargurir willanacuyargan Jesusta imanöpawanutsiyänanpäpis.

Jesucristo imanö cananpäpis profëta Isaias gellgangan15 Tsaynö fariseucuna willanacuyanganta musyarnam

Jesusga tsaypita aywacurgan. Y atsca runacunamgepantaaywayargan. Gepanta aywagcunataga imayca geshyan-cunapitapis Jesus allïtsirganmi. 16 Tsaynö allïtsirmi nir-gan: “Ama pitapis willacuyanquitsu noga allïtsingäta”nir. 17 Jesus tsaynö cuyapäcog cananpämi unay profëtaIsaias gellgargan Tayta Dios caynö ningancunata:

Page 48: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 12:18 48 SAN MATEO 12:2518“Willacuynïta willacunanpä cachamungä salvacog runa

munangäcunata ruraptinmi cushicü.Payman Espiritu Santuta cachaptïmi mana dejaypa yana-

panga.Tsaynöpam pitapis maytapis willapanga willacuynïta

chasquicogcunata salvanäpä cagtay mana chasquicogcunata infiernuman gaycunäpä cagta.19Runacuna gayapäyaptinpis manam imatapis ningatsu.Maypa tsaypa purirpis manam parlangatsu: ‘Nogaga mas

yachagmi cä’ nirnin.20 Llaquicuyyogcunata manam lïsu tupangatsu, sinöga

cuyapangam.Jutsa rurag runacunata manam jucllatsu castiganga,

sinöga yätsingam munangäta rurarna cawayä-nanpä.

21 Tsaynöpam maychö tsaychö runacunapis paymanyäracur salvacäyanga”.

Satanaspa poderninwan supaycunata Jesus gargungantafariseucuna yarpäyangan

(Marcos 3.20-30; Lucas 11.14-23; 12.10)22 Tsaypitanam supay wiscuyätsingan upayashga

runata Jesus cagman chätsipäyargan allïtsinanpä. Tsayrunapita supayta Jesus garguriptinmi parlarganna yricarganna. 23 Tsaynö allïtsegta ricarmi runacunacushicur ninacuyargan: “¿Salvamänantsicpä Tayta Dioscachamungan David castatsurä payga canman?” nir.

24 Tsaynö niyanganta wiyarnam fariseucuna niyargan:“Cay runaga manam Tayta Diospa poderninwantsusupayta tsay runapita gargun, sinöga supaycunapamandagnin Satanaspa poderninwanmi” nir.

25 Tsaynö parlaycäyanganta musyarnam Jesus nir-gan: “Manam yarpaycäyangayquinötsu. Cay ningätawiyarcayämay. Juc nacionchö runacuna quiquincuna

Page 49: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 12:26 49 SAN MATEO 12:31-32

pura chiquinacurga wanutsinacurmi ushacätsinacuyan-man. Tsaynömi juc marcachö o juc wayichö tagcunapisquiquincuna pura chiquinacur wacpa caypa gargunacuy-car ushacäyanman. 26 Tsaynö caycaptinga gamcuna amayarpäyaytsu Satanaspa poderninwan supaycunata gar-gungäta. Supaycunata mandagnin Satanas garguptingapoderniynagna ticrarmi ushacätsinacuyanman”.

27 “Gamcunachö waquin runacuna supaycunata runa-cunapita garguyaptin yarpäyanqui Tayta Diospa podern-inwan garguyangantam. Tsaynö yarpaycarga ¿imanirtänogapäga yarpäyanqui Satanaspa poderninwan supaycu-nata gargungäta? Tsay llutan yarpayniquicunawanmimanacagcunata parlayanqui. 28 Nogata Espiritu Santoyanapamaptin supaycunata gargungäta ricarmi gamcunamusyayanqui Tayta Diospita salvacog rey shamungäta”.

29 Satanaspita mas puëdeg canganta tantiyatsirmi Je-sus caynö nirgan: “Juc lïsu runa wayinta täpaycaptingamanam pipis imantapis suwapanmantsu. Tsaynö täpay-captinpis paypita mas puëdeg runa chaycurmi itsangapancaycur imaycancunatapis apacunman. [Tsay cuen-tanömi nogapis puëdeg caynïwan runacunata Satanaspamaquinpita jipiycä]”.

30 “Pipis ningäcunata mana cäsumag cagcunanam Sa-tanaspa munayninchö cayan. Y nogata cäsumag cagganoga munangätam ruraycäyan”.

31-32 “Runacuna llutanta rurar jutsa ruraynincunatay manacagcunata parlayangancunata perdontamañacuyaptinga Tayta Dios perdonangam. TsaynömiTayta Diospita shamungäta mana tantiyar nogapällutanta parlayaptinpis Tayta Diosga perdonanga. Perusalvacog cangäta Espiritu Santo tantiyaycätsiptin contrancaptinmi itsanga Tayta Dios imaypis perdonanganatsu”.

Page 50: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 12:33 50 SAN MATEO 12:40Prütayog y prütaynag plantaman runacunata Jesus

iwalatsingan(Lucas 6.43-45)

33 “Ima plantatapis prütanpita regingantsicnömirunatapis regintsic parlacuyninpita alli runacangantapis y mana alli cangantapis. 34 ¡Culebracasta runacuna! Quiquiquicuna tsaynö mana allicaycarga ¿imayrächi allitaga parlayanquiman?Shonguyquicunachö llutancunata yarpäyangayquillatamimaypis parlaycäyanqui. 35 Pipis shongunchö allitayarparga allitam parlan. Peru mana alli yarpayyogcagmi itsanga llutancunallata imaypis parlan.36Manacagcunata parlagcunataga parlanganmanmi fisyufinal junagchö Tayta Dios pitapis juzganga. 37 Tsaymigamcunatapis shimiquicuna parlanganman Tayta Diosganiyäshunqui jutsayog cayangayquitapis o jutsaynagcayangayquitapis”.

Milagrutarä Jesus rurananta munayangan(Marcos 8.11,12; Lucas 11.29-32)

38 Tsaypitanam waquin fariseucuna y Moises gell-gangan leycunata yachatsicogcuna Jesusta niyargan:“Señor Jesus, Tayta Dios rasunpa cachamushungayquitamusyayänäpä imamilagrullayquitapis ricaytammunayä”nir.

39 Tsaynam Jesus nirgan: “Gamcunaga TaytaDiosman mana yäracog mana alli runacuna carmimilagrutarä ricayta munaycäyanqui. Gamcunamunayangayquinöräga manam ima milagrutapisrurashätsu. Tsaypa rantinga Tayta Dios juc milagrutamruranga profëta Jonas cawaycaptin rurangannö”.

40 “Musyayangayquinöpis unay Jonastam quimsa ju-nag quimsa pagas jatuncaray pescädupa pachanchöcaycanganpita yargatsimurgan. Tsaynömi nogatapis

Page 51: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 12:41 51 SAN MATEO 12:45quimsa junag quimsa pagas pamparangäpita cawatsi-manga. 41 Jonas Diospa willacuyninta willacuptin wi-yarmi Ninive marca runacuna jutsa ruraynincunata ja-giriyargan. Jonaspitapis mas imaycawan munayyog cay-captï willacungätaga canan witsan runacuna manam cä-sucuyantsu. Tsaymi fisyu final junagchö Ninive runacunasharcayämunga: ‘Jonas willacunganta chasquicuyangänö¿imanirtä Tayta Diospa tsurin willacunganta chasquicu-yargayquitsu?’ niyänanpä”.

42 “Musyayangayquinöpis Salomonpa yachatsicuyn-inta wiyananpämi ‘Sabah’ ningan nacionpita juc reinapiscaruta shamurgan Jerusalenman.† Paypis fisyu fi-nal junagchö sharcamungam canan witsan runacu-nata ‘Salomonpa yachatsicuyninta noga chasquicungänö¿imanirtä gamcunapis Tayta Diospa tsurin yachatsicun-ganta mana chasquicuyargayquitsu?’ ninanpä”.

Maypitapis yargunganman supay cutingan(Lucas 11.24-26)

43 “Juc runapita supay yargucur jäcogcunapam ay-wan tänanpä ashirnin. 44 Maychöpis mana tarirnamyarpasquin tärangan runaman yapay cutiycuyta. Tsaynöcutirnam taririn tsay runapa shongunta shumag chura-pacushga pitsapacushga wayitanörä. 45 Tsaynöta tariy-curnam tsay runaman cutin paypita mas mana allin cagganchis (7) supaycunata pushacurcurna tsay runachöcangan täcuyänanpä. Tsaymi puntata canganpitapis maspeyormanna ticracurin. Tsaynömi päsanga canan witsanmana alli runacunawanpis”.

Mamannö ywaugincunanö pï cangantapis Jesus yachatsin-gan

(Marcos 3.31-35; Lucas 8.19-21)† 12:42 Rey Salomonta watucag shamog reinapita musyanayquipä liyinqui1 Reyes 10.1-13.

Page 52: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 12:46 52 SAN MATEO 13:8

46 Tsaynö Jesus yachatsicuycaptinmi mamanwanwaugincuna tsayman chäyargan. Paycunagapuncullachömi shuyaycäyargan Jesuswan parlaytamunarnin. 47 Paycunata ricarnam juc runa Jesustawillargan: “Mamayquiwan waugiquicunam puncuchöshuyaraycäyäshunqui” nir.

48-49 Tsaynö willaptinmi discïpuluncunaman ricärir Je-sus nirgan: “Paycunam mamänö y waugïcunanö cayan.50Pipis Tayta Diosmunanganta rurag cagcunammamänö,waugïcunanö, y panïcunanö cayan” nir.

13Willacuyninta muruwan Jesus iwalatsingan(Marcos 4.1-9; Lucas 8.4-8)

1 Tsaypitanam wayipita yargurir Jesus aywarganGalilea gocha cuchunman. 2 Tsaymannam atscarunacuna goricäyargan Jesuspa willacuyninta wiyaytamunar. Tsaynam Jesus büquimanna yarcurgantsaypita yachatsimunanpä. 3 Tsaypitam imaycaiwalatsicuycunawan yachatsicur gallaycamurgan caynönirnin: “Juc runam aywanä trïguta murucog. 4 Tsaymimuruta matsiptin waquin murucuna tiuyanä näniman.Y nänichö mashtaraycagtanam pishgucuna chaycurupshascärinä”.

5-6 “Waquin cag murucunanam tiuyanä shaga shagal-laman. Tsaychöga jegarcamurpis allpa mana captinmiachaywan tsaquiscärinä. 7Waquinmurucunanamtiuyanäcashacuna rurinman. Tsaychöpis jegarcamur garwash-taycällarmi tsaquiscärinä”.

8 “Waquin cag murucunanam alli allpaman chänä.Tsaycunaga alli jegamurmi alli espïgayog canä. Waquin

Page 53: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 13:9 53 SAN MATEO 13:15espïgam wayunä pachac (100) trïguta, waquin espïgacu-namwayunä jogta chunca (60) trïguta, y waquincunanamwayunä quimsa chunca (30) trïguta”.

9 “Cay ningäcunata wiyag cagga tantiyacuyay” nirmiJesus parlapargan.

Imaycaman iwalatsiypa imanir Jesus yachatsicungan(Marcos 4.10-12; Lucas 8.9,10)

10 Tsaynö Jesus muruwan iwalatsicuypa yachatsicupt-inmi discïpuluncuna tapuyargan: “Tayta, tsay yachat-siyämangayquita ¿imacunamantä iwalatsinqui? Manamtantiyayällätsu” nir.

11 Tsaymi Jesus nirgan: “Gamcunataga tsay ningä-cunata tantiyatsiyäshayquim. Mana cäsumag cagcu-natam itsanga mana tantiyatsishätsu. 12Tsaynö captinmipipis yachacuyta munagcunaga yachatsingäcunata shu-mag tantiyacuyanga. Peru yachacuyta mana munagcu-naga wiyarpis manam tantiyayangatsu. 13 Tsaymi nogayachatsicü imamanpis iwalatsiypa. Tsay yachatsingä-cunata cäsucuyta mana munag cagga manam imaypistantiyayangatsu, ricaycarpis ni wiyaycarpis. 14 Tsaynöcananpämi Tayta Dios ninganta unay profëta Isaias gell-gargan:‘Milagru rurangäcunata ricaycarpis willacuynïta wiyay-

carpis manam paycuna tantiyayangatsu.15 Cay runacunapaga shonguncunapis chucruyäcur-

cusham.Tsaymi rinrincunapis tsapacashganö, ñawincunapis

gemtsicashganö caycäyan.Tsaynö carmi paycunaga imata yachatsingäcunatapis

tantiyacuyantsu.Tsaymi nogataga cäsuyämantsu alli cawaytana tariyänan

caycaptin’ nir”.

Page 54: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 13:16 54 SAN MATEO 13:23

16 “Gamcunam sïga imata yachatsingäcunatapis tantiy-acuyanqui. 17 Unay profëtacuna y Tayta Dios munan-gannö cawag runacunapis cay rurangäcunataga ricaytamunayargannam. Ricamayta munarpis manam ricayä-mashgatsu. Tsaynömi noga willacungäcunata wiyaytamunarpis mana wiyacuyashgatsu. Gamcunam sïga ricay-cäyämanqui y wiyaycäyämanqui”.

Muruwan iwalatsir yachatsinganta Jesus tantiyatsingan(Marcos 4.13-20; Lucas 8.11-15)

18 “Cananmi tantiyatsiyäshayqui murucog runamaniwalatsir yachatsingäcunata. 19 Trïgu muroga Diospa alliwillacuyninmi. Muru tiuyangan nänega chucru shongurunacunamanmi iwalan. Tsaynö shonguyog carmiDiospa willacuyninta wiyarpis chasquicuyantsu. Tsay-nam wiyayangallantapis Satanas gongaratsin. 20 Murutiuyangan shaga allpanam waquin runacunaman iwalan.Paycunaga Diospa alli willacuyninta wiyar cushishgamchasquicuriyan. 21 Tsaynö cushishga chasquicurpis sha-gachö allpamana captin trïgu jegarcamur tsaquireg cuen-tam, criyicuyanganpita imayca ñacaycunaman charningaDiospa willacuyninta dejariyan. 22 Muru tiuyangancasha rurinchö allpaga waquin runacunamanmi iwalan.Paycunaga Diospa alli willacuyninta wiyarpis masgayarpachacuyan imaycayogpis cayllapä y quiquincunamunayangannö cawayänanpä cagllatam. Tsaycunapäyarpachacuywanmi Tayta Diostaga gongariyan”.

23 “Muru changan alli allpaga waquin runacunamanmiiwalan. Paycunaga Tayta Diospa willacuyninta cushishgachasquicurmi Diosnintsic munangannö cawayan. Alliallpachö juc murullapita quimsa chunca (30) trïgu o jogtachunca (60) trïgu o pachac (100) trïgu wayungannömiTayta Dios munangannö cawagcunaga cayan”.

Page 55: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 13:24 55 SAN MATEO 13:32Trïguwan iwal cebadilla gewa jegamungan

24Tsaypitapis juccuna infiernumanaywayänanpä cagtay waquincuna gloriaman chäyänanpä cagta tantiyat-sirmi Jesus caynö nirgan: “Juc runam chacranman ay-wanä trïguta murucog. 25 Tsay murucunganmannam jucchiquipagnin runa tsacaypa aywaycur murungan trïgujananman cebadillata jichaycamunä. 26 Tsaynam trïgunjegamuptin cebadillapis jegamunä. 27 Tsaypita trïgu-man tirapagcuna aywarna duëñunta willayänä: ‘Tay-tay, ¿trïgutaga acrashgallatamer mururgayqui? Tsaynömuruycaptiquega ¡maypitatä trïguyquichö cebadillagapasaypa jegaycamushga!’ nir. 28 Tsaynö willayaptin-nam trïguyog ninä: ‘Pipis chiquipämag cagmi tsay-taga jichapaycamashga canman’ nir. Tsaynö niptinnamarognincuna tapuyänä: ‘Tsayöraga ¿munanquicu tsaycebadillacunata jipiyänäta?’ nir. 29 Tsaynö niyaptinnamduëñun ninä: ‘Ama jipiyanquitsu. Cebadillata jipirgatrïgutam lluquipacuyanqui. 30 Trïguwan iwal cosëchayagshacshacunanpä dejaycuyay. Cosëchachönam sigagcunaacrapaypa sigayämunga. Cebadillantam cayayanga. Ytrïgutanam wayïman churayanga’ ”.

Diospa willacuyninta ñäbuspa murunman y levadüramanJesus iwalatsingan

(Marcos 4.30-32; Lucas 13.18-21)31 Tsaypita mastapis Jesus yachatsirganmi caynö nir:

“Diospa alli willacuyninga ñäbuspa murunnömi. 32 Tsaymuroga pasaypa ichishagllam. Peru nicarpis jegarca-murga waquin gewacunapitapis mas jatunmi ricacun.Tsay ñäbus wiñaptin rämancuna mashtacangannömiDiospa alli willacuynin maytsaymanpis mashtacanga.Tsay rämancunachö pishgucuna geshuncuna rurarircushicungannömi runacunapis Diospa alli willacuynintachasquicur cushishga cawayanga”.

Page 56: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 13:33 56 SAN MATEO 13:3933 Nircur mastapis yachatsicur Jesus caynömi nirgan:

“Tayta Diospa alli willacuyninga levadüranöllam cay-can. Juc runa tantata rurar quimsa arröba machca-man levadürata wiñaptinmi mäsaga shumag jacan. Tsaylevadüra wallcalla caycar mäsata atscayätsir jacatsin-gannömi Diospa alli willacuynin maytsayman chaptinchasquicogcunapis masrä atscagyäyan”.

Imaycaman iwalatsinganta discïpuluncunata Jesus tantiy-atsingan

(Marcos 4.33,34)34 Jesusga runacunata yachatsirnin imaycamanpis

iwalatsiypam imaypis yachatsirgan. 35 Tsaycunawanmicumplirgan Tayta Diospa willacognin profëta caynö nirgellgangan:“Imaycamanpis iwalatsiypam runacunata yachatsishä.Patsa camacangan junagpita pipis mana tantiyangancu-

natam tantiyatsishä” nir.Trïguchö cebadillaman iwalatsiypa yachatsinganta Jesus

tantiyatsingan36 Tsaypitanam runacunata aywacuyänanpä nisquir

discïpuluncunawan Jesus yaycurgan juc wayiman. Tsay-chömi discïpuluncuna niyargan: “Taytay, trïguchö ce-badilla gewaman iwalatsiypa yachatsicungayquita tan-tiyaycatsiyämay” nir.

37 Tsaynam Jesus nirgan: “Tsay trïguta murucogrunaga nogam cä. 38 Tsay chacraga cay patsam.Tsay trïgunam Diospa alli willacuyninta chasquicog cagrunacuna. Y tsay trïguchö cebadillanam Satanaspamandunchö cawacog cag runacuna. 39 Murucogtachiquipagnin cebadillata murucuynin jananman jichapagcag runanam Satanas. Y cosëchanam fisyu final ninan.Cosëchata goregcunanam angelcuna cayan”.

Page 57: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 13:40 57 SAN MATEO 13:4640 “Trïgupita cebadillata acragnömi fisyu final ju-

nagchö Satanas munanganta rurar cawag runacunataangelcuna acrasquir infiernuman gaycuyanga. 41 NogaTayta Diospita shamogmi angelnïcunata cachamushä jut-saman ishquitsicogcunata y jutsa ruragcunata gorir-cur infiernuman gaycuyänanpä. 42 Tsaychömi quirun-cunatapis uchurrä wagayanga. 43 Peru Tayta Diosmunanganta cumplegcunam itsanga glorianchöna carcushicuyanga. Cay ningäcunatawiyag cagcunaga shumagtantiyacuyay”.

Tayta Diospa munayninchö caway imaycapitapis mas allicangan

44 Mastapis discïpuluncunata yachatsirganmi caynönirnin: “Juc runa chacrapa puriycar tarisquinä atscagellë pamparaycagta. Tsay gellëta tariycurna pasaypacushicunä. Nircurna yarpachacunä: ‘¿Imatatä rurämancay gellë quiquïpana ticrasquinanpä?’ nir. Nicangantagacangallanman pampaycur cushishga imaycancunatapisranticuscärinä. Nircurna tsay gellë pamparaycanganchacrata rantisquinä. Tsaynöpana tsay runa pampara-ycag gellëta jipir rïcuyänä. [Tsaynöpis Tayta Diospañöpanman chayga ima cushicuypämi cay patsachö imay-cayog cangantsicpitapis]”.

45 Nircur Jesus caynöpis nirganmi: “Diospa alliwillacuyninta chasquicogcunaga alläpa valoryog perlasrumipita aläjata ranteg cuentam caycäyan. 46 Perlasaläja ranteg runam örupita mas valoryogta tariycurmayläya chanin captinpis wayintapis chacrantapisranticuscärinä tsay aläjata rantinanpä. [Tsaynöpis TaytaDiospa ñöpanman chayga ima cushicuypämi cay patsachöimaycayog cangantsicpitapis]”.

Fisyu finalchö runacunata Tayta Dios acrananpä willangan

Page 58: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 13:47 58 SAN MATEO 13:5447Yapaypis Jesus caynömi yachatsicurgan: “Musyayan-

gayquinöpis mällata lamarman mashtaycur imaycaläyapescädutam runacuna tsariyan. 48 Nircurnam lamarcuchunman jipirayämun tsaychöna acrayänanpä. Tsay-chö acrarnam micunapä cagta canastaman wiñayan ymana micunapä cagtana jitariyan. 49 Tsaynöllam fisyu fi-nal junagchöpis llapan runacunata acrananpä Tayta Diosangelnincunata cachamunga. Alli runacunatam raquingajutsa rurag runacunapita. 50 Jutsachö cacogcunataminfiernuman gaycunga. Tsaychöga jutsa rurayta manadejayanganpitam wagar quiruncunatapis uchuyangarä”.

Yachatsinganta discïpuluncunapis yachatsiyänanpä Jesusningan

51Tsaynö yachatsicurirnam Jesus tapurgan discïpulun-cunata: “¿Cay ningäcunata gamcuna tantiyayanquicu?”

Tsaynö niptinnam niyargan: “Aumi, taytay. Tan-tiyayämi” nirnin.

52 Tsaynam Jesus nirgan: “Tayta Dios munangannöcawayänayquipä yachatsingäcunata tantiyarga waquinrunacunatapis shumag yachatsiyanqui. Tsaynö yachat-sirga tröjapita maran cagcunata y tsayrä churacuyan-gayquita jipiramur garacognömi gamcunapis unay cagyachatsicuycunata y mushog yachatsicuycunata yachat-siyanqui” nir.

Nazaretchö Jesus yachatsingan(Marcos 6.1-6; Lucas 4.16-30)

53Tsaynö imaycacunaman iwalatsiypa yachatsicurirmiJesus aywacurgan. 54 Marcan Nazaretman chaycur-nam Diospa willacuyninta yachatsicurgan goricäcuyänan

Page 59: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 13:55 59 SAN MATEO 14:3-4wayichö. Tsaychö yachatsicuptinnam runacuna espan-tar niyargan: “Tsaynö yachatsicog cananpäga ¿may-chötäshi tsayläya yachacuycushga? ¿Ima munaynin-wantäshi tsayläya milagrucunatapis ruran? 55 ¿Manacutagayga carpintëru Josepa tsurinlla? ¿Y manacu mamanMaria? ¿Manacu waugincunapis cayan Santiago, Jose, Si-mon, y Judas? 56Ypanincunatapis regintsicmi. Tsayöraga¿maychönatä yachacushga canman yachatsimagnintsictucunanpäga?”

57 Tsaynö nirmi Jesus yachatsicungancunatagamana cäsupäyargantsu. Tsaymi Jesus nirgan: “Juclämarcacunachöga Tayta Diospa willacognin profëtatachasquiyanmi. Peru quiquinpa marcanchöga manamcäsupäyantsu” nir.

58 Tsaynö mana criyicuyaptinmi juc ishcay milagrucu-nallata marcanchöga rurargan.

14Juan Bautistata Herodes wanutsingan(Marcos 6.14-29; Lucas 9.7-9)

1 Tsay witsanmi Galilea provinciapa mandagnin reyHerodesta runacuna willayargan Jesus Diospa willacuyn-inta willacur y milagrucunata rurar puriycanganta.2 Tsaynam yanapagnincunata Herodes nirgan: “PaygaJuan Bautistam cawarimushga canman. Tsaymi mu-nayyog caycan milagrucunata rurananpäpis” nir.

3-4 Peru Juan Bautista cawaycaptinllarämi Herodeswaugin Felipipa warmin Herodiasta gechurgan. TsaynamJuan Bautista Herodesta nirgan: “Waugiquipa warmintatsararar mana allitam ruraycanqui” nir. Tsaynö ningan-pitam Juan Bautistata Herodias chiquirnin wanutsiytamunargan. Tsaynö chiquirnam waynan Herodesta willa-pargan Juanta carcelman wichgatsinanpä.

Page 60: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 14:5 60 SAN MATEO 14:145Herodesga Juanta wanuratsiyta mantsarirgan, llapan

runacunapis “Juanga Tayta Diospa willacognin profëtam”niyaptinmi. 6 Tsaypita Herodespa santunchönam Hero-diaspa jipash wawan selläma gälacurrä shumag tushuy-curgan llapan invitäducunapa ñöpanchö. Tsaynö tushun-gan Herodestaga feyupam gustaycurgan. 7 Tsaymi tsayjipashta nirgan: “Cananga imatapis nimaylla. Mañaman-gayquitaga garashayquillam” nir.

8 Tsaynö niptin tsay jipashga maman yätsingannöl-lam Herodesta nirgan: “Jatun matichö Juan Bautistapaumanta goycamänayquitam munä” nir.

9 Tsayta mañaycuptinmi itsanga rey Herodesgapasaypa llaquicurnin yarpachacurgan. Juanta wanutsiytamana munaycarpis invitäduncunapa ñöpanchö aunishgacarmi juc soldäduta cachargan Juanta wanuratsirumanta jipashman apapämunanpä. 10 Tsaynamcarcelman soldädu aywar Juanta wanuratsirgan.11 Nircurnam umanta roguriycur matichö aparjipashta goycurgan. Tsayta chasquisquir jipashgamamanmanmi apapaycurgan. 12 Tsaynö rurayangantamusyasquirnam Juanpa discïpuluncuna ayantaapacuyargan pampayänanpä. Nircurnam Jesustawillayargan Juanta tsaynö wanutsiyanganta.

5,000 runacuna micuyänanpä milagruta Jesus rurangan(Marcos 6.30-44; Lucas 9.10-17; Juan 6.1-14)

13 Tsaypitanam Jesus milagrucunata rurar puriycan-ganta Herodes musyargan. Tsay Herodes musyan-ganta mayaycurnam Jesus büquiman yarcurcur tsun-yagpa quiquillanna aywacurgan. Tsaynö aywacuptin-pis runacunagamusyayarganmimayman aywangantapis.Tsaymi chaquillapa aywayargan Jesusta taripäyanganyag.14 Büquipita yarpurirnam Jesus tarirgan atsca runacuna

Page 61: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 14:15 61 SAN MATEO 14:22tsaychö shuyarar caycäyagta. Tsaynamrunacunata ricay-cur Jesus cuyapargan y apayangan geshyagcunata allïtsir-gan.

15 Tsaypitanam tardiyaptinna Jesusta discïpuluncunaniyargan: “Caychöga manam imapis cantsu runacu-nata garanantsicpä. Tardiyaycaptinnaga llapancunapisaywacuyätsunna tsay quinran marcacunapa micuynin-cuna rantiyämunanpä” nir.

16 Tsaynö niyaptinmi Jesus nirgan: “Manam paycunamicuy ashegräga aywaycäyanmantsu. Gamcuna micuyn-incunaga garayay” nir.

17 Tsaynö niptinnam discïpuluncuna niyargan:“¡Imäcunatarächi cayläya manana atipaypärunacunataga garayäman! Caychö pitsga tantawanishcay pescädullachä millcapäcuna caycan, taytay” nir.

18 Tsaymi Jesus nirgan: “Tsay millcapayquicunataapayämuy” nirnin.

19 Nircurnam discïpuluncunata nirgan runacunatagewacunallaman jamatsiyänanpä. Tsaypitanam pitsgatantata y ishcay pescäduta aptarcur Jesus ciëlumanñuquircur Tayta Diosman mañacurir agradesicurgan.Nircurnam tantata paquiscärir pescäduntinta discïpu-luncunata macyargan llapan runacunata aypuyänanpä.20 Tsaymi llapancuna micuyargan pachajunta. Sobra-pacuyangantanam discïpuluncuna goriyargan chuncaishcay (12) canastacunaman juntata. 21 Tsaychö micog-cunaga cayargan pitsga waranganömi (5,000) ollgu caglla,warmicuna ni wamracuna mana yupashga.

Gocha jananpa Jesus aywangan(Marcos 6.45-52; Juan 6.15-21)

22 Tsaypitanam discïpuluncunata Jesus nirgan:“Büquiman yarcurcur wac-tsimpaman puntaraycäyay.Y nogana caychö runacunata wayincunaman

Page 62: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 14:23 62 SAN MATEO 14:33cuticuyänanpä yätsimushä” nir. 23 Tsaynö nisquirnamjircan niragman witsargan Tayta Diosmanmañacunanpä.Tsaychö mañacuycaptinmi patsapis tsacasquirgan.24 Büquiwan puntagcunaga carutanam aywaycäyargan.Tsaynö aywaraycäyaptinnam gochata vientu pasaypalagchicachätsirnin gallaycurgan.

25 Tsaypitanam gällu cantay öranöna caycaptinyacu jananpa Jesus aywargan discïpuluncuna cagman.26 Tsaynö yacu jananpa aywaycagta ricaycurmidiscïpuluncuna pasaypa mantsacar gayaräyargan:“¡Almachä ëllu shamuycan!” nir.

27 Tsaynö mantsacäyaptinnam Jesus nirgan: “¿Imatatämantsacuyanqui? Nogachä cä” nir.

28Tsaymi Pedro valoracuycur nirgan: “Taytay, rasunpagam carninga nogapis yacu jananpa gam cagman aywa-munäpä niycuy”.

29Tsaynö niptin Jesusga caynömi nirgan: “Shamuy ari”nir.

Tsaynam büquipita yargurir yacu jananpa Jesuscagman Pedro aywargan. 30 Aywaycanganchönampasaypa vientu yacuta jananman lagchicachätsiptinfeyupa mantsacargan. Tsaychö jundicarnam gayarargan:“¡Salvaycallämay, taytay!” nir.

31 Tsaynö niptinmi Jesus maquinpita tsarircur nirgan:“¡Ä,mana yäracuyniynag runa! ¿Imanirtä nogamanmanayäracamunquitsu?” nir.

32 Tsaypita büquiman yarcurcuyaptinnam vientogatsunyarpurgan. 33 Tsayta ricaycurnam büquichö dis-cïpuluncuna Jesuspa ñöpanman gonguricuycur niyargan:“¡Taytay, rasunpam gamga Tayta Diospa tsurin canqui!”nir.

Genesaretchö geshyagcunata Jesus allïtsingan(Marcos 6.53-56)

Page 63: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 14:34 63 SAN MATEO 15:5-634 Galilea gochapa wac-tsimpanman päsarirnam chä-

yargan Genesaret marcapa wac-lädunman. 35 TsaymanJesus changanta musyaycurnam maypita tsaypitapisimaycaläya geshyagcunata apapäyargan. 36 Tsay apa-päyangan geshyagcunaga Señor Jesusta rugacuyargan:“Taytay, röpayquipa cuchullantapis yataycuyäshä al-lisquiyänäpä” nirmi. Tsaynö nir röpanta yataycog caggallapanmi geshyancunapita allisquiyargan.

15Llutan yarpagcuna jutsayog ricacuyangan(Marcos 7.1-23)

1 Tsaypitanam fariseucuna y Moises gellgangantayachatsicogcuna Jerusalenpita aywayargan Jesustatapuyänanpä. Chaycurnam niyargan:

2 “¿Imanirtä discïpuluyquicunaga üsuntsicta manacäsuypa maquincunata mana awicullar micuycäyan?Tsaynö carga manam cäsuyantsu unay cag runacunayachatsimangantsictaga” nir.

3 Tsaynö niyaptinnam paycunatapis Jesus nirgan:“Gamcunapis, ¿imanirtä Diospa palabran gellgarangantacumpliyänayquipa rantin tsay üsucunallata masgacumpliyanqui? 4 Diospa palabran gellgaranganchögacaynömi nin: ‘Taytayquita mamayquita respitar alliricanqui. Mamanta taytanta mana alli ricag cagtagawanuratsiyätsun’ nir. 5-6 Tsaynö nicaptinpis gamcunagarunacunata yachaycätsiyanqui mamancunata nitaytancunata manana yanapayänanpämi. Tsaynöyachatsirmi nipäyanqui mamancunata y taytancunatacaynö niyänanpä: ‘Tayta Diosllapänam imaycäcunacacun. Mananam gamcunataga yanapayämannatsu’nirnin. Tsaynö yachatsirmi gamcunaga Diospa palabrangellgaranganta manana cäsur imapäpis cuentayanquitsu.

Page 64: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 15:7 64 SAN MATEO 15:157 ¡Tayta Diosman mana criyicog janan shongu runacuna!Gamcuna tsaynö cayänayquipä cagta musyarnamTayta Dios profëta Isaiasta tantiyatsirgan caynö nirgellgananpä:8 ‘Cay runacunaga janan shongullam “Tayta Dioslläcuna”

nir jutïta jayag tucuyan.Manam llapan shonguncunawantsu nogaman criyicayä-

mun.9 Willacuynïta yachatsicuyänanpa rantinmi unay cag

üsuncunallaman sïgiycäyan.Tsaynö cayaptinmi paycuna adorayämanganpis ni imapä

mana välintsu’ nir”.10 Nircurnam runacunata gayaycur Jesus nirgan:

“Canan llapayqui cay ningäcunata shumag tantiyayämay.11 Imatapis micunganwantsu manam runaga jutsayogricacun, sinöga shiminpita yargamunganwanmijutsayogga ricacun”.

12 Niptinnam discïpuluncuna Jesusman witiycur ni-yargan: “Tsaynö niptiqui, taytay, fariseucunaga feyuparabyashgam caycäyan” nir.

13-14 Tsaynö willayaptinnam Jesus nirgan: “Gamcu-naga paycuna ima niyangantapis ama cäsupäyaytsu.Chacrapita mana alli cag gewacunata lluquirir jitariyan-gannömi paycunatapis Tayta Dios infiernuman jitaringa.Paycunaga yachag tucurpis wiscunömi cayan. Mä,¿wiscuyashga runa wiscu mayinta pushanmantsurä?Tsaynö carnin ishcancunam pözumanpis jegarpuyan-man. Tsaynömi paycunapis yachatsicuynincunata cäsu-pagnintin infiernuman gaycucäyanga”.

15Tsaynö niptinnam Pedro nirgan: “Runa micunganpäy shiminpita yargamog cagpä ningayquitarä tantiyarcat-siyämay, taytay” nir.

Page 65: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 15:16 65 SAN MATEO 15:2416 Tsaymi Jesus nirgan: “¿Gamcunapis manaräcu tan-

tiyaycuyanqui? 17 Ima micuyta micurpis runaga manammicunganwanga jutsayogtsu ricacun, sinöga ima micuy-tapis micunganga päsacunllam. 18 Llutancunata par-larmi jutsayogga ricacun. Tsaynö llutancunataga par-lan y ruran shongunchö mana allicunata yarparmi.19 Runacunaga shongunchö llutancunata yarparmi runamayinta wanutsin, adulteriu jutsata rurayan, majaynagräcaycar piwanpis lluta puricuyan, suwacuyan, llullacuyan,y runa mayinpä rimar puriyan. 20 Tsaycunata rurarmijutsayog ticran. Manammicuycunatamicurtsu nimanammicuy örapä maquinta mana awicullar canganwantsujutsayogga ticran”.

Mana Israel warmi Jesusman yäracungan(Marcos 7.24-30)

21 Tsaypitanam Jesus aywargan Tiro y Sidon provinci-acunapana. 22 [Tsay quinran marcacunachöga täyarganmana Israel runacunam.] Tsaynam mana Israel casta*juc warmi Jesusman witiycur rugacurgan: “¡Unay reyDavidpa castan Jesus, cuyapaycallämay! ¡Warmi wawal-lätam supay imaypis löcuyätsin! ¡Tsay geshyapita allïtsi-paycallämay!” nir.

23 Tsaynö niptin Jesusga manam imatapis parlacur-gantsu. Tsaynam discïpuluncuna Jesusta niyargan: “Tay-tay, tagay warmita niycuy aywacunanpä. Umantsictapisnanatsirchä gayarar gatirämantsic” nir.

24 Tsaymi Jesus nirgan: “Tayta Dios cachamashga Is-rael runacunallaman yanapagmi. Paycunaga ogracashgaüshacunanömi caycäyan”.* 15:22 “Mana Israel casta warmi” ninanpa rantinga griegu idiömachöga“Cananea warmi” nirmi gellgaraycan. Cananea runacunaga mana Israelcastam cargan.

Page 66: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 15:25 66 SAN MATEO 15:3225 Tsaynö niptinnam tsay warmi Jesuspa ñöpanman

gonguricuycur rugar nirgan: “Taytay, ¡amari yaga cay-cuytsu! ¡Yanapaycallämay ari!” nir.

26Tsaynam Jesus nirgan: “Manam allitsu canman Israelmayïcunatarä yanapanä caycaptin, gamcunatarä puntapuntata yanapasquiptëga. Tsayga canman wamracunapäcagta tantata allgucunata jitapaycog cuentam”.

27 Tsaynö niptinnam warmi nirgan: “Aumi, taytay.Tsaynö captinpis ämun shicwapacungantaga allguncu-napis micuyanmi” nir.

28 Tsaynam Jesus nirgan tsay warmita: “¡Imanöminogaman yäracuyniqui! Gam rugacamangayquega ru-racätsun” nir.

Tsay öram tsay warmipa wawan allisquirgan.Atscag geshyagcunata Jesus allïtsingan

29 Tsaypita aywacurnam Jesus chargan Galileagocha cuchunman. Nircurnam juc jircamanwitsarcur tsaychö jamacurgan. 30 Tsaymangaatsca runacunam goricäyargan. Tsaynö goricarmichätsipäyargan puriyta mana puëdeg ratacunatapis,gapracunatapis, macllucunatapis, parlayta manapuëdegcunatapis, imayca geshyawan geshyagcunatapis.Paycunata llapantam Jesus allïtsirgan. 31 Tsaycunataricar runacunaga espantarmi cushicur niyargan:“Cananga upacunapis parlayannam, macllucunapisallisquiyashganam, puriyta mana puëdeg ratacunapispuriyannam, y gapracunapis ricayannam” nir. Tsaynönirmi Israel runacuna adorayangan Tayta Diostanapaycunapis alabayargan.

4,000 runacuna micuyänanpä milagruta Jesus rurangan(Marcos 8.1-10)

32 Tsaypitanam discïpuluncunata gayaycur Jesus nir-gan: “Cay runacuna cuyapaypämi caychö caycäyan.

Page 67: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 15:33 67 SAN MATEO 16:2Paycuna caychö cayan quimsa junagnam. Manamimancunapis cantsu micuyänanpä. Mallagllata wayin-cunapa cuticuyänanpä niptëga aywaycäyanganchö wa-nurpis wanuycuyangachir” nir.

33 Tsaynö niptinnam discïpuluncuna niyargan:“Taytay, ¿cay tsunyagchöga maychörächi tariycushwanmicuyta caytsica runacuna micuyänanpäga?” nir.

34 Tsaynam paycunata Jesus tapurgan: “Gamcunapamillcapayquicuna ¿ayca tantatä capuyäshunqui?” nir.

Paycunanam niyargan: “Ganchis (7) tantallam y jucishcay pescädullam caycan, taytay” nir.

35 Tsaynö niriyaptinmi llapan runacunata nirgan ja-macuyänanpä. 36 Jamaycuyaptinnam pescädutawan gan-chis tantata aptarcur Tayta Diosman Jesus mañacur-gan. Nircurnampaquiscärir discïpuluncunatamacyarganrunacunata aypuyänanpä. 37 Tsaynam llapancuna micu-yargan pachajunta. Sobragtanam goriyargan ganchiscanastacunaman juntata. 38 Tsaychö micogcunaga ca-yargan ollgu caglla chuscu waranganömi (4,000), warmi-cuna ni wamracuna mana yupashga. 39 Tsaypitanambüquiman yarcurcur discïpuluncunawan Jesus aywacur-gan Magdala marca wacläninman.

16Milagruta rurananpä Jesusta autoridäcuna niyangan(Marcos 8.11-13; Lucas 12.54-56)

1Magdalaman chaycuyaptinmi fariseucuna y saduceu-cuna aywar Jesusta niyargan: “Tayta Dios rasunpacachamushungayquita musyayänäpä, mä ima milagru-tapis ruramuy nogacuna ricayänächö” nir.

2 Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “Rupay jeganganöra pucutay garwashyaptin gamcuna niyanqui: ‘Warayga

Page 68: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 16:3 68 SAN MATEO 16:9usyanganam’ nir. 3Tsaynömi pucutarar patsa warämupt-inpis gamcunaga niyanqui ‘Canan junagga tamyangam’nirnin. Tsaycunatapis cösa tantiyaycarga ¿imanirtä tan-tiyayanquitsu Tayta Dios cachamashga captin noga ru-raycangäcunataga? 4 Gamcunaga manam rasunpaypatsuTayta Diosman criyiyanqui. Tsaymi pay cachamangantamusyayänanpäga milagrutarä ricayta munayanqui. Mu-nayangayquinöga manam milagruta rurashätsu. TaytaDiospa profëtan Jonasta jatuncaray pescädupa pachan-pita cawaycagta yargatsimungannömi itsanga milagrutaruranga”.*

Tsaynö nisquirmi Jesus tsaypita aywacurgan.Fariseucunapa yachatsicuyninpita cuïdacuyänanpä Jesus

yätsingan(Marcos 8.14-21)

5 Galilea gochata päsarirnam Jesuspa discïpuluncunayarpasquiyargan gongaycur tantata manamillcapacuyanganta. 6 Tsayta parlaycäyaptinnam Jesusnirgan: “Fariseucunapa y saduceucunapa levadürantapagtä chasquiycäyanquiman” nir.

7 Tsaynam discïpuluncuna quiquincuna pura ninacu-yargan: “Tantata mana millcapacamungantsicpitamtsaynö nicämantsic” nirnin.

8 Tsaynö nicäyanganta wiyarnam Jesus nirgan:“¡Yäracuyniynag runacuna! ¿Imanirtä parlaycäyanquitantata mana apayämungayquita? Nogaga manamtantapitatsu parlaycä. 9 Gamcunaga ¿manacuyarpäyanqui pitsga tantallapita pitsga waranga(5,000) runacuna micuyänanpä milagruta rurangäta?¿Mananacu yarpäyanqui tsay junag sobrag tantacunata* 16:4 Jatuncaray pescädupa pachanchö quimsa junag canganpita Jonascawaycar yargamungannömi Jesucristupis quimsa junag pamparaycangan-pita cawarimushga.

Page 69: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 16:10 69 SAN MATEO 16:18atsca canastacunaman goriyangayquitapis? 10 Tsaynöpisgamcunaga ¿manacu yarpäyanqui ganchis (7) tantallapitachuscu waranga (4,000) runacuna micuyänanpämilagruta rurangäta? ¿Y manacu yarpäyanquisobragcunatapis canastacunaman goriyangayquita?11Tsaynö caycaptinga ¿imanirtä gamcunaga yarpäyanquitantallapä parlaycangäta? Tantata munarga yapaypismilagrutaga ruraramümanmi. Nogaga parlaycäfariseucunapa y saduceucunapa levadürancunapitacuïdacuyänayquipä cagtam” nir.

12 Tsaynö niptinran discïpuluncuna tantiyarcuyarganfariseucunapa y saduceucunapa yachatsicuyninta manachasquipäyänanpä levadüraman jitaycullar nicanganta.

Jesus salvacog canganta Pedro ningan(Marcos 8.27-30; Lucas 9.18-21)

13 Tsaypita Cesarea de Filipos marcacunaman chay-curnam discïpuluncunata Jesus tapurgan: “¿Pï cangätatänogapä runacuna yarpäyan?” nir.

14 Tsaynö tapuptinnam discïpuluncuna niyargan:“Waquin runacunaga niyan: ‘Juan Bautistam ëllu’ nirmi.Waquinnam niyan unay profëta Elias cangayquita.Tsaynömi waquincunapis niyan unay profëta Jeremiascangayquita o maygan profëtapis cawamushgacangayquita”.

15 Tsaynö niyaptinnam paycunatana Jesus tapurgan:“Gamcunaga ¿pï cangätatä yarpäyanqui?” nir.

16 Tsaynam Simon Pedro nirgan: “Gamga Tayta Diospatsurin salvacogmi canqui, taytay” nir.

17 Tsaymi Pedruta Jesus nirgan: “Allitam nirguyqui,Jonaspa tsurin Simon. Tsayta ninayquipäga TaytaDiosmi tantiyatsishurguyqui, manam pipitapistsuyachacurguyqui. 18 Pedro, tsaynö nishga carmi gamga

Page 70: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 16:19 70 SAN MATEO 16:25cimientu rumi cuenta canqui.† Tsay cimientu rumijananchömi noga sharcatsishä iglesiäta. Tsaynö captinnogaman criyicamogcunata ni Satanaspis manamimanangatsu. 19 Gamtam gloria vïdapa llävintagoycushayqui. Cay patsachö gam wichgangayquimciëluchöpis wichgashga canga. Y cay patsachö gamquichangayquim ciëluchöpis quichashga canga”.

20 Tsaynö nisquirmi discïpuluncunata Jesus nirgan:“Gamcuna amarä pitapis willacuyanquitsu Tayta Dioscachamangan salvacog cangäta” nir.

Wanunanpä cagta Jesus willacungan(Marcos 8.31–9.1; Lucas 9.22-27)

21 Tsaypitanam discïpuluncunata Jesus willarganJerusalenman aywaptin autoridäcuna, sacerdöticuna,y ley yachatsicogcuna chiquir ñacatsiyänanpä cagta.Nircurmi nirgan wanutsiyaptinpis quimsa junagtagacawamunanpä cagta.

22 Tsaynö niptinnam Jesus llutanta parlaycangantayarpar jucläman gayasquir Pedro nirgan: “[Tsaynöcananpä captinga ¿imapätä Jerusalenmanpis aywanqui?]¡Tsaytaga Tayta Diospis ama munaycutsuntsu!” nir.

23 Tsaynö Pedro michaptinnam Jesus nirgan: “¡Cayrunapita yarguy, Satanas!” Nisquirnam Pedruta nirgan:“Gamga tsaynö michämar Tayta Dios munanganta ru-ranätam munanquitsu, sinöga runacuna yarpangannöl-lam ruranäta munaycanqui”.

24 Nisquirmi discïpuluncunata nirgan: “Pipis dis-cïpulü cayta munarga imayca ñacacuyman charpis nogamunangänölla imaypis cawatsun. Quiquinpa munayl-lanchöga amana cawatsuntsu. 25 Pipis quiquinpa mu-nayllanchö cawag cagga manam salvacionta taringatsu.† 16:18 Pedro jutega “rumi” ninanmi.

Page 71: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 16:26 71 SAN MATEO 17:6Peru noga ningänö cawag cagmi itsanga mana ushacagalli cawayta taringa. 26 Alman infiernuman gaycucänancaptinga ¿imapänarä välinga mayläya rïcu canganpis?Pasaypa rïcu carpis manam salvaciontaga rantiyangatsu.27 Noga angelnïcunawanmi y Tayta Diospa podernin-wanmi cutimushä. Tsaynö cutimur alli ruragcunatampremiuta goshä y mana allita ruragcunatam infiernumangaycushä. 28 Caychö caycagpita waquinniquicunaga ma-narä wanurmi ricayämanqui Tayta Diospa munayninchöcaycagta”.

17Jircachö chipipegtarä Jesusta quimsa discïpuluncuna

ricayangan(Marcos 9.2-13; Lucas 9.28-36)

1 Tsaypita jogta junagtanam Pedruta, Santiaguta, ySantiagupa waugin Juanta pusharcur Jesus witsargan jucjircaman. 2 Tsaychömi discïpuluncuna ricaycäyaptinSeñor Jesuspa cäran rupaynörä pasaypa chipipirgan. Rö-panpis pasaypa yullag pürum atsicyargan. 3 TsaychönamricayarganMoiseswan Elias yuripasquir Jesuswan parlay-cäyagta.

4 Tsaynam Pedro Jesusta nirgan: “Taytay, allipäräcayman nogacuna shacayämurgä. Canan itsan caychöquimsa tsucllata ruraycayämushä, jucta gampä, juctaMoisespä, y jucta Eliaspä” nir.

5 Tsaynö Pedro parlapaycaptinmi pasaypa yullag pürupucutay paycunata tsapasquirgan. Tsaynam pucutayrurinpita Tayta Dios caynönimurgan: “Paymi cuyay tsurï.Noga munangänö llapantapis ruraptinmi cushicü. ¡Payniyäshungayquicunata cäsucuyay!” nir.

6 Tsaynö nimogta wiyaycurmi apostolnincunagapasaypa mantsariywan patsaman lätacacuycuyargan.

Page 72: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 17:7 72 SAN MATEO 17:16

7Tsaynö caycäyaptinmi paycunata yataycur Jesus nirgan:“Ama mantsacäyaytsu. Sharcuyay” nir.

8 Tsaynö niptin ñuquircuyänanpäga Jesus japallannamcaycänä.

9 Jircapita uraraycämurnam paycunata Jesusnirgan: “Cay ricayangayquicunata pitapis amawillapäyanquirätsu noga wanungäpita cawamungäyag”nir.

10 Tsaynam quimsan discïpuluncuna Jesusta niyargan:“Ley yachatsicogcunaga niyan salvacog shamunanpägaEliasrä puntata shamunanpä cagtam. Tsayöraga gampapuntayquita ¿imanirtä Eliasräga shamushgatsu?”

11-12 Tsaynö niyaptinmi Jesus nirgan: “Eliasshamunanpä cagta niyangannöllam payga shamushgana.Tsay shamog nogapä willacuptinpis manam runacunachasquicuyashgatsu willacunganta. Chasquicuyänanparantinmi payta chiquir wanutsiyargan. Tsaynömi nogaTayta Diospita shamogtapis runacuna wanutsiyämanga”.

13 Jesus tsaynö niptin discïpulucunaga tantiyayarganJuan Bautistapä parlaycangantam.*

Wanuy geshyawan geshyag jövinta Jesus allïtsingan(Marcos 9.14-29; Lucas 9.37-43a)

14 Jircapita urämurnam runacuna caycäyanganmanJesus chargan. Tsaychönam juc runa Jesuspa ñöpanmangonguricuycur rugacur nirgan: 15 “Taytay, caywamralläta cuyapaycullay. Payta wanuy geshyatsariptinmi ninamanpis yacumanpis jegar ushan.16 Discïpuluyquicunamanpis apamuptïpis manamallïtsiyashgatsu” nir.* 17:13 Eliaspita y Juan Bautistapita masta musyanayquipä liyinqui Mateo11.14; Lucas 1.17; Juan 1.21; Malaquias 3.1; 4.5,6.

Page 73: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 17:17 73 SAN MATEO 17:24

17 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “¡Yäracuyniynagrunacuna! ¿Imayyagrä gamcunawan caycäshä? Apayä-muy tsay jövinta” nir.

18 Tsaynam ñöpanman chaycatsiyaptin jövinta ñacat-seg supayta Jesus ollgutupargan. Tsaynö ollgutupaycupt-inmi supayga jinan öra jövinpita yargusquir aywacurgan.Tsay örapita jövinga allishganam quëdasquirgan.

19 Tsaypitanam quiquillancuna caycarna discïpulun-cuna Jesusta tapuyargan: “¿Imanirtä nogacunaga supaytagarguyta puëdiycuyargötsu?” nirnin.

20 Tsaynam paycunata Jesus nirgan: “Jananshongulla Tayta Diosman yäracurmi gamcunagagarguyta puëdiyarguyquitsu. Nostäza murunöllapisyäracuyniquicuna ichic captinga cay jircata ‘Caypitajucläman witisquiy’ niyaptiquipis witisquinmanmi.Tayta Diosman rasunpaypa yäracuyaptiquega manamimapis ajatsu gamcunapä canga. 21 [Tsaynömipuëdeg supaycunataga runapita garguntsic Diosmanmañacuywanrä y ayünuwanrä]”.

Quiquin wanunanpä cagta Jesus yapay willacungan(Marcos 9.30-32; Lucas 9.43b-45)

22 Galilea provincia quinranpa discïpuluncunawanpurirmi Jesus nirgan: “Noga Tayta Diospitashamogta entregayämanga chiquimagnïcunapamaquincunamanmi wanutsiyämänanpä. 23 Tsaynöwanuratsiyämaptinpis quimsa junagtaga cawamushämi”nir.

Tsaynö niptin discïpuluncunaga feyupam llaquicu-yargan.

Templupä impuestuta Pedro pägananpä Jesus ningan24 Tsaypitanam Capernaum marcaman discïpuluncu-

nawan Jesus chäyargan. Tsaychömi templupä impuestu

Page 74: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 17:25 74 SAN MATEO 18:4cobracogcuna Pedruta tapuyargan: “¿Jesusga pägancutemplupä impuestuta?” nir.

25Tsaynö niyaptinnam Pedro nirgan: “Aumi, päganmi”nir.

Tsaynö nisquirmi Jesus caycangan wayiman Pedro ay-wargan Jesusta tapunanpä. Tsaychö manarä tapuptinmiJesus nirgan: “Pedro, ¿imaninquitä gamga? Mandacogreycuna ¿pitatä impuestuta cobrayan? ¿Tsurincunatacuo juclä runacunatacu?” nir.

26Tsaymi Pedro nirgan: “Mandunchö cag juclä runacu-natam impuestutaga cobrayan”.

Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Tsayöraga mandacogreypa tsurincuna impuestuta mana pägaycäyaptinga no-gapis Diospa tsurin car papänïpa templunpä impuestutapägämanräcu. 27 Imanö captinpis cobracogcuna manaajäyänanpä gochaman aywar anzuëluyquiwan pescädutatsarimuy. Punta tsaringayqui pescädupa shiminchömigellë canga. Tsay gellëta nogapitapis y gampitapis im-puestuta pägaycamunqui” nir.

18Wamranö nogantsicpis canantsicpä tantiyatsingan(Marcos 9.33-37; Lucas 9.46-48)

1 Tsaychömi discïpuluncuna Jesusta tapuyargan:“Imaycapis munayniquichö caycaptinga ¿maygäcunatatämas mandag cayänäpä churayämanqui, taytay?” nir.

2 Tsaynö niyaptinnam wamrata ñöpancunaman Jesusgayargan. 3Nircurmi discïpuluncunata nirgan: “Wamra-cuna llullu yarpaynincunawanmanam yarpachacuyantsuwaquin cagpita mas puëdeg caytaga. Tsaynö gamcunapisama yarpachacuyaytsu waquin cagpita mas puëdeg cayä-nayquipä cagtaga. Tsay manacag yarpayniquicunawangamcuna manam gloriaman chäyanquitsu. 4 Juccunapita

Page 75: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 18:5 75 SAN MATEO 18:12mas puëdeg caypä mana yarpagcunataga gloriachömipuëdeg cayman churayäshayqui. 5 Tsaynö captin caywamranö cagcunata pipis yanaparga nogata yanapaycä-magnömi caycäyanqui”.

Jutsaman pitapis mana ishquitsinantsicpä willangan(Marcos 9.42-48; Lucas 17.1,2)

6 “Nogaman criyicamogcunata pagtä pitapis jutsataruraycätsiyanquiman. Tsaynö runacunataga mejormijatuncaraymulinu rumita cuncanmanwataparcur lamar-man jitarpuyanman. 7 Peru imanö captinpis jutsamanishquitsicogcunaga imaypis cangam. Tsaynö cayangan-pita tsay jutsaman ishquitsicogcuna, ¡allau, imanö cuya-paypärä castigashga cayanga!”

Jutsata mana ruranantsicpä willangan(Mateo 5.29,30)

8 “Tsaynö captin maquiqui o chaquiqui jutsamanishquitsishuptiquega rogurir jitariycuy. Chaquiyogmaquiyog mana nunca upeg ninaman gaycucänayquiparantinga mas allim canga tsulla chaquillapis tsullamaquillapis gloriaman yaycuptiqui. 9 Tsaynöllañawiquipis jutsata ruratsishuptiquega ogtirir jitariycuy.Ishcan ñawiyog infiernuman gaycucänayquipa rantingamas allim canga tsulla ñawillapis gloriaman chaptiqui”.

Ogracashga üshaman runacunata iwalatsingan(Lucas 15.3-7)

10 “Tayta Diospa ñöpanchö caycag angelcunam llapancriyicogcunata imaycay örapis ricaycämun. Tsaynö cay-captinga criyicogcunata ama lluta runaman cuentayan-quitsu. 11 [Paycunata jutsancunapita salvanäpämi TaytaDios cachamashga]”.

12 “Pipis pachac (100) üshanpita jucta ograycur ¿man-atsurä waquin cagcunata juc puchaman goriycur juclla

Page 76: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 18:13 76 SAN MATEO 18:21

aywanman ashegnin? 13 Nircur tsay ogracag üshantatariycurga imanörä cushiycunman, waquin cag üshancu-napä cushicurpis. 14 Tsaynöllam ciëluchö caycag TaytaDios munantsu payman criyicogcuna ni jucllayllapis in-fiernuman aywayänanta”.

Llutanta ruragcunata alliyätsinapä Jesus ningan(Lucas 17.3)

15 “Tayta Diosman criyicog mayiqui imachöpis manaallita rurashuptiquega puntataga quiquillanta parla-panqui tantiyatsirnin mana allita ruraycäshungayquita.Tantiyatsiptiqui chasquicuptinga perdonanacur allicawaymanmi yapay chäyanqui. 16 Tantiyatsiptiquimana chasquicuptinga ishcay o quimsa criyicogmayiquicunatana pushanqui jutsata ruraycangantatantiyatsiyänanpä. 17 Paycunatapis mana cäsuptingallapan criyicog mayiquicunapa ñöpanchöna ninqui jutsarurayninta paycunapis tantiyatsiyänanpä. Tsaychöpismana cäsucuptinga llapayqui criyicogcuna paywanamana juntacäyanquinatsu. Tsay runata ricayanquiTayta Diosta mana cäsucog runatanö y impuestutacobracog runatanö”.

18 “Tsaymana cäsucogcunata alliyätsiyänayquipä gam-cuna munayyogmi cayanqui. 19 Yapaypis gamcunata nï:Juc ishcagllapis Tayta Diosman mañacuyaptiqui yana-payäshunqui willanacur tsay mana cäsucogcunata shu-mag yätsipar tantiyatsiyänayquipämi. 20 Juc ishcagllapisTayta Diosman mañacuyänayquipä goricäyaptiqui gam-cunawanmi imaypis noga caycäshä”.

Imaypis perdonanacur cawanapä Jesus ningan21 Tsaynö yachatsicuptinnam Pedro tapurgan: “Criy-

icogmayï imachöpis mana allita ruramaptinga tsayöraga,

Page 77: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 18:22 77 SAN MATEO 18:31¿ayca cutitä perdonäman, taytay? ¿Ganchis (7) cutit-surä?” nir.

22 Tsaynö tapuptinmi Jesus nirgan: “Manam ganchiscutillaga perdonanquimantsu, sinöga ayca cutipis perdo-nanquimanmi”.

23Tsaynö nisquirnam Jesus willapargan caynö nir: “Jucnacionmandacog reypam cargan atsca yanapagnin runa-cuna. Tsay yanapagnincunatam rey nirgan llapancunacuentata goyänanpä”.

24 “Tsaynö cuentata mañaptinnam chätsipäyargan ja-gan cag runata. Tsay runaga yupaytapis manana ati-paypämi mandacogpa jagan cargan. 25 Jagata päga-cunanpä imanpis mana capuptinnam rey wätaynincu-nata mandargan: ‘Cay runata, warminta, tsurincunata,imaycancunatapis apayay ranticuyänayquipä. Ranti-cusquirna tsay gellëta apayämunqui jagäpita tsarinäpä’nir. 26 Tsaynö niptinmi tsay jaga runaga gonguricuy-cur maquinta tsogpacurcur rugacurgan: ‘Taytay, amariranticaycayämaytsu. Imaycanöpapis jagayquitaga pä-gaycushayquichir’ nir. 27 Tsaynö rugacuptinnam reycuyaparnin llapan jaganta perdonaycur dejaycurgan”.

28 “Tsaynö perdonacärir aywacuycanganchönam tin-cucurcunä arog mayin juc runawan. Payga wallcaman-pallam jagan canä rey perdonangan runapa. Tsaymitsay perdonashga runaga cuncapita tsarisquir llapiränä:‘¡Jagäta ras pägamay!’ nirnin. 29 Tsaynö niptinnam arogmayinga gonguriycur ruganä: ‘Ichicllata shuyaycamay,taytay. Llapan jagayquita pägalläshayquim’ nir. 30Tsaynörugacuptinpis tsay perdonashga cag runaga manam arogmayinta ichicllatapis shuyasquiyta munanätsu. Tsayshuyärinanpa rantinmi carcelman wichgatsinä jagantapäganganyag”.

31 “Tsaynö ruranganta ricaycurnam waquin arog may-incunaga feyupa ajanäyänä. Tsaynam mandag reyman

Page 78: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 18:32 78 SAN MATEO 19:6aywar willayänä tsay perdonangan runa arog mayintacarcelman wichgatsinganta. 32 Tsaynam perdonanganrunata jinan öra gayascatsir rey ninä: ‘¡Mana cuyapäcogmalafë runa! Gamtaga rugacamaptiqui llapan jagätachäperdonargö. 33 Tsaynö cuyapar perdonaycaptëga gamga¿imanirtä arogmayiquitaga cuyapayta yacharguyquitsu?’nir. 34 Tsaynö pasaypa rabyashgam mandacog reyquiquintapis carcelmanwichgatsinä tsaychöwardiya cas-tigananpä llapan jaganta päganganyag”.

35 Tsaynö willapäcurirmi Jesus nirgan: “Runa may-iquicunata llapan shonguyquicunawan mana perdon-ayaptiquega gamcunatapis Tayta Dios manam perdon-ayäshunquitsu” nir.

19Runamajanpitamana raquicänanpä cagta Jesus yachatsin-

gan(Marcos 10.1-12)

1 Tsaynö yachatsicur ushasquirnam Jesus Galileaprovinciapita aywar Jordan mayupa wac-tsimpanpatumargan Judea provinciaman. 2 Tsay quinranpapuriptin Jesuspa gepanta atsca runacunam aywayargan.Tsaychöpis geshyagcunata allïtsirganmi.

3 Tsayman fariseucuna charnam llutanta parlatsiytamunar yachayllapa Jesusta tapuyargan: “¿Imaycallapiscasquiptin warminpita runa raquicanmancu o manacu?”nir.

4 Tsaynö tapuyaptinnam Jesus nirgan: “¿Manacugamcuna liyiyarguyqui Tayta Diospa palabran gellgar-anganta? Tsaychö nican Tayta Dios ollgutapis warmitapiscamashga captin juntacar täyänanpämi. 5 Tsaynöpanamwarmipis ollgupis mamanpita y taytanpita yargucurnamushog castana ruracan. 6 Tsaynö ishcanpis manana

Page 79: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 19:7 79 SAN MATEO 19:12dejanacunanpä Tayta Dios juntangantaga manam pipisraquinmantsu”.

7Tsaynö niptinmi fariseucuna tapuyargan: “Tsayöraga¿imanirtä Moises gellganganchö nican divorciu papeltafirmapasquir warminta gargurinanpä cagta?” nir.

8 Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “Tayta Diosgaollguta warmita camargan majatsacarnin manaraquicaypa cayänanpämi. Tsaynö captinpis runacunamunaynincunachö cawacuyaptinmi Tayta Dios Moisestantiyatsirgan tsaynö gellgananpä. 9 Maygan runapiswarmin adulteriu jutsata mana ruraycaptin jucwarmiwan targa punta cag warmintam racchataycan.[Tsaynömi runanpita raquicashga warmiwan tarpisjutsata ruraycan]”.

10 Tsaynam discïpuluncuna niyargan: “Tsaynöcaptinga manachä allitsu majayog caypis” nirnin.

11 Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “Majayog caygaallim. Tsaynö caycaptinpis Tayta Diosmi permitinwaquincunaga majaynagllapis täcuyänanta. 12 Waquinrunacunaga yuriyashga majaynaglla täcuyänanpämi.Waquinnam eunucu* car majaynaglla täcuyan.Waquincunam itsanga Tayta Diospa alli willacuynintawillacur puricuyänan captin manana majatsacaytagayarpäyannatsu. Pipis majaynaglla täcuyta munargamajaynaglla täcun allim”.

Wamracunapä Tayta Diosman Jesus mañacungan(Marcos 10.13-16; Lucas 18.15-17)

* 19:12 Eunucu ninanga “capashga runa” ninanmi. Unay tiempucunamwaquin runacuna capashga cayargan mana warminäyänanpä. Tsay ca-pashgacunaga cayargan mandacog reypa warmincunata cuïdagcunam. Ypaycunatam reypa mandunchö cayänanpäpis churayag.

Page 80: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 19:13 80 SAN MATEO 19:2013 Tsaypitanam wamracunata Jesus caycanganman

apayämurgan umanta yataycur Tayta Diosman mañacu-nanpä. Tsay apapagcunatanam discïpuluncuna michä-yargan. 14 Tsaynam discïpuluncunata Jesus nirgan:“Tsay wamracuna noga cagman shacayämunanta amamichäyaytsu. Cay wamracunanö cagcunam Tayta Diospañöpanman chäyanga” nir.

15Tsaynönisquirmiwamracunapa umanmanmaquintachurarcur Tayta Diosman mañacurgan. Nircurnamtsaypita aywacurgan.

Rïcu jövinwan Jesus parlangan(Marcos 10.17-31; Lucas 18.18-30)

16 Juc cutichönam juc jövin Jesusman aywaycur nir-gan: “Tapuculläshayqui, taytay. ¿Imatatä ruräman TaytaDiospa ñöpanman chänäpä?” nirnin.

17 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Tayta Diospa ñö-panman chayta munarga munangannö mandamientun-cunata cumplir caway. Ñöpanman runacuna imanöpachäyänanpä cagtapis Tayta Dios nishgana caycaptinga¿imanirtä nogataräga tapucamanqui?”

18 Tsaynö niptinnam tsay jövin tapurgan: “¿Mayganmandamientucunatatä cumplïman, taytay?” nir.

Tsaynam Jesusnirgan: “Runamayiquita amawanutsin-quitsu, adulteriu jutsata ama rurayanquitsu, pipa iman-cunatapis ama suwacunquitsu, runamayiquita ama llulla-panquitsu, 19 taytayquitawan mamayquita shumag respi-tanqui, tsaynöpis runa mayiquita cuyapanqui”.†

20Tsaynö Jesus niptinnam jövin nirgan: “Tsaycunatagawamra cangäpitam cumplirgö, taytay. ¿Imatä mas faltä-manman cumplinäpä?”† 19:19 Tsay mandamientucunapita masta musyanayquipä liyinqui Exodo20.12-16; Deuteronomio 5.16-20; Levitico 19.18.

Page 81: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 19:21 81 SAN MATEO 19:2921 Niptin Jesusnam nirgan: “Tsay llapancunata

cumplishga carpis Tayta Diospa ñöpanmanchänayquipäga llapan imaycayquicunatapis ranticusquirtsay gellëtana faltapacogcunata aypuy. Tsaynörurarninga gloriachömi mana ushacag riquëzatachasquinqui. Tsaycunata rurapacurir nogawan aywashunyachatsingäta yachacunayquipä”.

22 Tsaynö niycuptinga pasaypa wamayashgam tsayjövin aywacurgan. Payga alläpa rïcu carninmi pasaypawamayargan.

23 Tsaynam discïpuluncunata Jesus nirgan: “¡Imanöajam rïcu runacuna gloriaman yaycuyänanpäga!24 Tsaypa rantinga mas fäcilchi aujapa uchcunpa juccamëllu ashmapis päsarinman rïcu runacuna gloriamanyaycuyänanpä cagpitaga”.

25 Tsayta wiyarnam discïpuluncuna pasaypayarpachacur niyargan: “Tsaynö captinga ¿pinaräsalvacur gloriaman yaycunga?”

26Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “Quiquillanpitagarunacuna manam gloriaman yaycuyangatsu. TaytaDiosllam jutsancunapita perdonar gloriamanyaycatsinga” nir.

27 Tsaymi Pedro nirgan: “Nogalläcunaga imaycäcunat-apis jagiriycayämurgö gamta gatiräyäna raycurmi, tay-tay. Tsaypitaga ¿imatä canga nogacunapäga?” nir.

28 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Fisyu final ju-nagchö llapan runacunata juzgaptïmi chunca ishcay (12)trönucunachö jamacuyanqui. Tsaychömi gamcunapischunca ishcay castapita mirag Israel runacunata juz-gayanqui. 29 Nogaman criyicamungan raycur pipis way-inta, waugincunata, panincunata, mamanta, taytanta,tsurincunata, chacrancunatapis jagireg cagga pachac(100) cuti mastam chasquiyanga. Y wanucurnam Tayta

Page 82: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 19:30 82 SAN MATEO 20:7Diospa ñöpanman chäyanga imayyagpis cushishganacayänanpä. 30Tsaynömi riquëzancunapä yarparagcunagagloriaman mana yaycuyangatsu. Waquincunam itsangaDiosnintsic raycur imaycancunatapis jagireg cagcuna glo-riaman chäyanga”.

20Peyuncunaman iwalatsiypa Jesus yachatsingan

1 Tsaypitam Jesus nirgan: “Tayta Diospa munayninchöcawagcunaga cay cuentuchö willacungänömi caycäyan.Juc runam tsaca tsacallana peyun asheg yargunä üvachacranchö arutsinanpä. 2 Tsayna payga peyuncunatatarir aycata pägananpäpis nisquir üva chacranman arogcachanä”.

3 “Tsaypitana peyun yaycuy öranöna yapay pläzapacutir runacunata tarinä aruyta ashir caycäyagta. 4Tsaynapaycunata ninä: ‘Gamcunapis üva chacräman arogaywacuyällay. Aruyangayquipitaga complëtutam pä-gayälläshayqui’ nir. Tsaynö niptin paycunapis cushishgaaywayänä”.

5 “Tsaypita yapaypis tsay runaga yargunä peyuncunaasheg, pullan junagnö y tardi mallwaynö rupay caycapt-inpis. Tsayna taringan runacunatapis mincacur chacran-man arog cachanä”.

6 “Tsaypita rupay ullunaycaptinpis yapay pläzapayargur runacunataga tarinä puriycäyagta. Tsayna pay-cunatapis ninä: ‘¿Gamcunapaga manacu aruyniquicunacan? Caychö goyatchä puricuycäyanqui’ nir”.

7 “Tsaynö niptinna paycuna niyänä: ‘Manam pipismincacayämashgatsu arupäyänäpä, taytay’ nir”.

“Tsayna ninä: ‘Tsayöraga gamcunapis chacräman ay-wayay üvata pallayämunayquipä’ nir”.

Page 83: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 20:8 83 SAN MATEO 20:18-198 “Tsaypita patsa tsacanaycaptinna tsay üva pallatseg

runa mayoralninta ninä: ‘Llapan arogcunata gayascärirpägaycuy gepatarä arog chagcunapita gallaycur goyatarogcunayag’. 9Tsayna gayatsimuptin shayämunä tardiräarog yaycogcuna. Y paycunata päguta chasquiyänä jucjornal tincuta. 10 Tsaynö chasquiyanganta ricarna goyatarog cagcunaga pägananpä witir yarpäyänä masllatachasquiyänanpä cagta. Tsaynö yarparpis juc jornal tin-cullata chasquiyänäga. 11 Tsayna waquin cagcunawaniwallla chasquirna goyat arogcunaga chacrayogtaga ajarniyänä: 12 ‘Tsayrä yaycamogcuna juc öralla aruriyan-ganpita ¿imanirtä nogacunatawan iwal pägasquinqui,tsayläya achaychöpis aruycäyaptï?’ nir”.

13 “Tsaynö niyaptinna chacrayog runa ninä: ‘Parlan-gantsicnöllam pägaycällä. Manam gamcunata engañaycäimätsu, taytay. 14 Parlangantsicnö päguta chasquiy-carga ¿imatanatä munayanqui? Noga munarnachirgepa yaycamogcunatapis gamcunatawan iwalpis pägacü.15 Quiquïpa gellënïta imata ruracuptïpis manam gamcu-naga cuentayogtsu cayanqui. ¿Alli runa carnin tsaynöpägaycuptïcu chiquicuyanqui?’ nir”.

16Tsaynö willacurmi Jesus nirgan: “Tsay arupacuymanpunta yaycogwan gepa yaycogpis iwal pägutachasquiyangannömi puntata criyicogcunawan tsayräcriyicogcunapis llapancuna gloriaman chäyanga”.

Wanutsiyänanpä cagta yapayna Jesus willacungan(Marcos 10.32-34; Lucas 18.31-34)

17 Jerusalenman aywaycäyanganchönam discïpuluncu-nata jucläman gayarir Jesus nirgan: 18-19 “Gamcunagamusyayanquim Jerusalenman aywaycangantsicta. Tsay-chömi noga Tayta Diospita shamogta sacerdöticunapa

Page 84: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 20:20 84 SAN MATEO 20:26-27mandagnincuna y ley yachatsicogcuna prësu tsariyä-manga. Nircurmi wanutsiyämänanpä juclä mana Is-rael runacunapamaquincunaman entregayämanga. Tsayrunacunaman entregaycayämaptinmi asipäyämanga, as-tayämanga, y nircur crucificayämanga. Tsaynö captinpisquimsa junagtaga cawamushämi”.

Santiagupa y Juanpa maman Jesusta rugacungan(Marcos 10.35-45)

20 Tsaypitanam Santiaguta y Juanta pusharcur ma-man aywargan Jesus cagman. Tsaynam Jesuspa ñöpan-man gonguricuycur nirgan: “Rugaculläshayqui, taytay”.21Tsaynöniptinnam Jesus tapurgan: “¿Imachö yanapanä-tatä munanqui?” nir.

Tsaynam tsay warmi nirgan: “Taytay, mandacurcangayquichö cay ishcan wawäcunata churaycullanquigamta mandäshiyäshunayquipä, jucta derëcha cag lä-duyquiman y jucagtana itsogniqui cagman” nir.

22 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Gamcunagamanam musyayanquitsu imata mañacuyänayquipäcagtapis. Noga ñacar awantanäpä cagta ¿gamcunaawantayanquimantsurä?” nir.

Tsaynam paycuna niyargan: “Aumi, awantayämanmi,taytay” nir.

23 Jesusnam nirgan: “Rasunpa gamcunapis noga ña-cangänöga ñacayanquim. Tsaynö captinpis itsognï-man o derëchämanpis jamatsishä Tayta Dios nimangancagllatam”.

24 Tsaynö mañacunganta wiyaycurnam waquin cagdiscïpulucunaga ajanapäyargan Santiagutawan Juanta.25 Tsaynam discïpuluncunata gayaycur Jesus nirgan:“Gamcuna musyayangayquinöpis nacion mandagcunagamandacog cayayninman yäracuycurmi runacunata mu-nayanganman mandayan. 26-27 Gamcunaga manam

Page 85: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 20:28 85 SAN MATEO 20:34tsaynö cayta yarpäyanquimantsu. Tsaypa rantingawaquin runacunapita mas alli ricashga cayta munargaruna mayiquicunatarämi imaycachöpis yanapayänayqui.28 Tsaynömi nogapis Tayta Diospita shamurgö runacu-nata imaycachö yanapanäpä, manam munangäta ru-ratsinäpätsu. Tsaynömi ari shamurgö runacuna raycurwanur salvanäpä”.

Ishcay gaprata Jesus allïtsingan(Marcos 10.46-52; Lucas 18.35-43)

29 Jerico marcapita Jesus aywacuptin atsca runacunamgatipäyargan. 30 Aywaraycäyaptin näni cuchunchönamishcay wiscuyashga runacuna jamaraycäyargan. Paycu-nam Jesus päsaycagta wiyar gayacuyargan: “¡Unay reyDavidpa castan Jesus, nogacunata cuyapaycayällämay!”nir.

31 Tsaynö gayacuyaptin runacunaga ajäpäyargan upäl-läcuyänanpämi. Tsaynö ajäpäyaptinpis masrämi paycu-naga gayacuyargan: “¡Rey Davidpa castan Jesus, nogacu-nata cuyapaycayällämay ari!” nir

32 Tsaynö gayaräyaptinnam Jesusga aywaycangantaichisquir tapurgan: “¿Imachö yanapanätatä gamcunamunayanqui?”

33Niptinnam paycuna niyargan: “Ñawïcunata allïcatsi-nayquitam munayällä, taytay” nir.

34 Tsaynö gayacur mañacuyaptin cuyapasquirnamñawincunata yataycurgan. Tsaynö yataycuptillanmijinan öra allisquirgan. Tsaynam paycunapis Jesustagaticurcurna aywacuyargan.

21Jerusalenman Jesus yaycungan(Marcos 11.1-11; Lucas 19.28-38; Juan 12.12-19)

Page 86: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 21:1 86 SAN MATEO 21:9

1 Tsaypitanam discïpuluncunawan Jesus aywayarganJerusalenman. “Olivos” ningan jircan washa lädunpaBetfage marcaman yaycuraycarnam puntatsir ishcay dis-cïpuluncunata cachargan: 2 “Aywayay tagay marcapa.Tsay marcaman yaycuna ricogllachömi tariyanqui mal-talla wawayog ashnu wataraycagta. Tsayta pascarirapayämunqui. 3 Pipis ‘¿Imapätä ashnüta pascayan-qui?’ niyäshuptiquega niyanqui: ‘Señor Jesusmi cachayä-mashga. Rätupallatam cutiratsiyämushä’ nirnin”.

4 Tsaycuna ruracänanpä cagtam Tayta Diospa unaywillacognin profëta caynö gellgargan:5 “Israel runacuna, ricayay malta ashnun muntashga

mandacogniquicuna shamuycagta.Mulan muntashga Jerusalenman shamunanpa rantinmi

lluta runanölla ashnun muntashga yaycaycä-mun”.

6 Jesus ningannöllam discïpuluncunaga aywarmalta ashnuta wawantinta apayämurgan. 7 Nircurmipunchuncunata tsay malta ashnuman carunapäyarganJesus muntacunanpä. 8 Tsaynö muntacushga Jesusaywaptinnam waquin runacuna jacuncunata punchun-cunata jipirir Jesus aywangan näniman gopipäyargan.Waquincunanam palmëra jachapa rämancunata paquirirpaquirir näniman mashtapäyargan payta cushishgachasquicurnin.* 9 Tsaynam ñöpanta y gepantaaywagcunapis cushicuywan caynö gayaräyargan: “¡TaytaDios cachamungan mandamagllantsic caychönam* 21:8 Unay runacunapa üsuncunachöga juc rey marcaman yaycuptinmirespitarnin jacuncunata, punchuncunata, y palmëra jachapa rämancunatanäniman gopipäyag.

Page 87: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 21:10 87 SAN MATEO 21:16caycan! Payga unay rey Davidpa castanmi. ¡Tayta Diosimayyagpis alabashga caycullätsun!” nir.

10 Tsaynö Jerusalenman Jesus yaycuptinnam runacunawayincunapita yargascärayämurgan jucninpis jucninpistapunacurnin: “¿Pirä tagay runaga?” nir.

11 Tsaynam runacuna niyargan: “Payga GalileachöNazaret marcapita Jesusmi. Payga Tayta Diospawillacognin profëtam” nir.

Templuman Jesus yaycungan(Marcos 11.15-19; Lucas 19.45-48; Juan 2.13-22)

12 Tsaypita templuman yaycurirnam templupapatiunpita Jesus gargurgan ranticur caycagcunatapisy rantipacogcunatapis. Tsaynömi gellë trocatsegcunapamësancunatapis y paluma ranticogcunapajamacuyänancunatapis jitar cumar ushargan. 13 Tsaynörurarmi paycunata nirgan: “Tayta Diospa palabrangellgaranganchöpis caynömi nican: ‘Temploga canganoga Diosllayquicunaman mañacayämunayquillapämi’.Tsaynö gellgaraycaptinga ¿imanirtä gamcunaticraycätsiyanqui ladroncunapa machaynintanöna?”nir.

14 Tsaychönam gapracunapis y ratacunapis Jesuspañöpanman witipäyargan. Paycunataga llapantam al-lïtsirgan. 15 Tsaynö allïtsinganta ricaycurnam man-dacog sacerdöticuna y ley yachatsicogcuna feyupa ajä-yargan. Tsaynöllam ajäyargan wamracuna caynö negtawiyarpis: “¡Mandamänantsicpä rey Davidpa castantacachamunganpita Tayta Dios alabashga catsun!” nir.16 Tsaynö ajarninmi Jesusta niyargan: “¿Wiyanquicu tsaywamracuna nicäyanganta?”

Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “Aumi, wiyämi.¿Manacu gamcuna liyiyarguyqui Diospa palabrancaynö gellgaraycanganta: ‘Tayta Dios, gamta

Page 88: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 21:17 88 SAN MATEO 21:23alabayäshunayquipä, wasgishga wamracunatapis ychuchuycag wamracunatapis tantiyatsirguyquim’ nir?”

17 Tsaycunata nisquirnam patsarangan Betania marca-man aywacurgan.

Hïguspa yuran tsaquinanpä Jesus ningan(Marcos 11.12-14, 20-24)

18 Warayninnam Jerusalenman Jesus cutiycanganchömallagacuycurgan. 19 Tsaynam hïguspa yuranta ricas-quir aywargan prütanta micurcuyta munar. Prütantaashir mana tariycurnam raprallan verdiraycagta ricaycurnirgan: “¡Cananpitaga manam imaypis wayunquinatsu!”nirnin. Tsaynö niycuptin jinan öram hïguspa yurantsaquicurgan.†

20 Tsayta ricaycurmi discïpuluncuna Jesustatapuyargan: “¿Imanöpatä tsay hïguspa yurantsaquisquishga?” nir.

21 Tsaynam Jesus nirgan: “Llapan shonguyquicunawanTayta Diosman yäracurga cay hïgus yuratatsaquiratsingänöllam, gamcunapis imayca milagrutarurayta puëdiyanqui. Tagay jircata ‘¡Lamarmanwiticuriy!’ niyaptiquipis witicurinmanmi. 22 Llapanshonguyquicunawan yäracur imatapis Tayta Diosmanmañacurga chasquiyanquim”.

Jesus imaycawan munayyog canganta mana criyiyangan(Marcos 11.27-33; Lucas 20.1-8)

23 Tsaypita Jerusalenman chärirnam Jesus templumanyaycurgan. Tsaychö yachatsicuycaptinmi mandacog sac-erdöticuna y Israel runacunapa autoridänincuna Jesusta† 21:19 Tsay hïguspa yuran verdiragrä captinpis prütan mana cangan-nömi waquin runacunapis janan shongulla Tayta Diosman criyicog tucuyan.Tsaymi hïguspa yuranta Jesus tsaquitsirgan janan shongu criyicog cagcunainfiernuman aywayänanpä cagta discïpuluncuna tantiyacuyänanpä.

Page 89: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 21:24-25 89 SAN MATEO 21:30tapuyargan: “Gamga ¿ima puëdeg cayniquiwantä tem-pluchö ranticogcunata gargurguyqui? ¿Pitä mandashur-guyqui tsaynö gargunayquipä?” nir.

24-25 Tsaynö niyaptinmi paycunatapis Jesus tapur-gan: “Gamcunatapis canan mä, tapuyäshayqui. ¿PitäJuanta cachamurgan bautizacunanpä? ¿Tayta Dioscuo runacunacu? Tapungäta niyämaptiquega nogapiswillayäshayquim tsaycunata ruranäpä pï cachamangan-tapis”.

Tsaynö Jesus niptinnam quiquincuna puraniyargan: “Ama nishuntsu Tayta Dios cachamunganta.‘Tayta Diosmi cachamushga’ nishgaga ‘¿Imanirtäcriyiyargayquitsu?’ nimäshunmi. 26 Y tsaynöllaama nishuntsu runacuna cachamungantapis. Tsaynöniycushgaga sagmarchir ushaycamäshun. Llapanmiyarpäyan Diospa willacognin Juan canganta”. 27 Tsaynöwillanacurirmi paycuna niyargan: “Manam musyayätsupï cachamungantapis” nir.

Tsaynö niyaptinmi Jesus nirgan: “Gamcunapis manawillaycayämaptiquega nogapis manam willätsu pipa mu-nayninta rurar templupita ranticogcunata gargungä-tapis”.

Mandacog sacerdöticuna mana alli cayanganta Jesusningan

28Tsaypitanam Jesus nirgan: “Juc runapam ishcay tsur-incuna capunä. Tsaynam mayor cag tsurinta ninä: ‘Auhïju, canan junag arupaycallämay ari’ nir. 29 Tsaynö ru-gaptin tsurin ninä: ‘¡Manam tiempü cantsu yanapanäpä!’nir. Tsaynö nisquirpis yarpachacurirga papänin yanapagaywanämi. 30 Tsaypitana jicpa cag tsurintapis minca-cunä. Payga ninä: ‘Achyä ari shamushächir, papä’ nirnin.

Page 90: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 21:31 90 SAN MATEO 21:35Arog aywananpä tsaynö aunircurpis manam arusheg ay-wanätsu”. 31 Tsaycunata willapäcurirmi mandacog sac-erdöticunata y autoridäcunata Jesus tapurgan: “Tsayishcan waugicunapita ¿maygan cagtä papänin mandan-ganta cumplirgan?” nir. Tsaynö niptinnam: “Mayor cagtsurinmi” niyargan.

Tsaynam Jesus nirgan: “Gamcunapis mana wiyacogjicpa cag tsurinnömi caycäyanqui. Tsay mayor cagtsurin ñëgarcur yanapangannömi Romapä impuestucobragcuna y jutsa rurag warmicunapis caycäyan.Jutsancunata jagirirga Tayta Diospa munayninchönacawar yarpachacurnam Tayta Diospa ñöpanmanchäyanga. Peru gamcunam itsanga Tayta Diospañöpanman chäyanquitsu. 32 Juan Bautistaga yachatsirganjutsa ruraycunata jagirir Tayta Dios munangannönacawayänayquipämi. Tsaynö willacuycaptinpisgamcunaga manam cäsucuyarguyquitsu. Tsay impuestucobragcuna y jutsa rurag warmicunam itsanga Juanwillacungancunata cäsucuyashga. Tsaynö paycunacäsucuyangantana ricaycarpis gamcunaga manamimaypis cäsucuyarguyquitsu”.

Mana criyicogcuna imanö cayänanpä cagta Jesus willacun-gan

(Marcos 12.1-12; Lucas 20.9-19)33 Tsaypita mastapis Jesus caynö willacurganmi:

“Juc runam chacranman üvata plantatsinä. Nircurmimaytsayninpa genchatsinä. Tsaypitam pogushgaüvapa yacunta jipinanpä pözutapis jinan chacrallachöruratsinä. Tsaynömi üvata täpatsinanpä tsucllatapisruratsinä. Tsaynö llapantapis ruraycatsirmi chacran arogrunacunata arrendacuycur juclä marcapa aywacunä”.

34 “Cosëcha gallaycuptinnam wätaynincunata cachanächacra arrendunpita cobracayämunanpä. 35 Cobracog

Page 91: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 21:36 91 SAN MATEO 21:42-43chäyaptinna chacra arrendaragcuna waquinta magayä-munä, waquintana wanutsiyänä, y waquintanam sag-maraycar cutitsiyämunä. 36 Tsaynö ruraycäyaptinpischacrayogga yapay mastana wätaynincunata cachanä.Paycunatapis tsaynölla rurayämunä”.

37 “Tsayna chacrayogga yarpachacunä: ‘Canangacachashä jucllaylla cuyay tsurïtam. Paytaga capazmirespitayämunga’ nir. 38 Tsaynö yarpasquirna cachanä.Tsayna tsurin aywaraycagta ricasquir willanacuyänä:‘Tagä shamuycan cay chacrawan quëdagpä cagheredëru. Nogantsicpäna cay chacra cacunanpä tagaytawanuratsishun’ nir. 39 Tsaynö willanacuyangannölladuëñupa tsurin chaycuptin chacrapita jucläman jipisquirwanuscatsiyänä”.

40 “Tsaynö rurayanganpita tsay üva chacrayogga¿imatarä ruranga chacranta gechuyta munagrunacunata?”

41Niptinnam paycuna niyargan: “Tsay mana alli runa-cunataga mana cuyapaypachir wanutsir ushanga. Nir-curchir tiempunllachö arrendunta pägag cagta chacran-taga arrendacunga” nir.

42-43 Tsaynam Jesus nirgan: “Tsay chacra arrendaragmana alli runacunata ushacätsingannömi gamcunatapisTayta Dios infiernuman gaycuyäshunqui. Paymunangan-man cawag runacunatam itsanga salvacionta taritsinga.Gamcuna infiernuman mana gaycucayta munarga TaytaDiospa palabran gellgarangan caynö ninganta tantiy-acuyay:

‘Wayi sharcatsegcuna “Cay rumi manam allitsu” nir ji-tariyangantam juc alli albañilga mayistra rumi-manrä ticraratsin.

Page 92: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 21:44 92 SAN MATEO 22:5Tsaynömi nogata runacunamana välegpä cuentayämapt-

inpis Tayta Diosga alläpa väleg canäpä chura-mashga. Tsayga ima cushicuypämi criyicogcu-napä’.

44 Pipis tsay mayistra rumiman ishquirga tacacunmi.Y pipa jananmanpis tsay rumi cuchpacarga pasaypamushacäratsin. [Tsaynömi pipis nogaman mana criyi-camog cagga infiernuchö ñacayanga]”.

45 Tsaycunaman iwalatsiypa yachatsicuptinmi sac-erdöticunapa mandagnincuna y fariseucuna tantiya-cuscäriyargan paycuna castigacäyänanpä Jesus parlay-canganta. 46 Tsaynam rabyanar prësu tsariyta mu-narpis camäpacuyargantsu runacunata mantsaparnin.Llapan runacunam parlar niyargan Jesus Tayta Diospawillacognin profëta canganta.

22Casaray fiestaman iwalatsir Jesus yachatsicungan(Lucas 14.15-24)

1 Tsaypitanam gloriaman yaycuypä cagtana Jesusyachatsirgan casacuy fiestaman iwalatsiypa caynö nir:

2 “Juc reymi ollgu tsurin casacuptin fiestata ruranä.3 Tsaynam wätaynincunata cachanä invitangan runacu-nata casacuy fiestaman pushayämunanpä. Tsay invitä-duncunaga manam ni mayganpis aywayta munayänätsu.4 Tsaypita yapaymi waquin wätaynincunatana cachanäcaynö nir gayayämunanpä: ‘Törucunata y weran werancag ashmacunata pishtascäratsir micuyta cusnacatsish-ganam caycan. Llapanpis gayatsingäcuna päsacayäl-lämutsun tsurï casacuycaptinga’ nir. 5 Tsaynö gayat-siptinpis manam ni mayganpis aywayänätsu. Tsay ay-wayänanpa rantinmi waquincuna aywacuyänä chacran

Page 93: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 22:6 93 SAN MATEO 22:14arog. Waquinnam aywayänä negociuncunaman ranticog.6 Waquinnam tsay cachancunata magayänä y wanut-siyänä”.

7 “Tsaynam fiesta rurag reyga feyupa ajarna soldä-duncunata cachanä wätaynin wanutsegcunata wanut-siyänanpä ymarcancunatapis rupatsir ushacätsiyänanpä.8 Nircurnam wätaynincunata ninä: ‘Tsurïpa casamien-tunta celebranäpä llapanpis listunam cashga. Tsaynöcaycaptinpis tsay gayatsingä runacuna imapäpis manacuentayämarmi mana shayämushgatsu. 9 Cananga cälli-cunapa aywar runacunata pitapis maytapis willayämuycay listapacushga fiestaman shayämunanpä’ nir”.

10 “Tsaynö niycuptinnam wätaynincunaga tincuyan-ganpita alli runatapis mana alli runatapis willayaptinaywayänä wayipis juntagpä. 11 Tsaynam reyga runa-cunaman ricag yaycurna ricasquinä tsaychö juc runacasacogta mana respitar lluta röpashgalla caycagta.12 Tsaynam tsay runata tapunä: ‘Amïgu, ¿imanirtä cay-man yaycamurguyqui alli röpayquita mana trocacullar?’nir. Tsaynö tapuptinnam tsay runaga imaninäpistsumana trocacullar aywashga car. 13 Tsaynam wätaynincu-nata rey ninä: ‘Cay runa tsurïta imapäpis mana cuentartsaynö shamunganpita chaquinta maquinta pancarcurtsacayman jitarpayämuy. Tsaychömi wagar quiruntapisuchur yarpayta taringa’ nir”.

14 Tsaynö cuentacurirmi Jesus nirgan: “Tsaynö TaytaDios llapan runacunata gloriaman chäyänanpä gayat-siptinpis tsurinta respitar cäsucogcunallam ñöpanmangachäyanga” nir.

Impuestuta pägayänanpä o mana pägayänanpä Jesustatapuyangan

(Marcos 12.13-17; Lucas 20.20-26)

Page 94: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 22:15 94 SAN MATEO 22:2115 Tsaypitanam fariseucuna templupita yargurir

willanacuyargan achäquita ashirninna allishimillancunapa Jesusta parlapäyänanpä, tsaychöllutanta niptinga prësur apatsiyänanpä. 16 Tsaynamimata niyänanpäpis shumag yacharcatsir fariseucunacachayargan runancunata y Herodespa janan sharcogrunacunata. Tsay aywagcunam Jesusta niyargan:“Taytay, nogacuna musyayämi Tayta Dios munangannörunacuna cawayänanpä imaypis yachatsicuycangayquita.Gamga imata yachatsicurpis maychöpis manamantsapacuypam yachatsicunqui. 17 Cananga juctatapucuyälläshayqui, taytay. ¿Roma nacionmanimpuestuta pägashwancu o manacu?” nir.*

18 Llutanta parlatsiyta munar yachayllapa tapuyan-ganta musyarnam Jesus nirgan: “¡Alli tucur parlag-cuna! ¿Imanirtä gamcuna tsaynö tapupäyämänayquipäwillanacuyarguyqui? 19 Mä, ricatsimay tsay impuestutapägacuyänayqui gellëta”.

Tsaynö niptinmi tsaraycäyangan gellëta Jesusta apta-parcuyargan. 20Tsayta ricaycurnam Jesus tapurgan: “Caygellëchö ¿pï runapa reträtuntä caycan? ¿Pipa jutintägellgaraycan?” nir.

21 Tsaynö tapuptinnam niyargan: “Romachö mandam-agnintsic emperadorpam”.

Tsaynam Jesus nirgan: “Tsayöraga, emperadorpa cagtaemperadorta goycuyay. Tayta Diospa cagtaga† TaytaDiosta goycuyay”.* 22:17 Waquin runacuna niyargan Roma nacionman impuestuta pägayä-nanpä cagtam y waquinnam niyargan impuestuta pägarga Tayta Diospacontranta ruraycäyanganta. † 22:21 Caway gomagnintsic Tayta Diosllamcaway vïdantsicwanga munayyog. Tsaymi Tayta Diospa cagga caway vï-dantsic caycan.

Page 95: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 22:22 95 SAN MATEO 22:3122 Tsaynö niptinnam tsay runacuna imaniytapis mana

puëdirna aywacuyargan.Wanushgacuna mana cawariyämunanpä cagta saduceu-

cuna yarpäyangan(Marcos 12.18-27; Lucas 20.27-40)

23 Tsay junagllam waquin saduceo cag runacunapisJesusman chäyargan. Nircurmi wanushgacuna cawariyä-munanpä cagta mana criyir caynö niyargan:

24 “Taytay, Moises gellganganchöga caynömi nican:‘Juc runa tsuriynaglla wanucuptin gepa cag wauginnallumtsuynin viüdawan tätsun. Tsaynöpam viüdachöwamran yuriptin tsay wanog cag wauginpa tsurin cuen-tana canga’ nir. 25 Tsaymi canan cuentariyäshayqui,taytay. Ganchis (7) waugicunash cayänä. Mayor cagshijuc warmiwan tänä. Payga tsurin manarä captinshiwanucunä. Tsayna gepan cag wauginnash tänä tsayviüdawan. 26 Tsaypita paypis tsurin manarä captinshiwanusquinä. Tsaypita mas ñuñushga cagna tänä tsayviüdawan. Paypis wanusquinä tsurin manarä captinllarä.Tsaynölla llapan waugiwanpis tsay viüdaga wanuyayl-lanta tänä. 27 Tsaypitana tsay viüdapis wanucunä.28 Canan mä, niyämay. Wanushgacunata Tayta Dioscawaritsimunan junagga ¿mayganpa warmintä canga,ganchis waugiwan tashga caycaptinga?”

29 Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “Tsaynönirnin Diospa palabran gellgaranganta liyiycarpisimata ningantapis manam tantiyayanquitsu.Runacunata Tayta Diosmi poderninwan cawaritsimunga.30Wanuyanganpita cawarircamurga mananam warmiyogni gowayogpis cayanganatsu, sinöga ciëluchö caycagangelcunanöllanam cayanga. 31 Wanushgacunacawariyämunanpä cagta ¿manacu liyiyarguyqui Diospapalabran gellgaranganta? [Abraham, Isaac, y Jacob

Page 96: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 22:32 96 SAN MATEO 22:40

wanunganpitaga alli unaytarämi Tayta Dios Moisestaparlapargan caynö:] 32 ‘Nogaga Abraham, Isaac, yJacob adoraycäyangan Diosmi cä’ nir. Wanushgacunamana cawariyämunan captinga ¿imanöpatä Abraham,Isaac, y Jacob Tayta Diosta adoraycäyanman? Tsaynöcaycaptinga ¿imanirtä gamcuna mana criyiyanquitsuwanushgacuna cawariyämunanpä cagta ni runacunaalmayog cayanganta?”

33Tsay ningancunata wiyaycurnam runacuna cushicu-yargan Jesuspa yachatsicuyninpita.

Mas cäsucuypä cag mandamientupita Jesusta fariseucunatapuyangan

(Marcos 12.28-34; Lucas 10.25-28)34 Tsaypita saduceucunata Jesus upällaratsinganta

musyarnam fariseucuna goricaycur yapay willanacu-yargan Jesusta achäquita ashiparnin llutancunataparlatsiyta munar. 35 Tsaynö willanacurirmi leyyachatsicog jucmusyag runa Jesusta tapurgan: 36“Taytay,¿maygan mandamientutatä mas cäsucushwan?” nir.

37 Tsaynö tapuptinmi Jesus nirgan: “ ‘Llapanshonguyquiwan y llapan yarpayniquiwan imaypis TaytaDiosta cäsurnin cawayay’. 38 Tsay mandamientumllapan mandamientupitapis mas cumplinantsicpägacaycan. 39 Tsaynöllam jucag mandamientupis nican:‘Runa mayiquita llapan shonguyquiwan cuyay’ nir.40 Tsay ishcay mandamientuta cumplirga Moisesgellgangan llapan mandamientucunata y profëtacunagellgayangan mandamientucunatapis cumpliycagcuentam caycäyanqui” nir.

Salvacog shamog runalla mana cangan(Marcos 12.35-37; Lucas 20.41-44)

Page 97: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 22:41 97 SAN MATEO 23:2-341 Tsaypitanam fariseucuna tsaychö goriraycäyaptin

paycunatana Jesus tapurgan:42 “Gamcunapäga ¿maygan castapitatä salvacog

yuringa?” nir.Tsaynö tapuptinmi niyargan: “David castapitam

yuringa, taytay”.43 Tsaynam Jesus nirgan: “[Unay rey Davidpa castan-

pita captinmi gamcunaga yarpäyanqui salvacog shamogrunalla canganta. Payga manam runallatsu, sinögaDiosmi.] Runalla captinga ¿imanirtä rey caycar quiquinDavidpis Espiritu Santo tantiyatsiptin salvacog rey can-ganta ninman cargan? Tsay ningantam David gellgargancaynö:44 ‘Salvacogga mandacog reynïmi.Tsaymi payta Tayta Dios ninga:“Jamacamuy derëcha cag lädüman nogawan iwal man-

dacog canayquipä.Tsaypitam llapan chiquishogniquicunata castigar sitiun-

man churashun” nir’.45 Tsaynö caycaptinga ¿imanöpatä salvacogga Davidnörunalla canman quiquin Davidpis salvacog rey cangantanicaptinga?”

46 Tsaynö niptin manam pipis contestayta puëdi-yargantsu. Tsaymi tsay junagpita tsariyta munagcunamastaga tapupayta almitiyargannatsu.

23Fariseucuna llutan ruraynincunata jagiriyänanpä Jesus

gayapangan(Marcos 12.38-40; Lucas 11.37-52; 20.45-47)

1 Nircurnam runacunata y discïpuluncunata Jesus nir-gan: 2-3 “Ley yachatsicogcunapis y fariseucunapis Diospa

Page 98: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 23:4 98 SAN MATEO 23:10palabranta yachatsiyäshuptiqui cäsucuyay. Peru it-sanga paycuna munayanganman cawayangannöga amacawayaytsu. Diospa palabranta yachatsicurpis quiquin-cunaga manam cumpliyantsu. 4 Paycunaga runacunaimanö caytapismana camäpacuyanganyagmiMoises gell-gangan leycunaman yapa-yaparcur cumplitsiyta mu-nayan. Tsaynö captinpis shumag alli tupayllapa yachat-siyänanpa rantinmi ollgü tupayparä yachatsiyan”.

5 “Paycunaga waquin runacunapitapis filacterian-cunata* mas jatunta ruraycur puritsiyan ricagcuna‘Payga Tayta Diosta cäsucog alli runam’ niyänallanpämi.Tsaynöpis waquin runacunapita mas ata plëcucunatam†röpancunapa chuscun cuchunman churapäyan ricagcuna‘Payga Tayta Diosta cäsucog alli runam’ niyänallanpä.6 Paycunaga micupacuycunaman gayatsiyaptinpismësamanrämi jamacuyta munayan. Tsaynöllamgoricäcuyänan wayicunachöpis allin cag jamacunamanräjamacuyta munayan. 7 Paycunaga pläzacunachöpisyachatsicog cayayninpita runacuna alabayänallantammunayan”.

8 “Gamcuna ama paycunanöga cayanquitsu.Gamcunata noga yachatsirgö manam yachagtucuyänayquipätsu, sinöga discïpulücuna car tsaywaugilla cayangayquita tantiyacuyänayquipämi. 9 Pïyachatsicogtapis Diosnintsictanöräga ama ricayanquitsu.Tayta Diosmanga manam pipis iwalantsu. 10 Gamcuna* 23:5 Israel runacunapa üsuncunachöga Bibliapita gellgarcurmi ichiccajïtaman wiñayag. Tsaytanam urcuncunaman o ricrancunaman watarcurpuritsiyag, Exodo 13.9-chö ninganta cumpliyta yarpar. Tsay cajïtapa jutinmicargan filacteria. † 23:5 Israel runacunaga röpancunapa chuscuncuchunmanmi plëcuta churapäyag Tayta Dios ningannölla. Tsay plëcuyogröpancunata ricarmi Tayta Diospamandamientuncunata yarpäyag. Tsaypitamasta musyanayquipä liyinqui Numeros 15.37-40 y Deuteronomio 22.12.

Page 99: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 23:11 99 SAN MATEO 23:16willacuynïta yachatsicur ama alabashga cayta munallarpuriyanquitsu. Manam tsaynö cayänayquipätsunoga gamcunata yachatsirgö. 11 Maygayquicunapisalli ricashga cayta munarga mana yachag tucuyparuna mayiquicunatam imaycachöpis yanapayänayqui.12 Maygayquipis yachag tucog cayaptiquega Tayta Diosmanam imapäpis cuentayäshunquitsu. Mana yachagtucur pitapis maytapis yanapag cagcunatam Tayta Diosgaaltuchö tsaranga”.

13 “¡Allau ley yachatsicogcuna y fariseucuna! Gam-cunataga Tayta Dios mana cuyapaypam castigayäshun-qui. Gamcunaga yachag tucurmi Diospa alli willacuynin-man mas masta cabalarcur llutancunata yachatsiyanqui.Runacunata tsaynö pantatsiyangayquipitam quiquiqui-cunapis Tayta Diospa ñöpanman chäyanquitsu”.

14 [“¡Ley yachatsicogcuna y fariseucuna! ¡GamcunatagaTayta Dios mana cuyapaypam castigayäshunqui! Gam-cunaga Tayta Diosman mañacur imanömi gälacuyan-qui runacunapa ricanallanchöga. Nicarrämi viüdacu-napataga cuyapag tucullar imaycantapis ushapäyanqui.Tsaynö rurayangayquipitam gamcunata Tayta Dios in-fiernuman gaycuyäshunqui”.]

15 “¡Ley yachatsicogcuna y fariseucuna! ¡Gamcu-nataga yachag tucog cayangayquipitam mana cuyapaypaTayta Dios castigayäshunqui! Gamcunaga maypa tsaypa-pis aywayanqui fariseo cayman runacuna yaycuyänanpäyachatsillarmi. Tsaynö yachatsiyaptiqui yachacuscärir-nam gamcunapita masna yachag tucuyan. Tsaynö cayan-gayquipitam gamcunapis y paycunapis infiernuchö ña-cayanqui”.

16 “¡Tayta Dios mana cuyapaypam castigayäshunqui!Gamcunaga niyanqui: ‘Nogantsicga Diospa palabrangellgaranganta yachatsirnin gaprata jancharag cuentam

Page 100: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 23:17 100 SAN MATEO 23:23mana musyagcunata yachaycätsintsic’ nirmi. Tsaynönirpis quiquiquicunam tantiyacuyanquitsu llutancunatayachatsir pantaycätsiyangayquita. Mana tantiyacurminicäyanqui: ‘Pipis templupa jutinchö imatapis aunicurjurarnin mana cumpliyaptinpis manam imananpistsu.Templu rurinchö örupa jutinchö jurarmi itsanga tsaytagacumpliyänayqui’ nir. 17 ¡Mana tantiyacog musyag tucog-cuna! Nagana templupa jutinchö aunicur jurarga, perutemplu rurinchö caycag örupa jutinchöpis juraycäyan-quinachä”.

18 “Gamcunaga caynö nirpis runacunata yachatsiyan-quim: ‘Imatapis rurayänanpä aunicur altarpa jutinchöpipis jurarnin mana cumpliyaptinpis manam imanan-pistsu. Peru altar jananchö churarag ofrendapa jutinchöjurarmi itsan tsaytaga cumpliyänayqui’ nirnin. 19 ¡Manatantiyacog runacuna! Nagana altarpa jutinchö aunicurjurarga, peru altar jananchö ofrendapa jutinchöpis juray-cäyanquinachä”.

20 “Altarpa jutinta jayarirga manam altarpa jutillan-tatsu jayariycäyanqui, sinöga altar jananchö churaragcagcunapa jutintapis jayariycäyanquinam. 21 Templupajutinta jayarirpis manam templupa jutillantatsu jayariy-cäyanqui, sinöga templuchö caycag Tayta Diospa jutin-tapis jayariycäyanquim. 22 Tsaynömi ciëlupa jutinta ja-yarirnin ciëluchö Tayta Dios jamaraptin quiquin TaytaDiospa jutintapis jayariycäyanqui. ¿Tsaycunatacu manatantiyacuycuyanquitsu?”

23 “¡Allau ley yachatsicogcuna y fariseucuna! Gamcu-nataga Tayta Dios mana cuyapaypam castigayäshunqui.Gamcunaga templuman Tayta Diospä garaynin apayä-nayquipä mentatapis, anistapis, ni comïnutapis chunca(10) aptay capuyäshuptiqui juc aptaytaga imaypis raquiy-cäyanquim: ‘Tayta Diospa palabran gellgaranganmanmi

Page 101: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 23:24 101 SAN MATEO 23:29llapantapis cumpliycäyä’ nirnin. Tsaycunata rurarpismanam runa mayiquicunawan allega cawayanquitsu nimanam cuyapäyanquitsu. Nircur imata aunircurpismanam cumpliyanquitsu. Diospä ichic garayta aparcumplingayquinölla runa mayiquicunata alli ricayay,cuyapäyay, y imata aunirpis cumpliyay”.

24 “¡Mana tantiyacog yachag tucogcuna! Tayta Diosninganta juc ishcaycunata cumplirninpis mas cumpliypäcagcunataga manam cumpliyanquitsu. Tsaynö carmiyacuchö chuspita shuyshuycurrä upurpis mana mayayllajatuncaray camëllu ashmata ultacurcognörä caycäyan-qui”.

25 “¡Ley yachatsicogcuna y fariseucuna! ¡GamcunatagaTayta Dios mana cuyapaypam castigayäshunqui! Tutu-mayquicunata y matiquicunata janallanta awirir ruringanrata dejaycognömi caycäyanqui. Tutumapa y matiparurinchö ganra caycagnömi llutan yarpayniquicunawany imaycapä mallag cayangayquicunawanga ganra shongucaycäyanqui. 26 ¡Mana tantiyacog fariseucuna! Puntatagacuentata gocuyay jutsa rurayniquicunata jagiyänayquipäcagta. Tsaynöpam Tayta Diosta chasquicur pay munan-gannö cawayanqui”.

27 “¡Ley yachatsicogcuna y fariseucuna! ¡Gamcu-nataga Tayta Dios mana cuyapaypam castigayäshun-qui! Gamcunaga aya pamparangan cuyayllapä rurashganïchunömi caycäyanqui. Nïchupa janan cuyayllapä capt-inpis rurinchöga ¡imanömi tullucunapis ismur asyaycan!28 Tsaynöllam gamcunapis runacuna ricayäshunayquil-lapäga, ä alli tucuycuyanqui. Peru mana alli yarpayniqui-cunawanga ¡ima ricog melanaypämi caycäyanqui!”

29 “¡Allau ley yachatsicogcuna y fariseucuna! Gam-cunataga Tayta Dios mana cuyapaypam castigayäshun-qui. Tayta Diospa willacognin profëtacuna gellgayangan-

Page 102: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 23:30 102 SAN MATEO 23:37cunata cumpleg tucurpis manam imapäpis cuentayan-quitsu. Tsaynö carnin alli cayangayquita runacuna niyä-nallanpämi tsay profëtacuna pamparäyangan jananchöcapillancuna ruraparnin adornarpis cayanqui. 30Y niyan-quiran tsaypis: ‘Tsay witsancuna cawarga nogacunamanam profëtacunata wanutsïshiyämantsu cargan’ nir.31 Tsaynö nirpis profëtacuna gellgayangancunata manacäsucur gamcunaga paycunata wanutseg unay runacu-nanöllam caycäyanqui. 32 ¡Tayta Diospa unay willacogninprofëtacunata wanutsiyangannölla nogatapis wanutsiyä-mayna ari! Fisyu final junagchö unay wanutsicogcunapi-tapis masmi gamcuna castigacäyanqui”.

33 “¡Culebranö mana alli runacuna! Tayta Dios in-fiernumanna gaycuyäshunayqui caycaptinga ¿imanö-parä salvacuyanqui? 34 Noga cachamungä willacogcu-nata y yachatsicogcunata gamcuna chasquicuyänayquiparantinmi waquinta crucificaypa wanutsiyanqui, waquin-tanam goricäcuyänan wayicunachö munaylla astayan-qui y marcan marcanmi carcelcunaman wichgatsiyanqui.35 Tsaynö cayangayquipitam gamcunata Tayta Dios juz-gayäshunqui, Abelta wanutsegtanö, Berequiaspa tsurinZacariasta altarpañöpanchöwanutsegtanö, ymaswaquinprofëtacunata wanutsegcunatanö. 36Allau, tsaynö cayan-gayquipitam gamcunataga Tayta Dios mana cuyapaypacastigayäshunqui”.

Jerusalen marcata ricärir Jesus wagangan(Lucas 13.34,35)

37 Tsaypitam Jesus nirgan: “¡Jerusalen runacuna!¿Imanirtä Tayta Dios cachamungan profëtacunatagay alli willacuyninta willacogcunataga unaypitapiswanutsiyanquilla? Nogaga imanömi gamcunatagoriyta munargö, imayca wallpa chipsancunatagoriycur ogllagnöpis. Tsaynö goriyta munaycaptïpis

Page 103: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 23:38-39 103 SAN MATEO 24:6gamcunaga munayangayquichömi cacuyarguyqui.38-39 Tsaynö cayangayquipita gamcunata TaytaDios dejariyäshunquim y chiquiyäshogniquicunammunanganta rurar marcayquicunatapis ushacätsiyanga.Tayta Dios goricamaptin manam ricayämanquinatsu‘¡Tayta Dios cachamungan salvayämaglläcunashacallämuy!’ niyangayqui junagyag”.

24Templu juchunanpä cagta Jesus willangan(Marcos 13.1,2; Lucas 21.5,6)

1 Templupita yargurir Jesus aywacuycaptinnam dis-cïpuluncuna niyargan: “¡Cuyayllapä jatusag rumicu-nawan sharcatsishga templuntsic imanö shumagmi, autaytay!” 2 Tsaynö niyaptinnam Jesus nirgan: “Cayricaycäyangayqui templu imanö cuyayllapä sharcat-sishga carpis juc junag chipyaypa ushacätsishgam canga.Manam ni juc rumipis pergaranganchö quëdangatsu” nir.

Manarä cutimur imacunarä päsananpä cagta Jesus willan-gan

(Marcos 13.3-13; Lucas 21.7-19)3 Tsaypita discïpuluncunawan Jesus aywacurnam

Olivos jircanchö jamapäyargan. Tsaychönamdiscïpuluncuna tapuyargan: “Ningayquinö ¿imaytätempluta ushacätsiyanga, taytay? Tsaynöpiscutimunayquipäga y cay patsa ushacänanpäga¿imacunarätä päsanga, taytay?” nir.

4 Tsaynö tapuyaptinmi Jesus nirgan: “Pipis llutantayachatsicurmana pantatsiyäshunayquipä shumag tantiy-acuyay. 5 Atscagmi criyitsicogcuna shayämunga noga-man ituycullar: ‘Nogam salvacogga cä’ nirnin. Tsaynönirmi atsca runacunata criyitsiyanga. 6 Maytsay na-cioncunachöpis gyërra captin ywanutsinacuy captin ama

Page 104: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 24:7 104 SAN MATEO 24:17mantsacäyanquitsu. Tsaycunarämi puntataga päsanga.Tsaycuna captinpis cay patsaga manarämi ushacan-garätsu. 7 Juc nacionwan jucag nacionmi gyërramanyaycuyanga. Tsaynöllam muchuy captin mallagay canga.Terremötupis maytsaychömi canga. 8 Tsaynö captinpisñacaycunapa gallaycunallanrämi tsaycunaga canga”.

9 “Tsay witsancunam nogaman criyicamogcunatarunacuna chiquirnin prësu tsariyanga, ñacatsiyanga,y wanutsiyanga. 10 Tsaynö ñacaycuna captinminogaman criyicayämunganpita waquincunawiticuriyanga. Nircurnammanawiticogcunatana chiquirautoridäcunaman apatsiyanga castigayänanpä. 11 Tsaytiempucunam Tayta Diospa willacuyninta willacogtucogcuna masrä yuriyanga llutancunata criyitsicur.12 Maytsaychöpis chiquinacuyllana captinmi runacunacuyanacurga cawayanganatsu. 13 Tsaynö captinpiswanunganyagpis nogaman criyicamog cagcunam TaytaDiospa ñöpanman chäyanga. 14 Cay alli willacuynïtamaytsay runacunaman willacuriyaptinrämi nogacutimushä”.

Feyupa ñacaycuna cananpä Jesus willangan(Marcos 13.14-23; Lucas 21.20-24)

15 “Tayta Diospa willacognin profëta Danielmi gell-gargan templuman yaycuycur mana alli runa imaycallutancunata rurananpä cagtapis.* Tsay gellgangannöl-lam llapanpis ruracanga. (Jesucristo tsaynö ningantaliyegcunaga shumag tantiyacuyätsun.) 16 Tsay manaalli runa templuman yaycuptin Jerusalen quinran mar-cacunapita geshpir aywacuyätsun. 17 Wayincunapitapis* 24:15 Templuman yaycuycur mana alli runa imayca llutancunata ru-rananpä cagpita musyanayquipä liyinqui Daniel 9.27; 11.31; 12.11.

Page 105: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 24:18 105 SAN MATEO 24:28juclla geshpicuyätsun imancunamanpis manana jipeg cu-tiypa. 18 Chacranchö caycagcunapis geshpir aywacuyät-sun. Wayincunaman ama cutiyätsunnatsu trocanancu-naman jipegrä. 19 Tsay mantsariypä ñacay junagcunaallau geshyag warmicuna y llullu wawayog warmicuna,paycuna ¡ima cuyapaypärä cayanga! 20 Tayta Diosmanmañacuyay tsay junagcuna tamya witsanman ni säbadujamapay junagman mana camacänanpä. 21 Tsay junag-cunaga alläpa cuyapaypämi runacuna ñacayanga. Caypatsata Tayta Dios camanganpitapis manam tsaynö ña-cayga cashgatsu. Y mananam yapayga tsaynö ñacaycunacanganatsu. 22 Acrangancunata cuyaparmi Tayta Diostsay ñacaycunata päratsinga. Tsay ñacaycunata manapäratsiptinga llapanpis ushacäyanmanmi”.

23 “Tsay junagcunam runacuna niyanga: ‘Tayta Dioscachamungan salvacog caychömi’ o ‘Wacchömi cay-can’ nirnin. Tsaynö niyaptin ama ichicllapis criyiyan-quitsu. 24 Tsaynöpis waquinga ‘Tayta Dios cachaman-gan salvacogmi cä’: ‘Diospa willacognin profëtam cä’nirmi llullacuyanga. Runacunata criyitsiyänan cashgamimayca milagrucunatapis rurayanga. Imaycanöpa en-gañarpis Tayta Diosman criyicogcunataga manam en-gañayta puëdiyangatsu. 25 Tsaycuna manarä päsaptinmigamcunata willaycä criyitsicur llutan yachatsicogcunatamana cäsupäyänayquipä”.

26 “Pipis ‘Tayta Dios cachamungan salvacogtsunyag jircachömi caycan’ niyäshuptiqui amaricag aywayanquitsu. ‘Washachömi pacaraycan’niyäshuptiquipis ama criyiyanquitsu. 27 Ciëluchötillagucuy jucagläpita jucagläyag atsicyaptin runacunaricayangannömi noga ciëlupita cutimogtapis llapanrunacuna ricayämanga. 28 Tsunyagcunachö wiscurcunatumaycachar musyatsicuyan maychöpis wanushga

Page 106: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 24:29 106 SAN MATEO 24:35

ashma jitaraycangantam. [Tsaynömi noga ningäcunaruracagta ricar musyayanqui noga cay patsamancutimunäpäna cagta]”.

Ciëlupita caypatsaman cutimunanpä cagta Jesuswillangan(Marcos 13.24-27; Lucas 21.25-28)

29 “Tsaynö feyupa ñacaycuna päsariptin rupaypis niquillapis mananam atsicyanganatsu. Y nircur llapanestrëllacuna shushuyämungam. Ciëlupis sicsicyangam.†30Tsaypitaran nogata ricayämanga pucutay jananta chip-ipirrä shamuycagta. Tsaynö shamuycagta ricaycayä-marmi itsanga maytsay runacunapis pasaypa mantsarirwagayanga. 31 Tsay junag Tayta Dios cornëtata jinchitucaratsimuptinmi angelnïcunata cachamushä. Paycu-nam maytsaypitapis nogaman criyicamogcunata goriyä-munga”.

Hïgus jachaman iwalatsir imay cutimunanpä cagtapis Je-sus tantiyatsingan

(Marcos 13.28-31; Lucas 21.29-33)32-33 “Cay hïgusman iwalatsir ningäcunata

yarparäyanqui. Musyayanquim tamya tiempugallaycuptin hïgus jachapa yuran wegllimunanpänacanganta. Tsaynömi cay ningä ñacaycuna gallaptingamcunapis tantiyayänayquina cutimunäpä cercanacanganta. 34 Cay ningäcuna gallaptin tsay tiempurunacuna manarä wanuyaptinmi llapanpis cumplinga.35 Ciëlu y cay patsa ushacäcuptinpis noga ningäcunagallapanmi ruracanga”.

Jesus imay öra cutimunanpä cagta mana pipis musyangan(Marcos 13.32-37; Lucas 17.26-30, 34-36)

† 24:29 Tsaycuna päsayänanpä cagpita masta musyanayquipä liyinquiIsaias 13.10; 34.4; Joel 2.10.

Page 107: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 24:36 107 SAN MATEO 24:4536 “Tsaycuna imay junag imay öra päsananpä cagtaga

angelcunapis ni nogapis manam musyayätsu. Tsaytagaquiquin Tayta Diosllam musyaycan”.

37 “Unay Noe cawanan witsan mana yarpashgata TaytaDios diluviuta cachamungannömi nogapis mana yarpash-gata cutimushä. 38 Tsay witsanga diluviu manarä captinrunacuna micur, upyar, casaracurmi cacuyargan. Tsaynöcawacuyargan Noe büquitanö arcata ruraycur tsaymanyaycungan junagyagmi. 39 Tsaynö caycagman TaytaDios illagpita pasaypa tamyata gallatsipaycamuptinmicay patsaman yacu juntargan. Tsaynöpam arcaman lla-pan mana yaycog cag runacuna ushacäyargan. Nogapistsaynöllam runacuna mana musyayangan öra illagpitacutimushä”.

40 “Cutimungä junag ishcag runacuna chacrachöaruycagpita nogaman criyicamog cagtam gloriamanpushacushä y mana criyicamog cagtanam jagirishä.41 Maraynincunachö ishcag agacuycag warmicunapitanogaman criyicamog cagtam pushacushä y manacriyicamog cagtaga jagirishämi. 42 Manammusyayanquitsu imay öra cutimunäpä cagtapis. Tsaynöcaycaptinga imaypis Tayta Dios munangannö cawarmishuyacaycäyämänayqui”.

43 “Juc runa wayinta ladron suwapänanpä cagtamusyarga mana punuypa maya-mayallanam waranman.44 Tsaynömi gamcunapis Tayta Diosman mañacurcaycäyänayqui. Mana yarpashgata cutimur jutsallachöcaycagtatä tariycüman”.

Alli empliyäduman y mana alli empliyäduman iwalatsiryachatsingan

(Lucas 12.41-48)45 “Juc patron maypapis illarga mas yäracuypä cag

empliyäduntam haciendanchö dejan imaycancunatapis

Page 108: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 24:46 108 SAN MATEO 25:7shumag ricaycänanpä y waquin empliyäduncunatapisöranchö garar caycänanpä. 46 Tsay patron illanganpitacutir yätsingannö llapantapis ruraycagta tariycurimanörä cushicur alabanman tsay empliyädunta.47 Empliyädun tsaynö alli portacuptinnam paypamaquinmanna churanman llapan imaycantapisricananpä. 48 Peru mana yäracuypä cag empliyädumitsanga yarpan: ‘Patronnï manarämi rasllagacutiramungarätsu’ nirnin. 49 Tsaynö yarparnamempliyädu mayincunatapis magar ushan y fiestacunachöpuricur, micur upyar cacun. 50 Tsaynö caycagmanpatronnin mana yarpashgata illanganpita chaycurga,51 empliyädun mana allicunata ruraycagta tariycurpatronnin magacacharcurmi gargunga. Tsaynömi jananshongulla criyicogcunatapis Tayta Dios infiernumangargunga. Tsaychömi wagar quirutapis uchuyangarä”.

25Chunca jipashcunaman iwalatsir Jesus yachatsingan

1 Ciëlupita cutimur imanö cananpä cagta tantiyat-sirmi Jesus caynöpis nirgan: “Chunca jipashcunamchiuchincuna listacurir aywayänä casacushga jövinmanchasquicog. 2-4 Tsaynö aywagcunaga pitsga cag jipash-cuna acëtincuna* apayänä ushacäpacur wiñayänanpä.Pitsga cag jipashcunaga acëtincuna manam apayänätsu.5 Tsay casacog jövin mana chaptinnam shuyaraycäyan-ganta llapancunapis punucäriyänä”.

6 “Tsaynö punucashga caycäyaptinnam pullanpagasnöna juc runa gayacunä: ‘¡Casacog jövinyaycaycämunnam!’ nir. 7 Tsaynö gayacunganta* 25:2-4 Jesus cawananwitsanga olïvu jachapamurunpitam acëtita rurayagatsquicuyänanpä. Tsay witsancuna kerosënega manaran carganrätsu.

Page 109: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 25:8 109 SAN MATEO 25:15wiyarna llapan jipashcuna listacuyänä paytachasquicuyänanpä. 8 Tsaychönam chiuchincunamanacëtita yapay wiñayänanpä mana apag cagcuna waquincag jipashcunata mañacur niyänä: ‘Chiuchïcunamupiycanna. Acëtiquicunata raquiparcayämaychiuchïcunaman wiñayänäpä’ nir. 9 Tsaynö niyaptinmiacëtiyog cag jipashcuna niyänä: ‘Gamcunata raquipargamanam aypäpacuyäshätsu quiquïcunaga. Antis aywarrantiscayämuy quiquiquicuna atsquicuyänayquipäga’nir. 10 Tsaypitanam acëti ranteg aywayanganyag casacogjövinga chärinä. Tsaynam tsay listu shuyacuycagjipashcunata fiestanman yaycatsinä. Y nircurnampuncuta wichgacascamunä. 11 Tsaypita acëti rantegaywag jipashcuna cutiycurnam tariyänä puncuwichgaraycagtana. Tsaynam paycuna gayacuyänä:‘¡Puncuta quichapaycayällämay, taytay!’ nir.12 Tsaynö gayacuyaptinnam casacog jövinga ruripitacontestamunä: ‘Gamcunata manam regïtsu. ¿Piräcacuyanquipis?’ nirnin”.

13 Tsaycunata parlapasquirnam Jesus nirgan: “¡Gam-cunapis tsay pitsga jipashcunanö listacushga caycäyan-qui! Nogaga mana yarpashgatam cutimushä. Manammusyayanquitsu imay junag ni imay öra cutimunäpäcagtaga”.

Empliyäduncuna arunanpä patronnin gellëta jagipangan(Lucas 19.11-27)

14 Tsaypita caynöpis Jesus nirganmi: “Juc rïcu runamjuclä nacionpa aywacur empliyäduncunata gellënincunajagipänä cutimunganyag tsay gellëwan aruycäyänanpä.15 Jucnintam jagipänä pitsga waranga (5,000) gellëta.Jucagtana jagipänä ishcay waranga (2,000) gellëta. Juc-nin cagtana jagipänä juc waranga (1,000) gellëta, pay-cuna imanöpis cayanganta tantiyapaycur. Nircurnam

Page 110: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 25:16 110 SAN MATEO 25:25caru marcapa aywacunä. 16 Tsay pitsga waranga gel-lëta chasqueg cag empliyädunga shumag negociuta rurarpitsga waranga masta miratsinä. 17 Ishcay warangatachasqueg cagpis tsaynöllam negociuwan shumag arurishcay waranga masta miratsinä. 18 Juc waranga gellëtachasqueg cagmi itsanga ratashwan gepiycur pampay-cunä”.

19 “Tsaypita unay ricogta patronnincuna cutirnam em-pliyäduncunata cuentata mañanä jagipangan gellëwanimanö aruycäyanganta musyananpä. 20 Tsaynö cuen-tata mañaptinnam pitsga waranga gellëta chasqueg cagempliyädun pitsga waranga masta entregar ninä: ‘Tay-tay, pitsga warangata gollämangayquita pitsga warangamastam gellëniquita miratsillargö’ nir. 21 Tsaynö niptin-nam patronnin ninä: ‘Gamga alli empliyädum can-qui. Wallcallawanpis shumag arur miratsingayquipi-tamcanangamas imaycäwanpismunayyogna canayquipächurashayqui. Tsaynö cangayquipita canan fiestatarurashun’ nir”.

22 “Tsaypitanam chänä ishcay waranga gellëtachasqueg cag empliyädunpis caynö nir: ‘Taytay,ishcay warangata gollämangayquita ishcay warangamastam gellëniquita miratsillargö’. 23 Tsaynö niptinnampatronnin ninä: ‘Gampis alli arog empliyädum canqui.Wallcallata jagipaycungäwan shumag arungayquipitamcananga imaycäwanpis munayyog canayquipächurashayqui. Tsaynö cangayquipita canan fiestatarurashun’ nir”.

24 “Tsaypitanam juc waranga gellëta chasqueg em-pliyädunpis chaycur ninä: ‘Taytay, noga musyämi gamimaycapäpis mallagashga cangayquita. Mana muru-cungayquipitam gorinquipis. Tsaynömi mana mu-rungayquiman cosichagpis aywanqui. 25 Tsaynö feyu

Page 111: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 25:26-27 111 SAN MATEO 25:36cangayquita musyarmi mantsapacur gellëniquita pat-saman pampaycurgä. Tsaymi gayatsimaptiqui gellëniq-uita mana faltagta apallämurgö’ nir. 26-27 Tsaynöniptinnam patronnin ninä: ‘¡Gamga mana yäracuygela empliyädum canqui! Malafë cangäta yarpaycarga¿imanirtä gellënïta bancullamanpis churargayquitsu cu-timur wachayyogtana goricunäpä?’ nir. 28 Tsaynönisquirnam tsaychö caycag runacunata ninä: ‘Tagay gelaempliyädupita gellënïta gechusquir goycuyay chuncawaranga (10,000) gellë tsararag cagta. 29 Noga ningätacumpleg cagcunataga imaycäwanpis munayyog canan-pämi churashä. Peru mana cumplegcunatam itsangaimaycantapis gechusquir gargurishä. 30 Cay imapäpismana väleg empliyäduta tsacayman jitayay. Tsaychöwagar quiruntapis uchurrämi yarpayta taringa’ ”.

Fisyu final junagpä Jesus willangan31 “Noga Tayta Diospita shamog, cutimushä llapan

angelcunawan chipipirrämi. Nircurmi jamacushä llapanrunacunata juzganäpä. 32 Tsay junagga maytsay na-cioncunapitam llapan runacunata angelnïcunawan gorit-simushä. Tsaychömi raquishämitsicog runa üshancunatacabracunapita raquegnö. 33Nogaman criyicamog cagtamderëchä cag läduman raquishä. Y mana criyicamogcagtaga itsognï cag lädumanmi raquishä. 34 Tsaynöraquiscärirnam noga derëchächö caycagcunata caynönishä: ‘Gamcunataga Tayta Dios pasaypam cuyayäshun-qui. Cay patsata manarä camarmi imaycacunatapis gam-cunapä Tayta Dios patsätsipacurganna. Patsätsipacun-gan gloriamanmi noga pushayäshayqui. 35 Gamcunammallagar puriptï pachä garaycayämargayqui. Tsaynömiyacunar puriptïpis yacü garaycayämargayqui. Tsaynöl-lam wayiquicunaman chämur gorpaytucuptï patsaycat-siyämargayqui. 36 Röpaynag puriptï gamcunam jatircat-

Page 112: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 25:37 112 SAN MATEO 25:46siyämargayqui. Geshyaptïpis gamcunam gawaycayämar-gayqui. Carcelchö captï gamcunam watucaycayämar-gayqui’ nirnin”.

37 “Tsaynö niptïnam allita rurar cawashga cagrunacuna tapuyämanga: ‘Taytay, ¿imaytä mallagarpuriycagta garayargä? ¿Imaytä yacunar puriycagtaupurinayquipä yacuta garayargä? 38 ¿Imaytäwayïcunaman chämurgayqui patsaycatsiyänäpä?Y röpaynag puriptiqui ¿imaytä jatircatsiyargä?’39 Tsaynömi niyämanga: ‘Geshyaptiqui o carcelchöcaptiqui ¿imaytä watucagniqui shayämurgä?’ nirnin.40 Tsaynö niyaptinnam noga caynö nishä: ‘Imaycañacacuyninchö runa mayiquicunata yanapag cagcunamnogata yanapaycämag cuenta cayarguyqui’ nir”.

41 “Nircurnam itsognï cag läduchö caycag runacu-nata nishä: ‘¡Gamcunaga nogalläpa ñöpäpita witic-uyay! ¡Satanas y supaycuna gaycucäyänanpä caycaginfiernumanmi gamcunaga gaycucäyanqui! 42 Mallagarpuriptïpis gamcunaga manam garaycayämargayquitsu.Y yacunar puriptïpis manam upurcunäpä yacü garay-cayämargayquitsu. 43 Tsaynömi wayiquicunaman gor-paytucur chämuptï gamcuna mana patsaycatsiyämar-gayquitsu. Röpaynag captïpis manam jatircatsiyä-margayquitsu. Geshyaptïpis carcelchö wichgaraptïpismanam watucaycayämargayquitsu’ nir”.

44 “Tsaynö niptïnam itsognïchö caycag runacuna niyä-manga: ‘Peru taytay, ¿imaytä gamta ricayargö mal-lagagta, yacunagta, wayïcunaman chämogta, röpaynagpuregta, geshyaycagta, carcelchö wichgaraycagta noga-cuna yanapayänäpä?’ nir. 45 Tsaynö niyämaptinmipaycunata nishä: ‘Ñacaychö cagcunata mana cuyapashgacar nogatapis manam cuyapäyämargayquitsu’ nir”.

46 Tsaynö willapäcurirnam Jesus nirgan: “Tsay mana

Page 113: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:1 113 SAN MATEO 26:9cuyapäcog cagcunaga infiernuman gaycucarmi tsaychöimayyagpis ñacayanga. Tayta Dios munangannö runamayinta yanapag cagcunam itsanga imayyagpis gloriachöcawayanga”.

26Jesusta wanutsiyänanpä mandacog sacerdöticuna

willanacuyangan(Marcos 14.1,2; Lucas 22.1,2; Juan 11.45-53)

1Tsaynö yachatsicurirnam discïpuluncunata Jesus nir-gan: 2 “Musyayangayquinöpis Pascua fiesta gallaycu-nanpä ishcay junagllanam faltaycan. Tsaychömi nogaTayta Diospita shamogta chiquimagnïcunapa maquincu-naman entregayämanga crucificayämänanpä” nir.

3 Tsaypitanam mandag sacerdöticuna y Israel runacu-napa autoridänincuna goricäyargan mas mandacog cagsacerdöti Caifaspa wayinman. 4 Tsaychömi willanacu-yargan runacunatamanamayatsiyllapa Jesusta tsarisquirwanutsiyänanpä. 5 Tsay willanacurmi niyargan: “Amaräcay fiestachöga imatapis rurashuntsu. Fiestachö tsarish-gaga runacunam contrantsic sharcuyanga” nir.

Jesuspa umanman perjümita warmi wiñapangan(Marcos 14.3-9; Juan 12.1-8)

6 Tsaypita Betania marcamanmi Jesus aywargan“Leprösu” niyangan Simonta wayinman watucagnin.7Tsaychö jamapaycaptinnam jucwarmi chargan rumipitarurashga lindu frascuchö perjümin aptashga. Tsayperjümega feyupa chaniyogmi cargan. TsaynammësachöJesus caycagman warmi witiycur Jesuspa umanman tsayperjümita wiñapargan. 8 Tsaynö wiñapagta ricarnamdiscïpuluncuna ajarnin niyargan: “¿Imapätä tsaynö llutajichar perditsin tsay perjümita? 9 Tsaynö perditsinanparantinga nogantsicta goycamashwan cargan tsayläya

Page 114: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:10 114 SAN MATEO 26:18chaniyogtaga ranticusquir tsay gellëwan muchogcunatayanapanantsicpä” nir.

10 Tsaynö niyangancunata wiyarnam Jesus nirgan:“¿Imanirtä gamcuna parlacachäyanqui? Nogapäga alli-tachä ruraycan. 11Muchogcunata yanaparninga imaypiscaycäyanquirämi. Peru nogawanga mananam gamcunajuntaräyanquinatsu. 12 Cay warmega perjümita wiñapay-cäman pampacänäpä alistamarninnam. 13 Cay rurangan-tagamaytsaychöpis alli willacuynïta willacuyanganchögawillacuyangam”.

Jesusta ranticunanpä mandacog sacerdöticunawan Judasconträtuta rurangan

(Marcos 14.10,11; Lucas 22.3-6)14 Tsaypitanam Jesuspa discïpulun Judas Iscariote ay-

wargan mandacog sacerdöticunaman parlag. 15 Tsaynöparlarmi nirgan: “Runacuna tsunyäriyangan öra Jesustaprësu tsariyänayquipä willaptï ¿aycatatä pägayäman-qui?” nir.

Tsaynö niptinnam paycuna niyargan: “Nogacuna pä-gayäshayqui quimsa chunca (30) yurag gellëtam” nir.16Tsaynö conträtuta rurasquirnam Judas yarpachacurgansacerdöticunaman imay öra willacog cutinanpäpis.

Pascua merendata discïpuluncunawan Jesus micungan(Marcos 14.12-25; Lucas 22.7-23; Juan 13.21-30; 1 Corintios

11.23-26)17 Tsaypita levadüraynag tantata micuyänan Pascua

fiesta semäna gallaycunan junagnam discïpuluncuna Je-susta tapuyargan: “Taytay, ¿maychötä listacayämushäPascua merendata micunantsicpä?” nir.

18Tsaynö niyaptinmi Jesus nirgan: “Marcapa aywar jucrunata niyanqui: ‘Señor Jesusmi cachayäman. Wanut-siyänanpä öran captinnash discïpuluncunawan Pascuamerendata wayiquichö micuyta munaycan’ nir”.

Page 115: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:19 115 SAN MATEO 26:2919 Tsaynö Jesus niptin discïpuluncunaga yätsingan-

nöllam Pascua merendata tsay wayichö listapacuyargan.20 Tsaypita patsa tsacanaycaptinnam chunca ishcay(12) discïpuluncunawan Jesus mësaman jamacurgan.21 Tsaynam micuycäyangantana Jesus nirgan: “Gamcu-napita jucniquim chiquimagnïcunapa maquinman entre-gayämanqui”.

22 Tsaynö niptinnam wamayarnin jucninpis jucninpisJesusta tapuyargan: “¿Nogatsurä tsayta ruraycüman, tay-tay?” nir.

23Tsaynam Jesus nirgan: “Nogawan jucmatillachö tan-tata tullpurcur micuycagmi chiquimagnïcunapa maquin-man entregamanga. 24 Noga Tayta Diospita shamogtagaDiospa palabran gellgaranganchö ningannöllam ñacatsirwanutsiyämanga. Peru allau tsay ranticamag runa imanöcuyapaypärä canga. Payga mejor ama yurinmanpistsucargan”.

25 Tsaynö niptinnam ranticog Judas Jesusta tapurgan:“¿Taytay, nogacu callä?” nir.

Jesusnam nirgan: “Quiquiquim tsayta nirguyqui” nir.26 Tsaynö micuycäyaptinnam Jesus tantata aptarcur

Tayta Diosman mañacur agradesicurgan. Nircurnampaquirir discïpuluncunata macyargan: “Cay tantata lla-payqui micuyay. Cayga cuerpümi” nir.

27 Tsaynömi vïnuyog väsuta aptarcurpis Tayta Dios-man mañacur agradesicurgan. Nircurnam discïpuluncu-nata macyargan: “Cay vïnuta llapayqui uputsinacuyay.28 Cay vïnoga yawarnïmi. Noga yawarnïta jichar wanup-tïmi Tayta Dios runacunawan mushog conträtuta ru-ranga nogaman criyicamog cagcunata jutsancunapitaperdonananpä. 29 Yapayga manam vïnuta upushänatsuTayta Diospa ñöpanchö gamcunawan mushog vïnuta up-ungäyag”.

Page 116: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:30 116 SAN MATEO 26:3830 Tsaynö nisquir alabanzacunata cantasquirnam dis-

cïpuluncunawan Jesus aywacuyargan Olivos jircanman.Pedro ñëgananpä cagta Jesus ningan(Marcos 14.27-31; Lucas 22.31-34; Juan 13.36-38)

31 Olivos jircanman chaycurnam Jesus nirgan:“Tayta Diospa palabranchö caynömi nican: ‘Üshamitsicogta wanuscatsiptï üshancuna wacpa caypamashtacarmi aywacuyanga’ nir. Tsay ningannöllamcanan pagas llapayqui jagiriycamar aywacuyanqui.32 Tsaynö captinpis wanuscatsiyämaptin cawarcamurgagamcunapita mas puntatam Galileaman aywashä tsaychötincunantsicpä”.

33 Tsaynö niptinnam Pedro nirgan: “Waquin cagcunajagiriyäshuptiquipis nogaga manam dejashayquitsu, tay-tay” nir.

34 Tsaynam Jesus nirgan: “Pedro, canan pagas gällumanarä cantaptinmi gam quimsa cuti ñëgamanqui”.

35 Tsaynö niptinnam Pedro nirgan: “¡Ishcantsictawanutsimänantsic captinpis manam ñëgashayquitsu,taytay!” nir. Pedro ningannöllam waquin cagdiscïpuluncunapis niyargan.

Getsemanichö Jesus Tayta Diosman mañacungan(Marcos 14.32-42; Lucas 22.39-46)

36 Tsaypitanam Jesus aywargan discïpuluncunawanGetsemani huertaman. Tsaychönam discïpuluncunatanirgan: “TaytaDiosmanmañacamungäyag gamcuna cayl-lachö jamaraycäyay”.

37 Nisquirnam Pedruta y Zebedeupa tsurincuna Santi-agutawan Juanta mas washaläman pushargan. Tsaychöfeyupa llaquicurnampaycunata nirgan: 38“Wanunayparällaquicuymi entëru tullüta almäta päsashga. Cayllachöshuyaycäyämay Tayta Diosman mañacurnin”.

Page 117: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:39 117 SAN MATEO 26:4739 Tsaynö nisquirmi mas washaläman aywargan Tayta

Diosman mañacog. Tsaychönam pasaypa llaquicurningonguricuycur patsaman umpucurcur mañacurgan: “Pa-pällay, cay ñacanäpäna cagpita munarninga jipiycallä-may. Peru itsanga ama noga munangänöga catsuntsu,sinöga gam munangayquinö callätsun” nir.

40 Tsaynö mañacunganpita cutirnam tarirgan quim-san discïpuluncuna punucashga caycäyagta. TsaynamPedruta nirgan: “Pedro, ¿gamcunaga manacu juc öral-lapis Tayta Diosman mañacuyta puëdiycuyarguyqui?41Ricchacur Tayta Diosman mañacuyay. Mana dejamaytamunaycarpis Tayta Diosman mana mañacurga jagiriy-cayämanquim”.

42 Tsaynö nisquir cutirirnam yapay Tayta Diosmanmañacurgan: “Papällay, runacuna ñacatsimar wanut-siyämänan captinpis gammunangayquinö callätsun” nir.

43 Tsaynö Tayta Diosman mañacunganpitacutirpis tarirgan quimsan discïpuluncuna canganwanuypa punucashga caycäyagtam. 44 Tsaynöcaycagta ricaycurpis yapay cutiycur Tayta Diosmanmañacurgan puntata mañacungannöllam. 45 Tsaypitacutiycamurnam paycunata nirgan: “¿Cananpisgamcunaga jinallacu punucuycäyanqui? ¡Ricchayay!Cananga noga Tayta Diospita shamogta jutsasaparunacunapa maquincunaman entregayämänanpä örachämushganam. 46 ¡Sharcuyayna! Chiquimagnïcunapamaquinman entregamag runaga yaycaycämunnam” nir.

Jesusta prësu tsarircur apacuyangan(Marcos 14.43-50; Lucas 22.47-53; Juan 18.3-12)

47 Tsaynö discïpuluncunawan Jesus parlay-captinllarämi Judas Iscariote chargan atscarunacunata pushashga. Tsay runacunaga chäyarganespädancunawan y garrötincunawanmi. Paycunataga

Page 118: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:48 118 SAN MATEO 26:56cachayargan mandacog sacerdöticuna y respitädu mayorrunacunam Jesusta prësu tsariyänanpä. 48 Judasga caynönirmi runacunata yätsirgan: “Mayganpis mutsangäcagmi Jesusga canga prësuyänayquipä”. 49 Tsayningannömi Jesusman witiycur Judasga mutsaycurgan:“¿Allillacu, tayta?” nirnin.

50 Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Au Judas, ¿cayya-gräcu shamuycurguyqui?”*

Tsaynö niptin runacunaga Jesusta jinan öram prësutsariyargan.

51 Tsaynö prësu tsariyaptinnam juc discïpulun masmandacog cag sacerdötipa wätayninpa rinrinta espä-danwan roguscapurgan. 52 Tsayta ricaycurnam Je-sus nirgan: “Espädayquita churay. Pipis espädawanruna mayinta wanutseg cagtaga espädawanmi quiquin-tapis wanutsiyanga. 53 ¿Gam manacu musyanqui TaytaDiosman mañacuriptï chunca ishcay (12) tröpa† an-gelcunata cayman cachaycamuptin janä sharcuyänanpäcagta? 54 Tsaynö angelcunata nogapa janä cachay-camuptinga ¿imanöparä cumplinga runacuna wanut-simänanpä Diospa palabranchö gellgaraycanganpis?”

55 Tsaynö nisquirnam tsay runacunata Jesus nirgan:“¿Imanirtä ladron captïnö gamcuna shayämurguyqui es-pädayquicunawan y garrötiquiwan nogaman prësuyä-mag? Nogaga goyay goyaypis templuchömi yachatsi-curgö. Tsaychö caycaptëga ¿imanirtä prësu tsariyä-margayquitsu? 56 Tayta Diospa willacognin profëtacuna* 26:50 Cay versïculuchö Jesus ningantawaquincunaga ticratsiyan caynömi:“Imatapis ruranayquipä cagtaga jucllana ruray” nir. † 26:53 Juc trö-pachöga cayargan jogta waranga (6,000) soldäducunam. Tsaymi Jesus nirganganchis chunca ishcaywaranga (72,000) angelcunapitamasta cachamunanpäcagta.

Page 119: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:57 119 SAN MATEO 26:63gellgayangannöllam cay ruraycäyangayqui llapanpis ca-macaycan”.

Tsaynö nicaptinnam Jesusta japallanta jagisquir dis-cïpuluncuna geshpir aywacuyargan.

Jesusta mandacog sacerdötipa wayinman chätsiyangan(Marcos 14.53-65; Lucas 22.54,55, 63-71; Juan 18.13,14, 19-24)

57Tsaynö Jesusta prësu apacuyarganmasmandacognincag sacerdöti Caifaspa wayinmanmi. Tsaychömi leyyachatsicogcuna ymas waquin puëdeg autoridäcuna gor-icashga caycäyargan. 58 Jesusta apacuyaptin Pedroga carugepallantam aywargan Caifaspa wayinman yaycatsiyan-ganyag. Tsayman yaycaratsiyaptin Pedrupis gepantamyaycurirgan. Wayipa patiunchömi templu cuïdag runa-cunawan juntu jamaraycargan ima päsangancunatapisricararnin.

59 Mandacog sacerdöticunawan puëdeg autoridäcu-naga Jesusta imaycanöpapis wanutsiyänantam muna-yargan. Tsaymi runacunata ashiyargan Jesuspita man-acagcunata niyänanpä. 60 Paycuna manacagcunataniyaptinpis Jesuspa contran sharcogcunaga manam imajutsantapis tariyargantsu wanutsiyänanpänöga. Tsayp-itanam ishcay runacuna niyargan: 61 “Cay runagacaynöchä nirgan: ‘Templuta juchuratsirmi noga quimsajunagllata sharcatsishä’ nir”.

62 Tsaynam sacerdöticunapa mandagnin cagJesusta tapurgan: “¿Manacu imatapis parlacunquitsaynö niyäshuptiqui? ¿Imanirtä tsaynö contrayquinicäyäshunqui?”

63 Tsaynö niptinpis manam ni imata Jesus parlacur-gantsu. Tsaynam sacerdöticunapa mandacognin yapaynirgan: “Poderösu Tayta Dios ricananchömi gamta tapü.Rasun cagllata nimay. ¿Rasunpacu Tayta Diospa tsurinsalvacog canqui?” nir.

Page 120: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:64 120 SAN MATEO 26:72

64 Tsaynam Jesus nirgan: “Aumi, ningayquinörasunpaypam cä. Nogata juc junag ricayämanquiimaycawan munayyog Tayta Diospa derëcha caglädunchö jamaraycagtam. Y tsaypitanam pucutayjananchö shamuycagta ricayämanqui”.

65Tsaynö niptinnammandacog sacerdöti rabyanaywanröpantapis rachirrä nirgan: “Cay runa tsaynö nicaptinga¿imapänatä mas testïgucunatapis munantsic? Gamcunawiyayarguyquim quiquin Dios tucurna parlaycanganta.66 Tsaynö captinga gamcuna ¿imaniyanquitä?” nir.

Tsaynam tsaychö caycag runacuna niyargan: “¡TaytaDiospa contranmi parlashga! ¡Tsaynö canganpita cayrunaga wanutsun!”

67 Tsaynö nirmi cäranman togapäyargan y maga-yargan. Waquinnam lagyar ushayargan: 68 “TaytaDios cachamungan salvacog carga mä, niyämay ‘¿Pitälagyashurguyqui?’ ” nirnin.

Jesusta Pedro “Manam regïtsu” ningan(Marcos 14.66-72; Lucas 22.56-62; Juan 18.15-18, 25-27)

69 Tsayyag Pedroga jamaraycargan wayi puncucagllachömi. Tsaychö jamaraycagta ricarnam jucempliyäda jipash witiycur nirgan: “Gamtapis Jesuswanpuriycagtam ricargä” nir.

70 Tsaynam runacuna wiyaycaptin Pedro nirgan:“Manam musyätsu imata parlapaycämangayquitapis”.

71 Tsaynö nisquirmi Pedroga puncu cagman witicuy-curgan. Tsaychönam juc jipashpis payta ricaycur nirgan:“Nogapis cay runataga Jesuswan puriycagtam ricargä”.

72 Tsaynö niptinnam Pedro jurar nirgan: “¡Nogagamanam regïtsu tagay runataga!” nir.

Page 121: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 26:73 121 SAN MATEO 27:573 Tsaypita mas rätun ricogtanam tsaychö caycag

runacuna Pedruman witipar niyargan: “¡Gamga rasun-paypa tagay runawan puregmi canqui! Paypanömi par-lacuyniquipis” nir.

74 Tsaynam Pedro jurar nirgan: “¡Tagay runaga piräcacunpis! ¡Manam regicullätsu!”

Tsaynö nicaptinmi gällu cantasquirgan. 75 Gällu can-tasquiptinmi itsanga Pedro yarpasquirgan Jesus caynöninganta: “Manarä gällu cantaptinmi quimsa cuti ñëga-manqui”. Tsayta ninganta yarpasquir Pedro wagtamanyargusquirmi pasaypa llaquicur wagargan.

27Jesusta Pilatuman prësu apayangan(Marcos 15.1; Lucas 23.1,2; Juan 18.28-32)

1 Tsaypita patsa waräriptinnam mandacog sacerdöti-cuna y Israel runacunapa puëdeg autoridänincunawillanacuyargan Jesusta wanutsiyänanpä. 2 Tsaynöcösa willanacurirnam maquipita watarcur Jesustaapatsiyargan Roma nacionpita mandacog Pilatuman.

Judas Iscariote jurcacungan(Hechos 1.18,19)

3 Jesusta wanutsiyänanpä autoridäcuna willanacuyan-ganta musyasquirnam Judas Iscariote pasaypa llaqui-curgan. Ranticunganta pësacurmi quimsa chunca (30)yurag gellëta chasquinganta cutitsipaycurgan sacerdöti-cunaman. 4 Tsaynö cutitsirnam paycunata nirgan: “Jut-samanmi jegarpurgö jutsaynag runata gamcunata entre-garnin”.

Tsaynö niptinnam niyargan: “¡Imanöpis cacuy! ¡Noga-cunataga manam imapis gocayämantsu!” nir. 5 Tsaynöniyaptinmi Judasga tsay gellëta templuman jichariycuraywacurgan. Nircurnam jinan öra jurcacurgan.

Page 122: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 27:6 122 SAN MATEO 27:136 Tsaynam mandacog sacerdöticuna tsay gellëta gorir-

cur niyargan: “Cay gellëga runapa yawarninpa chan-inmi. Tsaynö captin manam ofrenda gellëmanga tallush-wantsu” nir.

7Tsaynamwillanacur tsay gellëwan rantiyarganmancarurag runapa chacranta. Tsay chacrata rantiyarganjuclä nacion runacuna wanur tsaychö pampacuyänan-pämi. 8 Jesuspa yawarninpa chanin captinmi tsaychacrapa jutinta runacuna niyan “Yawar Pampa” nirnin.9 Mandacog sacerdöticuna chacrata tsaynö rantiyangan-wanmi cumplirganTaytaDiospa unaywillacognin profëtaJeremias gellgangan. Tsay gellganganga caynömi nican:“Paypa preciun* ayca cananpäpis Israel runacuna niyan-gannöllam quimsa chunca (30) gellëta chasquiyargan.10 Tsay gellëwanmi Tayta Dios ningannölla manca ruragrunapa chacranta rantiyargan” nir.

Jesusta Pilatuman chätsiyangan(Marcos 15.2-5; Lucas 23.3-5; Juan 18.33-38)

11Tsaypitamandacog Pilatuman Jesusta prësu chaycat-siyaptinnam tapurgan: “¿Rasunpacu gamga canqui Israelrunacunapa mandacog reynin?”

Tsaynö niptinnam Jesus nirgan: “Gam ningayquinöl-lam cä” nir.

12Tsaychömandacog sacerdöticuna y puëdeg autoridä-cuna imaycata llullacurcur niyaptinpis Jesusga manamimatapis parlacurgantsu. 13 Tsaynam Pilato nirgan:“¿Manacu imatapis ninqui gampa contrayqui imaycataniyäshuptiquipis?”* 27:9 Zacarias 11.12,13. Maygan profëtacuna gellgayanganpäpis parlaytamunar Israel runacunaga niyag Jeremias gellganganllatam. TsaymiMateupiscayta gellgar Zacarias ninanpa rantinga Jeremias nirganlla. Y profëtaZacariasmi gellgargan Jesucristupä “Paypa preciun” nir.

Page 123: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 27:14 123 SAN MATEO 27:23

14 Tsaynö niptinpis Jesusga manam imatapis parlacur-gantsu. Tsaymi Pilatoga ima niytapis puëdirgannatsu.

Jesusta wanutsiyänanpä Pilato ningan(Marcos 15.6-15; Lucas 23.13-25; Juan 18.39–19.16)

15 Wata watam Pascua fiestachöga Pilato cachaycogjuc prësuta runacuna mañayangan cagta. 16 Tsaychömiprësu wichgaraycargan juc runa Barrabas jutiyog. Paypamana alli rurag cayninga pipita maypitapis regishgamcargan. 17-18 Jesusta chiquipar payman prësu apayan-ganta musyarnam tsaychö goricashga caycag runacunataPilato tapurgan: “¿Maygan prësutatä cachaycunäta mu-nayanqui? ¿Barrabastacu o reyniquicuna Jesustacu?” nir.

19 Tsaypita Jesusta juzgar Pilato jamaraycaptinmiwarmin willacascatsirgan caynö nir: “Jesus niyanganrunaga jutsaynagmi. Ama paypa contran mëticuytsu.Canan pagas pasaypa mana allicunatam suëñupäcuy-curgö tsay runata prësurätsiyaptin”.

20 Tsaynö warmin willacatsishga captin Pilato Jesustacachariyta munaptinpis tsaychö caycag mandacogsacerdöticuna y llapan autoridäcunam runacunataaquishapäyargan: “Barrabasta cachariy. Jesusgawanutsun” niyänanpä.

21 Tsaynö niyaptinmi yapay Pilato tapurgan: “¿May-gantatä cacharishä?” nir. Niptinnam runacuna gayararräniyargan: “¡Barrabasta cachariycuyga!” nirnin.

22Tsaynö niyaptin Pilatunamnirgan: “Tsaynö captingacay apayämungayqui reyniquicuna nisha Jesustaga¿imatatä rurashä?” nir.

Tsaynam llapan runacuna niyargan: “¡Payga cruzchöwanutsun!” nir.

23TsaynamPilato nirgan: “Cruzchöwanunanpäga ¿imamana allitatä rurashga?”

Page 124: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 27:24 124 SAN MATEO 27:31Tsaynö niptin runacuna masrämi gayarar niyargan:

“¡Ari, cruzchö wanutsun!” nirnin.24 Runacuna tsaynö masrä gayaraypa niyaptinnam

ima ruraytapis manana puëdirgantsu. Tsaynö caycan-gantanam yacuta apascatsimur llapancunapa ñöpanchömaquinta awicur nirgan: “Nogaga manam cuentayog-natsu callä. ¡Cay runata gamcunana wanutsirpis manawanutsirpis cacuyay!” nir.

25 Tsaynö niptinnam runacuna niyargan: “Nogacu-nam y wamräcunam cay runa wanunganpita cuentayogcayäshä” nir.

26 Runacuna tsaynö niyaptinnam Pilato Barrabastacachaycurgan. Nircurnam Jesusta astarcatsir Roma sol-däducunaman entregaycurgan crucificayänanpä.

Jesusta soldäducuna burlacuyangan(Marcos 15.16-20; Juan 19.2,3)

27 Tsaypitanam soldäducuna Jesusta apayargan cuar-telnincunaman. Tsayman llapan soldäducuna goricay-curmi maytsayninpa jiruruparäyargan. 28 Nircurmiasipäyänan raycur röpanta llogtiscatsir reypa puca man-tuntanö agshutsiyargan. 29 Tsaynömi cashapita corö-natapis umanman churapäyargan. Derëcha cag maquin-manpis väratam aptapäyargan. Nircurmi ñöpanmangonguricog tucur asipar niyargan: “¡Alabashga catsunIsrael runacunapa reynin!” nir.

30 Tsaynömi togaparpis ushayargan. Aptaraycanganvärata gechurirmi jucrä jucrä uman umallan wiruyargan.31 Tsaynö imaycata rurar ajayasquirnam agshutsiyanganpuca mantuta llogtiratsir cangan quiquinpa röpantanajatitsiyargan. Nircurmi crucificayänanpä apayargan.

Jesusta cruzchö clavayangan(Marcos 15.21-32; Lucas 23.26-43; Juan 19.17-27)

Page 125: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 27:32 125 SAN MATEO 27:4332 Tsaynö Jesusta cruzchö clavag apaycarnam tincu-

yargan Cirene marcapita Simon jutiyog juc runawan.Paytam Jesus apaycangan cruzta umrutsiyargan.

33 Nircurnam Jesusta chätsiyargan Golgotaman.Golgota ninanga cargan “calavëra sitiu” ninanmi.34 Tsaychönam vïnutawan juc usuncätsicog jampitaJesus upunanta munayargan nanayta mana mayananpä.Tsaynam yawarcurga mana upuyta munargantsu.

35 Tsaypita Jesusta crucificasquirnam soldäducuna Je-suspa röpanta sortiyayargan mayganpis gänag cag apa-cunanpä. 36 Nircurnam soldäducuna tsaychö täpar quë-dayargan. 37 Tsaypita juc letrërutanam tablachö gellgar-cur cruzpa puntanman clavayargan. Tsay letrëruchögacaynömi gellgayargan: “CAY JESUSGA ISRAEL RUNACU-NAPA REYNINMI” nirnin.

38 Jesusta crucificayangan lädunmannam ishcayladroncunata crucificayargan, jucagta derëcha caglädunman y jucagtana itsog cag lädunman. 39 CruzchöJesus caycagta ricarnin tsaypa päsag runacunapisasiparmi umancunata awirninrä niyargan: 40 “ ‘Templutajuchuscatsirmi quimsa junagllata sharcaratsishä’ nicargamä salvacuy ari. Tayta Dios cachamungan salvacograsunpa carga ¿imanirtä cruzpita yarparamunquitsu?”nirnin.

41 Tsaynömi mandacog sacerdöticuna, leyyachatsicogcuna, y puëdeg autoridäcunapisJesusta asiparnin niyargan: 42 “Juccunatagasalvarganchä. Canan ¿imanirtä quiquinga salvacuytapuëdintsu? Israel runacunapa reynin caycarga, mäcruzpita yarparamutsun nogantsicpis paymannacriyicunantsicpä. 43 ‘Tayta Diospa tsurinmi cä’ y‘Paymanmi yäracü’ nimargantsicchä. Rasunpa tsurincaptinga, mä Tayta Dios cuyapar salvatsun ari” nir.

Page 126: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 27:44 126 SAN MATEO 27:5444Tsaynöllamñöpanchö crucificaraycag ladroncunapis

burlacuyargan.Jesus wanungan(Marcos 15.33-41; Lucas 23.44-49; Juan 19.28-30)

45Tsay junagga pullan junagpitam patsapis tsacasquir-gan tardi mallwayyag. 46 Tardi mallwaychö rupay cay-captinmi Jesus llapan callpanwan nirgan: “Eli, Eli, ¿lemasabactani?” nir. (Tsay ninanga “Tayta Diosllä, TaytaDiosllä, ¿imanirtä dejariycamarguyqui?” ninanmi.)

47 Tsaynö niptin tsaychö caycag waquin runacunagacaynömi niyargan: “Diospa willacognin profëta Elias-manmi gayacuycan” nir.

48 Tsaynam juc runa hisöputa gerupa puntanmanwatarcur upucuyänan ayag vïnuman tullpurgan Jesustashogutsinanpä. 49 Tsaynö ruraptinnam waquin runacunaniyargan: “Ama tsayta ruraytsu. Mä, ricashun Eliasshamungacush cruzpita jipeg” nir.

50 Tsaypitaga Jesus yapay fuertipa gayarasquirmiwanusquirgan. 51 Jesus wanusquingan öram templuchöalli awashga jatun cortïnapis† janapita urayninparachisquirgan. Tsaymi pasaypa patsa tsuctsucyaptingagacunapis paquicar ushargan. 52-53 Tsaypita Jesuscawascamuptinnam Tayta Dios munangannö alli ruragrunacunapis pamparanganpita atscag cawariyämurgan.Nircur Jerusalen marcaman yaycuyaptinmi atscarunacuna paycunata ricayargan.

54 Jesusta täpaycag capitanpis soldäduncunapis patsapasaypa cuyuptin y imaycapis päsangancunata ricarninpasaypam mantsacäyargan. Tsaymi niyargan: “¡Cayrunaga rasunpam Tayta Diospa tsurin cashga!” nir.† 27:51 Tsay templu rurinchö alli awashga jatun cortïnapä musyanayquipäliyinqui Exodo 26.31-33; Hebreos 9.1-10; 10.19,20.

Page 127: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 27:55 127 SAN MATEO 27:64

55 Tsaychömi atsca warmicunapis carulällapita ricarä-yargan. Tsay warmicunaga yanaparnin Galileapita gati-ragcunam cayargan. 56 Paycunawanmi caycargan MariaMagdalena, Santiagupa y Josepa mamanMaria, y Zebede-upa warmin.

Jesusta pampayangan(Marcos 15.42-47; Lucas 23.50-56; Juan 19.38-42)

57 Tsaypita patsa tsacanaycaptinnam Pilatuman char-ganArimateamarcapita Jose. Payga rïcu runamcargan. YJesucristuman criyicog runam carganpis. 58 Tsaynam Pi-latuta mañargan Jesuspa ayanta cruzpita jipirir pampay-cunanpä. Tsaynö mañaptinnam Pilato soldäduncunatanirgan Jesuspa ayanta cachapaycuyänanpä. 59 Tsaynöcachapariyaptinnam lïnupita fïnu säbanaswan piturgan.60Nircurnam gagachö tsayrä uchcutsishga sepultüramanJesusta pampargan. Tsay sepultürataga quiquin pam-pacunanpämi Jose uchcutsinä. Tsaypitanam jatuncarayrumiwan sepultürapa puncunta tsapaycur aywacurgan.61Pay aywacuptinpisMariaMagdalenamas jucagMariagaJesuspa sepultüran ñöpanchömi jina jamaraycäyargan.

Soldäducuna Jesuspa sepultüranta täpayangan62-63 Jesus wanunganpita warayninga cargan

säbadu jamapay junagmi. Tsaynam sacerdöticunapamandagnincuna y fariseucuna Pilatuman aywarniyargan: “Taytay, tsay llullacog runa ningantamyarpasquiyargö. Paymi nirgan: ‘Wanungäpita quimsajunagllatam cawarimushä’ nirnin. 64 Tsaymi gamtaniyällä soldäduyquicunawan sepultürata quimsajunag päsanganyag täpaycatsillänayquipä. Manatäpatsiptiquega tsacaypa discïpuluncuna aywaycurmiJesuspa ayanta suwasquiyanga. Nircurmi runacunatacriyitsiyanga: ‘Wanunganpitam Jesus cawariscamushga’

Page 128: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 27:65 128 SAN MATEO 28:7nirnin. Tsaynö nir llullacuyaptinga puntacunapitapismasrämi runawan mana allichö cashun” nir.

65 Tsaynö niyaptinnam Pilato nirgan: “Soldäducunataaywar churayämuy täpayänanpä”. 66 Tsaynö niptinmiaywar sepultüra tsaparag rumipa juc cuchunta cërawanlagayargan pipis quichaptin imaptinga musyacänanpä.Nircurnam soldäducunata täpayänanpä dejaycur cutiri-yargan.

28Wanunganpita Jesus cawarimungan(Marcos 16.1-8; Lucas 24.1-12; Juan 20.1-10)

1 Säbadu jamapay junag jamapärirnam domingumanwarämogga tsaca tsacallana Maria Magdalenawanjucag Maria aywayargan Jesuspa ayanman perjümitawiñapäyänanpä. 2 Tsaynö aywaycäyaptinnam TaytaDios cachamungan angel ciëlupita urämuptin feyupapatsa cuyur gallaycurgan. Angel sepultüraman chaycurtsaparag rumita witiscatsirmi jananman jamaycurgan.3 Tsay angelga tillagucuynörämi atsicyargan. Röpanpisrashtanö yullagrämi cargan. 4 Tsayta ricaycur Jesuspaayan täpag soldäducunaga pasaypa mantsariywanwanushganömi jitacascäriyargan. 5 Warmicunachaycuyaptinnam angel nirgan: “Ama mantsacäyaytsu.Musyämi crucificaypa wanutsiyangan Jesusta ricagshayämungayquita. 6 Mananam caychönatsu caycan.Manarä wanur niyäshungayquinöllam cawamushgana.Mayman churayangantapis masqui ricaycuyay.Mananam cannatsu”.

7 Tsaynö nisquirnam tsay warmicunata nirgan:“Canantä aywar discïpuluncunata willayay Jesuscawarimunganta. Y nircur niyanqui Galileaman aywartsaychö Jesuswan tincuyänanpä cagta”.

Page 129: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 28:8 129 SAN MATEO 28:158 Angel tsaynö nisquiptin warmicunaga mantsacashga

caycäyanganta feyupa cushicurnam Jesuspa discïpu-lucunaman willag empëñu cuticuyargan. 9 Tsaynöaywacuycäyaptinmi paycunata Jesus yuripasquir salu-dargan. Tsaynam gonguricuycur chancanta macallacur-cur adorayargan. 10 Tsaynam Jesus nirgan: “Amamantsapäyämaytsu. Cananga discïpulücunata* aywarwillayay Galileaman juclla aywayänanpä y tsaychö pay-cunawan tincuyänäpä” nir.

Pamparanganpita Jesus illacanganta soldäducunawillacuyangan

11 Warmicuna cuticuriyaptinnam sepultüratatäpag soldäducunapis Jerusalenman aywarmandacog sacerdöticunata willayargan llapan imapäsangancunatapis. 12 Tsaynö willayaptinnammandacog sacerdöticunaga waquin autoridäcunawanwillanacusquir soldäducunata gellëta pägayargancaynö nirnin: 13-14 “Jesuspa ayan illacanganta Pilatomusyaptinga nogacunam paywan parlayäshä gamcunataimatapis mana niyäshunayquipä. Gamcunanamrunacunata niyanqui: ‘Jesuspa discïpuluncuna tsacaypashamuycurmi punucasquiyangäyag ayanta suwaypaapacuyashga’ nir”.

15 Tsaynö gellëta chasquipacurir sacerdöticunaniyangannöllam soldäducunaga runacunata willacurningallaycuyargan. Tsay manacagta willacuyanganpitamcananyagpis Israel runacunaga mana criyiyantsu Jesuscawamunganta.* 28:10 Griegu idiömachöga “Waugïcunata aywar willayay” nirmi gellgar-aycan. Discïpuluncunapämi Jesusga waugïcuna nirgan.

Page 130: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

SAN MATEO 28:16 130 SAN MATEO 28:20Discïpuluncunata Jesus alli willacuyninta willacuyänanpä

ningan(Marcos 16.14-18; Lucas 24.36-49; Juan 20.19-23; Hechos 1.6-

8)16 Tsaypitaga Jesuspa chunca juc (11) discïpuluncuna

Galilea provinciaman aywarnam chäyargan Jesus mayn-inchö tincuyänanpä ningan jircaman. 17 Tsaychö Je-suswan tincurnam adorayargan. Peru waquinga ricay-carpis manam criyiyarganrätsu cawarimunganta.

18 Tsaynam Jesus discïpuluncunata nirgan: “Cay pat-sachöpis y gloriachöpis imaycawan munayyog canäpämiTayta Dios churamashga. 19 Tsaymi gamcunata cachämaytsay nacionpapis aywar discïpulücuna cayänanpäpitapis maytapis yachatsiyämunayquipä. Nogaman criyi-camogcunataga bautizayanqui Tayta Diospa jutinchö, no-gapa jutïchö, y Espiritu Santupa jutinchö. 20 Tsaynöari paycunata yachatsiyanqui llapan ningäcunata cäsu-cuyänanpä. Manam ni imay gongayäshayquitsu ni ja-giriyäshayquitsu cay patsa ushacäriptinpis”. [Tsaynöcatsun.]

Page 131: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

131

Mushog TestamentoNew Testament in Quechua, Southern Conchucos Ancash

(PE:qxo:Quechua, Southern Conchucos Ancash)copyright © 2002 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: Quechua, Southern Conchucos AncashTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Quechua, Southern Conchucos AncashqxoPeru

Copyright Information© 2002, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Quechua, Southern Conchucos Ancash

© 2002, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Page 132: SANMATEO Jesucristupägellgangancay libruta Mateo gellgargan Tayta Dios cachamungan salvacog canganta musyanantsicpä. Mateupä masta musyanayquipä liyinqui Mateo 9.9-13; Marcos 2.13-17;

132Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2014-04-30PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 24 Dec 2020 from source files dated 23 Dec2020f9dc0e05-0d43-5c6e-a9f5-a2adc7198b7a